Zowel in Turkije als daarbuiten groeit de theorie dat de staatsgreep op poten werd gezet door president Recep Tayyip Erdogan zelf. Die was op het moment van de coup heel toevallig op zijn vakantieadres en werd niet gevat. “Bijgevolg is de theorie dat dit een staatsgreep was die door Erdogan zelf werd georganiseerd in Turkije nu al wijdverspreid. Het idee is dat de staatsgreep de weg moet plaveien voor een dictatuur ofwel Oude en nieuwe totalitaire verleidingen onder Erdogan”.
Volgens Erdogan zit de in ballingschap verblijvende Fethullah Gülen – zijn gezworen vijand – achter de couppoging. Hij beschuldigt hem ervan parallelle structuren te hebben opgezet om hem ten val te brengen. Gülen zelf veroordeelde de couppoging al met klem.
Wie is Gülen, volgens Erdogan de aanstoker van de coup?
De geestelijke , die sinds 1997 in de Verenigde Staten woont, was met zijn miljoenen aanhangers in Turkije een belangrijke ondersteunende factor voor de macht van Erdogan en zijn AK-partij – alweer veertien jaar aan de leiding in Turkije. Maar intussen liggen beide mannen dus met elkaar in de clinch. Gülen heeft aanhangers over de hele wereld, die hem zien als verbinder, als een bruggenbouwer.
Hij heeft eigen scholen, steunt tal van instellingen en bedrijven. Maar hierin schuilt volgens Erdogan juist het gevaar: hij verdenkt Gülen ervan zijn invloed aan te wenden om een staatsgreep te plegen. Volgens de president infiltreren duizenden aanhangers in het rechtssysteem, binnen de politie en dus in diverse media. Gülen wordt er tevens van verdacht terroristische activiteiten te ontplooien, en is daarvoor aangeklaagd. Critici zien Gülen en zijn aanhangers als een sekte.
Aanstoker van de staatsgreep
Erdogan verwijst naar Fethullah Gülen als aanstoker van de staatsgreep. “Gülen predikt een islam van tolerantie en vriendschap”, legt Dirk Rochtus, professor internationale politiek aan de KU Leuven uit op Radio 1.
Gülen leeft in ballingschap in de Verenigde Staten. “Hij vluchtte destijds weg uit Turkije omdat de handhavers van de seculiere orde hem niet moesten hebben.”
Toen Erdogan aan de macht kwam, kreeg hij de steun van Gülen. “Ze delen dezelfde waarden” “ze geloven in een islamitische moraal”.
Maar mettertijd werd Gülen een concurrent van Erdogan. “Erdogan wil alle macht naar zich toetrekken en duldt geen parallelle structuren.”
Gülen heeft heel wat sympathisanten bij justitie, leger en politie. “Het is zeer aannemelijk dat onder de coupplegers heel wat aanhangers van Gülen zitten. Maar Fethullah Gülen zelf ontkent en verwerpt de coup.”
Terugblik
Hadden de coupplegers president Erdogan ‘geneutraliseerd’, dan was de staatsgreep wellicht geslaagd, zegt coupexpert Edward Luttwak.
Terwijl de spanning in Turkije afneemt, staat de verhouding tussen de Turkse regering en de VS op scherp. Met een belangrijke rol voor Erdogans rivaal Fethullah Gülen.
Midden op het Taksimplein in Istanbul vierde veel Turken feest. Anderen vrezen wat komen gaat. ‘De duizenden fanatiekelingen die vrijdag de straat op zijn gegaan boezemen het meeste angst in.’
Militairen verklaarden vrijdagavond 15.07.2016 de macht van de Turkse regering te hebben overgenomen. Grote groepen Turken gingen vervolgens de straat op en op verschillende plekken klonken explosies en beschietingen.
De couppoging is volgens president Erdogan de schuld van zijn aartsrivaal, de islamitische geestelijke Fethullah Gülen. In een opiniestuk in Trouw leverde Gülen vorig jaar pittige kritiek op Erdogans ‘ondemocratische beleid’.
Het is niet ondenkbaar dat Erdogan de staatsgreep zelf in scène heeft gezet om meer macht naar zich toe te trekken, zegt politiek analist Joris Leverink die in Istanbul woont. “Hij noemde de staatsgreep een geschenk van God.”
Onder Nederlandse Turken is de couppoging het gesprek van de dag. Marktkoopman Onur Ozay (27): “Als het was gelukt, dan was de Derde Wereldoorlog uitgebroken.”
Het gaat om bijna 300.000 mails die werden verstuurd tussen 2010 en 6 juli van dit jaar, ongeveer een week voor de gefaalde couppoging. Volgens Wikileaks heeft de bron die de berichten doorspeelde niets met de staatsgreep te maken, of met andere landen die tegen Erdogan zijn.
De site wilde de e-mails aanvankelijk later dit jaar publiceren, maar maakte haast omdat Erdogan de jacht heeft geopend op iedereen die met de couppoging te maken had. De website besloot de e-mails naar eigen zeggen vroegtijdig te publiceren vanwege de ‘zuiveringen’ van de Turkse regering die volgden op de verijdelde coup.
Erdogan voert de heksenjacht op. Al 50.000 militairen, agenten, ambtenaren en leraren zijn ontslagen of gevangen gezet. Het zou gaan om aanhangers van de Gülenbeweging, die Erdogan tot aan de wortel wil uitroeien.
Academici die zich momenteel in het buitenland begeven, wordt aangeraden om “zo spoedig mogelijk terug naar Turkije te keren”. De Raad verzoekt universiteiten om hun personeelsbestand na te gaan op mogelijke connecties met de geestelijke Fethullah Gülen.
Bij de verzoeningspoging van de Rotterdamse burgemeester Aboutaleb kwam niet iedereen opdagen. De verenigingen die niet wilden praten, waren twee moskeeën met banden met de AK-partij.
Erdogan houdt de beweging van Fethullah Gülen verantwoordelijk voor de mislukte coup en wil zijn gevolg volledig uit Turkije laten verdwijnen. Gülen woont sinds 1999 in zelfgekozen ballingschap in de Verenigde Staten. Turkije zegt om zijn uitlevering te hebben gevraagd.
De man die hierbij een bijzondere rol speelde, en in de geschiedenis van de islamitische wereld, was Mustafa Kemal Atatürk (1881-1938). Hij is ook de politieke en intellectuele vader van de vrouwenemancipatie in de islamitische wereld. Bij de opheffing van hijab oftewel de kledingvoorschriften voor vrouwen vroeg hij aan aanwezigen in een toespraak: ‘Wat is de betekenis en de zin van dit gedrag (het dragen van een hijab)’
Heren, kunnen de moeders en dochters van een beschaafde natie dit vreemde gedrag het barbaarse postuur overnemen?’ De hijab maakte moslims in zijn ogen belachelijk, terwijl de huidige president van Turkije, Recep Tayyip Erdogan, de hijab juist verdedigt.De kemalisten in Turkije hebben daarom niet alleen het recht, maar ook de plicht om Erdogan en de barbaren te verdrijven.
Atatürk ontketende een revolutie in de islamitische wereld. Deze Verlichting werd onmiddellijk overgenomen door Reza Sjah (1878-1944), de sjah van Perzië destijds en koning Amanullah Khan (de vorst van Afghanistan, 1892-1960). Plotseling zag de wereld het gezicht van onder meer Iraanse, Afghaanse, Egyptische en Tunesische vrouwen. Dezelfde type hervormingen werden door alle Arabische landen overgenomen.
Redeloze Turken steunen tiran
Dankzij Atatürk droeg mijn moeder, toen zij jong was, geen hoofddoek, burqa of chador. Dankzij Atatürk heb ik foto’s van mijn moeder gezien: met haar wapperende haren en een bloemetjesjurk. Mustafa Kemal en in zijn voetsporen Reza Sjah van Iran emancipeerden mijn moeder, waarvoor ik Atatürk nog altijd dankbaar ben.
Maar de Iraanse ayatollah Ruhollah Khomeini dwong haar en miljoenen andere vrouwen in 1980 om weer de hoofddoek en ook de chador te gebruiken. De ontsluiering werd ongedaan gemaakt. Jammer dat nu net als in Iran, een paar ondankbare, redeloze Turken achter een barbaarse tiran staan. De kemalisten hebben niet alleen het recht maar ook de plicht om de barbaren uit het paleis te jagen. Atatürk is de grootste moslimleider in de moderne tijd. Leve Mustafa Kemal! Lees meer
Noodtoestand
Inmiddels heeft Erdogan de noodtoestand ingelast om de beweging van de islamitische geestelijke Fethullah Gulen binnen Turkije ‘aan te pakken’.
Tot nu toe heeft Erdogan voornamelijk de schuld in de schoenen van de prediker Gulen geschoven. De voormalige vriend van Erdogan leeft al sinds eind jaren ’90 in ballingschap in de Amerikaanse staat Pennsylvania. Hijzelf ontkent iets met de mislukte staatsgreep te maken te hebben gehad. Gulen zou volgens Erdogan de ‘mastermind’ achter de coup zijn.
Turkije wil dat de Verenigde State Gulen uitleveren. De Amerikanen hebben gezegd eerst bewijs te willen hebben voor strafbare feiten die hij zou hebben gepleegd.
Zuivering zet door
In de zuivering door de Turkse regering, loopt het aantal arrestaties en ontslagen steeds verder op.
7.500 militairen, onder wie 85 generaals en admiraals, zijn opgepakt en zitten vast. Zij worden ervan verdacht bij de putsch betrokken te zijn geweest. Ook de rechtspraak heeft het zwaar te verduren, nu Ankara heeft besloten zeker 1.481 rechters op non-actief te zetten.
Amerikanen mogen Incirlik blijven gebruiken
In een interview zegt Erdogan wel dat het Amerikaanse besluit daarover niet gekoppeld wordt aan het gebruik van het Amerikaanse leger van de luchtbasis Incirlik vlakbij Adana, in het zuiden van Turkije.. ‘We zijn strategische partners, het gaat niet om emoties maar om belangen,’ aldus Erdogan.
Is de Noodtoestand een vrijbrief voor Erdogan ? De meer dan 50.000 ontslagen en vele arrestaties van de afgelopen dagen laten zien dat Erdogan de Gülenbeweging vanaf de wortel wil uitroeien. Erdogan houdt de aanhangers van prediker Fethullah Gülen verantwoordelijk voor de couppoging.
De Turkse president Tayyip Erdogan heeft de noodtoestand afgekondigd maar Wat betekent dat?Internationaal begint de bezorgdheid over Erdogans optreden toe te nemen. Duitsland waarschuwt Turkije voor verscheuring en verzwakking van het land.
Naar aanleiding van de couppoging zijn de spanningen in Nederland toegenomen tussen aanhangers van president Erdogan en aanhangers van diens rivaal Gülen, Koerden en personen die niet vóór Erdogan zijn. Het kabinet vindt dit onacceptabel.
Aanhangers van de islamitische prediker Fethullah Gulen, maar ook mensen die zich überhaupt negatief uitlaten over Erdogan, worden bedreigd. Het is onacceptabel als Erdogan-aanhangers bijvoorbeeld oproepen tot een ‘grote schoonmaak’, schrijft het kabinet, refererend aan het steeds harder wordende taalgebruik van Erdogan-aanhangers in Nederland.
Erdogan moet mensenrechten blijven respecteren
Brussel uit zijn zorgen over de noodtoestand in Turkije en de macht die Erdogan zichzelf heeft toegeëigend per decreet. De zuivering binnen het onderwijs, justitie en de media zijn ‘onaanvaardbaar’, verklaren EU-buitenlandchef Federica Mogherini en EU-commissaris Johannes Hahn donderdag. Ze roepen Erdogan zich ‘onder elke omstandigheid’ te houden aan de regels van de democratie en de mensenrechten.
De twee bewindslieden wijzen erop dat het tijdelijk opschorten van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, zoals Turkije vandaag deed, is gebonden aan bepaalde regels.
De reacties in Europese hoofdsteden op de coup en de nasleep van de coup in Turkije kunnen alleen worden begrepen tegen de achtergrond van eerder al te rooskleurige beelden van Turkije en Turkije’s president Recep Tayyip Erdogan.
Het opgewekte Turkije-beeld luidt dat het land graag bij het Westen wil horen, dat het een brug met het Midden-Oosten is, dat het een jonge, dynamische en deels behoorlijk opgeleide bevolking heeft en dat het weliswaar een nagenoeg geheel islamitisch land is, maar dan tevens een land dat toont dat islam en democratie goed samengaan.
Samenwerking Turkije
De laatste ontwikkelingen in Turkije leidden ertoe dat het land voorlopig geen EU-lid kan worden, zegt de voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker vandaag tegen de Franse tv-zender France 2.
Sinds de mislukte militaire staatsgreep in Turkije is de rechtsstaat in Turkije steeds verder in de knel gekomen.Duizenden mensen zijn gearresteerd, zonder deugdelijk bewijs. Een dag na de coup werden bijna drieduizend Turkse rechters geschorst, ontslagen of gevangen gezet. Het ministerie van Onderwijs heeft 21 duizend docenten op non-actief gesteld. De motivatie daarvoor is dat ze in alle gevallen betrokken waren bij de groepering die verantwoordelijk wordt gehouden voor de mislukte staatsgreep, de Gülenbeweging.
De Turkse maatregelen riepen eerder deze week ook in Nederland vragen op over de samenwerking met Turkije. De Amsterdamse rechter-commissaris Ronny van de Water zei in NRC dat Nederlandse rechters geen Turkse rechtshulpverzoeken meer zouden moeten behandelen. Van de Water: ‘Het is onacceptabel dat Turkse rechters en bloc de schuld krijgen voor het steunen van een staatsgreep. Ik besef dat ik volgens verdragsregels moet samenwerken maar ik heb ook een geweten en voor mij is de maat vol.’
Advocaten met verschillende Turkse cliënten riepen later ook op niet meer aan Turkije uit te leveren. In Nieuwsuur zei advocaat Bart Stapert, die meerdere Turken bijstaat, dat de ‘fundamenten van de Turkse rechtsstaat wankelen.
Gisteren zei Erdogan in een interview dat de beweging van Gülen moet worden behandeld als een terreurorganisatie. Gülen verblijft al sinds 1999 in ballingschap in de Amerikaanse staat Pennsylvania.
Discreet
Met de noodtoestand krijgt de regering extra bevoegdheden, zoals het doorvoeren van wetten zonder parlementaire goedkeuring. Ook kunnen bepaalde burgerlijke rechten en vrijheden (tijdelijk) worden ingeperkt. Het is het eerste decreet van Erdogan sinds de noodtoestand werd uitgeroepen.
Scholen gesloten om banden met Gulen
Met zijn eerste decreet sluit Erdogan exact 1.043 privé-scholen, 1.229 goede doelen en ngos, 19 handelsverenigingen, 15 universiteiten en 35 medische organisaties vanwege vermoedelijke banden met de islamitische prediker Fethullah Gulen.
Daarnaast kunnen verdachten nu tot dertig dagen zonder officiële aanklacht vastgehouden worden. Eerder stond het maximum op vier dagen.
Media
De Turkse autoriteiten hebben maandag een arrestatiebevel uitgevaardigd voor 42 journalisten. Dat meldde de Turkse omroep NTV. Het is de zoveelste arrestatiegolf na de mislukte coup door een deel van het leger.
De bekende politiek commentator en voormalig parlementariër Nazli Illicak is een van de journalisten die Ankara in het vizier heeft, schrijft Hurriyet.
De zoveelste arrestatiegolf
De bekende commentator en voormalig parlementariër Nazli Illicak is een van de journalisten voor wie een aanhoudingsbevel is uitgevaardigd. Illicak was al eens eerder het mikpunt van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, nadat zij zich in 2013 kritisch had uitgelaten over een corruptieschandaal waarbij ministers waren betrokken.
De prominente journalist werd vervolgens ontslagen bij haar werkgever, Daily Sabah, een pro-regeringskrant in Turkije. Maar ze hebben haar nog niet kunnen arresteren. Volgens Hurriyet is het niet duidelijk waar zij zich precies bevindt. Ze was niet in haar huis in Istanbul. De autoriteiten vermoeden dat zij wellicht in Bodrum is.
De Turkse autoriteiten hebben inmiddels meer dan 60.000 militairen, politiefunctionarissen, rechters, leraren, ambtenaren en anderen aangehouden, geschorst of ontslagen in de dagen na de poging tot staatsgreep.
Erdogans strijd tegen Gülen wordt harder De Turkse president Recep Tayyip Erdogan houdt vol dat de mislukte coup werd gepleegd door aanhangers van Gülen, en roept Amerika op om de geestelijke uit te leveren. De Turken hebben echter geen bewijs geleverd waarmee de schuld van Gülen wordt aangetoond.
De Turkse president liet duizenden militairen, journalisten, rechters en academici oppakken en ontslaan in de dagen na de coup. Maandag maakte Turkish Airlines deels eigendom van de Turkse staat, bekend meer dan 200 medewerkers te ontslaan, omdat ze banden zouden hebben met Gülen.
Na de mislukte coup in Turkije zijn diverse instanties in grote steden aangevallen. Zo werden afgelopen weekend de ruiten van het gebouw van Stichting Prisma in Eindhoven ingegooid. In Den Haag zijn zulke taferelen nog niet voorgekomen. Ook zijn er nog geen signalen van bedreigingen, aldus het Turks platform Den Haag (TPD). “We hebben contact gehad met alle Turkse instanties en gezegd dat als er iets is, ze me gerust kunnen bellen. Er zijn wel jongeren geweest die zeiden bang te zijn voor acties, maar we hebben niets gehoord van daadwerkelijke gebeurtenissen. Daar zijn we blij mee,” vertelt Bektas Sahin van het TPD aan Den Haag FM.
Turks Platform Den Haag (TPD) is een koepelorganisatie voor diverse Turkse verenigingen en stichtingen. Het TPD vertegenwoordigt ca. 20 instellingen. …lees meer
Turkse spanningen in Den Haag blijven uit – Terwijl elders in het land steeds meer meldingen binnenkomen van bedreigingen binnen de Turkse gemeenschap, blijven spanningen in Den Haag vooralsnog uit.
Ook in onze stad zijn er organisaties die verbonden zijn aan Fethullah Gülen (kleine foto), de islamitische prediker die volgens de Turkse president Erdogan achter de mislukte staatsgreep van vorige week zit. Basisschool Cosmicus aan de ’s Gravenzandelaan is bijvoorbeeld gelinkt aan de Gülenbeweging, net als Hogiaf, de federatie van lokale verenigingen van Turks-Nederlandse ondernemers.
Vrijdag vroeg de regering van Erdogan nog aan Turken die in het buitenland wonen om sympathisanten van de Gülenbeweging te rapporteren. Op een Facebookpagina voor aanhangers van de AK-partij van Erdogan werden mensen opgeroepen een Turks telefoonnummer te bellen als ze informatie hebben. Hoeveel Gülen-aanhangers er zijn in Nederland is niet bekend. De schattingen lopen uiteen van 10.000 tot 100.000 – op zo’n 400.000 Turken.
Meeste Turken steunen Erdogan
Verreweg de meeste Turken in ons land steunen de partij van Erdogan, bleek bij de laatste Turkse parlementsverkiezingen. Ruim de helft van de Turkse moskeeën in ons land staat onder directe controle van het Presidium voor Godsdienstzaken, een instituut dat onderdeel is van het Turkse Ministerie van Algemene Zaken, de Diyanet. …lees meer
De strijd zet zich ook voort in Nederland
Ook in Nederland wordt navolging gegeven aan Erdogans oorlogstaal jegens Gülen-aanhangers. Nederlandse Turken op de hand van de Turkse president hebben in verscheidene Nederlandse steden, zoals Deventer, Gülen-aanhangers bedreigd, geïntimideerd en fysiek aangevallen.
Hulp uit Nederland ??
Ankara gaat Nederland om hulp vragen bij de strijd tegen de aanhangers van de Turkse geestelijke Fethullah Gülen. Volgens de Turkse ambassadeur in Nederland moet het kabinet meewerken aan het oppakken van de daders achter de mislukte coup. En ook moet het kabinet scholen en stichtingen gelieerd aan Gülen aanpakken.
De Turkse ambassadeur Sadik Arslan, zei maandag dat de Turkse regering Nederland ook zal verzoeken om stichtingen en organisaties gelieerd aan Gülen, aan te pakken.
De Turkse ambassadeur Sadik Arslan vergelijkt de Gülen-beweging met terreurgroep Islamitische Staat (IS), in een interview met NOS. ‘Aanhangers daarvan worden ook opgepakt.’ Arslan zegt dat Ankara verwacht dat Nederland hulp aanbiedt in de strijd tegen Gülen en zijn ‘terreurorganisatie’. ‘Ons kabinet is met F-16’s gebombardeerd. Nederland en Europa moeten Turkije juist omhelzen en niet sympathiseren met de mensen die achter de staatsgreep zitten.’
Het kabinet wil niet inhoudelijk reageren op de oproep van de Turkse ambassadeur in Nederland om te helpen bij het aanpakken van aanhangers van de Turkse geestelijke Fethullah Gülen. Toch lijkt het erop dat Turkije geen hulp hoeft te verwachten. Minister Bert Koenders (PvdA) weigert in te gaan op de uitspraken van Arslan, maar heeft onlangs zijn standpunt al duidelijk gemaakt.
Afgelopen week noemde hij bedreigingen jegens Gülen-aanhangers onacceptabel en riep hij Turkse Nederlanders op om aangifte te doen. In een brief aan de Tweede Kamer van afgelopen zaterdag schrijft Koenders dat hij de Turkse ambassadeur heeft ‘gewezen op onze zorgen over de effecten van de coup en de nasleep ervan in Turkije zelf, en in Nederland’. Het kabinet zal alleen maatregelen nemen als dat gebeurt naar aanleiding van strafbare feiten, ‘niet op grond van een (veronderstelde) politieke overtuiging’.
Erdogan slaat terug volgens Gülen. Ondertussen bijt de Turkse prediker Gülen van zich af. Volgens hem is het Erdogan die een staatsgreep pleegt. Die sneer deelt de islamitische prediker Fethulla Gülen uit in een opiniestuk in de New York Times. Ondertussen worden in Nederland elke dag gebouwen van de Gülenbeweging beklad of in brand gestoken.
Erdogan niet langer betrouwbare bondgenoot
Erdogan is een onbetrouwbare bondgenoot: hij flirt met Rusland en chanteert de EU weer met de migrantendeal. Het Turkse verdriet kan ook het verdriet van ‘Brussel’ worden..Lees meer
Een paar dagen voor de mislukte coup tegen het bewind van president Recep Tayyp Erdogan normaliseerde de Turkse regering haar betrekkingen met Rusland. De trotse Erdogan die onder geen beding bereid is om zijn Turkse intellectuele tegenstanders te vergeven dan wel te tolereren, bood zijn excuses aan president Vladimir Poetin aan vanwege het neerhalen van de Russische straaljager boven Syrië, eind november vorig jaar. Dat leidde tot hoogoplopende spanningen tussen beide landen.
De onbetrouwbaarheid van Erdogan blijkt ook uit het feit dat hij de EU weer begint te chanteren met de migratiedeal. In een gesprek met de Duitse zender ARD verweet Erdogan de EU dat het deze deal niet zou nakomen. Turkije zou volgens Erdogan nu al 3 miljard euro hebben moeten ontvangen, maar de Turkse regering ontving ‘slechts’ 2 miljard. In totaal zou Turkije 6 miljard euro ontvangen voor het tegenhouden van migranten en voor het bewaken van zijn eigen grenzen. Erdogan begrijpt ook niet waarom de EU de visumplicht voor Turken nog niet heeft afgeschaft.
Terwijl duidelijk is waarom: Turkije voldoet simpelweg nog niet aan de voorwaarden.
In hetzelfde interview benadrukte Erdogan nog maar eens waarom hij dat zou willen doen. ‘Het volk wil dat de doodstraf opnieuw wordt ingevoerd en daar moeten we naar luisteren. Wij als regering moeten luisteren naar wat het volk zegt. We kunnen niet zeggen: Nee, dat vinden we niet interessant’. Hij geeft daarmee blijk van desinteresse in EU-lidmaatschap. Want dat is waar de nieuwste discussie tussen Turkije en de EU. Als Ankara de doodstraf invoert, wordt er niet langer onderhandeld over toetreding.
De wil van het volk
Erdogan baseert zich telkens op de wil van het volk de wil van het Volk. Hoe is deze wil tot stand gekomen? Tijdens een aantal demonstraties in Istanbul kreeg zijn aanhang een vraag voorgelegd van de president zelf: of zij de doodstraf willen invoeren om de vijanden te laten executeren. De menigte riep enthousiast ‘Ja’. Een dergelijk beroep op de volkswil hebben we eerder meegemaakt. Bijvoorbeeld tijdens Cubaanse revolutie onder leiding van Fidel Castro (1959) en de Iraanse islamitische revolutie onder leiding van imam Khomeini (1979-1980).
Er zijn documentaires waarin is te zien hoe Castro op het plein van de Revolutie aan een waanzinnige massa vraagt wat hij met de contrarevolutionaire vijanden moet doen. Het even waanzinnige antwoord van de massa luidde: dood ze! Ook kort na de Iraanse revolutie zei Khomeini in verschillende toespraken dat we de vijanden van de revolutie conform de wetten van de islam en de wil van jullie (het volk) laten executeren. Ook hier riep een waanzinnige massa: Allahu Akbar, executeer ze!
Herinvoering van de doodstraf
Het ironische, eigenlijk het tragische van dit verhaal is dat velen ook uit die waanzinnige massa die de executie van de vijanden van het regime eisten, later als de vijanden van hetzelfde regime naar het executiepeloton zouden worden gebracht. Tirannieke, ideologische gedreven regimes zouden helemaal niet kunnen bestaan zonder hun vijanden. Het is de basis van hun bestaan. Het tirannieke beleid van Erdogan en consorten zou in Turkije niet kunnen worden uitgevoerd zonder de permanente dreiging van de vijand. Kortom: de Turken die nu de doodstraf eisen, brengen onbewust de voorwaarden voort voor een eventuele eigen executie: er zijn immers altijd vijanden die zich als vrienden voordoen.
Erdogan heeft gezien hoe zijn boezemvriend Silvio Berlusconi in een democratisch proces de politieke macht over Italië heeft verloren. Hij moest zich later zelfs verantwoorden voor de rechter vanwege een paar wandaden. Daarom weet Erdogan dat de democratie niets meer moet zijn dan een uiterlijke, gemanipuleerde bevestiging van zijn macht. Daarvoor vindt hij genoeg voorbeelden in de geschiedenis, maar ook in zijn nabije omgeving: in Iran, in Rusland en ook in Syrië.
De Turkse democratie is voorlopig dood. Wat nu op het spel staat, is het Turkse NAVO-lidmaatschap. Kijk uit voor de Turkse horror die zich richting Europa gaat verspreiden!
De volgende beroepsgroepenzijn inmiddels ‘gezuiverd’:
– 10.000 soldaten zijn gearresteerd.
– 113 generaals zijn gearresteerd.
– 2745 rechters en officieren van justitie zijn gearresteerd.
– 8000 politieagenten zijn uit hun functie gezet.
– 6500 ambtenaren van het ministerie van onderwijs zijn geschorst.
– 8777 ambtenaren van het ministerie van binnenlandse zaken zijn geschorst.
– 1500 ambtenaren van het ministerie van financiën zijn geschorst.
– 492 medewerkers op het departement voor religieuze zaken, onder wie geestelijken, predikanten en religieuze leraren zijn geschorst.
– 100 werknemers van de Turkse inlichtingendienst zijn ontslagen.
– 89 journalisten zijn op de arrestatielijst gezet.
– 1577 decanen van alle universiteiten in Turkije worden gedwongen ontslag te nemen.
– 21.000 leraren van particuliere scholen hebben geen licentie meer.
– 626 onderwijsinstellingen zijn gesloten.
– Alle academici zijn tot nader orde verboden het land te verlaten.
Erdogan start een enorm offensief tegen de media. Onder meer zestien tv-zenders, 45 kranten, drie persbureaus en 23 radiozenders worden gesloten door de regering, meldt CNN Türk. Onder de mediaorganisaties zijn persbureau Zihan, de kranten Today’s Zaman en Taraf en ook tv-zender Kanaltürk. Een aantal van de websites van de mediaorganisaties zijn nu al niet meer bereikbaar.
Woensdag werd ook aangekondigd dat 47 journalisten van de opgedoekte krant Zaman zullen worden opgepakt. Maandag vaardigden de Turkse autoriteiten al een arrestatiebevel voor 42 andere journalisten uit.
De Turkse autoriteiten gaan onverdroten door met de persbreidel. Volgens de zender CNN Türk zijn woensdag drie persbureaus gesloten, gingen zestien televisiekanalen op zwart en kregen 45 kranten een verschijningsverbod. In totaal werden 130 mediabedrijven aangepakt door de regering Erdogan.
Ook waren er nieuwe zuiveringen in het leger. Er werden 1684 militairen ontslagen, onder wie veel officieren.
Inmiddels werden ook tientallen diplomaten de laan uitgestuurd naar aanleiding van de mislukte militaire coup van 15 juli.
Raad van Europa maakt zich zorgen
Donderdag leidt Erdogan een vergadering van de Turkse militaire raad, nadat hij vorige week aankondigde dat het leger een drastische verandering zal ondergaan. Volgens ramingen van de regering zelf, heeft ongeveer 1.5 procent van het leger deelgenomen aan de coup.
De Raad van Europa heeft haar zorgen geuit over de ontwikkelingen in Turkije. Het zuiveren van de rechterlijke macht en de media tast onafhankelijke besluitvorming en berichtgeving aan, vindt de Raad. Het feit dat Erdogan speelt met het idee om de doodstraf opnieuw in te voeren, brengen een mogelijk Turks lidmaatschap van de EU in gevaar, waarschuwt de Raad.
Erdogan gebruikt de couppoging om een nauwkeurig geplande zuivering van tegenstanders door te voeren, zeggen Gert-Jan Segers en Joël Voordewind van de ChristenUnie. Zij willen dat de EU stopt met de toetredingsgesprekken en het visumvrij reizen.
Kritische vluchtelingen moeten het land uit
Zo meldt Le Monde dat tenminste zeven Syriërs die zich in de pers of op sociale media kritisch hebben uitgelaten over Erdogan, een uitzettingsbevel hebben gekregen. De vluchtelingen krijgen vier dagen om het land te verlaten. ‘De Turkse gastvrijheid kent zijn grenzen,’ aldus de krant.
Met groot gevoel voor understatement spreekt de Amerikaanse regering van president Barack Obama van een ‘zorgwekkende ontwikkeling’. Een nogal voorzichtige reactie op het schandalige nieuws uit Turkije dat opnieuw tientallen, zo niet honderden journalisten monddood zijn gemaakt.
Volgens CNN Türk – de zender die op de avond van de staatsgreep het Facetime-interview met Erdogan uitzond – gaat het om 3 persbureau’s, 16 televisiezenders, 23 radiozenders, 45 kranten en 15 tijdschriften.
Natuurlijk zijn er redenen voor de Amerikaanse voorzichtigheid.
De Amerikanen en ook Europa zijn via de NAVO bondgenoot van Turkije. Als de Turken overlopen naar het Russische kamp zou dat slecht nieuws betekenen.
In de aangifte wordt gesteld dat Umar zich opzettelijk beledigend heeft uitgelaten in haar column in dagblad Metro. Ze schrijft over ‘Nederturken’, de groep mensen van Turkse komaf woonachtig in Nederland. Ze vergelijkt deze mensen, zo stelt de advocaat, met NSB’ers. Ook gebruikt Umar het woord ‘geitenneukers’ en ‘feliciteert’ ze de groep met hun ‘totaal mislukte Nederlanderschap’. Volgens Geenstijl is dit de club die de aangifte heeft gedaan. Hun baas, Aydin Ure, is werkzaam op het ministerie van Financiën, aldus de website.
Umar werd in april in het Turkse Kusadasi opgepakt door de politie vanwege haar kritische tweets over de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Ze zou zich ‘beledigend’ hebben uitgelaten over hem. Uiteindelijk mocht ze het land verlaten. Umar wordt al lange tijd beschimpt en bedreigd. Onlangs nog stond ze met een tv-ploeg bij haar voormalige huis in Amsterdam-West, toen ze werd bespuugd en uitgescholden. Even later, tijdens een wandeling door de straat, kreeg zij ‘hoer’ naar haar hoofd geslingerd.
Zorgen bij Duitse politici
Blüent Aydin, vice-voorzitter van de partij, denkt niet dat er problemen gaan komen, ook omdat de situatie in Turkije ondertussen al wel is gekalmeerd. Aydin zegt tegenWDRde nodige voorzorgsmaatregelen te hebben getroffen en nauw samen te werken met de politie. Duitse politici verwachten dat de emoties sterk zullen oplopen tijdens de demonstratie en zijn bezorgd dat de situatie zal escaleren.
Minister-president Hannelore Kraft van de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen sprak de Turks-Duitse burgers in een video toe met de boodschap dat ‘iedereen het recht heeft om voor zijn overtuigingen te demonstreren, maar dat het vooral vreedzaam moet verlopen’ en dat ‘haat en geweld op geen enkele wijze zullen worden getolereerd’, meldt Der Spiegel. Stephan Mayer van het Duitse CSU bijvoorbeeld is bang dat ‘binnenlandse spanningen in Turkije op een dramatische manier overgebracht zullen worden naar Duitsland’.
De politie zegt ook meteen in te grijpen bij allerlei vormen van geweld of aanzetten tot geweld. ‘Wie zich niet rustig gedraagt is niet een demonstrant, maar een crimineel,’ zei een woordvoerder van de politie tegen Focus. Andreas Schreur van de CSU vindt dat ‘Turkse binnenlandse politiek niets te zoeken heeft op Duitse bodem en wie daar toch bij betrokken wil zijn beter terug kan gaan naar Turkije’.
Nederlandse Gülenaanhangers vrezen het einde van de vakantie
Een gezelligheidsdrinker moet soms toegeven dat hij geleidelijk aan een alcoholist is geworden. Zo kan een democratie ook geleidelijk afglijden naar een dictatuur. Is dat wat er nu in Turkije gebeurt ??
De Nederlandse aanhangers van Gülen zijn bang voor agressie. Op dit moment horen de Turkse Nederlanders op vakantie ‘voortdurend haatoproepen’.
Aanklachten
Alle strafzaken die momenteel lopen wegens belediging van hem, worden gestaakt. Dit als geste om ‘de eenheid’ die het volk na de mislukte coup heeft getoond. ‘Hierbij trek ik alle aanklachten over respectloze beledigingen jegens mij in,’ zei Erdogan opeens, meldt AFP.
Ik heb een royale bui vandaag !!
Erdogan: geste na mislukte coup
Erdogan heeft in Duitsland onder andere de tv-komiek Jan Böhmermann aangeklaagd wegens smaad. Die had in een satirisch gedicht dat hij in maart op tv voorlas het Turkse staatshoofd onder meer een schapen – en geitenneuker en een liefhebber van kinderporno genoemd.
Er liepen meer dan 2.000 strafzaken in Turkije wegens belediging van het staatshoofd. Zo ook bijvoorbeeld de Nederlandse columniste Ebru Umar. Zij werd in april in het Turkse Kusadasi opgepakt door de politie vanwege haar kritische tweets over de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
Jullie twijfelen aan mijn gelijk ??
Sneer naar Westen
De aankondiging dat de aanklachten worden ingetrokken heeft alleen betrekking op Turkije, zegt Höcker. ,,In Duitsland verandert er vooralsnog niets.” Gisteren deelde Erdogan een sneer uit naar de Westerse bondgenoten. Hij neemt het de regeringen kwalijk geen solidariteit met Turkije te hebben getoond na de mislukte staatsgreep.
Eerder al zei Erdogan al dat zijn land en regering lof verdienen voor het verhinderen van een militaire staatsgreep. In plaats daarvan kiezen westerse landen tot Erdogans ergernis partij voor de ,,samenzweerders”.
Twitter
Maar tegelijker tijd worden er masaal Twitteraccountsgeblokkeerd !!! Turkije heeft de Twitteraccounts van verschillende kritische Turks-Nederlandse twitteraars geblokkeerd. Ze hebben een e-mail van Twitter gekregen waarin dat wordt meegedeeld, met als bijlage het ‘blokkadebesluit’ van de strafrechtbank van Ankara. Hun tweets zijn dus in Turkije niet meer te lezen, maar in Nederland wel.
Vreemde zaak toch wel ???
Wat zit je me aan te kijken man !!
Demonstratie Keulen
De autoriteiten hadden overwogen om de manifestatie, die om 14.00 uur van start gaat, niet toe te laten maar hebben uiteindelijk alleen de veiligheidsmaatregelen verscherpt. In Duitsland wonen ongeveer 3 miljoen mensen van Turkse afkomst, en de couppoging van 15 juli heeft gezorgd voor veel onenigheid binnen de gemeenschap.
Erdogan op een groot scherm, die zijn ‘aanhangers’ toespreekt
Turks-Duitse politici zullen er spreken, net als de Turkse minister van Sport, zegt politiechef Jürgen Matthies. De organisatie probeerden zelfs een live-verbinding met Turkije te leggen, zodat ook president Erdogan zijn ‘aanhangers’ kon toespreken per video.
Daar is het Duitse hof het niet mee eens. Een lagere rechtbank bepaalde zaterdag dat het uitzenden van beelden met buitenlandse politici niet verenigbaar is met het demonstratierecht in Duitsland. Nadat de Turkse organisator in beroep ging, sprak het Duitse hof zich in dezelfde termen uit. Niet alleen Erdogan is nu verbannen van de demonstratie, ook voor andere politici in Turkije geldt het videoverbod.
De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Frank-Walter Steinmeier riep de Turkse gemeenschap in Duitsland op tot kalmte. ‘Binnenlandse politieke spanningen van Turkije naar Duitsland brengen en mensen met andere politieke overtuigingen intimideren, dat gaat niet’, zei Steinmeier tegen Süddeutsche Zeitung.
Tegendemonstraties en enorme politie-inzet
Er zijn zorgen over de veiligheidssituatie zondag, omdat er ook verscheidene tegendemonstraties zijn aangekondigd. Behalve de Erdogan-aanhangers, gaat ook de rechts-populistische anti-islamgroep Pro NRW met honderden mensen de straat op.
Blüent Aydin, vice-voorzitter van de partij, denkt niet dat er problemen gaan komen, ook omdat de situatie in Turkije ondertussen al wel is gekalmeerd. Aydin zegt tegenWDRde nodige voorzorgsmaatregelen te hebben getroffen en nauw samen te werken met de politie. Duitse politici verwachten dat de emoties sterk zullen oplopen tijdens de demonstratie en zijn bezorgd dat de situatie zal escaleren.
Minister-president Hannelore Kraft van de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen sprak de Turks-Duitse burgers in een video toe met de boodschap dat ‘iedereen het recht heeft om voor zijn overtuigingen te demonstreren, maar dat het vooral vreedzaam moet verlopen’ en dat ‘haat en geweld op geen enkele wijze zullen worden getolereerd’, meldt Der Spiegel. Stephan Mayer van het Duitse CSU bijvoorbeeld is bang dat ‘binnenlandse spanningen in Turkije op een dramatische manier overgebracht zullen worden naar Duitsland’.
Politie neemt maatregelen
De politiekorpschef van Keulen heeft gezegd maatregelen te nemen om rellen tijdens de demonstratie te voorkomen. Politieagenten uit naburige provincies worden ingeschakeld om zondag met 2.000 man de demonstratie te kunnen handhaven. De politie zegt ook meteen in te grijpen bij allerlei vormen van geweld of aanzetten totgeweld. ‘Wie zich niet rustig gedraagt is niet een demonstrant, maar een crimineel,’ zei een woordvoerder van de politie tegen Focus. Andreas Schreur van de CSU vindt dat ‘Turkse binnenlandse politiek niets te zoeken heeft op Duitse bodem en wie daar toch bij betrokken wil zijn beter terug kan gaan naar Turkije’.
Coup georganiseerd door buitenlandse machten ???
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan blijft speculeren over wie er achter de mislukte coup zit. Waar hij eerder alleen met de vinger naar de islamitische prediker Fethullah Gulen wees, beschuldigt hij nu ‘buitenlandse machten’ van het orkestreren van de staatsgreep.
Het Westen ‘steunt het terrorisme’, zegt een verhitte Erdogan dinsdag tijdens een bijeenkomst met buitenlandse investeerders.
Erdogan: Amerika werkte mee aan coup
Volgens de Turkse president werd de mislukte staatsgreep van ruim twee weken geleden georganiseerd door buitenlandse machten. ‘Dit is niet ons land georganiseerd’. Hij hekelt het feit dat er sinds de coup nog geen enkele buitenlandse leider zijn land bezocht heeft. ‘Ze kiezen de kant van de coupplegers, degenen die wij als vrienden beschouwen steunen coupplegers en terroristen’.
In de directe nasleep van de staatsgreep heeft de Turkse economie tientallen miljarden euro’s aan schade opgelopen, zegt de Turkse minister van Handel Bulent Tufenkci tegen de krant Hürriyet. ‘We hebben zeker 300 miljard lira (90 miljard euro) schade, en dat is wellicht een lage schatting.’ Tufenkci benoemt onder meer de inzet en diefstal van vliegtuigen, helikopters en wapens en de vernietiging van gebouwen in Istanbul en Ankara.
Tegelijkertijd leidt de zuivering van Erdogan – al meer dan 60.000 Turken werden ontslagen of opgepakt, omdat ze banden zouden hebben met de geestelijke Fethullah Gülen – tot grote zorgen in het buitenland over de politieke toekomst van Turkije. Ook raken de maatregelen de economie: zo verbood de Turkse regering drie miljoen ambtenaren om op vakantie te gaan, waardoor de Turkse toerismesector een nieuwe klap krijgt.
Econoom Atilla Yesilada zegt tegen persbureau Bloomberg dat de coup, en de tegencoup van Erdogan, voor verminderde economische groei zal zorgen in Turkije.
Uitzonderlijke vergadering tussen Erdogan en multinationals
President Erdogan doet er alles aan om zorgen bij buitenlandse investeerders weg te nemen. Dinsdagmiddag vergadert hij met vertegenwoordigers van de grootste multinationals die al in Turkije aanwezig zijn, meldt persbureau Anadolu.
De Turkse lezing is dat de economische schade voor het land op de lange termijn zal meevallen. De beurzen en de wisselkoers van de Turkse lira klommen de afgelopen dagen in elk geval op, nadat ze in reactie op de coup hard waren ingestort.
Erdogan hekelt ook Duitsland
Daarnaast moet ook Duitsland het opnieuw ontgelden. Zondag besloot de Duitse rechter dat Erdogan niet per videostream mocht spreken bij een massale demonstratie van zijn aanhangers in Keulen. Op de demonstratie kwamen 30.000 Turkse Duitsers bijeen om hun steun uit te spreken voor Erdogan.
Het ligt geheel aan Turkije zelf of visumliberalisering er komt of niet: het land voldoet nog altijd niet aan de 72 voorwaarden die de Europese Commissie stelt, zei de Duitse vicebondskanselier Sigmar Gabriel maandag.
Nieuwe Rel
Erdogan haalde dinsdag uit naar de Italiaanse justitie in een interview met tv-zender Rai 24. Die doen onderzoek naar zijn zoon Bilal Erdogan, omdat de 35-jarige Turk wordt verdacht van het witwassen van geld. Twee weken geleden werd besloten dat onderzoek met zes maanden te verlengen. Volgens de president kunnen Italiaanse rechters zich ‘beter zorgen maken over het aanpakken van de maffia dan over mijn zoon’.
De zakenman, Murat Hakan Uzan, beweert dat Bilal helemaal niet in Italië was om te studeren, maar om de illegale activiteiten van de familie Erdogan te organiseren. Nadat een onderzoek werd opgestart, vluchtte de zoon van de Turkse president het land uit. Volgens persbureau Reuters zit Bilal momenteel weer in Turkije en kan hij worden opgepakt als hij terugkeert naar Italië.
Niet waar, beweert Bilal Erdogan (34), de jongste zoon van de Turkse president. ‘We bouwen kantoren in Istanbul. We doen helemaal geen zaken bij de Middellandse Zee, noch in Syrië, noch in Irak,’ zegt Erdogan dinsdag tegen de Italiaanse krant Corriere della Sera.
Tankwagens
De Russische beschuldigingen waren vooral op Bilal, die sinds begin dit jaar met zijn vrouw in de Italiaanse stad Modena woont, en zijn bedrijf gericht. Het Russische ministerie van Defensie presenteerde vorige week ‘bewijs’ voor de Turkse oliehandel met IS.
Op een besloten bijeenkomst liet de Russisch onderminister van Defensie Anatoli Antonov satellietbeelden zien van Turkse tankwagens die olie inladen in IS-gebieden in Syrië en Irak. Vervolgens zou te zien zijn hoe de wagens Turkije weer binnenrijden en eindigen in de Turkse plaats Batman, een gebied dat bekendstaat om de productie van olie.
Bilal neemt het ook op voor zijn broer Burak: ‘Hij heeft een vrachtschip, maar die kun je niet gebruiken als tanker,’ aldus Bilal.
In plaats daarvan voegt de zoon van Erdogan nog een element toe aan het pingpongspel van beschuldigingen over de handel in olie. Hij wijst naar de Syrische president Bashar al-Assad, een gezworen vijand van de regering van zijn vader: ‘Als je de olie van IS volgt, dan vind je Assad’.
‘Onaangenaam’
De Russische regering van Vladimir Poetin ligt met Erdogan in de clinch, sinds het Turkse leger twee weken geleden een Russische SU-24 neerhaalde bij de grens met Syrië. Rusland eist excuses, en Turkije houdt vol dat het een legitieme actie was omdat het vliegtuig vanuit Syrië het Turkse luchtruim zou zijn binnengevlogen.
Poetin beschuldigde de Turken ervan het gevechtsvliegtuig te hebben neergehaald om hun oliebelangen, en dan met name die van Bilal, in het IS-gebied te beschermen. ‘Wat er met de Russische jet is gebeurd was onaangenaam, maar we moeten ons richten op de echte problemen: IS en de toekomst van Syrië,’ zegt Bilal Erdogan.
Erdogan vindt zoon ‘een briljant man’, maar Italiaanse premier slaat terug
‘Mijn zoon is een briljant man en toch wordt hij beschuldigd van witwaspraktijken,’ zei Recep Tayyip Erdogan op Italiaanse televisie. Het gerechtelijk onderzoek kan ‘zelfs de relatie tussen Turkije en Italië beschadigen’, dreigde hij.
De Italiaanse premier Renzi liet blijken dat hij Erdogan niet zomaar kritiek laat spuien op de rechtsstaat. ‘Rechters beantwoorden aan de Italiaanse grondwet en niet aan die van de Turkse president’, schreef Renzi op Twitter. ‘Dit systeem noemen we de rechtsstaat en we zijn er trots op,’ aldus Renzi.
Zowel Gulenisten als sponsors worden aangepakt !!!!
De zuivering van het staatsapparaat, het onderwijs, de media en de rechterlijke macht werd al eerder in gang gezet. Erdogan geeft zijn aartsrivaal Gulen de schuld van de mislukte staatsgreep van bijna drie weken geleden. ‘De zakenwereld is de arena waarin het netwerk van Gulen nog altijd het sterkste is,’ zei Erdogan donderdag tijdens een speech met ondernemers in Ankara.
Erdogan verdenkt Gulen ervan een parallelle staat te hebben gecreëerd, en zijn regering omver te willen werpen. Donderdag ging hij nog een stapje verder. De Gulen-beweging wil alle landen overnemen waarbinnen zijn leden wonen, dus ook de Verenigde Staten, zegt Erdogan. ‘Hij bewijst dat door daar te wonen, en door het beeld te scheppen dat hij dingen vanuit daar regelt’. Gulen woont sinds 1999 in de Amerikaanse staat Pennsylvania.
Recep Tayyip Erdogan en de Nazi’s
Het optreden van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan na de mislukte coup van vorige maand wordt vergeleken met de machtsgreep van de nationaalsocialisten in Duitsland in 1933.
Volgens Christian Lindner bouwt Erdogan aan een autoritair regime waarin alle macht bij hem zelf ligt, zei hij tegen Bild am Sonntag. ‘Omdat de rechten en vrijheden van het individu niet langer van belang zijn, kan hij geen partner van Europa zijn,’ voegde hij eraan toe.
Rijksdagbrand
De FDP-voorzitter ziet parallellen tussen Erdogans gedrag en de nasleep van de Rijksdagbrand in 1933, aangestoken door de Nederlandse communist Marinus van der Lubbe. De nazi’s noemden de brand in het Duitse parlementsgebouw een complot van de communisten tegen de regering, en gebruikten dat vervolgens om het inperken van burgerrechten te kunnen rechtvaardigen.
Adolf Hitler kwam naar aanleiding van de brand met noodwetgeving, zodat hij ‘de orde kon herstellen’ en de toen nog aanwezige communistische en socialistische oppositie tegen zijn steeds dictatorialer wordende regime buitenspel kon zetten. In maart 1933 werd de NSDAP vervolgens de grootste partij met 44 procent van de stemmen. Vanaf 1934 (na nieuwe verkiezingen in november 1933) speelde de Rijksdag geen rol meer.
Gezuiverd
Na de mislukte staatsgreep van vorige maand bepaalde Erdogan dat staatsinstellingen, maar bijvoorbeeld ook het onderwijs en in het rechtssysteem, moesten worden gezuiverd van aanhangers van Fethullah Gülens Hizmet-beweging. Die zou achter de poging tot staatsgreep zitten. Duizenden mensen zitten na de mislukte putsch in de gevangenis.
Op de eerste dag van het nieuwe jaar had de Turkse president een aantal vleiende woorden over voor het ‘effectieve’ Duitsland van Hitler. ‘Presidentiële systemen zijn effectiever en succesvoller dan parlementaire,’ zei de president. ‘Er zijn voorbeelden van in de wereld. Je ziet het als je kijkt naar het Duitsland van Hitler.’ Erdogan wil maar wat graag een presidentieel systeem invoeren – dat hem dus aanzienlijk meer bevoegdheden en macht zal opleveren.
De neergeslagen staatsgreep en de nasleep ervan bieden hem die kans !!!!
Alleen de Koerdische HDP-partij was opnieuw niet uitgenodigd, iets dat ook al eerder voorkwam bij gesprekken over de mislukte coup.
Aanhangers van de gulenbeweging worden de afgelopen weken dan ook systematisch verwijderd uit het staatsapparaat, het onderwijs, de rechterlijke macht, de media en het bedrijfsleven.
Verschillende EU-leiders hebben daar kritisch op gereageerd. Zo zei de Oostenrijkse bondskanselier Christian Kern al dat wat hem betreft gesprekken over Turkse toetreding tot de EU moeten stoppen.
Meer dan een miljoen Turken hebben zich zondagmiddag op verzoek van president Recep Tayyip Erdogan in Istanbul verzameld om hun verontwaardiging over de couppoging te onderstrepen. Velen betuigden hun aanhankelijkheid aan de president, die op spandoeken ‘een godsgeschenk’ werd genoemd.
Volgens sommige bezoekers overstijgt de manifestatie de politiek. ‘Dit gaat om onze vrijheid of de dood’, zei een betoger met een grote Turkse vlag om zijn schouders en een bijpassend petje. Op spandoeken stonden teksten als ‘beveel ons om te sterven en we doen het’.
De bijeenkomst moet de eendracht tonen die het Turkse volk tijdens en na de verijdelde coup aan de dag heeft gelegd. Erdogan nodigde daartoe ook de nationalistische en kemalistische oppositie dringend uit. Het was de eerste keer in tientallen jaren dat grote Turkse oppositiepartijen deelnamen aan een manifestie waarin steun werd betuigd aan de regering.
Turkije’s belangrijkste oppositieleider zei tijdens de betoging dat de couppoging ‘een nieuwe deur naar compromissen’ heeft geopend in de politiek, maar benadrukte dat politiek niet thuishoort in de moskeeën, de rechtbanken of de barakken. Het hoofd van het leger bedankte de burgers voor hun rol in het voorkomen van de coup en zei dat de ‘verraders’ die achter de couppoging zitten zwaar bestraft zullen worden.
Voor aanhangers van Fethullah Gülen, de geestelijke die volgens de regering het brein was achter de mislukte staatsgreep, was op de manifestatie en überhaupt in Turkije geen plaats, verklaarden alle partijen eensgezind. Ook de Koerdisch-gezinde HDP, de derde partij in het Turkse parlement, was niet uitgenodigd. Dat leidde tot boze reacties van aanhangers van de partij.
Zuivering
Sinds de couppoging van 15 juli voert de Turkse regering op grote schaal politieke zuiveringen uit. In het land zijn vele instellingen gesloten en tienduizenden mensen gearresteerd, ontslagen of geschorst op verdenking van banden met de Gülen-beweging. Onder de noodtoestand kunnen mensen dertig dagen worden vastgehouden zonder te worden voorgeleid.
In Europa wordt met argusogen gekeken naar de zuiveringen in Turkije. De Oostenrijkse bondskanselier Christian Kern noemde recent de onderhandelingen over een Turkse toetreding tot de Europese Unie een ‘diplomatieke fictie’. Erdogan beticht op zijn beurt het Westen van steun aan de coupplegers. Volgens hem was de mislukte staatsgreep niet alleen in Turkije gepland, maar ‘Buitenlandse machten organiseerden coup’.
Wij zijn 2 vriendjes !! ja jij en ik !!
Poetin als vriend van Erdogan ??
Na negen maanden hoogoplopende ruzie is het vandaag dan zo ver: de Russische president Poetin ontvangt zijn Turkse collega Erdogan.
In een interview met het Russische staatspersbureau TASS zei de Turkse leider dat hij de vertroebelde relatie wil ‘resetten’ en opnieuw beginnen en vooral de economische samenwerking in tal van sectoren een impuls wil geven. Die samenwerking is na de hoogoplopende ruzie na het neerhalen van de Russische jet SU-24 november vorig jaar ernstig in het slop geraakt.
Het Kremlin besloot tot sancties, en het aantal Russische toeristen dat traditiegetrouw naar de Turkse stranden afreist, daalde naar een dieptepunt. Maar alles lijkt nu weer pais en vree tussen beide autocratische leiders, getuige Erdogans charmeoffensief.
Volgens The Jerusalem Post sprak hij onder meer over Poetin als ‘mijn gerespecteerde vriend’. Morgen kijken de twee elkaar in Sint Petersburg weer in de ogen. In negen maanden tijd kan er veel veranderen, blijkt.
Opblazen migratieakkoord
Hoe anders is de verhouding met de EU momenteel. Nog altijd wordt onderhandeld met Turkije over de toetreding van het land tot de Unie, zoals was afgesproken in het migratieakkoord, maar Erdogan dreigt die deal te torpederen. In ander interview, ditmaal met de Franse krant Le Monde, noemde Erdogan de EU maandag ‘niet oprecht’ richting Turkije.
‘De migratiedeal zal niet meer mogelijk zijn, als niet aan onze eisen wordt voldaan.’ Belangrijkste eis van de Turken is snelle visumliberalisering. Erdogan is vermoedelijk gepikeerd over de kritiek uit bijvoorbeeld Duitsland over zijn tegencoup na de mislukte staatsgreep door een deel van het leger.
Het Kremlin besloot tot economische sancties, en het aantal Russische toeristen in Turkije daalde naar een dieptepunt. De Turken bevroren twee energieprojecten, waaronder een kernreactor op Turkse bodem, die juist weer zeer belangrijk voor Rusland zijn.
Erdogan wil maar wat graag onderhandelen met ‘vriend’ Poetin
Sinds Erdogan zijn excuses aanbood voor het neergehaalde vliegtuig, zijn de verhoudingen snel verbeterd. Het bezoek van de Turkse president aan Moskou dinsdag moet het begin zijn van een ‘nieuwe bladzijde, aldus Erdogan, die Poetin opeens ‘mijn vriend Vladimir’ noemde tegenover het Russische persbureau TASS. Verwacht wordt dat de energieprojecten in Turkije weer worden opgestart na de meeting.
Verschillende kampen in Syrische oorlog
De grootste hobbels liggen echter in Syrië. Rusland steunt de Syrische president Bashar al-Assad met militaire middelen, het standpunt van NAVO-lid Turkije is officieel dat Assad zo snel mogelijk moet opstappen. De Turken steunen juist de gematigde rebellen.
Symbolische stappen tegen het Westen
Het bezoek van Erdogan wordt vooral symbolisch, want beide leiders hebben er belang om bij aan de buitenwereld te laten zien dat Turkije en Rusland niet alleen staan. Turkije wil aantonen dat ze een alternatief hebben voor de Europese Unie (EU), waarmee het veelvuldig bekvecht. Maar ook Poetin wil benadrukken dat de isolatie-pogingen van Europa en Amerika niet hebben gewerkt. Het lijkt vooralsnog hun belangrijkste overeenkomst: afkeer van het Westen.
Mustafa Ugurlu werkte als schout-bij-nacht in het NAVO-hoofdkantoor in Noord-Amerika, dat in Norfolk, Virginia staat. Persbureau Reuters meldt op basis van bronnen binnen het Amerikaanse leger dat Ugurlu in de dagen na de mislukte staatsgreep in Turkije, in Amerika politiek asiel heeft aangevraagd.
Kwestie-Ugurlu kan tot spanningen leiden
Na de staatsgreep zwoer president Recep Tayyip Erdogan wraak en begon zijn regime een grootschalige jacht op de coupplegers. Duizenden soldaten werden opgepakt en ontslagen, waaronder zo’n 40 procent van alle generaals. Zeker twee andere Turkse militairen werden uit Amerika teruggeroepen.
Amerika wil na de coup niet meewerken bij het uitleveren van de geestelijke Fethullah Gülen, die volgens Erdogan achter de staatsgreep zat en in ballingschap in de Verenigde staten verblijft.
‘Er heerst een serieus anti-Amerika gevoel in Turkije, en dat kan gauw escaleren naar haat,’ dreigt de Turkse minister van Jusitie Bekir Bozdag dinsdag.
Het is aan de Amerikanen om dit te stoppen, zegt hij. Maar de Amerikanen willen eerst bewijs zien dat Gulen strafbare feiten heeft gepleegd.
Gulen zelf ontkent betrokkenheid bij de coup, en wijst juist naar Erdogan, die volgens hem de coup zou misbruiken om zijn politieke macht uit te breiden.
Ook Turken geloven dat Gulen achter coup zat
‘Het is een politiek besluit of de Amerikanen hem uitleveren of niet,’ vervolgt Bozdag. ‘Als hij niet wordt uitgeleverd, betekent het dat Turkije is geofferd voor een terrorist’. Een recente opiniepeiling van persbureau Reuters toonde aan dat twee derde van de Turken gelooft dat Gulen achter de couppoging zit. Sindsdien organiseert de Turkse regering vrijwel dagelijks grote demonstraties ‘voor de democratie en tegen de coupplotters’.
NAVO-luchtbasis in Turkije werd verscheidene keren afgesloten
Na de coup werd bovendien de Turkse luchtbasis Inclirlik, gebruikt door NAVO-leden in de strijd tegen Islamitische Staat (IS) in Syrië, verscheidene keren afgesloten door de Turkse autoriteiten, waardoor er geen gevechtsvliegtuigen konden vertrekken en landen. Eerst zouden er coupplegers op de basis zitten, daarna werden er anti-Amerika protesten gehouden rond Incirlik en werd ook nog eens de elektriciteit afgesloten.
Amerikaanse legerwoordvoerders proberen de spanningen vooralsnog te sussen. ‘Turkije is een waardevolle NAVO-collega die een belangrijke rol speelt in de strijd tegen IS.’
Diplomaten op de vlucht
Zeker twee Turkse militaire Attachés bij de ambassade in Griekenland zijn gevlucht naar Italië, toen Ankara hen terugriep na de neergeslagen staatsgreep. De Turkse regering heeft hen al gebrandmerkt: ‘verraders’ zijn het, die zo snel mogelijk moeten terugkomen.
‘We weten dat de twee diplomaten in Griekenland probeerden naar het buitenland te gaan. Volgens informatie zijn ze op 6 augustus naar Italië gevlucht. We zullen de Italiaanse autoriteiten vragen ze terug te sturen,’ zegt de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu tegen de Turkse omroep NTV.
Ontkomen op boot naar Italië
De twee hoge militairen zouden volgens Erdogans steeds autocratischer wordende bewind betrokken zijn bij de putsch. Het gaat om een kolonel van de landmacht en hooggeplaatste persoon bij de marine. Een van beiden zou zijn gelinkt aan Nederland, schrijft de NOS. Hij zou er een broer hebben.
De twee zijn volgens de Turkse minister ‘ontkomen’ door de auto te pakken richting de kust, en vervolgens de boot te nemen naar Italië. Eerder probeerde ook onder anderen een militaire attaché in Kuweit in Saudi-Arabië te geraken, maar die tocht mislukte: hij werd teruggebracht.
De Turkse ambassade liet maandag weten dat vijf medewerkers zijn teruggeroepen naar Ankara. Dat is gebeurd naar aanleiding van het onderzoek naar aanhangers van de volgens Turkije terroristische Gülen-beweging, die achter de mislukte coup in juli zou zitten. De vijf zijn volgens de ambassade nog wel in dienst.
Op de vraag wat zaakgelastigde Aykan ervan vindt dat er namen van Turkse Nederlanders op sociale media worden genoemd als Gülen-aanhangers, antwoordt hij in het AD: “Wie veertig jaar lang heeft geïnfiltreerd, wordt vroeg of laat door onze diensten opgespoord.”
85 kisten met bewijsmateriaal
De hoofdschuldige volgens Ankara, de islamitische prediker Fethullah Gülen, zit nog altijd onaangeroerd in de Verenigde Staten. Turkije probeert deze voormalige vriend van Erdogan – maar thans aartsvijand nummer 1 – uitgeleverd te krijgen. Maar de Amerikanen geven vooralsnog geen krimp en willen dat er eerst hard bewijs komt voor de Turkse bewering dat Gülen het brein is achter de mislukte staatsgreep. 85 kisten met ‘bewijsmateriaal’ die Ankara zegt te hebben gestuurd naar Washington, hielpen vooralsnog niets.
De Turkse president Erdogan is boos over de Amerikaanse houding. ‘Ik vroeg aan president Obama om Gülen uit te leveren. Hij vroeg daarna aan mij documenten en bewijzen. Ik heb erop gewezen dat wanneer de Verenigde Staten vragen om terroristen uit te leveren, wij nooit om iets vragen en het altijd gewoon doen,’ klonk het zijn mond. Gülen – in zelfverkozen ballingschap – ontkent elke aantijging.
Erdogan op Ramkoers met EU
Turkse president Recep Tayyip Erdogan ligt op ramkoers met de Europese Unie (EU) en dan vooral met Duitsland. In een interview met het Duitse RTL, dat vrijdagnacht werd uitgezonden, vertelt de Turkse president dat hij ‘geërgerd’ is over de manier waarop Europese leiders hebben gereageerd op de Turkse coup. ‘Ze hebben ons in de steek gelaten,’ zegt de president. Geen van de leiders nam de moeite om langs te komen, velen maakten zich meer zorgen om de zuivering dan om de coup zelf.
Erdogan zegt dat de Duitse bondskanselier Angela Merkel hem weliswaar belde drie dagen na de staatsgreep, maar dat ze toen vooral wilde praten over de mensen die na de coup zijn ontslagen. ‘Betreurenswaardig’, noemt Erdogan het telefoontje, want hij had meer steun verwacht.
‘Dat is toch geen onafhankelijke rechtspraak’ De clash met Duitsland werd feller nadat een Duitse rechter besloot dat de Turkse president niet per livestream een massale pro-Erdogan demonstratie in Keulen mocht toespreken. De rechtbank vond toespraken van Turkse politici op Duitse bodem te ver gaan, maar Erdogan is er nog steeds boos over.
‘Echte’ bondgenoot zit in Rusland Ook in Afrika, waar Turkije zijn invloed probeert te vergroten, moet Erdogan tegenslagen verwerken. Zijn pogingen om overheden te verplichten Gülen-scholen te sluiten, verliepen moeizaam. Nigeria, Kenia, Uganda en Tanzanië weigeren in te gaan op de eis, meldt Deutsche Welle. Alleen Somalië, dat veel ontwikkelingssteun krijgt van de Turken, werkt vooralsnog mee.
Waar Europa en Afrika in Erdogans ogen steken laten vallen, is hij veel positiever over de Russische president Vladimir Poetin. Die belde meteen een dag na de coup en verwelkomde hem deze week in het Kremlin. ‘We gaan vol enthousiasme een nieuwe fase in,’ aldus de Turkse president. Lees meer
Compromis
Turkije wil geen compromis sluiten met de Verenigde Staten als het gaat om de uitlevering van de prediker Fethullah Gülen. Dat zegt premier Binali Yildrim, de rechterhand van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
Volgens Yildrim zal Turkije niet akkoord gaan met een alternatieve oplossing. De opmerkingen zetten de relatie tussen de Verenigde Staten en Turkije verder op scherp en het anti-Amerika-gevoel groeit ondertussen flink onder de Turkse bevolking.
Uitlevering om anti-Amerika-gevoel tegen te gaan
‘Er is geen compromis mogelijk, deze terreurchef moet aan Turkije worden uitgeleverd en zal worden vervolgd,’ aldus Yildrim tegen een groep lokale journalisten. ‘De Verenigde Staten moeten deze man aan ons overhandigen en zorgen dat het Turkse rechtssysteem hem verantwoordelijk kan houden. Dat is de enige manier om dit negatieve gevoel tegenover Amerika tegen te gaan.’
Gülen, die sinds 1999 in Pennsylvania woont, wordt ervan beschuldigd verantwoordelijk te zijn voor de mislukte staatsgreep van 15 juli. Na de coup pakt de Turkse regering, onder leiding van Erdogan, verdachten keihard aan. Duizenden Turken zijn al aangehouden en de regering heeft een reeks strenge maatregelen aangekondigd die vooral invloed hebben op het leven van ambtenaren. Lees meer
En Fethullah Gülen zelf wil uiteindelijk zelf een onafhankelijk internationaal onderzoek naar de couppoging in Turkije !!!
Ankara heeft ‘harder dan veel andere landen gewerkt om aan de toetredingsvoorwaarden van de EU te voldoen. Maar het enige wat we ervoor terugkrijgen, zijn ‘bedreigingen, beledigingen en een totale blokkade’ van de EU-lidstaten, klaagt de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Cavusoglu in een interview met de Duitse krant Bild, maandag.
Opheffing van visumplicht voor Turken
De minister heeft geen goed woord over het stopzetten van de gesprekken over de opheffing van de visumplicht voor Turken die naar de Unie willen reizen. Deze maatregel werd afgesproken in het kader van het migratieakkoord tussen Turkije en de EU. Maar de verhoudingen tussen beide partijen staan op scherp na de neergeslagen putsch en de bikkelharde tegenmaatregelen van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
Er is een ware zuivering van het staatsapparaat aan de gang. Duizenden mensen hebben hun baan verloren in de bijvoorbeeld media, onderwijs en het rechtssysteem. Ze worden ervan verdacht banden te hebben met de islamitische prediker Fethullah Gülen – woonachtig in de Verenigde Staten. Erdogan en consorten zien hem als het brein achter de staatsgreep, maar zelf ontkent Gülen dat in alle toonaarden. De heksenjacht op zijn vermeende volgelingen wordt in EU-landen met argusogen bekeken, en leidde al tot stevige kritiek uit Duitsland.
Turkije begrijpt kritiek niet
Maar in Ankara wordt de kritiek uit Brussel niet begrepen. ‘Ik vraag me af: welke misdaad hebben we begaan? Waarom deze vijandigheid?’, aldus Cavusoglu. Hij verweet de EU woensdag al dat ze een anti-Europees gevoel heeft aangewakkerd in Turkije door de verantwoordelijken van de coup te ‘bevoordelen’ en zelfs ‘aan te moedigen’. ‘Ze gebruiken de coup en de nasleep daarvan om hun echte gevoelens te tonen: haat, islamofobie en anti-Turkije-sentimenten,’ aldus de bewindsman in een interview met de NOS.
In het gesprek met Bild vandaag liet Cavusoglu wederom een veelgehoord Turks dreigement horen, namelijk een mogelijk torpederen van het migratieakkoord.
Toetreding EU
Ankara heeft ‘harder dan veel andere landen gewerkt om aan de toetredingsvoorwaarden van de EU te voldoen. Maar het enige wat we ervoor terugkrijgen, zijn ‘bedreigingen, beledigingen en een totale blokkade’ van de EU-lidstaten, klaagt de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Cavusoglu in een interview met de Duitse krant Bild, maandag.
Kiklijnen, angst voor Turkse agenten en ‘een golf van vijandelijkheden’ op Gülen-scholen in Nederland. De mislukte staatsgreep en de nasleep blijven voor spanningen zorgen onder Turkse Nederlanders.
Uit cijfers van antidiscriminatiebureaus blijkt dat het aantal Turkse Nederlanders dat elkaar bedreigt en intimideert flink is toegenomen. Recentelijk zijn tachtig meldingen gedaan bij deze bureaus,meldt NOS – 68 meldingen kwamen uit de regio Rotterdam.
Toch worden veel organisaties en Turken in Nederland nog steeds bedreigd. Ze worden er vaak van ‘beticht’ gelieerd te zijn aan de prediker Fethullah Gülen, die volgens Erdogan verantwoordelijk is voor de staatsgreep. Stichtingen, scholen en zelfs restaurants die banden zouden hebben met de beweging van Gülen, worden extra in de gaten gehouden uit angst voor geweld en onrust.
Kamervragen over ‘lange arm van Erdogan’
CDA-Kamerleden Pieter Omtzigt, Raymond Knops en Michiel Rog kondigden op maandag aan naar aanleiding van de invloed van Erdogans AK-partij in Nederland Kamervragen te stellen. Volgens de partijleden gaan de zuiveringsmaatregelen, waardoor tienduizenden Turken al zijn gearresteerd, door in Nederland.
‘De spanningen lopen ook in Nederland op,’ aldus de politici. ‘Vooral de uitlatingen van de Turkse consul-generaal in Rotterdam dat Hizmet-aanhangers terroristen genoemd kunnen worden, ook in Nederland, en zijn bedekte oproep tot een boycot, baren grote zorgen.’
Levenslang
De Turkse openbare aanklager wil ervoor zorgen dat Fethullah Gülen nooit meer op vrije voeten komt. Tegen de prediker, die ervan wordt verdacht verantwoordelijk te zijn voor de mislukte staatsgreep, wordt twee keer levenslang en een extra gevangenisstraf van 1.900 jaar geëist.
De krant Hurriyet meldt dat Turkije aanklacht heeft gepubliceerd tegen Gülen van meer dan 2.500 pagina’s, zogenaamd naar aanleiding van een onderzoek dat in september 2015 van start ging. Hij is echter alleen de hoofdverdachte: in totaal worden 111 verdachten genoemd. Dertien daarvan zijn al gearresteerd.
Financiering van terreur
Gülen zou onder meer een terroristische organisatie hebben opgericht en geleid en terreur hebben gefinancierd. Ook zou hij hebben geprobeerd de grondwet te wijzigen en de overheid af te zetten. Daarnaast wordt de prediker beschuldigd van fraude. Dat gaat vooral om het wegsluizen van in Turkije opgehaald geld naar de Verenigde Staten, waar Gülen sinds 1999 woont.
In juni voerde een team gespecialiseerd in financiële misdaad een aantal huiszoekingen uit in Istanbul. Dit was naar aanleiding van de beschuldigingen dat aanhangers van Gülens ‘terroristenorganisatie’ financiële fraude zouden hebben gepleegd en dat zij informatie zouden hebben gelekt van concurrerende organisaties.
Na de mislukte staatsgreep van 15 juli heeft Turkije een ‘heksenjacht’ geopend op de prediker, een voormalig bondgenoot van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.Gülenisten, zoals de aanhanger van de 75-jarige geleerde heten, zouden verantwoordelijk zijn voor de coup en volgens Erdogan gaf Gülen het bevel voor de militaire actie.
De Turkse premier Binali Yildirim, de rechterhand van Erdogan, gaf al eerder aan dat er geen compromis mogelijk is:de Verenigde Staten moeten Gülen uitleveren. Volgens Yildirim zal Turkije niet akkoord gaan met een alternatieve oplossing. De opmerkingen zetten de relatie tussen de Verenigde Staten en Turkije verder op scherp en het anti-Amerika-gevoel groeit ondertussen flink onder de Turkse bevolking.
Merkels regering is er zeker van dat Erdogan bewust radicaalislamitische bewegingen helpt. Dat blijkt uit uitgelekte antwoorden van de regering op Kamervragen van oppositiepartij Die Linke, die in handen zijn van ARD.
Duitsland ziet affiniteit Erdogan met moslimbroeders Al jarenlang is het samenwerken met terreurgroepen in het Midden-Oosten bewuste politiek van de Turken, schrijft het ministerie van Binnenlandse Zaken. ‘De vele uitingen van de AK-partij en Erdogan ter ondersteuning van de Egyptische Moslimbroederschap, Hamas en gewapende islamitische rebellen in Syrië onderstrepen de affiniteit met hun moslimbroeders’. Ankara wordt beschreven als een ‘centraal actieplatform voor islamieten uit de regio’.
Uit de documenten blijkt dat de Turken sinds 2011 de banden met Hamas zelfs hebben versterkt. Hamas staat sinds 2003 binnen de Europese Unie bekend als een terroristische organisatie, maar Ankara ziet de groep als de legitieme vertegenwoordiger van het Palestijnse volk. Erdogan heeft meermaals de leider van Hamas, Ismael Hanija, verwelkomd in Turkije.
Ook de observatie dat Turkije radicale islamieten in Syrië helpt, is niet per se nieuw. Vorig jaar kwamen al berichten naar buiten dat Turkije islamitische strijders bewapende en heen en weer over de grens liet gaan. Erdogan heeft dat altijd ontkend.
Merkel heeft het liefst zo min mogelijk kritiek op Turkije
‘We hebben geen enkele spijt,’ zegt De Maizière donderdag tegen de Duitse regionale zender rbb. Volgens hem laat het rapport ‘één aspect’ van Turkije zien, maar zijn er nog velen meer.
‘Ministerie had niets te maken met rapport’
Het vertrouwelijke document, dat bestaat uit antwoorden op Kamervragen van de partij Die Linke, lekte dinsdag uit. Daarin schrijft het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken dat het jarenlang samenwerken met terreurgroepen in het Midden-Oosten bewuste politiek is van de huidige Turkse regering van Recep Tayyip Erdogan.
Eerder op de dag zei de woordvoerdervan het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken dat zowel De Maizière als het ministerie zelf iets te maken hadden met het rapport. Volgens het ministerie zou het door een onderminister zijn ondertekend. ‘Waar mensen werken, worden fouten gemaakt,’ was de simpele verklaring van woordvoerder Johannes Dimroth.
Turkije zelf reageerde woedend op het rapport. Een ‘nieuwe manifestatie van de verwrongen mentaliteit die al een tijd probeert ons land uit te hollen door onze president en regering aan te vallen,’ noemde de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu het document.
Reeks aan rellen
Het is de zoveelste rel op rij tussen Ankara en Berlijn. Eerder ontstonden controverses over de Duitse erkenning van de Armeense genocide en de Duitse komiek Jan Böhmermann. Ankara speelt onder meer een grote rol bij het bestrijden van de migratiecrisis en Duitsland wil de regering koste wat het kost te vriend houden.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel houdt zich over het algemeen dan ook redelijk stil. Ook op het gelekte document van haar regering heeft ze nog geen commentaar gegeven.
Volgens de federale Duitse overheid heeft de Turkse regering onder Recep Tayyip Erdogan samengewerkt met terroristische, islamitische organisaties in het Midden-Oosten. Dit zou al jaren bewust beleid zijn van de Turkse regering. Dat meldt de Duitse zender ARD.
Het is één van de uitkomsten uit een vertrouwelijk antwoord op een mail die de Duitse Linkse Partij aan de Bondsdag stuurde, die de ARD in handen kreeg.
De gelekte antwoorden zijn pijnlijk voor Merkel, die de afgelopen maanden juist probeerde zo min mogelijk kritiek te uiten op het regime van Erdogan. Zo hield Merkel zich grotendeels stil rond controverses over het erkennen van de Armeense genocide en de Duitse komiek Jan Böhmermann. De Turken spelen onder meer een grote rol bij het bestrijden van de migratiecrisis.
Nieuwe Turkse James Bond-film over coup
Erdogan kan een nieuw, sterk staaltje promotiewerk tegemoet zien. De nieuwste film in een zeer populaire Turkse James Bond-reeks gaat namelijk over de mislukte staatsgreep tegen de Turkse president. Valley of the Wolves, zoals het Turkse ‘James Bond’-concern heet, wordt als afspiegeling van het buitenlandbeleid van Erdogan gezien. Ook stroken de films met het beeld van een oppermachtig Turkije, dat de president graag wil uitstralen.
11:57 AM – 16 Aug 2016
Valley of the Wolves krijgt al langere tijd veel kritiek omdat de films en televisieserie wel erg nationalistisch zou zijn. Er zou sprake zijn van een sterk anti-Amerikaans en anti-Israëlisch sentiment, aldus critici.
Net zoals de Britse James Bond neemt de Turkse actieheld het in de Valley of the Wolves-films op tegen een scala aan vijanden, variërend van de maffia of militanten tot het Westen. De eerste film ging over de Amerikaanse invasie in Irak en de gevangenzetting van elf Turkse soldaten door het Amerikaanse leger. Een andere film handelde over de dodelijke aanval door Israëlische commando’s op een Turks schip met hulpgoederen dat in 2010 naar Gaza voer. De diplomatieke spanningen tussen Turkije en Israël liepen hierdoor nog verder op.
Steevast eindigen de films met de overwinning van Polat Alemdar, de Turkse James Bond. De nieuwste film – werktitel: Coup – zal hierop geen uitzondering zijn.
Ahmet Taskan, een vooraanstaand lid van de beweging van prediker Fethullah Gülen, zegt in een interview in het AD dat de ‘haat zaaiende ambtenaren’ van Erdogan niet thuis horen in Nederland. ‘Ik noem ze geheim agenten,’ aldus Taskan. ‘Stuur ze terug naar Turkije.’
Erdogan- en Gülen-aanhangers tegenover elkaar in Nederland
Taskan richtte zijn aanval vooral op Diyanet, de Turkse ‘Islamitische Stichting Nederland’ (Diyanet). Ook de Imam uit het Gelderse Dieren, die zei dat hij ‘bereid was voor het geloof te sterven maar ook bereid te doden’, valt onder het netwerk. De imams van de stichting zelf moeten niets weten van de aantijgingen. ‘Wij gaan over religie. In de moskee is geen ruimte voor politiek,’ aldus een woordvoerder.
Daarnaast beroept Diyanet zich op de Nederlandse rechtstaat, aldus de stichting zelf. Een reactie op de bewering van Taskan dat het haat zaaien van de imams illegaal is. In Nederland heeft de Gülen-beweging zelf overigens ook een flinke vinger in de pap. Onder Turkse jongeren wordt de ideologie van de islamitische prediker vooral via het onderwijs verspreid.
De Turkse ambassadeur bij de EU, Selim Yenel, zegt in een interview met Die Weltdat Turkije nog steeds graag lid wil worden van de Unie. ‘Het zou de standaarden, politiek, economisch, van ons land verhogen’. Hij noemt het ook een signaal naar landen buiten Europa, ‘om te laten zien dat de EU geen christelijke club is’.
Merkel wil nauwer contact met migrantenverenigingen
Merkel roept Duitse Turken in een interview met de Beierse krant Passauer Neue Presse op hun loyaliteit te tonen aan Duitsland. De oproep komt naar aanleiding van een aantal onrustige demonstraties van aanhangers van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, met name de enorme bijeenkomst in Keulen, na de mislukte staatsgreep midden juli. Lees meer
De Duitse moskeevereniging DITIB werd er eerder van beschuldigd te functioneren als lange arm van Erdogan, iets wat de vereniging zelf ontkent. Net als veel Turkse moskeeën in Nederland maakt de organisatie echter deel uit van Diyanet, het Turkse Directoraat van Godsdienstzaken. De organisatie moet de ‘officiële Turkse versie van de islam’ uitdragen, ook in het buitenland. De vereniging is financieel afhankelijk van Turkije, die aangesloten moskeeën voorziet van imams.
Kritiek op uitvoering Merkels migratiebeleid
In hetzelfde interview kritiseert Merkel de Europese aanpak van de vluchtelingencrisis, waar zij zelf grotendeels voor verantwoordelijk is. ‘Ons Europees asielstelsel is in de verste verte niet zo ver ontwikkeld als ik zou willen,’ zegt ze.
Volgens haar heeft de Europese Unie met slechts 3.000 van het totale aantal vluchtelingen gedaan wat het beloofd heeft, namelijk het verdelen van de migranten over de verschillende lidstaten. Merkel was een van de grondleggers van het omstreden herverdelingsplan, waar vooral Oost-Europese lidstaten zich hevig tegen verzetten.
De relatie tussen Turkije en de EU werd al veelvuldig getest door de migratiecrisis, maar is vooral na de mislukte staatsgreep in het land bekoeld. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan vindt dat Europese leiders hem niet genoeg steunen in zijn strijd tegen de aanhangers van Fethullah Gülen, die volgens het regime achter de coup zaten. Het Turkse regime haalde de afgelopen weken meermaals ongekend fel uit naar bondgenoten als Duitsland.
Stop met diplomatieke fictie, roept Oostenrijk In Europa wordt juist met angst gekeken naar de zuivering die Erdogan doorvoert, waarbij meer dan 100.000 mensen zijn opgepakt of ontslagen. De afgelopen weken riepen verscheidene EU-leiders op alle gesprekken met Turkije te staken. De Oostenrijkse bondskanselier Christian Kern noemde die onderhandelingen ‘diplomatieke fictie’ en houdt vol dat Turkije zich beter op andere vormen van Europese samenwerking kan richten.
Scholen
Op de Rotterdamse basisschool Cosmicus is het schooljaar vanmorgen zonder incidenten gestart. Kinderen en hun ouders moesten wel langs politiebusjes, agenten en particuliere beveiligers lopen om bij de klas uit te komen.
Er zijn zorgen over de veiligheid van leerlingen en leerkrachten omdat deze school geassocieerd wordt met prediker Fethullah Gülen , door de Turkse president Erdogan aangewezen als brein achter de mislukte staatsgreep. Veel Turken zien Gülen-aanhangers nu als landverraders, met intimidatie en bedreigingen als gevolg.
Knul, nou moet je toch effe heel goed naar mij luisteren !!!
Stop bemoeienis van Turkije in Nederland
In een telefoongesprek met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft premier Mark Rutte (VVD) verteld dat Nederland geen Turkse bemoeienis tolereert. Het zou de spanningen in de Turkse gemeenschap enkel doen toenemen.
Op Facebook doet Rutte uitgebreid verslag van het telefoongesprek met Erdogan. De premier noemt de militaire couppoging ‘een gebeurtenis die een enorme schok door Turkije zond’ en zegt te begrijpen dat de ontwikkelingen in Turkije ‘natuurlijk – soms heftige – gevoelens opwekken’.
‘Maar het is niet normaal dat spanningen elders in de wereld leiden tot incidenten in Nederland. Ik heb Erdogan laten weten dat wij geen Turkse bemoeienis met onze binnenlandse aangelegenheden tolereren en hem gevraagd behulpzaam te zijn dit te voorkomen.’
Via Turkse consul probeert Ankara invloed uit te oefenen in Nederland Onlangs werd bekend dat de Turkse consul in Nederland Sadin Ayyildiz na de mislukte staatsgreep in juli een brief stuurde aan burgemeesters in de regio Rotterdam. Daarin zou het gaan over hoe het beste kan worden gehandeld bij demonstraties van tegenstanders van het Turkse regime.
Deze opruiende minister sprak deze week in Den Haag: ‘De reactie van het Turkse regime op de mislukte staatsgreep is puur een poging om de democratie te beschermen.’ Lees meer >
Onder meer de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb reageerde boos op de brief. Rutte schrijft op Facebook dat het ‘niet acceptabel is dat groepen in Nederland tegen elkaar worden opgezet’.
Gülenisten bedreigd, geboycot en aangevallen De spanningen tussen groepen Turkse Nederlanders zijn hoog opgelopen na de coup. Aanhangers van de geestelijke Fethullah Gülen – volgens Erdogan de man achter de staatsgreep – werden bedreigd en in een aantal gevallen zelfs aangevallen. In onder meer Deventer en Apeldoorn werden gebouwen van Gülenisten in brand gezet.
Bovendien circuleren op internet ‘kliklijsten’ en ‘terroristenlijsten’ met namen van sympathisanten van Gülen. PvdA-minister Lodewijk Asscher (Integratie) zei zaterdag tegen Zaman Vandaag te vrezen dat Turkse Nederlanders ‘een speelbal’ worden van verschillende belangen, waaronder de regering in Ankara.
In Rotterdam heeft de politie zelfs een speciaal team opgericht vanwege alle bedreigingen, boycots en incidenten in de stad. ‘De bedoeling is dat het team kennis en inlichtingen verzamelt. Het gaat vooral om voldoende recherche-capaciteit, om de organisaties die de afgelopen tijd lastig zijn gevallen, waar ruiten zijn ingegooid en mensen bedreigd, om dat op een serieuze manier te onderzoeken,’ aldus Aboutaleb.
Denk NL
In tv-programma Buitenhof verdedigde Kuzu de reactie van Erdogan op de mislukte staatsgreep. ‘Er moet veel meer begrip zijn voor wat in Turkije gebeurt. We hebben te maken met een bevolking die is getraumatiseerd.’ De zuivering van tienduizenden rechters, journalisten en activisten kan Kuzu dan ook begrijpen. ‘Alle maatregelen die nu worden genomen, daar kan je kritisch op zijn, maar ze worden wel gesteund door de gehele oppositie in Turkije.’
De DENK-voorman, die zei ‘trots te zijn op zijn Turkse achtergrond’, ergert zich over het superioriteitsgevoel dat Nederlandse politici volgens hem hebben. ‘Nederland moet minder met het vingertje wijzen’ naar landen als Turkije en de Nederlandse waarden niet zonder meer opdringen.
Op internet circuleert een lijst met Nederlandse namen en organisaties die zijn gelinkt aan islamitische prediker Fethullah Gülen – vijand van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. De lijst is gepubliceerd door het Turkse staatspersbureau Anadolu Ajansi.
Het is, voor zover we weten, de eerste keer dat een staatsorganisatie uit Turkije een dergelijke, gedetailleerde lijst met Nederlandse instellingen openbaart, schrijft de Volkskrant.
Kinderen blijven thuis
Wie staan er op de lijst? In elk geval de krant Zaman Vandaag, die in Turkije eerder dit jaar aan banden werd gelegd door de autoriteiten. Journalist Hakan Buyuk van de krant reageert boos op de lijst, en noemt het ‘propaganda’: ‘De krant is weliswaar opgericht door Gulen-sympathisanten, maar wij ‘zijn geen Gülenisten’, wij zijn journalisten,’ zegt hij. Volgens hem bestaat de krant uit zowel voor- als tegenstanders van Gulen.
Ook scholen als het Cosmicus College in Rotterdam, De Roos in Purmerend en Zaandam en Witte Tulp in Amsterdam worden genoemd. Dit soort onderwijsinstellingen kwamen de afgelopen week al in het nieuws vanwege vermeende banden met de beweging van Gülen.
Bij twee basisscholen in Amsterdam kwamen bijvoorbeeld 150 kinderen na de zomervakantie niet naar school. Ze werden thuisgehouden door hun ouders – ogenschijnlijk vanwege de spanningen in de Turkse gemeenschap na de mislukte staatsgreep en Erdogans tegencoup.
Opheldering van de Turkse consul
Staatspersbureau Anadolu noemt de ‘parallelle organisatie’ van Gülen consequent FETÖ – ‘De Fethullahistische Terroristische Organisatie.’ Overigens doen nagenoeg alle andere media in Turkije dat ook. Ankara bemoeit zich geregeld met de gang van zaken in Nederland. Vorige week nog wilde de Rotterdamse burgemeester Ahmed boutaleb opheldering van de Turkse consul over een brief. Daarin klaagt de hoge diplomaat over de demonstraties tegen de Turkse regering en de pro-Koerdische protesten.
Premier Mark Rutte (VVD) wil dat de Turken stoppen met hun bemoeienis. Gisteren was minister van Buitenlandse Zaken Bert Koenders (PvdA) in Turkije om woorden met dezelfde strekking uit te spreken. Maar zijn Turkse collega Mevlüt Çavuşoğlu noemde de kritiek uit Nederland ‘met twee maten meten’.
Turkse gevangenen in Nederland
De Turkse overheid probeert de identiteitsgegevens te achterhalen van Turkse ‘boeven’ in Nederland. Het consulaat in Rotterdam heeft gevangenissen en detentiecentra per brief verzocht om de personalia. Dat bevestigt een woordvoerder van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) aan dagblad De Limburger.
Aanvraag in strijd met privacywetten
Het consulaat kwam in April al in opspraak. De organisatie zou een brief hebben gestuurd aan Turkse organisaties in Nederland met een ‘meldpunt’. Aanhangers van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan zouden daar melding kunnen maken van beledigingen aan het adres van de president.
Ook het bezoek door minister Bert Koenders (PvdA, Buitenlandse Zaken) aan Turkije, zou de situatie moeten verlichten. In Turkse gevangenissen zitten overigens vooral ‘verdachten’ van de coup in Turkije. Geruchten deden de afgelopen weken de ronde dat detineerden zouden worden gemarteld, dus Europese waarnemers besloten het heft in eigen handen te nemen: experts van de Raad van Europa gaan toezicht houden in Turkse gevangenissen.
Zuiveringen in Nederland
De zuivering in Turkije zorgt voor angst op Turkse scholen in Nederland. Ouders worden bedreigd, jonge kinderen worden uitgemaakt voor terrorist en er gaan zelfs lijsten rond met de namen van leerlingen wiens ouders Gülen zouden steunen.
Door de bedreigingen en de gespannen sfeer, lopen scholen massaal leeg. In totaal zijn al zeven docenten van Islamitische Basisschool De Roos opgestapt sinds de staatsgreep van 15 juli. De school zou gelieerd zijn aan Fethullah Gülen, die volgens de Turkse overheid achter de staatsgreep zit.
Onacceptabel gedrag en inmenging
Jan Paternotte, fractievoorzitter van D66 Amsterdam, zegt tegenHet Parooldat Turkse organisaties zich schuldig maken aan ‘onacceptabel gedrag en inmenging’. Politici maken zich vooral zorgen om de leerlingenlijsten, die inmiddels zijn gedeeld met de Turkse politie.
‘Kennelijk voelen deze docenten zich onder druk gezet en gecontroleerd of ze wel trouw zijn aan de Turkse staat,’ zegt directeur Klaas Hiemstra van School en Veiligheid tegen De Telegraaf. ‘Ze zijn vermoedelijk bang, maar openlijk wordt dat niet gezegd.’
Lange arm Turkije
Het drama rond ‘aan Gülen gelieerde’ scholen in Nederland blijkt vrij letterlijk te zijn veroorzaakt door de lange arm van Ankara. Sükran Ince, een Turks-Nederlandse juriste die zich in Turkije verkiesbaar stelde voor de AKP-partij, zit achter de hetze op de school.
Ince heeft zelf geen kinderen op de scholen, maar was toch betrokken bij de leegloop van ‘Gülenscholen’ in Nederland. Zij is namelijk verantwoordelijk voor de lijsten met de namen van leerlingen wiens ouders Gülen zouden steunen.
Turkse Nederlanders kiezen tussen Gülen en Erdogan
Na de mislukte staatsgreep in Turkije is een groot deel van de Nederlandse Turken verdeeld. Het lijkt of zij een kant moeten kiezen: die van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, of die van prediker Fethullah Gülen, die wordt verdacht achter de coup te zitten. Op scholen in Nederland die zouden zijn verbonden aan het Hizmet-netwerk van Gülen, lopen de spanningen op: aan de Turkse politie zouden namen van leerlingen, ouders en docenten die niet trouw zijn aan Erdogan worden doorgespeeld.
Het kwam zelfs tot een kort geding. Islamitische Basisschool De Roos in Zaandam klaagde ouders aan die geruchten over de school zouden verspreiden. Maar een deel van de verantwoordelijkheid van de berichten over De Roos ligt bij Ince. Zij is een juriste die zich tijdens de verkiezingen van 2015 verkiesbaar stelde voor de AKP-partij van president Erdogan. Tijdens het kort geding presenteerde zij zichzelf als ‘woordvoerder en bemiddelaar van de ouders’. De rechter besloot overigens dat die ouders in gesprek moeten met de school, voordat er een uitspraak wordt gedaan.
Lijsten met Erdogan- en Gülenouders
De Volkskrant meldt dat de juriste van begin dertig ook voorzitter is van Veilig naar school, een actiegroep in Nederland. Zij zou voor haar positie als voorzitter een lijst hebben samengesteld van ouders wiens kinderen na de zomervakantie niet meer naar Gülenscholen gingen. Dit zouden namelijk families zijn die Erdogan steunen, en de ‘Gülenouders’ blijven over. Deze namen werden volgens mediaberichten ook gedeeld met de politie in Turkije. Ince houdt vol dat het om registratie ging, maar het zou een truc zijn om de namen van Erdogan-critici door te spelen aan Ankara.
Ince zou namelijk een vertrouweling zijn van Erdogan en zijn regime. Op het sociale netwerk Instagram schrijft de lobbyist dat de ‘Gülen-sympathisanten’ van De Roos ‘ons om een compensatie vragen’, nadat de school een klachtbrief schreef aan de betreffende ouders. Ook staat op haar Instagram-pagina een foto met de controversiële minister Nihat Zeybekc, tijdens zijn bezoek aan Nederland.
Een foto met bericht op Instagram. Het account van Ince werd op privé gezet na publicatie van dit artikel op elsevier.nl (Foto: Instagram)
Verdere zuivering
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is van plan zijn tegenstanders nog veel harder aan te pakken. Na de zuivering van vermeende Fethullah Gulen-aanhangers uit onder meer het onderwijs is het nu de beurt aan docenten die ervan worden verdacht betrokken te zijn bij de PKK.
Het gaat om ruim elfduizend leraren die het veld moeten ruimen, meldt CNN Turkdonderdag. De schorsing was vandaag meteen al een feit.
Weg uit publieke bestel
Volgens Erdogan moeten deze ambtenaren met banden met de Koerden nu eenmaal uit de publieke sector worden verwijderd. De Turkse president zei in een toespraak tot provinciale gouverneurs in Ankara dit een ‘sleutelelement’ te vinden in de strijd tegen de opstandige Koerden.
Tegelijkertijd kondigde Erdogan aan dat het leger ‘de grootse operatie ooit’ voorbereidt tegen de Koerdische militanten in het zuidoosten van het land. Ook de Turkse legereenheden die op dit moment zijn gevestigd in het noorden van Syrië – officieel om er een bufferzone van 90 kilometer te creëren – blijven er voorlopig, aldus Erdogan.
Ten oosten van de Eufraat
De Turken zijn drukdoende met een soort dubbelslag. Enerzijds moet Islamitische Staat worden verdreven uit de grensregio – iets waarin Ankara naar eigen zeggen in de Syrische stad Jarablus ruimschoots is geslaagd – en anderzijds moeten de Syrische Koerden een halt toe worden geroepen. De Turkse regering eist dat de strijders van deze Syrische Koerden, verenigd in de YPG – zich terugtrekken ten oosten van de rivier de Eufraat.
Dat is nog niet gebeurd, waarschuwde het Turkse ministerie van Defensie vandaag. Na de mislukte staatsgreep in juli is Erdogan bezig met zijn eigen coup. Hij probeert meer macht naar zich toe te trekken, en zijn tegenstanders – met PKK, YPG en Fethullah Gulen als de grootste rivalen – het zo lastig mogelijk te maken.
Raqqa is een IS-bolwerk
Volgens de Turkse president Recep Tayyip Erdogan zou hij met de Amerikaanse president Barack Obama hebben gepraat over ‘gezamenlijke actie’ tegen IS in en rond Raqqa. Deze stad geldt als IS-bolwerk en ‘hoofdstad’ van het kalifaat. Het is de plek waar het hoofdkwartier staat van de terreurbeweging. Erdogan suggereerde woensdag, schrijft de BBC, dat de Verenigde Staten en Turkije er helemaal klaar voor zijn om IS te verdrijven uit Raqqa.
Wij hebben er in elk geval geen problemen mee, zei de Turkse president. ‘Onze soldaten zouden bij elkaar moeten komen en bespreken wat er noodzakelijkerwijs moet worden gedaan.’ Het idee tot een gezamenlijke ingreep zou afkomstig zijn van Obama, weet de Turkse krant Hurriyet. Rusland, bondgenoot van de Syrische president Bashar al-Assad, reageert verbolgen op het bericht. ‘Dit brengt de soevereiniteit van Syrië in gevaar,’ laat het ministerie van Buitenlandse Zaken weten. ‘Wij roepen Ankara op om af te zien van elk initiatief dat de situatie in Syrië verder kan destabiliseren’
Turkije verder Syrië in?
Het Turkse leger trok eind vorige maand het noorden van Syrië binnen om samen met Turksgezinde rebellengroepen IS uit de grensstreek te verjagen en de opmars van de Koerdische YPG-militie een halt toe te roepen. Een bufferzone van zo’n 90 kilometer breed is het gewenste resultaat.
De Turkse vicepremier Nurettin Canikli zei vandaag niet uit te sluiten dat de troepen die Turkije de Syrische grens over heeft gestuurd om de veilige zone te bezetten en te bewaken, de komende tijd verder het land in zullen trekken.
Bij de operatie, die Het Schild van de Eufraat is gedoopt, zijn tot dusver vier Turkse militairen gesneuveld, zei Canikli woensdag. IS en de YPG zouden met 110 doden veel zwaardere verliezen hebben geleden.
Koerdische Burgemeesters afgezet
De Turkse regering heeft de burgemeesters van 28 Turkse steden afgezet en vervangen door ambtenaren die loyaal zijn aan Recep Tayyip Erdogan. Steun voor Erdogans zuivering van de Turkse oppositie brokkelt snel af.
De 28 democratisch verkozen burgemeesters die zijn afgezet, waren allen werkzaam in gemeentes in het zuidoosten van Turkije, het gebied waar veel Koerden wonen. Volgens de Turkse regering hielpen de burgemeesters terreurorganisatie PKK en in een aantal gevallen de organisatie van de Turkse geestelijke Fethullah Gülen.
De meeste van de burgervaders waren actief voor de Koerdische HDP-partij, die zegt geen formele banden te onderhouden met de PKK. De gemeentes worden nu geleid door ambtenaren van het regime, meldt persbureau Reuters. De afzettingen leidden zondag in Turkse steden als Suruc en Diyarbakir tot opstootjes tussen de bevolking en de politie.
‘Deze mensen kunnen toch niet allemaal terroristen zijn?’
De zuivering is onderdeel van Erdogan nieuwste offensief tegen de Koerden, waarbij ook meer dan 11.000 leraren werden geschorst vanwege banden met de PKK. Zondag beloofde de Turkse president nogmaals ‘de PKK-plaag’ te beëindigen.
De ogenschijnlijke politieke eenheid die ontstond na de mislukte coup in Turkije, lijkt daardoor definitief voorbij. HDP noemt de acties in het zuidoosten een ‘administratieve coup’ die ‘de problemen in Koerdische steden onoplosbaar maakt’.
Ook CHP, de grootste oppositiepartij, is steeds kritischer over Erdogans zuivering. Oppositieleider Kemal Kilicardoglu beschreef Erdogans acties vrijdag als een ‘heksenjacht’ bedoeld om alle tegenstanders uit de weg te nemen. ‘Als al deze 11.285 leraren banden hebben met een terreurorganisatie, waar was deze regering dan 14 jaar mee bezig?’ vroeg Kilicardoglu cynisch.
Van politieke vrienden terug naar politieke tegenstanders
Afgelopen maand stond Kilicardoglu nog zij-aan-zij met Erdogan tijdens een grootschalige demonstratie voor de Turkse democratie. Zowel CHP als de nationalistische MHP gelooft dat Gülen achter de mislukte coup zit en steunden vooralsnog de acties van de AK-partij.
Dat is nu veranderd, belooft de oppositieleider. ‘Als je het land wil besturen uit gevoelens van haat en wraak, dan ga je ook leed veroorzaken voor veel onschuldige mensen. Dat punt is bereikt.’
Fouten bij zuiveringen na staatsgreep
Er lijkt geen eind aan te komen. Nog elke dag worden in Turkije mensen geschorst, ontslagen of gearresteerd omdat ze iets te maken zouden hebben gehad met de mislukte staatsgreep van 15 juli. De campagne heeft echter zulke buitensporige proporties aangenomen, dat zelfs de Turkse regering nu moet toegeven dat er fouten worden gemaakt. Om die te herstellen, worden overal in het land ‘crisiscentra’ opgericht.
Zo probeerde Ankara kabinet-Rutte te beïnvloeden
Al snel na de mislukte staatsgreep probeerde de Turkse regering Nederland te beïnvloeden, door lijsten te sturen met vermeende aanhangers van de geestelijke Fethullah Gülen. Dat blijkt uit een brief van de regering aan de Kamer. Het kabinet noemt de loop van zaken ‘onacceptabel’, maar nam geen concrete maatregelen.
Het kabinet publiceerde maandagavond een analyse over de mislukte staatsgreep in Turkije en de nasleep in Nederland, een dag voor het Tweede Kamerdebat over de coup. Er wordt onder meer geschreven dat vanuit Ankara verscheidene keren ‘hun positie aanzien van de Gülenbeweging onder de aandacht’ werd gebracht.
Al op 12 augustus stuurden de Turken een diplomatieke nota naar de Nederlandse regering, met daarin lijsten van organisaties en bedrijven die banden zouden hebben met Gülen. Het bestaan van die officiële lijsten kwam pas twee weken later naar buiten. In de tussentijd had de Turkse regering ook al gevraagd om stappen te ondernemen tegen zogenaamde Gülenscholen in Nederland.
Later die maand stuurde de Turkse consul een brief aan burgemeesters in de regio Rotterdam over een verbod op demonstraties van tegenstanders van de Turkse regering. Ook riep het consulaat Turks-Nederlandse burgers op om beledigingen van Erdogan te melden.
Kabinet greep niet in na Turkse bemoeienis ‘Ontoelaatbaar’ en ‘onacceptabel’ noemt het kabinet de vele acties van de Turkse regering, iets wat ‘in niet mis te verstane bewoordingen’ zou zijn overgebracht aan het regime van Recep Tayyip Erdogan. Nederland neemt de informatie over Gülenisten ‘ter kennisgeving aan’, maar belooft niet in te grijpen zolang er geen bewijzen worden geleverd. ‘Wij kennen geen guilt by association’.
Het kabinet nam geen verdere stappen, tot frustratie van Tweede Kamerlid Joël Voordewind (ChristenUnie). Tegen radioprogramma Dit is de Dag zegt hij dat Nederland de ambassadeur in Turkije had moeten terugroepen. ‘Dat was een duidelijk signaal geweest. Het kabinet wist op 12 augustus al van Gülenlijsten, terwijl dat in Nederland pas op 29 augustus uitkwam. Wat heeft het kabinet in tussentijd gedaan om publicatie te voorkomen?’
Turkse Nederlanders voelen zich vooral moslim, aldus kabinet
In de analyse schrijft het kabinet ook over een reeks maatregelen die worden overwogen om de integratie vanTurkse Nederlanders te verbeteren. Vooralsnog hebben veel allochtonen meerdere identiteiten, aldus de regering-Rutte. ‘Ze zijn Turks of Marokkaans, ze zijn Nederlands, ze zijn Rotterdammer en ze voelen zich – vooral – moslim.’
De regering ziet daarom een voorbeeldrol weggelegd voor Turkse imams. De geestelijken die via de overheidsdienst Diyanet naar Nederland komen, moeten eerst gaan inburgeren voordat ze aan het werk gaan. Ze zouden vaak ‘niet voldoende toegerust zijn op wat er in onze samenleving speelt.’ Imams uit Turkije hebben momenteel geen inburgeringsplicht, een gevolg van het EU-associatieverdrag met het land.
‘Schurkenturken’ en het Turkijedebat 13.09.2016
De Tweede Kamer debatteerde dinsdagmiddag over de betrekkingen met Turkije, de nasleep van de mislukte coup en de problematiek met Turkse Nederlanders. Het onderwerp zorgt voor verhitte discussies.
Elsevier.nl zet de belangrijkste uitspraken tijdens het debat op een rij.
‘Kuzu is lange arm van Erdogan’
Al snel botsten de VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra en de voorzitter van DENK Tunahan Kuzu met elkaar. Zijlstra benadrukte dat Kuzu aanwezig was bij een solidariteitsdemonstratie in Rotterdam, waar volgens hem ook aanhangers van Hamas, de Grijze Wolven en Hezbollah aanwezig waren. Zijlstra vroeg Kuzu expliciet om afstand te nemen van deze groeperingen, maar kreeg geen antwoord.
In plaats daarvan noemde Kuzu de VVD ‘quasi-fascistisch’, en zei hij te weigeren antwoord te geven op de ‘kolonialistisch-imperialistische vraag’ van Zijlstra, die hem er vervolgens van beschuldigde de lange arm van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan te zijn.
‘De lange arm van Erdogan zit daar,’ zegt Kuzu later, wijzend naar premier Mark Rutte. ‘Hij belt met Erdogan’.
‘Pleurt-op-uitspraak is armoedig’
Verschillende politici uitten bovendien hun afkeur over eerdere opmerkingen van Rutte. Die haalde eerder tijdens zijns optreden bij het tv-programma Zomergasten uit naar Turks-Nederlandse jongeren die na de mislukte staatsgreep de straat opgingen en een NOS-verslaggever en cameraman lastigvielen. De jongeren schreeuwden onder meer ‘rot op’ tegen de cameraman en journalist. Na het bekijken van het fragment zei Rutte: ‘Ga zelf terug naar Turkije’, en ‘Pleurt op, zou ik in plat Haags zeggen’.
Een ‘armoedige’ opmerking, vindt PvdA-fractievoorzitter Diederik Samsom. ‘De kritiek van Rutte schiet tekort, zonder dat we alle antwoorden paraat hebben,’ zegt hij.
Ook D66-leider Alexander Pechtold kan zich niet vinden in de opmerking. Rutte moet zich niet laten provoceren, zei hij tijdens het debat. ‘We moeten ervoor waken dat Nederlandse politici meegaan in de vloedgolf van onverdraagzaamheid,’ zei hij dinsdag.
De opmerking van Rutte is volgens PVV-leider Geert Wilders stoer, maar haalt niks uit. ‘De Turken lachen hem uit,’ zegt Wilders. CDA-leider Sybrand Buma zei eerder al dat hij vindt dat Rutte op zijn woorden moet letten. Volgens hem passen uitspraken als ‘tuig van de richel’ en ‘pleurt op’ niet bij zijn functie. Rutte moet het goede voorbeeld geven, vindt Buma.
‘Jammer dat coup mislukt is’
Wilders vindt het naar eigen zeggen jammer dat de coup in Turkije niet gelukt is. Erdogan is volgens hem zelf bezig met een eigen coup: ‘Erdogan is een gevaar met imperialistische dromen,’ zegt Wilders.
Buma is geschokt door Wilders’ opmerking dat hij het betreurt dat de coup niet is gelukt. ‘Had u liever een militair regime gehad?’ vraagt hij hem. Buma is volgens Wilders hypocriet, volgens hem was Buma namelijk ook blij geweest als Erdogan was afgezet.
‘Schurkenturken’
Wilders noemde vervolgens de volgers van Erdogan in Nederland die Nederlanders terroriseren ‘schurkenturken’, verwijzend naar onder meer de relschoppers in Zaandam.
‘Waar is het gezag? Is het tuig het gezag?’, vroeg Wilders zich af. Volgens hem verstoren de Erdogan-volgers de openbare orde in Nederland. Hij vraagt om een wetswijziging zodat de Turken in kwestie in het vervolg uitgezet kunnen worden.
‘Niet gek dat Turkse Nederlanders Erdogan aantrekkelijk vinden’
GroenLinks-leider Jesse Klaver zegt het niet raar te vinden dat Turkse Nederlanders zich aangetrokken voelen tot Erdogan, ‘als de Nederlandse premier hen afwijst’. De pleurt-op-opmerking draagt daar niet aan bij, vindt Klaver.
Ook vindt Klaver het onwenselijk als alle onderhandelingen met Turkije stopgezet zouden worden. Zijlstra zei daarover dat hij in principe tegen de toetreding van Turkije bij de EU is, maar dat je ook ‘pragmatisch moet zijn’. Vooral met het oog op de vluchtelingendeal met de EU, moet er met Turkije onderhandeld blijven worden, impliceert hij.
‘Nood breekt wet’
Kuzu vraagt de Kamer begrip op te brengen voor Turkije. ‘In het Nederlands is daar een mooi gezegde voor: nood breekt wet,’ zegt hij. De Kamer reageert hier fel op. ‘Houd eens op met dat ontzettende slachtoffergedrag,’ bijt Zijlstra hem toe. ‘Maak er wat van’.
Kuzu weigert bovendien na herhaaldelijk vragen door anderen om afstand te nemen van verschillende gewelddadige acties tegen aanhangers van de islamitische prediker Fethullah Gulen in Nederland. Het gaat om een ‘buitengewone toestand’, aldus de DENK-voorman. Vrijwel de hele Kamer valt over de opmerkingen van Kuzu. ‘Een triest stukje parlementaire geschiedenis’, noemt Samsom het.
D66-fractievoorzitter Alexander Pechtold zegt dat Kuzu liegt, omdat hij stelt dat de oppositie nog achter de maatregelen zou staan die de Turkse president Erdogan neemt. Kuzu vertikt het om ook maar een kritische opmerking te plaatsen over de situatie in Turkije, aldus Pechtold.
Het gedrag van Kuzu is een Nederlands parlementariër onwaardig, vindt SGP-afgevaardigde Kees van der Staaij. Meerdere Kamerleden trekken de loyaliteit van Kuzu in twijfel.
Elsevier 18.07.2016 Akin Öztürk, het voormalige hoofd van de Turkse Luchtmacht zit volgens Turkse media niet achter de staatsgreep. Het staatspersbureau van Turkije meldde eerder dat hij bekende de initiatiefnemer van de coup te zijn.
De oud-militair werd op zaterdag opgepakt omdat hij betrokken zou zijn geweest bij de mislukte staatsgreep. Volgens het nationale persbureauAnadolu bekende Öztürk dat hij de staatsgreep had gepleegd. Haberturk, een private televisiezender, heeft het bericht echter tegengesproken.
Tegenstrijdige berichten over bekentenis
Ook de commerciële zender NTV zegt dat Öztürk nooit een bekentenis heeft afgelegd. Hij zou juist hebben ontkend iets te maken te hebben met de coup. ‘Ik ben niet de persoon die de couppoging van 15 juli heeft voorbereid of geregisseerd en ik weet niet wie dat wel heeft gedaan,’ zei hij volgens de zender in zijn getuigenis.
De 64-jarige Öztürk was twee jaar lang commandant van de Turkse luchtmacht. De oud-militair zit sinds 1973 bij het leger, en was tot zijn arrest op zondag bestuurslid van de opperste militaire raad in Turkije. Hij was een van de bijna drieduizend mensen die werden gearresteerd en werden beschuldigd betrokken te zijn geweest bij de staatsgreep.
Hürriyet, een van de grootste kranten in Turkije, beweert ook dat de man verantwoordelijk is voor de staatsgreep. Hij wordt beschouwd als ‘vijand van de staat’ nadat hij werd gearresteerd in Ankara. Öztürk wordt beschuldigd van hoogverraad.
Bij de staatsgreep kwamen bijna driehonderd mensen om het leven. De coup mislukte en de regering van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft sinds zaterdag een reeks extreme maatregelen genomen om de betrokkenen te arresteren.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
Elsevier 18.07.2016 Tijdens de Turkse staatsgreep vrijdagnacht hadden straaljagerpiloten die betrokken waren bij de coup het vliegtuig van president Recep Tayyip Erdogan in het vizier. Waarom zij niet schoten, is onbekend.
Volgens Turkse media keerde Erdogan vrijdagnacht terug van zijn vakantie in de badplaats Marmaris toen hij werd ingelicht over de staatsgreep. Zijn vliegtuig cirkelde verschillende keren boven het gebied tussen Biga en Gönen, voordat het verder vloog naar Istanbul. Daar kon hij gewoon landen.
Een derde van het leger betrokken bij coup
Een deel van het leger trachtte de Turkse overheid af te zetten. De staatsgreep mislukte en in de nacht van vrijdag op zaterdag vielen bijna driehonderd doden. Erdogan heeft zeker zesduizend mogelijke coupplegers gearresteerd, waaronder meer dan honderd generaals en admiralen. Dat zou betekenen dat zeker een derde van het leger betrokken was bij de staatsgreep.
Er vlogen straaljagers boven Istanboel. Eén vliegtuig in de lucht: van Erdogan. Toch kon hij rustig landen? Vreemd. 21:01 – 17 juli 2016
Een oud-officier zegt tegen persbureauReutersdat minstens twee F-16’s het vliegtuig van Erdogan, en de twee straaljagers die hem moesten beschermen, ‘lastig vielen’. ‘Ze hielden die vliegtuigen in het vizier. Waarom ze niet afvuurden is een mysterie.’
In Marmaris werd Erdogan wel gericht aangevallen. Zo zouden er in de badplaats bommen gevaarlijk dichtbij de president zijn gevallen. ‘Hij ontkwam naar net aan de dood,’ aldus een officier. Tijdens de vlucht van Marmaris naar Istanbul kwam hij ook ‘in de problemen’, maar waarom is niet duidelijk. Op de televisiezender CCN Türk sprak Erdogan het Turkse volk toe via Skype vanuit zijn vliegtuig.
Hij riep de Turken op in opstand te komen tegen de militairen. Nadat de rust enigszins is teruggekeerd in Turkije, is de president begonnen aan een arrestatiegolf om zijn tegenstanders de mond te snoeren en mogelijke critici angst aan te jaren.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
Elsevier 18.07.2016 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan pleegt zijn eigen coup na de mislukte staatsgreep, schrijft Afshin Ellian. De wankele Turkse rechtsstaat staat op omvallen.
De militaire coup tegen het bewind van president Erdogan is mislukt. Waarom deze coup zo knullig was gepland, weet niemand. Wellicht zijn de coupplegers op het cruciale moment verraden door een of meerdere militairen, die juist een belangrijke missie hadden moeten uitvoeren.
Helaas weten we dat niet, en gelet op recente ontwikkelingen in Turkije komen we het eventueel nooit meer te weten. We weten ook nog steeds niet wie de daders van recente aanslagen zijn. Het Turkse volk is in een duistere periode terechtgekomen.
Erdogan is helemaal niet democratisch verkozen
Al die Europese leiders die hun steun betuigen aan Erdogan vergeten de duistere toestand waarin Turkije verkeert. Telkens wordt beweerd dat Erdogan democratisch is verkozen.
De laatste verkiezingen in Turkije werden volgens internationale waarnemers gekenmerkt door intimidatie en geweld. Het waren geen eerlijke verkiezingen, vanwege de intimidatie van de zijde van de overheid en het gebrek aan persvrijheid.
Waar geen vrij publiek debat bestaat, bestaat ook geen democratie.
Erdogan is gewoon een despoot, net als de Russische president Vladimir Poetin, die de verkiezingen slechts als een technische herbevestiging van zijn macht ziet. Met het ontnemen van de parlementaire immuniteit is de laatste juridische stap richting de eeuwige heerschappij van Erdogans AK-partij al gezet.
Feiten rond de coup worden stilgehouden
De feitelijke gebeurtenissen tijdens de poging tot coup zijn niet langer objectief na te gaan. In geen van de live uitzendingen (op Iraanse tv, Al Jazeera en CNN) was te zien hoe de doden en gewonden waren gevallen. Maar de volgende dag zien we de lijken en horen we dat 265 doden om het leven zijn gekomen, waarvan 161 Erdogan-gezinde burgers of politiemensen.
Was er ook sprake van standrechtelijke executies? Dat weten we niet. Er is ook door Ankara geen enkel bewijs geleverd voor de betrokkenheid van de voormalige geestelijke leider van Erdogan, namelijk Fethullah Gülen. Terwijl de coup wellicht vooral door de Kemalisten is gepleegd.
Nu pleegt Erdogan zelf een coup
De militaire coup is mislukt, maar er is een andere coup gaande: de coup van Erdogan. Er zijn al ruim 6.000 Turken gearresteerd. Bovendien ontsloeg Erdogan 2.745 rechters, ook nog twee hooggeplaatste rechters. Al reeds weken geleden opperde men het idee om de rechtelijke macht te hervormen, lees te zuiveren.
De winnaar van de mislukte militaire coup zijn dus Recep Tayyp Erdogan en zijn partij. Ze willen het land zuiveren van een virus dat ze de naam ‘Gülen’ hebben gegeven. Maar dit ‘virus’ is door Erdogan zelf geïnjecteerd in de politiemacht.
Het was precies deze macht, de politiemacht, die voor Erdogan tegen de coupplegers streed. Er is echter een virus in Turkije dat met de erfenis van Mustafa Kemal Atatürk (1881-1938) wil afrekenen, de re-islamisering van Turkije. Dat virus wordt belichaamd door Erdogan en zijn vrienden.
Het Turkse leger werd vernederd
Sinds de oprichting van de Turkse republiek door Kemal Atatürk Kemal werden militairen nog nooit op deze gruwelijke wijze vernederd. Zelfs de externe vijanden van Turkije was het nooit gelukt om het Turkse leger zo vernederend te verslaan.
Erdogan heeft voor de eerste keer in de geschiedenis de belangrijkste garantie voor het voortbestaan van de republiek vernederd en uitgeschakeld. Het Turkse leger was het cement van de republiek. Kijk naar de foto’s waarop te zien is hoe de Turkse militairen op willekeurige wijze door tuig worden mishandeld, vernederd en gedood.
De verbijsterende onverschilligheid van NAVO
Erdogan heeft op dit moment het leger niet nodig. Niemand is immers van plan om Turkije aan te vallen. Voor de strijd tegen de Koerden zijn genoeg militairen en politiemensen gestationeerd in de Koerdische gebieden. Hij heeft juist een sterke politiemacht nodig om eigen bevolking en de oppositie te onderdrukken. Dit moet de NAVO-landen te denken geven: het Turkse leger is de facto niet meer functioneel, het vertrouwen en de commandostructuur zijn totaal vervlogen.
Natuurlijk mag de NAVO of de EU zich niet gaan bemoeien met de interne aangelegenheden van Turkije. Maar het is ongehoord dat Turkije als NAVO-lid, terwijl die in staat van oorlog verkeert met Islamitische Staat, de belangrijke luchtmachtbasis Incirlik hermetisch afsloot. Dat is ongelooflijk. Wat Erdogan doet, verbaast mij niet, maar de onverschilligheid van de NAVO is verbijsterend.
Na de coup verdwijnt de republiek van Atatürk
De coup van Erdogan maakt een einde aan de wankele rechtsstaat van Turkije. Daarmee voldoet Turkije niet langer aan de voorwaarden voor visumvrij reizen en voor de onderhandelingen voor toetreding tot de EU. Erdogan heeft niet alleen het Turkse leger vernederd en uitgeschakeld, hij heeft ook de republiek bewusteloos geslagen.
De republiek van Kemal Atatürk dreigt een onderdeel van de geschiedenisboeken te worden. Plotseling zien we overal de moellahs als leider van bendes die militairen mishandelen en zelfs doden. De werkelijke infrastructuur van Erdogans partij, moskeeën, worden nu openlijk geactiveerd.
De tiran van Turkije zal ook een enorme uitdaging worden voor de Europese steden waarin de aanhangers van de tiran wonen en werken. Wie Erdogans geslaagde coup in Turkije als het behoud van de democratie ziet, lijdt aan een gevaarlijke vorm van zelfbedrog.
Ik word diep verdrietig van de dreigende ondergang van de republiek van Kemal Atatürk.
Prof. mr. dr. Afshin Ellian (Teheran, 1966) is momenteel hoogleraar Encyclopedie van de rechtswetenschap en wetenschappelijk directeur van Instituut voor Metajuridica aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden.
Elsevier 17.07.2016 Duizenden Turkse militairen zijn na de mislukte staatsgreep al gearresteerd door de Turkse diensten. Erdogan ziet mogelijkheden om nog veel meer ‘staatsvijanden’ op te laten pakken, zelfs over de grens.
Kort na de coup noemde president Recep Tayyip Erdogan de episode ‘een gift van god’, omdat hij nu een ‘zuivering’ kan doorvoeren. Zondag sprak hij op een begrafenis van overleden Erdogan-aanhangers, waar hij de coupplegers ‘een virus’ noemde dat moet worden uitgeroeid. Andermaal noemde hij zijn aartsvijand Fethullah Gülen als het grote brein achter de putsch.
Europese zorgen
Politici uit verschillende Europese lidstaten maken zich zorgen dat Erdogan de coup gaat misbruiken voor politiek gewin. De Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Marc Ayrault zei zondag dat de staatsgreep ‘geen vrijbrief’ mag zijn voor Erdogan.
Meteen al 6.000 arrestaties
Erdogan liet geen moment voorbij gaan om zijn tegenstanders aan te pakken. Zo ontsloeg de Turkse Hoge Raad van Rechters en Procureurs zaterdag al 2.745 rechters, omdat ze sympathieën zouden hebben voor Gülen. Ook werden duizenden militairen die betrokken waren bij de coup opgepakt.
De Turkse minister van Justitie Bekir Bozdag zei zondagmiddag dat tot op heden 6.000 Turken zijn opgepakt. Dat aantal gaat de komende tijd nog hard oplopen, aldus de minister.
Erdogan wil dat zijn zuivering niet alleen plaatsheeft binnen het leger, maar ook bij alle andere instituties van de staat. Hij heeft zijn ministers ook opgeroepen brieven te sturen aan westerse regeringen met het verzoek Gülen-aanhangers uit te leveren.
‘Erdogan kan de coup in scène hebben gezet’
Gülen heeft vanuit zijn huis in Pennsylvania gereageerd op de beschuldigingen. Hij draait de zaak om en roept Erdogan om met bewijs te komen. Volgens Gülen, die de Hizmet-beweging aanstuurt, is het goed mogelijk dat Erdogan de hele coup in scène heeft gezet, om zo zijn eigen macht te kunnen vergroten.
‘Ik denk dat niemand deze beschuldigingen gelooft. Het kan ook een vooropgezet plan zijn, wat betekent dat er nieuwe beschuldigingen zullen komen (tegen Gülen-aanhangers, red.).
Ruzie met Amerikanen over Gülen
De relaties tussen Turkije en Amerika zijn door de coup flink bekoeld. De Turken sloten de luchtbasis Incirlik, dat gebruikt wordt door Amerikaanse vliegtuigen in de strijd tegen Islamitische Staat, zo’n 24 uur. Gülen moet worden uitgeleverd, anders staat dat gelijk aan een oorlogsverklaring aan Turkije, dreigde de Turkse premier Binali Yildirim.
Volgens de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry heeft Turkije nog niet eens een officieel verzoek van uitlevering ingediend. ‘Het is simpelweg onverantwoordelijk om ons van betrokkenheid bij de coup te betichten.’
Emile Kossen (1992) is sinds september 2015 online redacteur bij Elsevier. Portefeuilles/interesses Verenigde Staten Latijns-Amerika Politiek Media
Elsevier 16.07.2016 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan laat zich na de afgeslagen putsch meteen van zijn dictatoriale kant zien. Duizenden rechters zijn de klos en worden op straat gezet.
De Turkse autoriteiten hebben na de mislukte poging tot staatsgreep van militairen 2745 rechters van hun taak ontheven, meldt de zender NTV, die verwijst naar een besluit van de Hoge Raad van Rechters en Procureurs. Volgens het staatspersbureau Anadolu zijn ook vijf leden van de raad verwijderd.
Hoogverraad
De Turkse president sprak bij terugkomst op de luchthaven van Istanbul al meteen over drastische tegenmaatregelen, om toekomstige staatsgrepen de kop in te drukken. De coupplegers hebben volgens hem hoogverraad gepleegd. Erdogan zei onder meer dat geen enkele kracht de wil van het volk kan breken. Hij kondigde een zuivering aan in de Turkse strijdkrachten. Hij herhaalde zijn beschuldiging dat de schuldigen achter de couppoging moeten worden gezocht in kringen van de Gülenbeweging.
Turkse coup was wanhoopspoging tegen tiran Erdogan. Nu zal hij heersen tot zijn laatste adem, is de vrees van Afshin Ellian.Lees zijn blog hier >
‘Sommige militairen hebben hun orders uit Pennsylvania gekregen,’ zei Erdogan, verwijzend naar de Amerikaanse thuishaven van zijn politieke tegenstander, de geestelijkeFethullah Gülen – zijn vroegere vriend, maar thans aartsrivaal. ‘Kom dan terug naar je land, als je durft,’ sprak hij dreigend.
Gülen beschuldigd van coup
De Turkse regering schrijft de couppoging toe aan aanhangers van de in de Verenigde Staten woonachtige geestelijke Fethullah Gülen, een rivaal van president Recep Tayyip Erdogan. Die aanhangers bevinden zich volgens het kamp van Erdogan ook in de media en de rechterlijke macht. Hij heeft de mislukte poging tot staatsgreep in zijn land zaterdag scherp veroordeeld.
De macht dient via eerlijke verkiezingen te worden verkregen, niet door geweld, liet hij in een verklaring weten. In de verklaring ontkende hij enige rol te hebben vervuld in de couppoging.
In Turkije wordt inmiddels ook openlijk gesproken over herinvoering van de doodstraf. Dat was althans de suggestie van de Turkse premier Binali Yildirim. Hij hintte op veranderingen in de constitutie ‘om wat er vannacht gebeurde niet nogmaals te laten gebeuren’. In het land is de hashtag #Idamistiyorum (‘Ik wil de doodstraf’) trending.
Elsevier 15.07.2016 De staatsgreep die wordt gepleegd in Turkije is volgens sommige ingewijden het werk van Fethullah Gülen. Gülen is een invloedrijke prediker en ‘rivaal’ van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. In april schreef Elsevier het volgende over Gülen en zijn aanhangers:
De Turkse regering is nog lang niet klaar met de beweging van rivaal Fethullah Gülen. Tijdens een grote operatie verspreid over negen provincies zijn rond de negentig personen opgepakt.
Zij worden ervan verdacht financiële links te hebben met het netwerk van de invloedrijke geestelijke, meldt het Turkse staatspersbureau Anadolu.
‘Terrorisme’
Openbaar aanklagers zouden volgens Hürriyet nog 140 mensen op de korrel hebben. Er is een aanhoudingsbevel tegen hen uitgevaardigd vanwege ‘lidmaatschap van een terroristische organisatie’ en ‘financiering van het terrorisme’. Onder hen die vandaag zijn aangehouden, zijn medewerkers en managers van Bank Aysa.
De Turkse autoriteiten plaatsten de islamitische financiële instelling vorig jaar onder toezicht. Justitie verdenkt medewerkers en zakenmensen van de bank voor meer dan 15 miljoen financiële steun te hebben gegeven aan de beweging van Gülen. In maart was de grote oppositiekrant Zamande klos. Het blad is gelinkt aan de Gülen-beweging en schroomde niet om kritisch te berichten over het steeds autocratischer regime van president Recep Tayyip Erdogan.
In de clinch
De geestelijke , die sinds 1997 in de Verenigde Staten woont, was met zijn miljoenen aanhangers in Turkije een belangrijke ondersteunende factor voor de macht van Erdogan en zijn AK-partij – alweer veertien jaar aan de leiding in Turkije. Maar intussen liggen beide mannen dus met elkaar in de clinch. Gülen heeft aanhangers over de hele wereld, die hem zien als verbinder, als een bruggenbouwer.
Hij heeft eigen scholen, steunt tal van instellingen en bedrijven. Maar hierin schuilt volgens Erdogan juist het gevaar: hij verdenkt Gülen ervan zijn invloed aan te wenden om een staatsgreep te plegen. Volgens de president infiltreren duizenden aanhangers in het rechtssysteem, binnen de politie en dus in diverse media. Gülen wordt er tevens van verdacht terroristische activiteiten te ontplooien, en is daarvoor aangeklaagd. Critici zien Gülen en zijn aanhangers als een sekte.
Tom Reijner (1986) werkt sinds augustus 2013 op de webredactie. Hij studeerde Politicologie en Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.
Hallo daar… ik van de LVR ben echt zielig hoor !!!
Uitspraak vonnis
Voor ex-wethouder Jos van Rey een taakstraf van 240 uur, voor projectontwikkelaar Piet van Pol een taakstraf van 100 uur, en wél een schuldigverklaring, maar géén strafoplegging voor ex-wethouder Tilman Scheurs. Justitie had maar liefst twee jaar geëist tegen Van Pol en Van Rey: (de twee dure vrienden van Roermond), en een werkstraf tegen Scheurs.
AD 10.07.2019
Van Rey stond terecht voor omkoping, verkiezingsfraude en witwassen in zijn provincie Limburg. De rechtbank noemde Van Rey ‘onhandig’. Volgens de rechtbank hield hij onvoldoende afstand van zijn relaties en handelde hij niet als een integere politicus, maar keihard bewijs voor omkoping en fraude is er voor de rechtbank niet.
Zo was er de innige vriendschap met Van Pol. Projectontwikkelaar en al veertig jaar de beste vriend van Van Rey. Ze ondernamen vele tripjes samen met hun gezinnen, die afwisselend door beide heren werden betaald. ‘Vriendschap, geen omkoping’, zegt de rechtbank.
AD 09.11.2017
OM eiste twee jaar
De straf is fors lager dan wat het Openbaar Ministerie (OM) wilde. Het OM eiste eerder twee jaar cel tegen de ex-VVD’er.
De rechtszaak tegen Van Rey had eigenlijk eind 2015 moeten beginnen, maar vanwege het grote aantal getuigen (in totaal 55) is de zaak vertraagd.
De ondernemer en ex-politicus van de VVD was in totaal veertien jaar lid van de Tweede Kamer, en ook enige tijd Senator voor de liberalen. Maar hij was vooral heel lang, van 1998 tot 2012, wethouder in Roermond, en in die hoedanigheid misschien wel machtiger en invloedrijker dan de burgemeester van de Limburgse stad.
Dat leverde hem de bijnaam ‘de onderkoning van Roermond’ op. Momenteel is hij Statenlid en gemeenteraadslid voor de Liberale Volkspartij, de partij die hij zelf oprichtte nadat hij in opspraak kwam. Want vanaf 2012 ging het goed mis voor de omstreden politicus.
Vertrouwenscommissie
Vast is komen te staan dat Van Rey als lid van de vertrouwenscommissie informatie lekte aan kandidaten bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012.
Van Rey werd vrijgesproken van het ronselen van stemmen voor de Provinciale Statenverkiezingen, omdat hij geen mensen persoonlijk heeft benaderd om stempassen af te geven. Maar heeft hij wel de grens overschreden met het gebruik van meerdere stembiljetten, omdat volmachthebbers niet wisten aan wie ze hun volmacht gaven.
AD 21.12.2017
Omgekocht
De rechter achtte Van Rey schuldig aan omkoping door Van Pol omdat hij bij bepaalde giften had kunnen weten dat hier een tegenprestatie voor werd verwacht. De rechtbank stelt dat Van Rey werd gepaaid met voetbalreizen en bezoeken aan vastgoedbeurzen. De omkoping was wel in mindere mate dan werd gesteld door het OM. Er zijn geen miljoenen in de zakken van Van Rey verdwenen zoals werd beweerd.
Ook zag de rechter geen duidelijke overtuiging dat Van Rey smeergeld heeft aangenomen van Van Pol, in ruil voor opdrachten.
De rechtbank noemde Van Rey “onhandig”. ”Keer op keer hield hij onvoldoende afstand van relaties en ook handelde hij niet als een integer politicus.”
Eveneens achtte de rechtbank niet bewezen dat Van Rey geld heeft witgewassen. Er kan niet worden vastgesteld dat hij bewust een onjuiste belastingaangifte heeft gedaan. Zelfs als deze onjuist was, is dat hem niet verwijtbaar omdat hij handelde op basis van advies van zijn belastingadviseur.
Maar máákt het vonnis dat de Rotterdamse rechtbank gisteren uitspraak ook een einde aan die bestuurlijke kramp? De ogenschijnlijk milde straffen wekken de indruk dat de heren er met hun grensoverschrijdende gedrag mee weg komen ?????
Genuanceerd vonnis
Maar toch: wie de snelle samenvatting van het vonnis laat voor wat ie is, en in de motivering van 150 pagina’s duikt, moet constateren dat de rechtbank een genuanceerd vonnis heeft geproduceerd. Het document rekent keihard af met de Limburgse vriendjespolitiek, maar bevat ook sneren naar justitie die wel erg snel (te zware) conclusies trok. Nog belangrijker: het leest als een handleiding voor ambtenaren en bestuurders.
Veroordeling Volgens de rechtbank in Rotterdam is Van Rey schuldig aan:
* Ambtelijke corruptie, door zich te laten omkopen door zijn vriend, de projectontwikkelaar Piet van Pol. Dat gebeurde in de vorm van giften aan het bedrijf Liba (dat op naam van kinderen van Van Rey staat) en door bezoeken aan vastgoedbeurzen
* Het schenden van de geheimhoudingsplicht tijdens de benoemingsprocedure voor de nieuwe burgemeester van Roermond
* Gerommel met een klein aantal volmachten voor de gemeenteraadsverkiezingen in Roermond
Vrijspraak Hij werd vrijgesproken van:
* Het ontvangen van giften van Van Pol in de vorm van reisjes ‘met de families’.
* Het witwassen van geld. Daar is onvoldoende bewijs voor, oordeelt de rechtbank.
* Het ronselen van stemmen bij de raadsverkiezingen. Ook dit is volgens de rechtbank niet bewezen.
Woensdag 11.07.2018 was de eerste inleidende zitting in de ontnemingszaak, die na de zomer verder wordt behandeld.
De terugkeer van de LVR
Vorige maand werd al bekend dat Van Reys partij, de Liberale Volkspartij Roermond (LVR), na acht jaar gedwongen oppositie terug zou keren in de coalitie van de gemeenteraad van Roermond.
Na tien jaar keert Jos van Rey (77) terug als wethouder van college Roermond. Hij is door zijn eigen partij LVR, die in maart voor de derde keer op rij en met grote overmacht de gemeenteraadsverkiezingen in de Limburgse stad won, op basis van ‘verkiezingsuitslag en kwaliteit’ naar voren geschoven.
Hoewel Van Rey tijdens de zitting nog geëmotioneerd aangaf dat hij tot zijn dood tegen het OM zou blijven vechten, heeft hij nu toch geschikt om verder procederen te voorkomen. Ⓒ ANP
Telegraaf 19.11.2019 De voormalige Roermondse wethouder Jos van Rey heeft een schikking getroffen met het Openbaar Ministerie, meldt zijn advocaat. Het OM vorderde een bedrag van bijna 3 ton van de politicus, maar gaf tijdens de zitting in de ontnemingszaak drie weken geleden al aan te willen schikken voor 120.000 euro. Het is niet duidelijk of dat ook het bedrag is dat de partijen nu zijn overeengekomen.
Van Rey (74) zou van vier lokale ondernemers gedurende een lange periode giften hebben aangenomen. Onder meer hiervoor en voor corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen is hij veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van een jaar. Daarnaast mag hij twee jaar lang geen bestuurlijk ambt uitvoeren.
Hoewel Van Rey tijdens de zitting nog geëmotioneerd aangaf dat hij tot zijn dood tegen het OM zou blijven vechten, heeft hij nu toch geschikt om verder procederen te voorkomen, meldt zijn advocaat.
Van Rey stapt nog wel naar het Europese hof van justitie om zijn veroordeling aan te vechten. Als die hem gelijk geeft, zal hij het schikkingsbedrag terugvorderen, kondigt zijn advocaat aan.
MSN 19.11.2019 Het Openbaar Ministerie heeft een schikking van 80.000 euro getroffen met de voormalige Roermondse wethouder Jos van Rey. Het OM zegt dat het een punt achter de zaak wil zetten.
“De 80.000 euro is een benadering van wat het OM verwacht dat de rechtbank toe zou wijzen”, staat in een verklaring. De eerste vordering betrof bijna 300.000 euro. Drie weken geleden meldde het OM al te willen schikken voor 120.000 euro, dat bedrag is dus lager uitgevallen. Het OM betwijfelt ook de effectiviteit van het procederen.
Van Rey (74) zou van vier lokale ondernemers gedurende een lange periode giften hebben aangenomen. Onder meer hiervoor en voor corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen is hij veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van een jaar. Daarnaast mag hij twee jaar lang geen bestuurlijk ambt uitoefenen.
Europees Hof
Hoewel Van Rey tijdens de zitting nog geëmotioneerd liet weten dat hij tot zijn dood tegen het OM zou blijven vechten, heeft hij nu toch geschikt om verder procederen te voorkomen, meldt zijn advocaat.
Van Rey stapt nog wel naar het Europese hof van justitie om zijn veroordeling aan te vechten. Als die hem gelijk geeft, zal hij het schikkingsbedrag terugvorderen, kondigt zijn advocaat aan.
MSN 31.10.2019 De voormalige Roermondse wethouder Jos van Rey legt zich op geen enkele manier neer bij het bedrag dat het Openbaar Ministerie hem wil ontnemen. “Ik vecht voor rechtvaardigheid, tot mijn dood.” Het OM vordert een bedrag van bijna 3 ton van de politicus, maar heeft aangegeven te willen schikken voor 120.000 euro.
Dat gaat absoluut niet gebeuren, liet Van Rey in de Rotterdamse rechtbank weten. Hevig geëmotioneerd vertelde hij de rechter wat er volgens hem de afgelopen jaren kapot is gemaakt door de “hetze van het OM”. “Ik ben geruïneerd. Piet is al dood”, zei hij, verwijzend naar zijn boezemvriend en projectontwikkelaar Piet van Pol.
Van Rey (74) zou van de onlangs overleden Van Pol en drie andere lokale ondernemers gedurende een lange periode giften hebben aangenomen. Onder meer hiervoor, corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen is hij veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van een jaar en daarnaast mag hij twee jaar lang geen bestuurlijk ambt uitvoeren.
Hof van justitie
De politicus had cassatie aangetekend tegen deze uitspraak. De Hoge Raad oordeelde afgelopen zomer dat de straf in stand blijft. Van Rey heeft aangegeven zich hier nog altijd niet bij neer te leggen en naar het Europese hof van justitie te stappen.
De ontnemingszaak die voortkomt uit de veroordeling sleept ook al tijden. De rechter had al eerder dit jaar geopperd dat beide partijen er onderling uit zouden komen, maar dat was niet gelukt. Ook nu sprak de rechter de hoop uit dat het OM en Van Rey er samen uit komen. Mocht dat niet gebeuren, dan staat de uitspraak gepland op 12 december 2019.
Telegraaf 31.10.2019 De voormalige Roermondse wethouder Jos van Rey legt zich op geen enkele manier neer bij het bedrag dat het Openbaar Ministerie hem wil ontnemen. „Ik vecht voor rechtvaardigheid, tot mijn dood.” Het OM vordert een bedrag van bijna 3 ton van de politicus, maar heeft aangegeven te willen schikken voor 120.000 euro.
Dat gaat absoluut niet gebeuren, liet Van Rey in de Rotterdamse rechtbank weten. Hevig geëmotioneerd vertelde hij de rechter wat er volgens hem de afgelopen jaren kapot is gemaakt door de „hetze van het OM.” „Ik ben geruïneerd. Piet is al dood”, zei hij, verwijzend naar zijn boezemvriend en projectontwikkelaar Piet van Pol.
Van Rey (74) zou van de onlangs overleden Van Pol en drie andere lokale ondernemers gedurende een lange periode giften hebben aangenomen. Onder meer hiervoor, corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen is hij veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van een jaar en daarnaast mag hij twee jaar lang geen bestuurlijk ambt uitvoeren.
De politicus had cassatie aangetekend tegen deze uitspraak. De Hoge Raad oordeelde afgelopen zomer dat de straf in stand blijft. Van Rey heeft aangegeven zich hier nog altijd niet bij neer te leggen en naar het Europese hof van justitie te stappen.
De ontnemingszaak die voortkomt uit de veroordeling sleept ook al tijden. De rechter had al eerder dit jaar geopperd dat beide partijen er onderling uit zouden komen, maar dat was niet gelukt. Ook nu sprak de rechter de hoop uit dat het OM en Van Rey er samen uit komen. Mocht dat niet gebeuren, dan staat de uitspraak gepland op 12 december 2019.
NOS 09.07.2019 De Hoge Raad handhaaft de veroordeling van ex-VVD’er Jos van Rey. Hij blijft daarmee veroordeeld tot één jaar voorwaardelijke gevangenisstraf en hij mag twee jaar lang geen bestuursfunctie uitoefenen. De advocaat-generaal had eerder al geadviseerd om het vonnis van het hof te handhaven.
Het gerechtshof was eerder van oordeel dat de oud-wethouder van Roermond giften heeft aangenomen van lokale ondernemers, onder wie projectontwikkelaar Piet van Pol. Ze maakten onder meer reisjes naar voetbalwedstrijden en beurzen in het buitenland.
Van Rey heeft zich daarmee schuldig gemaakt aan corruptie. Ook werd hij veroordeeld voor witwassen, betrokkenheid bij stembusfraude en het lekken van vertrouwelijke informatie tijdens de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester in Roermond.
Ambtsmisdrijven
De oud-wethouder ging tegen de uitspraak in cassatie omdat hij vond dat het gerechtshof niet bevoegd was omdat het om ambtsmisdrijven zou gaan. De Hoge Raad gaat daar niet in mee.
Van Rey zit nu in de gemeenteraad van Roermond met zijn Liberale Volkspartij Roermond. Deze partij is met negen zetels de grootste in de gemeenteraad van de Limburgse stad.
Vanochtend werd bekend dat Piet van Pol (75) afgelopen nacht is overleden. Hij was al geruime tijd ziek. De Hoge Raad zou vandaag ook in de zaak van Van Pol uitspraak doen, maar door zijn overlijden zal de zaak tegen hem niet ontvankelijk worden verklaard. Hij kreeg van het hof negen maanden voorwaardelijk en een boete van 40.000 euro.
NU 09.07.2019 De Hoge Raad heeft dinsdag het cassatieverzoek van Jos van Rey (74) verworpen. Volgens het oordeel is het vonnis van het gerechtshof, waarin de oud-VVD-politicus schuldig werd bevonden aan corruptie, voldoende onderbouwd en houden de klachten van de verdediging geen stand.
Van Rey was in cassatie gegaan omdat hij vond dat het oordeel van het hof in Den Haag onverteerbaar was.
“Er is onder meer geklaagd dat de rechtbank en het hof niet bevoegd zouden zijn over een aantal ten laste gelegde feiten te oordelen, omdat het zou gaan om ambtsmisdrijven. Daarover zou alleen de Hoge Raad mogen oordelen. Deze cassatieklacht slaagt niet”, aldus de Hoge Raad.
De oud-politicus is veroordeeld voor corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen. Hij kreeg een jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd.
Van Rey nam giften aan van bevriende zakenman
Een deel van de corruptie bestond uit giften die Van Rey had aangenomen van een vriend, Piet van Pol. Het ging hier bijvoorbeeld om reizen naar buitenlandse voetbalwedstrijden.
Van Rey is ook veroordeeld voor het lekken van informatie uit de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester in Roermond.
Van Pol was overigens medeverdachte in de zaak. Van Rey was jarenlang wethouder in Roermond en zakenman Van Pol realiseerde hier projecten. Van Pol kreeg destijds negen maanden voorwaardelijke celstraf. De man is in de nacht van maandag op dinsdag op 75-jarige leeftijd overleden.
BB 14.05.2019 De veroordelingen wegens omkoping van oud-wethouder Jos van Rey van Roermond en een bevriende projectontwikkelaar moeten in stand blijven. Dat heeft de advocaat-generaal dinsdag aan de Hoge Raad geadviseerd.
Schuldig
Van Rey is veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van één jaar en ook mag hij twee jaar lang geen bestuurlijk ambt uitvoeren. De voormalig bestuurder en oud-senator was door het gerechtshof in Den Haag schuldig bevonden aan het aannemen van giften van de projectontwikkelaar en drie andere lokale ondernemers. Het ging onder meer om reisjes naar voetbalwedstrijden en vastgoedbeurzen in het buitenland.
Lekken
De vroegere VVD’er kreeg zijn straf ook voor witwassen, stempasfraude en het lekken van vertrouwelijke informatie over de sollicitatieprocedure van een nieuwe burgemeester in zijn stad. De projectontwikkelaar kocht ook nog een andere wethouder om en werd veroordeeld tot negen maanden voorwaardelijke celstraf en een boete van 40.000 euro.
Cassatie
Van Rey en de projectontwikkelaar gingen allebei in cassatie bij de Hoge Raad. De hoogste rechter zal waarschijnlijk op 25 juni 2019 een oordeel vellen. (ANP)
BB 18.01.2029 De Limburgse politicus Jos van Rey stelt zich niet kandidaat voor de Provinciale Statenverkiezingen dit jaar. Hij liet dat vrijdag weten. Van Rey is nu enig Statenlid van de Volkspartij Limburg, die als partij ook niet meer deelneemt aan deze verkiezingen.
Gemeente prioriteit
‘De gemeentepolitiek waar ik in 1974 ben begonnen en waar ik nog steeds actief in ben, heeft op dit moment mijn prioriteit. Het Statenwerk kost veel werk en zeker als eenmansfractie eist het veel inzet”, stelt Van Rey in een verklaring. Van Rey zit in Roermond namens de Liberale Volkspartij Roermond in de gemeenteraad.
Voorwaardelijke gevangenisstraf
Van Rey werd vorig jaar in hoger beroep veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke gevangenisstraf. Hij zou giften hebben aangenomen van Piet van Pol, die projecten voor de gemeente realiseerde en met wie hij al meer dan veertig jaar bevriend is. Daarnaast is hij veroordeeld voor onder meer het lekken van vertrouwelijke informatie uit de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester in Roermond.
De politicus heeft cassatie aangetekend tegen deze uitspraak. De Hoge Raad moet zich daar nog over uitspreken. (ANP)
Telegraaf 18.01.2019 De Limburgse voormalig VVD-politicus Jos van Rey stelt zich niet kandidaat voor de Provinciale Statenverkiezingen dit jaar. Hij liet dat vrijdag weten. Van Rey is nu enig Statenlid van de Volkspartij Limburg, die als partij ook niet meer deelneemt aan deze verkiezingen.
„De gemeentepolitiek waar ik in 1974 ben begonnen en waar ik nog steeds actief in ben, heeft op dit moment mijn prioriteit. Het Statenwerk kost veel werk en zeker als eenmansfractie eist het veel inzet”, stelt Van Rey in een verklaring. Van Rey zit in Roermond namens de Liberale Volkspartij Roermond in de gemeenteraad.
Van Rey werd vorig jaar in hoger beroep veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke gevangenisstraf. Hij zou giften hebben aangenomen van Piet van Pol, die projecten voor de gemeente realiseerde en met wie hij al meer dan veertig jaar bevriend is. Daarnaast is hij veroordeeld voor onder meer het lekken van vertrouwelijke informatie uit de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester in Roermond.
De politicus heeft cassatie aangetekend tegen deze uitspraak. De Hoge Raad moet zich daar nog over uitspreken.
NU 11.01.2019 De rechtbank in Rotterdam heeft vrijdag aangestuurd op een schikking in de ontnemingszaak tussen politicus Jos van Rey en het Openbaar Ministerie (OM).
Het OM probeert via de rechter een kleine 3 ton van de ex-VVD’er terug te vorderen in vervolg op zijn eerdere veroordeling wegens corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
De rechter suggereerde vrijdag dat beide partijen toch nog maar eens met elkaar in gesprek gaan.
“Het ligt niet voor de hand dat het hele bedrag van 3 ton wordt toegewezen en ook niet dat het wordt afgewezen”, lichtte hij een tip van de sluier op. “Ik wil u nadrukkelijk verzoeken om er eens over na te denken. U kunt uw hakken in het zand steken, meneer Van Rey, het OM heeft wellicht een wat starre houding, maar soms moeten principes aan de kant voor de goede zaak.”
Van Reys advocaat, Gitte Stevens, liet al weten dat praten altijd kan. “Maar daar ben ik niet bij”, zei Van Rey direct al.
Als ze er niet uitkomen, dan zal de ontnemingszaak waarschijnlijk dit najaar inhoudelijk worden behandeld.
Van Rey veroordeeld wegens corruptie en lekken
Van Rey werd vorig jaar in hoger beroep veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke gevangenisstraf. Hij zou giften hebben aangenomen van Piet van Pol, die projecten voor de gemeente realiseerde en met wie hij al meer dan veertig jaar bevriend is.
Daarnaast is de oud-VVD’er veroordeeld voor onder meer het lekken van vertrouwelijke informatie uit de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester in Roermond. Van Rey heeft cassatie aangetekend tegen deze uitspraak. De Hoge Raad moet zich daar nog over uitspreken.
Telegraaf 11.01.2019 De rechtbank in Rotterdam zinspeelt op een schikking in de ontnemingszaak tussen politicus Jos van Rey en het Openbaar Ministerie. Het OM probeert via de rechter een kleine drie ton van de ex-VVD’er terug te vorderen in vervolg op zijn eerdere veroordeling wegens corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
De rechter suggereerde vrijdag dat beide partijen toch nog maar eens met elkaar in gesprek gaan. „Het ligt niet voor de hand dat het hele bedrag van 3 ton wordt toegewezen en ook niet dat het wordt afgewezen”, lichtte hij een tip van de sluier op. „Ik wil u nadrukkelijk verzoeken om er eens over na te denken. U kunt uw hakken in het zand steken, meneer Van Rey, het OM heeft wellicht een wat starre houding. Maar soms moeten principes aan de kant voor de goede zaak”, aldus de rechter.
Van Reys advocaat Gitte Stevens liet al weten dat praten altijd kan. „Maar daar ben ik niet bij”, zei Van Rey direct al. Als ze er niet uitkomen, dan zal de ontnemingszaak waarschijnlijk dit najaar inhoudelijk worden behandeld.
Van Rey werd vorig jaar in hoger beroep veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke gevangenisstraf. Hij zou giften hebben aangenomen van Piet van Pol, die projecten voor de gemeente realiseerde en met wie hij al meer dan veertig jaar bevriend is. Daarnaast is hij veroordeeld voor onder meer het lekken van vertrouwelijke informatie uit de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester in Roermond.
De politicus heeft cassatie aangetekend tegen deze uitspraak. De Hoge Raad moet zich daar nog over uitspreken.
BB 09.10.2018 De omstreden Roermondse politicus Jos van Rey is lid geworden van 50PLUS. Dat heeft Van Rey maandag gezegd. Van Rey voerde naar eigen zeggen de afgelopen maanden veel gesprekken met landelijke partijen. In de Limburgse Staten werkt hij al samen met 50PLUS, zei hij maandag.
Volkspartij Limburg Samenwerking met landelijke partijen levert volgens hem meer op dan alleen actief zijn. Van Rey is nu enig Statenlid van de Volkspartij Limburg. In Roermond zit hij namens de Liberale Volkspartij Roermond in de gemeenteraad. Tot april 2015 was Van Rey lid van de VVD.
Voorwaardelijke gevangenisstraf
Van Rey werd vorig jaar in hoger beroep veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke gevangenisstraf. Hij zou giften hebben aangenomen van Piet van Pol, die projecten voor de gemeente realiseerde en met wie hij al meer dan veertig jaar bevriend is. Daarnaast is hij veroordeeld voor onder meer het lekken van vertrouwelijke informatie uit de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester in Roermond. (ANP)
NU 08.10.2018 De omstreden Roermondse politicus Jos van Rey is lid geworden van 50PLUS. Dat heeft Van Rey maandag gezegd.
Van Rey voerde naar eigen zeggen de afgelopen maanden veel gesprekken met landelijke partijen. In de Limburgse Staten werkt hij al samen met 50PLUS, zei hij maandag.
Samenwerking met landelijke partijen levert volgens hem meer op dan alleen actief zijn. Van Rey is nu enig Statenlid van de Volkspartij Limburg. In Roermond zit hij namens de Liberale Volkspartij Roermond in de gemeenteraad. Tot april 2015 was Van Rey lid van de VVD.
Van Rey werd vorig jaar in hoger beroep veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke gevangenisstraf. Hij zou giften hebben aangenomen van Piet van Pol, die projecten voor de gemeente realiseerde en met wie hij al meer dan veertig jaar bevriend is.
Daarnaast is hij veroordeeld voor onder meer het lekken van vertrouwelijke informatie uit de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester in Roermond.
NU 11.07.2018 De ontnemingszaak tegen politicus Jos van Rey is ”rancune van het Openbaar Ministerie”. Zo tierde de Limburger tegen de rechtbank in Rotterdam.
Het Openbaar Ministerie (OM) probeert via de rechter een kleine 3 ton van de oud-VVD’er terug te vorderen in vervolg op zijn eerdere veroordeling wegens corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
Woensdag 11.07.2018 was de eerste inleidende zitting in de ontnemingszaak, die na de zomer verder wordt behandeld. Gitte Stevens, de advocaat van Van Rey, zette vraagtekens bij veel bedragen die het OM noemde. Diner- en hotelbonnetjes zouden volgens haar niet op conto van Van Rey geschreven mogen worden. Of een door hem voorgeschoten en later terugbetaald bedrag zou niet in de berekening staan. Ook steggelt het OM volgens Stevens over kwesties van slechts 3 euro.
Ze verzocht de rechtbank om een onafhankelijke deskundige aan te stellen, omdat het OM ”zeer onzorgvuldig” is geweest in de berekening van het bedrag dat in totaal 296.723,86 euro is. ”Dit alles moet zorgen voor een negatieve sfeer rondom Van Rey.”
Rancuneus
Volgens de oud-VVD’er is het OM rancuneus vanwege een onlangs over hem verschenen biografie waar justitie niet positief in beschreven wordt. Volgens het OM loopt de ontnemingszaak echter al langer en is deze niet in de afgelopen vier weken opgetuigd.
De zaak gaat na de zomer verder met onder meer de reactie van het OM op de verzoeken van de verdediging en de besluiten van de rechtbank. Wanneer de inhoudelijke behandeling is, is nog niet duidelijk.
Corruptie
Van Rey werd vorig jaar in hoger beroep veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke gevangenisstraf. De ‘onderkoning van Roermond’, zoals hij ook wel wordt genoemd, zou giften hebben aangenomen van Piet van Pol, die projecten voor de gemeente realiseerde en met wie hij al meer dan veertig jaar bevriend is. Daarnaast is hij veroordeeld voor onder meer het lekken van vertrouwelijke informatie uit de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester in Roermond.
De politicus heeft cassatie aangetekend tegen deze uitspraak. De Hoge Raad moet zich daar nog over uitspreken.
NU 05.07.2018 Het Openbaar Ministerie (OM) wil dat oud-wethouder van Roermond Jos van Rey 296.000 euro terugbetaalt, meldt 1Limburg donderdag. Het gaat hierbij om een ontnemingszaak die tegen de oud-VVD’er is aangespannen.
Het gaat om geld dat Van Rey via omkoping en witwassen heeft verdiend, aldus de omroep. Het OM laat in een reactie weten niet in te kunnen gaan op de hoogte van het bedrag. Wel wordt bevestigd dat de zaak tegen Van Rey volgende week dient.
Van Rey werd vorig jaar in hoger beroep tot een jaar voorwaardelijke celstraf veroordeeld wegens corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen. Ook mag hij twee jaar lang geen bestuurlijk ambt bij de overheid vervullen.
Van Rey, die voor de VVD gemeenteraadslid, wethouder, Statenlid, Tweede Kamerlid en Eerste Kamerlid was, is tegen de veroordeling in cassatie gegaan.
Telegraaf 17.05.2018 Vier politieke partijen in Roermond hebben donderdag een nieuw coalitieakkoord gesloten. GroenLinks, CDA, Demokraten Swalmen en D66 trekken de komende vier jaar samen op. De grootste partij in de Roermondse raad, de Liberale Volkspartij Roermond (LVR) van Jos van Rey, komt net als de afgelopen vier jaar opnieuw in de oppositie terecht.
De nieuwe coalitie telt 17 van de 31 raadszetels, en zet vooral in op klimaat, zorgzaamheid, economie en een groene omgeving. Het nieuwe gemeentebestuur schuift vijf wethouders naar voren, van wie twee van GroenLinks, de grootste coalitiepartij.
De LVR wil ook meeregeren, maar de coalitiepartijen kunnen niet door één deur met Jos van Rey. Dit omdat hij eind vorig jaar door het gerechtshof werd veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke celstraf wegens corruptie. Hij ging in appel bij de Hoge Raad. Wanneer zijn zaak daar voorkomt, is nog niet bekend.
Sneer
Jos van Rey noemde het nieuwe coalitieakkoord in een reactie donderdag „proza voor de lagere school.” Hij verwees voor verdere reacties naar fractievoorzitter Dré Peters van de LVR. Deze noemde het coalitieakkoord een „Bijbel met vooruitzicht op het beloofde land, maar iets concreets heb je er niet aan.”
Peters wees erop dat de LVR als grootste partij graag samen met de winnaar van de verkiezingen, GroenLinks, een coalitie had gesmeed. Maar die kans kreeg de LVR niet. „Alles was voorgekauwd. Ook het nieuwe coalitieprogramma is alleen voor de bühne. Iets concreets staat er niet in. Het is zo algemeen en weinig concreet opgeschreven, dat je nergens ja of nee op kunt zeggen.”
Oude wijn, nieuwe zakken
„De verkiezingen waren in Roermond niet nodig geweest”, vindt Peters. „Dit is voortzetting van oud beleid.” Pluspuntje is volgens hem dat er nu vier oppositiepartijen zijn, waar de LVR de afgelopen vier jaar als enige oppositie voerde. „Dat maakt het wel spannender.”
Telegraaf 25.03.2018 Ondernemer Jos Becks uit Roermond wil via de rechter afdwingen dat de onlangs verschenen biografie van de omstreden politicus Jos van Rey uit de handel wordt genomen. Dat meldt 1Limburg.
In zijn boek schrijft Van Rey dat Becks, die destijds raadslid was voor de VVD, in 2004 zijn buurvrouw heeft geslagen. Volgens Becks’ advocaat is dat feitelijk onjuist en heeft haar cliënt ook geen kans gekregen om weerwoord te geven.
„Het was de buurman die hij sloeg. Becks is daar ook voor veroordeeld. Nu wordt meneer Becks als een vrouwenmepper afgeschilderd en dat wil hij rechtgezet hebben”, aldus de raadsvrouw.
AD 25.03.2018 De Roermondse ondernemer Jos Becks wil dat de biografie van de omstreden VVD’er Jos van Rey uit de handel wordt genomen. Becks zegt ten onrechte te worden afgeschilderd als een vrouwenmepper.
Van Rey haalt in zijn biografie een uit de hand gelopen burenruzie van ondernemer en partijgenoot Jos Becks aan. In het boek staat dat Becks zijn buurvrouw een klap zou hebben verkocht. Volgens de advocate van Becks, Dewi Worotikan, is dat pertinent onjuist. ,,Het is zonder te checken en zonder wederhoor opgeschreven”, zegt ze. ,,Hier is sprake van een Gordon-effect.”
Becks is in 2004 wel veroordeeld voor het slaan van zijn buurman. Die zou zijn moeder hebben aangevallen. ,,Mijn cliënt wordt nu onterecht neergezet als een vrouwenmepper. Dat zit hem dwars.”
‘Oog om oog’
Volgens Worotikan is een rectificatie in ‘het plaatselijke sufferdje’ niet voldoende. ,,Naar ik heb begrepen is de eerste druk al uitverkocht, dus in heel het land krijgen mensen een verkeerd beeld van cliënt. Het is een type van oog om oog, tand om tand, dus hij wil dat het boek uit de handel wordt genomen.”
De biografie van Jos van Rey ligt sinds 16 maart in de boekwinkels. In het boek haalt de politicus uit naar zijn politieke vijanden. Van Rey kreeg in 2011 een integriteitsonderzoek aan zijn broek. Hij zou als wethouder hebben meebeslist over miljoenenprojecten waar een bevriende zakenman bij was betrokken. Hij werd in 2017 tot een jaar voorwaardelijk veroordeeld voor onder meer omkoping en het rommelen met stemvolmachten.
BB 24.03.2018 De huidige coalitie in Roermond gaat ook de komende vier jaar de stad besturen. Een voorstel van de partij van Jos van Rey, de Liberale Volkspartij Roermond (LVR), om samen met GroenLinks een compact college te vormen, was aan dovemansoren gericht.
Alleen VVD tot samenwerken bereid
Tijdens een bijeenkomst in Roermond spraken de partijen zaterdag een eerste voorkeur voor een coalitie uit. Vier van de vijf huidige coalitiepartijen hebben samen genoeg zetels, zo bleek, onder meer vanwege de winst van collegepartij GroenLinks. Dat betekent dat de LVR in de oppositie blijft. Van de huidige coalitiepartijen is alleen de VVD bereid tot samenwerking met de LVR.
Cordon sanitair
De LVR verloor bij de verkiezingen een zetel, maar blijft met negen raadsleden de grootste. De partij maakte donderdag bekend dat Van Rey geen wethouder wil worden. De LVR hoopte met deze geste het bestaande cordon sanitair tegen de partij van Van Rey te breken. Tevergeefs, bleek zaterdag.
Van Rey werd in hoger beroep veroordeeld wegens corruptie, maar ging in appel bij de Hoge Raad. (ANP)
NU 24.03.2018 De huidige coalitie in Roermond gaat ook de komende vier jaar de stad besturen. Een voorstel van de partij van Jos van Rey, de Liberale Volkspartij Roermond (LVR), om samen met GroenLinks een compact college te vormen, was aan dovemansoren gericht.
Tijdens een bijeenkomst in Roermond spraken de partijen zaterdag een eerste voorkeur voor een coalitie uit.
Vier van de vijf huidige coalitiepartijen hebben aan zichzelf genoeg, zo bleek, onder meer vanwege de winst van collegepartij GroenLinks. Dat betekent dat de LVR in de oppositie blijft. Van de huidige coalitiepartijen is alleen de VVD bereid tot samenwerking met de LVR.
De LVR verloor bij de verkiezingen een zetel, maar blijft met negen raadsleden de grootste. De partij maakte donderdag bekend dat Van Rey geen wethouder wil worden. De LVR hoopte met deze geste het bestaande cordon sanitair tegen de partij van Van Rey te breken. Tevergeefs, bleek zaterdag.
Van Rey werd in hoger beroep veroordeeld wegens corruptie, maar ging in appel bij de Hoge Raad.
Telegraaf 24.03.2018 De huidige coalitie in Roermond gaat ook de komende vier jaar de stad besturen. Een voorstel van de partij van Jos van Rey, de Liberale Volkspartij Roermond (LVR), om samen met GroenLinks een compact college te vormen, was aan dovemansoren gericht.
Tijdens een bijeenkomst in Roermond spraken de partijen zaterdag een eerste voorkeur voor een coalitie uit. Vier van de vijf huidige coalitiepartijen hebben aan zichzelf genoeg, zo bleek, onder meer vanwege de winst van collegepartij GroenLinks. Dat betekent dat de LVR in de oppositie blijft. Van de huidige coalitiepartijen is alleen de VVD bereid tot samenwerking met de LVR.
De LVR verloor bij de verkiezingen een zetel, maar blijft met negen raadsleden de grootste. De partij maakte donderdag bekend dat Van Rey geen wethouder wil worden. De LVR hoopte met deze geste het bestaande cordon sanitair tegen de partij van Van Rey te breken. Tevergeefs, bleek zaterdag.
Van Rey werd in hoger beroep veroordeeld wegens corruptie, maar ging in appel bij de Hoge Raad.
NU 22.03.2018 De Roermondse politicus Jos van Rey wil geen wethouder worden. Dat heeft hij donderdagavond bekendgemaakt. Op die manier hoopt zijn partij, de Liberale Volkspartij Roermond (LVR), een belangrijke belemmering voor coalitiebesprekingen met andere partijen weg te halen.
De LVR werd woensdag tijdens de verkiezingen met negen zetels de grootste fractie in de gemeenteraad van Roermond, op de voet gevolgd door GroenLinks met zeven zetels.
De LVR zat vier jaar in de oppositie nadat de andere partijen vier jaar geleden weigerden een mogelijk wethouderschap van de inmiddels wegens corruptie veroordeelde Van Rey te accepteren.
Nu maakt Van Rey volgens een woordvoerder van de LVR de weg vrij voor besprekingen met andere partijen. Hij wil wel raadslid blijven, maar geen wethouder. “Wij halen hiermee alle belemmeringen weg bij andere partijen om met ons te praten”, zei LVR-raadslid Dirk Franssen.
Van Rey is in december in hoger beroep veroordeeld voor een jaar voorwaardelijke celstraf door het gerechtshof in Den Haag vanwege corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen. Hij is in cassatie gegaan tegen de uitspraak.
Telegraaf 22.03.2018 De Roermondse politicus Jos van Rey wil geen wethouder worden. Dat heeft hij donderdagavond bekend gemaakt. Op die manier hoopt zijn partij, de Liberale Volkspartij Roermond (LVR), een belangrijke belemmering voor coalitiebesprekingen met andere partijen weg te halen.
De LVR werd woensdag tijdens de verkiezingen met negen zetels de grootste fractie in de gemeenteraad van Roermond, op de voet gevolgd door GroenLinks met zeven zetels. De LVR zat vier jaar in de oppositie. Dit nadat de andere partijen vier jaar geleden weigerden een mogelijk wethouderschap van de inmiddels wegens corruptie veroordeelde Van Rey te accepteren.
Nu maakt Van Rey volgens een woordvoerder van de LVR de weg vrij voor besprekingen met andere partijen. Hij wil wel raadslid blijven, maar geen wethouder. „Wij halen hiermee alle belemmeringen weg bij andere partijen om met ons te praten”, zei LVR-raadslid Dirk Franssen.
Van Rey was jarenlang wethouder in Roermond. Eind 2012 kwam daaraan een einde, toen de recherche invallen deed bij hem thuis en in het stadhuis van Roermond wegens verdenking van corruptie. Eind vorig jaar veroordeelde het gerechtshof hem hiervoor tot een jaar voorwaardelijke gevangenisstraf. Ook mag hij twee jaar lang geen wethouder zijn.
Maar Van Rey ging in hoger beroep bij de Hoge Raad en dat heeft een opschortende werking. Dat betekent dat de straf niet meteen hoeft te worden ondergaan. Een mogelijk wethouderschap van Van Rey is voor enkele andere grote partijen in Roermond echter niet bespreekbaar. Van Rey zag donderdag „in het belang van de stad” af van een nieuw wethouderschap, aldus Franssen. Komende zaterdag praat de Roermondse politiek over mogelijkheden voor een nieuwe coalitie.
AD 22.03.2018 De Roermondse politicus Jos van Rey wil geen wethouder worden. Dat heeft hij vanavond bekend gemaakt. Op die manier hoopt zijn partij, de Liberale Volkspartij Roermond (LVR), een belangrijke belemmering voor coalitiebesprekingen met andere partijen weg te halen.
De LVR werd gisteren tijdens de verkiezingen met negen zetels de grootste fractie in de gemeenteraad van Roermond, op de voet gevolgd door GroenLinks met zeven zetels. De LVR zat vier jaar in de oppositie. Dit nadat de andere partijen vier jaar geleden weigerden een mogelijk wethouderschap van de inmiddels wegens corruptie veroordeelde Van Rey te accepteren.
Nu maakt Van Rey volgens een woordvoerder van de LVR de weg vrij voor besprekingen met andere partijen. Hij wil wel raadslid blijven, maar geen wethouder. ,,Wij halen hiermee alle belemmeringen weg bij andere partijen om met ons te praten”, zei LVR-raadslid Dirk Franssen.
LI 22.03.2018 Jos van Rey wordt geen wethouder als dat een plek in het stadsbestuur voor zijn partij in de weg staat.
“De LVR kan meebesturen. Als ik een blok aan het been ben, dan trek ik dat weg”, zo zei hij in L1-progamma AvondGasten(link is external). Hij is daarom ook geen kandidaat-wethouder voor zijn partij.
Raadslid
Van Rey wil wel zijn plek in de gemeenteraad innemen. Als lijstduwer voor de LVR kreeg hij zo’n 2500 voorkeursstemmen. De LVR haalde in Roermond negen zetels en is daarmee de grootste partij.
Veroordeeld
De politicus werd als voormalig wethouder veroordeeld wegens corruptie. Zodra dat vonnis definitief is mag hij twee jaar lang geen bestuurlijke functie uitoefenen, maar de zaak loopt nog in cassatie.
Telegraaf 22.03.2018 De Liberale Volkspartij Roermond (LVR) van Jos van Rey heeft woensdag een zetel verloren en keert met negen zetels terug in de nieuwe raad. Jos van Rey zei in een eerste reactie dat zijn partij „met afstand de grootste partij is gebleven. Maar ik had liever tien zetels gehouden.”
Hij wees erop dat voor zover hij weet het voor het eerst is dat de PvdA verdwijnt uit de raad van Roermond. „Dat heb ik nog nooit meegemaakt”, zei Van Rey. Of de LVR, die nu in de oppositie zit, straks een coalitie kan gaan vormen is onduidelijk. „We gaan donderdag eerst een analyse maken van de uitslag”, zei Van Rey. Grote winnaar in Roermond was GroenLinks. Die haalde zes zetels, een winst van twee. Nieuwkomers SP en DENK haalden elk een zetel.
Van Rey moest wegens rugklachten in een stoel blijven zitten in het overvolle café aan de Markt waar de LVR bijeenkwam. Hij had zich naar eigen zeggen vertild aan twee dozen met boeken over hem, die afgelopen weekend verschenen.
De LVR werd vier jaar geleden uit het niets als nieuwkomer de grootste partij. De LVR was een jaar eerder opgericht door Jos van Rey en andere liberalen nadat de VVD Van Rey als lid had geroyeerd.
Van Rey werd verdacht van corruptie, en is daarvoor door het hof eind vorig jaar veroordeeld tot een jaar voorwaardelijk. Daarnaast mag hij twee jaar lang geen wethouder worden. Hij ging in beroep bij de Hoge Raad.
AD 21.03.2018 Jos van Rey heeft woensdagavond bij het uitbrengen van zijn stem in het Roermondse kerkdorp Herten direct woorden gekregen met een lid van het stembureau. Leon Goijen hoorde daar als ex-voorzitter van het CDA Roermond volgens Van Rey niet te zitten.
,,Het CDA mag hier blijkbaar alles”, foeterde Van Rey. Goijen wuifde de beschuldiging weg. ,,Ik sta niet op de CDA-lijst, dus ik mag hier zitten.” Van Rey laat het er niet bij zitten, zei hij.
Van Rey is lijstduwer voor de Liberale Volkspartij Roermond (LVR), die momenteel tien van de 31 zetels in de gemeenteraad heeft. De LVR zit in de oppositie. Vier jaar geleden wilden de andere partijen niet met Van Rey en zijn partij samenwerken. Maar de VVD flirt inmiddels openlijk met de LVR, en nieuwkomer DENK slaat een coalitie met de LVR ook niet af. ,,Hopelijk worden we nu zo groot, dat we niet weer worden uitgesloten en wel in het stadsbestuur komen”, zei Van Rey. ,,Ik hoop dat we weer de grootste worden.”
Samenwerken
Goijen is vooraf gecheckt. Hij zit er volkomen rechtmatig, aldus woordvoerder gemeente Roermond.
De LVR, nu in de oppositie, wil met iedereen samenwerken. Maar niet alle partijen lopen daar warm voor na de veroordeling van Van Rey in hoger beroep wegens witwassen en corruptie. Van Rey ging bij de Hoge Raad in cassatie tegen de opgelegde straf van een jaar voorwaardelijk en twee jaar uitsluiting van bestuurlijke functies.
De gemeente Roermond zegt in een reactie op het incident in het stemlokaal dat Leon Goijen in zijn recht stond. ,,Hij mag daar zitten”, aldus een woordvoerster van de gemeente. ,,Goijen is vooraf gecheckt. Hij zit er volkomen rechtmatig.” De gemeente wil er naar eigen zeggen verder geen woorden aan vuil maken.
Telegraaf 21.03.2018 Jos van Rey heeft woensdagavond bij het uitbrengen van zijn stem in het Roermondse kerkdorp Herten direct woorden gekregen met een lid van het stembureau. Leon Goijen hoorde daar als ex-voorzitter van het CDA Roermond volgens Van Rey niet te zitten. „Het CDA mag hier blijkbaar alles”, foeterde Van Rey. Goijen wuifde de beschuldiging weg. „Ik sta niet op de CDA-lijst, dus ik mag hier zitten.” Van Rey laat het er niet bij zitten, zei hij.
Van Rey is lijstduwer voor de Liberale Volkspartij Roermond (LVR), die momenteel tien van de 31 zetels in de gemeenteraad heeft. De LVR zit in de oppositie. Vier jaar geleden wilden de andere partijen niet met Van Rey en zijn partij samenwerken. Maar de VVD flirt inmiddels openlijk met de LVR, en nieuwkomer DENK slaat een coalitie met de LVR ook niet af.
„Hopelijk worden we nu zo groot, dat we niet weer worden uitgesloten en wel in het stadsbestuur komen”, zei Van Rey. „Ik hoop dat we weer de grootste worden.”
Samenwerking met iedereen
De LVR, nu in de oppositie, wil met iedereen samenwerken. Maar niet alle partijen lopen daar warm voor na de veroordeling van Van Rey in hoger beroep wegens witwassen en corruptie. Van Rey ging bij de Hoge Raad in cassatie tegen de opgelegde straf van een jaar voorwaardelijk en twee jaar uitsluiting van bestuurlijke functies.
De gemeente Roermond zegt in een reactie op het incident in het stemlokaal dat Leon Goijen in zijn recht stond. „Hij mag daar zitten”, aldus een woordvoerster van de gemeente. „Goijen is vooraf gecheckt. Hij zit er volkomen rechtmatig.” De gemeente wil er naar eigen zeggen verder geen woorden aan vuil maken.
Limburg 16.03.2018 LVR-lijstduwer Jos van Rey verwacht minder stemmen te krijgen bij de gemeenteraadsverkiezingen woensdag 21 maart dan vier jaar geleden.
Tijdens de vorige verkiezingen behaalde het stemmenkanon van de Liberale Volkspartij Roermond ruim drieduizend stemmen.
Hemel
Dat aantal verwacht hij nu niet, zegt hij in een interview met L1. “Er zijn natuurlijk veel mensen waar ik mee heb samengewerkt, die zijn allemaal naar de hemel gegaan.”
Boekenweek
Van Rey zegt rustig af te wachten welke keuze de Roermondenaren maken. Volgens hem is het puur toeval dat het boek over zijn leven vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen uitkomt. “De afspraak was dat het boek in november zou uitkomen. Dat hebben we niet gedaan uit eerbied voor het Hof. We hebben de boekenweek gekozen. En laat die boekenweek nou net voor de verkiezingen zijn.”
Elsevier 16.03.2018 PvdA-politicus Frans Timmermans stond in juni 2011 op het punt Gouverneur van Limburg te worden, maar hij werd ‘belazerd’ en ‘belogen’ door de Limburgse VVD. Dat blijkt uit sms’jes die Timmermans destijds stuurde aan Jos van Rey, toen nog VVD-statenlid en senator.
Telegraaf 16.03.2018 De Limburgse politicus Jos van Rey is door twee rechtbanken veroordeeld voor corruptie. Vandaag publiceert hij zijn geautoriseerde biografie Vrienden.
NU 13.02.2018 Hennie van Rey, 76-jarige broer van politicus Jos van Rey, is dinsdag door de rechtbank in Zwolle veroordeeld tot drie jaar cel, waarvan anderhalf jaar voorwaardelijk, voor het witwassen van miljoenen euro’s.
Van Rey is eigenaar van een vleesbedrijf in Roermond en heeft toegegeven het geld te hebben verpakt in kiprollades. Zeker 6 miljoen euro werd op deze manier verstopt.
In juni 2015 sloegen speurhonden op de Nederlandse Antillen aan bij een transport, waarin 2,8 miljoen euro was verstopt.
Het Openbaar Ministerie vermoedt dat het geld uit de drugshandel afkomstig is. De rechtbank is daar dinsdag niet op ingegaan. Het OM had vier jaar cel geëist tegen Van Rey.
Supermarkttassen
De 71-jarige medeverdachte Aquiles C. krijgt een jaar cel voorwaardelijk en een werkstraf van 240 uur opgelegd voor het vervoeren van het geld. Hij bracht vele tonnen aan contant geld van Amsterdam naar Roermond in supermarkttassen.
Vijftigjarige Diana P. krijgt vijftien maanden cel, waarvan tien maanden voorwaardelijk, wegens medeplichtigheid aan witwassen.
NU 19.01.2018 De Roermondse burgemeester Rianne Donders heeft vrijdag met minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken telefonisch overleg gehad over de aanpak van verdachte bestuurders.
Mensen die strafrechtelijk vervolgd worden, kunnen nu gewoon raadslid of wethouder worden. Dat moet anders, hield Donders de minister voor.
De burgemeester van Roermond zit in haar maag met Jos van Rey. Dit raadslid werd onlangs door het Hof veroordeeld tot een jaar voorwaardelijk wegens corruptie, het lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen. Ook mag Van Rey twee jaar lang geen wethouder zijn. Maar Van Rey ging in cassatie, en kan hangende de procedure alsnog wethouder worden.
Donders noemde de mogelijkheid om raadsleden of wethouders te schorsen, als zij strafrechtelijk worden vervolgd. Dat gebeurt in het bedrijfsleven ook. Over de uitkomst van het overleg met Ollongren heeft de gemeente Roermond geen mededelingen gedaan.
Telegraaf 19.01.2018 De Roermondse burgemeester Rianne Donders heeft vrijdag met minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken telefonisch overleg gehad over de aanpak van verdachte bestuurders. Mensen die strafrechtelijk vervolgd worden, kunnen nu gewoon raadslid of wethouder worden. Dat moet anders, hield Donders de minister voor.
De burgemeester van Roermond zit in haar maag met Jos van Rey. Dit raadslid werd onlangs door het Hof veroordeeld tot een jaar voorwaardelijk wegens corruptie, het lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen. Ook mag Van Rey twee jaar lang geen wethouder zijn. Maar Van Rey ging in cassatie, en kan hangende de procedure alsnog wethouder worden.
Donders noemde de mogelijkheid om raadsleden of wethouders te schorsen, als zij strafrechtelijk worden vervolgd. Dat gebeurt in het bedrijfsleven ook. Over de uitkomst van het overleg met Ollongren heeft de gemeente Roermond geen mededelingen gedaan.
Telegraaf 18.01.2018 Raadsleden en wethouders die verdachte zijn in een strafzaak moeten worden geschorst tot hun naam is gezuiverd. Dat zegt burgemeester Rianne Donders van Roermond.
Ze reageert daarmee op de deelname van de voor corruptie veroordeelde oud-wethouder Jos van Rey aan de raadsverkiezingen in maart. Hij heeft een cassatieverzoek ingediend bij de Hoge Raad. Een door het hof opgelegd verbod om wethouder te worden, is daardoor opgeschort.
Donders gesteund door gouveneur
De affaire-Van Rey schaadt het openbaar bestuur en zorgt voor verdriet in Roermond, zegt Donders. Ze wil een wet die het mogelijk maakt dat de minister van Binnenlandse Zaken lokale politici als Van Rey kan schorsen. Donders krijgt steun van de Limburgse gouverneur Bovens, die ook worstelt met een integriteitskwestie rond een wethouder in Brunssum.
Binnenlandse Zaken laat weten ’de mogelijkheden van interventies in bestuurlijke kwesties in gemeenten’ te verkennen. De minister zal de Kamer daarover informeren, aldus een woordvoerder.
NOS 18.01.2018 Gemeenteraadsleden en wethouders die verdachte zijn in een strafrechtelijk onderzoek, moeten kunnen worden geschorst. Dat zegt burgemeester Rianne Donders van Roermond in De Telegraaf. Ze pleit voor een wetswijziging zodat de minister van Binnenlandse Zaken deze raadsleden en wethouders kan schorsen.
Daarmee reageert Donders op de deelname aan de gemeenteraadsverkiezingen in maart door oud-wethouder Jos van Rey. Hij is veroordeeld voor corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
Omdat Van Rey een cassatieverzoek bij de Hoge Raad heeft ingediend, is een door het hof opgelegd verbod om wethouder te worden, opgeschort.
Donders wil dat haar stad loskomt van het imago dat het bestuur er onbetrouwbaar en corrupt is. “De oplossing daarvoor ligt niet bij ons, maar bij de minister.”
Een woordvoerder van minister Ollongren zegt alleen dat het ministerie bezig is de mogelijkheden te verkennen om de instrumenten uit te breiden die er zijn voor screening en interventies in bestuurlijke kwesties. De minister zal de Kamer daarover informeren.
Elsevier 18.01.2018 De gemeente Roermond worstelt met de veroordeelde ex-wethouder Jos van Rey. Van Rey gaat meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart, tot groot verdriet van burgemeester Rianne Donders (CDA). De onderkoning van Roermond gooit hoge ogen voor een comeback als wethouder.
Van Rey is eind december veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van twaalf maanden. Het Hof oordeelde dat Van Rey zich heeft laten omkopen door projectontwikkelaar Piet van Pol. Daarnaast is vastgesteld dat Van Rey heeft gerommeld met stempassen en volmachten. Het Hof verbiedt Van Rey om twee jaar lang een bestuurlijke functie te bekleden.
Van Rey kan alsnog college B en W in
Omdat Van Rey het vonnis van het Hof bij de Hoge Raad gaat aanvechten, is het mogelijk dat hij alsnog wethouder wordt. Pas wanneer de Hoge Raad zich over het vonnis heeft gebogen en het huidige arrest niet casseert (vernietigt), gaat de straf van de oud-wethouder in. De uitspraak kan nog maanden op zich laten wachten. In de tussentijd kan Van Rey een gooi doen naar het wethouderschap.
De advocaat van Van Rey, Gitte Stevens, zegt tegen De Telegraaf dat hierbij geen opzet in het spel is. ‘Het is geen strategische keuze. Mijn cliënt vindt vooral de manier waarop het Hof oordeelt over zijn vriendschap met Piet van Pol onverteerbaar.’ Van Rey ging met Van Pol op stedentrips en liet zich fêteren in de Zuid-Franse badplaats in Saint-Tropez. ‘We houden van lekker eten en goede wijn,’ zei Van Rey daarover.
Roermond debatteert over Van Rey. Foto:ANP
VVD als verlengstuk van Rey
Hoewel hij zelf door de VVD is geroyeerd, is een aantal getrouwen van Van Rey op belangrijke verkiezingsplaatsen gezet. Dat meldt De Telegraaf. De lijsttrekker van de VVD, Raja Fick-Moussaoui, is getrouwd met de stiefzoon van Van Rey. De nummer twee op de lijst, Vincent Zwijnenberg, is een vroegere medewerker van Van Rey, toen die nog een eigen assurantiekantoor runde. Zo is het mogelijk dat Van Rey met de zetels van zijn eigen partij en die van de VVD hoge ogen gooit om plaats te nemen in het college van burgemeester en wethouders.
De Roermondse burgemeester Donders wil dat de minister van Binnenlandse Zaken, Kajsa Ollongren (D66), ingrijpt en ervoor zorgt dat Van Rey geen wethouder kan worden. Ollongren is bezig met een verkenning naar de mogelijkheden om de in opspraak geraakte bestuurder uit de gemeenteraad te weren. Binnenkort wordt daarover in de Tweede Kamer gedebatteerd.
In 2015 is Jos van Rey geroyeerd als lid van de VVD. Bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen leidde hij zijn eigen Lijst Van Rey naar een klinkende overwinning. Hij behaalde 10 van de 31 zetels, maar werd alsnog in de oppositiebanken gedwongen. Toen was Van Rey ook al in opspraak.
Over Van Rey verschijnt vlak voor de verkiezingen een geautoriseerde biografie. Daarin rekent hij af met zijn politieke vijanden. Ook met burgemeester Donders wordt een openstaande rekening vereffend, onthult Van Rey tegenover De Telegraaf.
Berend Sommer (1990) is online redacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Zijn debuut Duchamp verscheen in juni 2017 bij Uitgeverij Prometheus.
Telegraaf 18.01.2018 De voor corruptie veroordeelde oud-wethouder Jos van Rey doet gewoon weer mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in zijn stad Roermond. Ondanks een door de rechter opgelegd beroepsverbod kan hij zelfs een gooi doen naar het wethouderschap. Burgemeester Donders wordt er wanhopig van.
De geest van Jos van Rey hangt nog altijd boven het stadhuis van Roermond. Door zijn cassatieverzoek is het zelfs denkbaar dat hij na de verkiezingen een nieuwe gooi doet naar het wethouderschap.
BB 02.01.2018 Oud-VVD-politicus Jos van Rey legt zich niet neer bij zijn veroordeling in hoger beroep tot een jaar voorwaardelijke celstraf. Hij gaat in cassatie bij de Hoge Raad. Dat liet zijn advocaat Gitte Stevens dinsdag weten.
Corruptie en fraude
Het gerechtshof in Den Haag achtte bewezen dat de Limburger zich schuldig heeft gemaakt aan corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
Onverteerbaar
Stevens laat weten dat ze namens Van Rey cassatie heeft aangetekend tegen het arrest van het Haagse gerechtshof op 20 december, omdat een aantal zaken voor haar cliënt ‘onverteerbaar’ is. ‘Zo putte het hof bijvoorbeeld bewijs uit een verklaring die een getuige had afgelegd bij de rijksrecherche terwijl deze getuige later volledig onderuit is gehaald tijdens een nader verhoor ten overstaan van de rechter-commissaris’, aldus Stevens. (ANP)
Elsevier 02.01.2018 Oud-VVD-politicus Jos van Rey legt zich niet neer bij zijn veroordeling in hoger beroep tot een jaar voorwaardelijke celstraf. Hij gaat in cassatie bij de Hoge Raad. Dat laat zijn advocaat Gitte Stevens dinsdag weten.
Stevens laat weten dat ze namens Van Rey cassatie heeft aangetekend tegen het arrest van het Haagse gerechtshof, omdat een aantal zaken voor haar cliënt ‘onverteerbaar’ is. ‘Zo putte het hof bijvoorbeeld bewijs uit een verklaring die een getuige had afgelegd bij de rijksrecherche terwijl deze getuige later volledig onderuit is gehaald tijdens een nader verhoor ten overstaan van de rechter-commissaris’, aldus Stevens.
‘Hof maakte geen scheiding tussen vriendschappelijke en zakelijke band’
Een deel van de corruptieverdenkingen ging over de giften die Van Rey heeft aangenomen van zijn vriend en medeverdachte Piet van Pol. Van Rey was jarenlang wethouder in Roermond, zakenman Van Pol realiseerde projecten in die gemeente. Het hof stelde in december dat de omkopingspraktijken raken aan het goed functioneren van het openbaar bestuur, waarin zuiver handelen, objectiviteit en onafhankelijkheid noodzakelijk zijn. Van Rey heeft de integriteit van het openbaar bestuur ondermijnd en het vertrouwen daarin ernstig geschaad. Het hof stelde daarnaast dat politici zich er te allen tijde van bewust moeten zijn dat hun bestuurlijke werk en privézaken niet door elkaar heen mogen lopen.
Volgens Stevens heeft het hof om onbegrijpelijke redenen geen scheiding aangebracht tussen enerzijds de vriendschappelijke band tussen Van Rey en Van Pol en anderzijds de zakelijke band tussen de gemeente Roermond en de aan Van Pol gelieerde bedrijven. Stevens wijst erop dat er geen kwade bedoelingen kleefden aan de vriendschap en dat er geen sprake was van het verstrekken van giften die niet met de vriendschap te maken hadden.
Fleur Verbeek (1991) werkt sinds oktober 2017 op de webredactie. Ze studeerde Journalistiek aan de Hogeschool van Utrecht.
NU 02.01.2018 Oud-VVD-politicus Jos van Rey legt zich niet neer bij zijn veroordeling in hoger beroep tot een jaar voorwaardelijke celstraf. Hij gaat in cassatie bij de Hoge Raad. Dat liet zijn advocaat Gitte Stevens dinsdag weten.
Het gerechtshof in Den Haag achtte bewezen dat de Limburger zich schuldig heeft gemaakt aan corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
Stevens laat weten dat ze namens Van Rey cassatie heeft aangetekend tegen het arrest van het Haagse gerechtshof op 20 december, omdat een aantal zaken voor haar cliënt ”onverteerbaar” is. ‘
‘Zo putte het hof bijvoorbeeld bewijs uit een verklaring die een getuige had afgelegd bij de rijksrecherche terwijl deze getuige later volledig onderuit is gehaald tijdens een nader verhoor ten overstaan van de rechter-commissaris”, aldus Stevens.
Een deel van de corruptieverdenkingen ging over de giften die Van Rey heeft aangenomen van zijn vriend en medeverdachte Piet van Pol. Van Rey was jarenlang wethouder in Roermond, zakenman Van Pol realiseerde projecten in die gemeente.
Het hof stelde in december dat de omkopingspraktijken raken aan het goed functioneren van het openbaar bestuur, waarin zuiver handelen, objectiviteit en onafhankelijkheid noodzakelijk zijn. Van Rey heeft de integriteit van het openbaar bestuur ondermijnd en het vertrouwen daarin ernstig geschaad. Het hof stelde dat politici zich er te allen tijde van bewust moeten zijn dat hun bestuurlijke werk en privézaken niet door elkaar heen gaan lopen.
Geen scheiding
Volgens Stevens heeft het hof om onbegrijpelijke redenen geen scheiding aangebracht tussen enerzijds de vriendschappelijke band tussen Van Rey en Van Pol en anderzijds de zakelijke band tussen de gemeente Roermond en de aan Van Pol gelieerde bedrijven. Stevens wijst erop dat er geen kwade bedoelingen kleefden aan de vriendschap en dat er geen sprake was van het verstrekken van giften die niet met de vriendschap te maken hadden.
Telegraaf 02.01.2018 Oud-VVD-politicus Jos van Rey legt zich niet neer bij zijn veroordeling in hoger beroep tot een jaar voorwaardelijke celstraf. Hij gaat in cassatie bij de Hoge Raad. Dat liet zijn advocaat Gitte Stevens dinsdag weten.
Het gerechtshof in Den Haag achtte bewezen dat de Limburger zich schuldig heeft gemaakt aan corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
Stevens laat weten dat ze namens Van Rey cassatie heeft aangetekend tegen het arrest van het Haagse gerechtshof op 20 december, omdat een aantal zaken voor haar cliënt „onverteerbaar” is. „Zo putte het hof bijvoorbeeld bewijs uit een verklaring die een getuige had afgelegd bij de rijksrecherche terwijl deze getuige later volledig onderuit is gehaald tijdens een nader verhoor ten overstaan van de rechter-commissaris”, aldus Stevens.
Geen scheiding
Een deel van de corruptieverdenkingen ging over de giften die Van Rey heeft aangenomen van zijn vriend en medeverdachte Piet van Pol. Van Rey was jarenlang wethouder in Roermond, zakenman Van Pol realiseerde projecten in die gemeente. Het hof stelde in december dat de omkopingspraktijken raken aan het goed functioneren van het openbaar bestuur, waarin zuiver handelen, objectiviteit en onafhankelijkheid noodzakelijk zijn. Van Rey heeft de integriteit van het openbaar bestuur ondermijnd en het vertrouwen daarin ernstig geschaad. Het hof stelde dat politici zich er te allen tijde van bewust moeten zijn dat hun bestuurlijke werk en privézaken niet door elkaar heen gaan lopen.
Volgens Stevens heeft het hof om onbegrijpelijke redenen geen scheiding aangebracht tussen enerzijds de vriendschappelijke band tussen Van Rey en Van Pol en anderzijds de zakelijke band tussen de gemeente Roermond en de aan Van Pol gelieerde bedrijven. Stevens wijst erop dat er geen kwade bedoelingen kleefden aan de vriendschap en dat er geen sprake was van het verstrekken van giften die niet met de vriendschap te maken hadden.
AD 02.01.2018 Voormalig VVD-politicus Jos van Rey legt zich niet neer bij zijn veroordeling in hoger beroep tot een jaar voorwaardelijke celstraf. Hij gaat in cassatie bij de Hoge Raad, liet zijn advocaat Gitte Stevens vanmiddag weten.
Het gerechtshof in Den Haag achtte bewezen dat de Limburger, die jarenlang wethouder was in Roermond, zich schuldig heeft gemaakt aan corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
Stevens heeft namens Van Rey cassatie aangetekend tegen het vonnis van het Haagse gerechtshof op 20 december, omdat een aantal zaken voor haar cliënt ‘onverteerbaar’ is. ,,Zo putte het hof bijvoorbeeld bewijs uit een verklaring die een getuige had afgelegd bij de rijksrecherche terwijl deze getuige later volledig onderuit is gehaald tijdens een nader verhoor ten overstaan van de rechter-commissaris”, aldus Stevens.
Van Rey heeft de beschuldigingen altijd ontkend. Hij heeft altijd open en transparant gehandeld, stelt hij.
Vertrouwen
Volgens het hof raken de omkopingspraktijken aan het goed functioneren van het openbaar bestuur, waarin zuiver handelen, objectiviteit en onafhankelijkheid noodzakelijk zijn. Volgens het hof heeft Van Rey de integriteit van het openbaar bestuur ondermijnd en het vertrouwen daarin ernstige schade berokkend.
De gemeenteraad van Roermond stelde in reactie op het vonnis dat Van Rey, die nog altijd gemeenteraadslid is namens oppositiepartij LVR, de plaats onnodig heeft verdeeld. ,,Deze zaak kent alleen maar verliezers.”
BB 20.12.2017 Oud-VVD-politicus Jos van Rey is woensdag in hoger beroep veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke celstraf. Het gerechtshof in Den Haag acht bewezen dat de Limburger zich schuldig heeft gemaakt aan corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
Twee jaar geëist
Het Openbaar Ministerie had twee jaar cel tegen Van Rey (72) geëist, naast drie jaar ontzetting uit het recht van een bestuurlijk ambt bij de overheid. Het hof beperkte die extra maatregel tot twee jaar.
Van Rey heeft de beschuldigingen categorisch ontkend. Hij heeft altijd open en transparant gehandeld, vindt hij.
Giften
Een deel van de corruptieverdenkingen ging over de giften die Van Rey heeft aangenomen van zijn vriend en medeverdachte Piet van Pol. Van Rey was jarenlang wethouder in Roermond, zakenman Van Pol realiseerde projecten in die gemeente. Van Pol stond samen met Van Rey terecht. Het hof legde hem negen maanden voorwaardelijke celstraf op en een geldboete van 40.000 euro.
Vertrouwen ondermijnd
Volgens het hof raken de omkopingspraktijken aan het goed functioneren van het openbaar bestuur, waarin zuiver handelen, objectiviteit en onafhankelijkheid noodzakelijk zijn. Van Rey heeft de integriteit van het openbaar bestuur ondermijnd en het vertrouwen daarin ernstige schade berokkend, vindt het hof.
Leeftijd
Een onvoorwaardelijke celstraf was voor de verdachten eigenlijk op zijn plaats, maar het hof hield rekening met onder meer de hoge leeftijd van beiden. De verklaring dat het tweetal louter uit vriendschap met elkaar omging, wees het hof van de hand. (ANP)
VK 20.12.2017 Jos van Rey heeft ‘het goede functioneren en de integriteit van het openbaar bestuur ondermijnd’. De voormalige VVD-wethouder van Roermond liet zich omkopen, schond de geheimhoudingsplicht in de sollicitatieprocedure voor de nieuwe burgemeester en ‘rommelde’ met stempassen en volmachtbewijzen. ‘Het vertrouwen van de burger in dat openbaar bestuur is aldus ernstige schade berokkend’, oordeelde het gerechtshof van Den Haag in het hoger beroep van de zaak tegen Van Rey.
Het Hof legde Van Rey (72) woensdag een voorwaardelijke celstraf van een jaar op. Ook mag hij twee jaar lang geen bestuurlijke functie bij de overheid vervullen, zoals wethouder of gedeputeerde – wel mag hij gemeenteraadslid in Roermond en Limburgs statenlid blijven. De straf is zwaarder dan de taakstraf waartoe de rechtbank hem eerder veroordeelde.
Gezien de ernst van de feiten vond het Hof eigenlijk ‘een onvoorwaardelijke celstraf van geruime duur’ passend. Maar de rechters hielden rekening met de gevorderde leeftijd van de politicus, de grote impact van de zaak op zijn leven (hij moest aftreden als wethouder en Eerste Kamerlid) , de publiciteit en zijn blanco strafblad.
Juridisch gezien is een jaar voorwaardelijke celstraf (met een proeftijd van twee jaar) zwaarder dan de 240 uur taakstraf waartoe de rechtbank van Rotterdam hem vorig jaar veroordeelde. Maar praktisch gezien is de straf lichter: als Van Rey de komende twee jaar geen rolletje drop steelt of een ander vergrijp pleegt – in dat geval moet hij alsnog de cel in – dan heeft de Roermondenaar weinig last van het vonnis. Hij hoeft niet te schoffelen in het plantsoen of koffie uit te delen in het verzorgingstehuis.
Wethouderschap
Toch is een strafblad met een celstraf ernstiger dan een strafblad met een taakstraf. Bovendien heeft het Hof, anders dan de rechtbank, aan Van Rey ook een verbod voor twee jaar opgelegd om een bestuurlijk ambt te bekleden. Een wethouderschap zit er voorlopig dus niet in voor de politicus, die na de breuk met de VVD zijn eigen partij (LVR) heeft opgericht. De LVR kwam bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen in Roermond als verreweg de grootste uit de bus, maar werd als gevolg van een blokkade van alle andere partijen verbannen tot de oppositiebankjes.
Zijn vriend de projectontwikkelaar Piet van P. (74) kreeg negen maanden voorwaardelijke celstraf en een geldboete van 40 duizend euro omdat hij Van Rey (en ook nog een andere wethouder) heeft omgekocht. ‘De oud-wethouder heeft gedurende een zeer lange periode giften van de bevriende projectontwikkelaar en van een drietal andere lokale ondernemers aangenomen’, aldus het Hof. Daarbij ging het onder meer om luxe reizen naar buitenlandse voetbalwedstrijden, vastgoedbeurzen en de vakantievilla van Van P. in Saint-Tropez.
Het gerechtshof heeft vastgesteld dat Van Rey zich corrupt heeft gedragen en daarmee het openbaar bestuur grote schade heeft toegebracht, aldus woordvoerder OM.
Advocaat Gitte Stevens noemde het arrest ‘onbegrijpelijk’, omdat het Hof volgens haar totaal geen rekening heeft gehouden met de lange vriendschap tussen Van Rey en Van P. De rechtbank omschreef het handelen van Van Rey nog als ‘vele tinten grijs’, waarbij onderscheid werd gemaakt tussen privé en zakelijke reizen. Maar het Hof is onverbiddelijk: alle reisjes met de projectontwikkelaar moeten gezien worden als giften, bedoeld om de wethouder ‘gunstig te stemmen’.
Het Hof rekent het de ex-wethouder ook aan dat hij zich nooit heeft afgevraagd, telkens wanneer hij weer toetrad tot het college van B&W, of zijn portefeuille van economische ontwikkeling wel verenigbaar was met zijn vriendschap met de projectontwikkelaar. De verdachte heeft in hoger beroep ‘niet de indruk gewekt dat hij het verkeerde van zijn handelen inziet’. Integendeel zelfs, hij vindt dat hij niks verkeerd heeft gedaan. Mede daarom heeft het Hof hem de ‘bijkomende straf’ opgelegd: twee jaar lang geen bestuurlijk ambt op gemeentelijk, provinciaal en rijksniveau.
Het Openbaar Ministerie, dat twee jaar onvoorwaardelijke celstraf had geëist, is tevreden met het arrest. ‘Het gerechtshof heeft vastgesteld dat Van Rey zich corrupt heeft gedragen en daarmee het openbaar bestuur grote schade heeft toegebracht’, aldus een woordvoerder.
Deze artikelen schreef de Volkskrant eerder over Jos van Rey;
Jos van Rey: een beetje corrupt
Een van de spraakmakendste rechtszaken van de laatste tijd is dinsdag vooralsnog met een sisser afgelopen. De Rotterdamse rechtbank legde oud-wethouder Jos van Rey van Roermond voor corruptie, verkiezingsfraude en lekken ‘slechts’ een taakstraf op van 240 uur. Het Openbaar Ministerie had 2 jaar cel geëist. (+)
‘Van Rey is een geval uit het boekje’
Vandaag vonniste de rechtbank over de Roermondse ex-wethouder Jos van Rey. Hij heeft 240 uur taakstraf opgelegd gekregen. Voor Maastrichtse criminologiestudenten is de corruptiezaak alvast uitgelezen studiemateriaal. Lees hier het interview met Hans Nelen, corruptiekenner. (+)
‘Vroeger had je heksenvervolging, nu is het hetzevervolging’
Het hoofd van Jos van Rey staat op een spandoek, maar hij heeft niks met de ex-wethouder, zegt de initiatiefnemer van de protestmars in Roermond. ‘We zijn de leugens in de media gewoon zat.’ (+)
NU 20.12.2017 Oud-VVD-politicus Jos van Rey is woensdag in hoger beroep veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke celstraf. Het gerechtshof in Den Haag acht bewezen dat de Limburger zich schuldig heeft gemaakt aan corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
Het Openbaar Ministerie had twee jaar cel tegen Van Rey (72) geëist, naast drie jaar ontzetting uit het recht van een bestuurlijk ambt bij de overheid. Het hof beperkte die extra maatregel tot twee jaar.
Een deel van de corruptieverdenkingen ging over de giften die Van Rey heeft aangenomen van zijn vriend en medeverdachte Piet van Pol. Van Rey was jarenlang wethouder in Roermond, zakenman Van Pol realiseerde projecten in die gemeente.
Van Pol stond samen met Van Rey terecht. Het hof legde hem negen maanden voorwaardelijke celstraf op en een geldboete van 40.000 euro.
Functioneren
Volgens het hof raken de omkopingspraktijken aan het goed functioneren van het openbaar bestuur, waarin zuiver handelen, objectiviteit en onafhankelijkheid noodzakelijk zijn. Van Rey heeft de integriteit van het openbaar bestuur ondermijnd en het vertrouwen daarin ernstige schade berokkend, vindt het hof.
Een onvoorwaardelijke celstraf was voor de verdachten eigenlijk op zijn plaats, maar het hof hield rekening met onder meer de hoge leeftijd van beiden. De verklaring dat het tweetal louter uit vriendschap met elkaar omging, wees het hof van de hand.
De veroordeling van Van Rey geldt ook onder meer het lekken van vertrouwelijk informatie uit de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester in Roermond. Ook dit feit nam het hof hoog op.
Onbegrijpelijk
Van Rey heeft de beschuldigingen categorisch ontkend. Hij heeft altijd open en transparant gehandeld, vindt hij. Van Rey’s advocate Gitte Stevens noemde de uitspraak ”onbegrijpelijk” maar tekende wel aan dat Van Rey nu een voorwaardelijke straf heeft. Eerder legde de rechtbank 240 uur werkstraf op.
Telegraaf 20.12.2017 Oud-VVD-politicus Jos van Rey is woensdag in hoger beroep veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke celstraf. Het gerechtshof in Den Haag acht bewezen dat de Limburger zich schuldig heeft gemaakt aan corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
Het Openbaar Ministerie had twee jaar cel tegen Van Rey (72) geëist, naast drie jaar ontzetting uit het recht van een bestuurlijk ambt bij de overheid. Het hof beperkte die extra maatregel tot twee jaar.
Een deel van de corruptieverdenkingen ging over de giften die Van Rey heeft aangenomen van zijn vriend en medeverdachte Piet van Pol. Van Rey was jarenlang wethouder in Roermond, zakenman Van Pol realiseerde projecten in die gemeente. Van Pol stond samen met Van Rey terecht. Het hof legde hem negen maanden voorwaardelijke celstraf op en een boete van 40.000 euro.
Volgens het hof raken de omkopingspraktijken aan het goed functioneren van het openbaar bestuur, waarin zuiver handelen, objectiviteit en onafhankelijkheid noodzakelijk zijn. Van Rey heeft de integriteit van het openbaar bestuur ondermijnd en het vertrouwen daarin ernstige schade berokkend, vindt het hof.
Een onvoorwaardelijke celstraf was voor de verdachten eigenlijk op zijn plaats, maar het hof hield rekening met onder meer hun hoge leeftijd. De verklaring dat het tweetal louter uit vriendschap met elkaar omging, wees het hof van de hand. Het meent dat Van Rey ,,veel te ver” is gegaan met Van Pol. Van Rey had zich telkens moeten afvragen of het zijn van wethouder met ruimtelijke ordening in zijn portefeuille wel verenigbaar was met die vriendschap, aldus het hof.
De veroordeling van Van Rey geldt ook onder meer het lekken van vertrouwelijk informatie uit de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester in Roermond. Ook dit feit nam het hof hoog op.
Van Rey heeft de beschuldigingen categorisch ontkend. Hij heeft altijd open en transparant gehandeld, vindt hij. Van Rey’s advocate Gitte Stevens noemde de uitspraak ,,onbegrijpelijk” maar tekende wel aan dat Van Rey nu een voorwaardelijke straf heeft. Eerder legde de rechtbank 240 uur werkstraf op.
NOS 20.12.2017 De Roermondse politicus Jos van Rey heeft vandaag in hoger beroep een voorwaardelijke gevangenisstraf van twaalf maanden opgelegd gekregen. Hij krijgt een proeftijd van twee jaar.
Het hof acht bewezen dat de ex-wethouder heeft gesjoemeld tijdens zijn wethouderschap. Hij wordt veroordeeld wegens corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
Van Rey mag twee jaar geen bestuurlijke functie bekleden, schrijft 1Limburg. In eerste aanleg, bij de rechtbank, was hiervan nog geen sprake. Van Rey kan wel aanblijven als Statenlid en mag raadslid zijn in die periode.
Gouverneur Bovens wil ondanks de uitspraak dat de integriteitscommissie van de provincie gaat beoordelen of Van Rey nog kan functioneren als Statenlid. De coalitiepartijen van Roermond vinden dat de veroordeelde politicus de eer aan zichzelf moet houden en uit de gemeenteraad moet stappen. Volgens hen verdienen bestuurders die de gedragscode van de gemeenteraad niet naleven, geen plek in de raadzaal.
Omkoperij
Het hof gaat grotendeels mee in de lijn van het Openbaar Ministerie. Dat was het niet eens met de 240 uur werkstraf die de rechtbank had opgelegd. Het OM eiste daarom in hoger beroep opnieuw twee jaar celstraf.
Volgens het OM heeft Van Rey zich jarenlang laten omkopen door vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol door samen reisjes te maken, naar voetbalwedstrijden te gaan en door in te gaan op de uitnodiging samen vakantie te vieren in Van Pols huis in Saint-Tropez.
Lagere straf vanwege publiciteit
Ook projectontwikkelaar Van Pol kreeg vandaag zijn straf te horen. Hij krijgt een voorwaardelijke celstraf van negen maanden voor het omkopen van Van Rey, plus 40.000 euro boete.
Van Rey had, net als het OM, beroep aangetekend. Het hof hield rekening met de leeftijd van Van Rey (hij is nu 72) en de publiciteit rond de rechtszaak. De kans op herhaling is volgens de rechter klein.
Het OM is ondanks het verschil tussen de eis en de uitspraak tevreden met het arrest. Het hof achtte namelijk meer feiten bewezen en stelde vast dat Van Rey zich corrupt heeft gedragen en het openbaar bestuur heeft beschadigd. Het OM heeft er begrip voor dat bij de uitspraak rekening is gehouden met de persoonlijke omstandigheden van de politicus.
Elsevier 20.12.2017 Oud-VVD-politicus Jos van Rey is woensdag in hoger beroep veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke celstraf. Het gerechtshof in Den Haag acht bewezen dat de Limburger zich schuldig heeft gemaakt aan corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
Het Openbaar Ministerie had twee jaar cel tegen Van Rey (72) geëist, naast drie jaar ontzetting uit het recht van een bestuurlijk ambt bij de overheid. Het hof beperkte die extra maatregel tot twee jaar.
Hoger beroep na taakstraf
Van Rey heeft de beschuldigingen categorisch ontkend. Hij heeft altijd open en transparant gehandeld, vindt hij. In de eerste aanleg kreeg hij een taakstraf van 240 uur, waarna zowel het OM als hijzelf in hoger beroep ging. Ook toen had het OM een celstraf van twee jaar tegen de VVD’er geëist.
Een deel van de corruptieverdenkingen ging over de giften die Van Rey heeft aangenomen van zijn vriend en medeverdachte Piet van Pol. Van Rey was jarenlang wethouder in Roermond, zakenman Van Pol realiseerde projecten in die gemeente.
Machtiger dan burgemeester
De ondernemer en ex-politicus van de VVD was in totaal veertien jaar lid van de Tweede Kamer, en ook enige tijd Senator voor de liberalen. Maar hij was vooral heel lang, van 1998 tot 2012, wethouder in Roermond, en in die hoedanigheid misschien wel machtiger en invloedrijker dan de burgemeester van de Limburgse stad.
Dat leverde hem de bijnaam ‘de onderkoning van Roermond’ op. Momenteel is hij Statenlid en gemeenteraadslid voor de Liberale Volkspartij, de partij die hij zelf oprichtte nadat hij in opspraak kwam. Want vanaf 2012 ging het goed mis voor de omstreden politicus.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier Weekblad.
AD 20.12.2017 Voormalig VVD-politicus Jos van Rey is vanmiddag in hoger beroep veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke celstraf. Het gerechtshof in Den Haag acht bewezen dat de Limburger zich schuldig heeft gemaakt aan corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
Het Openbaar Ministerie had twee jaar cel tegen Van Rey (72) geëist, naast drie jaar ontzetting uit het recht van een bestuurlijk ambt bij de overheid. Het hof beperkte die extra maatregel tot twee jaar. Van Rey heeft de beschuldigingen categorisch ontkend. Hij heeft altijd open en transparant gehandeld, stelt hij.
Een deel van de corruptieverdenkingen ging over de giften die Van Rey heeft aangenomen van zijn vriend en medeverdachte Piet van Pol. Van Rey was jarenlang wethouder in Roermond, zakenman Van Pol realiseerde projecten in die gemeente. Van Pol stond samen met Van Rey terecht. Het hof legde hem negen maanden voorwaardelijke celstraf op en een geldboete van 40.000 euro.
Schade
Volgens het hof raken de omkopingspraktijken aan het goed functioneren van het openbaar bestuur, waarin zuiver handelen, objectiviteit en onafhankelijkheid noodzakelijk zijn. Volgens het hof heeft Van Rey de integriteit van het openbaar bestuur ondermijnd en het vertrouwen daarin ernstige schade berokkend.
Hoewel een onvoorwaardelijke celstraf eigenlijk op zijn plaats was geweest, hield het hof rekening met onder meer de hoge leeftijd van de verdachten. De verklaring dat het tweetal louter uit vriendschap met elkaar omging, wees het hof van de hand.
Verliezers
Het handelen van Van Rey, die nog altijd gemeenteraadslid is namens oppositiepartij LVR, heeft Roermond onnodig verdeeld, stelt de coalitie in de gemeenteraad in reactie. Volgens een woordvoerster van de gemeente mag hij gewoon meedoen aan de raadsverkiezingen in maart 2018, hoewel hij de komende twee jaar geen wethouder mag worden.
Coalitie en oppositie staan vanwege de zaak Van Rey al jaren lijnrecht tegenover elkaar. ,,De stad Roermond en haar inwoners worden nu al vele jaren gegijzeld door de zaak”, aldus de fractievoorzitters van de zes coalitiepartijen in Roermond. ,,De feiten, zoals ze nu ook door het gerechtshof worden bevestigd, liegen er niet om. Deze zaak kent alleen maar verliezers.”
De partijen vinden dat Van Rey de integriteit van het stadsbestuur en de politiek in een kwaad daglicht heeft gesteld. Deze zaak kent alleen maar verliezers.
Telegraaf 20.12.2017 Voormalig VVD-politicus Jos van Rey hoort woensdag in hoger beroep of hij de cel in moet voor corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen. Het Openbaar Ministerie (OM) acht hem daaraan schuldig. Het OM heeft twee jaar cel en een driejarig verbod om een bestuurlijke functie bij de overheid te bekleden geëist.
Vorig jaar eiste het OM dezelfde straf tegen de 72-jarige Van Rey. Met een ontzegging van het bekleden van een bestuurlijk ambt wilde het OM toen al voorkomen dat Van Rey volgend jaar voor de Liberale Volkspartij Roermond (LVR) meedoet aan de gemeenteraadsverkiezingen. De rechtbank kwam toen tot een milder oordeel en legde hem alleen een werkstraf van 240 uur op. Het OM tekende beroep aan tegen het vonnis. Volgens de aanklager heeft Van Rey misbruik gemaakt van zijn positie, nam giften aan en gaf ondernemers een voorkeursbehandeling.
Ook Van Rey zelf heeft beroep aangetekend. Hij wijst de beschuldigingen van de hand en zegt altijd open en transparant te zijn geweest.
De VVD heeft Van Rey uit de partij gezet. Het onderzoek tegen Van Rey begon in 2012.
NU 13.12.2017 Voor het witwassen van miljoenen euro’s aan crimineel geld, moet Hennie van Rey wat het Openbaar Ministerie (OM) betreft vier jaar de cel in. Deze eis legde de aanklager woensdag neer bij de rechtbank in Zwolle. Het OM vindt bewezen dat de hoofdverdachte het geld in contanten in kiprollades verstopte en liet transporteren naar de Antillen.
De 76-jarige Van Rey, broer van de omstreden politicus Jos van Rey, is eigenaar van het vleesbedrijf in Roermond waar dit gebeurde. De rollades werden als bevroren lading in containers verscheept.
De hoofdverdachte heeft gezegd dat hij het geld verstopte en gaf twee transporten in 2014 en 2015 toe. Volgens het OM zat daar zo’n 6,8 miljoen euro in. Het bedrag waar het OM aanvankelijk van uitging, was 9,8 miljoen euro. Maar delen van dat bedrag achtte de officier niet bewezen. Ook zou Van Rey tonnen naar Kroatië gereden hebben en daar op bankrekeningen hebben gestort.
Het OM vermoedt dat het geld afkomstig is uit de drugshandel maar Van Rey zei dat hij niets wist van de herkomst ervan. “Het verbaast me dat hij zegt dat het hem niet interesseerde waar dat geld vandaan kwam”, zei de officier van justitie.
Ingenieus
Hij noemde de werkwijze ingenieus. Het contante geld werd eerst vacuüm in plastic verpakt. Vervolgens kookte de verdachte kip totdat het uit elkaar viel. Het geld werd in het vlees gestopt en vervolgens tot een rollade gemaakt. Toch sloegen speurhonden in juni 2015 aan bij het tweede transport.
Tegen Aquiles C. (71) werd twee jaar cel geëist voor het vervoeren van het geld van Amsterdam naar Roermond. De 50-jarige Diana P., hoorde vijftien maanden cel eisen, waarvan tien voorwaardelijk.
NOS 13.12.2017 Voor de rechtbank in Zwolle is vier jaar gevangenisstraf geëist tegen de Roermondse vleeshandelaar Hennie van R. Het Openbaar Ministerie zegt dat er genoeg bewijs is dat Van R. miljoenen euro’s aan crimineel geld heeft witgewassen door bankbiljetten in kiprollades naar de Antillen te smokkelen.
Van R. liet de bevroren kiprollades per container verschepen. In juni 2015 werd een lading bevroren rollades op Aruba onderschept. In het vlees zat 2,8 miljoen euro verstopt. In 2014 is ook al een bedrag van 4,5 miljoen euro op die manier vervoerd. Het geld was afkomstig van drugshandel.
De 76-jarige Van R. heeft bekend en hij heeft in de rechtszaal spijt betuigd. “Ik heb stommiteiten begaan. Waarom het gebeurd is, weet ik nog steeds niet”, zei hij gisteren tegen de rechter.
Telegraaf 13.12.2017 Op 15 juni 2015 slaan geldhonden Shumi en Bonki op Aruba aan bij een container met gekoelde kip. De kip is afkomstig van het bedrijf Castimex uit Roermond. Opvallend is dat het vleesverwerkingsbedrijf van eigenaar Hennie van Rey normaal gesproken niets met kip doet. De honden blaffen niet om het vlees: er wordt ruim 2,8 miljoen euro aan bankbiljetten gevonden.
Een week later wordt Van Rey aangehouden op Aruba. In een van de politieverhoren bekent hij dat hij eerder een bedrag van 4,5 miljoen verscheepte naar het Caribische eiland.
In de rechtszaal werd duidelijk hoe het geld in Nederland in de kiprollades terecht kwam. Van Rey vermengde in Roermond kippengruis – een afvalproduct van kip – met slagroom. De brei bracht hij vervolgens aan de kook. Hennie van Rey rolde daarna stapels vacuüm verpakte bankbiljetten in de kipsubstantie. Hij was daar ‘behoorlijk lang’ mee bezig. “Ik deed het in mijn vrije tijd”, zei hij.
Castimex fabriceerde de kiprollades vanaf augustus 2013. Daarna gingen er tien transporten van het bedrijf naar Aruba. Zeven van de transporten bevatten kip. Van Rey moet zich in de rechtbank verantwoorden voor zijn bijdrage aan de twee transporten waarover hij een bekentenis aflegde.
Van Rey verklaarde dat hij gevraagd werd om het geld te verpakken door een contact op Aruba. In de rechtszaal beweerde hij vanochtend dat hij er nooit bij had stilgestaan dat het geld mogelijk verdiend was met criminele activiteiten.
Elsevier 12.12.2017 Hennie van Rey heeft dinsdag in de rechtbank in Zwolle spijt betuigd voor zijn rol in het witwassen van miljoenen euro’s. ‘Het spijt me wat ik met mijn handelen heb aangericht’, zei de broer van de omstreden Limburgse politicus Jos van Rey tegen de rechters.
Het geld zou jarenlang in zijn Roermondse vleesbedrijf in kiprollades zijn verpakt en vervoerd. In juni 2015 werd op de Nederlandse Antillen een lading opgerold waarin 2,8 miljoen euro was verstopt. Het geld is vermoedelijk afkomstig van drugscriminelen uit Venezuela, meldt dagblad De Limburger.
Van Rey zou daarnaast verdachte geldstortingen hebben gedaan naar rekeningen in Kroatië. Justitie verdenkt hem in totaal van het witwassen van 9 miljoen euro. Van Rey heeft twee geldtransporten naar Aruba bekend.
‘Ik heb stommiteiten begaan’, zei de 76-jarige van Rey dinsdag in de rechtbank. ‘Waarom het is gebeurd, snap ik nog steeds niet.’ Naast Van Rey staan in de zaak ‘Kipcash’ nog twee handlangers, Diana P. uit Roermond en Aquiles C. uit Vught, terecht.
De zaak valt Van Rey naar eigen zeggen zwaar. Hij liet de rechtbank in Zwolle alvast weten de komende dagen zich verder vooral op zijn zwijgrecht te beroepen. De rechtbank in Zwolle trekt in totaal vier dagen uit voor de zaak tegen Van Rey.
De 76-jarige Van Rey is de broer van de omstreden Limburgse politicus Jos van Rey. De politicus werd vorig jaar veroordeeld voor onder meer stembusfraude. Het hoger beroep in deze zaak loopt nog.
Telegraaf 12.12.2017 Via het vleesbedrijf Castimex in Roermond, van de broer van de omstreden politicus Jos van Rey, zou 9,8 miljoen euro aan contanten naar de Antillen zijn vervoerd. Het geld zat verpakt in kiprollades en was waarschijnlijk afkomstig van illegale praktijken. Hoofdverdachte is de 76-jarige Hennie van Rey. Hij wordt verdacht van het witwassen van dat bedrag, bleek dinsdag bij de behandeling van de zaak, die de naam ’kipcash’ meekreeg.
Hennie zei tegen de rechters in Zwolle spijt te hebben. „Ik heb stommiteiten begaan. Waarom het gebeurd is, weet ik nog steeds niet.”
NOS 12.12.2017 De 76-jarige zakenman Hennie van R. heeft volgens het OM de afgelopen jaren via zijn vleesbedrijf uit Roermond miljoenen euro’s aan contanten naar de Antillen vervoerd. Het geld zat verstopt in kiprollades en is volgens justitie afkomstig van illegale praktijken. De man, die wordt verdacht van witwassen, stond vandaag voor de rechter.
In juni 2015 werd een lading bevroren rollades op Aruba onderschept. In het vlees zat 2,8 miljoen euro verstopt. In 2014 is ook al een bedrag van 4,5 miljoen euro op die manier vervoerd, zegt het OM. Volgens zijn advocaat wordt Van R. ook verdacht van een aantal “belastinggerelateerde” kwesties.
Spijt
Van R. werd in juni 2015 opgepakt. In februari 2016 kwam hij vrij. Hij heeft toegegeven dat hij het geld in rollades heeft vervoerd naar de Antillen. Tegen de rechters zei hij vandaag dat hij spijt heeft. “Ik heb stommiteiten begaan. Waarom het gebeurd is, weet ik nog steeds niet.”
Journalist Bram van der Heijden van dagblad De Limburger zei vanavond in het radioprogramma Met het Oog op Morgen dat het geld afkomstig was van drugshandel in Europa. De drugs zouden afkomstig zijn van drugsbaronnen in Venezuela. Om het geld vanuit Europa terug te krijgen, werd de witwasconstructie bedacht.
Verdediging wil getuigen horen
De advocaten van de verdachte hebben twijfels over het strafdossier. Zo zouden bij een advocaat, die ook de belastingadviseur van Van R. was, geheime stukken in beslag zijn genomen. Die mochten niet gebruikt worden, maar dat is wel gebeurd, zeggen de advocaten. Ook zijn getuigen, onder wie een op Aruba al veroordeelde verdachte, niet gehoord. De verdediging wil dat dit alsnog gebeurt.
Hennie van R. begon naar eigen zeggen in de jaren zeventig met ondernemen op de Antillen. Later zette hij ook bedrijven op in Nederland en in België, waar hij nu woont.
NU 12.12.2017 De broer van de omstreden Limburgse politicus Jos van Rey heeft dinsdag in de rechtbank in Zwolle spijt betuigd voor zijn rol in het witwassen van miljoenen euro’s.
“Het spijt me wat ik met mijn handelen heb aangericht”, zei broer Hennie van Rey tegen de rechters.
Het geld zou jarenlang in zijn vleesbedrijf in kiprollades zijn verpakt en vervoerd. In juni 2015 werd op de Nederlandse Antillen een lading opgerold waarin 2,8 miljoen euro was verstopt. ”Ik heb stommiteiten begaan”, zei de 76-jarige hoofdverdachte. ”Waarom het is gebeurd, snap ik nog steeds niet.” Naast Van Rey staan in de zaak nog twee handlangers terecht.
De 76-jarige Hennie is de broer van de omstreden Limburgse politicus Jos van Rey. De politicus werd vorig jaar veroordeeld voor onder meer stembusfraude. Het hoger beroep in deze zaak loopt nog.
De rechtbank in Zwolle trekt vier dagen uit voor de zaak tegen broer Hennie.
Telegraaf 12.12.2017 Vanuit Aruba werd cash geld in containers met vlees naar Nederland vervoerd. Het gaat om zeker 7,3 miljoen. Het geld zou jarenlang in zijn vleesbedrijf in kiprollades zijn verpakt en vervoerd. In juni 2015 werd op de Nederlandse Antillen een lading opgerold waarin 2,8 miljoen euro was verstopt.
„Ik heb stommiteiten begaan”, zei de 76-jarige hoofdverdachte. „Waarom het is gebeurd, snap ik nog steeds niet. Ik vind het vreselijk wat ik met mijn handelen heb aangericht. Het spijt me voor mijn dochters, familie en bedrijf.”” Naast Van Rey staan in de zaak nog twee handlangers terecht.
Jos al veroordeeld in andere zaak
De 76-jarige Hennie is de broer van de omstreden Limburgse politicus Jos van Rey. De politicus werd vorig jaar veroordeeld voor onder meer stembusfraude. Het hoger beroep in deze zaak loopt nog.
De rechtbank in Zwolle trekt vier dagen uit voor de zaak tegen broer Hennie.
Verslaggever Sophie Kluivers volgt de rechtszaak live op Twitter vanaf 11.00 uur. Bekijk hieronder de laatste ontwikkelingen.
AD 12.12.2017 De broer van de omstreden Limburgse politicus Jos van Rey betuigde vandaag in de rechtbank in Zwolle spijt voor zijn rol bij het witwassen van miljoenen euro’s. ,,Het is vreselijk wat ik met mijn handelen heb aangericht”, zei Hennie van Rey tegen de rechters. De rechtszaak valt hem naar eigen zeggen zwaar.
Het geld zou jarenlang in zijn vleesbedrijf in kiprollades zijn verpakt en vervoerd. In juni 2015 werd op de Nederlandse Antillen een lading onderschept waarin 2,8 miljoen euro was verstopt. Het geld is vermoedelijk afkomstig van drugscriminelen uit Venezuela.
,,Ik heb stommiteiten begaan. Het is vreselijk wat ik door mijn handelen heb aangericht. Voor mijn familie, mijn dochters en mijn bedrijf”, zei de 76-jarige hoofdverdachte. ,,Waarom het is gebeurd, snap ik nog steeds niet.” Naast Van Rey staan in de zaak ‘Kipcash’ nog twee handlangers terecht.
De 76-jarige Hennie is de broer van de omstreden Limburgse politicus Jos van Rey. Die werd vorig jaar veroordeeld voor onder meer stembusfraude. Het hoger beroep in deze zaak loopt nog. De rechtbank in Zwolle trekt vier dagen uit voor de zaak tegen broer Hennie.
Geldtransporten Aruba
Van Rey heeft twee geldtransporten naar Aruba bekend. Het OM denkt echter dat Van Rey en zijn medeverdachten veel langer en op veel grotere schaal geld hebben witgewassen, schrijft dagblad De Limburger. Zo zou ook geld zijn doorgesluisd naar rekeningen in Kroatië.
De officier van justitie zwakte het totale witwasbedrag bij aanvang van de zitting direct af. Van Rey wordt niet meer verdacht van witwassen middels een aankoop van een villa in Kroatië. Ook de bij een zakenpartner aangetroffen 700.000 euro worden niet aan hem gelinkt.
Gitte Stevens, Van Reys advocaat, meent dat het Openbaar Ministerie ‘veel te haastig’ te werk is gegaan. Cruciale getuigen, onder meer op Aruba, zouden door justitie niet zijn gehoord. Van Rey liet de rechtbank weten zich tijdens de rechtszaak vooral op zijn zwijgrecht te beroepen.
AD 20.11.2017 Jos van Rey, de Roermondse politicus die in hoger beroep terechtstaat op verdenking van corruptie, stembusfraude, witwassen en het lekken van vertrouwelijke informatie, voelt zich zwaar geraakt door de verwijten die justitie vorige week tegen hem maakte. Het Openbaar Ministerie eiste opnieuw twee jaar cel tegen Van Rey.
,,Zijn naam is definitief bezoedeld’’, zei Van Reys advocaat Gitte Stevens vanochtend tegenover het hof in Den Haag. Vooral omdat de woorden breed in de media werden uitgemeten, schrijft dagblad De Limburger. De advocaat-generaal verweet Van Rey onder meer ondermijning van de rechtsstaat.
Het onderzoek naar Van Rey startte in 2012, waarna de VVD de politicus uit de gelederen zette. Van Rey, destijds wethouder van de Limburgse gemeente Roermond, zou zich jarenlang door de bevriende projectontwikkelaar Van Pol hebben laten paaien met cadeautjes.
Stropdassen knopen
Volgens de raadsvrouw heeft de politicus zich nooit laten omkopen en ook niemand bevoordeeld. Ze hekelt de ‘rijke fantasie’ van het OM. Anders dan justitie denkt ze dat de vriendschap tussen Van Rey en Van Pol zonder bijbedoelingen was. ,,Van Pol knoopt al meer dan 25 jaar de stropdassen van Van Rey. Het OM laat het niet na om de vriendschap in een kwaad daglicht te stellen.”
Vorig jaar eiste het OM ook twee jaar cel tegen de Van Rey. De rechtbank oordeelde toen milder en legde hem 240 uur werkstraf op. Het OM en Van Rey gingen beiden in beroep tegen de uitspraak. Het OM wilde ook dat Van Rey drie jaar lang geen bestuurlijk overheidsambt meer zou bekleden, een eis waar de rechtbank niet in meeging. Van Rey doet komend jaar mee aan de gemeenteraadsverkiezingen voor de Liberale Volkspartij Roermond.
BB 14.11.2017 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft dinsdag opnieuw twee jaar celstraf geëist tegen voormalig VVD-politicus Jos van Rey. Volgens het OM heeft Van Rey zich schuldig gemaakt aan corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen.
Hoger beroep
Van Rey staat in hoger beroep terecht voor het gerechtshof in Den Haag. Vorig jaar eiste het OM ook twee jaar cel tegen de 72-jarige Van Rey. De rechtbank kwam tot een milder oordeel en legde hem 240 uur werkstraf op. Het OM tekende beroep aan tegen het vonnis, evenals Van Rey zelf.
Giften
Eerder op de dag eiste het OM eveneens twee jaar cel tegen medeverdachte Piet van Pol (74), projectontwikkelaar in Roermond. Hij zou zijn vriend Van Rey jarenlang hebben gepaaid met giften om zijn projecten gerealiseerd te krijgen. Van Rey was jarenlang wethouder in Roermond.
Bestuurlijk ambt
Het OM wil ook dat het hof Van Rey voor drie jaar ontzet uit het recht een bestuurlijk ambt bij de overheid te bekleden. De rechtbank ging vorig jaar aan die eis voorbij. De advocaat-generaal wees er dinsdag op dat Van Rey volgend jaar voor de Liberale Volkspartij Roermond (LVR) meedoet aan de gemeenteraadsverkiezingen. Het OM vindt dat Van Rey geen rol mag spelen in een nieuw te vormen college van B en W.
Integriteit
De VVD heeft Van Rey uit de partij gezet. Het onderzoek tegen Van Rey begon in 2012. Integriteit is volgens het OM het element dat alle feiten op de aanklacht verbindt. Van Rey heeft misbruik gemaakt van zijn positie, zijn kennis, zijn macht, zijn relaties en zijn bevoegdheden, betoogde de advocaat-generaal. Hij nam giften aan en gaf ondernemers een voorkeursbehandeling. ‘Corruptie ondermijnt de fundamenten van de democratische rechtsstaat’, aldus de aanklager.
Geen schuldbesef
Van Rey toont geen enkele besef van het laakbare van zijn handelen, meent het OM. De verdachte Limburger wijst de beschuldigingen categorisch van de hand en zegt altijd open en transparant te zijn geweest. Maandag pleiten de advocaten van Van Rey en Van Pol. Het hof hoopt uitspraak te doen op 20 december. (ANP)
VK 14.11.2017 Het Openbaar Ministerie heeft dinsdag voor het gerechtshof in Den Haag opnieuw twee jaar celstraf geëist tegen zowel de Roermondse politicus Jos van Rey (72) als zijn vriend projectontwikkelaar Piet van P. (74) wegens (onder meer) corruptie. Als het aan de openbaar aanklagers ligt, mag de voormalige VVD-wethouder bovendien drie jaar lang geen functie als wethouder of gedeputeerde bekleden.
Advocaat-generaal Theo de Jong zei een terugkerend patroon bij Van Rey te zien: regels die voor anderen gelden, gelden niet voor hem. Dat betreft niet alleen het aannemen van giften, maar ook het lekken uit de vertrouwenscommissie bij de burgemeestersbenoeming (‘ordinair vals spelen), het gerommel met volmachtstemmen (‘verkiezingsgeknoei’) en het witwassen van geld (‘een geheime persoonlijke kas’).
Van Rey heeft de integriteitsregels geschonden en daarmee de wortels van de democratie aangetast, aldus Advocaat-generaal Theo de Jong.
Van Rey heeft de integriteitsregels geschonden, aldus De Jong, en daarmee de wortels van de democratie aangetast. Als een bestuurder te dicht tegen een ondernemer aanschurkt, komt de integriteit in het gedrang. Volgens het OM had Van Rey (wethouder van stadsontwikkeling) beter een andere wethoudersportefeuille kunnen nemen om belangenverstrengeling te voorkomen. Door vriendjespolitiek te bedrijven is het vertrouwen in de overheid ernstig geschaad.
In het requisitoir wees De Jong, samen met advocaat-generaal Anja Janssen, op de ‘opeenstapeling van giften’ die Van Rey ontving van zijn vriend Piet van P. Het OM heeft ze allemaal opgeteld – alle reisjes naar de vakantiewoning van Van P. in Saint-Tropez, de stedentrips, de bezoeken aan voetbalwedstrijden van Oranje en vastgoedbeurzen, de etentjes – en kwam aan een totaalbedrag van circa een ton.
Het oogmerk van de projectontwikkelaar was beïnvloeding van wethouders – door de rechtbank is ook een andere Roermondse bestuurder veroordeeld voor corruptie, hoewel hij geen straf kreeg opgelegd. Die handelwijze heeft geleid tot ondermijning van het gezag.
De rechtbank in Rotterdam legde Van Rey vorig jaar een werkstraf van 240 uur op. Van P. kreeg een werkstraf van 100 uur. Het OM had tegen beiden twee jaar celstraf geëist. Omdat de straffen veel lager uitvielen, tekende het OM hoger beroep aan. Ook Van Rey en Van P. gingen in beroep – zij vinden dat ze niets hebben misdaan en gaan voor vrijspraak.
Tijdens de inhoudelijke behandeling vorige week betoogden beide verdachten dat alle reizen ‘puur privé’ waren. Ze waren niet voor niets al meer dan 30 jaar vrienden van elkaar. Van Rey bezwoer dat zijn vriend ‘nooit is gematst’ bij de toekenning van bouwprojecten in de Limburgse bisschopsstad. ‘Eerder het tegenovergestelde’, beweerde de voormalige VVD-wethouder, omdat beide machtige mannen wisten dat hun vriendschap onder een vergrootglas lag.
Volgens het OM is het door de vriendschap tussen Van Rey en Van P. soms lastig om een scheidslijn te trekken tussen privé en zakelijk. Maar ook giften in de privésfeer kunnen succesvol zijn ‘in de sfeer van omkoping’ en bijdragen aan het verkrijgen van een voorkeursbehandeling. Volgens het OM heeft de rechtbank ten onrechte bepaalde giften uitgesloten omdat ze zouden passen binnen de vriendschap, en ook onvoldoende oog gehad voor de opeenstapeling van giften.
Advocaat-generaal De Jong vindt het ook kwalijk dat Van Rey geen besef heeft van zijn laakbare handelen. Het Hof doet op 20 december uitspraak.
Dit schreven we eerder over de Jos van Rey;
‘Alsof ik drugsgeld heb witgewassen’
‘Mij is groot onrecht aangedaan’, zei Jos van Rey in een interview toen zijn rechtszaak begon. Lees hier terug hoe de verdachte oud-wethouder zelf tegen zijn zaak aankijkt. ‘Ik ben maar een eenvoudige jongeman uit Limburg.’
‘Van Rey is een geval uit het boekje’
‘Het is een giftige cocktail: een dominante charismatische bestuurder die soms ook de intimidatie niet schuwt en een onmachtige omgeving van zwakke burgemeester, wethouders en gemeenteraad die geen tegenwicht bieden’, zegt Hans Nelen, hoogleraar criminologie aan de universiteit van Maastricht in dit interview uit 2016.
Jos van Rey: een beetje corrupt
Bestuurlijk Nederland had reikhalzend naar deze uitspraak uitgekeken: met Van Rey en zijn vriend de projectontwikkelaar Piet van P. stonden immers ook een bepaalde bestuurscultuur terecht. Een cultuur van vermeende vriendjespolitiek en belangenverstrengeling. Zo gaat dat nou eenmaal in de politiek, had Van Rey keer op keer betoogd.
Voor corruptie veroordeelde politicus Jos van Rey gaat voor vrijspraak op alle punten
De Roermondse politicus Jos van Rey gaat voor ‘integrale vrijspraak’ op alle zeven feiten die hem ten laste zijn gelegd, waaronder ambtelijke corruptie en het lekken uit de vertrouwenscommissie bij de burgemeestersbenoeming.
Ondanks dure hoteluitjes heeft ex-wethouder Jos van Rey Roermondse projectontwikkelaar ‘nooit gematst’
De Roermondse projectontwikkelaar Piet van P. is ondanks zijn hechte vriendschap met ex-wethouder Jos van Rey ‘nooit gematst’ bij de toekenning van bouwprojecten in de Limburgse bisschopsstad. ‘Eerder het tegenovergestelde’, beweerde Van Rey dinsdag voor het gerechtshof in Den Haag.
NU 14.11.2017 Het Openbaar Ministerie heeft ook in hoger beroep twee jaar cel geëist tegen Jos van Rey (72). Eerder op de dag werd ook twee jaar cel geëist tegen Piet van Pol (74) wegens het omkopen van Van Rey.
Van Rey is voormalig wethouder van Roermond voor de VVD en in die functie zou hij zijn omgekocht door de Limburgse projectontwikkelaar Van Pol. Daarnaast wordt Van Rey nog verdacht van corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen. Van Rey staat in hoger beroep terecht voor het gerechtshof in Den Haag.
Het OM wil ook dat het hof Van Rey voor drie jaar ontzet uit het recht een bestuurlijk ambt bij de overheid te bekleden. De rechtbank ging vorig jaar aan die eis voorbij. De advocaat-generaal wees er dinsdag op dat Van Rey volgend jaar voor de Liberale Volkspartij Roermond (LVR) meedoet aan de gemeenteraadsverkiezingen. Het OM vindt dat Van Rey geen rol mag spelen in een nieuw te vormen college van B en W
Kwalijk
Het OM neemt het Van Rey kwalijk dat hij “het signaal af heeft gegeven dat het ambtelijk apparaat beter werkt voor hen die dat kunnen betalen”. De advocaat-generaal vindt dat Van Rey het vertrouwen van de bevolking heeft geschaad. “Corruptie ondermijnt de fundamenten van de democratische rechtsstaat.”
Van Rey toont geen enkele besef van het laakbare van zijn handelen, meent het OM. De verdachte Limburger wijst de beschuldigingen categorisch van de hand en zegt altijd open en transparant te zijn geweest.
Zakelijk belang
Projectontwikkelaar Van Pol had volgens het OM een groot zakelijk belang bij het in stand houden van de “speciale voorkeursrelatie’’ die hij met Van Rey had. Dat zij ook privé dik bevriend waren, heeft het zakelijke oogmerk van Van Pol niet anders gemaakt, redeneert het OM.
De projectontwikkelaar gaf ook cadeaus aan een andere Roermondse wethouder, omdat hij voor de realisering van zijn projecten de steun van de gemeente Roermond nodig had. Het OM kwalificeert dit als corrupte praktijken en ondermijning. De werkwijze van de verdachten, is ten koste gegaan van de gemeente, aldus het OM.
De overheid moet op objectieve gronden beslissingen nemen, betoogde de advocaat-generaal namens het OM. Omkooppraktijken zetten de concurrentie op achterstand. Corruptie schaadt het vertrouwen van de burger.
Taakstraf
De rechtbank legde Van Rey vorig jaar een taakstraf van 240 uur op, na een eis van twee jaar gevangenisstraf. Van Pol kreeg een taakstraf van honderd uur. Omdat het OM de straffen te laag vond, tekende het hoger beroep aan. Van Rey en Van Pol deden dat ook.
Van Rey was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De VVD heeft hem uit de partij gezet. In maart van dit jaar maakte Van Rey bekend dat hij in 2018 opnieuw verkiesbaar is voor de gemeenteraad van Roermond. Van Rey is lijstduwer voor de fractie van de Liberale Volkspartij Roermond (LVR).
Volgende week volgen de pleidooien van de advocaten van Van Pol en Van Rey. Het hof verwacht op 20 december uitspraak te doen.
NOS 14.11.2017 Het Openbaar Ministerie heeft in hoger beroep opnieuw twee jaar cel geëist tegen de Roermondse politicus Jos van Rey. Ook wil het OM dat oud-VVD’er Van Rey drie jaar lang de functie van wethouder of gedeputeerde niet uitoefent.
De rechtbank in Rotterdam veroordeelde hem vorig jaar tot een taakstraf van 240 uur voor omkoping, het lekken uit een vertrouwenscommissie, stembusfraude, corruptie en witwassen.
Van Rey en het OM waren tegen die straf in beroep gegaan. De officier van justitie had bij de rechtbank een gevangenisstraf van twee jaar geëist, maar de rechter hield rekening met de vele publiciteit rondom de zaak en de leeftijd van Van Rey (72). Verder is volgens de rechtbank de kans op herhaling klein.
Voorbeeldfunctie
Volgens het OM doet de werkstraf geen recht aan de ernst van de strafbare feiten. Justitie tilt zwaar aan de schending van integriteit door Van Rey, die een maatschappelijke voorbeeldfunctie had. Daarom had hij “volkomen integer” moeten zijn.
