De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 25 – nasleep POK
Telegraaf 14.11.2020
Aftrap verhoor P.O.K. maandag 16.11.2020
De flitsenquête naar het schandaal met de kinderopvangtoeslag belooft een thriller te worden. Maandagmorgen 16.11.2020 gaat de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) aan de slag.
Met negentien verhoren verdeeld over acht dagen hoopt de Tweede Kamer inzicht te krijgen in hoe het kon gebeuren dat duizenden ouders door doorgeslagen fraudejacht van de Belastingdienst de vernieling in zijn geholpen.
AD 16.11.2020
Voor het eerst in zijn toch lange politieke carrière wordt zelfs ook premier Rutte onder ede gehoord in de Tweede Kamer. En hij is uiteraard niet het enige Haagse kopstuk dat de komende twee weken op de grill wordt gelegd over de toeslagenaffaire.
Kortom, de commissie wil uitzoeken hoe het zo gruwelijk heeft kunnen misgaan bij de Belastingdienst in de jacht op fraudeurs met toeslagen.
Telegraaf 21.11.2020
AD 21.11.2020
AD 20.11.2020
Telegraaf 20.11.2020
AD 19.11.2020
AD 18.11.2020
Telegraaf 18.11.2020
AD 17.11.2020
Telegraaf 17.11.2020
Lees verder ook;
- Na negen helse jaren pas licht aan einde van tunnel: ‘Ik dacht: hoe ga ik de dag nu weer overleven?’
Waar draaide de toeslagaffaire ook alweer om?
In de zomer van 2014 krijgen alle 157 klanten van een gastouderbureau in Eindhoven een brief van de Belastingdienst dat hun kinderopvangtoeslag per direct is stopgezet en dat ze alle verkregen toeslagen moeten terugbetalen. De reden staat er niet bij.
Er volgden jaren van onzekerheid, stress en financiële problemen bij de gedupeerden. Later bleek dat de fiscus ook discrimineerde.
De vraag hoe de terugvordering van kinderopvangtoeslag zó kon ontsporen, leidt op het Binnenhof tot schaamte en verlegenheid. Ouders kwamen financieel aan de afgrond, omdat ze ten onrechte werden aangewezen als fraudeur of omdat ze door een klein foutje enorme bedragen moesten terugbetalen aan de fiscus.
Kleine fout
Ook dook er een document op uit 2009 waarin de landsadvocaat stelde dat de fiscus proportioneel moest terugvorderen. Als mensen een kleine fout hadden gemaakt bij het aanvragen van kinderopvangtoeslag van bijvoorbeeld 100 euro, moest niet de toeslag van een heel jaar van soms tienduizenden euro’s worden teruggevorderd. Omtzigt: ,,Toch vorderde de fiscus jarenlang de hele toeslag terug bij kleine fouten, niet het foutbedrag plus een boete terug, maar de hele toeslag.’’
Morgen verschijnt onder andere Hans Blokpoel. De voormalig directeur Belastingen bij de Belastingdienst was in de periode 2010-2016 verantwoordelijk voor de digitalisering bij de fiscus. Hij was oprichter van de beruchte ‘Broedkamer’, een afdeling die de fraudebestrijding deels uit handen nam van inspecteurs door computersystemen te koppelen.
Dat mensen tussen de wielen kwamen, omdat er in systemen automatisch een vinkje achter hun naam kwam te staan, komt mede door de inmiddels opgeheven Broedkamer, die bovendien slordig omsprong met persoonsgegevens.
Welke politieke besluiten hebben deze wantoestanden mogelijk gemaakt?
Op die vragen wil de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag vanaf maandag, in een serie van verhoren onder ede, antwoord krijgen.
De werkelijke omvang van de zaak kwam aan het licht door verschillende onthullingen van RTL Nieuws en de krant Trouw en door de inspanningen van CDA-Kamerlid Omtzigt en SP-Kamerlid Leijten.
Ook ligt de vraag op tafel waarom het, tot op de dag van vandaag, zo veel moeite kost om informatie van de Belastingdienst en de ministeries van Financiën en Sociale Zaken los te krijgen. Mede daarover wordt een lange lijst topambtenaren van deze ministeries gehoord.
De commissie heeft de inhoudelijke steun van aanjagers Leijten, die in de commissie zit, en Omtzigt. De parlementaire ondervragingscommissie verhoort (voormalige) ministers, staatssecretarissen en topambtenaren onder ede.
Uit vorige kabinetten worden de bewindspersonen Weekers, Asscher en Snel gehoord. Van het huidige kabinet staan Rutte, Wiebes en Van Ark op de agenda. Advocaat Eva González Perez, die sinds 2014 gedupeerde ouders bijstaat, is maandag de eerste persoon die wordt gehoord.
Op het laatste moment is het verhoor van ambtenaar Palmen-Schlangen toegevoegd. Zij schreef al in 2017 in een memo dat ouders compensatie verdienden. Het memo kwam pas een paar weken geleden aan het licht.
Belangrijke momenten in de kinderopvangtoeslagaffaire:
- Juni 2005: de Belastingdienst, een organisatie die van oudsher geld int, gaat nu voorschotten verstrekken voor de inkomensafhankelijke kinderopvangtoeslag. De afdeling ‘Toeslagen’ wordt opgericht.
- 2005 tot 2019: verschillende instanties, zoals de Algemene Rekenkamer, waarschuwen voor de fraudegevoeligheid van toeslagen.
- 2012, 2013, 2014 en verder: ouders worden van fraude beschuldigden moeten tienduizenden euro’s terugbetalen. Zij krijgen geen inzage in hun dossiers en kunnen zich moeilijk verdedigen.
- November 2019: het eerste onderzoek van de commissie-Donner bewijst dat honderden ouders van het ‘CAF 11 dossier’ onterecht als fraudeur zijn behandeld, en dat nog duizenden anderen zijn benadeeld.
- December 2019: de zwartgelakte dossiers staan symbool voor de machteloosheid van de ouders en de muur van onwil en geheimzinnigheid die de Belastingdienst opwerpt.
- December 2019: staatssecretaris Snel die over de Belastingdienst gaat, treedt af. Hij werd voortdurend ingehaald door onthullingen van RTL Nieuws en Trouw, en verloor het vertrouwen van de Tweede Kamer.
- Maart 2020: de commissie-Donner zegt dat de kinderopvangtoeslag bij veel ouders voor problemen zorgt, los van de hardhandige fraudeaanpak. Dat komt door de ingewikkeldheid van de regeling.
- Maart 2020: het kabinet begint met de ‘hersteloperatie’ en belooft 20.000 ouders te compenseren.
- Juni 2020: de journalisten Pieter Klein (RTL) en Jan Kleinnijenhuis (Trouw) winnen opnieuw een journalistieke prijs voor hun “ontroerende vasthoudendheid”. Het dossier is “ongekend qua aanpak en impact”, zegt de jury.
- November 2020: de schadeloosstelling van de ouders verloopt moeizaam en nog steeds duiken er stukken op waar de Kamer al 1,5 jaar geleden om vroeg.
Een korte beschrijving van enkele hoofdrolspelers.
Maandag 16 november:
Eva González Pérez – Advocaat bij advocatencollectief Trias
Al in 2014 raakte González Pérez betrokken bij de toeslagenaffaire. Als advocaat staat ze tientallen gedupeerde ouders bij.Aanvankelijk dacht ze dat het zo gepiept was, zo overduidelijk zat de Belastingdienst in haar ogen fout.
“Ik dacht in het begin: ik doe één of twee zaken en als ik win, dringt het besef wel door dat het niet klopt”, zei ze eind vorig jaar tegen het Eindhovens Dagblad.Het werden zes lange jaren en nog steeds is niet alles afgerond. In die periode viel ze van de ene verbazing in de andere over de handelswijze van de fiscus.
Ze schakelde de Ombudsman in, kreeg met veel pijn en moeite de Autoriteit Persoonsgegevens zo ver een onderzoek naar discriminatie te starten, voerde rechtszaken tot aan de Raad van State aan toe en betrok de politiek bij het dossier.
“Ik wilde het eigenlijk afwikkelen en doorgaan met mijn leven, ik had er alleen maar koppijn van”, zei ze dit voorjaar in een interview met One World over haar strijd. Dat is misschien ook niet zo gek, González Pérez werd aantoonbaar tegengewerkt door de Belastingdienst.
Hans Blokpoel – Algemeen directeur Belastingen bij de Belastingdienst 2010-2016
Als directeur Belastingen was Blokpoel ook leidinggevende van het Combinatieteam Aanpak Facilitators (CAF), het team van de fiscus dat fraude met toeslagen opspoort.
Zijn naam dook eind vorig jaar voor het eerst in de media op dankzij onderzoek van RTL Nieuws en door Trouw opgevraagde stukken. Deze media schrijven dan al regelmatig over de zaak en weten steeds weer nieuwe feiten boven tafel te krijgen.
Uit de stukken blijkt dat Blokpoel op de hoogte is van de misstanden en het beleid bewust voortzet. “Blokpoel wil echt alles dichtdraaien, dus ook toeslagen, zelfs als die waarschijnlijk wel goed zijn”, zo valt er te lezen.
Dinsdag 17 november:
Sandra Palmen-Schlangen – Vaktechnisch coördinator Toeslagen 2016-2017
Pas op het allerlaatste moment is Palmen-Schlangen door de commissie opgeroepen voor verhoor. Zij schreef als medewerker bij de Belastingdienst al in maart 2017 een uiterst kritische memo over het handelen van de fiscus.
Uit de memo blijkt dat de top van de Belastingdienst toen al op de hoogte was dat hun aanpak niet deugde. Als de Kamer dat document direct al had gekregen, dan had dat veel leestijd en kostbare tijd kunnen besparen.
Het opvallende is dat de Kamer ook om deze memo had gevraagd, maar niet heeft gekregen. Een pijnlijk patroon in dit dossier.
Peter Veld – Directeur-generaal Belastingdienst 2010-2015
Veld was tussen 2010 en 2015 de hoogste ambtenaar op Financiën. Net als Blokpoel was hij op de hoogte van de misstanden. Desondanks liet hij de toeslagen van mogelijke fraudeurs rücksichtslos stopzetten, ook al wist hij dat maar liefst één op de vijf onschuldig was.
Gerard Blankestijn – Directeur Toeslagen bij de Belastingdienst 2011-2018
Blankestijn is de volgende ambtenaar in een hoge functie die op de hoogte was van het foute beleid en er niet tegen optrad.
Hij mag onder meer aan de ondervragingscommissie uitleggen waarom de memo van Palmen-Schlangen, die een dag eerder aan het woord is, niet al in 2017 naar de Kamer en de Commissie-Donner is gestuurd.
Ook zal men benieuwd zijn naar zijn verklaring waarom hij toenmalig staatssecretaris Menno Snel (Financiën) niet informeerde dat de fiscus een tweede nationaliteit van burgers bijhield, terwijl dit niet is toegestaan.
Vrijdag 20 november:
Jaap Uijlenbroek – Directeur-generaal Belastingdienst 2017-2020
Uijlenbroek kwam als leidinggevende naar de Belastingdienst om de uit de hand gelopen reorganisatie weer op de rails te krijgen, maar hij belandde in het moeras van de toeslagenaffaire.
RTL Nieuws en Trouw meldden dit voorjaar dat Uijlenbroek drie hoofdrolspelers bij de toeslagenaffaire had beloofd geen straf te geven als zij mee zouden werken aan een onderzoek naar de ontspoorde fraudejacht. Uijlenbroek werd uiteindelijk teruggefloten door de top van Financiën. Begin dit jaar moest hij opstappen.
Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag
De Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) gaat het onderzoek doen naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. De commissie start de verhoren op maandag 16 november 2020.
Verhoren:
De verhoren van de parlementaire ondervragingscommissie zijn verdeeld over acht dagen en vinden plaats van maandag 16 november tot en met donderdag 26 november 2020. De commissie, die uit acht Kamerleden bestaat, verhoort negentien personen.
Maandag 16 november
- 9.30 uur: mevrouw M.E. González Pérez – Advocaat bij advocatencollectief Trias
- 12.30 uur: de heer A.T. Marseille – Hoogleraar Bestuurskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen
- 15.00 uur: de heer H.R. Blokpoel – Algemeen directeur Belastingen bij de Belastingdienst 2010-2016
Dinsdag 17 november
- 13.00 uur: mevrouw S.T.P.H. Palmen-Schlangen – Vaktechnisch coördinator Toeslagen 2016-2017
Woensdag 18 november
- 9.30 uur: de heer P.W.A. Veld – Directeur-generaal Belastingdienst 2010-2015
- 12.30 uur: de heer G.H. Blankestijn – Directeur Toeslagen bij de Belastingdienst 2011-2018
- 15.30 uur: mevrouw A.C. Cleyndert – Directeur Toeslagen bij de Belastingdienst 2018-heden
Donderdag 19 november
- 9.30 uur: de heer M.J. Boereboom – Directeur-generaal Werk bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2013-2017
- 13.30 uur: mevrouw M.C. van Tuyll – Directeur Kinderopvang bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2016-heden
- 16.30 uur: mevrouw L. Mulder – Secretaris-generaal ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2016-heden
Vrijdag 20 november
- 9.30 uur: de heer J.J.M. Uijlenbroek – Directeur-generaal Belastingdienst 2017-2020
- 13.30 uur: mevrouw M. Leijten – Secretaris-generaal ministerie van Financiën 2013-2019
Maandag 23 november
- 9.30 uur: de heer F.H.H. Weekers – Staatssecretaris van Financiën 2010-2014
- 13.00 uur: de heer E.D. Wiebes – Staatssecretaris van Financiën 2014-2017
- 16.30 uur: de heer L.F. Asscher – Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2012-2017
Woensdag 25 november
- 9.30 uur: mevrouw T. van Ark – Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2017-2020
- 13.00 uur: de heer M. Snel – Staatssecretaris van Financiën 2017-2019
Donderdag 26 november
- 9.30 uur: de heer W.B. Hoekstra – Minister van Financiën 2017-heden
- 13.00 uur: de heer M. Rutte – Minister-president 2010-heden
Volg de verhoren live
Lees hier meer over de commissie en het verhoorschema. De verhoren zijn live te volgen op NPO Politiek en NOS.nl.
De verhoren zijn vanaf maandag 16 november 2020 live te volgen via de livestream op deze website en de app Debat Direct. Alle verhoren zijn terug te kijken via Debat Gemist.
Over de Belastingdienst;
Meer: Menno Snel RTL
Meer: Belastingdienst RTL
Meer: Toeslagenaffaire Belastingdienst RTL
Meer: belastingen Telegraaf
Meer: Jaap Uijlenbroek Telegraaf
Meer: Belastingdienst Telegraaf
Meer: Toeslagenaffaire NU
dossier: Kinderopvangtoeslag Trouw
Lees ook: Wie wist wat in de toeslagenaffaire? De kluwen van hoofdrolspelers ontward Trouw 12.11.2020
lees: brief 2e kamer verzoek om memo tijdens ao 15 oktober 20.10.2020
lees: bijlage 1 vaktechnisch memo maart 2017
lees: bijlage 2 tekst notitie juni 2019
lees: regeling CAF 11 en_vergelijkbare (CAF-)zaken_en Verzamelbesluit Toeslagen (Kamerstuk 31066-696)
lees: kamerbrief en beantwoording feitelijk vragen over de fraudesignaleringsvoorziening fsv bij de belastingdienst 13.10.2020
lees: bijlage 1 antwoorden op feitelijke vragen
lees: bijlage 2 concept plan van aanpak
Lees: aanbiedingsbrief tk voortgangsrapportage kinderopvangtoeslag 29.09.2020
Lees: bijlage 0 derde voortgangsrapportage kinderopvangtoeslag
Lees: bijlage 1 bcg rapport
Lees: bijlage 2 oudermanifest
Lees: bijlage 3 brief met reactie op oudermanifest
Lees: bijlage 4 brief aan nationale ombudsman 16 juni 2020 monitoring
Lees: bijlage 5 lijst 1 toezeggingen afgerond
Lees: bijlage 6 lijst 2 toezeggingen lopend
Lees: bijlage 7 lijst 3 moties afgerond
Lees: bijlage 8 lijst 4 moties lopend
Lees: bijlage 9 antwoorden kamervragen omtzigt bijlage 1 verklaring van vernietiging 2017 vraag 11
Lees: Bijlage 9A Antwoorden Kamervragen Omtzigt vernietigde dossiers
Lees: bijlage 10 antwoorden kamervragen omtzigt-bijlage 2 verklaring van vernietiging 2018 vraag 11
Lees: bijlage 11 antwoorden kamervragen omtzigt bijlage 3 opdracht belastingen vraag 12
Lees: bijlage 12 antwoorden kamervragen snels
Lees: bijlage 13 antwoorden kamervragen snels bijlage notities vraag 11
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 22 – nasleep
Zie verder : De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 21 – nasleep
Zie dan verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 20 – nasleep
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 19 – nasleep
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 18 – nasleep
Zie verder dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 15 – nasleep rapport commissie Donner
Zie dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 11 – nasleep rapport commissie Donner
Zie verder ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 10 – rapport commissie Donner
Zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 9
Zie verder ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) met de belastingdienst – deel 8
Zie verder dan ook nog: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 7
En zie dan ook: De erfenis van (ex) Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 6
Zie dan ook nog verder: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 5 – commissie Donner
Zie verder dan ook: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 4 – commissie Donner
en zie dan ook nog: Staatssecretaris Menno Snel D66 (Financiën) en het verdere gedonder met de belastingdienst – deel 3
en zie verder dan ook: Voorheen Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en staatssecretaris Menno Snel (Financiën) het Gedonder met de belastingdienst – deel 2
en verder zie dan ook nog: Staatssecretaris Eric Wiebes VVD en het Gedonder met de belastingdienst deel 1
Dag 5 – 20.11.2020
Verhoren kinderopvangtoeslag op de helft, wie krijgt volgende week de schuld?
NOS 21.11.2020 “Het lelijkste is als we elkaar allemaal de schuld gaan geven.” Dat zei secretaris-generaal van het ministerie van Sociale Zaken Loes Mulder donderdag in haar verhoor in de Tweede Kamer over de kinderopvangtoeslagaffaire. Toch is dat precies het beeld dat blijft hangen, na de eerste week van verhoren door de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag.
Grof gezegd gaven de ministeries van Financiën, waar de Belastingdienst/Toeslagen onder valt, en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid elkaar deze week de schuld van de toeslagenaffaire.
De Kamer onderzoekt in twee weken hoe het heeft kunnen misgaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden mensen een jarenlang slepende zaak. De ouders werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Met financiële en sociale problemen als gevolg.
‘Beleid uitgevoerd’
Topambtenaren van de Belastingdienst en Financiën die werden verhoord, zeiden dat zij het beleid van Sociale Zaken uitvoerden. En dat zij geen juridische ruimte hadden om ouders minder hard aan te pakken.
Oud-staatssecretaris Frans Weekers, tot 2014 verantwoordelijk voor de fiscus, deelde de twijfel van zijn hoogste ambtenaar of het beleid niet te hard was. “Hij schreef ‘ja’ in de marge van mijn notitie daarover”, zei voormalig directeur-generaal Peter Veld van de Belastingdienst. Volgens hem wist toenmalig minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken van de twijfels, maar er veranderde niets.
Nooit aan de bel getrokken
Sociale Zaken zegt juist dat de Belastingdienst nooit hard aan de bel heeft getrokken. En nooit heeft gezegd dat de wetgeving niet deugde en moest worden aangepast.
Directeur-generaal Marcelis Boereboom van Sociale Zaken had wel gehoord dat de Belastingdienst de ‘alles-of-niets aanpak’ “buitenproportioneel” vond. Het betekende dat als ouders hun eigen bijdrage niet hadden betaald, zij de hele kinderopvangtoeslag van duizenden euro’s moesten terugbetalen. Maar ook toen veranderde er niets.
“Wij hadden niet het beeld dat we opdracht hadden gegeven voor een fraudejacht”, zei directeur Kinderopvang bij Sociale Zaken Maaike van Tuyll. Toch gingen de zogeheten Combiteams Aanpak Facilitators (CAF-teams) van de Belastingdienst aan de slag met het volgens haar op extreme wijze verzamelen van fraudebewijzen.
Beleidslawine
Zo kon jarenlang de benadeling van burgers doorgaan, terwijl de ambtelijke molens draaiden.
Ambtenaren dachten het politiek gewenste beleid uit te voeren. Topambtenaren veranderden van functie zonder het kinderopvangdossier over te dragen. Een compensatieplan voor de ouders van staatssecretaris Menno Snel sneuvelde om vage redenen. Een heel nieuw kinderopvangsysteem dat verbetering had moeten brengen werd door het kabinet na twee jaar voorbereiding stopgezet. Er waren expertmeetings, memo’s, powerpointpresentaties en rapporten.
Door de beleidslawine, die ook nog regelmatig van richting veranderde, verloor uiteindelijk iedereen het zicht op wat er werkelijk aan de hand was. Namelijk dat ouders die de overheid financieel wilde helpen, door diezelfde overheid in langdurige schulden geduwd werden. Dat ouders die door de kinderopvangtoeslag makkelijker aan werk moesten komen, hun baan moesten opzeggen om weer zelf op hun kinderen te passen.
Het ‘verdwenen memo’ van juridisch adviseur Sandra Palmen van de Belastingdienst had hier in maart 2017 een eind aan kunnen maken. “Hoe heeft iemand hier ooit toestemming voor kunnen geven?”, vroeg Palmen zich af. Maar haar advies bleef tot een paar weken geleden genegeerd en weggestopt.
Ook de gedupeerde ouders keken deze week naar de verhoren. Geëmotioneerd en met een mengeling van hoop en ergernis:
‘Ik kijk nu naar iemand die zoveel macht heeft gehad over ons leven’
Ligt de schuld van deze affaire bij ministers die een moeilijk uitvoerbare regeling hebben bedacht? Of bij de topambtenaren die te weinig hebben gecontroleerd of het wel goed ging? Of ligt de schuld bij de uitvoerende ambtenaren, die hardvochtige regels op ouders hebben toegepast en dat volgens sommigen hadden moeten weigeren?
Jaap Uijlenbroek, oud-directeur-generaal van de Belastingdienst, voegde daar nog een schuldige partij aan toe: de Tweede Kamer zelf. Hij wijst erop dat de Kamer al in 2015 signalen had dat ouders soms enorme bedragen moesten terugbetalen. De Kamer nam toen genoegen met de uitleg van minister Asscher dat het juridisch niet anders kon.
Dit is een door mensen veroorzaakte ramp, was de conclusie van Uijlenbroek in het verhoor. “Er zijn fouten gemaakt van het hoogste niveau tot het allerlaagste niveau”, zei hij. “Zo ontsporen treinen.”
Beurt aan politiek
Dan is het volgende week de beurt aan de politiek, te weten de (oud-)bewindspersonen Frans Weekers, Eric Wiebes, Lodewijk Asscher, Menno Snel, Tamara van Ark, Wopke Hoekstra en Mark Rutte. Nog nooit moesten zo veel kabinetsleden voor een Kamercommissie verschijnen.
Volgende week zijn de verhoren van de (oud-)bewindspersonen live te volgen op NPO Politiek, NOS.nl en via de NOS-app.
Het is afwachten of de commissieleden in hun verhoren net zo streng tegen hen zijn als zij afgelopen week soms tegen de topambtenaren waren. Maar vast staat dat zij lange vragenlijsten hebben.
Heeft oud-staatssecretaris Weekers een te hard fraudebestrijdingsbeleid mogelijk gemaakt? Of probeerde hij juist iets te regelen voor de ouders? Toen Wiebes hem in 2014 opvolgde, kreeg die toen te horen dat de kinderopvangtoeslag een probleem was?
Waarom deed Asscher, minister van 2012 tot 2017, niets aan de ‘alles-of-niets aanpak’? Waarom gaf hij wel toestemming voor een nieuw kinderopvangsysteem? En waarom trokken de staatssecretarissen Snel en Van Ark daar in een volgend kabinet ogenschijnlijk de stekker uit?
Dacht het kabinet er met het aftreden van Snel eind vorig jaar van af te zijn? Of vinden minister Hoekstra en premier Rutte nog steeds dat zij medeverantwoordelijk zijn? En wat doen zij aan het zo snel mogelijk compenseren van de ouders?
Het worden boeiende verhoren, op zoek naar een reconstructie van deze door mensen veroorzaakte ramp.
Lees hier de artikelen van de afgelopen week terug:
- Oud-baas fiscus: toeslagenaffaire is door mensen veroorzaakte ramp
- Topambtenaar SZW: Belastingdienst voerde ‘fraudejacht’ op ouders
- Toeslagendirecteur: druk op Belastingdienst was hoog en het beleid was niet van ons
- ‘Er was geen ruimte voor minder strenge aanpak toeslagenouders’
- Advocaat: toeslagenaffaire doet denken aan Kafka, liep tegen muur aan
- Oud-fiscusbaas: harde aanpak ‘toeslagenouder’ wens van Sociale Zaken
- Oud-directeur fiscus: buikpijn over toeslagenaffaire, top wist ervan
- Juridisch adviseur: top Belastingdienst negeerde keiharde waarschuwing
Tranen, verwijten en buikpijn: de eerste bevindingen over de toeslagenaffaire
NU 21.11.2020 Halverwege de verhoren over de kinderopvangtoeslagaffaire, is er een voorzichtige schets te maken van wat zich binnen de ministeries heeft afgespeeld. Lang bleven de (oud-)topambtenaren buiten beeld, maar deze week kreeg de ondervragingscommissie de kans om met hen in te kleuren hoe de toeslagenfuik is ontstaan.
“De eerste gesprekken met ouders waren het moeilijkste wat ik in mijn carrière heb gedaan”, zei huidig directeur Belastingdienst Agaath Cleyndert woensdag. “Dat we hen niets anders konden bieden dan te luisteren en excuses, was heel pijnlijk.”
“Dit had nooit mogen gebeuren”, sprak Maaike van Tuyll, directeur Kinderopvang bij het ministerie van Sociale Zaken, een dag later. Het leed van de ouders greep beiden zichtbaar aan.
Tot nu toe kwam informatie in het toeslagendossier vaak via Wob-verzoeken, memo’s, Kamerbrieven, factsheets en andere formele wegen. De mensen achter die stukken kregen deze week pas een gezicht.
Belastingdienst-directeur geëmotioneerd door toeslagenaffaire
Nog lang geen compleet beeld van de omvang
De emotie laat ook zien dat het gruwelijk is misgegaan. De ondervragingscommissie probeert deze weken te ontrafelen hoe: wat is er precies gebeurd en wie waren er verantwoordelijk?
Komende week kunnen ze die vragen stellen aan de toenmalige politiek leiders, als ze premier Mark Rutte, staatssecretaris Eric Wiebes (nu minister) en oud-minister en huidig PvdA-leider Lodewijk Asscher onder ede horen.
De vragen zijn nu nog lang niet te beantwoorden op basis van de verhoren met de (oud-)ambtenaren, een advocaat en een hoogleraar.
De overheid heeft zelfs nog niet eens in beeld hoeveel mensen precies de dupe zijn geworden van het hardvochtige beleid van de overheid. “Een ongemakkelijk gevoel”, zei directeur Kinderopvang Van Tuyll daarover. Er zijn nu negenduizend mensen in beeld; zeer waarschijnlijk zijn het er veel meer.
Belastingdienst niet te nemen bastion voor ouders
De wet was te hard en werd daarbovenop ook te streng toegepast. Met het vooringenomen uitgangspunt van de belastingambtenaren dat ouders toch wel schuldig waren, was daar niet tegenop te boksen.
Dat ondervond ook advocaat Eva González Pérez, die sinds het eerste uur bij de toeslagenaffaire betrokken is en tientallen ouders bijstaat. Zij kreeg incomplete dossiers van de fiscus in de rechtbank, werd afgepoeierd door Belastingdienst-medewerkers en stuitte op een muur van onwil tijdens een gesprek met ambtenaren om juist tot een oplossing te komen.
González Pérez werd als eerste gehoord en schetste de Belastingdienst als een niet te nemen bastion voor ouders die hun recht wilden halen.
De olietanker op ramkoers bleek lastig bij te sturen
In zekere zin bevestigden de hoge ambtenaren op Financiën die de dagen erna werden verhoord dat beeld ook wel. Jaap Uijlenbroek, tot begin dit jaar de hoogste ambtenaar bij de Belastingdienst, wist dat vrijdag nog het meest treffend te vertellen.
In juni 2019 was voor Uijlenbroek een kantelpunt waarop hij wist: dit zit helemaal fout, we moeten de ouders anders behandelen. Het kostte hem niet veel moeite om Menno Snel, op dat moment de staatssecretaris van Financiën, ervan te overtuigen dat het roer om moest.
De schrijnende verhalen die de ouders al jaren vertelden, waren eindelijk door de muren van het ministerie van Financiën doorgedrongen.
Maar zelfs na dat besef van de hoogste ambtelijke en politieke top bij de Belastingdienst, werden ouders nog steeds hard aangepakt. De Kamer moest andermaal ingrijpen om erger leed te voorkomen.
“Het besef dat het moet van de wet zat overal heel diep verankerd”, zei Uijlenbroek. “Het is een ramp in slowmotion. Het gaat en gaat maar door. Zelfs tot op de dag vandaag.” De olietanker op ramkoers bleek lastig bij te sturen.
Belastingdienst werkt als een ‘fabrieksproces’
Gerard Blankestijn, tot 2018 directeur Toeslagen bij de fiscus, noemde de werking van de fiscus in bredere zin “een fabrieksproces”.
Uijlenbroek en Blankestijn leken daarmee de verantwoordelijkheid voor de ramp van zich af te schuiven door het bij ‘het systeem’ neer te leggen. “Dé dader gaat u niet vinden”, concludeerde Uijlenbroek dan ook. “Door een fout in het systeem ontsporen treinen.”
Er werd ook gewezen naar de collega’s van Sociale Zaken, het ministerie dat de regels van de kinderopvangtoeslag bepaalt. Er was gewaarschuwd vanuit Financiën dat het terugvorderen buiten alle proporties was. Ze kregen er zelfs buikpijn van.
Men was bij de fiscus kennelijk niet ziek genoeg
Maar kennelijk was men niet ziek genoeg, want op Sociale Zaken konden ze de noodkreten nauwelijks horen. De ambtenaren die donderdag werden gehoord, hadden al die jaren niemand van de Belastingdienst aan hun bureaus gezien. “We zitten niet in een ander land”, merkte Loes Mulder, de hoogste ambtelijke baas op Sociale Zaken, op.
Aan iedereen werd aan het einde gevraagd welke lessen er zijn geleerd. Eén antwoord was misschien het meest treffend, omdat er juist iets ontbrak: het direct onderhouden van contacten met de gedupeerde ouders.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Wie tussen de wielen van Toeslagen kwam was aan de goden overgeleverd
AD 20.11.2020 Topambtenaren hadden buikpijn en voelden afschuw, maar niemand voorkwam dat de toeslagenaffaire zó kon ontsporen. In het afschuiven van verantwoordelijkheid verloor de overheid haar menselijke gezicht.
