Debat in de Digitale Hofstad

Stemmen uit de Haagse Wijken

Het demissionair Klimaatkabinet Rutte IV verder op weg in het jaar 2023 !!! – deel 35 – Somber klimaatscenario KNMI !!

NOS

Nieuwe KNMI-scenario’s: grote gevolgen in Nederland door veranderend klimaat

Nederlandse zomers zullen droger worden en de winters natter, als gevolg van de wereldwijde opwarming door de uitstoot van fossiele brandstoffen. Dat blijkt uit de nieuwste KNMI’23-klimaatscenario’s. De vorige scenario’s dateren uit 2014. Met de nieuwe wordt de kennis uit het meest recente rapport van het VN-klimaatpanel IPCC vertaald naar de situatie in Nederland. De gevolgen zijn volgens het KNMI groot voor Nederland, zelfs in het meest optimistische scenario.

Het KNMI maakte vier verschillende toekomstpaden, die duidelijk maken hoe het Nederlandse klimaat in de toekomst verder verandert, afhankelijk van de mate waarin de mensheid broeikasgassen blijft uitstoten. In alle scenario’s stijgen de temperatuur en de zeespiegel, worden de zomers droger en de winters natter en ontstaan er zwaardere buien. In de hoge-uitstoot-scenario’s zijn de gevolgen veel groter dan wanneer de uitstoot snel omlaaggaat.

In de zomer is de opwarming het grootst. Dat komt mede doordat de bodem uitdroogt, en doordat er vaker oostenwind zal zijn, die warme, droge lucht aanvoert. Het aantal zomerse dagen, met 25 graden of meer, stijgt flink. Nu is dat aantal in De Bilt 28 per jaar, en dat neemt toe tot veertig zomerse dagen per jaar in de lage-uitstoot-scenario’s. Bij een hoge uitstoot worden het er naar verwachting 49 in het jaar 2050 en 89 in 2100; een ruime verdriedubbeling dus aan het eind van deze eeuw.

40 graden

Voor elk klimaatscenario is naar een groot aantal aspecten gekeken, in de jaren 2050, 2100 en 2150. Het gaat bijvoorbeeld om (extremen in) neerslag en temperatuur, zonnestraling, verdamping, droogte en wind en zeespiegelstijging. “De opwarming van Nederland is het grootst op de warmste zomerdagen en de koudste winterdagen”, stelt het rapport. In de toekomst zullen hittegolven vaker voorkomen, en langer duren. Als de uitstoot hoog blijft, zal de thermometer vaker 40 graden aangeven.

Werd die 40 graden in 2019 in Nederland voor het eerst aangetikt, in de hoge-uitstoot-scenario’s zal de 40 graden geregeld en gedurende meerdere dagen bereikt worden. Als anderzijds de uitstoot fors daalt, zoals afgesproken in het Klimaatakkoord van Parijs, dan zullen de gevolgen veel minder groot zijn. Het KNMI benadrukt dat dit nog altijd mogelijk is.

De nieuwe scenario’s zijn vooral gebaseerd op de hoeveelheid uitstoot van broeikasgassen, veroorzaakt door het verbranden van fossiele brandstoffen. De vier toekomstpaden “geven als het ware de hoekpunten waarbinnen het Nederlandse klimaat waarschijnlijk zal veranderen”, aldus het KNMI. Met de scenario’s kunnen overheden, organisaties, bedrijven en burgers zich voorbereiden op het toekomstige klimaat.

Op koude winterdagen komt de lucht doorgaans uit Noord-Europa, waar de wintertemperatuur flink stijgt. Dit betekent dat het aantal ijsdagen met vorst overdag hier afneemt: in de hoge-uitstoot-scenario’s van gemiddeld zes in De Bilt nu tot drie in 2050 en tot minder dan één in 2100. In de lage scenario’s zullen er dan nog ongeveer vier ijsdagen per jaar voorkomen.

Zeespiegelstijging

Ook de zeespiegelstijging voor de Nederlandse kust zal verder toenemen. Al eerder bleek dat daarin de afgelopen jaren een versnelling zichtbaar is: van 1,8 millimeter per jaar in de periode 1890-1993 tot 2,9 millimeter per jaar in de periode 1993-2021. Aan het eind van deze eeuw zal die stijging in het lage-uitstoot-scenario 26 tot 73 centimeter bedragen, tegenover 59 tot 124 centimeter in het hoge scenario.

Alléén als de ijskap van Antarctica al vóór 2100 instabiel wordt, aldus het KNMI, kan de bovengrens van zeespiegelstijging rond 2100 oplopen tot 2,5 meter. Maar die kans is heel klein. De wereld is immers al flink bezig met klimaatbeleid. Tegelijk zijn er nog veel onzekerheden. Zo wordt de extra impact van dooiende permafrost, die leidt tot meer broeikasgassen in de atmosfeer, nog niet volledig meegenomen in de klimaatmodellen.

Overigens gaat de zeespiegelstijging nog een tijd door, ook als de uitstoot nu direct zou stoppen. Dat komt doordat ijskappen traag reageren op het veranderende klimaat. Daardoor zullen ze verder smelten, ook als er geen verdere temperatuurstijging is.

Orkanen

Voor het eerst heeft het KNMI ook klimaatscenario’s gemaakt voor de eilanden Bonaire, Sint-Eustatius en Saba. Dit zijn drie gemeenten van Nederland in het Caribisch gebied. Het wordt er heter en droger. Bovendien worden voor Sint-Eustatius en Saba vaker zwaardere orkanen verwacht, terwijl de kans daarop op Bonaire gelijk blijft.

‘Komende jaren al besluiten nodig om te anticiperen op toekomstig klimaat’

Groenere steden tegen extreme hitte. Hogere dijken om miljardenschade door overstromingen te voorkomen. Al in de komende jaren zijn aanvullende besluiten nodig om Nederland beter voor te bereiden op klimaatverandering, later deze eeuw.

Dat blijkt uit verschillende reacties op de nieuwste klimaatscenario’s van het KNMI. Volgens zowel demissionair minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) als de Unie van Waterschappen geven de nieuwe scenario’s daar alle aanleiding toe.

“Om toekomstige schade en ellende te voorkomen, pleiten we ervoor om zowel voor waterbeheer als voor ruimtelijke keuzes, voor bijvoorbeeld woningbouw, uit te gaan van de bovenkant van de klimaatscenario’s, en 2100 als zichtjaar aan te houden”, stelt de Unie van Waterschappen. Ook al is nog niet duidelijk hoe snel het klimaat verandert, toch bepleit de Unie nu te kiezen “voor een robuuste aanpak en opties open te houden voor toekomstige maatregelen”.

Minister Harbers zegt dat veel dijken nu al versterkt worden met oog op de situatie in 2050. Volgens hem moet er ook verder vooruitgekeken worden. “Want als het om water en klimaat gaat, is 2050 eigenlijk morgen. Dus we hebben nu al informatie in handen om te kijken wat we voor de tweede helft van deze eeuw moeten voorbereiden en voor de periode daarna.” Hij erkent dat dit veel geld gaat kosten. “Maar niks doen, kost nog veel meer.”

Deze afbeelding heeft een leeg alt-atribuut; de bestandsnaam is klimaat%20(2).jpg

Waterveiligheid

Harbers legt uit dat zonder maatregelen de schade van overstromingen en wateroverlast tot 2050 kan oplopen tot 170 miljard euro. “En voor minder dan dat bedrag kunnen we die schade voorkomen, als we wel aan de slag gaan”, zegt hij. Nederland zal zich moeten realiseren dat waterveiligheid “wel wat gaat kosten”.

In de vier klimaatscenario’s die het KNMI vandaag presenteerde, zitten grote verschillen op gebieden als het aantal zomerse en winterse dagen en ook op het gebied van regenval en zeespiegelstijging.

De scenario’s lopen zover uiteen, omdat op dit moment nog niet te zeggen is in hoeverre de mensheid erin slaagt om de uitstoot van broeikasgassen snel naar beneden te brengen. Ook kan het KNMI niet zeggen hoe groot de kans is dat het meevalt, zegt hoofddirecteur Maarten van Aalst van het KNMI. “Er is geen waarschijnlijkheid in de verschillende scenario’s. We moeten met de hele range rekening houden.”

Wel heeft Nederland een keuze in wat het doet aan het verlagen van de eigen uitstoot, zegt hij. “We kunnen daar in ieder geval als Nederland heel erg ons best voor doen. En daar moeten we ook Europa in meenemen en uiteindelijk de rest van de wereld. De nieuwe scenario’s laten natuurlijk vooral zien dat het de moeite waard is om te zorgen dat we in de lage uitstootscenario’s terecht komen.”

Groener en koeler

Vooral in de hoge uitstootscenario’s komt er meer extreme hitte voor in Nederland. We hebben voor het eerst 40 graden gezien in 2019, zegt Van Aalst: “In het hoogste scenario zou dat eind deze eeuw bijna elke zomer kunnen voorkomen”. Dit leidt tot een hogere sterfte. Daarom zouden vooral steden zich moeten aanpassen, zegt de KNMI-directeur. “Een groenere stad is een koelere stad.”

Op dit moment worden er al nieuwe woonwijken gebouwd, die rekening houden met meer hitte en zwaardere regenval. Bijvoorbeeld in deze nieuwbouwwijk in Dordrecht:

De Amstelwijk is groen en beter voorbereid op het klimaat van de toekomst

Volgens milieuorganisaties en andere ngo’s bevestigen de nieuwe scenario’s dat het tijd is voor actie. De zogenoemde Klimaatcrisis Coalitie, een samenwerkingsverband van onder meer Oxfam Novib, de FNV, Extinction Rebellion en Milieudefensie, stelt: “Keer op keer komen we tot dezelfde conclusie: de klimaatcrisis is in volle gang, met weersextremen die zorgen voor ongelijkheid op vele vlakken.” Daarom organiseert de Coalitie een Mars voor Klimaat & Rechtvaardigheid op 12 november 2023 in Amsterdam.

Ook Vogelbescherming Nederland reageert “gealarmeerd” op de nieuwste scenario’s, want voor veel vogelsoorten is dit slecht nieuws. Sommige vogelsoorten zullen definitief uit Nederland verdwijnen, zegt de Vogelbescherming, zoals de zwarte specht, kanoet en de fitis.

Andere soorten komen er juist bij, zoals de kleine zilverreiger, bijeneter en de cetti’s zanger. De organisatie benadrukt dat de natuur “onze belangrijkste bondgenoot is” bij het tegengaan van klimaatverandering. “Het houdt water vast, het verkoelt, het legt CO2 vast en het beschermt ons.”

Meer: KNMI – KNMI’23-klimaatscenario’s

Meer: knmi klimaatscenario’s – Search (bing.com)

Meer: knmi klimaat – Search (bing.com)

Meer: rapport IPCC klimaat – Search (bing.com)

Zie ook: Klimaatverandering

meer: Collectie Stikstofcrisis

Meer: Klimaatconferentie Sharm-el-Sheikh | VRT NWS: nieuws

Meer: Klimaattop | NOS

Meer: Stikstofaanpak | AD.nl

Meer: Boerenacties | AD.nl.

Meer: Klimaat – Vrij Nederland (vn.nl)

Meer: Milieu & Klimaat | VRT NWS: nieuws

Meer: Klimaat | NOS

Meer: Klimaat  NOS

Meer: Klimaat RTL

Meer: Klimaat NU

Meer: Klimaat Telegraaf

Meer: klimaat | AD.nl

Lees: Voorspellen van CO2-uitstoot wordt koffiedik kijken door crisis na crisis NU

Lees: Dit moet je weten voordat je leest over het nieuwste klimaatrapport NU

Lees: In veertig bulletpoints: wat er in het IPCC-rapport van 2021/2022 staat NU

Lees: Stikstof: geduld oppositie raakt op, dit besloot het kabinet tot nu toe NU

nog meer:

Zie ook: Het demissionair Klimaatkabinet Rutte IV verder op weg in het jaar 2023 !!! – deel 34 – versnelling nieuwe klimaatbeleid !!

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV ook met de boeren op weg in het jaar 2023 !!! – deel 33 – het nieuwe klimaatpakket !!

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV ook met de boeren op weg in het jaar 2023 !!! – deel 32 – rapport 2023 VN Klimaatpanel IPCC en meer !!

Zie ook: Klimaatdemonstratie 11.03.2023 in het Haagse Zuiderpark en meer !!!! – terugblik

Zie ook: Klimaatdemonstratie 11.03.2023 in het Haagse Zuiderpark en meer !!!!

Zie ook: Klimaatmars 06.11.2021 in Amsterdam – terugblik

Zie ook: Klimaatmars 10.03.2019 van de Dam naar Museumplein Amsterdam – terugblik

Zie ook: Klimaatdemonstratie 07.02.2019 op het Malieveld – terugblik

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV ook met de boeren op weg in het jaar 2023 !!! – deel 31 – aanscherping mestregels

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV ook met de boeren op weg in het jaar 2023 !!! – deel 30 – op naar de volgende internationale klimaatconferentie COP28.

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV ook met de boeren op weg in het jaar 2023 !!! – deel 29 – Stikstofplannen kabinet – vervolg

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV ook met de boeren op weg in het jaar 2022 !!! – deel 28 – Stikstofplannen kabinet

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV ook met de boeren op weg in het jaar 2022 !!! – deel 27 – Slotakkoord klimaattop Egypte

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV ook met de boeren op weg in het jaar 2022 !!! – deel 26

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV ook met de boeren op weg in het jaar 2022 !!! – deel 25

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV ook met de boeren op weg in het jaar 2022 !!! – deel 24

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV ook met de boeren op weg in het jaar 2022 !!! – deel 23

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV op weg in het jaar 2022 !!! – deel 22

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV op weg in het jaar 2022 !!! – deel 21

Zie ook: Klimaatspanningen niet alleen in de Tweede kamer opgelopen

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV op weg in het jaar 2022 !!! – deel 20

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV op weg in het jaar 2022 !!! – deel 19

Zie ook: Het demissionair Klimaatkabinet Rutte 3 in het jaar 2021 !!! – deel 18

Zie ook Het demissionair Klimaatkabinet Rutte 3 in het jaar 2021 !!! – deel 17

Zie ook: Het demissionair Klimaatkabinet Rutte 3 in het jaar 2021 !!! – deel 16

Zie ook: Het demissionair Klimaatkabinet Rutte 3 in het jaar 2021 !!! – deel 15

Zie ook: Het demissionair Klimaatkabinet Rutte 3 in het jaar 2021 !!! – deel 14

Zie ook: Het demissionair Klimaatkabinet Rutte 3 in het jaar 2021 !!! – deel 13

Zie ook: Het Klimaatkabinet Rutte IV in het jaar 2022 !!! – deel 12c – nasleep Shell – hoger beroep

Zie ook: Het demissionair Klimaatkabinet Rutte 3 in het jaar 2021 !!! – deel 12b – nasleep Shell

Zie ook: Het demissionair Klimaatkabinet Rutte 3 in het jaar 2021 !!! – deel 12 a – Shell

Zie ook: Het demissionair Klimaatkabinet Rutte 3 in het jaar 2021 !!! – deel 11

Zie ook: Het demissionair Klimaatkabinet Rutte 3 in het jaar 2021 !!! – deel 10

Zie ook: Het demissionair Klimaatkabinet Rutte 3 in het jaar 2021 !!! – deel 9

Zie ook: Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2021 ??? – deel 8

Zie ook: Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2021 ??? – deel 7

Zie ook: Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2021 ??? – deel 6

Zie ook: Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2020 ??? – deel 5

Zie ook: Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2020 ??? – deel 4

Zie ook: Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2020 ??? – deel 3

Zie ook: Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2020 ??? – deel 2

Zie ook: Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2020 ??? – deel 1

Zie ook: 2019 – Het jaar van de waarheid voor kabinet Rutte 3

nog veel meer:

Lees: Meeste Nederlanders zien heil in meer belasting op vervuilend gedrag NU 25.10.2023

Lees: Mogelijk toch gezondheidsonderzoek bij Chemours, staatssecretaris kijkt ook naar vervuiling van rivieren AD 25.10.2023

Lees: Kabinet wil onderzoek naar gezondheidseffecten Chemours  NOS 25.10.2023

Lees: Kabinet vraagt RIVM om onderzoek effecten Chemours op gezondheid Telegraaf 25.10.2023

Lees: ‘Bedrijfskosten stijgen door grensbelasting CO2 op materialen’ (businessinsider.nl) 25.10.2023

Lees: Nieuwe topman van Shell laat ziet dat hij duurzame ambitie weinig serieus neemt: 15% van de banen weg bij tak voor duurzame energie MSN 25.10.2023

Lees: Ontslagen bij duurzame energiedivisie van Shell NOS 25.10.2023

Lees: Shell schrapt 15% van banen bij tak voor duurzame energie (businessinsider.nl) 25.10.2023

Lees: Durfinvesteerders worden warm van groene fintechs (businessinsider.nl) 25.10.2023

Lees: Primark op vingers getikt om duurzaamheidsclaims op posters NOS 24.10.2023

Lees: Er gaat honderd keer zoveel geld naar ontbossing als naar herstel (trouw.nl) 24.10.2023

Lees: WWF: ontbossing neemt nog toe, ondanks beloftes wereldleiders – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 24.10.2023

Lees: ‘Ontbossing wereldwijd toegenomen, ondanks beloftes van wereldleiders’ NOS 24.10.2023

Lees: WWF: ontbossing neemt nog steeds toe, ondanks beloftes wereldleiders AD 24.10.2023

Lees: Wat we ook voor het klimaat doen, een flink deel van Antarctica zal smelten (trouw.nl) 24.10.2023

Lees: Het is onvermijdelijk: zelfs als CO2-uitstoot nu naar nul gaat, smelt ijs op Antarctica en stijgt zeespiegel – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 24.10.2023

Lees: Onderzoek: Antarctische ijskap blijft ook bij streng klimaatbeleid smelten NOS 24.10.2023

Lees: Onderzoek: ook bij streng klimaatbeleid blijft ijskap smelten MSN 24.10.2023

Lees: Vroeger kon je het hele jaar skiën op gletsjer Alpe d’Huez, nu nog grootte van een tuintje – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 24.10.2023

Lees: IEA verwacht piekvraag olie, gas en kolen in 2030 – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 24.10.2023

Lees: Vraag naar olie, gas en kolen piekt pas in 2030, volgens IEA (businessinsider.nl) 24.10.2023

Lees: EU-klimaatman Hoekstra: landbouw moet sneller minderen met CO2 MSN 24.10.2023

Lees: Onderzoekers: ‘Vraag naar fossiele brandstoffen veel te hoog om klimaatdoelen te halen’  MSN 24.10.2023

Lees: Wetenschappers zijn klaar met ‘aarzelend’ klimaatbeleid en komen met oplossingen (trouw.nl) 24.10.2023

Lees: Minister vraagt ‘second opinion’ bij verduurzamingsplan Tata MSN 23.10.2023

Lees: Het is onvermijdelijk: zelfs als CO2-uitstoot nu naar nul gaat, smelt ijs op Antarctica en stijgt zeespiegel  MSN 23.10.2023

Lees: Het is onvermijdelijk: zelfs als CO2-uitstoot nu naar nul gaat, smelt ijs op Antarctica en stijgt zeespiegel – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 23.10.2023

Lees: 131 bedrijven vragen om klimaatactie: oprechte betrokkenheid of ‘lobbywashing’? (trouw.nl) 23.10.2023

Lees: Wetenschappers: ‘Aanpak klimaatbeleid te aarzelend en weinig effectief’ NOS 23.10.2023

Lees: Klimaatwetenschappers willen ingrijpende maatregelen van kabinet Telegraaf 23.10.2023

Lees: Wetenschappers zijn klaar met ‘aarzelend’ klimaatbeleid en komen met oplossingen (trouw.nl) 23.10.2023

Lees: Het ongemakkelijke geheim van klimaatsucces: voorspoed, en wereldvrede NU 22.10.2023

Lees: Koelgassen die de aarde minder opwarmen vervangen HFK’s MSN 22.20.2023

Lees: Donkere wolken boven Klimaatschadefonds, overleg tussen zuidelijke en rijke landen mislukt AD 21.10.2023

Deze afbeelding heeft een leeg alt-atribuut; de bestandsnaam is klimaat%20(2).jpg

Lees: Grote spinkrabben vestigen zich voor het eerst in Nederland NU 20.10.2023

Lees: Niet schrikken: grote spinkrab gespot in Oosterschelde RTL 20.10.2023

Lees: Deze plant eet stikstof, is dit de oplossing voor Nederland? – Omroep West 20.10.2023

Lees: Milieugroep Urgenda stomverbaasd over inzetten lelieteelt voor schoner water NU 20.10.2023

Lees: Stikstofvreter Mammoetgras is wonderplant – Omroep West 20.10.2023

Lees: Nederland kan Zuid-Afrika goed gebruiken bij ambitieuze plannen met waterstof (trouw.nl) 20.10.2023

Lees: NSC: weg met stikstofwet en uitkoopregeling, veestapel moet kleiner RTL 19.10.2023

Lees: Omtzigts NSC wil stikstofbeleid ‘over de kop gooien’ en minder vee MSN 19.10.2023

Lees: Omtzigts NSC wil stikstofbeleid ‘over de kop gooien’ en minder vee – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 19.10.2023

Lees: We hebben zoveel raketten de ruimte ingeschoten dat de atmosfeer van de aarde serieus vervuild raakt, blijkt uit een nieuwe studie MSN 19.10.2023

Lees: Atmosfeer van de aarde raakt vervuild door raketten en satellieten (businessinsider.nl) 19.10.2023

Lees: Chemours-top riskeert celstraf en andere antwoorden over OM-onderzoek NU 19.10.2023

Lees: ‘Mensen in maatpak’ in het verdachtenbankje: wanneer is een leidinggevende schuldig?  AD 19.10.2023

Lees: Advocaat Ficq blij met onderzoek OM naar Chemours: ‘Onverschillige vervuilers die ziekte op de koop toe nemen’  AD 19.10.2023

Lees: Omwonenden Chemours blij met onderzoek van OM: ‘Enige juiste om te doen’ NOS 19.10.2023

Lees: Omwonende en IC-arts Gommers verheugd om onderzoek naar Chemours – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 19.10.2023

Lees: Chemours aangepakt: ‘Ze hebben ons bedrogen!’ | Video Telegraaf 19.10.2023

Lees: OM begint strafrechtelijk onderzoek tegen chemiebedrijf Chemours na aangiftes Telegraaf 19.10.2023

Lees: Chemiebedrijf Chemours wordt strafrechtelijk onderzocht vanwege vervuiling NU 19.10.2023

Lees: OM begint strafrechtelijk onderzoek naar Chemours na aangifte bewoners NOS 19.10.2023

Lees: OM start strafrechtelijk onderzoek naar chemiebedrijf Chemours RTL 19.10.2023

Lees: OM begint strafrechtelijk onderzoek tegen Chemours wegens moedwillige vergifting – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 19.10.2023

Lees: KNMI: Opwarming vooral door minder dagen met normale temperaturen MSN 18.10.2023

Lees: We zagen de zon in 2023 al vaker dan gemiddeld in een heel jaar NU 18.10.2023

Lees: Nu al meer zon dan normaal in een heel jaar MSN 18.10.2023

Lees: 2023 extreem zonnig: nu al meer zon dan normaal in een heel jaar MSN 18.10.2023

Lees: 2023 extreem zonnig: nu al meer zon dan normaal in een heel jaar – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 18.10.2023

Lees: Wordt groene droom uit Nederland milieuramp voor Afrika? | RTL Nieuws 18.10.2023

Lees: Bomen slaan veel minder koolstof op door droogte MSN 18.10.2023

Lees: Eerste CO2-opslagproject van Nederland definitief van start NU 18.10.2023

Lees: Bouw van groot CO2-opslagproject in Rotterdam volgend jaar van start NOS 18.10.2023

Lees: Bezorgde boswachters richting politiek: ‘Bescherm de Nederlandse natuur beter’ AD 17.10.2023

Lees: Honderden boswachters willen direct actie voor natuur – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 17.10.2023

Lees: Honderden boswachters willen direct actie voor natuur MSN 17.10.2023

Lees: Gesteggel over wie opdraait voor klimaatschade: lapt China – als grootste uitstoter – eindelijk ook? AD 17.10.2023

Lees: Greta Thunberg vervolgd in VK om klimaatprotest Telegraaf 17.10.2023

Lees: Greta Thunberg vervolgd in VK om klimaatprotest MSN 18.10.2023

Lees: Greta Thunberg opgepakt bij klimaatprotest in Londen (msn.com) MSN 17.10.2023

Lees: EU komt in oliestaat met afgezwakte oproep tot einde fossiele energie NU 16.10.2023

Lees: Hoekstra: stop met fossiele brandstof, anders kookt planeet over | RTL Nieuws 16.10.2023

Lees: Nederland en Denemarken werken samen aan transport en opslag van CO2 | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl 16.10.2023

Lees: In dit tempo van smeltend ijs verandert ons land in water AD 14.10.2023

Lees: Demonstratie tegen Limburgs vliegveld om herrie en vervuiling MSN 14.10.2023

Lees: ‘Kijk bij afbouwen fossiele subsidies vooral naar wat energietransitie helpt’ NOS 12.10.2023

Lees: Planbureaus: Niet álle fossiele subsidies hoeven worden afgeschaft NU 12.10.2023

Lees: Driekwart melkveehouders enthousiast over kruidige weilanden: ‘Het werkt, maar het is wel wennen’ AD 12.10.2023

Lees: Rekenkamer: meer actie achter de dijk nodig tegen overstromingen MSN 12.10.2023

Lees: Jetten: langer openblijven kerncentrale wordt grondig getoetst NOS 12.10.2023

Lees: Kabinet te sloom met plannen rondom kerncentrale Borssele Telegraaf 12.10.2023

Lees: Kamer wil uitzondering voor busje van bakker en bloemist in zero-emissiezone RTL 12.10.2023

Lees: Ministers van Financiën doen gezamenlijke klimaatbelofte MSN 11.10.2023

Deze afbeelding heeft een leeg alt-atribuut; de bestandsnaam is klimaat%20(9).jpg

Lees: Greta Thunberg krijgt opnieuw boete voor verzet bij arrestatie MSN 11.10.2023

Lees: Fossiele subsidie uit verdomhoekje Telegraaf 11.10.2023

Lees: Extinction Rebellion viert onderzoek naar fossiele subsidies als overwinning, is dat terecht? RTL 11.10.2023

Lees: Honderden klimaatactivisten blokkeren hoofdkantoor Rabobank Telegraaf 11.10.2023

Lees: Rabobank-medewerkers kunnen pand Utrecht niet in door klimaatblokkade NU 11.10.2023

Lees: Nieuwe missie activist Vollenbroek: watervervuiling door bedrijven RTL 11.10.2023

Lees: Twee elften gevangen in de Waal: hoop op terugkeer van de verdwenen vissoort NU 11.10.2023

Lees: De elft, een haringachtige vis, lijkt terug in Nederland NOS 11.10.2023

Lees: Dit jaar nog geen polder-risotto, experiment gaat verder NOS 11.10.2023

Lees: RCC: reclames Shell over CO2-compensatie mogelijk misleidend MSN 11.10.2023

Lees: Kamer wil omstreden natuurvergunning Schiphol alsnog behandelen RTL 11.10.2023

Lees: Kamer wil omstreden natuurvergunning Schiphol alsnog behandelen MSN 11.10.2023

Lees: Duitse Lina ketende zich vast aan put bij A12-blokkade: ‘Radicaal? Radicaal is wat er in de wereld gebeurt’ AD 10.10.2023

Lees: Extinction Rebellion zal roepen dat protesterende Prittstiften de Tweede Kamer op de knieën hebben gekregen AD 10.10.2023

Lees: Juichende activisten Extinction Rebellion op publieke tribune Tweede Kamer RTL 10.10.2023

Lees: Extinction Rebellion demonstreert voorlopig niet op A12: ‘We evalueren rond Kerst’ NU 10.10.2023

Lees: A12-blokkades voorlopig van de baan, Kamer wil onderzoek naar snel afbouwen ‘fossiele subsidies’ AD 10.10.2023

Lees: Extinction Rebellion stopt met blokkades op Utrechtsebaan – Den Haag FM 10.10.2023

Lees: XR stopt acties A12, Kamermeerderheid voor motie afbouwen fossiele subsidie NOS 10.10.2023

Lees: Extinction Rebellion stopt met blokkades A12 na steun Tweede Kamer voor motie – Omroep West 10.10.2023

Lees: XR stopt voorlopig met A12-blokkades vanwege steun voor motie MSN 10.10.2023

Lees: Blokkades A12 voorlopig van de baan: Kamer steunt motie naar onderzoek afbouwen fossiele subsidies RTL 10.10.2023

Lees: Blokkades A12 voorlopig van de baan: Kamer steunt motie naar onderzoek afbouwen fossiele subsidies MSN 10.10.2023

Lees: VVD en CDA helpen Extinction Rebellion-motie aan meerderheid Telegraaf 10.10.2023

Lees: Tweede Kamer steunt motie onderzoek afbouwen fossiele subsidies MSN 10.10.2023

Lees: Stoppen met subsidie op fossiele brandstof is heel onverstandig, zeggen economen – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 10.10.2023

Lees: Slimme ramen kunnen spelen met hoeveelheid zonnewarmte in huis: ‘Unieke groene vinding’ AD 10.10.2023

Lees: Dit zijn dé Innovaties voor klimaatbestendige steden MSN 10.10.2023

Lees: Stoppen met subsidie op fossiele brandstof is heel onverstandig, zeggen economen MSN 10.10.2023

Lees: Delfland maakt samen met vijf aannemers van smerige bagger weer nieuwe bouwmaterialen AD 10.10.2023

Lees: Bodemdaling staat niet hoog op de politieke agenda, maar ondertussen zakken we verder de grond in – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 10.10.2023

Lees: Bodemdaling staat niet hoog op de politieke agenda, maar ondertussen zakken we verder de grond in MSN 10.10.2023

Lees: We zakken weg in de grond, kiezers mogen hopen dat iemand het probleem serieus blijft nemen AD 10.10.2023

Lees: Ombudsman: álle Nederlanders meenemen in warmtetransitie MSN 10.10.2023

Lees: Duizenden mensen ontheemd door zware regenval in Myanmar MSN 10.10.2023

Lees: Geluid klinkt onder water harder door klimaatverandering NU 10.10.2023

Lees: Grizzly en ijsbeer kweken door klimaatverandering MSN 10.10.2023

Lees: Studie: sterke invloed klimaatverandering op hitte Zuid-Amerika MSN 10.10.2023

Deze afbeelding heeft een leeg alt-atribuut; de bestandsnaam is klimaat.jpg

Lees: KNMI voorspelt: droge zomers, natte winters LI 09.10.2023

Lees: KNMI-directeur: ‘We zitten midden in klimaatverandering’ NU 09.10.2023

Lees: ‘Komende jaren al besluiten nodig om te anticiperen op toekomstig klimaat’ NOS 09.10.023

Lees: WWF: klimaatrapport laat groot belang natuurherstel zien MSN 09.10.2023

Lees: Deltacommissaris: beschikbaarheid zoetwater onder druk MSN 09.10.2023

Lees: Waterschappen willen voorbereid zijn op somber klimaatscenario MSN 09.10.2023

Lees: Zeespiegelstijging risico voor laaggelegen Bonaire, ziet KNMI MSN 09.10.2023

Lees: Harbers: klimaatkennis vertalen in actie om land veilig te houden MSN 09.10.2023

Lees: Weeronline: opwarming tot dusver in lijn van vorige scenario’s MSN 09.10.2023

Lees: Toekomst van Nederland hangt af van een ijskap 15.000 kilometer verderop NU 09.10.2023

Lees: De dijken moeten nóg hoger worden dan gedacht, en dat ga je voelen in de portemonnee AD 09.10.2023

Lees: Nederlands klimaat wordt extremer: nattere winters, drogere en hetere zomers NU 09.10.2023

Lees: Nieuwe KNMI-scenario’s: grote gevolgen in Nederland door veranderend klimaat NOS 09.10.2023

Lees: Nederland moet zich opmaken voor ‘nachtmerries’ qua klimaat, zegt KNMI: Dertig tropische dagen per jaar en zeer droog AD 09.10.2023

Lees: KNMI: grotere gevolgen klimaatverandering in nieuwe scenario’s Telegraaf 09.10.2023

Lees: Kans op 50 graden in Nederland volgens nieuwe KNMI-klimaatscenario’s – Wel.nl (welingelichtekringen.nl) 09.10.2023

Lees: Kans op 50 graden in Nederland volgens nieuwe KNMI-klimaatscenario’s MSN 09.10.2023

Lees: ‘Nederland krijgt meer last van klimaatverandering dan gedacht’ (businessinsider.nl) 09.10.2023

Lees: Nederland krijgt meer last van klimaatverandering dan gedacht: zeespiegel kan deze eeuw tot 2,5 meter stijgen, voorspelt KNMI MSN 09.10.2023

Lees: Al tien dagen op rij recordtemperaturen in Spanje MSN 09.10.2023

Lees: Honderden vogels vliegen zich te pletter in Chicago: ‘Het was een heel tapijt’  NOS 09.10.2023

Lees: Zeker 27 doden door overstromingen in hoofdstad Kameroen NOS 09.10.2023

Lees: Meer lichamen gevonden na overstromingen en dijkdoorbraak India, 74 doden NOS 09.10.2023

Lees: Vakantiegangers na zomer met extreem weer niet geneigd om vaker duurzame reis te boeken  MSN 09.10.2023

Lees: Duurzaam reizen heeft minder prioriteit bij boeken vakantie (businessinsider.nl) 09.10.2023

Lees: ING weigert in Duitsland klanten zonder duurzaamheidsplannen MSN 09.10.2023

Lees: Wopke Hoekstra nu officieel Eurocommissaris van Klimaat  Telegraaf 09.10.2023

Lees: Hoekstra officieel benoemd tot klimaatman Europese Commissie MSN 09.10.2023

Lees: ZLTO: meer kans op voedselschaarste door klimaatverandering MSN 09.10.2023

oktober 9, 2023 Posted by | aardbevingen, CO2-neutraal, klimaat, Klimaatactivisten, Klimaatakkoord, klimaatakkoord Parijs, klimaatdoelen, Urgenda | , , | Reacties uitgeschakeld voor Het demissionair Klimaatkabinet Rutte IV verder op weg in het jaar 2023 !!! – deel 35 – Somber klimaatscenario KNMI !!

Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2021 ??? – deel 7

Advies commissie Remkes

De nieuwe aanpak van het kabinet van het stikstofprobleem schiet tekort. Er is onvoldoende garantie dat de natuur genoeg zal herstellen. Ook juridisch zijn er te veel onzekerheden. Dat staat in het eindrapport van het Adviescollege Stikstofproblematiek.

In 2030 zou de stikstofuitstoot niet 26 procent minder moeten zijn, zoals het kabinet wil, maar 50 procent. Dat moet bovendien een verplichting zijn en geen streven, adviseert Remkes.

AD 22.09.2020

AD 08.09.2020

Telegraaf 28.08.2020

Het Adviescollege concludeert dat het huidige kabinetsbeleid nog te veel op het oude beleid lijkt. De Raad van State oordeelde een jaar geleden dat het oude beleid kwetsbare natuurgebieden niet genoeg beschermt.

AD 09.07.2020

Telegraaf 09.06.2020

Meer natuurgebieden

Schouten kwam eind april 2020 met de nieuwe Structurele Aanpak Stikstof. Met 5 miljard euro in tien jaar wil het kabinet natuurgebieden herstellen en bedrijven (waaronder boeren) helpen met stikstofmaatregelen dan wel uitkopen.

Het streven van het kabinet om te onderzoeken of het aantal Natura-2000 gebieden omlaag kan, kan ook niet op goedkeuring van de commissie rekenen. De commissie stelt juist voor om meer natuurgebieden aan te wijzen.

AD 10.06.2020

PAS

In mei 2019 haalde de Raad van State een streep door het Programma Aanpak Stikstof (PAS) waarmee Nederland aan Europese regels wilde voldoen om te natuur te beschermen. Met de maatregelen zou Nederland de doelen niet halen en niet aan de Europese regels voldoen, oordeelde de Raad van State.

Telegraaf 18.09.2020

AD 18.09.2020

Telegraaf 15.09.2020

AD 15.09.2020

Telegraaf 19.06.2020

Telegraaf 16.06.2020

Telegraaf 26.06.2020

Telegraaf 10.06.2020

Biomassa

Coalitiepartijen D66 en ChristenUnie willen dat er geen subsidie meer beschikbaar wordt gesteld voor nieuwe biomassacentrales. De lat voor dergelijke centrales moet zo hoog mogelijk komen te liggen, vinden ze. In biomassacentrales wordt onder andere hout verbrand om energie op te wekken.

Telegraaf 02.07.2020

Telegraaf 01.07.2020

Telegraaf 11.06.2020

Er zijn plannen voor het realiseren van honderden nieuwe biomassacentrales. Een deel daarvan kan gewoon gebouwd worden, omdat de subsidie al is toegekend. Maar door de opstelling van D66 en ChristenUnie is de kans erg klein geworden dat nieuwe aanvragen voor subsidie nog gehonoreerd zullen worden.

Telegraaf 11.06.2020

Subsidie sanering varkenshouderij

Van de 502 aanmeldingen voor de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen (Srv), voldoen er 407 aan de gestelde eisen. Om alle aanvragen die voldoen aan de gestelde vereisten, te kunnen toewijzen, verhoogt minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) het subsidiebedrag met € 275 miljoen waarmee het totaalbedrag voor de Srv € 455 miljoen wordt.

Ruim 400 varkensboeren die willen stoppen met hun bedrijf krijgen hiervoor ‘stopsubsidie’. Minister Schouten meldt aan de Tweede Kamer dat 502 boeren zich hadden aangemeld voor de saneringsregeling en dat er 407 aan de eisen voldoen. Deze groep houdt samen bijna een miljoen varkens.

Het kabinet had aanvankelijk 180 miljoen euro voor de regeling uitgetrokken, maar dat blijkt lang niet genoeg om alle aanvragen te kunnen honoreren van boeren die onder de voorwaarden vallen. Daarom komt er 275 miljoen bij, waardoor het totale bedrag 455 miljoen euro wordt. Voor de verhoging heeft de Europese Commissie toestemming gegeven.

Telegraaf 18.06.2020

AD 10.06.2020

Stikstofuitstoot

De door het kabinet aangekondigde maatregelen om de stikstofuitstoot te reduceren, zijn lang niet ambitieus genoeg. Vraag is ook of ze juridisch standhouden, stelt het Adviescollege Stikstofproblematiek in zijn eindrapport. Strenge stikstofafspraken per provincie zijn nodig en moeten ook in de wet worden vastgelegd.

AD 16.06.2020

Telegraaf 09.06.2020

Ruim een jaar nadat de Raad van State rigoureus een streep zette door de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) presenteerde het Adviescollege Stikstofproblematiek vanmiddag voorstellen om de stikstofcrisis definitief op te lossen. ,,Hoewel het kabinet de aanpak van de stikstofcrisis volgens het Adviescollege absoluut serieus neemt, is de reductie van de stikstofuitstoot van 26 procent in 2030 die minister Schouten (Landbouw) voorstelt te laag”, stelt voorzitter Johan Remkes.

Lees ook;

Lees meer

Lees meer

Minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) ontvangt uit handen van voorzitter Johan Remkes het eindrapport van het Adviescollege Stikstofproblematiek. © ANP

Volgens het Adviescollege zijn de plannen te vrijblijvend en blijven de belangrijkste problemen onopgelost. ,,Ik wil een resultaatsverplichting, geen inspanningsverbintenis. Remkes ziet nog steeds overeenkomsten tussen de nieuwe kabinetsplannen en de gewraakte PAS.

,,Het kabinet blijft ruimte zoeken in de huidige regelgeving om zo spoedig mogelijk toestemming (voor meer uitstoot) te verlenen.” Vraag blijft of de nieuwe plannen juridisch wel houdbaar zijn. In de woorden van Remkes: ,,De juridische borging is onvoldoende.” Onder meer Greenpeace kondigde gisteren al aan om naar de rechter te stappen.

Telegraaf 09.06.2020

‘Strenge meetbare doelen’

Het Adviescollege stelt daarom voor om niet alleen strengere uitstoot-afspraken te nemen, maar om die ook in de wet vast te leggen. Zo moet de stikstofuitstoot in 2030 halveren ten opzichte van vorig jaar.

Telegraaf 09.06.2020

Als de economie straks weer op gang komt, is het van belang dat stikstof de ontwikke­lin­gen niet onnodig hindert, aldus Johan Remkes, Adviescollege Stikstofproblematiek.

Verder wil het Adviescollege maatregelen rond de uitstoot van stikstof en ammoniak gaan scheiden. Om de ammoniakuitstoot terug te dringen wil Remkes het Nederlandse mestbeleid grondig moderniseren. Verder moet er een geavanceerd meetsysteem komen voor ammoniak, zodat exact duidelijk is welke agrarische bedrijven voor uitstoot zorgen.

Tegelijk moet de landbouw ook de uitstoot van stikstof zien te verminderen. Dat kan door veehouders veel gerichter uit te kopen, stelt het Adviescollege. ,,Het kabinet richt zich te veel op vrijwilligheid, waardoor de uitstoot onvoldoende zal dalen. Beter is om gericht bedrijven uit te kopen die in de buurt van natuurgebieden voor de meeste uitstoot zorgen.”

Tegelijk wil Remkes boeren tegemoet komen door de regelgeving flink te vereenvoudigen. ,,Ze moeten nu wel aan heel veel regelgeving voldoen en ik begrijp de ergernis daarover.” Dat kan onder meer door de komst van een zogenaamde ‘afrekenbare stoffenbalans’ die voor alle agrariërs moet gelden. Die moet zorgen dat de uitstoot van alle mogelijke schadelijke stoffen van de landbouw in balans blijft.

Voorzitter Johan Remkes van het Adviescollege Stikstofproblematiek. © ANP/Koen van Weel

Coronacrisis

Al met al kan de uitstoot slechts met duidelijke, in de wet vastgelegde maatregelen omlaag. ,,Alleen met voldoende juridische borging kan geloofwaardig uitvoering worden gegeven aan de PAS-uitspraak van de Raad van State”, stelt Remkes.

Het is al het vierde rapport van het Adviescollege Stikstofproblematiek. Vorig jaar september adviseerde Remkes al de maximumsnelheid op Nederlandse wegen te verlagen, iets wat daarna ook gebeurde. Drie maanden later volgde een advies voor de landbouw (Beweiden en bemesten), terwijl de commissie in januari stelde dat ook het vliegverkeer veel duurzamer moet worden.

Tijdelijk

Remkes bestrijdt de veel gehoorde suggestie dat de coronacrisis het stikstofprobleem afgelopen maanden als het ware vanzelf heeft opgelost. ,,De abrupte afname van emissies van stikstofoxiden is naar verwachting tijdelijk en de ammoniakemissies van de landbouw zijn afgelopen maanden niet afgenomen”, aldus Remkes. ,,Als de economie straks weer op gang komt, is het van belang dat stikstof de ontwikkelingen niet onnodig hindert.”