“De integriteitsschending is zo ernstig dat er een duidelijk signaal moet worden afgegeven. Daarom heeft het Openbaar Ministerie in hoger beroep opnieuw een onvoorwaardelijke gevangenisstraf geëist tegen Van Rey.”
De zaak in hoger beroep begon vorige week. Op 20 december 2017 is de uitspraak.
AD 14.11.2017 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft vandaag opnieuw twee jaar celstraf geëist tegen voormalig VVD-politicus Jos van Rey. Volgens het OM heeft Van Rey zich schuldig gemaakt aan corruptie, stembusfraude, lekken van vertrouwelijke informatie en witwassen. Van Rey staat in hoger beroep terecht voor het gerechtshof in Den Haag.
Vorig jaar eiste het OM ook twee jaar cel tegen de 72-jarige Van Rey. De rechtbank kwam toen tot een milder oordeel en legde hem 240 uur werkstraf op. Het OM tekende beroep aan tegen het vonnis, evenals Van Rey zelf.
Eerder vandaag eiste het OM eveneens twee jaar cel tegen medeverdachte Piet van Pol (74), projectontwikkelaar in Roermond. Hij zou zijn vriend Van Rey jarenlang hebben gepaaid met giften om zijn projecten gerealiseerd te krijgen. Van Rey was jarenlang wethouder van de Limburgse gemeente.
Het OM wil ook dat het hof Van Rey voor drie jaar ontzet uit het recht een bestuurlijk ambt bij de overheid te bekleden. De rechtbank ging vorig jaar aan die eis voorbij. De advocaat-generaal wees er dinsdag op dat Van Rey volgend jaar voor de Liberale Volkspartij Roermond (LVR) meedoet aan de gemeenteraadsverkiezingen. Het OM vindt dat Van Rey geen rol mag spelen in een nieuw te vormen college van B en W.
De VVD heeft Van Rey uit de partij gezet. Het onderzoek tegen Van Rey begon in 2012.
Misbruik van positie
Corruptie ondermijnt de fundamenten van de democratische rechtsstaat, aldus De aanklager.
Integriteit is volgens het OM het element dat alle feiten op de aanklacht verbindt. Van Rey heeft misbruik gemaakt van zijn positie, zijn kennis, zijn macht, zijn relaties en zijn bevoegdheden, betoogde de advocaat-generaal. Hij nam giften aan en gaf ondernemers een voorkeursbehandeling. ,,Corruptie ondermijnt de fundamenten van de democratische rechtsstaat”, aldus de aanklager.
Van Rey toont geen enkele besef van het laakbare van zijn handelen, meent het OM. De verdachte Limburger wijst de beschuldigingen categorisch van de hand en zegt altijd open en transparant te zijn geweest.
Maandag 20.11.2017 pleiten de advocaten van Van Rey en Van Pol. Het hof hoopt uitspraak te doen op 20 december 2017.
AD 14.11.2017 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft vandaag in hoger beroep twee jaar cel geëist tegen de Limburgse projectontwikkelaar Piet van Pol wegens omkoping.
Van Pol (74) zou voormalig VVD-politicus Jos van Rey over een periode van jaren hebben omgekocht. Van Pol trakteerde Van Rey onder meer op reisjes naar Zuid-Frankrijk en uitstapjes naar WK-voetbalwedstrijden. Van Pol wilde en kreeg daar zakelijk voordeel voor terug, meent het OM.
Van Pol staat tegelijk met Van Rey terecht, maar de zaken worden vandaag apart besproken bij het gerechtshof in Den Haag. De eis tegen Van Rey volgt daarom later.
Volgens beide mannen slaat het OM de plank mis: hun gezamenlijke activiteiten hebben altijd louter in het teken van hun jarenlange vriendschap gestaan, zo hebben zij in de rechtszaal betoogd.
De rechtbank vatte de zaak vorig jaar minder zwaar op dan het OM, dat ook toen twee jaar cel eiste, tegen zowel Van Pol als Van Rey. Van Pol kreeg 100 uur werkstraf opgelegd, Van Rey 240 uur. Het OM tekende hoger beroep aan tegen het vonnis. Ook de twee beklaagden gingen in hoger beroep.
Cadeaus
Van Pol had volgens het OM een groot zakelijk belang bij het in stand houden van de ‘speciale voorkeursrelatie’ die hij met Van Rey had. Dat zij ook privé dik bevriend waren, heeft het zakelijke oogmerk van Van Pol niet anders gemaakt, redeneert het OM.
Van Pol gaf ook cadeaus aan een andere Roermondse wethouder, met dezelfde bedoelingen. Die kwamen onder andere neer op etentjes en donaties. Het OM kwalificeert dit als corrupte praktijken en ondermijning.
Omkooppraktijken
De zakenman had voor de realisering van zijn projecten de steun van de gemeente Roermond nodig. De manier waarop hij en Van Rey te werk zijn gegaan, is ten koste gegaan van de gemeente, aldus het OM.
De overheid moet op objectieve gronden beslissingen nemen, betoogde de advocaat-generaal namens het OM. Omkooppraktijken zetten de concurrentie op achterstand. Corruptie schaadt het vertrouwen van de burger.
Volgende week volgen de pleidooien van de advocaten van Van Pol en Van Rey. Het hof verwacht op 20 december uitspraak te doen.
NU 14.11.2017 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft dinsdag in hoger beroep twee jaar cel geëist tegen de Limburgse projectontwikkelaar Piet van Pol wegens omkoping van de voormalig VVD-politicus Jos van Rey. Van Rey staat tegelijk terecht vanwege de omkoping.
Van Pol (74) zou voormalig VVD-politicus Van Rey (72) over een periode van jaren hebben omgekocht. De projectontwikkelaar trakteerde Van Rey onder meer op reisjes naar Zuid-Frankrijk en uitstapjes naar WK-voetbalwedstrijden. Van Pol wilde en kreeg daar zakelijk voordeel voor terug, meent het OM.
Van Rey wordt verder nog verdacht van verkiezingsfraude, corruptie en geld witwassen.
De twee verdachten staan tegelijk terecht, maar de zaken worden dinsdag apart besproken bij het gerechtshof in Den Haag. De eis tegen Van Rey volgt daarom later.
Volgens beide mannen zit het OM ernaast. Hun gezamenlijke activiteiten hebben altijd in het teken gestaan van hun jarenlange vriendschap, zo hebben zij in de rechtszaal betoogd.
Zakelijk belang
Van Pol had volgens het OM een groot zakelijk belang bij het in stand houden van de “speciale voorkeursrelatie’’ die hij met Van Rey had. Dat zij ook privé dik bevriend waren, heeft het zakelijke oogmerk van Van Pol niet anders gemaakt, redeneert het OM.
De projectontwikkelaar gaf ook cadeaus aan een andere Roermondse wethouder, omdat hij voor de realisering van zijn projecten de steun van de gemeente Roermond nodig had. Het OM kwalificeert dit als corrupte praktijken en ondermijning. De werkwijze van de verdachten, is ten koste gegaan van de gemeente, aldus het OM.
De overheid moet op objectieve gronden beslissingen nemen, betoogde de advocaat-generaal namens het OM. Omkooppraktijken zetten de concurrentie op achterstand. Corruptie schaadt het vertrouwen van de burger.
Taakstraf
De rechtbank legde Van Rey vorig jaar een taakstraf van 240 uur op, na een eis van twee jaar gevangenisstraf. Van Pol kreeg een taakstraf van honderd uur. Omdat het OM de straffen te laag vond, tekende het hoger beroep aan. Van Rey en Van Pol deden dat ook.
Van Rey was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De VVD heeft hem uit de partij gezet. In maart van dit jaar maakte Van Rey bekend dat hij in 2018 opnieuw verkiesbaar is voor de gemeenteraad van Roermond. Van Rey is lijstduwer voor de fractie van de Liberale Volkspartij Roermond (LVR).
Volgende week volgen de pleidooien van de advocaten van Van Pol en Van Rey. Het hof verwacht op 20 december uitspraak te doen.
BB 07.11.2017 Vriendschap en gezelligheid. Dat zijn volgens Jos van Rey de begrippen geweest die zijn band met projectontwikkelaar Piet van Pol altijd hebben bepaald. Justitie ziet er iets anders in: de relatie tussen Van Rey en Van Pol werd gekenmerkt door belangenverstrengeling.
Corruptie
Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt Van Rey (72) van corruptie, verkiezingsfraude en witwassen. Medeverdachte Piet van Pol (74) staat met zijn vriend Van Rey terecht voor de omkopingsfeiten. Dinsdag begon het hof aan de behandeling in hoger beroep van de strafzaken tegen de twee.
Taakstraf
De rechtbank legde Van Rey vorig jaar een taakstraf van 240 uur op, na een eis van twee jaar gevangenisstraf. Omdat het de straf veel te laag vond, tekende het OM hoger beroep aan, Van Rey deed dat vervolgens ook. Piet van Pol kreeg een taakstraf van 100 uur. Tegen hem was eveneens twee jaar cel geëist. Ook in zijn zaak heeft het OM hoger beroep ingesteld.
Verkiesbaar
Jos van Rey was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De VVD heeft hem uit de partij gezet. In maart van dit jaar maakte Van Rey bekend dat hij in 2018 opnieuw verkiesbaar is voor de gemeenteraad van Roermond. Van Rey is lijstduwer voor de fractie van de Liberale Volkspartij Roermond (LVR).
Saint Tropez
Dinsdag besprak het hof een reeks feiten met Van Rey en Van Pol die volgens het OM als corruptie kunnen worden gekwalificeerd. Het gaat daarbij om onder meer vakanties naar Saint Tropez, bezoeken aan vastgoedbeurzen in binnen- en buitenland, diverse stedentrips en uitjes naar WK-voetbalwedstrijden in Duitsland.
Gedragscode
Beide verdachten betoogden voor het hof dat er aan die activiteiten niets was dat het daglicht niet kon verdragen. Van Rey zei dat hij zich altijd aan de geldende gedragscode heeft gehouden en nooit een geheim heeft gemaakt van zijn vriendschap met zakenman Van Pol.
Uitspraak
Het proces in hoger beroep wordt woensdag voortgezet. Het OM hoopt op 14 november de strafeis te kunnen formuleren. De uitspraak van het hof staat gepland op 20 december. (ANP)
VK 07.11.2017 De Roermondse projectontwikkelaar Piet van P. is ondanks zijn hechte vriendschap met ex-wethouder Jos van Rey ‘nooit gematst’ bij de toekenning van bouwprojecten in de Limburgse bisschopsstad. ‘Eerder het tegenovergestelde’, beweerde Van Rey dinsdag voor het gerechtshof in Den Haag.
Juist omdat de vriendschap tussen beide machtige mannen onder een vergrootglas lag, werd extra goed uitgekeken. Volgens Van Rey was de projectontwikkelaar bij één project juist duurder uit, om elke schijn te vermijden. ‘Er is niets gematst, er is niets gegund’, herhaalde Van Rey.
Het Hof ging dinsdag in vogelvlucht in op de reizen en uitstapjes van de twee vrienden. Naar de vakantievilla van Van P. in Saint-Tropez (twintig keer tussen 2004 en 2012), naar voetbalwedstrijden van Oranje, gezamenlijke stedentrips naar onder meer Parijs, Londen, Berlijn en Lourdes, naar vastgoedbeurzen in Cannes en München.
Geen enkel voordeel
Allemaal privé, bezwoeren Van Rey en Van P. De projectontwikkelaar zei in Saint-Tropez zelfs nooit over zaken te hebben gesproken met zijn vriend Van Rey. Hij deed zaken met de gemeente, maar had volgens eigen zeggen geen enkel voordeel van zijn vriendschap met de wethouder van stadsontwikkeling en ruimtelijke ordening.
Heeft Van Rey ooit overwogen een andere portefeuille dan ‘bouwen en ontwikkeling’ te nemen, gezien zijn jarenlange vriendschap met Van P., vroeg het Hof. ‘Nee’, antwoordde Van Rey. Hij zag en ziet geen enkele schijn van belangenverstrengeling. ‘Ik was er transparant en open over. Iedereen wist het’, aldus de ex-wethouder. Hij wilde Roermond vooruit helpen, alles voor de stad. ‘De werkloosheid was 20 procent. Het was: werk, werk, werk.’
Als ik het stiekem had gedaan, was het anders. Maar iedereen wist het, aldus Van Rey.
Niets vreemds
Het Hof probeerde te achterhalen wat nu zakelijk en wat privé was in de relatie tussen beide heren. Die scheiding bleek soms moeilijk te maken. Tijdens een vastgoedbeurs in Amsterdam overnachtte Van Rey samen met Van P. in het chique en peperdure Amstel Hotel. De burgemeester en andere wethouders van Roermond, ook aanwezig op de vastgoedbeurs, zaten in het Novotel.
‘Wat voor beeld geeft dat naar de buitenwacht, dat u met Van P. in het Amstel zit en de rest van het college van B&W in het Novotel?’, vroeg het Hof. Van Rey vond er niets vreemds aan. ‘Als ik het stiekem had gedaan, was het anders. Maar iedereen wist het’, aldus de verdachte.
‘Wekt dat niet de schijn van vier handen op één buik?’, herhaalde het Hof. Van Rey: ‘Ik zat in het hotel met andere collega’s van Piet.’ Het Hof: ‘Die kosten heeft Van P. eerst betaald. U heeft de kosten later aan hem terugbetaald. Maar u heeft de kosten niet gedeclareerd. Het was toch zakelijk?’
Van Rey: ‘Ik zag het Amstel als privé. Het leek me onredelijk om dat bij de gemeente te declareren.’
Corruptie
De voormalige VVD-wethouder is vorig jaar veroordeeld tot 240 uur taakstraf voor (onder meer) corruptie. Hij is in beroep gegaan tegen het vonnis van de Rotterdamse rechtbank, het Openbaar Ministerie eveneens. Van Rey gaat voor vrijspraak, het OM vindt dat de gevallen politicus de cel in moet. Voor de rechtbank eiste de officier van justitie 2 jaar cel. Van P. kreeg van de rechtbank een taakstraf van 100 uur.
Voor het hoger beroep in de geruchtmakende corruptieaffaire heeft het Hof zes dagen uitgetrokken. Volgende week komt het OM met zijn (nieuwe) strafeis. De uitspraak is voorzien voor 20 december.
Jos van Rey: een beetje corrupt
Bestuurlijk Nederland had reikhalzend naar deze uitspraak uitgekeken: met Van Rey en zijn vriend de projectontwikkelaar Piet van P. stonden immers ook een bepaalde bestuurscultuur terecht. Een cultuur van vermeende vriendjespolitiek en belangenverstrengeling. Zo gaat dat nou eenmaal in de politiek, had Van Rey keer op keer betoogd.
Voor corruptie veroordeelde politicus Jos van Rey gaat voor vrijspraak op alle punten
De Roermondse politicus Jos van Rey gaat voor ‘integrale vrijspraak’ op alle zeven feiten die hem ten laste zijn gelegd, waaronder ambtelijke corruptie en het lekken uit de vertrouwenscommissie bij de burgemeestersbenoeming.
NU 07.11.2017 Oud-politicus van de VVD Jos van Rey die van corruptie, verkiezingsfraude en witwassen wordt verdacht houdt dinsdag in het hoger beroep zijn onschuld vol.
Justitie ziet er iets anders in: de relatie tussen Van Rey en medeverdachte Piet van Pol werd gekenmerkt door belangenverstrengeling.
Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt Van Rey (72) van corruptie, verkiezingsfraude en witwassen. Van Pol (74) staat met zijn vriend Van Rey terecht voor de omkopingsfeiten
De rechtbank legde Van Rey vorig jaar een taakstraf van 240 uur op, na een eis van twee jaar gevangenisstraf. Omdat het de straf veel te laag vond, tekende het OM hoger beroep aan, Van Rey deed dat vervolgens ook. Van Pol kreeg een taakstraf van honderd uur. Tegen hem was eveneens twee jaar cel geëist. Ook in zijn zaak heeft het OM hoger beroep ingesteld.
Verkiesbaar
Van Rey was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De VVD heeft hem uit de partij gezet. In maart van dit jaar maakte Van Rey bekend dat hij in 2018 opnieuw verkiesbaar is voor de gemeenteraad van Roermond. Van Rey is lijstduwer voor de fractie van de Liberale Volkspartij Roermond (LVR).
Dinsdag besprak het hof een reeks feiten met Van Rey en Van Pol die volgens het OM als corruptie kunnen worden gekwalificeerd. Het gaat daarbij om onder meer vakanties naar Saint Tropez, bezoeken aan vastgoedbeurzen in binnen- en buitenland, diverse stedentrips en uitjes naar WK-voetbalwedstrijden in Duitsland.
Beide verdachten betoogden voor het hof dat er aan die activiteiten niets was dat het daglicht niet kon verdragen. Van Rey zei dat hij zich altijd aan de geldende gedragscode heeft gehouden en nooit een geheim heeft gemaakt van zijn vriendschap met zakenman Van Pol.
Het proces in hoger beroep wordt woensdag voortgezet. Het OM hoopt op 14 november de strafeis te kunnen formuleren. De uitspraak van het hof staat gepland op 20 december.
Telegraaf 07.11.2017 Oud-wethouder Jos van Rey blijft ook in hoger beroep volhouden dat hij niks verkeerds heeft gedaan, vertelt verslaggever Saskia Belleman.
AD 07.11.2017 Vriendschap en gezelligheid. Dat zijn volgens zakenman en oud-politicus Jos van Rey de begrippen geweest die zijn band met projectontwikkelaar Piet van Pol altijd hebben bepaald. Justitie ziet er iets anders in: de relatie tussen Van Rey en Van Pol werd gekenmerkt door belangenverstrengeling.
Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt Van Rey (72) van corruptie, verkiezingsfraude en witwassen. Medeverdachte Piet van Pol (74) staat met zijn vriend Van Rey terecht voor de omkopingsfeiten. Vandaag begon het hof aan de behandeling in hoger beroep van de strafzaken tegen de twee.
De rechtbank legde Van Rey vorig jaar een taakstraf van 240 uur op, na een eis van twee jaar gevangenisstraf. Omdat het de straf veel te laag vond, tekende het OM hoger beroep aan. Van Rey deed dat vervolgens ook. Piet van Pol kreeg een taakstraf van honderd uur. Tegen hem was eveneens twee jaar cel geëist. Ook in zijn zaak heeft het OM hoger beroep ingesteld.
Sint Tropez
Jos van Rey was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De VVD heeft hem uit de partij gezet. In maart van dit jaar maakte Van Rey bekend dat hij in 2018 opnieuw verkiesbaar is voor de gemeenteraad van Roermond. Van Rey is lijstduwer voor de fractie van de Liberale Volkspartij Roermond (LVR).
Vandaag besprak het hof een reeks feiten met Van Rey en Van Pol die volgens het OM als corruptie kunnen worden gekwalificeerd. Het gaat daarbij om onder meer vakanties naar Saint Tropez, bezoeken aan vastgoedbeurzen in binnen- en buitenland, diverse stedentrips en uitjes naar WK-voetbalwedstrijden in Duitsland.
Daglicht
Beide verdachten betoogden voor het hof dat er aan die activiteiten niets was dat het daglicht niet kon verdragen. Van Rey zei dat hij zich altijd aan de geldende gedragscode heeft gehouden en nooit een geheim heeft gemaakt van zijn vriendschap met zakenman Van Pol.
Het proces in hoger beroep wordt woensdag voortgezet. Het OM hoopt op 14 november de strafeis te kunnen formuleren. De uitspraak van het hof staat gepland op 20 december.
NU 30.03.2017 Jos van Rey is in 2018 opnieuw verkiesbaar voor de gemeenteraad van Roermond. De wegens corruptie veroordeelde 71-jarige politicus is lijstduwer voor de tienkoppige fractie van de Liberale Volkspartij Roermond (LVR). Hij verwacht met voorkeurstemmen terug te keren in de gemeenteraad.
Tegen van Rey loopt een hoger beroep na een veroordeling wegens corruptie. Eerder veroordeelde de rechtbank hem tot een taakstraf van 240 uur.
Van Rey geeft zichzelf desondanks goede kansen voor de verkiezingen. Voor de Midden-Limburgse regionale omroep TVellef zei hij donderdagavond dat er in oktober een boek over hem uit komt. “Dat zal helderheid brengen”, zei hij.
De LVR werd in 2013 opgericht nadat de VVD zich afkeerde van Van Rey. De LVR zit als enige partij in de oppositie in Roermond. De andere partijen willen niet met Van Rey in een coalitie zitten. Lijsttrekker voor de komende verkiezingen voor de LVR is fractievoorzitter Dré Peters.
Telegraaf 30.03.2017 Jos van Rey is in 2018 opnieuw verkiesbaar voor de gemeenteraad van Roermond. De wegens corruptie veroordeelde 71-jarige politicus is lijstduwer voor de tienkoppige fractie van de Liberale Volkspartij Roermond (LVR). Hij verwacht met voorkeurstemmen terug te keren in de gemeenteraad.
Tegen van Rey loopt een hoger beroep na een veroordeling wegens corruptie. Eerder veroordeelde de rechtbank hem tot een taakstraf van 240 uur. Van Rey geeft zichzelf desondanks goede kansen voor de verkiezingen. Voor de Midden-Limburgse regionale omroep TVellef zei hij donderdagavond dat er in oktober een boek over hem uit komt. ,,Dat zal helderheid brengen’’, zei hij.
De LVR werd in 2013 opgericht nadat de VVD zich afkeerde van Van Rey. De LVR zit als enige partij in de oppositie in Roermond. De andere partijen willen niet met Van Rey in een coalitie zitten. Lijsttrekker voor de komende verkiezingen voor de LVR is fractievoorzitter Dré Peters.
Van Rey is veroordeeld voor corruptie en enkele andere zaken, maar toont geen enkele inkeer, vonden zeven coalitiepartijen uit de gemeenteraad van Roermond vorig jaar september. Zij eisten zijn vertrek.
De AVROTROS en producent Pieter Kuijpers maken eendriedelige tv-serie over de voor corruptie veroordeelde politicus. De serie, die naar verwachting volgend jaar op tv is te zien, is gebaseerd op het boek El Rey, Van Jager Tot Prooi.
VK 09.03.2017 De Roermondse politicus Jos van Rey gaat voor ‘integrale vrijspraak’ op alle zeven feiten die hem ten laste zijn gelegd, waaronder ambtelijke corruptie en het lekken uit de vertrouwenscommissie bij de burgemeestersbenoeming. Dat betoogde zijn advocaat Gitte Stevens donderdag tijdens de eerste zitting in hoger beroep voor het gerechtshof in Den Haag.
Het Openbaar Ministerie wil juist een zwaardere straf voor Van Rey, die vorig jaar door de rechtbank in Rotterdam werd veroordeeld tot 240 uur taakstraf. ‘Hoe de rechtbank heeft geoordeeld over het bewijs en over de strafbaarheid, daarin kunnen we ons totaal niet vinden’, aldus advocaat-generaal Theo de Jong.
Volgens hem heeft de rechtbank elke gift van de bevriende projectontwikkelaar Piet van P. ten onrechte beschouwd als één afzonderlijk corruptiefeit. ‘Het is een proces van omkoping dat in een periode van jaren tot wasdom is gekomen,’ aldus De Jong. ‘Het samenstel van giften en wederprestaties dient dan ook in de tijd en in onderlinge samenhang te worden beoordeeld.’
Tijdens de regiezitting, die een uur later begon omdat Van Rey en zijn advocaat ernstig vertraagd waren door files (hetgeen niet zo op prijs werd gesteld door de voorzitter van het Hof), werden de onderzoekswensen besproken. Advocaat Stevens wil opnieuw veel getuigen oproepen, onder wie ook de Limburgse commissaris van de koning Theo Bovens. Het Hof zal daar later uitspraak over doen.
Van Rey (71) toonde zich aan het begin van de zitting strijdbaar.
‘Ik vind de veroordeling onterecht’, zei hij tegen het Hof. Het verwijt dat hij gelekt heeft uit de vertrouwenscommissie bij de sollicitatieprocedure voor een nieuwe burgemeester noemde hij ‘de praktijk die in Nederland tot op de dag van vandaag gebeurt’. In de pauze van de rechtszaak zei hij dat zijn ‘vertrouwen in de rechtsstaat tot beneden het vriespunt is gedaald’.
De ex-VVD’er verklapte dat hij komende week ‘voor het eerst in 52 jaar geen VVD zal stemmen’. Op wie dan wel? Van Rey gaat voor 50Plus. ‘Ik stem op een oud-collega van u, nummer 7 op de lijst,’ aldus Van Rey. Hij doelde op voormalig Telegraaf-journalist Emile Bode.
Trouw 09.09.2016 De Tweede Kamer moet ‘serieus bekijken’ of veroordeelde politici eerder hun ‘recht om gekozen te worden’ moeten verliezen. Dat zegt hoogleraar beleidswetenschap Hans van den Heuvel naar aanleiding van de zaak-Van Rey.
“Het is de vraag of het raadslidmaatschap moreel gezien past bij iemand die veroordeeld is”, zegt Van den Heuvel, specialist in onder andere integriteit en ethiek van bestuur aan de Vrije Universiteit. “Het idee dat raadsleden onkreukbaar moeten zijn, leeft steeds meer. De wetgever moet met zijn tijd meegaan”, zegt Van den Heuvel.
Volgens de hoogleraar zou de Kamer in de wet kunnen vastleggen dat het passief kiesrecht automatisch vervalt als iemand voor bepaalde feiten – bijvoorbeeld corruptie – wordt veroordeeld. Veel Europese landen, waaronder België, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, kennen al zo’n regeling.
Oud-VVD-wethouder Van Rey is nu raadslid in Roermond en weigert op te stappen, ook al veroordeelde de rechter hem in juli tot een taakstraf van 240 uur voor omkoping en verkiezingsfraude. Een oproep van een meerderheid van de raad om zijn biezen te pakken, legde hij donderdag naast zich neer.
Fors mandaat
Van Rey heeft het recht op dit moment ‘helemaal aan zijn kant’, zegt Van den Heuvel. “Hij heeft een fors mandaat van de kiezer, en daar heeft de rest van de raad niets tegenin te brengen. Ze moeten ermee dealen tot de verkiezingen van 2018.” Het zou best kunnen dat Van Rey ook dan weer herkozen wordt.
Zelfs mensen die het bonter maken dan Van Rey – met moord en doodslag – houden hun kiesrecht, aldus Marcel Boogers, hoogleraar regionaal bestuur Universiteit Twente.
In uitzonderlijke gevallen kan een gemeenteraad een lid uit de raad zetten, vertelt Aalt Willem Heringa, hoogleraar vergelijkend constitutioneel recht in Maastricht. “Dan gaat het om onverenigbaarheid van functies, bijvoorbeeld als iemand ambtenaar wordt in dezelfde gemeente. Meestal stapt iemand zelf op, maar een raadsmeerderheid kan er ook toe besluiten.”
Heringa is ‘huiverig’ voor het uitbreiden van die mogelijkheid, omdat dat tot misbruik zou kunnen leiden. Hij ziet evenmin iets in het sneller ontnemen van het kiesrecht via een uitspraak van de rechter, zoals Van den Heuvel voorstelt. “Het kiesrecht is een fundamenteel onderdeel van iemands burgerschap.”
Zware straf
Ook Marcel Boogers, hoogleraar regionaal bestuur aan de Universiteit Twente, vindt het afpakken van het passief kiesrecht ‘een hele zware straf’. “Zelfs mensen die het bonter maken dan Van Rey – met moord en doodslag – houden hun kiesrecht.”
Wat Boogers betreft is strengere wetgeving niet nodig. “Een affaire als die van Van Rey komt niet zoveel voor. En als het gebeurt, is de kans klein dat iemand opnieuw op een lijst komt. Dat dat toch is gebeurd, en dat Van Rey ook nog eens zo populair blijft, is tamelijk uitzonderlijk. Als dit vaker gaat voorkomen, is het te overwegen de wet aan te passen. Maar vooralsnog is het zelfreinigend vermogen van de politiek voldoende.”
Afpakken kiesrecht uitzonderlijk
Een rechter kan iemands recht om gekozen te worden afpakken als extra straf in uitzonderlijke gevallen. Is een veroordeelde op dat moment volksvertegenwoordiger, dan verliest hij zijn zetel meteen. Corruptie is geen grond om een politicus uit te sluiten van het kiesrecht. Het rommelen met stempassen (waarvoor Van Rey ook is veroordeeld) kan dat wel zijn, maar alleen in combinatie met een celstraf van een jaar of meer. Van Rey kreeg een werkstraf.
Het OM had geen ontneming van Van Reys kiesrecht geëist. Wel wilde justitie dat Van Rey drie jaar geen bestuurlijk ambt mag bekleden, zoals dat van wethouder. Maar de rechter acht de kans op herhaling klein, en ging niet mee in die eis.
Volgens de kiesraad is het al jaren niet gebeurd dat de rechter iemand uitsloot van het kiesrecht.
AD 10.09.2016 Jos van Rey hoeft niet te vrezen voor zijn zetel in de Provinciale Staten van Limburg. De meeste andere partijen zien niets in een debat. Ze willen hem ook niet vragen de eer aan zichzelf te houden, meldt De Limburger.
De gemeenteraad van Roermond had Van Rey wel gevraagd op te stappen. Hij is veroordeeld voor corruptie in de tijd dat hij wethouder was. Nu zit hij daar in de gemeenteraad.
,,Wij hebben een dringend beroep gedaan op de heer Van Rey om zijn fouten te erkennen. Alleen hij kan de ontstane politieke impasse doorbreken. Een groot bestuurder weet wat hem te doen staat in het belang van iedereen die onze stad lief heeft”, schreef de Roermondse coalitie.
240 uur taakstraf
Oud-VVD-senator Van Rey weigert echter, ondanks de wens van een meerderheid van de gemeenteraad van Roermond, op te stappen als raadslid. Hij werd in juli veroordeeld tot een taakstraf van 240 uur wegens corruptie.
De rechtbank meent dat Van Rey zich liet omkopen door een projectontwikkelaar. Zo zou hij reizen naar vastgoedbeurzen hebben aangenomen. Ook acht de rechter stembusfraude bewezen. Het ronselen van stemmen niet en ook van witwaspraktijken werd Van Rey vrijgesproken. Hij ging tegen de uitspraak in beroep.
Van Rey is eveneens lid van de Provinciale Staten in Maastricht. De Statenleden vinden het een lokale kwestie. ‘Dit is een zaak voor de gemeenteraad in Roermond. Daar hebben de zaken plaatsgevonden toen Van Rey bestuurder was’, zegt de SP bijvoorbeeld.
Trouw 09.09.2016 Ondanks zijn veroordeling wil Jos van Rey raadslid blijven. Die wens leidde gisteravond tot een fel raadsdebat.
Ik ben geruïneerd, maar ik loop niet weg, ook niet uit de raad, aldus Jos van Rey.
Een raadsmeerderheid in Roermond wil af van Jos van Rey. De oud-wethouder moet de eer aan zichzelf houden en opstappen als raadslid, zo was de oproep gisteren van alle partijen in de Roermondse gemeenteraad – behalve zijn eigen Liberale Volkspartij Roermond (LVR).
De oproep volgt op Van Rey’s veroordeling tot 240 uur werkstraf in juli. “Het handelen van Van Rey is politiek en moreel verwerpelijk. En hij toont geen inkeer”, zei CDA-fractievoorzitter Marc Breugelmans gisteren in een emotioneel debat.
Van Rey piekert er niet over om te vertrekken. “Ik ben geruïneerd”, zei hij met overslaande stem. “Maar ik loop niet weg, ook niet uit de raad.” Meer dan ‘een dringend beroep’ op de nog altijd populaire Van Rey kunnen de partijen niet doen.
U probeert van deze raadszaal een rechtszaal te maken, aldus Dré Peters.
Lopende rechtszaak
Van Rey werd in 2014, twee jaar na zijn val als VVD-wethouder, in de raad verkozen met een nieuwe partij. De LVR werd met tien zetels de grootste, maar de zeven andere partijen hielden de club van Van Rey buiten de coalitie. LVR-fractievoorzitter Dré Peters reageerde woest op de oproep van Breugelmans. “U probeert van deze raadszaal een rechtszaal te maken”, zei hij.
Het is gebruikelijk dat politici zich niet met een lopende rechtszaak bemoeien. Maar volgens Breugelmans was de weg vrij voor een debat, nu Van Rey in eerste aanleg veroordeeld is. Volgens de rechtbank in Rotterdam liet Van Rey zich door projectontwikkelaar Piet van Pol omkopen met buitenlandse reisjes, en had hij VVD-partijgenoot Ricardo Offermanns geen antwoorden mogen doorspelen tijdens diens sollicitatie als burgemeester van Roermond.
“We hebben sinds 2012 niet bij deze kwestie stilgestaan”, stelde Breugelmans. “Dat het OM en Van Rey in hoger beroep gaan, ontslaat ons niet van de plicht nu politiek en moreel te oordelen.”
Raadsleden krijgen voor hun stichtingen en verenigingen dikke donaties van bedrijven
Dikke donaties
De LVR sloeg gisteravond terug door anderen te beschuldigen. Volgens Peters zouden Breugelmans en andere raadsleden ‘voor hun stichtingen en verenigingen dikke donaties krijgen van bedrijven’. “Onze meldingen daarover belanden bij de burgemeester in een diepe lade. Er gebeurt al anderhalf jaar niets mee”, haalde Peters uit naar CDA-burgemeester Rianne Donders-De Leest.
Volgens Donders waren de meldingen van de LVR voor haar geen reden om tot actie over te gaan. “Het helpt u en de raad niet om te suggereren dat ik niet integer ben en anderen hier niet integer zijn”, reageerde ze ge-emotioneerd.
De avond eindigde in een patstelling. Breugelmans is bang dat Van Rey opnieuw in de fout gaat, en kondigde aan dat de coalitie bij het zakendoen met de LVR voorlopig niets met Van Rey te maken wil hebben. “Het vertrouwen in Van Rey is weg, en tussen ons en de LVR zit een diepe kloof. Vandaaruit moeten we verder.”
Burgemeester Donders probeerde de raadsvergadering positief af te sluiten. “Dit soort kwetsbaarheid bij bestuurders, die willen we nooit meer terug. Kunnen wij elkaar daarin vinden?” vroeg ze de LVR. Peters bevestigde dat, schoorvoetend.
BB 08.09.2016 De gemeenteraad van Roermond is in meerderheid het vertrouwen in Jos van Rey als raadslid verloren. Van Rey is veroordeeld voor corruptie en enkele andere zaken, maar toont geen enkele inkeer. Dat is schadelijk voor de stad en het bestuur in Roermond. Van Rey zou hieruit conclusies moeten trekken en weten wat hem te doen staat.
Niet dwingen
Dat bleek uit de woorden van CDA-fractievoorzitter Marc Breugelmans, die namens de zeven coalitiepartijen een beroep op Van Rey deed om op te stappen. Hem dwingen kunnen ze niet. Breugelmans zei niet uit te sluiten dat Van Rey in de toekomst dezelfde fout weer maakt.
Vertrouwen
Fractievoorzitter Dré Peters van de partij van Van Rey, de LVR, reageerde als door een wesp gestoken. Breugelmans moet opstappen, zei hij, en hij riep Van Rey op om te blijven zitten.
‘U gaat niet over het trekken van conclusies door Van Rey’, fulmineerde Peters. ‘Daar gaan de mensen over die op hem stemmen.’ Peters viel uit tegen Breugelmans: ‘De burgers hebben vertrouwen in Van Rey en u gaat zeggen: Van Rey moet biezen pakken. Dat kunt u niet verlangen. Ook niet tijdens de verkiezingen in 2018!’
Geruïneerd
Een geëmotioneerde Jos van Rey zei dat zes families zijn geruïneerd door politieke vijanden. ‘Mijn leven is geruïneerd. Ik heb altijd geklankbord in het belang van Roermond. Hij die zonder zonden is, werpt de eerste steen!’ En hij concludeerde: ‘Ik loop niet weg!’
Positie Tilman Schreurs
Overigens ontsnapte ook Tilman Schreurs niet aan de aandacht van de coalitie. Net als Van Rey vroeger voor de VVD wethouder in Roermond, en veroordeeld wegens corruptie. Hij is nu directeur van de Ontwikkelingsmaatschappij Midden-Limburg OML. Niet lang meer, als het aan Roermond ligt. Binnenkort buigt een gemeentelijke commissie zich over zijn positie binnen OML. Ten slotte besloot de coalitie de relatie met de Roermondse projectontwikkelaar Piet van Pol onder de loep te nemen. Hij werd in Rotterdam veroordeeld wegens omkoping van Schreurs en Van Rey. (ANP)
AD 08.09.2016 De gemeenteraad van Roermond is in meerderheid het vertrouwen in Jos van Rey als raadslid verloren. Van Rey is veroordeeld voor corruptie en enkele andere zaken, maar toont geen enkele inkeer. Dat is schadelijk voor de stad en het bestuur in Roermond. Van Rey zou hieruit conclusies moeten trekken en weten wat hem te doen staat.
Dat bleek uit de woorden van CDA-fractievoorzitter Marc Breugelmans, die namens de zeven coalitiepartijen een beroep op Van Rey deed om op te stappen. Fractievoorzitter Dré Peters van de partij van Van Rey, de LVR, reageerde als door een wesp gestoken. Breugelmans moet opstappen, zei hij, en hij riep Van Rey op om te blijven zitten.
VK 08.09.2016 De gemeenteraad van Roermond is in meerderheid het vertrouwen in Jos van Rey als raadslid verloren. Van Rey is veroordeeld voor corruptie en enkele andere zaken, maar toont geen enkele inkeer. Dat is schadelijk voor de stad en het bestuur in Roermond. Van Rey zou hieruit conclusies moeten trekken en weten wat hem te doen staat.
Dat bleek uit de woorden van CDA-fractievoorzitter Marc Breugelmans, die namens de zeven coalitiepartijen een beroep op Van Rey deed om op te stappen. Breugelmans zei niet uit te sluiten dat Van Rey in de toekomst dezelfde fout weer maakt.
Fractievoorzitter Dré Peters van de partij van Van Rey, de LVR, reageerde als door een wesp gestoken. Breugelmans moet opstappen, zei hij, en hij riep Van Rey op om te blijven zitten.
‘U gaat niet over het trekken van conclusies door Van Rey’, fulmineerde Peters. ‘Daar gaan de mensen over die op hem stemmen.’ Peters viel uit tegen Breugelmans: ‘De burgers hebben vertrouwen in Van Rey en u gaat zeggen: Van Rey moet biezen pakken. Dat kunt u niet verlangen. Ook niet tijdens de verkiezingen in 2018!’
Een geëmotioneerde Jos van Rey zei dat zes families zijn geruïneerd door politieke vijanden. ‘Mijn leven is geruïneerd. Ik heb altijd geklankbord in het belang van Roermond. Hij die zonder zonden is, werpt de eerste steen!’ En hij concludeerde: ‘Ik loop niet weg!’
Overigens ontsnapte ook Tilman Schreurs niet aan de aandacht van de coalitie. Net als Van Rey vroeger voor de VVD wethouder in Roermond, en veroordeeld wegens corruptie. Hij is nu directeur van de Ontwikkelingsmaatschappij Midden-Limburg OML. Niet lang meer, als het aan Roermond ligt. Binnenkort buigt een gemeentelijke commissie zich over zijn positie binnen OML.
Ten slotte besloot de coalitie de relatie met de Roermondse projectontwikkelaar Piet van Pol onder de loep te nemen. Hij werd in Rotterdam veroordeeld wegens omkoping van Schreurs en Van Rey.
NU 08.09.2016 Een meerderheid in de gemeenteraad van Roermond heeft het vertrouwen in Jos van Rey als raadslid verloren.
Van Rey is veroordeeld voor corruptie en enkele andere zaken, maar toont volgens de gemeenteraad geen berouw. Dat is volgens de raad schadelijk voor de stad en het bestuur in Roermond.
CDA-fractievoorzitter Marc Breugelmans deed namens de zeven coalitiepartijen een beroep op Van Rey om op te stappen.
Van Rey reageerde in zijn betoog emotioneel en getergd. “Mijn leven is geruïneerd en u doet daar nog een schepje bovenop”, zei van Rey. Volgens de politicus is het debat niet in het belang van Roermond, maar een “afleidingsmanoeuvre”. “Want verder gebeurt er niets door het college in Roermond.”
Van Rey benadrukte dat hij wil aanblijven als raadslid. “Ik doe het voor Roermond. Voor mezelf heb ik het nooit gedaan.”
Debat in gemeenteraad Roermond om raadslid Van Rey
Consequenties
De Roermondse raad kwam donderdagavond op verzoek van de zes coalitiepartijen in een extra vergadering bijeen om te praten over de consequenties van de veroordeling van Van Rey. De voormalig VVD-wethouder maakt deel uit van oppositiepartij LVR, de Liberale Volkspartij Roermond.
Op de agenda stond de integriteit van Van Rey, diens functioneren als raadslid en de betekenis van het vonnis tegen Van Rey voor het functioneren van de raad.
De rechtbank in Rotterdam veroordeelde op 12 juli ook vriend van Van Rey en projectontwikkelaar Piet van Pol, wegens omkoping. Voormalig VVD-wethouder Tilman Schreurs kreeg weliswaar geen straf, maar werd ook veroordeeld wegens corruptie. Van Pol en Schreurs staan ook als gespreksonderwerp op de agenda van de extra raad.
BB 06.09.2016 De tienkoppige fractie van de Liberale Volkspartij Roermond (LVR) dreigt komende donderdagavond met opstappen als de dan bijeen geroepen extra raadsvergadering ontaardt in een ‘tribunaal’ tegen LVR-coryfee Jos van Rey. De raad buigt zich dan namelijk over het vonnis van de rechtbank in Rotterdam, die Van Rey onder meer veroordeelde wegens corruptie en lekken uit een vertrouwenscommissie.
Raadslid
Van Rey trad in oktober 2012 af als VVD-wethouder, toen de politie invallen deed in onder meer zijn woning op verdenking van corruptie. Zijn VVD kwam in Roermond in de oppositie terecht. De LVR werd in september 2013 opgericht toen de VVD dreigde Van Rey wegens twijfels aan zijn integriteit uit de partij te zetten. Van de toen elf VVD-raadsleden stapten er zeven over naar de nieuwe partij. Door deze zet kon Van Rey raadslid blijven, zij het niet langer voor de partij, waarvan hij al vijftig jaar lid was.
Praten Na de verkiezingen in 2014 kwam de LVR in de oppositie terecht. De LVR wil donderdag best praten over de gevolgen van het vonnis voor de bestuurscultuur in Roermond. Maar als Van Rey wordt aangevallen, stapt de LVR en bloc op, dreigt vicefractievoorzitter Dirk Franssen. (ANP)
Telegraaf 06.09.2016 De tienkoppige fractie van de Liberale Volkspartij Roermond (LVR) dreigt donderdagavond op te stappen als de extra raadsvergadering ontaardt in een ,,tribunaal’’ tegen LVR-coryfee Jos van Rey. De raad buigt zich dan over het vonnis van de rechtbank in Rotterdam, die Van Rey onder meer veroordeelde wegens corruptie en lekken uit een vertrouwenscommissie.
Van Rey trad in oktober 2012 af als VVD-wethouder, toen de politie invallen deed in onder meer zijn woning op verdenking van corruptie. Zijn VVD kwam in Roermond in de oppositie terecht. De LVR werd in september 2013 opgericht toen de VVD dreigde Van Rey wegens twijfels aan zijn integriteit uit de partij te zetten. Van de toen elf VVD-raadsleden stapten er zeven over naar de nieuwe partij. Door deze zet kon Van Rey raadslid blijven, zij het niet langer voor de partij, waarvan hij al vijftig jaar lid was.
Na de verkiezingen in 2014 kwam de LVR in de oppositie terecht. De LVR wil donderdag best praten over de gevolgen van het vonnis voor de bestuurscultuur in Roermond. Maar als Van Rey wordt aangevallen, stapt de LVR en bloc op, dreigt vicefractievoorzitter Dirk Franssen.
Telegraaf 05.09.2016 Het Heerlense raadslid Christian Petermann, twee weken geleden veroordeeld tot een geldboete van 500 euro, waarvan de helft voorwaardelijk, voor het beledigen van een officier van justitie op Twitter, gaat niet in hoger beroep tegen deze straf. Dat bevestigt hij tegenover De Telegraaf. Ook het Openbaar Ministerie (OM) in Limburg ziet hiervan af, waardoor deze zaak definitief klaar is.
Petermann vergeleek op Twitter officier van justitie Anja Janssen-de Boer met een kampbeul uit de Tweede Wereldoorlog, naar aanleiding van de strafeis in de corruptiezaak tegen politicus Jos van Rey, voor wie Petermann tijdens de provinciale verkiezingen campagneleider was geweest. ’Ik hoop dat Anja Janssen-De Boer oftewel ’de Irma Grese van het OM’ nog vanavond verongelukt’, schreef hij. Grese was een beruchte kampbewaakster.
„Een hoger beroep zet geen zoden aan de dijk”, zegt Petermann, na hierover overleg te hebben gevoerd met zijn advocaten Serge Weening en Joost de Bruin. „Ook gezien mijn politieke en zakelijke carrière is het beter dat deze zaak nu helemaal klaar is. Ik ga die boete van 250 euro betalen.”
Resie Peters, persofficier van justitie van het OM in Limburg, geeft aan dat er „voor justitie geen aanleiding was om hoger beroep aan te tekenen in deze zaak”.
BB 24.08.2016 De gemeenteraad van Roermond komt op 8 september in een extra vergadering bijeen om te praten over de consequenties van de veroordeling van raadslid en voormalig VVD-wethouder Jos van Rey wegens corruptie.
Integriteit
De extra raad komt er op verzoek van de zes coalitiepartijen. Van Rey maakt deel uit van oppositiepartij LVR, de Liberale Volkspartij Roermond. De raad bespreekt onder meer de gedragscode voor raadsleden. Die ziet toe op hun integriteit. Op de agenda staat de integriteit van Van Rey, diens functioneren als raadslid en de betekenis van het vonnis tegen Van Rey voor het functioneren van de raad.
Corruptie
De rechtbank in Rotterdam veroordeelde op 12 juli Van Rey onder meer wegens corruptie. Ook zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol werd veroordeeld, wegens omkoping. Voormalig VVD-wethouder Tilman Schreurs kreeg weliswaar geen straf, maar werd ook veroordeeld wegens corruptie. Van Pol en Schreurs staan ook als gespreksonderwerp op de agenda van de extra raad. (ANP)
NU 24.08.2016 De gemeenteraad van Roermond komt op 8 september in een extra vergadering bijeen om te praten over de consequenties van de veroordeling van raadslid en voormalig VVD-wethouder Jos van Rey wegens corruptie.
De extra raad komt er op verzoek van de zes coalitiepartijen. Van Rey maakt deel uit van oppositiepartij LVR, de Liberale Volkspartij Roermond.
De raad bespreekt onder meer de gedragscode voor raadsleden. Die ziet toe op hun integriteit. Op de agenda staat de integriteit van Van Rey, diens functioneren als raadslid en de betekenis van het vonnis tegen Van Rey voor het functioneren van de raad.
De rechtbank in Rotterdam veroordeelde op 12 juli Van Rey onder meer wegens corruptie. Ook zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol werd veroordeeld, wegens omkoping. Voormalig VVD-wethouder Tilman Schreurs kreeg weliswaar geen straf, maar werd ook veroordeeld wegens corruptie. Van Pol en Schreurs staan ook als gespreksonderwerp op de agenda van de extra raad.
BB 22.08.2016 Het Heerlense raadslid Christian Petermann (40) is maandag veroordeeld wegens het beledigen van het Openbaar Ministerie en een officier van justitie. Daarin vergeleek hij een officier van justitie in het proces tegen de Roermondse politicus Jos van Rey met SS-kampbewaakster Irma Grese.
Van Rey
De rechtbank De rechtbank in Maastricht veroordeelde Petermann tot een geldboete van 500 euro, waarvan 250 voorwaardelijk. Petermann noemde in de bewuste tweet de strafeis tegen Van Rey buitenproportioneel, om daar in één adem aan toe te voegen: ‘Ik hoop dat Anja Janssen-De Boer oftewel “de Irma Grese” van het OM’ nog vanavond verongelukt.’
Concentratiekampen
In twee kranteninterviews zou hij ook gezegd hebben ‘dat de ellende door OM veroorzaakt 27 keer erger is dan die in de concentratiekampen’. Petermann ontkent dit. De rechtbank acht dit niet bewezen en spreekt Petermann hierin vrij van belediging. Ook acht de rechtbank niet bewezen dat Petermann het door twee kranten afgedrukte begrip ‘kampbeul’ heeft gebruikt in de vergelijking met de Rotterdamse officier van justitie. Dat hij Janssen-De Boer heeft vergeleken met Irma Grese – een kampbeul in nazi-Duitsland – ontkent hij niet.
Vrijheid van meningsuiting
De rechter moest beslissen over de vraag of de tweet onder belediging en smaad valt, of onder vrijheid van meningsuiting, zoals de verdediging bepleitte. Volgens de rechtbank was de tweet opzettelijk beledigend en valt daarmee niet onder de vrijheid van meningsuiting.
Onnodig kwetsend
De rechtbank noemde de tweet onnodig kwetsend en beledigend. De tweet bracht de officier in diskrediet en tastte haar waardigheid aan. In het voordeel van Petermann sprak volgens de rechtbank dat hij herhaaldelijk spijt heeft betuigd over de tweet. Het Openbaar Ministerie had twee weken geleden veertig uur taakstraf waarvan de helft voorwaardelijk geëist, maar de rechtbank achtte alleen een geldboete aan de orde.
Petermann overlegt nog met zijn raadsman Serge Weening of hij in hoger beroep gaat. (ANP)
NU 22.08.2016 Het Heerlense raadslid Christian Petermann (40) is maandag veroordeeld wegens het beledigen van het Openbaar Ministerie en een officier van justitie.
In een tweet vergeleek hij een officier van justitie in het proces tegen de Roermondse politicus Jos van Rey met SS-kampbewaakster Irma Grese. De rechtbank in Maastricht veroordeelde Petermann tot een geldboete van 500 euro, waarvan 250 euro voorwaardelijk.
Petermann noemde in de bewuste tweet de strafeis tegen Van Rey buitenproportioneel, om daar in één adem aan toe te voegen: “Ik hoop dat Anja Janssen-De Boer oftewel ‘de Irma Grese’ van het OM nog vanavond verongelukt.”
De rechtbank noemde de tweet onnodig kwetsend en beledigend. Het bericht bracht de officier in diskrediet en tastte haar waardigheid aan.
Ellende
In twee kranteninterviews zou hij ook gezegd hebben dat de door het OM veroorzaakte ‘ellende’ “27 keer erger” is “dan die in de concentratiekampen”. Petermann ontkent dit. De rechtbank acht dit niet bewezen en spreekt Petermann hierin vrij van belediging.
De rechter moest beslissen over de vraag of de tweet onder belediging en smaad valt, of onder vrijheid van meningsuiting, zoals de verdediging bepleitte. Volgens de rechtbank was de tweet opzettelijk beledigend en valt daarmee niet onder de vrijheid van meningsuiting.
Het Openbaar Ministerie had twee weken geleden veertig uur taakstraf waarvan de helft voorwaardelijk geëist, maar de rechtbank achtte alleen een geldboete aan de orde. Petermann overlegt nog met zijn raadsman Serge Weening of hij in hoger beroep gaat.
Telegraaf 22.08.2016 Het Heerlense raadslid Christian Petermann is maandag veroordeeld tot een geldboete van 500 euro, waarvan de helft voorwaardelijk, voor het beledigen van een officier van justitie op Twitter. Hij vergeleek haar op het sociale medium met een kampbeul uit de Tweede Wereldoorlog. Tegen Petermann was een boete van 500 euro en een taakstraf van veertig uur, waarvan twintig voorwaardelijk, geëist.
Petermann had naar aanleiding van de strafeis in de corruptiezaak tegen politicus Jos van Rey, voor wie hij tijdens de provinciale verkiezingen campagneleider was geweest, op 10 mei in een discussie getweet over de zaaksofficier in dat proces. „Ik hoop dat Anja Janssen-De Boer oftewel ‘de Irma Grese van het OM’ nog vanavond verongelukt”, schreef hij. Grese was een beruchte SS-kampbewaakster in diverse concentratiekampen gedurende de Tweede Wereldoorlog.
Later verklaarde Petermann dat Janssen-De Boer nu eenmaal de uitstraling van een kampbeul heeft, en dat wat zij doet nog 27 keer erger is dan wat Irma Grese had uitgevreten in de Tweede Wereldoorlog.
Ook zei Petermann dat filmregisseur Paul Verhoeven, mocht hij een film over Auschwitz willen maken, Anja Janssen-De Boer kan casten als kampbeul.
De rechtbank in Maastricht noemde de tweet onnodig kwetsend en beledigend. De tweet bracht de officier in diskrediet en tastte haar waardigheid aan.
Petermann verwijderde zijn tweets al vrij snel na ’een algemeen opgelaaide discussie rondom de eis’. Toch bleef hij achter zijn vergelijking met de kampbeul staan, omdat ze volgens hem allebei ’kil, nors, hard en vilein’ zijn en ze wat betreft uiterlijk op elkaar lijken.
De bewuste tweet is na een verwoede prive conversatie geuit en daarna meteen verwijderd. Mijn excuses aan het OM en de betreffende OvJ. 10:59 – 12 mei 2016
AD 22.08.2016 Het Heerlense raadslid Christian Petermann (40) is vandaag veroordeeld wegens het beledigen van het Openbaar Ministerie en een officier van justitie. In een tweet vergeleek hij een officier van justitie in het proces tegen de Roermondse politicus Jos van Rey met SS-kampbewaakster Irma Grese.
De rechtbank in Maastricht veroordeelde Petermann tot een geldboete van 500 euro, waarvan 250 voorwaardelijk.
Petermann noemde in de bewuste tweet de strafeis tegen Van Rey buitenproportioneel, om daar in één adem aan toe te voegen: ,,Ik hoop dat Anja Janssen-De Boer oftewel ‘de Irma Grese’ van het OM’ nog vanavond verongelukt.”
De rechtbank noemde de tweet onnodig kwetsend en beledigend. De tweet bracht de officier in diskrediet en tastte haar waardigheid aan.
In twee kranteninterviews zou hij ook gezegd hebben ,,dat de ellende door OM veroorzaakt 27 keer erger is dan die in de concentratiekampen”. Petermann ontkent dit. De rechtbank acht dit niet bewezen en spreekt Petermann hierin vrij van belediging.
Ook acht de rechtbank niet bewezen dat Petermann het door twee kranten afgedrukte begrip ‘kampbeul’ heeft gebruikt in de vergelijking met de Rotterdamse officier van justitie. In het voordeel van Petermann sprak volgens de rechtbank dat hij herhaaldelijk spijt heeft betuigd over de tweet.
Alleen geldboete
De rechter moest beslissen over de vraag of de tweet onder belediging en smaad valt, of onder vrijheid van meningsuiting, zoals de verdediging bepleitte. Volgens de rechtbank was de tweet opzettelijk beledigend en valt daarmee niet onder de vrijheid van meningsuiting.
Het Openbaar Ministerie had twee weken geleden veertig uur taakstraf waarvan de helft voorwaardelijk geëist, maar de rechtbank achtte alleen een geldboete aan de orde. Petermann overlegt nog met zijn raadsman Serge Weening of hij in hoger beroep gaat.
Telegraaf 22.08.2016 Het Heerlense raadslid Christian Petermann (40) hoort maandag welk vonnis de rechtbank in Maastricht over hem velt voor zijn zogenoemde ‘kampbeultweet’. Daarin vergeleek hij een officier van justitie in het proces tegen de Roermondse politicus Jos van Rey met SS-kampbewaakster Irma Grese.
Hij noemde in de bewuste tweet de strafeis tegen Van Rey buitenproportioneel, om daar in één adem aan toe te voegen: ,,Ik hoop dat Anja Janssen-De Boer oftewel ‘de Irma Grese’ van het OM’ nog vanavond verongelukt.”
In twee kranteninterviews zou hij ook gezegd hebben ,,dat de ellende door OM veroorzaakt 27 keer erger is dan die in de concentratiekampen”. Petermann ontkent dit.
Het Openbaar Ministerie heeft tijdens de behandeling van de zaak veertig uur taakstraf waarvan twintig uur voorwaardelijk tegen Petermann geëist. Bovendien moet hij als het aan de aanklager ligt, 500 euro in de kas van de stichting Auschwitz storten.
De rechtbank in Rotterdam heeft Van Rey inmiddels op 12 juli veroordeeld tot 240 uur taakstraf. De oud-VVD’er stond terecht voor omkoping, verkiezingsfraude en witwassen.
Telegraaf 08.08.2016 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft maandag voor de rechtbank in Maastricht een taakstraf van 40 uur waarvan 20 uur voorwaardelijk geëist tegen het Heerlense raadslid Christian Petermann wegens smaad en belediging. Bovendien moet Petermann een storting van 500 euro doen in de kas van de stichting Auschwitz.
De 40-jarige Heerlenaar stond terecht voor het verzenden van wat inmiddels bekendstaat als de ,,kampbeultweet’’. Daarin vergeleek Petermann een officier van justitie in het proces tegen de Roermondse politicus Jos van Rey met SS-kampbewaakster Irma Grese. In twee kranteninterviews zou hij gezegd hebben ,,dat de ellende door OM veroorzaakt 27 keer erger is dan die in de concentratiekampen”. Petermann ontkent dit.
Hij noemde in de bewuste tweet de strafeis tegen Van Rey buitenproportioneel, om daar in één adem aan toe te voegen: ,,Ik hoop dat Anja Janssen-De Boer oftewel ‘de Irma Grese’ van het OM’ nog vanavond verongelukt.” Deze doodsverwensing neemt het OM hoog op, ook al sprak Petermann ter zitting zijn spijt uit over de tweet.
Dik uur vertraging
Volgens onze verslaggever was de zaak met „dik een uur vertraging” begonnen. De advocaat van Peterman vroeg tijdens de zitting ook om nietigheid van dagvaarding, daar ging de officier van justitie niet mee akkoord. De rechtbank gaat over het verzoek nadenken. De zaak werd gekenmerkt door „juridisch getouwtrek door OvJ en advocaten over de inhoud van de dagvaarding”, aldus onze verslaggever.
Extra zwaar telt dat verdachte volksvertegenwoordiger is, aldus het OM. Anders dan de raadslieden van Petermann betoogden, vallen diens uitingen volgens het OM niet onder vrijheid van meningsuiting.
Daar komt voor het OM bij dat de tweet van Petermann de rechtsgang in de strafzaak tegen Jos van Rey verstoord heeft. Zowel de rechtbank Rotterdam als de verdediging van Van Rey hekelde de tweet. De verdediging vroeg om vrijspraak. De rechtbank doet 22 augustus uitspraak.
Telegraaf 26.07.2016 Tilman Schreurs gaat in hoger beroep tegen zijn veroordeling in de corruptiezaak rondom Jos van Rey. 1Limburg schrijft dat de advocaat van Schreurs heeft laten weten dat zijn cliënt uit principiële overwegingen beroep aantekent.
Schreurs werd schuldig bevonden, maar kreeg geen straf opgelegd. Volgens de rechtbank speelde Schreurs maar een kleine rol. Bovendien heeft hij reeds berouw getoond. Schreurs heeft door zijn veroordeling wel een strafblad.
AD 26.07.2016 Na het OM en Jos van Rey gaat ook oud-wethouder van Roermond Tilman Schreurs in hoger beroep tegen de veroordeling in de corruptiezaak rondom de Van Rey. Dat meldt 1Limburg vandaag.
Schreurs werd schuldig bevonden, omdat hij heeft mee ging op voetbalreizen die projectontwikkelaar en vriend Piet van Pol voor hem betaalde. De oud-wethouder van Roermond kreeg echter geen straf opgelegd omdat hij volgens de rechtbank een kleine vis was in de grote zaak. Daarnaast heeft hij berouw getoond, meldt 1Limburg.
Volgens zijn advocaat wil Schreurs uit principiële overwegingen beroep aantekenen. Er staat immers een veroordeling en daarmee heeft Schreurs een strafblad.
Gisteren liet projectontwikkelaar Piet van Pol weten in hoger beroep te willen gaan. Vorige week liet ook voormalig VVD-politicus en oud-wethouder in Roermond Jos van Rey weten zich niet neer te leggen bij de veroordeling door de rechtbank in Rotterdam. Van Rey werd veroordeeld tot 240 uur taakstraf. Ook het Openbaar Ministerie ging tegen de uitspraak in beroep.
BB 20.07.2016 Na het Openbaar Ministerie (OM) gaat nu ook ex-VVD-politicus Jos van Rey in hoger beroep tegen de veroordeling door de rechtbank in Rotterdam tot 240 uur taakstraf. Dat laat Van Rey woensdag via zijn advocate Gitte Stevens weten. Van Rey besloot tot het hoger beroep omdat ook het OM in beroep gaat. Mocht het OM afzien van dat beroep, dan zal ook Jos van Rey zijn beslissing heroverwegen, laat zijn raadsvrouwe weten.
Werkstraf
De rechtbank oordeelde dat Van Rey zich heeft laten omkopen door zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol, die daarvoor werd veroordeeld tot 100 uur werkstraf. Verder lekte hij uit een vertrouwenscommissie en is schuldig bevonden aan stembusfraude. Het OM had twee jaar cel geëist wegens voor omkoping, verkiezingsfraude en witwassen. Stevens had vrijspraak bepleit. (ANP)
VK 20.07.2016 Na het Openbaar Ministerie (OM) gaat nu ook ex-VVD-politicus Jos van Rey in hoger beroep tegen de veroordeling door de rechtbank in Rotterdam tot 240 uur taakstraf. Dit laat Van Rey woensdag via zijn advocate Gitte Stevens weten.
Lees ook
De Rotterdamse rechtbank legde oud-wethouder Jos van Rey van Roermond voor corruptie, verkiezingsfraude en lekken ‘slechts’ een taakstraf op van 240 uur.Het Openbaar Ministerie had 2 jaar cel geëist. (+)
Van Rey besloot tot het hoger beroep omdat ook het OM in beroep gaat. Mocht het OM afzien van dat beroep, dan zal ook Jos van Rey zijn beslissing heroverwegen, laat zijn raadsvrouwe weten.
De rechtbank oordeelde dat Van Rey zich heeft laten omkopen door zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol, die daarvoor werd veroordeeld tot 100 uur werkstraf. Verder lekte hij uit een vertrouwenscommissie en is schuldig bevonden aan stembusfraude.
Het OM had twee jaar cel geëist wegens voor omkoping, verkiezingsfraude en witwassen. Stevens had vrijspraak bepleit.
NU 20.07.2016 Jos van Rey gaat in hoger beroep tegen zijn veroordeling voor het schenden van de geheimhoudingsplicht, stempasfraude en omkoping. Hij kreeg een werkstraf van 240 uur opgelegd.
Het Openbaar Ministerie liet direct na de uitspraak al weten in hoger beroep te gaan.
”Gezien de feiten die de rechtbank bewezen acht, vinden wij de straf veel te laag”, aldus een woordvoerder van het OM na het oordeel. ”Corruptie is corruptie. Een beetje corrupt bestaat niet”, motiveert hij de beslissing om een hogere rechter te raadplegen.
Van Rey besloot tot het hoger beroep omdat ook het OM in beroep gaat. Mocht het OM afzien van dat beroep, dan zal ook Jos van Rey zijn beslissing heroverwegen, laat zijn raadsvrouwe weten.
Van Pol
De rechtbank oordeelde dat Van Rey zich heeft laten omkopen door zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol, die daarvoor werd veroordeeld tot 100 uur werkstraf. Verder lekte hij uit een vertrouwenscommissie en is schuldig bevonden aan stembusfraude.
Het OM had twee jaar cel geëist wegens voor omkoping, verkiezingsfraude en witwassen. Stevens had vrijspraak bepleit.
Telegraaf 20.07.2016 Na het Openbaar Ministerie (OM) gaat nu ook ex-VVD-politicus Jos van Rey in hoger beroep tegen de veroordeling door de rechtbank in Rotterdam tot 240 uur taakstraf. Dat laat Van Rey woensdag via zijn advocate Gitte Stevens weten.
Van Rey besloot tot het hoger beroep omdat ook het OM in beroep gaat. Mocht het OM afzien van dat beroep, dan zal ook Jos van Rey zijn beslissing heroverwegen, laat zijn raadsvrouwe weten.
De rechtbank oordeelde dat Van Rey zich heeft laten omkopen door zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol, die daarvoor werd veroordeeld tot 100 uur werkstraf. Verder lekte hij uit een vertrouwenscommissie en is schuldig bevonden aan stembusfraude.
Het OM had twee jaar cel geëist wegens voor omkoping, verkiezingsfraude en witwassen. Stevens had vrijspraak bepleit.
AD 20.07.2016 Na het Openbaar Ministerie gaat nu ook ex-VVD-politicus Jos van Rey in hoger beroep tegen de veroordeling door de rechtbank in Rotterdam tot 240 uur taakstraf. Dat laat Van Rey vandaag via zijn advocate Gitte Stevens weten.
Van Rey besloot pas tot het hoger beroep toen hij hoorde dat het OM ook in beroep gaat volgens 1Limburg. Als het OM daarvan afziet, dan zal ook van Rey zijn beslissing heroverwegen, laat Stevens weten.
De Limburgse politicus Jos van Rey (VVD) werd een week geleden veroordeeld tot een werkstraf van 240 uur wegens omkoping. Hij nam giften en zakenreisjes aan van een bevriende projectontwikkelaar, terwijl hij als zeer ervaren politicus had moeten weten dat dit in het kader van omkoping werd gedaan.
Smeergeld
Meteen na het vonnis gaf het Openbaar Ministerie al aan in hoger beroep te gaan omdat het de uitgesproken straf te laag vond. Het OM eiste eerder twee jaar celstraf tegen van Rey omdat hij smeergeld zou hebben aangenomen van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol, in ruil voor opdrachten.
Nog niet besloten
De twee andere verdachten, van Pol en oud-wethouder Tilman Schreurs, hebben nog niet besloten of ze wel of niet beroep aantekenen tegen het oordeel van de rechtbank Rotterdam.
Van Pol werd wegens omkoping veroordeeld tot een taakstraf van honderd uur, Schreurs werd schuldig bevonden zonder strafoplegging. Hij nam deel aan twee door Van Pol bekostigde voetbalreizen.
Telegraaf 14.07.2016 Gemeenteraadslid Christian Petermann in Heerlen wordt vervolgd omdat hij een officier van justitie heeft vergeleken met een beul uit een concentratiekamp.
Petermann moet voor de rechter verschijnen voor een tweet die hij in mei plaatste. Dat deed hij na de eis van het Openbaar Ministerie tegen Jos van Rey. Petermann schreef: „Ik hoop dat Anja Janssen-De Boer, oftewel ’de Irma Grese van het OM’, nog vanavond verongelukt.” Grese was kampbewaakster in Ravensbrück, Auschwitz en Bergen-Belsen. Ze werd in december 1945 opgehangen door de Britten.
De meeste gemeenteraadsleden in Heerlen willen dat Petermann opstapt, maar hij wil dat niet. Hij heeft excuses aangeboden en vindt dat de kous daarmee af is.
Het raadslid nam eerder een time-out van een maand vanwege alle consternatie die de tweet met zich meebracht. Daarover zei hij eerder: „Ik heb besloten om het politieke en publieke leven een maand te verlaten en te werken aan een stuk zelfreflectie.”
De zaak tegen Petermann dient op 8 augustus, meldt 1Limburg donderdag.
AD 14.07.2016 Raadslid Christian Petermann uit het Limburgse Heerlen moet zich voor de rechter verantwoorden vanwege een door hem verstuurde tweet. In die tweet vergeleek hij een officier van Justitie met een kampbeul en wenste haar dood.
Ik hoop dat Anja Janssen-De Boer, oftewel ‘de Irma Grese van het OM’, nog vanavond verongelukt, aldus Tweet Christian Petermann.
Petermann verstuurde begin mei een tweet met de tekst: ,,Ik hoop dat Anja Janssen-De Boer, oftewel ‘de Irma Grese van het OM’, nog vanavond verongelukt.” Grese was een SS-kampbewaakster tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het was Petermann’s reactie op de strafeis tegen oud-VVD’er Jos van Rey.
De bewuste tweet is na een verwoede prive conversatie geuit en daarna meteen verwijderd. Mijn excuses aan het OM en de betreffende OvJ. 10:59 AM – 12 May 2016
Verwijderd
Het raadslid heeft inmiddels zijn excuses aangeboden voor de tweet en deze verwijderd, maar een deel van de Heerlense raad vindt dat niet genoeg. Een meerderheid van de raadsleden wil dat hij opstapt. Petermann peinst daar echter niet over.
Het landelijk parket van het OM deed uiteindelijk aangifte tegen Petermann. Het noemt zijn tekst ‘ongepast en een grove belediging voor de officier van justitie in kwestie’. De zaak wordt op 8 augustus behandeld.
Trouw 12.07.2016 Het is een vonnis waarop vooral duizenden ambtenaren, raadsleden en wethouders hebben gewacht. Verkrampt waren ze, door de media-onthullingen in de zaak Van Rey, de harde aantijgingen van justitie, en de juist zalvende woorden van de advocaten.
Wat mag een bestuurder eigenlijk nog in Nederland? En wat niet? Om geen risico te lopen, deden ze het liefst maar zo weinig mogelijk. Integrisme, noemen wetenschappers die overdreven angst om te worden beschuldigd van niet-integer gedrag. Een duidelijk vonnis in de zaak Van Rey zou daar een einde aan moeten maken.
Maar máákt het vonnis dat de Rotterdamse rechtbank gisteren uitspraak ook een einde aan die bestuurlijke kramp? De ogenschijnlijk milde straffen wekken de indruk dat de heren er met hun grensoverschrijdende gedrag mee weg komen.
Voor ex-wethouder Jos van Rey een taakstraf van 240 uur, voor projectontwikkelaar Piet van Pol een taakstraf van 100 uur, en wél een schuldigverklaring, maar géén strafoplegging voor ex-wethouder Tilman Scheurs. Justitie had maar liefst twee jaar geëist tegen Van Rey en Van Pol, en een werkstraf tegen Scheurs.
Genuanceerd vonnis
Maar toch: wie de snelle samenvatting van het vonnis laat voor wat ie is, en in de motivering van 150 pagina’s duikt, moet constateren dat de rechtbank een genuanceerd vonnis heeft geproduceerd. Het document rekent keihard af met de Limburgse vriendjespolitiek, maar bevat ook sneren naar justitie die wel erg snel (te zware) conclusies trok. Nog belangrijker: het leest als een handleiding voor ambtenaren en bestuurders.
Van Rey bijvoorbeeld, was zeer lang topambtenaar waardoor hij heel goed wist welke regels golden. Hij moest wel doorzien dat mensen belang hebben om hem te beïnvloeden. Hij heeft volgens de rechter keer op keer onvoldoende afstand gehouden van degenen met wie als wethouder zaken moest doen. Daardoor heeft hij niet gehandeld als een integer politicus en het vertrouwen in de integriteit van het openbaar bestuur geschaad.
Van Rey heeft volgens de rechtbank de indruk gewekt dat er in Roermond een voor-wat-hoort-wat-fraudecultuur was waarbij het beeld van vriendjespolitiek en belangenverstrengeling bijna niet meer te onderdrukken is.
Feitelijk heeft Van Rey in de benoemingprocedure voor een nieuwe burgemeester voor Roermond de wettelijke geheimhoudingsplicht geschonden door met kandidaat Ricardo Offermans te ‘klankborden’. Volgens Van Rey is dat gebruikelijk in de politiek. Geen sprake van, aldus het vonnis. De ex-wethouder heeft van de procedure een ‘poppenkast’ gemaakt.
Scherpe grens
Van Rey is volgens de rechtbank ook omgekocht door Van Pol die geld stortte op de rekening van een bedrijf van Van Reys kinderen, dat hij als VVD-partij-kas gebruikte. Ook moeten voetbalreizen en door Van Pol betaalde bezoeken aan internationale vastgoedbeurzen als omkoping worden gezien. Reizen die de Van Rey met de Van Pols maakten naar Saint Tropez vallen daar niet onder, omdat die niet zakelijk maar vriendschappelijk waren.
Van Pol is volgens de rechtbank de actieve omkoper en ex-wethouder Tilman Scheurs is in dit dossier een relatief kleine vis, met slechts wat door Van Pol betaalde voetbalreizen. Maar ook die vallen onder omkoping.
Met het begrip ‘corruptie’ heeft de rechtbank meer moeite. Justitie heeft niet hard weten te maken dat er werkelijk geld in Van Reys zakken is verdwenen, en ook niet dat het geld beslissingen heeft beïnvloed. Ook is niet duidelijk dat projectontwikkelaars met de ‘gekochte steun’ enorme winsten hebben gemaakt.
Die omstandigheden in combinatie met de hoge leeftijd van de verdachten (dus geen kans op herhaling) en de persoonlijke en financiële schade die zij hebben geleden, bracht de rechtbank gisteren uiteindelijk bij de taakstraffen. Toch is het oordeel over de Limburgse bestuurscultuur er niet minder hard om. In pagina’s technisch-juridische argumentatie legt de rechtbank feilloos een scherpe grens tussen wat er kan, en niet kan in het openbaar bestuur. Maar de rechter weet het ergens in die pagina’s ook in één Hollandse zin samen te vatten: in alle gevallen kan een ambtenaar of bestuurder dreigend wangedrag ‘op z’n klompen aanvoelen’. Dat is een weinig juridische benadering, maar duidelijker kan het niet.
AD 12.07.2016 De Limburgse politicus Jos van Rey (VVD) is veroordeeld tot een werkstraf van 240 uur wegens omkoping. Hij nam giften en zakenreisjes aan van een bevriende projectontwikkelaar, terwijl hij als zeer ervaren politicus had moeten weten dat dit in het kader van omkoping werd gedaan. Justitie acht de straf veel te laag en gaat in hoger beroep.
Van Rey heeft zich niet als een integer politicus gedragen, aldus Rechtbank Rotterdam.
Vonnis
‘Een bestuurder van de gemeente Roermond die in een lange reeks van jaren -vaak vanuit (initieel) goede motieven -met oog voor de belangen van de gemeente en haar burgers, de grenzen opzocht, deze vrijwel steeds naderde en menigmaal ook, soms welbewust, overschreed’.
Van Rey (71) werd volgens de rechtbank omgekocht met voetbalreizen, vastgoedbeurzen en betalingen aan het bedrijf van zijn kinderen. Ook schond hij zijn geheimhoudingsplicht en rommelde hij met stempassen. Van de burgemeestersbenoeming in Roermond heeft hij volgens de rechtbank ‘een poppenkast’ gemaakt. Het Openbaar Ministerie kwam in mei met een eis van twee jaar celstraf en gaat nu in hoger beroep. ,,Gezien de feiten die de rechtbank bewezen acht, vinden wij de straf veel te laag”, zegt een woordvoerder van het OM. ,,Een beetje corrupt bestaat niet.”
Niet integer
De rechtbank kwam vandaag met een uitgebreid vonnis. Volgens de rechters heeft Van Rey ‘keer op keer onvoldoende afstand gehouden’ en ‘gedroeg hij zich niet als integer politicus’. ‘Hij heeft daarmee schade toegebracht aan het aanzien van het openbaar bestuur’. Wel stelde de rechtbank vast dat het beeld van een man die miljoenen in zijn eigen zakken stak, niet klopt. Het OM heeft wat dat betreft volgens de rechtbank niet kunnen overtuigen.
Vrijspraak
Volgens de rechtbank zijn ook niet alle strafbare feiten tegen hem bewezen is er in het dossier sprake van ‘vele tinten grijs’. Zo moeten bepaalde reisjes tussen de politicus en de projectontwikkelaar bijvoorbeeld gezien worden in het kader van hun vriendschap. Dat is niet strafbaar. Ook voor het witwassen van geld en het ronselen van stemmen ziet de rechtbank geen wettig en overtuigend bewijs. De rechtbank heeft meegewogen dat de zaak veel media-aandacht trok. Van Rey heeft een blanco strafblad en gezien alle schijnwerpers die op hem zijn gericht, ligt het niet voor de hand dat hij nogmaals in de fout gaat.
Aan de ene kant ben ik opgelucht, aan de andere kant teleurgesteld, aldus Jos van Rey.
Van Rey
Van Rey laat in een reactie weten na te denken over een hoger beroep. ,,We gaan eerst dat vonnis van 88 pagina’s eens goed lezen en bestuderen. Aan de ene kant ben ik opgelucht, aan de andere kant teleurgesteld. Ik vind het geen omkoping als je met een vriend naar voetbalwedstrijden of vastgoedbeurzen gaat.”
De advocate van Van Rey is blij dat de rechtbank meerdere keren heeft vastgesteld dat het hier niet om gemeenschapsgeld gaat. ,,Er is geen geld van Roermonders verdwenen in de zakken van Van Pol”, aldus Gitte Stevens. De advocate weet nog niet of een hoger beroep opportuun is. ,,Je kunt principieel in hoger beroep gaan, maar je kunt ook principieel verder gaan met je leven.”
Twee jaar
Het OM eiste eerder twee jaar celstraf tegen Van Rey omdat hij smeergeld zou hebben aangenomen van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol, in ruil voor opdrachten. Ook zou hij zijn geheimhoudingsplicht hebben geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012. Hij zou sollicitatievragen en de juiste antwoorden hebben doorgespeeld naar zijn favoriete kandidaat.
Van Rey was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De VVD heeft Van Rey uit de partij gezet. Van Rey zelf heeft alle beschuldigingen altijd van de hand gewezen.
Raad Roermond praat nog niet over zaak Van Rey
De gemeenteraad van Roermond spreekt donderdag in de raadsvergadering niet over de veroordeling van voormalig wethouder Jos van Rey. Dat hebben de fractievoorzitters afgesproken.
De fractievoorzitters vinden het net als de gemeente nog te vroeg voor een inhoudelijke reactie. ,,Zorgvuldigheid gaat boven snelheid”, aldus de gemeente in een verklaring.
Wel spreekt de gemeente over ,,de opdracht aan de overheid om elke dag een betrouwbare overheid te zijn, waar geen sprake mag zijn van de schijn van belangenverstrengeling of vriendjespolitiek waar de rechter aan heeft gerefereerd”.
Relevant
De provincie Limburg onderzoekt of het vonnis relevant is voor het provinciale integriteitsbeleid. Formeel heeft de rechtszaak geen betrekking op de provincie Limburg, maar desondanks worden de overwegingen in het vonnis over de aantasting van de integriteit van het openbaar bestuur nader bestudeerd.
De commissaris van de Koning, Theo Bovens, geeft geen inhoudelijke reactie over het vonnis.
Telegraaf 12.07.2016 De gemeenteraad van Roermond spreekt donderdag in de raadsvergadering niet over de veroordeling van voormalig wethouder Jos van Rey. Dat hebben de fractievoorzitters afgesproken.
De fractievoorzitters vinden het net als de gemeente nog te vroeg voor een inhoudelijke reactie. ,,Zorgvuldigheid gaat boven snelheid”, aldus de gemeente in een verklaring.
Wel spreekt de gemeente over ,,de opdracht aan de overheid om elke dag een betrouwbare overheid te zijn, waar geen sprake mag zijn van de schijn van belangenverstrengeling of vriendjespolitiek waar de rechter aan heeft gerefereerd”.
De provincie Limburg onderzoekt of het vonnis relevant is voor het provinciale integriteitsbeleid. Formeel heeft de rechtszaak geen betrekking op de provincie Limburg, maar desondanks worden de overwegingen in het vonnis over de aantasting van de integriteit van het openbaar bestuur nader bestudeerd.
De commissaris van de Koning, Theo Bovens, geeft geen inhoudelijke reactie over het vonnis.
Telegraaf 12.07.2016 Het Openbaar Ministerie gaat in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechter dinsdag dat Jos van Rey een taakstraf van 240 uur moet uitvoeren. Het OM had twee jaar gevangenisstraf tegen de ex-politicus geëist wegens omkoping, verkiezingsfraude en witwassen.
,,Gezien de feiten die de rechtbank bewezen acht, vinden wij de straf veel te laag”, aldus een woordvoerder van het OM. ,,Corruptie is corruptie. Een beetje corrupt bestaat niet”, motiveert hij de beslissing om een hogere rechter te raadplegen. Er moet ook een signaal van uitgaan naar andere bestuurders, zegt hij. ,,Niet-integer gedrag wordt niet geaccepteerd.”
Naast de voormalige VVD-politicus werd ook zijn vriend, projectontwikkelaar Piet van Pol, veroordeeld tot een taakstraf, in zijn geval van 100 uur.
De rechtbank noemde Van Rey ,,onhandig”. ,,Keer op keer hield hij onvoldoende afstand van relaties en ook handelde hij niet als een integer politicus.” Keihard bewijs voor omkoping en fraude is er volgens de rechtbank niet.
Zo werd de vriendschap tussen de politicus en de projectontwikkelaar hen niet nagedragen. Ze ondernamen tripjes samen met hun gezinnen, die afwisselend door beide heren werden betaald. ,,Vriendschap, geen omkoping”, oordeelde de rechtbank.
Opgelucht en teleurgesteld
Van Rey toonde zich zowel opgelucht als teleurgesteld. Of hij eveneens in beroep gaat, weet hij nog niet. ,,Ik ga eerst die 88 pagina’s van het vonnis bestuderen.”
De gemeenteraad van Roermond spreekt donderdag nog niet over de veroordeling van voormalig wethouder Jos van Rey. De fractievoorzitters en de gemeente vinden het te vroeg voor een inhoudelijke reactie.
De provincie Limburg onderzoekt of het vonnis relevant is voor het provinciale integriteitsbeleid.
BB 12.07.2016 Ex-politicus Jos van Rey heeft dinsdag een taakstraf van 240 uur gekregen. Dat heeft de rechtbank in Rotterdam bepaald. Tegen de oud-VVD’er was twee jaar cel geëist.
Niet integer
Van Rey stond terecht voor omkoping, verkiezingsfraude en witwassen in zijn provincie Limburg. De rechtbank noemde Van Rey ,,onhandig”. ,,Keer op keer hield hij onvoldoende afstand van relaties en ook handelde hij niet als een integer politicus.” Maar keihard bewijs voor omkoping en fraude is er voor de rechtbank niet.
Ook taakstraf Van Pol
Zo was er de innige vriendschap met Piet van Pol. Projectontwikkelaar en al veertig jaar de beste vriend van Van Rey. Ze ondernamen vele tripjes samen met hun gezinnen, die afwisselend door beide heren werden betaald. ,,Vriendschap, geen omkoping”, oordeelde de rechtbank.Toch is ook Van Pol veroordeeld tot een taakstraf, 100 uur in zijn geval, omdat een aantal keer wel de grenzen zijn overschreden. Tegen hem was eveneens twee jaar cel geëist. Van Pol was niet aanwezig in de rechtbank dinsdag.
Hoger beroep
Het Openbaar Ministerie gaat in hoger beroep tegen de uitspraak dat Jos van Rey een taakstraf van 240 uur moet uitvoeren. Van Rey, die zelf aanwezig was om te uitspraak aan te horen, weet nog niet of hij in hoger beroep gaat tegen de uitspraak.,,Ik ga eerst die 88 pagina’s van het vonnis bestuderen.” Hij is zowel opgelucht als teleurgesteld, liet hij na afloop weten.
Van Rey was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De VVD heeft Van Rey uit de partij gezet. (ANP)
VK 12.07.2016 Jos van Rey heeft 240 uur taakstraf opgelegd gekregen. Hij hoeft dus niet 2 jaar de cel in, zoals het Openbaar Ministerie eiste. Dit vonniste de rechtbank in Rotterdam dinsdag. Van Rey is veroordeeld wegens corruptie, het lekken van informatie uit de vertrouwenscommissie en gerommel met volmachtstemmen bij verkiezingen.
Jos van Rey reageerde dinsdag enigszins opgelucht maar ook teleurgesteld op het vonnis van de rechtbank in Rotterdam. Hij hoeft niet 2 jaar de cel in, zoals het Openbaar Ministerie had geëist, maar kreeg 240 uur taakstraf wegens corruptie, het lekken van informatie uit de vertrouwenscommissie en gerommel met volmachtstemmen bij verkiezingen.
Met de veroordeling van die feiten is hij het niet eens. Maar of Van Rey in hoger beroep gaat, wist hij nog niet. ‘We gaan eerst het vonnis van 88 pagina’s bestuderen’, zei de oud-wethouder van Roermond. ‘Met een vriend naar voetbalwestrijden en vastgoedbeurzen gaan, leggen wij toch anders uit.’
Het Openbaar Ministerie gaat wel in beroep, zo kondigde een woordvoerder direct na het vonnis al aan. ‘We zijn heel tevreden dat hij voor corruptie is veroordeeld. Maar we vinden de straf te laag en zijn het ook niet eens dat bij een jarenlange vriendschap geen sprake van corruptie kan zijn.’
‘Een hel’
‘Van Rey is een geval uit het boekje’
‘Juist degene die altijd zo fel ageerde tegen de kleffe vriendjespolitiek in het katholieke zuiden lijkt nu in zijn eigen zwaard te zijn gevallen’, zegt Hans Nelen, hoogleraar criminologie, vandaag in een interview over Van Rey (+). ‘Je zou verwachten dat je dan extra voorzichtig bent. Verder is het fascinerend om te zien hoe hij alles ontkent en in zijn eigen wereld leeft.’
Bij het vonnis liet de rechter ook meewegen dat Van Rey het justitieel onderzoek als ‘een hel’ heeft ervaren en dat hij moest aftreden als wethouder en Eerste Kamerlid. Projectontwikkelaar Piet van P. kreeg 100 uur taakstraf wegens actieve omkoping.
Een derde verdachte, oud-wethouder Tilman Schreurs, werd eveneens schuldig bevonden aan corruptie: het bezoeken van twee voetbalwedstrijden van Oranje op kosten van Van P. Maar omdat hij ‘als kleine vis onderdeel is geworden van een heel groot strafproces met alle nadelige gevolgen vandien’, legde de rechtbank hem geen straf op.
Rechtbankvoorzitter Jacco Janssen las in de rechtbank een samenvatting voor van de uitgebreide vonnissen tegen het drietal. Hij onderstreepte het belang van wettig en overtuigend bewijs. ‘Vriendjespolitiek’ alleen is niet voldoende om corruptie strafrechtelijk te bewijzen. ‘Zeker niet als de vriendjes dat al bijna een half mensenleven zijn.’
Lekken uit de vertrouwenscommissie
‘Allemaal beeldvorming’
‘Als je me niet kent en ziet wat er in de publiciteit komt, dan denk je: die Van Rey is de grootste schooier van Nederland. Het is allemaal beeldvorming, veroorzaakt door het OM en de meeste media. Het systeem in Nederland kan iemand kapot maken zonder dat er ook maar een greintje bewijs is’, zei Van Rey in april in een interview (+) met de Volkskrant.
De rechtbank acht bewezen dat Van Rey de kieswet heeft overtreden door informatie te lekken uit de vertrouwenscommissie die de voordracht moest doen van een nieuwe burgemeester in Roermond. Hij speelde concrete vragen en antwoorden door aan twee VVD-kandidaten: Ricardo Offermanns (die zelf is veroordeeld voor het aannemen van die informatie) en Vincent Zwijnenberg. ‘Hij heeft de procedure gemaakt tot een poppenkast’, aldus voorzitter Janssen.
Over de omstreden Teeven-tap, die door een technische storing is mislukt, was de rechtbank duidelijk. ‘Er is geen bewijs voor de stelling van sabotage’, zo stelde hij in reactie op het verweer van de verdediging. ‘Het is volstrekt onaannemelijk dat Teeven opdracht zou hebben gegeven om het tapsysteem stil te leggen.’
Door de rechtbank ook wel aangeduid als ‘verkiezingsgeknoei’. Bij Van Rey zijn meerdere stempassen en volmachten van kiezers gevonden. De rechtbank meent dat de ex-VVD’er wel het oogmerk heeft gehad om volmachten in strijd met de wet te gebruiken bij verkiezingen. ‘Een volmachtgever moet weten wie de gevolmachtigde is. Dat is evident’, aldus de rechtbank. Maar het gaat maar om een beperkt aantal volmachten en er is niet geconstateerd dat misbruik is gemaakt van de verleende volmachten. Van het ronselen van stemmen, een ander verwijt van het OM, werd Van Rey helemaal vrijgesproken.
Witwassen
Het OM verwijt de Limburgse politicus dat hij 175 duizend euro heeft witgewassen: hij liet de inkomsten voor advieswerk storten op de rekening van Liba, het bedrijfje dat vooral bedoeld is om verkiezingscampagnes van de VVD te financieren. Daarmee zou hij bewust inkomstenbelasting hebben ontdoken. Van Rey noemde dat in een interview met de Volkskrant zelfs de zwaarste beschuldiging: ‘Het is alsof ik drugsgeld heb witgewassen.’
De rechtbank sprak hem echter vrij van witwassen. Volgens de rechter handelde Van Rey slechts op advies van zijn belastingadviseur. Het is een fiscale kwestie, onderstreepte de verdediging in het pleidooi. De rechter ging daarin mee, vooral omdat de rechtbank Zeeland-West-Brabant in een aparte procedure het beroep van Van Rey onlangs gegrond achtte.
Van Rey zou zich als wethouder hebben laten omkopen door Van P. en twee andere ondernemers, voor een totaal bedrag van circa een ton. De rechtbank ging uitgebreid in op dit zwaarste verwijt aan het adres van de Limburgse politicus en hield een genuanceerd betoog. Vakantiereisjes met zijn vriend Van P. konden niet als omkoping worden beschouwd, of dat nou stedentrips of logeerpartijen in de vakantievilla in Saint-Tropez waren: bij uitingen van een jarenlange vriendschap kan geen sprake zijn van corruptie.
De reisjes naar voetbalwedstrijden en vastgoedbeurzen hadden echter een meer zakelijk karakter. Daarvan had Van Rey kunnen weten dat Van P. er bepaalde bedoelingen mee had: de wethouder paaien met het oogmerk er zelf ooit beter van te worden. Datzelfde geldt voor donaties aan de verkiezingskas. Zeker ‘een zeer lang topambtenaar’ had moeten doorzien dat mensen er belang bij hadden om hem te beïnvloeden, aldus de rechtbank.
Maar gezien het blanco strafblad en het feit dat het jarenlange onderzoek ‘hun sporen in het leven van de verdachte hebben achtergelaten’ vond de rechtbank een gevangenisstraf niet passend. Daarom legde hij voor alle feiten de maximale taakstraf op. De rechter ging ook niet mee met de eis van het OM tot een beroepsverbod in het openbaar bestuur voor 3 jaar.
NU 12.07.2016 Voormalig VVD-wethouder van Roermond Jos van Rey is dinsdag veroordeeld tot een taakstraf van 240 uur en niet tot twee jaar gevangenisstraf zoals door het Openbaar Ministerie werd geëist. Het OM gaat in hoger beroep.
Van Rey krijgt de maximum taakstraf voor het schenden van de geheimhoudingsplicht, stempasfraude en omkoping door zijn bevriende projectontwikkelaar Piet van Pol. De rechtbank in Rotterdam beargumenteert de lagere straf door te stellen dat Van Rey strafrechterlijk verwijt valt te maken, maar minder groot dan gesteld.
”Gezien de feiten die de rechtbank bewezen acht, vinden wij de straf veel te laag”, aldus een woordvoerder van het OM. ”Corruptie is corruptie. Een beetje corrupt bestaat niet”, motiveert hij de beslissing om een hogere rechter te raadplegen. Er moet ook een signaal van uitgaan naar andere bestuurders, zegt hij. ”Niet-integer gedrag wordt niet geaccepteerd.”
Vertrouwenscommissie
Vast is komen te staan dat Van Rey als lid van de vertrouwenscommissie informatie lekte aan kandidaten bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012.
Van Rey werd vrijgesproken van het ronselen van stemmen voor de Provinciale Statenverkiezingen, omdat hij geen mensen persoonlijk heeft benaderd om stempassen af te geven. Maar heeft hij wel de grens overschreden met het gebruik van meerdere stembiljetten, omdat volmachthebbers niet wisten aan wie ze hun volmacht gaven.
Omgekocht
De rechter achtte Van Rey schuldig aan omkoping door Van Pol omdat hij bij bepaalde giften had kunnen weten dat hier een tegenprestatie voor werd verwacht. De rechtbank stelt dat Van Rey werd gepaaid met voetbalreizen en bezoeken aan vastgoedbeurzen. De omkoping was wel in mindere mate dan werd gesteld door het OM. Er zijn geen miljoenen in de zakken van Van Rey verdwenen zoals werd beweerd.
Ook zag de rechter geen duidelijke overtuiging dat Van Rey smeergeld heeft aangenomen van Van Pol, in ruil voor opdrachten.
De rechtbank noemde Van Rey “onhandig”. ”Keer op keer hield hij onvoldoende afstand van relaties en ook handelde hij niet als een integer politicus.”
Eveneens achtte de rechtbank niet bewezen dat Van Rey geld heeft witgewassen. Er kan niet worden vastgesteld dat hij bewust een onjuiste belastingaangifte heeft gedaan. Zelfs als deze onjuist was, is dat hem niet verwijtbaar omdat hij handelde op basis van advies van zijn belastingadviseur.
Gemeenteraad
De gemeenteraad van Roermond spreekt donderdag in de raadsvergadering niet over de veroordeling van Van Rey. Dat hebben de fractievoorzitters afgesproken.
De fractievoorzitters vinden het net als de gemeente nog te vroeg voor een inhoudelijke reactie. “Zorgvuldigheid gaat boven snelheid”, aldus de gemeente in een verklaring.
Wel spreekt de gemeente over “de opdracht aan de overheid om elke dag een betrouwbare overheid te zijn, waar geen sprake mag zijn van de schijn van belangenverstrengeling of vriendjespolitiek waar de rechter aan heeft gerefereerd”.
Provincie Limburg
De provincie Limburg onderzoekt of het vonnis relevant is voor het provinciale integriteitsbeleid. Formeel heeft de rechtszaak geen betrekking op de provincie Limburg, maar desondanks worden de overwegingen in het vonnis over de aantasting van de integriteit van het openbaar bestuur nader bestudeerd.
De commissaris van de Koning, Theo Bovens, geeft geen inhoudelijke reactie over het vonnis.
Rechter doet uitspraak in zaak Jos van Rey
Van Pol
Oud-wethouder Tilman Schreurs is ook schuldig bevonden aan omkoping door Van Pol, maar krijgt geen straf omdat de rechtbank dat niet zinvol acht. Van Pol krijgt een taakstraf van 100 uur.
Van Rey was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. Vorig jaar is hij uit de partij gezet omdat hij namens een andere partij, de Volkspartij Limburg, in de Provinciale Staten zit.
Trouw 12.07.2016 Ex-politicus Jos van Rey heeft dinsdag een taakstraf van 240 uur gekregen. Tegen de oud-VVD’er was twee jaar cel geëist. Het Openbaar Ministerie (OM) gaat tegen de uitspraak in beroep.
Van Rey stond terecht voor omkoping, verkiezingsfraude en witwassen in zijn provincie Limburg. Hij was zelf aanwezig in de rechtbank van Rotterdam om het vonnis aan te horen.
Volgens de rechter heeft Van Rey inderdaad de geheimhoudingsplicht geschonden bij de sollicitatieprocedure voor een nieuwe Roermondse burgemeester in 2012. Ook heeft hij zich met voetbalwedstrijden en vastgoedbeurzen laten omkopen door de bevriende projectontwikkelaar Piet van Pol.
De rechtbank noemde Van Rey ‘onhandig’. “Keer op keer hield hij onvoldoende afstand van relaties en ook handelde hij niet als een integer politicus.” Maar keihard bewijs voor omkoping en fraude is er voor de rechtbank niet. Zo was er de innige vriendschap met Piet van Pol. Projectontwikkelaar en al veertig jaar de beste vriend van Van Rey. Ze ondernamen vele tripjes samen met hun gezinnen, die afwisselend door beide heren werden betaald. “Vriendschap, geen omkoping”, oordeelde de rechtbank.
Toch is ook Van Pol veroordeeld tot een taakstraf, 100 uur in zijn geval, omdat een aantal keer wel de grenzen zijn overschreden. Tegen hem was eveneens twee jaar cel geëist. Van Pol was niet aanwezig in de rechtbank.
Kleine vis
De derde verdachte, oud-wethouder Tilman Schreurs, heeft zich volgens de rechter eveneens laten omkopen door Van Pol, maar hij kreeg daarvoor geen straf opgelegd. Het strafproces heeft voor deze ‘kleine vis’ al veel gevolgen gehad, meent de rechter. Hem een straf opleggen zou ‘niet zinvol’ zijn.
Het OM gaat in hoger beroep. “Gezien de feiten die de rechtbank bewezen acht, vinden wij de straf veel te laag”, aldus een woordvoerder. “Corruptie is corruptie. Een beetje corrupt bestaat niet.” Er moet ook een signaal van uitgaan naar andere bestuurders, zegt hij. “Niet-integer gedrag wordt niet geaccepteerd.”
Van Rey, die de aantijgingen altijd heeft ontkend, liet na afloop weten opgelucht en teleurgesteld te zijn. Hij weet nog niet of hij zelf in beroeop gaat tegen het vonnis. “Ik ga eerst die 88 pagina’s van het vonnis bestuderen.”
Van Rey was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De VVD heeft Van Rey uit de partij gezet.
Elsevier 12.07.2016 Geen gevangenisstraf, maar ‘slechts’ een taakstraf voor de Limburgse politicus Jos van Rey. De rechtbank in Rotterdam noemde zijn handelen ‘onhandig’ en ‘niet integer’, maar harde bewijzen voor omkoping en fraude zijn er niet.
De rechtbank in Rotterdam bepaalt woensdag de straf voor de Limburgse politicus en zakenman Jos van Rey (71), die terecht staat voor onder meer corruptie. Hij hoeft niet de gevangenis in.
Van Rey zelf hoeft niet de gevangenis in, maar krijgt de maximum taakstraf van 240 uur. Ook zijn vriend Piet van Pol krijgt geen celstraf, maar een taakstraf van 100 uur.
Omdat het niet meer zinvol is om Tilman Scheurs als ‘kleine vis’ te straffen, krijgt hij geen straf, aldus de rechtbank. ‘Schuldig zonder straf’ luidt het oordeel. Het Openbaar Ministerie (OM) gaat in beroep tegen de uitspraak.
Van Rey stond terecht voor omkoping, verkiezingsfraude en witwassen in zijn provincie Limburg. De rechtbank noemde Van Rey ‘onhandig’. Volgens de rechtbank hield hij onvoldoende afstand van zijn relaties en handelde hij niet als een integere politicus, maar keihard bewijs voor omkoping en fraude is er voor de rechtbank niet.
Zo was er de innige vriendschap met Van Pol. Projectontwikkelaar en al veertig jaar de beste vriend van Van Rey. Ze ondernamen vele tripjes samen met hun gezinnen, die afwisselend door beide heren werden betaald. ‘Vriendschap, geen omkoping’, zegt de rechtbank.
OM eiste twee jaar
De straf is fors lager dan wat het Openbaar Ministerie (OM) wilde. Het OM eiste eerder twee jaar cel tegen de ex-VVD’er.
De rechtszaak tegen Van Rey had eigenlijk eind 2015 moeten beginnen, maar vanwege het grote aantal getuigen (in totaal 55) is de zaak vertraagd.
De ondernemer en ex-politicus van de VVD was in totaal veertien jaar lid van de Tweede Kamer, en ook enige tijd Senator voor de liberalen. Maar hij was vooral heel lang, van 1998 tot 2012, wethouder in Roermond, en in die hoedanigheid misschien wel machtiger en invloedrijker dan de burgemeester van de Limburgse stad.
Dat leverde hem de bijnaam ‘de onderkoning van Roermond’ op. Momenteel is hij Statenlid en gemeenteraadslid voor de Liberale Volkspartij, de partij die hij zelf oprichtte nadat hij in opspraak kwam. Want vanaf 2012 ging het goed mis voor de omstreden politicus.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier.
Telegraaf 12.07.2016 Oud-VVD’er Jos van Rey heeft dinsdag een taakstraf van 240 uur gekregen van de rechtbank in Rotterdam. De eis was twee jaar cel voor omkoping, verkiezingsfraude en witwassen. Van Rey was zelf aanwezig om te uitspraak aan te horen. Het OM gaat tegen de uitspraak in beroep.
Van Rey is zowel opgelucht als teleurgesteld, liet hij na afloop weten. Of hij in hoger beroep gaat tegen de uitspraak, weet hij nog niet. ,,Ik ga eerst die 88 pagina’s van het vonnis bestuderen.”
De rechtbank noemde Van Rey ,,onhandig”. ,,Keer op keer hield hij onvoldoende afstand van relaties en ook handelde hij niet als een integer politicus.” Maar keihard bewijs voor omkoping en fraude is er voor de rechtbank niet.
Vriendschap
Zo was er de innige vriendschap met Piet van Pol. Projectontwikkelaar en al veertig jaar de beste vriend van Van Rey. Ze ondernamen vele tripjes samen met hun gezinnen, die afwisselend door beide heren werden betaald. “Vriendschap, geen omkoping”, oordeelde de rechtbank.
Toch is ook Van Pol veroordeeld tot een taakstraf, 100 uur in zijn geval, omdat een aantal keer wel de grenzen zijn overschreden. Tegen hem was eveneens twee jaar cel geëist. Van Pol was niet aanwezig in de rechtbank dinsdag. Stortingen van Van Pol aan het bedrijfje Liba waren wél bedoeld om Van Rey om te kopen, vindt de rechtbank. Hier was géén sprake van een vriendendienst.
Collega-wethouder Tilman Schreurs ging ook regelmatig als zakenrelatie mee op dubieuze tripjes. Hij had moeten weten dat daar later tegenprestaties voor werden verwacht, vindt de rechtbank. Toch krijgt Schreurs geen straf.
Nieuwe burgemeester
Dat Van Rey zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012, vindt de rechtbank ’evident’. Hij speelde sollicitatievragen en de juiste antwoorden door naar zijn favoriete kandidaat. Volgens Van Rey is daar niets mis mee, maar daar was de rechter het niet mee eens.
De rechtbank vindt dat Van Rey ’een poppenkast’ maakte van de burgemeestersbenoeming. Maar de verkiezingsfraude was niet groot.
Ook acht de rechtbank bewezen dat Van Rey knoeide met volmachten van stembiljetten.
Witwassen
Van witwassen wordt de oud-VVD’er vrijgesproken, omdat niet vaststaat dat geld afkomstig is van een misdrijf.
Het zwaarste feit waar Van Rey van beschuldigd wordt, is corruptie. De rechtbank behandelt dit feit als laatste. Van belastingfraude wordt Van Rey vrijgesproken, omdat hij handelde naar advies van zijn belastingadviseur.
Raadslid
Van Rey was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De VVD heeft Van Rey uit de partij gezet. Van Rey zelf werpt alle beschuldigingen ver van zich. ,,Dit is te absurd voor woorden”, reageerde hij op de eis. ,,Ze hebben niks. Ik heb nooit uit eigenbelang gehandeld, nooit!”
1Limburg12.07.2016 Jos van Rey is veroordeeld tot een taakstraf van 240 uur, voor ambtelijke corruptie, schending van de geheimhoudingsplicht en gerommel met stemvolmachten.
Een gevangenisstraf, zoals de officier van justitie had geëist, is volgens de rechtbank niet op zijn plaats. Van Rey mag verder ook zijn politieke functies blijven uitoefenen. Ook dat had de aanklager anders gewild.
Veroordeling
Volgens de rechtbank in Rotterdam is Van Rey schuldig aan:
* Ambtelijke corruptie, door zich te laten omkopen door zijn vriend, de projectontwikkelaar Piet van Pol. Dat gebeurde in de vorm van giften aan het bedrijf Liba (dat op naam van kinderen van Van Rey staat) en door bezoeken aan vastgoedbeurzen
* Het schenden van de geheimhoudingsplicht tijdens de benoemingsprocedure voor de nieuwe burgemeester van Roermond
* Gerommel met een klein aantal volmachten voor de gemeenteraadsverkiezingen in Roermond
Vrijspraak
Hij werd vrijgesproken van:
* Het ontvangen van giften van Van Pol in de vorm van reisjes ‘met de families’.
* Het witwassen van geld. Daar is onvoldoende bewijs voor, oordeelt de rechtbank.
* Het ronselen van stemmen bij de raadsverkiezingen. Ook dit is volgens de rechtbank niet bewezen.
Geen groot voordeel
De rechtbank vindt dat Van Rey zich weliswaar door de projectontwikkelaar heeft laten omkopen, maar niet zodanig dat Van Pol er aantoonbaar groot voordeel van had. Verder oordeelde de rechtbank dat Van Rey waarschijnlijk nooit meer dezelfde fouten zal maken. Ook speelde de grote media-aandacht voor de zaak mee.
Rechtbankpresident Janssen spreekt het vonnis uit.
Eis van OM
Het Openbaar Ministerie eiste in mei een celstraf van twee jaar tegen Van Rey. Volgens het OM maakte hij zich schuldig aan ambtelijke corruptie, schending van de geheimhoudingsplicht bij de burgemeestersbenoeming in Roermond, stemfraude en witwassen. Naast een celstraf van twee jaar, werd ook geëist dat Van Rey drie jaar lang geen wethouder, gedeputeerde of minister mag zijn.
Rechtbankpresident Janssen over de schending van de geheimhouding door Van Rey.
Van Pol en Schreurs
Naast Jos van Rey hoorden ook Piet van Pol en oud-wethouder Tilman Schreurs woensdag hun vonnis. Van Pol kreeg een taakstraf van 100 uur. Schreurs werd schuldig bevonden zonder oplegging van straf.
Omkoping
Van Pol zou volgens justitie zowel Schreurs als Van Rey hebben omgekocht met reisjes en giften. Hij zou daarvoor -net als Van Rey- twee jaar achter de tralies moeten. Tegen Schreurs werd in mei een taakstraf van 180 uur geëist.
AD 12.07.2016 De Limburgse politicus Jos van Rey (VVD) is veroordeeld tot een werkstraf van 240 uur wegens omkoping. Hij nam giften en zakenreisjes aan van een bevriende projectontwikkelaar, terwijl hij als zeer ervaren politicus had moeten weten dat dit in het kader van omkoping werd gedaan. Justitie acht de straf veel te laag en gaat in hoger beroep.
Van Rey heeft zich niet als een integer politicus gedragen, aldus Rechtbank Rotterdam.
Vonnis
‘Een bestuurder van de gemeente Roermond die in een lange reeks van jaren -vaak vanuit (initieel) goede motieven -met oog voor de belangen van de gemeente en haar burgers, de grenzen opzocht, deze vrijwel steeds naderde en menigmaal ook, soms welbewust, overschreed’.
Van Rey (71) werd volgens de rechtbank omgekocht met voetbalreizen, vastgoedbeurzen en betalingen aan het bedrijf van zijn kinderen. Ook schond hij zijn geheimhoudingsplicht en rommelde hij met stempassen. Van de burgemeestersbenoeming in Roermond heeft hij volgens de rechtbank ‘een poppenkast’ gemaakt. Het Openbaar Ministerie kwam in mei met een eis van twee jaar celstraf en gaat nu in hoger beroep. ,,Gezien de feiten die de rechtbank bewezen acht, vinden wij de straf veel te laag”, zegt een woordvoerder van het OM. ,,Een beetje corrupt bestaat niet.”
Niet integer
De rechtbank kwam vandaag met een uitgebreid vonnis. Volgens de rechters heeft Van Rey ‘keer op keer onvoldoende afstand gehouden’ en ‘gedroeg hij zich niet als integer politicus’. ‘Hij heeft daarmee schade toegebracht aan het aanzien van het openbaar bestuur’. Wel stelde de rechtbank vast dat het beeld van een man die miljoenen in zijn eigen zakken stak, niet klopt. Het OM heeft wat dat betreft volgens de rechtbank niet kunnen overtuigen.
Vrijspraak
Volgens de rechtbank zijn ook niet alle strafbare feiten tegen hem bewezen is er in het dossier sprake van ‘vele tinten grijs’. Zo moeten bepaalde reisjes tussen de politicus en de projectontwikkelaar bijvoorbeeld gezien worden in het kader van hun vriendschap. Dat is niet strafbaar. Ook voor het witwassen van geld en het ronselen van stemmen ziet de rechtbank geen wettig en overtuigend bewijs. De rechtbank heeft meegewogen dat de zaak veel media-aandacht trok. Van Rey heeft een blanco strafblad en gezien alle schijnwerpers die op hem zijn gericht, ligt het niet voor de hand dat hij nogmaals in de fout gaat.
Aan de ene kant ben ik opgelucht, aan de andere kant teleurgesteld, aldus Jos van Rey.
Van Rey
Van Rey laat in een reactie weten na te denken over een hoger beroep. ,,We gaan eerst dat vonnis van 88 pagina’s eens goed lezen en bestuderen. Aan de ene kant ben ik opgelucht, aan de andere kant teleurgesteld. Ik vind het geen omkoping als je met een vriend naar voetbalwedstrijden of vastgoedbeurzen gaat.”
De advocate van Van Rey is blij dat de rechtbank meerdere keren heeft vastgesteld dat het hier niet om gemeenschapsgeld gaat. ,,Er is geen geld van Roermonders verdwenen in de zakken van Van Pol”, aldus Gitte Stevens. De advocate weet nog niet of een hoger beroep opportuun is. ,,Je kunt principieel in hoger beroep gaan, maar je kunt ook principieel verder gaan met je leven.”
Twee jaar
Het OM eiste eerder twee jaar celstraf tegen Van Rey omdat hij smeergeld zou hebben aangenomen van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol, in ruil voor opdrachten. Ook zou hij zijn geheimhoudingsplicht hebben geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012. Hij zou sollicitatievragen en de juiste antwoorden hebben doorgespeeld naar zijn favoriete kandidaat.
Van Rey was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De VVD heeft Van Rey uit de partij gezet. Van Rey zelf heeft alle beschuldigingen altijd van de hand gewezen.
Raad Roermond praat nog niet over zaak Van Rey
De gemeenteraad van Roermond spreekt donderdag in de raadsvergadering niet over de veroordeling van voormalig wethouder Jos van Rey. Dat hebben de fractievoorzitters afgesproken.
De fractievoorzitters vinden het net als de gemeente nog te vroeg voor een inhoudelijke reactie. ,,Zorgvuldigheid gaat boven snelheid”, aldus de gemeente in een verklaring.
Wel spreekt de gemeente over ,,de opdracht aan de overheid om elke dag een betrouwbare overheid te zijn, waar geen sprake mag zijn van de schijn van belangenverstrengeling of vriendjespolitiek waar de rechter aan heeft gerefereerd”.
Relevant
De provincie Limburg onderzoekt of het vonnis relevant is voor het provinciale integriteitsbeleid. Formeel heeft de rechtszaak geen betrekking op de provincie Limburg, maar desondanks worden de overwegingen in het vonnis over de aantasting van de integriteit van het openbaar bestuur nader bestudeerd.
De commissaris van de Koning, Theo Bovens, geeft geen inhoudelijke reactie over het vonnis.
Telegraaf 12.07.2016 Oud-VVD’er Jos van Rey heeft dinsdag een taakstraf van 240 uur gekregen van de rechtbank in Rotterdam. De eis was twee jaar cel voor omkoping, verkiezingsfraude en witwassen. Van Rey was zelf aanwezig om te uitspraak aan te horen. Het OM gaat tegen de uitspraak in beroep.
Van Rey is zowel opgelucht als teleurgesteld, liet hij na afloop weten. Of hij in hoger beroep gaat tegen de uitspraak, weet hij nog niet. ,,Ik ga eerst die 88 pagina’s van het vonnis bestuderen.”
De rechtbank noemde Van Rey ,,onhandig”. ,,Keer op keer hield hij onvoldoende afstand van relaties en ook handelde hij niet als een integer politicus.” Maar keihard bewijs voor omkoping en fraude is er voor de rechtbank niet.
Vriendschap
Zo was er de innige vriendschap met Piet van Pol. Projectontwikkelaar en al veertig jaar de beste vriend van Van Rey. Ze ondernamen vele tripjes samen met hun gezinnen, die afwisselend door beide heren werden betaald. “Vriendschap, geen omkoping”, oordeelde de rechtbank.
Toch is ook Van Pol veroordeeld tot een taakstraf, 100 uur in zijn geval, omdat een aantal keer wel de grenzen zijn overschreden. Tegen hem was eveneens twee jaar cel geëist. Van Pol was niet aanwezig in de rechtbank dinsdag. Stortingen van Van Pol aan het bedrijfje Liba waren wél bedoeld om Van Rey om te kopen, vindt de rechtbank. Hier was géén sprake van een vriendendienst.
Collega-wethouder Tilman Schreurs ging ook regelmatig als zakenrelatie mee op dubieuze tripjes. Hij had moeten weten dat daar later tegenprestaties voor werden verwacht, vindt de rechtbank. Toch krijgt Schreurs geen straf.
Nieuwe burgemeester
Dat Van Rey zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012, vindt de rechtbank ’evident’. Hij speelde sollicitatievragen en de juiste antwoorden door naar zijn favoriete kandidaat. Volgens Van Rey is daar niets mis mee, maar daar was de rechter het niet mee eens.
De rechtbank vindt dat Van Rey ’een poppenkast’ maakte van de burgemeestersbenoeming. Maar de verkiezingsfraude was niet groot.
Ook acht de rechtbank bewezen dat Van Rey knoeide met volmachten van stembiljetten.
Witwassen
Van witwassen wordt de oud-VVD’er vrijgesproken, omdat niet vaststaat dat geld afkomstig is van een misdrijf.
Het zwaarste feit waar Van Rey van beschuldigd wordt, is corruptie. De rechtbank behandelt dit feit als laatste. Van belastingfraude wordt Van Rey vrijgesproken, omdat hij handelde naar advies van zijn belastingadviseur.
Raadslid
Van Rey was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De VVD heeft Van Rey uit de partij gezet. Van Rey zelf werpt alle beschuldigingen ver van zich. ,,Dit is te absurd voor woorden”, reageerde hij op de eis. ,,Ze hebben niks. Ik heb nooit uit eigenbelang gehandeld, nooit!”
AD 12.07.2016 Moet oud-VVD’er Jos van Rey de cel in of niet? De Limburgse ex-politicus krijgt vandaag het oordeel van de rechtbank te horen. De eis is twee jaar cel voor omkoping, verkiezingsfraude en witwassen. Ook wil het Openbaar Ministerie dat hij drie jaar niet meer voor de overheid mag werken.
Het OM beschuldigt Van Rey ervan dat hij zijn geheimhoudingsplicht heeft geschonden als lid van de vertrouwenscommissie bij de benoeming van een nieuwe burgemeester van Roermond in 2012. Hij zou sollicitatievragen en de juiste antwoorden hebben doorgespeeld naar zijn favoriete kandidaat.
Ook zou Van Rey smeergeld hebben aangenomen van zijn vriend en projectontwikkelaar Piet van Pol, in ruil voor opdrachten. Tegen Van Pol is daarom ook twee jaar cel geëist, hij hoort ook dinsdag de uitspraak.
Van Rey was voor de VVD onder meer raadslid en wethouder in Roermond, lid van Provinciale Staten in Limburg en lid van de Eerste en Tweede Kamer. De VVD heeft Van Rey uit de partij gezet. Van Rey zelf werpt alle beschuldigingen ver van zich. ,,Dit is te absurd voor woorden”, reageerde hij op de eis. ,,Ze hebben niks. Ik heb nooit uit eigen belang gehandeld, nooit!”
Trouw 11.07.2016 Morgen oordeelt de rechter over de banden tussen projectontwikkelaar Piet van Pol en ex-wethouder Jos van Rey. Is Van Rey omgekocht? Een reconstructie van het jaar 2007, toen hij oppermachtig was.
8 oktober 2007, op weg naar München
Een vliegtuig zoeft door de lucht, ergens tussen Maastricht-Aachen Airport en het Duitse München. Aan boord Piet van Pol, projectontwikkelaar uit Roermond en vijf ‘vriendjes’, zoals Van Pol zegt. Ze zijn op weg naar een vastgoedbeurs. De privéjet is geregeld door Van Pols vaste reisbureau AZ Exclusive.
Van Pol kan tevreden zijn: aan boord is op zijn invitatie – niet op verzoek van het college van Roermond – ook Jos van Rey. Die gaat mee naar de zakenlunch die Van Pol rond de vastgoedbeurs organiseert. Van Pol hoopt er te spreken met mensen van Henderson Global Investors, een grote Londense beleggingsmaatschappij.
Hij wil graag met hen samenwerken in het nieuwe vastgoedproject Jazz City: woningen, horeca en winkels in Roermond. Van Pol heeft de mensen van Henderson al lekker gemaakt toen hij ze uitnodigde voor de lunch in München: Jos van Rey, ‘de belangrijkste beslisser van de stad Roermond’, zal erbij zijn.
Van Rey is in 2007 inderdaad de belangrijkste beslisser van Roermond. Bij de verkiezingen dat jaar wordt zijn VVD-fractie met negen zetels weer de grootste in de gemeenteraad. Dat komt met name dankzij de enorme populariteit van Van Rey. Hij is sinds 1998 onafgebroken wethouder, en zit sinds 1995 in Provinciale Staten in Limburg.
Het is Van Pol die de reis naar München betaalt. Van Rey maakt achteraf 1250 euro over, maar dat is volgens het Openbaar Ministerie slechts een kwart van de kosten die Van Pol voor Van Rey maakte: onder andere een suite in een vijfsterrenhotel. Het duo blijft de komende jaren samen vastgoedbeurzen bezoeken: in München, Cannes en Amsterdam. Daarnaast maken ze stedentrips. Meestal trekt Van Pol de beurs. Van Rey meldt de reizen in het college, maar zegt erbij dat hij ze zelf betaalt.
Kon van Rey de tegenprestatie verwachten?
Van Pol geeft tussen 2006 en 2012 zeker 91.000 euro uit aan Van Rey, stelt het OM. Van Rey liet zich omkopen, oordelen de officieren van justitie. Zij eisten in mei dit jaar twee jaar onvoorwaardelijke celstraf tegen zowel Van Rey als Van Pol. Tilman Schreurs, een andere Roermondse oud-wethouder, hoorde een taakstraf tegen zich eisen.
Morgen, bijna vier jaar na de val van Van Rey als wethouder en VVD-senator, doet de rechtbank in Rotterdam uitspraak in de zaak. Of Van Rey Van Pol inderdaad bevoordeelde, doet er juridisch niet eens zoveel toe. Ook de hoogte van het bedrag van de giften is wat het OM betreft onbelangrijk. De grote vraag die de rechtbank moet beantwoorden is deze: kon Van Rey weten dat Van Pol een tegenprestatie verwachtte?
Jazeker, stelt het OM. Kijk maar naar de timing van de reisjes: als Van Pol de wethouder nodig had om iets te regelen bij de gemeente voor zichzelf of voor zijn zakenpartners, nam zijn vrijgevigheid toe. Het zwaartepunt ligt tussen 2007 en 2009, de periode waarin volgens het OM onder andere de aankoop van een kantoorgebouw door de gemeente werd bedisseld.
Hattem is een pittoresk hotel-restaurant dat zich afficheert als ‘het kleinste kasteeltje van Nederland’. Het ligt midden in het Roermondse stadspark. Het restaurant is eigendom van Piet van Pol, en hij trakteert vanavond.
Het zijn spannende tijden voor Van Pol: hij zit in zijn maag met een splinternieuw kantoorgebouw op het nieuwe Kazernevoorterrein, aan de rand van de binnenstad. Van Pol heeft dat samen met bouwbedrijf VolkerWessels neergezet. Maar al sinds 2003 is hij op zoek naar een koper of huurder, zonder succes. VolkerWessels maakt zich ernstige zorgen over die leegstand.
Het viertal dat deze avond dineert, komt iedere zes weken bij elkaar: soms in het kasteeltje, soms in een ander restaurant van Van Pol. Van Pol neemt altijd een medewerker mee. Aan de andere kant van de tafel zitten Van Rey en Schreurs. De twee wethouders komen zonder ambtenaren.
Het OM spreekt van ‘geheime overleggen’ waar gemeentebesluiten werden voorgekookt. Van Rey heeft het over ‘voortgangsoverleggen’ over bouwprojecten in Roermond, ‘om de vaart erin te houden’, waar ‘vaak ook een ambtenaar’ bij was. Het viertal heeft ze al sinds 1998. Ze zijn keurig genotuleerd: het OM vond de verslagen bij Van Rey thuis, in de doos ‘Van Pol PJJ Diversen’, in een mapje met het opschrift ‘VERTROUWELIJK’.
Over het gebouw op het Kazernevoorterrein, waarvoor Van Pol maar geen koper of huurder kan vinden, praten de heren al sinds 2005. Kan de gemeente niet verhuizen naar het kantoorgebouw? Dat zou Van Pol uit de problemen helpen. In de loop van de tijd gaan Van Rey en Schreurs zich volgens het OM steeds harder inspannen om de gemeente die kant op te krijgen. Van Pol heeft hen ondertussen beiden meegenomen op reisjes, onder andere naar de poulewedstrijd Nederland-Argentinië op het WK voetbal in Duitsland in 2006.
Op deze juniavond heeft Van Pol goed nieuws: de Bijenkorf zou geïnteresseerd zijn in het huidige stadhuis. Dat zou kunnen helpen om de gemeente over de streep te trekken om te verhuizen naar het pand van Van Pol. Van Rey en Schreurs beloven dat ze het aantal vierkante meters van het stadhuis doorgeven aan de medewerker van Van Pol, zodat die dat kan doorspelen aan de Bijenkorf. Vreemd, vindt het OM, want de gemeente heeft officieel nog helemaal geen behoefte aan nieuwe huisvesting. Op het stadhuis weet verder nog niemand iets.
11-13 juni 2007: Met Piet naar vastgoedbeurs in Amsterdam
30 augustus – 1 september 2007: Met Piet naar kliniek in München (vanwege zijn rug).
6-12 april 2007: Met Piet in Saint-Tropez.
4-7 mei 2007: Stedentrip met Piet naar Parijs (ik trakteer).
17-19 mei 2007: Piet opzoeken in ziekenhuis München. Overnachting: Hotel Vier Jahreszeiten. Piet betaalt.
Juli 2007, Villa Pallas, Saint-Tropez
De stellen Van Rey en Van Pol beleven een aantal genoeglijke dagen in Villa Pallas, het huis van Van Pol in Saint-Tropez – voor de tweede keer dit jaar. Van Rey en zijn vriendin zijn er al jaren kind aan huis. Soms komen ze met de auto, maar meestal met een lijnvlucht. Vanaf de luchthaven van Nice nemen ze een helikopter naar Hotel Tahiti Beach, op 6 minuten rijden van Villa Pallas.
Maar dit jaar verandert er iets. Betaalde Van Rey tot dusver zelf zijn reis, nu betaalt Van Pol de helikopter, en vaak ook de vliegtickets. De bezoekjes aan Saint-Tropez worden frequenter. Tussen april 2004 en augustus 2012 zal Van Rey Van Pol twintig keer opzoeken aan de Côte d’Azur.
Die vakanties zijn puur privé, zeggen de wethouder en de projectontwikkelaar in de rechtszaal. Als Van Rey op vakantie over zaken was begonnen, ‘had ik hem in het zwembad geduwd’, zegt Van Pol.
Maar justitie gelooft dat niet. Bij de doorzoekingen vond het OM een interne notitie van het bedrijf van Van Pol met als titel ‘Te bespreken met Jos van Rey in St. Tropéz’. Ook ontving Van Pol in Frankrijk faxen met bespreekpunten. Wat Van Rey en Van Pol deze vakantie bespreken, is niet bekend. Maar het valt de ambtenaren op dat er na de vakanties ‘altijd weer iets geregeld moest worden’. In augustus 2000 besluit het college van Roermond plotseling om af te wijken van de selectieprocedure voor een nieuwbouwproject: het Kazernevoorterrein, waar later het lastig verkoopbare kantoorgebouw van Van Pol en VolkerWessels komt te staan.
Een consortium met Van Pol krijgt de opdracht een plan te maken, andere partijen hebben het nakijken. Volgens het OM is dat in strijd met het ambtelijke advies, en zijn er geen inhoudelijke argumenten voor die beslissing. Van Rey en Van Pol vierden die maand twee keer samen vakantie. De wethouder kwam een dag voor het opvallende collegebesluit terug. “Wat is er gebeurd in Saint-Tropez, dat het aantal kandidaten van vijf naar één is gegaan?”, zo formuleerde rechter Jorien Koekebakker de vraag die het dossier oproept.
Van Rey faxt soms vertrouwelijke interne stukken naar Van Pol. Op een concept collegevoorstel dat bij Van Pol is gevonden, staan aantekeningen in een handschrift dat volgens het OM erg op het zijne lijkt. ‘Lulkoek’, staat er in de kantlijn, en ‘het ambtenarenapparaat is ver beneden de maat’, ‘Arme stad Roermond’. Bij een ander collegevoorstel staat de krabbel – waarschijnlijk van een medewerker van Van Pol – dat een bepaalde optie in de tekst ‘minder aantrekkelijk’ moet overkomen.
12 september 2007, kasteeltje Hattem
Tijdens hun zeswekelijkse overleg spreken Van Pol, Van Rey en Schreurs af dat Van Rey op 17 en 18 september meegaat naar VolkerWessels. Daar zal hij met directeur Dik Wessels praten over een ‘andere invulling’ van het kantoorgebouw van VolkerWessels en Van Pol op het Kazernevoorterrein – het pand dat de mannen graag een stadskantoor zien worden. Nog altijd weten ambtenaren van niets, stelt het OM.
9 oktober 2007, restaurant Käfer, München
Twintig mannen uit de vastgoedsector zijn bij de lunch die Van Pol rond de vastgoedbeurs in München organiseert. Ze eten in Käfer – een restaurant met Beierse specialiteiten, en een exclusieve wijn van 2750 euro op de kaart. Van Pol rekent rond de 170 euro per persoon af. Van Rey is de enige politicus die aanschuift.
8-9 december 2007, Londen
Van Rey en Van Pol bezoeken in Londen de kerstborrel van de directeur van McArthurGlen, een bedrijf dat in Roermond het outletcentrum exploiteert. Het is zo druk dat je tussen de mensen ‘blijft hangen als je je benen optrekt’, verklaart Van Pol later in de rechtszaal. Van Rey heeft een uitnodiging gehad, en geregeld dat ook zijn vriend op de gastenlijst is gekomen.
De twee hopen met de hoogste baas van Henderson te praten, de investeerder waar Van Pol nog steeds zaken mee wil doen in het nieuwe project Jazz City. Door de drukte spreken ze hem niet. De reis met een privéjet met catering aan boord, en de twee suites in vijfsterrenhotel The Lanesborough, met kamerprijzen van 700 tot 4200 euro, zijn voor rekening van Van Pol.
Of het nu komt doordat ze de directeur van Henderson zijn misgelopen op deze borrel of niet: de investeerder zal uiteindelijk geen partner worden in Jazz City, ondanks de hulp van Van Rey. Het project komt er wel: in 2017 worden de eerste woningen opgeleverd.
Voor wat het stadskantoor betreft zijn aan het eind van het jaar 2007 volgens het OM de kaarten geschud. Van Pol zal zijn zin krijgen: de gemeente koopt het pand op het Kazernevoorterrein – ook al komt de Bijenkorf niet naar het oude stadhuis. Ambtenaren adviseren vanaf 2008 – als ze betrokken worden – meerdere malen negatief over de verhuizing.
Maar in 2010 leidt Van Rey de coalitiegesprekken, en hij zorgt dat de verhuizing in het coalitieakkoord komt. Door de keuze voor het gebouw van Van Pol vast te leggen, verspeelt hij volgens ambtenaren iedere onderhandelingspositie van de gemeente.
Een verschil van mening tussen Van Pol en de gemeente over de prijs wordt na bemoeienis van Van Rey opgelost. Volgens justitie in het voordeel van Van Pol: Roermond betaalt netto 14 miljoen voor het pand. 1,8 miljoen teveel, aldus het OM.
De officieren van justitie maken de balans op: door de jaren heen lijdt Roermond door de banden tussen Van Rey en Van Pol tussen de 5 en 7,4 miljoen euro schade.
Van Rey hielp Van Pol niet alleen bij de gunning van het Kazernevoorterrein in 2000 en bij de verkoop van het kantoorgebouw aan de gemeente in 2010, maar ook bij andere deals, zo stelt het OM:
x De gemeente koopt in 2006 de parkeergarage op het Kazernevoorterrein van een consortium met Van Pol. Ambtenaren krijgen de opdracht de koop financieel te onderbouwen, ook al rijmt die niet met het financiële beleid van de gemeente.
x De gemeente verkoopt rond 2009 de grond voor een Multicultureel Zorgcentrum voor 550.000 euro aan Van Pol, 300.000 euro onder de marktprijs.
x De gemeente omzeilt in 2009 de openbare aanbesteding van de ontwikkeling van een fabriekspand dat een cultureel centrum moet worden. De opdracht gaat naar een project-bv met daarin Piet van Pol. De gemeente koopt het pand later voor 5,5 miljoen: volgens het OM is die prijs 3,1 miljoen te hoog.
De groeiende polarisatie in Europese landen kan een voedingsbodem vormen voor radicalisering en extremisme. Ook in Nederland kan geweld door extreemlinks en extreemrechts plaatsvinden. De afgelopen periode kende een heftig debat over het racistische gehalte van Nederland, dat gepaard ging met beledigingen en bedreigingen.
De komst van vluchtelingen, gepaard met angst voor terrorisme, heeft geleid tot steeds openlijker activiteiten van extreemrechts. Mede in reactie hierop neemt het soms zelfs gewelddadig verzet van extreemlinks tegen asielbeleid en tegen extreemrechts sinds medio 2015 toe. Ook het aantal meldingen van anti-islamincidenten is gestegen.
Extra dreigingsniveau
Op basis van de bevindingen van de conferentie ‘Tien Jaar DTN’ in december 2015 is het systeem van dreigingsniveaus met ingang van DTN42 aangepast met het oog op de toekomstbestendigheid.
De dreigingsniveaus worden aangegeven met de nummers 1 (laagste niveau) tot en met 5 (hoogste niveau). De ernst van de huidige reële dreiging is niet veranderd. Daarom blijft het niveau gehandhaafd op substantieel, niveau 4 van op een schaal van 5 in het aangepaste systeem.
Conclusies
De nieuwste dreigingsanalyse van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) en Veiligheid heeft twee algemene conclusies. Enerzijds reizen er minder jihadisten vanuit Europa naar het zelfbenoemde ‘kalifaat’ van terreurbeweging Islamitische Staat (IS), anderzijds bevinden zich in Europa ‘vele tientallen door IS aangestuurde mensen die hier terroristische aanslagen willen plegen’.
De aanslagen in Parijs en Brussel in november en maart werden gecoördineerd en aangestuurd door het IS-leiderschap vanuit Syrië, schrijft NCVT Dick Schoof in het rapport.
Waar de NCTV eerder ‘geruststellend’ sprak over de mogelijkheid van terroristen die zouden meeliften met de asielstroom, wordt nu gezegd dat IS eind 2015 ‘veelvuldig’ aanslagplegers mee stuurde in de asielstroom vanuit Syrië. De inlichtingendiensten zijn ‘achterhaald door de feiten’ nu is gebleken dat jihadistische organisaties afgelopen zomer en najaar de asielstroom hebben misbruikt, zegt Schoof daarover. ‘Hoewel we er rekening mee hielden, leek het ons onwaarschijnlijk dat het echt zou gebeuren.’
Er zouden volgens Schoof dan ook nog ‘diverse ISIS-cellen’ in Europa zitten, ook na de arrestatie van meerdere mensen uit het netwerk van de aanslagplegers uit Brussel en Parijs.
De NCTV wijst naar de banden met Nederland die werden ontdekt tussen arrestanten uit het netwerk van aanslagplegers. ‘Dergelijke netwerken trekken zich bij hun activiteiten weinig aan van grenzen tussen landen,’ schrijft Schoof.
Tegelijkertijd neemt het aantal jihadisten dat naar het ‘kalifaat’ vertrekt af sinds begin dit jaar. In totaal zijn er sinds 2012 zo’n 260 mensen uitgereisd. Ongeveer 40 van hen zijn teruggekeerd naar Nederland, en 42 van hen zijn in Syrië of Irak gedood.
Momenteel zitten nog zo’n 140 mensen die uit Nederland vertrokken in Syrië en Irak, onder wie vrouwen en kinderen.
RO 21.11.2016 Op de nationale terrorismelijst staan personen en organisaties die zijn betrokken bij terroristische activiteiten. Hun tegoeden zijn bevroren. Dit betekent dat zij onder andere niet meer bij hun geld kunnen en geen gebruik meer kunnen maken van hun bankrekeningen en creditcards. Hierdoor is het voor deze mensen een stuk moeilijker om terreurdaden te plegen of er (financieel) bij betrokken te zijn.
Deze bevriezingsmaatregel is 1 van de maatregelen in het kader van het Nederlandse terrorismebestrijdingsbeleid en vloeit voort uit de internationale verplichting gesteld in Resolutie 1373 (2001) van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties (VN).
RTVWEST 18.11.2016 De man die donderdag een valse terreurmelding zou hebben gedaan op Rotterdam The Hague Airport, blijft voorlopig nog even vastzitten. Hij moet nog dertien dagen celstraf uitzitten voor een eerder vergrijp. Wat dat vergrijp is, heeft het Openbaar Ministerie niet bekendgemaakt.
De Koninklijke Marechaussee liet donderdag al weten dat de opgepakte man een ongewenste vreemdeling is met een openstaande straf. De man, verward en zonder vaste woon- of verblijfplaats, heeft eerder valse meldingen gedaan bij de politie. Hij wordt verhoord.
De controle op de luchthaven werd donderdag aangescherpt na een anoniem dreigement. De hele middag en avond was er veel marechaussee op de been. Het vliegverkeer heeft geen vertraging opgelopen. Reizigers konden gewoon aankomen of vertrekken.
NU 18.11.2016 De 45-jarige man die donderdag is opgepakt omdat hij mogelijk verantwoordelijk is voor de melding die eerder op de dag leidde tot extra beveiliging op Rotterdam The Hague Airport, blijft vastzitten.
De man had namelijk nog een gevangenisstraf van dertien dagen uit te zitten voor een eerder vergrijp, liet het Openbaar Ministerie vrijdag weten.
Verdachte dreiging Rotterdam Airport zit nog vast
De Koninklijke Marechaussee liet donderdag al weten dat de opgepakte man een ongewenste vreemdeling is met een openstaande straf. De man, verward en zonder vaste woon- of verblijfplaats, heeft eerder valse meldingen gedaan bij de politie. Hij wordt verhoord.
De controle op de luchthaven werd donderdag aangescherpt na een anoniem dreigement. De hele middag en avond was er veel marechaussee op de been. Het vliegverkeer heeft geen vertraging opgelopen. Reizigers konden gewoon aankomen of vertrekken.
Den HaagFM 18.11.2016 Bij Rotterdam The Hague Airport is het onderzoek vanwege een mogelijke terreurdreiging beëindigd. De politie hield donderdagavond een man aan die mogelijk verantwoordelijk is voor de anonieme melding die leidde tot het terreuralarm.
Het gaat om een ongewenste vreemdeling met een openstaande straf. De verwarde 45-jarige man zonder vaste woon- of verblijfplaats deed eerder andere valse meldingen bij de politie.
Het ‘stil alarm terrorisme’ werd donderdag rond het middaguur geactiveerd na de anonieme melding. Zwaarbewapende marechaussees controleerden auto’s en bussen op de luchthaven. Het vliegverkeer ondervond geen hinder van de controles.
Telegraaf 18.11.2016 De 45-jarige man die donderdag is opgepakt omdat hij mogelijk verantwoordelijk is voor de melding die eerder op de dag leidde tot extra beveiliging op Rotterdam The Hague Airport, blijft vastzitten. De man had namelijk nog een gevangenisstraf van dertien dagen uit te zitten voor een eerder vergrijp, liet het Openbaar Ministerie vrijdag weten.
De Koninklijke Marechaussee liet donderdag al weten dat de opgepakte man een ongewenste vreemdeling is met een openstaande straf. De man, verward en zonder vaste woon- of verblijfplaats, heeft eerder valse meldingen gedaan bij de politie. Hij wordt verhoord.
De controle op de luchthaven werd donderdag aangescherpt na een anoniem dreigement. De hele middag en avond was er veel marechaussee op de been. Het vliegverkeer heeft geen vertraging opgelopen. Reizigers konden gewoon aankomen of vertrekken.
RO 18.11.2016 Minister Van der Steur (Veiligheid en Justitie) wil de mogelijkheden verruimen om terrorisme te bestrijden. Het gaat om voorstellen die de opsporing en vervolging van terroristische misdrijven verbeteren.
Dit blijkt uit een wetsvoorstel dat vandaag voor advies naar verschillende instanties is gestuurd, zoals de Raad voor de rechtspraak en het Openbaar Ministerie (OM).
De maatregelen zijn nodig om effectief te kunnen blijven optreden tegen terrorisme en om aanslagen – zo goed als mogelijk – te voorkomen. Ook houdt het wetsvoorstel rekening met recente verschijningsvormen van terrorisme, zoals die zich het afgelopen jaar in West-Europa en elders hebben voorgedaan.
Bijvoorbeeld de aanslagen door geradicaliseerde, solistische daders. Verder is er aandacht voor veranderingen in de nabije toekomst, zoals de terugkeer van Nederlanders die zich hebben aangesloten bij terroristische organisaties in Syrië en Irak en daar worden verdreven.
Verblijf
Zo komt er een verbod om zonder toestemming in een gebied te verblijven dat door een terroristische organisatie wordt gecontroleerd. Hiermee is een extra strafbaarstelling voorhanden voor die gevallen waarin het plegen van terroristische misdrijven door een terugkeerder uiteindelijk niet kan worden bewezen.
Ook is de maatregel een reactie op het gevaar dat voor de Nederlandse samenleving ontstaat, als iemand naar een gebied gaat dat in handen is van een terroristische organisatie en deelneemt aan terroristische activiteiten.
Van der Steur komt met deze regeling naar aanleiding van de motie van de Kamerleden Zijlstra, Van Haersma Buma, en Van der Staaij. Op overtreding van het verbod staat een gevangenisstraf van maximaal 2 jaar.
Een klein aantal personen dat wél een legitieme reden heeft om af te reizen, zoals hulpverleners van een humanitaire organisatie en journalisten die een reportage willen maken, krijgt straks vooraf toestemming van de minister van Veiligheid en Justitie om naar het bewuste gebied te reizen.
Het kabinet wijst die gebieden aan, zodat duidelijk is waar de strafbaarstelling geldt. Dit gebeurt bij – aparte – algemene maatregel van bestuur. De regeling beperkt zich tot Nederlandse onderdanen en vreemdelingen die een vaste woon- en verblijfplaats hebben in Nederland.
Kiesrecht
Ook wil Van der Steur dat de rechter de mogelijkheid krijgt om iemand die veroordeeld is voor een terroristisch misdrijf uit het kiesrecht te ontzetten. Dat kan nu nog maar in een beperkt aantal gevallen. De maatregel is alleen aan de orde als de verdachte is veroordeeld tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van ten minste 1 jaar voor het plegen van een terroristisch misdrijf.
Voorlopige hechtenis
Verder wil de minister de opsporing en vervolging van terroristische misdrijven verbeteren. Daartoe gaat hij de mogelijkheden verruimen om teruggekeerde jihadstrijders die verdacht worden van een terroristisch misdrijf in voorlopige hechtenis te kunnen houden. Dit om méér tijd te hebben om bewijs te verzamelen.
Bijvoorbeeld voor zaken waarin ingewikkeld (forensisch) onderzoek nodig is. Van der Steur vindt dat het OM in zo’n geval een terrorismeverdachte ook zonder sterkere verdenking nog dertig dagen langer moet kunnen vasthouden. De maatregel vloeit voort uit een motie van de Kamerleden Samsom en Segers.
DNA-onderzoek
Daarnaast wordt het makkelijker bij verdachten van terroristische misdrijven celmateriaal af te nemen, met het oog op DNA-onderzoek. Nu moet nog sprake zijn van ernstige bezwaren tegen de verdachte. Dit kan een belemmering zijn voor adequaat onderzoek naar terroristische misdrijven.
Bijvoorbeeld als meerdere verdachten in beeld zijn en hun onderlinge relatie en werkverdeling in kaart moet worden gebracht, terwijl de verdenking nog niet tegen elke verdachte afzonderlijk sterk genoeg is om celmateriaal te kunnen afnemen. Op zo’n moment is dan juist behoefte aan nader onderzoek.
Aangifteplicht
Tot slot wordt de aangifteplicht uitgebreid tot alle terroristische misdrijven, inclusief de handelingen ter voorbereiding van die misdrijven. Informatie over een mogelijke aanslag, of over deelneming aan een terroristisch trainingskamp is cruciaal voor de bestrijding van terrorisme. Zo bieden alertheid en actie van de omgeving kansen om de voorbereiding van een aanslag door een solistische dader tijdig te ontdekken.
VK 17.11.2016 Minister Bert Koenders van Buitenlandse Zaken wil ‘serieus nadenken’ over het opzetten van een Europese inlichtingendienst. Terreuraanslagen moeten daardoor eerder voorkomen worden. Nationale diensten kunnen het zich nu ‘echt niet meer veroorloven’ om langs elkaar heen te werken. Dit heeft minister Koenders donderdag gezegd in een toespraak voor studenten van de Universiteit Leiden.
‘Na elke aanslag komen we tot conclusie dat de verschillende stukjes van de opsporings-puzzel wel degelijk aanwezig waren. Maar dat ze verstopt waren in de nationale structuren’, zegt Koenders. ‘Ik wil daarom dat we serieus gaan nadenken over het opzetten van een ‘Europese FBI’ en een Europese CIA -een inlichtingendienst. Zodat we sneller die puzzelstukken samen kunnen leggen en handelen op basis van die informatie – voordat het te laat is.’
Europa moet voortaan de eigen broek gaan ophouden en veel meer zelf voor de veiligheid van de eigen burgers gaan zorgen, betoogt Koenders verder in zijn toespraak. De tijd van het leunen op de VS voor hulp is voorbij.
President Hillary zou zelfde zeggen
Waarom moet de VS anno 2016 zo’n groot deel van de veiligheidscheque betalen voor ons in Europa?, aldus Bert Koenders.
Hij ontkent dat zijn aanbeveling heeft te maken met het dreigement van de nieuw verkozen president van de Verenigde Staten, Donald Trump, dat Europa het voortaan zelf maar moet uitzoeken.
‘Make no mistake: de belangstelling van de VS voor Europa neemt onvermijdelijk af. Dat was ook met president Hillary gebeurd – ik heb geen illusies daarover’, zegt Koenders. ‘Trump zei het al hardop in zijn campagne, maar alle VS beleidsmakers, ook Democraten, denken het.’ En dat vindt Koenders niet helemaal onterecht. ‘Want waarom moet de VS anno 2016 zo’n groot deel van de veiligheidscheque betalen voor ons in Europa?’
De Europese samenwerking is niet alleen nodig omdat de VS zich steeds meer afkeren van Europa. ‘Ook door de Brexit neemt het strategisch gewicht van Europa af’, denkt Koenders. Europa verliest alleen al ’30 procent van haar vloot en 30 procent van haar expeditionaire militaire vermogen We moeten de Amerikanen Britten betrokken houden.’
De onzekerheid over het nieuwe Amerikaanse leiderschap sterkt mij zeker in de overtuiging om Europa strategisch te versterken, aldus Bert Koenders.
Koenders vindt dat Europa niet alleen op het gebied van inlichtingen verzamelen de rijen moet sluiten, maar ook militair veel verdergaand moet gaan samenwerken. Daar hoort ook inzet van Europese gevechtstroepen bij, besloot hij maandag in Brussel met andere ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie.
‘De onzekerheid over het nieuwe Amerikaanse leiderschap sterkt mij zeker in de overtuiging om Europa strategisch te versterken’, zegt Koenders. ‘En ik kijk daarvoor met grote nadruk naar onze oosterbuur: het Duitsland van Angela Merkel’.
Net als minister Jeanine Hennis (Defensie) pleit hij voor meer geld voor de krijgsmacht. De bewindsvrouw zei eerder donderdag dat vanaf 2018 jaarlijks 2,3 miljard euro bij de Defensiebegroting moet.
Tot slot pleit Koenders donderdag in zijn toespraak voor het versterken van het Nederlandse ambassadenetwerk in de ring rondom Europa. ‘Dat doen de Russen, Turken en Iraniërs ook. We mogen niet achterblijven.’
Concreet wil hij diplomatieke posten oprichten of uitbreiden in Niger, maar ook Libië, Libanon, Irak, Algerije, Tsjaad en Turkije. Koenders: ‘Daar broeien de problemen van morgen. En die wil ik vroegtijdig gesignaleerd krijgen.’
Telegraaf 17.11.2016 Een Europese CIA, een Europese FBI en een nationale veiligheidsraad. Met voorstellen daartoe wil minister Koenders (Buitenlandse Zaken) de Europese defensie versterken en de veiligheid in Europa en Nederland vergroten.
Dat is hard nodig nu Europa voor z’n militaire bescherming steeds minder op grote broer Amerika kan rekenen. Dat was zonder de verkiezing van Donald Trump tot president van de VS ook zo geweest, zo zei Koenders tijdens een toespraak over veiligheid op de Haagse campus van de Universiteit Leiden.
Hij pleitte voor meer samenwerking in Europa om militaire en terreurdreigingen het hoofd te bieden. „Na elke aanslag komen we tot conclusie dat de verschillende stukjes van de opsporings-puzzel wel degelijk aanwezig waren. Maar dat ze verstopt waren in de nationale structuren. Dat kunnen we ons echt niet meer veroorloven”, zei Koenders. Daarom pleit hij voor een Europese criminele inlichtingendienst en een Europese politiedienst. „Zodat we sneller die puzzelstukken samen kunnen leggen en handelen op basis van die informatie – voordat het te laat is.”
En ook al verlaten de Britten de EU, dat betekent niet dat we ze niet bij onze veiligheidsstrategie moeten betrekken, zei de PvdA-bewindsman. „We moeten het VK verankeren in onze Europese veiligheidspolitieke samenwerking. De EU heeft belang bij een veiligheidsarrangement met het VK. Ook daarmee moeten we niet dralen.”
Ook Nederland moet meer investeren in de eigen veiligheid, zo zei Koenders. Hij wil daarom dat het diplomatieke postennetwerk wordt versterkt. „Dat doen de Russen, Turken en Iraniërs ook. We mogen niet achterblijven.” Vooral in instabiele landen als Niger, Libië, Libanon, Irak, Algerije en Tsjaad moet Nederland z’n aanwezigheid versterken. „Daar broeien de problemen van morgen. En die wil ik vroegtijdig gesignaleerd krijgen. Dat krijg ik niet uit de krant. Ik heb meer diplomatieke verkenners daar nodig, die rijksbreed onze belangen in kaart brengen, en lokaal coalities zoeken.”
Ook opperde hij een idee voor een volgend kabinet: een nationale veiligheidsraad naar Amerikaans model. Daarin zouden alle onderwerpen en diensten samenkomen die met veiligheid te maken hebben: defensie, inlichten, diplomatie, maar ook ’klimaat en milieu’.
Elsevier 17.11.2016 Volgens minister Bert Koenders (Buitenlandse Zaken, PvdA) kunnen nationale inlichtingendiensten het zich niet langer veroorloven om langs elkaar heen te werken. Zijn oplossing: een Europese FBI en CIA.
Tijdens een toespraak voor studenten aan de Universiteit Leiden ging Koenders in op de wereldwijde ontwikkelingen op het gebied van veiligheid. Zijn meest opvallende uitspraak: er moet ‘serieus worden nagedacht’ over een Europese variant op de Amerikaanse FBI (binnenlandse dienst) en CIA (buitenlands).
Elke keer na aanslag blijkt samenwerking gebrekkig
Zulke federale instanties zijn nodig in de strijd tegen terrorisme, vindt Koenders. ‘Na elke aanslag komen we tot de conclusie dat de verschillende stukjes van de opsporingspuzzel wel degelijk aanwezig waren. Maar dat ze verstopt waren in de nationale structuren. We moeten die puzzelstukken sneller samen leggen en handelen.
Zo wist Ibrahim el Bakraoui, een van de Brusselse aanslagplegers, in 2015 langs de douane op Schiphol te lopen, ondanks dat hij op Belgische terreurlijsten stond.
Volgens Koenders staan de lidstaten van de Europese Unie op een ‘strategisch kantelmoment’. Instabiliteit in Amerika, met de verkiezing van Donald Trump, en Brexit, zorgen ervoor dat er haast geboden is. Europa moet zijn eigen broek gaan ophouden, aldus de Nederlandse minister. ‘Want waarom moet de VS anno 2016 zo’n groot deel van de veiligheidscheque betalen voor ons in Europa?’ Hij ziet een sleutelrol weggelegd voor het Duitsland van Angela Merkel.
Meer geld naar Defensie lijkt kwestie van tijd
Maar ook de Nederlandse Defensie moet ‘flink meer geld gaan krijgen’, aldus Koenders, iets waar Defensieminister Jeanine Hennis (VVD) het mee eens is. Zij gaf aan dat de begroting vanaf 2018 jaarlijks met 2,3 miljard euro omhoog moet. Dat geld is nodig om de Nederlandse krijgsmacht te onderhouden en te moderniseren.
Nederland geeft momenteel 1,16 procent van het bruto binnenlands product uit aan Defensie. Dat is een stuk lager dan het Europees gemiddelde, 1,43 procent, en komt niet in de buurt van de NAVO-norm van 2 procent.
Het is niet voor het eerst dat het idee van een Europese inlichtingendienst wordt geopperd. In de nasleep van de aanslagen in Parijs kwam de Belgische premier Charles Michel met eenzelfde plan.
Emile Kossen (1992) is sinds september 2015 online redacteur bij Elsevier. Portefeuilles/interesses Verenigde Staten Europese Unie Politiek Tech
VK 17.11.2016 De politie heeft donderdagavond een verwarde man van 45 jaar aangehouden die mogelijk verantwoordelijk is voor de melding die eerder op de dag leidde tot extra beveiliging op Rotterdam The Hague Airport. Het is volgens de Koninklijke Marechaussee een ongewenste vreemdeling met een openstaande straf.
De man, zonder vaste woon- of verblijfplaats, heeft eerder valse meldingen gedaan bij de politie. Hij wordt verhoord.
Aan het begin van de middag werd de controle op de luchthaven aangescherpt na een anoniem dreigement. De hele middag en avond was er veel marechaussee op de been. Het vliegverkeer heeft geen vertraging opgelopen. Reizigers konden gewoon aankomen of vertrekken.
De maatregelen die politie en Koninklijke Marechaussee eerder op de dag hebben genomen, zijn donderdagavond afgeschaald.
‘Bij dit soort incidenten heb je met veel verschillende partijen te maken: politie, veiligheidsregio, Koninklijke Marechaussee, NCTV, Openbaar Ministerie’, zegt Edwin Boer, die de Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden (SGBO) leidde die naar aanleiding van de dreiging was gestart.
Zwaar bewapende marechaussees op toegangswegen Rotterdam Airport. Zou te maken hebben met terrorismedreiging. 1:10 PM – 17 Nov 2016
‘Mij viel op dat we elkaar in- en extern snel wisten te vinden. We wisten snel een gedegen onderzoek te starten. Maar ook de collega’s op straat hebben goed werk verricht. Ze bleven rustig, maar wel alert en hebben professioneel hun werk gedaan.’ De SGBO is na de aanhouding van de man weer ontbonden.
RTVWEST 17.11.2016 Een 45-jarige verwarde man zonder vaste woon- en verblijfplaats is donderdagavond door de Marechaussee in Rotterdam aangehouden. De man, die illegaal in Nederland is, wordt verdacht van het doen van een valse terreurmelding op vliegveld Rotterdam The Hague Airport.
Eerder donderdag werden de controles op het vliegveld aangescherpt en deed de Marechaussee onderzoek. Die maatregeen zijn donderdagavond afgeschaald.
Het vliegverkeer heeft geen last gehad van de dreiging. Op een ingelaste persconferentie beklemtoonde een woordvoerder van de marechaussee dat er voor passagiers geen enkele reden is de luchthaven te mijden.
De man is meegenomen voor verhoor. Hij heeft nog een straf openstaan. Waarvoor is niet bekend. Ook heeft hij eerder valse meldingen gedaan.’
Politie houdt man aan naar aanleiding van onderzoek dreiging Rotterdam the Hague Airport
In het onderzoek naar de melding van een mogelijke dreiging op Rotterdam The Hague Airport heeft de politie in Rotterdam op donderdagavond 17 november een ongewenst vreemdeling met een openstaande straf aangehouden. Het gaat om een verwarde 45-jarige man zonder vaste woon- of verblijfplaats die eerder valse meldingen heeft gedaan bij de politie.
De politie vermoedt dat de man betrokken is bij de melding die voor politie en Koninklijke Marechaussee aanleiding was om op en rond de luchthaven extra veiligheidsmaatregelen te nemen. Hij wordt hierover gehoord, omdat hij mogelijk over belangrijke informatie kan beschikken. Politie en Koninklijke Marechaussee hebben de maatregelen op en rond de luchthaven herzien.
Regio15 17.11.2016 Rotterdam Militairen van de Koninklijke Marechaussee op Rotterdam The Hague houden op het moment een groot onderzoek op de luchthaven.
Nadat een anonieme tip over een terreurdreiging binnenkwam bij de politiemeldkamer is direct groot uitgepakt op de luchthaven.
Om wat voor dreiging het precies gaat is nog niet bekend gemaakt. In verband met de dreiging heeft de Koninklijke Marechaussee controleposten opgericht. Al het verkeer dat het luchthaventerrein op of af wil wordt gecontroleerd.
Ook op het afgesloten deel van de luchthaven wordt onderzoek gedaan. Behalve de verkeersdoorlaatposten heeft de Koninklijke Marechaussee nog meer ‘zichtbare en onzichtbare’ beveiligingsmaatregelen genomen.
Het is niet bekend tot wanneer de controles duren. Meer informatie en foto’s staan op de site van MediaTV, onze collega’s uit Rotterdam.
De Koninklijke Marechaussee maakt bekend dat in het onderzoek naar de anonieme tip een verwarde 45-jarige man is aangehouden. Deze man, die bovendien ongewenst vreemdeling is en een straf had openstaan, wordt verhoord. Hij heeft in het verleden vaker (anoniem) valse meldingen gedaan bij de hulpdiensten.
Den HaagFM 17.11.2016 Bij Rotterdam The Hague Airport is het onderzoek vanwege een mogelijke terreurdreiging beëindigd. De politie hield donderdagavond een man aan die mogelijk verantwoordelijk is voor de anonieme melding die leidde tot het terreuralarm.
Het gaat om een ongewenste vreemdeling met een openstaande straf. De verwarde 45-jarige man zonder vaste woon- of verblijfplaats deed eerder andere valse meldingen bij de politie.
Het ‘stil alarm terrorisme’ werd donderdag rond het middaguur geactiveerd na de anonieme melding. Zwaarbewapende marechaussees controleerden auto’s en bussen op de luchthaven. Het vliegverkeer ondervond geen hinder van de controles. …lees meer
NU 17.11.2016 De politie heeft donderdagavond een verwarde 45-jarige man aangehouden in het onderzoek naar de mogelijke terreurdreiging op vliegveld Rotterdam The Hague Airport.
Het gaat volgens de politie om een ongewenste vreemdeling zonder vaste woon- of verblijfplaats, die een openstaande straf heeft. Hij deed eerder ook al valse meldingen bij de politie.
De politie heeft het vermoeden dat de man betrokken is bij de melding over de mogelijke terreurdreiging, die donderdagochtend binnenkwam via een anonieme tip.
Vanwege de dreiging was donderdag extra politie aanwezig bij de luchthaven. De toegangswegen werden afgezet en er werden extra controles uitgevoerd. De politie en Koninklijke Marechaussee hebben besloten de maatregelen op en rond de luchthaven te herzien.
Politie bewaakt vliegveld Rotterdam na terreurdreiging
Effect
De controles hadden nauwelijks effect op de dagelijkse gang van zaken op de luchthaven. Ook het vliegverkeer ging door. In de aankomst- en vertrekhal was nauwelijks iets van van de controles te merken.
Het ging volgens een woordvoerder om zichtbare en onzichtbare maatregelen die werden getroffen. Er werd gelet op auto’s en bussen.
“Bij dit soort incidenten heb je met veel verschillende partijen te maken: politie, veiligheidsregio, Koninklijke Marechaussee, NCTV, Openbaar Ministerie'”, zegt Edwin Boer, die de Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden (SGBO) leidde die naar aanleiding van de dreiging was gestart.
“Mij viel op dat we elkaar in- en extern snel wisten te vinden. We wisten snel een gedegen onderzoek te starten. Maar ook de collega’s op straat hebben goed werk verricht. Ze bleven rustig, maar wel alert en hebben professioneel hun werk gedaan.” De SGBO is na de aanhouding ontbonden.
VK 17.11.2016 De politie heeft donderdagavond een verwarde man van 45 jaar aangehouden die mogelijk verantwoordelijk is voor de melding die eerder op de dag leidde tot extra beveiliging op Rotterdam The Hague Airport. Het is volgens de Koninklijke Marechaussee een ongewenste vreemdeling met een openstaande straf.
De man, zonder vaste woon- of verblijfplaats, heeft eerder valse meldingen gedaan bij de politie. Hij wordt verhoord.
Aan het begin van de middag werd de controle op de luchthaven aangescherpt na een anoniem dreigement. De hele middag en avond was er veel marechaussee op de been. Het vliegverkeer heeft geen vertraging opgelopen. Reizigers konden gewoon aankomen of vertrekken.
De maatregelen die politie en Koninklijke Marechaussee eerder op de dag hebben genomen, zijn donderdagavond afgeschaald.
‘Bij dit soort incidenten heb je met veel verschillende partijen te maken: politie, veiligheidsregio, Koninklijke Marechaussee, NCTV, Openbaar Ministerie’, zegt Edwin Boer, die de Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden (SGBO) leidde die naar aanleiding van de dreiging was gestart.
‘Mij viel op dat we elkaar in- en extern snel wisten te vinden. We wisten snel een gedegen onderzoek te starten. Maar ook de collega’s op straat hebben goed werk verricht. Ze bleven rustig, maar wel alert en hebben professioneel hun werk gedaan.’ De SGBO is na de aanhouding van de man weer ontbonden.
NU 17.11.2016 De politie heeft donderdagavond een verwarde 45-jarige man aangehouden in het onderzoek naar de mogelijke terreurdreiging op vliegveld Rotterdam The Hague Airport.
Het gaat volgens de politie om een ongewenste vreemdeling zonder vaste woon- of verblijfplaats, die een openstaande straf heeft. Hij deed eerder ook al valse meldingen bij de politie.
De politie heeft het vermoeden dat de man betrokken is bij de melding over de mogelijke terreurdreiging, die donderdagochtend binnenkwam via een anonieme tip.
Vanwege de dreiging was donderdag extra politie aanwezig bij de luchthaven. De toegangswegen werden afgezet en er werden extra controles uitgevoerd. De politie en Koninklijke Marechaussee hebben besloten de maatregelen op en rond de luchthaven te herzien.
Politie bewaakt vliegveld Rotterdam na terreurdreiging
Effect
De controles hadden nauwelijks effect op de dagelijkse gang van zaken op de luchthaven. Ook het vliegverkeer ging door. In de aankomst- en vertrekhal was nauwelijks iets van van de controles te merken.
Het ging volgens een woordvoerder om zichtbare en onzichtbare maatregelen die werden getroffen. Er werd gelet op auto’s en bussen.
“Bij dit soort incidenten heb je met veel verschillende partijen te maken: politie, veiligheidsregio, Koninklijke Marechaussee, NCTV, Openbaar Ministerie'”, zegt Edwin Boer, die de Staf Grootschalig en Bijzonder Optreden (SGBO) leidde die naar aanleiding van de dreiging was gestart.
“Mij viel op dat we elkaar in- en extern snel wisten te vinden. We wisten snel een gedegen onderzoek te starten. Maar ook de collega’s op straat hebben goed werk verricht. Ze bleven rustig, maar wel alert en hebben professioneel hun werk gedaan.” De SGBO is na de aanhouding ontbonden.
Regio15 17.11.2016 Militairen van de Koninklijke Marechaussee op Rotterdam The Hague houden op het moment een groot onderzoek op de luchthaven.
Nadat een anonieme tip over een terreurdreiging binnenkwam bij de politiemeldkamer is direct groot uitgepakt op de luchthaven.
Om wat voor dreiging het precies gaat is nog niet bekend gemaakt. In verband met de dreiging heeft de Koninklijke Marechaussee controleposten opgericht. Al het verkeer dat het luchthaventerrein op of af wil wordt gecontroleerd.
Ook op het afgesloten deel van de luchthaven wordt onderzoek gedaan. Behalve de verkeersdoorlaatposten heeft de Koninklijke Marechaussee nog meer ‘zichtbare en onzichtbare’ beveiligingsmaatregelen genomen.
Het is niet bekend tot wanneer de controles duren. Meer informatie en foto’s staan op de site van MediaTV, onze collega’s uit Rotterdam.
De Koninklijke Marechaussee maakt bekend dat in het onderzoek naar de anonieme tip een verwarde 45-jarige man is aangehouden. Deze man, die bovendien ongewenst vreemdeling is en een straf had openstaan, wordt verhoord. Hij heeft in het verleden vaker (anoniem) valse meldingen gedaan bij de hulpdiensten.
RTVWEST 17.11.2016 De Marechaussee doet donderdagmiddag uitgebreid onderzoek op Rotterdam The Hague Airport. Dat bevestigt een woordvoerder tegenover Omroep West. Maar wat er precies aan de hand is, wil hij niet zeggen. Het zou gaan om een ‘stil alarm terrorisme’ dat is geactiveerd. De Marechaussee wil dat niet bevestigen.
Volgens RTV Rijnmond zijn er extra controles bij de ingang. De Marechaussee wil tegenover Omroep West verder niets zeggen, en verwijst naar de woordvoerder van de Rotterdamse burgemeester Aboutaleb. Die verwijst op zijn beurt weer door naar politie Rotterdam.
Daar wil een woordvoerder alleen kwijt dat een anonieme melding de oorzaak van alle commotie is. De melding zou wijzen op een mogelijke dreiging. Maar wat die inhoudt, wil ook hij niet zeggen.
Vliegverkeer gaat gewoon door
Het vliegverkeer gaat wel gewoon door, zegt een woordvoerder van de luchthaven. Ook zij wil verder niet zeggen wat er aan de hand is. Op een ingelaste persconferentie beklemtoonde een woordvoerder van de marechaussee dat er voor passagiers geen enkele reden is de luchthaven te mijden. Het luchtverkeer liep donderdag geen enkele vertraging op door de maatregelen.
Telegraaf 17.11.2016 De marechaussee is massaal aanwezig op en bij de luchthaven van Rotterdam. Er is sprake van een ’groot onderzoek’. De politie meldt dat er een anonieme tip is binnengekomen die „wijst op een mogelijke dreiging op Rotterdam The Hague Airport.”
Naar aanleiding van de tip hebben de Koninklijke Marechaussee en de politie direct een onderzoek naar deze melding ingesteld. De actie werd in gang gezet omdat het ’stil alarm terrorisme was geactiveerd’. De gemeente Rotterdam zal later met een verklaring komen. Er vindt overleg plaats tussen de burgemeester van Rotterdam, de Hoofdofficier van Justitie en de Politiechef over de te nemen maatregelen. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) zegt op de hoogte te zijn en houdt nauw contact met de betrokken partijen.
Weinig effect op gang van zaken
Er worden controles uitgevoerd op toegangswegen en daarnaast op de vliegveld zelf. Het vliegverkeer gaat vooralsnog gewoon door. De aangescherpte controle op Rotterdam The Hague Airport van politie en marechaussee heeft nauwelijks effect op de dagelijkse gang van zaken op de luchthaven. Op een ingelaste persconferentie beklemtoonde een woordvoerder van de marechaussee dat er voor passagiers geen enkele reden is de luchthaven te mijden. Het luchtverkeer liep donderdag geen enkele vertraging op door de maatregelen.
Schiphol
Op en rond Schiphol werden eind juli en begin augustus extra veiligheidsmaatregelen genomen in verband met ,,een signaal’’ dat betrekking had op de luchthaven. Wat dat signaal is geweest, is nooit duidelijk gemaakt.
Verslaggever Gerda Frankenhuis is voor De Telegraaf ter plaatse in Rotterdam.
Den HaagFM 17.11.2016 Bij Rotterdam The Hague Airport is een onderzoek gaande vanwege een mogelijke terreurdreiging. Het ‘stil alarm terrorisme’ werd geactiveerd nadat bij de politie een anonieme melding was binnengekomen die wijst op een mogelijke dreiging.
Sinds ongeveer 12.30 uur zijn toegangswegen afgezet en worden extra controles uitgevoerd door zwaarbewapende marechaussees. Vooral auto’s en bussen worden gecontroleerd. Wat er precies aan de hand is, is onduidelijk. Ook op het terrein van het vliegveld zou een groot onderzoek aan de gang zijn. In de omgeving zouden “onzichtbare beveiligingsmaatregelen” zijn genomen. Het vliegverkeer ondervindt geen hinder van de controles.
Zoals gebruikelijk vindt tussen de burgemeester van Rotterdam, Hoofdofficier van Justitie en de Politiechef nader overleg plaats over de te nemen maatregelen. Zij staan in nauw contact met de Koninklijke Marechaussee. …lees meer
NU 17.11.2016 Bij vliegveld Rotterdam The Hague Airport is donderdag extra politie aanwezig vanwege mogelijke terreurdreiging. De toegangswegen zijn afgezet en er zijn extra controles uitgevoerd.
De melding kwam binnen via een anonieme tip die “serieus” wordt genomen, aldus de politie in Rotterdam. Vanwege de dreiging is er extra politie aanwezig op het vliegveld en in de directe omgeving.
De controles hebben nauwelijks effect op de dagelijkse gang van zaken op de luchthaven. Ook het vliegverkeer gaat vooralsnog door.
“Het gaat om zichtbare en onzichtbare maatregelen die worden getroffen”, aldus een woordvoerder van de Koninklijke Marechaussee. Er wordt gelet op auto’s en bussen.
In de aankomst- en vertrekhal is nauwelijks iets van van de controles te merken. Voor een ingang staan enkele marechaussees bij een jeep. Ook in de hal staan enkele marechaussees.
Politie bewaakt vliegveld Rotterdam na terreurdreiging
Terrorismebestrijding
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) zegt op de hoogte te zijn en nauw contact te houden met de driehoek (burgemeester, politie en hoofdofficier van justitie) en de marechaussee.
Afgelopen zomer werden er extra controles uitgevoerd bij Schiphol vanwege mogelijke terreurdreiging. Bezoekers werden op de snelweg al gecontroleerd met lange files tot gevolg.
Terreurdreiging Rotterdam The Hague Airport
Zwaar bewapende marechaussees op toegangswegen Rotterdam Airport. Zou te maken hebben met terrorismedreiging.
AD 17.11.2016 De Koninklijke Marechaussee is vanmiddag uitgerukt naar aanleiding van een terroristische dreiging op Rotterdam Airport. Bij de politie kwam een anonieme melding binnen die zeer serieus werd genomen.
Er zijn op en rondom het vliegveld zichtbare en onzichtbare maatregelen genomen die nog steeds van kracht zijn. Veel toegangswegen werden afgezet. Op de stoep staan nog enkele zwaar bewapende marechaussees. Volgens de marechaussee worden er vooral bussen en auto’s gecontroleerd. Het vliegverkeer heeft tot op heden geen hinder van de dreiging ondervonden.
Woordvoerder Stan Verberkt van de marechaussee kon vanmiddag weinig loslaten over de dreiging. ,,We doen er alles aan om de veiligheid te garanderen, vandaar dat u ziet wat u ziet qua marechaussee.” Verder kon hij niks vertellen over de inhoud. ,,Er is geen sprake dat mensen de luchthaven moeten vermijden”.
Rustig
Volgens verslaggevers Sander Sonnemans en Koen Voskuil was, en is de sfeer op het vliegveld rustig. Dat bevestigde ook reiziger Wilma van ’t Hof uit Spijkenisse: ,,Mijn man stond op de koffers te wachten en las op zijn mobiel het bericht dat er een terreurdreiging was. Hij begreep het niet en geloofde het niet want er was niets aan de hand. Ook Els en Rob van Heijningen wisten van niks. ,,Ik zag het op mijn telefoon”, vertelde Els. ,,Terreurdreiging. Dat hebben wij weer, zei ik. Maar goed, echt bang zijn we niet.”
De Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb werd vanmorgen tijdens een debat uit de gemeenteraad geroepen. Dit had te maken met de melding. ,,Hij moest de telefoon direct aannemen, omdat het een urgente kwestie betrof”, aldus zijn woordvoerder, die verder geen mededelingen wilde doen.
Schiphol
Op en rond Schiphol werden eind juli en begin augustus ook extra veiligheidsmaatregelen genomen in verband met ‘een signaal’ dat betrekking had op de luchthaven. Wat dat signaal is geweest, is nooit duidelijk gemaakt.
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) houdt nauw contact met de driehoek (burgemeester, politie en hoofdofficier van justitie) en de marechaussee.
Verkeer
De Verkeers Informatie Dienst (VID) meldt dat de controles op Rotterdam The Hague Airport zorgen voor vertragingen op de weg.
AD 17.11.2016 De Koninklijke Marechaussee doet groot onderzoek op Rotterdam The Hague Airport. Het onderzoek is gestart naar aanleiding van een bij de politie binnengekomen anonieme melding die wijst op een mogelijke dreiging op de luchthaven.
15.20: Het is verder rustig op Rotterdam Airport. De marechaussee blijft aanwezig, maar neemt verdergeen extra maatregelen. Voorlopig is er geen hinder voor het vliegverkeer, alleen het verkeer op de weg rondom het vliegveld kan hinder ondervinden door extra controles.
15.13: Hoewel niemand angstig is, is er wel veel onduidelijkheid over wat er nou precies aan de hand is.
15.07: Volgens Transavia verandert er niks in het vluchtschema: ,,Vooralsnog staan alle vluchten nog gewoon in het systeem zoals gepland. We adviseren onze passagiers om gewoon te komen. Wel moeten zij rekening houden met eventuele extra reistijd. Er hebben zich nog geen passagiers gemeld die hun vlucht willen omboeken.” Lees in ons liveblog de laatste gebeurtenissen terug.
Elsevier 16.11.2016 De Koninklijke Marechaussee verwacht een stijging in het aantal terugkerende jihadisten in Nederland, en een aantal zal waarschijnlijk door de beveiliging glippen. De Marechaussee is behoorlijk onderbezet, en terroristen kunnen dan ook ongemerkt terugkeren naar Nederland.
Zeker 500 extra marechaussees zijn nodig om de verhoogde druk aan te kunnen, zegt Ton de Zeeuw, de voorzitter van de Marechausseevereniging in een interview met AD. ‘We vullen gaten met gaten,’ aldus De Zeeuw. Er zou geen budget zijn vrijgemaakt voor de verhoogde dreiging van terugkerende Syriëgangers.
In een interview met Elsevier zegt Schoof dat hij geleerd heeft van de gebeurtenissen in de Belgische terreurcel in Molenbeek, waar de aanslagen op Parijs en Brussel werden voorbereid. Het feit dat daar Syriëgangers zaten die via de vluchtelingenroute terug naar België en Frankrijk reisden heeft de autoriteiten ‘gesterkt in de gedachte dat ze veel moeten investeren in gesprekken met familie en lokale contacten van diegenen die zijn uitgereisd’, aldus Schoof.
‘Voor een deel zullen we moeten leunen op inlichtingen- en opsporingsdiensten,’ geeft de coördinator toe. Maar de Marechaussee blijkt al langere tijd onderbezet. In juli en augustus werden na een melding van een dreiging extra veiligheidscontroles aangekondigd. De Marechaussees bleken toen al ‘op hun tandvlees te lopen’.
De controles werden zelfs verlengd, terwijl de Marechaussees aangaven de druk bijna niet aan te kunnen. De landmacht moest bijspringen: pas in 2017 zal de Koninklijke Marechaussee weer voldoende mensen hebben opgeleid om de beveiliging aan te kunnen.
Vooral het gebrek aan ervaring van nieuwe Marechaussees is een probleem, geeft De Zeeuw aan. Ondertussen worden ook Joodse instellingen en doelwitten als ambassades en het Binnenhof extra bewaakt, uit angst voor een terroristische aanslag.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
AD 16.11.2016 Terugkerende jihadisten kunnen ongemerkt Nederland binnenglippen, omdat de Koninklijke Marechaussee zwaar onderbezet is. Er zijn 500 extra marechaussees nodig om de bewaking, onder meer op Schiphol, op peil te krijgen.
,,We vullen gaten met gaten”, zegt Ton de Zeeuw, voorzitter van de Marechausseevereniging. ,,De komende tijd verwachten we een stijging van het aantal terugkerende jihadisten, maar ik ben bang dat we ze er niet allemaal kunnen uitpikken. Daarvoor zijn we met te weinig mensen.”
Uit berekeningen van het ministerie van Defensie blijkt dat zo’n 500 extra marechaussees nodig zijn, maar daar wordt volgens De Zeeuw geen budget voor vrijgemaakt. ,,Er is door verschillende ministeries geld bij elkaar geschraapt om tijdelijk 100 man aan te nemen. Die groep kan komende zomer aan de slag, na een versnelde opleiding.”
De deskundigheid van nieuw ingestroomde marechaussees blijft achter, zegt De Zeeuw. Het ontbreekt hen aan ervaring, waardoor ze geen scherp oog hebben om afwijkend gedrag van reizigers te herkennen.
Uitgebreid
In totaal telt Nederland ruim 6.000 marechaussees, van wie er 1.800 op Schiphol werken. Dit jaar werd de Marechaussee met 400 man uitgebreid, vanwege de verhoogde terreurdreiging. ,,Ondanks die uitbreiding lopen grensbewakers nog altijd op hun tandvlees”, zegt De Zeeuw. ,,Niet alleen op Schiphol. Ook bij de blauwe grenzen, zoals de havens van Hoek van Holland en IJmuiden. We lopen continue achter de feiten aan. De moedeloosheid is groot.”
Dick Schoof – de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) – waarschuwde maandag voor terugkerende jihadisten en gewelddadige eenlingen. Als het kalifaat van Islamitische Staat uiteenvalt, zal het aantal terugkeerders stijgen. Een deel van hen zal de jihadistische beweging hier versterken en zich op Nederlandse doelwitten richten.
Kwetsbaar
De extra marechaussees zijn onder meer nodig om kwetsbare doelwitten te beveiligen, zoals ambassades, het Binnenhof en Joodse instellingen. ,,Dat gaat ook ten koste van de grensbewaking”, zegt De Zeeuw. ,,De NCTV verwacht meer polarisatie in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen. Dat betekent nóg meer beveiligingswerk, iets wat ons grote zorgen baart.”
Het ministerie van Defensie kon gisteren niet reageren. Afgelopen zomer bevestigde een woordvoerder van de Koninklijke Marechaussee dat de druk op de organisatie groot is.
VK 14.11.2016 Het risico op een aanslag in Nederland is onverminderd hoog (dreigingsniveau 4 uit 5), blijkt uit het 43ste Dreigingsbeeld Terrorisme Nederlandvan de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Dit zijn de drie opmerkelijkste bevindingen uit het rapport.
Nederland lijkt op Frankrijk
De kans op een aanslag in Nederland is even groot als in landen waar recentelijk al grote aanslagen werden gepleegd. Nederland wordt onder jihadisten nog altijd gezien als een ‘vijand van de islam’, ook nu Nederland niet meer deelneemt aan bombardementen tegen IS. Het steunen van de anti-IS-coalitie en missies in andere islamitische landen geven Nederland onder jihadisten een profiel dat vergelijkbaar is met dat van andere Europese landen. ‘De terroristische dreiging in en tegen Nederland vertoont grote overeenkomsten met die in de rest van West-Europa’, zegt Dick Schoof, de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid.
Dat in Nederland nog geen grote aanslag is gepleegd, doet hier niets aan af. Volgens Schoof zou het hoogmoed zijn om te zeggen dat dit komt door het werk van de NCTV. Promovendus en terrorisme-expert Jelle van Buuren van de Universiteit Leiden noemt ‘dom geluk’ als een verklaring. Ook zijn Frankrijk, Duitsland en de Europese hoofdstad Brussel mogelijk prestigieuzere doelwitten voor jihadisten. ‘En door de aanslag op Theo van Gogh heeft Nederland een voorsprong met preventiemaatregelen.’
Pas op met eenling bij de verkiezingen
NCTV: terugkerende jihadisten vormen bedreiging voor Nederland
Terugkerende jihadisten kunnen een bedreiging vormen voor de veiligheid in Nederland. De verwachting is dat het aantal mensen dat vanuit Syrië en Irak naar Nederland terugkeert, gaat toenemen als het kalifaat valt. Het uiteenvallen van het kalifaat kan bovendien een reden zijn voor geradicaliseerde jongeren in Nederland om hier over te gaan tot een aanslag.
Eenlingen zijn bij de aanstaande verkiezingen een groter risico dan in andere jaren. Waar de rapporten van de NCTV de laatste jaren vooral gingen over de dreiging van jihadisme, waarschuwt Schoof nu ook voor een Breivik- of Fortuyn-achtige aanslag in Nederland. ‘In het huidige gepolariseerde klimaat rond de thema’s islam, asiel, integratie, Europa en Turkije bestaat er daarnaast een kans op gewelddadige incidenten van extreem-rechts en extreem-links’, zegt Schoof. Met Tweede Kamerverkiezingen in het vooruitzicht (maart 2017) acht hij verdere polarisatie voorstelbaar in Nederland. Ook in campagnetijd is er hierdoor ‘meer dan anders het risico van een mogelijke gewelddaad door een eenling’.
De aanslag in München (juli 2016) door een volger van Anders Breivik laat volgens Schoof zien dat ook rechts-extremistisch gedachtengoed individuele aanslagplegers kan inspireren. ‘We zien in Nederland extreem-rechts activistischer en intimiderender worden’, zegt Schoof. ‘Extreem-links reageert hier dan weer op. Ze schuwen daarbij de confrontatie in de openbare ruimte niet, zagen we al bij een Pegida-demonstratie en rond de zwartepietdiscussie.’
Ook Van Buuren denkt dat de dreiging rond de verkiezingen reëel is. ‘Er is maar een persoon nodig om de samenleving op zijn kop te zetten.’
Zowel geradicaliseerde thuisblijvers als gevaarlijke jihadisten die proberen terug te keren, vormen een gevaar. Waar eerdere terugkeerders zo’n twee jaar geleden vooral gedesillusioneerd terugkwamen, is bij de NCTV nu ‘een handjevol’ gevaarlijke jongeren in beeld die naar Nederland proberen te komen. ‘Wij zien daar een groot risico in’, zegt Schoof. ‘Zij hebben 2 tot 3 jaar daar gezeten, gevechtservaring opgedaan en welbewust gekozen deel uit te maken van een terroristische organisatie. Nu IS terrein verliest is de kans groter dat meer van hen terug proberen te komen.’
De binnenlandse jihadistische beweging in Nederland – die uit enkele honderden aanhangers en enkele duizenden sympathisanten bestaat – was tot voor kort vooral gericht op een vertrek naar Syrië. Sinds begin 2016 neemt het aantal jihadi’s dat uit Nederland vertrekt af. ‘Nu uitreizen moeilijker wordt, gaat de beweging zich mogelijk meer richten op Nederland zelf’, zegt Schoof.
Nederlandse jihadisten communiceren grotendeels via gesloten kanalen, aldus Dick Schoof.
Het is mogelijk dat deze thuisblijvers Nederlandse jihadisten in het kalifaat helpen bij het voorbereiden van zelfmoordaanslagen in Nederland. Schoof: ‘Dan ontstaat een explosief mengsel’. Een mogelijke indicatie voor onderlinge contacten is volgens de NCTV dat Nederlandse jihadisten in de zomer van 2016 online actiever zijn geworden. Het is dan ook voorstelbaar dat in Nederland wonende jihadisten gehoor gaan geven aan de voortdurende oproepen van IS en al Qaida om in eigen land tot terroristisch geweld over te gaan.
Nederlandse jihadisten in Syrië en hun geestverwanten in Nederland zijn verder zeer veiligheidsbewust zijn geworden. ‘Ze communiceren grotendeels via gesloten kanalen.’ De NCTV gaat er dan ook van uit dat niet alle dreiging in beeld is van de veiligheidsdiensten.
In totaal zijn circa 270 mensen vertrokken naar het kalifaat. 44 van hen kwamen om volgens de AIVD, 40 keerden terug. Dit betekent dat op dit moment nog zo’n 190 uit Nederland afkomstige personen in Syrië en Irak aanwezig zijn, denkt de NCTV.
Volgens terrorisme-expert Van Buuren moet ook rekening worden gehouden met jihadisten zonder Nederlandse link die hierheen kunnen komen. ‘Ten tijde van de aanslagen in België en Frankrijk pendelden betrokkenen voortdurend op en neer tussen die twee landen en deden sommigen ook Nederland aan.’
RO 14.11.2016 Jihadisten die terugkeren uit Syrië en Irak vormen mogelijk een bedreiging voor de veiligheid in Nederland. Als het ‘kalifaat’ van ISIS uiteenvalt, zal naar verwachting het aantal terugkeerders geleidelijk toenemen. Een deel van hen zal waarschijnlijk de jihadistische beweging in Nederland versterken. Nu uitreizen moeilijker wordt, gaat de beweging zich mogelijk meer richten op Nederland zelf. Dat staat in het 43e Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van de NCTV.
In Nederland wonende jihadisten kunnen gehoor geven aan de voortdurende oproepen van ISIS en Al Qaida om in eigen land terroristisch geweld te plegen. ISIS maakt daarbij ook misbruik van kwetsbare en makkelijk te beïnvloeden mensen. Dat bleek ook uit de aanslagen in onder meer Duitsland en Frankrijk afgelopen zomer.
Eerder stuurde ISIS al tientallen zogeheten operatives naar Europa met als doel een aanslag te plegen of daarbij te helpen. ISIS is vastbesloten om met name West-Europa met aanslagen te treffen, zeker nu het onder militaire druk staat in Syrië en Irak. Ook de actuele dreiging van Al Qaida blijft omvangrijk.
Het dreigingsniveau in Nederland blijft staan op niveau 4, op een schaal van 5. Dat betekent dat de kans op een aanslag in Nederland reëel is, maar dat er geen concrete aanwijzingen zijn dat er voorbereidingen worden getroffen voor een aanslag.
Naast de dreiging van jihadisten, bestaat er kans op gewelddadige incidenten van extreemrechts en extreemlinks rond de thema’s islam, asiel, integratie, Europa en Turkije. Meer polarisatie is voorstelbaar in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017. Tijdens de verkiezingscampagne is er ook een hoger risico op een gewelddaad door een eenling.
Trouw 14.11.2016 Nu terreurorganisatie IS in Syrië en Irak steeds meer terrein verliest, neemt de kans op een aanslag in het Westen toe – en dus ook in Nederland. Daarvoor waarschuwt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) in het ‘Dreigingsbeeld terrorisme‘. Jihadisten die uit IS-gebied terugkeren, vormen mogelijk een bedreiging voor de veiligheid in Nederland.
Volgens de NCTV is ondanks het terreinverlies de ‘slagkracht’ van IS nog niet structureel aangetast. Zo heeft IS ‘geruime tijd’ aanslagen beraamd en zijn er tientallen jihadisten naar Europa gestuurd om de aanvallen voor te bereiden. Nu IS in Syrië en Irak onder druk staat, kan dat leiden tot aansporing om in het Westen meer aanslagen te plegen. Bovendien zal, als het kalifaat uit elkaar valt, het aantal terugkeerders geleidelijk terugkeren. Een deel van hen versterkt ‘waarschijnlijk’ de jihadistische beweging in Nederland.
Het dreigingsniveau in Nederland blijft wel op 4 staan. Dit betekent dat de kans op een aanslag in Nederland reëel is, maar er geen concrete aanwijzingen zijn voor een aanslag.
Als uitreizen naar het kalifaat ook moeilijk wordt (wat nu het geval is), gaat de jihadistische beweging binnen Nederland zich meer intern roeren, aldus de NCTV. Dat gebeurt onder meer door haatprediking of het rekruteren van nieuwe mensen. “Een mogelijke indicatie hiervan is dat Nedrlandse jihadisten in de zomer van 2016 online actiever zijn geworden. Maar het is ook voorstelbaar dat in Nederland wonende jihadisten gehoor geven aan de voortdurende oproepen van ISIS en al-Qaida om in eigen land tot terroristisch geweld over te gaan.”
Bezoekers van ‘jihadproces’ Context. Deze mannen zijn voor zover bekend niet betrokken geweest bij de strijd in Syrië en Irak.
Een deel van de strijders van IS in Europa komt mee met de vluchtelingenstroom die als gevolg van de oorlog in Syrië aan de gang is. Waren er vorig jaar nog duizenden asielzoekers in de opvang geplaatst zonder identificatie of screening, vandaag concluderen minister Ard van der Steur en staatssecretaris Klaas Dijkhoff (Veiligheid en Justitie) dat er inmiddels voldoende aandacht is ‘voor het opsporen van jihadisme, radicalisering en ronselpraktijken’.
Uit onderzoek dat beide bewindsmannen hebben laten uitvoeren (en dat vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd), blijkt dat het signaleren van jihadisme of ronselpraktijken onder asielzoekers nog wel verder kan worden ‘geoptimaliseerd’. Zo is er nog steeds bij sommige diensten een tekort aan personeel, en wordt informatie tussen de diensten niet altijd goed gedeeld.
Polarisatie
De NCTV waarschuwt verder dat rond verkiezingstijd het aantal gewelddadige incidenten kan toenemen. Meer polarisatie op thema’s als islam, asiel, integratie, Europa en Turkije is dan meer denkbaar. Bovendien is tijdens verkiezingstijd een hoger risico op een geweldsactie van een eenling.
Ook in het algemeen waarschuwt de NCTV voor polarisatie. Extreemrechts heeft minder gelegenheid voor actie omdat het aantal asielzoekers terugloopt. Maar de haat tegen de islam, vluchtelingen en de Nederlandse politiek zijn daarmee niet verdwenen en nog steeds zichtbaar, vooral op internet. De NCTV noemt in dat verband ook de oprichting van burgerwachten met een extreemrechtse achtergrond, zoals de Nederlandse versie van Soldiers of Odin.
Bij extreemlinks ‘lag de focus’ op het ‘verstoren en onmogelijk maken van demonstraties van de anti-islamgroep Pegida’, aldus de NCTV. “Links-extremisten pogen bij deze tegendemonstraties geweld uit te lokken en schromen de inzet van vuurwerk of rookbommen niet. Tevens zijn extreemlinkse anarchisten en de Anti-Fascistische Actie beducht op vermeend ‘racistisch politiegeweld’.”
VK 14.11.2016 Terugkerende jihadisten kunnen een bedreiging vormen voor de veiligheid in Nederland. De verwachting is dat het aantal mensen dat vanuit Syrië en Irak naar Nederland terugkeert, gaat toenemen als het kalifaat valt. Het uiteenvallen van het kalifaat kan bovendien een reden zijn voor geradicaliseerde jongeren in Nederland om hier over te gaan tot een aanslag.
Dit staat in het maandag gepubliceerde Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) Dick Schoof. Het dreigingsniveau staat nog altijd op niveau 4, op een schaal van 5. Dat wil zeggen dat de kans op een aanslag in Nederland reëel is, maar dat er geen concrete aanwijzingen zijn voor een aanslag. Op dit moment zijn nog ongeveer 190 van de in totaal 270 uitgereisde Nederlandse jihadisten in Syrië en Irak.
De NCTV verwacht dat als het door IS gestichte kalifaat uiteenvalt, het aantal terugkeerders geleidelijk gaat toenemen. Een deel van hen zal dan de jihadistische beweging hier versterken en zich op Nederland gaan richten. ‘In Nederland wonende jihadisten kunnen gehoor geven aan de voortdurende oproepen van IS en Al Qaida om in eigen land terroristisch geweld te plegen’, staat in het dreigingsbeeld.
Deze groep reist ook nauwelijks nog uit, zegt Schoof tegen de Volkskrant. Het gaat volgens hem om ‘een enkeling’. ‘Het is niet meer aantrekkelijk’, zegt Schoof. ‘IS-gebied is versplinterd. Men probeert het nog wel, maar ze zijn vooral hier in Nederland aan het hergroeperen en zullen mogelijk in Nederland blijven om een aanslag te plegen.’
IS zou tientallen aanhangers naar Europa hebben gestuurd. Een deel van die mensen is nog niet bekend bij de veiligheidsdiensten, net als hun bedoelingen. Schoof zegt wel dat een aantal jihadisten probeert terug te keren naar Nederland. ‘Wij zien daar groot risico in.’
De NCTV waarschuwt behalve voor de dreiging van jihadisten ook voor incidenten uit extreem-rechts en extreem-linkse hoek. ‘Meer polarisatie is voorstelbaar in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017. Tijdens de verkiezingscampagne is er ook een hoger risico op een gewelddaad door een eenling.’
Extreem-rechts heeft volgens de NCTV minder gelegenheid voor actie omdat het aantal asielzoekers terugloopt. Maar de haat tegen de islam, vluchtelingen en de Nederlandse politiek zijn daarmee niet verdwenen en nog steeds zichtbaar, vooral op internet. De NCTV noemt in dat verband ook de oprichting van burgerwachten met een extreem-rechtse achtergrond, zoals de Nederlandse versie van Soldiers of Odin.
Lees ook
PVV-leider Geert Wilders reageerde resoluut toen de inlichtingendienst AIVD en de Nationaal Terrorismebestrijder NCTV in 2015 zeiden dat er geen signalen waren dat Islamitische Staat structureel handlangers via asielroutes naar Europa stuurde. ‘Geloof ze niet!’, twitterde hij. Afgelopen juli werd dat ‘onwaarschijnlijke’ (NCTV) scenario ineens reëel en heeft IS ‘veelvuldig’ gebruikgemaakt van de vluchtelingenstroom om op ‘heimelijke wijze’ handlangers naar Europa te laten reizen.
NU 14.11.2016 De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) waarschuwt dat het uiteenvallen van IS kan zorgen voor een toename van de dreiging in Nederland door terugkerende jihadstrijders.
Momenteel verliest IS terrein in Syrië en Irak. Als het IS-gebied verder uit elkaar valt, neemt ook de kans op terugkeerders toe, waarschuwt de NCTV.
Omdat deze terugkerende IS-strijders vervolgens moeilijker weer kunnen uitreizen om mee te doen aan de jihadistische strijd, gaan zij zich mogelijk richten op aanslagen in Nederland.
Bovendien stuurde IS al eerder strijders terug naar Europa om hier aanslagen te plegen. De kans dat dit gebeurt neemt alleen maar toe als IS verder onder druk komt in Syrië en Irak.
Op dit moment zijn nog ongeveer 190 Nederlandse uitreizigers in IS-gebied aanwezig. Ongeveer 40 uitreizigers zijn inmiddels weer in Nederland, zou blijken uit cijfers van inlichtingendienst AIVD. In totaal zijn sinds 2012 270 Nederlanders uitgereisd om mee te doen aan de gewapende strijd. Daarvan zijn er 44 omgekomen.
Hoe verloopt de strijd tegen Islamitische Staat?
Al-Qaeda
Volgens de NCTV vormt niet alleen IS een gevaar, maar bijvoorbeeld ook al-Qaeda. Ook bestaat er kans op gewelddadigheden door extreemrechts of extreemlinks.
Verder wijst de coördinator op het gevaar van een toename van de polarisatie in aanloop naar de verkiezingen van volgend jaar. Dan is er meer risico op geweld door een eenling.
Telegraaf 14.11.2016 Terugkerende jihadisten kunnen een bedreiging vormen voor de veiligheid in Nederland. De verwachting is dat het aantal mensen dat vanuit Syrië en Irak naar Nederland terugkeert, gaat toenemen. Dat staat in het maandag gepubliceerde Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) Dick Schoof.
Het dreigingsniveau staat nog altijd op niveau 4, op een schaal van 5. Dat wil zeggen dat de kans op een aanslag in Nederland reëel is, maar dat er geen concrete aanwijzingen zijn voor een aanslag. Op dit moment zijn nog ongeveer 190 van de in totaal 270 uitgereisde Nederlandse jihadisten in Syrië en Irak.
De NCTV verwacht dat als het door IS gestichte kalifaat uiteenvalt, het aantal terugkeerders geleidelijk gaat toenemen. Een deel van hen zal dan de jihadistische beweging hier versterken en zich op Nederland gaan richten. ,,In Nederland wonende jihadisten kunnen gehoor geven aan de voortdurende oproepen van IS en Al Qaida om in eigen land terroristisch geweld te plegen”, staat in het dreigingsbeeld.
Er wordt ook vermeld dat IS al tientallen aanhangers naar Europa heeft gestuurd. Een deel van die mensen is nog niet bekend bij de veiligheidsdiensten, net als hun bedoelingen, aldus de NCTV.
De NCTV waarschuwt behalve voor de dreiging van jihadisten ook voor incidenten uit extreemrechts en extreemlinkse hoek. ,,Meer polarisatie is voorstelbaar in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017. Tijdens de verkiezingscampagne is er ook een hoger risico op een gewelddaad door een eenling.”
Extreemrechts heeft volgens de NCTV minder gelegenheid voor actie omdat het aantal asielzoekers terugloopt. Maar de haat tegen de islam, vluchtelingen en de Nederlandse politiek zijn daarmee niet verdwenen en nog steeds zichtbaar, vooral op internet. De NCTV noemt in dat verband ook de oprichting van burgerwachten met een extreemrechtse achtergrond, zoals de Nederlandse versie van Soldiers of Odin.
RTVWEST 14.11.2016 Het aantal mensen dat vanuit Syrië en Irak naar Nederland terugkeert, gaat waarschijnlijk toenemen. Dat staat in het maandag gepubliceerde Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) Dick Schoof. Een groot deel van de jihadisten die uitreizen, komt uit Den Haag en Delft.
Burgemeester Jozias van Aartsen meldde in september dat tot dat moment 35 Haagse jihadisten naar het Midden-Oosten waren vertrokken, onder wie vier minderjarigen. 17 mensen uit Den Haag zijn er vermoedelijk om het leven gekomen.
De NCTV verwacht dat als het door IS gestichte kalifaat uiteenvalt, het aantal terugkeerders geleidelijk gaat toenemen. Een deel van hen zal dan de jihadistische beweging hier versterken en zich op Nederland gaan richten. ‘In Nederland wonende jihadisten kunnen gehoor geven aan de voortdurende oproepen van IS en Al Qaida om in eigen land terroristisch geweld te plegen’, staat in het dreigingsbeeld.
Meer kans op geweld
In het rapport staat ook dat IS al tientallen aanhangers naar Europa heeft gestuurd. Een deel van die mensen is nog niet bekend bij de veiligheidsdiensten. Het is ook onduidelijk wat precies hun bedoelingen zijn, aldus de NCTV.
De NCTV waarschuwt behalve voor de dreiging van jihadisten ook voor incidenten uit extreemrechts en extreemlinkse hoek. ‘Meer polarisatie is voorstelbaar in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017. Tijdens de verkiezingscampagne is er ook een hoger risico op een gewelddaad door een eenling’.
Haat tegen islam
Extreemrechts heeft volgens de NCTV minder gelegenheid voor actie omdat het aantal asielzoekers terugloopt. Maar de haat tegen de islam, vluchtelingen en de Nederlandse politiek zijn daarmee niet verdwenen en nog steeds zichtbaar, vooral op internet. De NCTV noemt in dat verband ook de oprichting van burgerwachten met een extreemrechtse achtergrond, zoals de Nederlandse versie van Soldiers of Odin.
Den HaagFM 14.11.2016 Het aantal mensen dat vanuit Syrië en Irak naar Nederland terugkeert, gaat waarschijnlijk toenemen. Dat staat in het maandag gepubliceerde Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) Dick Schoof (kleine foto). Een aanzienlijk deel van de jihadisten die uitreizen, komt uit Den Haag.
Terugkerende jihadisten kunnen een bedreiging vormen voor de veiligheid in Nederland. Het dreigingsniveau staat nog altijd op niveau vier, op een schaal van vijf. Dat wil zeggen dat de kans op een aanslag in Nederland reëel is, maar dat er geen concrete aanwijzingen zijn voor een aanslag. Op dit moment zijn nog ongeveer 190 van de in totaal 270 uitgereisde Nederlandse jihadisten in Syrië en Irak.
In het rapport staat ook dat IS al tientallen aanhangers naar Europa heeft gestuurd. Een deel van die mensen is nog niet bekend bij de veiligheidsdiensten. Het is ook onduidelijk wat precies hun bedoelingen zijn, aldus de NCTV.
Burgemeester Jozias van Aartsen meldde in september dat tot dat moment 35 Haagse jihadisten naar het Midden-Oosten waren vertrokken, onder wie vier minderjarigen. Zeventien mensen uit Den Haag zijn er vermoedelijk om het leven gekomen. …lees meer
VK 14.11.2016 Bij de komst van asielzoekers is er voldoende aandacht voor het opsporen van jihadisme, radicalisering en ronselpraktijken. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van het ministerie van Veiligheid en Justitie waarvan de resultaten maandag naar de Tweede Kamer zijn gestuurd.
De migratiestroom naar Europa is sinds 2014 enorm toegenomen. Circa
59 duizend mensen zochten toen asiel in ons land. In eerste instantie werd ervan uitgegaan dat het risico gering was dat er zich jihadisten onder de migranten bevonden. Na de aanslagen in Parijs veranderde dat idee en inmiddels is duidelijk dat terreurgroep Islamitische Staat strijders onder dekking van de vluchtelingenstroom naar Europa stuurde.
Vorig jaar zijn duizenden asielzoekers in de opvang geplaatst zonder identificatie of screening op mogelijke terroristische dreiging. Dat kwam door personeelsgebrek bij politie en marechaussee. Het kabinet heeft daarna versneld de controle op asielzoekers verbeterd.
Volgens de onderzoekers is er in Nederland niet één overkoepelende geïntegreerde opzet om jihadisme bij asielzoekers te signaleren. Maar de afgelopen jaren is een reeks van maatregelen en werkwijzen ingevoerd die blijken te werken. ‘Er zijn geen indicaties gevonden dat zich bij de uitvoering van de opzet grote problemen voordoen.’
Wel is er een aantal knelpunten dat kan worden verbeterd, aldus de onderzoekers. Zo is er bij sommige diensten een tekort aan mensen door het sterk gestegen aantal asielzoekers. Ook wordt informatie niet altijd goed gedeeld. Verder blijkt ook voorlichting om asielzoekers te sterken tegen ronselaars – zoals beloofd door de ministers van Veiligheid en Justitie en Sociale Zaken – onbekend te zijn.
Bij de opvang van asielzoekers werken onder meer politie, marechaussee, het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers, de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, de Dienst Terugkeer en Vertrek, de Immigratie- en Naturalisatiedienst en VluchtelingenWerk samen.
Minister Ard van der Steur en staatssecretaris Klaas Dijkhoff van Veiligheid en Justitie laten weten dat met dit onderzoek de aanpak en het beleid van signalering van jihadisme, radicalisering en ronselpraktijken onder asielzoekers verder kan worden ‘geoptimaliseerd”.
Elsevier 14.11.2016 Door de polarisatie in Nederland is er een verhoogd risico op geweldsdaden rond de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017. Daarvoor waarschuwt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) Dick Schoof.
De waarschuwing is onderdeel van het nieuwste dreigingsbeeld van de NCTV, dat maandag verschijnt. De polarisatie in Nederland neemt toe, volgens Schoof, waardoor de kans op ‘geweldsincidenten van extreemrechts en extreemlinks rond de thema’s islam, asiel, integratie, Europa en Turkije’ toeneemt. De Tweede Kamerverkiezingen vergroten het risico op geweld.
Gevaar komt vooral van eenlingen Het gevaar schuilt vooral in eenlingen, aldus de NCTV. ‘Als je kijkt naar de aanslag op de Britse Labour-politica Jo Cox, zie je dat het eenlingen kan verleiden om geweld te gebruiken,’ zegt Schoof tegen BNR. ‘Ook in het verkiezingsdebat kan dat een situatie veroorzaken waarin eenlingen tot rare dingen in staat zijn.’
Omdat het aantal asielzoekers terugneemt, is het risico op geweld van extreemrechts momenteel lager, aldus Schoof. Toch hebben ook zij, met ‘haat tegen de islam, vluchtelingen en de Nederlandse politiek’, gelegenheden om geweld te gebruiken. Schoof wijst onder meer naar burgerwachten die in Nederland opkomen, zoals de Nederlandse Soldiers of Odin.
Wat als ‘kalifaat’ uiteenvalt De NCTV, die stelt dat het gevaar op een jihadistische aanslag nog altijd ‘reëel’ is, gaat ook in op het gevaar van terugkerende jihadisten. De verwachting is dat het aantal terugkeerders zal toenemen, onder meer door de mogelijkheid dat het IS-‘kalifaat’ uiteenvalt.
Een deel van de Nederlandse jihadisten zal in ons land een extremistische beweging opzetten, zo is de verwachting. ‘In Nederland wonende jihadisten kunnen gehoor geven aan de voortdurende oproepen van IS en al-Qaeda om in eigen land terroristisch geweld te plegen,’ staat in het dreigingsbeeld.
NU 20.10.2016 De namen van vijftien Nederlanders zijn donderdag toegevoegd aan de nationale terrorismelijst. Zij kunnen daardoor niet meer bij hun geld komen.
In totaal staan nu 76 mensen op de lijst en drie organisaties. De meerderheid is betrokken bij terroristische activiteiten in Syrië en Irak.
De nationale terrorismelijst is bedoeld om te voorkomen dat terrorisme gefinancierd wordt vanaf Nederlandse bankrekeningen.
Nederland deelt de lijst ook binnen de Europese Unie. “Het is van belang dat onze Europese partners ook weten welke personen een terroristische bedreiging vormen en tegen wie bevriezingsmaatregelen genomen moeten worden”, aldus minister Bert Koenders van Buitenlandse Zaken.
Plaatsing op de lijst betekent niet alleen dat rekeningen van de mensen op de lijst worden bevroren. Het is voor vrienden, familie, bedrijven en andere instellingen ook verboden om geld te geven aan diegene. Wie het toch doet, kan een boete krijgen of zelfs een celstraf.
AD 20.10.2016 De namen van vijftien Nederlanders zijn vandaag toegevoegd aan de nationale terrorismelijst. Zij kunnen daardoor niet meer bij hun geld komen. In totaal staan er nu 76 mensen en drie organisaties op de lijst.
De nationale terrorismelijst is bedoeld om te voorkomen dat terrorisme gefinancierd wordt vanaf Nederlandse bankrekeningen. De meerderheid van de personen en organisaties op de lijst is betrokken bij terroristische activiteiten in Syrië en Irak. Onder de vijftien Nederlanders zijn twee jihadisten uit Culemborg, weet De Gelderlander.
Nederland deelt de lijst ook binnen de Europese Unie. ,,Het is van belang dat onze Europese partners ook weten welke personen een terroristische bedreiging vormen en tegen wie bevriezingsmaatregelen genomen moeten worden”, aldus minister Bert Koenders van Buitenlandse Zaken.
Boete of celstraf
Plaatsing op de lijst betekent niet alleen dat rekeningen van de mensen op de lijst worden bevroren. Het is voor vrienden, familie, bedrijven en andere instellingen ook verboden om geld te geven aan diegene. Wie het toch doet, kan een boete krijgen of zelfs een celstraf.
Telegraaf 20.10.2016 De namen van vijftien Nederlanders zijn donderdag toegevoegd aan de nationale terrorismelijst. Zij kunnen daardoor niet meer bij hun geld komen.
In totaal staan er nu 76 mensen en drie organisaties op de lijst. De meerderheid is betrokken bij terroristische activiteiten in Syrië en Irak.
De nationale terrorismelijst is bedoeld om te voorkomen dat terrorisme wordt gefinancierd vanaf Nederlandse bankrekeningen.
Nederland deelt de lijst ook binnen de Europese Unie. „Het is van belang dat onze Europese partners ook weten welke personen een terroristische bedreiging vormen en tegen wie bevriezingsmaatregelen moeten worden genomen”, aldus minister Bert Koenders van Buitenlandse Zaken.
Plaatsing op de lijst betekent niet alleen dat rekeningen van de mensen op de lijst worden bevroren. Het is voor vrienden, familie, bedrijven en andere instellingen ook verboden om geld te geven aan die personen. Wie het toch doet, kan een boete krijgen of zelfs een celstraf.
Telegraaf 18.10.2016 Er dreigt een stortvloed aan terroristen richting Europa te komen bij het einde van Islamitische Staat als land. Dit scenario begint actueel te worden nu een internationale coalitie de aanval op Mosul heeft ingezet.
Doel van het offensief is de herovering van de Iraakse stad op IS. Als Mosul valt, staat dat niet gelijk aan het uiteenvallen van het kalifaat, maar toch maken inlichtingendiensten, terreurbestrijders en terrorismedeskundigen zich al grote zorgen over de vele duizenden IS-strijders die dan uitzwermen.
„Zelfs zonder land blijft IS als terreurbeweging een risico”, zegt de vermaarde Italiaanse jihaddeskundige Loretta Napoleoni. „Je kunt het kalifaat als concept niet vernietigen. Net zo min als we Al-Qaeda hebben verslagen. Over een paar jaar beginnen een paar jihadisten gewoon opnieuw.”
Nicholas Rasmussen, hoofd van het nationale centrum voor terrorismebestrijding in de Verenigde Staten, waarschuwde onlangs de senaat niet te veel te verwachten van een militaire overwinning. Hij stelde dat IS te weinig aan kracht heeft ingeboet om geen grote terroristische dreiging meer te zijn. De baas van de FBI, James Comey, voorziet daarom een inktzwart scenario. Hij vreest voor een jarenlange terroristendiaspora. Met name richting Europa.
Elsevier 18.10.2016 Als het terreurbolwerk in Mosul uit elkaar valt, wordt een ‘terroristengolf’ gevreesd. De leden van de Islamitische Staat in de Iraakse stad zullen na de val uitzwermen, en waarschijnlijk massaal naar Europa reizen.
Het zou een belangrijke overwinning zijn op de terreurorganisatie, die de laatste weken al behoorlijke klappen heeft moeten verduren. Zondag werd de vooral symbolisch belangrijke Noord-Syrische stad Dabiq verovert doorFree Syrian Army. Maar als het bolwerk van IS uiteenvalt, zou dat desastreuze gevolgen kunnen hebben voor Europa.
‘We moeten ons voorbereiden – en dan vooral onze bondgenoten in West-Europa – op de confrontatie, want als IS wordt verslagen en die moordenaren uitzwermen, zullen ze proberen naar West-Europa te komen en onze onschuldige mensen te vermoorden,’waarschuwt FBI-baas James Comey.
‘Misschien wel het belangrijkste element van het IS-model, en ik denk dat dit ook van toepassing is op het onderzoek naar de aanslagen in Parijs, is dat de groep op lokaal niveau opereert,’ zegt Charles Lister, jihad-expert voor Middle East Institute. ‘De complete focus van de organisatie is gericht op het kneden van lokale omstandigheden, zorgen dat ze controle hebben, en daar dan op inspelen.’
Daarom zou de dreiging van IS op lokaal niveau vrij hoog zijn. Ook het feit dat minder IS-leden naar de bezette gebieden in Syrië en Irak reizen, betekent niet dat Europa opgelucht adem kan halen. ‘De dreiging hier blijft onverminderd hoog,’ zegt Dick Schoof, de Nederlandse Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
Steeds minder geradicaliseerde moslims reizen naar gebieden die worden bezet door terreurgroep Islamitische Staat. Volgens de laatste cijfers zijn zo’n 273 mensen naar IS-gebieden gereisd.
Daarvan zijn 43 overleden en ongeveer veertig teruggekeerd, meldt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) Dick Schoof tegen RTL Nieuws. ‘Het IS-gebied wordt kleiner op dit moment,’ aldus Schoof. ‘Dat betekent dat er ook minder mensen daadwerkelijk daar naar toe reizen. Eigenlijk zien we de laatste maanden een afvlakking, dat er niet veel mensen meer naar toe gaan.’
De belangrijkst reden is dat IS terreinverlies heeft geleden bij de Turkse grens. Dat maakt het reizen naar het ‘kalifaat’ een stuk lastiger voor sympathisanten. Daarnaast heeft de terreurgroep zelf zijn volgers aangespoord niet naar Syrië en Irak te reizen, maar in plaats daarvan aanslagen voor te bereiden in Europa.
Dreiging door geradicaliseerde individuen
‘Hier blijft de dreiging onverminderd hoog,’ stelt Schoof. Juist omdat geradicaliseerde moslims die in Nederland blijven erg gevaarlijk kunnen zijn. Zelfs als IS in Irak en Syrië is verslagen, blijft die dreiging in Nederland. IS verliest veel terrein door de militaire acties van het Syrische leger, ‘gematigde’ rebellengroepen, Rusland en de westerse coalitie.
NU 08.10.2016 De Amsterdamse politie krijgt ongeveer honderd meldingen per week binnen over een dreigende terreuraanslag, meldt Het Parool zaterdag.
Volgens de krant leiden gemiddeld tien tot vijftien meldingen tot onderzoek van de recherche. Een team van veertig tot vijftig analisten en rechercheurs beoordeelt elke tip meteen.
Doordat de politie vaak op tijd kan ingrijpen of omdat de tips loos alarm zijn, leiden de meeste onderzoeken niet tot arrestaties.
Onzichtbaar
Deze zaken zijn vaak voor het publiek niet zichtbaar en worden ook niet in rapportages vermeld. De Amsterdamse hoofdofficier van justitie Theo Hofstee zegt dat dit ertoe kan leiden dat ‘de financiers in Den Haag’ ook weinig meekrijgen van het werk dat wordt verricht.
“Doordat we vooral ellende proberen te voorkomen, keren de onderzoeken niet terug in onze rapportages waarop we worden afgerekend.”
“Juist doordat we snel moeten handelen en geen tijd hebben om zaken eerst te analyseren, zetten we extra breed in. Al dat extra werk is niet erg, maar het neemt toe.”
AD 04.10.2016 Diverse buurlanden van België hebben de in hun land aanwezige Syrië-strijders niet goed in kaart gebracht. Dat stelt André Vandoren, de oud-topman van de Belgische anti-terreurdienst OCAD. Hij deed zijn uitspraak gisteren tijdens een vergadering van de commissie die onderzoek doet naar de aanslagen in Brussel, zo meldt de Belgische krant De Morgen.
Wij scoren in Europa proportioneel hoog omdat we onze Syrië-strijders tenminste al in kaart brachten, maar sommige landen in onze nabijheid niet, aldus André Vandoren.
Vandoren was tot eind vorig jaar bestuurder bij het Coördinatieorgaan voor de Analyse van de Dreiging (OCAD), een organisatie die te vergelijken is met de NCTV in Nederland. Volgens de topman kreeg de dienst lange tijd te weinig informatie over potentiële dreiging. ,,In de beginjaren van het plan Radicalisering kreeg het OCAD informatie die niet afdoende was”, zo stelt hij. ,,Werd informatie niet ingebracht, dan hadden we die niet. In het laatste anderhalf jaar is er wél vooruitgang in de goeie richting.”
De terrorisme-expert is somber over de toekomst, met name vanwege de situatie in de aan België grenzende landen. ,,Wij scoren in Europa proportioneel hoog omdat we onze Syrië-strijders tenminste al in kaart brachten, maar sommige landen in onze nabijheid niet”, zo zei Vandoren. Op aandringen van parlementsleden gaf hij vervolgens voorbeelden. Frankrijk? ,,Ja.” Duitsland, Nederland en Groot-Brittannië? ,,Ja, daar zijn problemen.”
Gegijzeld
Of buitenlandse inlichtingen uiteindelijk België weten te bereiken, valt volgens procureur-generaal Johan Delmulle ook nog te betwijfelen. ,,Stel dat uit info van de Franse inlichtingendienst blijkt dat er een aanslag wordt beraamd op het Europees Parlement. Dan mogen wij dat wel weten… maar we zijn gegijzeld omdat we er in een strafdossier niets mee mogen doen”, zo vertelde hij. Of de terreuronderzoekers dergelijke informatie wel in handen hadden bij hun onderzoek naar de aanslagen in Brussel, is onduidelijk.
Trouw 17.09.2016 De dreiging van terreuraanslagen is in jaren niet zo groot geweest als nu. Dat zegt de baas van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), Rob Bertholee, in een interview in de Volkskrant.
“De dreiging is nog nooit zo groot geweest sinds ik hier vijf jaar geleden hoofd van de dienst werd”, aldus Bertholee. “Sinds eind 2012 zag ik het aantal uitreizigers toenemen. Nu zijn het er 260. Als je bij IS zit, ben je betrokken bij geweld, dat geldt voor iedereen. Kijk naar de recente aanhouding van vrouwen in Parijs. Ook zij zijn bereid aanslagen te plegen.”
De dreiging is volgens hem meervoudig. Getraumatiseerde terugkeerders, terugkeerders die bewust opgaan in de gemeenschap om later toe te slaan en mensen die zich via sociale media laten inspireren, vormen allemaal een gevaar.
Om de strijd beter aan te kunnen gaan, wil Bertholee dat zijn dienst versleuteling van chatapplicaties altijd ongedaan kan maken. Frankrijk en Duitsland willen de versleuteling gaan beperken, het Nederlandse kabinet niet omdat die miljoenen gebruikers ook veiligheid biedt. Dat de privacy in het geding kan komen, moet volgens Bertholee maar op de koop toe worden genomen. “Dan moet je accepteren dat je veiligheid inlevert. Dan moet je je dus afvragen hoeveel veiligheid je privacy waard is.”
NU 17.09.2016 Het risico op een terroristische aanslag in Nederland is de laatste jaren toegenomen. Dat zegt de baas van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), Rob Bertholee, zaterdag in een interview met de Volkskrant.
Dieper ingaan op de aard van de dreiging kan de AIVD-baas echter niet omdat dat het inlichtingenwerk teniet zou kunnen doen. “Frustrerend”, meent Bertholee.
“De dreiging is nog nooit zo groot geweest sinds ik hier vijf jaar geleden hoofd van de dienst werd”, zegt hij in het interview . “Sinds eind 2012 zag ik het aantal uitreizigers toenemen. Nu zijn het er 260. Als je bij IS zit, ben je betrokken bij geweld, dat geldt voor iedereen. Kijk naar de recente aanhouding van vrouwen in Parijs. Ook zij zijn bereid aanslagen te plegen”, stelt de AIVD-baas.
De dreiging is volgens hem meervoudig. Getraumatiseerde terugkeerders, terugkeerders die bewust opgaan in de gemeenschap om later toe te slaan en mensen die zich via sociale media laten inspireren, vormen allemaal een gevaar.
Versleuteling
Om de strijd beter aan te kunnen gaan, wil Bertholee dat zijn dienst versleuteling van chatapplicaties altijd ongedaan kan maken. Frankrijk en Duitsland willen de versleuteling gaan beperken, het Nederlandse kabinet niet omdat die miljoenen gebruikers ook veiligheid biedt.
Dat de privacy in het geding kan komen, moet volgens Bertholee maar op de koop toe worden genomen. “Dan moet je accepteren dat je veiligheid inlevert. Dan moet je je dus afvragen hoeveel veiligheid is privacy je waard?”
De AIVD-baas vindt naar eigen zeggen bescherming van privacy ook belangrijk “maar zouden mensen die privacy als hoogste doel hebben dat net zo enthousiast nastreven als zij slachtoffer zijn van een aanslag? Als zij weten dat zij hebben toegestaan dat zoiets gebeurd is?”
Telegraaf 17.09.2016 De dreiging van terreuraanslagen is in jaren niet zo groot geweest als nu. Dat zegt de baas van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), Rob Bertholee. Dieper ingaan op de aard van de dreiging kan de AIVD-baas echter niet omdat dat het inlichtingenwerk teniet zou kunnen doen. ,,Frustrerend”, aldus Bertholee.
,,De dreiging is nog nooit zo groot geweest sinds ik hier vijf jaar geleden hoofd van de dienst werd. Sinds eind 2012 zag ik het aantal uitreizigers toenemen. Nu zijn het er 260. Als je bij IS zit, ben je betrokken bij geweld, dat geldt voor iedereen. Kijk naar de recente aanhouding van vrouwen in Parijs. Ook zij zijn bereid aanslagen te plegen”, stelt de AIVD-baas zaterdag in een interview in de Volkskrant.
Versleuteling chats
De dreiging is volgens hem meervoudig. Getraumatiseerde terugkeerders, terugkeerders die bewust opgaan in de gemeenschap om later toe te slaan en mensen die zich via sociale media laten inspireren, vormen allemaal een gevaar.
Om de strijd beter aan te kunnen gaan, wil Bertholee dat zijn dienst versleuteling van chatapplicaties altijd ongedaan kan maken. Frankrijk en Duitsland willen de versleuteling gaan beperken, het Nederlandse kabinet niet omdat die miljoenen gebruikers ook veiligheid biedt. Dat de privacy in het geding kan komen, moet volgens Bertholee maar op de koop toe worden genomen. ,,Dan moet je accepteren dat je veiligheid inlevert. Dan moet je je dus afvragen hoeveel veiligheid is privacy je waard?”
Privacy
De AIVD-baas vindt naar eigen zeggen bescherming van privacy ook belangrijk ,,maar zouden mensen die privacy als hoogste doel hebben dat net zo enthousiast nastreven als zij slachtoffer zijn van een aanslag? Als zij weten dat zij hebben toegestaan dat zoiets gebeurd is?”
AD 17.09.2016 De dreiging van terreuraanslagen is in jaren niet zo groot geweest als nu. Dat zegt de baas van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), Rob Bertholee.
Als je bij IS zit, ben je betrokken bij geweld, dat geldt voor iedereen, aldus AIVD-topman Rob Bertholee.
Dieper ingaan op de aard van de dreiging kan de AIVD-baas echter niet omdat dat het inlichtingenwerk teniet zou kunnen doen, vertelt hij zaterdag in een interview in de Volkskrant.
,,Frustrerend”, aldus Bertholee. ,,De dreiging is nog nooit zo groot geweest sinds ik hier vijf jaar geleden hoofd van de dienst werd. Sinds eind 2012 zag ik het aantal uitreizigers toenemen. Nu zijn het er 260. Als je bij IS zit, ben je betrokken bij geweld, dat geldt voor iedereen. Kijk naar de recente aanhouding van vrouwen in Parijs. Ook zij zijn bereid aanslagen te plegen”, stelt de AIVD-baas.
Terugkeerders
De dreiging is volgens hem meervoudig. Getraumatiseerde terugkeerders, terugkeerders die bewust opgaan in de gemeenschap om later toe te slaan en mensen die zich via sociale media laten inspireren, vormen allemaal een gevaar. Om de strijd beter aan te kunnen gaan, wil Bertholee dat zijn dienst versleuteling van chatapplicaties altijd ongedaan kan maken.
Frankrijk en Duitsland willen de versleuteling gaan beperken, het Nederlandse kabinet niet omdat die miljoenen gebruikers ook veiligheid biedt. Dat de privacy in het geding kan komen, moet volgens Bertholee maar op de koop toe worden genomen. ,,Dan moet je accepteren dat je veiligheid inlevert. Dan moet je je dus afvragen hoeveel veiligheid is privacy je waard?”
Privacy
De AIVD-baas vindt naar eigen zeggen bescherming van privacy ook belangrijk ,,maar zouden mensen die privacy als hoogste doel hebben dat net zo enthousiast nastreven als zij slachtoffer zijn van een aanslag? Als zij weten dat zij hebben toegestaan dat zoiets gebeurd is?”
VK 06.05.2016 Minister Schippers van Volksgezondheid roept op tot het vormen van een nationale vrijheidscoalitie tegen de invloed van de radicale politieke islam. ‘Het wordt tijd dat wij – alle Nederlanders die onze cultuur, onze vrijheden, ons maatschappelijk contract liefhebben – opstaan om onze verworvenheden actief te verdedigen.’
In haar Hendrik Jan Schoolezing, die ze maandagavond hield in Amsterdam, waarschuwde de VVD-bewindsvrouw dat elementaire rechten op het spel staan: in de eerste plaats die van homo’s, transgenders, vrouwen, inclusief ‘moslimvrouwen die proberen wat meer vrijheid te veroveren’.
De paradox van de vrijheid
Lees de volledige tekst van ‘De paradox van de vrijheid’, de Elsevier/HJ Schoo-lezing door minister Edith Schippers hier
Ze waarschuwt tegen ‘de sluipende zelfcensuur’ op scholen waar leraren niet meer openlijk homoseksueel durven zijn en niet meer over de Holocaust kan worden gesproken. ‘Wie durft nog islamkritische boeken te schrijven, cartoons te tekenen, films te maken? (…) Hier botsen culturen. Hier worden sluipenderwijs de kernwaarden van onze samenleving aangetast.’
Om die bedreiging te stoppen wil zij om te beginnen de geldstromen vanuit landen als Saoedi-Arabië, Turkije en Iran naar Nederlandse koranscholen en moskeeën blokkeren. ‘Als wij onze vrijheid zo ver doorvoeren dat we accepteren dat anderen die ondermijnen, kunnen we haar in een oogwenk verliezen.’
Persoonlijk en vrouwelijk
Culturen zijn helemaal niet gelijkwaardig. De onze is een stuk beter dan alle andere die ik ken. In ieder geval voor de vrouw, aldus Minister Edith Schippers.
Schippers pleit vurig voor het beschermen van de Nederlandse cultuur van vrijheid en gelijkheid tegen de achterstelling van de vrouw. ‘Culturen zijn helemaal niet gelijkwaardig’, zei ze. ‘De onze is een stuk beter dan alle andere die ik ken. In ieder geval voor de vrouw. In ieder geval voor de homo of transseksueel.’
Met haar soms emotionele oproep waagt Schippers – de officieuze kroonprinses van de VVD – zich voor het eerst in jaren buiten haar terrein van de Volksgezondheid. Het perspectief dat ze kiest is persoonlijk en vrouwelijk – zowat een unicum in de Nederlandse politiek. Verandering moet gericht zijn op de moslimvrouwen die meer vrijheid willen veroveren, op vrouwen die tegen hun wil getrouwd zijn. ‘We maken ons druk om het glazen plafond, maar negeren dat in ons eigen land vrouwen opgesloten zitten en niet mogen werken’, houdt Schippers de feministen voor.
Ze noemt Ayaan Hirsi Ali, maar ook Rita Verdonk als voorbeelden. De laatste omdat ze niet accepteerde dat een islamitische man weigerde haar de hand te schudden. ‘Dat staat voor gelijkwaardigheid’, zegt Schippers. Intussen kiest ze strategisch haar eigen positie. Anders dan de PvdA wil ze afrekenen met de gedachte van cultureel relativisme, anders dan de PVV wil ze niet dat moskeeën worden gesloten en anders dan het CDA wil ze geen verbod op bewegingen die haatzaaien.
Tegenstanders
De vrijheid waarvoor we strijden is juist de vrijheid van gedachten
Ze gaat uitgebreid in op de internationale islamitische beweging Hiz-but-tahrir, die ze fundamentalistisch en radicaal anti-Nederlands noemt. Zij zijn onze tegenstander, zegt ze. Toch wil ze die niet verbieden, zoals in Duitsland gebeurde. ‘De vrijheid waarvoor we strijden is juist de vrijheid van gedachten.’
Opvallend genoeg komt Schippers ook niet met een zuiver VVD-verhaal. Ze blijft weg bij het ‘lazer dan zelf op, ga zelf terug naar Turkije’, waarvoor lijsttrekker en zomergast Rutte een avond eerder koos. In haar ‘vrijheidscoalitie’ is iedereen welkom: allochtonen en autochtonen, moslims, christen en atheïsten, conservatief en progressief. Recht tegenover het partijstandpunt staat het voorstel nieuwkomers te laten leren en werken, ook als nog niet helder is of ze mogen blijven. Dit noemt zij een van de ‘rechtse heilige huisjes’ die moeten sneuvelen om de integratie te verbeteren. Fractieleider Halbe Zijlstra zinspeelde op de gedachte de grenzen te sluiten. Schippers vindt dat geen goed plan. ‘We moeten een antwoord formuleren dat intelligenter is dan de eigen grenzen dicht.’
Daarmee roept zij wel de vraag op met welk geluid de VVD de campagne in wil. De tekst biedt stof voor debat, buiten, maar ook ín haar eigen partij. Maar Schippers lijkt als politica op weg naar de uitgang. Ze wilde niet op de kandidatenlijst en niet strijden om het lijsttrekkerschap.
Wil Schippers laten zien wat we moeten missen nu de kans dat ze de eerste vrouwelijke premier wordt, verkeken lijkt? Zij zelf zegt dat iets heel anders op het spel staat. Het is haar te doen om de toekomst van haar dochter, die nu 11 jaar is. ‘Over de vrijheid die zij zal hebben om zelf te kunnen beslissen hoe zij wil leven en wie zij liefheeft.’
Telegraaf 05.09.2016 IS had plannen voor aanslagen in Nederland. Dat blijkt uit duizenden pagina’s informatie die CNN in handen heeft. De informatie waarover de Amerikaanse nieuwszender beschikt is bekend bij de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), zegt een woordvoerder. De inhoud heeft geen invloed op het dreigingsniveau in Nederland. Dat blijft ‘substantieel’.
Uit de 90.000 pagina’s blijkt dat IS plannen had voor veel zwaardere aanslagen in Frankrijk in november vorig jaar. Winkelcentra en supermarkten stonden op de lijst van doelwitten. Ook in andere Europese landen moest het kalifaat toeslaan, in Groot-Brittannië en ook in Nederland.
Er zouden nog steeds slapende cellen zijn die wachten op een signaal om toe te slaan. Volgens terreurexpert Paul Cruickshank van CNN maken IS-aanhangers massaal gebruik van de berichtendiensten Whatsapp en Telegram, die ook door veiligheidsdiensten niet kunnen worden onderschept dankzij de vernuftige encryptie.
De IS-afdeling die terroristen naar Europa stuurt heet Amn al-Kharji en maakt volgens de papieren gebruik van de vluchtelingenroute via Turkije naar West-Europa.
De Europese veiligheidsdiensten blijken enige grip te hebben op het netwerk. Zo werden twee mannen aangehouden die samen op reis waren met het tweetal dat later deel uitmaakte van de aanslagplegers in Parijs. Het ging om de Algerijn Adel Haddadi en Muhammad Usman, een Pakistaan. De vier mannen kenden om veiligheidsredenen elkaars namen niet. Ze vertrokken zes weken voor de aanslagen in Parijs vanuit het Syrische Raqqa en gaven zich uit voor vluchtelingen. Het aangehouden tweetal is uitvoerig ondervraagd over de werkwijze van Amn al-Kharji.
Elsevier 05.09.2016 De terroristen achter de aanslag in Parijs zagen Nederland ook als belangrijk doelwit. Uit nieuwe documenten blijkt dat de originele plannen voor de aanslagen veel groter waren, en de jihadisten ook in een reeks andere plaatsen ravage wilden aanrichten.
De Amerikaanse nieuwszender CNN heeft een aantal documenten in handen dat meer details geeft over de aanslagen in november. Uit de documenten blijkt ook dat Europese autoriteiten het bestaan van een voortvluchtige terrorist hadden verzwegen. Het gaat om Abid Tabaouni, die pas in juli werd gearresteerd.
Een goed georganiseerde tak van Islamitische Staat (IS) werkte aan aanslagen in Europa en het originele plan van de terreurorganisatie voor de aanslagen, was veel ambitieuzer en zou dramatische gevolgen hebben gehad. Niet alleen zou de aanslag in eerste instantie worden uitgebreid naar andere landen, ook bepaalde plekken in Parijs werden pas op het laatste moment ontzien.
Het belangrijkste alternatieve doelwit was Nederland, aldus het onderzoeksteam van CNN. Het is niet duidelijk of er verdere details waren over de plannen en het is onbekend of de terroristen een specifieke plek in Nederland voor ogen hadden.
Eerder kwam aan het licht dat de Franse jihadist Abdelhamid Abaaoud in de Belgische stad Verviers te werk ging als goed georganiseerde entrepreneur. Abaaoud was het brein achter de aanslagen in Parijs en wordt gezien als de ‘grote baas’ van de terroristen die de aanslagen voorbereidden. Hij deelde telefoontjes uit, en runde als het ware terreur-startups. Nu blijkt dat de terroristen enorme bedragen pompten in de voorbereidingen van de aanslagen en dat zelfs binnen de teams codewoorden en –namen werden gebruikt.
Tabaouni was een van de terroristen die met de asielstroom naar Europa kwam. Uit de documenten van CNN blijkt dat twee terroristen die werden opgepakt in een migrantenkamp, niet mee konden doen aan de aanslagen in Parijs omdat ze een maand lang werden opgesloten. De jihadisten werden echter uiteindelijk gewoon bevrijd en konden gewoon via de migrantenroute verder reizen.
Ook blijkt dat nog veel meer terroristen als migranten naar Europa reizen en er sprake is van een aantal ‘slapende IS-cellen’. Het gaat vooral om geradicaliseerde Europeanen: ‘We zien dat terroristen die in de afgelopen weken individuele aanslagen hebben gepleegd, ook via die route kwamen,’ aldus Jean-Charles Brisard, voorzitter van het Franse Centrum voor Terreuranalyse.
Ook aanslagplegers in Duitsland bleken zich voor te doen als asielzoekers. Pas in juli 2016 gaf de Nederlandse Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Dick Schoof toe dat terroristen meekomen met de asielstroom. Toen kwam ook aan het licht dat IS te werk gaat met een ‘verontrustende mate van professionaliteit’.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
AD 05.09.2016 Terreurorganisatie IS had plannen om in november vorig jaar op veel meer plaatsen dan alleen in Parijs toe te slaan. De terreurorganisatie had meer doelwitten in Frankrijk en andere landen op het oog, waaronder Nederland.
Dat blijkt volgens de Amerikaanse nieuwszender uit duizenden pagina’s aan Europese opsporingsdocumenten, gesprekken met terreurdeskundigen en bronnen dicht bij het onderzoek naar de aanslagen van 13 november in de Franse hoofdstad.
Eerder werd al duidelijk dat de broers El Bakraoui, die in maart een aanslag pleegden op het vliegveld Zaventem, in eerste instantie het EK Voetbal en Schiphol op het oog hadden als doelwit van hun aanslag.
CNN meldt dat er nieuwe informatie is over twee aangehouden IS-militanten, die volgens onderzoekers van plan waren in Frankrijk toe te slaan. Ze werden echter in Griekenland vastgehouden toen de douane ontdekte dat hun paspoorten vals waren. Onderzoekers zijn ervan overtuigd dat ze zouden meedoen aan de aanslagen in Parijs, maar door het oponthoud te laat kwamen.
De documenten wijzen ook richting een andere terreurverdachte die nooit eerder werd genoemd en volgens de autoriteiten banden heeft met de Parijse terreurcel. Die man, Abid Tabaouni, werd in juli in Brussel gearresteerd. Tabaouni had nauw contact metAbdelhamid Abaaoud, een van de coördinators bij de aanslagen in Parijs, die op 18 november omkwam bij een gevecht met de politie in de Parijse voorstad Saint-Denis.
IS is zijn organisatie van buitenlandse aanslagen aan het opdrijven, aldus CNN-terreurspecialist Paul Cruickshank.
Bronnen bevestigden tegenover CNN dat momenteel in Europa aspirant-terroristen op instructies van IS-leiders in Syrië zitten te wachten. ,,IS is zijn organisatie van buitenlandse aanslagen aan het opdrijven”, stelt Paul Cruickshank, terreurspecialist bij CNN. ,,Ze gaan daarbij zeer fijntjes te werk. IS heeft een ingewikkeld systeem uitgebouwd dat logistieke steun geeft aan deze terroristen zodat ze hun aanslagen zouden kunnen uitvoeren.”
De onderzoekers menen nu dat IS oorspronkelijk van plan was om behalve Frankrijk ook in Nederland toe te slaan. Onduidelijk is welke Nederlandse plaatsen doelwit zouden zijn. In Parijs had IS een winkelcentrum en wellicht ook een supermarkt op het oog. Pas recent aan het licht gekomen informatie geeft aan dat IS ook militanten Groot-Brittannië binnen wil loodsen om daar aanslagen te plegen.
Een hooggeplaatste Europese terreurbestrijder bevestigt tegenover CNN dat uit het onderzoek blijkt dat de IS-aanslagen in Parijs slechts een afgeslankte versie waren van een veel ambitieuzer plan om in Europa toe te slaan.
Dreigingsniveau blijft ‘substantieel’
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) laat weten de informatie waarover CNN publiceert te kennen. Over de achtergrond van de documenten doet de NCTV geen mededelingen. Het dreigingsniveau is en blijft vooralsnog ‘substantieel’.
Telegraaf 26.08.2016 België investeert 22 miljoen euro in een zoekrobot om signalen van terreurdreiging of radicalisering op sociale media op te sporen. De inlichtingendiensten en de federale politie kunnen binnen een of twee jaar gebruikmaken van de software.
De ministerraad stemde vrijdag in met de aankoop. Nu verloopt de zoektocht op internet naar verdachte uitlatingen of personen grotendeels handmatig, zei minister Steven Vandeput van Defensie. Hij sprak van ,,een grote stap vooruit”, ook omdat de informatie makkelijker kan worden gedeeld.
Na de aanslagen in Parijs en Brussel kwamen de Belgische inlichtingendiensten onder vuur te liggen. De regering is sindsdien bezig de opsporingscapaciteit te versterken.
Trouw 22.08.2016Europa moet beter samenwerken om zich te verdedigen tegen moslim-extremisten. De verschillende binnenlandse veiligheidsdiensten moeten meer informatie uitwisselen, zei bondskanselier Angela Merkel na afloop van een mini-top met de Franse president François Hollande en de Italiaanse premier Matteo Renzi aan boord van het Italiaanse vliegdekschip Garibaldi.
“Gezien de oorlog in Syrië en de groei van terrorisme, moeten we meer doen op het gebied van interne en externe veiligheid. De Europese Unie staat voor een enorme uitdaging”, aldus Merkel.
De drie landen spraken niet alleen over terrorismedreiging maar ook over de gevolgen van de brexit en over de crises op diverse plaatsen in de wereld. Hollande sprak zich na de top hard uit over de situatie in het Syrische Aleppo. “De internationale gemeenschap moet zich schamen als ze niets doet om de humanitaire crisis te bestrijden.”
In Aleppo wordt hevig gevochten, de strijd is verhevigd sinds Russische en Syrische vliegtuigen het aantal aanvallen op Syrische rebellen hebben opgevoerd. Volgens het Wereldvoedselprogramma, onderdeel van de Verenigde Naties, dreigt een hevig tekort aan basisgoederen.
‘Europa is de oplossing’
Er werd ook over de financële crisis gesproken. Italë wil flexibelere Europese richtlijnen om zo meer geld in de stagnerende economie te kunnen pompen. Dat zou het land helpen om uit de crisis te komen. Merkel heeft Renzi echter laten weten dat ze de Italiaanse economische hervormingspolitiek ‘moedig’ vindt, ‘maar dat aan de Europese regels niet getornd mag worden’.
Renzi benadrukte bij de top dat de brexit niet het einde van de Europese Unie is. “Velen dachten na de brexit dat Europa op zou houden te bestaan. Maar dat is niet zo. Niemand van ons denkt dat onze problemen makkelijk op te lossen zijn. Maar tegen de mensen die denken dat Europa het probleem is zeg ik: Europa is de oplossing voor de lastige problemen van dit tijdperk.”
De mini-top maakt onderdeel uit van een diplomatieke tour van Merkel. Ze reist door naar Estland, Tsjechië, Slowakije en Hongarije voor gesprekken met de leiders van die landen. Vrijdag spreekt ze met premier Mark Rutte. Hij is samen met de premiers van Zweden, Finland en Denemarken uitgenodigd voor overleg op vrijdagavond in Slot Meseberg in de Duitse deelstaat Brandenburg.
VK 18.08.2016 De extra veiligheidsmaatregelen op en rond Schiphol worden in de loop van vanavond teruggeschroefd. De inzet van militairen van de landmacht is daarom niet meer nodig. Dat heeft de driehoek, bestaande uit de burgemeester, hoofdofficier van justitie, en marechaussee en politie in Haarlemmermeer, besloten na overleg met de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).
Helpen extra controles wel?
‘Er is nooit een absolute garantie tegen aanslagen’. Lees hier de antwoorden op de zes meestgestelde vragen over de extra controles op Schiphol.
Door het terugschroeven van de maatregelen kan de marechaussee de beveiliging op en rond de luchthaven weer helemaal zelf uitvoeren. De ondersteuning door hun collega’s van de landmacht, die vorige week vrijdag werden ingezet, wordt daarmee beëindigd.
Mensen die naar Schiphol reizen, met de trein of de auto, moeten nog steeds rekening houden met controles op wegen rond de luchthaven en met preventieve fouilleeracties. Het streven van de driehoek is dat de vertraging die reizigers hierbij kunnen oplopen niet langer dan een half uur is.
Trouw 18.08.2016 Militairen gaan vanaf vanavond niet langer patrouilleren op Schiphol. Dat meldt de gemeente Haarlemmermeer, die de beslissing samen met de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid heeft genomen. Zichtbare en onzichtbare maatregelen blijven nog wel genomen worden. Hieronder vallen bijvoorbeeld ‘onvoorspelbare controles’.
Als gevolg van de afschaling kan de marechaussee de veiligheidsmaatregelen weer uitvoeren. Op 30 juli werden de veiligheidsmaatregelen op de luchthaven aangescherpt, nadat er sprake was van een ‘dreigingssignaal’.
Mensen die naar Schiphol reizen, met trein of auto, moeten nog wel rekening blijven houden met controles op wegen rond de luchthaven en preventieve fouilleeracties. Dat kan vertraging en files tot gevolg hebben. Het streven is dat de vertraging niet langer is dan een half uur.
AD 18.08.2016 Een deel van de extra veiligheidsmaatregelen op en rond Schiphol wordt teruggeschroefd. Dat gebeurt in de loop van vanavond. De driehoek (gemeente, justitie, marechaussee/politie) in Haarlemmermeer heeft dit besloten na overleg met de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).
Luchthavens blijven een voorstelbaar doelwit voor terroristen.
De driehoek
Onderzoek naar ‘het signaal‘, dat op 30 juli leidde tot extra controle’s op de luchthaven, heeft tot de conclusie geleid dat een deel van de verhoogde inzet niet langer noodzakelijk is. Wel zal meer beveiliging zichtbaar en onzichtbaar aanwezig blijven op de luchthaven dan voor 30 juli.
Met de aanpassing van de maatregelen kan de marechaussee de beveiliging op en rond Schiphol weer helemaal zelf uitvoeren. De ondersteuning door militairen wordt beëindigd, laat de driehoek weten.
Vertraging en files
Mensen die naar Schiphol reizen, met trein of auto, moeten rekening blijven houden met controles op wegen rond de luchthaven en preventieve fouilleeracties. Dat kan vertraging en files tot gevolg hebben. Het streven is dat de vertraging niet langer is dan een half uur.
Net als bij andere internationale luchthavens geldt de noodzaak voor voortdurende waakzaamheid op Schiphol, benadrukt de driehoek. ,,Luchthavens blijven immers een voorstelbaar doelwit voor terroristen. Daarom blijven er veiligheidsmaatregelen van kracht. Daarbij staat de veiligheid van passagiers en werknemers voorop.”
VK 16.08.2016 De assistentie van de landmacht op en rond Schiphol roept op het Binnenhof nieuw debat op over de capaciteitsproblemen bij de Koninklijke Marechaussee. Oppositiepartijen zien in de noodsituatie rond de luchthaven het bewijs dat het kabinet nog te weinig doet om de marechaussee uit de brand te helpen.
De dienst heeft in het afgelopen jaar door de verscherpte grensbewaking en de toegenomen terrorismedreiging al veel extra werk gekregen. Militairen helpen sinds vrijdagavond bij de extra controles op Schiphol.
Die werden twee weken geleden ingesteld vanwege ‘een signaal’ dat er sprake zou zijn van een gerichte dreiging op het vliegveld. Door het inroepen van de hulp van de landmacht wil de marechaussee voorkomen dat de inzet op Schiphol ten koste gaat van de beveiliging van andere risico-objecten zoals de Tweede Kamer en Joodse instellingen.
Ik mis simpelweg een plan met een berekening hoeveel marechaussee er nodig is, op gewone dagen en in tijden van verhoogd risico, aldusKamerlid Belhaj.
Oppositiepartij D66 dringt sinds begin dit jaar aan op een kabinetsplan om de beveiliging van het vliegveld op orde te brengen en tegelijkertijd lange rijen voor reizigers te voorkomen. ‘Het kabinet is niet veel verder gekomen dan de belofte dat het wel goedkomt’, aldus het Kamerlid Belhaj. ‘Ik mis simpelweg een plan met een berekening hoeveel marechaussee er nodig is, op gewone dagen en in tijden van verhoogd risico. Ik wil de scenario’s zien, zodat we overal rekening mee kunnen houden. Nu lijkt het op lapwerk.’