Iedereen erkende dat er een probleem was, maar de oplossing bleef telkens uit. Vijf dagen verhoren door de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag bieden vooral een ontluisterende kijk in het functioneren van de overheid.
Lees ook;
Ambtenaren vergaderden, trokken bij elkaar aan de bel en maakten plannen om het in de toekomst allemaal anders en vooral beter te doen. Maar de mensen die van de één op de andere dag hun kinderopvangtoeslag verloren én volledig terug moesten betalen werden aan hun lot overgelaten.
De invorderingen gingen gewoon door, met alle gruwelijke gevolgen van dien: torenhoge schulden, stress en vooral die knagende vraag waarom hen dit nou overkomen was. Haar cliënten stuitten op ‘een muur van ontkenning’, zei advocate Eva González Pérez, die maandag als eerste werd gehoord.
Hans Blokpoel (L), algemeen directeur Belastingen bij de Belastingdienst tussen 2010 en 2016, Gerard Blankestijn (M), voormalig directeur Toeslagen bij de Belastingdienst (2011-2018) en de heer J.J.M. Uijlenbroek (R), Directeur-generaal Belastingdienst 2017-2020 tijdens de hoorzitting van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. © AD fotobewerking
Buikpijn
Zoals verwacht schoven ambtenaren van de Belastingdienst en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) elkaar tijdens de verhoren veelvuldig de bal toe. De wet op de kinderopvangtoeslag was veel te hard, zei voormalig directeur van de Belastingdienst Hans Blokpoel. Wie niet kon aantonen dat de eigen bijdrage aan de kinderopvang volledig was betaald, moest alles terugbetalen.
De directeur van de Belastingdienst had buikpijn. Maar de telefoon van de secretaris-generaal ging niet
Blokpoel had er zelfs ‘buikpijn’ van gekregen. Maar ja, het ministerie – verantwoordelijk voor de wetgeving – hield eraan vast en dus zat er voor de fiscus niks anders op dan de wet uit te voeren. ,,Wij hebben gevraagd of het anders kon, en het antwoord was dat het niet anders kon”, zei voormalig directeur Toeslagen Gerard Blankestijn.
Voorzitter van de ondervragingscommissie Chris van Dam legt de eed af bij Gerard Blankestijn, voormalig directeur Toeslagen bij de Belastingdienst tussen 2011 en 2018. © ANP
Maar als Blokpoel, Blankestijn en andere collega’s er zo mee in hun maag zaten, waarom lieten ze het er dan zo bij zitten, vroeg secretaris-generaal Loes Mulder zich af. Sinds haar aantreden als hoogste ambtenaar op SZW was er nooit iemand van de Belastingdienst bij haar gekomen die de noodklok luidde. Als ze zoveel buikpijn hadden, waarom belden ze dan niet?
Bovendien, tekent SZW aan, was de wetgeving weliswaar hard, maar de Belastingdienst schond tegelijkertijd de rechtsbescherming van mensen. Bezwaren bleven soms wel een jaar liggen. Aanvragers werden zonder het te weten als fraudeur aangemerkt waardoor een betalingsregeling niet mogelijk was. En het massaal stopzetten van kinderopvangtoeslagen zonder deugdelijk onderzoek was onwettig. En daarbij ging het veel te ver om iemand die een handtekening vergat te zetten aan te pakken als fraudeur, aldus directeur kinderopvang Maaike van TuyllI. ,,Er was een fraudejacht gaande.”
Kans gemist
In 2017 werd een grote kans gemist de invorderingen te staken en de slachtoffers schadevergoeding te geven. De Belastingdienst moest stoppen met procederen en ouders compenseren, adviseerde ambtenaar Sandra Palmen in een veelbesproken memo, dat pas onlangs openbaar werd. Van hogerhand werd besloten de belangrijkste aanbeveling te negeren en het advies in een la te stoppen. Palmen voelde zich machteloos, zei ze tegen de commissie.
Het advies om tot compensatie over te gaan wordt in 2017 genegeerd. Twee jaar later moeten ouders nog langer wachten na gesteggel tussen ministeries
Pas in juni 2019 ging bij de Belastingdienst eindelijk de knop om. Op dat moment stopte de Belastingdienst met het adagium dat de regels zijn gevolgd en werd besloten uit te leggen dat ‘de burgers gelijk hebben’, aldus toenmalig directeur-generaal Belastingdienst Jaap Uijlenbroek.
Gesteggel
Toch leidde gesteggel tussen Financiën en Sociale Zaken ertoe dat de compensatieregeling ook na dit omslagpunt nog even op zich liet wachten. Wéér hadden slachtoffers het nakijken: anno 2020 wacht het overgrote deel van de zeker 9000 en misschien wel 26.000 ouders die de dupe zijn geworden nog op genoegdoening.
In de verhoren werd vaak verwezen naar de nasleep van de Bulgarenfraude, waardoor fraudeaanpak een politiek speerpunt werd waar de ambtenarij in mee moest. Ook opgelegde bezuinigingen leidden ertoe dat computers steeds meer werk overnamen van de belastinginspecteur.
Volgens Uijlenbroek is de toeslagenaffaire een ‘ontspoorde trein’ en een ‘ramp in slow motion’ waar in zijn ogen de gehele overheid verantwoordelijk voor is, de Tweede Kamer incluis. De schuldvraag kan niet bij één enkele ambtenaar worden gezocht, zei hij. ,,Alle schakels in het systeem faalden.”
Jaap Uijlenbroek moest vanwege de toeslagenaffaire begin dit jaar opstappen als directeur-generaal van de Belastingdienst. Vrijdag werd hij gehoord door de commissie. © ANP
Menselijk gezicht
Juist die verwijzingen naar systemen, structuren en processen leidde de afgelopen week meermaals tot frustratie bij de verhoorcommissie. ,,Ik heb het idee dat het over producten gaat als u over mensen spreekt die werden getroffen”, kreeg ex-toeslagenbaas Blankestijn door de commissie voor de voeten geworpen.
De boodschap van de commissie lijkt te zijn: toon een menselijk gezicht waar zolang een menselijk gezicht heeft ontbroken. De politiek verantwoordelijken die volgende week nog worden gehoord – onder wie Lodewijk Asscher, Eric Wiebes, Mark Rutte – weten wat hen te doen staat.
Jarenlang ‘acceptatie en berusting’ bij Belastingdienst tijdens toeslagaffaire
NU 20.11.2020 Het duurde lang voordat het besef dat het echt goed fout zat bij de fraudejacht rond de kinderopvangtoeslag was doorgedrongen bij de Belastingdienst.
“De oplossing heeft lang op zich laten wachten. Het besef dat het moet van de wet zat overal heel diep verankerd”, zei voormalig Belastingdienst-baas Jaap Uijlenbroek vrijdag tijdens het verhoor over de toeslagaffaire.
Uijlenbroek had het over “een ramp in slowmotion” voor de gedupeerde ouders. “Het gaat maar door en het gaat maar door. Zelfs tot op de dag van vandaag.”
Ook nu weet men nog niet hoe groot het probleem van het stopzetten van toeslagen precies is. “Ik vind het verschrikkelijk om te moeten zeggen.”
In 2018 werd er binnen de Belastingdienst gewerkt aan een plan om de kinderopvangtoeslag minder streng terug te vorderen. Het was tot voor kort zo dat ouders al hun ontvangen kinderopvangtoeslag terug moesten betalen als zij een fout maakten. Deze alles-of-nietsbenadering richtte bij ouders veel (financiële) schade aan.
“Ik had toen niet het besef dat het ontbreken van deze proportionaliteit deze grote consequenties had”, zei Uijlenbroek. “Tegelijkertijd was er een soort acceptatie en berusting bij de Belastingdienst.”
‘Schokkend dat beleid is uitgevoerd waarvan iedereen buikpijn kreeg’
Het was voor Uijlenbroek toen hij in 2017 aantrad bij de fiscus nog lang niet duidelijk wat de omvang van het probleem was, terwijl toen waarschijnlijk al duizenden ouders diep in de financiële problemen zaten door het terugvorderbeleid.
Nu heeft de fiscus 9.000 ouders in beeld die te hard zijn aangepakt, maar er is ook een vermoeden dat het er zelfs 26.000 zijn.
Commissielid Roy van Aalst (PVV) kon er met zijn pet niet bij. “Ik vind het schokkend dat er beleid is uitgevoerd waarvan iedereen buikpijn heeft. Maar we staan zo ver van de maatschappij, dat we niet in de gaten hebben wat we hebben aangericht.”
Uijlenbroek kon hier alleen maar mee instemmen. “Er was blijkbaar de acceptatie dat het dan zo maar moest.”
Verhoren toeslagenaffaire van start: Hoe fraudejacht ontspoorde
Kantelpunt kwam halverwege 2019
Pas halverwege vorig jaar werd het voor Uijlenbroek duidelijk. “Het was 4 juni 2019. Ik herinner mij die dag nog heel goed”, zei hij.
Tijdens een vergadering over het onderzoek naar de teams binnen de fiscus die fraude opsporen – de zogenoemde CAF-zaken – concludeerde een Belastingdienst op een gegeven moment dat het stopzetten van de toeslagen niet is uit te leggen.
“Toen zei ik: als dat waar is, dan hebben die ouders gelijk”, blikte Uijlenbroek terug. Dat was het “omslagmoment” waarbij het besef doordrong “dat de wereld is wat ze is”. Ook bij toenmalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel viel toen het kwartje.
“We zijn in crisis”, zei Uijlenbroek toen. “We gaan als de wiedeweerga alle informatie boven tafel halen.”
Achterblijven stukken ‘een ongeluk’
De oud-directeur verzette zich nog fel tegen het beeld dat de Belastingdienst bewust stukken heeft achtergehouden – een claim die voortdurend terugkomt in het toeslagendossier. Het gebeurde regelmatig dat documenten pas na lang doorvragen naar de Kamer werden gestuurd of alleen via Wob-verzoeken openbaar werden.
Zo werd een memo uit 2017 pas op 20 oktober gepubliceerd door de Belastingdienst. Daarin werd het beleid van de fiscus toen al heel kritisch besproken.
Volgens Uijlenbroek is er sprake van een ongeluk in plaats van bewust achterhouden. “We hebben op een gegeven moment 35 miljoen documenten doorzocht op alle relevante informatie.”
Nog steeds verloopt de operatie niet vlekkeloos. Zo duurt bijvoorbeeld de compensatie voor gedupeerden te lang. “Het gaat nog niet soepel. Laat ik het daarbij laten”, aldus Uijlenbroek.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Jaap Uijlenbroek, oud-directeur-generaal Belastingdienst ANP
Oud-baas fiscus: toeslagenaffaire is door mensen veroorzaakte ramp
NOS 20.11.2020 De affaire met de kinderopvangtoeslag is een door mensen veroorzaakte ramp. “Dit is een ontspoorde trein”, zei Jaap Uijlenbroek, oud-directeur-generaal van de Belastingdienst, in zijn verhoor door de parlementaire onderzoekscommissie. Hij constateert dat alle schakelingen en zekeringen hebben gefaald en dat veel te laat is geconstateerd dat er sprake was van een basisfout in het systeem.
Er zijn fouten gemaakt “van het hoogste niveau tot het allerlaagste niveau”, aldus Uijlenbroek, die de fiscus van begin 2017 tot begin 2020 leidde. “Zo ontsporen treinen. Volgens hem zijn er geen individuele schuldigen aan te wijzen, maar is het hele overheidsapparaat verantwoordelijk: “De Tweede Kamer, de regering en het ambtelijk functioneren”.
Ex-topman Belastingdienst: ontspoorde trein
Uijlenbroek kreeg bij zijn aantreden in 2017 een overdrachtsdossier, waarin met geen woord over toeslagen werd gerept. “De problemen zaten op andere vlakken”, zei hij. En dat waren problemen die “door lange veronachtzaming” werden veroorzaakt. “Dat is nog niet opgelost en zal de komende jaren ook nog niet worden opgelost.” Hij spreekt van doorgeslagen efficiency-denken bij de Belastingdienst.
De problemen met de kinderopvangtoeslagen werden te lang gezien als een individueel probleem van ouders bij een bepaald gastouderbureau dat administratieve fouten had gemaakt. Pas in juni 2019, toen RTL en Trouw er over berichtten, werd de volle omvang van deze “ramp in slow motion” hem duidelijk. Tot dan toe had “niemand tegen mij gezegd dat hier een heel groot probleem zat, dat al jaren speelde. Het ging pas heel laat bij mij leven.”
De berichtgeving van RTL en Trouw veroorzaakte een omslag in het denken. Toen pas constateerde ook Uijlenbroek als hoogste baas dat duizenden mensen de dupe waren. “Maar ook toen deden we nog niet de constatering: dit hadden we twee jaar geleden al kunnen herstellen.”
Uylenbroek stond aan het begin van zijn verhoor stil bij de pijn van de ouders. Hij wees erop dat de overheid burgers hoort te beschermen en dat het bij de Belastingdienst “helemaal fout is gegaan”. Hij constateert dat de effecten voor veel mensen enorm groot zijn en dat de zaak tot echtscheidingen en huisuitzettingen heeft geleid. Hij benadrukte dat er tot op de dag van vandaag ouders zijn die wachten op compensatie.
Na Uylenbroek werd Manon Leijten verhoord. Zij was tussen 2013 en 2019 secretaris-generaal bij het ministerie van Financiën en adviseerde de minister en staatssecretaris. In die functie heeft ze veel overleggen bijgewoond en belangrijke stukken gezien. Het dossier over de kinderopvangtoeslag raakt haar erg, zei ze. “Ik voel me vanuit deze verantwoordelijkheid verschrikkelijk over wat er met deze mensen is gebeurd.” Maar op veel vragen van de onderzoekscommissie moest ze het antwoord schuldig blijven. “Ik heb niet zo’n goed geheugen als anderen die hier hebben gezeten.”
Dat bleek toen commissielid Leijten (SP) wilde weten waarom het memo uit 2017 over een compensatieregeling voor de ouders ineens was verdwenen.
‘Waar is het advies om ouders compensatie te geven gebleven?’
Lees hier eerdere artikelen over de Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag terug:
- Topambtenaar SZW: Belastingdienst voerde ‘fraudejacht’ op ouders
- Oud-fiscusbaas: harde aanpak ‘toeslagenouder’ wens van Sociale Zaken
- Toeslagendirecteur: druk op Belastingdienst was hoog en het beleid was niet van ons
- ‘Er was geen ruimte voor minder strenge aanpak toeslagenouders’
- Advocaat: toeslagenaffaire doet denken aan Kafka, liep tegen muur aan
- Oud-directeur fiscus: buikpijn over toeslagenaffaire, top wist ervan
- Juridisch adviseur: top Belastingdienst negeerde keiharde waarschuwing
De Kamer onderzoekt in twee weken hoe het heeft kunnen misgaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden mensen een jarenlang slepende zaak. De ouders werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Met financiële en sociale problemen als gevolg.
Volgende week zijn de verhoren van de (oud-)bewindspersonen Weekers, Wiebes, Asscher, Snel, Van Ark, Hoekstra en Rutte live te volgen op NPO Politiek en via NOS.nl en de NOS-app.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/097cc96e-2b16-11eb-9178-0255c322e81b.jpg)
’Rechtsstatelijkheid was in geding bij fiscus’
Telegraaf 20.11.2020 De rechtsstatelijkheid van burgers is bij de Belastingdienst in het geding geweest. Dat heeft de voormalig hoogste ambtenaar van de fiscus, Jaap Uijlenbroek, al in de eerste maanden na zijn aantreden geconcludeerd.
Onze verslaggever Leon Brandsema twittert live mee. Zijn tweets vindt u onderaan dit bericht.
Uijlenbroek schrijft het op in zijn eigen verslag over de eerste honderd dagen, nadat hij in 2017 aantreedt als directeur-generaal van de Belastingdienst. „Ik hoorde van veel mensen: het is efficiency, efficiency, efficiency”, vertelt Uijlenbroek vrijdag in de Tweede Kamer tijdens het verhoor over zijn rol in de toeslagenaffaire.
In de fiscus leeft volgens hem een breed gevoel dat de kwaliteit van het werk leed onder die ’optimalisatie’ van het werk. Die conclusie trekt hij niet op basis van individuele zaken, want die krijgt hij als hoogste ambtenaar van de fiscus niet voor ogen. Maar: „Als je dat van 20 kanten hoort, zit daar wel een kern van waarheid in.”
Dat Uijlenbroek concludeert dat de rechtsstatelijkheid in het geding is bij de Belastingdienst, staat volgens de topambtenaar los van de CAF-aanpak, de harde fraudejacht bij de fiscus. „Het was een oordeel over de Belastingdienst in de volle breedte”, zegt Uijlenbroek. De rechtsstatelijkheid is volgens hem vooral bij Toeslagen aangetast.
Compensatie
Het heeft even geduurd voordat de Belastingdienst ontdekte dat het zelf flink fout heeft gezeten in de toeslagenaffaire. En dan vooral in de inmiddels beruchte CAF11-zaak, met het Eindhovense gastbureau Dadim. In de zomer van 2019 verandert het beeld, schetst Uijlenbroek. „Dat was het moment dat het uitleggen dat de wereld is zoals ie is, ging naar uitleggen dat de burgers gelijk hebben.”
De Belastingdienst wil de ouders in de CAF11-zaak compenseren, zegt Uijlenbroek. „Begin gewoon en haal de druk van de ketel”, is volgens hem dan de wens van de fiscus. Maar het ministerie van Sociale Zaken is terughoudend. Dat wil dat de kosten van de compensatie bij het ministerie van Financiën ’neerslaan’. En dat er beter onderzoek wordt gedaan of dit niet de deur opent voor meer ouders om compensatie te eisen. Uiteindelijk is het besluit om te wachten op het oordeel van de commissie-Donner, die onderzoek doet naar de toeslagenaffaire. Die volgt pas in het najaar.
In de podcast Kwestie van Centen bespreken Herman Stam en parlementair verslaggever Leon Brandsema wat er tot dusver aan het licht is gekomen in het onderzoek naar de toeslagenaffaire:
Naast Uijlenbroek verhoort de commissie vrijdagmiddag nog Manon Leijten, jaren de hoogste ambtenaar op het ministerie van Financiën. Dat is het laatste verhoor van een ambtenaar, volgende week is de politieke top uit heden en verleden aan de beurt.
BEKIJK MEER VAN; belastingen overheid Jaap Uijlenbroek Belastingdienst
Oud-chef fiscus: dé schuldige toeslagenaffaire gaat u niet vinden
MSN 20.11.2020 De toeslagenaffaire is een “ramp in slow motion” en het gevolg van een slecht systeem, niet van slechte mensen. Dat stelt althans Jaap Uijlenbroek, die tussen 2017 en 2020 de hoogste baas was bij de Belastingdienst, verantwoordelijk voor de toeslagen.
Uijlenbroek is vrijdag een van de laatste topambtenaren die onder ede wordt gehoord over de affaire met de kinderopvangtoeslag. De parlementaire ondervragingscommissie probeert te achterhalen hoe de fraudejacht zo uit de hand heeft kunnen lopen en hoe onderdelen van de overheid burgers zo kil heeft kunnen behandelen. Die vraag is niet zo makkelijk beantwoord, denkt Uijlenbroek.
“U denkt misschien: welke ambtenaar moeten we hier nou van beschuldigen? Ik moet u teleurstellen, die gaat u niet vinden”, zegt hij tegen de commissie. Er zijn fouten gemaakt “van het hoogste niveau tot het allerlaagste niveau. Zo ontsporen treinen”, zegt Uijlenbroek. Tijdens zijn verhoor noemt hij telkens het ‘systeem’ als schuldige, in plaats van de ambtenaren.
Onvrede
Bovendien ging het volgens hem niet alleen fout bij de Belastingdienst, maar bij “de hele overheid, omvattende de Tweede Kamer, de regering en het ambtelijk functioneren”.
Uijlenbroek kwam begin 2017 bij de fiscus, toen de dienst al in grote crisis verkeerde, zij het om heel andere redenen. Begin januari dit jaar vertrok hij bij de dienst, naar verluidt mede door de onvrede van minister van Financiën Wopke Hoekstra over hoe Uijlenbroek de afhandeling van de Toeslagenaffaire had aangepakt.
’Rechtsstatelijkheid was in geding bij fiscus’
MSN 20.11.2020 De rechtsstatelijkheid van burgers is bij de Belastingdienst in het geding geweest. Dat heeft de voormalig hoogste ambtenaar van de fiscus, Jaap Uijlenbroek, al in de eerste maanden na zijn aantreden geconcludeerd.
Onze verslaggever Leon Brandsema twittert live mee. Zijn tweets vindt u onderaan dit bericht.
Uijlenbroek schrijft het op in zijn eigen verslag over de eerste honderd dagen, nadat hij in 2017 aantreedt als directeur-generaal van de Belastingdienst. „Ik hoorde van veel mensen: het is efficiency, efficiency, efficiency”, vertelt Uijlenbroek vrijdag in de Tweede Kamer tijdens het verhoor over zijn rol in de toeslagenaffaire.
In de fiscus leeft volgens hem een breed gevoel dat de kwaliteit van het werk leed onder die ’optimalisatie’ van het werk. Die conclusie trekt hij niet op basis van individuele zaken, want die krijgt hij als hoogste ambtenaar van de fiscus niet voor ogen. Maar: „Als je dat van 20 kanten hoort, zit daar wel een kern van waarheid in.”
Dat Uijlenbroek concludeert dat de rechtsstatelijkheid in het geding is bij de Belastingdienst, staat volgens de topambtenaar los van de CAF-aanpak, de harde fraudejacht bij de fiscus. „Het was een oordeel over de Belastingdienst in de volle breedte”, zegt Uijlenbroek. De rechtsstatelijkheid is volgens hem vooral bij Toeslagen aangetast.
Compensatie
Het heeft even geduurd voordat de Belastingdienst ontdekte dat het zelf flink fout heeft gezeten in de toeslagenaffaire. En dan vooral in de inmiddels beruchte CAF11-zaak, met het Eindhovense gastbureau Dadim. In de zomer van 2019 verandert het beeld, schetst Uijlenbroek. „Dat was het moment dat het uitleggen dat de wereld is zoals ie is, ging naar uitleggen dat de burgers gelijk hebben.”
De Belastingdienst wil de ouders in de CAF11-zaak compenseren, zegt Uijlenbroek. „Begin gewoon en haal de druk van de ketel”, is volgens hem dan de wens van de fiscus. Maar het ministerie van Sociale Zaken is terughoudend. Dat wil dat de kosten van de compensatie bij het ministerie van Financiën ’neerslaan’. En dat er beter onderzoek wordt gedaan of dit niet de deur opent voor meer ouders om compensatie te eisen. Uiteindelijk is het besluit om te wachten op het oordeel van de commissie-Donner, die onderzoek doet naar de toeslagenaffaire. Die volgt pas in het najaar.
Naast Uijlenbroek verhoort de commissie vrijdagmiddag nog Manon Leijten, jaren de hoogste ambtenaar op het ministerie van Financiën. Dat is het laatste verhoor van een ambtenaar, volgende week is de politieke top uit heden en verleden aan de beurt.
Jarenlang ‘acceptatie en berusting’ bij Belastingdienst tijdens toeslagaffaire
MSN 20.11.2020 Het duurde lang voordat het besef dat het echt goed fout zat bij de fraudejacht rond de kinderopvangtoeslag was doorgedrongen bij de Belastingdienst.
“De oplossing heeft lang op zich laten wachten. Het besef dat het moet van de wet zat overal heel diep verankerd”, zei voormalig Belastingdienst-baas Jaap Uijlenbroek vrijdag tijdens het verhoor over de toeslagaffaire.
Uijlenbroek had het over “een ramp in slowmotion” voor de gedupeerde ouders. “Het gaat maar door en het gaat maar door. Zelfs tot op de dag van vandaag.”
Ook nu weet men nog niet hoe groot het probleem van het stopzetten van toeslagen precies is. “Ik vind het verschrikkelijk om te moeten zeggen.”
In 2018 werd er binnen de Belastingdienst gewerkt aan een plan om de kinderopvangtoeslag minder streng terug te vorderen. Het was tot voor kort zo dat ouders al hun ontvangen kinderopvangtoeslag terug moesten betalen als zij een fout maakten. Deze alles-of-nietsbenadering richtte bij ouders veel (financiële) schade aan.
“Ik had toen niet het besef dat het ontbreken van deze proportionaliteit deze grote consequenties had”, zei Uijlenbroek. “Tegelijkertijd was er een soort acceptatie en berusting bij de Belastingdienst.”
‘Schokkend dat beleid is uitgevoerd waarvan iedereen buikpijn kreeg’
Het was voor Uijlenbroek toen hij in 2017 aantrad bij de fiscus nog lang niet duidelijk wat de omvang van het probleem was, terwijl toen waarschijnlijk al duizenden ouders diep in de financiële problemen zaten door het terugvorderbeleid.
Nu heeft de fiscus 9.000 ouders in beeld die te hard zijn aangepakt, maar er is ook een vermoeden dat het er zelfs 26.000 zijn.
Commissielid Roy van Aalst (PVV) kon er met zijn pet niet bij. “Ik vind het schokkend dat er beleid is uitgevoerd waarvan iedereen buikpijn heeft. Maar we staan zo ver van de maatschappij, dat we niet in de gaten hebben wat we hebben aangericht.”
Uijlenbroek kon hier alleen maar mee instemmen. “Er was blijkbaar de acceptatie dat het dan zo maar moest.”
Kantelpunt kwam halverwege 2019
Pas halverwege vorig jaar werd het voor Uijlenbroek duidelijk. “Het was 4 juni 2019. Ik herinner mij die dag nog heel goed”, zei hij.
Tijdens een vergadering over het onderzoek naar de teams binnen de fiscus die fraude opsporen – de zogenoemde CAF-zaken – concludeerde een Belastingdienst op een gegeven moment dat het stopzetten van de toeslagen niet is uit te leggen.
“Toen zei ik: als dat waar is, dan hebben die ouders gelijk”, blikte Uijlenbroek terug. Dat was het “omslagmoment” waarbij het besef doordrong “dat de wereld is wat ze is”. Ook bij toenmalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel viel toen het kwartje.
“We zijn in crisis”, zei Uijlenbroek toen. “We gaan als de wiedeweerga alle informatie boven tafel halen.”
Achterblijven stukken ‘een ongeluk’
De oud-directeur verzette zich nog fel tegen het beeld dat de Belastingdienst bewust stukken heeft achtergehouden – een claim die voortdurend terugkomt in het toeslagendossier. Het gebeurde regelmatig dat documenten pas na lang doorvragen naar de Kamer werden gestuurd of alleen via Wob-verzoeken openbaar werden.
Zo werd een memo uit 2017 pas op 20 oktober gepubliceerd door de Belastingdienst. Daarin werd het beleid van de fiscus toen al heel kritisch besproken.
Volgens Uijlenbroek is er sprake van een ongeluk in plaats van bewust achterhouden. “We hebben op een gegeven moment 35 miljoen documenten doorzocht op alle relevante informatie.”
Nog steeds verloopt de operatie niet vlekkeloos. Zo duurt bijvoorbeeld de compensatie voor gedupeerden te lang. “Het gaat nog niet soepel. Laat ik het daarbij laten”, aldus Uijlenbroek.
Kijk mee: hoge ambtenaren verhoord over toeslagenaffaire
MSN 20.11.2020 Hoe kon het zo ontzettend misgaan bij de Belastingdienst? En waarom werd er niet ingegrepen? Een commissie onderzoekt hoe deze situatie, waar tienduizenden ouders onterecht als fraudeurs werden aangemerkt en in zware financiële problemen kwamen, kon ontstaan. Via onderstaande livestream volg je vanaf 9.30 uur alle ontwikkelingen.
Vandaag is dag vijf van de openbare verhoren. Dit keer worden twee topambtenaren verhoord.
Allereerst om 9.30 uur Jaap Uijlenbroek. Hij was drie jaar directeur-generaal van de belastingdienst, in de periode 2017-2020.
Vanmiddag, om 13.30 uur: Manon Leijten. Zij was secretaris-generaal van het ministerie van Financiën tussen 2013 en 2019.
Dag 4 – 19.11.2020
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e1c01556-2a4e-11eb-9a84-02d2fb1aa1d7.jpg)
Directeur Toeslagen in tranen tijdens verhoor toeslagenaffaire
RTL 19.11.2020 Directeur Toeslagen Agaath Cleyndert breekt tijdens het begin van het verhoor van de toeslagenaffaire. Gesprekken voeren met gedupeerde ouders was, zei ze, het moeilijkste wat ze in haar loopbaan heeft gedaan.
Agaath Cleyndert, directeur Toeslagen bij de Belastingdienst, is woensdag verhoord over de toeslagenaffaire. Daarin werden fouten gemaakt bij de aanpak van fraude met de kinderopvangtoeslag. Duizenden ouders werden onterecht als fraudeurs aangemerkt.
‘Menno Snel hield vast aan systeem van kinderopvangtoeslag’
RTL 19.11.2020 Voormalig staatssecretaris Menno Snel heeft zich in 2017 tegen een plan gekeerd om kinderopvangorganisaties direct vanuit de overheid te betalen. Het nieuwe systeem zou de financiering van kinderopvangtoeslag weghalen bij de Belastingdienst. Maar Snel wilde daar niet aan, zegt een topambtenaar van Sociale Zaken.
Het nieuwe stelsel zou een van de problemen met het systeem van kinderopvangtoeslag oplossen. Ouders zouden bij een verandering van hun situatie niet meer grote bedragen hoeven terug te betalen omdat er een te hoog bedrag aan toeslag was voorgeschoten. Het geld zou namelijk direct naar de kinderopvangorganisaties gaan. Er lag hiervoor een plan klaar, maar Snel, en later ook zijn collega van Sociale Zaken Tamara van Ark, gingen er niet in mee.
Geen politieke steun
Topambtenaar Maaike van Tuyll heeft naar haar zeggen nog een ‘hartstochtelijk’ pleidooi gehouden tegenover Van Ark. Toch wilde zij het plan niet indienen, omdat er geen politieke steun meer voor was. Ook de hoogste ambtenaar van het ministerie, de secretaris-generaal, was voorstander van het systeem. Van Ark (inmiddels minister voor Medische Zorg) zou in eerste instantie overtuigd zijn dat de directe financiering van kinderopvangorganisaties een betere manier zou zijn.
Maar na een overleg met toenmalig staatssecretaris van Snel, zag Van Ark van het voorstel af. Snel zag te veel risico’s aan een nieuw systeem. Bovendien was de kinderopvangtoeslag in goede handen bij de afdeling Toeslagen, die door Snel ‘het best draaiende onderdeel’ van de fiscus werd genoemd, tekent Van Tuyll op. Een aantal problemen met de kinderopvangtoeslag kon in het huidige systeem worden opgelost, zei Snel. Hij beloofde een aantal zaken te verbeteren.
Politieke verantwoordelijkheid
Donderdag werden drie hoge ambtenaren onder ede gehoord, van wie twee nog bij het ministerie van Sociale Zaken werken. Een commissie van Kamerleden doet onderzoek naar de ambtelijke en politieke verantwoordelijkheid in de affaire met de kinderopvangtoeslag. Volgende week wordt zowel Snel als Van Ark ook onder ede gehoord.
