Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 27 – proces deel 9
AD 02.02.2021
Verdediging MH17-proces wil alle wrakstukken zien
De verdediging in het MH17-proces wil weten of het Openbaar Ministerie belangrijke wrakstukken van het neergeschoten vliegtuig achterhoudt. Dat bleek vandaag 01.02.2021 tijdens een tussentijdse zitting in de zaak, in de extra beveiligde rechtbank bij Schiphol.
De advocaten van verdachte Oleg Poelatov mogen de wrakstukken met een eigen deskundige bekijken. Zij willen onderzoeken of vlucht MH17 door een Oekraïens gevechtsvliegtuig kan zijn neergeschoten, in plaats van door een Russische Buk-raket.
Telegraaf 02.02.2021
Alle relevante wrakstukken zijn gebruikt voor de reconstructie en liggen op vliegbasis Gilze-Rijen, zegt het OM. De verdediging toonde zich vandaag verrast dat er nog 18 containers met wrakstukken staan in Soesterberg. Op foto’s is te zien dat daar mogelijk ook onderdelen bij zitten met inslagschade.
“Wij hebben belang bij het zien en onderzoeken van alle beschikbare wrakstukken die iets zouden kunnen zeggen over de oorzaak van het neerstorten”, zei advocaat Sabine ten Doesschate. Ze riep daarom op om alle vliegtuigonderdelen “met relevante schade” te tonen, niet alleen voor de verdediging maar ook als de rechtbank zelf nog in Gilze-Rijen wil gaan kijken. “Anders is het mogelijk een vertekend beeld, namelijk alleen het beeld dat past in het scenario van het OM.”
Raketdelen
Het Openbaar Ministerie vindt het niet nodig om extra stukken van het MH17-toestel beschikbaar te stellen voor onderzoek. De complete voorkant van het vliegtuig, met daarin honderden kleine en grote gaten, is gereconstrueerd.
“De wrakdelen die het meeste informatie geven, zijn gebruikt”, zei officier van justitie Ward Ferdinandusse. “Ook als het een ander wapen zou zijn geweest dan een Buk-raket, zou dat blijken uit de reconstructie. Andere wrakdelen kunnen niets relevants meer aan de bevindingen toevoegen of er aan afdoen.”
Het OM benadrukte dat de advocaten ook de raketdelen kunnen bekijken die in het vliegtuig zijn gevonden. Ook die resten passen volgens het OM bij een Buk-raket. Of de rechtbank zelf ook gaat kijken bij de wrakstukken, staat nog niet vast.
De rechtbank beslist volgende week maandag 08.02.2021 of de verzoeken van de verdediging worden toegekend.
Juni
In het MH17-proces staan drie Russen en een Oekraïner terecht voor het neerhalen van het passagierstoestel in 2014. Daarbij kwamen 298 mensen om het leven. De meeste slachtoffers waren Nederlanders.
Van de vier verdachten laat alleen Poelatov zich vertegenwoordigen door advocaten. Hij ontkent dat hij te maken heeft met het neerhalen van het vliegtuig en zegt dat hij ook niet betrokken was bij het transport van de Buk-raket waarmee het toestel zou zijn neergeschoten.
Poelatov was destijds plaatsvervangend commandant van een verkennings- en spionage-eenheid van de Oost-Oekraïense rebellen. Zij streden in het gebied waar vlucht MH17 neerstortte voor onafhankelijkheid. Ook de andere verdachten hadden militaire functies.
De rechtbank verwacht de zaak vanaf juni inhoudelijk te kunnen behandelen, ook als de verdachten er zelf niet bij zijn. Tot die tijd wordt nog een aantal getuigen gehoord en loopt er aanvullend onderzoek naar beeldmateriaal.
Onderzoek: Oekraïne onbewust van bedreiging luchtvaart rond MH17-ramp
Oekraïne was zich er niet van bewust dat de burgerluchtvaart in gevaar was toen vlucht MH17 in juli 2014 boven het oosten van dat land werd neergeschoten, zo blijkt vrijdag uit onafhankelijk onderzoek. Er is dan ook onvoldoende bewijs om Oekraïne juridisch aansprakelijk te stellen voor het niet volledig sluiten van het luchtruim, aldus minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken).
De Tweede Kamer had aangedrongen op het onderzoek, omdat ze meer duidelijkheid wilde over de rol die Oekraïne heeft gespeeld in de ramp. De Kamer wilde onder meer weten waarom het luchtruim boven het conflictgebied niet volledig was gesloten.
Uit het rapport van de Flight Safety Foundation komt naar voren dat er “onvoldoende feiten zijn vastgesteld die erop duiden dat de Oekraïense autoriteiten die destijds verantwoordelijk waren voor de veiligheid van de burgerluchtvaart boven het oosten van Oekraïne zich bewust waren van een bedreiging voor de burgerluchtvaart boven dat deel van het luchtruim dat al was gesloten of zich daar bewust van hadden kunnen zijn”, schrijft Blok aan de Kamer.
MH17-proces gaat 15 april 2021 verder, dan besluit over schouw
Het monsterproces rond het neerhalen van vlucht MH17 gaat op 15 april verder. Dan zal de rechtbank bekijken of het nodig is om de reconstructie van het vliegtuig in een hangar op de vliegbasis in Gilze-Rijen te bekijken. Als dat het geval is, gebeurt dat eind mei.
Rechtbank bereidt schouw MH17-wrakstukken voor
De rechtbank laat voorbereidingen treffen voor een schouw van de MH17-wrakstukken. Een deel van het vliegtuig is inmiddels gereconstrueerd op vliegbasis Gilze-Rijen.
Als de rechters daar zelf gaan kijken, willen ze ook een aantal specifieke wrakdelen zien die geen deel uitmaken van de reconstructie. “Maar ze lijken wel onderdeel van de discussie over het afvuurgebied”, zei de rechtbank vandaag.
De verdediging in het MH17-proces vroeg zich een week geleden af of het Openbaar Ministerie wel alle relevante wrakdelen heeft opgesteld. Het OM zegt van wel en meent dat alle schade wijst op de inslag van een Russische Buk-raket. Die zou zijn afgeschoten vanaf een akker in Oost-Oekraïne. De advocaten trekken dat in twijfel.
Of de rechtbank de geborgen wrakdelen van vlucht MH17 daadwerkelijk gaat bekijken wordt pas later beslist, maar voor de zekerheid wil de rechtbank wel alvast een datum prikken in mei.
Foto’s
Ook moet de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) kijken of er nog extra foto’s zijn van wrakstukken, die ter beschikking kunnen worden gesteld aan de verdediging. De raad deed uitgebreid onderzoek naar het neerstorten van het passagierstoestel en heeft ook foto’s van delen die niet naar Nederland gehaald konden worden. Overigens kwam ook de OVV al tot de conclusie dat het vliegtuig is neergeschoten met een Buk-raket.
Welke zaken lopen er nu rond het neerhalen van vlucht MH17?
Een overzicht van de Nederlandse inzet voor waarheidsvinding, gerechtigheid en rekenschap voor het neerhalen van MH17 <–vindt u hier
Zie ook; Neerhalen vlucht MH17
MH17 dossier AD
Dossier MH17 NRC
dossier MH17 Trouw
Meer: MH17-vliegramp OM
Lees meer over: MH17 NU
Volg de eerste zittingsdag in het MH17-proces via ons liveblog NU
meer: MH17-proces NOS
Meer: mh17 AD
meer: MH17-proces RTL
Alle verhalen over MH17, de verdachten en de nabestaanden lees je in het AD dossier.
Zie: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 26 – proces deel 8
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 25 – proces deel 7
Zie dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 24 – proces deel 6
Zie verder: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 23
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 22 – proces deel 5
Zie verder: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 21 – proces deel 4
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 20 – proces deel 3
Zie dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 19 – proces deel 2
En zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 18 – proces deel 1
Zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 17
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 16
En zie ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 15
Zie dan ook nog: Dick Schoof versus de Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 14
Zie dan verder ook nog: Herdenking MH17 17.07.2014 – 17.07.2018 – Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 13
En zie verder dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 12
En zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 11
Zie dan verder ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 10
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 9
Zie ook dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 8
Zie dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 7
Zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 6
Zie verder ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 5
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 4
En zie ook nog dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 3
Zie dan verder dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 2
En dan ook nog dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 1
Minister moet beter uitleggen waarom opgevraagde MH17-stukken geheim zijn
RTL 11.02.2021 Minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid moet beter uitleggen waarom een paar passages uit documenten over de vliegramp met vlucht MH17 niet openbaar gemaakt kunnen worden. Dat heeft de rechtbank in Utrecht bepaald.
Onleesbaar gemaakt
RTL Nieuws deed een beroep op de Wet openbaarheid bestuur (Wob) om documenten openbaar te maken, maar dat verzoek werd deels afgewezen of documenten zijn onleesbaar gemaakt.
Het gaat om documenten uit het zogenoemde Archief MH17 waarin correspondentie zit van onder meer de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) en Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD).
De rechtbank heeft de stukken wel ingezien om te kunnen bepalen of het ministerie terecht delen zwart heeft gemaakt of documenten terecht achterhield. De rechtbank ‘is van oordeel dat de minister voor een aantal documenten meer uitleg moet geven waarom bepaalde passages niet openbaar zijn gemaakt’. Het betreft een document van de NCTV aan de AIVD, MIVD en de politie, een intern verslag en een dreigingsanalyse voor luchthavens.
Bellingcat: Nederlander die twijfel zaait over MH17 aangestuurd vanuit Rusland
Binnen zes weken
Binnen zes weken moet de minister toelichten waarom hij deze passages weigert met RTL Nieuws te delen. De rechtbank zal dan de argumenten opnieuw beoordelen.
RTL Nieuws betwijfelt ook of de minister wel goed genoeg heeft gezocht naar relevante stukken. Daar gaat de bestuursrechter niet in mee: “Er bestaat geen aanleiding om te twijfelen aan de zoekslag in het Archief MH17.”
Ben je ooit klaar met herdenken? ‘Een ramp zoals MH17 kún en mag je niet vergeten’
RTL Nieuws / ANP; Ferdinand Grapperhaus Ministerie van Justitie en Veiligheid MH17-proces MH17 Verkeersvliegtuig Vliegrampen Oekraïne
MH17-proces gaat 15 april verder, dan besluit over schouw
MSN 08.02.2021 Het monsterproces rond het neerhalen van vlucht MH17 gaat op 15 april verder. Dan zal de rechtbank bekijken of het nodig is om de reconstructie van het vliegtuig in een hangar op de vliegbasis in Gilze-Rijen te bekijken. Als dat het geval is, gebeurt dat eind mei.
Omdat een schouw de nodige voorbereiding vergt, heeft de rechtbank maandag het Openbaar Ministerie gevraagd nu alvast met die voorbereidingen te beginnen – vooruitlopend op de uiteindelijke beslissing. De voorzitter van de rechtbank liet tijdens de zitting vorige week al weten dat – mocht er een schouw komen – daaraan slechts een beperkt aantal mensen kan deelnemen. “Belangstellenden kunnen er niet bij zijn in verband met de coronamaatregelen.” Er wordt wel een livestream geregeld, net zoals bij iedere zittingsdag van het proces.
Het OM verdenkt vier mannen, drie Russen en een Oekraïner, van betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17. Alleen Oleg Poelatov laat zich verdedigen door advocaten. De andere drie verdachten – Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko – hebben de rechtbank niets laten weten.
Meer beeldmateriaal
De advocaten van Poelatov vroegen de rechtbank vorige week om niet alleen de reconstructie te bekijken, maar ook andere wrakstukken van het toestel, opgeslagen in achttien containers in Soesterberg. De rechtbank ziet de noodzaak daar niet toe, maar laat het OM wel uitzoeken of er nog meer beeldmateriaal voorhanden is.
Op 7 juni begint naar verwachting de inhoudelijke behandeling van de zeer omvangrijke strafzaak over de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014. Bij de ramp kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven.
Het toestel van Malaysia Airlines vertrok van Schiphol met bestemming Kuala Lumpur. Volgens het OM is het toestel boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten met een Buk-raket die afkomstig was uit Rusland. In Oost-Oekraïne was een conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen.
Rechtbank bereidt schouw MH17-wrakstukken voor
NOS 08.02.2021 De rechtbank laat voorbereidingen treffen voor een schouw van de MH17-wrakstukken. Een deel van het vliegtuig is gereconstrueerd op vliegbasis Gilze-Rijen.
Als de rechters daar zelf gaan kijken, willen ze ook een aantal specifieke wrakdelen zien die geen deel uitmaken van de reconstructie. “Maar ze lijken wel onderdeel van de discussie over het afvuurgebied”, zei de rechtbank vandaag.
De verdediging in het MH17-proces vroeg zich een week geleden af of het Openbaar Ministerie wel alle relevante wrakdelen heeft opgesteld. Het OM zegt van wel en meent dat alle schade wijst op de inslag van een Russische Buk-raket. Die zou zijn afgeschoten vanaf een akker in Oost-Oekraïne. De advocaten trekken dat in twijfel.
Of de rechtbank de geborgen wrakdelen van vlucht MH17 daadwerkelijk gaat bekijken wordt pas later beslist, maar voor de zekerheid wil de rechtbank wel alvast een datum prikken in mei.
Foto’s
Ook moet de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) kijken of er nog extra foto’s zijn van wrakstukken, die ter beschikking kunnen worden gesteld aan de verdediging. De raad deed uitgebreid onderzoek naar het neerstorten van het passagierstoestel en heeft ook foto’s van delen die niet naar Nederland gehaald konden worden. Overigens kwam ook de OVV al tot de conclusie dat het vliegtuig is neergeschoten met een Buk-raket.
Het toestel van Malaysia Airlines was onderweg van Amsterdam naar Kuala Lumpur en stortte in 2014 neer boven het oosten van Oekraïne. Daar werd toen gevochten tussen het Oekraïense leger en pro-Russische separatisten. Bij de ramp kwamen 298 mensen om het leven, de meesten Nederlanders. Momenteel staan vier mannen terecht die een rol zouden hebben gehad bij het neerschieten van MH17.
Onderzoek: Oekraïne onbewust van bedreiging luchtvaart rond MH17-ramp
NU 05.02.2021 Oekraïne was zich er niet van bewust dat de burgerluchtvaart in gevaar was toen vlucht MH17 in juli 2014 boven het oosten van dat land werd neergeschoten, zo blijkt vrijdag uit onafhankelijk onderzoek. Er is dan ook onvoldoende bewijs om Oekraïne juridisch aansprakelijk te stellen voor het niet volledig sluiten van het luchtruim, aldus minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken).
De Tweede Kamer had aangedrongen op het onderzoek, omdat ze meer duidelijkheid wilde over de rol die Oekraïne heeft gespeeld in de ramp. De Kamer wilde onder meer weten waarom het luchtruim boven het conflictgebied niet volledig was gesloten.
Uit het rapport van de Flight Safety Foundation komt naar voren dat er “onvoldoende feiten zijn vastgesteld die erop duiden dat de Oekraïense autoriteiten die destijds verantwoordelijk waren voor de veiligheid van de burgerluchtvaart boven het oosten van Oekraïne zich bewust waren van een bedreiging voor de burgerluchtvaart boven dat deel van het luchtruim dat al was gesloten of zich daar bewust van hadden kunnen zijn”, schrijft Blok aan de Kamer.
Verder blijkt dat de Russische burgerluchtvaartautoriteiten, die verantwoordelijk waren voor het al gesloten luchtruim grenzend aan het oorlogsgebied in Oost-Oekraïne, ook geen bedreiging zagen voor de burgerluchtvaart.
Kamer vroeg in 2019 om onderzoek
De Kamer vroeg in oktober 2019 om het onderzoek. Nederland heeft Rusland en Oekraïne daarna gevraagd mee te werken. “De totstandkoming van deze medewerking bleek in de praktijk langer te duren dan voorzien”, aldus Blok.
MH17 werd door een buk-raket neergeschoten. Die was afkomstig van een Russische legerbasis. Nederland heeft daarom Rusland aansprakelijk gesteld voor het neerhalen van het vliegtuig van Malaysia Airlines. Daar verandert het onderzoek niets aan, aldus de minister. Bij de ramp kwamen alle 298 inzittenden om het leven.
Momenteel loopt er ook een proces tegen drie Russen en een Oekraïner, die worden verdacht van betrokkenheid bij onder meer het vervoeren van de buk-raket.
Deze vier mannen worden verdacht van het neerhalen van vlucht MH17
Onderzoek: Oekraïne onbewust van bedreiging luchtvaart rond MH17-ramp
MSN 05.02.2021 Oekraïne was zich er niet van bewust dat de burgerluchtvaart in gevaar was toen vlucht MH17 in juli 2014 boven het oosten van dat land werd neergeschoten, zo blijkt vrijdag uit onafhankelijk onderzoek. Er is dan ook onvoldoende bewijs om Oekraïne juridisch aansprakelijk te stellen voor het niet volledig sluiten van het luchtruim, aldus minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken).
De Tweede Kamer had aangedrongen op het onderzoek, omdat ze meer duidelijkheid wilde over de rol die Oekraïne heeft gespeeld in de ramp. De Kamer wilde onder meer weten waarom het luchtruim boven het conflictgebied niet volledig was gesloten.
Uit het rapport van de Flight Safety Foundation komt naar voren dat er “onvoldoende feiten zijn vastgesteld die erop duiden dat de Oekraïense autoriteiten die destijds verantwoordelijk waren voor de veiligheid van de burgerluchtvaart boven het oosten van Oekraïne zich bewust waren van een bedreiging voor de burgerluchtvaart boven dat deel van het luchtruim dat al was gesloten of zich daar bewust van hadden kunnen zijn”, schrijft Blok aan de Kamer.
Verder blijkt dat de Russische burgerluchtvaartautoriteiten, die verantwoordelijk waren voor het al gesloten luchtruim grenzend aan het oorlogsgebied in Oost-Oekraïne, ook geen bedreiging zagen voor de burgerluchtvaart.
Kamer vroeg in 2019 om onderzoek
De Kamer vroeg in oktober 2019 om het onderzoek. Nederland heeft Rusland en Oekraïne daarna gevraagd mee te werken. “De totstandkoming van deze medewerking bleek in de praktijk langer te duren dan voorzien”, aldus Blok.
MH17 werd door een buk-raket neergeschoten. Die was afkomstig van een Russische legerbasis. Nederland heeft daarom Rusland aansprakelijk gesteld voor het neerhalen van het vliegtuig van Malaysia Airlines. Daar verandert het onderzoek niets aan, aldus de minister. Bij de ramp kwamen alle 298 inzittenden om het leven.
Momenteel loopt er ook een proces tegen drie Russen en een Oekraïner, die worden verdacht van betrokkenheid bij onder meer het vervoeren van de buk-raket.
Verdediging in zaak-MH17 wil toegang tot alle wrakstukken
NU 01.02.2021 De advocaten van MH17-verdachte Oleg Pulatov willen niet alleen de reconstructie van het vliegtuig in een hangar op de vliegbasis in Gilze-Rijen bekijken, maar ook de mogelijkheid hebben om andere wrakstukken te bekijken. Die zijn opgeslagen in containers in Soesterberg.
“Van de wrakstukken van het vliegtuig is kennelijk slechts zo’n 20 tot 30 procent beschikbaar geworden voor het onderzoek. Daarvan is een zeer beperkt deel gebruikt voor de reconstructie van slechts het voorste gedeelte van het vliegtuig”, zei advocaat Sabine ten Doesschate maandag bij de hervatting van de omvangrijke strafzaak rond het neerhalen van het vliegtuig.
“Het beeld dat op basis van de reconstructie kan worden verkregen, is daarom mogelijk een vertekend beeld. Het is uitsluitend een beeld van het Openbaar Ministerie (OM). Niet een mogelijk tegenstrijdig beeld of het beeld dat mogelijk nadere of andere vragen oproept.”
De officier van justitie zegt geen reden te zien voor een uitbreiding van een eventuele schouw. “De reconstructie bestaat uit het voorste deel van het vliegtuig. Hier is de hoogste concentratie van inslagschade. Die wrakdelen geven dus de meeste informatie over het wapen.”
Onbekend of schouw gaat plaatsvinden
Overigens is nog niet duidelijk of er een schouw gaat komen. De rechtbank beslist op 15 april of en zo ja wanneer dat gebeurt. Het monsterproces gaat volgende week maandag verder.
Dan beslist de rechtbank over de andere verzoeken die zijn gedaan, zoals het aanvullend horen van getuigen in deze zaak. Het volgende blok van zittingsdagen is vanaf begin maart gepland.
Op 7 juni begint naar verwachting de inhoudelijke behandeling van de zeer omvangrijke strafzaak over de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014. Het OM verdenkt drie Russen en een Oekraïner van betrokkenheid bij de ramp.
Alleen de Russische verdachte Oleg Pulatov laat zich vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie verdachten – Igor Girkin, Sergey Dubinsky en Leonid Kharchenko – hebben de rechtbank niets laten weten.
OM gaat uit van scenario met buk-raket
Bij de ramp kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven. Het toestel van Malaysia Airlines vertrok van Schiphol naar Kuala Lumpur.
Volgens het OM is het toestel boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten met een buk-raket die afkomstig was uit Rusland. In Oost-Oekraïne was een conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen.
Lees meer over: MH17 Binnenland
Verdediging MH17-proces: laat alle wrakstukken zien
NOS 01.02.2021 De verdediging in het MH17-proces wil weten of het Openbaar Ministerie belangrijke wrakstukken van het neergeschoten vliegtuig achterhoudt. Dat bleek vandaag tijdens een tussentijdse zitting in de zaak, in de extra beveiligde rechtbank bij Schiphol.
De advocaten van verdachte Oleg Poelatov mogen de wrakstukken met een eigen deskundige bekijken. Zij willen onderzoeken of vlucht MH17 door een Oekraïens gevechtsvliegtuig kan zijn neergeschoten, in plaats van door een Russische Buk-raket.
Alle relevante wrakstukken zijn gebruikt voor de reconstructie en liggen op vliegbasis Gilze-Rijen, zegt het OM. De verdediging toonde zich vandaag verrast dat er nog 18 containers met wrakstukken staan in Soesterberg. Op foto’s is te zien dat daar mogelijk ook onderdelen bij zitten met inslagschade.
“Wij hebben belang bij het zien en onderzoeken van alle beschikbare wrakstukken die iets zouden kunnen zeggen over de oorzaak van het neerstorten”, zei advocaat Sabine ten Doesschate. Ze riep daarom op om alle vliegtuigonderdelen “met relevante schade” te tonen, niet alleen voor de verdediging maar ook als de rechtbank zelf nog in Gilze-Rijen wil gaan kijken. “Anders is het mogelijk een vertekend beeld, namelijk alleen het beeld dat past in het scenario van het OM.”
Raketdelen
Het Openbaar Ministerie vindt het niet nodig om extra stukken van het MH17-toestel beschikbaar te stellen voor onderzoek. De complete voorkant van het vliegtuig, met daarin honderden kleine en grote gaten, is gereconstrueerd.
“De wrakdelen die het meeste informatie geven, zijn gebruikt”, zei officier van justitie Ward Ferdinandusse. “Ook als het een ander wapen zou zijn geweest dan een Buk-raket, zou dat blijken uit de reconstructie. Andere wrakdelen kunnen niets relevants meer aan de bevindingen toevoegen of er aan afdoen.”
Het OM benadrukte dat de advocaten ook de raketdelen kunnen bekijken die in het vliegtuig zijn gevonden. Ook die resten passen volgens het OM bij een Buk-raket. Of de rechtbank zelf ook gaat kijken bij de wrakstukken, staat nog niet vast.
Juni
In het MH17-proces staan drie Russen en een Oekraïner terecht voor het neerhalen van het passagierstoestel in 2014. Daarbij kwamen 298 mensen om het leven. De meeste slachtoffers waren Nederlanders.
Van de vier verdachten laat alleen Poelatov zich vertegenwoordigen door advocaten. Hij ontkent dat hij te maken heeft met het neerhalen van het vliegtuig en zegt dat hij ook niet betrokken was bij het transport van de Buk-raket waarmee het toestel zou zijn neergeschoten.
Poelatov was destijds plaatsvervangend commandant van een verkennings- en spionage-eenheid van de Oost-Oekraïense rebellen. Zij streden in het gebied waar vlucht MH17 neerstortte voor onafhankelijkheid. Ook de andere verdachten hadden militaire functies.
De rechtbank verwacht de zaak vanaf juni inhoudelijk te kunnen behandelen, ook als de verdachten er zelf niet bij zijn. Tot die tijd wordt nog een aantal getuigen gehoord en loopt er aanvullend onderzoek naar beeldmateriaal.
Verdediging in zaak-MH17 wil toegang tot alle wrakstukken
MSN 01.02.2021 De advocaten van MH17-verdachte Oleg Pulatov willen niet alleen de reconstructie van het vliegtuig in een hangar op de vliegbasis in Gilze-Rijen bekijken, maar ook de mogelijkheid hebben om andere wrakstukken te bekijken. Die zijn opgeslagen in containers in Soesterberg.
“Van de wrakstukken van het vliegtuig is kennelijk slechts zo’n 20 tot 30 procent beschikbaar geworden voor het onderzoek. Daarvan is een zeer beperkt deel gebruikt voor de reconstructie van slechts het voorste gedeelte van het vliegtuig”, zei advocaat Sabine ten Doesschate maandag bij de hervatting van de omvangrijke strafzaak rond het neerhalen van het vliegtuig.
“Het beeld dat op basis van de reconstructie kan worden verkregen, is daarom mogelijk een vertekend beeld. Het is uitsluitend een beeld van het Openbaar Ministerie (OM). Niet een mogelijk tegenstrijdig beeld of het beeld dat mogelijk nadere of andere vragen oproept.”
De officier van justitie zegt geen reden te zien voor een uitbreiding van een eventuele schouw. “De reconstructie bestaat uit het voorste deel van het vliegtuig. Hier is de hoogste concentratie van inslagschade. Die wrakdelen geven dus de meeste informatie over het wapen.”
Onbekend of schouw gaat plaatsvinden
Overigens is nog niet duidelijk of er een schouw gaat komen. De rechtbank beslist op 15 april of en zo ja wanneer dat gebeurt. Het monsterproces gaat volgende week maandag verder.
Dan beslist de rechtbank over de andere verzoeken die zijn gedaan, zoals het aanvullend horen van getuigen in deze zaak. Het volgende blok van zittingsdagen is vanaf begin maart gepland.
Op 7 juni begint naar verwachting de inhoudelijke behandeling van de zeer omvangrijke strafzaak over de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014. Het OM verdenkt drie Russen en een Oekraïner van betrokkenheid bij de ramp.
Alleen de Russische verdachte Oleg Pulatov laat zich vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie verdachten – Igor Girkin, Sergey Dubinsky en Leonid Kharchenko – hebben de rechtbank niets laten weten.
OM gaat uit van scenario met buk-raket
Bij de ramp kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven. Het toestel van Malaysia Airlines vertrok van Schiphol naar Kuala Lumpur.
Volgens het OM is het toestel boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten met een buk-raket die afkomstig was uit Rusland. In Oost-Oekraïne was een conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen.
MH17-proces: advocaten willen meer wrakstukken van vliegtuig zien
AD 01.02.2021 De advocaten van een verdachte in het MH17-proces willen veel meer wrakstukken van het toestel kunnen bekijken om te zien of er geen relevante informatie wordt achtergehouden. ,,De delen die nu zijn gebruikt voor de reconstructie van de cockpit laten alleen de schade zien die past bij het scenario dat het Openbaar Ministerie van de crash schetst.” De verdediging stelt al maandenlang er niet van overtuigd te zijn dat het toestel door een BUK-raket is neergehaald.
Dat bleek vanochtend tijdens een tussentijdse zitting in het MH17-proces. In dat proces staan vier mannen (drie Russen en een Oekraïner) terecht die ervan verdacht worden betrokken te zijn geweest bij het neerschieten van het passagiersvliegtuig in juli 2014. Vlucht MH17 werd neergehaald boven Oost-Oekraïne, waar gevochten wordt tussen het Oekraïense leger en pro-Russische separatisten.
Lees ook;
Hangar
In een hangar op vliegbasis Gilze-Rijen is een deel van het vliegtuig, vooral de cockpit, gereconstrueerd. De rechtbank wil er mogelijk later tijdens het proces gaan kijken. De advocaten van verdachte Poelatov willen er óók gaan kijken, samen met een door hen zelf voorgestelde expert. Ze willen echter ook kunnen kijken naar de wrakstukken die niet zijn gebruikt voor de reconstructie, die zijn opgeslagen in achttien containers op een andere vliegbasis.
,,Maar 20 tot 30 procent van de wrakstukken is beschikbaar voor onderzoek en een deel daarvan is weer geschikt gemaakt voor reconstructie. Het zijn delen die bijdragen aan het scenario dat het Openbaar Ministerie schetst. Niet aan eventuele andere scenario’s”, zei advocate Sabine ten Doesschate vanochtend.
Getuige M58
Ook zeggen de advocaten te twijfelen aan de betrouwbaarheid van een belangrijke getuige. Het gaat om een vrijwilliger die meestreed aan de kant van de Russische separatisten in het gebied. Hij zou in de buurt van de afvuurlocatie zijn geweest en hebben verklaard over de BUK-raket die MH17 zou hebben neergehaald. Uit veiligheidsoverwegingen is zijn naam niet bekend gemaakt, in het proces wordt hij ‘getuige M58′ genoemd.
,,M58 is recentelijk door de verdediging ondervraagd. Wij vinden zijn verklaring onbetrouwbaar. Hij verwijst naar ‘een stevige dorpsjongen’. Maar wij zijn ervan overtuigd dat hij niet heeft gezien wat hij zegt en dat die jongen niet bestaat.Hij verwijst ook naar ene Leon. En nog een commandant die gezegd zouden hebben dat er Russische militairen in de BUK-zaten. Hij geeft geen antwoord als wordt doorgevraagd naar de identiteit van anderen”, stelde Ten Doesschate.
De rechtbank stelde in een eerdere fase in het proces al dat ze meer waarde hecht aan de verklaringen van experts dan aan die van getuigen ter plekke omdat die vertekend kunnen zijn door de omstandigheden.
Het Openbaar Ministerie stelde ’s middags in een reactie dat ze het zoeken naar die twee extra getuigen niet zinvol vindt. ,,Er zit in het dossier al veel informatie van getuige M58. Die is ook te controleren met andere informatie uit het dossier.” Het zoeken van de bedoelde nieuwe getuigen zou ook veel tijd kosten.
Ook het extra bekijken van de brokstukken die niet in de reconstructie zijn opgenomen, is volgens het OM niet relevant. ,,De wrakstukken met de meeste inslagen zijn gebruikt in de reconstructie. Alle andere stukken zijn door het NFI onderzocht en beschreven. Wij zien niet in wat een visuele inspectie door de heer Biedermann daar nog aan kan toevoegen”, aldus officier van justitie Ward Ferdinandusse.
De rechtbank beslist volgende week maandag of de verzoeken van de verdediging worden toegekend.
De rechtbank en de advocaten in het MH17-proces. © ANP
Buk-raket
Bij de crash kwamen alle 298 inzittenden om het leven. Volgens het Nederlandse Openbaar Ministerie is het toestel neergeschoten door een BUK-raket van het Russische leger. De lanceerinstallatie zou op dat moment in het gebied van de pro-Russische rebellen zijn geweest. De vier verdachten zijn zelf niet bij het proces, zij verblijven in Rusland of in Oost-Oekraïne. Rusland levert geen onderdanen uit. De verdachten zelf stellen niet betrokken te zijn geweest bij het neerschieten van MH17 of het vervoer van de lanceerinstallatie.
Slechts een van de vier verdachten, Oleg Poelatov, wordt door advocaten vertegenwoordigd. Poelatov (53) is een voormalige luitenant-kolonel in het Russische leger. Hij werkte in het rebellengebied voor de inlichtingendienst en speelde volgens het Openbaar Ministerie een rol bij het vervoeren en beveiligen van de raket.
Tweede vliegtuig
De verdediging stelde de afgelopen maanden dat er meer onderzoek moet worden gedaan naar alternatieve scenario’s rond het neerhalen van het vliegtuig. Zo zou er volgens de verdediging mogelijk sprake zijn geweest van een tweede toestel in de lucht: een Oekraïens gevechtsvliegtuig. De advocaten wilden onderzocht hebben of dat toestel er inderdaad was en welke rol het dan speelde.
Het Openbaar Ministerie heeft dat scenario al jaren geleden verworpen. De rechtbank ging niet mee in de wensen van de verdediging. ,,De verdediging hoeft niet aan te tonen op welke wijze MH17 is neergehaald. Dat is de taak van het Openbaar Ministerie. Als dat het niet voldoende kan aantonen, dan spreekt de rechtbank de verdachte vrij. Onderzoek naar een alternatief scenario is geen verdedigingsbelang”, oordeelde de rechtbank eind november.
De advocaten deden vanochtend dus een verzoek om meer wrakstukken te kunnen bekijken. Dat willen ze samen doen met de Duitser Bernd Biedermann, die door hen als een expert wordt gezien en kan beoordelen welk projectiel de schade aan het vliegtuig heeft aangericht. Biedermann is een ex-officier van de voormalige Oost-Duitse luchtmacht. Hij schreef een boek waarin hij stelde dat MH17 niet door een BUK is neergehaald.
Gescheiden wc’s
De organisatie van de rechtbank bracht recent overigens een kleine wijziging aan in de organisatie van het complex. Nadat er in november een incidentje was op het damestoilet tussen advocate Sabine ten Doesschate en nabestaande Silene Fredriksz, zijn er nu gescheiden wc’s voor procespartijen (advocaten, Openbaar Ministerie) en andere aanwezigen (nabestaanden, pers).
Advocaten Poelatov willen alle wrakstukken MH17 bekijken
MSN 01.02.2021 De advocaten van MH17-verdachte Oleg Poelatov willen niet alleen de reconstructie van het vliegtuig in een hangar op de vliegbasis in Gilze-Rijen bekijken, maar ook de mogelijkheid hebben om ook andere wrakstukken te bekijken. Deze zijn opgeslagen in achttien containers in Soesterberg.
“Van de wrakstukken van het vliegtuig is kennelijk slechts zo’n 20 tot 30 procent beschikbaar geworden voor het onderzoek, en daarvan is een zeer beperkt deel gebruikt voor de reconstructie van slechts het voorste gedeelte van het vliegtuig”, zei advocaat Sabine ten Doesschate maandag bij de hervatting van de omvangrijke strafzaak rond het neerhalen van het vliegtuig. “Het beeld dat op basis van de reconstructie kan worden verkregen, is daarom mogelijk een vertekend beeld. Het is uitsluitend een beeld van het OM. Niet een mogelijk tegenstrijdig beeld, of het beeld dat mogelijk nadere of andere vragen oproept.”
De officier van justitie zegt geen reden te zien voor een uitbreiding van een eventuele schouw. “De reconstructie bestaat uit het voorste deel van het vliegtuig, hier is de hoogste concentratie van inslagschade. Die wrakdelen geven dus de meeste informatie over het wapen.”
Andere verzoeken
Overigens is nog niet duidelijk of er een schouw gaat komen, de rechtbank beslist op 15 april of en zo ja wanneer. Het monsterproces gaat volgende week maandag verder. Dan beslist de rechtbank over de andere verzoeken die zijn gedaan, zoals het aanvullend horen van getuigen in deze zaak. Het volgende blok van zittingsdagen is vanaf begin maart gepland.
Op 7 juni begint naar verwachting de inhoudelijke behandeling van de zeer omvangrijke strafzaak over de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014. Het Openbaar Ministerie verdenkt drie Russen en een Oekraïner van betrokkenheid bij de ramp. Alleen de Russische verdachte Oleg Poelatov laat zich vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie verdachten – Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko – hebben de rechtbank niets laten weten.
Bij de ramp kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven. Het toestel van Malaysia Airlines vertrok van Schiphol met bestemming Kuala Lumpur. Volgens het OM is het toestel boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten met een Buk-raket die afkomstig was uit Rusland. In Oost-Oekraïne was een conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2b6b60cc-6468-11eb-b7eb-02d2fb1aa1d7.jpg)
MH17-proces: hoe staat het er nu voor?
Telegraaf 01.02.2021 Het MH17-proces wordt maandag om 10.00 uur hervat. De stand van zaken zal besproken worden en er zal onder meer gekeken worden naar hoe het gaat met de nadere onderzoeken en het indienen van vorderingen tot schadevergoeding door de nabestaanden.
Ook zal het rechtsbijstandsteam van de nabestaanden het woord komen en mag de verdediging reageren.
BEKIJK OOK:PREMIUM
Advocaten Poelatov willen alle wrakstukken MH17 bekijken
Hierop kan het Openbaar Ministerie reageren. Mogelijk komt het OM pas aan bod op de extra zittingsdag op maandag 8 februari.
Onze verslaggever Saskia Belleman is bij de zaak aanwezig en twittert vanaf 10.00 uur live mee. Haar tweets vindt u hier: Tweets by @SaskiaBelleman.
BEKIJK MEER VAN; transport Saskia Belleman Luchthaven Schiphol Openbaar Ministerie MH17-proces
MH17-proces: hoe staat het er nu voor?
MSN 01.02.2021 Het MH17-proces wordt maandag om 10.00 uur hervat. De stand van zaken zal besproken worden en er zal onder meer gekeken worden naar hoe het gaat met de nadere onderzoeken en het indienen van vorderingen tot schadevergoeding door de nabestaanden.
Onze verslaggever Saskia Belleman is bij de zaak aanwezig en twittert vanaf 10.00 uur live mee. Haar tweets vindt u onderaan dit bericht.
Ook zal het rechtsbijstandsteam van de nabestaanden het woord komen en mag de verdediging reageren.
Hierop kan het Openbaar Ministerie reageren. Mogelijk komt het OM pas aan bod op de extra zittingsdag op maandag 8 februari.
Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 26 – proces deel 8
Vervolg MH-17proces
Het MH17-proces ging weer verder op dinsdag 4 november 2020. Door vertraging staat de verdere Inhoudelijke behandeling van de zaak pas gepland voor volgend jaar. Eind vorige maand sprak de rechtbank nog de hoop uit om op 1 februari 2021 te kunnen beginnen, maar dat wordt niet gehaald.
In een persbericht staat nu geschreven dat die datum is vastgesteld op 7 juni 2021. De rechtbank is geïnformeerd over het onderzoek van de rechter-commissaris en “op basis van deze informatie” is een voorlopige planning gemaakt.
Telegraaf 19.12.2020
Op maandag 1 februari 2021 is de eerst volgende zittingsdag. Deze zal benut worden om te bespreken wat op dat moment de stand van zaken is in de uitvoering van dit nadere onderzoek, de stand van zaken met betrekking tot de indiening van vorderingen tot schadevergoeding door de nabestaanden en met betrekking tot de vordering van het Openbaar Ministerie tot een schouw van de reconstructie van de MH17.
Op de zitting van 15 april 2021 neemt de rechtbank een beslissing of, en zo ja, wanneer een schouw zal plaatsvinden. Mocht de rechtbank beslissen tot een schouw, dan zal deze naar verwachting in mei 2021 plaatsvinden.
Lees ook;
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraïne neergehaald door een uit Rusland afkomstige Buk-raket. In Oost-Oekraïne woedde destijds een hevige oorlog tussen Russisch-gezinde separatisten en regeringstroepen van Oekraïne.
De MH17 was op weg van Amsterdam naar Kuala Lumpur en had 298 mensen aan boord. Onder hen waren 196 Nederlanders. Alle inzittenden kwamen om.
Het OM wil graag dat de rechtbank de gereconstrueerde brokstukken van het toestel in vliegbasis Gilze-Rijen met eigen ogen aanschouwt. In april wordt hier een definitief besluit over genomen, waarna de rechters in mei dan eventueel de brokstukken zullen bekijken.
Nabestaanden van de slachtoffers kunnen waarschijnlijk na de zomer hun spreekrecht uitoefenen. Hoelang het hele proces gaat duren is nog onduidelijk, laat staan wanneer een vonnis wordt geveld. Het strafproces begon afgelopen maart met meerdere voorbereidende zittingen.
280 onderzoekswensen
Het Openbaar Ministerie verdenkt drie Russen en een Oekraïner van betrokkenheid bij de ramp. Alleen de Russische verdachte Oleg Poelatov laat zich vertegenwoordigen door advocaten. Zij hebben in de nu afgesloten regiefase van het proces circa 280 onderzoekswensen geformuleerd. Die gingen over de vragen of vlucht MH17 wel door een Buk-raket is neergehaald, of de raket is afgevuurd vanaf een landbouwveldje in separatistengebied en of Poelatov betrokken was bij het neerhalen van de MH17.
De andere drie verdachten – Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko – hebben niets laten weten aan de rechtbank.
Welke zaken lopen er nu rond het neerhalen van vlucht MH17?
Een overzicht van de Nederlandse inzet voor waarheidsvinding, gerechtigheid en rekenschap voor het neerhalen van MH17 <–vindt u hier
Zie ook; Neerhalen vlucht MH17
MH17 dossier AD
Dossier MH17 NRC
dossier MH17 Trouw
Meer: MH17-vliegramp OM
Lees meer over: MH17 NU
Volg de eerste zittingsdag in het MH17-proces via ons liveblog NU
meer: MH17-proces NOS
Meer: mh17 AD
meer: MH17-proces RTL
Alle verhalen over MH17, de verdachten en de nabestaanden lees je in het AD dossier.
Zie: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 25 – proces deel 7
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 24 – proces deel 6
Zie verder: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 23
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 22 – proces deel 5
Zie verder: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 21 – proces deel 4
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 20 – proces deel 3
Zie dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 19 – proces deel 2
En zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 18 – proces deel 1
Zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 17
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 16
En zie ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 15
Zie dan ook nog: Dick Schoof versus de Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 14
Zie dan verder ook nog: Herdenking MH17 17.07.2014 – 17.07.2018 – Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 13
En zie verder dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 12
En zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 11
Zie dan verder ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 10
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 9
Zie ook dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 8
Zie dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 7
Zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 6
Zie verder ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 5
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 4
En zie ook nog dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 3
Zie dan verder dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 2
En dan ook nog dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 1
Verdediging in zaak-MH17 wil toegang tot alle wrakstukken
NU 01.02.2021 De advocaten van MH17-verdachte Oleg Pulatov willen niet alleen de reconstructie van het vliegtuig in een hangar op de vliegbasis in Gilze-Rijen bekijken, maar ook de mogelijkheid hebben om andere wrakstukken te bekijken. Die zijn opgeslagen in containers in Soesterberg.
“Van de wrakstukken van het vliegtuig is kennelijk slechts zo’n 20 tot 30 procent beschikbaar geworden voor het onderzoek. Daarvan is een zeer beperkt deel gebruikt voor de reconstructie van slechts het voorste gedeelte van het vliegtuig”, zei advocaat Sabine ten Doesschate maandag bij de hervatting van de omvangrijke strafzaak rond het neerhalen van het vliegtuig.
“Het beeld dat op basis van de reconstructie kan worden verkregen, is daarom mogelijk een vertekend beeld. Het is uitsluitend een beeld van het Openbaar Ministerie (OM). Niet een mogelijk tegenstrijdig beeld of het beeld dat mogelijk nadere of andere vragen oproept.”
De officier van justitie zegt geen reden te zien voor een uitbreiding van een eventuele schouw. “De reconstructie bestaat uit het voorste deel van het vliegtuig. Hier is de hoogste concentratie van inslagschade. Die wrakdelen geven dus de meeste informatie over het wapen.”
Onbekend of schouw gaat plaatsvinden
Overigens is nog niet duidelijk of er een schouw gaat komen. De rechtbank beslist op 15 april of en zo ja wanneer dat gebeurt. Het monsterproces gaat volgende week maandag verder.
Dan beslist de rechtbank over de andere verzoeken die zijn gedaan, zoals het aanvullend horen van getuigen in deze zaak. Het volgende blok van zittingsdagen is vanaf begin maart gepland.
Op 7 juni begint naar verwachting de inhoudelijke behandeling van de zeer omvangrijke strafzaak over de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014. Het OM verdenkt drie Russen en een Oekraïner van betrokkenheid bij de ramp.
Alleen de Russische verdachte Oleg Pulatov laat zich vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie verdachten – Igor Girkin, Sergey Dubinsky en Leonid Kharchenko – hebben de rechtbank niets laten weten.
OM gaat uit van scenario met buk-raket
Bij de ramp kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven. Het toestel van Malaysia Airlines vertrok van Schiphol naar Kuala Lumpur.
Volgens het OM is het toestel boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten met een buk-raket die afkomstig was uit Rusland. In Oost-Oekraïne was een conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen.
Lees meer over: MH17 Binnenland
Verdediging MH17-proces: laat alle wrakstukken zien
NOS 01.02.2021 De verdediging in het MH17-proces wil weten of het Openbaar Ministerie belangrijke wrakstukken van het neergeschoten vliegtuig achterhoudt. Dat bleek vandaag tijdens een tussentijdse zitting in de zaak, in de extra beveiligde rechtbank bij Schiphol.