Belhajs oproep aan het kabinet om uiterlijk in september een gedegen plan klaar te hebben, inclusief noodscenario’s, krijgt bijval van oppositiepartijen als SP, PVV en CDA. Het ministerie van Veiligheid en Justitie reageert verbaasd op die oproep en wijst erop dat de marechaussee al maanden hoog op de prioriteitenlijst staat. De dienst kreeg er op Schiphol voor de zomer 85 manschappen bij en het speciale zogeheten Hoog Risico Beveiligingseskadron wordt versterkt. Een woordvoerder benadrukt bovendien dat op dit moment sprake is van een uitzonderlijke situatie op Schiphol. ‘Dan behoort het gewoon tot de mogelijkheden om assistentie van de landmacht te vragen. Tijdelijk uiteraard, niet structureel.’
Er zal voortdurend een balans moeten worden gezocht tussen mobiliteit en veiligheid, aldus Staatssecretaris Dijkhoff.
Staatssecretaris Dijkhoff vroeg eerder al om begrip van de reizigers en van de Kamer. ‘Er zal voortdurend een balans moeten worden gezocht tussen mobiliteit en veiligheid. Dit impliceert dat in de drukke periodes in de zomer rijen op de luchthavens niet geheel kunnen worden uitgesloten.’
Elsevier 16.08.2016 Het duurt nog tot 2017 voordat de Koninklijke Marechaussee voldoende mensen heeft opgeleid om luchthaven Schiphol op volle sterkte te kunnen beveiligen. Tot die tijd springt de Landmacht bij. De Tweede Kamer reageert ontsteld.
Een woordvoerder van het Hoog Risico Beveiligingseskadron zegt dinsdag tegen FD dat de beloofde zes extra marechaussee-pelotons vanaf medio 2017 inzetbaar zullen zijn. Het gaat om zes keer zestig personen, die al zijn gerekruteerd en nu in opleiding zitten. De specialistische Defensie-eenheden zijn nodig om luchthaven Schiphol te beveiligen ten tijde van verhoogde terreurdreiging.
Marechaussees lopen op hun tandvlees Sinds ruim twee weken voeren eenheden van de marechaussees verscherpte controles uit rond de luchthaven, maar die verlopen niet zonder problemen. De wachttijden op de aanvoerwegen naar Schiphol werden op sommige dagen zo groot, dat mensen besloten te gaan lopen.
De Koninklijke Marechaussee zegt dat er ‘een enorm beroep wordt gedaan’ op de organisatie en dat de agenten ‘op hun tandvlees lopen’. Naast het beveiligen van Schiphol, waar een derde van alle Marechaussees (zo’n 1.800) werkt, beveiligt de organisatie ook de Tweede Kamer, synagogen en andere Joodse instellingen.
Die taken kunnen nu in gevaar komen. Omdat de controles op Schiphol nog niet kunnen worden beëindigd, werd vrijdag door het kabinet besloten om ook militairen van de Landmacht in te zetten op en rond het vliegveld.
‘Geen duidelijk plan, meer personeel nodig’ Vanuit de Tweede Kamer klinkt kritiek op de maatregel. Vooral D66, dat zich sinds begin dit jaar inzet voor een duidelijker plan voor de beveiliging van Schiphol, maakt zich boos. ‘Die soldaten zijn daar niet voor opgeleid,’ zegt Kamerlid Salima Belhaj.
‘Ik mis simpelweg een plan met een berekening hoeveel marechaussee er nodig is, op gewone dagen en in tijden van verhoogd risico. Nu lijkt het op lapwerk.’ Verscheidene partijen in de Tweede Kamer willen meer geld voor de marechaussee, zodat nieuw personeel kan worden aangenomen.
Emile Kossen (1992) is sinds september 2015 online redacteur bij Elsevier. Portefeuilles/interesses Verenigde Staten Latijns-Amerika Politiek Media
Trouw 06.08.2016 De overheid moet informeren over terreurdreiging, zonder de samenleving bang te maken. Het is moeilijk om daar een balans in te vinden.
Het is een automatische reflex van de nuchtere Nederlander: in tijden van verhoogde dreiging biedt hij angst weinig ruimte om onder zijn huid te kruipen. Mensen gaan gewoon door met wat ze altijd al deden en laten hun levensruimte zo min mogelijk begrenzen. Om nervositeit in de samenleving te temperen, benadrukken autoriteiten: wees waakzaam, maar laat u niet leiden door terreurdreiging. Tegelijkertijd blijven de autoriteiten vaag over de signalen van terreurdreiging die er binnen komen. Is dat verstandig?
Voor gemeenten, politie, justitie en de Nationaal coördinator terrorismebestrijding en veiligheid is dat telkens het grote dilemma. Aan de ene kant moeten zij maatregelen nemen om de dreiging te ontzenuwen of om adequaat op te kunnen treden. Aan de andere kant is het hun taak te voorkomen dat angst de samenleving insluipt.
Deze week nog was dat de situatie met de verscherpte, drastische maatregelen op Schiphol. De controles, ingegeven door ‘signalen’ over terreurdreiging leidden de hele week tot files naar de toegangswegen van de luchthaven. Concrete informatie over de noodzaak van de controles bleef uit.
Ook bij de Gay Pride in Amsterdam vandaag wordt veel politie ingezet.
Dat leidde tot vragen bij reizigers op Schiphol, maar de nationaal coördinator volstond gisteravond met een oproep vooral ‘begrip’ te tonen voor het gebrek aan concrete informatie. Dat biedt veiligheidsdiensten de mogelijkheid hun bronnen en de staat van het onderzoek te verhullen, maar het roept wel vragen op.
Juist dit gemis aan informatie maakt het voor de burger steeds moeilijker. Er is een dreiging, maar waaruit die precies bestaat, is gissen. En Schiphol is niet de enige plek in dat opzicht. Vandaag trekt de Canal Parade honderdduizenden bezoekers naar Amsterdam. Ook daar gelden maatregelen, zoals we die tot voor kort in Nederland niet kenden.
Het leidt tot onzekerheid en angst voor het onbekende. “Er zullen vandaag in de hoofdstad ook extra anti-terreureenheden van de politie op de been zijn”, weet directielid Marco Zannoni van het instituut voor veiligheids- en crisismanagement COT. “Na de recente aanslagen in Duitsland en Frankrijk is er bij het publiek veel begrip voor dergelijke extra maatregelen”, zegt Zannoni. “Maar de autoriteiten moeten vertellen waarom ze iets doen, wat ze doen en hoe ze dat doen. Dit is belangrijk omdat anders het begrip voor maatregelen afneemt, zeker als er meer van dit soort situaties, zoals nu op Schiphol, komen. Op het moment dat de Canal Parade doorgaat, weet je dat er geen acute dreiging is”, stelt Zannoni gerust.
De autoriteiten moeten vertellen waarom ze iets doen, wat ze doen en hoe ze dat doen, aldus Marco Zannoni, directielid COT.
Communicatie is heel belangrijk als er iets gebeurt, ook als het niets met terreur te maken heeft. Zannoni wijst op de steekpartij in Londen, woensdagavond, waarbij een man een vrouw met een mes doodde en anderen verwondde. Iedereen was direct op zijn hoede en de burgemeester van Londen verzocht, indachtig de mogelijkheid van terreur, om waakzaamheid. Kort hierop maakte hij duidelijk dat de verdachte verward was en geen terrorist. “Dat maakt het voor slachtoffers niet minder erg, maar onder de Londenaren nam dat wel de acute angst weg”, meent Zannoni.
Voor de burger wordt het niettemin steeds moeilijker om van dreiging weg te kijken. Aan de Spaanse kust zorgde een als een grap bedoelde flashmob van Duitse vrouwen voor paniek onder honderden boulevardbezoekers. Het laat zien hoe ogenschijnlijk onschuldige voorvallen impact hebben op de samenleving. Het incident in Platja d’Aro haalde de internationale pers, waar het zonder terreurdreiging hooguit voer was geweest voor lokale media.
AD 03.08.2016 Tijdens de EuroPride Canal Parade door de Amsterdamse grachten is zaterdag ,,substantieel” meer politie op de been dan bij de voorgaande editie. Ook zijn extra speciale eenheden aanwezig in de stad om snel en daadkrachtig te kunnen optreden als daar aanleiding toe is.
Deze en andere maatregelen neemt de driehoek met het oog op de veiligheid in verband met de extra waakzaamheid die bij grote evenementen in acht wordt genomen.
Nauw overleg
De driehoek van burgemeester, Openbaar Ministerie en politie voert nauw overleg met de organisatie van de EuroPride om het massale evenement in de hoofdstad veilig te laten verlopen. De woordvoerder van burgemeester Eberhard van der Laan benadrukt dat er op dit moment geen concrete dreiging bestaat tegen het festijn zelf, maar dat voor heel Nederland sinds 2013 een substantieel dreigingsniveau geldt. ,,Sindsdien zijn er allerlei zichtbare en onzichtbare maatregelen genomen die passen bij dat dreigingsniveau.
Recente aanslagen in het buitenland benadrukken de realiteit waar alle grote steden in Europa op dit moment mee te maken hebben. Net als in de rest van Nederland geldt daarom al enige tijd extra waakzaamheid, ook als het gaat om evenementen. Dit geldt vanzelfsprekend ook voor de EuroPride.”
Naast zichtbaar meer agenten in de stad worden verkeersmaatregelen genomen om Amsterdam bereikbaar te houden voor nood- en hulpdiensten. Die maatregelen zullen tot verkeershinder leiden in de binnenstad.
Geen auto’s
Zo mogen langs de route van de botenparade de hele dag geen auto’s rijden en mag er niet worden geparkeerd. Ook wordt één zijde van de Keizersgracht afgesloten voor inrijdend autoverkeer en gaan diverse straatfeestlocaties dicht voor verkeer. Bootjes die willen meevaren met de parade moeten zaterdag voor 10.00 uur een plekje hebben gevonden. Vanaf dat moment geldt een invaarverbod op de Prinsengracht.
Naar verwachting trekt de botenparade zaterdag honderdduizenden bezoekers naar de Amsterdamse binnenstad.
VK 03.08.2016 Tijdens de EuroPride Canal Parade door de Amsterdamse grachten is zaterdag ‘substantieel’ meer politie op de been dan bij de voorgaande editie. Ook zijn extra speciale eenheden aanwezig in de stad om snel en daadkrachtig te kunnen optreden als daar aanleiding toe is. Deze en andere veiligheidsmaatregelen zijn genomen in verband met het substantiële dreigingsniveau in het land en de recente aanslagen in Europa.
De driehoek van burgemeester, Openbaar Ministerie en politie voert nauw overleg met de organisatie van de EuroPride om het massale evenement in de hoofdstad veilig te laten verlopen. De woordvoerder van burgemeester Eberhard van der Laan benadrukt dat er op dit moment geen concrete dreiging bestaat tegen het festijn zelf, maar dat voor heel Nederland sinds 2013 een substantieel dreigingsniveau geldt.
‘Sindsdien zijn er allerlei zichtbare en onzichtbare maatregelen genomen die passen bij dat dreigingsniveau. Recente aanslagen in het buitenland benadrukken de realiteit waar alle grote steden in Europa op dit moment mee te maken hebben. Net als in de rest van Nederland geldt daarom al enige tijd extra waakzaamheid, ook als het gaat om evenementen. Dit geldt vanzelfsprekend ook voor de EuroPride.’
Verkeersmaatregelen
Naast zichtbaar meer agenten in de stad worden verkeersmaatregelen genomen om Amsterdam bereikbaar te houden voor nood- en hulpdiensten. Die maatregelen zullen tot verkeershinder leiden in de binnenstad. Zo mogen langs de route van de botenparade de hele dag geen auto’s rijden en mag er niet worden geparkeerd. Ook wordt één zijde van de Keizersgracht afgesloten voor inrijdend autoverkeer en gaan diverse straatfeestlocaties dicht voor verkeer. De ANWB raadt bezoekers dan ook aan de auto thuis te laten.
Bootjes die willen meevaren met de parade moeten zaterdag voor 10.00 uur een plekje hebben gevonden. Vanaf dat moment geldt een invaarverbod op de Prinsengracht. Naar verwachting trekt de botenparade zaterdag honderdduizenden bezoekers naar de Amsterdamse binnenstad.
NU 03.08.2016 Tijdens de EuroPride Canal Parade door de Amsterdamse grachten is zaterdag “substantieel” meer politie op de been dan bij de voorgaande editie.
Ook zijn extra speciale eenheden aanwezig in de stad om snel en daadkrachtig te kunnen optreden als daar aanleiding toe is. Deze en andere maatregelen neemt de driehoek met het oog op de veiligheid in verband met de extra waakzaamheid die bij grote evenementen in acht wordt genomen.
De driehoek van burgemeester, Openbaar Ministerie en politie voert nauw overleg met de organisatie van de EuroPride om het massale evenement in de hoofdstad veilig te laten verlopen.
De woordvoerder van burgemeester Eberhard van der Laan benadrukt dat er op dit moment geen concrete dreiging bestaat tegen het festijn zelf, maar dat voor heel Nederland sinds 2013 een substantieel dreigingsniveau geldt.
“Sindsdien zijn er allerlei zichtbare en onzichtbare maatregelen genomen die passen bij dat dreigingsniveau. Recente aanslagen in het buitenland benadrukken de realiteit waar alle grote steden in Europa op dit moment mee te maken hebben”, aldus de woordvoerder. “Net als in de rest van Nederland geldt daarom al enige tijd extra waakzaamheid, ook als het gaat om evenementen. Dit geldt vanzelfsprekend ook voor de EuroPride.”
Verkeer
Naast zichtbaar meer agenten in de stad worden verkeersmaatregelen genomen om Amsterdam bereikbaar te houden voor nood- en hulpdiensten. Die maatregelen zullen tot verkeershinder leiden in de binnenstad. Zo mogen langs de route van de botenparade de hele dag geen auto’s rijden en mag er niet worden geparkeerd.
Ook wordt één zijde van de Keizersgracht afgesloten voor inrijdend autoverkeer en gaan diverse straatfeestlocaties dicht voor verkeer. Bootjes die willen meevaren met de parade moeten zaterdag voor 10.00 uur een plekje hebben gevonden. Vanaf dat moment geldt een invaarverbod op de Prinsengracht.
Naar verwachting trekt de botenparade zaterdag honderdduizenden bezoekers naar de Amsterdamse binnenstad.
Telegraaf 02.08.2016 Vakbonden en belangenorganisaties uit de hele veiligheidssector hebben zich verenigd om meer investeringen voor veiligheid in Nederland los te krijgen. Ze willen ,,politiek Den Haag laten inzien dat het noodzakelijk is om nu te investeren in veiligheid”. Ze vormen de Coalitie voor Veiligheid.
Het gaat onder meer om belangenorganisaties voor politie, justitie, defensie (officieren) en douane. ,,De overheid heeft de afgelopen jaren structureel te veel bezuinigd op haar veiligheidsapparaat”, concluderen ze.
,,Dat terwijl de vraag naar veiligheid alleen maar groter wordt door de fundamentele veranderingen in de veiligheidssituatie in Nederland en daarbuiten”, staat in een verklaring. ,,Het waarborgen van de veiligheid in Nederland en het handhaven van de rechtsorde komt door de financiële tekorten steeds meer in het geding.”
,,Vrijwel alle grote veiligheidsorganisaties zoals de politie, defensie en het Openbaar Ministerie hebben al diverse keren de noodklok geluid, omdat zij kampen met grote financiële tekorten”, benadrukt de coalitie. ,,Zij krijgen vanuit hun achterban onophoudelijk noodsignalen en bezorgde meldingen over de negatieve gevolgen van deze tekorten.”
Er moet steeds meer worden gewerkt met verouderd materiaal. Ook zijn er op allerlei gebieden tekorten, of het nu gaat om middelen of om opleidingen, stelt de coalitie.
,,De afgelopen tien jaar is de veiligheid enorm verslechterd. Dat hebben we al lang zien aankomen”, stelt voorzitter Ruud Vermeulen van de Nederlandse Officieren Vereniging. ,,Toch is er juist de laatste jaren in een enorm tempo op die veiligheid bezuinigd. Daardoor zijn bijvoorbeeld materieel en computersystemen verouderd en werken niet. Dan houdt het op.”
De betrokken organisaties gaan de politieke partijen de komende tijd aansporen tot meer investeringen voor veiligheid. Die moeten gestalte krijgen in zowel de begroting voor 2017, als in de verkiezingsprogramma’s en het na de verkiezingen (maart 2017) te sluiten regeerakkoord.
AD 02.08.2016 Vakbonden en belangenorganisaties uit de hele veiligheidssector hebben zich verenigd om meer investeringen voor veiligheid in Nederland los te krijgen. Ze willen ,,politiek Den Haag laten inzien dat het noodzakelijk is om nu te investeren in veiligheid”. Ze vormen de Coalitie voor Veiligheid.
De overheid heeft de afgelopen jaren te veel bezuinigd op haar veiligheidsapparaat, aldus Coalitie voor veiligheid.
Het gaat onder meer om belangenorganisaties voor politie, justitie, defensie (officieren) en douane. ,,De overheid heeft de afgelopen jaren structureel te veel bezuinigd op haar veiligheidsapparaat”, concluderen ze. ,,Dat terwijl de vraag naar veiligheid alleen maar groter wordt door de fundamentele veranderingen in de veiligheidssituatie in Nederland en daarbuiten”, staat in een verklaring. ,,Het waarborgen van de veiligheid in Nederland en het handhaven van de rechtsorde komt door de financiële tekorten steeds meer in het geding.”
,,Vrijwel alle grote veiligheidsorganisaties zoals de politie, defensie en het Openbaar Ministerie hebben al diverse keren de noodklok geluid, omdat zij kampen met grote financiële tekorten”, benadrukt de coalitie. ,,Zij krijgen vanuit hun achterban onophoudelijk noodsignalen en bezorgde meldingen over de negatieve gevolgen van deze tekorten.”
Er moet steeds meer worden gewerkt met verouderd materiaal. Ook zijn er op allerlei gebieden tekorten, of het nu gaat om middelen of om opleidingen, stelt de coalitie.
Verslechtering
Materieel en computersystemen zijn verouderd en werken niet. Dan houdt het op
Coalitie voor veiligheid
,,De afgelopen tien jaar is de veiligheid enorm verslechterd. Dat hebben we al lang zien aankomen”, stelt voorzitter Ruud Vermeulen van de Nederlandse Officieren Vereniging. ,,Toch is er juist de laatste jaren in een enorm tempo op die veiligheid bezuinigd. Daardoor zijn bijvoorbeeld materieel en computersystemen verouderd en werken niet. Dan houdt het op.”
De betrokken organisaties gaan de politieke partijen de komende tijd aansporen tot meer investeringen voor veiligheid. Die moeten gestalte krijgen in zowel de begroting voor 2017, als in de verkiezingsprogramma’s en het na de verkiezingen (maart 2017) te sluiten regeerakkoord.
VK 01.08.2016 De extra veiligheidsmaatregelen op en rondom de luchthaven Schiphol blijven de komende tijd van kracht. Dat is maandag besloten door de zogeheten driehoek (burgemeester, hoofdofficier van justitie en Koninklijke Marechaussee/politie) van Haarlemmermeer in overleg met de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).
Dat liet de gemeente maandagavond weten. Wat ‘de komende tijd’ inhoudt is niet bekendgemaakt. ‘Het uitgangspunt van de driehoek blijft dat mogelijke risico’s voor reizigers en werknemers op een verantwoorde wijze worden beheerst en de activiteiten op Schiphol zoveel mogelijk kunnen doorgaan. De driehoek is van oordeel dat dat met de extra maatregelen het geval is’, zegt de gemeente.
Reizigers naar Schiphol hebben het hele weekend hinder gehad van extra veiligheidscontroles. Die werden op touw gezet nadat ‘een signaal’ van dreiging was binnengekomen met ‘betrekking op de luchthaven’, zo liet de gemeente Haarlemmermeer zaterdag weten.
Een ‘signaal’ betekent dat er geen concrete aanwijzingen zijn voor een aanslag en dat er geen specifieke personen in beeld zijn. Het kan alles zijn tussen een gerucht en een tip. De gemeente Haarlemmermeer was in een verklaring weinig concreet over de dreiging. Overheidsdiensten, van gemeente tot inlichtingendienst AIVD, hebben kennelijk ergens iets gezien, gelezen, gehoord of toegestuurd gekregen, zoals een tip of een opmerking in een jihadistisch forum, die wijst op een mogelijke dreiging tegen de luchthaven. Te weinig informatie om de hele luchthaven af te sluiten, te veel om risico’s te nemen en niets te doen.
De controles leidden zaterdag tot files op de toegangsweg naar de luchthaven. Ook op zondag ontstonden er files vanwege de extra veiligheidsmaatregelen. Schiphol adviseerde reizigers tijdig van huis te vertrekken om niet in de problemen te komen.
Net als de afgelopen dagen blijven de luchthaven en het omliggende gebied toegankelijk en gaan alle activiteiten door, stelt de gemeente. Mensen die naar Schiphol reizen, met trein of auto, moeten de komende periode rekening blijven houden met steekproefsgewijze controles door de Koninklijke Marechaussee rond de luchthaven.
VK 29.07.2016 De Amerikaanse federale recherche FBI verwacht dat honderden geradicaliseerde terroristen naar het Westen zullen trekken, als de militaire coalitie terreurgroep Islamitische Staat in Syrië heeft verslagen. Dat zei FBI-directeur James Comey op de Fordham University in New York tijdens een conferentie over internetveiligheid.
‘Op een bepaald moment komt er een ongekende uittocht van terroristen uit Syrië’, zei Comey. ‘De militaire coalitie zal er in slagen IS te verslaan, maar het gevolg zal zijn dat honderden extreem gevaarlijke mensen vluchten. Vooral naar West-Europa, maar sommigen zullen ook in Amerika uitkomen’, voorspelde hij. ‘Niet alle moordenaars van IS zullen op het slagveld omkomen.’
Comey maakt een vergelijking met de totstandkoming van al-Qaida, meer dan een kwart eeuw geleden. Die beweging was toen een samenraapsel van strijders die in Afghanistan geradicaliseerd zijn in de jaren ’80 en ’90.
Volgens The New York Times waarschuwde Comey de Amerikanen dat de aanslagen in Parijs en Brussel slechts een glimp zijn van het gevaar dat die uittocht met zich meebrengt.
Hulporganisatie het Rode Kruis meldde vrijdag dat mogelijk één miljoen mensen in de komende weken en maanden in Irak op de vlucht slaan als gevolg van de gevechten om de stad Mosul. De internationale hulporganisatie is bezig meer geld in te zamelen voor hulp in Irak.
De toestand in en rond Mosul is onvoorspelbaar en we moeten het ergste vrezen, aldus Robert Mardini, regiochef voor het Rode Kruis in het Midden-Oosten.
Begin 2014 telde Mosul ruim 2,5 miljoen inwoners en was de tweede stad van Irak. Mosul werd in juni dat jaar vrijwel geruisloos ingenomen door de soennitische extremisten van IS die hun wortels in Irak hebben. Honderdduizenden zijn weggevlucht uit Mosul als gevolg van de bezetting door IS. De strijders zouden er langzamerhand worden teruggedrongen.
Tijdens een herdenkingsdienst voor de Franse priester Jacques Hamel draagt een man een T-shirt met zijn beeltenis. De 85-jarige Hamel werd afgelopen maandagochtend door twee IS-aanhangers vermoord door hem de keel door te snijden. IS heeft de aanslag opgeëist, voor zover bekend de eerste in een kerk in het Westen.
Trouw 29.07.2016 Het verslaan van Islamitische Staat is een internationale topprioriteit, maar een nederlaag van IS in Syrië zal de wereld er niet per se veiliger op maken. Volgens de Amerikaanse FBI zullen er honderden geradicaliseerde terroristen naar het Westen trekken, als de militaire coalitie IS verslaat.
FBI-directeur James Comey waarschuwde het Amerikaanse volk dat de aanslagen in Parijs en Brussel nog maar een glimp zijn van het gevaar dat de uittocht van jihadisten uit Syrië en Irak met zich meebrengt. Toekomstige aanslagen zullen volgens hem “van grotere magnitude” zijn dan tot nu toe.
Comey zei dat de meeste jihadisten in de eerste plaats naar West-Europa zullen komen. “Ze zullen niet allemaal sterven op het slagveld” in de strijd tegen de internationale coalitie die IS bestrijdt in Syrië en Irak, aldus de FBI-topman deze week tijdens de conferentie over internetveiligheid op de Fordham University in New York.
‘Extreem gevaarlijke mensen’
“Op een bepaald moment komt er een uittocht van terroristen uit Syrië, zoals we nog nooit eerder gezien hebben”, zei Comey. “De militaire coalitie zal er in slagen IS te verslaan, maar het gevolg zal zijn dat honderden extreem gevaarlijke mensen vluchten. Vooral naar West-Europa, maar sommigen zullen ook in Amerika uitkomen”, voorspelde hij.
Voorlopig is Islamitische Staat in Syrië en Irak echter bepaald nog niet verslagen. De terreurgroep verloor weliswaar enig terrein aan de strijdkrachten van de anti-terreurcoalitie, maar dat gaat langzaam omdat IS-strijders fel tegenstand bieden.
De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken John Kerry plakte onlangs een cijfer op wat de internationale coalitie tot nu toe bereikt heeft; volgens hem heeft IS in Irak bijna de helft van het grondgebied verloren dat de terreurorganisatie daar ooit in handen had, en in Syrië 20 procent.
Een recent succes voor het Iraakse leger, met hulp van de VS, was afgelopen juni de herovering van de stad Fallujah op IS. Het volgende doelwit is het noordelijke IS-bolwerk Mosul. Daarvoor zijn de voorbereidingen gaande, maar het heroveren van deze miljoenenstad zou een aanzienlijke tijd in beslag kunnen nemen.
De waarschuwingen van de FBI-directeur zijn in lijn met inschattingen van de CIA, de Amerikaanse buitenlandse inlichtingendienst. CIA-directeur John Brennan zei afgelopen juni dat de inspanningen van de VS niet hebben geleid tot een beperking van de wereldwijde terroristische slagkracht van IS. Ondanks de toegenomen druk op IS, zei Brennan, “zijn wij van mening dat IS zijn internationale terreurcampagne zal opvoeren om dominant te blijven op de wereldwijde terreuragenda”.
Parallel met Al-Kaida
Comey noemde het geweld dat IS direct of indirect veroorzaakt “de grootste bedreiging van de fysieke veiligheid van de Amerikanen” op dit moment. Hij schatte het aantal terroristen dat uit Syrië en Irak zou kunnen ontkomen op tien keer zo veel als de groep geradicaliseerde strijders die eind jaren ’80, begin jaren ’90 Afghanistan ontvluchtte, en zich bij het terreurnetwerk Al-Kaida voegde. Dat zaaide later dood en verderf bij onder meer de aanslagen in de VS op 11 september 2001.
De FBI-topman erkende dat het voor inlichtingen- en veiligheidsdiensten erg moeilijk is om potentiële aanvallers die door IS zijn geïnspireerd of aangestuurd, te lokaliseren en onschadelijk te maken voor ze hun daad kunnen uitvoeren. Zeker als zij alledaagse gebruiksvoorwerpen inzetten voor hun terreurdaad, zoals messen of voertuigen, aldus Comey.
NU 29.07.2016 FBI-directeur James Comey verwacht dat honderden geradicaliseerde terroristen naar westerse landen zullen trekken zodra Islamitische Staat is verslagen.
Die voorspelling deed hij op een conferentie over internetveiligheid in New York. Comey sprak van een “ongekende uittocht van terroristen uit Syrië”.
“De militaire coalitie zal IS verslaan, maar het gevolg daarvan zal zijn dat honderden extreem gevaarlijke mensen vluchten. Vooral naar West-Europa, maar ze zullen ook in Amerika uitkomen”, stelde Comey. “Niet alle moordenaars van IS zullen op het slagveld omkomen.”
De baas van de Amerikaanse federale recherche vergeleek de situatie met die van al-Qaida in Afghanistan. “Veel terroristen zijn gevlucht uit Afghanistan. Met IS moeten we dat aantal met tien of meer vermenigvuldigen.”
De recente aanslagen in Parijs en Brussel zijn volgens Comey dan ook maar het begin van IS-terreur in Europa.
Elsevier 29.07.2016 Als terreurbeweging Islamitische Staat eenmaal wordt verslagen, dan heeft het Westen er alsnog een groot probleem bij. Honderden radicale moslims die hebben gestreden voor het kalifaat zullen naar West-Europa en ook Amerika trekken.
Dat zijn de waarschuwende woorden van FBI-directeur James Corney tijdens een conferentie over internetveiligheid.
Eerdere aanslagen slechts een glimp
‘Op een bepaald moment komt er een ongekende uittocht van terroristen uit Syrië,’ zegt Comey. ‘De militaire coalitie zal erin slagen IS te verslaan, maar het gevolg zal zijn dat honderden extreem gevaarlijke mensen vluchten. Vooral naar West-Europa, maar sommigen zullen ook in Amerika uitkomen,’ voorspelde hij. De internationale coalitie onder leiding van de Verenigde Staten zal proberen om elke terrorist uit te schakelen, maar ‘niet iedereen zal worden vermoord op het slagveld’.
Comey waarschuwde het Amerikaanse volk dat de aanslagen in Parijs en Brussel slechts een glimp zijn van het gevaar dat die uittocht met zich meebrengt, schrijft The New York Times. Hij vergeleek de huidige situatie met de vorming van Al-Qa’ida, nadat de mudjahedien in Afghanistan tegen de Sovjet-Unie vocht in de jaren tachtig, en geharder en extremer uit de strijd kwam. ‘Veel terroristen trokken weg uit Afghanistan,’ aldus Corney, ‘maar wat we nu zien is het tienvoudige’.
Nieuwe video van IS
IS heeft donderdag weer van zich laten horen via het propagandakanaal Amaq. De terreurbeweging publiceerde een nieuwe video naar aanleiding van de gijzeling en moord op een priester in een kerk in het Franse Saint-Étienne-du-Rouvray. Een van de terroristen, die de moord op de bejaarde priester Jacques Hamel op zijn geweten heeft, roept daarin alle moslims op het land te vernietigen.
Zowel de Franse politie als de veiligheidsdiensten wisten nog voor de moord op een priester dinsdag dat de tweede dader een potentieel gevaarlijke jihadist was. De 19-jarige Abdel-Malik Nabil Petitjean werd verdacht van banden met jihadistische netwerken. Lees meer>
Het is vooralsnog onduidelijk of de beelden authentiek zijn of in scène gezette propaganda. Het zou gaan omAbdel-Malik Nabir Petitjean, die zich in een ‘vooraf opgenomen’ filmpje rechtstreeks richt tot president François Hollande en premier Manuel Valls. ‘De tijden zijn veranderd. Jullie gaan doormaken wat onze broeders en zusters doormaken. We gaan jullie land kapotmaken. Broeders, ga op pad met een mes of wat dan ook en val hen aan, dood hen massaal,’ zegt de man op beeld.
Tom Reijner (1986) werkt sinds augustus 2013 op de webredactie. Hij studeerde Politicologie en Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.
AD 29.07.2016 De Amerikaanse federale recherche FBI verwacht dat honderden geradicaliseerde terroristen naar het Westen zullen trekken, als de militaire coalitie terreurgroep IS in Syrië heeft verslagen. Dat zei FBI-directeur James Comey op de Fordham University in New York tijdens een conferentie over internetveiligheid.
‘Op een bepaald moment komt er een ongekende uittocht van terroristen uit Syrië’, zei Comey. ‘De militaire coalitie zal er in slagen IS te verslaan, maar het gevolg zal zijn dat honderden extreem gevaarlijke mensen vluchten. Vooral naar West-Europa, maar sommigen zullen ook in Amerika uitkomen’, voorspelde hij. ‘Niet alle moordenaars van IS zullen op het slagveld omkomen.’
Comey maakt een vergelijking met de totstandkoming van al-Qaida, meer dan een kwart eeuw geleden. Die beweging was toen een samenraapsel van strijders die in Afghanistan geradicaliseerd zijn in de jaren 80 en 90.
Volgens The New York Times waarschuwde Comey de Amerikanen dat de aanslagen in Parijs en Brussel slechts een glimp zijn van het gevaar dat die uittocht met zich meebrengt.
Telegraaf 29.07.2016 De Amerikaanse federale recherche FBI verwacht dat honderden geradicaliseerde terroristen naar het Westen zullen trekken, als de militaire coalitie terreurgroep IS in Syrië heeft verslagen. Dat zei FBI-directeur James Comey op de Fordham University in New York tijdens een conferentie over internetveiligheid.
,,Op een bepaald moment komt er een ongekende uittocht van terroristen uit Syrië”, zei Comey. ,,De militaire coalitie zal er in slagen IS te verslaan, maar het gevolg zal zijn dat honderden extreem gevaarlijke mensen vluchten. Vooral naar West-Europa, maar sommigen zullen ook in Amerika uitkomen”, voorspelde hij.
Volgens The New York Times waarschuwde Comey het Amerikaanse volk dat de aanslagen in Parijs en Brussel slechts een glimp zijn van het gevaar dat die uittocht met zich meebrengt.
Telegraaf 29.07.2016 Het klinkt haast onwaarschijnlijk in deze tijden van aanslagen en openbaar geweld, maar het aantal moorden in Nederland neemt gestaag af. In 2015 werden 120 gevallen van moord en doodslag geregistreerd. Dat is het laagste aantal van de afgelopen twintig jaar. Dat blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vanochtend openbaar heeft gemaakt. Bij de eerste registratie in 1996 waren dit er 240. Nederland behoort inmiddels tot de top 6 van veiligste landen in Europa.
Amsterdam is nog altijd moordstad nummer 1: in totaal vonden daar vorig jaar dertien levensdelicten plaats. Ook Rotterdam en Groningen liggen qua moorden ver boven het landelijk gemiddelde.
Nog altijd is 64 procent van de moordslachtoffers man. Opvallend is dat allochtonen vijf keer zoveel kans hebben om om het leven te worden gebracht als autochtonen. Vooral Antillianen zijn oververtegenwoordigd in die cijfers: voor hen is het risico op een levensdelict zelfs veertien keer zo groot als voor autochtone Nederlanders.
„Allochtonen houden er statistisch gezien een risicovolle levensstijl op na”, weet hoogleraar Criminologie Peter van der Laan van de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij doelt hiermee op verboden wapenbezit en illegale inkomsten. „Hierdoor is de kans op betrokkenheid bij moord groter, hetzij als dader, hetzij als slachtoffer.”
Ook in de categorie minderjarige criminelen is het aantal geweldsdelicten sterk gedaald. Volgens Van der Laan ligt dit aan de werkwijze van de reclassering, die een grondige karakteranalyse uitvoert om begeleiders aan cliënten te koppelen.
NU 27.07.2016 De inlichtingendiensten van dertig Europese landen komen sinds enkele maanden wekelijks bijeen in Nederland om informatie te delen over terroristen. Dat meldt de Volkskrantop basis van gesprekken met mensen rondom het kabinet.
Sinds de aanslagen in Parijs in 2015 delen de Europese terreurbestrijders hun informatie intensiever met elkaar. De bijeenkomsten zijn in Nederland omdat het land voorzitter was van de Europese Unie tot 1 juli.
De nieuwe voorzitter, Slovenië, heeft aangegeven de bijeenkomsten over het bestrijden van terreur niet te willen organiseren. Op initatief van de AIVD worden de bijeenkomsten daarom nog wekelijks op een geheime locatie in Nederland gehouden.
Kwetsbaarheid
Ronald Plasterk (minister Binnenlandse Zaken) zei in april zich ‘serieus zorgen’ te maken over de kwetsbaarheid van de Nederlandse samenleving voor terrorisme. Bij de presentatie van het jaarverslag van de AIVD verwees hij naar de recente aanslagen in Brussel, ”op nog geen 200 kilometer hier vandaan”.
Directeur-Generaal Rob Bertholee van de AIVD erkent dat de veiligheidsdiensten verrast werden door de recente aanslagen in Parijs en Brussel, met een link naar Nederland. ”Ze verrassen ons doordat ze waarmaken wat wij denken dat zou kunnen gebeuren”, aldus Bertholee. Zijn dienst probeert daarom ”vooruit te rechercheren en te waarschuwen.”
Telegraaf 27.07.2016 Dertig Europese inlichtingendiensten komen sinds enkele maanden wekelijks in Nederland bijeen om informatie over terroristen te delen. De Nederlandse AIVD, die tot 1 juli voorzitter was van de Counter Terrorism Group (CTG), heeft hiertoe het initiatief genomen. Dat heeft een goed ingevoerde bron woensdag bevestigd naar aanleiding van een bericht in de Volkskrant. De locatie van de bijeenkomsten wordt om veiligheidsredenen geheim gehouden.
In januari zei AIVD-hoofd Rob Bertholee dat dertig Europese geheime diensten een platform voor informatie-uitwisseling zouden opzetten. Deelnemers zijn de veiligheidsdiensten van de Europese lidstaten, Noorwegen en Zwitserland. In deze database plaatsen landen informatie over alle Europese personen die zich hebben aangesloten bij jihadistische organisaties. Deze informatie is permanent en altijd beschikbaar. Er kan zo worden nagegaan of andere geheime diensten over informatie over potentiële aanslagplegers beschikken.
Sinds de aanslagen in november in Parijs zijn de inlichtingendiensten informatie intensiever gaan delen. Daarvoor gebeurde dat minder, onder meer omdat de diensten hun bronnen niet wilden prijsgeven. Gezien de ontwikkelingen is de verwachting dat de wekelijkse afspraken voorlopig nog zullen plaatsvinden.
AD 27.07.2016 Dertig Europese inlichtingendiensten komen sinds enkele maanden wekelijks in Nederland bijeen om informatie over terroristen te delen. De Nederlandse AIVD, die tot 1 juli voorzitter was van de Counter Terrorism Group (CTG), heeft hiertoe het initiatief genomen.
Dat heeft een goed ingevoerde bron woensdag bevestigd naar aanleiding van een bericht in de Volkskrant. De locatie van de bijeenkomsten wordt om veiligheidsredenen geheim gehouden.
Platform
In januari zei AIVD-hoofd Rob Bertholee dat dertig Europese geheime diensten een platform voor informatie-uitwisseling zouden opzetten.
Deelnemers zijn de veiligheidsdiensten van de Europese lidstaten, Noorwegen en Zwitserland. In deze database plaatsen landen informatie over alle Europese personen die zich hebben aangesloten bij jihadistische organisaties. Deze informatie is permanent en altijd beschikbaar. Er kan zo worden nagegaan of andere geheime diensten over informatie over potentiële aanslagplegers beschikken.
Parijs
Sinds de aanslagen in november in Parijs zijn de inlichtingendiensten informatie intensiever gaan delen. Daarvoor gebeurde dat minder, onder meer omdat de diensten hun bronnen niet wilden prijsgeven. Gezien de ontwikkelingen is de verwachting dat de wekelijkse afspraken voorlopig nog zullen plaatsvinden.
VK 27.07.2016 Inlichtingenofficieren van dertig Europese geheime diensten blijken sinds enkele maanden wekelijks af te spreken in Nederland om informatie over terroristen te delen. Niet eerder gebeurde het delen van inlichtingen tussen zoveel inlichtingendiensten op een zo intensieve manier. De bijeenkomsten zijn een initiatief van de Nederlandse AIVD, die tot 1 juli voorzitter was van de Counter Terrorism Group (CTG).
Dit blijkt uit gesprekken met mensen rondom het kabinet. Op hun verzoek wordt de locatie van de bijeenkomsten om veiligheidsredenen geheim gehouden.
Het Europees delen van inlichtingen was tot de aanslagen in Parijs, november 2015, een heikel punt. Het gebeurde wel, maar niet gestructureerd en multilateraal. De Belgische inlichtingendienst VVSE onderhoudt bijvoorbeeld bilaterale contacten met 93 diensten in 69 landen, verdeeld over vijf continenten. In dat netwerk gingen in 2015 zo’n 16 duizend berichten over en weer volgens de VSSE. Geheime diensten zijn geneigd informatie selectief te delen, uit angst hun bronnen prijs te geven. Ook speelt de zogenoemde ‘derde-landregel’ mee: landen mogen informatie van een bevriend land niet met anderen delen. Maar ‘Parijs’ heeft de zaken veranderd. Daarna is er echt werk gemaakt van het Europees uitwisselen van inlichtingen over terroristische groeperingen en personen.
Europese diensten zijn een platform voor informatie-uitwisseling op gaan zetten. Deelnemende landen zijn de veiligheidsdiensten van de Europese lidstaten, Noorwegen en Zwitserland. De opgezette database bleek in het begin echter nauwelijks doorzoekbaar. In deze database plaatsen landen informatie over alle Europese personen die zich hebben aangesloten bij jihadistische organisaties. Deze informatie is permanent en altijd beschikbaar. Er kan zo worden gekeken of andere geheime diensten ook over informatie over potentiele aanslagplegers beschikken. De laatste tijd is de functionaliteit van de database enorm verbeterd.
Daarnaast zijn de fysieke bijeenkomsten met inlichtingenofficieren ontstaan. De winst daarvan is, zo zeggen bronnen, dat het veel makkelijker is om kruisverbanden te maken. Een voorbeeld. De Franse geheime dienst ziet dat leden van een terroristische cel ineens naar Engeland gaan en de Duitse dienst ziet dat de communicatie tussen een geradicaliseerde groep en een locatie in Londen toeneemt. In plaats van dat andere diensten deze inlichtingen zonder context ontvangen, ze moeten verifiëren en ben andere diensten om extra informatie moeten vragen, kunnen ze nu direct kijken naar verbanden. De Britten kunnen bijvoorbeeld informatie geven over de locatie in Londen, de Nederlanders over bewegingen van aanverwante cellen in Nederland. Ook is doorvragen en analyseren mogelijk.
De afgelopen maanden zijn onder voorzitterschap van de AIVD door de CTG grote stappen gezet om de onderlinge samenwerking verder te intensiveren, aldus Ronald Plasterk.
Op 10 juni toonde minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) zich tevreden over de voortgang van de samenwerking op een bijeenkomst met Europese ministers van Jusitite en Binnenlandse Zaken. ‘De afgelopen maanden zijn onder voorzitterschap van de AIVD door de CTG grote stappen gezet om de onderlinge samenwerking verder te intensiveren. Informatie over Europese foreign fighters is nu voor alle samenwerkende diensten beschikbaar.’
Sinds 1 juli is Slowakije voorzitter van de CTG, maar dat land heeft afgezien van het organiseren van de wekelijkse bijeenkomsten tussen de dertig diensten. De inlichtingenofficieren komen daarom nog steeds elke week in Nederland samen.
Trouw 25.07.2016 Binnen een week is Duitsland vier keer opgeschrikt door een geweldsuitbarsting met meerdere slachtoffers. Al ontbreekt nog informatie over motieven van de daders, minstens twee aanslagen lijken op moordpartijen zoals eerder in Nederland in Alphen aan den Rijn, of op de talrijke aanslagen op Amerikaanse scholen. Schietpartijen in scholen, bioscopen, buurthuizen en op andere openbare plekken, ze komen in golfbewegingen, schrijft de Süddeutsche Zeitung.
De Duitse krant bestudeerde een onderzoek van Sherry Towers die werkt aan de universiteit van Arizona. Als statisticus heeft Towers onderzoek gedaan naar aanslagen zoals in München en nu in Ansbach. Zo ondervond ze dat in de eerste dertien dagen na een aanslag het risico op een nieuwe moordpartij met 22 procent stijgt.
Aurora
Veertig procent van de geweldsdaden volgt binnen twee weken na een vergelijkbare aanslag, zo blijkt uit Towers’ onderzoek. Dat gebeurde bijvoorbeeld na het bloedbad in het Amerikaanse Aurora, waar een jongen tijdens de première van een Batmanfilm zijn geweer leegschoot in de bioscoop. Binnen enkele dagen volgden twee vergelijkbare moordpartijen, een in Louisiana en een in Tennessee.
De 18-jarige dader in München haalde zijn inspiratie uit een schietpartij van oudere datum. In het Duitse Winnenden schoot in 2009 een scholier zestien mensen dood. Die dader van deze moorden had een bovenmatige interesse in het bloedbad op Columbine High School waar tien jaar eerder twee scholieren twaalf medeleerlingen en een docent vermoordden voordat zij zichzelf doodschoten.
Media-aandacht
Towers keek ook naar de rol van de media. Haar conclusie: Hoe meer media-aandacht, des te groter de kans dat een potentiële copycat ontbrandt. Vooral ‘actiehelden-achtige’ reportages verhoogt dat gevaar, stelt Towers. Datzelfde effect is overigens ook te zien bij zelfmoorden en familiedrama’s, een eufemisme voor gezinsmoorden. Daarom ook dat veel Nederlandse media zich terughoudend opstellen bij berichtgeving over dit soort zaken, een richtlijn die ook veel buitenlandse media hanteren.
Zoals de media in Duitsland. De Süddeutsche Zeitung schrijft dat criminologen herhaaldelijk de oproep doen niet het spel van de moordenaar mee te spelen. Voedt hun narcisme niet, stellen de criminologen, breng hun gezichten niet herkenbaar in beeld en noem niet hun volledige naam.
Breivik
De krant verwijst ook naar Anders Breivik, de Noorse psychopaat die in 2011 een bloedbad aanrichtte onder jongeren op het eiland Utoya. Door alle aandacht kreeg Breivik precies wat hij wilde. Van een marginaal figuur veranderde hij in een persoon die wereldwijd bekend is. Zelfs zijn 1500 pagina’s tellende manuscript werd uitgebreid geanalyseerd. “Nu is het de München-schutter die precies vijf jaar na Utoya toeslaat en op zijn computer een vergelijkbare tekst als Breivik achterlaat,” besluit de Süddeutsche.
Telegraaf 25.07.2016 De ’Hollandse droom’ bestaat. Maar extreme krachten in onze samenleving moeten dan niet de kans krijgen die te ondermijnen. Dat stellen regeringspartijen VVD en PvdA in reactie op de reeks heftige gebeurtenissen van de afgelopen weken.
Gisteren werd Duitsland, na de schietpartij in München vrijdag, opnieuw opgeschrikt door geweld. Nu ging het om een 21-jarige Syrische asielzoeker die een vrouw doodstak en twee mannen verwondde. De week daarvoor was er nog de aanslag in Nice. En op Nederlandse bodem werden Turkse Gülen-aanhangers bedreigd na de mislukte coup in Turkije.
PvdA-Kamerlid Ahmed Marcouch ziet dat de spanningen en de polarisatie toenemen „waarbij de extremen voedingsbodems hebben in zowel de allochtone als in de autochtone gemeenschappen.” VVD-Kamerlid Malik Azmani constateert onder de autochtone bevolking steeds meer een ’ik ben het zat’-gevoel. „Ik ben niet zo sceptisch dat ik denk dat er een burgeroorlog komt, maar dan moet je wel met elkaar de schouders eronder zetten en niet naïef zijn.”
Om te voorkomen dat de situatie ontspoort, vinden beide partijen dat er een sterk ’wij’ gecreëerd moet worden. Azmani: „Dat doe je door tegenstellingen weg te halen en scherp te definiëren wat je verwacht van mensen in dit land.” Volgens hem is Nederland „nog steeds het land waar een dubbeltje een kwartje kan worden” en ook Marcouch wijst erop dat ’de Hollandse droom’ wel degelijk voor iedereen bestaat. „Al moet je er soms hobbels voor overwinnen.”
Telegraaf 24.07.2016 De kans dat er het komende jaar in Nederland een grote aanslag zal plaatsvinden wordt door 41 procent van de Nederlanders (vrij) groot geacht. Bij de PVV-kiezers is dat percentage 69 procent, bij de PvdA-kiezers is dat percentage 22 procent, zo blijkt uit de wekelijkse peiling van Maurice de Hond.
Amsterdam is de komende twee weken homohoofdstad van Europa. De stad is tijdens EuroPride 2016 extra alert. „Er zijn veel zichtbare en onzichtbare maatregelen genomen na de eerdere aanslagen in België en Frankrijk”, aldus de woordvoerder van burgemeester Eberhard van der Laan. „Alle grote steden in West-Europa hebben ermee te maken, dus ook Amsterdam.”
Ondanks de terreurdreiging zijn de meeste Nederlanders zijn niet zozeer bang dat henzelf iets overkomt. Slechts 5 procent van de Nederlanders is bang zelf slachtoffer van een aanslag te worden.
Wereldoorlog
28 procent acht de kans (vrij) groot dat de komende 5 jaar een nieuwe wereldoorlog uitbreekt. Bij PVV-kiezers is dat percentage 47 procent en bij D66-kiezers is dat 10 procent.
Vrouwen zijn op dit vlak pessimistischer dan mannen, personen tussen 35 en 64 pessimistischer dan jongeren en ouderen, laagopgeleiden pessimistischer dan hoger opgeleiden.
Trouw 22.07.2016 Minister Bert Koenders (Buitenlandse Zaken) heeft vanuit Washington ‘met afschuw’ gereageerd op de ontwikkelingen in Munchen (AD). De bewindsman staat in contact met de ambassade in Berlijn en heeft de Duitse regering condoleances aangeboden.
“Opnieuw een moorddadige aanslag in Europa, en bij onze buren. Dit type geweld lijkt bedoeld om angst aan te jagen. De strijd hiertegen moet doorgaan, evenals de bescherming van onze waarden en vrijheden. We volgen de ontwikkelingen op de voet.”
De ambassade in Berlijn staat in nauw contact met autoriteiten ter plekke. Er zijn op dit moment geen aanwijzigingen dat er Nederlanders betrokken zijn.
Telegraaf 22.07.2016 De politie en burgemeester van Amsterdam zijn extra alert op onregelmatigheden rondom Gay Pride dit jaar.
Allerlei internationale ontwikkelingen zetten de zaak op scherp. Het drama in een gayclub in Orlando, waarbij 49 doden vielen, het niet doorgaan van Istanbul Pride en de groeiende intolerantie tegen homo’s zorgen voor extra aandacht voor het evenement.
De jaarlijkse Pride in Amsterdam heeft bovendien een extra lading. Deze editie geldt als EuroPride, waarbij vanaf morgen grote groepen homo’s vanuit heel Europa naar ons land komen. Het wordt daarom naar verwachting drukker dan ooit.
Een woordvoerder van de Amsterdamse burgemeester laat weten „alle ontwikkelingen op de voet te volgen, ook die in het buitenland.” Daarbij is nauw contact met de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid.
Een pro-IS-groepering riep vorige maand op tot het plegen van aanslagen tijdens Gay Pride-evenementen. Maar volgens organisator Lucien Spee is het juist nu belangrijk om pal voor de vrijheid te staan. „De angst begrijp ik. Maar we laten ons toch niet wegpesten?”
Den HaagFM 21.07.2016 Er zijn vier nieuwe namen toegevoegd aan de nationale terrorismelijst. Een van hen is de Hagenaar Soufiane L.
De personen kunnen geen gebruik meer maken van hun bankrekeningen of creditcards. Dat maakt het lastiger om terroristen financieel te steunen of om zelf goederen aan te schaffen voor terreurdaden. Ook Khalid B., Youssef C. en Iliass J. staan nu op de terreurlijst. Op de lijst staan inmiddels ruim vijftig mensen, waaronder meerdere Hagenaars.
Ongeveer 200 Nederlanders zijn de afgelopen jaren naar Syrië en Irak vertrokken. Van ruim dertig personen is vastgesteld dat ze zijn gedood in de strijd. Ongeveer 35 jihadgangers zijn weer naar Nederland teruggekeerd. …lees meer
AD 21.07.2016 Vier nieuwe namen zijn toegevoegd aan de nationale terrorismelijst. De tegoeden van de mannen zijn bevroren. Dat is vandaag door verscheidene ministeries bekendgemaakt.
Het gaat om Khalid B., Youssef C., Iliass J. en Soufiane L. Dit jaar zijn er tot nu toe dertien namen bijgekomen op de lijst waar inmiddels ruim vijftig mensen op staan. In maart van dit jaar maakte minister Bert Koenders nog bekend dat twee Syriëgangers aan de lijst toegevoegd zijn.
Ze kunnen geen gebruik meer maken van hun bankrekeningen of creditcards. Voor mensen die op de terrorismelijst zijn geplaatst is het daardoor lastiger om bijvoorbeeld inkopen te doen. Ook kunnen zij geen geld overmaken naar mensen die nog in Nederland zijn, maar zich willen aansluiten bij terroristische groeperingen. Daarnaast is het verstrekken van financiële middelen aan personen op deze lijst ook strafbaar.
Informatie over de mensen op de terrorismelijst wordt met de andere lidstaten van de Europese Unie gedeeld.
De volledige nationale terrorismelijst is hier te vinden.
AD 19.07.2016 Rond twee overheidsgebouwen in Den Haag komt een ‘beveiligingsring’ van paaltjes, die bij dreigend gevaar uit de grond schieten. Geen auto – of ander voertuig – kan dan nog in de buurt komen.10 reacties
Dat schrijft de Haagse burgemeester Jozias van Aartsen aan zijn gemeenteraad. De ring komt rond het ministerie van Veiligheid en Justitie en rond het nieuwe overheidscomplex aan de Rijnstraat in Den Haag, waar onder meer het ministerie van Buitenlandse Zaken straks intrekt. Als de paaltjes omhoog komen, vormen ze een ondoordringbare barrière voor gemotoriseerde voertuigen. Fietsers en wandelaars kunnen er nog wel doorheen, tenzij besloten wordt het gebied volledig af te sluiten.
Overleg
De ring wordt aangelegd op advies van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en na overleg tussen gemeente, politie en betrokken ministeries. De partijen hebben afgesproken dat de burgemeester van Den Haag ‘te allen tijde verantwoordelijk is voor het al dan niet activeren van de beveiligingsring’. Het Rijk betaalt wel de kosten van de aanleg.
De paaltjes worden zo veel mogelijk ondergronds aangelegd, zodat ze geen hinder veroorzaken. Waar mogelijk wordt voor de beveiligingsring gebruik gemaakt van bestaande fysieke barrières, zoals tramhaltes, de Koningstunnel en de gracht, aangevuld met de paaltjes.
RTVWEST 19.07.2016 Rond de ministeries van Veiligheid en Justitie en het nieuwe complex van het Rijk aan de Rijnstraat in Den Haag – waarin onder meer Buitenlandse Zaken wordt gehuisvest – komt een zogenoemde ‘beveiligingsring’. Die bestaat onder meer uit paaltjes die uit de grond komen op het moment dat er sprake is van een dreiging.
Op die manier wordt ‘een gesloten ring’ gevormd ‘om te voorkomen dat een gemotoriseerd voertuig in dit gebied kan komen of de gevels van de gebouwen kan bereiken’, schrijft burgemeester Jozias van Aartsen aan de Haagse gemeenteraad. De ring wordt aangelegd op advies van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en na overleg tussen gemeente, politie en betrokken ministeries.
De partijen hebben ook afgesproken dat de burgemeester van Den Haag ‘te allen tijde verantwoordelijk is voor het al dan niet activeren van de beveiligingsring’. Het Rijk draait echter op voor de kosten van de aanleg ervan.
Na een advies van de NCTV hebben gemeente, politie en ministeries overleg gehad over ‘het te hanteren dreigings- en beveiligingsniveau’ voor de departementen. Naast maatregelen in en aan de gebouwen, komt er dus een veiligheidsring. Die bestaat hoofdzakelijk uit dynamische bolders.
Dreiging
De bolders zitten in de grond, zodat het verkeer er niet door wordt gehinderd. In het geval van de dreiging gaan ze omhoog. Dan kunnen auto’s er niet meer door. Fietsers en wandelaars nog wel. Tenzij het hele gebied compleet op slot gaat.
Verder, zo blijkt uit de brief van de burgemeester, zijn ook ‘bestaande fysieke barrières’ zoals tramhaltes, de Koningstunnel en de gracht onderdeel van de veiligheidsring. Waar nodig worden die daarom nog verstevigd om te voldoen aan veiligheidseisen.
Den HaagFM 19.07.2016 Rond de Ministeries van Veiligheid en Justitie en het nieuwe complex van het Rijk aan de Rijnstraat in Den Haag – waarin onder meer Buitenlandse Zaken wordt gehuisvest – komt een zogenoemde ‘beveiligingsring’. Die bestaat onder meer uit paaltjes die uit de grond komen op het moment dat er sprake is van een dreiging.
De ring wordt aangelegd op advies van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en na overleg tussen gemeente, politie en betrokken ministeries. De partijen hebben ook afgesproken dat de burgemeester van Den Haag “te allen tijde verantwoordelijk is voor het al dan niet activeren van de beveiligingsring”. Het Rijk draait op voor de kosten van de aanleg.
De bolders zitten in de grond, zodat het verkeer er niet door wordt gehinderd. In het geval van de dreiging gaan ze omhoog. Dan kunnen auto’s er niet meer door. Fietsers en wandelaars nog wel. Tenzij het hele gebied compleet op slot gaat. Ook tramhaltes, de Koningstunnel en de gracht worden onderdeel van de veiligheidsring. Waar nodig worden die verstevigd om te voldoen aan veiligheidseisen. …lees meer
AD 17.07.2016 Vliegtuigen, bomgordels, kalasjnikovs en nu ook een vrachtwagen. Terroristen verzinnen steeds nieuwe manieren om dood en verderf te zaaien. Heeft beveiligen nog wel zin? Ruben van Berg, operationeel directeur van beveiligingsbedrijf Securitas: ,,Aanslagen komen voor, maar je kunt wel het effect minimaliseren.”
Alles is een wapen, verzuchtte vrijdagochtend de korpschef van de Nationale Politie. Hoe beveilig je je nog tegen aanslagen?
,,We hebben de neiging ons te beveiligen tegen scenario’s die al hebben plaatsgevonden. Nadat Karst T. tijdens Koninginnedag in Apeldoorn op het publiek inreed, zetten we overal betonblokken neer. Terroristen zijn creatief genoeg om iets nieuws te verzinnen. Als je betonblokken plaatst, zullen ze een vliegtuigje huren, of een andere stad uitkiezen. Het is niet te doen je tegen alles te beveiligen, vooral omdat deze mensen bereid zijn zelfmoord te plegen. Ze kennen geen belemmering, ze zien wel waar het schip strandt.”
Heeft beveiligen dan wel zin?
,,In Israël wordt elk winkelcentrum bewaakt. Het gevolg is dat mensen zich buiten opblazen. Maar de gedachte is dat er dan minder slachtoffers ontstaan. Je moet accepteren dat aanslagen voorkomen, maar je kunt wel proberen het effect te minimaliseren.”
Wat is er nog meer mogelijk?
,,Wij zijn erg bezig met het identificeren van afwijkend gedrag. Uit onderzoek is gebleken dat je het altijd kunt merken als mensen kwaad in de zin hebben. Daar zijn methodieken voor. Bijvoorbeeld iemand met een uniform laten langslopen en kijken wie daar vreemd op reageert. Die methode heeft de politie wel eens geoefend op Utrecht Centraal Station. Terroristen waren daar natuurlijk niet, maar ze plukten er wel meteen de zakkenrollers tussenuit.”
Kan zoiets een aanslag als in Nice tegengaan?
,,Zo’n aanslag is altijd voorbereid. Er wordt niet zomaar een vrachtauto gehuurd, de locaties worden gescout. Het beste is als je in die fase al de dreiging kunt herkennen. Maar het is lastig, hoor. Deze wedloop kun je nooit winnen.”
Het gebeurt weer in Frankrijk. Wat kunnen vakantiegangers doen om zich veilig te voelen?
,,Over het algemeen geldt: terroristen maken liever tientallen, dan enkele slachtoffers. Het is dus goed om op plaatsen waar veel mensen samenkomen je ogen en oren open te houden, maar je moet ook beseffen dat de kans om getroffen te worden door een aanslag statistisch ongelooflijk klein is.”
BB 15.07.2016 Gemeenten en veiligheidsdiensten zullen na de aanslag met een vrachtwagen in Nice opnieuw kijken naar de beveiliging van evenementen in Nederland. Korpschef Erik Akerboom van de Nationale Politie heeft dat vrijdag gezegd.
Nijmeegse vierdaagse
Dat zal onder meer gebeuren bij de Nijmeegse Vierdaagse die volgende week wordt gehouden. ‘Alles is tegenwoordig een wapen’, zei Akerboom op NPO Radio 1 over het gebruik van een voertuig voor een aanslag. Onder leiding van Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Dick Schoof zullen alle betrokken diensten opnieuw kijken of de (meestal onzichtbare) beveiligingsmaatregelen afdoende zijn.
Niet afzeggen
‘Je ziet nu toch iets anders’, aldus Akerboom over het gebruik van de vrachtwagen. Hij laat weten dat het de bedoeling is dat evenementen ‘in principe’ niet worden afgezegd. ‘We willen dat het leven weer normaal wordt.’ De aanslag in Nice noemt Akerboom afschuwelijk. ‘Je denkt meteen aan de families die ontwricht zijn. Ik wens mijn Franse collega’s veel sterkte en leef mee. Ook intern besteden we hier aandacht aan.’ Akerboom zegt dat hij er niet aan moet denken dat de vrachtwagen ook nog met explosieven was geladen.
Nauw overleg
Rond de Vierdaagse hebben gemeente, politie en de organisatie van het wandelevenement met de bijbehorende Vierdaagsefeesten de komende week nauw overleg over de veiligheidsmaatregelen, zegt burgemeester Hubert Bruls van Nijmegen tegen het ANP.
Dreigingsniveau
Hij wijst erop dat er al jaren veiligheidsmaatregelen zijn rondom het evenement wegens het substantiële dreigingsniveau. ‘Ik heb er met afschuw kennis van genomen. Voor menigeen zal Nice ongetwijfeld effect hebben op de wijze waarop de Vierdaagse wordt beleefd.’ Bruls zegt geen concrete aanwijzing te hebben dat er iets te gebeuren staat tijdens het grootste wandelevenement ter wereld. Er lopen vanaf dinsdag circa 50.000 mensen mee. De Vierdaagsefeesten, die zaterdag al beginnen, trokken vorig jaar ongeveer 1,5 miljoen mensen. (ANP)
Telegraaf 15.07.2016 Gemeenten en veiligheidsdiensten zullen na de aanslag met een vrachtwagen in Nice opnieuw kijken naar de beveiliging van evenementen in Nederland. Korpschef Erik Akerboom van de Nationale Politie heeft dat vrijdag gezegd.
Dat zal onder meer gebeuren bij de Nijmeegse Vierdaagse die volgende week wordt gehouden. „Alles is tegenwoordig een wapen”, zei Akerboom op NPO Radio 1 over het gebruik van een voertuig voor een aanslag.
Onder leiding van Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Dick Schoof zullen alle betrokken diensten opnieuw kijken of de (meestal onzichtbare) beveiligingsmaatregelen afdoende zijn.
Normaal
„Je ziet nu toch iets anders”, aldus Akerboom over het gebruik van de vrachtwagen. Hij laat weten dat het de bedoeling is dat evenementen „in principe” niet worden afgezegd. „We willen dat het leven weer normaal wordt.”
De aanslag in Nice noemt Akerboom afschuwelijk. „Je denkt meteen aan de families die ontwricht zijn. Ik wens mijn Franse collega’s veel sterkte en leef mee. Ook intern besteden we hier aandacht aan.” Akerboom zegt dat hij er niet aan moet denken dat de vrachtwagen ook nog met explosieven was geladen.
Vierdaagse
Rond de Vierdaagse hebben gemeente, politie en de organisatie van het wandelevenement met de bijbehorende Vierdaagsefeesten de komende week nauw overleg over de veiligheidsmaatregelen, zegt burgemeester Hubert Bruls van Nijmegen. Volgens hem hoeven Vierdaagse-deelnemers en feestvierders niet bang te zijn voor een terroristische aanslag.
„Net als ieder weldenkend mens heb ik met afschuw kennis genomen van de verschrikkelijke gebeurtenissen in Nice. Voor menigeen zal het ongetwijfeld effect hebben op de wijze waarop de Vierdaagse beleefd wordt. Al jaren is het dreigingsniveau in Nederland substantieel, maatregelen waren en blijven hierop gericht. Maar ook na gisteravond is er geen enkele concrete aanwijzing dat er richting Vierdaagse iets te gebeuren staat. Het spreekt vanzelf dat we gedurende de komende week nauw overleg zullen hebben over de veiligheidsmaatregelen tijdens de Vierdaagse.”
Komende dinsdag gaat de 100e Vierdaagse van start met circa 50.000 wandelaars van 68 nationaliteiten. Onder hen zijn ruim 5000 internationale militairen. De bijbehorende feesten, die morgen beginnen, trekken elke avond rond de 200.000 tot 250.000 bezoekers.
’Veiligheid waarborgen’
„Wij doen er alles aan om daar waar we kunnen de veiligheid tijdens de Vierdaagse zo goed mogelijk te waarborgen. Maatregelen rondom veiligheid zijn ieder jaar onderdeel van onze draaiboeken.” Dat zegt de marsleider van de Vierdaagse, Johan Willemstein, vrijdag in een reactie op de aanslag in Nice. Net als burgemeester Hubert Bruls van Nijmegen benadrukt hij dat er op dit moment geen aanwijzingen zijn dat er tijdens het grootste wandelevenement ter wereld iets zou kunnen gebeuren.
Teddy Vrijmoet, directeur van de Vierdaagsefeesten, hoopt dat de ongeveer anderhalf miljoen bezoekers van het grootste gratis feest ter wereld zelf ook goed opletten. „Verdachte situaties graag melden”, zegt zij. Er is volgens haar nog geen aanleiding om het feestprogramma aan te passen. „Maar we monitoren elke dag heel zorgvuldig samen met de veiligheidsdiensten en als het voor de veiligheid nodig is, grijpen we natuurlijk in.” Zondagavond is er traditiegetrouw een drukbezochte vuurwerkshow boven de Waal.
De politie laat weten ’continu alert’ te zijn. Net als andere jaren zijn er „zichtbare en onzichtbare maatregelen” genomen om het evenement veilig en ongestoord te laten verlopen.
Trouw 15.07.2016 Frankrijk is opnieuw keihard getroffen door terrorisme. In Nice en in de media klinkt harde kritiek op de aanpak door de regering.
Wij zijn nog niet lang niet klaar met het terrorisme, Francois Hollande.
Een verlengde noodtoestand, extra grensbewaking en de militairen op straat mogen nog een tijd blijven. Op deze manier wil de Franse regering de burger geruststellen. Maar in Nice maakt de herhaling van zetten geen indruk.
“Wij zijn nog niet lang niet klaar met het terrorisme”, zei president François Hollande gisteren in Nice. Frankrijk is voor de derde keer in anderhalf jaar getroffen door terroristisch geweld, de kleinere aanslagen niet meegerekend, en volgens velen komt het opnieuw uit radicaal-islamitische hoek. Maar onder de aanwezigen klonk boe-geroep.
Dezelfde maatregel
Met de 84 doden van gisteren en die van november in Parijs, 130, en die van januari vorig jaar, 18, kom ik op 232 doden, aldus Hotelmanager Thierry Martini.
Dat verbaast Thierry Martini geen moment. Martini is manager van een hotel niet ver van de Promenade des Anglais waar de terrorist met zijn truck minstens 84 slachtoffers maakte. Hij heeft geen enkel vertrouwen in zijn regering. “Ze komen met precies dezelfde maatregelen als na november en ook nu zeggen ze weer dat onze democratie zal overwinnen. En het eindigt steeds weer met nieuwe moordpartijen, het houdt maar niet op.”
Hij pakt er een rekenmachine bij. “Met de 84 doden van gisteren en die van november in Parijs, 130, en die van januari vorig jaar, 18, kom ik op 232 doden.”
Oorlog
Frankrijk in oorlog met terreur? laat Martini alsjeblieft niet lachen. Als dat zo was zou Salah Abdeslam – de enige overlevende van het commando van november – niet een eigen fitnessruimte hebben in de gevangenis, maar in een donker hol wegkwijnen. “Wij zijn veel te slap voor een oorlog.”
Het is een geluid dat je veel hoort in Nice en in Franse media. Wij reageren op hun barbarij met bloemen, kaarsen en tweets. En velen bedenken ondertussen zelfs nog allerhande excuses die van daders slachtoffers van een onrechtvaardige samenleving maken. ‘Terwijl we het monster’, zoals Pascal Bruckner schrijft in de krant Le Figaro, ‘niet moeten willen begrijpen maar vernietigen. Omdat het anders ons vernietigt.’
Tegelijk groeit onder een groot deel van de bevolking de angst voor toenemende interne spanningen bij een hard optreden. “Dit heeft niets met de islam te maken. Het is belangrijk dat de mensen dat niet gaan denken”, zegt Saïda Salhi in café Vitis. Salhi was een paar weken geleden tijdens de ramadan opeens het middelpunt van een nationale rel toen ze werd geslagen door een man die haar verweet alcohol te schenken. Op beelden van een beveiligingscamera van het café is te zien dat zij hard tegen de grond gaat.
Olie op het vuur
Enkele van de stamgasten in Vitis menen dat het nu vooral zaak is dat politici geen olie op het vuur gooien, zoals de lokale grootheid Christian Estrosi dat volgens hen vaak heeft gedaan. Estrosi, nu regiopresident van Provence-Alpes-Côte d’Azur en eerder burgemeester van Nice, waarschuwde eerder voor een vijfde colonne. De vijand is onder ons, zo wilde hij maar zeggen.
Ook het hoofd van de Franse inlichtingendienst DGCI, Patrick Calvar, voorspelde onlangs nog een confrontatie tussen extreem-rechtse groeperingen en islamisten. Volgens Calvar is een dergelijk treffen zelfs onvermijdelijk. “De radicalisering van de samenleving als geheel baart mij zorgen”, zei Calvar tijdens een hoorzitting voor een parlementaire enquêtecommissie die vorige week een rapport publiceerde.
Het doemscenario van een gewelddadige confrontatie tussen bevolkingsgroepen is al vaker aangekondigd in Frankrijk. Maar het is tot nu toe nooit uitgekomen.
AD 12.07.2016 IS zal in de toekomst autobommen en explosieven op afstand gebruiken om aanslagen in Europa te plegen. Dat heeft het hoofd van de Franse binnenlandse veiligheidsdienst DGSI gezegd tijdens een gesloten zitting van een parlementaire onderzoekscommissie.68 reacties
Europa verkeert in groot gevaar. Het extremisme manifesteert zich langs alle kanten, aldus Patrick Calvar.
Patrick Calvar liet de verontrustende uitspraak optekenen tijdens een gesloten zitting van de onderzoekscommissie rond de aanslagen van Parijs in 2015. Die vond al in mei plaats, maar de inhoud raakt nu pas bekend. ,,Ze gaan niet langer in commando’s opereren, want dan wacht enkel de dood”, klonk het. ,,Hun plan is nu om maximaal schade aan te richten zonder daarbij zelf verliezen te lijden. We weten heel goed dat dit er zit aan te komen, zij trekken immers ook lessen uit hun daden.”
Radicalisering
Calvar denkt dat na verloop van tijd de strijd tegen terrorisme wel gewonnen zal worden. ,,Wat me veel meer zorgen baart, is de radicalisering binnen de maatschappij. We zullen meer middelen moeten uittrekken om extremistische organisaties in de gaten te houden, want er komt op termijn een confrontatie tussen extreemrechts en de moslimwereld.”
Burgeroorlog
Calvar liet zelfs het woord ‘burgeroorlog’ vallen. ,,Europa verkeert in groot gevaar. Het extremisme manifesteert zich langs alle kanten. Nog een of twee aanslagen en extreemrechts zal in actie schieten. Het komt er voor ons op aan om die tweespalt tijdig in de kiem te smoren.”
Tot slot meent Calvar dat identiteitscontroles nog weinig zin hebben. ,,De papieren worden toch vervalst. Ik pleit voor een biometrische evolutie, waarbij data maximaal met elkaar vergeleken kunnen worden.”
Trouw 12.07.2016 Nu blijkt het toch waar: terroristen hebben zich in de zomer van 2015 veelvuldig ondergedompeld in de stroom vluchtelingen over de Balkan om zo ongezien Europa te bereiken. Dick Schoof, de Nationaal coördinator terrorismebestrijding en veiligheid (NCTV), moest het gisteren toegeven.
De inlichtingendiensten weten dat zich inmiddels ‘vele tientallen’ IS-agenten in Europa hebben gevestigd.
Als resultaat van de nieuwe intensieve samenwerking met inlichtingendiensten uit andere Europese landen is gebleken dat wat de NCTV tot gisteren als ‘onwaarschijnlijk’ bestempelde, een flinke onderschatting was.
De Nederlandse terreurbestrijders leek het veel te omslachtig dat IS-strijders zich onder vluchtelingen zouden mengen. Maar het gebeurde wel, ook onder vluchtelingen die in Nederland arriveerden: zeker 2 à 3 keer bleek zich onder hen een IS’er te bevinden.
De leiding van IS gebruikte de vluchtroute, via boten naar Griekenland en de rest van Europa, vaak. Zo hield zij in Europa een ongezien kanaal in stand, waarover IS-agenten heen en weer konden reizen om zo overleg te plegen met leidinggevenden in Syrië. De inlichtingendiensten weten dat zich inmiddels ‘vele tientallen’ IS-agenten in Europa hebben gevestigd. “Ze kwamen in Europa aan en werden opgehaald door anderen”, zei Schoof. In de nieuwste rapportage over het dreigingsbeeld in Nederland schrijft de NCTV over deze agenten (zij noemen ze ‘operatives’) dat ‘velen er gedurende lange tijd in slagen uit zicht van de autoriteiten te blijven’.
Inlichtingendiensten worstelen met een achterstand, het gevolg van een periode van onderschatting van het risico op terreur.
Omslachtige uitwisseling informatie
Dat is niet alleen te danken aan de slinkse methoden van terreurgroepen, maar ook aan de gebrekkige terreurbestrijding. De Nederlandse inlichtingendiensten wisselen pas sinds november 2015, toen de aanslagen in Parijs plaatsvonden, georganiseerd en op grote schaal informatie uit met andere landen. De omslachtige manier waarop dat voorheen gebeurde maakte dat informatie over terroristen onder de vluchtelingen in Nederland lang onontdekt kon blijven.
Zo konden Nederlandse terrorismebestrijders lang blijven zeggen dat de vluchtelingenstroom niet door IS werd misbruikt, terwijl daar elders in Europa al wel aanwijzingen voor waren.
Voor een deel wordt dat verklaard door verminderde kennis. De diensten worstelen met een achterstand, het gevolg van een periode van onderschatting van het risico op terreur. Na de dood van Al-Qaidaleider Osama bin Laden in 2011 leek de dreiging af te nemen. Nederland verschoof de prioriteiten en kennis verwaterde.
Bezuinigingen
Uit een evaluatie van de Nederlandse contra-terrorismestrategie bleek in mei dat die verwatering Nederland op een achterstand heeft gezet die zeker tot vorig jaar heeft voortgeduurd. De onderzoekers van de Universiteit Utrecht schreven onder meer dat tussen 2011 en 2015 ‘door verschuivende politieke prioriteiten en bezuinigingen de capaciteit op radicalisering en terrorisme bij AIVD, OM, NCTV en politie afneemt’.
Daar kwam toen bij dat bestaande samenwerkingsverbanden met partners in het onderwijs en op sociaal gebied in die jaren werden afgebroken. Zo was er onvoldoende zicht op gevaar ‘van buiten’ en evenzo van binnenuit, doordat signalen van radicalisering niet langer werden opgepikt, laat staan doorgegeven.
Toen duidelijk werd dat Nederland opnieuw bedreigd werd, moest alle kennis en partnerschap, lokaal en nationaal, opnieuw worden opgebouwd. Of dit het resultaat is van de opnieuw opgebouwde kennis, van wetten of van iets anders is onbekend, maar sinds begin dit jaar neemt het aantal uitreizigers naar Syrië af. Jarenlang waren het er 4 à 5 per maand, sinds kort is het gedaald naar nul.
“We zijn niet naïef geweest”, zei Schoof, “het dreigingsbeeld schatten we in op substantieel.” De NCTV lanceerde tegelijk een nieuwe dreigingsschaal: het substantieel van 2014 zou nu ‘aanzienlijk’ zijn, het substantieel van nu is net iets ernstiger.
Jihadorganisaties hebben terroristen ‘veelvuldig’ op pad gestuurd naar Europa, en wel via de enorme migratiestroom vanuit Turkije. Met deze mededeling komt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding terug op eerdere uitlatingen dat hiervoor geen bewijs was. Ook anderen worden nu gelogenstraft door de feiten.
‘Hoewel we er rekening mee hielden, leek het ons onwaarschijnlijk dat het echt zou gebeuren.’ Met die woorden gaf de nationale terreurbestrijder Dick Schoof maandag toe te zijn ingehaald door de feiten. Uit onderzoeken is namelijk gebleken dat de jihadistische organisaties afgelopen zomer en najaar ‘veelvuldig’ de migratieroutes van Syrië via Turkije en Griekenland hebben gebruikt. In sommige gevallen zijn er signalen dat er ook asiel is aangevraagd in Europa, mogelijk ook in Nederland.
Het onderzoek logenstraft politici en anderen die met zoveel woorden aangaven dat er geen reden was voor paniek. Elsevier.nl zet vier van hen op een rijtje.
Judith Sargentini
‘Er is geen greintje bewijs voor de stelling dat IS-strijders op vluchtelingenbootjes naar Europa komen. Is hysterie.’ Dat waren de stellige woorden van GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini op Twitter, in mei vorig jaar. Ze kreeg bijval, onder anderen van journalist Rena Netjes, maar ook veel kritiek.
Hoogleraar migratiegeschiedenis Leo Lucassen schreef eind december vorig jaar in een artikel in NRC Handelsblad dat de meeste asielzoekers juist op de vlucht zijn voor jihadisten. ‘We moeten vooralsnog constateren dat de terroristen home grown zijn en dat er nauwelijks aanwijzingen zijn dat IS de vluchtelingenstroom gebruikt om hier aanslagen te plegen,’ aldus Lucassen. Volgens hem speelde het ‘verbinden van asielzoekers met terrorisme’ IS juist in de kaart.
Jean-Claude Juncker
De voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker zei in november dat de aanslagen in Parijs zijn gepleegd door criminelen, niet door asielzoekers. Het is niet nodig om de afspraken over de opvang van migranten te herzien. Toen, daags na de terreur in de Franse hoofdstad, waren er al berichten dat in elk geval een van de terroristen via Griekenland Europa was binnengekomen. ‘Maar we moeten nu niet primair reageren,’ zei Juncker.
‘De mensen die de aanslagen hebben gepleegd, zijn terroristen en geen asielzoekers.’ Zijn woorden waren een reactie op de Poolse regering, die vanwege ‘Parijs’ geen asielzoekers meer wilde toelaten.
Rob van Lint
‘De kans dat iemand met jihadistische opvattingen en plannen voor een aanslag met de vluchtelingenstroom naar Nederland komt, is niet groot. Dat is een te ingewikkelde en zichtbare weg.’ Directeur van immigratiedienst IND Rob van Lint zei in november vorig jaar tegen AD geen aanwijzingen te hebben dat IS-extremisten de grens zijn overgestoken.
Tom Reijner (1986) werkt sinds augustus 2013 op de webredactie. Hij studeerde Politicologie en Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.
RO 11.07.2016 De kans dat in Nederland een aanslag plaatsvindt, is reëel. In Europese landen kunnen op korte termijn nieuwe aanslagen plaatsvinden. Er zijn echter geen concrete aanwijzingen dat terroristen daadwerkelijk voorbereidingen treffen voor het plegen van een aanslag in Nederland. De dreiging blijft daarom gehandhaafd op substantieel, niveau 4 in het aangepaste systeem van dreigingsniveaus. Dat staat in het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van de NCTV.
De jihadistische dreiging is de belangrijkste terroristische dreiging in Europa. De aanslagen van ISIS in Parijs, november 2015, Brussel, maart 2016, en Istanbul, juni 2016, laten op indringende wijze de aard en omvang daarvan zien. Inmiddels is duidelijk dat ISIS al sinds eind 2013 op gestructureerde wijze bezig is met de aansturing, coördinatie en voorbereiding van aanslagen in Europa.
Ook na arrestaties van personen uit het netwerk van ‘Parijs’ en ‘Brussel’ zijn waarschijnlijk nog diverse ISIS-cellen in Europa aanwezig. Naast de dreiging die uitgaat van ISIS-netwerken, blijft de dreiging bestaan van grootschalige aanslagen in Europa door al Qa’ida.
Hoewel er geen concrete aanwijzingen zijn dat terroristische netwerken voorbereidingen treffen voor het plegen van aanslagen in Nederland, is er sinds eind 2015 wel een toenemend aantal verbanden met Nederland vastgesteld in onderzoek naar grensoverschrijdende netwerken en aanslagcellen.
Zo werden in Rotterdam arrestaties verricht in een onderzoek naar een Frans netwerk, dat mogelijk aanslagen wilde plegen in Frankrijk. Ook een vermoedelijke aanslagcel die in Duitsland werd opgerold, had mogelijk banden met Nederland. Dergelijke netwerken trekken zich bij hun activiteiten weinig aan van grenzen tussen landen.
Aantal uitreizigers neemt af
Sinds begin 2016 neemt het aantal uitreizigers dat per maand uit Nederland vertrekt af. Het totaal aantal sinds 2012 uitgereisde personen staat op circa 260. Ongeveer 40 van hen zijn inmiddels in Nederland teruggekeerd en 42 personen zijn omgekomen. Op dit moment zijn dus nog circa 170 uit Nederland afkomstige personen in Syrië en Irak aanwezig, onder wie vrouwen en minderjarigen.
Zij worden meegeteld omdat ook van deze groepen een dreiging kan uitgaan. Sinds 1 mei worden kinderen vanaf 9 jaar die met hun ouders naar ISIS zijn gereisd, meegeteld in de uitreiscijfers omdat is gebleken dat ISIS kinderen vanaf 9 jaar inzet bij gewelddadigheden.
Polarisatie Europese landen groeit
De groeiende polarisatie in Europese landen kan een voedingsbodem vormen voor radicalisering en extremisme. Ook in Nederland kan geweld door extreemlinks en extreemrechts plaatsvinden. De afgelopen periode kende een heftig debat over het racistische gehalte van Nederland, dat gepaard ging met beledigingen en bedreigingen.
De komst van vluchtelingen, gepaard met angst voor terrorisme, heeft geleid tot steeds openlijker activiteiten van extreemrechts. Mede in reactie hierop neemt het soms zelfs gewelddadig verzet van extreemlinks tegen asielbeleid en tegen extreemrechts sinds medio 2015 toe. Ook het aantal meldingen van anti-islamincidenten is gestegen.
Extra dreigingsniveau
Op basis van de bevindingen van de conferentie ‘Tien Jaar DTN’ in december 2015 is het systeem van dreigingsniveaus met ingang van DTN42 aangepast met het oog op de toekomstbestendigheid.
De dreigingsniveaus worden aangegeven met de nummers 1 (laagste niveau) tot en met 5 (hoogste niveau). De ernst van de huidige reële dreiging is niet veranderd. Daarom blijft het niveau gehandhaafd op substantieel, niveau 4 van op een schaal van 5 in het aangepaste systeem.
VK 11.07.2016 Al ruim drie jaar is het dreigingsniveau terrorisme in Nederland ‘substantieel’. De kans op een aanslag in Nederland is reëel, maar er zijn geen concrete aanwijzingen voor een op handen zijnde aanslag. Er zijn wel zorgelijke nieuwe ontwikkelingen, meldt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Dick Schoof maandag bij de presentatie van het nieuwste dreigingsbeeld.
In het najaar van 2015 achtte de NCTV het nog onwaarschijnlijk dat met de stroom vluchtelingen IS-strijders naar Europa zouden komen. Inmiddels is duidelijk dat er ‘vele tientallen’ terroristen onderweg zijn naar of zich al schuilhouden in Europa, mogelijk ook in Nederland.
De aanslagen in Parijs, Brussel en Istanbul tonen aan dat IS-cellen erin slagen lang buiten het zicht van de autoriteiten te blijven. De infiltranten worden direct aangestuurd vanuit het kalifaat, dat sinds eind 2013 aanslagen op Europese bodem voorbereidt.
Schoof: ‘Sommigen pendelen heen en weer tussen Europa en het kalifaat. Er wordt gebruik gemaakt van valse paspoorten en van netwerken van vrienden die in Europese landen verblijven, hen ophalen en onderdak bieden.’ Geregeld wordt zelfs asiel aangevraagd in een Europees land, om vanuit de opvang aanslagen voor te bereiden of hand- en spandiensten te verlenen.
De NCTV zegt aanwijzingen te hebben dat ook in Nederland is gebeurd. ‘Zeker weten we het nog niet, maar mogelijk hebben vluchtelingen die in Zaandam en Heumensoord verbleven, banden met IS’, licht Schoof toe. Drie zaken zijn nog in onderzoek.
IS lijkt er volgens de NCTV ook in te slagen Europeanen in te schakelen die nooit naar Syrië of Irak zijn uitgereisd en zelfs niet bekend zijn bij lokale autoriteiten. Jongeren bijvoorbeeld die in zeer korte tijd zijn geradicaliseerd. Zij kunnen makkelijker onder de radar blijven en faciliterende handelingen verrichten.
Er is ook een groeiende verwevenheid tussen criminele en jihadistische netwerken. Syriëgangers kunnen aankloppen bij vroegere maten met wie ze in een criminele bende of in detentie hebben gezeten. Dergelijke ervaringen scheppen een vertrouwensband. Schoof: ‘We zien niet zozeer dat criminele benden radicaliseren. Maar wel dat ze bereid zijn wapens te leveren, zonder vragen te stellen. Dat is een zorgelijke ontwikkeling.’
Westerse inlichtingendiensten moeten ook rekening gaan houden met een nieuw type zelfmoordterrorist. Tot dusverre zijn de aanslagen op Europese bodem uitgevoerd door mannen. Maar naarmate IS in Syrië en Irak meer onder druk komt te staan, neemt volgens de NCTV de mogelijkheid toe dat ook vrouwen en kinderen voor aanslagen in het Westen worden ingezet.
Sinds mei worden daarom ook kinderen vanaf 9 jaar die met hun ouders naar het kalifaat zijn gereisd, meegeteld in de uitreiscijfers. Ongeveer 170 Nederlanders zijn nu nog in Syrië of Irak. Hoeveel kinderen daarbij zijn van 9 jaar en ouder, is onduidelijk. De AIVD meldde in een in januari gepubliceerd rapport over leven in het kalifaat dat daar minstens 70 Nederlandse kinderen zijn, van wie ongeveer een derde daar is geboren.
Naarmate IS in Syrië en Irak meer onder druk komt te staan, neemt volgens de NCTV de mogelijkheid toe dat ook vrouwen en kinderen voor aanslagen in het Westen worden ingezet
Polarisatie lijkt niet in een dreigingsbeeld terrorisme thuis te horen. Toch houdt de NCTV de trend van ‘groeiende polarisatie en oplopende spanningen’ nauwlettend in de gaten. ‘Vanwege het risico dat vanuit een extremistische houding individuen gekke dingen gaan doen, zoals vorige week in Dallas hebben gezien’, zegt Schoof. ‘Polarisatie kan niet alleen een uitlaatklep bieden aan gevoelens van frustratie, maar ook een voedingsbodem vormen voor radicalisering.’
De samenleving staat bol van spanningen en kloven die zich verdiepen: tussen extreemlinks en extreemrechts, pro- en anti-islamgroeperingen, sji’iten en soennieten, tussen Turks-Nederlandse Erdogan-aanhangers en Nederlandse Koerden, tussen anti-racismeactivisten en witte autochtonen die zich van geen racistisch kwaad bewust zijn. Al die spanningen zijn potentiële bronnen van geweld.
De volkswoede over de vluchtelingenstroom en de daarmee gepaard gaande angst voor nieuwe import van radicale moslims in Nederland, heeft extreemrechts een nieuw elan gegeven, constateert de NCTV. Er zijn enkele nieuwe extreemrechtse groepjes opgericht, zoals ‘burgerpatrouilles’ naar Scandinavisch voorbeeld. De kans dat die een groot ideologische blok gaan vormen, schat de NCTV niet hoog in, vanwege klassieke obstakels als een gebrek aan samenhang en leiderschap.
En doorgaans blijven acties van die groepjes ook binnen de grenzen van de wet. Dat niettemin rekening gehouden moet worden met gewelddadige acties, blijkt uit de terroristische aanslag op een moskee in Enschede in februari 2016. In deze zaak zijn enkele arrestaties verricht. In hoeverre de verdachten handelden als groepering of als los verband is nog onduidelijk.
In reactie van deze ontwikkelingen blijft ook de dreiging van linksextremistisch geweld reëel. Asielrechtenextremisten hebben de afgelopen maanden felle acties gevoerd tegen detentie- en uitzetcentra voor uitgeprocedeerde vluchtelingen en bedrijven die bij de bouw van dergelijke gebouwen betrokken zijn. Ernstig fysiek geweld tegen personen is (nog) niet gebruikt, maar de NCTV acht het voorstelbaar dat dergelijke acties verharden.
Linksextremisten zijn er ook voortdurend op uit demonstraties van de populistische anti-islam beweging Pegida te verstoren. Met tegendemonstraties proberen ze geweld uit te lokken. Het is volgens de NCTV een beproefde actiemethode: de confrontatie met de tegenpartij zoeken en daarbij wellicht ook zelf geweld gebruiken. Verontrustend vindt de coördinator verder, zeker in het licht van Dallas, dat extreemlinkse groepen zich luidruchtig blijven verzetten tegen ‘vermeend racistisch politiegeweld’.
Door die cocktail aan spanningen kan zomaar ergens ‘de lont in het kruitvat worden gestoken’, zegt Schoof. Lastig is dat het meestal eenlingen zijn die zich plotseling geroepen voelen tot actie over te gaan. Sinds Karst T. op Koninginnedag in 2009 met zijn auto door de dranghekken reed in de richting van de Koninklijke bus (en acht dodelijke slachtoffers maakte), is er meer aandacht voor verwarde personen.
Schoof: ‘Hulp wordt ingeschakeld van eerstelijns psychologen en geprobeerd wordt ze van bepaalde evenementen weg te houden.’
Die aanpak wordt nu ook toegepast op jihadisten en extremisten. Behalve psychologen en psychiaters wordt ook de persoonlijke omgeving (familie, vrienden, docenten) van een risicofiguur ingeschakeld.
NU 11.07.2016 De inlichtingendiensten zijn “achterhaald door de feiten” nu is gebleken dat jihadistische organisaties afgelopen zomer en najaar “veelvuldig” de vluchtelingenroutes van Syrië via Griekenland en Turkije hebben gebruikt.
Dat zegt Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding Dick Schoof maandag op basis van hun periodieke Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland. “Hoewel we er rekening mee hielden, leek het ons onwaarschijnlijk dat het echt zou gebeuren.”
Een aanslagpleger in Parijs heeft van deze route gebruikgemaakt, en hij blijkt niet de enige. In enkele gevallen is ook asiel aangevraagd in Europa, mogelijk Nederland. “We kunnen het niet vaststellen en ook niet uitsluiten”, aldus Schoof.
Om hoeveel mensen het gaat, kan Schoof niet zeggen. “Het is meer dan enkele keren gebeurd, maar niet honderden keren” Omdat de route nu niet meer gebruikt wordt door vluchtelingen, is deze dreiging niet meer actueel.
In september zeiden zowel de AIVD als NCTV dat er geen signalen waren dat IS-strijders via vluchtelingenroutes naar Nederland kwamen.
Het dreigingsniveau in Nederland
Dreiging
De kans dat er op korte termijn een aanslag plaatsvindt in Nederland blijft reëel. Concrete aanwijzingen voor een daadwerkelijke aanslag zijn er echter niet.
Het dreigingsbeeld is nog steeds “substantieel”, dat is niveau 4 op een schaal van 5. Sinds vorig jaar is er een “toenemend aantal verbanden” vastgesteld met Nederland, zoals bijvoorbeeld de arrestaties in Rotterdam in een Frans onderzoek naar een netwerk dat mogelijk een aanslag wilde plegen in Frankrijk.
“De afgelopen periode heeft veel aanslagen laten zien”, zei . “Parijs, Brussel, Orlando, Istanbul”, somde hij op. “Allemaal aanslagen waarvan we ons kunnen voorstellen dat ze hier ook gebeuren.”
Uitreizigers
Sinds begin 2016 neemt het aantal uitreizigers richting Syrië en Irak vanuit Nederland af. In totaal zijn er sinds 2012 circa 260 mensen uitgereisd. Veertig van hen zijn in Nederland teruggekeerd, 42 mensen zijn omgekomen. Er zijn op dit moment nog circa 170 personen uit Nederland in Syrië en Irak, waaronder ook vrouwen en minderjarigen.
Zij worden meegeteld omdat ook dreiging van hen kan uitgaan. Kinderen vanaf 9 jaar die zijn meegereisd worden sinds 1 mei meegeteld omdat is gebleken dat IS hen ook inzet bij gewelddadigheden.
Polarisatie
Volgens het rapport kan de groeiende polarisatie in Europa radicalisering en extremisme voeden. Het heftige debat dat wordt gevoerd over het racistische gehalte van Nederland ging gepaard met beledigingen en bedreigingen. Ook de komst van vluchtelingen gaat gepaard met de angst voor terrorisme, wat heeft geleid tot steeds openlijker activiteiten van extreem rechts.
In een reactie hierop neemt het verzet van extreemlinks tegen asielbeleid en tegen extreemrechts ook toe sinds mei 2015. Het aantal meldingen van anti-islamincidenten is ook gestegen.
Een aanslagpleger in Parijs heeft van deze route gebruikgemaakt, en hij blijkt dus niet de enige. In enkele gevallen is ook asiel aangevraagd in Europa, mogelijk Nederland. “We kunnen het niet vaststellen en ook niet uitsluiten”, aldus Schoof.
Om hoeveel mensen het gaat, kan Schoof niet zeggen. “Het is meer dan enkele keren gebeurd, maar niet honderden keren” Omdat de route nu niet meer gebruikt wordt door vluchtelingen, is deze dreiging niet meer actueel.
In september zeiden zowel de AIVD als NCTV dat er geen IS-strijders via vluchtelingenroutes naar Nederland kwamen.
AD 11.07.2016 Er zijn waarschijnlijk nog diverse IS-cellen aanwezig in Europa, ze zijn bezig met het plannen van aanslagen. Maar er zijn nog geen concrete aanwijzingen dat een aanslag in Nederland voorbereid wordt.
Kennis en kunde jihadisten neemt toe. Nederland moet passend antwoord vinden op door hen gebruikte digitale methoden
NCTV
Dat schrijft de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) in haar vanmmiddag verschenen Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN). Dat rapport verschijnt vier keer per jaar.
De dienst schat in dat er ‘vele tientallen ISIS-operatives in Europa aanwezig zijn of onderweg zijn’. ,,Van hen wordt vermoed wordt dat zij betrokken kunnen zijn of worden bij het voorbereiden of uitvoeren van aanslagen. Velen van hen slagen er in gedurende lange tijd buiten het zicht van de autoriteiten te blijven.”
Hun proffesionaliteit wordt als ‘zorgwekkend’ gezien. Ze hebben de beschikking over automatische wapens, springstof en communiceren op een beveiligde manier. Doordat IS in Syrië en Irak steeds verder in het nauw komt, neemt de kans op aanslagen toe. Volgens de dienst groeit ook de mogelijkheid dat dat niet alleen meer door volwassen mannen, maar ook door vrouwen en kinderen kan gaan gebeuren.
Vluchtelingenstroom
De terroristen komen op verschillende manieren naar Europa, maar ze ‘hebben veelvuldig gebruik gemaakt van de vluchtelingenstroom’, schrijft de dienst. Het is voor het eerst dat de NCTV het woord ‘veelvuldig’ gebruikt. In eerdere rapporten stelden de Nederlandse geheime diensten wel ‘aanwijzingen’ te hebben dat terroristen met de vluchtelingen meereisden. De incognito IS-strijders hebben ook asiel aangevraagd in Europa, ‘mogelijk ook in Nederland’.
De NCTV wijst erop dat er in Nederland de afgelopen maanden meerdere keren onderzoek is gedaan naar grensoverschrijdende terreurnetwerken. Zo werd in Rotterdam de Franse jihadist Anis B. gearresteerd, die ervan verdacht wordt te behoren tot een netwerk dat een aanslag wilde plegen in Franrkijk. Ook werden in een azc in Nijmegen enkele mannen gearresteerd die mogelijk banden hebben met een netwerk dat een aanslag wilde plegen in Duitsland.
Uitreizigers
Tegelijkertijd constateert de NCTV dat ‘er een ogenschijnlijke rust is in de binnenlandse jihadistische beweging’. Het aantal mensen dat naar Syrië of Irak reist daalt sinds begin dit jaar. Het aantal uitreizigers staat nu op 260, waarvan er zo’n 170 mensen nog daar zijn. 42 Nederlanders zijn in het gebied omgekomen, 40 zijn weer terug.
Jihadisme wordt als de grootste dreiging voor Nederland gezien. De verschillende inlichtingendiensten houden echter ook extreem-rechts en -links in de gaten. Door de polarisering in de debatten over vluchtelingen, islam en racisme loopt ook daar de spanning op.
Lange termijn
De NCTV presenteert vandaag ook haar Nationale Contraterrorismestrategie 2016-2020. Daarin staat dat de jihadistische dreiging zal de komende jaren waarschijnlijk nog groter zal worden. Jihadisten zullen zich steeds vaker mengen met internationale criminele netwerken.
,,De kennis en kunde van jihadisten neemt toe. Nederland moet een passend antwoord vinden op de door hen gebruikte digitale methoden: encryptie, sociale media en het ‘dark web’.” Ook wil Nederland zicht houden op mogelijke nieuwe manieren om aanslagen te plegen: via drones, lasers of biotechnologie,
De strategie voor de komende vier jaar wijkt niet veel af van de methodes die de verschillende diensten nu al toepassen: preventie en repressie.
Elsevier 11.07.2016 De nieuwste dreigingsanalyse van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) en Veiligheid heeft twee algemene conclusies. Enerzijds reizen er minder jihadisten vanuit Europa naar het zelfbenoemde ‘kalifaat’ van terreurbeweging Islamitische Staat (IS), anderzijds bevinden zich in Europa ‘vele tientallen door IS aangestuurde mensen die hier terroristische aanslagen willen plegen’.
De aanslagen in Parijs en Brussel in november en maart werden gecoördineerd en aangestuurd door het IS-leiderschap vanuit Syrië, schrijft NCVT Dick Schoof in het rapport.
IS heeft verontrustende mate van professionaliteit
De NCTV spreekt met een veel alarmerendere toon dan in eerdere rapportages. De inlichtingendiensten hebben de afgelopen maanden meer aanwijzingen gekregen over de ‘gestructureerde manier’ waarop IS aanslagen in Europa voorbereidt. De professionaliteit van de aanslagplegers is ‘verontrustend,’ aldus Schoof.
‘Ze beschikken over automatische wapens en weten hiermee om te gaan, ze vervaardigen grote hoeveelheden explosieven, hebben heimelijke communicatie en weten langere tijd buiten het zicht van de autoriteiten te blijven’.
Volgens Elsevier
René van Rijckevorsel: ‘Nee, nee, er waren echt geen aanwijzingen dat zich kwaadwillende jihadstrijders bevonden in de migrantenstroom. Helaas is in Parijs en Brussel gebleken waarvoor de minder goedgelovige met gezond verstand afgelopen jaar al vreesden: de migrantenstroom wordt ook misbruikt om terreurplegers naar Europa te sturen.’Lees meer >
Waar de NCTV eerder ‘geruststellend’ sprak over de mogelijkheid van terroristen die zouden meeliften met de asielstroom, wordt nu gezegd dat IS eind 2015 ‘veelvuldig’ aanslagplegers mee stuurde in de asielstroom vanuit Syrië. De inlichtingendiensten zijn ‘achterhaald door de feiten’ nu is gebleken dat jihadistische organisaties afgelopen zomer en najaar de asielstroom hebben misbruikt, zegt Schoof daarover. ‘Hoewel we er rekening mee hielden, leek het ons onwaarschijnlijk dat het echt zou gebeuren.’
Er zouden volgens Schoof dan ook nog ‘diverse ISIS-cellen’ in Europa zitten, ook na de arrestatie van meerdere mensen uit het netwerk van de aanslagplegers uit Brussel en Parijs.
Minder uitreizigers dan voorheen
De kans op een aanslag blijft ook in Nederland nog steeds ‘reëel’. Volgens het rapport zijn er geen concrete aanwijzingen voor een mogelijke aanslag in Nederland. Het huidige dreigingsniveau blijft gehandhaafd. Het dreigingsniveau is op dit moment op het een na hoogste.
De NCTV wijst naar de banden met Nederland die werden ontdekt tussen arrestanten uit het netwerk van aanslagplegers. ‘Dergelijke netwerken trekken zich bij hun activiteiten weinig aan van grenzen tussen landen,’ schrijft Schoof.
Tegelijkertijd neemt het aantal jihadisten dat naar het ‘kalifaat’ vertrekt af sinds begin dit jaar. In totaal zijn er sinds 2012 zo’n 260 mensen uitgereisd. Ongeveer 40 van hen zijn teruggekeerd naar Nederland, en 42 van hen zijn in Syrië of Irak gedood.
Momenteel zitten nog zo’n 140 mensen die uit Nederland vertrokken in Syrië en Irak, onder wie vrouwen en kinderen.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier.:
Staat Zwart/Wit etnischprofileren staat ook in Nederland op Scherp ??
“In Amerika is het de dagelijkse realiteit dat zwarten worden doodgeschoten door de politie”, De naam Ferguson (reactie:Obama) zegt al genoeg !!!
En denk ook eens terug aan de Banlieue Parijs ofwel de Rellen in Frankrijk !!!! In 2005 explodeerde de Franse buitenwijk Clichy-sous-Bois nadat twee jongens op de vlucht voor de politie omkwamen.
‘Gevoelige’ gebieden
In rapportages van de Chinese, Japanse en Russische televisie, die onbekend zijn met politieke correctheid, spreekt men over invloed van de islam en de grote aanwezigheid van Afrikanen. Maar de Nederlandse media, in de zeldzame rapportages die ze maken, noemen het slechts “jongeren die het moeilijk hebben.”
Vandaar ook dat de werkelijke situatie in de Franse wijken nauwelijks bij ons bekend is. Inmiddels zijn er in Frankrijk al honderden ‘gevoelige’ gebieden: delen van Frankrijk die de politie heeft overgelaten aan de bendes.
AD 17.02.2021
AD 11.11.2017
Dat is in Nederland gelukkig NOGniet het geval, maar we zagen na de dood van Mitch Henriquez dat er ook al rellen ontstonden in Den Haag.
De staandehouding van rapper Typhoon door de politie vorige maand zorgde voor nationale ophef. Een sterk staaltje van etnisch profileren, was de conclusie.
„Dan zie je een maand later een filmpje op internet van een agent die bij een controle ernstig beledigd wordt door een ander rapper, rapper Boef, en dat wordt nauwelijks opgepikt”, zegt Van de Kamp.
„Er is sprake van een grote eenzijdigheid in het debat over racisme, etnisch profileren, minderheden en andere kwetsbare groepen. Zaken worden niet van twee kanten belicht en het geluid van kleine groepen krijgt onevenredig veel aandacht. Sociale media spelen daarbij een grote rol. ’Schreeuwers’ kunnen voor sterke polarisatie zorgen, met alle gevolgen van dien.” De moord op vijf agenten in Dallas laat zien wat die polarisatie voor gevolgen kan hebben.
Net als in Amerika vindt Esajas dat de Nederlandse politie te vaak misstanden verdoezelt. “Ook als het iemand zijn leven kost, zijn ze niet bereid toe te geven dat ze fouten hebben gemaakt.” Hij verwijst daarmee onder meer naar de dood van Mitch Henriquez. “Zolang iets als etnische profilering nog niet structureel wordt aangepakt, zou het me niets verbazen als ook in Nederland mensen hierover hun woede gaan uiten. Dan kan in sommige wijken, zoals de Haagse Schilderswijk en Transvaalwijk, opnieuw de vlam in de pan slaan.”
Ook deze namen maakte al eerder indruk; Rishi Chandrikasing, rapper Boef, ihsan gurzen rapper Typhoon.
‘Vreedzaam protest werkt niet meer’
De protestmarsen in Amerka werden gehouden naar aanleiding van de recente dood van twee zwarte Amerikanen. Beide mannen overleden door politiekogels. Volgens de commissaris in Dallas was de moord op vijf agenten een wraakactie voor het fatale politiegeweld gericht tegen Amerikanen van Afrikaanse afkomst.
De situatie in Nederland is minder extreem, maar wel vergelijkbaar. Ook hier zouden de politie en autoriteiten elkaar te veel in bescherming nemen. “Ook als het iemand zijn leven kost, zijn ze niet bereid toe te geven dat ze fouten hebben gemaakt.” Men verwijst daarmee onder meer naar de dood van Henriquez vorig jaar in Den Haag.
Goedemorgen!
Op Schiphol begint vandaag 20.11.2018 het hoger beroep van de agenten die zijn veroordeeld voor de dood van Mitch Henriquez.
Telegraaf 06.12.2018
Wat kun je vandaag verwachten?
In de extra beveiligde rechtbank op Schiphol begint vandaag het hoger beroep van de agenten die veroordeeld zijn voor de dood van Mitch Henriquez. De twee kregen in december vorig jaar een voorwaardelijke celstraf van zes maanden opgelegd voor hun aandeel in de dood van de Arubaan. De zaak wordt nog niet inhoudelijk behandeld. Het gaat om een zogenoemde regiezitting, waarbij vooral duidelijk wordt wat de stand van het onderzoek is.
Op Maandag 13.11.2017 startte het proces tegen de agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez. De 42-jarige Arubaan werd ruim twee jaar geleden tijdens het Haagse muziekfestival Night at the Park gearresteerd en overleed later door hardhandig optreden van de politie. Twee agenten staan nu voor de rechter omdat zij verdacht worden van doodslag. Dit is er in de tussentijd gebeurd.
27 juni 2015: Mitch Henriquez wordt gearresteerd in het Haagse Zuiderpark, omdat hij zou hebben geroepen dat hij een wapen had. Bij de arrestatie wordt geweld gebruikt.
28 juni 2015: Mitch Henriquez overlijdt zondagavond in het ziekenhuis.
29 juni 2015: Op social media duiken filmpjes op van de arrestatie van Henriquez. Aan de hand van de filmpjes stellen mensen vragen. Overleed Mitch door het gewelddadige optreden van de politie?
29 juni 2015: Minister van Binnenlandse Zaken en Koninklijksrelaties, Ronald Plasterk, belt met Aruba en de Haagse burgemeester Jozias van Aartsen biedt de familie hulp aan. De Haagse Stadspartij wil een onafhankelijk onderzoek naar de cultuur in het Haagse politiekorps.
Betogers tijdens een demonstratie na de dood van Mitch Henriquez in juni 2015(Foto: ANP)
30 juni 2015: De familie brengt voor het eerst een foto naar buiten van Henriquez in het ziekenhuis. Op Aruba wordt hij herdacht tijdens een kerkdienst. In Nederland legt de familie bloemen in het Zuiderparkin Den Haag.
30 juni 2015: Amnesty International vindt het strafrechtelijk onderzoek van de Rijksrecherche onvoldoende. Er zou volgens de organisatie een externe onderzoekscommissie moeten komen, met een uitdrukkelijk mandaat om uit te zoeken of discriminatie een rol heeft gespeeld bij de aanhouding.
1 juli 2015: Het Openbaar Ministerie meldt dat Mitch Henriquez is overleden door zuurstoftekort als gevolg van politiegeweld.
4 juli 2015: Tientallen mensen lopen mee in een stille tocht voor Mitch Henriquez.
8 juli 2015: De chef van de Haagse politie, Paul van Musscher, houdt het niet droog bij de gemeenteraadsvergadering over de dood van Henriquez. Met tranen in zijn ogen onderbreekt hij zijn uitleg. Na een stilte zegt hij: ‘Ik begrijp de emoties die dit oproept. Ook bij mij, zoals u ziet.’ De oppositie in Den Haag heeft tijdens de vergadering forse kritiek op het stadsbestuur en de politie.
8 juli 2015: De Haagse burgemeester Jozias van Aartsen geeft toe dat ook binnen de politie racisme voorkomt. ‘Is de politie structureel racistisch en gewelddadig? Nee. Komt racisme en verkeerd gebruik van geweld voor? Ja’, aldus de burgemeester.
9 juli 2015: De inspectie voor Veiligheid en Justitie onderzoekt de nekklem. Mitch Henriquez overlijdt aan zuurstoftekort dat waarschijnlijk is ontstaan als gevolg van een nekklem.
9 juli 2015: Mitch Henriquez wordt naar zijn laatste rustplaats gebracht op Aruba.
Foto: ANP
6 augustus 2015: De moeder, neef en zussen van Mitch Henriquez nemen advocaat Richard Korver in de arm. Ze willen duidelijkheid over wat zich precies heeft afgespeeld. Ook willlen ze dat de verantwoordelijken voor de rechter verschijnen. ‘Het lijkt alsof er met twee maten gemeten wordt’, aldus Korver.
6 november 2015: Het onderzoeksrapport van de Rijksrecherche concludeert dat Mitch Henriquez inderdaad door politiegeweld om het leven is gekomen. De onderzoekers schrijven over ‘uitwendig mechanisch samendrukkend geweld op de hals’ veroorzaakt door ‘verwurging in het kader van een nekklem’, wat goed kan verklaren ‘dat verstikkingseffecten zijn ontstaan door zuurstoftekort (..) en uiteindelijk overlijden’.
12 januari 2016: Vijf agenten die ervan worden verdacht betrokken te zijn bij de dood van Mitch Henriquez komen eind februari voor het eerst voor de rechter. Het gaat om een zitting achter gesloten deuren. Alle partijen kunnen daar aangeven wat ze nog onderzocht willen zien.
28 juni 2016: In het Haagse Zuiderpark wordt stilgestaan bij het overlijden van Mitch Henriquez. De moeder van Henriquez is speciaal vanuit Aruba naar Nederland gekomen om haar zoon te herdenken.
De moeder van Mitch wordt getroost door een neef. Foto: John van der Tol
17 september 2016: Twee politiewetenschappers concluderen dat er grote fouten zijn gemaakt bij de arrestatie van Mitch Henriquez. Niet alleen door het gebruik van de omstreden nekklem, ook is er te snel geweld gebruikt en te laat medische hulp ingezet.
19 september 2016: Het OM maakt bekend dat twee van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez worden vervolgd.
7 oktober 2016: NRC Handelsblad komt met het bericht dat de vijf agenten die betrokken zijn bij de dood van Mitch Henriquez sowieso niet ontslagen worden. Amnesty International reageert en zegt dat de politie geen respect toont voor de rechtstaat.
7 oktober 2016: Vier van de vijf agenten die betrokken zijn bij de arrestatie van Henriquez hebben zich schuldig gemaakt aan ‘ernstig plichtsverzuim’. Dat concludeert de politie na intern onderzoek. Bij de vijfde agent is ook sprake van plichtsverzuim, maar minder ernstig.
29 oktober 2016: De politie past de training van de omstreden nekklem aan. Agenten worden bewuster gemaakt van de effecten van de klem, ze moeten de klem zelf een keer ondergaan. En een agent moet tijdens de aanhouding letten op het welzijn van de verdachte.
12 november 2016: Op basis van gespreksverslagen van de verhoren van de Rijksrecherche meldt RTL Nieuws dat de agenten die betrokken zijn bij de dood van Mitch Henriquez onvoldoende getraind waren.
15 december 2016: De politie maakt bekend dat twee van de vijf agenten betrokken bij de aanhouding van Mitch Henriquez in het Zuiderpark een voorwaardelijk ontslag van een jaar krijgen.
6 januari 2017: De nabestaanden van Mitch Henriquez spannen een procedure aan om niet twee, maar alsnog alle vijf de agenten vervolgd te krijgen.
20 februari 2017: In de extra beveiligde rechtbank op Schiphol vindt de eerste regiezitting plaats. Er wordt gekeken naar de stand van het onderzoek en een datum geprikt voor de inhoudelijke behandeling. Het is de bedoeling dat de zaak op 6 april behandeld wordt.
27 maart 2017: In opdracht van de advocaten van de twee agenten die vervolgd worden, vertelt een forensisch arts dat Mitch Henriquez mogelijk niet door een nekklem is overleden, maar door een hartstilstand of hartritmestoornissen. De familie van Mitch is uiterst ontstemd over het nieuwe onderzoeksrapport. De rechtszaak wordt uitgesteld.
30 maart 2017: De drie andere agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez worden niet vervolgd, laat het gerechtshof weten.
Zus Lila en moeder Maria praten na over het besluit van het OM twee agenten te vervolgen
31 maart 2017: De nabestaanden van Henriquez eisen dat de namen van de betrokken agenten openbaar gemaakt worden.
6 april 2017: De rechtbank besluit dat het proces in november verdergaat. Een nieuwe deskundige moet in de tussentijd beoordelen waar Mitch Henriquez aan is overleden.
20 april 2017: Het Openbaar Ministerie hoeft de namen van twee agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez niet bekend te maken. In het dossier zijn ze niet met hun eigen naam aangeduid, maar met DH01 en DH02.
27 juni 2017: De voorzieningenrechter in Den Haag beslist dat de namen van de agenten geheim mogen bljven.
30 juni 2017: Familieleden van Mitch Henriquez leggen bloemen in het Haagse Zuiderpark op de plek waar de Arubaan twee jaar geleden werd gearresteerd.
4 juli 2017: Ook het gerechtshof beslist dat de namen van de agenten geheim mogen blijven. Volgens het hof weegt de veiligheid van de agenten zwaarder dan de wens van de familie van Henriquez om de namen te kennen.
13 november: Start proces tegen de twee agenten die betrokken zijn bij de dood van Mitch Henriquez. DH01 en DH02 worden verdacht van doodslag.
– Alexis de Tocqueville, Over de democratie in Amerika (1835-1840).
Eerder schreef ik al over het recente geweld door én tegen de Amerikaanse politie. Dagelijks zijn er nieuwe incidenten. Afgelopen zaterdag werd de politie in Milwaukee bestookt door een boze menigte nadat agenten een verdachte op de vlucht hadden doodgeschoten.
Op diezelfde dag bezocht ik Yale, de topuniversiteit in New Haven, Connecticut, waar ik een gesprek had met professor Tom Tyler. Deze psycholoog, verbonden aan de rechtenfaculteit, bestudeert al sinds de jaren negentig het fenomeen van de ‘procedurele rechtvaardigheid’. In vele onderzoeken bij rechtbanken en politiekorpsen heeft hij aangetoond dat autoriteiten op veel meer medewerking van de burgers kunnen rekenen als zij zich rechtvaardig behandeld voelen.
Als historicus verwachtte ik dat de problemen met de dienaren van de wet waren geworteld in de democratische constitutionele cultuur, zoals we bij Tocqueville zouden kunnen lezen. Maar Tyler is van mening dat het simpeler ligt: in de jaren zeventig ging het land gebukt onder een ongekende misdaadgolf. De opdracht van de burgers aan de politie was toen om deze golf koste wat kost in te dammen
Deze blanco cheque is in de loop van de decennia via de politieacademies in de hoofden van Amerikaanse agenten geprent, samen met de gedachte dat de samenleving een gevaarlijke jungle is, waar elke burger elk moment naar een vuurwapen kan grijpen om je overhoop te schieten. Op die manier dienen agenten weliswaar de openbare orde en veiligheid, maar zien zij individuele burgers als potentiële vijanden.
Nederland als schoolvoorbeeld
Professor Tyler is een vaste gast in Nederland, waar hij veel eerder gehoor vond voor zijn ideeën dan in de Verenigde Staten. Regelmatig spreekt hij op de universiteiten van Leiden en Utrecht, maar ook voor ambtenaren en politiediensten in ons land. Het Ministerie van Binnenlandse zaken heeft – onder de titel ‘Prettig contact met de overheid’ – enthousiast zijn principes van procedurele rechtvaardigheid overgenomen.
Zo kent Nederland een landelijk systeem van geschilbeslechting, met een belangrijke rol voor de ombudsman, en uitgebreide trainingen voor ambtenaren op alle niveaus om oplossingsgericht en empathisch om te gaan met burgers die zich benadeeld voelen. Het sluit aan bij de Nederlandse cultuur: de Dutch approach van ons leger is wereldwijd bekend. Evenals de meerwaarde van onze welingelichte wijkagenten. Veelzeggend: Nederland is één van de weinige landen ter wereld waar burgers niet schrikken, maar juist opgelucht ademhalen als ze een politieauto de hoek om zien komen.
Opportunistisch aardig zijn
Al klinkt dit heel genereus, de fundamentele drijfveer voor een overheid om ‘procedurele rechtvaardigheid’ te omarmen is ook simpelweg opportunistisch: als burgers zich respectvol behandeld voelen, als hun klachten serieus genomen worden en als de overheid beslissingen in hun nadeel goed communiceert en toelicht – dan hebben ze veel meer vertrouwen in de overheid. Hoe meer vertrouwen zij hebben, des te meer legitimiteit burgers aan autoriteiten geven; en des te sneller zij bereid zijn om braaf mee te werken en, bijvoorbeeld, om minder vaak in beroep te gaan. Iedereen blij, toch?
Toch vocht Tyler jarenlang tegen de bierkaai: de Amerikaanse politie was niet bezig met lief en aardig zijn, maar met crime control. Pas door de recente geweldsgolf dringt langzaam door dat hij misschien toch een punt heeft. En dat het kweken van vertrouwen bij burgers, die op hun beurt sneller bereid zullen zijn om de politie te bellen, óók kan bijdragen aan misdaadbestrijding. Kortom, dat de lange arm een zachte hand behoeft.
Den HaagFM 25.02.2021 De familie van de overleden arrestant Mitch Henriquez vindt het verschrikkelijk dat de advocaten van de verdachte agenten 1,3 miljoen euro hebben gedeclareerd bij de politie. ‘Ik heb even hard lopen vloeken’, zegt Ella de Groot, woordvoerder van de Arubaanse familie en vriendin van Mitch tegen mediapartner Omroep West.
De 42-jarige Henriquez overleed in juni 2015 na zijn arrestatie tijdens Night at the Park. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie, nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
Advocatenkantoor Sjöcrona-Van Stigt declareerde tussen juni 2015 en mei 2018 € 1.309.380,96 bij de politie, ontdekte RTL Nieuws. Het gaat om kosten voor juridische hulp aan politieagenten die als verdachte of getuige bij de zaak betrokken waren.
Familie trekt het financieel niet
‘Weet je wat ik erg vind’, zegt Ella de Groot, ‘dat ik daar als Nederlandse burger aan meebetaal’. De Groot spreekt namens de familie Henriquez, die voor een groot deel op Aruba woont. ‘Zij moeten een advocatenrekening afbetalen van 50.000 euro. Ze staan op het punt hun huis te verhuren, omdat ze het financieel niet trekken.’
Het is voor de familie Henriquez niet nieuw dat de politie de portemonnee flink trekt voor de verdediging van agenten. Eerder bleek al dat het Haagse kantoor 2,7 miljoen euro declareerde bij de politie in drie jaar tijd. ‘Maar dit is wel verschrikkelijk veel geld voor één zaak.’
‘Dit is klassenjustitie’
Het bedrag van 1,3 miljoen gaat over de gemaakte advocatenkosten tot mei 2018. Toen was de zaak tegen de verdachte agenten nog lang niet afgerond. Het hoger beroep diende in 2019 en de Hoge Raad besliste een week geleden dat de straf voor één van de agenten blijft staan. Hoe veel het advocatenkantoor na mei 2018 nog declareerde is niet bekend.
De Groot is verbijsterd dat dit niet eens het volledige bedrag is. ‘Ik sta met mijn mond vol tanden. Dit is klassenjustitie.’ SP-kamerlid Michiel van Nispen heeft Kamervragen gesteld over de zaak en is van mening dat ‘exorbitante uurtarieven van commercieel werkende advocaten niet door de belastingbetaler betaald hoeven worden’.
Vergoeding afgewezen
Ella de Groot hoopt dat justitie nog eens wil kijken naar een vergoeding voor de familie Henriquez. ‘We hebben er vaker om gevraagd, maar het is keer op keer afgewezen.’ Lila, de zus van Mitch, vertelde eerder dat de familie financieel uitgeput is.
‘Ze zijn een inzamelingsactie gestart en hebben 2.000 euro opgehaald. Dat is niet veel, maar wel iets’, zegt De Groot. ‘Ze hebben het financieel zwaar en het heeft allemaal weinig nut gehad.’
OmroepWest 25.02.2021 De familie van de overleden arrestant Mitch Henriquez vindt het verschrikkelijk dat de advocaten van de verdachte agenten 1,3 miljoen euro hebben gedeclareerd bij de politie. ‘Ik heb even hard lopen vloeken’, zegt Ella de Groot, woordvoerder van de Arubaanse familie en vriendin van Mitch.
De 42-jarige Henriquez overleed in juni 2015 na zijn arrestatie tijdens Night at the Park. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie, nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
Het Haagse advocatenkantoor Sjöcrona-Van Stigt declareerde tussen juni 2015 en mei 2018 € 1.309.380,96 bij de politie, ontdekte RTL Nieuws. Het gaat om kosten voor juridische hulp aan politieagenten die als verdachte of getuige bij de zaak betrokken waren.
Familie trekt het financieel niet
‘Weet je wat ik erg vind’, zegt Ella de Groot, ‘dat ik daar als Nederlandse burger aan meebetaal’. De Groot spreekt namens de familie Henriquez, die voor een groot deel op Aruba woont. ‘Zij moeten een advocatenrekening afbetalen van 50.000 euro. Ze staan op het punt hun huis te verhuren, omdat ze het financieel niet trekken.’
Het bedrag van 1,3 miljoen gaat over de gemaakte advocatenkosten tot mei 2018. Toen was de zaak tegen de verdachte agenten nog lang niet afgerond. Het hoger beroep diende in 2019 en de Hoge Raad besliste een week geleden dat de straf voor één van de agenten blijft staan. Hoe veel het advocatenkantoor na mei 2018 nog declareerde is niet bekend.
De Groot is verbijsterd dat dit niet eens het volledige bedrag is. ‘Ik sta met mijn mond vol tanden. Dit is klassenjustitie.’ SP-kamerlid Michiel van Nispen heeft Kamervragen gesteld over de zaak en is van mening dat ‘exorbitante uurtarieven van commercieel werkende advocaten niet door de belastingbetaler betaald hoeven worden’.
Vergoeding afgewezen
Ella de Groot hoopt dat justitie nog eens wil kijken naar een vergoeding voor de familie Henriquez. ‘We hebben er vaker om gevraagd, maar het is keer op keer afgewezen.’ Lila, de zus van Mitch, vertelde eerder dat de familie financieel uitgeput is.
‘Ze zijn een inzamelingsactie gestart en hebben 2.000 euro opgehaald. Dat is niet veel, maar wel iets’, zegt De Groot. ‘Ze hebben het financieel zwaar en het heeft allemaal weinig nut gehad.’
RTL 22.02.2021 De politie heeft 1,3 miljoen euro aan advocaatkosten betaald in de nekklem-zaak rond de overleden arrestant Mitch Henriquez. Dat blijkt uit cijfers die de Haagse politie op verzoek van RTL Nieuws heeft verstrekt. Er is felle kritiek op die advocaatkosten: de agenten in de Henriquez-zaak krijgen van de overheid relatief veel meer geld voor rechtsbijstand dan veel andere verdachten.
Advocatenkantoor Sjöcrona-Van Stigt declareerde tussen juni 2015 en mei 2018 € 1.309.380,96bij de politie. Het gaat om kosten voor juridische hulp aan politieagenten. Die agenten waren in de zomer van 2015 als verdachte of als getuige betrokken bij de fataal afgelopen arrestatie van de Arubaan Mitch Henriquez.
De hoogte van de declaratie wordt verklaard door de omvang van de zaak Henriquez en het grote aantal politiemensen dat erbij betrokken was, melden de politie Den Haag en het advocatenkantoor in geschreven reacties aan RTL Nieuws. Arthur van Stigt stelt namens Sjöcrona-Van Stigt: “In de uiteenlopende, jarenlange procedures heeft ons kantoor begrijpelijkerwijs veel werk moeten verrichten.”
Maar vanuit advocatuur, wetenschap en politiek wordt harde kritiek geuit op de advocatenrekening: ‘peperduur’, ‘schandelijk’ en ‘klassenjustitie’.
De politie vindt het zijn ‘plicht als werkgever om een vergoeding te geven voor rechtskundige hulp’. Op de vraag of die rechtskundige hulp ook goedkoper had gekund, antwoordt de politie: “Wij vergoeden advocaten die vaste, marktconforme tarieven hanteren en in het politievak zijn gespecialiseerd.” Details om te beoordelen of het daadwerkelijk om ‘marktconforme tarieven’ gaat, geeft de politie niet.
Mitch Henriquez overleed in juni 2015, na een hardhandige arrestatie waarbij de politie onder andere de omstreden nekklem-techniek gebruikte. De 42-jarige Henriquez verzette zich tijdens de arrestatie. Na de dood van Henriquez volgden dagenlange protesten en rellen in Den Haag. Het Openbaar Ministerie (OM) besloot twee agenten (DH01 en DH02) strafrechtelijk te vervolgen.
Zo’n 500 betogers waren samengestroomd om te protesteren. Ze riepen leuzen als ‘Politie moordenaars!’ Een demonstratie na de dood van de door de politie opgepakte Arubaan Mitch Henriquez is in de Haagse Schilderswijk uitgelopen op rellen.
In de zaak Henriquez gaf advocatenkantoor Sjöcrona-Van Stigt rechtsbijstand aan tenminste 26 politiemensen. Focus lag daarbij op de twee vervolgde agenten. Ook drie andere verdachte agenten en 21 politiegetuigen hadden een advocaat van Sjöcrona-Van Stigt. Het leidde begin 2016 tot kritiek: door zo’n groot aantal verdachten en getuigen bij één kantoor onder te brengen, zouden tegenstrijdige belangen kunnen ontstaan.
Financiële belangen
RTL Nieuws deed twee keer een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur om de hoogte van de declaraties te achterhalen. Doel was bloot te leggen hoeveel belastinggeld met de juridische bijstand is gemoeid en hoe groot de financiële belangen van Sjöcrona-Van Stigt in de zaak Henriquez zijn.
De Haagse politie maakte uiteindelijk in twee fases bekend welke bedragen zijn gedeclareerd en betaald:
Bekendmaking declaraties advocatenkantoor Sjöcrona-Van Stigt in zaak Mitch Henriquez bij politie Den Haag:
Periode 1: 28 juni 2015 t/m 17 februari 2016 > € 249.794,04 (incl. BTW)
Periode 2: 17 februari 2016 t/m 31 mei 2018 > € 1.059.586,92 (incl. BTW)
———————
€ 1.309.380,96
Het advocatenkantoor wilde de betalingen binnenskamers houden, onder meer vanwege concurrentieoverwegingen. Om openbaarmaking te voorkomen procedeerde Sjöcrona-Van Stigt tot aan de Raad van State. Ook de politie verzette zich aanvankelijk tegen openbaarmaking. De rechtbank Midden-Nederland (maart 2018) en de Raad van State (augustus 2020) bepaalden uiteindelijk dat het totaalbedrag geopenbaard moest worden.
Het aantal gedeclareerde uren en de gehanteerde uurtarieven hoefden van de rechters niet vrijgegeven te worden. Ook het per agent gedeclareerde bedrag mocht geheim blijven. Daardoor is grotendeels onbekend hoe het bedrag van 1,3 miljoen euro is opgebouwd.
Wel verdacht, geen vervolging
Drie recent opgedoken vonnissen brengen daar verandering in. Het gaat om juridische procedures over vergoeding van rechtsbijstandskosten van drie betrokken agenten: DH03, DH04 en DH05 (zie hieronder). Zij werden aanvankelijk wél als verdachte aangemerkt, maar zijn uiteindelijk niet vervolgd. De Haagse rechtbank bepaalde in december 2018 dat de advocaatkosten die Sjöcrona-Van Stigt voor hen maakte, door de Staat vergoed moesten worden aan de Nationale Politie.
Het gaat opgeteld om bijna 215.000 euro. Die kosten werden in een periode van vijftien maanden gemaakt: vanaf de dood van Henriquez tot aan het moment dat het OM besloot de drie agenten niet strafrechtelijk te vervolgen (19 september 2016).
Rechtszaken over terugbetaling advocaatkosten (van de Staat aan de politie):
Agent DH03 (.pdf): vraagt vergoeding van € 102.027,10 > rechtbank wijst toe € 97.957,50
Agent DH04 (.pdf): vraagt vergoeding van € 75.980,30 > rechtbank wijst toe € 71.758,59
Agent DH05 (.pdf): vraagt vergoeding van € 44.854,04 > rechtbank wijst toe € 43.814,54
De politie en het advocatenkantoor benadrukken dat ‘de kosten van rechtsbijstand naar het oordeel van de rechtbank niet bovenmatig of onredelijk’ zijn. De drie genoemde uitspraken gaan over een beperkt deel van de geopenbaarde 1,3 miljoen euro.
Allesbehalve compleet
Het bedrag van 1,3 miljoen is overigens niet compleet. Het betreft de advocatenvergoedingen over de periode tot en met mei 2018. De strafzaak rond de dood van Henriquez is sindsdien doorgegaan. En de werkzaamheden van Sjöcrona-Van Stigt ook. Hoeveel het advocatenkantoor bovenop de 1,3 miljoen euro nog incasseerde, is niet bekendgemaakt.
De agent (DH01) die de nekklem aanlegde bij Mitch Henriquez is veroordeeld voor mishandeling met de dood. Het Gerechtshof noemde het politiegeweld tegen Henriquez onrechtmatig en legde de agent in juni 2019 een voorwaardelijke gevangenisstraf van zes maanden op. Vorige week bepaalde de Hoge Raad dat de veroordeling van agent DH01 in stand blijft. De tweede vervolgde agent (DH02) is in juni 2019 vrijgesproken.
De Nationale politie lanceerde in oktober 2015 de zogeheten advocatenpoule: een lijst van twintig advocaten die gespecialiseerd zijn in het bijstaan van politiemensen. In de eerste drie jaar declareerden deze poule-advocaten in totaal 4,7 miljoen euro, zo bleek eerder uit onderzoek van de NOS. Grootverdiener bleek toen advocatenkantoor Sjöcrona-Van Stigt: 2,7 miljoen euro in drie jaar tijd.
Reactie nabestaande na overlijden Mitch Henriquez
Ex-vriendin Mitch Henriquez: ‘Mijn leven stopte twee jaar geleden’
Den HaagFM 22.02.2021 Om de agenten bij te staan in de zaak rond de overleden Mitch Hendriquez heeft de politie 1,3 miljoen euro aan advocaatkosten betaald. Dat meldt RTL Nieuws op basis van gegeven die de Haagse politie heeft verstrekt.
Het advocatenkantoor Sjöcrona-Van Stigt declareerde tussen juni 2015 en mei 2018 € 1.309.380,96. Die kosten zijn bedoeld voor juridische hulp aan de agenten die als verdachte of getuigen in de zomer van 2015 betrokken waren bij de arrestatie van Henriquez in het Zuiderpark.
RTL Nieuws weet te melden dat de kosten zo hoog zijn omdat er een groot aantal politiemedewerkers betrokken was bij de zaak, ze baseert zich daarvoor op schriftelijke reacties van de politie en het advocatenkantoor.
NU 16.02.2021 De Hoge Raad heeft dinsdag de voorwaardelijke veroordeling van een agent tot zes maanden cel voor het mishandelen van Mitch Henriquez met de dood tot gevolg in stand gelaten. De uitspraak is daarmee definitief. Henriquez kwam in 2015 te overlijden na zijn aanhouding op een muziekfestival in Den Haag.
De agent die tot de voorwaardelijke straf is veroordeeld, is degene die in 2015 de nekklem toepaste bij Henriquez. Een tweede agent die werd vervolgd, werd eerder door het hof vrijgesproken. Het Openbaar Ministerie (OM) ging in zijn geval niet in cassatie.
Henriquez bezocht in juni 2015 een muziekfestival in Den Haag en riep in beschonken toestand tegen een groep agenten dat hij een wapen bij zich had en wees daarbij naar zijn kruis. Henriquez negeerde de waarschuwingen en werd daarop aangehouden voor verstoring van de openbare orde.
In totaal vijf agenten hielden Henriquez in bedwang, waarbij volgens het OM twee agenten disproportioneel geweld gebruikten. De man wiens straf dinsdag in stand is gehouden, is de agent die een nekklem toepaste. Gezien de daaraan verbonden risico’s was die nekklem onrechtmatig, aldus het hof. De dood van Henriquez was de agent daarom aan te rekenen.
Volgens de Hoge Raad was deze uitspraak van het hof “niet onjuist of onbegrijpelijk” en kan die daarom in stand blijven. Dat de agent niet de bedoeling had om Henriquez wat aan te doen, doet daar niks aan af.
Bekijk hier de arrestatie van Mitch Henriquez
Onrust in Haagse Schilderswijk na dood Henriquez
Na de fatale arrestatie van de Arubaan was het een tijd onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd.
Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen na de arrestatie ernstig bedreigd werden. De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
Telegraaf 16.02.2021 De veroordeling van een van de agenten die betrokken was bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez, kan in stand blijven. Dat oordeelt de Hoge Raad dinsdag. De agent die verantwoordelijk wordt gehouden voor de volgens het gerechtshof fatale nekklem, kreeg in 2019 in hoger beroep een half jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd. Hij ging in cassatie tegen deze uitspraak. De andere agent werd vrijgesproken.
Tegen de beslissing van de Hoge Raad is geen beroep meer mogelijk.
De 42-jarige Henriquez overleed juni 2015 na zijn arrestatie tijdens een Haags muziekfestival. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
Na de fatale arrestatie van de Arubaanse man was het tijdenlang onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd. Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen ernstig bedreigd werden na de arrestatie. De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
AD 16.02.2021 De veroordeling van een van de agenten die betrokken was bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez, kan in stand blijven. Dat oordeelt de Hoge Raad dinsdag. De agent die verantwoordelijk wordt gehouden voor de volgens het gerechtshof fatale nekklem, kreeg in 2019 in hoger beroep een half jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd. Hij ging in cassatie tegen deze uitspraak. De andere agent werd vrijgesproken.
De agent heeft altijd ontkend dat de dood van Henriquez door zijn handelen komt. Ook meent hij dat zijn optreden niet onrechtmatig was en bij de uitvoer van zijn politietaak hoort. De Hoge Raad is het met het oordeel van het hof eens dat de agent te lang de nekklem heeft ingezet en daarmee ‘niet proportioneel’ heeft gehandeld. Tegen de beslissing van de Hoge Raad is geen beroep meer mogelijk.
De 42-jarige Henriquez overleed in juni 2015 na zijn arrestatie tijdens een Haags muziekfestival. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
Na de fatale arrestatie van de Arubaanse man was het tijdenlang onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd. Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen ernstig bedreigd werden na de arrestatie. De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
RTL 16.02.2021 De veroordeling van een van de agenten die betrokken was bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez, kan naar oordeel van de Hoge Raad in stand blijven.
De agent die verantwoordelijk wordt gehouden voor de volgens het gerechtshof fatale nekklem, kreeg in 2019 in hoger beroep een half jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd. Hij ging in cassatie tegen deze uitspraak. De andere agent werd vrijgesproken.
Geen beroep mogelijk
De agent heeft altijd ontkend dat de dood van Henriquez door zijn handelen komt. Ook vindt hij dat zijn optreden niet onrechtmatig was en bij de uitvoer van zijn politietaak hoort. De Hoge Raad is het met het oordeel van het hof eens dat de agent te lang de nekklem heeft ingezet en daarmee ‘niet proportioneel’ heeft gehandeld. Tegen de beslissing van de Hoge Raad is geen beroep meer mogelijk.
De 42-jarige Henriquez overleed in juni 2015 na zijn arrestatie tijdens een Haags muziekfestival. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
Onrust Schilderswijk
Na de fatale arrestatie van de Arubaanse man was het tijdenlang onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd. Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen ernstig bedreigd werden na de arrestatie.
De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
De ex van Mitch Henriquez, Jeniffer Petrocthi, hoopt dat de agenten spijt hebben.
OmroepWest 16.02.2021 De veroordeling van een van de agenten die betrokken was bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez, kan in stand blijven. Dat oordeelt de Hoge Raad dinsdag. De agent, DH01, die verantwoordelijk wordt gehouden voor de volgens het gerechtshof fatale nekklem, kreeg in 2019 in hoger beroep een half jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd. Hij ging in cassatie tegen deze uitspraak. De andere agent werd vrijgesproken.
De 42-jarige Henriquez overleed juni 2015 na zijn arrestatie tijdens een Haags muziekfestival. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
De agent heeft altijd ontkend dat de dood van Henriquez door zijn handelen komt. Ook meent hij dat zijn optreden niet onrechtmatig was en bij de uitvoer van zijn politietaak hoort. De Hoge Raad is het met het oordeel van het hof eens dat de agent te lang de nekklem heeft ingezet en daarmee ‘niet proportioneel’ heeft gehandeld. Tegen de beslissing van de Hoge Raad is geen beroep meer mogelijk.
‘Een mooie afsluiting’
In een eerste reactie laat de neef van Henriquez weten blij te zijn met de uitspraak. ‘Het is een mooie afsluiting’, zegt hij. Wel was hij verrast dat de Hoge Raad de veroordeling in stand liet. ‘Ik had eigenlijk gedacht dat hij vrijgesproken zou worden.’
De nabestaanden van Henriquez waren teleurgesteld na de uitspraak van het gerechtshof, zij hadden gehoopt dat de agenten de cel in zou gaan en hun baan zouden kwijtraken. De neef kijkt daar nu wat anders tegenaan. ‘Die man heeft ook een gezin. Je zit er niet op te wachten dat hij zijn werk kwijtraakt.’
‘Mitch krijgen we er niet mee terug’
Woordvoerder van de familie en vriendin van Mitch, Ella de Groot, laat weten dat de rest van de familie ook blij is met deze uitspraak. ‘Ik ben blij dat we niet weer teleurgesteld worden. We zijn al zo vaak teleurgesteld in dit proces.’ De familie snapt alleen niet dat de agenten niet vervolgd zijn voor het nalaten van hulpverlening aan Henriquez. ‘Als je ziet dat het fout gaat en dan handel je niet, dat is fout. En dat wordt niet vervolgd’, zegt De Groot. ‘En dat is het ergste.’
Ook snapt de familie niet dat de agenten nog bij de politie mogen blijven werken. De nabestaanden hopen na deze uitspraak aan een echte verwerking toe te komen. ‘Alleen Mitch krijgen we er nooit mee terug.’
Onrustig in de Schilderswijk
Na de fatale arrestatie van de Arubaanse man was het tijdenlang onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd. Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen ernstig bedreigd werden na de arrestatie. De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
De moeder van Henriquez had meerdere keren aangegeven in gesprek te willen met de agenten, desnoods achter gesloten deuren. Dat gesprek heeft nooit plaatsgevonden, tot teleurstelling van de familie. ‘Zo blijft het toch altijd een beetje een spookproces’, vindt De Groot. De politie laat weten dat de agent nog altijd in dienst is.
Den HaagFM 16.02.2021 De veroordeling van een van een van de agenten die betrokken was bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez, kan in stand blijven. Dat oordeelt de Hoge Raad dinsdag. De agent, DH01, die verantwoordelijk wordt gehouden voor de volgens het gerechtshof fatale nekklem, kreeg in 2019 in hoger beroep een half jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd. Hij ging in cassatie tegen deze uitspraak. De andere agent werd vrijgesproken.
De 42-jarige Henriquez overleed juni 2015 na zijn arrestatie tijdens een Haags muziekfestival. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
De agent heeft altijd ontkend dat de dood van Henriquez door zijn handelen komt. Ook meent hij dat zijn optreden niet onrechtmatig was en bij de uitvoer van zijn politietaak hoort. De Hoge Raad is het met het oordeel van het hof eens dat de agent te lang de nekklem heeft ingezet en daarmee “niet proportioneel” heeft gehandeld. Tegen de beslissing van de Hoge Raad is geen beroep meer mogelijk.
‘Een mooie afsluiting’
In een eerste reactie laat de neef van Henriquez weten blij te zijn met de uitspraak. ‘Het is een mooie afsluiting’, zegt hij. Wel was hij verrast dat de Hoge Raad de veroordeling in stand liet. ‘Ik had eigenlijk gedacht dat hij vrijgesproken zou worden.’
De nabestaanden van Henriquez waren teleurgesteld na de uitspraak van het gerechtshof, zij hadden gehoopt dat de agent de cel in zou gaan en hun baan zouden kwijtraken. De neef kijkt daar nu wat anders tegenaan. ‘Die man heeft ook een gezin. Je zit er niet op te wachten dat hij zijn werk kwijtraakt.’
Onrustig in de Schilderswijk
Na de fatale arrestatie van de Arubaanse man was het tijdenlang onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd. Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen ernstig bedreigd werden na de arrestatie. De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
Den HaagFM 16.02.2021 De Hoge Raad doet dinsdag uitspraak in de langslepende zaak rond de dood van Mitch Henriquez, in juni 2015. Dat meldt mediapartner Omroep West. De 42-jarige Henriquez overleed na zijn arrestatie tijdens Night at the Park in het Haagse Zuiderpark. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
Twee agenten die betrokken waren bij die arrestatie werden vervolgd. Het gerechtshof in Den Haag sprak in juni 2019 één politieman vrij. De andere agent, die verantwoordelijk wordt gehouden voor de volgens het hof fatale nekklem, kreeg een half jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd. Hij ging in cassatie tegen deze uitspraak. De advocaat-generaal adviseerde in november vorig jaar de straf in stand te laten, het staat de Hoge Raad vrij dit advies al dan niet over te nemen.
Kijk hier naar een uitleg bij de start van de rechtzaak in 2017
Na de fatale arrestatie van de Arubaanse man was het tijdenlang onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd. Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen ernstig bedreigd werden na de arrestatie. De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
OmroepWest 16.02.2021 De Hoge Raad doet dinsdag uitspraak in de langslepende zaak rond de dood van Mitch Henriquez, in juni 2015. De 42-jarige Henriquez overleed na zijn arrestatie tijdens Night at the Park in het Haagse Zuiderpark. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
Twee agenten die betrokken waren bij die arrestatie werden vervolgd. Het gerechtshof in Den Haag sprak in juni 2019 één politieman vrij. De andere agent, die verantwoordelijk wordt gehouden voor de volgens het hof fatale nekklem, kreeg een half jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd. Hij ging in cassatie tegen deze uitspraak. De advocaat-generaal adviseerde in november vorig jaar de straf in stand te laten, het staat de Hoge Raad vrij dit advies al dan niet over te nemen.
Kijk hier naar een uitleg bij de start van de rechtszaak in in 2017
Na de fatale arrestatie van de Arubaanse man was het tijdenlang onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd. Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen ernstig bedreigd werden na de arrestatie. De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
AD 28.01.2020 De familie van de in 2015 bij een hardhandige arrestatie omgekomen Mitch Henriquez eist opheldering over een rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid. Klokkenluiders meldden aan deze site dat het rapport van hogerhand gecensureerd zou zijn.
De Inspectie Justitie en Veiligheid heeft jarenlang onderzoeksresultaten aangepast onder druk van topambtenaren, meldt het AD op basis van informatie van zeven klokkenluiders. Daardoor zou gevoelige informatie niet aan de Tweede Kamer zijn doorgegeven.
De familie van Mitch Henriquez vraagt minister Ferd Grapperhaus (Justitie) per direct te laten weten welke zaken uit het rapport gehaald zijn. ,,Dit mede omdat er nog een cassatie loopt en een procedure bij het Europese Hof aanhangig is gemaakt waarbij de familie het optreden van de Nederlandse autoriteiten hekelt’’, zegt advocaat Richard Korver namens de moeder, zussen en neef van Henriquez.
Mitch Henriquez stierf in juni 2015 op een festival in het Haagse Zuyderpark als gevolg van een hardhandige arrestatie. Nadat hij agenten had geprovoceerd, werd hij met een nekklem, pepperspray en harde klappen naar de rond gewerkt. In een hoger beroepsprocedure werd de agent die de nekklem toepaste vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van zes maanden.
‘Onjuiste informatie’
De Inspectie Justitie en Veiligheid presenteerde in 2016 een onderzoeksrapport naar het gebruik van de nekklem. Gisteren bleek dat klokkenluiders binnen de inspectie dit rapport hebben genoemd als één van de voorbeelden van beïnvloeding. Bepaalde conclusies, mogelijk over de bekwaamheid van de betrokken agenten, zouden volgens hen niet in het rapport zijn opgenomen.
Voor de familie Henriquez komt deze onthulling als een klap aan. ,,De familie heeft gedurende de zaak meermaals moeten constateren dat de overheid onjuiste informatie naar buiten bracht.
Zo werd er een onjuist persbericht (Mitch werd onwel in een busje van de politie) naar buiten gebracht, werden verkeerde beelden in het strafdossier gestopt en werd een niet bestaand syndroom ten tonele gevoerd. Met betrekking tot de nekklem is het onderzoek van de Inspectie naar de toepassing van de nekklem in de strafzaak gebruikt’’, zegt advocaat Richard Korver.
In totaal hebben zeven inspecteurs in 2017 aan de bel getrokken over een cultuur van beïnvloeding bij de Inspectie Justitie en Veiligheid, een instituut dat volstrekt onafhankelijk onderzoek zou moeten doen. Behalve de familie Henriquez hebben ook diverse Kamerleden om opheldering gevraagd aan minister Grapperhaus.
OmroepWest 28.01.2020 Bij de inspectie voor Justitie en Veiligheid zijn jarenlang onderzoeksresultaten aangepast, waardoor gevoelige informatie is weggehouden voor de Tweede Kamer. Dat schrijft het AD op basis van informatie van klokkenluiders. Onder meer het rapport naar de nekklem die ook bij Mitch Henriquez werd toegepast, zou onder externe druk zijn gemanipuleerd.
Zeven medewerkers van de inspectie zijn volgens de krant in 2017 naar de coördinator Integriteit gestapt. Ze dienden klachten in over een cultuur van ‘oneigenlijke beïnvloeding’, waardoor politiek onwelgevallige conclusies uit hun onderzoeken zijn aangepast of zelfs weggelaten.
Volgens de klokkenluiders was er een verkeerde cultuur binnen de inspectie. Sommige inspecteurs kregen burnout-achtige klachten. Anderen gingen bewust eerder met pensioen. Ook onderzoeken naar de politie, de brandweer en de IND zouden volgens de klokkenluiders zijn beïnvloed. De Inspectie van Justitie en Veiligheid ontkent dat de Tweede Kamer onjuist geïnformeerd is geweest. ‘De Inspectie staat voor de kwaliteit van haar rapporten’, staat in het AD.
Night at the Park
Het onderzoek naar het toepassen van de nekklem werd gedaan na de dood van Mitch Henriquez. De Arubaan stierf nadat hij door de politie was aangehouden tijdens muziekfestival Night at the Park, in de zomer van 2015 in het Haagse Zuiderpark.
Twee Haagse politieagenten zijn door het Openbaar Ministerie (OM) vervolgd na het overlijden van Henriquez. Een van hen kreeg vorige zomer in hoger beroep een voorwaardelijke gevangenisstraf van zes maanden opgelegd voor zijn rol bij de fatale aanhouding. Hij is in cassatie gegaan. De andere agent werd vrijgesproken.
NU 05.12.2018 De nabestaanden van Mitch Henriquez mogen in het hoger beroep zelfstandig het gerechtshof verzoeken om bewijsstukken toe te voegen aan het dossier, heeft het gerechtshof van Den Haag woensdag besloten.
Het besluit volgt op de inleidende zitting van 20 november in het hoger beroep in de zaak die draait om de dood van Henriquez en de mogelijke schuld van twee agenten die de man aanhielden in 2015. Tijdens deze zogenoemde regiezitting werden onderzoekswensen ingediend.
Ook mogen zij eventueel vragen stellen aan deskundigen die worden gehoord in het hoger beroep. Het hof voegde daaraan toe dat per verzoek wordt bepaald of dit wordt toegelaten. De verdediging van de agenten had verzocht om de nabestaanden alleen het spreekrecht toe te zeggen.
De rol van de nabestaanden was in de eerdere rechtszaak groot. Zo leverden zij scherpere beelden van de aanhouding van Henriquez.
Rapport over acuut stressyndroom toegevoegd
Het gerechtshof stond het Openbaar Ministerie (OM) ook toe het rapport van Wilma Duijst (bijzonder hoogleraar forensische geneeskunde en gezondheidsstrafrecht aan de Maastricht University) over het acuut stresssyndroom toe te voegen aan het dossier.
Tijdens de behandeling van de rechtszaak in eerste aanleg werd dit syndroom door enkele deskundigen als doodsoorzaak van de man aangewezen, maar niet door de forensisch patholoog van het NFI Vidija Soerdjbalie, die het lichaam van de Arubaan heeft onderzocht.
Soerdjbalie zegt dat Henriquez is overleden als gevolg van zuurstoftekort dat weer het gevolg was van samendrukkend geweld op de hals. Bij de arrestatie van Henriquez werd door een van de agenten een nekklem toegepast.
Veel discussie over bestaan acuut stresssyndroom
Door de rechtszaak is er veel discussie over het acuut stresssyndroom ontstaan. Daarom wilde de advocaat van de nabestaanden, Richard Korver, een uitzending van het onderzoeksprogramma Argos toevoegen aan het dossier. Het hof wees dit verzoek toe.
In deze aflevering van het radioprogramma zeggen drie specialisten en de cardioloog die Henriquez hebben behandeld dat het acuut stresssyndroom niet bestaat. Daarnaast stelt de cardioloog dat het veel waarschijnlijker is dat de nekklem tot de dood van de man heeft geleid.
Bekijk hier de arrestatie van Mitch Henriquez
Arubaan aangehouden na ‘dreigen’ met wapen
Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden in het Zuiderpark tijdens een muziekfestival in Den Haag. Hij riep meermaals dat hij een wapen op zak had en greep daarbij naar zijn kruis. De 42-jarige Arubaan werd na meerdere waarschuwingen aangehouden door in totaal vijf agenten.
De Arubaan verzette zich tegen zijn arrestatie waarop door de politieagenten geweld werd toegepast. In het geval van twee agenten wordt dat verwijtbaar geacht.
Agenten om veiligheidsredenen met codenamen aangeduid
De twee agenten worden om veiligheidsredenen aangeduid als DH01 en DH02. DH01 paste de nekklem toe en DH02 had als groepscommandant de leiding over de arrestatie.
De nabestaanden hadden om opheffing van hun anonimiteit gevraagd, zodat ze zelf onderzoek kunnen doen naar de agenten. Dit verzoek werd, zoals al meermalen bij verschillende gerechtelijke instanties al gebeurde, ook door het hof afgewezen.
De agenten werden in december vorig jaar veroordeeld tot voorwaardelijke celstraffen van zes maanden voor mishandeling met de dood tot gevolg. Zij zijn tegen deze straf in hoger beroep gegaan, omdat ze vinden dat ze ten onrechte zijn veroordeeld.
Hun advocaten stelden eerder dat er proportioneel geweld is toegepast en dat het geweld direct werd gestaakt nadat de aanhouding was voltooid.
OmroepWest 05.12.2018 De namen van de agenten die in 2015 betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez blijven geheim. Dat heeft het gerechtshof woensdag besloten. Het hof vindt dat de anonimiteit van de verdachten de openbare behandeling van de zaak niet in de weg staat. Ook als de stemmen van de agenten vervormd zijn en de namen niet genoemd worden, is de zaak voor iedereen goed te volgen.
Het gevolg van de uitspraak is dat de agenten tijdens het hoger beroep op dezelfde manier aanwezig zullen zijn bij het proces als tijdens de zitting in de rechtbank. Dit houdt in dat ze achter een scherm zitten, hun stemmen vervormd zijn en hun namen niet worden genoemd.
Nabestaanden spreken van een ‘spookproces’, maar de ruimte die de nabestaanden geboden is tijdens de behandeling van de rechtszaak doet volgens het hof geen recht aan die uitspraak.
Identiteitsafscherming
De advocaten van de agenten zeggen dat de politiemannen worden bedreigd en dat ze daarom anoniem moeten blijven. Het hof heeft geconcludeerd dat de verdachten inderdaad zijn bedreigd, maar de afgelopen tijd niet meer.
Het gerechtshof is zich ervan bewust dat als het hoger beroep wordt behandeld – en de zaak weer in de publiciteit komt – er opnieuw bedreigingen kunnen komen. De anonimiteit van de agenten wordt daarom gewaarborgd. Ze worden tijdens het proces dan ook DH01 en DH02 genoemd.
Eigen onderzoeksmogelijkheden
De nabestaanden van Mitch Henriquez wilden van de anonimiteit van de agenten af, omdat die hen beperkte in hun eigen onderzoeksmogelijkheden. Ze verwijten het OM dat er niet genoeg onderzoek is gedaan naar de achtergrond van de twee agenten.
Ook vinden de nabestaanden het onnodig kwetsend dat ze niet weten wie de agenten zijn. Het hof is het met die stelling eens. Maar er bestaat volgens het gerechtshof geen twijfel dat de juiste personen terecht staan.
Spreektijd
De nabestaanden hebben spreektijd tijdens het hoger beroep. Ze mogen alleen niet steeds reageren als de advocaten van de verdachte agenten hebben gesproken. Daar hadden de nabestaanden wel om gevraagd.
Ook hadden de nabestaanden verzocht of ze de communicatie tussen het gerechtshof en het OM mochten inzien. Die wens heeft het hof niet ingewilligd. Wel krijgen ze inzage in alle processtukken in de zaak Mitch Henriquez. Daarnaast mogen de nabestaanden stukken aan het dossier toevoegen.
Den HaagFM 05.12.2018 De namen van de agenten die in 2015 betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez blijven geheim. Dat heeft het gerechtshof woensdag besloten. Het hof vindt dat de anonimiteit van de verdachten de openbare behandeling van de zaak niet in de weg staat. Ook als de stemmen van de agenten vervormd zijn en de namen niet genoemd worden, is de zaak voor iedereen goed te volgen.
De conclusie van het hof is dat de agenten tijdens het hoger beroep op dezelfde manier aanwezig zijn bij het proces als tijdens de eerste aanleg. Dat houdt in dat ze achter een scherm zitten, hun stemmen zijn vervormd en hun namen niet worden genoemd. De agenten in kwestie worden nog geregeld bedreigd en een van het is met het gezin ondergedoken.
Nabestaanden spreken van een ‘spookproces’, maar de ruimte die de nabestaanden geboden is tijdens de behandeling van de rechtszaak doet geen recht aan die uitspraak, zegt het hof. De identiteitsafscherming van de agenten is volgens het het hof niet in strijd is met de wet en ook niet met de positie van de nabestaanden. Op 1 april gaat de zaak verder in de rechtbank op Schiphol.
Telegraaf 05.12.2018 De agenten die in hoger beroep terechtstaan wegens betrokkenheid bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 in Den Haag, blijven anoniem. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag, voor de gelegenheid uitgeweken naar de extra beveiligde locatie op Schiphol, woensdag besloten.
De nabestaanden van de Arubaan hadden wederom gevraagd om de namen van die agenten, maar ook nu is dit verzoek afgewezen. ,,Volgens het hof wegen de belangen van de agenten op dit punt zwaarder dan die van de nabestaanden”, licht het hof toe.
De familie van Henriquez probeert al tijden via allerlei procedures de identiteit van de agenten openbaar te krijgen. Zij willen dat onder meer weten als rouwverwerking en nu hebben ze het gevoel in een ,,spookproces” te zitten. ,,Juist een proces dat handelt over de dood van een burger door toedoen van overheidsdienaren dient volledig transparant te zijn”, aldus Richard Korver, advocaat van onder anderen de moeder van Henriquez, twee weken geleden tijdens de regiezitting.
De agenten, steeds afgeschermd in de rechtszaal, met vervormde stemmen en aangeduid als DH01 en DH02, vrezen naar eigen zeggen nog altijd voor hun veiligheid en die van hun gezin. Na het overlijden van Henriquez werden zij en hun gezinnen heel ernstig bedreigd. DH01 heeft zelfs met zijn gezin moeten onderduiken.
Henriquez overleed nadat hij was aangehouden op een muziekfestival in Den Haag, eind juni 2015. Er waren vijf agenten voor nodig om de grote en sterke 42-jarige Arubaan in bedwang te krijgen. Twee van de betrokken agenten zijn strafrechtelijk vervolgd.
De rechtbank in Den Haag veroordeelde de twee agenten eind vorig jaar tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden, met een proeftijd van een jaar. De agenten gingen in hoger beroep tegen dat vonnis. Volgens hen hebben ze niks fout gedaan.
De inhoudelijke behandeling van het hoger beroep staat gepland voor begin april.
AD 05.12.2018 De agenten die in hoger beroep terechtstaan wegens betrokkenheid bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in Den Haag, blijven anoniem. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag, voor de gelegenheid uitgeweken naar de extra beveiligde locatie op Schiphol, woensdag besloten.
De nabestaanden van de Arubaan hadden wederom gevraagd om de namen van die agenten, maar ook nu is dit verzoek afgewezen. ,,Volgens het hof wegen de belangen van de agenten op dit punt zwaarder dan die van de nabestaanden”, licht het hof toe.
De familie van Henriquez probeert al tijden via allerlei procedures de identiteit van de agenten openbaar te krijgen. Zij willen dat onder meer weten als rouwverwerking en nu hebben ze het gevoel in een ,,spookproces” te zitten. ,,Juist een proces dat handelt over de dood van een burger door toedoen van overheidsdienaren dient volledig transparant te zijn”, aldus Richard Korver, advocaat van onder anderen de moeder van Henriquez, twee weken geleden tijdens de regiezitting.
De agenten, steeds afgeschermd in de rechtszaal, met vervormde stemmen en aangeduid als DH01 en DH02, vrezen naar eigen zeggen nog altijd voor hun veiligheid en die van hun gezin. Na het overlijden van Henriquez werden zij en hun gezinnen heel ernstig bedreigd. DH01 heeft zelfs met zijn gezin moeten onderduiken.
Vervolging
Henriquez overleed een dag nadat hij was aangehouden op een muziekfestival in Den Haag, eind juni 2015. Er waren vijf agenten voor nodig om de grote en sterke 42-jarige Arubaan in bedwang te krijgen. Twee van de betrokken agenten zijn strafrechtelijk vervolgd.
De rechtbank in Den Haag veroordeelde de twee agenten eind vorig jaar tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden, met een proeftijd van een jaar. De agenten gingen in hoger beroep tegen dat vonnis. Volgens hen hebben ze niks fout gedaan.
De inhoudelijke behandeling van het hoger beroep staat gepland voor begin april 2019.
NU 20.11.2018 Het acuut stresssyndroom waaraan Mitch Henriquez mogelijk zou zijn overleden tijdens zijn arrestatie in juni 2015 wordt wederom ter discussie gesteld in het hoger beroep. Dat werd dinsdag bekend tijdens een regiezitting voor het gerechtshof van Den Haag. Twee agenten wordt onder meer dood door schuld verweten.
Het Openbaar Ministerie (OM) liet aan het begin van de eerste, nog niet inhoudelijke, zitting in het hoger beroep weten dat ze Wilma Duijst (bijzonder hoogleraar forensische geneeskunde en gezondheidsstrafrecht aan de Maastricht University) een rapport hebben laten opstellen over het acuut stresssyndroom.
Dit rapport zal, als het hof het toelaat, in april tijdens de inhoudelijke behandeling van de zaak worden besproken. Ook werd bekend dat de advocaat van de nabestaanden, Richard Korver, de uitzending van onderzoeksprogramma Argos wil toevoegen aan het dossier.
In deze aflevering van het radioprogramma zeggen drie specialisten en de cardioloog die Henriquez hebben behandeld dat het acuut stresssyndroom waar de 42-jarige Arubaan volgens twee deskundigen aan is overleden, niet bestaat.
Discussie over toelaten van verzoeken nabestaanden
De verdediging stelt dat er geen wettelijke grondslag is voor het toestaan van verzoeken van nabestaanden. Zij hebben spreekrecht, maar daar moet het volgens de verdediging bij blijven.
De officier van justitie ziet evenmin heil in het toelaten van het programma van Argos, “omdat het hier om meningen van deskundigen gaat die het dossier niet hebben gelezen”. “Maar we zijn niet doof voor de discussie en daarom hebben wij door hoogleraar Duijst een rapport laten opstellen.”
Korver wierp op dat de deskundigen in de uitzending van Argos wel degelijk over de medische stukken uit het dossier beschikten.
Korver voegde hieraan toe dat hij het gevoel heeft dat de verdediging de nabestaanden wil “muilkorven”. De advocaat wees er nog maar eens op dat zij degenen waren die scherpere beelden van de aanhouding aanleverden. Een van de agenten paste daarop zijn verklaring aan.
Doodsoorzaak speelt een hoofdrol in deze zaak
De doodsoorzaak van Henriquez speelt een hoofdrol in deze zaak. De forensisch patholoog van het NFI Vidija Soerdjbalie, die het lichaam van de Arubaan heeft onderzocht, heeft altijd gezegd dat de man overleed aan zuurstofgebrek als gevolg van samendrukkend geweld op de hals.
Deskundigen Kees Dads van de GGD en Daan Botter van het NFI houden het op hartfalen als gevolg van een acuut stresssyndroom. Het lichaam zou tijdens de arrestatie in zo’n staat van opwinding zijn geraakt, dat het hart het niet meer aankon.
Ook forensisch patholoog, Pieter van Driessche, onderschreef deze conclusie. Deze deskundige stelde in opdracht van de advocaten van de agenten een rapport op
De verdediging van de agenten verzocht de drie deskundigen opnieuw te horen, omdat er na hun verklaringen destijds in eerste aanleg, nieuwe informatie is toegevoegd aan het dossier over de doodsoorzaak van Henriquez. Het OM heeft hier geen bezwaar tegen.
Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden in het Zuiderpark tijdens een muziekfestival in Den Haag. Hij riep meermaals dat hij een wapen op zak had en greep daarbij naar zijn kruis. De 42-jarige Arubaan werd na meerdere waarschuwingen aangehouden door in totaal vijf agenten.
De Arubaan verzette zich tegen zijn arrestatie waarop door de politieagenten geweld werd toegepast. In het geval van twee agenten wordt dat verwijtbaar geacht.
Zij werden hiervoor in december vorig jaar veroordeeld tot voorwaardelijke celstraffen van zes maanden voor mishandeling met de dood tot gevolg. Zij zijn tegen deze straf in hoger beroep gegaan, omdat ze vinden dat ze ten onrechte zijn veroordeeld.
Hun advocaten bepleiten dinsdag dat er proportioneel geweld is toegepast en dat het geweld direct werd gestaakt nadat de aanhouding was voltooid.
Bekijk hier de arrestatie van Mitch Henriquez
Agenten om veiligheidsredenen met codenamen aangeduid
De twee agenten worden om veiligheidsredenen aangeduid als DH01 en DH02. DH01 paste de nekklem toe en DH02 had als groepscommandant de leiding over de arrestatie.
Hun anonimiteit is een heikel punt in deze zaak, omdat de nabestaanden erop blijven hameren dat de agenten ten onrechte anoniem mogen blijven. Door het afschermen van de agenten, voelen de nabestaanden zich belemmerd om zelf ook onderzoek naar de agenten te laten doen.
De nabestaanden hebben hier al verschillende rechtszaken over gevoerd, maar tot nu toe is het verzoek tot het opheffen van de anonimiteit altijd afgewezen. De nabestaanden hebben deze vraag wederom aan het hof voorgelegd.
Openbaring namen agenten volgens verdediging gevaar voor veiligheid
De verdediging is pertinent tegen en zegt dat anonimisering nodig is, omdat zijn na bekendmaking van hun namen hun werk niet meer zouden kunnen doen. Daarnaast zou het ook gevolgen kunnen hebben voor de veiligheid van de agenten en hun gezinnen.
Ook het OM noemt het openbaren van de namen van de agenten niet wenselijk, al snappen ze de vraag van de nabestaanden zeer goed. De agenten zouden nog steeds beveiligd worden.
Het hof doet op 5 december 2018 uitspraak over alle ingediende verzoeken.
Den HaagFM 20.11.2018 De agenten die zijn veroordeeld voor betrokkenheid bij de dood van Mitch Henriquez krijgen nog steeds bedreigingen. Dat zei hun advocaat dinsdag tijdens het hoger beroep in de extra beveiligde rechtbank bij Schiphol. De advocaat wil dan ook dat de agenten anoniem blijven. Tijdens de rechtszaak heten de agenten DH01 en DH02, zitten ze achter een scherm en is hun stem vervormd.
De nabestaanden van Henriquez willen graag dat de namen van de agenten bekend worden en daar zijn ze al hele lang mee bezig. Maar volgens de advocaat van de verdediging is dat veel te gevaarlijk. De agenten zeggen nog steeds doodsbedreigingen te krijgen. Een agent moest met zijn gezin onderduiken.
Mitch Henriquez overleed eind juni 2015 nadat hij was aangehouden na het muziekfestival Night At The Park in het Zuiderpark. Hij riep tegen agenten dat hij een wapen bij zich had en wees daarbij naar zijn kruis. Er waren vijf agenten voor nodig om de 42-jarige Arubaanse man onder controle te krijgen bij zijn arrestatie. De dood van Henriquez leidde destijds tot dagenlange rellen in de Schilderswijk.
Agenten in hoger beroep
Twee van de betrokken agenten zijn strafrechtelijk vervolgd. Zij hadden het meeste en heftigste geweld toegepast. De rechtbank achtte de twee agenten schuldig aan mishandeling met de dood tot gevolg. Tijdens de rechtszaak waren de agenten volledig anoniem, vanwege bedreigingen. Begin dit jaar gingen de agenten in hoger beroep, omdat ze vrijspraak willen.
OmroepWest 20.11.2018 De agenten die zijn veroordeeld voor betrokkenheid bij de dood van Mitch Henriquez, krijgen nog steeds bedreigingen. Dat zegt hun advocaat dinsdag tijdens het hoger beroep in de extra beveiligde rechtbank bij Schiphol. De advocaat wil dan ook dat de agenten anoniem blijven. Tijdens de rechtszaak heten de agenten DH01 en DH02, zitten ze achter een scherm en is hun stem vervormd.
De nabestaanden van Henriquez willen graag dat de namen van de agenten bekend worden en daar zijn ze al heel lang mee bezig. Maar volgens de advocaat van de verdediging is dat veel te gevaarlijk. De agenten krijgen nog steeds doodsbedreigingen.
Volgens de advocaat gaat het om teksten als: ‘Wij gaan achter hun familie aan. Dood hun kinderen. Gewoon neerknallen die kutagenten. Doodstraf.’ Volgens de advocaat zijn dat niet gewoon wat loze dreigementen van een verveelde Twitteraar. Ook heeft één agent met zijn gezin ondergedoken gezeten.
Openbaar Ministerie
Ook het Openbaar Ministerie vindt dat de identiteit van de agenten geheim moet blijven. Volgens het OM zijn ze met een reden afgeschermd. De nabestaanden mogen wel gewoon een verzoek doen voor het bekendmaken van de namen van de agenten. Het hof moet daar dan een afweging in maken, zegt het OM.
Mitch Henriquez overleed eind juni 2015 nadat hij was aangehouden op muziekfestival Night At The Park in Den Haag. Hij riep tegen agenten dat hij een wapen bij zich had en wees daarbij naar zijn kruis. Er waren vijf agenten voor nodig om de 42-jarige Henriquez onder controle te krijgen bij zijn arrestatie. De dood van Henriquez leidde destijds tot dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Agenten in hoger beroep
Twee van de betrokken agenten zijn strafrechtelijk vervolgd. Zij hadden het meeste en heftigste geweld toegepast. De rechtbank achtte de twee agenten schuldig aan mishandelng met de dood tot gevolg. Tijdens de rechtszaak waren de agenten volledig anoniem, vanwege bedreigingen. Begin dit jaar gingen de agenten in hoger beroep, omdat ze vrijspraak willen.
Vanmiddag komen het Openbaar Ministerie en de advocaten van de nabestaanden aan het woord in de rechtbank.
Telegraaf 20.11.2018 De verdediging van de anonieme agenten die in hoger beroep terechtstaan voor hun rol bij de dood van de 42-jarige Mitch Henriquez, vraagt het Haagse gerechtshof om de rol van de nabestaanden in het proces in te perken.perken.
Volgens de advocaten Thijs Kelder en Caroline de Sitter hebben de advocaten van de familie Henriquez tijdens de behandeling van de zaak door de rechtbank veel te veel ruimte gevraagd en gekregen, en heeft de rechtbank teveel de oren laten hangen naar „invloeden van buitenaf. „De nabestaanden domineerden daardoor het proces tegen de agenten DH01 en DH02.
Dat is niet hoe het strafvorderlijk hoort en hoe de wetgever de rol van nabestaanden heeft bedoeld”, aldus Kelder vanmorgen tijdens de start van het hoger beroep in de rechtbank op Schiphol.
Volgens Kelder leek met name advocaat Richard Korver de rol van een tweede aanklager te spelen. Hij riep het hof op om ,,een oneerlijk proces – twee tegen één – te voorkomen.” Advocaat Korver reageerde verontwaardigd. ,,Ze hebben mijn cliënt monddood gemaakt, en nu proberen ze hetzelfde met de nabestaanden.”
“Het zwaarwegend belang van de agenten en hun gezinnen moet prevaleren boven al het andere”
De Sitter en Kelder drongen er bij het hof ook op aan om het verzoek van de nabestaanden om de namen van de agenten bekend te maken, af te wijzen. Volgens hen is er nog steeds sprake van bedreigingen aan het adres van de politie in het algemeen, maar deze agenten en hun gezinnen in het bijzonder. Ze citeerden recente teksten op social media waarin werd geschreven dat ,,het jachtseizoen is geopend”, en werd opgeroepen om een volkstribunaal op te richten, de doodstraf te eisen ,,of gewoon die kutagenten neer te knallen.” De Sitter: ,,Huiveringwekkend om te moeten lezen.”
Volgens de advocaten is het afschermen van de identiteit van de agenten de enige manier om te voorkomen dat de dreigementen worden uitgevoerd. Dat de nabestaanden niet weten wie verantwoordelijk wordt gehouden voor de dood van hun familielid, vinden De Sitter en Kelder ,,geen schending van een fundamenteel recht. Het zwaarwegend belang van de agenten en hun gezinnen moet prevaleren boven al het andere.”
Volgens advocaat Richard Korver is er al sinds ruim een jaar geen sprake van dreigementen. Bovendien zijn er verdachten tegen wie de volkswoede groter was dan tegen de agenten, zoals Volkert van der G., de moordenaar van Pim Fortuyn, en Robert M., die tientallen baby’s en peuters seksueel misbruikte. Hun identiteit werd evenmin afgeschermd, aldus Korver.
Volgens de advocaat worden nu juist de nabestaanden belemmerd in het uitoefenen van hun rechten. Ze kunnen niet onderzoeken of de agenten vaker betrokken zijn geweest bij geweldsincidenten. Desnoods nemen de nabestaanden volgens de advocaat genoegen met het uitsluitend verstrekken van de namen aan hun raadsman, áls er maar onderzoek kan plaatshebben.
De agenten hadden volgens hun raadslieden liever een streep onder de zaak willen zetten, maar gingen toch in hoger beroep tegen hun veroordeling tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van een half jaar, omdat ze zich oneerlijk behandeld voelen.
Kelder: ,,De rechtbank heeft keer op keer de beelden van het incident kunnen bekijken, de rapporten van deskundigen aangehoord en er rustig naar kunnen kijken. Diezelfde rust en kennis was de agenten niet gegund. Die zaten in een situatie van hevig wederspannig verzet.”
AD 20.11.2018 De rol van de familie van Mitch Henriquez bij het hoger beroep tegen de agenten moet beperkter. Dat stellen de advocaten van de agenten die vinden dat de nabestaanden de eerdere rechtszaak hebben overheerst.
De onophoudelijke stroom verzoeken en interrupties van de advocaat van de nabestaanden was schadelijk voor de aangeklaagden, zegt advocaat Thijs Kelder terugkijkend op de rechtszaak vorig jaar december.
Hij staat de agenten bij die toen werden veroordeeld voor de dodelijk verlopen arrestatie van Mitch Henriquez (42) in juni 2015 in het Haagse Zuiderpark. Het hoger beroep begon vandaag met een regiezitting over onderzoeken die gedaan moeten worden, de inhoudelijke behandeling is in april.
Terughoudend
Het voelde, volgens Kelder, of het een proces betrof van twee tegen een: Het OM en de nabestaanden tegen de dienders. Kelder stelde vandaag onder meer dat nabestaanden nog maar één keer zouden mogen spreken, en dat er ‘ terughoudend’ met nieuwe verzoeken moest worden omgegaan.
Advocaat Richard Korver, die de moeder en zussen van Mitch Henriquez bijstaat, meent juist dat de zaak door zijn ‘actieve houding’ gediend is. Zo wist hij duidelijkere beelden boven water te halen waarop te zien was dat een van de twee agenten een arm om de nek van de Arubaan geklemd hield, en niet om zijn kaak, zoals de agent tot dan toe gezegd had.
De agenten vrezen nog altijd voor hun veiligheid als hun identiteit bekend raakt. ,,Als ik de deur uitloop, kijk ik nog altijd over mijn schouder’’, zei een van de agenten vandaag onherkenbaar vanuit een getuigencabine en met vervormde stem.
Met hand en tand verzetten de raadslieden van de dienders zich tijdens de zitting dan ook tegen pogingen van Korver om de identiteit van de agenten openbaar te maken. Korver stelt dat hij onderzoek wil doen naar de achtergrond van de dienders. Dat heeft het OM in zijn ogen nagelaten.
Maar advocaat Caroline de Sitter, die net als Kelder de agenten bijstaat, somde de dreigementen van sociale media op. ‘ Oog om oog, tand om tand, het jachtseizoen is geopend’ , is er een van. ,,Als de identiteit bekend raakt, volgen in mum van tijd ook adressen, namen van scholen van kinderen’’, zei De Sitter.
Volkswoede
Volgens Korver is er geen sprake van recente dreigingen tegen de agenten. Bovendien, stelt hij dat er tegen mannen als Robert M. , Volkert van der Graaf en Benno L. een veel grotere volkswoede bestond. ,,Daar is nooit sprake van geweest dat ze anoniem konden blijven.’’
Over de wurgklem en of die tot de dood van Henriquez heeft geleid, zal het straks ook weer gaan als het hof de zaak in april inhoudelijk behandelt. Het Openbaar Ministerie heeft aan een nieuwe deskundige, hoogleraar forensische geneeskunde en gezondheidsstrafrecht Wilma Duijst, gevraagd duidelijkheid te geven. Vooral als het gaat om de inzichten over het acute stress syndroom dat volgens drie deskundigen tot Mitch’ dood leidde.
Het hof maakt op 5 december 2018zijn beslissing over de ingediende verzoeken bekend.
OmroepWest 20.11.2018 Bij de extra beveiligde rechtbank op Schiphol is het hoger beroep begonnen tegen de agenten die betrokken waren bij de aanhouding van Mitch Henriquez. De arubaan overleed nadat hij in 2015 was aangehouden tijdens het festival Night at the Park in Den Haag.
Den HaagFM 20.11.2018 In de extra beveiligde rechtbank op Schiphol begint dinsdag het hoger beroep van de agenten die veroordeeld zijn voor de dood van Mitch Henriquez. De zaak wordt nog niet inhoudelijk behandeld, het gaat om een zogenoemde regiezitting waarbij vooral duidelijk wordt wat de stand van het onderzoek is.
De twee agenten werden in december vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden voor hun aandeel in de dood van de Arubaan. De rechtbank achtte de twee agenten uiteindelijk schuldig aan mishandeling met de dood tot gevolg, maar begin dit jaar tekenden de agenten beroep aan tegen het vonnis.
Mitch Henriquez overleed de dag nadat hij was aangehouden op muziekfestival Night at The Park in Den Haag, eind juni 2015. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had en daarbij naar zijn kruis gewezen. Er waren vijf agenten voor nodig om de grote en sterke 42-jarige Henriquez onder controle te krijgen bij zijn arrestatie.
OmroepWest 20.11.2018 In de extra beveiligde rechtbank op Schiphol begint dinsdag het hoger beroep van de agenten die veroordeeld zijn voor de dood van Mitch Henriquez. De twee werden in december vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden voor hun aandeel in de dood van de Arubaan.
Mitch Henriquez overleed de dag nadat hij was aangehouden op muziekfestival Night At The Park in Den Haag, eind juni 2015. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had en daarbij naar zijn kruis gewezen. Er waren vijf agenten voor nodig om de grote en sterke 42-jarige Henriquez onder controle te krijgen bij zijn arrestatie. Twee van de betrokken agenten zijn strafrechtelijk vervolgd. Zij hadden het meeste en heftigste geweld toegepast.
De rechtbank achtte de twee agenten uiteindelijk schuldig aan mishandeling met de dood tot gevolg. Hun identiteit wordt afgeschermd in de rechtszaal, omdat zij en hun families na de arrestatie zwaar bedreigd zijn. De dood van Henriquez zorgde destijds voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Hoger beroep
Begin dit jaar werd duidelijk dat de agenten beiden beroep aantekenen tegen het vonnis. Hun advocaten zeggen dat de agenten ‘zich niet bij enige veroordeling neerleggen’. De verdediging wil dat de agenten volledig worden vrijgesproken.
De zaak wordt dinsdag nog niet inhoudelijk behandeld. Het gaat om een zogenoemde regiezitting, waarbij vooral duidelijk wordt wat de stand van het onderzoek is. In april 2019 staat de inhoudelijke behandeling van het hoger beroep gepland.
AD 15.11.2018 Bij het Gerechtshof in Den Haag begint komende dinsdag het hoger beroep in de strafzaak tegen de agenten om de fataal verlopen arrestatie van Mitch Henriquez. De Arubaan werd op 27 juni 2015 gearresteerd tijdens Night at the Park in het Zuiderpark in Den Haag nadat hij zich provocerend had gedragen. Hij overleed de volgende dag.
De rechtbank veroordeelde in december de twee agenten voor mishandeling met de dood tot gevolg. Zonder de nekklem die de agenten aanlegden was Mitch niet overleden, oordeelde de rechter. Bovendien had de andere agent op dat moment geen pepperspray in het gezicht van Henriquez mogen smeren.
De dienders hoefden niet de cel in, zij kregen een voorwaardelijke straf, omdat ze in het heetst van de strijd moesten optreden en hem echt moesten arresteren.
De agenten zijn in hoger beroep gegaan. Het gaat dinsdag nog niet om een inhoudelijke zitting. Die is naar verwachting in april 2019.
OmroepWest 02.10.2018 Je kunt nog zo goed je best doen, maar als het niet lukt om dat aan de buitenwereld te laten zien, dan kan het beeld dat het publiek van je heeft snel kantelen. Dat is een van de lessen die de Haagse politiechef Paul van Musscher trekt na een onderzoek dat twee hoogleraren deden na de dood van Mitch Henriquez en de rellen in de Haagse Schilderswijk in de zomer van 2015. Maandag werd dat gepresenteerd.
Voor de fatale arrestatie van Henriquez en de daarop volgende rellen was Van Musscher ervan overtuigd dat zijn agenten goed bezig waren in de wijk. Er werd bewust minder vaak gevraagd aan jongeren om hun identiteitsbewijs te laten zien. De politie deed hard zijn best om ook in deze wijk ‘een politie voor iedereen te worden.’
Maar na de dood van Henriquez blijkt dat veel mensen een heel ander beeld hebben. Ze betichten het korps van racisme. Het vertrouwen in de politie loopt een flinke deuk op. Om een antwoord te krijgen op hoe dit in korte tijd heeft kunnen gebeuren vroeg de Haagse politie twee hoogleraren om er onderzoek naar te doen. ‘Om van te leren.’
Meelopen in de Schilderswijk
Gelijk na de rellen voerde de politie een aantal veranderingen door om nog beter op de hoogte te zijn van wat er speelt in de Schilderswijk. Er kwamen klankbordgroepen, het werd makkelijker om klachten in te dienen. En iedere nieuwe agent moet nu door de ‘culturele wasstraat.’ Een project waarbij agenten meelopen in de Schilderswijk en daarbij kennis maken met de buurt.
Ook de communicatie werd tegen het licht gehouden. Zo moet de reactie die de politie geeft ‘aansluiten bij de vragen en gevoelens in de samenleving.’ Om die beter in kaart te krijgen werd er gezorgd voor een beter zicht op de sociale media.
Procedures uitleggen
‘Na de dood van Henriquez zagen we die reacties daar te laat’, geeft Van Musscher toe. Als voorbeeld geeft hij het persbericht dat naar buiten kwam waarin stond dat Henriquez pas in de politiebus onwel werd, terwijl online een filmpje van de aanhouding rondging die een hele andere indruk wekte.
Wat Van Musscher het liefst zou doen is vaker de procedures uitleggen en vertellen waarom zijn organisatie soms niet meer informatie kan geven. ‘Zodat het publiek weet waarom het gegaan is, zoals het gegaan is.
‘Tot op de dag van vandaag impact’
De dood van Henriquez na een avondje Night at the Park houdt de politie-organisatie ‘nog altijd ongelofelijk bezig’, blijkt ook maandag weer tijdens de presentatie: ‘Tot op de dag van vandaag heeft het nog impact’, vertelt de politiechef. En met het hoger beroep van de veroordeelde agenten in het vooruitzicht zal dat ook voorlopig nog niet voorbij zijn.
OmroepWest 28.09.2018 De nabestaanden van Mitch Henriquez kunnen de namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan niet opvragen bij de civiele rechter. De Hoge Raad heeft vrijdag bepaald dat de familieleden de namen alleen aan de strafrechter kunnen vragen ‘aangezien zij die namen uitsluitend hebben gevraagd met het oog op het strafproces’.
Henriquez overleed na zijn arrestatie in juni 2015 tijdens het muziekfestival Night at the Park in het Haagse Zuiderpark. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees. Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Daarbij maakte de politie grote fouten: Henriquez overleed door zuurstoftekort als gevolg van politiegeweld, onder meer een omstreden nekklem.
Twee van de agenten zijn strafrechtelijk vervolgd en werden eind vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Ze gingen in hoger beroep tegen de veroordeling. Die zaak begint waarschijnlijk op 13 november.
Procedures
De familie van Henriquez heeft tot nu toe tevergeefs vele procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen voor hun rouwverwerking. In het strafproces zijn de namen van de agenten – tijdens het strafproces ‘DH01’ en ‘DH02’ genoemd – ook nooit genoemd, met het oog op hun veiligheid. Ze werden namelijk ernstig bedreigd.
Den HaagFM 28.09.2018 De nabestaanden van Mitch Henriquez kunnen de namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan niet opvragen bij de civiele rechter. De Hoge Raad heeft vrijdag bepaald dat de familieleden de namen alleen aan de strafrechter kunnen vragen.
De familie van Henriquez heeft tot nu toe tevergeefs vele procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen voor hun rouwverwerking. In het strafproces zijn de namen van de agenten – tijdens het strafproces ‘DH01’ en ‘DH02’ genoemd – ook nooit genoemd, met het oog op hun veiligheid. Ze werden namelijk ernstig bedreigd.
Henriquez overleed na zijn arrestatie in juni 2015 tijdens het muziekfestival Night at the Park in het Zuiderpark. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees. Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Daarbij maakte de politie grote fouten, want Henriquez overleed door zuurstoftekort als gevolg van onder meer een omstreden nekklem.
AD 28.09.2018 De nabestaanden van de in 2015 overleden Mitch Henriquez kunnen met hun vraag naar de namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan, niet terecht bij de civiele rechter. De Hoge Raad bepaalde vandaag dat de familieleden de namen alleen aan de strafrechter kunnen vragen ,,aangezien zij die namen uitsluitend hebben gevraagd met het oog op het strafproces”.
Henriquez overleed na zijn arrestatie in juni 2015 tijdens een muziekfestival in Den Haag. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees. Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Twee van hen zijn strafrechtelijk vervolgd en werden eind vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Ze gingen in hoger beroep tegen de veroordeling. Die zaak begint waarschijnlijk eind dit jaar.
De familie van Henriquez heeft tot nu toe tevergeefs vele procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen voor hun rouwverwerking. In het strafproces zijn de namen van de agenten ook nooit genoemd, met het oog op hun veiligheid. Ze werden namelijk ernstig bedreigd.
ANP 28.09.2018 De nabestaanden van de in 2015 overleden Mitch Henriquez kunnen met hun vraag naar de namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan, niet terecht bij de civiele rechter. De Hoge Raad bepaalde vrijdag dat de familieleden de namen alleen aan de strafrechter kunnen vragen ,,aangezien zij die namen uitsluitend hebben gevraagd met het oog op het strafproces”.
Henriquez overleed na zijn arrestatie in juni 2015 tijdens een muziekfestival in Den Haag. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees. Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Twee van hen zijn strafrechtelijk vervolgd en werden eind vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Ze gingen in hoger beroep tegen de veroordeling. Die zaak begint waarschijnlijk eind dit jaar.
De familie van Henriquez heeft tot nu toe tevergeefs vele procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen voor hun rouwverwerking. In het strafproces zijn de namen van de agenten ook nooit genoemd, met het oog op hun veiligheid. Ze werden namelijk ernstig bedreigd.
OmroepWest 08.06.2018 De namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 moeten geheim blijven. Dat adviseert de procureur-generaal de Hoge Raad vrijdag. Het is aan de Hoge Raad om dit onafhankelijk advies te volgen. Wanneer de uitspraak volgt is nog niet duidelijk.
De Arubaan overleed na zijn arrestatie in juni 2015 na een muziekfestival in Den Haag. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees.
Voorwaardelijke celstraf
Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Twee van hen zijn strafrechtelijk vervolgd en zij zijn eind vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Ze gingen in beroep tegen de veroordeling. Die zaak zal waarschijnlijk eind dit jaar beginnen.
Den HaagFM 08.06.2018 De namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 moeten geheim blijven. Dat adviseert de procureur-generaal de Hoge Raad in een vrijdag gepubliceerde conclusie. Het is aan de Hoge Raad om dit onafhankelijk advies te volgen, wanneer de uitspraak volgt is nog niet duidelijk.
De familie van Henriquez heeft tot nu toe tevergeefs vele procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen. De Arubaan overleed na zijn arrestatie in juni 2015 na een muziekfestival in het Zuiderpark. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees.
Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Twee van hen zijn strafrechtelijk vervolgd en zijn eind vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Ze gingen in hoger beroep tegen de veroordeling. Die zaak zal waarschijnlijk eind dit jaar beginnen.. …lees meer
NU 08.06.2018 De namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 moeten geheim blijven. Dat adviseert de procureur-generaal van de Hoge Raad in een vrijdag gepubliceerde conclusie.
Het is aan de Hoge Raad om dit onafhankelijke advies wel of niet te volgen. Wanneer de uitspraak volgt, is nog niet duidelijk.
Nabestaanden van de 42-jarige Henriquez hebben tot nu toe tevergeefs meerdere procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen. Dit deden zij omdat ze zich belemmerd voelden bij hun eigen onderzoek naar de mannen.
Henriquez overleed na zijn arrestatie in juni 2015. De Arubaan had na een muziekfestival in Den Haag tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had. Hij wees daarbij op zijn kruis. Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Zij hebben daarbij geweld gebruikt.
Twee van de vijf agenten zijn na de dood van Henriquez strafrechtelijk vervolgd. Tijdens de rechtszaak besloot de strafrechter hun namen vanwege veiligheidsredenen niet openbaar te maken.
De agenten zijn eind vorig jaar schuldig bevonden aan mishandeling met de dood tot gevolg en veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Volgens de rechter is er een verband tussen de nekklem die de agenten bij de arrestatie hebben toegepast en de dood van Henriquez.
De agenten gingen in hoger beroep tegen de veroordeling. Het hoger beroep dient waarschijnlijk eind dit jaar.
Telegraaf 08.06.2018 De namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 moeten geheim blijven. Dat adviseert de procureur-generaal de Hoge Raad in een vrijdag gepubliceerde conclusie. Het is aan de Hoge Raad om dit onafhankelijk advies te volgen, wanneer de uitspraak volgt is nog niet duidelijk.
De familie van Henriquez heeft tot nu toe tevergeefs vele procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen.
De Arubaan overleed na zijn arrestatie in juni 2015 na een muziekfestival in Den Haag. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees.
Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Twee van hen zijn strafrechtelijk vervolgd en zij zijn eind vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Ze gingen in hoger beroep tegen de veroordeling. Die zaak zal waarschijnlijk eind dit jaar beginnen.
AD 08.06.2018 De namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 moeten geheim blijven. Dat adviseert de procureur-generaal de Hoge Raad in een vandaag gepubliceerde conclusie.
Het is aan de Hoge Raad om dit onafhankelijk advies te volgen. Wanneer de uitspraak volgt is nog niet duidelijk. De familie van Henriquez heeft tot nu toe tevergeefs vele procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen.
De Arubaan overleed na zijn arrestatie in juni 2015 na een muziekfestival in Den Haag. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees.
Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Twee van hen zijn strafrechtelijk vervolgd en zij zijn eind vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Ze gingen in hoger beroep tegen de veroordeling. Die zaak zal waarschijnlijk eind dit jaar beginnen.
OmroepWest 10.11.2017 Maandag start het proces tegen de agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez. De 42-jarige Arubaan werd ruim twee jaar geleden tijdens het Haagse muziekfestival Night at the Park gearresteerd en overleed later door hardhandig optreden van de politie. Twee agenten staan nu voor de rechter omdat zij verdacht worden van doodslag. Dit is er in de tussentijd gebeurd.
27 juni 2015: Mitch Henriquez wordt gearresteerd in het Haagse Zuiderpark, omdat hij zou hebben geroepen dat hij een wapen had. Bij de arrestatie wordt geweld gebruikt.
28 juni 2015: Mitch Henriquez overlijdt zondagavond in het ziekenhuis.
29 juni 2015: Op social media duiken filmpjes op van de arrestatie van Henriquez. Aan de hand van de filmpjes stellen mensen vragen. Overleed Mitch door het gewelddadige optreden van de politie?
29 juni 2015: Minister van Binnenlandse Zaken en Koninklijksrelaties, Ronald Plasterk, belt met Aruba en de Haagse burgemeester Jozias van Aartsen biedt de familie hulp aan. De Haagse Stadspartij wil een onafhankelijk onderzoek naar de cultuur in het Haagse politiekorps.
Betogers tijdens een demonstratie na de dood van Mitch Henriquez in juni 2015(Foto: ANP)
30 juni 2015: De familie brengt voor het eerst een foto naar buiten van Henriquez in het ziekenhuis. Op Aruba wordt hij herdacht tijdens een kerkdienst. In Nederland legt de familie bloemen in het Zuiderparkin Den Haag.
30 juni 2015: Amnesty International vindt het strafrechtelijk onderzoek van de Rijksrecherche onvoldoende. Er zou volgens de organisatie een externe onderzoekscommissie moeten komen, met een uitdrukkelijk mandaat om uit te zoeken of discriminatie een rol heeft gespeeld bij de aanhouding.
1 juli 2015: Het Openbaar Ministerie meldt dat Mitch Henriquez is overleden door zuurstoftekort als gevolg van politiegeweld.
4 juli 2015: Tientallen mensen lopen mee in een stille tocht voor Mitch Henriquez.
8 juli 2015: De chef van de Haagse politie, Paul van Musscher, houdt het niet droog bij de gemeenteraadsvergadering over de dood van Henriquez. Met tranen in zijn ogen onderbreekt hij zijn uitleg. Na een stilte zegt hij: ‘Ik begrijp de emoties die dit oproept. Ook bij mij, zoals u ziet.’ De oppositie in Den Haag heeft tijdens de vergadering forse kritiek op het stadsbestuur en de politie.
8 juli 2015: De Haagse burgemeester Jozias van Aartsen geeft toe dat ook binnen de politie racisme voorkomt. ‘Is de politie structureel racistisch en gewelddadig? Nee. Komt racisme en verkeerd gebruik van geweld voor? Ja’, aldus de burgemeester.
9 juli 2015: De inspectie voor Veiligheid en Justitie onderzoekt de nekklem. Mitch Henriquez overlijdt aan zuurstoftekort dat waarschijnlijk is ontstaan als gevolg van een nekklem.
9 juli 2015: Mitch Henriquez wordt naar zijn laatste rustplaats gebracht op Aruba.
Foto: ANP
6 augustus 2015: De moeder, neef en zussen van Mitch Henriquez nemen advocaat Richard Korver in de arm. Ze willen duidelijkheid over wat zich precies heeft afgespeeld. Ook willlen ze dat de verantwoordelijken voor de rechter verschijnen. ‘Het lijkt alsof er met twee maten gemeten wordt’, aldus Korver.
6 november 2015: Het onderzoeksrapport van de Rijksrecherche concludeert dat Mitch Henriquez inderdaad door politiegeweld om het leven is gekomen. De onderzoekers schrijven over ‘uitwendig mechanisch samendrukkend geweld op de hals’ veroorzaakt door ‘verwurging in het kader van een nekklem’, wat goed kan verklaren ‘dat verstikkingseffecten zijn ontstaan door zuurstoftekort (..) en uiteindelijk overlijden’.
12 januari 2016: Vijf agenten die ervan worden verdacht betrokken te zijn bij de dood van Mitch Henriquez komen eind februari voor het eerst voor de rechter. Het gaat om een zitting achter gesloten deuren. Alle partijen kunnen daar aangeven wat ze nog onderzocht willen zien.
28 juni 2016: In het Haagse Zuiderpark wordt stilgestaan bij het overlijden van Mitch Henriquez. De moeder van Henriquez is speciaal vanuit Aruba naar Nederland gekomen om haar zoon te herdenken.
De moeder van Mitch wordt getroost door een neef. Foto: John van der Tol
17 september 2016: Twee politiewetenschappers concluderen dat er grote fouten zijn gemaakt bij de arrestatie van Mitch Henriquez. Niet alleen door het gebruik van de omstreden nekklem, ook is er te snel geweld gebruikt en te laat medische hulp ingezet.
19 september 2016: Het OM maakt bekend dat twee van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez worden vervolgd.
7 oktober 2016: NRC Handelsblad komt met het bericht dat de vijf agenten die betrokken zijn bij de dood van Mitch Henriquez sowieso niet ontslagen worden. Amnesty International reageert en zegt dat de politie geen respect toont voor de rechtstaat.
7 oktober 2016: Vier van de vijf agenten die betrokken zijn bij de arrestatie van Henriquez hebben zich schuldig gemaakt aan ‘ernstig plichtsverzuim’. Dat concludeert de politie na intern onderzoek. Bij de vijfde agent is ook sprake van plichtsverzuim, maar minder ernstig.
29 oktober 2016: De politie past de training van de omstreden nekklem aan. Agenten worden bewuster gemaakt van de effecten van de klem, ze moeten de klem zelf een keer ondergaan. En een agent moet tijdens de aanhouding letten op het welzijn van de verdachte.
12 november 2016: Op basis van gespreksverslagen van de verhoren van de Rijksrecherche meldt RTL Nieuws dat de agenten die betrokken zijn bij de dood van Mitch Henriquez onvoldoende getraind waren.
15 december 2016: De politie maakt bekend dat twee van de vijf agenten betrokken bij de aanhouding van Mitch Henriquez in het Zuiderpark een voorwaardelijk ontslag van een jaar krijgen.
6 januari 2017: De nabestaanden van Mitch Henriquez spannen een procedure aan om niet twee, maar alsnog alle vijf de agenten vervolgd te krijgen.
20 februari 2017: In de extra beveiligde rechtbank op Schiphol vindt de eerste regiezitting plaats. Er wordt gekeken naar de stand van het onderzoek en een datum geprikt voor de inhoudelijke behandeling. Het is de bedoeling dat de zaak op 6 april behandeld wordt.
27 maart 2017: In opdracht van de advocaten van de twee agenten die vervolgd worden, vertelt een forensisch arts dat Mitch Henriquez mogelijk niet door een nekklem is overleden, maar door een hartstilstand of hartritmestoornissen. De familie van Mitch is uiterst ontstemd over het nieuwe onderzoeksrapport. De rechtszaak wordt uitgesteld.
30 maart 2017: De drie andere agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez worden niet vervolgd, laat het gerechtshof weten.
Zus Lila en moeder Maria praten na over het besluit van het OM twee agenten te vervolgen
31 maart 2017: De nabestaanden van Henriquez eisen dat de namen van de betrokken agenten openbaar gemaakt worden.
6 april 2017: De rechtbank besluit dat het proces in november verdergaat. Een nieuwe deskundige moet in de tussentijd beoordelen waar Mitch Henriquez aan is overleden.
20 april 2017: Het Openbaar Ministerie hoeft de namen van twee agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez niet bekend te maken. In het dossier zijn ze niet met hun eigen naam aangeduid, maar met DH01 en DH02.
27 juni 2017: De voorzieningenrechter in Den Haag beslist dat de namen van de agenten geheim mogen bljven.
30 juni 2017: Familieleden van Mitch Henriquez leggen bloemen in het Haagse Zuiderpark op de plek waar de Arubaan twee jaar geleden werd gearresteerd.
4 juli 2017: Ook het gerechtshof beslist dat de namen van de agenten geheim mogen blijven. Volgens het hof weegt de veiligheid van de agenten zwaarder dan de wens van de familie van Henriquez om de namen te kennen.
13 november: Start proces tegen de twee agenten die betrokken zijn bij de dood van Mitch Henriquez. DH01 en DH02 worden verdacht van doodslag.
OmroepWest 11.04.2017 De Hagenaar die vorig jaar werd opgepakt voor het plakken van ‘opruiende’ posters in de Schilderswijk, moet toch de cel in als het aan het Openbaar Ministerie ligt. Die eiste dinsdag in hoger beroep acht weken gevangenisstraf, waarvan vier voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar.
Eerder sprak de rechter de 21-jarige Hagenaar vrij. Volgens de rechter zijn de teksten niet opruiend. Het OM is het daar niet mee eens en ging in beroep tegen deze uitspraak.
‘Oproep tot opstand’
Volgens het OM roepen de teksten op tot een opstand. De advocaat-generaal: ‘Met de zin “Laat deze zomer een hete zomer worden” wordt niet een meteorologische wens geuit. Hete zomer moet gelezen worden in samenhang met de oproep tot een opstand en ongeregeldheden en dus een oproep tot geweld tegen het openbaar gezag.’
Den HaagFM 11.04.2017 De Hagenaar die vorig jaar werd opgepakt voor het plakken van “opruiende” posters in de Schilderswijk, moet toch de cel in als het aan het Openbaar Ministerie ligt. Die eiste dinsdag in hoger beroep acht weken gevangenisstraf, waarvan vier voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar.
Op de posters stonden teksten als “Laat de zomer een hete zomer worden” en “Weg met de politie en staat, leve de opstand”. De teksten zouden refereren aan de Schilderswijkrellen die vorig jaar zomer uitbraken, nadat de Arubaan Mitch Henriquez (kleine foto) om het leven kwam door politiegeweld.
Eerder sprak de rechter de 21-jarige Hagenaar vrij. Volgens de rechter zijn de teksten niet opruiend. Volgens het OM roepen de teksten op tot een opstand. Het gerechtshof bepaalt over twee weken of de wildplakker de cel in moet.…lees meer
AD 11.04.2017 In hoger beroep is vandaag een onvoorwaardelijke celstraf van vier weken geëist tegen een posterplakker in de Schilderswijk. Volgens het OM maakte de man zich met een oproep tot geweld tegen het gezag schuldig aan opruiing.
De 21-jarige man hing met enkele anderen in april 2016 tientallen pamfletten op in de Schilderswijk en Transvaal. De teksten erop refereerden aan de rellen die waren uitgebroken na de fataal verlopen arrestatie van Arubaan Mitch Henriquez in de zomer van 2015. Die rellen werden ‘een legitieme opstand tegen de politie en de staat’ genoemd. De verspreiders hoopten op een nieuwe ‘hete zomer’. De ‘enige optie’ zou zijn ‘keihard in opstand te komen’.
Aanklager
De politierechter sprak de Hagenaar eerder vrij van opruiing, omdat ze de oproep niet concreet genoeg vond. Het OM ging in hoger beroep. Volgens de aanklager wordt met de zin over de hete zomer niet het weer bedoeld. In combinatie met de oproep tot een opstand is dit, stelt het OM, een oproep tot geweld tegen het gezag. Uitspraak 25 april.
NU 07.01.2017 Fysiek en verbaal geweld tegen agenten op straat is volgens veel politiemedewerkers toegenomen. Geweld zou inmiddels aan de orde van de dag zijn en neemt ook in hevigheid toe. Dat blijkt zaterdag uit een enquête onder 3.500 politiemedewerkers door EenVandaag en drie politiebonden.
Acht op de tien agenten stellen dat het verbale geweld toeneemt, volgens zeven op de tien neemt ook het fysieke geweld toe. De helft van de agenten die regelmatig op straat werkt, zegt zich daar minder veilig te voelen dan twee jaar geleden.
Ruim 80 procent van de ondervraagde politiemedewerkers meent dat zij te weinig middelen tot hun beschikking hebben om effectief op te treden tegen geweld.
Stroomstootwapens
Korpschef Erik Akerboom zei donderdag in gesprek met NU.nl dat de Nederlandse politie op korte termijn gaat experimenteren met stroomstootwapens bij verschillende eenheden binnen de politie.
De aanleiding is de incidenten tijdens de jaarwisseling, toen hulpverleners werden bestookt met stenen en vuurwerk en voor miljoenen aan schade werd aangericht.
“We moeten constateren dat de maatregelen die er nu zijn niet het gewenste effect hebben en gemakkelijke oplossingen liggen niet direct voor het oprapen”, aldus Akerboom. De korpschef zegt de huidige maatregelen tegen het licht te gaan houden.
Verder wil Akerboom medio 2017 grootschalige pilots starten met bodycams.
“Op veel plekken wordt er al mee gewerkt, maar ik vind dat we dat nu ook goed moeten gaan regelen. Dat we niet alleen weten wat het kost, maar ook wat het oplevert. En het is belangrijk wat politiemensen er van vinden en of ze ook merken dat het effect heeft.”
Telegraaf 07.01.2017 Politieagenten ervaren steeds meer verbaal en fysiek geweld op straat tijdens hun werk. Geweld zou inmiddels aan de orde van de dag zijn en neemt ook in hevigheid toe. Dat blijkt zaterdag uit een enquête onder 3500 politiemedewerkers door EenVandaag en drie politiebonden. Agenten pleiten voor het gebruik van tasers en het invoeren van een speciaal tuchtrecht voor de politie.
Acht op de tien agenten stellen dat het verbale geweld toeneemt, volgens zeven op de tien neemt ook het fysieke geweld toe. De helft van de agenten die regelmatig op straat werkt, zegt zich daar minder veilig te voelen dan twee jaar geleden.
Ruim 80 procent van de ondervraagde politiemedewerkers meent dat zij te weinig middelen tot hun beschikking hebben om effectief op te treden tegen geweld. Het tekort aan middelen, mensen en bevoegdheden zorgt er volgens veel agenten voor dat het gezag van de politie wordt aangetast. Velen geven aan dat zij op straat nu soms een stapje terug doen, terwijl ze juist zouden moeten ingrijpen.
Aan het onderzoek deden bijna 3500 agenten mee, van wie er ongeveer 2500 zeiden regelmatig op straat te werken.
Politievakbond ACP kwam eerder deze week met de resultaten van een andere enquête, onder 1700 agenten, over geweld tijdens de jaarwisseling. Donderdag zei korpschef Erik Akerboom dat de politie het gebruik van tasers en bodycams gaat testen, zodat die mogelijk zijn in te zetten tegen relschoppers tijdens de jaarwisseling.
AD 07.01.2017 Politieagenten ervaren steeds meer verbaal en fysiek geweld op straat tijdens hun werk. Geweld zou aan de orde van de dag zijn en neemt ook in hevigheid toe. Dat blijkt uit een enquête onder 3500 politiemedewerkers door EenVandaag en drie politiebonden. Agenten pleiten voor het gebruik van tasers en het invoeren van een speciaal tuchtrecht voor de politie.
Acht op de tien agenten stellen dat het verbale geweld toeneemt, volgens zeven op de tien neemt ook het fysieke geweld toe. De helft van de agenten die regelmatig op straat werkt, zegt zich daar minder veilig te voelen dan twee jaar geleden.
Velen geven aan dat zij op straat nu soms een stapje terug doen, terwijl ze juist zouden moeten ingrijpen
Ruim 80 procent van de ondervraagde politiemedewerkers meent dat zij te weinig middelen tot hun beschikking hebben om effectief op te treden tegen geweld. Het tekort aan middelen, mensen en bevoegdheden zorgt er volgens veel agenten voor dat het gezag van de politie wordt aangetast. Velen geven aan dat zij op straat nu soms een stapje terug doen, terwijl ze juist zouden moeten ingrijpen.
Tasers en bodycams
Aan het onderzoek deden bijna 3500 agenten mee, van wie er ongeveer 2500 zeiden regelmatig op straat te werken.
Politievakbond ACP kwam eerder deze week met de resultaten van een andere enquête, onder 1700 agenten, over geweld tijdens de jaarwisseling. Donderdag zei korpschef Erik Akerboom dat de politie het gebruik van tasers en bodycams gaat testen, zodat die mogelijk zijn in te zetten tegen relschoppers tijdens de jaarwisseling.
Elsevier 06.01.2017 De Nederlandse politie krijgt waarschijnlijk meer middelen om de veiligheid op straat te waarborgen. Het ministerie van Veiligheid en Justitie heroverweegt de inzet van onder meer stroomstootwapens, na geweld rond de jaarwisseling en klachten over minister Ard van der Steur (VVD).
In een interview met NU.nl zegt korpschef Erik Akerboom dat de politie op korte termijn gaat experimenteren met de inzet van tasers en bodycams. Nadat Van der Steur ervan langs kreeg: op Twitter haalden agenten uit naar de minister, wordt opnieuw gekeken naar de middelen die beschikbaar zijn voor agenten en de wetten rond illegaal vuurwerk.
Dialoog na kritiek
‘Soms past het u meer om te zwijgen. Dat is Nu. Middelen om het werk te doen zijn ondermaats en geen politieke steun,’ schreef de chef van het politieteam in Segbroek op Twitter, nadat Ard van der Steur berichtte dat hij het ‘onacceptabel’ vindt dat juist tegen hulpdiensten geweld wordt gebruikt tijdens de jaarwisseling.
Na de Tweet kwam een dialoog op gang tussen Van der Steur en de politievakbonden. Van der Steur was ‘benieuwd’ naar wat de bonden precies zouden willen, terwijl politieagenten en leden van de bonden aangaven ‘niets meer van Van der Steur te verwachten’.
Nu wordt toch gewerkt aan een oplossing. Naar aanleiding van het geweld tijdens de jaarwisseling worden oplossingen gezocht. ‘Het gat tussen vuurwapen en stok wordt als te groot ervaren,’ legt Akerboom de keuze voor de taser-experimenten uit. ‘We zijn benieuwd naar de werking en wanneer we ze [de stroomstootwapens, red.] het beste kunnen gebruiken.’
Zwaardere straffen voor geweld en illegaal vuurwerk
Verder gaat de politie kijken naar het effect van bodycams en worden uitschuifbare wapenstokken in 2018 ingevoerd. Inhoudelijk moet nog veel veranderen, vindt Akerboom. ‘Het gaat ook om hogere strafeisen. Het stuit agenten tegen de borst dat mensen die geweld gebruiken na dagen of een paar weken weer buiten staan.
Daarnaast zou de korpschef graag zien dat illegaal vuurwerk onder de wet wapens en munitie wordt geschaard, waardoor zwaardere straffen kunnen worden uitgedeeld, en politie meer bevoegdheden krijgt. Akerboom hoopt ook dat ouders medeverantwoordelijk worden gemaakt voor de acties van hun kinderen. ‘Veel kinderen gaan met hun ouders illegaal vuurwerk kopen en veel ouders staan met kinderen ’s avonds op straat en dan is het zaak zichzelf en hun kinderen in toom te houden tegen politie en elkaar.’
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
NU 05.01.2017 Politieagenten hebben er geen vertrouwen in dat de politiek de problemen bij de politie gaat aanpakken. Bij de dienst is behoefte aan meer mensen, middelen en bevoegdheden.
Het is voor politiemensen door de tekorten onmogelijk om hun werk veilig te doen, concludeert politiebond ACP op basis van een enquête die door 1.700 politiemensen werd ingevuld.
Geweld tegen hulpverleners krijgt bijzonder veel aandacht tijdens de jaarwisseling, maar volgens ACP krijgt de politie op alle andere dagen ook te maken met geweld.
“Er wordt veel gepraat, maar er zijn weinig daden”, is de strekking van de resultaten van de enquête. De vakbond roept de politiek dringend op maatregelen te nemen. Politiek en openbaar bestuur overvragen de organisatie structureel, stelt ACP.
Mentaliteit
Ook dringen agenten aan op een verandering van mentaliteit in de maatschappij. Er moet op school meer aandacht komen voor waarden en normen. Ook moeten scholieren beter doordrongen raken van hun acties door voorlichting over en confrontatie met de gevolgen van geweld, aldus de vakbond.
Als rechters niet zwaarder willen straffen, dan moeten er minimumstraffen komen, vinden de politiemensen. Bij minderjarigen zou een overtreding van de wet financieel voelbaar moeten zijn voor de ouders.
Behalve een tekort aan mensen is er ook een tekort aan materieel. Uit de enquête blijkt dat er een dringende behoefte is aan tasers, uitschuifbare wapenstokken en bodycams.
Minister
ACP-voorzitter Gerrit van de Kamp verwacht dat minister Ard van der Steur van Justitie stappen gaat zetten. Als dat niet gebeurt, dan laat de bond het er niet bij zitten, zegt Van de Kamp.
”Afgelopen jaar was er veel politie nodig door de enorme migratiestromen, terreurdreiging en allerlei evenementen. Maar het kan niet zo zijn dat er dan bij de jaarwisseling geen mensen genoeg zijn. Als er geen agenten meer bij kunnen komen, zullen het hele jaar door keuzes gemaakt moeten worden. Er zal dan vaker nee gezegd moeten worden bij bepaalde evenementen.”
Telegraaf 05.01.2017 De politievakbond ACP verwacht dat minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie) echt wat gaat doet met de resultaten en voorstellen uit een enquête onder agenten over het geweld tijdens de jaarwisseling. Als dat niet gebeurt, laat de bond het er zeker niet bij zitten, zegt voorzitter Gerrit van de Kamp.
In totaal 1700 agenten deelden hun ervaringen. Daaruit komt naar voren dat zij niet meer geloven dat de politiek iets voor ze gaat doen. „Dat is een harde conclusie. Maar we verwachten dat de minister hier zo snel mogelijk op reageert. Als de politiek ons weer laat zwemmen, dan gaan we ons met de achterban beraden wat we dan kunnen gaan doen”, aldus Van de Kamp.
Volgens Van de Kamp komt uit de enquête ook naar voren dat er tijdens de jaarwisseling te weinig politiemensen beschikbaar waren. „Afgelopen jaar was er veel politie nodig door de enorme migratiestromen, terreurdreiging en allerlei evenementen. Maar het kan niet zo zijn dat er dan bij de jaarwisseling geen mensen genoeg zijn. Als er geen agenten meer bij kunnen komen, zullen het hele jaar door keuzes gemaakt moeten worden. Er zal dan vaker nee gezegd moeten worden bij bepaalde evenementen.”
Elsevier 05.01.2017 Politievakbond ACP ligt overhoop met minister van Justitie Ard van der Steur. Uit een enquête van de vakbond blijkt dat een meerderheid van de politieagenten geen vertrouwen meer heeft in de politiek.
‘Ik schat dat zo’n 90 procent van de agenten aangeeft dat ze helemaal niets meer van politici verwachten. Dat is schokkend,’ zegt ACP-voorzitter Gerrit van de Kamp tegen AD. ‘De politiek in Nederland is losgezongen van het politieapparaat’.
Tweet viel verkeerd
Na Oud en Nieuw uitten agenten zware kritiek op Van der Steur, die eerder dacht agenten een hart onder de riem te steken met een bericht op Twitter. ‘Grote waardering voor de inzet van onze hulpdiensten tijdens jaarwisseling. Onacceptabel dat juist tegen hen geweld wordt gebruikt #handenaf,’ twitterde Van der Steur.
De tweet van minister Van der Steur viel bij de politie helemaal verkeerd. ‘Soms past het U meer om te zwijgen. Dat is Nu. Middelen om het werk te doen zijn ondermaats en geen politieke steun,’ beet de chef van politieteam Segbroek in Den Haag Van der Steur toe in een tweet, die later weer verwijderd werd.
Van der Steur liet naar aanleiding van de politiekritiek via zijn woordvoerder weten ‘benieuwd’ te zijn naar wat de bonden nou precies van hem willen. ‘Wat willen de bonden nou precies als ze om ‘geen woorden maar daden’ verzoeken? Het geweld tegen agenten is onacceptabel en dat willen we niet bagatelliseren,’ zegt de woordvoerder, die de hogere strafeisen voor agenten en andere hulpverleners noemt als voorbeeld. ‘Of de zwaardere straffen ook worden opgelegd is aan de rechter, niet aan ons.’ Verder staat het ministerie volgens de woordvoerder ‘open voor goede ideeën’. Tegelijkertijd zegt hij ook dat er ‘geen nieuwe maatregelen’ in de maak zijn om de politie te helpen.
Veel woorden, weinig daden
‘Er wordt veel gepraat, maar er zijn weinig daden,’ is een veelgehoorde uitspraak. Na het geweld tegen agenten tijdens de afgelopen jaarwisseling heeft de ACP de eigen leden in een enquête gevraagd wat ze verwachten van de politiek. Volgens Van de Kamp verwacht dus zo’n 90 procent ‘helemaal niets meer’.
De meest prangende zaken zouden zijn dat er over het hele jaar een tekort aan middelen, bevoegdheden en mensen is. Dat laatste zou vooral met evenementen als Oud en Nieuw consequenties hebben, wanneer agenten sneller doelwit van geweld zijn, en zou het directe gevolg zijn onder meer de grote migratiestroom en de aanhoudende terreurdreiging.
Momenteel worden er dubbele straffen tegen daders geëist die geweld plegen tegen agenten. Ook wordt er geëxperimenteerd met bodycams. Agenten vinden dit niet genoeg. Ze pleiten via de vakbond voor een boete van minimaal 5.000 euro voor het gooien van vuurwerk naar hulpverleners. En van daders die vaker in de fout gaan, willen ze dat de identiteit openbaar wordt gemaakt. Het zijn in de praktijk vaak minderjarige plegers, dus wil de ACP dat ouders daarvoor financieel aansprakelijk worden gesteld.
De roep om tasers zou onder agenten groot zijn. Vorig jaar besloot de politietop dat agenten daar niet meer worden uitgerust. Wel krijgen ze vanaf 2018 een langere wapenstok.
ACP verwacht naar eigen zeggen dat Van der Steur ‘echt wat gaan doen’ met de resultaten en voorstellen die uit de enquête naar voren komen. Als hij dat niet doet, laat de bond ‘het er niet bij zitten,’ dreigt Van de Kamp. De bond zegt zich dan nog te moeten beraden over wat er precies gedaan kan worden.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier.
AD 05.01.2017 Een grote meerderheid van de politiemensen heeft geen enkel vertrouwen meer in de politiek. Dat blijkt uit een nieuwe enquête van politievakbond ACP onder 1.700 agenten. ,,Er wordt veel gepraat, maar er zijn weinig daden.”
De politiek in Nederland is losgezongen van het politieapparaat, aldus Gerrit van de Kamp.
Na het geweld tegen agenten tijdens de afgelopen jaarwisseling heeft de ACP haar leden in een enquête gevraagd wat zij verwachten van de politiek. ,,Ik schat dat zo’n 90 procent van de agenten aangeeft dat zij helemaal niets meer van politici verwachten”, zegt ACP-voorzitter Gerrit van de Kamp. ,,Dat is schokkend. De politiek in Nederland is losgezongen van het politieapparaat.”
De ondervraagde agenten ervaren over het hele jaar een tekort aan middelen, bevoegdheden en mensen. Dat laatste wreekt zich tijdens oud en nieuw: dan is er een tekort aan agenten op straat, waardoor ze sneller doelwit van geweld zijn. Politiemensen verwachten niet dat minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie de problemen actief oppakt. ,,Er wordt veel gepraat, maar er zijn weinig daden”, zegt een agent in de enquête.
Bodycams
Direct na de jaarwisseling uitten meerdere politiemensen via Twitter al openlijk kritiek op Van der Steur. De woordvoerder van de minister reageerde terughoudend en gaf aan dat er ‘geen nieuwe maatregelen’ in de maak zijn om geweld tegen hulpverleners in te dammen. Tegen daders worden al dubbele straffen geëist en de politie doet een proef met bodycams.
Agenten vinden dat niet genoeg. Ze pleiten voor een boete van minimaal 5.000 euro voor het gooien van vuurwerk naar hulpverleners. Van daders die vaker in de fout gaan, willen ze dat de identiteit openbaar wordt gemaakt. Omdat het vaak om minderjarige geweldplegers gaat, wil de ACP dat ouders financieel aansprakelijk worden gesteld.
De roep onder agenten om tasers is groot. Vorig jaar besloot de politietop dat agenten daar niet mee worden uitgerust. Wel krijgen ze vanaf 2018 een lange wapenstok.Het is niet voor het eerst dat politiebonden klagen over een tekort aan agenten. Uit eerder onderzoek bleek dat wijkagenten te weinig toekomen aan werk in de wijk. In de periode 2017-2020 verdwijnen er ongeveer 1.000 voltijdbanen bij de politie. In totaal telt de politie nu een kleine 51.000 banen.
Trouw 05.01.2017 De politievakbond ACP verwacht dat minister Ard van der Steur van veiligheid en justitie echt wat gaat doet met de resultaten en voorstellen uit een enquête onder agenten over het geweld tijdens de jaarwisseling. Als dat niet gebeurt, laat de bond het er zeker niet bij zitten, zegt voorzitter Gerrit van de Kamp.
Voorzitter Gerrit van de Kamp van de politievakbond ACP.
In totaal 1700 agenten deelden hun ervaringen. Daaruit komt volgens Van der Kamp onder meer naar voren dat zo’n 90 procent niet meer gelooft dat de politiek iets voor hen gaat doen.
“Dat is een harde conclusie. Maar we verwachten dat de minister hier zo snel mogelijk op reageert. Als de politiek ons weer laat zwemmen, dan gaan we ons met de achterban beraden wat we dan kunnen gaan doen”, aldus Van de Kamp.
Deze jaarwisseling was 79 keer sprake van geweld tegen een agent. Bij de vorige Oud en Nieuw waren er 59 van dit soort incidenten. Ook het geweld tegen andere hulpverleners zoals brandweerlieden, ambulancepersoneel en beveiligers nam toe.
Volgens Van de Kamp komt uit de enquête ook naar voren dat er tijdens de jaarwisseling te weinig politiemensen beschikbaar waren.
“Afgelopen jaar was er veel politie nodig door de enorme migratiestromen, terreurdreiging en allerlei evenementen. Maar het kan niet zo zijn dat er dan bij de jaarwisseling geen mensen genoeg zijn. Als er geen agenten meer bij kunnen komen, zullen het hele jaar door keuzes gemaakt moeten worden. Er zal dan vaker nee gezegd moeten worden bij bepaalde evenementen.”
Jaarlijkse risicowedstrijd
Korpschef Erik Akerboom van de nationale politie riep na de jaarwisseling al op tot een ‘brede maatschappelijke discussie’ over geweld tegen hulpverleners en andere overlast tijdens Oud en Nieuw.
Hij noemt de viering voor zijn korps een jaarlijkse “risicowedstrijd die Oud en Nieuw heet”. Hoewel het aantal incidenten dit jaar met 6 procent daalde en de strafbare feiten minder ernstig van aard waren, “hoor je mij niet zeggen dat we op de goede weg zijn”, aldus Akerboom in zijn nieuwjaarsboodschap.
“Zo lang onze collega’s worden bekogeld, zo lang burgers hun auto in vlammen zien opgaan, zo lang we nog miljoenen aan schade veroorzaken, zijn we niet op de goede weg”, meent de korpschef.
Ook minister Van der Steur heeft laten weten dat geweld tegen hulpverleners onacceptabel is. “Daarom eist het Openbaar Ministerie een dubbel zo hoge straf tijdens de jaarwisseling”, zei hij afgelopen zondag via een woordvoerster.
AD 05.01.2017 Tijdens de jaarwisseing zijn meer agenten nodig, maar die zijn er op dit moment niet. Dit zei ACP-voorzitter Gerrit van de Kamp tegen RTL Nieuws. Volgens Van de Kamp zijn veel agenten in de loop van het jaar al ingezet bij asielzoekerscentra en ter bescherming van terreurdreiging.
Politiek en openbaar bestuur overvragen de organisatie, stelt Van De Kamp. ,,Als je in de loop van het jaar ziet dat we te maken hebben met enorme migratiestromen, met terreurdreiging en allerlei evenementen waar veel capaciteit van de politie heen gaat, dan moet je niet raar opkijken dat het tegen het eind van het jaar op is.”
Enquête
Uit een enquête van politievakbond ACP, ingevuld door 1700 agenten, blijkt dat velen al zóveel extra uren hebben gewerkt, dat ze met oud en nieuw niet meer kunnen worden ingezet. ,,De bezetting was totaal uitgekleed”, is één van de reacties.
Volgens Van de Kamp moeten in de politiek keuzes gemaakt worden om dat capaciteitsprobleem op te lossen. Gebeurt dat niet, dan moet de politie zelf keuzes gaan maken, stelt hij.
VK 07.12.2016 De politie gaat vanaf vandaag etnisch profileren te lijf met een klachtenknop in de bestaande politie-app. Hiermee wil de politie beter zicht krijgen op hoe vaak burgers op basis van ‘etnische of religieuze kenmerken’ denken te worden aangehouden. Politievakbonden hebben hun bedenkingen bij de nieuwe functie en verwachten weerstand bij agenten.
Iedereen die een controleklacht heeft, krijgt in de app de vraag: Vindt u dat etnisch geprofileerd bent? De introductie ervan heeft volgens de politie ‘uiteraard te maken met alle aandacht voor onheuse bejegening en etnisch profileren’. Rapper Typhoon en Feyenoord-doelman Kenneth Vermeer voelden zich recentelijk benadeeld, omdat agenten ze op grond van hun huidskleur en hun dure auto aan de kant zouden hebben gezet.
De politie gaf destijds rijkelijk toe dat het etnisch profileren realiteit is onder agenten. Typhoon kreeg openlijk excuses van de politie en minister Van der Steur (Justitie) vroeg hem te helpen bij het bestrijden van etnisch profileren. De nu geïntroduceerde app moet ook bijdragen ‘aan meer bewustzijn en daarmee aan het vergroten van ons vakmanschap’, zegt Peter Slort, portefeuillehouder ‘Diversiteit en De Kracht van het Verschil’ bij de politie.
Voorzitter van de politiebond ACP, Gerrit van de Kamp, zegt te begrijpen dat het korps meer inzicht wil krijgen in de problematiek, maar vindt het jammer dat ze hebben gekozen voor deze vorm. ‘Nu wordt meteen een klacht ingediend’, zegt hij. ‘Dan schiet je in de aanval of de verdediging. Het wordt meteen heel formeel. Als ze hadden gekozen voor een gewone melding, kun je met elkaar in gesprek gaan, kijken of er misschien sprake was van miscommunicatie of een misverstand. Als zo’n gesprek onbevredigend is, kun je alsnog een klacht indienen. Maar nu wordt het meteen op de spits gedreven. Ik denk dat deze app daarom bij veel agenten niet goed zal vallen.’
Na een klacht op de app neemt de Afdeling Veiligheid, Integriteit en Klachten van de betreffende politie-eenheid binnen vijf werkdagen contact op, zodat de burger een toelichting kan geven en informatie krijgt over de vervolgprocedure. Op dit moment is het indienen van een klacht over politieoptreden alleen schriftelijk mogelijk of via een formulier op de website van de politie.
Vice-voorzitter Hans Schoones van politiebond ANPV vindt het jammer dat zij niet zijn betrokken bij de ontwikkeling van de app. Bovendien werkt de huidige klachtenafhandeling bij de politie nu goed volgens hem. ‘Dit zou laagdrempeliger zijn, maar ik ben daar sceptisch over.’
Het succes hangt volgens Schoones af van hoe de klacht wordt beoordeeld. ‘Als er in een bepaalde buurt een duidelijk daderprofiel is bij meerdere tasjesdieven, dan is het jammer voor mensen van bepaalde afkomst die daar op lijken en onschuldig zijn, maar dan mogen wij ze gewoon aanhouden’, zegt Schoones. ‘Dit is geen etnisch profileren.’
Albert Springer, vicevoorzitter van de Nederlandse Politiebond zegt dat het altijd goed is als de politie nadenkt over nieuwe vormen van aangifte doen. ‘Maar je moet niet denken dat dit de oplossing is voor etnisch profileren’, zegt hij. ‘Begin maar eens met meer diversiteit op de werkvloer, voorlichting en maak het onderwerp gemakkelijker bespreekbaar op de werkvloer.’
De politie werkt op dit moment ook aan een technische mogelijkheid om agenten bij het natrekken van een kenteken automatisch informatie te geven over eerdere controles van dat voertuig. Dit systeem is nog in ontwikkeling. Komend voorjaar wordt hiermee proefgedraaid.
NU 07.12.2016 Mensen die menen dat de politie ze vanwege hun uiterlijk onterecht controleert, kunnen dat vanaf woensdag melden via de app van de politie. Die wordt uitgebreid met een formulier voor klachten over het zogeheten etnisch profileren.
De politie hoopt hiermee meer inzicht te krijgen in hoe vaak burgers zich etnisch geprofileerd voelen en of dat terecht is. Het onderwerp werd onlangs weer op de politieke agenda gezet.
Bekende Nederlanders als rapper Typhoon en doelman Kenneth Vermeer van Feyenoord voelden zich benadeeld omdat agenten ze op grond van hun huidskleur en hun dure auto aan de kant hadden gezet.
Typhoon kreeg openlijk excuses van de politie.
Onheus bejegenen
Volgens Peter Slort, bij de politie verantwoordelijk voor het onderwerp diversiteit, heeft deze functie in de app uiteraard te maken met alle aandacht voor onheuse bejegening en etnisch profileren.
“De politie voert dagelijks vele tientallen controles uit. Etnisch profileren komt voor, net als dat de politie ten onrechte van etnisch profileren wordt beschuldigd”, stelt Slort. “Door deze app krijgen we daar beter zicht op, waardoor we gerichter ons vakmanschap kunnen verbeteren.”
Natrekken kenteken
De politie werkt ook aan een technische mogelijkheid om agenten bij het natrekken van een kenteken automatisch informatie te geven over eerdere controles van dat voertuig. Dit systeem is nog in ontwikkeling. Komend voorjaar wordt hiermee proefgedraaid.
De politieleiding heeft al eerder aangegeven het af te keuren dat mensen louter op basis van hun uiterlijk langs de kant worden gezet.
Telegraaf 07.12.2016 Mensen die menen dat de politie ze vanwege hun uiterlijk onterecht controleert, kunnen dat vanaf woensdag melden via de app van de politie. Die wordt uitgebreid met een formulier voor klachten over het zogeheten etnisch profileren.
De politie hoopt hiermee meer inzicht te krijgen in hoe vaak burgers zich etnisch geprofileerd voelen en of dat terecht is. Het onderwerp werd onlangs weer op de politieke agenda gezet. Bekende Nederlanders als rapper Typhoon en doelman Kenneth Vermeer van Feyenoord voelden zich benadeeld omdat agenten ze op grond van hun huidskleur en hun dure auto aan de kant hadden gezet. Typhoon kreeg openlijk excuses van de politie.
Volgens Peter Slort, bij de politie verantwoordelijk voor het onderwerp diversiteit, heeft deze functie in de app uiteraard te maken met alle aandacht voor onheuse bejegening en etnisch profileren. ,,De politie voert dagelijks vele tientallen controles uit. Etnisch profileren komt voor, net als dat de politie ten onrechte van etnisch profileren wordt beschuldigd. Door deze app krijgen we daar beter zicht op, waardoor we gerichter ons vakmanschap kunnen verbeteren.”
De politie werkt ook aan een technische mogelijkheid om agenten bij het natrekken van een kenteken automatisch informatie te geven over eerdere controles van dat voertuig. Dit systeem is nog in ontwikkeling. Komend voorjaar wordt hiermee proefgedraaid.
De politieleiding heeft al eerder aangegeven dat het niet oké is dat mensen louter op basis van hun uiterlijk langs de kant worden gezet.
AD 07.12.2016 Mensen die menen dat de politie ze vanwege hun uiterlijk onterecht controleert, kunnen dat vanaf woensdag melden via de app van de politie. Die wordt uitgebreid met een formulier voor klachten over het zogeheten etnisch profileren.
De politie hoopt hiermee meer inzicht te krijgen in hoe vaak burgers zich etnisch geprofileerd voelen en of dat terecht is. Het onderwerp werd onlangs weer op de politieke agenda gezet. Bekende Nederlanders als rapper Typhoon en doelman Kenneth Vermeer van Feyenoord voelden zich benadeeld omdat agenten ze op grond van hun huidskleur en hun dure auto aan de kant hadden gezet. Typhoon kreeg openlijk excuses van de politie.
Volgens Peter Slort, bij de politie verantwoordelijk voor het onderwerp diversiteit, heeft deze functie in de app uiteraard te maken met alle aandacht voor onheuse bejegening en etnisch profileren. ,,De politie voert dagelijks vele tientallen controles uit. Etnisch profileren komt voor, net als dat de politie ten onrechte van etnisch profileren wordt beschuldigd. Door deze app krijgen we daar beter zicht op, waardoor we gerichter ons vakmanschap kunnen verbeteren.”
Nieuw systeem
De politie werkt ook aan een technische mogelijkheid om agenten bij het natrekken van een kenteken automatisch informatie te geven over eerdere controles van dat voertuig. Dit systeem is nog in ontwikkeling. Komend voorjaar wordt hiermee proefgedraaid.
De politieleiding heeft al eerder aangegeven dat het niet oké is dat mensen louter op basis van hun uiterlijk langs de kant worden gezet.
AD 07.12.2016 Negatieve krantenkoppen over de politie zijn veel agenten een doorn in het oog. Toch lijdt hun imago er niet onder: het vertrouwen van de Nederlandse burger in de politie is nog steeds gigantisch.
Dit verhaal is voor veel dienders een feest van herkenning, aldus Jaap Timmer, politiewetenschapper.
Politieman Frank de Vetter raakt een gevoelige snaar met zijn hartenkreet op Facebook over de wijze waarop politiemensen volgens hem onheus worden bejegend door veel burgers en in de media. Beschuldigingen van racisme, agenten die na geweld voor de rechter moeten verschijnen en gebrekkige rijtraining: de krantenkoppen over de politie zijn de laatste tijd niet fraai.
,,Dit verhaal is voor veel dienders een feest van herkenning”, zegt politiewetenschapper Jaap Timmer van de Vrije Universiteit Amsterdam. ,,De ergernis over negatieve beeldvorming begrijp ik. De politie heeft jaarlijks miljoenen keren contact met burgers en slechts in een klein deel van de gevallen gaat er iets mis. Maar dat staat dan wel groot in de krant.”
Altijd wat te klagen
Toch zijn de zorgen van agent De Vetter absoluut niet nieuw. Al decennialang moppert de politie over gebrek aan waardering en respect bij burgers, media en politiek. ,,Agenten zijn wat dat betreft echte Nederlanders: altijd wat te klagen”, zegt Timmer. ,,Dat zit ingebakken in de cultuur.”
Agenten zijn wat dat betreft echte Nederlanders: altijd wat te klagen. Dat zit ingebakken in de cultuur, aldus Jaap Timmer, politiewetenschapper.
Zo beklaagden dienders zich in 2009 in een enquête van de SP over toenemende agressie en intolerantie in de samenleving. Ook gruwelden ze toen al van lage waardering van het publiek.
Maar wat ook telkens in onderzoeken terugkomt: agenten zijn bevlogen en trots op hun vak. En het beeld dat burgers van politiemensen hebben, is helemaal niet zo slecht. Want jaar na jaar scoort de politie torenhoog in de lijstjes van vertrouwen dat Nederlanders in publieke instanties hebben.
Vertrouwen
Volgens het CBS zet 70 procent de politie zelfs bovenaan het vertrouwenslijstje. Ter vergelijking: het vertrouwen in de pers en in de kerk is met 30 procent het laagst.
Ook als je naar het buitenland kijkt, doet de politie het hier goed. ,,Wie in Nederland in de problemen zit, belt de politie”, zegt Timmer. ,,Dat is in andere landen helemaal niet zo vanzelfsprekend. En daarvoor hoef je niet eens ver weg: in België is het beeld over de politie al een stuk negatiever dan hier.”
Spiegel
Volgens Duits onderzoek is de politie ‘een spiegel van de samenleving’.
Als in een land weinig corruptie en geweld bestaat, is het vertrouwen in de politie daar automatisch hoger. Mede daardoor scoort de Nederlandse politieagent een dikke voldoende.
NU 08.10.2016 Iedere dag worden gemiddeld acht agenten ernstig beledigd. Dat blijkt uit cijfers die het AD heeft opgevraagd bij de Nationale Politie.
Politiemensen worden volgens het AD onder meer uitgescholden voor “eikel”, “vuile hond” of “kankerlijer”.
Agenten deden in de eerste acht maanden van dit jaar ruim tweeduizend keer melding van belediging. Dat aantal is al jaren stabiel. Agenten zouden tegen de afspraak in lang niet altijd aangifte doen.
Hoewel het aantal geregistreerde meldingen niet toeneemt, is er volgens politievakbond ACP wel sprake van meer beledigingen. “Mensen worden mondiger en hebben kortere lontjes. Dat merken agenten op straat”, zegt voorzitter Gerrit van de Kamp tegen het AD.
Agenten doen volgens de ACP-voorzitter meestal pas aangifte of melding als een belediging “écht niet door de beugel kan”. Dan gaat het bijvoorbeeld om opmerkingen over iemands huidskleur, sekse of uiterlijk.
AD 08.10.2016 Elke dag krijgen gemiddeld acht agenten in Nederland een ernstige belediging naar hun hoofd geslingerd. De verwensingen lopen uiteen van ‘eikel’, ‘vuile hond’ tot ‘kankerlijer’. In de eerste acht maanden van dit jaar deden politiemensen ruim 2.000 keer melding van belediging.
Mensen worden mondiger en hebben kortere lontjes. Dat merken agenten op straat, aldus Gerrit van de Kamp, politiebond.
Dat aantal is al jaren stabiel, blijkt uit cijfers die deze krant heeft opgevraagd bij de Nationale Politie. Agenten doen lang niet altijd aangifte, terwijl dat wel de afspraak is.
,,Een agent doet meestal pas melding of aangifte wanneer een belediging écht niet door de beugel kan”, zegt Gerrit van de Kamp, voorzitter van politievakbond ACP. ,,Meestal voelt een agent zich dan persoonlijk geraakt. Denk aan opmerkingen over iemands huidskleur of een scheldpartij waarin sekse of uiterlijk belachelijk wordt gemaakt.”
Korte lontjes
Hoewel het aantal geregistreerde meldingen niet toeneemt, is er volgens Van de Kamp wel sprake van meer beledigingen. ,,Mensen worden mondiger en hebben kortere lontjes. Dat merken agenten op straat.” Dat zegt ook politiesocioloog Jaap Timmer: ,,Voor het minste of geringste krijg je nu een middelvinger.”
Van de Kamp stelt dat het aantal geregistreerde meldingen slechts het topje van de ijsberg is. ,,Kijk alleen maar naar de recente filmpjes van treitervloggers. Je ziet dat politiemensen de volle laag krijgen en lang niet altijd ingrijpen. Maar soms heeft een gesprek dan ook meer effect dan een boete of taakstraf.” Voor het woord ‘eikel’ of ‘kankerhomo’ kunnen boetes van 380 tot 450 euro worden opgelegd.
Onacceptabel
,,Belediging van politiemensen wordt niet getolereerd”, zegt korpschef Erik Akerboom van de Nationale Politie. ,,Het blijft onacceptabel dat agenten tijdens het uitoefenen van hun werk worden uitgescholden. Daarom wordt iedere collega die dit overkomt aangeraden om melding te doen. We pakken deze zaken met prioriteit op.”
VK 05.10.2016 Intuïtie is voor de politie een slechte leidraad’, stond gisteren in deze krant boven een stuk over etnisch profileren van vermeende wetsovertreders. Met andere woorden: mensen, behorend tot een etnische minderheid, worden door de politie ‘onevenredig vaak’ gecontroleerd. Of dat ‘onevenredig vaak’ in een getal of in een formule is uit te drukken, weet ik niet. In elk geval zou je het moeten koppelen aan de misdaadcijfers van autochtonen en allochtonen.
In een versimpeld voorbeeld bedoel ik dit: van alle gevangenen in Nederland is ongeveer 94 procent man en 6 procent vrouw. Ware ik een politieagent dan zou dus ik 16 keer zo vaak een man aanhouden als een vrouw. Houd ik daarentegen 21 keer zo vaak een man aan dan ben ik onevenredig bezig en zouden mannen zich terecht kunnen beklagen bij de politie.
Aangezien ik mannen daar nooit over hoor, neem ik aan dat de huidige praktijk ongeveer de juiste verhouding weerspiegelt. Ook is het mogelijk dat die vermeende disbalans mannen helemaal niet interesseert, omdat ze het juist te druk hebben met het zetten van een ramkraak.
In principe kun je ook uitrekenen hoe groot de kans is dat iemand ten onrechte wordt aangehouden. Dat is een vrij ingewikkelde berekening, waarbij je de criminaliteitscijfers moet betrekken, die je dan weer kunt uitsplitsen naar de verschillende bevolkingsgroepen.
Ooit reed de politie zelf in een Porsche, maar die tijd is voorbij
Een regelrechte breinbreker, terwijl ondertussen die twee agenten in hun tot politiewagen omgebouwde Volkswagen zitten te wachten op de crimineel die in zijn Porsche langsscheurt. Ooit reed de politie zelf in een Porsche, maar die tijd is voorbij. Dus ga er als agent maar aan staan. Je moet in a split second een beslissing nemen.
Ergens las ik dat in drie van de twintig gevallen de aanhouding terecht was en dat 9 procent van de controles leidt tot een arrestatie. Die cijfers werden als zeer laag gepresenteerd, maar zijn ze niet verschrikkelijk hoog?
Er zijn meer Nederlanders, vermoed ik, dan staatsloten. Aan de Staatsloterij doe ik elke maand mee, maar ik win nooit wat, terwijl die politieagenten toch regelmatig scoren met een terechte arrestatie.
De aanzet is goed, maar men heeft geen tijd om de handeling te controleren
Het voorgaande is niet alleen grappig bedoeld. Wat heeft die politieman meer dan zijn intuïtie? En uiteindelijk nog belangrijker: wat is intuïtie eigenlijk?
Op internet claimen verschillende auteurs de uitspraak: ‘Intuïtie is verstand dat haast heeft.’ Intuïtie zou dus een rationele beslissing zijn, die onder grote tijdsdruk wordt genomen, vandaar dat het toch regelmatig fout gaat. De aanzet is goed, maar men heeft geen tijd om de handeling te controleren.
Door de haast krijgen ook de onbewuste vooroordelen een kans. Er vindt dan een heftige vechtpartij plaats tussen de ratio die zegt dat Marokkanen oververtegenwoordigd zijn in de criminaliteitscijfers en het geweten – wat dat ook moge zijn – dat zegt dat je niemand mag beoordelen op zijn afkomst. De uitkomst noemen wij intuïtie.
Aan het maken van berekeningen komen wij helemaal niet toe
Volgens de filosoof Douglas Hofstadter zijn bijna al onze dagelijkse handelingen gebaseerd op intuïtie: van het kopje koffie dat wij zo neerzetten dat het niet omvalt tot de wijze waarop wij een drukke straat oversteken. Hij spreekt van een ‘intuïtieve fysica’, die ons ervoor behoedt dat de koffie over onze broek valt en dat wij door een stoomwals worden overreden.
Aan het maken van berekeningen komen wij helemaal niet toe. We weten zonder het raadplegen van een zakjapanner hoe wij die stoomwals moeten ontwijken, zelfs als wij nooit eerder in een situatie met een stoomwals verzeild zijn geraakt. Zeker, het gaat weleens mis. Dan moet onze broek naar de stomerij of zijn wij zo plat als een dubbeltje, maar het wonder is dat het veel vaker goed gaat.
De liefde is niet denkbaar zonder intuïtie en mijn beste vriend werd mijn beste vriend, omdat mijn neus zei dat hij mijn beste vriend moest zijn
Ons hele handelen wordt gedragen door intuïtie. Dat de mens nog niet alle schaakpartijen van de computer verliest, komt door zijn intuïtie. Dat ik in een boekwindel met een grote boog om een boek van Kluun heen loop, ligt aan mijn intuïtie. De liefde is niet denkbaar zonder intuïtie en mijn beste vriend werd mijn beste vriend, omdat mijn neus zei dat hij mijn beste vriend moest zijn. Kennelijk zetelt de intuïtie niet alleen in het brein en in het hart, maar ook in de neus.
Alles bij elkaar meen ik dat wij in dezen enigszins terughoudend moeten zijn met kritiek op de politie. Wie foutloos de criminelen eruit haalt, moet de Procureur-Generaal van Nederland worden. Agenten zouden weleens meer te goeder trouw kunnen zijn dan wij denken, tenminste dat zegt mijn intuïtie.