Het Adviescollege Stikstofproblematiek wil goed in de gaten houden of de uitstoot inderdaad omlaag gaat. Blijkt over tien jaar dat dit niet hard genoeg gaat, dan zijn meer maatregelen nodig. Remkes: ,,ik lees in de plannen van het kabinet te vaak het woord ‘streven’. Terwijl de Raad van State wel duidelijk heeft gemaakt dat dat onvoldoende is.”

lees: Stand van zaken Subsidieregeling sanering varkenshouderijen (Srv) 10.06.2020

lees:  Niet alles kan overal’ eindadvies over structurele aanpak Stikstofproblematiek aanbiedingsbrief 08.06.2020

lees: Eindadvies ‘Niet alles kan overal’ 08.06.2020

lees: Kamerbrief Voortgang stikstofproblematiek structurele aanpak bijlage 1 en 2 24.04.2020

lees: Bijlage 3

meer: Klimaat NU

Lees: Stikstof: geduld oppositie raakt op, dit besloot het kabinet tot nu toe NU

Zie ook: Klimaatspanningen niet alleen in de Tweede kamer opgelopen

Zie ook: Klimaatmars 10.03.2019 van de Dam naar Museumplein Amsterdam – terugblik

Zie ook: Klimaatdemonstratie 07.02.2019 op het Malieveld – terugblik

Zie ook: Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2021 ??? – deel 6

Zie ook: Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2020 ??? – deel 5

Zie ook: Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2020 ??? – deel 4

Zie ook: Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2020 ??? – deel 3

Zie ook: Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2020 ??? – deel 2

Zie ook: Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2020 ??? – deel 1

Zie ook: 2019 – Het jaar van de waarheid voor kabinet Rutte 3

Rapport: ‘Kernenergie niet duurder dan zon en wind’

Elsevier 23.09.2020 Kernenergie is betaalbaar en een geschikte energiebron voor de toekomstige stroomvoorziening, concludeert een nieuw rapport. Gelijktijdig pleit de VVD ervoor drie tot tien nieuwe kerncentrales te bouwen. Kernenergie heeft het tij mee, maar komen er nu ook echt concrete bouwplannen?

Kernenergie is CO2-neutraal, betaalbaar en kan variabele energiebronnen als wind- en zonne-energie aanvullen door de stroomvoorziening te stabiliseren. Het kan daarom een nuttige rol spelen in de toekomstige energievoorziening van Nederland.

Dat concludeert het Oostenrijkse consultancybureau ENCO in een rapport dat minister van Economische Zaken en Klimaat Eric Wiebes (VVD) op 22 september naar de Tweede Kamer stuurde.

Kernenergie kan goed concurreren op kosten

Tot het rapport werd opdracht gegeven nadat een Kamermeerderheid in juli 2019 een motie van Dilan Yesilgöz (VVD) en Agnes Mulder (CDA) steunde. Coalitiepartijen D66 en ChristenUnie stemden tegen. De consultants voerden geen nieuw onderzoek uit, maar bundelden de huidige kennis over kernenergie.

Rob Jetten bepleit meer ondersteuning Kamerleden

Laf D66 is tegen onderzoek naar noodzaak en kosten kernenergie

ENCO merkt op dat kernenergie niet duurder is dan andere CO2-neutrale energiebronnen. Per opgewekte kilowattuur lijkt de energiebron duurder dan wind- en zonne-energie. Maar zulke vergelijkingen nemen veelal niet alle kosten van wind en zon mee en schetsen een te rooskleurig beeld.

Zo leidt het gebruik van zonnepanelen en windturbines ertoe dat elders in het energiesysteem meer kosten moeten worden gemaakt. Deze leveren bijvoorbeeld stroom in pieken en dalen – meer als de zon schijnt en het waait, minder als het bewolkt is en windstil. Om deze verschillen op te vangen worden kosten gemaakt. Door stroomnetten te verbinden, energieopslag te realiseren en gascentrales als achtervang te houden. Dit zijn zogenoemde systeemkosten.

Nadelen van wind en zon groeien met het marktaandeel

Zeker naarmate het aandeel wind en zon oploopt – Nederland mikt in 2030 op een aandeel van circa 70 procent in de stroomvoorziening – lopen deze extra kosten voor een stabiel energiesysteem op. Kernenergie kan het net juist stabiliseren omdat het voorspelbaar en schakelbaar stroom levert. Wanneer je die voor- en nadelen eerlijk meerekent, concludeert ENCO, is kernenergie juist goedkoper.

De consultants zien kernenergie en hernieuwbare energie overigens niet per se als concurrenten. Gunstige combinaties zijn mogelijk. Ze prikken terloops nog wat mythes door; zo is kernenergie bij een vergelijking van schade per opgewekte kilowattuur juist heel veilig.

Potentie in kleine modulaire reactoren

Het financieren van nieuwe centrales blijft wel een uitdaging. Er is veel kapitaal nodig, en in het recente verleden zijn er veel kostenoverschrijdingen geweest. ENCO ziet de oplossing vooral in het steeds efficiënter bouwen van gestandaardiseerde ontwerpen. Ook zijn de kapitaalkosten te drukken door overheden geld te laten lenen tegen rentes die voor bedrijven niet beschikbaar zijn. In het Verenigd Koninkrijk wordt over die aanpak gedacht.

Alles wat u wilt weten over kernenergie in 64 vragen

Verder noemt het rapport kleine modulaire reactoren als een veelbelovende optie. Deze kunnen in serie worden geproduceerd in een fabriek om ze dan naar een locatie te brengen. Dit drukt de kosten en vermindert het risico van kostenoverschrijding. Alleen zijn dit type reactoren, en veel andere innovaties als Thoriumcentrales, nog niet commercieel verkrijgbaar.

‘Bouw drie tot tien nieuwe kerncentrales’

Het is tijd om drie tot tien kerncentrales te gaan bouwen in Nederland, zei VVD-Kamerlid Mark Harbers (VVD) vanmorgen in een interview met het Algemeen Dagblad dat samenviel met de publicatie van het ENCO-rapport. Harbers wil zo  klimaatdoelen halen, voorkomen dat Nederland verrommelt en de afhankelijkheid van energie-import uit bijvoorbeeld Rusland en het Midden-Oosten verminderen.

Tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen na Prinsjesdag pleitten CDA en VVD, gesteund door SGP en PVV, al voor een marktconsultatie onder energiebedrijven. Onder welke voorwaarden willen zij kernreactoren bouwen? En hoe kan de overheid daarbij helpen? Ook die motie kreeg een meerderheid.

Positief nieuws, maar nog lang geen concrete bouwplannen

Het toont dat kernenergie het tij mee heeft. Sinds twee jaar is in opiniepeilingen een kleine meerderheid van de Nederlanders voor het gebruik van deze energiebron. Ook in de Tweede Kamer kunnen moties voor nader onderzoek telkens rekenen op een – rechtse – meerderheid.

Toch lijken concrete plannen nog ver weg. In de Kamerbrief bij het rapport uit energieminister Wiebes (VVD) – zelfverklaard lid van de fanclub van kernenergie –  zich maar zeer zuinigjes positief over de mogelijkheden. ‘Deze studie bevestigt dat […] kernenergie één van de kosteneffectieve opties is’.  En ‘een positieve businesscase [kan] tot de mogelijkheden […] behoren’.

Overheid stuurde bedrijven een andere richting op

Ook bedrijven reageren nog niet erg enthousiast. Door aangescherpte veiligheidsnormen is het bouwen van kerncentrales afgelopen jaren erg moeilijk gemaakt. Terwijl wind- en zonne-energie juist stevig werden gestimuleerd. Energiebedrijven hebben zich hierop ingesteld en zetten in Nederland vaak juist in op hernieuwbaar.

Wat ook niet helpt, is dat de meeste grote energiebedrijven in buitenlandse handen zijn. Daar wordt besloten waar investeringsgeld heen gaat. Sowieso zwalkte het energiebeleid de afgelopen twintig jaar nogal hevig in Nederland. Denk aan de wens om kolencentrales te bouwen. Toen bedrijven hieraan voldeden, waren de centrales bij oplevering ongewenst – en een blok aan het been voor bedrijven.

Steeds meer zicht op langer openblijven ‘Borssele’

Een miljardeninvestering in een kerncentrale is een enorm risico voor een bedrijf. Een reactor moet decennia draaien voor een rendabele investering. Energiereuzen zullen dus echt willen weten welke koers Nederland gaat varen en of de overheid hierachter blijft staan.

Het langer openhouden van de kerncentrale in Borssele lijkt wel een steeds realistischer plan. De Tweede Kamer stemde er al voor om juridische obstakels weg te nemen. Minister Wiebes onderzoekt nu het draagvlak van dit plan. De consultants van ENCO vinden het een uitstekend idee. Kerncentrales langer openhouden is één van de goedkoopste manieren om minder CO2 uit te stoten.

Onderzoekers van ENCO stellen dat atoomstroom niet duurder is dan elektriciteit uit wind en zon als alle kosten op dezelfde manier worden meegenomen. Ⓒ ANP/HH

Onderzoekers weerleggen kritiek: ’Kernenergie is betaalbaar’

Telegraaf 23.09.2020 Een nieuwe kerncentrale in Nederland is goed betaalbaar. Onderzoekers van ENCO stellen dat atoomstroom niet duurder is dan elektriciteit uit wind en zon als alle kosten op dezelfde manier worden meegenomen.

De bijkomende kosten voor de aansluiting van windmolenparken en zonneweides, zo stelt het bureau uit Wenen, worden onvoldoende meegenomen. Die kosten nemen met miljarden toe als er meer stroom uit wind en zon wordt opgewekt. Ze concluderen dat als die investeringen wel worden meegenomen, kernenergie niet duurder is.

Struikelblok

ENCO, gespecialiseerd in nucleaire energie, heeft in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat onderzoek gedaan naar de opties en beperkingen voor kernenergie in Nederland voor 2040. Het kostenplaatje is politiek een van de belangrijkste struikelblokken. De Algemene Rekenkamer wees minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) eerder ook al terecht voor zijn ’claim’ met subsidieloze windmolenparken op zee. Onjuist, zo stelt de waakhond, want netbeheerder TenneT draait op voor mega-investeringen om de parken aan te sluiten op het stroomnet. Daarbij wordt gebruikgemaakt van subsidies die consumenten en bedrijven betalen door een belasting op de energienota.

Een warmtepomp, zonnepanelen of de veestapel halveren? Er zijn zoveel goedkopere en eenvoudigere manieren om het milieu ‘een kickstart te geven’, stelt documentairemaker Marijn Poels in een bijzondere aflevering van de podcast Het Land van Wierd Duk. 

BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid kernenergie Nederland Den Haag ENCO Economische Zaken en Klimaat

Kernenergie volgens Wiebes betaalbaar, experts twijfelen

NU 23.09.2020 De inzet van kernenergie naast wind- en zonne-energie kan een serieuze optie zijn voor Nederland, concludeert minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) woensdag uit een onderzoek van ENCO, een in nucleaire energie gespecialiseerd adviesbureau. Volgens het onderzoek zouden de kosten van kernenergie namelijk te vergelijken zijn met die van wind- en zonne-energie.

Eerder werd gedacht dat de kosten van kernenergie relatief hoog waren vergeleken met die van wind- en zonne-energie. ENCO, dat het onderzoek uitvoerde in opdracht van de Tweede Kamer, stelde echter dat bij het vaststellen van de kosten voor energie uit wind en zon bepaalde kosten zoals aansluitingskosten en extra netwerkkosten, niet worden meegenomen in de berekeningen.

De levensduur van een kerncentrale zorgt er daarnaast voor dat nucleaire energie relatief goedkoper is. Daarvoor moeten nieuw te bouwen kerncentrales in het land wel worden gebouwd volgens de bestaande seriebouw.

“Deze studie bevestigt dat voor CO2-vrij regelbaar vermogen na 2030 kernenergie een van de kosteneffectieve opties is”, aldus Wiebes.

Zie ook: Klimaatvraag: Kunnen we het klimaatprobleem oplossen met kernenergie?

Kritiek van experts

Verscheidene wetenschappelijke experts laten in een reactie aan NU.nl echter weten vraagtekens te hebben bij de aannames in het rapport. Zij stellen dat elektriciteit uit zon en wind nu al goedkoper is dan nucleaire stroom. Bovendien zou dit prijsverschil tegen de tijd dat een eventuele nieuwe kerncentrale operationeel zou zijn – “mogelijk pas in 2040” – alleen nog maar groter zijn geworden.

Kernenergie-expert Wim Turkenburg van de Universiteit Utrecht is uiterst kritisch op het rapport: “Er zit geen complexe simulatiestudie onder het rapport, zoals wij aan de Universiteit Utrecht en bijvoorbeeld het Massachusetts Institute of Technology (MIT) in de VS wel hebben gedaan. Je krijgt dan heel andere cijfers.”

Volgens Turkenburg geeft het rapport “te optimistische conclusies” over het economisch renderen van investeringen in nieuwe kerncentrales. “Wel moet ik er dan bij zeggen dat naast zon en wind ook ander vermogen als back-up nodig is. Bijvoorbeeld biomassacentrales of gasgestookte centrales met CO2-opslag. Als we die niet willen, komen kerncentrales economisch gezien wél weer in beeld.”

Overheid zou moeten bijspringen

Heleen de Coninck, hoogleraar klimaatbeleid aan de Technische Universiteit Eindhoven: “Het is bij dergelijke energie-investeringen ook belangrijk om niet alleen te kijken naar de elektriciteitskosten, maar ook naar de financiële risico’s voor de bank. Bij kernenergie zijn die risico’s hoog, omdat de looptijd van bouw wel twintig jaar kan bedragen, en de levensduur van een kerncentrale wel zestig jaar kan zijn.”

Daarom zijn het volgens De Coninck ook vooral landen waar de energievoorziening in handen is van de overheid, zoals China en de Verenigde Arabische Emiraten, die nog kerncentrales bouwen. “Anders moet de overheid flink bijspringen, zoals in Groot-Brittannië, en draagt de belastingbetaler dus het risico.”

‘Inzet kernenergie om verdere klimaatverandering tegen te gaan’

Volgens het adviesbureau zouden veel belangrijke internationale organisaties, waaronder de IPCC van de Verenigde Naties en het IEA, kernenergie als een belangrijk deel zien van de “energiemix die nodig is om verdere klimaatverandering tegen te gaan”.

Heleen de Coninck, zelf IPCC-hoofdauteur van het bewuste hoofdstuk, waarin kernenergie wordt genoemd, zegt dat dit een onjuiste voorstelling van zaken is. “Het IPCC doet daarover ten eerste geen uitspraken, dat zou beleidsoverschrijdend zijn. Daarnaast werken we met verschillende scenario’s voor de energiemix. Er zijn VN-scenario’s waarin kernenergie toeneemt, maar zelfs scenario’s waarin het volledig uit de mix verdwijnt.”

Het kabinet gaat nu onderzoek doen of en in welke regio’s er belangstelling is voor de bouw van kerncentrales.

Zie ook: Klimaatvraag: Kunnen we het klimaatprobleem oplossen met kernenergie?

Lees meer over: Klimaat  Politiek

De kerncentrale in Borssele ANP

Wiebes: kernenergie betaalbare optie naast zonne- en windenergie

NOS 23.09.2020 Kernenergie kan gezien worden als een serieuze optie om Nederland van energie te voorzien. Dat schrijft minister Wiebes aan de Tweede Kamer. Uit onderzoek van ENCO, een adviesbureau dat gespecialiseerd is in nucleaire energie, blijkt dat kernenergie toch niet duurder is dan energie uit wind en zon.

Wiebes liet ENCO in opdracht van de Tweede Kamer onderzoek doen naar de mogelijkheden en beperkingen voor kernenergie in Nederland voor 2040. Er is onder meer gekeken naar de kosten van de bouw van nieuwe kerncentrales. Tot nu toe werd verondersteld dat dit in vergelijking met energie uit wind en zon veel duurder was.

Klimaatverandering

Het bureau rapporteert dat belangrijke internationale organisaties kernenergie als noodzakelijk onderdeel zien “van de energiemix die nodig is om verdere klimaatverandering tegen te gaan”. Het gaat dan onder meer om het IEA (International Energy Agency) en om de VN-organisatie IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change).

Bovendien, stellen de onderzoekers, is in eerdere onderzoeken te weinig gekeken naar de bijkomende kosten voor de aansluiting van windmolenparken en zonneweides. Daardoor kwam de bouw van nieuwe kerncentrales als een relatief dure mogelijkheid uit de bus. Als die kosten, “die onevenredig toenemen bij een hoger percentage zon en wind”, wel worden meegenomen is kernenergie ongeveer even duur, schrijft Wiebes.

De minister van Economische Zaken en Klimaat concludeert dat “deze studie bevestigt dat voor CO2-vrij regelbaar vermogen na 2030 een van de kosteneffectieve opties is”.

Kamermeerderheid

Er is al langer een Kamermeerderheid voor de bouw van nieuwe kerncentrales. Vorige week, bij de Algemene Politieke Beschouwingen, werd een motie van VVD, CDA, PVV en SGP aangenomen. Daarin wordt het kabinet gevraagd om te kijken hoe bedrijven kunnen worden overgehaald om daarin te investeren. In de praktijk is daar tot nu toe geen commerciële belangstelling voor. Ook moet worden uitgezocht in welke regio’s er belangstelling is voor de bouw van een kerncentrale.

De motie werd gesteund door Forum voor Democratie en de Kamerleden Krol en Van Haga. De linkse oppositiepartijen stemden niet voor. Zij voelen niet voor kernenergie vanwege de mogelijke risico’s van deze energiebron en van de opslag van kernafval. Bovendien is niet gebleken dat commerciële partijen bereid zouden zijn de noodzakelijke aanzienlijke investeringen te doen.

VVD en CDA: kernenergie nodig

Regeringspartij VVD wil dat er drie tot tien nieuwe kerncentrales worden gebouwd. VVD-Kamerlid Harbers denkt dat de klimaatdoelen in 2050 niet worden gehaald zonder kernenergie: “Je kunt inzetten op zon en wind, maar dan heb je achtervang nodig. Als je een paar kerncentrales toevoegt, heb je net wat meer stabiliteit.” Harbers wijst erop dat er ook steeds meer weerstand is tegen bijvoorbeeld kolencentrales, biomassa en gas uit Rusland.

Coalitiepartner CDA komt met een soortgelijke reactie. Kamerlid Mulder vindt het goede van het vandaag gepresenteerde rapport dat ook bijkomende kosten voor windmolenparken en zonneweides zijn meegerekend. “Normaal gebeurt dat niet; wij vermoedden deze uitkomst al.” Volgens Mulder toont het rapport aan dat kernenergie een reële optie is. “We moeten richting 2050 klimaatneutraal worden en dan hebben we gewoon alles nodig: wind, zonnepanelen en dus ook kernenergie”, zegt ze.

D66 en GroenLinks zeer kritisch

D66 is niet overtuigd door het onderzoek dat Wiebes heeft laten doen. “Dit staat haaks op een onafhankelijk rapport uit april, waaruit blijkt dat kernenergie overbodig is en het systeem alleen maar duurder maakt”, zegt Kamerlid Sienot van de regeringspartij. Hij wil een verklaring voor dat verschil. Sienot voegt eraan toe dat D66 de kans niet wil laten lopen, als kernenergie betaalbaar, betrouwbaar en duurzaam kan. “Maar op dit moment zijn we daar absoluut niet van overtuigd. We moeten nu CO2 reduceren en we moeten inzetten op de beschikbare schone technologie.”

Kamerlid Van der Lee van oppositiepartij GroenLinks vindt dat het onderzoek van vandaag mensen op het verkeerde been zet. “In het rapport staat duidelijk dat de prijs van elektriciteit uit kernenergie 40 procent hoger is dan die van energie uit wind en zon.” Volgens GroenLinks zijn de door de onderzoekers genoemde correctiefactoren niet reëel. “Bovendien geldt nog steeds: bij kernenergie produceer je radioactief afval, dat duizenden jaren gevaarlijk blijft. Het is gewoon gevaarlijk materiaal”, zegt Van der Lee.

Is kernenergie inderdaad een optie? NPO Focus zet in deze special de voor- en nadelen op een rij.

BEKIJK OOK;

Ook bij lokale overheden interesse voor kernenergie

NOS 23.09.2020 Nu de energietransitie steeds meer mensen bezig houdt, en er overal in het land klimaatplannen worden gemaakt, vragen ook lokale overheden zich af of kernenergie een optie kan zijn. Het nucleaire onderzoeksinstituut NRG in Petten heeft al uit meerdere regio’s vragen gekregen. En ook kernenergiedeskundige Wim Turkenburg vertelt door verschillende provincies om informatie te zijn gevraagd. Maar de antwoorden die de experts geven, zijn wisselend.

De VVD pleitte eerder vandaag voor de bouw van drie tot tien nieuwe kerncentrales in Nederland. De partij verwees naar een nieuwe studie, van het nucleaire adviesbureau ENCO, waaruit blijkt dat kernenergie niet duurder is dan zonne- en windenergie, als aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan.

Geert Jan de Haas van het Pettense instituut onderstreept het belang van het meenemen van àlle kosten voor iedere technologie, waardoor de kosten van kernenergie vergelijkbaar zijn met die voor zon en wind. Hij vertelt dat NRG met name uit het oosten van het land vragen heeft gekregen van mensen die bezig zijn met het maken van de zogenoemde Regionale Energie Strategieën. Ze gaven daarbij als reden dat ze niet hun hele gebied vol willen zetten met windmolens en zonneparken.

Bouwpakket

“Wij hebben geantwoord dat een besluit tot het bouwen van een kerncentrale op landelijk niveau wordt genomen. Maar als er bijvoorbeeld een nieuwe centrale in Zeeland komt, leidt dat er wel toe dat er elders minder zonne- en windenergie hoeft te komen.”

Volgens De Haas zijn er kernreactoren in alle soorten en maten, in Frankrijk bijvoorbeeld hele grote, terwijl die in Borssele van bescheiden omvang is. Tegenwoordig wordt gewerkt aan de ontwikkeling van nog kleinere reactoren. “Die kun je dan als het ware in blokken kopen, als een soort bouwpakket. Daarmee kun je er dan zoveel neerzetten als je op een bepaalde locatie nodig hebt. Bijvoorbeeld op de plekken waar veel energie wordt gebruikt, zoals in de Botlek, in Pernis of bij Chemelot.”

Omdat het productieproces van die modules is gestandaardiseerd, wordt de prijs ervan lager. Volgens De Haas kan kernenergie een goede rol spelen, naast zonne- en windenergie. “Vooral omdat een kerncentrale altijd elektriciteit kan leveren, ook op momenten dat de zon niet schijnt en de wind niet waait.”

Thorium-reactor

De provincies Zuid-Holland, Noord-Holland en Brabant hebben zich gewend tot onder anderen Wim Turkenburg. “Er komen bijvoorbeeld geregeld vragen over de zogenoemde thorium-reactor, die veiliger is dan de huidige kerncentrales en bovendien minder radioactief afval produceert. Maar dan moet ik ze teleurstellen”, zegt Turkenburg. “Het zal nog zeker dertig jaar duren, voordat de kennis hierover en de techniek ver genoeg gevorderd zijn om ze in ons land daadwerkelijk te kunnen bouwen.”

Turkenburg zit in de Raad van Toezicht van NRG, en ook van een nieuw te bouwen kleinere reactor in Petten, genaamd Pallas. Nieuwe reactoren in serie bouwen zal er inderdaad toe leiden dat ze goedkoper worden, verwacht ook hij. “Maar de eerste zal waarschijnlijk wel duur zijn. Tot nu toe zegt de politiek: iedereen mag een nieuwe centrale bouwen, maar je moet het zelf betalen. Dat doet dus geen enkel bedrijf. Ik vermoed dat de politiek een bedrag van vijf miljard euro op tafel zal moeten leggen om energiebedrijven zover te krijgen.”

Prijsdaling zonnecellen en windmolens

Eén van de barrières voor bedrijven is volgens Turkenburg de prijsdaling van zonne- en windenergie. “Als er veel zon en wind is, keldert de prijs van elektriciteit. Dat maakt dat kernenergie daar heel moeilijk nog mee kan concurreren.” De nieuwe studie van ENCO beschrijft dit soort ontwikkelingen onvoldoende, vindt hij. “De prijzen van zonnecellen en windturbines die zij noemen voor 2040, worden nu al ongeveer bereikt. Het ministerie zou dat toch ook moeten weten. En de prijsdaling gaat naar verwachting verder.”

Ook heeft de Universiteit Utrecht onderzoek gedaan, waarbij de toekomstige elektriciteitsvoorziening in Nederland en West-Europa in de periode 2040-2050 van uur tot uur is gesimuleerd. “Dit soort onderzoek is ook in de VS gedaan. Dat geeft inzichten die pessimistischer zijn voor kernenergie. Jammer dat in het ENCO-rapport dergelijke studies niet zijn meegenomen.”

Toch denkt ook Turkenburg dat zon en wind alleen onvoldoende zijn. Daarom vindt er net als naar kernenergie veel onderzoek plaats naar geothermie, waterstof, duurzame biomassa en het ondergronds opslaan van CO2.

BEKIJK OOK;

De kolencentrale aan de Amsterdamse Hemweg is al gesloten ANP

Kolencentrales mogen plan indienen om vervroegd te sluiten

NOS 18.09.2020 Het kabinet bekijkt wat voor mogelijkheden er zijn om toch een kolencentrale te sluiten om zo dit jaar aan de klimaatdoelen te voldoen. Dat schrijft minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat in een brief aan de Tweede Kamer.

Nederland telt drie kolencentrales. De minister wil die drie zelf laten onderzoeken wat ervoor nodig is om te sluiten. Als een van de drie stopt, hoeven de andere centrales hun productie minder te beperken dan eerder werd gesteld. Wiebes stelt dat de leveringszekerheid blijft gewaarborgd wanneer een centrale dichtgaat.

Als een centrale stopt, levert dat volgens Wiebes een “significante” bijdrage aan het totale streven om minstens 5 megaton CO2 minder uit te stoten. “Ik grijp dan voor de overige centrales minder in hun bedrijfsvoering in”, schrijft hij.

Sociaal plan

Aan het voorstel dat de centrales kunnen indienen, stelt de minister een aantal eisen. Zo moet er een goed sociaal plan komen voor werknemers. De sluiting moet kosteneffectief zijn en het subsidiebedrag mag niet hoger zijn dan wat de centrale nog zou hebben opgebracht in de jaren tot en met 2029.

Na dat jaar is het sowieso gedaan met de opwekking van energie met behulp van kolen. Dit najaar moet duidelijk zijn of er animo is voor de regeling, en wat de eventuele kosten zijn. De Tweede Kamer moet een eventuele deal nog goedkeuren.

BEKIJK OOK;

Europa dwingt Nederland tot meer actie tegen klimaatverandering

NOS 14.09.2020 Nog meer elektrische auto’s, geïsoleerde huizen, windparken en zonnepanelen. Nieuwe regels voor luchtvaartmaatschappijen en scheepvaartbedrijven. De chemische industrie moet meer gaan betalen voor het uitstoten van CO2. Dat zijn de gevolgen voor Nederland van het door de Europese Commissie aangescherpte klimaatbeleid. Ook zal de discussie over het aantal koeien in Nederland voortduren, zo is de verwachting.

Het Nederlandse Klimaatakkoord gaat uit van het verminderen van de CO2-uitstoot in 2030 met 49 procent. Europa wil nu met steun van Nederland naar 55 procent. Dat is volgens de commissie nodig om verdere opwarming van de aarde te voorkomen, en het kan Europa een technologische voortrekkersrol in de wereld geven. Het kabinet laat nu uitzoeken hoe Nederland aan de nieuwe eisen kan voldoen.

Eind volgende maand zal het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) onderzoek presenteren, waaruit volgens bronnen blijkt dat de uitvoering van het Klimaatakkoord niet snel genoeg gaat. Er moet dus ook nóg een tandje bij om de nieuwe Europese doelstelling te halen, het PBL zal hiervoor een eerste technische aanzet geven.

Goed nieuws voor de industrie

Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar de uitgelekte plannen van de Europese Commissie lijken goed nieuws voor de industrie. Weliswaar moeten de meest vervuilende bedrijven meer gaan betalen voor de CO2 die ze uitstoten, maar de regels in Europa zijn dan wel voor alle bedrijven gelijk.

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat verwacht dat de Nederlandse CO2-heffing geen extra effect meer heeft als de Europese regels goed werken. Het concurrentienadeel voor Nederlandse bedrijven op de Europese markt valt dan weg. Om Europese bedrijven te beschermen tegen oneerlijke concurrentie uit bijvoorbeeld China of de VS wordt er belasting geheven op ‘vuile producten’ die van buiten de EU worden geïmporteerd.

NIEUWSUUR

Geen uitzondering meer voor lucht- en scheepvaart

Zowel in het internationale Klimaatakkoord van Parijs als in de Nederlandse afspraken, blijven lucht- en scheepvaart zo goed als buiten schot. De Europese Commissie wil hier verandering in brengen. Dat betekent minder vluchten binnen Europa en het stimuleren van bio- en synthetische kerosine als brandstof voor vliegtuigen.

De Europese Commissie wil ook dat er gekeken wordt naar duurzame alternatieven voor de scheepvaart. Er bestaan al elektrische binnenvaartschepen en veerboten, maar voor grote zeeschepen is alleen LNG een alternatief. De Europese Commissie wil dat er nu ook wordt gekeken naar duurzame alternatieven voor de zeescheepvaart, zoals waterstof en ammoniak.

Verdubbeling windmolens en zonnepanelen

De meeste CO2-vermindering in het Nederlandse Klimaatakkoord wordt gerealiseerd door over te schakelen van kolen en gas naar zon en wind, voor de productie van elektriciteit. Hierdoor moet in 2030 zeventig procent van de elektriciteit duurzaam zijn.

Nu de doelstelling van 49 naar 55 procent gaat, is er ook meer elektriciteit nodig voor de industrie en de transportsector. Dat betekent volgens berekeningen van de elektriciteitstafel van het Klimaatakkoord dat er in de nieuwe plannen ieder jaar twee keer zo veel windmolens en zonnepanelen bij moeten komen als nu is gepland.

NOS

Elektrische auto’s

Het kabinet besloot eerder dat nieuwe auto’s vanaf 2030 elektrisch moeten zijn. Europese autofabrikanten krijgen strengere CO2-regels opgelegd, waardoor er meer elektrische auto’s geproduceerd gaan worden. Als die hierdoor goedkoper worden, zou de doelstelling van het aantal elektrische auto’s (1,9 miljoen) en laadpalen ( 1,7 miljoen) in 2030 omhoog kunnen. Ook pleit de Commissie voor een vorm van rekeningrijden waar Nederland al onderzoek naar doet.

Verwarming huizen en kantoren

De verwarming van huizen en kantoren duurzaam maken is het moeilijkste onderdeel van het Klimaatakkoord. De doelstelling op dat gebied bleef daarom beperkt. Ter vergelijking: de hoeveelheid CO2 die er hier in 2030 verminderd moet zijn, is de helft van wat Tata Steel in IJmuiden uitstoot. In totaal moeten er in 2030 zo’n twee miljoen huizen verduurzaamd zijn. Met extra subsidie zou de CO2-vermindering door huishoudens In Nederland nog wat omhoog kunnen, maar de klimaatwinst is beperkt.

Verkiezingen

Ambtenaren maken nu in opdracht van minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat een lijst van mogelijke extra maatregelen die ervoor kunnen zorgen dat Nederland de nieuwe doelstelling van 55 procent in 2030 haalt. Dat gebeurt onder leiding van Laura van Geest, voorzitter van de Autoriteit Financiële Markten. Aan het eind van het jaar gaat dit pakket zonder kabinetsreactie naar de Tweede Kamer.

Het pakket aan maatregelen ligt dan klaar voor de formatie van een volgend kabinet. Het is dus niet de bedoeling dat het huidige kabinet na Prinsjesdag nog met grote aanvullende maatregelen op het Klimaatakkoord komt. Eerst zijn er in maart Tweede Kamerverkiezingen.

BEKIJK OOK;

Europees klimaatplan: strengere eisen aan uitstoot auto’s, huizen energiezuiniger

NOS 14.09.2020 De eisen aan de uitstoot voor nieuwe auto’s worden volgend jaar verder aangescherpt. Dat staat in het klimaatactieplan dat deze week door de Europese Commissie wordt gepresenteerd. Ook moeten huizen de komende tien jaar massaal gerenoveerd worden, zodat ze energiezuiniger worden. En kolencentrales moeten dicht, omdat ze te veel CO2 uitstoten.

De precieze eisen voor autofabrikanten worden de komende maanden uitgewerkt. Vaststaat dat auto’s die op fossiele brandstoffen rijden, nog zuiniger moeten worden, zeker nu grote en zware auto’s zoals SUV’s steeds populairder worden.

Het zijn de maatregelen die passen bij het streven van Eurocommissaris Frans Timmermans om in 2030 de uitstoot van broeikasgassen met minstens 55 procent terug te dringen. Uiteindelijk wil de Europese Unie toe naar klimaatneutraliteit in 2050.

We moeten de komende jaren vooral minder energie gaan gebruiken, daar kunnen forse besparingen worden gehaald, zo staat in het rapport. Vooral energie-slurpende industrieën in de chemie en de metaal zullen fors op hun energieverbruik moeten besparen. Ook de transportsector moet vol aan de bak. Nog steeds wil de Europese Commissie een vorm van rekeningrijden zodat meer nagedacht wordt over andere, schonere vormen van vervoer.

Biobrandstof en biomassa

Zo staat te lezen in het rapport dat er meer bijgemengd kan worden. Dus biobrandstof, die dan wel milieuvriendelijk moet zijn. Timmermans is ook voorstander van biomassa, maar schrijft er nadrukkelijk bij dat biomassa vooral moet bestaan uit restafval of hoogwaardige biomassa. Daarbij valt te denken aan synthetische kerosine. “Er moeten geen bomen speciaal voor worden gekapt.”

Hij doelt daarmee op onder meer de discussie in Nederland, waar verzet ontstond tegen biomassacentrales omdat bossen uit de Baltische staten werden gebruikt om zogenaamd schone energie op te wekken.

In het actieplan valt verder te lezen dat de uitstoot van vliegtuigen de komende tijd fors moet verminderen en dat er de komende tijd heel veel nieuwe zonnepanelen, windmolens en andere vormen van hernieuwbare energie bij moeten komen.

Import

De Europese Unie moet verder de komende tien jaar minder afhankelijk worden van energie-importen uit het buitenland. Nu komt nog de helft van alle energie die de EU nodig heeft van buiten de Unie. Door meer te investeren in onder meer zonne- en windenergie hoopt de commissie twee vliegen in één klap te slaan. Het geld voor de import kan in de schatkist blijven en het levert werkgelegenheid op.

Hoeveel banen erbij komen valt uit het klimaatactieplan niet af te leiden. Er is wel geld beschikbaar voor bedrijven die willen vergroenen. Uit het nieuwe coronafonds, dat de EU-leiders voor de zomer overeenkwamen, moet ongeveer een derde aan groene investeringen worden uitgegeven. Dus 250 miljard van de in totaal 750 miljard euro moet groen zijn.

Zorgen zijn er ook, en dan met name voor mensen met lage inkomens. Uit onderzoek is gebleken dat een groot deel van hun geld aan de energierekening opgaat. Ze wonen vaak in slecht geïsoleerde huizen en hebben geen geld om aan energiebesparing te doen, laat staan dat ze een zonnepaneel kunnen kopen. Volgens Timmermans moeten die groepen financieel gecompenseerd worden.

Nadat de plannen deze week zijn gepresenteerd moeten ze de komende maanden worden goedgekeurd door het Europees Parlement. De regeringsleiders bespreken tijdens hun top in december de klimaatplannen.

Europese Commissie scherpt klimaatdoelstellingen voor 2030 aan

NOS 08.09.2020 De Europese Commissie scherpt de maatregelen aan om de doelstelling van klimaatneutraliteit in 2050 te halen. Over tien jaar, in 2030, moet de uitstoot van broeikasgassen met minstens 55 procent gedaald zijn. Volgende week zal commissievoorzitter Ursula von der Leyen dit plan officieel bekend maken, bevestigen verschillende bronnen aan de NOS.

Uit een studie, uitgevoerd door het team van eurocommissaris Frans Timmermans, blijkt dat de Europese Unie als geheel een tandje bij moet zetten. Volgens de analyses zou dat ook kunnen. Tot op heden was het doel om in 2030 minstens 40 procent minder uit te stoten, maar Timmermans zei al bij zijn aantreden al dat hij mikte op een terugdringing van 50 tot 55 procent. De Nederlandse vicevoorzitter van de Europese Commissie wilde niet meteen overgaan tot die maatregel, omdat hij eerst de uitkomsten van de studie wilde afwachten.

En die zijn er nu.

De doelstelling zal worden opgenomen in een speciale klimaatwet. De plannen moeten nog worden goedgekeurd door de regeringsleiders, die ze gaan bespreken op een top in oktober. Ook het Europees Parlement moet de aanscherping goedkeuren.

De Europese leiders spraken op de top van begin juli af dat ongeveer 30 procent van de nieuwe begroting de komende tijd gebruikt gaat worden voor klimaatvriendelijke projecten en terugdringing van de uitstoot. Er is vooral veel geld voor projecten in Midden- en Oost Europese landen beschikbaar.

Protesten

Wat de aanscherping in de praktijk gaat betekenen, is nog niet bekend. De laatste maanden waren er al wel protesten. Zo wil de auto-industrie ontzien worden, en ook sectoren als de bouw en de landbouw willen liever niet dat de doelstellingen worden aangescherpt.

In het Europees Parlement bepleiten met name de Groenen om nog scherper aan de wind te zeilen. Volgens de fractie moet de uitstoot de komende jaren al met 65 procent worden teruggedrongen, omdat anders de doelstelling ‘beperking van de opwarming van de aarde’ niet gehaald kan worden.

Eind vorig jaar bleek uit een rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving dat Nederland met het huidige beleid de doelstelling niet haalt. Volgens de berekeningen van het planbureau kan ons land de uitstoot met 43 tot 48 procent verlagen. Wat tegenvalt is dat de aardgasprijs daalde, terwijl de verkoop van het aantal minder zuinige auto’s (SUV’s) steeg.

Soort troonrede

Formeel worden de plannen van Timmermans volgende week woensdag aangekondigd. Dan houdt voorzitter Ursula von der Leyen haar State of the Union, waarin de Europese Commissie de plannen voor het nieuwe politieke jaar bekendmaakt. Vanwege corona gebeurt dat dit keer in Brussel en niet in Straatsburg.

BEKIJK OOK;

Europese Commissie: waterstof broodnodig om klimaatdoelen te halen

NOS 08.07.2020 De Europese Commissie wil dat de komende jaren op grote schaal wordt overgeschakeld op waterstof als energiebron. Zonder waterstof halen we de klimaatdoelen niet, zegt Eurocommissaris Frans Timmermans.

Timmermans legde de waterstofplannen vandaag op tafel. Volgens hem is waterstof niet alleen nodig om klimaatneutraal te worden, maar is de technologie ook goed voor heel veel banen. “Het is schone technologie waar we juist nu in moeten investeren, zodat we na de economische coronacrisis moderner en milieuvriendelijker uit het dal kunnen klimmen.”

De Europese Commissie wil over tien jaar 40 gigawatt opwekken, goed om 40 miljoen huishoudens van stroom voorzien volgens berekeningen van energiebedrijf Eneco.

De grootste CO2-winst (minder uitstoot) valt te halen bij de industrie. “Als je Tata Steel en Schiphol aan de waterstof kan krijgen dan maak je echt grote stappen, want dat zijn de energieslurpers”, zegt Europarlementariër Mohammed Chahim (PvdA).

Waterstoffabriek

Nederland wil een belangrijke rol spelen bij de productie van waterstof. Er zijn nu al proeven met bussen die op deze brandstof rijden. In Noord-Nederland wordt de grootste waterstoffabriek van Europa gebouwd en ook de haven van Rotterdam gaat een proef van start met vrachtwagens die de nieuwe brandstof gaan gebruiken voor ritten naar Duitsland en België.

Probleem is wel dat slechts een deel van de waterstof in Nederland geproduceerd kan worden. Er zit een grens aan wat er opgewekt kan worden, waardoor de rest uit landen buiten de Europese Unie gehaald moet worden. Duitsland is een groot voorstander van waterstofproductie in Marokko, Tunesië en Algerije, landen met een potentieel voor uitgebreide parken met zonnepanelen die aan de basis staan van de waterstof.

Subsidiegeld

Voorlopig zijn het nog plannen. In heel Nederland kan er maar bij drie tankstations waterstof worden getankt en de prijs is nog lang niet concurrerend met die van gewone benzine. Volgens de berekeningen moet waterstof tot 2040 zwaar worden gesubsidieerd om te kunnen concurreren met fossiele brandstoffen. “Er moet een markt komen”, zegt Chahim. “Nu ligt de prijs nog boven de drie euro. Om het echt van de grond te laten komen, hebben we Europa nodig, zodat de voorwaarden overal gelijk zijn.

Hij wijst erop dat Duitsland nu al heel veel geld uittrekt om het gebruik van waterstof te ontwikkelen. “Nederland moet niet te zuinig zijn, anders gaan de Duitsers ons voorbij of zie je opeens grote installaties in de haven van Antwerpen.”

Grijze, groene en blauwe waterstof;

  • Grijze waterstof wordt tot nu toe vooral gemaakt met aardgas. Daarbij komt CO2 vrij. De waterstof kan vervoerd worden en op een andere plaats als energiebron worden gebruikt.
  • Bij blauwe waterstof is de bron nog steeds aardgas, maar wordt de CO2 eruit gehaald en onder de grond opgeslagen.
  • Bij groene waterstof is de energiebron geen aardgas, maar bijvoorbeeld windenergie. Bij deze variant komt dus helemaal geen CO2 meer vrij.

In een recente studie in opdracht van de Rotterdamse haven is de beschikbaarheid voor Nederland in kaart gebracht:

NOS

NOS

NOS

NOS

NOS

SER adviseert om biomassa niet meer te gebruiken voor stroom en warmte

NU 08.07.2020 Het verbranden van biomassa om stroom op te wekken en warmte te genereren, moet worden afgebouwd. Dat schrijft de Sociaal-Economische Raad (SER) woensdag in een advies aan de regering over het gebruik van biomassa. De laatste weken kwam er steeds meer kritiek vanuit de Tweede Kamer over het gebruik van biomassa, omdat biomassacentrales ook vervuilend zijn.

De SER raadt aan om het gebruik van biogrondstoffen, zoals bijvoorbeeld hout, voor laagwaardig gebruik als elektriciteitsproductie af te bouwen, omdat “de klimaatdoelen anders in de knel komen”, schrijft de adviesraad. Bij het opstoken van houtkorrels wordt er CO2 en stikstof uitgestoten, wat de luchtkwaliteit verslechtert. In plaats van het verbranden van hout voor de verwarming, moet het kabinet zich volgens de adviesraad meer gaan richten op duurzame alternatieven als warmtepompen en geothermie.