Ambtenaar waarschuwde al in 2017 over ‘laakbaar handelen’ Belastingdienst rond toeslagen
meer; Menno Snel Tamara van Ark Ministerie van Financiën Ministerie van Economische Zaken en Klimaat Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst Den Haag
Sociale Zaken baalt van sneer fiscus: ‘Lelijk als we elkaar de schuld geven’
NU 19.11.2020 De verwijten over en weer tussen de Belastingdienst en het ministerie van Sociale Zaken over wie het meest in de kinderopvangtoeslagaffaire te verwijten valt, geven geen fraai beeld. Dat vinden ook de betrokken topambtenaren die worden gehoord door de ondervragingscommissie.
“Sparren kan ook met collega’s op een ander departement. We zitten niet in een ander land”, zei Loes Mulder, sinds 2016 de hoogste ambtenaar op het ministerie van Sociale Zaken.
“Ik ben sinds ik secretaris-generaal op Sociale Zaken ben nooit door de top van de Belastingdienst aangesproken van: ‘Loes, er gaat hier iets mis'”, aldus Mulder.
“Het is heel lelijk als we elkaar allemaal de schuld gaan geven.”
Belastingdienst baalde van ‘halsstarrige houding’
Mulder reageerde op uitspraken van haar collega’s van het ministerie van Financiën van eerder deze week. Peter Veld (tot 2015 topambtenaar bij Financiën) had het woensdag tijdens een verhoor over de “halsstarrige houding” van Sociale Zaken.
Volgens Veld was er vanuit Financiën twee keer tevergeefs bij Sociale Zaken aangeklopt om te waarschuwen dat het fout ging met de terugvordering van de kinderopvangtoeslag.
Hans Blokpoel, tussen 2010 en 2016 directeur bij de Belastingdienst, zei dat hij “buikpijn” kreeg van de situatie waarin ouders zijn beland.
Mulder kent Blokpoel, ze hebben samengewerkt bij Vreemdelingenzaken. Even contact zoeken was dus niet zo ingewikkeld, vindt Mulder. “Als Hans Blokpoel tegen mij had gezegd: ‘Loes, ik heb buikpijn’, dan had ik gevraagd: ‘Wat is er aan de hand?'”
‘Het heeft te lang geduurd, dat is heel erg’
Ook Maaike van Tuyll, de huidige directeur kinderopvang bij Sociale Zaken die eerder op de dag werd gehoord, zei dat niemand van Financiën met haar over de kinderopvangtoeslag had gesproken. “Ik heb niemand aan mijn bureau gehad.”
Volgens Mulder klopt het wel dat de Belastingdienst Sociale Zaken heeft gewaarschuwd. “Die signalen hebben wij niet goed opgepakt. Daardoor heeft het allemaal langer geduurd en dat vind ik heel erg.”
Beide ministeries zijn betrokken bij de kinderopvangtoeslagaffaire. De Belastingdienst, die onder Financiën valt, voert het beleid uit en spoort eventuele fraude op. Sociale Zaken gaat over de regels van de kinderopvang.
Plan voor ander toeslagenstelsel mislukte op het laatste moment
De commissieleden bleven met een onbevredigend gevoel zitten na de gesprekken met Mulder en Van Tuyll.
Er werd namelijk door Sociale Zaken aan een plan gewerkt om de kinderopvangtoeslag direct over te maken naar de opvangorganisaties, zodat de toeslagen niet meer nodig waren. Zo werden ouders niet meer de dupe van het alles-of-nietsbeleid, waarbij alle ontvangen toeslagen terugbetaald moesten worden als er een fout was gemaakt met de eigen bijdrage.
Van Tuyll hield er een “hartstochtelijk” pleidooi voor bij toenmalig staatssecretaris Tamara van Ark (Sociale Zaken). Ook Mulder adviseerde de bewindsvrouw met het plan in te stemmen, hoewel het “een spannend project” zou worden.
Maar Van Ark (inmiddels minister voor Medische Zorg) zag er vlak voordat er een beslissing zou worden genomen toch van af. Er was onvoldoende politieke steun. Mulder: “Wij adviseren, de bewindspersoon maakt uiteindelijk een eigen afweging.”
Oud-staatssecretaris Snel wilde toeslagen bij fiscus houden
Dat had misschien te maken met het plan waar oud-staatssecretaris Menno Snel (Financiën) op het laatste moment mee kwam. Volgens dat plan zou de kinderopvangtoeslag bij de Belastingdienst blijven.
Snel zag volgens Van Tuyll financiële risico’s als de toeslagen rechtstreeks naar de kinderopvangorganisaties overgemaakt zouden worden. Bovendien was de kinderopvangtoeslag bij de afdeling Toeslagen volgens de bewindsman in goede handen. Hij zou de afdeling “het best draaiende onderdeel” van de Belastingdienst hebben genoemd.
Mulder concludeerde dat de financiële risico’s in combinatie met “een redelijk alternatief van de Belastingdienst” de doorslag gaf om niet met het oorspronkelijke plan door te gaan.
Commissievoorzitter Chris van Dam (CDA) noemt het “raar” om het voorstel op het “moment suprême” overboord te gooien. Hij zal Snel er ongetwijfeld zelf naar vragen als de oud-staatssecretaris volgende week wordt gehoord.
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Snelle compensatie toeslagenouders strandde na bezwaar ministerie
MSN 19.11.2020 Een plan van toenmalig staatssecretaris van Financiën Menno Snel om de eerste ouders in de toeslagenaffaire in de zomer van 2019 al te compenseren, strandde na bezwaren, vooral afkomstig uit het ministerie van Sociale Zaken. Dat bevestigt topambtenaar van het ministerie Maaike van Tuyll in een verhoor over de affaire.
In eerste instantie was Van Tuyll, directeur Kinderopvang, positief. Dat heeft ze ook aangegeven tegenover toenmalig staatssecretaris van Sociale Zaken Tamar van Ark. Het ging om ouders die hun kinderen lieten opvangen via het gastouderbureau Dadim. Dit werd de eerste zaak waarbij ouders onterecht als fraudeur werden behandeld door de Belastingdienst, met grote geldproblemen tot gevolg.
Ambtenaren van Sociale Zaken hadden drie belangrijke bezwaren tegen het conceptvoorstel van Financiën. Het voorgestelde bedrag van 5000 euro “doet geen recht aan de situatie”, zo werd gedacht volgens Van Tuyll.
Oude zaken
Ook moest er zorgvuldiger omgegaan worden met zaken die vijf jaar of ouder waren. Normaal gesproken is zo’n zaak ‘dicht’ en kan er niets meer veranderd worden. Als de zaken toch opengebroken worden, zou de overheid van dat ‘recht’ in de toekomst ook misbruik kunnen maken, vreesde Sociale Zaken.
Tot slot waren er zorgen over wat de kosten van de compensatieregeling voor de begroting van Sociale Zaken zou doen. “Ik wilde niet dat het ten koste zou gaan van de huidige ouders”, zei Van Tuyll. Minder geld bij haar ministerie zou volgens de ambtenaar mogelijk minder geld betekenen voor de vele ouders die toeslagen ontvangen.
Bredere groep
Ook Financiën zelf had uiteindelijk bezwaren, denkt Van Tuyll. Er is immers nooit een echt voorstel ingediend. Achteraf is ze blij dat er nu meer geld naar de hardst gedupeerde ouders gaat. Bovendien krijgen ouders uit veel meer groepen nu compensatie. “Ik ben blij dat we nu naar een bredere groep wordt gekeken.”
De commissie-Donner adviseerde pas in november 2019 deze groep te compenseren. Veel ouders uit andere zaken of in andere situaties moeten nog gecompenseerd worden.
Sociale Zaken wilde milder toeslagenbeleid, Asscher werd niet ingelicht
MSN 19.11.2020 Ambtenaren van het ministerie van Sociale Zaken hebben geprobeerd om het beleid van de kinderopvangtoeslag minder hard te maken. Maar gaandeweg bleek dat zo ingewikkeld, dat de poging strandde. Toenmalig minister Lodewijk Asscher heeft de plannen nooit gezien.
“Ik vond het verschrikkelijk wat die ouders overkwam”, zei Marcelis Boereboom, hoge ambtenaar op het ministerie van Sociale Zaken tussen 2013 en 2017, donderdag tegen de ondervragingscommissie die de toeslagenaffaire onderzoekt.
Boereboom had een “ongemakkelijk” gevoel dat de kinderopvangtoeslag bij de kleinste fout al werd stopgezet en dat ouders alles moesten terugbetalen; de ‘alles-of-niets-aanpak’.
Ouders werden volledig verantwoordelijk gehouden voor de toeslagen, zij moesten de regels kennen. “Dat vond ik een vrij zware opdracht”, zei Boereboom. “Daarom wilde ik er vanaf.”
Veel ouders belandden in grote financiële problemen, omdat het soms om tienduizenden euro’s ging die zij aan de fiscus moesten overmaken.
Sociale Zaken wilde ‘harde kantjes eraf’
Boereboom wilde “de harde kantjes” van het beleid halen. Daarnaast bedacht hij voor de toekomst dat de kinderopvang direct gefinancierd zou worden zodat de toeslag kon verdwijnen. Maar dat kostte veel tijd en was een ingewikkeld proces, ondervond hij.
Met de kennis van nu, zegt Boereboom, was het beter geweest om ouders te helpen die al in de problemen zaten en het systeem op de lange termijn om te gooien. “Het is veel gecompliceerder dan je op voorhand zou denken.”
Op Sociale Zaken had men sterk de overtuiging dat de kinderopvang niet gratis mag zijn, de eigen bijdrage was een bewuste, politieke keuze. Daarbij was de strenge antifraudeaanpak, als reactie op de Bulgarenfraude, door de rechter goedgekeurd.
Mogelijke oplossing bereikte toenmalig minister Asscher nooit
Toch werd er eind 2014 tussen het ministerie van Financiën, de uitvoerder van de toeslagen, en het ministerie van Sociale Zaken als beleidsbepaler in het dossier een ‘expertmeeting’ georganiseerd. Op beide ministeries had men namelijk het gevoel dat terugvorderen tot schrijnende situaties kon leiden.
Daar kwamen voorstellen uit die ook de ambtelijke top op beide ministeries bereikten, maar daar bleef het bij. Volgens Boereboom hebben de stukken toenmalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher nooit bereikt. “Dat is niet gewoon”, moest de oud-topambtenaar erkennen.
De afgelopen dagen beschuldigden ambtenaren van de Belastingdienst hun collega’s op Sociale Zaken ervan dat zij oplossingen in het toeslagendossier blokkeerden.
Dat beeld herkent Boereboom niet. “Ik wilde het anders aanpakken.” Bovendien had hij niet het idee dat de urgentie voor zijn collega’s van Sociale Zaken zo hoog was. “Ze stonden niet op hoge poten aan mijn bureau met de boodschap dat het anders moest.”
Commissievoorzitter Chris van Dam (CDA) bleef met een beetje een ongemakkelijk gevoel zitten. “Ik krijg het beeld dat het huis in de fik staat, maar dat er een nieuw huis wordt gebouwd zonder het oude te blussen.”
Topambtenaar SZW: Belastingdienst voerde ‘fraudejacht’ op ouders
NOS 19.11.2020 Het is niet terecht om de toeslagenaffaire vooral toe te schrijven aan het beleid van het ministerie van Sociale Zaken (SZW). Dat zei Maaike van Tuyll, topambtenaar op dat ministerie, tegen de parlementaire ondervragingscommissie. Ze reageerde op (oud-) ambtenaren van de Belastingdienst, die gisteren voor dezelfde commissie betoogden dat ze door SZW gedwongen werden om hard op te treden tegen ouders.
De Belastingdienst is verantwoordelijk voor de uitvoering van de toeslagen, SZW gaat over het beleid. Volgens Van Tuyll was het geen onderdeel van het beleid om ouders als fraudeur te bestempelen die iets verkeerd ingevuld hadden. Dat stempel gaf de Belastingdienst wel.
Had nooit mogen gebeuren
“Wij hadden niet het beeld dat we opdracht hadden gegeven voor een fraudejacht”, zei Van Tuyll. Speciale teams van de Belastingdienst (CAF-teams) verzamelden volgens haar op extreme manier bewijzen voor fraude. Ouders die eigenlijk niets fout hadden gedaan, kregen geen toeslag meer en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Van Tuyll: “Als je de wet gewoon uitvoert, gaat het niet zo gruwelijk mis.”
Zelf kwam ze er pas ruim een jaar na haar aantreden in 2016 achter dat er zulke grote problemen speelden, na een rapport van de Nationale ombudsman. Van Tuyll vind het achteraf naar eigen zeggen vreselijk dat ze niet eerder zag wat er gebeurde met ouders. “Dit had nooit mogen gebeuren. U hoort het: dat zit me dwars”, zei ze geëmotioneerd.
Niet voldoende politieke steun
Sociale Zaken werkte ondertussen wel aan een geheel nieuw systeem voor de toeslagen, waarbij het geld direct aan het kinderopvangcentrum zou worden overgemaakt, in plaats van aan de ouders. Dat zou volgens Van Tuyll veel problemen hebben opgelost.
Ze pleitte bij de toenmalige staatssecretaris Van Ark naar eigen zeggen “hartstochtelijk” voor het invoeren van dat nieuwe systeem, maar ze kreeg te horen dat daar niet voldoende politieke steun voor was.
Snelle compensatie
In de zomer van 2019 wilde toenmalig staatsecretaris Snel van Financiën een eerste groep gedupeerde ouders compenseren, maar dat sneuvelde na bezwaren van onder meer het ministerie van Sociale Zaken. Van Tuyll zei dat ze aanvankelijk wel enthousiast was over het plan, maar al gauw ook grote nadelen zag.
Zo vond ze het voorgestelde compensatiebedrag, 5000 euro, geen recht doen aan de situatie. Bovendien ging het voor een deel om zaken die ouder waren dan vijf jaar. Die mogen normaal gesproken niet meer worden geopend. Een uitzondering maken zou kunnen betekenen dat de overheid er bij andere zaken ‘misbruik’ van zou kunnen maken.
Tenslotte was Van Tuyll bang dat de compensatieregeling ten laste van de begroting van Sociale Zaken zou komen. Daardoor zou er mogelijk minder geld overblijven voor andere ouders met toeslagen.
Snel zag uiteindelijk af van zijn compensatievoorstel. De commissie-Donner drong in november 2019 alsnog aan op ruimhartige compensatie, maar de meeste ouders hebben nog geen geld gezien.
BEKIJK OOK;
Oplossing voor toeslagproblemen bereikte minister Asscher nooit
Telegraaf 19.11.2020 Oud-topambtenaar van het ministerie van Sociale Zaken Marcelis Boereboom geeft toe dat het harde terugvorderen van de kinderopvangtoeslag ’disproportioneel’ was. Maar verschillende oplossingen voor het probleem, stranden voortijdig. Boereboom zet ook vraagtekens bij de harde fraude-aanpak van de Belastingdienst in de toeslagenaffaire.
Boereboom krijgt donderdag de woorden voorgelegd uit de verhoren van oud-topambtenaren van Financiën. Die zeiden woensdag dat Sociale Zaken dwarslag bij een oplossing voor de harde terugvordering van de kinderopvangtoeslag.
Die aanpak zorgde ervoor dat mensen die een kleine fout met een klein bedrag maakten, zomaar een heel jaar aan toeslagen kwijt konden raken. Volgens de ambtenaren van Financiën, die zelf met een keiharde fraude-aanpak overigens ook een flinke duit in het zakje van het toeslagenleed deden, hadden zij ook ’buikpijn’ van die harde terugvordering. Maar pogingen om de wet aan te passen, liepen volgens hen spaak bij de collega’s van Sociale Zaken.
Boereboom geeft donderdag toe dat die ’alles-of-niets-aanpak’ voortvloeide uit de regels die op zijn ministerie waren gemaakt. En dat een oplossing vanuit Financiën inderdaad bij Sociale Zaken strandde. Sterker nog: een voorstel van Financiën om het probleem op te lossen, strandde in de ambtelijke top en bereikte nooit toenmalig minister Lodewijk Asscher. „Dat is niet gewoon”, moest Boereboom toegeven.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c97d4670-2a4f-11eb-b40e-02c309bc01c1.JPG)
Marcelis Boereboom, voormalig directeur-generaal bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, tijdens de vierde dag van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. Ⓒ ANP
Niet alleen Asscher blijkt niet op de hoogte te zijn geweest. In het tweede verhoor van de dag blijkt dat Maaike van Tuyll, vanaf 2016 directeur kinderopvang bij Sociale Zaken, niet eens op de hoogte te zijn van de problemen met de alles-of-niets-aanpak. Terwijl het haar voorganger is die na alle overleggen over de problemen het oplossingsvoorstel vanuit Financiën afschiet. Van Tuyll hoort er pas van in een sessie met ouders en belangenorganisaties, niet in haar eigen organisatie. „Idioot”, noemt ze de harde terugvordering in het verhoor. „Ik begrijp dat nog steeds niet.”
Het ministerie van Sociale Zaken blijkt vooral aan zijn eigen oplossing voor het probleem te hebben gewerkt: directe financiering van de kinderopvang zodat de toeslag helemaal kan verdwijnen. „Als je toch een heel wetgevingstraject in moet, kun je het beter inzetten om van de kinderopvangtoeslag af te komen”, adviseert Boereboom aan Asscher. Die gaat daarmee akkoord.
Maar het plan komt helemaal niet van de grond. Ondanks een volgens Van Tuyll ’hartstochtelijk’ pleidooi, schiet staatssecretaris Tamara van Ark het af vanwege ’te weinig politieke steun’. Van Ark heeft in kabinet-Rutte III het kinderopvang-dossier overgenomen van Asscher.
De harde terugvordering gaat zo nog jaren door. „Als je me het nu vraagt, had ik misschien een andere afweging moeten maken”, blikt Boereboom terug. „We hadden misschien ook met noodwetgeving moeten komen voor de scherpe randjes bij de kinderopvangtoeslag.”
Fraude-aanpak
De focus op fraude-aanpak, vanuit kabinet-Rutte II, speelt volgens Boereboom destijds ook een rol in de toeslagenaffaire. En de bal voor hoe hard die fraude-aanpak ging, legt de ambtenaar op zijn beurt volledig bij het ministerie van Financiën neer. „De methodiek waarlangs de Belastingdienst dat deed, was volledig aan de Belastingdienst”, ziet Boereboom.
Hij vindt die aanpak achteraf gezien veel te hard: „Als ik nu zie hoe dat ontspoord is, kom ik voor mezelf tot conclusie dat je als opdrachtgever dichter op de uitvoering moet staan.”
De ambtenaren van Financiën wezen er woensdag ook nog op dat er vanuit Sociale Zaken veel druk werd gelegd op de fraude-aanpak. Onder meer omdat er op de begroting van Sociale Zaken ook een bepaald bedrag ingeboekt was aan teruggevorderde toeslagen. „Ik heb daar nooit druk op gelegd”, ontkent Boereboom daar zelf op te hebben gedrukt. „Maar in algemene zin is het wel zo dat fraude-aanpak heel belangrijk werd geacht. Dus in overleg zal dat onderwerp vast aan de orde zijn geweest.”
Tweets by @LeonBrandsema
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid overheid samenleving Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Financiën Marcelis Boereboom
Sociale Zaken wilde milder toeslagenbeleid, Asscher werd niet ingelicht
NU 19.11.2020 Ambtenaren van het ministerie van Sociale Zaken hebben geprobeerd om het beleid van de kinderopvangtoeslag minder hard te maken. Maar gaandeweg bleek dat zo ingewikkeld, dat de poging strandde. Toenmalig minister Lodewijk Asscher heeft de plannen nooit gezien.
“Ik vond het verschrikkelijk wat die ouders overkwam”, zei Marcelis Boereboom, hoge ambtenaar op het ministerie van Sociale Zaken tussen 2013 en 2017, donderdag tegen de ondervragingscommissie die de toeslagenaffaire onderzoekt.
Boereboom had een “ongemakkelijk” gevoel dat de kinderopvangtoeslag bij de kleinste fout al werd stopgezet en dat ouders alles moesten terugbetalen; de ‘alles-of-niets-aanpak’.
Ouders werden volledig verantwoordelijk gehouden voor de toeslagen, zij moesten de regels kennen. “Dat vond ik een vrij zware opdracht”, zei Boereboom. “Daarom wilde ik er vanaf.”
Veel ouders belandden in grote financiële problemen, omdat het soms om tienduizenden euro’s ging die zij aan de fiscus moesten overmaken.
Sociale Zaken wilde ‘harde kantjes eraf’
Boereboom wilde “de harde kantjes” van het beleid halen. Daarnaast bedacht hij voor de toekomst dat de kinderopvang direct gefinancierd zou worden zodat de toeslag kon verdwijnen. Maar dat kostte veel tijd en was een ingewikkeld proces, ondervond hij.
Met de kennis van nu, zegt Boereboom, was het beter geweest om ouders te helpen die al in de problemen zaten en het systeem op de lange termijn om te gooien. “Het is veel gecompliceerder dan je op voorhand zou denken.”
Op Sociale Zaken had men sterk de overtuiging dat de kinderopvang niet gratis mag zijn, de eigen bijdrage was een bewuste, politieke keuze. Daarbij was de strenge antifraudeaanpak, als reactie op de Bulgarenfraude, door de rechter goedgekeurd.
Mogelijke oplossing bereikte toenmalig minister Asscher nooit
Toch werd er eind 2014 tussen het ministerie van Financiën, de uitvoerder van de toeslagen, en het ministerie van Sociale Zaken als beleidsbepaler in het dossier een ‘expertmeeting’ georganiseerd. Op beide ministeries had men namelijk het gevoel dat terugvorderen tot schrijnende situaties kon leiden.
Daar kwamen voorstellen uit die ook de ambtelijke top op beide ministeries bereikten, maar daar bleef het bij. Volgens Boereboom hebben de stukken toenmalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher nooit bereikt. “Dat is niet gewoon”, moest de oud-topambtenaar erkennen.
De afgelopen dagen beschuldigden ambtenaren van de Belastingdienst hun collega’s op Sociale Zaken ervan dat zij oplossingen in het toeslagendossier blokkeerden.
Dat beeld herkent Boereboom niet. “Ik wilde het anders aanpakken.” Bovendien had hij niet het idee dat de urgentie voor zijn collega’s van Sociale Zaken zo hoog was. “Ze stonden niet op hoge poten aan mijn bureau met de boodschap dat het anders moest.”
Commissievoorzitter Chris van Dam (CDA) bleef met een beetje een ongemakkelijk gevoel zitten. “Ik krijg het beeld dat het huis in de fik staat, maar dat er een nieuw huis wordt gebouwd zonder het oude te blussen.”
Lees meer over: Politiek Toeslagenaffaire
Oplossing voor toeslagproblemen bereikte minister Asscher nooit
MSN 19.11.2020 Oud-topambtenaar van het ministerie van Sociale Zaken Marcelis Boereboom geeft toe dat het harde terugvorderen van de kinderopvangtoeslag ’disproportioneel’ was. Maar verschillende oplossingen voor het probleem, stranden voortijdig. Boereboom zet ook vraagtekens bij de harde fraude-aanpak van de Belastingdienst in de toeslagenaffaire.
Boereboom krijgt donderdag de woorden voorgelegd uit de verhoren van oud-topambtenaren van Financiën. Die zeiden woensdag dat Sociale Zaken dwarslag bij een oplossing voor de harde terugvordering van de kinderopvangtoeslag.
Die aanpak zorgde ervoor dat mensen die een kleine fout met een klein bedrag maakten, zomaar een heel jaar aan toeslagen kwijt konden raken. Volgens de ambtenaren van Financiën, die zelf met een keiharde fraude-aanpak overigens ook een flinke duit in het zakje van het toeslagenleed deden, hadden zij ook ’buikpijn’ van die harde terugvordering. Maar pogingen om de wet aan te passen, liepen volgens hen spaak bij de collega’s van Sociale Zaken.
Boereboom geeft donderdag toe dat die ’alles-of-niets-aanpak’ voortvloeide uit de regels die op zijn ministerie waren gemaakt. En dat een oplossing vanuit Financiën inderdaad bij Sociale Zaken strandde. Sterker nog: een voorstel van Financiën om het probleem op te lossen, strandde in de ambtelijke top en bereikte nooit toenmalig minister Lodewijk Asscher. „Dat is niet gewoon”, moest Boereboom toegeven.
Het ministerie van Sociale Zaken blijkt vooral aan zijn eigen oplossing voor het probleem te hebben gewerkt: directe financiering van de kinderopvang zodat de toeslag helemaal kan verdwijnen. „Als je toch een heel wetgevingstraject in moet, kun je het beter inzetten om van de kinderopvangtoeslag af te komen”, adviseert Boereboom aan Asscher. Die gaat daarmee akkoord.
© ANP Archiefbeeld van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag.
Maar het plan komt helemaal niet van de grond, waardoor de harde terugvordering nog jaren doorgaat. „Als je me nhet u vraagt, had ik misschien een andere afweging moeten maken”, blikt Boereboom terug. „We hadden misschien ook met noodwetgeving moeten komen voor de scherpe randjes bij de kinderopvangtoeslag.”
Fraude-aanpak
De focus op fraude-aanpak, vanuit kabinet-Rutte II, speelt volgens Boereboom destijds ook een rol in de toeslagenaffaire. En de bal voor hoe hard die fraude-aanpak ging, legt de ambtenaar op zijn beurt volledig bij het ministerie van Financiën neer. „De methodiek waarlangs de Belastingdienst dat deed, was volledig aan de Belastingdienst”, ziet Boereboom.
Hij vindt die aanpak achteraf gezien veel te hard: „Als ik nu zie hoe dat ontspoord is, kom ik voor mezelf tot conclusie dat je als opdrachtgever dichter op de uitvoering moet staan.”
De ambtenaren van Financiën wezen er woensdag ook nog op dat er vanuit Sociale Zaken veel druk werd gelegd op de fraude-aanpak. Onder meer omdat er op de begroting van Sociale Zaken ook een bepaald bedrag ingeboekt was aan teruggevorderde toeslagen. „Ik heb daar nooit druk op gelegd”, ontkent Boereboom daar zelf op te hebben gedrukt. „Maar in algemene zin is het wel zo dat fraude-aanpak heel belangrijk werd geacht. Dus in overleg zal dat onderwerp vast aan de orde zijn geweest.”
© ANP Marcelis Boereboom, voormalig directeur-generaal bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, tijdens de vierde dag van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de…
Tweets by @LeonBrandsema
BEKIJK MEER VAN; overheid overheidsbeleid Marcelis Boereboom Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Financiën
Kijk mee: hoge ambtenaren verhoord over toeslagenaffaire
RTL 19.11.2020 Hoe kon het zo ontzettend misgaan bij de Belastingdienst? En waarom werd er niet ingegrepen? Een commissie onderzoekt hoe deze situatie, waar tienduizenden ouders als fraudeurs werden aangemerkt en in zware financiële problemen kwamen, kon ontstaan. Via onderstaande livestream volg je vanaf 9.30 uur alle ontwikkelingen.
Vanochtend, op de vierde dag, worden drie hoge ambtenaren verhoord. Allereerst is dat Marcelis Boereboom, tussen 2013 en 2017 directeur-generaal Werk bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Vanmiddag komen Maaike van Tuyll van Serooskerken en Loes Mulder aan het woord. Van Tuyll van Serooskerken is directeur Kinderopvang bij het ministerie van Sociale Zaken. Mulder is secretaris-generaal van dat ministerie.
Toeslagenaffaire onder de loep: hoe kon het zó mis gaan?
RTL Nieuws; Mark Rutte Toeslagenaffaire Belastingdienst Nederland
Oud-ambtenaar Boereboom bij de commissie ANP
‘Er was geen ruimte voor minder strenge aanpak toeslagenouders’
NOS 19.11.2020 De Belastingdienst kon weinig anders dan grote bedragen terugvorderen van ouders die zich niet aan de regels hadden gehouden bij het aanvragen van kinderopvangtoeslag. “Er was wettelijk verankerd dat ze alles moesten terugbetalen, en dat werd ook door de rechter bevestigd”, zei voormalig topambtenaar Boereboom van het ministerie van Sociale Zaken (SZW) tegen de parlementaire ondervragingscommissie.
Boereboom bevestigde dat zijn ministerie verantwoordelijk was voor het beleid, terwijl de Belastingdienst, die onder Financiën valt, de fraudeaanpak moest uitvoeren. Ouders die hun eigen bijdrage niet hadden betaald, moesten al het geld dat ze ontvangen hadden terugbetalen. In overleg werd Boereboom wel duidelijk dat de Belastingdienst die ‘alles-of-niets aanpak’ “buitenproportioneel” vond. (Oud-)topambtenaren van de fiscus zeiden dat gisteren ook voor de commissie.
Maar volgens Boereboom was de sfeer toen dat fraude hard moest worden aangepakt. “Er stond een enorme druk op. Vanuit het perspectief van de staatssecretaris van Financiën had hij geen andere ruimte dan te handelen zoals hij heeft gedaan”, zei de voormalig directeur-generaal.
Gat dichten in begroting
De ambtenaren van de Belastingdienst wezen gisteren vooral naar SZW, dat zou hebben aangedrongen op de harde aanpak. Die moest ook leiden tot minder uitgaven aan kinderopvangtoeslag, om zo een gat in de begroting van het ministerie te dichten. Vandaag hoort de commissie drie (oud)-ambtenaren van Sociale Zaken.
De medewerkers van de Belastingdienst betoogden gisteren dat ze verschillende keren bij SZW aan de bel hebben getrokken omdat ze minder rigide wilden terugvorderen. Boereboom plaatste daar vandaag kanttekeningen bij: “Ik heb nooit iemand boos aan mijn bureau gehad.”
De fraudeaanpak door de fiscus is volgens Boereboom uiteindelijk ontspoord, met grote gevolgen voor de ouders. Hij heeft er achteraf spijt van dat hij zich daar niet meer mee heeft bemoeid. “We hadden veel dichter op de uitvoering moeten zitten.”
Ander systeem
Zelf had hij grote moeite met het systeem van toeslagen die door de Belastingdienst werden betaald. “Ik wilde er eigenlijk vanaf en naar een systeem van directe financiering van de kinderopvang.” Ook de toenmalige minister, Asscher, was het ermee eens om zo’n nieuw systeem te verkennen. Maar zolang daaraan werd gewerkt, werd er niets gedaan aan de acute problemen van veel ouders. “Met de kennis van nu was een tweesporenbeleid op zijn plaats geweest.”
Bij een overleg tussen Financiën en SZW werd er wel een voorstel gedaan om minder streng terug te vorderen als ouders niet hun eigen bijdrage voor de opvang hadden betaald. Volgens Boereboom, zelf niet bij dat overleg aanwezig, was er iemand in de ambtelijke top van Sociale Zaken die daar tegen was. Daarom is het voorstel waarschijnlijk nooit bij minister Asscher terechtgekomen.