NU 04.10.2016 Minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie) denkt niet dat het invoeren van stopformulieren een effectief middel is om etnisch profileren door agenten tegen te gaan.
Uit onderzoek blijkt, zo schrijft de minister dinsdag aan de Kamer, dat het gebruik van stopformulieren “de disproportionaliteit bij staandehoudingen” van minderheden niet vermindert.
Wel kan het registreren van de etniciteit bij agenten bijdragen aan de bewustwording van etnisch profileren door de politie.
Onderzoek
Uit een maandag verschenen studie van Politie & Wetenschap blijkt dat allochtonen vaak ten onrechte worden staande gehouden. Een op de drie agenten doet dit aan de hand van een vermoeden dat gestoeld is op stereotyperingen. In slechts 9 procent van de gevallen leidt een controle ook tot een aanhouding.
De onderzoekers stellen dat etnisch profileren “onbedoeld bijdraagt aan de ongelijkheid in de samenleving”. Ook zou de politie onderschatten wat de maatschappelijke kosten zijn van het systematisch onterecht aanhouden van minderheden in Nederland.
Vertrouwen
Van der Steur schrijft in reactie op het rapport dat “het voorkomen van etnisch profileren – al dan niet onbewust of incidenteel – [van] cruciaal belang [is] voor de legitimiteit van het optreden van de politie, het maatschappelijk vertrouwen van een ieder in de politie en effectief politieoptreden.”
Hij ontkent het bestaan van het probleem niet, maar ziet vooralsnog geen trend bij de politie. Hij wijst in de brief op de maatregelen die de politie neemt om tot meer bewustwording te komen.
“Zo is de aandacht voor diversiteit en discriminatie in het basispolitieonderwijs versterkt”, schrijft de minister. “In de eenheden worden trainingen en workshops gegeven en activiteiten verricht om de bejegening en verbinding met de samenleving te versterken.”
Ook wordt er ingezet op meer diversiteit bij de politie en daar wordt vooruitgang geboekt. “Het instroompercentage van niet-westerse allochtonen is in 2016 verdubbeld ten opzichte van 2013.”
RTVWEST 03.10.2016 ‘Louter op basis van zijn of haar uiterlijk iemand langs de kant zetten, deugt niet, is onprofessioneel, niet effectief en ondermijnt het vertrouwen van burgers in de politie.’ Daarmee reageert de politieleiding op een onderzoek waaruit blijkt dat politieagenten vaak ten onrechte allochtonen staande houden.
In bijna 40 procent van de gevallen zijn de controles niet ‘objectief en redelijk’ te rechtvaardigen. Intuïtie en stereotypering spelen een rol bij aanhoudingen die gebeuren op basis van een vermoeden van een strafbaar feit. Er is echter geen sprake van bewuste discriminatie, staat in het rapport met onderzoeksresultaten van het onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap.
Agenten willen boeven vangen en gebruiken daar stereotypen voor. Dit wordt bewust en onbewust aangemoedigd door het politie- en veiligheidsbeleid. De onderzoekers geven verder aan dat een politieagent die ‘etnisch profileert’ onbedoeld bijdraagt aan ongelijkheid in de samenleving. Daarom zou de politie dit complexe vraagstuk met voorrang moeten aanpakken.
‘Vakmanschap vergroten’
‘Het antwoord op deze problematiek ligt voor het korps niet in het inperken van de professionele ruimte van de politiemensen’, meent de politie. ‘Het antwoord ligt in het vergroten van hun vakmanschap.’
De politieleiding zegt dan ook de ‘gefundeerde inzichten’ van het onderzoek ter harte te nemen. ‘Profileren hoort bij het politievak, maar dat moet gebeuren op basis van een combinatie van factoren. Zoals tijd, locatie, voertuig en daderprofiel. In die context kunnen iemands uiterlijke kenmerken uiteraard relevant zijn.’
Cursus
Er komt een speciale cursus die bijdraagt aan meer bewustzijn ‘hoe de valkuil van etnisch profileren werkt’, aldus de politie. ‘Deze cursus reikt ook alternatieven aan hoe agenten kunnen reageren op bepaalde situaties.’
De politie stelt verder nog dit jaar een code vast voor bewust en beter selecteren van mensen die staande worden gehouden. ‘Deze code maakt duidelijk welke professionele norm de politie hanteert bij controles en hoe zij in zo’n situatie met burgers om wil gaan.’
Den HaagFM 3.10.2016 “Louter op basis van zijn of haar uiterlijk iemand langs de kant zetten, deugt niet, is onprofessioneel, niet effectief en ondermijnt het vertrouwen van burgers in de politie.” Daarmee reageert de politieleiding op een onderzoek waaruit blijkt dat politieagenten vaak ten onrechte allochtonen staande houden. In Den Haag wordt hier al enkele jaren over geklaagd, vooral door jongeren uit de Schilderswijk.
In bijna veertig procent van de gevallen zijn de controles niet “objectief en redelijk” te rechtvaardigen, staat in het onderzoek. Agenten vertrouwen te veel op hun intuïtie en beseffen niet dat hun vooroordelen ook een rol kunnen spelen. De onderzoekers van adviesbureau Twynstra Gudde geven aan dat een politieagent die ‘etnisch profileert’ onbedoeld bijdraagt aan ongelijkheid in de samenleving. Daarom zou de politie dit complexe vraagstuk met voorrang moeten aanpakken.
Er komt daarom een speciale cursus die bijdraagt aan meer bewustzijn “hoe de valkuil van etnisch profileren werkt”, aldus de politie. “Deze cursus reikt ook alternatieven aan hoe agenten kunnen reageren op bepaalde situaties.” Ook komt er een gedragscode voor het selecteren van mensen die staande worden gehouden. …lees meer
RTVWEST 03.10.2016 Politieagenten houden vaak ten onrechte allochtonen staande. In bijna 40 procent van de gevallen zijn de controles niet ‘objectief en redelijk’ te rechtvaardigen. Intuïtie en stereotypering spelen een rol bij aanhoudingen die gebeuren op basis van een vermoeden van een strafbaar feit. Er is echter geen sprake van bewuste discriminatie.
Dit blijkt uit het rapport in het kader van het onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap. De onderzoekers van het adviesbureau Twynstra Gudde hebben hierbij het politieoptreden in kaart gebracht door in totaal dertig diensten mee te draaien in vier basisteams.
Agenten willen boeven vangen en gebruiken daar stereotypen voor. Dit wordt bewust en onbewust aangemoedigd door het politie- en veiligheidsbeleid. De onderzoekers geven aan dat een politie die etnisch profileert onbedoeld bijdraagt aan ongelijkheid in de samenleving. Daarom zou de politie dit complexe vraagstuk met voorrang moeten aanpakken.
Elsevier 03.10.2016 Allochtone Nederlanders worden relatief vaak gecontroleerd door de politie, volgens onderzoekers vaak ten onrechte. Agenten verdedigen zich door te wijzen naar criminaliteitscijfers: allochtone Nederlanders begaan ook relatief veel vaker misdaden.
Onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap bekeek een groot aantal pro-actieve politiecontroles, waarbij agenten zelf selecteren wie ze controleren. Ruim de helft van de onderzochte controles richtte zich op allochtonen, schrijven de onderzoekers. In veertig procent van die gevallen bleek een staandehouding onterecht, omdat er geen sprake van crimineel gedrag was.
Het rapport acht het bewezen dat ‘etnisch profileren’ voorkomt. De onderzoekers geven aan dat een politie die etnisch profileert ‘onbedoeld bijdraagt aan ongelijkheid in de samenleving’. Etnische minderheden zouden zich ‘gediscrimineerd’ voelen door de politie. De politietop en minister Ard van der Steur (Justitie, VVD) houden juist vol dat er niet structureel sprake is van etnisch profileren.
Allochtonen begaan ook veel vaker misdaden
Agenten vinden ‘stereotypering’ in veel gevallen terecht. Volgens de onderzoekers ‘verwijzen ze naar hun ervaringen in het politiewerk en naar de informatie die zij over criminaliteitsplegers krijgen aangereikt’. Uit die cijfers blijkt dat allochtonen al jarenlang oververtegenwoordigd zijn in de criminaliteitsstatistieken.
Van alle 196.300 verdachte misdrijven in Nederland in 2015 werden er 93.880 begaan door allochtonen (47,8%), aldus het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het aandeel allochtone inwoners in Nederland is echter veel lager: 22 procent.
Vooral Marokkanen en Antilianen tonen vaak crimineel gedrag Bepaalde groepen komen zeer vaak in de criminaliteit terecht. Zo steken Marokkanen (3,94 procent verdacht van een misdaad in 2015) en Antillianen (4,6%) er duidelijk bovenuit. Ook relatief veel Turken (2,3 procent) belanden in de criminaliteit, in vergelijking met de autochtone bevolking (0,76 procent).
De onderzoekers geven aan dat de politiecontroles ook bij autochtone burgers niet altijd terecht is. ‘Ook binnen de etnische meerderheid wordt geprofileerd en worden burgers zonder objectieve en redelijke rechtvaardiging staandegehouden.’
Politie en Wetenschap roept op om politieprofilering ‘met voorrang aan te pakken’. De politietop reageerde maandag dat iemand ‘op basis van zijn of haar uiterlijk iemand langs de kant zetten, niet deugt’. Het is onprofessioneel, niet effectief en ondermijnt het vertrouwen van burgers in de politie.’
Emile Kossen (1992) is sinds september 2015 online redacteur bij Elsevier. Portefeuilles/interesses Verenigde Staten Latijns-Amerika Politiek Media
VK 03.10.2016 Volgens minister Van der Steur (Veiligheid & Justitie) en de politietop is etnisch profileren door agenten geen structureel probleem, maar nieuw onderzoek trekt dat in twijfel. Bijna 40 procent van de proactieve controles van mensen met een niet-Nederlands voorkomen is niet ‘objectief en redelijk’ te rechtvaardigen.
‘We rijden achter een witte Volkswagen Golf als hij zegt: ‘Zo’n auto, een GTI, dat is het voorbeeld. Er zit een Marokkaanse jongen in. Ik zal hem even controleren. Als dit door de straat rijdt, is dat een voorbeeld voor die jonge gasten.’ Nadat Frans een stopteken heeft gegeven, zie ik de jongen uitstappen. Hij heeft blonde haren. Frans vraagt naar rij- en kentekenbewijs. ‘Is deze auto van u?’ ‘Nee, van mijn vader.’ Frans is snel klaar: ‘In orde. Fijne dag nog.’ Tegen mij in de auto: ‘Nee, geen Marokkaanse jongen. Grotenhuijs, de rijke tak.’
De lat moet omhoog. Dat is de voornaamste conclusie van de politiewetenschappers die zo’n 240 uur op de achterbank van een politieauto doorbrachten voor hun onderzoek naar ‘proactieve controles’. Bij deze controles houden agenten mensen op eigen initiatief en op basis van vermoedens staande, waardoor objectieve aanwijzingen en subjectieve gevoelens vaak door elkaar lopen. Gevraagd naar de reden van een staandehouding verwijzen agenten vaak naar ‘instinct’ of ‘intuïtie’, zeggen de onderzoekers. Het ‘onderbuikgevoel’ maakte de situatie verdacht.
Onevenredig vaak
‘Huidskleur mag behandeling niet beïnvloeden‘ (+)
Dwight van van de Vijver (33), wijkagent in Utrecht, hulpofficier en docent ethische dilemma’s aan de Politieacademie, over etnisch profileren.
Uit het onderzoek blijkt voor het eerst dat etnische minderheden in Nederland onevenredig vaak worden gecontroleerd. Bij meer dan de helft van de staandehoudingen waren een of meer burgers met een niet-Nederlands voorkomen betrokken, terwijl maar 23 procent van de inwoners van de wijken waar de controles plaatsvonden als niet-westers stond geregistreerd.
In de Randstad is dat percentage nog hoger: daar was bij 92 procent van de controles een ‘buitenlands’ ogende burger betrokken, tegenover 41 procent niet-westerse Nederlanders in de populatie. Minister Van der Steur beschouwt etnisch profileren ook na dit onderzoek nog steeds niet als structureel probleem, maar laat wel weten dat er ‘structurele maatregelen’ komen (zie kader).
Proactieve controles treffen niet alleen onevenredig vaak etnische minderheden, maar zijn ook vaak onnodig, toont het onderzoek aan. De ‘opbrengst’ van staandehoudingen is door de bank genomen gering, ook bij controles van autochtone Nederlanders. Zo’n 33 procent van de controles leverde ‘iets’ op (vaak informatie), slechts 9 procent resulteerde in een aanhouding.
Van de controles van mensen met een niet-Nederlands voorkomen was bijna 40 procent niet ‘objectief en redelijk’ te rechtvaardigen. Agenten die het net groot uitgooien zijn hoogstwaarschijnlijk niet effectiever dan collega’s die gerichter controleren, zegt onderzoeker Wouter Landman. ‘En dat geeft te denken over de criteria om iemand staande te houden. Er is te vaak te weinig voor nodig.’
Gerichter en zorgvuldiger profileren
Ze zien het als een tijdelijk ongemak voor burgers, terwijl het voor degene die het ondergaat heel ingrijpend kan zijn, aldus Wouter Landman, onderzoeker.
‘Je mag het eigenlijk niet zeggen, maar…’ was volgens de onderzoekers een veelgebruikte zin onder agenten met wie ze meereden. ‘Je mag het eigenlijk niet zeggen, maar ze zijn nu eenmaal vaker dader.’ ‘Je mag het eigenlijk niet zeggen: Marokkaantjes. Het is puur de combinatie […] Van Marokkaantjes in een Volkswagen Golf.’ ‘Je mag niet in hokjes denken, maar het komt ergens vandaan. Dat is onze ervaring.
Dus kijk waar ons beeld vandaan komt.’ Een kip-ei verhaal, bevestigt politiewetenschapper Landman. ‘Agenten geven aan dat zij bij briefings en in het strafrechtsysteem veel vaker etnische minderheden tegenkomen, en dat klopt ook wel. Maar ja, aan de andere kant: zij zijn zelf deels verantwoordelijk voor die cijfers, doordat ze selectief kunnen zijn wanneer ze op optreden. Wetenschappelijke onderzoeken spreken elkaar geregeld tegen over afkomst en criminaliteit. We weten het niet precies.’
In de tussentijd moeten agenten in elk geval gerichter en zorgvuldiger profileren, bepleiten de onderzoekers, want zij onderschatten de gevolgen. Voor agenten behoren controles tot de dagelijkse routine, zegt Landman. Tot de orde van de dag. ‘Ze zien het als een tijdelijk ongemak voor burgers, terwijl het voor degene die het ondergaat heel ingrijpend kan zijn en voor een verwijdering tussen burgers en politie kan zorgen. Agenten staan nauwelijks stil bij de sociale en maatschappelijke gevolgen.’
Vertrouwen in politie en rechtsstaat
Controle Alt Delete, een organisatie die etnisch profileren wil tegengaan, wijst op de overeenkomsten tussen dit rapport en eerder onderzoek in Amsterdam. Toen en ook nu wordt melding gemaakt van de manier waarop politieagenten etnische minder- én meerderheden bespreken, en hoe die verweven is met criminaliteit. Termen als ‘petjesvolk’, ‘Marokkaantjes’, ‘zigeuners’, ‘Oostblokkers’, ‘Polen’ en ‘Turken’, ‘junks’, ‘tokkies’, ‘kampers’, ‘plot’n volk’, ‘kakkerlakken’, ‘(foute) gasten’ en ‘eencelligen’ kwamen tijdens het veldwerk allemaal voorbij.
Agenten horen niet zo over burgers te praten, vindt woordvoerder Jair Schalkwijk. ‘Voor ons is het heel simpel: bij slechts één van de 57 proactieve controles is ter plekke een strafbaar feit ontdekt. Al die andere keren raakte het vertrouwen van mensen in de politie en de rechtsstaat onnodig beschadigd. Politie zou er moeten zijn om je beschermen. Dit onderzoek bewijst: de onderbuik is kapot.’
Geen stopformulier, wel maatregelen
De politie en minister Van der Steur voelen niks voor een stopformulier tegen etnisch profileren, lieten ze maandag weten.
Deze maatregelen gaan ze wel nemen:
• Er komt een cursus voor meer bewustzijn over ‘de valkuil’ van etnisch profileren.
• De politie breidt haar app uit met de mogelijkheid om eenvoudiger te melden dat een staandehouding onterecht was.
• De politie stelt een gedragscode op hoe agenten bij controles met burgers moeten omgaan.
• Er komt techniek waarmee agenten snel kunnen zien dat een persoon of kenteken al eerder door collega’s is gecontroleerd.
• In elke politie-eenheid gaat een aangewezen medewerker zich richten op het thema etnisch profileren.
• De politie vergroot de diversiteit binnen het korps.
Trouw 03.10.2016 Politieagenten vinden etnisch profileren een onmisbaar onderdeel van hun werk. Niet omdat ze racistisch zijn, maar omdat ze boeven willen vangen en daar stereotypen voor gebruiken. Afkomst speelt daarin een belangrijke rol, al delen agenten mensen op straat niet alleen langs etnische lijnen in. Ook in de autochtone meerderheid onderscheiden ze ‘nette burgers’ van ‘foute gasten’.
In bijna veertig procent van de gevallen was de controle niet ‘objectief en redelijk’ te rechtvaardigen
Dat blijkt uit de studie ‘Boeven vangen’ van het Programma Politie en Wetenschap, die vandaag verschijnt. De studie werd uitgevoerd door Wouter Landman van adviesbureau Twynstra Gudde en Lianne Kleijer-Kool van de Hogeschool Utrecht.
Allochtonen worden onevenredig vaak gecontroleerd. De onderzoekers vergezelden politieteams in wijken waar gemiddeld veertig procent van de bevolking tot een etnische minderheid behoorde. Bij de staandehoudingen was dat zestig procent.
Die oververtegenwoordiging hoeft niet onterecht te zijn. Agenten kunnen goede redenen hebben om allochtonen er uit te pikken, bijvoorbeeld omdat er sprake is van gedrag dat past bij het plegen van een bepaald delict. Zulke redenen blijken er lang niet altijd te zijn. In bijna veertig procent van de gevallen waarin allochtonen werden gecontroleerd op basis van een vermoeden van een strafbaar feit, was de controle niet ‘objectief en redelijk’ te rechtvaardigen.
Gevoelig
Het zijn bevindingen die gevoelig liggen: de politietop en minister Van der Steur ontkennen dat er bij het handelen van agenten op straat structureel sprake is van etnisch profileren – het disproportioneel selecteren en staande houden van mensen van allochtone komaf zonder goede rechtvaardiging. Al enkele jaren woedt hierover een maatschappelijk debat. De nieuwe studie toont aan dat het bij etnisch profileren niet om een paar incidenten gaat, maar dat het verweven is met de manier waarop agenten hun vak zien en beoefenen.
Zelf vinden agenten het terecht dat ze profileren: burgers die aan hun stereotypen voldoen zijn oververtegenwoordigd in de criminaliteitscijfers zeggen ze.
Het onderzoek gaat over ‘proactief’ politiewerk in den brede. Dat houdt in: alle gevallen waarbij agenten los van meldingen ingrijpen in het leven van burgers. De twee politiewetenschappers liepen van juni 2015 tot en met januari 2016 mee met vier basisteams in twee regionale politie-eenheden. Ze probeerden een landelijk beeld te krijgen en keken mee in de Randstad, een middelgrote provinciestad en op het platteland.
Agenten mogen op basis van eigen inschattingen op straat ingrijpen. Dit is hun ‘discretionaire ruimte’. Verkeersovertredingen vormen het gros van de gevallen waar agenten op eigen initiatief achteraan gaan. Agenten proberen ook los van wetsovertredingen of duidelijk verdachte gedragingen in te schatten of mensen een risico vormen. Een grijs gebied waarin stereotypen hulp bieden. Agenten worden in hun proactieve houding geprikkeld, schrijven de auteurs, door een maatschappelijk klimaat waarin controle en risicopreventie steeds belangrijker zijn.
Terecht
Zelf vinden agenten het terecht dat ze profileren: burgers die aan hun stereotypen voldoen zijn oververtegenwoordigd in de criminaliteitscijfers, zeggen ze. Door alle kritiek op etnisch profileren hebben ze het gevoel dat ze zich steeds minder mogen uitspreken. Een zin die de onderzoekers vaak hoorden was: “Je mag het eigenlijk niet zeggen, maar…”
Agenten verschillen onderling in hoe snel ze iemand verdenken of controleren. Ook per team zijn er verschillende culturen, en dat maakt uit, constateren de onderzoekers. Wel domineert grosso modo het type agent dat ze omschrijven als ‘ongerichte boevenvanger’. Zo’n agent vaart op zijn intuïtie en legt de lat laag om tot een staandehouding over te gaan. Hij gooit het net zo breed mogelijk uit.
Niet iedere agent neemt de moeite om mensen uit te leggen waarom ze worden gecontroleerd
Vangt hij daar veel boeven mee?
De onderzoekers vinden van niet. Het is hun belangrijkste kritiekpunt. Zelfs als je effectiviteit breed definieert, levert maar 33 procent van de proactieve controles ‘iets’ op, bijvoorbeeld nuttige informatie. Slechts 9 procent leidt tot een aanhouding.
Overschatting
Agenten hebben zelf een ‘aanzienlijk positiever’ beeld van wat hun proactieve werk oplevert. Volgens de onderzoekers overschatten ze hun eigen inschattingsvermogen en professionele intuïtie. Tegelijkertijd onderschatten ze de maatschappelijke kosten van hun controles. Ze zijn zich ‘niet of nauwelijks’ bewust van de impact ervan op burgers en zien hun ingrijpen als een vorm van tijdelijk ongemak of vervelende onderbreking, “die eigenlijk vooral potentiële boeven ‘raakt’ (want men is ervan overtuigd vaak ‘goed te zitten’)”.
Niet iedere agent neemt de moeite om mensen uit te leggen waarom ze worden gecontroleerd. Bij profileren is dat ook lastig, schrijven de onderzoekers. ‘Eerlijk zijn richting burgers’ leidt in die gevallen tot een ‘problematische en voor burgers vermoedelijk onacceptabele situatie’.
Het contact tussen agenten en burgers verloopt in de regel rustig en vriendelijk. Bij jongemannen uit migrantengroepen in de Randstad is dat anders. Agenten krijgen hier vaak het verwijt te discrimineren. Gebeurtenissen in het nieuws dragen bij aan de gespannen verhoudingen. ‘Het idee dat er sprake is van onrechtvaardigheid’ roept bij de jongeren ‘vijandigheid’ op, wat leidt tot een meer autoritaire houding van de politie. Wat het beeld van discriminatie weer bevestigt: een ‘vicieuze cirkel met een escalerend effect’.
Telegraaf 03.10.2016 „Louter op basis van zijn of haar uiterlijk iemand langs de kant zetten, deugt niet, is onprofessioneel, niet effectief en ondermijnt het vertrouwen van burgers in de politie.” Daarmee reageert de politieleiding op een onderzoek waaruit blijkt dat politieagenten vaak ten onrechte allochtonen staande houden.
In bijna 40 procent van de gevallen zijn de controles niet „objectief en redelijk” te rechtvaardigen. Intuïtie en stereotypering spelen een rol bij aanhoudingen die gebeuren op basis van een vermoeden van een strafbaar feit. Er is echter geen sprake van bewuste discriminatie, staat in het rapport met onderzoeksresultaten van het onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap.
Agenten willen boeven vangen en gebruiken daar stereotypen voor. Dit wordt bewust en onbewust aangemoedigd door het politie- en veiligheidsbeleid. De onderzoekers geven verder aan dat een politieagent die ’etnisch profileert’ onbedoeld bijdraagt aan ongelijkheid in de samenleving. Daarom zou de politie dit complexe vraagstuk met voorrang moeten aanpakken.
„Het antwoord op deze problematiek ligt voor het korps niet in het inperken van de professionele ruimte van de politiemensen”, meent de politie. „Het antwoord ligt in het vergroten van hun vakmanschap.”
De politieleiding zegt dan ook de „gefundeerde inzichten” van het onderzoek ter harte te nemen. „Profileren hoort bij het politievak, maar dat moet gebeuren op basis van een combinatie van factoren. Zoals tijd, locatie, voertuig en daderprofiel. In die context kunnen iemands uiterlijke kenmerken uiteraard relevant zijn.”
Er komt een speciale cursus die bijdraagt aan meer bewustzijn „hoe de valkuil van etnisch profileren werkt”, aldus de politie. „Deze cursus reikt ook alternatieven aan hoe agenten kunnen reageren op bepaalde situaties.” De politie stelt verder nog dit jaar een code vast voor bewust en beter selecteren van mensen die staande worden gehouden. „Deze code maakt duidelijk welke professionele norm de politie hanteert bij controles en hoe zij in zo’n situatie met burgers om wil gaan.”
NU 03.10.2016 Allochtonen worden onevenredig vaak gecontroleerd door de politie. In veel gevallen is dat ten onrechte, zo blijkt uit een studie van Politie & Wetenschap die maandag is verschenen.
Een op de drie onderzochte politiecontroles zou gebaseerd zijn op een vermoeden van een agent dat er iets aan de hand is. Agenten gebruiken daar stereotyperingen voor.
“Zij rechtvaardigen het gebruik hiervan door te verwijzen naar hun ervaringen in het politiewerk en naar de informatie die zij over criminaliteitsplegers krijgen aangereikt”, aldus het rapport.
De onderzoekers zeggen dat het etnisch profileren ‘onbedoeld bijdraagt aan de ongelijkheid in de samenleving’ en adviseren het onderwerp hoog op de agenda te zetten. Ook zou meer moeten worden geïnvesteerd in de bewustwording van agenten.
Typhoon
Deze zomer leefde het debat over etnisch profileren door de politie onder andere na een bericht over een controle van rapper Typhoon.
Hij werd staande gehouden vanwege zijn huidskleur en omdat hij in een volgens de politie opvallend dure auto reed.
Uit het onderzoek blijkt ook dat ‘proactieve controles’ in ongeveer drie van de tien gevallen iets oplevert, maar dat agenten denken dat dit vaker is. Ze zouden ook vaak onderschatten wat de maatschappelijke kosten zijn van deze controles.
De politie laat in een reactie weten dat het een organisatie ‘van en voor iedereen wil zijn’. De politie zegt een lerende organisatie te zijn en de inzichten van het onderzoek mee te nemen.
“Profileren hoort bij het politievak, maar dat moet gebeuren op basis van een combinatie van factoren. Zoals tijd, locatie, voertuig en daderprofiel. In die context kunnen iemands uiterlijke kenmerken uiteraard relevant zijn.”
“Dat is geen etnisch profileren. Maar louter op basis van zijn of haar uiterlijk iemand langs de kant zetten, deugt niet, is onprofessioneel, niet effectief en ondermijnt het vertrouwen van burgers in de politie.”
Cursus
De politie gaat agenten een speciale cursus aanbieden die bijdraagt aan meer bewustzijn “hoe de valkuil van etnisch profileren werkt”, aldus de politie.
“Deze cursus reikt ook alternatieven aan hoe agenten kunnen reageren op bepaalde situaties.” De politie stelt verder nog dit jaar een code vast voor bewust en beter selecteren van mensen die staande worden gehouden.
“Deze code maakt duidelijk welke professionele norm de politie hanteert bij controles en hoe zij in zo’n situatie met burgers om wil gaan.”
Den HaagFM 22.07.2016 De Raad voor de Rechtspraak heeft veel vragen over de voorgestelde veranderingen van speciale wetsartikelen voor politiemensen die geweld gebruiken. Geweld van politiemensen of andere opsporingsambtenaren leidt soms tot verwonding of de dood van mensen die worden overmeesterd. De agenten moeten dan niet als verdachten worden aangemerkt, is de teneur van het nieuwe wetsvoorstel.
Minister Ard van der Steur (kleine foto) van Veiligheid en Justitie wil de wet wijzigen omdat agenten voor hun werk soms geweld moeten gebruiken en dan vaak worden behandeld als verdachte. De Raad voor de rechtspraak heeft daar begrip voor, maar denkt niet dat de wijziging dit oplost. In een advies aan de minister schrijft de raad dat de geplande wetswijziging om politiemensen niet meteen als verdachte aan te laten merken, vooral symbolisch is. De raad wijst erop dat in de wet al staat dat een agent die een feit begaat ter uitvoering van een wettelijk voorschrift niet strafbaar is.
De minister kwam met het voorstel voor de wetswijziging na het overlijden van Mitch Henriquez (grote foto) vorig jaar in het Zuiderpark door politiegeweld. Vijf agenten zijn officieel aangemerkt als verdachte en al een jaar geschorst. Van der Steur wil agenten die onrechtmatig geweld hebben gebruikt, gaan vervolgen voor een nieuw in te voeren strafbaar feit: schending van de geweldsinstructie. …lees meer
NU 22.07.2016 Een geplande wetswijziging om politiemensen die geweld gebruiken niet meteen als verdachte aan te laten merken, is vooral symbolisch. Dat stelt de Raad voor de Rechtspraak in een advies.
Minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie) wil de wet veranderen omdat agenten er soms niet aan ontkomen om voor hun werk geweld te gebruiken.
Zij worden geacht om in te grijpen in een noodsituatie. Maar als een burger gewond raakt of zelfs overlijdt, dan worden agenten vaak behandeld als verdachte, bijvoorbeeld voor mishandeling of doodslag.
De raad begrijpt dat de minister meer aandacht wil voor de bijzondere positie van agenten. Maar de voorgestelde wijziging voegt volgens de raad niets toe, omdat in de wet toch al staat dat ”hij die een feit begaat ter uitvoering van een wettelijk voorschrift” niet strafbaar is.
Feitenonderzoek
Een effect van de verandering van de wet zal zijn dat het strafrechtelijk onderzoek wordt vervangen door een feitenonderzoek. Mocht daaruit blijken dat een agent onterecht geweld heeft gebruikt, dan kan hij worden vervolgd voor een nieuw strafbaar feit: schending van de geweldsinstructie.
Dat feitenonderzoek roept volgens de raad ook vragen op. Agenten zijn geen verdachten, maar krijgen wel deels dezelfde rechten. Ook is bijvoorbeeld het afluisteren van telefoons niet toegestaan. Daardoor ontstaat volgens de raad onduidelijkheid over de rechten van slachtoffers.
Telegraaf 22.07.2016 Een geplande wetswijziging om politiemensen die geweld gebruiken niet meteen als verdachte te laten aanmerken, is vooral symbolisch. Dat stelt de Raad voor de Rechtspraak in een advies.
Minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie) wil de wet veranderen omdat agenten er soms niet aan ontkomen om voor hun werk geweld te gebruiken. Zij worden geacht om in te grijpen in een noodsituatie. Maar als een burger gewond raakt of zelfs overlijdt, dan worden agenten vaak behandeld als verdachte, bijvoorbeeld voor mishandeling of doodslag.
De raad begrijpt dat de minister meer aandacht wil voor de bijzondere positie van agenten. Maar de voorgestelde wijziging voegt volgens de raad niets toe, omdat in de wet toch al staat dat ,,hij die een feit begaat ter uitvoering van een wettelijk voorschrift” niet strafbaar is.
Een effect van de verandering van de wet zal zijn dat het strafrechtelijk onderzoek wordt vervangen door een feitenonderzoek. Mocht daaruit blijken dat een agent onterecht geweld heeft gebruikt, dan kan hij worden vervolgd voor een nieuw strafbaar feit: schending van de geweldsinstructie.
Dat feitenonderzoek roept volgens de raad ook vragen op. Agenten zijn geen verdachten, maar krijgen wel deels dezelfde rechten. Ook is bijvoorbeeld het afluisteren van telefoons niet toegestaan. Daardoor ontstaat volgens de raad onduidelijkheid over de rechten van slachtoffers.
AD 22.07.2016 Een geplande wetswijziging om politiemensen die geweld gebruiken niet meteen als verdachte aan te laten merken, is vooral symbolisch. Dat stelt de Raad voor de Rechtspraak in een advies.
Minister Ard van der Steur van Veiligheid en Justitie wil de wet veranderen omdat agenten er soms niet aan ontkomen om voor hun werk geweld te gebruiken. Zij worden geacht om in te grijpen in een noodsituatie.
Maar als een burger gewond raakt of zelfs overlijdt, dan worden agenten vaak behandeld als verdachte, bijvoorbeeld voor doodslag.
De raad begrijpt dat de minister meer aandacht wil voor de bijzondere positie van agenten. Maar de voorgestelde wijziging voegt volgens de raad niets toe, omdat in de wet toch al staat dat ,,hij die een feit begaat ter uitvoering van een wettelijk voorschrift” niet strafbaar is.
Demonstraties
Sinds het overlijden van Mitch Henriquez is er steeds meer discussie over het gebruik van geweld door de Nederlandse politie bij arrestaties. Henriquez overleed bij zijn arrestatie op een Haags muziekfestival. Later bleek dat hij tijdens zijn aanhouding te weinig zuurstof had gekregen. Na zijn dood werd er meerdere malen gedemonstreerd in het centrum van Den Haag tegen politiegeweld en braken in de Haagse Schilderswijk rellen uit, waarbij zo’n 200 mensen werden opgepakt.
Trouw 22.07.2016 Hij is in zijn volwassen leven zeker een keer of vijftig aangehouden door de politie. De vriend zei het zonder drama. Meer als feit; een zwarte man met een mooie auto, dat is nu eenmaal verdacht in Nederland.
Bijna alle zwarte mannen die ik ken zijn wel eens zonder aanleiding gefouilleerd, of zelfs een nacht in de cel gezet
Zijn opleidingsniveau of maatschappelijke status zouden er niet toe moeten doen. Ook al zijn het simpele verklaringen voor die auto. Bijna alle zwarte mannen die ik ken, economisch geslaagd of niet, zijn wel eens zonder aanleiding aangesproken, staande gehouden, gefouilleerd, of zelfs een nacht in de cel gezet door de politie. Ik weet dit, maar deze kennis went nooit. De berusting over zijn permanente status als verdachte en de grapjes die de vriend erover poogde te maken waren bijna nog pijnlijker.
Het onderwerp kwam zo’n twee maanden geleden terloops ter sprake. Nog voor het nieuws datrapper Typhoon was aangehouden omdat iemand met zijn kleur en leeftijd – hij is bijna 32 – volgens de Zwolse politie geen Mitsubishi Outlander hoort te bezitten. Een gangster in een hybride; hoe verzin je het? In de verklaring van de immer opgewekte Typhoon over zijn aanhouding klonk nu dezelfde mistroostige berusting door als die van de vriend. Het was “de zoveelste keer”.
Daarna maakten ook andere bekende zwarte mannen hun onevenredig frequente aanhoudingen openbaar: Feyenoord-keeper Kenneth Vermeer en nu rapper Mr Probz. Hij was zijn wekelijkse ondervragingen vanwege zijn Audi RS7 zo zat dat het deze keer tot een discussie kwam met de agenten. En zo belandde een Nederlandse ster met hits over de gehele wereld in een arrestantencomplex in Amsterdam Zuid-Oost.
Wat een pijn het hem doet als hij merkt dat witte vrouwen het eng vinden om met hem in de lift te stappen
‘Niet structureel’
Maar ‘etnisch profileren’ is volgens zowel de politie als de minister van veiligheid en justitie “niet structureel”. Vertel dat maar aan de gemiddelde zwarte man, die constant moet denken voor zichzelf en voor degene hem bij voorbaat vreest. En dus verdenkt.
Drummer Questlove van rapgroep The Roots gaf een aantal jaren geleden een hartverscheurend inkijkje in hoe hij zich er als grote, zwarte man altijd bewust van is dat mensen hem bedreigend vinden. Hij deed zijn verhaal vanwege de in 2012 doodgeschoten, ongewapende tiener Trayvon Martin uit Florida. Questlove schreef dat hij zich jarenlang, zelfs nog als beroemdheid, niet in chique etablissementen begaf “om anderen geen ongemakkelijk gevoel te geven”.
Wat een pijn het hem doet als hij merkt dat witte vrouwen het eng vinden om met hem in de lift te stappen. Altijd rekening moeten houden met degene die jou vreest; wat een bestaan.
Het schijnt in Amerikaanse zwarte gezinnen nog altijd traditie te zijn om het ‘hoe gedraag je je als zwarte man in het openbaar?’-praatje met zonen te houden
Toen een reisgenoot me eens smeekte om bij mij op de hotelkamer te mogen slapen omdat zijn kamergenote – telg uit een invloedrijk geslacht – zich aan hem opdrong, voelde ik daar aanvankelijk helemaal niks voor. Totdat ik merkte hoe angstig hij was. Snapte ik dan niet dat als hij die rijke, witte vrouw zou afwijzen, zij zou kunnen zeggen dat juist hij de agressor was? En wie zouden ze dan geloven? Het was beter haar helemaal uit de weg te gaan.
Te gast
Het schijnt in Amerikaanse zwarte gezinnen nog altijd traditie te zijn om het ‘hoe gedraag je je als zwarte man in het openbaar?’-praatje met zonen te houden. En eigenlijk hielden mijn ouders, politiek vluchtelingen uit Ethiopië, ons ook altijd voor extra voorkomend te zijn in het openbaar. Wij waren immers ‘te gast’.
Daar moet ook de zwarte Amerikaan Charles Kinsey (47) aan gedacht hebben toen hij eergisteren ongewapend op een weg lag in Noord-Miami en er drie keer op hem werd geschoten door de politie terwijl hij zijn handen onbewogen in de lucht had. “Wat er ook gebeurt, ik moet ze laten weten dat ik niet bedreigend ben” moet er als een mantra door zijn hoofd zijn gegaan terwijl kogels zijn benen doorboorden.
Zijn misdaad? Kinsey, een therapeut op een instelling, probeerde zijn weggelopen autistische cliënt, een zwarte jongen, buiten te kalmeren en weer mee terug te nemen. De jongen had een speelgoedvrachtwagen in zijn handen, maar omwonenden zagen een wapen en belden de politie. Zelfs nadat hij bloedend op de grond lag kreeg Kinsey nog boeien om. Toen hij de agent vroeg waarom hij hem neergeschoten had, zei deze: “Ik weet het niet”. Je angst op iemand loslaten terwijl je zelf niet eens snapt waarom. Wat een bestaan.
Nu blijkt dat het korps in Noord-Miami oefent met schietschijven met daarop foto’s van zwarte mannen die ooit gearresteerd waren.
Trouw 18.07.2016 De basisteams bij de politie zijn te groot en er zijn te veel leidinggevenden. Dat gaat ten koste van het contact tussen agenten en burgers. Daarom is er meer maatwerk nodig, staat in het rapport Politie en Wetenschap dat vandaag is verschenen. De slagkracht is groter geworden, maar de kloof met de burger ook.
De basisteams dienen als eerste aanspreekpunt voor burgers en moeten veelvoorkomende criminaliteit opsporen. Via de meldkamer worden de teams ingeschakeld voor zowel noodhulp als niet-spoedeisende meldingen. Ze zijn opgebouwd uit enkele tientallen tot maximaal tweehonderd fte’s.
Door de basisteams moet de politie op straat beter zichtbaar worden. Maar agenten klagen over ‘een anonieme grote hoop waarin men is terechtgekomen’. De vele protocollen maken bovendien dat het werken moeizaam gaat.
Onvrede
Alle onderzochte basisteams proberen door het creëren van subteams antwoorden te vinden op het feit dat ze te groot zijn om uit zichzelf een sociaal verband te vormen. Het functioneren van deze subteams levert binnen de basisteams ook veel discussie, onrust en onvrede op, aldus het rapport.
Korpschef Erik Akerboom erkent dat bij de basisteams behoefte is om zaken zelf goed te organiseren. “Ik wil die basis versterken en dat kan onder andere door meer ruimte te geven voor maatwerk”, aldus de korpschef. “De functies in een basisteam en de samenstelling van het voertuigenpark, het mobiele werken en daarbij behorende toerusting: voor zulke aspecten is flexibiliteit nodig.”
Het onderzoek vond plaats in de laatste vier maanden van vorig jaar, midden in de periode dat de politie werd gereorganiseerd.
NU 18.07.2016 De basisteams bij de politie zijn te groot en er zijn te veel leidinggevenden. Dat gaat ten koste van het contact tussen agenten en burgers. Agenten willen graag meer maatwerk.
Dat staat in het rapport Politie en Wetenschap dat maandag is verschenen. Door de basisteams, opgebouwd uit enkele tientallen tot maximaal tweehonderd fte’s, moet de politie op straat beter zichtbaar worden.
De uitkomsten zijn niet verrassend, zegt Gerrit van de Kamp, voorzitter van de politiebond ACP. “Geen verrassing, wel teleurstellend”, aldus de voorzitter. “De risico’s waar wij al tijden op wijzen, zijn werkelijkheid geworden.”
Op dit moment is alles “dichtgetimmerd met protocollen, werkingsdocumenten en zo verder”, zegt Van de Kamp. “Er moet meer ruimte komen voor het politievak, de politie moet terug naar de burger.”
Sinds 2013 kent Nederland de Nationale Politie, daarin nemen de basisteams een prominente plaats in. Deze teams voeren op lokaal niveau de basistaken van de politie uit en daarin spelen wijkagenten een centrale rol.
De basisteams dienen als eerste aanspreekpunt voor burgers en moeten veelvoorkomende criminaliteit opsporen. Via de meldkamer worden de teams ingeschakeld voor zowel noodhulp als niet-spoedeisende meldingen. Ze zijn opgebouwd uit enkele tientallen tot maximaal tweehonderd fte’s.
Beter zichtbaar
Door de basisteams moet de politie op straat beter zichtbaar worden. Maar agenten klagen over “een anonieme grote hoop waarin men is terechtgekomen”. De vele protocollen maken het werk bovendien moeizamer.
De zes onderzochte basisteams proberen door het creëren van subteams antwoorden te vinden op het feit dat ze te groot zijn om uit zichzelf een sociaal verband te vormen. Het functioneren van deze subteams levert binnen de basisteams ook veel discussie, onrust en onvrede op, zo blijkt uit het rapport.
Flexibiliteit
Korpschef Erik Akerboom erkent dat bij de basisteams behoefte is om zaken zelf goed te organiseren. “Ik wil die basis versterken en dat kan onder andere door meer ruimte te geven voor maatwerk”, aldus de korpschef.
“De functies in een basisteam en de samenstelling van het voertuigenpark, het mobiele werken en daarbij behorende toerusting: voor zulke aspecten is flexibiliteit nodig.”
Het onderzoek vond plaats in de laatste vier maanden van vorig jaar, midden in de periode dat de politie werd gereorganiseerd.
Telegraaf 18.07.2016 De basisteams bij de politie zijn te groot en er zijn te veel leidinggevenden. Dat gaat ten koste van het contact tussen agenten en burgers. Er is meer maatwerk nodig, staat in het rapport Politie en Wetenschap dat maandag is verschenen. De slagkracht is groter geworden, maar de kloof met de burger ook.
De basisteams dienen als eerste aanspreekpunt voor burgers en moeten veelvoorkomende criminaliteit opsporen. Via de meldkamer worden de teams ingeschakeld voor zowel noodhulp als niet-spoedeisende meldingen. Ze zijn opgebouwd uit enkele tientallen tot maximaal tweehonderd fte’s.
Door de basisteams moet de politie op straat beter zichtbaar worden. Maar agenten klagen over ’een anonieme grote hoop waarin men is terechtgekomen’. De vele protocollen maken bovendien dat het werken moeizaam gaat.
Subteams
Alle onderzochte basisteams proberen door het creëren van subteams antwoorden te vinden op het feit dat ze te groot zijn om uit zichzelf een sociaal verband te vormen. Het functioneren van deze subteams levert binnen de basisteams ook veel discussie, onrust en onvrede op, aldus het rapport.
Korpschef Erik Akerboom erkent dat bij de basisteams behoefte is om zaken zelf goed te organiseren. ,,Ik wil die basis versterken en dat kan onder andere door meer ruimte te geven voor maatwerk”, aldus de korpschef. ,, De functies in een basisteam en de samenstelling van het voertuigenpark, het mobiele werken en daarbij behorende toerusting: voor zulke aspecten is flexibiliteit nodig.”
Het onderzoek vond plaats in de laatste vier maanden van vorig jaar, midden in de periode dat de politie werd gereorganiseerd.
AD 18.07.2016 Agenten in Nederland hebben het gevoel steeds verder af te staan van de burger. De basisteams zijn te groot en er zijn te veel leidinggevenden. Dat gaat ten koste van het contact tussen agenten en burgers.
De slagkracht van de politie is groter geworden, maar de kloof met de burger ook, aldus het Rapport Politie en Wetenschap.
Dat staat te lezen in het rapport Politie en Wetenschap dat vandaag is verschenen. De onderzoekers stellen in het schrijven vast dat de slagkracht groter is geworden, maar de kloof met de burger ook. Basisteams bestaan uit agenten die op straat werken. Zij dienen als eerste aanspreekpunt voor burgers en moeten veelvoorkomende criminaliteit opsporen. Via de meldkamer worden de teams ingeschakeld voor zowel noodhulp als niet-spoedeisende meldingen.
Gezicht
Juist de basisteams moeten de politie op straat een duidelijk gezicht geven. Maar agenten klagen over ‘een anonieme grote hoop waarin men is terechtgekomen’. De vele protocollen maken bovendien dat het werken moeizaam gaat. Alle onderzochte basisteams proberen door het creëren van subteams antwoorden te vinden op het feit dat ze te groot zijn om uit zichzelf een sociaal verband te vormen. Het functioneren van deze subteams levert binnen de basisteams ook veel discussie, onrust en onvrede op, aldus het rapport.
Het onderzoek keek niet alleen naar stedelijke gebieden. Ook plattelandsgebieden werden meegenomen. Het sluiten van lokale politiebureaus en opkomstlocaties in die gebieden zorgen voor aanzienlijke reistijden en aanrijtijden. Al eerder klaagden agenten over de organisatie van de politie.
Korpschef
Korpschef Erik Akerboom erkent dat bij de basisteams behoefte is om zaken zelf goed te organiseren. ,,Ik wil die basis versterken en dat kan onder andere door meer ruimte te geven voor maatwerk”, aldus de korpschef. ,, De functies in een basisteam en de samenstelling van het voertuigenpark, het mobiele werken en daarbij behorende toerusting: voor zulke aspecten is flexibiliteit nodig.”
Het onderzoek vond plaats in de laatste vier maanden van vorig jaar, midden in de periode dat de politie werd gereorganiseerd.
AD 10.07.2016 Zo’n 150 mensen hebben vanmiddag op de Amsterdamse Dam tegen politiegeweld gedemonstreerd. Directe aanleiding voor het Black Lives Matter-protest was het aanhoudende politiegeweld in de Verenigde Staten. Maar er werd ook aandacht gevraagd voor de Nederlandse slachtoffers, waaronder Mitch Henriquez uit Den Haag.
Initiatiefneemster Anna riep zaterdag op tot de betoging. ,,Via social media zag ik iedereen lekker makkelijk zijn mening geven, maar ik vond dat ik van de bank af moest komen. En ik ben blij dat zoveel mensen dat ook vinden,” zegt Anna.
Met pamfletten ‘Don’t Shoot, I Am’ op rug en borst toonden de demonstranten zich solidair met de Afro-Amerikanen. Ze stonden minutenlang stil in een kring en er waren speeches. ,,Ik heb een kleurtje maar woon gelukkig in Amsterdam. Als ik nu in Amerika had gewoond, had mijn leven er heel anders uit gezien. Dat moet stoppen”, zegt Anna.
Wakker geschud
Maar ook in Nederland broeit het, ervaart Wendy Rechards die zich spontaan bij het initiatief heeft aangesloten. ,,Wat in Dallas is gebeurd mag natuurlijk niet, maar ik hoop dat iedereen is wakker geschud. Ook hier,” zegt ze. Rechards maakt het nog vaak mee dat ze wordt gediscrimineerd. Laatst nog in een speelgoedwinkel. ,,Loopt er de hele tijd een verkoopmedewerker op nog geen meter achter mij aan omdat hij denkt dat ik wat ga stelen. Ik hoop dat dit bij iedereen de ogen opent. Want wie geen donkere vrienden heeft, heeft geen idee wat er speelt.”
In veel Amerikaanse steden wordt vandaag geprotesteerd nadat eerder deze week twee zwarte mannen werden doodgeschoten door de politie. In Dallas schoot een zwarte Amerikaanse veteraan deze week vijf politieagenten dood tijdens zo’n demonstratie. Zeven anderen raakten gewond.
Trouw 10.07.2016 Als in de oorlog als eerste de waarheid sneuvelt, treft dat lot in tijden van polarisatie de nuance. In zulke tijden is het moeilijker compromissen te sluiten, zoals is gebleken uit onze politieke geschiedenis.
Duurt polarisatie te lang en wordt zij een doel in zichzelf, dan ontstaan er kloven die nauwelijks nog zijn te overbruggen
Het kabinet-Den Uyl trad in de gepolariseerde jaren zeventig aan op basis van twee programma’s: het ene van de progressieve partijen PvdA, D66 en PPR, het andere van de christelijke KVP en ARP. Het zou een vechtkabinet worden, dat weinig voor elkaar kreeg, met uitzondering van de Oosterscheldedam, die ironisch genoeg nu juist de uitkomst was van een uiterst ingenieus compromis tussen veiligheid en natuurbehoud.
Vergelijkbaar met het kabinet-Den Uyl is het eerste kabinet-Rutte. Ook dat trad, in 2010, aan in een gepolariseerd politiek klimaat en ook dat steunde niet op één gezamenlijk programma, maar op een regeerakkoord en een gedoogakkoord. Het bleek al na anderhalf jaar niet te werken.
Zondig reformist
Conclusie: polarisatie heeft een ongunstig effect op de regeerbaarheid van het land. Om toch nog wat voor elkaar te krijgen, presenteerde Den Uyl zich destijds met een knipoog als een ‘zondig reformist’. De zondigheid school daarin dat hij, hoe afstandelijk ook, uiteindelijk toch met de christen-democraten in zee was gegaan. Er waren niet weinigen in zijn achterban die alleen dat al als een vorm van verraad zagen.
Polarisatie kan nuttig zijn om politieke tegenstellingen in een samenleving helder te maken, maar duurt zij te lang en wordt zij een doel in zichzelf, dan ontstaan er kloven die nauwelijks nog zijn te overbruggen. Na het kabinet-Den Uyl (1973-1977) duurde het twaalf jaar voordat de PvdA de compromisbereidheid weer voorop zette en invloed op het landsbestuur herwon.
Niet dat de representatieve democratie volmaakt is, maar zij doet meer recht aan levende opvattingen dan een systeem van directe democratie
Polarisatie die doorslaat in wederzijdse verkettering is niet alleen ongunstig voor de regeerbaarheid, maar ook voor de verhoudingen in de samenleving. Daarin schuilt een belangrijke reden om huiverig te zijn voor een tweepartijenstelsel en voor referenda, die de werkelijkheid reduceren tot voor of tegen. Een stem in een referendum is daarmee een grotere karikatuur van iemands opvattingen dan de stem op een politieke partij.
Plurale samenleving
Cort van der Linden trad in 1913 als premier aan met het voornemen een eind te maken aan de Schoolstrijd, omdat deze ‘een wig in de samenleving’ dreef en ‘van ons volk twee volken maakte’. Deze strijd sleepte zich zo lang voort mede door de politieke tweedeling links (liberalen en sociaal-democraten) versus rechts (christelijke partijen), die door het districtenstelsel in de hand werd gewerkt.
Het stelsel van evenredige vertegenwoordiging, dat in 1918, tegelijk met de invoering van het algemeen kiesrecht, voor het eerst werd toegepast, maakte het mogelijk op een fijnere wijze recht te doen aan de verlangens van een plurale samenleving. Bovendien gaf het een nationale stem aan kleine minderheden, die in een als vanzelf vergrovend tweepartijensysteem politiek verborgen zouden zijn gebleven.
Niet dat de representatieve democratie volmaakt is, verre van dat, maar zij doet meer recht aan levende opvattingen dan een systeem van directe democratie, dat slechts de wilsuiting van een meerderheid representeert en nuances daarbinnen weg walst. De vraag hoe je de volkswil bepaalt, is al een oude, maar in het stellen van de vraag ligt het simpele antwoord: de volkswil bestaat niet.
Wie beweert namens het volk te spreken, neemt het volk niet serieus maar spant dat voor zijn karretje
Relativering
De historicus Huizinga besloot in 1935 zijn beroemde essay over onze volksaard met het uiten van de hoop dat de natie haar kracht zou blijven zoeken in de kunst met verschillen om te gaan. Men was geen Nederlander, schreef hij, als de volkseenheid niet zou worden begrepen als eenheid in verscheidenheid. Aan heerschappij van wie dan ook had hij de pest: ‘We willen niet worden geleid als Bruegels blinden of als een beer aan een ketting’.
Een democratie kan niet zonder het organiseren van een politieke wil, maar in een plurale samenleving behoeft deze wil in het elfde uur een relativering. Wie het absolute gelijk aan zijn kant meent te hebben en daarbij beweert namens het volk te spreken, neemt het volk niet serieus maar spant dat voor zijn karretje.
Het lukte de PvdA in de jaren zeventig niet zich uit de modus van polarisatie en politiek activisme los te maken, waardoor zij een tweede kabinet-Den Uyl verspeelde en zichzelf meer dan een decennium buitenspel zette. Hetzelfde gold voor de PVV in Rutte I. Polarisatie loont niet en maakt blind voor klinkende resultaten als de Oosterscheldedam – door links nooit goed op waarde geschat.
Voor partijen die zichzelf hebben veroordeeld tot eeuwige oppositie, SP en GroenLinks, zou deze ervaring een drijfveer moeten opleveren zich uit die modus te bevrijden. Het zou de naderende verkiezingsstrijd interessanter maken en de mogelijkheden voor de machtsvorming na maart 2017 aanzienlijk vergroten.
Telegraaf 09.07.2016 De discussie en spanningen in de Verenigde Staten rond politiegeweld, etnisch profileren en racisme spelen in Nederland ook. Volgens Gerrit van de Kamp van de politiebond ACP leidt eenzijdige berichtgeving en beeldvorming tot gevaarlijke polarisatie.
De staandehouding van rapper Typhoon door de politie vorige maand zorgde voor nationale ophef. Een sterk staaltje van etnisch profileren, was de conclusie.
„Dan zie je een maand later een filmpje op internet van een agent die bij een controle ernstig beledigd wordt door een ander rapper, rapper Boef, en dat wordt nauwelijks opgepikt”, zegt Van de Kamp.
„Er is sprake van een grote eenzijdigheid in het debat over racisme, etnisch profileren, minderheden en andere kwetsbare groepen. Zaken worden niet van twee kanten belicht en het geluid van kleine groepen krijgt onevenredig veel aandacht. Sociale media spelen daarbij een grote rol. ’Schreeuwers’ kunnen voor sterke polarisatie zorgen, met alle gevolgen van dien.” De moord op vijf agenten in Dallas laat zien wat die polarisatie voor gevolgen kan hebben.
Mensen moeten er zich van bewust zijn dat ze bij dit soort gevoelige kwesties als racisme, zaken niet uit het verband trekken en zich beroepen op feiten, vindt Van de Kamp: „Er lijkt soms van alles aan de hand, terwijl dat helemaal niet het geval is. Of er is nog geen helemaal geen onderzoek gedaan naar een bepaald fenomeen, terwijl er al conclusies zijn getrokken. We moeten voorzichtig zijn: dat geldt voor alle betrokken spelers”, zegt de politiebond-voorzitter.
Den HaagFM 08.07.2016 Door buitensporig politiegeweld gericht op minderheden en etnische profilering kan ook in Nederland de situatie uit de hand lopen. Dat zegt antropoloog Mitchell Esajas tegen de NOS. De Nederlander reageert daarmee op de fatale schietpartijen van de afgelopen dagen in de Verenigde Staten.
“In Amerika is het de dagelijkse realiteit dat zwarten worden doodgeschoten door de politie”, zegt Esajas. “Dat is in Nederland gelukkig niet het geval, maar we zagen na de dood van Mitch Henriquez dat er ook rellen ontstonden in Den Haag.” De 27-jarige Esajas is voorzitter van New Urban Collective, dat zich inzet voor jongeren met een multiculturele achtergrond.
Net als in Amerika vindt Esajas dat de Nederlandse politie te vaak misstanden verdoezelt. “Ook als het iemand zijn leven kost, zijn ze niet bereid toe te geven dat ze fouten hebben gemaakt.” Hij verwijst daarmee onder meer naar de dood van Henriquez. “Zolang iets als etnische profilering nog niet structureel wordt aangepakt, zou het me niets verbazen als ook in Nederland mensen hierover hun woede gaan uiten. Dan kan in sommige wijken, zoals de Schilderswijk, opnieuw de vlam in de pan slaan.” …lees meer
AD 08.07.2016 Wat in Dallas is gebeurd, zal niet zo snel in Nederland plaatsvinden. Nederlandse agenten zijn zelden het slachtoffer van gericht geweld. Dat heeft te maken met de strenge wapenwetgeving in ons land.
In 1929 werden in Nederland voor het laatst meerdere agenten gedood tijdens één incident. ,,In het Groningse Grootegast schoot een stroper met zijn jachtgeweer vier agenten dood”, vertelt Jaap Timmer, politiewetenschapper aan de Vrije Universiteit Amsterdam. ,,De man was het er niet mee eens dat zijn vriendin opgepakt zou worden voor de verwaarlozing van haar kinderen.”
De laatste decennia sterft in Nederland gemiddeld eens in de drie jaar een agent door gericht geweld, stelt Timmer. Dat is veel minder dan in de Verenigde Staten, waar jaarlijks tientallen agenten worden vermoord. ,,Als je de Amerikaanse situatie zou vertalen naar Nederland, zouden er in ons land elk jaar 5 tot 10 agenten om het leven komen.”
Ongekend
Toch is de omvang van de schietpartij in Dallas volgens Timmer ongekend, óók voor Amerikaanse begrippen. ,,Sluipschutters die op grote afstand op agenten schieten en ook nog doel treffen, dat is zeer ongebruikelijk.”
Volgens Timmer toont het aan dat de schutters goed getraind waren. ,,Met dit soort wapens schiet je niet zomaar raak.
Het is een belangrijke verklaring voor het feit dat dit soort drama’s zich in Nederland bijna nooit afspelen. Dit zware wapentuig is hier niet verkrijgbaar. En als je het al hebt, zijn er nauwelijks plekken in ons land waar je er ongestoord mee kunt oefenen. Schietverenigingen zullen meteen alarm slaan en buiten is er altijd wel iemand die knallen hoort en de politie zal bellen.”
Stenen en vuurwerk
Hoewel onze wapenwetgeving streng is, komt het wel zo nu en dan voor dat burgers zich tegen de politie keren. Een jaar geleden leidde de dood van Mitch Henriquez tot rellen in de Haagse Schilderwijk. Henriquez overleed nadat hij door agenten hardhandig was gearresteerd en afgevoerd. De relschoppers gooiden stenen en vuurwerk naar de politie. Ze maakten de Haagse agenten uit voor ‘racisten’ en ‘moordenaars’.
De politie wordt vaker beschuldigd van discriminatie en racisme: de discussie laaide eind mei opnieuw op toen rapper Typhoon in Zwolle werd staande gehouden vanwege zijn huidskleur. De politie wil meer agenten in dienst nemen met een donkere huidskleur, om zo een betere afspiegeling te vormen van de samenleving.
Den HaagFM 05.07.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez overwegen een civiele procedure te starten tegen de Staat, het OM en de politie. Ook overwegen ze hoger beroep in het tweede kort geding. Dat laat hun advocaat Richard Korver weten.
Dinsdag werd bekend dat de namen van de twee agenten die terecht staan voor betrokkenheid bij de dood van Henriquez in de zomer van 2015 niet bekend gemaakt hoeven te worden. Ter voorbereiding op de civiele procedure willen de nabestaanden agenten die bij de aanhouding van Henriquez tijdens Night at the Park in 2015 betrokken waren, onder ede horen. Een verzoek hiervoor gaat Korver deze week indienen bij de Haagse rechtbank. Volgens de verklaring van de advocaat blijven de nabestaanden met alle mogelijke juridische middelen strijden omdat ze vinden dat met twee maten wordt gemeten omdat de namen van de agenten geheim blijven.
Het gerechtshof in Den Haag heeft dinsdag besloten dat de veiligheid van de agenten zwaarder weegt, dan de wens van de familie om de namen te kennen. De agenten worden nog steeds bedreigd. De nabestaanden van Mitch hadden geëist dat de namen bekend zouden worden, maar een rechter wees dit eerder af. Tegen die beslissing had de familie een kort geding aangespannen bij de voorzieningenrechter. Ook die wees het verzoek af.…lees meer
OmroepWest 04.07.2017 DEN HAAG – De nabestaanden van Mitch Henriquez overwegen een civiele procedure te starten tegen de Staat, het OM en de politie. Ook overwegen ze hoger beroep in het tweede kort geding. Dat laat hun advocaat Richard Korver weten. Eerder dinsdag werd bekend dat de namen van de twee agenten die terecht staan voor betrokkenheid bij de dood van Henriquez in de zomer van 2015 niet bekend gemaakt hoeven te worden.
Ter voorbereiding op de civiele procedure willen de nabestaanden agenten die bij de aanhouding van Henriquez tijdens Night at the Park in 2015 betrokken waren, onder ede horen. Een verzoek hiervoor gaat Korver deze week indienen bij de Haagse rechtbank. Volgens de verklaring van de advocaat blijven de nabestaanden met alle mogelijke juridische middelen strijden omdat ze vinden dat met twee maten wordt gemeten omdat de namen van de agenten geheim blijven.
Het gerechtshof in Den Haag heeft dinsdag besloten dat de veiligheid van de agenten zwaarder weegt, dan de wens van de familie om de namen te kennen. ‘Het hof hecht belang aan het feit dat de veiligheid van de betrokken politieagenten het vereist dat hun namen op dit moment niet bekend worden’, schrijven zij in een persbericht. De agenten worden nog steeds bedreigd.
Afwijzingen
De nabestaanden van Mitch hadden geëist dat de namen bekend zouden worden, maar een rechter wees dit eerder af. Tegen die beslissing had de familie een kort geding aangespannen bij de voorzieningenrechter. Ook die wees het verzoek af.
OmroepWest 04.07.2017 De namen van de twee agenten die terecht staan voor betrokkenheid bij de dood van Mitch Henriquez in de zomer van 2015 hoeven niet bekend gemaakt te worden. Het gerechtshof in Den Haag heeft dinsdag beslist dat de veiligheid van de agenten zwaarder weegt, dan de wens van de familie om de namen te kennen.
Nu heeft ook het gerechtshof in Den Haag bepaald dat het niet nodig is dat de namen bekend worden. ‘Het hof hecht belang aan het feit dat de veiligheid van de betrokken politieagenten het vereist dat hun namen op dit moment niet bekend worden’, schrijven zij in een persbericht. De agenten worden nog steeds bedreigd.
Agenten staan anoniem terecht
Dat de namen van de twee agenten niet bekend worden zit een eerlijke en onpartijdige strafzaak niet in de weg, volgens het hof. De twee agenten zullen in november, als DH01 en DH02, anoniem terecht staan voor betrokkenheid bij de dood van de Arubaan.
Mitch Henriquez werd op 27 juni 2015 na afloop van muziekfestival Night at the Park aangehouden. Hij overleed twee dagen later, vermoedelijk aan de gevolgen van een nekklem.
Den HaagFM 04.07.2017 De namen van de twee agenten die terecht staan voor betrokkenheid bij de dood van Mitch Henriquez in de zomer van 2015 hoeven niet bekend gemaakt te worden. Het gerechtshof in Den Haag heeft dinsdag beslist dat de veiligheid van de agenten zwaar weegt.
De nabestaanden van Mitch hadden geëist dat de namen bekend zouden worden, maar een rechter wees dit eerder af. Tegen die beslissing had de familie een kort geding aangespannen bij de voorzieningenrechter. Ook die wees het verzoek af.
Nu heeft ook het gerechtshof in Den Haag bepaald dat het niet nodig is dat de namen bekend worden. Het hof zegt dat Volgens het hof zit dat een eerlijke en onpartijdige strafzaak niet in de weg. …lees meer
NU 04.07.2017 Het gerechtshof Den Haag heeft dinsdag in hoger beroep geoordeeld dat de Staat niet verplicht is de namen bekend te maken van de politieagenten die betrokken waren bij de aanhouding van Mitch Henriquez.
De nabestaanden van Henriquez hadden hier om gevraagd. Door het afschermen van de agenten, voelen de nabestaanden zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen.
De advocaat van de nabestaanden, Richard Korver, liet eerder al aan NU.nl weten dat de nabestaanden de namen van de agenten willen om zelf onderzoek te kunnen doen naar de achtergrond van de agenten. “Het Openbaar Ministerie acht dit namelijk niet nodig”, aldus Korver. “Wij willen weten of zij bijvoorbeeld een geschiedenis hebben als het gaat om aggressief gedrag.”
De voorzieningsrechter wees dit verzoek in maart van dit jaar af omdat de rechtbank in de strafprocedures al afwijzend heeft beslist op het gelijkluidende verzoek van eisers.
Afgewezen
Ook eind juni werd het verzoek om het vrijgeven van de namen afgewezen. Dit verzoek was gebaseerd op het voornemen van de nabestaanden om de agenten te kunnen oproepen om te getuigen in een zogenoemd voorlopig getuigenverhoor, in voorbereiding op een civiele rechtszaak.
“Van aantasting van een eerlijke en onpartijdige behandeling van de strafzaak is geen sprake”, aldus het oordeel. “Het hof hecht belang aan het feit dat de veiligheid van de betrokken politieagenten het vereist dat hun namen op dit moment niet bekend worden, terwijl de politie en haar verzekeraar hebben toegezegd dat zij een eventuele schadeclaim van de nabestaanden zullen beoordelen.” Een dergelijke claim is nog niet ingediend.
In een reactie op de uitspraak zegt advocaat Korver namens de nabestaanden dat in het strafdossier geen onderbouwing wordt gegeven van het feit “dat deze agenten zich ook nu nog in een bedreigende situatie zouden bevinden”.
De nabestaanden laten het er ook na deze verloren procedure niet bij zitten. Korver dient deze week een verzoek bij de rechtbank in om een aantal bij de aanhouding betrokken agenten onder ede te horen, ter voorbereiding op een aansprakelijkheidstelling.
Telegraaf 04.07.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez krijgen niet de namen van de agenten die betrokken waren bij zijn dood. Dat heeft het hof in Den Haag zojuist in hoger beroep geoordeeld.
Mitch Henriquez werd op 27 juni 2015 op een muziekfestival in Den Haag door vijf politieagenten aangehouden en overmeesterd. Hij overleed een dag later.
Twee van de vijf agenten worden vervolgd, maar de familie van Henriquez weet niet wie dat zijn. Ze blijven anoniem, en zaten tijdens de voorbereidende zittingen in de strafzaak in een aparte getuigencabine, onzichtbaar voor de nabestaanden. Ook werden hun stemmen vervormd.
Dat gebeurt omdat de veiligheid van de agenten in het geding zou zijn. De familie vocht dat aan via een civiel kort geding. De voorzieningenrechter wees de eis echter af.
Het hof vindt dat de beslissing van de strafrechter door de burgerlijke rechter moet worden gerespecteerd. Van aantasting van een eerlijke en onpartijdige behandeling van de strafzaak is geen sprake. De nabestaanden kunnen evengoed een schadeclaim indienen, zegt het hof.
Advocaat Richard Korver van de nabestaanden reageert met onbegrip op de beslissing van het hof en zegt dat zij met alle juridische middelen blijven strijden om de namen te krijgen. De nabestaanden overwegen de agenten, de politie, het Openbaar Ministerie, of de Staat civiel aansprakelijk te stellen. Ter voorbereiding daarop willen ze de bij de aanhouding van Henriquez betrokken agenten onder ede horen. Korver: ,,Dat verzoek wordt deze week ingediend bij de Rechtbank Den Haag.
Volgens de advocaat blijkt nergens uit dat de agenten op dit moment nog steeds worden bedreigd. Korver: ,,Er was tijdens de rellen in de Schilderswijk in 2015 mogelijk sprake van een dreiging, maar die was niet gericht tegen de agenten die nu terechtstaan.”
Volgens Korver ging de familie van Henriquez akkoord met het voorstel om de namen alleen te verstrekken aan hun advocaten. ,,Ze zouden ze in dat geval zelf niet eens weten, zodat de dreiging voor de agenten niet erger zou kunnen worden.”
Korver wijst erop dat zelfs de rechtbank de identiteit van de agenten niet kan controleren, omdat de namen in het dossier zijn zwartgemaakt. Alleen het Openbaar Ministerie weet wie de mannen zijn.
AD 04.07.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez hebben opnieuw bot gevangen in hun pogingen de namen te achterhalen van de agenten die betrokken waren bij de dood van de Arubaan in juni 2015. Het gerechtshof in Den Haag oordeelde vandaag in hoger beroep dat de Staat niet verplicht is hun namen bekend te maken.
Het hof zegt belang te hechten aan de veiligheid van de vijf agenten. Bovendien wil het hof het oordeel van de strafrechter in deze zaak respecteren. Vorige week wees de voorzieningenrechter in Den Haag in een opnieuw aangespannen kort geding ook al de eis tot bekendmaking van hun namen af.
Henriquez werd op 27 juni 2015 bij een muziekfestival in Den Haag aangehouden en overmeesterd door vijf agenten. Hij overleed een dag later aan de gevolgen van vermoedelijk een nekklem. Twee van de agenten worden voor hun aandeel in het incident vervolgd.
Telegraaf 04.07.2017 De rechtbank in Den Haag bepaalt dinsdag of de vijf politieagenten die betrokken waren bij de fatale aanhouding van Mitch Henriquez in 2015 anoniem blijven. Het kort geding werd aangespannen door de nabestaanden van Henriquez. Zij wilden de namen van de agenten hebben in verband met een zogenoemd voorlopig getuigenverhoor. Daarmee wilden zij een eis tot schadevergoeding voorbereiden.
De rechter wees het verzoek eerder af, omdat hun eisen in een eerder kort geding in maart 2017 op dezelfde gronden niet werden ingewilligd.
De Arubaan Henriquez overleed twee jaar geleden in Den Haag, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Dat gebeurde na afloop van een festival in Den Haag. Twee betrokken agenten worden strafrechtelijk vervolgd.
Telegraaf 03.07.2017 De rechtbank in Den Haag bepaalt maandag of de vijf politieagenten die betrokken waren bij de fatale aanhouding van Mitch Henriquez in 2015 anoniem blijven. Het kort geding werd aangespannen door de nabestaanden van Henriquez. Zij wilden de namen van de agenten hebben in verband met een zogenoemd voorlopig getuigenverhoor. Daarmee wilden zij een eis tot schadevergoeding voorbereiden.
De rechter wees het verzoek eerder af, omdat hun eisen in een eerder kort geding in maart 2017 op dezelfde gronden niet werden ingewilligd.
De Arubaan Henriquez overleed twee jaar geleden in Den Haag, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Dat gebeurde na afloop van een festival in Den Haag. Twee betrokken agenten worden strafrechtelijk vervolgd.
NU 27.06.2017 De voorzieningenrechter in Den Haag heeft dinsdag bepaald dat de namen van de vijf agenten die betrokken waren bij de aanhouding van Mitch Henriquez niet openbaar worden gemaakt aan de nabestaanden van de omgekomen Arubaan.
De nabestaanden van Henriquez willen de namen weten omdat zij de agenten willen oproepen om te getuigen in een zogenoemd voorlopig getuigenverhoor, in voorbereiding op een civiele rechtszaak.
De Haagse voorzieningenrechter zegt het verzoek af te wijzen omdat in de eerdere kort geding-procedure in maart op dezelfde gronden om de namen van de politieagenten werd gevraagd en dat toen is afgewezen.
Ook toen was het argument om de vordering af te wijzen dat de rechtbank in een eerder stadium al afwijzend had beslist op het gelijkluidende verzoek van eisers. “Via de voorzieningenrechter kan niet een beslissing van een andere rechter worden aangevochten”, aldus de rechtbank.
Door het afschermen van de agenten, voelen de nabestaanden zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen. Ook vinden ze het onnodig en kwetsend dat ze niet weten wie er betrokken is bij de dood van hun familielid.
De 42-jarige Arubaan Henriquez overleed twee jaar geleden in Den Haag, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Dat gebeurde na afloop van een festival in Den Haag. Twee betrokken agenten worden strafrechtelijk vervolgd.
Telegraaf 27.06.2017 De vijf politieagenten die betrokken waren bij de fatale aanhouding van Mitch Henriquez in 2015 blijven anoniem.
Dat heeft de voorzieningenrechter in Den Haag dinsdag bepaald naar aanleiding van een nieuw kort geding, aangespannen door de nabestaanden van Henriquez. Zij wilden de namen van de agenten hebben in verband met een zogenoemd voorlopig getuigenverhoor. Daarmee wilden zij een eis tot schadevergoeding voorbereiden.
De Haagse voorzieningenrechter wijst het nieuwe verzoek af, omdat hun eisen in een eerder kort geding in maart 2017 op dezelfde gronden niet werden ingewilligd.
Op 4 juli doet het gerechtshof uitspraak in het beroep dat is ingesteld tegen die eerdere afwijzing. De moeder van Henriquez wil de namen van de agenten kennen zodat zij aan haar verwerkingsproces kan beginnen, was toen een van de argumenten.
De Arubaan Henriquez overleed twee jaar geleden in Den Haag, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Dat gebeurde na afloop van een festival in Den Haag. Twee betrokken agenten worden strafrechtelijk vervolgd.
OmroepWest 27.06.2017 De identiteit van de vijf politieagenten die in 2015 in het Haagse Zuiderpark betrokken waren bij de aanhouding van Mitch Henriquez, die hierna overleed, blijft onbekend. Dat heeft de Haagse voorzieningenrechter bepaald.
De nabestaanden van Henriquez wilden de namen weten omdat zij de agenten willen oproepen om te getuigen in een zogenoemd voorlopig getuigenverhoor, in voorbereiding op een civiele rechtszaak.
De Haagse voorzieningenrechter wijst het verzoek af, omdat de nabestaanden in maart, tijdens een eerdere kort geding-procedure, op dezelfde gronden om de namen van de politieagenten gevraagd hebben. Dat verzoek werd toen afgewezen. Ook in de strafzaak tegen twee van de vijf agenten werd het verzoek afgewezen.
Nekklem
Henriquez werd in het Haagse Zuiderpark door de vijf agenten gearresteerd bij een muziekfestival, omdat hij zou hebben geroepen dat hij een wapen had.
Henriquez overleed nadat agenten bij zijn aanhouding een nekklem toepasten. Maar volgens een forensisch arts is de meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritmestoornissen. Na de dood van Henriquez ontstonden in de Schilderswijk flinke rellen.
Meer over dit onderwerp:
Den Haag FM 27.06.2017 De identiteit van de vijf politieagenten die in 2015 in het Zuiderpark betrokken waren bij de aanhouding van Mitch Henriquez, die hierna overleed, blijft onbekend. Dat heeft de Haagse voorzieningenrechter bepaald.
De nabestaanden van Henriquez wilden de namen weten omdat zij de agenten willen oproepen om te getuigen in een zogenoemd voorlopig getuigenverhoor, in voorbereiding op een civiele rechtszaak. De voorzieningenrechter wijst het verzoek af, omdat de nabestaanden in maart, tijdens een eerdere kort geding-procedure, op dezelfde gronden om de namen van de politieagenten gevraagd hebben. Dat verzoek werd toen afgewezen. Ook in de strafzaak tegen twee van de vijf agenten werd het verzoek afgewezen.
Henriquez werd door de vijf agenten gearresteerd bij een muziekfestival, omdat hij zou hebben geroepen dat hij een wapen had. Hij overleed nadat agenten bij zijn aanhouding een nekklem toepasten. Een forensisch arts zei later dat de meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritmestoornissen is. Er komt daarom nu een nieuw onderzoek. …lees meer
OmroepWest 26.06.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez strijden verder om de namen van de agenten boven tafel te krijgen die betrokken waren bij zijn fatale arrestatie. Dit verzoek is al twee keer afgewezen, maar de familie probeerde het dinsdag opnieuw via een kort geding bij het gerechtshof in Den Haag.
De Arubaan overleed twee jaar geleden in Den Haag tijdens een festival, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Zijn familie wil weten wie de vijf agenten waren die erbij waren. Twee van hen worden strafrechtelijk vervolgd. Deze zaak wordt in november inhoudelijk behandeld.
Vooral de moeder wil weten wie de agenten zijn, zodat zij aan haar verwerkingsproces kan beginnen, zei haar neef.
Anoniem
Volgens hun advocaat Richard Korver is dat niet alleen een wens maar ook een recht, omdat niet wettelijk is vastgelegd dat agenten anoniem mogen blijven als zij verdachten zijn in een strafzaak.
Hij zei dat de familie het gevoel heeft dat zij in een spookproces is beland, vol met beweringen en anonieme personen die met een nummer worden aangeduid. Er bestaat een dagvaarding waarin wel de namen staan, maar die is ten onrechte niet aan het strafdossier gevoegd, aldus Korver.
Namen agenten
De familie is niet van plan om de namen openbaar te maken. Ze zouden wel eigen onderzoek willen doen en dat mag volgens Korver ook. Verder zijn de namen belangrijk, onder meer om ze aansprakelijk te stellen in verband met een schadevergoeding.
Maar volgens de landsadvocaat heeft de verzekeraar al aangegeven tot uitkering over te gaan als de agenten aansprakelijk worden gesteld. Ook komt het volgens hem vaker voor dat de namen van agenten onbekend blijven. Dat is juist in deze zaak belangrijk, omdat er ernstige bedreigingen tegen de politie zijn geuit, betoogde hij.
Telegraaf 19.06.2017 Nabestaanden van Mitch Henriquez hebben maandag in kort geding een hernieuwde poging gedaan de namen te achterhalen van agenten die betrokken waren bij zijn fatale arrestatie.
Ondanks eerder afgewezen verzoeken zeggen de nabestaanden die namen nodig te hebben voor een civiel getuigenverhoor. Daarmee willen zij onderzoeken of er mogelijkheden bestaan om een schadevergoeding van de agenten te eisen, aldus hun advocaat Richard Korver. Dat is volgens hun raadsman een wezenlijk andere insteek dan een eerder verloren kort geding bij de rechtbank in Den Haag. Daartegen is bij het gerechtshof beroep ingesteld, waarvan op 4 juli uitspraak wordt gedaan. De moeder van Henriquez wil de namen van de agenten kennen zodat zij aan haar verwerkingsproces kan beginnen, was toen een van de argumenten.
De Arubaan Henriquez overleed twee jaar geleden in Den Haag, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Dat gebeurde na afloop van een festival in Den Haag. Twee betrokken agenten worden strafrechtelijk vervolgd.
Korver voerde maandag aan dat er geen bewijs is dat juist deze agenten bedreigd zijn of dat nog steeds worden. De politie ontving na de dood van Henriquez dreigementen. Volgens Korver zijn de personen achter geuite, bedreigende teksten via onder meer social media opgespoord en berecht. „Tegen deze agenten bestaat geen enkele reële of concrete dreiging”, aldus de advocaat.
De landsadvocaat heeft in een eerder kort geding aangegeven dat de verzekeraar tot uitkering zal overgaan indien de aansprakelijkheid van de agenten wordt vastgesteld.
De uitspraak in het nieuwe kort geding wordt op maandag 3 juli 2017 gedaan, een dag voor de uitspraak van het andere geding in hoger beroep.
OmroepWest 06.06.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez strijden verder om de namen van de agenten boven tafel te krijgen die betrokken waren bij zijn fatale arrestatie. Dit verzoek is al twee keer afgewezen, maar de familie probeerde het dinsdag opnieuw via een kort geding bij het gerechtshof in Den Haag.
De Arubaan overleed twee jaar geleden in Den Haag tijdens een festival, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Zijn familie wil weten wie de vijf agenten waren die erbij waren. Twee van hen worden strafrechtelijk vervolgd. Deze zaak wordt in november inhoudelijk behandeld.
Vooral de moeder wil weten wie de agenten zijn, zodat zij aan haar verwerkingsproces kan beginnen, zei haar neef.
Anoniem
Volgens hun advocaat Richard Korver is dat niet alleen een wens maar ook een recht, omdat niet wettelijk is vastgelegd dat agenten anoniem mogen blijven als zij verdachten zijn in een strafzaak.
Hij zei dat de familie het gevoel heeft dat zij in een spookproces is beland, vol met beweringen en anonieme personen die met een nummer worden aangeduid. Er bestaat een dagvaarding waarin wel de namen staan, maar die is ten onrechte niet aan het strafdossier gevoegd, aldus Korver.
Namen agenten
De familie is niet van plan om de namen openbaar te maken. Ze zouden wel eigen onderzoek willen doen en dat mag volgens Korver ook. Verder zijn de namen belangrijk, onder meer om ze aansprakelijk te stellen in verband met een schadevergoeding.
Maar volgens de landsadvocaat heeft de verzekeraar al aangegeven tot uitkering over te gaan als de agenten aansprakelijk worden gesteld. Ook komt het volgens hem vaker voor dat de namen van agenten onbekend blijven. Dat is juist in deze zaak belangrijk, omdat er ernstige bedreigingen tegen de politie zijn geuit, betoogde hij.
Den HaagFM 06.06.2017 Het Gerechtshof in Den Haag buigt zich de komende weken over het verzoek van de nabestaanden van Mitch Henriquez om de namen bekend te maken van de agenten die betrokken waren bij dood van de Arubaanse man.
Een verzoek daartoe werd door lagere rechtbanken al twee keer afgewezen, waarop de familie naar het gerechtshof stapte. De familie wil de namen van de vijf betrokken agenten weten zodat ze onderzoek kunnen doen naar het verleden van de politiemensen. Ook zijn de namen nodig om de agenten eventueel aansprakelijk te kunnen stellen in verband met een schadevergoeding.
Advocaat Richard Korver zei dinsdag in de rechtbank dat de familie daar recht op heeft, omdat niet wettelijk is vastgelegd dat agenten anoniem mogen blijven als zij verdachten zijn in een strafzaak. Het Gerechtshof doet op 4 juli uitspraak. …lees meer
Telegraaf 06.06.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez strijden verder om de namen van de agenten boven tafel te krijgen die betrokken waren bij zijn fatale arrestatie. Dit verzoek is al twee keer afgewezen, maar de familie probeerde het dinsdag opnieuw bij het gerechtshof in Den Haag.
De Arubaanse man overleed twee jaar geleden in Den Haag, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Zijn familie wil weten wie de vijf agenten waren die erbij waren. Twee van hen worden strafrechtelijk vervolgd. Deze zaak wordt in november inhoudelijk behandeld.
Vooral de moeder wil weten wie de agenten zijn, zodat zij aan haar verwerkingsproces kan beginnen, zei haar neef. Volgens hun raadsman Richard Korver is dat niet alleen een wens maar ook een recht, omdat niet wettelijk is vastgelegd dat agenten anoniem mogen blijven als zij verdachten zijn in een strafzaak.
’Spookproces’
Hij zei dat de familie het gevoel heeft dat zij in een spookproces is beland, vol met beweringen en anonieme personen die met een nummer worden aangeduid. Er bestaat een dagvaarding waarin wel de namen staan, maar die is ten onrechte niet aan het strafdossier gevoegd, aldus Korver.
De familie is niet van plan om de namen openbaar te maken. Ze zouden wel eigen onderzoek willen doen en dat mag volgens Korver ook. Verder zijn de namen belangrijk, onder meer om ze aansprakelijk te stellen in verband met een schadevergoeding.
Namen blijven vaker onbekend
Maar volgens de landsadvocaat heeft de verzekeraar al aangegeven tot uitkering over te gaan als de agenten aansprakelijk worden gesteld. Ook komt het volgens hem vaker voor dat de namen van agenten onbekend blijven. Dat is juist in deze zaak belangrijk, omdat er ernstige bedreigingen tegen de politie zijn geuit, betoogde hij.
AD 06.06.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez strijden verder om de namen van de agenten boven tafel te krijgen die betrokken waren bij zijn fatale arrestatie. Dit verzoek is al twee keer afgewezen, maar de familie probeerde het vandaag opnieuw via een kort geding bij het gerechtshof in Den Haag.
De Arubaanse man overleed twee jaar geleden in Den Haag, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Zijn familie wil weten wie de vijf agenten waren die erbij waren. Twee van hen worden strafrechtelijk vervolgd. Deze zaak wordt in november inhoudelijk behandeld.
Vooral de moeder wil weten wie de agenten zijn, zodat zij aan haar verwerkingsproces kan beginnen, zei haar neef. Volgens hun raadsman Richard Korver is dat niet alleen een wens maar ook een recht, omdat niet wettelijk is vastgelegd dat agenten anoniem mogen blijven als zij verdachten zijn in een strafzaak.
Spookproces
Hij zei dat de familie het gevoel heeft dat zij in een spookproces is beland, vol met beweringen en anonieme personen die met een nummer worden aangeduid. Er bestaat een dagvaarding waarin wel de namen staan, maar die is ten onrechte niet aan het strafdossier gevoegd, aldus Korver.
De familie is niet van plan om de namen openbaar te maken. Ze zouden wel eigen onderzoek willen doen en dat mag volgens Korver ook. Verder zijn de namen belangrijk, onder meer om ze aansprakelijk te stellen in verband met een schadevergoeding.
Maar volgens de landsadvocaat heeft de verzekeraar al aangegeven tot uitkering over te gaan als de agenten aansprakelijk worden gesteld. Ook komt het volgens hem vaker voor dat de namen van agenten onbekend blijven. Dat is juist in deze zaak belangrijk, omdat er ernstige bedreigingen tegen de politie zijn geuit, betoogde hij.
OmroepWest 20.04.2017 Het Openbaar Ministerie hoeft de namen van twee agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez niet bekend te maken. Dat heeft de Haagse rechtbank donderdagmiddag bepaald. In een eerder kort geding besloot de rechter ook al dat de agenten anoniem mogen blijven. ‘De rechtbank geeft hun namen niet vrij omdat ze niet in de processtukken staan’, zegt de rechtbank.
Dat is om hun identeiteit en daarmee veiligheid te beschermen, zegt de rechtbank. De familie wil de namen weten om onder meer onderzoek te doen naar het verleden van de agenten. De nabestaanden willen meer te weten komen over de staat van dienst van de agenten, hun verleden en of ze eventueel persoonlijk aansprakelijk gesteld kunnen worden voor de geleden schade.
Volgens hun advocaat hoefden de namen niet voor iedereen openbaar gemaakt te worden, als de familie ze maar mocht inzien. Over de kwestie is een hoop juridisch geharrewar, omdat verschillende rechters zich er al over uit hebben gesproken. De anonimiteit van de agenten kwam ter sprake tijdens een pro formazitting op 20 februari tegen de twee politiemensen die terecht moeten staan voor de dood van Henriquez.
‘Ga naar de scholen en dood hun kinderen’
Toen oordeelde de rechtbank dat ‘de veiligheid van de verdachte het noodzakelijk maakt dat hij in dit proces anoniem optreedt. Daarom is daarvoor gekozen’, luidde het verweer destijds. De agenten die betrokken waren bij de affaire worden nog steeds bedreigd.
‘Ga naar de scholen en dood hun kinderen, ga naar het werk van zijn vrouw en dood die kk’, luidde een van de bedreigingen. Tijdens een eerdere rechtszitting waren agenten daarom onherkenbaar. Ze zaten achter een kamerscherm, hun stem werd vervormd en in het dossier werden ze niet met hun eigen naam aangeduid, maar met DH01 en DH 02.
Omstreden nekklem
Mitch Henriquez overleed in juni 2015 in het Zuiderpark in Den Haag, tijdens het festival Night at the Park. Hij zou hebben geroepen dat hij een wapen bij zich had en werd hierna door vijf agenten overmeesterd. Daarbij werd hij in een nekklem gehouden. De Haagse burgemeester Jozias van Aartsen pleitte bij zijn afscheid in februari voor de afschaffing daarvan.
Of dat ook zijn doodsoorzaak is wordt door sommigen betwist, aan de hand van een onderzoeksrapport. Op dat rapport kwam van verschillende kanten ook kritiek. Henriquez overleed de volgende dag in het ziekenhuis, hoogstwaarschijnlijk door zuurstofgebrek veroorzaakt door het optreden tijdens de arrestatie. Na zijn dood ontstonden in de Haagse Schilderswijk flinke rellen.
Den HaagFM 20.04.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez krijgen niet de namen van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van de 42-jarige Arubaan. De rechtbank in Den Haag ziet geen reden om een eerder besluit daarover te heroverwegen, bleek donderdag in de rechtbank.
De familie van Henriquez wilde de namen hebben om onderzoek te kunnen doen naar het verleden van de agenten. De nabestaanden willen meer te weten komen over de staat van dienst van de agenten, hun verleden en of ze eventueel persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de geleden schade. De namen hoefden van de familie niet voor iedereen openbaar te worden gemaakt. De rechtbank vindt het geheim houden van de namen terecht omdat de agenten en hun families zeer ernstig bedreigd zijn na het overlijden van Henriquez.
De strafzaak tegen twee van de vijf betrokken agenten is uitgesteld omdat de verdediging een nieuw onderzoek naar de doodsoorzaak presenteerde. De rechtbank wil daarom eerst een extra onderzoek naar de doodsoorzaak laten doen. …lees meer
NU 20.04.2017 De twee agenten die terechtstaan voor betrokkenheid bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in Den Haag, blijven anoniem. Dat heeft de rechtbank Den Haag donderdag opnieuw besloten na herhaaldelijk verzoek van de nabestaanden om de namen vrij te geven.
De reden dat de agenten anoniem zijn, is om hun veiligheid te waarborgen, staat in een verklaring van de rechtbank.
De agenten en hun families zijn namelijk zeer ernstig bedreigd na het overlijden van Henriquez. Zijn dood zorgde ook voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Henriquez overleed in 2015 nadat hij was gearresteerd bij een muziekfestival in Den Haag. Of hij overleed door de hardhandige arrestatie, is onderwerp in de strafzaak die momenteel loopt tegen twee van de vijf agenten die bij die arrestatie betrokken waren.
Telegraaf 20.04.2017 De twee agenten die terechtstaan voor betrokkenheid bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in Den Haag, blijven anoniem. De nabestaanden van de Arubaan hebben meerdere keren gevraagd om de identiteit van die agenten, ook begin deze maand weer, maar de rechtbank in Den Haag blijft bij het eerdere besluit.
De reden dat de agenten anoniem zijn, is om hun veiligheid te waarborgen. De agenten en hun families zijn namelijk zeer ernstig bedreigd na het overlijden van Henriquez. Zijn dood zorgde ook voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Henriquez overleed in 2015 nadat hij was gearresteerd bij een muziekfestival in Den Haag. Of hij overleed door de hardhandige arrestatie, is onderwerp in de strafzaak die momenteel loopt tegen twee van de vijf agenten die bij die arrestatie betrokken waren.
Nieuw rapport over doodsoorzaak
Aanvankelijk werd door een patholoog van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) gemeld dat hij door politiegeweld was overleden, door het toepassen van de nekklem. Maar eind vorige maand kwam forensisch arts Kees Das, in opdracht van de verdediging, met een nieuw rapport over de doodsoorzaak. Hij concludeerde dat de 42-jarige Arubaan door hartfalen overleed.
De rechtbank heeft daarom een forensisch arts van het NFI als derde deskundige gevraagd. Mede hierdoor is de inhoudelijke behandeling van deze rechtszaak, die eigenlijk deze maand zou beginnen, tot medio november uitgesteld. Dan moet er duidelijkheid zijn over de doodsoorzaak.
AD 20.04.2017 De twee verdachte agenten die betrokken zijn bij de aanhouding van Mitch Henriquez, die hierna overleed, blijven gedurende de strafzaak anoniem. Dat heeft de rechtbank in Den Haag vandaag bepaald.
De nabestaanden van de Arubaan hebben meerdere keren gevraagd om de namen van die agenten, ook begin deze maand weer, maar de rechtbank in Den Haag blijft bij het eerdere besluit. De rechtbank heeft vandaag besloten die namen niet vrij te geven omdat hun namen niet voorkomen in de processtukken om hun identiteit en daarmee hun veiligheid te waarborgen. De agenten en hun families zijn namelijk zeer ernstig bedreigd na het overlijden van Henriquez. Zijn dood zorgde ook voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
De twee worden verdacht van mishandeling met dodelijke afloop, dan wel doodslag of dood door schuld. Het gaat om de man die de nekklem aanlegde bij de arrestatie in juni 2015, en om de man die Mitch met pepperspray bewerkte en sloeg.
Drie andere agenten die bij de arrestatie betrokken waren, worden niet alsnog vervolgd. Twee van de drie andere agenten die ook bij Mitch’ arrestatie betrokken waren, kregen ‘slechts’ straf van hun werkgever, de politie. Een vijfde agent kreeg helemaal geen straf.
Henriquez overleed in 2015 nadat hij was gearresteerd bij een muziekfestival in Den Haag. Of hij overleed door de hardhandige arrestatie, is onderwerp in de strafzaak die momenteel loopt tegen twee van de vijf agenten die bij die arrestatie betrokken waren.
Den HaagFM 14.04.2017 Vier politieagenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in het Zuiderpark gaan in beroep tegen de straffen die ze van de korpsleiding kregen. Een onafhankelijke commissie van de politie gaat het beroep beoordelen.
De korpsleiding wil twee agenten op staande voet ontslaan als ze binnen een jaar weer in de fout gaan. Bij de aanhouding van Henriquez in 2015 zouden ze te veel geweld hebben gebruikt. Ook zouden ze te weinig hulp hebben geboden. Twee andere agenten kregen eerder een schriftelijke waarschuwing, omdat ze te weinig deden om het slachtoffer te helpen. Hen wordt geen buitensporig geweld verweten.
Een onafhankelijke commissie brengt nu een advies uit aan de korpschef van de Nationale Politie, Erik Akerboom (kleine foto). Die beslist of er iets verandert aan de straf van de agenten.…lees meer
OmroepWest 13.04.2017 De vier agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 hebben bezwaar aangetekend tegen de straffen die zijn opgelegd door de politie. Hun beroep zal behandeld worden door een onafhankelijke commissie van de politie, met een voorzitter van buiten de organisatie.
Vier van de vijf betrokken agenten werden gestraft door hun werkgever. De twee die het zwaarst gestraft werden, kregen een voorwaardelijk strafontslag van een jaar, omdat ze bij de aanhouding van Henriquez disproportioneel geweld hadden gebruikt en onvoldoende zorg hadden verleend.
De agent die nalatig is geweest bij het verlenen van hulp, maar geen disproportioneel geweld gebruikte, kreeg een schriftelijke berisping. Die straf gold ook voor een agent die deels de fout in ging bij de arrestatie na muziekfestival Night at the Park in het Haagse Zuiderpark.
Het bezwaar van de agenten wordt behandeld door de bezwaaradviescommissie. De onafhankelijke commissie van de politie brengt advies uit aan de korpschef van de Nationale Politie, Erik Akerboom. Die beslist dan weer of er iets verandert aan de straf.
Korpschef bepaalt
De politie liet donderdag weten dat ze verder niet inhoudelijk op de zaak ingaan. Wanneer er een uitspraak volgt van de commissie is niet bekendgemaakt. Als de agenten het niet eens zijn met het besluit van de korpschef hebben zij nog de mogelijkheid om in beroep te gaan.
Telegraaf 13.04.2017 De vier agenten die gestraft zijn voor hun aandeel in de fatale arrestatie van Mitch Henriquez gaan in beroep tegen de door de politie opgelegde straffen. Dat schrijft Omroep West donderdag. Het bezwaar zal worden behandeld door een onafhankelijke commissie van de politie met een voorzitter van buitenaf.
Twee agenten kregen een voorwaardelijk strafontslag van een jaar, twee kregen een schriftelijke berisping. Twee van de agenten moeten zich ook nog voor de rechter verantwoorden voor de dood van Henriquez, die in 2015 overleed na zijn aanhouding bij muziekfestival Night at the Park.
AD 13.04.2017 Vier van de vijf agenten die betrokken waren bij de fataal verlopen arrestatie van Mitch Henriquez zijn in beroep gegaan tegen hun disciplinaire straf. Dat doen ze bij een onafhankelijke commissie, onder voorzitterschap van een persoon buiten de politie.
Deze commissie adviseert korpschef Erik Akerboom die vervolgens beslist wat hij met het advies doet. Zijn de agenten het hier niet mee eens dan kunnen ze naar de rechter stappen.
Er waren in totaal vijf agenten betrokken bij de arrestatie eind juni 2015 tijdens het muziekfestival Night at the Park in het Haagse Zuiderpark. Vier kregen hiervoor een interne disciplinaire straf. Twee kregen een schriftelijke berisping. Twee anderen kregen een jaar voorwaardelijk strafontslag. Deze agenten zouden volgens Paul van Musscher, chef van de Eenheid Den Haag bij de arrestatie disproportioneel geweld hebben gebruikt. Het zijn ook de twee agenten die strafrechtelijk vervolgd worden. Deze zaak liep onlangs vertraging op omdat een forensisch arts stelt dat de Arubaan niet door een nekklem overleden is.
Politiewoordvoerder Anna Valentini kan niet inhoudelijk op de zaak ingaan. ,,De zaak is onder de rechter. Het staat agenten vrij deze weg te bewandelen. Dat is hun goed recht.’’
OmroepWest 06.04.2017 Eén van de twee agenten die terechtstaat voor de dood van Mitch Henriquez zei donderdag in de rechtszaal dat hij het uitstel van de rechtszaak betreurt. ‘Voor de nabestaanden, maar ook voor mijn gezin’, zei de agent, die wordt aangeduid als ‘DH02’.
De zaak wordt pas in november inhoudelijk behandeld, zo werd donderdag op de zitting besloten. De twee agenten waren aanwezig in de rechtszaal, maar zaten in een afgeschermd hok. Zij waren voor het publiek niet zichtbaar en ook hun stemmen werden vervormd.
De nabestaanden van Henriquez hebben via de rechter geprobeerd de namen van de agenten te bemachtigen om onder meer onderzoek te kunnen doen naar hun verleden. Dit verzoek werd echter afgewezen. De rechter buigt zich nu nog een keer over het verzoek en besluit over twee weken. Hij zal dan ook uitspraak doen over andere verzoeken, zoals de vragen van de advocaten voor de deskundige die onderzoek doet naar de doodsoorzaak.
Veiligheid
Agent DH02 vertelde donderdag nogmaals dat hij vreest voor de veiligheid van zichzelf en zijn gezin. De agenten en hun gezinnen zijn na Mitch Henriquez’ arrestatie in 2015 ernstig bedreigd. In de Haagse Schilderswijk waren dagenlange rellen.
‘Mijn gezin heeft hier niet voor gekozen. Ik ook niet overigens. Ik heb mijn werk gedaan en ben daarom hier terechtgekomen.’ Hij hoopt dan ook dat de rechtbank niet besluit alsnog zijn naam vrij te geven.
Doodsoorzaak
Henriquez werd in juni 2015 in het Haagse Zuiderpark aangehouden, nadat hij had gedreigd een wapen te hebben. Dat bleek niet het geval. Agenten pasten een nekklem toe en de Arubaan raakte bewusteloos. Hij overleed later. Een deskundige van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) concludeerde dat Henriquez overleed door verstikking door de nekklem.
Twee van de vijf betrokken agenten staan terecht voor zijn dood. De advocaten van de agenten kwamen onlangs met een rapport van een deskundige die een andere conclusie trok: Henriquez zou door hartfalen zijn overleden. Dat rapport was reden om een derde deskundige in te schakelen en de zaak pas in november inhoudelijk te behandelen.
Telegraaf 06.04.2017 De agent die momenteel voor de rechter staat voor de fatale arrestatie van Mitch Henriquez, vreest voor de veiligheid van zichzelf en zijn gezin. Dat vertelde hij donderdag tijdens de zitting in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Het is voor het eerst dat de agent, die anoniem is en wordt aangeduid als DH02, zich in het openbaar uitspreekt over de zaak.
De advocaten van de nabestaanden van de in juni 2015 na zijn arrestatie overleden Arubaan Henriquez pleiten ervoor dat de namen van de agenten bekend worden gemaakt. Daartoe is zelfs een kort geding geweest, maar de nabestaanden kregen tot nu toe nul op het rekest. De rechter buigt zich nogmaals over het verzoek en besluit over twee weken.
DH02 liet daarop weten dat hij hoopt dat de rechtbank niet in het nadeel van zijn gezin besluit. De agenten en hun gezinnen zijn na de arrestatie op het Haagse muziekfestival in 2015 heel ernstig bedreigd. In de Haagse Schilderswijk waren dagenlange rellen. „Mijn gezin heeft hier niet voor gekozen. Ik ook niet overigens. Ik heb mijn werk gedaan en ben daarom hier terechtgekomen.”
Den HaagFM 06.04.2017 Nog een deskundige moet zich buigen over de doodsoorzaak van Mitch Henriquez, die in juni 2015 overleed nadat hij werd gearresteerd in het Zuiderpark. Dat heeft de rechtbank donderdag besloten. Mede hierdoor is de inhoudelijke behandeling van deze zaak tot medio november uitgesteld.
Henriquez overleed nadat hij was gearresteerd op het festival Night At The Park. Aanvankelijk werd door een patholoog van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) gemeld dat hij door politiegeweld was overleden, door het toepassen van de nekklem. Twee agenten staan terecht voor die fatale arrestatie.
Maar eind vorige maand kwam forensisch arts Kees Das met een nieuw rapport over de doodsoorzaak. Hij concludeerde dat de 42-jarige Arubaan door hartfalen overleed. De rechtbank heeft een forensisch arts van het NFI als derde deskundige gevraagd. …lees meer
Reden is een nieuw rapport over mogelijke doodsoorzaak
VK 06.04.2017 De rechtszaak over de dood van Mitch Henriquez zal pas tussen 13 en 24 november inhoudelijk worden behandeld. Eigenlijk zou de zaak tegen twee politieagenten vandaag plaatsvinden. Het uitstel komt door een nieuw rapport over de mogelijke doodsoorzaak van de 42-jarige Arubaan. De uitspraak vindt plaats op 21 december.
Dat heeft de rechtbank vandaag aangekondigd tijdens een zitting in de zwaar beveiligde rechtbank op Schiphol. ‘De doodsoorzaak van de heer Henriquez is heel belangrijk’, aldus de voorzitter van de rechtbank. ‘De rechtbank zal moeten beoordelen of de handelingen van de agenten hebben geleid tot zijn dood. Als de doodsoorzaak in twijfel wordt getrokken, zoals nu gebeurt, dan moet er nader onderzoek komen.’
Twee weken geleden dienden de advocaten van de twee verdachte agenten een nieuw rapport in van een forensisch arts. Deze arts oordeelde dat Henriquez niet kan zijn overleden als gevolg van de nekklem, maar door een hartritmestoornis. De worsteling tussen Henriquez en de agenten duurde 2,5 minuut. Verwurging is haast uitgesloten, aldus de second opinion.
Tegenstrijdig
De rechtbank vraagt nu een ander forensisch arts om een oordeel over het nieuwe rapport
Daarmee weerspreekt de forensisch arts de conclusies van de patholoog van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) die sectie deed op het lichaam. Het NFI oordeelde dat de dood van Henriquez waarschijnlijk het gevolg was van ‘manuele wurging van de nek’, geweld op de hals en mogelijk ook een stomp op de neus, waardoor ademen moeilijk werd. Er zijn tijdens de sectie 332 foto’s gemaakt.
De rechtbank vraagt nu een ander forensisch arts om een oordeel over het nieuwe rapport. Dat kost tijd. De patholoog en de twee forensisch artsen moeten vervolgens als getuigen worden gehoord tijdens de rechtszaak.
Het Openbaar Ministerie betreurt de vertraging. ‘Het is een extra zware belasting voor de nabestaanden. Maar dit is een onvermijdelijke weg.’ De experts moeten ook de sectiefoto’s kunnen zien. Die zitten niet in het dossier, maar volgens het OM is een uitzondering noodzakelijk.
Henriquez overleed in juni 2015 na een arrestatie in het Zuiderpark in Den Haag.
Meer over de zaak Henriquez;
Niet vervolgd
Drie agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez worden niet vervolgd. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag op 30 maart besloten. De nabestaanden van de 42-jarige Arubaan eisten dat in totaal vijf agenten zouden worden berecht.
OmroepWest 06.04.2017 Het proces over de dood van Mitch Henriquez gaat pas verder in november. Dat heeft de rechtbank donderdag besloten. In de tussentijd moet een nieuwe deskundige beoordelen waar Mitch Henriquez aan overleed na zijn arrestatie in juni 2015 in het Haagse Zuiderpark.
De inhoudelijke behandeling moet tussen 13 en 24 november plaatsvinden en gaat langer dan vijf dagen duren. Dat komt omdat er veel getuigen moeten worden gehoord.
Het uitstel kost de nabestaanden extra geld, zegt hun advocaat Richard Korver. Het Openbaar Ministerie (OM) betreurt dat, maar noemt het uitstel ‘onvermijdelijk’.
Politiegeweld of hartfalen?
Henriquez overleed nadat hij was gearresteerd tijdens muziekfestival Night at the Park in het Zuiderpark. Twee agenten staan terecht voor die fatale arrestatie. Aanvankelijk werd door een patholoog van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) gemeld dat hij door politiegeweld was overleden, door het toepassen van een nekklem.
Eind vorige maand kwam forensisch arts Kees Das, ingeschakeld door de advocaten van de agenten, echter met een nieuw rapport over de doodsoorzaak. Hij concludeerde dat de 42-jarige Arubaan door hartfalen overleed. De rechtbank heeft nu een forensisch arts van het NFI als derde deskundige gevraagd.
‘Baanbrekend’
In de rechtszaal hebben de advocaten van de agenten gezegd dat het nieuwste rapport ‘baanbrekend’ en ‘verhelderend’ zou zijn. Ook is er geen sprake van een ‘vertragingstactiek’, want dat zou niet in het belang van de agenten zijn.
De advocaten van de nabestaanden van Henriquez hebben al op meerdere manieren verzocht om toch de identiteit van de agenten te horen. Ze spanden er zelfs een kort geding voor aan, maar tot nu toe kregen zij nul op het rekest. Over twee weken besluit de rechter of er toch gehoor gegeven kan worden aan het verzoek.
Waarnemers
Bij de zitting donderdag in de rechtbank waren ook drie Arubaanse waarnemers aanwezig. Parlementariër Desirée de Sousa-Crous wil met eigen ogen zien of de rechtszaak eerlijk verloopt.
AD 05.04.2017 Forensisch arts Daan Botter van het NFI moet zich gaan buigen over twee verschillende rapporten die er al liggen over de doodsoorzaak van Arubaan Mitch Henriquez. De rechtbank heeft dat vandaag besloten omdat de rapporten elkaar tegenspreken over de vraag of de nekklem of een hartstilstand Henriquez fataal werd. Mede daardoor vindt de inhoudelijke behandeling van de zaak pas in november plaats. In Aruba groeien ondertussen zorgen over het verloop van de strafzaak. Verslaggever Victor Schildkamp twittert vanuit de rechtbank.
De rechtbank boog zich vanmorgen over het verdere verloop van de zaak Henriquez.
Volgens een nieuw forensische rapport, kort geleden ingediend door de advocaten van de twee verdachte agenten, stierf de Arubaan Mitch Henriquez niet aan de gevolgen van een nekklem van agenten, maar aan hartritmestoornissen of een hartstilstand. Dat staat haaks op het eerdere sectierapport dat de verwurging wél als oorzaak aanwees. De rechtbank besloot vanmorgen daarom NFI-expert Daan Botter beide rapporten te laten bestuderen.
Alle deskundigen moeten vervolgens ook in een later stadium tijdens een rechtszaak worden gehoord. Door alle vertraging en onduidelijkheid over de doodsoorzaak, kan de zaak nu pas echt in november worden behandeld. De uitspraak in de zaak volgt dan in december.
Zorgen in Aruba
Desirée de Sousa-Croes, voorzitter van de commissie van justitie van het parlement op Aruba, was vandaag als parlementair waarnemer aanwezig zijn tijdens een niet-inhoudelijk behandeling van de zaak. In Aruba groeien de zorgen over het strafrechtelijk onderzoek naar de twee politieagenten, die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan twee jaar geleden. ,,We willen met eigen ogen zien of de rechtszaak eerlijk verloopt”, aldus Desirée de Sousa-Croes.
Vertrouwen
Het parlement in Aruba krijgt het gevoel dat de twee verdachte agenten de hand boven het hoofd wordt gehouden. Dat zou volgens De Sousa-Croes schadelijk zijn voor het vertrouwen van het hele Arubaanse volk in de politie en het OM in Nederland.
Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden in het Haagse Zuiderpark na een muziekfestival. Hij overleed een dag later. Aanvankelijk werd aangenomen dat hij overleed als gevolg van de nekklem die agenten op hem toepasten bij de arrestatie. Maar vorige week kwam er een nieuw forensisch rapport, dat twijfel zaait over de doodsoorzaak. Dat rapport is opgesteld door Kees Das, forensisch arts uit Amsterdam die al eerder politiemensen vrij pleitte in een vergelijkbare zaak.
NU 06.04.2017 Er moet nog een deskundige zich buigen over de doodsoorzaak van Mitch Henriquez, de man die juni 2015 overleed na een arrestatie. Dat heeft de rechtbank Den Haag, donderdag bijeen op de extra beveiligde locatie op Schiphol, besloten.
Mede hierdoor is de inhoudelijke behandeling van deze zaak tot medio november uitgesteld.
Henriquez overleed nadat hij was gearresteerd op een muziekfestival in Den Haag. Aanvankelijk werd door een patholoog van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) gemeld dat hij door politiegeweld was overleden, door het toepassen van de nekklem. Twee agenten staan terecht voor die fatale arrestatie.
Maar eind vorige maand kwam forensisch arts Kees Das, in opdracht van de verdediging, met een nieuw rapport over de doodsoorzaak. Hij concludeerde dat de 42-jarige Arubaan door hartfalen overleed. De rechtbank heeft daarom een forensisch arts van het NFI als derde deskundige gevraagd.
Zorgvuldigheid
Aanvankelijk zou donderdag de inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen de twee agenten verdergaan. Maar omdat de advocaten van deze twee agenten dus vorige maand met het nieuwe medische rapport kwamen, besloot de rechtbank dat eerst te bespreken. ”De rechtbank vindt het jammer dat we niet verder kunnen”, zei de rechter. ”Maar het is anders gelopen. De rechtbank kan niet anders dan dit rapport eerst behandelen, in het belang van de zorgvuldigheid.”
Mede daardoor en omdat de derde deskundige zijn licht op de doodsoorzaak van Henriquez moet laten schijnen, is de behandeling van de zaak tot november uitgesteld. De rechter verwacht nog wel dit jaar uitspraak te doen.
Vreest
Een van de agenten vreest voor de veiligheid van zichzelf en zijn gezin, vertelde hij donderdag. Het is voor het eerst dat de agent, die anoniem is en wordt aangeduid als DH02, zich in het openbaar uitspreekt over de zaak.
DH02 liet weten dat hij hoopt dat de rechtbank niet in het nadeel van zijn gezin besluit. De agenten en hun gezinnen zijn na de arrestatie op het Haagse muziekfestival in 2015 heel ernstig bedreigd. In de Haagse Schilderswijk waren dagenlange rellen. ”Mijn gezin heeft hier niet voor gekozen. Ik ook niet overigens. Ik heb mijn werk gedaan en ben daarom hier terechtgekomen.”
De 42-jarige Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden na een muziekfestival in Den Haag omdat hij riep dat hij een wapen had. Hij verzette zich hevig tegen zijn aanhouding. De agenten gebruikten bij zijn aanhouding – zo bleek later – ”normoverschrijdend geweld”. Henriquez overleed een dag later.
Telegraaf 06.04.2017 De rechtbank vraagt een derde deskundige van het Nederlands Forensisch Instituut, om zich te buigen over de doodsoorzaak van Mitch Henriquez. Dat zei de rechtbank van kregen tijdens een pro formazitting in de zaak. De deskundige is forensisch arts Daan Botter.
Zoals het er nu naar uitziet zal de inhoudelijke behandeling van de zaak pas tussen 13 en 24 november plaatshebben. De uitspraak is dan op 21 december.
De reden voor het uitstel is dat de verdediging van de twee agenten DH01 en DH02, twee weken voordat de inhoudelijke behandeling van de strafzaak zou beginnen, op de proppen kwam met een rapport van forensisch arts Kees Das. Hij wierp een nieuw licht op de doodsoorzaak. Die was volgens hem niet de nekklem die volgens de patholoog de vermoedelijke doodsoorzaak is.
Das bekeek echter niet de ruim 300 foto’s die van de sectie zijn gemaakt, en heeft ook het lichaam van Henriquez niet onderzocht. Hij baseert zijn stelling op informatie in het dossier. De drie deskundigen zullen tijdens de openbare zitting in november worden gehoord.
De rechtbank benadrukte vanmorgen de verdediging niet kwalijk te nemen dat er niet eerder is gezegd dat er nog een onderzoek liep. „Maar de verdediging is dat niet verplicht”, aldus de voorzitter. Er bleef de rechtbank echter geen andere mogelijkheid over dat de zaak uit te stellen om het rapport van Das aan een ander onderzoek te onderwerpen. Duidelijkheid over de doodsoorzaak is van cruciaal belang.
De consequenties zijn groot. De rechters die de zaak behandelen hebben de komende maanden een overvol schema met zittingen die niet kunnen worden uitgesteld. Ook de zaal in het justitieel complex op Schiphol waar de zaak dient, is niet altijd beschikbaar.
Aruba controleert
De zaak wordt ook bijgewoond door Mevr. De Sousa-Croes, voorzitter van commissie justitie van parlement op Aruba. Aruba maakt zich zorgen over het onderzoek naar de zaak en het verloop van de strafzaak. „Ik heb nog niet eerder meegemaakt dat Aruba komt controleren of de rechtsgang in Nederland wel goed verloopt”, twittert Saskia Belleman hierover.
Volg deze zaak via de tweets van onze rechtbankverslaggeefster Saskia Belleman.
Telegraaf 06.04.2017 De rechtbank in Den Haag buigt zich donderdag over een nieuw forensisch rapport in de zaak rond Mitch Henriquez. Volgens het rapport, ingediend door de advocaten van de twee verdachte agenten, stierf de Arubaan niet aan de gevolgen van een nekklem door agenten. De oorzaak zou liggen bij hartritmestoornissen of een hartaanval.
Eigenlijk zou de rechtbank de kwestie inhoudelijk gaan behandelen, maar nu zal er eerst een zogeheten pro-formazitting zijn over de verrassende wending in de zaak. Nabestaanden van Henriquez reageerden erg ontstemd op het nieuwe rapport.
Aruba controleert
De zaak wordt ook bijgewoond door Mevr. De Sousa-Croes, voorzitter van commissie justitie van parlement op Aruba. Aruba maakt zich zorgen over het onderzoek naar de zaak en het verloop van de strafzaak. „Ik heb nog niet eerder meegemaakt dat Aruba komt controleren of de rechtsgang in Nederland wel goed verloopt”, twittert Saskia Belleman hierover.
Overlijden Henriquez
Henriquez (42) werd op 27 juni 2015 aangehouden in het Haagse Zuiderpark na een muziekfestival. Hij overleed een dag later. Na sectie concludeerde het Openbaar Ministerie eerder op basis van onderzoek door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) dat de Arubaan overleed door verstikking, waarschijnlijk veroorzaakt door geweld op zijn hals, een gevolg van een nekklem.
De dood van Henriquez was aanleiding tot dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
De zitting is donderdagochtend voor de rechtbank Den Haag, maar wordt gehouden in de rechtbanklocatie op Schiphol.
Volg deze zaak via de tweets van onze rechtbankverslaggeefster Saskia Belleman (v.a. 10.00 uur).
OmroepWest 06.04.2017 Bij het proces over de dood van Mitch Henriquez zijn drie Arubaanse waarnemers aanwezig. Dat meldt RTL Nieuws. Parlementarier Desirée de Sousa-Crous zegt tegen de nieuwszender dat ze met eigen ogen willen zien of de rechtszaak eerlijk verloopt.
De waarnemers zijn er op initiatief van de commissie Justitie van het parlement op Aruba, meldtRTL. Daar groeien de zorgen over het Nederlandse strafrechterlijk onderzoek naar de twee politieagenten, die betrokken waren bij de aanhouding van Henriquez tijdens Night at the Park in 2015.
De Sousa-Croes: ‘Wij krijgen het gevoel dat de verdachte politiemensen de hand boven het hoofd wordt gehouden. We horen dat de agenten met elkaar hebben kunnen overleggen over hun verklaringen. En dat de voormalige korpschef de garantie gaf dat ze niet ontslagen zullen worden. Het is bijna onmogelijk dat dit in deze tijd in Nederland gebeurt.’
Inhoudelijke behandeling uitgesteld
De rechtszaak tegen twee agenten die betrokken waren bij de aanhouding van Henriquez gaat donderdag verder. De rechtbank had vijf dagen uitgetrokken voor de inhoudelijke behandeling, maar dat gaat niet door, omdat de verdediging twijfels heeft over de doodsoorzaak.
Mitch Henriquez zou volgens een deskundige van de verdediging niet door een nekklem om het leven zijn gekomen. Mogelijk speelden hartritmestoornissen een belangrijke rol, aldus de deskundige. De rechtbank bekijkt donderdag hoe de zaak nu verder moet, en hoe de doodsoorzaak van Mitch Henriquez nader onderzocht moet worden.
Verslaggever Monica Overdijkink volgt het proces donderdag en vertelt rond 8.10 uur in Mogge Michiel op 89.3 Radio West over de zaak.
Den HaagFM 06.04.2017 Bij het proces over de dood van Mitch Henriquez is een Arubaans waarnemer aanwezig. Dat meldt RTL Nieuws. Het gaat om Desirée de Sousa-Croes, de voorzitter van de parlementscommissie voor Justitie op Aruba.
Sousa-Crous wil met eigen ogen zien of de rechtszaak eerlijk verloopt. De 49-jarige parlementariër heeft het gevoel “dat de verdachte politiemensen de hand boven het hoofd wordt gehouden”. Mitch Henriquez werd in de zomer van 2015 tegen de grond gewerkt in het Zuiderpark, nadat hij zou hebben geroepen dat hij een wapen had. Bij zijn arrestatie pasten agenten een nekklem toe. Henriquez overleed een dag later.
Twee van de vijf betrokken agenten moeten zich nu verantwoorden voor de strafrechter. De Haagse rechtbank zou donderdag eigenlijk beginnen met de inhoudelijke behandeling van de zaak, maar de start daarvan is opgeschort. De rechters moeten zich eerst buigen over het rapport van een forensisch arts die stelt dat Henriquez niet is overledendoor politiegeweld.…lees meer
NU 05.04.2017 Een vertegenwoordiger van het parlement op Aruba woont donderdag de pro forma-zitting bij in de strafzaak tegen de agenten die worden verdacht van betrokkenheid bij de dood van Mitch Henriquez.
Dat heeft advocaat Richard Korver, die de familie van Henriquez vertegenwoordigt, woensdag laten weten.
De voorzitter van de commissie van justitie, Desiree De Sousa-Croes, is bij de rechtszaak aanwezig, omdat de commissie zich zorgen maakt over het verloop van het onderzoek en de strafzaak.
Henriquez overleed in 2015 nadat hij werd aangehouden bij een muziekfestival in Den Haag. Er zou een nekklem zijn toegepast door de agenten, waarna hij het bewustzijn verloor.
Videobeelden
De Arubaanse zorgen zijn begonnen na de verklaring van de verdachte agenten dat Henriquez in de ME-bus onwel was geworden, terwijl uit de videobeelden die in de media terecht kwamen bleek dat dat onjuist was.
Het verbaast de Arubaanse autoriteiten dat de verdachte agenten toen niet onmiddellijk zijn aangehouden, al zou het maar zijn op verdenking van het afleggen van een valse verklaring.
De betreffende agenten zijn niet aangehouden en ook niet vastgezet, geobserveerd of getapt, stelt de Arubaanse commissie. Het is hen ook niet verboden met elkaar te communiceren, waardoor zij de gelegenheid hebben gehad dat te doen.
Het is de commissie daarna duidelijk geworden dat alle (ex) verdachte agenten hebben verklaard dat er geen debriefing is geweest, terwijl een aantal andere agenten, waaronder de groepscommandant, gedetailleerd verklaren over een debriefing die de bewuste avond met de groepscommandant zou hebben plaatsgevonden.
Ook is volgens De Sousa-Croes gebleken dat er in ieder geval door politiemensen in een Whatsapp groep is gecommuniceerd over de zaak.
De commissie van het Arubaanse parlement vindt dat juist in een zaak als deze er zoveel mogelijk aan moet worden gedaan om twijfels over het de wijze waarop het onderzoek is verricht weg te nemen. Zij meent daarom dat de justitiële autoriteiten zo transparant mogelijk moeten zijn, zodat dat onderzoek gecontroleerd kan worden
Eigen onderzoek
De commissie acht het daarom in deze zaak van essentieel belang dat het mogelijk is voor de verdediging van de nabestaanden zelf onderzoek te (laten) verrichten naar de verdachten en (mogelijkerwijs) de drie agenten die verdacht waren.
Ook vindt Aruba het vreemd dat het Openbaar Ministerie zelf geen heeft onderzoek gedaan naar de achtergrond van de verdachten.
Dat de advocaten van de nabestaanden hun identiteit niet mogen weten, zoals de rechtbank onlangs besloot, acht de commissie niet in lijn met de beginselen van een democratische rechtstaat. Bovendien meent De Sousa-Croes dat in een strafdossier zich de namen van de verdachten zouden moeten bevinden.
OmroepWest 31.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez zijn teleurgesteld dat ze de namen van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van de 42-jarige Arubaan niet krijgen. De familie spande een kort geding aan. De rechter besliste vrijdag dat het Openbaar Ministerie de namen niet bekend hoeft te maken.
Advocaat Richard Korver, die de zussen, de moeder en de neef van Mitch bijstaat, noemt het de ‘zoveelste tegenslag’. ‘Maar wij gaan door tot het bittere eind, dat heb ik de familie toegezegd,’ aldus Korver. Hij overweegt in hoger beroep te gaan tegen de beslissing van de rechter. De nabestaanden kregen eerder deze week ook te horen dat hun verzoek om alle agenten te vervolgen is afgewezen door het gerechtshof.
In een kort geding dat vorige week vrijdag diende, eiste de familie de namen van alle vijf agenten die bij de arrestatie van Mitch Henriquez waren. De familie wilde de namen hebben om onder meer onderzoek te doen naar het verleden van de agenten. De nabestaanden willen meer te weten komen over de staat van dienst van de agenten, hun verleden en of ze eventueel persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de geleden schade. De namen hoefden niet voor iedereen openbaar te worden gemaakt, als de familie ze maar mocht inzien.
Namen alleen bekend bij OM
De rechtbank oordeelt nu dat een soortgelijk verzoek eerder al is behandeld door de strafrechter, daarom kan eenzelfde verzoek niet opnieuw door de voorzieningrechter worden behandeld. ‘Via de voorzieningenrechter kan niet een beslissing van een andere rechter worden aangevochten’, aldus de rechtbank. Korver vindt dat grote onzin: ‘De strafrechter zei eerder dat hij de namen niet kan geven, omdat hij ze niet heeft. Die zijn alleen bekend bij het Openbaar Ministerie. De strafrechter verwees me naar de voorzieningenrechter. En nu wijst die weer terug.’
De anonimiteit van de agenten kwam ter sprake tijdens een pro formazitting op 20 februari tegen de twee politiemensen die terecht moeten staan voor de dood van Henriquez. Toen oordeelde de rechtbank dat ‘de veiligheid van de verdachte het noodzakelijk maakt dat hij in dit proces anoniem optreedt. Daarom is daarvoor gekozen.’
Los van de strafzaak
Dit kort geding staat los van de strafzaak die volgende week zou dienen tegen twee van de vijf betrokken agenten. Die zaak is uitgesteld omdat de verdediging een nieuw onderzoek naar de doodsoorzaak presenteerde. In dat onderzoek staat dat Henriquez niet overleed door een nekklem van de agenten, maar aan een hartstilstand of hartritmestoornissen. Mitch Henriquez kwam in juni 2015 om het leven bij zijn arrestatie op een festival in het Haagse Zuiderpark.
Den HaagFM 31.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez krijgen niet de namen van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van de 42-jarige Arubaan. Dat heeft de rechtbank in Den Haag vrijdagmiddag bepaald. De uitspraak is een teleurstelling voor de familie van Henriquez.
In een kort geding dat vorige week vrijdag diende, eiste de familie de namen van alle vijf agenten die bij de arrestatie van Mitch Henriquez waren. De familie wilde die hebben om onderzoek te kunnen doen naar het verleden van de agenten. De nabestaanden willen meer te weten komen over de staat van dienst van de agenten, hun verleden en of ze eventueel persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de geleden schade. De namen hoefden niet voor iedereen openbaar te worden gemaakt, als de familie ze maar mocht inzien.
De rechtbank oordeelt nu dat een soortgelijk verzoek eerder al is behandeld door de strafrechter, daarom kan eenzelfde verzoek niet opnieuw door de voorzieningrechter worden behandeld. “Via de voorzieningenrechter kan niet een beslissing van een andere rechter worden aangevochten”, aldus de rechtbank.
Nieuw onderzoek naar doodsoorzaak
Dit kort geding staat los van de strafzaak die volgende week zou dienen tegen twee van de vijf betrokken agenten. Die zaak is uitgesteld omdat de verdediging een nieuw onderzoek naar de doodsoorzaak presenteerde. …lees meer
NU 31.03.2017 De namen van de vijf agenten die betrokken waren bij de fatale aanhouding van Mitch Henriquez blijven afgeschermd. De rechtbank in Den Haag wees een verzoek van de nabestaanden om de namen kenbaar te maken af.
De voorzieningenrechter wijst de vordering af omdat de rechtbank in de strafprocedures al afwijzend heeft beslist op het gelijkluidende verzoek van eisers. “Via de voorzieningenrechter kan niet een beslissing van een andere rechter worden aangevochten”, aldus de rechtbank.
Door het afschermen van de agenten, voelen de nabestaanden zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen. Ook vinden ze het onnodig en kwetsend dat ze niet weten wie er betrokken is bij de dood van hun familielid.
Teleurgesteld
Advocaat Richard Korver zegt dat de familie teleurgesteld is en dat hij de beslissing van de voorzieningenrechter gaat bestuderen en zich te beraden op zijn beroepsmogelijkheid.
De familie meent dat er geen wettelijke basis is voor de anonimisering van de verdachten. Ze kunnen naar eigen zeggen ook niet controleren of de desbetreffende agenten ook daadwerkelijk de agenten zijn die terecht staan en/of een eventuele straf ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd.
Moeder
De moeder van Henriquez vertelde de rechter vorige week in tranen dat ze de agenten in de ogen wil kijken. ”Ik wil ze zien. Dan kan mijn hart rust krijgen.” Korver en de familie benadrukken dat ze namen niet openbaar willen maken, maar het zelf willen weten.
De rechter zegt de wens om de vijf agenten in ieder geval een keer te kunnen zien begrijpelijk te vinden, maar dat die vraag nu niet behandeld is.
De Staat betoogde dat de levens van de agenten in gevaar zijn als hun namen niet verborgen blijven. ”Zij zijn heel ernstig bedreigd.” Er werd onder meer opgeroepen om hun kinderen en vrouw te doden.
Donderdag besloot het gerechtshof in Den Haag dat drie agenten niet strafrechtelijk vervolgd worden voor de dood van Henriquez. Van de vijf agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie worden er momenteel twee vervolgd.
De nabestaanden wilden dat de andere drie zich ook voor de rechter zouden moeten verantwoorden, maar het gerechtshof wees dat verzoek af.
Nekklem
Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden in het Haagse Zuiderpark na een muziekfestival. Hij overleed een dag later. Aanvankelijk werd aangenomen dat hij overleed als gevolg van de nekklem die agenten op hem toepasten bij de arrestatie. Maar deze week kwam er een nieuw forensisch rapport, dat twijfel zaait over de doodsoorzaak. Volgens dat rapport, ingebracht door de advocaten van de twee agenten die terechtstaan, overleed hij zeer waarschijnlijk aan de gevolgen van hartritmestoornissen of een hartstilstand.
De inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen de twee agenten zou komende donderdag beginnen. Door het nieuwe rapport wordt de inhoudelijke behandeling uitgesteld en wordt donderdag het rapport besproken.
Telegraaf 31.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez krijgen niet te horen hoe de agenten heten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan twee jaar geleden. Dat heeft de rechter vrijdag besloten na een door de familie aangespannen kort geding.
Door het afschermen van de agenten voelen de familieleden zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen. Ook vinden ze het onnodig en kwetsend dat ze niet weten wie er betrokken is bij de dood van hun familielid, motiveerde hun advocaat Richard Korver vorige week de wens van de nabestaanden.
De moeder van Henriquez vertelde de rechter in tranen dat ze de agenten in de ogen wil kijken. „Ik wil ze zien. Dan kan mijn hart rust krijgen.”
Tegen twee van de vijf agenten loopt momenteel een strafzaak. Ook in die zaak is door de nabestaanden verzocht om de namen, maar de rechter daar heeft dat verzoek ook afgewezen. Via een kort geding kan „de beslissing van een andere rechter niet worden aangevochten”, staat in de uitspraak.
’Wens is begrijpelijk’
Wel noemt de rechter de wens begrijpelijk om de vijf agenten in ieder geval een keer te kunnen zien. „De vraag of hieraan tegemoet gekomen kan worden, valt echter buiten deze procedure.”
De familie laat weten teleurgesteld te zijn over de beslissing en zich te beraden op een mogelijk hoger beroep.
Twijfel over doodsoorzaak
Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden in het Haagse Zuiderpark na een muziekfestival. Hij overleed een dag later. Aanvankelijk werd aangenomen dat hij overleed als gevolg van de nekklem die agenten op hem toepasten bij de arrestatie. Maar deze week kwam er een nieuw forensisch rapport, dat twijfel zaait over de doodsoorzaak. Volgens dat rapport, ingebracht door de advocaten van de twee agenten die terechtstaan, overleed hij zeer waarschijnlijk aan de gevolgen van hartritmestoornissen of een hartstilstand.
De inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen de twee agenten zou komende donderdag beginnen. Door het nieuwe rapport, wordt de inhoudelijke behandeling uitgesteld en wordt donderdag het rapport besproken.
AD 31.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez krijgen niet te horen hoe de agenten heten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan twee jaar geleden. Dat heeft de rechter vrijdag besloten na een door de familie aangespannen kort geding.
Door het afschermen van de agenten voelen de familieleden zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen. Ook vinden ze het onnodig en kwetsend dat ze niet weten wie er betrokken is bij de dood van hun familielid, motiveerde hun advocaat Richard Korver vorige week de wens van de nabestaanden. De moeder van Henriquez vertelde de rechter in tranen dat ze de agenten in de ogen wil kijken. ,,Ik wil ze zien. Dan kan mijn hart rust krijgen.”
Strafzaak
Tegen twee van de vijf agenten loopt momenteel een strafzaak. Ook in die zaak is door de nabestaanden verzocht om de namen, maar de rechter daar heeft dat verzoek ook afgewezen. Via een kort geding kan ,,de beslissing van een andere rechter niet worden aangevochten”, staat in de uitspraak.
Wel noemt de rechter de wens begrijpelijk om de vijf agenten in ieder geval een keer te kunnen zien. ,,De vraag of hieraan tegemoet gekomen kan worden, valt echter buiten deze procedure.”
De familie laat weten teleurgesteld te zijn over de beslissing en zich te beraden op een mogelijk hoger beroep.
Doodsoorzaak
Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden in het Haagse Zuiderpark na een muziekfestival. Hij overleed een dag later. Aanvankelijk werd aangenomen dat hij overleed als gevolg van de nekklem die agenten op hem toepasten bij de arrestatie. Maar deze week kwam er een nieuw forensisch rapport, dat twijfel zaait over de doodsoorzaak. Volgens dat rapport, ingebracht door de advocaten van de twee agenten die terechtstaan, overleed hij zeer waarschijnlijk aan de gevolgen van hartritmestoornissen of een hartstilstand.
De inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen de twee agenten zou komende donderdag beginnen. Door het nieuwe rapport wordt de inhoudelijke behandeling uitgesteld en wordt donderdag het rapport besproken.
Telegraaf 31.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez gaan een zaak aanspannen bij het Hof voor de Rechten van de Mens. Dit bevestigt Hagenaar Alexander Dijkhoff, neef van de in juni 2015 omgekomen Arubaan.
„We gaan tot het uiterste”, zegt Dijkhoff. „Het is van de gekke dat iedereen kan zien wat er met Mitch is gebeurd en toch proberen die agenten er onderuit te komen. Zij spelen dat zij de slachtoffers zijn en wij de verdachten. Het moet niet gekker worden.”
Worden namen agenten bekendgemaakt?
De nabestaanden krijgen vrijdagmiddag te horen of de namen van de vijf agenten bekend worden gemaakt. Deze week werd bekend dat drie politiemannen, die bij de fatale arrestatie in het Haagse Zuiderpark betrokken waren, niet worden vervolgd. Het OM besloot eerder wel twee agenten te vervolgen.
Het gaat om de man die de nekklem aanlegde en de collega die Henriquez met peppersray bewerkte en sloeg. Het duo wordt verdacht van mishandeling met dodelijke afloop, dan wel doodslag of dood door schuld.
VK 30.03.2017 Drie agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez in 2015 worden niet vervolgd. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag donderdag besloten. De nabestaanden van de 42-jarige Arubaan eisten dat in totaal vijf agenten zouden worden berecht.
Ze hadden daartoe een artikel 12-procedure aangespannen tegen het Openbaar Ministerie. Het Hof vindt het echter juist dat het OM slechts twee van de vijf betrokken agenten wil berechten. De drie niet-vervolgde agenten hebben ‘niet bewust en nauw samengewerkt’ met bijvoorbeeld het toepassen van de nekklem, aldus het Hof.
‘Eerder lijkt het een ongecoördineerd en weinig doordacht optreden van deze drie agenten’, aldus het Hof. ‘Ook is niet gebleken dat de vijf agenten opzettelijk onvoldoende ondernomen hebben om de arrestant, die na de aanhouding bewusteloos leek, te helpen.’
De afwijzing van het Hof is de tweede tegenslag voor de nabestaanden deze week. Maandag stelde een forensisch expert dat Henriquez mogelijk niet is overleden door de nekklem, maar door een hartstilstand. Door deze verklaring, aangedragen door de advocaten van de twee vervolgde agenten, is de inhoudelijke behandeling van de zaak uitgesteld.
Eigenlijk zou de zaak vanaf 6 april vijf dagen inhoudelijk worden behandeld op de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. De patholoog en een andere forensisch arts krijgen nu de tijd om op het nieuwe onderzoeksrapport te reageren. Eerder zei het Openbaar Ministerie, op basis van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), dat Henriquez stierf door verstikking na een nekklem, in combinatie met pepperspray en een klap op zijn neus.
Lees verder;
Niet nekklem, maar hartstilstand
Uit nieuw forensisch onderzoek blijkt dat Mitch Henriquez tijdens zijn arrestatie in 2015 niet aan verwurging door een nekklem, maar door een hartstilstand is overleden.
Familie Henriquez start procedure om vijf Haagse agenten te vervolgen
Nabestaanden van de in 2015 overleden Mitch Henriquez gaan een procedure aanspannen om alsnog alle vijf agenten te vervolgen die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan en niet enkel twee van de vijf.
Politie past training omstreden nekklem aan na dood Mitch Henriquez
De politie heeft de trainingen aangepast rondom het gebruik van de omstreden nekklem. Na drie maanden van oefenen met die nieuwe aanpassingen, komt de politie daar nu mee naar buiten.
NU 30.03.2017 Drie agenten worden niet strafrechtelijk vervolgd voor de dood van Mitch Henriquez. Van de vijf agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan in juni 2015 in Den Haag worden er momenteel twee vervolgd.
De nabestaanden wilden dat de andere drie zich ook voor de rechter zouden moeten verantwoorden, maar het gerechtshof in Den Haag wees dat verzoek donderdag af.
De nabestaanden van Henriquez hadden een zogeheten Artikel 12-procedure aangespannen nadat het Openbaar Ministerie besloot om twee van de vijf agenten strafrechtelijk te vervolgen en de andere drie niet. Zij vinden dat alle vijf de agenten vervolgd moeten worden voor de dood van Henriquez en ook dat de beschuldigingen tegen alle vijf uitgebreid moet worden met het in hulpeloze toestand laten van de man.
Volgens het hof is er geen sprake van een “bewuste en nauwe samenwerking” van de drie agenten met handelingen waarvan de twee wel vervolgde agenten worden verdacht.
“Het lijkt eerder op een ongecoördineerd en weinig doordacht optreden van de drie agenten. Ook is niet gebleken dat de vijf agenten opzettelijk onvoldoende ondernomen hebben om de arrestant, die na de aanhouding bewusteloos bleek, te helpen”, concludeert het hof.
Henriquez werd op 27 juni aangehouden in het Haagse Zuiderpark na een muziekfestival. Hij overleed een dag later.
Maandag werd bekend dat de inhoudelijke behandeling van rechtszaak tegen de twee agenten is opgeschort nadat een forensisch arts concucleerde dat het zeer onwaarschijnlijk is dat Henriquez als gevolg van verwurging na een nekklem is overleden. De arts werd ingeschakeld door de advocaten van de verdachten.
Het rapport noemt als meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritmestoornissen. De conclusie van het rapport moet nog gestaafd worden door een patholoog en een andere forensisch arts.
6 april wordt een pro-formazitting belegd, waarop uitsluitend het nieuwe rapport over de doodsoorzaak van Henriquez wordt besproken.
Volgens Richard Korver, de advocaat van nabestaanden van Henriquez, is de conclusie van de arts niet gebaseerd op eigen onderzoek of sectie, maar geschreven na lezing van het onderzoeksdossier. De familie van Henriquez verwerpt de uitkomst van het rapport.
Na sectie concludeerde het Openbaar Ministerie eerder op basis van onderzoek door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) dat de Arubaan overleed door verstikking, waarschijnlijk veroorzaakt door geweld op zijn hals. Dat zou het gevolg zijn geweest van een nekklem.
Korver noemt dat NFI-rapport een ”goed en uitgebreid onderzoek”. Hij vindt het vreemd dat een forensisch arts op basis van dezelfde gegevens een geheel andere doodsoorzaak heeft kunnen vaststellen.
Namen
Vrijdag beslist de rechter of de namen van de vijf agenten openbaar worden gemaakt. De nabestaanden spanden een kort geding aan omdat ze zich belemmerd voelen en het onnodig kwetsend vinden dat ze niet weten wie er betrokken is bij de dood van hun familielid.
De Staat betoogde dat de levens van de agenten in gevaar zijn als hun namen niet verborgen blijven.
Telegraaf 30.03.2017 Er worden niet meer agenten strafrechtelijk vervolgd voor de dood van Mitch Henriquez. Van de vijf agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan in juni 2015 in Den Haag worden er momenteel twee vervolgd. De nabestaanden wilden dat de andere drie zich ook voor de rechter zouden moeten verantwoorden, maar het gerechtshof in Den Haag wees dat verzoek donderdag af.
De nabestaanden van Henriquez hadden een zogeheten Artikel 12-procedure aangespannen nadat het Openbaar Ministerie besloot om twee van de vijf agenten strafrechtelijk te vervolgen en de andere drie niet. Zij vinden dat alle vijf de agenten vervolgd moeten worden voor de dood van Henriquez en ook dat de beschuldigingen tegen alle vijf uitgebreid moet worden met het in hulpeloze toestand laten van de man.
Advocaat Roethof die samen met zijn collega Korver de familie Henriquez vertegenwoordigt, zegt het er niet bij te laten zitten en overweegt een gang naar het Europese hof.
De strafzaak tegen de twee agenten die wel worden vervolgd, zou komende week starten, maar is uitgesteld. Dat uitstel heeft te maken met een rapport van een forensisch arts dat de verdediging op de valreep inbracht. De conclusie van dat rapport luidt dat Mitch Henriquez overleed aan een hartstilstand en niet als gevolg van een nekklem.
Henriquez werd op 27 juni aangehouden in het Haagse Zuiderpark na een muziekfestival. Hij overleed een dag later, naar aanvankelijk werd aangenomen door de nekklem die agenten op hem toepasten bij de arrestatie. Maar deze week kwam er een nieuw forensisch rapport, dat twijfel zaait over de doodsoorzaak. Volgens dat rapport, ingebracht door de advocaten van de twee agenten die terechtstaan, overleed hij zeer waarschijnlijk aan de gevolgen van hartritmestoornissen of een hartstilstand.
Op 6 april zou de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak tegen die twee agenten beginnen, maar dat wordt nu uitgesteld. Volgende week wordt een pro-formazitting belegd, waarop uitsluitend het nieuwe rapport over de doodsoorzaak van Henriquez wordt besproken.
De nabestaanden van de 42-jarige Arubaan hebben ook een kort geding aangespannen tegen de Nederlandse Staat omdat ze de namen van de betrokken agenten willen weten. De agenten zijn nu anoniem, volgens de Staat om hun veiligheid te waarborgen. De uitspraak hiervan is vrijdag.
De dood van Henriquez zorgde destijds voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
AD 30.03.2017 Justitie gaat drie agenten die ook betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez, níet alsnog vervolgen. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag besloten nadat de advocaten van de nabestaanden van Mitch een artikel 12-procedure waren begonnen om álle vijf de betrokken agenten voor de rechter te slepen.
Het Openbaar Ministerie besloot al eerder wél tot strafvervolging tegen twee agenten die bij de arrestatie van Henriquez betrokken waren. Het gaat om de man die de nekklem aanlegde bij de arrestatie in juni 2015, en om de man die Mitch met pepperspray bewerkte en sloeg. De twee worden verdacht van mishandeling met dodelijke afloop, dan wel doodslag of dood door schuld.
Twee van de drie andere agenten die ook bij Mitch’ arrestatie betrokken waren, kregen ‘slechts’ straf van hun werkgever, de politie. Een vijfde agent kreeg helemaal geen straf.
Hulpeloos
De advocaten van de familie hadden aan het Haagse hof verzocht om die drie andere agenten ook te vervolgen voor de dood van Henriquez. Ook wilde de familie dat de beschuldigingen tegen alle vijf de agenten zou worden uitgebreid met ‘het in hulpeloze toestand laten van de man’. Mitch werd buiten bewustzijn in een arrestantenbus gesleept. Pas later werd medische hulp ingeschakeld. Hij overleed een dag na de worsteling met de agenten, die was ontstaan nadat hij grapte dat hij een pistool op zak had.
Het hof heeft de verzoeken tot extra vervolging vandaag afgewezen. Het hof vindt dat de drie agenten niet ‘bewust en nauw’ hebben samengewerkt bij het toegepaste geweld van de twee agenten die wél worden vervolgd, voor onder meer het toepassen van de fatale nekklem. Er is wel ongecoördineerd en weinig doordacht gehandeld, maar de drie niet-vervolgde agenten hebben dus níet bewust geholpen met geweld gebruiken. Ook is niet gebleken dat de drie agenten opzettelijk onvoldoende actie ondernamen om de bewusteloze Henriquez te helpen.
Staat aansprakelijk
Volgens het gerechtshof is mogelijk wél sprake van tuchtrechtelijk verwijtbaar handelen en zou de familie van Mitch de Staat aansprakelijk kunnen stellen. Er is echter onvoldoende basis voor het strafrechtelijk vervolgen van drie politiemannen. De strafzaak tegen de twee andere agenten gaat wel gewoon door.
De nabestaanden van de 42-jarige Arubaan hebben ook een kort geding aangespannen tegen de Nederlandse Staat omdat ze de namen van de betrokken agenten willen weten. De agenten zijn nu anoniem, volgens de Staat om hun veiligheid te waarborgen. De uitspraak hiervan is morgen.
AD 29.03.2017 De advocaten van de agenten die Mitch Henriquez zouden hebben omgebracht, hebben niet voor niets forensisch arts Kees Das naar de zaak laten kijken. Volgens Das is niet de nekklem, maar een hartstilstand Mitch fataal geworden. Door een soortgelijke conclusie van Das werden zeven jaar geleden ook zes cipiers vrijgesproken.
De overeenkomsten tussen de zaak van Mitch Henriquez en de zaak van Horst C. uit 2010 moeten de advocaten van de verdachte agenten in de zaak Mitch ertoe hebben bewogen GGD-arts Kees Das eens te bellen.
Arrestant Horst C. was net als Mitch 42 jaar toen hij overleed. Dat gebeurde in 2003 nadat hij was opgepakt vanwege hennep en wapenbezit. C. werd op het politiebureau agressief en zes bewaarders werkten hem tegen de vloer. Horst verloor het bewustzijn en enkele dagen later overleed hij, ónder de blauwe plekken.
Het lijkt in een aantal opzichten op de arrestatie van Mitch Henriquez in 2015: Mitch deed vervelend, vijf agenten werkten hem in het Haagse Zuiderpark tegen de grond, Mitch verloor het bewustzijn en overleed een dag later, eveneens bont en blauw.
De zaak Horst C. kostte justitie jaren werk en kwam pas in februari 2010 tot een climax. Net als bij Mitch nu, concludeerde het Nederlands Forensisch Instituut ook bij Horst dat het geweld van de agenten de doodsoorzaak was. Maar net als bij Horst toen, verschijnt ook nu bij Mitch forensisch arts Kees Das ten tonele. En net als bij Horst, ook bij Mitch met een andere conclusie: niet het geweld van de politiemensen, maar het verweer van de arrestant heeft waarschijnlijk geleid tot een hartstilstand.
De twijfel die Das destijds zaaide over Horst C’s doodsoorzaak, leidde tot vrijspraak van de cipiers. De rechter concludeerde dat de deskundigen ‘diametraal’ tegenover elkaar stonden en dat de dood van Horst niet met zekerheid in verband kon worden gebracht met het handelen van de cipiers. Die twijfel was genoeg: de politiemensen werden vrijgesproken. Zover is het nu in de zaak Mitch nog lang niet, maar de rechtbank Den Haag besloot eergisteren de rechtszaak uit te stellen om Das’ bevindingen te bestuderen.
Je kunt praten wat je wil over hartritmestoornissen, maar Mitch Henriquez was een gezonde man die na politiegeweld is overleden, aldus Advocaat Gerald Roethof namens de nabestaanden van Mitch Henriquez.
Grote verschillen
Kees Das wil in de zaak Mitch Henriquez geen commentaar geven. ,,Heeft hij geen behoefte aan,” zegt zijn vrouw. Maar dat de advocaten van de twee agenten die in de zaak Mitch worden vervolgd op dezelfde twijfel hopen als in de zaak Horst, is duidelijk. En de gerenommeerde 65-jarige arts uit Diemen heeft in elk geval al wat twijfel gezaaid.
Advocaat Gerald Roethof die een deel van de nabestaanden van Mitch bijstaat, vermoedt wel dat Das er om deze reden bij is gehaald, maar denkt dat de agenten daarmee niet wegkomen. ,,Er zijn namelijk grote verschillen. In onze zaak hebben wij een batterij aan onafhankelijke getuigen die hebben gezien op welke gewelddadige wijze de agenten Henriquez hebben behandeld. Ook hebben we beeldmateriaal van de worsteling.”
Daarnaast is er nog een verschil: Horst C. had een verleden als drugsgebruiker waardoor zijn gezondheid was verzwakt. Bij Mitch was dat voor zover bekend niet het geval. Over de zaak Horst C. kan en wil Roethof niks zeggen, maar wel: ,,Je kunt praten wat je wil over hartritmestoornissen, maar Mitch Henriquez was een gezonde man die na politiegeweld is overleden.”
OmroepWest 28.03.2017 Is het een juridische rotstreek of juist een slimmigheidje? Vorige week werd een nieuw rapport over de doodsoorzaak van Mitch Henriquez ingediend. Door de verdediging van de twee politieagenten die terechtstaan voor de dood van de 42-jarige Arubaan.
Toch zijn het nieuwe onderzoek en het uitstel volgens de Haagse strafrechtadvocaat Jacques Taekema niet zo erg. ‘Als je naar deze zaak kijkt, was het wel zo netjes geweest om de tegenpartij op de hoogte te stellen, maar het is ook weer niet onbegrijpelijk. Het Openbaar Ministerie doet dit zelf zo vaak: een week voor de zitting met nieuwe rapporten komen, soms zelfs op de zitting. Dan heb je als verdediging ook een probleem.’
Positief resultaat
Het lijkt er op dat de advocaten hebben gewacht tot ze zeker wisten dat het onderzoek positief zou uitpakken voor hun cliënten. ‘Dat doe ik zelf ook wel eens,’ zegt Taekema. ‘De kans dat ze bij zo’n onderzoek iets anders vinden dan het NFI is heel klein, want die mensen zijn goed in hun werk, maar àls je iets anders vindt, breng je het in. En anders laat je het zitten.’ Het NFI verrichtte sectie op het lichaam van Henriquez.
Taekema krijgt bijval van Isabelle Huisman, van Salomons Van der Valk advocaten uit Den Haag. ‘Als uit het onderzoek was gekomen dat de nekklem vrijwel zeker de doodsoorzaak was dan hou je zo’n rapport natuurlijk achter, want je gaat niet het werk van het OM doen. Vanuit de verdediging gezien snap ik het wel. En ja, je mag dat zo laat indienen. Als je het op eigen initiatief en op eigen kosten doet, hoef je het niet eerder te zeggen.’
‘Voordeel van de twijfel’
De Haagse strafpleiter Ad Westendorp ziet nog een andere mogelijke reden voor het late inleveren van het onderzoeksrapport. Zo’n ‘overval’ verleidt de rechtbank misschien tot een snelle keuze tussen twee deskundigen.
‘Ik denk dat de verdediging denkt als we nu met een rapport komen dat een hele andere oorzaak aangeeft dan heeft de rechtbank een keuze en is die misschien wat sneller geneigd om het oordeel van de tweede deskundige te volgen, wat gunstig is voor de verdachten. Ik heb volledig vertrouwen in de integriteit van de rechtbank, maar toch lijkt het of politiemensen wat vaker het voordeel van de twijfel wordt gegund.’
Is er een connectie?
Dat de overvaltactiek niet is gelukt, de zaak is tenslotte uitgesteld, begrijpt Westendorp ook: ‘De rechtbank heeft gemeend, en dat is heel voor de hand liggend, om dat nieuwe rapport nog nader te bestuderen. En ik kan me voorstellen dat ze die bevindingen nog weer nader willen laten onderzoeken door weer een andere deskundige.’
Westendorp vraagt zich ook af of er een connectie bestaat tussen de onderzoeker en de politie, en hij verbaast zich over de timing. Isabelle Huisman zegt daarover: ‘Misschien was het gewoon niet eerder beschikbaar’.
Den HaagFM 27.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez verwerpen de mogelijkheid dat hun familielid misschien toch niet is overleden door de nekklem die de politie aanlegde tijdens zijn arrestatie in 2015. Een forensisch arts noemt dat in een nieuw rapport “zeer onwaarschijnlijk“. De inhoudelijke rechtszaak tegen twee agenten – die op 6 april zou starten – gaat daarom voorlopig niet door.
Richard Korver en Lisa Harteveld, advocaten van de moeder, zussen en een neef van Henriquez, zijn ontstemd dat de opdracht tot dat nieuwe onderzoek door de verdediging van de agenten is stilgehouden. “Tal van nabestaanden zijn overgekomen en hebben vliegtickets geboekt om de inhoudelijk behandeling bij te wonen. Kosten die gezien het voorgaande niet gemaakt hadden hoeven worden.”
De nabestaanden noemen het een nieuw voorbeeld van “onbetrouwbaar handelen van de politie” waardoor “de familie weinig tot geen vertrouwen meer heeft in hoe de politie in deze zaak opereert”. Ook vinden zij het vreemd dat de deskundige die is aangezocht door de verdediging,
Henriquez niet zelf heeft onderzocht, in tegenstelling tot de deskundigen waarop het Openbaar Ministerie zich baseert. “De familie meent dat er geen redenen zijn te twijfelen aan de deskundigheid van de patholoog die Mitch Henriquez wél zelf onderzocht.” …lees meer
OmroepWest 27.03.2017 De familie van Mitch Henriquez is uiterst ontstemd over een nieuw onderzoeksrapport dat op het laatste moment is ingebracht door de advocaten van de twee verdachte agenten. In het rapport van een forensisch arts staat dat het zeer onwaarschijnlijk is dat Henriquez in 2015 door verwurging na een nekklem van de politie is overleden.
Volgens de forensisch arts is de meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritemestoornissen. De familie van Mitch Henriquez merkt op dat de geraadpleegde arts het lichaam van de 42-jarige Arubaan niet zelf heeft onderzocht, hij heeft alleen het dossier bestudeerd. De deskundigen die in opdracht van het Openbaar Ministerie werkten onderzochten wel zelf het lichaam van Henriquez.
De advocaat van de moeder en zussen van het slachtoffer, Richard Korver, is verbaasd dat de verdediging het aanvullende onderzoek naar de doodsoorzaak niet eerder heeft aangekondigd. ‘De verdediging wist tijdens de regiezitting van 20 februari 2017 al dat er nog een deskundigenbericht zou volgen, nu zij daar zelf opdracht toe had gegeven. De verdediging heeft de keus gemaakt de rechtbank en de nabestaanden en het Openbaar Ministerie daarover niet te informeren. Dit terwijl een regiezitting nou net strekt tot instructie van de zaak.’
Vliegtickets al geboekt
De rechtbank heeft besloten de inhoudelijke behandeling uit te stellen. Een deel van de familie Henriquez woont op Aruba en is niet blij met het uitstel, zegt Korver: ‘In deze zaak zijn er tal van nabestaanden overgekomen en hebben anderen vliegtickets geboekt om de inhoudelijk behandeling, die geagendeerd stond op 6 april, bij te wonen. Kosten die gezien het voorgaande niet gemaakt hadden hoeven worden.’
De familie van Henriquez blijft overtuigd van de doodsoorzaak vastgesteld door het NFI. Die onderzoekers concludeerden dat Mitch was gestikt, waarschijnlijk door geweld op zijn hals. ‘De familie meent dat er geen redenen zijn te twijfelen aan de deskundigheid van de patholoog die Mitch Henriquez wel zelf onderzocht,’ aldus advocaat Richard Korver.
Bezwaren
‘In de ogen van de familie kleven niet alleen aan de inhoud van de rapportage, maar ook aan de wijze waarop deze tot stand kwam en de wijze waarop deze ter kennis is gebracht aan de rechtbank de nodige bezwaren,’ vervolgt Korver. De zaak-Henriquez gaat wel op 6 april verder. Dan wordt er in een regiezitting over het nieuwe onderzoeksrapport gepraat.
Ook de advocaat van de stiefkinderen van Henriquez, Gerald Roethof, reageert: ‘Mijn cliënten zijn onaangenaam verrast met de recente wending die deze zaak heeft genomen. En ik druk mij dan voorzichtig uit,’ zo laat Roethof weten. ‘Mijn cliënten zijn er kapot van dat het één en ander zo loopt. Ze zijn ontdaan. De zaak loopt al zo lang. Ze hadden zich opgeladen voor de komende zittingsdagen, zich geestelijk voorbereid daarop, en nu dit…’
OmroepWest 27.03.2017 Forensisch patholoog Frank van de Goot vindt het indienen van het rapport, waarin staat dat Mitch Henriquez mogelijk niet door een nekklem is overleden, extreem goedkoop. Dat zegt hij tegen Omroep West. In het rapport staat dat de meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritmestoornissen zou zijn. Volgens Van de Goot overlijdt ‘iedereen aan een hartstilstand’.
Het zou volgens Van de Goot dus mogelijk zijn dat Henriquez aan een hartstilstand overleed die het gevolg was van de nekklem. ‘Ik heb vraagtekens bij de stelligheid van het rapport. Ik ben heel benieuwd hoe zij tot deze conclusie zijn gekomen.’
Het Openbaar Ministerie en de advocaat van de familie zagen het rapport niet aankomen. Van de Goot vindt dat het rapport ‘even naar buiten is gebracht’. En dat kan niet volgens hem. ‘De nekharen stonden overeind. Het rapport doet geen eer aan de dode, geen eer aan de familie en nabestaanden. En het is ook niet goed voor de rechtspraak.’
Inhoudelijke behandeling uitgesteld
De raadslieden van de twee agenten die terecht staan voor de dood van Henriquez hebben het onderzoek laten uitvoeren door een forensisch arts. Het rapport is twee weken voor de inhoudelijke behandeling van de zaak ingediend. De rechtbank heeft nu besloten dat die behandeling, die 6 april zou beginnen, voorlopig niet doorgaat.
De familie van Henriquez is uiterst ontstemd over een nieuw onderzoeksrapport dat op het laatste moment is ingebracht door de advocaten van de twee verdachte agenten. De advocaat van de moeder en zussen van het slachtoffer, Richard Korver, is verbaasd dat de verdediging het aanvullende onderzoek naar de doodsoorzaak niet eerder heeft aangekondigd.
OmroepWest 27.03.2017 Het Openbaar Ministerie betreurt het late verschijnen van een rapport over de doodsooorzaak van Mitch Henriquez. De advocaten van de twee agenten die worden vervolgd voor het aanbrengen van een nekklem bij Henriquez kwamen twee weken voor de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak met een nieuw rapport. Daarin staat dat de Arubaan mogelijk niet door de nekklem is overleden.
De meest waarschijnlijke doodsoorzaak zou volgens een forensisch arts een hartstilstand of hartritmestoornissen kunnen zijn. De arts heeft het lichaam van het slachtoffer niet zelf onderzocht, maar baseert zich op eerdere onderzoeken.
Het OM zegt wel te begrijpen dat de inhoudelijke behandeling nu is uitgesteld. Die zou eigenlijk op 6 april beginnen, maar is nu voor onbepaalde tijd uitgesteld. Eerst moeten een patholoog en een andere forensisch arts de gelegenheid krijgen om commentaar te geven op het rapport dat de avdocaten hebben laten opstellen.
Rechtbank
Niet alleen het OM betreurt het late inbrengen van het rapport in het dossier, ook de rechtbank in Den Haag was onaangenaam verrast.
Telegraaf 27.03.2017 Nabestaanden van de Arubaan Mitch Henriquez reageren „uiterst ontstemd” op een medisch rapport waarin twijfel wordt gezaaid over diens doodsoorzaak. De familie verwerpt de conclusie uit dat rapport dat diens overlijden zeer waarschijnlijk door hartritmestoornissen of een hartstilstand, is veroorzaakt.
Dat rapport is volgens hun raadsman Richard Korver opgesteld door een forensisch arts in opdracht van de verdediging. De conclusie is naar zijn zeggen niet gebaseerd op eigen onderzoek of sectie, maar geschreven na lezing van het onderzoeksdossier.
Na sectie concludeerde het Openbaar Ministerie eerder op basis van onderzoek door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) dat de Arubaan overleed door verstikking, waarschijnlijk veroorzaakt door geweld op zijn hals. Dat zou het gevolg zijn geweest van een nekklem.
’Goed en uitgebreid onderzoek’
Korver noemt dat NFI-rapport een „goed en uitgebreid onderzoek.” Hij vindt het vreemd dat een forensisch arts op basis van dezelfde gegevens een geheel andere doodsoorzaak heeft kunnen vaststellen.
Daarnaast vindt hij het merkwaardig dat de verdediging van de twee agenten ruim de tijd heeft genomen om twee weken voor de zitting met een dergelijke conclusie te komen. Op de laatste regiezitting op 20 februari wisten de raadslieden van de verdachte agenten al dat er een rapport werd opgesteld, maar hielden zij daarover hun mond, aldus Korver. Ook de rechtbank zou daarover ontstemd zijn. In een mail noemde de rechtbank dat volgens Korver „betreurenswaardig.”
Proces voorlopig uitgesteld
Het tijdstip van bekendmaking van het uitstel bezorgt de nabestaanden financiële problemen. Familieleden van Henriquez hebben reis- en verblijfskosten betaald voor de zittingsdagen vanaf 6 april, maar dat proces is nu voorlopig uitgesteld.
Volgens Korver hebben de nabestaanden zich al vaker beklaagd „over het onbetrouwbaar handelen van de politie in deze.” De familie kan de bekendmaking van het alternatieve medische rapport niet los zien van andere incidenten, zoals de baangarantie voor de betrokken agenten en de onjuiste verklaringen die op meerdere fronten zouden zijn afgelegd, stelt hij.
OmroepWest 27.03.2017 Mitch Henriquez is mogelijk niet overleden door de nekklem die door de politie is aangelegd tijdens zijn arrestatie in het Haagse Zuiderpark in 2015. Volgens een forensisch arts is de meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritmestoornissen.
De betreffende arts heeft onderzoek gedaan in opdracht van de raadslieden van de twee agenten die terecht staan voor de dood van Henriquez. In zijn rapport staat volgens de rechtbank ‘dat het zeer onwaarschijnlijk is dat Mitch Henriquez als gevolg van verwurging na een nekklem is overleden. Het rapport noemt als meest waarschijnlijke doodsoorzaak: hartstilstand/hartritmestoornissen.’
Het rapport is twee weken voor de inhoudelijke behandeling van de zaak ingediend. De rechtbank heeft nu besloten dat die behandeling, die 6 april zou beginnen, voorlopig niet doorgaat. De rechtbank zegt daarover: ‘De doodsoorzaak van de heer Henriquez is een belangrijk punt in de zaak. Daarom moet naar aanleiding van het overgelegde rapport nader onderzoek plaatsvinden. De patholoog en een andere forensisch arts moeten de gelegenheid krijgen om daarop schriftelijk commentaar te geven.’
Verrassing
De rechtbank in Den Haag lijkt onaangenaam verrast door de nieuwe ontwikkeling. ‘Deze ontwikkeling was voor de rechtbank niet te voorzien,’ zo staat te lezen op de website van de rechtbank. ‘Niet bekend was dat de raadslieden van de verdachten een onderzoek lieten instellen naar de doodsoorzaak. Indien dat wel bekend was geweest, had de rechtbank geen inhoudelijke behandeling gepland voordat al het onderzoek was afgerond. Dan was ook het afblazen van de inmiddels geplande zitting voorkomen.’
Het advocatenkantoor dat de twee agenten bij staat, doet geen mededelingen over de zaak. Dezitting die op 6 april was gepland gaat wel door, maar dan als zogeheten pro formazitting. Voor de inhoudelijke behandeling moet een nieuwe datum worden geprikt, als al het onderzoek is afgerond.
Den HaagFM 27.03.2017 Mitch Henriquez is misschien toch niet overleden door de nekklem die de politie aanlegde tijdens zijn arrestatie. Dat zegt een forensisch arts. De inhoudelijke rechtszaak tegen twee agenten – die op 6 april zou starten – gaat daarom voorlopig niet door.
Eerder werd er vanuit gegaan dat de Arubaan in 2015 in het Zuiderpark overleed door een verkeerd uitgevoerde nekklem die de politie tijdens zijn arrestatie toepaste. De forensisch arts noemt dat nu “zeer onwaarschijnlijk”. Een hartstilstand of hartritmestoornissen zou de reden voor het overlijden van Henriquez zijn.
De rechtbank reageert verbaasd op het nieuws. “Deze ontwikkeling was voor de rechtbank niet te voorzien. Niet bekend was dat de raadslieden van de verdachten een onderzoek lieten instellen naar de doodsoorzaak. Indien dat wel bekend was geweest, had de rechtbank geen inhoudelijke behandeling gepland voordat het onderzoek was afgerond. Om eerst de doodsoorzaak nauwkeurig vast te stellen heeft de rechtbank besloten dat de inhoudelijke behandeling op 6 april niet doorgaat.”
Politiegeweld
Het Openbaar Ministerie maakte in juli 2015 bekend dat Henriquez was overleden door politiegeweld. Hij had een gebroken strottenhoofd, twee gebroken ribben en bloeduitstortingen bij slaap, neus en geslachtsdeel. Hoofdofficier van Justitie Kitty Nooy zei destijds dat er bij de man geen natuurlijke oorzaak was gevonden voor zijn overlijden. Twee politiewetenschappers zeiden in september vorig jaar dat de politie bij de aanhouding van Henriquez “fout op fout” had gestapeld. De agenten zaten niet alleen fout met de nekklem, maar gebruikten ook te snel geweld en wreven Henriquez pepperspray in het gezicht. …lees meer
NU 27.03.2017 Volgens een rapport van een forensisch arts die werd ingeschakeld door de advocaten van de verdachte agenten, is het zeer onwaarschijnlijk dat Mitch Henriquez als gevolg van verwurging na een nekklem is overleden.
Het rapport noemt als meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritmestoornissen.
De rechtbank in Den Haag heeft besloten dat de inhoudelijke behandeling, die op 6 april zou beginnen, voorlopig niet doorgaat. Op die datum is er nu een pro forma-zitting, waarop uitsluitend dit onderwerp wordt besproken.
“De doodsoorzaak van de heer Henriquez is een belangrijk punt in de zaak. Daarom moet naar aanleiding van het overgelegde rapport nader onderzoek plaatsvinden”, aldus de rechtbank.
“De patholoog en een andere forensisch arts moeten de gelegenheid krijgen om daarop schriftelijk commentaar te geven. Daarvoor is geen tijd meer in de korte periode die tot de zitting resteert. Bovendien zijn deze artsen niet in de gelegenheid bij de behandeling op zitting als deskundige te verschijnen, wat ook noodzakelijk is.”
Volgens de rechtbank was het niet bekend dat de advocaten van de verdachten een onderzoek hadden laten instellen naar de doodsoorzaak van Henriquez. “Indien dat wel bekend was geweest, had de rechtbank geen inhoudelijke behandeling gepland voordat het onderzoek was afgerond.”
De 42-jarige Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden na een muziekfestival in Den Haag omdat hij riep dat hij een wapen had. Hij verzette zich hevig tegen zijn aanhouding. De agenten gebruikten bij zijn aanhouding – zo bleek later – ”normoverschrijdend geweld”. Henriquez overleed een dag later. Zijn dood zorgde voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Overzicht: Fatale arrestatie Mitch Henriquez
Richard Korver, de advocaat van de nabestaan van Henriquez, laat in een verklaring weten dat de familie ontstemd is over het plotseling opduiken van het onderzoek door de verdediging van de agenten. De verdediging heeft er volgens Korver tijdens de regiezitting op 20 februari voor gekozen de rechtbank, de nabestaanden en het Openbaar Ministerie niet te informeren.
“De cliënten hebben zich al vaker beklaagd over het onbetrouwbare handelen van de politie in deze”, aldus de advocaat.
Volgens Korver is de conclusie van de arts niet gebaseerd op eigen onderzoek of sectie, maar geschreven na lezing van het onderzoeksdossier. De familie van Henriquez verwerpt de uitkomst van het rapport.
Na sectie concludeerde het Openbaar Ministerie eerder op basis van onderzoek door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) dat de Arubaan overleed door verstikking, waarschijnlijk veroorzaakt door geweld op zijn hals. Dat zou het gevolg zijn geweest van een nekklem.
Korver noemt dat NFI-rapport een ”goed en uitgebreid onderzoek”. Hij vindt het vreemd dat een forensisch arts op basis van dezelfde gegevens een geheel andere doodsoorzaak heeft kunnen vaststellen.
VK 27.03.2017 Uit nieuw forensisch onderzoek blijkt dat Mitch Henriquez tijdens zijn arrestatie in 2015 niet aan verwurging door een nekklem, maar door een hartstilstand is overleden. Deze conclusie is maandag in de strafzaak ingebracht door de advocaten van de agenten die Henriquez arresteerden.
Als gevolg van deze contra-expertise heeft de rechtbank in Den Haag de inhoudelijke behandeling van de zaak, die gepland stond van 6 tot en met 10 april, voor onbepaalde tijd opgeschort. De patholoog en een andere forensisch arts moeten de tijd krijgen om op het nieuwe onderzoeksrapport te reageren.
Eerder zei het Openbaar Ministerie, op basis van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), dat Henriquez stierf door verstikking na een nekklem, in combinatie met pepperspray en een klap op zijn neus.
De arrestatie van Mitch Henriquez, tijdens een festival in het Haagse Zuiderpark op 27 juni 2015, veroorzaakte landelijk ontsteltenis. De Arubaan riep voor de grap dat hij een wapen had, waarna vijf agenten hem met veel geweld overmeesterden. Aanvankelijk bracht de politie de verklaring naar buiten dat Henriquez in de arrestantenbus ‘onwel’ was geworden.
Uit filmbeelden van omstanders bleek echter dat de arrestant liggend op de grond al geen teken van leven meer vertoonde. De Mobiele Eenheid moest eraan te pas komen om opstanden in de Haagse Schilderswijk te beteugelen.
De patholoog en een andere forensisch arts moeten de tijd krijgen om op het nieuwe onderzoeksrapport te reageren
Na het NFI-onderzoek zei de Haagse politiechef eind vorig jaar dat het optreden van de agenten ‘te hard, te veel en te ongecoördineerd’ was. De vijf agenten, die als verdachten werden aangemerkt, werden kort na het incident geschorst. Twee van hen werden na het NFI-onderzoek voorwaardelijk ontslagen en vervolgd. Een van hen paste de nekklem toe, de ander sloeg Henriquez op zijn neus en spoot met pepperspray in het gezicht van de arrestant.
De advocaten van de agenten willen het nieuwe onderzoeksrapport niet toelichten. Advocaat Korver, die de nabestaanden vertegenwoordigt, stelt in een persbericht dat de contra-expert Mitch Henriquez niet zelf heeft onderzocht, maar zich uitsluitend baseert op het strafdossier.
‘De deskundige van de verdediging lijkt extreem veel waarde te hechten aan de verklaringen van politiemensen omtrent het verzet van Henriquez’, meldt Korver. ‘Het is niet voor niets dat de politie zelf het handelen van vier van de vijf agenten heeft aangemerkt als ernstig plichtsverzuim.’
Veel van zijn cliënten zijn boos dat het nieuwe rapport zo kort voor de strafzaak wordt ingediend – zij hebben vanuit Aruba tickets geboekt om de strafzaak die in april stond gepland, te kunnen bijwonen.
Lees verder;
Familie Henriquez start procedure om vijf Haagse agenten te vervolgen
Nabestaanden van de in 2015 overleden Mitch Henriquez gaan een procedure aanspannen om alsnog alle vijf agenten te vervolgen die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan en niet enkel twee van de vijf.
Politie past training omstreden nekklem aan na dood Mitch Henriquez
De politie heeft de trainingen aangepast rondom het gebruik van de omstreden nekklem. Na drie maanden van oefenen met die nieuwe aanpassingen, komt de politie daar nu mee naar buiten.
Telegraaf 27.03.2017 Een nieuw forensisch rapport heeft maandag twijfel gezaaid over de doodsoorzaak van Mitch Henriquez in 2015. De man zou niet aan de gevolgen van een nekklem van agenten zijn bezweken, maar volgens dat rapport zeer waarschijnlijk aan de gevolgen van hartritmestoornissen of een hartstilstand.
De Haagse rechtbank heeft nu besloten tot uitstel van de inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen twee verdachte agenten. Het forensisch rapport is in opdracht van de advocaten van de agenten opgesteld.
De raadslieden van de verdachten hebben volgens de rechtbank twee weken voor de eerste zittingsdag het nieuwe forensisch rapport ingediend. Het rapport over de gewraakte aanhouding van Henriquez in het Zuiderpark noemt een hartstilstand of hartritmestoornissen als meest waarschijnlijke doodsoorzaak, maakte de rechtbank maandag bekend.
De raadslieden van de twee agenten waren maandagmiddag niet bereid het alternatieve rapport toe te lichten.
Eerder concludeerde het Openbaar Ministerie op basis van onderzoek door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) dat de Arubaan overleed door verstikking, waarschijnlijk veroorzaakt door geweld op zijn hals. Ook geweld op zijn neus en het gebruik van pepperspray heeft mogelijk een rol gespeeld.
Van de twee agenten die worden vervolgd, paste één de nekklem toe en sloeg de ander Henriquez op zijn neus en gebruikte hij pepperspray tegen hem, aldus het OM. Uit het onderzoek bleek volgens het OM niet dat deze agenten uit waren op de dood van Mitch Henriquez.
Rapport toetsen
Het nieuwe rapport is opgemaakt door een forensisch arts, maar de rechtbank wil eerst commentaar van een patholoog en een andere forensisch arts horen om de inhoud van het rapport te kunnen toetsen. De tijd tot aan de inhoudelijke behandeling die voor 6 april geagendeerd stond, is voor nader onderzoek te beperkt.
De rechtbank zegt in een verklaring niet bekend te zijn geweest met dat onderzoek en dat uitstel dus niet was te voorzien. Op 6 april wordt nu een pro-formazitting belegd waarop uitsluitend het nieuwe rapport over de doodsoorzaak van Henriquez wordt besproken.
Elsevier 27.03.2017 Mitch Henriquez is mogelijk niet om het leven gekomen door een nekklem, toegepast door politieagenten. In het rapport van een forensisch expert staat dat hij vermoedelijk stierf na hartfalen.
Het rapport van de forensisch arts, die werd ingeschakeld door de advocaten van de verdachte agenten, noemt als meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritmestoornissen, meldt de rechtbank in Den Haag maandag.
Strafzaak tegen twee agenten
Door deze nieuwe medische gegevens over de doodsoorzaak van Henriquez heeft de Haagse rechtbank besloten de inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen de twee agenten uit te stellen. De inhoudelijke behandeling zou beginnen op 6 april. Op die datum is er nu wel een zogenoemde pro forma-zitting, waarop uitsluitend de uitkomst van dit rapport wordt besproken.
‘De doodsoorzaak van de heer Henriquez is een belangrijk punt in de zaak.’
‘Daarom moet naar aanleiding van het overgelegde rapport nader onderzoek plaatshebben,’ oordeelt de rechtbank. ‘De patholoog en een andere forensisch arts moeten de gelegenheid krijgen om daarop schriftelijk commentaar te geven. Daarvoor is geen tijd meer in de korte periode die tot de zitting resteert.’
Tot dusver werd aangenomen dat een van de agenten, op die bewuste zaterdagavond van 27 juni 2015, de omstreden nekklem op de verkeerde manier toepaste. Hij deed dit in een poging om Henriquez in het Haagse Zuiderpark tot bedaren te brengen.
Schilderswijk het toneel van rellen
De 42-jarige Arubaan, die een muziekfestival bezocht, zou daar hebben geroepen dat hij een wapen bij zich droeg. Dat bleek uiteindelijk niet het geval. Hij werd aangehouden en daarbij ging het mis. De Arubaan verzette zich, werd tegen de grond gedrukt – op dusdanige wijze dat hij een ernstig zuurstoftekort kreeg. De volgende dag overleed Henriquez in het ziekenhuis.
Op basis van onderzoek van het Nederlands Forensisch Instituut concludeerde justitie dat Henriquez overleed door verstikking, waarschijnlijk veroorzaakt door geweld op zijn hals. Ook geweld op zijn neus en het gebruik van pepperspray hebben mogelijk een rol gespeeld. In september vorig jaar werd duidelijk dat twee agenten hiervoor strafrechtelijk zouden worden vervolgd. De dood van Henriquez leidde tot grote beroering in Den Haag. De Schilderswijk was enige tijd het toneel van hevige rellen.
Tom Reijner (1986) werkt sinds augustus 2013 op de webredactie. Hij studeerde Politicologie en Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.
AD 27.03.2017 Mitch Henriquez is mogelijk niet overleden door een nekklem, maar door een hartstilstand. De rechtbank in Den Haag heeft daarom besloten de inhoudelijke behandeling van de zaak Mitch Henriquez voorlopig niet te laten doorgaan. Henriquez overleed in 2015 tijdens een festival in Den Haag, nadat hij door agenten tegen de grond was gewerkt. Altijd werd aangenomen dat hij door een nekklem was omgekomen.
De raadslieden van de twee verdachte agenten hebben afgelopen vrijdag, twee weken voor de eerste zittingsdag, een rapport van een forensisch arts aan de rechtbank overlegd. Daarin staat dat het zeer onwaarschijnlijk is dat Henriquez als gevolg van verwurging na een nekklem is overleden. Het rapport noemt als meest waarschijnlijke doodsoorzaak hartstilstand of hartritmestoornissen.
Doodsoorzaak
De doodsoorzaak van Henriquez is een belangrijk punt in de zaak. Daarom moet naar aanleiding van het overlegde rapport nader onderzoek plaatsvinden. De patholoog en een andere forensisch arts moeten de gelegenheid krijgen om daarop schriftelijk commentaar te geven. Daarvoor is geen tijd meer in de korte periode die er nog is voor de rechtszaak. Bovendien zijn deze artsen niet in de gelegenheid bij de behandeling op zitting als deskundige te verschijnen, wat ook noodzakelijk is.
Onvoorzien
Het was niet bekend dat de raadslieden van de verdachten een onderzoek lieten instellen naar de doodsoorzaak. Als dat wel bekend was geweest, had de rechtbank nog geen inhoudelijke behandeling gepland.
Advocaat Richard Korver is namens zijn cliënt op ‘zijn zachtst gezegd not amused’ over het verschijnen van het rapport. ,,Al tijdens de regiezitting wisten de advocaten dat dit rapport eraan kwam. Zij hebben er niets over gezegd. De regiezitting is juist bedoeld om dit soort zaken te bespreken. Nu zijn mijn cliënten speciaal uit Aruba overgekomen voor dit gebeuren. Dat is nu allemaal voor niets. Wij betreuren het zeer, buitengemeen teleurstellend.’’
Veronderstellingen
Vrijdag kwam het rapport bij Korver binnen. Hij is nog niet erg onder de indruk van de bevindingen. ,,Het rapport is op de laatste werkdag van deze deskundige verschenen. Dan gaan mijn wenkbrauwen al meteen omhoog staan. Hij heeft het lichaam van Henriquez niet zelf onderzocht. Bovendien doet hij op basis van het dossier veronderstellingen waarvan meteen duidelijk is dat ze niet even sterk zijn.’’
Volgens advocaat Roethof, die ook een deel van de familie bijstaat, is de familie er kapot van dat het weer langer gaat duren. ,,Ze hadden zich opgeladen voor de komende zittingsdagen. Zich geestelijk voorbereid daarop. De zaak sleept al zo lang. En nu dit,” zegt Roethof.
Oneerlijk
Voor Mitch’ neef Alex Dijkhoff voelt het onrechtvaardig dat de inhoudelijke behandeling weer wordt uitgesteld. ,,Op ons komt het over alsof de zaak partijdig wordt behandeld, het lijkt nu of we geen eerlijk proces meer kunnen verwachten.’’
Lila, de oudste zus van Mitch zegt dat het rapport van de forensisch arts voelt alsof ‘de vloer onder je voeten wordt weggenomen’. ,,Het enige dat wij hebben gevraagd is een eerlijk en rechtvaardig proces. Rechtvaardigheid. Dan kunnen wij als familie proberen alles een plekje te geven en proberen door te gaan met onze levens. Dat wordt nu weer moeilijk gemaakt.’’
Grote fouten
De Arubaan Mitch Henriquez overleed in de zomer van 2015 in het Haagse Zuiderpark na een festival. Vanwege een grap kreeg hij ruzie met vijf agenten die hem tegen de grond werkten. Henriquez verzette zich, waarna een agent hem in een nekklem legde. Henriquez verloor het bewustzijn en overleed een dag later. Twee agenten worden vervolgd, drie anderen kregen een straf van hun werkgever opgelegd. De korpsleiding erkende eerder dat er grote fouten waren gemaakt bij de arrestatie van Henriquez.
De politie in Den Haag zegt ‘ook verrast’ te zijn door het onderzoek. ,,Dit komt voor ons ook uit de hoge hoed”, zegt een woordvoerster. ,,We kunnen er inhoudelijk dus weinig over zeggen. We nemen elke vorm van bewijs serieus, maar we kennen de inhoud van dit rapport ook niet.”
Onduidelijk
De inhoudelijke behandeling van de rechtszaak zou 6 april beginnen en 5 dagen duren. Er zal op 6 april nog wel een zitting plaatsvinden, maar dat zal een zogenoemde pro forma-zitting zijn, waarop uitsluitend dit onderwerp zal worden besproken. Het is nu nog onduidelijk wanneer de inhoudelijke zitting zal plaatsvinden.
OmroepWest 24.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez eisten vandaag in een kort geding de namen op van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van de Arubaan in juni 2015 in Den Haag. De familie wil de namen hebben om onder meer onderzoek te doen naar het verleden van de agenten. De rechter doet volgende week uitspraak.
De namen hoeven niet openbaar te worden gemaakt. De nabestaanden willen meer te weten komen over de staat van dienst van de agenten, hun verleden en of ze eventueel persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de geleden schade.
Het kort geding duurde een uur. Er was veel familie aanwezig in de rechtbank. Ook de moeder van Henriquez, die op Aruba woont, was aanwezig. De nabestaanden worden vertegenwoordigd door advocaat Richard Korver. Onze verslaggever John van der Tol was aanwezig in de rechtbank en twitterde over de zaak. Zijn verslag staat hieronder.
Twee van de vijf agenten worden strafrechtelijk vervolgd voor de gewelddadige en uiteindelijk fataleaanhouding van Mitch Henriquez op 27 juni 2015 in het Haagse Zuiderpark. Het hof bepaalt in een zogeheten artikel 12-procedure nog of ook de andere drie agenten moeten terechtstaan. Die beslissing wordt eind maart verwacht.
De inhoudelijke behandeling van de zaak begint op 6 april. Er zijn vijf zittingsdagen voor uitgetrokken. De uitspraak staat vooralsnog op 9 mei gepland. De uitspraak van het kort geding is op 31 maart.
NU 24.03.2017De nabestaanden van Mitch Henriquez willen de namen horen van de vijf agenten die betrokken waren bij de fatale aanhouding van de Arubaan. Door het afschermen van de agenten, voelen zij zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen.
Ook vinden ze het onnodig en kwetsend dat ze niet weten wie er betrokken is bij de dood van hun familielid.
Dat zei hun advocaat Richard Korver vrijdag tijdens een kort geding tegen de Nederlandse Staat in de rechtbank in Den Haag. De moeder van Henriquez vertelde de rechter in tranen dat ze de agenten in de ogen wil kijken. ”Ik wil ze zien. Dan kan mijn hart rust krijgen.” Korver en de familie benadrukken dat ze namen niet openbaar willen maken, maar het zelf willen weten.
Gevaar
De Staat betoogde dat de levens van de agenten in gevaar zijn als hun namen niet verborgen blijven. ”Zij zijn heel ernstig bedreigd.” Er werd onder meer opgeroepen om hun kinderen en vrouw te doden.
Korver en de familie benadrukken dat ze namen niet openbaar willen maken, maar het zelf willen weten. De advocaat noemt het ongepast en beledigend dat de veiligheid van de agenten in gevaar zou zijn als de namen aan zijn cliënten en hem bekend worden gemaakt. ”Alsof wij niet ordentelijk met die namen om zouden gaan.”
De 42-jarige Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden na een muziekfestival in Den Haag omdat hij riep dat hij een wapen had. Hij verzette zich hevig tegen zijn aanhouding. De agenten gebruikten bij zijn aanhouding – zo bleek later – ”normoverschrijdend geweld”, Henriquez overleed een dag later. Zijn dood zorgde voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Strafrechtelijk vervolgd
Twee van de vijf betrokken agenten worden strafrechtelijk vervolgd. De inhoudelijke behandeling van die zaak is begin april. Tijdens een regiezitting eerder dit jaar bleek al dat de agenten volledig afgeschermd worden. Ze zitten achter een muur en hun stem wordt vervormd.
”Mijn cliënten kunnen niet eens horen of de agenten bijvoorbeeld zenuwachtig zijn. De familie heeft het gevoel dat ze verzeild zijn geraakt in een spookproces.”
De uitspraak van het kort geding is volgende week vrijdag om 15:00 uur.
Telegraaf 24.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez willen de namen horen van de vijf agenten die betrokken waren bij de fatale aanhouding van de Arubaan. Door het afschermen van de agenten voelen zij zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen. Ook vinden ze het onnodig en kwetsend dat ze niet weten wie er betrokken is bij de dood van hun familielid..
Dat zei hun advocaat Richard Korver vrijdag tijdens een kort geding tegen de Nederlandse Staat in de rechtbank in Den Haag. De moeder van Henriquez vertelde de rechter in tranen dat ze de agenten in de ogen wil kijken. „Ik wil ze zien. Dan kan mijn hart rust krijgen.”
De Staat betoogde dat de levens van de agenten in gevaar zijn als hun namen niet verborgen blijven. „Zij zijn heel ernstig bedreigd.” Er werd onder meer opgeroepen om hun kinderen en vrouw te doden.
Korver en de familie benadrukken dat ze namen niet openbaar willen maken, maar het zelf willen weten. De advocaat noemt het ongepast en beledigend dat de veiligheid van de agenten in gevaar zou zijn als de namen aan zijn cliënten en hem bekend worden gemaakt. „Alsof wij niet ordentelijk met die namen om zouden gaan.”
De 42-jarige Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden na een muziekfestival in Den Haag omdat hij riep dat hij een wapen had. Hij verzette zich hevig tegen zijn aanhouding. De agenten gebruikten bij zijn aanhouding – zo bleek later – „normoverschrijdend geweld”, Henriquez overleed een dag later.
Zijn dood zorgde voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Twee van de vijf betrokken agenten worden strafrechtelijk vervolgd. De inhoudelijke behandeling van die zaak is begin april. Tijdens een regiezitting eerder dit jaar bleek al dat de agenten volledig afgeschermd worden. Ze zitten achter een muur en hun stem wordt vervormd. „Mijn cliënten kunnen niet eens horen of de agenten bijvoorbeeld zenuwachtig zijn. De familie heeft het gevoel dat ze verzeild zijn geraakt in een spookproces.”
De uitspraak van het kort geding is volgende week vrijdag.
AD 24.03.2017 De levens van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez (42) in 2015 lopen gevaar als hun namen bekend worden. Dat stelde de advocaat van de Staat vandaag in een door de nabestaanden aangespannen rechtszaak. Door het afschermen van de agenten voelen zij zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen. Volgens de moeder van Mitch kan haar hart ‘geen rust krijgen’ als ze niet weet wie de agenten zijn.
In de zomer van 2015 liep Henriquez dodelijk letsel op tijdens het muziekfestival Night at the Park. De man zou volgens de politie verbaal gedreigd hebben met een wapen. Twee agenten gingen vervolgens te ver tijdens de aanhouding, waardoor de arrestant de volgende dag in het ziekenhuis kwam te overlijden. Het incident zorgde voor rellen in Den Haag.
Veiligheid
Het openbaar ministerie heeft de namen van alle agenten die bij de fatale aanhouding betrokken waren altijd geheim gehouden in verband met hun veiligheid. De moeder, zussen en neef van Henriquez claimen de namen nodig te hebben om hen via een civiele procedure aansprakelijk te kunnen stellen voor de fatale aanhouding. Ook willen ze weten wie de agenten zijn, zodat ze zelf onderzoek kunnen doen naar hun betrouwbaarheid en staat van dienst.
Advocaat Richard Korver staat de nabestaanden bij. Volgens de raadsman blijkt nergens uit dat de agenten nog slachtoffer zijn van dreiging vanuit de samenleving. Hij zegt ook dat de namen niet publiekelijk openbaar hoeven te worden gemaakt, het gaat hem er om dat hij de namen krijgt. Korver wil dat de rechter zijn verzoek toewijst en de Staat veroordeeld tot de betaling van dwangsommen als hij de namen toch niet krijgt.
Korver en de familie benadrukken dat ze de identiteit van de agenten niet openbaar willen maken, maar het zelf willen weten. De advocaat noemt het ongepast en beledigend dat de veiligheid van de agenten in gevaar zou zijn als de namen aan zijn cliënten en hem bekend worden gemaakt. ,,Alsof wij niet ordentelijk met die namen om zouden gaan.”
Bedreigingen
De advocaat van de Staat stipte aan dat er in het verleden ernstige bedreigingen zijn geuit tegen agenten. Zo werd er opgeroepen om naar de school van de kinderen van de agenten te gaan om hun kinderen te doden. Ook stelde hij vast dat een rechter eerder al oordeelde dat de namen geheim mogen blijven.
Eerder was de rechter het al eens met het OM om de namen geheim te houden. Dat was bij de eerste openbare rechtszitting een maand geleden in de beveiligde rechtbank van Schiphol. Advocaat Richard Korver en Gerald Roethof vroegen toen ook al namens de nabestaanden de namen van de dienders. De rechter vreesde echter net als het OM de veiligheid van de agenten en hun familieleden.
De rechter beslist op 31 maart of de advocaat van de nabestaanden recht heeft op de namen van de betrokken agenten.
Den HaagFM 24.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez eisten vrijdag in een kort geding de namen van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van de Arubaan in juni 2015 door politiegeweld. De familie wil de namen hebben om onder meer onderzoek te doen naar het verleden van de agenten. De rechter doet volgende week uitspraak.
De namen hoeven niet openbaar te worden gemaakt. De nabestaanden willen meer te weten komen over de staat van dienst van de agenten, hun verleden en of ze eventueel persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de geleden schade.
Het kort geding duurde een uur. Er was veel familie aanwezig in de rechtbank. Ook de moeder van Henriquez, die op Aruba woont, was aanwezig. De nabestaanden worden vertegenwoordigd door advocaat Richard Korver. Verslaggever John van der Tol was aanwezig in de rechtbank. …lees meer
OmroepWest 20.03.2017 DEN HAAG – De nabestaanden van de 42-jarige Arubaan Mitch Henriquez eisen in een kort geding de namen op van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van Henriquez in juni 2015. Dat bevestigt hun raadsman Richard Korver.
Twee van de vijf agenten worden strafrechtelijk vervolgd voor de gewelddadige en uiteindelijk fatale aanhouding van Mitch Henriquez op 27 juni 2015 in het Haagse Zuiderpark. Het hof bepaalt in een zogeheten artikel 12-procedure nog of ook andere betrokkenen moeten terechtstaan. Die beslissing wordt eind maart verwacht.
In het geding van komende vrijdag in Den Haag tegen de Staat wil Korver de bekendmaking van hun namen afdwingen, onder meer om nader onderzoek te doen naar de politiemensen, naar hun verleden en naar hun eventuele aansprakelijkheid voor de geleden schade.
‘Ten onrechte afgeschermd’
De overheid heeft de betrokken agenten in zijn ogen ten onrechte volledig afgeschermd. ‘Iedere Nederlander heeft het recht om daders aansprakelijk te stellen, dus ook mijn cliënten. Maar de nabestaanden hebben geen idee met wie ze te maken hebben’, stelt Korver. ‘Ik wil geen spookproces voeren. Mijn clienten kunnen de agenten niet zien, want ze zitten achter een scherm en niet horen, want hun stem wordt vervormd. Wie garandeert mij dat ze zijn wie ze zeggen dat ze zijn? Ik wil de achtergrond van de agenten weten. Misschien hebben ze wel een strafblad. Ik wil weten wat hun verleden is.’
De raadsman meent dat ten onrechte onderscheid wordt gemaakt tussen gewone verdachten en politiemensen. ‘Ik snap niet dat voor hen andere regels gelden, terwijl de Holleeders en BN’ers van deze wereld gewoon met naam en toenaam terechtstaan. Dat is in strijd met de openbare en voor iedereen controleerbare strafrechtspleging’, aldus Korver. Korver wil dat de namen openbaar worden gemaakt. Als de rechter daar niet in mee gaat, wil hij de namen hebben onder voorwaarde dat hij er niet mee naar buiten treedt. Puur voor zijn eigen verdediging, zegt hij tegen Omroep West. Korver zegt meerdere keren om namen gevraagd te hebben, maar zonder resultaat.
Inhoudelijke behandeling
De inhoudelijke behandeling van de zaak begint op 6 april. Er zijn vijf zittingsdagen voor uitgetrokken. De uitspraak staat vooralsnog op 9 mei gepland.
Den HaagFM 20.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez eisen in een kort geding de namen van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van Henriquez in juni 2015.
Twee van de vijf agenten worden strafrechtelijk vervolgd voor de fatale aanhouding van de 42-jarige Arubaan in het Zuiderpark. In die zaak blijft hun identiteit geheim. De nabestaanden staan vrijdag bij de rechter om de bekendmaking van hun namen af te dwingen.
“Iedere Nederlander heeft het recht om daders aansprakelijk te stellen, dus ook mijn cliënten. Maar de nabestaanden hebben geen idee met wie ze te maken hebben”, zegt hun Richard Korver (kleine foto). “Ik wil de achtergrond van de agenten weten. Misschien hebben ze wel een strafblad. Ik wil weten wat hun verleden is.” …lees meer
NU 20.03.2017 De nabestaanden van de 42-jarige Arubaan Mitch Henriquez eisen in kort geding de namen op van de vijf agenten die betrokken waren bij diens dood in juni 2015. Dat bevestigt hun raadsman Richard Korver.
In het geding van komende vrijdag in Den Haag tegen de Staat wil Korver de bekendmaking van hun namen afdwingen, onder meer om nader onderzoek te doen naar de politiemensen, naar hun verleden en naar hun eventuele aansprakelijkheid voor de geleden schade.
De overheid heeft de betrokken agenten in zijn ogen ten onrechte volledig afgeschermd. ”Iedere Nederlander heeft het recht om daders aansprakelijk te stellen, dus ook mijn cliënten. Maar de nabestaanden hebben geen idee met wie ze te maken hebben”, stelt Korver in een toelichting.
De raadsman meent dat ten onrechte onderscheid wordt gemaakt tussen gewone verdachten en politiemensen. ”Ik snap niet dat voor hen andere regels gelden, terwijl de Holleeders en BN’ers van deze wereld gewoon net naam en toenaam terechtstaan. Dat is in strijd met de openbare en voor iedereen controleerbare strafrechtspleging”, aldus Korver.
Vervolgd
Twee van de vijf agenten worden strafrechtelijk vervolgd voor de gewelddadige en uiteindelijk fatale aanhouding van Mitch Henriquez op 27 juni 2015 in het Haagse Zuiderpark. Het hof bepaalt in een zogeheten artikel 12-procedure nog of ook andere betrokkenen moeten terechtstaan. Die beslissing wordt eind maart verwacht.
Henriquez kreeg eind juni een woordenwisseling met agenten op het festival Night at the Park in het Zuiderpark in Den Haag. Toen zij hem vervolgens overmeesterden, kreeg hij geen lucht meer. Hij raakte onwel en overleed een dag later.
Na de dood van Henriquez was het vier nachten op rij onrustig in de Haagse Schilderswijk. Relschoppers bekogelden de politie met stenen, vernielden winkels en een theater en staken spullen in brand. Meer dan tweehonderd mensen werden opgepakt.
Telegraaf 20.03.2017 De nabestaanden van de 42-jarige Arubaan Mitch Henriquez eisen in kort geding de namen op van de vijf agenten die betrokken waren bij diens dood in juni 2015. Dat bevestigt hun raadsman Richard Korver.
In het geding van komende vrijdag in Den Haag tegen de Staat wil Korver de bekendmaking van hun namen afdwingen, onder meer om nader onderzoek te doen naar de politiemensen, naar hun verleden en naar hun eventuele aansprakelijkheid voor de geleden schade.
De overheid heeft de betrokken agenten in zijn ogen ten onrechte volledig afgeschermd. ,,Iedere Nederlander heeft het recht om daders aansprakelijk te stellen, dus ook mijn cliënten. Maar de nabestaanden hebben geen idee met wie ze te maken hebben”, stelt Korver in een toelichting.
De raadsman meent dat ten onrechte onderscheid wordt gemaakt tussen gewone verdachten en politiemensen. ,,Ik snap niet dat voor hen andere regels gelden, terwijl de Holleeders en BN’ers van deze wereld gewoon net naam en toenaam terechtstaan. Dat is in strijd met de openbare en voor iedereen controleerbare strafrechtspleging”, aldus Korver.
Twee van de vijf agenten worden strafrechtelijk vervolgd voor de gewelddadige en uiteindelijk fatale aanhouding van Mitch Henriquez op 27 juni 2015 in het Haagse Zuiderpark. Het hof bepaalt in een zogeheten artikel 12-procedure nog of ook andere betrokkenen moeten terechtstaan. Die beslissing wordt eind maart verwacht.
Vorige maand bleek de afscherming van twee verdachte agenten op een zogenoemde regiezitting in de beveiligde rechtbank op Schiphol. Zij zaten toen achter geblindeerd glas in een aparte ruimte. Hun stemmen werden vervormd. Ook hun namen werden niet genoemd en de verdachten werden aangeduid als ‘DH01’ en ‘DH02’. Korver betitelt dat als ,,een spookproces”.
Volgens de rechter vroeg de situatie daarom. De agenten en hun families zijn namelijk ernstig bedreigd, aldus de rechter. Een van hen heeft met zijn gezin zelfs moeten onderduiken.
De inhoudelijke behandeling van de zaak begint op 6 april. Er zijn vijf zittingsdagen voor uitgetrokken. De uitspraak staat vooralsnog op 9 mei gepland.
AD 20.03.2017 Familieleden van Mitch Henriquez eisen vrijdag in een kort geding dat de Staat de namen bekend maakt van alle vijf de agenten die betrokken zijn geweest bij de fataal verlopen arrestatie van de 42-jarige Arubaan.
De aanhouding gebeurde tijdens het muziekfestival Night at the Park in de zomer van 2015 in Den Haag. Nadat Henriquez als gevolg van deze aanhouding overleed braken er rellen uit in de Haagse Schilderswijk.
Tot nu toe houdt het openbaar ministerie alle namen van agenten die bij de fatale aanhouding betrokken waren geheim. Twee van hen worden strafrechtelijk vervolgd. Ze staan terecht voor zware mishandeling met de dood tot gevolg.
De moeder, zussen en neef van Henriquez claimen de namen van de agenten nodig te hebben om hen via een civiele procedure aansprakelijk te kunnen stellen voor de fatale aanhouding. Ook willen ze weten wie de agenten zijn zodat ze zelf onderzoek kunnen doen naar hun betrouwbaarheid en staat van dienst. De familie wil onder meer via het gerechtshof afdwingen dat het OM alle vijf agenten gaat vervolgen.
Eerder was de rechter het al eens met het OM om de namen geheim te houden. Dat was bij de eerste openbare rechtszitting een maand geleden in de beveiligde rechtbank van Schiphol. Advocaat Richard Korver en Gerald Roethof vroegen toen ook al namens de nabestaanden de namen van de dienders. De rechter vreesde echter net als het OM de veiligheid van de agenten en hun familieleden.
OmroepWest 20.02.2017 De twee agenten die vervolgd worden vanwege betrokkenheid bij de dood van Mitch Henriquez worden nog steeds bedreigd. Dat zei de officier van justitie maandag tijdens de eerste zittingsdag. Na het overlijden van Henriquez werd op social media opgeroepen om wraak te nemen op de agenten. En de dreiging is volgens het OM nog steeds niet weg.
De impact van de bedreigingen is enorm geweest zegt een van de advocaten van de verdachte agenten. Zo heeft een van hen met zijn gezin moeten onderduiken, zegt hij. De bedreigingen zijn niet alleen gericht tegen de agenten maar ook tegen hun familie. ‘Ga naar de scholen en dood hun kinderen, ga naar het werk van zijn vrouw en dood die kk’, luidde een van de bedreigingen. ‘Als je die berichten leest lopen de rillingen je over de rug’, zegt de advocaat.
Vanwege de bedreigingen zitten de twee agenten maandag onherkenbaar in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Ze zitten in een nis, achter een kamerscherm. Hun stem is vervormd en in het strafdossier heten ze DH01 en DH02. Een verzoek van de verdediging om de namen van de twee, wijst de rechter om veiligheidsredenen af.
‘Anoniem terecht staan voelt onrechtvaardig’
Eén van hun advocaten noemt het ‘bedroevend’ dat de agenten onder een pseudoniem terecht moeten staan. Voor de agenten is dat niet makkelijk te accepteren, zegt hij. ‘Zij hebben hun werk als politieagent naar eer en geweten gedaan en zij staan daar ook voor. Het voelt dan onrechtvaardig om dan anoniem onder bescherming voor dat werk verantwoording te moeten afleggen.’
Den HaagFM 20.02.2017 Zo’n twintig mensen hebben zaterdag onaangekondigd gedemonstreerd in de Schilderswijk “tegen politiegeweld en repressie”.
Fakkels en rookbommen werden afgestoken en flyers werden uitgedeeld met de tekst “de strijd tegen politiegeweld is altijd legitiem. Stop de repressie tegen een iedereen die strijdt tegen de racistische politie”. In een verklaring laten de actievoerders weten bewust het demonstratieverbod dat in de Schilderswijk geldt te hebben genegeerd. “Ons interesseert het niet wat de politie als opruiend aanmerkt.”
Toen er steeds meer politie kwam, gingen de demonstranten na een kwartier uit elkaar. In de verklaring achteraf worden politieagenten “gewapende honden van de staat” genoemd, “die hun racistische beleid uitvoeren en daarbij moorden, mishandelen en opsluiten.” Zeven mensen werden aangehouden. …lees meer
OmroepWest 20.02.2017 DEN HAAG – Het proces tegen de twee agenten die worden vervolgd voor de fatale aanhouding van Mitch Henriquez gaat door. Dat bepaalde de rechter maandag op de zogeheten regiezitting. De inhoudelijke behandeling is op 6 april.
De advocaat van de familie, Richard Korver, wilde dat ook de andere drie agenten worden vervolgd, maar de artikel-12 procedure is nog niet afgerond. Met de procedure kan je afdwingen dat het Openbaar Ministerie (OM) alsnog tot vervolging overgaat, ook al heeft het OM besloten om niet tot vervolging over te gaan.
Korver vroeg daarom om de zitting een maand uit te stellen. ‘De nabestaanden zijn met meer zittingen extra belast. Wat maakt een maand wachten op de beslissing in het hoger beroep nog uit?’ De officier van justitie wil wel dat de zaak in april wordt behandeld. De advocaat van een van de agenten is het daar mee eens. ‘Afgelopen anderhalf jaar heeft hen uitgeput. Ze willen een uitspraak van uw rechtbank.’
6 april
De rechter vindt het belang dat er na twee jaar een zitting komt voor zowel de agenten als de maatschappij het zwaarst wegen. Anders zou het minstens nog een half jaar duren, voordat de zaak van de drie andere agenten bij deze zaak gevoegd kunnen worden. ‘Dan hebben we het over een zitting na bijna drie jaar. Dat vindt de rechtbank onaanvaardbaar.’
Niet herkenbaar
De twee agenten zaten maandag achter een scherm. Alleen de rechtbank, officier van justitie en de advocaten van de agenten kunnen de verdachten zien. Hun stem wordt vervormd en de namen worden niet bekendgemaakt. ‘Ik ben DH01’, klinkt het vervormd door de speaker. ‘Ik ben DH02’, zegt de andere agent.
Den HaagFM 20.02.2017 Het proces tegen de twee agenten die worden vervolgd voor de fatale aanhouding van Mitch Henriquez gaat op 6 april door. Dat bepaalde de rechter maandag op de zogeheten regiezitting.
De advocaat van de familie, Richard Korver (kleine foto), wilde dat ook de andere drie agenten worden vervolgd, maar de artikel-12 procedure is nog niet afgerond. Met de procedure kan je afdwingen dat het Openbaar Ministerie (OM) alsnog tot vervolging overgaat, ook al heeft het OM besloten om niet tot vervolging over te gaan. Korver vroeg daarom de zitting een maand uit te stellen.
De rechter vindt het belang dat er na twee jaar een zitting komt voor zowel de agenten als de maatschappij het zwaarst wegen. Anders zou het minstens nog een half jaar duren, voordat de zaak van de drie andere agenten bij deze zaak gevoegd kan worden. “Dan hebben we het over een zitting na bijna drie jaar. Dat vindt de rechtbank onaanvaardbaar.” …lees meer
Trouw 20.02.2017 DH01 en DH02 heten ze. Ze zitten in politie-uniform achter een scherm. De rechter heeft zich voor de rechtszaak tegen de beide agenten van hun identiteit vergewist. Wie precies op welke stoel zit achter het scherm is moeilijk vast te stellen. De rechter vergiste zich even. Met een vervormde stem laat de verdachte DH01 weten dat de rechter de beide verdachten even door elkaar haalt.
Vandaag moesten de beide agenten voor de rechter verschijnen. Ze worden verdacht van doodslag of mishandeling met de dood tot gevolg van de Arubaan Mitch Henriquez. Hij overleed op 28 juni 2015 na zijn aanhouding op een Haags muziekfestival. Zijn dood werd gevolgd door een groot aantal ongeregeldheden in de Haagse Schilderswijk waarbij de politie zwaar bekritiseerd werd. Vele arrestaties volgden en het was mede te danken aan de oproepen tot respect van de familie van Henriquez dat de rust weerkeerde.
De vrees voor nieuwe onrust in Den Haag is blijkbaar niet verdwenen. De rechtbank Den Haag wikkelt de rechtszaak daarom niet op eigen bodem af maar heeft de behandeling verplaatst naar de extra beveiligde rechtbank op Schiphol, veelal gebruikt voor de berechting van terreurverdachten. Voor de zekerheid werd dit keer ook extra gepost door marechaussees rond de rechtbank.
Normaal gesproken is de strafzaak openbaar en zijn voor de procespartijen, zoals de slachtoffers en hun advocaten de verdachten zichtbaar en worden hun stemmen niet vervormd. De rechters hebben echter besloten dat DH01 en DH02 nooit zichtbaar zullen zijn en dat hun namen ook niet gebruikt zullen worden. De families van de beide mannen zijn bedreigd en voor hun veiligheid wordt gevreesd als hun namen uitlekken.
Volgens de advocaten van de nabestaanden van Henriquez staan ten onrechte slechts twee en niet vijf agenten voor de rechter. De zaken tegen wat wordt genoemd DH03, DH04 en DH05 zijn door het OM geseponeerd. Via een zogeheten artikel 12 procedure bij het hof trachten de advocaten het drietal alsnog voor de rechter te brengen. Het hof neemt daar eind maart een beslissing over. De advocaten van de nabestaanden wilden eerst die uitslag afwachten en het proces tegen DH01 en DH02 uitstellen. De rechter voelt daar echter niets voor. De agenten wachten al geruime tijd op hun zaak. En anderhalf jaar na dato heeft de samenleving volgens de rechter ook recht op een oordeel van de rechters. Vanaf 6 april en dan gedurende vijf dagen zal het proces worden gevoerd.
Wat er ook wordt besloten, de Nationale Politie heeft het OM al gemeld dat de nabestaanden hun schade kunnen verhalen op de verzekering van de politieorganisatie. De verzekering geeft ook dekking bij doodslag. De meeste verzekeringen dekken niet als er sprake is van schuld. Advocaat Richard Korver wilde zekerheid voor de familie die hij bijstaat. Vooral nu het Openbaar Ministerie volgens hem al heeft aangegeven dat voor de zwaarste aanklacht, de doodslag, vrijspraak gevraagd zal worden.
VK 20.02.2017 De vervolging van de twee agenten die betrokken zijn bij de dood van Mitch Henriquez in de zomer van 2015 in Den Haag begint zoals gepland in april. De rechtbank wil niet wachten tot duidelijk is of nog drie agenten moeten worden vervolgd. Maandag werden de twee zwaar bedreigde agenten ‘DH01’ en ‘DH02’ tijdens de regiezitting afgeschermd voor het publiek en besloot de rechter hun identiteit ook tijdens de rest van het proces geheim te houden.
Het Openbaar Ministerie besloot eerder alleen deze twee agenten te vervolgen. De zitting maandag is ter voorbereiding op het inhoudelijke proces tegen het tweetal.
De nabestaanden van Henriquez willen dat in totaal vijf agenten worden vervolgd en dat hun zaken in een keer worden behandeld. In dit scenario moet worden gewacht tot het Hof van de Haagse rechtbank half maart heeft besloten de drie andere agenten al dan niet alsnog te vervolgen.
Ernstig bedreigd
De twee agenten verzetten zich hiertegen, omdat dit de zaak zou vertragen. Hier voelen zij niet voor, omdat zij ernstig zijn bedreigd en vrezen voor hun veiligheid. Mede daarom is de zitting maandag niet in de Haagse vestiging van de rechtbank, maar in de extra beveiligde vestiging in Badhoevedorp, vlak bij Schiphol.
Tijdens hun rechtszaak zijn ze grotendeels afgeschermd. Ze zitten achter geblindeerd glas in een aparte ruimte met nog een extra kamerscherm ervoor. Hun stemmen worden vervormd.
‘Normoverschrijdend’ geweld
De 42-jarige Arubaan Henriquez overleed een dag na zijn aanhouding op een Haags muziekfestival in de zomer van 2015 als gevolg van politiegeweld, bleek later uit sectie. Hij riep meerdere keren tegen agenten dat hij een wapen had en verzette zich hevig toen hij opgepakt werd.
Bij zijn aanhouding is vervolgens ‘normoverschrijdend’ geweld gebruikt. Toen bleek dat hij na zijn arrestatie buiten bewustzijn was, is hem ook niet meteen medische zorg verleend. De volgende dag kwam hij te overlijden.
De inhoudelijke behandeling van de zaak begint op 6 april en gaat vijf dagen duren. De rechtbank verwacht uitspraak te doen op 9 mei.
De zaak-Henriquez:
Wat gebeurde er precies met Mitch Henriquez?
Dat Mitch Henriquez tegen de politie zei dat hij een wapen had, lijdt geen twijfel. Maar hij bedoelde iets anders. Wat gebeurde er met Mitch Henriquez?
‘Onderlinge afstemming ontbrak, niemand had het overzicht’ Het optreden van vijf agenten tijdens de fatale arrestatie van Mitch Henriquez was ‘te hard, te veel en te ongecoördineerd’. Dat concludeert politiechef Paul van Musscher na een uitvoerig intern onderzoek.
Korpschef beloofde verdachte agenten niet te ontslaan in zaak-Henriquez
Voormalig korpschef Gerard Bouman heeft de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez de garantie gegeven dat ze niet zouden worden ontslagen. De ‘blauwe baas’ draaide bovendien de gevolgen van het besluit om het vijftal buiten functie te stellen, terug.
NU 20.02.2017 De twee agenten die terecht staan voor de gewelddadige en uiteindelijk fatale aanhouding van Mitch Henriquez, zitten tijdens hun rechtszaak in een aparte ruimte, achter geblindeerd glas, met nog een extra kamerscherm ervoor.
Hun stemmen worden vervormd en ook hun namen worden tijdens de hele rechtszaak, waarvan maandag een zogeheten regiezitting is, niet genoemd.
Deze uitzonderlijke gang van zaken heeft te maken met de veiligheid van de twee agenten, vertelde de rechter. Zij zijn namelijk ernstig bedreigd. Mede daarom is de zitting maandag niet in de Haagse vestiging van de rechtbank, maar in Badhoevedorp, vlakbij Schiphol.
Normoverschrijdend
De 42-jarige Arubaan Henriquez overleed een dag na zijn aanhouding op een Haags muziekfestival in de zomer van 2015, als gevolg van politiegeweld, bleek later uit sectie. Hij riep meerdere keren tegen agenten dat hij een wapen had en verzette zich hevig toen hij opgepakt werd.
Bij zijn aanhouding is vervolgens “normoverschrijdend” geweld gebruikt. Toen bleek dat hij na zijn arrestatie buiten bewustzijn was, is hem ook niet meteen medische zorg verleend. De volgende dag kwam hij te overlijden. De dood van Henriquez zorgde voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Artikel 12-procedure
Bij de aanhouding waren vijf agenten betrokken. Twee van hen worden strafrechtelijk vervolgd. De familie van Henriquez, die ook maandag aanwezig was in de rechtbank, vindt dat de andere drie agenten ook moeten worden vervolgd.
Hun advocaat heeft daarom een zogeheten Artikel 12-procedure aangespannen om vervolging af te dwingen. Het hof in Den Haag moet daar nog uitspraak over doen, dat komt waarschijnlijk eind volgende maand.
Inhoudelijke behandeling
De familie van Henriquez had gevraagd om de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak uit te stellen tot na de beslissing van het hof, maar de rechtbank ging daar niet in mee. De inhoudelijke behandeling van de zaak tegen de twee agenten staat voor begin april gepland.
AD 20.02.2017 Twee agenten die betrokken waren bij de dood van Arubaan Mitch Henriquez in de zomer van 2015 in het Haagse Zuiderpark, stonden vandaag op de rechtbank bij Schiphol voor de rechter. Zij staan terecht voor zware mishandeling met de dood als gevolg. Maar de agenten kúnnen ook nog veroordeeld worden voor het zwaardere doodslag. De agenten stonden anoniem terecht, zij zaten achter een scherm. De familie van Mitch Henriquez eiste vandaag tevergeefs in de rechtbank hun namen op.
De zaak van vandaag was nog niet inhoudelijk, het ging om een regiezitting, maar was wel de start van de openbare rechtszaak tegen de agenten die strafrechtelijk worden vervolgd. De identiteit van de twee mannen zal geheim worden gehouden uit veiligheidsoverwegingen. De dreiging richting de agenten is nog steeds groot. De twee agenten waren vandaag wel aanwezig, maar zaten in politietenue achter een scherm. Hun stemmen werden vervormd.
De advocaten van de familie wilden weten wie de verdachten zijn en hebben vandaag in de rechtbank gevraagd of de namen bekend gemaakt kunnen worden aan de nabestaanden. De familie overweegt namelijk naast de strafzaak ook een civiele procedure tegen de agenten. Ook willen zij de identiteit weten om – bijvoorbeeld – na te gaan of de agenten al eens eerder hun boekje te buiten gingen. De rechter vond het echter geen taak van de rechtbank om de namen van de verdachten ter beschikking te stellen aan de familie.
Politiebusje
Vanaf 6 april wordt de zaak vijf dagen lang inhoudelijk behandeld. De advocaten van de familie wilden dat uitstellen omdat zij een artikel 12-procedure zijn begonnen om ook drie andere agenten te vervolgen die betrokken waren bij het incident. Ook zij zouden Mitch hulpeloos hebben achtergelaten en hem tegen de regels in met een politiebusje hebben vervoerd, terwijl hij al bewusteloos was. Die artikel 12-procedure wordt in maart behandeld.
De rechtbank wil echter niet wachten op die procedure en wil verder met de twee agenten die vandaag en dus ook in april (inhoudelijk) terechtstaan. ,,Anders gaat het nog jaren duren en daarvoor is het maatschappelijk belang in deze geruchtmakende zaak te groot.”
Nekklem
Mitch Henriquez (42) werd eind juni 2015 na een festival in het Haagse Zuiderpark aangehouden na een woordenwisseling met enkele agenten. Zij werkten hem tegen de grond en legden hem in een, naar later bleek, fatale nekklem. Hij overleed een dag later. De agent die de nekklem aanlegde en de agent die Mitch in zijn gezicht sloeg en pepperspray gebruikte, worden strafrechterlijk vervolgd. Drie andere betrokken agenten kwamen er met een maatregel van hun werkgever vanaf.
Mitch’ dood leidde tot dagenlange protesten en rellen in de Haagse Schilderswijk tegen politiegeweld.
Telegraaf 20.02.2017 De twee agenten die terechtstaan voor de gewelddadige en uiteindelijk fatale aanhouding van Mitch Henriquez zitten tijdens hun rechtszaak volledig afgeschermd. Ze zitten achter geblindeerd glas in een aparte ruimte met nog een extra kamerscherm ervoor. Hun stemmen worden vervormd. Ook hun namen worden tijdens de hele rechtszaak, waarvan maandag een zogeheten regiezitting is, niet genoemd. Tijdens de zitting worden ze aangeduid als ’DH01’ en ’DH02’.
„Dit is een uitzonderlijke gang van zaken”, vertelde de rechter. Maar de situatie vraagt er volgens hem om: De agenten en hun families zijn namelijk ernstig bedreigd. Een van de agenten heeft zelfs met zijn gezin moeten onderduiken. Mede daarom is de zitting maandag niet in de Haagse vestiging van de rechtbank, maar in Badhoevedorp, vlakbij Schiphol.
’Normoverschrijdend geweld’
De 42-jarige Arubaan Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden na afloop van een muziekfestival in het Haagse Zuiderpark omdat hij meerdere keren tegen agenten riep dat hij een wapen had. Bij zijn aanhouding verzette hij zich hevig. De agenten hebben – zo bleek later – „normoverschrijdend” geweld gebruikt. Toen bleek dat hij na zijn arrestatie buiten bewustzijn was, is hem ook niet meteen medische zorg verleend. De volgende dag kwam Henriquez te overlijden. Zijn dood zorgde voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Bij de aanhouding waren vijf agenten betrokken. Twee van hen worden strafrechtelijk vervolgd. De familie van Henriquez, die ook maandag aanwezig was in de rechtbank, vindt dat de andere agenten ook moeten worden vervolgd. Hun advocaat heeft daarom een zogeheten Artikel 12-procedure aangespannen om vervolging af te dwingen. Het hof in Den Haag moet daar nog uitspraak over doen, dat komt waarschijnlijk eind volgende maand.
De familie van Henriquez had gevraagd om de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak uit te stellen tot na de beslissing van het hof, maar de rechtbank ging daar niet in mee. De inhoudelijke behandeling van de zaak tegen de twee agenten staat voor vanaf 6 april gepland, er zijn vijf zittingsdagen voor uitgetrokken. De uitspraak staat momenteel gepland op 9 mei.
Telegraaf 20.02.2017 Vijf agenten arresteerden Mitch Henriquez toen hij bij een muziekfestival op 27 juni 2015 in het Haagse Zuiderpark riep dat hij een wapen droeg (een grap, hij wees naar zijn geslachtsdeel). Henriquez verzette zich bij de arrestatie, waarop de politie geweld gebruikte dat de arrestant fataal werd.
De Rijksrecherche concludeerde dat het geweld buitensporig is geweest. Een agent gebruikte de controversiële nekklem. Een collega wreef pepperspray in het gezicht van de Arubaan. Ze werden disciplinair gestraft. Nabestaanden eisten dat de agenten ook strafrechtelijk worden vervolgd. Een poging om de nekklem te laten verbieden, liep op niets uit.
Maandag staan de agenten voor het eerst in een zogenaamde regiezitting voor de rechtbank. Daar wordt onder andere bepaald of er nog aanvullend onderzoek moet worden gedaan of andere getuigen opgeroepen. In april volgt de echte behandeling van de zaak. Daarvoor zijn vijf dagen uitgetrokken.
OmroepWest 20.02.2017 De twee agenten die vervolgd worden voor de gewelddadige en later fatale aanhouding van Mitch Henriquez twee jaar geleden, moeten maandag voor de rechter verschijnen. De 42-jarige Arubaan overleed als gevolg van politiegeweld een dag na de aanhouding.
Het gaat maandag om een zogeheten regiezitting, waarbij de rechtbank nagaat of het onderzoek compleet is en of alle partijen over de nodige stukken beschikken. De inhoudelijke behandeling van de zaak staat voor begin april gepland. De zitting is voor de rechtbank Den Haag, maar wordt gehouden in de rechtbanklocatie op Schiphol. De behandeling begint om 10.00 uur.
De 42-jarige Henriquez overleed in de zomer van 2015 na muziekfestival Night at the Park in het Haagse Zuiderpark. Hij riep meerdere keren tegen agenten dat hij een wapen had en verzette zich hevig toen hij opgepakt werd. Bij zijn aanhouding is vervolgens ‘normoverschrijdend’ geweld gebruikt. Toen bleek dat hij na zijn arrestatie buiten bewustzijn was, is hem ook niet meteen medische zorg verleend. De volgende dag kwam hij te overlijden.
Intern politieonderzoek
Eerder was er ook al een intern politieonderzoek gehouden, waarbij de betrokken agenten voorwaardelijk strafontslag voor een jaar kregen of een re-integratietraject moesten doorlopen. Een van de agenten die bij de arrestatie betrokken was, wordt geen plichtsverzuim verweten en kreeg geen straf of maatregel. Dit onderzoek staat los van het strafrechtelijke onderzoek.
RTVWEST 11.01.2017 De rechtszaak met betrekking op de twee agenten die worden vervolgd voor hun betrokkenheid bij de dood van Mitch-Henriquez, zal plaatsvinden in een extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Henriquez overleed in juni 2015 na zijn arrestatie op muziekfestival Night at the Park in het Zuiderpark in Den Haag. De eerste pro-formazitting vindt plaats op 20 februari.
De voorlopige conclusie van het OM is dat het handelen van de twee politieagenten die vervolgd worden, niet aan de eisen voldeed die de politie in acht moet nemen bij het toepassen van geweld. Zo paste een van hen de nekklem toe en de ander gebruikte pepperspray en sloeg Henriquez op de neus.
De rechtszaak wordt gehouden in een extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Dit in verband met de grote commotie die de zaak tot nu toe heeft veroorzaakt.
Extra procedure
De twee agenten worden verdacht van mishandeling met de dood tot gevolg, omdat zij niet uit waren op de dood van de Arubaan. Toch legt het OM de twee agenten ook doodslag dan wel dood door schuld ten laste. De rechter moet beslissen welke juridische kwalificatie daadwerkelijk van toepassing is en welke straf daarbij hoort.
Nabestaanden hebben inmiddels een artikel-12 procedure aangespannen om alsnog de drie andere agenten vervolgd te krijgen voor hun betrokkenheid bij de fatale arrestatie. Het OM concludeerde eerder dat de drie andere agenten geen geweldshandelingen verricht zouden hebben die het overlijden van Henriquez mede hebben kunnen veroorzaakt. De rechtszaak tegen de twee agenten, die vervolgd worden wegens mishandeling met de dood tot gevolg, staat gepland in april.
RTVWEST 06.01.2017 Nabestaanden van de in 2015 overleden Mitch Henriquez gaan een procedure aanspannen om niet twee, maar alsnog alle vijf de agenten vervolgd te krijgen voor hun betrokkenheid bij de fatale arrestatie van de Arubaan.
Ook moeten de vijf agenten vervolgd worden voor het achterlaten in hulpeloze toestand van Henriquez. Hiervoor is een zogeheten artikel 12-procedure gestart, om op die manier vervolging af te dwingen. Dat heeft de advocaat van de nabestaanden Richard Korver vrijdag bevestigd naar aanleiding van een bericht van RTL Nieuws.
Mitch Henriquez kwam in juni 2015 om het leven bij zijn arrestatie op een festival in het Haagse Zuiderpark. Agenten sloegen hem en gebruikten een omstreden nekklem. Henriquez kreeg geen lucht meer en stierf.
Vervolging wegens doodslag
Het Openbaar Ministerie vervolgt nu twee agenten die hard geweld gebruikten. Zij worden verdacht van doodslag, danwel dood door schuld en ook van zware mishandeling met de dood tot gevolg. Volgens het OM hebben de handelingen van de drie andere agenten niet bijgedragen aan de dood van Henriquez.
Dat laatste bestrijdt Richard Korver, advocaat van de familie van Henriquez. ‘Ze zijn als groep agenten overgegaan tot een groepsaanhouding. Dat is een gecoördineerd geheel. Dat is ook te zien op die filmpjes. Op iedere ledemaat zit een agent. Dan werk je samen, je bent professional. Dat betekent ook dat je een verantwoordelijkheid hebt om in te grijpen als het mis gaat. Dat is niet gebeurd. Het is gruwelijk misgegaan.’
‘Fatale’ rit
‘De agenten hadden meteen moeten beginnen met reanimeren, in plaats van hem eerst mee te nemen naar het politiebureau’, vervolgt Korver. De rit heeft ruim zeven minuten geduurd volgens de advocaat, wat fataal geweest zou kunnen zijn.
De rechtszaak tegen de twee agenten, die vervolgd worden wegens mishandeling met de dood tot gevolg, dient in april. Het af- of toewijzen van een artikel 12-verzoek duurt gemiddeld een jaar. Korver hoopt dat het gerechtshof in Den Haag in dit geval eerder het besluit bekend kan maken, vooral in verband met de strafzaak.
RTVWEST 10.11.2016 De agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez vorig jaar zomer in Den Haag worden niet vervolgd voor meineed en valsheid in geschrifte. Dat heeft het Openbaar Ministerie besloten.
De familie van de Arubaan, die overleed na zijn arrestatie door de politie, had aangifte gedaan tegen de agenten omdat zij volgens de nabestaanden onjuiste verklaringen zouden hebben afgelegd bij de Rijksrecherche. Of dat zo is, heeft het OM niet onderzocht, omdat de agenten niet onder ede stonden toen ze de verklaring aflegden. Het zou dus kunnen zijn dat er gelogen is, maar dat valt niet onder het strafrecht.
Het OM heeft de aangifte wel doorgespeeld aan de Haagse politie voor het interne, disciplinaire onderzoek dat loopt tegen de betrokken agenten. Eerder werd al bekend dat twee van de vijf agenten worden vervolgd voor de fatale arrestatie. Hardhandig optreden politie
De 42-jarige Henriquez werd op 27 juni vorig jaar aangehouden bij een muziekfestival in het Haagse Zuiderpark, omdat hij zou hebben geroepen dat hij een wapen had. Hij verzette zich tegen de aanhouding, waarna de politie geweld tegen hem gebruikte. Henriquez overleed de volgende dag in het ziekenhuis, hoogstwaarschijnlijk door zuurstofgebrek veroorzaakt door het hardhandige optreden van de vijf agenten die hem arresteerden. Ze gebruikten daarbij onder meer de omstreden nekklem.
De agent die Mitchel Winters (21) op dinsdag 30 mei 2016doodschoot in het Beatrixpark in Schiedam wordt niet vervolgd. Volgens het Openbaar Ministerie (OM) heeft de politieman volgens de regels geschoten. Hij zou een reële inschatting hebben gemaakt dat hij in gevaar was. Dat heeft het OM woensdag bekendgemaakt.
De agent die schoot reageerde op een melding dat een jongen zou zijn beroofd en beschoten. Uit onderzoek blijkt dat Mitchel die melding zelf gedaan had. Hij gaf zijn eigen signalement door aan de meldkamer.
Al vrij snel na de fatale schietpartij uitte het Openbaar Ministerie het vermoeden dat Mitchel met opzet de confrontatie had gezocht om een einde aan zijn leven te maken. Dat vermoeden wordt volgens justitie onderbouwd door verklaringen van mensen uit zijn omgeving.
Protestmars
In Schiedam werd een protestmars gehouden na de dood van Mitchel. Ruim honderd mensen verzamelden zich om hun ongenoegen te uiten over de dood van de Capellenaar. Ze eisten onder meer een onafhankelijk onderzoek. De protestmars was slechts aangekondigd op de facebookpagina Justice for Mitchel.
Vader
De vader van Mitchel Winters (21) kwam ook om het leven nadat agenten op hem hadden geschoten. Dat gebeurde in 2010 in Nijmegen. De toen 40-jarige Jerry Landveld had een aardappelschilmesje bij zich en werd getroffen door acht politiekogels.
OmroepWest 03.04.2017 De dood van Rishi Chandrikasing op Station Den Haag HS is een van de meest spraakmakende rechtszaken van de afgelopen jaren. De 17-jarige Hagenaar werd doodgeschoten door een politieagent, die schuldig werd bevonden, maar niet veroordeeld. Het Haagse theatergezelschap Firma MES speelt vanaf volgende week maandag een reconstructie van deze noodlottige gebeurtenis.
De voorstelling wordt gespeeld in het Pakhuis De Règâh op de Hoefkade. Dit is op steenworp afstand van het treinstation, wat heel even ook een optie was als speellocatie. Maar los van de praktische problemen, bleek dat geen goed idee. Actrice Lindertje Mans: ‘We vonden het zelf te heftig om het daar te doen. Deze plek heeft een beetje afstand, maar je voelt dat het wel dichtbij is. Dat vonden we beter voor dit stuk.’
Voor de voorstelling is ook contact geweest met familie en vrienden van Rishi. Volgens actrice Roos Eijmers is dat heel heftig: ‘Aan de ene kant proberen ze door te gaan met hun leven, maar ze vinden het ook belangrijk dat het niet wordt vergeten. Ze zien het als een mooi monument voor Rishi, dat wij hopelijk kunnen oprichten.’
Huidskleur
Centrale vraag tijdens de voorstelling is: Was Rishi de verkeerde persoon op de verkeerde plaats? Acteur Daan van Dijsseldonk: ‘Wij hebben ons afgevraagd zou het ons ook kunnen overkomen. Misschien heeft huidskleur er wel meer mee te maken dan we zouden willen. Bij het maken van de voorstelling is niet gebleken dat dat helemaal niet zo is, maar dat het nog veel complexer is en dat het met nog heel veel meer factoren te maken heeft dan alleen huidskleur.’
Een van de factoren die daarbij een rol speelt is de angst voor de politie. Rishi was eerder in aanraking geweest met de politie. Van Dijsseldonk: ‘Daaruit komt misschien ook wel voort dat je wegrent voor de politie. Iets wat ik niet in eerste instantie zou doen, maar hij wel omdat hij zich misschien benadeeld voelt door de politie en daarom ook wegrent. En dat is in deze situatie wel essentieel geweest.’
Den HaagFM 04.04.2017 Het Haagse theatergezelschap Firma MES speelt vanaf maandag een voorstelling over de in 2012 doodgeschoten jongen Rishi Chandrikasing. De voorstelling wordt gespeeld in Pakhuis De Règâh aan de Hoefkade, vlakbij station Hollands Spoor, waar de zeventienjarige Rishi door een politieagent werd neergeschoten.
In de voorstelling vragen acteurs zich af of Rishi destijds de verkeerde persoon op de verkeerde plaats was. Rishi bleek ongewapend toen hij werd neergeschoten. De zaak deed een hoop stof opwaaien. Schrijver Kees Roorda liet zich inspireren door het politierapport met getuigenverslagen en interviewde enkele betrokkenen. Dit alles verwerkte hij tot een serie teksten die tijdens een live-reconstructie door drie acteurs worden vertolkt.
De voorstelling ‘Rishi’ is van 10 tot en met 14 en van 18 tot en met 22 april te zien in Pakhuis de Règâh. Er komen ook voorstellingen in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Leiden en Haarlem. Rishi …lees meer
Trouw 31.03.2017 Frankrijk kiest 23 april en 7 mei (tweede ronde) een nieuwe president. In de aanloop daarnaartoe belicht Trouw de maatschappelijke thema’s die een rol spelen in de campagnes. Vandaag: de situatie in de banlieue.
Had ze het maar nooit gedaan. Asma Bouzommita woonde op 15 hoog met alleen nog gsm-masten boven zich. “We kregen er hoofdpijn van, mijn man en ik. Maar we konden alleen nog hier in Grigny terecht.”
Bouzommita (36), van Tunesische afkomst, wijst op een flat waar uitsluitend Malinezen wonen. Er zijn ook aparte flats voor Senegalezen en ‘blanken’, zoals Noord-Afrikanen hier worden genoemd. In het winkelcentrum zijn bijna alle rolluiken permanent gesloten. Opeens klinkt een langgerekte kreet tussen het beton: zo waarschuwen jongens met hoodies de dealers in de flats voor de komst van de politie.
Grigny, ten zuiden van Parijs, heeft een slechte naam. Met de reputatie van de wijk La Grande Borne waar Bouzommita woont is het nog erger gesteld. De jihadist Amedy Coulibaly die in januari 2015 vier klanten afslachtte in een joodse supermarkt woonde hier. En in oktober vorig jaar werden twee agenten bijna levend verbrand toen molotovcocktails in hun auto werden gegooid.
Twee buurjongens van Bouzommita zijn aangehouden in verband met de zaak. Het is een raadsel voor haar, zegt zij terwijl ze een glaasje muntthee serveert in haar appartement. “Het is een heel correcte familie, die jongens waren altijd heel aardig en beleefd.”
Na het drama – een van de agenten lag tien dagen in coma – begon een grote schoonmaakactie. Het is nu rustiger tussen de lage flats die als slangen om elkaar heen krullen. De politie is veel agressiever sinds de aanval op hun collega’s, weet Ilyès, Bouzommita’s oudste zoon van 14. “Sommigen geven je gewoon een klap bij een identiteitscontrole, ze proberen je te provoceren. Zelfs kinderen van 9 en 10 nemen ze mee naar het bureau.”
Bouzommita houdt Ilyès zoveel mogelijk binnen. “Ik wil niet dat hij hier op straat rondhangt. Je maakt er verkeerde vrienden en de politie is racistisch.” Een ander gevaar: de veldslagen die leerlingen van rivaliserende scholen organiseren. “Ze gaan elkaar te lijf met alles wat ze kunnen vinden. Wie niet mee wil doen wordt in elkaar geslagen”, zegt Ilyès zelf. “Ik bedenk altijd een smoes en ik ben gelukkig groot voor mijn leeftijd, mij pakken ze niet zo snel.”
“Dit is geen omgeving om kinderen op te voeden”, concludeert Bouzommita. Dat vindt ook haar vriendin Djouma Diarra (37). Zij stuurde haar zoon Malik, ook 14, naar Senegal. “Daar heerst nog orde en regelmaat, hier haalt bijna niemand de derde klas van het voortgezet onderwijs. Als hij zijn diploma heeft, kan hij in Frankrijk studeren.”
Een groot aantal flats ziet er slecht uit, maar er is ook veel gerenoveerd en overal zijn de portieken voorzien van solide hekken met een intercom. Sinds de beruchte rellen van 2005 ging er 45 miljard euro naar de zevenhonderd achterstandswijken van Frankrijk en dat is te zien.
Maar de problemen bleven. Daarvoor zijn de overheid èn de bewoners verantwoordelijk, denkt de jongerenwerker van Senegalese komaf Aboubacar Sakanoko. “Sommige ouders kunnen het niet meer aan en de staat stuurt slecht opgeleide agenten en matig gemotiveerde leraren op ons af.”
Ontsporingen
Wat de belangrijkste kandidaten willen
De laatste jaren is veel geïnvesteerd in de banlieue. In de huidige campagne van presidentsverkiezingen spelen de problemen in deze achterstandswijken echter een bescheiden rol. De nadruk ligt op veiligheid. De standpunten op een rij:
Marine Le Pen: Meer blauw op straat. Ontwapening van alle achterstandswijken. Speciale inlichtingendienst voor drugs-criminaliteit. Strenger straffen, capaciteit gevangenissen uitbreiden met 40.000 plaatsen (is nu 69.077)
François Fillon: Scholen moeten respect voor autoriteit onderwijzen. Gemeentepolitie uitrusten met wapens. Criminelen straf daadwerkelijk laten uitzitten, 16.000 plaatsen in de gevangenissen er bij.
Emmanuel Macron: Meer agenten. Band tussen politie en bevolking verbeteren door politie meer te binden aan de wijk waar ze werken.
Sakanoko (36), die opgroeide in La Grande Borne, probeert met huiswerkbegeleiding en sportactiviteiten de jeugd voor ontsporingen te behoeden. Hij begrijpt de recente woede over politiegeweld: vorige maand ‘ontploften’ verschillende wijken nadat bleek dat Théo L. verkracht was met een wapenstok. “De meerderheid van de agenten in dit soort buurten is helaas ongeschikt voor dit werk, ze gedragen en uiten zich racistisch.”
Modju koti Kong, die met Sakonoko het online-radioprogramma Block-Out Music maakt, doet voor hoe sommige van zijn ontmoetingen met agenten zijn verlopen. In de studio van Block-Out zet hij zijn handen tegen de muur, zijn benen doet hij uit elkaar. “Als het niet snel genoeg gaat, krijg je een schop.”
Toch wil Kong (28), van Congolese komaf, niet zeggen dat de politie racistisch is. “Hun methode deugt niet. Je hebt Arabische en zwarte agenten die precies hetzelfde doen.” Als een controle correct verloopt, is er niets aan de hand, relativeert hij.
NU 19.03.2017 De Franse politie heeft zondag traangas gebruikt tegen demonstranten die de confrontatie zochten met de agenten in het centrum van Parijs. De betogers protesteerden opnieuw tegen politiegeweld.
Het is al sinds februari onrustig in delen van de Franse hoofdstad nadat een 22-jarige man door vier agenten werd belaagd toen hij hen aansprak op het slaan van een verdachte jongere. De donkere jeugdwerker Theo stelt daarna door de agenten te zijn verkracht met een wapenstok. Na het incident moest hij urenlang worden geopereerd vanwege anale verwondingen.
De vier agenten zelf ontkennen dat zij de man met een wapenstok hebben gepenetreerd. Zij stellen dat zijn broek afzakte en dat zij hem met de stok op de billen hebben geslagen.
Volgens de politie waren zondag 7.000 tot 7.500 betogers op de been, meldt AFP. Zij liepen mee in een mars richting Place de la République in het centrum van Parijs. Daar aangekomen scandeerden de demonstranten leuzen als: “Geen rechtvaardigheid, geen vrede” en “Een noodgeval, een noodgeval, de politie doodt ongestraft”.
Gemaskerd
De betogers droegen gezicht bedekkende kleding en hadden anarchistische vlaggen bij zich. Agenten zetten traangas in tegen enkele van die gemaskerde demonstranten, die de traangasbussen op hun beurt weer terug wierpen naar de politie.
Twee politieagenten raakten lichtgewond bij de schermutselingen. Drie betogers werden gearresteerd. Volgens de politie werden bij vijf bankgebouwen ramen ingegooid.
Afgelopen maanden vonden in de buitenwijken van Parijs meerdere protesten tegen de politie plaats.
Traangas ingezet tijdens demonstratie politiegeweld Parijs
NU 15.02.2017 De Franse president François Hollande eiste dinsdag “gerechtigheid” in de zaak van de vermeende verkrachting van een donkere jongerenwerker door politieagenten in Parijs.
De 22-jarige man zou tijdens een visitatie op straat door vier agenten zijn verkracht met een politieknuppel. Hij liep ernstige verwondingen aan zijn rectum op. Het incident leidde tot tien nachten van rellen en meer dan tweehonderd arrestaties.
“De gerechtigheid moet zegevieren”, zei Hollande tijdens een bezoek aan de Parijse voorstad Aubervilliers in de regio Seine-Saint-Denis, waar het incident zou hebben plaatsgevonden, schrijft AFP.
Volgens Hollande is Frankrijk vastbesloten “te laten zien dat we in staat zijn om samen te leven in een vreedzame maatschappij, waar respect de regel is en we streng moeten optreden tegen hen die afwijken van dit beginsel.”
Een eerste politieonderzoek, dat vorige week vrijdag werd gepresenteerd, stelde dat er geen sprake is geweest van een verkrachting, al “gaat het wel om een zeer ernstige zaak”. Er zou wel anale penetratie met een wapenstok hebben plaatsgevonden, maar het handelen van de agenten zou “geen opzettelijk karakter” hebben gehad. Het rapport leidde tot nieuwe rellen.
Een van de agenten is inmiddels in staat van beschuldiging gesteld voor verkrachting. De andere drie worden aangeklaagd wegens mishandeling.
Mogelijk is een van de agenten ook betrokken bij de mishandeling van een andere 22-jarige inwoner van de banlieu Aulnay-sous-Bois. Dinsdag werd een officieel onderzoek naar dat incident geopend.
Telegraaf 12.02.2017 Een demonstratie tegen politiegeweld in de Parijse voorstad Bobigny is zaterdagavond op rellen uitgelopen. Een kind moest door agenten uit een brandende auto worden gered, zo liet de betreffende prefectuur weten. Behalve enkele personenauto’s ging ook een wagen van een televisiestation in vlammen op.
Een protest van volgens schattingen van de politie ongeveer 2000 mensen verliep in de middag nog vreedzaam. De demonstranten protesteerden tegen de gewelddadige arrestatie van een 22-jarige man afgelopen week in het naburige Aulnay-sous-Bois. De man ligt volgens mediaberichten nog altijd in het ziekenhuis. De vier betrokken agenten zijn geschorst, een wordt verdacht van verkrachting van de arrestant, de anderen van buitensporig geweld.
Enkele honderden relschoppers verstoorden volgens de politie de demonstratie. Ze bestookten agenten, openbare gebouwen en winkels met vuurwerk en staken vuilnisbakken in brand. Afgelopen week werden in Aulnay-sous-Bois auto’s in brand gestoken.
NU 08.02.2017 In een voorstad in het noorden van Parijs is het voor de vierde achtereenvolgende nacht onrustig geweest. De politie arresteerde in de nacht van dinsdag op woensdag zeker twaalf mensen.
Er zouden tien politieauto’s in brand zijn gestoken. Een buschauffeur raakte gewond toen zijn voertuig werd belaagd met een benzinebom.
Aanleiding voor de onrust is een aanklacht tegen vier agenten die een 22-jarige man bij een arrestatie zouden hebben verkracht met een wapenstok.
De buitenwijken waar de protesten tegen de politie plaatsvinden, waren in 2005 ook wekenlang het decor van rellen die wereldwijd de aandacht trokken. Toen kwam het tot ongeregeldheden omdat jongeren de straat op gingen vanwege de in hun ogen beperkte toekomstperspectieven. De rellen duurden bijna een maand; tienduizend auto’s gingen in vlammen op en driehonderd huizen raakten ernstig beschadigd.
De politie stelt dat de protesten lastig te bestrijden zijn omdat de buitenwijken nog steeds “getto’s” zijn. Volgens de politievakbonden zijn gewone agenten in dit soort gevallen in deze wijken getraind noch geëquipeerd om adequaat hun werk te doen.
De vier agenten, die vijf dagen geleden werden geschorst, zouden extreem geweld hebben toegepast bij de arrestatie van de 22-jarige man. Een van de agenten zou tijdens de worsteling de man met zijn wapenstok hebben verkracht. Deze agent wordt verdacht van verkrachting, de andere drie wordt onnodig gebruik van geweld ten laste gelegd.