De advocaten van verdachte Oleg Poelatov mogen de wrakstukken met een eigen deskundige bekijken. Zij willen onderzoeken of vlucht MH17 door een Oekraïens gevechtsvliegtuig kan zijn neergeschoten, in plaats van door een Russische Buk-raket.
Alle relevante wrakstukken zijn gebruikt voor de reconstructie en liggen op vliegbasis Gilze-Rijen, zegt het OM. De verdediging toonde zich vandaag verrast dat er nog 18 containers met wrakstukken staan in Soesterberg. Op foto’s is te zien dat daar mogelijk ook onderdelen bij zitten met inslagschade.
“Wij hebben belang bij het zien en onderzoeken van alle beschikbare wrakstukken die iets zouden kunnen zeggen over de oorzaak van het neerstorten”, zei advocaat Sabine ten Doesschate. Ze riep daarom op om alle vliegtuigonderdelen “met relevante schade” te tonen, niet alleen voor de verdediging maar ook als de rechtbank zelf nog in Gilze-Rijen wil gaan kijken. “Anders is het mogelijk een vertekend beeld, namelijk alleen het beeld dat past in het scenario van het OM.”
Raketdelen
Het Openbaar Ministerie vindt het niet nodig om extra stukken van het MH17-toestel beschikbaar te stellen voor onderzoek. De complete voorkant van het vliegtuig, met daarin honderden kleine en grote gaten, is gereconstrueerd.
“De wrakdelen die het meeste informatie geven, zijn gebruikt”, zei officier van justitie Ward Ferdinandusse. “Ook als het een ander wapen zou zijn geweest dan een Buk-raket, zou dat blijken uit de reconstructie. Andere wrakdelen kunnen niets relevants meer aan de bevindingen toevoegen of er aan afdoen.”
Het OM benadrukte dat de advocaten ook de raketdelen kunnen bekijken die in het vliegtuig zijn gevonden. Ook die resten passen volgens het OM bij een Buk-raket. Of de rechtbank zelf ook gaat kijken bij de wrakstukken, staat nog niet vast.
Juni
In het MH17-proces staan drie Russen en een Oekraïner terecht voor het neerhalen van het passagierstoestel in 2014. Daarbij kwamen 298 mensen om het leven. De meeste slachtoffers waren Nederlanders.
Van de vier verdachten laat alleen Poelatov zich vertegenwoordigen door advocaten. Hij ontkent dat hij te maken heeft met het neerhalen van het vliegtuig en zegt dat hij ook niet betrokken was bij het transport van de Buk-raket waarmee het toestel zou zijn neergeschoten.
Poelatov was destijds plaatsvervangend commandant van een verkennings- en spionage-eenheid van de Oost-Oekraïense rebellen. Zij streden in het gebied waar vlucht MH17 neerstortte voor onafhankelijkheid. Ook de andere verdachten hadden militaire functies.
De rechtbank verwacht de zaak vanaf juni inhoudelijk te kunnen behandelen, ook als de verdachten er zelf niet bij zijn. Tot die tijd wordt nog een aantal getuigen gehoord en loopt er aanvullend onderzoek naar beeldmateriaal.
Verdediging in zaak-MH17 wil toegang tot alle wrakstukken
MSN 01.02.2021 De advocaten van MH17-verdachte Oleg Pulatov willen niet alleen de reconstructie van het vliegtuig in een hangar op de vliegbasis in Gilze-Rijen bekijken, maar ook de mogelijkheid hebben om andere wrakstukken te bekijken. Die zijn opgeslagen in containers in Soesterberg.
“Van de wrakstukken van het vliegtuig is kennelijk slechts zo’n 20 tot 30 procent beschikbaar geworden voor het onderzoek. Daarvan is een zeer beperkt deel gebruikt voor de reconstructie van slechts het voorste gedeelte van het vliegtuig”, zei advocaat Sabine ten Doesschate maandag bij de hervatting van de omvangrijke strafzaak rond het neerhalen van het vliegtuig.
“Het beeld dat op basis van de reconstructie kan worden verkregen, is daarom mogelijk een vertekend beeld. Het is uitsluitend een beeld van het Openbaar Ministerie (OM). Niet een mogelijk tegenstrijdig beeld of het beeld dat mogelijk nadere of andere vragen oproept.”
De officier van justitie zegt geen reden te zien voor een uitbreiding van een eventuele schouw. “De reconstructie bestaat uit het voorste deel van het vliegtuig. Hier is de hoogste concentratie van inslagschade. Die wrakdelen geven dus de meeste informatie over het wapen.”
Onbekend of schouw gaat plaatsvinden
Overigens is nog niet duidelijk of er een schouw gaat komen. De rechtbank beslist op 15 april of en zo ja wanneer dat gebeurt. Het monsterproces gaat volgende week maandag verder.
Dan beslist de rechtbank over de andere verzoeken die zijn gedaan, zoals het aanvullend horen van getuigen in deze zaak. Het volgende blok van zittingsdagen is vanaf begin maart gepland.
Op 7 juni begint naar verwachting de inhoudelijke behandeling van de zeer omvangrijke strafzaak over de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014. Het OM verdenkt drie Russen en een Oekraïner van betrokkenheid bij de ramp.
Alleen de Russische verdachte Oleg Pulatov laat zich vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie verdachten – Igor Girkin, Sergey Dubinsky en Leonid Kharchenko – hebben de rechtbank niets laten weten.
OM gaat uit van scenario met buk-raket
Bij de ramp kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven. Het toestel van Malaysia Airlines vertrok van Schiphol naar Kuala Lumpur.
Volgens het OM is het toestel boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten met een buk-raket die afkomstig was uit Rusland. In Oost-Oekraïne was een conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen.
MH17-proces: advocaten willen meer wrakstukken van vliegtuig zien
AD 01.02.2021 De advocaten van een verdachte in het MH17-proces willen veel meer wrakstukken van het toestel kunnen bekijken om te zien of er geen relevante informatie wordt achtergehouden. ,,De delen die nu zijn gebruikt voor de reconstructie van de cockpit laten alleen de schade zien die past bij het scenario dat het Openbaar Ministerie van de crash schetst.” De verdediging stelt al maandenlang er niet van overtuigd te zijn dat het toestel door een BUK-raket is neergehaald.
Dat bleek vanochtend tijdens een tussentijdse zitting in het MH17-proces. In dat proces staan vier mannen (drie Russen en een Oekraïner) terecht die ervan verdacht worden betrokken te zijn geweest bij het neerschieten van het passagiersvliegtuig in juli 2014. Vlucht MH17 werd neergehaald boven Oost-Oekraïne, waar gevochten wordt tussen het Oekraïense leger en pro-Russische separatisten.
Lees ook;
Hangar
In een hangar op vliegbasis Gilze-Rijen is een deel van het vliegtuig, vooral de cockpit, gereconstrueerd. De rechtbank wil er mogelijk later tijdens het proces gaan kijken. De advocaten van verdachte Poelatov willen er óók gaan kijken, samen met een door hen zelf voorgestelde expert. Ze willen echter ook kunnen kijken naar de wrakstukken die niet zijn gebruikt voor de reconstructie, die zijn opgeslagen in achttien containers op een andere vliegbasis.
,,Maar 20 tot 30 procent van de wrakstukken is beschikbaar voor onderzoek en een deel daarvan is weer geschikt gemaakt voor reconstructie. Het zijn delen die bijdragen aan het scenario dat het Openbaar Ministerie schetst. Niet aan eventuele andere scenario’s”, zei advocate Sabine ten Doesschate vanochtend.
Getuige M58
Ook zeggen de advocaten te twijfelen aan de betrouwbaarheid van een belangrijke getuige. Het gaat om een vrijwilliger die meestreed aan de kant van de Russische separatisten in het gebied. Hij zou in de buurt van de afvuurlocatie zijn geweest en hebben verklaard over de BUK-raket die MH17 zou hebben neergehaald. Uit veiligheidsoverwegingen is zijn naam niet bekend gemaakt, in het proces wordt hij ‘getuige M58′ genoemd.
,,M58 is recentelijk door de verdediging ondervraagd. Wij vinden zijn verklaring onbetrouwbaar. Hij verwijst naar ‘een stevige dorpsjongen’. Maar wij zijn ervan overtuigd dat hij niet heeft gezien wat hij zegt en dat die jongen niet bestaat.Hij verwijst ook naar ene Leon. En nog een commandant die gezegd zouden hebben dat er Russische militairen in de BUK-zaten. Hij geeft geen antwoord als wordt doorgevraagd naar de identiteit van anderen”, stelde Ten Doesschate.
De rechtbank stelde in een eerdere fase in het proces al dat ze meer waarde hecht aan de verklaringen van experts dan aan die van getuigen ter plekke omdat die vertekend kunnen zijn door de omstandigheden.
Het Openbaar Ministerie stelde ’s middags in een reactie dat ze het zoeken naar die twee extra getuigen niet zinvol vindt. ,,Er zit in het dossier al veel informatie van getuige M58. Die is ook te controleren met andere informatie uit het dossier.” Het zoeken van de bedoelde nieuwe getuigen zou ook veel tijd kosten.
Ook het extra bekijken van de brokstukken die niet in de reconstructie zijn opgenomen, is volgens het OM niet relevant. ,,De wrakstukken met de meeste inslagen zijn gebruikt in de reconstructie. Alle andere stukken zijn door het NFI onderzocht en beschreven. Wij zien niet in wat een visuele inspectie door de heer Biedermann daar nog aan kan toevoegen”, aldus officier van justitie Ward Ferdinandusse.
De rechtbank beslist volgende week maandag of de verzoeken van de verdediging worden toegekend.
De rechtbank en de advocaten in het MH17-proces. © ANP
Buk-raket
Bij de crash kwamen alle 298 inzittenden om het leven. Volgens het Nederlandse Openbaar Ministerie is het toestel neergeschoten door een BUK-raket van het Russische leger. De lanceerinstallatie zou op dat moment in het gebied van de pro-Russische rebellen zijn geweest. De vier verdachten zijn zelf niet bij het proces, zij verblijven in Rusland of in Oost-Oekraïne. Rusland levert geen onderdanen uit. De verdachten zelf stellen niet betrokken te zijn geweest bij het neerschieten van MH17 of het vervoer van de lanceerinstallatie.
Slechts een van de vier verdachten, Oleg Poelatov, wordt door advocaten vertegenwoordigd. Poelatov (53) is een voormalige luitenant-kolonel in het Russische leger. Hij werkte in het rebellengebied voor de inlichtingendienst en speelde volgens het Openbaar Ministerie een rol bij het vervoeren en beveiligen van de raket.
Tweede vliegtuig
De verdediging stelde de afgelopen maanden dat er meer onderzoek moet worden gedaan naar alternatieve scenario’s rond het neerhalen van het vliegtuig. Zo zou er volgens de verdediging mogelijk sprake zijn geweest van een tweede toestel in de lucht: een Oekraïens gevechtsvliegtuig. De advocaten wilden onderzocht hebben of dat toestel er inderdaad was en welke rol het dan speelde.
Het Openbaar Ministerie heeft dat scenario al jaren geleden verworpen. De rechtbank ging niet mee in de wensen van de verdediging. ,,De verdediging hoeft niet aan te tonen op welke wijze MH17 is neergehaald. Dat is de taak van het Openbaar Ministerie. Als dat het niet voldoende kan aantonen, dan spreekt de rechtbank de verdachte vrij. Onderzoek naar een alternatief scenario is geen verdedigingsbelang”, oordeelde de rechtbank eind november.
De advocaten deden vanochtend dus een verzoek om meer wrakstukken te kunnen bekijken. Dat willen ze samen doen met de Duitser Bernd Biedermann, die door hen als een expert wordt gezien en kan beoordelen welk projectiel de schade aan het vliegtuig heeft aangericht. Biedermann is een ex-officier van de voormalige Oost-Duitse luchtmacht. Hij schreef een boek waarin hij stelde dat MH17 niet door een BUK is neergehaald.
Gescheiden wc’s
De organisatie van de rechtbank bracht recent overigens een kleine wijziging aan in de organisatie van het complex. Nadat er in november een incidentje was op het damestoilet tussen advocate Sabine ten Doesschate en nabestaande Silene Fredriksz, zijn er nu gescheiden wc’s voor procespartijen (advocaten, Openbaar Ministerie) en andere aanwezigen (nabestaanden, pers).
Advocaten Poelatov willen alle wrakstukken MH17 bekijken
MSN 01.02.2021 De advocaten van MH17-verdachte Oleg Poelatov willen niet alleen de reconstructie van het vliegtuig in een hangar op de vliegbasis in Gilze-Rijen bekijken, maar ook de mogelijkheid hebben om ook andere wrakstukken te bekijken. Deze zijn opgeslagen in achttien containers in Soesterberg.
“Van de wrakstukken van het vliegtuig is kennelijk slechts zo’n 20 tot 30 procent beschikbaar geworden voor het onderzoek, en daarvan is een zeer beperkt deel gebruikt voor de reconstructie van slechts het voorste gedeelte van het vliegtuig”, zei advocaat Sabine ten Doesschate maandag bij de hervatting van de omvangrijke strafzaak rond het neerhalen van het vliegtuig. “Het beeld dat op basis van de reconstructie kan worden verkregen, is daarom mogelijk een vertekend beeld. Het is uitsluitend een beeld van het OM. Niet een mogelijk tegenstrijdig beeld, of het beeld dat mogelijk nadere of andere vragen oproept.”
De officier van justitie zegt geen reden te zien voor een uitbreiding van een eventuele schouw. “De reconstructie bestaat uit het voorste deel van het vliegtuig, hier is de hoogste concentratie van inslagschade. Die wrakdelen geven dus de meeste informatie over het wapen.”
Andere verzoeken
Overigens is nog niet duidelijk of er een schouw gaat komen, de rechtbank beslist op 15 april of en zo ja wanneer. Het monsterproces gaat volgende week maandag verder. Dan beslist de rechtbank over de andere verzoeken die zijn gedaan, zoals het aanvullend horen van getuigen in deze zaak. Het volgende blok van zittingsdagen is vanaf begin maart gepland.
Op 7 juni begint naar verwachting de inhoudelijke behandeling van de zeer omvangrijke strafzaak over de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014. Het Openbaar Ministerie verdenkt drie Russen en een Oekraïner van betrokkenheid bij de ramp. Alleen de Russische verdachte Oleg Poelatov laat zich vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie verdachten – Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko – hebben de rechtbank niets laten weten.
Bij de ramp kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven. Het toestel van Malaysia Airlines vertrok van Schiphol met bestemming Kuala Lumpur. Volgens het OM is het toestel boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten met een Buk-raket die afkomstig was uit Rusland. In Oost-Oekraïne was een conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen.
MH17-proces: hoe staat het er nu voor?
Telegraaf 01.02.2021 Het MH17-proces wordt maandag om 10.00 uur hervat. De stand van zaken zal besproken worden en er zal onder meer gekeken worden naar hoe het gaat met de nadere onderzoeken en het indienen van vorderingen tot schadevergoeding door de nabestaanden.
Ook zal het rechtsbijstandsteam van de nabestaanden het woord komen en mag de verdediging reageren.
BEKIJK OOK:PREMIUM
Advocaten Poelatov willen alle wrakstukken MH17 bekijken
Hierop kan het Openbaar Ministerie reageren. Mogelijk komt het OM pas aan bod op de extra zittingsdag op maandag 8 februari.
Onze verslaggever Saskia Belleman is bij de zaak aanwezig en twittert vanaf 10.00 uur live mee. Haar tweets vindt u hier: Tweets by @SaskiaBelleman.
BEKIJK MEER VAN; transport Saskia Belleman Luchthaven Schiphol Openbaar Ministerie MH17-proces
MH17-proces: hoe staat het er nu voor?
MSN 01.02.2021 Het MH17-proces wordt maandag om 10.00 uur hervat. De stand van zaken zal besproken worden en er zal onder meer gekeken worden naar hoe het gaat met de nadere onderzoeken en het indienen van vorderingen tot schadevergoeding door de nabestaanden.
Onze verslaggever Saskia Belleman is bij de zaak aanwezig en twittert vanaf 10.00 uur live mee. Haar tweets vindt u onderaan dit bericht.
Ook zal het rechtsbijstandsteam van de nabestaanden het woord komen en mag de verdediging reageren.
Hierop kan het Openbaar Ministerie reageren. Mogelijk komt het OM pas aan bod op de extra zittingsdag op maandag 8 februari.
Livestream monsterproces MH17 in de hele wereld gevolgd
MSN 29.12.2020 De livestream van de strafzaak over het neerhalen van vlucht MH17 is dit jaar iedere zittingsdag enkele duizenden tot 30.000 keer geopend, vanuit de hele wereld. Het aantal bezoekers aan de rechtbank – onder meer nabestaanden van de vliegramp, pers en betrokkenen – was 9 maart, de allereerste zittingsdag, bijna vierhonderd.
Daarna bleef dat elk zittingsblok rond enkele tientallen schommelen als gevolg van de coronamaatregelen. Op 25 november, de laatste zittingsdag van dit jaar, waren er in totaal 23 nabestaanden en journalisten in de rechtbank. Dat heeft de rechtbank Den Haag voor het ANP becijferd.
De Haagse rechtbank behandelt de zaak maar de zittingen vinden plaats in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Daar is speciaal voor dit proces een groot perscentrum gebouwd maar door alle maatregelen rondom het coronavirus is er nauwelijks (internationale) pers aanwezig geweest.
Op sommige dagen was het centrum zelfs gesloten. Op 23 maart na, helemaal aan het begin van de coronacrisis, kon iedere zittingsdag een groepje nabestaanden de besprekingen in de rechtbank volgen. Die dag was behalve de procespartijen zoals de rechters, niemand toegelaten in de rechtbank.
Voor alle belangstellenden is de rechtszaak via een livestream te volgen. De eerste dag werd deze 30.000 keer aangeklikt, de maanden daarna werden de zittingen enkele duizenden keren geopend. “De trend is dat op de eerste zittingsdag van een nieuw zittingsblok de openingscijfers een piek vertonen om vervolgens af te nemen”, aldus de rechtbank.
Op 8 juni was de stream ongeveer 20.000 keer geopend. Tijdens dat zittingsblok gaf het Openbaar Ministerie een toelichting op het omvangrijke opsporingsonderzoek. Hoeveel mensen er precies kijken is niet duidelijk, iemand kan de link meerdere keren per dag openen.
Zestig verschillende landen
De meeste kijkers komen uit Nederland, Rusland en Oekraïne. Ook loggen veel kijkers in vanuit het Verenigd Koninkrijk, Australië en de Verenigde Staten. “Op piekdagen waren er kijkers uit ongeveer zestig verschillende landen”, aldus de rechtbank.
De strafzaak tegen vier mannen – drie Russen en een Oekraïner – gaat februari 2021 verder en wordt vanaf 7 juni inhoudelijk behandeld. Het Openbaar Ministerie verdenkt de vier mannen van betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17.
Alleen de Russische verdachte Oleg Poelatov laat zich vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie verdachten – Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko – hebben niets aan de rechtbank laten horen.
Bij de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014 kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven. Het toestel van Malaysia Airlines vertrok van Schiphol met bestemming Kuala Lumpur. Volgens het OM is het toestel boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten met een Buk-raket die afkomstig was uit Rusland. In Oost-Oekraïne was een conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen.
Inhoudelijke behandeling MH17-proces begint over half jaar
NOS 18.12.2020 De rechtbank in Den Haag verwacht begin juni 2021 te starten met de inhoudelijke behandeling van het MH17-proces. Eind vorige maand sprak de rechtbank nog de hoop uit om op 1 februari te kunnen beginnen, maar dat wordt niet gehaald.
In een persbericht staat nu geschreven dat die datum is vastgesteld op 7 juni. De rechtbank is geïnformeerd over het onderzoek van de rechter-commissaris en “op basis van deze informatie” is een voorlopige planning gemaakt.
De eerstvolgende zittingsdag in het proces staat nog wel op 1 februari. Dan wordt onder meer de stand van zaken in het onderzoek besproken en zal het ook gaan over het verzoek van het OM tot een schouw.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraïne neergehaald door een uit Rusland afkomstige Buk-raket. In Oost-Oekraïne woedde destijds een hevige oorlog tussen Russisch-gezinde separatisten en regeringstroepen van Oekraïne.
De MH17 was op weg van Amsterdam naar Kuala Lumpur en had 298 mensen aan boord. Onder hen waren 196 Nederlanders. Alle inzittenden kwamen om.
Het OM wil graag dat de rechtbank de gereconstrueerde brokstukken van het toestel in vliegbasis Gilze-Rijen met eigen ogen aanschouwt. In april wordt hier een definitief besluit over genomen, waarna de rechters in mei dan eventueel de brokstukken zullen bekijken.
Nabestaanden van de slachtoffers kunnen waarschijnlijk na de zomer hun spreekrecht uitoefenen. Hoelang het hele proces gaat duren is nog onduidelijk, laat staan wanneer een vonnis wordt geveld. Het strafproces begon afgelopen maart met meerdere voorbereidende zittingen.
280 onderzoekswensen
Het Openbaar Ministerie verdenkt drie Russen en een Oekraïner van betrokkenheid bij de ramp. Alleen de Russische verdachte Oleg Poelatov laat zich vertegenwoordigen door advocaten. Zij hebben in de nu afgesloten regiefase van het proces circa 280 onderzoekswensen geformuleerd. Die gingen over de vragen of vlucht MH17 wel door een Buk-raket is neergehaald, of de raket is afgevuurd vanaf een landbouwveldje in separatistengebied en of Poelatov betrokken was bij het neerhalen van de MH17.
De andere drie verdachten – Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko – hebben niets laten weten aan de rechtbank.
BEKIJK OOK;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5366ab3a-4137-11eb-80ac-02d2fb1aa1d7.jpg)
Rechtbank begint 7 juni met inhoudelijke behandeling MH17-proces
Telegraaf 18.12.2020 De rechtbank begint op 7 juni met de inhoudelijke behandeling van het monsterproces rond het neerhalen van vlucht MH17. Dat heeft de rechtbank Den Haag, voor dit proces zitting houdend op het Justitieel Complex op Schiphol, vrijdag laten weten.
In aanloop naar de inhoudelijke behandeling zijn nog meerdere inleidende zittingen gepland, de eerstvolgende op 1 februari. Dan wordt onder meer de stand van zaken van het onderzoek besproken. Ook zal dan een eventuele schouw van de reconstructie van de MH17 aan bod komen. Deze staat in Gilze-Rijen. Op de zitting van 15 april neemt de rechtbank een beslissing of, en zo ja, wanneer een schouw zal plaatsvinden. Mocht de rechtbank beslissen tot een schouw, dan zal deze naar verwachting in een maand later plaatsvinden.
„Als het onderzoek door de rechter-commissaris naar verwachting vordert zal de rechtbank op maandag 7 juni 2021 starten met de inhoudelijke behandeling van het strafproces MH17”, is de huidige planning van de rechtbank.
De nabestaanden van de slachtoffers kunnen waarschijnlijk na de zomer hun spreekrecht uitoefenen. Hoe lang het hele proces gaat duren en wanneer er een uitspraak verwacht wordt, is nog onduidelijk. Het strafproces begon afgelopen maart met meerdere voorbereidende zittingen.
Het Openbaar Ministerie verdenkt drie Russen en een Oekraïner van betrokkenheid bij de ramp. Alleen de Russische verdachte Oleg Poelatov laat zich vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie verdachten – Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko – hebben niets aan de rechtbank laten horen.
Bij de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014 kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven. Het toestel van Malaysia Airlines vertrok van Schiphol met bestemming Kuala Lumpur. Volgens het OM is het toestel boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten met een Buk-raket die afkomstig was uit Rusland. In Oost-Oekraïne was een conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen.
BEKIJK MEER VAN; misdaad lucht- en ruimtevaartongeval/-incident transport Luchthaven Schiphol Justitieel Complex Openbaar Ministerie Malaysia Airlines-vlucht 17
Rechtbank begint 7 juni met inhoudelijke behandeling MH17-proces
AD 18.12.2020 De rechtbank begint op 7 juni met de inhoudelijke behandeling van het monsterproces rond het neerhalen van vlucht MH17. Dat heeft de rechtbank Den Haag, voor dit proces zitting houdend op het Justitieel Complex op Schiphol, vrijdag 18.12.2020 laten weten. In aanloop naar de inhoudelijke behandeling zijn nog meerdere inleidende zittingen gepland, de eerstvolgende op 1 februari.
Het Openbaar Ministerie verdenkt drie Russen en een Oekraïner van betrokkenheid bij de ramp. Alleen de Russische verdachte Oleg Poelatov laat zich vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie verdachten – Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko – hebben niets aan de rechtbank laten horen.
Lees ook;
Bij de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014 kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven. Het toestel van Malaysia Airlines vertrok van Schiphol met bestemming Kuala Lumpur.
Volgens het OM is het toestel boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten met een Buk-raket die afkomstig was uit Rusland. In Oost-Oekraïne was een conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen.
Rechtbank begint 7 juni met inhoudelijke behandeling MH17-proces
MSN 18.12.2020 De rechtbank begint op 7 juni met de inhoudelijke behandeling van het monsterproces rond het neerhalen van vlucht MH17. Dat heeft de rechtbank Den Haag, voor dit proces zitting houdend op het Justitieel Complex op Schiphol, vrijdag laten weten.
In aanloop naar de inhoudelijke behandeling zijn nog meerdere inleidende zittingen gepland, de eerstvolgende op 1 februari. Dan wordt onder meer de stand van zaken van het onderzoek besproken. Ook zal dan een eventuele schouw van de reconstructie van de MH17 aan bod komen. Deze staat in Gilze-Rijen. Op de zitting van 15 april neemt de rechtbank een beslissing of, en zo ja, wanneer een schouw zal plaatsvinden. Mocht de rechtbank beslissen tot een schouw, dan zal deze naar verwachting in een maand later plaatsvinden.
„Als het onderzoek door de rechter-commissaris naar verwachting vordert zal de rechtbank op maandag 7 juni 2021 starten met de inhoudelijke behandeling van het strafproces MH17”, is de huidige planning van de rechtbank.
De nabestaanden van de slachtoffers kunnen waarschijnlijk na de zomer hun spreekrecht uitoefenen. Hoe lang het hele proces gaat duren en wanneer er een uitspraak verwacht wordt, is nog onduidelijk. Het strafproces begon afgelopen maart met meerdere voorbereidende zittingen.
Het Openbaar Ministerie verdenkt drie Russen en een Oekraïner van betrokkenheid bij de ramp. Alleen de Russische verdachte Oleg Poelatov laat zich vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie verdachten – Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko – hebben niets aan de rechtbank laten horen.
Bij de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014 kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven. Het toestel van Malaysia Airlines vertrok van Schiphol met bestemming Kuala Lumpur. Volgens het OM is het toestel boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten met een Buk-raket die afkomstig was uit Rusland. In Oost-Oekraïne was een conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen.
Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 25 – proces deel 7
Advocaten Sabine ten Doesschate (r) en Boudewijn van Eijck (l) van verdachte Oleg Poelatov met op de achtergrond de rechtszaal in het zwaarbeveiligde Justitieel Complex Schiphol, tijdens een eerdere zitting. © ANP
Op Maandag 28 September 2020 ging het proces weer verder.
De rechtszaak werd op maandag 28 september 2020 weer hervat. Toen kwamen onder andere de advocaten van verdachte Poelatov aan het woord.
AD 29.09.2020
Oleg Poelatov, een van de vier verdachten in het MH17-proces, stelt ‘niets te maken hebben gehad met het vervoeren van een BUK-raket in Oekraïne’. Hij zegt ook ‘niets te maken te hebben gehad met het neerhalen van vlucht MH17 en weet ook niet wat er wel is gebeurd’. Hij wil wel komen verklaren in de rechtbank in Schiphol.
Dat zeiden de twee Nederlandse advocaten van Poelatov vanochtend in de rechtbank bij Schiphol bij de hervatting van het MH17-proces. De twee advocaten spraken hun cliënt vorige week in Rusland, het was voor het eerst dat zij Poelatov persoonlijk spraken sinds het proces in maart begon.
Niet alles is zo glashelder als het Openbaar Ministerie zegt, aldus Sabine ten Doesschate, advocaat van MH17-verdachte Oleg Poelatov..Onderzoek naar andere scenario’s
Zij stelt samen met haar collega ‘intensieve en nuttige gesprekken met hun cliënt te hebben gehad’. Het waren verhelderende gesprekken die hebben geleid tot nieuwe inzichten. We hebben de context van feiten gehoord en onjuistheden in dossier. Niet alles is zo glashelder als het Openbaar Ministerie zegt.”
Volgens de advocaten heeft Poelatov heeft wel de wrakstukken van het toestel gezien. Hij vindt het vreselijk wat er gebeurd is.” Poelatov stelt betrokken te zijn geweest bij de oorlog in Oost-Oekraïne. ,,Maar ik was niet betrokken bij wat er is gebeurd met MH17.’’ Ja, zijn stem is te horen op telefoontaps, maar die gesprekken moeten anders worden geduid dan het OM nu doet.’’
Poelatov is volgens de advocaten bereid zijn verhaal te komen vertellen in de rechtbank. ,,Maar we hebben dat nu nog ontraden. Er is een internationaal opsporingsbevel, hij zou worden opgepakt.”
Oleg Poelatov © ANP Handouts
De advocaten van Poelatov betoogden eerder in de rechtbank al dat ze meer onderzoek willen naar andere scenario’s rond de crash van vlucht MH17. Volgens hen focust het OM teveel op het scenario dat een Russische BUK-raket het vliegtuig, waarschijnlijk per ongeluk, heeft neergehaald.
De verdediging wil dat er vooral meer onderzoek komt naar het zogenoemde ‘warplane-scenario’. Volgens die theorie zou een Oekraïens gevechtsvliegtuig zich ‘verscholen’ hebben achter MH17. ,,Er zijn aanwijzingen in het dossier om dat verder te onderzoeken”. ,,Hoe onwaarschijnlijk dat menselijk schild-scenario eerst klonk, het moet wel onderzocht worden. Is er wel echt een Buk afgeschoten? En op wie was die dan gericht?”, stelden de advocaten tijdens een eerdere zitting in juni.
Schutter, Adder, Chagrijn en Mol: dit zijn de verdachten van de MH17-ramp (vlnr) Igor Girkin, Sergei Doebinski, Oleg Poelatov en Leonid Ghartsjenk
Vier verdachten
Poelatov is een van de vier verdachten die sinds maart terechtstaan voor betrokkenheid bij het neerhalen van MH17, op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraïne. Poelatov, Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko (drie Russen en een Orekaïner) waren alle vier betrokken bij de Oekraïnse burgeroorlog, ze streden aan de kant van de pro-Russische separatisten.
Girkin was de militair leider, Chartsjenko, Doebinsky en Poelatov speelden een rol in de inlichtingendienst van de rebellen. Volgens het Openbaar Ministerie waren zij op de hoogte van de aanwezigheid van de BUK-raket in het gebied en zijn ze betrokken geweest bij het vervoer ervan.
De vier verdachten verblijven allemaal in Rusland of Oost-Oekraïne. Geen van hen is komen opdagen bij het proces en alleen Poelatov liet zich door advocaten vertegenwoordigen. Nederland heeft om hun aanhouding verzocht, maar Rusland levert geen onderdanen uit aan het buitenland.
Telegraaf 17.10.2020
EU steunt Nederland
Alle lidstaten van de Europese Unie steunen Nederland in de MH17-zaak. Dat zei premier Rutte na afloop van de tweedaagse EU-top in Brussel. Volgens Rutte roept de EU Moskou op om de gesprekken te hervatten over de aansprakelijkheid voor het neerhalen van vlucht MH17 boven het oosten van Oekraïne.
AD 10.11.2020
Gisteren maakte Rusland bekend dat het niet meer met Australië en Nederland verder wil onderhandelen. Als reden gaf het Kremlin dat Nederland Rusland heeft gedaagd voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. In een reactie riep minister Blok van Buitenlandse Zaken de Russische ambassadeur op het matje.
AD 16.10.2020
Rusland wil niet meer onderhandelen met Australië en Nederland
Rusland staakt gesprekken over MH17 en wil niet met Australië en Nederland verder onderhandelen over zijn aansprakelijkheid voor het neerhalen van vlucht MH17.
Moskou trekt zich volgens het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken terug omdat Nederland Rusland heeft gedaagd voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. “Dat soort acties van Nederland maken het zinloos om verder te praten”, staat in de verklaring.
Het Nederlandse kabinet reageert teleurgesteld en verrast. Minister Blok van Buitenlandse Zaken heeft de Russische ambassadeur in ons land vandaag op het matje geroepen. Premier Rutte zei op de EU-top in Brussel dat hij wel verder wil met de onderhandelingen. “We trekken hierin samen met Australië op en zijn enorm gemotiveerd dit tot een goed einde te brengen.”
Telegraaf 16.10.2020
Rutte over reactie Rusland inzake MH17: ‘Bijzonder pijnlijk’
Minister Blok van Buitenlandse Zaken vindt het bijzonder pijnlijk voor de nabestaanden dat Rusland “het laat afweten”. Blok benadrukt nog eens dat het kabinet geen enkele optie uitsluit om gerechtigheid te bereiken voor de 298 slachtoffers en hun nabestaanden.
Hij heeft geen begrip voor de argumenten van de Russen: “De nabestaanden zijn naar het Hof gestapt, waar ze het volste recht toe hebben. Door ook partij te zijn, kunnen we de nabestaanden helpen en je kunt ons niet verwijten dat we dat doen.”
Ook Blok stelt dat hij de onderhandelingen wil voortzetten. Volgens hem verliepen de eerdere gesprekken met Rusland “professioneel” en werd er serieus onderhandeld.
Klap in het gezicht
Voorzitter Piet Ploeg van de Stichting Vliegramp MH17 noemt het “de zoveelste klap in het gezicht van de nabestaanden”. Hij is niet verbaasd over de stap van Moskou. “Het is de consistente lijn van Rusland om alles tegen te werken.”
Sancties Rusland
Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken is niet van plan de sancties tegen Rusland te heroverwegen. Oppositiepartij PVV wil dat die sancties stoppen, omdat ze volgens Kamerlid Raymond de Roon ‘evident niet werken’ en ‘ook heel veel geld kosten’.
Lees ook;
D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma reageerde tijdens het debat op 28.09.2020 over de Ruslandstrategie van het kabinet boos op het PVV-voorstel. Hij noemde de suggestie ‘een klap in het gezicht van nabestaanden van de MH17’ op de dag dat het proces tegen de verdachten in die zaak weer verder gaat. De economische sancties werden in EU-verband ingesteld na het neerhalen van vlucht MH17. In reactie daarop stelde ook Rusland sancties in.
De relatie tussen Nederland en Rusland is al jaren slecht. De Ruslandstrategie die het kabinet eind vorig jaar ontvouwde, is gestoeld op de combinatie van druk en dialoog – het beleid zoals dat al jaren geldt. Sommige partijen in de Tweede Kamer zagen weinig verschillen tussen de oude en de nieuwe strategie (PvdA).
Volgens andere partijen oefent Blok te veel druk uit (SP), terwijl weer een andere partij stelt dat de balans tussen druk en dialoog ‘meer richting druk’ moet (ChristenUnie) en volgens nog anderen is hij juist te veel bezig met druk en te weinig met dialoog.
AD 14.11.2020
Incident in zaak-MH17: botsing op damestoilet tussen nabestaande en advocate
De emoties zijn vrijdag 13.11.2020 hoog opgelopen tijdens de MH17-rechtszaak in de rechtbank bij Schiphol. De advocate van de Russische verdachte Poelatov werd door een nabestaande ‘op een vervelende manier’ aangesproken op het damestoilet. De advocate was daarvan zo onder de indruk dat zij zich enige tijd liet vervangen door haar collega.
Tijdens een korte schorsing in de zaak was er een confrontatie tussen Sabine ten Doesschate, advocate van de Russische verdachte Oleg Poelatov, en nabestaande Silene Fredriksz, die haar zoon en schoondochter verloor bij de MH17-ramp. Volgens de verdediging werd de advocate daarbij ‘op een vervelende manier aangesproken’. Ten Doesschates college Van Eijck stelt dat dat het directe gevolg is van de ‘toonzetting van het OM en het opruiende taalgebruik’. ,,Het OM is onnodig grievend in richting van de verdediging.”
Lees ook;
AD 26.10.2020
Advocaat Boudewijn van Eijck
Als advocaat van MH17-verdachte Oleg Poelatov staat hij al internationaal in de schijnwerpers. Mensen uit zijn omgeving waren verbaasd toen Boudewijn van Eijck begin dit jaar de verdediging van MH17-verdachte Oleg Poelatov op zich nam.
Hij verbond zich, samen met kantoorgenoot Sabine ten Doesschate, aan een strafproces dat minimaal tot eind 2021 voortduurt. Het doorploegen van de ruim 40.000 pagina’s aan strafdossier slokt ’80 procent’ op van zijn normale werkweek.
Pas afgelopen september lukte het Van Eijck en Ten Doesschate om Rusland binnen te komen. ,,We hebben drie coronatesten moeten laten doen om te bewijzen dat we virusvrij waren. Toen we eenmaal groen licht kregen, bleek onze rechtstreekse KLM-vlucht te zijn uitgevallen.
We moesten een vlucht via Londen boeken, waar we drie kilometer moesten sprinten om de aansluiting te halen. En dat met kilo’s dossierstukken in de handbagage. Ik wil er zeker niet moeilijk over doen, we hebben het er natuurlijk voor over, maar het gaat allemaal niet zo eenvoudig als het Openbaar Ministerie het doet lijken.
We worden in allerlei contacten beperkt. Neem veel internationale deskundigen die je onder vier ogen wilt spreken. Ik ben van mening dat het proces beter had kunnen worden stilgelegd. Dit is zo’n uitzonderlijke situatie in de wereld en dit is zo’n belangrijk proces dat ik dat niet vreemd zou vinden.”
Telegraaf 26.11.2020
Telegraaf 13.11.2020
Telegraaf 06.11.2020
Telegraaf 04.11.2020
Oleg Poelatov ontkent betrokkenheid
In een verklaring die door zijn advocaten is opgenomen, zegt verdachte Oleg Poelatov dat hij niet betrokken was bij het neerhalen van vlucht MH17, op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraïne.
Hij zou ook niet betrokken zijn geweest bij het transport van de Buk-raket en de lanceerinstallatie waarmee het toestel werd neergehaald en ook niet bij het verbergen daarvan.
AD 04.11.2020
Als hij in tapgesprekken sprak over een Buk-raket, was dat desinformatie, bedoeld om de tegenstander op het verkeerde been te zetten. Kortom, dit is een ‘Verachtelijke beschuldiging’ zei Poelatov.
Poelatov bevestigt in de video dat hij ten tijde van de ramp plaatsvervangend commandant was van een verkennings- en spionage-eenheid van de Oost-Oekraïense rebellen.
De advocaten van verdachte Poetolov ANP
In het deel van de video dat in oktober is opgenomen, gaat hij in op vragen van zijn Nederlandse advocaat Sabine ten Doesschate. De twee staan uitvoerig stil bij de afgeluisterde gesprekken, die volgens Poelatov vooral bestaan uit misleiding en valse informatie.
Telefoontaps
De videoboodschap is in oktober opgenomen, toen zijn Nederlandse advocaten Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate hem bezochten in Rusland. Van achter een bureau reageert Poelatov op beschuldigingen van het Openbaar Ministerie over zijn betrokkenheid bij de aanslag op passagiersvlucht MH17 die op 17 juli 2014 werd neergeschoten boven het bezette gebied in Oekraïne en waarbij 298 mensen omkwamen.
Vervolg proces
Het MH17-proces ging weer verder op dinsdag 4 november 2020. Inhoudelijke behandeling van de zaak staat pas gepland voor volgend jaar.
Welke zaken lopen er nu rond het neerhalen van vlucht MH17?
Een overzicht van de Nederlandse inzet voor waarheidsvinding, gerechtigheid en rekenschap voor het neerhalen van MH17 <–vindt u hier
Zie ook; Neerhalen vlucht MH17
MH17 | AD.nl dossier AD
Dossier MH17 NRC
dossier MH17 Trouw
Meer: MH17-vliegramp OM
Lees meer over: MH17 NU
Volg de eerste zittingsdag in het MH17-proces via ons liveblog NU
meer: MH17-proces NOS
Meer: mh17 AD
meer: MH17-proces RTL
Alle verhalen over MH17, de verdachten en de nabestaanden lees je in het AD dossier.
Zie: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 24 – proces deel 6
Zie verder: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 23
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 22 – proces deel 5
Zie verder: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 21 – proces deel 4
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 20 – proces deel 3
Zie dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 19 – proces deel 2
En zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 18 – proces deel 1
Zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 17
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 16
En zie ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 15
Zie dan ook nog: Dick Schoof versus de Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 14
Zie dan verder ook nog: Herdenking MH17 17.07.2014 – 17.07.2018 – Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 13
En zie verder dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 12
En zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 11
Zie dan verder ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 10
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 9
Zie ook dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 8
Zie dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 7
Zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 6
Zie verder ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 5
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 4
En zie ook nog dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 3
Zie dan verder dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 2
En dan ook nog dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 1
MH17-nabestaande Piet Ploeg: ‘De namen van mijn familie horen, dat kwam binnen’
AD 13.12.2020 Sinds de start van het MH17-proces in maart dit jaar zit nabestaande Piet Ploeg elke zitting in de rechtbank. Om te laten zien dat de ramp de nabestaanden nooit zal loslaten. ,,We snappen ook wel dat niemand achter tralies belandt, maar we willen de waarheid.”
2020, een jaar dat we vooral door corona nooit zullen vergeten. Tot 31 december schrijven onze verslaggevers verhalen over grote en kleine gebeurtenissen, over verdriet en hoop, over ruzie en over liefde in het nieuwsjaar dat nu bijna achter ons ligt. Dit was 2020.
Jarenlang keken de nabestaanden uit naar start van het MH17-proces. Dat het die negende maart druk zou worden, hadden ze wel verwacht. Maar zo’n chaos? ,,Ik was in januari nog een week naar de nonnen in Vught gegaan, om mijn Engels bij te spijkeren, want ik wist dat ik vragen vanuit de hele wereld zou krijgen. Nou, er liepen iets van 425 journalisten rond. Als je één stap buiten het gerechtsgebouw zette, stonden er meteen vijftig om je heen. Het was bizar.”
,,In de gangen van het gebouw zat een hele verzameling ambtenaren en diplomaten. De top van het Openbaar Ministerie, van Eurojust: iedereen die iets voorstelde in Nederland of Europa, wilde erbij zijn. De corona-uitbraak was toen al begonnen, maar niemand hield zich aan de maatregelen. Dat kon ook helemaal niet, want je zat gewoon op elkaars lip. Heel naïef nog.”
Lees ook;
Namen voorgelezen
© Pim Ras
,,Normaal volgen we de MH17-zaak vanuit de bezoekersruimte erboven, maar alleen op die eerste dag zaten wij als nabestaanden in de zittingszaal zelf. Het Openbaar Ministerie had ons gewaarschuwd dat mogelijk alle namen zouden worden voorgelezen. Officier van Justitie Dedy Woei-a-Tsoi deed dat zó waardig, dat hakte er enorm in. Op het moment dat ze de namen van mijn familie uitsprak, keek ze me recht aan. Dat kwam…” Hij slikt even. ,,Ja, dat kwam binnen.”
Piet Ploeg verloor op 17 juli 2014 zijn oudere broer Alex, zijn schoonzus Edith en zijn neef Robert. Ze waren op weg naar Bali, maar werden net als de andere passagiers en bemanningsleden gedood in de lucht boven Oost-Oekraïne, waar een conflict woedde. De twee dochters van Alex en Edith, Sandra en Mirjam, waren achtergebleven in Nederland. Piet was de eerste die hen na de ramp belde.
Hij vertelt erover aan de keukentafel van zijn woning in Maarssen. Vaak geroutineerd, soms neemt hij even tijd om zich te herpakken. Achter hem hangen familiefoto’s aan de muur.
Waar zijn nichten ervoor kozen om alle onderzoeken en het strafproces op wat meer afstand te volgen, verdiept Piet Ploeg zich in elk detail. Als voorzitter van Stichting Vliegramp MH17 wil hij een spreekbuis zijn voor de nabestaanden en steun bieden bij de juridische afhandeling van de ramp, maar er ook op toezien dat de strafrechtelijke procedure goed verloopt. Daarom is hij, met een min of meer vast clubje van zo’n vijftien mensen, bij elke zitting van het proces. ,,Ik vind dat de stichting de zaak moet blijven volgen. Al is dat niet altijd even comfortabel. Heb je die houten stoeltjes wel eens geprobeerd, in onze zaal? Je komt er na een dag zitten gebroken vandaan. Ik heb eens voor de grap gezegd: ik ben blij dat ik al een letselschadeadvocaat heb. Maar we vinden het belangrijk om de rechtbank en de verdediging te laten zien dat de nabestaanden er zitten. We doen het ook uit respect voor het werk van het Openbaar Ministerie en de rechtbank. Wij volgen het proces op de voet, elke dag.”