BEKIJK OOK;
Dag 3 – 18.11.2020
Gerard Blankestijn, voormalig directeur Toeslagen bij de Belastingdienst, voor zijn verhoor ANP
Ouders volgen verhoren toeslagenaffaire: ‘Hoop dat ze worden gestraft’
NOS 18.11.2020 Geëmotioneerd en met een mengeling van hoop en ergernis. Zo kijken gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire naar de verhoren van directeuren van de Belastingdienst. Vandaag, op de derde dag van de hoorzittingen, werd Gerard Blankestijn ondervraagd. Hij was directeur Toeslagen bij de Belastingdienst van 2011 tot 2018.
Blankestijn gaf toe dat er onder zijn leiding fouten zijn gemaakt, maar zegt dat de druk op de dienst groot was om fraude aan te pakken. Ook verwees hij naar “de opdrachtgever”, het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
“In grote lijnen is het verhaal weer: it wasn’t me“, reageert Steve Kuipers op het verhoor. Hij en zijn vrouw zijn gedupeerden van de misstanden bij de Belastingdienst. Ze volgen de verhoren thuis. “Het is weer: ik heb er melding van gemaakt, maar weet niet wat daarmee is gebeurd.”
Het stel kreeg in 2014 te horen dat ze 50.000 euro moesten terugbetalen aan de Belastingdienst. Ze zouden geen recht hebben gehad op de ontvangen toeslag voor de opvang van twee van hun drie kinderen bij een gastouderbureau in Eindhoven. Dat bureau werd, samen met honderden klanten, ten onrechte weggezet als fraudeur, bleek in 2018.
Kuipers noemde het gesteggel met de Belastingdienst vorig jaar “mensonterend”.
Steve vond gesteggel na stopzetten toeslag ‘mensonterend’
Kuipers vindt dat de leidinggevenden geen verantwoordelijkheid nemen. “Na 5 minuten kijken word ik alweer boos. Ze hebben jarenlang verstoppertje gespeeld en nu zeggen ze dat ze de wet hebben gehandhaafd, maar dat is niet zo. Bij ons is niets verkeerd gegaan en toch werd onze toeslag stopgezet. Al die jaren heb ik nog nooit iemand van de Belastingdienst aan de lijn gehad die de waarheid sprak.”
Vorig jaar kreeg het echtpaar een schadevergoeding in de zogeheten CAF-11-zaak, na meerdere malen in hoger beroep te zijn gegaan tegen de terugvordering. Volgens Kuipers is het onvoldoende om de schade te compenseren. “Ik hoop dat door de verhoren de onderste steen toch nog boven komt, want de burger moet weer vertrouwen krijgen in dit soort instanties.”
Gezichten bij de handtekeningen
Ook Angela Sanches is een van de gedupeerden. Haar kinderen zaten bij een kinderopvang die fraudeerde met haar DigiD. De toeslagen die Sanches had ontvangen, werden echter op haar verhaald. Haar schuld liep op tot 100.000 euro.
Sanches volgt de verhoren op de voet. Ze wordt met regelmaat emotioneel. “Ik heb van deze mensen altijd alleen maar brieven met hun naam en handtekening gekregen, nu zie ik eindelijk gezichten”, zegt ze. Van de hoorzittingen wordt ze niet vrolijk, zegt ze na het verhoor van Blankestijn. “Hij geeft niet toe dat ze ouders in de ellende hebben gestort. Hij glimlacht af en toe zelfs, dat maakt me boos. Hij weet niet wat de ouders en kinderen hebben meegemaakt.”
De Rotterdamse moeder van twee kinderen heeft naar eigen zeggen recht op een compensatie, omdat ze tot een groep gedupeerden behoort van de CAF-fraudezaak. De Belastingdienst spreekt dat tegen. “Ik heb een klein deel gehad, omdat ik als nierpatiënt in nood zat.” Nog altijd betaalt ze maandelijks een bedrag terug aan de Belastingdienst. “In bijna acht jaar heb ik 34.000 euro betaald en nog steeds moet ik 400 euro per maand betalen. Ik wil dat ze het dossier sluiten en dat ik met een schone lei verder kan.”
Sanches hoopt dat de (oud-)leidinggevenden bij de Belastingdienst hun fouten toe zullen geven. “Ze wijzen tot nu toe met de vinger naar anderen en verschuilen zich achter wetgeving. maar kijken niet naar het welzijn van de ouders en kinderen. Er werken toch mensen van vlees en bloed? Ik hoop dat de verantwoordelijken worden gestraft.”
Sanches vertelde vorig jaar hoe de handelwijze van de fiscus haar leven bepaalde.
Gedupeerde kinderopvangtoeslag: ‘Ik ben geen crimineel’
BEKIJK OOK;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b29fd0dc-2999-11eb-922e-0255c322e81b.jpg)
Peter Veld, voormalig directeur-generaal Belastingdienst (2009-2015), tijdens de derde dag van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. Ⓒ ANP
Oud-ambtenaren fiscus: Sociale Zaken lag dwars in toeslagenaffaire
Telegraaf 18.11.2020 Er ging zeker van alles fout bij de Belastingdienst in de toeslagenaffaire. Maar het was toch echt het ‘halsstarrige’ ministerie van Sociale Zaken dat dwarslag bij een oplossing die veel gedupeerde ouders problemen had bespaard. Tenminste, als we oud-topambtenaren van de fiscus moeten geloven.
Die kwamen woensdag op de derde dag van de verhoren in het parlementaire onderzoek in de Tweede Kamer aan het woord. Peter Veld (als voormalig directeur-generaal van 2009 tot en met 2015 de hoogste ambtenaar van de fiscus) en Gerard Blankestijn (directeur van het onderdeel Toeslagen van 2011 tot en met 2018) staken daarin een soortgelijk verhaal af.
Dat verhaal spitste zich toe op een groot onderdeel van het probleem in de toeslagenaffaire: het keiharde terugvorderen van toeslagen, ook als ouders maar een klein foutje maakten. Dus het niet betalen van een eigen bijdrage van 100 euro kon er in de praktijk toe leiden dat ouders 10.000 euro aan toeslagen terug moesten betalen.
’Halsstarrigheid’
Zowel Veld als Blankestijn zette daar naar eigen zeggen al zo’n tien jaar geleden vraagtekens bij. „Ik heb het aan de orde gesteld”, zei Blankestijn in zijn onderzoek. Veld had zelfs een advies uitgebracht aan toenmalig staatssecretaris Frans Weekers (Financiën): „Het zou beter zijn om in deze zaken niet de hele kinderopvangtoeslag terug te vorderen.”
Waarom bleef die harde aanpak dan toch in stand, wilde de commissie weten. Sociale Zaken – dat de wet en het beleid rond de kinderopvangtoeslag maakt – lag dwars, luidde het antwoord. Het was volgens Veld ’de wens van Sociale Zaken om het zo te gaan doen’. Dat ministerie voelde zich daarbij gesteund door rechtsspraak die de behandeling goedkeurde.
De Kamerleden vonden dat Veld en Blankestijn zich er wel heel makkelijk van af maakten. „U maakt zich wel heel klein”, verzuchtte Femke Merel Van Kooten-Arissen tegen Blankestijn. „Ik ben ook klein, want ik ben niet in staat de wet te veranderen”, antwoordde hij. Blankestijn en Veld benadrukten ook een nieuwe poging, inmiddels onder staatssecretaris Eric Wiebes, om de aanpak te verzachten. Maar weer liep dat dood bij Sociale Zaken. „Halsstarrigheid”, noemde Veld het. Blankestijn: „Ik heb daar best een gevoel van onmacht van gehad. Maar als het verhaal steeds is dat er geen ruimte is, dan houdt het een keer op.”
Gebrekkige herinneringen
De verhoren met de twee mannen liepen soms moeizaam en duurden fors langer dan de geplande twee uur. De Kamerleden liepen zich daarbij soms te hoop op de gebrekkige herinneringen van Veld en Blankestijn. Waar zij nog wel scherp voor de geest hadden hoe Sociale Zaken dwarslag, hadden ze soms meer moeite om te reproduceren hoe de Belastingdienst zelf ook een harde aanpak hanteerde.
Zo kreeg Veld een verslag opgediend waarin stond dat oud-directeur Belastingen Hans Blokpoel had gezegd dat alle toeslagen ’dichtgedraaid’ wilde hebben bij fraudezaken, ook de ’goede’. Blokpoel had in zijn eigen verhoor maandag ontkend zoiets gezegd te hebben. Veld kon het zich niet voor de geest halen: „Ik heb wel een goed geheugen, maar zo goed ook niet.”
Wel boden de heren excuses aan voor de fouten die ze wel hadden gemaakt en waarmee ze vele ouders gedupeerd hebben. Ze hadden het bijvoorbeeld over het lang op de plank laten liggen van zaken, het kwijtraken van bewijsstukken en niet genoeg rechtsbescherming bieden aan de ouders. Blankestijn: „Het was wel heel hard als je dat allemaal op elkaar stapelt.”
Commissievoorzitter Chris van Dam bleef achter met de vraag of Veld en Blankestijn niet meer hadden kunnen doen om de harde terugvorderingen te stoppen. „Ik heb het gevoel dat heel veel dokters ernaar hebben gekeken, maar de patiënt intussen is overleden”, zei hij tegen Veld. De commissie kan donderdag meteen wederhoor halen op het zwartepieten van de ambtenaren. Dan schuiven (voormalige) topambtenaren van Sociale Zaken aan.
Tweets by @LeonBrandsema
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid overheid Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Gerard Blankestijn Peter Veld
Blankestijn zit bij de parlementaire onderzoekscommissie Kinderopvangtoeslag ANP
Toeslagendirecteur: druk op Belastingdienst was hoog en het beleid was niet van ons
NOS 18.11.2020 Net als zijn voormalige baas vanochtend legt oud-toeslagendirecteur Gerard Blankestijn de schuld van de Toeslagenaffaire vooral bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Dat departement maakte het beleid en de Belastingdienst voerde het uit, zei Blankestijn voor de parlementaire onderzoekscommissie Kinderopvangtoeslag.
In de toeslagenaffaire kregen ouders die vaak onterecht als fraudeur werden gezien te maken met ‘een alles-of-nietsaanpak’. Daardoor moesten ouders die te weinig of geen eigen kinderopvangbijdrage hadden betaald die bijdrage terugbetalen én alle ontvangen toeslag teruggeven.
Gastouderbureaus of kinderopvangbedrijven, die vaak de boosdoener waren, konden niet aansprakelijk worden gesteld. Dat leidde ertoe dat ouders tienduizenden euro’s moesten betalen en vaak in de problemen kwamen.
Klein
“De wetgeving is van SZW”, zegt Blankestijn. “Dat is de opdrachtgever.” Op de vraag of de voormalig directeur zich niet klein maakt (“U zat toch hoog in de boom?”), antwoordt hij: “In dat geval ben ik ook klein, ik ben niet in staat om die wet te veranderen.”
De Belastingdienst ging in de bestrijding van de fraude verder dan het vastgelegde beleid, houdt Kamerlid Leijten hem voor.
Leijten ondervraagt Toeslagendirecteur over werkwijze
Blankestijn, die tussen 2011 en 2018 directeur Toeslagen was, geeft toe dat er fouten zijn gemaakt bij de fraudebestrijding. “Dat doet pijn, dat heeft veel leed veroorzaakt.” Maar hij zegt tegelijkertijd dat de druk op de dienst groot was om fraude aan te pakken.
Dat had onder meer te maken met de Bulgarenfraude die speelde in 2013. Die affaire rond huur- en zorgtoeslagen werd toenmalig staatssecretaris Frans Weekers bijna politiek fataal. In een “emotioneel” gesprek met enkele honderden medewerkers van de dienst Toeslagen maakte Weekers duidelijk dat “alles op alles” moest worden gezet om herhaling te voorkomen. “Er moest wat gebeuren, dat voelde iedereen heel stevig.”
Weggezet als dom
De afdeling van Blankestijn voelde zich als “dom” weggezet. “Wij hadden met onze ogen dicht Bulgaren uitbetaald. Kortom, de druk was heel hoog.” In de nasleep werden nieuwe medewerkers aangenomen om meer controles uit te kunnen voeren.
Dat kostte geld, en dat geld moest terugverdiend worden, legde Blankestijn uit. “Departementen werden weleens ongerust als de opbrengst niet leek te worden gehaald.”
Volgens de voormalige directeur zijn er fouten gemaakt in de fraudebestrijding, waardoor ouders ernstig zijn gedupeerd. Dat kwam onder meer doordat er haast moet worden gemaakt met nieuwe fraudeaanpak. Zo waren er nog geen geschreven werkinstructies. “Het schip moest nog varen, terwijl het nog niet af was. Dit is niet om het te vergoelijken, maar wel om het te verklaren.”
De enquêtecommissie wilde ook weten van de voormalige directeur hoe hij aankijkt tegen een advies van een juridisch medewerker die gisteren werd gehoord. Die medewerker, Sandra Palmen, waarschuwde in 2017 de leiding van de Belastingdienst.
“Hoe is het mogelijk geweest de toeslag voor driehonderd burgers op deze wijze stop te zetten?”, schreef ze over een specifieke casus. “Hoe is het mogelijk geweest onderzoek in te stellen zonder werkinstructies?” Volgens Palmen is er niets gebeurd met haar memo.
Fabrieksproces
Dat sprak Blankestijn vandaag tegen, tot verbijstering van commissieleden. “We hebben daar lessen uit getrokken”, zei de oud-directeur. En: “Wij hebben het op deze casus betrokken.” Waarom het niet op andere zaken werd betrokken die toen ook speelden, weet Blankestijn niet, omdat dat in een “ander clubje” werd besproken.
Aan het einde van het verhoor, dat flink uitliep, wilde Blankestijn zelf nog even ingaan op het feit dat maatwerk volgens onmogelijk is zoals het nu is geregeld. “Elke maand moeten 8 miljoen mensen hun geld krijgen. Het is een fabrieksproces.”
Vandaag is de derde dag van de verhoren. Lees hier eerdere artikelen over de Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag terug:
- Advocaat: toeslagenaffaire doet denken aan Kafka, liep tegen muur aan
- Oud-directeur fiscus: buikpijn over toeslagenaffaire, top wist ervan
- Verhoren kinderopvangtoeslag-affaire: van genegeerde ambtenaar tot Rutte
- Juridisch adviseur: top Belastingdienst negeerde keiharde waarschuwing
- Oud-fiscusbaas: harde aanpak ‘toeslagenouder’ wens van Sociale Zaken
Afschuiven schuld op Sociale Zaken valt verkeerd bij commissie: ‘Hypocriet’
AD 18.11.2020 Oud-directeuren van de Belastingdienst wijzen het ministerie van Sociale Zaken aan als hoofdschuldige voor het hardvochtige toeslagenbeleid. Maar die conclusie is de commissie die het schandaal onderzoekt nét even te makkelijk. ‘Hypocriet’, aldus commissielid Renske Leijten (SP).
Alle ballen op Sociale Zaken en voormalig PvdA-minister Lodewijk Asscher in het bijzonder. Dat was de teneur tijdens de verhoren van twee voormalige directeuren van de fiscus die woensdag werden gehoord door de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag.
Lees ook;
Voormalig directeur-generaal Peter Veld (Belastingdienst) en oud-directeur Gerard Blankestijn (Toeslagen) zeiden allebei onder ede dat ze grote moeite hadden gehad met het stopzetten en terugvorderen van het volledige bedrag aan kinderopvangtoeslag. Ouders moesten daardoor vaak vele duizenden euro’s terugbetalen omdat er is iets mis was met de verplichte eigen betaling. Maar ook al kaartten de directeuren de kwestie aan, er veranderde niks. Het ministerie van Sociale Zaken wilde als opdrachtgever per se vasthouden aan de ‘alles of niets’-benadering. En dat had de Belastingdienst als uitvoeringsorganisatie maar te volgen.
Halsstarrig
Veld ervoer de opstelling van het ministerie als ‘halsstarrig’. ,,Als op dat moment was geluisterd naar de dienst had het probleem er heel anders uitgezien”, meent hij. Maar minister Asscher hamerde er ook in de Tweede Kamer op dat ouders die kinderopvangtoeslag aanvragen op de hoogte moeten zijn van de rechten en plichten die daarmee samenhangen en daar ook zelf voor verantwoordelijk zijn. En dus moest bij schending daarvan over worden gegaan tot invordering van het hele bedrag. Zo stond het in de wet, aldus Blankestijn.
De commissie had deze verdedigingslijn wel zien aankomen, getuige de felle reactie van de ondervragers. ,,Waar is de zelfreflectie?”, wierp Salima Belhaj (D66) Veld voor de voeten. Femke van Kooten-Arissen kon haar oren evenmin amper geloven. ,,Ik vind dat u hier nu wel heel makkelijk wegkomt, u zat hoog in de boom!”, hield ze Blankestijn voor.
Hypocriet
De commissieleden vinden het niet terecht dat de ex-directeuren van Financiën de schuld voor de Toeslagenaffaire bij een ander ministerie in de schoenen schuiven. Vooral SP’er Renske Leijten, die zich samen met CDA-collega Pieter Omtzigt vastbeet in de toeslagenaffaire, slaagde er tijdens het verhoor niet in haar frustratie voor zich te houden. Want het feit dat dossiers niet compleet waren, bezwaartermijnen werden overschreden en bewijsstukken zoekraakten kan toch moeilijk Sociale Zaken worden verweten. ,,Hypocriet!”, oordeelde ze. Dat de Belastingdienst in sommige gevallen al tot volledige invordering overging terwijl alleen een handtekening ontbrak, volgt volgens haar niet uit het wetsartikel.
Ook de uitleg die Blankestijn verschafte over het beruchte memo dat onlangs opdook kon de commissie weinig bekoren. In dit stuk uit maart 2017 werd door een jurist binnen de dienst Toeslagen geadviseerd om te stoppen met procederen, de klachten van ouders gegrond te verklaren en hen te compenseren. Dit advies werd echter terzijde geschoven, vertelde ambtenaar Sandra Palmen dinsdag aan de commissie.
Piloot
Blankestijn ontkent echter dat dat zo is gegaan: volgens hem is het advies wel degelijk opgevolgd. Volgens commissielid Attje Kuiken is dat niet zo en is juist de belangrijkste aanbeveling genegeerd: zorg dat ouders in soortgelijke gevallen worden gecompenseerd. Het antwoord van Blankestijn: ,,Het spijt me, ik heb er geen andere herinnering aan.” Dat het memo pas onlangs opdook zei Blankestijn moeilijk te kunnen begrijpen. Volgens hem is er op het ministerie ‘niet goed gezocht’.
Blankestijn toonde zich wel schuldbewust over het feit dat de Belastingdienst bewijzen die ouders aan de balie van het belastingkantoor afgaven is kwijtgeraakt. ,,Dat is niet goed maar het is wel gebeurd.” Ook heeft hij zich ‘geschaamd’ omdat mensen werden geacht binnen vier weken te reageren op post van de Belastingdienst, terwijl een burger die in bezwaar ging soms wel een jaar of zelfs langer moest wachten.
Voorzitter Chris van Dam (CDA) had een rare smaak overgehouden aan de getuigenis van Blankestijn: ,,Ergens heb ik het idee dat u als piloot in een vliegtuig wel naar de metertjes heeft gekeken, maar niet uit de cockpit bent gekomen hoe het met de mensen gaat.”
Donderdag verschijnen (oud-)topambtenaren van Sociale Zaken voor de commissie. Maandag is oud-minister Asscher aan de beurt.
Peter Veld, voormalig directeur-generaal Belastingdienst (2010-2015), tijdens de derde dag van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. © ANP
Oud-fiscusbaas: harde aanpak ‘toeslagenouder’ wens van Sociale Zaken
NOS 18.11.2020 De hardheid in de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslagen is te wijten aan de opstelling van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Dat betoogde voormalig directeur-generaal Peter Veld van de Belastingdienst in zijn verhoor door de parlementaire onderzoekscommissie Kinderopvangtoeslag.
De Belastingdienst en de destijds verantwoordelijke staatssecretaris Frans Weekers van Financiën wilden af van de zogenoemde alles-of-nietsaanpak, zegt Veld, die tussen 2010 en 2015 de baas was van de fiscus.
Er ontstond in 2012 een discussie over een zaak rond een gastouderbureau waarbij ouders de vereiste eigen bijdrage niet of niet volledig hadden betaald. Volgens de regels moesten zij alsnog de eigen bijdrage betalen én alle ontvangen toeslag teruggeven.
Gastouderbureaus, die vaak de boosdoener waren, konden niet aansprakelijk worden gesteld. Dat kon ertoe kon leiden dat ouders tienduizenden euro’s moesten betalen. “Een of twee jaarsalarissen”, in de woorden van Veld.
Geen juridische twijfels
De voormalige hoogste baas van de Belastingdienst zegt dat hij het “ongewenst” noemde en dat hij heeft voorgesteld om alleen de eigen bijdrage te vorderen, plus eventueel een boete. De toeslagenwet biedt weinig ruimte voor uitvoerders. Veld zei dat hij er niet aan twijfelde dat de aanpak juridisch juist was, maar dat hij wel twijfelde of deze niet te hard was voor de ouders.
Staatssecretaris Weekers deelde die twijfels, zegt Veld. “Hij schreef ‘ja’ in de marge van mijn notitie daarover.” Maar toen ze ermee naar Sociale Zaken gingen, het departement verantwoordelijk voor het toeslagenbeleid, werd daar volgens Veld gezegd: “Dit is bewust beleid, zo is het bedoeld.”
De voormalig directeur-generaal (DG) wijst erop dat dat tot op het hoogste niveau ging, ook toen er later echt met terugvorderen moest worden begonnen. Volgens hem wist de toenmalige minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher daarvan. “Je mag ervan uitgaan in het verkeer tussen directeuren-generaal dat een DG namens de minister of staatssecretaris spreekt.”
De huidige PvdA-leider Asscher verschijnt volgende week voor de parlementaire onderzoekscommissie. Morgen komen (voormalig) hoge ambtenaren van het ministerie aan bod.
Halsstarrigheid
Dat de schuld helemaal bij Sociale Zaken ligt, ging er niet goed in bij Kamerlid Belhaj (D66). “U was de hoogste baas, u had toch heel veel invloed?” Waarop Veld stelde dat het anders was gelopen als er was geluisterd naar hem. “Ik heb halsstarrigheid ervaren.”
Hij vertelde nog over een tweede poging om SZW te overtuigen dat niet alles terugbetaald zou moeten worden. Volgens Veld werd er toen langer over nagedacht, maar was het antwoord weer ‘nee’.
Het verhoor onder ede ging niet zonder geharrewar. “Hebt u dit wel voorbereid?”, vroeg Belhaj zich vertwijfeld af toen Veld zei dat hij zich een Kamerbrief niet herinnerde. Ook hekelde ze de zegswijze ‘ik denk’ van Veld, die hij vaak gebruikte. “Dat vraag ik niet, ik vraag wat u weet. Kunt u nauwkeuriger zijn in de beantwoording?”
Slepende affaire
De Kamer onderzoekt in twee weken hoe het mis heeft kunnen gaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden mensen een jarenlang slepende affaire. De ouders werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Met financiële en sociale problemen als gevolg.
Later vandaag komen Gerard Blankestijn, directeur Toeslagen van 2011-2018 en zijn opvolger Agaath Cleyndert aan bod. De verhoren zijn hier live te volgen.
Vandaag is de derde dag van de verhoren. Lees hier eerdere artikelen over de Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag terug:
- Advocaat: toeslagenaffaire doet denken aan Kafka, liep tegen muur aan
- Oud-directeur fiscus: buikpijn over toeslagenaffaire, top wist ervan
- Verhoren kinderopvangtoeslag-affaire: van genegeerde ambtenaar tot Rutte
- Juridisch adviseur: top Belastingdienst negeerde keiharde waarschuwing
Directeuren erkennen fouten in toeslagaffaire, maar schuiven schuld ook af
NU 18.11.2020 Na urenlange verhoren op de derde dag van de verhoren over de toeslagenaffaire, erkenden twee oud-directeuren van de Belastingdienst dat zij fouten hadden gemaakt, maar het hardvochtige optreden van de fiscus kwam in hun ogen ook vooral door anderen.
Peter Veld, directeur-generaal Belastingdienst tussen 2010 en 2015, en Gerard Blankestijn, directeur Toeslagen bij de Belastingdienst tussen 2011 en 2018, zaten op hoge posities bij de Belastingdienst in de tijd dat de fraudejacht werd opgericht en uiteindelijk volledig ontspoorde.
Zij zagen dingen fout gaan, trokken aan de bel bij hun bazen, maar toen verdere actie uitbleef om iets te veranderen, bleef het daarbij.
“Ik had een gevoel van onmacht”, zei Blankestijn. Veld: “Ik voelde me ongemakkelijk over de regels. Die waren te streng.”
De wet schreef voor dat als er een fout werd gemaakt bij de aanvraag voor kinderopvangtoeslag, het totaal uitgekeerde bedrag terugbetaald moest worden. Dat kon betekenen dat een rekenfout van 100 euro, je een rekening van 30.000 euro opleverde.
Ambtenaren geven ook Sociale Zaken de schuld
Beiden uitten hun zorgen. Toen Blankestijn in 2015 na een aantal pogingen merkte dat er niets zou veranderen, is hij daarmee opgehouden. “Daar had ik mee door moeten gaan”, zegt hij nu achteraf.
Blankestijn en Veld stuitten met name op onwil bij het ministerie van Sociale Zaken, zij bepalen immers het beleid voor de kinderopvangtoeslag. Financiën, waar de Belastingdienst onder valt, was alleen verantwoordelijk voor de uitvoering en de opsporing van fraude.
“Als er toen was geluisterd naar de Belastingdienst, dan hadden we nu niet deze problemen gehad”, zei Veld. Hij noemde de houding van Sociale Zaken “halsstarrig”. Ook de staatssecretarissen Frans Weekers (tot 2014) en Eric Wiebes (2014 – 2017) waren volgens de ambtenaren bereid de wet aan te passen.
Ook moest de context worden begrepen, vonden de oud-directeuren. Toen de fraudejacht werd ingezet, was daar brede politieke en maatschappelijke steun voor vanwege de Bulgarenfraude die in 2013 aan het licht kwam.
De fiscus werd door Bulgaren via de toeslagen voor miljoenen opgelicht, in Nederland riep de Tweede Kamer vervolgens om hard optreden. “De druk was mega”, herinnerde van Blankestijn zich.
Verhoren toeslagenaffaire van start: Hoe fraudejacht ontspoorde
Antwoorden zorgden niet voor duidelijkheid
Er waren in het voorjaar van 2017 al redenen genoeg om de koers te wijzigen: de Belastingdienst verloor een belangrijke rechtszaak bij de Raad van State, de Nationale ombudsman kwam met een kritisch rapport en er verscheen een intern advies (memo) waarin werd opgeroepen het beleid te wijzigen. Toch hield men bij de fiscus daarna nog vast aan de harde lijn.
“U voelde onmacht. Waarom pakte u dat moment niet aan om iets te veranderen?”, vroeg een zichtbaar geïrriteerde Attje Kuiken (PvdA) aan Blankestijn.
Zijn antwoorden zorgden niet per se voor meer duidelijkheid. Zo vond Blankestijn dat hij wel degelijk gevolg had gegeven aan het interne rapport van Palmen, want haar adviezen stonden min of meer ook in het rapport van de Nationale ombudsman en die zijn ter harte genomen.
Het beeld is juist dat het advies van Palmen in een la verdween zonder dat er iets mee gebeurde. Nog opmerkelijker: het bleef daar liggen ondanks dat meerdere commissies, journalisten en Kamerleden ernaar vroegen.
“Er is slecht gezocht”, zei Blankestijn daarover. Het zou namelijk gewoon bij andere verslagen liggen die netjes waren opgeborgen.
De uitspraak van de Raad van State is volgens Blankestijn wél nageleefd door de Belastingdienst. Dat bleef een discussiepunt tussen hem en de commissieleden.
Zie ook: Verhoren toeslagenaffaire week 1: Eindelijk spreken de hoge ambtenaren
Ongeluk of doodzonde?
Na de uitspraak van de Raad van State volgde een gesprek tussen de Belastingdienst en Eva González Pérez, de advocate van tientallen gedupeerde ouders, met de bedoeling om samen tot een oplossing te komen.
Ook daar lopen de lezingen uiteen. González Pérez verscheen maandag voor de commissie en verklaarde daar dat zij tijdens dat gesprek “tegenover een muur van ontkenning” zat. “Een senior jurist van de Belastingdienst liep stampvoetend weg.”
González Pérez zat in de rechtszaal met een incompleet dossier, ontdekte zij later. De Belastingdienst werd verweten stukken voor de rechter achter te houden. “Een doodzonde”, zei González Pérez. “Een ongeluk”, beweerde Blankestijn.
Het was het zoveelste voorbeeld dat (oud) hoge ambtenaren van de Belastingdienst een totaal andere belevenis hebben van de toeslagenaffaire dan de gedupeerde ouders.
Lees meer over: Belastingdienst Politiek Toeslagenaffaire
Directeuren Belastingdienst: Niet wij maar Sociale Zaken hield vast aan harde aanpak ouders
AD 18.11.2020 Dat ouders in grote problemen kwamen doordat ze hun kinderopvangtoeslag volledig terug moesten betalen is te wijten aan het ‘halsstarrige’ ministerie van Sociale Zaken. Die beschuldiging hebben twee kopstukken van de Belastingdienst geuit tijdens hun verhoor door de commissie die de toeslagenaffaire onderzoekt.
Voormalig directeur-generaal Peter Veld (Belastingdienst) en oud-directeur Gerard Blankestijn (Toeslagen) wezen tijdens hun verhoor allebei met de beschuldigende vinger naar Sociale Zaken, dat toen onder leiding stond van PvdA-minister Lodewijk Asscher. Zij hadden naar eigen zeggen grote moeite met het stopzetten en terugvorderen van het volledige bedrag aan kinderopvangtoeslag – vaak vele duizenden euro’s – als ouders niet aan de regels voor eigen betalingen hadden voldaan. Sociale Zaken zou als opdrachtgever van de Belastingdienst echter hebben vastgehouden aan deze ‘alles of niets’-benadering.
Lees ook;
Blankestijn vond toen en vindt ook nu dat die opstelling ‘hard’ was. Hij sprak erover met directeur-generaal Veld, die de bezwaren aankaartte bij de staatssecretaris en bij zijn evenknie op Sociale Zaken, Maarten Camps (tegenwoordig baas van het UWV). Die laatste zat er volgens Veld echter ‘stevig in’ en drong erop aan dat de Belastingdienst doorging met de invorderingen. Veld ervoer die opstelling als ‘halsstarrigheid’. ,,Als op dat moment was geluisterd naar de dienst had het probleem er heel anders uitgezien”, meent hij.
Rigide stelsel
Volgens Veld hield Sociale Zaken vast aan het ‘rigide stelsel’, omdat het ministerie ‘beslist wilde voorkomen dat er een situatie zou ontstaan waarin ouders geen eigen bijdrage zouden betalen aan de opvang’, ook al lag de fout hiervoor vaak bij gastouderbureaus. Minister Asscher omschreef die opstelling tijdens een overleg met de Kamer in 2015, memoreerde Blankestijn, die de uitspraken van de PvdA-bewindsman citeerde in een schriftelijk betoog, dat hij voorafgaand aan het verhoor aan de commissie overhandigde.