Protesten Aulnay-sous-Bois
Routinecontrole
Het geweldsincident had vorige week donderdag al plaats tijdens een routinecontrole. De arrestatie werd gefilmd en werd via de sociale media in hoog tempo verspreid. De agenten stelden in een weerwoord in Franse media dat de broek van de man “vanzelf afzakte” en dat zij hem alleen met de wapenstok op de billen hebben geslagen.
De man moest na het incident aan zijn inwendige verwondingen worden geopereerd. President François Hollande bezocht het slachtoffer dinsdag in het ziekenhuis.
Verkiezingen
De rellen lijken een onderwerp te gaan worden tijdens de Franse verkiezingen die in mei plaatsvinden. De extreem-rechtse kandidaat Marine le Pen doet het erg goed in de peilingen. Ondertussen wordt de conservatieve kandidaat, François Fillon, geteisterd door beschuldigingen over fraude.
Vier agenten waren zaterdag in de wijk La Grande Borne, een voorstad van Parijsberucht om zijn criminaliteit, drugshandel en armoede, om een beveiligingscamera te installeren. Tientallen jongeren kwamen kijken en gooiden brandbommen naar de agenten en hun auto’s. Drie agenten raakten zwaar gewond, een 27-jarige man verkeert nog in levensgevaar.
‘Dacht niet dat ik ooit zo’n dag mee zou maken De agent die er vanaf kwam met lichtere brandwonden vertelt zijn verhaal op de Franse radio RTL. De probleemjongeren ‘omsingelden de auto’s binnen de korte keren’, sloegen de ruiten in en gooiden molotovcocktails naar binnen.
Bewoners zijn bang om over problemen te praten In de probleemwijk, in de jaren 60 opgericht als een utopisch project, wonen veel allochtone Fransen, veelal zonder werk. Van de 13.000 inwoners is 50 procent onder de 18 jaar en leeft de helft onder de armoedegrens. Politievakbonden omschrijven het al een van de veleno-gozones in Frankrijk: agenten zouden er niet meer durven patrouilleren.
Onder de inwoners van de wijk heerst angst om over de ongeregeldheden te praten, een soort omertà, schrijft Le Figaro. Domingo, een gepensioneerde Portugees die vanaf het begin in de wijk woont, zegt dat ze ‘van de hemel naar de hel’ zijn gegaan.
Hollande noemt aanslag ‘onverdraaglijk’ Er is veel steun voor de agenten. In Lyon, Marseille, Toulouse en Parijs gingen politieagenten de afgelopen dagen de straat op. ‘We willen niet meer fungeren als lokaas,’ riepen de stakers in Toulouse. De agenten eisen een betere uitrusting, meer personeel en harder ingrijpen van Justitie. Ook willen ze meer mogelijkheden tot ‘zelfverdediging’.
Zelfs president François Hollande heeft zich met de kwestie bemoeid. De aanslag noemde hij ‘onverdraaglijk’, waarna hij dreigde met zware straffen voor de daders, die overigens nog allemaal op vrije voeten zijn. Premier Manuel Valls, die eerst nog volhield dat de problemen in criminele wijken wel meevallen, stelt maatregelen voor om agenten beter te beschermen: hij denkt onder meer aan gepantserde politieauto’s.
Een vrouwelijke politieagent is dinsdagmiddag neergestoken in het Franse Toulouse. De dader is volgens autoriteiten een 31-jarige Algerijn.
Hij kwam rond 14.30 het politiebureau van Rempart Saint-Etienne binnen en onder het mom van aangifte doen. Toen hij eenmaal binnen was probeerde hij het dienstwapen van de agent te grijpen, waarna hij haar neerstak, schrijft de regionale krant La Depeche.
Gelijkenis steekpartij Charleroi
Het incident doet denken aan de steekpartij in het Belgische Charleroi, waarbij een ‘allahu akbar’-schreeuwende Algerijn twee agenten verwondde. Die aanval werd later opgeëist door terreurbeweging Islamitische Staat (IS). De Belgische premier Charles Michel sprak toen al zeer snel van een ‘terreurdaad’. Die conclusie is bij de aanval in Toulouse nog niet officieel getrokken.
De onrust brak uit na de dood van een 24-jarige man, die was opgepakt omdat hij de aanhouding van een broer die werd verdacht van geweld en afpersing probeerde te verhinderen. Hij zou tijdens het vervoer naar een politiebureau een hartaanval hebben gekregen.
In 2005 werden veel arme Franse voorsteden door geweld getroffen nadat twee jongens waren geëlektrocuteerd toen ze zich op de vlucht voor de politie probeerden te verstoppen in een elektriciteitshuisje.
Elsevier 26.06.2017 In Londen heeft de dood van een zwarte man geleid tot gewelddadige confrontaties met de politie. Volgens de relschoppers stierf de man door politiegeweld, wat de politie ontkent.
Zondagavond liep een herdenkingsmars voor Edir ‘Edson’ Frederico Da Costa (25) flink uit de hand. De man stierf afgelopen woensdag in het ziekenhuis, nadat hij onwel raakte bij zijn arrestatie op 15 juni. De agenten zetten pepperspray in.
Familieleden zeggen dat de politie Da Costa zwaar verwondde. Bij de arrestatie zou een agent een knie op zijn keel hebben gezet. Ook zou hij een gescheurde blaas, een klaplong en een middenrif-verwonding hebben opgelopen. Larissa Dos Santos, nicht van het slachtoffer, zegt dat de Britse politie bevooroordeeld is over jonge zwarte mannen. ‘Tegen hen wordt onnodig hard opgetreden,’ aldus Dos Santos.
Een forensisch onderzoek ontkracht de aantijgingen van zwaar letsel. De politie geeft toe pepperspray en minimaal geweld te hebben gebruikt, maar gelooft dat Da Costa overleed door een overdosis drugs.
Machetes en bijlen
De sfeer op de herdenkingsmars werd zondagavond grimmig toen de Britse variant van de Amerikaanse Black Lives Matter-beweging het verkeer ontregelde en vuren ontstak. Honderden demonstranten bekogelden de politie met flessen en stenen. Zes agenten raakten gewond, vier relschoppers werden gearresteerd.
De rellen leken te bekoelen tijdens een minuut stilte voor het slachtoffer, maar werden daarna weer heviger. Zo dreigden mannen op motoren in te rijden op de politie. Ook werden er relschoppers met machetes en bijlen gesignaleerd, meldt de Britse tabloid Daily Star.
De Britse autoriteiten vrezen voor een herhaling van de Engelse rellen in 2011, die ontstonden nadat de Londense politie een zwarte man doodschoot. Toen werd er in diverse Engelse steden gedurende vijf dagen gevochten met de politie en geplunderd, en gingen gebouwen in vlammen op. Bij de rellen vielen vijf doden en honderden gewonden.
Milan Bruynzeel (1991) is sinds februari 2017 stagiair op de webredactie. Momenteel studeert hij European Studies aan de Haagse Hogeschool.
Abdirahman Abdi Ottawa Canada
De betogers zien de dood van Abdi als een voorbeeld van etnisch profileren door de politie. Zo’n vijfhonderd mensen waren in Ottawa op de been. De mars verliep verder rustig, er is niemand gearresteerd.
Niet alleen Afro-Amerikaanse mannen hebben in de VS meer kans om te sterven door politiegeweld, dat geldt ook voor Afro-Amerikaanse vrouwen, latino-mannen, indianen en mensen uit Alaska. Voor alle bevolkingsgroepen geldt dat het risico het grootst is in de leeftijdscategorie 20 tot 35 jaar.
NU 18.08.2019 Van alle Amerikanen lopen Afro-Amerikaanse mannen de meeste kans te worden gedood door de politie. Voor hen is het risico één op duizend. Daarmee is politiegeweld met name voor jonge zwarte mannen een van de belangrijkste doodsoorzaken, blijkt uit een onderzoek van wetenschappers van drie Amerikaanse universiteiten, dat eerder deze maand is gepubliceerd.
Het risico voor Amerikaanse mannen om door politiegeweld om het leven te komen, is gemiddeld één op tweeduizend, dus twee keer zo weinig. Voor vrouwen in de Verenigde Staten geldt een kans van gemiddeld 1 op 33.000. Het risico ligt het laagst voor mannen en vrouwen met een lichte huidskleur, latina-vrouwen en mensen uit Hawaï.
Niet alleen Afro-Amerikaanse mannen hebben in de VS meer kans om te sterven door politiegeweld, dat geldt ook voor Afro-Amerikaanse vrouwen, latino-mannen, indianen en mensen uit Alaska. Voor alle bevolkingsgroepen geldt dat het risico het grootst is in de leeftijdscategorie 20 tot 35 jaar.
De wetenschappers keken alleen naar absolute aantallen van overledenen door politiegeweld; of bepaalde groepen vaker met de politie in aanraking kwamen dan anderen, is niet in het onderzoek meegenomen.
The Washington Post houdt bij hoeveel mensen in de VS om het leven komen door de politie. Vorig jaar betrof het 992 personen, dit jaar zijn het er tot nu toe 570. De beweging Black Lives Matter protesteert sinds 2013 tegen alle vormen van geweld tegen Afro-Amerikaanse mensen, zoals politiegeweld, etnisch profileren en overbestraffing van Afro-Amerikanen in het Amerikaanse rechtssysteem.
George Floyd Minneapolis noordelijke staat Minnesota USA
Een grootschalige demonstratie in de Amerikaanse stad Minneapolis na het overlijden van een ongewapende zwarte man, liep in de nacht van woensdag 27/28.05.2020 op donderdag enorm uit de hand. Tal van winkels zijn geplunderd en in brand gestoken en een politiebureau is belaagd door een woedende menigte. Eén relschopper is overleden. De burgemeester van de stad deed tijdens de ongeregeldheden een emotionele oproep aan alle betrokkenen. ,,Verlaat het gebied.”
Wat gebeurde er?
De 46-jarige verdachte George Floyd werd maandag 25.05.2020 door agenten bij zijn aanhouding tegen de grond gewerkt. Een agent hield hem in bedwang door zijn knie op Floyds keel te drukken. Dat duurde zo lang dat hij naar een ziekenhuis moest en overleed.
President Donald Trump heeft gezegd dat het ministerie van Justitie een onderzoek is gestart naar de dood van Floyd. Vier agenten in de Amerikaanse stad Minneapolis, in de noordelijke staat Minnesota, zijn dinsdag ontslagen nadat een zwarte man die ze maandag hardhandig arresteerden later in het ziekenhuis overleed. Dat heeft burgemeester Jacob Frey bekendgemaakt.
Frey riep woensdag nog op tot vervolging van de dader. ,,Waarom zit de man die George Floyd vermoordde niet in de cel? Als u of ik dit had gedaan, zaten we nu achter de tralies”, aldus de burgemeester.
Veel Amerikaanse sportsterren hebben via de sociale media hun afschuw uitgesproken over de dood van George Floyd. De voorman van de politievakbond van Minneapolis roept in lokale media het publiek op te wachten met conclusies. ,,Een diepgaand onderzoek is gaande. Onze agenten werken volledig mee. We moeten alle videobeelden bekijken. We moeten wachten op het rapport van de autopsie.’’
NU 08.05.2020 Een voormalige politieagent en zijn zoon zijn donderdagavond in de Amerikaanse staat Georgia opgepakt omdat zij in februari een ongewapende Afro-Amerikaanse man neergeschoten zouden hebben terwijl hij aan het joggen was.
Op 23 februari werd de 25-jarige Ahmaud Arbery neergeschoten terwijl hij door de plaats Brunswick rende. Het voorval werd gefilmd en de beelden leidden tot sociale onrust in het dorp en woede onder burgerrechtenactivisten, politici en beroemdheden, omdat er niemand werd gearresteerd.
Op de video is te zien dat Arbery door een straat rent. Nadat hij een witte pick-uptruck ontwijkt, klinkt er een schot en worstelt hij met een man die een lang geweer vasthoudt. Een tweede man, die in de laadruimte van de wagen staat, lost vervolgens twee schoten met een revolver.
Beide schutters, een 64 jaar oude man en zijn 34-jarige zoon, beroepen zich op zelfverdediging. Zij zouden Arbery herkend hebben als een inbreker die in de wijk actief is en hem achtervolgd hebben om hem aan te kunnen houden.
De advocaat van de familie van Arbery denkt dat de schutters erop uit waren om hem dood te schieten en noemt zijn overlijden een “moderne lynchpartij”.
Ooggetuige filmt hoe Afro-Amerikaanse jogger wordt neergeschoten
NOS 08.05.2020 In de Amerikaanse staat Georgia zijn twee witte mannen aangehouden voor de moord op een zwarte man eind februari. Het slachtoffer is de 25-jarige Ahmaud Arbery die aan het joggen was toen hij werd doodgeschoten. De schutters vertelden de politie dat ze dachten dat Arbery een inbreker was die eerder in de buurt had toegeslagen.
Na het incident was er woede en onbegrip onder vrienden en familie, omdat er niemand werd gearresteerd of vervolgd. Die woede werd sinds deze week, ruim twee maanden na het incident, breder gedragen. Zo werden er protestmarsen gehouden in de straten van Brunswick, de woonplaats van Arbery in Georgia.
De protesten zijn aangewakkerd nadat deze week een video was gepubliceerd waarop de dodelijke schietpartij te zien is. Een lokaal radiostation publiceerde de video, die in handen was van een van de advocaten van de familie van Arbery, Lee Merritt.
Ahmaud Arbery doodgeschoten
Dat er drie keer werd geschoten, duidt er volgens Merritt op dat “de schutter van plan was om Ahmaud Arbery te vermoorden”.
De advocaat zegt de beelden te hebben gekregen van iemand die het slachtoffer kende. Hij noemt het een “moderne lynchpartij”, en vindt dat de schutters vervolgd moeten worden. Waarom dat niet direct is gebeurd, is de grote vraag.
Zelfverdediging
Om te beginnen gooien de twee schutters, Travis (34) en zijn vader Gregory (64), het op zelfverdediging. Er zouden veel inbraken zijn geweest in de buurt, en Arbery zou hebben voldaan aan het signalement. Ze besloten de persoon die zij als inbreker zagen, achterna te gaan. Vader en zoon achtervolgden hem meerdere huizenblokken met wapens. Uiteindelijk zou er een worsteling om het wapen zijn ontstaan, zo is te lezen in het politieverslag. En vervolgens werd er geschoten.
De moeder van Arbery gelooft niets van de inbraak of zelfverdediging. “Hij was gewoon z’n dagelijkse rondje aan het hardlopen. Dat doet-ie al jaren.”
Ahmaud Arbery FAMILIE AHMAUD ARBERY
Marieke de Vries, correspondent in de Verenigde Staten, legt uit hoe het kan dat de twee verdachten niet meteen werden opgepakt. “Hier in de VS moet een openbaar aanklager bewijs verzamelen om te beslissen of er een zaak van wordt gemaakt.”
In de zaak van Arbery waren twee openbaar aanklagers. Beiden trokken zich terug omdat ze te dicht op de zaak zouden zitten; de oudste verdachte is volgens Amerikaanse media een voormalig politieagent en werkte ook bij justitie. De tweede aanklager zei er helemaal geen zaak in te zien, vanwege de verklaring dat het zelfverdediging zou zijn geweest.
“Burgerarresten zijn in de VS overal toegestaan en in Georgia mag daar, indien nodig, fysiek geweld bij worden toegepast; daar kan iemand uit zelfverdediging neerschieten ook onder vallen”, aldus de Vries.
Maar onlangs werd er een derde openbaar aanklager op de zaak gezet, uit een heel ander district. Die heeft in het proces de nu gepubliceerde video aangedragen.
Gesteund door de massale protesten en online steun, riepen de advocaat van de familie samen met andere mensenrechtenadvocaten op om de verdachten toch te arresteren. Dat is vannacht alsnog gebeurd.
‘Het kan niet zo zijn dat er twee rechtssystemen zijn’
Een van die mensenrechtenadvocaten die de familie bijstaan is Ben Crump. Hij vraagt zich af hoe het kan dat er met twee maten wordt gemeten. “Het leven van Arbery is belangrijk, en er is nu zelfs bewijs van de misdaad. We hebben de video. Zwarte mensen worden elke dag gearresteerd terwijl er veel minder bewijs is. Het kan niet zo zijn dat er twee rechtssystemen zijn in Amerika.”
Het is niet voor het eerst dat er grote woede ontstaat nadat een ongewapende zwarte Amerikaan wordt gedood, terwijl de (witte) daders, verdachten of politieagenten vrij blijven rondlopen.
Dat gebeurde eerder in 2012, toen de 17-jarige Trayvon Martin werd vermoord toen hij naar de supermarkt liep. De burgerwacht die hem doodschoot, beriep zich toen ook op het recht op zelfverdediging: Trayvon zou ‘verdacht’ zijn geweest. De vrijspraak van die burgerwacht gaf aanleiding voor het ontstaan van de internationale beweging Black Lives Matter, als reactie op het politiegeweld tegen Afro-Amerikanen in de Verenigde Staten.
Ook de dood van de 18-jarige Michael Brown in 2014 leidde tot demonstraties en ongeregeldheid in heel Amerika, toen de agent die hem doodschoot niet werd vervolgd. Ook zaken van Tamir Rice, Eric Garner en Philando Castile leidden tot grote onrust in het hele land.
AD 08.05.2020 De autoriteiten in de Amerikaanse staat Georgia hebben twee verdachten aangehouden voor de moord op Ahmaud Arbery, een 25-jarige zwarte man die in februari werd doodgeschoten toen hij aan het hardlopen was. De zaak heeft tot grote verontwaardiging geleid in de VS.
De verdachten zijn een 64-jarige witte oud-politieagent en diens zoon van 34. De twee werden donderdag (lokale tijd) aangehouden in Brunswick, waar Arbery werd doodgeschoten, en zitten vast voor verder onderzoek.
Arbery was op 23 februari aan het hardlopen door het stadje toen hij werd gedood. De daders verklaarden tegenover de politie dat zij hem aanzagen voor een inbreker. Eerder deze week dook een video op van het voorval. De beelden zijn de afgelopen dagen gedeeld en zorgden voor grote verontwaardiging over het uitblijven van arrestaties.
Dinsdag werden protestmarsen georganiseerd in de buurt waar Arbery werd omgebracht. Ook diverse beroemdheden, zoals basketballer LeBron James, rapper Snoop Dogg en tennisster Serena Williams, spraken hun verontwaardiging uit over de zaak.
Op de plaats waar hardloper Ahmaud Arbery om het leven kwam, staan bloemen en een kruis. Zijn dood werd gefilmd door de inzittenden van een auto die achter de schutters aanreed. Ⓒ AFP
Telegraaf 08.05.2020 Een video van een zwarte man die wordt opgejaagd en doodgeschoten in de zuidelijke staat Georgia zorgt voor grote ophef in de VS. De advocaat van de nabestaanden noemt het „een moderne lynching.”
Volgens nabestaanden was de man bezig met zijn hardlooprondje toen hij werd doodgeschoten door twee blanke mannen. Het incident haalt oude en recentere raciale wonden open in de VS.
De video is vanuit een auto opgenomen. Te zien is hoe de 25-jarige Ahmaud Arbery op een witte pick-uptruck met twee mannen stuit. Arbery ontwijkt eerst de truck en lijkt dan een wapen afhandig te willen maken van een van de twee mannen. Er wordt drie keer geschoten. Na het derde schot zakt Arbery naar de grond.
De twee mannen in de pick-up truck zijn oud-politieagent Gregory McMichael van 64 en zijn zoon Travis van 34. Volgens het politierapport dachten de twee dat Arbery een inbreker was. Toen ze hem voorbij zagen rennen, pakten ze een revolver en een geweer en sprongen ze in hun pick-up om Arbery te confronteren.
Uiteindelijk schoten ze uit zelfverdediging, zeggen vader en zoon McMichael. De twee werden in eerste instantie niet gearresteerd en niet aangeklaagd, maar na grote verontwaardiging gebeurde dat donderdag (lokale tijd) alsnog. Zij zitten nu vast voor verder onderzoek.
Arbery’s familieleden zijn verbijsterd. Arbery was volgens hen aan het hardlopen, zoals hij zo vaak deed. Buurtbewoners bevestigen aan Amerikaanse media dat Arbery vaker door de straat rende.
Het incident vond al in februari plaats, maar toen deze week de video werd gedeeld op sociale media, kreeg het ook nationale aandacht. Burgerrechtenorganisaties, de Democratische presidentskandidaat Joe Biden en NBA-ster LeBron James spreken er schande van.
Raciale wonden
De zaak haalt oude en recentere raciale wonden open. De burgerrechtenorgansatie ACLU vergelijkt het met de zaak van Trayvon Martin, een zwarte jongen die acht jaar geleden werd doodgeschoten door een witte buurtbewoner. „Beide incidenten laten zien dat racisme nog altijd een fundamenteel onderdeel is van dit land.”
De advocaat van de familie Arbery gaat nog verder terug in de geschiedenis van racistisch geweld. Hij noemt het „een moderne lynching op klaarlichte dag.” De advocaat eist dat de McMichaels meteen worden gearresteerd.
Demonstratie voor het ontslag van Daniel Pantaleo, in mei AFP
Dodelijke wurggreep
Vijf jaar na de dood van Eric Garner is in New York de verantwoordelijke politieman ontslagen. Garner, een zwarte man, overleed in 2014 kort na zijn arrestatie, waarbij hij door politieman Daniel Pantaleo in een dodelijke wurggreep werd gehouden.
Een tuchtzaak van de politie tegen Pantaleo, een witte agent, leidde begin deze maand tot het advies om hem te ontslaan. Dat advies is nu overgenomen door het hoofd van de New Yorkse politie.
De dood van Garner leidde tot veel beroering in de Verenigde Staten. Op sommige plaatsen braken rellen uit. De zaak droeg bij aan de groei van de protestbeweging Black Lives Matter. Bekende Amerikanen droegen T-shirts met de tekst “I can’t breathe”, de laatste woorden van Garner.
Illegale verkoop sigaretten
Vorige maand maakte het Amerikaanse Openbaar Ministerie bekend dat Pantaleo definitief niet wordt vervolgd voor de dood van Garner. Er was volgens de federaal aanklager onvoldoende bewijs voor een misdrijf.
Agenten wilden de ongewapende Garner in juli 2014 aanhouden voor de illegale verkoop van sigaretten in Staten Island. Hij weigerde handboeien om te doen en werd in een wurggreep gehouden.
Een omstander filmde de aanhouding. In de video is te horen dat Garner, die aan astma leed, meerdere keren zegt dat hij niet kan ademen. Hij overleed in het ziekenhuis.
Miljoenenschikking
Wurggrepen zijn al meer dan twintig jaar verboden voor agenten in New York City. Pantaleo zegt dat hij Garner niet in een wurggreep hield, maar in een greep die wel is toegestaan. Ook zou de dood van de man niet het gevolg zijn van de greep. Volgens de lijkschouwer was het wel een wurggreep, die had bijgedragen aan de dood van Garner.
Een jaar na zijn dood schikte de gemeente New York met de familie van Garner. Nabestaanden kregen een bedrag van 5,9 miljoen dollar.
NOS 01.05.2018 Gregory Vaughn Hill werd doodgeschoten in zijn garage WPTV
Een jury in Florida heeft de familie van een zwarte man die werd doodgeschoten door de politie, een schadevergoeding toegekend van 4 dollar. Dat is omgerekend 3,43 euro.
Het slachtoffer, Gregory Vaughn Hill jr., woonde met zijn verloofde en drie kinderen in Fort Pierce. In januari 2014 klaagden de buren over harde muziek en kwam de politie aan de deur.
Hill zou snel de garage hebben dichtgedaan. Een witte politieman schoot drie keer door de dichte deur. Hill, die binnen stond, werd getroffen in zijn hoofd en in zijn buik. Hij was dronken en had een ongeladen pistool bij zich.
Eigen schuld
In de rechtszaak eiste de familie honderdduizenden dollars schadevergoeding. De jury kwam echter tot de conclusie dat de politie niets verkeerd had gedaan. Hill was dronken, zijn dood was voor 99 procent zijn eigen schuld.
Omdat de politie toch een zekere rol had gespeeld, kende de jury vier dollar schadevergoeding toe. Ieder kind een dollar, en een dollar voor de begrafenis.
Volgens de advocaat van de familie is de kans groot dat er van de vier dollar in de praktijk maar vier cent over blijft. De jury heeft immers gezegd dat de politie voor slechts 1 procent iets te verwijten valt. In het uiteindelijke vonnis zal de rechter die vier cent helemaal schrappen, verwacht de advocaat. Hij wil een nieuwe rechtszaak.
Hartverscheurend
De verloofde van het slachtoffer noemt de uitspraak in The New York Times“hartverscheurend. ” Ze zegt dat ze nog heel veel vragen heeft.
VK 18.09.2017 Het is onrustig in de Amerikaanse stad St. Louis sinds een oud-politieagent vrijdag werd vrijgesproken van moord op een zwarte man. Voor de derde dag op rij demonstreerden zondag meer dan duizend mensen tegen de vrijspraak. In de avond liepen de vreedzame protesten andermaal uit op vandalisme en arrestaties.
Zondagavond pakte de politie ruim tachtig betogers op, nadat zij het bevel hadden genegeerd om uiteen te gaan. Ook zijn mensen gearresteerd voor vandalisme en gewelddadige confrontatie met agenten. Burgemeester Lyda Krewson schoof de escalatie in de schoenen van ‘een groep onruststokers’ en benadrukte dat ‘de grote meerderheid van demonstranten geweldloos is’.
Het protest richt zich tegen de vrijspraak van voormalig agent Jason Stockley, die in 2011 de zwarte bestuurder Anthony Lamar Smith doodschoot. Smith, verdacht van drugshandel, reed tweemaal in op de politiewagen van Stockley. Tijdens de achtervolging die hierop volgde zei Stockley ‘deze klootzak te gaan doden’, blijkt uit geluidsopnamen gemaakt in zijn politiewagen.
Even later doorboorde hij Smith met vijf kogels. Achteraf verklaarde Stockley dat hij had gedacht dat Smith gewapend was. In diens auto werd een revolver aangetroffen, maar volgens de aanklager was die daar gelegd door de agent als vervalst bewijs. Vrijdagochtend concludeerde de rechter dat er te weinig bewijs om Stockley voor moord naar de gevangenis te sturen.
Ik weet dat iedereen iemand de schuld wil geven, maar ik ben gewoon niet de persoon daarvoor, aldus Jason Stockley, vrijgesproken agent.
Kort na het vonnis gingen demonstranten de straat op. De gouverneur van Missouri was vooraf berekend op protesten en zette extra politiekracht in. Hij zei een herhaling van de Ferguson-rellen in 2014 te willen voorkomen. Toch was de onrust in St. Louis dit weekend voldoende rede voor U2 en Ed Sheeran om hun concerten af te zeggen.
De afgelopen drie dagen volgden de straatprotesten tegen politiegeweld in St. Louis een vast patroon. Overdag waren de betogingen vreedzaam, maar ’s avonds keerde een harde kern demonstranten zich tegen winkelruiten, kiosken en politieagenten. Vrijdagavond verzamelde zich een boze menigte voor het huis van burgemeester Krewson. Twee raamden sneuvelden en de gevel werd met rode verf beklad, alvorens de oproerpolitie ingreep.
De betogingen roepen het Ferguson-protest in herinnering. In augustus 2014 bracht de dood van een ongewapende zwarte man, de 18-jarige Michael Brown, een grote protestbeweging op de been, onder de vlag van Black Lives Matter. Dat incident vond plaats in voorstad Ferguson, niet ver van de plek waar Smith door zijn achtervolger Stockley werd gedood.
Toen een onderzoeksjury maanden later besloot de witte agent die Brown had doodgeschoten niet te vervolgen, werd St. Louis opnieuw het toneel van demonstraties en rellen. De zaak-Brown zette politiegeweld tegen zwarte Amerikanen op de agenda.
‘Ik begrijp wat de familie doormaakt’, zei de vrijgesproken Stockley zondag in een interview. ‘En ik weet dat iedereen iemand de schuld wil geven, maar ik ben gewoon niet de persoon daarvoor.’
NU 18.09.2017 In de Amerikaanse stad St. Louis is zondag (lokale tijd) voor de derde dag op rij gedemonstreerd tegen politiegeweld. Demonstranten gooiden ruiten in, waarop de politie besloot de menigte uiteen te drijven.
Sinds een voormalige politieagent werd vrijgesproken van moord op een zwarte arrestant, is het onrustig in de stad.
De afgelopen dagen werden traangas en rubberkogels ingezet toen oorspronkelijk vreedzame protesten uitliepen op vandalisme en botsingen tussen demonstranten en politie. Zeker tien politieagenten raakten gewond en ruim tachtig mensen werden gearresteerd.
Grote popconcerten en andere geplande evenementen werden afgelast vanwege de rellen.
VK 17.09.2017 Een groep demonstranten heeft vannacht opnieuw onrust veroorzaakt in de Amerikaanse stad St. Louis. Ze protesteerden tegen de vrijspraak van een blanke ex-politieman, die een zwarte man had doodgeschoten. Honderden agenten kwamen in actie om de orde te herstellen.
Eerder op de avond was er een vreedzaam protest in St. Louis. Toen het nacht werd, riepen de organisatoren de mensen op te vertrekken en de volgende dag terug te komen. Enkele tientallen demonstranten weigerden te vertrekken, tot ongenoegen van de politie. Die noemde het protest “onwettig”.
De sfeer werd grimmig toen de politie ingreep. De demonstranten gooiden ramen in van gebouwen en de politie werd bekogeld met prullenbakken en flessen. Zeker negen mensen zijn gearresteerd. Tijdens een eerdere demonstratie in de nacht van vrijdag op zaterdag werden 33 mensen opgepakt.
Vrijspraak
Een rechter sprak de 36-jarige oud-politieman Jason Stockley eergisteren vrij van moord. De aanklagers vonden dat de dood van de zwarte man, Antony Lamar Smith, een racistisch karakter had. Maar daar ging de rechter niet in mee.
Volgens de rechter handelde de voormalig agent uit zelfverdediging.
NU 16.09.2017 In de Amerikaanse stad Saint Louis zijn zaterdagochtend rellen uitgebroken nadat een blanke voormalige politieagent was vrijgesproken van moord op een donkere verdachte. De politie zette traangas en rubberen kogels in tijdens botsingen met de demonstranten.
Wat begon als een vreedzaam protest na de vrijspraak op vrijdag werd gewelddadig toen de politie een kleine groep demonstranten aansprak. De politie vuurde met traangas toen demonstranten ramen insloegen van een bibliotheek, een restaurant en een huis. Ook gooiden ze met stenen en flessen.
Bij de ongeregeldheden raakten tien politieagenten gewond. Zeker 23 demonstranten zijn aangehouden, aldus de politie.
Na de uitspraak van vrijdag marcheerden ongeveer zeshonderd demonstranten vanaf het gerechtsgebouw door het centrum van Saint Louis, en scandeerden “Geen rechtvaardigheid, geen vrede.” Sommigen droegen een spandoek met “Black Lives Matter.”
Door de ongeregeldheden is een optreden van de band U2 geannuleerd. “We zijn op de hoogte gesteld door de politie van St. Louis dat zij nu niet in staat zijn de benodigde beveiliging te kunnen geven aan ons publiek”, luidt de verklaring van U2 en Live Nation, te lezen op Entertainment Weekly.
Telegraaf 16.09.2017 In de Amerikaanse stad Saint Louis zijn in de vroege zaterdag rellen uitgebroken nadat een blanke voormalige politieagent was vrijgesproken van moord op een zwarte verdachte. De politie zette traangas en rubberen kogels in tijdens botsingen met de demonstranten.
Wat begon als een vreedzaam protest na de vrijspraak op vrijdag werd gewelddadig toen de politie een kleine groep demonstranten aansprak. De politie vuurde met traangas toen demonstranten ramen insloegen van een bibliotheek, een restaurant, een huis en met stenen en flessen gooiden. Tien politieagenten raakten gewond. Zeker 23 demonstranten zijn aangehouden, zei de politie.
Na de uitspraak van vrijdag marcheerden ongeveer zeshonderd demonstranten vanaf het gerechtsgebouw door het centrum van Saint Louis, en scandeerden ’Geen rechtvaardigheid, geen vrede’. Sommigen droegen een spandoek met ’Black Lives Matter’.
Telegraaf 15.09.2017 Een blanke ex-politieagent uit het Amerikaanse Saint Louis, Jason Stockley, is vrijdag door de rechter vrijgesproken van moord op een Afro-Amerikaanse verdachte. Stockley was destijds agent in het stadsdeel Ferguson en schoot naar eigen zeggen uit zelfverdediging in december 2011 de 24-jarige zwarte Anthony Lamar Smith na een achtervolging dood.
Stockley werd vorig jaar gearresteerd en van moord beschuldigd, omdat de verdenking was gerezen dat hij met bewijsmateriaal had geknoeid en het vuur niet uit zelfverdediging op de ongewapende Smith zou hebben geopend.
Circa vijfhonderd mensen gingen vrijdag de straat op uit protest tegen het vonnis en riepen: „Geen rechtvaardigheid geen vrede”. Een aantal betogers droeg borden met de spreuk ’Black Lives Matter’. De gelijknamige beweging is in de VS ontstaan als reactie op politiegeweld tegen zwarte Amerikanen.
NU 26.06.2017 De nabestaanden van een door de Amerikaanse politie doodgeschoten donkere man krijgen 3 miljoen dollar schadevergoeding. De familie van Philando Castile (32) is dit overeengekomen in een schikking met de stad St. Anthony in de staat Minnesota. Dat meldt de Amerikaanse zender CNN maandag.
Politieagent Jeronimo Yanez, die Castile op 6 juli 2016 doodschoot, werd in juni 2017 vrijgesproken van dood door schuld. Vele honderden mensen gingen na de uitspraak de straat op om hun woede en onvrede kenbaar te maken. Yanez zal volgens CNN de politiemacht verlaten.
Castile werd in zijn auto doodgeschoten in het bijzijn van zijn vriendin en haar 4-jarige dochtertje. De politieman schoot toen Castile zijn documenten wilde pakken om zich te legitimeren. Het incident werd door de vrouw gefilmd en rechtstreeks op Facebook gedeeld.
In de VS kwamen na de dood van Castile en enkele anderen protesten tegen politiegeweld en racisme op gang, die wekenlang aanhielden.
AD 26.06.2017 Castile werd aangehouden op 6 juli 2016 toen hij met zijn vriendin en 4-jarige dochtertje in de auto zat. In de daarop volgende woordenwisseling schoot de agent Castile dood. De vriendin van de gedode man streamde beelden van het incident live op Facebook.
Politieagent Jeronimo Yanez die Castile doodschoot, werd in juni 2017 vrijgesproken van dood door schuld. Een dag daarna gaf de politie beelden vrij van de fatale schietpartij. Yanez zal volgens CNN de politiemacht verlaten.
In de VS kwamen na de dood van Castile en enkele anderen protesten tegen politiegeweld en racisme op gang, die wekenlang aanhielden.
Zou dit zijn gebeurd als alle passagiers blank waren? Ik denk het niet, aldus Gouverneur Mark Dayton
,,Zou dit zijn gebeurd als alle passagiers blank waren? Ik denk het niet.” Met die woorden veroordeelde gouverneur Mark Dayton van de Amerikaanse staat Minnesota het doodschieten van Castile.
,,Ik heb geen woorden om uit te drukken hoe geschokt en diep, diep verontwaardigd ik ben dat dit in Minnesota kon gebeuren, bij iemand die werd tegengehouden voor een achterlicht dat niet werkte”, sprak Dayton zichtbaar geëmotioneerd tijdens een persconferentie.
NU 17.06.2017 De agent die in juli 2016 de 32-jarige Philando Castile neerschoot bij een verkeerscontrole in Minnesota, is niet schuldig aan moord. Dat heeft een jury vrijdag bepaald.
Vele honderden mensen gingen na de uitspraak de straat op om hun woede en onvrede kenbaar te maken.
Philando Castile werd in zijn auto doodgeschoten in het bijzijn van zijn vriendin en haar 4-jarige dochtertje. De politieman schoot toen Castile zijn documenten wilde pakken om zich te legitimeren. Het incident werd door de vrouw gefilmd en rechtstreeks op Facebook gedeeld.
In de rechtbank zei agent Jeronimo Yanez dat hij voor zijn leven vreesde en dat Castile niet naar zijn bevelen luisterde.
Justitie spande een rechtszaak tegen hem aan voor onrechtmatig gebruik van dodelijk geweld. “Ik had geen keuze”, verklaarde Yanez vorige week. Het Openbaar Ministerie stelde dat de agent zich niet kon beroepen op noodweer. Castile bleef beleefd en gedroeg zich niet bedreigend, zei het OM.
Demonstranten blokkeren snelweg Minneapolis na vrijspraak agent
Medeleven betuigd
De moeder van de overleden Amerikaan, Valerie Castile, liep abrupt de rechtbank uit bij het horen van het vonnis. “Alleen omdat hij een agent is maakt het niet uit dat mijn eerstgeboren zoon dood is”, zei ze woedend tegen de pers. ”Het rechtssysteem blijft donkere mensen teleurstellen.”
Gouverneur Mark Dayton van Minnesota betuigde na het vonnis zijn medeleven aan de ouders van Castile. Zijn dood was een van de zaken die vorig jaar de discussie in de VS over politiegeweld tegen donkere Amerikanen aanwakkerde.
Politie schiet donkere man neer bij verkeerscontrole in VS
Telegraaf 17.06.2017 Een politieagent in de Amerikaanse staat Minnesota die vorig jaar een zwarte man met vijf kogels doodde tijdens een verkeerscontrole, is voor de rechtbank van alle aanklachten vrijgesproken. Het incident trok de aandacht door het filmpje dat de vriendin van de man live streamde op sociale media terwijl hij doodbloedde.
De agent zei dat hij voor zijn leven vreesde toen hij Philando Castile doodschoot. Hij dacht dat Castile een vuurwapen wilde pakken waarvan hij kort daarvoor had gezegd dat hij het bij zich had. Volgens de vriendin van Castile had hij de agent verteld dat hij een vuurwapen had, maar dat hij alleen maar zijn portefeuille met identiteitsbewijs uit zijn zak ging pakken.
Het Openbaar Ministerie stelde dat de agent zich niet kon beroepen op noodweer. Castile bleef beleefd en gedroeg zich niet bedreigend, zei het OM.
Twee dagen voor Castile was in Baton Rouge in Louisiana een andere zwarte man door een politieagent doodgeschoten. Toenmalig president Barack Obama zei dat de twee zaken geen op zichzelf staande incidenten waren, maar „symptomatisch voor de rassenongelijkheid in ons strafrechtsysteem.”
0.a. Laquan McDonald Chicago USA
Chicago, de thuisstad van president Barack Obama, dreigt terug te vallen naar de gewelddadige jaren negentig van de vorige eeuw. Tot nog toe zijn er dit jaar al ruim 500 moorden gepleegd, meer dan in heel 2015. Lees dit artikel van Buitenland-redacteur Bert Lanting.
VK 13.01.2017 De politie van Chicago maakt zich regelmatig schuldig aan het gebruik van buitensporig geweld tegen verdachten, voornamelijk zwarte inwoners. Ook wordt discriminerend gedrag getolereerd en hanteren agenten een ‘zwijgcultuur’ om onderzoeken naar collega’s te dwarsbomen. Dit staat in een vernietigend rapport van het ministerie van Justitie naar wangedrag van agenten in Chicago.
Belediging Obama
Op een moment dat de politie van Chicago al flink onder vuur lag vanwege grof geweld tegen zwarte inwoners, noemde een blanke agent president Obama medio vorig jaar een ‘nigger’. Een lokaal onderzoeksorgaan dat wangedrag van de politie onderzoekt, adviseerde de agent te ontslaan. Lees dit artikel over hoe de onderzoekers stuitten op de beruchte ‘blauwe muur’: agenten die niet uit de school willen klappen.
Het ministerie begon het dertien maanden durende onderzoek na de dagenlange protesten van bewoners eind 2015 tegen de dood van de zwarte tiener Laquan McDonald. Hij werd in oktober 2014 doodgeschoten door een blanke politieman, die zestien kogels op hem afvuurde.
Het stadsbestuur gaf pas een jaar later een politievideo vrij waarop is te zien hoe de agent bleef schieten, ook toen de jongen al op de grond lag. Het vrijgeven van de beelden leidde tot massale demonstraties tegen politiegeweld. De agent verklaarde dat hij zich bedreigd voelde omdat de jongen een mes had. Op de video was echter te zien dat de jongen hem niet aanviel.
‘Op basis van dit onderzoek kan geconcludeerd worden dat de politie van Chicago zich schuldig maakt aan buitensporig geweld in strijd met het Vierde Amendement van de Grondwet’, aldus minister van Justitie Loretta Lynch vrijdag bij de presentatie van het rapport. Ze werd geflankeerd door de burgemeester en de politiechef van de stad.
Volgens het rapport schoten agenten onder andere vluchtende verdachten in de rug en werden Taser-wapens gebruikt tegen kinderen en mensen met psychiatrische problemen. Onderzoeken naar wangedrag van agenten worden gedwarsboomd doordat collega’s liegen en door het verbergen van bewijsmateriaal. Het moreel van de agenten ‘die dagelijks hun leven in de waagschaal stellen om burgers te dienen en beschermen’ is ernstig aangetast, aldus minister Lynch. ‘Het valt zwaar om sommige conclusies te lezen’, zei politiebaas Eddie Johnson. ‘Simpel gezegd: we moeten het beter gaan doen.’
Geen respect
Moordstad
Chicago, de thuisstad van president Barack Obama, dreigt terug te vallen naar de gewelddadige jaren negentig van de vorige eeuw. Tot nog toe zijn er dit jaar al ruim 500 moorden gepleegd, meer dan in heel 2015. Lees dit artikel van Buitenland-redacteur Bert Lanting.
In april vorig jaar concludeerde een werkgroep die door burgemeester Rahm Emanuel was ingesteld, dat de politie geen respect heeft voor de levens van zwarte inwoners. Racisme in het politiekorps heeft ertoe bijgedragen dat agenten zwarte bewoners mishandelden en hardhandig optraden. Agenten hebben zo het vertrouwen verloren van bewoners van de stad.
De politie van Chicago is volgens minderheden in de stad exponent van een schietgrage cultuur. Het korps, in grootte de tweede van de VS, schoot in de vijf jaar tussen 2009 en 2014 zeventig voornamelijk zwarte inwoners dood. Het staat daarmee op de eerste plaats in de VS.
‘Cijfers van het korps bevestigen het beeld dat wijdverbreid bestaat over dat de politie geen achting zou hebben voor de heiligheid van levens als het gaat om gekleurde mensen’, concludeerde de werkgroep. ‘Aangehouden worden zonder enige aanleiding, verbale en fysieke mishandeling en in sommige gevallen arrestatie en opsluiting zonder toegang tot een advocaat: dat is wat we steeds weer hoorden.’
NU 14.10.2016 Dat heeft minister van Justitie Loretta Lynch donderdag gezegd in onder meer de Washington Post.
De nationale databank met gedetailleerde en accurate informatie over de inzet van geweld is noodzakelijk om het vertrouwen tussen de bevolking en wetshandhavers te herstellen.
Doordat het vaak ontbreekt aan een volledige beschrijving van wat er precies is gebeurd, is het moeilijk te beoordelen of de politie tijdens een actie al dan niet terecht heeft geschoten of ander geweld heeft gebruikt. Ook is het onduidelijk of dat de afgelopen jaren is toegenomen of dat de media er alleen meer aandacht aan besteden.
Overzicht: Politiegeweld in de Verenigde Staten
Michael Brown
Sinds de jeugdige Michael Brown in 2014 in Ferguson door politiekogels om het leven kwam, zijn de VS opgeschrikt door een reeks van vergelijkbare incidenten. Niet zelden waren ongewapende Afro-Amerikanen het slachtoffer. Dat leidde tot een storm van protest en grote demonstraties.
Omdat er in het land vele verschillende instanties zijn, valt het centraal verzamelen van betrouwbare data niet mee. In burgerrecht gespecialiseerde advocaten hebben volgens de New York Times kritiek op het het FBI-project van Lynch omdat het doorgeven van de feiten door lokale politiecommissarissen voor een deel vrijwillig is.
Ook is niet bekend welke sancties er zijn om ervoor te zorgen dat het gebruik van geweld ook daadwerkelijk wordt gerapporteerd.
Telegraaf 14.10.2016 De FBI begint na de jaarwisseling met een pilotproject om het politiegeweld in de Verenigde Staten in kaart te brengen. De op die manier te vormen nationale databank met gedetailleerde en accurate informatie over de inzet van geweld is onontbeerlijk om het vertrouwen tussen de bevolking en de wetshandhavers te herstellen. Dat heeft minister van Justitie Loretta Lynch donderdag gezegd in onder meer de Washington Post.
Doordat het vaak ontbreekt aan een volledige beschrijving van wat er precies is gebeurd, is het moeilijk te beoordelen of de politie tijdens een actie al dan niet terecht heeft geschoten of ander geweld heeft gebruikt. Ook is het onduidelijk of dat de afgelopen jaren is toegenomen of dat de media er alleen meer aandacht aan besteden.
Sinds de jeugdige Michael Brown in 2014 in Ferguson door politiekogels om het leven kwam, zijn de VS opgeschrikt door een reeks van vergelijkbare incidenten. Niet zelden waren ongewapende Afro-Amerikanen het slachtoffer. Dat leidde tot een storm van protest en grote demonstraties.
Omdat er in het land vele verschillende instanties zijn, valt het centraal verzamelen van betrouwbare data niet mee. In burgerrecht gespecialiseerde advocaten hebben volgens de New York Times kritiek op het het FBI-project van Lynch omdat het doorgeven van de feiten door lokale politiecommissarissen voor een deel vrijwillig is. Ook is niet bekend welke sancties er zijn om ervoor te zorgen dat het gebruik van geweld ook daadwerkelijk wordt gerapporteerd.
De 50-jarige Walter Scott werd op de vlucht in de rug geschoten nadat hij was aangehouden omdat zijn remlicht niet werkte. De agent schreef in zijn proces-verbaal dat Scott zijn taser (verdovingswapen) had afgepakt en dat hij daarom had geschoten.
NU 07.12.2017 De blanke politieman die in april 2015 in South Carolina een ongewapende zwarte automobilist in de rug schoot nadat hij die had aangehouden wegens een verkeersovertreding is donderdag veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf. Een omstander filmde het optreden van de agent en zette dat op internet.
Velen beschouwden het als een koelbloedige moord op de 50-jarige Walter Scott, die door vijf kogels werd getroffen. Een jury kon vorig jaar in de rechtszaak geen uitsluitsel geven, waarna de zaak nietig werd verklaard. De federale rechter legt nu een langdurige celstraf op omdat de dood van het slachtoffer te vergelijken is met moord.
Het openbaar ministerie paste de aanklacht in mei aan, nadat de schutter had toegegeven dat hij zijn boekje te buiten was gegaan en met het gebruik van excessief geweld de burgerrechten van Scott had geschonden. Hij had de chauffeur tot stoppen gedwongen, omdat diens auto een kapot achterlicht had. Daarna had hij zich bedreigd gevoeld en na een worsteling geschoten.
Telegraaf 07.12.2017 De blanke politieman die in april 2015 in South Carolina een ongewapende zwarte automobilist in de rug schoot nadat hij die had aangehouden wegens een verkeersovertreding is donderdag veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf.
Velen beschouwden het als een koelbloedige moord op de vijftigjarige Walter Scott. Een jury kon vorig jaar in de rechtszaak geen uitsluitsel geven. De federale rechter legde nu een langdurige celstraf op omdat de dood van het slachtoffer te vergelijken is met moord.
Het openbaar ministerie paste de aanklacht in mei aan nadat de schutter had toegegeven dat hij zijn boekje te buiten was gegaan en met het gebruik van excessief geweld de burgerrechten van Scott had geschonden. Hij had de chauffeur tot stoppen gedwongen omdat diens wagen een kapot achterlicht had. Daarna had hij zich bedreigd gevoeld en na een worsteling geschoten.
NOS 07.12.2017 Een blanke oud-politieman is door een Amerikaanse rechtbank veroordeeld tot 20 jaar celstraf voor het doodschieten van een ongewapende zwarte man. Volgens de rechter is er sprake van doodslag.
Het gaat om een incident uit 2015 in de staat South Carolina. De agent, Michael Slager, schoot het slachtoffer Walter Scott vijf keer in zijn rug toen deze ervandoor ging nadat hij aan de kant was gezet vanwege een kapot remlicht.
In mei bekende Slager schuld voor het schenden van de burgerrechten van Scott door op hem te schieten. Volgens de agent handelde hij uit zelfverdediging. Hij stelt dat hij en Scott hebben gevochten voordat hij op de man schoot. Het slachtoffer zou daarbij hebben geprobeerd om het dienstwapen van de agent af te pakken.
De agent werd kort na het incident ontslagen. De politiechef van de stad North Charleston zei dat de beelden van de schietpartij hem “misselijk” maakten. De beelden werden gemaakt door een omstander en gingen de wereld over.
Verontwaardiging
De zaak leidde tot enorme verontwaardiging in de VS, maar ook internationaal. De rellen die in dit soort gevallen vaak uitbreken bleven in Charleston uit, mogelijk vanwege de oproep van de familie van Scott om kalm te blijven.
Vorig jaar werd de rechtszaak tegen Slager ongeldig verklaard. De jury (elf witte leden, een zwarte) kon het na vier dagen van overleg niet eens worden over wat hem ten laste zou moeten worden gelegd: moord of doodslag. Daarop blies de rechter de zaak af, maar die werd later heropend.
Justitie in de Verenigde Staten heeft de agent aangeklaagd die in juli de 32-jarige Philando Castile neerschoot bij een verkeerscontrole in Minnesota. De politieman zou onrechtmatig dodelijk geweld hebben gebruikt tegen de donkere Amerikaan.
Dat heeft het Openbaar Ministerie in de Amerikaanse staat woensdag bekendgemaakt na uitgebreid onderzoek.
Philando Castile werd in zijn auto doodgeschoten in het bijzijn van zijn vriendin en zijn 4-jarige dochtertje. De politieman schoot toen Castile zijn documenten wilde pakken om zich te legitimeren. Het incident werd door zijn vrouw gefilmd en leidde tot veel ophef.
De dood van Castile was een van de zaken die het afgelopen jaar de discussie in de VS over politiegeweld tegen donkere Amerikanen aanwakkerde.
Het doodschieten van een ongewapende zwarte man door agenten in het Californische El Cajon, heeft opnieuw geleid tot protesten tegen de politie.
Tientallen inwoners demonstreerden woensdag op de plek en bij het hoofdbureau nadat twee agenten de man hadden doodgeschoten, omdat ze dachten dat hij een wapen op ze richtte. Volgens zijn zus was hij geestelijk labiel.
Demonstranten hebben woensdag in het Amerikaanse Charlotte (North Carolina) een snelweg geblokkeerd om te protesteren tegen het doodschieten van een zwarte man door de politie. Dat ontaardde in ongeregeldheden waardoor zeker tien agenten gewond raakten. Ook verscheidene actievoerders liepen verwondingen op. Burgemeester Jennifer Roberts maande tot rust en beloofde een diepgaand onderzoek. ,,Ook ik wil antwoorden”.
De Amerikaanse politieagent die vrijdag een ongewapende zwarte man doodschoot in Tulsa, Oklahoma wordt vervolgd voor doodslag. Op videobeelden is te zien hoe Betty Shelby schoten lost op de 40-jarige Terence Crutcher, die op dat moment met de armen in de lucht wegliep van de aanwezige agenten.
De politieagente in de Amerikaanse staat Oklahoma heeft afgelopen vrijdag een ongewapende Afro-Amerikaan doodgeschoten. Het is het zoveelste geval van – vermoedelijk – onnodig politiegeweld.
Een politieagente in de Amerikaanse staat Oklahoma heeft afgelopen vrijdag een ongewapende Afro-Amerikaan doodgeschoten. Het is het zoveelste geval van – vermoedelijk – onnodig politiegeweld.
Foto: AP
Op vrijgegeven beelden is te zien hoe een man met handen boven het hoofd langzaam op straat naar een stilstaande auto stapt. Van achter hem naderen vier politieagenten met getrokken wapens. Daarna valt de man hevig bloedend op de grond. De agente zou éénmaal op de man hebben geschoten. Een andere agent sloeg toe met een teasergun.
Bij de verdachte werd geen wapen aangetroffen. De schietende agente zei dat de man niet meewerkte. Het ministerie van Justitie is een onderzoek gestart.
Een Amerikaanse politieagent heeft een dertienjarige zwarte jongen doodgeschoten die, naar later bleek, een speelgoedpistool op hem richtte.
De politie in Columbus in de Amerikaanse staat Ohio heeft woensdagavond een jongen van dertien jaar doodgeschoten. Politieagenten kregen een melding van een gewapende overval en kwamen in een steeg oog in oog te staan met de zwarte jongen. Die trok een pistool waarop een blanke agent reageerde en schoot.
Bij de beroving werd 10 dollar gestolen. Het slachtoffer wilde de politie niet bellen maar omstanders deden dat toch. Tyree King werd door meerdere kogels geraakt en naar een ziekenhuis gebracht. Daar overleed hij later aan zijn verwondingen. De gedode jongen behoorde tot een groepje van drie dat een man had overvallen en diens geld eiste. Verder raakte iemand gewond bij de schietpartij. Later bleek dat het wapen van het slachtoffer een zogenoemde ‘BB gun’ is, een namaakpistool dat wordt gebruikt bij simulatiespelletjes.
Volgens advocaten van de nabestaanden moet er een onderzoek komen naar de gebeurtenissen. Zij stellen vraagtekens bij het relaas van de politie. Donderdagavond werd een wake gehouden voor de doodgeschoten tiener. Leden van zijn sportteam verschenen in football-shirts. Een dominee bij de bijeenkomst in Ohio zei dat het verkeerd is wat er is gebeurd.
De betrokken politieman, Bryan Mason, schoot in 2012 al eens een man dood. Destijds ging het om een man die een ander een pistool tegen het hoofd drukte.Toen hij weigerde zijn vuurwapen te laten zakken, schoot Mason hem dood. Een onderzoek naar dit schietincident pleitte de politieman vrij: hij had binnen de regels gehandeld.
Stukje burgerlijke ongehoorzaamheid, staaltje fight the system, ordinair gewelddadig vandalisme of terecht verzet tegen de zoveelste zwarte Amerikaan die door de politie is doodgeschoten?
In America’s Toolshed, de thuisbasis van Harley Davidson en Miller bier, zijn rellen uitgebroken na de dood van een crimineel die een gestolen wapen had. De 23-jarige man werd bij een verkeerscontrole door de politie aangehouden. Dat liep uit op een achtervolging en die eindigde in de dood van de man. Daarop braken rellen uit, inclusief het gooien van stenen, het in brand steken van onder andere een tankstation en een bank, en het plunderen van winkels (want zonder het bij elkaar roven van andermans spullen kun je niet voor mensenrechten strijden natuurlijk).
Iemand heeft de cijfers al opgedoken: bijna alle moorden in de stad worden gepleegd door (criminele) zwarten, op criminele zwarten. Sowieso is er weinig sympathie op de social media voor de zoveelste geweldsuitbarsting van #BLM, na de zoveelste geweldsuitbarsting van de politie.
,,Dit is een waarschuwing”, zei wethouder van Milwaukee Khalif Rainey. ,,De zwarten in Milwaukee zijn moe. Ze zijn moe van het leven met onderdrukking.” De identiteiten van het slachtoffer en de agent die schoot zijn nog niet bekend gemaakt. Het slachtoffer zou een lang strafblad hebben.
Gas station at Sherman and Burleigh set on fire. MFD cannot extinguish fire as gunshots are being fired. 5:13 AM – 14 Aug 2016
Rellen volgden op een incident zaterdagmiddag, waarbij een agent een zwarte man doodschoot toen die zich verdacht gedroeg en wegrende bij een verkeerscontrole. De demonstranten beschuldigen de politie van racisme. Intussen is echter bekend geworden dat de schietende agent ook zwart was en dat hij het slachtoffer neerschoot omdat die een vuurwapen op hem richtte.
Politie LA: ‘Doodschieten zwarte man was fout’ – De politie in Los Angeles heeft toegegeven dat ze een fout heeft gemaakt door vorige maand een ongewapende zwarte man dood te schieten. De 27-jarige Donnell Thompson lag bewegingsloos op de grond en werd door politieagenten voor een autodief aangezien.
Het is niet bekend waarom de man bewusteloos op de grond lag. Toen hij vervolgens opstond en naar zijn riem greep, loste een agent twee fatale schoten. De werkelijke autodief bleek even daarvoor aangehouden.
Nabestaanden van de jongen gaan een aanklacht indienen tegen het Amerikaanse politiekorps, liet hun advocaat weten. De agent die schoot, is geschorst. Hoewel de politie heeft toegegeven dat het om een fout gaat, loopt er een eigen onderzoek naar de toedracht van het incident. Dat moet uitwijzen of het handelen van de bewuste agent gerechtvaardigd was onder de omstandigheden.
De dodelijke schietpartij was in oktober vorig jaar. Beelden van het incident werden eerder al vrijgegeven. Agent Jason van Dyke is beschuldigd van moord op de zwarte 17-jarige Laquan McDonald. Een rechter bepaalde dat de agent niet op borgtocht vrij mag komen. Van Dyke zou zestien keer op de tiener hebben geschoten. Uit documenten die later zijn vrijgegeven, blijkt dat agenten het incident in eerste instantie heel anders hebben gerapporteerd.
Duizenden mensen gingen na het zien van de beelden in Chicago de straat op om te protesteren tegen politiegeweld. Veel mensen vinden dat burgemeester Rahm Emanuel af moet treden, maar die heeft laten weten dat hij dat niet van plan is. Wel stapte de korpschef van de politie onder druk van de burgemeester op.
Soortgelijke onderzoeken werden eerder gedaan in de steden Baltimore (Maryland) en Ferguson (Missouri), na geweldsincidenten waarbij agenten buitensporig geweld gebruikten tegenover zwarte burgers.
AD 05.08.2016 De Amerikaanse politie heeft een schokkende video vrijgegeven van het doodschieten van een zwarte 18-jarige jongen in Chicago. Het slachtoffer is Paul O’Neal, die op 28 juli uit een auto vluchtte die gerapporteerd stond als gestolen. De tiener was ongewapend en stierf uiteindelijk door een schotwond in zijn rug.
Het incident heeft opnieuw veel boosheid veroorzaakt onder de zwarte bevolking. De politie in Chicago werd overladen met kritiek. Het is het zoveelste incident in een lijst met fatale incidenten, waarbij een zwarte verdachte het slachtoffer wordt van hardhandig politieoptreden. De advocaat van de familie O’Neal sprak van ”moord in koelen bloede.”
De beelden zijn gemaakt door een bodycam die een agent bij zich droeg tijdens het incident. Te zien is hoe agenten proberen de auto, bestuurd door O’Neal, tot stilstand te brengen, maar hij rijdt door en ramt daarbij een politieauto. Terwijl O’Neal wegrijdt wordt er meerdere keren geschoten op het voertuig. Volgens de richtlijnen van de politie in Chicago mag dit niet.
Boze reacties
De video is gepubliceerd door onafhankelijke onderzoekers van het incident van de politie in Chicago. Activisten van Black Lives Matter reageerden furieus op de dood van O’Neal. De critici geloven niet het toeval is dat de camera het belangrijkste moment niet heeft vastgelegd.
Nieuwe wet
Het is de eerste video uit Chicago die is verschenen onder een nieuwe Amerikaanse wet, waarbij beelden van dit soort incidenten binnen 60 dagen publiekelijk moeten worden gemaakt.
Met de wet moet het vertrouwen van het Amerikaanse volk in de politie worden hersteld. Dit vertrouwen werd sinds vorig jaar ernstig verstoord nadat de Amerikaanse tiener Laquan McDonald 16 keer door een blanke agent werd beschoten. Sindsdien zijn er talloze van dit soort incidenten geweest, die regelmatig tot protest hebben geleid.
Schietpartij San Diego: één agent overleden, andere in ziekenhuis. In het Amerikaanse San Diego zijn twee agenten neergeschoten. Eén agent heeft dat niet overleefd. De andere is zwaargewond, meldt de lokale politie. Wat de aanleiding is voor de schietpartij is niet bekend. Het incident deed zich voor op de Boston Avenue.
De toedracht is nog niet helemaal duidelijk. De politie zou af zijn gekomen op een melding van een persoon die beweerde door minimaal drie mensen beschoten te worden vanuit een auto, meldt ABC News. Toen de politie arriveerde, vluchtten de inzittenden met die wagen. Er volgde een klopjacht, die ten einde kwam toen agent Robert Melton ter plekke kwam. De verdachten sprongen uit de auto en openden het vuur op de agent. Reanimatiepogingen in het ziekenhuis mochten niet baten.
Tweede keer
Het is al de tweede keer dit jaar dat in Kansas een politieagent wordt doodgeschoten. Afgelopen mei kwam Brad Lancaster (39) nog om het leven na een gewelddadig incident langs de snelweg.
‘Sprake van discriminatie bij politiekorps Baltimore’
Het politiekorps van de Amerikaanse stad Baltimore heeft jarenlang zwarte mensen ‘gediscrimineert’. De politie richtte zich disproportioneel vaak op zwarte mensen, hield ze illegaal vast en gebruikte buitensporig geweld.
De Afro-Amerikaan brak in april 2015 zijn nekwervel bij zijn aanhouding. Hij zou om medische hulp hebben gesmeekt, maar werd niet geholpen door de agenten. Hij overleed voordat het politiebusje het bureau bereikte aan een hartstilstand.
Niet aansprakelijk
Zes agenten werden in staat van beschuldiging gesteld. Officieren Edward Nero, Caeser Goodson Jr. en Brian Rice waren al vrijgesproken. Het proces van een vierde agent, William Porter, werd nietig verklaard. Omdat het Amerikaanse Openbaar Ministerie alle aanklachten laat vallen, loopt ook die rechtszaak op niets uit. Nu ook de twee overige officieren niet worden vervolgd, zal niemand aansprakelijk worden gehouden voor de dood van Gray.
Vorig jaar september vroegen de advocaten de rechter in Baltimore om de aanklacht tegen de agenten te laten vervallen. Die wees die eis echter af, waardoor de zaak nog een keer diende.
Telegraaf 13.09.2017 Het Amerikaanse ministerie van Justitie zal geen politieagenten in Baltimore vervolgen voor de dood van Freddie Gray in april 2015, een zwarte man die kort daarvoor was aangehouden. De dood van de 25-jarige Gray zorgde voor een golf van protest en geweld in Baltimore en andere steden die zich richtte tegen politieagenten.
Een onderzoek van het ministerie naar de dood van Gray heeft onvoldoende bewijs voor aanklachten opgeleverd, zo liet Justitie weten. „Het ministerie van Justitie zal beschuldigingen van excessief geweld door rechtshandhavers blijven onderzoeken en zal zich ervoor blijven inzetten dat alle beschuldigingen van het schenden van burgerrechten nadrukkelijk onderzocht zijn”, luidt het in een verklaring.
Openbaar aanklagers in Baltimore brachten zes agenten voor de rechter, maar geen van allen werden veroordeeld.
NU 13.09.2017 Het Amerikaanse ministerie van Justitie zal geen politieagenten in Baltimore vervolgen voor de dood van Freddie Gray in april 2015, een zwarte man die kort daarvoor was aangehouden. De dood van de 25-jarige Gray zorgde voor een golf van protest en geweld in Baltimore en andere steden die zich richtte tegen politieagenten.
Een onderzoek van het ministerie naar de dood van Gray heeft onvoldoende bewijs voor aanklachten opgeleverd, zo liet Justitie weten.
“Het ministerie van Justitie zal beschuldigingen van excessief geweld door rechtshandhavers blijven onderzoeken en zal zich ervoor blijven inzetten dat alle beschuldigingen van het schenden van burgerrechten nadrukkelijk onderzocht zijn”, luidt het in een verklaring.
Openbaar aanklagers in Baltimore brachten zes agenten voor de rechter, maar geen van allen werden veroordeeld.
VK 23.06.2017 De familie van Michael Brown, de tiener die in 2014 werd neergeschoten in het stadje Ferguson, heeft een schadevergoeding gekregen van omgerekend ruim 1,3 miljoen euro. Dat heeft de advocaat van de familie vrijdag bekendgemaakt.
De dood van de 18-jarige ongewapende zwarte jongen leidde tot hevige protesten en dat werd nog erger toen na maanden van onderzoek werd besloten om de (blanke) agent niet te vervolgen. Het was de doorbraak van de beweging #BlackLivesMatter.
Namen van zwarte mannen die door de politie werden neergeschoten zouden voorheen alleen in de lokale krant zijn verschenen, maar nu werden ze door de grote kranten opgepikt: Tamir Rice uit Cleveland, Eric Harris uit Tulsa, Walter Scott uit North Charleston, Freddie Gray uit Baltimore. Het politiegeweld tegen zwarte mannen kwam op de agenda te staan, evenals andere onderwerpen waar voorheen niet veel over werd gepraat, zoals economische ongelijkheid en discriminatie.
Voormalig president Barack Obama probeerde veranderingen door te voeren door bijvoorbeeld betrokken korpsen onder curatele te plaatsen en harde afspraken te maken over het gebruik van geweld en de benadering van de zwarte gemeenschap. In het stadje Ferguson kregen agenten vorig jaar speciale trainingen om ze bewust te maken van hun eigen vooroordelen. Onder de huidige president Donald Trump zal dat beleid waarschijnlijk niet worden voortgezet.
NU 23.06.2017 De familie van de in 2014 neergeschoten tiener Michael Brown heeft een schadevergoeding gekregen van omgerekend ruim 1,3 miljoen euro van de stad Ferguson. Dat heeft de advocaat van de familie vrijdag bekendgemaakt, melden Amerikaanse media.
CNN meldde eerder dat de familie van Brown omgerekend bijna 70.000 euro schadevergoeding had gevraagd.
De achttienjarige ongewapende zwarte jongen werd op 9 augustus 2014 door de blanke agent Darren Wilson doodgeschoten in Ferguson bij St. Louis. Getuigen hebben verklaard dat Brown zijn handen omhoog had om zich over te geven toen hij werd doodgeschoten. De agent heeft altijd verklaard dat hij uit zelfverdediging had geschoten en dat hij door Brown werd aangevallen.
Na maanden onderzoek besloten de autoriteiten de agent niet te vervolgen. Het incident veroorzaakte maandenlange protesten in Ferguson en ook elders.
Vooroordelen
Na de hevige rellen kwamen er hervormingen in het politiekorps. Middels speciale trainingen moesten agenten bewust worden van eigen vooroordelen. Zo moeten sommige agenten de speciale bewustwordingstraining gaan volgen. Ook erkende het stadsbestuur van Ferguson dat moet worden voorkomen dat discriminatie een rol speelt bij het staande houden of oppakken van verdachte personen.
Uit een rapport van het ministerie van Justitie bleek eerder dat de politie in de stad jarenlang buitensporig geweld heeft gebruikt tegen Afro-Amerikanen. Ook kregen ze vaker een boete dan blanken en werden ze vaker aangehouden.
NU 21.06.2017 De familie van de in 2014 neergeschoten tiener Michael Brown heeft een schikking getroffen met de stad Ferguson.
Wat er precies is afgesproken is onbekend. Volgens CNN vroeg de familie omgerekend bijna 70.000 euro schadevergoeding.
De 18-jarige ongewapende donkere jongen werd in 2014 door een blanke agent doodgeschoten in de stad. Na maanden onderzoek stelde het Amerikaanse ministerie van Justitie dat de agent de burgerrechten van de jongen niet had geschonden.
Getuigen hebben verklaard dat Brown zijn handen omhoog had om zich over te geven toen hij werd doodgeschoten. De agent heeft altijd verklaard dat hij uit zelfverdediging had geschoten en dat hij door Brown werd aangevallen.
Protesten
De zaak zorgde voor veel onrust in de Verenigde Staten. Mensen gingen massaal de straat op om te protesteren tegen geweld van de politie tegen donkere mannen.
Nadat uit een ander onderzoek bleek dat het grotendeels blanke politiekorps van Ferguson stelselmatig de grondrechten van donkere mensen schond, startte de de familie een nieuwe zaak, maar toen tegen de overheid.
Baton Rouge speelt grote rol in debat over politiegeweld
De schietpartij vond plaats op de Airline Highway, vlakbij de plek waar twee weken geleden de zwarte man Alton Sterling werd gedood door een agent. Volgens een buurtbewoner zou de dader tien tot twaalf schoten hebben afgevuurd. Het is niet bekend of de man gericht op agenten schoot.
Over het slachtofferaantal bestaat onduidelijkheid, maar Amerikaanse media melden zeker twee doden. De politie bevestigt dat er nog eens vijf gewonden zijn.
Een getuige heeft tegenover WBRZ verklaard dat een man, gekleed in het zwart en met bedekt gezicht, schietend uit een winkel kwam gelopen. Een buurtbewoner vertelt tegenover The New York Times dat hij tien tot 12 schoten hoorde. De schutter is omsingeld, maar nog niet gearresteerd of buiten gevecht gesteld.
Alton Sterling
Eerder deze maand kwam de 37-jarige Alton Sterling om in Baton Rouge nadat hij werd doodgeschoten door de politie. Het zorgde voor veel protesten door de zwarte gemeenschap tegen excessief politiegeweld tegen afro-amerikanen.
En livestream van de gebeurtenissen in Baton Rouge ishier te bekijken
A number of gun attacks involving police officers and civilians have occurred in other parts of the US in the aftermath of the deaths in Minnesota and Louisiana.
In Tennessee, a black army veteran killed a woman and also injured three other people, including a police officer, as he opened fire on a motorway on Thursday morning, before the Dallas attacks. After his arrest, Lakeem Keon Scott told investigators he was troubled by police violence against African-Americans
In Missouri on Friday, a police officer was shot from behind after he walked back to his patrol car to check the driving status of a black man who he had stopped. Antonio Taylor, 31, was later arrested but the motive for the shooting is unknown
In Georgia on Friday, an officer was shot after he responded to a call from a man who said his car had been broken into. Again the motive is unknown
Early on Saturday in Houston, police shot dead a man they said had pointed a gun at officers in a street. Tweets under the #Alvabraziel hashtag said he was black, with some suggesting he was shot 10 times and questioning whether he was armed
In the Georgian state capital, Atlanta, on Friday evening, thousands marched in protest at the recent police shootings but although roads were blocked off the demonstration remained peaceful.
De Amerikaan Yoni Appelbaum schrijft op atlantic.com hoe erg hij onder de indruk is van de iconische foto. ,,Er zijn afbeeldingen die je onmogelijk kunt vergeten, deze schroeien zich vast in ons collectieve geheugen. Denk aan de foto van een Chinese man op het Tiananmen-plein die voor een rij tanks blijft staan of die van een scholier die aangevallen wordt door een politiehond in Birmingham, Alabama. Dit is ook zo’n exemplaar. Eens je hem hebt gezien kun je niet meer terug.”
AD 13.07.2016 De politie in de Verenigde Staten schiet net zo vaak blanke verdachten dood als zwarte. Dat is de verrassende uitkomst van Amerikaans onderzoek. Wel blijkt dat zwarte verdachten veel vaker te maken krijgen met andere vormen van politiegeweld. De politie trekt ook sneller het vuurwapen bij een donkere verdachte.
Onderzoeker Roland Fryer (Harvard) bekeek 1300 fatale schietincidenten in Texas, Florida en Californië in de periode 2000 tot 2015 en analyseerde daarnaast nog eens duizend confrontaties waarbij de politie het vuurwapen had mogen gebruiken. Uiteindelijk blijkt volgens Fryer dat een blanke tijdens een aanhouding net zo veel kans loopt om doodgeschoten te worden als een zwarte verdachte.
Uit cijfers in de regio Houston blijkt zelfs dat agenten beduidend minder vaak dodelijk vuurwapengeweld gebruiken als het gaat om donkere verdachten.
Geweld
Op alle andere fronten blijkt echter dat zwarte verdachten veel grover worden behandeld. Zo lopen ze 18% meer kans om tegen een muur geduwd te worden, 16% meer om in de handboeien geslagen te worden en maar liefst 25% meer kans om geslagen te worden of met pepperspray te worden bewerkt. Ook trekt de politie vaker het vuurwapen bij een aanhouding van een zwarte verdachte.
Kritiek
Het onderzoek van Fryer heeft in de Verenigde Staten voor een fel debat gezorgd. Criticasters menen dat Fryer mogelijk niet goed onderscheid heeft gemaakt in de mate van agressie van de slachtoffers. Zo zouden de in het onderzoek genoemde blanke verdachten agressiever zijn geweest, waardoor dodelijk geweld legitiemer was. Anderen wijzen op het gegeven dat het onderzoek slechts iets zegt over 4% van de totale bevolking van de Verenigde Staten. Ook stellen zij dat in het onderzoek niet duidelijk naar voren komt dat zwarte Amerikanen nu eenmaal eerder worden aangehouden.
Fryer zelf pareert de kritiek door te stellen dat het onderzoek daar ook niet over gaat, de resultaten geven wat hem betreft slechts weer hoe zaken lopen als er eenmaal een aanhouding gaande is. Fryer erkent wel dat meer onderzoek nodig is om een beter en vollediger beeld te krijgen.
NU 10.07.2016 De Amerikaanse president Barack Obama heeft zijn landgenoten opgeroepen niet mee te gaan in de verdeeldheid die dreigt na de geweldsincidenten van de afgelopen week. Hij noemde deze week “pijnlijk”.
Obama deed de oproep zaterdag, na een week waarin geweldsincidenten op verschillende plekken de gemoederen hoog deden oplopen.
In Dallas werden tijdens een demonstratie tegen het politiegeweld door één schutter vijf agenten doodgeschoten. De demonstratie was het gevolg van twee incidenten in Minnesota en Louisiana waarbij blanke politieagenten donkere verdachten doodschoten.
“Het land is niet zo verdeeld als sommige mensen suggereren”, aldus Obama tijdens een persconferentie in Polen, waar hij een NAVO-top bij woont. “Amerikanen van alle rassen en achtergronden zijn woedend over de zinloze aanval op de politie in Dallas.”
Veteraan
De aanval was het werk van een 25-jarige veteraan. “Hij was niet representatief voor de Afro-Amerikanen, net zo min als de schutters in Orlando of San Bernardino representatief waren voor alle moslims.”
In Orlando richtte één man onlangs een bloedbad aan in een homoclub en doodde 49 mensen. In San Bernardino vond vorige jaar een bloedige aanslag plaats. De schutter in Dallas werd donderdag door de politie gedood met behulp van een bom-robot.
Jaren zestig
Obama beklemtoonde dat er in de VS een probleem is met de ongelijke behandeling door sommige agenten bij donkere Amerikanen en latino’s. Maar hij spreekt met klem tegen dat het land dreigt af te glijden in de rassenpolarisatie en de bijbehorende demonstraties en rellen in de jaren zestig.
Op de onderzoeken naar de sterfgevallen in Louisiana en Minnesota wilde Obama niet ingaan; die zaken worden onderzocht.In verschillende Amerikaanse steden vonden zaterdag weer demonstraties plaats van honderden mensen die hun ongenoegen kenbaar maakten over de manier waarop sommige blanke agenten Afro-Amerikanen behandelen.
Justitie in Rusland is bereid met Nederlandse collega’s samen te werken bij het onderzoek naar de omstandigheden waaronder vlucht MH17 op 17 juli 2014 boven Oekraïne neerstortte.
De Russen hebben die toezegging gedaan aan een delegatie van het Nederlandse Openbaar Ministerie en de Nederlandse politie. Dat meldde het Russische persbureau TASS woensdag 06.07.2016, nadat de delegatie van het OM en de politie het werkbezoek aan Rusland bracht.
Daders crash
De Nederlandse delegatie overlegt met de autoriteiten in Moskou over de verdere uitvoering van het rechtshulpverzoek dat aan de Russen is gedaan voor het onderzoek naar de verantwoordelijken en daders van de crash.
Een Russische woordvoerder van justitie zei dat zijn land ‘alle vereiste wettelijke assistentie zal verlenen die nodig is voor een volledig en objectief onderzoek’ naar het neerstorten van vlucht MH17.
Eerste resultaten
Na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd van het strafrechtelijk onderzoek. Volgens het Openbaar Ministerie gaat het dan om het wapen waarmee het passagiersvliegtuig in Oekraïne is neergeschoten en de exacte locatie vanwaar het wapen is afgevuurd.
Het onderzoek naar het wapen en de locatie waar het is gebruikt, is volgens het OM in een vergevorderd stadium. Bij de vliegramp kwamen alle inzittenden om het leven. Onder de 298 slachtoffers waren 196 Nederlanders. De vlucht van Malaysia Airlines vertrok vanaf Schiphol en werd neergehaald boven het oosten van Oekraïne.
Herdenking
De 298 slachtoffers van de ramp met vlucht MH17 worden dit jaar op zondag 17 juli herdacht in Vijfhuizen bij Schiphol. Dat is vlak bij de plek waar de Stichting Vliegramp MH17 in 2017 het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers wil onthullen.
De Herdenking is besloten en alleen toegankelijk voor nabestaanden. Ze vullen het programma van de herdenking zelf in met toespraken, zang en dans. Alle 298 namen van de slachtoffers worden opgelezen en er zal een minuut stilte worden gehouden. Dat gebeurt rond het tijdstip dat in 2014 het radiocontact met de Boeing 777 van Malaysia Airlines verloren ging boven Oost-Oekraïne.
Vorig jaar was de herdenking in Nieuwegein. Premier Mark Rutte was toen te gast.
Het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers moet in de toekomst in Vijfhuizen verrijzen. Het gaat om een wand van 6 meter hoog en 25 meter lang naar een ontwerp van Ronald Westerhuis.
De wand staat symbool voor de zwaarte van het verlies. In het midden zit een ‘oog’, een gat waar zonlicht doorheen komt. Dat staat symbool voor hoop. De namen van de slachtoffers worden in de wand gegraveerd.
Vier vragen over MH17 beantwoord
Het rapport van de onderzoeksraad gaf op veel vragen reeds uitgebreid antwoord. Zo werd onder meer het ‘BUK-scenario’ steeds weer bevestigd. Leeshierhet artikel.
Telegraaf 23.09.2016 Nabestaanden van MH17-slachtoffers willen opheldering over wat EU-buitenlandchef Frederica Mogherini concreet doet om meer informatie over de vliegramp in Oekraïne los te krijgen.
Ze nemen geen genoegen met de reactie van de Italiaanse van eerder deze maand op hun dringende oproep druk uit te oefenen op Rusland en Oekraïne om onder meer ontbrekende radar- en satellietbeelden boven tafel te krijgen.
Dat blijkt uit een nieuwe brief die de nabestaanden op 20 september naar Mogherini hebben gestuurd. Ze uiten daarin hun teleurstelling over Mogherini’s antwoord op hun eerste mail van eind augustus. Ook schrijven ze ,,geen bewijs te zien van resultaten de afgelopen twee jaar” van ,,resolute actie ter ondersteuning van het onderzoek” naar de toedracht van de ramp en ,,doeltreffende vervolging”.
Relevante gegevens
Beide brieven zijn verstuurd namens families uit Nederland, andere Europese landen en Canada. Volgens hen hebben Rusland, Oekraïne en de Verenigde Staten tot nu nagelaten alle relevante gegevens vrij te geven. Berichten in de Russische media dat Rusland ontbrekende, ,,ruwe” radargegevens wil overdragen aan Nederland en/of het gezamenlijke onderzoeksteam (JIT) zijn niet bevestigd.
In haar reactie aan de nabestaanden verklaart Mogherini dat de zaak ,,de grootst mogelijke aandacht van de EU heeft”. ,,We zullen de kwestie blijven aankaarten bij de betrokken staten. We hebben er tijdens onze bijeenkomsten herhaaldelijk op aangedrongen dat de verantwoordelijken aansprakelijk zijn en terecht moeten staan.”
Dit antwoord ,,stelt ons niet tevreden”, schrijven de nabestaanden. Ze vragen Mogherini expliciet uit te leggen wat de EU van plan is te doen met de landen die niet volledig meewerken of hun verantwoordelijkheid nemen. Ze roepen Brussel op tot een ,,duidelijke en stevige reactie.”
,,We wijzen u erop dat we te maken hebben met een gevaarlijk precedent in het internationaal recht. 298 onschuldige mensen zijn op brute wijze vermoord en de onderzoeken worden openlijk gehinderd.” Bij de ramp met het toestel van Malaysia Airlines kwamen 196 Nederlanders om.
AD 23.09.2016 Nabestaanden van MH17-slachtoffers willen opheldering over wat EU-buitenlandchef Frederica Mogherini concreet doet om meer informatie over de vliegramp in Oekraïne los te krijgen.
298 onschuldige mensen zijn op brute wijze vermoord en de onderzoeken worden openlijk gehinderd, aldus Nabestaanden MH17.
Ze nemen geen genoegen met de reactie van de Italiaanse van eerder deze maand op hun dringende oproep druk uit te oefenen op Rusland en Oekraïne om onder meer ontbrekende radar- en satellietbeelden boven tafel te krijgen.
Dat blijkt uit een nieuwe brief die de nabestaanden op 20 september naar Mogherini hebben gestuurd. Ze uiten daarin hun teleurstelling over Mogherini’s antwoord op hun eerste mail van eind augustus. Ook schrijven ze ,,geen bewijs te zien van resultaten de afgelopen twee jaar” van ,,resolute actie ter ondersteuning van het onderzoek” naar de toedracht van de ramp en ,,doeltreffende vervolging”.
Beide brieven zijn verstuurd namens families uit Nederland, andere Europese landen en Canada. Volgens hen hebben Rusland, Oekraïne en de Verenigde Staten tot nu nagelaten alle relevante gegevens vrij te geven. Berichten in de Russische media dat Rusland ontbrekende, ,,ruwe” radargegevens wil overdragen aan Nederland en/of het gezamenlijke onderzoeksteam (JIT) zijn niet bevestigd.
In haar reactie aan de nabestaanden verklaart Mogherini dat de zaak ,,de grootst mogelijke aandacht van de EU heeft”. ,,We zullen de kwestie blijven aankaarten bij de betrokken staten. We hebben er tijdens onze bijeenkomsten herhaaldelijk op aangedrongen dat de verantwoordelijken aansprakelijk zijn en terecht moeten staan.”
Dit antwoord ,,stelt ons niet tevreden”, schrijven de nabestaanden. Ze vragen Mogherini expliciet uit te leggen wat de EU van plan is te doen met de landen die niet volledig meewerken of hun verantwoordelijkheid nemen. Ze roepen Brussel op tot een ,,duidelijke en stevige reactie.”
,,We wijzen u erop dat we te maken hebben met een gevaarlijk precedent in het internationaal recht. 298 onschuldige mensen zijn op brute wijze vermoord en de onderzoeken worden openlijk gehinderd.” Bij de ramp met het toestel van Malaysia Airlines kwamen 196 Nederlanders om.
Telegraaf 23.09.2016 Tweede Kamerleden Pieter Omtzigt (CDA) en Sjoerd Sjoerdsma (D66) willen van het kabinet horen of Moskou contact opnam over de plotselinge verstrekking van primaire radarbeelden van het neerhalen van vlucht MH17.
Donderdagavond werd bekend dat de Russische onderzoekscommissie de ruwe radardata ter beschikking stelt. Dat is opmerkelijk omdat Rusland altijd beweerde dit essentiële materiaal niet te hebben opgeslagen.
Op primaire radarbeelden is zeer waarschijnlijk de BUK-raket te zien waarmee de Boeing van Malaysia Airlines boven Oost-Oekraïne is neergeschoten. Ook eventuele gevechtsvliegtuigen zijn op zulke beelden waar te nemen.
Omtzigt en Sjoerdsma vragen zich af waarom Moskou er nu pas mee komt en onder welke voorwaarden dat gebeurt. Verder willen zij informatie over de wijze waarop de authenticiteit van de radaropnamen wordt vastgesteld.
De Russische nieuwssite Sputnik kwam eerder vanavond met het nieuws over de verstrekking en beroept zich op een persbericht van wapenfabrikant Almaz-Antey. De beelden zouden zijn aangetroffen bij een Almaz-Antey-filiaal voor productie van radarsystemen.
Het moment is bijzonder, want volgende week woensdag komt het Joint Investigation Team onder leiding van het Nederlandse OM met de eerste resultaten van het strafrechtelijk onderzoek naar de massamoordenaars van de MH17-inzittenden.
Justitie maakt dan hoogstwaarschijnlijk meer bekend over het typte BUK-raket en de plek waar het dodelijke projectiel werd afgeschoten. “De hoogste tijd dat ook meer duidelijk wordt over de vervolgingsstrategie”, vindt CDA’er Pieter Omtzigt. “Het is noodzakelijk om te weten wie eventuele verdachten gaat vervolgen.”
VK 22.09.2016 Het Russische onderzoeksteam wil nog ontbrekende radargegevens over de vliegramp met vlucht MH17 overdragen aan het onderzoeksteam in Nederland. Dat zegt de Russische woordvoerder Vladimir Markin tegen persbureau TASS.
Russisch Facebook leidt naar militairen MH17
In een rapport dat Bellingcat in februari presenteerde worden namen genoemd van Russische militairen die mogelijk bij de ramp met de MH17 zijn betrokken. Zijn zij de daders? Vijf vragen over het onderzoek. (+)
Het Openbaar Ministerie in Nederland, dat het internationale strafrechtelijk onderzoek naar het neerschieten van het toestel boven Oost-Oekraïne leidt, had Rusland ‘met klem’ verzocht alsnog extra radargegevens te verstrekken. Een woordvoerder van het OM gaat nu nog niet in op de aankondiging van Markin.
Het onderzoeksteam heeft eerder wel gegevens gekregen uit Oekraïne en Rusland. Beide landen hebben video-opnamen ter beschikking gesteld van de radarschermen. Maar de ruwe data van de primaire radargegevens waren niet beschikbaar. Rusland heeft ze niet overgedragen, omdat ze niet zouden zijn opgeslagen. De drie Oekraïense systemen in het gebied stonden uit.
Volgens radarexperts is bij nadere bestudering van de ruwe data van de primaire radar de kans groot dat een raket erop terug te halen is. Primaire radar is het systeem waarmee met radiogolven vliegende objecten kunnen worden gezien, zonder dat die zelf een signaal uitzenden.
Door de vliegramp kwamen alle inzittenden om het leven. Onder de 298 slachtoffers waren 196 Nederlanders. De vlucht van Malaysia Airlines vertrok vanaf Schiphol en werd neergehaald boven het oosten van Oekraïne.
Het gezamenlijk onderzoeksteam presenteert komende woensdag in Nieuwegein de eerste resultaten van het strafrechtelijk onderzoek. Het gaat dan om de resultaten van het onderzoek naar het wapen waarmee het vliegtuig is neergeschoten en de precieze locatie waarvandaan dat is gedaan. Het onderzoek naar de daders is nog volop bezig.
Trouw 22.09.2016 Het Russische onderzoeksteam wil ontbrekende radargegevens over de vliegramp met vlucht MH17 overdragen aan het onderzoeksteam in Nederland. Dat zegt de Russische woordvoerder Vladimir Markin tegen persbureau TASS.
Het Openbaar Ministerie in Nederland, dat het internationale strafrechtelijk onderzoek naar het neerschieten van het toestel boven Oost-Oekraïne leidt, had Rusland ‘met klem’ verzocht alsnog extra radargegevens te verstrekken. Een woordvoerder van het OM wil nog niet ingaan op de aankondiging van Markin.
Het onderzoeksteam heeft eerder wel gegevens gekregen uit Oekraïne en Rusland. Beide landen hebben video-opnamen ter beschikking gesteld van de radarschermen, maar de ruwe data van de primaire radargegevens waren niet beschikbaar. Rusland heeft ze niet overgedragen, omdat ze niet zouden zijn opgeslagen. De drie Oekraïense systemen in het gebied stonden uit.
Raket
Primaire radar is het systeem waarmee met radiogolven vliegende objecten kunnen worden gezien, zonder dat die zelf een signaal uitzenden. Volgens radarexperts is bij nadere bestudering van de ruwe data van de primaire radar de kans groot dat er een raket op terug te halen is.
Het gezamenlijk onderzoeksteam (JIT) presenteert woensdag in Nieuwegein de eerste resultaten van het strafrechtelijk onderzoek. Dat gebeurt in de ochtend eerst aan de nabestaanden. Om 13.00 uur is er een persconferentie.
Het gaat dan om de resultaten van het onderzoek naar het wapen waarmee het vliegtuig is neergeschoten en de precieze locatie waarvandaan dat is gedaan. Het onderzoek naar de daders is nog in volle gang. De resultaten daarvan zullen vermoedelijk een tijd op zich laten wachten: in februari schreef hoofdofficier van justitie Fred Westerbeke aan de nabestaanden dat de opsporing, arrestatie en berechting van de daders van het neerschieten van MH17 nog lang kan duren.
NU 22.09.2016 Het Russische onderzoeksteam wil nog ontbrekende radargegevens over de vliegramp met vlucht MH17 overdragen aan het onderzoeksteam in Nederland. Dat zegt de Russische woordvoerder Vladimir Markin tegen het Russische persbureau TASS.
Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie (OM) gaat nu nog niet in op de aankondiging van Markin.
Het OM in Nederland, dat het internationale strafrechtelijk onderzoek naar het neerschieten van het toestel boven Oost-Oekraïne leidt, had Rusland “met klem” verzocht alsnog extra radargegevens te verstrekken.
Het onderzoeksteam heeft eerder wel gegevens gekregen uit Oekraïne en Rusland. Beide landen hebben video-opnamen ter beschikking gesteld van de radarschermen. Maar de ruwe data van de primaire radargegevens waren niet beschikbaar. Rusland heeft ze niet overgedragen, omdat ze niet zouden zijn opgeslagen. De drie Oekraïense systemen in het gebied stonden uit.
Door de vliegramp met vlucht MH17 kwamen alle inzittenden om het leven. Onder de 298 slachtoffers waren 196 Nederlanders. De vlucht van Malaysia Airlines vertrok vanaf Schiphol en werd neergehaald boven het oosten van Oekraïne.
Het gezamenlijk onderzoeksteam presenteert komende woensdag in Nieuwegein de eerste resultaten van het strafrechtelijk onderzoek. Het gaat dan om de resultaten van het onderzoek naar het wapen waarmee het vliegtuig is neergeschoten en de precieze locatie waarvandaan dat is gedaan. Het onderzoek naar de daders is nog volop bezig.
Elsevier 22.09.2016 Russische media melden dat het Russische onderzoeksteam nog ontbrekende radargegevens over de vliegramp met vlucht MH17 wil overdragen aan het onderzoeksteam in Nederland. De timing is saillant, aangezien de eerste resultaten van het strafrechtelijk onderzoek volgende week woensdag worden gepresenteerd.
De eerste resultaten van het Joint Investigation Team (JIT) worden woensdag in Nieuwegein gepresenteerd.
Het gaat om ‘rauwe primaire radarbeelden van het luchtruim van Donetsk’, meldt het Russische persbureau Sputnik.
Ruwe data waren eerder niet beschikbaar
De Russische woordvoerder Vladimir Markin meldt via het Russische staatspersbureau dat het de bedoeling is dat de ontbrekende radargegevens aan het onderzoeksteam in Nederland worden overgedragen. Het Openbaar Ministerie in Nederland leidt het internationale strafrechtelijk onderzoek naar het neerschieten van vlucht MH17 boven Oost-Oekraïne. Het OM verzocht Rusland ‘met klem’ om alsnog de extra radargegevens te verstrekken, maar heeft de aankondiging van Markin nog niet bevestigd.
Eerder kreeg het JIT wel al gegevens uit Oekraïne en Rusland. Beide landen hebben video-opnames ter beschikking gesteld van de radarschermen, maar de ruwe data van de radargegevens waren niet beschikbaar. Rusland droeg ze niet over, omdat ze niet zouden zijn opgeslagen. De drie Oekraïense systemen in het gebied zouden uit hebben gestaan.
Kans is groot dat raket terug te halen is
Volgens radarexperts is bij nadere bestudering van de ruwe data van de primaire radar de kans groot dat daarop een raket terug te halen is. De primaire radar is het systeem waarmee met radiogolven vliegende objecten kunnen worden gezien, zonder dat die zelf een signaal uitzenden.
Het JIT presenteert woensdag in Nieuwegein de eerste resultaten van het strafrechtelijk onderzoek. Dat gebeurt eerst aan de nabestaanden van de inzittenden van vlucht MH17. Vervolgens wordt er om 13.00 uur een persconferentie gehouden.
De resultaten zullen zich richten op het onderzoek naar het wapen waarmee het vliegtuig is neergeschoten, en de precieze locatie waarvandaan dat is gedaan. Het onderzoek naar de specifieke daders is nog in volle gang, en de resultaten daarvan zullen vermoedelijk nog wel even op zich laten wachten.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier.
AD 22.09.2016 Het Russische onderzoeksteam wil nog ontbrekende radargegevens over de vliegramp met vlucht MH17 overdragen aan het onderzoeksteam in Nederland. Dat zegt de Russische woordvoerder Vladimir Markin tegen persbureau TASS.
Het Openbaar Ministerie in Nederland, dat het internationale strafrechtelijk onderzoek naar het neerschieten van het toestel boven Oost-Oekraïne leidt, had Rusland ,,met klem” verzocht alsnog extra radargegevens te verstrekken.
Een woordvoerder van het OM gaat nu nog niet in op de aankondiging van Markin.
Het onderzoeksteam heeft eerder wel gegevens gekregen uit Oekraïne en Rusland. Beide landen hebben video-opnamen ter beschikking gesteld van de radarschermen. Maar de ruwe data van de primaire radargegevens waren niet beschikbaar. Rusland heeft ze niet overgedragen, omdat ze niet zouden zijn opgeslagen. De drie Oekraïense systemen in het gebied stonden uit.
Door de vliegramp kwamen alle inzittenden om het leven. Onder de 298 slachtoffers waren 196 Nederlanders. De vlucht van Malaysia Airlines vertrok vanaf Schiphol en werd neergehaald boven het oosten van Oekraïne.
Strafrechtelijk onderzoek
Het gezamenlijk onderzoeksteam presenteert woensdag in Nieuwegein de eerste resultaten van het strafrechtelijk onderzoek. Dat gebeurt in de ochtend eerst aan de nabestaanden. Om 13.00 uur is er een persconferentie.
Het gaat dan om de resultaten van het onderzoek naar het wapen waarmee het vliegtuig is neergeschoten en de precieze locatie waarvandaan dat is gedaan. Het onderzoek naar de daders is nog volop bezig.
Telegraaf 22.09.2016 Het Russische onderzoeksteam wil nog ontbrekende radargegevens over de vliegramp met vlucht MH17 overdragen aan het onderzoeksteam in Nederland. Dat zegt de Russische woordvoerder Vladimir Markin tegen persbureau TASS.
Het Openbaar Ministerie in Nederland, dat het internationale strafrechtelijk onderzoek naar het neerschieten van het toestel boven Oost-Oekraïne leidt, had Rusland ,,met klem” verzocht alsnog extra radargegevens te verstrekken. Een woordvoerder van het OM gaat nu nog niet in op de aankondiging van Markin.
Het onderzoeksteam heeft eerder wel gegevens gekregen uit Oekraïne en Rusland. Beide landen hebben video-opnamen ter beschikking gesteld van de radarschermen. Maar de ruwe data van de primaire radargegevens waren niet beschikbaar. Rusland heeft ze niet overgedragen, omdat ze niet zouden zijn opgeslagen. De drie Oekraïense systemen in het gebied stonden uit.
Door de vliegramp kwamen alle inzittenden om het leven. Onder de 298 slachtoffers waren 196 Nederlanders. De vlucht van Malaysia Airlines vertrok vanaf Schiphol en werd neergehaald boven het oosten van Oekraïne.
Het gezamenlijk onderzoeksteam presenteert woensdag in Nieuwegein de eerste resultaten van het strafrechtelijk onderzoek. Dat gebeurt in de ochtend eerst aan de nabestaanden. Om 13.00 uur is er een persconferentie.
Het gaat dan om de resultaten van het onderzoek naar het wapen waarmee het vliegtuig is neergeschoten en de precieze locatie waarvandaan dat is gedaan. Het onderzoek naar de daders is nog volop bezig.
AD 18.09.2016 De Duitse justitie overweegt privédetective Josef Resch maandenlang te gijzelen als hij blijft zwijgen over zijn MH17-onderzoek. Dat meldt de Telegraaf.
Ze voeren de druk steeds verder op, aldus Josef Resch.
Resch doet sinds 2014 onderzoek naar de vliegramp en heeft een beloning uitgeloofd voor wie de daders van de ramp weet te noemen. Hij sprak eerder al zijn twijfels uit over het onderzoek van de Duitse geheime dienst, maar weigert om zelf informatie te delen.
De rechter buigt zich binnenkort over de vraag of Resch een boete of celstraf krijgt vanwege zijn stilzwijgen. De detective denkt dat de volgende stap een paar maanden cel is. ,,Ze voeren de druk steeds verder op”, stelt hij in de Telegraaf.
Publiciteitsstunt
Volgens de privédetective vroeg het Duitse OM hem tijdens het laatste verhoor deze maand om te verklaren ,,dat zijn verhaal in onder meer De Telegraaf een publiciteitsstunt was voor zijn boek.” Dan zou hij geen straf krijgen.
De Duitser peinst er niet over om dit te doe, noch zijn bronnen prijs te geven. ,,Dan komt mijn leven en dat van mijn gezin in groot gevaar.”
Telegraaf 18.09.2016 De Duitse privédetective Josef Resch hangt maandenlange gijzeling door de Duitse justitie boven het hoofd als hij blijft zwijgen over zijn MH17-onderzoek.
De rechter in Karlsruhe beslist binnenkort of hij een boete of enkele dagen cel krijgt opgelegd vanwege zijn stilzwijgen. De speurder verwacht dat de volgende stap een paar maanden cel is. „Ze voeren de druk steeds verder op. Kennelijk wil de Nederlandse justitie mij met alle geweld aan het praten krijgen.”
Het OM in Rotterdam liet onlangs beslag leggen op de inhoud van zijn Zwitserse bankkluis. Eerder al kreeg Resch met een huiszoeking en een politieverhoor te maken. Volgens de privédetective vroeg het OM hem tijdens het laatste verhoor, deze maand, om te verklaren „dat zijn verhaal in onder meer De Telegraaf een publiciteitsstunt was voor zijn boek.” Resch’ advocaat Dirk Meinicke bevestigt dat zijn cliënt werd voorgehouden niet strafbaar te zijn, als dat zo zou zijn.
De Duitser peinst er niet om zijn mond open te doen. „Dan komt mijn leven en dat van mijn gezin in groot gevaar.” Verklaren dat hij alleen zijn boek Gefahr ist mein Beruf wilde promoten, noemt hij ’de grootste waanzin’. Resch: „Ik ga beslist geen leugens ophangen, want daarmee zou ik ook mijn geloofwaardigheid verspelen.”
Resch startte zijn MH17-onderzoek twee maanden na de aanslag. Via zijn website loofde hij toen voor een volgens hem onbekende opdrachtgever tipgeld uit. Maar liefst dertig miljoen dollar voor informatie over de aanslagplegers en later nog eens 17 miljoen dollar voor ’informatie over de MH17-doofpot’.
De Duitser zegt overspoeld te zijn met informatie en geheimzinnige tipgevers. Hij regelde begin vorig jaar naar eigen zeggen een gesprek tussen een Duits sprekende tipgever en een mysterieuze contactpersoon van zijn opdrachtgever. Volgens Resch zagen en hoorden hij en zijn collega’s wat daar werd uitgewisseld. „Mijn opdrachtgever was tevreden, mijn onderzoek daarmee klaar.”
Telegraaf 16.09.2016 Er is nog ongeveer 300.000 euro aan donaties nodig om het nationaal monument ter nagedachtenis van de vliegramp met vlucht MH17 te realiseren. Dat meldt de Stichting Vliegramp MH17.
Het monument moet op 17 juli volgend jaar, drie jaar na de ramp, worden onthuld. Het komt vlak bij luchthaven Schiphol te staan.
De totale kosten worden geraamd op 1,5 miljoen euro. De realisatie van het monument is in handen van stichting Nationaal Monument MH17. Deze organisatie zorgt voor de inzameling van het geld, de aanleg van het herdenkingsbos en de bouw van het gedenkteken.
Op 18 juli heeft de stichting naar de 10.000 grootste werkgevers van Nederland een sponsorbrief gestuurd. Als reactie hierop is er al geld binnengekomen. Ook zijn er veel sponsors die in natura doneren. Zo zijn de 298 bomen voor het herdenkingsbos inmiddels geschonken.
Door de vliegramp kwamen alle inzittenden om het leven. Onder de 298 slachtoffers waren 196 Nederlanders. De vlucht van Malaysia Airlines vertrok vanaf Schiphol en werd neergeschoten boven oorlogsgebied in het oosten van Oekraïne.
,,De realisatie van het monument komt nu steeds dichterbij. We zijn heel blij met alle donaties die we al hebben ontvangen’”, zegt Evert van Zijtveld, voorzitter van stichting Vliegramp MH17. „We hopen dat de stichting Nationaal Monument ook voor het openstaande bedrag nog donaties mag ontvangen, zodat we het monument voor onze dierbaren op 17 juli 2017 kunnen onthullen. Dat is een grote wens van de nabestaanden.”
NU 15.09.2016 De overheid heeft geluisterd naar de aanbevelingen die de Onderzoeksraad voor Veiligheid deed in de nasleep van de ramp met toestel MH17. De raad constateert dat voldoende actie is ondernomen om de informatievoorziening te verbeteren.
Dat was nodig, want na het neerstorten van het vliegtuig in Oost-Oekraïne duurde het volgens de onderzoekers onnodig lang voordat nabestaanden bevestiging kregen over het lot van de 298 overleden inzittenden.
Diverse organisaties hielden zich bezig met het verzamelen van informatie over slachtoffers en nabestaanden, maar die gegevens kwamen niet bij elkaar. Daardoor duurde het te lang voordat een complete lijst beschikbaar was. Het ontbrak aan regie vanuit de overheid, stelde de raad eerder vast in een kritisch rapport.
De Onderzoeksraad deed aanbevelingen om ervoor te zorgen dat de overheid bij toekomstige calamiteiten beter is voorbereid. Een belangrijk punt is dat passagiersgegevens beter geregistreerd moeten worden en sneller beschikbaar komen als er iets misgaat.
VK 09.09.2016 Op de Russische veilingsite NewAuction wordt sinds vrijdag een document van het Oekraïense ministerie van Defensie aangeboden waaruit zou blijken dat Oekraïne verantwoordelijk was voor het neerschieten van vlucht MH17. Daarbij kwamen in juli 2014 alle 298 inzittenden van het toestel om. Er wordt echter getwijfeld aan de echtheid van het document, dat voor twaalfduizend euro te koop wordt aangeboden.
Het gaat om een telegram, ondertekend door ‘kolonel-generaal’ Viktor Moezjenko, waarin deze het bevel geeft een luchtverdedigingseenheid met BUK-raketten naar de plaats Zarosjtsjenskoje te sturen. De eenheid zou als taak krijgen te voorkomen dat vijandelijke toestellen in het luchtruim boven het gebied rond Snizjne konden doordringen.
Russisch Facebook leidt naar militairen MH17
In een rapport dat Bellingcat in februari presenteerde worden namen genoemd van Russische militairen die mogelijk bij de ramp met de MH17 zijn betrokken. Zijn zij de daders? Vijf vragen over het onderzoek. (+)
Zarosjtsjenskoje is de plaats van waaruit volgens de Russen MH17 door een Oekraïense BUK-raket is neergeschoten. Dat zou gebleken zijn uit berekeningen van Almaz-Antej, het bedrijf dat de BUK-raketten produceert. Almaz-Antej publiceerde vorig jaar de resultaten van een proef die het bedrijf met een BUK-raket heeft genomen. Daaruit zou ook blijken dat alleen Oekraïne nog beschikking had over het type raket waarvan deeltjes zijn gevonden in de romp van het neergehaalde toestel.
Het document is gedateerd 15 juli 2014, dus twee dagen voordat MH17 werd neergehaald. Maar vermoedelijk gaat het om een vervalsing. Moezjenko, die destijds het bevel voerde over de Oekraïense militaire operatie tegen de pro-Russische separatisten, had op dat moment nog de rang van luitenant-generaal. Hij werd pas een maand later door president Porosjenko tot de rang van ‘kolonel-generaal’ bevorderd.
Het is onduidelijk van wie het document probeert te verkopen. Er staat alleen bij dat het vanuit de stad Novosibirsk wordt aangeboden.
VK 05.09.2016 De Koninklijke Nederlandse Voetbalbond zou er verstandig aan doen om voor dinsdag, als Oranje in Stockholm tegen Zweden de eerste kwalificatiewedstrijd voor het WK 2018 in Rusland speelt, contact te zoeken met de nabestaanden van slachtoffers van de MH17-ramp.
Dit zeggen specialisten in rouwverwerking. Veel van de nabestaanden zijn fel gekant tegen het streven van het Nederlands elftal deel te nemen aan het toernooi in de voormalige Sovjet-Unie. Zij wijzen erop dat Rusland direct of indirect betrokken is geweest bij het neerhalen van de Boeing 777 van Malaysian Airlines. Daarbij kwamen bijna tweehonderd Nederlanders om het leven.
Het getuigt van medeleven om de nabestaanden een brief met enige uitleg te schrijven of op een andere manier het gesprek te zoeken, aldus Klaas-Jan Rodenburg, directeur Landelijk Steunpunt Rouw.
‘Blijf daar weg, zou ik tegen de bondscoach willen zeggen’
Deze week begint Oranje aan de kwalificatie voor het WK van 2018 in Rusland. Veel nabestaanden van slachtoffers van de MH17-ramp veroordelen het streven naar deelname.Frénk van der Linden interviewde 25 betrokkenen.
‘Het getuigt van medeleven om de nabestaanden een brief met enige uitleg te schrijven of op een andere manier het gesprek te zoeken’, raadt Klaas-Jan Rodenburg (directeur van het Landelijk Steunpunt Rouw) de KNVB aan. ‘Organisaties kunnen vaak niet omgaan met dit soort precaire situaties. Uit onvermogen doen ze er het zwijgen toe. Dat zou schrijnend zijn voor de nabestaanden.’
Tot dusverre heeft de KNVB geen contact opgenomen met de nabestaanden en hun belangenorganisatie, de Stichting Vliegramp MH17. Maar dat is geen onwil, bezweert Chris van de Nijnatten, woordvoerder van de KNVB. ‘Als wij signalen opvangen dat daaraan behoefte is, staan alle deuren bij ons open’, zegt hij.
Het is niet aan een voetbalbond om keuzes te maken die een politieke lading hebben, waarbij je verder gaat dan het beleid van onze regering, aldus Woordvoerder KNVB.
Een boycot van het WK in Rusland vindt de bond echter niet reëel. ‘Rusland is een natie waarmee Nederland zowel politiek als economisch zaken doet. Het is niet aan een voetbalbond om daarin keuzes te maken die een politieke lading hebben, waarbij je verder gaat dan het beleid van onze regering. Vergeet niet dat sport in het algemeen en een wereldkampioenschap voetbal in het bijzonder juist vaak verbroedert.’
Psycholoog René Diekstra meent dat het ‘ontzettend stom zou zijn van de KNVB om zelf te verzinnen wat de beste houding is tegenover de nabestaanden’. ‘Treed in overleg met hun belangenbehartigers, de Stichting Vliegramp MH17’, zegt hij, ‘en vraag wat de gewenste contactvorm met die honderden rouwende mensen kan zijn. Behandel hen niet als melaatsen, loop niet om ze heen. Leg iedereen op tijd uit waarom je als KNVB per se met het Nederlands elftal naar Rusland wilt.’
Trouw 01.09.2016 Nederlandse topambtenaren maakten zich kort na de ramp ernstige zorgen over de onrust die onder de bevolking kon ontstaan toen duidelijk werd dat vlucht MH17 was neergestort. Dat blijkt uit documenten die de staat heeft vrijgegeven in een procedure van RTL Nieuws, de Volkskrant en de NOS.
Ambtenaren vreesden onder meer ongeregeldhden tijdens herdenkingsbijeenkomsten. In de documenten, waaronder bijvoorbeeld rapportages van de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV), staat dat er al heel snel rekening mee gehouden werd dat er geen overlevenden waren. “Gezien de beelden van de crash is de kans op overlevenden nihil”, valt er te lezen. “Het is zeer waarschijnlijk dat een deel van de slachtoffers de Nederlandse nationaliteit bezit. Gezien de vakantieperiode is het aannemelijk dat er meerdere kinderen aan boord zijn.”
De overheid ging er al na zes dagen vanuit dat het vliegtuig uit de lucht was geschoten. “Indien sprake is van het neerhalen van het vliegtuig, wat steeds waarschijnlijker lijkt, zal dit tot een extra schok leiden, zeker als dit opzettelijk zou zijn gebeurd.”
Propaganda-oorlog
Bij de repatriëring van de lijken moest Nederland oppassen niet in een propaganda-oorlog terecht te komen, blijkt uit de documenten. ‘Partijen in het conflict lijken uitspraken en toezeggingen van Nederland, gedaan met het oog op het terugkrijgen van de lichamen van de slachtoffers, te gebruiken als onderdeel van de eigen propaganda’, aldus de directie Risico’s en Dreigingen.
Uit die verslagen blijkt verder onder meer dat topambtenaren een voorkeur hadden voor strafvervolging in Nederland. De documenten die door RTL integraal online zijn geplaatst, werpen meer licht op de vraag hoe de Nederlandse overheid omging met de nasleep, en hoe groot de problemen vanaf dag één zijn geweest.
Niet alle documenten zijn openbaar. Vergaderingen van ministers zijn nog steeds geheim. RTL Nieuws, de NOS en de Volkskrant nemen daar geen genoegen mee, schrijven ze. “Die documenten zijn categorisch geweigerd, hoewel de rechtbank heeft aangegeven dat deze per geval moeten worden beoordeeld.”
NU 01.09.2016 De Nederlandse overheid is er na de ramp met de MH17 vanaf dag één van uitgegaan dat Russische separatisten de daders waren. Ook ging de overheid er al snel vanuit dat er geen overlevenden waren en dat mogelijk niet alle lichamen of lichaamsdelen teruggevonden zouden worden.
“Gezien de beelden van de crash is de kans op overlevenden nihil”, zo staat in documenten die deze week door de landsadvocaat vrijgegeven zijn in een gezamenlijke procedure van RTL Nieuws, de NOSen de Volkskrant.
Uit die verslagen blijkt verder onder meer dat topambtenaren een voorkeur hadden voor strafvervolging in Nederland. “Vervolging gewenst in Nederland”, is te lezen.
Ook wordt nu duidelijk dat het ministerie al meteen doorhad dat er Nederlandse slachtoffers zouden zijn. RTL citeert: “(…) het is zeer waarschijnlijk dat een deel van de slachtoffers de Nederlandse nationaliteit bezit. Gezien de vakantieperiode is het aannemelijk dat er meerdere kinderen aan boord zijn.”
Topambtenaren vreesden voor grote onrust door emotionele reacties op sociale media. “De gebeurtenis zal veel emoties losmaken gezien het hoge aantal (Nederlandse) slachtoffers…. Indien er kinderen onder de slachtoffers zijn zal dat de emoties doen oplopen…..Indien sprake is van het neerhalen van het vliegtuig zal dit tot een extra schok leiden, zeker als dit opzettelijk is gebeurd.”
Ook hield de overheid reacties in de media, opiniepeilingen en reacties op sociale media nauwlettend in de gaten. Uit de stukken komt ook naar voren hoe de Dag van Nationale Rouw vorm krijgt.
Speelbal
Het gaat om de duiding in rapportages van de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV), vlak na de ramp, over de toedracht, de daders en de grote problemen die zouden volgen. Ook blijkt hoe lastig de omgang was met nabestaanden.
De documenten die door RTL integraal online zijn geplaatst, werpen meer licht op de vraag hoe de Nederlandse overheid omging met de nasleep, en hoe groot de problemen vanaf dag één zijn geweest.
Zo laten de verslagen ook zien hoe lastig de problemen waren rond de repatriëring van de slachtoffers. “Nederland dreigt een speelbal in een propaganda-oorlog te worden”, staat in het commissieverslag Risico’s en Dreigingen van het ministerie van Veiligheid te lezen. Strijdende partijen in Oost-Oekraïne, die instemden met de repatriëring wilden dit gebruiken voor hun eigen propaganda.
Op 23 juli, zes dagen na de ramp, schrijft de NCTV een alarmerend stuk voor het crisisteam van ministers. “De onbewaakte staat van het rampgebied en de berichten over compromittering van wrakstukken bevestigen opnieuw dat onderzoek naar de toedracht van de ramp moeilijk zal worden. Er moet wellicht ook rekening worden gehouden met de mogelijkheid dat niet alle lichamen of lichaamsdelen zullen worden teruggevonden of geïdentificeerd.”
Geheim
Verslagen van vergaderingen van de speciale ministeriële commissie blijven volledig geheim volgens RTL. De eenheid van kabinetsbeleid zou volgens de landsadvocaat in gevaar kunnen komen. Ook zouden ministers in de toekomst niet meer vrijuit kunnen spreken wanneer de inhoud openbaar wordt gemaakt.
RTL, NOS en de Volkskrant hebben om die reden besloten om de rechtszaak tegen de staat voort te zetten.
Nabestaanden van MH17-slachtoffers vroegen de Europese Unie woensdag al om hulp bij het loskrijgen van meer informatie over de vliegramp.
Ze willen dat EU-buitenlandchef Federica Mogherini druk uitoefent om onder meer ontbrekende radar- en satellietbeelden boven tafel te krijgen.
De nabestaanden schrijven in een brief aan Mogherini dat Rusland, Oekraïne en de Verenigde Staten het tot dusver hebben nagelaten ”alle relevante gegevens” vrij te geven. Premier Mark Rutte heeft in hun ogen beperkte ruimte om op te treden, omdat hij het strafrechtelijk onderzoek niet kan doorkruisen.
Telegraaf 01.09.2016 Voor het MH17-monument in Hilversum is ruim 42.000 euro opgehaald bij inwoners, verenigingen en bedrijven. Burgemeester Pieter Broertjes spreekt van een unieke prestatie. Er kan tot en met donderdag geld worden gestort.
Hilversum is na Amsterdam de plaats waar de meeste slachtoffers van de vliegramp vandaan kwamen. Vijftien omgekomen inzittenden van het neergehaalde toestel van Malaysia Airlines kwamen uit de mediastad. Het monument, dat bestaat uit vijftien bronzen zonnebloemen, werd op 17 juli onthuld in het Hilversumse Dudokpark.
Het monument kost 50.000 euro. De gemeente past het resterende bedrag bij.
AD 01.09.2016 Inwoners, verenigingen en bedrijven in Hilversum hebben gezamelijk ruim 42.000 euro opgehaald voor de bouw van het MH17-monument. Een unieke prestatie, aldus Burgemeester Pieter Broertjes. Na Amsterdam kwamen de meeste slachtoffers van de ramp uit Hilversum.
Het monument, een kunstwerk van Rein Tupker en zijn zoon bestaande uit vijftien bronzen zonnebloemen, kost 50.000 euro. Er kan nog tot vandaag worden gedoneerd, de gemeente legt het resterende bedrag bij.
Vijftien omgekomen inzittenden van het neergehaalde toestel van Malaysia Airlines kwamen uit Hilversum. Het monument werd op 17 juli onthuld in het Hilversumse Dudokpark.
VK 01.09.2016 Nederland dreigde na de ramp met toestel MH17 ‘speelbal te worden in een propaganda-oorlog’. Dat schrijft de directie Risico’s en Dreigingen van het ministerie van Veiligheid in een commissieverslag.
Partijen in de Oost-Oekraïense strijd wilden toezeggingen over repatriëring van de lijken gebruiken als onderdeel van hun eigen propaganda. Ook was de stemming onder rebellen zodanig anti-Nederlands, dat een Australische journalist die drie uur werd gegijzeld dreigde te worden geëxecuteerd als de rebellen zouden ontdekken dat hij Nederlander was.
Dit blijkt uit overheidsdocumenten die alsnog zijn vrijgegeven, nadat NOS, RTL en de Volkskrant eerder dit jaar gezamenlijk naar de rechter stapten. Zij legden zich niet neer bij de zwartgelakte documenten die zij elk individueel hadden verkregen na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). De Utrechtse bestuursrechter oordeelde op 3 juni dat de minister van Justitie ofwel de stukken alsnog moest overdragen, of moest beargumenteren waarom vrijwel alle relevante tekst was weggestreept. Hij koos voor het eerste. De Volkskrant heeft de opmerkelijkste bevindingen uit die documenten op een rij gezet.
Weliswaar zijn nu veel ambtelijke stukken vrijgegeven, maar de documenten over vergaderingen van ministers blijven geheim. Die zijn categorisch geweigerd, terwijl de rechtbank had aangegeven dat deze per geval moeten worden beoordeeld. NOS, RTL en de Volkskrant nemen daar geen genoegen mee en zullen de rechtbank vragen te bepalen dat ook die documenten openbaar moeten worden gemaakt.
Trouw 01.09.2016 De Nederlandse overheid is er na de ramp met de MH17 vanaf dag één van uitgegaan dat Russische separatisten de daders waren. Ook ging de overheid er al snel vanuit dat er geen overlevenden waren.
,,Gezien de beelden van de crash is de kans op overlevenden nihil,” zo staat in documenten die deze week door de landsadvocaat vrijgegeven zijn in een gezamenlijke procedure van RTL Nieuws, de NOS en de Volkskrant. Uit die verslagen blijkt verder onder meer dat topambtenaren een voorkeur hadden voor strafvervolging in Nederland. ,,Vervolging gewenst in Nederland”, is te lezen.
Slachtoffers
Ook wordt nu duidelijk dat het ministerie al meteen doorhad dat er Nederlandse slachtoffers zouden zijn. RTL citeert: ,,(…) het is zeer waarschijnlijk dat een deel van de slachtoffers de Nederlandse nationaliteit bezit. Gezien de vakantieperiode is het aannemelijk dat er meerdere kinderen aan boord zijn.”
,,De gebeurtenis zal veel emoties losmaken gezien het hoge aantal (Nederlandse) slachtoffers…. Indien er kinderen onder de slachtoffers zijn zal dat de emoties doen oplopen…..Indien sprake is van het neerhalen van het vliegtuig zal dit tot een extra schok leiden, zeker als dit opzettelijk is gebeurd.”
Het gaat om de duiding in rapportages van de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV), vlak na de ramp, over de toedracht, de daders en de grote problemen die zouden volgen. De documenten die door RTL integraal online zijn geplaatst, werpen meer licht op de vraag hoe de Nederlandse overheid omging met de nasleep, en hoe groot de problemen vanaf dag één zijn geweest.
Telegraaf 01.09.2016 De Nederlandse overheid is er na de ramp met de MH17 vanaf dag één van uitgegaan dat Russische separatisten de daders waren. Ook ging de overheid er al snel vanuit dat er geen overlevenden waren en dat mogelijk niet alle lichamen of lichaamsdelen teruggevonden zouden worden.
,,Gezien de beelden van de crash is de kans op overlevenden nihil,” zo staat in documenten die deze week door de landsadvocaat vrijgegeven zijn in een gezamenlijke procedure van RTL Nieuws, de NOS en de Volkskrant. Uit die verslagen blijkt verder onder meer dat topambtenaren een voorkeur hadden voor strafvervolging in Nederland. ,,Vervolging gewenst in Nederland”, is te lezen.
Ook wordt nu duidelijk dat het ministerie al meteen doorhad dat er Nederlandse slachtoffers zouden zijn. RTL citeert: ,,(…) het is zeer waarschijnlijk dat een deel van de slachtoffers de Nederlandse nationaliteit bezit. Gezien de vakantieperiode is het aannemelijk dat er meerdere kinderen aan boord zijn.” ,,De gebeurtenis zal veel emoties losmaken gezien het hoge aantal (Nederlandse) slachtoffers…. Indien er kinderen onder de slachtoffers zijn zal dat de emoties doen oplopen…..Indien sprake is van het neerhalen van het vliegtuig zal dit tot een extra schok leiden, zeker als dit opzettelijk is gebeurd.”
Op 23 juli, zes dagen na de ramp, schrijft de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) een alarmerend stuk voor het crisisteam van ministers. ,,De onbewaakte staat van het rampgebied en de berichten over compromittering van wrakstukken bevestigen opnieuw dat onderzoek naar de toedracht van de ramp moeilijk zal worden……Er moet wellicht ook rekening worden gehouden met de mogelijkheid dat niet alle lichamen of lichaamsdelen zullen worden teruggevonden of geïdentificeerd.”
Het gaat om de duiding in rapportages van de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV), vlak na de ramp, over de toedracht, de daders en de grote problemen die zouden volgen. De documenten die door RTL integraal online zijn geplaatst, werpen meer licht op de vraag hoe de Nederlandse overheid omging met de nasleep, en hoe groot de problemen vanaf dag één zijn geweest.
Trouw 01.09.2016 Nederlandse topambtenaren maakten zich kort na de ramp ernstige zorgen over de onrust die onder de bevolking kon ontstaan toen duidelijk werd dat vlucht MH17 was neergestort. Dat blijkt uit documenten die de staat heeft vrijgegeven in een procedure van RTL Nieuws, de Volkskrant en de NOS.
Ambtenaren vreesden onder meer ongeregeldheden tijdens herdenkingsbijeenkomsten. In de documenten, waaronder bijvoorbeeld rapportages van de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV), staat dat er al heel snel rekening mee gehouden werd dat er geen overlevenden waren. “Gezien de beelden van de crash is de kans op overlevenden nihil”, valt er te lezen. “Het is zeer waarschijnlijk dat een deel van de slachtoffers de Nederlandse nationaliteit bezit. Gezien de vakantieperiode is het aannemelijk dat er meerdere kinderen aan boord zijn.”
De overheid ging er al na zes dagen vanuit dat het vliegtuig uit de lucht was geschoten. “Indien sprake is van het neerhalen van het vliegtuig, wat steeds waarschijnlijker lijkt, zal dit tot een extra schok leiden, zeker als dit opzettelijk zou zijn gebeurd.”
Propaganda-oorlog
Bij de repatriëring van de lijken moest Nederland oppassen niet in een propaganda-oorlog terecht te komen, blijkt uit de documenten. ‘Partijen in het conflict lijken uitspraken en toezeggingen van Nederland, gedaan met het oog op het terugkrijgen van de lichamen van de slachtoffers, te gebruiken als onderdeel van de eigen propaganda’, aldus de directie Risico’s en Dreigingen.
Uit die verslagen blijkt verder onder meer dat topambtenaren een voorkeur hadden voor strafvervolging in Nederland. De documenten die door RTL integraal online zijn geplaatst, werpen meer licht op de vraag hoe de Nederlandse overheid omging met de nasleep, en hoe groot de problemen vanaf dag één zijn geweest.
Niet alle documenten zijn openbaar. Vergaderingen van ministers zijn nog steeds geheim. RTL Nieuws, de NOS en de Volkskrant nemen daar geen genoegen mee, schrijven ze. “Die documenten zijn categorisch geweigerd, hoewel de rechtbank heeft aangegeven dat deze per geval moeten worden beoordeeld.”
VK 01.09.2016 Nederland dreigde na de ramp met toestel MH17 ‘speelbal te worden in een propaganda-oorlog’. Dat schrijft de directie Risico’s en Dreigingen van het ministerie van Veiligheid in een commissieverslag.
Partijen in de Oost-Oekraïense strijd wilden toezeggingen over repatriëring van de lijken gebruiken als onderdeel van hun eigen propaganda. Ook was de stemming onder rebellen zodanig anti-Nederlands, dat een Australische journalist die drie uur werd gegijzeld dreigde te worden geëxecuteerd als de rebellen zouden ontdekken dat hij Nederlander was.
Dit blijkt uit overheidsdocumenten die alsnog zijn vrijgegeven, nadat NOS, RTL en de Volkskrant eerder dit jaar gezamenlijk naar de rechter stapten. Zij legden zich niet neer bij de zwartgelakte documenten die zij elk individueel hadden verkregen na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). De Utrechtse bestuursrechter oordeelde op 3 juni dat de minister van Justitie ofwel de stukken alsnog moest overdragen, of moest beargumenteren waarom vrijwel alle relevante tekst was weggestreept. Hij koos voor het eerste. De Volkskrant heeft de opmerkelijkste bevindingen uit die documenten op een rij gezet.
Weliswaar zijn nu veel ambtelijke stukken vrijgegeven, maar de documenten over vergaderingen van ministers blijven geheim. Die zijn categorisch geweigerd, terwijl de rechtbank had aangegeven dat deze per geval moeten worden beoordeeld. NOS, RTL en de Volkskrant nemen daar geen genoegen mee en zullen de rechtbank vragen te bepalen dat ook die documenten openbaar moeten worden gemaakt.
VK 01.09.2016 Onder de rebellen in het gebied waar vlucht MH17 neerstortte, heerste een sterk anti-Nederlandse stemming, blijkt uit documenten die onder meer de Volkskrant heeft gewobd.
Ineens belandden ze deze week op drie mediaredacties: dozen met ruim duizend pagina’s goeddeels leesbare stukken over vliegramp MH17. NOS, RTL en de Volkskrant stapten begin dit jaar gezamenlijk naar de rechter omdat ze na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (WOB) overheidsdocumenten ontvingen waarin vrijwel alle relevante tekst was zwartgelakt. De Utrechtse bestuursrechter oordeelde op 3 juni dat de minister van Justitie ofwel de stukken moest overdragen of moest beargumenteren waarom hij zijn pen zo royaal in de inktpot had gedoopt. Het resultaat: twee dikke klappers van de landsadvocaat met informatie die eerder niet werd vrijgegeven.
1 rampplek
MH17-documenten openbaar: stemming onder rebellen was anti-Nederlands
Nederland dreigde na de ramp met toestel MH17 ‘speelbal te worden in een propaganda-oorlog’. Dat schrijft de directie Risico’s en Dreigingen van het ministerie van Veiligheid in een commissieverslag.Lees hier het nieuwsbericht.
Nederland oogstte destijds kritiek vanwege het feit dat Nederlandse onderzoekers erg laat tot de rampplek toetraden omdat het er te onveilig zou zijn, hoewel Maleisische en Australische onderzoekers er wel waren en het er bovendien wemelde van de journalisten.
Over toegang tot de rampplek heeft BSB (de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten, red.) ‘altijd het laatste woord’, staat in een verslag van de Interdepartementale Commissie Crisisbeheersing (ICCb). Opvallend is dat uit de notulen van de Interdepartementale Commissie MH17 van 21 oktober 2014 blijkt dat Defensie een rapport ging uitbrengen, met als conclusie dat op de rampplek ‘geen of verwaarloosbare risico’s zijn’ om te werken.
Zes dagen later schrijft de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding, Dick Schoof, in een brief aan de nabestaanden echter: ‘… ondanks het van kracht zijnde staakt-het-vuren, is de veiligheidssituatie nog niet zodanig verbeterd dat terugkeer van de repatriëringsmissie naar het rampgebied mogelijk is.’
Een woordvoerder van het ministerie van Veiligheid en Justitie verklaart dit verschil over de plaatselijke veiligheid als volgt: ‘Het rapport van Defensie ging over de arbo-omstandigheden op de rampplek, de brief van Schoof ging over het feit dat die plek in een conflictgebied lag.’ Het ministerie van Defensie kon die verklaring woensdag nog niet bevestigen.
In Oekraïne zaten eind juli 2014 268 Nederlandse militairen en 87 Nederlandse politiemensen ten behoeve van het onderzoek naar het neergeschoten toestel. Uit een verslag van 30 juli van de commissie crisisbeheersing ICCb blijkt dat het Nederlandse leger een verbindingsofficier wilde onder-brengen bij de Oekraïense strijders in de regio rond Donetsk, om zo de leiding over de repatriëringsmissie te informeren over de ‘antiterreur-eenheden’ die het gebied wilden heroveren op de separatisten. Uit het feit dat Timmermans ‘blij’ was ‘dat Kiev tegemoetkomt aan die wens’, zou kunnen worden afgeleid dat deze Nederlander daadwerkelijk bij de Oekraïense eenheden was ondergebracht.
3 raket
Al op 23 juli 2014, zes dagen na het neerstorten van toestel MH17, constateert de ICCb dat er ‘nieuwe aanwijzingen zijn voor een raketinslag’. Deze mededeling is in een document van de landsadvocaat weggelakt op grond van ‘persoon-lijke beleidsopvattingen’, maar in een kopie in hetzelfde document blijven staan. Dat het om een raket-inslag ging, werd ruim een jaar later pas bevestigd met het eindrapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid.
Partijen in het conflict lijken uitspraken en toezeggingen van Nederland te gebruiken als onderdeel van de eigen propaganda, aldus Directie Risico’s en Dreigingen.
4 gegijzelde journalist
Nederland is terechtgekomen in een diplomatiek moeras, blijkt uit een situatieschets van 23 juli 2014. ‘Nederland dreigt speelbal in propaganda-oorlog te worden’, schrijft de directie Risico’s en Dreigingen. ‘Partijen in het conflict lijken uitspraken en toezeggingen van Nederland, gedaan met het oog op het terugkrijgen van de lichamen van de slachtoffers, te gebruiken als onderdeel van de eigen propaganda.’
Een hardere opstelling van Nederland in de richting van Oekraïne en Rusland brengt grote risico’s met zich mee, denkt men. ‘Indien Nederland door een partij in het conflict al te zeer als sympathiserend met of gelieerd aan de ‘vijand’ wordt beschouwd, kan dit grote risico’s met zich meebrengen voor de Nederlandse onderzoekers en hulpverleners in het rampgebied.’
Er heerste een anti-Nederlands klimaat onder de rebellen in het conflictgebied, schrijft de ICCb op 29 juli 2014. Zo heeft een Australische journalist die drie uur door de rebellen in het conflictgebied zou zijn vastgehouden, gezegd dat ze vroegen of hij Nederlander was. ‘Als ze dat zouden uitvinden, zouden ze me executeren, zeiden ze.’
In een reactie op aankomende, nieuwe sancties hebben Russische diplomaten al gedreigd om tegoeden van BP en Shell te bevriezen, aldus Interdepartementale Commissie Crisisbeheersing, 25 juli 2014.
5 sancties
Over de sancties die de Europese Commissie voorbereidde tegen Rusland wegens de annexatie van delen van Oost-Oekraïne, schrijft de ICCb op 25 juli dat ‘er echter aarzelingen zouden zijn om de sancties in te voeren, omdat die een eventuele VN-missie in gevaar kunnen brengen. In een reactie op aankomende, nieuwe sancties hebben Russische diplomaten al gedreigd om tegoeden van BP en Shell te bevriezen. De Russische ambassadeur in het Verenigd Koninkrijk heeft daar afstand van genomen.’
6 schade
Op 29 juli 2014 werd de schade van het neergestorte toestel voor vliegmaatschappij Malaysia Airlines geschat op 70 miljoen euro. ‘De uitkomst van het onderzoek is verzekeringstech-nisch van belang’, staat in de notulen van het ICCb. ‘Malaysia heeft een all-riskverzekering bij Allianz, maar is ‘war risk’ verzekerd bij verzekeraar Atrium. De uitkomst van het onder-zoek moet antwoord geven op de vraag wie de kosten voor het neerge-haalde toestel moet vergoeden.’
7 mondkapje
Hoezeer de overheid door minister Frans Timmermans in verlegenheid is gebracht, blijkt uit een verslag van de bijeenkomst op 9 oktober 2014 van de Interdeparte-mentale Commissie MH17. Timmermans begon in een uitzending van het tv-programma Pauw tegen alle afspraken in over een zuurstofmasker dat om het hoofd van een van de inzittenden zat. Hij suggereerde daarmee dat de slachtoffers de inslag bewust hebben meegemaakt.
Tot op dat moment was de vondst van het masker verzwegen. Timmermans’ opmer-king doorkruiste de zorgvuldig uitgedachte communicatiestrategie, staat in een verslag daarover van de Interdepartementale Commissie MH17. ‘Politie: zuurstofmasker zat niet op de mond maar rond de nek. Er zaten geen vingerafdrukken en geen dna op. Dat was de reden waarom we dit eerder niet brachten. Kans is groter dat het masker door slachtoffer niet zelf om de nek is gebracht.’
Weliswaar zijn nu veel ambtelijke stukken over de vliegramp MH17 vrijgegeven, maar de documenten over vergaderingen van ministers blijven geheim. Die zijn categorisch geweigerd, hoewel de rechtbank heeft aangegeven dat deze per geval moeten worden beoordeeld. NOS, RTL en de Volkskrant nemen daar geen genoegen mee en zullen de rechtbank vragen te bepalen dat ook die documenten openbaar moeten worden gemaakt.
Hulp van EU gevraagd
Nabestaanden van MH17-slachtoffers vragen de Europese Unie om hulp bij het loskrijgen van meer informatie over de vliegramp. Ze willen dat EU-buitenlandchef Federica Mogherini druk uitoefent om onder meer ontbrekende radar- en satellietbeelden boven tafel te krijgen. Een inhoudelijke reactie uit Brussel kwam er woensdag nog niet. De nabestaanden schrijven in een brief aan Mogherini dat Rusland, Oekraïne en de Verenigde Staten het tot dusver hebben nagelaten ‘alle relevante gegevens’ vrij te geven. Premier Mark Rutte heeft in hun ogen beperkte ruimte om op te treden, omdat hij het strafrechtelijk onderzoek niet kan doorkruisen.
Trouw 31.08.2016 Nabestaanden van MH17-slachtoffers vragen de Europese Unie om hulp bij het loskrijgen van meer informatie over de vliegramp in Oekraïne. Ze willen dat EU-buitenlandchef Federica Mogherini druk uitoefent om ontbrekende radar- en satellietbeelden boven tafel te krijgen.
De nabestaanden schrijven in een brief aan Mogherini dat Rusland, Oekraïne en de Verenigde Staten het tot dusver hebben nagelaten om ‘alle relevante gegevens’ vrij te geven. Premier Mark Rutte heeft in hun ogen beperkte ruimte om op te treden, omdat hij het strafrechtelijk onderzoek niet kan doorkruisen.
Het strafrechtelijk onderzoek wordt gedaan door het Openbaar Ministerie, in samenwerking met de politie van Nederland, Maleisië, België, Australië en Oekraïne. Na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd.
Families van de slachtoffers hopen dat de EU wel een rol kan spelen bij het verkrijgen van de informatie. Ze benadrukken in de brief dat er in hun ogen een verschil is tussen het doorkruisen van het onderzoek en het zorgen dat alle betrokken landen voldoende meewerken.
Ontbrekende radar- en satellietbeelden
De brief is verstuurd namens families van slachtoffers uit Nederland, andere Europese landen en Canada. De nabestaanden hopen dat de ontbrekende radar- en satellietbeelden meer licht kunnen werpen op de toedracht van de ramp, waarbij twee jaar geleden 298 mensen om het leven kwamen toen het toestel van Malaysia Airlines werd getroffen door een raket. Onder hen waren 196 Nederlanders.
In februari schreef hoofdofficier van justitie Fred Westerbeke aan de nabestaanden dat de opsporing, arrestatie en berechting van de daders nog lang kan duren. Het is een onderzoek van de ‘lange adem’, schreef Westerbeke. “Ik begrijp dat het tijdsverloop u zwaar moet vallen, maar ik wil geen verkeerde verwachtingen wekken.”
NU 31.08.2016 Nabestaanden van MH17-slachtoffers vragen de Europese Unie om hulp bij het loskrijgen van meer informatie over de vliegramp.
Ze willen dat EU-buitenlandchef Federica Mogherini druk uitoefent om onder meer ontbrekende radar- en satellietbeelden boven tafel te krijgen.
De nabestaanden schrijven in een brief aan Mogherini dat Rusland, Oekraïne en de Verenigde Staten het tot dusver hebben nagelaten ”alle relevante gegevens” vrij te geven. Premier Mark Rutte heeft in hun ogen beperkte ruimte om op te treden, omdat hij het strafrechtelijk onderzoek niet kan doorkruisen.
Families van de slachtoffers hopen dat de EU wel een rol kan spelen bij het verkrijgen van de informatie. Ze benadrukken in de brief dat er in hun ogen een verschil is tussen het doorkruisen van het onderzoek en het zorgen dat alle betrokken landen voldoende meewerken.
Toedracht
De brief is verstuurd namens families van slachtoffers uit Nederland, andere Europese landen en Canada. De nabestaanden hopen dat de ontbrekende radar- en satellietbeelden meer licht kunnen werpen op de toedracht van de ramp, waarbij twee jaar geleden 298 mensen om het leven kwamen toen het toestel van Malaysia Airlines werd getroffen door een raket. Onder hen waren 196 Nederlanders.
Telegraaf 31.08.2016 Nabestaanden van MH17-slachtoffers vragen de Europese Unie om hulp bij het loskrijgen van meer informatie over de vliegramp in Oekraïne. Ze willen dat EU-buitenlandchef Federica Mogherini druk uitoefent om onder meer ontbrekende radar- en satellietbeelden boven tafel te krijgen. Een inhoudelijke reactie uit Brussel kwam er woensdag nog niet.
De nabestaanden schrijven in een brief aan Mogherini dat Rusland, Oekraïne en de Verenigde Staten het tot dusver hebben nagelaten ,,alle relevante gegevens” vrij te geven. Premier Mark Rutte heeft in hun ogen beperkte ruimte om op te treden, omdat hij het strafrechtelijk onderzoek niet kan doorkruisen.
Families van de slachtoffers hopen dat de EU wel een rol kan spelen bij het verkrijgen van de informatie. Ze benadrukken in de brief dat er in hun ogen een verschil is tussen het doorkruisen van het onderzoek en het zorgen dat alle betrokken landen voldoende meewerken.
De brief is verstuurd namens families van slachtoffers uit Nederland, andere Europese landen en Canada. De nabestaanden hopen dat de ontbrekende radar- en satellietbeelden meer licht kunnen werpen op de toedracht van de ramp, waarbij twee jaar geleden 298 mensen om het leven kwamen toen het toestel van Malaysia Airlines werd getroffen door een raket. Onder hen waren 196 Nederlanders.
Een woordvoerder van de Europese Commissie bevestigde woensdag de ontvangst van het verzoek. ,,Een antwoord zal mettertijd worden gestuurd. We herinneren ons allen met pijn en droefheid wat op 17 juli 2014 gebeurde. Al ons medeleven gaat naar hen die hun geliefden verloren in deze ramp.”
Inhoudelijk wil de Commissie niet ingaan op de brief maar ze verwijst naar de verklaring die EU-buitenlandchef Mogherini ter gelegenheid van de tweede gedenkdag van de ramp deze zomer aflegde.
,,Landen die kunnen helpen bij het onderzoek en de vervolging van de verantwoordelijken, dienen hun volledige medewerking aan het lopende strafrechtelijk onderzoek te verlenen”, aldus Mogherini daarin. ,,De EU herhaalt dat zij haar volledige steun verleent voor het werk van het gemeenschappelijk onderzoeksteam en voor de inspanningen van de betrokken landen om tot daadwerkelijke vervolging te komen.”
VK 31.08.2016 Nabestaanden van MH17-slachtoffers vragen de Europese Unie om hulp bij het loskrijgen van meer informatie over de vliegramp in Oekraïne. Ze willen dat EU-buitenlandchef Federica Mogherini druk uitoefent om onder meer ontbrekende radar- en satellietbeelden boven tafel te krijgen. Een inhoudelijke reactie uit Brussel kwam er woensdag nog niet.
De nabestaanden schrijven in een brief aan Mogherini dat Rusland, Oekraïne en de Verenigde Staten het tot dusver hebben nagelaten ,,alle relevante gegevens” vrij te geven. Premier Mark Rutte heeft in hun ogen beperkte ruimte om op te treden, omdat hij het strafrechtelijk onderzoek niet kan doorkruisen.
Families van de slachtoffers hopen dat de EU wel een rol kan spelen bij het verkrijgen van de informatie. Ze benadrukken in de brief dat er in hun ogen een verschil is tussen het doorkruisen van het onderzoek en het zorgen dat alle betrokken landen voldoende meewerken.
De brief is verstuurd namens families van slachtoffers uit Nederland, andere Europese landen en Canada. De nabestaanden hopen dat de ontbrekende radar- en satellietbeelden meer licht kunnen werpen op de toedracht van de ramp, waarbij twee jaar geleden 298 mensen om het leven kwamen toen het toestel van Malaysia Airlines werd getroffen door een raket. Onder hen waren 196 Nederlanders.
Een woordvoerder van de Europese Commissie bevestigde woensdag de ontvangst van het verzoek. ,,Een antwoord zal mettertijd worden gestuurd. We herinneren ons allen met pijn en droefheid wat op 17 juli 2014 gebeurde. Al ons medeleven gaat naar hen die hun geliefden verloren in deze ramp.”
Inhoudelijk wil de Commissie niet ingaan op de brief maar ze verwijst naar de verklaring die EU-buitenlandchef Mogherini ter gelegenheid van de tweede gedenkdag van de ramp deze zomer aflegde.
,,Landen die kunnen helpen bij het onderzoek en de vervolging van de verantwoordelijken, dienen hun volledige medewerking aan het lopende strafrechtelijk onderzoek te verlenen”, aldus Mogherini daarin. ,,De EU herhaalt dat zij haar volledige steun verleent voor het werk van het gemeenschappelijk onderzoeksteam en voor de inspanningen van de betrokken landen om tot daadwerkelijke vervolging te komen.”
AD 31.08.2016 Nabestaanden van MH17-slachtoffers vragen de Europese Unie om hulp bij het loskrijgen van meer informatie over de vliegramp in Oekraïne. Ze willen dat EU-buitenlandchef Federica Mogherini druk uitoefent om onder meer ontbrekende radar- en satellietbeelden boven tafel te krijgen.
De nabestaanden schrijven in een brief aan Mogherini dat Rusland, Oekraïne en de Verenigde Staten het tot dusver hebben nagelaten ,,alle relevante gegevens” vrij te geven. Premier Mark Rutte heeft in hun ogen beperkte ruimte om op te treden, omdat hij het strafrechtelijk onderzoek niet kan doorkruisen.
Families van de slachtoffers hopen dat de EU wel een rol kan spelen bij het verkrijgen van de informatie. Ze benadrukken in de brief dat er in hun ogen een verschil is tussen het doorkruisen van het onderzoek en het zorgen dat alle betrokken landen voldoende meewerken.
196 Nederlanders
De brief is verstuurd namens families van slachtoffers uit Nederland, andere Europese landen en Canada. De nabestaanden hopen dat de ontbrekende radar- en satellietbeelden meer licht kunnen werpen op de toedracht van de ramp, waarbij twee jaar geleden 298 mensen om het leven kwamen toen het toestel van Malaysia Airlines werd getroffen door een raket. Onder hen waren 196 Nederlanders.
Een woordvoerder van de Europese Commissie bevestigde vandaag de ontvangst van het verzoek. ,,Een antwoord zal mettertijd worden gestuurd. We herinneren ons allen met pijn en droefheid wat op 17 juli 2014 gebeurde. Al ons medeleven gaat naar hen die hun geliefden verloren in deze ramp.”
Geen inhoudelijke reactie
Inhoudelijk wil de Commissie niet ingaan op de brief maar ze verwijst naar de verklaring die EU-buitenlandchef Mogherini ter gelegenheid van de tweede gedenkdag van de ramp deze zomer aflegde.
,,Landen die kunnen helpen bij het onderzoek en de vervolging van de verantwoordelijken, dienen hun volledige medewerking aan het lopende strafrechtelijk onderzoek te verlenen”, aldus Mogherini daarin. ,,De EU herhaalt dat zij haar volledige steun verleent voor het werk van het gemeenschappelijk onderzoeksteam en voor de inspanningen van de betrokken landen om tot daadwerkelijke vervolging te komen.”
Telegraaf 23.08.2016 De Duitse justitie voelt privé-detective Josef Resch begin volgende maand opnieuw als getuige aan de tand in het MH17-onderzoek. De speurder zegt bericht te hebben gekregen dat hij zich op 6 september bij het gerechtshof in Karlsruhe voor een volgend verhoor moet melden. „Men wil kennelijk koste wat het kost weten wat ik weet. Het doet vermoeden dat justitie nog altijd geen concreet bewijs heeft tegen de moordenaars van de MH17-passagiers.”
Resch, destijds eigenaar van detective-bureau Wifka, zegt zijn naspeuringen naar de aanslag op de Boeing te hebben verricht voor een onbekende opdrachtgever. Die loofde liefst 47 miljoen dollar uit voor gouden tips over de daders en ’de doofpot achter de aanslag’. Het landelijk parket in Rotterdam liet dit voorjaar beslag leggen op de inhoud van een bankkluis van Resch in Zwitserland. ’Gelet op de hoogte van de beloning en de aard van de gevraagde informatie is het aannemelijk dat ook medeverdachten van het neerhalen van MH17 zich bij Wifka zullen melden’, schreef het OM toen in een rechtshulpverzoek aan de Zwitsers.
Volgens Resch bevatte zijn bankkluis geen enkele aanwijzing over MH17. De privé-speurder zegt wel informatie over het manipuleren van de achtergronden over de ramp aan een mysterieuze tussenpersoon van zijn opdrachtgever te hebben doorgespeeld. Waar dat over gaat, wil hij niet kwijt. Dat zou de veiligheid in Europa niet ten goede komen en nog veel meer levens kosten”, aldus Resch, eerder in De Telegraaf.
Opvallend is dat de Duitser zijn onderzoek al twee maanden na het neerhalen van de Boeing in gang zette. Hij kwam pas bij justitie in beeld toen begin dit jaar zijn boek ‘Gefahr ist mein Beruf’ verscheen. Resch kreeg destijds al een huiszoeking in zijn woning in Bad Schwartau te verduren en werd vijf uur ondervraagd.
Telegraaf 22.08.2016 Het neerhalen van vlucht MH17 met bijna driehonderd onschuldige mensen aan boord, moet een gruwelijke vergissing zijn geweest. Dat zeggen twee deskundigen morgen in een exclusief interview met De Telegraaf.
Volgens de experts is bijna geen ander scenario mogelijk dan dat de Boeing van Malaysia Airlines per ongeluk werd aangezien als militair vliegtuig. “De daders waren onvoldoende getraind in het omgaan met een dodelijke Buk-raketinstallatie en té gestrest of juist te zeker van hun zaak. Probleem voor justitie is dat de betrokken partijen op het plaats delict elkaar de schuld geven.”
RTVWEST 20.08.2016 De nabestaanden van de slachtoffers van de MH17-vliegramp krijgen 28 september meer informatie over het strafrechtelijk onderzoek. Dan moet hen duidelijk worden welk type raket er exact op het vliegtuig is afgevuurd en waar die vandaan kwam, meldt het AD zaterdag.
De MH17 werd op 17 juli 2014 neergeschoten in het grensgebied van Oekraïne en Rusland. De ramp kostte aan 298 mensen het leven, onder wie 193 Nederlanders en 24 mensen uit onze regio. Eerder werd duidelijk dat het ging om een BUK-raket, maar niet welk type.
Telegraaf 05.08.2016 Het strafrechtelijke onderzoek naar de ramp met vlucht MH17 is mogelijk voor het einde van het jaar klaar. De Maleisische premier Najib Razak heeft dat gezegd toen hij president Petro Porosjenko van Oekraïne ontving, meldt BNR.
Het onderzoek wordt gezamenlijk uitgevoerd door justitie in Nederland, Maleisië, Oekraïne, Australië en België. Als het klaar is, moeten de landen beslissen over de volgende stap.
AD 05.08.2016 Het strafrechtelijke onderzoek naar de ramp met vlucht MH17 is mogelijk voor het einde van het jaar klaar. De Maleisische premier Najib Razak heeft dat gezegd toen hij president Petro Porosjenko van Oekraïne ontving, meldt BNR.
Het onderzoek wordt gezamenlijk uitgevoerd door justitie in Nederland, Maleisië, Oekraïne, Australië en België. Als het klaar is, moeten de landen beslissen over de volgende stap.
Het Landelijk Parket in Nederland maakte in juni bekend de eerste resultaten van het strafrechtelijk onderzoek deze zomer te willen presenteren.
Lees alles over de ramp met vlucht MH17 inons dossier.
Telegraaf 21.07.2016 De Duitse privé-detective Josef Resch heeft opnieuw papieren binnengekregen die te maken hebben met de MH17-aanslag. Het gaat om een spionagedocument dat vorige week in het holst van de nacht door een onbekende in zijn brievenbus werd gestopt. Resch heeft de stukken inmiddels aan justitie in het Duitse Karlsruhe gegeven.
Het document uit de kluis van Resch. Vastgehouden door een Zwitserse officier van justitie.
Foto: ONBEKEND
De papieren worden toegeschreven aan de Oekraïense geheime dienst SBU. Op de interne brief, enkele dagen na de aanslag op de Boeing 777 opgemaakt, staan een handgeschreven en ondertekende onderzoeksopdracht met de naam van SBU-baas Vasily Grytsak. De vertaling van de brief vindt u onderaan dit artikel.
Scheldwoord
In de brief van een SBU-kolonel van de afdeling contra-spionage in de zelfverklaarde volksrepubliek Luhansk valt te lezen dat de geheime dienst destijds een Russische Oekraïner op korrel kreeg. Hij wordt ‘Katsap’ genoemd – een scheldwoord voor Russen in Oekraïne – en zou voor de Russen hebben gewerkt.
Katsap vertelde journalisten blijkens het document dat hij getuige was van de MH17-aanslag en verklaarde dat het Oekraïense leger het toestel neerhaalde. Katsap had een leidinggevende positie bij een staatsbedrijf en daardoor klaarblijkelijk veel invloed op locale autoriteiten. De SBU schrijft dat hij vanwege zijn functie bij informatie kon ‘die schadelijk is voor de Oekraïense staat’.
Van de man werd vastgesteld dat hij voortdurend contact had met pro-Russische rebellen in Luhansk die de SBU ‘agenten en officieren’ van Poetins geheime dienst noemt. Omdat hij van het ene naar het andere verblijfadres trok en meerdere paspoorten had, werd Katsap gelinkt aan de veiligheidsdienst.
Geen grap
Privé-detective Resch denkt de stukken echt zijn. “Het lijkt bepaald geen grap. Wat van belang kan zijn, is het handschrift en de handtekening op de Oekraïense brief. Die kunnen door iemand herkend worden. Ik vind het in ieder geval belangrijk genoeg om aan de Duitse justitie te verstrekken. En ik heb weinig trek in nog een huiszoeking.”
Resch’ woning in Bad Schwartau werd in maart al door de politie overhoop gehaald. Daarna werd hij urenlang door de Duitse opsporingsdiensten als getuige gehoord. De onderzoeker kwam in de kijker bij justitie vanwege naspeuringen door zijn onderzoeksbureau Wifka naar de aanslag op MH17. Resch loofde via zijn website liefst 47 miljoen dollar die zijn onbekende opdrachtgever voor de gouden tip over had.
Bankkluis
In juni liet de Nederlandse justitie beslag leggen op een bankkluis van Resch in Zürich. Het OM denkt dat de Duitser over informatie kan beschikken die leidt naar de aanslagplegers. Zijn stukken worden volgens de speurder binnenkort overgemaakt naar het landelijk parket in Rotterdam. Justitie wilde dat gisteravond niet bevestigen. Maar Resch zegt daarover te zijn bericht.
Volgens de Duitser lag er niets dat van belang is in zijn bankkluis. Het enige dat volgens hem naar MH17 verwijst, is een A4-tje. Daarop liet Resch weten dat er niets in zijn safe te vinden is en schreef hij onder meer: ‘De CD is ergens anders opgeborgen, het geld voor de oplossing van MH17 is uit voorzorg ook ergens anders.’
VK 17.07.2016 Precies twee jaar na de ramp met vlucht MH17 is er een akkoord over een schadevergoeding gesloten tussen de meeste nabestaanden en Malaysia Airlines. Dat zeggen advocaten van het team dat de groep nabestaanden bijstaat tegen de NOS en RTL.
Vier redenen waarom het MH17-onderzoek zo lang duurt
Nog altijd is het strafrechtelijk onderzoek niet klaar. Pas in september komt justitie met de eerste resultaten.Vier redenen waarom het zo lang duurt. (+)
Over de inhoud van de regeling wordt niets bekend gemaakt omdat de partijen geheimhouding hebben afgesproken. De details zouden op dit moment nog worden uitgewerkt, maar de verwachting is dat de afspraken binnen enkele weken rond zijn.
Voor een kleine groep mensen wordt de komende tijd nog verder onderhandeld, maar de grootste groep hoeft met zekerheid niet te beginnen aan een slepende gerechtelijke procedure.
Volgens het Verdrag van Montreal is een luchtvaartmaatschappij bij een ongeluk altijd aansprakelijk voor de dood van passagiers. De schadevergoeding kan oplopen tot 130 duizend euro. Hoeveel geld de nabestaanden daadwerkelijk krijgen, verschilt van geval tot geval.
Een team van zes letselschadeadvocaten heeft de afgelopen anderhalf jaar namens nabestaanden van 182 slachtoffers onderhandeld met Malaysia Airlines. Ook nabestaanden van omgekomen passagiers uit Maleisië en Australië hebben een akkoord bereikt.
De slachtoffers van de ramp zijn zondagmiddag herdacht door nabestaanden. Alle 298 namen van de slachtoffers werden opgelezen en rond 15.20 uur, het tijdstip dat het contact verloren ging met het vliegtuig, werd een minuut stilte gehouden. Ongeveer achthonderd mensen woonden de herdenking bij in Vijfhuizen bij Schiphol.
Evert van Zijtveld van Stichting Vliegramp MH17 zei aan het begin van de herdenking dat de bijeenkomst een gevoel van saamhorigheid geeft. Ook zei hij dat twee slachtoffers niet zijn teruggevonden en dat dit zwaar is voor de familie.
Premier Mark Rutte was ook bij de herdenkingsceremonie bij, op uitnodiging van de nabestaanden. Rutte kwam om de nabestaanden te steunen. Hij sprak niet.
Precies twee jaar na de ramp is er voor de nabestaanden nog altijd onzekerheid. De Onderzoeksraad voor Veiligheid concludeerde vorig jaar dat het toestel is neergeschoten met een Buk-raket. Maar het strafrechtelijk onderzoek naar wie verantwoordelijk is, loopt nog altijd.
Na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd. De weg naar een berechting van de verantwoordelijken is dan nog lang.
Telegraaf 17.07.2016 Exact twee jaar na de ramp met vlucht MH17 hebben de meeste nabestaanden van de slachtoffers een akkoord gesloten met Malaysia Airlines over een schadevergoeding.
Dat laat advocaat Evert Wytema zondag aan RTL Nieuws weten. „Met de meeste nabestaanden is overeenstemming bereikt over de contouren van een deal, de details worden op dit moment uitgewerkt”, aldus Wytema. Het is niet bekend welke bedragen de nabestaanden zullen ontvangen.
Voor een kleine groep mensen is nog geen akkoord bereikt. Daarover zal verder worden onderhandeld.
AD 17.07.2016 De meeste nabestaanden van vlucht MH17 hebben een regeling getroffen met Malaysia Airlines over een schadevergoeding. Dat bevestigen de advocaten, die twee jaar lang met de maatschappij onderhandelden. Over de inhoud mogen ze niks zeggen.
De details worden nu uitgewerkt, maar we verwachten dat het binnen enkele weken klaar is, aldus Evert Wytema, advocaat.
Nabestaanden konden wettelijk gezien tot vandaag een claim indienen, precies twee jaar na de ramp waarbij 298 inzittenden omkwamen, onder wie 196 Nederlanders. Een kernteam van advocaten staat de nabestaanden bij van 182 Nederlandse slachtoffers en een handvol buitenlandse.
Details
,,We hebben namens de nabestaanden de contouren van een regeling uitgewerk”, zegt advocaat Evert Wytema namens het kernteam. ,,De details worden nu uitgewerkt, maar we verwachten dat het binnen enkele weken klaar is. Het is voor hun belangrijk dat ze deze fase kunnen afsluiten.”
Volgens het Verdrag van Montreal hebben ze recht op 129.200 euro schadevergoeding, ongeacht de schuldvraag. De claim kan hoger uitvallen als sprake is geweest van een menselijke fout of technisch mankement. Malaysia Airlines beroept zich steeds op overmacht, omdat het toestel door een BUK-raket is neergehaald. Maar als de maatschappij aantoonbaar nalatig is geweest of verwijtbare risico’s heeft genomen, kan het schadebedrag oplopen.
Luchtruim
Zo vinden veel nabestaanden dat Malaysia Airlines nooit over Oost-Oekraïne had mogen vliegen, omdat bekend was dat het luchtruim onveilig was boven het oorlogsgebied. Nederlandse nabestaanden dreigden enkele maanden geleden de maatschappij hiervoor aan te klagen. Ze vonden dat Malaysia Airlines weigerde verantwoordelijkheid te nemen voor een ‘rechtvaardige schadevergoeding’. De aangeboden compensaties waren in hun ogen veel te laag. De maatschappij wilde het – voor nabestaanden ongustige – Nederlandse recht toepassen.
We hebben nu net Malaysia Airlines flink onderhandeld. Dat laat de aansprakelijkheid van andere partijen onverlet, aldus Evert Wytema, advocaat.
Smartengeld
In tegenstelling tot andere landen met MH17-slachtoffers hebben nabestaanden in Nederland geen recht op smartengeld (affectieschade). Ze krijgen alleen compensatie voor uitvaartkosten en inkomstenderving in levensonderhoud. Maar de families wilden ook compensatie voor de trauma’s en emotionele schade waar ze tot op de dag van vandaag door getekend zijn. Dat maakte dat het team van Nederlandse advocaten lange en moeizame onderhandelingen voerde met Malaysia Airlines. Ze hebben gekeken naar een combinatie van de meest gunstige rechtsstelsels van verschillende landen die bij deze ramp betrokken zijn. Dat kan op basis van de verschillende nationaliteiten aan boord (o.a. VS, Duitsland, België) maar ook de plek van bestemming (Maleisië) of het land waar het toestel gebouwd is.
KLM
Formeel konden Nederlandse nabestaanden ook KLM (mede-vervoerder) aansprakelijk stellen of het reisbureau waar geboekt is. In het uiterste geval kunnen ze ook Rusland, Oekraïne of de separatisten aanklagen, maar dan moeten er harde bewijzen zijn voor hun betrokkenheid. De advocaten onderzoeken nog steeds die mogelijkheid. Wytema: ,,Dat is zeker nog aan de orde. We hebben nu net Malaysia Airlines flink onderhandeld. Dat laat de aansprakelijkheid van andere partijen onverlet. Daarvan zijn we sterk afhankelijk van het onderzoek van justitie.”
Voorschot
Malaysia Airlines heeft kort na de ramp al 3700 euro aan nabestaanden uitgekeerd voor de eerste kosten. Later kwam daar een voorschot van ruim 37.000 euro (50.000 dollar) bovenop. Ook de families van buitenlandse slachtoffers proberen op alle mogelijke manieren hun recht te halen. Zo stappen de nabestaanden van de bemanning van MH17 – net als enkele Australische families – naar de rechter om Malaysia Airlines aan te klagen voor nalatigheid.
Een Australische advocaat dient bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens een klacht in tegen Rusland en president Poetin. Hij claimt bijna 300 miljoen euro.
AD 17.07.2016 Het is vandaag twee jaar geleden dat een Boeing 777-200ER van Malaysia Airlines met vluchtnummer MH17 crashte in Oost-Oekraïne. Neergehaald door een BUK-raket. Aan boord waren 298 mensen. 193 van de inzittenden hadden de Nederlandse nationaliteit.
Wij maakten een tijdlijn van de ontwikkelingen sinds die dramatische dag in 2014. Van verhalen over slachtoffers tot de laatste ontwikkelingen in het onderzoek naar de daders.
Herdenking
Vandaag zullen nabestaanden van de slachtoffers hun geliefden herdenken in Vijfhuizen. Alle 298 namen van de slachtoffers worden opgelezen en er zal een minuut stilte worden gehouden.
De nabestaanden vullen het programma van de herdenking zelf in met toespraken, zang en dans. De minuut stilte zal worden gehouden rond het tijdstip dat op 17 juli 2014 het radiocontact met de Boeing 777 van Malaysia Airlines verloren ging boven Oost-Oekraïne.
Premier Mark Rutte woont de herdenkingsceremonie bij, op uitnodiging van de nabestaanden. Hij zal niet spreken. Met zijn aanwezigheid wil Rutte de nabestaanden steunen.
Vorig jaar was de herdenking in Nieuwegein. Dit keer is de bijeenkomst in Vijfhuizen bij Schiphol, dichtbij de plek waar de nabestaanden in 2017 het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers willen onthullen.
Precies twee jaar na de ramp is er voor de nabestaanden nog altijd veel onzekerheid. De Onderzoeksraad voor Veiligheid concludeerde vorig jaar dat het toestel is neergeschoten met een Buk-raket. Maar het strafrechtelijk onderzoek naar wie verantwoordelijk is, loopt nog altijd.
Pas na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd. Het gaat dan onder meer over de exacte plek waar het wapen is afgevuurd. De weg naar een berechting van de verantwoordelijken is dan nog lang.
Telegraaf 17.07.2016 Het monument voor de vijftien Hilversumse slachtoffers van de ramp met vlucht MH17 is zondagavond officieel onthuld. Hilversum is na Amsterdam de stad met de meeste slachtoffers van de ramp. Het is vandaag precies twee jaar geleden dat het toestel van Malaysia Airlines neerstortte.
Foto: Caspar Huurdeman
Op het gras in het Hilversumse Dudokpark staan ze nu: vijftien bronzen zonnebloemen. Symbool voor even zoveel Hilversummers die omkwamen tijdens rampvlucht MH17. Onder grote belangstelling werd zondag het monument middenin Hilversum onthuld.
Pastoor Jules Dresmé werd onbedoeld een bekend gezicht in de nasleep van de ramp. Hij opende direct na die desastreuze 17 juli 2014 zijn Vituskerk. Daar konden mensen rouwen, kaarsjes branden en bidden. De kerk verbond Hilversummers als nooit tevoren. Een gevoel dat ook zondag sterk leefde.
Er werd geknuffeld, gehuild, gezwegen en praat. Burgemeester Broertjes sprak. Ook Dresmé richtte zich tot de toehoorders. De zus van een slachtoffer droeg met broze stem een gedicht voor: ,,Mijn zon zal nooit meer stralen in een heldere hemel. Voor altijd getekend met een wolk die op het punt van breken staat. Maar op die wolk daar in de hemel zie ik mijn broertje. Wanneer hij wil mag hij in mijn zonnige dag komen, want ik mis hem.”
Wrakstukken en slachtoffers daalden twee jaar geleden in Oekraïne neer in eindeloze velden met zonnebloemen. De bloemen werden voor Hilversum hét symbool van de ramp.
Zaden uit het ,,bloemenveld des doods” bereikten via een Australische journalist een Hilversumse botanicus. Hij kweekte ze op. Vorig jaar bloeiden ze op prominente plekken in de stad. Ook dit jaar sieren ze rotondes, scholen en sportvelden. Dresmé: ,,Zo ontstond nieuw leven afkomstig van de rampplek.”
Omdat Hilversum zo diep werd getroffen, drie hele gezinnen kwamen nooit meer thuis, was er de roep om een eigen monument. Vijftigduizend euro werd ingezameld. De keuze voor het Dudokpark is bewust, weet Dresmé: ,,Het is een levendige, zonnige plek waar zonnebloemen horen te staan. Dit wilden de familieleden. Het moest op een plek komen waar het leeft, waar kinderen spelen, jongeren én ouderen hangen en gezinnen wandelen.”
De bronzen bloemen drukken in lengte en vorm uit om wie het gaat. Volwassenen zijn uitgegroeid met hele grote open bloemen. De jongeren hebben kortere stelen, de bloemen geopend, maar nog klein en in ontwikkeling. Bij de kinderen zijn de stelen nog korter. De bloemen gesloten. ,,Omdat hun leven in de knop gebroken is.”
Trouw 17.07.2016 De slachtoffers van de ramp met vlucht MH17 zijn vanmiddag herdacht door nabestaanden. Alle 298 namen van de slachtoffers werden opgelezen en rond 15.20 uur, het tijdstip waarop het contact met het vliegtuig verloren ging, werd een minuut stilte gehouden. Ongeveer achthonderd mensen woonden de herdenking bij in Vijfhuizen bij Schiphol.
Er werd gezongen, gedanst en nabestaanden hielden toespraken. Nienke Tol droeg een gedicht op met de titel ‘Mijn zusje’ over het omgaan met verlies. Riet Martens droeg een gedicht voor over het leven als nabestaande, ‘De glans is eraf’.
Tijdens het oplezen van de namen van de slachtoffers kwamen bij nabestaanden veel emoties los. Dat gebeurde ook bij het tonen van foto’s van de inzittenden van het toestel dat op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraïne werd neergeschoten.
Evert van Zijtveld van Stichting Vliegramp MH17 zei aan het begin van de herdenking dat de bijeenkomst een gevoel van saamhorigheid geeft. Ook premier Mark Rutte was bij de herdenkingsceremonie aanwezig, op uitnodiging van de nabestaanden. Hij hield geen toespraak.
Monument
Vorig jaar was de herdenking in Nieuwegein. Dit keer was de bijeenkomst in Expo Haarlemmermeer in Vijfhuizen, dicht bij de plek volgend jaar een monument voor de slachtoffers onthuld wordt.
Het gedenkteken wordt een wand van zes meter hoog en 25 meter lang, waarin de namen van de slachtoffers worden gegraveerd. In het midden komt een ‘oog’, een gat waar zonlicht doorheen komt. Dat staat symbool voor hoop. Het monument wordt omringd door 298 bomen, één voor elke inzittende.
Onzekerheid
Twee jaar na de ramp is er voor de nabestaanden nog altijd onzekerheid. De Onderzoeksraad voor Veiligheid concludeerde vorig jaar dat het toestel is neergeschoten met een Buk-raket. Maar het strafrechtelijk onderzoek naar wie verantwoordelijk is, loopt nog altijd. Na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd. De weg naar een berechting van de verantwoordelijken is dan nog lang.
RTVWEST 17.07.2016 Nabestaanden van de slachtoffers van de ramp met vlucht MH17 herdenken zondag hun geliefden. Alle 298 namen van de slachtoffers worden opgelezen en er zal een minuut stilte worden gehouden.
De nabestaanden vullen het programma van de herdenking zelf in met toespraken, zang en dans. De minuut stilte zal worden gehouden rond het tijdstip dat op 17 juli 2014 het radiocontact met de Boeing 777 van Malaysia Airlines verloren ging boven Oost-Oekraïne.
Premier Mark Rutte woont de herdenkingsceremonie bij, op uitnodiging van de nabestaanden. Hij zal niet spreken. Met zijn aanwezigheid wil Rutte de nabestaanden steunen.
In 2017 komt er een monument
Vorig jaar was de herdenking in Nieuwegein. Dit keer is de bijeenkomst in Vijfhuizen bij Schiphol, dichtbij de plek waar de nabestaanden in 2017 het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers willen onthullen.
Precies twee jaar na de ramp is er voor de nabestaanden nog altijd veel onzekerheid. De Onderzoeksraad voor Veiligheid concludeerde vorig jaar dat het toestel is neergeschoten met een Buk-raket. Maar het strafrechtelijk onderzoek naar wie verantwoordelijk is, loopt nog altijd.
Pas na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd. Het gaat dan onder meer over de exacte plek waar het wapen is afgevuurd. De weg naar een berechting van de verantwoordelijken is dan nog lang.
Telegraaf 17.07.2016 Nabestaanden van de slachtoffers van de ramp met vlucht MH17 herdenken zondag hun geliefden in Vijfhuizen. Alle 298 namen van de slachtoffers worden opgelezen en er zal een minuut stilte worden gehouden.
Herdenking in Oekraïne.
Foto: EPA
De nabestaanden vullen het programma van de herdenking zelf in met toespraken, zang en dans. De minuut stilte zal worden gehouden rond het tijdstip dat op 17 juli 2014 het radiocontact met de Boeing 777 van Malaysia Airlines verloren ging boven Oost-Oekraïne.
Rutte
Premier Mark Rutte woont de herdenkingsceremonie bij, op uitnodiging van de nabestaanden. Hij zal niet spreken. Met zijn aanwezigheid wil Rutte de nabestaanden steunen.
Vorig jaar was de herdenking in Nieuwegein. Dit keer is de bijeenkomst in Vijfhuizen bij Schiphol, dichtbij de plek waar de nabestaanden in 2017 het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers willen onthullen.
Onzekerheid
Precies twee jaar na de ramp is er voor de nabestaanden nog altijd veel onzekerheid. De Onderzoeksraad voor Veiligheid concludeerde vorig jaar dat het toestel is neergeschoten met een Buk-raket. Maar het strafrechtelijk onderzoek naar wie verantwoordelijk is, loopt nog altijd.
Pas na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd. Het gaat dan onder meer over de exacte plek waar het wapen is afgevuurd. De weg naar een berechting van de verantwoordelijken is dan nog lang.
NU 17.07.2016 De slachtoffers van de ramp met vlucht MH17 zijn zondagmiddag herdacht door nabestaanden. In het dorp Vijfhuizen werden alle 298 namen van de slachtoffers opgelezen en er werd een minuut stilte gehouden.
De minuut stilte werd gehouden rond 15.20 uur, het tijdstip dat op 17 juli 2014 het radiocontact met de Boeing 777 van Malaysia Airlines verloren ging boven Oost-Oekraïne.
Nabestaanden hielden toespraken en zongen. Evert van Zijtveld van Stichting Vliegramp MH17 zei aan het begin van de herdenking dat de bijeenkomst een gevoel van saamhorigheid geeft. Ook zei hij dat twee slachtoffers niet zijn teruggevonden en dat dit zwaar is voor de familie.
Premier Mark Rutte woonde de herdenkingsceremonie bij op uitnodiging van de nabestaanden. Met zijn aanwezigheid wilde Rutte de nabestaanden steunen. Hij sprak niet.
Ook in Oekraïne werd stilgestaan bij de vliegramp. Inwoners van het dorpje Petropavlivka, vlakbij de rampplek, legden bloemen bij foto’s van slachtoffers van vlucht MH17 bij een geïmproviseerd monument.
Video: Nabestaanden herdenken slachtoffers van ramp met MH17
Monument
Vorig jaar was de Nederlandse herdenking in Nieuwegein. Dit keer was de bijeenkomst in Vijfhuizen bij Schiphol, dichtbij de plek waar de nabestaanden in 2017 het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers willen onthullen.
Het gaat daarbij om een grote wand van 6 meter hoog en 25 meter lang. De wand staat symbool voor de zwaarte van het verlies. In het midden zit een ‘oog’, een gat waar zonlicht doorheen komt. Dat staat symbool voor hoop. De namen van de slachtoffers worden in de wand gegraveerd.
Precies twee jaar na de ramp is er voor de nabestaanden nog altijd veel onzekerheid. De Onderzoeksraad voor Veiligheid concludeerde vorig jaar dat het toestel is neergeschoten met een Buk-raket. Maar het strafrechtelijk onderzoek naar wie verantwoordelijk is, loopt nog altijd.
Pas na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd. Het gaat dan onder meer over de exacte plek waar het wapen is afgevuurd. De weg naar een berechting van de verantwoordelijken is dan nog lang.
De NOS meldt zondag dat de meerderheid van de nabestaanden van de slachtoffers van de vliegramp een akkoord heeft gesloten met luchtvaartmaatschappij Malaysia Airlines over een schadevergoeding.
Volgens Letselschade-advocaat Verru Mewa hebben de partijen geheimhouding afgesproken. Over de inhoud van het akkoord is niets bekend.
De deadline voor het indienen van een schadeclaim is twee jaar na de ramp verlopen. Hoeveel geld de nabestaanden krijgen uitgekeerd is per geval verschillend.
Telegraaf 17.07.2016 Op het gras in het Hilversumse Dudokpark staan ze nu: vijftien bronzen zonnebloemen. Symbool voor even zoveel Hilversummers die omkwamen tijdens rampvlucht MH17. Onder grote belangstelling werd zondag het monument middenin Hilversum onthuld.
Pastoor Jules Dresmé werd onbedoeld een bekend gezicht in de nasleep van de ramp. Hij opende direct na die desastreuze 17 juli 2014 zijn Vituskerk. Daar konden mensen rouwen, kaarsjes branden en bidden. De kerk verbond Hilversummers als nooit tevoren. Een gevoel dat ook zondag sterk leefde.
Er werd geknuffeld, gehuild, gezwegen en praat. Burgemeester Broertjes sprak. Ook Dresmé richtte zich tot de toehoorders. De zus van een slachtoffer droeg met broze stem een gedicht voor: ,,Mijn zon zal nooit meer stralen in een heldere hemel. Voor altijd getekend met een wolk die op het punt van breken staat. Maar op die wolk daar in de hemel zie ik mijn broertje. Wanneer hij wil mag hij in mijn zonnige dag komen, want ik mis hem.”
Wrakstukken en slachtoffers daalden twee jaar geleden in Oekraïne neer in eindeloze velden met zonnebloemen. De bloemen werden voor Hilversum hét symbool van de ramp.
Zaden uit het ,,bloemenveld des doods” bereikten via een Australische journalist een Hilversumse botanicus. Hij kweekte ze op. Vorig jaar bloeiden ze op prominente plekken in de stad. Ook dit jaar sieren ze rotondes, scholen en sportvelden. Dresmé: ,,Zo ontstond nieuw leven afkomstig van de rampplek.”
Omdat Hilversum zo diep werd getroffen, drie hele gezinnen kwamen nooit meer thuis, was er de roep om een eigen monument. Vijftigduizend euro werd ingezameld. De keuze voor het Dudokpark is bewust, weet Dresmé: ,,Het is een levendige, zonnige plek waar zonnebloemen horen te staan. Dit wilden de familieleden. Het moest op een plek komen waar het leeft, waar kinderen spelen, jongeren én ouderen hangen en gezinnen wandelen.”
De bronzen bloemen drukken in lengte en vorm uit om wie het gaat. Volwassenen zijn uitgegroeid met hele grote open bloemen. De jongeren hebben kortere stelen, de bloemen geopend, maar nog klein en in ontwikkeling. Bij de kinderen zijn de stelen nog korter. De bloemen gesloten. ,,Omdat hun leven in de knop gebroken is.”
Telegraaf 15.07.2016 Premier Rutte heeft vrijdagavond met zijn Russische collega Medvedev gesproken over het strafrechtelijk onderzoek naar de aanslag op vlucht MH17.
Of Rutte heeft aangedrongen op de primaire radarbeelden die Rusland weigert te verstrekken, is niet bekend. Het Russische persbureau Tass meldde dat de bewindslieden hebben gepraat over een ‘objectief en open onderzoek’ naar de massamoordenaars.
Rusland is volgens de regels van de internationale luchtvaartorganisatie ICAO verplicht om radardata bij vliegtuigongelukken te bewaren, maar beweert dat niet te hebben gedaan. Voor het strafrechtelijk onderzoek zijn de radarbeelden cruciaal omdat de Buk-raket waarmee het passagierstoestel werd neergeschoten erop te zien is.
De top van het OM drong onlangs nog in Moskou aan op verstrekking van de beelden. Als Rusland blijft weigeren, zei justitie vorige week, wil het OM steun van het kabinet bij het verzoek.
Tijdens forensisch onderzoek heeft het onderzoeksteam in Oekraïne vorige week een Buk-raket laten exploderen. Volgens een woordvoerder werden de springkop en raket in gecontroleerde omgeving tot ontploffing gebracht. “Zo kon in kaart worden gebracht wat precies met de raket en springkop gebeurde na detonatie. Met de verzamelde data, zoals snelheid en hoeken valt te berekenen wat de baan van de raket was.”
Die gegevens kunnen meer zeggen over de afvuurlocatie van de dodelijke raket die op 17 juli 2014 pal boven de cockpit van Boeing 777 van Malaysia Airlines uit elkaar spatte. Alle 298 inzittenden, onder wie 196 Nederlanders kwamen bij de aanslag om het leven.
Het onderzoek werd verricht door experts uit Nederland, België, Oekraïne en Australië die deel uitmaken van het zogeheten Joint Investigation Team. Ook Maleisië hoort daarbij. Waarom er geen deskundigen uit dit land bij de proef waren, is niet bekend. “De test had de instemming van Maleisië”, is het enige dat het OM daarover kwijt wil.
In oktober maakt justitie meer bekend over de afvuurlocatie en het type Buk-raket. De Onderzoeksraad voor Veiligheid stelde eerder vast dat het passagierstoestel werd geraakt door een raketkop van het model 9N314M op een raket van de 9M38-serie die wordt afgevuurd door een Buk-grondluchtraketsysteem.
VN 14.07.2016 Journalist Rudy Bouma volgde de familie van Rein Specken, een van de MH17-doden, tijdens hun rouwproces.
Als Reggy Specken begin juni de ‘burned site’ in Hrabove betreedt, zakt hij door zijn knieën. Met zijn handen raakt hij de aarde aan waar zijn zoon Rein en diens vriendin Desiree bijna een jaar eerder om het leven kwamen. Een verzoek van Reins moeder Marie-Jeanne, die is achtergebleven in Den Haag. In de omgeploegde grond liggen nog altijd klompjes gesmolten aluminium.
Hier, op een steenworp afstand van de bushalte en de huizen, stortte het grootste deel van de Boeing 777 van Malaysia Airlines neer nadat hij uit de lucht was geschoten. Toen vormden brandende motoren en een zwartgeblakerd onderstel het macabere decor. Nu de wrakstukken zijn geborgen, doet de plek vredig aan. Het gedonder van zware wapens heeft plaatsgemaakt voor stilte, af en toe onderbroken door het geloei van koeien.
Reggy gaat in kleermakerszit aan de rand van de rampplek zitten en laat de indrukken op zich inwerken. Hij neemt alle directe nabestaanden in gedachten en zegt iets over hun individuele verdriet tegen zijn overleden zoon en zijn vriendin, wier zielen hier over het veld waren. ‘Dit is toch min of meer zijn begraafplek. Het is een fijn gevoel om hier te zijn, mooi dat ik dit mag beleven.’
Dodenakker. Reggy Specken: ‘Het is een fijn gevoel om hier te zijn, mooi dat ik dit mag beleven.’ Foto: Maarten Kools
Lonely planet
Het is 17 juli 2014. Michel Specken (29) viert met haar vriend Casper
vakantie op een camping in Frankrijk. Dan horen ze dat ergens in Oost-Oekraïne een vliegtuig is neergestort. ‘Rein!’ roept Michel in paniek. Haar intuïtie zegt haar meteen dat haar 31-jarige broer in dat vliegtuig zat. Ze belt haar moeder. Die heeft Rein die ochtend naar het vliegveld gebracht, maar weet nog van niets. Na wat verwarring over het vluchtnummer blijkt al snel dat het foute boel is.
Twee weken eerder hebben ze nog met z’n vieren gegeten. Rein, zijn vriendin Desiree, Michel en Casper staan lachend op de foto. Ze drinken wijn en kijken naar het WK voetbal. Het is de laatste keer dat ze elkaar zien.
Michel en Casper rijden in allerijl duizend kilometer terug naar Nederland. Ondertussen blijven moeder Marie-Jeanne (64) en vader Reggy (65) in Den Haag. Thuis krijgen ze toch meer te horen dan op Schiphol. Ze kijken tv en zien de eerste beelden van de rampplek. Tussen de spullen op het veld ligt een Lonely Planet van Bali. Net zo eentje als Marie-Jeanne aan Rein had meegegeven.
De volgende ochtend belt een medewerker van Malaysia Airlines die officieel bevestigt dat Rein en Desiree in het vliegtuig zaten. Weer een dag later komen familieleden van beide zijden samen in het appartement van het jonge stel. Op tafel liggen brochures over nieuwbouwprojecten en hypotheken. Rein en Desiree waren net aan het denken over de aankoop van een nieuw huis.
Marie-Jeanne zet voor haar eigen huis een tafel met een wit kleedje neer, met op een vel papier de namen en geboortedata van haar zoon en schoondochter. Ze plaatst er een boeddhabeeldje bij, en rozen en hortensia’s uit het tuintje dat ze samen met haar zoon onderhield. Het wordt binnen korte tijd een bloemenzee. Maar al snel worden al die huilende mensen Marie-Jeanne te veel en haalt ze het tafeltje weer weg.
Koffers, tassen, boeken
Kort na de ramp doe ik voor Nieuwsuur verslag vanaf de plek waar het toestel met 298 inzittenden is neergestort. Ik zie er hoe de zwarte bodybags op open vrachtwagens worden geladen en naar een koeltrein in Torez werden gebracht. Dagenlang ruik ik de penetrante geur van stoffelijke resten. Ik zie de opengereten koffers, tassen, boeken, paspoorten en smartphones, verspreid over de velden. Wrakstukken van het vliegtuig hangen tussen de bomen. Ik interview zwaarbewapende rebellen en getraumatiseerde dorpelingen.
Cameraman Joris Hentenaar maakte de beelden, die voor hem een extra zware lading blijken te hebben. Hier, ergens in de velden, ligt ook Rein. Bijna vijfentwintig jaar geleden paste Joris in Den Haag op het toenmalige jochie. Rein en Joris speelden vaak ‘vliegtuigje’, waarbij het drukke jochie op de lange benen van Joris balanceerde. Sinds een paar jaar hadden ze weer contact.
‘Dag Rein,’ leest Joris op Facebook vlak voordat hij afreist naar het rampgebied. Joris heeft flink wat leed over de hele wereld vastgelegd, maar nooit kwam het zo dichtbij. Rein zat op rij 15. Joris besluit zonnebloemen, die hier tot aan de horizon groeien, voor de nabestaanden mee te nemen. Samen snijden we de dikke stelen af. Een geventileerde bloemendoos die Joris bij ons hotel in Donetsk heeft geregeld, trekt onderweg terug naar Nederland veel bekijks. ‘Flowers crashsite MH17’ staat er in dikke letters op. ‘Careful!’
Ludieke acties
Ondertussen bereiden familierechercheurs in Nederland het gezin voor op de nabije toekomst: de onzekerheid, het lange wachten, de mogelijk staat van Reins lichaam. Het valt Marie-Jeanne zwaar. Maar, vindt ze, je kunt maar beter de harde waarheid horen dan dat ze je met fluwelen handschoentjes benaderen. Daar heb je niets aan.
Ze moeten een dossier opbouwen over Rein. Elk litteken, elk vlekje op zijn lijf moeten ze noteren. Er wordt wangslijm bij hen afgenomen voor DNA-identificatie.
Hun zoon Rein was een bijzonder figuur. Hij was zowel Hagenees als Hagenaar. Doordeweeks ging hij netjes gekleed naar kantoor als adviseur duurzaamheid, maar in het weekend zat hij met een clubshawl bij ADO Den Haag. Hij was actief lid van D66, fanatiek golfsurfer en speelde elk jaar voor Zwarte Piet. Samen met Ringo Mollinger en Ruiter Janssen vormde hij het kunstenaarscollectief LEEM.
Met guerrilla-art veroverden Rein, Ringo en Ruiter de stad. Ze bedachten ludieke acties om mensen te amuseren, pasten verkeersborden aan of bouwden een oude telefooncel om tot douche. Slechts gekleed in zwembroek en met een roze borstel in de hand verbaasde Rein voorbijgangers. Hun bekendste object was een oranje lemen poppetje op een dukdalf aan de Haagse Bierkade. Het ‘Leemmannetje’ raakte geliefd bij buurtbewoners. Nadat Reins geesteskind in 2011 door weer en wind was vergaan, wilde de buurt een nieuw poppetje. Het vervangende Leemmannetje, nu met subsidie van polyester gemaakt, kan nog jaren mee.
Leemmannetje. Bloemenzee bij het lemen kunstwerk dat Rein Specken maakte, op een dukdalf aan de Haagse bierkade.Foto: Maarten Kools
Overal liggen brochures over nieuwbouwprojecten en hypotheken. Rein en Desiree waren net aan het denken over de aankoop van een nieuw huis.
Haagse Harry
Het is 21 juli als familie en vrienden naar het Leemmannetje varen voor een eerbetoon aan Rein. Er wordt vuurwerk afgestoken, het glas wordt geheven en er worden bloemen gelegd. Het Leemmannetje krijgt een zwarte rouwband om. Striptekenaar Marnix Reub tekent – kort voordat hij zelf overlijdt – zijn ‘Haagse Harry’ die het Leemmannetje troost. Ringo schildert het tafereel op een spandoek. Het wordt ontrold door supporters van ADO Den Haag tijdens de zeventiende minuut van de thuiswedstrijd tegen Feyenoord. ‘You never walk alone’ is te lezen als de voetbalfans een minuut lang applaudisseren.
Diezelfde dag houdt minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans een emotionele speech in de VN Veiligheidsraad, waarin hij zich hardop afvraagt of de passagiers van de MH17 ‘elkaar vlak voor de crash in de ogen zouden hebben gekeken’.
Kort erna verspreekt Timmermans zich ook nog aan tafel bij Jeroen Pauw en vertelt hij dat een van de slachtoffers is gevonden met een kapje voor zijn mond. De familie van Rein is ontdaan. Ze hadden zich juist vastgehouden aan de gedachte dat hij de crash niet bewust had meegemaakt. Het vertrouwen in de minister, ‘die alleen maar zijn eigen hachje probeerde te redden’, is in één klap weg.
In augustus stuurt Reggy een open brief aan premier Rutte, waarin hij de Nederlandse regering en alle betrokkenen bij de identificatie, maar ook de Oost-Oekraïense bergingswerkers, bedankt. Als hij later te horen krijgt dat er dan nog geen contact is geweest met die bergingswerkers, is hij met stomheid geslagen. ‘Onbegrijpelijk.’
Blije selfies
Begin september zit het gezin er helemaal doorheen. Nog altijd is er geen spoor van Reins lichaam aangetroffen. Misschien gebeurt dat wel nooit, denken ze. Die gedachte verscheurt hen. Maar op 16 september komt eindelijk het telefoontje: Rein is geïdentificeerd, er zijn een paar resten van zijn lichaam gevonden.
Tien dagen later zit de enorme Kloosterkerk aan het Haagse Lange Voorhout bomvol. ‘Formidable’ van Stromae echoot door de oude ruimte als ik met Joris op de achterste bank schuif. Op grote tv-schermen worden foto’s van Rein getoond. Op het strand, zongebruind in blote bast. Met zijn geliefde surfplank onder zijn arm richting branding. De surfplank staat nu op het podium. Vader Reggy draagt met Reins vrienden de kist binnen. ‘Slechts een kist met een paar stukjes van je zoon wegbrengen maakt het gemis extra moeilijk,’ zal hij later tegen me zeggen. Michel: ‘Hadden we maar iets gekregen waaraan ik hem kon herkennen, een vinger was genoeg geweest.’
Reins stoffelijke resten in de kist zijn bedekt met een wit laken. De witte sticker met een code van de forensische experts uit Hilversum zit nog op de achterkant van de kist geplakt . Gitaarklanken van Mark Knopfler van Dire Straits: ‘Brothers in Arms’. Meer foto’s van Rein, nu met Desiree. Blije selfies op exotische plekken.
Rein ontmoette Desiree tijdens zijn studie in een bus in Utrecht. Hij was meteen stapelverliefd. Tegen zijn familie sprak hij van het mysterieuze ‘busmeisje’, dat hij opnieuw tegen hoopte te komen. Dat gebeurde, en sindsdien waren de stoere Rein en het ‘meisje-meisje’ Desiree onafscheidelijk.
Desiree wordt vier dagen na Rein geïdentificeerd en kort na zijn crematie begraven. Na de herdenkingsdienst voor Rein vormen de honderden aanwezigen een erehaag die zich uitstrekt tot over de helft van het Lange Voorhout. Terwijl de eerste herfstwind door de lindebomen waait, wordt de kist de kerk uitgedragen.
Als later die dag in cultureel centrum PIP het glas wordt geheven op Rein, overhandigt cameraman Joris Hentenaar een kunstwerk aan de familie. Het is gemaakt met de zonnebloemen die we meebrachten uit Oost-Oekraïne. Het blijken de favoriete bloemen van Reins moeder. Floraal kunstenaar Bas Meeuws heeft op verzoek van Joris alle bloemen wekenlang minutieus gefotografeerd en er in de computer een statig boeket van geschikt. Sommige bloemen zijn verwelkt en drukken verdriet uit, andere bloeien en staan voor waardigheid. Twee roze rozen uit Donetsk symboliseren Rein en Desiree. De vaas waar het boeket in staat, is gebakken met aarde van de rampplek. Het staat op een bekraste plaat aluminium, het materiaal van de Boeing.
‘Slechts een kist met een paar stukjes van je zoon wegbrengen maakt het gemis extra moeilijk.’
Boardingpass
De Nationale Herdenking in de Amsterdamse RAI, 10 november 2014. Reggy, Marie-Jeanne, Michel en Caspar lopen naar een muur waarop de namen van alle 298 slachtoffers staan. Stiekem hoopt Michel nog even dat Reins naam ontbreekt, maar ze vindt hem links achterin. Reggy loopt al snel weer de zaal uit om alleen te zijn. Als hij medewerkers van Malaysia Airlines ziet staan, duidelijk ongemakkelijk, stapt hij op hen af om ze te bedanken voor hun inspanningen.
Twee dagen na de Nationale Herdenking blijken er weer stoffelijke resten van Rein te zijn gevonden. Het zijn verbrande stukjes van slechts enkele centimeters. Van sommige is niet meer duidelijk van wat voor lichaamsdelen ze zijn. Reggy noteert alle meldingen met post-mortem-nummer nauwkeurig in de computer.
Het gezin heeft al vroeg besloten dat ze de resten in de Korporaal van Oudheusdenkazerne in Hilversum laten liggen tot juli 2015. ‘Als we steeds opnieuw lichaamsdelen moeten cremeren, worden we gek.’ Opmerkelijk genoeg wordt Reins boardingpass voor de overstap Kuala Lumpur-Bali wel ongeschonden gevonden. ‘Geen vuiltje erop, ongelooflijk.’
De winter is een lange donkere periode voor Reins zus Michel. Ze heeft wekelijks nachtmerries over de ramp. ‘Soms is Rein in een droom weer bij me, dan kan hij me beschermen.’
Michel, in het dagelijks leven arts, verruilt de spreekuren met haar patiënten voor wetenschappelijk onderzoek, zodat ze even niet in de hulpverlenersrol hoeft te zitten. Ze vindt veel steun bij haar vriend Caspar en een groepje trouwe vrienden, maar ook bij broer van Desiree, die als geen ander weet wat ze doormaakt. Het contact met vrienden en kennissen verloopt niet altijd makkelijk. ‘Als het onderwerp volledig genegeerd wordt, voel ik me erg verloren.’
Voor Marie-Jeanne zijn bestaande vriendschappen veranderd. Een goede vriend stuurde slechts een summier berichtje, en een andere kwam juist dichterbij.
Het gezin krijgt van alle kanten geestelijke hulp aangeboden. ‘We hebben een familierechercheur en een casemanager van Slachtofferhulp,’ zegt Marie-Jeanne. ‘Ook Malaysia Airlines en onze werkgevers hebben nazorg aangeboden.’
Uitglijder
Reins moeder gaat in januari als eerste van het gezin naar de aankomst van stoffelijke resten op vliegveld Eindhoven. De kisten met – vaak verbrande – lichaamsdelen van de MH17-slachtoffers komen nog geregeld aan. Er zitten zo nu en dan weer stukjes van Rein bij. ‘Mooi dat alles met hetzelfde eerbetoon als eerder gaat. Met minder had ik ook genoegen genomen.’
In februari gaan Michel en Caspar ook naar vliegveld Eindhoven. Het is een natte, troosteloze dag, maar ze voelen opluchting als het vliegtuig aankomt: ‘Rein komt thuis,’ voelt Michel. Reggy bezoekt op zijn beurt begin maart de luchtmachtbasis Gilze-Rijen, waar nabestaanden de gelegenheid krijgen de wrakstukken te bekijken. Reggy stelt zich voor waar Rein heeft gezeten, vlakbij de vleugel. ‘Ik kon er nuchter onder blijven,’ vertelt hij later. ‘Ik ga weer kijken als de reconstructie klaar is.’
De crash van het toestel van Germanwings in de Franse Alpen in maart is confronterend voor de familie van Rein. Voor Michel maakt ook de voortdurende stroom nieuws rond de MH17 het lastig zich te herpakken. Eind april komt forensisch expert George Maat in opspraak als hij tijdens een lezing aan de Universiteit Maastricht foto’s van MH17-slachtoffers aan studenten toont. Reggy maakt zich er niet zo druk om: ‘Iedereen maakt weleens een uitglijder.’
Maar Michel denkt er als voormalig student geneeskunde anders over. ‘Dit doe je in een werkgroep, niet in een openbare collegezaal.’ Volgens Michel waren de foto’s te vers om te tonen. ‘Voor mij was het heel belangrijk Rein nog te zien, maar dat was niet mogelijk. Vervolgens zit een openbare collegezaal wel stoffelijke resten te bekijken die mogelijk van mijn broer waren.’
Op 2 mei gaat het gezin voor het eerst gezamenlijk naar Eindhoven, waar voorlopig de laatste stoffelijke resten aankomen. De voorjaarszon schijnt uitbundig. Een zwart scherm scheidt 327 nabestaanden af van de pers. Er heerst een doodse stilte als tegen vier uur het vliegtuig landt. Zeven kisten worden naar evenzoveel uitvaartwagens gedragen. Reggy weet zeker dat er weer delen van zijn zoon in de kisten liggen. Na de ceremonie gooien nabestaanden bloemen op de voorbij rijdende auto’s. De hoogwaardigheidsbekleders mengen zich onder de nabestaanden. Marie-Jeanne spreekt met minister Ploumen, Reggy met minister Van der Steur. De bewindspersonen tonen zich ‘oprecht’ betrokken, vinden ze.
Marie-Jeanne is sinds de dood van Rein gestopt met haar werk als ambtenaar. Ze zoekt haar rust in het onderhouden van drie tuinen. Michel krabbelt langzaam weer op en hervat in het voorjaar haar werk als arts. Reggy vaart als gids op een rondvaartboot nog wekelijks langs Reins ‘Leemmannetje’ aan de Bierkade. ‘Ik vertel de toeristen steeds over het ontstaan van de blikvanger, maar nooit zeg ik erbij dat het poppetje door mijn omgekomen zoon is gemaakt. Daar moet je die mensen niet mee belasten.’ Reggy houdt zich nauwelijks bezig met de schuldvraag van de vliegramp: ‘Toch fantaseer ik weleens dat ik Poetin neerschiet en een kaart achterlaat met het Leemmannetje. “Groeten uit de Stationsbuurt”, zou ik er dan bijzetten.’
Reggy neemt me mee naar het dakterras van het ‘Strijkijzer’, de torenflat waar Rein ooit woonde. ‘Rein was gek op hoogbouw. Ik vind het pijnlijk dat hij de voltooiing van zoveel nieuwe gebouwen in Den Haag niet meer kan zien. Op dit gebouw komt alles samen. Je ziet ook De Kroon: de woontoren waar Rein tot zijn dood woonde, het Leemmannetje, en de zee, zijn geliefde zee. Daar gaan we op 17 juli de gecremeerde laatste resten van Rein uitstrooien.’
Monument. Specken met Oleg Mirosjtsjinenko, burgemeester van het dorp waar de cockpit neerkwam, bij een geïmproviseerd gedenkteken.Foto: Maarten Kools
‘Ik fantaseer weleens dat ik Poetin neerschiet en een kaart achterlaat: “Groeten uit de Stationsbuurt”.’
Monument
Begin juni reizen Reggy, cameraman Joris Hentenaar en ik terug naar het rampgebied in Hrabovo. Een barre tocht langs talloze checkpoints waar een reeks toegangspasjes voor nodig is. Even lijkt de reis vroegtijdig te eindigen als door oplaaiende gevechten bij het stadje Mariinka de toegang tot de ‘Volksrepubliek Donetsk’ wordt afgesloten door het Oekraïense leger. We kunnen net nog via het noorden de ‘grens’ over. Een half uurtje later worden ook daar reizigers tegen gehouden.
Bijna een jaar eerder heeft Oleg Mirosjtsjinenko, de burgemeester van het dorpje waar de cockpit van de Boeing neerkwam, voor onze camera de nabestaanden opgeroepen Rozsypne te bezoeken. ‘Nederlanders, wij voelen met u mee en steunen u. Kom naar ons toe, wij verlenen u onderdak en tonen u de rampplek,’ zei hij toen. Nu kan hij zijn belofte waarmaken.
Nog geen twee minuten nadat Reggy op het dorpsplein kennismaakt met Oleg vallen de twee mannen elkaar in de armen. ‘Ik heb met mijn eigen ogen 39 lichamen gezien,’ zegt de geëmotioneerde Oleg. ‘Zelfs een baby’tje dat onder een boom lag. Ik kan het niet vergeten. Het zal mijn hele leven door mijn hoofd spoken.’
De burgemeester leidt Reggy naar de plek waar de cockpit lag, toen omringd door bloeiende zonnebloemen. Het veld is nu kaal. Op de grond liggen alleen nog wat printplaatjes, medicijnverpakkingen en ouderwetse langspeelplaten. De dorpelingen hebben een geïmproviseerd monument opgetrokken, waar knuffels bij zijn gelegd. Reggy’s stem breekt als hij Oleg hiervoor bedankt. ‘Die arme mensen hebben dat toch maar gedaan. Zij zijn de andere kant van de zwarte medaille.’
Groen-gele punaises
Op de burned site in Hrabove ontmoet Reggy een rampenbestrijder die hielp bij het bergen van de lichamen. De man was verantwoordelijk voor het markeren van de vindplaatsen op de kaart. ‘Veel mijnwerkers hebben ons geholpen. Een keten van vijftienhonderd mensen heeft het gebied doorzocht.’ Reggy bedankt ook hem met een handdruk. ‘We moeten niet vergeten wat hier is gebeurd, maar nu moet de plek weer worden zoals die ooit was.’
De Russisch-orthodoxe priester van het dorp wil niet bidden voor de eerste directe nabestaande uit Nederland die Hrabovo bezoekt. De ongelovige Reggy heeft weliswaar gezegd dat hij katholiek is, maar de priester is Russisch-orthodox. Dat gaat blijkbaar niet samen.
Reggy loopt naar het kruis bij de toegang tot het dorp dat dienst doet als herdenkingsteken. Hij prikt er twee geplastificeerde foto’s op van Rein en Desiree. De onderweg gekochte punaises zijn toevallig groengeel, de kleuren van Reins geliefde ADO Den Haag. Ook legt hij er tien rozen neer. Negen rode namens de naaste familieleden van Rein en Desiree. En een roze, namens alle nabestaanden van slachtoffers van vlucht MH17. Het kruis waarop de foto’s prijken had het dorp moeten beschermen tegen het kwade. ‘C∏acu u coxpaHu’ staat erop: ‘Red en behoed.’
AD 14.07.2016 Op de plek waar zondag de MH17-slachtoffers worden herdacht, moet over een jaar een monument en een bos met 298 bomen staan die herinneren aan de tragedie rond de vlucht.
Het monument is tijdloos en allesomvattend, aldus Nabestaande Robbert van Heijningen.
Tot een paar jaar geleden was het een weiland, nu is het een park en over een jaar moet hier een herdenkingsbos staan. 298 bomen, één voor ieder slachtoffer van de tragedie met vlucht MH17. In de vorm van het lintje dat in die trieste julidagen van 2014 door zo veel Nederlanders op sociale media werd geplaatst, uit medeleven met de doden en hun familieleden. In het oog van die ‘ribbon’ komt een massieve, stalen, gedenksteen.
Hier komt dus het Nationaal Monument MH17, tussen het Noord-Hollandse dorpje Vijfhuizen en de Polderbaan bij Schiphol – de plek waar de passagiers op 17 juli 2014 hun laatste seconden op Nederlandse grond doorbrachten. Waar je in de verte de verkeerstorens van de luchthaven ziet staan. En waar je altijd wel een vliegtuig hoort en ziet opstijgen of landen.
Ans Wanders, die in het park drie honden uitlaat (twee jonge beesten van dochter en buurvrouw en een 18-jarige blinde en dove Beagle van zichzelf) denkt echt niet bij elk toestel dat ze ziet terug aan haar zwager Peter, dat zou ondoenlijk zijn. Maar nu dit park waar ze vaak de honden uitlaat de herinneringsplek voor de MH17-slachtoffers wordt, dwalen haar gedachten onwillekeurig af naar het drama met hem, ruim 50 jaar geleden.
Zomaar gestopt
Wanders: ,,Hij kwam in zijn diensttijd om het leven bij een vliegtuigongeluk op de Veluwe. Het toestel vloog te laag, Peter was niet de piloot. Het was een enorme misser. Peter was een genie, eerlijk waar. Hij had de sportacademie al afgerond en zou na zijn tijd in het leger medicijnen gaan studeren. Hij wilde sportarts worden, was zo beloftevol. In één klap hield alles op. En zo was het bij die MH17 in 298 gevallen, probeer daar eens over na te denken. Al die levens, zomaar gestopt.”
De initiatiefnemers zinnen op een bos met een mix van verschillende boomsoorten, van lijsterbes tot meidoorn – juist om de verscheidenheid van de passagiers te benadrukken. Ieder slachtoffer krijgt een eigen boom met een naamplaatje. Ze komen per familie bij elkaar.
Nabestaanden kunnen de boom van hun dierbare zelf inrichten als een permanente gedenkplek, met bijvoorbeeld foto’s of knuffels. Ze mogen bij het planten van de bomen ook de as van slachtoffers begraven.
,,Het monument is tijdloos en allesomvattend”, zegt nabestaande Robbert van Heijningen. Binnen de Stichting Vliegramp MH17 is hij lid van de werkgroep herdenking en monument. ,,Het ‘oog’, dat naar boven is gericht, is vanuit een vliegtuig goed te zien. Het staat symbool voor de blik naar de toekomst, en een terugblik op het verleden.”
Het is volgens Van Heijningen een bos dat voor iedereen toegankelijk is en vooral geen ‘begraafplaats’. ,,Je kunt ernaartoe gaan om te gedenken, maar ook om er gewoon te zitten of te wandelen. Het amfitheater zal ook voor andere gelegenheden worden gebruikt, zodat het niet een plek is alleen voor MH17.” Juist omdat het nog steeds niet veilig genoeg is om naar Oekraïne te reizen, is het nationaal monument bij Vijfhuizen voor nabestaanden heel belangrijk. Van Heijningen: ,,We hebben geen toegang tot de rampplek. Dit monument is de enige plek waar we echt naartoe kunnen, en waar we iets terugzien van onze dierbaren. Een plek waar je troost kan halen en waar de slachtoffers altijd blijven voortleven. De rampplek in Oekraïne is voor mij slechts de plek van het ongeluk, waar mijn broer en zijn gezin zijn ontzield. Het monument in Vijfhuizen is voor mij gevoelsmatig de plek waar ze straks ‘liggen’.”
Eervol dat de nabestaanden mijn ontwerp hebben uitgekozen, aldus Ronald Westerhuis, kunstenaar.
Gedenkwand
In de punt van het bos komt een amfitheater dat plaats biedt aan 800 tot 1.000 mensen. Daar komt een stalen gedenkwand met de namen van alle slachtoffers, met daarbinnen een roestvrijstalen sculptuur in de vorm van een oog. Kunstenaar Ronald Westerhuis maakte het ontwerp. ,,Geïnspireerd op drie andere gedenktekens”, verduidelijkt de Zwollenaar. ,,Het nationale, bindende karakter van het monument op de Dam, die indrukwekkende abstractie van het Berlijnse Holocaust-monument en de impact van de namen van alle slachtoffers zoals bij het Vietnam-monument in Washington.”
Nooit eerder maakte hij een monument. ,,Ontzettend eervol dat de nabestaanden mijn ontwerp hebben uitgekozen. En ik ben blij dat ik op deze manier iets kan doen voor ze, dat troost biedt.”
In Vijfhuizen klinkt hetzelfde geluid. Natuurlijk zijn er vragen over parkeergelegenheid en de hoeveelheid bezoekers, maar wat in het dorp overheerst, is dit gevoel: wat mooi dat de nabestaanden hier een plek krijgen voor hun gevoelens. Bovendien – en dat is meer praktisch: het park stelt nu nagenoeg niets voor. Wat jonge bomen, een paar wandelpaden met grind, slecht gemaaide grasstroken. Ans Wanders: ,,De meeste mensen hier zeggen: maak er dan maar een mooi bos van. Ik ook, ja. Het is voor de MH17-slachtoffers, maar mijn gedachten zullen hier nog vaak afdwalen naar Peter.”
Trouw 12.07.2016 Nabestaanden van de slachtoffers van vlucht MH17 krijgen ook van Oekraïne geen bevredigend antwoord op hun vraag naar radarbeelden. Eerder stelde de Russische president Poetin hen al teleur.
De radarinstallaties waren buiten gebruik wegens onderhoud, aldus vice-minister Gennadiy Zubko.
Oekraïne heeft een kans laten liggen om duidelijkheid te verschaffen over de radarinstallaties in het oosten van het land, waar twee jaar geleden vlucht MH17 uit de lucht werd geschoten, zegt een groep nabestaanden van de 198 slachtoffers.
Daarmee maakt Oekraïne zich niet minder verdacht, stellen de nabestaanden bitter vast na het lezen van de brief van vice-minister Gennadiy Zubko, die zij gisteren in Engelse vertaling ontvingen.
Zubko betuigt in zijn brief het diepe medeleven van de Oekraïnse bevolking met de slachtoffers van MH17 en hun nabestaanden, maar hij herhaalt vervolgens wat de Oekraïnse regering al eerder heeft gezegd: er zijn geen primaire radarbeelden waarop mogelijk te zien zou zijn vanaf welke plaats en op welk moment de Boeing-777 van Malaysian Airlines is neergehaald. De radarinstallaties waren buiten gebruik wegens onderhoud, zegt Oekraïne.
Het vluchtverkeer in het oosten van Oekraïne werd op donderdag 17 juli 2014 door de luchtverkeersleiding gevolgd op basis van de secundaire radar, in feite informatie die overvliegende toestellen vanuit de cockpit naar de grond sturen. Dat gebeurde geheel volgens de regels van de internationale luchtvaartorganisatie ICAO, benadrukt Zubko.
Lang wachten op reactie
Zijn brief, die vorige week op de ambassade in Kiev werd bezorgd, is een reactie op de brief die 22 families van nabestaanden een half jaar geleden stuurden aan zowel de Russische president Poetin als de Oekraïnse president Porosjenko.
Het steekt de nabestaanden dat Oekraïne pas nu en op aandringen van premier Rutte met een reactie komt, waarin het niet ingaat op gestelde vragen. “Teleurgesteld in deze reactie die pas na zes maanden tot ons kwam. Er zijn in het geheel geen antwoorden gekomen op onze vragen naar radar- en satellietbeelden. We worden zelfs terugverwezen naar het Nederlandse Openbaar Ministerie en de Onderzoeksraad voor Veiligheid”, aldus Thomas Schansman (vader van student Quinn) en Silene Fredriksz (moeder van Bryce en schoenmoeder van Daisy) in een verklaring.
Er zijn in het geheel geen antwoorden gekomen op onze vragen naar radar- en satellietbeelden, aldus Thomas Schansman (vader van student Quinn) en Silene Fredriksz (moeder van Bryce en schoenmoeder van Daisy) in een verklaring
De OVV liet vorig jaar in zijn lijvige rapport weten dat de primaire radargegevens niet nodig zijn om vast te stellen dat MH17 met een Buk-raket is neergehaald. De Nederlandse regering nam dat standpunt over.
Voor het strafrechtelijk onderzoek van het internationale onderzoeksteam (het Joint Investigation Team) kunnen die gegevens echter wel degelijk van belang zijn, vertelde hoofdofficier van justitie Fred Westerbeke vorige week tegen verslaggevers in Moskou. Het OM had toen al aan de nabestaanden laten weten dat het onderzoek meer tijd vraagt en dat het daarom niet zou lukken om nog voor de zomer de locatie aan te wijzen waar de Buk-raket is afgevuurd en welk type raket dat was.
Westerbeke dacht begin maart nog dat dit wel voor de zomer zou lukken. “Het duurt natuurlijk te lang”, zegt voorzitter Evert van Zijtveld van de Stichting Vliegramp MH17 daarover. Hij verloor zijn dochter Frederique, zoon Robert Jan en beide schoonouders bij de ramp. “We willen de daders achter de tralies hebben, maar zo makkelijk is dat niet, het kost tijd.”
Beelden gewist
Westerbeke vroeg de Russische autoriteiten vorige week om medewerking aan het onderzoek en daarbij vroeg hij expleciet naar primaire radarbeelden vanaf de Russische kant van het grensgebied. Rusland houdt echter vol dat die beelden kort na het maken alweer zijn gewist, volgens de Russen een standaardprocedure bij beelden die niet in het eigen luchtruim zijn gemaakt.
Met die verklaring reageerde Moskou in januari ook op de brief van de nabestaanden. Die zijn boos dat de Russische reactie indirect tot hen kwam, via de pers, van het plaatsvervangend hoofd van het federale transport agentschap, “Wij zijn nog steeds in afwachting van een fatsoenlijk antwoord van de heer Poetin”, smalen Schansman en Frederiksz.
Ze stuurden de Oekraïnse brief gisteren door naar alle bij de Stichting Vliegramp MH17 geregistreerde nabestaanden. Niet iedereen staat achter hun acties. “Wij geloven niet dat de waarheid ooit naar buiten komt”, zegt Robbert van Heijningen (broer van Erik, zwager van Tina en oom van Zeger). “En mocht dit ooit toch het geval zijn , dan is het maar de vraag wat je er mee kunt.”
NU 12.07.2016 Oekraïne heeft nabestaanden van de ramp met vlucht MH17 geen antwoord gegeven op het verzoek om satelliet- en/of radarbeelden over de crash te verstrekken.
De regering in Kiev heeft ze terugverwezen naar het Openbaar Ministerie (OM) en de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) in Nederland.
De nabestaanden laten dinsdag weten teleurgesteld ter zijn in de reactie van de regering van Oekraïne. Het steekt ook dat Kiev pas na zes maanden met een reactie komt, en dat dit pas is gebeurd, nadat premier Mark Rutte de kwestie had aangekaart bij de Oekraïense autoriteiten.
“Oekraïne laat de kans liggen om een toelichting te geven op het gedoe rondom radarinstallaties die in onderhoud waren danwel kapot geschoten”, vinden de nabestaanden.”Oekraïne geeft ons geen duidelijkheid en maakt zich daarmee niet minder verdacht.”
Al in januari dit jaar hadden de nabestaanden de Oekraïense president Petro Porosjenko schriftelijk verzocht radar- en satellietbeelden te verstrekken. Ook de Russische president Vladimir Poetin was benaderd. Die heeft nog niet gereageerd. “Wij zijn steeds in afwachting van een fatsoenlijk antwoord van de heer Poetin”, aldus de opstellers van de brief.
Bij de vliegramp op 17 juli 2014 kwamen alle inzittenden om het leven. Onder de 298 slachtoffers waren 196 Nederlanders. De vlucht van Malaysia Airlines vertrok vanaf Schiphol en werd neergehaald boven het oosten van Oekraïne.
Telegraaf 12.07.2016 Ook Oekraïne zwijgt tegenover MH17-nabestaanden in alle talen over het schandaal rond de ’verdwenen’ radarbeelden van de bijna twee jaar geleden neergeschoten Boeing 777.
In zijn antwoord op brieven van familieleden van de 298 vermoorde MH17-inzittenden schrijft de Oekraïense vicepremier Zubko alle gegevens te hebben overgedragen aan de Nederlandse Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) en het landelijk parket.
Hoe het zit met de tegenstrijdige verklaringen over de radarstations laat de bewindsman in het midden. Volgens een eerste lezing van Kiev waren de installaties ten tijde van de massamoord in onderhoud, later werd beweerd dat ze bij gevechten waren vernield. Het land zegt de primaire radardata waarop eventuele gevechtsvliegtuigen en de afgeschoten Buk-raket te zien zijn, om die redenen niet te hebben.
De nabestaanden voelen zich in de kou gezet. „Oekraïne heeft geen van onze vragen beantwoord. We zijn erg teleurgesteld in deze reactie, pas zes maanden na onze brief en na recent aandringen door premier Rutte bij president Porosjenko.”
Politieke druk op Oekraïne valt niet te verwachten, omdat het meedoet aan het strafrechtelijk onderzoek naar de massamoordenaars. Wel zei het OM afgelopen vrijdag steun van het kabinet te vragen als Rusland blijft weigeren zijn primaire radaropnamen te verstrekken. Moskou zegt die gegevens niet te hebben bewaard.
De Russische luchtvaartautoriteit liet de nabestaanden in februari weten dat alleen videobeelden van de primaire radargegevens zijn verstrekt. Daaraan wordt weinig waarde gehecht, omdat zulke beelden te manipuleren zijn. Op de vraag waar de Russische satellietbeelden bleven, ging de luchtvaartorganisatie helemaal niet in.Ook de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry
wilde de nabestaanden eerder niet zeggen waarop de VS het baseren dat het passagierstoestel van Malaysia Airlines vanuit het gebied van pro-Russische rebellen is neergehaald.
Het kabinet heeft nog altijd geen actie ondernomen om de internationale luchtvaartorganisatie ICAO in te schakelen voor een geschillenprocedure. Een vroegere ICAO-topman zei eerder dat Nederland daarna naar de rechter kan stappen wegens het achterhouden van mogelijk bewijsmateriaal door Poetin.
AD 12.07.2016 Oekraïne kan de nabestaanden van rampvlucht MH17 niet verder helpen aan extra radargegevens. Alle beschikbare data zijn doorgegeven aan de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV). Dat schrijft vice-premier Zubko aan Nederlandse nabestaanden.
Verzoeken voor aanvullende informatie moeten aan de Nederlandse instanties worden gericht, aldus Zubko.
Die hadden president Porosjenko in een brief gevraagd om meer radargegevens. De Oekraïense regering bevestigt in de reactie dat alleen secundaire radarbeelden beschikbaar zijn van de vlucht.
Radar- en satellietgegevens kunnen meer duidelijkheid kunnen verschaffen over de toedracht van de ramp op 17 juli 2014, waarbij alle 298 inzittenden omkwamen, onder wie 196 Nederlanders.
Luchtverkeersleiders houden het verloop van de vlucht in de gaten aan de hand van twee radarsystemen. De primaire radar op de grond die de lucht afspeurt naar vliegtuigen, en de secundaire radar dat informatie oppikt van vliegtuigen, zoals de identiteit van een vliegtuig, snelheid, hoogte en locatie.
Onduidelijk
Rusland beweert dat primaire radarbeelden niet bewaard zijn. Ook Oekraïne zegt geen primaire datagegevens te hebben, omdat die grondstations op het moment van de ramp kapot of in onderhoud waren. Later beweerde het land dat enkele stations waren vernield. Het is nog steeds onduidelijk welke uitleg klopt.
,,Op het moment van het ongeluk werd de luchtverkeersdienst uitgevoerd met hulp van gegevens van secundaire radarstations, wat volledig in overeenstemming is met de richtlijnen van ICAO”, schrijft Zubko. ,,Alle beschikbare informatie over vlucht MH17 is aan de Onderzoeksraad voor Veiligheid verstrekt.”
Nederlandse instanties
Volgens Zubko vond de Onderzoeksraad dat Oekraïne daarmee alle benodigde informatie had verstrekt die nodig is voor haar onderzoek. De radargegevens zijn ook verstuurd naar het internationale team (JIT) dat onderzoek doet naar de daders. ,,Verzoeken voor aanvullende informatie moeten aan de Nederlandse instanties worden gericht”, aldus Zubko.
Voor zowel de Onderzoeksraad als justitie is het krijgen van radarbeelden en satellietgegevens geen halszaak. De raad acht het ‘zeer onwaarschijnlijk’ dat op de beelden de BUK-raket te zien is, waarmee het toestel van Malaysia Airlines is neergeschoten. Amerikaanse satellietbeelden zouden vanwege de ‘bewolking’ niet bruikbaar zijn. Justitie zegt dat er nog voldoende andere bewijs is die in de richting van de mogelijke daders wijzen.
Nederlandse deskundigen vinden het vreemd dat alle Oekraïense radarstations in onderhoud of defect waren. De onderzoekers hadden met primaire radargegevens kunnen controleren of er iets ontbrak op de computerschermen van de luchtverkeersleider. Met de primaire radar zijn alle voorwerpen in de lucht te zien, dus bijvoorbeeld ook mogelijk de raket, brokstukken of andere toestellen.
Doofpot
Nabestaanden zijn bang dat de toedracht van de ramp in de doofpot wordt gestopt. Ze vinden dat het Nederlandse kabinet veel meer druk moet zetten op Oekraïne, Rusland en de Verenigde Staten om met meer bewijs te komen.
Daarom hebben 20 families verenigd in de Werkgroep Waarheidsvinding politici in binnen- en buitenland brieven aangeschreven, onder wie Porosjenko, premier Rutte, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry, en president Vladimir Poetin van Rusland. Nederland moet desnoods via de Verenigide Naties of de internationale luchtvaartorganisatie ICAO alsnog de radar- en satellietbeelden opvragen. Maar het Nederlandse kabinet houdt zich steeds afzijdig om het strafrechtelijk onderzoek niet te dwarsbomen.
Gezamenlijke plicht
Wie de raket precies afschoot en vanaf welke plek is formeel nog niet vastgesteld. Het OM presenteert na de zomer de eerste resultaten van het strafrechtelijk onderzoek. ,,Het is onze gezamenlijke plicht aan de slachtoffers om uit te vinden wat de omstandigheden rond het ongeluk , de reden te achterhalen en de schuldigen daarvoor aansprakelijk te stellen”, schrijft de Oekraïense vice-premier Zubko aan de nabestaanden.
,,Ondanks de weerstand van de Russische Federatie, die vorig jaar juli in de VN Veiligheidsraad een veto uitsprak tegen een internationaal tribunaal voor de MH17-ramp, blijft Oekraïne actief met andere landen samenwerken om de schuldigen verantwoordelijk te houden voor deze verschrikkelijke tragedie.”
Telegraaf 09.07.2016 Oekraïne heeft een antwoord gestuurd op de brief van nabestaanden van de ramp met vlucht MH17 over het verstrekken van radarbeelden. ,,Wat erin staat weet ik niet en wil ik ook niet weten’’, zei premier Mark Rutte zaterdag na een gesprek in Warschau met de Oekraïense president Petro Porosjenko. Daar wonen beiden de NAVO-top bij.
,,Dat is een zaak tussen de nabestaanden en Oekraïne en voor zover dat raakt aan radarbeelden is dat een zaak van het OM’’, aldus de premier. Hij wil politieke betrokkenheid bij het strafrechtelijk onderzoek absoluut vermijden. Het toestel werd neergehaald boven Oost-Oekraïne door een raket. Maar wie het projectiel precies afschoot en vanaf welke plek is formeel nog niet vastgesteld.
De reactie van Oekraïne kwam vrijdagmiddag binnen op de Nederlandse ambassade in Kiev en wordt doorgeleid naar de nabestaanden. Die hadden gevraagd om de beelden, omdat die mogelijk meer duidelijkheid kunnen bieden over wat er exact is gebeurd met het neergehaalde toestel, waardoor 196 Nederlanders het leven lieten in juli 2014. De beelden zouden tot dusver nog niet bij het onderzoek zijn betrokken.
Rutte zei vrijdag dat het hem gaat om de beleefdheid dat de brief wordt beantwoord en dat het zeker geen diplomatieke poging is om de beelden in handen te krijgen. Met een ,,politieke vingerafdruk’’ op het onderzoek zouden landen kunnen zeggen dat het niet deugt waardoor de kans dat de daders worden berecht kleiner wordt, redeneerde de premier.
,,Als het OM het kabinet nodig heeft, staan wij binnen een minuut in de houding en gaan we helpen”, voegde hij daar zaterdag aan toe.
De eerste resultaten van het strafrechtelijk onderzoek worden na de zomer gepresenteerd.
Trouw 09.07.2016 Oekraïne heeft een antwoord gestuurd op de brief van nabestaanden van de ramp met vlucht MH17 over het verstrekken van radarbeelden. “Wat erin staat weet ik niet en wil ik ook niet weten”, zei premier Mark Rutte zaterdag na een gesprek in Warschau met de Oekraïense president Petro Porosjenko. Daar wonen beiden de NAVO-top bij.
“Dat is een zaak tussen de nabestaanden en Oekraïne en voor zover dat raakt aan radarbeelden is dat een zaak van het OM”, aldus de premier. Hij wil politieke betrokkenheid bij het strafrechtelijk onderzoek absoluut vermijden. Het toestel werd neergehaald boven Oost-Oekraïne door een raket. Maar wie het projectiel precies afschoot en vanaf welke plek is formeel nog niet vastgesteld.
De reactie van Oekraïne kwam vrijdagmiddag binnen op de Nederlandse ambassade in Kiev en wordt doorgeleid naar de nabestaanden. Die hadden gevraagd om de beelden, omdat die mogelijk meer duidelijkheid kunnen bieden over wat er exact is gebeurd met het neergehaalde toestel, waardoor 196 Nederlanders het leven lieten in juli 2014. De beelden zouden tot dusver nog niet bij het onderzoek zijn betrokken.
Rutte zei vrijdag dat het hem gaat om de beleefdheid dat de brief wordt beantwoord en dat het zeker geen diplomatieke poging is om de beelden in handen te krijgen. Met een ‘politieke vingerafdruk’ op het onderzoek zouden landen kunnen zeggen dat het niet deugt waardoor de kans dat de daders worden berecht kleiner wordt, redeneerde de premier.
“Als het OM het kabinet nodig heeft, staan wij binnen een minuut in de houding en gaan we helpen”, voegde hij daar zaterdag aan toe.
De eerste resultaten van het strafrechtelijk onderzoek worden na de zomer gepresenteerd.
AD 09.07.2016 Oekraïne heeft een antwoord gestuurd op de brief van nabestaanden van de ramp met vlucht MH17 over het verstrekken van radarbeelden. ,,Wat erin staat weet ik niet en wil ik ook niet weten”, zei premier Mark Rutte vandaag na een gesprek in Warschau met de Oekraïense president Petro Porosjenko. Daar wonen beiden de NAVO-top bij.
Wat er in de brief staat weet ik niet en wil ik ook niet weten, aldus Premier Mark Rutte.
,,Dat is een zaak tussen de nabestaanden en Oekraïne en voor zover dat raakt aan radarbeelden is dat een zaak van het OM”, aldus de premier. Hij wil politieke betrokkenheid bij het strafrechtelijk onderzoek absoluut vermijden. Het toestel werd neergehaald boven Oost-Oekraïne door een raket. Maar wie het projectiel precies afschoot en vanaf welke plek is formeel nog niet vastgesteld.
De reactie van Oekraïne kwam gistermiddag binnen op de Nederlandse ambassade in Kiev en wordt doorgeleid naar de nabestaanden. Die hadden gevraagd om de beelden, omdat die mogelijk meer duidelijkheid kunnen bieden over wat er exact is gebeurd met het neergehaalde toestel, waardoor 196 Nederlanders het leven lieten in juli 2014. De beelden zouden tot dusver nog niet bij het onderzoek zijn betrokken.
Politieke vingerafdruk
Rutte zei gisteren dat het hem gaat om de beleefdheid dat de brief wordt beantwoord en dat het zeker geen diplomatieke poging is om de beelden in handen te krijgen. Met een ,,politieke vingerafdruk” op het onderzoek zouden landen kunnen zeggen dat het niet deugt waardoor de kans dat de daders worden berecht kleiner wordt, redeneerde de premier. ,,Als het OM het kabinet nodig heeft, staan wij binnen een minuut in de houding en gaan we helpen”, voegde hij daar vandaag aan toe.
De eerste resultaten van het strafrechtelijk onderzoek worden na de zomer gepresenteerd.
Telegraaf 08.07.2016 Premier Mark Rutte gaat de Oekraïense president Porosjenko zaterdag niet vragen naar de ruwe Oekraïense radarbeelden van de ramp met vlucht MH17. Die zouden meer duidelijk kunnen scheppen over de toedracht.
,,Wij vragen nooit als Nederlandse regering naar informatie in het kader van MH17, tenzij het Openbaar Ministerie ons dat eventueel zou verzoeken’’, zei hij vrijdag op de NAVO-top in Warschau. ,,Het kabinet wil geen politieke beïnvloeding van dit belangrijke strafrechtelijke onderzoek.’’
Wel gaat Rutte Porosjenko vragen om een antwoord op de brief van nabestaanden van slachtoffers van de ramp, zoals hij dinsdag aan de Tweede Kamer heeft toegezegd. Daarin wordt wel gevraagd de radarbeelden te verstrekken. ,,Het gaat mij om de beleefdheid dat een brief wordt beantwoord”, aldus de premier. ,,Ik weet formeel niet eens wat erin staat.”
,,Het is absoluut geen diplomatieke poging de beelden toch te krijgen”, verzekerde Rutte. ,,Ik wil geen politieke vingerafdruk op het onderzoek, want dan zouden landen kunnen zeggen dat het niet deugt. En het belangrijkste is dat de daders voor de rechter komen.”
Het OM is wel naar Moskou geweest om extra radargegevens te verstrekken. ,,Als het OM het kabinet vraagt om contact op te nemen met wie dan ook, dan zijn we onmiddellijk beschikbaar’’, besloot de premier.
NU 07.07.2016 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft Rusland met klem verzocht alsnog extra radargegevens te verstrekken rondom het neerstorten van vlucht MH17. Dat heeft onderzoeksleider Fred Westerbeke gezegd in een gesprek in Moskou met het NRC.
In het donderdag gepubliceerde interview zegt Westerbeke dat er “druk zit” op de tijd die de Russen nog hebben om met informatie te komen. Herman Bolhaar, de hoogste baas van het OM, had woensdag in Moskou overleg met de Russische procureur-generaal, Joeri Tsjajka. Westerbeke was daarbij aanwezig.
Het OM heeft tot nu toe niet de beschikking over zogeheten ‘primaire radargegevens’, de beelden die worden gemaakt vanaf de grond.
Exacte locatie
Na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd van het strafrechtelijk onderzoek naar de crash. Volgens het OM gaat het dan om het wapen waarmee het passagiersvliegtuig in Oekraïne is neergeschoten en de exacte locatie vanwaar het wapen is afgevuurd.
Bij de vliegramp op 17 juli 2014 kwamen alle inzittenden om het leven. Onder de 298 slachtoffers waren 196 Nederlanders.
Telegraaf 07.07.2016 Premier Rutte kaart de bizarre kwestie van de verdwenen radarbeelden van MH17 zaterdagochtend aan bij de Oekraïense president Porosjenko.
De bewindslieden spreken elkaar tijdens de NAVO-top in de Poolse hoofdstad Warschau. Rutte zei eerder deze week te zullen navragen waarom Oekraïne nog altijd geen antwoord geeft op brieven van MH17-nabestaanden die willen weten waarom het land zijn radargegevens niet verstrekt.
Kiev verkondigde eerst tegenover de Onderzoeksraad voor Veiligheid dat zijn radarstations in onderhoud waren op het moment dat de Boeing 777 boven het oosten van Oekraïne werd neergehaald. Later kwam Oekraïne met het verhaal geen ruwe, primaire radardata te verstrekken omdat de installaties bij gevechten waren vernield.
Herman Bolhaar, de hoogste baas van het OM en hoofdofficier van justitie Fred Westerbeke deden de afgelopen dagen opnieuw een beroep op Rusland om de radarbeelden vrij te geven. Moskou beweert de opnames niet te hebben opgeslagen.
Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt (CDA) zet zich al van meet af aan in om de voor het strafrechtelijk onderzoek zeer belangrijke radardata naar ons land te krijgen en wil van Rutte en minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie weten hoe het nu zit. Van der Steur zei eerder namelijk dat het OM hem telkens had bevestigd geen behoefte te hebben aan de primaire radarbeelden omdat het voldoende gegevens heeft. Vraag is nu of het OM de regering om ondersteuning bij het opvragen van de gegevens heeft verzocht.
Bovendien vind het Tweede Kamerlid dat Nederland de internationale luchtvaartorganisatie ICAO voor een geschillenprocedure in stelling moet brengen. Rusland overtrad de ICAO-regels door de beelden niet te bewaren, de luchtvaartorganisatie kan het land oproepen alsnog met de data over de brug te komen.
Op primaire radarbeelden is alles wat vliegt te zien. Dus ook eventuele gevechtsvliegtuigen en de BUK-raket waarmee het passagiersvliegtuig uit de lucht werd geschoten.
Telegraaf 07.07.2016 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft Rusland met klem verzocht alsnog extra radargegevens te verstrekken in verband met het neerstorten van vlucht MH17 in Oost-Oekraïne. Dat heeft onderzoeksleider Fred Westerbeke gezegd in een gesprek in Moskou met jhet NRC.
In het donderdag gepubliceerde interview zegt Westerbeke dat er ,,druk zit” op de tijd die de Russen nog hebben om met informatie te komen. Herman Bolhaar, de hoogste baas van het OM, had woensdag in Moskou overleg met de Russische procureur-generaal, Joeri Tsjajka. Westerbeke was daarbij aanwezig. Het OM heeft tot nu toe niet de beschikking over zogeheten ‘primaire radargegevens’, de beelden die worden gemaakt vanaf de grond.
Na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd van het strafrechtelijk onderzoek naar de crash. Volgens het OM gaat het dan om het wapen waarmee het passagiersvliegtuig in Oekraïne is neergeschoten en de exacte locatie vanwaar het wapen is afgevuurd.
Daarnaast speelt nog de kwestie rond ontbrekende Oekraïense radarbeelden. Premier Mark Rutte maakte eerder deze week bekend dat hij dat zal bespreken met de Oekraïense president Porosjenko op de NAVO-top vrijdag en zaterdag in Warschau.
Rutte reageerde op een vraag van CDA-Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt. Die wilde weten wanneer de Nederlandse regering aandacht heeft gevraagd voor de brief van nabestaanden van MH17-slachtoffers aan Porosjenko. In de brief gaat het over radarbeelden die Oekraïne nog niet heeft verstrekt.
Nederland heeft wel wat gegevens gekregen uit Oekraïne en Rusland. Beide landen hebben video-opnamen ter beschikking gesteld van de radarschermen. Maar de ruwe data van de primaire radargegevens waren niet beschikbaar. Volgens radardeskundigen bestaat de kans dat bij bestudering van die ruwe data de raket is terug te zien, waarmee vlucht MH17 is neergeschoten.
AD 07.07.2016 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft Rusland met klem verzocht alsnog extra radargegevens te verstrekken rondom het neerstorten van vlucht MH17. Dat heeft onderzoeksleider Fred Westerbeke gezegd in een gesprek in Moskou met het NRC.
In het donderdag gepubliceerde interview zegt Westerbeke dat er ‘druk zit’ op de tijd die de Russen nog hebben om met informatie te komen. Herman Bolhaar, de hoogste baas van het OM, had woensdag in Moskou overleg met de Russische procureur-generaal, Joeri Tsjajka. Westerbeke was daarbij aanwezig. Het OM heeft tot nu toe niet de beschikking over zogeheten ‘primaire radar-gegevens’, de beelden die worden gemaakt vanaf de grond.
Wapen
Na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd van het strafrechtelijk onderzoek naar de crash. Volgens het OM gaat het dan om het wapen waarmee het passagiersvliegtuig in Oekraïne is neergeschoten en de exacte locatie vanwaar het wapen is afgevuurd.
Bij de vliegramp op 17 juli 2014 kwamen alle inzittenden om het leven. Onder de 298 slachtoffers waren 196 Nederlanders.
VK 06.07.2016 Justitie in Rusland is bereid met Nederlandse collega’s samen te werken bij het onderzoek naar de omstandigheden waaronder vlucht MH17 op 17 juli 2014 boven Oekraïne neerstortte. De Russen hebben die toezegging gedaan aan een delegatie van het Nederlandse Openbaar Ministerie en de Nederlandse politie.
Dat meldt het Russische persbureau Tass woensdag. De Nederlandse delegatie overlegt dinsdag en woensdag met de autoriteiten in Moskou over de verdere uitvoering van het rechtshulpverzoek dat aan de Russen is gedaan voor het onderzoek naar de verantwoordelijken en daders van de crash.
Een Russische woordvoerder van justitie zei dat zijn land ‘alle vereiste wettelijke assistentie zal verlenen die nodig is voor een volledig en objectief onderzoek’ naar het neerstorten van vlucht MH17.
Na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd van het strafrechtelijk onderzoek. Volgens het Openbaar Ministerie gaat het dan om het wapen waarmee het passagiersvliegtuig in Oekraïne is neergeschoten en de exacte locatie vanwaar het wapen is afgevuurd. Het onderzoek naar het wapen en de locatie waar het is gebruikt, is volgens het OM in een vergevorderd stadium.
Bij de vliegramp kwamen alle inzittenden om het leven. Onder de 298 slachtoffers waren 196 Nederlanders. De vlucht van Malaysia Airlines vertrok vanaf Schiphol en werd neergehaald boven het oosten van Oekraïne.
De 298 slachtoffers van de ramp met vlucht MH17 worden dit jaar op zondag 17 juli herdacht in Vijfhuizen bij Schiphol. Dat is vlak bij de plek waar de Stichting Vliegramp MH17 in 2017 het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers wil onthullen.
De herdenking is besloten en alleen toegankelijk voor nabestaanden. Ze vullen het programma van de herdenking zelf in met toespraken, zang en dans. Alle 298 namen van de slachtoffers worden opgelezen en er zal een minuut stilte worden gehouden. Dat gebeurt rond het tijdstip dat in 2014 het radiocontact met de Boeing 777 van Malaysia Airlines verloren ging boven Oost-Oekraïne.
Vorig jaar was de herdenking in Nieuwegein. Premier Mark Rutte was toen te gast.
Monument
Het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers moet in de toekomst in Vijfhuizen verrijzen. Het gaat om een wand van 6 meter hoog en 25 meter lang naar een ontwerp van Ronald Westerhuis.
De wand staat symbool voor de zwaarte van het verlies. In het midden zit een ‘oog’, een gat waar zonlicht doorheen komt. Dat staat symbool voor hoop. De namen van de slachtoffers worden in de wand gegraveerd.
NU 06.07.2016 Justitie in Rusland heeft het Nederlandse Openbaar Ministerie en de Nederlandse politie de medewerking toegezegd aan het strafrechtelijk onderzoek naar het neerstorten van vlucht MH17.
Dat meldt het Russische persbureau TASS woensdag, nadat een delegatie van het OM en de politie een werkbezoek aan Rusland bracht.
“De Russische openbaar aanklager zal alle medewerking verlenen tijdens de voortgang van het strafrechtelijk onderzoek”, stelde een woordvoerder van het Openbaar Ministerie in Moskou.
De Nederlandse delegatie had overleg met de autoriteiten in Moskou over de verdere uitvoering van het rechtshulpverzoek dat aan de Russen is gedaan voor het onderzoek naar de verantwoordelijken en daders. Onderzoeksleider, hoofdofficier van justitie Fred Westerbeke, maakt deel uit van de delegatie.
In zestig seconden: de MH17-ramp
Eerste resultaten
Na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd van het strafrechtelijk onderzoek. Volgens het Openbaar Ministerie gaat het dan om het wapen waarmee het passagiersvliegtuig in Oekraïne is neergeschoten en de exacte locatie vanwaar het wapen is afgevuurd.
Het onderzoek naar het wapen en de locatie waar het is gebruikt, is volgens het OM in een vergevorderd stadium. Toch kosten enkele zaken meer tijd dan verwacht. Zo moet het onderzoeksteam onder meer nog informatie uit Rusland krijgen over BUK-installaties, het wapen waarmee MH17 zou zijn neergeschoten.
Bij de vliegramp op 17 juli 2014 kwamen alle inzittenden om het leven. Onder de 298 slachtoffers waren 196 Nederlanders. De vlucht van Malaysia Airlines vertrok vanaf Schiphol en werd neergehaald boven het oosten van Oekraïne.
Telegraaf 06.07.2017 Justitie in Rusland is bereid met Nederlandse collega’s samen te werken bij het onderzoek naar de omstandigheden waaronder vlucht MH17 op 17 juli 2014 boven Oekraïne neerstortte. De Russen hebben die toezegging gedaan aan een delegatie van het Nederlandse Openbaar Ministerie en de Nederlandse politie.
Foto: Hollandse Hoogte
Dat meldt het Russische persbureau Tass woensdag. De Nederlandse delegatie overlegt dinsdag en woensdag met de autoriteiten in Moskou over de verdere uitvoering van het rechtshulpverzoek dat aan de Russen is gedaan voor het onderzoek naar de verantwoordelijken en daders van de crash.
Een Russische woordvoerder van justitie zei dat zijn land ,,alle vereiste wettelijke assistentie zal verlenen die nodig is voor een volledig en objectief onderzoek” naar het neerstorten van vlucht MH17.
Na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd van het strafrechtelijk onderzoek. Volgens het Openbaar Ministerie gaat het dan om het wapen waarmee het passagiersvliegtuig in Oekraïne is neergeschoten en de exacte locatie vanwaar het wapen is afgevuurd. Het onderzoek naar het wapen en de locatie waar het is gebruikt, is volgens het OM in een vergevorderd stadium.
Bij de vliegramp kwamen alle inzittenden om het leven. Onder de 298 slachtoffers waren 196 Nederlanders. De vlucht van Malaysia Airlines vertrok vanaf Schiphol en werd neergehaald boven het oosten van Oekraïne.
AD 06.07.2016 Justitie in Rusland is bereid met Nederlandse collega’s samen te werken bij het onderzoek naar de omstandigheden waaronder vlucht MH17 op 17 juli 2014 boven Oekraïne neerstortte.
De Russen hebben die toezegging gedaan aan een delegatie van het Nederlandse Openbaar Ministerie en de Nederlandse politie. Dat meldt het Russische persbureau Tass.
Daders crash
De Nederlandse delegatie overlegt met de autoriteiten in Moskou over de verdere uitvoering van het rechtshulpverzoek dat aan de Russen is gedaan voor het onderzoek naar de verantwoordelijken en daders van de crash.
Een Russische woordvoerder van justitie zei dat zijn land ‘alle vereiste wettelijke assistentie zal verlenen die nodig is voor een volledig en objectief onderzoek’ naar het neerstorten van vlucht MH17.
Eerste resultaten
Na de zomer worden de eerste resultaten gepresenteerd van het strafrechtelijk onderzoek. Volgens het Openbaar Ministerie gaat het dan om het wapen waarmee het passagiersvliegtuig in Oekraïne is neergeschoten en de exacte locatie vanwaar het wapen is afgevuurd.
Het onderzoek naar het wapen en de locatie waar het is gebruikt, is volgens het OM in een vergevorderd stadium. Bij de vliegramp kwamen alle inzittenden om het leven. Onder de 298 slachtoffers waren 196 Nederlanders. De vlucht van Malaysia Airlines vertrok vanaf Schiphol en werd neergehaald boven het oosten van Oekraïne.
Telegraaf 06.7.2016 De 298 slachtoffers van de ramp met vlucht MH17 worden dit jaar op zondag 17 juli herdacht in Vijfhuizen bij Schiphol. Dat is vlak bij de plek waar de Stichting Vliegramp MH17 in 2017 het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers wil onthullen.
De herdenking is besloten en alleen toegankelijk voor nabestaanden. Ze vullen het programma van de herdenking zelf in met toespraken, zang en dans. Alle 298 namen van de slachtoffers worden opgelezen en er zal een minuut stilte worden gehouden. Dat gebeurt rond het tijdstip dat in 2014 het radiocontact met de Boeing 777 van Malaysia Airlines verloren ging boven Oost-Oekraïne.
Vorig jaar was de herdenking in Nieuwegein. Premier Mark Rutte was toen te gast.
Het monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers moet in de toekomst in Vijfhuizen verrijzen. Het gaat om een wand van 6 meter hoog en 25 meter lang naar een ontwerp van Ronald Westerhuis.
De wand staat symbool voor de zwaarte van het verlies. In het midden zit een ‘oog’, een gat waar zonlicht doorheen komt. Dat staat symbool voor hoop. De namen van de slachtoffers worden in de wand gegraveerd.
We zijn zo’n 8 maanden verwijderd van de volgende Tweede Kamerverkiezingen. De contouren van die verkiezingen en de vorming van de regering erna dienen zich al aan, met name door de uitslag van de Eerste Kamerverkiezingen en de electorale ontwikkelingen in 2015. Op deze laatste zondag van het jaar daarom een vooruitblik van wat ons te wachten staat bij die verkiezingen en de vorming van de volgende regering.
De komende Tweede Kamerverkiezingen hebben grote invloed op de toekomst van steden en regio’s. De partijprogramma’s, de verkiezingsdebatten en de keuzes die tijdens de formatie worden gemaakt voor het nieuwe regeerakkoord – ze bepalen straks het dagelijks leven van meer dan 17 miljoen Nederlanders. Platform31 presenteert de belangrijkste opgaven voor steden en regio’s.
De opgaven lopen langs drie lijnen:
Het verkleinen van sociale en ruimtelijke verschillen
Een evenwichtige woningmarkt
Transitie naar duurzame groei
Gevaar van besmetting door de Brexit
De aanpak van deze opgaven vraagt om hard werken en creativiteit – van burgers, van politiek, bestuur en wetenschap. Met hen wil Platform31 tot oplossingen komen voor de complexe opgaven van vandaag en morgen. lees ook;Platform31 Verkiezingsnotitie Tweede Kamer 2017
Het gevaar van besmetting door de Brexit was de grondtoon van het debat in de diep verdeelde Kamer. Er moet iets worden gedaan aan de onvrede onder burgers met de Unie. Maar wat?