© ANP
Zittingsdagen
Na de opening van het proces op 9 maart volgden nog zeventien zittingsdagen, in blokken verdeeld door het jaar. Nooit waren ze meer zo groots en chaotisch als die eerste dag, al was het maar omdat de coronapandemie de wereld in lockdown dreef. De aandacht bij pers en publiek voor een van de grootste processen uit de Nederlandse geschiedenis nam af. Buitenlandse journalisten konden niet meer naar Nederland komen, het aantal mensen dat het proces in de zittingszaal zelf kon bijwonen werd beperkt. Er was één zitting waar vanwege de coronamaatregelen zelfs de nabestaanden niet bij mochten zijn, ook zij moesten zich die dag behelpen met de livestream vanuit de rechtbank.
Maar ook die dag volgde Ploeg het proces, vanuit een honger naar de feiten. Hij wil exact weten waarom en door wiens toedoen zijn familie, en natuurlijk de overige 295 inzittenden van vlucht MH17, aan hun eind zijn gekomen. In de jaren van strafrechtelijk onderzoek kon het Openbaar Ministerie weinig loslaten. ,,We kregen maar mondjesmaat informatie. En daarmee ging het Openbaar Ministerie al veel verder dan bij een normaal strafrechtelijk onderzoek. Maar bij de nabestaanden ligt er al jaren de vragen: Wat? Waarom? Hoe? Wie?”
Naar welke details bent u precies op zoek?
,,Er worden nu vier mensen berecht. Dat zijn niet de mensen die de knop van de lanceerinstallatie hebben ingedrukt. Het zijn ook niet de opdrachtgevers om het Buk-systeem ter beschikking te stellen. Het zijn een beetje de middle men. Er zingen genoeg andere namen rond, zoals de Oekraïense commandant Vladimir Tsemach of Poetins adviseur Vladislav Soerkov, over wie veel in de media is verschenen. Is er reden om aan te nemen dat zij ook vervolgd moeten worden? Dat soort dingen kun je alleen maar weten als je het dossier kent.”
Over het dossier hebben jullie verschil van mening met het Openbaar Ministerie. Jullie willen het inzien, maar het OM wilde het niet verstrekken.
,,Wij wilden inzage, en tegelijkertijd begrepen we dat het OM de kaarten tegen de borst wilde houden. Je kon niet strooien met dat onderzoek, want ten oosten van Nederland was er grote interesse om het te lezen. Bovendien is men bang voor een trial by media. Onlangs heeft de rechtbank besloten dat onze advocaten één exemplaar mogen inzien. Ze mogen het ons niet laten lezen, ze mogen er alleen met ons over praten. Het is een dossier van 41.000 pagina’s, dus ik heb ze sterkte gewenst.”
Het MH17-proces
Volgens het Openbaar Ministerie is het toestel van Malaysia Airlines neergehaald met een Buk-raket, afkomstig van een lanceerinstallatie die onderdeel uitmaakte van de 53ste Luchtafweerbrigade van het Russische leger. De raket werd volgens justitie afgeschoten vanuit een weiland in Oost-Oekraïne, dat op dat moment onder controle stond van pro-Russische separatisten.
Het proces tegen de drie Russen en een Oekraïner die worden verdacht van betrokkenheid bij het neerhalen van MH17 begon op 9 maart en bevindt zich nog steeds in de voorbereidende fase. Vanaf februari volgend jaar moet de inhoudelijke behandeling van start gaan. Er staan zittingsdagen gepland tot eind november 2021.
MH17 | AD.nl dossier
De advocaten van Oleg Poelatov, de enige verdachte die om bijstand heeft gevraagd, vroegen dit jaar meerdere keren om uitstel. Juist vanwege de omvang van het dossier. Hoe kwam dat bij jullie over?
,,Ik heb weleens zitten zuchten toen ik dat hoorde. Ik snap dat het een groot dossier is, maar op een gegeven moment bleven die advocaten maar zielig doen. Dan dacht ik: je hebt deze opdracht toch zelf aangenomen? Niemand heeft je daartoe gedwongen.
,,We hebben een dubbel gevoel over de aanwezigheid van Poelatovs advocaten. Aan de ene kant is het goed voor het draagvlak dat het proces op tegenspraak is. En we begrijpen dat advocaten alles uit de kast moeten halen om hun cliënt te verdedigen. Maar soms voelt het gewoon niet lekker. Neem alle alternatieve scenario’s die zij willen onderzoeken, terwijl er wereldwijde consensus is over de toedracht, dat het vliegtuig is neergehaald door een Buk-raket. Kap daar nou mee, denk ik dan. Focus je op de vermeende rol van je cliënt.
,,Ik ga er zonder meer van uit dat ze ook Russische belangen dienen, door het Buk-scenario zo aan te vallen. En het is slechts een vermoeden, maar ik heb het idee dat Rusland er bewust voor heeft gekozen om Poelatov te laten bijstaan. Omdat het bewijs tegen hem het minst sterk lijkt te zijn. Er zijn meer nabestaanden die denken dat Moskou aan de touwtjes trekt van de verdediging. Er wordt niet voor niets zo geheimzinnig gedaan over de financiering van zijn rechtsbijstand, door een vage stichting in Moskou.”
© ANP
Voor de rechtbank stond dagenlang een videowagen waarop interviews werden vertoond met vermeende getuigen die ‘alternatieve versies’ over het neerhalen van MH17 vertellen. Recent werd aangetoond dat die interviews zijn gemaakt door bloggers die banden hebben met een Russische inlichtingendienst. Wat doet zo’n videowagen met jullie?
,,We geven ze geen aandacht en adviseren nabestaanden hen ook niet te volgen op sociale media. Het is kletskoek wat ze vertellen. Enkele van die bloggers vielen me aan op sociale media, daarna heb ik ze geblockt.”
De houding van Rusland en de vier verdachten stoort Ploeg regelmatig. Hij zag in maart foto’s waarop verdachte Sergej Doebinski in de Krim aan het duiken is met voormalige strijdmakkers. Ze grillen kebab, roken dikke sigaren en drinken Jack Daniel’s uit longdrinkglazen. ,,Ze genieten daar bescherming. Dat is niet fijn om te zien. Ze doen allemaal zo schamper, zo schouderophalend over wat er is gebeurd. Ze worden nu gevraagd om te getuigen in de rechtszaal. Ik mag echt hopen dat ze geen vrijgeleide krijgen om hier te getuigen, en dat ze dan terug kunnen keren naar hun luxeleventje. Dat zou voor de nabestaanden echt slikken zijn.”
Is dat wat dit proces mist? Een verdachte in het strafbankje, iemand die je aan kunt kijken?
,,Natuurlijk zou dat het beste zijn, maar we wisten van tevoren dat ze afwezig zouden zijn. Het is wat het is. In ieder geval krijgen we te horen wat er precies is gebeurd. Wie is verantwoordelijk geweest? Wat was de rol van Rusland? We weten ook wel dat er niemand achter tralies gaat belanden. Maar er ligt straks wel een onafhankelijke uitspraak over wie hiervoor verantwoordelijk is geweest. Dan is er in elk geval recht gedaan.”
‘Nederland moet MH17 internationaal op de agenda houden’
MSN 03.12.2020 Nederland moet naar manieren zoeken om, desnoods achter de schermen, met Rusland in gesprek te blijven over de MH17-zaak. Dat zegt Renée Jones-Bos, voormalig ambassadeur in Moskou, in een gesprek met de Tweede Kamer. Ook in internationaal verband is het aan Nederland om aandacht voor de kwestie te blijven vragen. “Als wij MH17 niet op de agenda houden, zou het zomaar weg kunnen slippen.”
Nederland houdt Rusland medeverantwoordelijk voor het neerhalen met een luchtdoelraket van een passagiersvliegtuig boven Oost-Oekraïne op 17 juli 2014. Het toestel van Malaysia Airlines was onderweg van Amsterdam naar Kuala Lumpur met bijna 300 mensen aan boord, het merendeel Nederlanders. Geen van de inzittenden overleefde de ramp.
Het onderlinge contact verliep altijd al moeizaam, maar medio oktober gooide Moskou de deur helemaal dicht. De Russen ontkennen iedere betrokkenheid bij de MH17-ramp en stellen dat Nederland en het eveneens zwaar getroffen Australië, die samen optrekken, er alleen maar op uit zijn hen de schuld in de schoenen te schuiven.
Dialoog met Rusland
Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) zei daarop dat hij juist snel weer met de Russen om tafel wil. Maar met alle juridische procedures tegen Rusland waar Nederland partij in is, zal dat nog niet meevallen, waarschuwt Jones-Bos. In het informelere circuit liggen volgens haar meer kansen, mits er “creatiever” naar ingangen wordt gezocht. “Er zijn misschien mensen in Nederland met goede contacten die ingezet zouden kunnen worden.”
Ook Jaap de Hoop Scheffer van de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) noemt het belangrijk om “toch te proberen in de persoonlijke sfeer een dialoog in stand te houden”. Dat hoeft dan niet eens over MH17 te gaan, zegt de oud-minister van Buitenlandse Zaken.
In gesprekken met andere landen is het volgens De Hoop Scheffer zaak om altijd ook MH17 te blijven noemen. Nederland moet daarnaast proberen het dossier op de agenda te krijgen bij de toekomstige regering-Biden in de Verenigde Staten, vindt hij. Jones-Bos, die ook ambassadeur is geweest in Washington, verwacht van de regering-Biden eerder een “welwillend oor” dan van de huidige regering-Trump. “Maar het gaat niet vanzelf”, waarschuwt zij.
Rechtszaak MH17 hopelijk begin volgend jaar inhoudelijk van start
NOS 25.11.2020 De rechtbank Den Haag hoopt dat inhoudelijke behandeling van het MH17-proces op 1 februari 2021 volgend jaar van start kan gaan. De rechtbank streeft naar deze datum, maar de komende maanden moeten er nog wel een aantal getuigen worden gehoord door de rechter-commissaris en er moet nader onderzoek worden gedaan naar de betrouwbaarheid van beeldmateriaal en tapgesprekken.
De advocaten van verdachte Oleg Poelatov hebben in de nu afgesloten regiefase van het proces circa 280 onderzoekswensen geformuleerd. Die gingen over de vraag of vlucht MH17 wel door een Buk-raket is neergehaald, of de raket is afgevuurd vanaf een landbouwveldje in separatistengebied en of verdachte Poelatov betrokken is bij het neerhalen van MH17.
Legereenheid
De rechtbank staat toe dat een aantal getuigen die door de verdediging zijn voorgesteld, mogen worden gehoord. Daaronder is ook de commandant van de Russische 53e Brigade in Koersk, de legereenheid die beschikt over Buk-raketten. Die getuigen laten horen is al eerder geprobeerd, maar het verzoek werd toen door Rusland afgewezen. Nu het gedaan wordt door de advocaten ligt dat misschien anders, overweegt de rechtbank.
Afgeluisterde gesprekken
Ook medeverdachte Sergej Doebinski mag worden benaderd voor verhoor, onder meer over de deelname van Poelatov aan bepaalde afgeluisterde gesprekken over het neerhalen van vlucht MH17. Een taalkundig deskundige moet vaststellen of het inderdaad Poelatov is die in de gesprekken te horen is.
Poelatov heeft eerder aangeboden om vragen van de rechtbank schriftelijk te beantwoorden, maar daar voelt de rechtbank niet voor. “De verdachte wordt opnieuw uitgenodigd om de vragen in het openbaar ter rechtszitting te beantwoorden. Daar wijken we niet vanaf”, aldus de rechter.
Gevechtsvliegtuigen
Het merendeel van onderzoekswensen is afwezen. Zo wordt niet nader gekeken naar alternatieve scenario’s, zoals de vermeende betrokkenheid van gevechtsvliegtuigen. De verdediging wilde dat graag. De rechtbank vindt dat het internationale onderzoeksteam Joint Investigation Team dat al voldoende heeft gedaan en dat de bevindingen uitvoerig genoeg zijn meegenomen in het strafdossier. Ook verzoeken om de opstellers van enkele deelrapporten te kunnen horen, zijn afgewezen omdat de rapporten voor zichzelf spreken.
Het proces gaat op 1 februari om 10.00 uur verder. In een toelichting zei de persrechter dat niet zeker is of de inhoudelijke behandeling dan echt van start kan gaan. “Als het gaat om onderzoeken die met een ander land te maken hebben, ben je afhankelijk van de manier waarop het allemaal loopt. We hopen allemaal, en de rechtbank ook, dat het op 1 februari van start kan gaan, maar dat is best spannend”.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraine neergehaald door een uit Rusland afkomstige Buk-raket. In Oost-Oekraine woedde destijds een hevige oorlog tussen Russisch-gezinde separatisten en regeringstroepen van Oekriane. Vlucht MH17 was op weg van Amsterdam naar Kuala Lumpur en had 298 mensen aan boord. Onder hen waren 196 Nederlanders. Alle inzittenden kwamen om.
Rechtbank wijst onderzoek naar alternatieve scenario’s crash MH17 af
NU 25.11.2020 De rechtbank in Den Haag heeft het verzoek van de advocaten van MH17-verdachte Oleg Pulatov om meer tijd te krijgen voor onderzoek naar alternatieve scenario’s van de crash afgewezen. Het streven is nu het monsterproces op 1 februari inhoudelijk te gaan behandelen, zo blijkt woensdag uit een zitting in de zaak.
Volgens de rechtbank hebben de advocaten mogelijke alternatieve scenario’s niet goed onderbouwd en is er in de afgelopen jaren al uitputtend onderzoek gedaan.
Een aantal andere onderzoekswensen zijn wel toegewezen. Zo willen de advocaten graag de andere verdachten horen als getuige in hun zaak. De rechtbank vindt dat de moeite waard om te proberen. Dit zal lopen via rechtshulpverzoeken aan de autoriteiten in Rusland en Oekraïne. Afhankelijk van hoe snel dit onderzoek gaat, kan de inhoudelijke behandeling 1 februari beginnen.
Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt drie Russen en één Oekraïner van betrokkenheid bij de ramp. Behalve Pulatov heeft geen van de verdachten – Igor Girkin, Sergey Dubinsky en Leonid Kharchenko – iets aan de rechtbank laten horen.
Bij de ramp met het toestel van Malaysia Airlines in juli 2014 kwamen alle 398 inzittenden om het leven. Onder hen waren bijna tweehonderd Nederlanders.
Lees meer over: MH17 Binnenland
Rechtbank wil andere MH17-verdachten als getuige horen
AD 25.11.2020 MH17-verdachten Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko mogen worden gehoord als getuigen. Dat heeft de rechtbank besloten in een tussenvonnis, waarmee de regiefase van het proces is afgesloten.
De drie verdachten weigeren vooralsnog naar Nederland te komen om het proces bij te wonen. Toch heeft de verdediging van Oleg Poelatov, de enige verdachte die zich laat bijstaan door advocaten, gevraagd de drie te horen als getuige. De rechtbank staat dat toe. Of een dergelijk verzoek via Rusland slaagt, is verre van zeker.
Lees ook;
Ook wil de rechtbank dat er een nieuwe poging wordt gedaan om de voorman van de Russische 53ste Brigade als getuige te horen. Het Openbaar Ministerie stelt dat deze legereenheid de Buk-raket en lanceerinstallatie naar Oekraïne heeft gereden en vermoedelijk heeft bediend.
‘De vaart erin’
In een tussenvonnis oordeelde de rechtbank gistermiddag over een lijst van maar liefst 280 onderzoeksverzoeken, ingediend door Poelatovs advocaten Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate. De rechtbank publiceert dat vonnis over enkele dagen, maar rechtbankvoorzitter Hendrik Steenhuis lichtte alvast de belangrijkste beslissingen toe.
Door de toegevoegde onderzoeken is de beoogde startdatum van de inhoudelijke behandeling, 1 februari 2021, niet meer in beton gegoten. Mocht dan nog cruciaal onderzoek gedaan worden, dan wordt de inhoudelijke behandeling uitgesteld. Wel liet de rechtbank weten ‘de vaart erin’ te willen houden.
Het overgrote deel van de onderzoekswensen van de verdediging is afgewezen. Zo willen Poelatovs advocaten onderzoek doen naar alternatieve scenario’s voor de toedracht van de ramp met vlucht MH17, die volgens het Openbaar Ministerie op 17 juli 2014 werd neergehaald door een Russische Buk-raket.
Straaljager
Volgens de verdediging moet bijvoorbeeld de mogelijkheid worden onderzocht dat het burgervliegtuig uit de lucht is geschoten door een straaljager. Daar zette de rechtbank echter een streep door. Er hoeft alleen getoetst te worden of het scenario van het OM klopt. Mocht de bewijsvoering daarvan rammelen, dan volgt automatisch vrijspraak.
Volgens de rechtbank zijn er drie belangrijke vragen. Is de MH17 met een Buk-raket uit de lucht geschoten? Stond de Buk-lanceerinstallatie vlakbij de plaats Pervomayske, zoals het OM stelt? En zijn de vier verdachten bij de raketaanslag betrokken geweest? Om die vragen te toetsen, wil de rechtbank nog enkele getuigen horen. Zo moet de boer van het landbouwveld gehoord worden van waaruit de raket zou zijn gelanceerd.
Advocaten Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate waren tevreden na afloop van de zitting. ,,De rechtbank heeft een aantal belangrijke verzoeken toegewezen. Onderzoek waar het OM tot nu toe verre van is gebleven, kunnen wij nu gaan doen”, meldden ze in een persverklaring.
Advocaten Sabine ten Doesschate (l) en Boudewijn van Eijck van verdachte Oleg Poelatov in de rechtszaal in het Justitieel Complex Schiphol voor het MH17-proces. © ANP
Incident in zaak-MH17: botsing op damestoilet tussen nabestaande en advocate
AD 13.11.2020 De emoties zijn vandaag hoog opgelopen tijdens de MH17-rechtszaak in de rechtbank bij Schiphol. De advocate van de Russische verdachte Poelatov werd door een nabestaande ‘op een vervelende manier’ aangesproken op het damestoilet. De advocate was daarvan zo onder de indruk dat zij zich enige tijd liet vervangen door haar collega.
Tijdens een korte schorsing in de zaak was er een confrontatie tussen Sabine ten Doesschate, advocate van de Russische verdachte Oleg Poelatov, en nabestaande Silene Fredriksz, die haar zoon en schoondochter verloor bij de MH17-ramp. Volgens de verdediging werd de advocate daarbij ‘op een vervelende manier aangesproken’. Ten Doesschates college Van Eijck stelt dat dat het directe gevolg is van de ‘toonzetting van het OM en het opruiende taalgebruik’. ,,Het OM is onnodig grievend in richting van de verdediging.”
Lees ook;
Lotgenoten MH17 en Lockerbie: ‘De pijn die jullie voelen, is ook onze pijn’
Videoboodschap MH17-verdachte getoond in rechtbank: ‘Verachtelijke beschuldiging’
Ten Doesschate verscheen na de schorsing niet meer in de rechtbank omdat zij volgens haar collega even moest bijkomen. De advocate was na de lunch weer terug in de zaal. Ze vertelde dat ze ‘even van de leg’ was door het incident. ,,Het gebeurde op een moment en manier waar ik niet op bedacht was.” Ze benadrukt dat het contact tussen de advocaten en de nabestaanden over het algemeen vriendelijk is.
‘Helemaal klaar mee’
Zeggen dat een Buk-raket niet bedoeld is om een komkommer mee te snijden is een volkomen minachting van de ernst van de ramp, aldus Woordvoerder verdediging over het taalgebruik van het OM
Een woordvoerder van de verdediging laat weten dat de advocaten ‘helemaal klaar zijn met de retoriek van het OM’. ,,Hun toonzetting is denigrerend. Zeggen dat een Buk-raket niet bedoeld is om een komkommer mee te snijden of een band te plakken is een volkomen minachting van de ernst van de ramp. Ook het opruiend en grievend taalgebruik zet aan tot vijandigheden zoals we vandaag mondeling hebben ondervonden.”
Volgens Silene Frederiksz is het incident door de advocaten ‘opgeblazen’ ,,Zij kwam het toilet binnen en ik liep eruit. Ze groette mij vriendelijk en ik groette terug. Door de mondkapjes die we op hadden had ik niet gelijk door wie ze was. Dus ik schrok eigenlijk. Ik zei: ‘Oh nee, ik wil niet vriendelijk zijn. Ik ben nabestaande en heb moeite met jullie”, zo stelt ze in een reactie aan deze site. Daarna liep Frederiksz naar buiten.
,,De indruk werd gewekt dat het nogal heftig was. Maar ik heb op een normale toon gesproken en haar niet aangeraakt. Zij zijn de advocaten van een van de verdachten van de moord op Bryce en Daisy. Daar heb ik een gevoel bij. Zij doen hun werk en dat doen ze goed. Alleen voor ons als nabestaanden is dat vaak moeilijk en frustrerend.’’
Nabestaanden Rob en Silene Fredriksz arriveren bij het Jusitieel Complex Schiphol © ANP
Vertraging
De rechter reageerde dat het nooit de bedoeling kan zijn dat advocaten onheus bejegend worden. De officieren van justitie staan daar volledig achter, lieten ze direct weten. Zij stelden in eerdere zittingen wel dat alle verzoeken tot vertraging in de zaak kunnen leiden. Dat vinden ook de nabestaanden.
Bij vorige, recente zittingen liep de ergernis onder de nabestaanden ook op. Buiten het gerechtsgebouw stond meerdere zittingsdagen een videowagen waarop video’s worden vertoond die een alternatieve kijk op de MH7-crash geven.
De wagen wordt gehuurd door een organisatie die Global Rights of Peaceful People heet. De video die werd vertoon is van Bonanza Media, een zelfbenoemd journalistiek platform waarvan eerder deze week werd onthuld dat de makers nauwe banden hebben met een Russische inlichtingendienst.
In de video komt onder meer een zelfbenoemde getuige aan het woord die stelt dat hij nog een tweede vliegtuig in de lucht heeft gezien die dag. In dat zogenoemde ‘warplane’-scenario zou een Oekraïens gevechtsvliegtuig achter MH17 hebben ‘gescholen’ en mogelijk het doelwit zijn geweest van de afgevuurde Buk-raket.
Meer onderzoek
De rechtszaak over de ramp met vlucht MH17 is nog in de inleidende fase, momenteel komen onderzoekswensen aan bod. De advocaten van de Rus Poelatov hebben vorige week vele tientallen verzoeken gedaan. Ze willen onder meer veel getuigen (opnieuw) horen en experts aan het woord laten over onderzoeken die eerder zijn uitgevoerd naar het neerhalen van MH17. Ook willen de advocaten dat er meer onderzoek wordt gedaan naar de andere scenario’s over het neerhalen van MH17.
Het OM bestempelde gisteren en vandaag vrijwel alle wensen als ‘onnodig of niet relevant’. Justitie gaat ervan uit dat MH17 is neergehaald door een Russische BUK-raket die op dat moment op Oekraïens grondgebied was, in een gebied waar pro-Russische separatisten de baas waren. Volgens het OM is er geen sprake geweest van een ander aanwezig vliegtuig.
Volgend jaar inhoudelijke behandeling
Oleg Poelatov is een van de vier verdachten in het monsterproces rond het neerhalen van het vliegtuig van Malaysia Airlines op 17 juli 2014. Hij is de enige die zich laat vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie – Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko – hebben niets laten horen. Bij de vliegramp kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven.
De strafzaak begon afgelopen maart. Op 25 november beslist de rechtbank over de onderzoekswensen van de verdediging: het horen van de getuigen en experts. Daarna zal duidelijk zijn of het monsterproces vanaf februari volgend jaar in zijn geheel inhoudelijk behandeld kan worden of dat er in het geval van Poelatov eerst nog meer onderzoek nodig is.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/544aab7e-2516-11eb-bf99-02c309bc01c1.jpg)
OM fluit MH17-verdachte Oleg Poelatov terug
Telegraaf 12.11.2020 Het Openbaar Ministerie maakt gehakt van de honderden onderzoekswensen van de advocaten van de Russische verdachte Oleg Poelatov in het MH17-monsterproces. Dat gaat in de rechtbank Schiphol de negende maand in. „De motivatie schiet aan alle kanten tekort”, meent het OM.
Als het aan officieren van justitie Ward Ferdinandusse, Thijs Berger en Manon Ridderbeks ligt, wijst rechtbankvoorzitter Hendrik Steenhuis bijna alle verzoeken van de verdediging om nader verhoor van getuigen, deskundigen en rapporteurs af. Die neemt eind deze maand een besluit, waarna de inhoudelijke behandeling ergens in het vroege voorjaar van 2021 zou kunnen beginnen.
De strafzaak tegen vier mogelijke medeschuldigen uit Rusland en Oekraïne aan de massamoord op 298 inzittenden van passagiersvlucht MH17 op 17 juli 2014 boven oorlogsgebied van Oost-Oekraïne kan nog jaren duren. De Boeing 777 vol vakantiegangers werd met een Russische Bukraket uit de lucht geschoten. Daarbij kwamen ook 196 Nederlanders om. Alleen Poelatov laat zich op afstand juridisch bijstaan.
BEKIJK OOK:
’Nederlandse blogger die twijfel zaait over MH17 aangestuurd uit Rusland’
Zijn verzoeken om betrokkenen en onderzoekers te bevragen zijn volgens het OM meestal niet goed onderbouwd, te laat ingediend, onnodig, onuitvoerbaar, niet relevant voor het proces of niet in het belang van deze verdachte. „Ze lijken een voorschot op het pleidooi. Dat is niet de bedoeling”, aldus de officieren donderdag in een uitvoerig betoog.
Nabestaanden reageren opgelucht. Sommigen waren vorige week redelijk van slag door alle vraagtekens die Poelatov-advocaten Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck bij het strafrechtelijk onderzoek stelden. Het hoeft toch niet over? Nee, stellen de officieren vast. „Het is zorgvuldig en integer. Ook wij willen niet dat het proces vertraagd wordt.”
Concreter
De verdediging hamert echter op een eerlijk proces, waarin Poelatov alle wettelijke mogelijkheden krijgt om zich vrij te pleiten. De aanklagers vinden wel dat zijn advocaten dan veel concreter en specifieker moeten worden waarom nader onderzoek op bepaalde punten noodzakelijk is. „Schieten met hagel heeft weinig zin. Dat zaait alleen maar onrust”, vindt voorzitter Piet Ploeg van Stichting Vliegramp MH17.
BEKIJK OOK:
Verdachte massamoord op video: ‘Ik weet niks van een Buk’
„De verdediging moet zich niet gedragen als Sherlock Holmes of als spreekbuis van de Verenigde Naties. Zij is geen MH17-waarheidsvinder en hoort zich te beperken tot de directe belangen van haar cliënt in deze zaak”, zo zei Berger.
Ridderbeks was ook duidelijk: „Aanvullend forensisch onderzoek is zinloos.” Volgens Ferdinandusse geldt dat net zo goed voor extra horen van getuigen. „Dat hoeft niet volgens bestaande jurisprudentie. Niemand zit te wachten op herhaling.”
BEKIJK MEER VAN; rechtshandhaving proces lucht- en ruimtevaartongeval/-incident transport Oleg Poelatov Luchthaven Schiphol Openbaar Ministerie Stichting Vliegramp MH17
Kamer wil opheldering over banden MH17-blogger en Russische geheime dienst
RTL 12.11.2020 Partijen in de Tweede Kamer willen opheldering van het kabinet over de banden tussen een Nederlandse blogger en de Russische militaire inlichtingendienst. Onderzoekscollectief Bellingcat constateerde nauwe banden tussen een Nederlandse MH17-blogger en de Russische geheime dienst.
De organisatie Bonanza Media schrijft veel over de MH17-ramp en in hun berichtgeving wordt steevast getwijfeld aan de bevindingen van het Joint Investigation Team (JIT) en het Openbaar Ministerie. Regeringspartijen CDA en D66 willen nu weten wat het kabinet kan ondernemen tegen het verspreiden van desinformatie met hulp van de Russische geheime dienst.
Nauwe banden
Uit het onderzoek van Bellingcat blijkt dat twee officieren van de Russische militaire geheime dienst GROe regelmatig contact hadden met de oprichters van Bonanza Media. Volgens Bellingcat hebben de Russen ook vertrouwelijke informatie – uit het door Nederland geleide onderzoek – naar Bonanza Media doorgespeeld.
Bellingcat: Nederlander die twijfel zaait over MH17 aangestuurd vanuit Rusland
Uit het onderzoek van Bellingcat blijkt verder dat de GROe de stukken van Bonanza vooraf te zien kreeg. Ook werden er voor de journalisten illegale reizen naar oorlogsgebied in het oosten van Oekraïne geregeld, waar zij met ‘getuigen’ spraken die bijvoorbeeld straaljagers rond het toestel zouden hebben gezien.
Strafbaar?
“Onbestaanbaar”, zegt D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma. “Een Nederlander ondermijnt in opdracht van en waarschijnlijk gesteund door de Russische inlichtingendienst de MH17-rechtszaak. Dat is een aanval op onze rechtsstaat.” Sjoerdsma wil dat het kabinet onderzoekt of het verspreiden van desinformatie door een buitenlandse mogendheid strafbaar kan worden gesteld.
Rusland wil niet verder praten over MH17: ‘Nederland niet geïnteresseerd in waarheid’
“Dit is zeker aanleiding om vragen te stellen”, zegt CDA-Kamerlid Martijn van Helvert. “Het is niet alleen de vraag of de blogger strafbare feiten heeft gepleegd door het staatsbelang te schaden, maar ook is het de vraag wat we gaan doen met de Russische MIVD die via bloggers macht wil uitoefenen in Nederland.”
Ook wil D66 dat de Russische ambassadeur op het matje wordt geroepen.
Bonanza Media
De Nederlandse journalist en blogger Max van der Werff richtte eind 2018 samen met de Russische journalist Yana Yerlashova een mediabedrijf op: Bonanza Media, dat inmiddels overigens niet meer operationeel is door geldgebrek. Yerlashova werkte bij de Russische staatszender Russia Today (RT).
Via het Twitteraccount van Bonanza Media reageert ze vandaag op de aantijgingen. Ze noemt Bellingcat ‘fictieschrijvers’ en benadrukt ‘in tegenstelling tot jullie’ onafhankelijk te werk te gaan. Van der Werff schrijft op Twitter dat hij hoopt in het weekend te kunnen reageren ‘op alle commotie en beschuldigingen’.
meer: RTL Nieuws Sjoerd Sjoerdsma Martijn van Helvert MH17
Bellingcat: Nederlander die over MH17 blogt beïnvloed door Rusland
NU 12.11.2020 Onderzoeksplatform Bellingcat laat donderdag weten te kunnen bewijzen dat de Nederlandse blogger Max van der Werff is beïnvloed door de Russische geheime dienst. Van der Werff heeft zich meerdere malen kritisch uitgelaten over het onderzoek naar de vliegramp en zijn twijfel over de mogelijke betrokkenheid van Rusland uitgesproken.
Bellingcat baseert zich onder meer op e-mailwisselingen die het platform in handen heeft gekregen. Ook zou uit telefoongegevens blijken dat de Russische journalist Yana Yerlashova, met wie Van der Werff samenwerkt, in contact heeft gestaan met de Russische geheime dienst GRU.
De twee begonnen in 2019 met het mediaplatform Bonanza Media. Van der Werff en Yerlashova zijn onder meer verantwoordelijk voor Call for Justice, een documentaire over de ramp met het toestel van Malaysia Airlines. Hierin worden de onderzoeksresultaten van het Joint Investigation Team (JIT) sterk in twijfel getrokken.
Volgens het JIT is MH17 op 17 juli 2014 neergehaald met een buk-raket die zou zijn aangeleverd vanuit Rusland. Dat is ook de overtuiging van het Openbaar Ministerie (OM).
Raketinstallatie die MH17 neerhaalde heeft unieke ‘vingerafdruk’
Producties zouden zijn voorgelegd aan de geheime dienst
Volgens Bellingcat heeft Bonanza Media sinds de oprichting nauw contact met de Russische geheime dienst. Uit onderzoek blijkt dat producties voor publicatie ter goedkeuring zijn voorgelegd aan kolonel Sergey Chebanov van de GRU.
Het onderzoek van Bellingcat is van belang, omdat Van der Werff door de advocaten Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck is opgeroepen als getuige. Zij zijn de advocaten van verdachte Oleg Pulatov.
Pulatov is de enige van de vier verdachten die zich laat bijstaan door advocaten. De vier mannen wordt verweten verantwoordelijk te zijn voor het neerhalen van het toestel van Malaysia Airlines. Donderdag is het proces tegen de verdachten hervat.
Van der Werff laat in een reactie aan NU.nl weten dat hij waarschijnlijk aankomend weekend zal reageren via zijn blog. Ook de verdediging van Pulatov is om een reactie gevraagd.
Lees meer over: MH17
Bellingcat: Nederlandse MH17-blogger wordt aangestuurd vanuit Rusland
NOS 12.11.2020 Het internationale onderzoekscollectief Bellingcat zegt dat het bewijzen in handen heeft dat het Engelstalige mediaplatform Bonanza Media wordt aangestuurd vanuit Rusland.
Bij het platform Bonanza Media werken de Nederlandse blogger Max van der Werff en de Russische journalist Jana Jerlasjova. Het duo brengt sinds de oprichting in 2019 verhalen over de ramp met vlucht MH17, waarbij getwijfeld wordt aan de bevindingen van het Joint Investigation Team (JIT) en het Openbaar Ministerie.
Volgens Bellingcat bestaat het mediaplatform enkel en alleen om desinformatie te verspreiden. Dit komt naar voren uit e-mails die hackers hebben onderschept. Ook zouden Russische klokkenluiders de data van het telefoonverkeer van twee Russische officieren hebben onderschept en doorgespeeld aan Bellingcat.
Nauwe banden
Hieruit zou blijken dat de twee officieren van de Russische geheime dienst met regelmaat contact hadden met Bonanza Media. Ook kregen ze voor publicatie inzicht in de artikelen en producties van Bonanza Media.
Bovendien, zegt Bellingcat, dat zowel Jana Jerlasjova, een voormalig journalist van staatszender Russia Today, als Max van der Werff toegang kregen om te reizen in gebieden in Oost-Oekraïne waar dit voor andere journalisten op dat moment onmogelijk was.
Onduidelijk is of de oprichting van het platform werd geïnitieerd door de Russen en of er ook financiering vanuit Rusland kwam, schrijft Bellingcat.
Wie is Max van der Werff?
De Nederlandstalige blogger Max van der Werff is volgens Bellingcat een sympathisant van de Russen en van de separatisten in het oosten van Oekraïne, in de regio Donetsk. Hij kreeg in mei 2019 volgens Bellingcat een officiële persaccreditatie van de Nederlandse Vereniging van Journalisten.
Samen met Jerlasjova maakte hij een documentaire over de MH17-ramp, waarin kritiek wordt geuit op het onderzoek van het Joint Investigation Team (JIT). Het geld voor de documentaire verkreeg het duo door middel van crowdfunding.
Op Twitter zegt de blogger dat hij hoopt komend weekend te kunnen reageren op de aantijgingen.
Max van der Werff@MaxvanderWerff
Bellingcat stelt dat de Russen via Bonanza Media ook proberen het MH17-proces te beïnvloeden: berichten van Bonanza Media worden door de advocaat van verdachte Oleg Poelatov aangevoerd als bewijs. Poelatov is de enige van de vier MH17-verdachten die zich laat verdedigen bij het proces in Nederland.
BEKIJK OOK;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/84a9e5d2-24ee-11eb-a8fa-0255c322e81b.jpg)
’Nederlandse blogger die twijfel zaait over MH17 aangestuurd uit Rusland’
Telegraaf 12.11.2020 De Nederlandse journalist en blogger Max van der Werff werkte nauw samen met een Russische inlichtingendienst. Dat ontdekte onderzoekscollectief Bellingcat.
Van der Werff schreef veel over de ramp met vlucht MH17. Hij schrijft op Twitter dat hij hoopt in het weekend te kunnen reageren „op alle commotie en beschuldigingen.”
Volgens Bellingcat werkte Van der Werff in opdracht van de Russische militaire inlichtingendienst GROe. Het collectief baseert zich op gelekte e-mailboxen van twee hooggeplaatste GROe-officieren, en hun telefoongeschiedenis.
Ik zit full time plus in de Ebike-handel en zie dat niemand minder dan Navalny een artikel retweet waarin ik aan de GRU wordt gelieerd. In het weekend denk ik te kunnen reageren op alle commotie en beschuldigingen. #MH17 https://theins.ru/politika/236808
11:03 AM · Nov 12, 2020 39 73 people are Tweeting about this
Volgens Bellingcat – dat zelf ook uitgebreid onderzoek deed naar de ramp met MH17 – richtte Van der Werff eind 2018 samen met de Russische journalist Yana Yerlashova een mediabedrijf op: Bonanza Media, dat inmiddels overigens niet meer operationeel is door geldgebrek. Yerlashova werkte bij de Russische staatszender Russia Today (RT). Via het Twitteraccount van Bonanza Media reageert ze donderdag op de aantijgingen. Ze noemt Bellingcat „fictieschrijvers” en benadrukt „in tegenstelling tot jullie” onafhankelijk te werk te gaan.
Sinds in ieder geval augustus 2019 is er veelvuldig contact tussen de Russische GROe-kolonel Sergey Chebanov en het duo van Bonanza Media, blijkt uit telecomgegevens. Verhalen die verschijnen op Bonanza Media of aankondigingen van nieuwe evenementen worden eerst aan de kolonel voorgelegd, concludeert Bellingcat.
In our newest investigation Bellingcat exposes the relationship between the Russian foreign intelligence services and the MH17 focused “independent investigative platform” Bonanza Media (@bonanzamedia2)
The GRU’s MH17 Disinformation Operations Part 1: The Bonanza Media Project – bellingcat
8:57 AM · Nov 12, 2020 688 412 people are Tweeting about this
Strafproces
In de rechtbank op Schiphol is momenteel het strafproces tegen vier mannen die verdacht worden van betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17 van Malaysia Airlines 17 juli 2014. Het toestel stortte neer in het oosten van Oekraïne. Daar was op dat moment een gewapend conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen. Bij de ramp kwamen alle inzittenden, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders, om het leven.
BEKIJK MEER VAN; politiek lucht- en ruimtevaartongeval/-incident Max van der Werff Oekraïne Bellingcat Malaysia Airlines-vlucht 17
Bellingcat: Nederlander die twijfel zaait over MH17 aangestuurd vanuit Rusland
RTL 12.11.2020 Een mediaplatform waarop twijfel wordt gezaaid over de ramp met vlucht MH17, heeft banden met de Russische militaire geheime dienst. Dat ontdekte onderzoekscollectief Bellingcat.
Het gaat om het in 2019 opgerichte Bonanza Media, een Engelstalig platform waarop verhalen worden gepubliceerd over de MH17-ramp en het onderzoek daarnaar. Door het medium wordt onder meer steevast getwijfeld aan de bevindingen van het Joint Investigation Team (JIT) en het Openbaar Ministerie.
Journalist staatszender
Het platform werd opgericht door Yana Yerlashova, een voormalig journalist van de Russische staatszender Russia Today. Zij kreeg daarbij hulp van de Nederlander Max van der Werff, een blogger die in 2019 een officiële persaccreditatie van journalistenvakbond NVJ wist te bemachtigen en over de MH17-zaak bericht.
Het tweetal maakte eerder onder meer al een documentaire waarin ze hun ongegronde theorieën over de oorzaak van de ramp en de Russische betrokkenheid (of juist het gebrek daaraan) blootlegden. Yerlashova deed eerder hetzelfde in opdracht van Russia Today.
Rusland wil niet verder praten over MH17: ‘Nederland niet geïnteresseerd in waarheid’
Uit het onderzoek van Bellingcat blijkt dat twee officieren van de Russische militaire geheime dienst GROe regelmatig contact hadden met de oprichters van Bonanza Media. Bellingcat baseert zich op e-mails die door hackers werden doorgespeeld en door de onderzoekers zijn geverifieerd. Ook kreeg Bellingcat via klokkenluiders telefoonlogs van de twee Russische officieren.
Geldnood
Onduidelijk is momenteel nog of de GROe een rol speelde bij het oprichten van Bonanza Media. Gezien het platform in geldnood verkeerde, is het onwaarschijnlijk dat er financiële steun vanuit Rusland is gekomen.
Uit het onderzoek van Bellingcat blijkt dat de GROe de stukken van Bonanza vooraf te zien kreeg. Ook werden er voor de journalisten illegale reizen naar oorlogsgebied in het oosten van Oekraïne geregeld, waar zij met ‘getuigen’ spraken die bijvoorbeeld straaljagers rond het toestel zouden hebben gezien. Nagenoeg alle andere journalisten wordt de toegang tot het gebied geweigerd.
Belangrijke dag in MH17-proces: nieuwe onderzoekswensen verdachte
Volgens Bellingcat hebben de Russen ook vertrouwelijke informatie – uit het door Nederland geleide onderzoek – naar Bonanza Media doorgespeeld. Die werd door hacks van de cyberafdeling van GROe verkregen. Waarschijnlijk werd vervolgens aan journalisten opdracht gegeven om ze te lekken.
Proces MH17
De onthulling van Bellingcat kan gevolgen hebben voor het lopende onderzoek naar de MH17-ramp. Zo droegen de advocaten van Oleg Poelatov, de enige verdachte die zich in de rechtbank laat vertegenwoordigen, bevindingen van Bonanza Media als bewijs aan. Dat zou wellicht zijn verkregen met behulp van Rusland, een partij die wordt verdacht van betrokkenheid.
Vandaag hervat de rechtbank op Schiphol de rechtszaak tegen de vier verdachten in de zaak rond de ramp met vlucht MH17.
RTL Nieuws; Bellingcat MH17 MH17-proces Internet
MH17-verdachte ontkent en spreekt van ‘opzettelijke misleiding’ in tapgesprekken
NOS 03.11.2020 In een verklaring die door zijn advocaten is opgenomen, zegt verdachte Oleg Poelatov dat hij niet betrokken was bij het neerhalen van vlucht MH17, op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraïne.
Hij zou ook niet betrokken zijn geweest bij het transport van de Buk-raket en de lanceerinstallatie waarmee het toestel werd neergehaald en ook niet bij het verbergen daarvan. Als hij in gesprekken sprak over een Buk-raket, was dat desinformatie, bedoeld om de tegenstander op het verkeerde been te zetten, zei Poelatov.
Poelatov bevestigt in de video dat hij ten tijde van de ramp plaatsvervangend commandant was van een verkennings- en spionage-eenheid van de Oost-Oekraïense rebellen.
‘Verachtelijk verwijt’
In de video, die gedeeltelijk is opgenomen in februari en gedeeltelijk in oktober, spreekt hij zijn medeleven uit met de nabestaanden en vrienden van de mensen die omkwamen.
Poelatov is een van de vier verdachten die worden vervolgd voor betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17. Hij is de enige die zich laat verdedigen door een Nederlandse advocaat. Hij verblijft in Rusland en komt vooralsnog niet naar Nederland om het proces bij te wonen. Poelatov noemt de beschuldigingen aan zijn adres “een verachtelijk verwijt”.
In de omgeving
In de opname, die bijna twee uur duurt, beantwoordt hij vragen van zijn Russische advocaat. Daarin vertelt hij dat hij van zijn tweede tot zijn zestiende in Donetsk heeft gewoond en hij toont daar foto’s van. Oekraïne was in die tijd nog onderdeel van de Sovjet Unie.
Midden juli 2014 was hij in de omgeving van Marinovka en Stepanovka. Dat is ook de regio waar volgens het Openbaar Ministerie de Buk-raket naartoe is gebracht waarmee het toestel van Malaysia Airlines is neergehaald.
Maar Poelatov zegt van niks te weten en er ook nooit met iemand over te hebben gepraat. “Ik wist niet van een Buk. Zelfs als ik er om gesmeekt zou hebben, dan zouden we zo’n systeem niet hebben gekregen.”
De advocaten van verdachte Poetolov ANP
In het deel van de video dat in oktober is opgenomen, gaat hij in op vragen van zijn Nederlandse advocaat Sabine ten Doesschate. De twee staan uitvoerig stil bij de afgeluisterde gesprekken, die volgens Poelatov vooral bestaan uit misleiding en valse informatie.
Het OM en de Oekraïense veiligheidsdienst hebben de afgelopen jaren meerdere afgeluisterde gesprekken gepubliceerd die zouden bewijzen dat Poelatov en de drie andere verdachten betrokken zijn bij het transport van de Buk.
Misleidende codewoorden
Poelatov had zelf zeker acht telefoonnummers, zegt hij. De gewone telefoons werden volgens hem gebruikt voor onbelangrijke gesprekken en voor desinformatie om de tegenstander te misleiden, omdat de rebellen wisten dat ze werden afgeluisterd.
Daarnaast hadden ze telefoons met beveiliging die niet af te luisteren waren en die werden gebruikt voor belangrijke strategische gesprekken. “Als er wordt gerefereerd aan de Buk, dan was dat alleen bedoeld om de tegenstander te misleiden, vaak met gebruik van misleidende codewoorden”, zegt hij.
Poelatov betwist dus niet dat de gesprekken hebben plaatsgevonden, maar ze bestaan volgens hem voor een belangrijk deel uit desinformatie.