In het rapport Biomassa in balans. Een duurzaamheidskader voor hoogwaardige inzet van biogrondstoffen stelt de SER dat het kabinet zich meer moet richten op het gebruik van biogrondstoffen voor chemie en materialen. Daarmee zou biomassa grondstoffen als olie en gas deels kunnen vervangen.

De biogrondstoffen kunnen volgens de SER nog wel gebruikt worden voor brandstof in bijvoorbeeld de luchtvaart en in het vrachtvervoer. Dat is een overgangsmaatregel, omdat er nog geen bruikbaar duurzaam alternatief als een bestaat. De SER gebruikt de elektrische vrachtwagen als voorbeeld, maar die zijn nu nog veel te beperkt beschikbaar en beschikken over een te kleine actieradius. Op den duur moet het gebruik van biomassa voor dit type vervoer ook afgebouwd worden.

De SER legt de bal nadrukkelijk bij het kabinet neer. “Het ligt nu in handen van het kabinet de strategie voor de toepassing in Nederland te bepalen, de kaders vast te leggen en de regie te nemen”, aldus de adviesraad.

Lees meer over: Energie  Politiek  Economie

Kunnen nog meer zonnepanelen en windmolens houtige biomassa vervangen?

NOS 08.07.2020  Het gebruik van houtige biomassa voor het opwekken van elektriciteit of voor het verwarmen van gebouwen en woningen is geen goede oplossing voor het klimaat. Subsidies moeten dan ook worden afgebouwd. Dat staat in het SER-advies dat vandaag is gepresenteerd, en vorige week al uitlekte bij de NOS.

De grote vraag is nu: maar wat dan wel, als Nederland toch de klimaatdoelen wil halen? De NOS vroeg aan verschillende energie-experts hoe zij denken over de gevolgen van het schrappen van biomassa als energiebron. Zijn er voldoende alternatieven te bedenken, waardoor de klimaatdoelen niet in gevaar komen? De meningen hierover zijn verdeeld. Waar wel overeenstemming over bestaat, is dat de opgave er niet bepaald eenvoudiger op wordt.

Russisch gas

Op verzoek van de NOS hebben de experts uitgerekend wat de opties zijn als biomassa in de ban wordt gedaan. Het gaat hierbij vooral over verwarming van gebouwen en woningen, want al eerder is besloten om te stoppen met het subsidiëren van biomassa om stroom mee te maken. Het nieuwe ‘gat’ kan eventueel worden opgevuld met aardgas, maar dat moet dan wel geïmporteerd worden. In eigen land is immers besloten om te stoppen met de aardgaswinning in Groningen en de winning van gas uit kleinere velden kan niet verder omhoog.

Import uit Noorwegen ligt niet voor de hand, omdat dat land niet meer gas wil exporteren dan het nu al doet. Daarom zou het gas waarschijnlijk uit Rusland komen. Een bezwaar van import uit Rusland is dat er door methaanlekkages bij het transport over lange afstanden veel broeikasgassen vrijkomen. Het vervangen van biomassa door gas is daarom volgens veel experts geen optie.

Miljoenen extra zonnepanelen

Wordt gekozen voor duurzame bronnen, dan kan dat betekenen dat er miljoenen zonnepanelen of honderden windmolens bij moeten komen. Maar met het huidige aantal windturbines en zonnepanelen zijn er al problemen met het elektriciteitsnet. Een nog sterkere groei zal ook de inpassing ervan op daken en in het landschap moeilijker maken. Daarom is de vraag hoe reëel dit is, zegt bijvoorbeeld energiedeskundige Martien Visser.

Energiebesparing is ook een optie. Maar de opgave daarvoor in het klimaatakkoord is al enorm, zeggen experts. Extra afvangen en opslaan van CO2 onder de grond is volgens Visser wel een kansrijke mogelijkheid. “De doelstelling voor 2030 die daarvoor in het klimaatakkoord staat, zou met een kwart omhoog kunnen. Dit is denk ik de meest reële optie. Dat moet dan wel snel worden besloten, zodat de techniek en opschaling in 2030 gereed kunnen zijn.”

Onverantwoord

In datzelfde klimaatakkoord staat dat in 2030 van alle elektriciteit 70 procent uit duurzame bronnen moet komen. “Met de plannen die er nu zijn, is de kans groter dat we dat niet halen dan wel”, zegt prof Gert Jan Kramer van de Universiteit Utrecht. Hij was vorig jaar betrokken bij de doorrekening van het klimaatakkoord.

“Terwijl die uitdaging dus al enorm is, gooien we er nog een schep bovenop door biomassa in de ban te doen. Dit is eigenlijk onverantwoord.” Kramer schreef samen met een aantal collega’s een brandbrief aan de SER. Daarmee hopen ze “de ratio” terug te brengen in het debat.

Biomassa is niet heilig, stellen zij. Maar het intrekken van al afgegeven vergunningen en subsidies kan leiden tot “de absurde situatie” van toch weer meer aardgas. “Resultaat: méér CO2-uitstoot in plaats van minder, en het klimaatakkoord staat op losse schroeven.”

Duurzame alternatieven

Er bestaan al andere duurzame alternatieven voor biomassa dan zonne- en windenergie, zegt Kramer. Aardwarmte en groene waterstof bijvoorbeeld. Maar zulke opties staan nog in de kinderschoenen en het zeer de vraag is of ze op tijd opgeschaald kunnen worden. Een verschuiving van biomassa naar de opslag van CO2 ziet ook Kramer daarom in technische zin als het meest logische alternatief. Maar hij vraagt zich af hoe kansrijk deze optie is, omdat deze technologie net als biomassa niet erg populair is.

“We moeten oppassen dat we niet elk jaar een andere optie ongewenst verklaren. Want bedrijven krabben zich nu al achter de oren. Heeft het zin om te investeren in bijvoorbeeld opslag van CO2 als dat over een paar jaar ook weer afgeschoten wordt?”

BEKIJK OOK;

Biomassa-advies SER op losse schroeven

Telegraaf 03.07.2020 Het is onzeker of de Sociaal-Economische Raad (SER) woensdag een advies over biomassa kan presenteren. Het overleg met de achterban van milieuorganisaties heeft vrijdag niet tot overeenstemming geleid over het conceptadvies. Een deel van de groene clubs vindt het advies niet ver genoeg gaan.

Het kabinet heeft de SER gevraagd om met een advies te komen over hoe om te gaan met biomassa. Deze week lekte het conceptadvies uit. In het stuk staat dat Nederland op termijn moet stoppen met biomassa, maar er staat geen harde deadline in of pleidooi voor een onmiddellijke subsidiestop.

BEKIJK OOK:

SER: Stop subsidie voor energie uit verbrand omgekapt bos

Een deel van de groene organisaties die strijden tegen biomassacentrales wil per direct een subsidiestop en een concrete einddatum. Dat is voor onder andere Comité Schone Lucht, MOB, Dogwood Alliance, Biofuelwatch en Estonian Forest Aid een minimumeis richting een akkoord. Verder willen de organisaties dat bestaande subsidies worden teruggedraaid in combinatie met compensatie en ze vinden dat de EU moet stoppen met het label ‘klimaatneutraal’ voor houtige biomassa.

Tijd dringt

Als de vertegenwoordigers van groene organisaties niet binnen de SER tot een akkoord kunnen komen wankelt het SER-advies. De officiële overhandiging aan staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur) staat gepland voor woensdag.

„We zijn verheugd dat Natuur en Milieu en Milieudefensie eindelijk tot het inzicht zijn gekomen dat de houtige biomassa moet stoppen. Tegelijkertijd zijn er nog steeds een aantal grote verschillen met wat onze organisaties willen”, legt voorzitter Fenna Swart van het Comité Schone Lucht uit.

Het stoken van houtige biomassa ligt steeds meer onder vuur. Milieuorganisaties stellen dat de verbranding van hout juist slecht is voor het klimaat, de luchtkwaliteit en biodiversiteit. Maandag gaat de hoofdonderhandelaar van de groene organisaties in gesprek met vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers. Als er geen oplossing komt voor de splijtzwam kan het SER-overleg klappen.

Lees meer artikelen, columns en reportages die De Telegraaf over biomassa heeft geschreven:

BEKIJK OOK:

De ecologische ramp achter biomassa

BEKIJK OOK:

Zo weet je of jouw groene energie vrij is van biomassa

BEKIJK OOK:

’Ook consument is biomassa nu beu’

BEKIJK OOK:

Biomassa: bijna niemand ziet er iets groens in

BEKIJK OOK:

Opmerkelijke draai Urgenda-boegbeeld: ’Beter aardgas dan biomassa’

BEKIJK OOK:

Klimaatdoelen enkel behaald door truc

BEKIJK MEER VAN; energie en hulpbronnen milieuvervuiling politiek SER Comité Schone Lucht Sociaal-Economische Raad Europese Unie

Minister: eigen stikstofvoorstel melkveehouders te vrijblijvend

Telegraaf 30.06.2020 Een voorstel vanuit de melkveehouderij om door middel van een vrijwillige aanpassing van het veevoer de stikstofuitstoot te verminderen, is onvoldoende om de vergunningverlening voor de woningbouw vlot te trekken. Dat meldt landbouwminister Carola Schouten aan de Tweede Kamer.

De Raad van State oordeelde vorig jaar dat de overheid kwetsbare natuurgebieden onvoldoende beschermt tegen neerslag van schadelijke stikstofverbindingen. De stikstofuitstoot moet eerst omlaag voordat weer toestemming kan worden verleend voor veel bouwprojecten. De melkveehouderij is de grootste vervuiler, door de ammoniak die vrijkomt uit mest.

Schouten wil tijdelijk dwingende maatregelen nemen om het eiwitgehalte van veevoer te verlagen, zodat de mest van koeien minder ammoniak bevat. Enkele brancheorganisaties uit de melkveehouderij waren met een tegenvoorstel gekomen, maar dat is volgens Schouten te vrijblijvend. Maatregelen moeten „juridisch hard” zijn, anders bestaat het risico dat verleende vergunningen opnieuw sneuvelen bij de rechter.

BEKIJK MEER VAN; landbouw overheid milieuvervuiling Carola Schouten

Kamer ingenomen met SER-advies om te stoppen met biomassa

NOS 30.06.2020 Kamerleden van verschillende partijen zijn blij met het advies van de Sociaal-Economische Raad (SER) om zo snel mogelijk te stoppen met het subsidiëren van het gebruik van biomassa voor het opwekken van elektriciteit en warmte. Biomassa is waardevol als grondstof voor de chemische industrie, maar verbranden is zonde, zegt de SER.

“Dit is einde verhaal voor biomassa als energiebron”, zegt GroenLinks-leider Jesse Klaver. “Het is heel goed dat dit advies er ligt. We moeten er zo snel mogelijk mee stoppen.” Het advies van de SER is nog niet definitief, maar de NOS heeft een concept ingezien.

Ook regeringspartij D66 ziet veel haken en ogen aan het verbranden van hout om energie op te wekken. Het is slecht voor de luchtkwaliteit en er is veel twijfel over de vraag of het wel duurzaam is. Kamerlid Matthijs Sienot pleit ervoor in andere alternatieve energiebronnen te investeren.

“Wind- en zonne-energie is heel snel veel goedkoper geworden. Als we nu op de juiste manier investeren kan groene waterstof ook snel goedkoper worden.”

Opslaan van CO2

Veel Kamerleden zien in het SER-advies een bevestiging van het eigen standpunt. Vandaag nam een ruime meerderheid al een motie van de regeringspartijen aan, waarin het kabinet wordt opgeroepen de subsidies voor nieuwe biomassa-initiatieven af te bouwen.

Kamerlid Mark Harbers van de VVD wijst eveneens op die wens van de Kamer: “Onze lijn is om zo snel als mogelijk met een uitfasering en einddatum voor verbranding van houtige biomassa te komen.”

Ook de Partij voor de Dieren steunde de motie. Kamerlid Lammert van Raan: “We hebben de natuur hard nodig voor het opslaan van CO2. Het laatste wat je moet doen is die verbranden.”

Het kabinet wil pas reageren als het SER-rapport officieel aangeboden wordt. Waarschijnlijk is dat volgende week.

In het conceptadvies van de SER staat dat biomassa in de toekomst vooral nodig is in de chemie en als grondstof voor materialen. In Rotterdam maken ze bijvoorbeeld al diesel van oud frituurvet !!

BEKIJK OOK;

SER: subsidies voor biomassa zo snel mogelijk afbouwen

Telegraaf 30.06.2020 Biomassa moet steeds minder worden ingezet voor het opwekken van energie, omdat het in de toekomst vooral nodig is in de chemie en als grondstof voor materialen. Subsidies voor biomassa als bron van elektriciteit of warmte moeten dan ook zo snel mogelijk worden afgebouwd.

Dat staat in een vertrouwelijk conceptadvies van de Sociaal-Economische Raad (SER).

Als sneller afscheid wordt genomen van biomassa als energiebron, moeten bedrijven die al hebben geïnvesteerd in biomassa worden gecompenseerd, vindt de SER. Anders zou sprake zijn van een onbetrouwbare overheid.

Daarnaast pleit de Raad ervoor dat voortaan wordt gesproken over biogrondstoffen in plaats van biomassa, omdat dat de lading beter dekt.

BEKIJK MEER VAN; alternatieve energie hernieuwbare energie SER Sociaal-Economische Raad

SER: subsidies voor biomassa als energiebron zo snel mogelijk afbouwen

NOS 30.06.2020 Biomassa moet steeds minder worden ingezet voor het opwekken van energie, omdat het in de toekomst vooral nodig is in de chemie en als grondstof voor materialen. Subsidies voor biomassa als bron van elektriciteit of warmte moeten dan ook zo snel mogelijk worden afgebouwd.

Dat staat in een vertrouwelijk conceptadvies van de Sociaal-Economische Raad (SER), dat de NOS heeft ingezien.

Als sneller afscheid wordt genomen van biomassa als energiebron, moeten bedrijven die al hebben geïnvesteerd in biomassa worden gecompenseerd, vindt de SER. Anders zou sprake zijn van een onbetrouwbare overheid.

Daarnaast pleit de Raad ervoor dat voortaan wordt gesproken over biogrondstoffen in plaats van biomassa, omdat dat de lading beter dekt. Er zijn volgens de SER veel toepassingsmogelijkheden buiten energieopwekking die nuttig en nodig zijn.

Het advies van de SER moet een einde maken aan een steeds hoger oplopende discussie over biomassa. De raad ziet dat het debat steeds gepolariseerder raakt, omdat er veel onenigheid is over de vraag wat precies de winst op het gebied van duurzaamheid zou zijn.

Discussie over houtpellets

Voor de subsidie voor biomassa zijn miljarden euro’s uitgetrokken. In het vorig jaar gesloten Klimaatakkoord voor Nederland speelt biomassa een belangrijke rol, in meerdere sectoren. Maar de discussie heeft volgens de SER een steeds nauwere betekenis gekregen. Biomassa en toepassingsmogelijkheden zijn teruggebracht tot ‘houtpellets’ [staafjes samengeperst hout] en ‘verbranding’, zo valt te lezen in het conceptadvies.

Voor- en tegenstanders bestoken elkaar met argumenten over biodiversiteit, kaalslag van bossen, luchtkwaliteit en wel of geen klimaatwinst. De discussie speelt niet alleen in de politiek. Actiegroepen proberen de komst van biomassacentrales te verhinderen, gemeenten spreken zich erover uit en ook wetenschappers zijn het onderling niet eens. Vorige week nog maakte energiebedrijf Vattenfall bekend niet meer zeker te weten of het de grootste biomassacentrale in Diemen gaat bouwen. Eerst wil het bedrijf dat de politiek meer duidelijkheid geeft over biomassa.

Het kabinet had daartoe vorig jaar al de SER om dit advies gevraagd. Om duidelijkheid te geven over de rol die biogrondstoffen in de toekomst kunnen spelen, is het de bedoeling dat er een zogeheten duurzaamheidskader wordt opgesteld. Het doel daarvan is om aanvullende duurzaamheidseisen te stellen aan biogrondstoffen, aanvullend op al bestaande wettelijke criteria.

De SER wijst er daarbij op dat biomassa over veel meer gaat dan het verbranden van houtpellets. “Biomassa omvat echter alle plantaardig of dierlijk materiaal, of materiaal van plantaardige of dierlijke herkomst. Biomassa kan dus afkomstig zijn uit gewassen, bomen en planten, algen en dierlijke producten.”

Geadviseerd wordt om de rol van biogrondstoffen te herzien. Toepassingen zoals in de chemische industrie zijn belangrijk, daarom moeten die beter worden benut en gestimuleerd.

Voorbeelden zijn biobeton (op basis van olifantsgras) of biocomposiet. Maar bijvoorbeeld verbranding voor het opwekken van elektriciteit of warmte, of bijmenging in brandstoffen voor lichte voertuigen moeten juist worden teruggebracht.

Hierbij is gekeken of er alternatieven bestaan, zoals bij stroomopwekking. Zonne- en windenergie zijn de afgelopen jaren veel goedkoper geworden en zijn zelfs sneller dan verwacht zonder subsidies rendabel, aldus de SER.

Maar als er in sectoren op korte termijn te weinig alternatieve, duurzamere technologieën beschikbaar zijn, kan biomassa wel een rol spelen. Zoals biobrandstoffen voor zwaar wegtransport en lucht- en zeescheepvaart.

Nog niet definitief

De discussie over biomassa is volgens de SER voor een belangrijk deel terug te voeren op keuzes die in het verleden zijn gemaakt en die “tot eenzijdige toepassing van biomassa hebben geleid”.

Negen jaar geleden was iets meer dan 4 procent van alle in Nederland gebruikte energie afkomstig uit hernieuwbare bronnen, stelt de SER vast. Dat moest op basis van Europese afspraken worden vergroot tot 14 procent dit jaar. Daarom werd het gebruik van biomassa gestimuleerd en ontstond een importstroom van houtige brandstoffen.

Maar de inzet van biomassa op grote schaal voor hernieuwbare energie (elektriciteit en warmte) en de subsidies daarvoor passen niet meer in het huidige energiebeleid, aldus de SER. De Raad pleit er ook voor om “zo min mogelijk onderscheid te maken tussen productie- en nevenstromen en de term reststroom te vermijden”.

De SER zegt dat het advies nog niet definitief is. Aan het stuk hebben werkgevers, werknemers en milieuorganisaties gewerkt; zij bespreken het concept nu met hun achterban.

BEKIJK OOK;

SER: subsidies voor biomassa zo snel mogelijk afbouwen

AD 30.06.2020 Biomassa moet steeds minder worden ingezet voor het opwekken van energie, omdat het in de toekomst vooral nodig is in de chemie en als grondstof voor materialen. Subsidies voor biomassa als bron van elektriciteit of warmte moeten dan ook zo snel mogelijk worden afgebouwd.

Dat staat in een vertrouwelijk conceptadvies van de Sociaal-Economische Raad (SER), dat de NOS heeft ingezien.

Als sneller afscheid wordt genomen van biomassa als energiebron, moeten bedrijven die al hebben geïnvesteerd in biomassa worden gecompenseerd, vindt de SER. Anders zou sprake zijn van een onbetrouwbare overheid.

Daarnaast pleit de Raad ervoor dat voortaan wordt gesproken over biogrondstoffen in plaats van biomassa, omdat dat de lading beter dekt.

Nederland loopt voorop bij schonere lucht

Telegraaf 26.06.2020 Nederland is een van de maar vier EU-lidstaten die over tien jaar, in 2030, hun nationale doelstellingen zullen halen voor betere luchtkwaliteit.

Slechts tien van de 27 landen halen hun doelen voor 2020 om de uitstoot van schadelijke stoffen in de lucht terug te dringen. Volgens de Europese Commissie doen de meeste lidstaten onvoldoende om te zorgen dat hun inwoners schone lucht inademen en om luchtwegaandoeningen en voortijdige sterfte door luchtvervuiling te voorkomen.

In een eerste rapport over de uitvoering van EU-beleid voor schonere lucht stelt het dagelijks EU-bestuur dat alleen Nederland, Cyprus, Kroatië en Finland over tien jaar de lucht voldoende zullen hebben gezuiverd van vervuilende stoffen als zwaveldioxide, fijnstof en stikstofoxiden.

Landbouw

De uitstoot van ammoniak in de landbouw, door de verspreiding van mest en het gebruik van kunstmest, is volgens Brussel de grootste boosdoener. Ze heeft vorige maand voorgesteld het gebruik van kunstmest met 20 procent terug te dringen in 2030. Dat zal de EU-landen de goede kant op sturen maar, aldus de commissie, de lidstaten moeten zich meer inspannen voor schonere lucht.

Volgens Brussel zijn er jaarlijks 400.000 vroegtijdige sterfgevallen in de EU door vuile lucht.

BEKIJK MEER VAN; luchtvervuiling overheidsbeleid Brussel Nederland Europese Commissie

Behoefte aan waterstof groot, maar productiecapaciteit beperkt

NOS 26.06.2020 Om voldoende waterstof in Nederland te kunnen opwekken, moeten er ten minste tien windparken op de Noordzee bij komen. Daarnaast zal Nederland ook veel waterstof moeten importeren. Dat stelt een rapport over de toekomstige energievoorziening van DRIFT, transitieonderzoeksinstituut aan de Erasmus Universiteit, in opdracht van de haven in Rotterdam.

Het is voor het eerst dat in kaart is gebracht op hoeveel waterstof Nederland in de toekomst kan rekenen en hoeveel er uit het buitenland zal moeten komen. Waterstof wordt als schone, groene belofte gezien. Het kan dienen als brandstof en grondstof voor de toekomstige CO2-arme industrie en ook als opslag voor stroom omdat de wind niet altijd waait en de zon niet altijd schijnt.

Politici en bedrijven zitten vol waterstofplannen. Minister Wiebes van Economische Zaken deed vorige week een oproep aan de EU om deze energiebron een grote rol te geven. In Nederland lopen op dit moment een kleine honderd verschillende onderzoeksprojecten met waterstof. Van woningen die ermee verwarmd worden, tot auto’s die erop rijden, projecten in de elektriciteitssector, chemie en industrie. Veel waterstof zal in de toekomst worden vervoerd in de Rotterdamse haven.

Niet rijk rekenen

Het nieuwe rapport laat de kansen zien voor waterstof, maar ook de beperkingen. Bijvoorbeeld dat Nederland hooguit een derde zelf op kan wekken, en de rest uit het buitenland moet halen. “Het valt op dat politici en bedrijven zich soms te gemakkelijk rijk rekenen”, zegt onderzoeksleider Jan Rotmans van de Erasmus Universiteit.

“Waterstof wordt op den duur belangrijk, vooral voor de industrie, als vervanging van olie en aardgas, maar er zit duidelijk een grens aan wat we zelf kunnen opwekken. Daardoor kan Nederland nog afhankelijker worden van andere landen, dan we nu al zijn met de import van aardgas en aardolie, en wellicht van politiek gevoelige regio’s als Noord-Afrika en het Midden-Oosten.”

Grijze, groene en blauwe waterstof

* Grijze waterstof wordt tot nu toe vooral gemaakt met aardgas. Daarbij komt CO2 vrij. De waterstof kan vervoerd worden en op een andere plaats als energiebron worden gebruikt.

* Bij blauwe waterstof is de bron nog steeds aardgas, maar wordt de CO2 eruit gehaald en onder de grond opgeslagen.

* Bij groene waterstof is de energiebron geen aardgas, maar bijvoorbeeld windenergie. Bij deze variant komt dus helemaal geen CO2 meer vrij.

NOS

NOS

NOS

NOS

NOS

Jörg Gigler van de Topsector Energie is positiever over de toekomst van waterstof. De Topsector, een verband waarin bedrijfsleven, onderzoekscentra en overheid samenwerken, heeft alle waterstofprojecten op een rij gezet. “Daarmee willen we Nederland in de etalage zetten, zowel nationaal als internationaal”, zegt Gigler.

“De kracht van waterstof is dat je er elektriciteit mee kunt omzetten in moleculen. Dus net als in een accu kun je er energie in opslaan. Elektriciteit is maar twintig procent van onze totale energie, de overige 80 procent bestaat uit moleculen. Dat is het aardgas waarmee we onze huizen verwarmen en de benzine of diesel waar we op rijden. Ook die moeten we vanwege het klimaat vervangen, en daarbij kan waterstof een grote rol spelen.”

Veel toepassingsmogelijkheden

De lijst van de Topsector maakt duidelijk hoe divers de mogelijkheden van waterstof zijn. In Stad aan ’t Haringvliet is de bedoeling dat honderden huizen van aardgas overgaan op waterstof. Vrachtwagens, bussen en vuilniswagens kunnen erop rijden. In Noord-Nederland wordt de grootste groene waterstoffabriek van Europa gebouwd, en in Noord-Holland start een proef met een windmolen die direct waterstof produceert in plaats van stroom.

Volgens Gigler is het prima om een nieuwbouwwijk van elektrische warmtepompen te voorzien. Maar in een oude woonwijk, waar geen warmtenet komt, is waterstof volgens hem een goed alternatief. Dat geldt ook voor verkeer en vervoer over lange afstanden, verwacht hij, omdat accu’s daarvoor ontoereikend zijn en oplaadtijden lang.

Hoogleraar Rotmans vindt het op grote schaal verwarmen van huizen en het laten rijden van auto’s op waterstof onverstandig. “Experimenteren hiermee is leuk, maar als je gaat opschalen wordt het problematisch. Het is vooral nodig in de industrie, want die stoot de meeste CO2 uit. We moeten waterstof van de hype ontdoen: het wordt belangrijk, maar op grote schaal pas na 2030. En we moeten het eerst nog met fossiele bronnen maken, dus het zal ook niet direct tot CO2-reductie leiden. ”

Coalitie is het eens over biomassa

Telegraaf 25.06.2020 De spelregels rond biomassa moeten strenger worden. Er mogen geen nieuwe subsidies meer komen voor verbranding van houtachtige biomassacentrales voor de opwekking van uitsluitend stroom. Daar zijn de coalitiepartijen het over eens geworden.

Nu VVD, CDA, D66 en ChristenUnie het eens zijn geworden keert voor het eerst een meerderheid van de Tweede Kamer zich tegen de ontwikkelingen rond biomassa. Deze vorm van ’groene’ energie ligt steeds meer onder vuur in de maatschappij. Bovendien staat het bouwen van de centrales haaks op de aanpak om stikstof te verminderen. De oppositie is al langer van mening dat het zo niet langer kan.

De politieke stap betekent niet het einde van biomassacentrales en bestaande subsidies. De coalitie wil vooral duidelijkheid scheppen voor de toekomst en richting gemeenten die nog plannen hebben voor de bouw van een biomassacentrale.

De regeringspartijen stellen voor om eerst een ’duurzaamheidskader’ in het leven te roepen voor er nieuwe subsidies worden uitgedeeld. In dat document komt te staan wat nog acceptabel is. Bepaalde vormen van biomassa -zoals restproducten uit de landbouw- vinden de vier coalitiepartijen wel acceptabel.

Subsidies

Er mogen in elk geval geen nieuwe subsidies komen voor verbranding van houtige biomassa voor nieuwe centrales voor de opwekking van stroom. Subsidies voor kleine biomassacentrales (minder dan 5MW) moeten van de Kamer in de wacht worden gezet tot er aangescherpte eisen zijn voor schone lucht.

Uiteindelijk wil de coalitie af van de situatie waarbij houtsnippers en pellets gesubsidieerd worden verbrand. Het kabinet moet daarom met een eindjaar komen en een afbouwpad.

D66 en ChristenUnie kwamen onlangs al met stevige woorden in een persbericht over een subsidiestop, maar een week later stemden de twee partijen tegen een voorstel van GroenLinks met een vergelijkbare strekking. Achter de schermen valt te horen dat coalitiegenoten VVD en CDA onaangenaam verrast waren. Minister Wiebes (Klimaat) zei in een debat dat hij niet zomaar even het ’klimaatakkoord door de plee kon spoelen’.

Binnenkort komt de SER met een advies over biomassa. Wiebes heeft al aangekondigd dat hij dit rapport wil gebruiken om opnieuw te kijken naar omgang met deze vorm van ’groene’ energie.

Gascentrales

CDA-Kamerlid Agnes Mulder is blij dat er nu alvast een beetje duidelijkheid kan worden gegeven. Coalitiegenoot Matthijs Sienot van D66 spreekt van ’winst voor klimaat, natuur en schone lucht’. „Het verbranden van biomassa is niet de toekomst”, zegt hij. CU-Kamerlid Dik-Faber is opgelucht: „De subsidie voor biomassa draagt bij aan een papieren werkelijkheid. Als het gaat om zorg voor de schepping, dan moeten we dingen doen die écht werken.”

De coalitiepartijen erkennen dat een andere koers rond biomassa gevolgen heeft voor gascentrales. Die moeten waarschijnlijk meer worden ingezet.

BEKIJK MEER VAN; milieupolitiek natuurlijke hulpbronnen energie en hulpbronnen overheidsbeleid Eric Wiebes Christen-Democratisch Appèl Democraten 66 Volkspartij voor Vrijheid en Democratie ChristenUnie

Vattenfall zet plan voor biomassacentrale voorlopig in de ijskast

NOS 25.06.2020 Vattenfall stelt de plannen voor de komst van de grootste biomassacentrale van Nederland voorlopig uit. Aanleiding is de aanhoudende discussie over biomassa. Zowel de lokale politiek als veel omwonenden in Diemen, waar de centrale is gepland, verzetten zich tegen de komst ervan.

Het is “voor Vattenfall essentieel dat de Nederlandse overheid na de zomer met een duidelijk duurzaamheidskader voor biomassa komt”, stelt het bedrijf in een persbericht. Met de uitkomsten daarvan wil het bedrijf opnieuw met alle partijen om tafel, vóórdat een definitief besluit wordt genomen over de bouw van de centrale.

Vattenfall zegt graag de overstap te willen maken van het fossiele aardgas naar duurzame energiebronnen. Zo werkt het bedrijf bijvoorbeeld aan geothermie, de inzet van restwarmte uit datacenters, waterstof en biomassa. “Van deze duurzame opties is enkel biomassa op korte termijn op grote schaal beschikbaar. In Zweden heeft Vattenfall als bedrijf jarenlange ervaring met de inzet van deze brandstof”, zegt het bedrijf.

Mogelijk niet duurzaam

Biomassa wordt als tijdelijke energiebron beschouwd, totdat de andere bronnen voldoende ontwikkeld zijn om op grote schaal te kunnen inzetten. Maar tegenstanders vrezen dat biomassa helemaal niet duurzaam is. Als de duurzaamheidscriteria niet goed worden nageleefd, is de uitstoot van CO2 bij biomassa groter dan van fossiele energiebronnen. Bovendien zijn omwonenden bang dat de luchtkwaliteit erdoor verslechtert.

Topman Martijn Hagens van Vattenfall Nederland zegt: “We zien de publieke discussie rond biomassa toenemen. We zijn niet doof voor dit geluid, maar we missen wel de nuance in het debat. Bovendien ontbreekt het op dit moment aan een duidelijke stem van de Nederlandse overheid en de ondertekenaars van het klimaatakkoord vóór biomassa.”

Een woordvoerder voegt daaraan toe dat het debat over biomassa “lijkt te zijn verworden tot een gesprek tussen doven”. In de media worden volgens Vattenfall vooral tegenstanders aan het woord gelaten en uitingen op sociale media aan het adres van voorstanders “zijn niet mals”.

Klappen opvangen

Het bedrijf zegt verder te signaleren dat ook ondertekenaars van het Klimaatakkoord, waarin biomassa een belangrijke rol speelt, zich er nu openlijk tegen uitspreken.

“Dus enerzijds volgen wij het Klimaatakkoord, dat hebben we immers zo afgesproken, en willen we voldoen aan de vraag van de landelijke en gemeentelijke overheid om onze warmtenetten te verduurzamen. Maar anderzijds trekken andere ondertekenaars van het Klimaatakkoord een ander plan en vangen wij de klappen daarvan op.”

De discussie zal duidelijkheid moeten opleveren of biomassa nou wel of niet acceptabel is, zegt Vattenfall. Als die acceptatie er niet komt, dan heeft dat volgens de topman grote gevolgen. In de podcast Studio Energie zegt Hagens: “Als die acceptatie er niet komt, dan zullen we echt het Klimaatakkoord moeten gaan aanpassen en ook de doelstellingen van de Nederlandse overheid richting Europa moeten dan bijgesteld worden.”

Dit voorjaar rondde het Planbureau voor de Leefomgeving een onderzoek naar biomassa af en de SER komt naar verwachting binnen enkele weken met een advies aan het kabinet. Vattenfall denkt een definitief besluit over de biomassacentrale te kunnen nemen na volgend jaar zomer.

BEKIJK OOK;

Coalitie wil verbranding biomassa aan banden leggen

NOS 25.06.2020 De Tweede Kamer wil af van nieuwe subsidies voor de verbranding van hout voor biomassacentrales waar alleen stroom mee wordt opgewekt. De regeringspartijen willen nieuwe subsidie-aanvragen van zulke centrales niet honoreren en daarmee is er een meerderheid in de Kamer.

Op termijn zou het financieel steunen van verbranding van “houtachtige biomassa” helemaal moeten verdwijnen en het kabinet moet daarvoor met voorstellen komen. Sommige vormen van biomassa, zoals restproducten uit de landbouw en het bijmengen van brandstof, zouden dan nog wel kunnen.

Er is steeds meer twijfel over de toekomst van biomassa, omdat het niet duurzaam genoeg zou zijn. Onlangs lieten de regeringspartijen D66 en ChristenUnie zich er ook al zeer kritisch over uit. En een deel van de oppositie heeft ook grote vraagtekens.

Vattenfall

Naar aanleiding van de discussie maakte Vattenfall vandaag bekend dat het de plannen voor de komst van de grootste biomassacentrale van Nederland voorlopig uitstelt. Het energiebedrijf wil dat de Nederlandse overheid met een “duidelijk duurzaamheidskader” voor biomassa komt. Pas daarna wil Vattenfall de knoop doorhakken over de bouw van de centrale.

Minister Wiebes zei vandaag dat hij werkt aan zo’n kader. Daarin komt te staan hoe verstandig met biomassa kan worden omgegaan. Hij herhaalde dat biomassa op korte termijn nodig blijft. De minister houdt tot nu toe vast aan biomassa als tussenoplossing in de overgang naar schonere energiebronnen.

Wiebes snapt dat Vattenfall wil wachten met een besluit: “Ik vind het een goed teken dat ook grote partijen die in de energietransitie investeren afwachten totdat ze weten dat het op een duurzame manier kan.”

BEKIJK OOK;

Tik voor Timmermans om klimaatplannen

Telegraaf 25.06.2020  Nederland accepteert de ’groene machtsgreep’ van Frans Timmermans niet. Zowel het kabinet als een meerderheid van de Tweede Kamer vinden dat de eurocommissaris te ver gaat met zijn klimaatplannen.

Het is al even geleden dat Timmermans zijn groene plannen aankondigde, maar vanwege de coronacrisis was er pas donderdag een debat in de Tweede Kamer. Heet hangijzer blijft nog steeds de wens van de Europese Commissie om lidstaten en het Europees Parlement te passeren om tussentijds klimaatdoelen aan te scherpen.

Minister Eric Wiebes (Klimaat) noemt het ’geen goed idee’. Hij kan rekenen op brede steun vanuit de Kamer. „Dit willen we niet in Nederland”, zegt VVD-Kamerlid Mark Harbers. Het CDA spreekt van een ’machtsgreep’. Eurokritische partijen PVV, SP, SGP en FvD zien in de zet van Timmermans een nieuwe poging in de richting van een ’Europese superstaat’.

Kernenergie

Ook over andere elementen zijn Kamerleden kritisch. „In de krochten van Brussel dreigt kernenergie weer naar zijlijn gebracht vanwege het afval. Als dat gaat gebeuren moeten zonnepanelen en windmolens ook tot toekomstig afval worden gerekend”, stelt VVD-Kamerlid Harbers.

PVV-Kamerlid Alexander Kops spreekt van een ’monsterlijke greendeal’. „Timmermans wil drie miljard bomen planten, terwijl bossen worden gekapt voor biomassacentrales”, sneert de parlementariër. Thierry Baudet van FvD vreest dat Brussel meer controle krijgt over het leven van mensen: „Het is communisme via de achterdeur.”

De plannen van Timmermans krijgen bijval van partijgenoot Kamerlid William Moorlag. De PvdA’er vindt dat het kabinet wel wat enthousiaster mag zijn over de groene ambities.

BEKIJK MEER VAN; partijen en bewegingen overheidsbeleid internationale betrekkingen Frans Timmermans

Oppositie woest: ‘Kabinet gooit rapport Remkes over stikstof de prullenbak in’

AD 18.06.2020 Het stikstofrapport van de commissie Remkes zorgde vandaag voor vuurwerk in de Tweede Kamer. Volgens de oppositie worden de aanbevelingen van Remkes in twee A4-tjes afgeserveerd. Minister Schouten (Landbouw) betwist dat stellig.

,,Volgens mij lijkt iedereen wel boos vanmorgen”, verzuchtte voorzitter Khadija Arib halverwege het Kamerdebat over het eindrapport van het AdviesCollege Stikstofproblematiek. En toen moest haar clash met Thierry Baudet van Forum voor Democratie nog volgen.

Lees ook;

Lees meer

Lees meer

Lees meer

GroenLinks-kamerlid Laura Bromet zette meteen bij de start de toon. Zij beklaagde zich bij voorzitter Arib dat minister Carola Schouten (Landbouw) de kabinetsreactie op het rapport van Remkes woensdagavond om 23.15 uur naar de Tweede Kamer had gestuurd, minder dan twaalf uur voor het debat. ,,Hoe kunnen wij dan als Tweede Kamer goed ons werk doen?” stelde Bromet. ,,Ik probeer me altijd grondig voor te bereiden. Dit kan echt niet.”

50 aanbevelingen

Niet alleen het tijdstip, ook de inhoud van Schoutens brief zorgde voor ergernis. ,,Remkes presenteerde een advies van 175 pagina’s. Als reactie komt het kabinet met twee A4-tjes met drie minipuntjes”, sneerde Bromet. Volgens de oppositie neemt het kabinet bovendien vrijwel niets van Remkes aanbevelingen over. Terwijl diens commissie met forse kritiek kwam: de stikstofplannen van het kabinet gaan lang niet ver genoeg en zijn veel te vrijblijvend. De VVD-coryfee vreest dat de rechter de politiek opnieuw terugfluit als er niets gebeurt.

Volgens de PvdA schoffeert het kabinet de Tweede Kamer met de ultrakorte reactie. ,,Remkes is niet zomaar een commissie, het is een breed samengestelde club met zwaargewichten van vele kanten”, zei William Moorlag. De sociaal-democraat wijst er op dat de commissie maar liefst vijftig aanbevelingen doet. ,,Wat vindt de minister daarvan? De commissie heeft het wel verdiend dat de minister daar op ingaat.”

De Groot probeert een olifant kreukvrij achter het behang te plakken, aldus William Moorlag tegen D66-collega Tjeerd de Groot.

De coalitiepartijen zien dat uiteraard totaal anders. Zij wijzen er op dat het kabinet belangrijke aanbevelingen van Remkes overneemt: de stikstofinspanningen worden bijvoorbeeld in de wet verankerd, waardoor ze niet langer vrijblijvend zijn. ,,Van een inspanningsverbintenis gaat het kabinet naar een resultaatsverplichting, zoals Remkes voorstelt”, zei CDA’er Jaco Geurts. ,,Dat zijn geen kleine puntjes, dat is huge!”

Volgens de VVD betekent een korte brief ‘niet automatisch dat daar niks in staat’. Landbouw-woordvoerder Mark Harbers stelde dat het kabinet wel degelijk op meerdere belangrijke punten naar Remkes luistert. ,,Het kabinet wil met een drempelwaarde voor de bouw komen, als de stikstofuitstoot onder een bepaalde grens blijft kunnen bouwprojecten weer door. Ook wordt ingezet op meer innovatie in de landbouw.”

Thierry Baudet (Forum voor Democratie) zorgde voor tumult toen hij minister Schouten (Landbouw) ‘de sluipmoordenaar van de agrarische sector’ noemde. © ANP

Druiven zuur

D66’er De Groot wees er op dat het kabinet in tien jaar tijd 6 miljard euro in de natuur investeert, plus 1,5 miljard euro in de reductie van het aantal dieren. ,,U kunt niet ontkennen dat dat geen grote stappen zijn,” zei hij tegen GroenLinks, PvdA, Partij voor de Dieren en SP.

Tegelijk weigert Schouten de misschien wel voornaamste aanbeveling van Remkes op te volgen om de stikstofuitstoot komende tien jaar te halveren. Het kabinet wil niet verder gaan dan 26 procent. Voor de oppositie zijn de druiven dan ook zuur. Met name D66 en het CDA kregen veel verwijten. Volgens SP’er Frank Futselaar is zijn normaal zo kritische D66-collega Tjeerd de Groot ‘getemd’ door het  kabinet. ,,De Groot probeert een olifant kreukvrij achter het behang te plakken,” sneerde PvdA’er Moorlag.

Het CDA werd betiteld als de partij die het stikstofprobleem creëerde en telkens opnieuw wegloopt voor maatregelen. ,,De houding van het CDA tegenover het Remkes-rapport is identiek aan de houding tegenover stikstof. Het CDA doet alsof het probleem niet bestaat en hoopt dat het dan wel weg gaat.”

Bromet van GroenLinks beklaagde zich over het al jaren gepolariseerde landbouwdebat ,,Daardoor wordt er helemaal niks bereikt en zit ik in feite mijn tijd te verdoen. Dan komt een breed samengestelde commissie met een advies, wordt het advies binnen een week in de prullenbak gegooid.”

Baudet: Schouten is sluipmoordenaar

Het meeste venijn zat uiteindelijk in de bijdrage van Thierry Baudet. De leider van Forum voor Democratie begon zijn debatbijdrage door minister Schouten ‘de sluipmoordenaar van de agrarische sector’ te noemen. Daarop greep voorzitter Arib in en eiste dat Baudet zijn woorden terugnam. Zowel de oppositie als de coalitie viel haar bij. Het was het enige moment van unanieme eensgezindheid. Baudet paste daarop zijn eerste zin aan. ,,Er wordt een sluipmoord gepleegd op de agrarische sector.”

De FvD-leider zorgde daarna voor ergernis door massa-immigratie te koppelen aan stikstof. Volgens Baudet en ook de PVV is de stikstofcrisis een door de politiek gemaakte crisis. Nederland heeft er namelijk zelf voor gekozen om talloze natuurgebieden de Europese Natura2000 status te geven, waardoor de verplichting ontstond de stikstofuitstoot terug te dringen. ,,Andere landen hebben helemaal geen stikstofprobleem”, stelde PVV’er Barry Madlener. ,,Hoe kan dat?”

Schouten: Kamer krijgt uitgebreide reactie op Remkes 

Minister Schouten stelt dat haar korte brief slechts ‘een reactie op hoofdlijnen’ is. Ze belooft nader op alle aanbevelingen van Remkes in te gaan. ,,Daar is het kabinet nu mee bezig.” Eerst wil ze overigens met een reactie op het eindrapport van een andere stikstofcommissie te komen, die van hoogleraar Leen Hordijk. Dit Adviescollege Meten en Berekenen Stikstof concludeerde maandag dat de wijze waarop de stikstofuitstoot bij nieuwe bouwprojecten wordt berekend niet deugt.