Een wake-up call dat je je levensstijl echt moet veranderen, aldus VVD-fractieleider Halbe Zijlstra.
Premier Rutte ziet in de Britse uittreding een aansporing aan de EU om zich te ‘focussen op de kerntaken: banen creeëren, veiligheid, immigratie, klimaat, het energiebeleid. Mensen moeten weer het gevoel krijgen dat ze niet deel uitmaken van iets gigantisch waar ze de grip op verliezen (….) Het antwoord hierop is niet een nog verder integrerend Europa.’
Zeker is dat de Brexit z’n effect gaat krijgen op de komende verkiezingscampagne en de partijprogramma’s die op dit moment geschreven worden. SP en PVV willen geen of minder EU, GroenLinks en D66 een sterkere EU. De meeste andere partijen zitten daartussenin. Maar het minder-kamp wint snel aan kracht. VVD-fractieleider Zijlstra beschouwt de Brexit als een hartaanval voor iemand die zich nog tamelijk gezond waande: ‘Een wake-up call dat je je levensstijl echt moet veranderen.’ Zijn coalitiepartner Samsom (PvdA) koost dezelfde woorden: ‘Dit moet een wake-up call zijn voor Europa.’
Een herbezinning op de kerntaken
Miljoenen mensen voelen zich gesterkt, aldus PVV-partijleider Geert Wilders.
Een fundamentele herbezinning op de kerntaken van de EU staat hoog op de prioriteitenlijst van de meeste partijen. Maar van de middenpartijen die vinden dat Europa kleiner en krachtdadiger moet, maakt vooralsnog alleen het CDA die wens concreet met een boodschappenlijst voor het kabinet. Partijleider Buma wil onder meer snijden in de Europese aanbestedingsregels, de natuurregels, de regels voor staatssteun. Anderzijds wil hij juist meer regels om het vrije verkeer van goedkope arbeidsmigranten te beperken – een van de grote thema’s in de Britse referendumstrijd.
Duidelijk is ook dat de PVV en de SP er een voornaam verkiezingsthema bij hebben. Zij beschouwen de Brexit-stemmers als medestrijders tegen Brussel. ‘Miljoenen mensen voelen zich gesterkt’, aldus Wilders. ‘Nederlanders verdienen ook een referendum. De toekomst is aan de soevereine natiestaat. De patriottische lente zal een zomer worden. En overal in het westen doorbreken.’
Zoeken naar antwoorden
Deze uitslag vraagt om bedachtzaamheid. Geen sweeping statements of ferme taal, aldus PvdA-partijleider Diederik Samsom.
SP-leider Roemer vulde aan: ‘De Britten schrijven geschiedenis. De bureaucraten krijgen het deksel op de neus. Dit had voorkomen kunnen worden als Europa zich meer had ingezet voor mensen en minder voor markt en munt.’
De regeringspartijen zoeken intussen nog openlijk naar antwoorden. ‘Deze uitslag vraagt om bedachtzaamheid’, aldus Samsom. ‘Geen sweeping statements of ferme taal. Er is nog veel te veel om uit te zoeken. Wat doen de Schotten, wat doen de Noord-Ieren? (…) Moedige politici zijn nodig, politici die de lokroep van het populisme kunnen weerstaan.’
De komende verkiezingscampagne
Een wake-up call dat je je levensstijl echt moet veranderen, aldus VVD-fractieleider Halbe Zijlstra.
Premier Rutte ziet in de Britse uittreding een aansporing aan de EU om zich te ‘focussen op de kerntaken: banen creeëren, veiligheid, immigratie, klimaat, het energiebeleid. Mensen moeten weer het gevoel krijgen dat ze niet deel uitmaken van iets gigantisch waar ze de grip op verliezen (….) Het antwoord hierop is niet een nog verder integrerend Europa.’
Zeker is dat de Brexit z’n effect gaat krijgen op de komende verkiezingscampagne en de partijprogramma’s die op dit moment geschreven worden. SP en PVV willen geen of minder EU, GroenLinks en D66 een sterkere EU. De meeste andere partijen zitten daartussenin. Maar het minder-kamp wint snel aan kracht. VVD-fractieleider Zijlstra beschouwt de Brexit als een hartaanval voor iemand die zich nog tamelijk gezond waande: ‘Een wake-up call dat je je levensstijl echt moet veranderen.’ Zijn coalitiepartner Samsom (PvdA) koost dezelfde woorden: ‘Dit moet een wake-up call zijn voor Europa.’
Een herbezinning op de kerntaken
Miljoenen mensen voelen zich gesterkt, aldus PVV-partijleider Geert Wilders.
Een fundamentele herbezinning op de kerntaken van de EU staat hoog op de prioriteitenlijst van de meeste partijen. Maar van de middenpartijen die vinden dat Europa kleiner en krachtdadiger moet, maakt vooralsnog alleen het CDA die wens concreet met een boodschappenlijst voor het kabinet. Partijleider Buma wil onder meer snijden in de Europese aanbestedingsregels, de natuurregels, de regels voor staatssteun. Anderzijds wil hij juist meer regels om het vrije verkeer van goedkope arbeidsmigranten te beperken – een van de grote thema’s in de Britse referendumstrijd.
Duidelijk is ook dat de PVV en de SP er een voornaam verkiezingsthema bij hebben. Zij beschouwen de Brexit-stemmers als medestrijders tegen Brussel. ‘Miljoenen mensen voelen zich gesterkt’, aldus Wilders. ‘Nederlanders verdienen ook een referendum. De toekomst is aan de soevereine natiestaat. De patriottische lente zal een zomer worden. En overal in het westen doorbreken.’
Zoeken naar antwoorden
Deze uitslag vraagt om bedachtzaamheid. Geen sweeping statements of ferme taal, aldus PvdA-partijleider Diederik Samsom.
SP-leider Roemer vulde aan: ‘De Britten schrijven geschiedenis. De bureaucraten krijgen het deksel op de neus. Dit had voorkomen kunnen worden als Europa zich meer had ingezet voor mensen en minder voor markt en munt.’
De regeringspartijen zoeken intussen nog openlijk naar antwoorden. ‘Deze uitslag vraagt om bedachtzaamheid’, aldus Samsom. ‘Geen sweeping statements of ferme taal. Er is nog veel te veel om uit te zoeken. Wat doen de Schotten, wat doen de Noord-Ieren? (…) Moedige politici zijn nodig, politici die de lokroep van het populisme kunnen weerstaan.’
Peil 07.08.2016 – De langdurige stabiele periode zou je haast doen vergeten dat het verschil met de laatste Tweede Kamerverkiezingen heel groot is. In totaal zijn er 92 zetels van partij gewisseld. De PvdA is 29 zetels kwijtgeraakt en de VVD 17. De PVV heeft er 20 zetels bijgekregen, Groen Links 12
AD 08.07.2016 De PvdA moet meeregeren in een volgende coalitie, ook als ze wordt gehalveerd. Volgens PvdA minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem is het ,,zeer voorstelbaar en gewenst” dat zijn partij meedoet in een brede coalitie. Dat zegt hij in een interview met het Algemeen Dagblad dat morgen op AD.nl verschijnt.
Grote hervormingen kunnen door een puur rechts kabinet worden gedaan, maar ik maak mij zorgen hoe een pensioenstelsel er dan uitziet, aldus Jeroen Dijsselbloem.
De PvdA won in 2012 38 zetels en scoort de laatste jaren in verschillende opiniepeilingen tussen de 7 en 12 zetels. De sociaal-democraten verloren drie verkiezingen op rij en lijken een hoge prijs te gaan betalen bij de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart 2017.
Gek politiek landschap
,,Met twintig zetels ben je een grote partij in Nederland” zegt Dijsselbloem. Hij gaat voor 38, ,,Maar in dit gekke politieke landschap ben je met twintig zetels ook nog steeds een serieuze potentiële regeringspartij.” In politiek Den Haag wordt uitgegaan van een vierpartijen-coalitie. Daarvan staan er drie vast: VVD. CDA en D66. Als vierde worden vaak SP, GroenLinks en of ChristenUnie genoemd, maar nooit de PvdA.
In 2017 gaat het over de arbeidsmarkt, zzp’ers en het pensioenstelsel. Dan is oppositie is geen wenkend perspectief, vindt Dijsselbloem. ,,Grote hervormingen kunnen door een puur rechts kabinet worden gedaan, maar ik maak mij zorgen hoe een pensioenstelsel er dan uitziet.”
Mocht de PVV groot worden en de partijen elkaar niet veel ontlopen in omvang, is er maar één antwoord volgens Dijsselbloem: ,,Dan zullen we een brede coalitie moeten maken. Als je mij vraagt of de PvdA daarbij moet zijn, dan is het antwoord 100 procent ja.
Bij elf instellingen vindt de inspectie de risico’s zo groot dat ze onder intensief toezicht zijn gesteld. Minstens twee daarvan zijn ook actief in Den Haag; de Stichting WoonZorgcentra Haaglanden en Stichting Zorggroep Florence.
Notabene…is een bestuurder van een zorginstelling net opgepakt vanwege omvangrijke fraude. De bestuurder van een zorginstelling wordt er samen met vijf anderen van verdacht €1,5 miljoen achterover te hebben gedrukt van de instelling !!! Terwijl juist het verpleeghuis kampt met verlies.
De Tweede Kamer, staatssecretaris Van Rijn en senioren- en patiëntenorganisaties maken zich grote zorgen over de ouderen in verpleeghuizen. Volgens hen staan de regels centraal en niet de mensen.
De inspectie heeft het afgelopen jaar extra toezicht gehouden op 150 verpleeghuisinstellingen. Uit het rapport hierover bleek dat de inspectie zeer grote zorgen heeft over elf instellingen.
Nog eens 38 verpleeghuizen doen het ook niet goed genoeg en blijven onder scherp toezicht staan. Om welke instellingen het gaat, bleef onduidelijk.
Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) maakt nog de namen bekend welke van de door de inspectie onderzochte verpleeghuisinstellingen onder de maat presteren. Meerdere partijen in de Tweede Kamer hadden daar om gevraagd.
Niet de manier
De branche zelf is niet blij met de maatregel. Volgens de organisatie van zorgondernemers ActiZ is ingrijpen niet de manier. ,,Straffen helpt sowieso niet. De instellingen moeten juist hulp en ondersteuning krijgen. Er moet niet bezuinigd, maar juist geïnvesteerd worden”, zegt een woordvoerster.
De Lijst
De volledige lijstmet o.a. de elf instellingen waar de verpleeghuiszorg zozeer onder de maat is dat volgens staatssecretaris Martijn van Rijn (PvdA) ingrijpen noodzakelijk is. Gisteravond maakte Van Rijn de lijst van elf openbaar.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft de grootste zorgen over deze elf instellingen: Careyn, Evean Zorg Amsterdam, Stichting Amstelring Groep, Stichting Antroz antroposofische woonzorggroep, Stichting Beweging 3.0, Stichting Humanitas, Stichting IJsselheem Holding, Stichting Laurens, Stichting WoonZorgcentra Haaglanden (WZH), Stichting Zorggroep Florence en Zorggroep Groningen. Bekijk de lijst hier (pdf).
Het gaat voornamelijk om grote organisaties, die opereren in de grote steden. Opvallend in de lijst is ook WZH Haaglanden, de plek waar de moeder van staatssecretaris Martin van Rijn zelf werd verpleegd en waar twee jaar geleden al ophef ontstond over de slechte zorg.
De verpleeghuizen zijn ingedeeld in de volgende categorieën:
Intensief vervolgtoezicht
Dit betekent dat binnen een organisatie in korte tijd bestuursgesprekken en meerdere (onaangekondigde) bezoeken bij verschillende locaties van de zorginstelling plaatsvinden. Op basis daarvan gaat de inspectie een oordeel geven over de gehele zorgorganisatie of heeft dat inmiddels gedaan.
Vervolgtoezicht
De inspectie houdt vervolgtoezicht in de vorm van inspectiebezoeken en/of bestuursgesprekken. De inspectie toetst zo of de instelling de tekortkomingen die zijn geconstateerd, oplost. Als dat het geval is, sluit de inspectie het toezichttraject op betreffende locatie af (zie 4).
In afwachting van resultaatsverslag al dan niet vervolgtoezicht nodig
De inspectie heeft in een bezoek tekortkomingen geconstateerd. De instelling moet van de inspectie een verslag maken over hoe zij deze tekortkomingen aanpakt en/of heeft aangepakt, het zogenoemde resultaatsverslag. De inspectie bepaalt na ontvangst van dit resultaatverslag of vervolgtoezicht noodzakelijk is (zie 2).
Toezichttraject afgesloten
Dit betekent dat de inspectie in 2016 de zorginstelling niet opnieuw vanuit het risicotoezicht bezoekt. Indien meldingen of andere signalen aanleiding geven voor toezicht, zal de inspectie opnieuw toezicht houden in de vorm van inspectiebezoeken en/of bestuursgesprekken.
De lijst vermeldt niet om welke verpleeghuizen van Florence en WZH het gaat. Volgens Nieuwsuur is het verpleeghuis Westhoff in Rijswijk, dat valt onder Florence, een van de elf. De zorginstelling zegt verrast te zijn op de lijst te staan. ‘We zijn in mei en juni bezocht door de Inspectie en toen kregen we een ruime voldoende.’
De instellingen kunnen de komende tijd onaangekondigde bezoeken verwachten van interventieteams.
In totaal staan er 150 zorginstanties op de lijst. Bij elf instellingen zijn de risico’s zo groot dat ze onder toezicht zijn gesteld. De samenstelling van de lijst is gebaseerd op de stand van zaken op 15 maart 2016.
Het is voor het eerst dat een dergelijke lijst voor zorgaanbieders wordt gepubliceerd. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft in maart 150 verpleeghuizen door het hele land – die al onder verscherpt toezicht stonden – gecontroleerd.
Vervolgtoezicht
Bij nog eens twee andere Haagse huizen is ‘vervolgtoezicht’ nodig en moeten dus ook snel verbeteringen worden doorgevoerd. Dat zijn Stichting Saffier-De Residentie Groep en de Kessler Stichting.
Voor Trouw is dat reden om deze week met twee verslaggevers in verpleeghuis Rosendael in Utrecht neer te strijken. Wie vragen heeft, kan langskomen of een reactie sturen via popup@trouw.nl.
Ook de redactie van De Telegraaf is opzoek naar mensen die persoonlijke ervaring hebben met gebrekkige verpleeghuiszorg. Wilt u uw verhaal doen? Stuurt u dan een mail met uw reactie en telefoonnummer naar onze medisch redacteur René Steenhorst, via r.steenhorst@telegraaf.nl
Reageren op dit artikel naar Omroep West ? Mail naar: anniek.enthoven@omroepwest.nl
RTVWEST 01.12.2016 Thuiszorgorganisatie Gallus uit Rijswijk zit in de financiële problemen. Het bedrijf verkeert in surseance van betaling. Volgens advocaat Martijn Vermeeren, die is aangesteld als bewindvoerder, worden door het bedrijf 700 tot 800 patiënten van thuiszorg voorzien. Die wonen vooral in Den Haag en Zoetermeer.
Bij het bedrijf werken 170 mensen, zegt Vermeeren. Zij kunnen voorlopig aan de slag blijven, want de bewindvoerder is druk bezig met gesprekken over een reorganisatie. ‘Ik ben aan het kijken of het bedrijf kan voortbestaan’, zegt Vermeeren tegen Omroep West.
Volgens hem is het nog te vroeg om iets over de oorzaak te zeggen. ‘Maar ik kan al wel zeggen dat het bedrijf een hoog ziekteverzuim kent en ook zijn de marges door de bezuinigingen in de zorg erg krap’, aldus de bewindvoerder.
Zorg gaat gewoon door
Hij zegt dat cliënten zich voorlopig nog geen zorgen hoeven te maken, omdat alles ‘gewoon’ doordraait. De zorg gaat dus ook gewoon door. De advocaat verwacht dat er volgende week meer duidelijkheid komt over de toekomst van Gallus Thuiszorg.
De directie van het bedrijf was donderdagmiddag niet voor commentaar bereikbaar.
AD 18.10.2016 Ook als het niet meer gaat, blijven steeds meer ouderen tóch thuis wonen. Ze vinden de eigen bijdrage voor het verpleeghuis te hoog en proberen het te redden met extra thuiszorg. ,,En dan belanden ze ineens op de spoedeisende hulp.”
Heb je meer dan twee uur per dag intensieve zorg nodig, dan vinden financiers het verpleeghuis de beste plek, aldus Ben van Gent.
Wie meer dan 12 uur thuiszorg ontvangt, moet eigenlijk naar het verpleeghuis. ,,Dat is de richtlijn vanuit de zorgverzekeraars”, zegt Ben van Gent, bestuurder van zorgorganisatie Florence. ,,Heb je meer dan twee uur per dag intensieve of complexe zorg nodig, dan vinden financiers het verpleeghuis de beste plek.”
Tot voor kort maakten cliënten inderdaad die overstap, maar de laatste tijd willen steeds meer mensen thuis blijven wonen, signaleert Van Gent. Florence levert thuiszorg aan meer dan 5.000 cliënten in Den Haag. Meer dan 300 van hen zitten op of over de norm van 12 uur per week. ,,Dit zien wij nu gebeuren. Mensen blijven langer thuis wonen.”
Signalen Actiz, de landelijke belangenbehartiger van zorgondernemers, herkent het beeld. ,,We krijgen hierover signalen van cliënten en zorgaanbieders.”
En dat is niet omdat ze ertegen opzien om naar een verpleeghuis te gaan, maar uit financiële overwegingen, zo geven cliënten aan bij thuiszorgmedewerkers. Wat mensen precies aan eigen bijdrage moeten betalen is afhankelijk van het inkomen, maar een verpleeghuis kost het meervoudige van wat ze voor thuiszorg betalen, zegt Van Gent. In plaats daarvan vragen ze extra thuiszorg aan, terwijl die bedoeld is voor minder zieke mensen.
Overal in de zorg zie je verschuivingen als gevolg van de eigen bijdrage, aldus Ben van Gent.
Zorgelijk
Een zorgelijke ontwikkeling, vindt Van Gent. Het aantal uren zorg per cliënt neemt toe, dus ontstaan wachtlijsten. Inwoners van Den Haag krijgen wel direct thuiszorg als het nodig is – bijvoorbeeld na een ziekenhuisopname – maar niet altijd via de zorgverlener van de eerste keuze. ,,We moeten weleens iemand doorverwijzen. Door personeelstekorten kunnen we ook niet direct uitbreiden.
,,Overal in de zorg zie je verschuivingen als gevolg van de eigen bijdrage”, zegt Van Gent. Zo worden huisartsen zwaarder belast. Ze krijgen te maken met complexe gevallen die voorheen in handen waren van de verpleeghuisarts. Zij zien ook geregeld thuiswonende senioren op de eerste hulp belanden, omdat het thuis misgaat, bijvoorbeeld door een valpartij.
Grenzen
Intensieve thuiszorg is mogelijk ook duurder dan verpleeghuiszorg (een verpleeghuis krijgt ongeveer 210 euro per dag voor een cliënt met zorgzwaarte 5), maar daar is het Van Gent niet om te doen. ,,We hebben daar geen berekeningen van gemaakt. Het gaat ons om de kwaliteit. Er zijn gewoon grenzen aan hoelang je iemand thuis kunt laten wonen, bijvoorbeeld bij toenemende dementie.”
Actiz bevestigt dat. ,,Als het niet meer gaat, is het verpleeghuis een belangrijk, veilig alternatief. Wij vinden dat iedereen naar een verpleeghuis moet kunnen, mocht dat echt nodig zijn. Als de hoge eigen bijdrage die beweging afremt, is dat geen goede zaak; de juiste zorg moet op de juiste plek worden geboden.” De brancheorganisatie heeft de kwestie inmiddels aangekaart bij het ministerie van VWS.
De familie heeft vooral voor ogen dat moeder of vader veilige en verantwoorde zorg krijgt, aldus Ben van Gent.
Oplossing
Een pasklare oplossing heeft Van Gent van zorgorganisatie Florence ook niet. ,,Het is een rare afweging: thuis blijven en weinig betalen of weg van huis en veel betalen. Het is een bijna onmenselijke keuze.”
De Patiëntenfederatie vindt dat financiën geen overweging mogen zijn bij de overstap naar het verpleeghuis, al zijn er onverwachte kosten, zegt een woordvoerder. ,,Patiënten moeten de zorg krijgen waar ze recht op hebben. We denken overigens niet dat hulpverleners een oudere of zieke toestaan thuis te blijven als het onverantwoord is. Maar we zijn over de financiën in gesprek met partijen.”
Eindstation
Ouderenorganisatie ANBO gelooft niet dat mensen de gang naar het verpleeghuis uitstellen om geld, ook al zijn de kosten ‘weinig inzichtelijk’. ,,Mensen associëren het verpleeghuis vooral met het eindstation en willen dat vaak niet. Alleen is ‘willen’ meestal niet meer aan de orde. De familie heeft vooral voor ogen dat moeder of vader veilige en verantwoorde zorg krijgt.”
Zorgaanbieder Van Gent is verbolgen dat de regering geen aandacht besteedt aan ‘de bijeffecten van de stelselwijziging’, waarbij mensen meer moeten betalen voor een verpleeghuis. ,,Politiek, zou ik willen zeggen, heb het hier nou eens over.”
Trend
Dat mensen niet naar een verpleeghuis gaan omdat ze de eigen bijdrage te hoog vinden, herkent het ministerie van Volksgezondheid ook niet. ,,De inkomensafhankelijke eigen bijdrage is ook absoluut niet bedoeld om een rol te spelen bij de keuze om wel of niet naar een verpleeghuis gaan. Wel zien we de trend dat mensen zelf langer thuis willen blijven wonen. Die trend is al in de jaren 80 ingezet”, zo laat een woordvoerder weten.
,,In de dagelijkse praktijk is verhuizen naar een verpleeghuis natuurlijk een heel ingrijpende stap. Je hebt dan hele intensieve zorg nodig. Mensen stellen die stap – heel begrijpelijk – zo lang mogelijk uit als het thuis nog lukt met goede zorg en ondersteuning. Maar in dat soort situaties laten mensen zich leiden door hun gezondheid en de zorg die ze nodig hebben.”
De woordvoerder vervolgt: ,,Overigens is er niets nieuws aan de eigen bijdrage voor verpleeghuiszorg. Ook onder de AWBZ was daar al een inkomensafhankelijke eigen bijdrage verschuldigd. In de berekening en de orde van grootte van de eigen bijdragen voor verpleeghuis zorg zijn geen wezenlijke veranderingen geweest in deze regeerperiode.”
Eigen bijdrage kan fors oplopen
Bewoners van een verpleeghuis betalen tot maximaal 2.300 euro aan eigen bijdrage per maand, afhankelijk van het inkomen. De laagste eigen bijdrage is 160 euro per maand.
Voor thuiszorg betalen 65-plussers met de kleinste portemonnee maximaal 2,20 per week ofwel 8,80 per maand.
De wekelijkse bijdrage voor de hoogste inkomensgroep is maximaal 124 euro.
Minder vermogende verpleeghuisbewoners houden vaak alleen zak- en kleedgeld over voor onder meer de waskosten en de kapper.
Telegraaf 13.10.2016 Verpleeghuizen zullen toch weer gegevens gaan leveren aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Volgens brancheorganisatie ActiZ zijn de zorgen over de vragenlijst grotendeels weggenomen na overleg met de IGZ en staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid).
De publicatie door de IGZ van een zwarte lijst van de elf slechtst presterende zorginstellingen zorgde voor veel ophef afgelopen zomer en voor voorzichtigheid bij de nieuwe vragenlijst van de Inspectie. Volgens ActiZ zitten er in deze nieuwe vragenlijst veel onduidelijkheden.
„Het toedienen van een slaapmiddel aan ouderen stond nu bijvoorbeeld gelijk aan het toedienen van een middel voor angststoornissen. Qua vrijheidsbeperking krijgt het vastbinden van iemand dezelfde score als een bewegingssensor. De IGZ en ActiZ gaan in overleg hoe dat kan worden aangepast”, aldus een woordvoerster van ActiZ.
Ook wordt overlegd hoe de IGZ-lijst op een andere manier naar buiten wordt gebracht.
Staatssecretaris Van Rijn noemde de maatregel van ActiZ eerder deze week onacceptabel. Het niet leveren van gegevens door verpleeghuizen belemmert het werk van de inspectie, vindt hij.
ActiZ gaf maandag aan dat de verpleeghuizen geen gegevens meer zouden leveren, totdat duidelijk was wat de IGZ precies wil weten, waarvoor ze het gaat gebruiken en hoe de informatie gepubliceerd gaat worden.
„De onzorgvuldige openbaarmaking en categorisering van de uitkomsten van de IGZ-lijsten in juli van dit jaar hebben diepe sporen achtergelaten bij medewerkers, bewoners en hun familie over de vermeende onveiligheid in verpleeghuizen”, zei de woordvoerster toen.
AD 13.10.2016 Verpleeghuizen zullen toch weer gegevens gaan leveren aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Volgens brancheorganisatie ActiZ zijn de zorgen over de vragenlijst grotendeels weggenomen na overleg met de IGZ en staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid).
De publicatie door de IGZ van een zwarte lijst van de elf slechtst presterende zorginstellingen zorgde voor veel ophef afgelopen zomer en voor voorzichtigheid bij de nieuwe vragenlijst van de Inspectie.
Volgens ActiZ zitten er in deze nieuwe vragenlijst veel onduidelijkheden. ,,Het toedienen van een slaapmiddel aan ouderen stond nu bijvoorbeeld gelijk aan het toedienen van een middel voor angststoornissen. Qua vrijheidsbeperking krijgt het vastbinden van iemand dezelfde score als een bewegingssensor. De IGZ en ActiZ gaan in overleg hoe dat kan worden aangepast”, aldus een woordvoerster van ActiZ.
Andere manier
Ook wordt overlegd hoe de IGZ-lijst op een andere manier naar buiten wordt gebracht. Staatssecretaris Van Rijn noemde de maatregel van ActiZ eerder deze week onacceptabel. Het niet leveren van gegevens door verpleeghuizen belemmert het werk van de inspectie, vindt hij.
ActiZ gaf maandag aan dat de verpleeghuizen geen gegevens meer zouden leveren, totdat duidelijk was wat de IGZ precies wil weten, waarvoor ze het gaat gebruiken en hoe de informatie gepubliceerd gaat worden.
,,De onzorgvuldige openbaarmaking en categorisering van de uitkomsten van de IGZ-lijsten in juli van dit jaar hebben diepe sporen achtergelaten bij medewerkers, bewoners en hun familie over de vermeende onveiligheid in verpleeghuizen”, zei de woordvoerster toen.
Telegraaf 10.10.2016 Geen goed woord heeft de Tweede Kamer over voor verpleeghuizen nu zij weigeren om mee te werken aan een onderzoek van de Inspectie naar de kwaliteit van hun instelling.
Recent verscheen er een zwarte lijst van zorginstellingen die hun zaakjes niet op orde hebben. Zij stuntelen bijvoorbeeld met het toedienen van medicijnen. Een nieuw onderzoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) moet uitwijzen of het nog steeds mis is.
Koepelorganisatie van verpleeghuizen Actiz gooit echter de kont tegen de krib. Verpleeghuizen zouden niet moeten meewerken aan het onderzoek omdat de resultaten niet in de goede context worden gebruikt
„Ik vind dit niet kunnen”, zegt Kamerlid Marith Volp (PvdA). „Verpleeghuizen moeten gewoon doen wat de Inspectie vraagt. We hebben het over zorg voor zeer kwetsbare mensen. Als er iets mis is, moet het openbaar zodat de hele sector van fouten kan leren.”
„Actiz moet slechte verpleeghuizen niet de hand boven het hoofd houden”, vindt ook VVD-Kamerlid Sjoerd Potters. „Een brancheorganisatie die drukker is met de belangen van bestuurders dan van bewoners van verpleeghuizen, maakt zichzelf volstrekt belachelijk.”
Oppositiepartijen hekelen eveneens de actie, maar zij vinden dat ook staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) steken heeft laten vallen. PVV en D66 vinden dat hij te weinig regie heeft genomen.
VK 10.10.2016 Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) vindt het onacceptabel dat verpleeghuizen voorlopig geen gegevens meer leveren aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Het belemmert het werk van de inspectie, vindt hij.
De inspectie heeft gegevens nodig over onder meer het voorschrijven van medicijnen om in te kunnen schatten of een zorginstelling extra aandacht nodig heeft. Van Rijn schrijft dit maandag in antwoord op vragen van onder meer de SP.
De verpleeghuizen willen dat eerst duidelijk wordt wat de IGZ precies wil weten en waarvoor die gegevens worden gebruikt. De publicatie van de zwarte lijst met slecht presterende zorginstellingen zorgde deze zomer voor veel ophef en leverde volgens een zegsvrouw van brancheorganisatie Actiz alleen maar negatief nieuws op. ‘Hierdoor zijn wij huiverig geworden, er moet nu eerst meer duidelijkheid komen.’
Van Rijn erkent dat het publiceren van de lijst deze zomer veel teweeg heeft gebracht bij de mensen die werken in de verpleeghuizen. ‘Maar dat kan er natuurlijk nooit toe leiden dat transparantie van kwaliteit uitblijft.’
De IGZ zei eerder al verbaasd te zijn over de stap van Actiz om geen gegevens meer aan te leveren. ‘De gesprekken hierover lopen al maanden, in eerste instantie heeft Actiz wel ingestemd’, reageerde een woordvoerder. Het opvragen van de informatie bij verpleeghuizen is volgens hem ‘niet vrijblijvend’.
Trouw 10.10.2016 Verpleeghuizen leveren nog langer geen gegevens aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Eerst moet duidelijk zijn wat de inspectie precies wil weten, waarvoor ze de informatie gaat gebruiken en hoe de informatie gepubliceerd gaat worden. Dat zegt een woordvoerster van brancheorganisatie ActiZ vandaag tegen persbureau Anp.
Het standpunt van ActiZ, die volgens Zorgvisie de aanlevertermijn voor de gegevens wil opschorten tot 31 oktober, komt niet als een verrassing. Uiterlijk anderhalve week geleden hadden er afspraken gemaakt moeten worden over bijvoorbeeld de nieuwe vorm van toetsing van verpleeghuizen. Ook over de personeelssamenstelling moest beter worden gecommuniceerd. Die deadline is echter verstreken zonder dat er afspraken werden gemaakt.
De publicatie van de ‘zwarte lijst’, die in juli werd gepubliceerd, heeft kwaad bloed gezet. “Dat heeft alleen maar negatief nieuws opgeleverd. De onzorgvuldige openbaarmaking en categorisering van de uitkomsten van de IGZ-lijsten in juli van dit jaar hebben diepe sporen achtergelaten bij medewerkers, bewoners en hun familie over de vermeende onveiligheid in verpleeghuizen. Hierdoor zijn wij huiverig geworden, er moet nu eerst duidelijkheid komen”, aldus een zegsvrouw van ActiZ.
De IGZ zegt verbaasd te zijn over de stap van ActiZ. “De gesprekken hierover lopen al maanden, in eerste instantie heeft ActiZ wel ingestemd. Wij kunnen ons niet voorstellen dat verpleeghuizen niet voor openheid en transparantie zijn”, reageert een woordvoerder. Het opvragen van informatie bij de verpleeghuizen is volgens hem ‘niet vrijblijvend’.
NU 10.10.2016 Verpleeghuizen leveren voorlopig geen gegevens meer aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Eerst moet duidelijk zijn wat ze precies wil weten, waarvoor ze het gaat gebruiken en hoe de informatie gepubliceerd gaat worden, zegt een woordvoerder van brancheorganisatie ActiZ.
De publicatie door de IGZ van een zwarte lijst van de elf slechtst presterende zorginstellingen zorgde voor veel ophef afgelopen zomer.
“Dat heeft alleen maar negatief nieuws opgeleverd’, aldus de woordvoerder. “De onzorgvuldige openbaarmaking en categorisering van de uitkomsten van de IGZ-lijsten in juli van dit jaar hebben diepe sporen achtergelaten bij medewerkers, bewoners en hun familie over de vermeende onveiligheid in verpleeghuizen. Hierdoor zijn wij huiverig geworden, er moet nu eerst duidelijkheid komen”.
De insteek van de IGZ zou volgens haar een betere zorg voor individuen moeten zijn, niet het publiceren van lijsten zonder duiding.
De IGZ zegt verbaasd te zijn over de stap van ActiZ. “De gesprekken hierover lopen al maanden, in eerste instantie heeft ActiZ wel ingestemd. Wij kunnen ons niet voorstellen dat verpleeghuizen niet voor openheid en transparantie zijn”, reageert hun woordvoerder. Het opvragen van informatie bij de verpleeghuizen is volgens hem “niet vrijblijvend”.
ActiZ benadrukt dat verpleeghuizen geen bezwaar hebben tegen openheid. “Maar bij openbaarheid hoort ook zorgvuldigheid.”
Telegraaf 10.10.2016 Verpleeghuizen leveren voorlopig geen gegevens meer aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Eerst moet duidelijk zijn wat ze precies wil weten, waarvoor ze het gaat gebruiken en hoe de informatie gepubliceerd gaat worden, zegt een woordvoerster van brancheorganisatie ActiZ.
De publicatie door de IGZ van een zwarte lijst van de elf slechtst presterende zorginstellingen zorgde voor veel ophef afgelopen zomer. „Dat heeft alleen maar negatief nieuws opgeleverd. De onzorgvuldige openbaarmaking en categorisering van de uitkomsten van de IGZ-lijsten in juli van dit jaar hebben diepe sporen achtergelaten bij medewerkers, bewoners en hun familie over de vermeende onveiligheid in verpleeghuizen. Hierdoor zijn wij huiverig geworden, er moet nu eerst duidelijkheid komen”, aldus de zegsvrouw van ActiZ.
De insteek van de IGZ zou volgens haar een betere zorg voor individuen moeten zijn, niet het publiceren van lijsten zonder duiding.
De IGZ zegt verbaasd te zijn over de stap van ActiZ. „De gesprekken hierover lopen al maanden, in eerste instantie heeft ActiZ wel ingestemd. Wij kunnen ons niet voorstellen dat verpleeghuizen niet voor openheid en transparantie zijn”, reageert een woordvoerder. Het opvragen van informatie bij de verpleeghuizen is volgens hem „niet vrijblijvend.”
ActiZ benadrukt dat verpleeghuizen geen bezwaar hebben tegen openheid. „Maar bij openbaarheid hoort ook zorgvuldigheid.”
Telegraaf 10.10.2016 Meer dan de helft van de Nederlandse verpleeghuizen scoort volgens de Patiëntenfederatie Nederland onder het gewenste niveau.
Dat blijkt uit een omvangrijk rapport van de koepelorganisatie, die ongeveer 15.000 bewoners interviewde en online ruim 50.000 waarderingen verzamelde via ZorgkaartNederland.nl om zo in beeld te brengen hoe gelukkig verpleeghuisbewoners zich voelen.
Het grootste probleem is volgens bewoners onderbezetting van het personeel. De patiëntenorganisatie is bezorgd over de manier waarop verpleeghuizen omgaan met kritiek. Instellingen zouden ervoor kiezen zich terug te trekken, in plaats van open te zijn over verbeterpunten.
BB 06.09.2016 Een op de vijf zorginstellingen in Nederland heeft vorig jaar verlies geleden, blijkt uit een analyse van accountants- en adviesbureau EY.
Ernstig bedreigd
Vooral zelfstandige behandelcentra, de jeugdzorg, de verpleging- en thuiszorginstellingen hebben het zwaar. Zij verdienen zo weinig dat er nauwelijks mogelijkheden zijn om buffers op te bouwen om te kunnen investeren en innoveren. Het voortbestaan van bedrijven in de geestelijke gezondheidszorg wordt volgens de accountants zelfs ernstig bedreigd.
Hervormingen
EY voorziet dat de resultaten van zorginstellingen dit jaar verder verslechteren. Dat hangt samen met de hervormingen in de zorg, waardoor de administratieve lasten en druk op financiële middelen zijn toegenomen.
Toch gaat het niet met alle instellingen in de sector slecht. Zo staan academische ziekenhuizen er volgens EY juist goed voor in financieel opzicht.
Het accountantskantoor onderzocht 1050 jaarrekeningen van zorginstellingen over 2015. (ANP)
RTVWEST 22.08.2016 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft zorginstelling Cato een tik op de vingers gegeven. Cato moet zorgen dat binnen zes weken de cliëntdossiers in orde zijn. Als dit niet gebeurt, kan IGZ een dwangsom opleggen.
Cato heeft twee zorgcentra in Den Haag: Carel van den Oever en Bezuidenhout. Ook heeft de organisatie een aantal seniorenwoningen en biedt Cato thuiszorg aan. De inspectie schrijft in een persbericht dat er al langere tijd zorgen zijn over de kwaliteit van zorg bij de Haagse organisatie. Tijdens een inspectie in juli bleek dat er nog steeds zaken mis waren. Cato heeft ‘niet genoeg urgentiebesef en verbeterkracht getoond de afgelopen jaren’, schrijft de inspectie.
De cliëntdossiers van Cato zijn niet op orde. De organisatie heeft nu zes weken de tijd gekregen om daar voor te zorgen. Om constant goede zorg te leveren, moeten die dossiers goed bijgehouden worden en dat is bij Cato niet het geval. Naast het up-to-date houden van de dossiers moet Cato meer maatregelen nemen. Zo moet er werk gemaakt worden van de kwaliteit van het personeel en de bezetting.
Hard aan het werk
Op hun website schrijft Cato dat de organisatie begin augustus is gestart met het op orde brengen van de cliëntdossiers. ‘We werken hard aan verbetering van de zorgdossiers. Half september toetst de IGZ of we daarin zijn geslaagd. Ik verwacht dat we die termijn zeker gaan halen.’
Telegraaf 22.08.2016 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft zorgaanbieder Cato in Den Haag een aanwijzing gegeven. Cato moet binnen zes weken zijn clëntdossiers op orde hebben.
Cato is een organisatie met twee zorgcentra in Den Haag: Carel van den Oever en Bezuidenhout. De aanwijzing geldt voor deze twee locaties. De inspectie maakt zich al langere tijd zorgen over de kwaliteit van zorg bij Cato. De organisatie heeft niet genoeg ‘urgentiebesef en verbeterkracht’ getoond de afgelopen jaren. Er zijn wel maatregelen genomen, maar die hebben niet geleid tot het gewenste resultaat.
Tijdens een inspectiebezoek in juli bleek dat er nog steeds heel wat mis was. Zo moesten al eerder de cliëntdossiers (met informatie over wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van cliënten) beter worden bijgehouden, maar dat bleek nog steeds niet voldoende te gebeuren. Ook moet werk worden gemaakt van de kwaliteit van personeel en van de bezetting.
Den HaagFM 22.8.2016 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft zorginstelling Cato een tik op de vingers gegeven. Cato moet zorgen dat binnen zes weken de cliëntdossiers in orde zijn. Als dit niet gebeurt, kan IGZ een dwangsom opleggen.
De inspectie maakt zich al langere tijd zorgen over de kwaliteit van zorg bij de organisatie. In juli bleek dat er nog steeds zaken mis waren. Cato heeft “niet genoeg urgentiebesef en verbeterkracht getoond de afgelopen jaren”, schrijft de inspectie. De organisatie krijgt zes weken de tijd om de zaken op orde te krijgen. Op hun website schrijft Cato dat de organisatie daarmee begin augustus al is gestart. “We werken hard aan verbetering van de zorgdossiers. Half september toetst de IGZ of we daarin zijn geslaagd. Ik verwacht dat we die termijn zeker gaan halen.”
Cato heeft twee zorgcentra in Den Haag: Carel van den Oever (grote foto) en Bezuidenhout (kleine foto). Ook heeft de organisatie een aantal seniorenwoningen en biedt het thuiszorg aan.
De Lozerhof
Vorige week kreeg ook verpleeghuis De Lozerhof een aanwijzing van de IGZ. Het verpleeghuis krijgt drie maanden de tijd om de vastgestelde risico’s weg te nemen. “Dat gaan we zeker halen”, zei Ria van Haaften van Saffier de Residentiegroep, waar de Lozerhof onderdeel van is, op Den Haag FM. …lees meer
AD 22.08.2016 Opnieuw heeft de Inspectie voor de Gezondheidszorg een Haagse instelling voor ouderenzorg een tik op de vingers gegeven.
Binnen zes weken moet zorgaanbieder Cato de kwaliteit van de zorg in de twee zorgzcentra Carel van den Oever en Bezuidenhout sterk verbeteren. Daarvoor heeft de Inspectie een zogenoemde ‘aanwijzing’ gegeven. Zo niet dan kan de Inspectie de instelling een boete opleggen.
Vorige week kreeg ook De Lozerhof zo’n aanwijzing vanwege ondermaatse zorg. Er was onder meer niet voldoende deskundig personeel.
Bij Cato worden volgens de Inspectie vooral ‘clientdossiers’ slecht bijgehouden. Daarin moeten de wensen, mogelijkheden en beperkingen van de bewoners worden opgeschreven. De Inspectie had al meer keren haar zorgen hierover tegen Cato geuit. Omdat dit niet tot de gewenste verbeteringen leidde, is er nu een aanwijzing gegegeven.
BB 17.08.2016 Hoe kan het dat ondanks vrij ‘nette’ wetgeving, slimme jurisprudentie, goede bedoelingen en een tomeloze inzet van professionals en vrijwilligers, de hervormingen in de zorg nog lang niet goed uitpakken?
Analyse van meldacties van Ieder(in) en andere organisaties leert dat gelijktijdig hervormen èn bezuinigen een bijna onmogelijke opgave is. Financiële belangen en zorg voor mensen staan op gespannen voet met elkaar. Verreweg de meeste klachten over de zorg komen voort uit lompe bezuinigingsacties van gemeenten.
In de eerste periode van de hervormingen konden veel knelpunten nog worden gekwalificeerd als opstartperikelen of ‘kinderziekten’. Inmiddels is dat effect afgevlakt. We zien wel dat de lokale beleidsvrijheid er steeds vaker toe leidt dat in sommige gemeenten mensen met beperkingen er bekaaider vanaf komen dan in andere gemeenten. Ondanks de uitspraak van de hoogste rechter dat de werkelijke zorgvraag van mensen leidend moet zijn bij het vaststellen van het aanbod van zorg en ondersteuning, blijft een aantal gemeenten hardnekkig vasthouden aan een karig gehandicaptenbeleid.
De afgelopen maanden is het aantal meldingen over knelpunten door de hervormingen gelukkig gestabiliseerd. De complexiteit van de zaken neemt echter wel sterk toe. Ronduit zorgelijk is het dat mensen met integrale ondersteuningsvragen opvallend vaak aangeven dat ze het gevoel hebben dat ze sinds de hervormingen niet méér kunnen meedoen aan de samenleving, maar juist mínder. Voor mensen met een zorgvraag die ‘domeinen’ en ‘stelsels’ overstijgt, pakken de hervormingen niet goed uit.
Of het nu gaat over de zorg voor een schoolgaand kind met autisme en ernstige faalangst, over de ondersteuning van een visueel beperkte student in een rolstoel, over de zorg voor een vrouw met MS en 2 kinderen met ADHD of over voorzieningen voor een werkende met een progressieve spierziekte… Het blijkt voor gemeenten niet gemakkelijk om voor dit soort vragen tot een passende mix van zorg en ondersteuning te komen.
Passende zorg is sterk afhankelijk van een ingewikkeld samenspel tussen gemeenten, zorgverzekeraars en instellingen. Dat cruciale samenspel komt maar heel moeizaam op gang. Het gevolg is een rafelig beleid met veel te veel blinde vlekken. Tussen de kunstmatig opgetrokken stelsel-muurtjes in de zorgpolder is een spelregel-loos niemandsland ontstaan waar mensen met zorgvragen soms eindeloos ronddolen in hun zoektocht naar passende zorg.
De keuze om de Wet langdurige zorg (Wlz) alleen toegankelijk te maken voor mensen die 24/7 zorg in nabijheid nodig hebben, leek rechtvaardig. Maar de vraag of deze afbakening verantwoord is, dient zich met urgentie aan. Hoe gaan we om met die mensen die misschien net even íets minder zorg nodig hebben, maar wel in alle aspecten van hun leven en gedurende hun hele leven afhankelijk blijven van allerlei vormen van zorg en ondersteuning?
Steeds vaker rijst bij ons de vraag of de zorg voor mensen met levensbrede en levenslange beperkingen – onder de huidige omstandigheden – wel in goede handen is bij gemeenten en zorgverzekeraars.
En steeds vaker komen we tot de conclusie dat mensen met complexe zorgvragen voorlopig beter af zijn binnen de Wet langdurige zorg. Want zolang de verantwoordelijke partijen geen heldere uitweg bieden uit dat niemandsland in ons zorgstelsel, blijven mensen met levensbrede en levenslange beperkingen verstoken van passende zorg.
Den HaagFM 16.08.2016 De zorg in het Haagse verpleeghuis De Lozerhof is ondermaats. Dat stelt de inspectie voor de gezondheidszorg. “De eis van de inspectie is dat we binnen drie maanden alles op orde hebben en daar zijn we hard mee bezig”, vertelt Ria van Haaften van Saffier de Residentiegroep, waar de Lozerhof onderdeel van is, op Den Haag FM.
Bij een bezoek van de inspectie in oktober 2015 scoorde De Lozerhof op 16 van de 38 punten onvoldoende. In juli volgde er een hertoetsingsbezoek en bleken 19 van de 22 punten niet in orde. Vooral het gebrek aan deskundigheid bij het personeel en medicatieveiligheid baart hun zorgen. “We hebben te maken met steeds complexere zorgvragen van cliënten”, verklaart Van Haaften. In combinatie met het gebrek aan deskundig personeel, ontstaat er een probleem. “We zijn bezig die mensen te vervangen door gediplomeerden, maar dat heb je niet direct geregeld.” De zorgen over medicatieveiligheid deelt Van Haaften niet. “Dat ging om een koelkast die we niet op de juiste temperatuur hadden, maar die hadden we ook niet in gebruik.”
De inspectie controleert over drie maanden opnieuw of De Lozerhof aan de regels voldoet. “Dat gaan we zeker halen”, zegt Van Haaften. Als dat niet het geval is, kan de inspectie onder meer een dwangsom opleggen. De Lozerhof is een centrum waar voornamelijk ouderen met dementie verblijven. De aanwijzing geldt alleen voor locatie De Lozerhof, niet voor de andere locaties van Saffier de Residentiegroep.…lees meer
RTVWEST 16.08.2016 Te weinig personeel, een te hoge werkdruk en muizen in het gebouw. Het zijn drie van de punten waarop verpleeghuis De Lozerhof in Den Haag op de vingers is getikt door de Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ). Het tehuis moet binnen drie maanden verbeteringen doorvoeren.
De Lozerhof is een tehuis waar vooral demente ouderen zitten, en een klein aantal mensen met niet-aangeboren hersenletsel. Het gaat om zo’n 160 cliënten die veel zorg nodig hebben. In oktober 2015 en in juli van dit jaar is het tehuis geïnspecteerd. Beide keren ging het om een onverwachte inspectie.
De conclusies liegen er niet om, zo blijkt uit het rapport van juli. In oktober 2015 is al geconstateerd dat er, vooral ’s avonds, te weinig personeel is, en daar is nog niets aan veranderd. Het gaat om een tekort aan vast en flexibel personeel.
Vies
Bij de leiding is bekend hoe het staat met het grote ziekteverzuim, het personeelsverloop en de hoge werkdruk die de medewerkers ervaren, maar daar wordt niets mee gedaan. En bovenal: het is er vies. De vloeren plakken, stoelen en gordijnen zijn vies, het ruikt op sommige afdelingen naar urine, en er lopen muizen.
Opmerkelijk is dat het tehuis in juli, bij het tweede bezoek, slechter scoort dan negen maanden eerder, in de beleving van de IGZ. De inspectie bezoekt de Lozerhof al sinds 2014. Destijds is een eerste onderzoek gedaan naar aanleiding van meldingen die de inspectie kreeg. Of die meldingen van personeel of familie van bewoners kwamen wordt niet vermeld.
Hoger opgeleid personeel
De jongste conclusies van de IGZ zijn zuur voor het personeel en de leiding van de Lozerhof. ‘We zijn hard bezig met hoger opgeleid personeel aan te nemen, mensen die meerdere taken kunnen uitvoeren,’ vertelt gebiedsmanager Will van der Steen van Saffier/De Residentie Groep, de organisatie waar De Lozerhof onder valt.
Beter gekwalificeerd personeel leidt tot een efficiëntere inrichting van het werk. ‘Het maakt verschil of maar één van de mensen op een afdeling medicijnen mag toedienen of dat iedereen dat mag,’ aldus Van der Steen. ‘In dat laatste geval kan het veel sneller.’
Werkdruk
Dat de werkdruk hoog is ontkent Van der Steen niet. Ook daar wordt hard aan gewerkt. ‘Ondersteunend personeel doet z’n best om verplegend personeel te ontlasten.’ Maar eigenlijk is er gewoon meer personeel nodig, en daarvoor is geen geld. ‘We krijgen niet genoeg, nee, het is absoluut niet voldoende.’
Voor de muizen is een bestrijdingsbedrijf in de hand genomen dat elke week langs komt.
AD 16.08.2016 De zorg in verpleeghuis De Lozerhof is onder de maat. De inspectie voor de gezondheidszorg heeft een zogenaamde ‘aanwijzing’ gegeven. De zorgaanbieder moet de boel binnen drie maanden op orde hebben.
We zijn gelijk in actie gekomen. Zo wordt flink ingezet op het werven van deskundig personeel, aldus Saffier de Residentie
Bij een toets op 6 juli door de inspectie bleek dat het verpleeghuis niet voldeed aan 19 van de 22 onderzochte normen. Zo liep er onvoldoende deskundig personeel rond, werden cliëntdossiers niet altijd goed bijgehouden en kwam de medicatieveiligheid in het geding. Zo werd op één van de afdelingen de temperatuur van de koelkast, waarin de medicijnen bewaard worden, niet gecontroleerd.
De aanwijzing, een wat zwaardere maatregel dan bijvoorbeeld het moeten opstellen van een verbeterplan, houdt in dat het verpleeghuis ‘de vastgestelde risico’s’ zo snel mogelijk uit moet bannen. De maatregel wordt afgegeven door de minister van VWS.
Actie
Wordt niet tijdig gevolg gegeven aan de aanwijzing dan kan de inspectie een geldboete opleggen. Saffier de Residentie erkent dat er zaken verbeterd moeten worden. ,,We begrijpen dat de cliëntdossiers altijd bijgewerkt moet zijn, zodat bijvoorbeeld collega’s die de zorg in de avond overnemen, weten wat er speelt op de afdeling.”
De instelling heeft tot 11 november om de gebreken weg te werken. De instelling gaat er vanuit dat te halen. ,,We zijn gelijk in actie gekomen. Zo wordt flink ingezet op het werven van deskundig personeel.”
Den HaagFM 15.08.2016 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft verpleeghuis De Lozerhof in Den Haag een aanwijzing gegeven. Het verpleeghuis moet zo snel mogelijk maatregelen nemen om de vastgestelde risico’s weg te nemen. Zij heeft hiervoor drie maanden de tijd.
De inspectie constateerde in oktober vorig jaar dat de instelling op meerdere punten onvoldoende aan de normen voldeed. Het ging onder meer om de dossiers van de cliënten, de toepassing van vrijheidsbeperkende maatregelen en de medicatieveiligheid. Ook was er onvoldoende toezicht en te weinig individuele aandacht voor bewoners. Bij een nieuw onaangekondigd bezoek vorige maand, bleek de situatie niet beter, maar slechter.
De inspectie controleert over drie maanden opnieuw of De Lozerhof aan de regels voldoet. Als dat niet het geval is, kan de inspectie onder meer een dwangsom opleggen. De Lozerhof is een centrum waar voornamelijk ouderen met dementie verblijven. Het is onderdeel van Saffier de Residentiegroep. De aanwijzing geldt alleen voor locatie De Lozerhof, niet voor de andere locaties van Saffier de Residentiegroep. …lees meer
RTVWEST 04.08.2016 Zorginstelling Florence gaat bijna vijftig bewoners van verpleeghuizen in Den Haag en Rijswijk verhuizen naar andere locaties. Het gaat om mensen die zware verpleeghuiszorg nodig hebben.
Doel van de verhuizing is volgens Florence dat de kwaliteit van zorg gegarandeerd kan blijven. Het gaat om zestien bewoners van het Loosduinse Hof in Den Haag en om dertig bewoners van verpleeghuis Westhoff in Rijswijk.
Westhoff
Verpleeghuis Westhoff behoorde tot de elf slechtste verpleeghuizen van ons land. Dat bleek vorige maand toen de Inspectie voor de Gezondheidszorg een lijst met slechte verpleeghuizen bekend maakte. Het verpleeghuis staat onder toezicht van de Inspectie.
Zorginstelling Florence heeft besloten om de afdeling Complexe Somatiek van Westhoff te sluiten. Op die afdeling krijgen ouderen die meerdere ziektes tegelijk hebben speciale en intensieve zorg. De bewoners verhuizen naar het Gulden Huis. ‘We zijn tot de conclusie gekomen dat we deze expertise het beste vanuit één locatie kunnen aanbieden,’ zegt bestuurder Ben van Gent.
‘Welzijn bewoners’
Een woordvoerder van Florence voegt toe dat de verhuizing echt te maken heeft met het welzijn van de bewoners, en niet met de lijst van slechte instellingen. Bovendien is die lijst gebaseerd op beoordelingen van voor maart 2016, en de woordvoerder wijst erop dat de Inspectie nadien een positief rapport heeft uitgebracht.
‘We kunnen gewoon betere zorg garanderen door deze mensen te verhuizen,’ aldus de woordvoerder. Ze wijst er verder op dat de cliëntenraden en de ondernemingsraden van de betrokken huizen nog moeten adviseren over de verhuisplannen.
Loosduinse Hof
Volgens Florence zijn het gebouw en het personeelsbestand van het Loosduinse Hof onvoldoende ingericht om op termijn de kwaliteit van zorg te bieden aan 16 bewoners met een intensieve zorgvraag. De komende maanden wordt bekeken of 45 mensen die reguliere verpleeghuiszorg nodig hebben wel kunnen blijven.
Alle bewoners, hun familieleden en medewerkers zijn woensdag geïnformeerd. ‘Wij realiseren ons dat dit een grote impact heeft op de bewoners. We zullen er alles aan doen om ze daarin goed te begeleiden’, zegt Van Gent. De betrokken cliënten in Westhoff en hun direct betrokken familie krijgen volgende week nog een gesprek met de Raad van Bestuur.
Personeel en familieleden bezorgd
Personeelsleden van Florence maken zich zorgen over de plannen. ‘Het voelt niet goed’, zegt een medewerkster tegen Omroep West. ‘Je moet niet gaan slepen met deze mensen.’ Ook familieleden van bewoners van Westhoff zijn bezorgd: ‘De makkelijken mogen blijven. Die kun je met minder personeel verzorgen. Zo kan ik ook de kwaliteit verbeteren; gewoon de moeilijke bewoners lozen.’
Een nabestaande van een onlangs overleden bewoner van Loosduinse Hof zegt: ‘Het zou schandelijk zijn als het een verkapte bezuiniging zou zijn zonder dat de zorg voor deze behoeftige mensen verbetert’. Volgens familieleden zitten de bewoners van Westhoff nog tot november in onzekerheid. ‘In het slechtste geval moeten mijn moeder en vader weer verhuizen. Als ze dat maar overleven.’
AD 04.08.2016 Tientallen ouderen, die in een huis van Florence wonen, moeten verplicht verhuizen. In eerste instantie gaat het in elk geval om zo’n vijftig mensen.
We realiseren ons dat de impact op bewoners en medewerkers enorm is, aldus Ben van Gent.
Zestien bewoners van woonzorgcentrum Loosduinse Hof verhuizen voor het eind van dit jaar. Daarnaast gaan een aantal ouderen uit de ‘expertisecentra’ Westhoff en Gulden Huis naar andere locaties. De cliënten hebben gisteren tijdens een bijeenkomst te horen gekregen dat ze gaan verhuizen. Ook het personeel, van wie enkelen boventallig worden, is hier gisteren over geïnformeerd.
De maatregel is bijzonder. Doorgaans worden kwetsbare ouderen zo min mogelijk verhuisd. Toch kiest Florence hiervoor omdat de ouderen op een andere locatie betere zorg kunnen krijgen. ,,We zitten in deze huizen nu op een 6, we willen naar een 8”, verklaart Ben van Gent, bestuurder van een van de grootste zorgaanbieders in deze regio. Florence heeft onder meer 18 huizen in de Haagse regio.
Ingrijpend
Met ‘pijn in de buik’ stond Van Gent gisteren ‘voor de troepen’. Voor kwetsbare ouderen is een verhuizing ingrijpend. ,,We realiseren ons dat de impact op bewoners en medewerkers enorm is. Het is een impopulaire maatregel.” De bijeenkomsten gistermiddag en -avond riepen emotionele reacties op. Op verzoek van bewoners en hun vertegenwoordigers gaat het bestuur nog met hen in dialoog
Mensen uit de buurt werken en eten hier. Dat willen we niet kwijt in dit stadsdeel, aldus Ben van Gent.
Voor de zestien bewoners uit Loosduinse Hof (waar in totaal 120 mensen wonen) die weg moeten, wordt in overleg met de cliënt en zijn of haar familie naar een nieuw huis gezocht. De senioren hoeven waarschijnlijk niet weg uit het vertrouwde Loosduinen, zegt Van Gent. ,,Alleen wijzelf hebben daar al zes locaties. En er zitten ook nog andere aanbieders.”
Zwaardere zorg
De vertrekkers zijn cliënten, die zwaardere zorg nodig hebben, op niveau 5 of 6. Loosduinse Hof is daar niet op ingesteld, stelt Florence-bestuurder Van Gent. Loosduinse Hof is van oudsher geen verpleeghuis (voor zwaardere gevallen), maar een klassiek verzorgingshuis, voor senioren die nog redelijk zelfstandig zijn.
Op die groep wil het huis zich ook blijven richten. ,,Dit centrum speelt een belangrijke rol in de gemeenschap hier in Loosduinen. Mensen uit de buurt werken en eten hier. Dat willen we niet kwijt in dit stadsdeel. Een verpleeghuis is meer gesloten.”
We kijken het nog tot aan het eind van dit jaar aan, aldus Ben van Gent.
Mogelijk gaan straks ook de bewoners weg die zorg krijgen op niveau 4 – eveneens zwaarder dan wat een verzorgingshuis biedt. Dat zijn zo’n vijftig mensen. ,,We kijken het nog tot aan het eind van dit jaar aan. Is de zorg dan geen 8, dan zullen we hen ook vragen te verhuizen.”
Verbouw
Als alle cliënten die meer zorg nodig hebben zijn verhuisd, gaat Staedion, de verhuurder, de kamers in het huis verbouwen tot moderne, zelfstandige zorgappartementen. Die moeten in 2017 klaar zijn.
Een reden dat Florence juist nú met de verhuisoperatie komt, is dat de zorg de afgelopen jaren zwaarder is geworden. Van Gent: ,,Het huidige niveau 4 (op een schaal van 1 tot 10, de zwaarste zorgindicatie), is wat we voorheen 5 of 6 noemden.”
We lieten mensen vrij in de keuze voor een locatie, daardoor is de bewonerspopulatie verwaterd, aldus Ben van Gent.
Ook meerdere bewoners van de locaties Westhoff en Gulden Huis moeten zich noodgedwongen opmaken voor een verhuizing. Het gaat om mensen die in één van deze twee ‘expertisecentra’ voor complexe lichamelijke beperkingen wonen, zonder dat ze daarmee kampen. ,,We lieten mensen vrij in de keuze voor een locatie, daardoor is de bewonerspopulatie verwaterd.” Het Gulden Huis en Westhoff bieden samen negentig plekken, dertig in Westhoff en zestig in het Gulden Huis. De afdeling in Westhoff wordt opgeheven. De komende tijd gaat het bestuur van Florence te rade bij de ondernemings- en cliëntenraad om de puntjes op de i te zetten.
‘Zwarte lijst’
Florence kwam onlangs nog in het nieuws doordat de organisatie op de ‘zwarte lijst’ van de Inspectie voor de Gezondheidszorg stond. Die lijst werd – onterecht, zo bleek later – gezien als ranglijst. Eigenlijk, zegt Van Gent, was het een ‘agenda’, die aangaf dat de inspectie nog een keer op bezoek zou komen. ,,De inspectie is het afgelopen jaar in vijf van onze huizen geweest. In één daarvan moest het beter. Dat wisten we zelf ook wel.” De bestuurder is verbolgen over de lijst. ,,Omdat mensen langer thuis blijven wonen, krijgen we ziekere mensen. Daarvoor heb je hoger opgeleid personeel nodig. Daar is, zeker in de Randstad, een groot tekort aan. En dan krijgen we geen hulp, maar straf.”
De verhuizingen zijn geen gevolg van die lijst. ,,Wij willen het áltijd beter doen. We controleren onszelf en als we zien dat het anders moet, dan gaan we aan de slag. Zoals nu. Daar doen we ook niet geheimzinnig over.”
NU 28.07.2016 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) stuurt de 150 verpleeghuizen die op een lijst van zwak presterende zorginstellingen staan een brief met tekst en uitleg. Dat heeft de dienst donderdag laten weten aan staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid, Welzijn).
De publicatie van de lijst leidde begin deze maand tot veel ophef. Verpleeghuizen noemden de IGZ-lijst achterhaald en vinden dat ze onterecht negatief in het nieuws kwamen. De Tweede Kamer vroeg om een geactualiseerde lijst en die moet er in oktober zijn.
In de brief krijgt elke zorginstelling een toelichting op het oordeel van de inspectie en wordt het vervolgtraject uitgelegd. De IGZ belooft bovendien de betrokken instellingen tijdig te informeren over eventuele veranderingen in het oordeel.
Telegraaf 28.07.2016 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) stuurt de 150 verpleeghuizen die op een lijst van zwak presterende zorginstellingen staan een brief met tekst en uitleg. Dat heeft de dienst donderdag laten weten aan staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid, Welzijn).
De publicatie van de lijst leidde begin deze maand tot veel ophef. Verpleeghuizen noemden de IGZ-lijst achterhaald en vinden dat ze onterecht negatief in het nieuws kwamen. De Tweede Kamer vroeg om een geactualiseerde lijst en die moet er in oktober zijn.
In de brief krijgt elke zorginstelling een toelichting op het oordeel van de inspectie en wordt het vervolgtraject uitgelegd. De IGZ belooft bovendien de betrokken instellingen tijdig te informeren over eventuele veranderingen in het oordeel.
Trouw 27.07.2016 Hun patiënten krijgen vaak geen huishoudelijke hulp en de mantelzorgers zijn soms overbelast. Zestig procent van de wijkverpleegkundigen doet daarom wel eens gratis een was, afwas of ander huishoudelijk klusje voor hun cliënt omdat ze de mantelzorger willen ontlasten.
Het werk van de mantelzorger is fors zwaarder geworden sinds ouderen langer zelfstandig wonen – vaak té zwaar, vindt dertig procent van de zorgverleners. Dat blijkt uit een peiling die de beroepsvereniging van verpleegkundigen en verzorgenden V&VN onlangs heeft uitgevoerd onder zo’n duizend zorgverleners in de wijk.
De uitkomsten liggen gevoelig, omdat veel taken die zij overnemen op het vlak van de huishoudelijke hulp liggen. De bezuiniging die gemeenten hier op hebben doorgevoerd, lijkt dus deels te worden opgevangen door (dure) verpleegkundigen en verzorgenden.
Dat verschil in kosten is groot; een huishoudhulp kost tot 27 euro per uur, terwijl het maximum uurtarief van een verpleegkundige 75 euro is.
Takenpakket
Het uitruimen van de vaatwasser, het doen van de administratie of het schoonmaken van de wc behoort niet tot hun takenpakket en er is eigenlijk geen tijd voor. Maar omdat partners of kinderen vaak aan hun taks zitten, doen verpleegkundigen het toch.
In een kwart van de gevallen is het zelfs zo dat een mantelzorger ook als hulpvrager wordt gezien. De partner is dan zo overbelast dat de wijkverpleegkundige er in feite een cliënt bij heeft, zegt Francis Bolle, woordvoerder van V&VN.
“Je komt voor mevrouw A. en bent meer kwijt tijd aan meneer B. Voor ons is dat wel eens lastig, want verpleegkundige handelingen als douchen en wondverzorging krijgen prioriteit. Maar het is cruciaal dat je die tijd tóch neemt, want als de mantelzorger wegvalt, kan zo iemand niet meer thuis blijven wonen.
Minder hoog opgeleid
Verpleegkundigen kunnen op deze manier niet alle cliënten meer bezoeken. “Dan komt de verzorgende in hun plaats. Dat zijn ook goede krachten, maar omdat zij minder hoog zijn opgeleid, signaleren ze problemen toch minder snel.”
Een oplossing zou volgens V&VN een coöperatievere opstelling van gemeenten kunnen zijn. Die wijzen aanvragen van verpleegkundigen om extra huishoudelijke hulp nu nog vaak af. “Eigenlijk zou dat niet moeten kunnen: dat een gemeente ‘nee’ zegt tegen een serieuze vraag van zo’n zorgprofessional.”
Staatssecretaris Van Rijn (PvdA, Volksgezondheid) zei vorige maand in de Tweede Kamer de problemen te herkennen, maar liet weten dat cijfers nog ontbraken. Hij reageerde toen op een soortgelijk onderzoek van een Amsterdamse zorgverlener. Volgens hem moet het uitgangspunt zijn dat de wijkverpleegkundige zorg levert ‘waarbij die verband houdt met de behoefte aan geneeskundige zorg’.
Telegraaf 27.07.2016 Zo’n 60 procent van de wijkverpleegkundigen doet weleens gratis poetswerk erbij om mantelzorgers te ontlasten. Dat meldt V&VN, een beroepsvereniging van verpleegkundigen en verzorgenden, op basis van een peiling onder bijna duizend zorgverleners.
Ruim 30 procent van de verpleegkundigen en verzorgenden in de wijkzorg vindt dat de taken van mantelzorgers te zwaar zijn geworden. Kwetsbare mensen blijven steeds vaker en langer zelfstandig wonen, maar krijgen vaak geen huishoudelijke hulp.
,,Er bestaat een kloof tussen de hulp die cliënten in de wijk nodig hebben en de ondersteuning die gemeenten aanbieden. Het kan niet zo zijn dat de wijkverpleging deze kloof moet dichten”, aldus V&VN.
Staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid heeft vorige maand al Kamervragen beantwoord over de kwestie. Hij gaf toen aan dat het in principe niet de bedoeling is dat een wijkverpleegkundige huishoudelijke hulptaken doet, maar dat het altijd een keer kan gebeuren als het zo uitkomt. ,,Ik denk dan bijvoorbeeld aan het legen van de prullenbak of het rechtleggen van het tapijt”, aldus Van Rijn.
Bovendien wees hij erop dat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en Zorgverzekeraars Nederland dit jaar gezamenlijk optrekken om de problemen aan te pakken.
Trouw 27.07.2016 De zorginstelling Stichting Laurens in Rotterdam wordt gedurende acht maanden onder verscherpt toezicht geplaatst van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). De organisatie staat op de zwarte lijst van slechte zorginstellingen die begin deze maand door staatssecretaris Van Rijn openbaar werd gemaakt.
De inspectie heeft er niet voldoende vertrouwen in dat Laurens binnen een redelijke termijn de geconstateerde tekortkomingen kan opheffen. Het verscherpt toezicht geldt voor de verpleeghuizen waar ouderenzorg wordt geleverd. Ook de thuiszorg van Laurens wordt extra in de gaten gehouden.
De zorginstelling met meerdere vestigingen in de Maasstad voldoet niet aan alle eisen voor goede en veilige zorg, aldus IGZ. Daardoor kunnen patiënten in gevaar komen. Verbetermaatregelen worden niet altijd uitgevoerd. Volgens de toezichthouder is in het verleden niet genoeg geleerd van incidenten en calamiteiten. Zo wordt niet voorkomen dat een ernstige gebeurtenis nogmaals plaats heeft.
Topman al opgestapt
Afgelopen weekend werd bekend dat topman van de Rotterdamse zorginstelling Laurens, Ids Thepass, is opgestapt. De voorzitter van de raad van bestuur stapt op vanwege discussie binnen de organisatie over zijn positie.
De topman overwoog eerder deze maand nog om juridische stappen te nemen tegen de Inspectie voor de Gezondheidszorg omdat hij het oneens was met de plaatsing van Laurens op de lijst. Medewerkers namen het Thepass kwalijk dat Laurens op de zwarte lijst was beland. “Een bestuurswisseling is zeer ongewenst”, liet Thepass weten in een verklaring. “Maar door de discussie die is ontstaan, vind ik dit nu toch het juiste besluit.”
Hugo Borst
Columnist Hugo Borst, wiens moeder in een verpleeghuis van Laurens zit, haalde begin deze maand hard uit naar de top van Laurens. Op de voorpagina van het AD publiceerde hij een open brief aan Van Rijn. Daarin had hij het over ‘incompetente managers met te hoge lonen’, die niet zouden weten wat er op de werkvloer speelt. In 2015 had Thepass een salaris van 190.017 euro. Dat is hoger dan de huidige norm voor bestuurders in de zorg, maar Thepass staat er niet mee in de jaarlijkse topvijftig van veelverdieners in de zorg.
Zijn positie wordt tijdelijk overgenomen door Vincent Maas, die in april al werd aangenomen om orde op zaken te stellen bij het bedrijf. Maas moet de instelling financieel gezond maken en de inspectie tonen dat de zorg in orde is.
Zorg voor ouderen schiet tekort
Begin deze maand bleek uit een rapport van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) dat verpleeghuizen de steeds complexere zorg voor ouderen in veel gevallen niet aankunnen. 150 van de in totaal 750 verpleegzorginstellingen waar de IGZ in 2015 mee begon werden onderzocht.
Omdat staatssecretaris Van Rijn (PvdA, volksgezondheid) wilde weten of er verpleeghuizen zijn waar de veiligheid niet op orde is, heeft de IGZ zich gericht op 150 instellingen die al eens onderwerp van onderzoek waren geweest.
Hoewel het personeel in deze verpleeghuizen volgens de inspectie bevlogen is, ontstaan er problemen doordat ouderen – als gevolg van de tendens om langer thuis te wonen – op steeds hogere leeftijd, met complexere gezondheidsklachten naar het verpleeghuis gaan.
Telegraaf 27.07.2016 De zorginstelling Stichting Laurens in Rotterdam wordt gedurende acht maanden onder verscherpt toezicht geplaatst van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ).
De inspectie maakte woensdag bekend dat er niet voldoende vertrouwen is dat Laurens binnen een redelijke termijn de geconstateerde tekortkomingen kan opheffen. Het verscherpt toezicht geldt voor de verpleeghuizen waar ouderenzorg wordt geleverd. Ook de thuiszorg van Laurens wordt extra in de gaten gehouden.
De zorginstelling met meerdere vestigingen in de Maasstad voldoet niet aan alle eisen voor goede en veilige zorg, aldus IGZ. Daardoor kunnen patiënten in gevaar komen. Verbetermaatregelen worden niet altijd uitgevoerd. Volgens de toezichthouder is in het verleden niet genoeg geleerd van incidenten en calamiteiten. Zo wordt niet voorkomen dat een ernstige gebeurtenis nogmaals plaats heeft.
De toezichthouder maakt zich tevens zorgen over de personeelsbezetting in relatie tot alle taken die medewerkers moeten uitvoeren. Volgens IGZ kunnen medewerkers onvoldoende zorg en ondersteuning geven aan de klanten van de zorginstelling.
Bestuursvoorzitter Ids Thepass van zorginstelling Laurens stapte vorige week op na kritiek op zijn functioneren. Laurens werd eerder gerekend tot de elf verpleeghuizen die volgens de inspectie slecht presteren. Thepass overwoog eerder deze maand nog juridische stappen tegen IGZ wegens het publiceren van een volgens hem onjuiste lijst. Hij eiste onmiddellijke rectificatie. Dat kwam er niet van. Hij noemde het ,,voor Laurens als organisatie de juiste keuze dat ik met onmiddellijke ingang mijn functie neerleg”.
De zorginstelling zegt zich in een reactie te herkennen in de overwegingen van de inspectie. Erkend wordt dat onvoldoende sturing aan de organisatie wordt gegeven en dat sprake is van een krappe personele bezetting.
,,Wij vinden dat de kwaliteit van onze zorg boven alle twijfel verheven moet zijn”, aldus Laurens. Het uitvoeren van alle noodzakelijke verbeteringen duurt langer dan zes maanden. Daarom heeft de zorginstelling zelf gevraagd om een ondertoezichtstelling van acht maanden.
NU 27.07.2016 De zorginstelling Stichting Laurens in Rotterdam wordt gedurende acht maanden onder verscherpt toezicht geplaatst van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ).
De inspectie maakt dat woensdag bekend nadat AD het al eerder meldde op basis van een mail die de leiding van de instelling naar alle medewerkers zou hebben gestuurd.
De IGZ zegt dat er niet voldoende vertrouwen is dat Laurens binnen een redelijke termijn de geconstateerde tekortkomingen kan opheffen. Het verscherpt toezicht geldt voor de verpleeghuizen waar ouderenzorg wordt geleverd. Ook de thuiszorg van Laurens wordt extra in de gaten gehouden.
De zorginstelling met meerdere vestigingen in de Maasstad voldoet niet aan alle eisen voor goede en veilige zorg, aldus IGZ. Daardoor kunnen patiënten in gevaar komen. Verbetermaatregelen worden niet altijd uitgevoerd.
Volgens de toezichthouder is in het verleden niet genoeg geleerd van incidenten en calamiteiten. Zo wordt niet voorkomen dat een ernstige gebeurtenis nogmaals plaats heeft.
Lijst
Laurens staat op een onlangs door staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) gepubliceerde lijst met zorginstellingen die onder de normen presteren.
Vorige week stapte bestuursvoorzitter Ids Thepass al op. Zijn tijdelijke opvolger Vincent Maas noemt het IGZ-besluit “een zware maatregel en een tegenvaller in een financieel zware tijd, waarin we hard werken aan herstel”, aldus het AD.
Maas zal de komende weken extra projectleiders aanstellen en hoopt – ondanks de problemen – in 2017 zwarte cijfers te schrijven.
NU 26.07.2016 Bestuurders van slechte verpleeghuizen die meer verdienen dan de minister-president zouden vrijwillig hun salaris moeten verlagen. Regeringspartijen VVD en PvdA zeggen dat dinsdag in reactie op berichtgeving van de Volkskrant.
Uit onderzoek van de krant blijkt dinsdag dat directeuren van slechte verpleeghuizen vaker meer dan de balkenendenorm verdienen dan directeuren van doorsnee-verpleeghuizen.
”Je bent aangesteld om te zorgen voor kwetsbare mensen, je zit daar niet om jezelf te verrijken. Als je zoveel geld opstrijkt en zo weinig presteert dan moet je jezelf schamen”, vindt VVD-Kamerlid Sjoerd Potters.
Voor Marith Volp (PvdA) toont dit aan dat ”hoge beloningen aan de top echt niet leiden tot betere zorg, integendeel zou je zeggen.”
Eerder deze maand concludeerde de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) dat een behoorlijk aantal verpleeghuizen de zorg voor ouderen niet goed aankan. Er zijn onder meer zorgen over de veiligheid. Over elf van de 150 onderzochte instellingen zijn de bedenkingen zeer groot
Telegraaf 26.07.2016 Bestuurders van slechte verpleeghuizen die meer verdienen dan de minister-president zouden vrijwillig hun salaris moeten verlagen. Regeringspartijen VVD en PvdA zeggen dat dinsdag in reactie op berichtgeving van de Volkskrant waaruit blijkt dat directeuren van slechte verpleeghuizen vaker meer dan de balkenendenorm verdienen dan directeuren van doorsnee-verpleeghuizen.
,,Je bent aangesteld om te zorgen voor kwetsbare mensen, je zit daar niet om jezelf te verrijken. Als je zoveel geld opstrijkt en zo weinig presteert dan moet je jezelf schamen”, vindt VVD-Kamerlid Sjoerd Potters. Voor Marith Volp (PvdA) toont dit aan dat ,,hoge beloningen aan de top echt niet leiden tot betere zorg, integendeel zou je zeggen.”
Eerder deze maand concludeerde de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) dat een behoorlijk aantal verpleeghuizen de zorg voor ouderen niet goed aankan. Er zijn onder meer zorgen over de veiligheid. Over elf van de 150 onderzochte instellingen zijn de bedenkingen zeer groot.
VK 26.07.2016 Bestuurders van verpleeghuizen die ondermaats presteren zouden uit eigen beweging hun salaris moeten verlagen. Dat vinden de regeringspartijen VVD en PvdA. ‘Ze zouden in elk geval af moeten zien van het bedrag dat ze boven de balkenendenorm verdienen’, zegt VVD-Kamerlid Sjoerd Potters.
De coalitiepartijen reageren daarmee op een bericht uit de Volkskrant van dinsdag. Uit jaarrekeningen die de krant heeft doorgenomen blijkt dat directeuren van verpleeghuizen die door de inspectie als ondermaats zijn aangemerkt,vaker boven de balkenendenorm verdienen dan directeuren van doorsnee-verpleeghuizen. Zeven van de elf bestuurders van zorginstellingen die op de zwarte lijst van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) staan, blijken een hoger salaris te hebben dan de balkenendenorm van 178 duizend euro.
Zorginstellingen hebben van het kabinet zeven jaar de tijd gekregen om hun salarissen naar beneden bij te stellen, maar als het aan VVD en PvdA ligt grijpen zorgbestuurders nu al zelf in.
‘Je moet je gewoon houden aan de balkenendenorm, en dat geldt zeker voor de tien slechtste verpleeghuizen’, aldus VVD-Kamerlid Potters in een reactie. ‘Het feit dat het kan wil nog niet zeggen dat het ook moreel juist is. Ik vind het een slechte zaak dat ze niet uit zichzelf afstand doen van hun hoge salaris.’ Potters doet ‘een moreel appel’ op de zorgbestuurders om dit alsnog te doen.
‘Het is natuurlijk in de eerste plaats aan de raad van bestuur om zich aan de wet te houden en hun bestuurders daarop aan te spreken. Maar bestuurders die zich in moeten zetten om kwetsbare mensen goede zorg te verlenen en daarin falen, moeten het fatsoen hebben om in elk geval af te zien van het bedrag dat ze boven de balkenendenorm verdienen. We gaan eerst kijken hoe de bestuurders hierop reageren, maar ik sluit niet uit dat ik hier morgen of overmorgen Kamervragen over ga stellen.’
Ook PvdA-Kamerlid Marith Volp vindt dat het zorgbestuurders zou ‘sieren’ als zij zelf hun salaris zouden verlagen. ‘Van dit soort berichten word ik kwaad’, schrijft ze op de site van de PvdA. ‘Het laat wederom zien dat hoge beloningen aan de top echt niet leiden tot betere zorg, integendeel zou je zeggen.’
Volp wijst er ook op dat er volgens het inspectierapport onder bestuurders gebrekkige kennis is over wat er op de werkvloer gebeurt. ‘Hoe kunnen ze dan de juiste beslissingen nemen over het leveren van goede zorg?’ Een soort maatschappelijke stage voor bestuurders van verpleeghuizen zou volgens haar een goed idee zijn. ‘Ze zouden eens een week mee kunnen draaien. Zien wat er aan bed aan zorg geleverd wordt en dan bedenken wat nodig is om die mensen goed hun werk te laten doen. En dat kan ook best voor een normaal salaris.’
Het PVV-Kamerlid Fleur Agema heeft naar aanleiding van de berichtgeving al Kamervragen gesteld. Haar partij vindt dat het salaris van de bestuurders moet worden besteed aan ‘meer handen aan het bed’.
AD 26.07.2016 Bestuurders van slechte verpleeghuizen die meer verdienen dan de minister-president zouden vrijwillig hun salaris moeten verlagen. Regeringspartijen VVD en PvdA zeggen dat dinsdag in reactie op berichtgeving van de Volkskrant.
Je bent aangesteld om te zorgen voor kwetsbare mensen, je zit daar niet om jezelf te verrijken, aldus Sjoerd Potters, VVD.
Uit het artikel in de Volkskrant blijkt dat directeuren van slechte verpleeghuizen vaker meer dan de balkenendenorm verdienen dan directeuren van doorsnee-verpleeghuizen. Kamerleden zijn daar boos over.
,,Je bent aangesteld om te zorgen voor kwetsbare mensen, je zit daar niet om jezelf te verrijken. Als je zoveel geld opstrijkt en zo weinig presteert dan moet je jezelf schamen”, vindt VVD-Kamerlid Sjoerd Potters. Voor Marith Volp (PvdA) toont dit aan dat ‘hoge beloningen aan de top echt niet leiden tot betere zorg, integendeel zou je zeggen.’
Inspectie
Eerder deze maand concludeerde de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) dat een behoorlijk aantal verpleeghuizen de zorg voor ouderen niet goed aankan. Er zijn onder meer zorgen over de veiligheid. Over elf van de 150 onderzochte instellingen zijn de bedenkingen zeer groot.
VK 26.07.2016 Directeuren van ondermaatse verpleeghuizen verdienen vaker boven de balkenendenorm dan directeuren van doorsnee-verpleeghuizen. Bij zeven van de elf bestuurders van zorginstellingen die op de zwarte lijst van de inspectie staan, waren de salariskosten vorig jaar hoger dan de balkenendenorm van 178 duizend euro.
Bestuurder Evert de Glint van Stichting WoonZorgcentra Haaglanden (WZH) ontving met een bedrag van ruim 230 duizend euro het meest.
Dat blijkt uit jaarrekeningen die de Volkskrant heeft doorgenomen. Gemiddeld verdient een kwart van de zorgbestuurders boven de balkenendenorm, zocht FNV onlangs uit. De hoge salarissen zijn niet verboden maar wel opvallend. Instellingen voeren aan dat hoge inkomens nodig zijn om de beste bestuurders aan te trekken. De zeven hoogst betaalde directeuren wisten desondanks niet te voorkomen dat hun instelling op de zwarte lijst belandde.
Op deze lijst, die onlangs onder druk van de Kamer is gepubliceerd, staan de elf instellingen waarover de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) zich het meest zorgen maakt. Het gaat in veel gevallen om relatief grote instellingen, met meer dan tien verschillende locaties. Sommige bestuurders werkten meer dan tien jaar voor de instelling, anderen zijn pas net aangetreden. De zorgverleners kampen bij sommige verpleeghuizen met problemen als structurele onderbezetting en een gebrek aan hoogopgeleid personeel.
De inspectie is vooral kritisch op het bestuur dat niet in staat zou zijn goede zorg te garanderen. In één verpleeg-huis van WZH, de instelling met de bestverdienende bestuurder, is de zorg volgens een inspectierapport uit september zo gebrekkig dat ouderen risico lopen op gezondheidsschade. Stichting WZH, met een tiental locaties in omgeving Den Haag, kwam de laatste jaren vaker in het nieuws vanwege slechte inspectierapporten en het hoge inkomen van De Glint.
‘Het salaris van ons bestuur voldoet aan de Wet normering topinkomens’, laat een woordvoerster weten. ‘We zijn het er niet mee eens dat de inspectie ons op die lijst heeft gezet. Er lopen bij ons geen toezichttrajecten meer.’
Officieel mogen bestuurders van (semi)publieke instellingen sinds dit jaar niet meer verdienen dan een minister. Eerder lag de zogeheten balkenendenorm op 130 procent van een ministerssalaris. Zorginstellingen hebben zeven jaar de tijd gekregen om hun salarissen naar beneden bij te stellen. ‘Voor ons is er geen link tussen de topinkomens en de lijst’, aldus brancheorganisatie Actiz . ‘Wij vinden het belangrijk dat de regels wat betreft beloning goed worden nageleefd.’
Zwarte lijst
Volgens de hoogleraar uit Maastricht gedragen sommige directeuren zich te veel als manager van een groot bedrijf
De publicatie van de zwarte lijst met kwakkelende zorgverleners leidde de afgelopen weken tot discussie. De inspectierapporten waren al openbaar, maar het is de eerste keer dat nadrukkelijk de namen van instellingen naar buiten zijn gebracht. Veel bestuurders vinden dat hun naam ten onrechte door het slijk is gehaald. Ze herkennen zich niet in de kritiek van de inspectie, die zich volgens hen te veel op veiligheidsprotocollen focust. De lijst is bovendien gebaseerd op rapporten tot halverwege maart, verbeteringen van na die tijd zijn niet meegenomen.
‘Natuurlijk valt er een en ander af te dingen op het oordeel van de inspectie’, zegt zorgeconoom Wim Groot. ‘Maar de bestuurders van zorginstellingen mogen ook kritischer naar zichzelf kijken.’ Volgens de hoogleraar uit Maastricht gedragen sommige directeuren zich te veel als manager van een groot bedrijf. ‘Het besef dat ze werken met publiek geld, waarmee bepaalde verantwoordelijkheden wat betreft de kwaliteit van de zorg en beloningen gepaard gaan, is nog te weinig aanwezig.’
Bij één van de elf instellingen op de zwarte lijst is de bestuurder inmiddels opgestapt. Ids Thepass van de Rotterdamse zorginstelling Laurens liet voor het weekend weten dat er ‘discussie is ontstaan’ over zijn positie. Thepass ziet volgens een woordvoerster af van een vertrekregeling.
Het onderzoek is uitgevoerd door Midas Boeke.
Een kwart van de zorgbestuurders verdient meer dan de balkenendenorm van 178.000 euro per jaar. Dat moet kunnen.
VK 22.07.2016 Bestuursvoorzitter Ids Thepass van zorginstelling Laurens stapt op omdat er ‘discussie is ontstaan’ over zijn positie. Dat heeft de zorginstelling bekendgemaakt op zijn website. Laurens is één van de elf verpleeghuizen die op de lijst van zwakke verpleeghuizen in Nederland staat, die de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) onlangs heeft opgesteld.
Laurens noemde de kwalificaties van de IGZ onjuist en dreigde juridische stappen te nemen. Ook moest er onmiddellijk gerectificeerd worden. ‘Het publiceren is een groot onrecht naar onze medewerkers, klanten en hun familieleden. De IGZ creëert daarmee onnodig onzekerheid en onrust bij een heel kwetsbare groep mensen, dat vinden we onacceptabel’, aldus de instelling in een eerste reactie na publicatie van de lijst.
Veel instellingen zijn het niet eens met de conclusies van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), en reageren verbolgen.
Maar medewerkers van Laurens zouden het de directie aanrekenen dat de zorginstelling op de lijst is beland. ‘Ik heb de afgelopen weken moeten constateren dat er op verschillende plaatsen in de organisatie discussie is over mijn positie als voorzitter van de raad van bestuur. Ik ben tot de conclusie gekomen dat het voor Laurens als organisatie de juiste keuze is dat ik met onmiddellijke ingang mijn functie neerleg’, aldus Thepass.
Thepass tekent wel aan dat een bestuurswisseling op dit moment zeer ongewenst is. ‘Laurens bevindt zich in een cruciale fase van herstel. Herstel van een zeer zwaar financieel jaar waarin ook organisatorisch veel gebeurd is. (…) Dit vraagt de komende maanden om een goed functionerende bedrijfsleiding van de organisatie. In het bijzonder die van de Raad van Bestuur.’
Thepass maakt geen gebruik van een vertrekregeling. Zijn positie van voorzitter Raad van Bestuur wordt op interim basis overgenomen door Vincent Maas.
Trouw 22.07.2016 De zwarte lijst van slechtst presterende verpleeghuisinstellingen die begin deze maand openbaar werd gemaakt, lijkt zijn eerste slachtoffer te hebben geëist. Het AD meldt dat topman Ids Thepass van de Rotterdamse instelling Laurens opstapt.
Thepass vertrekt vanwege ‘de discussie over mijn positie op verschillende plaatsen in de organisatie’. Hij noemt de bestuurswisseling overigens wel ‘zeer ongewenst’. Een interim-bestuurder moet Laurens financieel gezond maken en de inspectie tonen dat de zorg in orde is. Gebeurt dat niet, dan dreigt sluiting.Met hem vertrekken nog twee directeuren.
Eerder dit jaar rommelde het al bij Laurens: bij een reorganisatie verloren tientallen medewerkers hun baan. Het personeel ging vervolgens de straat op, omdat de ontslagen het niveau van de zorg verder zouden aantasten.
Na het verschijnen van de zwarte lijst kondigde Laurens juridische stappen aan tegen de Inspectie voor de Gezondheidsdienst (IGZ). Gesprekken daarover lopen nog, aldus het AD.
In totaal staan op de lijst van de IGZ elf instellingen voor verpleegzorg die het zo slecht doen, dat ze dicht moeten als er niets verandert.
Elsevier 22.07.2016 De zwarte lijst van zorginstellingen van staatssecretaris Martin van Rijn (PvdA) heeft voor zoveel commotie gezorgd bij de Rotterdamse zorginstelling Laurens, dat drie bestuursleden, waaronder bestuursvoorzitter Ids Thepass, zijn opgestapt.
De reden voor het vertrek van Ids Thepass is dat ‘op verschillende plaatsen in de organisatie discussie is over zijn positie’. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) zette Laurens op de lijst met slechtste verpleeghuizen van Nederland. Veel instellingen zouden onder meer geen tweede controle uitvoeren bij toediening van medicatie, wat tot gevaarlijke situaties kan leiden.
Thepass was het hier niet mee eens, omdat de organisatie al een reeks verbeteringenzou hebben doorgevoerd. Volgens medewerkers ligt het echter volledig aan het bestuur van de zorginstelling dat deze op de lijst is beland. Naast Thepass, hebben ook bestuurslid Marc Scholten en directeur van Thuiszorg Rotterdam Heleen Post hun functie bij de zorginstelling neergelegd.
Boosheid over grote reorganisatie
In februari werd bij de zorginstelling een grote reorganisatiedoorgevoerd waardoor 219 medewerkers hun baan verloren. Uit een enquête van vakbond FNV onder 500 medewerkers blijkt dat het personeel van Laurens zich grote zorgen maakt over de acute reorganisatie. De gevolgen zouden nadelig zijn voor de zorg. In een brandbrief aan de Raad van Bestuur schrijven medewerkers dat 80 procent van het personeel structureel te weinig tijd heeft om goede zorg te verlenen.
De toenmalige bestuursvoorzitter Thepass zei te willen kijken naar de kwaliteit van de zorg, maar dat door bezuinigingen vanuit de overheid een reorganisatie onontkoombaar is. Ook na het vertrek van de topman zullen bezuinigingen worden doorgevoerd, want het bedrijf verkeert financieel inzwaar weer.
Ook problemen met onjuiste declaraties
Laurens kampt met meer problemen. In januari kreeg de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) signalen dat bij de organisatie onjuiste declaraties ingediend zou hebben bij het verlenen van thuiszorg. De NZa onderzoekt of deze signalen kloppen.
Vincent Maas, die in april werd aangesteld als interim lid van Raad van Bestuur om de instelling te helpen bij de reorganisatie, gaat Ids Thepass tijdelijk opvolgen. Maas kwam tien jaar geleden in opspraak toen hij opstapte als directeur van jeugdinrichting Harreveld, waar een leidster seksuele contacten zou hebben gehad met meerdere jongens. Die inrichting was door het ministerie van Justitie juist aangewezen als specialist voor behandeling van jeugdige zedendelinquenten.
Ariana Manduzai is sinds juni 2016 stagiair op de webredactie van Elsevier.
AD 22.07.2016 De zwarte lijst van slechtste verpleeghuisinstellingen in Nederland die begin deze maand openbaar werd gemaakt, lijkt met het vertrek van Laurenstopman Thepass zijn eerste slachtoffer te hebben geëist. De bestuurder koos aanvankelijk de aanval, maar stapt nu op ‘vanwege discussie over mijn positie op verschillende plaatsen in de organisatie’. Columnist Hugo Borst haalt in een brief op de voorpagina van deze krant opnieuw uit. ‘Ik ben sceptisch.’
We gaan zien wat er verandert. Ik ben sceptisch, wantrouwend, aldus Hugo Borst.
Nadat de IGZ Laurens openlijk had genoemd als zorginstelling waar het flink mis is, blameerde hij zich in Het Journaal. Beledigd was hij. Het was onacceptabel. Ik heb hem van een afstandje leren kennen als een koude bestuurder. Alsof ie een beursgenoteerd bedrijf runde. In werkelijkheid droeg hij de hoogste verantwoordelijkheid voor kwetsbare, afhankelijke mensen. Dat vereist inlevingsvermogen. Ook een bestuursvoorzitter hoort een zorghart te hebben, moet geregeld een kop koffie drinken tussen de verzorgsters en de demente bewoners. Alleen dan snap je de essentie van goede verpleegzorg.
Mijn hart ligt duidelijk niet bij de ‘gesneuvelde’ Ids Thepass, maar bij al die goede en toegewijde medewerkers die de afgelopen jaren onder zijn bewind het veld moesten ruimen. Mede daardoor scoren de ooit uitstekende verpleeghuizen van Laurens nu zo gruwelijk laag. Thepass had bijvoorbeeld het mes in de absurd hoge overhead moeten zetten. Jammer dat hij niet openlijk erkent dat de verpleeghuizen van Laurens in een paar jaar tijd kwalitatief achteruit zijn gehold. Het siert hem wel dat hij past voor een oprotpremie. Want hij moest weg. Anders was de huidige interimbestuurder gestopt met puinruimen.
Moreel failliet
We gaan zien wat er verandert. Ik ben sceptisch, wantrouwend. De raad van toezicht vindt het opstappen van Thepass een daad die ‘diep respect’ afdwingt. Al is het vast beleefd bedoeld, waar staan zij eigenlijk in moreel opzicht? Zitten zij er ook niet vanwege een oldboysnetwork? Ik vrees dat ze niet begrijpen dat het huidige systeem van verpleegzorg mensonwaardig is en dus moreel failliet.
VVD-Kamerlid Sjoerd Potters zegt dat het vertrek van de top nodig kan zijn ‘om te laten zien dat er echt verandering komt’. ,,De zorg in de verpleeghuizen van de zwarte lijst moet beter. Dan moet desnoods het management vervangen worden.”
Renske Leijten (SP) stelt dat ‘het goed kan zijn om een stap opzij te zetten, als je verbetering in de wegstaat’. Kamerlid Lea Bouwmeester (PvdA) hoopt dat er nu voor wordt gezorgd dat ‘de medewerkers hun werk goed kunnen doen en dat mensen de zorg krijgen die bij ze past’.
Fleur Agema (PVV): ,,Nu moet de interimmer die hem opvolgt, orde op zaken stellen en niet zijn zakken vullen.”
Onvrede
Thepass bleef aanvankelijk op zijn plek, ondanks grote onvrede bij personeel, bewoners en familie. De Rotterdamse instelling koos na de openbaarmaking van de zwarte lijst zelfs voor de aanval en dreigde met juridische stappen.
Ook na de zwarte lijst, het miljoenenverlies en een mislukte fusie sprak de raad van toezicht zijn steun uit voor het bestuur. Onder het personeel bleef de ergernis groeien en de ondernemingsraad stelde kritische vragen.
Zeer ongewenst
De bestuurder – met in 2015 een salaris van 190.017 euro – stapt nu alsnog op. Al noemt hij een bestuurswisseling zelf ‘zeer ongewenst’. Met hem vertrekken nog twee directeuren.
Een interim-bestuurder moet de instelling financieel gezond maken en de inspectie tonen dat de zorg in orde is. Zo niet, dan dreigt sluiting, zei staatssecretaris Van Rijn eerder.
VK 19.07.2016 Is eigenaresse Trees Zwienenberg medeverantwoordelijk voor het faillisement van de Twentse thuiszorgorganisatie Solace? Vakbond FNV en personeel zijn kritisch over haar rol.
De Twentse thuiszorgorganisatie Solace ATC is failliet verklaard. De rechtbank van Noord-Nederland oordeelde dinsdag dat de schulden van het bedrijf aan onder andere de Belastingdienst en een pensioenfonds te groot zijn om door te kunnen. Door het faillissement verliezen zo’n 225 medewerkers, die verantwoordelijk waren voor ongeveer 3.500 cliënten, hun baan.
Al op maandagavond deelde eigenaresse Trees Zwienenberg het naderende onheil mee aan tientallen werkneemsters van Solace tijdens een bijeenkomst in het raadhuis van Losser. Volgens Zwienenberg is het faillissement het gevolg van de overdracht van de thuiszorg aan de gemeenten. Solace, dat zich voornamelijk richtte op zwaardere en daarmee duurdere thuiszorg, kreeg sindsdien minder zorg-uren toebedeeld en verloor de helft van de omzet in Twente. ‘Tegelijkertijd bleven de lange, vaak duurdere contracten van de medewerkers wel gewoon doorlopen. Dat heeft ons hard getroffen’, zo licht Zwienenberg kort na het bekend worden van het definitieve vonnis telefonisch toe.
Toch was het faillissement volgens haar niet onafwendbaar. Als alle medewerkers akkoord waren gegaan met een uitgesmeerde betaling van het vakantiegeld, had het bedrijf het hoofd boven water kunnen houden, betoogt ze. Vakbond FNV, eerder nauw betrokken bij een vruchteloze poging om Solace van de afgrond te redden, wijst die lezing echter van de hand. ‘Als er zulke grote schulden liggen, los je dat niet op met het spreiden van het vakantiegeld. Het probleem zit veel dieper. Wij vinden het heel vreemd dat er niet eerder aan de bel is getrokken’, aldus woordvoerster Sarah Dobbe.
Wij hebben van thuiszorgmedewerksters van Solace te horen gekregen dat zij hun cliënten moesten vragen om over te stappen naar BiOns, aldus FNV-zegsvrouw Dobbe.
Ik heb keihard gewerkt voor mijn bedrijf. Het is onzin dat ik mijn cliënten heb overgeplaatst naar BiOns, aldus Trees Zwienenberg.
Intussen rijzen er ook vragen over de motieven van Zwienenberg, zowel bij de vakbond als een deel van het personeel. Zij zou cliënten in de afgelopen periode hebben doorgeschoven naar BiOns, een concurrerend zorgbedrijf waar zij eveneens de eigenaresse van is. Het dure personeel bleef daardoor achter bij Solace, terwijl het werk naar BiOns verdween. FNV-zegsvrouw Dobbe: ‘Wij hebben van thuiszorgmedewerksters van Solace te horen gekregen dat zij hun cliënten moesten vragen om over te stappen naar BiOns.’ Dat zou er volgens de vakbond op kunnen duiden dat er bewust is aangestuurd op een faillissement bij Solace.
Zwienenberg wil niets weten van de aantijgingen. Ze vindt dat de FNV ‘heel ver gaat’, zonder de zaak voldoende te hebben doorgelicht. ‘Ik heb keihard gewerkt voor mijn bedrijf. Het is onzin dat ik mijn cliënten heb overgeplaatst naar BiOns.’ Dat de cliënten de komende weken hun thuiszorg blijven ontvangen, vindt ze het belangrijkst. ‘Verder laat ik het aan de curator over.’
Voor de 225 medewerkers van Solace is de toekomst ongewis. In de komende weken blijft hun werk doorlopen; daarna zullen zij onderdak moeten zoeken bij een andere thuiszorgorganisatie.
BB 18.07.2016 De Twentse thuiszorgorganisatie Solace, met zo’n 3500 cliënten en 225 medewerkers, wordt naar verwachting dinsdag failliet verklaard. Dat meldt vakbond FNV maandag.
Schulden
Solace zit al langer in zware financiële problemen. Het bedrijf heeft grote schulden bij de Belastingdienst en bij pensioenfondsen, waardoor het zijn rekeningen niet meer kan betalen. De problemen kwamen volgens de FNV aan het licht doordat Solace het vakantiegeld niet kon overmaken.
Gespreid betalen
Trees Zwienenberg, directeur bij Solace, kan niet bevestigen dat het bedrijf dinsdag failliet wordt verklaard. ‘Ik weet nog niet wat de standpunten zijn van de schuldeisers. Als wij het vakantiegeld in termijnen mogen uitkeren komen we hier uit, maar dat wil de FNV niet.’ De vakbond ontkent dit. ‘Wij zijn voorstander van gespreid betalen van het vakantiegeld, maar de problemen liggen veel dieper’, zegt Wim van der Hoorn, bestuurder bij FNV. Volgens hem heeft het bedrijf alleen al bij de pensioenfondsen een schuld van meer dan een miljoen euro. Omzetverlies
Gemeenten zijn sinds begin vorig jaar verantwoordelijk om de thuiszorg te organiseren en hebben hier flink op bezuinigd. Daardoor kwam Solace – net als veel andere thuiszorgorganisaties – in financiële problemen. ‘Hierdoor zijn wij vorig jaar getroffen door een omzetverlies van meer dan 50 procent en kregen we betalingsmoeilijkheden’, zegt Zwienenberg. (ANP)
Telegraaf 14.07.2016 De fusie van het VUmc en het AMC tot het allergrootste ziekenhuis van Nederland is een stap dichterbij. Toezichthouder NZa keurt de fusieaanvraag goed.
Een megaziekenhuis met een jaaromzet van ruim €1,7 miljard en ruim 12.000 medewerkers is nabij nu de NZa (Nederlandse Zorgautoriteit) haar toestemming bekendmaakt. Dit is de eerste van de twee horden naar de fusie van de twee universitair medisch centra in Amsterdam.
Beste van Europa
De ziekenhuizen denken dat zowel qua onderzoek als qua complexe zorg een fusie tot kwaliteitsverbetering, efficiency en lagere prijzen leidt. twee ziekenhuizen willen richting 2030 toewerken naar een sterke combinatie, die het beste ziekenhuis in Europa zou kunnen zijn. „Een sprankelend en innovatief Harvard aan de Amstel”, blikte VUmc-bestuursvoorzitter Wouter Bos eerder vooruit in Het Parool.
De NZa heeft de besluitvorming richting de fusie getoetst. Ze oordeelt dat personeel en cliënten voldoende betrokken zijn bij de voorbereiding van de fusie. Ook meent de toezichthouder dat de cruciale zorg aan patiënten door de fusie niet in gevaar komt.
Tweede horde
Hierna volgt een aanvraag bij mededingingswaakhond ACM (Autoriteit Consument & Markt), die oordeelt of de fusieplannen de concurrentie in gevaar brengen en zo de vrij keuze voor patiënten beperken of de prijzen verhogen of kwaliteit van zorg verlagen.
Het VUmc en het AMC zijn al sinds 2011 bezig met plannen om nauwer samen te werken en uiteindelijk bestuurlijk te fuseren. Dat het proces veel tijd kost, komt onder meer doordat de ACM in het voorjaar van 2014 het verzoek nog niet in behandeling wilde nemen omdat het VUmc nog in een overkoepelende Stichting zat met de VU (Vrije Universiteit). Die splitsing was toen nog niet 100% afgerond. Per 1 januari dit jaar wel.
AMC-baas
Opvallend genoeg werd woensdag bekend dat AMC-bestuursvoorzitter Marcel Levi vanaf begin 2017 in Londen het University College London Hospitals gaat leiden. Eerder was het nog de bedoeling dat Levi, die ook nog internist is, samen met voormalig minister Wouter Bos de kar zou gaan trekken na de samensmelting. Voor hem wordt in de komende maanden naar een opvolger gezocht.
AD 12.07.2016 De Gelderhorst, een woonzorgcentrum voor oudere doven, is voor zes maanden onder verscherpt toezicht gesteld. Volgens de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) wordt de zorginstelling in Ede momenteel niet goed bestuurd.
Dit kan leiden tot risico’s voor het bieden van goede zorg, meldt de inspectie dinsdag. De IGZ ontving eind vorig jaar ‘signalen over bestuurlijke onrust’ bij De Gelderhorst. Daarna werd een onderzoek ingesteld. De bestuurlijke problemen zouden samenhangen met een intern conflict binnen de directie.
‘De inspectie volgt de ontwikkelingen nauwlettend bij De Gelderhorst. Dit doet zij onder andere met onaangekondigde bezoeken’, aldus de IGZ. Bij het woonzorgcentrum was dinsdagmiddag niemand bereikbaar voor commentaar.
AD 12.07.2016 Het ‘knusse verpleeghuisje’ waaraan Hugo Borst in zijn open brief aan staatssecretaris Martin van Rijn refereerde, staat in Piershil. Beheerders Gerard Vonk en Digna Bruijne van De Herbergier zijn wars van overbodige regels.
Wij willen dat ze het hier zo goed mogelijk naar hun zin hebben. Daar doen we alles voor, aldus Digna Bruijne.
Lijstjes afvinken van doorlopen procedures? Niet bij De Herbergier in het Hoeksche Waardse dorp. ,,Wij doen in dit huis niet aan vinken, we hebben een parkiet”, grijnst Gerard Vonk. Waarmee De Herbergier, waar zestien bewoners met geheugen- en psychiatrische problemen, ook meteen afwijkt van veel andere zorginstellingen. Huisdieren zijn welkom. Door de woonkamer dartelen twee honden.
De blijmoedige sfeer bij De Herbergier viel Borst, die geregeld in zijn AD-column schrijft over zijn dementerende moeder, op. Hij bracht er drie weken geleden een bezoek, nadat een medewerker hem had gemaild dat er ook verpleeghuizen zijn waar het personeel wel de tijd heeft voor patiënten.
Voor de bewoners staan altijd vier verzorgers klaar. ,,Om half elf ’s ochtends zijn ze gewassen en aangekleed”, vertelt Vonk. ,,Daarna doen medewerkers dingen met ze, net wat ze leuk vinden en kunnen: wandelen, een huishoudelijk klusje of muziek luisteren bijvoorbeeld.”
Gasten
De Herbergier noemt ze stug gasten en geen patiënt. ,,Wij willen dat ze het hier zo goed mogelijk naar hun zin hebben. Daar doen we alles voor”, zegt Bruijne. ,,We bieden verpleeghuiszorg, maar vinden daarnaast andere dingen ook heel belangrijk. Wij kennen de gasten goed. Dat is onze kracht. Wij voelen ons hier een groot gezin.”
Laatst zijn we naar het ss Rotterdam geweest. Wauw, wat was dat geweldig, aldus Paul Favier.
In de woonkamer staat een piano. Bruijne: ,,Otto, een vrijwilliger, speelt er elke woensdag op en dan zingt iedereen mee. Dan is het hier echt een feestje.”
Natuurlijk zijn er protocollen, onder meer voor de medicatie en de bevoegdheden. Een uitgebreide administratie van de werkzaamheden is er niet. ,,Dat gaat ten koste van de tijd die we willen vrijmaken voor onze gasten. Als je je met elkaar bewust bent van wat je doet en dit bespreekt, wordt de kans op fouten niet groter”, zegt Vonk, die voorheen bij een psychiatrische instelling werkte.
,,Het geld dat beschikbaar is voor een gast is hetzelfde als in grote verpleeghuizen, maar daar hebben ze meer kosten aan overhead als managers en coördinatoren. Bovendien kijken we anders aan tegen het opstellen van bijvoorbeeld zorgleefplannen voor gasten. Die raken snel gedateerd. Wij werken met een geplastificeerde zorgkaart, die we telkens actualiseren en op de badkamer van de gast zetten. Zo weet de medewerker wat de gast nodig heeft. Natuurlijk kunnen daarbij fouten worden gemaakt. Daar praten we rustig over.”
Rotterdammer Paul Favier, een van de bewoners van De Herbergier, is vol lof: ,,Ik word hier goed verzorgd en ik krijg de ruimte om dingen te doen. Laatst zijn we naar het ss Rotterdam geweest. Wauw, wat was dat geweldig.”
Trouw 09.07.2016 Bestuurder Rob van Dam van Careyn, een instelling die ook op de ‘zwarte lijst’ staat, vindt de kritiek op zijn organisatie, en daarmee ook op hem, ‘schokkend’.
Ik word ingehuurd om problemen op te lossen. Dat is wat anders dan dat ik de veroorzaker ben
Woedend is Rob van Dam (56), bestuurder van Careyn, de instelling waar de pop-upredactie van Trouw tot gisteren kantoor hield. Het publiceren van de inmiddels bekende zwarte lijst van verpleeghuizen ziet hij als een groot onrecht. Kom liever helpen, vindt hij. “Al die medewerkers die er ondanks alles er het beste van proberen te maken, krijgen nu te horen dat zij onveilige zorg bieden. Ik vind dat echt te erg.”
Voelt u zich aangesproken als de Tweede Kamer spreekt van ‘falende bestuurders’?
“Ik doseer wat ik kan verdragen. Zo’n debat verdraag ik niet. De respectloosheid en de onkunde van de mensen die zich daar durven uit te spreken, vind ik echt schokkend. Als er problemen in de samenleving zijn, zoeken we tegenwoordig een schuldige. En in dit geval, in de zorg, heeft de bestuurder het op voorhand gedaan.”
U staat bekend als puinruimer.
U kwam in 2014 toen Careyn bijna failliet ging. U werkte ook bij Evean en kwam orde op zaken stellen bij Amstelring, organisaties die ook op de zwarte lijst staan. Begrijpt u dat mensen denken: ‘Misschien is er iets mis met die bestuurder’?
“Ik word ingehuurd om problemen op te lossen. Dat is wat anders dan dat ik de veroorzaker ben.”
Als je kijkt hoeveel uren ik werk, dan denk ik dat mijn uurloon best karig is
In de top-50 van grootverdieners in de zorg, staan negentien bestuurders van instellingen op de zwarte lijst, waaronder u, merkte GroenLinks op in de Kamer.
“Ik word betaald volgens de Balkenendenorm. Vervolgens ben ik een risicovolle organisatie ingestapt en ben ik hoofdelijk aansprakelijk. Als je kijkt hoeveel uren ik werk, dan denk ik dat mijn uurloon best karig is.”
Met 229.000 euro per jaar is uw salaris het maximale.
“Omdat het een maximaal moeilijke klus is. De raad van toezicht kon niemand vinden voor deze klus. Ik heb aanvankelijk ‘nee’ gezegd. Dus toen belden ze mij en zeiden: ‘Het is vijf over twaalf’. Ik dacht: Als ik het doe, kan ik in ieder geval voor de zorg gaan staan.”
U wordt boos als het over uw salaris gaat?
“Laat ik het anders zeggen: ik zou hierna niet nog eens zo’n baan accepteren. Ik heb zoiets nu vier keer op rij gedaan. Als je dit soort klussen doet en je ziet hoe mensen je schofferen … Ik heb deze week gedacht: Bekijk het allemaal maar.”
Ik heb veel mensen moeten ontslaan van wie ik wist: die komen nooit meer aan de bak
Het raakt u zichtbaar.
“Ik heb veel mensen moeten ontslaan van wie ik wist: die komen nooit meer aan de bak. Ik weet hoe dat is. Mijn vader is jong gestorven, mijn moeder zat met drie kinderen en een uitkering. Nou, dan heb je het niet breed.
“Ik dacht: Dat gaat mij niet gebeuren. Ik ben studies gaan stapelen, heb altijd keihard gewerkt.
“Ik wilde een baan waarbij ik wat kon doen voor de zwakkeren. Als je dan weet dat ik mensen nu véél harder moet laten werken dan vroeger, en dan komt er zoiets in de krant – ik vind het één groot onrecht.
“Maar ik kan mijzelf recht aankijken. De organisaties die ik heb achtergelaten, doen het inmiddels beter, ook al staan ze op de zwarte lijst.”
Geldt dat ook voor Careyn? De oganisatie is uit de rode cijfers. Maar de klanttevredenheid is gedaald, het aantal calamiteiten is gestegen en het personeel is zwaar overbelast.
“Toen ik hier kwam, waren we op een haar na failliet. Omdat Careyn in veel grote steden actief is, had de organisatie veel verzorgingshuisplaatsen.
“Niemand heeft de afgelopen twintig jaar zien aankomen dat die zorg geen toekomst meer heeft. En het afbouwen kost veel geld, waarvoor wij niet gecompenseerd worden. De problemen waren gigantisch. Dat los je niet zomaar op.
“Daar komt bij: mensen komen tegenwoordig slechter het verpleeghuis binnen, waardoor het werk van de verpleegkundigen alleen maar zwaarder geworden is.”
De pop-upredactie van Trouw werkte deze week vanuit verpleeghuis Rosendael in de Utrechtse wijk Overvecht. Zorgorganisatie Careyn staat op de lijst van elf instellingen waarover de inspectie voor de gezondheidszorg zich grote zorgen maakt. Careyn heeft negen verpleeghuizen. Rosendael is niet specifiek onderzocht.
Verslaggevers Iris Pronk en Alwin Kuiken belichtten iedere dag een ander aspect van het leven in Rosendael. Zo’n tien lezers van Trouw kwamen langs. Op Opinie vandaag een selectie van de vele e-mails. In de Verdieping een uitgebreid portret van een van de afdelingen in het huis.
popup@trouw.nl
U heeft onder meer de teammanagers geschrapt, waardoor verzorgenden veel tijd kwijt zijn aan het maken van roosters. Dat is tijd die niet aan de zorg wordt besteed. “Als ik het door een ander laat doen, gaat het ook ten koste van de zorg. Ik krijg iedere euro maar één keer. Als ik er een teamleider bij zet, heb je een verpleegkundige minder. Wil je dat dan?”
In één week werken er ruim vijftig uitzendkrachten in Rosendael. Gaat dat ook niet ten koste van de zorg?
“Dat is inderdaad niet de bedoeling. Een gedeelte van de problemen heeft daarmee te maken. Want als je de bewoners kent, kun je ze beter helpen.
“We werven ons een ongeluk, maar zonder resultaat. Het publiceren van zo’n zwarte lijst zal daarbij niet helpen.”
AD 08.07.2016 De open brief van Hugo Borst aan staatssecretaris Martin van Rijn over de verpleegzorg heeft bij lezers veel losgemaakt. Iedereen hoopt dat zijn oproep gehoor krijgt. Een bloemlezing van de mooiste en beste inzendingen.
Laat de zorgers zorgen
Ik (93) zou nog liever zelfmoord plegen dan naar een door graaiende bazen en bovenbazen geregeerde zorginstelling te moeten gaan, aldus J. Huygen-Greven.
‘Geachte heer Van Rijn’ (AD 7-7). Hulde aan Hugo Borst voor zijn open brief over de verpleegzorg aan de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Politiek, word wakker! Persoonlijk zou ik (93) nog liever zelfmoord plegen dan naar een door graaiende bazen en bovenbazen geregeerde zorginstelling te moeten gaan. Gebrek aan deskundig inzicht maakt dat liefdevolle verzorgers niet meer optimaal hun werk kunnen doen. Het wordt tijd voor een management dat goed kan delegeren. Verzorgers zouden niet bezig moeten zijn met registreren en administreren.
Wat een indrukwekkende open brief aan staatssecretaris Van Rijn. Hulde aan Hugo Borst en het AD. Overbodige registraties vinden overigens ook plaats bij de politie en in het onderwijs. Elk grassprietje is in Nederland tweemaal geteld en, als het aan onze regering ligt, maken ze er drie keer van in het kader van de werkvoorziening aldus Peter Straub, Haastrecht.
Respect voor wie zorgt
Misschien wordt het tijd dat de heer Van Rijn zelf op een zwarte lijst komt, aldus J. Driesen.
Bij deze wil ik mijn diepe respect en waardering uitspreken voor alle verzorgenden en verpleegkundigen die werken in onze verpleeghuizen. Zorg er vooral voor dat jullie in het team goed met elkaar communiceren, heb respect voor elkaar, help elkaar en creëer een veilig en gezellig werkverband. Uiteindelijk werken jullie voor hetzelfde resultaat: een schone, veilige en gezellige woonomgeving voor de bewoners. Misschien wordt het tijd dat de heer Van Rijn zelf op een zwarte lijst komt.
J. Driesen, Hellevoetsluis.
Staken kan helaas niet
Onze moeder woont op een beschermde afdeling in de Driehof in Hazerswoude Dorp. Alle lof voor de mensen die daar werken. Moeder wordt goed verzorgd. Elke dag neemt een van de kinderen haar mee naar buiten. Maar veel mensen komen niet meer buiten. Daar is geen tijd voor. Ook wij zien dat er tijd verloren gaat aan schrijfwerk. In deze tak van zorg kan niet gestaakt worden, maar ze kunnen wel massaal kiezen om alleen dát op te schrijven wat echt van belang is. Als iedereen daaraan meedoet, moet dat toch discussie opleveren waar iets positiefs uit kan voortvloeien.
Els Bader, Nieuwveen.
Meesterlijk pamflet
Ook als ze falen gaan bestuurders weg met gouden handdrukken waar een hele afdeling een jaar lang met riante bezetting en extra faciliteiten van kan floreren, aldus Annemieke Rietveld-Buitkamp.
Het pamflet van Hugo Borst is mij uit het hart gegrepen. Ik werk in de zorg en kan mij goed vinden in de opmerking over protocollen en de hoeveelheid administratieve taken. De hoge salarissen van managers, directeuren en bestuurders – ook als ze falen gaan ze weg met gouden handdrukken waar een hele afdeling een jaar lang met riante bezetting en extra faciliteiten van kan floreren – zijn ook mij een doorn in het oog. Ik hoop dat men in Den Haag eindelijk inziet dat het zo niet kan. Ik heb nog nooit een ingezonden brief gestuurd, maar op dit meesterlijke pamflet van Hugo Borst moest ik reageren.
Annemieke Rietveld-Buitkamp, Capelle aan den IJssel.
Marktwerking funest
Wat heerlijk dat een bekend iemand als Hugo Borst op de voorpagina staat met zijn mening over de zorg. Arme, arme werkvloer. Veel van degenen die daar werken heb ik een burn-out zien krijgen. Velen gingen gefrustreerd naar huis omdat ze geen goede zorg konden verlenen. Helaas is het waar dat door alle administratie de zorg tekortschiet. Daarnaast verdienen de hoge heren, van wie er veel te veel zijn, te veel. Door deze vaak schandalige salarissen wordt de werkvloer uitgebuit. Wij, verpleegkundigen, worden ook niet vertrouwd. Dat vond ik nog het ergste. Ik heb bijna 45 jaar als verpleegkundige gewerkt. Sinds de invoering van de marktwerking, waarbij heel veel geld over de balk wordt gegooid, heb ik het plezier in mijn werk verloren. Wat was ik blij dat ik weg kon.
E. van Dalen, Nieuwerkerk aan den IJssel.
Dan liever eruit stappen
Tot op de dag van vandaag heb ik spijt dat ik mijn moeders zelfmoordwens uit haar hoofd heb gepraat en haar niet heb geholpen, aldus C. Keijzer.
Onze moeder ging van een verzorgingshuis naar een verpleeghuis. De verzorgsters waren toppers. Dat kostte hun veel moeite, omdat ze qua tijd werden afgeknepen. Wie zo moedig was toch extra de tijd te nemen, werd daar door de leiding op aangesproken. Er moest ook veel administratie worden gedaan, tijd die men liever aan de zorg zou besteden. Een praatje, een knuffel: dat moest maar heel snel wanneer ze eten kwamen brengen. Toen onze moeder de diagnose dementie kreeg, zei ze liever zelfmoord te plegen. Tot op de dag van vandaag heb ik spijt dat ik haar dat uit haar hoofd heb gepraat en haar niet heb geholpen. Voor mezelf ben ik eruit: ik stap uit het leven mocht ik hiermee te maken krijgen. Nogmaals, de verzorgers, dat zijn toppers. Laat de politiek eindelijk eens de bezem door de bureaucratie halen. Begin opnieuw, met werkbare regels en korte lijnen en zonder angstcultuur. Besteed het geld dat daardoor overblijft aan goede keukens, zodat er geen magnetronhap meer hoeft te worden voorgeschoteld.
C. Keijzer, Delft.
Blok aan het been
Dit beleid is erop gericht om alleen rijken een goede oude dag te bezorgen, aldus M.C. van Gils.
Beste heer Borst, uw brief maakt ook mij diep bedroefd! We weten helaas dat de ouderen het sluitstuk zijn op de begroting. De afgelopen jaren zijn zij een blok aan het been van dit kabinet geworden. Zelfs de brief van de vader van staatssecretaris Van Rijn heeft daar geen verandering in gebracht. Partijpolitiek gaat boven gezondheid. Dit beleid is erop gericht om alleen rijken een goede oude dag te bezorgen. Er bestaat een film waarin iedereen die 75 jaar werd, op een humanitaire wijze om het leven werd gebracht. Helaas heb ik het gevoel dat we daar niet ver meer vandaan zijn.
M.C. van Gils, Vlaardingen.
Het kan dus wél anders
Wat herken ik veel in de brief van Hugo Borst aan staatssecretaris Van Rijn. Jaren geleden heb ik in een verpleeghuis gewerkt. Toen waren er al de problemen die Hugo beschrijft: weinig tijd voor de bewoners, de geur van urine en de door tijdsgebrek matige zorg. Mijn grootste irritatie was dat er beslissingen werden genomen door managers, kwaliteitsmedewerkers en coördinerende hoofden. Mensen die echt niet weten wat er gebeurt op de werkvloer. Ook toen waren er al veel regels, maar nog niet zo veel als nu. Toch vond ik dat ik onvoldoende zorg kon verlenen. Om die reden ben ik in de thuiszorg gaan werken, hopende dat daar minder bureaucratie was. In het begin was dat ook zo. De wijkverpleegkundige had een bijna volledig autonome functie. Maar in de loop der jaren is dit gigantisch veranderd.
De opmerking van Hugo dat de zorginstellingen niet gaan over zorg, maar over het in stand houden van de organisatie zelf, is dan ook volkomen terecht. Ik heb een jaar of zeven geleden deze conclusie getrokken en ben weggegaan. Inmiddels werk ik met plezier bij Buurtzorg, een van de grootste thuiszorgorganisaties van Nederland, met kleine zelfsturende teams, hoogopgeleid personeel, met één directeur, geen beleidsmedewerkers, geen managers of coördinerende hoofden. Alles wordt door de verpleegkundigen en verzorgenden zelf geregeld. Het kan dus wel anders in de zorg.
Den HaagFM 08.07.2016 Staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid verwacht dat de elf verpleeghuizen die onder de maat presteren snel maatregelen zullen nemen. Dat zei de bewindsman donderdag in de Tweede Kamer.
“Er moet specifiek gekeken worden of de verpleeghuizen op eigen kracht in staat zijn verbeteringen door te voeren. Zo niet, dan zijn er andere maatregelen nodig”, zegt Van Rijn. Een van die mogelijke maatregelen is dan het wegsturen van het bestuur van de verpleeghuizen.
Afgelopen dinsdag maakte de staatssecretaris een lijst bekend van de instellingen die slecht presteren, nadat verschillende partijen in de Tweede Kamer daarop hadden aangedrongen. Op die lijst stonden onder andere de Haagse instellingen Woonzorgcentra Haaglanden en Florence. De instellingen hebben nog tot het najaar de tijd om orde op zaken te stellen. …lees meer
Elsevier 07.07.2016 Het is tumult in de verpleeghuiswereld. Niet eerder sprak de Inspectie, op last van de Tweede Kamer, verpleeghuizen zo hard aan op disfunctioneren.
Staatssecretaris Martin van Rijn (PvdA) van Volksgezondheid maakte deze week een lijst van 150 verpleeghuizen openbaar die de Inspectie al in de gaten hield. Daarvandoen 38 onvoldoende hun best doen om zich te verbeteren en zijn er 11 onder de maat.
Het gaat er hard aan toe, maar het was hoog tijd om een einde te maken aan de zwijgcultuur in de verpleeghuiswereld. Eigen schuld, dikke bult voor de bestuurders.
Transparant
Al sinds 2006 is gepoogd de verpleeghuizen ‘transparant’ te laten zijn over de eigen prestaties. In eindeloos bestuurlijk overleg kwam het, net als in de ziekenhuiswereld, tot het vaststellen van indicatoren om die prestaties te meten. Op grond van openbare gegevens maakte Elsevier enkele jaren geleden de publicatie ‘De beste verpleeghuizen’, maar na twee edities bleek dat weinig zinvol meer. De sectorbestuurders waren erin geslaagd om cruciale zaken als medicatiefouten en valincidenten uit de beoordeling door ministerie en Inspectie te halen, zodat alleen wat gevaarloze zaken over bleven.
Op die manier is elke vorm van externe verantwoording telkens gefrustreerd. Met als eeuwige excuus ‘dat zorg zoveel meer is dan cijfers en lijstjes’ – liefst uitgesproken met snik. In tegenstelling tot de ziekenhuiswereld die het, al was dat eerst tegen heug en meug, nu in elk geval vanzelfsprekend vindt om openheid van zaken te geven.
Verstopt
Geen wonder dat de Tweede Kamer de beuk erin heeft gegooid. Het had alleen wel zorgvuldiger gekund met die lijst van ‘slechte verpleeghuizen’. Zo staan er grote concerns bij, zoals Amstelring, waaronder zo al zestien verpleeghuizen vallen. Die zijn, bewijsbaar, lang niet allemaal slecht. Ronduit verwarrend zijn de formele kwalificaties over de zwaarte van het toezicht – dus hoe goed of slecht het er is.
En er is nog iets merkwaardigs: op de website van de Inspectie zijn van heel wat verpleeghuizen de rapportages van bezoekende inspecteurs te vinden. Daar zit nuttige informatie bij voor wie wil weten waar hij zijn ouders in elk geval niet zou willen onderbrengen. Maar die rapportages zijn verdacht goed verstopt.
Dat wijst op een oude kwaal: uit angst de bereidheid van verpleeghuizen te verliezen om openheid van zaken te geven, houdt de Inspectie die zo veel mogelijk te vriend – totdat zich een calamiteit of klacht aandient die wettelijk dwingt tot ‘verscherpt toezicht’.
Kous op de kop
Die ban is nu gebroken. De belangrijkste winst is dat de vraag openlijk op tafel ligt hoe de komende jaren adequate zorg te bieden aan ouderen die pas in de laatste maanden van hun leven met complexe kwalen in een verpleeghuis belanden om daar te sterven.
Intussen zul je een van die te laag opgeleide, overwerkte zorgwerkers zijn die jarenlang moest aanzien hoe managers bezuinigden, fuseerden en steeds meer verdienden, die alle minuten registreerden voor steunkousen en wasbeurten, terwijl de urine de bewoners langs de enkels liep. Diezelfde zorgwerker die nu de kous op de kop krijgt.
Chef Redactie Onderzoek Arthur van Leeuwen (1952) is chef van de onderzoeksredactie. Hij is verantwoordelijk voor alle onderzoek van Elsevier.
AD 07.07.2016 Staatssecretaris Van Rijn maakte dinsdag een lijst met slecht presterende verpleeghuizen bekend. Hugo Borst schrijft hem vandaag in een open brief op de voorpagina van het AD hoe het beter kan.
Verwarde ouderen die niet meer voor zichzelf kunnen zorgen aandachtig en liefdevol verplegen en hun veiligheid garanderen. Ik weet hoe dat veel beter kan.
Ik ben die voetbaljournalist. Tegen wil en dank ben ik een kenner van verpleegzorg geworden. Het is mijn plicht het woord tot u te richten, mijn demente moeder die in een verpleeghuis van Laurens zorginstelling zit kan het niet meer. Omdat haar zussen daar vijf jaar geleden uitstekend werden verzorgd (topklassering in magazine Elsevier) zei mijn moeder met een zucht: ‘Als ik ook alzheimer krijg dan wil ik in hetzelfde verpleeghuis als Jos en Leny worden opgenomen.’ De ironie van het lot: nu blijken volgens de Inspectie voor de Gezondheid (IGZ) diverse huizen van Laurens niet aan allerlei normen te voldoen. Daar is de voorzitter van de Raad van Bestuur van Laurens dan weer boos over.
Verzorgers hebben één talent: ze kunnen magistraal zorgen. Laat ze dat dan doen
Deze open brief – noem het een pamfletje – is niet alleen aan u gericht, geachte staatssecretaris, maar aan iedereen die al jaren het vermaledijde systeem dat verpleegzorg heet in stand houdt. Dankzij de inzet van geweldige verzorgers hebben de bewoners van de woongroep waar mijn moeder zit het redelijk goed. Maar het zou beter kunnen. Er zit overdag en ’s avonds meestal maar een verzorger op negen bewoners. Op een rustige dag is dat al amper te doen, bij calamiteiten is de veiligheid in het geding. Het ergst is dat die ene verzorger veel achter de computer zit. Dat moet. Want het systeem schrijft voor dat veel (overbodigs) moet worden geregistreerd. Als dat niet gebeurt, wordt er een manager boos. Hoeveel verzorgers mij de afgelopen maanden niet hebben verteld dat ze tijdens het administreren in gewetensnood komen omdat bewoners aandacht en zorg nodig hebben en ze die niet kunnen geven.
Geachte staatsecretaris, verzorgers hebben één talent: ze kunnen magistraal zorgen. Laat ze dat dan doen. Laten we afspreken dat ze voortaan alleen het hoognodige opschrijven. Ik heb het over maximaal 10 procent van wat ze nu doen. Wij mantelzorgers willen dat onze vader of moeder op tijd wordt verschoond en geknuffeld. Dit is geen wens, dit is een eis. Kappen met die DDR-achtige bureaucratie. Er komt een moment dat ik die computer het raam uit gooi. Echt.
De managers? Daarvan kan driekwart weg. Niks te kort door de bocht
Vergeef me mijn frustratie, meneer Van Rijn. Een directeur van een ander verpleeghuis liet laatst zien hoe het wel kan. Ik telde daar vier verzorgers op zestien mensen. Financieel was dat geen probleem. De overhead bleek ruim 10 procent minder dan bij Laurens. Het rook in het knusse verpleeghuisje niet naar urine, er werd aan tafel een balspel gedaan, er liepen huisdieren rond, de bewoners hadden gezellige, ruime kamers, ik zag blije gezichten.
Met gelijkgestemden verricht ik veldwerk, spreek mensen uit de verpleegzorg van alle niveaus. Een vertwijfelde manager zei dat ze zo moe was: ’25 kantjes vocht- en voedingbeleid. 36 pagina’s hygiène en infectieziekten. Bij het medicijnen geven moet een geel hesje worden aangetrokken met daarop: niet storen. Eerlijk gezegd weet ik niet meer wat we zelf allemaal hebben bedacht. Wat overbodig is. Maar het risico dat de inspectie komt, is zo groot dat we alles maar vastleggen’. Angst regeert. Verzorgers zijn bang voor managers, managers bang voor directeuren en directeuren bang voor bestuurders. In die cultuur gaat geld en tijd verloren. Die eerlijke, vertwijfelde manager zei: ,,We worden niet beter van protocollen, regels en procedures. Het begint ermee dat we niet meer vertrouwen op kennis en kunde van de professionele verzorgende/verpleegkundige.”
Amen.
De macht aan de werkvloer waar de meiden van de zorg excelleren. De managers? Daarvan kan driekwart weg. Niks te kort door de bocht. Ik heb mijn veldwerk verricht. Ik wel, staatssecretaris. Ik kom u met een paar deskundigen graag toelichten hoe het beter kan, maar voor de goede orde: ik ben niet politiek correct. Het systeem is moreel failliet. De zorginstellingen gaan niet over zorg maar over het in stand houden van de organisatie zelf. Topbestuurders (die van Laurens verdient 211.274 euro, bijna 42 mille meer dan een minister verdient) weten niet en/of voelen niet wat zich op de afdelingen afspeelt. Het wachten is op een knal. Boze mantelzorgers, gefrustreerde verzorgers en managers met een geweten zullen de pleegzorg in deze mensonterende vorm laten ploffen.
AD 07.07.2016 Veel zorg- en welzijnsinstellingen in Nederland doen nog altijd te weinig om agressie en geweld tegen medewerkers terug te dringen. Ook is de werkdruk in veel zorginstellingen veel te hoog, blijkt uit een donderdag verschenen onderzoek van de Inspectie SZW (de vroegere Arbeidsinspectie).
De toezichthouder voerde in de afgelopen drie jaar inspecties uit bij onder meer verpleeghuizen, jeugdzorginstellingen en de gehandicaptenzorg. Daaruit blijkt dat de helft van het ziekteverzuim in de zorg wordt veroorzaakt door agressie en een te hoge werkdruk. ,,Zestig procent van de medewerkers komt in aanraking met verbale of fysieke agressie. In de gehandicaptenzorg en geestelijke gezondheidszorg is dit zelfs zeventig procent”, aldus de inspectie.
Als het gaat om werkdruk wordt bij 29 procent van de opvanghuizen en asielzoekerscentra de regels overtreden. In de gehandicaptenzorg is dit zelfs 55 procent.
RTVWEST 07.07.2016 Staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid verwacht dat de elf verpleeghuizen die onder de maat presteren snel maatregelen zullen nemen. Dat zei de PvdA-bewindsman donderdag in de Tweede Kamer.
‘Er moet specifiek gekeken worden of de verpleeghuizen op eigen kracht in staat zijn verbeteringen door te voeren. Zo niet, dan zijn er andere maatregelen nodig,’ zegt Van Rijn. Eén van die maatregelen is dan het wegsturen van het bestuur van de verpleeghuizen.
Afgelopen dinsdag maakte de staatssecretaris een lijst bekend van de verpleeghuisinstellingen die slecht presteren, nadat verschillende partijen in de Tweede Kamer daarop hadden aangedrongen. Op die lijst stonden onder andere Stichting Woonzorgcentra Haaglanden en Stichting Zorggroep Florence.
De instellingen hebben nog tot het najaar de tijd om orde op zaken te stellen.
AD 07.07.2016 Den Haag – Mensen in verpleeghuizen die zijn bestempeld tot de 11 slechtste – en hun familieleden – hoeven niet in paniek te raken. Er is geen acuut gevaar voor de gezondheid van de bewoners, maar er moet wel zo snel mogelijk het nodige verbeteren.
Als ergens direct gevaar bestond, had ik allang het advies gekregen om verregaande maatregelen te nemen, aldus Martin van Rijn.
Dat zei staatssecretaris Martin van Rijn vanmiddag in de wandelgangen van de Tweede Kamer. ,,Als ergens direct gevaar bestond voor de veiligheid, dan had ik van de Inspectie voor de Gezondheidszorg allang het advies gekregen om verregaande maatregelen te nemen.”
De moeder van Martin van Rijn verblijft ook in één van de instellingen op de lijst. Het gaat om een locatie van de Stichting woonzorgcentra Haaglanden. Hij heeft – ook als zoon – een belangrijk advies: blijf kalm. ,,Ik ben heel bij dat de inspectie bij alle moeders van Nederland goed in de gaten houdt of er sprake is van grote risico’s.”
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft de grootste zorgen over deze elf instellingen: Careyn, Evean Zorg Amsterdam, Stichting Amstelring Groep, Stichting Antroz antroposofische woonzorggroep, Stichting Beweging 3.0, Stichting Humanitas, Stichting IJsselheem Holding, Stichting Laurens, Stichting WoonZorgcentra Haaglanden (WZH), Stichting Zorggroep Florence en Zorggroep Groningen.
Het kan natuurlijk dat de gang van zaken inmiddels flink is verbeterd. Hartstikke mooi, dat is ook de bedoeling, aldus Martin van Rijn.
Verouderd
Verschillende instellingen op de lijst zijn boos over die vermelding. Ze zeggen dat hun beoordeling niet compleet is of dat de onderzoeksresultaten verouderd zouden zijn. Een enkele organisatie dreigt zelfs met een rechtszaak.
Van Rijn: ,,De inspectie is op grond van een bepaalde peildatum tot haar oordeel gekomen. Het kan natuurlijk zijn dat de gang van zaken bij instellingen inmiddels flink is verbeterd. Hartstikke mooi, dat is ook de bedoeling. Toezicht moet leiden tot verbetering.”
Van Rijn zegt dat hij de lijst openbaar heeft gemaakt op verzoek van de Kamer. Het zou juridisch kunnen om instellingen apart te noemen en zo aan de schandpaal te nagelen, aldus de bewindsman. Haagse bronnen bevestigen dat juristen deze afweging recent hebben gemaakt.
NU 07.07.2016 Tweede Kamerleden willen af van zorgbestuurders die aan het hoofd staan van verpleeghuisinstellingen die structureel niet goed functioneren.
Coalitiepartij VVD en onder meer de SP en PVV willen dat staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) snel orde op zaken stelt en dat de veiligheid in verpleeghuizen wordt gegarandeerd.
In het debat over de verpleeghuizen sprak Kamerlid Fleur Agema (PVV) van een carrousel van disfunctionerende zorgmanagers.
Van Rijn of de inspectie zou die als het als het aan haar ligt zo snel mogelijk moeten ontslaan. Ook Renske Leijten van de SP vindt dat de staatssecretaris bestuurders die al jaren niet goed presteren weg moet sturen.
Sjoerd Potters (VVD) wil dat Van Rijn belooft dat de veiligheid bij het verstrekken van medicijnen voor het einde van de zomer op orde is. Ook hij vindt dat falende bestuurders weg moeten.
Korte termijn
Maar harde maatregelen als het wegsturen van bestuurders of zelfs sluiting, zijn op korte termijn niet te verwachten, bleek tijdens het debat.
Van Rijn liet weten dat de komende maanden, in ieder geval tot oktober, eerst wordt gekeken of de instellingen zich weten te verbeteren.
Maandag sloeg Van Rijn zelf harde taal uit. Hij liet weten dat een interventieteam “geen enkele maatregel zou schuwen'” om orde op zaken te stellen bij slecht presterende verpleeghuizen.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft in een rapport geconcludeerd dat een behoorlijk aantal verpleeghuizen de zorg voor ouderen niet goed aankan. Er zijn onder meer zorgen over de veiligheid. Over elf van de 150 onderzochte instellingen zijn de bedenkingen zeer groot.
AD 07.07.2016 De Tweede Kamer wil dat er concrete plannen worden gemaakt om meer gekwalificeerd personeel te werven voor goede, veilige zorg in verpleeginstellingen. Dat bleek vanavond tijdens een verhit politiek debat over de stand van zaken in de verpleeghuiszorg.
Onze ouderen verdienen de best mogelijke zorg, aldus Martin van Rijn.
Het parlement is het eens met staatssecretaris Van Rijn (VWS) dat bestuurders van slechte verzorgingshuizen zonder twijfel moeten worden aangepakt. Of er extra geld bij dient te komen om de kwaliteit van de verpleeghuiszorg op te krikken, blijft echter reden tot enorme verdeeldheid.
Laatste kans
Regeringspartij PvdA wil dat bestuurders van de slechtste verpleeghuizen zelfs worden gedwongen tot verbetering van de zorg. Kamerlid Marith Volp: ,,Het is voor hen de laatste kans.” Ze wil vooral weten hoe de inspectie scherp toezicht gaat houden. ,,De kwaliteit moet overal op orde zijn.”
Volgens de SP zijn structurele maatregelen nodig om het personeelstekort te beëindigen, zoals een ondergrens voor het aantal medewerkers op de vloer. Renske Leijten: ,,Wat hebben bewoners en hun familie eraan als Van Rijn hun huis sluit?” Ze wil een noodfonds van 100 miljoen voor genoeg zorgmedewerkers.
Naming and shaming
Ook D66 eist dat er voldoende kundig personeel komt, via een actieplan dat Van Rijn moet opstellen. Deze partij vindt het heftig dat de bewindsman doet aan naming and shaming, via de lijst met slecht presterende huizen. Maar zo’n lijst moet wel zorgvuldig tot stand komen, meent Kamerlid Vera Bergkamp.
De staatssecretaris dient te regelen dat vóór het einde van de zomer de veiligheid in de zwakke verpleeghuizen op orde is, aldus VVD-Kamerlid Sjoerd Potters: ,,Ik wil van de staatssecretaris ook de toezegging dat bij instellingen waar de veiligheid niet op orde komt, overgegaan wordt tot sluiting in het uiterste geval.”
Waar is het geld?
Overigens stelde de liberaal dat er geen geld meer bij hoeft om betere zorg te krijgen. Dat is de oppositie niet met hem eens. ,,Onzin!”, zei PVV’er Fleur Agema. ,,Waar is het geld?” Ze wil dat managers in de verpleegzorg weer terug de vloer op gaan om mee te helpen, met behoud van hun salaris.
Staatssecretaris Van Rijn werd vanavond vooral gepolst of hij echt bereid is falende bestuurders te ontslaan en slechte tehuizen te sluiten. Van Rijn bevestigde wederom dat – ook op zijn verzoek – de inspectie instellingen onder verscherpt toezicht kan stellen, kan interveniëren en zelfs een slot op de deur kan doen.
Transparantie
De bewindsman wil, na de huidige lijst met 11 zeer zorgwekkende verpleegorganisaties, in oktober weer de balans opmaken en vervolgens nieuwe maatregelen nemen bij aanhoudend slechte instellingen. ,,Transparantie doet pijn en gaat met vallen en opstaan, maar is van belang voor een volwassen sector.”
Van Rijn sprak vanavond weer zijn steun uit voor de Amsterdamse aanpak; een grootstedelijk plan voor extra geschikte woningen, meer samenwerking tussen zorgverleners gericht op de individuele situatie van mensen, behoud van huishoudelijke hulp en betere kwaliteit van verpleeghuiszorg in degelijke gebouwen.
Trouw 07.07.2016 De zwarte lijst van de inspectie is grotendeels achterhaald, zeggen verpleeghuizen. Wat hebben we er dan aan?
Moeten we moeder weghalen uit het verpleeghuis waar ze nu woont? Die vraag is op grond van de lijsten die de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) eergisteren openbaar maakte nauwelijks te beantwoorden. Bij elf instellingen dreigt de zorg ‘onder de ondergrens te zakken’, zoals staatssecretaris Martin van Rijn het uitdrukte. Nog eens 38 andere verpleeghuisorganisaties hebben hun zaken evenmin op orde. Maar wat zegt dat precies?
Niets, roepen de meeste van die elf verontwaardigd. Meer dan de helft van hen voert aan dat de informatie waarop de inspectie haar oordeel baseert achterhaald is. “Een groot onrecht naar onze medewerkers, klanten en hun familieleden”, stelt bijvoorbeeld zorgorganisatie Laurens uit Rotterdam. “Het is een klap in het gezicht.”
Anderen op de lijst wijzen erop dat zij een groot aantal verpleeghuizen beheren en dat de kritiek van de inspectie maar een of twee van die locaties betreft. Betreurenswaardig dus, zeggen zij, dat er nu rond ál hun locaties onrust is gecreëerd.
‘Deels terecht’
Snijdt die kritiek hout? Ten dele. Het klopt dat de lijsten gebaseerd zijn op wat uiterlijk half maart bekend was, schrijft de inspectie zelf. Het is dus ‘begrijpelijk en zal deels terecht zijn’ dat niet elk verpleeghuis zich in de kritiek herkent. En ja, er kunnen grote verschillen bestaan tussen locaties, voegt ze eraan toe. Dus als Beweging 3.0 uit Amersfoort zegt dat er op twee van de vier plekken die de inspectie bezocht niets aan de hand is (en dat op twee andere plekken verbeterplannen ‘in uitvoering’ zijn), dan kan dat kloppen.
Maar is dat het hele verhaal? Dat ook weer niet. Zeker, de situatie in maart was een momentopname. Maar, zegt de inspectie, als we ons half maart zeer grote zorgen maakten, is de kans niet groot dat het drie maanden later volledig anders is. En inderdaad, tekortkomingen op de ene locatie zeggen niets over de andere.
Maar als blijkt dat die gebreken veroorzaakt worden doordat een instelling niet goed stuurt op kwaliteit, dan is dat reden tot zorg over de héle instelling. En dat geldt volgens de inspectie niet alleen voor die elf verpleeghuisorganisaties op de ‘zwartste lijst’, maar ook voor de 38 op de ‘donkergrijze’ lijst.
Echte problemen
Eén zorgorganisatie heeft inmiddels ruiterlijk toegegeven dat er binnen haar verpleeghuizen van alles mis is: stichting Humanitas in Rotterdam. Ja, er werkt te weinig personeel met de juiste opleiding, erkende bestuursvoorzitter Gijsbert van Herk dinsdagavond in ‘Nieuwsuur’. Ja, de nachtploeg is vaak onderbezet. Ja, het verstrekken van medicatie gebeurt ‘niet heel netjes’. En ja, er zijn wel eens brandwonden ontstaan door te heet douchen.
Maar ook in de vijf Humanitas-huizen die de zwaarste kritiek krijgen, trof de inspectie gezellige zitjes die een ‘huiselijke indruk’ maakten, medewerkers die ‘warm en betrokken’ met bewoners omgingen en sommige van hen bijvoorbeeld een babypop op schoot gaven of spelletjes met hen deden, tot overduidelijk genoegen van die bewoners.
Het is ongetwijfeld terecht dat de inspectie ‘risico’s op onverantwoorde zorg en gezondheidsschade voor de cliënten’ ziet. Tegelijkertijd is het ook begrijpelijk dat veel bewoners en familieleden heel tevreden zijn over wat Humanitas hen biedt. Moet moeder daar weg?
Alleen maar op grond van die inspectielijsten misschien toch niet – al was maar omdat verhuizen voor verpleeghuisbewoners meestal sowieso niet goed uitpakt. Directeur Jan de Vries van Actiz, de branchevereniging van zorgorganisaties, raadt iets anders aan. “Als je vragen hebt, ga in gesprek met de medewerkers van het verpleeghuis.”
Zorgen vooral in de Randstad Veel van de verpleeghuisorganisaties waarover de inspectie de ernstigste zorgen heeft, staan in de Randstad. Is dat toeval?
Nee, zegt Actiz, de branchevereniging van zorgorganisaties. De zwaarte van de zorg die verpleeghuizen moeten bieden, is sterk toegenomen, zegt directeur Jan de Vries, en dat vergt dus beter opgeleide medewerkers. “Maar juist in de Randstad zijn die moeilijk te vinden. Ook vrijwilligers werven lukt hier minder goed dan elders.”
Veel verpleeghuizen met problemen vallen onder grote organisaties die meerdere soorten zorg aanbieden – vaak het resultaat van fusie op fusie. Dat is evenmin toeval. “Niet zozeer de omvang, maar de breedte van het zorgaanbod speelt mee”, zegt De Vries. “Op verpleeghuizen is weinig bezuinigd. Maar deze organisaties hebben vaak te maken gehad met bezuinigingen op bijvoorbeeld thuiszorg of wijkverpleging. Ze hebben weinig vet op de botten en dan wordt investeren in kwaliteit lastig.”
Pop-up redactie
Op de lijst van elf verpleeghuisinstellingen waar de kwaliteit veel te wensen overlaat, staat ook Careyn, de instelling waar deze week de pop-upredactievan Trouw kantoor houdt. De Careyn-locatie waar de twee Trouw-redacteuren aan het werk zijn, verpleeghuis Rosendael in de Utrechtse wijk Overvecht, is overigens niet door de inspectie onderzocht.
Careyn, een grote organisatie op het gebied van ouderenzorg en thuiszorg met onder meer negen verpleeghuizen in Utrecht en Zuid-Holland, is verbaasd over haar plek op de lijst. “De Careyn-instellingen die door de inspectie onderzocht zijn, hebben zich juist verbeterd”, zegt een woordvoerder.
Kans op gezondheidsschade voor minimaal 1.500 ouderen in zorginstellingen
VK 07.07.2016 De zorg in minimaal zestien Nederlandse verpleeghuizen is zo gebrekkig dat zeker 1.500 ouderen risico lopen op gezondheidsschade. Volgens rapporten van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) voldoen deze locaties op veel punten niet aan de normen en hebben eerdere waarschuwingen te weinig verbetering opgeleverd.
Dat blijkt uit dertig inspectierapporten van verpleeghuizen die de Volkskrant heeft onderzocht. De zestien zwakste locaties kampen met structurele onderbezetting en een gebrek aan expertise onder het personeel. Ze presteren vooral ondermaats als het gaat om medicatieveiligheid en vrijheidsbeperking. Bewoners lopen daardoor bijvoorbeeld het risico verkeerde medicatie te krijgen. Elf van de zestien slecht functionerende zorgverleners liggen in Zuid-Holland: zeven in de regio Rotterdam en vier in Den Haag en omgeving.
De verpleeghuizen behoren tot de elf instellingen op de inmiddels omstreden ‘zwarte lijst’, die staatssecretaris Martin van Rijn dinsdag na politieke druk naar buiten bracht. De Tweede Kamer vroeg woensdag voorafgaand aan een ingelast spoeddebat de namen en rugnummers van specifieke locaties op. Op de zwarte lijst staan alleen instellingen, die hebben vaak meerdere locaties die wisselend presteren. De staatssecretaris deelde die locaties niet. ‘Van Rijn is een meester in het creëren van mist’, zegt Renske Leijten van de SP. ‘Eerst roept hij dat bepaalde plekken zulke slechte zorg bieden dat sluiting dreigt, maar als je om openheid vraagt werpt hij een rookgordijn op.’
Veel bestuurders van de berispte zorginstellingen reageerden woensdag fel op de lijst van Van Rijn. Zij herkennen zich niet in de kritiek en zeggen dat de inspectie geen rekening heeft gehouden met verbeteringen van de laatste maanden. Drie instellingen overwegen juridische stappen.
‘Houding bestuur belangrijk’
Natuurlijk zal het op sommige plekken nu beter gaan. Dat mag ik wel hopen.
Een van hen is Zorggroep Groningen. De inspectie bezocht het afgelopen jaar één van de vijf locaties van de zorgverlener. ‘De conclusie was dat de zorg beter moest. Daar werken we hard aan’, zegt bestuurder Margriet Hommes. ‘Maar ik snap er niets van dat wij op de zwarte lijst staan. Als ik lees wat er in andere verpleeghuizen mis gaat denk ik: dat is bij ons allemaal niet aan de hand.’
De Inspectie voor Gezondheidszorg staat nog altijd vierkant achter de lijst met probleemzorgverleners. ‘Dit zijn de instellingen waar wij ons het meest zorgen over maken’, zegt Wilbert Ransz. Dat verbeteringen na 15 maart niet zijn meegenomen, doet daar volgens de woordvoerder niet aan af. ‘Natuurlijk zal het op sommige plekken nu beter gaan. Dat mag ik wel hopen. Maar het is niet opeens allemaal dik in orde.’
De inspectie baseert zich niet alleen op de bezoeken aan instellingen, maar ook op eerdere problemen en binnengekomen klachten over de zorgverlener. Ransz: ‘De houding van het bestuur speelt een belangrijke rol. Hebben zij de boel onder controle?’
Telegraaf 07.07.2016 Tweede Kamerleden willen af van zorgbestuurders die aan het hoofd staan van verpleeghuisinstellingen die structureel niet goed functioneren. Coalitiepartij VVD en onder meer de SP en PVV willen dat staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) snel orde op zaken stelt en dat de veiligheid in verpleeghuizen wordt gegarandeerd.
In het debat over de verpleeghuizen sprak Kamerlid Fleur Agema (PVV) van een carrousel van disfunctionerende zorgmanagers. Van Rijn of de inspectie zou die als het als het aan haar ligt zo snel mogelijk moeten ontslaan. Ook Renske Leijten van de SP vindt dat de staatssecretaris bestuurders die al jaren niet goed presteren weg moet sturen.
Sjoerd Potters (VVD) wil dat Van Rijn belooft dat de veiligheid bij het verstrekken van medicijnen voor het einde van de zomer op orde is. Ook hij vindt dat falende bestuurders weg moeten.
Maar harde maatregelen als het wegsturen van bestuurders of zelfs sluiting, zijn op korte termijn niet te verwachten, bleek tijdens het debat. Van Rijn liet weten dat de komende maanden, in ieder geval tot oktober, eerst wordt gekeken of de instellingen zich weten te verbeteren.
Maandag sloeg Van Rijn zelf harde taal uit. Hij liet weten dat een interventieteam ,,geen enkele maatregel zou schuwen” om orde op zaken te stellen bij slecht presterende verpleeghuizen.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft in een rapport geconcludeerd dat een behoorlijk aantal verpleeghuizen de zorg voor ouderen niet goed aankan. Er zijn onder meer zorgen over de veiligheid. Over elf van de 150 onderzochte instellingen zijn de bedenkingen zeer groot.
Telegraaf 07.07.2016 Er worden vooralsnog geen bestuurders ontslagen of instellingen gesloten waar volgens de inspectie de ouderenzorg ondermaats is.
Volgens staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) kan hij in het uiterste geval een zogenaamde aanwijzing geven dat er bij een zorginstelling moet worden ingegrepen, maar dat komt pas aan de orde wanneer er de komende maanden geen verbetering plaatsvindt.
Wel kan de Raad van Toezicht van een verpleeghuis zelf tot de conclusie komen dat een bestuurder vervangen moet worden, bijvoorbeeld omdat de inspectie een hard oordeel heeft geveld.
Zo legde de PvdA-bewindsman dat woensdag uit tijdens een debat over de verpleeghuiszorg, nadat maandag een inspectierapport verscheen waaruit blijkt dat bij tientallen instellingen de kwaliteit van de zorg zeer te wensen overlaat.
’De laan uit’
„Bestuurders moeten functioneren en anders moeten ze hun biezen pakken”, stelde VVD-Kamerlid Sjoerd Potters tijdens het debat. En wat betreft PVV-Kamerlid Fleur Agema moeten leidinggevenden die bij de elf instellingen horen waar de meeste zorgen over zijn, meteen „de laan worden uitgestuurd” als ze al eerder bij een verpleeghuis slecht werk hebben afgeleverd.
Daarop zei de staatssecretaris dat instellingen nu vooral snel moeten verbeteren. „Zo niet, dan worden er maatregelen getroffen.” Ook herhaalde hij dat „als er sprake is van falende bestuurders, die vervangen moeten worden”.
AD 06.07.2016 De Tweede Kamer wil dat er concrete plannen worden gemaakt om meer gekwalificeerd personeel te werven voor goede, veilige zorg in verpleeginstellingen. Dat bleek vanavond tijdens een verhit politiek debat over de stand van zaken in de verpleeghuiszorg.
Onze ouderen verdienen de best mogelijke zorg, aldus Martin van Rijn.
Het parlement is het eens met staatssecretaris Van Rijn (VWS) dat bestuurders van slechte verzorgingshuizen zonder twijfel moeten worden aangepakt. Of er extra geld bij dient te komen om de kwaliteit van de verpleeghuiszorg op te krikken, blijft echter reden tot enorme verdeeldheid.
Laatste kans
Regeringspartij PvdA wil dat bestuurders van de slechtste verpleeghuizen zelfs worden gedwongen tot verbetering van de zorg. Kamerlid Marith Volp: ,,Het is voor hen de laatste kans.” Ze wil vooral weten hoe de inspectie scherp toezicht gaat houden. ,,De kwaliteit moet overal op orde zijn.”
Volgens de SP zijn structurele maatregelen nodig om het personeelstekort te beëindigen, zoals een ondergrens voor het aantal medewerkers op de vloer. Renske Leijten: ,,Wat hebben bewoners en hun familie eraan als Van Rijn hun huis sluit?” Ze wil een noodfonds van 100 miljoen voor genoeg zorgmedewerkers.
Naming and shaming
Ook D66 eist dat er voldoende kundig personeel komt, via een actieplan dat Van Rijn moet opstellen. Deze partij vindt het heftig dat de bewindsman doet aan naming and shaming, via de lijst met slecht presterende huizen. Maar zo’n lijst moet wel zorgvuldig tot stand komen, meent Kamerlid Vera Bergkamp.
De staatssecretaris dient te regelen dat vóór het einde van de zomer de veiligheid in de zwakke verpleeghuizen op orde is, aldus VVD-Kamerlid Sjoerd Potters: ,,Ik wil van de staatssecretaris ook de toezegging dat bij instellingen waar de veiligheid niet op orde komt, overgegaan wordt tot sluiting in het uiterste geval.”
Waar is het geld?
Overigens stelde de liberaal dat er geen geld meer bij hoeft om betere zorg te krijgen. Dat is de oppositie niet met hem eens. ,,Onzin!”, zei PVV’er Fleur Agema. ,,Waar is het geld?” Ze wil dat managers in de verpleegzorg weer terug de vloer op gaan om mee te helpen, met behoud van hun salaris.
Staatssecretaris Van Rijn werd vanavond vooral gepolst of hij echt bereid is falende bestuurders te ontslaan en slechte tehuizen te sluiten. Van Rijn bevestigde wederom dat – ook op zijn verzoek – de inspectie instellingen onder verscherpt toezicht kan stellen, kan interveniëren en zelfs een slot op de deur kan doen.
Transparantie
De bewindsman wil, na de huidige lijst met 11 zeer zorgwekkende verpleegorganisaties, in oktober weer de balans opmaken en vervolgens nieuwe maatregelen nemen bij aanhoudend slechte instellingen. ,,Transparantie doet pijn en gaat met vallen en opstaan, maar is van belang voor een volwassen sector.”
Van Rijn sprak vanavond weer zijn steun uit voor de Amsterdamse aanpak; een grootstedelijk plan voor extra geschikte woningen, meer samenwerking tussen zorgverleners gericht op de individuele situatie van mensen, behoud van huishoudelijke hulp en betere kwaliteit van verpleeghuiszorg in degelijke gebouwen.
Telegraaf 06.07.2016 De Tweede Kamer praat woensdagavond vanaf rond 21.00 uur over de misstanden in verpleeghuizen. Het begin van het debat was aanvankelijk later gepand, maar is op verzoek van de Kamer vervroegd.
Kamerleden willen staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) aan de tand voelen over de kwaliteit en veiligheid van zorg in verpleeghuizen. De Inspectie voor de Gezondheidszorg concludeerde maandag in een rapport over 150 verpleeghuisinstellingen dat een behoorlijk aantal de zorg voor ouderen niet goed aankan.
Over elf van de instellingen waren de zorgen zeer groot, nog eens 38 verpleeghuizen doen het ook niet goed genoeg en blijven onder scherp toezicht staan van de inspectie. De lijst van de inspectie is dinsdagavond openbaar gemaakt.
Volgens verscheidene instellingen is de lijst echter verouderd en komen zij onterecht negatief in het nieuws. Ze sluiten juridische stappen niet uit.
Elsevier 06.07.2016 Achterhaalde informatie, zo klagen veel van de verpleeghuizen die volgens de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) bij de zwakste van Nederland behoren. Sluiting behoort tot de mogelijkheden, dreigt staatssecretaris Martin van Rijn (PvdA).
Van Rijn maakte dinsdagavond een lijst met elf instellingen openbaar, waar de verpleeghuiszorg dermate slecht is dat ingrijpen noodzakelijk is. Verschillende partijen in de Tweede Kamer hadden aangedrongen op zo’n lijst.
Misstanden
Uit onderzoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg blijkt dat veel misgaat bij verpleeghuizen. Een derde van de 150 verpleeghuizen die onder verscherp toezicht staan, lieten kwaliteit en veiligheid van de zorg versloffen en wisten geen of te weinig verbetering te tonen. Zo blijkt dat in 60 van de 150 instellingen het personeel geen tweede controle uitvoert bij toediening van medicatie. Protocollen en richtlijnen in veertig procent van de instellingen genegeerd.
De elf instellingen die nu op de lijst van Van Rijn staan, leveren een wanprestatie. Die instellingen hebben vaak meerdere vestigingen, die presteren dus niet allemaal onder de maat. Maandag noemde de staatssecretaris de situatie in veel verpleeghuizen ‘onacceptabel’. Sluiting van de betreffende locaties behoort tot de mogelijkheden.
Achterhaald
De instellingen reageren veelal boos op het uitkomen van de lijst. Stichting IJsselheem (Kampen) overweegt stappen te nemen tegen de Inspectie, omdat het naar eigen zeggen de kwaliteit van de zorg de afgelopen tijd sterk heeft verbeterd.
Ook Zorgroep Groningen klaagt: volgens hen zou een laatste bezoek van de inspectie niet zijn meegenomen in het eindresultaat, terwijl de situatie toen veel beter was. Op de website van Zorggroep Florence (Den Haag) staat dat ‘in tegenstelling tot wat het rapport meldt, we aan alle eisen van de Inspectie voldoen’.
Stichting Humanitas, 32 locaties in de regio Rotterdam, geeft wel toe dat er dingen fout gaan bij een aantal van hun verpleeghuizen. Zo werkt er relatief weinig geschoold personeel bij de stichting en verloopt het uitdelen van medicatie niet altijd netjes.
Emile Kossen (1992) is sinds september 2015 online redacteur bij Elsevier. Portefeuilles/interesses Verenigde Staten Latijns-Amerika Politiek Media
Trouw 06.07.2016 Verschillende verpleeginstellingen waarvan gisteren bekend werd gemaakt dat ze slecht hebben gepresteerd, reageren boos op de publicatie van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). De instellingen stellen dat ze inmiddels hun zaken op orde hebben, maar dat dit nog niet verwerkt is in het overzicht van de Inspectie.
Om op deze manier in het nieuws te komen, komt bij ons hard aan, aldus Raad van Bestuur Zorggroep Groningen.
Stichting IJsselheem Holding, één van de elf verpleeginstellingen die volgens de IGZ het slechtst presteert, overweegt stappen te ondernemen tegen de Inspectie. IJsselheem werd, zo valt te lezen in de reactie, in juni 2015 op de vingers getikt door de Inspectie. Vervolgens heeft de instelling gewerkt aan de verbeterpunten en op 14 april 2016 kreeg de instelling een nieuw, onaangekondigd bezoek. Daaruit kwam voort dat de instelling op dat moment voldeed aan ‘bijna alle punten en beoordelingsaspecten die de inspectie heeft gehanteerd’.
Dat de zorginstelling toch op de lijst staat, zou komen doordat het laatste inspectiemoment niet is meegeteld in de beoordeling. “De inspectie heeft IJsselheem in deze categorie geplaatst omdat de peildatum van 15 maart 2016 is gehanteerd. Het hertoetsbezoek vond plaats ná de peildatum”, aldus de instelling in de reactie. “De kwaliteit van zorg bij IJsselheem is op dit moment op orde.”
Incompleet beeld
Ook de Zorggroep Groningen is er niet over te spreken dat een locatie van de organisatie voorkomt op de lijst van zwakke verpleeghuizen. Volgens de raad van bestuur is de inspectie vorig jaar januari en november op bezoek geweest bij de Lindenhof, de verpleegafdeling van locatie de Bloemenhof. De inspectie was toen niet tevreden, maar inmiddels zijn er veel zaken verbeterd. Dat werd bij een bezoek in juni ook geconstateerd, maar deze resultaten zijn nog niet verwerkt in het rapport.
“Wij betreuren dit ten zeerste, omdat hiermee een incompleet beeld ontstaat, en Zorggroep Groningen onterecht negatief in het nieuws komt. Om op deze manier in het nieuws te komen, komt bij ons hard aan, zeker na de zeer intensieve inspanningen om onze kwaliteit te verbeteren”, aldus de Raad van Bestuur.
Ook de Stichting Zorggroep Florence in Den Haag stelt dat de informatie die de inspectie heeft gepubliceerd voor een belangrijk deel is achterhaald. “Een aantal locaties van Florence is afgelopen mei en juni opnieuw bezocht door de inspectie en kreeg een ruime voldoende. Florence voldoet dan ook, in tegenstelling tot wat het rapport meldt, aan alle eisen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg”, zegt de organisatie op de website.
De gegevens in het rapport zijn volgens de organisatie gebaseerd op de periode van januari vorig jaar tot maart van dit jaar. “Daarbij werd duidelijk dat een aantal zaken moest worden verbeterd. Die punten zijn toen direct opgepakt.”
Lijst
Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) maakte dinsdag de lijst bekend van de verpleeghuisinstellingen die slecht presteren. Verschillende partijen in de Tweede Kamer hadden daar op aangedrongen. De Kamer wil nog deze week in debat met Van Rijn over de situatie.
Naast Stichting IJsselheem Holding uitte de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) de grootste zorgen over deze tien instellingen: Careyn, Evean Zorg Amsterdam, Stichting Amstelring Groep, Stichting Antroz antroposofische woonzorggroep, Stichting Beweging 3.0, Stichting Humanitas, Stichting Laurens, Stichting WoonZorgcentra Haaglanden (WZH), Stichting Zorggroep Florence en Zorggroep Groningen.
Waar is de zorgkwaliteit ondermaats?
Bekijk hieronder de verpleeginstellingen waarop intensief toezicht is gehouden. De instellingen met categorie 1 kregen de slechtste beoordeling.
De punten op de kaart zijn plaatsen waar de organisaties een vestiging hebben. Veel organisaties hebben een breder werkgebied in de omliggende regio.
De inspectie wijst erop dat er grote verschillen kunnen bestaan tussen verschillende locaties van één organisatie. “De kwaliteit en veiligheid van zorg kan bij de ene locatie op orde zijn, terwijl een andere locatie van dezelfde aanbieder flinke tekortkomingen laat zien.”
Op de lijst van elf verpleeghuisinstellingen waar de kwaliteit veel te wensen overlaat, staat ook Careyn, de instelling waar deze week de pop-upredactie van Trouw kantoor houdt. De Careyn-locatie waar de twee Trouw-redacteuren aan het werk zijn, verpleeghuis Rosendael in de Utrechtse wijk Overvecht, is overigens niet door de inspectie onderzocht.
Careyn, een grote organisatie op het gebied van ouderenzorg en thuiszorg met onder meer negen verpleeghuizen in Utrecht en Zuid-Holland, is verbaasd over haar plek op de lijst. “De Careyn-instellingen die door de inspectie onderzocht zijn, hebben zich juist verbeterd”, zegt een woordvoerder.
Telegraaf 06.07.2016 Verpleegkundig personeel krijgt vaak de zwarte piet toebedeeld als het gaat om misstanden in de verpleeghuiszorg. Maar niet iedereen is het daarmee eens want veel zorgbehoevenden en familieleden ervaren een tekort aan tijd en niet een tekort aan onwil als het gaat om het verzorgen van cliënten.
,,Volledig overwerkt proberen verzorgenden de zware kar te trekken. Veel uitval door ziekte is het gevolg. Gaten in het personeelsbestand worden gedicht met mensen van de huishoudelijke dienst, door stagiaires en door mensen die teveel diensten moeten draaien.” De goeddeels verlamde en daardoor volledig rolstoelafhankelijke 82-jarige schoonmoeder van Joke Rouw uit Almere krijgt niet de verzorging die zij nodig heeft, stelt haar schoondochter. Maar Joke kijkt de Almeerse verzorgenden en ’helpenden’ daar allerminst op aan: ,,Zij doen echt hun best, het zijn de bezuinigingen in de zorgsector die echt álles ondermijnen!”
Alleen al in de afgelopen twee jaar, schrijft mevrouw Rouw, ,,hebben we gezien hoe de zorg hier uitgekleed wordt. Nu 34 bewoners op een afdeling, die nog niet eens vol zit, en 5 personen die overdag zorg moeten verlenen. En ’s avonds en in de nacht slechts twee verzorgenden op de hele afdeling! U zult begrijpen dat dit zeker niet ten goede komt aan de bewoners die vaak volledig afhankelijk zijn.”
Onmacht is het beeld dat opstijgt uit de immer voortgaande stroom (inmiddels ontelbare) meldingen over onvoldoende of tekortschietende zorg in de verpleeghuizen. Machteloosheid en verdriet bij de naasten van (veel overleden) verpleeghuisbewoners, woede bij verzorgenden die menen dat dit maatschappelijke schandaal over hún rug wordt uitgevochten.
,,Wij lopen ons het vuur uit de schoenen”, schrijft, boos en gefrustreerd, Luciënne Flipsen. ,,Maar we worden neergezet als incompetent, terwijl wij alleen maar roeien met de weinige riemen die we nog over hebben. Het ziekteverzuim in deze branche is niet voor niets torenhoog. De wirwar van regeltjes waarmee wij te maken hebben, de klagers… ja , die kennen wij ook: familie en cliënten die geen stap extra doen en ons behandelen alsof we hun sherpa zijn, die denken dat wij afwashulp/poetsvrouw en opruimhulpje zijn. Hoor je ons daarover?”
Ook Janina Lange is ziedend en mailt ons: ,,Ik ben het zat dat vooral het verpleeghuis altijd maar zwart gemaakt wordt. Er wordt vergeten dat hier échte zorgmensen werken met hart voor de zaak. Stop met de zorgmedewerkers in een kwaad daglicht te zetten. Kijk naar de politiek en in sommige gevallen de directies, maar níet naar de medewerkers op de werkvloer.”
De frustratie zit dus aan beide kanten van de lijn en is heftig – nog even Joke Rouw: ,,Te lang op het toilet zitten, áls ze er al op gezet kunnen worden. Geen tijd om medicatie op tijd uit te delen. Al helemaal geen tijd om een praatje te maken met de vaak eenzame bewoners, die te vroeg in bed gestopt worden omdat er geen personeel is. Niet geholpen kunnen worden bij het eten omdat daar geen tijd voor is.”
Of zoals Liesbeth Dekker-Bomhof ons schrijft: ,,Mijn vader kon helaas niet meer thuiswonen na een ernstig herseninfarct. Hij raakte halfzijdig verlamd en kwam in een elektrische rolstoel in een verpleeghuis terecht. Het eerste wat daar werd verteld, was, dat mijn vader gedurende de hele maand augustus niet onder de douche kon, want daar was geen tijd voor. Elke avond heb ik daarom zelf gezorgd dat hij gedouched werd, schoon incontinentiemateriaal kreeg (lees luier), zijn medicatie kreeg. Ik heb hem uit- en aangekleed en heb hem zelf elke avond in bed gelegd.”
Inmiddels is de vader van Liesbeth Dekker overleden. ,,Maar ik hoop oprecht dat er voor de oudere van nu en van de toekomst nog hoop is.”
Telegraaf 06.07.2016 Er komt nog dit jaar een ’schrapwet’ waarmee staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) samen met de Tweede Kamer probeert zoveel mogelijk overbodige zorgregels overboord te gooien.
Dat zei de PvdA-bewindsman woensdag toe tijdens een debat in de Tweede Kamer.
Een groot deel van de Kamer toonde zich geërgerd dat er niet meer tempo wordt gemaakt met het schrappen van regels in verpleeghuizen. Daardoor zijn instellingen veel geld en tijd kwijt, die niet in de kwaliteit van de zorg gestoken kan worden.
De afgelopen vijf jaar is er op initiatief van de PVV wel al geëxperimenteerd met zogenaamde regelarme instellingen, waarbij zorgmedewerkers probeerden zoveel mogelijk overbodige regels terzijde te schuiven. Volgens de staatssecretaris was dat een succes.
Zelf stelde hij daarop onlangs voor dat verpleeghuizen nu ‘schrapsessies’ op de werkvloer gaan houden, waarbij alle betrokkenen met elkaar bekijken welke regels er geschrapt kunnen worden. Dat vond de Kamer wat mager, na alle eerdere experimenten.
„De trap moet van bovenaf worden schoongeveegd”, stelde CDA-Kamerlid Bruins Slot. „De staatssecretaris zit er nu vier jaar. Welke regels gaat hij nu concreet schrappen?”
De SGP stelde vervolgens voor dat de staatssecretaris met een ‘Schrapwet’ zou komen, waarin hij na aanleiding van de schrapsessies met voorstellen komt van regels die geschrapt kunnen worden. Samen met de Tweede Kamer wordt daar van over besloten.
Daartoe toonde de staatssecretaris zich “zeer bereid”. Wat hem betreft wordt dit zelfs een jaarlijks terugkerend ritueel.
AD 06.07.2016 Mensen in verpleeghuizen die zijn bestempeld tot de 11 slechtste – en hun familieleden – hoeven niet in paniek te raken. Er is geen acuut gevaar voor de gezondheid van de bewoners, maar er moet wel zo snel mogelijk het nodige verbeteren.
Als ergens direct gevaar bestond, had ik allang het advies gekregen om verregaande maatregelen te nemen, Martin van Rijn.
Dat zei staatssecretaris Martin van Rijn vanmiddag in de wandelgangen van de Tweede Kamer. ,,Als ergens direct gevaar bestond voor de veiligheid, dan had ik van de Inspectie voor de Gezondheidszorg allang het advies gekregen om verregaande maatregelen te nemen.”
De moeder van Martin van Rijn verblijft ook in één van de instellingen op de lijst. Het gaat om een locatie van de Stichting woonzorgcentra Haaglanden. Hij heeft – ook als zoon – een belangrijk advies: blijf kalm. ,,Ik ben heel bij dat de inspectie bij alle moeders van Nederland goed in de gaten houdt of er sprake is van grote risico’s.”
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft de grootste zorgen over deze elf instellingen: Careyn, Evean Zorg Amsterdam, Stichting Amstelring Groep, Stichting Antroz antroposofische woonzorggroep, Stichting Beweging 3.0, Stichting Humanitas, Stichting IJsselheem Holding, Stichting Laurens, Stichting WoonZorgcentra Haaglanden (WZH), Stichting Zorggroep Florence en Zorggroep Groningen.
Het kan natuurlijk dat de gang van zaken inmiddels flink is verbeterd. Hartstikke mooi, dat is ook de bedoeling, aldus Martin van Rijn.
Verouderd
Verschillende instellingen op de lijst zijn boos over die vermelding. Ze zeggen dat hun beoordeling niet compleet is of dat de onderzoeksresultaten verouderd zouden zijn. Een enkele organisatie dreigt zelfs met een rechtszaak.
Van Rijn: ,,De inspectie is op grond van een bepaalde peildatum tot haar oordeel gekomen. Het kan natuurlijk zijn dat de gang van zaken bij instellingen inmiddels flink is verbeterd. Hartstikke mooi, dat is ook de bedoeling. Toezicht moet leiden tot verbetering.”
Van Rijn zegt dat hij de lijst openbaar heeft gemaakt op verzoek van de Kamer. Het zou juridisch kunnen om instellingen apart te noemen en zo aan de schandpaal te nagelen, aldus de bewindsman. Haagse bronnen bevestigen dat juristen deze afweging recent hebben gemaakt.
Telegraaf 06.07.2016 Verschillende verpleeghuizen halen woensdag hard uit naar de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Door de publicatie van een ,,achterhaalde” lijst van zwakke verpleeginstellingen komen zij onterecht negatief in het nieuws, stellen de zorgorganisaties.
Stichting IJsselheem Holding, een van de elf verpleeginstellingen die volgens de inspectie slecht presteert, overweegt zelfs juridische stappen te nemen. ,,De kwaliteit van zorg bij IJsselheem is op dit moment op orde”, aldus de stichting.
IJsselheem werd meer dan een jaar geleden op de vingers getikt door de inspectie. Vervolgens heeft de instelling gewerkt aan de ‘verbeterpunten’ en in april van dit jaar kreeg het verpleeghuis een nieuw, onaangekondigd bezoek. Daaruit kwam naar voren dat de instelling op dat moment voldeed aan ,,bijna alle punten en beoordelingsaspecten die de inspectie heeft gehanteerd”. Dat de zorginstelling toch op de lijst staat, komt doordat het laatste inspectiemoment niet is meegeteld in de beoordeling.
Zorginstelling Laurens eist onmiddellijke rectificatie en overweegt eveneens om juridische stappen te nemen tegen de IGZ. ,,Het publiceren is een groot onrecht naar onze medewerkers, klanten en hun familieleden. De IGZ creëert daarmee onnodig onzekerheid en onrust bij een heel kwetsbare groep mensen, dat vinden we onacceptabel.”
Ook de Zorggroep Groningen is boos en stelt ook dat de lijst is achterhaald. ,,Wij betreuren dit ten zeerste, omdat hiermee een incompleet beeld ontstaat, en Zorggroep Groningen onterecht negatief in het nieuws komt”, aldus de directie.
Stichting Zorggroep Florence in Den Haag zegt eveneens dat het voor een belangrijk deel om een verouderde lijst gaat. ,,Een aantal van onze locaties is afgelopen mei en juni opnieuw bezocht door de inspectie en kreeg een ruime voldoende. Florence voldoet dan ook, in tegenstelling tot wat het rapport meldt, aan alle eisen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg”.
Brancheorganisatie ActiZ ,,betreurt het enorm” dat de Inspectie voor de Gezondheidsdienst (IGZ) een verouderde lijst van slecht presterende verpleeghuizen heeft openbaar gemaakt. ,,Diverse zorgorganisaties hebben de IGZ er dinsdag op gewezen dat zij met een categorie in de gepubliceerde lijst staan die niet (meer) klopt. Hun gegevens zijn achterhaald of onvolledig”, aldus de organisatie van zorgondernemers.
ActiZ noemt de actie van IGZ dan ook onverantwoord, gezien de serieuze gevolgen voor de betreffende verpleeghuizen, medewerkers en patiënten. De belangenbehartiger had er op aangedrongen om bij publicatie van de lijst zorgvuldigheid boven snelheid te laten gaan.
AD 06.07.2016 Op de lijst met zwakke verpleeghuizen staat ook de Haagse zorginstelling WZH, waar de moeder van staatssecretaris Van Rijn wordt verpleegd. Vorig jaar bleek nog dat die instelling juist verbeterd was.
Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) maakte dinsdagavond bekend welke verpleeghuisinstellingen onder de maat presteren. Meerdere partijen in de Tweede Kamer hadden daar om gevraagd. Ook het verpleeghuis waar zijn moeder woont scoort onvoldoende.
Eerder vertelde Joop van Rijn in het AD dat zijn vrouw niet de zorg kreeg die zij verdiende. Later bleek dat Joop de vader is van staatssecretaris Martin van Rijn.
Kritiek
Inmiddels spreken meerdere instellingen schande van de lijst omdat het om een gedateerd overzicht zou gaan. Volgens de instellingen opereren ze al veel beter dan in het verleden en is het oneerlijk om nu afgerekend te worden op oude testresultaten.
NU 06.07.2016 Verschillende verpleeghuizen halen woensdag hard uit naar de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Door de publicatie van een “achterhaalde” lijst van zwakke verpleeginstellingen komen zij onterecht negatief in het nieuws, stellen de zorgorganisaties.
Stichting IJsselheem Holding, een van de elf verpleeginstellingen die volgens de inspectie slecht presteert, overweegt zelfs juridische stappen te nemen. “De kwaliteit van zorg bij IJsselheem is op dit moment op orde”, aldus de stichting.
IJsselheem werd meer dan een jaar geleden op de vingers getikt door de inspectie. Vervolgens heeft de instelling gewerkt aan de verbeterpunten en in april van dit jaar kreeg het verpleeghuis een nieuw, onaangekondigd bezoek.
Daaruit kwam naar voren dat de instelling op dat moment voldeed aan “bijna alle punten en beoordelingsaspecten die de inspectie heeft gehanteerd”. Dat de zorginstelling toch op de lijst staat, komt doordat het laatste inspectiemoment niet is meegeteld in de beoordeling.
Achterhaald
Ook de Zorggroep Groningen is boos en stelt eveneens dat de lijst is achterhaald. “Wij betreuren dit ten zeerste, omdat hiermee een incompleet beeld ontstaat en Zorggroep Groningen onterecht negatief in het nieuws komt. Dat komt bij ons hard aan, zeker na de zeer intensieve inspanningen om onze kwaliteit te verbeteren”, aldus de directie.
Stichting Zorggroep Florence in Den Haag zegt ook dat het voor een belangrijk deel om een verouderde lijst gaat.
“Een aantal van onze locaties is afgelopen mei en juni opnieuw bezocht door de inspectie en kreeg een ruime voldoende. Florence voldoet dan ook, in tegenstelling tot wat het rapport meldt, aan alle eisen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg”.
Norm
Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) publiceerde dinsdagavond de lijst van verpleeghuisinstellingen die slecht presteren. De IGZ heeft de grootste zorgen over elf instellingen: Careyn, Evean Zorg Amsterdam, Stichting Amstelring Groep, Stichting Antroz antroposofische woonzorggroep, Stichting Beweging 3.0, Stichting Humanitas, Stichting IJsselheem Holding, Stichting Laurens, Stichting Zorggroep Florence en Zorggroep Groningen.
Ook Stichting WoonZorgcentra Haaglanden (WZH), de instelling die vorig jaar in het nieuws kwam toen de vader van Van Rijn zich beklaagde over de tekortschietende zorg voor zijn dementerende echtgenote, staat ook op de lijst. Nog eens 38 verpleeghuizen doen het ook niet goed genoeg en blijven onder scherp toezicht staan van de inspectie.
Dat deze instellingen vaak niet aan de normen voldoen, betekent overigens niet dat alle verpleeghuizen die onder zo’n instelling vallen onder de maat presteren. De kwaliteit en veiligheid van zorg kan bij de ene locatie op orde zijn, terwijl een andere locatie van dezelfde aanbieder flinke tekortkomingen heeft, aldus de inspectie.
De Tweede Kamer wil zo snel mogelijk een debat met Van Rijn over de IGZ-lijst. Verwacht wordt dat er woensdagavond rond 21.00 uur gedebatteerd zal worden.
AD 06.07.2016 De Zorggroep Groningen is er niet over te spreken dat een locatie van de organisatie voorkomt op de lijst van zwakke verpleeghuizen. Er waren volgens de organisatie eerder wel problemen, maar die zijn al aangepakt. De instelling overweegt juridische stappen.
Volgens de Raad van Bestuur is de inspectie vorig jaar januari en november op bezoek geweest bij de Lindenhof, de verpleegafdeling van locatie de Bloemhof. De inspectie was toen niet tevreden, maar inmiddels zijn er veel zaken verbeterd. Dat werd bij een bezoek in juni ook geconstateerd, maar deze resultaten zijn nog niet verwerkt in het rapport.
Incompleet
,,Wij betreuren dit ten zeerste, omdat hiermee een incompleet beeld ontstaat, en Zorggroep Groningen onterecht negatief in het nieuws komt. Om op deze manier in het nieuws te komen komt bij ons hard aan, zeker na de zeer intensieve inspanningen om onze kwaliteit te verbeteren”, aldus de Raad van Bestuur.
De zorggroep wil er alles aan doen om het negatieve oordeel van de Inspectie voor de Gezondheidszorg van tafel te krijgen. Daarbij sluit de organisatie naar eigen zeggen juridische stappen niet uit. Er is al contact gezocht met een advocaat.
Telegraaf 06.07.2016 Stichting IJsselheem Holding, één van de elf verpleeginstellingen die volgens de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) het slechtst presteert, overweegt stappen te ondernemen tegen de Inspectie. ,,De kwaliteit van zorg bij IJsselheem is op dit moment op orde”, laat de verpleeginstelling op haar website weten.
IJsselheem werd, zo valt te lezen in de reactie, in juni 2015 op de vingers getikt door de Inspectie. Vervolgens heeft de instelling gewerkt aan de verbeterpunten en op 14 april 2016 kreeg de instelling een nieuw, onaangekondigd bezoek. Daaruit kwam voort dat de instelling op dat moment voldeed aan ,,bijna alle punten en beoordelingsaspecten die de inspectie heeft gehanteerd”.
Peildatum
Dat de zorginstelling toch op de lijst staat, zou komen doordat het laatste inspectiemoment niet is meegeteld in de beoordeling ,,De inspectie heeft IJsselheem in deze categorie geplaatst omdat de peildatum van 15 maart 2016 is gehanteerd. Het hertoetsbezoek vond plaats ná de peildatum”, aldus de instelling in de reactie.
Debat
Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) maakte dinsdag de lijst bekend van de verpleeghuisinstellingen die slecht presteren. Verschillende partijen in de Tweede Kamer hadden daar op aangedrongen. De Kamer wil nog deze week in debat met Van Rijn over de situatie.
Naast Stichting IJsselheem Holding uitte de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) de grootste zorgen over deze tien instellingen: Careyn, Evean Zorg Amsterdam, Stichting Amstelring Groep, Stichting Antroz antroposofische woonzorggroep, Stichting Beweging 3.0, Stichting Humanitas, Stichting Laurens, Stichting WoonZorgcentra Haaglanden (WZH), Stichting Zorggroep Florence en Zorggroep Groningen.
Zorggroep Groningen ook boos
De Zorggroep Groningen is er niet over te spreken dat een locatie van de organisatie voorkomt op de lijst van zwakke verpleeghuizen. Volgens de Raad van Bestuur is de inspectie vorig jaar januari en november op bezoek geweest bij de Lindenhof, de verpleegafdeling van locatie de Bloemenhof. De inspectie was toen niet tevreden, maar inmiddels zijn er veel zaken verbeterd. Dat werd bij een bezoek in juni ook geconstateerd, maar deze resultaten zijn nog niet verwerkt in het rapport.
,,Wij betreuren dit ten zeerste, omdat hiermee een incompleet beeld ontstaat, en Zorggroep Groningen onterecht negatief in het nieuws komt.” Om op deze manier in het nieuws te komen komt bij ons hard aan, zeker na de zeer intensieve inspanningen om onze kwaliteit te verbeteren, aldus de Raad van Bestuur.
Achterhaald
Ook de Stichting Zorggroep Florence in Den Haag stelt dat de informatie die de inspectie heeft gepubliceerd voor een belangrijk deel is achterhaald. ,,Een aantal locaties van Florence is afgelopen mei en juni opnieuw bezocht door de inspectie en kreeg een ruime voldoende. Florence voldoet dan ook, in tegenstelling tot wat het rapport meldt, aan alle eisen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg”, zegt de organisatie op de website.
De gegevens in het rapport zijn volgens de organisatie gebaseerd op de periode van januari vorig jaar tot maart van dit jaar. ,,Daarbij werd duidelijk dat een aantal zaken moest worden verbeterd. Die punten zijn toen direct opgepakt”.
AD 06.07.2016 Stichting IJsselheem Holding, één van de elf verpleeginstellingen die volgens de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) het slechtst presteert, overweegt stappen te ondernemen tegen de Inspectie. ,,De kwaliteit van zorg bij IJsselheem is op dit moment op orde”, laat de verpleeginstelling op haar website weten.
IJsselheem werd, zo valt te lezen in de reactie, in juni 2015 op de vingers getikt door de Inspectie. Vervolgens heeft de instelling gewerkt aan de verbeterpunten en op 14 april 2016 kreeg de instelling een nieuw, onaangekondigd bezoek. Daaruit kwam voort dat de instelling op dat moment voldeed aan ,,bijna alle punten en beoordelingsaspecten die de inspectie heeft gehanteerd”.
Hertoets
Dat de zorginstelling toch op de lijst staat, zou komen doordat het laatste inspectiemoment niet is meegeteld in de beoordeling ,,De inspectie heeft IJsselheem in deze categorie geplaatst omdat de peildatum van 15 maart 2016 is gehanteerd. Het hertoetsbezoek vond plaats ná de peildatum”, aldus de instelling in de reactie.
Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) maakte dinsdag de lijst bekend van de verpleeghuisinstellingen die slecht presteren. Verschillende partijen in de Tweede Kamer hadden daar op aangedrongen. De Kamer wil nog deze week in debat met Van Rijn over de situatie.
Naast Stichting IJsselheem Holding uitte de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) de grootste zorgen over deze tien instellingen: Careyn, Evean Zorg Amsterdam, Stichting Amstelring Groep, Stichting Antroz antroposofische woonzorggroep, Stichting Beweging 3.0, Stichting Humanitas, Stichting Laurens, Stichting WoonZorgcentra Haaglanden (WZH), Stichting Zorggroep Florence en Zorggroep Groningen.
Telegraaf 06.07.2016 Evean Zorg Amsterdam is verbaasd over de kwalificatie ‘slecht’ op de lijst van 150 verpleeghuisinstellingen. Een woordvoerster zegt dat uit het inspectierapport niet is gebleken dat de instelling het zo slecht zou doen.
Op de lijst van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) staat Evean Zorg Amsterdam wel genoteerd als één van de slechtste verpleeghuizen in Nederland. Dat betekent dat de IGZ er gesprekken gaat voeren en meerdere onaangekondigde bezoeken gaat brengen.
In een schriftelijke reactie schrijft een woordvoerster dat Evean één van deze 82 verpleeghuizen is waarin de IGZ het vertrouwen heeft dat verbeteracties worden doorgezet. ,,Daarmee valt Evean niet onder de instellingen die na oktober 2015 als risico worden gezien en nogmaals worden bezocht. Deze informatie is ook terug te vinden in het rapport van IGZ zelf”, aldus de woordvoerster.
Careyn in Schiedam erkent op de lijst te staan. De IGZ bezocht vorig jaar vier Careyn-locaties: De Ark, Tamarinde, Plantage en Grootenhoek. De organisatie wijst erop dat Careyn niet onder verscherpt toezicht staat en het bezig is met een ,,omvangrijk veranderprogramma” dat nog niet is afgerond.
AD 06.07.2016 De Stichting Zorggroep Florence in Den Haag is niet blij met de vermelding op de lijst voor zwakke verpleeghuizen. De instelling stelt dat de informatie die de inspectie heeft gepubliceerd voor een belangrijk deel is achterhaald.
,,Een aantal locaties van Florence is afgelopen mei en juni opnieuw bezocht door de inspectie en kreeg een ruime voldoende. Florence voldoet dan ook, in tegenstelling tot wat het rapport meldt, aan alle eisen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg”, zegt de organisatie op de website.
De gegevens in het rapport zijn volgens de organisatie gebaseerd op de periode van januari vorig jaar tot maart van dit jaar. ,,Daarbij werd duidelijk dat een aantal zaken moest worden verbeterd. Die punten zijn toen direct opgepakt”.
AD 06.07.2016 Florence en Woonzorgcentrum Haaglanden (WZH) behoren tot de elf slechts presterende zorgaanbieders van Nederland. Dat heeft staatssecretaris Martin van Rijn gisteravond bekendgemaakt. Pikant detail: zijn eigen moeder woont in een van de locaties van WZH.
In mei en juni heeft de inspectie alle drie de locaties goed beoordeeld, aldus Woordvoerder Florence.
Daarnaast telt Den Haag meerdere verpleeghuizen, waar de boel niet op orde is. Hier is de situatie niet zo onveilig, dat direct ingegrepen moet worden. Wel houdt de inspectie hier een extra oogje in het zeil. In totaal telt Nederland – naast de elf huizen waar de situatie ernstiger is – 38 van deze locaties, die onder toezicht staan.
De waakhond in de zorg bracht op 28 januari een bezoek aan Expertisecentrum Westhoff van Florence. Dat gebeurde na enkele meldingen en meerdere anonieme signalen ‘die mogelijk duidden op risico’s op onverantwoorde zorg’. Zo liep er te weinig personeel rond. Ook zou personeel handelingen verrichten waartoe ze niet bekwaam zouden zijn. Volgens zorgaanbieder Florence voldoet het huis inmiddels wél aan alle criteria.
Verbetertraject
Ook in twee andere locaties van Florence, Gulden Huis en Mariahoeve, was de boel niet op orde. Net als Westhoff hebben de huizen een verbetertraject gevolgd. ,,In mei en juni heeft de inspectie alle drie de locaties goed beoordeeld”, aldus de woordvoerder van Florence. De zorgaanbieder baalt dat ze desondanks op de zwarte lijst staan.
Ook WZH zegt na het bezoek van de inspecteur een plan van aanpak te hebben opgesteld. Pikant detail: de moeder van staatssecretaris Van Rijn verblijft op een locatie van WZH. Haar echtgenoot sloeg in 2014 via deze krant alarm over de slechte zorg aan zijn demente vrouw.
Dat was voor Van Rijn aanleiding om scherper toezicht te houden. De Tweede Kamer drong aan op openbaring van de lijst met de prestaties van de zorgaanbieders.
VK 06.07.2016 Onvoldoende deskundig personeel vormt de kern van de problemen in de verpleeghuizen.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg deed onderzoek in 150 verpleeghuizen, en stelt vast dat de kwaliteit en veiligheid bij een derde onder de maat is. De staatssecretaris spreekt van ‘rotte appels’ en dreigt met sluiting. Tweede Kamer eist openbaarheid. In plaats van terechtwijzing is oprechte steun en structurele aandacht een beter antwoord op problemen in de sector.
U herinnert zich vast de heer Oudenbos, de 80-jarige maat van de vader van staatssecretaris Van Rijn, die zo dapper opkwam voor de zorg voor dementerenden. We schrijven 2014. Nu is er dan weer het rapport van de Inspectie voor de Gezondheidszorg dat aangeeft dat het nog steeds niet goed gaat in een deel van de verpleeghuizen. Denk daarbij aan het niet dubbel checken van medicatie, het niet goed bijhouden van zorgleefplannen, het onnodig toepassen van dwangmaatregelen en niet adequaat reageren op gedrag van mensen met dementie.
Het gaat niet om incidenten. In ruim een derde van de 150 huizen is de kwaliteit en veiligheid in het geding. Bij een ander deel lukt het niet om verbeteringen vast te houden; er wordt tijdelijk wel een kwaliteitsverbetering gerealiseerd, maar dat effect verdwijnt weer na verloop van tijd. En wederom tekent zich een film af van politiek spel waarbij de staatssecretaris ontkent dat er structurele problemen zijn. Het zou slechts gaan om een handvol ‘rotte appels’. Meer geld – de eis van koepel Actiz – is volgens de staatssecretaris niet nodig.
De sector mag blij zijn dat de voorgenomen bezuinigingen van 500 miljoen – eerder verkocht als transitie – niet door gaan. De Kamer is verontwaardigd en eist meer openbaarheid zodat de consument kan kiezen voor een huis waar de zorg wel voldoet.
We zien dit patroon elke keer. Al sinds 15 jaar komen er geregeld incidenten en affaires in het nieuws over niet goed functionerende verpleeg-huizen. Telkens wordt de sector terecht gewezen en ingezet op meer toezicht en controle. Ook nu weer stelt de inspectie dat het toezicht moet verbeteren. Er wordt heil verwacht van een actievere cliëntenraad en medezeggenschap die bestuurders kritisch moeten bevragen.
Er is een duidelijke samenhang tussen jarenlange bezuinigingen, laagopgeleid en slecht betaald personeel en kwaliteit van zorg
Structureel gebrek
Maar ondanks alle kwaliteits- en verantwoordingssystemen gaat het amper beter. Dit is het gevolg van een structureel gebrek aan aandacht voor de verpleeghuiszorg en aan benodigde middelen. Het reageren op incidenten en terechtwijzen helpt de sector niet vooruit. Meer toezicht en controle achteraf doet niets aan de oorzaken van de problemen.
Er is een duidelijke samenhang tussen jarenlange bezuinigingen, laagopgeleid en slecht betaald personeel en kwaliteit van zorg. Er werken nauwelijks nog verpleegkundigen in verpleeghuizen en de bezetting is vaak laag. Dat is vragen om problemen, want de ouderen die worden opgenomen hebben zeer complexe somatische en psychische klachten. Even niet opletten en iemand kan bijvoorbeeld ongelukkig vallen. Er is dus permanente zorg en aandacht nodig.
Te weinig rolmodellen
Je ziet overal hetzelfde: een groep demente bewoners die zit te suffen voor een tv
Voor laagopgeleid personeel is de verzorging al ingewikkeld genoeg, laat staan het organiseren en administreren van de zorg zoals het systematisch bijhouden van plannen. Wie een verpleeghuis binnenloopt ziet overal hetzelfde: een groep demente bewoners die zit te suffen voor een tv.
Kunnen we dat de verzorgers kwalijk nemen die hun handen vol hebben aan het voeden en verschonen van mensen en die niet zijn opgeleid om mensen te activeren? Die de taal soms nauwelijks beheersen en thuis het nodige hebben te stellen?
We weten al jaren dat de kern van het probleem is dat er onvoldoende deskundig personeel aanwezig is, en te weinig rolmodellen die laten zien hoe je een oudere op een goede manier zorg biedt. Als we jaren geleden hadden geïnvesteerd in goed opgeleid personeel hadden we nu niet zo’n inspectierapport gehad.
Als we jaren geleden hadden geïnvesteerd in goed opgeleid personeel hadden we nu niet zo’n inspectierapport gehad
Maar het is niet te laat. Laten we onze verantwoordelijkheid nemen en de sector steunen in de basis en op de werkvloer. Het zorginnovatiecentrum kan als inspiratie dienen. Een groep hbo-verpleegkunde studenten wordt gekoppeld aan een afdeling om aldaar met de medewerkers een zorginnovatie op te zetten, dit alles onder begeleiding van hbo-docenten die meewerken en rolgedrag vervullen en medewerkers met open vragen prikkelen om haar hun handelen te kijken.
Routines worden zodoende bevraagd en samen wordt geleerd om verbeteringen in de zorg aan te brengen, bijvoorbeeld door dagactiviteiten te ontwikkelen. Dit werkt stimulerend voor het personeel en is kwaliteitsverhogend. Als we daar nu mee beginnen, zullen we over zes jaar de vruchten plukken.
Tineke Abma is hoogleraar Cliëntenparticipatie in de Ouderenzorg, VUmc.
VK 06.07.2016 Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) heeft dinsdag de lijst bekendgemaakt van de verpleeghuizen die slecht presteren. Veel instellingen zijn het niet eens met de conclusies van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), en reageren verbolgen.
Verschillende partijen in de Tweede Kamer hadden aangedrongen op de publicatie van de lijst. De Kamer wil nog deze week in debat met Van Rijn over de situatie.
Dat deze instellingen vaak niet aan de normen voldoen, betekent overigens niet dat alle verpleeghuizen die onder zo’n instelling vallen onder de maat presteren. De kwaliteit en veiligheid van zorg kan bij de ene locatie op orde zijn, terwijl een andere locatie van dezelfde aanbieder flinke tekortkomingen heeft, aldus de inspectie. De genoemde instellingen reageren op hun beurt kritisch op het rapport.
Stichting IJsselheem
Instellingen
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft de grootste zorgen over deze elf instellingen: Careyn, Evean Zorg Amsterdam, Stichting Amstelring Groep, Stichting Antroz antroposofische woonzorggroep, Stichting Beweging 3.0, Stichting Humanitas, Stichting IJsselheem Holding, Stichting Laurens, Stichting WoonZorgcentra Haaglanden (WZH), Stichting Zorggroep Florence en Zorggroep Groningen.
Stichting IJsselheem Holding overweegt zelfs stappen te ondernemen tegen de Inspectie. ‘De kwaliteit van zorg bij IJsselheem is op dit moment op orde’, laat de verpleeginstelling op haar website weten. IJsselheem werd, zo valt te lezen in de reactie, in juni 2015 op de vingers getikt door de Inspectie. Vervolgens heeft de instelling gewerkt aan de verbeterpunten en op 14 april 2016 kreeg de instelling een nieuw, onaangekondigd bezoek. Daaruit kwam voort dat de instelling op dat moment voldeed aan ‘bijna alle punten en beoordelingsaspecten die de inspectie heeft gehanteerd’.
Dat de zorginstelling toch op de lijst staat, zou komen doordat het laatste inspectiemoment niet is meegeteld in de beoordeling ‘De inspectie heeft IJsselheem in deze categorie geplaatst omdat de peildatum van 15 maart 2016 is gehanteerd. Het hertoetsbezoek vond plaats ná de peildatum’, aldus de instelling in de reactie.
Laurens
Zorginstelling Laurens overweegt eveneens om juridische stappen te nemen tegen de IGZ, en eist daarnaast onmiddellijke rectificatie. ‘Het publiceren is een groot onrecht naar onze medewerkers, klanten en hun familieleden. De IGZ creëert daarmee onnodig onzekerheid en onrust bij een heel kwetsbare groep mensen, dat vinden we onacceptabel’, aldus de instelling.
Evean Zorg Amsterdam is verbaasd over de kwalificatie ‘slecht’ op de lijst van 150 verpleeghuisinstellingen. Een woordvoerster zegt dat uit het inspectierapport niet is gebleken dat de instelling het zo slecht zou doen. Op de lijst van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) staat Evean Zorg Amsterdam wel genoteerd als één van de slechtste verpleeghuizen in Nederland. Dat betekent dat de IGZ er gesprekken gaat voeren en meerdere onaangekondigde bezoeken gaat brengen.
In een schriftelijke reactie schrijft een woordvoerster dat Evean één van deze 82 verpleeghuizen is waarin de IGZ het vertrouwen heeft dat verbeteracties worden doorgezet. ‘Daarmee valt Evean niet onder de instellingen die na oktober 2015 als risico worden gezien en nogmaals worden bezocht. Deze informatie is ook terug te vinden in het rapport van IGZ zelf’, aldus de woordvoerster.
Humanitas
Lees ook
Vijf vragen over slecht presterende verpleeghuisinstellingen
Dat de Stichting Humanitas de zaken niet op orde had, was al bekend. ‘Er was al een aanwijzing, en we hebben al een aantal problemen aangepakt’, zei Gijsbert van Herk, de voorzitter van de Raad van Bestuur van Stichting Humanitas in Nieuwsuur.
Humanitas heeft 32 locaties, een aantal hebben de zaakjes zodanig niet op orde dat de inspectie zeer grote zorgen heeft en in het uiterste geval sluiting dreigt. Volgens Van Herk is het onder meer juist dat de medicatieverstrekking niet heel netjes gebeurt en wordt ook op sommige plaatsen personeel ingezet dat niet is opgeleid zoals wordt verlangd.
‘We hebben op sommige plekken geen hbo-geschoold personeel lopen. We hebben ervoor gekozen om, ook vanuit de overtuiging van Humanitas, te werken met laagopgeleiden en vrijwilligers.’ In de praktijk komt het er op neer, zo erkende Van Herk, dat ongeveer duizend van de vierduizend werknemers niet goed gediplomeerd zijn. Van Herk, die zegt te zijn aangesteld juist om de problemen op te lossen, heeft de afgelopen maanden al gesproken met bewoners en familieleden. Hij heeft er alle vertrouwen in dat de boel in de instellingen op tijd op orde komt.
De Zorggroep Groningen is er niet over te spreken dat een locatie van de organisatie voorkomt op de lijst van zwakke verpleeghuizen. Volgens de raad van bestuur is de inspectie vorig jaar januari en november op bezoek geweest bij de Lindenhof, de verpleegafdeling van locatie de Bloemenhof. De inspectie was toen niet tevreden, maar inmiddels zijn er veel zaken verbeterd. Dat werd bij een bezoek in juni ook geconstateerd, maar deze resultaten zijn nog niet verwerkt in het rapport.
‘Wij betreuren dit ten zeerste, omdat hiermee een incompleet beeld ontstaat, en Zorggroep Groningen onterecht negatief in het nieuws komt. Om op deze manier in het nieuws te komen, komt bij ons hard aan, zeker na de zeer intensieve inspanningen om onze kwaliteit te verbeteren’, aldus de Raad van Bestuur.
Ook de Stichting Zorggroep Florence in Den Haag stelt dat de informatie die de inspectie heeft gepubliceerd voor een belangrijk deel is achterhaald.
‘Een aantal locaties van Florence is afgelopen mei en juni opnieuw bezocht door de inspectie en kreeg een ruime voldoende. Florence voldoet dan ook, in tegenstelling tot wat het rapport meldt, aan alle eisen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg’, zegt de organisatie op de website.
De gegevens in het rapport zijn volgens de organisatie gebaseerd op de periode van januari vorig jaar tot maart van dit jaar. ‘Daarbij werd duidelijk dat een aantal zaken moest worden verbeterd. Die punten zijn toen direct opgepakt.’
VVD
VVD-Kamerlid Sjoerd Potter: ‘Het is goed dat we nu eindelijk weten in welke verpleeghuizen het beter moet. Ik wil dat voor het einde van de zomer in ieder geval de veiligheid in alle verpleeghuizen op orde is. Want het is toch je ergste nachtmerrie als je vader of moeder bijvoorbeeld de verkeerde medicijnen krijgt toegediend.’
De IGZ voerde afgelopen jaar verscherpt toezicht uit bij 150 verzorgingshuisinstellingen. Een derde daarvan heeft te weinig oog voor de kwaliteit en veiligheid van de zorg en weet zich niet goed te verbeteren. Bijna de helft meldt fouten niet of gebruikt deze informatie niet om de kwaliteit te verbeteren. In bijna 60 van de 150 instellingen voert het verplegend personeel geen tweede controle uit bij het toedienen van risicovolle medicijnen. In bijna 40 procent van de verpleeghuisinstellingen werkt het personeel niet volgens de protocollen en richtlijnen.
‘Onacceptabel’
Uit het rapport dat Van Rijn maandag naar de Kamer stuurde, bleek dat naast de elf ernstige gevallen het ministerie over nog eens 38 instellingen bezorgd is. Deze 38 blijven voorlopig onder verscherpt toezicht staan. De instellingen uit het rapport zijn geïnformeerd.
Voor de elf die een wanprestatie leveren is sluiting niet uitgesloten. De staatssecretaris noemde de situatie bij deze instellingen ‘onacceptabel’.
Trouw 05.07.2016 Staatssecretaris van volksgezondheid Martin van Rijn heeft dinsdagavond een lijst geopenbaard van Nederlandse verpleeghuizen die slecht presteren. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) onderzocht 150 verpleeghuizen, kwalificeerde de situatie in elf daarvan als ernstig, en stelde dat 38 andere instellingen voorlopig onder verscherpt toezicht blijven staan.
De medewerkers maken en betrokken indruk en ze hebben duidelijk veel aandacht voor het welzijn van de cliënten, schrijft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) over verpleeghuis De Wetering in Rotterdam. “In de huiskamer zat een bewoner met een pluchen beer. Op de afdeling liep een hondje.”
Toch staat dit verpleeghuis van de stichting Humanitas, samen met vier andere Rotterdamse huizen die onder diezelfde stichting vallen, op de lijst met elf instellingen waar de verpleeghuiszorg zozeer onder de maat is dat volgens staatssecretaris Martijn van Rijn (PvdA) ingrijpen noodzakelijk is. Gisteravond maakte Van Rijn die lijst van elf openbaar.
Aanwijzing
Niet alles gaat mis, blijkt uit de rapporten over al die afzonderlijke tehuizen. Maar in de Rotterdamse Humanitas-huizen is sprake van ‘risico’s op onverantwoorde zorg en gezondheidsschade voor de cliënten’, schrijft de inspectie. Medicijnen worden niet volgens afspraken uitgedeeld, opdrachten van behandelaars worden niet of slechts ten dele uitgevoerd, dossiers worden matig bijgehouden en in één huis is de nachtdienst onderbezet.
De IGZ heeft de Humanitas-huizen al een zogeheten aanwijzing in het vooruitzicht gesteld; dat betekent dat zij de directie zal dwingen door haar voorgeschreven maatregelen uit te voeren.
De zorgelijke situatie bij de elf instellingen kwam aan het licht in een groot onderzoek dat de inspectie uitvoerde onder honderdvijftig verpleeghuisorganisaties waar in het verleden al eens gebreken waren geconstateerd. Twee derde daarvan is nu in orde, bleek afgelopen maandag uit het inspectierapport. Over 38 is de inspectie niet tevreden, over elf maakt ze zich zelfs grote zorgen.
Juist kwetsbare ouderen en hun familie moeten een weloverwogen keuze kunnen maken waar zij de laatste jaren van hun leven doorbrengen, aldus Staatssecretaris VWS Martin van Rijn.
Voldoende betrokkenheid
Het patroon dat de Humanitas-huizen laten zien, komt vaker voor bij de elf. De sfeer is vaak niet slecht, aan betrokkenheid schort het niet. Maar medewerkers hebben vaak weinig oog voor risico’s. En bestuurders zijn niet altijd daadkrachtig of missen voeling met de praktijk.
Het is voor het eerst dat op deze manier bekend wordt gemaakt welke verpleeghuizen onder de maat zijn. In principe zijn de rapporten die de IGZ over verpleeghuizen opstelt openbaar. Maar wie op de site van de inspectie op zoek gaat naar informatie over een bepaald verpleeghuis, vindt vaak alleen rapporten die slechts over bepaalde aspecten van de zorg gaan, niet over de kwaliteit van de hele zorg in zo’n tehuis. En over een groot aantal verpleeghuizen is zelfs helemaal niets te vinden.
Openbaarheid
Staatssecretaris Van Rijn wil daar verandering in brengen. In de loop van volgend jaar moet van elk verpleeghuis openbaar gemaakt worden hoe het er zit met bijvoorbeeld de deskundigheid van het personeel, het veilig gebruik van medicijnen en het overleg met de familie. Die informatie komt op de website kiesbeter.nl. “Juist kwetsbare ouderen en hun familie moeten een weloverwogen keuze kunnen maken waar zij de laatste jaren van hun leven doorbrengen”, aldus Van Rijn.
Een goede zaak, reageert Liane de Haan van seniorenorganisatie Anbo. “De vele goede verpleeghuizen lijden nu onder de kwaden en dat is schadelijk voor de beeldvorming én voor de cliënt.” Beloon de goeden en straf de slecht presterenden, stelt zij voor. “De openbaarmaking van deze lijst is daarbij een eerste stap.”
De Tweede Kamer wil nog voor het zomerreces, dat aanstaande vrijdag ingaat, met staatssecretaris Van Rijn in debat over de kwaliteit van de verpleeghuiszorg.
Waar is de zorgkwaliteit ondermaats?
Bekijk hieronder de verpleeginstellingen waarop intensief toezicht is gehouden. De instellingen met categorie 1 kregen de slechtste beoordeling.
De punten op de kaart zijn plaatsen waar de organisaties een vestiging hebben. Veel organisaties hebben een breder werkgebied in de omliggende regio.
De inspectie wijst erop dat er grote verschillen kunnen bestaan tussen verschillende locaties van één organisatie. “De kwaliteit en veiligheid van zorg kan bij de ene locatie op orde zijn, terwijl een andere locatie van dezelfde aanbieder flinke tekortkomingen laat zien.”
Op de lijst van elf verpleeghuisinstellingen waar de kwaliteit veel te wensen overlaat, staat ook Careyn, de instelling waar deze week de pop-upredactie van Trouw kantoor houdt. De Careyn-locatie waar de twee Trouw-redacteuren aan het werk zijn, verpleeghuis Rosendael in de Utrechtse wijk Overvecht, is overigens niet door de inspectie onderzocht.
Careyn, een grote organisatie op het gebied van ouderenzorg en thuiszorg met onder meer negen verpleeghuizen in Utrecht en Zuid-Holland, is verbaasd over haar plek op de lijst. “De Careyn-instellingen die door de inspectie onderzocht zijn, hebben zich juist verbeterd”, zegt een woordvoerder.
RTVWEST 05.07.2016 De lijst met verpleeghuizen die volgens de Inspectie voor de Gezondheidszorg onder de maat functioneren is openbaar gemaakt. Op de lijst staan onder andere zorginstelling Florence en Woonzorgcentra Haaglanden (WZH).
In totaal staan er 150 zorginstanties op de lijst. Bij elf instellingen zijn de risico’s zo groot dat ze onder toezicht zijn gesteld. De samenstelling van de lijst is gebaseerd op de stand van zaken op 15 maart van dit jaar.
De lijst vermeldt niet om welke verpleeghuizen van Florence en WZH het gaat. Volgens Nieuwsuur is verpleeghuis Westhoff in Rijswijk, dat valt onder Florence, een van de elf. De zorginstelling zegt verrast te zijn op de lijst te staan. ‘We zijn in mei en juni bezocht door de Inspectie en toen kregen we een ruime voldoende.’
Zorginstelling WIJdezorg staat ook op de lijst van de Inspectie, maar het oordeel over deze instelling is milder. De verpleeghuizen van WIJdezorg worden in de gaten gehouden en als ze de tekortkomingen oplossen, worden het dossier gesloten.
WIJdezorg heeft verpleeghuizen in de Rijnstreek, zoals in Nieuwkoop en Ter Aar.
Den HaagFM 05.07.2016 Op aandringen van de Tweede Kamer heeft staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid dinsdagavond alsnog een lijst met slecht functionerende verpleeghuizen gepubliceerd.
Bij elf instellingen zijn de risico’s zo groot dat ze onder ‘intensief toezicht’ zijn gesteld. Minstens twee daarvan zijn ook actief in Den Haag; de Stichting WoonZorgcentra Haaglanden en Stichting Zorggroep Florence. Deze instellingen kunnen de komende tijd onaangekondigde bezoeken verwachten van interventieteams. Mogelijk worden bestuurders vervangen, komen er patiëntenstops en behoort zelfs sluiting tot de mogelijkheden.
Het is voor het eerst dat een dergelijke lijst voor zorgaanbieders wordt gepubliceerd. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft in maart 150 verpleeghuizen door het hele land – die al onder verscherpt toezicht stonden – gecontroleerd. Bij nog eens twee andere Haagse huizen is ‘vervolgtoezicht’ nodig en moeten dus ook snel verbeteringen worden doorgevoerd. Dat zijn Stichting Saffier-De Residentie Groep en de Kessler Stichting.
Vader van Van Rijn
WoonZorgcentra Haaglanden kwam vorig jaar in het nieuws toen de vader van Van Rijn zich beklaagde over de tekortschietende zorg voor zijn dementerende echtgenote op een van de locaties. De staatssecretaris stelde later dat de organisatie het voorval goed had opgepakt en de zorg was verbeterd.…lees meer
RTVWEST 05.07.2016 ‘Mijn vader werd behandeld als een ding, ik heb een hele waslijst aan slechte ervaringen’, zegt Anneke Ploeger uit Den Haag over zorginstelling Westhoff in Rijswijk. Haar vader overleed in april op 95-jarige leeftijd. Hij woonde bijna een jaar in het verpleeghuis van Florence.
De Rijswijkse zorginstelling staat op een lijst van elf slechte verpleeghuizen. Staatssecretaris Van Rijn wil per direct ingrijpen om de zorg te verbeteren. ‘Toen ik las dat Westhoff op de lijst stond was ik niet verbaasd. Ik kan er een boek over schrijven,’ vertelt Anneke.
Broek met urine op de verwarming
Samen met haar zus ging ze dagelijks bij haar vader op bezoek. ‘Het is vreselijk wat we meegemaakt hebben. Als zijn broek nat was van de urine werd het kledingstuk over de verwarming gehangen in zijn kamer. Mijn vader zat ernaast en alle deuren en ramen zaten dicht. Het stonk vreselijk. Ik heb het meerdere keren aangekaart, maar er werd niks meegedaan.’
Het probleem is volgens Anneke onder andere de administratiedruk: ‘Ze zaten achter de computer in plaats van dat ze met de mensen bezig waren. Het personeel was druk met zorgplannen schrijven en bijhouden, maar in de praktijk heb je daar niks aan.’
Personeelstekort
Verder noemt ze het personeelstekort als oorzaak van de slechte zorg: ‘In de nachten liepen er twee mensen op 65 demente bejaarden, verdeeld over drie verdiepingen.’ Anneke benadrukt dat de meeste verplegers hun best deden, maar dat er ook incapabele mensen rondliepen. ‘Vooral de zorgcoördinator; als er iets was moest je die inschakelen, maar dat hielp niets.’
De vader van Anneke was licht dementerend. ‘Het was erg triest, hij kreeg alles mee. Ze deden bijvoorbeeld zijn bretels niet aan zijn broek, zodat hij meerdere keren met zijn broek op zijn enkels rondliep. Vernederend, verdrietig en onnodig.’
Florence is verrast
Zorginstelling Florence, waar verpleeghuis Westhoff onder valt, laat weten dat ze verrast zijn door het oordeel van de Inspectie voor de Gezondheidszorg. ‘We zijn in mei en juni nog bezocht door de Inspectie en het oordeel was toen ruim voldoende,’ zegt een woordvoerder. De Westhoff heeft een revalidatieafdeling en een verpleeghuis. De Inspectie heeft negatief geoordeeld over het verpleeghuis, niet over de revalidatieafdeling.
Reageren op dit artikel?Mail naar: anniek.enthoven@omroepwest.nl
RTVWEST 05.07.2016 Expertisecentrum Westhoff van Florence in Rijswijk staat op de lijst van onder de maat presterende verpleeghuizen. Nieuwsuur heeft de lijst van staatssecretaris Martin van Rijn ingezien, waarop elf instellingen staan waarover de Inspectie voor de Gezondheidszorg zich zorgen maakt.
In het rapport van het inspectiebezoek aan Expertisecentrum Westhoff in Rijswijk staat volgens Nieuwsuur: ‘Gezien de ernst van de bevindingen van het meldingenonderzoek en het bezoek aan het Gulden Huis, sprak de inspectie op 12 februari 2016 met de Raad van Bestuur. De bevindingen van het bezoek aan Westhoff zijn hierin meegenomen. Ook dit bezoek liet zien dat verbetermaatregelen tot nu toe onvoldoende zijn opgepakt.’
Ook schrijft de inspectie over de instelling in Rijswijk: ‘Het is mogelijk dat als blijkt dat Westhoff niet aan de normen voldoet, de inspectie overweegt een maatregel op te leggen.’
Grote verrassing Zorginstelling Florence bevestigt aan Omroep West dat de Inspectie heeft laten weten dat ze met een verpleeghuis op de lijst staan, maar bestrijdt de conclusie van de Inspectie. ‘In mei en juni heeft de inspectie meerdere locaties van Florence bezocht. We kregen een ruime voldoende. Dit komt voor ons als een grote verrassing’, zo zegt een woordvoerder.
Vooral verpleeghuizen in en om Rotterdam scoren slecht. Staatssecretaris Van Rijn wil direct ingrijpen bij de elf zorginstellingen. Later dinsdag worden de andere 38 zorginstellingen op de lijst bekend, die onder verscherpt toezicht staan.
AD 05.07.2016 Drie zorgorganisaties uit de regio Rijnmond staan in de top-11 van instellingen in Nederland die te kampen hebben met grote problemen in hun verpleeghuizen. Als Careyn, Laurens en Humanitas de zorg niet op orde brengen, dreigt staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) verpleeghuizen te sluiten. De ranglijst van slechtste verpleeghuiszorg is vanavond bekendgemaakt.
De inspectie meent dat de bewoners in deze verpleeghuizen gevaar lopen. Het personeel houdt dossiers niet goed bij en verstrekt soms medicijnen die over de houdbaarheidsdatum zijn. De drie instellingen staan daarom onder intensief toezicht. Dit betekent dat er gesprekken worden gevoerd met het bestuur en zorglocaties worden bezocht.
Humanitas wist al langer dat de inspectie haar op de huid zat. ,,Maar dat we bij de slechtste elf van Nederland zitten, is wel heftig”, zegt voorzitter Raad van Bestuur Gijsbert van Herk.
VK 05.07.2016 Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) heeft dinsdag de lijst bekendgemaakt van de verpleeghuisinstellingen die slecht presteren. Verschillende partijen in de Tweede Kamer hadden daar op aangedrongen. De Kamer wil nog deze week in debat met Van Rijn over de situatie.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft de grootste zorgen over deze elf instellingen: Careyn, Evean Zorg Amsterdam, Stichting Amstelring Groep, Stichting Antroz antroposofische woonzorggroep, Stichting Beweging 3.0, Stichting Humanitas, Stichting IJsselheem Holding, Stichting Laurens, Stichting WoonZorgcentra Haaglanden (WZH), Stichting Zorggroep Florence en Zorggroep Groningen.
Dat deze instellingen vaak niet aan de normen voldoen, betekent overigens niet dat alle verpleeghuizen die onder zo’n instelling vallen onder de maat presteren. De kwaliteit en veiligheid van zorg kan bij de ene locatie op orde zijn, terwijl een andere locatie van dezelfde aanbieder flinke tekortkomingen heeft, aldus de inspectie.
VVD-Kamerlid Sjoerd Potter: ‘Het is goed dat we nu eindelijk weten in welke verpleeghuizen het beter moet. Ik wil dat voor het einde van de zomer in ieder geval de veiligheid in alle verpleeghuizen op orde is. Want het is toch je ergste nachtmerrie als je vader of moeder bijvoorbeeld de verkeerde medicijnen krijgt toegediend.’
Verscherpt toezicht
Lees ook
Vijf vragen over slecht presterende verpleeghuisinstellingen
De IGZ voerde afgelopen jaar verscherpt toezicht uit bij 150 verzorgingshuisinstellingen. Een derde daarvan heeft te weinig oog voor de kwaliteit en veiligheid van de zorg en weet zich niet goed te verbeteren. Bijna de helft meldt fouten niet of gebruikt deze informatie niet om de kwaliteit te verbeteren. In bijna 60 van de 150 instellingen voert het verplegend personeel geen tweede controle uit bij het toedienen van risicovolle medicijnen. In bijna 40 procent van de verpleeghuisinstellingen werkt het personeel niet volgens de protocollen en richtlijnen.
Uit het rapport dat Van Rijn maandag naar de Kamer stuurde, bleek dat naast de elf ernstige gevallen het ministerie over nog eens 38 instellingen bezorgd is. Deze 38 blijven voorlopig onder verscherpt toezicht staan. De instellingen uit het rapport zijn geïnformeerd.
Voor de elf die een wanprestatie leveren is sluiting niet uitgesloten. De staatssecretaris noemde de situatie bij deze instellingen ‘onacceptabel’.
Humanitas
Dat de Stichting Humanitas de zaken niet op orde had, was al bekend. ‘Er was al een aanwijzing, en we hebben al een aantal problemen aangepakt’, zei Gijsbert van Herk, de voorzitter van de Raad van Bestuur van Stichting Humanitas in Nieuwsuur.
Humanitas heeft 32 locaties, een aantal hebben de zaakjes zodanig niet op orde dat de inspectie zeer grote zorgen heeft en in het uiterste geval sluiting dreigt. Volgens Van Herk is het onder meer juist dat de medicatieverstrekking niet heel netjes gebeurt en wordt ook op sommige plaatsen personeel ingezet dat niet is opgeleid zoals wordt verlangd.
‘We hebben op sommige plekken geen hbo-geschoold personeel lopen. We hebben ervoor gekozen om, ook vanuit de overtuiging van Humanitas, te werken met laagopgeleiden en vrijwilligers.’ In de praktijk komt het er op neer, zo erkende Van Herk, dat ongeveer duizend van de vierduizend werknemers niet goed gediplomeerd zijn. Van Herk, die zegt te zijn aangesteld juist om de problemen op te lossen, heeft de afgelopen maanden al gesproken met bewoners en familieleden. Hij heeft er alle vertrouwen in dat de boel in de instellingen op tijd op orde komt.
Evean Zorg Amsterdam
Evean Zorg Amsterdam is verbaasd over de kwalificatie ‘slecht’ op de lijst van 150 verpleeghuisinstellingen. Een woordvoerster zegt dat uit het inspectierapport niet is gebleken dat de instelling het zo slecht zou doen. Op de lijst van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) staat Evean Zorg Amsterdam wel genoteerd als één van de slechtste verpleeghuizen in Nederland. Dat betekent dat de IGZ er gesprekken gaat voeren en meerdere onaangekondigde bezoeken gaat brengen.
In een reactie schrijft een woordvoerster dat Evean één van de 82 verpleeghuizen is waarin de IGZ het vertrouwen heeft dat verbeteracties worden doorgezet. ‘Daarmee valt Evean niet onder de instellingen die na oktober 2015 als risico worden gezien en nogmaals worden bezocht. Deze informatie is ook terug te vinden in het rapport van IGZ zelf’.
AD 05.07.2016 Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) heeft vanavond bekendgemaakt welke van de door de inspectie onderzochte verpleeghuisinstellingen onder de maat presteren. Meerdere partijen in de Tweede Kamer hadden daar gisteren om gevraagd.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft de grootste zorgen over deze elf instellingen: Careyn, Evean Zorg Amsterdam, Stichting Amstelring Groep, Stichting Antroz antroposofische woonzorggroep, Stichting Beweging 3.0, Stichting Humanitas, Stichting IJsselheem Holding, Stichting Laurens, Stichting WoonZorgcentra Haaglanden (WZH), Stichting Zorggroep Florence en Zorggroep Groningen.
Ook de moeder van de staatssecretaris woont in één van de instellingen die slecht presteren. De Kamer wil nog deze week in debat met Van Rijn over de situatie.
Flinke tekortkomingen
Dat deze instellingen vaak niet aan de normen voldoen, betekent overigens niet dat alle verpleeghuizen die onder zo’n instelling vallen onder de maat presteren. De kwaliteit en veiligheid van zorg kan bij de ene locatie op orde zijn, terwijl een andere locatie van dezelfde aanbieder flinke tekortkomingen heeft, aldus de inspectie.
VVD-Kamerlid Sjoerd Potter: ,,Het is goed dat we nu eindelijk weten in welke verpleeghuizen het beter moet. Ik wil dat voor het einde van de zomer in ieder geval de veiligheid in alle verpleeghuizen op orde is. Want het is toch je ergste nachtmerrie als je vader of moeder bijvoorbeeld de verkeerde medicijnen krijgt toegediend.”
Straffen helpt sowieso niet. De instellingen moeten juist hulp en ondersteuning krijgen. Er moet niet bezuinigd, maar juist geïnvesteerd worden, aldus Woordvoerster ActiZ.
Toezicht
De inspectie heeft het afgelopen jaar extra toezicht gehouden op 150 verpleeghuisinstellingen. Uit het rapport hierover bleek maandag dat de inspectie zeer grote zorgen heeft over elf instellingen. Nog eens 38 verpleeghuizen doen het ook niet goed genoeg en blijven onder scherp toezicht staan.
Een derde van de onderzochte instellingen heeft te weinig oog voor de kwaliteit en veiligheid van de zorg en weet zich niet goed te verbeteren. Bijna de helft meldt fouten niet of gebruikt deze informatie niet om de kwaliteit te verbeteren. In bijna 60 van de 150 instellingen voert het verplegend personeel geen tweede controle uit bij het toedienen van risicovolle medicijnen.
Medewerkers bleken wel erg betrokken en hadden aandacht voor de ouderen. Maar de kennis van het personeel is vaak onvoldoende, bijvoorbeeld over de omgang met dementie. In bijna 40 procent van de verpleeghuisinstellingen werkt het personeel niet volgens de protocollen en richtlijnen.
Niet de manier
Volgens de organisatie van zorgondernemers ActiZ is ingrijpen niet de manier. ,,Straffen helpt sowieso niet. De instellingen moeten juist hulp en ondersteuning krijgen. Er moet niet bezuinigd, maar juist geïnvesteerd worden”, zegt een woordvoerster.
Volgens de belangenbehartiger hebben zorgorganisaties vooral in grootstedelijke gebieden moeite met het vinden van voldoende gekwalificeerd personeel. Anderen hebben door bezuinigingen onvoldoende financiële middelen om te investeren in noodzakelijke aanpassingen van hun gebouwen, om te voldoen aan de zwaardere zorgvraag van hun cliënten
Humanitas heeft vertrouwen dat het goed komt
Dat de Stichting Humanitas de zaken niet op orde had, was al bekend. ,,Er was al een aanwijzing, en we hebben al een aantal problemen aangepakt”, zo zei Gijsbert van Herk, de voorzitter van de Raad van Bestuur van Stichting Humanitas in Nieuwsuur. Hij reageert op het feit dat de stichting op de lijst staat van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) van verpleeghuizen die slecht presteren.
Humanitas heeft 32 locaties, een aantal hebben de zaakjes zodanig niet op orde dat de inspectie zeer grote zorgen heeft en in het uiterste geval sluiting dreigt. Volgens Van Herk is het onder meer juist dat de medicatieverstrekking niet heel netjes gebeurt en wordt ook op sommige plaatsen personeel ingezet dat niet is opgeleid zoals wordt verlangd. ,,We hebben op sommige plekken geen hbo-geschoold personeel lopen. We hebben ervoor gekozen om, ook vanuit de overtuiging van Humanitas, te werken met laagopgeleiden en vrijwilligers.”
In de praktijk komt het er op neer, zo erkende Van Herk, dat ongeveer duizend van de vierduizend werknemers niet goed gediplomeerd zijn. Van Herk, die zegt te zijn aangesteld juist om de problemen op te lossen, heeft de afgelopen maanden al gesproken met bewoners en familieleden. Hij heeft er alle vertrouwen in dat de boel in de instellingen op tijd op orde komt.
Telegraaf 05.07.2016 Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) heeft dinsdag de lijst bekendgemaakt van de verpleeghuizen die slecht presteren. Verschillende partijen in de Tweede Kamer hadden daar op aangedrongen. De Kamer wil nog deze week in debat met Van Rijn over de situatie.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft de grootste zorgen over deze elf instellingen: Careyn, Evean Zorg Amsterdam, Stichting Amstelring Groep, Stichting Antroz antroposofische woonzorggroep, Stichting Beweging 3.0, Stichting Humanitas, Stichting IJsselheem Holding, Stichting Laurens, Stichting WoonZorgcentra Haaglanden (WZH), Stichting Zorggroep Florence en Zorggroep Groningen. De moeder van staatssecretaris Van Rijn woont overigens in een instelling van een van de genoemde stichtingen.
De verpleeghuizen zijn ingedeeld in de volgende categorieën:
Intensief vervolgtoezicht
Dit betekent dat binnen een organisatie in korte tijd bestuursgesprekken en meerdere (onaangekondigde) bezoeken bij verschillende locaties van de zorginstelling plaatsvinden. Op basis daarvan gaat de inspectie een oordeel geven over de gehele zorgorganisatie of heeft dat inmiddels gedaan.
Vervolgtoezicht
De inspectie houdt vervolgtoezicht in de vorm van inspectiebezoeken en/of bestuursgesprekken. De inspectie toetst zo of de instelling de tekortkomingen die zijn geconstateerd, oplost. Als dat het geval is, sluit de inspectie het toezichttraject op betreffende locatie af (zie 4).
In afwachting van resultaatsverslag al dan niet vervolgtoezicht nodig
De inspectie heeft in een bezoek tekortkomingen geconstateerd. De instelling moet van de inspectie een verslag maken over hoe zij deze tekortkomingen aanpakt en/of heeft aangepakt, het zogenoemde resultaatsverslag. De inspectie bepaalt na ontvangst van dit resultaatverslag of vervolgtoezicht noodzakelijk is (zie 2).
Toezichttraject afgesloten
Dit betekent dat de inspectie in 2016 de zorginstelling niet opnieuw vanuit het risicotoezicht bezoekt. Indien meldingen of andere signalen aanleiding geven voor toezicht, zal de inspectie opnieuw toezicht houden in de vorm van inspectiebezoeken en/of bestuursgesprekken.
Locaties
Dat deze instellingen vaak niet aan de normen voldoen, betekent overigens niet dat alle verpleeghuizen die onder zo’n instelling vallen onder de maat presteren. De kwaliteit en veiligheid van zorg kan bij de ene locatie op orde zijn, terwijl een andere locatie van dezelfde aanbieder flinke tekortkomingen heeft, aldus de inspectie.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) concludeerde maandag in een rapport over 150 verpleeghuisinstellingen dat een behoorlijk aantal de zorg voor ouderen niet goed aankan. Over elf van de instellingen waren de zorgen dus zeer groot. Maar nog eens 38 verpleeghuizen doen het ook niet goed genoeg en blijven onder scherp toezicht staan van de inspectie.
VVD-Kamerlid Sjoerd Potter: ,,Het is goed dat we nu eindelijk weten in welke verpleeghuizen het beter moet. Ik wil dat voor het einde van de zomer in ieder geval de veiligheid in alle verpleeghuizen op orde is. Want het is toch je ergste nachtmerrie als je vader of moeder bijvoorbeeld de verkeerde medicijnen krijgt toegediend.”
Trouw 05.07.2016 Staatssecretaris van volksgezondheid Martin van Rijn heeft vanavond een lijst geopenbaard van Nederlandse verpleeghuizen die slecht presteren. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) onderzocht 150 verpleeghuizen, kwalificeerde de situatie in elf daarvan als ernstig, en stelde dat 38 andere instellingen voorlopig onder verscherpt toezicht blijven staan.
De medewerkers maken en betrokken indruk en ze hebben duidelijk veel aandacht voor het welzijn van de cliënten, schrijft de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) over verpleeghuis De Wetering in Rotterdam. “In de huiskamer zat een bewoner met een pluchen beer. Op de afdeling liep een hondje.”
Toch staat dit verpleeghuis van de stichting Humanitas, samen met vier andere Rotterdamse huizen die onder diezelfde stichting vallen, op de lijst met elf instellingen waar de verpleeghuiszorg zozeer onder de maat is dat volgens staatssecretaris Martijn van Rijn (PvdA) ingrijpen noodzakelijk is. Gisteravond maakte Van Rijn die lijst van elf openbaar.
Aanwijzing
Niet alles gaat mis, blijkt uit de rapporten over al die afzonderlijke tehuizen. Maar in de Rotterdamse Humanitas-huizen is sprake van ‘risico’s op onverantwoorde zorg en gezondheidsschade voor de cliënten’, schrijft de inspectie. Medicijnen worden niet volgens afspraken uitgedeeld, opdrachten van behandelaars worden niet of slechts ten dele uitgevoerd, dossiers worden matig bijgehouden en in één huis is de nachtdienst onderbezet.
De IGZ heeft de Humanitas-huizen al een zogeheten aanwijzing in het vooruitzicht gesteld; dat betekent dat zij de directie zal dwingen door haar voorgeschreven maatregelen uit te voeren.
De zorgelijke situatie bij de elf instellingen kwam aan het licht in een groot onderzoek dat de inspectie uitvoerde onder honderdvijftig verpleeghuisorganisaties waar in het verleden al eens gebreken waren geconstateerd. Twee derde daarvan is nu in orde, bleek afgelopen maandag uit het inspectierapport. Over 38 is de inspectie niet tevreden, over elf maakt ze zich zelfs grote zorgen.
Juist kwetsbare ouderen en hun familie moeten een weloverwogen keuze kunnen maken waar zij de laatste jaren van hun leven doorbrengen, aldus Staatssecretaris VWS Martin van Rijn.
Voldoende betrokkenheid
Het patroon dat de Humanitas-huizen laten zien, komt vaker voor bij de elf. De sfeer is vaak niet slecht, aan betrokkenheid schort het niet. Maar medewerkers hebben vaak weinig oog voor risico’s. En bestuurders zijn niet altijd daadkrachtig of missen voeling met de praktijk.
Het is voor het eerst dat op deze manier bekend wordt gemaakt welke verpleeghuizen onder de maat zijn. In principe zijn de rapporten die de IGZ over verpleeghuizen opstelt openbaar. Maar wie op de site van de inspectie op zoek gaat naar informatie over een bepaald verpleeghuis, vindt vaak alleen rapporten die slechts over bepaalde aspecten van de zorg gaan, niet over de kwaliteit van de hele zorg in zo’n tehuis. En over een groot aantal verpleeghuizen is zelfs helemaal niets te vinden.
Openbaarheid
Staatssecretaris Van Rijn wil daar verandering in brengen. In de loop van volgend jaar moet van elk verpleeghuis openbaar gemaakt worden hoe het er zit met bijvoorbeeld de deskundigheid van het personeel, het veilig gebruik van medicijnen en het overleg met de familie. Die informatie komt op de website kiesbeter.nl. “Juist kwetsbare ouderen en hun familie moeten een weloverwogen keuze kunnen maken waar zij de laatste jaren van hun leven doorbrengen”, aldus Van Rijn.
Een goede zaak, reageert Liane de Haan van seniorenorganisatie Anbo. “De vele goede verpleeghuizen lijden nu onder de kwaden en dat is schadelijk voor de beeldvorming én voor de cliënt.” Beloon de goeden en straf de slecht presterenden, stelt zij voor. “De openbaarmaking van deze lijst is daarbij een eerste stap.”
De Tweede Kamer wil nog voor het zomerreces, dat aanstaande vrijdag ingaat, met staatssecretaris Van Rijn in debat over de kwaliteit van de verpleeghuiszorg.
Op de lijst van elf verpleeghuisinstellingen waar de kwaliteit veel te wensen overlaat, staat ook Careyn, de instelling waar deze week de pop-upredactie van Trouw kantoor houdt. De Careyn-locatie waar de twee Trouw-redacteuren aan het werk zijn, verpleeghuis Rosendael in de Utrechtse wijk Overvecht, is overigens niet door de inspectie onderzocht.
Careyn, een grote organisatie op het gebied van ouderenzorg en thuiszorg met onder meer negen verpleeghuizen in Utrecht en Zuid-Holland, is verbaasd over haar plek op de lijst. “De Careyn-instellingen die door de inspectie onderzocht zijn, hebben zich juist verbeterd”, zegt een woordvoerder.
NU 05.07.2016 Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) heeft dinsdag de lijst bekendgemaakt van de verpleeghuizen die slecht presteren.
Verschillende partijen in de Tweede Kamer hadden daar op aangedrongen. De Kamer wil nog deze week in debat met Van Rijn over de situatie.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft de grootste zorgen over elf instellingen: Careyn, Evean Zorg Amsterdam, Stichting Amstelring Groep, Stichting Antroz antroposofische woonzorggroep, Stichting Beweging 3.0, Stichting Humanitas, Stichting IJsselheem Holding, Stichting Laurens, Stichting WoonZorgcentra Haaglanden (WZH), Stichting Zorggroep Florence en Zorggroep Groningen.
Dat deze instellingen vaak niet aan de normen voldoen, betekent overigens niet dat alle verpleeghuizen die onder zo’n instelling vallen onder de maat presteren. De kwaliteit en veiligheid van zorg kan bij een locatie op orde zijn, terwijl een andere locatie van dezelfde aanbieder flinke tekortkomingen heeft, aldus de inspectie.
De IGZ concludeerde maandag in een rapport over 150 verpleeghuisinstellingen dat een behoorlijk aantal de zorg voor ouderen niet goed aankan. Over elf van de instellingen waren de zorgen dus zeer groot. Maar nog eens 38 verpleeghuizen doen het ook niet goed genoeg en blijven onder scherp toezicht staan van de inspectie.
VVD-Kamerlid Sjoerd Potters: “Het is goed dat we nu eindelijk weten in welke verpleeghuizen het beter moet. Ik wil dat voor het einde van de zomer in ieder geval de veiligheid in alle verpleeghuizen op orde is. Want het is toch je ergste nachtmerrie als je vader of moeder bijvoorbeeld de verkeerde medicijnen krijgt toegediend.”
Telegraaf 05.07.2016 ,,Gebrekkige zorg, mismanagement en het failliet van het verpleeghuis in Den Haag hebben er mede toe geleid dat mijn moeder door uitdroging gestorven is.”
Dat schrijft Ronald le Clercq uit Voorschoten, die daarmee als één van de ruim 200 lezers reageert op ons verzoek van gisteren om uw ervaringen uit de verpleeghuiszorg met De Telegraaf te delen. ,,Op de dag van haar sterven berichtte de arts van het Ziekenhuis Leyenburg mij dat hij ’nog nooit iemand in zo’n reddeloze toestand…’ had binnengekregen.”
Veel e-mails en telefoongesprekken, zelfs complete zorgdossiers, kwamen er binnen. Ze getuigen overwegend van (ernstige) wantoestanden in de Nederlandse verpleeghuizen. En ze blijven binnen stromen.
Rode lijn
De grote rode lijn in al die persoonlijke drama’s, zoals bij de moeder van de heer Le Clercq is: teveel wegbezuinigd personeel, derhalve te weinig resterend personeel met dikwijls een te lage opleiding (dus niet toegerust op de zorgzwaarte van de patiënten/bewoners). Dat alles gecombineerd met een verstikkende bureaucratie, managers die niet op hun taak berekend zijn of van wie sommigen alleen maar bezig zijn met hun persoonlijke geldelijk gewin.
Ronald le Clercq vervolgt: ,,In die periode heb ik gezien hoe op enig moment in het verpleeghuis weekenddiensten door uitzendkrachten en vrijwilligers (!) werden gedraaid, cliënten aan hun lot werden overgelaten, de motivatie bij de vaste staf gekelderd was tot een dieptepunt en twee directeuren in korte tijd met een zak geld onder hun arm het zinkende schip verlieten.
Terwijl cliënten uren in hun stoel hingen met een bord koud eten voor hun neus, drinkbekers die op de grond waren gevallen en er uren bleven liggen zonder dat iemand daar naar omkeek, falende verpleeghuisarts en ga zo maar door. Dit speelde zich zes jaar geleden af, maar kennelijk is er nog geen klap veranderd. De zorg in Nederland is ziek en lijkt zelfs gediagnosticeerd te kunnen worden als terminaal.”
Hij besluit zijn indringende e-mail met: ’De gezelschapskonijnen op de derde verdieping kregen meer aandacht…’
Medicatie
Uit een lange e-mail van Willemien Smits Van Alem, die ooit zelf in de zorg werkte, de volgende passage over de behandeling van haar schoonmoeder: ,,Ze, de ziekenverzorgenden (echte verpleegkundigen zijn daar niet meer), zetten medicatie met water op het nachtkastje. Ze zeggen dan wel ’Mevrouw, uw medicijnen staan klaar’, maar acht van de tien bewoners begrijpen het niet, kunnen er niet bij, of vergeten het… dus worden de medicijnen op een later tijdstip weer weggehaald.
Het is schandalig wat er allemaal gebeurt. Als bewoners geholpen moeten worden, moeten de verzorgers dat ook doén: dus zelf de medicatie toedienen aan de cliënt.”
De redactie van De Telegraaf is op zoek naar mensen die persoonlijke ervaring hebben met gebrekkige verpleeghuiszorg. Wilt u uw verhaal doen? Stuurt u dan een mail met uw reactie en telefoonnummer naar onze medisch redacteur René Steenhorst, via r.steenhorst@telegraaf.nl
Telegraaf 05.07.2016 ActiZ, de organisatie van zorgondernemers, juicht het toe dat de lijst met namen van slecht presterende verpleeghuizen openbaar wordt gemaakt. “Wij zijn voor transparantie. Onze leden, de medewerkers en cliënten zijn daar ook bij gebaat”, zegt Jan de Vries, directeur van de brancheorganisatie.
Openheid is volgens hem ook nodig om een kwaliteitsverbetering te kunnen doorvoeren. Staatssecretaris van Volksgezondheid Martin van Rijn speelt later op de dag open kaart over welke verpleeghuizen slecht presteren. Diverse partijen in de Tweede Kamer drongen hier maandag al op aan, nadat bekend was geworden dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) zich ernstig zorgen maakt over elf instellingen.