Oleg Poelatov ANP
Hij krijgt van Ten Doesschate ook de vraag waar hij was op 17 juli om 16:20 uur, het moment dat vlucht MH17 werd neergehaald. Poelatov vertelt dat hij bezig was met de verplaatsing van een aantal tanks en op dat moment net in een auto stapte om naar de locatie te rijden waar de tanks heen moesten. Op dat moment hoorde hij het geluid van een Strela, een luchtdoelwapen, en kort daarna hoorde hij dat een vliegtuig was neergestort bij Grabovo. Daarop ging hij direct naar de crashsite.
Nabestaanden reageren gelaten op de verklaring van Poelatov. “Ik neem er kennis van”, zegt Piet Ploeg de voorzitter van Stichting Vliegramp MH17. “Hij wil alle tapgesprekken afdoen als desinformatie”.
BEKIJK OOK;
Videoboodschap MH17-verdachte getoond in rechtbank: ‘Verachtelijke beschuldiging’
AD 03.11.2020 In een eerder opgenomen videoboodschap noemt MH17-verdachte Oleg Poelatov zijn vermeende betrokkenheid bij het afschieten van een BUK-raket ‘een verachtelijke beschuldiging’.
Volgens Poelatov wist hij niet van een BUK Telar in het door rebellen bezette gebied in Oost Oekraïne, heeft hij die raketinstallatie niet besteld en was hij ook niet betrokken bij het transport daarvan. ,,Al had ik jaren gesmeekt, dan had ik nog geen BUK gekregen”, aldus de Russische verdachte.
Lees ook;
Telefoontaps
De videoboodschap is in oktober opgenomen, toen zijn Nederlandse advocaten Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate hem bezochten in Rusland. Van achter een bureau reageert Poelatov op beschuldigingen van het Openbaar Ministerie over zijn betrokkenheid bij de aanslag op passagiersvlucht MH17 die op 17 juli 2014 werd neergeschoten boven het bezette gebied in Oekraïne en waarbij 298 mensen omkwamen.
We maakten gebruik van beveiligde lijnen, maar ook van onbeveiligde lijnen, aldus Oleg Poelatov.
Poelatov reageerde in de eerste helft van het twee uur durende gesprek ook op telefoontaps die in handen zijn van het Openbaar Ministerie. Volgens Poelatov zijn veel van die telefoontaps onzin. ,,We maakten gebruik van beveiligde lijnen, maar ook van onbeveiligde lijnen. Die laatste gebruikten we om desinformatie te verspreiden om de vijand in verwarring te brengen”, aldus Poelatov. Telefoongesprekken waarin gezegd wordt dat zwaardere luchtafweer nodig is, schaart hij onder desinformatie.
Deelneming betuigen aan nabestaanden
De voormalig luitenant-kolonel van het Russische leger begon zijn videoboodschap door zijn deelneming te betuigen aan de nabestaanden van de slachtoffers. Hij zei te hopen dat de werkelijke daders gevonden en berecht worden.
De advocaten van verdachte Oleg Poelatov eerder dit jaar. © ANP
Volgens nabestaande Piet Ploeg sprak Poelatov zich in de videoboodschap meerdere keren tegen. Bijvoorbeeld over het moment waarop hij hoorde dat een vliegtuig uit de lucht was geschoten. Ploeg zei zich meerdere keren geërgerd te hebben deze ochtend. ,,We wisten dat de komende dagen iets zouden vergen van ons geduld en onze zelfbeheersing. Dat is niet erg, want die hebben we ook. Van advocaten mag je verwachten dat ze tot het uiterste gaan om hun cliënt te verdedigen.”
MH17-verdachte Poelatov ontkent betrokkenheid bij ramp in videoboodschap
RTL 03.11.2020 In de rechtbank op Schiphol is een video getoond van MH17-verdachte Oleg Poelatov, de enige verdachte die zich laat vertegenwoordigen door een team van advocaten. Poelatov ontkende nogmaals iets te maken te hebben met de vliegramp. “Verachtelijk”, noemde hij de beschuldigingen aan zijn adres.
Poelatov zei meerdere keren dat hij helemaal niets wist van een Buk-raket. “Ik heb niet om zo’n raket gevraagd, ik heb er geen besteld, ik heb er geen vervoerd, ik heb niemand gevraagd er een te leveren”, zei Poelatov. Volgens internationaal onderzoek is vlucht MH17 boven Oost-Oekraïne uit de lucht geschoten met een Buk-raket, afkomstig uit Rusland.
Onmogelijk
Poelatov kan zich nauwelijks voorstellen dat er vanaf zijn kant een raket vervoerd had kunnen worden. “De wegen en routes werden geblokkeerd door het Oekraïense leger. Het is vanuit mijn oogpunt onmogelijk iets te vervoeren door dat gebied.”
De videoboodschap duurde ongeveer twee uur. Het gaat om een compilatie van boodschappen die afgelopen februari en 22 oktober zijn opgenomen toen de advocaten van Poelatov bij hem in Rusland op bezoek waren. In de video uit februari worden vragen gesteld door zijn Russische advocaat. De nabestaanden van de slachtoffers van MH17 waren vooraf door hun advocaten op de hoogte gebracht van de vertoning van de video in de rechtbank.
Rusland wil niet verder praten over MH17: ‘Nederland niet geïnteresseerd in waarheid’
0pvallend
“Het is opvallend dat één van de videoboodschappen al in februari is opgenomen”, zegt verslaggever Rik Konijnenbelt, die de zaak volgt voor RTL Nieuws. “Dat was nog voordat Poelatov kennis had genomen van het dossier. Dus is er al vroeg nagedacht over de verdedigingsstrategie.”
De tweede videoboodschap is opgenomen in oktober. “Terwijl we weten dat de verdediging deze zomer ook al was afgereisd naar Rusland. Ze zijn er dus zeker drie keer geweest. Kennelijk kan de verdediging nu makkelijker overleggen met Poelatov dan in het begin van het proces.”
“Waarom vandaag twee videoboodschappen zijn vertoond in de rechtszaal blijft gissen”, zegt Konijnenbelt. “Het zou kunnen dat de verdediging wil laten zien dat hun cliënt wel wil meewerken. En dat zou een relatief gunstige uitwerking kunnen hebben op de rechtbank. Die zou eerder geneigd kunnen zijn om wensen van de verdediging eerder te honoreren. Maar of dat echt de strategie is, weten we niet zeker.”
De advocaten van MH17-verdachte Oleg Poelatov bij de rechtbank in Schiphol. © Jan Everhard
Vier mannen, drie Russen en een Oekraïener, worden verdacht van betrokkenheid bij de vliegramp. Alleen verdachte Poelatov laat zich vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie verdachten – Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko – hebben niets aan de rechtbank laten horen. Girkin en Doebinski waren de leidinggevenden van Poelatov ten tijde van de vliegramp.
Door de ramp met MH17 kwamen alle inzittenden om het leven, onder wie bijna tweehonderd Nederlanders.
Igor Girkin, Sergei Doebinski, Oleg Poelatov en Leonid Ghartsjenko (vlnr)
RTL Nieuws; MH17 MH17-proces
Belangrijke dag in MH17-proces: nieuwe onderzoekswensen verdachte
RTL 03.11.2020 Een belangrijke dag vandaag in het MH17-proces. De advocaten van Oleg Poelatov, de enige verdachte die zich laat verdedigen, komen met nieuwe onderzoekswensen.
Dat gebeurt omdat zij pas onlangs voor het eerst fysiek overleg hebben gehad met Poelatov. Hij heeft zijn versie van de gebeurtenissen rond de ramp met vlucht MH17 aan hen uit de doeken kunnen doen.
Aanvullend onderzoek
Op basis daarvan kunnen de advocaten de rechtbank vragen om aanvullend onderzoek en het horen van nieuwe getuigen en deskundigen. Vlucht MH17 is op 17 juli 2014 boven Oekraïne uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie 196 Nederlanders, kwamen om het leven.
In 3 minuten: hier gaat het MH17-proces over
Vier verdachten staan terecht voor het aanleveren van de Buk-raket waarmee het vliegtuig werd neergehaald. Verslaggever Rik Konijnenbelt legt je uit hoe dit megaproces werkt.
Oleg Poelatov is de enige van de vier verdachten in het MH17-proces die zich laat vertegenwoordigen door advocaten. De andere drie (Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko) negeren deze strafzaak en verblijven in Rusland of Oekraïne. De verdachten zijn volgens het Openbaar Ministerie schuldig aan het opzettelijk laten verongelukken van vlucht MH17.
Nederlandse advocaten
Poelatov is een voormalig luitenant-kolonel in het Russische leger. Tijdens de oorlog in Oekraïne in 2014 was hij de plaatsvervanger van een andere verdachte, Sergej Doebinski. Poelatov zou ten tijde van de ramp in de omgeving zijn geweest van de plek waar de Buk-raket, die vlucht MH17 neerhaalde, is gelanceerd.
Hij verblijft tegenwoordig in Rusland, waar hij onlangs voor het eerst sprak met zijn Nederlandse advocaten, Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck. Dat dit onderhoud pas zo laat heeft kunnen plaatsvinden, komt door de coronacrisis. De raadslieden konden hierdoor niet eerder afreizen naar Rusland.
Sober, stil en indrukwekkend: digitale herdenking ramp MH17
De MH17-herdenking had dit jaar vanwege corona dit keer een ander karakter, maar was er niet minder indrukwekkend door.
Verdachte niet in Nederland
De gesprekken met Poelatov waren volgens de advocaten ‘intensief en nuttig’. Vanaf het begin van de strafzaak, heeft de oud-militair ontkend iets te maken te hebben met de ramp met vlucht MH17. Het OM denkt daar anders over. In de aanklacht staat dat hij, net als de drie andere verdachten, betrokken is bij het regelen, bewaken en vervoeren van de Buk-raket.
Vooralsnog komt Poelatov niet naar Nederland, waar het proces plaatsvindt in de streng beveiligde rechtbank op Schiphol. Dit uit angst aangehouden te worden. Poelatov heeft wel aangegeven dat hij de rechtbank wil uitleggen waarom hij onschuldig is. Hoe en wanneer dit gebeurt, is nog onduidelijk. Eerst zullen de advocaten met nieuwe onderzoekswensen komen, is de verwachting.
Nabestaande Ria blogt over MH17-proces: ‘Ik wil niet huilen, nu niet’
RTL Nieuws; MH17 MH17-proces Rechtszaak Burgeroorlog Oekraïne Oekraïne Schiphol Rusland
MH17-advocaat krijgt geen vijandige blikken van nabestaanden in de rechtbank
AD 26.10.2020 Als advocaat van MH17-verdachte Oleg Poelatov staat hij al internationaal in de schijnwerpers. Maar Boudewijn van Eijck doet méér. Binnenkort verschijnt zijn documentaire over de Giro d’Italia. Een gesprek over het monsterproces, filmen en de magie van sport.
Mensen uit zijn omgeving waren verbaasd toen Boudewijn van Eijck begin dit jaar de verdediging van MH17-verdachte Oleg Poelatov op zich nam. Hij verbond zich, samen met kantoorgenoot Sabine ten Doesschate, aan een strafproces dat minimaal tot eind 2021 voortduurt. Het doorploegen van de ruim 40.000 pagina’s aan strafdossier slokt ’80 procent’ op van zijn normale werkweek.
Lees ook;
En dat terwijl Boudewijn van Eijck al een tijd meer wil naast de advocatuur. ,,Je hebt mensen die elke dag dezelfde weg nemen naar het werk. Ik fiets liefst steeds een andere route. Ik heb afwisseling nodig”, zegt hij.
Veelzijdigheid lijkt genetisch bepaald bij de familie Van Eijck. Neem broer Casper: oncoloog, fondsenwerver voor onderzoek naar alvleesklierkanker en, oh ja, clubarts van Feyenoord. Jongere broer Boudewijn van Eijck (58) doet als advocaat grote en gespecialiseerde strafzaken, zoals de bouwfraude. Als hockeyer speelde hij in de Hoofdklasse en trainde zes jaar de Heren 1 van de Rotterdamse club Victoria. En nu is de door hem geschoten documentaire Amore Infinito over de wielerkoers Giro d’Italia eind oktober de openingsfilm van het Sport Film Festival Rotterdam.
Boudewijn van Eijck heeft, zoals hij aangeeft, afwisseling nodig en doet al lang veel andere dingen naast de advocatuur. © Marco De Swart
Het proces waar de meeste mensen u van kennen, is MH17. Behalve monsterlijk in omvang is het proces ook emotioneel beladen. Hoe gaat u daarmee om?
,,Wij merken als geen ander dat de MH17-ramp enorme littekens heeft achtergelaten. De enorme impact die deze zaak heeft op alle nabestaanden maakt deze zaak uniek. Wij proberen daar rekening mee te houden. In onze openingstekst hebben we aangegeven met eerbied om te gaan met de gevoelens van pijn en verdriet.”
Ontvangt u weleens vijandige blikken van nabestaanden in de rechtbank?
,,Ik zeg vriendelijk gedag en word ook vriendelijk gedag gezegd. Zo moet het ook gaan denk ik.”
Jullie wordt verweten een verlengstuk te zijn van Rusland. Zo zouden jullie het proces bewust lopen rekken. Hoe komt dat soort kritiek bij u binnen?
,,Wat de vermeende Russische inmenging betreft: wij hebben contact met de Russische advocate van onze cliënt, en met Poelatov zelf. Verder met niemand. Daarnaast hebben wij geprobeerd uit te leggen dat advocaten in strafprocessen geen belang hebben om te vertragen. De Hoge Raad heeft vele jaren geleden al bepaald dat vertragen helemaal niks oplevert. Wat wij doen, is onderzoeken hoe de zaak precies in elkaar zit, en dat kost veel tijd. Het Openbaar Ministerie is daar al zes jaar mee bezig, wij pas sinds maart. En daar kwam ook de coronacrisis nog overheen.”
Jullie hebben aangegeven dat jullie betaald worden door een stichting uit Rusland. Kunt u uitleggen wat voor stichting dat is?
,,Die vraag is eerder gesteld, maar ik ga er niets meer over zeggen.”
Van Eijck boekte successen in veel grote zaken, zoals de Bouwfraude. Dat lukt hem onder meer door een zaak volledig te ontleden en zelf te reconstrueren, schetst zijn kantoorgenoot Ten Doesschate. ,,Door zelf locaties te bezoeken, zich te verdiepen in processen en deskundigen te spreken, verdiept hij zich in het ware verhaal. En dat is vaak anders dan hoe het OM het presenteert”, zegt zij. ,,Daarin haalt hij zijn winst. Geen vraag is te gek.”
Die methode wordt door de coronabeperkingen flink gedwarsboomd, zeggen beide advocaten, die maanden niet met hun cliënt in Rusland konden afspreken. Ze vonden dat noodzakelijk voordat ze hun onderzoekswensen in de zaak op tafel konden leggen. Nabestaanden reageerden boos, en ook officier van justitie Thijs Berger duurde het in juni allemaal te lang. ,,Hoeveel tijd denken ze nodig te hebben?”, schamperde hij.
Pas afgelopen september lukte het Van Eijck en Ten Doesschate om Rusland binnen te komen. ,,We hebben drie coronatesten moeten laten doen om te bewijzen dat we virusvrij waren. Toen we eenmaal groen licht kregen, bleek onze rechtstreekse KLM-vlucht te zijn uitgevallen. We moesten een vlucht via Londen boeken, waar we drie kilometer moesten sprinten om de aansluiting te halen. En dat met kilo’s dossierstukken in de handbagage. Ik wil er zeker niet moeilijk over doen, we hebben het er natuurlijk voor over, maar het gaat allemaal niet zo eenvoudig als het Openbaar Ministerie het doet lijken. We worden in allerlei contacten beperkt. Neem veel internationale deskundigen die je onder vier ogen wilt spreken. Ik ben van mening dat het proces beter had kunnen worden stilgelegd. Dit is zo’n uitzonderlijke situatie in de wereld en dit is zo’n belangrijk proces dat ik dat niet vreemd zou vinden.”
Advocaat: MH17-verdachte is onschuldig
Oleg Poelatov, een van de vier verdachten in het MH17-proces, stelt ‘niets te maken hebben gehad met het vervoeren van een BUK-raket in Oekraïne’. Hij zegt ook ‘niets te maken te hebben gehad met het neerhalen van vlucht MH17 en weet ook niet wat er wel is gebeurd’.
Middenin het MH17-proces verschijnt er een sportdocumentaire van uw hand. Hoe verklaart u dat?
,,Laat ik eerst duidelijk stellen dat ik deze documentaire heb gemaakt voordat ik advocaat werd van Oleg Poelatov. Anders was ik er nooit aan toegekomen. Vorig jaar had ik er plotseling tijd voor. Soms moet je een beetje geluk hebben met je planning.”
Waarom wilde u een documentaire maken?
,,Al sinds mijn studententijd maak ik korte films. Rond 2013 dacht ik: wil ik hier meer mee? Ik ben een professionele filmopleiding gaan volgen op de vrijdagavond. Ik heb de docenten die mij begeleidden gevraagd naar mijn films: is dit nou hobbywerk, of moet ik er wat mee doen? ‘Natuurlijk moet je ermee door’, zeiden ze. Als advocaat heb ik veel meegemaakt. Die ervaring kan ik volgens hen gebruiken in het filmen.”
De film gaat over de Giro d’Italia. Waarom die koers?
,,De Giro is zoveel onbekender dan de Tour de France, terwijl het zo’n bijzondere koers is. Hij vindt normaliter in het voorjaar plaats, dus de ene dag is het 25 graden en de andere dag rijden ze in de sneeuw, op wegen die zó slecht zijn. Bovendien zijn er nauwelijks documentaires over gemaakt. Zo is mijn keuze op de Giro gevallen. Ik ben aan een perskaart gekomen en kreeg een sticker op mijn auto met stampapers. Mocht ik een half uur voor het peloton uit rijden. Zo heb ik fantastische beelden kunnen maken. Dat jaar werd Bauke Mollema vijfde. Ik heb hem gevraagd of hij een preview wilde bekijken en commentaar wilde geven hoe hij het van binnenuit had beleefd. Het geeft een tweede laag in de film.”
Het strafrecht is erg competitief. Het is alles of niets als je op zitting staat
U heeft gehockeyd op hoog niveau, bent hockeycoach geweest, filmt de Giro. Wat fascineert u aan sport?
,,Bij hockey vind ik het fascinerend om te zien waarom het ene team optimaal presteert en het andere niet. Ondanks alle begeleiding en inzichten in de wetenschap blijft dat zo ingewikkeld. Het hangt van zoveel factoren af, ook in de individuele sporten. Daarnaast geniet ik ervan om de clashes te zien tussen goede voetbalploegen, wielrenners, hockeyploegen, en wat dan exact de doorslag geeft. Het mentale speelt vaak een doorslaggevende rol. Het blijft machtig mooi om naar te kijken. Ik ben een enorme Feyenoordfan, dus als het even kan, zit ik elke thuiswedstrijd in het stadion.”
Hoe gebruikt u uw sportervaring in het strafrecht?
,,Eind jaren 90 werden strafzaken steeds groter. Daarin was het nodig om met meerdere advocaten, in teamverband, te werken. Ik heb jaren op hoog hockeyniveau gecoacht. Daar doe je allerlei ervaringen op. Hoe bereik je dat iedereen in dat team in zijn kracht staat, en je gezamenlijk tot een optimale prestatie komt? Dat is in deze zaak niet anders.”
Wilt u een zaak altijd winnen?
,,Dat denk ik wel. Het strafrecht is erg competitief. Het is alles of niets als je op zitting staat. Maar dat is de rol van de advocaat. Het willen winnen, zie je ook steeds meer terug bij het Openbaar Ministerie. Terwijl voor het OM alleen maar belangrijk zou moeten zijn: wat is nou de waarheid in deze zaak, en is iemand wel of niet schuldig? Dat is iets heel anders dan winnen en verliezen. Het OM is wat mij betreft in het crimefighten te ver doorgeslagen. Ik maakte eens mee dat een officier van justitie na afloop van een zaak bloemen in de handen gedrukt kreeg omdat er verdachten waren veroordeeld. Ik vind dat ongepast. Daar gaat het niet om.”
Uw oud-kantoorgenoot Jan Sjöcrona stopte zes jaar geleden radicaal met de advocatuur om paardencoach te worden. Hij is verbaasd dat u nog in de advocatuur zit. Volgens hem had u destijds ook al twijfels of u moest doorgaan.
,,Zoals ik eerder zei, heb ik afwisseling nodig en ik doe al lang andere dingen naast de advocatuur. Maar ik werk op een geweldig kantoor, waar ik aan prachtige, interessante zaken kan werken. Dat doe ik nu het grootste deel van mijn tijd. Op het moment is alles gericht op MH17, maar als dat klaar is, kan de balans heel goed verschuiven naar het maken van meer documentaires.”
Als er een hoger beroep volgt in het MH17-proces, zien we u dan nog terug?
,,Je moet altijd kijken of het goed is een hoger beroep te doen. Je vormt je altijd een beeld van een zaak, dus moet je je afvragen of het niet beter is als iemand er met een frisse blik naar kijkt. Dat is iets om tegen die tijd te bekijken. Ik mag overigens hopen dat, met name voor alle nabestaanden, een hoger beroep niet nodig is. Dat meen ik echt.”
Boudewijn van Eijck is naast advocaat enorm sportminded. Vanuit die interesse heeft hij ook een documentaire over de Ronde van Italië gemaakt. © Marco De Swart
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/062509ce-0fce-11eb-8de0-02c309bc01c1.jpg)
EU-steun voor Nederland over hervatten gesprekken MH17
Telegraaf 16.10.2020 Nederland krijgt de expliciete, unanieme steun van de andere 26 EU-regeringsleiders en staatshoofden in de nieuwe botsing met Rusland over MH17. De EU roept Moskou op de gesprekken met Nederland en Australië te hervatten over zijn aansprakelijkheid voor het neerhalen van vlucht MH17, zei premier Mark Rutte na afloop van de tweedaagse top in Brussel.
Rutte had zijn collega’s vrijdag bijgepraat over de stap van Rusland en kreeg hun volledige steun. De premier zei zich te beraden op volgende stappen en hierin met Australië samen te werken. Maar hij wilde „niet speculeren” of Nederland bijvoorbeeld strafmaatregelen wil treffen of naar de internationale rechter zal stappen.
Rutte wil eerst „bezien wat voor effect er uitgaat” van de „belangrijke” oproep van zijn Europese collega’s, „het feit dat nu 27 Europese leiders gezegd hebben tegen Rusland: zet de gesprekken wel door.” Dit „wil ik echt heel zorgvuldig doen”, zei de premier. „Stap voor stap.”
De oproep staat vermeld in de conclusies van de leiders. „Na meer dan zes jaar sinds deze tragische gebeurtenis verdienen de 298 slachtoffers en nabestaanden gerechtigheid. De Europese Raad steunt alle inspanningen om de waarheid, gerechtigheid en verantwoording vast te stellen.”
Rusland maakte donderdag bekend te stoppen met de gesprekken. Nederland en Australië zouden geen belangstelling hebben voor de waarheid, maar er slechts op uit zijn Rusland de schuld in de schoenen te schuiven. Rutte reageerde „teleurgesteld en verrast” op het eenzijdige besluit en noemde het „pijnlijk” voor de slachtoffers en nabestaanden.
BEKIJK OOK:
Rusland: zinloos om verder te praten met Nederland over MH17
BEKIJK OOK:
Blok heeft Russische ambassadeur op matje geroepen
BEKIJK MEER VAN; lucht- en ruimtevaartongeval/-incident internationale organisaties overheid Mark Rutte Brussel Nederland
EU steunt Nederland: Moskou moet verder onderhandelen over MH17
NOS 16.10.2020 Alle lidstaten van de Europese Unie steunen Nederland in de MH17-zaak. Dat zei premier Rutte na afloop van de tweedaagse EU-top in Brussel. Volgens Rutte roept de EU Moskou op om de gesprekken te hervatten over de aansprakelijkheid voor het neerhalen van vlucht MH17 boven het oosten van Oekraïne.
Gisteren maakte Rusland bekend dat het niet meer met Australië en Nederland verder wil onderhandelen. Als reden gaf het Kremlin dat Nederland Rusland heeft gedaagd voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. In een reactie riep minister Blok van Buitenlandse Zaken de Russische ambassadeur op het matje.
Premier Rutte zei gisteren al op de EU-top dat hij wel verder wil met de onderhandelingen.
Rutte over reactie Rusland inzake MH17: ‘Bijzonder pijnlijk’
Rutte zei verder dat Nederland zich beraadt op volgende stappen. Daarin wordt nauw samengewerkt met Australië, stelt hij. Hoe die samenwerking er precies uitziet, wilde Rutte niet zeggen.
BEKIJK OOK;
Rusland staakt gesprekken over MH17, Nederland roept ambassadeur op het matje
NOS 15.10.2020 Rusland wil niet met Australië en Nederland verder onderhandelen over zijn aansprakelijkheid voor het neerhalen van vlucht MH17.
Moskou trekt zich volgens het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken terug omdat Nederland Rusland heeft gedaagd voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. “Dat soort acties van Nederland maken het zinloos om verder te praten”, staat in de verklaring.
Het Nederlandse kabinet reageert teleurgesteld en verrast. Minister Blok van Buitenlandse Zaken heeft de Russische ambassadeur in ons land vandaag op het matje geroepen. Premier Rutte zei op de EU-top in Brussel dat hij wel verder wil met de onderhandelingen. “We trekken hierin samen met Australië op en zijn enorm gemotiveerd dit tot een goed einde te brengen.”
Rutte over reactie Rusland inzake MH17: ‘Bijzonder pijnlijk’
Minister Blok van Buitenlandse Zaken vindt het bijzonder pijnlijk voor de nabestaanden dat Rusland “het laat afweten”. Blok benadrukt nog eens dat het kabinet geen enkele optie uitsluit om gerechtigheid te bereiken voor de 298 slachtoffers en hun nabestaanden.
Hij heeft geen begrip voor de argumenten van de Russen: “De nabestaanden zijn naar het Hof gestapt, waar ze het volste recht toe hebben. Door ook partij te zijn, kunnen we de nabestaanden helpen en je kunt ons niet verwijten dat we dat doen.”
Ook Blok stelt dat hij de onderhandelingen wil voortzetten. Volgens hem verliepen de eerdere gesprekken met Rusland “professioneel” en werd er serieus onderhandeld.
Klap in het gezicht
Voorzitter Piet Ploeg van de Stichting Vliegramp MH17 noemt het “de zoveelste klap in het gezicht van de nabestaanden”. Hij is niet verbaasd over de stap van Moskou. “Het is de consistente lijn van Rusland om alles tegen te werken.”
“De gesprekken zijn erop gericht om Rusland verantwoordelijkheid te laten nemen en om de een of andere manier iets te doen aan genoegdoening voor de nabestaanden. Rusland heeft daar blijkbaar geen zin in.”
Wat Nederland gaat doen als de onderhandelingen op niets uitlopen, is nog niet duidelijk. Ploeg: “Nederland en Australië hebben dan de mogelijkheid om dit voor te leggen aan een internationale gerechtelijke organisatie.”
Verwarring zaaien
Het Joint Investigation Team, het internationale team dat de toedracht van de ramp onderzoekt, kwam de afgelopen jaren met enige regelmaat met bewijzen voor betrokkenheid van Russische en aan Rusland gelieerde militairen. Vorig jaar werden vier mannen als verdachten aangemerkt, drie Russen en een Oekraïner.
Rusland erkent de rechtszaak niet en wijst de conclusies en bewijzen van het JIT steevast van de hand. Moskou kwam de afgelopen jaren met alternatieve theorieën, volgens het JIT vooral bedoeld om verwarring te zaaien. Ook heeft de Russische geheime dienst meermaals geprobeerd om het onderzoek te beïnvloeden.
Rusland wil volgens het Russische persbureau RIA Novosti wel meewerken aan onderzoek naar het niet sluiten van het luchtruim voor burgervliegtuigen boven het oosten van Oekraïne, waar het vliegtuig werd neergehaald.
Ondersteuning voor nabestaanden
Nederland stapte eerder naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens om individuele klachten van nabestaanden te ondersteunen. Het gaat erom dat zij in hun zaken kunnen beschikken over al het materiaal uit het MH17-onderzoek, en dat kan alleen als Nederland zelf een aanklacht indient, zei premier Rutte destijds.
Ramp MH17 houdt Nederland al 5 jaar in zijn greep
BEKIJK OOK;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a29ec24-0f00-11eb-babb-0255c322e81b.jpg)
Blok heeft Russische ambassadeur op matje geroepen
Telegraaf 15.10.2020 Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) heeft donderdag de Russische ambassadeur op het matje geroepen, omdat de regering in Moskou het overleg over de aansprakelijkheid voor het neerhalen van vlucht MH17 heeft gestaakt.
Het kabinet betreurt deze eenzijdige stap en hecht aan de voortzetting van de onderhandelingen met als doel om tot een oplossing te komen, schrijft Blok aan de Tweede Kamer. „De Russische ambassadeur is vandaag ontboden op het ministerie van Buitenlandse Zaken en deze boodschap is ook met klem aan hem overgebracht.”
BEKIJK MEER VAN; overheid Stef Blok Den Haag Buitenlandse Zaken Malaysia Airlines-vlucht 17
Blok roept Russische ambassadeur op matje over afbreken overleg MH17
NU 15.10.2020 Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) heeft donderdag de Russische ambassadeur ontboden, omdat de regering in Moskou het overleg over de aansprakelijkheid voor het neerhalen van vlucht MH17 heeft gestaakt.
Het kabinet betreurt deze eenzijdige stap en hecht aan de voortzetting van de onderhandelingen met als doel om tot een oplossing te komen, schrijft Blok aan de Tweede Kamer.
“De Russische ambassadeur is vandaag ontboden op het ministerie van Buitenlandse Zaken en deze boodschap is ook met klem aan hem overgebracht.”
Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft donderdag gezegd dat verdere gesprekken met Nederland en Australië over het neerhalen van vlucht MH17 in juli 2014 “zinloos” zijn, omdat beide landen “bevooroordeeld zijn en een bepaalde politieke agenda volgen”.
Premier Mark Rutte is “verrast” door het eenzijdige besluit van Rusland om de onderhandelingen over zijn aansprakelijkheid voor het neerhalen van vlucht MH17 te staken, en ook door de timing. In Brussel zei de premier “zeer teleurgesteld” te zijn. “Dit is pijnlijk voor de nabestaanden.”
Nederland en Australië hebben samen Rusland aansprakelijk gesteld onder het internationaal recht voor het Russische aandeel in het neerhalen van vlucht MH17. Sinds begin 2019 lopen daarover gesprekken met Rusland om “tot een oplossing te komen”, schrijft Blok.
Volgens het kabinet blijft “het bereiken van gerechtigheid voor de 298 slachtoffers en hun nabestaanden de hoogste prioriteit”.
Zie ook: Zes jaar na MH17: Hoe staat het nu met het veroordelen van de schuldigen?
Lees meer over: MH17 Buitenland
Blok heeft Russische ambassadeur op matje geroepen om MH17
AD 15.10.2020 Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) heeft vandaag de Russische ambassadeur op het matje geroepen, omdat de regering in Moskou het overleg over de aansprakelijkheid voor het neerhalen van vlucht MH17 heeft gestaakt.
Het kabinet betreurt deze eenzijdige stap en hecht aan de voortzetting van de onderhandelingen met als doel om tot een oplossing te komen, schrijft Blok aan de Tweede Kamer. “De Russische ambassadeur is vandaag ontboden op het ministerie van Buitenlandse Zaken en deze boodschap is ook met klem aan hem overgebracht.”
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/385bbe5a-0ee4-11eb-ab09-0218eaf05005.jpg)
Rusland: zinloos om verder te praten met Nederland over MH17
Telegraaf 15.10.2020 Nederland betreurt ’ten zeerste’ het eenzijdige besluit van Rusland om de onderhandelingen over zijn aansprakelijkheid voor het neerhalen van vlucht MH17 te staken. Dat laat minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) weten.
„Het is bijzonder pijnlijk voor de nabestaanden dat Rusland het laat afweten”, vindt Blok.
Premier Rutte sprak bij aankomst op een EU-top in Brussel over ’een eenzijdig besluit’ van Rusland, dat het volgens hem ’af laat weten.’ „Ik ben dan ook zeer teleurgesteld. Het kabinet heeft Rusland meerdere malen laten weten dat wij hechten aan deze gesprekken. Wij willen de onderhandelingen wel voortzetten om daarmee tot een oplossing te komen die recht doet aan enorme leed en de toegebrachte schade, veroorzaakt door het neerhalen van MH-17”, aldus Rutte.
De Nederlandse premier is overvallen door het nieuws uit Rusland. Hij zal zijn Europese collega’s vandaag op de top nog niet expliciet om steun te zullen vragen. Eerst wil hij goed bestuderen wat Rusland nu precies heeft gedaan. Op later moment kan dan alsnog de gang naar zijn EU-collega’s gemaakt worden om de zaak aan te kaarten. „Tot nu toe heeft Europa altijd als een man achter Nederland gestaan inzake MH-17”, stelde hij.
In mei 2016 stelde Nederland samen met Australië Rusland aansprakelijk voor z’n rol in de aanslag op burgervlucht MH17, waarbij op 17 juli 2014 298 mensen omkwamen, waaronder 196 Nederlanders. Staatsaansprakelijkheid was naast vervolging van de betrokkenen een signaal dat Nederland de daad niet pikt.
Rusland liet donderdag weten met de gesprekken te stoppen. „Het kabinet hecht eraan te benadrukken dat het de onderhandelingen wel wil voortzetten om tot een oplossing te komen die recht doet aab het enorme leed en de toegebrachte schade, veroorzaakt door het neerhalen van vlucht MH17”, schrijft Blok in een reactie. Tegelijkertijd sluit het kabinet ’geen enkele optie uit om gerechtigheid te bereiken voor 298 slachtoffers en hun nabestaanden.”
BEKIJK OOK:
Dit zijn de vier verdachten van de massamoord op vlucht MH17
BEKIJK OOK:
Bataljonscommandant over geheime MH17-operatie: ’Ik had supersoldaten’
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines vertrok op 17 juli 2014 van Amsterdam naar Kuala Lumpur. De Maleisische hoofdstad werd echter nooit bereikt, boven het oosten van Oekraïne werd de Boeing 777 uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie bijna 200 Nederlanders, kwamen om het leven.
Conflict
In Oost-Oekraine was een conflict gaande tussen pro-Russische separatisten en Oekraïense regeringstroepen. Volgens internationaal onderzoek was de Buk-raket waarmee het vliegtuig is neergeschoten, afkomstig uit Rusland.
BEKIJK MEER VAN; lucht- en ruimtevaartongeval/-incident gewapend conflict Moskou Rusland Nederland Malaysia Airlines-vlucht 17
Rusland wil niet verder praten over MH17: ‘Nederland niet geïnteresseerd in waardheid’
RTL 15.10.2020 Rusland wil niet verder met Nederland en Australië in gesprek over de aansprakelijkheid voor het neerhalen van vlucht MH17. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken noemt het zinloos om het overleg voort te zetten. De twee gesprekspartners zijn volgens Moskou niet geïnteresseerd in de waarheid.
Bij de ramp met het Malaysia Airlines-toestel op 17 juli 2014 kwamen 298 passagiers om het leven onder wie 196 Nederlanders.
Nederland en Australië hebben Rusland in mei 2018 officieel aansprakelijk gesteld voor het neerhalen van vlucht MH17. De twee landen nodigden Rusland uit om te praten over de aansprakelijkheid en zodoende tot een oplossing te komen. Rusland ging daarin mee, maar trekt nu de stekker eruit.
Nabestaande Ria blogt over MH17-proces: ‘Ik wil niet huilen, nu niet’
“Dit had Den Haag niet verwacht, want Nederland zag de afgelopen maanden nog ‘perspectief’, omdat er nog werd gesproken tussen de drie landen”, zegt politiek verslaggever Fons Lambie.
Redelijk abrupt
“De precieze stand van zaken van de gesprekken is geheim, maar men zat zeker nog niet in de eindfase. Door corona waren de gesprekken wel vertraagd, want fysieke ontmoetingen tussen Russische, Nederlandse en Australische delegaties waren onmogelijk.”
Het afbreken door Rusland komt redelijk abrupt, want voor de zomer liet Rusland nog weten dat ze graag de gesprekken zouden voortzetten via een videoverbinding.
Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken laat via een officiële reactie via Twitter weten dat hij het besluit van Rusland zeer betreurt: “Het is in het bijzonder pijnlijk voor de nabestaanden dat Rusland het laat afweten.”
De discussie over de aansprakelijkheid staat los van het strafrechtelijk onderzoek door het internationale onderzoeksteam, het Joint Investigation Team. Het JIT hoopt de daders te veroordelen in een rechtszaak in Nederland.
Naar de rechter
In een aansprakelijkheidsprocedure tussen landen wordt als voorwaarde gesteld dat landen eerst via gesprekken proberen tot een oplossing te komen. Nu de gesprekken zijn mislukt, kunnen Nederland en Australië naar een internationale rechter stappen.
Nederland heeft zich al aangesloten bij een procedure van nabestaanden, bij het Europees Hof van de Rechten van de Mens in Straatsburg. Een andere logische optie is om te proberen Rusland aan te klagen voor het schenden van ICAO-afspraken. ICAO is de VN-organisatie voor burgerluchtvaart.
RTL Nieuws; Vladimir Poetin MH17 MH17-proces Nederland Australië Rusland
PVV trekt sancties tegen Rusland in twijfel, Blok houdt eraan vast
AD 28.09.2020 Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken is niet van plan de sancties tegen Rusland te heroverwegen. Oppositiepartij PVV wil dat die sancties stoppen, omdat ze volgens Kamerlid Raymond de Roon ‘evident niet werken’ en ‘ook heel veel geld kosten’.
D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma reageerde tijdens het debat over de Ruslandstrategie van het kabinet boos op het PVV-voorstel. Hij noemde de suggestie ‘een klap in het gezicht van nabestaanden van de MH17’ op de dag dat het proces tegen de verdachten in die zaak weer verder gaat. De economische sancties werden in EU-verband ingesteld na het neerhalen van vlucht MH17. In reactie daarop stelde ook Rusland sancties in.
Lees ook;
Volgens CDA-Kamerlid Martijn van Helvert raken die de Nederlandse economie en is het daarom beter persoonsgerichte in plaats van algemene sancties in te stellen. Blok zei juist erg te hechten aan de EU-samenwerking op dit gebied. VVD-Kamerlid André Bosman, die het debat overnam van zijn verkouden collega Sven Koopmans, diende vervolgens een motie in waarin staat dat de sancties juist gehandhaafd moeten worden.
Broedende kip
Nederland stelde in 2018 samen met Australië Rusland aansprakelijk voor de ramp, nadat na internationaal onderzoek werd aangetoond dat de Buk-raket die het toestel van Malaysia Airlines neerhaalde afkomstig was uit Rusland. Blok wilde op vragen van De Roon hoe het daarmee staat alleen zeggen dat de gesprekken nog lopen. ,,Een broedende kip moet je niet storen.”
De relatie tussen Nederland en Rusland is al jaren slecht. De Ruslandstrategie die het kabinet eind vorig jaar ontvouwde, is gestoeld op de combinatie van druk en dialoog – het beleid zoals dat al jaren geldt. Sommige partijen in de Tweede Kamer zagen weinig verschillen tussen de oude en de nieuwe strategie (PvdA). Volgens andere partijen oefent Blok te veel druk uit (SP), terwijl weer een andere partij stelt dat de balans tussen druk en dialoog ‘meer richting druk’ moet (ChristenUnie) en volgens nog anderen is hij juist te veel bezig met druk en te weinig met dialoog.
Zo stelde D66 met GroenLinks dat het kabinet meer moet doen voor de ‘gewone Rus’ door het bijvoorbeeld makkelijker te maken voor studenten en wetenschappers om naar Nederland te reizen en meer studiebeurzen mogelijk te maken. Het voorstel viel bij Blok in goede aarde.
Gaspijpleiding
In het debat kwamen ook actuele kwesties aan de orde: de gifgasaanval op de Russische oppositieleider Alexej Navalny, de situatie in Belarus, het sinds gisteren opgelaaide conflict tussen Azerbeidzjan en Armenië over de regio Nagorno-Karabach en de aanleg van de gaspijpleiding Nord Stream 2.
De pijpleiding, die gas van Rusland naar Duitsland moet transporteren, werd door D66’er Sjoerdsma ‘een geopolitieke wurgslang’ genoemd. Met de pijplijn kan Rusland traditionele doorvoerlanden als Oekraïne omzeilen. Blok herhaalde dat Nederland geen partij is in de aanleg van Nord Stream 2. Ook benadrukte hij dat Nederland ‘nog decennialang afhankelijk is van buitenlands gas’, nu de gaswinning in Groningen naar nul gaat, en dat gas uit Noorwegen alleen niet voldoende is om heel Europa warm te houden.
MH17-verdachte sprak met advocaten in Rusland: ‘Hij vond de ramp vreselijk’
RTL 28.09.2020 De advocaten van Oleg Poelatov, een van de vier verdachten in het MH17-proces, hebben hun cliënt in Rusland bezocht. Dat zeiden ze vandaag bij de hervatting van het omvangrijke strafproces. Volgens zijn advocaten weet Poelatov dat MH17 is neergestort, maar heeft hij er niets mee te maken.
Hij zou volgens zijn advocaten hebben gezegd de dramatische gevolgen, de menselijke resten te hebben gezien. “Hij vindt het vreselijk.” Poelatov zou zijn standpunten volgens zijn advocaten graag persoonlijk toelichten op de zitting, maar dat wordt door zijn advocaten afgeraden.
Internationaal opsporingsbevel
“Niet alleen is zijn foto in combinatie met de verdenking bij een breed publiek wereldwijd bekend gemaakt en is het dus de vraag of hij veilig is, maar bovendien is een internationaal opsporingsbevel tegen hem uitgevaardigd”, zei zijn advocaat Sabine ten Doesschate.
Voorzitter van de stichting voor nabestaanden Piet Ploeg gelooft er niets van. “Als hij een verklaring wil afleggen kan de rechtbank dat altijd mogelijk maken.”.
Schutter, Adder, Chagrijn en Mol: dit zijn de verdachten van de MH17-ramp
Verdachte MH17 ontkent betrokkenheid: ‘Onderste steen nog lang niet boven’
Ook de officier van justitie vindt het jammer dat Poelatov geen verklaring aflegt. Er zijn volgens de officier verschillende manieren om een verklaring af te leggen. “Het kan ook via een zelf opgenomen video of schriftelijk.”
MH17-ramp
Deze vier mannen staan terecht voor het neerhalen van vlucht MH17. Ze worden verdacht van moord op bijna 300 inzittenden met een BUK-raket.
Het was de bedoeling dat de advocaten van Poelatov – in ieder geval deels – hun onderzoekswensen kenbaar zouden maken. Door hun bezoek aan Rusland en de nieuwe inzichten die zij daar hebben opgedaan, kunnen zij dat naar eigen zeggen niet doen maar waarschijnlijk pas tijdens het volgende blok, in november. De rechtbank gaf aan ‘onaangenaam verrast’ te zijn door dit uitstel.
De rechtszaal op Schiphol was dagenlang gereserveerd voor dit blok aan zittingsdagen. Die zijn nu dus niet nodig. Pas op 3 november zal de weer worden hervat.
‘Je voelt de irritatie’
Dat is tegen het zere been van de nabestaanden. Piet Ploeg: “Je voelt de irritatie bij ons op de tribune. De verdediging haalt alles uit de kast om de zaak te vertragen. Het geduld van de nabestaanden wordt elke keer op de proef gesteld.”
Het MH17-proces wordt hervat: dit kunnen we ervan verwachten
RTL Nieuws; Piet Ploeg MH17 MH17-proces
Advocaten Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck arriveren bij het Jusitieel Complex Schiphol ANP
Advocaat: MH17-verdachte bereid naar Nederland te komen
NOS 28.09.2020 Een van de mannen die verdacht worden van het helpen bij het neerhalen van vlucht MH17 is bereid in Nederland voor de rechtbank een verklaring af te leggen. Dat heeft advocaat Sabine ten Doesschate vandaag in het MH17-proces verklaard namens haar cliënt, Oleg Poelatov.
“Als het aan hem ligt, doet hij dat liever vandaag dan morgen. Hier, op de zitting”, zei ze. Maar ze voegde daaraan toe dat zij hem dat heeft afgeraden. Niet alleen omdat dat voor hem niet veilig zou zijn, maar “zijn komst naar de zitting zou ertoe leiden dat een onschuldig man wordt aangehouden en in voorlopige hechtenis wordt gezet voor onbekende duur”. “In samenspraak met cliënt zullen wij een moment en een manier proberen te bepalen wanneer en hoe hij toch ook zelf, zijn verhaal kan doen.”
De advocaat ging niet in op de suggestie die eerder door het OM is gedaan om Poelatov op te roepen als getuige in de zaak tegen de andere verdachten. Volgens het OM kan hij dan getuigen zonder dat hij het risico loopt om in Nederland gearresteerd te worden.