De Belastingdienst heeft ‘nooit enige ruimte gevoeld’ om ouders coulanter behandelen, zei Blankestijn. Sociale Zaken maakte de wetten, de Belastingdienst voerde die volgens hem slechts uit. De commissie vindt die uitleg moeilijk te geloven. ,,Ik vind dat u hier nu wel heel makkelijk wegkomt, u zat hoog in de boom!”, aldus Kamerlid Femke van Kooten-Arissen. Blankestijn hield echter voet bij stuk: ,,Wij hebben gevraagd of het anders kon en het antwoord was dat het niet anders kon.”
Blankestijn was tussen 2011 en 2018 verantwoordelijk voor de dienst Toeslagen. Ook zijn opvolger Agaath Cleyndert wordt later vandaag aan de tand gevoeld door de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag.
De toon lijkt gezet: oud-topambtenaren Belastingdienst/Toeslagen spelen het ministerie van Sociale Zaken de zwarte piet toe: dat wilde vasthouden aan ‘rigide stelsel’, waarbij kinderopvangtoeslag werd stopgezet en volledig teruggevorderd. @LodewijkA kan zijn borst natmaken.
10:21 AM · Nov 18, 2020 7 See Laurens Kok’s other Tweets
Onrechtmatig
De verhoren richten zich woensdag op de vraag waarom de Belastingdienst nog jarenlang doorging met het stopzetten van kinderopvangtoeslagen, terwijl er al veel signalen waren dat de dienst daarmee onrechtmatig handelde. In maart 2017 oordeelde de Raad van State al vernietigend in een zaak die was aangespannen door advocaat Eva González-Pérez, die maandag aan het woord kwam.
Nog diezelfde maand werd in een intern memo door een jurist binnen de dienst Toeslagen geadviseerd om te stoppen met procederen, de klachten van ouders gegrond te verklaren en hen te compenseren. Dit advies werd echter terzijde geschoven, vertelde ambtenaar Sandra Palmen dinsdag aan de commissie. Blankestijn ontkent echter dat dat zo is gegaan: volgens hem is het advies wel degelijk opgevolgd. Volgens commissielid Attje Kuiken is dat niet zo en is juist de belangrijkste aanbeveling genegeerd: zorg dat ouders in soortgelijke gevallen worden gecompenseerd. Het antwoord van Blankestijn: ,,Het spijt me, ik heb er geen andere herinnering aan.”
Blankestijn toonde zich wel schuldbewust over het feit dat de Belastingdienst bewijzen die ouders aan de balie van het belastingkantoor afgaven is kwijtgeraakt. ,,Dat is niet goed maar het is wel gebeurd.” Ook heeft hij zich ‘geschaamd’ omdat mensen werden geacht binnen vier weken te reageren op post van de Belastingdienst, terwijl een burger die in bezwaar ging soms wel een jaar of zelfs langer moest wachten.
Peter Veld, voormalig directeur-generaal Belastingdienst (2010-2015), tijdens de derde dag van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. © ANP
Kijk mee: voormalig directeur Belastingdienst verhoord over toeslagenaffaire
RTL 18.11.2020 Hoe kon het zo ontzettend misgaan bij de Belastingdienst? En waarom werd er niet ingegrepen? Een commissie onderzoekt hoe deze situatie, waar tienduizenden ouders als fraudeurs werden aangemerkt en in zware financiële problemen kwamen, kon ontstaan. Via onderstaande livestream volg je vanaf 9.30 uur alle ontwikkelingen.
Vanochtend, op de derde dag, wordt Peter Veld gehoord. Hij was tussen 2010 en 2015 generaal-directeur bij de Belastingdienst.
Vanmiddag worden Gerard Blankestijn en Agaath Cleyndert verhoord. Blankestijn was vanaf 2011 directeur Toeslagen bij de Belastingdienst, Cleyndert volgde hem in 2018 op.
Toeslagenaffaire onder de loep: hoe kon het zó mis gaan?
RTL Nieuws; Mark Rutte Toeslagenaffaire Belastingdienst Nederland
Dag 2 – 17.11.2020
Sandra Palmen-Schlangen, vaktechnisch coördinator Toeslagen in 2016 en 2017, tijdens de tweede dag van de hoorzittingen van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. © ANP
Ambtenaar waarschuwde voor ‘laakbaar’ handelen, maar memo verdween in la: ‘Nog nooit meegemaakt’
AD 17.11.2020 De ambtenaar die al in 2017 adviseerde om ouders in de toeslagenaffaire te compenseren, werd straal genegeerd. En zelfs toen haar memo in 2019 opnieuw opdook, werd daar niks mee gedaan.
,,De beginselen van behoorlijk bestuur zijn heel erg geschonden”, zei Sandra Palmen-Schlangen vanmiddag tijdens haar verhoor tegen de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag.
De jurist schreef al in 2017 een intern memo, met daarin het advies om de uitkering van kinderopvangtoeslagen niet langer midden in het jaar volledig stop te zetten en de ouders om bewijs te vragen. Hun rechtsbescherming was geschonden, stelde ze. En dus moest de Belastingdienst stoppen met procederen, de klachten gegrond verklaren en de slachtoffers een compensatie geven.
Lees ook;
- Advocaat in verhoor toeslagenaffaire: ‘Ernstigste is dat ouders zich nooit hebben kunnen verdedigen’
Maar in plaats daarvan besloot de dienst Toeslagen om procedures door te zetten. Palmen werd niet eens op de hoogte gesteld van het hoger beroep. ,,Zoiets had ik nog nooit meegemaakt, niet in die mate”, aldus de ambtenaar, die nota bene door het managementteam van de dienst om het memo was gevraagd.
Sluwe Leijten
Het had weinig gescheeld of Palmen had haar verhaal nooit voor de commissie uit de doeken gedaan. Haar memo uit 2017 zat niet bij de stukken die de commissie bij Financiën had opgevraagd. Pas eind vorige maand werd het verstrekt, nadat CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt achter het bestaan was gekomen en om het stuk had gevraagd.
De ontluistering was groot toen het memo alsnog op de mat plofte: de affaire had veel eerder beëindigd kunnen zijn en gedupeerde ouders had veel leed bespaard kunnen blijven, concludeerde Omtzigt vorige week.
Een aantal delen in het memo was door het ministerie witgelakt, maar SP-Kamerlid Renske Leijten liet Palmen vanmiddag op sluwe wijze de tot dusver onbekende passages uit haar eigen schrijven oplezen. Daardoor is de inhoud alsnog openbaar en weten we nu dat Palmen adviseerde niet in hoger beroep te gaan.
Ook stelde ze dat het handelen van de dienst ‘laakbaar’ was en ‘niet de schoonheidsprijs’ verdiende. De alarmbel had moeten afgaan, zei ze in antwoord op Leijten. ,,Dat was bij mij absoluut het geval.”
© ANP
‘Grote schrik’
Volgens Palmen veroorzaakte haar memo ‘grote schrik’ bij de directeur Toeslagen en is het reeds de volgende dag in het managementteam besproken. Maar uiteindelijk werd alleen de aanbeveling opgevolgd dat er meer ‘coördinatie’ nodig was. En daar bleef het bij. ,,Ik kon niet meer doen, behalve het zo duidelijk mogelijk opschrijven”, aldus Palmen.
Toch kwam het memo in 2019 opnieuw onder de aandacht, nadat een superieur zich het memo herinnerde en vroeg het op te sturen. Hij stuurde het weer door naar het ministerie, waar het bij de ambtelijke top op het bureau belandde, maar niet bij staatssecretaris Menno Snel.
Waarom er zo weinig met het memo is gebeurd, zal morgen beantwoord moeten worden. Dan verschijnt Gerard Blankestijn, tot 2018 directeur Toeslagen, voor de commissie. Ook zijn opvolger Agaath Cleyndert komt langs, evenals voormalig directeur-generaal Belastingdienst Peter Veld. Volgende week zijn pas de politieke kopstukken aan de beurt, zoals Snel, zijn voorganger Eric Wiebes en oud-minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher.
‘Staan voor het vakmanschap’
Palmen is de enige ‘gewone’ ambtenaar die voor de commissie verschijnt. Zij werkt nog altijd bij de Belastingdienst, maar niet meer voor de dienst Toeslagen. Daar vertrok ze kort na het verschijnen van haar memo. Over de mensen die er werken is ze mild: ,,Mijn beeld is dat medewerkers deden wat zij dachten dat zij moesten doen van het management.”
Uitgedaagd door de commissie heeft ze echter nog wel een aanbeveling: Toeslagen moet ‘staan voor het vakmanschap’ en dat betekent ‘het juist toepassen van wet- en regelgeving’, aldus Palmen.
Staatssecretaris Menno Snel (Financiën) sneuvelde in 2019 door de toeslagenaffaire.
Sandra Palmen bij de ondervragingscommissie van de Tweede Kamer ANP
Top Belastingdienst negeerde keiharde waarschuwing kinderopvangtoeslag
NOS 17.11.2020 Hoe heeft iemand hier ooit toestemming voor kunnen geven, vroeg juridisch adviseur Sandra Palmen van de Belastingdienst zich al in maart 2017 af. Zij werd vandaag onder ede verhoord door de parlementaire onderzoekscommissie Kinderopvangtoeslag.
Palmen had destijds net het dossier doorgelezen over de zaak van driehonderd ouders van wie de kinderopvangtoeslag in 2014 plotseling was stopgezet. De afdeling Toeslagen van de Belastingdienst vertrouwde het gastouderbureau Dadim uit Eindhoven niet. Het dossier wordt nu de CAF 11-zaak genoemd.
Palmen had veel ervaring bij de Belastingdienst, maar was net gevraagd om bij Toeslagen te komen. Zij bracht advies uit aan haar nieuwe leidinggevenden zoals zij dat gewend was. Haar juridische oordeel was dat Toeslagen onbehoorlijk had gehandeld, dat de bezwaren van de ouders terecht waren en dat zij compensatie verdienden.
Geheim
“Hoe is het mogelijk geweest de toeslag voor driehonderd burgers op deze wijze stop te zetten?” schreef Palmen. “Hoe is het mogelijk geweest dat deze bezwaren twee jaar zijn blijven liggen?” Haar advies uit 2017 bleef tot een paar weken geleden genegeerd en weggestopt.
Op 20 oktober jongstleden stuurde staatssecretaris Van Huffelen het geheime document dan toch naar de Tweede Kamer, op verzoek van Kamerlid Omtzigt. Er waren stukken witgelakt. “In dit memo zijn de persoonlijke beleidsopvattingen van de betrokken ambtenaar conform het staande kabinetsbeleid niet zichtbaar”, was de verklaring van Van Huffelen.
Palmen las de delen van haar juridisch advies, die het kabinet niet openbaar maakte, vandaag voor:
De belangrijkste waarschuwingen en adviezen uit het memo
In het advies schreef Palmen verder dat de Belastingdienst/Toeslagen laakbaar heeft gehandeld en dat het geheel geen schoonheidsprijs verdient. De werkwijze moet veranderen, zei zij. Omdat de Nationale Ombudsman inmiddels bij de zaak betrokken was, adviseerde Palmen de ambtelijke top diens adviezen over te nemen.
“Omdat anders escalatie op het niveau van de staatssecretaris zal plaatsvinden”, voegde zij daaraan toe. Met andere woorden: de hele zaak kan leiden tot grote politieke gevolgen.
De ondervragingscommissie van de Tweede Kamer wil van haar weten waarom er niets met het advies is gebeurd. Dat weet Palmen, inmiddels weer werkzaam bij de ‘gewone’ Belastingdienst, ook niet. Zij weet wel dat er destijds “andere visies waren”.
Reorganisatie ineens stopgezet
Kort nadat Palmen met haar advies kwam, werd de reorganisatie van de juridisch adviseurs bij Toeslagen ineens stopgezet. Palmen had daar mede leiding aan moeten geven, maar werd geplaatst op een juridische afdeling in de ‘oude stijl’. Dat zag zij niet zitten en zij koos voor een andere baan.
Of er een verband is tussen het advies en het terugdraaien van de reorganisatie werd in het verhoor van vandaag niet duidelijk.
De ondervragingscommissie zal daar morgen proberen achter te komen. Dan worden de verantwoordelijke directeuren van de Belastingdienst en Toeslagen verhoord.
De verhoren beginnen om 9.30 uur en zijn live te volgen op NPO Politiek en via NOS.nl en de NOS-app.
Lees hier eerdere artikelen over de Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag terug:
- Advocaat: toeslagenaffaire doet denken aan Kafka, liep tegen muur aan
- Oud-directeur fiscus: buikpijn over toeslagenaffaire, top wist ervan
- Verhoren kinderopvangtoeslag-affaire: van genegeerde ambtenaar tot Rutte
De Kamer onderzoekt hoe het mis heeft kunnen gaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden een jarenlang slepende affaire. De ouders werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Met financiële en sociale problemen als gevolg.
Belastingambtenaar onthult details uit explosief memo over toeslagenaffaire
NU 17.11.2020 De top van de Belastingdienst werd al in 2017 op de vingers getikt over de aanpak van fraude met de kinderopvangtoeslag. In een memo schreef Sandra Palmen, een hooggeplaatste jurist bij de fiscus, dat ouders recht hebben op compensatie. Dinsdag werd tijdens de tweede dag van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag pas echt duidelijk hoe hard de kritiek was.
“Hoe is het mogelijk geweest toeslagen voor driehonderd burgers op deze wijze stop te zetten?”, las Palmen op verzoek van de commissie voor.
Het ontbrak volgens Palmen onder meer aan goede rechtsbescherming, zorgvuldigheid en bewijslast. Ook maakte de Belastingdienst een potje van de bezwaarprocedures, iets dat de ouders al lang aan den lijve hadden ondervonden. “Hoe is het mogelijk geweest dat bezwaren twee jaar zijn blijven liggen?”, staat er in het memo.
Grote delen van Palmens memo waren weggelakt toen staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Toeslagen) het op 20 oktober naar de Tweede Kamer had gestuurd. Door de ontbrekende stukken nu voor te lezen, wordt het beeld duidelijker.
De afdeling Toeslagen binnen de Belastingdienst heeft volgens Palmen “laakbaar gehandeld”. Het geheel “verdient zeker geen schoonheidsprijs”.
Memo toont aan dat Belastingdienst belangrijk advies negeerde
Er was al veel te doen over het advies van Palmen. Het toonde namelijk aan dat de top van de Belastingdienst in 2017 al wist dat de aanpak in de ontspoorde jacht op fraudeurs niet deugde. De top greep echter niet in.
Bovendien werd het document niet gedeeld met de commissie onder leiding van Piet Hein Donner, die precies ging onderzoeken wat uit dat memo bleek. Ook de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag kreeg het stuk niet.
Nadat Van Huffelen het stuk had toegestuurd, werd ook Palmen opgeroepen voor een verhoor onder ede.
Jurist adviseerde fiscus ‘met klem’ werkwijze aan te passen
Palmen was in 2016 en 2017 een hooggeplaatste jurist bij de Belastingdienst en moest erop toezien dat bij de afdeling Toeslagen de regels goed werden nageleefd.
Dat bleek nodig, want enkele dagen voordat ze haar advies gaf, had de fiscus een belangrijke rechtszaak bij de Raad van State over de kinderopvangtoeslag verloren.
Palmen schreef daar in het memo het volgende over: “Hoe is het mt (het managementteam, red.) tot de conclusie gekomen dat hoger beroep wenselijk was ondanks het afbreukrisico?”
De jurist adviseerde “met klem” de werkwijze van de afdeling aan te passen, de klachten van ouders gegrond te verklaren en hen een vorm van compensatie aan te bieden. Ze ziet dan al aankomen dat de zaak zal escaleren zodra die op het bordje van de politieke leiding terechtkomt.
Uiteindelijk vertrekt Palmen uit onvrede over de handelwijze bij Toeslagen.
Timing van publicatie is opvallend
De timing van de uitgebreide verklaring over wat er in het memo staat, is saillant. Uitgerekend woensdag moeten enkele oud-bestuurders van de Belastingdienst voor de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag verschijnen.
Het gaat om Peter Veld (directeur Belastingdienst tussen 2010 en 2015), Gerard Blankestijn (directeur Toeslagen 2011-2018) en zijn opvolger Agaath Cleyndert.
Blankestijn heeft het stuk in 2017 onder ogen gehad, maar het belandde in een la. “Ik kwam er niet doorheen”, zei Palmen. “De escalatielijn stopte bij mij.”
Hoe het kan dat er niets met het memo is gedaan, blijft ook voor Palmen een raadsel. “Ik heb dit nog nooit meegemaakt bij de Belastingdienst. En ik werkte er al sinds 1997.”
Lees meer over: Belastingdienst Politiek Toeslagenaffaire
Ambtenaar waarschuwde al in 2017 over ‘laakbaar handelen’ Belastingdienst rond toeslagen
RTL 17.11.2020 Een hoge ambtenaar bij de Belastingdienst waarschuwde haar leidinggevenden al in het voorjaar van 2017 dat de dienst ‘laakbaar’ handelde jegens ouders in wat later bekend zou worden als de toeslagenaffaire. Haar memo werd besproken in de ambtelijke top, maar er gebeurde vervolgens niets mee. De ambtenaar werd na haar advies wel op een zijspoor gezet binnen de organisatie.
De ambtenaar, Sandra Palmen, las delen uit haar advies voor tijdens haar verhoor door de parlementaire ondervragingscommissie die de toeslagenaffaire onderzoekt. Daarmee werd voor het eerst duidelijk hoe kritisch haar memo was. In de versie die onlangs openbaar werd gemaakt, waren de belangrijkste passages onleesbaar gemaakt.
Eerste dag verhoren toeslagenaffaire: ‘Belastingdienst zag procederen als uitje’
Geen behoorlijk bestuur
Het memo ging om de zaak rond het gastouderbureau Dadim, dat centraal stond in de eerste mediaberichten over de toeslagenaffaire. Palmen adviseerde toen al de klachten in deze zaak gegrond te verklaren en een ‘vorm van compensatie’ te bieden.
Tijdens het verhoor voegde zij daar aan toe dat de basisbeginselen van behoorlijk bestuur ‘wel heel erg geschonden’ waren. Ze las delen voor die tot dusver geheim waren. Daarin zegt ze dat het onbegrijpelijk is dat de top toestemming gaf om door te procederen, terwijl er zulke ernstige fouten werden gemaakt. Daardoor bleven gedupeerde ouders nog langer in de kou staan.
Het managementteam Toeslagen kreeg het advies ook, en zag de impact ervan, aldus Palmen. “Dit gaat een heel groot issue worden”, realiseerde een MT-lid zich volgens Palmen toen al. Maar uiteindelijk is hier weinig mee gedaan. Er is een groep gevormd om de zaak af te handelen, maar daarin bleken ‘verschillende visies’ op de kwestie.
Memo verdween in een la
Het explosieve memo verdween in 2017 in een la en compensatie bleef uit. De inzet van de gesprekken die met een advocaat van gedupeerde ouders door senior-juristen en hoge ambtenaren werden gevoerd, waren volgens Palmen ‘niet oplossingsgericht’. De jurist zei niet te begrijpen waarom haar advies in de prullenbak verdween: “Ik heb nog nooit eerder meegemaakt dat een advies van mij niet werd opgevolgd.”
Toeslagen voerde daarmee een belangrijke uitspraak van de Raad van State niet uit. Die zei dat de toeslagen van ouders, verbonden aan een gastouderbureau in Eindhoven, in 2014 onrechtmatig waren stopgezet. Palmen adviseerde ook om tegenover het gastouderbureau toe te geven dat grote fouten waren gemaakt en over te gaan tot schadevergoeding, maar ook dit werd niet uitgevoerd.
Ambtenaar op zijspoor
Palmen was een jaar eerder special aangetrokken om het hoogste management van Toeslagen ‘onafhankelijk’ en ‘objectief’ te adviseren over hoe wetten en regels moeten worden uitgevoerd en hoe rechten van burgers moeten worden beschermd. Afspraak was dat die onafhankelijkheid was gewaarborgd, doordat zij rechtstreeks aan het Management Team (MT) van Toeslagen zou adviseren.
Het MT kwam hierop terug, in dezelfde vergadering waarin werd besloten haar advies over compensatie niet uit te voeren, op 14 maart 2017. De ambtenaar zou lager in de organisatie worden geplaatst, en dus op een zijspoor worden gezet. Palmen liet toen weten hier ‘niet aan mee te zullen werken’, omdat ze dan haar onafhankelijke rol niet meer kon vervullen.
Toeslagenaffaire onder de loep: hoe kon het zó mis gaan?
Memo dook vorig jaar al op
Het verhoor van Palmen was een nieuw, ingelast verhoor onder ede, dat eerst niet gepland stond. De Parlementaire Ondervragingscommisie besloot haar toch te willen horen, nadat eind oktober van dit jaar haar memo opdook, na nieuwe Kamervragen. De commissie had dit stuk tot dat moment niet gekregen. Het bestaan ervan was nooit eerder gemeld aan de Kamer.
Eerst zei staatssecretaris Van Huffelen (Toeslagen) nog dat het een memo van ‘een ambtenaar’ was en dat er in het MT Toeslagen in 2017 geen beslissingen over waren genomen. Later moest zij toegeven dat het memo van dé expert was en dat er wel over is besloten in het MT.
Opvallend is dat dat het geheimgehouden advies vorig jaar juni intern al bekend was, toen de toeslagenaffaire intern echt was ontploft. De huidig directeur Toeslagen had het begin juni 2019 op haar bureau en het werd in die periode besproken door tientallen ambtenaren ambtenaren op het ministerie van Financiën. De auteur van het memo noemde het vandaag ‘nogal vreemd’ dat het toen niet alsnog bekend is gemaakt: “Absurd.”
Een bom gelegd
Het memo kwam op tafel na onthullingen van RTL Nieuws en Trouw dat er in deze affaire door de Belastingdienst was gemanipuleerd met bewijsmateriaal, om een ‘vermoeden’ van fraude te rechtvaardigen, waarna toeslagen werden stopgezet.
Na deze onthullingen wilde toenmalig staatssecretaris Menno Snel alsnog heel snel tot compensatie komen voor de groep van 300 gedupeerde ouders, terwijl hij vlak daarvoor juist een commissie had ingesteld om te onderzoeken óf er een ‘passende oplossing’ zou kunnen komen. Snelle compensatie werd toen geblokkeerd.
Volgens RTL Nieuws-journalist Pieter Klein heeft het verhoor van vandaag ‘een bom’ gelegd: “Nu is de vraag: wie wisten nog meer van dat memo. Wist de hoogste ambtelijke baas wat de inhoud was? Wist de staatssecretaris het? En waarom moest een commissie worden ingesteld, terwijl alles al intern bekend was?”
Morgen gaan de ondervragingen verder met hoge ambtelijke functionarissen, zoals de voormalige directeur-generaal van de Belastingdienst en de vorige én huidige Directeur Toeslagen.
RTL nieuws; Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst Kinderopvangtoeslag Toeslagenwet Kinderopvang
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/be8b8aea-28e9-11eb-bb18-02d2fb1aa1d7.jpg)
Ambtenaar in weggelakt memo vernietigend over ’laakbaar handelen’ fiscus
Telegraaf 17.11.2020 Een ambtenaar van de Belastingdienst adviseerde al in 2017 om toeslagouders te compenseren en stelde gigantische vraagtekens bij de handelswijze van de fiscus. Dat blijkt uit de verhoren rond de toeslagenaffaire, waarin de jurist van de Belastingdienst voordraagt uit tot nu toe nog gelakte delen van een vernietigend memo dat ze 3,5 jaar geleden al schreef.
Ambtenaar Sandra Palmen schrijft al in 2017 een memo waarin ze de aanpak van de Belastingdienst streng veroordeelt. Dat advies volgt op een bij de Raad van State door de fiscus verloren zaak tegen een gedupeerde ouder uit de inmiddels beruchte CAF 11-zaak. Palmens memo is vernietigend. De fiscus heeft ’onrechtmatig’ en ’onzorgvuldig’ gehandeld en zelfs rechtsbeginselen geschonden.
Delen van het gepubliceerde memo waren nog weggelakt, maar commissielid en SP-Kamerlid Renske Leijten laat Palmen die stukken voordragen. Die inhoud blijkt nog vernietigender dan de rest van de memo. Zo adviseert Palmen in 2017 al expliciet om niet in hoger beroep te gaan, de gedupeerde ouder uit deze zaak te compenseren en alle andere lopende zaken in het dossier ook te heroverwegen.
’Hoe is het mogelijk?’
Palmen veroordeelt het handelen van de fiscus in keiharde woorden. Hoe is het mogelijk geweest om de toeslagen van 300 ouders stop te zetten, vraagt ze zich af. „De Belastingdienst heeft laakbaar gehandeld”, schrijft Palmen, die handelswijze verdient volgens haar ’niet de schoonheidsprijs’. In het verhoor voegt Palmen nog toe dat de aanpak van de Belastingdienst een ’inbreuk op de algemene beginselen van behoorlijk bestuur’ is.
De jurist kijkt ook al vooruit op een onderzoek dat de Nationale Ombudsman naar de gang van zaken doet naar de gang van zaken. Ze verwacht ’een grote uiting van kritiek’ en aanbevelingen van de ombudsman. Ze adviseert het management van de fiscus die aanbevelingen over te nemen, ’omdat anders escalatie op het niveau van de staatssecretaris zal plaatsvinden’.
Tweets by @LeonBrandsema
Palmen vertelt in de Tweede Kamer dat het lid van het managementteam waar zij contact mee heeft was ’geschrokken van het advies’. Die manager vertelt Palmen dat het een ’heel goed advies’ is, maar daaraan toevoegt dat ’dit een issue gaat worden’.
Ondanks de stevige woorden gebeurt er niks met het memo van Palmen, wiens positie al na een half jaar wordt opgeheven. Het advies gaat wel rond binnen de ambtelijke top van de fiscus, maar de harde aanpak van de Belastingdienst gaat vervolgens nog jaren door.
BEKIJK OOK:
Hoge ambtenaar fiscus: ’Heel veel buikpijn over harde terugvordering’
BEKIJK MEER VAN; belastingen overheid Sandra Palmen Belastingdienst
Tweets by @LeonBrandsema
Live: tweede dag verhoren toeslagenaffaire
RTL 17.11.2020 Hoe kon het zo ontzettend misgaan bij de Belastingdienst? En waarom werd er niet ingegrepen? Een commissie onderzoekt hoe deze situatie, waar tienduizenden ouders als fraudeurs werden aangemerkt en in zware financiële problemen kwamen, kon ontstaan. Via onderstaande livestream volg je vanaf 13.00 uur alle ontwikkelingen.
Vandaag, op de tweede dag van de verhoren, wordt ambtenaar Sandra Palmen-Schlangen gehoord. Zij was in 2016 en 2017 vaktechnisch coördinator Toeslagen bij de Belastingdienst.
Toeslagenaffaire onder de loep: hoe kon het zó mis gaan?
RTL Nieuws; Mark Rutte Toeslagenaffaire Belastingdienst Nederland
Dag 1 – 16.11.2020
Eerste dag verhoren toeslagenaffaire: ‘Belastingdienst zag procederen als uitje’
RTL 16.11.2020 In de toeslagenaffaire leek de Belastingdienst soms ‘zomaar’ te procederen tegen ouders, ook als ze wisten dat het geen zin zou hebben. Dat stelt advocaat Eva González Pérez. Volgens de advocaat zag de Belastingdienst het procederen zelfs als een ‘uitje’.
González Pérez is de eerste getuige die onder ede werd gehoord door een commissie van Kamerleden die de toeslagenaffaire onderzoekt. In die affaire werden tienduizenden ouders onterecht door de Belastingdienst als fraudeurs aangemerkt. In sommige gevallen moesten ze tienduizenden euro’s terugbetalen. Als gevolg daarvan kwamen ze in zware financiële problemen terecht.
Toeslagenaffaire onder de loep: hoe kon het zó mis gaan?
De parlementaire ondervragingscommissie verhoort daarom vanaf vandaag gedurende twee weken (voormalige) ministers, staatssecretarissen en topambtenaren onder ede. Onder hen premier Mark Rutte, ministers Tamara van Ark en Wopke Hoekstra, oud-minister van Sociale Zaken en PvdA-leider Lodewijk Asscher en minister van Economische Zaken Eric Wiebes.
Eva González Pérez bracht de toeslagenaffaire aan het licht. Het gastouderbureau Dadim van haar man stond centraal in een van de vele fraudeonderzoeken waarbij de Belastingdienst uit de bocht is gevlogen.
‘Zomaar procederen’
Ouders die tekst en uitleg wilden van de Belastingdienst over het stopzetten van hun kindertoeslag, moesten volgens de advocaat steeds meer informatie aanleveren. Vaak duurde het erg lang voordat ze antwoorden kregen, en de Belastingdienst leek soms ook ‘zomaar’ te procederen tegen ouders, ook als ze wisten dat het geen zin zou hebben.
Boevenstreken van de Belastingdienst: de toeslagenaffaire in vogelvlucht
Volgens González Pérez dacht de Belastingdienst over procedures: “als we ongelijk krijgen, weten we dat ook weer”, vertelt de advocaat. “Ik had het gevoel van: het is gewoon een uitje.”
Dingen verzinnen
“Je gaat het liefst niet procederen”, zei de advocaat. Het liefst zoekt ze samen met de behandelaar naar een oplossing, zei ze. Maar de Belastingdienst leek volgens haar juist halsstarrig op zoek naar onregelmatigheden in de dossiers. “Er kwamen steeds gelegenheidsargumenten om iets goed te praten. Het leek wel of dingen verzonnen werden.”
Woede in Kamer over trage afhandeling toeslagenaffaire: ‘Grof schandaal’
Het onterecht stopzetten en terugvorderen van de kinderopvangtoeslag had grote financiële en sociale gevolgen, vertelde ze. Zo sprak González Pérez over een vrouw met drie kinderen ‘die helemaal kapot zijn gegaan’, net als veel ouders. “Je kunt je kinderen niet eens meenemen naar de Efteling.”
Een andere cliënt van de advocaat is opgenomen wegens grote mentale problemen.
Buikpijn
Ook oud-directeur van de Belastingdienst Hans Blokpoel werd gehoord. De voormalige baas kreeg ‘buikpijn’ van de hardheid waarmee bepaalde ouders die toeslagen ontvingen werden aangepakt, zei hij. Die zorgen heeft hij naar eigen zeggen gedeeld met oud-staatssecretaris Eric Wiebes en met zijn baas.
Een van de belangrijkste onderdelen van de affaire is de handelwijze van fraudeteams die zich richten op eventueel frauderende tussenpersonen, zoals gastouderbureaus. Blokpoel noemde zichzelf de ‘huisbaas’ van die CAF-teams. Hij werkte tussen 2010 en 2016 bij de fiscus.
Uitschakelen gastouderbureaus
Om de gastouderbureaus ‘uit te schakelen’, werden de toeslagen van de ouders stopgezet, zodat het bureau geen klanten meer had. “Er is breed in de organisatie zorg geweest over de effecten van dit soort ingrepen en ook effecten op mensen die toeslagen kregen”, zei Blokpoel.