De IGZ voerde afgelopen jaar verscherpt toezicht uit bij 150 verzorgingshuizen. Uit het rapport bleek verder dat naast de elf ernstige gevallen het ministerie over nog eens 38 verpleeghuizen bezorgd is. Deze 38 blijven voorlopig onder verscherpt toezicht staan. Instellingen uit het rapport worden eerst geïnformeerd voordat Van Rijn dinsdag namen en rugnummers noemt.
Voor de elf die een wanprestatie leveren is sluiting niet uitgesloten. De staatssecretaris noemde de situatie bij deze verpleeghuizen,,onacceptabel”.
Toch is De Vries van ActiZ niet bang dat de betreffende verpleeghuizen straks patiënten kwijtraken en nog verder in de problemen komen. ,,Het is nu heel belangrijk dat zij in gesprek gaan met cliënten en vertrouwen wekken en de zorgen wegnemen”.
Trouw 05.07.2016 Staatssecretaris van volksgezondheid Martin van Rijn gaat dinsdag open kaart spelen over welke Nederlandse verpleeghuizen slecht presteren. Diverse partijen in de Tweede Kamer drongen hier gisteren op aan, nadat bekend was geworden dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) zich ernstig zorgen maakt over elf instellingen.
Volgens de inspectie ontstaan er problemen doordat ouderen – als gevolg van de tendens om langer thuis te wonen – op steeds hogere leeftijd, met complexere gezondheidsklachten naar het verpleeghuis gaan. Tegelijkertijd is 23 procent van het – bijna uitsluitend mbo-opgeleide – personeel niet voldoende bekwaam. Zij weten zich geen raad met ouderen in een verregaand stadium van dementie met vaak meerdere lichamelijke klachten.
De IGZ voerde afgelopen jaar verscherpt toezicht uit bij 150 verzorgingshuizen. Uit het rapport dat Van Rijn maandag naar de Kamer stuurde, bleek verder dat naast de elf ernstige gevallen het ministerie over nog eens 38 verpleeghuizen bezorgd is. Deze 38 blijven voorlopig onder verscherpt toezicht staan. Instellingen uit het rapport worden eerst geïnformeerd voordat Van Rijn dinsdag namen noemt.
ActiZ, de organisatie van zorgondernemers, juicht het toe dat de lijst van slecht presterende verpleeghuizen openbaar wordt gemaakt. “Wij zijn voor transparantie. Onze leden, de medewerkers en cliënten zijn daar ook bij gebaat”, zegt directeur Jan de Vries. Openheid is volgens hem nodig om de kwaliteit te verbeteren.
De Tweede Kamer wil nog deze week een spoeddebat over het gebrek aan kwaliteit van de zorg. Staatssecretaris Van Rijn dreigt elf instellingen te sluiten als ze de zorg niet verbeteren. Hij noemde de situatie bij deze verpleeghuizen ‘onacceptabel’.
Pop-upredactie in verpleeghuis
Vanaf maandag bevindt de pop-upredactie van Trouw zich een week lang in verpleeghuis Rosendael, in de wijk Overvecht in Utrecht. Onze verslaggevers zijn te vinden in het restaurant van Rosendael, vlak naast de hoofdingang. We stellen interactie met lezers zeer op prijs. Kom langs of neem contact op via popup@trouw.nl.
Volg de redactie via www.trouw.nl of twitter: @pop_uptrouw.
Telegraaf 05.07.2016 Staatssecretaris van Volksgezondheid Martin van Rijn gaat dinsdag open kaart spelen over welke Nederlandse verpleeghuizen slecht presteren.
Diverse partijen in de Tweede Kamer drongen hier maandag al op aan, nadat bekend was geworden dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) zich ernstig zorgen maakt over elf instellingen.
De IGZ voerde afgelopen jaar verscherpt toezicht uit bij 150 verzorgingshuizen. Uit het rapport dat Van Rijn maandag naar de Kamer stuurde, bleek verder dat naast de elf ernstige gevallen het ministerie over nog eens 38 verpleeghuizen bezorgd is. Deze 38 blijven voorlopig onder verscherpt toezicht staan. Instellingen uit het rapport worden eerst geïnformeerd voordat Van Rijn dinsdag namen en rugnummers noemt.
Voor de elf die een wanprestatie leveren is sluiting niet uitgesloten. De staatssecretaris noemde de situatie bij deze verpleeghuizen”onacceptabel”.
Telegraaf 05.07.2016 De beroepsvereniging voor specialisten in de ouderengeneeskunde, Verenso, vindt het de hoogste tijd voor een „noodzakelijke kwaliteitsverbetering” in de verpleeghuissector.
Dat stelt Verenso naar aanleiding van een inspectierapport waaruit blijkt dat tientallen verpleeghuizen tekortschieten. De namen van instellingen die onvoldoende kwaliteit bieden, worden morgenmiddag bekendgemaakt. Vandaag klonk in de Tweede Kamer al grote verontwaarding over de slechte staat van de verpleeghuiszorg.
Maar volgens opvallend veel (voormalige) personeelsleden uit verschillende verpleeghuizen is zo’n visie van ’kwaliteitsverbetering’ allang stukgelopen op het aanhoudende, ernstige tekort aan gespecialiseerde verpleegkundigen en gekwalificeerde verzorgenden. „Mooi pleidooi! Er zijn echter bijna geen verpleegkundigen meer over in de verpleeghuizen om die kwaliteitsslag te maken”, klinkt het op onze internetoproep om ervaringen uit de verslechterende verpleeghuiszorg te melden.
Telegraaf 04.07.2016 VVD en PvdA hebben pakken boter op het hoofd. Dat verwijt krijgen de regeringspartijen, die er maandag als de kippen bij waren om hun verontwaardiging te tonen over de slechte staat van de verpleeghuiszorg.
De aanleiding is een inspectierapport waaruit blijkt dat tientallen verpleeghuizen tekort schieten. Het personeel is slecht toegerust op de ouderdomsgebreken waarmee de bewoners kampen nu ze vaak pas op latere leeftijd in het verpleeghuis terecht komen. Ook verloopt het toedienen van medicijnen niet altijd goed en worden niet alle fouten gemeld. Bij elf verpleeghuizen is zelfs de veiligheid van de patiënten in het geding.
PvdA-Kamerlid Volp was maandagochtend de eerste om hierover een debat aan te vragen. Ze noemt de bevindingen in het rapport ’onacceptabel’. VVD-Kamerlid Potters sloot zich daar onmiddellijk bij aan. Wat hem betreft vindt het debat met staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) al deze week plaats. Bovendien hamerde hij erop dat de lijst met slechte verpleeghuizen openbaar wordt gemaakt, een wens die dinsdag ingewilligd zal worden.
Maar de oppositie fronst de wenkbrauwen over deze vlucht naar voren. „Huichelaars”, vindt PVV-Kamerlid Agema. „Sinds zijn aantreden heeft Van Rijn namens VVD en PvdA steeds minder geld voor de bewoners beschikbaar gesteld. Zij zijn nu de dupe van alle problemen.”
D66-Kamerlid Bergkamp viel het op dat de PvdA, waarmee ze vaak goed samenwerkte, haar aanbod om gezamenlijk het debat aan te vragen ditmaal afsloeg en alleen het voortouw nam. „Dat heb ik nog nooit meegemaakt”, zegt ze.
Zelf liet staatssecretaris Van Rijn meteen weten in te grijpen bij de zorginstellingen die het slecht doen. Ze moeten verbeteren of sluiten, is zijn stellingname. De PvdA-bewindsman ontkent dat zijn beleid, waardoor mensen pas op later naar het verpleeghuis gaan, mede debet is aan de problemen. Volgens hem gaat het om een trend die al langer gaande is.
Ook dat vindt de oppositie een wat al te makkelijke uitvlucht. „Door Van Rijn is die trend natuurlijk wel versneld” aldus Bergkamp (D66). CDA-Kamerlid Keijzer wijst erop dat de staatssecretaris inmiddels al vier jaar aan het roer staat. „Het is zijn beleid geweest dat mensen langer thuis blijven wonen.” En SP-Kamerlid Leijten concludeert dat onder Van Rijn de situatie misschien niet is verslechterd, „maar ook zeker niet verbeterd”.
Wat hen betreft komt de staatssecretaris daarom nu met een „concrete aanpak” om de zorg in de verpleeghuizen zo snel mogelijk op orde te krijgen. Keijzer (CDA): „Met symptoombestrijding red je het echt niet meer.”
NU 05.07.2016 GGZ-instellingen schuiven volgens drie directeuren tientallen tot honderden kinderen met complexe psychische- of gedragsstroornisen door naar andere instellingen.
De directeuren, twee GGZ-directeuren en één directeur van een jeugdinstelling, zeggen dinsdag in de Volkskrant ongerust te zijn over de situatie die is ontstaan.
Zij stellen dat het probleem van ‘rondpompen’ van kinderen van jeugdzorg naar GGZ-instellingen al langer speelt, maar groter is geworden sinds gemeenten jeugdzorg zelf moeten regelen.
Volgens de directeuren worden de kinderen hierdoor gevoeliger voor zelfmoord en invloeden van buiten zoals radicalisering, criminaliteit of prostitutie, omdat ze zich ongewenster gaan voelen en vertrouwen verliezen.
Gespecialiseerde centra
Directeur Marion van Binsbergen van de Heldringstichting pleit in de Volkskrantvoor gespecialiseerde centra die jongeren met meerdere diagnoses kunnen behandelen.
“‘Het probleem is dat instellingen óf GGZ doen, óf gesloten jeugdzorg, óf kinderen met een verstandelijke beperking”, zegt ze.
“De hoop was dat die waterscheiding door de decentralisatie zou worden opgelost. Maar die maakt alles juist ingewikkelder.”
VK 05.07.2016 Instellingen weten niet wat ze aan moeten met jongeren met complexe stoornissen. In Nederland zijn tientallen, mogelijk honderden kinderen die worden ‘rondgepompt’ tussen jeugdzorg- en ggz-instellingen. Deze kinderen zijn zo complex dat instellingen zich geen raad met hen weten en hen telkens doorschuiven.
Daarover slaan drie directeuren van jeugdzorg- en ggz-instellingen die deze kinderen behandelen alarm. Volgens hen bestaat het probleem met deze kinderen al langer, maar verergert dit door de decentralisatie van de jeugdzorg naar de gemeenten.
De gevolgen van dit ‘rondpompen’ zijn funest, stellen ze: kinderen voelen zich steeds ongewenster, verliezen het vertrouwen en gedragen zich steeds extremer. Zo worden ze gevoeliger voor zelfmoord en voor invloed van buiten, zoals criminaliteit, prostitutie of radicalisering.
Dit worden de duurste patiënten van de toekomst, aldus Marion van Binsbergen, directeur van de Heldringstichting.
Waarom werd zij nooit behandeld? (+)
Lees ook het verhaal van Nicole, een ernstig autistisch meisje dat via Facebook langzaam de prostitutie in wordt gelokt. Het is ook het verhaal van een meisje dat door bezuinigingen bij jeugdinstellingen nooit de zorg kreeg die ze nodig had.
Het gaat om kinderen met dubbele of drievoudige diagnoses: zowel psychische als gedragsstoornissen. Instellingen kunnen deze combinatie vaak niet goed aan. Bij geweldsincidenten of zelfmoordpogingen wordt vaak de gelegenheid aangegrepen om het kind door te sturen.
‘Dit worden de duurste patiënten van de toekomst’, zegt directeur Marion van Binsbergen van de Heldringstichting. Volgens haar moeten centra worden opgericht die gespecialiseerd zijn in jongeren met meerdere diagnoses.
‘Het probleem is dat instellingen óf ggz doen, óf gesloten jeugdzorg, óf kinderen met een verstandelijke beperking. De hoop was dat die waterscheiding door de decentralisatie zou worden opgelost. Maar die maakt alles juist ingewikkelder. Ik moet nu praten met gemeenten die misschien een keer in de twee jaar een complex kind hebben. Denk je dat die willen investeren in dit soort zorg? Denk je dat 400 gemeenten met elkaar hierover beleid gaan maken? Gemeenten hebben nu ook nog niet de deskundigheid in huis om onderscheid te maken tussen de kinderen voor die dit wel of niet nodig is.’
Laatste station
Met alle bezuinigingen is zo langzamerhand een kritische grens bereikt, aldus Peter Houweling, locatiedirecteur jeugdzorginstelling Horizon.
‘Als we hier nu niets aan doen, dan ben ik ervan overtuigd dat we dat als maatschappij terugkrijgen als deze kinderen 18 of 19 zijn’, zegt Peter Houweling, locatiedirecteur van Horizon. Zijn instelling fungeert vaak als het laatste station.
Hij pleit ervoor om eerder zware zorg in te zetten. ‘Er wordt te lang gewacht. Als je deze kinderen in het begin beter had geobserveerd, had je allang geweten dat je het met lichte zorg nooit zou redden. Nu krijgen kinderen soms pas op hun zestiende de juiste diagnose. Met alle bezuinigingen is zo langzamerhand een kritische grens bereikt.’
‘Eigenlijk krijgen we hier bijna nooit een kind binnen dat níet is doorgeschoven’, zegt hij. ‘Sommigen hebben zoveel mislukte ervaringen achter de rug, dat ze het gevoel hebben dat ze niets waard zijn. Dat gaat me echt aan het hart. Op zo’n moment ligt radicalisering op de loer. Soms zien we de Volkswagen Golfjes langsrijden met louche figuren erin.’
Complexe kinderen
Mijn dochter moest overal weg. Psychiaters lieten haar telkens weten dat ze haar niet aankonden, aldus Moeder van een autistisch meisje.
De Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ), een adviesorgaan voor de overheid, trok eind vorig jaar ook al aan de bel over complexe kinderen: zij krijgen ‘niet de zorg die zij nodig hebben’. De raad signaleert dat instellingen de problematiek ‘onvoldoende kunnen hanteren’ en dat ze daarom de kinderen overplaatsen, terwijl dit de problematiek ‘juist verergert’.
De Volkskrant sprak met de moeder van een autistisch meisje dat in vier jaar tijd heen en weer werd gesleept tussen zeven instellingen en vijftien behandelgroepen. ‘Mijn dochter moest overal weg’, zegt haar moeder. ‘Psychiaters lieten haar telkens weten dat ze haar niet aankonden. Kun je je voorstellen wat dat met een meisje doet? Ze voelt zich nergens gewenst. Ze is nergens welkom. En dat wéét ze, want met haar intelligentie is niks mis.’
Op haar vijftiende werd het meisje verkracht door een man, die haar op Facebook wijsmaakte dat hij met haar wilde trouwen. De man werd veroordeeld tot twee jaar cel.
Verstopt
Ik verwijt beleidsmakers dat er te weinig naar de praktijk wordt gekeken, aldus Matt van der Reijden, geneesheer-directeur Leokannerhuis.
‘Instellingen denken tegenwoordig wel drie keer na voordat ze met een ingewikkeld kind in zee gaan’, zegt geneesheer-directeur Matt van der Reijden van het Leokannerhuis, gespecialiseerd in autisme. Hij zegt vaak kinderen tijdelijk doorgeplaatst te krijgen. ‘Maar als kinderen bij ons eenmaal zijn gestabiliseerd, dan blijkt het ongelooflijk ingewikkeld om ze weer terug te krijgen naar de instelling waar ze vandaan kwamen. Die willen hen dan niet meer. Met als gevolg dat alles bij ons verstopt raakt.’
‘We leven in een klimaat waarin continu wordt geroepen dat de behandelingen korter moeten en dat de isoleercel niet meer gebruikt mag worden. Een goed streven, maar de werkelijkheid is vele malen complexer. Als je aan ziet komen dat een patiënt de standaard twaalf behandelingen gaat overschrijden, dan zeg je als instelling al snel aan de voordeur: ja, dit is toch te complex voor ons. Ik verwijt beleidsmakers dat er te weinig naar de praktijk wordt gekeken. Er zijn gewoon kinderen bij die een half jaar nodig hebben om alleen al de hulpverleners weer te kunnen vertrouwen.’
Volgens de Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) zouden gemeenten, als verantwoordelijken voor de jeugdzorg, meer de regie moeten nemen. Maar Van Binsbergen van de Heldringstichting zegt gemeenten soms nog de verschillen tussen jeugdzorg en de jeugd-ggz uit te moeten leggen. ‘Soms kan ik gewoon niet geloven dat we deze kwetsbare groep kinderen overlaten aan een systeem van marktwerking, aan een prijsvechtersmodel waarbij 400 gemeenten zorg moeten inkopen. Voor volwassenen is het nog beter geregeld.’
Spoedplaatsingen
Erken gewoon dat het niet voor ieder kind korter en sneller kan, aldus Marion van Binsbergen van de Heldringstichting.
De laatste jaren ziet ze de problemen toenemen. ‘Een paar jaar geleden was 25 procent van onze patiënten een spoedplaatsing. Nu is dat 75 procent, een verdrievoudiging.’
Van Binsbergen: ‘Overal krijgen we te horen dat we moeten demedicaliseren, normaliseren, dat de behandelingen sneller en korter moeten en dat er minder kinderen gesloten moeten zitten. Erken gewoon dat het niet voor ieder kind korter en sneller kan. Voor sommige kinderen heb je gewoon twee, drie jaar nodig. Het zijn er maar een paar honderd. Haal die alsjeblieft uit de marktwerking, weg van de gemeenten, neem je verantwoordelijkheid als overheid en richt drie of vier centra op voor deze complexe kinderen. Anders krijgen we in de toekomst nieuwe Brandons.’
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten zegt de problemen te herkennen. Staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid zegt samen met hen bezig te zijn de inkoop en plaatsing bij zeer specialistische zorg beter te coördineren. ‘Dat gaat voor deze bijzondere zorg natuurlijk beter centraal dan via 390 afzonderlijke gemeenten.’ Volgens hem krijgt de VNG geld hiervoor.
Ook roept Van Rijn instellingen op om bij ‘twijfel over jongeren met ingewikkelde multi-problemen’ het Centrum voor Consultatie en Expertise in te schakelen, dat zoekt naar oplossingen voor deze kinderen.
Zware zorg moet eerder worden ingezet om kinderen met meervoudige diagnoses te helpen, hoe duur het ook is
VK 05.07.2016 Staatssecretaris van Volksgezondheid Martin van Rijn gaat dinsdag open kaart spelen over welke Nederlandse verpleeghuizen slecht presteren. Diverse partijen in de Tweede Kamer drongen hier maandag al op aan, nadat bekend was geworden dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) zich ernstig zorgen maakt over elf instellingen.
De IGZ voerde afgelopen jaar verscherpt toezicht uit bij 150 verzorgingshuizen. Een derde daarvan heeft te weinig oog voor de kwaliteit en veiligheid van de zorg en weet zich niet goed te verbeteren. Bijna de helft meldt fouten niet of gebruikt deze informatie niet om de kwaliteit te verbeteren. In bijna 60 van de 150 instellingen voert het verplegend personeel geen tweede controle uit bij het toedienen van risicovolle medicijnen. In bijna 40 procent van de verpleeghuisinstellingen werkt het personeel niet volgens de protocollen en richtlijnen.
Uit het rapport dat Van Rijn maandag naar de Kamer stuurde, bleek dat naast de elf ernstige gevallen het ministerie over nog eens 38 verpleeghuizen bezorgd is. Deze 38 blijven voorlopig onder verscherpt toezicht staan. Instellingen uit het rapport worden eerst geïnformeerd voordat Van Rijn dinsdag namen en rugnummers noemt.
Voor de elf die een wanprestatie leveren is sluiting niet uitgesloten. De staatssecretaris noemde de situatie bij deze verpleeghuizen ‘onacceptabel’.
Straffen
Volgens de organisatie van zorgondernemers ActiZ is ingrijpen niet de manier. ‘Straffen helpt sowieso niet. De instellingen moeten juist hulp en ondersteuning krijgen. Er moet niet bezuinigd, maar juist geïnvesteerd worden.’
NU 04.07.2016 Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) maakt dinsdag bekend welke van de door de inspectie onderzochte verpleeghuisinstellingen onder de maat presteren.
De Tweede Kamer oefende maandag druk uit om de namen openbaar te maken. “Je moet er niet aan denken dat je vandaag gaat beslissen naar welk verpleeghuis je vader of moeder gaat. Zonder te weten of het wel veilig is. Die lijst moet zo snel mogelijk openbaar”, aldus Kamerlid Sjoerd Potters van de VVD.
De inspectie heeft het afgelopen jaar extra toezicht gehouden op 150 verpleeghuisinstellingen. Uit het rapport hierover bleek maandag dat de inspectie zeer grote zorgen heeft over elf instellingen.
Nog eens 38 verpleeghuizen doen het ook niet goed genoeg en blijven onder scherp toezicht staan. Om welke instellingen het gaat, bleef onduidelijk.
‘Namen en rugnummers’
Van Rijn liet maandag weten: “Ik wil ook snel namen en rugnummers bij de instellingen waarover de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) de grootste zorgen heeft. En natuurlijk ook bij de instellingen die wel goed genoeg presteren en alles wat ertussen zit”.
De inspectie informeert alle 150 instellingen uit het rapport over het openbaar maken van de informatie, zodat dit dinsdag kan gebeuren.
Telegraaf 04.07.2016 Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) maakt dinsdag bekend welke van de door de inspectie onderzochte verpleeghuisinstellingen onder de maat presteren.
De Tweede Kamer oefende maandag druk uit om de namen openbaar te maken. ,,Je moet er niet aan denken dat je vandaag gaat beslissen naar welk verpleeghuis je vader of moeder gaat. Zonder te weten of het wel veilig is. Die lijst moet zo snel mogelijk openbaar”, aldus Kamerlid Sjoerd Potters van de VVD.
De inspectie heeft het afgelopen jaar extra toezicht gehouden op 150 verpleeghuisinstellingen. Uit het rapport hierover bleek maandag dat de inspectie zeer grote zorgen heeft over elf instellingen. Nog eens 38 verpleeghuizen doen het ook niet goed genoeg en blijven onder scherp toezicht staan. Om welke instellingen het gaat, bleef onduidelijk.
Van Rijn liet maandag weten:,,Ik wil ook snel namen en rugnummers bij de instellingen waarover de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) de grootste zorgen heeft. En natuurlijk ook bij de instellingen die wel goed genoeg presteren en alles wat ertussen zit”.
De inspectie informeert alle 150 instellingen uit het rapport over het openbaar maken van de informatie, zodat dit dinsdag kan gebeuren.
AD 04.07.2016 Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) maakt morgen bekend welke van de door de inspectie onderzochte verpleeghuisinstellingen onder de maat presteren. Meerdere partijen in de Tweede Kamer hadden daar vandaag om gevraagd. De branche zelf is niet blij met de maatregel.
Straffen helpt niet. De instellingen moeten juist hulp en ondersteuning krijgen, aldus Organisatie van zorgondernemers.
Van Rijn:,,Ik wil ook snel namen en rugnummers bij de instellingen waarover de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) de grootste zorgen heeft. En natuurlijk ook bij de instellingen die wel goed genoeg presteren en alles wat ertussen zit”.
Toezicht
De inspectie heeft het afgelopen jaar extra toezicht gehouden op 150 verpleeghuisinstellingen. Uit het rapport hierover bleek maandag dat de inspectie zeer grote zorgen heeft over elf instellingen. Nog eens 38 verpleeghuizen doen het ook niet goed genoeg en blijven onder scherp toezicht staan.
Een derde van de onderzochte instellingen heeft te weinig oog voor de kwaliteit en veiligheid van de zorg en weet zich niet goed te verbeteren. Bijna de helft meldt fouten niet of gebruikt deze informatie niet om de kwaliteit te verbeteren. In bijna 60 van de 150 instellingen voert het verplegend personeel geen tweede controle uit bij het toedienen van risicovolle medicijnen.
Betrokken
Medewerkers bleken wel erg betrokken en hadden aandacht voor de ouderen. Maar de kennis van het personeel is vaak onvoldoende, bijvoorbeeld over de omgang met dementie. In bijna 40 procent van de verpleeghuisinstellingen werkt het personeel niet volgens de protocollen en richtlijnen.
Niet de manier
Volgens de organisatie van zorgondernemers ActiZ is ingrijpen niet de manier. ,,Straffen helpt sowieso niet. De instellingen moeten juist hulp en ondersteuning krijgen. Er moet niet bezuinigd, maar juist geïnvesteerd worden”, zegt een woordvoerster.
Volgens de belangenbehartiger hebben zorgorganisaties vooral in grootstedelijke gebieden moeite met het vinden van voldoende gekwalificeerd personeel. Anderen hebben door bezuinigingen onvoldoende financiële middelen om te investeren in noodzakelijke aanpassingen van hun gebouwen, om te voldoen aan de zwaardere zorgvraag van hun cliënten
Telegraaf 04.07.2016 Complexe zorgvraagstukken zoals de omgang met verslaafde ouderen, agressie, ouderen met schizofrenie of palliatieve zorg raken te vaak ondergesneeuwd in verzorgingstehuizen. Dat komt doordat de aandacht voor welzijn en wonen van ouderen is doorgeschoten. De “overmatige aandacht voor bingo en zelfgemaakte appeltaart” maakt dat de steeds complexere zorgvragen onvoldoende aandacht krijgen, stelt Verenso, de vereniging van artsen die gespecialiseerd zijn in ouderenzorg.
Volgens de organisatie moet de sector en de maatschappij stoppen met “het romantiseren van de zorg voor onze kwetsbaarste burgers”. Doordat het voor ouderen de laatste jaren steeds moeilijker is geworden in een verpleeghuis te komen, is de kwaliteit van het zorgpersoneel belangrijker dan ooit. Daarom moet de nadruk volgens Verenso nu vooral komen te liggen op het opleiden van personeel.
Telegraaf 04.07.2016 De maandag gerapporteerde slechte toestand in een flink aantal verpleeghuizen heeft tot vele geschokte reacties geleid. De Tweede Kamer wil nog deze week een spoeddebat over het gebrek aan kwaliteit van de zorg bij tientallen huizen. Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) dreigt elf instellingen te sluiten als ze de zorg niet verbeteren.
De redactie van De Telegraaf is opzoek naar mensen die persoonlijke ervaring hebben met gebrekkige verpleeghuiszorg. Wilt u uw verhaal doen? Stuurt u dan een mail met uw reactie en telefoonnummer naar onze medisch redacteur René Steenhorst, via r.steenhorst@telegraaf.nl
Trouw 04.07.2016 De vandaag gerapporteerde slechte toestand in een flink aantal verpleeghuizen heeft tot vele geschokte reacties geleid. De Tweede Kamer wil nog deze week een spoeddebat over het gebrek aan kwaliteit van de zorg bij tientallen huizen. Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) dreigt elf instellingen te sluiten als ze de zorg niet verbeteren.
Onderzoek
Uit onderzoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) blijkt dat verpleeghuizen de steeds complexere zorg voor ouderen in veel gevallen niet aankunnen. De IGZ onderzocht 150 van de in totaal 750 verpleegzorginstellingen.
De inspectie maakt zich zorgen over de patiëntveiligheid bij 38 grote instellingen voor verpleeghuiszorg. Over nog eens 11 organisaties bestaan zelfs grote zorgen. Hoewel het personeel in deze verpleeghuizen volgens de inspectie bevlogen is, ontstaan er problemen doordat ouderen – als gevolg van de tendens om langer thuis te wonen – op steeds hogere leeftijd, met complexere gezondheidsklachten naar het verpleeghuis gaan.
‘Onacceptabel’
Van Rijn wil ingrijpen bij de elf verpleeghuisinstellingen. Volgens Van Rijn is de situatie er ‘onacceptabel’ en hij wil dat de verpleeghuizen ‘verbeteren of sluiten’.
VVD’er Sjoerd Potters vindt het van groot belang dat er nu wordt ingegrepen. “Daarbij is voor ons helder dat het niet de bewoners zijn die moeten verhuizen als een instelling sluit, maar dat het management dan het veld moet ruimen.” Oppositiepartijen willen dat er onder meer extra geld gaat naar de medewerkers van de verpleeghuizen.
Actie
De seniorenorganisatie KBO roept op tot actie. “Laat alle verpleegkundigen in Nederland na een kort opleidingstraject herintreden en zich minimaal twee dagen in de week in zetten voor de ouderenzorg”, zegt Manon Vanderkaa, directeur Unie KBO.
Volgens ActiZ, de organisatie van zorgondernemers, is de staatssecretaris is ‘niet op de goede weg’ door in te grijpen bij de elf verpleeghuisinstellingen. ‘Straffen helpt sowieso niet. De instellingen moeten juist hulp en ondersteuning krijgen. Er moet niet bezuinigd, maar juist geïnvesteerd worden’, zegt een woordvoerster. Volgens de belangenbehartiger hebben zorgorganisaties vooral in grootstedelijke gebieden moeite met het vinden van voldoende gekwalificeerd personeel. Anderen hebben door bezuinigingen onvoldoende financiële middelen om te investeren in noodzakelijke aanpassingen van hun gebouwen, om te voldoen aan de zwaardere zorgvraag van hun cliënten.
‘Regels belangrijker dan behoefte van mensen’
De patiëntveiligheid is al jaren onder de maat in de zorg en kan alleen maar verbeteren als het systeem ‘echt anders’ wordt georganiseerd, stelt de landelijke organisatie van cliëntenraden LOC. Volgens de patiëntenorganisatie gaat het in de zorg te veel over geld, regels en protocollen. “Het systeem staat centraal. Dat kunnen we alleen veranderen door echt vanuit de relatie tussen bewoner, naaste en zorgverlener te organiseren”, aldus LOC.
Volgens de cliëntenraden is het te makkelijk om alleen naar externe factoren, zoals opleidingen en de arbeidsmarkt te wijzen. “Het structurele probleem in de hele verpleeghuissector is vooral de manier van organiseren.” Politiek en beleidsmakers zullen ‘radicale keuzes’ moeten maken om tot echte veranderingen te komen.
De Patiëntenfederatie NPCF adviseert mensen om eerst goed te kijken naar de kwaliteit, voordat ze kiezen voor een verpleeghuis. “Ga niet zomaar naar het eerste het beste huis dat voorbij komt”.
Maandag werd ook duidelijk dat inmiddels een kwart van de verpleeg- en verzorgingshuizen verlies lijdt.
NU 04.07.2016 De Tweede Kamer wil een debat over de toestand in verpleeghuizen. Maandag kwam naar buiten dat bij tientallen verpleeghuizen de kwaliteit en veiligheid van de zorg niet op orde is.
Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) dreigt elf instellingen mogelijk te sluiten als ze de zorg niet verbeteren.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) concludeerde in een rapport over 150 verpleeghuisinstellingen dat de zorgen bij elf van de instellingen zeer groot zijn. Nog eens 38 verpleeghuizen doen het ook niet goed genoeg en blijven onder scherp toezicht staan van de inspectie.
Van Rijn noemt de situatie “onacceptabel” en wil dat de verpleeghuizen “verbeteren of sluiten”.
VVD’er Sjoerd Potters is “enorm geschrokken” en vindt het van groot belang dat er nu wordt ingegrepen. “Daarbij is voor ons helder dat het niet de bewoners zijn die moeten verhuizen als een instelling sluit, maar dat het management dan het veld moet ruimen.” Hij wil nog deze week een spoeddebat met Van Rijn.
Ook Marith Volp van coalitiegenoot PvdA wil een debat. Ze spreekt in een tweet van een “zorgelijke situatie”. Dezelfde geluiden klinken ook bij andere partijen. Carla Dik-Faber (ChristenUnie) wil dat er meer in personeel wordt geïnvesteerd, twittert ze.
Straffen
ActiZ, de organisatie van zorgondernemers zegt maandag dat Van Rijn ”niet op de goede weg” is door in te grijpen. ”Straffen helpt sowieso niet. De instellingen moeten juist hulp en ondersteuning krijgen. Er moet niet bezuinigd, maar juist geïnvesteerd worden”, zegt een woordvoerster.
Volgens de belangenbehartiger hebben zorgorganisaties vooral in grootstedelijke gebieden moeite met het vinden van voldoende gekwalificeerd personeel. Anderen hebben door bezuinigingen onvoldoende financiële middelen om te investeren in noodzakelijke aanpassingen van hun gebouwen, om te voldoen aan de zwaardere zorgvraag van hun cliënten.
Veilige zorg
Ook patiëntenfederatie NPCF is “geschrokken” van het onderzoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) over de zorg voor ouderen. “Mensen moeten er op kunnen vertrouwen dat een verpleeghuis veilige zorg biedt”, stelt de belangenbehartiger.
NPCF ziet dat er vaak te weinig personeel is bij verzorgingshuizen, die ook nog een onvoldoende geschoold zijn. “Patiënten klagen dat ze iedere keer andere mensen aan hun bed krijgen. Verpleeghuizen maken steeds meer gebruik van flexwerkers en stagiaires. Maar zij herkennen problemen zoals bijvoorbeeld dementie niet”, zegt een woordvoerder van de patiëntenorganisatie.
De NPCF adviseert mensen om eerst goed te kijken naar de kwaliteit, voordat ze kiezen voor een verpleeghuis. “Ga niet zomaar naar het eerste het beste huis dat voorbij komt.”
Opleidingen
Volgens seniorenorganisatie KBO moet er vooral worden geïnvesteerd in opleidingen. “Al jaren horen we dat de zorg van bewoners van verpleeghuizen zwaarder is geworden. Helaas is er onvoldoende geïnvesteerd in opleidingen. Vooral in grote steden komen zorgorganisaties moeilijk aan voldoende gekwalificeerd personeel”, zegt Manon Vanderkaa, directeur Unie KBO.
Snelle interventies zijn volgens Vanderkaa nodig. “Geen gepraat meer, maar actie. Laat alle verpleegkundigen in Nederland na een kort opleidingstraject herintreden en zich minimaal twee dagen in de week in zetten voor de ouderenzorg.”
Protocollen
De patiëntveiligheid is al jaren onder de maat in de zorg en kan alleen maar verbeteren als het systeem “echt anders” georganiseerd wordt. Dat stelt de landelijke organisatie van cliëntenraden LOC in een reactie op het rapport van de Inspectie Gezondheidszorg (IGZ).
Volgens de patiëntenorganisatie gaat het in de zorg te veel over geld, regels en protocollen. “Het systeem staat centraal. Dat kunnen we alleen veranderen door echt vanuit de relatie tussen bewoner, naaste en zorgverlener te organiseren”, aldus LOC.
Volgens de cliëntenraden is het te makkelijk om alleen naar externe factoren, zoals opleidingen en de arbeidsmarkt te wijzen. “Het structurele probleem in de hele verpleeghuissector is vooral de manier van organiseren.” Politiek en beleidsmakers zullen “radicale keuzes” moeten maken om tot echte veranderingen te komen.
Ondergesneeuwd
Complexe zorgvraagstukken zoals de omgang met verslaafde ouderen, agressie, ouderen met schizofrenie of palliatieve zorg raken te vaak ondergesneeuwd in verzorgingstehuizen, stelt Verenso, de vereniging van artsen die gespecialiseerd zijn in ouderenzorg.
Dat komt doordat de aandacht voor welzijn en wonen van ouderen is doorgeschoten. De “overmatige aandacht voor bingo en zelfgemaakte appeltaart” maakt dat de steeds complexere zorgvragen onvoldoende aandacht krijgen.
Volgens de organisatie moet de sector en de maatschappij stoppen met “het romantiseren van de zorg voor onze kwetsbaarste burgers”. Doordat het voor ouderen de laatste jaren steeds moeilijker is geworden in een verpleeghuis te komen, is de kwaliteit van het zorgpersoneel belangrijker dan ooit. Daarom moet de nadruk volgens Verenso nu vooral komen te liggen op het opleiden van personeel.
Telegraaf 04.07.2016 De Tweede Kamer wil nog deze week een debat met staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) over de kwaliteit van verpleeghuizen. Uit een inspectierapport vandaag blijkt dat tientallen instellingen ondermaats presteren.
PvdA-Kamerlid Marith Volp was er als de kippen bij om het debat aan te vragen. “Onze ouderen verdienen goede zorg”, twitterde ze. Ook coalitiegenoot VVD vindt dat er snel actie moet worden ondernomen. “Ik ben enorm geschrokken en ik snap goed dat mensen zich zorgen maken”, laat VVD-Kamerlid Sjoerd Potters weten. Het is de plicht van de staatssecretaris om ervoor te zorgen dat iedereen goede zorg krijgt.”
Van Rijn heeft al aangekondigd in te grijpen bij de elf verpleeghuizen waar de inspectie de grootste zorgen over heeft. De PvdA-bewindspersoon ontkent echter dat dit het gevolg is van zijn beleid. Volgens hem is het al langer zo dat de zorg in verpleeghuizen complexer wordt omdat mensen pas op latere leeftijd, wanneer ze ook meer gebreken krijgen, naar het verpleeghuis gaan. Uit het inspectierapport blijkt dat het personeel in verpleeghuizen daar vaak nog onvoldoende op is toegerust.
RO 04.07.2016 De inzet om de verpleeghuiszorg te verbeteren werpt zijn vruchten af en maakt duidelijk welke rotte appels er in de mand zitten. Staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) investeert in goede verpleeghuizen en sluit het net rond slechte.
Dat schrijft de bewindspersoon maandag aan de Tweede Kamer. Van Rijn: ‘Onze ouderen verdienen de best mogelijke zorg. Daarom heb ik dit jaar de bezuiniging van 500 miljoen structureel geschrapt en vorig jaar structureel 200 miljoen vrij gemaakt voor de verpleeghuiszorg. Daarom ook heb ik de inspectie gevraagd mij te rapporteren over waar het niet goed gaat. Daardoor weten we nu dat elf instellingen door de ondergrens dreigen te zakken. Dat is onacceptabel. Achterblijvers moeten verbeteren of sluiten.’
Net sluit rond slecht verpleeghuis
Van Rijn grijpt direct in op die plekken waar de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) de grootste zorgen heeft. Daar wordt een interventieteam ingezet dat geen enkele maatregel schuwt, zoals vervanging van bestuurders, patiëntenstops en sluiting. Dit team bestaat uit mensen van de Nederlandse Zorgautoriteit, zorgkantoren en het ministerie en werkt samen met de Inspectie. Ondertussen blijven deze instellingen onder permanent toezicht staan. Aanvullend kondigt de bewindsman een grootstedelijke aanpak aan, in navolging van de Amsterdamse aanpak.
Vanaf 2017 scores openbaar
Van Rijn wil ook dat mensen weten hoe goed of slecht de verpleeghuiszorg in hun buurt is. Van Rijn: ‘Juist kwetsbare ouderen en hun familie moeten een weloverwogen keuze kunnen maken waar zij de laatste jaren van hun leven doorbrengen.’ Daarom is afgesproken dat vanaf 2017 per locatie openbaar wordt hoe een verpleeghuis presteert. Het gaat dan bijvoorbeeld om medicatieveiligheid, overleg met oudere en familie, het sturen op kwaliteit en de deskundigheid van het personeel. De informatie zal gepubliceerd worden op kiesbeter.nl en zorgkaartnederland.nl.
Verbeteren kwaliteit
Het verbeteren van de kwaliteit van de verpleeghuis- en gehandicaptenzorg is een speerpunt van Van Rijn. Voor de ouderenzorg lanceerde hij met ‘Waardigheid en Trots’ een breed plan om in alle Nederlandse verpleeghuizen liefdevolle zorg door trotse medewerkers te bewerkstelligen. Daarnaast verhoogt hij met het vervolg ‘Waardig leven met zorg’ de invloed van ouderen op de kwaliteit van zorg. Hun wensen moeten bepalen hoe de zorg er uit ziet. Daarom worden die leidend bij de bekostiging en inkoop van zorg.
VK 04.07.2016 Een groot aantal verpleeghuizen kan de zorg voor ouderen niet goed aan. Dat concludeert de Inspectie voor de Gezondheidszorg in een rapport over 150 verpleeghuisinstellingen. Over elf van de instellingen zijn de zorgen zeer groot. Nog eens 38 verpleeghuizen doen het ook niet goed genoeg en blijven onder scherp toezicht staan van de inspectie.
Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) gaat ingrijpen bij de elf verpleeghuisinstellingen waar de inspectie grote zorgen over heeft. Van Rijn noemt de situatie er ‘onacceptabel’ en wil dat de verpleeghuizen ‘verbeteren of sluiten’.
Van Rijn schrijft maandag aan de Tweede Kamer dat een speciaal interventieteam wordt ingezet ‘dat geen enkele maatregel schuwt’. Het kan gaan om het vervangen van bestuurders en andere leidinggevenden, een opnamestop of zelfs sluiting van een verpleeghuis.
Extra toezicht
Niet alleen in verpleegtehuizen schiet de zorg tekort, ook in het stadium ervoor: de wijkverpleging. Patiënten hebben geleerd zelf steunkousen aan te trekken of medicijnen in te nemen. Maar nu is de grens bereikt. (+)
De inspectie heeft het afgelopen jaar extra toezicht gehouden op de 150 verpleeghuizen. Een derde daarvan heeft te weinig oog voor de kwaliteit en veiligheid van de zorg en weet zich niet goed te verbeteren. Bijna de helft meldt fouten niet of gebruikt deze informatie niet om de kwaliteit te verbeteren. In bijna 60 van de 150 instellingen voert het verplegend personeel geen tweede controle uit bij het toedienen van risicovolle medicijnen.
Medewerkers bleken wel erg betrokken en hadden aandacht voor de ouderen. Maar de kennis van het personeel is vaak onvoldoende, bijvoorbeeld over de omgang met dementie. In bijna 40 procent van de verpleeghuisinstellingen werkt het personeel niet volgens de protocollen en richtlijnen.
Positief is dat de grote meerderheid van de verpleeghuizen ervaringen en klachten van ouderen en hun familie gebruikt om de zorg te verbeteren.
Zorg steeds complexer
Volgens de inspectie is de zorg voor de ouderen in verpleeghuizen steeds complexer. Dat komt doordat mensen steeds langer thuis blijven wonen. Ze mankeren steeds meer op het moment dat ze naar een verpleeghuis gaan en hebben dus meer en ingewikkelder zorg nodig. De IGZ concludeert dat veel instellingen daar nog niet klaar voor zijn.
Van Rijn had de inspectie gevraagd om te rapporteren over waar het niet goed gaat. ‘Onze ouderen verdienen de best mogelijke zorg’, aldus de staatssecretaris. Van Rijn wil ook dat mensen weten hoe goed de verpleeghuiszorg is in hun buurt. ‘Daarom is afgesproken dat vanaf 2017 per locatie openbaar wordt hoe een verpleeghuis presteert.’
NU 04.07.2016 Een groot aantal verpleeghuizen kan de zorg voor ouderen niet goed aan. Dat concludeert de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) in een rapport over 150 verpleeghuisinstellingen.
Over elf van de instellingen zijn de zorgen zeer groot. Nog eens 38 verpleeghuizen doen het ook niet goed genoeg en blijven onder scherp toezicht staan van de inspectie.
De inspectie heeft het afgelopen jaar extra toezicht gehouden op de 150 verpleeghuizen. Een derde daarvan heeft te weinig oog voor de kwaliteit en veiligheid van de zorg en weet zich niet goed te verbeteren.
Bijna de helft meldt fouten niet of gebruikt deze informatie niet om de kwaliteit te verbeteren. In bijna 60 van de 150 instellingen voert het verplegend personeel geen tweede controle uit bij het toedienen van risicovolle medicijnen.
Onacceptabel
Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) grijpt in bij de elf instellingen waar de inspectie grote zorgen over heeft. Hij noemt de situatie er “onacceptabel” en wil dat de verpleeghuizen “verbeteren of sluiten”.
Van Rijn stelt een speciaal interventieteam in dat “geen enkele maatregel schuwt”. Het kan gaan om het vervangen van bestuurders en andere leidinggevenden, een opnamestop of zelfs sluiting van een verpleeghuis.
Dit interventieteam bestaat uit mensen van de Nederlandse Zorgautoriteit, zorgkantoren en het ministerie en werkt samen met de Inspectie. Ondertussen blijven deze instellingen onder permanent toezicht staan, aldus Van Rijn.
Betrokken
Volgens de inspectie blijken medewerkers van de instellingen wel erg betrokken, maar de kennis van het personeel is vaak onvoldoende, bijvoorbeeld over de omgang met dementie. In bijna 40 procent van de verpleeghuisinstellingen werkt het personeel niet volgens de protocollen en richtlijnen.
Positief is dat de grote meerderheid van de verpleeghuizen ervaringen en klachten van ouderen en hun familie gebruikt om de zorg te verbeteren.
Complexer
Volgens de inspectie is de zorg voor de ouderen in verpleeghuizen steeds complexer. Dat komt doordat mensen steeds langer thuis blijven wonen.
Ze mankeren steeds meer op het moment dat ze naar een verpleeghuis gaan en hebben dus meer en ingewikkelder zorg nodig. De IGZ concludeert dat veel instellingen daar nog niet klaar voor zijn.
Van Rijn had de inspectie gevraagd om te rapporteren over waar het niet goed gaat. “Onze ouderen verdienen de best mogelijke zorg”, aldus de staatssecretaris.
Cijfers openbaar
Van Rijn wil ook dat mensen weten hoe goed of slecht de verpleeghuiszorg in hun buurt is. Daarom wordt vanaf 2017 openbaar hoe een verpleeghuis presteert. “Juist kwetsbare ouderen en hun familie moeten een weloverwogen keuze kunnen maken waar zij de laatste jaren van hun leven doorbrengen.”
Het gaat dan bijvoorbeeld om medicatieveiligheid, overleg met oudere en familie, het sturen op kwaliteit en de deskundigheid van het personeel.
Verlies
Een kwart van de Nederlandse verpleeg- en verzorgingshuizen sloot vorig jaar met verlies af. Een jaar eerder was dit ongeveer een vijfde van de zorginstellingen. Dat blijkt uit een analyse van inkoopvereniging Intrakoop en accountantskantoor Verstegen.
De resultaten staan vooral onder druk door een daling van de tarieven én het aantal cliënten. Het bedrijfsresultaat in de sector halveerde vorig jaar, van 242 miljoen euro in 2014, tot 122 miljoen.
Trouw 04.07.2016 Verpleeghuizen kunnen de steeds complexere zorg voor ouderen in veel gevallen niet aan. Dat blijkt uit onderzoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) onder 150 van de in totaal 750 verpleegzorginstellingen waar de IGZ in 2015 mee begon. Vandaag worden de eindresultaten gepresenteerd.
De inspectie maakt zich zorgen over de patiëntveiligheid bij 38 grote instellingen voor verpleeghuiszorg. Over nog eens 11 organisaties bestaan zelfs grote zorgen. Omdat staatssecretaris Van Rijn (PvdA, volksgezondheid) wilde weten of er verpleeghuizen zijn waar de veiligheid niet op orde is, heeft de IGZ zich gericht op 150 instellingen die al eens onderwerp van onderzoek waren geweest.
Hoewel het personeel in deze verpleeghuizen volgens de inspectie bevlogen is, ontstaan er problemen doordat ouderen – als gevolg van de tendens om langer thuis te wonen – op steeds hogere leeftijd, met complexere gezondheidsklachten naar het verpleeghuis gaan.
Woonden zij tot voor kort gemiddeld anderhalf jaar in zo’n instelling, inmiddels is dat vaak nog maar acht, en soms zelfs maar vier maanden, zegt Anja Jonkers, hoofdinspecteur voor de verpleegzorg. “Dan heb je het echt over terminale, bijna hospice-achtige zorg. Ik moet zeggen dat ik niet had gedacht dat het effect van de veranderingen in de zorg zó snel zichtbaar zou zijn.”
Pop-upredactie in verpleeghuis
Vanaf vanmiddag bevindt de pop-upredactie van Trouw zich een week lang in verpleeghuis Rosendael, in de wijk Overvecht in Utrecht. Onze verslaggevers zijn te vinden in het restaurant van Rosendael, vlak naast de hoofdingang. We stellen interactie met lezers zeer op prijs. Kom langs of neem contact op via popup@trouw.nl.
Inmiddels is 23 procent van het – bijna uitsluitend mbo-opgeleide – personeel niet voldoende bekwaam. Zij weten zich geen raad met ouderen in een verregaand stadium van dementie met vaak meerdere lichamelijke klachten. In de grote steden, waar gekwalificeerd personeel moeilijk te vinden is, zijn deze problemen het sterkst zichtbaar.
De IGZ maakt zich ‘extra zorgen’ omdat ze signalen krijgt dat ook een deel van de niet onderzochte instellingen de veranderingen niet kunnen bijbenen. Op de werkvloer is bijvoorbeeld onduidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is, ontbreken overzichten van medicijnen of worden vrijheidsbeperkende maatregelen onzorgvuldig toegepast. In sommige gevallen is de basale veiligheid ook niet op orde. De temperatuur van het douchewater is dan bijvoorbeeld te hoog, waardoor bewoners kans lopen op brandwonden.
Pogingen tot het evalueren en bijstellen van handelingen worden door lager opgeleid personeel ‘vaak als last’ gezien en met ‘wantrouwen’ bekeken. De inspectie roept de sector daarom op haast te maken met het verbeteren van het personeelsbestand zodat kennis en vaardigheden beter aansluiten.
Het rapport maakt melding van één dodelijk incident. Het gaat om een cliënt die als gevolg van een overdosis insuline is overleden. Onvoldoende deskundigheid was een van de oorzaken. Waar dat speelde, wordt niet bekendgemaakt. Dat geldt ook voor de namen van de slecht presterende instellingen. De inspectie neemt daarover nog een besluit.
Staatssecretaris Martin van Rijn in gesprek met ouderen, archiefbeeld.
Geschrokken en boos
Staatssecretaris Van Rijn is ‘geschrokken’ en ‘boos’ dat een deel van de instellingen door de ondergrens lijkt te zakken. Maar hij ziet geen relatie met het kabinetsbeleid om ouderen langer thuis te laten wonen. Hij wijst erop dat die tendens al in de jaren tachtig is begonnen.
Volgens ActiZ, de belangenorganisatie van verpleeghuizen, maakt het rapport de gevolgen van de hervormingen in de sector duidelijk. “Daardoor is de zorgvraag van onze cliënten hoger en complexer geworden. Voor een verdere verbetering is het daarom nodig extra te investeren in de kwaliteit van het personeel in de verpleeghuiszorg”, zegt directeur Jan de Vries.
Van Rijn wijst erop dat medio vorige maand een bezuiniging van 500 miljoen is teruggedraaid en dat hij vorig jaar nog 130 miljoen extra voor de sector uittrok, onder meer voor opleidingstrajecten.
AD 04.07.2016 Een groot aantal verpleeghuizen kan de zorg voor ouderen niet goed aan. Dat concludeert de Inspectie voor de Gezondheidszorg in een rapport over 150 verpleeghuisinstellingen. Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) noemt de situatie er onacceptabel en wil dat de verpleeghuizen verbeteren of sluiten. De Tweede Kamer wil een debat over de toestand.
Over elf van de instellingen zijn de zorgen zeer groot. Nog eens 38 verpleeghuizen doen het ook niet goed genoeg en blijven onder scherp toezicht staan van de inspectie.
De inspectie heeft het afgelopen jaar extra toezicht gehouden op de 150 verpleeghuizen. Een derde daarvan heeft te weinig oog voor de kwaliteit en veiligheid van de zorg en weet zich niet goed te verbeteren.
Fouten
Bijna de helft meldt fouten niet of gebruikt deze informatie niet om de kwaliteit te verbeteren. In bijna 60 van de 150 instellingen voert het verplegend personeel geen tweede controle uit bij het toedienen van risicovolle medicijnen.
Medewerkers bleken wel erg betrokken en hadden aandacht voor de ouderen. Maar de kennis van het personeel is vaak onvoldoende, bijvoorbeeld over de omgang met dementie. In bijna 40 procent van de verpleeghuisinstellingen werkt het personeel niet volgens de protocollen en richtlijnen.
Onze ouderen verdienen de best mogelijke zorg, aldus Staatssecretaris Martin van Rijn (Zorg).
Complexer
Positief is dat de grote meerderheid van de verpleeghuizen ervaringen en klachten van ouderen en hun familie gebruikt om de zorg te verbeteren.
Volgens de inspectie is de zorg voor de ouderen in verpleeghuizen steeds complexer. Dat komt doordat mensen steeds langer thuis blijven wonen. Ze mankeren steeds meer op het moment dat ze naar een verpleeghuis gaan en hebben dus meer en ingewikkelder zorg nodig. De IGZ concludeert dat veel instellingen daar nog niet klaar voor zijn.
Opnamestop
Van Rijn schrijft vandaag aan de Tweede Kamer dat een speciaal interventieteam wordt ingezet dat geen enkele maatregel schuwt. Het kan gaan om het vervangen van bestuurders en andere leidinggevenden, een opnamestop of zelfs sluiting van een verpleeghuis.
Van Rijn had de inspectie gevraagd om te rapporteren over waar het niet goed gaat. ,,Onze ouderen verdienen de best mogelijke zorg”, aldus de staatssecretaris. Van Rijn wil ook dat mensen weten hoe goed de verpleeghuiszorg is in hun buurt. ,,Daarom is afgesproken dat vanaf 2017 per locatie openbaar wordt hoe een verpleeghuis presteert.”
Niet de manier
Volgens de organisatie van zorgondernemers ActiZ is ingrijpen niet de manier. ,,Straffen helpt sowieso niet. De instellingen moeten juist hulp en ondersteuning krijgen. Er moet niet bezuinigd, maar juist geïnvesteerd worden”, zegt een woordvoerster.
Volgens de belangenbehartiger hebben zorgorganisaties vooral in grootstedelijke gebieden moeite met het vinden van voldoende gekwalificeerd personeel. Anderen hebben door bezuinigingen onvoldoende financiële middelen om te investeren in noodzakelijke aanpassingen van hun gebouwen, om te voldoen aan de zwaardere zorgvraag van hun cliënten.
Spoeddebat
VVD’er Sjoerd Potters wil nog deze week een spoeddebat met Van Rijn. Hij is enorm geschrokken en vindt het van groot belang dat er nu wordt ingegrepen. ,,Daarbij is voor ons helder dat het niet de bewoners zijn die moeten verhuizen als een instelling sluit, maar dat het management dan het veld moet ruimen.”
Oppositiepartijen willen dat er onder meer extra geld gaat naar de medewerkers van de verpleeghuizen. ,,Investeer in personeel”, twittert Carla Dik-Faber van de ChristenUnie. Ook D66 vindt dat noodzakelijk ,,Het grote knelpunt zit bij de personeelsbekwaamheid, er wordt te weinig geïnvesteerd in meer en beter personeel”, aldus Vera Bergkamp.
‘Kwart verpleeghuizen lijdt verlies’
Een kwart van de Nederlandse verpleeg- en verzorgingshuizen sloot vorig jaar met verlies af. Een jaar eerder was dit ongeveer een vijfde van de zorginstellingen. Dat blijkt uit een analyse van inkoopvereniging Intrakoop en accountantskantoor Verstegen.
De resultaten staan vooral onder druk door een daling van de tarieven én het aantal cliënten. Het bedrijfsresultaat in de sector halveerde vorig jaar, van 242 miljoen euro in 2014, tot 122 miljoen.
Besparen
De onderzoekers stellen vast dat zorginstellingen besparen op (vast) personeel en steeds minder investeren in gebouwen en voorzieningen. Toch lukt het de verpleeghuizen niet om te besparen op de zorg. De zorg- en behandelingskosten per patiënt zijn vorig jaar zelfs iets toegenomen. Vooral de grotere zorgorganisaties en instellingen die relatief veel thuiszorg leveren hebben het zwaar.
Het overhevelen van zorgtaken van de rijksoverheid naar gemeenten begin vorig jaar heeft volgens Intrakoop ingrijpende financiële consequenties voor de sector gehad. Daardoor moesten er reorganisaties worden doorgevoerd en gingen zorginstellingen zelfs failliet. Intrakoop voorziet dat er dit jaar nog meer zorginstellingen omvallen.
De onderzoekers analyseerden de jaarcijfers van bijna vierhonderd organisaties werkzaam in verpleging, verzorging en thuiszorg. Intrakoop is een inkoopcoöperatie voor zorginstellingen en heeft ongeveer zeshonderd leden door het land.
Telegraaf 04.07.2016 Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) grijpt in bij elf verpleeghuisinstellingen voor ouderen waar de inspectie grote zorgen over heeft. Van Rijn noemt de situatie er ,,onacceptabel” en wil dat de verpleeghuizen “verbeteren of sluiten”.
Van Rijn schrijft maandag aan de Tweede Kamer dat een speciaal interventieteam wordt ingezet ,,dat geen enkele maatregel schuwt”. Het kan gaan om het vervangen van bestuurders en andere leidinggevenden, een opnamestop of zelfs sluiting van een verpleeghuis.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) concludeert in een rapport over 150 verpleeghuisinstellingen dat een aantal de zorg voor ouderen niet goed aankan. Over elf van de instellingen zijn de zorgen zeer groot. Nog eens 38 verpleeghuizen doen het ook niet goed genoeg en blijven onder scherp toezicht staan van de inspectie.
De inspectie heeft het afgelopen jaar extra toezicht gehouden op de 150 verpleeghuizen. Een derde daarvan heeft te weinig oog voor de kwaliteit en veiligheid van de zorg en weet zich niet goed te verbeteren. Bijna de helft meldt fouten niet of gebruikt deze informatie niet om de kwaliteit te verbeteren. In bijna 60 van de 150 instellingen voert het verplegend personeel geen tweede controle uit bij het toedienen van risicovolle medicijnen.
Medewerkers bleken wel erg betrokken en hadden aandacht voor de ouderen. Maar de kennis van het personeel is vaak onvoldoende, bijvoorbeeld over de omgang met dementie. In bijna 40 procent van de verpleeghuisinstellingen werkt het personeel niet volgens de protocollen en richtlijnen.
Volgens de inspectie is de zorg voor de ouderen in verpleeghuizen steeds complexer. Dat komt doordat mensen steeds langer thuis blijven wonen. Ze mankeren steeds meer op het moment dat ze naar een verpleeghuis gaan en hebben dus meer en ingewikkelder zorg nodig.
Van Rijn had de inspectie gevraagd om te rapporteren over waar het niet goed gaat. ,,Onze ouderen verdienen de best mogelijke zorg”, aldus de staatssecretaris. Van Rijn wil ook dat mensen weten hoe goed de verpleeghuiszorg is in hun buurt. ,,Daarom is afgesproken dat vanaf 2017 per locatie openbaar wordt hoe een verpleeghuis presteert.”
Deze keer is er een bestuurder van een zorginstelling opgepakt vanwege omvangrijke fraude.
De recherche zorgfraude heeft zes mensen aangehouden in een onderzoek naar fraude bij een zorginstelling. Een bestuurslid wordt er van verdacht meer dan anderhalf miljoen euro te hebben ontvreemd.
Dat meldt het Openbaar Ministerie maandag. De arrestaties vonden vorige week al plaats, maar zijn nu pas bekendgemaakt.
Het bestuurslid wordt verdacht van oplichting, valsheid in geschrifte, het opmaken van valse jaarrekeningen en witwassen. Ook zijn vriendin is aangehouden op verdenking van witwassen. Beiden zitten vast.
De fraude zou al sinds 2011 hebben plaatsgevonden.
Projectontwikkelaar
Ook zijn twee andere bestuursleden van een projectontwikkelaar en twee leden van de raad van toezicht van de zorginstelling aangehouden voor betrokkenheid bij de vermoedelijke fraude. Een accountant en een medewerker zijn gehoord als verdachte.
Het gaat om een zorginstelling in Zuid-Holland die zorg en huisvesting levert aan licht verstandelijk gehandicapten.
Telegraaf 10.09.2019
Inbeslagname
Het onderzoek startte in 2015 nadat er melding werd gemaakt van een verdachte transactie. De woning van de verdachte en het kantoor van de zorginstelling zijn doorzocht. Evenals het kantoor van de accountant, het kantoor van de projectontwikkelaar en de woningen van de leden van de Raad van Toezicht.
Er zijn twee Porsches, een Audi, een BMW, sieraden, dure horloges, administratie en computers in beslag genomen. Daarnaast is beslag gelegd op banksaldi van de zorgbestuurder en zijn partner.
Meer gerommel.
Na discussies over misstanden bij onderwijsgigant Amarantis en woningcorporatie Vestia die het vertrouwen in de sector en het aanzien van de overheid hebben aangetast, pleitte Buijink erder al voor meer effectievere sturing. Die moet zorgen voor sterke organisaties die hoge kwaliteit leveren en verspilling voorkomen. Ook dient de rol van het parlement bij privatisering duidelijker te worden.
NOS 28.11.2020 Zorginstelling Zuyderland heeft een aantal medewerkers ontslagen vanwege een fraudeschandaal binnen zorgcentrum Glana in Geleen. Een manager rommelde met contracturen, waardoor een aantal medewerkers meer salaris ontvingen dan waar ze recht op hadden, meldt L1. De fraude kwam in juli aan het licht.
Een leidinggevende binnen het zorgcentrum wordt gezien als spil van het urenschandaal. Onder haar bewind zouden mensen contracten hebben gekregen voor bijvoorbeeld 36 uur, maar in werkelijkheid (veel) minder uren werken. Ze kregen wel het volle pond betaald. Ook haar dochter stond op de loonlijst en kreeg een vast aantal uren uitbetaald, maar die uren maakte ze niet.
Daardoor betaalde Zuyderland te veel salaris, maar dreigde er ook personele onderbezetting. Zo waren er verpleegkundigen die bijvoorbeeld om 15.00 uur in het rooster stonden, maar pas uren later aan hun werkdag begonnen. De niet gewerkte uren kregen ze wel uitbetaald. Het is niet duidelijk voor welk bedrag zij in totaal fraudeerden.
In totaal zouden er acht mensen zijn ontslagen, of op non-actief zijn gezet. Onder hen de leidinggevende en enkele verpleegkundigen. Andere personeelsleden waren op de hoogte van de fraude, maar grepen niet in. Ook van hen zou Zuyderland inmiddels afscheid hebben genomen.
‘Geen gevolgen voor kwaliteit zorg’
Zuyderland wil veel vragen van L1 niet beantwoorden, volgens een woordvoerster in verband met de privacy van betrokkenen. Ze houdt het bij een kort antwoord. “Eerder dit jaar hebben wij onregelmatigheden door medewerkers geconstateerd op een van onze locaties. Op basis hiervan hebben wij passende personele maatregelen moeten nemen.”
Of Zuyderland aangifte heeft gedaan tegen de leidinggevende of andere betrokkenen, wil Bodewes niet kwijt. Ook wil ze het aantal ontslagen medewerkers niet bevestigen. “Het is belangrijk om te vermelden dat een en ander geen enkele consequentie voor de kwaliteit van de zorg heeft gehad.”
Telegraaf 10.09.2019 Het was een droom die een nachtmerrie werd. Zo omschreef voormalig bestuursvoorzitter van het Slotervaartziekenhuis Aysel Erbudak gisteren in de rechtbank van Amsterdam haar mislukte zakelijk avontuur met het inmiddels failliete hospitaal waaraan ze tussen 2006 en 2013 leiding gaf.
Na het overlijden van zakenpartner Jan Schram in 2012, ontstonden vermoedens van malversaties. Inmiddels is in een reeks civiele procedures vastgesteld dat de flamboyante onderneemster een schuld van 5,6 miljoen euro heeft aan het ziekenhuis en aan de erfgenamen van Schram.
In 2015 werd ze persoonlijk failliet verklaard. Maandag zat ze, volgens haar volkomen ten onrechte, in de verdachtenbank bij de strafrechter op verdenking van het verduisteren van 1,2 miljoen euro van het Slotervaartziekenhuis.
In een verklaring van 17 pagina’s die ze voorlas bij aanvang van de zaak, verweet Erbudak de Fiscale Inlichtingen en Opsporings Dienst FIOD tunnelvisie. „De FIOD was op zoek naar bewijzen tegen mij en niet naar de waarheid.” Twee ex-leden van de raad van bestuur van het Slotervaart verweet ze „liegen tegen betaling.”
Ⓒ Petra Urban
Volgens het Openbaar Ministerie verduisterde Erbudak in 2008 1 miljoen euro dat werd gestoken in een ziekenhuis en een vakantieresort in Turkije. Tussen 2011 en 2014 zou ze daarnaast een bedrag van twee ton aan het Slotervaart hebben onttrokken om te investeren in aandelen van het digitale platform Drimpy.
Erbudak bestrijdt dat ze zelf een cent beter werd van de transacties. Ze deed het allemaal in het belang van het Slotervaart, vertelde ze de rechters. Het ziekenhuis in Turkije zou via een luchtburg een soort overloop worden voor het Slotervaart. Het vakantieresort een revalidatiecentrum voor patiënten. Het bleef bij mooie vergezichten.
Iets soortgelijks gebeurde met Drimpy, het platform waarop patiënten hun medisch dossier konden raadplegen en digitaal konden overleggen met hun arts. Het Slotervaart zou op twee manieren profiteren van de investering van 2 ton, zei Erbudak. Eerst door een bezuiniging vanwege efficiënter werken en later door de verwachte winst als meer ziekenhuizen zich zouden aansluiten.
Zakenpartner
Eind december 2012 overleed haar zakenpartner Jan Schram, de man met wie ze al meer dan 16 jaar op onorthodoxe manier zaken deed. Schram was geen man van papieren afspraken. Erbudak: „Alles gebeurde in goed vertrouwen. Hij zorgde voor het geld en ik voor de inhoud. Ik was niet bezig met de manier waarop hij dat organiseerde.”
Het gebrek aan hard bewijs van de afspraken met Schram brak haar na zijn overlijden lelijk op. Ze raakte in conflict met zijn erfgenamen. Van de constructies die zij en Schram bedachten, ontbreekt elk bewijs. Erbudak werd in 2013 ontslagen en kon daardoor ook niet meer bij documenten die haar wellicht hadden kunnen helpen bij haar verdediging, stelt ze.
Ze voelt zich tekort gedaan en vals beschuldigd, zei ze tegen de rechtbank. „Ik trof een ziekenhuis aan dat 4,5 miljoen euro per jaar verlies leed, al 26 jaar lang. Er was sprake van achterstallig onderhoud, een slepend conflict met Achmea en een uittocht van goed personeel. Ik maakte dagen van 22 uur en liep zelfs in mijn slaap door alle hoeken van het ziekenhuis.”
Een salaris kreeg ze niet, aldus Erbudak. Ze betaalde alle uitgaven met één creditcard, waarna Schram een uitsplitsing maakte in zakelijke en privé uitgaven. Erbudak: „Onder mijn leiding werd het ziekenhuis een van de financieel gezondste ziekenhuizen in Nederland.”
Spijt
Na de dood van Schram werden al haar goede bedoelingen op een verkeerde manier uitgelegd, aldus een geëmotioneerde Erbudak. „Zestien jaar samenwerking is teniet gedaan. Achteraf heb ik spijt van alle tijd en energie die ik in het Slotervaart stak.”
Het Openbaar Ministerie komt morgen met een strafeis.
NOS 09.09.2019 Ruim zes jaar nadat ze moest vertrekken als bestuursvoorzitter van het Slotervaartziekenhuis stond Aysel Erbudak vandaag voor de rechter. Het Openbaar Ministerie verdenkt haar van verduistering van 1,2 miljoen euro en valsheid in geschrifte.
Het grootste deel ging op aan de mislukte aankoop van een stuk grond in Turkije. Volgens het OM was dat een privé-project dat ten onrechte betaald werd met geld van het Amsterdamse ziekenhuis. Volgens Erbudak waren de grond, het resort dat daarop stond en een nabijgelegen ziekenhuis onderdeel van een grote droom van haar en haar zakenpartner Jan Schram, waarbij ze zelf niet altijd zicht had op de boekhouding.
Revalidatieoord
Erbudak las aan het begin van de zitting een zeventien pagina’s tellende verklaring voor. Ze vertelde hoe haar in 2012 overleden zakenpartner, die aan een longaandoening leed, haar interesse voor de zorg wekte. “Hij kwam regelmatig met artikelen uit kranten en bladen over de toekomst van de zorg. Door de chronische ziekte van Jan, die zelf afhankelijk was van directe toegang tot goede zorg, ontstond bij mij het idee om een ziekenhuis te kopen in een warm land.”
In 2005 kochten ze samen een ziekenhuis in aanbouw in Turkije, in een gebied dat bekend zou staan om de gezonde en schone lucht. Even daarna vonden de twee een resort in de buurt, waar ze een revalidatieoord van wilden maken. Het huurcontract kwam op naam van de geboren Turkse, die het tot ze haar zorgdroom kon realiseren, exploiteerde als vakantieresort.
Buitengewonekans
Niet lang daarna kregen de twee de mogelijkheid om het in financiële problemen verkerende Slotervaartziekenhuis over te nemen. “Een buitengewone kans” om “productiecapaciteit te genereren”, vond Erbudak. Zij en Schram besloten het te kopen, het werd het eerste volledig geprivatiseerde algemene ziekenhuis in Nederland.
Het Slotervaartziekenhuis moest succesvol zijn en dat kon alleen met internationale ambities, zei Erbudak vandaag. “Daardoor moest ik op zoek naar nieuwe geldstromen buiten het Nederlandse budgetdenken.”
Grond aankopen
Het ging mis toen ze de grond waarop het resort in Turkije staat, wilde kopen en dat heeft volgens Erbudak te maken met de problemen in het Slotervaartziekenhuis. De ondernemers hadden berekend dat ze 10 miljoen euro in het noodlijdende Nederlandse ziekenhuis moesten steken, maar dat bleken er 26 miljoen te worden. Daardoor bleef er weinig geld over voor de aankoop van de grond in Turkije, die ook zo’n 10 miljoen euro kostte.
Daar kwam bij dat de verkoper van de grond een bankgarantie van acht ton eiste en ook nog eens twee ton in cash. In plaats van zelf garant te staan vond Erbudak een bouwbedrijf bereid dat te doen. Waarom zou dat bedrijf dat risico voor Erbudak willen lopen, vroeg de rechtbank zich af. Is dat omdat in feite het Slotervaartziekenhuis zich garant stelde?
Twee facturen
Het bouwbedrijf stuurde rond dezelfde tijd namelijk twee facturen naar het Slotervaartziekenhuis, samen precies goed voor 1 miljoen euro. Op die facturen staat niets over het resort in Turkije, wel “Voorschot zekerstelling aankoop goederen Afdeling Radiologie” en “Tweede voorschot zekerstelling aankoop goederen Afdeling Radiologie”. De facturen werden betaald, maar de radiologie-afdeling heeft bij dit bedrijf nooit zulke goederen gekocht.
Uiteindelijk ging de aankoop van de grond niet door, omdat de financiering niet rondkwam. De verkoper beriep zich op de garantieafspraak en eiste zijn geld bij het bouwbedrijf op.
Volgens het Openbaar Ministerie is hier sprake van valsheid in geschrifte; Erbudak gebruikte geld van het Slotervaartziekenhuis voor privé-doeleinden, namelijk de aankoop van de grond waar vakantieresort op stond. Erbudak zelf spreekt van fouten in de boekhouding waar zij niet verantwoordelijk voor was.
Met het project zelf zou niets mis zijn geweest. Het Slotervaartziekenhuis zou immers van de investeringen in Turkije hebben geprofiteerd, als die geld hadden opgeleverd. “Ik hoor niet in het beklaagdenbankje thuis”, zei ze.
Gepassioneerd
“U vertelt gepassioneerd”, zei de rechter nadat Erbudak de verklaring had voorgelezen. “Maar het roept toch nog allerlei vragen op. We hebben het vandaag niet over de ondergang van het Slotervaartziekenhuis en niet over dromen. We hebben het over mogelijke malversaties.”
Gemalverseerd is er mogelijk ook met drimpy.com. Het Slotervaartziekenhuis kocht voor twee ton aan aandelen van dit e-healthplatform, maar die kwamen op naam te staan van bedrijven van Erbudak.
De voormalige bestuursvoorzitter werd eerder veroordeeld tot het terugbetalen van 1,7 miljoen euro aan het ziekenhuis.
Woensdag gaat de zaak verder en in oktober doet de rechter uitspraak.
Aysel Erbudak werd in 2013 wegens conflicten in het ziekenhuis ontslagen. Later moest ze 1,7 miljoen terugbetalen. Nu moet ze zich ook voor de strafrechter verantwoorden.Ⓒ Anko Stoffels
Telegraaf 09.09.2019 Voormalig directeur Aysel Erbudak van het inmiddels gesloten Slotervaartziekenhuis in Amsterdam moet zich maandag voor de strafrechter in Amsterdam verantwoorden voor verduistering van in totaal 1,2 miljoen euro aan ziekenhuisgeld en valsheid in geschrifte.
Erbudak ontkent alles, laat haar advocaat Cees Korvinus weten. Ze zal volgens hem aanwezig zijn bij de zittingen, waarvoor twee dagen zijn uitgetrokken.
Verslaggeefster Saskia Belleman doet maandag (vanaf 9.00 uur) live verslag vanuit de rechtszaal via Twitter
Volgens het Openbaar Ministerie sluisde de verdachte tussen 23 juni en 8 september 2008 in totaal 1 miljoen euro weg, onder meer met valse facturen. Daarnaast denkt het OM dat de 52-jarige zorgonderneemster zich tussen medio 2011 en medio 2014 ten onrechte een bedrag van ongeveer 200.000 euro heeft toegeëigend, dat ook het ziekenhuis toebehoorde.
Erbudak werd in maart 2013 wegens conflicten in het ziekenhuis ontslagen. In 2015 bepaalde de civiele rechter dat zij het ziekenhuis 1,7 miljoen euro moest terugbetalen. Daarna werd zij persoonlijk failliet verklaard. Anders dan in een civiele zaak moet in het strafrecht worden aangetoond dat er opzet was tot het onttrekken van geld, stelt Korvinus, en daarvan is volgens hem geen sprake.
De gelden en overboekingen waar het in beide zaken om gaat, kwamen volgens de advocaat onbedoeld verkeerd in de boeken terecht. Het was bij zijn cliënte niet bekend, aldus de advocaat. Het had betrekking op een ziekenhuisproject in Turkije dat niet doorging en op een aandelentransactie.
Na de laatste regiezitting in deze zaak in november 2017 zijn er nog wat getuigen gehoord. Het OM liet de zaak lang liggen, stelt Korvinus. Hij noemt de vervolging „buitengewoon vervelend” voor zijn cliënte. Hij wijst erop dat het Slotervaart geen aangifte heeft gedaan tegen haar.
Telegraaf 07.09.2019 Aysel Erbudak, de ex-directeur van het inmiddels opgedoekte Slotervaartziekenhuis in Amsterdam, zit sinds 2015 in een persoonlijk faillissement. Maar ze is niet van plan haar schuldeisers te betalen – een principekwestie, vindt ze.
„Ik heb vier à vijf schuldeisers, waaronder het Slotervaart, mijn voormalige callcenter dat ik zelf heb opgezet, de Belastingdienst en de Rabobank die mijn huis heeft moeten veilen. Die schulden zijn grotendeels ten onrechte ontstaan en ik ga ze nooit van mijn leven betalen. Uit principe. Ik mag het niet zeggen, maar het zijn toch allemaal zakelijke crediteuren, geen personen”, zegt ze in een interview met NRC.
Erbudak staat volgende week terecht wegens verduistering van in totaal 1,2 miljoen euro aan ziekenhuisgeld. Ze spreekt alle aantijgingen tegen en meent dat die zijn voortgekomen uit discriminatie. „Was me dit ook overkomen als ik oorspronkelijk blond haar en blauwe ogen had gehad? Ik woon al meer dan veertig jaar in dit land, mijn Turks is supergebrekkig, met een zwaar Nederlands accent. En toch was ik steeds ’die Turkse mevrouw van het Slotervaartziekenhuis’”, aldus Erbudak.
AD 07.09.2019 Aysel Erbudak, de ex-directeur van het inmiddels opgedoekte Slotervaartziekenhuis in Amsterdam, zit sinds 2015 in een persoonlijk faillissement. Maar ze is niet van plan haar schuldeisers te betalen – een principekwestie, zegt ze zaterdag in een interview met NRC.
,,Ik heb vier à vijf schuldeisers, waaronder het Slotervaart, mijn voormalige callcenter dat ik zelf heb opgezet, de Belastingdienst en de Rabobank die mijn huis heeft moeten veilen. Die schulden zijn grotendeels ten onrechte ontstaan en ik ga ze nooit van mijn leven betalen. Uit principe. Ik mag het niet zeggen, maar het zijn toch allemaal zakelijke crediteuren, geen personen.”.
Erbudak staat vanaf maandag terecht voor verduistering van in totaal 1,2 miljoen euro aan ziekenhuisgeld en valsheid in geschrifte. Ze spreekt alle aantijgingen tegen en meent dat die zijn voortgekomen uit discriminatie. ,,Was me dit ook overkomen als ik oorspronkelijk blond haar en blauwe ogen had gehad? Ik woon al meer dan veertig jaar in dit land, mijn Turks is supergebrekkig, met een zwaar Nederlands accent. En toch was ik steeds ‘die Turkse mevrouw van het Slotervaartziekenhuis‘”, aldus Erbudak tegenover NRC.
Volgens het Openbaar Ministerie sluisde ze tussen 23 juni en 8 september 2008 in totaal 1 miljoen euro weg, onder meer met valse facturen en andere documenten. Daarnaast denkt het OM dat de 52-jarige zorgonderneemster zich tussen medio 2011 en medio 2014 ten onrechte een bedrag van ongeveer 200.000 euro heeft toegeëigend, dat ook het ziekenhuis toebehoorde.
Erbudak werd in maart 2013 wegens conflicten in het ziekenhuis ontslagen. In 2015 bepaalde de civiele rechter dat zij het ziekenhuis 1,7 miljoen euro moest terugbetalen. Daarna werd zij persoonlijk failliet verklaard.
Medewerkers en patiënten van het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam vertelden ons wat zij vinden van het faillissement.
NU 21.08.2019 De voormalige bestuurder van de zorginstelling Zorg Stichting Vivence (ZSV) en zijn partner moeten in totaal 1.945.393 euro aan de Staat betalen. Dat heeft de rechtbank in Rotterdam woensdag bepaald tijdens de behandeling van een ontnemingsvordering.
Het vonnis is conform de eis van het Openbaar Ministerie (OM) eerder op woensdag. De zorginstelling ging eind 2016 failliet door fraude.
Ex-directeur Darryl N. werd in december 2017 al veroordeeld tot vier jaar cel voor stelselmatige fraude met zorggelden van de instelling die zorg en huisvesting voor gehandicapten regelde. Het ging om bijna 1,9 miljoen euro. Dat geld had hij samen met zijn vriendin uitgegeven.
Volgens justitie leidden zij het “leven van een popster”. Zo maakten zij vele luxe reizen, altijd businessclass: ze hadden vier auto’s voor de deur, winkelden bij de duurste zaken en kochten sieraden ter waarde van tienduizenden euro’s per stuk.
De partner van N. werd destijds tot een taakstraf van 240 uur en een voorwaardelijke gevangenisstraf van drie maanden veroordeeld omdat ze van de fraude profiteerde.
Darryl N. gaf zichzelf meer salaris dan toegestaan
Het OM ziet de 1.889.893 euro die de twee door de fraude hebben verkregen en hebben witgewassen als crimineel verdiend vermogen. De bestuurder gaf zichzelf in 2016 ook meer salaris dan hij volgens de zogenoemde balkenendenorm mocht ontvangen. Ook dat ziet het OM als crimineel verdiend geld.
Justitie komt daarmee op een totaal van 1.945.393 euro wederrechtelijk verkregen vermogen en wil dat de twee het bedrag terugbetalen. Beiden kunnen hierop aangesproken worden, want zij hebben het ook gezamenlijk uitgegeven, aldus het OM.
Telegraaf 21.08.2019 De voormalige bestuurder van de zorginstelling Zorg Stichting Vivence (ZSV) en zijn partner moeten in totaal 1.945.393 euro betalen aan de schatkist. Dat heeft de rechtbank in Rotterdam woensdag bepaald tijdens de behandeling van een ontnemingsvordering. Het vonnis is conform de eis van het Openbaar Ministerie eerder op de dag.
Ex-directeur Darryl N. werd in december 2017 al veroordeeld tot 4 jaar cel voor stelselmatige fraude met zorggelden van de instelling die zorg en huisvesting voor gehandicapten regelde. Het ging om bijna 1,9 miljoen euro. Dat geld had hij samen met zijn vriendin uitgegeven.
’Popsterren’
Volgens justitie leidden zij het ‘leven van een popster’. Zo maakten zij vele luxe reizen, altijd businessclass. Ze hadden vier auto’s voor de deur, winkelden bij de duurste zaken en kochten sieraden ter waarde van tienduizenden euro’s per stuk. De partner van N. werd destijds veroordeeld tot een taakstraf van 240 uur en een voorwaardelijke gevangenisstraf van drie maanden, omdat zij profiteerde van de fraude.
Het OM ziet de 1.889.893 euro die de twee door de fraude hebben verkregen en hebben witgewassen als crimineel verdiend vermogen. De bestuurder gaf zichzelf in 2016 ook meer salaris dan hij volgens de zogenoemde balkenendenorm mocht ontvangen.
Ook dat ziet het OM als crimineel verdiend geld. Justitie komt daarmee op een totaal van 1.945.393 euro wederrechtelijk verkregen vermogen en wil dat de twee het bedrag terugbetalen. Beiden kunnen hierop aangesproken worden, want zij hebben het ook gezamenlijk uitgegeven aldus het OM.
NU 10.08.2019 Al in 2007 wist de Belastingdienst dat de bestuurders van de Amersfoortse thuiszorgorganisatie PrivaZorg zorggeld gebruikten om zichzelf te belonen. Dat blijkt uit onderzoek van dagblad Trouw en nieuwssite Follow the Money.
In een geheime notitie schreef de Belastingdienst dat PrivaZorg zorggeld gebruikte voor betaling van achterstallig loon, managementbonussen en pensioengelden aan de eigenaren en bestuurders. Die wetenschap is destijds niet gedeeld met de Inspectie voor de Gezondheidszorg, tegenwoordig de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
De IGJ kreeg in 2015 via een klokkenluider ook al een melding over schimmige constructies. PrivaZorg is toen kort onder verscherpt toezicht gesteld, maar daar is verder weinig uitgekomen.
Leiding verdiende boven wettelijke norm
Anderhalve maand geleden kwam het thuiszorgbedrijf in het nieuws toen onder meer bleek dat de leiding boven de wettelijke norm verdiende en bestuurders 12 miljoen euro aan het toezicht wilden onttrekken. Ook was via een omstreden manier 6 miljoen euro naar de twee aandeelhouders overgemaakt om hun aandelen over te nemen. PrivaZorg is toen door de IGJ opnieuw onder verscherpt toezicht gesteld.
Volgens een berekening van Follow the Money en Trouw hebben de twee aandeelhouders van 1996 tot en met 2013 in totaal minstens 14,2 miljoen euro uit het bedrijf gehaald.
‘Vooral geconcentreerd op de zorg’
Een van de aandeelhouders laat via haar advocaat weten dat zij zich vooral op de zorg heeft geconcentreerd. Alle boekhoudkundige, fiscale en andere juridische zaken hadden ze uitbesteed aan de adviseurs van accountantskantoor Grand Thornton. Met hun hulp werd er vanaf 2003 een zo complexe structuur van bv’s en stichtingen opgetuigd dat de buitenwereld, inclusief de IGJ, geen enkel zicht had op hoe het zorgbedrijf in elkaar stak.
PrivaZorg is een landelijk werkende thuiszorgorganisatie die zorg biedt vanuit regionale steunpunten. Het gaat om verzorging, verpleging, begeleiding, huishoudelijke ondersteuning en geboortezorg. Het hoofdkantoor van de organisatie staat in Amersfoort.
MSN 10.08.2019 Al in 2007 wist de Belastingdienst dat de bestuurders van de Amersfoortse thuiszorgorganisatie PrivaZorg zorggeld gebruikte om zichzelf te belonen. Dat blijkt uit onderzoek van dagblad Trouw en nieuwssite Follow the Money.
In een geheime notitie schreef de Belastingdienst dat PrivaZorg zorggeld gebruikte voor betaling van achterstallig loon, management-bonussen en pensioengelden aan de eigenaren/bestuurders. Die wetenschap is destijds niet gedeeld met de Inspectie voor de Gezondheidszorg, tegenwoordig de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
De IGJ kreeg in 2015 via een klokkenluider ook al een melding over schimmige constructies, toen is de PrivaZorg kort onder verscherpt toezicht gesteld, maar daar is verder weinig uitgekomen.
Leiding verdiende boven wettelijke norm
Anderhalve maand geleden kwam het thuiszorgbedrijf in het nieuws toen onder meer bleek dat de leiding boven de wettelijke norm verdiende en bestuurders 12 miljoen euro aan het toezicht wilden onttrekken. Ook was via een omstreden manier 6 miljoen euro overgemaakt naar de twee aandeelhouders om hun aandelen over te nemen. PrivaZorg is toen door de IGJ opnieuw onder verscherpt toezicht gesteld.
Volgens een berekening van Follow the Money en Trouw hebben de twee aandeelhouders van 1996 tot en met 2013 in totaal minstens 14,2 miljoen euro uit het bedrijf gehaald.
‘Vooral geconcentreerd op de zorg’
Een van de aandeelhouders laat via haar advocaat weten dat zij zich vooral op de zorg heeft geconcentreerd. Alle boekhoudkundige, fiscale en andere juridische zaken hadden ze uitbesteed aan de adviseurs van accountantskantoor Grand Thornton. Met hun hulp werd er vanaf 2003 een zo complexe structuur aan bv’s en stichtingen opgetuigd dat de buitenwereld, inclusief de IGJ, geen enkel zicht had op hoe het zorgbedrijf in elkaar stak.
PrivaZorg is een landelijk werkende thuiszorgorganisatie die zorg biedt vanuit regionale steunpunten. Het gaat om verzorging, verpleging, begeleiding en huishoudelijke ondersteuning en geboortezorg. Het hoofdkantoor van de organisatie zit in Amersfoort.
RO 09.07.2019 De bewindspersonen van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) treffen verschillende maatregelen om de doelmatige besteding van zorggeld te bevorderen. Zo worden alle zorgaanbieders verplicht om transparant te zijn over hun financiële constructies. Ook komt er een meldplicht voor nieuwe zorgaanbieders en wordt het interne en externe toezicht versterkt. Dit staat in een brief die ministers Hugo de Jonge en Bruno Bruins en staatssecretaris Paul Blokhuis zojuist aan de Tweede Kamer hebben gestuurd.
De bewindsmannen schrijven: ‘Voorkomen moet worden dat geld bedoeld voor de zorg, niet ten goede komt aan de zorg. De maatregelen zijn gericht op het bevorderen van kwaliteit en een transparante, integere en professionele bedrijfsvoering bij zorgaanbieders.’ Daarnaast introduceert het kabinet in de extramurale zorg – waar dividenduitkering nu wettelijk is toegestaan – voorwaarden aan het mogen uitkeren van winst. De voorwaarden en het tempo van inwerkingtreding kunnen variëren per sector.
Het kabinet neemt de volgende maatregelen:
Er komt een meldplicht voor alle nieuwe zorgaanbieders. De inspectie kan zo beter toezicht houden. Ook wordt het makkelijker om een vergunning te weigeren of in te trekken.
Er wordt gewerkt aan een voorstel tot wijziging van de Wet normering topinkomens, zodat ontwijking van die wet tegen gegaan kan worden. Denk aan constructies met onderaannemers.
Het interne en externe toezicht wordt versterkt: toezichthouders gaan meer en beter samenwerken waardoor ze effectiever kunnen ingrijpen. Ook kan het externe toezicht in de toekomst sneller en voortvarender optreden.
Verscherpte voorwaarden voor uitkeren van dividend in de extramurale zorg: er worden nadere voorwaarden gesteld aan bijvoorbeeld de kwaliteit, financiële gezondheid en bestuur voordat tot dividenduitkering mag worden overgegaan. Dit kan variëren per sector in de zorg, gekoppeld aan de mate waarin excessen voorkomen en de noodzaak die tegen te gaan of te voorkomen. Daarnaast gaat er gekeken worden of winstuitkering gemaximeerd kan worden.
Met deze aanpak moeten excessen in de toekomst voorkomen worden.
Wanneer er sprake is van fraude met zorggeld wordt daar nu al streng tegen opgetreden. Daarom heeft het kabinet vorig jaar bijvoorbeeld de opsporings- en vervolgingscapaciteit van de inspectie uitgebreid.
AD 09.07.2019 Het kabinet wil meer voorwaarden stellen aan de uitkering van winsten in de thuiszorg en wijkverpleging. Deze ingreep moet torenhoge dividenden bij bedrijven voorkomen, die mogelijk ten koste gaan van de kwaliteit van zorg. Een totaalverbod op winstuitkeringen is géén optie.
Zorgbedrijven die (medische) hulp op afspraak leveren, bijvoorbeeld bij de cliënt aan huis of op een wijklocatie, kunnen straks niet meer zomaar megawinsten uitkeren via dividenden. Ze moeten gaan voldoen aan voorwaarden qua financiële gezondheid, goede zorg en degelijk bestuur.
Dat schrijven de drie bewindslieden op Volksgezondheid vanmiddag in een Kamerbrief. Ook moeten er voorwaarden komen aan de termijn waarbinnen dividend mag worden verstrekt. En er wordt gekeken naar een norm voor een maximale winstuitkering die ‘maatschappelijk aanvaardbaar’ is.
Of en hoe ergens wordt ingegrepen, hangt af van ‘excessen en de noodzaak die tegen te gaan of te voorkomen’. Volgens het kabinet kunnen de maatregelen ook variëren per deelsector.
Tegelijk laat het kabinet een wetsvoorstel in de ijskast staan waardoor aanbieders van medisch-specialistische zorg, die onder de huidige regels te maken hebben met een winstverbod, wél winst zouden mogen uitkeren. Dit plan ligt nu al jaren in een la bij de Eerste Kamer en daar blijft het dus in liggen. ,,Een pas op de plaats”, noemen de bewindslieden dit zelf.
,,Voordat een verruiming aan de orde kan zijn, moeten naar ons oordeel eerst verdere verbeteringen worden gerealiseerd in het inzicht in de kwaliteit van zorg”, schrijven ministers De Jonge en Bruins en staatssecretaris Blokhuis. Het kabinet wil voorkomen dat zorggeld niet ten goede komt aan de zorg.
Onlangs bleek nog dat 97 grote zorgbedrijven opgeteld ruim vijftig miljoen euro verdienden in 2017, wat gemiddeld neerkomt op ruim twintig procent van de omzet. De normale winstmarge in de sector ligt op enkele procenten. Bijna de helft van deze bedrijven keerde ook dividend uit.
Geen totaalverbod
Overigens ziet het kabinet niets in een totaalverbod op winstuitkering in bijvoorbeeld de thuiszorg of wijkverpleging. Dat willen enkele partijen in de Tweede Kamer regelen. ,,Uit de onderzoeken blijkt niet dat dividenduitkering de kwaliteit, toegankelijkheid en/of betaalbaarheid van zorg structureel in gevaar brengt.” Ook zou een ban op dividend juridisch onhoudbaar zijn.
,,Het gaat om de aanpak van de excessen in de zorg”, legt minister Bruins (Medische zorg) uit. ,,We willen niet verhinderen dat het aantrekken van extra kapitaal van buitenaf mogelijk is. Dat kan de zorg ook ten goede komen.”
De rotte appels moeten uit de mand, aldus Zorgminister Bruins.
Toch constateren de bewindslieden ook dat er op dit moment ‘praktijken voorkomen in de zorg die niet passen binnen de maatschappelijke doelen die we met de zorg nastreven’. Het kabinet zal maatregelen nemen om deze ‘onwenselijke’ praktijken tegen te gaan.
Meldplicht
Zo komt er een meldplicht voor alle nieuwe zorgaanbieders en gaan ook nieuwe onderaannemers daaronder vallen. Ook moet een zorgbedrijf een vergunning aanvragen, die kan worden ingetrokken of geweigerd als er problemen blijken te zijn met de integriteit van bestuurders.
Verder wordt gewerkt aan een wetswijziging die het onmogelijk moet maken om via financiële constructies de beloningsregels voor zorgbestuurders te omzeilen. Daarnaast moeten alle zorgaanbieders, ook onderaannemers aan wie zorg is uitbesteed, straks financieel openheid van zaken geven. En het interne en externe toezicht op de zorgonderneming wordt verder aangescherpt.
Zorgminister Bruins: ,,Er moet een einde komen aan de excessen in de zorg, vooral de thuiszorg en wijkverpleging. We hebben daar recent weer verschillende voorbeelden van in de media gezien. De rotte appels moeten uit de mand. Deze brief is een opmaat daartoe.”
NOS 05.07.2019 Eerst veroordeeld zijn voor oplichting of poging tot doodslag, dan als bestuurder verantwoordelijk worden voor de besteding van zorggeld. Dat klinkt misschien vreemd, maar is allerminst ongewoon. Dat blijkt uit onderzoek van het Informatie Knooppunt Zorgfraude (IKZ). De organisatie keek naar de voorgeschiedenis van 53 zorgbestuurders die betrokken waren bij fraudezaken. Dertig van hen bleken al een strafblad te hebben. Hoe kunnen zulke rotte appels toch op zo’n plek komen?
Vooropgesteld: zeker niet alle zorgaanbieders zijn fout. Het IKZ keek in dit onderzoek naar bekende fraudegevallen en dook vervolgens in de geschiedenis van betrokken bestuurders. Als het aan het IKZ-directeur Annemiek van der Laan ligt, komt er op korte termijn extra onderzoek onder een grotere groep. “Dan kunnen we ook kijken naar de voorgeschiedenis van zorgbestuurders die niet worden verdacht van fraude”.
Opvallend in het kleinschalige onderzoek is volgens Van der Laan wel dat de frauduleuze zorgaanbieders vaak actief zijn bij instellingen voor beschermd en begeleid wonen. “Dat kan een indicatie zijn dat het daar gemakkelijker is om zorggeld voor andere doeleinden te gebruiken”, zegt ze. Volgens haar moet ook daar meer onderzoek naar gedaan worden. “Hoe ziet die fraude eruit en wat is de impact op de patiënten? En vooral: hoe kun je het voorkomen?”
Geen check aan de voorkant
Over dat laatste wordt al jaren gesproken. Want dat de zorg relatief gevoelig is voor fraude, is niet nieuw. Voor het starten van een zorgbedrijf heb je alleen een inschrijving bij de Kamer van Koophandel nodig. Een grondige check, in de vorm van bijvoorbeeld een Verklaring Omtrent het Gedrag of diploma’s, is er niet. Bovendien zijn nieuwe zorgaanbieders bijna nooit op de hoogte van de kwaliteitseisen waaraan ze moeten voldoen, bleek vorig jaar uit onderzoek van de inspectie.
Pogingen om meer zicht te krijgen in de manier van opereren door nieuwe zorgaanbieders hebben nog weinig opgeleverd. Het Openbaar Ministerie noemt de aanpak van fraude met zorggeld al jaren een prioriteit. Probleem is dat er zich nieuwe fraudegevallen blijven voordoen zo lang er geen check aan de voorkant is.
Toenmalig minister Schippers van Volksgezondheid diende in 2017 een wetsvoorstel in om nieuwe zorgaanbieders vooraf te toetsen. Die wet ligt nog in de Tweede Kamer. Een andere wet, de Wet bevorderen samenwerking en rechtmatige zorg, is nog niet in behandeling genomen, terwijl de periode waarin burgers en instellingen hun mening konden geven vandaag precies een jaar geleden afliep. En een door Zorgverzekeraars Nederland en de Vereniging Nederlandse Gemeenten geïnitieerd waarschuwingsregister laat op zich wachten, omdat de juridische basis daarvoor is vastgelegd in een van de wetsvoorstellen.
‘Hoge toetredingsdrempel’
Ook Van der Laan erkent dat het moeizaam gaat. Ze wijt dat mede aan de discussie rond privacy en het delen van informatie. “Een hele complexe discussie”, zegt ze daarover. Zo is onder meer artsenfederatie KNMG bang dat zorgaanbieders onterecht of te snel als fraudeurs worden bestempeld. Ook zijn er zorgen over het medisch beroepsgeheim. Zorgverzekeraars Nederland wil juist “een hoge toetredingsdrempel en hardere afwijzingsgronden in een zo vroeg mogelijk stadium”, zegt een woordvoerder.
Minister De Jonge, die het in 2017 overnam van Schippers, zei in april nog dat het uitwisselen van informatie een belemmering is bij de opsporing van fraude. Volgens hem wordt de wet die dat moet verbeteren begin volgend jaar aan de Kamer voorgelegd.
Aan urgentie ligt het niet, verzekert Van der Laan. Volgens haar zijn alle bij het IKZ betrokken instanties (onder meer inspecties, verzekeraars, gemeenten en Openbaar Ministerie) erop gebrand de fraude aan te pakken, het liefst aan de voorkant. Zelf wil ze op korte termijn beginnen met het vervolgonderzoek. “Dat zou nog dit jaar kunnen.”
NOS 04.07.2019 Bij zorgfraude zijn vaak bestuurders betrokken die een strafblad hebben en die vaak ook veroordeeld zijn. Dat blijkt uit een onderzoek (.pdf) van het Informatie Knooppunt Zorgfraude (IKZ).
Het IKZ onderzocht 53 bestuurders in 41 zaken waarin sprake was van zorgfraude. Dertig van hen (57 procent), bleek een juridisch dossier te hebben. Daarvan zijn 25 personen veroordeeld, één zaak loopt nog en vier bestuurders zijn niet veroordeeld. Het gaat geregeld om meerdere veroordelingen per bestuurslid en om uiteenlopende delicten, waaronder fraude, diefstal en geweldsdelicten.
Volgens IKZ wijzen de resultaten van het onderzoek in de richting van een verband tussen fraude in de zorg en bestuurders met een strafblad. Vooral bij bestuurders die zich richten op begeleid en beschermd wonen lijkt dit vaak voor te komen. De dertien in dit onderzoek betrokken bestuurders die dit type zorg aanbieden, hebben allemaal een juridisch dossier.
Het IKZ wil naar aanleiding van de resultaten een vervolgonderzoek doen met een meer representatieve onderzoeksgroep. Ook adviseert de organisatie onderzoek te doen naar de verschuiving van criminele activiteiten richting de zorg. Daarnaast kunnen de uitkomsten worden gebruikt als input voor de screening van zorgaanbieders door gemeenten, zorgverzekeraars en zorgkantoren.
NU 01.07.2019 Slechts zes van de honderden meldingen die er zijn gedaan over fysiek, seksueel en psychisch geweld in de Jeugdzorg, kunnen resulteren in een aangifte.
Dat meldt Trouw maandag op basis van opgevraagde cijfers van het Openbaar Ministerie (OM). Van de ongeveer duizend meldingen zijn veruit de meeste zaken verjaard.
De commissie-De Winter opende een meldpunt voor slachtoffers tijdens een onderzoek naar seksueel, fysiek en psychisch geweld in de jeugdzorg sinds 1945. Bij dit meldpunt kwamen er in totaal honderden meldingen binnen.
Christiaan Ruppert, van de commissie-De Winter zegt in gesprek met Trouw: “Het is een magere oogst. Veel zaken waren allang verjaard. De zaken die nu in aanmerking komen voor aangifte, zijn dus maximaal twintig jaar oud.”
Volgens Trouw kan noch het OM, noch de commissie-De Winter inhoudelijk iets zeggen over de meldingen. Ruppert trekt volgens de krant wel in twijfel of de mensen die aangifte kunnen doen, dit ook daadwerkelijk doen.
“Mensen kunnen het te belastend vinden”, zegt Ruppert. “Het is een heel ingewikkelde procedure. Er komt eerst een gesprek bij de politie, daarna bij het OM. Alles wordt weer opgerakeld. En geweld is moeilijk te bewijzen, zeker zo veel jaar later nog. Dat wringt.”
NOS 01.07.2019 Van de ongeveer duizend meldingen van seksueel, fysiek en psychisch geweld in de jeugdzorg kunnen maar zes meldingen in een daadwerkelijke aangifte resulteren. De rest van de zaken is verjaard, blijkt uit gegevens van het Openbaar Ministerie die dagblad Trouw heeft opgevraagd.
Secretaris Christiaan Ruppert van de commissie-De Winter, die het onderzoek hiernaar uitvoerde, noemt de zes gevallen “een magere oogst”. Met de verjaarde zaken kan juridisch niets meer gedaan worden.
De verjaringstermijn voor fysiek geweld tegen kinderen is 12 tot 20 jaar. Die gaat in als het slachtoffer 18 jaar geworden is.Tijdens het onderzoek naar geweld in de jeugdzorg sinds 1945 door commissie-De Winter werd een meldpunt voor slachtoffers geopend. Daar kwamen zo’n duizend meldingen binnen. Zeventien meldingen zijn door de commissie voorgelegd aan het OM voor een verjaringstoets. Elf bleken verjaard. De overige zes melders zouden aangifte kunnen doen.
Maar dan is het de vraag of er tot vervolging kan worden overgegaan. Dat is afhankelijk van de feiten en omstandigheden, meldt de krant. De zaken die nu in aanmerking komen zijn maximaal 20 jaar oud. Over de meldingen is verder niets bekend.
AD 01.07.2019 De meeste meldingen van geweld in de jeugdzorg die via het meldpunt voor slachtoffers zijn binnengekomen, zijn verjaard. Slechts zes van de duizend meldingen kunnen mogelijk tot een rechtszaak leiden.
Een woordvoerder van de commissie-De Winter heeft dit bevestigd naar aanleiding van een bericht in Trouw. De commissie onder leiding van hoogleraar Micha de Winter heeft zich over wanpraktijken in de jeugdzorg gebogen, bij kinderen die sinds 1945 uit huis werden geplaatst.
De Winters commissie concludeerde na jarenlang onderzoek dat ruim driekwart van de kinderen in jeugdzorginstellingen en pleeggezinnen de afgelopen decennia is geconfronteerd met misbruik, mishandeling, treiteren en verwaarlozing. Er werd een meldpunt voor slachtoffers geopend, waar vele meldingen op binnen kwamen.
Zeventien meldingen legde de commissie voor aan het Openbaar Ministerie voor een verjaringstoets. Daarvan bleken er elf verjaard. In zes zaken kunnen de melders aangifte doen. “Het is een magere oogst”, vindt secretaris Christiaan Ruppert van de commissie.
RTL 01.07.2019 Bij het meldpunt voor slachtoffers in de jeugdzorg zijn zo’n duizend meldingen binnengekomen. Maar slechts in zes gevallen is een gang naar de rechter mogelijk, de rest is verjaard.
“Het is een magere oogst”, vindt secretaris Christiaan Ruppert van de commissie-De Winter. Onder leiding van hoogleraar Micha de Winter boog deze commissie zich over wanpraktijken in de jeugdzorg, bij kinderen die sinds 1945 uit huis werden geplaatst.
Misbruik, mishandeling
De commissie concludeerde na jarenlang onderzoek dat ruim driekwart van de kinderen in jeugdzorginstellingen en pleeggezinnen de afgelopen decennia is geconfronteerd met misbruik, mishandeling, treiteren en verwaarlozing.
Er werd een meldpunt voor slachtoffers geopend, waar zo’n duizend meldingen op binnen kwamen.
Zeventien meldingen legde de commissie voor aan het Openbaar Ministerie voor een verjaringstoets. Daarvan bleken er elf verjaard. In zes zaken kunnen de melders aangifte doen.
MSN 26.06.2019 Een deel van de Nederlandse zorgaanbieders fraudeert mogelijk met hun declaraties. 97 grote zorgaanbieders boekten in 2017 samen 51,7 miljoen euro winst. Dat is veel meer dan je zou verwachten op basis van hun bedrijfsvoering.
Journalisten van Pointer,Reporter Radio en Follow the Money bekeken de jaarrekeningen van 1.959 grote zorginstellingen in de geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg en thuiszorg. 97 instellingen boekten gemiddeld 20,8 procent winst, terwijl twee tot drie procent in de sector normaal is. Thuiszorgorganisatie Anahid spande de kroon: daar werd bijna 67 procent winst geboekt.
Onlangs beschreef Follow the Money hoe handige ondernemers een fikse winst in de zorg kunnen opstrijken. Anahid kreeg in dat stuk een bijzondere vermelding: over het boekjaar 2017 maakte het bedrijf namelijk een winst van 66,8 procent. Dergelijke winsten zijn absurd hoog: in 2016 was het gemiddelde resultaat in de thuiszorg vóór belasting 3,9 procent.
Incidenteel kan een hogere winst dan normaal geboekt worden, bijvoorbeeld door subsidies of verkoop van een bedrijfsonderdeel. Voor de 97 zorgbedrijven is de hoge winst echter structureel en niet eenvoudig te verklaren, aldus de onderzoekers.
Jeroen Suijs, hoogleraar Financial Accounting aan de Erasmus Universiteit en Harrie Verbon, hoogleraar Openbare Financiën aan de Universiteit van Tilburg denken dat de hoge winsten zijn veroorzaakt doordat de gedeclareerde zorg niet volledig is geleverd. Dat betekent dat de winsten van deze bedrijven misschien niet altijd rechtmatig tot stand zijn gekomen.
174 zorgbedrijven maakten in 2017 een winst van meer dan tien procent. Volgens experts is die tien procent de grens. Je zou meer winst dan andere bedrijven kunnen maken door efficiënter te werken. Meer dan tien procent winst is echter vreemd omdat het vooral gaat om personeelskosten en die zijn niet makkelijk te reduceren. “Dan is er vaak iets vreemds aan de hand,” concludeert Pointer.
Vriendjespolitiek
De 174 grote zorgbedrijven boekten een gezamenlijke winst van 112 miljoen euro en hadden een omzet van 634 miljoen. Zorgverzekeraar DSW vindt dat er verder onderzoek naar de bedrijven gedaan moet worden. “Een normale zorgaanbieder kan deze diensten leveren met ongeveer twee tot drie procent winst. Is dat hoger, dan is er iets niet in orde”, zegt Aad de Groot, voorzitter van de raad van bestuur van DSW tegen Pointer.
De Raad van Toezicht hoort de winstpercentages in de jaarrekening te controleren. “Bij een aantal bedrijven hebben wij ontdekt dat deze Raad van Toezicht uit vrienden of familie van de eigenaar van de zorginstelling bestaat,” schrijven de onderzoekers.
Winstuitkering van 5,1 miljoen
Uit het onderzoek blijkt ook dat in 46 gevallen winst werd uitgekeerd aan aandeelhouders van de zorgbedrijven. Het gaat om een bedrag van in totaal 21,8 miljoen euro. De uitkering was bij Faveo Zorg uit Rotterdam het hoogst: 5,1 miljoen euro.
Een van de in het onderzoek genoemde organisaties, Thuiszorg Naborgh, probeerde via de rechter de publicatie van het onderzoek te voorkomen. De rechter gaf de media echter gelijk.
Gemeenteraads- en Kamervragen
Na onze publicatie ontstond lichte commotie in de gemeenteraad van Almelo: hoe kon een onderneming gefinancierd met publiek geld in hemelsnaam zoveel winst maken? De SP, GroenLinks, de PvdA en Leefbaar Almelo vroegen wethouder Eugène van Mierlo gezamenlijk om opheldering. Ook de PVV stelde vragen, en wilde onder meer weten of alle gedeclareerde zorg daadwerkelijk aan de cliënten is geleverd.
De kwestie van hoge winsten in de thuiszorg, en van Anahid in het bijzonder, sijpelde door naar andere gemeenten in de regio. De PvdA-afdelingen in Dinkelland, Hof van Twente, Hengelo en Enschede stuurden hun gemeentebesturen een brief. ‘Wat wordt er gedaan om exorbitante winstuitkeringen in de thuiszorg te bestrijden?
Wij willen zo snel mogelijk weten waar dit soort uitvreters actief zijn en hoe we van ze afkomen.’ Ook de landelijke politiek roerde zich. PvdA-Kamerlid John Kerstens stelde vragen aan Bruno Bruins, minister voor Medische Zorg: ‘Deelt u de opvatting dat het zeer onwenselijk is dat er financiële winsten worden gemaakt met belastinggeld dat bedoeld is voor goede, betaalbare zorg?’
Anahid heeft zelf een raming gepubliceerd van de verdeling van arbeidsuren per financieringsstroom in 2017. Volgens die berekening wordt 54 procent van de totale fte’s (11) ingezet voor werk dat vergoed wordt uit de ZVW. Afgerond komt dat neer op 6 fte.
Een uurtarief van 50 euro voor wijkverpleging en persoonlijke verzorging is voor een organisatie van Anahids omvang een ruimhartige schatting. Wanneer je de omzet deelt door dat uurtarief, zou Anahid in 2017 bij verzekeraars 20.313 uren hebben gedeclareerd.
De netto inzetbaarheid in de wijkverpleging is per fte standaard ongeveer 1600 uur. Met 6 fte komt de maximale inzetbaarheid van Anahids medewerkers gezamenlijk uit op 9600 uur per jaar: nog niet de helft van het aantal uren dat het bedrijf daadwerkelijk heeft gedeclareerd. Bovendien: inzetbare uren staan niet gelijk aan declarabele uren.
Een thuiszorgonderneming mag alleen ‘zorg achter de deur’ in rekening brengen. Reistijd, werkoverleg en regeltaken zijn niet declarabel. In de wijkverpleging bedraagt de declarabele productiviteit van een werknemer ongeveer 65 procent, op voorwaarde dat de organisatie efficiënt werkt. Meestal begroten organisaties in de verpleging en thuiszorg de declarabele uren op 60 procent van de arbeidstijd.
De druk op de Anahid neemt toe: de lokale politiek eist opheldering over Dermovsesians bedrijfsvoering. Ook de Coöperatie Dichtbij – waarin 60 zorgorganisaties en ruim 160 zelfstandige zorgverleners zijn verenigd, ook Anahid is aangesloten – kondigt een onderzoek aan. Via Dichtbij krijgen acht mensen zorg van Anahid.
Telegraaf 26.06.2019 Grote zorgbedrijven boeken opmerkelijke winstpercentages. In 2017 lagen deze bij 97 grote zorgbedrijven gemiddeld op 21 procent, terwijl dit percentage bij andere bedrijven in de sector op 2 à 3 procent ligt. Dat melden Pointer, Reporter Radio en Follow The Money op basis van eigen onderzoek.
In het onderzoek namen de drie media de jaarrekeningen van 1959 grote zorginstellingen in de geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg en thuiszorg onder de loep. Bij de 97 grote zorgbedrijven werd in 2017 ruim 50 miljoen euro winst gemaakt. Er waren uitschieters in de winstpercentages van ruim 65 procent.
Vraagtekens
„De winst bij de 97 bedrijven is opmerkelijk, omdat die niet te verklaren is door incidentele stijgingen van inkomsten, zoals de verkoop van een bedrijfsonderdeel of een subsidie”, schrijven de onderzoekers. Aad de Groot, voorzitter van de raad van bestuur van zorgverzekeraar DSW, vermoedt dat het niet in de haak is. „Een normale zorgaanbieder kan deze diensten leveren met ongeveer 2 tot 3 procent winst. Is dat hoger, dan is er iets niet in orde”, zegt hij tegen de onderzoekers.
Volgens hoogleraren Jeroen Suijs en Harrie Verbon kan de verklaring zijn dat gedeclareerde zorg niet volledig is geleverd. Als dat zo is dan zijn de winsten mogelijk niet altijd rechtmatig tot stand gekomen.
Uit het onderzoek blijkt ook dat in 46 gevallen gemaakte winst werd uitgekeerd aan aandeelhouders van de zorgbedrijven. Het gaat om een bedrag van in totaal 21,8 miljoen euro. De uitkering was bij Faveo Zorg uit Rotterdam het hoogst: 5,1 miljoen euro.
Woensdagavond besteedt Pointer (KRO-NCRV) op tv aandacht aan de megawinsten, waarin meer namen van bedrijven worden genoemd. Thuiszorgclub Naborgh probeerde de uitzending via een kort geding te voorkomen, maar de rechtbank in Rotterdam ging daarin niet mee, bleek woensdag in een uitspraak.
Het ministerie van Volksgezondheid noemt fraude met zorggeld in een reactie „onacceptabel.” Een woordvoerster laat weten dat daarom de capaciteit van de inspectiediensten vorig jaar is uitgebreid.
NOS 26.06.2019 Bijna honderd zorgbedrijven boeken grote winsten, terwijl in de sector hooguit drie procent winst gangbaar is. Dat melden de programma’s Pointer, Reporter Radio en nieuwssite Follow the Money. Zij deden onderzoek naar de winsten van bedrijven in de geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg en thuiszorg.
De 97 bedrijven die de hoogste winsten boeken, hebben in 2017 bij elkaar opgeteld ruim vijftig miljoen euro verdiend. Het gaat om gemiddeld twintig procent van de omzet. Een zorgorganisatie uit Almelo schiet er met een winstpercentage van bijna 67 procent ver bovenuit.
Mogelijk fraude
Volgens Follow the Money, Pointer en Reporter Radio zijn de hoge winsten mogelijk gerealiseerd doordat de gedeclareerde zorg niet volledig is geleverd. Dat kan duiden op fraude.
Zorgbedrijven mogen winst maken, maar het ministerie van Volksgezondheid noemt extreme winsten maatschappelijk ongewenst.
‘Je wordt er niet rijk van’
Zorgverzekeraar DSWvindt de hoge winsten opvallend en pleit voor verder onderzoek. “Een normale zorgaanbieder kan deze diensten leveren met ongeveer twee tot drie procent winst. Is dat hoger, dan is er iets niet in orde”, zegt Aad de Groot, voorzitter van de raad van bestuur van DSW tegen Pointer.
De directeur van Thuiszorg West-Brabant zegt: “Als je rechtmatig declareert, dan word je er niet rijk van. De tarieven staan onder druk. Het kan allemaal net, en dan houd je een à twee procent over. Maar meer niet.”
Uit navraag van de journalisten blijkt dat de bedrijven nauwelijks worden gecontroleerd. De Nederlandse Zorgautoriteit zegt dat onderzoeken ingewikkeld en tijdrovend zijn en dat er door de beperkte capaciteit keuzes moeten worden gemaakt.
Behoorlijk feitenonderzoek
De Rotterdamse organisatie Thuiszorg Naborgh stapte naar de rechter om de publicaties op het laatste moment te voorkomen. Maar de rechtbank ging daar niet in mee.
Die vindt dat een publicatie slechts bij hoge uitzondering kan worden tegengehouden. Dat er mogelijk iets negatiefs over het bedrijf wordt gezegd, is niet genoeg.
Bovendien vindt de rechtbank dat de journalisten behoorlijk feitenonderzoek hebben gedaan en Thuiszorg Naborgh genoeg gelegenheid hebben gegeven om een reactie te geven op het onderzoek.
Over Thuiszorg Naborgh schrijft Follow the Money: “De 29-jarige verpleegkundige Shanna Naborgh (…) richtte het bedrijf in 2015 op, na eerder als zelfstandig verpleegkundige te hebben gewerkt. Twee jaar later had ze zichzelf een miljoen euro winst uitgekeerd (…). Dat laat de winstmarge van het bedrijf, die steevast ver boven de 35 procent uitkomt, makkelijk toe.”
Telegraaf 05.03.2019 De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd heeft aangifte gedaan tegen de Friese Zorggroep Alliade wegens valsheid in geschrifte. De zorgaanbieder is ook onder verscherpt toezicht geplaatst. Bestuursvoorzitter Erik Kuik is opgestapt nadat de raad van toezicht van de zorggroep hem daartoe had opgeroepen.
Volgens de inspectie is er bij Alliade ’een gebrek aan integere en beheerste bedrijfsvoering. Ook is vastgesteld dat er dividend is uitgekeerd waar dat niet was afgesproken’.
Het verscherpte toezicht is al op 16 januari 2019 ingegaan en duurt voorlopig zes maanden.
Zorggroep Alliade bestaat uit negen instellingen op het gebied van onder meer gehandicaptenzorg, arbeidsre-integratie en ouderenzorg.
Volgens de inspectie was er een gebrek aan integere bedrijfsvoering.
NOS 05.03.2019 De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd heeft aangifte gedaan tegen de Friese Zorggroep Alliade wegens valsheid in geschrifte. De zorgaanbieder is ook onder verscherpt toezicht geplaatst. Alliade bestaat uit negen instellingen op het gebied van onder meer gehandicaptenzorg en ouderenzorg.
De maatregelen zijn het gevolg van een groot onderzoek. De inspectie concludeert dat er een gebrek is geweest aan integere bedrijfsvoering.
Eerste onderzoek
In 2016 werd er al een eerste onderzoek gedaan naar Alliade nadat RTL Nieuws had onthuld dat twee directeuren van de zorggroep opdrachten hadden gegeven aan bedrijven waar ze zelf eigenaar van waren. De inspectie concludeerde destijds dat er geen sprake was van fraude, maar dat er wel de schijn was van belangenverstrengeling.
De inspectie startte hierna een tweede onderzoek. Hierbij werden drie grote transacties uit de periode tussen 2011 en 2014 onder de loep genomen. Volgens de inspectie heeft de raad van toezicht van Alliade zich niet kritisch genoeg opgesteld en werd de raad in bepaalde gevallen te laat of onvoldoende geïnformeerd.
Ernstig geschaad
De inspectie zegt dat het vertrouwen in de raad van bestuur en de raad van toezicht ernstig is geschaad. Alliade moet nu binnen twee maanden met een plan van aanpak komen. Binnen vier maanden moeten er verbeteringen zijn doorgevoerd. Alliade zegt in een reactie dat bestuursvoorzitter Erik Kuik van Alliade inmiddels is opgestapt.
Het verscherpt toezicht is op 16 januari 2029 ingegaan en geldt voor een periode van zes maanden.
MSN 05.03.2019 Slimme financiële constructies, het omzeilen van wettelijke regels, een oerwoud van bv’s en zorggeld dat niet goed wordt besteed. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) slaan alarm, omdat ze onjuiste besteding van publiek geld, belangenverstrengeling en niet-integer gedrag van bestuurders en ondernemers niet of onvoldoende kunnen aanpakken.
Tot die conclusie komen IGJ en NZa na een diepgravend onderzoek naar de Friese zorgkoepel Alliade en de geldstromen binnen dat bedrijf. Het onderzoek werd ingesteld na onthullingen van RTL Nieuws, bijna drie jaar geleden. IGJ en NZa zeggen dat ze te weinig wettelijke bevoegdheden hebben om ‘twijfelachtige’ financiële en organisatorische constructies in de gezondheidszorg.
Vastleggen in wet
Beide toezichthouders moeten zorgaanbieders controleren, maar waarschuwen nu dat ze geen vuist kunnen maken als de zelfregulering – de zogenoemde Governancecode Zorg – wordt geschonden. IGJ en NZa roepen daarom de politiek op te zorgen voor een ‘adequaat wettelijk instrumentarium’.
In de wet moet worden vastgelegd waar bestuurders aan moeten voldoen, dat voorkomen wordt dat zorggeld verdwijnt in bv’s door belangenverstrengeling, en dat bedrijven ‘volledige’ verantwoording afleggen over de financiële handel en wandel.
Klachten
Ook vragen beide toezichthouders om machtsmiddelen als zorgaanbieders toch de fout ingaan. Ze willen boetes kunnen opleggen, vergunningen voor het bieden van zorg intrekken, en aanwijzingen (opdrachten) geven aan instellingen niet integer en niet professioneel handelen.
De IGJ en NZA ontvangen naar eigen zeggen steeds vaker klachten of meldingen over dubieuze geldstromen of constructies in de zorg: in 2017 450 maal.
De zelfstandige behandelcentra bieden veelal een klein aantal medisch specialistische behandelingen aan, zoals die ook in ziekenhuizen worden toegepast.
Telegraaf 04.03.2019 De Nederlandse Zorgautoriteit gaat de komende weken van circa tien zelfstandige behandelcentra (zbc’s) onderzoeken of ze hun zorg op een juiste manier in rekening brengen. „Vanuit bij ons binnengekomen signalen en eigen onderzoek in declaratiedata vermoeden we dat een aantal zbc’s onjuiste zorgrekeningen verstuurt”, aldus de autoriteit.
„Bij de zbc’s die we nu controleren kan het bijvoorbeeld gaan om situaties waarin meer zorg in rekening wordt gebracht dan is geleverd”, aldus de organisatie over de vermoedens. „Ook kan het zijn dat voor een behandeling meerdere rekeningen worden verstuurd, terwijl dit niet is toegestaan. Soms lijkt het erop dat onverzekerde zorg in rekening gebracht wordt als verzekerde zorg”, meldt de autoriteit.
De zelfstandige behandelcentra bieden veelal een klein aantal medisch specialistische behandelingen aan, zoals die ook in ziekenhuizen worden toegepast. Er wordt zowel zorg uit de basisverzekering aangeboden als onverzekerde zorg.
Patiënten moeten altijd kunnen vertrouwen op een juiste zorgnota, benadrukt de organisatie. „Als de nota niet klopt, kan dit direct financiële gevolgen hebben. Patiënten moeten dan de te hoge rekening soms zelf betalen. Bij verzekerde zorg gaat deze eerst ten koste van het eigen risico. Als zorgaanbieders ten onrechte te hoge zorgkosten in rekening brengen die worden vergoed door zorgverzekeraars, leidt dit uiteindelijk tot een stijging van de zorgpremies voor iedereen.”
Telegraaf 24.12.2018 Tonnen aan subsidie verdwenen bij het in opspraak geraakte zorgbureau Victorie in Almelo. De directeur gebruikte dat geld mogelijk om cliënten te plezieren door een Louis Vuitton-tasje te kopen. Ook zou ze zelfs een borstvergroting hebben betaald. Daarnaast wordt ze ervan beschuldig ruim zevenhonderd keer het casino te hebben bezocht, mogelijk met het zorggeld. Bij Victorie worden met name probleemjongeren begeleid.
Dit blijkt uit een vertrouwelijk rapport in het bezit van RTV Oost. De sociale recherche concludeert in een onderzoek dat verdachte B. zichzelf behoorlijk grote geldsommen heeft toegekend. Dat gebeurde door binnen diverse bv’s met forse bedragen te schuiven. Zo leende Victorie Hulp en Dienstverlening in totaal 610.281 euro aan de NJB Group, de persoonlijke bv van B.
Verder leende B. bijna 2,5 ton van Victorie en deed ditzelfde Victorie een pensioenstorting van ruim 1,5 ton aan B. in de vorm van een lijfrentepolis. De directeur liet zichzelf over 2016 een managementloon uitbetalen van 1,6 ton op een totale begroting van circa 6 ton.
Het rapport staat volgens de regionale zender vol met bizarre details. Zo zou de directeur cliënten voor zich hebben weten te winnen met allerlei cadeaus. Behalve dure trainingspakken en sportschoenen ging het onder meer om een Louis Vuitton-tas. Er zou zelfs een borstvergroting door Victorie zijn betaald, zo verklaren cliënten en medewerkers van Victorie in de verhoren tegenover de sociale recherche.
Ook blijkt directeur B. niet aan de beroepseisen te voldoen. Zo achterhaalde de sociale recherche dat ze een Iraakse opleiding heeft gevolgd die in Nederland gelijkstaat aan havo-niveau. Ook liet ze ooit een tattoo op haar onderbeen zetten door een cliënt, iets wat ze aan de rechercheurs liet zien.
Met cliënt naar casino
De sociale recherche heeft met name het casinobezoek van de directeur minutieus onderzocht. Aan de hand van een analyse van de bezoekerslijsten van Holland Casino hebben de rechercheurs achterhaald dat de directeur tussen 7 december 2014 en 25 april 2018 in totaal 703 keer het casino heeft bezocht.
Tijdens die bezoekjes nam ze een cliënt mee, iets wat in strijd is met de gedragscode voor hulpverleners. Het gezamenlijke casinobezoek zou volgens haar nodig zijn omdat de cliënt „meer structuur moest krijgen in dag- en nachtritme.”
Omdat B. veelvuldig het casino bezocht en grote bedragen verbraste, werd ze aangesproken door de beveiliging in het kader van zogenoemde WTF controles (witwassen, terrorisme en fraude). Een casinoverbod volgde wat medio 2018 in ging.
Verantwoordelijk wethouder Eugène van Mierlo zegt het rapport te hebben gelezen, maar wilde inhoudelijk nog niet reageren tegenover RTV Oost: „Omdat ik juridisch uiterst zorgvuldig te werk wil gaan. Maar we hebben stap A gezet, we gaan nu ook stap B zetten. We laten hier geen gras over groeien.”
AD 24.12.2018 Bij het in opspraak geraakte zorgbureau Victorie in Almelo is voor tonnen aan subsidies verdwenen. De directeur zou het geld hebben gebruikt om cliënten te fêteren met luxegoederen en zelfs met een borstvergroting. De vrouw bezocht ook honderden keren een casino en gokte mogelijk met zorggeld.
Dat blijkt volgens RTV Oost uit een vertrouwelijk rapport van de sociale recherche. Die concludeert na diepgravend onderzoek dat er voor zo’n twaalf ton aan zorgsubsidies is verdwenen.
‘B. heeft zichzelf behoorlijke grote geldsommen (lees: zorggeld) toegekend’, staat in het onderzoeksrapport. Volgens de regionale omroep werd daarbij met forse geldstromen geschoven binnen diverse bv’s. Zo leende Victorie Hulp en Dienstverlening volgens haar in totaal 610.281 euro aan de NJB Group, de persoonlijke bv van B.
‘Verder leende B. bijna 2,5 ton van Victorie en deed ditzelfde Victorie een pensioenstorting van ruim 1,5 ton aan B. in de vorm van een lijfrentepolis. De directeur liet zichzelf over 2016 een managementloon uitbetalen van 1,6 ton (op een totale begroting van circa 6 ton)’ aldus RTV Oost.
Voor het vastgoed was er een aparte bv, Defy Beheer, opgezet waarvan Victorie de panden voor de cliënten beheerde. Deze bv werd gerund door de zoon van B.
Borstvergroting
Het rapport staat volgens de omroep vol bizarre details. Zo zou de directeur cliënten voor zich hebben weten te winnen met allerlei cadeaus. ‘Behalve dure trainingspakken en sportschoenen ging het onder meer om een Louis Vuitton-tas. Er zou zelfs een borstvergroting door Victorie zijn betaald, zo verklaren cliënten en medewerkers van Victorie in de verhoren tegenover de sociale recherche.’
Directeur B. voldoet volgens de omroep ook niet aan de beroepseisen. ‘Zo achterhaalde de sociale recherche dat ze een Iraakse opleiding heeft gevolgd die in Nederland gelijkstaat aan havo-niveau. Ook liet ze ooit een tattoo op haar onderbeen zetten door een cliënt, iets wat ze aan de sociaal rechercheurs liet zien.’
Ruim 700 casinobezoeken
De sociale recherche onderzocht minutieus het casinobezoek van de directeur. Die bezocht in ruim drie jaar tijd (tussen 7 december 2014 en 25 april 2018) maar liefst 703 keer het Holland Casino. Dat blijkt uit een analyse van de bezoekerslijsten. In 115 van die bezoekjes was de Victorie-directeur volgens RTV Oost in het gezelschap van dezelfde cliënt.
Uren ‘zoek’
Uit het onderzoek zou ook blijken dat er alleen al over 2017 en 2018 (tot en met september) ruim 2000 zorguren ‘zoek’ zijn. Het gaat om uren die wel zijn gedeclareerd bij de gemeente en het Zorgkantoor maar niet in de administratie staan.
De sociale recherche beveelt de gemeente Almelo aan om de ten onrechte geïncasseerde zorggelden terug te vorderen. Volgens RTV Oost wordt met het Openbaar Ministerie bekeken of er proces-verbaal wordt opgemaakt wegens valsheid in geschrifte.
Verantwoordelijk wethouder Eugène van Mierlo verklaart tegenover de omroep het rapport te hebben gelezen, maar inhoudelijk nog niet te willen reageren: ,,Omdat ik juridisch uiterst zorgvuldig te werk wil gaan. Maar we hebben stap A gezet, we gaan nu ook stap B zetten. We laten hier geen gras over groeien.”
Bij Victorie worden met name probleemjongeren begeleid.
Uren ‘zoek’
Uit het onderzoek blijkt verder dat er alleen al over 2017 en 2018 (tot en met september) ruim 2000 zorguren ‘zoek’ zijn: deze uren zijn wel gedeclareerd bij de gemeente en het Zorgkantoor, maar niet terug te vinden in de administratie.
De sociale recherche doet de aanbeveling aan de gemeente Almelo om ten onrechte geïncasseerde zorggelden terug te vorderen. Samen met de officier van justitie wordt nu bekeken of er proces-verbaal wordt opgemaakt wegens valsheid in geschrifte.
Verantwoordelijk wethouder Eugène van Mierlozegt het rapport te hebben gelezen, maar inhoudelijk nog niet te willen reageren: “Omdat ik juridisch uiterst zorgvuldig te werk wil gaan. Maar we hebben stap A gezet, we gaan nu ook stap B zetten. We laten hier geen gras over groeien.”
Victorie Hulp- en Dienstverlening gaat naar eigen zeggen verder waar reguliere zorg ophoudt. Ze richt zich op ‘het begeleiden van kinderen, gezinnen en (jong)volwassenen die als gevolg van een (licht) verstandelijke beperking, psychische, sociale of financiële problemen de grip op hun leven kwijt zijn en weer willen werken aan het opnieuw verkrijgen van (een zo groot mogelijke mate van) zelfstandigheid.
Ook werkloosheid, verslavingsproblematiek of huiselijk geweld kunnen het leven zo ontregelen dat een begeleiding noodzakelijk is. Hieronder ook cliënten die in de reguliere zorginstellingen niet tot voldoende ontwikkeling zijn gekomen’, luidt het op de website.
Telegraaf 19.12.2018 De Eerste Kamer wil meer privacy en informatie voor verzekerden bij het opsporen van zorgfraude. Regerings- en oppositiepartijen vinden het huidige wetsvoorstel van minister Bruno Bruins (Medische Zorg) onvoldoende en verlangen aanpassingen.
Bruins gaat nu bekijken hoe hij de senaat tegemoet kan komen. De minister krijgt drie maanden de tijd om het plan eventueel aan te passen. Desnoods komen daar nog eens drie maanden bij, meldt de Eerste Kamer.
De minister erkent dat er de afgelopen vijf jaar – sinds het indienen van het wetsvoorstel – steeds meer belang wordt gehecht aan privacy. Op een aantal punten kan het beter, aldus Bruins.
De wet regelt het verbeteren van toezicht, opsporing, naleving en handhaving in de zorg. Kritiek was er vooral van regeringspartijen D66 en ChristenUnie en oppositiepartijen GroenLinks, SP en PvdA.
Zorgverzekeraars zouden inzage krijgen in patiëntendossiers. De senaat vindt dat een te grote inbreuk op de persoonlijke levenssfeer.
NOS 17.12.2018 Zorgverzekeraars krijgen bij de strijd tegen fraude voorlopig geen inzage in patiëntendossiers. Een wet die dat regelt, gaat het niet halen in de Eerste Kamer. Het kabinet zal de wet vrijwel zeker terugnemen om aanpassingen aan te brengen.
Vanavond staat de behandeling van de wet op de agenda van de senaat. De wet is in 2016 goedgekeurd door de Tweede Kamer. De PvdA, toen nog voorstander, is nu tegen. Daarmee is er geen meerderheid meer.
Een van de doelen van de wet is het bestrijden van fraude bij niet-gecontracteerde zorg. Dat is zorg door zorgaanbieders die geen contract hebben afgesloten met een verzekeraar. Die zorgaanbieders, of de patiënten, dienen dan de rekening achteraf in bij de zorgverzekering.
Dat is volgens minister Bruins voor Medische Zorg een fraudegevoelig systeem. In 2017 werd er volgens de zorgverzekeraars voor 27 miljoen euro gefraudeerd. Dat was 8 miljoen meer dan in het jaar daarvoor. Daarnaast zaten er veel onbedoelde fouten in declaraties waardoor er 372 miljoen euro moest worden teruggevorderd.
Juiste tarief
Bruins’ voorganger Schippers diende in 2014 een wetsvoorstel in, waarbij zorgaanbieders verplicht worden persoonsgegevens en informatie over de diagnose te verstrekken aan de medisch adviseur van een zorgverzekeraar. Die kan dan controleren of het juiste tarief is gedeclareerd.
De patiënt moet wel achteraf ingelicht worden dat er in zijn dossier is gekeken. Privacy-organisaties zijn daar boos over. Zij vinden dat er altijd vooraf toestemming moet worden gevraagd aan de patiënt.
Ook veel senatoren vinden de wet een te grote inbreuk op de persoonlijke levenssfeer. De gegevens worden weliswaar bekeken door een arts (de medisch adviseur), maar die werkt wel in opdracht van de verzekeraar en is volgens de Eerste Kamerleden niet onafhankelijk genoeg.
Door die kritiek strandt de wet vrijwel zeker op de valreep. Om een zeperd te voorkomen zal Bruins het vanavond niet op een stemming aan laten komen. Ingewijden melden dat hij een zogeheten novelle zal toezeggen. Dat is een nieuwe wet, waarin aanpassingen en aanvullingen staan opgeschreven, om zo de Eerste Kamer tegemoet te komen.
Senaat laat tanden zien
“De senaat laat daarmee opnieuw zijn tanden zien als het gaat om de rechten van patiënten en hun privacy”, zegt politiek verslaggever Ron Fresen. Eerder verwierp de Eerste Kamer de invoering van het elektronisch patiëntendossier. Ook een voorstel om de vrije artsenkeuze te beperken sneuvelde er.
Als Bruins de wet terugneemt levert dat wel vertraging op. Een novelle moet eerst weer goedgekeurd worden door de Tweede Kamer, voordat de Eerste Kamer erover kan praten.
Het debat in de Eerste Kamer is vanaf 20.00 uur live te zien op NPO Politiek.
AD 17.12.2018 Een wetsvoorstel van het vorige kabinet dat zorgverzekeraars en de Nederlandse zorgautoriteit meer mogelijkheden geeft om fraude tegen te gaan, loopt in de huidige vorm vast in de Senaat. De PvdA is niet langer voorstander van het plan.
De nieuwe wet verplicht iedere zorgaanbieder om de medisch adviseur van de verzekeraar persoonsgegevens van een patiënt en informatie over de diagnose te verstrekken voor controles op fraude. Ook aanbieders die helemaal geen contract hebben afgesloten met die zorgverzekeraar.
De gedachte: zo kan beter worden opgetreden tegen nota’s voor niet geleverde zorg (spooknota’s) en wordt het makkelijker om gegevens uit te wisselen tussen de bij fraudebestrijding betrokken overheidsinstanties.
Privacy
Maar tegenstanders, waaronder privacyclubs, willen dat de patiënt eerst vooraf om toestemming wordt gevraagd voordat allerlei gevoelige informatie bij de verzekeraar komt te liggen. Nu hoeven ze daar pas maanden achteraf geïnformeerd te worden.
Een woordvoerder van de PvdA, regeringspartner in het vorige kabinet, bevestigt dat de Senaatsfractie tegen het plan zal stemmen als dat in de huidige vorm op tafel blijft liggen. ,,Wij vinden het belangrijk dat eerst alle alternatieven worden bekeken en willen het liefst dat mensen vooraf op de hoogte worden gebracht.”
Sleutelen
Vanavond zou het voorstel worden besproken in de Senaat. Dat gebeurt nog steeds, maar naar verwachting zal de indiener namens het kabinet, zorgminister Bruins, tijdens die vergadering laten weten het plan aan te houden om er verder aan te sleutelen. Een nieuw voorstel, een zogeheten novelle, moet dan weer door het hele parlement.
Het huidige voorstel, ingediend door voormalig zorgminister Schippers, werd op 13 september 2016 nog aangenomen door de voormalige Tweede Kamer. Destijds stemden PvdA, het lid Van Vliet, het lid Houwers, VVD, SGP, CDA, Groep Bontes/Van Klaveren en de PVV voor.
AD 30.10.2018 De voormalige directeur van het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) Nurten Albayrak moet definitief de taakstraf uitvoeren die het gerechtshof in februari vorig jaar aan haar heeft opgelegd.
De Hoge Raad bevestigde de taakstraf vandaag, maar minderde wel het aantal uren van 100 naar 95. De mindering van het aantal uren is een tegemoetkoming omdat het gerechtshof in Den Haag stukken te laat heeft ingezonden voor de behandeling van de cassatie.
Albayrak gaf in 2011 haar secretaresse opdracht om achteraf werkafspraken in haar digitale agenda te zetten, die in werkelijkheid niet hadden plaatsgevonden. Daarmee kon ze het privégebruik van haar dienstauto maskeren. Het gerechtshof veroordeelde haar wegens valsheid in geschrifte.
De rechtbank in Den Haag legde Albayrak in eerste instantie 140 uur werkstraf op. Ze werd in 2012 door het COA ontslagen.
NU 15.10.2018 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft tegen twee bestuurders van een zorginstelling in Paterswolde tot 1,5 jaar cel geëist wegens fraude met pgb-gelden.
De verdachten zijn de secretaris en bestuursvoorzitter van de Stichting Buitenbeetje.
Met de fraude zou ruim 850.000 eurozijn gemoeid. Het geld werd volgens het OM niet aangewend voor zorg, maar besteed aan “familievakanties voor cliënten, computers, fietsen, wasmachines, wasdrogers, caravanstalling, telefoonkosten, dierentuinabonnementen en musicalkaartjes”.
Op papier leverde Stichting Buitenbeentje van 2011 tot en met 2013 voor circa 1 miljoen euro zorg vanuit persoonsgebonden budgetten aan tientallen cliënten. Volgens het OM werd het overgrote deel van de zorg echter uitgevoerd door externe zorgverleners, die op eigen naam werkten en rechtstreeks betaald kregen. De stichting leverde nauwelijks zorg en had hiervoor het benodigde zorgpersoneel niet eens in dienst, aldus het OM.
“De cadeautjes konden door de cliënten worden ‘besteld’, of werden gewoon uitgedeeld”, aldus de officier van justitie. “Betaald uit pgb, speelde de stichting voor Sinterklaas.”
De hoogste strafeis was voor de secretaris, die de dagelijkse leiding had. De bestuursvoorzitter, die tien maanden hoorde eisen, wist van de frauduleuze gang van zaken af, maar deed niets en profiteerde mee, oordeelt het OM.
De komende vijf jaar mogen de beide verdachten wat het OM betreft niet in de zorgverlening werken. De rechtbank moet hen een beroepsverbod opleggen voor die periode. Daarnaast eist het OM dat het volledige fraudebedrag wordt terugbetaald aan de Staat.
NOS 15.10.2018 Het Openbaar Ministerie heeft celstraffen tot 18 maanden en een beroepsverbod geëist tegen een echtpaar uit Paterswolde. Ze zouden voor honderdduizenden euro’s hebben gefraudeerd met persoonsgebonden budgetten(pgb).
Het OM beschuldigt het echtpaar – de een voorzitter en de ander secretaris van zorginstelling Stichting Buitenbeentje – van witwassen en valsheid in geschrifte. Het echtpaar zou via de stichting 850.000 euro aan zorg hebben gedeclareerd.
Op papier leverde Buitenbeentje pgb-zorg aan tientallen cliënten. In werkelijkheid werd er volgens de officier van justitie nauwelijks zorg geleverd, maar werd het geld uitgegeven aan hele andere zaken.
Sinterklaas
Het geld werd door de stichting uitgegeven aan spullen voor de cliënten. Zo werden van het pgb-geld computers, wasmachines, een caravanstalling, fietsen, familievakanties, telefoonkosten en dierentuin-abonnementen betaald. “De kadootjes konden door de cliënten worden besteld, of het werd gewoon uitgedeeld”, zei de officier van justitie in de zitting. “De stichting speelde Sinterklaas, betaald uit pgb.”
In totaal heeft de stichting voor bijna 400.000 euro aan spullen betaald voor cliënten. Het is niet duidelijk wat er met de rest van het totaalbedrag is gebeurd.
Tegen de secretaris eist het OM een gevangenisstraf van 18 maanden. Tegen de voorzitter eist het OM een celstraf van 10 maanden. Ook eist het OM voor beide verdachten een beroepsverbod van vijf jaar, en moeten ze het totale bedrag aan onterecht ontvangen geld terugbetalen.
De twee verdachten zijn het oneens met de beschuldigingen en zeggen onschuldig te zijn. Wanneer de rechtbank uitspraak doet, is nog niet bekend.
AD 19.09.2018 De raad van toezicht van de in opspraak geraakte Zeeuwse zorginstelling Arduin heeft zijn eigen beloning vorig jaar fors verhoogd. Ondanks de financiële en organisatorische problemen bij de stichting gingen de toezichthouders er in één klap 66 procent op vooruit.
Voorzitter Jan Geluk kreeg vorig jaar 17.672 euro voor zijn werk bij Arduin. In 2016 was dat nog 10.620 euro. De andere leden gingen van 7.000 euro naar gemiddeld 12.000 euro, zo blijkt uit de jaarrekening. Een onderbouwing van de verhoging ontbreekt.
Maandag werd bekend dat Arduin per direct het behandelcentrum in Aagtekerke moest sluiten. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd vindt dat daar ‘geen goede en veilige zorg wordt geboden’. Binnen zeven dagen moeten de 14 cliënten met een verstandelijke beperking worden overgeplaatst.
Volgens de inspectie biedt Arduin in Aagtekerke geen goede zorg aan cliënten die worden beperkt in hun vrijheid. Als dergelijke vrijheidsbeperkende maatregelen worden opgelegd, wordt dat niet zorgvuldig afgewogen en wordt dat ook niet vastgelegd in het patiëntendossier.
Ook legt de inspectie een verband met het overlijden van Mohameddien Salarbux (30). Hij werd op 28 juni dood gevonden in het centrum van Middelburg. ‘Mo’ liep weg uit het behandelcentrum van Arduin in Aagtekerke en nam waarschijnlijk een overdosis drugs.
Toezicht
De raad moet toezicht houden op het beleid van de raad van bestuur en op de algemene gang van zaken. De leden bepalen zelf de hoogte van hun beloning.
Daarbij moeten ze zich wel houden aan de Wet Normering Topinkomens. De grenzen voor toezichthouders zijn enkele jaren geleden verruimd, vanwege de toegenomen taken en verantwoordelijkheden.
Voor de categorie waarin Arduin valt, geldt dat de voorzitter nu 24.900 euro mag verdienen. De beroepsvereniging adviseert niet verder te gaan dan 19.920 euro. Voor de overige leden wordt een maximum van 13.280 euro aangeraden.
De raad van toezicht van Arduin blijft daarbinnen, maar vergeleken met andere grote Zeeuwse zorginstellingen is de beloning hoog.
Telegraaf 04.09.2018 Een oud-bestuurder van de Stichting Gehandicaptenzorg Limburg (SGL), Guus de J., krijgt een celstraf van 2,5 jaar opgelegd voor omvangrijke fraude die hij heeft gepleegd met zorggelden. Zijn vriendin is wegens medeplichtigheid door de rechtbank in Roermond veroordeeld tot acht maanden cel. Het stel heeft jarenlang geld verduisterd dat bestemd was voor de zorg aan gehandicapten. In totaal gaat het om ongeveer 1,2 miljoen euro.
Het koppel leefde luxueus dankzij de fraude. Ze kochten met het geld tientallen paarden, kunstvoorwerpen, fitnessapparatuur, horloges en geluidsapparatuur. Ook lieten ze met het geld hun villa’s, die waren aangekocht door de zorgstichting, verbouwen en inrichten voor privégebruik. De dressuurpaarden waren bedoeld voor gebruik door cliënten, maar alleen de verdachte en zijn dochter bereden de dieren.
De J. was vanaf 2011 de enige bestuurder van SGL. Zijn vriendin was eerst secretaresse en kreeg de positie van directrice bij onderaannemer Tara-manda. Vanaf 2005 hadden zij zich in zo’n positie gemanoeuvreerd dat ze hun gang konden gaan. Critici werden ontslagen en toezichthouders kregen niet de juiste informatie over de budgetten door een opzettelijk gebrekkige administratie en het vervalsen van stukken. De zaak ging rollen na een anonieme tip van een oud-medewerker.
De straf is lager dan de 3,5 jaar cel voor De J. en de achttien maanden voor zijn vriendin die de officier van justitie had geëist.
De rechtbank moet zich later nog uitspreken over het bedrag dat het OM wil terugvorderen. Het gerechtshof in Den Bosch bepaalde onlangs dat De J. 280.000 euro moet terugbetalen aan de SGL.
AD 04.09.2018 Een oud-bestuurder van de Stichting Gehandicaptenzorg Limburg (SGL) krijgt een celstraf van 2,5 jaar opgelegd voor omvangrijke fraude die hij heeft gepleegd met zorggelden. Zijn vriendin is door de rechtbank in Roermond veroordeeld tot acht maanden cel voor medeplichtigheid.
Het stel heeft jarenlang geld verduisterd dat bestemd was voor de zorg aan gehandicapten. In totaal gaat het om ongeveer 1,2 miljoen euro. Het koppel leefde luxueus dankzij de fraude. Ze kochten met dat geld paarden, kunstvoorwerpen, fitnessapparatuur, horloges en geluidsapparatuur. Ook lieten ze er hun villa’s mee verbouwen en inrichten.
De rechtbank moet zich later nog uitspreken over het bedrag dat zal worden teruggevorderd.
NU 04.09.2018 Een oud-bestuurder van de Stichting Gehandicaptenzorg Limburg (SGL) krijgt een celstraf van 2,5 jaar opgelegd voor jarenlange fraude die hij heeft gepleegd met zorggelden. Zijn vriendin moet voor medeplichtigheid de gevangenis in.
De vrouw is door de rechtbank in Roermond veroordeeld tot acht maanden cel. Het stel heeft geld verduisterd dat bestemd was voor de zorg aan gehandicapten. In totaal gaat het om ongeveer 1,2 miljoen euro.
Het koppel leefde luxueus door de fraude. Ze kochten met dat geld paarden, kunstvoorwerpen, fitnessapparatuur, horloges en geluidsapparatuur. Ook lieten ze er hun villa’s mee verbouwen en inrichten.
De rechtbank moet zich later nog uitspreken over het bedrag dat zal worden teruggevorderd.
BB 23.08.2018 De gemeente Nijmegen heeft niet hard kunnen maken dat de Rigtergroep zich schuldig heeft gemaakt aan zorgfraude. De gemeente krijgt nog de kans de vermeende fraude in 4 dossiers toe te lichten. In andere gevallen onvoldoende duidelijk gemaakt dat sprake is van fraude.
Te weinig zorg
Dit heeft de rechtbank Gelderland geoordeeld in een tussenvonnis. De gemeente had de rechtbank gevraagd de Rigtergroep en haar bestuurder te veroordelen tot het betalen van een schadevergoeding van 1,8 miljoen euro. Daarbij gaat het voornamelijk om geld dat de gemeente in de jaren 2015 en 2016 aan inwoners van Nijmegen heeft uitgekeerd om daarmee middels een persoonsgebonden budget zorg in te kopen bij de Rigtergroep. De gemeente meent dat de zorggroep veel te weinig zorg heeft geleverd voor het ontvangen geld.
Woonlasten
Volgens de gemeente is sprake van onrechtmatig handelen omdat de Rigtergroep standaard te veel declareerde door vaste maandbedragen aan cliënten in rekening te brengen. Ook zou zij cliënten tegen een gunstig laag tarief woonruimte hebben aangeboden en de overige woonlasten voor eigen rekening hebben genomen. De woonlasten betaalde de Rigtergroep met geld dat zij ontving uit de zorgcontracten met haar cliënten. Volgens de gemeente is het in strijd met de regels om pgb-gelden te gebruiken voor huur.
Gemiddelden
De rechtbank oordeelt dat het op zichzelf niet frauduleus of onrechtmatig was dat de Rigtergroep bij de cliënten vaste maandbedragen in rekening bracht op basis van een standaardaantal zorguren per maand. Volgens de rechtbank komt het wel vaker voor dat die bedragen niet precies overeen komen met de feitelijke hoeveelheid uren zorg in die maand, want het gaat nu eenmaal om gemiddelden. Als er in een bepaalde periode, bijvoorbeeld door vakantie, weinig zorg wordt geleverd, kan dat in een andere periode weer worden ingehaald. Ook de constructie waarbij de Rigtergroep een deel van de woonlasten betaalde is volgens de rechter niet onrechtmatig. Het klopt dat de cliënt de woonlasten niet uit het pgb mag betalen, maar als die dat wel heeft gedaan, is dat de zorggroep niet aan te rekenen.
Klein deel
De gemeente Nijmegen hoopte een schadevergoeding van 1,8 miljoen toegewezen te krijgen. Maar de kans daarop is nu nihil. De Rigtergroep bestaat uit drie dochterondernemingen. Een daarvan levert alleen zorg in Arnhem en is geen partij in deze procedure. Een tweede, Rigter B.V., is nadat de gemeente deze zaak is gestart failliet verklaard. Daardoor blijft er maar 1 onderdeel van de Rigterroep over: R2 B.V. Dit is echter een klein onderdeel van de hele groep en bovendien een onderdeel waarmee de gemeente Nijmegen geen contract heeft. De contracten met R2 zijn afgesloten door de cliënten. Die zouden dus in theorie de terugbetaling moeten eisen. Alleen als de aangetoond kan worden dat R2 ook tegenover de gemeente onrechtmatig heeft gehandeld, zou de gemeente aanspraak kunnen maken op een vergoeding.
Vier dossiers
De gemeente krijgt van de rechtbank nog de kans vier dossiers toe te lichten om duidelijk te maken of er sprake is van fraude. Het totaalbedrag wat daarmee nog in het geding is, is niet 1,8 miljoen, maar iets meer dan 80.000 euro.
Elsevier 09.08.2018 Nurten Albayrak (53), ex-directeur van asielopvangorganisatie COA, heeft geen recht op een WW-uitkering. Dat staat in een recente uitspraak van de Centrale Raad voor Beroep (CRvB). Elsevier Weekblad maakt een overzicht: het dossier-Albayrak, hoe zat het ook alweer?
Nurten Albayrak wordt in 2004 aangesteld als directeur van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers. Ze kan daar ongestoord haar gang gaan, tot op 18 september 2011 de NOS voor het eerst melding maakt van een ‘compleet verziekte bedrijfscultuur’.
Dat vertellen diverse medewerkers en oud-medewerkers aan de omroep. De grote boosdoener: bestuursvoorzitter Nurten Albayrak en haar managementstijl. Medewerkers en oud-medewerkers noemen haar een ‘despoot’ en een ‘zonnekoningin’.
Door Albayraks schrikbewind is het verloop onder directieleden enorm. Sinds haar aantreden in 2004 zijn twintig directieleden opgestapt, waarvan de meeste onvrijwillig of uit onvrede.
Door Albayraks bestuursstijl wordt er niet geluisterd naar adviezen van mensen op de werkvloer en te veel belastinggeld uitgegeven. De kosten lopen in de miljoenen. Ook zou Albayrak een volgens de ministeriële richtlijnen te dure Audi A8 hebben besteld. Die bestelling moet worden teruggedraaid, wat 14.800 euro kostte.
Uit de berichtgeving blijkt ook dat Albayrak zichzelf een salaris toekent dat flink hoger ligt dan de balkenendenorm. Omdat zij minister van Immigratie, Integratie en Asiel Gerd Leers(CDA) hierover onjuist informeert, wordt ze per direct op non-actief gesteld. Albayrak spant een kort geding aan, maar verliest dat in oktober 2011. Leers stelt een onderzoek in naar de misstanden bij de instelling.
‘Pure zelfverrijking ten koste van de belastingbetaler’
In januari 2012 komt Albayrak opnieuw in het nieuws als het gerechtshof in Den Haag in hoger beroep oordeelt dat het COA haar in maart weer aan het werk moet laten gaan. Het Hof vindt dat zij onrechtmatig op non-actief is gesteld. PVV-Kamerlid Sietse Fritsma noemt de uitspraak ‘een gotspe’. ‘Albayrak,’ zegt Fritsma, ‘heeft aan pure zelfverrijking gedaan door ten koste van de belastingbetaler veel meer te verdienen dan de balkenendenorm voorschrijft. Ze heeft daarover volgens minister Leers ook inconsistente informatie aangeleverd. Dan moet je niet gerehabiliteerd worden, maar voor eens en voor altijd met pek en veren worden weggejaagd.’
Ondanks de voor haar gunstige uitspraak keert Albayrak niet meteen terug naar het COA, omdat het onderzoek naar haar functioneren nog loopt.
In diezelfde maand bericht de Telegraaf dat het ministerie van Binnenlandse Zaken van Albayrak af wil, maar dat contractueel is vastgelegd dat Albayrak bij gedwongen ontslag 18 maandsalarissen ontvangt (bij een jaarsalaris van 273.000 euro).
Geknoei met agenda
In april 2012 wordt het rapport onder leiding van oud-staatssecretaris en hoogleraar Michiel Scheltema openbaar. Het oordeelt vernietigend over Albayrak. Ze was niet ontvankelijk voor kritiek en gaf bewust onjuiste informatie over haar salaris en het privégebruik van haar dienstauto. Zo liet ze zelfs haar agenda aanpassen om gereden privékilometers te verklaren. ‘Naar het oordeel van de Commissie past de wijze van optreden van de algemeen directeur niet in de publieke dienst,’ concludeert Scheltema.
Naar aanleiding van dit rapport wordt Albayrak ontslagen. In de Tweede Kamer klinkt de roep om haar het teveel aan ontvangen vergoedingen te laten terugbetalen, maar Albayrak wil daar niets van weten. Ze spant zelfs twee rechtszaken aan om de ‘geleden schade’ op het COA te verhalen.
Werkstraf voor valsheid in geschrifte
In oktober 2014 krijgt Albayrak ongelijk in de rechtszaken. De civiele rechter en de kantonrechter oordelen dat ze terecht op non-actief werd gesteld en daarna werd ontslagen. De rechter beslist dat ze geen recht heeft op het totaalbedrag van meer dan 5 miljoen euro (waaronder een schadevergoeding van 4,7 miljoen). Uit het vonnis blijkt verder dat de ex-chauffeur voorafgaand aan zijn verhoor bij de rechtbank ’s nachts telefonisch met de dood is bedreigd. Hoogstwaarschijnlijk door de echtgenoot van Albayrak.
Op 19 februari 2015 wordt bekend dat Albayrak later dat jaar voor de strafrechter moet verschijnen op verdenking van valsheid in geschrifte. Op 28 januari 2016 veroordeelt de rechtbank in Den Haag Albayrak wegens valsheid in geschrifte tot een werkstraf van 140 uur. Op 14 februari 2017 is deze straf door het gerechtshof bijgesteld naar 100 uur.
Ontslag aan zichzelf te wijten
Ook al krijgt ze zelden gelijk, Albayrak blijft in de gang naar de rechter geloven. Uit een recente uitspraak van de CRvB blijkt dat Albayrak ook naar de rechter stapte om alsnog een WW-uitkering te kunnen ontvangen. Sinds 2012 vroeg de ex-directeur om een uitkering, maar het UWV weigerde die over te maken. Volgens de uitkeringsinstantie had zij haar ontslag aan zichzelf te wijten, en dus geen recht op een uitkering.
Albayrak liet het er niet bij zitten en stapte naar de rechter om haar gelijk af te dwingen. In een vonnis (dat niet openbaar is gemaakt) wees de Haagse rechtbank haar eisen in 2015 af. Tegen die uitspraak ging ze in beroep. Begin deze maand oordeelde de bestuursrechter dat het UWV Albayrak terecht een WW-uitkering heeft geweigerd.
Fleur Verbeek (1991) werkt sinds oktober 2017 op de webredactie. Ze studeerde Journalistiek aan de Hogeschool van Utrecht.
NU 10.07.2018 Twee zorginstellingen in Twente en een voormalige instelling in Katwijk zijn vrijgesproken van fraude met persoonsgebonden budgetten (pgb’s). Ook zeven leidinggevenden die zich volgens het Openbaar Ministerie (OM) schuldig hadden gemaakt aan oplichting, zijn vrijgesproken door de rechtbank in Almelo.
Volgens het OM hebben de verdachten vanaf 2009 voor zo’n 4 miljoen euro aan rekeningen geïncasseerd voor zorg die niet is verleend. De rechters hebben echter alle aanklachten van het OM van tafel geveegd. Voor oplichting, valsheid in geschrifte, witwassen en het vormen van een criminele organisatie was in de ogen van de rechtbank geen enkel bewijs.
Ook verwijten ze het OM ondeugdelijk onderzoek te hebben gedaan naar de praktijk van de zorgverlening, waarin instellingen kunnen ‘schuiven’ met zorgfuncties. Zo worden onder meer kosten voor langdurig verblijf van cliënten met goedkeuring van toezichthoudende zorgkantoren deels betaald uit pgb’s, terwijl dit volgens de letter van de wet niet mag.
Tegen vier van hen had het OM begin juni celstraffen van vijftien tot dertig maanden en beroepsverboden voor vijf jaar geëist. Voor de drie anderen zijn lichtere straffen geëist. Het OM heeft aangekondigd in hoger beroep te gaan.
Het proces draaide om de christelijke zorginstellingen Stichting Pastoraal Centrum Saron, Stichting In het Zadel en Stichting ’t Zout (Katwijk).
OmroepWest 10.07.2018 Een voormalige zorginstelling in Katwijk is samen met twee zorginstellingen in Twente vrijgesproken van fraude met persoonsgebonden budgetten (pgb’s). Ook zeven leidinggevenden die zich volgens het Openbaar Ministerie schuldig hadden gemaakt aan oplichting, zijn vrijgesproken door de rechtbank in Almelo. Het OM gaat in hoger beroep.
Volgens het OM hadden de verdachten vanaf 2009 voor zo’n vier miljoen euro aan rekeningen geïncasseerd voor zorg die niet was verleend. De rechters veegden alle aanklachten van tafel. Voor oplichting, valsheid in geschrifte, witwassen en het vormen van een criminele organisatie was in hun ogen geen enkel bewijs.
Ook verwijten ze het OM ondeugdelijk onderzoek te hebben gedaan naar de praktijk, waarin wordt gedoogd dat instellingen kunnen ‘schuiven’ met zorgfuncties. Zo worden onder meer kosten voor langdurig verblijf van cliënten met goedkeuring van toezichthoudende zorgkantoren deels betaald uit pgb’s terwijl dit volgens de letter van de wet niet mag.
Hoger beroep
Vanaf de tribune, waar tientallen medewerkers van de instellingen zaten, steeg gejuich op. Bij de verdachten biggelden de tranen over de wangen. Tegen vier van hen had het OM begin juni celstraffen van vijftien tot dertig maanden plus beroepsverboden voor vijf jaar geëist. De drie anderen hingen lichtere straffen boven het hoofd.
Het proces draaide om de christelijke zorginstellingen Stichting ’t Zout (Katwijk), stichting Pastoraal Centrum Saron en stichting In het Zadel (beide Twente).
Het OM heeft dinsdag aangekondigd in hoger beroep te gaan. Advocaten Jaap-Willem Roozemond en Arjan de Haan verbazen zich daarover. ‘Het vonnis is duidelijk, we zien niet hoe ze denken daar een speld tussen te krijgen.
Het is tekenend voor hoe het OM in deze zaak staat. Bij de eerste regiezitting in 2016 wezen we het OM er al op dat de praktijk van de zorgverlening en de wetgeving niet op elkaar aansluiten. Kennelijk weigeren ze bij het OM dat in te zien en weigeren ze ook de hand in eigen boezem te steken. Ze hebben toch een enorme veeg uit de pan gekregen.’
NU 05.07.2018 Een Rotterdamse leidinggevende van een verzorgingshuis wordt ervan verdacht bewoners te hebben bestolen. Rechercheurs hebben bij de 48-jarige vrouw onder meer sieraden en portemonnees aangetroffen. Haar slachtoffers waren volgens de politie gemiddeld negentig jaar oud.
De vrouw heeft de afgelopen jaren in meerdere verzorgingshuizen in Rotterdam, Tilburg en Zwijndrecht gewerkt. Ze zou in 2013 al mensen hebben bestolen.
Een honderdjarige bewoonster van een van de tehuizen herkende een sieradenkistje met juwelen dat de politie eerder bij de vrouw thuis heeft gevonden. Een portemonnee kon herleid worden naar een bewoner van een verzorgingshuis in Tilburg.
Nog niet alle eigenaren van de sieraden zijn gevonden. De politie heeft daarom foto’s van de sieraden gepubliceerd. Het gaat bijvoorbeeld om kettingen, oorbellen, ringen en horloges.
De verdachte is op 13 juni 2018 aangehouden en zit nog vast.
NU 03.07.2018 Het VU medisch centrum (VUmc) schikt voor ruim 2,3 ton euro met het Openbaar Ministerie (OM) vanwege het indienen van onrechtmatige declaraties. Dat gebeurde op de afdeling kindergeneeskunde in de jaren 2010 en 2011.
Het ziekenhuis moet een boete betalen van ruim 116.000 euro en daarbovenop eenzelfde bedrag dat het OM ziet als onterecht verdiend vermogen.
Het OM vindt de strafbare feiten bewezen en noemt de aangeboden transactie passend. In de onderzochte periode heeft het ziekenhuis bij zeker zes patiënten een hoger tarief bij de zorgverzekeraar in rekening gebracht dan bij de uitgevoerde behandeling paste.
De fiscale opsporingsdienst FIOD begon eind 2014 met het onderzoek. Aanleiding hiervoor was een melding van de toezichthouder, de Nederlandse Zorgautoriteit, over mogelijk onjuiste declaraties die werden ingediend bij zorgverzekeraars. Vastgesteld is dat dagverpleging werd gedeclareerd voor patiënten die via de spoedeisende hulp naar de afdeling kindergeneeskunde waren doorgestuurd. Dat was onterecht, bleek uit onderzoek van deze dossiers.
Het OM heeft geen aanwijzingen dat binnen het ziekenhuis bewust werd aangestuurd op de onrechtmatige declaraties. Ook zou niemand er persoonlijk voordeel van hebben gehad. Het ziekenhuis heeft de fouten erkend en heeft verbeteringen moeten doorvoeren.
NOS 03.07.2018 Het Amsterdamse VU medisch centrum heeft een schikking getroffen met het Openbaar Ministerie over foutieve declaraties op de afdeling kindergeneeskunde. Het ziekenhuis betaalt het OM ruim 230.000 euro aan boetes en onterecht verkregen winsten door de declaraties.
De misstanden kwamen aan het licht toen zeker bij zes patiënten bleek dat er ten onrechte hoge bedragen werden gedeclareerd bij zorgverzekeraars. De fraude kwam naar boven toen een ouder van een patiënt vermoedde dat er gesjoemeld werd met de declaraties.
De foutieve declaraties vonden plaats in 2010 en 2011. Belastingopsporingsdienst FIOD startte een strafrechtelijk onderzoek en doorzocht in december 2014 en 2016 het ziekenhuis. De FIOD liet onder meer beslag leggen op patiëntendossiers uit 2010 en 2011 en e-mailverkeer over de declaraties.
Geen persoonlijk voordeel
Het ziekenhuis werkte mee aan het onderzoek en heeft toegegeven dat de declaraties onrechtmatig waren. Daarnaast heeft het met toezichthouder NZa afspraken gemaakt om herhaling te voorkomen.
De FIOD en het OM hebben geen aanwijzingen gevonden dat er binnen het ziekenhuis medewerkers actief werden geïnstrueerd om onjuiste declaraties in te dienen. Ook zijn er geen medewerkers in beeld die persoonlijk voordeel hadden van de te hoge declaraties.
Omroepwest 05.06.2018 Vier leidinggevenden van drie zorginstellingen in Twente en Katwijk moeten celstraffen van vijftien tot dertig maanden plus beroepsverboden voor vijf jaar krijgen, omdat ze hebben gefraudeerd met persoonsgebonden budgetten (pgb’s). Dat eiste het Openbaar Ministerie (OM) dinsdag bij de rechtbank in Almelo.
Twee andere verdachten hoorden celstraffen van twaalf maanden, waarvan zes voorwaardelijk, tegen zich eisen. Een zevende verdachte hangt een taakstraf van 180 uur, waarvan de helft voorwaardelijk, boven het hoofd. Voorts moeten de drie instellingen samen zo’n 525.000 euro terugbetalen, vindt de aanklager.
Volgens het OM hebben de instellingen vanaf 2009 voor bijna 4 miljoen euro aan facturen geïnd voor zorg die niet is verleend. Ze hebben zich daarmee volgens het OM schuldig gemaakt aan valsheid in geschrifte, oplichting en witwassen. De betrokkenen uit Katwijk werkten voor de Stichting Zout.
NU 05.06.2018 Het Openbaar Ministerie (OM) eist celstraffen van vijftien tot dertig maanden plus beroepsverboden voor vijf jaar tegen vier leidinggevenden van drie zorginstellingen in Twente en Katwijk. Reden hiervoor is fraude met persoonsgebonden budgetten (pgb’s).
Twee andere verdachten hoorden celstraffen van twaalf maanden, waarvan zes voorwaardelijk, tegen zich eisen. Een zevende verdachte hangt een taakstraf van 180 uur, waarvan de helft voorwaardelijk, boven het hoofd.
Voorts zouden de drie instellingen samen 525.000 euro aan boete moeten betalen. Daarnaast wil de aanklager dat de verdachten 2,7 miljoen euro aan crimineel verdiend geld aan de Staat terugbetalen.
Volgens het OM hebben de instellingen vanaf 2009 voor bijna 4 miljoen euro aan facturen geïnd voor zorg die niet is verleend. Ze hebben zich daarmee volgens het OM schuldig gemaakt aan valsheid in geschrifte, oplichting en witwassen. Het gaat om de Stichting Pastoraal Centrum Saron, Stichting In het Zadel en Stichting ’t Zout.
Bewust
Het OM vindt dat de drie christelijke instellingen zich hebben gedragen als een criminele organisatie met een structuur en factureringsmethode die gericht was op het “rotzooien met pgb’s”.
Rekeningen zouden doelbewust zijn opgevoerd om het maximale uit de pgb’s te halen. Ook zouden kosten die niet onder het pgb vallen in rekening zijn gebracht, zoals voor langdurig verblijf. Het geld zouden de verdachten onder meer in de bedrijfsvoering hebben geïnvesteerd.
Volgens de verdediging gaat het OM volledig voorbij aan een gedoogconstructie die in de zorg al jaren praktijk is. Daarbij kunnen instellingen flexibel met zorgvormen ‘schuiven’. “Ze weten totaal niet hoe het werkt, ze zouden eens een lesje pgb moeten krijgen”, aldus advocaat Arjan de Haan.
De advocaten komen vanaf donderdag aan het woord. Op 10 juli is de uitspraak.
Telegraaf 05.06.2018 Het Openbaar Ministerie heeft dinsdag forse straffen geëist in de strafzaak rondom de megafraude met pgb-gelden door medewerkers van drie Twentse zorginstellingen met christelijke grondslag.
De zorgmiljoenen zijn volgens de aanklager tussen 2009 en 2016 met valse facturen voor zorg die niet is verleend, geïncasseerd bij verscheidene verzekeraars (o.a. Achmea, Menzis, Zorg & Zekerheid). Het geld werd gebruikt voor een ’royale bedrijfsvoering’, aldus het OM.
’Oplichting en witwassen’
De tien verdachten worden beschuldigd van onder meer valsheid in geschrifte, oplichting, witwassen en het vormen van een criminele organisatie. „Verdachten hebben valse facturen en valse verantwoordingsformulieren opgemaakt en gebruikt, waardoor de PGB-budgethouders en de betrokken zorgkantoren zijn misleid en bewogen tot het betalen van de facturen dan wel het uitbetalen van de PGB-budgetten.” Justitie eist ook de terugvordering van de verdwenen miljoenen (zo’n 3,9 miljoen euro).
Naast de zeven medewerkers en bestuurders zijn ook de instellingen zelf, namelijk een drietal stichtingen, aangeklaagd. OM: „Zij maakten ook deel uit van de criminele organisatie. De geldstromen liepen via hun bankrekeningen.”
Strafeisen
Dinsdag werden de feiten op een rij gezet en gaf de officier van justitie een mening gegeven over het bewijs. Op grond daarvan kwam het OM tot een aantal forse strafeisen. „Van het feit dat de controlemogelijkheden van de budgethouder, de bewindvoerder en het zorgkantoor beperkt waren, hebben de verdachten geraffineerd misgebruik gemaakt.”
Tegen hoofdverdachte Jan S. uit Beuningen (Ov.) werd een celstraf van 30 maanden geëist en een beroepsverbod van 5 jaar. Sander van D. uit Wierden wordt als feitelijke bedrijfsleider aangeduid en hoorde een eis van 15 maanden gevangenisstraf aan met een beroepsverbod van vijf jaar.
Voor de verdachten Wim G. en Berbie L. werd elk achttien maanden cel en eveneens vijf jaar lang een beroepsverbod voorgesteld. Hun dochter Marlou G. moet wat het OM betreft twaalf maanden achter slot en grendel, waarvan de helft voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaren. Medeverdachte K. hoorde hetzelfde tegen zich eisen voor zijn rol. „In zijn geval beslaan de strafbare feiten ook een kortere periode.” Een andere verdachte krijgt mogelijk alleen een werkstraf opgelegd.
Ontnemingen
Justitie eist ook een aantal crimineel verkregen geldbedragen terug. Voor de stichtingen PC Saron, In ’t Zadel en Zout gaat het om een totaal van 2.333.036 euro. Verdachte Wim G. moet daarnaast 569.764 euro terugbetalen.
Rechtszitting voor vandaag is ten einde. Komende donderdag, vrijdag en maandag volgen de pleidooien vanuit de verdediging. #PGBfraude4:09 PM – Jun 5, 2018
Telegraaf 14.05.2018 Drie Twentse zorginstellingen die worden beschuldigd van een miljoenenfraude met persoonsgebonden budgetten (pgb’s), vinden dat het Openbaar Ministerie (OM) hen onterecht vervolgt. Het OM houdt in hun ogen geen rekening met een gedoogsituatie zoals die al jaren geleden in de dagelijkse praktijk is ontstaan. Die houdt in dat instellingen de nodige vrijheid hebben om verschillende zorgfuncties flexibel in te zetten.
Dat betoogden de advocaten van de zorginstellingen Pastoraal Centrum Saron, Stichting In het Zadel en Stichting ’t Zout maandag voor de rechtbank in Almelo. Ze probeerden om deze reden het OM niet-ontvankelijk te laten verklaren nog voordat de inhoudelijke behandeling was begonnen, maar de rechtbank ging daar niet in mee. Wel zegde de rechtbank toe later in het proces nog terug te komen op het verwijt van de verdediging.
Drie miljoen euro
Het OM zegt dat de instellingen tussen 2009 en 2017 voor zo’n drie miljoen euro aan declaraties hebben geïnd voor zorg die niet is verleend. Daarmee zouden ze zich schuldig hebben gemaakt aan oplichting, valsheid in geschrifte en witwassen. Maar volgens de advocaten is voor dat geld wel degelijk zorg verleend, alleen niet altijd naar de letterlijke termen op de declaratieformulieren.
Het proces, waarbij zeven bestuurders en medewerkers van de instellingen terechtstaan, duurt tot eind juni. Op 10 juli wordt de uitspraak verwacht.
Telegraaf 14.05.2018 Zeven medewerkers van vier zorginstellingen worden beticht van omvangrijke PGB-fraude met onder meer valsheid in geschrifte, oplichting, witwassen. De verdachten declareerden het volledig PGB-budget, terwijl vermoedelijk feitelijk veel minder zorg werd geleverd aan de cliënten.
De verdachten leverden begeleid wonen aan PGB-budgethouders. Het geld werd volgens het OM besteed aan andere doelen, zoals bedrijfskosten en huur van panden waarin cliënten werden gehuisvest.
Het gaat om medewerkers van onder meer om stichting Saron Zorg en Dienstverlening, Stichting Pastoraal Centrum Saron, stichting Zout en stichting In ’t zadel.
Het gaat om miljoenen die vanaf 2009 tot in 2016 met valse facturen voor zorg die niet is verleend, zijn geïncasseerd bij verscheidene verzekeraars (o.a. Achmea, Menzis, Zorg & Zekerheid). Geld werd gebruikt voor een ’royale bedrijfsvoering’. Er zijn op verzoek van de verdediging zestig getuigen gehoord. Daar zaten cliënten tussen, maar ook twee ambtenaren van het zorgkantoor dat namens de overheid de zorg voor PGB’s regelt.
Justitie eist terugvordering van zo’n 5 miljoen euro. Naast medewerkers zijn ook de instellingen zelf aangeklaagd.
De advocaten zeggen dat de zorg gewoon geregeld is. Maar vooral bij 24-uurszorg is niet ieder uur te specificeren voor een cliënt. En dus neemt het zorgkantoor genoegen met een globale registratie. Volgens de advocaten gaan wet en praktijk niet altijd gelijk op. En ze geven aan dat het zorgkantoor de handelswijze van de verdachten toestond.
LIVE –Verslaggever Saskia Belleman is in de rechtbank aanwezig. Haar tweets lees je hier:
BB 19.04.2018 Het kabinet wil de komende jaren korte metten maken met boekhoudkundige fouten en fraude in de gezondheidszorg. Zorgverleners kunnen bekende fraudeurs straks onder meer in een ‘waarschuwingsregister’ laten opnemen, zodat andere aanbieders op hun hoede zijn.
Extra groot risico Fraude verminderen
Een aantal al voorgenomen maatregelen moet ook helpen de fraude te verminderen. Zo moeten nieuwe zorgverleners zich straks melden, een vergunning aanvragen, of allebei. Ook worden declaraties die rechtstreeks aan de patiënt zijn gestuurd even scherp gecontroleerd als zorg die wordt gedeclareerd bij de zorgverzekeraar. (ANP)
NOS 19.04.2018 Het kabinet wil minder ‘onrechtmatigheden’ bij declaraties in de zorg. Het kan om fraude gaan, waarbij mensen opzettelijk de regels verkeerd toepassen om daar financieel beter van te worden. Maar het komt ook geregeld voor dat mensen per ongeluk een fout maken, bijvoorbeeld doordat ze niet goed opletten of doordat regels onduidelijk zijn.
De ministers De Jonge en Bruins en staatssecretaris Blokhuis willen beide vormen van onjuist declareren verder terugdringen. Er zijn de afgelopen jaren al verbeteringen gekomen in het systeem van declareren, maar volgens de bewindslieden gaan er nog steeds dingen mis.
Omvang onduidelijk
De ministers en de staatssecretaris benadrukken dat fraude en fouten de samenleving elk jaar veel geld kosten. Een probleem daarbij is dat er wel cijfers van zorgverzekeraars zijn, maar dat de echte omvang volgens het kabinet groter is.
“Bovendien straalt het gedrag van frauderende zorgaanbieders negatief af op de hele sector en zet het de solidariteit van ons zorgstelsel onder druk”, schrijven De Jonge, Bruins en Blokhuis.
Vijf sectoren
Het kabinet gaat zich bij het terugdringen van fraude en fouten vooral richten op specialistische zorg, geestelijke gezondheidszorg, mondzorg, wijkverpleging en persoonsgebonden budget. Volgens de bewindslieden zijn dat de sectoren met de grootste risico’s.
Verzekeraars, zorgkantoren en gemeenten krijgen meer mogelijkheden om gegevens over fraudeurs uit te wisselen. Verder wordt het toezicht op nieuwe zorgaanbieders verbeterd.
AD.19.04.2018 Het kabinet wil nog deze regeerperiode de fouten en fraude met zorgdeclaraties fors terugdringen. Zo gaan ‘waakhonden’ in de gezondheidszorg beter gegevens uitwisselen en komt er een waarschuwingsregister waarin bekende fraudeurs staan.
Dat blijkt uit het plan ‘Rechtmatige Zorg – Aanpak van fouten en fraude 2018-2021’ dat zorgminister Hugo de Jonge vanmorgen heeft gepresenteerd. De focus daarin ligt op vijf sectoren: medisch-specialistische zorg, geestelijke gezondheidszorg, mondzorg, wijkverpleging en het persoonsgebonden budget.
Strengere eisen
Jaarlijks wordt nu al tientallen miljoenen aan zorgfraude vastgesteld, maar experts zijn het erover eens dat dit slechts het topje van de ijsberg is. Per sector wordt daarom de komende jaren gewerkt aan betere preventie, controle, handhaving en samenwerking tussen alle partijen; van zorgverzekeraars en de fiscus tot justitie en de Nederlandse Zorgautoriteit.
Ook zullen in de toekomst strengere eisen worden gesteld aan mensen die van zorg gebruik willen maken. Verder worden straks nieuwe en bestaande regels aan een fraudetoets onderworpen.
Daarnaast is een ‘open aanspreekcultuur’ volgens minister De Jonge essentieel om fouten en fraude te voorkomen. Bestuurders worden erop getraind zelfkritisch te zijn en aan de slag te gaan met feedback. Van Raden van Toezicht wordt verwacht dat zij jaarlijks evalueren en tenminste eens per drie jaar het functioneren onder externe begeleiding onder de loep nemen.
Regelmatig in de knel
Er zijn dus vijf specifieke sectoren uitgepikt waarin volgens het ministerie van Volksgezondheid al is gebleken dat betrokken partijen (zorgverleners, verzekeraars, patiënten) regelmatig in de knel komen bij het vastleggen en declareren van geleverde zorg.
Zoals bij medisch-specialistische zorg, waar de registraties en declaraties nogal eens fout gaan als er tegelijk verschillende behandeltrajecten lopen. Ook komt het voor dat er meer, andere of duurdere behandelingen worden opgegeven dan zijn geleverd. Of kleine en relatief eenvoudige activiteiten worden, per ongeluk of expres, samengevoegd tot één peperduur zorgtraject.
Bij de geestelijke gezondheidszorggeldt wat betreft correct registreren en declareren het adagium high trust, high penalty, net als bij andere sectoren. Zorgverleners krijgen veel vertrouwen. Maar als er daadwerkelijk fraude wordt geconstateerd, dan wordt er hard opgetreden. GGZ Nederland en de zorgverzekeraars brengen samen in kaart waar de knelpunten zitten, hoe het beter kan en houden zelf toezicht.
Voortslepende controles voorkomen
Zowel in de medisch-specialistische zorg als de geestelijke gezondheidszorg wordt overwogen om de maximale periode dat er uitgebreid gecontroleerd mag worden bij vermoedens van fraude, korter te maken dan de huidige vijf jaar. Zo worden eindeloos voortslepende controles voorkomen.
In de mondzorggaan jaarlijks meer dan 30 miljoen nota’s om. Uit meldingen blijkt echt dat het voor de tandarts of mondhygiëniste lang niet altijd helder is onder welke van de 400 bestaande codes een bepaalde behandeling gedeclareerd kan of moet worden. Ook is de opzet van de rekening niet altijd duidelijk voor de patiënt. Tot slot geven behandelaars de korting die zij bedingen op de inkoop van materialen (zoals kronen) niet altijd door aan patiënten, terwijl dat wel degelijk volledig moet gebeuren.
Tandartsen geven korting die zij bedingen op de inkoop van materialen (zoals kronen) niet altijd door aan patiënten, terwijl dat wel degelijk volledig moet gebeuren, aldus ‘Rechtmatige Zorg – Aanpak van fouten en fraude 2018-2021’
In deze sector, die 5 procent van de totale zorgkosten uitmaakt, wordt onder meer gedacht aan een geschillencommissie en wordt gewerkt aan verduidelijking van tarieven en codes. De aanpak van fraude bij het doorberekenen van materiaalkosten neemt zorgwaakhond NZA voor zijn rekening.
Onder druk gezet
Dan de wijkverpleging: ruim een half miljoen mensen maken gebruik van deze lijfelijke zorg aan huis. Maar dit zorgt er ook voor dat een wijkverpleegkundige door een patiënt of diens dierenbaren onder druk gezet kan worden om meer zorguren toe te staan dan noodzakelijk. Ook valse indicaties komen voor en dubbele of onterechte declaraties, terwijl er helemaal geen zorg is geleverd (spookzorg).
Een wijkverpleegkundige kan door een patiënt of diens dierenbaren onder druk gezet worden om meer zorguren toe te staan dan noodzakelijk, aldus ‘Rechtmatige Zorg – Aanpak van fouten en fraude 2018-2021’.
Dus moet de indicatiestelling (de beoordeling welke en hoeveel zorg patiënten nodig hebben) veel professioneler worden door standaard regels te volgen. Verder komt er nader onderzoek naar de oorzaken van fouten en fraude binnen de wijkverpleging en zal worden bevorderd dat zoveel mogelijk zorgverleners contracten afsluiten met verzekeraars. Dit maakt de controle op declaraties simpeler.
Dit najaar moet blijken welke strengere regels mogelijk zijn. Ook de rol van bemiddelingsbureaus en bewindvoerders/vertegenwoordigers komt onder de loep te liggen. Bekeken wordt of die laatste groep zelfs financieel verantwoordelijk kan worden gemaakt voor besteding van het pgb.
Tot slot moeten een gebruiksvriendelijk online pgb-loket voor budgethouders en strenge handhaving bij fraude soelaas bieden. De gemeenten spelen daarbij een belangrijke rol, aldus de bewindsman.
RO 19.04.2018 Het kabinet komt met een aanpak om onbedoelde fouten en opzettelijke fraude in de zorg tegen te gaan. Jaarlijks kosten deze onrechtmatigheden de samenleving miljoenen euro’s. De aanpak concentreert zich met name op vijf specifieke zorgsectoren: medisch-specialistische zorg, geestelijke gezondheidszorg, mondzorg, wijkverpleging en het persoonsgebonden budget. Dat schrijven de bewindspersonen van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in een gezamenlijke brief aan de Tweede Kamer.
Minister De Jonge: ‘Er gaat veel geld om in de zorg. Bedoeld én onbedoeld komt dat geld niet altijd op de juiste plek terecht. Dat is niet alleen kwalijk voor patiënten en cliënten, maar voor de hele samenleving. Het is geld dat wordt opgebracht door ons allemaal. Daarom wil ik die onrechtmatigheden samen met mijn collega’s Bruins en Blokhuis fors terugdringen.’
Naast de aanpak in de vijf specifieke zorgsectoren, worden straks scherpere eisen gesteld aan de toetreding tot de zorg. De Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) verbetert het toezicht op nieuwe zorgaanbieders en er komt een meld- en vergunningsplicht. Bovendien krijgen zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten meer wettelijke mogelijkheden om gegevens over fraudeurs met elkaar kunnen te uitwisselen via een speciaal waarschuwingsregister.
NU 05.04.2018 Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) gaat strengere regels opstellen voor het persoonsgebonden budget (pgb). Nu zijn er nog te weinig mogelijkheden om een aanvraag te weigeren, waardoor een pgb soms terechtkomt bij mensen die niet in staat zijn daar goed mee om te gaan.
De Jonge vindt dat pgb’s selectiever moeten worden toegekend, zo maakte hij duidelijk na alle ophef over misbruik en fraude.
Hij komt over enkele weken met een breed pakket maatregelen om fraude tegen te gaan. Een taaleis of een minimaal niveau van rekenvaardigheid kunnen daar deel van uitmaken.
Deze week kwam een jarenlange, stelselmatige miljoenenfraude met pgb’s aan het licht. Drie mensen, te weten een 61-jarige man, een 61-jarige vrouw uit Amersfoort en een 37-jarige vrouw uit Vleuten zijn hiervoor opgepakt.
Regeringspartij VVD drong meteen aan op een aanscherping van de regels, bijvoorbeeld dat je het Nederlands moet beheersen.
AD 05.04.2018 Minister Hugo de Jonge (Zorg) wil veel strenger worden bij de selectie van mensen voor een persoonsgebonden budget (pgb) waarmee ze zelf hun zorg kunnen regelen. Zo kan de invoering van een taaleis of rekentest helpen, aldus de bewindsman.
We moeten het pgb beschikbaar blijven stellen aan mensen voor wie het echt bedoeld is, daar veel selectiever in zijn, aldus Minister Hugo de Jonge (Zorg).
Dat zei De Jonge vanmiddag in de wandelgangen van de Tweede Kamer, in reactie op een nieuwe, grote fraudezaak met pgb’s waarbij miljoenen aan zorggeld is opgestreken.
,,De fraude met persoonsgebonden budgetten is heel zorgelijk, dat vind ik al een tijd. Het pgb is namelijk voor heel veel mensen van levensbelang”, aldus De Jonge. ,,Dit is dé manier waarop zij hun zorg op maat kunnen organiseren. Door misbruik van dat prachtige stelsel, kan het draagvlak worden geschaad.”
Over enkele weken ligt er een fraudeaanpak, maar daar loopt de minister alvast op vooruit. ,,We moeten een persoonsgebonden budget beschikbaar blijven stellen aan mensen voor wie het echt bedoeld is, daar veel selectiever in zijn. Voor wie is het pgb een uitkomst en voor wie is het ongeschikt?”
Kleine werkgever
Nu zijn er volgens de bewindsman toch te veel mensen die gebruik maken van een pgb, maar onvoldoende in staat zijn om te managen wat daarbij komt kijken. ,,Je bent eigenlijk een kleine werkgever die zorgverleners aanstuurt en betaalt. Dat moet je maar kunnen bolwerken.”
De VVD presenteerde deze week een plan om een taaleis te stellen bij de aanvraag van een pgb. Dit idee is voor De Jonge niet nieuw, hij kwam daar in zijn tijd als wethouder in Rotterdam zelf al mee. Ook een rekentest behoort tot de opties.
,,In het algemeen moet je aanzienlijk meer mogelijkheden creëren om ‘nee’ te zeggen tegen bepaalde mensen die een pgb willen. Iemand die de taal niet machtig is bijvoorbeeld, kan die dan wel dat ingewikkelde pgb-systeem beheren en zelf werkgever zijn? Op een goede manier de administratie doen als-ie niet kan rekenen? Lijkt mij ingewikkeld. Ik zou me dus zomaar kunnen voorstellen dat dat criteria zijn om op te toetsen.”
Topje van de ijsberg
Het Openbaar Ministerie noemde de fraude met pgb’s tegen RTL Nieuws gisteravond een groot maatschappelijk probleem en bevestigt dat de geconstateerde fraude maar het topje van de ijsberg is.
Minister De Jonge: ,,Over de totale omvang van fraude weten we altijd alleen maar wat we hebben ontdekt. Daarom is het zo belangrijk dat alle partijen die signalen hebben – van gemeente en Sociale Verzekeringsbank – die signalen samenbrengen, zodat aanpak en vervolging door het OM goed kunnen worden georganiseerd. Je bent zo sterk als de zwakste schakel.”
Geen woord Nederlands
Per Saldo, de belangenorganisatie voor pgb-houders, begrijpt waar de minister heen wil. ,,Wij zien ook wel dat het echt fout gaat op de taal. Mensen hebben dan een keukentafelgesprek met de gemeente terwijl ze geen woord Nederlands spreken. Er zit dan iemand bij die zich een ‘neef’ noemt en om een pgb verzoekt.”
Terwijl de budgethouder de pineut is als het daarna fout gaat, waarschuwt Per Saldo. ,,Dan moet je zeggen: ‘Wij gaan u de juiste zorg geven, maar regelen als overheid de administratie.’ Wij willen dus zelf ook selectiever worden. Het systeem mag niet het afvalputje worden voor mensen die op wat voor manier ook proberen onder de reguliere zorg uit te komen.”
Het systeem mag niet het afvalputje worden voor mensen die op wat voor manier ook proberen onder de reguliere zorg uit te komen, aldus Belangenorganisatie Per Saldo.
Trouw 05.04.2018 Twee broers met een thuiszorginstelling in Utrecht zijn gisteren aangehouden op verdenking van miljoenenfraude met persoonsgebonden budgetten. Trouw beantwoordt vijf vragen over de zaak.
Wat is er precies gebeurd?
Het Openbaar Ministerie denkt dat de broers fraudeerden met zorggeld. Het thuiszorgbureau waarvoor de twee werken heeft jarenlang dagbesteding en zorgbegeleiding gedeclareerd voor honderd budgethouders, terwijl ze deze zorg niet of slechts voor een deel leverden. Bijna 80 procent van de ontvangen pgb-budgetten zou niet aan zorg zijn besteed: het gaat om meer dan 6 miljoen euro. Het OM vermoed dat de budgethouders zelf ook in het complot zitten. Een deel van hen zou contant pgb-geld gekregen hebben en alles of een deel van dat geld in eigen zak hebben gestoken. Tijdens de aanhoudingen zijn drie kantoren en drie woningen doorzocht. Bankrekeningen en tien auto’s zijn in beslag genomen. Cliënten moeten nu bewijzen dat ze hun geld wel echt aan zorg hebben besteed.
Het gaat vaker mis met pgb’s. Waarom zijn die zo fraudegevoelig?
Persoonsgebonden budgetten zijn in het leven geroepen zodat mensen die zorg nodig hebben zelf kunnen kiezen bij wie en waar ze zorg inkopen. De budgetten worden beheerd door zorgkantoren en gemeenten en mogen alleen worden besteed aan zorg. Eind vorig jaar liet de Nederlandse Zorgautoriteit weten dat zorgkantoren te weinig zicht hebben op deze bedragen. Of het echt naar goede zorg gaat, kunnen ze vaak niet vaststellen. Dat speelt fraudeurs in de kaart.
Het gaat om jarenlange fraude. Waarom is dit nu pas ontdekt?
Daadwerkelijk kijken of de gedeclareerde zorg ook is geleverd, is veel werk, zegt een woordvoerder van de inspectie sociale zaken en werkgelegenheid. “Wij komen pas in actie als er een signaal van pgb-fraude is.” De politie leverde dat signaal in de zaak van de twee broers, zegt een woordvoerder van het OM. “De Financial Intelligente Unit, een speciale politie-unit die geldstromen in de gaten houdt, zag een paar betalingen met grote contante bedragen, die je niet bij dit bedrijf zou verwachten.” Toen ging de bal rollen.
Hoe groot is dit probleem in Nederland?
“Wij krijgen heel veel signalen van pgb fraude. Het zijn er meer dan we kunnen oppakken met het strafrecht”, zegt de OM-woordvoerder. “We kunnen de fraude dan ook niet alleen met strafrecht oplossen. Samenwerken met gemeenten is belangrijk. Zij kunnen drempels en barrières opwerpen waardoor frauderen lastiger wordt of beter kan worden aangepakt.”
Cliënten moeten nu bewijzen dat ze ziek waren, zorg hebben gebruikt, of niets af wisten van de fraude. Hoe doen ze dat?
Wie cliënt was bij de broers, kan een fors probleem hebben. Ook als hij helemaal niet bij de fraude is betrokken. Als blijkt dat de gedeclareerde zorg helemaal of deels niet is geleverd, is hij er zelf voor verantwoordelijk dat het geld wordt terugbetaald. De zorgkantoren kunnen proberen deze bedragen terug te vorderen bij de broers. Maar daarvoor moet wel genoeg bewijs zijn. “We ondervragen de cliënten van de broers. En we bekijken de administratie die we in beslag hebben genomen”, legt de OM-woordvoerder uit. Bonnetjes en facturen kunnen aantonen dat vooral de broers iets valt te verwijten. “Al kunnen die ook weer vervalst zijn.”
De broers zitten voorlopig vast en zullen binnenkort verhoord worden, net als hun cliënten.
Telegraaf 27.03.2018 Zorgaanbieder Carinova trekt omstreden verzuimregels in. Werknemers die ziek waren, werden verplicht hun dagen later in te halen. Ook moesten ze zelf voor vervanging zorgen.
De regels worden geschrapt na overleg tussen de vakorganisaties (FNV, NU’91, CNV Zorg en Welzijn, FBZ), ondernemingsraad en het bestuur van de instelling. „Het is nooit de bedoeling van Carinova geweest om in strijd te handelen met de wet- en regelgeving”, staat in een gezamenlijk verklaring.
Bij Carinova, dat opereert in de regio Deventer en omstreken, werken 3200 mensen. Vanuit de Tweede Kamer was minister Wouter Koolmees (D66) van Sociale Zaken om opheldering gevraagd over de kwestie.
De vakbonden zeggen dat ze meerdere soortgelijke meldingen van werknemers over instellingen hebben gekregen. De bonden proberen eerst via overleg een eind te maken aan deze praktijken, die tegen de wet zijn.
AD 27.03.2018 Zorgaanbieder Carinova trekt met onmiddellijke ingang het bekritiseerde verzuimprotocol in. Werknemers die ziek waren, werden verplicht hun dagen later in te halen. Ook moesten ze zelf voor vervanging zorgen.
De Sallandse zorgorganisatie trekt het protocol in na overleg met vakorganisaties FNV, NU’91, CNV Zorg en Welzijn en werknemersorganisatie FBZ. Op vrijdag 6 april vindt verder overleg plaats tussen de vakorganisaties, de ondernemingsraad en Carinova, om tot overeenstemming te komen over een nieuw te vormen verzuimprotocol.
‘Het is nooit de bedoeling van Carinova geweest om in strijd te handelen met de wet- en regelgeving. Carinova hecht, evenals de vakorganisaties, aan goed werkgeverschap’, schrijft de zorgaanbieder in een persbericht. Medewerkers die benadeeld zijn kunnen contact opnemen met de personeelsafdeling, zegt Carinova.
Ziek melden
In het zorgprotocol van Carinova staat onder meer dat medewerkers ‘probleemhouder’ zijn van hun verzuim. Als ze zich ziek melden, wordt hun gevraagd zelf met de cliënt een nieuwe afspraak te maken, anders doet Carinova dat. De zorginstelling spreekt zelf van een ‘gedragsmatige visie op verzuim’.
Dat zorgaanbieder Carinova ziek personeel het werk op een andere dag wil laten inhalen, zorgde voor veel commotie. Na eerdere, vergeefse verzoeken het protocol aan te passen, schreven vakbonden CNV en NU’91 en werknemersorganisatie FBZ een brief op poten naar de directie van de zorgaanbieder. Daarin schreven ze dat de verzuimregels van het zorgbedrijf in strijd waren met de wet. CNV dreigde zelfs met een rechtsgang.
Kind griep
De vakbonden zijn van mening dat Carinova met het nieuwe protocol probeert het ziekteverzuim omlaag te krijgen, vooral van mensen die niet echt (heel) ziek zijn. Veel mensen zouden zich bijvoorbeeld ziek melden als hun kind griep heeft. Carinova ontkent dit en laat in een reactie weten dat het verzuim niet hoger is dan gemiddeld in de zorg, en dat het momenteel zelfs aan het dalen is.
Carinova zei eerder de nieuwe verzuimregels juridisch te hebben laten toetsen en dat ze binnen de kaders van de wet handelt. Volgens de zorgaanbieder willen cliënten graag hun ‘eigen’ zorg- of hulpverlener, en dus geen invaller. ,,Er wordt een verantwoordelijkheid gevraagd van onze medewerkers voor hun eigen inzetbaarheid – wanneer mogelijk – om te zorgen dat de zorg altijd wordt geleverd. Als een medewerker niet in staat is vervanging te regelen, wordt dit opgelost door het team of door de planner.”
Gevraagd om een antwoord op de vraag of het intrekken van het protocol betekent dat Carinova zelf ook twijfelt aan de juridische houdbaarheid van het protocol, reageert woordvoerder Jos van de Kemenade na ruggespraak met de directie niet inhoudelijk. Wel laat hij per mail weten: ,,Samen met de vakorganisaties en ondernemingsraad gaan we werken aan een goed verzuimprotocol wat uiteraard past binnen de wet- en regelgeving. We hebben er vertrouwen in dat we er goed uit komen.”
3200 mensen
Bij Carinova, dat opereert in de regio Deventer en omstreken, werken 3200 mensen. Vanuit de Tweede Kamer was minister Wouter Koolmees (D66) van Sociale Zaken om opheldering gevraagd over de kwestie. Koolmees bekende dat ook hij ‘met zijn wenkbrauwen had gefronst’, toen hij de berichtgeving over het nieuwe protocol van Carinova las. Wel zei hij het overleg af te willen wachten voor hij Carinova eventueel zou terugfluiten. Dat bleek dus niet nodig.
De vakbonden zeggen dat ze meerdere soortgelijke meldingen van werknemers over instellingen hebben gekregen. De bonden proberen eerst via overleg een eind te maken aan deze praktijken.
AD 27.03.2018 Minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken vindt het te vroeg om de Sallandse zorginstelling Carinova terug te fluiten omdat die ziek personeel werk laat inhalen. Hij wil eerst afwachten wat het overleg tussen vakbonden en Carinova oplevert en of er mogelijk een rechtszaak komt.
Koolmees bekende vanmiddag in de Tweede Kamer dat hij ‘met zijn wenkbrauwen had gefronst’ toen hij de berichtgeving over het nieuwe zorgprotocol van Carinova las. Daarin staat onder meer dat medewerkers ‘probleemhouder’ zijn van hun verzuim. Als ze zich ziek melden, wordt hun gevraagd zelf met de cliënt een nieuwe afspraak te maken, anders doet Carinova dat. De zorginstelling spreekt zelf van een ‘gedragsmatige visie op verzuim’. Vakbond CNV ziet dat anders en stelt dat Carinova de wet overtreedt.
Medewerkers van een zorginstelling zijn ‘probleemhouder van hun verzuim.’ In normaal Nederlands: sjoemelen met roosters zodat je zieke werknemers niet hoeft te betalen. Goed dat @bartvankent voor de zorgmedewerkers opkomt. #vragenuur2:51 PM – Mar 27, 2018
Koolmees heeft contact gezocht met beide partijen en stelt dat uit die gesprekken ‘geen gedeeld beeld’ is gekomen. ,,Ik heb nog niet alle details”, zei hij tijdens het Vragenuur, waar hij door SP-Kamerlid Bart van Kent was ontboden.
Volgens Koolmees is de kwestie vooralsnog een zaak tussen werkgever en werknemer, waar hij zich niet mee moet bemoeien, zeker niet nu CNV heeft gedreigd met een gang naar de rechter.
Volgens Van Kent verschuilt de minister zich. Volgens de SP’er is het overduidelijk dat Carinova de wet overtreedt. ,, Dit is heel eenvoudig. Volgens mij kan de minister prima beoordelen dat hier sprake is van een illegale constructie en Carinova daarop aanspreken.”
Ook Kamerleden van GroenLinks en PvdA dringen er bij Koolmees op aan afstand te nemen van de zorginstelling. Koolmees wil echter alleen in algemene zin uitlaten. ,,Het is niet de bedoeling dat er druk wordt uitgeoefend op iemand bij ziekte. Als de vraag is of Carinova zich aan de wet moet houden, dan luidt het antwoord ‘ja’.”
Koolmees zegt geen signalen te hebben dat andere zorginstellingen het verzuimprotocol van Carinova kopiëren. Hij erkent dat de berichtgeving niet goed is voor het imago van de zorg als werkgever. Daarom is het volgens hem positief dat bonden aan de bel hebben getrokken.
AD 23.03.2018 Dat zorgaanbieder Carinova ziek personeel het werk op een andere dag wil laten inhalen, leidt tot grote verontwaardiging in de Tweede Kamer. Parlementariërs noemen het nieuwe verzuimprotocol van de instelling ‘bizar’, ‘onwenselijk’ en vermoedelijk verboden.
Dit is geen gedragsmatige visie op verzuim, dit is gewoon ontduiken van de wet en dat is verboden, aldus Bart van Kent, SP.
CDA, GroenLinks, SP en PvdA hebben minister van Sociale Zaken Wouter Koolmees (D66) om opheldering gevraagd. De D66-bewindsman zegt in een eerste reactie dat de kwestie ‘een merkwaardige indruk’ op hem maakt. Omdat een compleet beeld ontbreekt, kan hij nu echter verder niet reageren, aldus zijn woordvoerder.
Werknemers van Carinova die zich ziek melden, wordt gevraagd zelf met hun cliënt een nieuwe afspraak te maken – anders doet de planner van Carinova dat. De instelling spreekt van een ‘gedragsmatige visie op verzuim’. In het nieuwe protocol van de Sallandse zorgaanbieder staat letterlijk beschreven dat de medewerkers ‘probleemhouder’ zijn van hun verzuim. Carinova zegt de nieuwe verzuimregels juridisch te hebben laten toetsen en dat ze binnen de kaders van de wet vallen.
De Kamer betwijfelt dat en heeft minister Koolmees inmiddels bedolven onder Kamervragen. ,,Dit klinkt als een onwenselijke manier van met je personeel omgaan”, stelt CDA-Kamerlid Pieter Heerma.
Volgens linkse partijen is het zonneklaar dat Carinova de wet overtreedt en moet Koolmees ingrijpen. ,,Dit is geen gedragsmatige visie op verzuim, dit is gewoon ontduiken van de wet en dat is verboden”, zegt SP-Kamerlid Bart van Kent.
GroenLinks-parlementariër Zihni Özdil zegt geschrokken te zijn dat uitgerekend een zorgaanbieder de randen van de wet opzoekt en mogelijk zelfs overschrijdt. ,,Het is bizar dat een aanbieder van zorg zieke werknemers op hun inkomen probeert te pakken. Dat is je reinste Kafka.”
Je moet zieke mensen aandacht geven en begeleiden en ze niet het gevoel geven dat ze eigenlijk niet ziek mogen zijn, aldus Gijs van Dijk, PvdA.
PvdA’er Gijs van Dijk noemt het nieuwe verzuimprotocol, waar de ondernemingsraad mee akkoord is gegaan, ‘helemaal fout’. Hij tilt er zwaar aan dat de instelling is bekostigd met publiek geld, en daarom al helemaal het goede voorbeeld zou moeten geven.
Volgens de PvdA’er wordt opnieuw bewijs geleverd dat de (semi-)publieke sector, waar de werkdruk toch al hoog is, worstelt met ziekteverzuim. ,,Ook bij defensie en politie hebben ze kennelijk helemaal geen idee hoe ze moeten omgaan met zieke mensen. Je moet ze aandacht geven en begeleiden en ze niet het gevoel geven dat ze eigenlijk niet ziek mogen zijn.”
AD 23.03.2018 Carinova wil dat werknemers die ziek zijn hun werk op een andere dag inhalen. Dat blijkt uit nieuwe verzuimprotocol van de Sallandse zorgaanbieder. Vakbonden zijn boos en vinden dat Carinova in strijd met de wet handelt.
Werknemers van Carinova die zich ziek melden, wordt gevraagd zelf met hun cliënt een nieuwe afspraak te maken – anders doet de planner van Carinova dat. In het nieuwe verzuimprotocol van de Sallandse zorgaanbieder staat dat de medewerkers ‘probleemhouder’ zijn van hun verzuim.
Volgens vakbonden CNV en NU’91 en werknemersorganisatie FBZ handelt de zorgaanbieder in strijd met de wet. Ze hebben een brief op poten gestuurd naar Carinova, waarin ze eisen dat de regels voor ziekteverzuim bij de zorgaanbieder worden aangepast.
Op de vraag wat de reden is voor de aanpassing van het verzuimbeleid, antwoordt Carinova-woordvoerder Jos van de Kemenade dat binnen Carinova ‘niet alleen wordt gesproken over het voorkomen van verzuim, maar ook over vitaliteit in brede zin’. En dat er daarom ‘is overgegaan op een gedragsmatige visie op verzuim’.
Protocol
Er wordt een verantwoordelijkheid gevraagd van onze medewerkers voor hun eigen inzetbaarheid – wanneer mogelijk – om te zorgen dat de zorg altijd geleverd wordt, aldus Carinova.
Vakbonden CNV, NU’91 en FBZ zijn van mening dat Carinova met het nieuwe protocol probeert het ziekteverzuim omlaag te krijgen, vooral van mensen die niet echt (heel) ziek zijn. Veel mensen zouden zich bijvoorbeeld ziek melden als hun kind griep heeft. Carinova ontkent dit en laat in een reactie weten dat het verzuim niet hoger is dan gemiddeld in de zorg, en dat het momenteel ‘zelfs aan het dalen is’.
Carinova zegt de nieuwe verzuimregels juridisch te hebben laten toetsen en dat ze binnen de kaders van de wet handelt. Volgens de zorgaanbieder willen cliënten graag hun ‘eigen’ zorg- of hulpverlener, en dus geen invaller. ,,Er wordt een verantwoordelijkheid gevraagd van onze medewerkers voor hun eigen inzetbaarheid – wanneer mogelijk – om te zorgen dat de zorg altijd geleverd wordt. Als een medewerker niet in staat is vervanging te regelen, wordt dit opgelost door het team of door de planner”, schrijft Van de Kemenade in antwoord op vragen.
Sjoemelen
Sjoemelen, noemt CNV Zorg-bestuurder Chantal van Dijk deze handelswijze van Carinova. ,,Ze halen de zieke werknemers uit het rooster en plannen die later alsnog in. Daardoor is formeel geen sprake van ziekte; er wordt dus met het verzuim gesjoemeld.’’ Ook wijst Van Dijk erop dat het verzuimprotocol in strijd is met de cao: ,,Roosters horen 28 dagen van tevoren bekend te zijn.”
Ellen Brocatus, advocate arbeidsrecht bij Kantoor Dreef in Apeldoorn, klinkt de constructie van Carinova vreemd in de oren. ,,Wie op maandag staat ingeroosterd en zich ’s ochtends ziek meldt, heeft recht op doorbetaling van loon. Als diegene dan op een andere dag wordt ingepland waarop hij of zij aanvankelijk niet was ingeroosterd, is sprake van overwerk.’’
De Ondernemingsraad van Carinova is akkoord gegaan met het nieuwe protocol. Volgens Van Dijk hebben werknemers daardoor ten onrechte het idee dat het mag wat hun werkgever doet. ,,Als mensen hierdoor gedupeerd zijn, vragen wij hen zich te melden.”
Telegraaf 15.03.2018 Een 73-jarige voormalig directeur van een thuiszorgorganisatie is door de rechtbank in Amsterdam veroordeeld tot een celstraf van 27 maanden voor fraude met zorggeld. De man drukte „op structurele en listige wijze” ruim een miljoen euro achterover dat bestemd was voor de thuiszorg.
De ex-directeur declareerde jarenlang veel meer zorguren bij de zorgverzekeraar dan er daadwerkelijk gewerkt was. De man ontkent dat hij iets verkeerd heeft gedaan. De rechtbank neemt het hem kwalijk dat hij geen verantwoordelijkheid neemt voor zijn daden. In 2005 is hij ook al eens veroordeeld voor verduistering.
„Deze meneer heeft schaamteloos misbruik gemaakt van het vertrouwen dat de zorgaanbieder in hem als zorgverlener had”, aldus de officier van justitie twee weken geleden bij de behandeling van de zaak. Er was dertig maanden cel tegen hem geëist.
AD 15.03.2018Peter H., de 73-jarige voormalig directeur van een thuiszorgorganisatie TzGzis door de rechtbank in Amsterdam veroordeeld tot een celstraf van 27 maanden voor fraude met zorggeld.
De man drukte ‘op structurele en listige wijze’ ruim een miljoen euro achterover dat bestemd was voor de thuiszorg. De ex-directeur declareerde jarenlang veel meer zorguren bij de zorgverzekeraar dan er daadwerkelijk gewerkt waren en eigende zich het extra geld toe.
Behalve van Zorghotel Jagtlust in het Noord-Hollandse ‘s-Gravenland, was H. eigenaar van een klein thuiszorgbedrijf met de naam Thuiszorg Gooizorg. De voormalig directeur ontkent dat hij iets verkeerd heeft gedaan. De rechtbank neemt het hem juist kwalijk dat hij geen verantwoordelijkheid neemt voor zijn daden. In 2005 werd H. ook al eens veroordeeld voor verduistering.
,,Deze meneer heeft schaamteloos misbruik gemaakt van het vertrouwen dat de zorgaanbieder in hem als zorgverlener had”, aldus de officier van justitie twee weken geleden bij de behandeling van de zaak. Er was dertig maanden cel tegen hem geëist.
Telegraaf 27.01.2018 Virenze, een van de grootste ggz-instellingen in Limburg, heeft begin 2017 vierhonderd hulpverleners de opdracht gegeven behandelminuten bij te schrijven in hun agenda’s van 2016. Dat blijkt uit een interne mail die Trouw in handen heeft.
Oud-werknemers van de inmiddels failliete instelling noemen dit fraude. Wie meer behandeluren schrijft, declareert ook meer tijd bij zorgverzekeraars en gemeenten. Dat leidt niet in alle gevallen tot extra vergoeding, maar soms wel.
Volgens bestuurder Frans Kochen was ’beter tijd registreren’ een eis van een externe accountant. Een paar behandelaren denken dat Kochen probeerde op deze manier bedrijfskosten van dat jaar die onder ’overige uren’ vielen af te wentelen op zorgverzekeraars en gemeenten. Zelf ontkent hij dat.
AD 27.01.2018 Virenze, een van de grootste ggz-instellingen in Limburg, heeft begin 2017 vierhonderd hulpverleners de opdracht gegeven behandelminuten bij te schrijven in hun agenda’s van 2016. Dat blijkt uit een interne mail die Trouw in handen heeft.
Oud-werknemers van de inmiddels failliete instelling noemen dit fraude. Wie meer behandeluren schrijft, declareert ook meer tijd bij zorgverzekeraars en gemeenten. Dat leidt niet in alle gevallen tot extra vergoeding, maar soms wel.
Volgens bestuurder Frans Kochen was ‘beter tijd registreren’ een eis van een externe accountant. Een paar behandelaren denken dat Kochen probeerde op deze manier bedrijfskosten van dat jaar die onder ‘overige uren’ vielen af te wentelen op zorgverzekeraars en gemeenten. Zelf ontkent hij dat.
Melding
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) wil nog niet zeggen of het om fraude gaat. Daarvan is sprake als uren die niet aan patiënten zijn besteed, toch gedeclareerd worden, verklaart een woordvoerder tegenover de krant. De zorgautoriteit behandelt de handelwijze bij Virenze als een melding en beslist binnenkort of zij een onderzoek start.
Virenze, ooit de eerste commerciële ggz-instelling van Nederland, heeft het tekort niet kunnen oplossen en ging in december vorig jaar failliet. Begin deze maand maakte Virenze een doorstart onder de vlag van de Haagse Parnassiagroep en MET GGZ uit Limburg. Ongeveer 150 werknemers verloren hun baan. Er rest een schuld van minimaal 16 miljoen, aldus Trouw.
VK 18.12.2017 Een oud-directeur van Zorg Stichting Vivence (ZSV) is maandag veroordeeld tot vier jaar cel voor het achteroverdrukken van bijna 1,9 miljoen euro aan zorggeld. Zijn vriendin werd door de Rotterdamse rechtbank veroordeeld tot een taakstraf van 240 uur en een voorwaardelijke gevangenisstraf van drie maanden, omdat zij profiteerde van de fraude.
Ex-directeur Darryl N. (38) heeft jarenlang geldbedragen, die bedoeld waren voor zorgverlening, zichzelf toegeëigend. Hij kreeg dit voor elkaar door nepfacturen en valse leningsovereenkomsten in de boekhouding op te laten nemen. De boekhouder wist hiervan en heeft voor medeplichtigheid een jaar cel, waarvan zes maanden voorwaardelijk, gekregen.
De voorzitter van de raad van toezicht wist volgens de rechtbank dat Darryl N. geld aan het witwassen was, maar heeft daar niets tegen gedaan. Hij heeft daarvoor een boete van 5.000 euro gekregen. De rechtbank heeft in de veroordeling laten meewegen dat de voorzitter zelf niet heeft geprofiteerd van het geld.
Darryl N. reed in een Porsche 911 Targa 4S, een BMW i8 en een Audi A8, had vijftien peperdure horloges en woonde riant. Toch deed de directeur van de zorginstelling voor verstandelijk gehandicapte jongeren er alles aan om – op het oog – niet meer te verdienen dan de balkenendenorm.
Vivence begeleidde licht verstandelijk gehandicapten. Ze woonden begeleid in panden van de stichting in onder meer Borculo en Deventer. Darryl N. zat in 2016 bijna een half jaar in voorarrest. De curatoren eisen 2,1 miljoen euro van Vivence terug. De stichting ging door de fraude failliet.
Dit schreven we eerder over de frauderende zorgbestuurder;
Directeur zorginstelling Vivence rijdt in Porsche op kosten van gehandicapten
Hij reed in een Porsche 911 Targa 4S, een BMW i8 en een Audi A8, had vijftien peperdure horloges en woonde riant. Toch deed Darryl N. (38), directeur van een zorginstelling voor verstandelijk gehandicapte jongeren, er alles aan om – op het oog – niet meer te verdienen dan de balkenendenorm.
Telegraaf 18.12.2017 De oud-directeur van Zorg Stichting Vivence (ZSV) is maandag veroordeeld tot vier jaar cel voor het achteroverdrukken van bijna 1,9 miljoen euro aan zorggeld. Zijn vriendin werd door de Rotterdamse rechtbank veroordeeld tot een taakstraf van 240 uur en een voorwaardelijke gevangenisstraf van drie maanden, omdat zij profiteerde van de fraude.
Ex-directeur Darryl N. (39) heeft jarenlang geldbedragen die bedoeld waren voor zorgverlening aan zichzelf toegeëigend. Hij kreeg dit voor elkaar door nepfacturen en valse leningsovereenkomsten in de boekhouding te laten opnemen. De boekhouder wist daarvan en heeft voor medeplichtigheid een jaar cel, waarvan zes maanden voorwaardelijk gekregen.
De voorzitter van de raad van toezicht wist volgens de rechtbank dat Darryl N. geld aan het witwassen was, maar heeft daar niets tegen gedaan. Hij heeft daarvoor een boete van 5000 euro gekregen. De rechtbank heeft in de voordeling laten meewegen dat de voorzitter zelf niet heeft geprofiteerd van het geld.
’Leven als een popster’
Volgens de aanklager leefde N. als een popster. „Niets was te gek. Vele luxe reizen, altijd businessclass, vier dure auto’s voor de deur, shoppen bij de duurste winkels, sieraden ter waarde van tienduizenden euro’s per stuk, het kon niet op”, zei de officier van justitie tijdens de behandeling van de zaak vorige maand.
Elsevier 23.11.2017 Voormalig bestuursvoorzitter Aysel Erbudak van het Amsterdamse Slotervaartziekenhuis stond al eerder voor de civiele rechter, maar verschijnt vandaag ook voor de strafrechter. Ze wordt ervan verdacht 1,2 miljoen euro van het ziekenhuis te hebben verduisterd.
Ook is haar valsheid in geschrifte ten laste gelegd. Elsevier Weekblad maakt een overzicht: hoe zat het ook alweer?
Erbudak was van 2006 tot en met 2013 bestuursvoorzitter van het Amsterdamse Slotervaartziekenhuis. Op het moment dat ze het in 2006 koopt met haar vaste zakenpartner Jan Schram is het bijna failliet. De twee worden de eerste private ziekenhuisondernemers van Nederland en oogsten aanvankelijk lof, want de eerste jaren zijn succesvol. Maar als de financiële problemen terugkeren en Schram in 2012 overlijdt ontstaan er conflicten tussen Erbudak en de medische staf, directieleden en aandeelhouders.
Onderhandelen zonder overleg met andere bestuurders
Als ze met verzekeraar Achmea over de zorginkoop onderhandelt zonder dit met andere bestuurders te bespreken is de maat vol en wordt ze ontslagen. Dat gebeurt in maart 2013.
Erbudak laat het er niet bij zitten en stapt naar de civiele rechter, waar ze een schadevergoeding eist en achterstallig salaris van 1,9 miljoen euro. Maar al snel komt het ene na het andere schandaal aan het licht: ze blijkt zichzelf, haar vennootschappen en haar kinderen ten koste van het ziekenhuis flink te hebben verrijkt.
1,5 ton aan privé-uitgaven
Zo werd de creditcard van het ziekenhuis voor 1,5 ton aan privé-uitgaven gebruikt en zou de zakenvrouw € 61.535 aan facturen door het ziekenhuis hebben laten betalen. Dit geld ging onder andere naar vliegtickets, chauffeursdiensten en tickets voor een concert van Pearl Jam.
Daarnaast deed ze betalingen voor investeringen van privéonderneming Meromi Participaties met geld van het ziekenhuis. Als klap op de vuurpijl haalde Erbudak zonder overleg met de andere bestuursleden en aandeelhouders 1 miljoen euro uit de kas van het Slotervaartziekenhuis. Dat ging naar investeringsmaatschappij Simed, voor de aankoop van een hotel en resort in Turkije.
Onder verdenking bij Fiod
Door die laatste onthulling komt ze in het voorjaar van 2014 onder verdenking van de Fiod, de opsporingsdienst van de Belastingdienst. Die verricht huiszoeking in haar woonplaats Beverwijk.
In januari 2015 doet de civiele rechter uitspraak. Erbudaks ontslag is gerechtvaardigd en ze moet het Slotervaartziekenhuis 1,7 miljoen euro terugbetalen. Een paar maanden later wordt ze persoonlijk failliet verklaard.
Inmiddels woont Erbudak bij haar partner op de Antillen. Ze was donderdag niet bij de rechtszaak aanwezig.
Fleur Verbeek (1991) werkt sinds oktober 2017 op de webredactie. Ze studeerde Journalistiek aan de Hogeschool van Utrecht.
NU 17.11.2017 Vier jaar cel, waarvan een half jaar voorwaardelijk, is de straf die de ex-directeur van de Zorg Stichting Vivence (ZSV) zou moeten krijgen voor grootschalige fraude met zorggeld.
Deze eis legde het Openbaar Ministerie (OM) vrijdag aan de rechtbank in Rotterdam voor. Tegen vier andere verdachten werd een celstraf van één jaar en werkstraffen geëist.
Volgens de aanklager leefde Darryl N. (39) als een popster. ”Niets was te gek. Vele luxe reizen, altijd businessclass, vier dure auto’s voor de deur, shoppen bij de duurste winkels, sieraden ter waarde van tienduizenden euro’s per stuk, het kon niet op”’, zei de officier van justitie.
De instelling ontving jaarlijks miljoenen aan zorggelden voor het leveren van zorg en huisvesting aan licht verstandelijk gehandicapten. Uit onderzoek blijkt dat N. daarvan tot ruim 600.000 euro per jaar naar zichzelf en zijn vriendin overmaakte. Dit werd volgens het OM toegedekt door administratieve schijnconstructies, waaraan ook anderen meewerkten.
Accountant
Het OM eiste tegen een accountant en de voorzitter van de raad van toezicht een celstraf van een jaar. Voor zowel de vriendin als een zwager van N. vindt het OM een werkstraf van 240 uur en een voorwaardelijke straf van een half jaar passend. Een lid van de raad zou vrijgesproken moeten worden, aldus de aanklager.
Ook moeten de verdachten geld terugbetalen, vindt het OM. Daarvoor werd een ontnemingsvordering aangekondigd tegen vijf verdachten. Hoofdverdachte N. mag wat betreft de aanklager ook vijf jaar lang geen enkele functie in de zorgverlening meer uitoefenen.
NOS 17.11.2017 Voor de rechtbank van Rotterdam heeft het OM een celstraf van 2 jaar, waarvan een half jaar voorwaardelijk, geëist tegen de 38-jarige directeur van een zorginstelling voor verstandelijk gehandicapten. De man deed het voorkomen dat hij zich aan de balkenendenorm hield, maar in feite leefde hij het leven van een popster, zei de officier van justitie.
In de woorden van de officier smeet de verdachte het geld over de balk. Het stel beschikte over vier luxe auto’s en voerde huurkosten op voor een huis dat zij nooit bewoond, in totaal 400.000 euro. De man stond aan het hoofd van de zorginstelling ZSV, die zorg en huisvesting verleende aan licht verstandelijk gehandicapten.
Onderzoek van de recherche Zorgfraude van de Inspectie had aan het licht gebracht dat de man jaarlijks 600.000 euro overmaakte op bankrekeningen van hemzelf en zijn vriendin. Aan het toedekken van die constructie werkte een accountant mee. Die meldde dat de jaarrekeningen correct waren ingevuld, terwijl hij volgens de officier van justitie wel degelijk van de fraude op de hoogte was. Ook de voorzitter van de raad van toezicht van de instelling werkte mee aan het verhullen van de fraude.
Luxe auto’s
De officier eiste tegen de vriendin een werkstraf van 240 uur en een voorwaardelijke celstraf van een half jaar. De accountant en de voorzitter van de raad van toezicht hoorden een jaar celstraf tegen zich eisen.
De hoofdverdachte moet het ook verboden worden na het uitzitten van zijn gevangenisstraf gedurende vijf jaar een functie in de zorg uit te oefenen, betoogde de officier. Zij verweet de verdachte dat hij op grote schaal zorggeld heeft verspild dat bestemd was voor kwetsbare personen.
BB 13.11.2017 Faillissementen, fraude en mismanagement. Wie de kranten erop naslaat, kan zien dat om deze redenen meerdere zorgaanbieders dit jaar – soms plotseling – omvielen. Wat doen gemeenten eraan om continuïteit van zorg voor cliënten te garanderen? Hebben ze een plan B? Binnenlands Bestuur kreeg een kijkje in de keuken bij Utrecht en Nijmegen.
Snel te laat
Het faillissement van wijkverplegingsbedrijf Leven & Zorg kwam in augustus voor de gemeente Utrecht als een donderslag bij heldere hemel. Drie dagen lang zaten de cliënten vervolgens zonder wijkverpleging. Het plotselinge omvallen van Leven & Zorg en het wankelen van zorgreus Careyn, waren voor de Utrechtse gemeenteraad aanleiding om vragen te stellen over de manier waarop de zorgcontinuïteit door de gemeente gewaarborgd zou worden.
‘Ten tijde van het faillissement van Leven & Zorg hadden we niks klaarliggen’, legde wethouder Kees Diepeveen (GroenLinks) de gemeenteraad begin oktober uit. ‘We hebben daarvan geleerd dat je snel te laat bent.’
Oefening
Reden genoeg dus voor de gemeente Utrecht om een ‘oefening’ te houden. Wout van Leeuwen, hoofd van de Utrechtse WMO-afdeling, wil niks kwijt over de specifieke casus rond Careyn, dat weer inmiddels weer wat vaster op de benen staat. Wel geeft hij graag een beeld van de gemeentelijke machinerie die in beweging komt wanneer een zorgaanbieder dreigt om te vallen.
‘Het is een illusie om te denken dat er een standaardplan voor dit soort situaties klaarligt’, aldus Van Leeuwen. ‘Er bestaan immers geen standaardsituaties.’ Volgens Van Leeuwen is het van levensbelang dat er een snelle inventarisatie van het probleem wordt gemaakt. ‘Hoeveel cliënten heeft de desbetreffende aanbieder? Welke hulpvormen krijgen zij?
Wat is de aard van de problematiek bij de aanbieder, en welke alternatieven zijn er? Die informatie is cruciaal en het inventariseren daarvan is in feite de oefening waar de wethouder het over had. Feit is dat er in deze situaties bijna geen zekerheden bestaan behalve dat wij inmiddels weten welke vragen we moeten stellen en hoe we ons moeten organiseren.
Dat klinkt misschien teleurstellend als je verwacht dat er allerlei draaiboeken met beslissingsbomen klaarliggen. Maar als je gemeenten hier vijf jaar geleden naar vroeg, was er nog geen enkel besef van.’
Noodplan
In Nijmegen moest de gemeente razendsnel in actie komen toen eind augustus Rigtergroep, een aanbieder van beschermd wonen voor 48 cliënten met autismespectrumstoornissen en psychiatrische problematiek , aangaf de zorgcontinuïteit per oktober niet meer te kunnen garanderen. ‘Het regelen van vervangende zorg was volgens de Nijmeegse wethouder Bert Frings nog betrekkelijk simpel. ‘Wanneer in een normale situatie het contract met een zorgaanbieder afloopt, moeten het verzorgend personeel en de cliënten ook worden overgenomen door een nieuwe contractant’, legt Frings uit.
‘Om die reden zijn we ook continu in gesprek met zorgaanbieders uit de stad. In dit geval was er sprake van een crisissituatie, maar gelukkig schoten drie zorgaanbieders uit de stad en een aantal personeelsleden van Rigter ons graag te hulp.’ Het zorgen voor vervangende woonruimte was echter een zwaardere kluif.
Omdat de gemeente de directie Rigter al geruime tijd van fraude met pgb’s verdacht (in juli werd aangifte gedaan), werd sinds februari al wel aan een plan gewerkt. ‘We inventariseerden welke locaties daarvoor in aanmerking kwamen, wie die in bezit had, en hoe we met de eigenaren in overleg konden gaan.’ Uiteindelijk stelde de gemeente een noodplan op dat een verhuizing binnen twee weken mogelijk moest maken.
Telegraaf 06.11.2017 De 41-jarige Sonja L. heeft volgens justitie vier jaar lang een schrikbewind gevoerd als zorgwerker bij Villa Anderz in Amsterdam-Noord door bewoners te bedreigen, vernederen, mishandelen en bestelen. Dat bleek maandag tijdens een eerste regiezitting bij de rechtbank in Amsterdam. De vrouw ontkent.
Volgens het Openbaar Ministerie (OM) schiep Sonja L. uit Purmerend in Villa Anderz een „intimiderende en onveilige omgeving”. Haar werkwijze was verre van menslievend.
De bewoners – mensen met een verstandelijke beperking – kregen te maken met geweld of werden ermee bedreigd, moesten hun bankpassen en pincodes afgeven en werden vernederd, gekleineerd en uitgescholden. „Alle grenzen zijn ver overschreden. Er werd tegen ze geschreeuwd, ze werden op de gang gezet en moesten soms gaan zitten als een hond”, aldus de aanklaagster.
Mishandeling
Buiten deze bizarre eisen, mishandelde L. de mensen ook lichamelijk en werden ze bedreigd met overplaatsing naar een gesloten inrichting.
Uiteindelijk draaide het om financieel gewin: het OM is van mening dat L. de mensen dwong hun pinpassen en codes af te geven. Ook stal ze van de zorginstelling, onder meer door het opmaken van vervalste declaraties. Bij elkaar zou ze met de afpersing en oplichting in vier jaar tijd (2009-2013) een kwart miljoen euro bij elkaar hebben gekregen.
Getuigen
De raadsvrouw van L. stelde dat de toenmalige werkgever – Stichting Cordaan – destijds mogelijk is tekortgeschoten in de begeleiding van de vrouw op de werkvloer. De advocaat kreeg van de rechtbank onder meer toestemming een toenmalige leidinggevende en een deel van de bewoners als getuige te verhoren. Dat laatste gebeurt in een speciale beschermde omgeving door gecertificeerde verhoorders.
Van de slachtoffers hebben er inmiddels zes een advocaat in de arm genomen om een schadeclaim voor te bereiden tegen L., die zich ook moet verantwoorden voor verduistering en valsheid in geschrifte.
De getuigenverhoren zijn de komende maanden. Het is nog niet bekend wanneer de zaak inhoudelijk wordt behandeld.
AD 06.11.2017 Het recht op een eerlijk proces voor de Limburgse zorgondernemer Guus de J., is ‘onherstelbaar geschonden’. Dat stelt zijn advocaat Sjef Römkens vandaag bij het begin van het proces tegen De J. bij de rechtbank in Roermond. De verdachte drukte volgens justitie 1,9 miljoen euro achterover, geld dat eigenlijk bestemd was voor gehandicapten. Hij zou het uitgegeven hebben aan paarden, kunst, horloges, onroerend goed, dvd’s en fitnessapparatuur.
Volgens Römkens heeft het Openbaar Ministerie (OM) het recht verspeeld de voormalige topman van Stichting Gehandicaptenzorg Limburg nog langer te vervolgen en moet de rechter de zaak schrappen. Datzelfde zou moeten gelden voor De J.’s levensgezel en medeverdachte Desiree T.
Het onderzoek naar De J. en zijn geliefde Desirée T. (tevens zijn voormalige secretaresse) loopt al jaren. Wat de uitkomst van de slepende zaak ook is, het leven van Guus de J. en Desirée T. is drastisch veranderd. Tot een paar jaar geleden woonden ze in een riante villa met rieten kap in het Zuid-Limburgse gehucht Thull. Nu verblijven ze verderop, in Schinnen, in een flatje boven het plaatselijke Aldi-filiaal.
Luxe leven
Hij noemt de miljoenenfraude zelf de grootst mogelijk onzin, maar justitie ziet dat anders. Guus de J. zou miljoenen aan AWBZ-gelden, bedoeld voor de ongeveer 1.500 gehandicapte cliënten van De J.’s Stichting Gehandicaptenzorg Limburg (de SGL), hebben aangewend om zijn luxe leven te bekostigen. Zelfs de huur van zijn villa en de hobby van zijn paardrijdende dochter zou betaald zijn met geld dat gehandicapten toebehoorde.
Ook zou hij door een zakenrelatie een vals gedateerde brief hebben laten schrijven, waarin hij verklaart dat hij 90.000 euro van de SGL heeft ontvangen voor de overname van een inventaris voor acht werkplekken. In de praktijk zouden met dat bedrag hooguit drie werkplekken gekocht zijn, maar vooral meubels voor De J. zelf.
Zo gaat de lijst verdenkingen maar door. De J. zou voor ruim 300.000 euro onroerend goed en een ton aan paarden verduisterd hebben van de SGL. En voor ruim 70.000 euro kunstvoorwerpen, bijna 35.000 euro aan horloges, 14.000 euro aan audiovisuele apparatuur en bijna 3.000 euro aan fitnessapparaten.
Ander beeld
Er zullen best zaken niet helemaal goed gegaan zijn, aldus Sjef Römkens, advocaat.
De J.’s advocaat Sjef Römkens schetst een heel ander beeld. Over een ondernemer pur sang, die de SGL in een paar jaar tijd van een bescheiden stichting wist uit te breiden tot een succesvolle organisatie met tientallen vestigingen. ,,Er zullen best zaken niet helemaal goed gegaan zijn, maar een miljoenenfraude met geld voor gehandicapten is de grootst mogelijke onzin.”
De advocaat pleit dat het onderzoek al in 2009 op ondeugdelijke gronden is gestart, waarbij belastingdienst, fiscale opsporingsdienst Fiod en OM aan tunnelvisie hebben geleden. Bovendien stelt hij dat de verdachten belangrijke stukken zijn onthouden en getuigen niet door De J. mochten worden bevraagd. Door alle publiciteit over de vermeende grootschalige fraude zouden allerlei betrokkenen niet meer vrij hebben kunnen verklaren omdat ze bang waren bij de zaak betrokken te worden, aldus Römkens.
Kritiek
Of de rechtbank uiteindelijk in het verzoek van De J. meegaat om het OM niet ontvankelijk te verklaren is nog maar de vraag. De rechtbankvoorzitter wees erop dat dit verzoek voor een belangrijk deel slaat op feiten die het OM De J. niet verwijt. Het OM zal woensdag op de kritiek van de advocaat reageren.
De J. zelf is op de zitting aanwezig. Hij stelde dat een aantal betrokkenen tijdens hun verhoor plotseling collectief last kreeg van een ‘Alzheimer-syndroom’. Ze zouden zich voor hem gunstige feiten ineens niet meer kunnen herinneren.
AD 06.11.2017 De Limburgse zorgondernemer Guus de J. zou miljoenen euro’s die eigenlijk voor gehandicapten waren bestemd, hebben achterovergedrukt. Hij kocht er onder meer paarden, horloges en kunst mee.
Wie had dat gedacht: van een villa met een rieten dak naar een flatje vol ongemak? Het klinkt als een geestige nieuwe reclamespot van Telfort, maar het is het verhaal van de Limburgse zorgondernemer Guus de J. Justitie verdenkt hem ervan miljoenen euro’s die bedoeld waren voor gehandicapten achterovergedrukt te hebben en uitgegeven te hebben aan paarden, kunst, horloges, onroerend goed, dvd’s en fitnessapparatuur.
Het onderzoek naar De J. en zijn geliefde Desirée T. (tevens zijn voormalige secretaresse) loopt al jaren. Vanaf vandaag staan ze voor de rechter in Roermond. Wat de uitkomst van de slepende zaak ook is, het leven van Guus de J. en Desirée T. is drastisch veranderd. Tot een paar jaar geleden woonden ze in een riante villa met rieten kap in het Zuid-Limburgse gehucht Thull. Nu verblijven ze verderop, in Schinnen, in een flatje boven het plaatselijke Aldi-filiaal. Door de intercom bevestigt Guus de J. dat hij daar nu woont. Zijn deur blijft dicht, vertelt hij direct. Eerst de rechtszaak maar. ,,Daar wacht ik al jaren op, dat ik me kan verdedigen. Dat ik voor miljoenen gefraudeerd zou hebben, is de grootst mogelijke onzin.”
Manege
Wie vraagtekens stelde bij zijn gedragingen, werd door De J. op zijspoor gezet of zelfs ontslagen, aldus Ingewijde.
Dat ziet justitie anders. Guus de J. zou miljoenen aan AWBZ-gelden, bedoeld voor de ongeveer 1.500 gehandicapte cliënten van De J.’s Stichting Gehandicaptenzorg Limburg (de SGL), hebben aangewend om zijn luxe leven te bekostigen. Zelfs de huur van zijn villa en de hobby van zijn paardrijdende dochter zou betaald zijn met geld dat gehandicapten toebehoorde.
Zo zou hij namens de SGL 22.000 euro hebben overgemaakt naar de manegehouder in Thull. Officieel kosten voor de paarden waar de patiënten van zijn stichting gebruik van maken, maar De J. zou met dat bedrag een paard voor privégebruik hebben gekocht van de manege. Ook zou hij door een zakenrelatie een vals gedateerde brief hebben laten schrijven, waarin hij verklaart dat hij 90.000 euro van de SGL heeft ontvangen voor de overname van een inventaris voor acht werkplekken. In de praktijk zouden met dat bedrag hooguit drie werkplekken gekocht zijn, maar vooral meubels voor De J. zelf.
Zo gaat de lijst verdenkingen maar door. De J. zou voor ruim 300.000 euro onroerend goed en een ton aan paarden verduisterd hebben van de SGL. En voor ruim 70.000 euro kunstvoorwerpen, bijna 35.000 euro aan horloges, 14.000 euro aan audiovisuele apparatuur en bijna 3.000 euro aan fitnessapparaten. Hoe was dit allemaal mogelijk, met collega-bestuursleden en een raad van toezicht om zich heen? Door een angstcultuur te creëren, stelt een ingewijde die anoniem wil blijven. ,,Wie vraagtekens stelde bij zijn gedragingen, werd door De J. op een zijspoor gezet of zelfs ontslagen.”
Ondernemer
De J.’s advocaat Sjef Römkens schetst een heel ander beeld. Over een ondernemer pur sang, die de SGL in een paar jaar tijd van een bescheiden stichting wist uit te breiden tot een succesvolle organisatie met tientallen vestigingen. ,,De SGL begon ook een zorgboerderij, een cadeauwinkel en een taxibedrijf. Maar geen zorginstelling wil natuurlijk koeien en bieten op de eigen balans hebben. Daarom heeft De J. een nevenvehikel opgericht om die activiteiten onder te kunnen brengen. Er zullen best zaken niet helemaal goed gegaan zijn, maar een miljoenenfraude met geld voor gehandicapten is de grootst mogelijke onzin.”
Volgens de raadsman gunt niet iedereen een zorgondernemer zijn succes. ,,Dát ligt hier aan ten grondslag en nu er eindelijk een regiezitting voor de rechtbank komt, kan ik dat haarfijn uitleggen.”
En De J. zelf? Kort na het gesprek via de intercom stuurt hij een e-mail, met een toelichting op zijn kant van het verhaal. Dat het onderzoek sinds 2009 loopt, hij er pas weet van heeft sinds 2010 – en dat het ‘nauwelijks te bevatten’ is dat er nu pas een regiezitting is. ,,Mijn verontschuldigingen dat ik u niet te woord stond. Normaal gesproken behoort dergelijk bot gedrag niet tot mijn omgangsvormen.”
NOS 20.10.2017 Zorgkantoren moeten meer mogelijkheden krijgen om fraude door zorgaanbieders met persoonsgebonden budgetten (pgb’s) aan te pakken. Dat concludeert de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) na onderzoek. In het onderzoek werd gekeken naar problemen bij de terugvordering van ten onrechte uitbetaald pgb-geld.
Mensen die een pgb hebben, zijn zelf verantwoordelijk voor de goede besteding daarvan. Dat betekent dat een pgb-houder voor de terugbetaling aan het zorgkantoor opdraait, als een zorgaanbieder fraudeert.
Als de pgb-houder van niets wist, probeert een zorgkantoor het geld bij de zorgaanbieder terug te halen, maar dat is niet eenvoudig.
Een pgb is een geldbedrag waarmee mensen met een beperking zorg kunnen inkopen.
Een zorgkantoor sluit voor pgb-houders contracten af met zorgaanbieders voor zorg die valt onder de Wet langdurige zorg.
Een zorgaanbieder is een partij die zorg levert, bijvoorbeeld een instelling die begeleiding en huisvesting aanbiedt voor mensen met een psychische stoornis.
Zo heeft het zorgkantoor geen inzage in de administratie van de zorgaanbieder, waardoor het moeilijk is om het bewijs rond te krijgen.
De NZa wil daarom dat zorgaanbieders verplicht worden om inzage in hun administratie te geven als een zorgkantoor daarom vraagt.
Doorstart
Verder is het nu zo dat een aanbieder die door geknoei of wanbeleid failliet is gegaan, zonder problemen opnieuw kan beginnen.
De zorgautoriteit vindt daarom dat er hogere eisen moeten worden gesteld aan personen die als zorgaanbieder aan de slag willen.
Minderjarigen
Ook vindt de NZa het onwenselijk dat ook minderjarige pgb-houders juridisch verantwoordelijk zijn voor de juiste besteding van hun budget. Als hun ouders fraude plegen met het budget, kunnen de kinderen tot terugbetaling worden veroordeeld.
De NZa wil dat de ouders van minderjarigen die recht hebben op een pgb het pgb van hun kinderen toegewezen krijgen. Dan zijn de ouders aansprakelijk als zij kosten opvoeren die in werkelijkheid niet zijn gemaakt.
13,5 miljoen
Vorig jaar werd in de zorg bij controle achteraf voor 18,9 miljoen euro aan ten onrechte gedeclareerde kosten ontdekt.
Het overgrote deel daarvan, 13,5 miljoen euro, betrof fraude met pgb’s. Het werkelijk gefraudeerde bedrag ligt vermoedelijk veel hoger.
AD 20.10.2017 Fraudeurs met pgb-gelden deinzen er niet voor terug cliënten in een instelling of gevangenis te benaderen. Ze bieden hen goedkope huisvesting plus intensieve begeleiding zodra ze er uit komen, en steken vervolgens het veel hogere zorgbudget in eigen zak.
Zorgkantoren hebben het afgelopen jaar voor 13,5 miljoen euro aan pgb-fraude ontdekt. Zo declareerden malafide hulpverleners meer zorg of dagbesteding voor jonge verstandelijk beperkten dan ze in werkelijkheid regelden. De zorgkantoren stuiten ook op declaraties die niet met een pgb mogen worden gefinancierd, zoals dierentuinbezoeken.
De Rotterdamse rechtbank deelde in 2016 celstraffen uit in een zaak waarbij mensen zich bij zorgkantoren voordeden als psychiatrisch patiënt. Ze werden geronseld door een bende, psychiaters gaven valse verklaringen af.
Zorgkantoren legden de afgelopen jaren tienduizenden huisbezoeken af. Waar na controle sprake is van fraude, moet het onterecht verkregen geld worden terugbetaald, maar er is nog amper geld geïnd. Het doel is dat budgethouders die te goeder trouw hebben gehandeld worden ontzien, ook al dragen ze zelf de verantwoordelijkheid.
Verder is al afgesproken dat minderjarige pgb-houders niet meer aansprakelijk zijn als ze door toedoen van ouders of begeleiders schulden hebben opgelopen. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) wil nog een stapje verder gaan: maak deze bewindvoerders ook medeverantwoordelijk. Staatssecretaris Van Rijn benadrukt dat de afspraken – gemaakt met de NZa, het Zorginstituut, de zorgverzekeraars en de zorgkantoren – betekenen dat jonge budgethouders in dit soort gevallen niet meer met een pgb-schuld geconfronteerd kunnen worden.
AD 20.10.2017 Geld dat bestemd is voor langdurige zorg van zieken en gehandicapten met een persoonsgebonden budget (pgb), belandt nog te makkelijk in de zakken van fraudeurs. Dat constateert de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in onderzoek naar gesjoemel met pgb’s.
AD 20.10.2017
Afgelopen jaar hebben zorgkantoren, die moeten controleren op misstanden, voor 13,5 miljoen euro aan pgb-fraude ontdekt, blijkt uit cijfers van Zorgverzekeraars Nederland. Het daadwerkelijke bedrag is volgens NZa waarschijnlijk veel hoger, omdat zorgkantoren te weinig mogelijkheden hebben om fraude aan te pakken.
Zo declareerden malafide hulpverleners meer zorg of dagbesteding voor jonge verstandelijk beperkten dan ze in werkelijkheid regelden. De zorgkantoren stuiten ook op declaraties die niet met een pgb mogen worden gefinancierd, zoals dierentuinbezoeken.
Onwelwillende of ondeskundige zorgaanbieders kunnen nu heel moeilijk worden tegengehouden als ze pgb-zorg willen verlenen, constateert de zorgwaakhond. En het staat fraudeurs vrij om, zonder controle, ergens anders opnieuw zorg aan te bieden. Zelfs wanneer ze al eens failliet zijn gegaan. Zorgkantoren kunnen cliënten met een pgb alleen adviseren hun hulp elders in te kopen.
De NZa vindt het tijd voor hogere drempels om langdurige zorg via een pgb te mogen leveren. Daarnaast moeten zorgaanbieders worden verplicht informatie te delen met zorgkantoren. Nu legt de hulpverlener alleen verantwoording af aan de pgb-houder, die zelf aansprakelijk is voor de juiste besteding van het persoonlijke zorgbudget. Het gaat hierbij om cliënten die langdurige en intensieve zorg nodig hebben in een instelling of thuis, maar hun hulp zelf willen regelen.