Al met al is het laatste woord over Remkes nog lang niet gezegd, beloofde Schouten. ,,We hopen de Tweede Kamer straks een integraal overzicht te kunnen geven over onze aanpak van de stikstofproblematiek.” Volgens Schouten maakt het kabinet in de weliswaar korte brief fundamentele keuzes. ,,Het feit dat het Rijk provincies doelen gaat opleggen raakt ons bestel echt, dat is niet niks.” De bewindsvrouw hoopt dat de stikstofmaatregelen van het kabinet er meer ‘Raad van State-proof’ door worden.

Kabinet bekijkt of bouw bij lage stikstofuitstoot zonder natuurvergunning kan

NU 18.06.2020 Het kabinet gaat onderzoeken of een bouwproject zonder speciale natuurvergunning kan als de stikstofuitstoot bij dat project onder een bepaald niveau blijft, zo heeft minister Carola Schouten (Landbouw) woensdagavond laten weten aan de Tweede Kamer.

Daarmee reageert het kabinet op kritiek uit het eindrapport over het stikstofprobleem van de commissie-Remkes. Die stelde een drempelwaarde voor de bouw voor, omdat de sector relatief weinig stikstof uitstoot, maar wel hard wordt geraakt door de afkeuring van het stikstofbeleid. Doordat het beleid moet worden herzien, kwam de verlening van bouwvergunningen stil te liggen.

Het ministerie van Landbouw gaat nu onderzoeken of zo’n drempelwaarde ingevoerd kan worden. In ruil daarvoor zou de bouwsector de eigen stikstofuitstoot moeten verminderen.

Verder wil minister Schouten het terugdringen van de stikstofuitstoot wettelijk vastleggen. De adviescommissie oordeelde eerder dat de juridische verankering van het huidige beleid “onvoldoende” is en dat het om veel maatregelen op basis van vrijwilligheid gaat.

Stikstofbeleid vorig jaar afgewezen

Vorig jaar werd het stikstofbeleid van het kabinet door de Raad van State afgekeurd, omdat er te weinig werd gedaan om de stikstofneerslag en -uitstoot bij beschermde natuurgebieden te verlagen. Op basis van dat beleid, het zogenoemde Programma Aanpak Stikstof (PAS), werden bouwvergunningen afgegeven. Die werden door de uitspraak in één klap ongeldig en daardoor volgde een totale bouwstop.

Inmiddels zijn maatregelen genomen, mede op basis van eerdere tussentijdse adviezen van de commissie-Remkes. Zo is de maximumsnelheid op snelwegen overdag verlaagd naar 100 kilometer per uur en mag de luchtvaart alleen groeien als er verdere verduurzaming tegenover staat.

Zie ook: Commissie-Remkes: Stikstofuitstoot moet in 2030 gehalveerd zijn

Lees meer over: Politiek  Johan Remkes  Carola Schouten 

Kabinet past stikstofplannen aan om bouw op gang te houden

Telegraaf 17.06.2020 De stikstofplannen van het kabinet worden aangepast om de bouw aan de gang te houden in deze economische crisis en het nijpende woningtekort niet nog verder op te laten lopen.

Het kabinet koerst af op de invoering van een drempelwaarde. Voor bouwprojecten waar weinig stikstof bij komt kijken hoeft dan geen natuurvergunning meer te worden aangevraagd. De bouwsector moet als tegenpresentatie wel zelf zorgen voor minder stikstofuitstoot. Dat kan door bijvoorbeeld meer gebruik te maken van elektrisch materieel. Het kabinet kijkt nog naar financiële compensatie.

Verder worden stikstofmaatregelen steviger in de wet vastgelegd. Dit gebeurt op advies van de commissie Remkes. Het kabinet hoopt zo een nieuw juridisch drama te voorkomen.

Verder heeft minister Schouten (Landbouw en Natuur) aan de Kamer laten weten dat de stoppersregeling voor boeren in twee periodes zal worden opgeknipt. Volgend jaar komt er een bedrag van 750 miljoen euro beschikbaar en in 2024 is er een tweede ronde met een bedrag van 250 miljoen euro.

De aanpassing van de stikstofaanpak ging niet zonder slag of stoot. De vier coalitiepartijen hebben de afgelopen dagen opnieuw moeten onderhandelen over het pakket aan maatregelen. Donderdag is er een debat in de Tweede Kamer.

BEKIJK MEER VAN; huisvesting en stedenbouw bouw en vastgoed overheid economie Schouten Den Haag Tweede Kamer der Staten-Generaal Landbouw en Natuur stikstof

Kabinet reageert op rapport Remkes: bouwen makkelijker onder stikstofgrens

NOS 17.06.2020 Het kabinet neemt maatregelen om de bouwsector te ontzien bij de aanpak van de stikstofuitstoot. Ook wordt het terugdringen van de uitstoot wettelijk vastgelegd. Dat schrijft minister Schouten aan de Tweede Kamer in een reactie op het onderzoek van het Adviescollege Stikstofproblematiek.

De commissie, onder leiding van oud-minister Remkes, uitte vorige week flinke kritiek op de kabinetsplannen: ze zijn niet ambitieus genoeg en lijken op onderdelen te veel op het eerdere beleid. Daar haalde de Raad van State vorig jaar een streep door, waardoor economische- en bouwactiviteiten werden stilgelegd.

Schouten komt de bouw nu enigszins tegemoet door projecten die onder een bepaalde drempelwaarde blijven vrij te stellen van een speciale natuurvergunning. Daardoor wordt het voor bouwprojecten eenvoudiger om toestemming te krijgen.

De commissie van Remkes stelde zo’n drempelwaarde voor, omdat de bouw relatief weinig stikstof uitstoot, maar wel hard geraakt werd toen de vergunningverlening stil kwam te liggen.

Wettelijk vastleggen

Verder neemt het kabinet van de commissie over dat het terugdringen van stikstofuitstoot geen streven moeten zijn, maar een wettelijke verplichting. Remkes waarschuwde dat de plannen, die het kabinet in april presenteerde, te vrijblijvend waren en daardoor juridisch niet solide genoeg.

Remkes had ook kritiek op het streven van het kabinet om de stikstofuitstoot in 2030 met 26 procent te verminderen. Dat zou volgens hem 50 procent moeten zijn. In haar brief schrijft Schouten daar niets over. Het kabinet gaat ervan uit dat door de streefwaarde van 26 procent vast te leggen in de wet, de rechter ermee akkoord zal gaan.

Kritiek oppositie

Een aantal oppositiepartijen heeft al gereageerd. SP noemt het “niet genoeg”. GroenLinks en Partij voor de Dieren willen dat het kabinet alsnog voor 50 procent vermindering kiest.

Later vandaag debatteert de Tweede Kamer over de stikstofaanpak.

BEKIJK OOK;

Coalitie kijkt opnieuw naar stikstofplannen

Telegraaf 17.06.2020 De stikstofplannen van het kabinet worden mogelijk aangepast. Om de bouw aan de gang te houden in deze economische crisis en het nijpende woningtekort niet nog verder op te laten lopen zijn de coalitiepartijen opnieuw aan het onderhandelen.

De juridische stikstofcrisis zorgt er op dit moment voor dat de overheid al dwars ligt als een bouwproject een klein beetje en/of tijdelijke stikstofuitstoot veroorzaakt. Door een hogere drempelwaarde in te stellen hoeven dit soort projecten geen natuurvergunning meer aan te vragen.

De commissie-Remkes heeft vorige week geadviseerd om zo’n drempelwaarde in te stellen. Ook werkgeversorganisaties hebben woensdag in een brandbrief aan politiek Den Haag een pleidooi gehouden voor meer ruimte om te ontwikkelen. Ze vrezen anders dat de overheid de economische crisis door stikstofregels gaat verlengen.

Alles moet wel juridisch kloppen. Remkes stelt dat zo’n drempelwaarde daarom goed onderbouwd moet worden met maatregelen die zorgen voor minder stikstofuitstoot in Nederland.

Splijtzwam

Het kabinet heeft in mei al een groot stikstofplan gepresenteerd. Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en CU hebben hier lang over moeten onderhandelen. Dat de partijen nu opnieuw in gesprek met elkaar gaan heeft te maken met de veranderende omstandigheden die het coronavirus heeft veroorzaakt in ons land. Of de vier partijen een nieuw politiek akkoord bereiken is nog onzeker. Het hoofdpijndossier vormt een splijtzwam in de coalitie.

Daarnaast speelt de juridische werkelijkheid dus een hoofdrol. Als een drempelwaarde strandt bij de rechter is iedereen weer terug bij af. De commissie-Remkes heeft vorige week ook geadviseerd om de stikstofuitstoot in Nederland gehalveerd te hebben in 2030. Volgens Haagse bronnen ziet de coalitie hier geen heil in. Het kabinet streeft naar een daling van 26 procent en dat wordt als zeer ambitieus gezien.

Het is hard nodig om regels voor woningbouw te versoepelen. Volgens D66-minister Ollongren (Binnenlandse Zaken) moeten er tussen 2020 en 2030 namelijk 845.000 nieuwe woningen komen om aan de groeiende vraag te voldoen.

BEKIJK MEER VAN; huisvesting en stedenbouw overheid economische sector Den Haag Nederland commissie-Remkes

’Stikstofregels verlengen economische crisis’

Telegraaf 17.06.2020  Stikstofregels dreigen de economische crisis die het coronavirus heeft veroorzaakt te verlengen. Daarvoor waarschuwen werkgeversorganisaties in een brandbrief aan politiek Den Haag.

Het kabinet wil dat Nederland zich uit de economische crisis investeert, maar volgens VNO-NCW, MKB-Nederland en LTO Nederland kan dat niet nu Nederland grotendeels op slot zit door de stikstofcrisis.

Ruim een jaar na de vernietigende stikstofuitspraak van de Raad van State gaan nog steeds veel investeringen niet door vanwege vergunningen die stranden door de juridische stikstofregels. Het kabinet heeft geprobeerd om de boel in beweging te krijgen, maar volgens de werkgeverskoepels helpen de maatregelen lang niet iedereen en komen vergunningen van provincies niet op gang.

Alternatieve weg

VNO NCW, MKB Nederland en LTO Nederland vinden dat het kabinet op zoek moet gaan naar een andere manier om stikstofuitstoot terug te dringen en de natuur te herstellen, eentje zónder de economie te schaden.

De drie organisaties pleiten verder voor een realistische kijk op de Europese natuurdoelen. De commissie-Remkes wil dat in 2040 alle kwetsbare natuurgebieden ’schadevrij’ zijn. Het Planbureau voor de Leefomgeving rekende eerder al uit dat dit onmogelijk is door onder andere stikstofuitstoot uit het buitenland.

Stikstofdebat

De werkgevers vinden dat het kabinet naar Brussel moet om een oplossing te vinden voor de specifieke problemen waar Nederland mee kampt. Tot nu toe heeft minister Schouten nog geen enkele beweging gemaakt richting de Europese Commissie. Donderdag debatteert de Tweede Kamer over de stikstofaanpak van het kabinet.

BEKIJK OOK:

D66 en ChristenUnie pauzeren verzet tegen biomassa

BEKIJK OOK:

LTO: rapport bevestigt dat stikstofdrempel omhoog moet

BEKIJK OOK:

Commissie: rekensysteem stikstof voldoet niet voor vergunningen

BEKIJK MEER VAN; macro-economie  Nederland  Den Haag  VNO-NCW

D66 en ChristenUnie pauzeren verzet tegen biomassa

Telegraaf 16.06.2020  D66 en ChristenUnie hebben hun aangekondigde verzet tegen subsidies voor nieuwe biomassacentrales niet doorgezet. De twee regeringspartijen kondigden vorige week een politieke draai aan, maar bij de stemmingen op dinsdag hielpen ze de Kamer niet aan een meerderheid om einde te maken aan de omstreden subsidies.

In een ronkend persbericht kondigden D66 en ChristenUnie vorige week dinsdag aan dat ze vinden dat er ‘nu’ gestopt moet worden met nieuwe subsidies ‘om duidelijkheid te geven’. Een opmerkelijke politieke draai. Maar van korte duur: een week later stemmen de twee coalitiepartijen tegen een voorstel van GroenLinks om te stoppen met nieuwe subsidies voor biomassacentrales.

Stroom

Een eigen voorstel van D66 en ChristenUnie om per direct te stoppen met nieuwe subsidies voor verbranding van houtige biomassa voor nieuwe centrales voor de opwekking van uitsluitend stroom -iets genuanceerder dan het voorstel van GroenLinks- is door de twee partijen niet in stemming gebracht, maar aangehouden.

De twee coalitiepartijen wijzen afzonderlijk van elkaar naar minister Eric Wiebes (Economische Zaken). De VVD-bewindsman heeft vorige week gezegd dat hij nog niet wil stoppen met biomassasubsidies vanwege afspraken in het klimaatakkoord. Tegelijkertijd wil de minister wel werken aan een afbouwplan.

Trendbreuk

Zowel D66 en ChristenUnie zien deze toezegging als een trendbreuk. Eerder was een gesprek over beëindiging van biomassa niet mogelijk in de coalitie en het kabinet, stellen de partijen. Komend najaar staat een nieuwe uitdeelronde met subsidies voor biomassa in de planning. Het is onduidelijk of de twee partijen de oppositie aan een meerderheid helpen om dit te voorkomen. D66-Kamerlid Matthijs Sienot wil daar nog niet op vooruitlopen: „We willen een goed plan voor afbouw. Zodra dat er is kunnen we daar meer over zeggen.”

Het gebruik van biomassa voor energieopwekking ligt behoorlijk onder vuur. In de maatschappij is steeds meer weerstand tegen het verbranden van geïmporteerd hout voor ’groene’ stroom en warmte. Daarnaast speelt de uitstoot van stikstof een rol bij het verzet. De commissie-Remkes vindt dat het kabinet de subsidies moet heroverwegen.

BEKIJK MEER VAN; energie en hulpbronnen milieupolitiek overheidsbeleid Democraten 66 ChristenUnie

Minister Wiebes pleit in Europa voor waterstof

NOS 15.06.2020 De Europese Commissie moet meer aandacht hebben voor waterstof, vindt minister Wiebes. Hij denkt dat de grootschalige opwekking en het grootschalige gebruik van waterstof nodig zijn om de klimaatdoelen in 2050 te halen. Daarom doet hij vandaag samen met Duitsland, Frankrijk, België, Luxemburg, Oostenrijk en niet EU-lid Zwitserland een klemmend beroep op de EU om waterstof een grotere rol te geven.

Wiebes vindt dat er concrete doelen moeten worden gesteld en dat de technische standaarden in Europa op elkaar moeten worden afgestemd. “Om meer waterstof te kunnen produceren moeten we opschalen”, zegt Wiebes. “Dat kan alleen door meer internationale samenwerking binnen de Europese Unie.”

Nederland wil koploper worden op het gebied van groene waterstof, die wordt geproduceerd met hernieuwbare bronnen zoals water, zon en wind. Onlangs werden in Groningen plannen gepresenteerd om op termijn miljoenen huishoudens en fabrieken met waterstof van energie te voorzien.

Grijze, groene en blauwe waterstof

* Grijze waterstof wordt vooral gemaakt met aardgas. Daarbij komt CO2 vrij. De waterstof kan vervoerd worden en op een andere plaats als energiebron worden gebruikt.

* Bij blauwe waterstof is de bron nog steeds aardgas, maar wordt de CO2 eruit gehaald en onder de grond opgeslagen.

* Bij groene waterstof is de energiebron geen aardgas, maar bijvoorbeeld windenergie. Bij deze variant komt dus helemaal geen CO2 meer vrij.

Het gaat om het project NorthH2, waarbij een enorm windpark op zee de stroom gaat opwekken, waarna er waterstof van wordt gemaakt. Over twintig jaar moet er 10 gigawatt worden geproduceerd.

Dat is gunstig voor het klimaat, want door waterstof te produceren gaat er minder CO2 de lucht in. Volgens berekeningen scheelt het ongeveer zeven megaton per jaar, wat neerkomt op een verlaging van 3,7 procent van de Nederlandse uitstoot.

Klimaatdoelen

Ook de Oostenrijkse minister Leonore Gewessler, mede-initiatiefnemer van het plan, denkt dat de klimaatdoelen (klimaatneutraliteit in 2050) niet worden gehaald als niet ook vol op waterstof wordt ingezet. Volgens haar kan het mooi gekoppeld worden aan de plannen om de economie er weer bovenop te helpen na de coronacrisis.

“Nu is het tijd voor stevige investeringen, waardoor de industrie, auto’s, het openbaar vervoer minder vervuilend zullen worden.”

Vandaag vergaderen de ministers van energie per video over de plannen. Volgende maand komt de Europese Commissie met een waterstofstrategie.

BEKIJK OOK;

Urgenda-activist Minnesma: ‘Stop subsidie biomassa’

NOS 15.06.2020 Het kabinet moet stoppen met investeren in biomassacentrales, vindt Urgenda-directeur Marjan Minnesma. Ze reageert op minister Wiebes, die eerder deze week niet wilde toezeggen dat er geen subsidie meer gaat naar de bouw van nieuwe biomassacentrales.

“Je kan beter aardgas gebruiken en bomen planten, dan biomassa gebruiken en bomen planten”, zei Minnesma van de duurzaamheidsorganisatie Urgenda vanavond in het NPO Radio 1 programma Dit is de Dag. Ze wil niet terug naar aardgas, maar vindt biomassacentrales geen goed alternatief.

Minnesma wil dat het kabinet de komende jaren geen extra subsidie meer geeft aan biomassacentrales. Het gaat haar vooral om de centrales die hout als grondstof gebruiken. Die hebben volgens haar alleen nut als “je een kringloop van dertig jaar aanhoudt”. “Maar die tijd hebben we niet. De komende tien jaar zijn cruciaal.”

“Als je een boom verstookt, stoot je twee keer zoveel uit als je zou doen met gas”, aldus Marjan Minnesma, Urgenda.

Wiebes zei woensdag te begrijpen dat er zorgen zijn om het gebruik van biomassa voor energieopwekking. “Maar als we de klimaatopgave willen halen, hebben we biomassa voorlopig nodig”, zei hij in de Tweede Kamer.

Wiebes wees er in het debat op dat in het klimaatakkoord door zo’n honderd organisaties is afgesproken dat biomassa belangrijk is. Ook zei hij binnenkort met een lijst aan duurzaamheidsregels te komen waaraan biomassa moet voldoen.

Bezwaren

De laatste tijd rijzen er steeds meer bezwaren tegen biomassa. In plaats van gebruikte houtpellets wordt er boshout uit het buitenland verbrand. Daar komt bij dat het stoken van biomassa tot luchtvervuiling leidt. Al met al zou het gebruik van de brandstof geen winst opleveren voor het klimaat.

Eerder meldden regeringspartijen D66 en ChristenUnie dat ze niet meer willen dat er subsidie wordt gegeven voor de realisatie van nieuwe biomassacentrales.

BEKIJK OOK;

LTO: rapport bevestigt dat stikstofdrempel omhoog moet

Telegraaf  15.06.2020 Het kritische rapport van de commissie-Hordijk over stikstofberekeningen is wat LTO Nederland betreft een bevestiging van „eerder aangekaarte tekortkomingen.”

De land- en tuinbouworganisatie ziet zich gesteund in het pleidooi voor verhoging van de zogeheten drempelwaarde. Uitstoot van stikstofoxiden (NOx) en ammoniak (NH3) onder de drempelwaarde geldt als verwaarloosbaar, daar is geen vergunning voor nodig.

Tot nog toe is de drempelwaarde zo laag dat in de praktijk voor vrijwel iedere activiteit waarbij stikstof in de natuur kan terechtkomen een vergunning vereist is. De commissie-Hordijk ziet zelf ook ruimte voor een verhoging, mits „door stikstofbeleid aantoonbaar substantieel minder stikstof op Natura 2000-gebieden neerkomt.”

„Met een drempelwaarde wordt recht gedaan aan de onzekerheid in de stikstofmodellen”, reageert LTO. „Het Nederlandse beleid is er te vaak op gericht om zaken tot achter de komma dicht te regelen. Het is geen verassing dat de commissie nu bevestigt dat dit niet werkt bij vergunningverlening op basis van modellen die daar te onnauwkeurig voor zijn”, aldus Trienke Elshof van de boerenbelangenorganisatie.

Het Mesdag Zuivelfonds, een andere boerenorganisatie die het stikstofbeleid vaak heeft bekritiseerd, is blij met het rapport. Volgens het fonds kan het zogeheten Aerius-systeem van het RIVM gezien de aanmerkingen „niet meer geloofwaardig worden ingezet om de uitvoering van de spoedwet Stikstof te ondersteunen.”

Voorzitter Jan Cees Vogelaar spreekt van „stappen in de goede richting” in het stikstofdossier. De commissie-Hordijk zelf stelt overigens dat op korte termijn wel aanpassingen gedaan kunnen worden die Aerius „geschikter maken.”

Ook het voorstel van de commissie om stikstofneerslag niet meer per hectare te berekenen, maar voor grotere gebieden, kan op instemming van LTO rekenen. Net als de voorstellen om meer metingen te verrichten en een einde te maken aan het hanteren van een afzonderlijke rekenmethode om de uitstoot van stikstofoxiden door het verkeer te bepalen.

Al met al is LTO een stuk positiever over het werk van de commissie-Hordijk dan over het werk van de commissie-Remkes, die zich over het toekomstige stikstofbeleid heeft gebogen en vorige week in een advies voorstelde om halvering van de stikstofuitstoot in 2030 wettelijk vast te leggen.

Om dat voor elkaar te krijgen, zou in de landbouw vooral het mestbeleid drastisch op de schop moeten. Volgens LTO zijn de doelen die de overheid volgens Remkes zou moeten stellen niet realistisch.

BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid landbouw milieu Remkes Den Haag LTO Nederland commissie-Hordijk

Commissie: Meetmethode voor stikstofberekeningen ongeschikt

NU 15.06.2020 De rekenmethode om stikstofuitstoot en -neerslag te berekenen die door het RIVM wordt gebruikt bij de vergunningverlening, de AERIUS Calculator, is niet geschikt en moet worden verbeterd. Dat concludeert een commissie van experts onder leiding van Leen Hordijk.

Het adviescollege, voluit Adviescollege Meten en Berekenen Stikstof adviseert in een maandag gepresenteerd eindrapport om het rekenmodel op korte termijn aan te passen zodat het geschikt is vergunningen mee te verlenen.

Het belangrijkste bezwaar bij de AERIUS Calculator is volgens Hordijk de “onbalans” tussen het kabinetsbeleid dat op basis van gedetailleerde informatie wordt gemaakt en de onzekerheid van de stikstofberekeningen die daaraan ten grondslag liggen.

Die onzekerheid zit hem onder meer in het bepalen van de totale omvang van de stikstofuitstoot en in hoeveel stikstof er precies neerslaat per hectare.

Daarnaast noemt Hordijk als bezwaar dat de stikstofuitstoot van het verkeer met een ander model wordt berekend dan van bijvoorbeeld de landbouw en de industrie. In de toekomst moet een rekenmethode voor alle uitstoot worden gebruikt.

De rekenmethode moet volgens Hordijk “gelijkwaardiger, robuuster en transparanter” worden gemaakt. Daarvoor is onder meer een uitbreiding van het aantal metingen nodig. Als aanvulling op de grondmetingen, adviseert Hordijk om ook satellietmetingen te gebruiken.

Stikstofberekeningen wel voldoende voor heel Nederland

De stikstofberekeningen over heel Nederland, op lokaal niveau en voor de berekeningen hoeveel stikstof er per sector wordt uitgestoten voldoen wel, zei Hordijk. Hoewel ook daarin verbeteringen nodig zijn. Tot die conclusie kwam de adviescommissie al in een tussenrapport in maart.

Sinds het stikstofbeleid van het kabinet vorig jaar door de Raad van State werd afgekeurd, kwam er ook kritiek op de manier hoe de uitstoot en neerslag werd berekend door het RIVM, de cijfers waarop het kabinet beleid maakte.

Naast belangenclubs uit de landbouw, de sector die het meeste stikstof uitstoot in Nederland, uitten ook VVD, CDA en SGP hun twijfels. Dat leidde ertoe dat minister Carola Schouten (Landbouw) Hordijk om een advies vroeg om de meetmethode van het RIVM door te lichten.

Lees meer over: Politiek  Stikstofuitspraak 

Commissie: Stikstofuitstoot bij bouwprojecten nauwelijks goed te bepalen

AD 15.06.2020 De manier waarop de stikstofuitstoot bij vergunningen voor nieuwe bouwprojecten of wegenbouw wordt vastgesteld, deugt niet. Dat zegt het Adviescollege Meten en Berekenen Stikstof vandaag in zijn eindrapport.

Een week nadat de commissie-Remkes al de aanpak van de stikstofcrisis door het kabinet fileerde, was het vandaag de beurt aan een andere stikstofcommissie: minister Carola Schouten (Landbouw) wilde van het Adviescollege Meten en Berekenen Stikstof weten of de wijze waarop de overheid de stikstofuitstoot berekent wetenschappelijk van voldoende kwaliteit is.

Lees ook;

Lees meer

Lees meer

Dat blijkt niet zo te zijn, waar het het verlenen van vergunningen voor nieuwe economische activiteiten betreft, zoals de uitbreiding van boerenbedrijven of bouw- en infrastructurele projecten. Belangrijkste probleem is volgens voorzitter Leen Hordijk dat de overheid bij een vergunningsaanvraag tot op microniveau de toekomstige stikstofuitstoot wil weten.

Die valt echter wetenschappelijk onmogelijk met hoge zekerheid vast te stellen. In de woorden van emeritus hoogleraar milieusysteemanalyse Hordijk: ,,Er is een onbalans tussen het detail dat het beleid vraagt en de wetenschappelijke onzekerheid in het berekenen van de hoeveelheid stikstof die neerkomt.”

Verkeer

Met name de rekenmethode van het RIVM die hiervoor wordt gehanteerd – een rekentool met de naam AERIUS – voldoet niet. Zo wordt de stikstofuitstoot van verkeer anders vastgesteld dan emissie van landbouw en industrie.

Zo wordt bij wegverkeer slechts tot 5 kilometer ver gekeken. Daar is echter de schade voor natuur en milieu verwaarloosbaar, aldus Hordijk. Slechts tien procent van de stikstof slaat binnen twintig kilometer neer. De rest pas tot ruim 200 kilometer verderop.

Het adviescollege stelt voor de uitstoot op identieke wijze te berekenen, ongeacht het soort vervuiler. Ook dient er naast grondmetingen veel meer gebruik te worden gemaakt van satellietmetingen. Met meer metingen wordt de betrouwbaarheid van de uitkomsten beduidend groter.

Het is nu aan het kabinet om het rapport ‘Meer Meten. robuuster rekenen’ van het Adviescollege Meten en Berekenen Stikstof over te nemen. Eerder concludeerde Hordijk op 5 maart in een tussenadvies al dat de stikstofmetingen van het RIVM op zich deugen.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu concludeerde terecht dat de landbouw een grote bijdrage levert aan het stikstofprobleem. Tegelijk plaatste Hordijk enkele kritische noten; zo kan de rol van stikstof uit het buitenland wel eens onderbelicht zijn.

Commissie: rekensysteem stikstof voldoet niet voor vergunningen

Telegraaf 15.06.2020  Het rekensysteem van de overheid dat wordt gebruikt om stikstofberekeningen uit te voeren, moet worden aangepast. Het is in zijn huidige vorm niet geschikt om vergunningen op te baseren, oordeelt een commissie van wetenschappers die daar onder leiding van econometrist Leen Hordijk onderzoek naar heeft gedaan.

Met het zogeheten Aerius-systeem van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) kan de uitstoot van ammoniak en stikstofoxiden én de neerslag van die stikstofverbindingen op beschermde natuurgebieden worden berekend.

De uitkomst van dat soort berekeningen is belangrijk, want die bepaalt bijvoorbeeld of een boer zijn stal mag uitbreiden en of Rijkswaterstaat een snelweg mag verbreden.

Hordijk heeft twee problemen met het huidige gebruik van het systeem. Het grootste probleem is dat de stikstofberekeningen waar de overheid vergunningaanvragers om vraagt dusdanig gedetailleerd moeten zijn, dat ze eigenlijk niet op een betrouwbare manier zijn te produceren.

In Aerius moet nu voor iedere zeshoek van een hectare groot de stikstofneerslag worden uitgerekend. Op zo’n klein niveau is de uitkomst niet betrouwbaar genoeg. „Deze onbalans is wel te verbeteren zodat Aerius beter toepasbaar is voor het verlenen van vergunningen”, aldus Hordijk. De commissie adviseert over te stappen op berekeningen voor grotere gebieden. Dat kan op korte termijn.

Een tweede punt is dat voor de uitstoot vanaf wegen een ander onderliggend model wordt gebruikt dan voor alle andere activiteiten, van landbouw tot industrie. Wanneer een weg wordt aangelegd, worden alleen de stikstofoxiden die binnen 5 kilometer van die weg neerdalen meegeteld.

Die kunstmatige grens geldt alleen voor verkeersberekeningen. Dat is „niet verdedigbaar”, aldus de commissie, aangezien stikstofverbindingen veel verder door de wind wordt meegevoerd. Dat geldt voor zowel stikstofoxiden (NH3), die onder meer in uitlaatgassen zitten, als voor ammoniak (NH3), dat opstijgt uit dierlijke mest.

Hordijk maakt dit duidelijk met cijfers: „Op 20 kilometer van de bron is grofweg slechts 30 procent van de uitgestoten ammoniak neergeslagen. Voor stikstofoxiden is dit zo’n 10 procent.”

Minister Carola Schouten (Landbouw) stelde de commissie-Hordijk in na felle kritiek op de stikstofberekeningen van boeren en politici. De kritiek spitst zich toe op het Aerius-systeem. Het algehele oordeel over de stikstofmetingen en -berekeningen is wel positief: die zijn van voldoende wetenschappelijke kwaliteit.

In een eerder rapport pleitte Hordijk wel voor verdere verbeteringen. Zo moeten meer meetpunten worden opgesteld en raden de deskundigen aan ook satellietmetingen te gaan gebruiken.

BEKIJK MEER VAN; milieuvervuiling economische sector overheidsbeleid Leen Hordijk Carola Schouten Hordijk Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu

‘Overheid moet rekensysteem stikstofberekeningen aanpassen’

NOS 15.06.2020 Het rekensysteem dat wordt gebruikt voor stikstofberekeningen om vergunningen te verlenen moet worden aangepast. Dat concludeert de commissie-Hordijk die het kabinet adviseert.

Met het zogenoemde Aerius-systeem berekent het RIVM de uitstoot van ammoniak en stikstofoxiden, en wat daarvan neerkomt in natuurgebieden. De neerslag wordt ook wel “stikstofdepositie”genoemd.

De berekeningen zijn bepalend voor het verlenen van vergunningen in onder meer landbouw en de bouw.

De commissie stelt dat de berekeningen waar de overheid om vraagt zo gedetailleerd zijn, dat het “niet meer in balans is met de mate van wetenschappelijke onzekerheid over de neerslag van stikstof”. Zo wordt de neerslag weergegeven voor één hectare, maar de wetenschappelijke zekerheid op zo’n kleine schaal is volgens de commissie onzeker.

Ook wordt onvoldoende rekening gehouden met het feit dat de stikstofneerslag op een bepaald gebied ook verschillende oorzaken kan hebben. Het dringende advies is dan ook de Aerius-tool aan te passen.

“Er is meer onderzoek nodig naar de onzekerheden binnen het Aerius-systeem”, schrijft de commissie.

‘Ook satellietmetingen inzetten’

Bij de metingen voor vergunningen voor wegen wordt bovendien een ander systeem gehanteerd dan voor stallen of woningen. Bij wegen wordt met een grens van 5 kilometer gerekend, waar dat voor andere sectoren niet gebeurt. Dat moet volgens de commissie gelijkgetrokken worden.

Verder raadt de commissie het kabinet aan om meer meetsystemen in te zetten voor landbouw, industrie, bouwactiviteiten en transport. Daarbij wordt met name gedacht aan satellietmetingen.

“De twee belangrijke componenten van stikstof, NO2 en NH3, worden beide waargenomen vanuit de ruimte. Satellieten geven dagelijks informatie voor Nederland over gebieden van ongeveer 5 tot 10 kilometer.”

Minister Schouten stelde het adviescollege in, nadat de Raad van State vorig jaar een streep zette door het Nederlandse stikstofbeleid. Sindsdien neemt het kabinet maatregelen om het beleid aan te passen. Vorige week kwam de commissie-Remkes met een kritisch rapport over dat beleid.

BEKIJK OOK;

Timmermans tegen Tweede Kamer: ’Klimaatcrisis is niet weg’

Telegraaf 11.06.2020 Door de coronacrisis zijn prioriteiten verschoven, maar de ’klimaatcrisis’ is zeker niet weg. Met die waarschuwing vraagt Frans Timmermans aandacht van de Tweede Kamer voor Europese groene plannen.

Via een videoverbinding ging de Europese topbestuurder met Kamerleden in debat over de zogeheten ’green deal’, het miljarden kostende plan waarmee EU-lidstaten duurzamer moeten worden.

De vicevoorzitter van de Europese Commissie vindt dat de luchtvaart een grotere bijdrage moet leveren aan de verduurzaming van de samenleving. Dat moet volgens hem onder meer gebeuren met extra belasting voor de sector. „Een kerosinebelasting is eerlijker en makkelijker uit te leggen dan een ticketbelasting. Bovendien moeten we kijken naar het wel heel makkelijk uitdelen van vrije rechten in de luchtvaart.” Timmermans wil bovendien korte vluchten terugdringen. „De trein is het beste alternatief. We zijn druk bezig om netwerk van nachttreinen te herstellen in Europa.”

Landbouw

Als het aan de PvdA’er ligt gaat het roer ook om in de landbouwsector. Timmermans vindt dat zowel boeren als consumenten er nu te bekaaid vanaf komen. „Het landbouwbeleid heeft te weinig oog voor het inkomen van de boeren, geld komt teveel terecht bij eigenaren van grote landerijen.” Bovendien ziet hij een kentering bij consumenten door de coronacrisis. „Consumenten moeten zien wat de milieubelasting is, waar hun product vandaan komt en ook wat het doet met de gezondheid. Mensen zijn zich daar door de coronacrisis meer bewust van.”

Het is volgens de vicevoorzitter van de Europese Commissie niet de enige les die getrokken moet worden na de uitbraak van het coronavirus. Voor opwekken van zonne- en windenergie moet minder worden gekeken naar industrie buiten Europa. „De industriële weerbaarheid van Europa moet omhoog.”

Timmermans uitte zich kritisch over het gebruik van biomassa, nadat PVV-Kamerlid Kops wees op de nadelen. De vicevoorzitter van de Europese Commissie gaf toe dat het gebruik daarvan zeker niet per definitie duurzaam is. „Dat heeft erg te maken met welke biomassa, we proberen zo goed mogelijk studies te verrichten om te kijken naar nadelen die er zijn. Als het de juiste biomassa is, draagt het wel degelijk bij. Bij de verkeerde zijn de nadelen groter dan de voordelen.”

BEKIJK OOK:

De ecologische ramp achter biomassa

BEKIJK OOK:

Groene biomassa volksverlakkerij

Kernenergie

Waterstof heeft de toekomst, zei de PvdA’er tegen Kamerleden. In kernenergie ziet hij veel minder heil. „Kernenergie zal onderdeel blijven van de middellange termijn. Maar het is niet duurzaam en heel erg duur.”

De kosten van de Europese green deal worden geraamd op zo’n duizend miljard euro tot 2030. Timmermans sprak zich ook nog lovend over figuren die geen gelegenheid onbenut laten om verduurzaming te vragen. „Zonder mensen als Greta Thunberg hadden we helemaal niks bereikt.”

BEKIJK OOK:

Brandbrief aan SER tegen biomassa

BEKIJK MEER VAN; milieupolitiek Frans Timmermans Europese Commissie Tweede Kamer der Staten-Generaal

Ruim 400 boeren met samen een miljoen varkens krijgen ‘stopsubsidie’

NOS 10.06.2020 Ruim 400 varkensboeren die willen stoppen met hun bedrijf krijgen hiervoor subsidie. Minister Schouten meldt aan de Tweede Kamer dat 502 boeren zich hadden aangemeld voor de saneringsregeling en dat er 407 aan de eisen voldoen. Deze groep houdt samen bijna een miljoen varkens.

Het kabinet had aanvankelijk 180 miljoen euro voor de regeling uitgetrokken, maar dat blijkt lang niet genoeg om alle aanvragen te kunnen honoreren van boeren die onder de voorwaarden vallen. Daarom komt er 275 miljoen bij, waardoor het totale bedrag 455 miljoen euro wordt. Voor de verhoging heeft de Europese Commissie toestemming gegeven.

Compensatie waardeverlies

Het doel van de subsidie is om stankoverlast te bestrijden en het terugdringen van de uitstoot van stikstof en broeikasgassen. De boeren krijgen een bedrag voor het “laten doorhalen van hun varkensrechten” en ze ontvangen ook een vergoeding voor het waardeverlies van de stallen.

Het overgrote deel van de betrokken bedrijven ligt in het zuiden van Nederland. De eerste varkensboeren hebben al subsidie gekregen. Schouten hoopt dat alle 407 gehonoreerde aanvragen in de loop van volgende maand zijn afgedaan.

De minister overlegt nog met provincies en gemeenten over de vraag of nog meer varkensboeren ondersteund kunnen worden om te stoppen met hun bedrijf. Het gaat dan om boeren die aan de meeste vereisten van de subsidieregeling voldoen, maar die net niet genoeg stank veroorzaken.

BEKIJK OOK;

Subsidieplafond sanering varkenshouderijen verhoogd naar € 455 miljoen

RO 10.06.2020 Van de 502 aanmeldingen voor de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen (Srv), voldoen er 407 aan de gestelde eisen. Om alle aanvragen die voldoen aan de gestelde vereisten, te kunnen toewijzen, verhoogt minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) het subsidiebedrag met € 275 miljoen waarmee het totaalbedrag voor de Srv € 455 miljoen wordt.

Hierdoor kunnen alle varkenshouders die zich hebben ingeschreven voor de regeling en voldoen aan de eisen ook worden gehonoreerd. Varkenshouders ontvangen voor eind juli 2020 een subsidiebeschikking.

Varkenshouderijlocaties die geuroverlast voor omwonenden veroorzaken en die willen stoppen, konden zich tot 15 januari 2020 aanmelden voor deelname aan de Srv. Met deze regeling kunnen varkenshouders een subsidie ontvangen voor het laten doorhalen van hun varkensrechten.

Daarmee beëindigen zij de betreffende bedrijfslocatie. Daarnaast ontvangen boeren een vergoeding voor het waardeverlies van de stallen. Aan deelname zijn een aantal voorwaarden verbonden, zo moet een bedrijf onder andere voldoen aan een drempelwaarde voor geuroverlast.

Eerder dit jaar bleek dat het aantal inschrijvingen voor de regeling hoger lag dan verwacht. Minister Schouten gaf aan te zullen kijken naar de mogelijkheid om alle aanvragen die aan de Srv-eisen voldoen te honoreren. Met de verhoging van het subsidiebedrag en de verleende goedkeuring vanuit de Europese Commissie, is dit nu mogelijk.

Op dit moment is het ministerie van LNV in gesprek met de betrokken provincies en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) over de vraag of en hoe veehouders die zich hebben ingeschreven maar niet aan de drempelwaarde van de geurscore voldoen, kunnen faciliteren en ondersteunen bij het stoppen met hun bedrijfs(locatie).

De Srv is opgesteld met provincies, gemeenten en de sector en draagt bij aan het verminderen van geuroverlast in veedichte gebieden en het verbeteren van de leefomgeving. Daarnaast draagt de Srv bij aan het terugdringen van uitstoot van stoffen zoals ammoniak.

Documenten;

Stand van zaken Subsidieregeling sanering varkenshouderijen (Srv)

Kamerstuk: Kamerbrief | 10-06-2020

Zie ook;

Kamer kritisch op biomassa, Wiebes wil klimaatakkoord niet ‘door plee spoelen’

NU 10.06.2020 De Tweede Kamer maakt zich in toenemende mate zorgen over de biomassacentrales, bleek woensdagmiddag tijdens een debat over het klimaat met minister Eric Wiebes (Klimaat). Deze energieopwekkers zijn cruciaal om de klimaatdoelen te halen, maar zijn ook vervuilend. Een meerderheid in het parlement wil inmiddels af van de miljardensubsidies voor deze sector.

Coalitiepartijen D66 en ChristenUnie lieten de avond voor het debat weten dat wat hen betreft een einde komt aan de subsidies voor nieuwe biomassacentrales. Voor dit jaar heeft het kabinet daar 11,4 miljard euro voor uitgetrokken.

Wiebes erkende in het debat met de Kamer dat hij “zoekende” is in de discussie over de geplande bouw van nieuwe biomassacentrales. Maar helemaal stoppen zou betekenen dat de klimaatdoelen niet worden gehaald.

“Ik ga niet op een woensdagmiddag even een belangrijk onderdeel van het klimaatakkoord door de plee spoelen”, zei Wiebes.

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) concludeerde onlangs dat ondanks de discussie over de duurzaamheid, de biomassacentrales een “belangrijke rol” spelen om tot een klimaatneutrale economie te komen. De helft minder CO2-uitstoot in 2030 ten opzichte van 1990 is een belangrijke pijler in het klimaatakkoord. De inzet van biomassa is volgens het kabinet daar “noodzakelijk” bij.

Wiebes: ‘Ben behoedzaam, niet rücksichtslos’

Oppositiepartijen GroenLinks, PvdA, Forum voor Democratie en Partij voor de Dieren vragen al langer om een stop van biomassacentrales. PvdA-Kamerlid William Moorlag wees er onder andere op dat het maatschappelijk draagvlak weg is. “Als de luchtkwaliteit en de innovatie niet op orde is, dan is er geen geloofwaardig verhaal.”

Tom van der Lee (GroenLinks) ziet het liefst dat de bouw van nieuwe centrales direct worden stopgezet.

Maar Wiebes ziet daar nog te veel bezwaren voor. Het draagvlak voor het energiebeleid zal ook snel verdwijnen als de energiekosten miljarden duurder worden als er wordt overgestapt naar een andere verwarmingstechniek. De bewindsman zei “terughoudend” te zijn met het gebruik van biomassa.

“Ik ben behoedzaam, maar niet rücksichtslos”, zei Wiebes meerdere keren. “Ik heb hier een klimaatakkoord te verdedigen.”

Toch leek Wiebes’ toon veranderd vergeleken met het debat in de Kamer van afgelopen november over dit onderwerp. De bewindsman noemde het gebruik van biomassacentrales destijds “uiterst verdedigbaar”, nu lijkt het een noodzakelijk kwaad om het klimaatakkoord niet op te blazen.