Staatssecretaris op bezoek bij gedupeerde toeslagenaffaire: ‘Nu moet ze het bewijzen’
De topambtenaar zei tijdens het verhoor van veel zaken geen weet te hebben, terwijl de CAF-teams er wel voor verantwoordelijk waren. “Dat vind ik heel vreemd”, zei SP-Kamerlid Renske Leijten. “In welke werkelijkheid heeft u daar gefunctioneerd als huisbaas van het CAF?” vroeg GroenLinkser Tom van der Lee zich af.
De verhoren gaan morgen verder. Om 13.00 uur start dan het verhoor van de vaktechnisch coördinator Toeslagen bij de Belastingdienst. Die verhoren zullen net als vandaag ook morgen live op onze site te zien zijn.
Wachtende ‘toeslagenouders’ krijgen voor kerstdagen 750 euro
RTL Nieuws; Belastingdienst Toeslagenaffaire Belastingdienst
Oud-directeur fiscus had ‘buikpijn’ van toeslagenaffaire, maar veranderde niets
NU 16.11.2020 Hans Blokpoel, tussen 2010 en 2016 hoge ambtenaar op het ministerie van Financiën, had buikpijn van de harde aanpak die de Belastingdienst hanteerde voor ouders die werden verdacht van fraude met de kinderopvangtoeslag. Toch werd er door niemand iets ondernomen om het beleid aan te passen.
“Ik voelde me medeverantwoordelijk dat ik onderdeel van een situatie was waarin er dingen zijn uitgevoerd die zo hard zijn, dat ik daar buikpijn van kreeg”, zei Blokpoel maandag nadat hij bijna twee uur was gehoord door de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag.
De commissieleden waren verbaasd dat de oud-ambtenaar nu buikpijn heeft van het beleid dat hij onder anderen zelf uitvoerde.
Renske Leijten (SP) wilde bijvoorbeeld weten waarom het CAF-team zich vooral richtte op de kinderopvangtoeslag en niet op belastingontwijking of btw-fraude.
“U vraagt mij om een wet niet te handhaven? Dat kan toch niet?”, antwoordde Blokpoel. “Het is bijna onmogelijk om een wet niet uit te voeren.”
Verhoren toeslagenaffaire van start: Hoe fraudejacht ontspoorde
Wiebes was op de hoogte van strenge aanpak
De wet was toen zo ingericht dat ouders bij een fout niet alleen het te veel betaalde moesten terugbetalen, maar alle ontvangen toeslagen.
Blokpoel besprak het wel met de toenmalig hoogste baas bij de Belastingdienst, Peter Veld. “We hebben elkaar verzuchtend aangekeken: moet je echt alles terugvorderen als je alleen maar één fout maakt?”
Volgens Blokpoel heeft Veld dit besproken met zijn politieke baas van dat moment, VVD’er Eric Wiebes. Zowel Veld (18 november) als Wiebes (23 november) worden nog gehoord.
Zie ook: Verhoren toeslagenaffaire week 1: Eindelijk spreken de hoge ambtenaren
Blokpoel zegt juist te hebben gewaarschuwd voor harde aanpak
Blokpoel zegt intern te hebben gewaarschuwd dat uiteindelijk ouders de dupe konden worden van het beleid. Op dat moment was de inschatting van de fiscus dat 80 procent van de aanpak goed is, maar de overige 20 procent dus niet. Ook daarvoor zou Blokpoel hebben gewaarschuwd.
Het zorgde voor vragen bij de commissie. Blokpoel kwam vorig jaar in de toeslagenaffaire juist in het nieuws als de man die willens en wetens het beleid voortzette, terwijl hij wist dat een vijfde van de ouders mogelijk onterecht als fraudeur werden aangepakt door de Belastingdienst.
“Blokpoel wil alles laten dichtdraaien, dus ook toeslagen, zelfs als die waarschijnlijk wel goed zijn”, stond in een van de opgevraagde stukken. Blokpoel ontkende die uitspraak maandag.
Commissie ziet ‘buikpijn’ niet terug in de stukken
Commissievoorzitter Chris van Dam (CDA) bleef met een ongemakkelijk gevoel zitten.
“U was de huisbaas van het CAF, u was medeverantwoordelijk voor de aanpak, u heeft buikpijn gehad die ik in de stukken niet kan aantreffen. Ik wil dat best geloven, maar ik zie het niet.”
Blokpoel had destijds het gevoel dat er “geen ruimte” was om de wet anders uit te voeren. Op de vraag of hij de wet had willen aanpassen, was het korte antwoord: “Dolgraag.”
Lees meer over: Belastingdienst Politiek
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b5318a24-280a-11eb-bf99-02c309bc01c1.jpg)
De verhoren begonnen met Eva González Pérez, de advocaat die de affaire aan het licht bracht. Ⓒ HOLLANDSE HOOGTE / ANP
Verhoren toeslagenaffaire van start: ’Een muur van ontkenning’
Telegraaf 16.11.2020 Bij het hogere management van de Belastingdienst was er ’heel veel buikpijn’ over de terugvordering van hoge bedragen aan toeslagen bij fouten met kleine bedragen. Dat zegt voormalig Belastingdienst-directeur Hans Blokpoel in de verhoren over de affaire rond de kinderopvangtoeslag.
Een speciale commissie van Kamerleden organiseert deze en volgende week verhoren met de hoofdrolspelers in de toeslagaffaire. Daarin werden tienduizenden ouders door de eigen overheid gedupeerd door een te hardvochtige aanpak. Deze week is vooral de ambtelijke top aan de beurt om onder ede gehoord te worden, volgende week komen prominente politici langs.
BEKIJK OOK:
Onderzoek naar missers: hoe liep toeslagenaffaire zo uit de hand?
Maandagmiddag kwam oud-directeur van de Belastingdienst Blokpoel langs. Hij liet zijn licht schijnen over de harde terugvordering van de fiscus. Als een ouder een klein foutje maakte bij de kinderopvangtoeslag, moest die meteen een heel jaar aan toeslag terugbetalen. Dat kon oplopen tot tienduizenden euro’s.
Blokpoel zei ’heel erg buikpijn’ te hebben gehad over die hardvochtige aanpak. „Ik heb meermalen intern gezegd: kon dit nou echt niet anders?” Waarom kwam het dan niet tot een mildere aanpak, vroeg de commissie zich af. Volgens Blokpoel was er ’geen ruimte’ voor een andere aanpak. Volgens hem was bij de afdeling Toeslagen het beeld dat de wet deze aanpak nou eenmaal voorschreef.
De commissie legde Blokpoel voor dat in verslagen staat dat hij juist ervoor pleitte om de toeslagen dicht te draaien. Maar de ambtenaar ontkende dat. Die uitspraak klonk volgens hem als ’iets wat ik niet gezegd kan hebben’.
Waarschuwing
Volgens Blokpoel had hij ook al langer gewaarschuwd voor de harde fraudeaanpak, onder de noemer CAF. Daarbij werd gezocht naar ’intermediairs’ die de fraude faciliteerden. Maar de oud-directeur zei daarbij vaak te hebben gewaarschuwd dat een malafide intermediair niet automatsch betekende dat diens klanten ook allemaal fraudeleus waren.
Alle individuele dossiers moesten volgens hem ook apart onderzocht worden, met ’een open blik’. „Dat kost heel veel tijd”, stipt Blokpoel wel aan. Dat individuele onderzoek was aan de belastinginspecteur, zegt de ambtenaar. Het CAF-team, waarvan hij de ’huisbaas’ was, mocht geen individuele zaken beoordelen.
Vreemd
De verhoren begonnen maandagochtend met Eva González Pérez, de advocaat die de affaire aan het licht bracht. Haar partner was de eigenaar van het Eindhovense gastouderbureau Dadim, dat de spil bleek in de inmiddels beruchte CAF 11-zaak. Zo’n 300 klanten van dat bureau werd door de Belastingdienst als fraudeur bestempeld, bij zo’n 90 procent bleek dat achteraf onterecht.
„Ik zag dingen die ik vreemd vond”, legt Gónzalez Pérez uit waarom ze in de zaak dook. De toeslag van de Dadim-klanten werd stopgezet en ze moesten bewijs aanleveren dat ze wel recht hadden op het geld. Maar de mensen die de stukken aanleverden, kregen vervolgens niks te horen tot een nieuwe afwijzing volgde.
’Geen motivering’
„Die brieven waren niet gemotiveerd”, zegt Gónzalez Perez. Er stond volgens haar alleen in dat mensen niet genoeg gegevens hadden aangeleverd en de bewijsvoering niet compleet was. „Maar dat was geen motivering. Er stond niet in de beslissing wat mensen niet hadden ingeleverd. Het was een heel algemene brief met: u heeft toch geen recht, we hebben alles gecontroleerd, het was onvolledig.”
Bij zaken die Gónzalez Pérez won, ging de Belastingdienst telkens weer in beroep. Volgens de advocaat ging dat onder de noemer ’als we ongelijk krijgen, weten we dat ook weer’. „Ik had hier het gevoel: het is gewoon een uitje”, zegt ze.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c0c205f2-281f-11eb-8601-0255c322e81b.jpg)
Archiefbeeld: gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire op het Plein bij de Tweede Kamer. Ⓒ ANP
De advocaat sprak met een keur aan topambtenaren en zelfs toenmalig staatssecretaris Snel (Financiën), die om dit dossier opstapte. Maar ze vat de toon van de gesprekken samen als ’vervelend’ en ’niet zo prettig’. „Ik heb denk ik met iedere medewerker van de Belastingdienst wel een gesprek gehad”, zegt Gónzalez Pérez, die stelt tegen ’een muur van ontkenning’ aan te zijn gelopen. Ze heeft het gevoel dat Snel ook echt niet doorhad wat het probleem precies was. „Maar ik denk dat de rest het wel snapte.”
Niet redelijk
Hoogleraar bestuurskunde Bert Marseille kwam maandagmiddag uitleg geven over behoorlijk bestuur en hoe daar in deze affaire wellicht geen sprake van is geweest. Dat ging onder meer over het harde terugvorderen van bijvoorbeeld een heel jaar aan toeslagen, bij ouders die maar kleine fouten hadden gemaakt.
Die hardheid komt volgens Marseille helemaal niet terug in de wetgeving rond de kinderopvangtoeslag. „Als iemand 100 euro aan toeslagen niet kan verantwoorden en dan 10.000 euro terug moet betalen, moet je dat beoordelen op het redelijke”, zegt Marseille.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c0d8b716-281f-11eb-8601-0255c322e81b.jpg)
Toch handelde de Belastingdienst wel zo hard en gaf de Raad van State daar in zaken vaak zijn goedkeuring aan. ’Niet terecht’, zegt Marseille. „Het is onjuist dat de Raad van State heeft opgeschreven dat Belastingdienst geen speelruimte had. De tekst van de wet dwingt niet om tot die conclusie te moeten komen.”
Tweets by @LeonBrandsema
BEKIJK MEER VAN; overheid bedrog Mark Rutte
Oud-directeur Blokpoel van de Belastingdienst ANP
Oud-directeur fiscus: buikpijn over toeslagenaffaire, top wist ervan
NOS 16.11.2020 Oud-directeur van de Belastingdienst Blokpoel heeft naar eigen zeggen “heel vaak buikpijn” gehad van de situatie bij de dienst Toeslagen, die het middelpunt is van de kinderopvangtoeslagaffaire. Volgens hem leidden “kleine fouten van ouders” tot “heel grote gevolgen”.
Blokpoel werd vanmiddag ondervraagd door de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslagen. De affaire, waarbij ouders onterecht als fraudeurs werden bestempeld en jarenlang met vorderingen te maken kregen waardoor ze in de problemen kwamen, was volgens Blokpoel al jaren bij de top van de dienst bekend. Ook toenmalig staatssecretaris Wiebes van Financiën wist ervan, en Sociale Zaken waarschijnlijk ook, zei hij.
De zorgen en een gevoel van onmacht over de kwestie werden volgens Blokpoel binnen zijn organisatie breder gedeeld. Hoe kwam het dan dat de onderzoeken naar de veronderstelde fouten van ouders niet werden stopgezet, vroeg SP-Kamerlid Leijten hem. “Ik heb meermalen gezegd of het niet anders kon, maar er werd bij Toeslagen geen ruimte gevoeld hoe het anders zou kunnen”, antwoordde Blokpoel. Er ontstond uiteindelijk ook bij hem een beeld dat de wet niet op een andere manier kon worden uitgevoerd.
Dubbel gevoel
Terugkijkend voelt Blokpoel zich naar eigen zeggen medeverantwoordelijk voor “een situatie waarin dingen zijn uitgevoerd die zo hard zijn dat ik er buikpijn van krijg”.
De voormalig directeur zei bij aanvang van het verhoor meteen al met een dubbel gevoel voor de commissie te verschijnen. “Ik ben als oud-directeur trots op sommige dingen bij de dienst, maar dat alles wordt overschaduwd door de ellende die ouders in de affaire opliepen.”
De Kamer onderzoekt hoe het mis heeft kunnen gaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden mensen een jarenlang slepende affaire. De ouders werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Met financiële en sociale problemen als gevolg.
De parlementaire ondervragingscommissie verhoort sinds vandaag gedurende twee weken onder anderen (voormalige) ministers, staatssecretarissen en topambtenaren onder ede.
De eerste die aan het woord kwam, was vanochtend advocaat Eva González Pérez, die tientallen gedupeerde ouders bijstaat. Zij verklaarde dat de toeslagenaffaire haar doet denken aan Kafka en dat ze tegen een muur aanliep.
In het verhoor wilden Kamerleden weten hoe het zo kon lopen dat grote groepen ouders die kleinere fouten maakten massaal als fraudeurs werden bestempeld en aangepakt. Blokpoel, die van 2010 tot 2016 directeur bij de fiscus was, schetste een beeld van een periode waarbij “steeds meer op fraudebestrijding ingezoomd werd”.
Omdat de toeslagendienst zelf geen onderzoeksdienst had, werd een speciaal team opgezet om de fouten met toeslagen te onderzoeken, het zogeheten CAF-team. Als baas van de Belastingdienst was Blokpoel verantwoordelijk.
GroenLinks-Kamerlid Van der Lee ziet in de gespreksverslagen van dit team – die pas recent met de Kamer werden gedeeld – dat Blokpoel vrij vaak over “fraudepatronen” spreekt. Blokpoel zegt dat de organisatie na de grootscheepse fraude met Bulgaren die op grote schaal onterecht toeslagen hadden gekregen steeds vaker signalen kreeg van “georganiseerde fraudes.” Verder waren er signalen op de werkvloer dat de fiscus niet goed in staat was die fraudes aan te pakken.
Hij herinnert zich dat de evaluaties over dit team vaak positief waren: er werd zelfs nog overwogen het team uit te breiden. Dat gebeurde uiteindelijk niet.
“Met welk beeld van uw optreden moeten wij nu vandaag de zaal verlaten?”, aldus Chris van Dam, voorzitter van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag.
Volgens commissielid Van der Lee blijkt uit de gespreksverslagen dat Blokpoel er juist voor pleitte om toeslagen stop te zetten, ook als er niets mis mee was. Maar dat ontkent Blokpoel. “Die uitspraak klinkt als iets wat ik niet gezegd kan hebben”, aldus de oud-directeur.
Commissievoorzitter en CDA-Kamerlid Van Dam zei dat hij de buikpijn waarover Blokpoel sprak niet in alle stukken heeft teruggevonden. “Met welk beeld van uw optreden moeten wij nu vandaag de zaal verlaten?” wilde Van Dam weten. “Klopt het dat de wet in uw ogen niet anders kon worden uitgevoerd? Maar u het wel wilde?”
Daarop antwoordde Blokpoel bevestigend. Hij had dat “dolgraag” gewild.
Morgen gaan de verhoren van de parlementaire ondervragingscommissie verder. Een extra verhoor is ingelast: de schrijver van een onlangs opgedoken intern memo komt naar de commissie.
Uit het memo bleek dat de top van de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst al in 2017 het advies kreeg om gedupeerde ouders uit de toeslagenaffaire een schadevergoeding aan te bieden.
BEKIJK OOK;
Hans Blokpoel, algemeen directeur Belastingen bij de Belastingdienst tussen 2010 en 2016, tijdens de hoorzitting van de tijdelijke commissie die onderzoek doet naar problemen rond de fraudeaanpak bij de kinderopvangtoeslag. © ANP
Ondanks ‘buikpijn’ ging terugvorderen toeslagen gewoon door, commissie worstelt met getuigenis
AD 16.11.2020 Dat ouders die een fout hadden gemaakt met de aanvraag van kinderopvangtoeslag álles terug moesten betalen, stuitte de top van de Belastingdienst tegen de borst. Maar aan de bel trekken bij het kabinet had geen zin: de wet moest en zou gewoon uitgevoerd worden, bezweert voormalig directeur bij de Belastingdienst Hans Blokpoel.
Blokpoel was gisteren een van de getuigen die de komende twee weken onder ede worden gehoord door de parlementaire ondervragingscommissie die het schandaal met de kinderopvangtoeslag onderzoekt. Blokpoel zei tijdens zijn verhoor meermaals dat hij ‘buikpijn’ had gehad over de ‘snoeiharde’ wet die ervoor zorgde dat ouders soms tienduizenden euro’s terug moesten betalen omdat er bijvoorbeeld een bonnetje of afschrift miste.
Lees ook;
0 Haagse kopstukken op de grill: mini-enquête naar toeslagenaffaire belooft thriller te worden
Volgens Blokpoel is de kwestie door toenmalig directeur-generaal Peter Veld destijds aangekaart bij de staatssecretaris van Financiën, toen was dat VVD’er Eric Wiebes. Maar die noch de beleidsmakers op het ministerie stonden ervoor open om de wetgeving te verzachten of coulanter te zijn. ,,Het beeld dat ik kreeg was van ‘nee, dit blijft zo’”, zei Blokpoel.
Spanning
De commissie onder leiding van CDA-Kamerlid Chris van Dam had zichtbaar moeite met het relaas van Blokpoel. ,,Uw verhaal levert bij mij spanning op. U heeft buikpijn gehad die ik in de stukken niet heb kunnen aantreffen”, aldus de voorzitter.
U heeft buikpijn gehad die ik in de stukken niet heb kunnen aantreffen, aldus Chris van Dam, voorzitter.
Genadeloze aanpak
De commissieleden vinden het lastig te begrijpen dat Blokpoel als zelfbenoemd ‘huisbaas’ van het Combiteam Aanpak Facilitators (CAF) vooraf gewaarschuwd zou hebben om individuele burgers niet de dupe te laten worden van de jacht op fraudeurs. SP-Kamerlid Renske Leijten kan er niet over uit dat de invordering van toeslagen gewoon doorging, ook toen al duidelijk was dat gezinnen door de genadeloze aanpak in grote problemen kwamen. ,,Als je er buikpijn van krijgt, dan stop je toch de onderzoeken?” Volgens Blokpoel was dat onmogelijk. ,,Vraagt u mij een wet niet te handhaven? Dat kan toch niet!”
Dat de wet geen ruimte zou hebben geboden om ouders minder hard aan te pakken werd tegengesproken door hoogleraar bestuursrecht Bert Marseille van de Rijksuniversiteit Groningen. Volgens Marseille was er wel degelijk ruimte om ‘proportioneel’ te handelen en was het dus niet noodzakelijk om toeslagen volledig terug te vorderen bij een tekortkoming of fout.
Dat de fiscus desondanks voor de harde aanpak koos kan volgens Marseille niet los gezien worden van de ‘stemming’ die zeven jaar geleden anders was als gevolg van affaires als de Bulgarenfraude: ,,Toen was het belangrijk om streng te doen.” Het belang van instituties werd zwaarder gewogen dan het belang van individuele burgers, concludeert de hoogleraar.
Hans Blokpoel wordt aan de tand gevoeld door de commissie. © ANP
Slachtoffers hebben nooit een eerlijke kans gekregen om zichzelf tegen de aantijgingen te verdedigen, stelde advocaat Eva González Pérez. Ook al kwamen zij met bewijzen, de Belastingdienst bleef bij het standpunt dat zij gefraudeerd zouden hebben. ,,Dat vind ik het ernstigste: dat zij zich niet konden verdedigen”, zei de raadsvrouw.
González Pérez staat ouders bij die klant waren bij het Eindhovense gastouderbureau Dadim – eigendom van haar echtgenoot – dat door het CAF-team op de korrel werd genomen. Dankzij haar vasthoudendheid en spitwerk kwam de kwestie op de parlementaire agenda te staan en groeide de kwestie uit tot een affaire met mogelijk 22.000 slachtoffers.
‘Muur van ontkenning’
De advocaat schetste tijdens haar verhoor een ontluisterend beeld van de Belastingdienst. Zij sprak over een ‘muur van ontkenning’: bewijsstukken werden door de fiscus achtergehouden, aan mensen werd niet verteld wat zij precies fout hadden gedaan. Tot aan de hoogste rechter werd doorgeprocedeerd, ook al was duidelijk dat de Belastingdienst fout had gezeten. ,,Ik had soms het idee dat procederen een uitje was”, aldus González Pérez.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c09ca366-281f-11eb-8601-0255c322e81b.jpg)
De verhoren begonnen met Eva González Pérez, de advocaat die de affaire aan het licht bracht. Ⓒ HOLLANDSE HOOGTE / ANP
Hoge ambtenaar fiscus: ’Heel veel buikpijn over harde terugvordering’
Telegraaf 16.11.2020 Bij het hogere management van de Belastingdienst was er ’heel veel buikpijn’ over de terugvordering van hoge bedragen aan toeslagen bij fouten met kleine bedragen. Dat zegt voormalig Belastingdienst-directeur Hans Blokpoel in de verhoren over de affaire rond de kinderopvangtoeslag.
Een speciale commissie van Kamerleden organiseert deze en volgende week verhoren met de hoofdrolspelers in de toeslagaffaire. Daarin werden tienduizenden ouders door de eigen overheid gedupeerd door een te hardvochtige aanpak. Deze week is vooral de ambtelijke top aan de beurt om onder ede gehoord te worden, volgende week komen prominente politici langs.
BEKIJK OOK:
Onderzoek naar missers: hoe liep toeslagenaffaire zo uit de hand?
Maandagmiddag kwam oud-directeur van de Belastingdienst Blokpoel langs. Hij liet zijn licht schijnen over de harde terugvordering van de fiscus. Als een ouder een klein foutje maakte bij de kinderopvangtoeslag, moest die meteen een heel jaar aan toeslag terugbetalen. Dat kon oplopen tot tienduizenden euro’s.
Blokpoel zei ’heel erg buikpijn’ te hebben gehad over die hardvochtige aanpak. „Ik heb meermalen intern gezegd: kon dit nou echt niet anders?” Waarom kwam het dan niet tot een mildere aanpak, vroeg de commissie zich af. Volgens Blokpoel was er ’geen ruimte’ voor een andere aanpak. Volgens hem was bij de afdeling Toeslagen het beeld dat de wet deze aanpak nou eenmaal voorschreef.
De commissie legde Blokpoel voor dat in verslagen staat dat hij juist ervoor pleitte om de toeslagen dicht te draaien. Maar de ambtenaar ontkende dat. Die uitspraak klonk volgens hem als ’iets wat ik niet gezegd kan hebben’.
Waarschuwing
Volgens Blokpoel had hij ook al langer gewaarschuwd voor de harde fraudeaanpak, onder de noemer CAF. Daarbij werd gezocht naar ’intermediairs’ die de fraude faciliteerden. Maar de oud-directeur zei daarbij vaak te hebben gewaarschuwd dat een malafide intermediair niet automatsch betekende dat diens klanten ook allemaal fraudeleus waren.
Alle individuele dossiers moesten volgens hem ook apart onderzocht worden, met ’een open blik’. „Dat kost heel veel tijd”, stipt Blokpoel wel aan. Dat individuele onderzoek was aan de belastinginspecteur, zegt de ambtenaar. Het CAF-team, waarvan hij de ’huisbaas’ was, mocht geen individuele zaken beoordelen.
Vreemd
De verhoren begonnen maandagochtend met Eva González Pérez, de advocaat die de affaire aan het licht bracht. Haar partner was de eigenaar van het Eindhovense gastouderbureau Dadim, dat de spil bleek in de inmiddels beruchte CAF 11-zaak. Zo’n 300 klanten van dat bureau werd door de Belastingdienst als fraudeur bestempeld, bij zo’n 90 procent bleek dat achteraf onterecht.
„Ik zag dingen die ik vreemd vond”, legt Gónzalez Pérez uit waarom ze in de zaak dook. De toeslag van de Dadim-klanten werd stopgezet en ze moesten bewijs aanleveren dat ze wel recht hadden op het geld. Maar de mensen die de stukken aanleverden, kregen vervolgens niks te horen tot een nieuwe afwijzing volgde.
’Geen motivering’
„Die brieven waren niet gemotiveerd”, zegt Gónzalez Perez. Er stond volgens haar alleen in dat mensen niet genoeg gegevens hadden aangeleverd en de bewijsvoering niet compleet was. „Maar dat was geen motivering. Er stond niet in de beslissing wat mensen niet hadden ingeleverd. Het was een heel algemene brief met: u heeft toch geen recht, we hebben alles gecontroleerd, het was onvolledig.”
Bij zaken die Gónzalez Pérez won, ging de Belastingdienst telkens weer in beroep. Volgens de advocaat ging dat onder de noemer ’als we ongelijk krijgen, weten we dat ook weer’. „Ik had hier het gevoel: het is gewoon een uitje”, zegt ze.
Archiefbeeld: gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire op het Plein bij de Tweede Kamer. Ⓒ ANP
De advocaat sprak met een keur aan topambtenaren en zelfs toenmalig staatssecretaris Snel (Financiën), die om dit dossier opstapte. Maar ze vat de toon van de gesprekken samen als ’vervelend’ en ’niet zo prettig’. „Ik heb denk ik met iedere medewerker van de Belastingdienst wel een gesprek gehad”, zegt Gónzalez Pérez, die stelt tegen ’een muur van ontkenning’ aan te zijn gelopen. Ze heeft het gevoel dat Snel ook echt niet doorhad wat het probleem precies was. „Maar ik denk dat de rest het wel snapte.”
Niet redelijk
Hoogleraar bestuurskunde Bert Marseille kwam maandagmiddag uitleg geven over behoorlijk bestuur en hoe daar in deze affaire wellicht geen sprake van is geweest. Dat ging onder meer over het harde terugvorderen van bijvoorbeeld een heel jaar aan toeslagen, bij ouders die maar kleine fouten hadden gemaakt.
Die hardheid komt volgens Marseille helemaal niet terug in de wetgeving rond de kinderopvangtoeslag. „Als iemand 100 euro aan toeslagen niet kan verantwoorden en dan 10.000 euro terug moet betalen, moet je dat beoordelen op het redelijke”, zegt Marseille.
Toch handelde de Belastingdienst wel zo hard en gaf de Raad van State daar in zaken vaak zijn goedkeuring aan. ’Niet terecht’, zegt Marseille. „Het is onjuist dat de Raad van State heeft opgeschreven dat Belastingdienst geen speelruimte had. De tekst van de wet dwingt niet om tot die conclusie te moeten komen.”
Tweets by @LeonBrandsema
BEKIJK MEER VAN; overheid bedrog Mark Rutte
Advocate toeslagenaffaire: ‘Ouders hebben zich nooit kunnen verdedigen’
NU 16.11.2020 Gedupeerde ouders van de kinderopvangtoeslagaffaire hebben zich nooit kunnen verdedigen tegenover de beschuldigingen van de Belastingdienst omdat dossiers en onderbouwing voor genomen besluiten ontbraken. “De manier van procederen is niet fair”, zei advocate Eva González Pérez maandag tegenover de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag.
González Pérez schetste een ontluisterend beeld van het optreden van de Belastingdienst de afgelopen jaren. “Mijn cliënten hebben geen enkele vorm van wederhoor gehad. Dat ze zichzelf niet hebben kunnen verdedigen, vind ik misschien wel het ergste.”
De raadsvrouw was de eerste die onder ede werd gehoord in de twee weken die de ondervragingscommissie heeft uitgetrokken om uit te zoeken hoe het zo mis heeft kunnen gaan in de toeslagenaffaire.
Haar echtgenoot runde Dadim, het gastouderbureau uit Eindhoven waarmee de toeslagenaffaire begon. Alle 157 klanten kregen in 2014 zonder opgave van reden de mededeling dat hun kinderopvangtoeslag was stopgezet.
Conclusie van commissie-Donner ‘klinkt onschuldig’
Al in 2015 gaf de rechter haar gelijk dat de Belastingdienst niet zomaar de toeslagen had mogen stopzetten. “Ik dacht nu is het klaar”, zei González Pérez tegen de commissieleden, maar de fiscus ging in hoger beroep.
De zaak belandde in 2017 bij de Raad van State, de hoogste bestuursrechter. Ook daar werd geconcludeerd dat de stopzetting van de toeslagen onrechtmatig was en ook toen dacht González Pérez dat de Belastingdienst wel in zou binden.
Maar tijdens een informele ontmoeting met González Pérez en de Belastingdienst om tot een oplossing te komen, liepen de gemoederen hoog op. “Een senior jurist van de Belastingdienst liep stampvoetend weg.”
Een commissie onder leiding van oud-minister Piet Hein Donner deed onderzoek naar de toeslagenaffaire en concludeerde dat de Belastingdienst “vooringenomen” handelde.
“Vooringenomenheid vind ik zo onschuldig klinken”, was de veelzeggende reactie van González Pérez. “Het is niet zozeer een vooringenomen houding. Als je iets ontdekt, dan pak je dat aan. Maar hier is niets gevonden en toch is de Belastingdienst verder gaan zoeken.”
Verhoren toeslagenaffaire van start: Hoe fraudejacht ontspoorde
‘Ik zat tegenover een muur van ontkenning’
Het enige dat de Belastingdienst aan de gedupeerde ouders wilde vergoeden, was de te veel in rekening gebrachte rente over het teruggevorderde bedrag, maar dat dekte volgens González Pérez bij lange na de schade niet. “Ze wilden niet praten over materiële en immateriële schade.”
Er volgde een gesprek met Gerard Blankestijn, toenmalig directeur Toeslagen bij de Belastingdienst, en ook dat gesprek liep niet goed. “Ik zat tegenover een muur van ontkenning”, aldus González Pérez.
Ondertussen kwam González Pérez erachter dat de Belastingdienst stukken in de rechtbankdossiers achterhield. “Een doodzonde in het bestuursrecht.”
Ook bleek dat de tweede nationaliteit van de ouders door de fiscus werd bijgehouden. Vaak waren haar cliënten van Turkse of Marokkaanse komaf. “Dat baarde mij zorgen. Die zorgen heb ik altijd gedeeld met de Belastingdienst, maar ik kreeg geen antwoord.”
Uiteindelijk deed de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) hier onderzoek naar en concludeerde afgelopen zomer dat er sprake was van discriminatie.
De ouders hadden al die tijd geen idee wat er speelde en waarom hun toeslag werd stopgezet. Laat staan hoelang de situatie zou duren. “Ik heb gezien hoe het leven van een vrouw met drie kinderen helemaal kapot is gegaan.”