Het Openbaar Ministerie laat weten dat er verschillende manieren zijn waarop Poelatov kan verklaren. “Hij kan een verklaring opnemen. Of een schriftelijke verklaring indienen.”
‘Geen bijdrage geleverd’
Zijn advocaten hebben vorige week uitvoering met Poelatov gesproken. Dat was voor het eerst sinds de start van het proces. Poelatov ontkent alle beschuldigingen.
“Onze cliënt heeft ons verteld dat hij met het bestellen, bewaken, verbergen, vervoeren van een bukraket naar Pervomaiskyi, het instrueren van de bemanning daarvan, het (doen) afvuren van een bukraket en/of het neerhalen van MH17 niets te maken heeft gehad. Hij heeft er geen bijdrage aan geleverd”, zei de advocaat van de oud-militair.
De verdediging denkt nog tot november nodig te hebben om nieuwe onderzoekswensen te presenteren.
BEKIJK OOK;
Advocaat: MH17-verdachte is onschuldig, wil naar rechtbank komen
AD 28.09.2020 Oleg Poelatov, een van de vier verdachten in het MH17-proces, stelt ‘niets te maken hebben gehad met het vervoeren van een BUK-raket in Oekraïne’. Hij zegt ook ‘niets te maken te hebben gehad met het neerhalen van vlucht MH17 en weet ook niet wat er wel is gebeurd’. Hij wil wel komen verklaren in de rechtbank in Schiphol.
Dat zeiden de twee Nederlandse advocaten van Poelatov vanochtend in de rechtbank bij Schiphol bij de hervatting van het MH17-proces. De twee advocaten spraken hun cliënt vorige week in Rusland, het was voor het eerst dat zij Poelatov persoonlijk spraken sinds het proces in maart begon. De Rus is zelf niet bij de rechtszaak aanwezig.
Lees ook;
Oleg Poelatov © ANP Handouts
Niet alles is zo glashelder als het Openbaar Ministerie zegt, aldus Sabine ten Doesschate, advocaat van MH17-verdachte Oleg Poelatov..
,,Onze cliënt heeft nogmaals gezegd dat hij niets te maken heeft gehad met vervoer van een BUK-raket en dat hij niets weet over het neerhalen van MH17. Hij had niets met een BUK te maken’’, aldus advocaat Sabine ten Doesschate vanochtend. Zij stelt samen met haar collega ‘intensieve en nuttige gesprekken met hun cliënt te hebben gehad’. ,,Het was de eerste keer dat we hem spraken. Het waren verhelderende gesprekken die hebben geleid tot nieuwe inzichten. We hebben de context van feiten gehoord en onjuistheden in dossier. Niet alles is zo glashelder als het Openbaar Ministerie zegt.”
Volgens de advocaten heeft Poelatov heeft wel de wrakstukken van het toestel gezien. Hij vindt het vreselijk wat er gebeurd is.” Poelatov stelt betrokken te zijn geweest bij de oorlog in Oost-Oekraïne. ,,Maar ik was niet betrokken bij wat er is gebeurd met MH17.’’ Ja, zijn stem is te horen op telefoontaps, maar die gesprekken moeten anders worden geduid dan het OM nu doet.’’
Poelatov wil volgens de advocaten zijn verhaal komen vertellen in de rechtbank. ,,Maar we hebben dat nu nog ontraden. Er is een internationaal opsporingsbevel, hij zou worden opgepakt.”
Vier verdachten
Poelatov is een van de vier verdachten die sinds maart terechtstaan voor betrokkenheid bij het neerhalen van MH17, op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraïne. Poelatov, Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko (drie Russen en een Orekaïner) waren alle vier betrokken bij de Oekraïnse burgeroorlog, ze streden aan de kant van de pro-Russische separatisten. Girkin was de militair leider, Chartsjenko, Doebinsky en Poelatov speelden een rol in de inlichtingendienst van de rebellen. Volgens het Openbaar Ministerie waren zij op de hoogte van de aanwezigheid van de BUK-raket in het gebied en zijn ze betrokken geweest bij het vervoer ervan.
De vier verdachten verblijven allemaal in Rusland of Oost-Oekraïne. Geen van hen is komen opdagen bij het proces en alleen Poelatov laat zich door advocaten vertegenwoordigen. Nederland heeft om hun aanhouding verzocht, maar Rusland levert geen onderdanen uit aan het buitenland.
Onderzoek naar andere scenario’s
De advocaten van Poelatov betoogden eerder in de rechtbank al dat ze meer onderzoek willen naar andere scenario’s rond de crash van vlucht MH17. Volgens hen focust het OM teveel op het scenario dat een Russische BUK-raket het vliegtuig, waarschijnlijk per ongeluk, heeft neergehaald.
De verdediging wil dat er vooral meer onderzoek komt naar het zogenoemde ‘warplane-scenario’. Volgens die theorie zou een Oekraïens gevechtsvliegtuig zich ‘verscholen’ hebben achter MH17. ,,Er zijn aanwijzingen in het dossier om dat verder te onderzoeken. ,,Hoe onwaarschijnlijk dat menselijk schild-scenario eerst klonk, het moet wel onderzocht worden. Is er wel echt een Buk afgeschoten? En op wie was die dan gericht?”, stelden de advocaten tijdens een eerdere zitting in juni.
Het MH17-proces gaat weer verder op dinsdag 4 november. Inhoudelijke behandeling van de zaak staat pas gepland voor volgend jaar.
Advocaten Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate van Oleg Poelatov. © ANP
Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 24 – proces deel 6
En op Maandag 31 augustus 2020 ging het proces weer verder.
Tijdens het MH17-proces zullen zeker 76 nabestaanden van inzittenden van het vliegtuig een slachtofferverklaring uitspreken. Ook hebben 316 nabestaanden aangegeven een verzoek tot schadevergoeding te zullen indienen. Die moet van de rechtbank uiterlijk op 1 februari 2021 worden ingediend. Dat stellen de advocaten van de nabestaanden.
Dat bleek maandagmiddag 31.08.2020 tijdens de voortzetting van het MH17-proces in de rechtbank bij Schiphol. Vandaag kwamen voor het eerst de advocaten van de nabestaanden uitgebreid aan het woord. ,,De nabestaanden zeggen: het gaat hier om onze dierbaren. Laten we dat niet uit het zicht verliezen. Voor de nabestaanden gaat dit proces om wie er verantwoordelijk zijn voor wat er is gebeurd op 17 juli 2014″, aldus advocate Arlette Schijns.
Telegraaf 02.09.2020
De nabestaanden krijgen later tijdens het proces, waarschijnlijk in mei volgend jaar, de kans hun verhaal te vertellen. 76 nabestaanden hebben aangegeven te willen spreken, 66 van hen willen dat in de rechtszaal doen, 10 vanaf een andere locatie, bijvoorbeeld via een (opgenomen) videogesprek.
55 mensen willen in het Nederlands spreken, 20 in het Engels en 1 in het Duits. Advocaat Peter Langstraat van het rechtsbijstandteam van de nabestaanden: ,,Sommige nabestaanden zijn al oud, zij weten niet of ze volgend jaar nog leven. Ze willen wel graag een videoboodschap opnemen.”
AD 02.09.2020
Het rechtsbijstandteam vertegenwoordigt zo’n 450 nabestaanden van de MH17-crash. Het Openbaar Ministerie stelt tot nu toe 11 schriftelijke slachtofferverklaringen te hebben gekregen. Ze gaan nog een keer een inventarisatie maken.
Lees ook;
Advocaten naar Rusland
Eerder op de dag was er het nieuws dat de Nederlandse advocaten van Oleg Poelatov, de enige van de vier verdachten in het MH17-proces die een advocaat heeft, binnenkort naar Rusland vliegen om met hun cliënt te overleggen. De Rus is vooralsnog niet van plan naar Nederland te komen om het proces bij te wonen.
De vier verdachten; Oleg Poelatov, Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko
Van de vier verdachten (Girkin, Doebinski, Poelatov en Chartsjenko) heeft alleen Poelatov ervoor gekozen zich door twee advocaten te laten verdedigen. Die verdediging meldde tijdens de voorgaande zittingen nauwelijks met hun cliënt te hebben kunnen overleggen vanwege de reisbeperkingen door de corona-maatregelen. Volgens het Openbaar Ministerie is een reis naar Moskou daarvoor overigens niet nodig; overleg kan ook via een videoverbinding.
De advocaten vinden die optie echter niet veilig genoeg. ,,We hebben de afgelopen weken enkele keren een vlucht geboekt, maar die werden steeds gecanceld. Nu lijkt het wel te lukken”, aldus advocaat Sabine ten Doesschate. Wanneer de advocaten precies naar Rusland reizen, zeggen ze niet. ,,Gezien het feit dat er wel vaker advocaten worden gevolgd.” Daarmee verwijst zij naar het proces rond Ridouan Taghi, waarin justitie twee Nederlandse advocaten in Dubai liet observeren omdat ze mogelijk met Taghi zouden afspreken.
Advocaten Sabine ten Doesschate (r) en Boudewijn van Eijck (l) van verdachte Oleg Poelatov met op de achtergrond de rechtszaal in het zwaarbeveiligde Justitieel Complex Schiphol, tijdens een eerdere zitting. © ANP
De rechtszaak wordt op 28 september 2020 hervat. Dan komen onder andere de advocaten van verdachte Poelatov aan het woord.
Welke zaken lopen er nu rond het neerhalen van vlucht MH17?
Een overzicht van de Nederlandse inzet voor waarheidsvinding, gerechtigheid en rekenschap voor het neerhalen van MH17 vindt u op MH17tijdlijn.nl.
Zie ook; Neerhalen vlucht MH17
Dossier MH17 NRC
dossier MH17 Trouw
Meer: MH17-vliegramp OM
Lees meer over: MH17 NU
Volg de eerste zittingsdag in het MH17-proces via ons liveblog NU
meer: MH17-proces NOS
Meer: mh17 AD
meer: MH17-proces RTL
Alle verhalen over MH17, de verdachten en de nabestaanden lees je in het AD dossier.
Zie : Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 23
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 22 – proces deel 5
Zie verder: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 21 – proces deel 4
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 20 – proces deel 3
Zie dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 19 – proces deel 2
En zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 18 – proces deel 1
Zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 17
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 16
En zie ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 15
Zie dan ook nog: Dick Schoof versus de Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 14
Zie dan verder ook nog: Herdenking MH17 17.07.2014 – 17.07.2018 – Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 13
En zie verder dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 12
En zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 11
Zie dan verder ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 10
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 9
Zie ook dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 8
Zie dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 7
Zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 6
Zie verder ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 5
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 4
En zie ook nog dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 3
Zie dan verder dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 2
En dan ook nog dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 1
:quality(85)/https%3A%2F%2Fmedia.nu.nl%2Fm%2Fm1mxr23akngg_wd640.jpeg)
Advocaten nabestaanden MH17: Belangrijker dan vergoeding is gerechtigheid
NU 31.08.2020 De advocaten van de nabestaanden van de ramp met MH17 in juli 2014 hebben maandag in een toelichting aan de rechtbank gezegd dat gerechtigheid centraal staat. In de rechtbank van Den Haag werd er gesproken over nog te geven slachtofferverklaringen en het indienen van schadevergoedingen.
“Antwoord op de vraag wat er is gebeurd op 17 juli 2014 staat centraal”, aldus advocaat Arlette Schijns namens de nabestaanden.
Aan boord van het vliegtuig waren 298 mensen, onder wie 196 Nederlanders. Niemand overleefde de ramp. Volgens het Openbaar Ministerie (OM) is het toestel neergehaald met een buk-raket uit Rusland.
Vier mannen staan terecht voor betrokkenheid bij het neerhalen van MH17. Slechts een van hen laat zich vertegenwoordigen door een advocatenteam.
Zelf spreken de nabestaanden liever van een “herstelbetaling”. Tot nu toe hebben 316 nabestaanden gezegd een verzoek tot schadevergoeding te willen indienen.
Het OM zegt dat deze vorderingen uiterlijk februari volgend jaar ingediend moeten worden om ze nog op tijd kenbaar te maken bij de verdachten. Zij hebben het recht te reageren op deze vorderingen.
Kans klein dat verdachten vergoeding betalen
Als het gaat om het spreekrecht hebben 76 mensen laten weten te willen spreken. Een deel van hen in het Engels en één in het Duits.
Omdat de ramp zich in 2014 heeft voltrokken, kunnen nabestaanden geen aanspraak doen op zogenoemde affectieschade, oftewel smartengeld. Deze wet is pas in 2019 in werking getreden.
Geen van de verdachten is sinds de aanvang van het proces verschenen in de rechtszaal en de kans lijkt dus klein dat zij een eventuele schadevergoeding zullen betalen. In dat geval zal de Nederlandse Staat het bedrag uitkeren.
Zie ook: Overheid schiet miljoenen aan schadevergoedingen voor, hoe werkt dit?
Lees meer over: MH17 Binnenland
Tientallen nabestaanden willen stem laten horen in MH17-proces
RTL 31.08.2020 Minstens 76 nabestaanden van mensen die omkwamen bij de vliegramp met MH17, willen gebruikmaken van hun spreekrecht. Dat bleek vandaag tijdens de hervatting van het proces.
Vandaag was er een nieuwe zitting in de strafzaak over de vliegramp met vlucht MH17. Die werd op 17 juli 2014 neergehaald boven het oosten van Oekraïne. Alle 298 inzittenden, waaronder bijna 200 Nederlanders, kwamen om het leven.
Advocaten ‘snel’ naar Rusland voor overleg met MH17-verdachte Poelatov
De nabestaanden willen live of vanaf een andere locatie gebruikmaken van hun spreekrecht. Bijvoorbeeld via een video-verbinding of door een vooraf opgenomen videoboodschap. Vanwege het groot aantal nabestaanden dat van zich wil laten horen, zullen ze in etappes aan de beurt komen. Per dag zullen zo’n tien mensen het woord krijgen.
Schadeclaim
Daarnaast overwegen 316 nabestaanden een schadeclaim in te dienen. Die moet van de rechtbank uiterlijk op 1 februari 2021 worden ingediend.
De rechtszaak wordt op 28 september 2020 hervat. Dan komen onder andere de advocaten van verdachte Poelatov aan het woord.
RTL Nieuws; MH17 MH17-proces Rechtspraak Oekraïne
Het proces ging vandaag na een pauze van een paar weken weer van start ANP
MH17: zeker 76 nabestaanden willen spreken tijdens het proces
NOS 31.08.2020 76 nabestaanden van slachtoffers van rampvlucht MH17 willen gebruikmaken van hun spreekrecht tijdens het proces. Dat bleek vandaag tijdens een voorbereidende zitting voor het proces tegen de vier verdachten van het neerhalen van de lijnvlucht in 2014.
De meesten willen dat daadwerkelijk in de rechtbank doen, een aantal zou via een videoverbinding het woord willen voeren of wil vooraf een videoboodschap opnemen die tijdens het proces getoond zou moeten worden. Ook hebben meer dan honderd mensen gezegd dat ze een schriftelijke verklaring willen indienen, zei advocaat Peter Langstraat namens het team van advocaten, dat in totaal ongeveer 450 nabestaanden bijstaat.
“Meer dan 300 nabestaanden willen ook een schadevergoeding indienen bij de daders, als die veroordeeld worden”, zei verslaggever Mattijs van de Wiel, die vandaag bij de zitting was.
Herstel van rechtvaardigheid
“Schadevergoeding is op zichzelf niet het doel van de nabestaanden”, zei advocaat Arlette Schijns. “Het gaat hen in de eerste plaats om enige vorm van herstel van rechtvaardigheid. Herstel van het onrecht, voor zover dat mogelijk is, dat op 17 juli 2014 heeft plaatsgevonden. En de betaling van schadevergoeding is de enige manier waarop dat herstel kan plaatsvinden.”
De vier verdachten zijn niet bij het proces. Een van hen heeft voor zijn verdediging Nederlandse advocaten aangesteld. Die willen hem voor het proces begint ontmoeten, maar door de coronacrisis is het volgens hen lastig om naar Rusland te vliegen.
‘Vileine opmerking’
Volgens het OM gaan er meerdere vluchten per week naar Rusland en wil het OM graag helpen bij het boeken van een vlucht. “Een beetje een vileine opmerking”, aldus verslaggever Van de Wiel.
Het MH17-proces gaat 28 september 2020 verder.
BEKIJK OOK;
MH17-proces: 76 nabestaanden willen spreken tijdens proces, 316 vragen schadevergoeding
AD 31.08.2020 Tijdens het MH17-proces zullen zeker 76 nabestaanden van inzittenden van het vliegtuig een slachtofferverklaring uitspreken. Ook hebben 316 nabestaanden aangegeven een verzoek tot schadevergoeding te zullen indienen. Dat stellen de advocaten van de nabestaanden.
Dat bleek maandagmiddag tijdens de voortzetting van het MH17-proces in de rechtbank bij Schiphol. Vandaag kwamen voor het eerst de advocaten van de nabestaanden uitgebreid aan het woord. ,,De nabestaanden zeggen: het gaat hier om onze dierbaren. Laten we dat niet uit het zicht verliezen. Voor de nabestaanden gaat dit proces om wie er verantwoordelijk zijn voor wat er is gebeurd op 17 juli 2014″, aldus advocate Arlette Schijns.
De nabestaanden krijgen later tijdens het proces, waarschijnlijk in mei volgend jaar, de kans hun verhaal te vertellen. 76 nabestaanden hebben aangegeven te willen spreken, 66 van hen willen dat in de rechtszaal doen, 10 vanaf een andere locatie, bijvoorbeeld via een (opgenomen) videogesprek.
55 mensen willen in het Nederlands spreken, 20 in het Engels en 1 in het Duits. Advocaat Peter Langstraat van het rechtsbijstandteam van de nabestaanden: ,,Sommige nabestaanden zijn al oud, zij weten niet of ze volgend jaar nog leven. Ze willen wel graag een videoboodschap opnemen.”
Het rechtsbijstandteam vertegenwoordigt zo’n 450 nabestaanden van de MH17-crash. Het Openbaar Ministerie stelt tot nu toe 11 schriftelijke slachtofferverklaringen te hebben gekregen. Ze gaan nog een keer een inventarisatie maken.
Lees ook;
Advocaten naar Rusland
Eerder op de dag was er het nieuws dat de Nederlandse advocaten van Oleg Poelatov, de enige van de vier verdachten in het MH17-proces die een advocaat heeft, binnenkort naar Rusland vliegen om met hun cliënt te overleggen. De Rus is vooralsnog niet van plan naar Nederland te komen om het proces bij te wonen.
Van de vier verdachten (Girkin, Doebinski, Poelatov en Chartsjenko) heeft alleen Poelatov ervoor gekozen zich door twee advocaten te laten verdedigen. Die verdediging meldde tijdens de voorgaande zittingen nauwelijks met hun cliënt te hebben kunnen overleggen vanwege de reisbeperkingen door de corona-maatregelen. Volgens het Openbaar Ministerie is een reis naar Moskou daarvoor overigens niet nodig; overleg kan ook via een videoverbinding.
De advocaten vinden die optie echter niet veilig genoeg. ,,We hebben de afgelopen weken enkele keren een vlucht geboekt, maar die werden steeds gecanceld. Nu lijkt het wel te lukken”, aldus advocaat Sabine ten Doesschate. Wanneer de advocaten precies naar Rusland reizen, zeggen ze niet. ,,Gezien het feit dat er wel vaker advocaten worden gevolgd.” Daarmee verwijst zij naar het proces rond Ridouan Taghi, waarin justitie twee Nederlandse advocaten in Dubai liet observeren omdat ze mogelijk met Taghi zouden afspreken.
Advocaten Sabine ten Doesschate (r) en Boudewijn van Eijck (l) van verdachte Oleg Poelatov met op de achtergrond de rechtszaal in het zwaarbeveiligde Justitieel Complex Schiphol, tijdens een eerdere zitting. © ANP
Advocaten ‘snel’ naar Rusland voor overleg met MH17-verdachte Poelatov
RTL 31.08.2020 De advocaten van Oleg Poelatov, één van de verdachten in het MH17-proces, verwachten ‘op betrekkelijk korte termijn’ naar Rusland te kunnen gaan om hun cliënt te bezoeken.
Dat zei advocaat Sabine ten Doesschate bij de hervatting van de grote strafzaak in de rechtbank op Schiphol over de vliegramp zes jaar geleden. Het is de negende dag van het proces.
Vanwege de coronacrisis is het tot nu toe niet gelukt om Poelatov te bezoeken, zegt Ten Doesschate. “Wij hebben ons best gedaan, maar er waren geen vluchten. Of deze gingen op het laatste moment niet door.” Er is nu een vlucht geboekt en deze lijkt door te gaan, zegt ze.
Nabestaande Ria blogt over MH17-proces: ‘Ze trekken werkelijk álles in twijfel’
Ten Doesschate wil niet zeggen op welke datum het bezoek aan Poelatov plaatsvindt, vanwege ‘zorgwekkende berichten over geobserveerde advocaten in een andere strafzaak’.
Ze doelt daarmee op het liquidatieproces Marengo. Onlangs werd bekend dat twee advocaten in opdracht van het Openbaar Ministerie zijn gevolgd naar Dubai omdat er een tip bij justitie was binnengekomen dat zij met de toen nog voortvluchtige Ridouan Taghi hadden afgesproken. Dat bleek niet zo te zijn.
OM: helpen met vlucht boeken
In een reactie zei de officier van justitie niet precies te weten waarom de advocaten zo veel moeite hebben met het boeken van een vlucht naar Rusland. “Er gaan geregeld vluchten, ook via andere Europese steden. Wij willen best helpen met het boeken.”
Nabestaanden #MH17 spreken vandaag (via hun advocaat) nog niet over hun persoonlijke verhalen na de dood van hun dierbare, het gaat vooral nog om juridische vragen.
11:35 AM · Aug 31, 2020 1 See Geert Gordijn’s other Tweets
Vlucht MH17 werd op 17 juli 2014 neergehaald boven het oosten van Oekraïne. Alle 298 inzittenden, waaronder bijna 200 Nederlanders, kwamen om het leven.
Een door de Nederlandse justitie geleid internationaal onderzoek leidde tot de aanklacht tegen de vier verdachten. Oleg Poelatov is de enige van de vier verdachten die zich door Nederlandse advocaten laat verdedigen. De andere drie – Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko – hebben niets van zich laten horen.
Ben je ooit klaar met herdenken? ‘Een ramp zoals MH17 kún en mag je niet vergeten’
RTL Nieuws / ANP; MH17 MH17-proces
Advocaten MH17-verdachte Pulatov gaan naar Rusland om cliënt te spreken
NU 31.08.2020 De twee advocaten van Oleg Pulatov, die met drie anderen wordt verdacht van het neerhalen van vlucht MH17, laten maandag weten op korte termijn naar Rusland te willen vertrekken om hun cliënt te spreken. Dat zou het eerste persoonlijke contact tussen Pulatov en zijn raadslieden zijn.
Advocaat Sabine ten Doesschate zei maandag bij de hervatting van het proces inmiddels een vlucht te hebben geboekt. Ten Doesschate meldde dat eerdere pogingen als gevolg van de coronacrisis zijn gestrand. De advocaten hopen dat de vlucht kan doorgaan.
De raadslieden willen niet laten weten wanneer ze vertrekken, omdat onlangs bleek dat bij het Marengo-proces betrokken advocaten zijn gevolgd. Ten Doesschate zei alleen dat ze op “betrekkelijk korte termijn” naar Rusland vertrekken.
OM verbaasd dat boeken vlucht nu pas is gelukt
Het Openbaar Ministerie (OM) zei in een korte reactie blij te zijn dat de advocaten eindelijk in contact kunnen treden met Pulatov. Wel zijn zij enigszins verbaasd dat dit nu pas is gelukt, omdat er volgens de officier van justitie al langer vluchten naar Rusland te boeken zijn.
Het OM heeft al vaker zijn ongenoegen geuit over het trage verloop van het contact tussen de verdediging en Pulatov. Ten Doesschate en Boudewijn van Eijck zeggen het van belang te vinden het dossier in persoon met hun cliënt te bespreken. Een videoverbinding zou daarom geen optie zijn.
Zie ook: MH17-verdachte Pulatov: de man die het vervoer van de buk-installatie overzag
Lees meer over: MH17
Strafrechtadvocaten Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck verdedigen Oleg Poelatov ANP
Advocaten MH17-verdachte binnenkort naar Rusland
NOS 31.08.2020 De advocaten van MH17-verdachte Oleg Poelatov hebben hem nog steeds niet ontmoet, maar ze hopen binnenkort naar Rusland te kunnen reizen. Vanochtend begon weer een reeks voorbereidende zittingen in het proces.
Advocaat Sabine ten Doesschate zei dat ze de afgelopen weken geprobeerd hebben een vlucht te vinden, maar dat er geen vluchten naar Rusland waren, of dat ze op het laatste moment werden geannuleerd.
Strategie bespreken
De Nederlandse advocaten willen hun cliënt in levenden lijve ontmoeten om de verdedigingsstrategie te bespreken. De rechtbank heeft de verdediging hiervoor tot het najaar de tijd gegeven. De afgelopen maanden konden ze niet naar Rusland reizen vanwege de coronamaatregelen.
Bij een eerdere zitting konden ze nog niet zeggen welke zaken ze verder willen laten onderzoeken, voordat het proces inhoudelijk van start gaat.
Ten Doesschate zei dat ze nu toch een vlucht hebben gevonden. Ze wilde niet zeggen op welke datum ze reizen vanwege de “recente zorgwekkende berichten over het schaduwen van advocaten”. Daarmee doelde ze op de zaak tegen Ridouan Taghi, waarin twee advocaten zijn geobserveerd toen ze naar Dubai reisden.
OM weinig begripvol
Het Openbaar Ministerie (OM) toont weinig begrip voor het uitblijven van de ontmoeting. Officier van justitie Ferdinandusse zei dat het OM eerder de advocaten had gemeld vanuit welke Europese steden er naar Rusland wordt gevlogen. Volgens hem gaan er meerdere vluchten per week. Hij zei dat het OM graag wil helpen bij het boeken van een vlucht.
Later vandaag komen de advocaten van de nabestaanden aan het woord. Vlucht MH17 werd in juli 2014 neergehaald boven Oekraïne. Daarbij kwamen alle 298 inzittenden om het leven. Hiervoor staan vier mannen terecht, onder wie Oleg Poelatov.
BEKIJK OOK;
Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 23
Nederland daagt Rusland voor EHRM
Het kabinet heeft vandaag besloten Rusland voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) te dagen vanwege zijn rol in het neerhalen van vlucht MH17. Met het indienen van deze zogenoemde ‘statenklacht’ brengt het kabinet alle bij het kabinet beschikbare en relevante informatie over het neerhalen van vlucht MH17 in bij het EHRM.
Trouw 20.08.2020
De inhoud van de statenklacht wordt gelijktijdig en als onderdeel van de Nederlandse interventie in de individuele klachtprocedures van nabestaanden tegen Rusland bij het EHRM ingebracht. Met deze stap ondersteunt het kabinet maximaal de individuele klachten van nabestaanden van de slachtoffers van vlucht MH17 bij het EHRM.
AD 22.07.2020
Nederland komt met deze statenklacht bovendien op voor alle 298 MH17-slachtoffers, van 17 verschillende nationaliteiten, en hun nabestaanden.
Blok: “Het bereiken van gerechtigheid voor 298 slachtoffers van het neerhalen van vlucht MH17 en hun nabestaanden is en blijft de hoogste prioriteit voor het kabinet. Met de stap die we vandaag zetten, door een zaak aan te spannen bij het EHRM en daarmee de klachten van de nabestaanden zoveel als mogelijk te ondersteunen, komen we dichter bij ons doel.”
AD 11.07.2020
Ook wordt de VN-Veiligheidsraad over deze stap geïnformeerd.
In 2018 stelde Nederland, samen met Australië, Rusland aansprakelijk voor zijn aandeel in het neerhalen van vlucht MH17. Het kabinet vindt het belangrijk dat de gesprekken met Rusland in het kader van staatsaansprakelijkheid worden voortgezet. Deze hebben als doel tot een oplossing te komen die recht doet aan het enorme leed en de toegebrachte schade die veroorzaakt is door het neerhalen van vlucht MH17.
Bijna zes jaar na het neerhalen van vlucht MH17, waarbij alle 298 inzittenden om het leven kwamen, heeft het streven naar waarheidsvinding, gerechtigheid en rekenschap nog steeds de hoogste prioriteit. Het kabinet heeft altijd gesteld geen enkele (juridische) optie uit te sluiten om dit doel te bereiken en deze stap draagt hieraan bij.
Wat is het Europees EHRM voor de Rechten van de Mens en waarom dient Nederland hier een klacht in?
- Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) is gevestigd in Straatsburg. Na het neerhalen van vlucht MH17 hebben verschillende nabestaanden bij het EHRM individuele klachten ingediend tegen Rusland. Een eerste groep nabestaanden diende op 6 mei 2016 een klacht in.
- De nabestaanden vragen hiermee de rechters van het EHRM om te beoordelen of Rusland in zijn rol in het neerhalen van vlucht MH17 zijn verplichtingen onder het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) heeft geschonden. Deze individuele klachtprocedures zijn vorig jaar formeel in behandeling genomen.
- Nederland dient nu een zogeheten statenklacht in tegen Rusland bij het EHRM. Het kabinet beschikt over veel informatie over het neerhalen van vlucht MH17. Door nu zelf een zaak te beginnen tegen Rusland komt deze informatie ook beschikbaar voor de zaken van de nabestaanden. Op deze manier kan Nederland de zaken van de nabestaanden het beste ondersteunen. Bovendien komt Nederland hiermee op voor alle 298 slachtoffers van het neerhalen van vlucht MH17 en hun nabestaanden.
Waarom is Nederland niet eerder naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens gestapt vanwege MH17?
- Nederland vindt het heel belangrijk dat er gerechtigheid komt voor de slachtoffers van MH17 en hun nabestaanden, en heeft van meet af aan geen enkel juridisch middel uitgesloten om dit doel te bereiken.
- Het kabinet heeft voortdurend onderzocht wat de juridische mogelijkheden zijn, en weegt steeds zorgvuldig af wat de juiste stappen zijn op het juiste moment.
- Het kabinet wil de nabestaanden maximaal ondersteunen. Mede met het oog op de lopende procedures bij het EHRM met betrekking tot het neerhalen van vlucht MH17, dient het kabinet nu een statenklacht in tegen Rusland bij het EHRM. Hiermee brengt het kabinet alle op dit moment beschikbare en relevante informatie in bij het EHRM en ondersteunt het daarmee de nabestaanden in hun zaken.
Hoe liggen de kansen ???
Een nieuwe stap in de juridische strijd rond het neerhalen van vlucht MH17. Nederland daagt Rusland voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg, zo werd vandaag bekend.
Wat wil Nederland hiermee bereiken?
Met de stap wil het kabinet de al ingediende individuele klachten van nabestaanden bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens ondersteunen. Het gaat erom dat nabestaanden in hun zaken kunnen beschikken over al het materiaal uit het MH17-onderzoek, en dat kan alleen als Nederland zelf een aanklacht indient, zegt premier Rutte.
Als het Europese Hof de nabestaanden en de Nederlandse staat in het gelijk stelt, kan het Rusland schadevergoedingen opleggen. Daarnaast kan het EHRM bepalen dat Rusland bepaalde informatie moet delen.
Hoe kansrijk is de zaak?
Juridisch gezien is de zaak die Nederland heeft aangespannen heel kansrijk, zegt universitair docent internationaal recht Marieke de Hoon in Nieuws en Co op Radio 1. Het Hof moet beoordelen of Rusland artikel 2 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens heeft geschonden, waarin het recht op leven is vastgelegd.
Onder artikel 2 kan Rusland bijvoorbeeld aansprakelijk worden gehouden voor het niet instellen van een eigen onderzoek en het frustreren van het onderzoek van het Joint Investigation Team (JIT).
Als het Hof in Straatsburg ook bewezen acht dat Russische functionarissen erbij betrokken waren, kan Rusland ook aansprakelijk worden gehouden voor het neerhalen van het toestel.
Artikel 2 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens EUROPEAN CONVENTION ON HUMAN RIGHTS
Hoe reageert Rusland?
Het Russische ministerie van Justitie stelt in een verklaring dat de ramp zich heeft afgespeeld boven Oekraïens grondgebied, waar Rusland geen enkele jurisdictie heeft en waar het ook niks te vertellen heeft, ook niet in 2014, zegt correspondent David jan Godfroid.”Rusland blijft er kortom bij dat het niks te maken heeft met het neerhalen van het toestel. Ze zien dit als de zoveelste stap van Nederland om Rusland zo zwart mogelijk te maken.”
Rusland zal zich waarschijnlijk wel verdedigen als de zaak voor het Hof komt. Dat doet het land ook bij andere zaken voor het Europese Hof voor de Mensenrechten.
Wat de Russische regering zal doen met een eventuele veroordeling, is minder zeker. Bij de volksraadpleging van 1 juli heeft een meerderheid ermee ingestemd dat internationaal recht voortaan ondergeschikt is aan de Russische grondwet.
De regering kan daarmee een uitspraak van het Europese Hof voorleggen aan het eigen Constitutionele Hof. Dat kan beslissen dat Rusland de uitspraak naast zich neer kan leggen en dat het land geen schadevergoedingen hoeft te betalen.
“Maar dat betekent niet dat de zaak nutteloos is”, zegt De Hoon. “Want voor de nabestaanden is het belangrijk dat rechters het bewijs wegen en uitspraak doen over wat er is gebeurd.”
Ramp MH17 houdt Nederland al 5 jaar in zijn greep
Hoelang gaat de zaak duren?
Er kunnen jaren overheen gaan voordat er een uitspraak is, verwacht de universitair docent. Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens heeft een flinke achterstand bij het afhandelen van zaken. Wat helpt is dat de zaak al eerder is aangespannen door nabestaanden van de MH17-slachtoffers.
Waarom stapt Nederland nu pas naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens?
Nederland moest sowieso wachten tot het JIT-onderzoek was afgerond. Dan nog had het eerder gekund, maar volgens premier Rutte is dit het beste moment. “We onderzoeken steeds wat juridisch mogelijk is, maar ook op welk moment we dingen het beste kunnen doen.”
De regering heeft “om ons moverende redenen” gekozen voor dit moment, zei Rutte na de ministerraad. Wat die redenen zijn, wilde hij niet zeggen.
Welke zaken lopen er nog meer rond MH17?
Naast de mensenrechtenzaken bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens lopen er nog twee juridische procedures rond MH17:
– De staatsaansprakelijkheid: Twee jaar geleden stelde Nederland, samen met Australië, Rusland aansprakelijk voor zijn aandeel in het neerhalen van de vlucht. Die stap volgde op de vaststelling van het JIT dat de Buk-raket waarmee MH17 is neergeschoten afkomstig was van een brigade van het Russische leger.
Vorig jaar werd duidelijk dat Nederland en Australië diplomatieke contacten met Rusland hebben over de aansprakelijkstelling. Het kabinet zei vandaag te hopen dat deze gesprekken met Rusland doorgaan.
– Het strafproces: Er loopt ook nog een strafproces tegen vier individuele verdachten. Die zaak dient voor de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Het gaat om drie Russen en een Oekraïner die niet zelf bij het proces aanwezig zijn.
Als de uitspraak in die strafzaak eerder komt, kan die invloed hebben op de EHRM-zaak in Straatsburg, zegt De Hoon. “Als er een veroordeling uitkomt, dan hebben de feiten die door de Nederlandse rechter als bewezen worden geacht extra waarde bij zo’n procedure in Straatsburg.”
Vrijgave satellietbeelden
Een groep nabestaanden van de MH17-ramp doet een dringend beroep op de Verenigde Staten: geef de satellietbeelden vrij waarop, volgens de Amerikanen, de Buk-raket te zien is die MH17 neerhaalde. ,,Help mee aan gerechtigheid.” Dat schrijft de groep in een brief aan Pete Hoekstra, de Amerikaanse ambassadeur in Nederland.
Volgens het Nederlandse Openbaar Ministerie werd vlucht MH17 op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraïne neergehaald door een Buk-raket, afgeschoten vanuit gebied dat toen werd gecontroleerd door pro-Russische separatisten.
Kort na de ramp, waarbij alle 298 inzittenden omkwamen, meldde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry dat op satellietbeelden de baan van een Buk-raket naar het toestel te zien was. ,,We zagen de lancering, we zagen de raketbaan en we zagen de inslag.” De Amerikanen gaven een beeld vrij waarop die baan was ingetekend, maar niet de onderliggende beelden en gegevens.
Lees ook;
De groep nabestaanden die samenwerkt in de Werkgroep Waarheidsvinding MH17 vreest dat een gebrek aan bewijs kan leiden tot het mislukken van het MH17-proces. ,,En dat is precies wat de daders, en hun beschermers, al zes jaar proberen te bereiken. Het zou een overwinning zijn voor de duistere krachten op deze planeet.” Om dat te voorkomen vragen de nabestaanden Hoekstra, die ze twee jaar geleden persoonlijk ontmoetten, ‘welwillend naar het nieuwe verzoek van de Nederlandse justitie te kijken’.
Today, we sent the following letter to @usambnl the US Ambassador in the Netherlands on behalf of the Working Group Truth Finding #MH17 to reconsider providing the satellite data that the US government referred to on August 12th, 2014, as requested by the Netherlands court.
9:30 PM · Jul 9, 2020 67 42 people are Tweeting abou
De satellietbeelden speelden een rol tijdens de zittingen in de MH17-rechtszaak de afgelopen weken. De rechtbank gaf het Nederlandse OM de opdracht nogmaals bij de Amerikanen aan te kloppen en te vragen onder welke voorwaarden de gegevens openbaar zouden kunnen worden. Justitie heeft daar in 2016 voor het laatst om gevraagd.
De advocaten van de Russische verdachte Oleg Poelatov willen ook de beschikking hebben over de beelden. Zij stelden, in een lang pleidooi, dat er niet genoeg onderzoek is gedaan naar alternatieve scenario’s voor de ramp.
Wel inzage
Een vertegenwoordiger van het OM, de Landelijk Officier van Justitie Terrorismebestrijding, Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, heeft wel inzage gekregen van de Amerikanen. ,,Hij heeft in de VS een intelligence briefing gekregen van meerdere Amerikaanse functionarissen en hij heeft ook inzage gehad in verschillende geclassificeerde en niet-geclassificeerde documenten. Een deel van de achterliggende metadata en onderzoekgegevens is hem niet ter inzage gegeven”, zo stelde justitie eerder deze maand op een zitting in het proces.
,,De Amerikaanse autoriteiten hebben laten weten dat zij niet meer informatie over de detectie van de raket kunnen verstrekken dan vermeld is in de schriftelijke verklaring en dat vertrouwelijk ter inzage is gegeven aan Nederlandse Landelijk Officier van Justitie.” Die officier stelt dat de bronnen die hij heeft ingezien de bewering van de Amerikanen ondersteunen. Justitie zei niet wanneer die beelden zijn ingezien.
Telegraaf 18.07.2020
Herdenking 17.07.2020
Met het voorlezen van de 298 namen van slachtoffers is in Vijfhuizen de MH17-vliegramp herdacht. Vanwege de coronacrisis waren er geen nabestaanden aanwezig in het herinneringspark. De bestuursleden van Stichting Vliegramp MH17 lazen de namen voor.
Premier Mark Rutte heeft vrijdag 17.07.2020 tijdens de herdenking van het neerhalen van MH17 in een videoboodschap teruggeblikt op de ramp, die volgens hem “voelt als de dag van gisteren”. Het is zes jaar geleden dat de vlucht, met aan boord 298 mensen, uit de lucht werd geschoten.
“Het was een ramp die geliefden in één keer wegrukte”, zo vertelt Rutte. De herdenking vindt dit jaar sober plaats vanwege het coronavirus.
Het MH17-proces gaat op 31 augustus weer verder.
Een protest voor de Russische ambassade in Den Haag, in maart dit jaar. MH17-nabestaanden zetten er 298 lege stoelen neer. © REUTERS
Welke zaken lopen er nu rond het neerhalen van vlucht MH17?
Een overzicht van de Nederlandse inzet voor waarheidsvinding, gerechtigheid en rekenschap voor het neerhalen van MH17 vindt u op MH17tijdlijn.nl.
Zie ook; Neerhalen vlucht MH17
Dossier MH17 NRC
dossier MH17 Trouw
Meer: MH17-vliegramp OM
Lees meer over: MH17 NU
Volg de eerste zittingsdag in het MH17-proces via ons liveblog NU
meer: MH17-proces NOS
Meer: mh17 AD
meer: MH17-proces RTL
Alle verhalen over MH17, de verdachten en de nabestaanden lees je in het AD dossier.
Zie: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 22 – proces deel 5
Zie verder: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 21 – proces deel 4
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 20 – proces deel 3
Zie dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 19 – proces deel 2
En zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 18 – proces deel 1
Zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 17
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 16
En zie ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 15
Zie dan ook nog: Dick Schoof versus de Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 14
Zie dan verder ook nog: Herdenking MH17 17.07.2014 – 17.07.2018 – Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 13
En zie verder dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 12
En zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 11
Zie dan verder ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 10
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 9
Zie ook dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 8
Zie dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 7
Zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 6
Zie verder ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 5
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 4
En zie ook nog dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 3
Zie dan verder dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 2
En dan ook nog dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 1
Russische MH17-onderzoeker: ‘Wij leven in een land van de totale leugen’
AD 20.08.2020 De Russische luchtvaartexpert Vadim Loekasjevitsj deed zes jaar lang minutieus onderzoek naar het neerschieten van MH17. Hij vervatte zijn bevindingen in een boek, dat komende winter uitkomt. ‘MH17 staat voor de bijbelse strijd tussen goed en kwaad.’
,,Ik heb iets voor je’’, zegt Loekasjevitsj, terwijl hij zijn computer aansluit op het reusachtige breedbeeld aan de muur van zijn fraai ingerichte flat in het centrum van Moskou. ,,Je bent de eerste die het ziet.’’ Hij klikt een videoclip aan, die hij zelf heeft gemonteerd bij een lied over MH17. ,,Het is van Vladimir Kant, een onbekende Russische artiest. Hij bood het me uit eigen beweging aan.’’
Lees ook;
De clip toont Loekasjevitsj’ persoonlijke betrokkenheid bij de tragedie. Hij wist als militair vliegtuigbouwkundige van meet af aan dat MH17 door een (Russische) Buk-raket was geraakt. Direct na de ramp begon hij onderzoek te doen en zette de informatie op zijn YouTube-blog, dat geheel is gewijd aan de ramp. Loekasjevitsj is de enige expert in Rusland die openlijk zijn mening geeft. Het kostte hem zijn baan.
,,Ik was niet van plan een heel dik boek te schrijven. Maar als je eenmaal begint, begrijp je hoe breed het onderwerp MH17 is. Zes jaar lang is er heel veel gezegd: waarheid, halve waarheid en totale leugens. Als je begint met zo’n boek, moet je over alles schrijven’’, concludeert de luchtvaartexpert.
Rechtvaardigheid
De drijfveer voor het boek was Loekasjevitsj’ sterke gevoel voor rechtvaardigheid. ,,MH17 staat voor de bijbelse strijd tussen goed en kwaad en wie wint is erg belangrijk. Ik ben met het boek begonnen omdat ik geloof dat het goede het kwade overwint. Geloof je dat niet, dan is het leven zinloos.’’
Het resultaat is een lijvig werk in twee delen, geschreven in het Russisch. De informatiedichtheid is ongekend hoog: bijna duizend pagina’s, meer dan duizend illustraties en meer dan tweeduizend directe bronnen. Het lijkt op een wetenschappelijk proefschrift. Maar Loekasjevitsj bezweert dat het voor iedereen is te begrijpen.
“Ik ben voor de feiten en al mijn beweringen staaf ik met argumenten”
,,Ik heb me voorgenomen het in heel eenvoudige taal op te schrijven, met veel voorbeelden uit het dagelijks leven om zaken simpel uit te leggen. Hoe raketscherven een object doorboren, wat het verschil is tussen de schade die een raket aanbrengt en een boordkanon van een gevechtsvliegtuig. Het boek is voor iedereen, zelfs voor lezers zonder onderwijs.’’
Feiten
De vliegtuigbouwkundige (hij studeerde in Ruslands Verre Oosten en ontwierp delen van Soechoj-gevechtsvliegtuigen) stelt dat hij zo objectief mogelijk is gebleven en dat hij geen standpunt inneemt. Niet voor of tegen Rusland of Oekraïne. ,,Ik ben voor de feiten en al mijn beweringen staaf ik met argumenten’’, zegt hij.
Niettemin komt uit het werk – Loekasjevitsj noemt het zelf een encyclopedie van de ramp met MH17 – naar voren dat het vliegtuig niet kan zijn neergeschoten door een Oekraïense SU-25, dat een Russische Buk-raket dat heeft gedaan en dat Rusland leugen op leugen stapelt om dat te ontkennen.
© Aleksandr Vartanjan
Wat het boek evenwel geloofwaardig maakt, is dat de onderzoeker ook het Britse onderzoekscollectief Bellingcat – waarop het werk van het Joint Investigation Team (JIT) zwaar leunt – eveneens de maat neemt. ,,Ze zijn soms te gehaast, willen met twee foto’s bewijzen dat het om één en dezelfde Buk-installatie gaat. Terwijl ik vind, dat je er vijf of zes moet hebben. Maar het zijn fouten die het totale bewijsmateriaal niet onderuit halen.’’