Zie ook: Wiebes snapt zorgen over biomassa, maar vindt energiebron verdedigbaar

Lees meer over:  Klimaat  Politiek 

Wiebes: biomassa voorlopig nodig om klimaatdoelen te halen

NOS 10.06.2020 Minister Wiebes wil niet toezeggen dat er geen subsidie meer gaat naar de bouw van nieuwe biomassacentrales. Hij begrijpt de zorgen die inmiddels zijn gerezen over het gebruik van biomassa voor energieopwekking. “Maar als we de klimaatopgave willen halen, hebben we biomassa voorlopig nodig”, zei hij in de Tweede Kamer.

“Ik wil ervoor hoeden dat we op een woensdagmiddag een belangrijk onderdeel van het Klimaatakkoord door de plee spoelen”, zei de minister van Economische Zaken en Klimaat. Hij wees erop dat in dat akkoord door zo’n honderd organisaties is afgesproken dat biomassa belangrijk is.

De brandstof werd vorig jaar nog gezien als duurzame energiebron en zou het doel om in 2030 49 procent minder CO2 uit te stoten dichterbij brengen.

Evolutie in denken

De laatste tijd rijzen er steeds meer bezwaren tegen biomassa. In plaats van gebruikte houtpallets wordt er boshout uit het buitenland verbrand. Daar komt bij dat het stoken van biomassa tot luchtvervuiling leidt. Al met al zou het gebruik van de brandstof geen winst opleveren voor het klimaat.

Wiebes erkent dat er een evolutie in het denken over biomassa gaande is. Hij denkt dat er op de langere termijn misschien niet meer voor deze manier van energieopwekking wordt gekozen, maar “in de tussentijd” en “tijdens de energietransitie” zitten we er aan vast, zei hij.

De minister komt binnenkort met een lijst aan duurzaamheidsregels waaraan biomassa moet voldoen. “We moeten het knettergoed inregelen”, zei Wiebes in de Kamer.

Gemeenten verlenen de subsidies

Gisteren melden de regeringspartijen D66 en ChristenUnie dat ze niet meer willen dat er subsidie wordt gegeven voor de realisatie van nieuwe biomassacentrales. Er liggen op dit moment zeker vierhonderd plannen. De minister zei dat hij niet over de vergunning- en subsidieverlening gaat. “Dat is aan de gemeenten.” Wel wil hij bekijken of er naast een verplicht opbouwplan ook een afbouwplan moet komen. “Dat is een zinvolle vraag: niet alleen, hoe komen we eraan, maar ook hoe komen we er weer vanaf?”

Kabinet wil nog niet stoppen met subsidie biomassa

AD 10.06.2020 Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) wil niet nu al toezeggen te stoppen met subsidies voor nieuwe biomassacentrales. Coalitiepartijen D66 en ChristenUnie spoorden hem middels een motie aan die subsidiekraan dicht te draaien, maar daar wil Wiebes nog niet aan.

Volgens de minister is er nog niet voldoende gediscussieerd en nagedacht over het onderwerp. Wel erkent hij ermee aan de slag te moeten. ,,Wij zijn er nog niet over uitgedacht.” Eerder vorige maand zei de minister wel dat het gebruik van biomassa een ‘inherent tijdelijke’ maatregel is. Toen gaf hij aan het alleen in te willen zetten als er geen alternatieven zijn, zoals in de chemie.

Lees ook;

Lees meer

Lees meer

Matthijs Sienot (D66), mede-indiener van de motie, zegt de groei van de biomassa-industrie ‘een halt toe te willen roepen’. Liever ziet hij dat er meer wordt ingezet op het isoleren van huizen. Carla Dik-Faber (ChristenUnie) zei gisteren dat ‘biomassa geen onderdeel kan zijn van een duurzame toekomst’. Volgens haar leidt de benodigde houtkap tot een verlies aan biodiversiteit.

Protest tegen een biomassacentrale in Diemen. © Jean-Pierre Jans

Omstreden

Biomassa is omstreden, ook vanwege de CO2-uitstoot die de verbranding ervan oplevert. De commissie-Remkes was eerder deze week dan ook erg kritisch over subsidie hiervoor. Hoewel ook het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) waarschuwde voor de nadelen, dichtte het biomassa wel een belangrijke rol toe in de energietransitie.

Het afgelopen jaar uitten wetenschappers, inwoners en natuurbeschermingsorganisaties in binnen- en buitenland massaal kritiek op de Nederlandse subsidiëring van biomassa-installaties. Vooral tegen het importeren van houtige biomassa (van gekapte bomen en takken) uit andere continenten, zoals bijvoorbeeld Noord-Amerika, is veel weerstand.

Andere experts wijzen erop dat de biomassa nodig is om af te komen van andere fossiele brandstoffen, zoals steenkool.

Nee, de stikstofcrisis is niet weg: wat gaat het kabinet doen?

AD 10.06.2020 Na bijna een jaar studeren, presenteerde het Adviescollege Stikstofproblematiek maandag een serie oplossingen voor de stikstofcrisis. Hoe groot is het probleem ook weer en wat gaat het kabinet doen? Zes vragen.

1) Wat is stikstof?

Stikstof (N) is overal om ons heen, liefst 80 procent van de lucht bestaat eruit. Het vormt een voorname voedselbron voor bomen en planten. Door veeteelt (mest) belandt een deel als ammoniak (NH3) in de natuur, een ander deel wordt door verkeer en industrie als stikstofoxiden (NOx) uitgestoten. Daardoor gaan onder meer grassen en brandnetels harder groeien en die overwoekeren kwetsbare planten. Met hen verdwijnen ook insecten en dieren. Ammoniak verzuurt bovendien de grond.

Hoewel de uitstoot van ammoniak en stikstofoxiden sinds de jaren 90 ruim is gehalveerd, moeten landen de uitstoot van de EU verder verlagen om natuurgebieden te redden.

Lees ook;

Commissie Remkes: ‘stikstofprobleem komt na corona keihard terug’

Lees meer

Stel dat we stikstof zouden aanpakken als corona

Lees meer

2) Waardoor hebben we ook weer een stikstofcrisis?

Voordat het coronavirus toesloeg was het stikstof die de economische motor van Nederland deed haperen. Vorig jaar mei zette de Raad van State een streep door de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS), waarmee het vorige kabinet sinds 2015 economie en natuur probeerde te verenigen.

Hoewel bijna 120 van de 160 Natura2000-gebieden zuchten onder te hoge stikstofconcentraties konden bouwprojecten, de aanleg van wegen en uitbreiding van vervuilende bedrijven dankzij de PAS toch doorgaan. De wet schreef namelijk tegelijk voor dat natuur in de toekomst gecompenseerd zou worden.

Dat natuurherstel blijkt echter boterzacht, stelde de Raad van State, die er een stokje voor stak. Zo kwamen liefst 18.000 bouw- en infrastructurele projecten door de uitspraak stil te liggen, inclusief prestigieuze voorbeelden als de ingebruikname van Lelystad Airport en de verbreding van snelwegen als de A1, N35 en de Utrechtse ring.

Jan Vergeer (fractievoorzitter CDA) en nog een aantal boeren doen hun verhaal over stikstof in het Groene Hart – stikstofcrisis, nabij natura 2000. Foto: Frank de Roo © Frank de Roo

3) Wat heeft het kabinet sindsdien  gedaan?

Volgens beproefd Haags recept zette minister Carola Schouten (Landbouw) in juli vorig jaar een commissie onder leiding van VVD’er Johan Remkes aan het werk. Mede op basis van zijn eerste voorlopige advies presenteerde het kabinet in november een eerste serie noodmaatregelen: de maximumsnelheid op snelwegen ging overdag naar 100 kilometer per uur. Verder werd de opkoopregeling voor varkensbedrijven uitgebreid.

Eind april kwam Schouten met een wetsvoorstel dat voorziet in 5 miljard euro om de stikstofcrisis te tackelen. Het geld is bedoeld voor natuurherstel en vrijwillige uitkoopregelingen voor boeren. In 2030 moet de stikstofuitstoot met 30 procent zijn gedaald.

4) Wat stelt de commissie-Remkes nu voor?

Na drie deeladviezen overhandigde Remkes maandag zijn definitieve rapport aan minister Schouten. De kritiek liegt er niet om: de kabinetsplannen gaan niet ver genoeg én zijn veel te vrijblijvend. Voor de landbouw,  goed voor ruim veertig procent van de stikstofuitstoot, zouden er strengere regels moeten komen. Anders blijft de kans reëel dat het stikstofbeleid opnieuw sneuvelt voor de rechter. De commissie wil dat boerenbedrijven bij natuurgebieden verdwijnen en er geen kunstmest meer wordt gebruikt.

5) Wat zijn de reacties op de adviezen?

Nogal wisselend. Het Wereld Natuur Fonds spreekt van een ‘stevige waarschuwing aan het kabinet’. Greenpeace noemt het kabinetsbeleid ondermaats. ,,Het kabinet laat onze unieke en kwetsbare natuur letterlijk stikken”, zegt directeur Nederland Joris Thijssen. Maar boerenorganisatie LTO Nederland is juist boos. ,,Als enige oplossing wordt nog meer regelgeving voorgesteld”, klaagt de belangenclub. ,,Laat de boeren boeren. Botweg reducties van deposities opleggen, slaat innovatie dood.”

Jan Vergeer (fractievoorzitter CDA) en nog een aantal boeren doen hun verhaal over stikstof in het Groene Hart - stikstofcrisis, nabij natura 2000. Foto: Frank de Roo

Minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) maandag met het rapport van het Adviescollege Stikstofproblematie dat ze net van voorzitter Johan Remkes (links) heeft gekregen. © ANP

6) Wat gaat het kabinet nu doen?

De grootste kans is: tijd rekken. Minister Schouten weigerde maandag inhoudelijk op Remkes voorstellen in te gaan. Ze heeft advies gevraagd of de nieuwe stikstofregels nu ‘Raad van State-proof’ zijn. Maar voor die tijd lijken de nieuwe regels al getest te worden door de rechter: Greenpeace kondigde gisteren al een rechtszaak aan.

De kans dat het kabinet de boeren harder gaat aanpakken, lijkt desalniettemin klein. Zowel regeringspartijen CDA, VVD en ChristenUnie als oppositiepartijen PVV, FvD en SGP zien daar niets in. De boerenprotesten van vorig najaar liggen nog vers in het geheugen. Alleen coalitiepartner D66, die eerder pleitte voor een halvering van de veestapel, hoopt dat het kabinet met dit rapport-Remkes het beleid aanscherpt. Ook de linkse oppositie wil dat. Maar samen hebben zij lang geen meerderheid.

D66 en ChristenUnie: geen geld voor nieuwe biomassacentrales

NOS 09.06.2020 Coalitiepartijen D66 en ChristenUnie willen dat er geen subsidie meer beschikbaar wordt gesteld voor nieuwe biomassacentrales. De lat voor dergelijke centrales moet zo hoog mogelijk komen te liggen, vinden ze. In biomassacentrales wordt onder andere hout verbrand om energie op te wekken.

Er zijn plannen voor het realiseren van honderden nieuwe biomassacentrales. Een deel daarvan kan gewoon gebouwd worden, omdat de subsidie al is toegekend. Maar door de opstelling van D66 en ChristenUnie is de kans erg klein geworden dat nieuwe aanvragen voor subsidie nog gehonoreerd zullen worden.

Stikstof

Het kabinet houdt tot nu toe vast aan biomassa, als tussenoplossing in de overgang naar nog schonere energiebronnen.

Maar volgens de partijen moet er nu al duidelijkheid gegeven worden: biomassacentrales zijn niet duurzaam genoeg. Door het kappen van bossen gaat er biodiversiteit verloren en verarmt de bodem. Bovendien komt er bij de verbranding stikstof vrij en dat is slecht voor de natuur. “Het is verstandiger om in te zetten op echte schone energie.”

Er is steeds meer kritiek op biomassa, ziet ook D66-Kamerlid Matthijs Sienot. “Het klimaat wordt er niet zo veel mee geholpen. We willen dit niet aanmoedigen met extra subsidies, wat nu wel gebeurt waardoor er veel centrales gepland worden.” Hij ziet meer in groene waterstof en zonnepanelen.

Straal van 100 kilometer

Carla Dik-Faber van de ChristenUnie denkt dat hout uit duurzame bosbouw beter gebruikt kan worden voor meubels of in de bouw, Pas als hout geen andere toepassing meer heeft, zou het in een biomassacentrale verstookt mogen worden. Uiteindelijk zou in die centrale alleen lokale biomassa, zoals groenafval van de gemeente, verbrand mogen worden.

Nu komt het hout nog vaak uit Oost-Europa of Noord-Amerika. D66 en ChristenUnie willen dat er alleen nog biomassa van binnen een straal van 100 kilometer rond de centrale gebruikt wordt.

BEKIJK OOK;

Bijna driekwart Nederlanders maakt zich zorgen over klimaat

AD 09.06.2020 Bijna driekwart van de Nederlanders maakt zich zorgen over de verandering van het klimaat. Dat blijkt uit een onderzoek dat het ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft laten uitvoeren door onderzoeksbureau Kantar.

Bijna 80 procent van de gepeilde hoogopgeleiden maakt zich zorgen of ernstige zorgen. Hetzelfde geldt voor een op de zes lager opgeleide Nederlanders.

Toch voelt minder dan de helft van de Nederlanders zich verantwoordelijk voor het tegengaan van klimaatverandering. ,,Er lijkt dus een kloof te bestaan in het hebben van zorgen over het klimaat en verantwoordelijkheid hierover”, concluderen de onderzoekers.

Lees ook;

Lees meer

Minister Eric Wiebes (Klimaat) heeft het onderzoek laten doen omdat het kabinet zoveel mogelijk burgers wil betrekken bij de energietransitie. Daarvoor is vorig jaar ook een campagne gestart.

Coronacrisis

Door de coronacrisis zal de campagne om mensen tot klimaatactie te bewegen de komende tijd anders worden vormgegeven. ,,Mensen maken zich nu in de eerste plaats zorgen over hun gezondheid en die van hun dierbaren, hun inkomen en hun baan”, zegt Wiebes. ,,Het belang van meedoen aan de transitie blijft, maar heeft voor veel mensen minder prioriteit.”

Uit het onderzoek blijkt overigens dat de meeste mensen door de coronacrisis niet structureel anders over klimaatverandering zijn gaan denken. Zo’n 13 procent vindt het klimaat nu nog belangrijker, een kleinere groep (6 procent) vindt het minder belangrijk.

De stikstofuitstoot halveren, hoe moet dat?

Trouw 09.06.2020 Om stikstof te reduceren, moeten alle sectoren bijdragen, volgens de commissie-Remkes.

Om de Nederlandse natuur weer in een goede staat te brengen, is het nodig om de uitstoot van stikstof de komende tien jaar te halveren. Dat verstrekkende advies bracht de commissie-Remkes maandag uit aan de regering. Remkes doet tal van aanbevelingen om de uitstoot van ammoniak (stikstof die ontstaat als dierlijke mest en urine zich mengen) en van stikstofoxiden (die vrijkomen bij verbranding van fossiele brandstoffen) fors te verminderen. Een overzicht per economische sector.

Industrie

Nederland stoot ongeveer 250 kiloton (ofwel 250 miljoen kilogram) stikstofoxide uit per jaar. Verbrandingsprocessen in de industrie zorgen voor ruim 10 procent daarvan. Tata Steel is in zijn eentje verantwoordelijk voor bijna een vijfde daarvan, dus ongeveer 2 procent van alle stikstofoxiden.

Doordat schoorsteenpijpen de stikstofoxiden hoog de lucht in blazen, verspreiden ze zich ver en komt er relatief weinig terecht op Nederlandse natuur. Volgens eerder ingevoerde maatregelen zal de industrie tot 2030 zijn uitstoot met 8 procent verminderen. Dat is te weinig, volgens Remkes. Zijn commissie adviseert daarom ‘verregaande elektrificatie’, en waterstof als energiebron.

Wegverkeer

Het wegverkeer stoot jaarlijks ongeveer 75 kiloton stikstofoxiden uit. Naar aanleiding van een eerder advies van Remkes heeft het kabinet de maximumsnelheid op snelwegen overdag verlaagd naar honderd kilometer per uur. Het effect van deze maatregel is door de coronacrisis in de praktijk niet vast te stellen.

Naar verwachting zal de uitstoot van stikstofoxiden door het wegverkeer in 2030 de helft lager liggen dan nu door strengere Europese emissiewetgeving en de elektrificatie van het wagenpark. Extra maatregelen acht Remkes daarom niet nodig.

Beeld Louman & Friso

Energiecentrales

Energiebedrijven stoten ongeveer 12 kiloton stikstofoxiden uit, een kleine 4 procent van het totaal. In de energiesector wordt vooral gas gestookt en daarnaast kolen of biomassa. Die biomassa (zoals houtsnippers of pellets) levert een probleem op.

Ze worden als duurzaam beschouwd, er is subsidie voor beschikbaar en voor een kleine biomassacentrale is geen vergunning nodig. Daarom neemt hun aantal snel toe; er zijn al meer dan tweehonderd van in Nederland. Deze installaties stoten uit op lage hoogte en liggen ook regelmatig in de nabijheid van natuurgebieden waardoor zij voor een toename van de stikstofneerslag in deze gebieden zorgen.

Waar de uitstoot van gas- en kolencentrales zal afnemen doordat er meer wind- en zonne-energie wordt opgewekt, verwacht Remkes dat de uitstoot van biomassacentrales alleen maar zal toenemen. Hij adviseert de subsidie voor biomassacentrales te stoppen, ook al betekent dit dat Nederland langer zal doorgaan met aardgas verstoken.

Luchtvaart

De luchtvaart stoot ongeveer 4 kiloton stikstofoxiden uit per jaar. Vliegen staat te boek als vervuilend, maar Remkes stelde eerde al: “De beeldvorming over de luchtvaart als grote vervuiler voor stikstof is niet in overeenstemming met de werkelijkheid.”

De uitstoot kan volgens Remkes omlaag door elektrisch taxiën, efficiëntere en lichtere vliegtuigen, het verminderen van het aantal vluchten en het weren van vervuilende vliegtuigen. Voor de uitstoot van vliegtuigen die over Nederland vliegen moet volgens Remkes internationaal naar een oplossing gezocht worden.

Scheepvaart

Meer dan vliegtuigen zijn schepen vervuilend. Scheepvaart is goed voor 77 procent van de uitstoot van stikstofoxiden. Volgens eerder gemaakte afspraken zal de uitstoot door strengere eisen aan scheepsmotoren met 12 procent dalen voor de binnenvaart en met 23 procent voor de zeevaart in Nederlandse wateren.

Dat is te weinig reductie, volgens Remkes. Het kabinet wil dat aangemeerde schepen niet stationair hun motor laten draaien maar elektriciteit van de wal gebruiken. Dat vindt de commissie-Remkes een goed idee. Verder zou er een internationale heffing moeten komen op de uitstoot van schepen.

De bouw

De bouw heeft het meest last van de huidige stikstofcrisis. Tijdens het bouwen van bijvoorbeeld een woonwijk is er tijdelijk veel stikstofuitstoot, die na afloop van het werk weer verdwijnt. Remkes stelt voor dat de bouwsector zelf schoner gaat werken: over tien jaar 80 procent minder uitstoot van stikstofoxiden. Wagens en werktuigen moeten daarvoor elektrisch worden.

Landbouw

De landbouw produceert vooral stikstof in de vorm van ammoniak, dat ontstaat als de mest en urine van koeien of varkens zich mengen. Van alle ammoniakuitstoot in Nederland (ongeveer 130 kiloton) komt 88 procent uit de landbouw.

Halvering daarvan in tien jaar is een enorme opgave, maar er zijn al boeren die hun ammionakuitstoot in vijf jaar hebben gehalveerd. Remkes adviseert minder stikstof aan te voeren op de boerderij. Dat wil zeggen: minder kunstmest en minder eiwitrijk veevoer dat voor veel ammoniak zorgt. De kunstmestkwestie is lastig, want veel Europese regels stimuleren juist het gebruik ervan.

Remkes adviseert ook veestallen aan te passen, zodat mest en urine zich niet kunnen mengen op de vloer. Verder zou de regering moeten kijken welk type landbouw op welke plek het meest geschikt is: intensieve veehouderij met hoge uitstoot niet te dicht bij een natuurgebied, en gewassen juist daar verbouwen waar de grond minder mest nodig heeft. Nu is dat niet te praktijk. De regering zou ‘piekbelasters’ gericht kunnen uitkopen.

Lees ook:

Johan Remkes: De uitstoot van stikstof moet drastisch omlaag

De huidige plannen van de regering zullen de natuur in Nederland niet in een goede staat brengen, stelt stikstofadviseur Johan Remkes.

Meer over; milieu economie, business en financiën economische sector landbouw klimaatverandering transport opwarming van de aarde Johan Remkes Emiel Hakkenes

Remkes oordeelt snoeihard over stikstofplannen

Elsevier 09.06.2020 De stikstofplannen van het kabinet gaan niet ver genoeg. Ze lijken ook te veel op eerder stikstofbeleid dat sneuvelde bij de rechter. Dat concludeert het Adviescollege Stikstofproblematiek onder leiding van oud-commissaris van de Koning in Noord-Holland Johan Remkes (VVD). Het college pleit voor ambitieuzere doelen die wettelijk bindend zijn.

Alleen zo zou de natuur zich kunnen herstellen en zou de vergunningverlening voor de bouw niet meer in gevaar komen.

Op 29 mei was het een jaar geleden dat de Raad van State een streep zette door het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Hierdoor kwam de vergunningverlening in de bouw tot stilstand, met de zogenoemde stikstofcrisis als gevolg. Het kabinet werkt sinds die tijd aan een oplossing.

Economie moest hand in hand gaan met natuur

PAS is ooit juist bedacht om economische ontwikkeling hand in hand te laten gaan met natuur. Op veel natuurgebieden dwarrelen meer stikstofverbindingen neer dan ecologen wenselijk achten. Vooral natuur met schrale ondergronden, zoals heide, heeft het moeilijk omdat door stikstof de bodem verzuurt en voedselrijker wordt. Ook in gebieden die Nederland in EU-verband beloofde te beschermen – de Natura2000-gebieden.

Geen simpele oplossing voor problemen ‘stikstofvonnis’

Het PAS voorzag in maatregelen om de uitstoot te verlagen en de gevolgen van neerslaand stikstof te verlichten. Daardoor konden wegen worden aangelegd, stallen worden gebouwd en kregen bedrijven de ruimte. Tot de Raad van Staat stelde dat er geen garanties waren dat de beloofde reducties er ook echt kwamen. Op grond van het PAS mochten niet langer vergunningen worden verleend.

Stikstofplannen kabinet zijn ambitieus maar niet voldoende

Door de uitbraak van het coronavirus verdween de stikstofcrisis uit de aandacht. Het kabinet werkte in betrekkelijke rust aan een pakket maatregelen dat eind april werd gepresenteerd. Uitgesmeerd over tien jaar is er zo’n 5 miljard euro mee gemoeid. Dit investeert het kabinet onder meer in natuur en het uitkopen van boeren, om de uitstoot van stikstof terug te brengen.

Remkes’ eindrapport is uiterst kritisch over de kabinetsplannen. Het pijnlijkste kritiekpunt is dat het beleid ‘overeenkomsten vertoont met het PAS’. Het kabinet zou te gretig op zoek zijn naar ‘rek en ruimte’ en het snel weer verlenen van vergunningen. Remkes wil juist dat er flink wordt geïnvesteerd in natuur en de uitstoot van stikstofverbindingen flink wordt teruggeschroefd. Anders zou het plan weer kunnen sneuvelen bij de rechter.

Scherpere doelen, wettelijk bindend

De doelen hiervoor zijn volgens Remkes nog niet scherp genoeg. Het kabinet voorziet in een daling van 26 procent stikstofuitstoot in 2030. Volgens Remkes moet de uitstoot 50 procent dalen ten opzichte van 2019. Nog eens tien jaar later moet deze zo ver zijn teruggedrongen dat in geen enkel natuurgebied de maximale waarde voor neerslaand stikstof nog wordt overschreden. Dit alles moet wettelijk bindend worden vastgelegd. Dat lijkt enigszins op de Stikstofwet die GroenLinks voorstelt.

De man achter het ‘stikstofvonnis’ dat Nederland platlegt

Al eerder, en ook nu weer, benadrukt Remkes dat het nieuwe beleid er niet op uit moet zijn te zoeken naar ‘een juridische list’, zoals het terugbrengen van het aantal Natura2000-gebieden. Op de vraag van een journalist hiernaar reageerde Remkes bij de presentatie van het eindrapport sterk afwijzend. Zo’n juridische truc zou slechts leiden tot een jarenlange ruzie met Brussel, terwijl de bouw op slot blijft.

‘Nederland is een doodlopende tunnel ingelopen’

Landbouworganisatie LTO reageerde teleurgesteld op het rapport. Volgens LTO is Nederland al decennia geleden een ‘doodlopende tunnel in gelopen’ door zich als dichtbevolkt land te binden aan strenge EU-natuurwetgeving. Volgens de belangenbehartiger zou het beter zijn als het Adviescollege erkent dat de stikstofdoelen onhaalbaar zijn in Nederland, en dat het een ‘realistische balans’ zoekt.

 LTO Nederland@LTONederland

LTO Nederland pleit voor een goede balans tussen natuur, wonen, werken, infrastructuur en landbouw. Het advies van de commissie Remkes gaat niet in op de volhoudbaarheid van de #stikstof doelen in onze dichtbevolkte, vruchtbare delta.https://www.lto.nl/advies-remkes-gaat-voorbij-aan-onmogelijkheid-stikstofdoelstellingen/ …

Advies-Remkes gaat voorbij aan onmogelijkheid stikstofdoelstellingen – LTO

De commissie Remkes heeft in haar tweede advies hard uitgehaald naar de stikstofmaatregelen van het kabinet. LTO Nederland deelt met de commissie dat er met de huidige aanpak…

lto.nl

14 17:29 – 8 jun. 2020

Opvallend genoeg bevat het rapport een soortgelijke overpeinzing. Een ‘beleidsreconstructie’ blikt terug op het ontstaan van het PAS, en het Nederlandse natuurbeleid. Daarin merkt het Adviescollege onder andere op dat Nederland zich vaak committeerde aan EU-regelgeving, zoals de vogel- en habitatrichtlijn, zonder de gevolgen te overzien.

Toen de consequenties duidelijk werden, schoof Nederland de uitvoering vooruit of greep naar een kortetermijnoplossing. Het PAS is daarvan een goed voorbeeld: Nederland verfde zich in de hoek, koos een kortetermijnoplossing die kool en geit spaart en belandde in nog grotere problemen.

 Tjeerd de Groot

✔@TjeerdD66

D66 ziet dit advies als steun in de rug.

Het lijkt erop de @minlnv er een flinke schep bovenop moet doen om de natuur beter te beschermen. Op naar de volgende stap in de goede richting.

 NOS

✔@NOS

Harde kritiek adviescommissie Remkes op nieuwe stikstofaanpak kabinet https://nos.nl/l/2336574 

148 15:10 – 8 jun. 2020 68 mensen praten hierover

‘Ferme adviezen’ voor geplaagde minister Carola Schouten

De reacties op het rapport van met name linkse politieke partijen en natuurorganisaties zijn een stuk positiever. D66-Kamerlid Tjeerd de Groot twitterde dat hij het advies als een ‘steun in de rug’ ziet. GroenLinks wees op de eigen concept-Stikstofwet en Natuurmonumenten riep het ministerie op het rapport mee te nemen. Actiegroepen Greenpeace en Mobilisation for the environment dreigen allebei dat zij het kabinetsbeleid in de huidige vorm zullen aanvechten bij de rechter.

Minder prettig was de boodschap voor minister van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit Carola Schouten (ChristenUnie). De stikstofcrisis was tot dusver een ‘intens traject’ zei ze eufemistisch nadat zij het rapport in ontvangst had genomen. En daar kwamen nu deze ‘ferme adviezen’ bij. Schouten benadrukte dat het nieuwe stikstofbeleid stand moet houden bij de rechter en dat de natuur echt moet opknappen. Het zal voor het huidige en het komende kabinet een heidens karwei worden om de stikstofcrisis echt op te lossen.

TAGS; D66 Johan Remkes LTO Natura 2000 PAS Raad van State stikstof

Boeren noemen stikstofadvies ‘weinig effectief’, natuurorganisaties en bouw positief

NOS 08.06.2020 Natuur- en milieuorganisaties en de bouwsector zijn blij met de kritiek op het kabinetsbeleid voor het verminderen van de stikstofuitstoot in ons land. Ze kunnen zich vinden in de aanbevelingen van het Adviescollege Stikstofproblematiek, onder leiding van oud-minister Remkes. Boerenorganisaties vinden het advies daarentegen “ernstig tekortschieten”.

In 2030 zou de stikstofuitstoot niet 26 procent minder moeten zijn, zoals het kabinet wil, maar 50 procent. Dat moet bovendien een verplichting zijn en geen streven, adviseert Remkes.

Het Adviescollege concludeert dat het huidige kabinetsbeleid nog te veel op het oude beleid lijkt. De Raad van State oordeelde een jaar geleden dat het oude beleid kwetsbare natuurgebieden niet genoeg beschermt. De plannen moesten daarom van tafel, maar “het college kan zich niet aan de indruk onttrekken dat de voorgestelde structurele aanpak overeenkomsten vertoont met het PAS (het oude systeem).”

Te vrijblijvend

Milieudefensie spreekt van “een belangrijk en gezaghebbend advies waaruit blijkt dat kringlooplandbouw noodzakelijk is”. Volgens de organisatie leidt het huidige “vrijblijvende” beleid niet tot “een klimaateconomie waarin natuur en bedrijvigheid elkaar versterken”. Ook het Wereld Natuur Fonds is blij met de constatering dat de stikstofaanpak van het kabinet te vrijblijvend is.

Greenpeace Nederland voelt zich door het advies gesterkt en bereidt een rechtszaak tegen de Staat voor om betere natuurbescherming af te dwingen. “Het advies verrast niet”, zegt directeur Joris Thijssen. “De stikstofaanpak van het kabinet is ondermaats en laat onze unieke en kwetsbare natuur letterlijk stikken.”

Op het gebied van natuurherstel adviseert Remkes om Natura 2000-gebieden in stand te houden en nieuwe natuurgebieden te ontwikkelen. De nieuwe gebieden zouden niet aan Europese regelgeving hoeven te voldoen (zoals de Natura 2000-gebieden), maar moeten wel passen bij de bestaande natuur in Nederland. Ook zouden natuurgebieden meer met elkaar verbonden moeten worden.

“Minister Schouten heeft geen enkel excuus meer om niet zo snel mogelijk een drempelwaarde in te stellen”, aldus Maxime Verhagen, voorzitter Bouwend Nederland.

Bij de presentatie van het advies vanmiddag zei Remkes dat de bouw zwaar geleden heeft onder de stikstofbeperkingen die sinds de uitspraak van de Raad van State van kracht zijn. Volgens brancheorganisatie Bouwend Nederland heeft het kabinet tot nu toe weinig gedaan om het verlenen van vergunningen voor bouwprojecten weer op gang te brengen.

Het advies van het college is om een drempelwaarde voor de stikstofuitstoot in te stellen; alle bouwprojecten die daaronder zitten zouden een vergunning moeten krijgen.

“We hebben een jaar op dit advies gewacht en we zijn er erg blij mee”, zegt voorman Maxime Verhagen. “Minister Schouten heeft geen enkel excuus meer om niet zo snel mogelijk een drempelwaarde in te stellen.”

In het advies wordt ook gesproken over een stimuleringsregeling voor de bouwsector. Met subsidies zou het voor bouwbedrijven makkelijker moeten worden om over te stappen op materieel dat minder uitstoot, zoals elektrische machines en generatoren op waterstof.

Anders dan de bouw heeft de industrie de verplichting om verouderde en zeer vervuilende installaties te vervangen door schonere technieken, als dat ook maar enigszins mogelijk is. Het Adviescollege stelt voor om het verminderen van de stikstofuitstoot met 50 procent op te nemen in de afspraken die al met de industrie gemaakt zijn, in het kader van het Klimaatakkoord.

ANP

Boerenorganisatie LTO is een stuk minder enthousiast over de aanbevelingen van het adviescollege. Met de bestaande plannen komt het kabinet volgens hen enigszins tegemoet aan de aanpak die boeren graag willen toepassen: stikstofuitstoot verminderen met zoveel mogelijk innovatieve landbouw.

“Remkes gaat een stap verder, met zijn suggestie om twee keer zo veel emissiereductie als harde verplichting in de wet vast te leggen. Botweg reducties van deposities opleggen slaat innovatie dood”, zegt portefeuillehouder Trienke Elshof.

De aanbeveling van het Adviescollege is om boerenbedrijven in de buurt van zwaar belaste natuur uit te kopen of te verplaatsen. Dat zou niet meer vrijwillig moeten gaan, zoals nu het geval is. Maar volgens Elshof is dat “duur en weinig effectief.”

Ook over nieuwe mestwetgeving wordt gerept. Boeren zouden zo min mogelijk kunstmest moeten gebruiken en zoveel mogelijk hoogwaardige dierlijke mest. Overschotten zouden niet meer voor mogen komen.

De boeren verenigd in Farmers Defence Force beraden zich nog op een reactie op het stikstofadvies.

BEKIJK OOK;

D66: kabinet moet er flinke schep bovenop doen bij stikstof

NOS 08.06.2020 Regeringspartij D66 vindt dat het kabinet er een flinke schep bovenop moet doen bij het beschermen van de natuur. Kamerlid Tjeerd de Groot reageert daarmee op het eindrapport van de commissie-Remkes. Die oordeelde vandaag hard over het stikstofbeleid van het kabinet.

Volgens Remkes is er onvoldoende garantie dat door het nieuwe stikstofbeleid, dat is opgesteld door minister Schouten van Landbouw, de natuur genoeg zal herstellen. Hij pleit ervoor om boerenbedrijven die in de buurt van natuurgebieden liggen en veel stikstof uitstoten, niet langer op basis van vrijwilligheid uit te kopen.

“D66 ziet dit advies als steun in de rug”, zegt De Groot, die eerder pleitte voor een halvering van de veestapel. “Op naar de volgende stap in de goede richting.”

 Tjeerd de Groot @TjeerdD66

D66 ziet dit advies als steun in de rug. Het lijkt erop de @minlnv er een flinke schep bovenop moet doen om de natuur beter te beschermen. Op naar de volgende stap in de goede richting. https://t.co/pUGW4OdA1n

Volgens GroenLinks-leider Jesse Klaver kunnen de stikstofplannen van het kabinet na het advies van Remkes de prullenbak in. “Opnieuw een dikke onvoldoende voor het kabinet”, vindt Klaver. Hij wil een halvering van de uitstoot, meer natuurgebieden en boeren die natuurvriendelijk gaan werken.

Hete brei

PvdA-Kamerlid William Moorlag noemt het een evenwichtig en degelijk advies. “Ik roep het kabinet op te stoppen met om de hete brei heendraaien. Neem dit advies over om woningbouw op gang te brengen en herstel van de natuur.” Door de stikstofproblematiek kwam ook de bouw grotendeels stil te liggen.

Ook de SP en de Partij voor de Dieren zijn tevreden over het rapport. Remkes doet Frank Futselaar van de SP denken aan “een leraar die uitlegt dat je met de schoolresultaten tot nu toe zeker gaat blijven zitten”. Volgens Esther Ouwehand van de PvdD haalt het kabinet hooguit een 3. “Dat wordt een zomer huiswerk overdoen.”

Niet alleen op papier

De ChristenUnie, de partij van minister Schouten, benadrukt dat dit kabinet het eerste kabinet is dat echt aan de slag gaat met het verminderen van de hoeveelheid stikstof in de natuur. Daarvoor is drie miljard euro uitgetrokken, zegt Kamerlid Carla Dik-Faber.

Verder wil Dik-Faber dat het kabinet zich richt op maatregelen die niet alleen op papier, maar ook in de praktijk werken. Vooral van het verduurzamen van de bouwsector verwacht ze veel. Maar alle sectoren moeten wat haar betreft een steentje bijdragen. “De rekening mag niet alleen bij burgers of boeren worden neergelegd, ook industrie en luchtvaart moeten zorgen voor minder stikstofuitstoot.”

De PVV is ronduit negatief over het advies van Remkes. Volgens Geert Wilders kan het rapport “linea recta de prullenbak in”. Strengere stikstofregels zijn alleen nodig om “slaafs aan de Brusselse regeltjes te voldoen. En onze boeren verder kapot te maken”, zegt hij.

BEKIJK OOK;

Remkes wil nog strengere stikstofregels

Telegraaf  08.06.2020  Nederland moet de uitstoot van stikstof in 2030 gehalveerd hebben ten opzichte van vorig jaar. Dat stelt de commissie Remkes in een laatste adviesrapport over de stikstofcrisis. De deskundigen vinden dat het kabinet natuurdoelen en de reductie van stikstof wettelijk moet vastleggen. De bestuurder vindt de aanpak van het kabinet ’onvoldoende’.

Het kabinet heeft onlangs al een miljardenpakket aangekondigd voor de komende tien jaar, maar als het aan Remkes en zijn deskundigen ligt, worden de spelregels nog wat strenger. ’Streven naar’ is niet genoeg. „Alleen met voldoende juridische borging kan geloofwaardig uitvoering worden gegeven aan de uitspraak van de Raad van State”, stelt de commissie. De aanpak van het kabinet is volgens hem ’onvoldoende’.

Hij stelt dat de belangrijkste problemen niet worden opgelost door het kabinet. Het is in zijn ogen nog te veel gericht op het weer mogelijk maken van economische activiteiten.

Van een coronavoordeel hoeven we volgens Remkes weinig te verwachten. „De abrupte afname van emissies van stikstof is naar verwachting tijdelijk en de ammoniakuitstoot uit de landbouw zijn de afgelopen maanden niet afgenomen”, stelt Remkes. „Als de economie straks weer op gang komt, is het van belang dat stikstof de ontwikkelingen niet onnodig hindert.”

Boeren

Remkes wil dat boeren hun werkwijze gaan veranderen. „Het moet anders en het kan anders”, zegt hij. Wel is er duidelijk beleid nodig en voldoende financiële middelen om de sector te helpen. „Boeren kunnen nu eenmaal niet groen zijn als ze rood staan.”

Uitkoop van boeren op vrijwillige basis draait volgens Remkes niet automatisch uit op een landbouwsector die zorgt voor minder uitstoot. Daar moet het kabinet volgens de VVD-prominent op gaan letten.

De commissie komt na de omstreden verlaging van de maximumsnelheid op alle wegen niet met aanvullende maatregelen voor automobilisten. De scheepvaart krijgt wel een standje. Remkes pleit voor strengere handhaving van de regels op zee.

Biomassa

De deskundigen hebben ook gekeken naar de omstreden biomassacentrales. In het advies staat dat het kabinet moet stoppen met het uitdelen van subsidie. De eisen aan grote stookinstallaties zouden moeten gelijk worden getrokken met kleinere installaties. De discussie over deze verbrandingsovens voor ’groene energie’ ligt politiek zeer gevoelig. Het kabinet stelt deze energiebronnen nodig te hebben om Europese energiedoelen te halen.

BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid milieupolitiek Remkes

D66: kabinet moet er een flinke schep bovenop doen bij stikstof

NOS 08.06.2020 Regeringspartij D66 vindt dat het kabinet er een flinke schep bovenop moet doen bij het beschermen van de natuur. Kamerlid Tjeerd de Groot reageert daarmee op het eindrapport van de commissie-Remkes. Die oordeelde vandaag hard over het stikstofbeleid van het kabinet.

Volgens Remkes is er onvoldoende garantie dat door het nieuwe stikstofbeleid, dat is opgesteld door minister Schouten van Landbouw, de natuur genoeg zal herstellen. Hij pleit ervoor om boerenbedrijven die in de buurt van natuurgebieden liggen en veel stikstof uitstoten, niet langer op basis van vrijwilligheid uit te kopen.

“D66 ziet dit advies als steun in de rug”, zegt De Groot, die eerder pleitte voor een halvering van de veestapel. “Op naar de volgende stap in de goede richting.”

 Tjeerd de Groot @TjeerdD66

D66 ziet dit advies als steun in de rug. Het lijkt erop de @minlnv er een flinke schep bovenop moet doen om de natuur beter te beschermen. Op naar de volgende stap in de goede richting. https://t.co/pUGW4OdA1n

Volgens GroenLinks-leider Jesse Klaver kunnen de stikstofplannen van het kabinet na het advies van Remkes de prullenbak in. “Opnieuw een dikke onvoldoende voor het kabinet”, vindt Klaver. Hij wil een halvering van de uitstoot, meer natuurgebieden en boeren die natuurvriendelijk gaan werken.

Hete brei

PvdA-Kamerlid William Moorlag noemt het een evenwichtig en degelijk advies. “Ik roep het kabinet op te stoppen met om de hete brei heendraaien. Neem dit advies over om woningbouw op gang te brengen en herstel van de natuur.” Door de stikstofproblematiek kwam ook de bouw grotendeels stil te liggen.

Ook de SP en de Partij voor de Dieren zijn tevreden over het rapport. Remkes doet Frank Futselaar van de SP denken aan “een leraar die uitlegt dat je met de schoolresultaten tot nu toe zeker gaat blijven zitten”. Volgens Esther Ouwehand van de PvdD haalt het kabinet hooguit een 3. “Dat wordt een zomer huiswerk overdoen.”

Niet alleen op papier

De ChristenUnie, de partij van minister Schouten, benadrukt dat dit kabinet het eerste kabinet is dat echt aan de slag gaat met het verminderen van de hoeveelheid stikstof in de natuur. Daarvoor is drie miljard euro uitgetrokken, zegt Kamerlid Carla Dik-Faber.

Verder wil Dik-Faber dat het kabinet zich richt op maatregelen die niet alleen op papier, maar ook in de praktijk werken. Vooral van het verduurzamen van de bouwsector verwacht ze veel. Maar alle sectoren moeten wat haar betreft een steentje bijdragen. “De rekening mag niet alleen bij burgers of boeren worden neergelegd, ook industrie en luchtvaart moeten zorgen voor minder stikstofuitstoot.”

De PVV is ronduit negatief over het advies van Remkes. Volgens Geert Wilders kan het rapport “linea recta de prullenbak in”. Strengere stikstofregels zijn alleen nodig om “slaafs aan de Brusselse regeltjes te voldoen. En onze boeren verder kapot te maken”, zegt hij.

BEKIJK OOK;

Commissie Remkes: ‘stikstofprobleem komt na corona keihard terug’

AD 08.06.2020 De door het kabinet aangekondigde maatregelen om de stikstofuitstoot te reduceren, zijn lang niet ambitieus genoeg. Vraag is ook of ze juridisch standhouden, stelt het Adviescollege Stikstofproblematiek in zijn eindrapport. Strenge stikstofafspraken per provincie zijn nodig en moeten ook in de wet worden vastgelegd.