‘Vermoeden dat fiscus wist dat hun zaak juridisch kansloos was’
De advocate zag de afgelopen zes jaar een opvallend patroon. Zodra er een van haar zaken voor de rechter kwam, leek de Belastingdienst het toch onderling op te willen lossen. Maar dat was voor González Pérez al te laat.
“Ik had vier jaar lang geprocedeerd en eindelijk wilde een rechter naar mijn verhaal luisteren.” Haar vermoeden is dat de fiscus zelf ook wist dat hun zaak juridisch onhoudbaar is.
Een vrouw die zelf naar de rechter stapte en op het punt stond om naar de Raad van State te gaan, heeft haar zaak op verzoek van de Belastingdienst wel ingetrokken. “Zij is er nog steeds niet uit met de Belastingdienst.”
Zie ook: Verhoren toeslagenaffaire week 1: Eindelijk spreken de hoge ambtenaren
Lees meer over: Belastingdienst Politiek
Advocaat: toeslagenaffaire doet denken aan Kafka, liep tegen muur aan
NOS 16.11.2020 Ouders die door de Belastingdienst onterecht als fraudeur werden aangemerkt in de kinderopvangtoeslagenaffaire kregen jarenlang geen antwoorden op vragen wat ze fout zouden hebben gedaan. Ook hun advocaat, Eva González Pérez, die sinds 2014 gedupeerde ouders bijstaat, kreeg dossiers soms niet te zien, of merkte dat stukken werden achtergehouden. Dat zei ze vanmorgen tegen de parlementaire ondervragingscommissie in de Tweede Kamer, die onderzoek doet naar de affaire.
In pogingen van de advocaat om problemen met de Belastingdienst op te lossen, leek het soms of ze werd tegengewerkt, vertelde ze. “Ik liep tegen een muur van ontkenning aan.”
De advocaat vertelde dat de onmacht en onzekerheid die de ouders daarbij voelden haar “heel diep” hebben geraakt. Op de vraag van de commissie wat de onzekerheid met de ouders deed, zei ze te moeten verwijzen naar het boek Het proces van Kafka. Dat beschrijft een proces waarbij de hoofdpersoon beschuldigd wordt maar op geen enkele manier aanknopingspunten krijgt waarom.
De Kamer onderzoekt hoe het mis heeft kunnen gaan in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Wat was bedoeld als financiële steun voor gezinnen met jonge kinderen, werd voor duizenden een jarenlang slepende affaire. De ouders werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen. Met financiële en sociale problemen als gevolg.
De parlementaire ondervragingscommissie verhoort vanaf vandaag gedurende twee weken onder anderen (voormalige) ministers, staatssecretarissen en topambtenaren onder ede.
Om 12.30 uur vandaag komt hoogleraar Bert Marseille van de Rijksuniversiteit Groningen naar de commissie, om 15.00 uur volgt voormalig directeur van de Belastingdienst Hans Blokpoel. De zitting is rechtstreeks te volgen via NPO Politiek en NOS.nl.
“Wat doet rechtsonzekerheid met mensen? Ja, dan verwijs ik naar het boek Het proces van Kafka.”, aldus Eva González Pérez, advocaat.
González Pérez stond de afgelopen jaren tientallen cliënten juridisch bij, maar heeft met meer gedupeerde ouders contact. Ze is de vrouw van de eigenaar van gastouderbureau Dadim uit Eindhoven, waar de affaire begon. Ze kreeg in de loop van de jaren het gevoel dat de Belastingdienst “door bleef zoeken naar misstanden in dossiers waar niets te vinden was”.
Ze kreeg het gevoel dat er “groepsgewijs” te werk werd gegaan. Op vragen van haar daarover aan de Belastingdienst kwamen geen antwoorden. Ze noemt het raar dat de fiscus de afkomst of tweede nationaliteit van mensen leek te registreren, wat volgens haar helemaal niet bij de Belastingdienst bekend mag zijn. In februari 2016 nam ze contact op met de ombudsman over het stagneren van bezwaarprocedures. Die startte eind 2016 een onderzoek.
Uiteindelijk kon de advocaat op gesprek komen bij de Belastingdienst, waarbij González Pérez hoopte op een “eerlijke oplossing” voor de problemen. Dat gebeurde niet: “De Belastingdienst wilde alleen maar dat ik weer gegevens aan zou leveren.”
Podcast De Dag kijkt vandaag naar de rol van Tweede Kamerleden Pieter Omtzigt en Renske Leijten in het aan het licht brengen van de toeslagenaffaire. Je kunt de podcast hier beluisteren.
De advocaat sprak later één keer kort met staatssecretaris Snel en kreeg het gevoel dat hij het “niet begreep”. Bij een gesprek met een topambtenaar gaf de advocaat aan dat er wat haar betreft qua aantallen appels met peren vergeleken werden. Dat kwam niet aan, zegt ze. “Voor hem was het allemaal fruit.”
González Pérez vindt het pijnlijk dat een juridische adviseur van de Belastingdienst al in 2017 in een memo op de misstanden wees. “Waarom ging het toen nog twee jaar door?”
De advocaat richtte zich in de commissie ook tot de Kamer, refererend aan uitspraken van de Kamerleden Omtzigt (CDA) en Leijten (SP), die de zaak veelvuldig hebben aangekaart. “U heeft gezegd dat u zich rechercheurs voelt op zoek naar de waarheid. Zo heb ik mezelf de afgelopen jaren ook gevoeld.”
BEKIJK OOK;
Eva Gonzalez Perez, advocaat bij advocatencollectief Trias, legt de eed af. © ANP
Advocaat in verhoor toeslagenaffaire: ‘Ernstigste is dat ouders zich nooit hebben kunnen verdedigen’
AD 16.11.2020 Slachtoffers van het schandaal met de kinderopvangtoeslag weten tot op de dag van vandaag niet wat zij fout gedaan hebben. Dat zei advocaat Eva González Pérez vanmorgen tegenover de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag.
Eva González Pérez, advocaat bij advocatencollectief Trias, was vanmorgen de eerste getuige die door de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag onder ede werd gehoord. © ANP
Volgens de raadsvrouw hebben haar cliënten nooit het recht op wederhoor gekregen. Ook al kwamen zij met bewijzen, de Belastingdienst bleef bij het standpunt dat zij gefraudeerd zouden hebben. ,,Dat vind ik het ernstigste: dat zij zich niet konden verdedigen’’, zei ze vanmorgen onder ede.
González Pérez is de advocaat die de affaire aan het rollen bracht. Zij vertegenwoordigt meer dan veertig ouders die van de een op de andere dag hun kinderopvangtoeslag stopgezet zagen en torenhoge bedragen terug moesten betalen. Deze ouders waren klant bij het gastouderbureau Dadim, waarvan de echtgenoot van González Pérez de eigenaar is. Zij werden aangepakt door het Combiteam Aanpak Facilitators (CAF).
Lees ook;
0 Haagse kopstukken op de grill: mini-enquête naar toeslagenaffaire belooft thriller te worden
0 Eindhovense advocate in de schijnwerpers bij aftrap verhoren over toeslagenaffaire
‘Muur van ontkenning’
De advocaat schetste tijdens haar verhoor een ontluisterend beeld van de Belastingdienst. Zij sprak over een ‘muur van ontkenning’: bewijsstukken werden door de fiscus achtergehouden, aan mensen werd niet verteld wat zij precies fout hadden gedaan. Tot aan de hoogste rechter werd doorgeprocedeerd, ook al was duidelijk dat de Belastingdienst fout had gezeten. ,,Ik had soms het idee dat procederen een uitje was”, aldus González Pérez.
Ook zegt ze dat haar echtgenoot heeft gezien dat een medewerker van de Belastingdienst een bestand op zijn computer had staan waarbij achter de namen van cliënten een aantekening stond dat zij Turks of Marokkaans waren. Dat een tweede nationaliteit of migratieachtergrond een rol heeft gespeeld kan volgens haar moeilijk alleen toeval zijn geweest: ,,Wat mij de afgelopen zes jaar is opgevallen is dat iedereen van buitenlandse afkomst is als ik word gebeld.”
‘Niet fair’
Dankzij een e-mail van González Pérez aan CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt in 2017 kwam de zaak ook onder de aandacht van het parlement. Vele Kamervragen volgden, toch gingen de praktijken nog jaren door. Pas vorig jaar kwam toenmalig staatssecretaris Menno Snel van Financiën met een voorstel om een commissie onder leiding van oud-minister Piet Hein Donner met een oplossing te laten komen. Toen kwam er een compensatieregeling, waarvoor inmiddels ruim een half miljard euro is gereserveerd.
De commissie-Donner oordeelde in het eindrapport dat er bij de Belastingdienst sprake is geweest van ‘institutionele vooringenomenheid’. Volgens de raadsvrouw is die term ‘onschuldig’ en dekt die de lading niet. Welke kwalificatie dan wel gepast zou zijn, wilde González Pérez niet zeggen, al komt ‘niet fair’ volgens haar dichter in de buurt van de waarheid.
Harde noten
De Groningse hoogleraar bestuurskunde Bert Marseille kraakte in zijn verhoor harde noten over de manier waarop de Belastingdienst de wet jarenlang uitlegde. Volgens Marseille was er wel degelijk ruimte om ‘proportioneel’ te handelen en was het dus niet noodzakelijk om toeslagen volledig terug te vorderen bij een tekortkoming of fout.
Dat de fiscus desondanks voor de harde aanpak koos kan volgens Marseille niet los gezien worden van de ‘stemming’ die zeven jaar geleden anders was als gevolg van affaires als de Bulgarenfraude: ,,Toen was het belangrijk om streng te doen.” Het belang van instituties werd zwaarder gewogen dan het belang van individuele burgers, concludeert de hoogleraar.
Ook de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft eraan bijgedragen dat de koers niet werd bijgesteld, denkt Marseille. ,,De harde lijn werd door de Raad van State voor 100 procent bevestigd”, aldus Marseille. Daardoor was het voor de Belastingdienst ingewikkeld om soepeler te zijn. ,,Dat wordt moeilijker als je net de uitspraak van de afdeling hebt gekregen waarin wordt gezegd: jullie doen het perfect.”
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen in gesprek met gedupeerden voorafgaand aan het algemeen overleg in de Tweede Kamer over de start van de hersteloperatie kinderopvangtoeslag.Beeld ANP
Wie wist wat wanneer? Kamer gaat op zoek naar de schuldigen in het kinderopvangtoeslagendrama
VK 16.11.2020 Waarom is er tussen 2014 en 2019 niets gedaan om het drama met de kinderopvangtoeslagen te voorkomen? Waarom negeerden de ambtelijke top van de Belastingdienst en het ministerie van Sociale Zaken, net als de politiek verantwoordelijken, de vele signalen dat ouders ten onrechte van toeslagfraude werden beschuldigd?
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen in gesprek met gedupeerden voorafgaand aan het algemeen overleg in de Tweede Kamer over de start van de hersteloperatie kinderopvangtoeslag.Beeld ANP
Deze vragen staan vanaf maandag centraal in een mini-parlementaire enquête over de kinderopvangtoeslagaffaire.
Een commissie van acht Kamerleden hoort negentien hoofdrolspelers onder ede om boven water te krijgen hoe het zo mis kon gaan met de fraudejacht op ouders die kinderopvangtoeslag ontvangen. De verhoren zijn gespreid over acht dagen, waarvan vijf deze week en drie in de week erna. Al op 17 december wil de parlementaire ondervragingscommissie haar ‘verslag van bevindingen’ presenteren.
Het hoofddoel van de parlementaire ondervraging is waarheidsvinding. Sinds de Nationale Ombudsman in de zomer van 2017 een uiterst kritisch rapport uitbracht over de bejegening van kinderopvangtoeslagontvangers door de Belastingdienst is er een karrenvracht aan memo’s, gespreksverslagen, Kamerbrieven en rechtbankvonnissen over de Tweede Kamer uitgestort.
Gaandeweg werd duidelijk dat de Belastingdienst jarenlang belangrijke informatie bewust achterhield voor de gedupeerde ouders, voor het parlement en vaak ook voor de eigen staatssecretaris. Ook is inmiddels duidelijk dat intern – bij de Belastingdienst en ook op de departementen van Sociale Zaken en Financiën – diverse personen al heel lang wisten dat ouders onrechtvaardig behandeld werden.
Toch gingen de onrechtmatige terugvorderingen en stopzettingen van kinderopvangtoeslagen gewoon door. Met als gevolg dat het ministerie van Financiën nu mogelijk 26 duizend ouders financieel moet compenseren vanwege het materiële en immateriële leed dat hun door de overheid is aangedaan.
Maar wie is er nou precies verantwoordelijk voor dit schandaal? De ondervragingscommissie wacht nu de niet zo schone taak om de witte plekken in te vullen. Wie was er vóór 2018 al op de hoogte van de misstanden?
Wie keek er al dan niet bewust van weg? Wie heeft wél gewaarschuwd, maar vond geen gehoor? Waarom hebben het topmanagement en de verantwoordelijke politici niets met dergelijke alarmsignalen gedaan?
De informatie die tot nu toe boven tafel is gekomen duidt erop dat de angst voor precedentwerking een grote rol heeft gespeeld in het wegkijkbeleid; ‘men’ was bang dat tienduizenden ouders schadevergoeding zouden claimen als de Belastingdienst zijn fouten eerlijk zou toegeven.
Die gevreesde uitkomst is alsnog realiteit geworden, met dien verstande dat het aantal slachtoffers veel lager zou zijn geweest als de verantwoordelijken eerder bij zichzelf te rade waren gegaan in plaats van in ontkenningen en een zwijgcultuur te volharden.
De commissie laat, net als in een rechtszaak, eerst de aanklager aan het woord. Die rol is toebedeeld aan de sociaal advocate Eva González-Pérez. Zij heeft sinds 2014 tientallen ouders die bezwaar maakten tegen het stopzetten van hun kinderopvangtoeslag juridisch bijgestaan.
González-Pérez is daarnaast de echtgenote van Ahmet Gökce, de eigenaar van het Eindhovense gastouderbureau Dadim waar de toeslagenaffaire min of meer mee begon. Het toeslagenfraudeteam van de Belastingdienst (CAF) zette in 2014 de toeslagen stop van alle 302 klanten van dit gastouderbureau, omdat zij gefraudeerd zouden hebben.
Achteraf bleek die verdenking slechts voor een handvol Dadim-klanten terecht; het overgrote deel van de ouders was onschuldig en moest zijn toeslagen ten onrechte terugbetalen.
Na González-Pérez mag hoogleraar bestuurskunde Bert Marseille zijn visie op de affaire geven. De rest van week één voelt de commissie oud-directeuren van de Belastingdienst en hoge ambtenaren van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) aan de tand. Het kinderopvangbeleid valt namelijk onder dat ministerie, niet onder Financiën.
De kosten van de kinderopvangtoeslagen komen voor rekening van de SZW-begroting. Op het laatste moment heeft de commissie nog een extra getuige opgeroepen. De fiscaal juriste die intern in 2017 al waarschuwde dat de Belastingdienst onrechtmatig bezig was komt dinsdag aan het woord. Haar advies om de ouders te compenseren sloegen haar leidinggevenden in de wind.
Volgende week is de vloer aan de verantwoordelijke bewindslieden. De verhoren beginnen dan met ex-staatssecretaris Frans Weekers, die in 2014 moest aftreden vanwege problemen met de uitbetaling van toeslagen. Ook de op dit dossier gesneuvelde Menno Snel moet openheid van zaken komen geven.
Het meest pregnant vanuit politiek oogpunt zijn de verhoren van Eric Wiebes (nu minister van Economische Zaken en Klimaat) en Lodewijk Asscher (partijleider van de PvdA). Wiebes mag komen uitleggen waarom hij als staatssecretaris van Financiën niet ingreep, terwijl uit memo’s blijkt dat hij destijds wel besefte dat de ouders wel erg hard werden aangepakt.
Asscher was als minister van Sociale Zaken in het kabinet Rutte II jarenlang politiek verantwoordelijk voor de kinderopvangtoeslagen. Ook hij zou op de hoogte zijn geweest van de problemen, maar om onduidelijke redenen niets hebben gedaan.
Vooral voor Asscher komt het verhoor op een ongelukkig moment. Zo kort voor Tweede Kamerverkiezingen kan hij als lijsttrekker van een partij die op winst staat in de peilingen geen negatieve publiciteit gebruiken.
En die dreigt er wel te komen als hij zijn toenmalige passiviteit ten aanzien van het keiharde terugvorderingsbeleid niet goed kan verklaren. Ook VVD-leider Mark Rutte moet volgende week donderdag in de verhoorbankjes plaatsnemen, maar hij heeft waarschijnlijk niet veel te vrezen. Hij was als premier niet direct verantwoordelijk in dit dossier en kan altijd beweren dat hij niet van de grimmige details op de hoogte was.
Het verhoorschema van de parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag vindt u hier.
Hoe een Haagse fraudejacht ontaardde in een toeslagendrama
MEER OVER; POLITIEK OVERHEIDSBELEID AHMET GÖKCE BELASTINGDIENST BERT MARSEILLE CAF DADIM ERIC WIEBES YVONNE HOFS
De leden van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag TWEEDE KAMER
Verhoren affaire kinderopvangtoeslag van start
NOS 16.11.2020 Vandaag beginnen de verhoren in de Tweede Kamer over de affaire met de kinderopvangtoeslag. Advocaat Eva González Perez, die sinds 2014 gedupeerde ouders bijstaat, is de eerste persoon die wordt gehoord.
Het verhoor begint om 9.30 uur en is live te volgen op NPO Politiek en via NOS.nl en de NOS-app.
Wat was bedoeld als financiële hulp voor ouders met jonge kinderen, werd voor duizenden een jarenlang slepend probleem. Ze werden door de Belastingdienst onterecht aangemerkt als fraudeur en moesten soms tienduizenden euro’s terugbetalen, met alle financiële en sociale gevolgen van dien. De Tweede Kamer onderzoekt hoe dit kon gebeuren.
De parlementaire ondervragingscommissie verhoort de komende twee weken onder anderen (voormalige) ministers, staatssecretarissen en topambtenaren onder ede.
Kabinetten
Uit vorige kabinetten worden de bewindspersonen Frans Weekers, Lodewijk Asscher en Menno Snel gehoord. Van het huidige kabinet staan premier Mark Rutte, minister Eric Wiebes en minister Tamara van Ark op de agenda.
Op het laatste moment is het verhoor van ambtenaar Sandra Palmen-Schlangen toegevoegd. Zij schreef al in 2017 in een memo dat ouders compensatie verdienden. Het memo kwam pas een paar weken geleden aan het licht.
BEKIJK OOK;
Politiek begint aan zoektocht naar waarheid achter toeslagenaffaire
Elsevier 16.11.2020 De Tweede Kamer is maandag 16 november 2020 begonnen aan de verhoren over de toeslagenaffaire. De affaire stortte duizenden ouders in financiële nood, nadat zij ten onrechte als fraudeur waren bestempeld. De Kamer wil te weten komen welke informatie wanneer bij ambtelijke en politieke kopstukken terechtkwam. En waarom de affaire jaren voortwoekerde zonder dat iemand ingreep.
De verhoren van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) worden voorgezeten door CDA-Kamerlid Chris van Dam. Zeven andere Kamerleden staan hem bij. Volgens Van Dam worden het twee intensieve en lange weken voor de commissie. Tot en met donderdag 26 november worden in totaal negentien mensen verhoord – zo’n twee tot drie per dag.
Onrechtmatig handelen van Belastingdienst
Maandag begon het verhoor van advocaat Eva González Pérez. Zij stond als eerste ouders bij van wie kinderopvangtoeslag door de Belastingdienst ten onrechte was teruggevorderd. Haar man was eigenaar van een gastouderbureau, waarbij kinderen thuis worden opgevangen door gastouders, in Eindhoven.
Dat gastouderbureau werd verdacht van fraude waarna een speciaal fraudebestrijdingsteam van de Belastingdienst zo’n driehonderd ouders zonder bewijs als fraudeur bestempelde. Inzicht in het dossier dat de Belastingdienst over de ouders aanlegde, kregen de ouders vaak niet.
Volgens González Pérez trad de Belastingdienst onrechtmatig op. Zij kreeg gelijk van de Raad van State, maar de Belastingdienst weigerde over de brug te komen. Pas na journalistiek onderzoek van RTL Nieuws en dagblad Trouw, en politieke vragen van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt en SP-Kamerlid Renske Leijten, werd de affaire een onderwerp van discussie in de politiek.
De behandeling van de ouders van het gastouderbureau in Eindhoven bleek het topje van de ijsberg te zijn. Het speciale fraudebestrijdingsteam trad keihard op in nog eens 630 andere onderzoeken. Ook daar moesten ouders tienduizenden euro’s terugbetalen, inclusief boetes, aan de Belastingdienst.
Keihard systeem
Ook strafte het kinderopvangtoeslagsysteem van de Belastingdienst doelbewust fouten af die ouders maakten in hun aanvraag. Zo werden ouders van wie werd gedacht dat zij doelbewust fraudeerden met de aanvraag, ingedeeld in een categorie ‘opzet/grove schuld’ waardoor een betalingsregeling onmogelijk was. Zij kampen vaak met schulden van tienduizenden euro’s.
In totaal zijn bij de Belastingdienst 22.000 gedupeerde ouders bekend. Om hen te compenseren, is door de staatssecretaris Alexandra van Huffelen (D66) een half miljard euro uitgetrokken.
Na González Pérez worden in de eerste week van de verhoren van de POK ook kopstukken van de Belastingdienst gehoord. Zo worden voormalig ambtelijke kopstukken komende woensdag, donderdag en vrijdag gehoord. De belangrijkste vraag aan hen is wat zij wisten van de meedogenloze behandeling van de getroffen ouders.
Politieke kopstukken worden ook gehoord
Eerder onthulden RTL Nieuws en Trouw op basis van een klokkenluider dat de misstanden tot op het hoogste ambtelijke niveau waren gemeld. Maar met die meldingen zou niets zijn gebeurd.
Lees ook: Ondervraag ook Kamerleden bij toeslagenaffaire
Volgende week worden ook politieke kopstukken verhoord. Op maandag 23 november 2020 wordt Lodewijk Asscher gehoord. Hij was van 2012 tot 2017 minister van Sociale Zaken. Op dat ministerie zouden signalen zijn genegeerd over de onrechtmatige behandeling van de ouders. Voor de politiek leider van de PvdA kan dat een gevoelig moment worden. Op donderdag 26 november wordt premier Mark Rutte (VVD) verhoord. Ook van hem zal de commissie willen weten: wat wist u?
Haagse kopstukken op de grill: mini-enquête naar toeslagenaffaire belooft thriller te worden
AD 15.11.2020 Voor het eerst in zijn toch lange politieke carrière wordt premier Rutte onder ede gehoord in de Tweede Kamer. En hij is niet het enige Haagse kopstuk dat de komende twee weken op de grill wordt gelegd over de toeslagenaffaire.
De flitsenquête naar het schandaal met de kinderopvangtoeslag belooft een thriller te worden. Morgen gaat de parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag aan de slag. Met negentien verhoren verdeeld over acht dagen hoopt de Tweede Kamer inzicht te krijgen in hoe het kon gebeuren dat duizenden ouders door doorgeslagen fraudejacht van de Belastingdienst de vernieling in zijn geholpen.
Lees ook;
- Na negen helse jaren pas licht aan einde van tunnel: ‘Ik dacht: hoe ga ik de dag nu weer overleven?’
De vraag hoe de terugvordering van kinderopvangtoeslag zó kon ontsporen, leidt op het Binnenhof tot schaamte en verlegenheid. Ouders kwamen financieel aan de afgrond, omdat ze ten onrechte werden aangewezen als fraudeur of omdat ze door een klein foutje enorme bedragen moesten terugbetalen aan de fiscus.
De affaire maakt sommigen ook zenuwachtig: veel politieke spelers die op het verhoorbankje plaatsnemen zijn nog altijd politiek actief, van premier Rutte tot voormalig staatssecretaris van Financiën, Eric Wiebes (nu minister van EZK) en ex-minister van Sociale Zaken, Lodewijk Asscher (nu PvdA-leider).
Ambtenaren
Het voordeel van deze commissie is dat zij mensen onder ede hoort en alle documenten kan vorderen, aldus Pieter Omtzigt, CDA.
Zij zijn echter pas volgende week aan de beurt. Deze week zijn het vooral ambtenaren die worden gehoord door een commissie onder leiding van CDA-Kamerlid Chris van Dam. Hij zal zijn ervaring als politieman en officier van justitie goed kunnen gebruiken. Verder zit in de commissie ook SP-Kamerlid Renske Leijten die de affaire mede aan het licht bracht. CDA’er Pieter Omtzigt met wie zij samen optrok, zit niet in de commissie.
,,Het voordeel van deze commissie is dat zij mensen onder ede hoort en alle documenten kan vorderen’’, zegt Omtzigt. De verhoren moeten aan het licht brengen wie wanneer wist dat er iets gruwelijk misging en hoe het kan dat interne signalen werden genegeerd of de politieke top nooit bereikten. Zo dook onlangs nog een intern memo op uit 2017 waarin werd gesteld dat ouders gecompenseerd moesten worden. Daar werd niets mee gedaan. De schrijver van dat memo, topambtenaar Palmen-Schlangen, is halsoverkop door de commissie opgeroepen. Zij verschijnt dinsdag.
Omtzigt: ,,In plaats van het advies gewoon uit te voeren, werd het verborgen en werden twee commissies ingesteld, die gingen onderzoeken of er dingen fout waren gegaan bij de Belastingdienst en of mensen moesten worden gecompenseerd. Maar die vraag was door de eigen topjurist allang beantwoord met een helder ja.’’
Kleine fout
Ook dook er een document op uit 2009 waarin de landsadvocaat stelde dat de fiscus proportioneel moest terugvorderen. Als mensen een kleine fout hadden gemaakt bij het aanvragen van kinderopvangtoeslag van bijvoorbeeld 100 euro, moest niet de toeslag van een heel jaar van soms tienduizenden euro’s worden teruggevorderd. Omtzigt: ,,Toch vorderde de fiscus jarenlang de hele toeslag terug bij kleine fouten, niet het foutbedrag plus een boete terug, maar de hele toeslag.’’
Morgen verschijnt onder andere Hans Blokpoel. De voormalig directeur Belastingen bij de Belastingdienst was in de periode 2010-2016 verantwoordelijk voor de digitalisering bij de fiscus. Hij was oprichter van de beruchte ‘Broedkamer’, een afdeling die de fraudebestrijding deels uit handen nam van inspecteurs door computersystemen te koppelen. Dat mensen tussen de wielen kwamen, omdat er in systemen automatisch een vinkje achter hun naam kwam te staan, komt mede door de inmiddels opgeheven Broedkamer, die bovendien slordig omsprong met persoonsgegevens.
Politieke bazen
Volgende week zijn de politieke bazen aan de beurt. Bij de PvdA zijn ze zich ervan bewust dat het verhoor met Asscher glad ijs kan zijn. Hij was als minister beleidsverantwoordelijke voor de kinderopvangtoeslag. Een stamelende beantwoording of plots opkomend geheugenverlies doet afbreuk aan het imago van de lijsttrekker.
Dat geldt evengoed voor VVD-lijsttrekker Rutte, die volgende week donderdag als laatste wordt gehoord. De premier was voorzitter van de Ministeriële Commissie Aanpak Fraude, die na de zogeheten Bulgarenfraude in zijn tweede kabinet werd opgericht. Na die toeslagenfraude heerste in Den Haag een klimaat van ‘harder aanpakken’.
Half december komt de commissie met haar eindverslag. Nog voor de verkiezingen van 17 maart zal de Tweede Kamer erover debatteren. Daarmee is de kous mogelijk niet af: een aantal partijen, de SP voorop, ziet de flitsenquête slechts als een tussenstap naar een uitgebreidere parlementaire enquête, waarbij de hoofdrolspelers van toen en nu opnieuw op mogen komen draven.
Verhoren toeslagenaffaire week 1: Eindelijk spreken de hoge ambtenaren
NU 15.11.2020 Maandag start de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag. De commissie, bestaande uit acht Tweede Kamerleden, willen uitzoeken hoe het zo gruwelijk heeft kunnen misgaan bij de Belastingdienst in de jacht op fraudeurs met toeslagen.
Waar draaide de toeslagaffaire ook alweer om?
In de zomer van 2014 krijgen alle 157 klanten van een gastouderbureau in Eindhoven een brief van de Belastingdienst dat hun kinderopvangtoeslag per direct is stopgezet en dat ze alle verkregen toeslagen moeten terugbetalen. De reden staat er niet bij.
Er volgden jaren van onzekerheid, stress en financiële problemen bij de gedupeerden. Later bleek dat de fiscus ook discrimineerde.
Niet alleen ouders van het Eindhovense gastouderbureau zijn zomaar als fraudeur bestempeld. Het gaat naar schatting om zo’n 26.000 gevallen.
In de eerste week zijn vooral (oud-) topambtenaren opgeroepen om onder ede te worden gehoord. Hun namen doken tot nu toe alleen op in opgevraagde documenten. Niet eerder kwamen zij aan het woord.
Daarna is het de beurt aan politici zoals premier Mark Rutte, PvdA-leider Lodewijk Asscher (minister van Sociale Zaken in het vorige kabinet) en minister Eric Wiebes van Economische Zaken.
Een korte beschrijving van enkele hoofdrolspelers.
Maandag 16 november:
Eva González Pérez
– Advocaat bij advocatencollectief Trias
Al in 2014 raakte González Pérez betrokken bij de toeslagenaffaire. Als advocaat staat ze tientallen gedupeerde ouders bij.
Aanvankelijk dacht ze dat het zo gepiept was, zo overduidelijk zat de Belastingdienst in haar ogen fout. “Ik dacht in het begin: ik doe één of twee zaken en als ik win, dringt het besef wel door dat het niet klopt”, zei ze eind vorig jaar tegen het Eindhovens Dagblad.
Het werden zes lange jaren en nog steeds is niet alles afgerond. In die periode viel ze van de ene verbazing in de andere over de handelswijze van de fiscus. Ze schakelde de Ombudsman in, kreeg met veel pijn en moeite de Autoriteit Persoonsgegevens zo ver een onderzoek naar discriminatie te starten, voerde rechtszaken tot aan de Raad van State aan toe en betrok de politiek bij het dossier.
“Ik wilde het eigenlijk afwikkelen en doorgaan met mijn leven, ik had er alleen maar koppijn van”, zei ze dit voorjaar in een interview met One World over haar strijd. Dat is misschien ook niet zo gek, González Pérez werd aantoonbaar tegengewerkt door de Belastingdienst.
Hans Blokpoel
– Algemeen directeur Belastingen bij de Belastingdienst 2010-2016
Als directeur Belastingen was Blokpoel ook leidinggevende van het Combinatieteam Aanpak Facilitators (CAF), het team van de fiscus dat fraude met toeslagen opspoort.
Zijn naam dook eind vorig jaar voor het eerst in de media op dankzij onderzoek van RTL Nieuws en door Trouw opgevraagde stukken. Deze media schrijven dan al regelmatig over de zaak en weten steeds weer nieuwe feiten boven tafel te krijgen.