AD 20.10.2017
Minderjarigen met een pgb kunnen de dupe zijn van fraude als hun ouders er financieel een zooitje van maken of zelfs fraude plegen. Zo zijn er gevallen van ouders die de aandoening van hun kind erger voordeden om een hoger pgb-budget te krijgen, en het geld vervolgens verkeerd besteedden. Dit levert pijnlijke situaties op. Zodra de kinderen 18 jaar zijn, moeten ze de schulden terugbetalen aan het zorgkantoor. Eind maart ging het om 3.000 kinderen die 30,5 miljoen euro moeten ophoesten.
Staatssecretaris Martin van Rijn vindt ook dat de toetredingseisen scherper moeten. ,,Er is een nieuw wetsvoorstel ingediend dat regelt dat pgb-zorgaanbieders moeten voldoen aan dezelfde (kwaliteits)eisen als ‘gewone’ zorgaanbieders. Dat betekent eveneens een meldplicht, zodat de inspectie aanbieders nog beter in beeld heeft.”
VK 13.10.2017 Aysel Erbudak, voormalig bestuursvoorzitter van het Amsterdam Slotervaartziekenhuis, moet eind november voor de rechter in Amsterdam verschijnen. Justitie vervolgt Erbudak wegens verduistering en valsheid in geschrifte. Ze zou ruim 1,2 miljoen euro van het ziekenhuis verduisterd hebben met behulp van valse facturen.
Een woordvoerder van justitie zegt dat dit geld van het ziekenhuis niet aan zorg besteed zou zijn. ‘En dat vinden wij ernstig.’ Erbudak zelf wil niet reageren en verwijst naar haar advocaat Theo Hiddema, tevens Tweede Kamerlid voor Forum voor Democratie. Ook wil ze niet zeggen of ze naar Nederland komt voor de strafzaak op 23 november 2017. Erbudak woont inmiddels in Turkijke.
Advocaat Hiddema wil voor de zitting niet inhoudelijk reageren. Of hij als Kamerlid genoeg tijd heeft om de zaak te behandelen wil hij niet zeggen. ‘Dat zult u wel zien.’
Erbudak was van 2006 tot en met 2013 bestuursvoorzitter van het Amsterdamse ziekenhuis. Het bijna failliete ziekenhuis had ze met haar vaste zakenpartner Jan Schram gekocht. Daarmee werden ze de eerste private ziekenhuisondernemers. Het leek een mooi succes te worden, maar in 2013 overleed Schram en kort daarna ontstonden er conflicten en wilden de commissarissen van Erbudak af. Ze werd uiteindelijk door de rechter ontslagen vanwege wanbeleid. Ze had de creditcard van het ziekenhuis veelvuldig voor privé-uitgaven had gebruikt.
In interviews zei ze later dat privé- en zakelijke uitgaven bij haar altijd door elkaar liepen. Ze sliep veelvuldig in hotels op kosten van het ziekenhuis, kocht concertkaartjes en vliegtickets met de zakelijke creditcard en tekende transacties zonder haar medebestuurders of de toezichthoudende raad van commissarissen hiervan op de hoogte te stellen. Uiteindelijk moest ze 1,7 miljoen euro aan het ziekenhuis terugbetalen.
Ze had volgens de rechter ‘ten onrechte aanmerkelijke bedragen aan het Slotervaartziekenhuis onttrokken’ en ‘ten gunste laten komen aan zichzelf.’ Toen ze dat niet deed, werd in 2015 op verzoek van het ziekenhuis haar persoonlijk faillissement uitgesproken. Kort daarvoor was ze in Nederland uitgeschreven en naar Turkije geëmigreerd.
Turks resort
Centraal in de strafzaak staat volgens NRC Handelsblad een omstreden vastgoedinvestering van Erbudak en Schram in een Turks ziekenhuis en resort. Daarbij zou 1 miljoen euro uit het Slotervaartziekenhuis onttrokken zijn met behulp van valse facturen. Het ging om de bouw van een ziekenhuis plus een hotel voor patiënten en hun familie.
Erbudak moest op voorhand een garantie storten en toen de deal afketste, was ze contractueel één miljoen kwijt. Dat loste ze op door het Slotervaart twee overboekingen te laten doen, elk van een half miljoen, met de omschrijving ‘Voorschot zekerstelling aankoop goederen t.b.v. afdeling Radiologie’.
Tegen NRC zei ze hierover eerder dat het een misverstand betreft en dat er wel degelijk sprake was van een voorschot, maar dat het administratief vervolgens niet goed was verwerkt.
NU 13.10.2017 Voormalig directeur van het Slotervaartziekenhuis Aysel Erbudak wordt door Justitie vervolgd op verdenking van verduistering van 1,2 miljoen euro.
Dat bevestigt een woordvoerder van het Openbaar Ministerie na berichtgeving van Het Parool. De oud-topvrouw moet op 23 november voor de rechter verschijnen. Ze wordt verdacht van het verduisteren van 1,2 miljoen euro en het plegen van valsheid in geschriften.
“Het geld is niet besteed aan zorg en dat vinden wij ernstig”, meldt een woordvoerder van het Amsterdams Functioneel Parket.
Erbudak ligt al sinds 2013 in de clinch met het Slotervaartziekenhuis. Ze werd in 2013 ontslagen. Dat ontslag was volgens haar om valse redenen gegeven, waarop zij een procedure tegen het ziekenhuis aanspande. Zij eiste een schadevergoeding en achterstallig salaris van 1,9 miljoen euro. Die vordering wees de rechtbank af.
Erbudak moest het Amsterdamse Slotervaartziekenhuis in 2015 ruim 1,7 miljoen euro terugbetalen. Het ging om geld dat zij tijdens haar bestuursvoorzitterschap op onrechtmatige wijze aan het ziekenhuis heeft onttrokken.
BB 11.10.2017 De van fraude verdachte zorgaanbieder Rigtergroepis failliet. De organisatie verzorgde beschermd wonen voor kwetsbare groepen mensen. Nijmegen deed in juli aangifte tegen de directie van de zorgaanbieder, omdat er minstens 1,1 miljoen euro aan zorggelden weggesluisd zou zijn.
Het faillissement van de Rigtergroep is dinsdag uitgesproken. Volgens de Nijmeegse curator had de groep 35 tot veertig mensen in dienst.
Vervolging van directie
Het Openbaar Ministerie heeft nog geen beslissing genomen over eventuele vervolging van de directie van de Rigtergroep, zei een woordvoerster woensdag. Volgens de Nijmeegse wethouder Bert Frings heeft de directrice meer dan een half miljoen euro in eigen zak gestoken. Ook zou zij eigenaar zijn van luxe appartementen, die ze via de Rigtergroep verhuurde aan cliënten met een persoonsgebonden budget (pgb). Haar advocaat heeft die aantijgingen verworpen.
Tijdelijke opvang cliënten
Nijmegen moest enkele tientallen cliënten van de groep tijdelijk onderbrengen in een leegstaand verzorgingshuis, toen de Rigtergroep plotseling liet weten dat de zorg voor de kwetsbare mensen per 1 oktober zou ophouden. (ANP)
BB 06.09.2017 Nijmegen gaat tientallen kwetsbare bewoners van de Rigtergroep in die stad volgende week onderbrengen in een voormalig bejaardenhuis. De cliënten krijgen daar ook zorg op maat. De noodmaatregel is volgens de gemeente nodig, omdat de directie van de in opspraak geraakte zorginstelling heeft laten weten dat er per 1 oktober niet meer voor de bewoners kan worden gezorgd.
Fraude met zorggeld
Nijmegen deed in juli aangifte tegen de Rigtergroep omdat er voor 1,1 miljoen euro gefraudeerd zou zijn met zorggeld. De directie mocht ook geen nieuwe cliënten meer aannemen. De directie garandeerde toen dat er tot 1 januari 2018 gezorgd zou worden voor bewoners die een ander onderkomen moesten zoeken.
Onveilig
De Rigtergroep heeft vestigingen in verschillende plaatsen. In Nijmegen huisvest de instelling mensen die niet zelfstandig kunnen wonen op vijf verschillende locaties. Volgens de gemeente is de situatie daar onveilig en onverantwoord. Een groot deel van het personeel is opgestapt. Het resterende personeel heeft al verschillende keren de hulp van de politie moeten inroepen bij incidenten. De directie zit volgens de medewerkers vrijwel voortdurend in het buitenland en is niet bereikbaar.
Wachtlijst
Vanaf 1 oktober komen er definitieve nieuwe plekken beschikbaar voor bewoners. Maar door een tekort aan zorg en een tekort aan geschikte zorgplaatsen geldt er een wachtlijst, zegt de gemeente. Het is nog niet bekend of justitie de directie van de instelling gaat vervolgen voor de vermeende fraude. Nijmegen is ook een procedure gestart om het verdwenen geld terug te vorderen. (ANP)
NU 05.09.2017 Nijmegen gaat tientallen kwetsbare bewoners van de Rigtergroep in die stad volgende week onderbrengen in een voormalig bejaardenhuis. De maatregel is volgens de gemeente nodig, omdat de directie van de in opspraak geraakte zorginstelling heeft laten weten dat er per 1 oktober niet meer voor de bewoners kan worden gezorgd.
De cliënten krijgen op de tijdelijke opvangplek zorg op maat.
Nijmegen deed in juli aangifte tegen de Rigtergroep, omdat er voor 1,1 miljoen euro gefraudeerd zou zijn met zorggeld. De directie mocht ook geen nieuwe cliënten meer aannemen. De directie garandeerde toen dat er tot 1 januari 2018 gezorgd zou worden voor bewoners die een ander onderkomen moesten zoeken.
De Rigtergroep heeft vestigingen in verschillende plaatsen. In Nijmegen huisvest de instelling mensen die niet zelfstandig kunnen wonen op vijf verschillende locaties.
NU 18.08.2017 Social Care in Nieuwleusen (Overijssel), een zorginstelling voor verstandelijk gehandicapten en psychiatrische patiënten, mag voorlopig geen nieuwe cliënten aannemen.
Volgens de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) kampt de organisatie met verschillende tekortkomingen in de zorg. Daardoor komt de veiligheid van patiënten in gevaar.
De organisatie werd eerder dit jaar al gewaarschuwd, maar dat heeft volgens de inspectie weinig opgeleverd. De IGZ stelde vast dat woningen van bewoners ernstig vervuild waren en dat er geen adequate 24-uurszorg was. Ook was er onvoldoende geschoold personeel. Daarbij werd er onzorgvuldig omgesprongen met vrijheidsbeperkende maatregelen.
Volgens de inspectie maakte Social Care onvoldoende werk van het doorvoeren van verbeteringen. Als dit nu niet gebeurt kan de psychiatrische instelling een boete tegemoet zien.
VK 31.07.2017 De website van de omstreden zorginstelling Vitalis ggz – nu Cura Clinics– vermeldde tot afgelopen week dat de bekende psychiater Glenn Helberg bij hen werkzaam was als regiebehandelaar voor de Vitalis-kliniek in Spanje. Helberg wordt komende zondag geïnterviewd in het tv-programma Zomergasten.
Helberg zegt dat hij nooit voor Vitalis heeft gewerkt. ‘Ik heb één vergadering met hen gehad en heb besloten niet met hen in zee te gaan.’ Het is onduidelijk waarom hij dan toch op de website vermeld stond. Helberg wil daar niets over zeggen. ‘Ik wil niet dat u mijn naam gebruikt om een smeuïg artikel te schrijven.’
Volgens commercieel directeur Niels Schellen van Vitalis ggz was Helberg wel degelijk betrokken bij de opstart van de organisatie. ‘Hij heeft zich echter later wegens privé-omstandigheden moeten terugtrekken.’
Afgelopen week werd de organisatie erop gewezen dat Helbergs naam nog steeds op de website stond vermeld. ‘Dat klopte niet meer, dus we hebben die direct verwijderd’, zegt Schellen.
Helberg was tijdens de afgelopen verkiezingen lijstduwer van Artikel 1, de partij van Sylvana Simons. In 2013 werd hij onderscheiden als Ridder in de Orde van Oranje Nassau voor zijn inzet voor de maatschappelijke positie van Antillianen en Arubanen in het koninkrijk.
VK 31.07.2017 De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft aangifte gedaan tegen ggz-instelling Vitalis wegens valsheid in geschrifte. Met een nagemaakte mail wilde Vitalis verzekeraars waarschijnlijk wijsmaken dat de NZa goedkeuring gaf aan het declareren van onder meer yoga en massages als psychiatrische behandeling. Het is uitzonderlijk dat de NZa een zaak doorspeelt aan de politie.
Dat sprake was van een nepmail kwam aan het licht toen een door Vitalis ingeschakelde financieel dienstverlener vragen stelde aan de NZa over het desbetreffende bericht. Uit een oorspronkelijke mail aan Vitalis waren passages weggeknipt en andere toegevoegd, aldus de NZa, de toezichthouder in de zorg.
Vitalis zette dit voorjaar een constructie op om onverzekerde activiteiten als yoga, massage, alternatieve therapie en personal training via een omweg toch te declareren bij de zorgverzekering. Ruim driehonderd behandelaren sloten zich tegen betaling aan.
Uit een oorspronkelijke mail aan Vitalis waren passages weggeknipt en andere toegevoegd
Medeoprichter van Vitalis Niels Schellen meldde in mei in de Volkskrant dat hij een manier had gevonden om onverzekerde activiteiten ‘in een verzekerd jasje te krijgen’. Door massages, yoga en meditatie te labelen als ‘dagbesteding’, dacht Vitalis deze bezigheden toch te kunnen declareren als psychiatrische zorg.
Schellen raakte eerder in opspraak doordat hij in 2011 dronken inreed op een terras, terwijl hij op dat moment directeur was van de verslavingszorginstelling AddictionCare. Ook AddictionCare was volgens sommige verzekeraars in het verleden te creatief met het declareren van dagbesteding.
Medeoprichter van Vitalis Niels Schellen meldde in mei in de Volkskrant dat hij een manier had gevonden om onverzekerde activiteiten ‘in een verzekerd jasje te krijgen’
Na de publicatie in mei zetten zorgverzekeraars ook vraagtekens bij de werkwijze van Vitalis, blijkt uit een nieuwsbrief. ‘Ondanks dat ons concept staat als een huis, stellen sommige zorgverzekeraars nu kritische vragen en stagneert (voorlopig) de vergoeding voor onze ambulante trajecten’, schrijft medisch directeur Peter van Kanten aan de aangesloten behandelaren. Na de ophef werd de naam van de organisatie gewijzigd in Cura Clinics.
Afgelopen vrijdag bleek dat Vitalis ggz vermoedelijk heeft geprobeerd massage- en yogabehandelingen alsnog vergoed te krijgen bij de zorgverzekeraars door te knippen en plakken in een e-mail van de NZa. Uit de nepmail viel op te maken dat de NZa goedkeuring gaf aan de handelwijze van Vitalis ggz. Die goedkeuring is echter nooit gegeven, zegt de NZa: zij had juist in een e-mail laten weten niet te willen bemiddelen voor Vitalis.
‘De commercieel directeur van de instelling heeft deze e-mail van de NZa vermoedelijk aangepast’, staat in een persbericht. Daarom heeft de NZa onlangs aangifte gedaan van valsheid in geschrifte.
Commercieel directeur Niels Schellen wil niet reageren op de aantijgingen. ‘Ik weet van niks, mijn naam is haas.’
Een deel van de aangesloten yogadocenten, coaches en trainers heeft zijn inleggeld teruggeëist van Vitalis ggz, omdat afspraken niet zijn nagekomen. Of zij hun geld terugkrijgen, is ongewis.
Truc mislukt; gedupeerde behandelaren willen geld terug
Ruim driehonderd coaches, masseurs en yogadocenten lieten zich verleiden tot aansluiting bij Vitalis ggz. De omstreden instelling haalde zo een ton binnen, maar de beloofde cliënten kwamen niet. ‘Ik ben er ingestonken.’(+)
NU 31.07.2017 De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft maandag laten weten aangifte te hebben gedaan tegen ggz-instelling Vitalis. Afgelopen vrijdag werd bekend dat de instelling een vermoedelijk nagemaakte e-mail naar zorgverzekeraars stuurde.
In de e-mail aan de verzekeraars stond dat de NZa goedkeuring gaf aan het declareren van onder meer massages en yoga als psychiatrische behandelingen. In werkelijkheid had de Zorgautoriteit aan Vitalis laten weten niet voor de instelling te willen bemiddelen in de kwestie. De geclaimde goedkeuring is nooit gegeven.
Uit een e-mail van de NZa zouden bepaalde passages zijn verwijderd, terwijl er andere werden toegevoegd, schrijft de Volkskrant.
“De commercieel directeur van de instelling heeft deze e-mail van de NZa vermoedelijk aangepast”, schreef de NZa in een persverklaring. De organisatie heeft daarom onlangs aangifte gedaan.
Dagbesteding
De commercieel directeur, medeoprichter van Vitalis Niels Schellen, zei in mei tegen de Volkskrant dat hij een manier had gevonden om onverzekerde activiteiten toch vergoed te krijgen. Dat kon volgens hem door bezigheden zoals yoga, massages en meditatie als dagbesteding te categoriseren.
Desgevraagd laat Schellen weten niet bereid zijn te reageren op de aangifte. “Ik weet van niks, mijn naam is haas.”
Schellen kwam eerder in opspraak. In 2011 reed hij dronken in op een terras. Hij was op dat moment directeur van de verslavingszorginstelling AddictionCare. Die organisatie werd ook beschuldigd van gesjoemel met dagbesteding.
Inleggeld
Ruim driehonderd behandelaars en activiteitenleiders sloten zich tegen betaling aan bij de nieuwe dienst van Vitalis. Een deel van hen heeft dat inleggeld inmiddels teruggeëist. Ze zeggen dat afspraken niet zijn nageleefd. Na het vraaggesprek met Schellen in mei, roken sommige zorgverzekeraars onraad.
Daardoor stagneerden de vergoedingen voor de activiteiten, liet medisch directeur Peter van Kanten destijds aan de deelnemers weten.
BB 18.07.2017 De gemeente Arnhem heeft aangifte gedaan van fraude met persoonsgebonden budgetten (pgb’s) van kwetsbare jongeren. Zorginstelling De Zorgdrager heeft jonge cliënten ‘ernstig financieel benadeeld’, vermoedt de gemeente. Een woordvoerder bevestigde dinsdag de aangifte na berichtgeving in De Gelderlander.
Veertien cliënten
De Zorgdrager regelde onder meer dagbesteding en beschermd wonen voor jongeren met uiteenlopende problemen, zoals stoornissen, verslavingen en tienerzwangerschappen. Een woordvoerder van de gemeente Arnhem vertelde dat het in die stad om veertien cliënten gaat. De gemeente stapte naar de politie na signalen van cliënten en oud-medewerkers.
Failliet
Arnhem besloot eerder al de betalingen aan de organisatie te staken. Ook zorgverzekeraars stopten met het overmaken van geld. Daardoor kwam De Zorgdrager snel in financiële problemen; het bedrijf ging failliet. Bedragen kon een woordvoerder van de gemeente niet noemen. De voormalige eigenaar van het failliete bedrijf ontkent dat hij fraude heeft gepleegd. (ANP)
BB 13.07.2017 Zorgverzekeraars sporen steeds meer fraude op met declaraties van zorgverleners. Vorig jaar bracht controle achteraf in totaal voor 18,9 miljoen euro aan oneigenlijk in rekening gebrachte zorgkosten aan het licht. Een jaar eerder werd nog voor 11,1 miljoen euro aan zorgfraude geconstateerd. Dat blijkt uit cijfers die brancheorganisatie Zorgverzekeraars Nederland verzamelde.
pgb
Net als in 2015 werd ook in 2016 veruit het meest gefraudeerd met pgb-budgetten (13,5 miljoen). Op de tweede plaats staat fraude in de wijkverpleging (ruim twee miljoen). Zorgverzekeraars maken zich zorgen om de toename van fraude in die sector, stelt de branchevereniging, en daarom intensiveren zij hun inspanningen tot opsporing.
Per ongeluk
Verzekeraars spreken van fraude wanneer sprake is van bewust of opzettelijk handelen waarmee onterecht voordeel wordt behaald. De branche maakt onderscheid tussen gevallen van fraude en gevallen waarin kosten per ongeluk onterecht worden gedeclareerd. Dat declareren gaat steeds beter. Werd in 2015 nog voor een bedrag van in totaal 485 miljoen euro per abuis ingediend, een jaar later gebeurde dat nog met 367 miljoen euro. ‘Voor zover de zorgverzekeraars hebben kunnen constateren, voegt een woordvoerder toe. (ANP)
Telegraaf 13.07.2017 Zorgverzekeraars sporen steeds meer fraude op met declaraties van zorgverleners.
Vorig jaar bracht controle achteraf in totaal voor 18,9 miljoen euro aan oneigenlijk in rekening gebrachte zorgkosten aan het licht. Een jaar eerder werd nog voor 11,1 miljoen euro aan zorgfraude geconstateerd. Dat blijkt uit cijfers die brancheorganisatie Zorgverzekeraars Nederland verzamelde.
Net als in 2015 werd ook in 2016 veruit het meest gefraudeerd met PGB-budgetten (13,5 miljoen). Op de tweede plaats staat fraude in de wijkverpleging (ruim twee miljoen). Zorgverzekeraars maken zich zorgen om de toename van fraude in die sector, stelt de branchevereniging, en daarom intensiveren zij hun inspanningen tot opsporing.
Verzekeraars spreken van fraude wanneer sprake is van bewust of opzettelijk handelen waarmee onterecht voordeel wordt behaald. De branche maakt onderscheid tussen gevallen van fraude en gevallen waarin kosten per ongeluk onterecht worden gedeclareerd.
Dat declareren gaat steeds beter. Werd in 2015 nog voor een bedrag van in totaal 485 miljoen euro per abuis ingediend, een jaar later gebeurde dat nog met 367 miljoen euro. ,,Voor zover de zorgverzekeraars hebben kunnen constateren”, voegt een woordvoerder toe.
BB 11.07.2017 De Rigtergroep in Nijmegen, die beschermd wonen verzorgt voor kwetsbare groepen, heeft naar schatting 1,1 miljoen euro zorggeld niet besteed aan de cliënten. Dat staat dinsdag in een rapport van de gemeente Nijmegen. De gemeente is een procedure gestart om het geld terug te vorderen.
Onverantwoorde zorg
Volgens de gemeente heeft het management van de instelling ,,zorggeld voor zeer kwetsbare mensen” willens en wetens misbruikt. De zorg voor cliënten was onverantwoord. Er is meer geld voor zorg gedeclareerd dan er in werkelijkheid aan zorg werd besteed. Pgb-geld is tevens voor andere kosten gebruikt.
Andere huisvesting
Begin vorig jaar eiste de Inspectie voor de Gezondheidszorg al verbeteringen bij de instelling. Bij de instelling wonen op dit moment veertig mensen op verschillende locaties in de stad. Zij zijn dinsdag door de gemeente ingelicht over andere huisvesting. De Rigtergroep mag geen nieuwe cliënten meer aannemen.
‘Verkeerde conclusies’
Volgens advocaat Gert Jan Pulles van de Rigtergroep snapt de gemeente niet hoe het persoonsgebonden budget (pgb) bij begeleid wonen werkt en zijn daarom verkeerde conclusies getrokken, zei hij dinsdag. Pulles noemt de handelwijze van de gemeente ,,zorgelijk overheidsoptreden.” De Rigtergroep heeft geen tijd gekregen voor een reactie op het onderzoeksrapport en mocht geen uitleg geven, zegt hij. Maandag heeft Nijmegen aangifte wegens fraude tegen de Rigtergroep gedaan. Die instelling overweegt nu stappen tegen de gemeente. (ANP)
Telegraaf 11.07.2017 De Rigtergroep in Nijmegen, die beschermd wonen verzorgt voor kwetsbare groepen, heeft naar schatting 1,1 miljoen euro zorggeld niet besteed aan de cliënten. Dat staat dinsdag in een rapport van de gemeente Nijmegen. De gemeente is een procedure gestart om het geld terug te vorderen.
Volgens de gemeente heeft het management van de instelling ,,zorggeld voor zeer kwetsbare mensen” willens en wetens misbruikt. De zorg voor cliënten was onverantwoord. Er is meer geld voor zorg gedeclareerd dan er in werkelijkheid aan zorg werd besteed. Pgb-geld is tevens voor andere kosten gebruikt. Begin vorig jaar eiste de Inspectie voor de Gezondheidszorg al verbeteringen bij de instelling.
Bij de instelling wonen op dit moment veertig mensen op verschillende locaties in de stad. Zij zijn dinsdag door de gemeente ingelicht over andere huisvesting. De Rigtergroep mag geen nieuwe cliënten meer aannemen
Volgens advocaat Gert Jan Pulles van de Rigtergroep snapt de gemeente niet hoe het persoonsgebonden budget (pgb) bij begeleid wonen werkt en zijn daarom verkeerde conclusies getrokken, zei hij dinsdag. Pulles noemt de handelwijze van de gemeente ,,zorgelijk overheidsoptreden.” De Rigtergroep heeft geen tijd gekregen voor een reactie op het onderzoeksrapport en mocht geen uitleg geven, zegt hij.
Maandag heeft Nijmegen aangifte wegens fraude tegen de Rigtergroep gedaan. Die instelling overweegt nu stappen tegen de gemeente.
NU 11.07.2017 De Rigtergroep in Nijmegen, die beschermd wonen verzorgt voor kwetsbare groepen, heeft naar schatting 1,1 miljoen euro zorggeld niet besteed aan de cliënten. Dat staat dinsdag in een rapport van de gemeente Nijmegen.
Gemeente Nijmegen is een procedure gestart om het geld terug te vorderen. Volgens de gemeente heeft het management van de instelling ”zorggeld voor zeer kwetsbare mensen” opzettelijk misbruikt.
Er is volgens het rapport meer geld voor zorg gedeclareerd dan er in werkelijkheid aan zorg werd besteed. Pgb-geld is tevens voor andere kosten gebruikt. Begin vorig jaar eiste de Inspectie voor de Gezondheidszorg al verbeteringen bij de instelling.
Bij de instelling wonen op dit moment veertig mensen op verschillende locaties in de stad. Zij zijn dinsdag door de gemeente ingelicht over andere huisvesting. De Rigtergroep mag geen nieuwe cliënten meer aannemen.
Conclusies
Volgens advocaat Gert Jan Pulles van de Rigtergroep snapt de gemeente niet hoe het persoonsgebonden budget (pgb) bij begeleid wonen werkt en zijn daarom verkeerde conclusies getrokken, zei hij dinsdag.
Pulles noemt de handelwijze van de gemeente ”zorgelijk overheidsoptreden.” De Rigtergroep heeft geen tijd gekregen voor een reactie op het onderzoeksrapport en mocht geen uitleg geven, zegt hij.
Maandag heeft Nijmegen aangifte wegens fraude tegen de Rigtergroep gedaan. Die instelling overweegt nu stappen tegen de gemeente.
Telegraaf 21.06.2017 Wegens het plegen van belastingfraude met een prestatiebonus heeft een voormalig directeur van Achmea Health Services (AHC) woensdag twaalf maanden gevangenisstraf tegen zich horen eisen, waarvan vier voorwaardelijk.
Het Openbaar Ministerie in Utrecht vindt bewezen dat de zorgdirecteur de belastingdienst voor ruim een kwart miljoen euro heeft benadeeld. In plaats van die premie tegen een normaal tarief van 52 procent te laten belasten, werd het bedrag verrekend in een prijsverhoging van de sportscholen die de verdachte als eigenaar aan zijn werkgever AHC verhuurde.
Deze belastingtruc verhulde volgens de officier van justitie de ware aard van de bonus. Tegen een voormalig lid van de raad van bestuur van de zorgverzekeraar die de constructie toestond, werd zestig uur werkstraf en 5000 euro boete geëist.
De hoofdverdachte runde tot 2012 zelf de fitnesscentra. Daarna deed hij de exploitatie over aan Achmea en trad als directeur in dienst. Toen de verdachte aankondigde minder te willen gaan werken, werd hij met een bonus verleid toch aan te blijven.
Telegraaf 21.04.2017 Ziekenhuizen, verzekeraars en het ministerie van Volksgezondheid hebben een akkoord bereikt over extra miljoenen voor medisch-specialistische zorg, melden bronnen aan De Telegraaf. Volgend jaar mag daar zo’n 340 miljoen euro meer naartoe.
De deal is vandaag gesloten onder toeziend oog van staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid). Hij neemt minister Schippers waar zolang zij als informateur betrokken is bij de kabinetsformatie.
Afgelopen periode mochten de ziekenhuisuitgaven niet harder stijgen dan 1 procent. Vandaag is afgesproken dat de ziekenhuizen volgend jaar iets meer lucht krijgen. Ze mogen dan zo’n 1,6 procent meer uitgeven dan nu. In totaal is er daardoor in het jaar 2018 een bedrag van 21,8 miljard euro voor de medisch-specialistische zorg beschikbaar.
Reden voor het laten vieren van de teugels is dat de financiële druk op ziekenhuizen toeneemt door bijvoorbeeld dure geneesmiddelen en een toename van senioren die een beroep doen op medisch-specialistische zorg, zoals bij de spoedeisende hulp.
Om die druk te verlichten wordt naast groeiruimte aan de medisch-specialistische zorg ook extra geld beschikbaar gesteld in 2018 voor de inkoop van meer eerstelijnsverblijf. Dat zijn bedden in bijvoorbeeld zorghotels waar mensen kunnen herstellen van een ziekenhuisverblijf. Deze plekken zijn goedkoper dan ziekenhuisbedden.
Daarnaast wordt verder ingezet op huisartsen en wijkverplegers die meer ziekenhuistaken kunnen overnemen. Daar wordt op sommige plekken al mee gewerkt. Het gaat bijvoorbeeld om longpatiënten die thuis worden geholpen in plaats van in het ziekenhuis. Ook dit moet ertoe leiden dat geen onnodig dure medisch-specialistische zorg hoeft te worden verleend.
Het akkoord moet nog worden voorgelegd aan de achterbannen van de verzekeraars en ziekenhuizen.
RO 21.04.2017 De totale uitgaven in de medisch-specialistische zorg mogen in 2018 landelijk met 1,6% groeien. De afgesproken groei is 1,6%, maar met inachtneming van nog openstaande taakstellingen uit het verleden komt die neer op effectief 1,4%.
Dit is de uitkomst van een onderhandelaarsakkoord tussen het ministerie van VWS en partijen in de medisch-specialistische zorg. Staatssecretaris Martin van Rijn heeft dit akkoord gesloten namens minister Edith Schippers. Van Rijn neemt Schippers’ taken waar zolang zij als informateur bij de kabinetsformatie is betrokken.
Behalve financiële afspraken zijn inhoudelijke afspraken gemaakt die de medisch-specialistische zorg verder verbeteren. Betrokken partijen leggen het onderhandelaarsakkoord nu met een positief advies aan hun achterbannen voor.
De afspraken zijn gemaakt tussen het ministerie van VWS, de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ), de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU), Patiëntenfederatie Nederland, Zelfstandige Klinieken Nederland (ZKN), Federatie Medisch Specialisten (FMS), Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland (V&VN).
AD 21.04.2017 De totale uitgaven aan medisch-specialistische zorg mogen volgend jaar landelijk met 340 miljoen groeien. Dat heeft het kabinet afgesproken met ziekenhuizen, belangenorganisaties en verzekeraars. Dit akkoord voor ‘meer betermaakzorg’ is vanmiddag naar buiten gekomen.
De ziekenhuizen krijgen nu weer wat lucht om extra behandelingen te leveren aan patiënten, zodat wachtlijsten worden weggewerkt. De afgelopen jaren stonden de financiën onder druk door dure geneesmiddelen en een stijging van het aantal kwetsbare ouderen, die veel zorg nodig hebben.
Ook de overheid profiteert van de deal met de ziekenhuissector, die staatssecretaris Van Rijn heeft gesloten. De afgesproken groei in het aantal behandelingen ligt lager dan vooraf beraamd door het Centraal Planbureau, waardoor voor het kabinet een besparing ontstaat van 200 miljoen euro.
Alleen voor 2018 is met de ziekenhuizen een groei van 1,6 procent afgesproken. In het oorspronkelijke zorgakkoord, dat eind dit jaar zou aflopen, bedroeg de toegestane groei nog 1 procent. De afgelopen maanden gaven de onderhandelaars echter aan dat ze komend jaar meer ruimte wilden.
Afspraken
Behalve financiële afspraken zijn afspraken gemaakt die de medisch-specialistische zorg verder verbeteren, zoals minder bureaucratie en wachtlijsten. Er wordt volgend jaar ook vaker een beroep gedaan op huisartsen, wijkverpleegkundigen en zorghotels, waar patiënten kunnen opknappen na een behandeling.
Alle partijen leggen dit akkoord voor 2018 positief aan hun achterbannen voor. Komend jaar moet een nieuwe zorgminister, die momenteel nog niet bekend is, een deal voor latere jaren sluiten. In totaal is voor medisch-specialistische zorg 21,8 miljard euro in 2018 beschikbaar.
Trouw 18.03.2017 Zonde als een academisch ziekenhuis botbreuken opereert. Dat kan beter in een algemeen ziekenhuis. Maar taken verdelen, dat mag niet van de wet.
In de zorg geldt de tucht van de markt. Ziekenhuizen zijn concurrenten die onderling geen bedrijfsgeheimen mogen delen. Dus spelen ze met vuur wanneer ze een goed gesprek voeren over welke patiënten ze zoal behandelen, hoe ze dat doen en of ze wellicht kunnen samenwerken. De mededingingswaakhond kan zo maar op de stoep staan.
“Dat ziekenhuizen onder de mededingingswet vallen, vind ik niet gezond”, zegt Franck Asselman, bedrijfseconoom in dienst van het Amsterdamse Academisch Medisch Centrum. “Het staat haaks op de sector, die gericht is op samenwerking.” Samenwerking die de zorg juist beter én goedkoper maakt, vindt de econoom.
Voor zijn werkgever onderzocht Asselman welke informatie managers in het AMC nodig hebben om ze te laten woekeren met geld en capaciteit: wat moeten ze weten om te bepalen welke patiënten ze behandelen en welke beter naar een ander ziekenhuis kunnen? En wat om te bepalen hoe ze doelmatig behandelen? En leidt die informatie tot keuzes? Zijn antwoord luidt ja, en dat komt de zorg en de kostenbeheersing ten goede. Eind deze maand promoveert Asselman op zijn onderzoek aan de Radboud Universiteit van Nijmegen.
Dat ziekenhuizen onder de mededingingswet vallen, vind ik niet gezond, aldus Franck Asselman, bedrijfseconoom van het Amsterdamse Academisch Medisch Centrum.
Dat het AMC nu keuzes maakt, komt vooral door het nieuwe zorgstelsel dat in 2006 zijn intrede deed. Marktwerking werd het leidende principe, concurreren moest. Dat dwong het AMC na te denken over wat voor ziekenhuis het wilde zijn.
En, begrijp hem niet verkeerd, dat vindt Asselman niet per se verkeerd: “Voor 2006 werd het AMC, net als ieder ziekenhuis, afgerekend op het aantal opnames, ligdagen en polibezoeken. Dat klinkt nu heel raar, maar we registreerden nauwelijks wat voor aandoeningen patiënten hadden. We maakten geen keuzes, we leverden álle zorg.
Ook staaroperaties of knie-aandoeningen, terwijl we een academisch ziekenhuis zijn, ingericht op complexere zorg. In 2005 kampten we met een tekort aan operatiekamers en goed opgeleide verpleegkundigen. We koersten af op een jaarlijks tekort van 12 miljoen.”
Asselman kreeg de taak het topmanagement te voeden met informatie en te zien of dat tot keuzes leidde: wat kost een patiënt en wat levert hij op? Hoeveel personeel, ok-ruimte gebruikt een patiëntengroep, hoeveel materiaal en dure geneesmiddelen? Vragen de patiënten die het AMC behandelt inderdaad complexere zorg dan patiënten in een algemeen ziekenhuis?
Keuzes kwamen er: het AMC deed simpele ingrepen de deur uit. “Staaroperaties, knieën, heupen, spataderen, liesbreuken. Veel voorkomend, maar niet ingewikkeld en goed te standaardiseren. Dat kan goedkoper en sneller in een algemeen ziekenhuis.” Voor die ingrepen verwijst het AMC patiënten door naar het Flevoziekenhuis in Almere of de Bergmankliniek. Geheel vrijblijvend, want aan de vrije artsenkeuze van de patiënt mag het AMC niet tornen.
Al heeft samenwerking hier aantoonbaar nut, vindt Asselman: “Sommige van onze artsen werken in Amsterdam en in Almere. Die zien een borstkankerpatiënt bij ons op de poli en opereren haar in het Flevoziekenhuis. Ook voor onderzoek en opleiding hebben we de patiënten die naar het Flevo gaan nodig. Hoe meer patiënten in onze onderzoeksprojecten, hoe beter. En de artsen die we opleiden moeten ook de basiszorg beheersen.”
Maar het blijft spitsroeden lopen. “Van de mededingingsautoriteit mag je samenwerken als het de kwaliteit ten goede komt. Maar afspreken ‘jij doet dit en wij doen dat’ mag niet, want dan verdeel je de markt.
“Wij leggen uit dat samenwerking beter is voor de patiënt: die kan sneller terecht en het Flevoziekenhuis doet het kunstje vaker. Het AMC maakt capaciteit vrij voor complexere patiënten. En de rekening bij het Flevo is lager. Maar het is een schemergebied, de Autoriteit beoordeelt pas achteraf of je de fout bent ingegaan.”
Van de behandelingen die het wel in huis hield, vergeleek het AMC zich met de zeven andere academische ziekenhuizen. “Wij lieten patiënten met een maag-darm-ziekte veel vaker terugkomen dan de anderen. Interessant. Na bespreking met de medische staf bleek dat sommige artsen patiënten voor iedere behandeling naar het AMC lieten komen – die dachten dat dat goed was voor het ziekenhuis, financieel gezien – anderen zeiden: dat hoeft niet bij ons, dat kan veel dichter bij huis.”
Zonder vergelijking met de andere ziekenhuizen was dit gesprek nooit gevoerd, zegt Asselman. Maar vergelijken blijft lastig. Het AMC moest het doen met groepsgegevens. Welke ziekenhuizen patiënten het beste behandelen, blijkt er niet uit. Dat is bedrijfsgeheim.
De mededingingsautoriteit ziet er streng op toe dat ziekenhuizen binnen de lijntjes blijven. “In 2010 hebben wij een inval gehad”, zegt Asselman. “Heel ingrijpend was dat. Bestuurders werden persoonlijk in staat van beschuldiging gesteld.”
De aantijging was dat het AMC en zijn Amsterdamse concurrent VUmc de markt in de hoofdstad hadden verdeeld. De zaak is geschikt, boetes zijn niet opgelegd, maar de schrik zat er in, aldus de promovendus.
Het AMC voert inmiddels fusiegesprekken met het VUmc.
Telegraaf 11.03.2017 In het Limburgse ziekenhuis Zuyderland is een fel conflict uitgebroken tussen de directie en radiologen. De partijen beschuldigen elkaar van chantage, machtsmisbruik en onheus winstbejag, blijkt uit documenten in handen van NRC.
Inzet is het eigendom van een goedlopende privékliniek, dat aan het ziekenhuis is verbonden. Radiologen van de vakgroep zijn ook daar werkzaam én bezitten aandelen in de kliniek.
De raad van bestuur van Zuyderland constateerde onlangs dat de vakgroep ,,in totale wanorde verkeert” en ,,disfunctioneert’’, zo schrijft NRC.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg is op de hoogte van het conflict.
Den HaagFM 10.03.2017 Haagse thuiszorgmedewerkers luiden de noodklok. “De gemeente is hard op weg om het professionele aanbod van huishoudelijke verzorging aan zieke of kwetsbare burgers om zeep te helpen”, waarschuwen ze in een brandbrief aan wethouder Karsten Klein van Welzijn.
De brief is door thuiszorgmedewerkers en partijbestuurders Hanne Drost en Bart van Kent van de Haagse SP ondertekend. De nieuwe manier van indiceren zou ervoor zorgen dat Hagenaars die in aanmerking komen voor thuiszorg er in sommige gevallen zeven uur per week op achteruitgaan. “Terwijl de Wet maatschappelijke ondersteuning zou moeten uitgaan van maatwerk, gaat de gemeente met deze nieuwe werkwijze juist compleet voorbij aan de persoonlijke omstandigheden van Hagenaars”, zegt Van Kent.
Het verlagen van de hoeveelheid uren huishoudelijke hulp brengt ook thuiszorgmedewerkers in de problemen. “We moeten nu zo hard werken en zoveel cliënten aannemen om aan onze uren te komen, dat we nog een burn-out eraan overhouden”, zei een van de medewerkers tijdens een SP-bijeenkomst. “Een praatje maken is er niet meer bij, alleen het hoognodige kan nog gebeuren in de toegewezen uren.”…lees meer
Omroepwest 09.03.2017 Haagse thuiszorgmedewerkers luiden de noodklok. ‘De gemeente is hard op weg om het professionele aanbod van huishoudelijke verzorging aan zieke of kwetsbare burgers om zeep te helpen’, waarschuwen ze in een brandbrief aan wethouder Karsten Klein (CDA).
De brief is door thuiszorgmedewerkers en partijbestuurders Hanne Drost en Bart van Kent van de Haagse SP ondertekend. Volgens de socialistische partij hebben tientallen medewerkers en cliënten in de thuiszorg de afgelopen weken aan de bel getrokken. Zij constateren dat het aantal uren huishoudelijke hulp door het beleid van de gemeente ‘drastisch’ is verminderd.
Zo zou de nieuwe manier van indiceren ervoor zorgen dat Hagenaars die in aanmerking komen voor thuiszorg er in sommige gevallen zeven uur per week op achteruitgaan. ‘Terwijl de Wet maatschappelijke ondersteuning zou moeten uitgaan van maatwerk, gaat de gemeente met deze nieuwe werkwijze juist compleet voorbij aan de persoonlijke omstandigheden van Hagenaars’, stelt SP-raadslid Van Kent.
‘Praatje maken is er niet meer bij’
Het verlagen van de hoeveelheid uren huishoudelijke hulp brengt ook thuiszorgmedewerkers in de problemen. ‘We moeten nu zo hard werken en zoveel cliënten aannemen om aan onze uren te komen, dat we nog een burn-out eraan overhouden’, beweerde één van de medewerkers tijdens een SP-bijeenkomst. ‘Een praatje maken is er niet meer bij, alleen het hoognodige kan nog gebeuren in de toegewezen uren.’
De thuiszorgmedewerkers willen dat wethouder Klein maatwerk levert aan Hagenaars die huishoudelijke verzorging nodig hebben en ‘hen niet reduceert tot pakketten’.
NU 10.03.2017 Bij Stichting La Touche in Kampen, een instelling voor mensen met hersenletsel, zijn ernstige tekortkomingen in de zorg vastgesteld.
Daardoor zijn risico’s ontstaan voor de veiligheid van patiënten, maakte de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) vrijdag bekend.
Volgens de inspectie zijn er onder meer problemen met cliëntdossiers, medicatieveiligheid, deskundigheid van personeel en vrijheidsbeperking van patiënten. La Touche krijgt vier maanden de tijd om verbetermaatregelen door te voeren. Gebeurt dat niet, dan kan de instelling worden beboet.
De stichting is een een kleinschalige woonvorm voor mensen met een niet-aangeboren hersenletsel die intensieve zorg en begeleiding nodig hebben.
Telegraaf 10.03.2017 Bij Stichting La Touche in Kampen, een instelling voor mensen met hersenletsel, zijn ernstige tekortkomingen in de zorg vastgesteld. Daardoor zijn risico’s ontstaan voor de veiligheid van patiënten, maakte de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) vrijdag bekend.
Volgens de inspectie zijn er onder meer problemen met cliëntdossiers, medicatieveiligheid, deskundigheid van personeel en vrijheidsbeperking van patiënten. La Touche krijgt vier maanden de tijd om verbetermaatregelen door te voeren. Gebeurt dat niet, dan kan de instelling worden beboet.
De stichting is een een kleinschalige woonvorm voor mensen met een niet-aangeboren hersenletsel die intensieve zorg en begeleiding nodig hebben.
Telegraaf 01.03.2017 De zorginstelling Ciran brengt te veel geld in rekening voor de intake en revalidatiezorg van patiënten. Per cliënt gaat het soms om honderden euro’s extra. Zorgverzekeraars als Zilveren Kruis en DSW hebben daardoor mogelijk tonnen per jaar te veel betaald. Ze willen dat geld terug van Ciran. Dat meldt het tv-programma Zembla woensdag.
Zilveren Kruis heeft onderzoek gedaan naar het declaratiegedrag, bevestigt een woordvoerster aan het ANP. Ciran zal volgens haar tonnen aan geld moeten terugbetalen. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) bevestigt eveneens dat Ciran „in beeld” is na signalen van patiënten. Ciran zelf wil nog niet inhoudelijk reageren: „Dat zou prematuur zijn. We gaan eerst kijken en declaraties zijn een vrij breed begrip.”
Zembla sprak met 22 patiënten en veertien (voormalige) medewerkers van Ciran, een revalidatie-instelling met negentien vestigingen. Jaarlijks worden hier vierduizend patiënten behandeld. De ondervraagden hebben nogal wat klachten over de instelling. Die gaan niet alleen over de hoogte van de rekeningen maar ook over de bijzondere visie van waaruit de instelling werkt. Zo gaan cliënten naar een Tibetaans instituut voor een workshop.
Revalidatiezorg wordt betaald uit de basisverzekering. Het zou bij Ciran onder meer fout gaan met de uren die worden gedeclareerd voor de intake.
Telegraaf 23.02.2017 Bestuurders in de zorg die keer op keer hun werk niet goed doen, moeten voortaan van bestuursfuncties kunnen worden uitgesloten. Dat vindt de Tweede Kamer, die het kabinet donderdag vroeg zo’n bestuursverbod in de wet op te nemen.
Het kabinet voelt weinig voor zo’n verbod, maar regeringspartij VVD en het CDA zetten door en kregen steun van een Kamermeerderheid voor hun plan. Het bestuursverbod moet gaan gelden in de ouderenzorg, de gehandicaptenzorg, de jeugdzorg en de geestelijke gezondheidszorg. Het was CDA-Kamerlid Mona Keijzer en VVD’er Sjoerd Potters een doorn in het oog dat wanpresterende bestuurders geregeld bij een andere instelling weer aan de slag gingen.
Keijzer is ,,blij dat dit verbod er nu komt”. Ze wijst op de ,,grote negatieve gevolgen” die het wanbeleid van falende bestuurders heeft ,,voor de mensen die afhankelijk zijn van hun goede zorgen”.
OmroepWest 15.02.2017 ALPHEN AAN DEN RIJN – Vakbond FNV is niet verbaasd over de veel te hoge werkdruk in het Alrijne Ziekenhuis, met afdelingen in Leiden, Leiderdorp en Alphen aan den Rijn. ‘Er is drie miljard bezuinigd op de zorg, maar de zorgvraag neemt toe’, legt FNV-woordvoerder Cor de Beurs uit. ‘Je hoeft geen kenner te zijn om te bedenken dat het dan een keer spaak loopt.’
Uit anonieme gesprekken met een groot aantal medewerkers en ex-werknemers blijkt dat ‘honderden’ medewerkers van het Alrijne Ziekenhuis ziek thuis zitten of zijn vertrokken. Daarnaast blijven veel vacatures onvervuld.
Alrijne is zeker niet het enige ziekenhuis met dit soort problemen, benadrukt De Beurs. ‘Dit speelt in de hele zorg, ook in verpleeghuizen.’ Hij wijst op de drie miljard die de regering van VVD en PvdA heeft bezuinigd op de zorg.
‘Potje van gemaakt’
‘Veel ziekenhuizen hebben de problemen die dit opleverde in eerste instantie proberen op te lossen door te bezuinigen op ondersteund personeel en leidinggevenden. Maar er komen voor de verzorgenden steeds meer taken bij en geen tijd. Terwijl de zorgvraag toeneemt. Onder meer vanwege de vergrijzing. Dit is alleen te keren met meer geld en meer personeel.’
De Beurs vindt dat de VVD en de PvdA er de afgelopen jaren ‘een potje van hebben gemaakt’. ‘En dan komen ze nu aan met twee miljard, vlak voor de verkiezingen. Dan denk ik: tja… Er zullen heel snel mensen opgeleid moeten worden. Maar voordat die inzetbaar zijn, ben je wel twee of drie jaar verder.’
OmroepWest 14.02.2017 Personeel van Alrijne ziekenhuizen in Leiden, Leiderdorp en Alphen aan den Rijn zucht onder een veel te hoge werkdruk. ‘Honderden’ medewerkers zouden ziek thuis zitten of zijn vertrokken; veel vacatures blijven onvervuld. Dat blijkt uit anonieme gesprekken met een groot aantal medewerkers en ex-werknemers.
De Raad van Bestuur betreurt dat er meer mensen dan gemiddeld ziek zijn. Het gaat om 0,5 procent boven het gemiddelde, dat zijn zestig mensen meer dan anders. ‘Dat vinden we ook vervelend. Er zouden achteraf dingen anders hebben gekund, maar de fusie is goed verlopen’, zegt voorzitter Ron Treffers.
‘Fantastische toekomst voor Alrijne medewerkers’
‘Als mensen weggaan is het vervelend. Het ziekteverzuim is altijd lager geweest dan het landelijk gemiddelde, nu is het hoger. Een fusie is een enorm veranderingstraject, dat doe je niet dagelijks. Maar al met al denk ik dat het heel snel en goed gegaan is’, zegt Treffers.
‘Die reuring is dan ook snel over, die spreid je dan ook niet uit over vele jaren en daar heb je snel resultaat van. Ik ben ervan overtuigd dat het tijdelijk is, want er ligt een fantastische toekomst voor Alrijne-medewerkers.’
Op 1 januari 2015 gaan de vroegere ziekenhuizen van de Rijnland Zorggroep in Leiderdorp en Alphen aan den Rijn en het Diaconessenhuis in Leiden verder onder één naam: de Alrijne Zorggroep. De procedures en werkwijzen in beide ziekenhuizen lopen nogal uiteen. In Leiderdorp wordt hiërarchischer gewerkt, in Leiden is men veel informeler. ‘Dat herken ik wel’, zegt Treffers, ‘maar Leiden is ook een veel kleiner ziekenhuis. Die hiërarchie is nodig om goede afspraken te maken’.
De mensen uit Leiden die Omroep West heeft gesproken, noemen het een top down-management, waarmee zij moeite hebben. ‘We stonden náást de dokter. In Leiderdorp staat de dokter boven’, zoals een medewerker het formuleert. Verpleegkundigen waren er gewend zelfstandig te werken. ‘We liepen zelf spreekuur’, zegt een verpleegkundige die na zestien jaar een andere baan is gaan zoeken door de fusie.
‘Hoogopgeleide professionals moet je niet negeren’
Artsen en ander personeel die aan de bel trekken over de problemen voelen zich genegeerd door de leiding van het ziekenhuis. ‘Onze argumenten worden weggewuifd’, zegt een van hen. Een arts noemt het gebrek aan transparantie. ‘Vroeger wisten we precies wat er speelde, nu worden we in het ongewisse gelaten.’
‘De kern van het probleem is dat de verandering veel te groot is. Er moest veel te veel tegelijkertijd. Plus de top down-manier van leidinggeven’, zegt een oud-teamleider. ‘Hoogopgeleide professionals heb je veel te hard nodig, die kun je niet negeren.’
Het komt goed
Toch zijn de artsen er zeker van dat het goed komt met Alrijne. ‘In mijn eigen vakgroep denk ik dat het wel goedkomt, dat zie ik wel zitten.’
De Raad van Bestuur heeft inmiddels twee wervingsbureaus ingeschakeld om de vacatures zo snel mogelijk op te vullen. Ook het OK-complex in Leiden gaat binnenkort weer open. Dat moet de werkdruk verminderen. Zodat er weer een fantastische toekomst ligt voor alle Alrijne-medewerkers.
Lees hier de reactie van Alrijne. Reageren op dit nieuws kan door te mailen naar onderzoek@omroepwest.nl.
NU 14.02.2017 Voormalig COA-directeur Nurten Albayrak is dinsdag in hoger beroep door het gerechtshof in Den Haag tot een werkstraf van honderd uur veroordeeld.
Volgens het hof is bewezen zij in september 2011 haar secretaresse opdracht heeft gegeven om achteraf werkafspraken in haar digitale agenda te zetten, die in werkelijkheid niet hadden plaatsgevonden.
Daarmee kon zij het privégebruik van haar dienstauto maskeren, aldus het hof. Dat leidt tot een veroordeling wegens valsheid in geschrifte.
Albayrak werd in 2012 ontslagen door het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). De civiele en kantonrechter in Den Haag stelden eerder al vast dat het ontslag terecht was.
Albayrak kwam in opspraak na berichtgeving door de NOS over haar functioneren als directeur. Zo verdiende zij meer dan de balkenendenorm en werd ze beschuldigd van privégebruik van haar dienstauto.
De rechtbank Den Haag legde haar in eerste instantie 140 uur werkstraf op.
Telegraaf 14.02.2017 Voormalig COA-directeur Nurten Albayrak is dinsdag in hoger beroep door het gerechtshof in Den Haag tot een werkstraf van honderd uur veroordeeld.
Volgens het hof is bewezen zij in september 2011 haar secretaresse opdracht heeft gegeven om achteraf werkafspraken in haar digitale agenda te zetten, die in werkelijkheid niet hadden plaatsgevonden. Daarmee kon zij het privégebruik van haar dienstauto maskeren, aldus het hof. Dat leidt tot een veroordeling wegens valsheid in geschrifte.
Albayrak werd in 2012 ontslagen door het Centraal Orgaan opvang asielzoekers. De civiele en kantonrechter in Den Haag stelden eerder al vast dat het ontslag terecht was.
Zij kwam In september 2011 in opspraak na berichtgeving door de NOS over haar functioneren als directeur. Zo verdiende zij meer dan de balkenendenorm en werd ze beschuldigd van privégebruik van haar dienstauto.
De rechtbank Den Haag legde haar in eerste instantie 140 uur werkstraf op.
AD 14.02.2017 Het gerechtshof in Den Haag heeft voormalig COA-directeur Nurten Albayrak dinsdagmiddag een werkstraf van 100 uur opgelegd. Albayrak pleegde volgens het Hof valsheid in geschrifte om privé-gebruik van haar dienstauto te verhullen.
Albayrak gold als een rolpatroon voor carrière-makers van allochtone afkomst, ze was zeven jaar lang de directeur van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). In 2011 kwam ze echter in opspraak omdat er onder haar een angstcultuur zou zijn ontstaan bij de organisatie. Personeel omschreef haar als een ‘zonnekoningin’ die meer dan de Balkenende-norm verdiende.
Nep-afspraken
Begin vorig jaar veroordeelde de rechtbank in Den Haag haar tot een werkstraf van 140 uur omdat ze haar secretaresse en chauffeur opdracht zou hebben gegeven niet bestaande werk-afspraken in haar agenda te zetten. Daardoor leek het alsof ze haar dienstauto gebruikte voor zakelijke afspraken, terwijl de kilometers voor privé gebruik waren.
Bedreiging
Albayrak ging in hoger beroep tegen de straf, volgens haar beruste de zaak op ‘misverstanden’ en leugenachtige verklaringen. Volgens de voormalig directeur moest haar hoofd rollen om die van toenmalig minister Gerd Leers te beschermen. Leers had haar eerder op non-actief gezet omdat Albayrak hem onjuist zou hebben geïnformeerd over haar salaris.
Het Gerechtshof verlaagde de straf gisteren tot 100 uur werkstraf, maar sprak de ex-directeur niet vrij van valsheid in geschrifte. Haar echtgenoot kreeg -in augustus 2015 al- een werkstraf van 140 uur: maar dan voor het bedreigen van een getuige in de zaak tegen zijn vrouw.
Trouw 10.02.2017 Vanuit de oppositie leverden de PVV en SP de afgelopen jaren harde kritiek op het kabinet, in debatten over de zorg. Renske Leijten (SP) en Fleur Agema (PVV) zaten vaak op één lijn. Toch kunnen ze onderling ook hard botsen.
Zijn jullie niet veel te negatief over de zorg? In alle internationale onderzoeken komt de Nederlandse zorg er af als een van de beste.
Verkiezingsthema
Waar gaan de verkiezingen over? Op weg naar 15 maart belicht Trouw elke week een thema. Deze week de zorg. Vandaag: twee Kamerleden, over de kosten voor patiënten en de hoeveelheid managers in verpleeghuizen.
Fleur Agema (PVV): “Ik mag me toch wel kwaad maken? De verzorgingshuizen gingen dicht, er is bezuinigd op de huishoudelijke hulp. Het kabinet beweert: de mensen willen het zelf. Dat is niet waar. Het moest gewoon van Brussel. We zijn besodemieterd.”
Renske Leijten (SP): “Eens. Wat die onderzoeken betreft: die deugen niet. In het meest recente kreeg Nederland een rapportcijfer 9,3. Dat was een onderzoek van een commercieel bedrijf, dat banden heeft met een neoliberale denktank. Intussen hoor ik overal van huisartsen dat patiënten de zorg mijden, om de eigen bijdrage. Natuurlijk zijn er goede dingen in de zorg. Maar dat is vooral doordat artsen en andere zorgverleners de zorg nog overeind houden.”
Agema: “Mijn vader had een openhartoperatie nodig. Hij gaf de zorg een dikke tien – maar dat weegt niet op tegen wat hij moet betalen.”
Wanneer was de zorg dan wél goed geregeld in Nederland?
Agema: “In de jaren vijftig, zestig. Als ik dat zeg, krijg ik om de oren: ‘Ja maar, toen lagen de mensen nog op slaapzalen’. Maar het was ook de tijd dat er in een verpleeghuis dertig mensen woonden, met één hoofdverpleegkundige en één boekhouder. Verder werkte iedereen aan het bed. Het was toen nog heel puur allemaal. Je schreef je in voor een aanleunwoning, na een paar jaar kon je terecht. Dus ik zeg: het was beter toen er nog geen managers waren, en nog geen computers.”
Leijten: “Het was vóór dit kabinet aantrad ook beter. Maar het was vooral beter toen de Algemene wet bijzondere ziektekosten (Awbz) nog bestond. Tot eind jaren tachtig was de politieke trend nog: alles wat van waarde is, wordt goed geregeld: de zorg voor ouderen, mensen met een beperking, psychiatrische patiënten. Het was veel eerlijker dan nu. Er waren geen verschillen tussen de ene gemeente en de andere. Iedereen betaalde mee via de belastingen, inkomensafhankelijk.”
Jullie hebben nogal wat wensen. Maakt het wat uit hoeveel het gaat kosten?
Leijten: “Het is een doembeeld dat de zorg onbetaalbaar wordt. Daarbij: mensen zijn zeer bereid meer te betalen voor zorg, als het geld maar goed besteed wordt. Volgens onderzoek ligt het omslagpunt bij 18 procent van het bbp; pas als we zo’n groot deel van het nationaal inkomen aan zorg uitgeven vinden ze het teveel.”
Agema: “Zover komt het echt niet. Ze proberen ons bang te maken. De afgelopen jaren stegen de kosten van de zorg maar met 2 procent. Minister Schippers heeft er een plafond ingelegd. De zorg kan volgens mij zelfs nog goedkoper dan nu. In de ouderenzorg zit 1,8 miljard overhead. Dat geld kan je allemaal voor andere dingen gebruiken. Die managers zijn niet nodig.”
Na al jullie kritiek op dit kabinet: zouden jullie zelf een betere minister van VWS zijn?
Agema: “Minister of staatssecretaris zijn, dat lijkt me heel moeilijk. Ik kan niet zoals staatssecretaris Martin van Rijn in mantra’s spreken, dat het ‘steeds beter gaat’ met de ouderenzorg. Knap hoor. Want het is een leugen. Renske, jij zou trouwens best een goede minister zijn.”
Leijten: “Ik zou het loeimoeilijk krijgen. Op VWS zitten alle ambtenaren in de koker van de marktwerking. Het eerste wat ik zou doen? Die ambtenaren die in de koker zitten eruit halen.”
Agema: “Ik zou eerst kennismaken. Kijken of er nog ideeën zitten, kijken wat er nog zit aan andersdenkenden. In de periode dat de PVV gedoogsteun gaf, kwam ik vaak op het ministerie. Ik zag het toen even bruisen. Ik kreeg voor elkaar dat er een experiment kwam met 26 ‘regelarme’ instellingen, met minder bureaucratie. Dat is later weer teruggedraaid. Het eerste wat ik zou als ik minister werd, zou daar weer over gaan.”
Leijten: “Ik vind het hol. Minder regels als belangrijkste verandering? Al vind ik het goed hoe hard je hebt getrokken aan dat experiment. Maar er is veel meer nodig. Ik zou tegen de 5000 ambtenaren van VWS zeggen: gaan jullie maar eens één dag per week werken in de zorg.”
Agema: “Een geniale maatregel!”
Als jullie het zo eens zijn, kunnen kiezers net zo goed op de SP stemmen als op de PVV, over de zorg?
Leijten: “Er zijn wel degelijk verschillen. De SP is principiëler tegen de marktwerking. Jullie leggen geen alternatieven neer. Jullie willen de mantelzorgboete niet afschaffen. En buiten de zorg zijn de verschillen tussen SP en PVV heel groot. De PVV doet niets voor huurders, doet niets tegen belastingontduiking.”
Agema: “Ach, het verschil tussen SP en PVV is helemaal niet zo groot. Dat gaat alleen over grenzen open of grenzen dicht. En in de zorg zijn ook wij tegen de mantelzorgboete, maar pas na financiële dekking. Jullie dienen zomaar moties in: het eigen risico moet afgeschaft, tot en met iedereen moet blauwe veters dragen. Maar de dekking is boterzacht. Je verwijt ons dat we nog geen ja zeggen tegen een Nationaal Zorgfonds. Het idee vind ik goed. Maar ik ben gewoon nog niet overtuigd. Dat kan toch? De mensen in de zorg worden nu al knettergek van alle systeemwijzigingen.”
Leijten: “Dekking? Jullie laten je verkiezingsprogramma niet eens doorrekenen.”
Agema: “Sorry? Wij waren in 2012, toen we meeregeerden met Rutte-I, kampioen bij het Centraal Planbureau. Ik wil weleens zien wat jij terugdraait aan bezuinigingen in de zorg, als je minister wordt. Je zult het zien, als jullie ook eens aan de knoppen zitten, zoals wij in 2010, dan zul je ook dingen moeten inleveren.”
Leijten: “In de zorg stemmen jullie meer met de VVD mee dan met de SP. Feiten liegen niet. Er zijn websites die dat bijhouden. De PVV is de VVD-light. Dat mag van mij hoor. En nog iets: de PVV is in een derde van de zorgdebatten afwezig.”
Agema: “Ben je weer lijstjes aan het bijhouden? Reinette Klever en ik werken ons te pletter. Je bent zelf langdurig afwezig geweest. Bij je zwangerschapsverlof liet je je niet vervangen. Ik vind dit matennaaien. Dit was zo’n goed gesprek.”
Leijten: “Dit is inhoudelijk. De PVV heeft een grote mond over de zorg. Waar ik van houd. Maar ze zijn er alleen als de schijnwerpers er zijn. Het persoonsgebonden budget? Jij was drie debatten op rij afwezig, net nu Kamer debatteert over een oplossing. Bij de debatten over de GGZ is de PVV al vier jaar afwezig. Bij onderwijs, hetzelfde.”
Agema: “Ik vind dit smerig. Ik had ernstige problemen met mijn stembanden. We bepalen bij de PVV zelf wel wat we doen.”
VK 10.02.2017 Wijkverpleegkundigen en verpleegkundigen in ziekenhuizen worden weggelokt door buitenlandse zorginstellingen die betere voorwaarden bieden. In de zorg is ook nog eens een groot tekort aan wijkverpleegkundigen. Wat te doen? Vier betrokkenen geven hun mening: ‘De werkdruk is zo gigantisch, verpleegkundigen worden gewoon uitgewoond.’
Elise Merlijn – FNV Zorg en Welzijn
‘Zorginstellingen maken er een zootje van. Het is een ordinaire geldkwestie. Het bruto salaris van een beginnend verpleegkundige in een ziekenhuis ligt op 2.035 euro bruto en loopt op tot maximaal 3.719 euro bruto. Dan ga je over leven en dood, hè. Krankzinnig.
‘De cao-onderhandelingen zijn nu aan de gang, en ja, natuurlijk willen we er geld bij. Maar ziekenhuizen zitten op hun geld. Ze investeren het alleen in stenen en niet in personeelsbeleid; er worden nauwelijks nog verpleegkundigen opgeleid.
‘Je ziet dat landen als Qatar wel de kwaliteit van onze mensen inziet en ze met vorstelijke salarissen proberen weg te lokken. Een compliment natuurlijk, maar voor velen is het niet weggelegd om te vertrekken. Daarom moeten de omstandigheden hier ook beter worden voor verpleegkundigen. Het ergste vind ik de druk op de mensen die hier blijven. Die is gigantisch en wordt steeds hoger. Ze worden gewoon uitgewoond.’
Sonja Kersten – V&VN, de beroepsvereniging van verpleegkundigen en verzorgenden
Het is schrijnend dat verpleegkundigen naar het buitenland moeten vertrekken, aldus Sonja Kersten.
‘Wat nu nodig is? Investeren in opleidingen, zij-instromers én in de verpleegkundigen en verzorgenden die nu het werk doen, anders houden zij het niet vol. Er zijn op verschillende plaatsen opname-stops, er worden bedden op afdelingen gesloten, er liggen mensen in ziekenhuizen die daar niet horen maar waar in verpleeghuizen geen bedden voor zijn wegens gebrek aan personeel. Het vak verdient meer waardering, ook letterlijk. En een volgend kabinet zal serieus moeten investeren. Nee, ik ga geen bedragen noemen; het is belangrijk dat er geld bij komt, maar het noemen van exacte bedragen lijkt me niet de taak van de beroepsvereniging.
Creëer verder stageplaatsen, want nu houden hogescholen en instellingen elkaar in de tang – door een tekort aan stageplaatsen worden studenten geweerd. Op 6 van de 17 opleidingen geldt nu een numerus fixus; die moet direct worden opgeheven.
‘Het is schrijnend dat, door wat ik de ‘Abu Dabi-lokroep’ noem, verpleegkundigen naar het buitenland vertrekken. We hebben die mensen hier hard nodig. Natuurlijk zullen er altijd een paar zijn die gaan voor meer geld, en voor het avontuur, maar herwaardering van het beroep zal zeker leiden tot meer enthousiasme om ook ins land verpleegkundige of verzorgende te worden.’
Zorgverzekeraars Nederland
‘Geld speelt geen rol bij dit probleem. De animo voor de opleiding verpleegkunde is te laag, de afgestudeerden kiezen liever voor een baan in een ziekenhuis.’
Martin van Rijn – staatssecretaris Volksgezondheid
De wijkverpleegkundigen zijn onmisbaar als mensen in eigen omgeving oud worden, aldus Martin van Rijn.
Van Rijn is zich bewust van de krapte onder wijkverpleegkundigen, zei zijn woordvoerder eerder tegen de Volkskrant. ‘De wijkverpleegkundigen zijn onmisbaar als mensen in eigen omgeving oud worden. Wij investeren er meer geld in. Wij doen er met de sector veel aan om de instroom van nieuwe werknemers te vergroten. Op de opleidingen krijgt wijkverpleging al meer aandacht.’
VK 10.02.2017 Het tekort aan wijkverpleegkundigen is zo groot dat in delen van het land de zorgverlening in gevaar komt. Door de vergrijzing en omdat ouderen langer thuis wonen, is naar deze zorg aan huis – van hulp bij het wassen en het aantrekken van steunkousen tot medische handelingen als wondverzorging – steeds meer vraag.
Toereikende wijkverpleegkundige zorg is een randvoorwaarde om ouderen op een verantwoorde manier langer thuis te laten wonen, zoals de overheid wil. Maar er zijn bij lange na niet genoeg verpleegkundigen om de honderden vacatures in te vullen. Dit speelt onder meer in de regio’s Amsterdam, Rotterdam, Tilburg, Breda en Nijmegen.
Directeur wijkverpleging Michel Wijngaards van Thebe, werkzaam in de regio Tilburg en Breda: ‘Sinds december hebben we nee moeten verkopen aan tientallen hulpbehoevenden. We hebben 1.600 zorgmedewerkers (hbo- en mbo-verpleegkundigen en verzorgenden, red.) in dienst, we hebben werk voor nog tweehonderd.’
Lees ook:
Steeds vaker kunnen artsen voor thuiswonende ouderen geen wijkverpleegkundige regelen. Vacatures bij thuiszorgorganisaties blijven onvervuld, het huidige personeel is overbelast. ‘Een cliënt? Nee, we zitten vol.’
Directeur Emma Beaujon van zorgorganisatie Lyvore (Amersfoort, Soest, Baarn): ‘We helpen iedereen. Soms komen we twee uur terwijl die persoon eigenlijk drie uur zorg nodig heeft.’
Amstelring Wijkzorg heeft in Amsterdam verpleegkundigenwijkteams opgeheven vanwege de onvervulde vacatures. ‘Heel vervelend voor onze cliënten’, vertelt wijkverpleegkundige Rick Broekhuizen. ‘Het is erg om geen zorg te kunnen geven, of alleen op tijden die niet uitkomen. Sommigen worden opgenomen in het ziekenhuis vanwege ons capaciteitsgebrek.’
Er is een algeheel tekort aan verpleegkundigen. Ook verpleeghuizen hebben te weinig personeel. Afgestudeerde verpleegkundigen kiezen vaker voor een baan in het ziekenhuis dan in de ouderenzorg. De branchevereningen ActiZ en BTN proberen het imago daarvan te verbeteren. ‘Als de overheid wil dat ouderen langer thuis blijven wonen, moet zij investeren in wijkverpleging’, zegt bestuurder Buijing van Branchebelang Thuiszorg Nederland.
Salaris moet omhoog
Schaarste
Ongeveer 420 duizend personen krijgen wijkverpleging. Vooral hbo-wijkverpleegkundigen zijn schaars: 8.800 zijn er nu, de meesten werken in deeltijd. Door de verwachte verdubbeling van het aantal 80-plussers zijn er in 2019 ruim 12 duizend nodig. Ook loopt door het tekort de werkdruk op.
Staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid is zich bewust van de krapte, aldus zijn woordvoerder. ‘De wijkverpleegkundigen zijn onmisbaar als mensen in eigen omgeving oud worden. Wij investeren er meer geld in. Wij doen er met de sector veel aan om de instroom van nieuwe werknemers te vergroten. Op de opleidingen krijgt wijkverpleging al meer aandacht.’
Het salaris zou omhoog moeten, zegt Buijing. ‘Als de tarieven die de zorgverzekeraars ons betalen reëel zouden zijn, zouden wij reëlere salarissen kunnen betalen. Dan zou er ook meer ruimte zijn om bijvoorbeeld stagiaires op te leiden.’
Volgens Zorgverzekeraars Nederland speelt geld geen rol bij dit probleem. ‘De animo voor de opleiding verpleegkunde is te laag, de afgestudeerden kiezen liever voor een baan in een ziekenhuis.’
De beroepsvereniging van verpleegkundigen en verzorgenden V&VN begint vandaag een actie om bij de politiek aandacht te vragen voor onder meer de personeelstekorten in de zorg.
Telegraaf 10.02.2017 De medische zorg komt in gevaar als er geen structurele oplossing gevonden wordt voor het groeiende tekort aan goedopgeleide verpleegkundigen en verzorgenden.
De situatie is al zo nijpend dat ziekenhuizen in Rotterdam en Schiedam hun spoedeisende hulp ’s nachts moeten sluiten omdat er geen geschikt personeel gevonden kan worden. „Dit is het begin van de ellende, want het tekort aan goedopgeleide mensen neemt alleen maar toe”, zegt directeur Sonja Kersten van beroepsvereniging V&VN. „Als we het tij nú niet keren, wordt het tekort aan mensen het grootste probleem in de zorg, en niet de betaalbaarheid. Verpleegkundigen en verzorgenden zijn immers de kurk waarop de zorg drijft.”
Volgens Kersten is de politiek nu aan zet. „We roepen onze 80.000 leden op vanaf vandaag politici via sociale media te bestoken. We willen dat ludiek doen door hen foto’s te sturen van onszelf waarop we een speciale verkiezingsposter van V&VN vasthouden met de tekst : ’Vertrouw op ons. Betere zorg begint bij verpleegkundigen en verzorgenden’.
„Oplossingen zijn er volgens ons zeker. Op dit moment hanteren veel verpleegkundigen-opleidingen een numerus fixus, die moet onmiddellijk opgeheven worden. En een betere financiële beloning helpt ook om personeel binnen te halen.”
Bovendien vindt de beroepsvereniging dat er veel tijd verloren gaat aan administratieve rompslomp. Tijd die beter gebruikt kan worden voor de verzorging van patiënten en bewoners. „We doen dan ook een oproep de registratielast te verminderen ”, stelt Kersten, „om zo meer handen aan het bed te houden.”
Trouw 08.02.2017 Het Zorgfonds van de SP is onder kiezers populair. Maar de SP is al lang niet meer de enige die af wil van de marktwerking in de zorg. Eén voor een kregen politieke partijen hun bedenkingen.
Het leek even of er een nieuw kabinet was aangetreden. Kamerlid Renske Leijten (SP), die doorgaans fel oppositie voert vanachter de interruptiemicrofoon, zat op 24 januari opeens op de stoel van het kabinet. Wat deed ze die middag in ‘Vak K’, waar anders de ministers zitten?
Aan weerszijden van Leijten zaten twee onverwachte bondgenoten, ook op ministersstoelen. Hanke Bruins Slot van het CDA en Lea Bouwmeester van de PvdA loodsten samen met Leijten een wet door de Tweede Kamer: de wet ‘winstverbod voor zorgverzekeraars’. Vastberaden beantwoordde het drietal vragen vanuit de Kamer. Waar hun wet veel steun kreeg.
Nee, er was niet alvast een nieuw centrum-links minderheidskabinet aangetreden. Het plaatje van een samenwerkende SP, CDA en PvdA vertelt een ander verhaal: de SP staat allang niet meer alleen in haar kritiek op de marktwerking in de zorg. Andere politieke partijen hebben de afgelopen jaren ook op de rem getrapt. In dit concrete geval: CDA, SP en PvdA werken al een jaar aan een eigen wet om te voorkomen dat zorgverzekeraars winst mogen uitkeren aan investeerders. Die wet haalt een dikke streep door de belofte die de politiek jaren geleden aan de verzekeraars heeft gedaan.
De verzekeraars zagen de bui al hangen. Ze weten, het tij is gekeerd: winst uitkeren, dat zit er niet meer in. De echte marktwerking in de zorg komt er niet meer. Stapje voor stapje keerde de Tweede Kamer op haar schreden terug.
Omwenteling
De VVD beschuldigt andere partijen van ‘doorgeschoten populisme’.
Terwijl veel kiezers het beeld hebben dat de marktwerking in de zorg nog volop in ontwikkeling is, en is ‘doorgeschoten’, voltrok zich deze kabinetsperiode al de grote omwenteling. Er kwam niet meer, maar minder marktwerking.
Veel partijen hadden in 2006, toen het zorgstelsel zijn intrede deed, nog hoge verwachtingen van marktwerking. Ze zijn daar één voor één op teruggekomen. Eigenlijk is alleen de VVD nog ronduit voorstander. In het debatje op 24 januari werd ook dat zichtbaar: VVD-Kamerlid Arno Rutte schetste inktzwarte scenario’s bij het winstverbod. “Dit leidt tot een totale stilstand van de investeringen in de zorg in Nederland. Dit komt neer op onteigening van verzekeraars”, sprak hij fel. “Ideologie gaat bij de voorstanders boven inhoud.” Hij stond alleen. De VVD beschuldigt andere partijen van ‘doorgeschoten populisme’.
Nationaal Zorgfonds
Hoe dan ook werkt het Nationaal Zorgfonds als de grote katalysator in het debat.
Op haar werkkamer checkt SP-Kamerlid Renske Leijten twee paar weken later hoeveel Nederlanders de petitie hebben getekend voor een Nationaal Zorgfonds, het voorstel van de SP voor een ander zorgstelsel, zonder verzekeraars. “Al 249.000 handtekeningen.”
Leijtens plan voor een Nationaal Zorgfonds heeft voor zoveel politiek debat gezorgd, dat de SP overtuigd is van een politieke zege. Het zorgstelsel loopt op zijn laatste benen, denkt de SP. Andere partijen zien dat anders: zij vinden de plannen van de SP om het stelsel helemaal op de schop te doen, overbodig. De verzekeraars liggen toch al stevig aan banden, redeneren zij.
Hoe dan ook werkt het Nationaal Zorgfonds als de grote katalysator in het debat. De SP dwong andere politieke partijen om kleur te bekennen, wat in de verkiezingsprogramma’s leidde tot vele voorstellen om de zorg anders te regelen dan nu (zie rechtsboven).
Gepruttel
Ze moeten wel: zelfs in hun eigen achterban willen veel mensen het Zorgfonds
“Wij hebben de lat hoog gelegd”, zegt Renske Leijten. “Toen de SP voor het eerst met een alternatief kwam voor het huidige zorgstelsel, werd er nog smalend gereageerd. Dat was gepruttel van de tomatenpartij. Maar met de grote steun in het hele land, praten de andere politieke partijen nu wel anders.”
Leijten doelt op het onderzoek van Ipsos en Trouw: 57 procent van de Nederlanders heeft liever een zorgfonds van de overheid, dan dat zorgverzekeraars de zorg regelen.
Dat andere politieke partijen nu ook sceptischer zijn over marktwerking, is volgens Leijten noodgedwongen. “Zij voelen ook wel aan dat er een nieuwe dynamiek is. Ze moeten wel: zelfs in hun eigen achterban willen veel mensen het Zorgfonds. Daar komt bij: de verzekeraars hebben zelf hun falen toegegeven. De voorman van de verzekeraars, ex-minister Rouvoet, zei onlangs dat de verzekeraars ‘onvoldoende zijn geslaagd hun toegevoegde waarde’ te bewijzen.” Leijten slaat de armen over elkaar. “Nou, dat hadden wij allang geconstateerd.”
Even duur
De enige extra kosten zijn tijdelijke kosten wegens het ombouwen naar een ander stelsel.
Al in 2014 kwam de SP met het eerste plan, met de cryptische benaming ‘Landelijke Zorgvoorziening’. Leijten schreef het na haar zwangerschapsverlof. “Ik had gezworen: de zorgverzekeraars zullen weten dat ik terug ben.”
De overheid moest de hele gezondheidszorg weer zelf gaan regelen, vond de SP. Leijten: “Wij hoorden overal in het land dat mensen tegen de marktwerking in de zorg waren. Maar in de Tweede Kamer lag het nog heel anders.” Toen de SP in 2015 de plannen liet doorrekenen, kwam het project echter tot stilstand. De kosten waren enorm; door andere partijen werd de SP weggehoond. De nieuwe versie kwam dit voorjaar. Komende maand volgt de nieuwe doorrekening, als de SP zijn verkiezingsprogramma laat analyseren door het Centraal Planbureau (CPB).
Leijten heeft zich vast gewapend tegen de kritiek dat het ook dit keer te duur is. “De enige extra kosten zijn tijdelijke kosten wegens het ombouwen naar een ander stelsel. Verder is ons plan niet duurder.” Ze zwaait met een eerder rapport van het CPB: “Hier staat het, al in 2014: alle soorten zorgstelsels zijn, hoe je het ook inricht, ongeveer even duur. Marktwerking, regionaal regelen, centrale sturing – het maakt niet zoveel uit. Het is een keuze.”
Ziekenfonds
Het ziekenfonds verdween, alle Nederlanders moesten zichzelf verzekeren en gingen dezelfde premie betalen, arm en rijk, jong en oud.
Toch was ook in 2014, toen de SP met de eerste plannen kwam, elders in de Tweede Kamer al veel twijfel over het zorgstelsel.
De belangrijkste verandering zit bij het CDA. Die partij voerde in 2006, samen met de VVD, de marktwerking in de zorg in. Het ziekenfonds verdween, alle Nederlanders moesten zichzelf verzekeren en gingen dezelfde premie betalen, arm en rijk, jong en oud. Verzekeraars regelden de zorg, de overheid hield op afstand toezicht. CDA-minister Ab Klink was als belangrijkste bewindsman jarenlang het ‘gezicht’ van het nieuwe stelsel. Hij geloofde in de verzekeraars. Met toenmalig PvdA-fractieleider Wouter Bos botste hij er vaak en hard over.
“Maar ook toen is marktwerking voor ons nooit een doel op zichzelf geweest”, blikt Kamerlid Hanke Bruins Slot (CDA) terug. “Het doel was: minder tweedeling, meer zeggenschap. Wij wilden gereguléérde marktwerking.”
Marktwerking als doel
Alle plannen om verzekeraars meer te laten samenwerken in plaats van winst te maken, zijn door minister Schippers de afgelopen jaren gedwarsboomd.
Al sinds 2012 is het CDA kritisch op de verzekeraars; de fractie stemde bijvoorbeeld tegen de voorstellen van VVD-minister Edith Schippers om ziekenhuizen winst te laten uitkeren. Bruins Slot ontkent stellig dat het CDA vanwege de oppositierol van standpunt is veranderd, zoals de oude coalitiepartner VVD de partij verwijt. Het CDA trekt tegenwoordig soms zelfs samen op met de SP. Bruins Slot: “Wij wilden dat de zorgverzekeraars maatschappelijk ondernemers zouden worden. Dat is niet gelukt. Toen zijn wij aan de rem gaan trekken, nadat we er een grondig analyse van hebben gemaakt.” Daarmee doelt ze op het dikke rapport van het wetenschappelijk bureau van het CDA, met een terugblik op tien jaar zorgstelsel.
Minister Schippers van volksgezondheid moet het bij het CDA ontgelden. “Voor Schippers was marktwerking een doel op zichzelf”, oordeelt Bruins Slot. “Alle plannen om verzekeraars meer te laten samenwerken in plaats van winst te maken, zijn door haar de afgelopen jaren gedwarsboomd.”
Belangrijke koerswijziging
Wel kreeg de PvdA het voor elkaar dat in dit kabinet het basispakket onaangetast bleef.
Een andere belangrijke koerswijziging is veel verser en zit bij D66. Tot voor kort kon de VVD-minister in de Tweede Kamer in elk geval altijd rekenen op steun van D66, meer nog dan op coalitiepartner PvdA, die de laatste tijd steeds openlijker met de oppositie meestemt als het over het zorgstelsel gaat.
D66 vond marktwerking in de zorg een goed mechanisme. Zelfs voor de ouderenzorg zouden privéklinieken prima kunnen concurreren met gewone klinieken, suggereerde het wetenschappelijk bureau een paar jaar geleden nog. Die tijd is voorbij. Onder aanvoering van de kritische oud-minister Jan Terlouw stemden de leden van D66 afgelopen herfst voor een koerswijziging, en twee weken geleden opnieuw. De marktwerking in de zorg heet nu ‘doorgeschoten’; een staatscommissie moet onderzoeken wat er is misgelopen, vindt D66.
Minister Schippers heeft ook weinig meer aan coalitiepartner PvdA. Die trekt de laatste tijd steeds openlijker haar handen af van het zorgstelsel. De PvdA is altijd ambivalent geweest. Aan de ene kant was ze in 2006 tegen de invoering van het zorgstelsel, aan de andere kant zaten de sociaal-democraten al twee keer in een kabinet dat de marktwerking in de zorg hoog op het programma zette. Wel kreeg de PvdA het voor elkaar dat in dit kabinet het basispakket onaangetast bleef, terwijl het vorige kabinet-Rutte het nog wilde inkrimpen.
Geen markt
De kosten van de gezondheidszorg zijn voor het eerst in jaren onder controle.
De VVD wilde aan dit artikel niet meewerken. De partij vindt het niet opportuun, laat zij weten, om nog met de pers te praten over marktwerking in de zorg. Het is een ondankbaar ‘frame’, vinden de liberalen. Er is helemaal geen marktwerking in de zorg. ‘De zorg ís geen markt’, hoor je VVD’ers de laatste tijd vaak zeggen.
Het liefst wil de partij de discussie uit de ideologische sfeer halen. “Marktwerking of niet, ik wil er praktisch naar kijken. Gaat de kwaliteit van de zorg omhoog? Dalen de kosten?”, redeneerde minister Edith Schippers onlangs in het tv-programma ‘Buitenhof’. Ze spreekt liever over ‘keuzevrijheid’ en mopperde over de ‘schuttersputjes’ waarin andere partijen zich volgens haar hebben ingegraven. Ze wees op de successen: de kosten van de gezondheidszorg zijn voor het eerst in jaren onder controle. De premies zijn nauwelijks hoger dan zes jaar geleden. Maar de sussende woorden werken niet meer. Zie het recente Ipsos-onderzoek voor Trouw: ook van de VVD-kiezers wil bijna de helft dat de overheid de zorg gaat regelen, in plaats van de verzekeraars.
Voor haar ogen ziet minister Schippers haar belangrijkste politieke project, méér vrijheid voor zorgverzekeraar, verdampen.
Zorgverzekeraars
Waarom hebben we de verzekeraars nog nodig? Ik zal niet rusten tot zij uit het stelsel zijn.
Veel van wat de SP voorstelt, is inmiddels door andere partijen overgenomen. Deels, omdat ze toch al op die lijn zaten. Deels, omdat ze, gezien de onvrede in het land over het zorgstelsel, liever de SP-handgranaat detoneren dan hem af te laten gaan.
Is dit het einde van de hoofdrol voor de zorgverzekeraars? Dat ook weer niet. Alleen de SP, gesteund door 50Plus en de Partij voor de Dieren, wil helemaal af van de verzekeraars. De andere partijen willen zo’n grote operatie niet. Met goede aanpassingen is het ook binnen het huidige stelsel te regelen, redeneren zij.
SP-Kamerlid Renske Leijten maakt zich nu al op voor de volgende ronde. “Waarom hebben we de verzekeraars nog nodig? Ik zal niet rusten tot zij uit het stelsel zijn.”
Welke partijen willen veranderingen in het zorgstelsel?
VVD:verzekeraars houden dezelfde rol als nu. D66:stelsel blijft voorlopig zelfde, maar staatscommissie onderzoekt marktwerking. CDA:meer samenwerking tussen zorgverzekeraars. PvdA:alle verzekeraars bieden precies dezelfde basisverzekering aan. Geen concurrentie. GroenLinks:zorgpremie inkomensafhankelijk. ChristenUnie:minder markt. SP, 50Plus:zorgverzekeraars afschaffen, één nationaal zorgfonds. Veel partijen willen het eigen risico afschaffen (PVV, SP, PvdA, GL, 50Plus) of verlagen (CDA, CU).
Kan ook het nieuwe kabinet de ziekenhuiskosten in toom houden? Ja, maar dat vraagt offers, stelt zorgeconoom Guus Schrijvers.
Trouw 07.02.2017 Minister Edith Schippers kon eind vorig jaar de champagne opentrekken. De Rekenkamer gaf haar een pluim omdat ze de groei van de ziekenhuiskosten wist te beteugelen. Met de ziekenhuisbesturen sprak ze af dat ze de groei van het aantal behandelingen zouden beperken tot 1 procent, waar dat voorheen al snel 5 procent was.
De laatste jaren zorgt juist de curatieve zorg (ziekenhuizen en huisartsen) voor de groei van het hele zorgbudget. Vorig jaar gaf Nederland er bijna 46 miljard euro aan uit, tweederde van de totale zorgbegroting.
De afspraken lopen tot eind dit jaar en de opvolger van Schippers zal direct aan tafel moeten met de ziekenhuisbesturen die zich al tot de tanden hebben gewapend.
Mirakel
Het was een mirakel dat het lukte om de groei van de ziekenhuiskosten te beteugelen, zo zeiden drie ziekenhuisbestuurders al in deze krant, en ook de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen laat dat geluid horen. De uitgaven aan dure medicijnen groeien hard door en er is niemand die zegt dat patiënten moeten wachten tot die nieuwe middelen goedkoper zijn geworden. Dat gaat allemaal van het ziekenhuisbudget af terwijl zich daar juist meer patiënten melden, zeggen de ziekenhuizen. En vorige maand bleek dat de wachttijden bij de meeste poli’s weer oplopen.
“Met de vergrijzing is het logisch dat de zorgvraag stijgt. Maar er is nog veel winst te boeken”, zegt zorgeconoom Guus Schrijvers. De dokter mag dan patiënten na een operatie sneller naar huis sturen, er zijn nog te veel dure bedden. “In het huidige systeem hebben ziekenhuizen er baat bij om die bedden te vullen. Ze hebben grote uitgaven aan hun gebouwen”, noteert Schrijvers. In het belang van de patiënt is dat niet, en in het belang van een nieuwe minister al helemaal niet.
Met de vergrijzing is het logisch dat de zorgvraag stijgt. Maar er is nog veel winst te boeken, aldus Zorgeconoom Guus Schrijvers.
Centraliseren
Ziekenhuizen willen bovendien alles in eigen huis hebben, noteert de emeritus hoogleraar publieke gezondheid. “Er zijn nog steeds veel ziekenhuizen met een spoedpost en intensive care, terwijl dat niet altijd nodig is. De kwaliteit van veel behandelingen kan omhoog als je ze centraliseert, niet meer overal laat uitvoeren. Daarmee bespaar je ook op de kosten.
“Dat vergt wel een verandering van de Nederlandse mentaliteit. Patiënten moeten dan de kans accepteren dat je voor een ingewikkelde operatie niet meer in je eigen stad terechtkunt. Als dat beperkt blijft tot een paar bezoeken aan dat verre ziekenhuis, moet dat te doen zijn. Een deel van de gesprekken op de polikliniek kan ook via een beeldverbinding als Skype.
“Ik denk niet dat de ziekenhuizen staan te springen om dit onderling te regelen. Lokaal zal dat pijn doen. Het zal dan toch van de politici moeten komen, en die hebben wel wat uit te leggen aan de kiezer die verder moet reizen.”
Veel ziekenhuizen hebben een spoedpost, terwijl dat niet altijd nodig is, aldus Zorgeconoom Guus Schrijvers.
Telegraaf 06.02.2017 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft de rechtbank in Rotterdam verzocht om Zorginstelling Stichting Vivence Wonen II (ZSV Wonen) failliet te verklaren. De bv, onderwerp van een strafrechtelijk onderzoek, kan haar rekeningen niet meer betalen, maakte het OM maandag bekend.
Cliënten die onder begeleiding wonen in een pand van de zorginstelling, dreigen nu op straat te worden gezet. Een curator kan na een faillissement proberen om een zorgaanbieder te vinden die de zorg voor de cliënten kan overnemen.
Een voormalig bestuurder van de zorginstelling wordt verdacht van witwaspraktijken en het onttrekken van zo’n 735.000 euro.
ZSV Wonen beheert ongeveer tachtig woningen voor een eerder failliet verklaarde gelieerde zorginstelling. Deze organisatie bood zorg aan licht verstandelijk gehandicapten en liet daarnaast cliënten begeleid wonen in panden die zij huurde van ZSV Wonen.
Trouw 06.02.2017 Nederlanders hebben weinig vertrouwen meer in het zorgstelsel dat elf jaar geleden is ingevoerd. De meerderheid, 57 procent, vindt dat de overheid de zorg weer moet gaan regelen, in plaats van de verzekeraars.
Veel rechtse kiezers hebben sympathie voor linkse standpunten
Dat blijkt uit een onderzoek van het onderzoeksbureau Ipsos, op verzoek van Trouw. Ipsos legde een aantal vragen over het Nederlandse zorgstelsel voor aan een kleine duizend mensen. Dat is een representatieve steekproef van de Nederlandse bevolking.
Opvallend is dat het onderzoek uitwijst dat Nederlanders veel minder kritisch zijn over het eigen risico: als het betekent dat de premie stijgt, wil slechts een op de drie Nederlanders het huidige eigen risico afschaffen. Zelfs onder de SP-kiezers is vanwege deze afweging ‘maar’ 60 procent voor afschaffen van het eigen risico, terwijl de partij onder meer met de slogan ‘zet de zaag in het eigen risico’ de campagne in gaat. In de politiek is juist een omgekeerde trend zichtbaar: veel partijen willen af van het eigen risico en weinig partijen willen het zorgstelsel opnieuw inrichten.
Nationaal zorgfonds
Met de verkiezingen op komst, onderzocht Ipsos ook hoe de mening van de Nederlanders overeenkomt met die van de partij van hun voorkeur. Zo ontdekte Ipsos dat veel rechtse kiezers sympathie hebben voor linkse standpunten.
Van de PVV-achterban wil maar liefst 75 procent liever dat de overheid met een eigen zorgfonds komt.
Zo blijkt het SP-plan voor een ‘nationaal zorgfonds’ ook onder VVD-kiezers steun te krijgen. Van hen antwoordt 48 procent ‘ja’ op de vraag of er één zorgfonds van de overheid moet komen.
In de CDA-achterban staat een meerderheid van 59 procent achter de gedachte dat de overheid de zorg regelt, in plaats van het huidige systeem waarin verzekeraars dat doen. Dit is opvallend, want de christendemocraten stonden mede aan de wieg van het zorgstelsel.
Ook de kiezers van de PVV en de ouderenpartij 50Plus willen breken met de verzekeraars. Van de PVV-achterban wil maar liefst 75 procent liever dat de overheid met een eigen zorgfonds komt, hoewel hun partij dat zelf anders ziet. De enigen die nog een groot vertrouwen houden in de sturende rol voor de verzekeraars, zijn de aanhangers van de SGP.
Uit het onderzoek blijkt ook dat solidariteit tussen generaties nog altijd springlevend is. De meeste Nederlanders vinden het geen goed idee om ouderen naar draagkracht te laten meebetalen aan hun eigen zorgkosten. Slechts een op de drie vindt dat rijke ouderen sommige zorgkosten uit eigen portemonnee kunnen betalen.
“Ik hoop dat de Nationale Zorgpolis er komt. De SP pleit daarvoor en dat is al jaren mijn partij, maar ik zie nog onvoldoende steun van andere partijen. Ik vind het echt schandalig dat mensen met een chronische ziekte meer moeten betalen voor de zorg dan anderen. Die hebben daar toch niet om gevraagd? Ik ben relatief gezond en ik vind het prima om mee te betalen aan de zorg voor anderen.
Bij mijn moeder heb ik gezien wat de schade was van de veranderingen in de ouderenzorg. Ze woonde prima in een verzorgingshuis, maar dat ging sluiten. Vervolgens kwam ze in een prachtig mooie grote flat, maar ze was heel eenzaam.
In die instelling moest flink worden bezuinigd en ze moest voor eenvoudige dingen als een broodje al betalen. Ik heb daar flink tegen geprotesteerd. Nu heeft ze net haar heup gebroken. Heel pijnlijk, maar ze kwam wel op een revalidatieafdeling terecht waar de zorg zoveel beter en menselijk is. Dat is helaas tijdelijk, ze zal weer terug moeten. Ik ga nu maar proberen haar te laten plaatsen in een instelling bij mij in de buurt.
Ik zie bij mijn dochter hoe de zorg de laatste jaren is uitgekleed. Zowel zijzelf als mijn kleinzoon heeft ziekenhuiszorg nodig. Ze heeft uitgerekend dat ze daarvoor jaarlijks 2600 euro extra moet gaan betalen. De zorgpremie is verhoogd net als het eigen risico, en de extra bijdrage die chronische zieken eerst kregen is ook al verdwenen. Dat moeten we in Nederland niet toestaan.”
“Ik ben nogal een kwakkelaar. Mijn ene been is korter dan het andere, dus ik heb zooltjes nodig. Ik had een nekhernia en ben meerdere keren aan staar geopereerd; ik maak dus veel gebruik van zorg. Toen ik drie jaar geleden werkloos werd, merkte ik pas hoe hoog het eigen risico is. Ik moet de afgelopen twee jaar nog afbetalen en nu is het nieuwe jaar alweer aangebroken.
Ik heb de afgelopen jaren het ene gat met het andere gevuld. Ik krijg nog elke maand geld van mijn zus, ik ben 53, ik schaam me dood! Dat gedoe met geld brengt kopzorgen met zich mee, wat weer leidt tot meer kwaaltjes. Als je niet goed in je vel zit, gaat je gezondheid sneller achteruit, dat heb ik gemerkt.
Mijn vrienden zeggen weleens dat we blij moeten zijn dat onze zorg zo goedkoop is. Tja, wie gewoon een inkomen heeft, hoeft zich inderdaad geen zorgen te maken. Maar als je van een uitkering leeft, wordt het een heel ander verhaal. Ik hoop dat de politiek zich komend jaar buigt over hoe het eigen risico ook voor lage inkomens betaalbaar kan worden.
Ik vind het absurd dat iemand die maandelijks 10.000 euro vangt, evenveel eigen risico betaalt als iemand die 1100 euro verdient. Waarom relateren we het niet aan inkomen? Dat lijkt mij wel wat: hoe meer je verdient, hoe meer eigen risico je betaalt. Vanaf 1 februari heb ik een vast contract, dan kan ik beginnen met het afbetalen het openstaande eigen risico.”
“Ik heb een zoon die nu achttien jaar is en al lang epileptische aanvallen heeft. Daardoor functioneert hij verstandelijk inmiddels op het niveau van een kind van drie maanden. Hij heeft 24 uur per dag zorg nodig, inclusief medische begeleiding. Zorg is voor mij een heel belangrijk thema in de verkiezingen. Want als ik kijk naar het budget dat wij krijgen, kan ik daarvoor hoogstens 24 uur per week inkopen. Ik moest mijn baan opzeggen om de zorg voor mijn zoon te regelen.
Binnenkort valt mijn zoon bovendien onder de Wet langdurige zorg en de kans is groot dat het budget dan een stuk lager wordt. Met ouders die in dezelfde situatie zitten vrezen wij dat het pleidooi van Hugo Borst voor de ouderenzorg ertoe leidt dat geld wordt weggehaald bij de zorg voor gehandicapten. Ouderenzorg krijgt sowieso de meeste aandacht.
Vijf jaar geleden is mijn zoon verhuisd naar een instelling, maar ik werd er na een paar jaar helemaal gek van omdat er daar onvoldoende gebeurde. Ik moest vaak alsnog te hulp schieten. Daarom woont hij inmiddels weer bij ons. Hij mag voorlopig nog naar de dagbesteding voor minderjarigen, maar dat zal over een tijdje een plek voor volwassenen moeten worden. De nieuwe wet schrijft voor dat we die dagbesteding binnen negen kilometer van ons huis vinden, anders wordt het vervoer niet vergoed. Dat zal hier in Gelderland nog een flinke opgave worden.
Ik kom uit een VVD-familie, maar voor de zorg kan ik niet meer op die partij stemmen. Toch zal ik niet zomaar overstappen naar de SP, de economie kan niet draaien op zorg. Ik weet het, mijn zoon is duur voor de zorg en het budget dat we krijgen is al behoorlijk hoog. Maar ik hoor liever dat de samenleving dat maar gedeeltelijk wil betalen dan zoals nu, waarin de belofte is dat er hulp genoeg is terwijl dat in de realiteit niet zo is.”
Telegraaf 06.02.2017 Nederlanders hebben weinig vertrouwen meer in het zorgstelsel dat elf jaar geleden is ingevoerd. De meerderheid, 57 procent, vindt dat de overheid de zorg weer moet gaan regelen, in plaats van de verzekeraars.
In de CDA-achterban staat een meerderheid van 59 procent achter de gedachte dat de overheid de zorg regelt, in plaats van het huidige systeem waarin verzekeraars dat doen. Dat blijkt uit een onderzoek van het onderzoeksbureau Ipsos, op verzoek van Trouw. Ook de kiezers van de PVV en de ouderenpartij 50PLUS willen breken met de verzekeraars. Van de PVV-achterban wil maar liefst 75 procent liever dat de overheid met een eigen zorgfonds komt, hoewel hun partij dat zelf anders ziet.
AD 06.02.2017 Veel Nederlanders vinden dat de overheid de zorg weer in handen moet nemen. Ze hebben weinig vertrouwen meer in het zorgstelsel dat elf jaar geleden werd ingevoerd.
Dat blijkt uit een peiling van het onderzoeksbureau Ipsos, op verzoek van de krant Trouw. Ipsos legde een aantal vragen over het Nederlandse zorgstelsel voor aan een kleine duizend mensen. Volgens het bureau gaat het om een representatieve steekproef onder de Nederlandse bevolking.
In totaal vindt 57 procent van de ondervraagden dat niet de verzekeraars maar de overheid de zorg weer moet gaan regelen.
Eigen risico
Volgens het onderzoek zijn Nederlanders veel minder kritisch over het eigen risico: als het betekent dat de premie stijgt, wil slechts een op de drie Nederlanders het huidige eigen risico afschaffen.
Zelfs onder de SP-kiezers is vanwege deze afweging ‘maar’ 60 procent voor afschaffen van het eigen risico, terwijl de afschaffing een belangrijk onderdeel is van de verkiezingscampagne van de partij.
Telegraaf 06.02.2017 Veel Nederlanders vinden dat de overheid de zorg weer in handen moet nemen. Ze hebben weinig vertrouwen meer in het zorgstelsel dat elf jaar gelden werd ingevoerd.
Dat blijkt uit een peiling van het onderzoeksbureau Ipsos, op verzoek van de krant Trouw. Ipsos legde een aantal vragen over het Nederlandse zorgstelsel voor aan een kleine duizend mensen. Volgens het bureau gaat het om een representatieve steekproef van de Nederlandse bevolking.
In totaal 57 procent van de ondervraagden vindt dat niet de verzekeraars maar de overheid de zorg weer moet gaan regelen.
Volgens het onderzoek zijn Nederlanders veel minder kritisch over het eigen risico: als het betekent dat de premie stijgt, wil slechts een op de drie Nederlanders het huidige eigen risico afschaffen. Zelfs onder de SP-kiezers is vanwege deze afweging ’maar’ 60 procent voor afschaffen van het eigen risico, terwijl de afschaffing een belangrijk onderdeel is van de verkiezingscampagne van de partij.
Telegraaf 03.02.2017 „Schaamteloos. De haren rijzen me hiervan te berge”, zegt SP-raadslid Mark Hayen uit Sittard-Geleen. Hij reageert op het nieuws dat een Limburgse zorgbestuurder zonder ook maar een dag gewerkt te hebben, 65 duizend euro vertrekpremie krijgt. Omdat de sollicitatie-procedure stonk, zag zorginstelling Vivantes af van zijn benoeming. Maar de contracten waren al getekend.
Zorgbestuurder Gerard Marinus zou per 1 januari beginnen bij Vivantes in Sittard-Geleen. Zijn aanstelling was al heel snel omstreden, omdat bij zijn sollicitatiegesprek zijn baas uit zijn vorige baan in de raad van toezicht zat. Die besliste mee of Marinus geschikt was. De ondernemingsraad en cliëntenraad vonden daarop dat er sprake was van vriendjespolitiek. Door de ophef besloot Marinus af te zien van zijn aanstelling. Maar zijn vorige baan was al vergeven en de handtekeningen waren gezet. En dus kreeg Marinus 65 mille cadeau.
Vakbond FNV begrijpt niets van de mentaliteit van sommige zorgbestuurders. „Er zijn instellingen waar het beter gaat, maar dit soort zaken komt nog steeds voor. Nog steeds worden er constructies verzonnen om onder de Wet Normering Topinkomens uit te komen. Dit is ook zo’n voorbeeld dat eigenlijk schandalig is. Juridisch klopt het, maar waar is de moraal”, zegt een woordvoerster van de FNV.
De hele affaire is extra pijnlijk, omdat ouderenzorg-instelling Vivantes door wanbestuur al langer in de financiële problemen zit en verlies lijdt. Bekend is ook dat het personeel al langer klaagt over de toegenomen werkdruk. „We kunnen ons goed voorstellen dat hier verontwaardiging over ontstaat en we gaan het ook aan onze mensen uitleggen”, zegt een woordvoerder van Vivantes. „Maar dit is de zure consequentie van het eenzijdig ontbinden van een arbeidscontract. Of Gerard Marinus heeft overwogen het geld niet aan te nemen? Nee, en dat is zijn goed recht. Maar ongemakkelijk voelt het wel dat het zo is gelopen.”
De SP hoopt nu dat het gemeentebestuur van Sittard-Geleen in woord en gebaar afstand neemt van de affaire. „Maar dergelijke oproepen worden bijna nooit beantwoord”, zegt Mark Hayen.
Telegraaf 02.02.2017 Een groot deel van de ontslagvergoeding van circa veertig zorgverleners in Friesland is verdampt. Ex-werkgever Alliade stuurde hen eerst met behoud van salaris naar huis, en haalt het betaalde loon nu terug door het in te houden op de wettelijk verplichte transitievergoeding bij werkloosheid.
Bonden zijn boos over de maatregel, die veel oudere vrouwen treft die jarenlang parttime in de ouderenzorg werkten.
Door een reorganisatie moesten bij een bedrijfsonderdeel circa zeventig mensen vertrekken. Om gedwongen ontslagen tegen te gaan, bood Alliade vertrekkers aan dat het salaris heel 2016 zou worden doorbetaald, zonder dat ze hoefden te werken. Daar waren geen voorwaarden aan verbonden, aldus het sociaal plan.
Dat leek een mooi aanbod, maar het blijkt nu een sigaar uit eigen doos. Alliade trekt ineens driekwart van het uitbetaalde salaris over 2016 af van de ontslagvergoeding die ze verplicht moet betalen.
De gevolgen zijn groot, vertelt Frits Knol namens een vijftal gedupeerde ex-medewerkers. „Het gaat om vele duizenden euro’s per persoon. Sommige mensen werken er twintig jaar en krijgen nu nog maar een ontslagvergoeding van twee maandsalarissen mee.”
Alliade zegt dat het bedrijf niets verkeerd doet. „Dit mag op basis van de huidige wetgeving”, zegt woordvoerder Gerard Akkerman. Dat is de Wet Werk en Zekerheid, die op 1 juli 2015 van kracht werd.
De vertrekregeling met het jaar vrijstelling van werk dateert van voor die datum. De boventallige medewerkers wisten dan ook niets van de korting, tot enkele weken geleden de afrekening op de mat viel.
Vakbond NU’91 is boos. „Je kunt niet eerst zeggen: ’ik heb geen werk voor je, dus ga maar betaald naar huis’, en dan achteraf het loon terughalen.”
Toch stemden de vakbonden CNV en FNV in met de korting. „We vinden het niet chic, maar er is niets aan te doen”, zegt Martin van Oosten van CNV Zorg en Welzijn.
Knol onderzoekt of de korting via de rechter alsnog van tafel kan. „Met dit schandalige trucje wordt bezuinigd over de ruggen van de mensen die jarenlang keihard hebben gewerkt.”
Trouw 01.02.2017 Ziekenhuizen, woningcorporaties, onderwijsinstellingen en andere semipublieke instellingen hebben voor zeker 24 miljard euro aan risicovolle financieringsconstructies afgesloten. Dat blijkt uit een inventarisatie van openbare bronnen en tientalllen jaarverslagen door Investico, platform voor onderzoeksjournalistiek.
Uitgebreide reconstructie
Op de betaversie van de nieuwe site die binnenkort de lucht in gaat, leest u een uitgebreide reconstructievan hoe maatschappelijke instellingen voor miljarden de mist in gingen met complexe financiële constructies.
Semipublieke instellingen durven het vaak niet aan om de schade die kan ontstaan door deze zogeheten rentederivaten te verhalen op hun bank. “De bestuurders hebben zelf die contracten afgesloten. Zij denken: als hier gedonder van komt, ben ik mijn baan kwijt”, zegt financieel adviseur Folkert Fennema, expert op het gebied van derivaten.
Kleine mkb-ondernemingen krijgen een vergoeding voor deze producten omdat banken er niet goed over hadden geadviseerd. Dat is sinds december geregeld in het Herstelkader. Daar gingen maandenlange onderhandelingen tussen banken, bedrijven en een onafhankelijke commissie aan vooraf. Maar voor de meeste semi-publieke instellingen geldt de regeling niet.
De banken zijn er bij de onderhandelingen in geslaagd een grote groep gedupeerden buiten de deur te houden, zegt Frank Wijn, een oud-bankier die nu bedrijven adviseert. “Die groepen worden doodleuk uitgezwaaid. Dan heb je het over particuliere beleggers, grote mkb’ers, semipublieke instellingen, overheden, onderwijsinstellingen, woningcorporaties, ziekenhuizen, sportclubs, noem maar op.”
(Niet-)professionele beleggers
Bij de UvA kunnen ze goed lesgeven, maar een derivatencontract lezen is toch wat anders. Veel bankspecialisten die ik spreek, snappen er al niets van
Wijn noemt als voorbeeld de Universiteit van Amsterdam, die volgens de jaarrekening 213 miljoen aan rentederivaten op de balans heeft staan. “Bij de UvA kunnen ze goed lesgeven, maar een derivatencontract lezen is toch wat anders. Veel bankspecialisten die ik spreek, snappen er al niets van. En iemand die heel goed is in lesgeven of het bouwen van huurwoningen, die zou het dan wel moeten begrijpen?”
Toch worden dit soort instellingen aangeduid als ‘professionele beleggers’, of in elk geval deskundig genoeg om de risico’s van rentederivaten te snappen. De vraag is of dat onderscheid terecht is. “Volgens Europese regels worden semipublieke instellingen aangemerkt als niet-professionele beleggers. Zij moeten in principe dezelfde bescherming krijgen als kleine mkb’ers”, zegt hoogleraar financieel recht Danny Busch. “Bij de rechter zouden ze goede kans maken op een schadevergoeding.”
Waarom stappen de scholen, waterschappen en corporaties dan niet massaal naar de rechter? “Het is niet hun eigen portemonnee”, zegt financieel adviseur Fennema droogjes. “Dat doet niet zeer. Ik ben bij waterschappen en ziekenhuizen met grote derivatenposities geweest. Maar ze wilden geen advies.”
Rentederivaten
Rentederivaten bleken een negatieve waarde te kunnen hebben en vormen dan een extra schuld op de balans van een instelling
Rentederivaten zijn financiële instrumenten die ervoor kunnen zorgen dat leningen duurder worden bij een dalende rente. Vanaf 2005 zijn ze volop verkocht door banken, veelal in plaats van leningen met een vaste rente. Veel klanten dachten dat ze met de constructie een vaste rente kregen. Maar doordat de derivaten bij dalende rente een negatieve waarde kregen, pakte de financiering in de praktijk duurder uit. Veel klanten waren niet op de hoogte van dat risico.
De problemen kwamen aan het licht toen de crisis uitbrak en de rente daalde. De rentederivaten beschermden tegen een stijgende rente, maar gaven bij een dalende rente alleen maar problemen. Ze bleken een negatieve waarde te kunnen hebben en vormen dan een extra schuld op de balans van een instelling. De bank ziet dat als een risico. Dat risico berekent de bank door in renteopslagen, wat leidt tot hogere kosten.
Verantwoording
Voor het onderzoek sprak Investico met derivatenexperts, juristen, toezichthouders, oud-bankiers, ondernemers en bestuurders van instellingen. We vroegen de vier grote banken die in Nederland derivaten verkochten (ABN Amro, ING, Rabobank en Deutsche Bank) om een reactie. Alleen Rabo wilde reageren. “We vergoeden schade waar banken dingen fout hebben gedaan.”
Den HaagFM 26.01.2017 Haagse ziekenhuizen staan te springen om verplegers; het Haaglanden Medisch Centrum (HMC) heeft twintig vacatures open staan en het Hagaziekenhuis zestien.
Het tekort is ontstaan door de nog steeds toenemende vraag naar zorg.”Dat komt door een combinatie van factoren”, zegt Jan de Roode van het HMC tegen Den Haag FM. “Het aantal verpleegkundigen neemt af doordat een groep met pensioen gaat. Ook krimpt de potentiële beroepsbevolking en is er meer complexe zorg nodig.”.
“Het is niet zo dat er geen animo is voor de functie als verpleegkundige”, zegt Jan. “Het is meer dat we ook op zoek zijn naar gespecialiseerde verpleegkundigen. En daarvoor is meer opleiding nodig.” …lees meer
AD 26.01.2017 Ziekenhuizen zitten te springen om verpleegkundigen. In de regio staan bijna 60 vacatures open. Dat komt onder meer door de vergrijzing. ‘De vraag naar zorg neemt toe.’
Het aantal verpleegkundigen neemt de komende periode af doordat een groep met pensioen gaat, aldus HMC-woordvoerder.
HMC (Haaglanden Medisch Centrum) heeft 20 vacatures openstaan, het Hagaziekenhuis zoekt er nog 16, het Delftse Reinier de Graaf 7 en het LangeLand in Zoetermeer 15. Bij elkaar opgeteld zoeken de ziekenhuizen 58 verpleegkundigen.
En dat aantal loopt steeds verder op, zegt een woordvoerder van HMC. ,,Er is een toenemend tekort.” Het gaat dan zowel om specialistische als algemene verpleegkundigen.
De algemene verpleegkundigen verzorgen de patiënten die op een verpleegafdeling liggen. De gespecialiseerde verpleegkundigen staan bijvoorbeeld in de operatiekamer of op de intensive care. Die hebben daar een extra opleiding voor gevolgd.
Hartbewaking
Het LangeLand is onder meer op zoek naar een verpleegkundige voor de hartbewaking, een kinderverpleegkundige en een gynaecologie-verpleegkundige. Die kinderverpleegkundige heeft Haga ook nodig, naast bijvoorbeeld een oncologieverpleegkundige en een verpleegkundige voor de spoedpost.
De ziekenhuizen trekken er hard aan om nieuwe mensen binnen te halen. Zo hield het Zoetermeerse LangeLand vorig jaar een grote wervingsactie, met een ‘aanbrengpremie’ voor een aantal functies en reclame op bussen. Haga houdt het sollicitatieproces bewust zo kort mogelijk, zodat solliciteren er ‘makkelijk en snel’ is.
Dat er een tekort is ontstaan heeft verschillende oorzaken, weet de HMC-woordvoerder. ,,Het aantal verpleegkundigen neemt de komende periode af doordat een groep met pensioen gaat, tegelijkertijd krimpt de potentiële beroepsbevolking.” Daarbij neemt het aantal ouderen toe. En die hebben méér en meer complexe zorg nodig.
Een woordvoerder van het Delftse Reinier de Graaf bevestigt dat de zorg ‘steeds ingewikkelder’ wordt. ,,Waar we voorheen hier en daar nog verzorgenden konden inzetten (die zijn opgeleid om patiënten te verzorgen en niet om medische handelingen te verrichten, red.) is er nu vaak door de complexiteit van de zorg een verpleegkundige nodig.”
In Reinier de Graaf is het tekort beperkt. Op de 800 verpleegkundigen staan er 7 vacatures open.
Trouw 24.01.2017 Zorgverzekeraars mogen de komende jaren geen winst gaan uitkeren, zoals ze hadden gehoopt en verwacht. De geplande volgende stap richting volledige marktwerking in de zorg is van de baan. Een grote meerderheid in de Tweede Kamer is tegen.
Dat bleek dinsdag bij het Kamerdebat over een initiatiefwet van CDA, SP en PvdA. De twee oppositiepartijen en de regeringspartij hebben een verbond gesloten, om nog voor de verkiezingen te regelen dat er geen verdere marktwerking komt bij de zorgverzekeringen. Hun initiatiefwet kan op een grote meerderheid in de Kamer rekenen.
Zorgverzekeraars mogen nu geen winst uitkeren, vanwege een tijdelijk verbod. De drie partijen willen dat dat verbod definitief wordt. “Geen uitbreiding van de marktwerking. De gereguleerde markt die we nu hebben is prima, daar moet het bij blijven”, zegt CDA-Kamerlid Mona Keijzer.
Marktwerking
Toen tien jaar geleden de marktwerking in de zorg werd ingevoerd, kozen regering en parlement voor de weg van de geleidelijkheid. De eerste tien jaar mochten de verzekeraars nog geen winst uitkeren. Het tijdelijke verbod is verlengd, maar loopt eind van dit jaar af. Ondertussen is het politieke tij drastisch gekeerd.
Alleen de VVD is nog voorstander van meer marktwerking. “Het is ideologisch leuk en aardig om tegen meer marktwerking te zijn, maar verzekeraars moeten financieel gezond kunnen blijven. Daarvoor is het nodig dat ze kapitaal van buiten kunnen aantrekken en winst kunnen uitkeren aan aandeelhouders”, zegt VVD-Kamerlid Arno Rutte
De VVD schetst een somber beeld als de verdere marktwerking er niet komt: de verzekeraars zullen schadeclaims indienen en de zorgpremie zal stijgen. Volgens de fractie komt het winstverbod neer op ‘onteigening’, omdat de zorgverzekeraars in 2006 is beloofd dat ze uiteindelijk volledige zeggenschap zouden krijgen.
Oppositie
De oppositiepartijen zijn niet bang voor negatieve gevolgen. “De zorg vraagt om ander gedrag dan strikt marktgedrag. Het gaat al tien jaar prima zonder winstuitkeringen”, aldus PvdA-woordvoeder Agnes Wolbert.
De indieners CDA, SP en PvdA wijzen erop dat de zorgverzekeraars ‘zelf aangeven dat zij geen winstoogmerk hebben’. “De verzekeraars bouwden miljarden aan reserves op; ze potten alles op”, aldus SP-Kamerlid Henk van Gerven. De grote reserves zijn onder andere nodig door de strenge eisen van de Nederlandsche Bank.
Ook D66 wil geen volgende stap naar een vrije markt. Tot voor kort was D66 net als de VVD voor meer marktwerking in de zorg, maar de leden pasten onlangs het verkiezingsprogramma aan. De Tweede Kamer stemt binnenkort over de initiatiefwet.
NU 24.01.2017 Zorgverzekeraars mogen ook in de toekomst de winst die ze maken niet uitkeren aan hun aandeelhouders of leden. Een ruime meerderheid van de Tweede Kamer lijkt de initiatiefwet van PvdA, SP en CDA die dat regelt te steunen, bleek dinsdag tijdens het debat over het voorstel.
De drie partijen willen waarborgen dat de winst ten goede komt aan de zorg. Zorgverzekeraars mochten hun winsten de afgelopen jaren ook niet uitkeren, maar dat moratorium loopt volgend jaar af. Het definitieve verbod dat PvdA-Kamerlid Lea Bouwmeester, CDA’er Hanke Bruins Slot en hun SP-collega Renske Leijten willen, krijgt de zegen van onder meer PVV, GroenLinks en ChristenUnie.
Van de grote partijen is alleen de VVD fel tegen. De partij stelt onder andere dat verzekeraars door het verbod ook hun winst niet mogen gebruiken om de premie te verlagen, zoals ze de afgelopen jaren steevast deden. Verzekerden zouden daardoor moeten vrezen voor een hoge premie.
Telegraaf 20.01.2017 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft Zorgbureau Pinar (thuiszorg) in het Brabantse Roosendaal berispt omdat de zorg op diverse terreinen tekort schiet. Zo is de deskundigheid en de scholing van personeel onvoldoende en heeft de organisatie geen kwaliteitssysteem, maakte de IGZ vrijdag bekend.
Daarnaast is de continuïteit van de zorg bij de instelling niet geborgd. Pinar krijgt van de inspectie drie maanden de tijd om orde op zaken te stellen. Gebeurt dat niet, dan kan Pinar beboet worden. ,,Met aangekondigde en onverwachte bezoeken blijft de inspectie de ontwikkelingen bij Pinar nauwlettend volgen”, aldus de IGZ.
AD 04.01.2017 De zes orthopeden die vorige week ontslag namen bij het Hagaziekenhuis, zijn bedolven onder de steunbetuigingen.
Orthopeed Tom Hogervorst klinkt nog een beetje beduusd. Nadat vorige week bekend werd dat hij samen met vijf collega’s ontslag nam, maakte dat een stroom aan reacties los. ,,Positieve reacties.”
In één keer is de afdeling, die in totaal tien dokters telt, zes artsen kwijt. Eigenlijk zelfs zeven, want één arts diende drie maanden geleden ook al zijn ontslag in. De artsen vertrekken omdat ze niet willen werken in de ‘megakliniek’ voor orthopedie, die het Hagaziekenhuis in 2018 opent in Zoetermeer.
Met hun collectieve ontslag trokken de artsen landelijk de aandacht. Ook op de afdeling zelf maakte het veel los. ,,Een prachtige club is kapotgemaakt”, zei een verpleegkundige vorige week anoniem in deze krant. Orthopeed Hogervorst: ,,We hebben op de afdeling gesproken met het personeel. De reacties waren heftig, maar er is begrip voor ons besluit.”
De zes artsen hopen met elkaar verder te gaan in een zelfstandige kliniek. Hogervorst: ,,Er zijn medewerkers, die hebben gezegd: als dat lukt, gaan we met jullie mee.”
De vertrekkende artsen zijn tegen het samenvoegen van de orthopedie-afdelingen van drie ziekenhuizen tot één groot orthopedisch centrum in Zoetermeer. Er ontstaat te veel ‘versnippering’, vrezen ze. De Haagse artsen blijven dan spreekuur houden in Den Haag, maar doen de behandelingen in Zoetermeer. ,,Ik loop dan niet even snel langs mijn geopereerde patiënt om te kijken hoe het gaat. Dat vind ik link”, zei Hogervorst vorige week in deze krant.
Als gepensioneerd specialist heb ik veel waardering voor deze orthopeden, die de kwaliteit van de zorg stellen boven een goedkopere en efficiënte organisatie, aldus Gerhard Boogaard.
Kwaliteit
De artsen verwijzen ook naar een onderzoek van de Autoriteit Consument & Markt, waaruit blijkt dat fusies tussen ziekenhuizen ‘niet aantoonbaar hebben bijgedragen aan een verbetering van de kwaliteit van de zorg’. De resultaten van dit onderzoek werden afgelopen september naar buiten gebracht.
Tientallen AD-lezers reageerden via de website op de opvallende actie van de Haagse orthopeden. Zo schrijft Gerhard Boogaard: ,,Als gepensioneerd specialist heb ik veel waardering voor deze orthopeden, die de kwaliteit van de zorg stellen boven een goedkopere en efficiënte organisatie.”
Ook andere lezers steunen het besluit: ,,Operatiefabriek! Geweldig dat deze chirurgen daar afstand van nemen. Patiënt centraal aub.” En: ,,Heel moedig van deze specialisten! Groter is niet altijd per definitie beter, integendeel.”
AD 03.01.2017 Een groeiend aantal ziekenhuizen is te groot. Bijna veertig procent geeft te veel geld uit aan huisvesting, tegen achttien procent in 2010. Onderzoek van ingenieursgroep Arcadis wijst dit uit, zo staat in het Financieel Dagblad.
Ziekenhuizen moeten daardoor financiële keuzes maken en snijden dan vaak in de kosten voor het personeel. ,,Huisvestingsproblemen kunnen dus ten koste gaan van de kwaliteit van de zorg”, zegt Patrick Barské, sectorleider gezondheidszorg bij Arcadis.
Hij adviseert ziekenhuizen om ongeveer tien a twaalf procent van hun budget uit te geven aan huisvesting. Sommige besteden er echter vijftien procent aan. En die komen volgens Barské in de problemen, omdat de marges in de zorg niet groot zijn: ,,Het kan het verschil tussen winst en verlies zijn”.
Minder geld
Voornaamste oorzaak van de problemen is dat ziekenhuizen steeds minder geld verdienen per vierkante meter. Die opbrengst is in de afgelopen vijf jaar gedaald met gemiddeld zestien procent. De huur- of hypotheeklasten blijven echter wel vaak hetzelfde. Omdat ziekenhuizen specifieke gebouwen zijn, is het moeilijk om een lege vleugel te verhuren of om te verhuizen naar een kleiner pand.
Ondertussen blijven patiënten steeds korter in het ziekenhuis en een deel van de zorg is verplaatst naar de huisarts. Daardoor is er steeds minder ruimte nodig voor een ziekenhuis.
VK 19.12.2016 Het Tergooiziekenhuis is op een aantal punten tekortgeschoten bij de behandeling van de 21-jarige tophockeyer Rogier Mooij, die daar in 2014 onverwacht overleed. Ook zijn achteraf fouten gemaakt bij de communicatie over de zaak.
Een onafhankelijk commissie, onder leiding van hoogleraar bestuur van de gezondheidszorg Pauline Meurs (Erasmus Universiteit Rotterdam), wijst het ziekenhuis op de fouten. In een persverklaring schrijft het ziekenhuis ‘de heldere en belangrijke aanbevelingen van de commissie’ te omarmen.
Het ziekenhuis ziet nu in dat het overlijden meteen als een calamiteit gemeld had moeten worden bij de inspectie. Ook het contract, dat na de dood van Mooij met de nabestaanden werd afgesloten, was achteraf gezien niet verstandig. Verder had de communicatie met de nabestaanden zorgvuldiger gekund.
Mooij meldt zich op 3 november 2014 met pijn op zijn borst en benauwdheid bij de spoedeisendehulp van het Tergooiziekenhuis in Blaricum. Hij wordt overgebracht naar locatie Hilversum. Twintig uur later overlijdt hij. Door miscommunicatie werd onder meer verondersteld dat hij een klaplong had, maar zijn klachten bleken het gevolg van een ontstoken hartzakje. Het is niet te zeggen of hij nog had geleefd als de juiste diagnose was gesteld.
Jeanne van Kasbergen, de moeder van Rogier, zegt waardering te hebben voor het werk van de commissie, ondanks dat voor haar niet alle antwoorden boven tafel zijn gekomen. ‘Wat ik lees in het rapport roept veel emoties bij me op’, zegt Van Kasbergen. ‘Nu wil ik me richten op de tucht- en strafrechtelijke processen die in gang zijn gezet. Ik hoop van harte dat deze procedures me uiteindelijk zullen brengen waar ik als moeder behoefte aan heb: de waarheid over de dood van mijn kind en, waar dat van toepassing is, straf voor de personen en instanties die dat verdienen.’
De inspectie oordeelde hard over het handelen van het Tergooiziekenhuis: de longarts is ‘ernstig tekortgeschoten in de zorg’. Hij had Rogier zelf moeten zien, liet in plaats daarvan veel over aan de arts-assistent, maakte zijn rol als supervisor niet waar en zorgde niet voor een goede overdracht. De inspectie sleepte hem voor de tuchtrechter. Het strafrechtelijke onderzoek dat justitie in mei startte naar het ziekenhuis loopt nog.
‘Grote impact’
Wat ik lees in het rapport roept veel emoties bij me op“, aldus Jeanne van Kasbergen.
Van Kasbergen beloofde na de dood van haar kind in een contract dat zij niet met de media of met ‘derden’ zou praten over wat er die dag met haar zoon is gebeurd. In april doorbrak Van Kasbergen het zwijgen. Ze wilde uitleggen wat er achter de schermen is gebeurd en waarom ze zo ver ging om te tekenen. Minister Edith Schippers (Volksgezondheid) besloot naar aanleiding van haar zaak ‘zwijgcontracten’ in de zorg wettelijk te verbieden.
‘Tergooi betreurt het ten zeerste wat er heeft plaatsgevonden’, schrijft Ruurd Jan Roorda, voorzitter van de raad van bestuur in de verklaring. ‘Deze tragische gebeurtenis heeft een grote impact gehad, in de eerste plaats op de ouders en familie van het slachtoffer, maar ook op andere direct betrokkenen en het ziekenhuis in het algemeen. Het ziekenhuis wil zo goed mogelijk leren van deze gebeurtenis.’
Trouw 19.12.2016 Het Tergooi-ziekenhuis in Hilversum geeft toe dat er fouten zijn gemaakt bij de behandeling van de 21-jarige hockeyer Rogier Mooij, die in 2014 onverwacht kwam te overlijden. Het ziekenhuis geeft ook toe dat het beter geen zwijggeld aan de nabestaanden had kunnen betalen.
“Tergooi betreurt het ten zeerste wat er heeft plaatsgevonden”, zei bestuursvoorzitter Ruurd Jan Roorda. “Deze tragische gebeurtenis heeft een grote impact gehad, in de eerste plaats op de ouders en familie van het slachtoffer, maar ook op andere direct betrokkenen en het ziekenhuis in het algemeen.”
Het Tergooi-ziekenhuis reageerde naar aanleiding van een onderzoek door een onafhankelijke commissie naar de kwestie, die speelde in november 2014.
Hockeyer Rogier Mooij meldde zich toen bij de eerste hulp van het ziekenhuis met hevige pijn op de borst. De arts-assistent die dienst had vermoedde dat Mooij een klaplong had gekregen. Hij werd opgenomen en dertien uur later overleed hij plotseling.
De patiënt was niet aan de monitor gelegd en was niet onderzocht door een specialist. Het ziekenhuis heeft dit niet gemeld als calamiteit bij de inspectie. Uit onderzoek kwam naar voren dat Mooij was overleden aan een ontstoken hartzakje.
Het ziekenhuis sloot een zwijgcontract met de moeder van Mooij, door de onderzoekscommissie een ‘vaststellingsovereenkomst’ genoemd. Afgesproken werd dat zij geen contact zou hebben met de pers en niet mocht meewerken aan een strafrechtelijk onderzoek. Toch deed ze aangifte.
Volgens de onderzoekscommissie had het ziekenhuis de gang naar justitie beter niet kunnen verbieden, maar stelde dat Tergooi de vaststellingsovereenkomst wel met de juiste intenties had gesloten. Bestuursvoorzitter Roorda gaf toe dat het ziekenhuis achteraf gezien toch enigszins naïef is geweest bij het formuleren van de overeenkomst.
Over het handelen van de betrokken medici zal het medisch tuchtcollege later nog een oordeel vellen.
NU 19.12.2016 Het Tergooi-ziekenhuis in Hilversum geeft toe dat er fouten zijn gemaakt bij de behandeling van de 21-jarige hockeyer Rogier Mooij, die in november 2014 onverwacht kwam te overlijden.
Het ziekenhuis staat nog steeds achter het besluit de nabestaanden van de hockeyer geld te geven. “Maar in een voorkomend geval zullen wij voorzichtiger zijn met het sluiten van een vaststellingsovereenkomst”, maakte Tergooi maandag bekend.
Het ziekenhuis reageerde hiermee op een onderzoek naar de kwestie van een onafhankelijke commissie.
”Tergooi betreurt het ten zeerste wat er heeft plaatsgevonden. Deze tragische gebeurtenis heeft een grote impact gehad, in de eerste plaats op de ouders en familie van het slachtoffer, maar ook op andere direct betrokkenen en het ziekenhuis in het algemeen”, zegt bestuursvoorzitter Ruurd Jan Roorda.
Tuchtcollege
De jonge patiënt ging begin november 2014 naar de eerste hulp van het ziekenhuis met hevige pijn op de borst. Hij werd opgenomen en dertien uur later overleed hij plotseling. De patiënt lag niet aan de monitor en was niet onderzocht door een specialist. Het ziekenhuis heeft dit niet gemeld als calamiteit bij de inspectie.
Het medisch tuchtcollege moet nog een oordeel vellen over het handelen van de betrokken medisch specialist.
Telegraaf 12.12.2016 Vier verdachten van een miljoenenfraude met zorggeld (persoonsgebonden budgetten) zijn aangehouden. In totaal worden in deze zaak zes mensen uit het oosten van het land verdacht van valsheid in geschrifte en oplichting, maakte de Inspectie SZW maandag bekend.
De verdachten zijn leidinggevenden van een zorginstelling in de provincie Overijssel die jongeren met een geestelijke beperking huisvest. Deze stichting zou onterecht zorggeld bij het zorgkantoor hebben aangevraagd. „Het vermoeden is dat door de stichting minder zorg werd gegeven dan gefactureerd en verantwoord. Ook zouden zorgvormen zijn gefactureerd en verantwoord die in werkelijkheid niet zijn verleend”, aldus de inspectie.
Het gaat onder meer om declaraties van zorg aan cliënten, terwijl deze jongeren in het buitenland zaten. Ook zouden onjuiste verantwoordingsformulieren aan het zorgkantoor zijn aangeleverd.
Het fraudeonderzoek heeft betrekking op de afgelopen zes jaar en werd gestart na een aangifte van een zorgverzekeraar. Om welke zorginstelling het gaat, wilde een woordvoerder van SZW niet zeggen.
AD 12.12.2016 De Inspectie SZW heeft vier mensen opgepakt vanwege fraude. Zij werken voor een stichting uit Overijssel die zorg levert aan jongeren met een geestelijke beperking. De vier zouden miljoenen euro’s hebben verduisterd.
In totaal zijn er zes verdachten in beeld in deze zaak. Zij worden beschuldigd van valsheid in geschrifte en oplichting. Het zestal was leidinggevende bij de stichting en zou onterecht zorggeld hebben aangevraagd.
Daardoor kregen zij meer geld voor persoonsgebonden budgetten (pgb) dan eigenlijk had gemoeten. De inspectie vermoedt dat de stichting minder zorg leverde dan werd gefactureerd. Zo zou er zorg zijn gedeclareerd voor jongeren die op dat moment in het buitenland waren.
De zaak kwam aan het licht nadat een zorgverzekeraar aangifte had gedaan.
RTVWEST 01.12.2016 Thuiszorgorganisatie Gallus uit Rijswijk zit in de financiële problemen. Het bedrijf verkeert in surseance van betaling. Volgens advocaat Martijn Vermeeren, die is aangesteld als bewindvoerder, worden door het bedrijf 700 tot 800 patiënten van thuiszorg voorzien. Die wonen vooral in Den Haag en Zoetermeer.
Bij het bedrijf werken 170 mensen, zegt Vermeeren. Zij kunnen voorlopig aan de slag blijven, want de bewindvoerder is druk bezig met gesprekken over een reorganisatie. ‘Ik ben aan het kijken of het bedrijf kan voortbestaan’, zegt Vermeeren tegen Omroep West.
Volgens hem is het nog te vroeg om iets over de oorzaak te zeggen. ‘Maar ik kan al wel zeggen dat het bedrijf een hoog ziekteverzuim kent en ook zijn de marges door de bezuinigingen in de zorg erg krap’, aldus de bewindvoerder.
Zorg gaat gewoon door
Hij zegt dat cliënten zich voorlopig nog geen zorgen hoeven te maken, omdat alles ‘gewoon’ doordraait. De zorg gaat dus ook gewoon door. De advocaat verwacht dat er volgende week meer duidelijkheid komt over de toekomst van Gallus Thuiszorg.
De directie van het bedrijf was donderdagmiddag niet voor commentaar bereikbaar.
AD 25.11.2016 De Zuyderland-ziekenhuizen in Sittard-Geleen en Heerlen gaan morgen weer opereren. Een aantal operaties moest donderdag worden uitgesteld omdat er geen plaats meer was in de ziekenhuizen in verband met de drukte. Spoedoperaties gingen wel door.
Vandaag werden vijf geplande operaties afgezegd vanwege de drukte. De drukte heeft drie oorzaken: patiënten stromen onvoldoende door naar verpleeghuizen en blijven daardoor langer in het ziekenhuis dan medisch noodzakelijk is.
Ook veranderende regelgeving rondom de AWBZ zorgde volgens de ziekenhuisgroep voor een slechte doorstroming. Daarnaast zijn in Zuyderland Sittard-Geleen twee afdelingen dicht door het Noro-virus.
AD 25.11.2016 De Zuyderland-ziekenhuizen in Sittard-Geleen en Heerlen gaan morgen weer opereren. Een aantal operaties moest donderdag worden uitgesteld omdat er geen plaats meer was in de ziekenhuizen in verband met de drukte. Spoedoperaties gingen wel door.
Vandaag werden vijf geplande operaties afgezegd vanwege de drukte. De drukte heeft drie oorzaken: patiënten stromen onvoldoende door naar verpleeghuizen en blijven daardoor langer in het ziekenhuis dan medisch noodzakelijk is.
Ook veranderende regelgeving rondom de AWBZ zorgde volgens de ziekenhuisgroep voor een slechte doorstroming. Daarnaast zijn in Zuyderland Sittard-Geleen twee afdelingen dicht door het Noro-virus.
VK 24.11.2016 De Limburgse ziekenhuisgroep Zuyderland in Heerlen en Sittard-Geleen heeft voor donderdag vijf geplande operaties moeten afzeggen, omdat de ziekenhuizen zo vol zijn dat er bijna geen bed meer vrij is.
De betreffende patiënten zijn woensdagmiddag op de hoogte gesteld. Volgens Zuyderland is daarbij zeer zorgvuldig gekeken naar wat medisch verantwoord is. Zo gaan operaties van oncologiepatiënten en spoedingrepen bijvoorbeeld door.
De drukte heeft drie oorzaken: patiënten stromen onvoldoende door naar verpleeghuizen en blijven daardoor langer in het ziekenhuis dan medisch noodzakelijk is.
Noro-virus
Ook veranderende regelgeving rondom de AWBZ zorgt volgens de ziekenhuisgroep voor een slechte doorstroming. Daarnaast zijn in Zuyderland Sittard-Geleen twee afdelingen dicht door het Noro-virus.
Zuyderland kampt niet als enige met drukte. Alle ziekenhuizen in de regio hebben momenteel een tekort aan bedden. Zuyderland bekijkt de situatie momenteel van dag tot dag. Het is dan ook nog niet te zeggen welk effect de drukte heeft op het operatieprogramma van vrijdag.
Trouw 24.11.2016 De Limburgse ziekenhuisgroep Zuyderland in Heerlen en Sittard-Geleen heeft voor donderdag vijf geplande operaties moeten afzeggen, omdat de ziekenhuizen zo vol zijn dat er bijna geen bed meer vrij is.
De betreffende patiënten zijn woensdagmiddag op de hoogte gesteld. Volgens Zuyderland is daarbij zeer zorgvuldig gekeken naar wat medisch verantwoord is. Zo gaan operaties van oncologiepatiënten en spoedingrepen bijvoorbeeld door.
De drukte heeft drie oorzaken: patiënten stromen onvoldoende door naar verpleeghuizen en blijven daardoor langer in het ziekenhuis dan medisch noodzakelijk is.
Noro-virus
Ook veranderende regelgeving rondom de AWBZ zorgt volgens de ziekenhuisgroep voor een slechte doorstroming. Daarnaast zijn in Zuyderland Sittard-Geleen twee afdelingen dicht door het Noro-virus.
Zuyderland kampt niet als enige met drukte. Alle ziekenhuizen in de regio hebben momenteel een tekort aan bedden. Zuyderland bekijkt de situatie momenteel van dag tot dag. Het is dan ook nog niet te zeggen welk effect de drukte heeft op het operatieprogramma van vrijdag.
Elsevier 17.11.2016 Welk ziekenhuis houdt het meeste rekening met de patiënt? Waar is de zorg veilig en effectief? Alle ziekenhuizen beoordeeld in het jaarlijkse onderzoek van Elsevier en bureau SiRM. Zorgelijk: steeds meer ziekenhuizen halen de volumenormen voor operaties niet.
Lees meer: ‘Onder het mes’Vergelijking kwaliteit operaties aan meniscus/voorste kruisbanden en carpaletunnelsyndroom in ziekenhuizen en zelfstandige klinieken. Klik hier
Van Alkmaar de victorie! Hoewel de kreet stamt uit een tijd dat de gezondheidszorg voornamelijk uit aderlaten en zagen bestond, mag één ziekenhuis het dit jaar met recht roepen. Dat is de Noordwest Ziekenhuisgroep met de locaties Alkmaar en Den Helder. Noord-Hollanders zeggen nog ‘Medisch Centrum Alkmaar’ en ‘Gemini Ziekenhuis’, maar de fusiegolf die door de ziekenhuiswereld waart, zorgt voor een lange rij naamsveranderingen.
Vooral in Alkmaar zullen ze blij zijn. Na een lange periode in de nationale top, zakte het voormalige ‘MC’ vorig jaar naar een score van één bolletje, de laagste score in Beste ziekenhuizen, het jaarlijkse onderzoek van Elsevier met ondersteuning van bureau SiRM in Den Haag.
Wat in Alkmaar gebeurde, is vaker te zien: een ziekenhuis midden in een fusieproces is kennelijk minder scherp dan anders op het registreren, verzamelen en verstrekken van kwaliteitsgegevens over de zorg aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg en het Kwaliteitsinstituut. Dit jaar is meteen de inhaalslag gemaakt, en verdient de nieuwe Noordwest Ziekenhuisgroep de hoogste scores op alle onderdelen voor beide locaties.
Het is niet de enige winnaar. Ook Ziekenhuis Rijnstate in Arnhem haalt de hoogst mogelijke score van vier bollen, evenals het Spaarne Gasthuis met beide locaties in Haarlem en Hoofddorp.
Daarna volgt een kopgroep van ziekenhuizen met eveneens vier bollen als eindoordeel, maar met een iets lagere score op onderdelen. Dat zijn Tergooi in Hilversum, het Laurentius Ziekenhuis in Roermond, het Ikazia Ziekenhuis in Rotterdam en Franciscus Vlietland in Schiedam.
De victorie van Alkmaar is in die zin uniek dat een sprong van één naar vier bollen of andersom verder niet voorkomt – net als in de editie van 2015. Van alle 89 onderzochte ziekenhuislocaties kregen er 39 dezelfde score als vorig jaar, en 36 gingen er één bolletje op voor- of achteruit.
Dat voor 75 ziekenhuizen (85 procent) weinig of niets verandert, is een goed teken: het onderzoek Beste ziekenhuizen blijkt al sinds 2010 een consistente maat voor de kwaliteit. Los van de soms chaotische perikelen rond een fusie of overname, dan wel ruzies tussen bestuurders en medisch specialisten, zou het bijzonder merkwaardig zijn als een ziekenhuis het ene jaar als ‘hoogst’ en het andere jaar als ‘laagst’ scorend uit de bus kwam. De uitslag plus de verschillen met 2015 zijn te vinden op besteziekenhuizen.elsevier.nl.
De essentie: Elsevier maakt geen ranglijst, maar laat zien of ziekenhuizen statistisch boven dan wel onder het landelijk gemiddelde presteren.
Meetpunten
Waarop zijn ziekenhuizen beoordeeld? Het gaat om gegevens die ziekenhuizen en medisch specialisten zelf hebben afgesproken met de Inspectie en het Kwaliteitsinstituut, en die verplicht openbaar zijn. Elsevier en SiRM baseren de beoordeling op 799 indicatoren, meetpunten voor de kwaliteit. In ‘Hoe zijn alle ziekenhuizen beoordeeld en vergeleken?’ staat nadere uitleg bij de methode en een document met alle indicatoren plus technische toelichting.
Het eindoordeel rust op twee pijlers, de patiëntgerichtheid en medische zorg. Achter de bolletjes gaat een berg informatie schuil die ten bate van de patiënt is verzameld.
De patiëntgerichtheid is bepaald aan de hand van ‘dienstverlening’ en wachttijden. Voor een lange rij aandoeningen – van eczeem, staar, liesbreuken, nierstenen, en een beschadigde meniscus tot ernstige ziekten als blaas-, huid- of slokdarmkanker – geven ziekenhuizen verplicht informatie over de omgang met de patiënt.
Hoe afspraken met artsen en verpleegkundigen zijn geregeld, of onderzoeken naar wens van de patiënt kunnen worden gepland en hoe hij informatie krijgt – via brochures, e-mail, website of helemaal niet. De begeleiding tijdens de opname komt aan bod, evenals de voorbereiding op een operatie plus alle nazorg.
Bij de tweede pijler, de medische zorg, draait het om veiligheid voor de patiënt, of een ziekenhuis alles doet om risico’s en fouten te vermijden die hem of haar schade kunnen toebrengen. Kern is dat ziekenhuis en medewerkers de patiënten zorgvuldig screenen en nauwkeurig de gang van zaken rond ingrepen bijhouden.
Zo moeten ze aangeven of en hoe ze complicaties na operaties en infecties registreren. Belangrijk kan ook zijn of ze daarvan – ter lering voor alle ziekenhuizen en artsen – melding maken aan een gespecialiseerd landelijk instituut.
Daarnaast gaat het om de effectiviteit: of het ziekenhuis nauwkeurige en juiste zorg levert, gebaseerd op recente wetenschappelijke inzichten. Dat is het echte dokterswerk. Zij krijgen honderden vaak uiterst gedetailleerde vragen over typen behandeling die het ziekenhuis aanbiedt en de navolging van protocollen. Zoals hoeveel procent van de patiënten na een heupoperatie in de eerste 72 uur een pijnscore van boven de 7 aangeeft ‘op enig moment’ en het hoe en wanneer toedienen van medicijnen. Zo gedetailleerd zijn ook talloze gegevens over de wijze van samenwerken en teamafspraken.
Uitkomsten
Mondjesmaat komen de ‘uitkomsten’ van medisch handelen naar buiten: of de operatie is geslaagd en de patiënt genezen. Voor enkele ingrepen bij darm- en borstkanker, hart- en vaatziekten, en onder meer knie-operaties telt mee hoeveel procent van de patiënten infecties opliep of een heroperatie onderging. Dat openbaar maken gebeurt op initiatief van chirurgen zelf, een veelbelovende ontwikkeling. Uiteindelijk is dat de informatie waar de patiënt op wacht: kunnen ze het in ‘mijn’ ziekenhuis goed?
Minder hoopgevend is de gang van zaken bij het halen van volumenormen voor operaties, hetgeen zwaar meetelt (zie ‘Hebben de dokters wel voldoende ervaring’ op deze pagina). In 2015 voldeden liefst 66 van de 89 ziekenhuizen niet aan een of meer normen.
Bovendien blijkt dat openbaar gemaakte cijfers verschillen. In Beste ziekenhuizen zijn officiële gegevens gebruikt van de Inspectie en het Kwaliteitsinstituut. Wat ziekenhuizen op hun eigen ‘kwaliteitsvenster’ zetten, onder auspiciën van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, wijkt daar soms van af. Dan heet een operatie, zoals het verwijderen van de endeldarm, niet te zijn gedaan, terwijl dat volgens de officiële opgave wel zo is, maar de norm niet is gehaald.
Dat wijst op zijn gunstigst op een administratief probleem, op zijn ongunstigst op laakbaar berekenend gedrag. Leuk zaakje dus voor Inspectie en verzekeraars.
Hebben de dokters wel voldoende ervaring?Wetenschappelijke verenigingen van medisch specialisten hanteren ‘volumenormen’ voor het aantal operaties dat een team van artsen en verpleegkundigen per jaar moet verrichten, wil er sprake zijn van voldoende ervaring om de veiligheid van de patiënt te waarborgen.
De Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH), de Stichting Oncologische Samenwerking (SONCOS) en de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVVC) hebben gezamenlijk rond 50 volumenormen opgesteld.
Voor 18 daarvan wordt het aantal operaties vastgelegd in openbare gegevens van de Inspectie voor de Gezondheidszorg en het Kwaliteitsinstituut.
Elsevier en SiRM inventariseerden met deze gegevens welke ziekenhuizen die de operaties uitvoeren in 2015, niet aan de normen voldeden.
Voor vier operaties haalden alle betrokken ziekenhuizen de norm: het verwijderen van borstweefsel bij borstkanker, het verwijderen van dikke darm en endeldarm bij dikkedarmkanker, de chirurgische behandeling van een halsslagadervernauwing en behandeling van ‘nieuwe patiënten’ met longkanker.
Voor veertien operaties haalden één of meer ziekenhuizen de norm niet. In totaal gaat het om 66 van de 89 ziekenhuizen. Voor 39 ziekenhuizen bleef het bij één operatie waarvoor de norm niet werd gehaald.
Vijf ziekenhuizen haalden zelfs drie normen niet: het Röpcke-Zweers Ziekenhuis, het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, locatie West, het Waterlandziekenhuis, het IJsselland Ziekenhuis en het Medisch Centrum Leeuwarden.
Ziekenhuizen die de norm niet halen voor biventriculaire ICD-implantaties en ICD-implantaties bij hartritmestoornissen kunnen na beoordeling door vakgenoten op een ‘witte lijst’ worden gezet, ten teken dat de deskundigheid in orde is ook zonder de norm te halen.
Klik hier (pdf) voor de complete lijst van ziekenhuizen en normen die in 2015 niet zijn gehaald. Hieronder staat een overzicht van aantallen per norm.
Volumenormen niet gehaald in 2015
Type operatie en aantal ziekenhuizen dat minimum niet haalt:
> Ernstig overgewicht, bariatrische procedures: 1 ziekenhuis onder norm (100)
> Blaaskanker, verwijderen blaas: 16 ziekenhuizen onder norm (20)*
> Dikkedarmkanker, verwijderen endeldarm: 9 ziekenhuizen onder norm (20)*
> Alvleesklierverwijdering met sparing van de maag: 1 ziekenhuis onder norm (20)*
> Longkanker, verwijderen long/longweefse:l 2 ziekenhuizen onder norm (20)*
> Maagkanker, verwijderen van de maag: 12 ziekenhuizen onder norm (20)*
> Slokdarmkanker, verwijderen slokdarm: 1 ziekenhuis onder norm (20)*
> Biventriculaire ICD-implantaties: 1 ziekenhuis onder norm (20)
> Hartritmestoornissen, ICD-implantaties: 1 ziekenhuis onder norm (60)
> Melanoom, behandeling: 1 ziekenhuis onder norm (20)*
> Eierstokkanker, verwijderen tumorweefsel: 11 ziekenhuizen onder norm (20)*
> Prostaatkanker, verwijderen prostaat: 1 ziekenhuis onder norm (20)*
> Verwijde buikslagader, geplande operatie: 1 ziekenhuis onder norm (20)
* Definitieve beoordeling wordt vastgesteld over een gemiddelde van drie jaar
Chef Redactie Onderzoek Arthur van Leeuwen (1952) is chef van de onderzoeksredactie. Hij is verantwoordelijk voor alle onderzoek van Elsevier.
Telegraaf 16.11.2016 Van alle arbeidssectoren ervaren werknemers in de zorg verreweg de hoogste werkdruk. Ook de emotionele belasting is hoger dan gemiddeld, blijkt uit een dinsdag verschenen onderzoek van statistiekbureau CBS en onderzoeksinstituut TNO.
Ruim de helft van de werknemers in onder meer ziekenhuizen, verpleeghuizen, huisartspraktijken en de thuiszorg zegt vaak ,,heel veel werk” te moeten verzetten. Daarnaast zegt 43 procent vaak ,,erg snel” te moeten werken en 35 procent moet vaak ,,extra hard” werken. Onder alle werknemers samen liggen deze percentages volgens de onderzoekers een stuk lager.
,,Werk kan niet alleen veel vergen doordat er vaak heel snel, veel of hard gewerkt moet worden, maar ook omdat het emotioneel zwaar is. In de gezondheids- en welzijnszorg is de emotionele belasting het hoogst van alle bedrijfstakken”, stellen de onderzoekers. Meer dan een kwart van de werknemers noemt het werk emotioneel veeleisend, ruim twee keer zo vaak als gemiddeld. Zorgmedewerkers vinden ook dat ze te weinig ruimte hebben om hun werkzaamheden naar eigen inzicht in te richten.
Suzanne Kruizinga voorzitter van vakbond CNV Zorg & Welzijn herkent de uitkomsten van de enquête. ,,We zien drie belangrijke oorzaken. Overbodige regels en onnodige administratie. Door de mantelzorg is de zorgbehoefte zwaarder als een professionele kracht in beeld komt. En als laatste oorzaak ontbreekt voor veel medewerkers echte invloed op het werk en de werktijden.” Kruizinga vindt dit zonde. ,,Deze mensen doen zulk mooi werk, maar door de hoge werkdruk wordt er roofbouw op hen gepleegd.”
In een woensdag door FNV Zorg & Welzijn uitgebracht onderzoek onder 2761 ziekenhuismedewerkers geeft de helft van de ondervraagden aan wel eens te overwegen een baan buiten de gezondheidszorg te zoeken. Meer dan de helft van deze mensen zegt dat dit wordt ingegeven door de hoge werkdruk.
De gezondheids- en welzijnszorg in Nederland telt bijna 1,2 miljoen werknemers. Het is een echte vrouwensector. Ruim acht op de tien van de werknemers is vrouw.
Trouw 16.11.2016 Het aantal meldingen van zogenoemde calamiteiten in ziekenhuizen aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) is de eerste helft van dit jaar flink toegenomen ten opzichte van 2015. Dit blijkt uit een onderzoek waarvan de IGZ vandaag de resultaten bekendmaakt.
Vorig jaar ontving de inspectie 958 meldingen. In de eerste helft van dit jaar kwamen al 752 meldingen binnen. De verwachting voor heel 2016 is dat dit aantal op 1504 meldingen uitkomt.
Volgens de IGZ leren ziekenhuizen calamiteiten beter herkennen, waardoor het aantal meldingen stijgt. Medische instellingen zijn verplicht fouten te melden aan de inspectie. De toename van het aantal meldingen betekent volgens de organisatie dus niet dat de zorg minder veilig wordt. “Integendeel. Doordat ziekenhuizen meer melden, onderzoeken ze meer en wordt de kans kleiner dat de ongewenste situatie nog eens voorkomt”, aldus het rapport.
De inspectie heeft in 2015 21 keer een boete opgelegd aan zorgaanbieders wegens ondeskundig of onzorgvuldig handelen. Drie personen kregen vorig jaar een boete omdat ze zich uitgaven voor arts terwijl ze dat niet waren. Tot dusver kregen dit jaar vijf personen een boete omdat ze ten onrechte een titel voerden. De titel huisarts is beschermd. In de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (wet BIG) staan alle zorgverleners die een beschermde titel mogen dragen.
Patiëntenfederatie Nederland is blij dat ziekenhuizen steeds opener worden, maar wil niet te vroeg juichen. “Het is goed dat ziekenhuizen steeds vaker melden dat er iets is misgegaan. Maar we weten nog steeds niet of het aantal meldingen het topje van de ijsberg is, of dat er echt meer openheid komt, ook over medische missers”, stelt directeur Dianda Veldman. “Het zou goed zijn als ziekenhuizen alles wat afwijkt van de normale regels melden, ten minste als die afwijking heeft geleid tot een medische fout. Pas dan weten we echt hoe vaak het mis gaat.”
NU 16.11.2016 Het aantal meldingen van medische missers door ziekenhuizen is flink gestegen. In de eerste helft van dit jaar werden ruim de helft meer meldingen gedaan dan vorig jaar.
Dat blijkt uit woensdag gepubliceerde cijfers van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ).
Vorig jaar kwamen in totaal 958 meldingen bij de Inspectie binnen, terwijl in de eerste helft van dit jaar al 752 medische missers werden gemeld.
De IGZ verwacht dat in totaal 1.500 meldingen zullen worden gedaan over heel 2016. In 2015 en 2014 steeg het aantal meldingen ook, maar niet zo hard als dit jaar.
Bij het onderzoek naar calamiteiten betrekken ziekenhuizen steeds vaker patiënten of hun nabestaanden. Wettelijk is dat niet verplicht.
Veiligheid
De Inspectie is tevreden met de toename van calamiteiten die worden geregistreerd en denkt dat het de patiëntveiligheid in ziekenhuizen ten goede zal komen als de fouten worden onderzocht.
“Het valt ons op dat ziekenhuizen calamiteiten beter leren herkennen, waardoor het aantal meldingen stijgt. Dat betekent niet dat de zorg minder veilig wordt”, stelt de inspectie in het rapport. “Integendeel. Doordat ziekenhuizen meer melden, onderzoeken ze meer en wordt de kans kleiner dat de ongewenste situatie nog eens voorkomt.”
Schedeloperaties
De Inspectie stelt in gesprek met NU.nl dat daarbij komt dat een aantal medische missers in de media is uitgelicht.
Zo bleek in maart dat het Universitair Medisch Centrum (UMC) in Utrecht vorig jaar fouten rond schedeloperaties van kinderen niet had gemeld. Volgens de Inspectie werden er na dit soort uitzendingen duidelijk meer meldingen gedaan.
Boetes
De inspectie heeft in 2015 21 keer een boete opgelegd aan zorgaanbieders wegens ondeskundig of onzorgvuldig handelen. Drie personen kregen vorig jaar een boete omdat ze zich uitgaven voor arts terwijl ze dat niet waren. Tot dusver kregen dit jaar vijf personen een boete omdat ze ten onrechte een titel voerden.
De titel huisarts is beschermd. In de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (wet BIG) staan alle zorgverleners die een beschermde titel mogen dragen.
‘Niet te vroeg juichen’
Patiëntenfederatie Nederland is blij dat ziekenhuizen steeds opener worden, maar wil niet te vroeg juichen. “Het is goed dat ziekenhuizen steeds vaker melden dat er iets is misgegaan. Maar we weten nog steeds niet of het aantal meldingen het topje van de ijsberg is, of dat er echt meer openheid komt, ook over medische missers”, stelt directeur Dianda Veldman.
“Het zou goed zijn als ziekenhuizen alles wat afwijkt van de normale regels melden, ten minste als die afwijking heeft geleid tot een medische fout. Pas dan weten we echt hoe vaak het mis gaat.”
Telegraaf 16.11.2016 Het aantal meldingen van zogenoemde calamiteiten in ziekenhuizen aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) is de eerste helft van dit jaar flink toegenomen ten opzichte van 2015. Dit blijkt uit een onderzoek waarvan de IGZ woensdag de resultaten bekendmaakte.
Vorig jaar ontving de inspectie 958 meldingen. In de eerste helft van dit jaar kwamen al 752 meldingen binnen. De verwachting voor heel 2016 is dat dit aantal op 1504 meldingen uitkomt.
Volgens de IGZ leren ziekenhuizen calamiteiten beter herkennen, waardoor het aantal meldingen stijgt. Medische instellingen zijn verplicht fouten te melden aan de inspectie. De toename van het aantal meldingen betekent volgens de organisatie dus niet dat de zorg minder veilig wordt. „Integendeel. Doordat ziekenhuizen meer melden, onderzoeken ze meer en wordt de kans kleiner dat de ongewenste situatie nog eens voorkomt”, aldus het rapport.
De inspectie heeft in 2015 21 keer een boete opgelegd aan zorgaanbieders wegens ondeskundig of onzorgvuldig handelen. Drie personen kregen vorig jaar een boete omdat ze zich uitgaven voor arts terwijl ze dat niet waren. Tot dusver kregen dit jaar vijf personen een boete omdat ze ten onrechte een titel voerden. De titel huisarts is beschermd. In de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (wet BIG) staan alle zorgverleners die een beschermde titel mogen dragen.
Patiëntenfederatie Nederland is blij dat ziekenhuizen steeds opener worden, maar wil niet te vroeg juichen. „Het is goed dat ziekenhuizen steeds vaker melden dat er iets is misgegaan. Maar we weten nog steeds niet of het aantal meldingen het topje van de ijsberg is, of dat er echt meer openheid komt, ook over medische missers”, stelt directeur Dianda Veldman. „Het zou goed zijn als ziekenhuizen alles wat afwijkt van de normale regels melden, ten minste als die afwijking heeft geleid tot een medische fout. Pas dan weten we echt hoe vaak het mis gaat.”
AD 16.11.2016 Het aantal meldingen van zogenoemde calamiteiten in ziekenhuizen aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) is de eerste helft van dit jaar flink toegenomen ten opzichte van 2015. Dit blijkt uit een onderzoek waarvan de IGZ woensdag de resultaten bekendmaakte.
Vorig jaar ontving de inspectie 958 meldingen. In de eerste helft van dit jaar kwamen al 752 meldingen binnen. De verwachting voor heel 2016 is dat dit aantal op 1504 meldingen uitkomt. Volgens de IGZ leren ziekenhuizen calamiteiten beter herkennen, waardoor het aantal meldingen stijgt.
Medische instellingen zijn verplicht fouten te melden aan de inspectie. De toename van het aantal meldingen betekent volgens de organisatie dus niet dat de zorg minder veilig wordt. ,,Integendeel. Doordat ziekenhuizen meer melden, onderzoeken ze meer en wordt de kans kleiner dat de ongewenste situatie nog eens voorkomt”, aldus het rapport.
De inspectie heeft in 2015 21 keer een boete opgelegd aan zorgaanbieders wegens ondeskundig of onzorgvuldig handelen. Drie personen kregen vorig jaar een boete omdat ze zich uitgaven voor arts terwijl ze dat niet waren. Tot dusver kregen dit jaar vijf personen een boete omdat ze ten onrechte een titel voerden. De titel huisarts is beschermd. In de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (wet BIG) staan alle zorgverleners die een beschermde titel mogen dragen.
Pas het begin
Volgens de Patiëntenfederatie is dit pas het begin. Directeur Dianda Veldman: ,,Het is goed dat ziekenhuizen steeds vaker melden dat er iets is misgegaan, maar we weten nog steeds niet of het aantal meldingen het topje van de ijsberg is, of dat er echt meer openheid komt, ook over medische missers.”
Veldman zegt dat het goed zou zijn als de ziekenhuizen alles melden wat afwijkt van de normale regels mits die afwijking heeft geleid tot een medische fout. ,,Pas dan weten we echt hoe vaak het mis gaat. Als anderen kunnen zien wat er is misgegaan en waarom, dan hoeven zij die fout niet meer te maken. Openheid is in ieders belang, van de dokter, van de patiënt en van het ziekenhuis.”
AD 06.11.2016 Antonia uit Twello is 87 jaar en half verlamd. Ze redt zich redelijk thuis, maar heeft wel een beetje hulp nodig. Zorgverlener Sensire wilde die hulp wel bieden, maar pas nadat ze een contract tekende waarvan ze de inhoud niet kende. Het leverde haar torenhoge rekeningen op.
Onmenselijk, het draait alleen om geld. Als ik een keer extra naar de wc moest, kostte me dat vijftig euro, aldus Antonia (87).
De politiek schrikt van het onder druk zetten van de hoogbejaarde, verlamde Twellose. ‘Van de pot gerukt’ en ‘volstrekt onacceptabel’ zegt VVD-kamerlid Potters. Hij kondigt aan mondelinge vragen te stellen aan staatssecretaris Van Rijn. Anderen noemen de acties ‘schokkend’ (50Plus) en ‘ongehoord’ (CU).
Tweeënhalf jaar lang had Antonia het goed voor elkaar; ze had een vaste verzorger en was daar blij mee. Tot de zorgorganisatie er in juni in Twello mee stopte, vanwege een tekort aan cliënten in haar woonplaats. Antonia moest een andere zorgaanbieder vinden.
Traplift
Twee weken nadat ze bij Sensire was gekomen, ging haar traplift stuk. Op een vrijdag. ,,Daardoor was ik het hele weekend aan bed gekluisterd; maandag kon er pas een monteur komen.”
Vervelend, maar niet onoverkomelijk, vond de kwieke 87-jarige. ,,Maar die vrijdag, om iets voor vijf, stonden er opeens twee mensen in mijn slaapkamer. Onaangekondigd, terwijl ik altijd mijn mobiel bij me heb.”
Ik heb in drie maanden meer gehuild dan in de rest van mijn leven, aldus Antonia (87)
Handtekening
Het waren wijkverpleegkundigen van Sensire. ,,Ze dwongen me een handtekening te zetten om in te stemmen met een eigen bijdrage voor mijn dagelijkse zorg. Mijn pgb was niet hoog genoeg, zeiden ze. Ik vroeg of ik het formulier mocht lezen, want dat doe ik altijd. Ik ben nog heel goed bij, maar zij deden alsof ik niet helemaal goed meer ben.”
Ze vervolgt: ,,Er was geen tijd meer om het te lezen, zeiden ze: het moest voor vijf uur geregeld zijn.” Antonia tekende: ,,Ze zeiden dat als ik dat niet zou doen, ik de volgende ochtend al geen hulp meer zou krijgen…”
Afgepoeierd
Schandalig, vindt ze het. ,,En onmenselijk, het draait alleen om geld. Als ik een keer extra naar de wc moest, kostte me dat vijftig euro.”
Een maand na het slaapkamerbezoek valt de eerste rekening op de mat. Ruim 1.800 euro. Ze belt met Sensire, maar wordt afgepoeierd. ,,Mijn verzorger kreeg daarna te horen dat ik ‘lastig’ was…”
Nog een rekening
Een maand later volgt nog een rekening, van 2.000 euro. Vorige week de derde. Tijdens het interview belt een juridisch medewerker van de gemeente. Ze zijn met de zaak bezig. Een week later krijgt Antonia het bericht dat ze toch niks voor haar kunnen betekenen.
Geschrokken van een aanmaning heeft de Twellose de nota’s inmiddels betaald. Al moest ze zelfs de overwaarde op haar huis aanspreken om de 6.000 euro op te kunnen hoesten. ,,Ik moest echt alle potjes leegtrekken”, verzucht ze. ,,Ik heb maar aow met een klein pensioentje, en ik moet ook nog leven…”
Andere wet
Sensire neemt het op voor de wijkverpleegkundigen. ,,Die hebben naar behoren gehandeld.” Hoewel er aan de zorgbehoefte (en indicatie) van de 87-jarige Twellose niets is veranderd, viel ze door haar overstap wel onder een andere wet. Daardoor heeft ze recht op minder uren zorg dan voorheen.
Dat Antonia zich onder druk gezet voelde een handtekening te zetten, daarover zegt woordvoerder Thea Wassink: ,,De wijkverpleegkundigen hebben mevrouw meerdere malen voorgelicht, maar op een gegeven moment moet er een handtekening worden gezet.”
Over het onaangekondigd binnenkomen bij de bejaarde vrouw zegt Sensire dat de wijkverpleegkundigen inderdaad van tevoren hadden moeten bellen. ,,Maar hiervoor zijn bij de klant al meerdere malen excuses aangeboden en die heeft ze geaccepteerd.”
Sensire stelt het algehele onbegrip van mevrouw goed te begrijpen. ,,Het is hoe op dit moment de zorg in Nederland is. Iedereen moet zich aan regels houden die bijna niemand meer begrijpt. We zijn voor de vereenvoudiging van wet- en regelgeving.”
Gehuild
Inmiddels is Antonia weg bij Sensire. Ze zit nu bij Buurtzorg en krijgt daar alsnog zorg in natura. ,,Ik begin langzaam weer wat rustiger te worden, maar heb er slapeloze nachten van gehad. Ik heb in drie maanden meer gehuild dan in de rest van mijn leven.”
AD 05.11.2016 Het Beatrixziekenhuis Rivas in Gorinchem is de winnaar van de AD Ziekenhuis Top 100 2016. Voor de veertiende keer heeft het AD de Nederlandse ziekenhuizen beoordeeld. Klik hier voor de volledige lijst en specificaties of zoek je eigen ziekenhuis hieronder op de kaart.
AD 05.11.2016 Medicijnfouten, te veel pijn of te weinig ervaring bij cruciale operaties: er is alle reden de prestaties van ziekenhuizen te blijven meten en vergelijken.
Vaatchirurg Jahrome van het MC Leeuwarden is mijn levensreddende engel. Ik mag op deze geweldige arts én zijn teamleden álle zonnen in dit universum laten schijnen”, schreef Ad Kroon uit het Friese Hantum. De e-mailbak stroomde over met reacties na de oproep aan lezers van AD welke arts een bloemetje verdient. Nederlanders zijn massaal trots op de specialisten, artsen en verpleegkundigen in de ziekenhuizen.
Logisch ook: de ziekenhuiszorg in ons land is goed en de meeste operaties verlopen volgens het boekje. Rode draad in de reacties: we zijn blij met zorgpersoneel dat oog heeft voor de menselijke maat. Artsen en verpleegkundigen die de tijd nemen voor een duidelijke uitleg, die een luisterend oor hebben en die betrokken zijn bij het welzijn van hun patiënten. ,,Ik ken geen andere arts dan dokter Davids van het Diakonessenhuis in Utrecht die zo betrokken is: niet alleen als arts maar ook als mens”, laat Anneke van Schaik uit De Meern de krant weten.
Het is al lang niet meer een overdreven wens dat artsen kunnen uitleggen wat ze doen en zieken niet als een nummer zien. Toch: patiënten zijn vooral tevreden dat hun operatie of ingreep goed is verlopen. Dan speelt niet vriendelijkheid de doorslaggevende rol, maar de kundigheid en kwaliteit van arts en ziekenhuis. Juist om die reden maakt het AD al veertien jaar de AD Ziekenhuis Top 100. Niet omdat het allemaal zo slecht zou zijn, maar omdat het altijd beter kan. Er zijn nog altijd verschillen tussen ziekenhuizen. De waarschuwing die minister Edith Schippers (VWS) enkele jaren geleden gaf in het AD, is nog steeds actueel: als je met je aandoening net naar het verkeerde ziekenhuis gaat, ben je in de aap gelogeerd.
Registreren
Enkele voorbeelden: in één ziekenhuis blijft bij 58 procent patiënten tumorweefsel achter na een operatie bij borstkanker. De kans dat later kanker ontstaat is dan levensgroot. De medische norm ligt op 15 procent. In een ander ziekenhuis sterft 1 op de 20 patiënten na een darmkankeroperatie, elders niemand. Hetzelfde voor operaties na een Ü Ü hersenbloeding: enkele ziekenhuizen kennen amper complicaties na deze ingreep, in één ziekenhuis krijgt 12 procent van de patiënten nadien alsnog een (dodelijke) beroerte. Natuurlijk is opereren mensenwerk, maar een ziekenhuis kan lering trekken uit verschillen: is er voldoende ervaring voor dit soort operaties? Worden de protocollen gevolgd? Wordt er geleerd van fouten? Jon Schaefer maakt zich over enkele ziekenhuizen zorgen. Zijn bureau MediQuest levert elk jaar de gegevens waarop het AD de Top 100 baseert.
Veel ziekenhuizen verbeteren jaar op jaar, maar Schaefer ziet ook achterblijvers. ,,15 procent van de ziekenhuizen zit in de top, 70 procent doet het meer dan goed genoeg, maar 10 tot 15 procent blijft echt achter. Daar is ook weinig beweging naar verbetering.” Deze ziekenhuizen verbeteren niet uit zichzelf, denk Schaefer. Daar is druk voor nodig: van patiëntenverenigingen, de Inspectie voor de Gezondheidszorg en van verzekeraars. ,,Het kan snel gaan, zo zagen we bij borstkankerbehandelingen.
De zorg is geconcentreerd in ziekenhuizen met voldoende ervaring en dat levert enorme verbeteringen op. Bij andere operaties gaat dat minder goed. Voor het tweede achtereenvolgende jaar zien we dat diverse ziekenhuizen de norm voor blaaskankeroperaties niet halen.” Die ligt op minimaal twintig operaties per jaar, zo hebben urologen onderling afgesproken. Schaefer: ,,In Europa liggen normen vaak nog hoger, maar zelfs tien operaties halen sommige ziekenhuizen niet. Dan moet je echt stoppen.”
Juist omdat de normen in Nederland niet al te streng zijn, worden deze strikt gehanteerd bij het samenstellen van de AD Top 100: de norm niet halen is 0 punten, en ook geldt voor veel operaties: hoe hoger het aantal hoe beter. Dat leidt tot gemopper bij kleine ziekenhuizen, maar de ranglijst van dit jaar wijst uit dat kleine ziekenhuizen niet hoeven te klagen. Ook zij kunnen hoog in de top 10 eindigen.
Door scherp te kiezen in het aanbod van behandelingen en door de kwaliteit op orde te hebben. En dat weet een ziekenhuis pas, door de eigen resultaten bij te houden. Op dat laatste punt vallen veel ziekenhuizen dit jaar opnieuw door de mand: ze lijken pas in actie te komen als de inspectie dat van hen verlangt. Al jaren is bekend dat bij het voorschrijven van nieuwe medicijnen, veel mis kan gaan; een medicijn kan botsen met bestaande medicatie of de dosering is onjuist. Jaarlijks overlijden ongeveer 1.200 mensen door vermijdbare fouten met medicijnen.
De inspectie wil daarom sinds vorig jaar weten van ziekenhuizen of zij controleren welke medicijnen nieuwe patiënten gebruiken. Het gaat vooral om kwetsbare groepen: kinderen en senioren. Ook moeten ziekenhuizen opgeven of ze bij ontslag het medicijngebruik goed overdragen aan de huisarts of een verpleeghuisarts. Het lijkt logisch dat ziekenhuizen daar goed op letten, maar niets is minder waar: slechts veertien ziekenhuizen dragen het medicijngebruik van (vrijwel) alle senioren netjes over bij ontslag uit het ziekenhuis.
Openheid
Zestien ziekenhuizen doen dat slechts in minder dan de helft van de gevallen en twintig ziekenhuizen hebben geen idee; ze houden niet eens bij wat ze doen. ,,Gelukkig zijn veel ziekenhuizen er nu wel mee bezig”, zegt Schaefer. ,,Dat is het effect van openheid.” Dat druk van buitenaf werkt, bleek ook de afgelopen jaren al in de Ziekenhuis Top 100: de resultaten bij de diverse kankersoorten, heupoperaties, beroertes, pijnbestrijding en ondervoeding zijn spectaculair verbeterd, zodra ziekenhuizen verplicht werden hierover cijfers te publiceren. ,,Het is populair om te zeggen dat ziekenhuizen omkomen in de regeldruk en juist mínder moeten registreren, maar dat vind ik een gevaarlijke ontwikkeling.
Data en automatisering worden steeds belangrijker in de zorg. Denk aan de zeer specialistische, op de patiënt toegesneden behandelplannen en personal medicine bij kankerbehandelingen”, benadrukt Schaefer van MediQuest. ,,Daarbij is het cruciaal dat de informatie op orde is.” De elektronische patiëntendossiers die steeds meer ziekenhuizen invoeren, helpen om met een druk op de knop informatie boven water te krijgen.
,,Veel ziekenhuizen omarmen die ontwikkeling, maar ook hier blijft een kleine groep achter: die moeten we op sleeptouw nemen.” Uiteindelijk verdient immers iedereen een goede behandeling, met de minste kans op vervelende complicaties of fouten. Iedereen moet zijn of haar arts een bloemetje kunnen gunnen.
AD 06.11.2016 Het nieuwe Haaglanden MC, de samenwerking tussen Bronovo en MCH, is gekelderd in de nieuwe AD Ziekenhuis Top 100, die vandaag verschijnt. Het ziekenhuis eindigt op plek 72 en stond vorig jaar nog in de top 10. Het Hagaziekenhuis doet op plek 26 betere zaken (vorig jaar 30).
Haaglanden MC laat op veel van de 38 beoordeelde elementen punten liggen. Het scoort slechter dan gemiddeld bij de aanpak van ondervoeding, controle op delirium en pijnbestrijding en heeft ondergemiddelde resultaten bij belangrijke operaties, zoals bij borst-, blaas- en darmkanker. Bij het verhelpen van een vernauwde halsslagader krijgt een op de tien patiënten opnieuw een (dodelijke) beroerte. Gemiddeld is dat 2,8 procent.
Verbetering
Ook is nog verbetering mogelijk bij de registratie van medicijngebruik. Het ziekenhuis kan niet melden bij hoeveel patiënten het controleert of bij ontslag de medicatie in orde is. Juist bij ouderen moet medicijngebruik goed worden overgedragen aan de eigen arts of het verpleeghuis: een ongelukkige combinatie van medicijnen kan ernstige problemen veroorzaken. Het ziekenhuis heeft bij de inspectie al aangegeven dat het werkt aan betere registratie van controles.
Het Hagaziekenhuis heeft de medicijncontrole wel al op orde en scoort mede daardoor goed in de lijst. Ook de extra aandacht voor kwetsbare oudere patiënten werpt vruchten af: de geriater is op veel gebieden betrokken bij ouderenzorg. Verbetering is nog mogelijk bij de aanpak van ondervoeding.
Het beste ziekenhuis van het land is het Rivas Beatrixziekenhuis in Gorinchem. De AD Ziekenhuis Top 100 maakt gebruik van gegevens over 2015 van de Inspectie voor de Gezondheidszorg en het Zorginstituut Nederland, die ziekenhuizen verplicht moeten aanleveren.
Aspecten
Ziekenhuizen zijn bij het samenstellen van de ranglijst niet om een reactie gevraagd. De beoordeling vindt plaats op 38 aspecten die een doorsnede zijn van de behandeling in ziekenhuizen, zoals oncologie, cardiologie, de resultaten van operaties en de kwaliteit van de verpleging.
AD 05.11.2016 Het nieuwe Haaglanden MC, de samenwerking tussen Bronovo en MCH, is gekelderd in de nieuwe AD Ziekenhuis Top 100, die vandaag verschijnt. Het ziekenhuis eindigt op plek 72 en stond vorig jaar nog in de top 10. Het Hagaziekenhuis doet op plek 26 betere zaken (vorig jaar 30).
Haaglanden MC laat op veel van de 38 beoordeelde elementen punten liggen. Het scoort slechter dan gemiddeld bij de aanpak van ondervoeding, controle op delirium en pijnbestrijding en heeft ondergemiddelde resultaten bij belangrijke operaties, zoals bij borst-, blaas- en darmkanker. Bij het verhelpen van een vernauwde halsslagader krijgt een op de tien patiënten opnieuw een (dodelijke) beroerte. Gemiddeld is dat 2,8 procent.
Verbetering
Ook is nog verbetering mogelijk bij de registratie van medicijngebruik. Het ziekenhuis kan niet melden bij hoeveel patiënten het controleert of bij ontslag de medicatie in orde is. Juist bij ouderen moet medicijngebruik goed worden overgedragen aan de eigen arts of het verpleeghuis: een ongelukkige combinatie van medicijnen kan ernstige problemen veroorzaken. Het ziekenhuis heeft bij de inspectie al aangegeven dat het werkt aan betere registratie van controles.
Het Hagaziekenhuis heeft de medicijncontrole wel al op orde en scoort mede daardoor goed in de lijst. Ook de extra aandacht voor kwetsbare oudere patiënten werpt vruchten af: de geriater is op veel gebieden betrokken bij ouderenzorg. Verbetering is nog mogelijk bij de aanpak van ondervoeding.
Het beste ziekenhuis van het land is het Rivas Beatrixziekenhuis in Gorinchem. De AD Ziekenhuis Top 100 maakt gebruik van gegevens over 2015 van de Inspectie voor de Gezondheidszorg en het Zorginstituut Nederland, die ziekenhuizen verplicht moeten aanleveren.
Aspecten
Ziekenhuizen zijn bij het samenstellen van de ranglijst niet om een reactie gevraagd. De beoordeling vindt plaats op 38 aspecten die een doorsnede zijn van de behandeling in ziekenhuizen, zoals oncologie, cardiologie, de resultaten van operaties en de kwaliteit van de verpleging.
NU 03.11.2016 Het ziekenhuis MC Slotervaart in Amsterdam is op de vingers getikt door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Bij inspectiebezoeken zijn tekortkomingen aangetroffen rond de procedures bij operaties, werd donderdag bekend.
“Die kunnen ernstige gevolgen hebben voor de patiëntveiligheid”, stelt de IGZ. Het gaat onder meer om instrumenten die niet volgens de regels worden bewaard en klaargelegd voor operaties, waardoor ze mogelijk niet steriel zijn. Ook heeft het ziekenhuis geopereerd in operatiekamers die niet geschikt zijn voor het type ingreep. Daarnaast moet de overdracht van patiëntgegevens tussen verschillende medewerkers in het ziekenhuis beter.
MC Slotervaart moet alle tekortkomingen voor het eind van het jaar hebben opgelost. Als dit niet het geval is kan het ziekenhuis worden beboet.
Het is niet voor het eerst dat het ziekenhuis in het nieuws is. In juli van dit jaar tikte de Inspectie het ziekenhuis ook al op de vingers. Toen werd volgens haar niet veilig genoeg omgegaan met medische apparatuur. Daarbij zou geen acuut gevaar voor de patiëntveiligheid zijn geweest.
Reactie
In een reactie op de website van het ziekenhuis meldt directeur Mariska Tichem dat ze “de bevindingen deelt en ervoor zorgt dat de noodzakelijke verbeteringen voor 1 januari 2017 zijn uitgevoerd en geborgd”.
In 2015 ontstond ophef nadat in een boek was gemeld dat het ziekenhuis grote winst zou maken op de productie van heroïne en dit stil zou hebben gehouden. Minister Edith Schippers en staatssecretaris Martin van Rijn meldden daarna dat de winst die het Amsterdamse ziekenhuis daarmee maakte sinds 2012 niet meer werd uitgekeerd en er ook daarvoor geen sprake was geweest van illegale handelingen.
In 2014 was het ziekenhuis ook veelvuldig in het nieuws toen de rechter oordeelde dat voormalig topvrouw Aysel Erbudak het Slotervaart 1,7 miljoen euro moest terugbetalen. Het ging om geld dat zij tijdens haar bestuursvoorzitterschap op onrechtmatige wijze aan het ziekenhuis had onttrokken.
NU 10.10.2016 De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft het verscherpt toezicht op het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC Utrecht) beëindigd.
Volgens de inspectie boekt het ziekenhuis ”concrete vooruitgang” met verbeteringen die zijn aangebracht. Ook heeft het bestuur de IGZ in de afgelopen maanden adequaat geïnformeerd over zaken rond de kwaliteit en veiligheid van de patiëntenzorg.
Het Utrechtse ziekenhuis werd in april van dit jaar onder verscherpt toezicht gesteld. Daarvoor hield de IGZ het UMC al nauwlettend in de gaten, naar aanleiding van een aantal ernstige medische missers op de afdelingen keel-, neus- en oorheelkunde (KNO) en hoofd-hals chirurgische oncologie (HHCO).
Monitoren
Hoewel het verscherpt toezicht is opgeheven, loopt er nog steeds een onderzoek naar de kwaliteit en veiligheid bij het UMC. ”De inspectie zal het UMC Utrecht nauwgezet blijven monitoren, zo nodig in combinatie met de inzet van bestuurlijke maatregelen”, aldus de IGZ.
Het ziekenhuis laat in een reactie weten onverkort door te gaan met het doorvoeren van veranderingen. ”Het afgelopen halfjaar is ons een spiegel voorgehouden. Zorg is pas goed als die door onze patiënten en hun naasten als goed wordt ervaren, en daar hadden wij werk te doen”, zegt Margriet Schneider, bestuursvoorzitter van het UMC Utrecht.
Telegraaf 10.201.2016 De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft het verscherpt toezicht op het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC Utrecht) beëindigd. Volgens de inspectie boekt het ziekenhuis „concrete vooruitgang” met verbeteringen die zijn aangebracht.
Ook heeft het bestuur de IGZ in de afgelopen maanden adequaat geïnformeerd over zaken rond de kwaliteit en veiligheid van de patiëntenzorg.
Medische missers
Het Utrechtse ziekenhuis werd in april van dit jaar onder verscherpt toezicht gesteld. Daarvoor hield de IGZ het UMC al nauwlettend in de gaten, naar aanleiding van een aantal ernstige medische missers op de afdelingen keel-, neus- en oorheelkunde (KNO) en hoofd-hals chirurgische oncologie (HHCO).
Monitoren
Hoewel het verscherpt toezicht is opgeheven, loopt er nog steeds een onderzoek naar de kwaliteit en veiligheid bij het UMC. „De inspectie zal het UMC Utrecht nauwgezet blijven monitoren, zo nodig in combinatie met de inzet van bestuurlijke maatregelen”, aldus de IGZ.
Het ziekenhuis laat in een reactie weten onverkort door te gaan met het doorvoeren van veranderingen. „Het afgelopen halfjaar is ons een spiegel voorgehouden. Zorg is pas goed als die door onze patiënten en hun naasten als goed wordt ervaren, en daar hadden wij werk te doen”, zegt Margriet Schneider, bestuursvoorzitter van het UMC Utrecht.
Telegraaf 10.10.2016 In ons land heerst een slappe houding als het gaat om erkenning van veiligheidsrisico’s, vindt prof.mr. Pieter van Vollenhoven. Daarom neemt hij maandag het boek in ontvangst van headhunter Liesbeth Mekkering, die na een medische misser jarenlang moest strijden voor genoegdoening. „Hiermee wil ik het onderwerp op de agenda zetten!”, zegt hij.
Volgens Van Vollenhoven stellen organisaties als ziekenhuizen zich slap op, uit angst voor kritiek. „Ze durven de kritiek niet goed te bespreken, omdat ze bang zijn dat het terechtkomt bij justitie in het beantwoorden van de schuldvraag. En dat is niet alleen zo in de medische wereld, waarover dit boek gaat”, zegt de medeoprichter en voorzitter van het Fonds Slachtofferhulp, dat jaarlijks zo’n honderduizend mensen de weg wijst na vaak traumatische ervaringen waar zij niet om hebben gevraagd.
Er wordt onvoldoende vastgelegd wat er precies is gebeurd en waarom, vindt Van Vollenhoven. Mekkering ondervond dat aan den lijve. In haar boek ’Terug in het zadel’ vertelt ze over hoe ze na een val van haar paard door een reeks medische missers verlamd raakte. Vervolgens moest ze zelf bewijzen dat er fouten waren gemaakt door medici. „Dat is van den gekke”, vindt ze.
’Dubbele rouw’
Mekkering viel in het voorjaar van 2008 tijdens een wedstrijd van haar paard. De blessure leek niet al te ernstig, maar vanwege complicaties moest ze toch worden geopereerd en kreeg ze bloedverdunners voorgeschreven. Twee weken later meldde ze zich opnieuw in het ziekenhuis, ditmaal met pijn aan haar rug en nek. Ook zakte Mekkering af en toe door haar benen. „De arts dacht aan een bloeding, maar deed daar niets mee. Terwijl bijvoorbeeld mijn blaas in het ziekenhuis uitviel, een teken van verlamming. Ik bleek toch een bloeding te hebben in mijn rug”, legt Mekkering uit. Na twee nachten in het ziekenhuis werd ze verlamd wakker. Een operatie volgde, waarna de diagnose luidde: incomplete hoge dwarslaesie C4.
„Mijn man was een jaar daarvoor overleden en toen was ik ook mijn lijf kwijt. Het was dubbele rouw”, vertelt Mekkering, die zich desondanks vol overgave op haar revalidatie stortte. Met succes, want ze kan inmiddels weer met krukken lopen.
Over de strijd met de verzekeraar en de trage gang van zaken – Mekkering laat in het midden welke – kan ze zich nog altijd opwinden. „Een onafhankelijke arts deed er 17 maanden over om twaalf vragen te beantwoorden. Ik wil dat er een timeframe komt voor dit soort dingen. Zo’n rapport moet er na drie maanden gewoon zijn. En ook de verzekeraar deed er alles aan om de boel te vertragen. Daar wil ik me voor gaan inzetten, om dat soort processen te verkorten.”
’Mam, je straalt weer’
Zes jaar duurde het voordat Mekkering eindelijk een schikking kon treffen. En die was eigenlijk nog te mager, vond ze. Toch nam ze het bedrag van de verzekeraar aan, vooral om rust te krijgen. „Er viel echt een last van mij af. Mijn kinderen zeggen het ook: mam, je straalt weer.”
Volgens Van Vollenhoven moeten verzekeraars duidelijker zijn, in wat er van hen verwacht kan worden. „Daar kan niet genoeg duidelijk over bestaan! Het is niet acceptabel dat er opeens veel minder wordt uitgekeerd dan werd verwacht. Ook daar moeten we kritisch op zijn.”
Telegraaf 16.09.2016 Na de invoering van marktwerking zijn het aantal managers en ICT in ziekenhuizen en de bijbehorende kosten sterk gestegen. Dat staat in een rapport van het onderzoeksbureau Panteia dat is gemaakt in opdracht van de SP.
Tweede Kamerlid Renske Leijten van de SP laat weten dat in de periode 2007-2014 per jaar gemiddeld 290 miljoen euro extra opgegaan aan managers en ICT. „De belofte dat de marktwerking de zorg goedkoper en efficiënter zou maken blijkt een valse belofte”, aldus Leijten.
Volgens het onderzoek is het aantal functies in het management in algemene ziekenhuizen met 56 procent gestegen in de periode 2007-2014 ten opzichte van de periode 1998-2006. Bij de universitair medische centra was dat 70 procent.
Voor het ICT-personeel was de toename 79 procent in algemene ziekenhuizen en 107 procent bij de universitair medische centra, aldus de onderzoekers.
Alles bij elkaar opgeteld gaat het om enkele duizenden banen. Hoewel het totale personeelsbestand ook is gegroeid, is de stijging van het aantal banen in management en ICT in verhouding fors groter.
RTVWEST 07.09.2016 Fusies tussen ziekenhuizen hebben niet aantoonbaar bijgedragen aan een verbetering van de kwaliteit van de zorg. Dat heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) onderzocht.
‘Dat fusies in het algemeen vaak niet leiden tot het gewenste of verwachte resultaat is bekend. Dit geldt dus ook voor ziekenhuisfusies. Bestuurders van ziekenhuizen gebruiken vaak het argument dat de fusie goed is voor patiënten omdat de kwaliteit van de zorg zou verbeteren. Dit zien we niet terug in de onderzoeksresultaten’, zegt ACM-bestuursvoorzitter Chris Fonteijn.
De ACM liet onderzoek doen naar de kwaliteitseffecten van veertien ziekenhuisfusies in de periode 2007-2013. De ACM wil dat ziekenhuizen de ‘kwaliteitsvoordelen’ voortaan concreet en specifiek onderbouwen. De toezichthouder zal dit ‘kritisch beoordelen’. Daarnaast zouden ziekenhuizen vaker andere, minder ingrijpende vormen van samenwerking moeten overwegen om de gewenste kwaliteitsvoordelen te bereiken, aldus de ACM.
Bijna honderd punten bekeken
De effecten van fusies werden onderzocht op 97 punten. Die gingen zowel over de kwaliteit van de zorg als over ervaringen van patiënten, wachttijden en sterftecijfers. Deze gegevens werden vergeleken met ziekenhuizen die niet zijn gefuseerd.
Naast het onderzoek naar de kwaliteitseffecten doet ACM ook onderzoek naar de prijseffecten van ziekenhuisfusies. De resultaten daarvan worden begin 2017 verwacht.
Telegraaf 07.09.2016 Fusies tussen ziekenhuizen hebben niet aantoonbaar bijgedragen aan een verbetering van de kwaliteit van de zorg. Dat maakte de Autoriteit Consument & Markt (ACM) woensdag bekend op basis van onderzoek.
,,Dat fusies in het algemeen vaak niet leiden tot het gewenste of verwachte resultaat is bekend. Dit geldt dus ook voor ziekenhuisfusies. Bestuurders van ziekenhuizen gebruiken vaak het argument dat de fusie goed is voor patiënten omdat de kwaliteit van de zorg zou verbeteren. Dit zien we niet terug in de onderzoeksresultaten”, zegt ACM-bestuursvoorzitter Chris Fonteijn.
De ACM liet onderzoek doen naar de kwaliteitseffecten van veertien ziekenhuisfusies in de periode 2007-2013.
De ACM wil dat ziekenhuizen de ‘kwaliteitsvoordelen’ voortaan concreet en specifiek onderbouwen. De toezichthouder zal dit ,,kritisch beoordelen”. Daarnaast zouden ziekenhuizen vaker andere, minder ingrijpende vormen van samenwerking moeten overwegen om de gewenste kwaliteitsvoordelen te bereiken, aldus de ACM.
De effecten van fusies werden onderzocht op 97 punten. Die gingen zowel over de kwaliteit van de zorg als over ervaringen van patiënten, wachttijden en sterftecijfers. Deze gegevens werden vergeleken met ziekenhuizen die niet zijn gefuseerd.
De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen stelt in een reactie dat de kwaliteit van de zorg er door de fusies ook niet slechter op is geworden. ,,Dus wat is het probleem? Er zijn meerdere redenen voor ziekenhuizen om te fuseren. Ziekenhuizen moeten voorbereid zijn op de toekomst en efficiënter gaan werken. Dat is een belangrijke reden om te fuseren”, zegt een woordvoerder. Volgens hem geven gefuseerde ziekenhuizen ook minder geld uit.
Naast het onderzoek naar de kwaliteitseffecten doet ACM ook onderzoek naar de prijseffecten van ziekenhuisfusies. De resultaten daarvan worden begin 2017 verwacht.
Telegraaf 07.09.2016 Fusies tussen ziekenhuizen hebben niet aantoonbaar bijgedragen aan een verbetering van de kwaliteit van de zorg. Dat heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) onderzocht.
,,Dat fusies in het algemeen vaak niet leiden tot het gewenste of verwachte resultaat is bekend. Dit geldt dus ook voor ziekenhuisfusies. Bestuurders van ziekenhuizen gebruiken vaak het argument dat de fusie goed is voor patiënten omdat de kwaliteit van de zorg zou verbeteren. Dit zien we niet terug in de onderzoeksresultaten”, zegt ACM-bestuursvoorzitter Chris Fonteijn.
De ACM liet onderzoek doen naar de kwaliteitseffecten van veertien ziekenhuisfusies in de periode 2007-2013.
De ACM wil dat ziekenhuizen de ‘kwaliteitsvoordelen’ voortaan concreet en specifiek onderbouwen. De toezichthouder zal dit ,,kritisch beoordelen”. Daarnaast zouden ziekenhuizen vaker andere, minder ingrijpende vormen van samenwerking moeten overwegen om de gewenste kwaliteitsvoordelen te bereiken, aldus de ACM.
De effecten van fusies werden onderzocht op 97 punten. Die gingen zowel over de kwaliteit van de zorg als over ervaringen van patiënten, wachttijden en sterftecijfers. Deze gegevens werden vergeleken met ziekenhuizen die niet zijn gefuseerd.
Naast het onderzoek naar de kwaliteitseffecten doet ACM ook onderzoek naar de prijseffecten van ziekenhuisfusies. De resultaten daarvan worden begin 2017 verwacht.
AD 07.09.2016 Fusies tussen ziekenhuizen blijken niet te leiden tot een verbetering van de kwaliteit van de zorg. Iets van bestuurders van ziekenhuizen wel als argument gebruiken. Dat heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) onderzocht.
,,Dat fusies in het algemeen vaak niet leiden tot het gewenste of verwachte resultaat is bekend. Dit geldt dus ook voor ziekenhuisfusies. Bestuurders van ziekenhuizen gebruiken vaak het argument dat de fusie goed is voor patiënten omdat de kwaliteit van de zorg zou verbeteren. Dit zien we niet terug in de onderzoeksresultaten”, zegt ACM-bestuursvoorzitter Chris Fonteijn.
De ACM liet onderzoek doen naar de kwaliteitseffecten van veertien ziekenhuisfusies in de periode 2007-2013. De ACM wil dat ziekenhuizen de ‘kwaliteitsvoordelen’ voortaan concreet en specifiek onderbouwen. De toezichthouder zal dit kritisch beoordelen. Daarnaast zouden ziekenhuizen vaker andere, minder ingrijpende vormen van samenwerking moeten overwegen om de gewenste kwaliteitsvoordelen te bereiken, aldus de ACM.
Wachttijden
De effecten van fusies werden onderzocht op 97 punten. Die gingen zowel over de kwaliteit van de zorg als over ervaringen van patiënten, wachttijden en sterftecijfers. Deze gegevens werden vergeleken met ziekenhuizen die niet zijn gefuseerd.
De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen stelt in een reactie dat de kwaliteit van de zorg er door de fusies ook niet slechter op is geworden. ,,Dus wat is het probleem? Er zijn meerdere redenen voor ziekenhuizen om te fuseren. Ziekenhuizen moeten voorbereid zijn op de toekomst en efficiënter gaan werken. Dat is een belangrijke reden om te fuseren”, zegt een woordvoerder. Volgens hem geven gefuseerde ziekenhuizen ook minder geld uit.
Verbieden Vorig jaar verbood de ACM het Albert Schweitzer Ziekenhuis en concurrent Rivas Zorggroep te fuseren. Een fusie zou negatieve gevolgen voor de patiënten kunnen hebben, zoals hogere prijzen, minder kwaliteit en minder innovatie. Het was de eerste keer dat de organisatie een fusie tussen twee ziekenhuizen verbood.
Naast het onderzoek naar de kwaliteitseffecten doet ACM ook onderzoek naar de prijseffecten van ziekenhuisfusies. De resultaten daarvan worden begin 2017 verwacht.
AD 01.09.2016 Staatssecretaris Klaas Dijkhoff (Veiligheid en Justitie) heeft de Inspectie Veiligheid en Justitie gevraagd onderzoek te doen naar de psychiatrische kliniek de Woenselse Poort in Eindhoven. De Tweede Kamer drong daar op aan na een reeks incidenten.
CDA-Kamerlid Madeleine van Toorenburg trok aan de bel. Zij zei verontruste signalen te krijgen over de instelling, die onderdeel is van de zorgorganisatie GGzE. ,,Als ik al die brieven lees denk ik: hier is echt iets aan de hand.” Zo waren er dit jaar onder meer een dubbele zelfmoord met een binnengesmokkeld pistool, twee andere zelfmoorden en een poging daartoe.
Van Toorenburg kreeg brede steun voor haar roep om een debat met Dijkhoff over de Woenselse Poort. PvdA-Kamerlid Harm Brouwer sprak van ‘ernstige misstanden’. VVD’er Foort van Oosten noemde de signalen ‘zeer zorgelijk’. Lilian Helder (PVV) noemde het ‘de hoogste tijd voor concrete maatregelen’. SP-Kamerlid Nine Kooiman toonde zich bezorgd over het welzijn van de medewerkers.
Binnensmokkelen van drugs
Naast de zelfmoorden maken (oud-)cliënten melding van het makkelijk binnensmokkelen van drugs en drank. Ook laken zij de gang van zaken in de kliniek, waar enkele tbs’ers de dienst zouden uitmaken. Recent werd een medewerkster ontslagen omdat zij een liefdesrelatie had aangeknoopt met een tbs-cliënt.
Joep Verbugt, voorzitter van de raad van bestuur van de GGzE, zegt dat de incidenten bij de Woenselse Poort zijn ‘volle aandacht’ hebben. ,,Een aantal suïcides op rij zette ons aan het denken: doen we wel voldoende? We werken sindsdien aan een verbeterplan. Daarbij kijken we onder meer naar het weren van drugs, wapens, de toegangscontrole en situaties rondom de suïcides.”
Telegraaf 26.08.2016 De noodlijdende Limburgse zorginstelling Pantein heeft een ex-topman een ontslagpremie van 200.000 euro meegegeven. Vertrekpremies van bestuurders mogen volgens de wet maximaal 75.000 euro bedragen, maar voormalig topman Ton Hanselaar viel volgens Pantein onder een overgangsregeling.
Dat meldt RTL Z. De instelling boekte vorig jaar een miljoenenverlies en schrapte eerder dit jaar 156 arbeidsplaatsen. In september 2014 werd bekendgemaakt dat Hanselaar, die sinds 2011 bij Pantein werkte, opstapte. Zijn afkoopsom werd begin 2015 betaald.
AD 26.08.2016 De noodlijdende Limburgse zorginstelling Pantein heeft een ex-topman een ontslagpremie van 200.000 euro meegegeven. Vertrekpremies van bestuurders mogen volgens de wet maximaal 75.000 euro bedragen, maar voormalig topman Ton Hanselaar viel volgens Pantein onder een overgangsregeling, meldt RTL Z.
De instelling boekte vorig jaar een miljoenenverlies en schrapte eerder dit jaar 156 arbeidsplaatsen. In september 2014 werd bekendgemaakt dat Hanselaar, die sinds 2011 bij Pantein werkte, opstapte. Zijn afkoopsom werd begin 2015 betaald.
VK 17.08.2016 Eigenaresse Trees Zwienenberg heeft een dubieuze rol gespeeld bij het faillissement van de Twentse thuiszorgorganisatie Solace ATC. Zij oefende vlak voor het bankroet druk uit op cliënten en personeel om over te stappen naar Bions, een ander thuiszorgbedrijf van haar.
Kort nadat schuldeisers het faillissement hadden aangevraagd, bracht Zwienenberg Bions onder in een ander moederbedrijf, mogelijk met de bedoeling dit buiten bereik van schuldeisers te houden. Ook heeft Zwienenberg valse loonstroken opgesteld en minstens vijf jaar lang te weinig pensioenpremie afgedragen.
Het Twentse thuiszorgbedrijf, dat 216 medewerksters in dienst had voor zo’n 3.500 cliënten, werd op 19 juli failliet verklaard. Volgens de 47-jarige onderneemster uit Markelo, die naast thuiszorgbedrijven ook een advies- en uitzendbureau bezit, ging het bij de openstaande schuld ‘zeker niet om enkele tonnen’.
Maar curator Jacques Daniels bevestigt inmiddels dat Solace een schuld van 1,4 miljoen euro heeft bij respectievelijk het Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW) en de Belastingdienst. PFZW zegt 9 ton aan achterstallige pensioenpremies te vorderen. Bij de Belastingdienst staat een rekening van circa vijf 5 ton open.
Sinds de gemeenten zich ontfermen over de zorg wordt er stevig beknibbeld op de beschikbare uren, aldus Trees Zwienenberg, eigenaresse Solace ATC.
Volgens Zwienenberg ging haar bedrijf failliet als gevolg van de veranderingen in de thuiszorg. ‘Sinds de gemeenten zich ontfermen over de zorg wordt er stevig beknibbeld op de beschikbare uren. Juist Solace, dat relatief zware cliënten verzorgt, heeft daaronder te lijden gehad.’
Volgens de vakbond FNV was er meer aan de hand. Zwienenberg zou Solace bewust failliet hebben laten gaan. De gezonde onderdelen, inclusief een deel van het cliëntenbestand en een deel van het personeel, zouden daarbij zijn overgeheveld naar haar tweede thuiszorgbedrijf Bions.
Zwienenberg bestuurde Solace en Bions sinds 2010 vanuit hetzelfde moederbedrijf, Watership Solutions. Een week na de eerste faillissementszitting, heeft zij Bions overgeheveld naar een tweede, in diezelfde week opgericht moederbedrijf.
Je zou kunnen denken aan een scenario waarin Zwienenberg vreest voor het faillissement van het moederbedrijf en Bions nog wil redden, aldus Matthijs van der Laarse, advocaat.
Curieus
Volgens Matthijs van der Laarse, advocaat bij Hoboken Advocaten, ziet dat er ‘curieus’ uit. ‘Je zou kunnen denken aan een scenario waarin Zwienenberg vreest voor het faillissement van het moederbedrijf en Bions nog wil redden.’ Of dat strafbaar is, hangt sterk af van het bedrag waarmee Watership Solutions de aandelen van de hand heeft gedaan, aldus Van der Laarse.
Trees Zwienenberg onthoudt zich vooralsnog van commentaar. ‘Het is de taak van de curator om onderzoek te verrichten. Hij zal te zijner tijd met een verslag komen.’
NU 05.08.2016 Twee directeuren van thuiszorgaanbieder Alliade hebben geen persoonlijk financieel voordeel gehad uit de contracten die zijn gesloten met de Freya Groep, een privéonderneming van de twee. Wel ontstond ”de schijn van belangenverstrengeling” door de deals.
Dat schrijft staatssecretaris Martin van Rijn in een brief aan de Tweede Kamer na onderzoek door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) en Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Zij deden onderzoek naar de opdrachten die de directeuren uitbesteedden aan een privé-onderneming waar ze zelf eigenaar van zijn.
Volgens onderzoek van RTL Nieuws zou er gesjoemeld zijn met miljoenen euro’s aan zorggeld. Volgens RTL gaven twee directeuren van Alliade namens de zorginstelling voor grote bedragen opdrachten aan bedrijven waarvan ze zelf eigenaar zijn. Via deze onderaannemingsconstructies zouden jaarlijks tonnen omzet naar de directeuren vloeien.
Maar daar is volgens de toezichthouders geen sprake van. ”De NZa en IGZ hebben geen onterechte zorgdeclaraties gevonden door de ondernemingen van Alliade. Ook zijn er geen problemen met de continuïteit van zorg.”
Schijn van belangenverstrengeling
De schijn van belangenverstrengeling ontstond bij de aankoop van Zorgkompas BV in 2008. De twee directeuren waren betrokken bij die aankoop, maar maakten hun belang bij de Freya-groep, een onderaannemer van Alliade, niet bekend. De twee waren tot 1 januari 2014 directeur en statitutair bestuurder van Alliade en vier dochtermaatschappijen.
Na 1 januari 2014 waren zij deel van het bestuur van alle vijf dochtervennootschappen. Momenteel zijn zij nog steeds (indirect) aandeelhouder en bestuurder van Freya Holding B.V., de hoogste vennootschap van de Freya-groep.
Constructie
RTL openbaarde in april dat thuiszorgcliënten van Alliade werden ondergebracht bij de thuiszorgtak van Freya Groep. Er was een vergelijkbare constructie met verstandelijk beperkte jongeren. Ruim 100.000 euro van de gemeente gaat op deze manier naar opvanghuis Woonfoyer dat onder de Freya Groep valt.
Namens Alliade huren de directeur en voormalige directeur ook zzp’ers, loodgieters en schoonmakers in voor hun eigen bedrijven. Ook gaat er jaarlijks bijna 200.000 euro van Alliade naar de huur van kantoorruimte voor de Freya Groep.
Eerder dit jaar werden er Kamervragen gesteld over de kwestie. Vakbond FNV Zorg & Welzijn noemde het ”ongelofelijk”. ”Binnen de zorg verliezen mensen massaal hun baan en zorgbehoevende mensen missen hun broodnodige zorg. En dan op deze manier geld verdienen over de rug van hardwerkende zorgmedewerkers en hun zorgbehoevende cliënten”, zei de bond in april over de directeuren.
Telegraaf 05.08.2016 Twee directeuren van thuiszorgaanbieder Alliade hebben geen persoonlijk financieel voordeel gehad uit de contracten die zijn gesloten met de Freya Groep, een privéonderneming van de twee. Wel ontstond ,,de schijn van belangenverstrengeling” door de deals, meldt de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) vrijdag. ,,Dat is onwenselijk voor een organisatie met een publieke taak.’’
De zorgwaakhonden IGZ en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) hadden eerder onderzoek ingesteld naar de financiële handel en wandel van directeuren van het bedrijf. Aanleiding was berichtgeving van RTL Nieuws over vermeend gesjoemel met miljoenen euro’s zorggeld. Volgens RTL gaven twee directeuren van Alliade namens de zorginstelling voor grote bedragen opdrachten aan bedrijven waarvan ze zelf eigenaar zijn. Zo zouden jaarlijks tonnen omzet naar de directeuren vloeien.
Hoewel de directeuren dus hun eigen bedrijf inhuurden, hebben de IGZ en NZa niets gevonden dat erop wijst dat zij daar persoonlijk financieel voordeel bij hebben gehad. ,,De afgesproken prijzen waren marktconform”, schrijven de zorgwaakhonden. Wel moet Alliade maatregelen nemen om de schijn van belangenverstrengeling weg te nemen en in de toekomst te voorkomen. Alliade heeft daar vier weken de tijd voor gekregen, maar is al begonnen met verbeteren.
’Onwenselijk’
Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) laat de Tweede Kamer weten dat hij ,,iedere vorm van belangenverstrengeling” onwenselijk vindt. ,,Ongeacht of daar nu materieel voordeel van wordt verkregen of niet.” Van Rijn vindt dat het vertrouwen wordt ondermijnd door een situatie te laten bestaan ,,waarin steeds weer de vraag gesteld kan worden welk belang hiermee wordt gediend”.
Alliade heeft aan de IGZ toegezegd het dienstverband met de betrokken directeur per 1 januari 2017 te beëindigen en tot die tijd mag de directeur niet betrokken zijn bij transacties met de Freya-groep. ,,Ik heb de IGZ gevraagd om het thema belangenverstrengeling expliciet te agenderen, zodat dit structureel geborgd is”, aldus de staatssecretaris.
AD 05.08.2016 Twee directeuren van thuiszorgaanbieder Alliade hebben geen voordeel gehaald uit de contracten die zijn gesloten met de Freya Groep, een privéonderneming van de twee. Wel ontstond ,,de schijn van belangenverstrengeling” door de deals, meldt de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) vandaag.
De NZa en IGZ hebben geen onterechte zorgdeclaraties gevonden door de ondernemingen van Alliade, aldus Woordvoerder IGZ.
De zorgwaakhonden IGZ en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) hadden eerder onderzoek ingesteld naar de financiële handel en wandel van directeuren van het bedrijf. Aanleiding was berichtgeving van RTL Nieuws over vermeend gesjoemel met miljoenen euro’s zorggeld.
Volgens onderzoek van RTL Nieuwsgaven twee directeuren van Alliade namens de zorginstelling voor grote bedragen opdrachten aan bedrijven waarvan ze zelf eigenaar zijn. Via deze constructies zouden jaarlijks tonnen omzet naar de directeuren vloeien.
Loodgieters en schoonmakers
Cliënten van Alliade werden, soms zonder dat zij dat zelf weten, ondergebracht bij de Freya Groep. De constructie bracht in 2014 730.000 euro in het laatje. Namens Alliade werden ook zzp’ers, loodgieters en schoonmakers ingehuurd bij de Freya Groep. Ook ontvangt de groep elk jaar 2 ton voor de huur van kantoorruimte.
Door middel van een constructie waarbij verstandelijk beperkte jongeren ondergebracht werden bij een opvanghuis van de groep verdween er ongeveer een ton aan gemeenschapsgeld. Via deze onderaannemingsconstructies zouden jaarlijks tonnen omzet naar de directeuren vloeien.
Geen problemen
Maar daar is volgens de toezichthouders geen sprake van. ,,De NZa en IGZ hebben geen onterechte zorgdeclaraties gevonden door de ondernemingen van Alliade. Ook zijn er geen problemen met de continuïteit van zorg.”
Eerder dit jaar werden er Kamervragen gesteld over de kwestie. Vakbond FNV Zorg & Welzijn noemde het ,,ongelofelijk”. ,,Binnen de zorg verliezen mensen massaal hun baan en zorgbehoevende mensen missen hun broodnodige zorg. En dan op deze manier geld verdienen over de rug van hardwerkende zorgmedewerkers en hun zorgbehoevende cliënten”, zei de bond in april over de directeuren.
Telegraaf 01.08.2016 De toekomst van ziekenhuis De Sionsberg in Dokkum hangt aan een zijden draadje. De grootste zorgverzekeraar in de regio, De Friesland, wil het contract opzeggen. Dat meldt de NOS.
De Sionsberg was in 2014 failliet verklaard en maakte vorig jaar een doorstart. In januari tekende het ziekenhuis een contract voor vijf jaar met De Friesland. De Sionsberg hoopt dat er een oplossing kan worden gevonden. ,,Als grootste zorgverzekeraar in deze regio hebben ze natuurlijk een zorgplicht. En anders is er altijd nog de vrije keus van patiënten. Maar wenselijk is dit niet”, zegt bestuursvoorzitter Igor Tulevski.
NU 20.07.2016 Zorgpremies moeten niet in de zakken van aandeelhouders van zorgverzekeraars verdwijnen. Zorgverzekeraars zouden nooit meer winst mogen uitkeren aan aandeelhouders of anderen.
Dat zeggen regeringspartij PvdA en de oppositiepartijen SP en CDA. Zij willen dat er voorgoed een einde aan komt door het huidige tijdelijke verbod permanent te maken.
De drie partijen vinden het niet kunnen dat zorgpremies terecht komen buiten de zorg. De Kamerleden Renske Leijten (SP), Hanke Bruins Slot (CDA) en Lea Bouwmeester (PvdA) stellen dat zorggeld dat overblijft besteed moet worden aan betere zorg of lagere premies.
Volgens SP, CDA en PvdA druist het uitkeren van winst in tegen de maatschappelijke rol van zorgverzekeraars. ”We betalen zorgpremies voor goede zorg en niet voor winst voor investeerders. Het vertrouwen in de zorg wordt ernstig geschaad als zorgverzekeraars zorggeld kunnen uitkeren als winst voor investeerders”, aldus Leijten.
Wetsvoorstel
Winstuitkering door zorgverzekeraars kan er toe leiden dat aandeelhouders het financiële resultaat van de organisatie boven het belang plaatsen van een goed functionerend zorgstelsel, vrezen de partijen.
Zij zien zich genoodzaakt met een wetsvoorstel te komen omdat het huidige verbod in 2018 vervalt. De Kamer steunde eerder al het voorstel van de SP om de winstuitkering voorgoed te verbieden, maar dat is toen niet permanent geregeld.
Bruins Slot: ”Als zorgverzekeraars geld overhouden dan moet dit beschikbaar blijven voor de zorg, zodat mensen een lagere premie kunnen betalen of meer zorg krijgen.” En Bouwmeester benadrukt dat het ”vergroten van gezondheid, de kwaliteit en samenwerking” centraal moeten staan.
VK 07.07.2016 Het Sint Antonius Ziekenhuis uit Utrecht heeft in 2013 een manager ontslagen vanwege twijfels over zijn integriteit. Deze informatie over de man werd niet gedeeld met het kinderkankerziekenhuis Prinses Maxima, waar hij vervolgens aan slag ging als bouwdirecteur. De man werd deze week opgepakt op verdenking van omkoping en valsheid in geschrifte.
De 59-jarige Walter C. was tot november 2013 werkzaam bij het Sint Antonius als manager nieuwbouw. Hij zou zich toen hebben laten omkopen met etentjes, kaartjes voor voetbalwedstrijden, contant geld en een verbouwing aan zijn woning in IJsselstein voor meer dan 100 duizend euro. Het OM vermoedt dat het in totaal gaat om meer dan 2 ton. Uit een akte in het kadaster blijkt dat er afgelopen maandag voor 215.154 euro beslag is gelegd op zijn woning. Ook is er beslag gelegd op bankrekeningen en een auto.
Onderzoek
De uitkomst van dit externe onderzoek gaf geen aanleiding om aangifte te doen bij justitie, aldus Het Sint Antonius Ziekenhuis.
Het Sint Antonius schrijft in een verklaring dat in 2013 een onderzoek naar de man werd gedaan door Ernst & Young na aanwijzingen van bouwbedrijf Ballast Nedam dat er dingen mis zouden zijn. ‘De uitkomst van dit externe onderzoek gaf geen aanleiding om aangifte te doen bij justitie’, aldus het ziekenhuis. Wel werd Walter C. vervolgens ontslagen, zonder een financiële regeling. Dat dit toen niet werd verteld aan zijn nieuwe werkgever, is volgens een woordvoerder logisch. ‘Dat doe je nooit als iemand ontslagen wordt, tegen een nieuwe werkgever iets daarover zeggen.’
De informatie uit het onderzoek en de twijfels over zijn integriteit werden begin 2015 wel met het Prinses Maxima ziekenhuis gedeeld, nadat er expliciet om was gevraagd. De verdachte directeur was daar toen al een jaar in dienst en verantwoordelijk voor de nieuwbouw. Het Prinses Maxima vroeg toen informatie op omdat er ‘geruchten waren opgedoken’ over de man.
Het rapport van Ernst & Young is inmiddels ook door de fiscale opsporingsdienst Fiod opgevraagd bij het Sint Antonius. Naast Walter C. is ook de aannemer opgepakt die de verbouwing aan zijn woning uitvoerde. Daarnaast is de oud-directeur van het betrokken bouwbedrijf verdachte.
Het onderzoek begon na een melding bij de Financial Intelligence Unit (FIU). De FIU is een zelfstandig orgaan in Zoetermeer dat valt onder het ministerie van Veiligheid en Justitie dat ongebruikelijke transacties onderzoekt. Als het nodig is worden de gegevens vervolgens doorgestuurd naar opsporings- en inlichtingendiensten. Allerlei instellingen, zoals banken, verzekeraars, casino’s, en money-transferbedrijven, zijn verplicht ongebruikelijke transacties bij de FIU te melden.
AD 07.07.2016 Zorgdirecteur Darryl N. trekt veel mensen mee in zijn val, nu hij vastzit voor grootscheepse zorgfraude. Met geld voor gehandicapten leefde hij een luxueus leventje, vermoedt justitie. Zijn accountant, de toezichthouder en de projectontwikkelaar zeggen van niets te weten.
We zijn geschokt en totaal verrast, aldus Medewerker Vivence.
Het rijkeluishofje, zo wordt in Rotterdam het pleintje genoemd waar de van fraude verdachte zorgbestuurder Darryl N. (37) woont. Vijftien statige herenhuizen rond een rozentuin; deels woningen, deels chique kantoren. Niet dat de buren N. goed kennen, maar zelfs op het Koningin Emmaplein trokken z’n luxe auto’s de aandacht.
Zeker vorige week dinsdag, toen de politie de bolides één voor één in beslag nam. ,,Ik zag hoe een Porsche Cayenne en een BMW i8 werden meegenomen. Toen was de eerste trailer al vol”, zegt een buurman.
N. leefde goed van zijn zorgstichting Vivence, ook ZSV genoemd. Hij was geïnteresseerd in dure schilderijen, maakte reizen naar exotische oorden. En dat met een salaris dat volgens de jaarrekening verleden jaar 66.529 euro bedroeg. Volgens justitie bleef het daar niet bij. De Rotterdammer zou zijn salaris flink hebben opgeplust, in vijf jaar tijd met 1,5 miljoen. Geld dat bedoeld was voor de verzorging van licht verstandelijk gehandicapten.
N. zit nog steeds vast. Net als zijn vriendin, die wordt verdacht van witwassen. Het werk op het Rotterdamse kantoor gaat evenwel door. ,,We zijn geschokt en totaal verrast”, is het enige dat een medewerker kwijt wil. Verzekeraar Zilveren Kruis laat weten dat de zorg voor de cliënten ‘eerste prioriteit’ heeft.
Wij zijn ook slachtoffer van de situatie, aldus Rotterdamse Ontwikkelings Maatschappij.
Villapark
Vivence werkt door heel het land. Afgelopen jaar zijn 106 cliënten in Gelderland, Flevoland, Noord- en Zuid-Holland geholpen, meldt het jaarverslag. De omzet bedraagt ruim zes miljoen euro. Vivence raakte al eerder in opspraak, onder meer voor wegens ondermaatse zorg in het Gelderse Borculo. Twee toezichthouders zijn ook verdacht in de zaak, maar weer op vrije voeten. Zij weigeren commentaar. ZSV verklaart alle medewerking aan het onderzoek te zullen verlenen.
De fraudezaak treft niet alleen de zorgstichting zelf. Ook de twee ontwikkelaars van een omheind villapark in Nieuwerkerk aan den IJssel zijn verdacht. De zorgdirecteur stond op het punt om te verhuizen naar Ringvaartstaete; een ander rijkeluishofje. Volgens justitie is er sprake van verdachte geldstromen. ,,Een misverstand”, zo is de reactie van de Rotterdamse Ontwikkelings Maatschappij. ,,Wij zijn ook slachtoffer van de situatie. Hij heeft een grote huurachterstand.” Zijn villa staat nog altijd leeg.
Verder is ook de accountant van Vivence verdachte. Jan B. uit Spakenburg-Bunschoten zegt dat hij van niets wist, tot hij van de Inspectie een schaduwadministratie te zien kreeg. ,,We werden geconfronteerd met feiten die blijkbaar anders liggen dan gedacht.”
Vriendjespolitiek
Verder is Elisa Carter een opvallende naam. Zij is geen verdachte. Op 1 januari begon zij als toezichthouder van Vivence. Een paar jaar geleden was zij nog bestuurder van Erasmus MC, waar zij plotsklaps vertrok. Toen werd onderzoek gedaan naar vriendjespolitiek en zelfverrijking. Waar volgens haar nooit bewijs voor is gevonden. Over Vivence zegt zij: ,,Ik wist niets van de mogelijke fraude.”
Darryl N. leerde zij kennen ‘als een hele spontane en kundige man’. ,,Hij wilde goede zorg leveren. Toen ik het bericht kreeg, kon ik het niet geloven.” Ze is direct gestopt. ,,Hier wil ik niets mee te maken hebben.”
Hier wil ik niets mee te maken hebben, aldus Opgestapte toezichthouder Vivence.
AD 06.07.2016 Justitie meldde eerder deze week dat een bestuurder van een zorginstelling in Zuid-Holland er samen met vijf anderen van wordt verdacht 1,5 miljoen euro achterover te hebben gedrukt van de instelling. Volgens De Telegraaf betreft het de directeur van de Rotterdamse stichting Vivence, die zorg en huisvesting levert aan licht verstandelijk gehandicapten, en zijn vriendin.
De krant meldt dinsdag dat Darryl N. eveneens wordt verdacht van het opstellen van valse jaarrekeningen sinds 2011. Justitie zou daarom een inval hebben gedaan bij het accountantskantoor dat de jaarrekeningen voor Vivence opstelde.
Het Openbaar Ministerie (OM) maakte eerder deze week bekend dat man wordt verdacht van oplichting, valsheid in geschrift, het opmaken van valse jaarrekeningen en witwassen. Zijn vriendin is ook aangehouden, zij wordt verdacht van witwassen. Beiden zitten vast, liet het OM maandag weten.
Naast de man en zijn vriendin zijn ook twee bestuurders van een projectontwikkelaar en twee leden van de raad van toezicht van de zorginstelling opgepakt voor betrokkenheid bij de vermoedelijke fraude. Een accountant en een medewerker zijn gehoord als verdachte.
Verdachte transacties
De zaak kwam eind vorig jaar aan het licht na een melding van verdachte transacties. Afgelopen week werden de woning en het kantoor van de bestuurder doorzocht, net als het kantoor van de accountant, het kantoor van de projectontwikkelaar en de woningen van de leden van de raad van toezicht. Bij de bestuurder en zijn vriendin zijn onder meer twee Porsches, een Audi en een BMW in beslag genomen. Verder is er beslag gelegd op sieraden, veertien dure horloges, administratie en computers.
Telegraaf 06.07.2016 Justitie heeft de directeur van de Rotterdamse gehandicaptenstichting Vivence en zijn vriendin gearresteerd wegens fraude met zorggeld.
Zorgbestuurder Darryl N. (37) wordt verdacht van het verduisteren van 1,5 miljoen euro, bedoeld voor de huisvesting en verzorging van geestelijk gehandicapten. Bij de arrestatie van N. en zijn vriendin werden twee Porsches, een Audi, een BMW, sieraden en diverse dure horloges in beslag genomen. Ze zitten nog in voorarrest. Dit blijkt uit onderzoek van De Telegraaf.
Darryl N. werd afgelopen week gearresteerd na diepgaand onderzoek door de recherche Zorgfraude van de Inspectie SZW. Het onderzoek startte eind vorig jaar, na de melding van een zogeheten ’ongebruikelijke transactie’ (lees: een grote contante betaling) bij de Financial Intelligence Unit, onderdeel van Justitie.
De directeur wordt naast de oplichting verdacht van het opstellen van valse jaarrekeningen sinds 2011. Justitie deed daarom een inval bij accountantskantoor Jan B. in Bunschoten-Spakenburg, die de jaarrekeningen voor Vivence opstelde.
Accountant
Behalve directeur Darryl N. van gehandicaptenstichting Vivence wordt ook accountant Jan B. (49) als verdachte beschouwd. De accountant weigerde dinsdag commentaar. Wegens betrokkenheid bij de fraude werden eveneens twee leden van de raad van toezicht van de zorgstichting aangehouden.
Dwight Boerenstam, voorzitter van de raad van toezicht bij Vivence, wilde dinsdagmiddag geen commentaar geven op de arrestatie van zijn bestuurder en collega toezichthouders. „Wij doen hier geen enkele mededeling over, goedemiddag”, luidde de korte telefonische reactie van Boerenstam.
Zorgstichting Vivence kwam vorig jaar negatief in het nieuws doordat hun vestiging in het Achterhoekse Borculo onder verscherpt toezicht van de Inspectie voor de Gezondheidszorg kwam te staan. Dit gebeurde nadat er bij herhaling structurele tekortkomingen in de zorg geconstateerd werden.
Zo was er sprake van onveilige medicijnverstrekking, was er onvoldoende deskundige begeleiding van de gehandicapten en was er een ongewenst snelle wisseling van personeel. Begin dit jaar werd de vestiging in Borculo gesloten. Vivence heeft sindsdien naast haar hoofdkantoor in Rotterdam nog vestigingen in Deventer, Almere en Amsterdam.
NU 05.07.2016 Bij een ernstig vermoeden van fraude in de zorg, kan vanaf volgend jaar een onafhankelijke arts worden ingezet. Deze deskundige kan onderzoeken of bijvoorbeeld een huisarts daadwerkelijk de zorg heeft geleverd die hij heeft gedeclareerd bij een verzekeraar.
Dat hebben de artsenfederatie KNMG, het Openbaar Ministerie, de opsporingsdienst van de fiscus (FIOD), de Inspectie SZW en het ministerie van Volksgezondheid dinsdag afgesproken. Zij vinden fraude in de zorg onacceptabel.
Aan de andere kant moet het beroepsgeheim van artsen zoveel mogelijk worden gerespecteerd. Ook moet worden vermeden dat informatie over patiënten naar buiten komt.
De instanties hopen dit op te lossen met een onafhankelijk arts. Hij kijkt of gegevens wel of niet onder het medisch beroepsgeheim vallen en checkt bijvoorbeeld of gedeclareerde zorg ook echt heeft plaatsgevonden. Vervolgens maakt deze arts hiervan een verslag en stuurt dit door naar de officier van justitie.
AD 05.07.2016 Bij een ernstig vermoeden van fraude in de zorg, kan vanaf volgend jaar een onafhankelijke arts worden ingezet. Dat hebben de artsenfederatie KNMG, het Openbaar Ministerie, de opsporingsdienst van de fiscus (FIOD), de Inspectie SZW en het ministerie van Volksgezondheid vandaag afgesproken.
De organisaties vinden fraude in de zorg onacceptabel, maar beseffen ook dat het beroepsgeheim van artsen zoveel mogelijk moeten worden gerespecteerd. Ook moet worden vermeden dat informatie over patiënten naar buiten komt.
De instanties hopen dit op te lossen met een onafhankelijke arts. Hij kijkt of gegevens wel of niet onder het medisch beroepsgeheim vallen en checkt bijvoorbeeld of gedeclareerde zorg ook echt heeft plaatsgevonden. Vervolgens maakt deze arts hiervan een verslag en stuurt dit door naar de officier van justitie.
De laatste jaren is de aandacht vanuit de politiek voor de bestrijding van zorgfraude toegenomen. Minister Edith Schippers kondigde in 2013 aan dat er meer geld besteed gaat worden aan de aanpak van de fraude. Vanaf 2015 wordt er jaarlijks tien miljoen euro gestoken in de opsporing van zorgfraude.
VK 05.07.2016 De bouwdirecteur van het kinderkankerziekenhuis Prinses Máxima Centrum in Utrecht is maandag gearresteerd. Volgens het Openbaar Ministerie kreeg hij voor de gunning van een bouwopdracht tussen 2005 en 2013 voor ruim twee ton aan giften. De man was toen bouwmanager in het St. Antoniusziekenhuis in Utrecht. De giften zouden zijn afgedekt met valse facturen.
De man kreeg cadeautjes zoals etentjes, kaarten voor voetbalwedstrijden en contant geld. Ook liet hij zijn huis verbouwen voor een bedrag van rond de 100 duizend euro.
De zaak zou hebben gespeeld in de tijd dat de man bouwmanager was van het Utrechtse St. Antonius ziekenhuis, dat voor 300 miljoen euro is verbouwd. Het OM heeft beslag laten leggen op de bankrekeningen, het huis en de auto van de manager. Ook is er een aannemer aangehouden. Hij zou verantwoordelijk zijn voor de verbouwing aan de woning van de manager.
De raad van bestuur van het Prinses Máxima Centrum zegt geschokt te zijn door de aanhouding. De man is er sinds 1 januari 2014 in dienst. Het centrum benadrukt ‘dat het gaat om zaken uit het verleden en er geen aanwijzingen zijn van onrechtmatigheden bij de bouw van het Prinses Máxima Centrum.’
AD 05.07.2016 Een voormalig manager van een ziekenhuis in de omgeving Utrecht is aangehouden omdat hij steekpenningen zou hebben aangenomen.
Het UMC Utrecht en het Diakonessenhuis zeggen dat de manager niet bij hen werkzaam was. Het St. Antonius Ziekenhuis en het Prinses Máxima Centrum zijn nog niet in staat om op dit nieuws te reageren.
De manager Bouwzaken gunde een opdracht aan een bouwbedrijf en kreeg daar cadeautjes voor zoals etentjes, kaarten voor voetbalwedstrijden, contant geld en een flinke verbouwing aan zijn eigen huis.
In totaal heeft hij tussen 2005 en 2013 waarschijnlijk voor ruim twee ton aan giften ontvangen, meldt het functioneel parket van het Openbaar Ministerie. De giften zouden zijn afgedekt met valse facturen.
Er is beslag gelegd op de bankrekeningen, het huis en de auto van de manager. Behalve de man is ook een aannemer aangehouden die de verbouwingen aan de woning van de manager deed.
Telegraaf 05.07.2016 Een voormalig manager van een ziekenhuis in de omgeving Utrecht is aangehouden omdat hij steekpenningen zou hebben aangenomen.
De manager Bouwzaken gunde een opdracht aan een bouwbedrijf en kreeg daar cadeautjes voor zoals etentjes, kaarten voor voetbalwedstrijden, contant geld en een flinke verbouwing aan zijn eigen huis.
In totaal heeft hij tussen 2005 en 2013 waarschijnlijk voor ruim twee ton aan giften ontvangen, meldt het functioneel parket van het Openbaar Ministerie. De giften zouden zijn afgedekt met valse facturen.
Er is beslag gelegd op de bankrekeningen, het huis en de auto van de manager. Behalve de man is ook een aannemer aangehouden die de verbouwingen aan de woning van de manager deed.
Trouw 04.07.2016 Een bestuurder van een zorginstelling in Zuid-Holland zit samen met zijn vriendin vast voor een omvangrijke fraude. De man zou zich 1,5 miljoen euro hebben toegeëigend uit de inkomsten van de stichting, geld dat is bestemd voor de zorg aan licht verstandelijk gehandicapten.
Het duo hield er een liefde voor dure sieraden en horloges op na. Na onderzoek door de recherche Zorgfraude en de inspectie SZW is onder meer beslag gelegd op 14 horloges van de dure merken Patek Philippe, Rolex, Breitling, Cartier en Audemars Piguet. Daarnaast is ook beslag gelegd op twee Porsches, een Audi en een BMW.
Behalve de bestuurder van de instelling en zijn vriendin worden nog eens zes andere personen in verband gebracht met de fraude. Het gaat om twee bestuurders van een projectontwikkelaar en twee leden van de raad van toezicht van de instelling. Het viertal is aangehouden. Een accountant en zijn medewerker die verantwoordelijk waren voor de controle van de jaarrekening van de instelling zijn verhoord als verdachte.
De hoofdverdachte ontving bij de instelling een jaarsalaris net beneden de zogeheten ‘Balkenende-norm’ van 178.000 euro. Dat was ook het bedrag dat in de jaarrekeningen stond. In werkelijkheid was zijn inkomen volgens het Openbaar Ministerie aanzienlijk hoger.
Aanleiding voor het onderzoek was een melding van de Financial Intelligence Unit Nederland, dat verdachte geldstromen signaleert. Daarna volgde een doorzoeking van de woning van de bestuurder, het kantoor van de instellingen en de panden van de overige verdachten.
De fraude heeft vermoedelijk sinds 2011 plaatsgevonden. De bestuurder wordt formeel verdacht van oplichting, valsheid in geschrifte, het opmaken van valse jaarrekening en witwassen. Zijn vriendin is aangehouden op verdenking van witwassen. De instelling, waarvan het Openbaar Ministerie de naam niet wil noemen, zou een miljoenenomzet hebben gehad.
NU 04.07.2016 De recherche zorgfraude heeft zes mensen aangehouden in een onderzoek naar fraude bij een zorginstelling. Een bestuurslid wordt er van verdacht meer dan anderhalf miljoen euro te hebben ontvreemd.
Dat meldt het Openbaar Ministerie maandag. De arrestaties vonden vorige week al plaats, maar zijn nu pas bekendgemaakt.
Het bestuurslid wordt verdacht van oplichting, valsheid in geschrifte, het opmaken van valse jaarrekeningen en witwassen. Ook zijn vriendin is aangehouden op verdenking van witwassen. Beiden zitten vast.
De fraude zou al sinds 2011 hebben plaatsgevonden.
Projectontwikkelaar
Ook zijn twee andere bestuursleden van een projectontwikkelaar en twee leden van de raad van toezicht van de zorginstelling aangehouden voor betrokkenheid bij de vermoedelijke fraude. Een accountant en een medewerker zijn gehoord als verdachte.
Het gaat om een zorginstelling in Zuid-Holland die zorg en huisvesting levert aan licht verstandelijk gehandicapten.
Inbeslagname
Het onderzoek startte in 2015 nadat er melding werd gemaakt van een verdachte transactie. De woning van de verdachte en het kantoor van de zorginstelling zijn doorzocht. Evenals het kantoor van de accountant, het kantoor van de projectontwikkelaar en de woningen van de leden van de Raad van Toezicht.
Er zijn twee Porsches, een Audi, een BMW, sieraden, dure horloges, administratie en computers in beslag genomen. Daarnaast is beslag gelegd op banksaldi van de zorgbestuurder en zijn partner.
Telegraaf 04.07.2016 Een bestuurder van een zorginstelling wordt er samen met vijf anderen van verdacht €1,5 miljoen achterover te hebben gedrukt van de instelling. Hij deed dat vermoedelijk sinds 2011.
De man wordt verdacht van oplichting, valsheid in geschrift, het opmaken van valse jaarrekeningen en witwassen. Zijn vriendin is ook aangehouden, zij wordt verdacht van witwassen.
Beiden zitten vast, laat het functioneel parket van het Openbaar Ministerie maandag weten. Naast de man en zijn vriendin zijn ook twee bestuurders van een projectontwikkelaar en twee leden van de Raad van Toezicht van de zorginstelling opgepakt voor betrokkenheid bij de vermoedelijke fraude. Een accountant en een medewerker zijn gehoord als verdachte.
De woningen en kantoren van de verdachten zijn doorzocht, waarbij vier luxe auto’s, sieraden, horloges, administraties en computers in beslag zijn genomen.
Op papier lag het salaris van de aangehouden bestuurder onder de Balkenende-norm, maar volgens het Openbaar Ministerie komt het honorarium van de man vermoedelijk een stuk hoger uit.
De zorginstelling is een stichting in Zuid-Holland die zorg en huisvesting levert aan licht verstandelijk gehandicapten.
AD 04.07.2016 Een bestuurder van een zorginstelling wordt er samen met vijf anderen van verdacht 1,5 miljoen euro achterover te hebben gedrukt van de instelling. Hij deed dat vermoedelijk sinds 2011.
De man wordt verdacht van oplichting, valsheid in geschrifte, het opmaken van valse jaarrekeningen en witwassen. Hij zou volgens de jaarrekeningen een salaris krijgen onder de Balkenende-norm, maar zijn werkelijke inkomsten zijn vermoedelijk een veelvoud daarvan. De bestuurder verrijkte zich vermoedelijk met het geld dat was bedoeld voor het verlenen van zorg.
De vriendin van de bestuurder is ook aangehouden, zij wordt verdacht van witwassen. Beiden zitten vast, laat het functioneel parket van het Openbaar Ministerie vandaag weten.
De woning van de man en het kantoor van de instelling zijn doorzocht. Bij de bestuurder en zijn vriendin zijn onder meer twee Porsches, een Audi en een BMW in beslag genomen. Verder zijn er sieraden, veertien dure horloges, administratie en computers meegenomen. Daarnaast is beslag gelegd op banksaldi van de zorgbestuurder en zijn partner.
Betrokkenheid
Naast de man en zijn vriendin zijn ook twee bestuurders van een projectontwikkelaar en twee leden van de Raad van Toezicht van de zorginstelling opgepakt voor betrokkenheid bij de vermoedelijke fraude. Een accountant en een medewerker zijn gehoord als verdachte.
De zorginstelling is een stichting in Zuid-Holland die zorg en huisvesting levert aan licht verstandelijk gehandicapten.
Trouw 03.07.2016 Plastisch chirurgen luiden de noodklok over complicaties bij behandelingen door cosmetische basisartsen. Door ondeskundig handelen kunnen ernstige complicaties ontstaan. Dit leidt tot flink gedupeerde patiënten, zegt de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC).
Hangende oogleden
Zorginstituut Nederland adviseerde in maart om ‘lift-operatie’ weer te vergoeden. Ruim tien jaar geleden verdween deze operatie uit de basisverzekering, omdat veel mensen hem alleen maar lieten uitvoeren om er beter uit te zien. Alleen wie bij de geboorte al last hiervan had, kreeg de operatie vergoed.
De vereniging zegt dat vaak dure en complexe operaties nodig zijn om fouten te herstellen en er weer ‘normaal’ uit te zien. De NVPC ondervroeg leden van de vereniging. Volgens de NOS leverden 77 van hen gegevens aan.
De NVPC heeft een meldpunt ingesteld om de missers bij cosmetische behandelingen te registreren. De organisatie pleit bij minister Edith Schippers (Volksgezondheid) en bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg voor strengere en eenduidige regels rond cosmetische behandelingen.
Uit onderzoek van de NVPC blijkt dat het regelmatig misgaat met fillers, ooglidcorrecties en liposucties.
Ali Pirayeh, plastisch chirurg en bestuurslid van de NVPC, zegt tegen de NOS dat patiënten moeten kunnen vertrouwen op goede zorg. “Cosmetische operaties die ondeskundig en onder onveilige situaties worden uitgevoerd vormen een risico voor de patiëntveiligheid en ondermijnen daarnaast het vertrouwen van het publiek in artsen. Een verkorte cursus esthetische chirurgie kan onmogelijk de behandelaar dezelfde expertise en opleiding voor kwaliteit en veiligheid geven als een chirurgisch specialistische opleiding.”
NU 03.07.2016 Plastisch chirurgen luiden de noodklok over complicaties bij behandelingen door cosmetische basisartsen. 80 procent van de plastisch chirurgen ziet elke maand patiënten met ernstige complicaties door ondeskundig handelen.
Dit leidt tot flink gedupeerde patiënten, zegt de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC). De vereniging zegt dat vaak dure en complexe operaties nodig zijn om te herstellen en om er weer “normaal” uit te zien.
De NVPC heeft een meldpunt ingesteld om de missers bij cosmetische behandelingen te registreren. De organisatie pleit bij minister Edith Schippers (Volksgezondheid) en bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg voor strengere en eenduidige regels rond cosmetische behandelingen.
De beroepsgroep zegt dat er onvoldoende sprake is van regulering als het gaat om kwaliteit van esthetische chirurgie. Uit onderzoek van de NVPC blijkt dat het regelmatig misgaat met fillers, ooglidcorrecties en liposucties.
Patiëntveiligheid
Ali Pirayeh, plastisch chirurg en bestuurslid van de NVPC, zegt dat patiënten moeten kunnen vertrouwen op goede zorg. ”Cosmetische operaties die ondeskundig en onder onveilige situaties worden uitgevoerd vormen een risico voor de patiëntveiligheid en ondermijnen daarnaast het vertrouwen van het publiek in artsen”, aldus Pirayeh.
“Een verkorte cursus esthetische chirurgie kan onmogelijk de behandelaar dezelfde expertise en opleiding voor kwaliteit en veiligheid geven als een chirurgisch specialistische opleiding.”
Kwaliteitskader
Koepelorganisatie NSEG, de Nederlandse Stichting voor Esthetische Geneeskunde (NSEG), stelt in een reactie pal te staan voor transparantie en topkwaliteit in de cosmetische zorg. “Vanzelfsprekend nemen wij de rapportage van de Nederlandse Plastisch Chirurgen (NVPC) daarom zeer serieus”, aldus woordvoerder Catharina Meijer. “Elke complicatie is er één te veel.”
Een degelijke training, voldoende routine, aantoonbare resultaten en een houding van zelfreflectie en doorlopend leren zijn essentieel om kwaliteit te borgen. De NSEG is met steun van VWS daartoe bezig met het ontwikkelen van een multidisciplinair kwaliteitskader. “Er is behoefte aan een genuanceerd kwaliteitskader, waarbij de reële kwaliteit voor onze klanten centraal staat”, aldus Meijer.
VK 03.07.2016 Plastisch chirurgen luiden de noodklok over complicaties bij behandelingen door cosmetische artsen en andere behandelaars. Tachtig procent van de chirurgen ziet elke maand patiënten met ernstige complicaties door ondeskundig handelen.
Volgens de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC) gaat het om honderden patiënten per jaar. Zij moeten vaak dure en complexe operaties ondergaan om te herstellen en er weer ‘normaal’ uit te zien. Uit onderzoek van de NVPC blijkt het vooral mis te gaan met fillers, ooglidcorrecties en liposucties.
De NVPC heeft een meldpunt ingesteld om de missers bij cosmetische behandelingen te registreren. De organisatie pleit bij minister Edith Schippers van Volksgezondheid en bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg voor strengere en eenduidige regels rond cosmetische behandelingen. De beroepsvereniging zegt dat er onvoldoende sprake is van regulering als het gaat om kwaliteit van esthetische chirurgie.
Ali Pirayeh, plastisch chirurg en bestuurslid van de NVPC, zegt dat patiënten moeten kunnen vertrouwen op goede zorg. ‘Cosmetische operaties die ondeskundig en onder onveilige situaties worden uitgevoerd, vormen een risico voor de patiëntveiligheid en ondermijnen daarnaast het vertrouwen van het publiek in artsen.’
De NVPC raad mensen aan om hun behandelaar tijdig op te zoeken in het BIB-register. Sommige cosmetische artsen hebben te weinig kennis om goed te handelen bij complicaties, klinkt de waarschuwing. ‘Een verkorte cursus esthetische chirurgie kan onmogelijk de behandelaar dezelfde expertise en opleiding voor kwaliteit en veiligheid geven als een chirurgisch specialistische opleiding.’
Kortom, er is hier altijd wel iets om over te zeiken. Ze zeggen in Den Haag daarom:Een dag nie gezeik, is een dag nie geleef.
Disclaimer: Dit is een non-profit site. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van rechtenvrij materiaal via o.a. de Wikimedia Commons-licenties. Mocht u bezwaar hebben tegen de plaatsing van enig beeldmateriaal op deze site, omdat u bijvoorbeeld rechthebbende bent, laat u dan zo snel mogelijk een bericht achter opdat er zo spoedig mogelijk actie ondernomen kan worden.
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.