Snelheidshoek
Volgens Loekasjevitsj staan er in het boek dingen, die voor de buitenwereld onbekend zijn. Zo laat hij zien hoe het team dat de Buk lanceerde, zich zo heeft kunnen vergissen. ,,Dat heeft te maken met verschil in hoogte en snelheid. Daardoor vlogen een Antonov en MH17 op een Buk-radarscherm onder een totaal identieke snelheidshoek.’’
Op enig moment belden Oekraïense journalisten Loekasjevitsj vanaf een legerplaats, waar militairen met een Buk aan het oefenen waren. ,,Die gaven me telkens de hoogte, verte en snelheid van hun oefenobject door. Ze maakten ook foto’s van het controlepaneel. Die foto’s staan ook in het boek. Zo heb ik aangetoond waarom het is fout gegaan met MH17.’’
Ook correspondeerde de auteur met Vladislav Volosjin, de Oekraïense straaljagerpiloot die Russische media aanwezen als degene die MH17 zou hebben neergeschoten. ,,Hij heeft me gedetailleerd verteld hoe hij het gevecht aanging, wat hij deed in de lucht, hoe hoog hij vloog. Ik vroeg hem: als ze je de opdracht hadden gegeven de Boeing neer te schieten, had je dat überhaupt kunnen doen? Hij zei: je kunt ongeveer die hoogte bereiken, maar nauwelijks meer schieten. Het vliegtuig begint te schommelen op die hoogte, het is lastig het onder controle te houden.’’ Volosjin zou later zelfmoord plegen.
Data
Het werk van Loekasjevitsj bleef ook bij het JIT niet onopgemerkt. Reden hem uit te nodigen als getuige-deskundige. In december bezocht hij Nederland, maar hij wil niet zeggen wat hij het JIT heeft verteld. ,,Uit hun vragen kon ik opmaken welke kant het proces opgaat. Daarom kan ik me er publiekelijk niet over uitlaten. Als ik zou zeggen wat ze van me wilden weten, zou ik verraden wat het OM van plan is.’’
Wat Loekasjevitsj aan het nu lopende proces het meest verbaast, is de omvang en nauwgezetheid van het onderzoek. ,,De hoeveel data is verbijsterend. Daartegenover staat de totale leegheid van de verdediging. Die verbaasde me niet. Ze werken niet op inhoud, maar op procedure. En daar vertragen ze het proces alleen maar mee.’’
Tijdrekken
De luchtvaartdeskundige is ervan overtuigd, dat dat precies de bedoeling is van het Kremlin. ,,De tactiek is tijdrekken, door bijvoorbeeld de opnames van de boordrecorder in zijn geheel op te vragen, terwijl de uren voor het neerschieten niet van belang zijn.’’ Anderzijds wil Moskou, aldus Loekasjevitsj, via een aan de Nederlandse verdediging van verdachte Oleg Poelatov toegevoegde Russische advocaat botweg informatie krijgen over de tactiek van het OM.
Voor zijn boek MH17: leugens en waarheid kon Loekasjevitsj geen Russische uitgever vinden. Daarom is hij via Planet.ru een crowfundingproject begonnen. De oplage is bescheiden: 400 exemplaren. Dat zal de mening over MH17 onder de Russen niet veranderen. Maar daar gaat het niet om, zegt hij. ,,Wij leven in een land van de totale leugen. Onze opgave is, dat we in een oceaan van leugens een eiland van waarheid creëren. Ik geloof dat de waarheid ooit geëist zal worden. Toen Solzjenitsyn zijn Goelag Archipel schreef, was het heel marginaal. Maar toen het communisme ineenstortte, wilde iedereen het lezen. Mijn opdracht is ervoor te zorgen dat de waarheid voorhanden is, als Rusland die wel moet erkennen.’’
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/67bd0804-c838-11ea-b01a-02d2fb1aa1d7.JPG)
298 namen van slachtoffers voorgelezen bij herdenking MH17
Telegraaf 17.07.2020 Met het voorlezen van de namen van de 298 slachtoffers is in Vijfhuizen de MH17-vliegramp herdacht. Vanwege de coronacrisis waren er geen nabestaanden aanwezig in het herinneringspark. De bestuursleden van Stichting Vliegramp MH17 lazen de namen voor.
De herdenking begon met een van tevoren opgenomen korte toespraak van premier Mark Rutte. „We staan vandaag stil bij de verschrikkelijke ramp die zes jaar geleden plaatsvond”, zo sprak hij. „Een ramp die uw geliefden in één klap uit het leven wegrukte. Een ramp die uw leven voorgoed veranderde. Zes jaar geleden, maar het voelt als de dag van gisteren.”
Rutte zei dat dit jaar „elkaar in de ogen kijken of een arm om elkaar heen slaan er niet in zit.” „Het kon niet anders. Maar ik ben ervan overtuigd: het maakt de verbondenheid niet minder. (…) Want juist in de soberheid van deze plechtigheid komen we tot de kern.” De premier wenste de nabestaanden tot slot veel kracht toe. „In mijn gedachten ben ik vandaag bij u. Veel sterkte.”
’Belangrijk jaar voor ons’
Vervolgens hield voorzitter Piet Ploeg een toespraak. „We herdenken vandaag weliswaar via een livestream, maar in gedachten zijn we bij elkaar”, zei Ploeg. De voorzitter stelde dat het jaar 2020 wellicht de geschiedenis in zal gaan als „een bijzonder en belangrijk jaar voor ons en vele anderen.” Hij doelde daarmee op het begin van de berechting op 9 maart van de vier verdachten die beschuldigd worden van de betrokkenheid bij het neerhalen van het vliegtuig.
Ook zei Ploeg dat de nabestaanden nog altijd moeten dealen met een „hausse aan desinformatie op sociale media en de volstrekte en respectloze ontkenning van enige verantwoordelijkheid voor de dood voor onze geliefden.”
Zonnebloemen
Na het lezen van de namen werd een minuut stilte gehouden en werden 298 zonnebloemen neergelegd. Op de achtergrond was het veld met de zonnebloemen zichtbaar, dat geplant is van zaden die afkomstig zijn uit een veld in Oekraïne waar onderdelen van het toestel van Malaysia Airlines terechtkwamen. De vlaggen van de getroffen landen wapperden halfstok. Nabestaanden zijn de rest van de dag welkom bij het bomenveld bij het monument, dat geplant is voor de slachtoffers.
BEKIJK MEER VAN; lucht- en ruimtevaartongeval/-incident dood en sterven Piet Ploeg Vijfhuizen Stichting Vliegramp MH17
Rutte bij herdenking MH17: ‘Zes jaar geleden voelt als de dag van gisteren’
NU 17.07.2020 Premier Mark Rutte heeft vrijdag 17.07.2020 tijdens de herdenking van het neerhalen van MH17 in een videoboodschap teruggeblikt op de ramp, die volgens hem “voelt als de dag van gisteren”. Het is zes jaar geleden dat de vlucht, met aan boord 298 mensen, uit de lucht werd geschoten.
“Het was een ramp die geliefden in één keer wegrukte”, zo vertelt Rutte. De herdenking vindt dit jaar sober plaats vanwege het coronavirus.
Enkele bestuursleden van Stichting Vliegramp MH17 zijn bij het monument in het Noord-Hollandse Vijfhuizen om woorden te spreken over de ramp. Ook zijn de namen en de leeftijden van de slachtoffers voorgelezen.
Via een livestream is de herdenking te volgen. Het herdenkingsbos, waar voor elk slachtoffer een boom is geplant, is wel te bezoeken.
“Het maakt de minuut stilte nog krachtiger, want in deze soberheid komen we juist tot de kern en klinkt de naam van uw geliefde alleen nog maar luider”, aldus de premier.
Voorzitter van Stichting Vliegramp MH17 Piet Ploeg heeft in zijn toespraak teruggeblikt op een bewogen periode voor de nabestaanden. Zo begon in maart het proces tegen de vier verdachten die verantwoordelijk worden gehouden voor het binnenhalen en/of wegbrengen van de buk-installatie.
Het vliegtuig werd boven Oost-Oekraïne neergehaald door een buk-raket. Wrakstukken kwamen in velden met zonnebloemen terecht. Deze bloemen zijn het symbool geworden voor de rouw om de inzittenden.
Vandaag staan we stil bij de verschrikkelijke ramp die 6 jaar geleden plaatsvond. Een ramp die de 298 mensen aan boord van vlucht MH17 uit het leven wegrukte. En een ramp die het leven van de nabestaanden voorgoed veranderde. Ik wens hen veel kracht toe op deze emotionele dag.
Oproep NUjij
Lees meer over: MH17 Binnenland
Nederland daagt Rusland voor het Europees Hof, hoe kansrijk is dat?
NOS 10.07.2020 Een nieuwe stap in de juridische strijd rond het neerhalen van vlucht MH17. Nederland daagt Rusland voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg, zo werd vandaag bekend.
Wat wil Nederland hiermee bereiken?
Met de stap wil het kabinet de al ingediende individuele klachten van nabestaanden bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens ondersteunen. Het gaat erom dat nabestaanden in hun zaken kunnen beschikken over al het materiaal uit het MH17-onderzoek, en dat kan alleen als Nederland zelf een aanklacht indient, zegt premier Rutte.
Als het Europese Hof de nabestaanden en de Nederlandse staat in het gelijk stelt, kan het Rusland schadevergoedingen opleggen. Daarnaast kan het EHRM bepalen dat Rusland bepaalde informatie moet delen.
Hoe kansrijk is de zaak?
Juridisch gezien is de zaak die Nederland heeft aangespannen heel kansrijk, zegt universitair docent internationaal recht Marieke de Hoon in Nieuws en Co op Radio 1. Het Hof moet beoordelen of Rusland artikel 2 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens heeft geschonden, waarin het recht op leven is vastgelegd.
Onder artikel 2 kan Rusland bijvoorbeeld aansprakelijk worden gehouden voor het niet instellen van een eigen onderzoek en het frustreren van het onderzoek van het Joint Investigation Team (JIT).
Als het Hof in Straatsburg ook bewezen acht dat Russische functionarissen erbij betrokken waren, kan Rusland ook aansprakelijk worden gehouden voor het neerhalen van het toestel.
Artikel 2 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens EUROPEAN CONVENTION ON HUMAN RIGHTS
Hoe reageert Rusland?
Het Russische ministerie van Justitie stelt in een verklaring dat de ramp zich heeft afgespeeld boven Oekraïens grondgebied, waar Rusland geen enkele jurisdictie heeft en waar het ook niks te vertellen heeft, ook niet in 2014, zegt correspondent David jan Godfroid.”Rusland blijft er kortom bij dat het niks te maken heeft met het neerhalen van het toestel. Ze zien dit als de zoveelste stap van Nederland om Rusland zo zwart mogelijk te maken.”
Rusland zal zich waarschijnlijk wel verdedigen als de zaak voor het Hof komt. Dat doet het land ook bij andere zaken voor het Europese Hof voor de Mensenrechten.
Wat de Russische regering zal doen met een eventuele veroordeling, is minder zeker. Bij de volksraadpleging van 1 juli heeft een meerderheid ermee ingestemd dat internationaal recht voortaan ondergeschikt is aan de Russische grondwet.
De regering kan daarmee een uitspraak van het Europese Hof voorleggen aan het eigen Constitutionele Hof. Dat kan beslissen dat Rusland de uitspraak naast zich neer kan leggen en dat het land geen schadevergoedingen hoeft te betalen.
“Maar dat betekent niet dat de zaak nutteloos is”, zegt De Hoon. “Want voor de nabestaanden is het belangrijk dat rechters het bewijs wegen en uitspraak doen over wat er is gebeurd.”
Ramp MH17 houdt Nederland al 5 jaar in zijn greep
Hoelang gaat de zaak duren?
Er kunnen jaren overheen gaan voordat er een uitspraak is, verwacht de universitair docent. Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens heeft een flinke achterstand bij het afhandelen van zaken. Wat helpt is dat de zaak al eerder is aangespannen door nabestaanden van de MH17-slachtoffers.
Waarom stapt Nederland nu pas naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens?
Nederland moest sowieso wachten tot het JIT-onderzoek was afgerond. Dan nog had het eerder gekund, maar volgens premier Rutte is dit het beste moment. “We onderzoeken steeds wat juridisch mogelijk is, maar ook op welk moment we dingen het beste kunnen doen.”
De regering heeft “om ons moverende redenen” gekozen voor dit moment, zei Rutte na de ministerraad. Wat die redenen zijn, wilde hij niet zeggen.
Welke zaken lopen er nog meer rond MH17?
Naast de mensenrechtenzaken bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens lopen er nog twee juridische procedures rond MH17:
– De staatsaansprakelijkheid: Twee jaar geleden stelde Nederland, samen met Australië, Rusland aansprakelijk voor zijn aandeel in het neerhalen van de vlucht. Die stap volgde op de vaststelling van het JIT dat de Buk-raket waarmee MH17 is neergeschoten afkomstig was van een brigade van het Russische leger.
Vorig jaar werd duidelijk dat Nederland en Australië diplomatieke contacten met Rusland hebben over de aansprakelijkstelling. Het kabinet zei vandaag te hopen dat deze gesprekken met Rusland doorgaan.
– Het strafproces: Er loopt ook nog een strafproces tegen vier individuele verdachten. Die zaak dient voor de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Het gaat om drie Russen en een Oekraïner die niet zelf bij het proces aanwezig zijn.
Als de uitspraak in die strafzaak eerder komt, kan die invloed hebben op de EHRM-zaak in Straatsburg, zegt De Hoon. “Als er een veroordeling uitkomt, dan hebben de feiten die door de Nederlandse rechter als bewezen worden geacht extra waarde bij zo’n procedure in Straatsburg.”
BEKIJK OOK
Maakt Nederland kans met aanklacht tegen Rusland voor het Europees Hof?
Trouw 10.07.2020 Nederland klaagt Rusland aan bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) vanwege zijn rol in het neerhalen van vlucht MH17. Daarmee voert Nederland de druk op Rusland op, dat al jaren het onderzoek en het proces tegen de verdachten frustreert.
Minister Blok van buitenlandse zaken wil met deze stap de klachten van een groep van 380 nabestaanden ondersteunen, die al eerder een zaak tegen Rusland aanspanden bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM). Zij doen dit onder meer op basis van artikel 2 van het Europees mensenrechtenverdrag, het recht op leven.
“Daarmee komen we dichter bij ons doel van gerechtigheid voor de slachtoffers en nabestaanden,” zei minister Blok na afloop van de ministerraad vrijdag. Door deze ‘statenklacht’ krijgt het Europese Hof nog meer informatie van de Nederlandse overheid uit het onderzoek naar het neerhalen van de MH17, is het idee.
Het EHRM is in principe bedoeld voor burgers die overheden aanklagen, maar ook organisaties en landen kunnen een klacht indienen. Zij moeten dan zelf slachtoffer zijn van een schending van het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Ook moet worden aangetoond dat Rusland effectief gezag had over het grondgebied waar de ramp plaatsvond.
Waakhond over democratie in bijna vijftig landen
Anders dan vaak gedacht is het EHRM geen instelling van de EU, maar van de Raad van Europa waarin bijna vijftig landen zijn vertegenwoordigd, ook Rusland. Deze Raad waakt over de democratie in de aangesloten landen. Rusland verloor in 2014 haar stemrecht in de Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa omdat het de Krim had geannexeerd, maar kreeg dat in 2019 weer terug. Voor Nederland was dat zuur, omdat Rusland niet meewerkt aan het MH17-proces en het zelfs frustreert.
Vlucht MH17 werd in juli 2014 boven het strijdgebied in het oosten van Oekraïne neergeschoten. Er kwamen 298 mensen om het leven, onder wie 196 Nederlanders. Volgens internationaal onderzoek was de Buk-raket waarmee het vliegtuig is neergeschoten, afkomstig van een Russische militaire basis. De lanceerinstallatie is daar later ook naar teruggekeerd.
De gedachte is dat Nederland met deze stap ook langs andere juridische weg Rusland verantwoordelijk probeert te houden voor de ramp. Samen met Australië (dat ook burgers verloor) stelde Nederland twee jaar geleden Rusland aansprakelijk. Deze staatsaansprakelijkheid is juridisch een lastig begrip, omdat beide partijen er eerst onderling moeten zien uit te komen.
Pas als dat niet lukt, kan een zaak volgen bij het Internationaal Gerechtshof (ICJ). Probleem is dat Rusland de rechtsmacht van dit hof niet automatisch erkent. Volgens Blok is Den Haag nog altijd met Moskou in gesprek over deze route. Ongewis is of deze nieuwe stap de gesprekken over staatsaansprakelijkheid frustreert of juist een nieuwe impuls geeft.
Zoektocht naar meer daders is nog niet klaar
Daarnaast loopt er het strafproces, waarin inmiddels vier verdachten (drie Russen en een Oekraïner) zijn aangeklaagd voor betrokkenheid bij de moord op alle inzittenden van de MH17. Het proces startte in maart en duurt minstens tot 2021. Het internationale strafrechtelijke onderzoek naar de daders en de opdrachtgevers is bovendien nog niet klaar. Justitie heeft gezegd dat meer aanklachten kunnen volgen.
Beide procedures (de staatsaansprakelijkheid en het strafproces) kunnen elkaar versterken, zoals het kabinet hoopt, maar elkaar ook nadelig beïnvloeden als Rusland zich in de hoek gedrukt voelt. De aanklacht bij het EHRM is net als de andere trajecten een zaak van lange adem, het Europees Hof doet vaak jaren over een uitspraak.
Lees ook:
Rechtbank: Verdediging MH17 mag andere scenario’s dan Buk-raket onderzoeken
Met het toestaan van de wens van de verdediging om opnieuw alternatieve scenario’s voor het neerhalen van de MH17 te onderzoeken, is het monsterproces uit de startblokken. Een analyse.
Meer over; politiek internationale betrekkingen misdaad, recht en justitie internationale organisaties Australië Blok Den Haag EHRM Wendelmoet Boersema
Nederland daagt Rusland voor rechter vanwege rol bij neerhalen MH17
NOS 10.07.2020 Nederland daagt Rusland voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vanwege de rol van dat land bij het neerhalen van vlucht MH17.
Met deze stap wil het kabinet de al ingediende individuele klachten van nabestaanden bij het Hof ondersteunen. Minister Blok zegt dat Nederland op deze manier opkomt voor alle 298 MH17-slachtoffers, van 17 verschillende nationaliteiten, en hun nabestaanden. Onder de doden waren 196 Nederlanders. “Het is een heel bijzondere stap, maar het is ook heel bijzonder dat een vliegtuig met 298 onschuldige mensen uit de lucht wordt gehaald”, voegt hij eraan toe.
Het kabinet heeft steeds gezegd dat het bereiken van gerechtigheid voor de slachtoffers en hun nabestaanden de hoogste prioriteit heeft. “Met de stap die we vandaag zetten komen we dichter bij ons doel”, aldus Blok.
Aansprakelijkstelling
Twee jaar geleden stelde Nederland, samen met Australië, Rusland al aansprakelijk voor zijn aandeel in het neerhalen van de vlucht. Die stap volgde op de vaststelling van het Joint Investigation Team dat de Buk-raket waarmee MH17 is neergeschoten afkomstig was van een brigade van het Russische leger.
Vorig jaar werd duidelijk dat Nederland en Australië diplomatieke contacten met Rusland hebben over de aansprakelijkstelling. Het kabinet zegt vandaag te hopen dat deze gesprekken met Rusland doorgaan.
Er loopt ook nog een strafproces tegen vier individuele verdachten. Die zaak dient voor de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Het gaat om drie Russen en een Oekraïner. De verdachten zijn niet bij het proces aanwezig, een van hen laat zich door een advocaat vertegenwoordigen.
Blok: extra manier om waarheid te vinden
‘Een dappere stap’
Voor de nabestaanden van de slachtoffers van de ramp is dit een “uitstekende stap”, zegt Piet Ploeg, die hen vertegenwoordigt namens Stichting Vliegramp MH17. “Het is een grote steun.”
Ploeg: “Het is ook een dappere stap. Er zijn pakweg vierhonderd nabestaanden die een klacht tegen Rusland hebben ingediend bij het EHRM. De regering ondersteunt hun zaak nu in de vorm van een eigen aanklacht.”
BEKIJK OOK;
Nederland daagt Rusland voor mensenrechtenhof om neerhalen MH17
NU 10.07.2020 Het kabinet heeft vrijdag besloten om Rusland voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) te dagen vanwege het neerhalen van MH17 in juli 2014. Hiermee ondersteunt Nederland de individuele klachten die hier lopen, zo wordt gemeld.
“Het bereiken van gerechtigheid voor 298 slachtoffers van het neerhalen van vlucht MH17 en hun nabestaanden is en blijft de hoogste prioriteit voor het kabinet”, aldus buitenlandminister Stef Blok in een verklaring. “Met de stap die we vandaag zetten, door een zaak aan te spannen bij het EHRM en daarmee de klachten van de nabestaanden zoveel als mogelijk te ondersteunen, komen we dichter bij ons doel.”
Nederland heeft Rusland eerder al aansprakelijk gesteld voor het aandeel van de Russen in het neerhalen van de vlucht. De zogeheten statenklacht moet ertoe leiden dat de informatie die Nederland heeft in de zaak, ook beschikbaar komt voor de zaken van de nabestaanden.
“Op deze manier kan Nederland de zaken van de nabestaanden het beste ondersteunen. Bovendien komt Nederland hiermee op voor alle 298 slachtoffers van het neerhalen van vlucht MH17 en hun nabestaanden.” De zaken van de nabestaanden kunnen leiden tot een schadevergoeding, als het mensenrechtenhof genoeg bewijs ziet in de rol van Rusland.
De strafrechtelijke zaak tegen drie Russen en een Oekraïner voor hun rol in het neerhalen van de vlucht is eerder dit jaar begonnen. De mannen hebben volgens het Openbaar Ministerie (OM) een aandeel aan de dood van de 298 inzittenden. Op 31 augustus wordt de zaak hervat.
Rutte: ‘Stap naar mensenrechtenhof staat los van andere zaken MH17’
Lees meer over: MH17 Binnenland
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b4b98e5e-c2c3-11ea-9aa6-02c309bc01c1.jpg)
Nederland daagt Rusland voor het Europees Hof om MH17
Telegraaf 10.07.2020 Nederland daagt Rusland voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) om zijn rol in het neerhalen van MH17. Dat heeft het kabinet vrijdag besloten. Eerder dienden nabestaanden al een klacht tegen Rusland in bij datzelfde hof en met deze stap kan hun procedure beter door het kabinet worden ondersteund.
„Met de stap die we vandaag zetten, door een zaak aan te spannen bij het EHRM en daarmee de klachten van de nabestaanden zoveel als mogelijk te ondersteunen, komen we dichter bij ons doel” van gerechtigheid voor de slachtoffers en nabestaanden, aldus minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken. „We gebruiken ieder middel om de waarheid boven tafel te krijgen.”
Door deze zogenoemde statenklacht komt alle bij het kabinet beschikbare en relevante informatie over het neerschieten van de Boeing 777 van Malaysia Airlines bij het mensenrechtenhof terecht. Met deze stap worden de individuele klachten van nabestaanden bij het hof maximaal ondersteunt, zegt het kabinet.
BEKIJK OOK:
Nabestaanden MH17 klagen Rusland aan bij Europees Hof
Blok heeft zijn Russische collega Sergej Lavrov vrijdag op de hoogte gesteld, zei premier Mark Rutte. De nieuwe stap is volgens hem niet bedoeld om de diplomatieke druk op Rusland op te voeren. Moskou twijfelt openlijk over het internationale onderzoek naar MH17 en stelt niet verantwoordelijk te zijn voor de ramp.
Afkomst Buk-raket
Vlucht MH17 werd in juli 2014 boven het strijdgebied in het oosten van Oekraïne neergeschoten. Er kwamen 298 mensen om het leven, onder wie 196 Nederlanders. Volgens internationaal onderzoek was de Buk-raket waarmee het vliegtuig is neergeschoten, afkomstig van een Russische militaire basis. De lanceerinstallatie is daar later ook naar teruggekeerd.
Iets meer dan twee jaar geleden stelden Nederland en Australië Rusland al aansprakelijk voor de ramp met MH17. Het is volgens het kabinet belangrijk dat deze gesprekken over de aansprakelijkheid worden voortgezet. Dit traject staat los van het strafrechtelijke vervolging en berechting van de daders.
Op de extra beveiligde rechtbank op Schiphol begon in maart het strafproces tegen vier verdachten van het neerschieten van MH17. Ze zijn niet bij de zaak aanwezig. De vier beklaagden zijn Oleg Poelatov, Sergej Doebinski, Igor Girkin en Leonid Chartsjenko; de eerste drie zijn Russen, Chartsjenko is een Oekraïner.
BEKIJK OOK:
MH17: de ramp die diepe wonden sloeg
BEKIJK OOK:
‘Nabestaanden MH17 helemaal klaar met gekonkel’
Irritatie vanuit Rusland
De eerste reactie vanuit Rusland op de zaak die Nederland vrijdag bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft aangespannen wegens het neerhalen van vlucht MH17, is er een van irritatie. Politicus Konstantin Kosatsjev van de partij Verenigd Rusland vindt het onterecht dat Nederland Rusland daagt nadat eerder nabestaanden al een klacht tegen Rusland indienden bij datzelfde hof.
Kosatsjev stelt dat de strafzaak in Nederland nog niet is afgerond. „Er is zelfs geen oordeel. En wat heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens ermee te maken?”, vraagt hij zich af. De voorzitter van de buitenlandcommissie in de federatieraad, het hogerhuis van het Russische parlement, noemt het besluit van het Nederlandse kabinet „een vreemd initiatief.” Vanuit de Russische regering is er nog geen officiële reactie.
BEKIJK MEER VAN; gewapend conflict Rusland Europees Hof voor de Rechten van de Mens Buitenlandse Zaken Malaysia Airlines-vlucht 17 Buk-raket
Nederland daagt Rusland voor het Europees Hof om MH17
AD 10.07.2020 Nederland daagt Rusland voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) om zijn rol in het neerhalen van MH17. Dat heeft het kabinet besloten. Een groep nabestaanden diende al eerder een klacht tegen Rusland in bij datzelfde hof.
,,Met de stap die we vandaag zetten, door een zaak aan te spannen bij het EHRM en daarmee de klachten van de nabestaanden zoveel als mogelijk te ondersteunen, komen we dichter bij ons doel van gerechtigheid voor de slachtoffers en nabestaanden’’, aldus minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken.
De stap die Nederland nu zet geldt als een zogenoemde ‘statenklacht’, het houdt in dat alle informatie die het kabinet heeft over het neerhalen van MH17 ook gebruikt kan worden als ondersteuning van de klacht van de nabestaanden. De procedure die de nabestaanden hebben aangespannen kan uiteindelijk leiden tot een schadevergoeding.
,,Het is een bijzonder middel, maar het is ook bijzonder wat er is gebeurd”, zei Blok vrijdagmiddag na afloop van de ministerraad. ,,Het is één van de wegen die we bewandelen om tot gerechtigheid te komen.”
Rusland erkent hof
Rusland tekende in de jaren 90 het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en erkende daarmee het hof. De rechters in Straatsburg hebben Moskou al vaker veroordeeld voor mensenrechtenschendingen. Onder meer leden van de punkband/actiegroep Pussy Riot en oppositieleider Aleksej Navalny vonden het hof aan hun kant.
De eerste reactie vanuit Rusland is er een van irritatie. Politicus Konstantin Kosatsjev van de partij Verenigd Rusland vindt het onterecht dat Nederland Rusland daagt nadat eerder nabestaanden al een klacht tegen Rusland indienden bij datzelfde hof. Kosatsjev stelt dat de strafzaak in Nederland nog niet is afgerond. “Er is zelfs geen oordeel.
En wat heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens ermee te maken?”, vraagt hij zich af. De voorzitter van de buitenlandcommissie in de federatieraad, het hogerhuis van het Russische parlement, noemt het besluit van het Nederlandse kabinet “een vreemd initiatief”. Vanuit de Russische regering is er nog geen officiële reactie.
Met de stap die we vandaag zetten komen we dichter bij ons doel van gerechtigheid voor de slachtoffers en nabestaanden, aldus Stef Blok, minister van Buitenlandse Zaken.
Vlucht MH17 werd in juli 2014 boven het strijdgebied in het oosten van Oekraïne neergeschoten. Er kwamen 298 mensen om het leven, onder wie 196 Nederlanders. Volgens internationaal onderzoek was de Buk-raket waarmee het vliegtuig is neergeschoten afkomstig van een Russische militaire basis en naar Oost-Oekraïne gereden. De lanceerinstallatie is daar later ook naar teruggekeerd.
Aansprakelijk
Iets meer dan twee jaar geleden stelden Nederland en Australië Rusland al aansprakelijk voor de ramp met MH17. Het is volgens het kabinet belangrijk dat de gesprekken over de aansprakelijkheid worden voortgezet. Dit traject staat los van het strafrechtelijke vervolging en berechting van de daders.
Op de extra beveiligde rechtbank op Schiphol begon in maart het strafproces tegen vier verdachten van het neerschieten van MH17. Ze zijn niet bij de zaak aanwezig. De vier beklaagden zijn Oleg Poelatov, Sergej Doebinski, Igor Girkin en Leonid Chartsjenko; de eerste drie zijn Russen, Chartsjenko is een Oekraïner.
Nabestaanden vroegen eerder deze week in een brief aan de Amerikaanse ambassadeur Pete Hoekstra om vrijgave van Amerikaanse satellietbeelden van 17 juli 2014. Daarop zou het lanceren van de BUK-raket te zien zijn.
Nederland daagt Rusland voor Europese rechter vanwege MH17
MSN 10.07.2020 Nederland dient een statenklacht in bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens tegen Rusland, vanwege de vliegramp met de MH17. Dat maakt het ministerie van Buitenlandse Zaken vrijdag bekend. De klacht wordt ingebracht tegelijk met de individuele klachtenprocedures van nabestaanden tegen Rusland.
Het ministerie stelt dat het indienen van de statenklacht ervoor zorgt dat informatie van het kabinet over de vliegramp ook beschikbaar wordt bij de zaken van de nabestaanden bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Door het indienen van de statenklacht kan Nederland bij de hoorzittingen aanwezig zijn en vragen van het Europese Hof beantwoorden. Op deze manier verwacht het kabinet deze zaken te kunnen ondersteunen.
Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken, VVD) schrijft: „Het bereiken van gerechtigheid voor 298 slachtoffers van het neerhalen van vlucht MH17 en hun nabestaanden is en blijft de hoogste prioriteit voor het kabinet.”
Volgende week is het zes jaar geleden dat vlucht MH17 neerstortte in Oekraïne. Rusland ontkent betrokken te zijn geweest bij de vliegramp. Tegen drie Russische en een Oekraïnse verdachte is in maart dit jaar een strafproces van start gegaan.
Nederland daagt Rusland voor het EHRM om neerhalen vlucht MH17
RO 10.07.2020 Het kabinet heeft vandaag besloten Rusland voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) te dagen vanwege zijn rol in het neerhalen van vlucht MH17. Met het indienen van deze zogenoemde ‘statenklacht’ brengt het kabinet alle bij het kabinet beschikbare en relevante informatie over het neerhalen van vlucht MH17 in bij het EHRM.
De inhoud van de statenklacht wordt gelijktijdig en als onderdeel van de Nederlandse interventie in de individuele klachtprocedures van nabestaanden tegen Rusland bij het EHRM ingebracht. Met deze stap ondersteunt het kabinet maximaal de individuele klachten van nabestaanden van de slachtoffers van vlucht MH17 bij het EHRM.
Nederland komt met deze statenklacht bovendien op voor alle 298 MH17-slachtoffers, van 17 verschillende nationaliteiten, en hun nabestaanden.
Blok: “Het bereiken van gerechtigheid voor 298 slachtoffers van het neerhalen van vlucht MH17 en hun nabestaanden is en blijft de hoogste prioriteit voor het kabinet. Met de stap die we vandaag zetten, door een zaak aan te spannen bij het EHRM en daarmee de klachten van de nabestaanden zoveel als mogelijk te ondersteunen, komen we dichter bij ons doel.”
Ook wordt de VN-Veiligheidsraad over deze stap geïnformeerd.
In 2018 stelde Nederland, samen met Australië, Rusland aansprakelijk voor zijn aandeel in het neerhalen van vlucht MH17. Het kabinet vindt het belangrijk dat de gesprekken met Rusland in het kader van staatsaansprakelijkheid worden voortgezet. Deze hebben als doel tot een oplossing te komen die recht doet aan het enorme leed en de toegebrachte schade die veroorzaakt is door het neerhalen van vlucht MH17.
Bijna zes jaar na het neerhalen van vlucht MH17, waarbij alle 298 inzittenden om het leven kwamen, heeft het streven naar waarheidsvinding, gerechtigheid en rekenschap nog steeds de hoogste prioriteit. Het kabinet heeft altijd gesteld geen enkele (juridische) optie uit te sluiten om dit doel te bereiken en deze stap draagt hieraan bij.
Wat is het Europees EHRM voor de Rechten van de Mens en waarom dient Nederland hier een klacht in?
- Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) is gevestigd in Straatsburg. Na het neerhalen van vlucht MH17 hebben verschillende nabestaanden bij het EHRM individuele klachten ingediend tegen Rusland. Een eerste groep nabestaanden diende op 6 mei 2016 een klacht in.
- De nabestaanden vragen hiermee de rechters van het EHRM om te beoordelen of Rusland in zijn rol in het neerhalen van vlucht MH17 zijn verplichtingen onder het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) heeft geschonden. Deze individuele klachtprocedures zijn vorig jaar formeel in behandeling genomen.
- Nederland dient nu een zogeheten statenklacht in tegen Rusland bij het EHRM. Het kabinet beschikt over veel informatie over het neerhalen van vlucht MH17. Door nu zelf een zaak te beginnen tegen Rusland komt deze informatie ook beschikbaar voor de zaken van de nabestaanden. Op deze manier kan Nederland de zaken van de nabestaanden het beste ondersteunen. Bovendien komt Nederland hiermee op voor alle 298 slachtoffers van het neerhalen van vlucht MH17 en hun nabestaanden.
Waarom is Nederland niet eerder naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens gestapt vanwege MH17?
- Nederland vindt het heel belangrijk dat er gerechtigheid komt voor de slachtoffers van MH17 en hun nabestaanden, en heeft van meet af aan geen enkel juridisch middel uitgesloten om dit doel te bereiken.
- Het kabinet heeft voortdurend onderzocht wat de juridische mogelijkheden zijn, en weegt steeds zorgvuldig af wat de juiste stappen zijn op het juiste moment.
- Het kabinet wil de nabestaanden maximaal ondersteunen. Mede met het oog op de lopende procedures bij het EHRM met betrekking tot het neerhalen van vlucht MH17, dient het kabinet nu een statenklacht in tegen Rusland bij het EHRM. Hiermee brengt het kabinet alle op dit moment beschikbare en relevante informatie in bij het EHRM en ondersteunt het daarmee de nabestaanden in hun zaken.
Welke zaken lopen er nu rond het neerhalen van vlucht MH17?
Een overzicht van de Nederlandse inzet voor waarheidsvinding, gerechtigheid en rekenschap voor het neerhalen van MH17 vindt u op MH17tijdlijn.nl.
Zie ook; Neerhalen vlucht MH17
Nabestaanden MH17 tegen VS: ‘Geef satellietbeelden van lancering Buk-raket vrij’
AD 10.07.2020 Een groep nabestaanden van de MH17-ramp doet een dringend beroep op de Verenigde Staten: geef de satellietbeelden vrij waarop, volgens de Amerikanen, de Buk-raket te zien is die MH17 neerhaalde. ,,Help mee aan gerechtigheid.” Dat schrijft de groep in een brief aan Pete Hoekstra, de Amerikaanse ambassadeur in Nederland.
Volgens het Nederlandse Openbaar Ministerie werd vlucht MH17 op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraïne neergehaald door een Buk-raket, afgeschoten vanuit gebied dat toen werd gecontroleerd door pro-Russische separatisten.
Kort na de ramp, waarbij alle 298 inzittenden omkwamen, meldde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry dat op satellietbeelden de baan van een Buk-raket naar het toestel te zien was. ,,We zagen de lancering, we zagen de raketbaan en we zagen de inslag.” De Amerikanen gaven een beeld vrij waarop die baan was ingetekend, maar niet de onderliggende beelden en gegevens.
Lees ook;
De groep nabestaanden die samenwerkt in de Werkgroep Waarheidsvinding MH17 vreest dat een gebrek aan bewijs kan leiden tot het mislukken van het MH17-proces. ,,En dat is precies wat de daders, en hun beschermers, al zes jaar proberen te bereiken. Het zou een overwinning zijn voor de duistere krachten op deze planeet.” Om dat te voorkomen vragen de nabestaanden Hoekstra, die ze twee jaar geleden persoonlijk ontmoetten, ‘welwillend naar het nieuwe verzoek van de Nederlandse justitie te kijken’.
Today, we sent the following letter to @usambnl the US Ambassador in the Netherlands on behalf of the Working Group Truth Finding #MH17 to reconsider providing the satellite data that the US government referred to on August 12th, 2014, as requested by the Netherlands court.
9:30 PM · Jul 9, 2020 67 42 people are Tweeting abou
De satellietbeelden speelden een rol tijdens de zittingen in de MH17-rechtszaak de afgelopen weken. De rechtbank gaf het Nederlandse OM de opdracht nogmaals bij de Amerikanen aan te kloppen en te vragen onder welke voorwaarden de gegevens openbaar zouden kunnen worden. Justitie heeft daar in 2016 voor het laatst om gevraagd.
De advocaten van de Russische verdachte Oleg Poelatov willen ook de beschikking hebben over de beelden. Zij stelden, in een lang pleidooi, dat er niet genoeg onderzoek is gedaan naar alternatieve scenario’s voor de ramp.
Wel inzage
Een vertegenwoordiger van het OM, de Landelijk Officier van Justitie Terrorismebestrijding, Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, heeft wel inzage gekregen van de Amerikanen. ,,Hij heeft in de VS een intelligence briefing gekregen van meerdere Amerikaanse functionarissen en hij heeft ook inzage gehad in verschillende geclassificeerde en niet-geclassificeerde documenten. Een deel van de achterliggende metadata en onderzoekgegevens is hem niet ter inzage gegeven”, zo stelde justitie eerder deze maand op een zitting in het proces.
,,De Amerikaanse autoriteiten hebben laten weten dat zij niet meer informatie over de detectie van de raket kunnen verstrekken dan vermeld is in de schriftelijke verklaring en dat vertrouwelijk ter inzage is gegeven aan Nederlandse Landelijk Officier van Justitie.” Die officier stelt dat de bronnen die hij heeft ingezien de bewering van de Amerikanen ondersteunen. Justitie zei niet wanneer die beelden zijn ingezien.
Het MH17-proces gaat op 31 augustus weer verder.
Een protest voor de Russische ambassade in Den Haag, in maart dit jaar. MH17-nabestaanden zetten er 298 lege stoelen neer. © REUTERS
Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 22 – proces deel 5
En op 22 juni 2020 ging het proces weer verder.
Het MH17-proces werd uitgesteld tot 22 juni 2020. De verdediging moest namelijk eerst nog de tijd krijgen om het omvangrijke dossier te lezen, aldus de rechtbank.
Igor Girkin, Sergei Doebinski, Oleg Poelatov en Leonid Ghartsjenko
De rechtszaak over het neerhalen van vlucht MH17 in 2014 begon twee weken geleden onder grote internationale belangstelling. Er staan vier verdachten terecht: drie Russen en een Oekraïner.
Zij waren volgens het Openbaar Ministerie hoofdrolspelers bij het neerzetten en weghalen van de raketinstallatie waarmee het vliegtuig werd neergeschoten. Bij de ramp kwamen 298 mensen om het leven, onder wie 196 Nederlanders.
AD 23.06.2020
Zittingsdag 22.06.2020 Rechtbank Schiphol
Tientallen getuigen en deskundigen wil de verdediging in het MH17-proces horen. De advocaten zeiden vandaag dat het Openbaar Ministerie niet goed heeft onderzocht of de MH17 door iets anders dan een Buk-raket kan zijn neergeschoten.
Hun tactiek is Twijfel zaaien, constateert Marieke de Hoon, internationaal strafrechtdeskundige bij de Vrije Universiteit in Amsterdam. Volgens haar roept de verdediging bewust heel veel vragen op.
“De advocaten hoeven niet de onschuld van hun cliënt te bewijzen. Het is genoeg om de rechtbank ervan te overtuigen dat er niet genoeg wettig en overtuigend bewijs is dat de Buk-raket de enige mogelijkheid was.”
Terugblik zitting 22.06.2020
Bij de hervatting van het MH17-proces in de rechtbank van Schiphol leverden de advocaten van verdachte Oleg Poelatov direct flinke kritiek op het Onderzoek van het OM. ,,Is dit dossier, na onderzoek met zoveel beperkingen, wel voldoende betrouwbaar om een uitspraak op te gaan doen?”, vraagt advocaat Boudewijn van Eijck zich af.
Bijna zes jaar heeft het Openbaar Ministerie inmiddels onderzoek gedaan naar de crash van vlucht MH17. Nu, drie maanden na de start van het proces, is het aan de verdediging van verdachte Oleg Poelatov om te vertellen wat er volgens hen nog verder onderzocht moet worden.
Zijn Nederlandse advocaten Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck beklaagden zich eerder in het proces te weinig voorbereidingstijd te hebben gehad om de tienduizenden pagina’s van het dossier door te kunnen lezen.
Lees ook;
Sabine ten Doesschate (L) and Boudewijn van Eijck, de advocaten van verdachte Oleg Poelatov. © EPA
De advocaten gaven vanmorgen direct zware kritiek op het onderzoek: ,,Er is veel tijd, geld en mankracht in dit onderzoek gestopt. Dat is op zich bewonderenswaardig en past bij het belang. Maar de hoeveelheid verricht onderzoek is geen garantie voor succes.
Er waren veel obstakels en dat heeft gevolgen. Bijvoorbeeld: er is geen onderzoek geweest op de crashsite. Die site is 4 maanden onbeheerd geweest. Dus het is niet uit te sluiten dat bewijs verloren is gegaan of is gecompromitteerd.”
Buk-scenario
Advocaat Van Eijck stelt dat het lijkt alsof ‘het buk-scenario overeind gehouden moest worden’. ,,Was de vader niet de wens van de gedachte? Dat zal nader onderzoek moeten uitwijzen.” Het Joint Investigation Team (JIT) gaf op persconferenties steeds hetzelfde beeld, stelt de verdediging.
,,Het OM heeft altijd uit willen gaan van dit scenario, ze hebben nooit iets anders laten zien aan de media. Ze hebben geen oproep gedaan aan getuigen die mogelijk wilden vertellen over andere scenario’s. Er is geen oproep gedaan aan leden van de Oekraïense luchtmacht die eventueel wilden vertellen over een air-to-air-raket die MH17 heeft getroffen.”
Daarmee doelt de advocaat op een, door het OM ontkend scenario, dat MH17 mogelijk door gevechtsvliegtuig is neergehaald. Van Eijck: ,,De waarheidsvinding staat in dit dossier op enorme achterstand.
Wie gelooft er nu nog ander scenario dan diegene die het OM vertelt? “ Verdediging kondigt aan nog veel getuigen te willen horen. ,,Al was het maar om te voorkomen dat deze zaak ooit herzien zal moeten worden door Hoge Raad.”
Zo wil de verdediging dat er vooral meer onderzoek komt naar het zogenoemde ‘warplane-scenario’. Volgens die theorie zou een Oekraïens gevechtsvliegtuig zich ‘verscholen’ hebben achter MH17. ,,Er zijn aanwijzingen in het dossier om dat verder te onderzoeken. ,,Hoe onwaarschijnlijk dat menselijk schild-scenario ook ons eerst klonk, het moet wel onderzocht worden. Is er wel echt een Buk afgeschoten? En op wie was die dan gericht?”
Getuigen horen
De advocaten willen daarom een reeks aan (nieuwe) getuigen horen: luchtverkeersleiders die in die periode in Oekraïne werkten, bewoners die zeggen een tweede vliegtuig gezien te hebben en journalisten die met bewoners spraken. Verschillende van die getuigenissen zijn overigens al jaren bekend en door het OM als onbetrouwbaar beoordeeld.
Daarnaast moeten ex-collega’s en Oekraïense politiemensen ondervraagd worden over de dood van de Oekraïense gevechtspiloot Voloshyn. Hij was in 2014 actief in de regio, maar heeft later (volgens een BBC-bericht) zelfmoord gepleegd. ,,We willen die mensen ondervragen of de dood van Voloshyn mogelijk te maken heeft met zijn rol in het neerhalen van MH17.”
De verdediging stelde eerder al veel vragen te hebben over waarom het Oekraïense luchtruim op die 17e juli 2014 nog niet was gesloten voor burgerluchtvaartverkeer.