Uit de stukken blijkt dat Blokpoel op de hoogte is van de misstanden en het beleid bewust voortzet. “Blokpoel wil echt alles dichtdraaien, dus ook toeslagen, zelfs als die waarschijnlijk wel goed zijn”, zo valt er te lezen.
Dinsdag 17 november:
Sandra Palmen-Schlangen
– Vaktechnisch coördinator Toeslagen 2016-2017
Pas op het allerlaatste moment is Palmen-Schlangen door de commissie opgeroepen voor verhoor. Zij schreef als medewerker bij de Belastingdienst al in maart 2017 een uiterst kritische memo over het handelen van de fiscus.
Uit de memo blijkt dat de top van de Belastingdienst toen al op de hoogte was dat hun aanpak niet deugde. Als de Kamer dat document direct al had gekregen, dan had dat veel leestijd en kostbare tijd kunnen besparen.
Het opvallende is dat de Kamer ook om deze memo had gevraagd, maar niet heeft gekregen. Een pijnlijk patroon in dit dossier.
Peter Veld
– Directeur-generaal Belastingdienst 2010-2015
Veld was tussen 2010 en 2015 de hoogste ambtenaar op Financiën. Net als Blokpoel was hij op de hoogte van de misstanden. Desondanks liet hij de toeslagen van mogelijke fraudeurs rücksichtslos stopzetten, ook al wist hij dat maar liefst één op de vijf onschuldig was.
Gerard Blankestijn
– Directeur Toeslagen bij de Belastingdienst 2011-2018
Blankestijn is de volgende ambtenaar in een hoge functie die op de hoogte was van het foute beleid en er niet tegen optrad.
Hij mag onder meer aan de ondervragingscommissie uitleggen waarom de memo van Palmen-Schlangen, die een dag eerder aan het woord is, niet al in 2017 naar de Kamer en de Commissie-Donner is gestuurd.
Ook zal men benieuwd zijn naar zijn verklaring waarom hij toenmalig staatssecretaris Menno Snel (Financiën) niet informeerde dat de fiscus een tweede nationaliteit van burgers bijhield, terwijl dit niet is toegestaan.
Vrijdag 20 november:
Jaap Uijlenbroek
– Directeur-generaal Belastingdienst 2017-2020
Uijlenbroek kwam als leidinggevende naar de Belastingdienst om de uit de hand gelopen reorganisatie weer op de rails te krijgen, maar hij belandde in het moeras van de toeslagenaffaire.
RTL Nieuws en Trouw meldden dit voorjaar dat Uijlenbroek drie hoofdrolspelers bij de toeslagenaffaire had beloofd geen straf te geven als zij mee zouden werken aan een onderzoek naar de ontspoorde fraudejacht. Uijlenbroek werd uiteindelijk teruggefloten door de top van Financiën. Begin dit jaar moest hij opstappen.
Lees meer over: Belastingdienst Politiek Toeslagen
Gedupeerden van de affaire bij het Kamergebouw in De Haag ANP
Verhoren kinderopvangtoeslag-affaire: van genegeerde ambtenaar tot Rutte
NOS 14.11.2020 Het is niemand ontgaan dat de overheid in de kinderopvangtoeslagaffaire een grote groep burgers in de steek heeft gelaten en ten onrechte als fraudeurs heeft behandeld. Hoe heeft dat zover kunnen komen? Welke politieke besluiten hebben deze wantoestanden mogelijk gemaakt?
Op die vragen wil de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag vanaf maandag, in een serie van verhoren onder ede, antwoord krijgen.
De werkelijke omvang van de zaak kwam aan het licht door verschillende onthullingen van RTL Nieuws en de krant Trouw en door de inspanningen van CDA-Kamerlid Omtzigt en SP-Kamerlid Leijten.
Ook ligt de vraag op tafel waarom het, tot op de dag van vandaag, zo veel moeite kost om informatie van de Belastingdienst en de ministeries van Financiën en Sociale Zaken los te krijgen. Mede daarover wordt een lange lijst topambtenaren van deze ministeries gehoord.
De commissie heeft de inhoudelijke steun van aanjagers Leijten, die in de commissie zit, en Omtzigt. De parlementaire ondervragingscommissie verhoort (voormalige) ministers, staatssecretarissen en topambtenaren onder ede.
Uit vorige kabinetten worden de bewindspersonen Weekers, Asscher en Snel gehoord. Van het huidige kabinet staan Rutte, Wiebes en Van Ark op de agenda. Advocaat Eva González Perez, die sinds 2014 gedupeerde ouders bijstaat, is maandag de eerste persoon die wordt gehoord.
Op het laatste moment is het verhoor van ambtenaar Palmen-Schlangen toegevoegd. Zij schreef al in 2017 in een memo dat ouders compensatie verdienden. Het memo kwam pas een paar weken geleden aan het licht.
Lees hier meer over de commissie en het verhoorschema. De verhoren zijn live te volgen op NPO Politiek en NOS.nl.
Een belangrijk deel van de verhoren gaat over de rol van het ministerie van Sociale Zaken en oud-minister en PvdA-leider Asscher. Wist hij dat ouders ongekend hard werden aangepakt en onterecht van fraude werden beschuldigd?
Op de laatste verhoordag is het de beurt aan premier Rutte. Ook hij zal vragen moeten beantwoorden over waarom de politiek ooit voor dit fouten- en fraudegevoelige toeslagensysteem heeft gekozen.
En: heeft het leed van de door de overheid in financiële problemen geraakte ouders ooit serieus op de politieke agenda heeft gestaan? Of is dit weggemoffeld en verzwegen? Dit zijn lastige vragen over een uiterst gevoelig dossier van 15 jaar deels mislukt kinderopvangtoeslagbeleid.
Politieke gevolgen
Voor de lijsttrekkers Rutte en Asscher komt het moment van de verhoren vervelend uit. Het Kamerdebat over dit parlementaire onderzoek wordt in januari of uiterlijk februari verwacht, vlak voor de verkiezingen in maart.
“Asscher heeft tot nu toe geprobeerd weg te blijven bij dit dossier”, zegt politiek verslaggever Ron Fresen. “Maar zijn vingerafdrukken zitten er op. De vraag is alleen hoe dik.”
Aan de andere kant zijn in de afgelopen 15 jaar verschillende politieke partijen medeverantwoordelijk geweest. De schuld van het debacle is daarom lastig in de schoenen van een partij of een individu te schuiven.
De getroffen ouders zullen geen antwoord krijgen op de vraag waarom de afhandeling van hun zaak zo stroperig verloopt, want daar gaat de commissie niet over.
Wel is de hoop dat zij beter begrijpen wat hen is overkomen en dat de politiek dergelijke wantoestanden in de toekomst kan voorkomen.
Belangrijke momenten in de kinderopvangtoeslagaffaire:
- Juni 2005: de Belastingdienst, een organisatie die van oudsher geld int, gaat nu voorschotten verstrekken voor de inkomensafhankelijke kinderopvangtoeslag. De afdeling ‘Toeslagen’ wordt opgericht.
- 2005 tot 2019: verschillende instanties, zoals de Algemene Rekenkamer, waarschuwen voor de fraudegevoeligheid van toeslagen.
- 2012, 2013, 2014 en verder: ouders worden van fraude beschuldigden moeten tienduizenden euro’s terugbetalen. Zij krijgen geen inzage in hun dossiers en kunnen zich moeilijk verdedigen.
- November 2019: het eerste onderzoek van de commissie-Donner bewijst dat honderden ouders van het ‘CAF 11 dossier’ onterecht als fraudeur zijn behandeld, en dat nog duizenden anderenzijn benadeeld.
- December 2019: de zwartgelakte dossiers staan symbool voor de machteloosheid van de ouders en de muur van onwil en geheimzinnigheid die de Belastingdienst opwerpt.
- December 2019: staatssecretaris Snel die over de Belastingdienst gaat, treedt af. Hij werd voortdurend ingehaald door onthullingenvan RTL Nieuws en Trouw, en verloor het vertrouwen van de Tweede Kamer.
- Maart 2020: de commissie-Donner zegt dat de kinderopvangtoeslag bij veel ouders voor problemen zorgt, los van de hardhandige fraudeaanpak. Dat komt door de ingewikkeldheid van de regeling.
- Maart 2020: het kabinet begint met de ‘hersteloperatie’ en belooft 000 ouders te compenseren.
- Juni 2020: de journalisten Pieter Klein(RTL) en Jan Kleinnijenhuis (Trouw) winnen opnieuw een journalistieke prijs voor hun “ontroerende vasthoudendheid”. Het dossier is “ongekend qua aanpak en impact”, zegt de jury.
- November 2020: de schadeloosstelling van de ouders verloopt moeizaamen nog steeds duiken er stukken op waar de Kamer al 1,5 jaar geleden om vroeg.
BEKIJK OOK;
-
Archief
- mei 2024 (3)
- april 2024 (7)
- maart 2024 (14)
- februari 2024 (16)
- januari 2024 (8)
- december 2023 (12)
- november 2023 (4)
- oktober 2023 (8)
- september 2023 (7)
- augustus 2023 (12)
- juli 2023 (16)
- juni 2023 (12)
-
Categorieën
- 1e kamer
- 2e kamer
- 2e kamerverkiezingen 17 maart 2021
- 2e kamerverkiezingen 2017
- 2e kamerverkiezingen 2021
- 2e kamerverkiezingen 22 november 2023
- 50 plus
- 50plus
- 8 December-strafproces
- 911
- Aalsmeer
- Aalsmeers Collectief
- aanbesteding
- aangifte
- aanslag
- aardbevingen
- aardgaswinning
- Abdul Nasser Qirdash
- Abdulkadir Geylani-moskee
- Abou Soumayyah
- Abu Muhsin al-Masri
- Adel Abdul Mahdi
- Adviescollege Stikstofproblematiek
- Advocaat Michael Ruperti
- afdrachtregeling
- affaire-Spies
- afganistan
- afschaffing slavernij
- afsplitspartijen
- Ahmad al-Hazimi
- Ahmaud Arbery
- Ahmed Aboutaleb
- AirFrance-KLM
- aivd
- AKP
- Al-Holkamp
- Al-Qa'ida
- Alami abu Hamza
- Aleksej Navalny
- aleppo
- Alexander Pechtold
- Alexandra van Huffelen
- Alfons Leerkes
- alt-rightbeweging
- Amendement
- amsterdam
- Amsterdam Museum
- Ancilla Tilia van de Leest
- Anders Breivik
- André Postema PvdA
- Andreas Bakir
- Andrei Ivanovitsj Burlaka
- Ank Bijleveld
- Anna Zeven
- Annabel Nanninga
- Anne Lok
- Anne-Wil Duthler
- Anne-Wil Duthler VVD
- Anneke van der Veer
- Annemarie Jorritsma
- Annemarie Jorritsma vvd
- anti-semitisme
- antisemitisme
- appeu,
- Arbitrageprocedure
- Armeense genocide
- Armenië
- Arnoud van Doorn
- As-Soennah moskee
- asielzoekers
- ataturk
- Australian Liberty Alliance
- Australië
- australie
- awp
- Aysel Erbudak
- Agaath Cleyndert
- Igor Girkin
- Baarle-Nassau
- Balk
- Balkenende-norm
- balkenendenorm
- Bananenschil bonus
- Bart de Liefde
- Bas Filippini
- Bashar al-Assad
- basiliek Notre-Dame
- BBB
- bedreiging
- beeldenstorm
- begroting
- begroting 2016
- begroting 2017
- begroting 2018
- begroting 2019
- begroting 2020
- belangenverstrengeling
- Belastingdienst
- Bellingcat
- Benjamin Smith
- Bert Kannegieter
- Bert van der Roest
- Besmaya
- bestuurscrisis
- Beugen
- bevingen
- bezuinigingen
- BIJ1
- bivakmutsen
- Björn Lugthart
- Bloemendaal
- BoerBurgerBeweging
- boerka
- boerkaverbod
- bombardement
- bonnetjes-affaire
- Bonus
- Boris Johnson
- borsele
- Boudewijn van Eijck
- bouwsector
- Bram Heijstek
- brexit
- Brexit-uitstel
- Brunssum
- BUK
- burgemeester
- Burgemeester Stefan Huisman VVD
- burgemeester Ahmed Aboutaleb
- burnpits
- business case Fraude
- BVNL
- BYD
- Camiel Eurlings
- Carin Gaemers
- cartoon
- cartoonwedstrijd
- cassatie
- cbs
- CDA
- CDJA
- Centcom
- Ceo Benjamin Smith
- Chan Santokhi
- Charlie Hebdo
- China
- chloorgas
- Chora-vallei
- Chris Aalberts
- Clemens Meerts
- Climate Adaptation Summit
- co2
- CO2-neutraal
- coalitie
- Code Oranje
- college van bestuur van de Limburgse vmbo-scholen
- Combined Air Operations Centre
- Commissie BOS
- commissie bosman
- Commissie Remkes
- commissie Sorgdrager
- commissie Toekomst zorg thuiswonende ouderen
- commissie-Donner
- commissie-Hordijk
- commissie-Noorman-Den Uyl
- Commissie-Oosting
- Commissie-Stiekem
- commissie-Van Dam
- Communistisch Platform
- corona
- coronavirus
- Corrie van Brenk
- corruptie
- coup
- cpb
- cpn
- crisis
- CU
- CU-SGP
- Cultuurpaleis
- CvK
- D66
- Daan Prevoo
- Damascus
- Daniël van der Stoep
- daniel van der stoep
- de afrekening
- De Feestpartij
- De Fryske Marren
- De gouden eeuw
- debat
- decembermoorden
- delfzijl
- demonstratie
- Denk
- Denk NL
- derde dinsdag
- derde dinsdag september
- Derek Chauvin
- desi bouterse
- DFP
- diaspora
- diasporabelasting
- Dick Schoof
- dijkgraaf
- dijkgraaf Michiel van Haersma Buma
- dijkgraaf van Delfland Michiel van Haersma Buma
- Dinkelland
- Dion Gaus
- Dion Graus
- Dion Graus PVV
- directeur Sjaak Wijma
- directeur van de integriteitswaakhond van de Raad van Europa
- Dirk Scheringa
- Dividentbelasting
- Diyanet
- Don Bijl
- Donald Trump
- Donetsk
- doodsbedreiging
- Douma
- Douwe Jan Elzinga
- DPK
- dreiging
- dualisme
- economie
- Edgar Mulder PVV
- eemshaven
- Eeuwit Klink
- EHRM
- El Alami Amaouch
- Ellen Verkoelen
- Elze Boshart
- Emil Smeding
- Emil Smeding PVV
- emile roemer sp
- ENCO
- Erbil
- Erdogan
- Eric Wiebes
- Eritrea
- etnisch profileren
- EU
- euro
- europa
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens
- europees parlement
- europese parlement
- Eva van Esch
- Evacueer Moria
- extreem rechts
- Extreem-rechts
- Fanida Kadra
- Farid Arzarkan
- Farid Azarkan
- Farshad Bashir
- Fawaz Jneid
- Felix Rottenberg
- Femke Halsema
- Femke Merel van Kooten
- Femke Merel Van Kooten-Arissen
- Ferdinand Grapperhaus
- Fethullah Gülen
- fitna
- Flitsenquête
- Follow the Money
- Fons Hertog VVD
- formatie
- Fort Zeelandia
- Forum voor Democratie
- fractievoorzitter Farid Azarkan
- frankrijk
- Frans Hoynck
- Frans Timmermans
- Frans Weekers
- fraude
- fraudesignaleringssysteem
- fred teeven vvd
- Fred van der Spek
- Freek Jansen
- FSB
- FSV
- fusie
- FvD
- Fyra
- GasTerra
- Gaswinning
- Gazprom
- gebiedsverbod
- gedragscode
- geert dales
- Geert Dales 50 plus
- geert wilders
- geert wilders pvv
- gekozen burgemeester
- geloofwaardig
- geloofwaardigheid
- gemeenteraad
- gemeenteraadsverkiezingen 2018
- gemeenteraadsverkiezingen 21.03.2018
- genocide
- George Floyd
- George Pell
- Ger Koopmans
- Gerald Schotman
- Gerard Blankestijn
- Gideon van Meijeren
- gifgasaanvallen
- Gillmore Hoefdraad
- Ginaf
- GO
- Gorinchem
- Greco
- Griekenland
- grijze wolf
- grijze wolven
- groenlinks
- Groep de Mos
- Groep Otten
- groepsbelediging
- grondwet
- Groningen
- ground zero
- Haarlemmermeer
- haatimam
- haatzaaien
- HagaZiekenhuis
- Halbe Zijlstra
- Han ten Broeke VVD
- handelsverdrag
- Hans Middendorp
- Hans van Hooft
- Hans Vijlbrief
- Harry Mens
- Harry van Bommel
- Hashem Abedi
- Hawija
- Hazimi’s
- Hendrik Jan Biemond
- Henk Bleker
- henk kamp
- henk krol
- Henk Krol
- Henk Otten
- Henry Keizer VVD
- Hero Brinkman
- hilbrand nawijn
- Hilde Palland
- Hoge Raad
- holocaust
- homo
- homohaat
- homohuwelijk
- hoofddoek
- hoogheemraadschap van Delfland
- Hugo Borst
- Huib van Vliet
- Huib van Vliet VVD
- huur
- Huurdersheffing
- huurverhoging
- huurwet
- Ibrahim Issaoui
- ICJ
- Idlib
- Igor Girkin
- IJssel- en Vechtstreek
- ijsselmeer
- Ik ga leven
- illegalen
- Imam El Alami Amaouch
- imam Ismail Abou Soumayyah
- ing
- inkomstenbelasting
- Instituut Mijnbouwschade Groningen
- integraalhelmen
- integriteit
- integriteitsaffaires
- Integriteitscommissie
- integriteitsonderzoek
- Integriteitstoets
- Integriteitswaakhond van de Raad van Europa
- Internationaal Strafhof
- Irak
- iran
- Irish Backstop
- Irvin Kanhai
- is
- IS-kinderen
- Isabelle Diks
- isis
- islam
- Ivo Opstelten
- JA21
- Jaap Uijlenbroek
- Jaap Uijlenbroek
- jaarrekening
- Jacques Monasch
- Jacques Tichelaar
- Jalalabad
- Jan Hoekema
- Jan Hoekema D66
- Jan Nagel
- Jan van Cranenbroek
- Jan van der Grinten
- jan van zanen
- Jan Zoetebier
- Jan Zoetelief
- Janaid L.
- Jannie Visscher
- Jaron Tichelaar
- Jean-Paul Gebben
- Jehovah’s getuigen
- Jeroen de Vries
- Jesse Klaver
- JFvD
- jihadsympathisanten
- JIT
- Jo Palmen
- joden
- jodenvervolging
- Johan Maurits van Nassau Siegen
- Johan Meijer
- Johan Remkes VVD
- Johan Vlemmix
- Joint Investigation Team
- Jolisa Brouwer
- Jong
- jongerenorganisatie JFVD
- joost eerdmans
- Joost Lagendijk
- Joram van Klaveren
- Jos de Graaf
- Jos Heijmans
- Jos Silvis
- Jos van Rey
- jos wienen cda
- journalist Roel Janssen
- jovd
- Justitieel Complex Schiphol
- Kajsa Ollongren
- Kamerlid Van der Lee
- Kamerlid Wybren van Haga VVD
- kandidatenlijst
- kapitalisme
- karen gerbrands
- kartelvorming
- Kees van der Staaij
- Keolis
- Keolis-ceo Frank Janssen
- kerncentrale
- kernenergie
- Kevin van Eikeren
- Kevin van Eikeren PvdA
- Khadija Arib
- Khadija Arib,
- kinderopvangtoeslag
- kinderopvangtoeslagaffaire
- kinderpardon
- Klaas Dijkhoff VVD
- klimaat
- Klimaatactivisten
- Klimaatakkoord
- klimaatakkoord Parijs
- klimaatdoelen
- klimaatmars
- klm
- koerden
- Koert Westerman
- koopkracht
- kort geding
- koude oorlog
- Krijgsraad van Suriname
- kruistochten
- Kunduz
- kvp
- Lale Gül
- Langetermijnbegroting.
- Léonie Sazias
- Leonid Chartsjenko
- Leonid Ghartsjenko
- Leonid Kharchenko
- LHK
- LHN
- Liane den Haan
- Liesbeth Zegveld
- Lijst Henk Krol
- lijsttrekker
- lijsttrekker Jaron Tichelaar
- limburg
- links
- links verbond
- lobby
- lobbycultuur
- Loek Hermans
- Loek Hermans VVD
- Loek Winter
- Loes Mulder
- loppersum
- Maaike van Tuyll van Serooskerken
- Maarten van Leeuwen
- maasvlakte
- Maasziekenhuis Pantein
- Madeleine van Toorenburg
- Malaysia Airlines
- Manon Leijten
- Marcelis Boereboom
- Marco Kroon
- Marco Out
- Marianne Thieme
- Marianne Thieme PvdD
- Mark Harbers
- Mark Harbers VVD
- Mark rutte
- marktwerking
- Marleen Barth
- marleen barth pvda
- marokkaan
- marokkanen
- Martin van Rijn
- Martin van Rooijen
- Matt Hancock
- maurice de hond
- Maurits von Martels CDA
- Meavita
- menno snel
- Menno Snel D66
- Mensenrechten
- Mesut Özil
- Metin Çelik
- mh17
- MH17-proces
- MH17-ramp
- MH17-tribunaal
- MHP
- Michael Heemels
- Michiel van Haersma Buma
- Mike Pompeo
- miljoenennota 2016
- miljoenennota 2017
- Miljoenennota 2018
- miljoenennota 2019
- miljoenennota 2020
- miljoenennota 2021
- minder
- minder Marokkanen-proces.
- Minister Ank Bijleveld
- Minister Bijleveld
- minister Buitenlandse zaken
- Minister Ferd Grapperhaus
- minister Van der Steur
- minister Wopke Hoekstra
- Minneapolis
- MINUSMA
- misbruik
- missie
- Mohamed Keskin
- Mohsen Fakhrizadeh
- monsterverbond
- moskee
- moslim
- moslimban
- Mosul
- Moszkowicz
- mr. Biemond
- Muslimban
- Mustafa Amhaouch
- Mustafa Kemal
- nabeschouwingen
- Nagorno-Karabach
- naheffing
- Nashville Statement
- Natalie Righton
- Nationale Holocaust Herdenking
- Natura 2000-gebieden
- navalny
- navo
- NAVO-missie Resolute Support
- NCTV
- Nederland
- nederlandse missie
- NEVENFUNCTIES
- neveninkomsten
- new york
- Nexit
- Nice
- NIDA
- Nieuwe Wegen
- nijmegen
- nikab
- No Deal Brexit
- noodwet
- Norbert Klein
- Nord Stream 2
- Notre-Dame-kerk
- novitsjok
- NS
- NSP
- nucleaire energie
- NZA
- OBP
- Oekraïne
- Olaf Kemerink
- Olaf Storms
- Oldenzaal
- Oleg Poelatov
- Onafhankelijk Liberaal
- Onafhankelijke Burgerpartij
- onderhandelingen
- onderzoek
- ongeloofwaardig
- ongeloofwaardigheid
- Onze Lieve Vrouw basiliek
- Oorlog in Afghanistan
- oostenrijk
- Oosterhout
- opcw
- openbaar vervoer
- Oprecht
- Orthodox protestantse kerk
- Ottomaanse Rijk
- ouderenbond Anbo
- ouderenzorg
- overheidsgebouwen
- Parijs
- parlementaire enquête
- parlementaire enquêtecommissie
- Parlementaire ondervraging
- Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag
- Partij van de eenheid
- Partij van de Toekomst
- partij voor de dieren
- Partij voor de Toekomst
- partijcultuur
- partijvoorzitter
- Paul Depla PvdA
- Paul Frentrop
- peiling
- peiling 11.12.2016
- peiling 14.02.2016
- penningmeester
- personeelstekort
- perzische golf
- Peter Plasman
- Peter Rehwinkel
- Peter Tielemans
- Peter van Dijk
- Peter van Dijk PVV
- Peter Zevenbergen
- petitie
- Piet de Jong
- Pieter Bogaardt
- Pieter Elbers
- Pieter Lakeman
- Pieter Omtzigt
- Pim Fortuyn
- pkk
- Poelatov
- Poetin
- POK
- polarisatie.
- politiek
- Politieke Integriteitsindex
- populisme
- PPR
- premier
- president Bashar al-Assad
- President Tayyip Recep Erdogan
- prinsjesdag
- Prinsjesdag 15.09.2020
- Prinsjesdag 2017
- privatisering
- PrivaZorg
- ProRail
- protest
- provinciale staten Brabant
- Provinciale staten Flevoland
- provinciale staten Gelderland
- Provinciale Staten Limburg
- Provinciale staten Overijsel
- Provinciale Staten Zeeland
- Provinciale voorzitters
- Provinciale voorzitters 50plus
- provincie drente
- PSP
- PvdA
- PvdA 75 jaar
- PvdD
- PvdE
- PvdT
- PVV
- Qassem Soleimani
- Raad van Europa
- raadslid
- Rachid Guernaoui
- racisme
- Ralph Hamers
- Raymond Knops
- rechts-extremisme
- rechtzaak
- Reda N.
- referendum
- regeerakkoord
- reiskosten
- Renkum
- repatriëren
- richard de mos
- rijswijk
- Rob Jetten
- Robert Baljeu
- Robert Gielisse
- Robert van Gemeren
- Robin de Rooij
- Roel Praagman
- Roelof van Laar
- Rolf Zincken
- Ron Meyer
- Ronald van Raak SP
- Ronnie Brunswijk
- rotterdam
- royality4care
- Rusland
- russische geheime dienst
- Rutte 2
- Rutte 3
- Rutte 4
- Ruud Koornstra
- ruud lubbers
- ruud lubbers cda
- Ruud van der Velden
- Sabine ten Doesschate
- Sahel
- salafisten
- samenwerking
- Samuel Jong
- Samuel Paty
- sarin
- Sébas Diekstra
- schaliegas
- scheefhuur
- scheefhuurder
- scheefhuurders
- scheefwonen
- schijnconstructie
- Schilderswijk
- Sebastiaan Wolswinkel
- Selçuk Öztürk
- Selcuk Ozturk
- Sergei Doebinski
- Sergei Maksimishin
- Sergej Doebinski
- Sergej Skripal
- Sergey Dubinsky
- Servie Hölzken
- sgp
- Sharon Gesthuisen
- Sharon Gesthuizen
- Shell
- side letter
- Sigrid Kaag
- sinterklaas
- slavernij
- Slotervaart ziekenhuis
- slotervaartziekenhuis
- slotpleidooi
- Sophie in ’t Veld
- Sophie in ’t Veld D66
- sp
- SP
- spionage
- Splinter
- splinterpartij
- Splinterpartijen
- spuiforum
- Spuiplein
- staatssecretaris
- Staatssecretaris Broekers-Knol VVD
- Staatssecretaris Eric Wiebes
- Staatssecretaris Hans Vijlbrief
- Staatssecretaris Menno Snel
- Staatssecretaris Menno Snel D66
- staatssecretaris Mona Keijzer
- Staatssecretaris Raymond Knops CDA
- staatssecretaris Van Huffelen
- Staatssecretaris Wilma Mansveld
- Staatstoezicht op de Mijnen
- Stand van de zorg
- Stef Blok
- Stef Blok VVD
- Stefan Huisman
- Stephen Barclay
- Stichting Reclaimed Voices
- Stichting Vormingsactiviteiten Oost-Europa
- Stichtse Vecht
- stikstof
- stikstofregels
- stikstofuitstoot
- strafvervolging
- Suhayb Salam
- Super Saturday
- suriname
- Sylvana Simons
- Syrië
- Syriëgangers
- syrie
- takfir
- taliban
- Tamara van Ark
- Tanya Hoogwerf
- Tayyip Recep Erdogan
- Teeven-deal
- Terneuzen
- terreur
- terreurdreiging
- terrorisme
- Theo Hiddema
- Theresa May
- Thierry Aartsen
- Thierry Aartsen VVD
- Thierry Baudet
- thom de graaf d66
- TICS
- toeslagen
- toeslagenaffaire
- toeslagenstelsel
- Toine Beukering
- Tom van der Lee
- TONL
- topambtenaar Boereboom
- Topinkomen
- topinkomens
- topman Pieter Elbers
- transitieperiode
- transvaalwijk
- Trots op NL
- Tunahan Kuzu
- turkije
- tweede kamer
- Tweede Kamerlid Zihni Özdil
- uber
- Uncategorized
- UNHCR
- uranium
- Urgenda
- Urgenda-vonnis
- uruzgan
- utrecht
- VDL
- veiligheid
- venlo
- Verantwoordingsdag 2018
- Verantwoordingsdag 2019
- verblijfskostenvergoeding
- verhuurdersheffing
- verkiezingen
- verkiezingen 2017
- verkiezingen 2021
- verkiezingsprogramma 2021-2025
- Verpleeghuis
- Versplintering
- vertrekovereenkomst
- vertrouwen
- Vertrouwen in de toekomst
- vervolging
- verzekeringsfraude
- verzelfstandiging
- verzetszaak
- Vincent Bosch PVV
- VK
- vluchtelingen
- VNL
- VOC
- VOE
- voedselterroristen
- Voerendaal
- Vogelaarswijken
- Vogelaarwijk
- VOLT
- voorjaarsnota
- voorjaarsnota 2020
- vpro
- vredesakkoord
- Vrij en Sociaal Nederland
- vrijheid van meningsuiting
- Vrijzinnige Partij nederland
- VSN
- VVD
- VVD-CDA-D66
- VVD-CDA-D66-ChristenUnie VVD-CDA-D66-ChristenUnie
- VVD-PvdA
- wachtgeld
- wachtlijst
- Wassila Hachchi
- Weert
- weigerambtenaar
- wereldbank
- werkgroep Van Oosten
- Wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende kleding
- wet normering topinkomens
- Wet Normering Topinkomens
- wethouder
- wethouder Geert Post SGP
- Wikipedia
- Wil Houben
- wilders 1
- Willem Aantjes
- Willem Engel
- William Moorlag
- Willie Dille PVV
- Wim Pijl
- Wim Pijl CU-SGP
- Wim van der Leegte VDL
- Wim van der P.
- Winnie Sorgdrager
- Winstuitkering
- witwasaffaire
- witwassen
- wnt
- wo2
- woningwet
- Wopke Hoekstra
- Wouter Bos
- WPP
- WPP,
- WTC
- Wybren van Haga
- Yanick Chevalier
- Yassin Elforkani
- Ybeltje Berckmoes
- YPG
- Zabul
- Zahir Rana
- zaltbommel
- zaman
- zandwinning
- zeeland
- zenuwgas
- zetelroof
- ziekenhuis
- ziekenhuizen
- Zihni Özdil
- zomerreces
- Zorg
- zorgfraude
- zorginstelling Careyn
- Zorginstelling Zuyderland
- zorginstellingen
- Zorginstituut: Nederland
- Zouhair Saddiki
- zwarte lijst
- zwarte Piet
- zweden
-
RSS
Entries RSS
Comments RSS
Debat in de Digitale Hofstad 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.