Ruim een jaar nadat de Raad van State rigoureus een streep zette door de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) presenteerde het Adviescollege Stikstofproblematiek vanmiddag voorstellen om de stikstofcrisis definitief op te lossen. ,,Hoewel het kabinet de aanpak van de stikstofcrisis volgens het Adviescollege absoluut serieus neemt, is de reductie van de stikstofuitstoot van 26 procent in 2030 die minister Schouten (Landbouw) voorstelt te laag”, stelt voorzitter Johan Remkes.

Lees ook;

Lees meer

Lees meer

Minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) ontvangt uit handen van voorzitter Johan Remkes het eindrapport van het Adviescollege Stikstofproblematiek. © ANP

Volgens het Adviescollege zijn de plannen te vrijblijvend en blijven de belangrijkste problemen onopgelost. ,,Ik wil een resultaatsverplichting, geen inspanningsverbintenis. Remkes ziet nog steeds overeenkomsten tussen de nieuwe kabinetsplannen en de gewraakte PAS.

,,Het kabinet blijft ruimte zoeken in de huidige regelgeving om zo spoedig mogelijk toestemming (voor meer uitstoot) te verlenen.” Vraag blijft of de nieuwe plannen juridisch wel houdbaar zijn. In de woorden van Remkes: ,,De juridische borging is onvoldoende.” Onder meer Greenpeace kondigde gisteren al aan om naar de rechter te stappen.

‘Strenge meetbare doelen’

Het Adviescollege stelt daarom voor om niet alleen strengere uitstoot-afspraken te nemen, maar om die ook in de wet vast te leggen. Zo moet de stikstofuitstoot in 2030 halveren ten opzichte van vorig jaar.

Als de economie straks weer op gang komt, is het van belang dat stikstof de ontwikke­lin­gen niet onnodig hindert, aldus Johan Remkes, Adviescollege Stikstofproblematiek.

Verder wil het Adviescollege maatregelen rond de uitstoot van stikstof en ammoniak gaan scheiden. Om de ammoniakuitstoot terug te dringen wil Remkes het Nederlandse mestbeleid grondig moderniseren. Verder moet er een geavanceerd meetsysteem komen voor ammoniak, zodat exact duidelijk is welke agrarische bedrijven voor uitstoot zorgen.

Tegelijk moet de landbouw ook de uitstoot van stikstof zien te verminderen. Dat kan door veehouders veel gerichter uit te kopen, stelt het Adviescollege. ,,Het kabinet richt zich te veel op vrijwilligheid, waardoor de uitstoot onvoldoende zal dalen. Beter is om gericht bedrijven uit te kopen die in de buurt van natuurgebieden voor de meeste uitstoot zorgen.”

Tegelijk wil Remkes boeren tegemoet komen door de regelgeving flink te vereenvoudigen. ,,Ze moeten nu wel aan heel veel regelgeving voldoen en ik begrijp de ergernis daarover.” Dat kan onder meer door de komst van een zogenaamde ‘afrekenbare stoffenbalans’ die voor alle agrariërs moet gelden. Die moet zorgen dat de uitstoot van alle mogelijke schadelijke stoffen van de landbouw in balans blijft.

Voorzitter Johan Remkes van het Adviescollege Stikstofproblematiek. © ANP/Koen van Weel

Coronacrisis

Al met al kan de uitstoot slechts met duidelijke, in de wet vastgelegde maatregelen omlaag. ,,Alleen met voldoende juridische borging kan geloofwaardig uitvoering worden gegeven aan de PAS-uitspraak van de Raad van State”, stelt Remkes.

Het is al het vierde rapport van het Adviescollege Stikstofproblematiek. Vorig jaar september adviseerde Remkes al de maximumsnelheid op Nederlandse wegen te verlagen, iets wat daarna ook gebeurde. Drie maanden later volgde een advies voor de landbouw (Beweiden en bemesten), terwijl de commissie in januari stelde dat ook het vliegverkeer veel duurzamer moet worden.

Tijdelijk

Remkes bestrijdt de veel gehoorde suggestie dat de coronacrisis het stikstofprobleem afgelopen maanden als het ware vanzelf heeft opgelost. ,,De abrupte afname van emissies van stikstofoxiden is naar verwachting tijdelijk en de ammoniakemissies van de landbouw zijn afgelopen maanden niet afgenomen”, aldus Remkes. ,,Als de economie straks weer op gang komt, is het van belang dat stikstof de ontwikkelingen niet onnodig hindert.”

Het Adviescollege Stikstofproblematiek wil goed in de gaten houden of de uitstoot inderdaad omlaag gaat. Blijkt over tien jaar dat dit niet hard genoeg gaat, dan zijn meer maatregelen nodig. Remkes: ,,ik lees in de plannen van het kabinet te vaak het woordt ‘streven’. Terwijl de Raad van State wel duidelijk heeft gemaakt dat dat onvoldoende is.”

Commissie kraakt nieuwe stikstofaanpak kabinet

NOS 08.06.2020 De nieuwe aanpak van het kabinet van het stikstofprobleem schiet tekort. Er is onvoldoende garantie dat de natuur genoeg zal herstellen. Ook juridisch zijn er te veel onzekerheden. Dat staat in het eindrapport van het Adviescollege Stikstofproblematiek.

De commissie, onder leiding van oud-minister Remkes, heeft flinke kritiek op de kabinetsplannen: ze zijn niet ambitieus genoeg en lijken op onderdelen te veel op eerder beleid, waar de Raad van State een jaar geleden een streep door haalde (zie kader onderaan).

Zo is het streven van het kabinet om de stikstofuitstoot in 2030 met 26 procent te verminderen volgens de commissie niet genoeg. Dat zou 50 procent moeten zijn, en dan niet als streven maar als verplichting. “Het college kan zich niet aan de indruk onttrekken dat de voorgestelde structurele aanpak overeenkomsten vertoont met het PAS (het oude systeem). Er lijkt sprake van het zoeken naar rek en ruimte”.

Remkes waarschuwt het kabinet niet dezelfde fout te maken als in het verleden, minister Schouten zegt dat er gezocht moet worden naar evenwicht.

Volgens Remkes heeft de corona-crisis het stikstofprobleem niet opgelost, “integendeel”. Hij wees erop dat er nog een lange weg met flinke maatregelen te gaan is. Herstel van natuur zonder stikstofreductie is geen optie, dat zou dweilen met de kraan open zijn, aldus Remkes.

Boerenuitkoop niet vrijwillig

Ook het vrijwillig uitkopen van boeren zal niet genoeg zijn om de problemen op te lossen, zegt de commissie. Met name bij veehouderijen in de buurt van kwetsbare natuur kan uitkopen niet op basis van vrijwilligheid, aldus de commissie. Verder moet de landbouw flink op de schop. “De grootste inspanning moet komen van de landbouw, die voor ruim 40 procent verantwoordelijk is voor de stikstofuitstoot in de vorm van ammoniak.”

Dat het kabinet andere maatregelen moet nemen om aan Europese natuurregels te voldoen werd vorig jaar duidelijk toen de Raad van State een streep haalde door het tot dan toe gebruikte Programma Aanpak Stikstof (PAS).

De commissie-Remkes kwam al eerder met tussenrapporten en het kabinet nam al maatregelen gebaseerd op die adviezen, zoals het terugbrengen van de maximumsnelheid op snelwegen overdag naar 100 kilometer per uur en uitkoopregelingen voor veehouders. Ook bouwactiviteiten liggen stil en de opening van Lelystad Airport is uitgesteld.

Meer natuurgebieden

Schouten kwam eind april met de nieuwe Structurele Aanpak Stikstof. Met 5 miljard euro in tien jaar wil het kabinet natuurgebieden herstellen en bedrijven (waaronder boeren) helpen met stikstofmaatregelen dan wel uitkopen.

Het streven van het kabinet om te onderzoeken of het aantal Natura-2000 gebieden omlaag kan, kan ook niet op goedkeuring van de commissie rekenen. De commissie stelt juist voor om meer natuurgebieden aan te wijzen.

Minister Schouten van Landouw zegt in een reactie de “ferme adviezen” te gaan lezen. “We zijn steeds verder aan het leren hoe we dingen moeten aanpakken.” De minister zei dat dit dossier geen gemakkelijke oplossingen kent en dat de discussie over stikstof na vandaag niet voorbij is.

PAS

In mei 2019 haalde de Raad van State een streep door het Programma Aanpak Stikstof (PAS) waarmee Nederland aan Europese regels wilde voldoen om te natuur te beschermen. Met de maatregelen zou Nederland de doelen niet halen en niet aan de Europese regels voldoen, oordeelde de Raad van State.

Sindsdien zijn economische- en bouwactiviteiten stilgelegd, mogen veebedrijven niet uitbreiden, ligt de opening van Lelystad Airport stil en is de snelheid op snelwegen overdag naar maximaal 100 kilometer per uur teruggebracht.

Johan Remkes is vanavond te gast in Nieuwsuur om zijn eindrapport toe te lichten. Later zit hij ook nog bij Met het Oog op Morgen op NPO Radio 1.

BEKIJK OOK;

Remkes over het stikstofbeleid: ‘Weg met de vrijblijvendheid’

NU 08.06.2020 Johan Remkes adviseerde het kabinet maandag in een eindadvies over het stikstofprobleem. Het oordeel is hard: het kabinet doet te weinig om de uitstoot te verlagen en de plannen zijn te veel op basis van vrijwilligheid. NU.nl sprak er met de oud-minister en tijdelijk burgemeester van Den Haag over.

Wat is volgens u het belangrijkste advies aan het kabinet?

“Het harde doel om de stikstofuitstoot in 2030 ten opzichte van 2019 met 50 procent te verlagen is wat ons betreft de kern. Dat moet er in 2040 voor zorgen dat de uitstoot onder de kritische depositiewaarde is gebracht zodat de natuur in 2050 volledig is hersteld.”

“Je moet die doelen hard, wettelijk borgen en vastleggen. Inclusief de komst van een fonds om de maatregelen mee te kunnen betalen. Weg met de vrijblijvendheid.”

Ik heb niet de indruk dat minister Carola Schouten van Landbouw uw advies direct overneemt. Er wordt gewacht op een advies van de Raad van State over de juridische houdbaarheid van het stikstofbeleid.

“Ik vind het op zich niet vreemd dat de minister het advies van de Raad van State afwacht. De kern van de kritiek van de Raad van State van vorig jaar zit hem in de term ‘borgen’. Dat gebeurt in het huidige stikstofbeleid niet.”

“Daarom zeggen wij nu: wil je de zekerheid dat de bouwvergunningen niet weer vastlopen en dat er daadwerkelijk stappen op het gebied van natuurherstel worden gezet, zal je er toch een tandje bij moeten zetten.”

“Ik snap best dat dat politiek gevoelig ligt in de coalitie. Ik sluit ook helemaal niet uit dat een deel van de discussie volgend jaar bij de kabinetsformatie terugkomt.”

Minister Schouten en Johan Remkes bij de presentatie van het eindadvies Niet alles kan overal . (Foto:Pro Shots).

Is dat frustrerend nadat u met een vrij stevig advies bent gekomen?

“Nee. Als je dat frustrerend vindt, dan moet je niet aan dit soort commissievoorzitterschappen beginnen.”

Was u verrast dat er geen harde doelen werden vastgelegd in het nieuwe stikstofbeleid van het kabinet?

“Daar was ik wel verbaasd over. Ik heb ook de indruk dat de coalitiepartners met de minister de pen hebben vastgehouden bij het schrijven van dat beleid. Dan weet je ook dat er een compromis uitrolt.”

Als uw adviezen niet worden overgenomen, wie is dan de grote verliezer in deze discussie die al ruim een jaar duurt?

“Dat is wat mij betreft dan de Kamer. Die is dan verantwoordelijk voor een juridische situatie die tot grote problemen kan leiden.”

Beginnen we dan weer van voor af aan?

“Ik kan geen koffiedik kijken. Wij hebben opgeschreven wat volgens ons de beste oplossing is. De politiek moet hier zijn voordeel mee doen.”

Er is een nieuwe burgemeester voor Den Haag voorgedragen en u bent klaar met het schrijven van rapporten over stikstof en het parlementair stelsel. Wat gaat u nu eigenlijk doen?

“Ik was al met pensioen! Ik ga er maar van uit dat ik nooit helemaal achter de geraniums verdwijn.”

Waarom zorgt stikstof voor zo veel problemen in Nederland?

Lees meer over: Politiek  Stikstofuitspraak 

Commissie-Remkes: Stikstofuitstoot moet in 2030 gehalveerd zijn

NU 08.06.2020 De stikstofuitstoot moet in 2030 zijn gehalveerd ten opzichte van 2019 en tegelijkertijd moet er worden geïnvesteerd in natuurherstel. Alleen dan kunnen de doelen om de natuur voldoende te beschermen worden gehaald, stelt Johan Remkes maandag in zijn eindrapport met advies aan het kabinet voor de oplossing van de stikstofproblemen.

De doelen moeten wettelijk worden vastgelegd, het kabinet wordt opgeroepen met een “voortvarende aanpak” te komen.

Remkes oordeelt hard over de aanpak van het kabinet tot nu toe. De juridische verankering van het huidige beleid is “onvoldoende” en veel maatregelen zijn op basis van vrijwilligheid.

De adviescommissie maakt de pijnlijke vergelijking met het vorige beleid, het Programma Aanpak Stikstof (PAS), dat vorig jaar door de Raad van State werd afgekeurd.

“Het is onvoldoende om op de lange termijn voldoende stikstofreductie te garanderen”, aldus Remkes in een toelichting op het advies.

Remkes: ‘Klopt niet dat problemen door corona vanzelf oplossen’

De adviescommissie, onder leiding van oud-minister Remkes, adviseerde het kabinet al eerder over welke stappen genomen moeten worden. Het advies van maandag, met de titel Niet alles kan overal, is het eindrapport dat aan minister Carola Schouten (Landbouw) werd overhandigd.

Remkes waarschuwde dat er onterecht wordt gedacht dat het stikstofprobleem zich vanzelf oplost vanwege de coronacrisis waardoor er een stuk minder economische activiteiten zijn. “Het stikstofprobleem is er nog steeds en is alleen maar urgenter geworden.”

“De natuur kan zich in 2050 hersteld hebben”, aldus Johan Remkes.

De afname van stikstof is naar verwachting tijdelijk en de afname van ammoniak, ook een vorm van stikstof, is bij de landbouw de laatste maanden helemaal niet afgenomen, concludeerde Remkes.

De halvering van de stikstofuitstoot zou per provincie moeten worden geregeld, afhankelijk van de staat van de Natura 2000-gebieden. Vóór 2040 moet de uitstoot bij alle beschermde natuurgebieden tot onder een bepaalde grens zijn gedaald, zodat de stikstof geen schade meer kan aanbrengen aan de natuur.

Remkes: “Als dat lukt, dan kan de natuur zich in 2050 hersteld hebben.”

Schouten: Advies Raad van State wordt cruciaal

Schouten noemde het advies in een eerste reactie “een indrukwekkend boekwerk”. Het belangrijkste voor het kabinet, is de juridische houdbaarheid van het beleid, maar juist daarvoor waarschuwde Remkes. “Er zijn geen makkelijke oplossingen”, zei Schouten.

De Raad van State zal nog een advies uitbrengen, dat wordt voor het kabinet “essentieel”, zei Schouten. Ze wilde hier nog niet op vooruitlopen.

Ambitieuzere doelen betekenen ook meer maatregelen, waarschuwde Schouten. “Dat vraagt veel van de samenleving”. Naar dat evenwicht gaat Schouten verder op zoek.

“Wij hebben nu maatregelen voorgesteld. Als blijkt dat die niet houdbaar zijn, dan gaan we daar weer naar kijken”, aldus de bewindsvrouw.

Meer werk voor landbouwsector

Vooral de landbouw, de sector die het meeste stikstof uitstoot in Nederland, “moet echt een transitie maken” naar een werkwijze met weinig stikstofuitstoot, zei Remkes. “Het trekt een te zware wissel op de natuur.”

De commissie was ook kritisch op de vrijwillige uitkoopregeling voor boeren. Hier zouden alleen ondernemers voor in aanmerkingen moeten komen die te veel stikstof uitstoten en dicht bij Natura 2000-gebieden zitten.

Er moet ook beter moeten worden gemeten. “Boeren kunnen niet groen zijn als ze rood staan”, aldus Remkes.

Remkes licht zijn rapport toe. (Foto: Pro Shots)

Kabinet zet niet in op harde doelen

Vorig jaar werd het stikstofbeleid van het kabinet door de Raad van State afgekeurd. Er werd te weinig gedaan om de stikstofneerslag en -uitstoot bij beschermde natuurgebieden te verlagen. Met dat beleid, het Programma Aanpak Stikstof (PAS), werden bouwvergunningen afgegeven. Die werden met de rechterlijke uitspraak in één klap ongeldig waardoor een totale bouwstop volgde.

Inmiddels zijn er maatregelen genomen, mede op basis van eerdere tussenadviezen van de commissie-Remkes. Zo is de maximumsnelheid op snelwegen overdag verlaagd naar 100 kilometer per uur en mag de luchtvaart alleen groeien als er verdere verduurzaming tegenover staat.

Waarom zorgt stikstof voor zo veel problemen in Nederland?

Eind april volgde een “structurele aanpak” die de stikstofuitstoot bij de bron moest aanpakken. Er werd geld vrijgemaakt om de natuur te herstellen en boeren die in de buurt van beschermd natuurgebied zaten, werden met een financiële regeling verleid te stoppen met hun bedrijf. De landbouw is in Nederland verantwoordelijk voor het grootste deel van de stikstofuitstoot: 41 procent.

Het kabinet stelde zichzelf de opgave om in 2030 bij ten minste de helft van de beschermde natuurgebieden de stikstofuitstoot onder een kritische grens te krijgen. Dit is alleen opgeschreven als “streefwaarde” en niet als hard doel, waardoor critici denken dat ook dit beleid net als de PAS uiteindelijk juridisch niet houdbaar is.

MOBilisation for the Environment (MOB), de milieuclub die met succes de PAS bij de rechter aanvocht, liet al direct weten ook vanwege het nieuwste stikstofbeleid naar de rechter te stappen.

Lees meer over: Politiek  Stikstofuitspraak 

juni 9, 2020 Posted by | 2e kamer, Adviescollege Stikstofproblematiek, bouwsector, co2, Commissie Remkes, commissie-Hordijk, coronavirus, Gaswinning, Johan Remkes VVD, klimaat, Klimaatactivisten, Klimaatakkoord, klimaatakkoord Parijs, klimaatmars, Natura 2000-gebieden, politiek, regeerakkoord, Rutte 3, stikstof, stikstofregels, stikstofuitstoot, tweede kamer, Urgenda, Urgenda-vonnis | , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | Reacties uitgeschakeld voor Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2021 ??? – deel 7

Verhoogde dreiging door aanslagen en extremisme – deel 18

Telegraaf 30.04.2020

Telegraaf 31.08.2020

Dreigingsniveau op 3 van de 5

Een deel van de Nederlandse jihadistische beweging heeft nog steeds de intentie om een terroristische aanslag te plegen. Dat leidt soms zelfs tot concrete plannen. Uit rechts-extremistische hoek komt de mogelijke dreiging van eenlingen.

Telegraaf 08.10.2020

23.09.2020

AD 26.06.2020

Telegraaf 13.05.2020

AD 08.05.2020

Telegraaf 08.05.2020

Een terroristische aanslag in Nederland is dus nog steeds voorstelbaar. Daarom blijft het dreigingsniveau op 3 van de 5 staan. Wel is een grootschalige aanslag door de coronacrisis op dit moment minder waarschijnlijk. Dat blijkt uit het 52ste Dreigingsbeeld van de NCTV.

Opleving van rechts-extremisme

De geheime dienst AIVD ziet een opleving van rechts-extremisme wereldwijd. In zijn jaarverslag over 2019 staat dat rechts-extremisten elkaar vinden op websites en van daaruit uitgenodigd worden voor besloten groepen. Dat kan leiden tot radicalisering en geweld.

De AIVD noemt in deze context de Nederlandse “alt-rechtsbeweging” Erkenbrand ‘een voorbeeld van een organisatie die met democratische middelen ondemocratische doelstellingen nastreeft’. ,,Deze Nederlandse alt-rechtsbeweging volgens de inlichtingendienst “als uiteindelijk doel om een autoritair politiek bestel te realiseren dat alleen de grondrechten van de witte burger (man) waarborgt”.

AD 02.09.2020

De politie en Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) hadden 2,5 jaar lang een informant in de extreemrechtse partij Nederlandse Volks-Unie (NVU), schrijft NRC dinsdagavond 07.07.2020. De krant sprak met Richard Prein, tot eind vorig jaar een naaste medewerker van NVU-leider Constant Kusters.

Hij werkte van juni 2017 tot eind 2019 als informant. Hij was ‘kringleider’ van de provinciale afdeling van de partij in Noord-Brabant. In 2018 verkozen leden van de NVU hem tot ‘Activist van het jaar’. Terwijl hij extremistische activiteiten organiseerde, hielden de politie en de AIVD toezicht.

Prein gaf de politie en de AIVD onder meer inzicht in de verhouding tussen extreemrechts en Forum voor Democratie en vertelde over dreigende confrontaties tussen linkse en rechtse activisten. Ook infiltreerde hij bij de neonazistische partij Racial Volunteer Force (RVF).

Aanslag synagoge Oekraïne

Een man met een bijl heeft dinsdagochtend geprobeerd toe te slaan in een synagoge in Oekraïne. De beveiliger van de synagoge, van wie het salaris volledig wordt betaald vanuit Nederland, wist het slagwapen met gevaar voor eigen leven afhandig te maken.

De aanslagpleger is weggevlucht en is nog niet opgepakt door de politie. In de synagoge waren vanwege corona maar vier mensen aanwezig. De beveiliger is lichtgewond geraakt aan zijn nek en hand.

BEKIJK OOK:

Ook discriminatie van Joden, homo’s en vrouwen verdient aandacht

BEKIJK OOK:

Frits Barend: ’Antisemitisme van linkse activisten komt hard aan’

AD 22.07.2020

Stephan Balliet en de aanslag op synagoge Halle

Ruim negen maanden na zijn mislukte aanslag op een synagoge in het Duitse Halle, waarbij hij twee mensen doodschoot, staat de vermeende schutter voor de rechter. Stephan Balliet (28) wordt verdacht van tweevoudige moord en 68 pogingen daartoe. ,,Het was allemaal niet zo gepland’’, verklaarde hij tegenover de rechtbank.

De kleine, kale twintiger werd met handen en voeten geboeid door zes zwaar bewapende politiemensen met bivakmutsen op de rechtszaal in Maagdenburg binnengeleid. Het proces gaat gepaard met uiterst strenge veiligheidsmaatregelen, vanwege de extreemrechtse achtergrond van de verdachte. De aanslag op de synagoge geldt, ondanks de mislukking ervan, als een van de zwaarste antisemitische aanvallen in het naoorlogse Duitsland. Balliet handelde vanuit een antisemitische, racistische en xenofobe achtergrond.

Iron March

Deze nieuwssite schreef recent nog over een groep Nederlanders die actief waren op het neo-nazistische webforum Iron March. Op dat forum waren ook Amerikaanse rechts-extremisten aanwezig die later zijn aangeklaagd voor meerdere racistische moorden. Vandaag kwam ook een inwoner van Den Haag voor de rechter die gezegd zou hebben ‘te hebben gesmuld van de aanslag in Christchurch’ en ook een moskee zou hebben willen aanvallen.

Terrorist Cornelis R.

Een 58-jarige beveiliger van de Haagse vervoerder HTM is woensdag 13.05.2020 door de rechtbank veroordeeld tot twee jaar cel, waarvan acht maanden voorwaardelijk. Hij krijgt de straf voor het dreigen met een terroristisch misdrijf en verboden wapenbezit.

Tegen de man was door het Openbaar Ministerie (OM) drie jaar onvoorwaardelijk geëist. De straf valt lager uit omdat de rechter van mening is dat de man niet klaar was om zijn plannen tot uitvoer te brengen.

De man vertelde op 30 september 2019 dat hij had “zitten smullen” van de beelden van de aanslagen eerder dat jaar op twee moskeeën in de Nieuw-Zeelandse stad Christchurch waarbij in totaal 51 doden vielen.

Veroordeling medeplichtigheid Hashem Abedi zelfmoordaanslag bij de Manchester Arena 2017

Hashem Abedi, de man die zijn broer hielp bij de voorbereiding op een zelfmoordaanslag in Manchester in 2017 bij een concert van Ariana Grande, is donderdag 20.08.2020 veroordeeld tot 55 jaar gevangenisstraf. Dat meldt de Britse omroep BBC.

De aanslag vond plaats op het moment dat ouders hun kinderen kwamen ophalen. Er vielen 22 doden en ruim tweehonderd mensen, waaronder kinderen, raakten gewond. De aanslag werd later opgeëist door IS.

Sommige ouders huilden volgens BBC News toen ze in de rechtbank vertelden over het verlies van hun kinderen. Ook hielden mensen daar foto’s omhoog van jonge slachtoffers. De moeder van een omgekomen meisje noemde de aanslag een ‘gruwelijke en laffe daad die onze levens voor altijd heeft veranderd’.

Hashem Abedi heeft zijn broer Salman aangemoedigd en geholpen en was daarom al schuldig bevonden aan 22-voudige moord. Voor de 22 moorden was de man al veroordeeld, nu weet hij ook zijn straf.

Volgens een onderzoekscommissie zijn er meerdere fouten gemaakt, meldt The Guardian. “Potentiële kansen om de aanslag te verijdelen, zijn gemist”, zei Dominic Grieve, voorzitter van de onderzoekscommissie ISC.

Enkele fouten die gemaakt zijn:

  • De Britse inlichtingendienst en de antiterrorismedienst hebben geen actie ondernomen nadat Abedi een bekende extremist had opgezocht in de gevangenis.
  • De Britse inlichtingendienst heeft Abedi geen reisbeperkingen opgelegd, waardoor hij eenvoudig naar Engeland terug kon vliegen om de aanslag te plegen.
  • Abedi stond op de lijst om weer gecontroleerd te worden door de inlichtingendienst, maar door langzaam handelen gebeurde dat te laat.
  • Abedi is nooit doorgeschoven naar het zogenoemde ‘prevent-programma’.

Onderzoeker Grieve: “Dit is onacceptabel. Er zijn fundamentele fouten gemaakt in het behandelen van deze zaak. Deze aaneenschakeling van fouten vraagt om een uitgebreide verantwoording van het ministerie van Binnenlandse Zaken.”

AD 11.07.2020

Syrische asielzoeker vrijgesproken van deelname aan jihadgroep

De Syrische asielzoeker Maher A. is door het gerechtshof in Den Haag 10.07.2020 vrijgesproken van deelname aan een terroristische organisatie. De rechtbank had hem daar eerder nog tot vier jaar cel voor veroordeeld. Volgens justitie maakte A. in Syrië, voordat hij naar Nederland kwam, onderdeel uit van de jihadgroep Jabhat al Nusra. Het Hof stelt nu dat daar geen bewijs voor is.

Maher A. (nu 26) en zijn neef Qusai A. (29) kwamen in 2015, op het hoogtepunt van de vluchtelingencrisis, als asielzoekers vanuit Syrië  naar Nederland en kregen een verblijfsvergunning en woonruimte.

De twee werden eind november 2017 opgepakt in hun respectievelijk woonplaatsen Bergen op Zoom en Arnhem. Justitie startte een onderzoek na een tip van inlichtingendienst AIVD: de twee zouden in Syrië sympathie hebben getoond voor Jabhat al Nusra, een jihadistische groepering die toen gold als het lokale filiaal van terreurgroep Al Qaeda.

Student in Damascus

De rechtbank in Rotterdam veroordeelde de twee neven eind 2018 tot vier en negen jaar cel voor het lidmaatschap van een terroristische organisatie en omdat ze, toen ze in Nederland waren, nog een derde Syrische vriend naar Nederland gesmokkeld zouden hebben. Het gerechtshof zetten vrijdag een streep door de veroordeling van Maher (vier jaar): er is geen bewijs dat hij bij Jabhat al Nusra zat. Volgens zijn advocaat Frederieke Dölle was de Syriër in een deel van de periode helemaal niet in het strijdgebied aanwezig ‘maar als student in Damascus.’

Maher, die al een fors deel van de straf van vier jaar heeft uitgezeten, komt binnenkort vrij. Er loopt nog een procedure over zijn verblijfsvergunning. Bij een veroordeling voor terrorisme wordt die doorgaans ingetrokken, de vrijspraak kan dat veranderen.

De zaak van zijn neef Qusai, die negen jaar cel kreeg, werd gisteren 09.07.2020 aangehouden.

De twee neven waren de eerste Syrische asielzoekers die in Nederland werden veroordeeld omdat ze in de periode voor hun vlucht lid zouden zijn geweest van een jihadistische, terroristische organisatie. Inmiddels zijn er al zeker zeven zaken voor de rechter geweest.

Safiyya Amira Shaikh wilde veel slachtoffers maken met een aanslag op de kathedraal

Levenslang voor Britse IS-aanhanger die aanslag wilde plegen in Londense kathedraal. Een Britse aanhanger van terreurbeweging IS is op 03.07.2020 tot levenslang veroordeeld omdat ze zichzelf wilde opblazen in de bekende St Paul’s Cathedral in Londen.

In de Telegram-groep GreenB1rds, waarvan Shaikh vermoedelijk één van de beheerders was, werden ook Nederlandse doelwitten bedreigd. Zo ging er vorig jaar zomer een gefotoshopte afbeelding rond waarin de St Vituskerk in Hilversum in vlammen opging. ‘We zijn gekomen om jullie af te slachten’, stond erbij.

De 37-jarige vrouw, Safiyya Amira Shaikh, bekeerde zich in 2007 tot de islam en ontwikkelde geleidelijk extreme opvattingen. De politie kon haar in oktober arresteren nadat ze met undercoveragenten, die zich voordeden als moslimextremisten, haar plan had besproken.

Syrische terreurverdachte opgepakt in Fries azc

In het asielzoekerscentrum Balk in Friesland is een 24-jarige terreurverdachte uit Syrië aangehouden. De man zou in 2015 en 2016 lid zijn geweest van de terroristische organisatie Ahrar Al-Sham. Hij blijft de komende twee weken vastzitten, zo heeft de rechter-commissaris vandaag bepaald.

Volgens het Openbaar Ministerie zijn op de kamer van de verdachte in het azc in het Friese Balk verschillende gegevensdragers in beslag genomen.

Binnenhof

‘Terrorist’ op het Binnenhof wilde doodgeschoten worden

Het Openbaar Ministerie (OM) in Den Haag stelt dat de 39-jarige man uit Sneek die in februari 2019 met twee grote keukenmessen over het Binnenhof in Den Haag liep met de intentie om politici dood te steken, ontoerekeningsvatbaar is. De man verkeerde die week in een psychose, verklaart het OM dinsdag.

De 39-jarige Ramon A. uit Sneek, die ervan wordt verdacht dat hij op 8 februari 2019 een terroristische aanslag wilde plegen op het Binnenhof, wilde tijdens zijn daad worden doodgeschoten door de politie. Dat verklaarde de verdachte dinsdag in de rechtbank in Den Haag.

De man denkt dat hij waarschijnlijk een psychose had of paranoïde was toen hij de trein naar Den Haag nam om een zelfmoordaanslag te plegen. ‘Ik was van plan het Binnenhof te bestormen met twee messen. Mijn doel was te worden neergeschoten door de politie’, vertelde de verdachte. ‘Ik was in een waan.’

De zaak ging verder op 8 juli 2020, dan vindt de inhoudelijke behandeling plaats.

Twee neonazi’s vast na aanslag op woning activiste in Duitsland

De Duitse politie heeft twee mannen aangehouden die ervan verdacht worden een aanslag te hebben gepleegd op de woning van een 41-jarige vrouw in de buurt van Göttingen (Nedersaksen). Het gaat om rechtsextremisten van 23 en 26 jaar oud. Laatstgenoemde raakte zwaargewond doordat het explosief dat hij in de woning wilde gooien vroegtijdig ontplofte.

Duitser opgepakt voor beramen van aanslag op moslims

De Duitse justitie verdenkt een 21-jarige man uit Hildesheim van het dreigen met een aanslag waarbij doden zouden vallen. In een chatbericht op internet verwees hij naar de rechts-extremistische dader van de aanslag in Christchurch in Nieuw-Zeeland. Dat meldt het Openbaar Ministerie.

Hij was volgens het OM van plan moslims te doden. In zijn woning zijn wapens gevonden. Ook vond de politie databestanden met rechts-radicale inhoud. Uit de verklaringen die de man tot nu toe heeft afgelegd, blijkt dat hij al langere tijd met het plan rondliep om een aanslag te plegen. Daarmee wilde hij internationale media-aandacht krijgen.

© Foto Youtube Screenshot van de Saoedische prediker Ahmad al-Hazimi, aan wie de extreme afsplitsing van terreurbeweging IS zijn naam ontleent.

Dreiging door afsplitsing IS

Een extreme afsplitsing van terreurbeweging IS wint terrein in Nederland. De zogeheten ‘Hazimi-beweging’ geldt als nog extremer dan IS en telt naar schatting bijna honderd aanhangers in Nederland. Zij worden echter veelal over het hoofd gezien door lokale overheden, stelt onderzoeksbureau NTA.

In een rapport waarschuwt NTA, een bureau dat de veiligheidsketen adviseert en als deskundige optreedt in terrorisme-rechtszaken, voor de dreiging vanuit de Hazimi-beweging. Het gaat om een publieksversie van een rapport dat eerder besloten is gedeeld met anti-terrorismediensten.

Nu IS geen eigen staat meer heeft, heeft een deel van de jihadisten IS ingeruild voor de minstens zo gewelddadige afsplitsing, stelt het rapport. De groepering ontleent haar naam aan de Saoedische prediker Ahmad al-Hazimi. Zijn voornaamste boodschap is dat een ieder die afwijkt van de radicaal-islamitische leer, een afvallige is en daarom gedood mag worden.

Wie weigert zo’n persoon tot afvallige te bestempelen, wordt hiermee in de ogen van Hazimi zelf óók afvallige. Dit principe werd vanaf 2015 omarmd door een deel van IS, maar ging de leiding van de terreurorganisatie een stap te ver. Het veroorzaakte een ideologisch conflict, waarna IS veel Hazimi’s doodde of vastzette wegens ‘extremisme’.

Dit lot zou ook acht Nederlandse IS’ers hebben getroffen, die in 2016 in Syrië zijn geëxecuteerd door IS. Dat deze executies hebben plaatsgevonden werd al eerder gemeld, maar de reden waarom is nooit helemaal opgehelderd. NTA zegt nu aanwijzingen te hebben dat de Nederlanders zijn gedood vanwege hun pro-Hazimi standpunten.

De Hazimi-tak profiteert van de ineenstorting van IS. De beweging biedt volgens NTA voormalig IS-strijders een verklaring voor de ondergang van hun kalifaat: omdat IS zich niet meer hield aan de strikte leer, is hun de goddelijke overwinning ontnomen.

Een Marokkaanse-Nederlander geldt als een kopstuk in de internationale Hazimi-beweging. Het gaat om een man die zichzelf ‘Abu Asim’ noemt en in Nederland op vrije voeten is na een eerdere politie-inval. De man beheert diverse pro-Hazimi kanalen op Facebook en de besloten app Telegram. „Hij toont zich in zijn online activiteiten welbespraakt en theologisch onderlegd”, noteren de onderzoekers over hem.

De Hazimi-ideologie is volgens NTA een blinde vlek bij Nederlandse overheidsinstanties die zich op lokaal niveau bezighouden met de re-integratie van voormalig jihadisten in de samenleving. Instanties als het gevangeniswezen, gemeenten, kinderbescherming en hulpverleningsorganisaties begeleiden voormalig jihadisten hierbij.

Als een oud-strijder afstand neemt van IS, zien deze instanties dit als teken dat van hem of haar een minder grote dreiging uitgaat. Maar volgens NTA hoeft dit helemaal geen positieve ontwikkeling te zijn, omdat IS dikwijls wordt ingeruild voor de nog radicalere Hazimi-tak. „De uitspraak ‘ik neem afstand van ISIS’ kan een zeer extreme betekenis hebben, hoewel dit in eerste instantie goed nieuws lijkt”, aldus het rapport.

Omdat het de instanties aan kennis ontbreekt over de Hazimi-ideologie, zijn van heel wat terugkeerders verkeerde risico-inschattingen gemaakt, stelt NTA in een toelichting op het rapport. Met als gevolg dat deze terugkeerders minder scherp in de gaten worden gehouden en hulpverlening de boventoon gaat voeren in hun traject.

De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) heeft de Hazimi-beweging wel in het vizier. In 2017 schatte de NCTV het aantal Nederlandse Hazimi’s op „enkele tientallen”. Volgens NTA is dit aantal inmiddels gegroeid naar tegen de honderd.

Zeven en negen jaar cel geëist tegen ’zingende terroristen’

Een islamitisch gezang op de Rotterdamse Erasmusbrug zou hun afscheidslied zijn op weg naar het martelaarschap. Justitie eiste woensdag 14.10.2020 zeven jaar en negen jaar gevangenisstraf tegen Mouad M. en Ahmed B.. Ze worden ervan verdacht dat ze een aanslag met vuurwapens en explosieven voorbereidden op een politiebureau in Rotterdam.

In de laagstaande zon staat het tweetal op de Erasmusbrug met zicht op de Maas. Een lied over de heilige strijd en het streven naar het paradijs schalt uit de luidspreker van een telefoon.

Een van de mannen filmt, de ander zingt mee. Het filmpje, dat woensdag in de rechtbank Rotterdam werd vertoond, vormt de spil waar het dossier om draait. Mouad en Ahmed stuurden het op naar een man die ze beschouwden als een mede-jihadist.

Mogelijk ging het echter om een FBI- of AIVD-agent die er op uit was om hun extreme ideeën bloot te leggen. Net als in de grote Arnhemse terrorismezaak begon deze zaak met een waarschuwende tip van de AIVD aan de politie. In juni 2018 werden ze aangehouden in Rotterdam-Zuid.

Het duo wilde mogelijk het politiebureau tegenover De Kuip aanvallen. Ze hadden een foto van dat gebouw gemaakt en schreven aan de vermoedelijke geheim agent wat het doel was: ’het slaan van de Nederlandse veiligheid’.

Ahmed B. vergeleek zich met Anis A., die ook een video maakte voor hij een aanslag pleegde in Berlijn. Volgens de mannen was het een onschuldig kinderliedje op een bekende toeristische attractie in Rotterdam. Ze hadden meer foto’s op allerlei locaties in Rotterdam, waaronder het rechtbankgebouw waar ze woensdag terecht stonden. „Ik heb altijd politieauto’s gefotografeerd. Ik vind die kleuren gewoon mooi.”

Justitie beschouwt dat een van de talloze leugens van het tweetal. Sinds hun aanhouding in 2018 hebben ze doorlopend onwaarheden verteld, zegt justitie, over vrijwel alle details van het dossier. De mannen gaven bijvoorbeeld valse namen op en deden zich voor als minderjarige Libische vluchtelingen die elkaar pas kort kenden.

In werkelijkheid zijn ze meerderjarig, afkomstig uit Marokko en kenden ze elkaar al jaren. Beide mannen waren al eerder in het buitenland meermalen veroordeeld voor geweld. B. kreeg drie jaar in Duitsland, M. wordt in Frankrijk verdacht van gewelddadige berovingen van hoogbejaarde dames.

’Zo veel mogelijk slachtoffers’

Het OM denkt dat het duo illegaal in Nederland was om dood en verderf te zaaien. Veel wijst erop dat de mannen serieus bezig waren met het aanslagplan. ’Ik wil wapens en explosieven kopen’, schreef Ahmed B. in een Facebook-chat die door de FBI is onderschept.

’Ik heb plannen met de toestemming van God.’ Het tweetal sprak over over het martelaarschap, dat ze ’zoveel mogelijk slachtoffers wilden maken’ en dat ’het werk nabij was gekomen’. Ze zochten mitrailleurs, 9mm-pistolen en explosieven.

Hun telefoons stonden vol met IS-propaganda, aanslaghandleidingen, zoekopdrachten naar afscheidsvideo’s en agressieve islamitische strijdliederen. Die stuurden ze ook naar familie. Een van de teksten was ’Oh moeder, huil niet om mij als ik val.

Ik ben niet bang voor de dood en mijn wens is om als martelaar om te komen’. De familie hoefde zich geen zorgen te maken, bezwoer Ahmed B. ’God zij geprezen, Hij gaat goed voor jou zorgen in het hoogste paradijs, op het hoogste niveau inshallah, ons lot’.

BEKIJK OOK:

Mohammed B. opnieuw door het lint in de gevangenis

Mouad M. zei woensdag tegen de rechter: „Ik heb nooit het idee gehad om Nederland iets aan te doen. Nederland heeft mij niets aangedaan. Als ik al een land aan zou vallen, dan in elk geval niet Nederland.” Donderdag komen de advocaten van het tweetal aan het woord.

Ahmed B. wordt ook nog verdacht van een gewelddadige beroving in Rotterdam. Mouad M heeft een fitnessruimte in de gevangenis in Vught vernield tijdens een driftaanval. Hij werd aangemoedigd en geholpen door Mohammed B., de moordenaar van Theo van Gogh. Schade: 34.000 euro.

Jihadist krijgt 28 jaar voor hameraanval op Franse agent

Een aanhanger van terreurbeweging Islamitische Staat is schuldig bevonden aan een aanval met een hamer op een politieman in Parijs. De 43-jarige man uit Algerije kreeg woensdag 14.10.2020  28 jaar celstraf opgelegd.

Farid Ikken, een voormalige journalist die na een verblijf in Zweden in 2014 in Frankrijk ging studeren, viel in juni 2017 bij de Notre-Dame Frankrijk een agent aan met een hamer. De politieman dook weg en liep slechts lichte verwondingen aan zijn hoofd op. Hij schoot Ikken in de borst.

BEKIJK OOK:

Agent aangevallen met hamer bij Notre-Dame

„Dit is voor Syrië”, schreeuwde de man tijdens zijn aanval. Hij zei tegen de rechter dat hij niet de bedoeling had iemand te doden, maar „symbolisch geweld” wilde plegen als vergelding voor Frankrijks deelname aan luchtaanvallen op Raqqa in Syrië en Mosul in Irak.

Ikken heeft trouw gezworen aan IS, dat het in deze steden enige tijd voor het zeggen had. Het voelde volgens hem goed om iets te doen voor zijn „moslimbroeders.”

De opgelegde straf was het maximum dat de aanklager kon eisen.

Terreurcel Irakees Hardi N. en Wail el A.

De rechtbank in Rotterdam acht bewezen op 08.10.2020 dat een groepje mannen een grote terroristische aanslag heeft voorbereid in Nederland. De zes verdachten zijn veroordeeld tot celstraffen van 10 tot 17 jaar.

Telegraaf 09.10.2020

Tegen laatstgenoemde was twintig jaar cel geëist, omdat hij volgens het OM tijdens zijn aanhouding in Weert op agenten probeerde schieten. Dat mislukte, mogelijk omdat het vuurwapen door de politie onklaar was gemaakt. Maar volgens de rechtbank kan niet worden vastgesteld dat A. de trekker van zijn wapen overhaalde.