Geen van de vier verdachten is tot nu toe in de rechtbank verschenen. Oleg Poelatov is de enige van de vier verdachten, drie Russen en een Oekraïner, die zich door advocaten laat vertegenwoordigen tijdens het proces. Zijn advocaten stelden eerder deze maand echter vanwege de coronacrisis nog nauwelijks met hun cliënt te hebben kunnen overleggen. Poelatov wordt ervan verdacht betrokken te zijn geweest bij het vervoer van de BUK-raket.
Bij de crash van vlucht MH17, onderweg van Amsterdam naar Kuala Lumpur in Maleisië, kwamen alle 298 inzittenden om het leven. Volgens het Openbaar Ministerie is het vliegtuig neergehaald door een buk-raket die werd afgeschoten vanaf grondgebied dat in handen was van door Rusland gesteunde Oekraïense separatisten. De lanceerinstallatie zou, volgens de onderzoeker, afkomstig zijn van de 53e Russische luchtafweerbrigade.
NRC 24.06.2020
Terugblik zitting 23.06.2020
Het was de tweede dag in het MH17-proces waarop advocaten Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck hun onderzoekwensen naar voren mochten brengen.
Maandag maakte de verdediging duidelijk het onderzoek van het Openbaar Ministerie (OM) naar de ramp met het toestel van Malaysia Airlines in juli 2014 onbetrouwbaar te vinden.
De advocaten van Oleg Pulatov, een verdachte in het MH17-proces, hebben dinsdag aan de rechtbank Den Haag gevraagd getuigen te horen die meer duidelijkheid kunnen bieden over de afstand die buk-raket kan afleggen en de in het dossier opgenomen getapte telefoongesprekken.
Het OM bracht eerder naar voren hier niet van uit te gaan, omdat justitie ervan overtuigd is dat de buk-raket is afgevuurd vanaf een landbouwveld bij Pervomaiskyi. Dat gebied was in handen van de separatisten die aansluiting bij Rusland zochten.
Verdediging is benieuwd naar manier van vertalen
Een ander heikel punt is volgens de verdediging de onderschepte gesprekken die worden toegeschreven aan de verdachten van betrokkenheid bij het neerhalen van MH17, onder wie Pulatov. Deze zijn verstrekt door de Oekraïense geheime dienst SBU.
De advocaten willen weten of de gesprekken op de juiste manier zijn vertaald en hoe de stem van Pulatov zou zijn herkend.
De verdediging in het MH17-proces wil nog meer dan 100 getuigen horen voordat er echt begonnen kan worden met een inhoudelijke behandeling van de zaak tegen vier verdachten. “Wij hebben geen zes jaar nodig, zoals het OM, maar we hebben wel meer tijd nodig om ons onderzoek te doen”, zegt advocaat Sabine ten Doesschate die in het proces de Russische verdachte Oleg Poelatov vertegenwoordigt.
Ten Doesschate vindt dat het onderzoek van het OM op veel punten tekortschiet. “Het is zorgelijk en verontrustend als je niet kunt vertrouwen op het OM.”
OM-onderzoek onbetrouwbaar’
Gisteren noemde de verdediging het onderzoek van het OM al onbetrouwbaar. “Koste wat kost” probeert het OM de versie van een Buk-raket te bewijzen, terwijl andere aanwijzingen en feiten die een andere kant op wijzen worden genegeerd, meent de verdediging van Poelatov. Volgens het OM was Poelatov betrokken bij het transport van het wapen waarmee vlucht MH17 is neergehaald.
Terugblik zitting 26.06.2020
Het Openbaar Ministerie (OM) heeft vrijdag nieuw bewijs gepresenteerd waaruit blijkt dat vlucht MH17 is neergehaald met een buk-raket. Het is een reactie van justitie op de verzoeken van de verdediging om alternatieve scenario’s voor de ramp met het toestel van Malaysia Airlines te onderzoeken met het horen van getuigen.
De officieren van justitie toonden voor de rechtbank van Den Haag enkele foto’s waarop metalen fragmenten te zien zijn die in de sponning van het toestel en in de lichamen van slachtoffers van MH17 zijn gevonden.
Uit onderzoek is gebleken dat deze metalen afkomstig zijn van een en dezelfde buk-raket. Onderzoekswensen van de verdediging om te kunnen achterhalen of MH17 is neergeschoten door een gevechtsvliegtuig moeten volgens het OM daarom moeten worden afgewezen.
AD 04.07.2020
Terugblik zitting 03.07.2020
De verdediging van MH17-verdachte Oleg Poelatov mag met een eigen expert nader onderzoek doen naar het vliegtuigwrak in een hangar van luchtmachtbasis Gilze-Rijen. Veel andere verzoeken van de verdediging zijn afgewezen of worden later pas door de rechter behandeld.
De advocaten van Poelatov kunnen zo onderzoek doen naar mogelijke andere oorzaken voor het neerstorten van de Boeing 777 van Malaysia Airlines op 17 juli 2014. Daarnaast mogen de advocaten enkele nieuwe getuigen horen, onder wie specialisten op het gebied van Bukraketten. Dat bepaalde de rechtbank vrijdagmiddag in een zitting van het MH17-proces.
Lees ook;
De rechtbank wil ook dat er een nieuwe poging wordt gedaan om Amerikaanse satellietbeelden te bemachtigen. Amerika stelt de lancering te hebben waargenomen, maar heeft die beelden nog niet willen openbaren. Wel mocht de MIVD de beelden bekijken. Omdat een verzoek tot het vrijgeven van de satellietbeelden alweer vier jaar geleden is, wil de rechtbank dat er een nieuwe poging wordt gedaan.
Extra tijd
Veel andere verzoeken van Poelatovs verdediging, zoals het horen van veel getuigen, wees de rechtbank af of doet het pas uitspraak in november. Volgens rechtbankvoorzitter Hendrik Steenhuis moet de verdediging eerst beter motiveren waarom het die verzoeken doet. Zo wil de verdediging onderzoek doen naar een andere toedracht van de ramp dan het neerhalen door een Bukraket. De rechtbank wil eerst horen of de verdediging het Bukscenario betwist.
De rechtbank geeft de verdediging tot 2 november de tijd om alle onderzoekswensen nader uit te werken. Eerder klaagden advocaten Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate daarvoor te weinig tijd te hebben gehad. Bovendien stelden ze vanwege de coronacrisis hun cliënt niet te hebben kunnen opzoeken in Rusland. De rechtbank gaat ervan uit dat hen nu voldoende tijd wordt gegeven om Poelatov te ontmoeten.
Het MH17-proces wordt op 31 augustus 2020 hervat.
Herdenking MH17 aangepast
Telegraaf 29.06.2020
Lees hier het verloop van het proces van verslaggevers;
Tweets door @cyrilrosman
Tweets by @SaskiaBelleman
Tweets door @KoenVoskuil
Dossier MH17 NRC
dossier MH17 Trouw
Meer: MH17-vliegramp OM
Lees meer over: MH17 NU
Volg de eerste zittingsdag in het MH17-proces via ons liveblog NU
meer: MH17-proces NOS
meer: MH17-proces RTL
Alle verhalen over MH17, de verdachten en de nabestaanden lees je in het AD dossier.
Zie: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 21 – proces deel 4
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 20 – proces deel 3
Zie dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 19 – proces deel 2
En zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 18 – proces deel 1
Zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 17
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 16
En zie ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 15
Zie dan ook nog: Dick Schoof versus de Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 14
Zie dan verder ook nog: Herdenking MH17 17.07.2014 – 17.07.2018 – Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 13
En zie verder dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 12
En zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 11
Zie dan verder ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 10
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 9
Zie ook dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 8
Zie dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 7
Zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 6
Zie verder ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 5
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 4
En zie ook nog dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 3
Zie dan verder dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 2
En dan ook nog dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 1
Zaak-MH17: Deskundige mag gehoord worden over maximale afstand buk-raket
NU 03.07.2020 De rechtbank Den Haag heeft vrijdag ingestemd met het verzoek van de verdediging om een deskundige te horen over de maximale afstand die een buk-raket van het type waarmee vlucht MH17 neergehaald zou zijn kan afleggen.
Ook moeten getuigen worden gehoord die meer duidelijkheid kunnen verschaffen over of een buk-raket het toestel van Malaysia Airlines wellicht bij vergissing heeft geraakt en het werkelijke doelwit een gevechtsvliegtuig was.
Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck, de advocaten van verdachte Oleg Pulatov, brachten op 23 juni naar voren dat het type buk-raket waarmee MH17 is neergehaald een langere afstand zou kunnen afleggen dan het Openbaar Ministerie (OM) zei.
Als dit het geval is, zou ook het gebied van waaruit de raket afgevuurd zou kunnen groter zijn, en zou het dus ook om een buk-raket van de Oekraïense strijdkrachten kunnen gaan. Volgens de verdediging beschikte Oekraïne over 96 buk-raketten uit de 9M38-serie.
De rechtbank besloot daarom dat een deskundige van Almaz-Antey, fabrikant van onder meer buk-raketten, gehoord moet worden.
Raketinstallatie die MH17 neerhaalde heeft unieke ‘vingerafdruk’
VS opnieuw verzocht om radarbeelden
Ook wil de rechtbank dat de Verenigde Staten opnieuw worden verzocht om radarbeelden, waarop de lancering van een buk-raket te zien zou zijn, vrij te geven. Dit is tot nu toe afgewezen door de Amerikanen, omdat het om staatsgeheimen zou gaan.
Daarnaast wordt de verdediging in staat gesteld om met een eigen deskundige de schade aan de wrakstukken van MH17 te beoordelen.
De rechtbank ziet nog geen direct belang voor de verdediging om extra onderzoek te doen naar scenario’s waarin MH17 neergehaald zou zijn door een gevechtsvliegtuig.
De rechtbank wees erop dat Pulatov nog geen inhoudelijke verklaring over zijn eigen rol heeft afgelegd. Als hij bijvoorbeeld beweert heel ergens anders te zijn geweest, vervalt het belang om de alternatieve scenario’s te onderzoeken.
De rechtszaak wordt hervat op 31 augustus 2020.
Lees meer over: MH17
MH17-verdachte mag vliegtuigwrak door eigen expert laten onderzoeken
AD 03.07.2020 De verdediging van MH17-verdachte Oleg Poelatov mag met een eigen expert nader onderzoek doen naar het vliegtuigwrak in een hangar van luchtmachtbasis Gilze-Rijen. Veel andere verzoeken van de verdediging zijn afgewezen of worden later pas door de rechter behandeld.
De advocaten van Poelatov kunnen zo onderzoek doen naar mogelijke andere oorzaken voor het neerstorten van de Boeing 777 van Malaysia Airlines op 17 juli 2014. Daarnaast mogen de advocaten enkele nieuwe getuigen horen, onder wie specialisten op het gebied van Bukraketten. Dat bepaalde de rechtbank vrijdagmiddag in een zitting van het MH17-proces.
Lees ook;
De rechtbank wil ook dat er een nieuwe poging wordt gedaan om Amerikaanse satellietbeelden te bemachtigen. Amerika stelt de lancering te hebben waargenomen, maar heeft die beelden nog niet willen openbaren. Wel mocht de MIVD de beelden bekijken. Omdat een verzoek tot het vrijgeven van de satellietbeelden alweer vier jaar geleden is, wil de rechtbank dat er een nieuwe poging wordt gedaan.
Extra tijd
Veel andere verzoeken van Poelatovs verdediging, zoals het horen van veel getuigen, wees de rechtbank af of doet het pas uitspraak in november. Volgens rechtbankvoorzitter Hendrik Steenhuis moet de verdediging eerst beter motiveren waarom het die verzoeken doet. Zo wil de verdediging onderzoek doen naar een andere toedracht van de ramp dan het neerhalen door een Bukraket. De rechtbank wil eerst horen of de verdediging het Bukscenario betwist.
De rechtbank geeft de verdediging tot 2 november de tijd om alle onderzoekswensen nader uit te werken. Eerder klaagden advocaten Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate daarvoor te weinig tijd te hebben gehad. Bovendien stelden ze vanwege de coronacrisis hun cliënt niet te hebben kunnen opzoeken in Rusland. De rechtbank gaat ervan uit dat hen nu voldoende tijd wordt gegeven om Poelatov te ontmoeten.
Het MH17-proces wordt op 31 augustus 2020 hervat.
OM toont nieuw bewijs neerhalen MH17 met buk-raket en rol Oleg Pulatov
NU 26.06.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft vrijdag nieuw bewijs gepresenteerd waaruit blijkt dat vlucht MH17 is neergehaald met een buk-raket. Het is een reactie van justitie op de verzoeken van de verdediging om alternatieve scenario’s voor de ramp met het toestel van Malaysia Airlines te onderzoeken met het horen van getuigen.
De officieren van justitie toonden voor de rechtbank van Den Haag enkele foto’s waarop metalen fragmenten te zien zijn die in de sponning van het toestel en in de lichamen van slachtoffers van MH17 zijn gevonden.
Uit onderzoek is gebleken dat deze metalen afkomstig zijn van een en dezelfde buk-raket. Onderzoekswensen van de verdediging om te kunnen achterhalen of MH17 is neergeschoten door een gevechtsvliegtuig moeten volgens het OM daarom moeten worden afgewezen.
Daarnaast is de stelling van Sabine ten Doesschate, een van de advocaten van verdachte Oleg Pulatov, dat een buk-raket een maximale afstand van 55 kilometer kan afleggen en niet 36 zoals het OM had gesteld, onjuist.
De officier van justitie stelde echter dat het type buk-raket waar de verdediging op doelt, niet de buk-raket is waarmee MH17 is neergehaald. Dat type buk-raket heeft wel degelijk een maximum bereik van 36 kilometer, aldus het OM.
Wel stemde het OM in met het verzoek tot nader onderzoek naar de locatie vanwaar de buk-raket zou zijn afgevuurd. Het OM gaat ervan uit dat dit een landbouwveld bij Pervomaiskyi is. Bevindingen van deskundigen kunnen dan naast elkaar worden gelegd.
MH17-proces gaat verder: de vier verdachten
Tapgesprekken voor het eerst afgespeeld
Het OM liet vrijdag ook voor het eerst tapgesprekken die de betrokkenheid van Pulatov, maar ook de andere drie verdachten van het neerhalen van MH17, zouden bevestigen.
Zo hoort Pulatov van medeverdachte Sergey Dubinskiy op 16 juli 2014, een dag voor de ramp, dat er een buk onderweg is en als die aangekomen is, direct richting Pulatov wordt gebracht.
“Om 19:52 uur bellen Pulatov en Dubinskiy met elkaar”, aldus de officier uren na het neerhalen van MH17. “In dat gesprek vraagt Dubinskiy: ‘Zeg, en heeft onze buk geschoten of niet?’ Pulatov zegt dan: ‘De buk heeft een Sushka neergehaald nadat de Sushka de Boeing heeft neergeschoten.”
Met de Sushka wordt een Oekraïens militair vliegtuig bedoeld, maar deze is die dag nooit neergehaald.
Beslissingen worden genomen op 3 juli
De officier zei dat als het gaat om de kwaliteit en betrouwbaarheid van heimelijk opgenomen gesprekken, het goed is om een Nederlandse teamleider van de politie te horen. De opnamen zijn verstrekt door de Oekraïense geheime dienst SBU en daarmee volgens de verdediging niet per definitie betrouwbaar.
Het is de rechtbank die op 3 juli zal beslissen welke onderzoekswensen worden toegewezen.
Lees meer over:
MH17-advocaten willen meer dan 100 getuigen horen voordat zaak echt begint
NOS 23.06.2020 De verdediging in het MH17-proces wil nog meer dan honderd getuigen horen voordat er echt begonnen kan worden met een inhoudelijke behandeling van de zaak tegen vier verdachten. “Wij hebben geen zes jaar nodig, zoals het OM, maar we hebben wel meer tijd nodig om ons onderzoek te doen”, zegt advocaat Sabine ten Doesschate die in het proces de Russische verdachte Oleg Poelatov vertegenwoordigt.
Ten Doesschate vindt dat het onderzoek van het OM op veel punten tekortschiet. “Het is zorgelijk en verontrustend als je niet kunt vertrouwen op het OM.”
‘Bereik Buk-raket groter dan OM zegt’
Het OM zegt te kunnen bewijzen dat vlucht MH17 is neergehaald door een Russisch Buk-raket, die is afgeschoten vanaf een landbouwveld dat onder controle stond van pro-Russische separatisten. Alle andere versies zijn wel onderzocht, maar door het OM terzijde geschoven.
De verdediging vindt de onderzoeken naar de alternatieve versies onvoldoende. De variant waarbij vlucht MH17 is neergehaald door een Oekraïense Buk vanaf een heel andere locatie is volgens de Nederlandse advocaten van Poelatov niet volledig onderzocht.
“Op basis van de informatie die wij nu hebben is het niet mogelijk die variant nu al uit te sluiten”, zegt Sabine ten Doesschate vandaag. Volgens de advocaten is het maximale bereik van een Buk-raket veel groter dan het OM heeft aangegeven, en daarmee komt volgens de verdediging ook een Oekraïense Buk weer in beeld.
De advocaten willen daarom inzage in afgeluisterde gesprekken van het Oekraïense leger en ze willen ook meer experts en betrokkenen horen over de inzet van Oekraïense Buk-raketten.
De verdediging trok de authenticiteit van de afgeluisterde gesprekken niet in twijfel, maar had wel vragen bij de conclusies die op basis van deze gesprekken worden getrokken. “Alle verwijten aan onze cliënt zijn voor 100 procent gebaseerd op afgeluisterde telefoongesprekken. Daarom willen we onderzoeken of het aangedragen bewijs betrouwbaar is.”
‘OM-onderzoek onbetrouwbaar’
Gisteren noemde de verdediging het onderzoek van het OM al onbetrouwbaar. “Koste wat kost” probeert het OM de versie van een Buk-raket te bewijzen, terwijl andere aanwijzingen en feiten die een andere kant op wijzen worden genegeerd, meent de verdediging van Poelatov. Volgens het OM was Poelatov betrokken bij het transport van het wapen waarmee vlucht MH17 is neergehaald.
De verdediging wil ook dat het ontslag van medewerkers van de Oekraïense justitie wordt onderzocht. Dit jaar werd een groot deel van de medewerkers die in Oekraïne betrokken waren bij het onderzoek ontslagen. Dit zou zijn gebeurd in het kader van een anti-corruptieaanpak van de nieuwe president. De verdediging wil onderzoeken of de objectiviteit van het onderzoek door deze mensen in gevaar is gebracht.
Het OM zal vrijdag reageren op de onderzoeken die de verdediging nog wil laten uitvoeren. De rechtbank beslist eind volgende week welke getuigen nog gehoord moeten worden.
BEKIJK OOK;
:quality(85)/https%3A%2F%2Fmedia.nu.nl%2Fm%2F7p4xhnaat8h5_wd640.jpeg)
Verdediging MH17 wil duidelijkheid over afstand die buk-raket kan afleggen
NU 23.06.2020 De advocaten van Oleg Pulatov, een verdachte in het MH17-proces, hebben dinsdag aan de rechtbank Den Haag gevraagd getuigen te horen die meer duidelijkheid kunnen bieden over de afstand die een buk-raket kan afleggen en de in het dossier opgenomen getapte telefoongesprekken.
Het was de tweede dag in het MH17-proces waarop advocaten Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck hun onderzoekwensen naar voren mochten brengen.
Maandag maakte de verdediging duidelijk het onderzoek van het Openbaar Ministerie (OM) naar de ramp met het toestel van Malaysia Airlines in juli 2014 onbetrouwbaar te vinden.
Daarop voortbordurend vroegen de advocaten om de algemeen directeur van Almaz-Antey, fabrikant van onder meer buk-raketten, te mogen horen. Volgens de verdediging had de buk-raket een groter bereik dan het OM heeft gemeld.
Het gevolg zou kunnen zijn dat niet langer uitgesloten kan worden dat MH17 is neergehaald door Oekraïens luchtafweergeschut. Volgens de advocaten beschikte Oekraïne over 96 buk-raketten van het type waarmee het toestel volgens justitie is neergehaald.
Het OM bracht eerder naar voren hier niet van uit te gaan, omdat justitie ervan overtuigd is dat de buk-raket is afgevuurd vanaf een landbouwveld bij Pervomaiskyi. Dat gebied was in handen van de separatisten die aansluiting bij Rusland zochten.
Verdediging is benieuwd naar manier van vertalen
Een ander heikel punt is volgens de verdediging de onderschepte gesprekken die worden toegeschreven aan de verdachten van betrokkenheid bij het neerhalen van MH17, onder wie Pulatov. Deze zijn verstrekt door de Oekraïense geheime dienst SBU.
De advocaten willen weten of de gesprekken op de juiste manier zijn vertaald en hoe de stem van Pulatov zou zijn herkend.
Het OM zal vrijdag reageren op de onderzoekswensen van de verdediging. Het is aan de rechtbank welke verzoeken worden toegewezen. Naar verwachting neemt de rechtbank op 3 juli een beslissing over de onderzoekswensen.
MH17-proces gaat verder: de vier verdachten
Zie ook: MH17-verdachte Pulatov: de man die het vervoer van de buk-installatie overzag
Lees meer over: MH17
Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck, advocaten van verdachte Oleg Poelatov ANP
Twijfel zaaien, de tactiek van de MH17-verdediging
NOS 22.06.2020 Tientallen getuigen en deskundigen wil de verdediging in het MH17-proces horen. De advocaten zeiden vandaag dat het Openbaar Ministerie niet goed heeft onderzocht of de MH17 door iets anders dan een Buk-raket kan zijn neergeschoten.
Hun tactiek is twijfel zaaien, constateert Marieke de Hoon, internationaal strafrechtdeskundige bij de Vrije Universiteit in Amsterdam. Volgens haar roept de verdediging bewust heel veel vragen op. “De advocaten hoeven niet de onschuld van hun cliënt te bewijzen. Het is genoeg om de rechtbank ervan te overtuigen dat er niet genoeg wettig en overtuigend bewijs is dat de Buk-raket de enige mogelijkheid was.”
En dus kwamen vandaag in de rechtszaal allerlei theorieën langs. Oekraïense gevechtsvliegtuigen zouden met het neerschieten van MH17 te maken hebben, de Oekraïense veiligheidsdienst zou het onderzoek hebben beïnvloed en de inslagen in de wrakstukken zouden niet van een Buk-raket afkomstig kunnen zijn.
Over de geloofwaardigheid van die kritiekpunten wil Marieke de Hoon zich niet uitlaten. “De verdediging doet zijn werk, het is tactiek. Het is nu aan de rechtbank om geen onzinnige onderzoeken toe te laten en af te wegen wat er nodig is voor een eerlijk proces.”
‘Losse eindjes’
Volgens het Openbaar Ministerie leidt het bewijs naar slechts één mogelijkheid: de MH17 is in juli 2014 neergeschoten met een Buk-raket. Die is afgevuurd vanuit een gebied dat onder controle stond van pro-Russische rebellen. De Buk-installatie werd volgens het OM geleverd door Rusland. Alle andere scenario’s sluit het OM uit.
Dat is niet terecht, vinden de raadslieden van een van de Russische verdachten in de zaak. “Wij hebben in korte tijd veel losse eindjes gevonden”, zegt advocaat Sabine ten Doesschate. “Andere scenario’s dan de Buk-raket zijn niet of niet volledig onderzocht, terwijl daar toch reële aanwijzingen voor te vinden zijn.”
Vandaag vroegen de advocaten de rechtbank om tientallen getuigen en deskundigen te horen, variërend van mensen die straaljagers hebben gezien toen de MH17 werd neergeschoten tot militaire deskundigen.
“Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat het een strategische keuze is om heel veel verzoeken te doen, omdat het dan voor de rechtbank lastiger wordt om overal nee op te zeggen”, zegt De Hoon. “En als de rechtbank toch heel veel verzoeken afwijst, dan is al snel het beeld geschapen van een oneerlijk proces.”
‘Niet fijn voor nabestaanden’
Voor nabestaanden was het moeilijk om aan te horen hoe de bevindingen van het internationale onderzoeksteam in twijfel werden getrokken, zegt Piet Ploeg. Hij is voorzitter van de Stichting Vliegramp MH17 en was met een klein groepje nabestaanden aanwezig bij de zitting vandaag.
“We hadden het wel verwacht natuurlijk, maar je moet toch je best doen om niet geïrriteerd te raken. Alles werd ter discussie gesteld. Het leek één grote afleidingsmanoeuvre om verdeeldheid en twijfel te zaaien.”
Volgens Ploeg zullen de onderzoekswensen van de verdediging hoe dan ook veel extra tijd kosten. “Het is blijkbaar onderdeel van het spel, maar niet fijn voor nabestaanden.”
Neergeschoten
Toch was er vandaag ook consensus: zowel de advocaten als het OM sluiten uit dat de MH17 is neergestort na een explosie aan boord. Beide partijen zijn het er dus over eens dat het vliegtuig is neergeschoten.
Maar als dat niet door een Buk-raket was, welk scenario vindt de verdediging zelf dan het meest aannemelijk? Daarop wilde advocaat Ten Doesschate vandaag nog geen antwoord geven. “Zover zijn we nog niet. We zijn nu bezig met wat nog nader onderzocht moet worden. De waarheid is uiteindelijk het doel waar we allemaal op uit zijn.”
BEKIJK OOK;
Advocaat MH17-verdachte: vervolging is ‘overhaaste beslissing’
RTL 22.06.2020 De advocaten van MH17-verdachte Oleg Poelatov hebben kritiek op het onderzoek naar het neerhalen van MH17. Het is alles behalve volledig, er is sprake van een mediaoffensief en er wordt met een ‘door Oekraïne ontworpen venster’ naar de werkelijkheid gekeken, zeiden ze tijdens de rechtszaak.
Poelatov is de enige van de vier verdachten die zich door advocaten laat vertegenwoordigen, de andere drie hebben niets van zich laten horen. Poelatov wordt er samen met twee anderen van verdacht dat zij de Buk-lanceerinstallatie hebben vervoerd naar het oorlogsgebied in Oost-Oekraïne. De vierde verdachte is rebellenleider Igor Girkin uit Oost-Oekraïne. Ze zijn geen van vieren zelf bij het proces aanwezig.
Tegen de stroom in zwemmen
“Wij zullen als eerste partij kritiek gaan leveren op het onderzoek. We realiseren ons dat we tegen de stroom in zwemmen”, zeiden de advocaten Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate aan het begin van de dag. Sindsdien plaatsen ze volgens verslaggever Rik Konijnenbelt, die bij de rechtszaak in het Justitieel Complex op Schiphol is, veel kanttekeningen bij het onderzoek en het door het OM opgebouwde dossier.
Theo’s levenswerk: nabestaanden MH17 behoeden voor nóg meer pijn
Een van de problemen die de advocaten met het onderzoek hebben, is dat de crashsite zeker vier maanden niet bereikbaar was voor het onderzoeksteam. Daardoor zou er materiaal kunnen zijn weggehaald of bijgelegd. Ook zijn volgens de verdediging veel getuigen aangedragen door Oekraïne: “Maar hoe zij zijn geselecteerd, en wie er niet zijn doorgestuurd, dat is niet duidelijk.”
Overhaaste beslissing
Volgens de advocaten is de beslissing om Poelatov te vervolgen overhaast genomen. “De noodzaak om iemand te vervolgen heeft geprevaleerd boven duidelijkheid.” Ze hebben daarnaast kritiek op het beeld dat het internationale onderzoeksteam JIT heeft neergezet. “Alle persconferenties werden live uitgezonden op tv en de informatie verscheen direct daarna op de website van onder meer de politie en het Openbaar Ministerie.”
Schutter, Adder, Chagrijn en Mol: dit zijn de verdachten van de MH17-ramp
Deze vier mannen staan terecht voor het neerhalen van vlucht MH17. Ze worden verdacht van moord op bijna 300 inzittenden met een BUK-raket.
De advocaten van Poelatov willen dat er meer onderzoek wordt gedaan naar het scenario dat een (Oekraïens) gevechtsvliegtuig vlucht MH17 heeft beschoten.”Meerdere getuigen en deskundigen zeggen dit, maar zij zijn allemaal niet gehoord door het JIT.” Onderzoek naar radarbeelden zou daar meer duidelijkheid over moeten geven.
Vlucht MH17 werd op 17 juli 2014 uit de lucht geschoten boven het oosten van Oekraïne, volgens het JIT is er ‘onomstotelijk bewijs’ dat dat door een Buk-raket is gedaan. Alle 298 mensen inzittenden kwamen om het leven, onder wie bijna 200 Nederlanders. Voor het monsterproces tegen de verdachten zijn tot en met maart volgend jaar zittingsdagen gepland.
RTL Nieuws; MH17-proces MH17 Rechtszaak Rechtspraak
Verdediging: Aanwijzingen voor gevechtsvliegtuigen in nabijheid vlucht MH17
NU 22.06.2020 De advocaten van Oleg Pulatov, verdachte van het neerhalen van vlucht MH17, hebben naar eigen zeggen genoeg aanwijzingen dat er gevechtsvliegtuigen in de buurt van het toestel van Malaysia Airlines waren. Ze vroegen de rechtbank Den Haag maandag om toestemming voor extra onderzoek.
Het was maandag de beurt aan de verdediging om in het MH17-proces onderzoekswensen in te dienen. Pulatov is de enige van de vier verdachten die zich laat bijstaan door advocaten.
De stelling van het Openbaar Ministerie (OM) dat verschillende scenario’s zijn onderzocht, moet volgens advocaten Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate gerelativeerd worden. Het hoofdscenario dat MH17 met een buk-raket is neergehaald “moest koste wat kost overeind worden gehouden”, aldus Van Eijck.
Het strafrechtelijk onderzoek zou door de vele obstakels gemankeerd zijn en ook “mag gerust de vraag worden gesteld of een dergelijk onderzoek wel een betrouwbaar dossier oplevert”.
De verdediging benadrukt dat veel van de informatie waarop het OM conclusies baseert van de Oekraïense geheime dienst SBU afkomstig is. Zo zijn getuigen, tapgesprekken en andere digitale gegevens geleverd door de SBU. Volgens de advocaten is het maar de vraag hoe betrouwbaar die informatie is, aangezien Oekraïne een partij is in deze zaak.
MH17-proces gaat verder: dit weten we van de vier verdachten
‘Waarom wordt scenario van gevechtsvliegtuig uitgesloten?’
De verdediging vroeg zich hardop af waarom het OM uitsluit dat MH17 door een ander toestel is neergehaald, terwijl getuigen in 24 verklaringen melding van gevechtsvliegtuigen maakten. Een deel van de getuigen heeft de gevechtsvliegtuigen naar eigen zeggen zelf gezien toen het toestel neerstortte, andere getuigen zeggen dit te hebben gehoord van anderen.
Ook zijn er volgens Van Eijck aanwijzingen dat Oekraïne passagiersvliegtuigen als menselijk schild voor gevechtsvliegtuigen gebruikte. “Hoe onwaarschijnlijk dit ook mag klinken”, voegt de advocaat eraan toe.
De advocaten zetten vraagtekens bij de radargegevens waarop geen gevechtsvliegtuigen te zien zouden zijn. “Betekent het ontbreken van deze toestellen ook dat ze er niet waren of waren deze wellicht niet waar te nemen?”, Aldus Ten Doesschate. De buk-raket is ook niet op deze beelden te zien, maar dit leidt niet tot de conclusie dat die er niet was.
De verdediging wil getuigen en deskundigen horen om de bovenstaande vragen te kunnen beantwoorden.
Zie ook: MH17-verdachte Pulatov: de man die het vervoer van de buk-installatie overzag
Lees meer over: MH17
Advocaten Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck arriveren bij de rechtbank ANP
Advocaten MH17-proces vinden jarenlang onderzoek ‘onbetrouwbaar’
NOS 22.06.2020 De verdediging in het MH17-proces kraakte vandaag het strafrechtelijk onderzoek dat is uitgevoerd naar het neerhalen van het passagiersvliegtuig in 2014. Volgens de advocaten is het onderzoek onbetrouwbaar. Tijdens een zitting in de extra beveiligde rechtbank bij Schiphol zeiden de advocaten dat het Openbaar Ministerie ten onrechte concludeert dat de MH17 vanaf een veld in Oost-Oekraïne is neergeschoten met een Russische Buk-raket.
“Het Buk-scenario wordt koste wat kost overeind gehouden”, zei advocaat Boudewijn van Eijck. Hij vindt dat het OM tijdens het onderzoek te veel heeft geleund op informatie en getuigen uit Oekraïne, dat er belang bij zou hebben om Rusland als schuldige aan te wijzen.
Volgens Van Eijck zijn er aanwijzingen dat Oekraïne passagiersvliegtuigen gebruikte als ‘menselijk schild’ voor hun gevechtsvliegtuigen. “Hoe onwaarschijnlijk dit ook mag klinken, het moet wel onderzocht worden. Om te voorkomen dat we door een Oekraïne ontworpen venster naar de zaak blijven kijken.”
De verdediging liet beelden zien van mensen die twee straaljagers zouden hebben gezien toen de MH17 uit de lucht werd geschoten. De advocaten willen dat deze getuigen worden gehoord.
130 rapporten
Het dossier naar het neerhalen van MH17 is enorm uitgebreid. Het bestaat uit ruim 40.000 pagina’s en omvat zes jaar onderzoek. Toch is dat geen garantie voor succes, zei Van Eijck. Volgens hem ontbreekt belangrijke informatie.
“Op de crash site heeft geen forensisch onderzoek kunnen plaatsvinden en de plek is vier maanden onbeheerd gebleven. Daarom kan niet worden uitgesloten dat er bewijs is verdwenen, gemanipuleerd of zelfs toegevoegd.”
Het dossier bevat ook 130 rapporten van deskundigen. Van Eijck vroeg zich af of deze onderzoeken goed zijn uitgevoerd en of de deskundigen wel genoeg kennis en ervaring hadden om betrouwbare conclusies te trekken.
‘OM was overhaast’
Het Openbaar Ministerie verdenkt drie Russen en een Oekraïner van het neerhalen van MH17 met een Buk-raket en de moord op alle 298 inzittenden. Het vliegtuig vloog over een gebied waar pro-Russische rebellen vochten met het Oekraïense leger.
Van Eijck vindt dat het OM “overhaast” heeft besloten om zijn cliënt te vervolgen, een Russische inlichtingenofficier die betrokken zou zijn geweest bij de bescherming van de Buk-installatie.
“Wie de raket heeft afgevuurd, in wiens opdracht en met welk doel is nog in onderzoek. Of daar ooit een antwoord komt, is maar de vraag. Hoe kan worden vastgesteld dat onze cliënt als ondergeschikte betrokken was, zolang de commandostructuur niet duidelijk is?”
BEKIJK OOK;
MH17-proces: ‘Onderzoek beter of er geen tweede vliegtuig achter MH17 ‘school’’
AD 22.06.2020 Bij de hervatting van het MH17-proces in de rechtbank van Schiphol leverden de advocaten van verdachte Oleg Poelatov direct flinke kritiek op het onderzoek van het OM. ,,Is dit dossier, na onderzoek met zoveel beperkingen, wel voldoende betrouwbaar om een uitspraak op te gaan doen?”, vraagt advocaat Boudewijn van Eijck zich af. Lees hieronder het verloop van de dag terug via de tweets van verslaggever Cyril Rosman.
Bijna zes jaar heeft het Openbaar Ministerie inmiddels onderzoek gedaan naar de crash van vlucht MH17. Nu, drie maanden na de start van het proces, is het aan de verdediging van verdachte Oleg Poelatov om te vertellen wat er volgens hen nog verder onderzocht moet worden.
Zijn Nederlandse advocaten Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck beklaagden zich eerder in het proces te weinig voorbereidingstijd te hebben gehad om de tienduizenden pagina’s van het dossier door te kunnen lezen.
Lees ook;
Sabine ten Doesschate (L) and Boudewijn van Eijck, de advocaten van verdachte Oleg Poelatov. © EPA
De advocaten gaven vanmorgen direct zware kritiek op het onderzoek: ,,Er is veel tijd, geld en mankracht in dit onderzoek gestopt. Dat is op zich bewonderenswaardig en past bij het belang. Maar de hoeveelheid verricht onderzoek is geen garantie voor succes.
Er waren veel obstakels en dat heeft gevolgen. Bijvoorbeeld: er is geen onderzoek geweest op de crashsite. Die site is 4 maanden onbeheerd geweest. Dus het is niet uit te sluiten dat bewijs verloren is gegaan of is gecompromitteerd.”
Buk-scenario
Advocaat Van Eijck stelt dat het lijkt alsof ‘het buk-scenario overeind gehouden moest worden’. ,,Was de vader niet de wens van de gedachte? Dat zal nader onderzoek moeten uitwijzen.” Het Joint Investigation Team (JIT) gaf op persconferenties steeds hetzelfde beeld, stelt de verdediging.
,,Het OM heeft altijd uit willen gaan van dit scenario, ze hebben nooit iets anders laten zien aan de media. Ze hebben geen oproep gedaan aan getuigen die mogelijk wilden vertellen over andere scenario’s. Er is geen oproep gedaan aan leden van de Oekraïense luchtmacht die eventueel wilden vertellen over een air-to-air-raket die MH17 heeft getroffen.”
Daarmee doelt de advocaat op een, door het OM ontkend scenario, dat MH17 mogelijk door gevechtsvliegtuig is neergehaald. Van Eijck: ,,De waarheidsvinding staat in dit dossier op enorme achterstand. Wie gelooft er nu nog ander scenario dan diegene die het OM vertelt? “ Verdediging kondigt aan nog veel getuigen te willen horen. ,,Al was het maar om te voorkomen dat deze zaak ooit herzien zal moeten worden door Hoge Raad.”
Zo wil de verdediging dat er vooral meer onderzoek komt naar het zogenoemde ‘warplane-scenario’. Volgens die theorie zou een Oekraïens gevechtsvliegtuig zich ‘verscholen’ hebben achter MH17. ,,Er zijn aanwijzingen in het dossier om dat verder te onderzoeken. ,,Hoe onwaarschijnlijk dat menselijk schild-scenario ook ons eerst klonk, het moet wel onderzocht worden. Is er wel echt een Buk afgeschoten? En op wie was die dan gericht?”
Getuigen horen
De advocaten willen daarom een reeks aan (nieuwe) getuigen horen: luchtverkeersleiders die in die periode in Oekraïne werkten, bewoners die zeggen een tweede vliegtuig gezien te hebben en journalisten die met bewoners spraken. Verschillende van die getuigenissen zijn overigens al jaren bekend en door het OM als onbetrouwbaar beoordeeld.
Daarnaast moeten ex-collega’s en Oekraïense politiemensen ondervraagd worden over de dood van de Oekraïense gevechtspiloot Voloshyn. Hij was in 2014 actief in de regio, maar heeft later (volgens een BBC-bericht) zelfmoord gepleegd. ,,We willen die mensen ondervragen of de dood van Voloshyn mogelijk te maken heeft met zijn rol in het neerhalen van MH17.”
De verdediging stelde eerder al veel vragen te hebben over waarom het Oekraïense luchtruim op die 17e juli 2014 nog niet was gesloten voor burgerluchtvaartverkeer.
Geen van de vier verdachten is tot nu toe in de rechtbank verschenen. Oleg Poelatov is de enige van de vier verdachten, drie Russen en een Oekraïner, die zich door advocaten laat vertegenwoordigen tijdens het proces. Zijn advocaten stelden eerder deze maand echter vanwege de coronacrisis nog nauwelijks met hun cliënt te hebben kunnen overleggen. Poelatov wordt ervan verdacht betrokken te zijn geweest bij het vervoer van de BUK-raket.
Bij de crash van vlucht MH17, onderweg van Amsterdam naar Kuala Lumpur in Maleisië, kwamen alle 298 inzittenden om het leven. Volgens het Openbaar Ministerie is het vliegtuig neergehaald door een buk-raket die werd afgeschoten vanaf grondgebied dat in handen was van door Rusland gesteunde Oekraïense separatisten. De lanceerinstallatie zou, volgens de onderzoeker, afkomstig zijn van de 53e Russische luchtafweerbrigade.
Tweets door @cyrilrosman
Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 21 – proces deel 4
AD 08.06.2020
‘Een ongekende stap: Nederland stelt Rusland als land aansprakelijk voor MH17-ramp’
Nederland stelt Rusland aansprakelijk voor het neerhalen van vlucht MH17, en zal Rusland voor het Internationaal Gerechtshof dagen. Samen met Australië wil Nederland Rusland als land verantwoordelijk houden voor de gebeurtenissen die ertoe leidden dat 298 passagiers van de fatale vlucht de dood vonden.
AD 08.06.2020
Op 8 juni 2020, is het proces hervat
Op het Justitieel Complex Schiphol is maandag 08.06.2020 het derde zittingsblok begonnen van het monsterproces rond het neerhalen van vlucht MH17, nu bijna zes jaar geleden. De rechtbank bekijkt onder meer hoe de zaak de komende tijd verdergaat. Dit blok loopt tot begin juli 2020.
Voor de zaak zijn diverse datareeksen gereserveerd, tot en met maart 2021. De kans is echter groot dat de strafzaak, die op 9 maart 2020 begon, langer gaat duren. Het strafdossier omvat nu al meer dan 36.000 pagina’s.
Vanaf maandag 08.06.2020 krijgen de advocaten van Oleg Poelatov – de enige van de vier verdachten die zich door advocaten laat bijstaan tijdens het proces – de kans om te reageren op verzoeken die het Openbaar Ministerie afgelopen maart heeft gedaan. Justitie had onder meer gevraagd om het horen van getuigen en deskundigen om meer te kunnen vertellen over tapgesprekken en beeldmateriaal.
Vier mannen zijn aangeklaagd voor het neerhalen van het vliegtuig van Malaysia Airlines boven het oosten van Oekraïne. De Rus Poelatov heeft een advocatenteam naar Nederland gestuurd. De andere drie hebben niets laten horen. Het gaat om Igor Girkin, Sergey Dubinsky en Leonid Kharchenko.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 met een Buk-raket uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie veel Nederlanders, kwamen daarbij om het leven.
AD 09.06.2020
Terugblik eerste zittingsdag 08.06.2020
Op het Justitieel Complex Schiphol begon vanochtend het 3e zittingsblok van het monsterproces rond het neerhalen van vlucht MH17, nu bijna zes jaar geleden. De rechtbank bekijkt onder meer hoe de zaak de komende tijd verdergaat. Dit blok loopt tot begin juli. De advocaat van een MH17-verdachte zei in de rechtszaal een kennisachterstand van zes jaar te hebben van het strafdossier.
Voor de zaak zijn diverse datareeksen gereserveerd, tot en met maart volgend jaar. De kans is echter groot dat de strafzaak, die op 9 maart 2020 begon, langer gaat duren. Het strafdossier omvat nu al meer dan 36.000 pagina’s. Drie Russen en een Oekraïner zijn aangeklaagd, maar geen van hen is in de rechtszaal aanwezig.
Vanaf vandaag krijgen de advocaten van Oleg Poelatov, de enige van de vier verdachten die zich door advocaten laat bijstaan tijdens het proces, de kans om te reageren op verzoeken die het Openbaar Ministerie afgelopen maart heeft gedaan. Justitie had onder meer gevraagd om het horen van getuigen en deskundigen om meer te kunnen vertellen over tapgesprekken en beeldmateriaal.
Lees ook;
‘Een illusie’
De advocaat van Poelatov noemde het vanochtend ‘een illusie’ om te denken dat het verdedigingsteam het omvangrijke dossier in de strafzaak heeft kunnen voorbereiden. ,,Het Openbaar Ministerie doet al zes jaar onderzoek. Wij hebben drie maanden gekregen sinds de vorige zitting”, zei advocaat Sabine ten Doesschate.
De coronacrisis heeft veel roet in het eten gegooid bij de voorbereiding, aldus Ten Doesschate. Contact met Poelatov is de afgelopen tijd niet mogelijk geweest. ,,Wij waren na de vorige zittingen, begin maart, van plan om ongeveer twee weken naar Rusland te gaan. Dat kon door de lockdown niet doorgaan.” Meer dan oppervlakkig contact, via tussenpersonen, is volgens haar de afgelopen tijd niet mogelijk geweest.
Telegraaf 09.06.2020
Officier van justitie Dedy Woei-A-Tsoi snapt de grote behoefte aan informatie over wat er met vlucht MH17 is gebeurd.
Vaart in proces blijven
De rechtbank hervatte vandaag op het Justitieel Complex Schiphol de strafzaak, de vorige zittingen waren in maart. Tijdens dit zittingsblok is het onder meer de bedoeling dat de verdediging met onderzoekswensen komt. Ten Doesschate gaf de rechtbank aan daar zo goed mogelijk gehoor aan te geven, maar ze wil ook na dit blok de mogelijkheid nog hebben. Het Openbaar Ministerie vindt dat de vaart in het proces moet blijven.
De komende dagen geeft het OM een toelichting op het opsporingsonderzoek, zoals het forensisch onderzoek en de analyse van telecomgegevens in de regio. Het onderzoek is voor een groot deel afgerond.