Vier verdachten werden in september 2018 opgepakt op een vakantiepark in Weert, waar ze in het bijzijn van politie-infiltranten bomvesten pasten en met onklaar gemaakte kalasjnikovs oefenden. De andere twee verdachten zijn opgepakt op thuisadressen in Arnhem.

Eén van de verdachten stond tot vijf jaar geleden bekend als een kickbokstalent. RTL Nieuws sprak met de eigenaar van de boksschool waar Morad M. vanaf zijn vijftiende trainde. “Hij was een wereldtalent”, alleen dat geloof nekte hem, jammer genoeg.

AD 09.10.2020

De rechtbank in Rotterdam heeft donderdagmiddag 08.10.2020 zes mannen uit Arnhem en de regio Rotterdam met straffen tot 17 jaar cel veroordeeld. De groep jihadisten bereidde volgens de rechtbank een grote aanslag voor op een festival in Nederland. De rechtbank is ook kritisch over de rol van inlichtingendienst AIVD in het onderzoek.

De groep werd in september 2018 opgepakt kort nadat vier van hen met bomvesten en kalasjnikovs aan het oefenen waren in een vakantiehuisje in Weert. De wapens waren echter onklaar gemaakt, de leveranciers waren undercoveragenten van de politie.

Volgens het OM ging het om ‘een aanslag zoals Nederland die nog nooit heeft gezien, geïnspireerd op wat er is gebeurd in Parijs’, stelde officier van justitie Ferry van Veghel eerder tijdens het proces. ,,Hoe was Nederland geraakt als dit niet was voorkomen? Ons land is nooit eerder zo dicht bij zo’n grote aanslag geweest.” Het OM eiste deze zomer lange celstraffen. De straffen van de rechter vallen voor Hardi N. en Wail el A. lager uit.

De advocaat van hoofdverdachte Hardi N., Serge Weening, stelde tijdens het proces dat zijn cliënt is uitgelokt. Niet door de undercoveragenten van de politie, maar wel door een daaraan voorafgaande undercoveroperatie van inlichtingendienst AIVD. Die geheim agenten zouden Hardi N. hebben gestuurd en aangemoedigd om plannen voor een aanslag op te zetten. De rechtbank ging daar vandaag niet in mee. Het zal tijdens het onvermijdelijke hoger beroep wel wederom aan de orde komen.

Kritiek op AIVD

Wel is de rechter kritisch over de rol van de AIVD. Hij zegt dat er ‘sterke aanwijzingen zijn’ dat dat de twee personen waar Hardi contact mee had voordat het politieonderzoek begon banden hadden met de AIVD.  Die twee mannen lijken Hardi ook niet te hebben uitgelokt, maar ‘ze hebben zich wel bemoeid met het politieonderzoek door contact te houden met Hardi’.  ,,Het handelen van de AIVD was daarmee niet toegestane beïnvloeding.”

Die niet toegestane beïnvloeding van de AIVD heeft consequenties.  De rechtbank vindt het niet genoeg om het OM niet ontvankelijk te verklaren. Ook is ‘het recht op eerlijk proces  niet heel erg geschonden’. ,,Wel is er sprake van een beperkte strafvermindering voor Hardi.” De eis was 18 jaar cel, de straf 17 jaar cel.

Advocaat Serge Weening heeft maandag 24.08.2020 voor de rechtbank van Rotterdam gezegd dat de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) Hardi N. heeft aangezet tot het plegen van een aanslag in Nederland. Volgens Weening werd zijn cliënt dusdanig beïnvloed dat van uitlokking gesproken kan worden.

Volgens Weening gaat het om “misbruik van de bevoegdheden van de AIVD” en leidt dit tot de conclusie dat het OM niet het recht had om N. te vervolgen.

Hardi N., hoofdverdachte in de strafzaak rond een Arnhemse terreurcel, had geen zelfstandige plannen voor het plegen van een terroristische aanslag. Zijn bereidheid een aanslag te plegen is ontstaan door undercoveragenten van de AIVD, die N. heeft uitgelokt. „Uiteindelijk heeft de AIVD dit gevaar dus zelf in het leven geroepen”, betoogde N.’s advocaat Serge Weening maandag voor de rechtbank in Rotterdam.

Telegraaf 25.08.2020

In juni 2020 eiste het Openbaar Ministerie achttien jaar cel tegen de 36-jarige N., die met vijf medeverdachten terechtstaat. Het OM meent dat met het oprollen van de terreurcel – in september 2018 – Nederland is ontsnapt aan een bloedige jihadistische aanslag die is te vergelijken met die in Parijs in november 2015.

Wanneer de rechtbank uitspraak doet, is nog niet bekend.

BEKIJK OOK:

’Arnhemse terreurgroep had Gay Pride op oog als doelwit’

BEKIJK OOK:

Nieuwe undercoverbeelden van Arnhemse terreurgroep

Tweets by ‎@SilSchoonhoven

Terreurverdachte Wail el A. (22) wist volgens zijn advocaat al dat zijn wapen onklaar was gemaakt toen hij tijdens de arrestatie van de Arnhemse terreurgroep in Weert het wapen richtte op het arrestatieteam. Hij had geen opzet de politie te doden, betoogde de raadsvrouw dinsdag 23.06.2020  in de extra beveiligde rechtbank in Rotterdam.

Volgens het Openbaar Ministerie heeft El A. geprobeerd politieagenten te vermoorden bij zijn aanhouding in Weert. Daarom is tegen hem twintig jaar gevangenisstraf geëist, twee jaar meer dan tegen hoofdverdachte Hardi N. die wordt verdacht van het leiden van de terreurcel.

Justitie eist celstraffen tot twintig jaar tegen de zes Arnhemse terreurverdachten die worden verdacht van het voorbereiden van een aanslag op een festival in Nederland.

Telegraaf 20.06.2020

De officier van justitie formuleerde vanmiddag de strafeisen aan het slot van een 5,5 uur durend requisitoir in de extra beveiligde rechtbank in Rotterdam. Verdachte Wail el A. kreeg de hoogste straf van twintig jaar te horen. Dat komt omdat hij ook wordt verdacht van poging tot moord.

AD 20.06.2020

Hij richtte een (onklaar gemaakt) wapen op de politie tijdens de arrestatie in september 2018 bij een vakantiepark in Weert. Tegen hoofdverdachte Hardi N. is achttien jaar geëist. Zijn compagnon Nadeem S., net zoals Hardi N. als eens eerder veroordeeld voor een jihadistisch misdrijf, kreeg een eis van vijftien jaar te horen. De IS-sympathisant keurt de Nederlandse democratie af en ziet moslims die dat niet doen als afvalligen.

Telegraaf 13.06.2020

‘Gay Pride was doel van aanslag met bomvesten en kalasjnikovs’

Een aanslag plegen in Nederland? Nee, zeggen de verdachten in het grote terrorismeproces tegen zes Arnhemmers, we waren alleen op zoek naar wapens of wilden uitreizen naar Syrië. Justitie stelt dat ze wel degelijk bezig waren met het plannen van een grote aanslag. Ze hadden onder meer de Gay Pride in Amsterdam in het vizier.

Het Openbaar Ministerie stelde bij de aanhouding van de zes mannen, op 27 september 2018, ‘een grote aanslag in Nederland te hebben voorkomen’. ,,Het plan was vermoedelijk om met bomvesten en kalasjnikov (AK47’s) een aanslag te plegen op een evenement en op een andere plaats een autobom tot ontploffing te brengen’’, aldus justitie.

Telegraaf 18.06.2020

Tweets door ‎@cyrilrosman

Harde clash in rechtszaal terreurzaak: ‘Complotgekkie? Dat is niet ver naast de waarheid’

Vrijdag 12.06.2020 ging het proces tegen zes mannen verder die verdacht worden van het voorbereiden van een terroristische aanslag in Nederland. Plannen die voorkomen konden worden dankzij de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD). Of werden de mannen juist door hen uitgelokt?

De beelden die eind september 2018 naar buiten komen zijn spectaculair. leden van de landelijke eenheid lopen in Weert met getrokken wapens op een wit busje af waar vier van de verdachten inzitten. Tegelijkertijd valt er in Arnhem een arrestatieteam binnen.

De eerste zittingsdag 10.06.2020 van de Arnhemse terreurzaak is afgebroken vanwege technische problemen met de geluidsinstallatie in de extra beveiligde rechtbank in Rotterdam. Het omvangrijke proces gaat vrijdag verder.

Het is één van de grootste en spectaculairste Nederlandse terreurprocessen van deze eeuw: de zaak tegen de zes mannen die volgens justitie in 2018 met bomvesten en kalasjnikovs een grote aanslag wilden plegen in Nederland. Het leidde tijdens de eerste inhoudelijke zitting vanmorgen direct tussen een harde confrontatie tussen het Openbaar Ministerie en de advocaat van hoofdverdachte Hardi N. over een zoekgeraakte telefoon.

Al snel blijkt dat de groep in de val is ingelopen door een ingenieus opgezette undercoveractie van de politie. Twee politie-infiltranten leggen in april 2018 contact met Hardi N. Dat doen ze nadat de politie een tip krijgt van inlichtingendienst AIVD dat Hardi op zoek is naar wapens voor een aanslag.

De undercoveragenten doen zich voor als tussenpersoon en wapenleverancier. Uiteindelijk komen vier mannen, waaronder Hardi, en de twee agenten samen in een bungalow op een vakantiepark in Weert. Daar krijgen de vier kalasjnikovs en bomvesten overhandigd, waar ze direct mee trainen. Wat ze niet weten is dat het huisje vol hangt met camera’s en afluisterapparatuur en dat de wapens onklaar zijn gemaakt. Als de groep het vakantiepark verlaat, worden ze opgepakt.

Wat gedurende de voorafgaande zittingen onduidelijk is gebleven is welke rol geheime dienst AIVD speelde in de jaren voordat ze aan de politie doorgaf dat Hardi N. op zoek ging naar wapens. De jihadist werd waarschijnlijk al sinds zijn vrijlating in de gaten gehouden door de dienst. Ook had hij online contact met ene Abu Hajar, vermoedelijk een undercoveragent van de AIVD. Hardi N. beschuldigt die geheim agent van uitlokking. ,,Hij heeft het zaadje in mijn hart gepland.”

Lees de tweets van verslaggever Cyril Rosman uit de rechtbank terug; Tweets door ‎@cyrilrosman

‘Spil in opgerolde terreurgroep ronselde jongeren bij jeugdinstellingen’

Wie was Abu Abdoellah al-Faransi? Een internationale jihadist, of een Nederlandse geheim agent die online undercover ging? Het is een cruciale vraag in het grote terrorismeproces rond zes aanslagverdachten dat woensdag 10.06.2020 begint. En raakte de politie inderdaad de telefoon van de hoofdverdachte kwijt?

Telegraaf 10.06.2020

Het is 25 april 2018 als er een e-mail in de inbox van Hardi N. uit Arnhem plopt. ,,Moge Allah je belonen en jij je standvastig tonen. We werken aan je verzoeken. Ik zal snel bericht krijgen over de kaarsen op de cake voor je feestje. Maak een nieuw mailadres aan voor deze gelegenheid. Moge Allah ons kracht geven.”

Hardi N, die twee jaar geleden bij een grote actie werd opgepakt omdat hij samen met anderen een grote aanslag op een evenement in Nederland zou hebben willen plegen, werkte vlak voor zijn arrestatie in Nederlandse jeugdinstellingen met kwetsbare jongeren. Dat meldt RTL Nieuws.

Volgens RTL deed de politie uitgebreid onderzoek naar hem. In de zomer van 2018 begeleidde hij via een uitzendbureau kwetsbare kinderen in de jeugdzorg. Twee medewerkers zouden tegen de politie hebben verklaard dat hij tijdens zijn werk heeft geprobeerd mensen te bekeren tot de islam.

Verijdelde aanslag

In 2016 kreeg Hardi N. anderhalf jaar gevangenisstraf voor het voorbereiden van terroristische misdrijven. Die straf werd in 2017 in hoger beroep omgezet in drie maanden en bijna twee jaar voorwaardelijk, met een proeftijd van drie jaar. Toen hij in september 2018 werd opgepakt voor het plannen van een aanslag op een groot evenement was die proefperiode nog niet voorbij.

BEKIJK OOK;

Ex-techniekstudent Abdulkadir Ü naar Syrië gereisd om zich aan te sluiten bij Al-Qaeda

Justitie heeft tegen een 26-jarige Vlaardinger zeven jaar celstraf geëist omdat hij een aanslag voorbereidde met drones of raketten.

Volgens het OM is de ex-techniekstudent Abdulkadir Ü naar Syrië gereisd om zich aan te sluiten bij Al-Qaeda. Terug in Nederland zocht hij naar informatie om de strijd hier voort te zetten.

Hij wilde drones bouwen en anti-vliegtuigraketten. Hij was zeer geïnteresseerd in gifgas, ontstekers en het uitschakelen van vliegtuigen en had een handleiding ‘How to build your own bazooka’. Ook stelde hij op internet veel over dat hij verlangde naar een martelaarsdood.

AD 05.06.2020

Taakstraf voor Brabander die met Koerden optrok tegen terreurgroep IS

Voor het eerst is een Nederlander bestraft die met de Koerden optrok tégen terreurgroep IS. Brabander Devin P. werd vandaag door de rechtbank van Rotterdam veroordeeld tot een taakstraf van 240 uur en zes maanden voorwaardelijke celstraf.

AD 19.06.2020

Dat is beduidend lager dan de eis van het Openbaar Ministerie.

De Brabander reisde vlak voor kerst 2016 af naar het Koerdische deel van Syrië en sloot zich daar aan bij de YPG, een Koerdische militie die voorop ging in de strijd tegen IS. Die terroristische organisatie had toen nog een groot grondgebied in Syrië en Irak in handen.

Devin kon het niet langer aanzien: de gruwelen die IS aanrichtte in Syrië en Irak. De moorden, de vrouwen die als seksslavinnen werden gehouden. ,,Ik wilde er burgers gaan helpen’’, zei hij twee weken geleden in de Rotterdamse rechtbank. Devin heeft zelf één ouder van Koerdische afkomst.

De Brabander vertelde eerder aan deze site dat hij zich, na een militaire training, aansloot bij een medische eenheid. De Brabander was verantwoordelijk voor de ordehandhaving rond die eenheid. Hij zegt wel wapens (als een AK-47) te hebben gedragen, maar niet te hebben gevochten.

Hij heeft zelf meerdere foto’s waarop hij met wapens poseert op Facebook gezet. ,,Ik was er om mensen te helpen. Ik ben een Brabantse Koerd en ben trots op wat ik heb gedaan.” Na een half jaar keerde hij weer terug naar Nederland. Pas in januari 2018 2020 werd hij door de politie aangehouden en twee dagen vastgehouden.

Wapens op facebook

,,Ik droeg een wapen, er zijn zat foto’s waarop dat te zien is. Die heb ik zelf ook op Facebook gezet. Maar dat was voor zelfverdediging, voor als IS de medische eenheid zou aanvallen. Ik was bij de unit in de periode dat er werd gevochten om de Tabqa-dam, uiteindelijk hebben de Koerden die op IS heroverd. Maar ik heb mijn geweer niet nodig gehad om te vechten, wel ben ik door scherpschutters beschoten.

Sjoerd

Op het tafeltje naast de bank waarop Devin al twee uur zit te vertellen, staat een foto van een lachende, saluerende man in uniform. Het is de Nederlander Sjoerd H.. Ook hij meldde zich aan bij de YPG, maar Sjoerd kwam begin dit jaar om bij, naar verluidt, een IS-aanslag met een autobom. ,,Met zijn dood heb ik het nog moeilijk.

Andere Nederlanders bij de Koerden

 De bekendste Nederlandse YPG-‘strijder’ is de Fries Jitse Akse. Hij vertelde sluipschutter te zijn geweest en meerdere IS-strijders te hebben doodgeschoten. Het OM seponeerde de zaak tegen hem omdat er geen bewijs te vinden was voor zijn beweringen.

In 2014 werd bekend dat drie leden van motorclub No Surrender enkele weken met de Koerden in Irak, de Peshmerga, meevochten. Voor zover bekend zijn zij daarvoor niet vervolgd. Ook dook er eind vorig jaar een Nederlander in het gebied op, die gekleed ging in een shirt met het logo van ADO Den Haag. 

AD 23.05.2020

Jihadisten ook steeds vaker vervolgd voor oorlogsmisdrijven

Europese jihadisten die terugkeren uit het strijdgebied in Syrië en Irak worden in toenemende mate niet alleen vervolgd voor hun lidmaatschap van IS, maar ook voor oorlogsmisdrijven als plunderingen en het inzetten van kindsoldaten. Ook het Nederlandse OM ‘is daarop aan het focussen’.

Het extra vervolgen voor oorlogsmisdrijven kan leiden tot celstraffen die jaren hoger uitvallen. ,,Het verhoogt de kans dat er gerechtigheid wordt gedaan aan de slachtoffers”, zo stelt Eurojust, de Europese samenwerking van Openbaar Ministeries, in een rapport dat vandaag verschijnt.

Plunderen en slavernij

In Duitsland lopen nu meerdere zaken tegen teruggekeerde IS’ers die in Syrië en Irak Jezidi-vrouwen en kinderen als slaven hielden. Ook Nederlandse jihadisten zijn daar mogelijk bij betrokken geweest. Duitse vrouwen zijn veroordeeld voor plundering: het wonen in een huis van mensen die door de oorlog hebben moeten vluchten.

Dat kan van toepassing zijn op veel Europese jihadisten: zij trokken in Syrië vaak in verlaten, nog gemeubileerde woningen. Weer een andere Duitse vrouw werd veroordeeld voor lidmaatschap van IS én voor het feit dat ze haar 7-jarige zoon naar een trainingskamp van IS had gestuurd om te leren met wapens om te gaan. Ze maakte hem daarmee een kindsoldaat. De vrouw kreeg vijf jaar en drie maanden cel.

In Nederland is tot nu toe één teruggekeerde Nederlandse Syriëganger ook voor oorlogsmisdrijven veroordeeld. Oussama A. uit Utrecht poseerde in Syrië lachend bij een gekruisigd lijk, de foto werd gedeeld op Facebook. De Utrechter kreeg 7,5 jaar cel, waarvan 2,5 voor het poseren bij het lijk: een oorlogsmisdrijf.

Ook worden er in Nederland enkele Syrische asielzoekers vervolgd voor betrokkenheid bij moordpartijen in het strijdgebied. Zij kwamen als oorlogsvluchteling naar Nederland, maar er doken later videobeelden op waaruit zou blijken dat ze bij oorlogsmisdaden zijn betrokken.

Duitse IS-aanhanger wilde moskeeën en Turks consulaat opblazen

Op 8 mei 2020 werd de 25-jarige Muharrem D. per toeval in een trein in de deelstaat Beieren aangehouden. Duitsland is mogelijk ontsnapt aan een reeks terreuraanslagen.

Een man die twee weken geleden werd opgepakt voor vernielingen en brandstichting bij Turkse winkels, had vergaande plannen voor bomaanslagen op Turkse doelen in Duitsland, waaronder moskeeën en een consulaat. De verdachte, een aanhanger van terreurbeweging Islamitische Staat, heeft sinds zijn arrestatie meerdere bekentenissen afgelegd.

AD 22.05.2020

Celstraf van 21 jaar geëist tegen Noorse moskeeschutter

De man die een aanslag wilde plegen op een moskee in Noorwegen, is daar veroordeeld tot een gevangenisstraf van 21 jaar. De rechtbank oordeelde dat de 22-jarige Philip Manshaus zich schuldig heeft gemaakt aan moord en terrorisme.

De met vuurwapens bewapende Noor viel in augustus vorig jaar de moskee aan in Bærum, zo’n 20 kilometer ten westen van hoofdstad Oslo. Het lukte de twintiger niet daar iemand te doden of ernstig te verwonden. Hij begon wel te schieten, maar een 65-jarige gelovige wist zijn wapens af te pakken.

De 22-jarige Philip Manshaus had racistische motieven. De Noor liep het islamitische geloofshuis binnen met vuurwapens, maar werd snel overmeesterd en aangehouden. Vlak daarvoor vermoordde Manshaus thuis zijn 17-jarige stiefzus omdat zij van Chinese afkomst was.

Tegen de 22-jarige Noor die bekend heeft dat hij vorig jaar het vuur opende in een moskee in de buurt van Oslo was woensdag al een celstraf van 21 jaar geëist. De rechts-extremist staat terecht voor moord en het plegen van een terreurdaad.

Philip Manshaus liep in augustus 2019 met geweren de al-Noor-moskee in Baerum naar binnen, om volgens de openbaar aanklagers „zoveel mogelijk moslims” te vermoorden. Het werd geen bloedbad omdat in het gebouw slechts drie gelovigen aanwezig waren. Een van hen was in staat om de aanvaller te overmeesteren. Niemand kwam om het leven.

Niemand kwam om het leven. Later werd in het huis van Manshaus zijn zeventienjarige stiefzus dood gevonden, die met kogels om het leven werd gebracht.

Christchurch

Manshaus zou zijn geïnspireerd door de terroristische aanslag op twee moskeeën in Christchurch, Nieuw-Zeeland. Daarbij schoot een rechts-extremist 51 mensen dood. Die zou op zijn beurt een bewonderaar zijn geweest van de Noor Anders Breivik, die in 2011 meer dan zeventig mensen vermoordde. Hij werd daarvoor tot 21 jaar cel veroordeeld, de maximumstraf in Noorwegen, die overigens wel verlengd kan worden.

’bompakket’ Joodse restaurant HaCarmel  Amsterdam Zuid

De politie heeft donderdagochtend 14.05.2020 een 46-jarige man uit Amsterdam aangehouden die ervan verdacht wordt twee maanden geleden een een verdacht pakketje  voor de deur van het Joodse restaurant HaCarmel in Amsterdam Zuid te hebben gelegd.

Vanwege het verdachte pakket werd de nabije omgeving van het restaurant aan de Amstelveenseweg op 15 januari 2020 urenlang afgezet. Omwonenden moesten prompt hun woning verlaten. De Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) kwam ter plaatse en onderzocht het pakket, mede omdat het betreffende restaurant al vaker doelwit is geweest van bedreigingen en vernielingen.

Restauranteigenaar Daniël Baron werd over de aanhouding ingelicht en is opgelucht. Volgens hem gaat het om een verdachte zonder vast woonadres. „Dit is goed nieuws. Hopelijk blijft hij lang vastzitten. Volgende week heb ik een ontmoeting met de burgemeester.”

Etensresten

Het was niet de eerste keer dat dit restaurant doelwit was van zulke acties. Zo werden vorige week nog de ruiten van het restaurant ingeslagen. Toen kon de politie een 31-jarige man op heterdaad aanhouden. Hij wordt verdacht van vernieling en brandstichting.

Die 31-jarige verdachte sloeg in december 2017 ook al een ruit in. Hij werd toen veroordeeld tot zes weken gevangenisstraf, een schadevergoeding van 500 euro en een locatieverbod van twee jaar.

BEKIJK OOK:

Politie: geen explosief in pakket bij Joods restaurant Amsterdam

BEKIJK OOK:

Saleh A. had geen spijt na eerste aanval HaCarmel

Reeks antisemitische aanvallen

Het betreft overigens een andere verdachte dan de 31-jarige Palestijns-Syrische vluchteling Saleh A., die vorige week werd aangehouden bij hetzelfde restaurant op verdenking van vernieling en brandstichting. Hij stak ter plaatse een Israëlische vlag in de brand. Eerder werden ook de ramen ingegooid en besmeurd met smurrie. Er zijn daarom, na lang aandringen van het restaurant, politiecamera’s in de omgeving opgehangen.

Binnen de Joodse gemeenschap heerst veel onbegrip over het handelen van politie en justitie rond de zaak HaCarmel, meldt het Nieuw Israëlietisch Weekblad donderdag. „Bij alle aandacht voor de Holocaust lijkt de veiligheid van de Joodse gemeenschap hier en nu maar al te gemakkelijk te worden vergeten”, schrijft het Joodse blad.

BEKIJK OOK:

’Dader ’verward’ noemen maskeert antisemitisme’

BEKIJK OOK:

Eigenaar twijfelt over toekomst joods restaurant: ’Ik maak me grote zorgen’

BEKIJK OOK:

Joods restaurant HaCarmel weer doelwit vernieling, vluchteling Saleh A. verdachte

Aanslag Synage Hall

Twee Duitse politieagenten hebben vlak voor de aanslag op een synagoge in Halle, in oktober vorig jaar, het pad gekruist van de schutter. Ze zagen hem vanuit hun auto op weg naar hun werk en passeerden de in een donkergroen gevechtstenue geklede man zelfs op minder dan tien meter. Een van de twee dienders zag dat hij een mobieltje op zijn helm had bevestigd, meldt weekblad Stern op basis van eigen onderzoek. Er vielen twee doden.

Lees ook;

Lees meer

Lees meer

De agenten van 28 en 29 jaar, gekleed in hun dagelijkse kloffie en ongewapend, zagen zowel de man als diens fout geparkeerde wagen. Ze constateerden ook dat de ongeveer 1.80 meter lange, blanke dertiger een helm droeg. De oudste van de twee zag zelfs dat daarop een mobieltje was bevestigd.

Bloedbad

De video, die hij op sociale media plaatst en 35 minuten livestreamt op videosite Twitch, bevat duidelijke verwijzingen naar een antisemitisch en extreemrechts motief, verklaarden bronnen dichtbij het onderzoek tegenover Der Spiegel. Zo scheldt de twintiger herhaaldelijk tegen ‘Joden’ en ‘Kanaken’ (Duitsers met wortels in Turkse, Arabische of Zuid-Europese landen, red.).

Voor de aanval publiceerde de schutter een antisemitisch manifest, waarin hij aankondigde ‘zoveel mogelijk anti-blanken’ te willen doden. Bij voorkeur Joden, zo melden Duitse media. ‘Zij zijn de schuld van alles.’ In het schrijfsel wordt ook expliciet de synagoge van Halle (Saksen-Anhalt) genoemd als doelwit.

Aanklacht

Het federale parket in Karlsruhe maakte eind april bekend dat verdachte Stephan B. (27) uit Eisleben, zo’n 30 kilometer van Halle, in beschuldiging was gesteld wegens tweevoudige moord en meerdere pogingen daartoe. Volgens de aanklacht plande B. op 9 oktober 2019 vanuit ‘een antisemitisch, racistisch en xenofoob sentiment een aanslag op 68 medeburgers met het joodse geloof’. Hij wordt ook beschuldigd van zware roofzuchtige afpersing en opruiing en moet terechtstaan voor de hogere regionale rechtbank in Naumburg.

Duitse politie vindt wapenarsenaal en explosieven bij ‘extreemrechtse’ elitesoldaat

Een lid van het elitekorps van het Duitse leger is vanmiddag 13.05.2020 gearresteerd in de deelstaat Saksen. Dit na de vondst van een grote hoeveelheid vuurwapens, munitie en explosieven bij zijn woning. De arrestatie volgde op een tip van de militaire inlichtingendienst die hem in de gaten hield vanwege zijn extreemrechtse sympathieën.

De federale recherche viel de ‘leefomgeving’ van de 45-jarige onderofficier vanmorgen binnen. Waar dat gebeurde, is niet bekendgemaakt. Alleen dat de inval plaatsvond in de regio Noord-Saksen, niet zo ver van de steden Leipzig en Dresden. Volgens Der Spiegel werd onder andere een AK-47 (automatisch aanvalsgeweer, ook wel Kalasjnikov genoemd) en een grote hoeveelheid zogenoemde plastic explosieven in beslag genomen.

Lees ook;

Lees meer

Het Openbaar Ministerie in Dresden opende  tegen de verdachte een onderzoek wegens inbreuken op de wetgeving betreffende de controle op oorlogswapens.

De Duitse militaire inlichtingendienst had de recherche in Saksen begin dit jaar al getipt over een mogelijk wapenarsenaal in de woning van de sergeant-majoor. Die was in beeld gekomen tijdens een onderzoek naar extreemrechtse ‘elementen’ binnen het elitekorps KSK (Kommando Spezialkräfte). Dat onderzoekt loopt sinds 2017.

Extreemrechts netwerk

De Duitse minister van Defensie Annegret Kramp-Karrenbauer, die op de hoogte was van de inval, kondigde vanmiddag alvast een strenge procedure aan tegen het KSK-lid. ,,Hij zal geen uniform meer dragen en het Bundeswehr-terrein niet meer opkomen’’, zei ze in het parlement in Berlijn. De bewindsvrouwe sprak opnieuw over de mogelijkheid dat zich binnen de grotendeels geïsoleerde elite-eenheid een extreemrechts netwerk zou hebben kunnen vormen.

Het aantal Duitse soldaten verdacht van rechts-extremisme steeg vorig jaar flink.

AD 13.05.2020

Voorbereiden aanslag Algerijnse IS-fan uit Groningen

Justitie eist drie jaar celstraf tegen een Algerijnse IS-fan uit Groningen vanwege het voorbereiden van een aanslag en lidmaatschap van IS. Hij had een foto van een viaduct in Groningen waarop een explosie was gephotoshopt.

Telegraaf 12.05.2020

Onder de naam ’Generaal S’ chatte de man met Syriëgangers. Daarin zei hij dat ’het afslachten van ongelovigen beter is dan al het andere in deze wereld’. Bovendien bezat hij een geladen pistool en veel IS-materiaal, waaronder bomhandleidingen en foto’s. „We zijn inmiddels toch echt wel wat gewend”, zei de officier van justitie, „maar de onthoofdingsfilmpjes op de telefoon van verdachte waren echt gruwelijk.”

Plannen aanslag Barcelona Spanje

De Spaanse politie heeft in Barcelona een man opgepakt die plannen zou hebben gesmeed om een terreuraanslag te plegen. Volgens de autoriteiten heeft de verdachte mogelijk banden met de terreurgroep Islamitische Staat (IS).

Volgens de Guardia Civil is de Marokkaanse verdachte intens geradicaliseerd. Hij kwam in beeld in een gezamenlijk onderzoek met de Marokkaanse en Amerikaanse veiligheidsdiensten. „De verdachte was van plan om een terroristische aanslag te plegen, waarvan de details onbekend zijn”, liet de Spaanse militaire politie vrijdag in een verklaring weten.

Denemarken: terreurverdachte gearresteerd, aanslag verijdeld

De Deense politie en veiligheidsdienst stellen een terroristische aanslag in het land verijdeld te hebben. Er is één verdachte aangehouden. De man zou hebben geprobeerd wapens en munitie te krijgen om een aanslag te plegen en zijn geïnspireerd door ‘militant islamisme’.

De politie in Denemarken heeft al eerder rond de twintig arrestaties verricht vanwege voorbereidingen van een terroristische aanslag. Dat gebeurde na doorzoekingen op diverse plekken in het land. De verdachten probeerden aan explosieven en vuurwapens te komen, zegt de politie die samen met de Deense inlichtingendienst een persconferentie gaf.

Neonazi Stephan E. aangeklaagd voor moord op Duitse politicus Lübcke

De 46-jarige neonazi Stephan E. is aangeklaagd voor de moord op de Duitse CDU-politicus Walter Lübcke. Die werd in juni vorig jaar voor zijn huis in Ischta doodgeschoten. De moord veroorzaakte een schok in heel Duitsland.

Verder wordt E. ook poging tot moord op een Iraakse vluchteling ten laste gelegd.

Walter Lübcke kreeg landelijke bekendheid nadat een video van hem viral was gegaan waarin hij het ruimhartige vluchtelingenbeleid van bondskanselier Merkel verdedigt. Hij zei op een informatiebijeenkomst over een vluchtelingenopvang dat in Duitsland bepaalde waarden belangrijk zijn en dat het eenieder die deze waarden niet onderschrijft vrij staat om het land te verlaten.

Meer acties klimaatactivisten

Bij links-extremistische groeperingen in Nederland zijn gewelddadigheden uitgebleven, staat in het jaarverslag. Zij richtten zich meer op demonstraties en burgerlijke ongehoorzaamheid.

Het aantal acties van klimaatactivisten nam toe in 2019, maar die vormden geen bedreiging voor de democratische rechtsorde, analyseert de AIVD.

Jihadisme

Moslims bidden tijdens een protest op het Plein in Den Haag tegen de terroristenafdelingen van de gevangenissen in Vught en Rotterdam. De demonstranten zijn het niet eens met de opsluiting van de moslims daar en de visitatie die plaatsvindt na afloop van een bezoek ANP

De dienst gaat ook uitgebreid in op de dreiging van jihadistisch terrorisme. Die is sinds 2017 verminderd, net als het aantal aanslagen. Toch zijn er in Europa, en in Nederland, nog relatief veel aanhoudingen en worden geregeld aanslagen voorkomen. “De dreiging is dus wel verminderd, maar nog steeds aanzienlijk.”

Telegraaf 30.04.2020

De Nederlandse jihadistische beweging is weinig zichtbaar in het openbare leven. Dat heeft volgens de AIVD te maken met “organisatorische en ideologische verdeeldheid en gebrek aan hiërarchie en leiderschap”.

De dreiging van jihadistisch terrorisme in Nederland is ‘verminderd, maar nog steeds aanzienlijk’, staat in het jaarverslag. Eind 2019 werd dan ook het dreigingsniveau in Nederland (de kans dat er een terroristische aanslag plaatsvindt) verminderd van niveau 4 (substantieel) naar niveau 3 (aanzienlijk).

In maart 2019 vond wel de grootste terroristische aanslag in tijden in Nederland plaats: de tramaanslag in Utrecht. De dader Gökmen Tanis, handelde alleen en, zo bleek tijdens de rechtszaak, was ook geen onderdeel van een jihadistisch netwerk. Hij is inmiddels veroordeeld tot levenslang.

Er is een dreiging van netwerkvor­ming op de terroris­ten­af­de­lin­gen én in het terugkeren van jihadisten in de jihadisti­sche beweging na hun vrijlating, aldus het Jaarverslag AIVD.

lees: De nieuwe generatie extreemrechts en haar online schaduw NTA  08.06.2020

lees: webpublicatie Hazimibeweging NTA 08.06.2020

lees: aanbiedingsbrief dreigingsbeeld terrorisme nederland 52 07.05.2020

lees: bijlage dtn 52 mei 2020

lees:  Jaarverslag AIVD 2019 29.04.2020

Zie ook: Verhoogde dreiging door aanslagen en extremisme – deel 17- Parlementaire ondervraging

Zie dan ook: Verhoogde dreiging door aanslagen en extremisme – deel 16

Zie ook dan nog: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 15

Zie verder ook: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 14

Zie ook nog: Verhoogde dreiging geweldsincidenten rond de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017

En zie verder ook: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 13

zie dan ook nog: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 12

zie verder ook: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 11

en zie ook: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 10

zie dan ook: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 9

zie ook: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 8

zie ook: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 7

en zie ook nog: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 6

zie verder dan ook: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 5

zie dan ook verder nog: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 4

en zie dan ook nog: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 3

verder zie dan ook: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 2

zie ook nog verder dan: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 1

© Foto Youtube Screenshot van de Saoedische prediker Ahmad al-Hazimi, aan wie de extreme afsplitsing van terreurbeweging IS zijn naam ontleent.

Onderzoek: dreiging door extreme afsplitsing van IS

MSN 08.06.2020 Een afsplitsing van terreurbeweging IS wint terrein in Nederland. De zogeheten ‘Hazimi-beweging’ geldt als nog extremer dan IS en telt naar schatting bijna honderd aanhangers in Nederland. Zij worden echter veelal over het hoofd gezien door lokale overheden, stelt onderzoeksbureau NTA.

In een rapport waarschuwt NTA, een bureau dat de veiligheidsketen adviseert en als deskundige optreedt in terrorisme-rechtszaken, voor de dreiging vanuit de Hazimi-beweging. Het gaat om een publieksversie van een rapport dat eerder besloten is gedeeld met anti-terrorismediensten.

Nu IS geen eigen staat meer heeft, heeft een deel van de jihadisten IS ingeruild voor de minstens zo gewelddadige afsplitsing, stelt het rapport. De groepering ontleent haar naam aan de Saoedische prediker Ahmad al-Hazimi. Zijn voornaamste boodschap is dat een ieder die afwijkt van de radicaal-islamitische leer, een afvallige is en daarom gedood mag worden.

Wie weigert zo’n persoon tot afvallige te bestempelen, wordt hiermee in de ogen van Hazimi zelf óók afvallige. Dit principe werd vanaf 2015 omarmd door een deel van IS, maar ging de leiding van de terreurorganisatie een stap te ver. Het veroorzaakte een ideologisch conflict, waarna IS veel Hazimi’s doodde of vastzette wegens ‘extremisme’.

Dit lot zou ook acht Nederlandse IS’ers hebben getroffen, die in 2016 in Syrië zijn geëxecuteerd door IS. Dat deze executies hebben plaatsgevonden werd al eerder gemeld, maar de reden waarom is nooit helemaal opgehelderd. NTA zegt nu aanwijzingen te hebben dat de Nederlanders zijn gedood vanwege hun pro-Hazimi standpunten.

De Hazimi-tak profiteert van de ineenstorting van IS. De beweging biedt volgens NTA voormalig IS-strijders een verklaring voor de ondergang van hun kalifaat: omdat IS zich niet meer hield aan de strikte leer, is hun de goddelijke overwinning ontnomen.

Een Marokkaanse-Nederlander geldt als een kopstuk in de internationale Hazimi-beweging. Het gaat om een man die zichzelf ‘Abu Asim’ noemt en in Nederland op vrije voeten is na een eerdere politie-inval. De man beheert diverse pro-Hazimi kanalen op Facebook en de besloten app Telegram. „Hij toont zich in zijn online activiteiten welbespraakt en theologisch onderlegd”, noteren de onderzoekers over hem.

De Hazimi-ideologie is volgens NTA een blinde vlek bij Nederlandse overheidsinstanties die zich op lokaal niveau bezighouden met de re-integratie van voormalig jihadisten in de samenleving. Instanties als het gevangeniswezen, gemeenten, kinderbescherming en hulpverleningsorganisaties begeleiden voormalig jihadisten hierbij.

Als een oud-strijder afstand neemt van IS, zien deze instanties dit als teken dat van hem of haar een minder grote dreiging uitgaat. Maar volgens NTA hoeft dit helemaal geen positieve ontwikkeling te zijn, omdat IS dikwijls wordt ingeruild voor de nog radicalere Hazimi-tak. „De uitspraak ‘ik neem afstand van ISIS’ kan een zeer extreme betekenis hebben, hoewel dit in eerste instantie goed nieuws lijkt”, aldus het rapport.

Omdat het de instanties aan kennis ontbreekt over de Hazimi-ideologie, zijn van heel wat terugkeerders verkeerde risico-inschattingen gemaakt, stelt NTA in een toelichting op het rapport. Met als gevolg dat deze terugkeerders minder scherp in de gaten worden gehouden en hulpverlening de boventoon gaat voeren in hun traject.

De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) heeft de Hazimi-beweging wel in het vizier. In 2017 schatte de NCTV het aantal Nederlandse Hazimi’s op „enkele tientallen”. Volgens NTA is dit aantal inmiddels gegroeid naar tegen de honderd.

Twee jaar cel voor HTM-beveiliger die dreigde met terrorisme

NU 13.05.2020 Een 58-jarige beveiliger van de Haagse vervoerder HTM is woensdag door de rechtbank veroordeeld tot twee jaar cel, waarvan acht maanden voorwaardelijk. Hij krijgt de straf voor het dreigen met een terroristisch misdrijf en verboden wapenbezit.

Tegen de man was door het Openbaar Ministerie (OM) drie jaar onvoorwaardelijk geëist. De straf valt lager uit omdat de rechter van mening is dat de man niet klaar was om zijn plannen tot uitvoer te brengen.

De man vertelde op 30 september 2019 dat hij had “zitten smullen” van de beelden van de aanslagen eerder dat jaar op twee moskeeën in de Nieuw-Zeelandse stad Christchurch waarbij in totaal 51 doden vielen.

Op de mededeling dat er over tien tot twintig jaar steeds meer moslims zullen zijn, reageerde de verdachte vervolgens tegen collega’s met de opmerking: “Dat is mooi, dan hoef ik niet te mikken.” Deze uitlatingen moeten volgens de rechter worden opgevat als het dreigen met een terroristisch misdrijf.

De man werd nog diezelfde avond aangehouden voor bedreiging. Toen zijn woning werd doorzocht, vond de politie, naast de vijf vergunde vuurwapens en bijbehorende munitie, illegale vuurwapens en munitie. De wapenvergunning van de man werd daarom ingetrokken.

Daarnaast had de man tal van rechts-extremistische foto’s en gewelddadige filmpjes op zijn telefoon staan. De rechtbank beoordeelt deze beelden weliswaar als “zorgelijk”, maar omdat er geen verband wordt gezien met het bewezenverklaarde telt het niet mee bij de strafmaat.

Lees meer over: Den Haag 

Haagse aanslagdreiger die zou hebben ‘gesmuld’ van de aanslag in Nieuw-Zeeland krijgt 2 jaar straf

AD 13.05.2020 De Haagse rechtbank veroordeelt een voormalige beveiliger (56) van het Haagse trambedrijf HTM tot 24 maanden celstraf, waarvan 8 maanden voorwaardelijk, omdat hij bij collega’s dreigde een terroristisch misdrijf te gaan plegen. Ook is hij schuldig aan verboden wapenbezit.

Cornelis R. dreigde op 30 september vorig jaar tijdens een ruzie met andere HTM-beveiligers met een aanslag zoals in Nieuw-Zeeland, waarbij 51 moskeebezoekers werden gedood door een rechtsextremistische schutter. Bij de HTM-beveiliger thuis vond de politie, naast zijn bed, een geladen machinegeweer.

Lees ook;

Lees meer

Cornelis R. zou tijdens de ruzie in een busje met drie collega’s, waaronder twee moslims, gezegd hebben dat hij had ‘gesmuld’ van de aanslag in Nieuw-Zeeland. Volgens de rechtbank heeft hij daarmee bij zijn collega’s de vrees aangejaagd dat hij een terroristisch misdrijf wilde gaan plegen.

Schietvereniging

De ruzie in de bus veroorzaakte zoveel ophef, dat uiteindelijk een van de aanwezige mannen vanwege een paniekaanval met een ambulance moest worden afgevoerd. Een ambulancemedewerker deed een melding bij de politie, die besloot bij R. thuis een kijkje te nemen. Naast zijn bed vonden ze een geladen machinegeweer. R., lid van een schietvereniging, had een wapenvergunning, maar niet voor het machinegeweer, een soort Kalasnikov.

Het OM had een celstraf van 36 maanden geëist, waarvan zes voorwaardelijk.

Cel voor HTM-beveiliger die dreigde met aanslag

Den HaagFM 13.05.2020 Een voormalige beveiliger van HTM is veroordeeld tot een celstraf van 24 maanden, waarvan acht maanden voorwaardelijk, omdat hij collega’s tijdens een ruzie bedreigde met een terroristisch misdrijf. Ook heeft hij zich volgens de rechtbank schuldig gemaakt aan verboden wapenbezit.

Hagenaar Cornelis R. (56) bedreigde op 30 september vorig jaar andere HTM-beveiligers tijdens een ruzie. R. zou tijdens de discussie in een busje met drie collega’s, waaronder twee moslims, gezegd hebben dat hij had “gesmuld” van de aanslag in het Nieuw-Zeelandse Christchurch. Daarbij werden 51 moskeebezoekers doodgeschoten door een rechts-extremistische man.

Volgens de rechtbank heeft hij daarmee bij zijn collega’s “ondubbelzinnig” de vrees aangejaagd dat hij een terroristische misdrijf wilde gaan plegen. De collega’s zouden bovendien geweten hebben dat hij de beschikking had over vuurwapens.

Geladen machinegeweer
De ruzie in de bus leidde ertoe dat een van de aanwezige mannen met een paniekaanval moest worden afgevoerd. Een ambulancemedewerker deed melding van het voorval bij de politie, die besloot bij R. thuis een kijkje te nemen. Daar vonden ze onder meer een geladen machinegeweer. R., lid van een schietvereniging, had wel een wapenvergunning, maar niet voor het machinegeweer en de munitie.

De officier van justitie had een celstraf geëist van 36 maanden, waarvan zes maanden voorwaardelijk. De rechtbank is tot een lagere celstraf gekomen omdat de man tijdens de zitting, die twee weken geleden plaatsvond, afstand nam van zijn uitlatingen. Desondanks vond de politie afbeeldingen en filmpjes van rechts-extremistische aard op de telefoon van de man, waarin onder meer de spot wordt gedreven met Anne Frank. Als ringtone gebruikte hij het Panzerlied, een Duits soldatenlied uit de nazitijd.

Niet actief in rechts-extremistische kringen
De rechtbank laat deze zaken niet meewegen in haar uitspraak, omdat de man verder helemaal niet actief was in rechts-extremistische kringen. De advocate van R. vond dat hij moest worden vrijgesproken van de terreurbedreiging. Volgens haar was de beveiliger uitgelokt door zijn collega’s die hem in het busje hadden gesard. De rechtbank verwerpt dat verweer.

Twee jaar cel voor voormalig HTM-beveiliger die dreigde met aanslag

OmroepWest 13.05.2020 Een voormalige beveiliger van HTM is veroordeeld tot een celstraf van 24 maanden, waarvan acht maanden voorwaardelijk, omdat hij collega’s tijdens een ruzie bedreigde met een terroristisch misdrijf. Ook heeft hij zich volgens de rechtbank schuldig gemaakt aan verboden wapenbezit.

Hagenaar Cornelis R. (56) bedreigde op 30 september vorig jaar andere HTM-beveiligers tijdens een ruzie. R. zou tijdens de discussie in een busje met drie collega’s, waaronder twee moslims, gezegd hebben dat hij had ‘gesmuld’ van de aanslag in het Nieuw-Zeelandse Christchurch. Daarbij werden 51 moskeebezoekers doodgeschoten door een rechts-extremistische man.

Volgens de rechtbank heeft hij daarmee bij zijn collega’s ‘ondubbelzinnig’ de vrees aangejaagd dat hij een terroristische misdrijf wilde gaan plegen. De collega’s zouden bovendien geweten hebben dat hij de beschikking had over vuurwapens.

Geladen machinegeweer

De ruzie in de bus leidde ertoe dat een van de aanwezige mannen met een paniekaanval moest worden afgevoerd. Een ambulancemedewerker deed melding van het voorval bij de politie, die besloot bij R. thuis een kijkje te nemen. Daar vonden ze onder meer een geladen machinegeweer. R., lid van een schietvereniging, had wel een wapenvergunning, maar niet voor het machinegeweer en de munitie.

De officier van justitie had een celstraf geëist van 36 maanden, waarvan zes maanden voorwaardelijk. De rechtbank is tot een lagere celstraf gekomen omdat de man tijdens de zitting, die twee weken geleden plaatsvond, afstand nam van zijn uitlatingen. Desondanks vond de politie afbeeldingen en filmpjes van rechts-extremistische aard op de telefoon van de man, waarin onder meer de spot wordt gedreven met Anne Frank. Als ringtone gebruikte hij het Panzerlied, een Duits soldatenlied uit de nazitijd.

Niet actief in rechts-extremistische kringen

De rechtbank laat deze zaken niet meewegen in haar uitspraak, omdat de man verder helemaal niet actief was in rechts-extremistische kringen. De advocate van R. vond dat hij moest worden vrijgesproken van de terreurbedreiging. Volgens haar was de beveiliger uitgelokt door zijn collega’s die hem in het busje hadden gesard. De rechtbank verwerpt dat verweer.

Meer over dit onderwerp: RECHTBANK DEN HAAG HTM RECHTS-EXTREMISME MACHINEGEWEER TERREUR

Drie jaar cel geëist tegen Groningse IS-fan met pistool

Telegraaf 11.05.2020 Justitie eist drie jaar celstraf tegen een Algerijnse IS-fan uit Groningen vanwege het voorbereiden van een aanslag en lidmaatschap van IS. Hij had een foto van een viaduct in Groningen waarop een explosie was gephotoshopt.

Onder de naam ’Generaal S’ chatte de man met Syriëgangers. Daarin zei hij dat ’het afslachten van ongelovigen beter is dan al het andere in deze wereld’. Bovendien bezat hij een geladen pistool en veel IS-materiaal, waaronder bomhandleidingen en foto’s. „We zijn inmiddels toch echt wel wat gewend”, zei de officier van justitie, „maar de onthoofdingsfilmpjes op de telefoon van verdachte waren echt gruwelijk.”

Volgens psychologen stelt Generaal S. zich binnen de terroristenafdeling van de gevangenis in Vught op als een leidersfiguur. Hij geniet daar aanzien van medegevangenen. Terrorismebestrijder NCTV waarschuwde vorige week nog dat de terroristenafdeling ’onder druk staat’ en dat het risico toeneemt dat er zich in de gevangenis jihadistische netwerken vormen.

Problemen met ex

De Algerijn, kaal met een zwarte baard, kreeg in 2001 een verblijfsvergunning in Nederland. Hij werkte als elektromonteur maar kreeg problemen met zijn ex en mocht zijn kinderen niet meer zien. Toen ging hij vrijwilligerswerk doen in een moskee en radicaliseerde hij.

De AIVD tipte justitie over de man. Die was bezig met het vergaren van informatie over explosieven, meldde de dienst in een ambtsbericht.

Generaal S. opereerde voorzichtig in zijn contacten met jihadisten. Er zouden geheime afspraken worden gepland en hij gebruikte codewoorden. Uit de chatconversaties rijst wel een beeld dat hij iets voorbereidde. „Wij zijn tot meer in staat dan andere broeders”, schreef hij. Het is echter lastig om te bewijzen dat S. bezig was om een terroristische aanslag voor te bereiden, zegt het OM. Dat was in elk geval nog in een pril stadium.

Kalasjnikov en tawheed-gebaar

De Algerijn zit al een jaar en drie maanden in voorarrest. Hij was via een beeldverbinding verbonden met de rechtszaal. Hij ontkent dat het beeldmateriaal van hem is, dat hij zich Generaal S. noemde en dat hij jihadsympathieën heeft. Er is een foto van hem waar een Kalasjnikov in is geplakt en S. het tawheed-gebaar maakt (een vinger in de lucht). „Die is gephotoshopt”, zei de Algerijn. „Mag ik geen foto maken, is dat verboden in Nederland?” De officier vindt dat zijn verklaringen ’rammelen en tekort schieten’.

BEKIJK MEER VAN; terrorisme rechtbank conflicten, oorlog en vrede gevangenis Generaal S’ Groningen Nederland

NCTV: Aanslag in Nederland minder waarschijnlijk door coronacrisis

NU 07.05.2020 Een grootschalige aanslag in Nederland is door de coronacrisis op dit moment minder waarschijnlijk, zo meldt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) donderdag. Desondanks blijft het dreigingsniveau staan op niveau 3 van de 5.

De grootste terroristische dreiging komt nog steeds uit jihadistische hoek, blijkt uit het dreigingsbeeld. Tegelijkertijd wordt ook de bewegingsvrijheid van jihadisten belemmerd door de coronamaatregelen. Dit maakt het moeilijker om een grote groep mensen te raken door een aanslag, aldus de NCTV.

Echter zien jihadisten volgens de nationaal coördinator het coronavirus als een “goddelijke ingreep”. Zowel Islamitische Staat als Al Qaeda wijzen het Westen hierop.

Ook een aanslag uit rechts-extremistische hoek blijft denkbaar. Volgens de NCTV heeft de aanslag op een moskee in Christchurch (Nieuw-Zeeland) wereldwijd meerdere daders geïnspireerd. “Ook in Nederland is een rechts-terroristische aanslag door een eenling voorstelbaar.” Nederlandse extreemrechtse groepen zijn amper actief, staat in het rapport.

NCTV heeft ook tegenstanders 5G in het vizier

Tot slot signaleert de NCTV ook andere extremistische en polariserende trends in Nederland. In het dreigingsrapport wordt onder meer gewezen op de recente brandstichtingen in zendmasten en de tegenstanders van 5G.

Bij extreemlinkse groeperingen zorgt de klimaatdiscussie voor verdeeldheid, maar “acties beperken zich voornamelijk tot het woord in plaats van de daad”, aldus de NCTV.

Lees meer over: Terrorisme NCTV Binnenland

NCTV: aanslag minder waarschijnlijk door corona

NOS 07.05.2020 Een terroristische aanslag door Islamitische Staat of al-Qaida is tijdens de coronacrisis minder waarschijnlijk, omdat het moeilijker is een grote groep mensen te treffen. Ook wordt de bewegingsvrijheid van jihadisten belemmerd door de maatregelen die overal in de wereld door overheden zijn genomen om het coronavirus in te dammen.

Dat schrijft de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) in de vandaag verschenen Dreigingsanalyse. Omdat de kans op een aanslag nog steeds voorstelbaar is, blijft het dreigingsniveau “aanzienlijk“, categorie drie.

Jihadisten zien het coronavirus als een goddelijke ingreep, zo schrijft de NCTV. Het Westen is volgens IS nu kwetsbaarder dan ooit. Toch is de boodschap van de terroristische organisatie dubbel: aan de ene kant roept IS op tot het plegen van aanslagen, tegelijk wordt aanhangers afgeraden naar landen te reizen waar het coronavirus heerst. Doordat de EU zelf vrijwel al het reisverkeer heeft stilgelegd, lijkt een aanslag van buiten in Nederland minder waarschijnlijk, denkt de NCTV.

Een aanslag door Nederlandse jihadisten blijft voorstelbaar. In november werden nog twee mannen uit Zoetermeer gearresteerd. Zij zouden een aanslag met bomvesten en een of meer autobommen hebben willen plegen. Welk doelwit ze op het oog hadden, is niet bekend.

5G

Het NCTV-rapport staat ook stil bij de reeks brandstichtingen bij telecommasten, sinds begin april. Verzet tegen telecommasten is niet nieuw, maar was tot nu toe altijd vreedzaam. De aankondiging dat 5G-netwerken worden aangelegd heeft voor nieuwe impulsen gezorgd.

Complotdenkers legden vervolgens een relatie met het coronavirus en willen de Nederlandse bevolking ‘beschermen’ tegen de in hun ogen gevaarlijke overheid. “Het is voorstelbaar dat het plotselinge geweld is geïnstigeerd door meerdere, ongefundeerde complottheorieën die een relatie suggereren tussen 5G-netwerken en de verspreiding van covid-19.”

Boerenprotest

De NCTV schrijft verder dat boerenorganisatie Farmers Defence Force met soms uit de hand lopende optredens bijdraagt aan maatschappelijke polarisatie rond het thema klimaat. Zo werden stikstofmaatregelen vergeleken met de Holocaust, zijn politici en andersdenkende boeren bedreigd en werd oproepen om af te rekenen met boeren die zich willen laten uitkopen. Dit leidt tot afkeuring en onrust, zeker omdat het bestuur geen afstand neemt van dit soort uitspraken.

BEKIJK OOK;

Corona zit ook jihadist dwars, ziet de NCTV

AD 07.05.2020 De maatregelen rond het coronavirus ‘belemmeren’ jihadisten zodanig dat de kans op aanslagen wereldwijd en in Nederland zijn verminderd.

Hun bewegingsvrijheid is immers beperkt en ‘grote groepen mensen’ mogen niet meer bijeenkomen. Toch blijft de jihadistische beweging ‘de belangrijkste terroristische dreiging’ in ons land vormen.

Dat concludeert de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) in de nieuwste Dreigingsbeeld Terrorisme dat vandaag verschijnt.

Volgens de terreurbestrijder zien jihadisten ‘het coronavirus als een goddelijke ingreep’. ,,Met verwijzingen naar de pandemie wordt het Westen door zowel ISIS als Al Qaida terechtgewezen.”

Opmerkelijk genoeg gaf ISIS ook tips hoe om te gaan met corona. In de inforgraphic ‘Sharia-adviezen over omgaan met pandemieën’ geeft ISIS het advies aan gezonde jihadi’s om niet naar getroffen landen te reizen en aan besmette mensen om de getroffen landen niet uit te reizen.

Dreigingsniveau

De NCTV handhaaft het dreigingsniveau op 3 van de 5, wat betekent dat de kans op een aanslag ‘voorstelbaar’ wordt geacht. ,,Wel is een grootschalige aanslag door de coronacrisis op dit moment minder waarschijnlijk’’, stelt de dienst.

De jihadistische beweging zou bestaan uit zo’n vijfhonderd personen, die niet-hiërarchisch georganiseerd zijn, maar vooral sociaal verbonden.

Wel is een grootscha­li­ge aanslag door de coronacri­sis op dit moment minder waarschijn­lijk, aldus NCTV.

De dienst waarschuwt verder voor zowel rechts- als links-extremisme. Rechtsextremisten zouden zich door de terreuraanslag in Christchurch in Nieuw-Zeeland hebben laten inspireren. De 28-jarige Australiër Brenton Tarrant schoot daarbij vorig jaar maart bij twee moskeeën 51 mensen dood. Zijn daad kreeg navolging in El Paso, Oslo, Hanau en Halle.

Volgens de NCTV is een aanslag door een extreem-rechtse eenling in ons land ook ‘voorstelbaar’. ,,Deze inschatting is vooral gebaseerd op de mogelijkheid dat een Nederlandse eenling radicaliseert.’’

Brenton Tarrant, de dader van de aanslag in Christchurch bleek een inspiratiebron van extremisten wereldwijd. © REUTERS

De aanslag in Christchurch zou ook in Nederland ‘enige resonantie’ hebben gehad ‘bij enkele individuen’. ,,Zij worden niet zozeer gedreven door vastomlijnde rechts-extremistische ideeën, maar winden zich vanuit een mix van persoonlijke grieven en psychische problemen al langer op over maatschappelijke ontwikkelingen in de samenleving en de politiek in het bijzonder.”

Extreemrechtse groepen zijn daarentegen ‘marginaal’ denkt de dienst en ‘niet gewelddadig’. ,,Er zijn op dit moment geen aansprekende leiders die grote groepen weten te mobiliseren.”

5G

In extreem-linkse hoek ziet de NCTV hoe onderwerpen als klimaat aan hun eigen onderwerpen worden gekoppeld. Toch is ook die groep niet groot.

Wel ziet de NCTV een ‘trend’ in de brandstichting van bijvoorbeeld zendmasten, vanwege de uitrol van het 5G-mobiele netwerk. ,,Tegenstanders richten zich tegen de overheid, die in hun ogen de volksgezondheid, het milieu of privacy schaadt met de uitrol van 5G.”

De NCTV signaleert wel een opvallend probleem als jihadisten worden geplaatst in de speciale terreurafdeling in Vught. Door de hoge bezetting van de afgelopen jaren van zo’n 40 personen wordt het voor de staf ‘steeds moeilijker om ongewenste netwerkvorming te detecteren’.

FDF

Boeren duwden met een tractor de deur van het provinciehuis in Groningen eruit. © ANP

Opvallend is verder nog dat de Farmers Defence Force (FDF) wordt genoemd in het terreurbeeld van de NCTV. Deze ‘agrarische belangenbehartigers’ vielen rond de boerenprotesten op door uit te halen naar politie.

,,Dit komt bijvoorbeeld terug in uitspraken waarin de positie van de boeren op een lijn werd gesteld met de Holocaust. Dit heeft tot onrust en afkeuring geleid, zeker nadat het bestuur van de organisatie, in tegenstelling tot meer gematigde belangenbehartigers, geen afstand nam van de uitspraken,’’ schrijft de NCTV.

Ook richtte de FDF zich in april tegen boeren die zich laten uitkopen door de overheid en stelde dat er afgerekend moet worden met ‘de zwakke schakels en de Judassen uit onze gelederen’. ,,Daarnaast vinden rondom demonstraties soms incidenten plaats. Bijvoorbeeld door het inrijden van een deur van het provinciehuis in Groningen of het bekogelen van meerdere motoragenten met zwaar vuurwerk vanuit een rijdende bus.”

De NCTV ziet dat zulke ‘excessen’ bijdragen ‘aan maatschappelijke polarisatie rond het thema klimaat’.

Dreigingsbeeld NCTV: aanslag in Nederland blijft voorstelbaar

RO 07.05.2020 Een deel van de Nederlandse jihadistische beweging heeft nog steeds de intentie om een terroristische aanslag te plegen. Dat leidt soms zelfs tot concrete plannen. Uit rechts-extremistische hoek komt de mogelijke dreiging van eenlingen.

Een terroristische aanslag in Nederland is dus nog steeds voorstelbaar. Daarom blijft het dreigingsniveau op 3 van de 5 staan. Wel is een grootschalige aanslag door de coronacrisis op dit moment minder waarschijnlijk. Dat blijkt uit het 52ste Dreigingsbeeld van de NCTV.

Jihadisme

De belangrijkste terroristische dreiging in Nederland komt nog steeds uit jihadistische hoek. Twee categorieën jihadisten vormen in het bijzonder een bron van zorg. Gedetineerde jihadisten die elkaar negatief kunnen beïnvloeden in de gevangenis. En teruggekeerde uitreizigers, die bij terroristische groepen zijn aangesloten en strijdervaring hebben opgedaan.

Rechts-extremisme

De rechts-terroristische aanslag in Christchurch heeft wereldwijd meerdere daders geïnspireerd, zoals in El Paso, Oslo, Halle en Hanau. Ook in Nederland is een rechts-terroristische aanslag door een eenling voorstelbaar.

Deze inschatting is vooral gebaseerd op de mogelijkheid dat een Nederlandse eenling radicaliseert en tot een rechts-extremistische geweldsdaad overgaat. Nederlandse extreemrechtse groepen zijn marginaal en niet gewelddadig. Er zijn op dit moment geen aansprekende leiders die grote groepen weten te mobiliseren.

Corona

Jihadisten zien het coronavirus als een goddelijke ingreep. Met verwijzingen naar de pandemie wordt het Westen door zowel ISIS als al Qa’ida terechtgewezen. Nu westerse militairen zijn teruggehaald om in eigen land bij te dragen aan de pandemiebestrijding krijgen jihadisten meer speelruimte.

Tegelijk wordt de bewegingsvrijheid van jihadisten belemmerd door de maatregelen die overal in de wereld zijn genomen. De coronadreiging maakt een grootschalige aanslag op dit moment minder waarschijnlijk, omdat het moeilijker is een grote groep mensen te raken.

Extremisme en polarisatie

Ook in dit Dreigingsbeeld worden extremistische en polariserende trends gesignaleerd. Zo vinden er sinds begin april extremistische incidenten plaats bij telecommasten verspreid over Nederland, variërend van sabotage tot brandstichting.

Tegenstanders richten zich tegen de overheid, die in hun ogen de volksgezondheid, het milieu of privacy schaadt met de uitrol van 5G. De klimaatdiscussie zorgt voor verdeeldheid in het Nederlandse extreemlinkse landschap.

Extreemlinkse en links-extremistische groeperingen die zich oorspronkelijk richtten op andere onderwerpen verbinden het thema klimaat met hun eigen onderwerpen.

De extreemlinkse beweging in Nederland is, zeker in vergelijking met landen als Duitsland of Frankrijk, beperkt in omvang en activiteit. Acties beperken zich voornamelijk tot het woord in plaats van de daad.

Documenten;

Kamerstuk: Kamerbrief | 07-05-2020

Zie ook;

AIVD-jaarverslag 2019: dreigingen vaak divers en complex

RO 29.04.2020 Internationale ontwikkelingen zijn steeds lastiger te voorspellen en te beheersen. Dat maakt dat dreigingen tegen de Nederlandse samenleving vaak divers en complex zijn.

In 2019 zag de AIVD dat steeds meer landen invloed proberen te krijgen op Nederlandse belangen.

Ons land hoort bij de meest ontwikkelde naties van de wereld op het gebied van economie, wetenschap en techniek. Dat maakt het een aantrekkelijk doelwit van digitale spionage en beïnvloeding.

2019 was ook een jaar waarin de AIVD een opleving waarnam van wereldwijd rechts-extremisme. Extremisten pleegden gewelddadige aanslagen in de Verenigde Staten, Europese landen en Nieuw-Zeeland.

In Nederland was de opleving vooral online te zien.

Dreiging jihadistisch terrorisme nog altijd aanwezig

De acute dreiging van ISIS voor Europa is het afgelopen jaar verder afgezwakt, maar de groepering houdt wel de intentie om aanslagen in westerse landen te (laten) plegen. Incidenten en een groot aantal arrestaties binnen Nederland tonen aan dat de dreiging van het jihadistisch terrorisme nog altijd aanwezig is.

De AIVD constateert ook dat radicaal-salafistische aanjagers, ondanks dat zij in absolute termen een minderheid vormen, een disproportioneel grote invloed hebben binnen islamitisch Nederland. Zij streven naar een parallelle samenleving waar de regels van de Nederlandse rechtsstaat niet gelden. Dat brengt risico’s op langere termijn met zich mee.

Lees het AIVD-jaarverslag online of download het jaarverslag als PDF-bestand

AIVD-jaarverslag 2019;

AIVD-jaarverslag 2019

Internationale ontwikkelingen zijn steeds lastiger te voorspellen en te beheersen. Dat maakt dat dreigingen tegen de Nederlandse …

Jaarverslag | 29-04-2020

Zie ook;

Het gebouw van de AIVD in Zoetermeer ANP

AIVD ziet meer rechts-extremisme en beïnvloeding van Nederlandse belangen

NOS 29.04.2020 De geheime dienst AIVD ziet een opleving van rechts-extremisme wereldwijd. In zijn jaarverslag over 2019 staat dat rechts-extremisten elkaar vinden op websites en van daaruit uitgenodigd worden voor besloten groepen. Dat kan leiden tot radicalisering en geweld. De AIVD noemt in deze context de Nederlandse “alt-rechtsbeweging” Erkenbrand.

Die streeft volgens de AIVD met “democratische middelen ondemocratische doelstellingen” na. De beweging heeft volgens de inlichtingendienst “als uiteindelijk doel om een autoritair politiek bestel te realiseren dat alleen de grondrechten van de witte burger (man) waarborgt”.

Traditionele rechts-extremisten reageren volgens de AIVD “zeer sterk op de acties van antiracisme-activisten en zoeken daarbij aansluiting bij lokaal protesterende burgers”. “Dit heeft al verschillende malen tot (dreiging met) geweld geleid waarbij huisadressen van antiracisme-activisten worden gepubliceerd en worden bezocht of waarbij anti-Zwarte Piet-demonstranten worden belaagd, soms met deelname van groepjes voetbalhooligans.”

Internationaal noemt de AIVD aanslagen van rechts-extremisten in de VS, Nieuw-Zeeland en ook in Europa. Vooral de aanslag vorig jaar maart in Christchurch in Nieuw-Zeeland heeft aangezet tot ‘copycat-gedrag’.

Meer acties klimaatactivisten

Bij links-extremistische groeperingen in Nederland zijn gewelddadigheden uitgebleven, staat in het jaarverslag. Zij richtten zich meer op demonstraties en burgerlijke ongehoorzaamheid.

Het aantal acties van klimaatactivisten nam toe in 2019, maar die vormden geen bedreiging voor de democratische rechtsorde, analyseert de AIVD.

Moslims bidden tijdens een protest op het Plein in Den Haag tegen de terroristenafdelingen van de gevangenissen in Vught en Rotterdam. De demonstranten zijn het niet eens met de opsluiting van de moslims daar en de visitatie die plaatsvindt na afloop van een bezoek ANP

De dienst gaat ook uitgebreid in op de dreiging van jihadistisch terrorisme. Die is sinds 2017 verminderd, net als het aantal aanslagen. Toch zijn er in Europa, en in Nederland, nog relatief veel aanhoudingen en worden geregeld aanslagen voorkomen. “De dreiging is dus wel verminderd, maar nog steeds aanzienlijk.”

De Nederlandse jihadistische beweging is weinig zichtbaar in het openbare leven. Dat heeft volgens de AIVD te maken met “organisatorische en ideologische verdeeldheid en gebrek aan hiërarchie en leiderschap”.

In dat kader noemt de AIVD ook de netwerkvorming op terroristenafdelingen van gevangenissen en onder teruggekeerde jihadisten.

IS blijft gevaar

Ook radicaal-salafistische ‘aanjagers’ worden in het jaarverslag genoemd als dreiging. Dat zijn er relatief niet veel, maar hun invloed is “disproportioneel groot binnen islamitisch Nederland”. Sommigen hebben een opleiding gehad in de Golfregio. De AIVD doet onderzoek naar geldstromen uit deze regio.

Ook de islamitische terreurorganisatie IS is nog niet uitgespeeld, al is ‘het kalifaat’ gevallen en leider Abu Bakr al-Baghdadi gedood. “Nog steeds wil ISIS aanslagen plegen in het Westen, waarbij Syrië en Irak waarschijnlijk de belangrijkste basis voor ISIS blijven.”

Rusland en MH17

De inlichtingendienst ziet nog steeds dat meer landen invloed proberen te krijgen op Nederlandse belangen op het gebied van economie, wetenschap en techniek. Ze proberen onder meer via spionage informatie te verkrijgen.

De AIVD noemt Rusland: “Het afgelopen jaar was Nederland opnieuw een interessant spionagedoelwit voor Rusland.” Vanuit Moskou is sprake van “voortdurende (online)beïnvloedingsactiviteiten op sociale media vanuit Rusland, waarbij de beïnvloeding van de beeldvorming ten aanzien van de toedracht van de ramp met vlucht MH17 een grote rol speelt”.

De grootste dreiging op het gebied van economische spionage is China. Meerdere Nederlandse topsectoren zijn doelwit geworden, met als doel hoogwaardige technologie in handen te krijgen, aldus de inlichtingendienst.

Bekijk ook;

AIVD: Online opleving van extreem-rechts

AD 29.04.2020 Nederland kent een ‘online opleving’ van rechts-extremisme. ,,Nederlanders zijn lid van internationale onlinegroepen waarin aanslagplegers en hun sympathisanten elkaar vinden”, zo meldt inlichtingendienst AIVD in haar jaarverslag over 2019.

De geheime dienst bestempelt 2019 als het jaar waarin ‘een opleving waar te nemen was van wereldwijd rechts-extremisme’. ,,Extremisten pleegden gewelddadige aanslagen in de Verenigde Staten, Europese landen en Nieuw-Zeeland.” In Nederland is die opleving vooral online te zien, zo stelt de AIVD.

Extreme content kan mensen aanzetten tot radicalise­ring of zelfs tot geweld. Ook Nederlan­ders zijn lid van dergelijke onlinegroe­pen, aldus Jaarverslag AIVD.

,,Vooral de aanslag van een Australiër in Christchurch, Nieuw-Zeeland, waarbij 51 mensen in een moskee werden gedood, heeft mensen aangezet tot copycat-gedrag. Dat gedrag wordt versterkt doordat aanslagplegers en hun sympathisanten elkaar vinden op rechts-extremistische websites.”

Die ontmoetingen worden daarna voortgezet in besloten, nog extremere groepen. ,,Extreme content kan mensen aanzetten tot radicalisering of zelfs tot geweld. Ook Nederlanders zijn lid van dergelijke internationale onlinegroepen.”

Deze nieuwssite schreef recent nog over een groep Nederlanders die actief waren op het neo-nazistische webforum Iron March. Op dat forum waren ook Amerikaanse rechts-extremisten aanwezig die later zijn aangeklaagd voor meerdere racistische moorden. Vandaag kwam ook een inwoner van Den Haag voor de rechter die gezegd zou hebben ‘te hebben gesmuld van de aanslag in Christchurch’ en ook een moskee zou hebben willen aanvallen.

De AIVD noemt één Nederlandse beweging met naam. Volgens de dienst is Erkenbrand ‘een voorbeeld van een organisatie die met democratische middelen ondemocratische doelstellingen nastreeft’. ,,Deze Nederlandse alt-rechtsbeweging heeft als uiteindelijk doel om een autoritair politiek bestel te realiseren dat alleen de grondrechten van de witte burger (man) waarborgt.”

Jihadisme

De dreiging van jihadistisch terrorisme in Nederland is ‘verminderd, maar nog steeds aanzienlijk’, staat in het jaarverslag. Eind 2019 werd dan ook het dreigingsniveau in Nederland (de kans dat er een terroristische aanslag plaatsvindt) verminderd van niveau 4 (substantieel) naar niveau 3 (aanzienlijk).

In maart 2019 vond wel de grootste terroristische aanslag in tijden in Nederland plaats: de tramaanslag in Utrecht. De dader Gökmen Tanis, handelde alleen en, zo bleek tijdens de rechtszaak, was ook geen onderdeel van een jihadistisch netwerk. Hij is inmiddels veroordeeld tot levenslang.

Er is een dreiging van netwerkvor­ming op de terroris­ten­af­de­lin­gen én in het terugkeren van jihadisten in de jihadisti­sche beweging na hun vrijlating, aldus het Jaarverslag AIVD.

Van de Nederlandse jihadistische beweging gaat nog steeds dreiging uit. Ook al is ze ’weinig zichtbaar in het openbare leven’. ,,Dat heeft te maken met organisatorische en ideologische verdeeldheid en gebrek aan hiërarchie en leiderschap. Ook groeit de beweging niet: er komen nauwelijks nieuwe mensen bij en er gaan er ook weinig weg.”

De inlichtingendienst maakt zich zorgen over de twee speciale Terroristenafdelingen in de Nederlandse gevangenissen. ,,Er is een dreiging van netwerkvorming op de terroristenafdelingen én in het terugkeren van jihadisten in de jihadistische beweging na hun vrijlating. Als zij zijn teruggekeerd in hun oude netwerk, kunnen deze jihadisten voor een nieuwe dynamiek in dat netwerk zorgen.”

Ook lijkt het deradicaliseren  van teruggekeerde jihadisten uit Syrië  slechts gedeeltelijk een succes: ,,Veel terugkeerders houden zich bezig met propaganda of facilitering, ze blijken de jihadistische ideologie aan te blijven hangen zonder nog geweld te willen plegen.”

Spionage

De AIVD constateert ook dat andere landen spioneren in ons land en noemt China in het bijzonder. Volgens de dienst is dat land ‘de grootste dreiging op het vlak van economische spionage’. Zo zouden meerdere Nederlandse topsectoren doelwit zijn geweest van digitale spionage. Vooral hoogwaardige Nederlandse technologieën zijn doelwit. Denk bijvoorbeeld aan chipfabrikant ASML, al noemt de AIVD deze niet bij naam.

De Chinezen gebruiken volgens de dienst de buitgemaakte informatie om de eigen economie te ontwikkelen. Opvallend daarbij is dat China spioneert langs de zogenoemde Nieuwe Zijderoute. Dat zijn routes over spoor en weg door zowel het Midden-Oosten als India en Afrika richting het land. ,,Onderzoek wijst uit dat landen langs deze nieuwe route geregeld doelwit zijn van digitale spionage’’, schrijft de AIVD

5G

De AIVD vreest bovendien dat China marktleider wordt op gebieden als kunstmatige intelligentie en 5G, waardoor via deze ‘technische dominantie’ landen afhankelijker worden van Chinese technologie. Dat zet de deur open naar digitale spionage en sabotage, constateert de AIVD.

Naast China noemt de dienst ook Rusland met nadruk. Het land voert ‘voortdurend’ online campagne om vraagtekens te zetten bij de rol van Rusland rond de aanslag op de MH17. Dat is niet al te succesvol, schrijft de geheime dienst wel: ,,De impact op Nederland lijkt vooralsnog beperkt.”

Het gebouw van de AIVD in Zoetermeer ANP

AIVD ziet meer rechts-extremisme en beïnvloeding van Nederlandse belangen

NOS 29.04.2020 De geheime dienst AIVD ziet een opleving van rechts-extremisme wereldwijd. In zijn jaarverslag over 2019 staat dat rechts-extremisten elkaar vinden op websites en van daaruit uitgenodigd worden voor besloten groepen. Dat kan leiden tot radicalisering en geweld. De AIVD noemt in deze context de Nederlandse “alt-rechtsbeweging” Erkenbrand.

Die streeft volgens de AIVD met “democratische middelen ondemocratische doelstellingen” na. De beweging heeft volgens de inlichtingendienst “als uiteindelijk doel om een autoritair politiek bestel te realiseren dat alleen de grondrechten van de witte burger (man) waarborgt”.

Traditionele rechts-extremisten reageren volgens de AIVD “zeer sterk op de acties van antiracisme-activisten en zoeken daarbij aansluiting bij lokaal protesterende burgers”. “Dit heeft al verschillende malen tot (dreiging met) geweld geleid waarbij huisadressen van antiracisme-activisten worden gepubliceerd en worden bezocht of waarbij anti-Zwarte Piet-demonstranten worden belaagd, soms met deelname van groepjes voetbalhooligans.”

Internationaal noemt de AIVD aanslagen van rechts-extremisten in de VS, Nieuw-Zeeland en ook in Europa. Vooral de aanslag vorig jaar maart in Christchurch in Nieuw-Zeeland heeft aangezet tot ‘copycat-gedrag’.

Meer acties klimaatactivisten

Bij links-extremistische groeperingen in Nederland zijn gewelddadigheden uitgebleven, staat in het jaarverslag. Zij richtten zich meer op demonstraties en burgerlijke ongehoorzaamheid.

Het aantal acties van klimaatactivisten nam toe in 2019, maar die vormden geen bedreiging voor de democratische rechtsorde, analyseert de AIVD.

Moslims bidden tijdens een protest op het Plein in Den Haag tegen de terroristenafdelingen van de gevangenissen in Vught en Rotterdam. De demonstranten zijn het niet eens met de opsluiting van de moslims daar en de visitatie die plaatsvindt na afloop van een bezoek ANP

De dienst gaat ook uitgebreid in op de dreiging van jihadistisch terrorisme. Die is sinds 2017 verminderd, net als het aantal aanslagen. Toch zijn er in Europa, en in Nederland, nog relatief veel aanhoudingen en worden geregeld aanslagen voorkomen. “De dreiging is dus wel verminderd, maar nog steeds aanzienlijk.”

De Nederlandse jihadistische beweging is weinig zichtbaar in het openbare leven. Dat heeft volgens de AIVD te maken met “organisatorische en ideologische verdeeldheid en gebrek aan hiërarchie en leiderschap”.

In dat kader noemt de AIVD ook de netwerkvorming op terroristenafdelingen van gevangenissen en onder teruggekeerde jihadisten.

IS blijft gevaar

Ook radicaal-salafistische ‘aanjagers’ worden in het jaarverslag genoemd als dreiging. Dat zijn er relatief niet veel, maar hun invloed is “disproportioneel groot binnen islamitisch Nederland”. Sommigen hebben een opleiding gehad in de Golfregio. De AIVD doet onderzoek naar geldstromen uit deze regio.

Ook de islamitische terreurorganisatie IS is nog niet uitgespeeld, al is ‘het kalifaat’ gevallen en leider Abu Bakr al-Baghdadi gedood. “Nog steeds wil ISIS aanslagen plegen in het Westen, waarbij Syrië en Irak waarschijnlijk de belangrijkste basis voor ISIS blijven.”

Rusland en MH17

De inlichtingendienst ziet nog steeds dat meer landen invloed proberen te krijgen op Nederlandse belangen op het gebied van economie, wetenschap en techniek. Ze proberen onder meer via spionage informatie te verkrijgen.

De AIVD noemt Rusland: “Het afgelopen jaar was Nederland opnieuw een interessant spionagedoelwit voor Rusland.” Vanuit Moskou is sprake van “voortdurende (online)beïnvloedingsactiviteiten op sociale media vanuit Rusland, waarbij de beïnvloeding van de beeldvorming ten aanzien van de toedracht van de ramp met vlucht MH17 een grote rol speelt”.

De grootste dreiging op het gebied van economische spionage is China. Meerdere Nederlandse topsectoren zijn doelwit geworden, met als doel hoogwaardige technologie in handen te krijgen, aldus de inlichtingendienst.

Bekijk ook;

AIVD: Online opleving van extreem-rechts

AD 29.04.2020 Nederland kent een ‘online opleving’ van rechts-extremisme. ,,Nederlanders zijn lid van internationale onlinegroepen waarin aanslagplegers en hun sympathisanten elkaar vinden”, zo meldt inlichtingendienst AIVD in haar jaarverslag over 2019.

De geheime dienst bestempelt 2019 als het jaar waarin ‘een opleving waar te nemen was van wereldwijd rechts-extremisme’. ,,Extremisten pleegden gewelddadige aanslagen in de Verenigde Staten, Europese landen en Nieuw-Zeeland.” In Nederland is die opleving vooral online te zien, zo stelt de AIVD.

Extreme content kan mensen aanzetten tot radicalise­ring of zelfs tot geweld. Ook Nederlan­ders zijn lid van dergelijke onlinegroe­pen, aldus Jaarverslag AIVD.

,,Vooral de aanslag van een Australiër in Christchurch, Nieuw-Zeeland, waarbij 51 mensen in een moskee werden gedood, heeft mensen aangezet tot copycat-gedrag. Dat gedrag wordt versterkt doordat aanslagplegers en hun sympathisanten elkaar vinden op rechts-extremistische websites.”

Die ontmoetingen worden daarna voortgezet in besloten, nog extremere groepen. ,,Extreme content kan mensen aanzetten tot radicalisering of zelfs tot geweld. Ook Nederlanders zijn lid van dergelijke internationale onlinegroepen.”

Deze nieuwssite schreef recent nog over een groep Nederlanders die actief waren op het neo-nazistische webforum Iron March. Op dat forum waren ook Amerikaanse rechts-extremisten aanwezig die later zijn aangeklaagd voor meerdere racistische moorden. Vandaag kwam ook een inwoner van Den Haag voor de rechter die gezegd zou hebben ‘te hebben gesmuld van de aanslag in Christchurch’ en ook een moskee zou hebben willen aanvallen.

De AIVD noemt één Nederlandse beweging met naam. Volgens de dienst is Erkenbrand ‘een voorbeeld van een organisatie die met democratische middelen ondemocratische doelstellingen nastreeft’. ,,Deze Nederlandse alt-rechtsbeweging heeft als uiteindelijk doel om een autoritair politiek bestel te realiseren dat alleen de grondrechten van de witte burger (man) waarborgt.”

Jihadisme

De dreiging van jihadistisch terrorisme in Nederland is ‘verminderd, maar nog steeds aanzienlijk’, staat in het jaarverslag. Eind 2019 werd dan ook het dreigingsniveau in Nederland (de kans dat er een terroristische aanslag plaatsvindt) verminderd van niveau 4 (substantieel) naar niveau 3 (aanzienlijk).

In maart 2019 vond wel de grootste terroristische aanslag in tijden in Nederland plaats: de tramaanslag in Utrecht. De dader Gökmen Tanis, handelde alleen en, zo bleek tijdens de rechtszaak, was ook geen onderdeel van een jihadistisch netwerk. Hij is inmiddels veroordeeld tot levenslang.

Er is een dreiging van netwerkvor­ming op de terroris­ten­af­de­lin­gen én in het terugkeren van jihadisten in de jihadisti­sche beweging na hun vrijlating, aldus het Jaarverslag AIVD.

Van de Nederlandse jihadistische beweging gaat nog steeds dreiging uit. Ook al is ze ’weinig zichtbaar in het openbare leven’. ,,Dat heeft te maken met organisatorische en ideologische verdeeldheid en gebrek aan hiërarchie en leiderschap. Ook groeit de beweging niet: er komen nauwelijks nieuwe mensen bij en er gaan er ook weinig weg.”

De inlichtingendienst maakt zich zorgen over de twee speciale Terroristenafdelingen in de Nederlandse gevangenissen. ,,Er is een dreiging van netwerkvorming op de terroristenafdelingen én in het terugkeren van jihadisten in de jihadistische beweging na hun vrijlating. Als zij zijn teruggekeerd in hun oude netwerk, kunnen deze jihadisten voor een nieuwe dynamiek in dat netwerk zorgen.”

Ook lijkt het deradicaliseren  van teruggekeerde jihadisten uit Syrië  slechts gedeeltelijk een succes: ,,Veel terugkeerders houden zich bezig met propaganda of facilitering, ze blijken de jihadistische ideologie aan te blijven hangen zonder nog geweld te willen plegen.”

Spionage

De AIVD constateert ook dat andere landen spioneren in ons land en noemt China in het bijzonder. Volgens de dienst is dat land ‘de grootste dreiging op het vlak van economische spionage’. Zo zouden meerdere Nederlandse topsectoren doelwit zijn geweest van digitale spionage. Vooral hoogwaardige Nederlandse technologieën zijn doelwit. Denk bijvoorbeeld aan chipfabrikant ASML, al noemt de AIVD deze niet bij naam.

De Chinezen gebruiken volgens de dienst de buitgemaakte informatie om de eigen economie te ontwikkelen. Opvallend daarbij is dat China spioneert langs de zogenoemde Nieuwe Zijderoute. Dat zijn routes over spoor en weg door zowel het Midden-Oosten als India en Afrika richting het land. ,,Onderzoek wijst uit dat landen langs deze nieuwe route geregeld doelwit zijn van digitale spionage’’, schrijft de AIVD

5G

De AIVD vreest bovendien dat China marktleider wordt op gebieden als kunstmatige intelligentie en 5G, waardoor via deze ‘technische dominantie’ landen afhankelijker worden van Chinese technologie. Dat zet de deur open naar digitale spionage en sabotage, constateert de AIVD.

Naast China noemt de dienst ook Rusland met nadruk. Het land voert ‘voortdurend’ online campagne om vraagtekens te zetten bij de rol van Rusland rond de aanslag op de MH17. Dat is niet al te succesvol, schrijft de geheime dienst wel: ,,De impact op Nederland lijkt vooralsnog beperkt.”

april 30, 2020 Posted by | aanslag, Ahmad al-Hazimi, aivd, bedreiging, Charlie Hebdo, doodsbedreiging, dreiging, extreem rechts, Forum voor Democratie, FvD, geert wilders, grijze wolf, ground zero, Hashem Abedi, holocaust, homohaat, is, isis, islam, joden, jodenvervolging, Klimaatactivisten, moskee, moslim, Pim Fortuyn, politiek, salafisten, Syrië, Syriëgangers, terreur, terreurdreiging, terrorisme, veiligheid, WTC | , , , , , , , , , , , , , , , , | 3 reacties