Volgens justitie is vlucht MH17 van Malaysia Airlines op 17 juli 2014 met een Buk-raket uit de lucht geschoten boven Oost-Oekraïne. Daar woedde op dat moment een oorlog. Alle 298 inzittenden, onder wie veel Nederlanders, kwamen daarbij om het leven. De afgelopen jaren presenteerde het internationale onderzoeksteam (Joint Investigation Team) al een aantal keer de onderzoeksbevindingen.
Vier mannen zijn aangeklaagd voor het neerhalen van het vliegtuig van Malaysia Airlines boven het oosten van Oekraïne. De Rus Poelatov heeft een advocatenteam naar Nederland gestuurd. De andere drie hebben niets laten horen. Het gaat om Igor Girkin, Sergey Dubinsky en Leonid Kharchenko.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 met een Buk-raket uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie veel Nederlanders, kwamen daarbij om het leven.
In het derde zittingsblok van het MH17-proces werden maandag 08.06.2020 beelden vertoond van forensisch onderzoek van bagage van slachtoffers.
zie hier:–> OM deelt beelden van tests met exploderende BUK-raket
Terugblik zittingsdag 09.06.2020
In het onderzoek naar de ramp met MH17 zijn ook alternatieve scenario’s onder de loep genomen, zoals een meteorietinslag, een aanval door een gevechtsvliegtuig of een explosie van binnenuit. Maar steeds kwam het onderzoeksteam terug op dezelfde conclusie. MH17 is vanaf de grond neergeschoten door een BUK-raket.
De inhoudelijke behandeling van de strafzaak is nog ver weg. Het Openbaar Ministerie heeft vandaag de hele dag toelichting gegeven op de stand van het onderzoek in een pro-formazitting.
Telegraaf 10.06.2020
Het Openbaar Ministerie (OM) heeft dinsdag op de tweede zittingsdag van deze week laten weten dat het nog niet heeft kunnen achterhalen met welke reden vlucht MH17 op 17 juli 2014 uit de lucht werd geschoten. Het vermoeden is dat een militair vliegtuig het echte doelwit was.
“Natuurlijk is het wenselijk voor de nabestaanden meer duidelijkheid te krijgen over de aanleiding van het neerschieten van MH17”, stelden de officieren van justitie. Het staat vervolging van de vier verdachten in dit proces echter niet in de weg.
Volgens het OM zijn Igor Girkin, Sergey Dubinskiy, Oleg Pulatov en Leonid Kharchenko wel de aangewezen personen die duidelijkheid kunnen bieden over de reden van het neerhalen van MH17, maar zij hebben die tot op de dag van vandaag niet gegeven.
De officier voegde hieraan toe dat er nog altijd onderzoek loopt naar wie de bemanning was van de buk-TELAR die op 17 juli 2014 om 16.19 uur op de knop drukte en het toestel van Malaysia Airlines uit de lucht schoot.
Onderzoek naar Russische satellietbeelden. (Foto: LP)
Telegraaf 10.06.2020
OM verklaart uitkomst hoofdscenario neerhalen MH17
Op de zittingsdag werd wederom uitgebreid uit de doeken gedaan hoe men binnen het Joint Investigation Team (JIT) tot dit “hoofdscenario” is gekomen. Een scala aan radarbeelden, satellietgegevens, beeldmateriaal en getuigenverklaringen leiden tot de conclusie van het OM dat vanuit een landbouwveld bij Pervomaiskyi een buk-raket is afgevuurd op MH17.
Voor alternatieve scenario’s zoals een ontploffing van binnenuit, het neerhalen van MH17 door een gevechtsvliegtuig of het neerschieten van het toestel door de Oekraïense strijdkrachten zijn volgens het OM geen bewijzen gevonden of juist contra-indicaties.
Bewijzen voor deze scenario’s werden onder meer aangeleverd door Rusland, maar konden volgens de officieren weerlegd worden. Zo bleken aangeleverde satellietbeelden vanuit Rusland niet te kloppen en dat leidde tot herhaling van openlijke twijfels aan de intenties van de Russische Federatie.
Terugblik zittingsdag 10.06.2020
Woensdag 10.06.2020 ging het proces weer verder en werd er onder andere ingegaan op de rol van eerder genoemde verdachten. Ook wordt dan duidelijk waarom de verdachten volgens het OM geen zogenoemde combattanten-immuniteit toekomt.
Telegraaf 11.06.2020
De vier verdachten in het MH17-ramp kunnen zich niet beroepen op de zogeheten combattantenimmuniteit. Dat betoogde het Openbaar Ministerie bij de rechtszaak tegen de verdachten Girkin, Doebinski, Poelatov en Chartsjenko.
Het Openbaar Ministerie heeft voorlopig geen andere verdachten van vliegramp MH17 in het vizier. Om de huidige vier verdachten in MH17-proces te vervolgen, is volgens de aanklagers genoeg bewijs voorhanden.
Voordat hij zijn betoog afsteekt, waarschuwt officier van justitie Ward Ferdinandusse de aanwezigen in de rechtszaal: wie geen specialist in het oorlogs- en humanitair recht is, krijgt een taai stuk voorgeschoteld. En inderdaad, zijn verhandeling over de zogeheten ‘combattantenimmuniteit’, ‘krijgstuchtelijke systemen’ en ‘de Geneefse conventie’ is voor slechte slapers beslist het herlezen waard.
Lees ook;
Toch is dit droge juridische gedeelte van cruciaal belang voor het MH17-proces. Onder bepaalde voorwaarden kunnen deelnemers aan een gewapend conflict namelijk een beroep doen op die combattantenimmuniteit. Dat betekent dat een andere staat ze niet mag vervolgen. Het zou een uitweg zijn voor Igor Girkin, Sergej Doebinski, Oleg Poelatov en Leonid Chartsjenko om strafvervolging in Nederland te ontlopen.
Martelingen en executies
Maar het Openbaar Ministerie komt tot de slotsom dat géén van de vier verdachten in aanmerking komt voor zo’n vrijbrief uit het MH17-proces. Want de immuniteit geldt alleen onder strikte voorwaarden.
Zo moeten deelnemers van het conflict handelen naar het oorlogsrecht en daar was in het bezette gebied in Oost-Oekraïne geen sprake van, stelt officier van justitie Ferdinandusse, die spreekt van ‘duizenden gevallen van plundering, vrijheidsberoving van burgers, martelingen, onmenselijke behandeling en executies van burgers en krijgsgevangenen’.
Meerdere leidinggevenden van de Volksrepubliek Donetsk, onder wie DNR-legerbevelhebber Igor Girkin, hebben toegegeven betrokken te zijn geweest bij standrechtelijke executies. Het MH17-onderzoek heeft informatie opgeleverd dat DNR-strijders gevangenen mishandelden, vernederden en martelden.
Zo werden ze bewerkt met messen en ijzeren staven en kregen elektrische schokken. Gruweldaden die je niet terugvindt in de internationale oorlogsafspraken van de Geneefse conventie.
Voorbedachten rade
Dus zegt het OM te kunnen overgaan tot het vervolgen van de vier verdachten voor het neerhalen van vlucht MH17, waarbij 298 passagiers omkwamen. Natuurlijk, er zijn nog genoeg vragen onbeantwoord over de vliegramp, zo geeft ook het OM aan. Zoals wie op de knop van de Buk-lanceerinstallatie drukte bijvoorbeeld. Maar die informatie is niet nodig om de opdrachtgevers te vervolgen, betoogt officier van justitie Thijs Berger.
Het is zelfs niet van belang dat de separatisten waarschijnlijk niet van plan waren een burgervliegtuig uit de lucht te schieten. ,,De voorbedachte raad bij moord is gericht op het doden van een ander, niet op de identiteit van de slachtoffers. Daarom is het ook mogelijk veroordeeld te worden voor de moord op een willekeurig slachtoffer.”
Wat het Openbaar Ministerie betreft moet er voortgang worden gemaakt in het proces en mogen de advocaten van Oleg Poelatov, die maandag om uitstel vroegen, niet te lang dralen. ,,Dat lijkt ons noodzakelijk om recht te doen aan de nabestaanden.”
Hervatting van het proces is op 22 juni 2020.
Tweets by @SaskiaBelleman
Lees hier de tweets van onze verslaggever Koen Voskuil. Tweets door @KoenVoskuil
Dossier MH17 NRC
dossier MH17 Trouw
Meer: MH17-vliegramp OM
Lees meer over: MH17 NU
Volg de eerste zittingsdag in het MH17-proces via ons liveblog NU
meer: MH17-proces NOS
meer: MH17-proces RTL
Alle verhalen over MH17, de verdachten en de nabestaanden lees je in het AD dossier.
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 20 – proces deel 3
Zie dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 19 – proces deel 2
En zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 18 – proces deel 1
Zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 17
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 16
En zie ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 15
Zie dan ook nog: Dick Schoof versus de Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 14
Zie dan verder ook nog: Herdenking MH17 17.07.2014 – 17.07.2018 – Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 13
En zie verder dan ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 12
En zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 11
Zie dan verder ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 10
Zie dan ook nog: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 9
Zie ook dan: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 8
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 7
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 6
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 5
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 4
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 3
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 2
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 1
Theo’s levenswerk: nabestaanden MH17 behoeden voor nóg meer pijn
RTL 21.06.2020 Eigenlijk zou hij al met pensioen zijn geweest, maar rechercheur Theo Vermeulen (65) werkt stug door. Altijd met een telefoon – een oude Nokia – op zak. Want de MH17-nabestaanden mogen hem altijd bellen. “Ik ken al die vijfhonderd mensen bij naam.”
Het is nooit stil in het kantoor van Theo Vermeulen. Altijd klinkt de radio. Nu op de zender: Acda en de Munnik, Lopen tot de zon komt.
“Ik kan niet zonder”, zegt Theo. De rechercheur houdt van de willekeur. Dat hij niet weet welk liedje er na dit liedje komt. Van het geklets van de dj’s, af en toe een goeie grap, en om het halfuur het journaal.
Zelfs ’s nachts luistert hij ernaar – zijn vrouw hoort het al niet meer, die slaapt erdoorheen. “Zonder radio ga ik naar mijn gedachten luisteren.”
Theo op zijn vaste stekkie op het bureau in Hoofddorp.
En dan in specifieke zin: de dingen die hij hoorde van nabestaanden van de MH17. Informatie die over de slachtoffers naar buiten komt. De namen van de omgekomen passagiers. De spanning die onder de nabestaanden in de rechtszaal voelbaar is nu het proces weer begint.
De angst om details te horen die ze niet wíllen horen. De woede die ze voelen als ze tóch details horen die ze niet willen horen. Maar ook: hun gevoel van ‘hè hè, eindelijk’.
In mijn kop
“Het zit allemaal in mijn kop”, zegt Theo, terwijl hij zijn hand op zijn voorhoofd legt.
Theo is één van de twee contactpersonen binnen de politie van alle nabestaanden van de Nederlandse slachtoffers van MH17. Vanaf het moment dat Theo hoorde dat er een passagiersvliegtuig was neergestort – op ‘zijn’ radio, nota bene – wist hij: dit gaat druk worden voor ons.
Een helse puzzel
Theo, destijds voorzitter van de landelijke werkgroep familierechercheurs, ging samen met zijn collega’s ‘als een malle aan de slag’. Zodra er duidelijkheid was over de passagierslijst, werden familierechercheurs naar alle gezinnen van de MH17-slachtoffers gestuurd. Theo stuurde de boel aan vanuit het politiebureau.
“Ik sliep daar zo ongeveer. Anderhalve maand lang ben ik amper thuis geweest. Het was een gekkenhuis. Alles buitelde over elkaar heen. Het eerste probleem was dat we niet precies wisten welke naasten bij welke slachtoffers hoorden. Niet iedereen heeft dezelfde achternaam. En je kan geen fouten maken. Het was een helse puzzel.”
Onvoorstelbaar
Het staat nu, bijna zes jaar later, nog steeds in Theo’s computer, al die informatie. “Wel in tekst, niet in foto’s. Het klinkt heel hard, maar zodra ik gezichten bij de namen heb, kan ik mijn werk minder goed doen.”
De ‘MH17-administratie’, zoals hij het zakelijk noemt, is uitermate zorgvuldig bijgehouden. En er komt steeds meer bij. Het begon net na de ramp met welke nabestaanden bij welk slachtoffer horen, welke bezittingen er zijn gevonden.
“Ik heb een paar keer met een collega een koffer bij nabestaanden thuisgebracht. Onvoorstelbaar. Kom je daar aan, met kleren en knuffels van mensen die nooit meer thuiskomen.”
Waar is mijn kind?
“Iedereen was in de rouw, alle Nederlanders zo’n beetje, maar ik niet. Klinkt misschien gek, maar ik was aan het werk. Mensen hadden vragen. Waar is mijn vader? Zoon? Zus? Kind? Waarom komen de lichamen niet terug? Is de koffer van mijn geliefde teruggevonden?”
Theo steekt zijn hand even op om te zwaaien, er loopt een collega voorbij. Hij kent iedereen hier. Dit kantoor, op het politiebureau in Hoofddorp, is nu Theo’s vaste stekkie. Aan zijn muur hangt een groot vel papier, met daarop data: de momenten waarop het grote MH17-proces plaatsvindt, en de aantallen buitenlandse nabestaanden. Boven die lijst hangen vakantiefoto’s, er staat een vaas met bloemen in de linkerhoek, in de rechterhoek staat een waterkoker. “Je moet het toch een beetje huiselijk maken, hè.”
De lijst met data die in Theo’s kantoor hangt.
Niets ongedaan maken
Dan kijkt hij weer serieus. “Weet je, we konden niets ongedaan maken, dat vliegtuig wás nou eenmaal neergestort. Daar moesten we ons snel bij neerleggen, om ons te focussen op onze taak: de nabestaanden van kloppende informatie voorzien. Je wilt voorkomen dat deze mensen met al hun shit ergens aan de balie van een politiebureau moeten wachten.”
Een familierechercheur moet, zegt Theo, de nabestaanden behoeden voor nog meer pijn.
Dit was heftig
Wat Theo nog bijstaat, van die eerste dagen? Dat er lijsten moesten worden ingevuld met uiterlijke kenmerken van de slachtoffers, voor de identificatie.
“Dan kom je als familierechercheur in amper drie dagen tijd heel dicht bij het slachtoffer. Je moet alles weten: moedervlekken, haarkleur, ringen, tatoeages, littekens, kleur shirt, schoenmaat, cupmaat. Je gaat naar de huisarts om te vragen of het slachtoffer in het verleden operaties heeft gehad, je gaat naar de tandarts om de gebitsfoto’s te krijgen.”
Even is Theo stil. U2 klinkt op de radio, Beautiful day. “Ja. Die lijsten invullen, ik hoorde van alle rechercheurs terug: dit was heftig.”
In het kantoor van Theo staat het MH17-herdenkingsboekje.
In Theo’s systeem staat ook wat er van de lichamen is teruggevonden. “We weten allemaal dat veel lichamen in fragmenten zijn teruggebracht. Dat is onmenselijk, ja, informatie die je niet wil weten, maar als het je kind is, of je man, wil je het wél weten. Maar nabestaanden mogen ook kiezen om het níét te horen, als er na een paar maanden of zelfs een paar jaar nog wat is gevonden.”
Ook dat meldt Theo dan netjes in zijn systeem.
Niet in de steek laten
De nieuwste informatie heeft vooral met de rechtszaak te maken. “Ik heb één ding geleerd: iedereen doet het anders. Iedereen doet het goed.” Als er nieuwe informatie komt over bijvoorbeeld het rechtsproces, of bijeenkomsten, stelt Theo met zijn directe collega Sylvia – die vaak aan het bureau tegenover hem zit – een mail op. “Zodra die mail binnenkomt, stoppen de meeste nabestaanden ‘m in een mapje. Dan kunnen ze ‘m lezen zodra ze eraan toe zijn.”
Inmiddels zijn alle andere familierechercheurs gestopt – ze blijven doorgaans een jaar in contact met de familie. Eigenlijk zou Theo ook al met pensioen moeten zijn, maar hij wil het nu nog niet. “Ik wil die mensen niet in de steek laten.”
“Deze ramp was buitenproportioneel.”
© ANP
Dus werkt hij officieel twee dagen in de week, of ‘wanneer het nodig is’. Alleen Theo en Sylvia zijn namelijk nog aanspreekpunt.
Hij staat op en loopt naar zijn jas. Hij haalt een telefoon uit de zak, een oude Nokia. “Mijn kinderen snappen het niet, dat ik dat ouwe ding nog heb. Met die kleine knopjes. Mijn vingers zijn er eigenlijk te dik voor. Maar ik kan ermee bellen, voicemails afluisteren. Werkt prima.”
Je kan me altijd bellen
Er zit een grote sticker op de achterkant. ‘MH17, calamiteiten’ staat erop. Sylvia en Theo dragen hem om beurten bij zich, tijdens kantooruren. Nabestaanden hebben het nummer allemaal in hun mobieltje staan.
“Soms belt iemand om te vragen wanneer het proces ook al weer verder gaat. En af en toe, vooral in de beginjaren, heb ik iemand aan de lijn die het allemaal effe niet meer weet. Dan gaan we erheen.”
Mensen vragen Theo weleens: vind je het niet moeilijk om met dat verdriet bezig te zijn? Daar kan Theo maar één antwoord op geven: het is werk. “Ik ben geen machine, maar ik laat het niet te dichtbij komen. Thuis heb ik soms wel een ‘afzaktijdje’ nodig, zo noem ik dat dan, maar het belemmert me niet.”
Meerdere vliegrampen
Zijn ervaring is de afgelopen jaren zijn redding geweest, zegt Theo. In het verleden was hij betrokken bij grote vliegrampen. De Bijlmerramp in 1992, waarbij een vliegtuig in de Amsterdamse Bijlmer neerstortte. De ramp van Turkish Airlines in 2009, waarbij negen inzittenden omkwamen vlak bij Schiphol, en de Tripoliramp in 2010, waarbij één Nederlands jongetje overleefde.
“De ontreddering, de wanhoop, het ongeloof: ze zijn bij elke vliegramp aanwezig. En voelbaar zodra je bij zo’n familie de woonkamer in stapt.”
En dan is het altijd zaak om de meest rationele persoon, die op dat moment het minst in zijn emoties zit, in die woonkamer te vinden. “Dat familielid wordt dan vaak aanspreekpunt van de familierechercheur.”
“Dit verdriet blijft.”
© ANP
Dertien foto’s, dertien gezichten
Het fenomeen ‘familierechercheur’ bestaat pas sinds 2005. Theo heeft er jarenlang voor gepleit. Hij kwam op het idee toen hij bij het Landelijk Team Kindermoord werkte. Hij wijst naar de muur. Er hangt een A4’tje. Dertien foto’s. Dertien gezichten.
“Mijn kinderen”, zegt Theo erover. Sommigen glimlachen de camera in, anderen kijken ernstig – alsof ze al wisten wat hun lot was. Het zijn allemaal kinderen die zijn vermoord of vermist en soms nooit zijn gevonden, of zijn vermoord zonder dat ooit een dader is opgepakt.
De vijand
Theo mocht de zaken zo’n vijftien jaar geleden opnieuw bekijken, en dankzij de informatie die zijn coldcaseteam vond, werden de meeste zaken heropend, en voor meer dan de helft opgelost.
De ‘kinderen’ van Theo Vermeulen.
Wat hij van die zaken leerde: dat families vaak negatieve ervaringen hadden met de politie. De politie was zo een beetje de vijand. Kon hen nooit helpen. Was nooit bereikbaar. “Toen bedachten we als team: er moet een rechercheur komen voor de familie. Die niets met het onderzoek te maken heeft, die geen huiszoekingen doet of vervelende vragen hoeft te stellen. Iemand die er alléén voor de achterblijvers is.”
Grijze haren
Het heeft Theo een aantal jaren ‘en grijze haren’ gekost, maar uiteindelijk mocht hij veertig familierechercheurs in Amsterdam opleiden. “Het werkte”, zegt hij zelf. Hij wijst naar een paar berenknuffeltjes op zijn bureau. Naar de fles wijn in de vensterbank (onaangebroken, dat moet gezegd).
“Allemaal cadeautjes van nabestaanden. Dat raakt me. De achterblijvers hebben zó veel shit meegemaakt. En dan geven ze me een knuffel! Of een schouderklop! Die oprechte dankbaarheid verwondert me. Want ik denk dan: je hebt geen ene moer aan me, ik kan je dierbaren niet terugbrengen.”
Alhoewel, dat is misschien een beetje te simpel uitgedrukt, zegt Theo even later. “Want ik weet ook wel, in al mijn bescheidenheid, dat bijvoorbeeld de MH17-nabestaanden het fijn vinden dat ze een vertrouwd gezicht zien in de rechtszaal. Ik zie ze soms om zich heen kijken, een beetje onzeker en zodra ze ons zien, zie ik ze soms ontspannen. Zo van: ah, Theo en Sylvia zijn er.”
“De rechtbank kan voor nabestaanden best intimiderend zijn.”
© ANP
En Theo is er altijd. Elke zitting is hij in de rechtszaal op Schiphol – zijn collega Sylvia is in Nieuwegein, waar ook een grote groep meekijkt op een beeldscherm. “Ik weet hoe een strafproces werkt, deze mensen niet. Ze zien ineens allemaal advocaten, officieren, journalisten, in zo’n immense zaal.”
Een blik van: kom maar op
De paniek en ontreddering die er in het eerste jaar na de ramp was, is niet meer voelbaar, merkt Theo. “Ik zie de familieleden vooral rechtop zitten bij de belangrijke momenten in de rechtszaal. Met een blik van: kom maar op. Dit is het proces waar ze zes jaar – zés jaar, hè – op hebben gewacht.”
Maar het is groots. Allesomvattend. Slepend ook wel, want dit proces gaat járen in beslag nemen. “Daarom moesten we de nabestaanden goed voorbereiden.” Theo heeft op vijf politiebureaus in Nederland met alle aanspreekpunten van de families contact gehad voordat zij in gesprek gingen met een officier van justitie. “We vingen ze op met een lekkere bak koffie en bokkenpootjes.”
Had-ie zelf meegenomen. Doet-ie vaker, bij dit soort bijeenkomsten. “Op een gegeven moment hebben mensen zoiets van: komt-ie weer, met z’n bokkenpootjes. Zoiets kleins, maar het zorgt toch voor een glimlach op zo’n moment.”
Een welkome glimlach, want zo’n voorbereiding op de rechtszaak is ‘zwaarder dan je je kunt voorstellen’. “Mensen beseften tijdens zo’n gesprek door welke shit ze heen zijn gegaan.”
“Ik wil ook altijd bij de herdenkingen zijn.”
© ANP
Pijnlijke details
Ze krijgen ook te horen dat ze details gaan horen die ze niet wíllen horen. “Tijdens het proces wordt bijvoorbeeld besproken hoe de identificatie heeft plaatsgevonden. Alles moet namelijk worden getoetst op rechtsgeldigheid.”
Daarom ging Theo ook naar het buitenland, om ook de nabestaanden uit andere landen voor te bereiden. Hij ging eerst naar Engeland, daarna zou hij naar Australië gaan. Maar er kwam een kinkje in de kabel. Een ‘trombosepoot’, zoals-ie het zelf noemt. “Ik mocht niet vliegen.”
“Het is mijn zwakke plek. En ik voelde me moe, want die voorbereidende gesprekken waren pittig. Ik ga normaal altijd door, maar nu mocht het even niet.” Er is wel een delegatie van het Openbaar Ministerie (OM), Slachtofferhulp Nederland (SHN) en politie naar Australië gegaan.
Ondertussen zat Theo thuis te balen. “Dat mag je best weten. Ik wil er altijd bij zijn.” Hij slaat zachtjes met zijn hand op het bureaublad. “Altijd.”
“Al die mensen, ze zitten in m’n kop.”
Maar vraag Theo tot wanneer hij dit volhoudt, en hij lijkt minder strijdvaardig. Heeft niets met zijn trombosepootje te maken, dat is allang over, maar: volgend jaar bereikt hij de AOW-leeftijd. “Ik moet eruit. Staat in de CAO.”
Ik kán niet anders
Inmiddels heeft hij zich er wel bij neergelegd. “Sowieso gaat het proces langer door dan ik werken kan. Misschien ook wel langer dan ik leef, wie zal het zeggen.”
In april 2021 zwaait hij af. Wil hij nog niet aan denken. Maar, aan de andere kant, is hij al wel voorzichtig plannen aan het maken voor zijn werkloze bestaan. Hij wijst naar de foto’s aan zijn muur. Portretten (‘Ik hou van koppen’) van mensen uit Indonesië, Mongolië.
Rugzak op en gáán
“Mijn vrouw en ik hebben met onze rugzak de hele wereld bereisd zodra de kinderen uit huis waren. En als ik met pensioen ben, gaan we Europa doen.” Een jongensachtige glimlach verschijnt op zijn gezicht. “Ik heb een camper gekocht. Een mooie. Ik verheug me niet om het werk achter me te laten, maar wel om op pad te gaan.
“Als ik op pad ben met de camper, gaat mijn werktelefoon uit.”
Gedachten uit
Nu gaat hij al af en toe met zijn vrouw weg. “Laatst was de zitting om 16.00 uur afgelopen, ik appte mijn vrouw: ‘Over een uurtje kunnen we gaan’. Om 17.00 uur stond de camper voor de deur.”
Dan gaat de werktelefoon uit. Net als zijn gedachten. Het is een voorproefje op wat komen gaat. “Hoezeer ik ook verweven ben met het proces, met de nabestaanden, en postuum met de slachtoffers, ik moet accepteren dat ik straks niet meer in ‘mijn’ systeem kan. Dat ik straks niet meer in die rechtszaal zit.”
En tegelijkertijd zal hij al die mensen, al die verhalen, met zich meenemen. “Dit is zo groot, dit krijg ik niet uit mijn hart hoor. En ook niet uit mijn kop.” Hij grijnst even. “Hoeveel radio ik ook luister.”
RTL Nieuws; Zondaginterview MH17 Link in bio Familie
Aanklagers: geen immuniteit voor verdachten van de MH17-ramp
NOS 10.06.2020 De vier verdachten in het MH17-proces kunnen zich niet beroepen op de zogeheten combattantenimmuniteit. Dat betoogde het Openbaar Ministerie bij de rechtszaak tegen de verdachten Girkin, Doebinski, Poelatov en Chartsjenko.
Combattantenimmuniteit is een juridische vrijwaring van vervolging voor strijders in een internationaal gewapend conflict tussen staten. Omdat de Volksrepubliek Donetsk en de Russische Federatie zelf steevast hebben ontkend dat er sprake was van een gezagsrelatie, kunnen ze nu geen beroep doen op deze vorm van immuniteit. De strijders waren immers niet in dienst van een staat, zegt het OM.
Ook aan een ander belangrijk criterium, krijgstuchtelijk toezicht, is niet voldaan. “Wel zien we grootschalige schendingen van het oorlogsrecht, zoals standrechtelijke executies, martelingen, plunderingen en het plaatsen van verboden landmijnen, zei officier van justitie Ward Ferdinandusse.
Getuigen
Het OM vertelde dat de verdachten vooral zijn geïdentificeerd op basis van de getapte telefoongesprekken. Daarin gebruiken ze weliswaar verschillende namen, maar het OM heeft op basis van openbare bronnen en met behulp van getuigen rondom de verdachten kunnen vaststellen om wie het ging. Ook werd duidelijk hoe de hiërarchische verhoudingen waren: Girkin was duidelijk de hoogste man. Daaronder kwamen respectievelijk Doebinski, Poelatov en Chartsjenko.
Oleg Poelatov wordt als enige verdachte vertegenwoordigd door Nederlandse advocaten. Die hebben hem mede door de coronacrisis nog niet kunnen ontmoeten. Het Openbaar Ministerie vreest dat de rechtszaak daardoor vertraging kan oplopen.
Maar, zo zegt het OM, ook Poelatov zelf lijkt er niet veel werk van te maken. Officier van justitie Thijs Berger: “Poelatov heeft niet geprobeerd om met zijn raadslieden te communiceren over het dossier en heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheden om zijn verdediging vorm te geven. Het lijkt de keuze van Poelatov om alleen oppervlakkig en via tussenpersonen contact te houden met zijn advocaten.”
Apart behandelen
Het OM meent dat de zaken van Girkin, Doebinski en Chartsjenko klaar zijn voor inhoudelijke behandeling in het najaar. Als de zaak-Poelatov meer tijd vergt, moet de rechtbank misschien beslissen die zaak apart te behandelen, suggereerde Berger.
“Het is geen onwil van Poelatov om niet met ons te communiceren”, reageerden zijn advocaten. “Wij willen dat niet, want het is niet veilig.” Ze doelen daarmee op het risico dat digitale communicatie kan worden afgeluisterd.
De verdediging stoort zich ook aan de toenemende druk: “We zijn in een trein gestapt met op kop het OM als stoomlocomotief en daarachter drie wagonnetjes met circa honderd OM-medewerkers. In wagon 4 zit de rechtbank en de advocaten in wagonnetje 5, dat pas vier maanden geleden is aangekoppeld. Die trein gaat steeds harder rijden, daarom trekken wij aan de handrem”, aldus advocaat Van Eijck.
De zitting wordt hervat op maandag 22 juni 2020. Dan zullen de advocaten van Poelatov vertellen welke onderzoekswensen zij hebben, alvorens de rechtszaak echt inhoudelijk kan worden behandeld.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraïne neergehaald door een uit Rusland afkomstige Buk-raket. In Oost-Oekraïne woedde destijds een hevige oorlog tussen Russisch-gezinde separatisten en regeringstroepen van Oekraïne. Vlucht MH17 was op weg van Amsterdam naar Kuala Lumpur en had 298 mensen aan boord. Onder hen waren 196 Nederlanders. Alle inzittenden kwamen om.
BEKIJK OOK;
- OM: waarom MH17 is neergehaald nog steeds onduidelijk
- MH17-proces in juni verder, advocaten moeten zich eerst inlezen
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/de6aa256-ab12-11ea-8cc1-02d1dbdc35d1.jpg)
OM: ’MH17-verdachten kunnen geen beroep doen op immuniteit’
Telegraaf 10.06.2020 De vier verdachten die terechtstaan voor het neerschieten van vlucht MH17 in 2014, kunnen geen beroep doen op zogenoemde combattanten immuniteit. Dat zei officier van justitie Ward Ferdinandusse woensdag tijdens de derde dag van de uitleg van het Openbaar Ministerie over het onderzoek naar de ramp.
Combattanten immuniteit vrijwaart strijders in een gewapend conflict voor vervolging. Met die uitspraak nam Ferdinanusse alvast een voorschot op een verweer dat de advocaten van de Rus Oleg Poelatov wellicht gaan voeren. De raadslieden Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck denken dat Poelatov zich kan beroepen op die vorm van immuniteit.
Volgens officier Ferdinandusse moet er aan vijf voorwaarden zijn voldaan om te worden uitgezonderd van strafvervolging. Poelatov, de twee andere Russen Igor Girkin en Sergei Doebinski en de Oekraïner Leonid Ghartsjenko voldoen daar niet aan.
Zo moet er onder meer sprake zijn van een internationaal gewapend conflict, militairen van wie duidelijk is bij welke partij ze horen, er moet sprake zijn van een partij aan wie de strijders verantwoording moeten afleggen, er moet sprake zijn van een intern krijgsrechtelijk systeem en de strijders moeten zich houden aan de regels van het oorlogsrecht, vastgelegd in de Conventie van Geneve.
Of er sprake was van een internationaal gewapend conflict in Oost-Oekraïne is lastig vast te stellen, vond Ferdinandusse, maar het lijkt er wel op. Er werden strijders geworven en betaald door de Russische Federatie die ook wapens en materieel leverde en luchtsteun gaf.
’Debielen’
Maar of de strijders van de Ruslandgezinde Donetsk People’s Republic verantwoording moesten afleggen aan Rusland, hebben ze zelf steeds ontkend. In een brief aan de ’niet-geachte Nederlandse debielen’ schrijft Girkin op zijn Russische facebooksite dat hij ’een eigen staf’ had. ,,Mijn eigen. Die door mij persoonlijk werd geleid. Waarmee ik de gevechten tegen de Oekro-straftroepen leidde.”
Andere deelnemers aan de strijd zeiden in interviews dat ze vrijwilligers waren die aan niemand verantwoording aflegden en niet werden gestuurd door de Russische Federatie. Geen van de vier verdachten heeft tot nu toe een beroep gedaan op immuniteit.
Ook Poelatov zelf niet, die via zijn advocaten allang helderheid had kunnen geven over zijn status, aldus Ferdinandusse. ,,Anders is hij de eerste ter wereld die er pas na jaren achter komt dat hij al die tijd in het leger heeft gezeten”, merkte de officier cynisch op.
’Rule of violence’
Ook aan de voorwaarde dat strijders zich dienen te houden aan de regels van het internationaal oorlogsrecht, is volgens het OM niet voldaan. De Verenigde Naties concludeerde in een rapport dat de ’rule of law’ in Oost-Oekraïne had plaatsgemaakt voor de ’rule of violence’. DPR-strijders voerden een schrikbewind, niemand was veilig.
Mensen werden gemarteld, geïntimideerd en standrechtelijke geëxecuteerd. Alle regels van het oorlogsrecht werden met voeten getreden. Er is volgens het OM dan ook geen sprake van dat de vier verdachten zich kunnen beroepen op combattanten immuniteit.
Tweets by @SaskiaBelleman
BEKIJK MEER VAN; misdaad Ward Ferdinandusse Oleg Poelatov
OM houdt het voorlopig bij vier verdachten in MH17-proces
AD 10.06.2020 Het Openbaar Ministerie heeft voorlopig geen andere verdachten van vliegramp MH17 in het vizier. Om de huidige vier te vervolgen, is volgens de aanklagers genoeg bewijs voorhanden.
Voordat hij zijn betoog afsteekt, waarschuwt officier van justitie Ward Ferdinandusse de aanwezigen in de rechtszaal: wie geen specialist in het oorlogs- en humanitair recht is, krijgt een taai stuk voorgeschoteld. En inderdaad, zijn verhandeling over de zogeheten ‘combattantenimmuniteit’, ‘krijgstuchtelijke systemen’ en ‘de Geneefse conventie’ is voor slechte slapers beslist het herlezen waard.
Lees ook;
Toch is dit droge juridische gedeelte van cruciaal belang voor het MH17-proces. Onder bepaalde voorwaarden kunnen deelnemers aan een gewapend conflict namelijk een beroep doen op die combattantenimmuniteit. Dat betekent dat een andere staat ze niet mag vervolgen. Het zou een uitweg zijn voor Igor Girkin, Sergej Doebinski, Oleg Poelatov en Leonid Chartsjenko om strafvervolging in Nederland te ontlopen.
Martelingen en executies
Maar het Openbaar Ministerie komt tot de slotsom dat géén van de vier verdachten in aanmerking komt voor zo’n vrijbrief uit het MH17-proces. Want de immuniteit geldt alleen onder strikte voorwaarden.
Zo moeten deelnemers van het conflict handelen naar het oorlogsrecht en daar was in het bezette gebied in Oost-Oekraïne geen sprake van, stelt officier van justitie Ferdinandusse, die spreekt van ‘duizenden gevallen van plundering, vrijheidsberoving van burgers, martelingen, onmenselijke behandeling en executies van burgers en krijgsgevangenen’.
Meerdere leidinggevenden van de Volksrepubliek Donetsk, onder wie DNR-legerbevelhebber Igor Girkin, hebben toegegeven betrokken te zijn geweest bij standrechtelijke executies. Het MH17-onderzoek heeft informatie opgeleverd dat DNR-strijders gevangenen mishandelden, vernederden en martelden.
Zo werden ze bewerkt met messen en ijzeren staven en kregen elektrische schokken. Gruweldaden die je niet terugvindt in de internationale oorlogsafspraken van de Geneefse conventie.
Voorbedachten rade
Dus zegt het OM te kunnen overgaan tot het vervolgen van de vier verdachten voor het neerhalen van vlucht MH17, waarbij 298 passagiers omkwamen. Natuurlijk, er zijn nog genoeg vragen onbeantwoord over de vliegramp, zo geeft ook het OM aan. Zoals wie op de knop van de Buk-lanceerinstallatie drukte bijvoorbeeld. Maar die informatie is niet nodig om de opdrachtgevers te vervolgen, betoogt officier van justitie Thijs Berger.
Het is zelfs niet van belang dat de separatisten waarschijnlijk niet van plan waren een burgervliegtuig uit de lucht te schieten. ,,De voorbedachte raad bij moord is gericht op het doden van een ander, niet op de identiteit van de slachtoffers. Daarom is het ook mogelijk veroordeeld te worden voor de moord op een willekeurig slachtoffer.”
Wat het Openbaar Ministerie betreft moet er voortgang worden gemaakt in het proces en mogen de advocaten van Oleg Poelatov, die maandag om uitstel vroegen, niet te lang dralen. ,,Dat lijkt ons noodzakelijk om recht te doen aan de nabestaanden.”
Hervatting van het proces is op 22 juni 2020.
OM hakt in op Russisch ‘bewijs’ in MH17-zaak
AD 09.06.2020 In een urenlang betoog heeft het Openbaar Ministerie korte metten gemaakt met voornamelijk Russische pogingen het MH17-bewijsmateriaal te ondergraven.
Internet staat er vol mee: ‘bewijzen’ dat vlucht MH17 niet met een Bukraket uit de lucht is geschoten. Foto’s zouden onomstotelijk aantonen dat een explosie van binnenuit de Boeing 777 van Malaysia Airlines heeft opengereten. Anderen stellen dat een boordkanon van een jachtvliegtuig het vliegtuig heeft doorzeefd.
Lees ook;
Op de tweede dag van de hervatting van het MH17-proces nam het OM de tijd om die alternatieve scenario’s, die niet zelden uit de koker van Rusland komen, onder de loep te nemen. Eén voor één fileerde het OM ze, om ze daarna met harde feiten te kunnen afserveren.
Direct na het neerstorten van MH17 waren separatisten nog ervan overtuigd dat ze een militair vrachtvliegtuig hadden neergehaald. Trots werden die berichten verspreid. Toen bleek dat het om een passagiersvliegtuig ging, sloeg de berichtgeving om en werden alternatieve scenario’s verspreid.
Rechtbankvoorzitter Hendrik Steenhuis (l). © EPA
Zo beweerde Rusland vier dagen na de ramp op een persconferentie dat op radarbeelden een jachtvliegtuig is te zien vlakbij vlucht MH17, daarmee suggererend dat die de Boeing uit de lucht heeft geschoten. Maar in een uitgebreide analyse van radarbeelden komt het JIT tot de conclusie dat er geen jachtvliegtuig in de buurt te bespeuren viel.
Microfoons
Een explosie van binnenuit kan ook worden uitgesloten, zegt het OM. Microfoons in de cockpit hebben onhoorbaar kort, maar wel meetbaar, een explosie van buiten opgenomen. Bovendien zijn gesmolten glasdeeltjes van de cockpitruit gevonden in de lichamen van de piloten.
Met een stortvloed aan dit soort onderzoeksbevindingen maakt het OM korte metten met alle complottheorieën rond de MH17-ramp. Zo kan het OM zich morgen focussen op de enige toedracht die overeind blijft: een 27 jaar oude Bukraket die het passagiersvliegtuig met 298 passagiers neerhaalde.
Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck, de advocaten van verdachte Oleg Pulatov. © AP
De vraag blijft waarom MH17 in 2014 uit de lucht werd geschoten
NU 09.06.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft dinsdag op de tweede zittingsdag van deze week laten weten dat het nog niet heeft kunnen achterhalen met welke reden vlucht MH17 op 17 juli 2014 uit de lucht is geschoten. Het vermoeden is dat een militair vliegtuig het echte doelwit was.
“Natuurlijk is het wenselijk voor de nabestaanden meer duidelijkheid te krijgen over de aanleiding van het neerschieten van MH17”, stelden de officieren van justitie. Het staat vervolging van de vier verdachten in dit proces echter niet in de weg.
Volgens het OM zijn Igor Girkin, Sergey Dubinskiy, Oleg Pulatov en Leonid Kharchenko wel de aangewezen personen die duidelijkheid kunnen bieden over de reden van het neerhalen van MH17, maar zij hebben die tot op de dag van vandaag niet gegeven.
De officier voegde hieraan toe dat er nog altijd onderzoek loopt naar wie de bemanning was van de buk-TELAR die op 17 juli 2014 om 16.19 uur op de knop drukte en het toestel van Malaysia Airlines uit de lucht schoot.
Onderzoek naar Russische satellietbeelden. (Foto: LP)
OM verklaart uitkomst hoofdscenario neerhalen MH17
Op de zittingsdag werd wederom uitgebreid uit de doeken gedaan hoe men binnen het Joint Investigation Team (JIT) tot dit “hoofdscenario” is gekomen. Een scala aan radarbeelden, satellietgegevens, beeldmateriaal en getuigenverklaringen leiden tot de conclusie van het OM dat vanuit een landbouwveld bij Pervomaiskyi een buk-raket is afgevuurd op MH17.
Voor alternatieve scenario’s zoals een ontploffing van binnenuit, het neerhalen van MH17 door een gevechtsvliegtuig of het neerschieten van het toestel door de Oekraïense strijdkrachten zijn volgens het OM geen bewijzen gevonden of juist contra-indicaties.
Bewijzen voor deze scenario’s werden onder meer aangeleverd door Rusland, maar konden volgens de officieren weerlegd worden. Zo bleken aangeleverde satellietbeelden vanuit Rusland niet te kloppen en dat leidde tot herhaling van openlijke twijfels aan de intenties van de Russische Federatie.
Woensdag gaat het proces weer verder en zal er onder andere worden ingegaan op de rol van eerder genoemde verdachten. Ook wordt dan duidelijk waarom de verdachten volgens het OM geen zogenoemde combattanten-immuniteit toekomt.
MH17-proces gaat verder: dit weten we van de vier verdachten
Lees meer over: MH17
Alles, echt álles is onderzocht bij ramp MH17 – met steeds dezelfde conclusie
RTL 09.06.2020 In het onderzoek naar de ramp met MH17 zijn ook alternatieve scenario’s onder de loep genomen, zoals een meteorietinslag, een aanval door een gevechtsvliegtuig of een explosie van binnenuit. Maar steeds kwam het onderzoeksteam terug op dezelfde conclusie. MH17 is vanaf de grond neergeschoten door een BUK-raket.
De inhoudelijke behandeling van de strafzaak is nog ver weg. Het Openbaar Ministerie heeft vandaag de hele dag toelichting gegeven op de stand van het onderzoek in een pro-formazitting.
Alternatieve scenario’s
Tijdens het onderzoek naar de ramp hebben verschillende getuigen beweerd dat MH17 werd neergeschoten door een Oekraïens gevechtsvliegtuig. Die verklaringen zijn zorgvuldig onderzocht, zegt het OM, maar uit het bewijs blijkt dat ze niet kunnen kloppen. De schade aan het wrak, afgeluisterde gesprekken en radarbeelden spreken die beweringen tegen.
Ook voor een explosie van binnenuit heeft het OM geen serieuze aanwijzingen kunnen vinden. Een Russische krant schreef na de ramp over een complot tussen de Amerikaanse CIA en de Nederlandse geheime dienst waarbij een bom aan boord zou zijn geplaatst. De manier waarop het wrak is geperforeerd en gedeukt wijst op een explosie van buiten, evenals roet aan de buitenkant van het vliegtuig. Verder werd materiaal van het vliegtuig aangetroffen in de lichamen van de piloten, wat eveneens wijst op een explosie buiten het vliegtuig.
Teruglezen: OM noemt Rusland ‘niet te goeder trouw’ in onderzoek MH17
Rusland niet te goeder trouw
Het internationale onderzoek naar de ramp is op verschillende manieren tegengewerkt door Rusland. Volgens het OM is Rusland niet te goeder trouw. Bewijsmateriaal zou zijn vervalst en getuigen geïnstrueerd of zelfs betaald in ruil voor valse verklaringen. Er werd door het OM gesproken over de ‘theoretische mogelijkheid’ dat radargegevens zijn vervalst en deskundigenrapporten zouden op zijn minst nogal wankel zijn.
Thijs Berger en Ward Ferdinandusse, de officieren van justitie die vandaag de hele dag aan het woord waren. © ANP
“De reden dat er nu al zo uitvoerig wordt ingegaan op de verschillende mogelijkheden voor de ramp, is omdat het OM aan de rechtbank moet verantwoorden waarom ze zich tijdens de inhoudelijke behandeling op maar één scenario focussen. Namelijk het neerschieten van het vliegtuig met een BUK-raket”, zegt Marieke de Hoon, universitair docent internationaal recht aan de Vrije Universiteit. “Daarvoor moet het OM dan wel eerst aantonen dat het bewijs voor de andere scenario’s niet geloofwaardig is. En dat gebeurt nu.”
Uitzonderlijke zaak
De Hoon noemt de rechtszaak ‘uitzonderlijk’. “Zoiets hebben we nog niet eerder gemaakt. Denk aan de uitvoerige bespreking van de alternatieve scenario’s, maar ook de hoeveelheid en verscheidenheid aan video’s, audio, foto’s, reconstructies, satellietbeelden, radargegevens, documenten en voorwerpen.”
Bij de ramp met vlucht MH17 kwamen op 17 juli 2014 alle 298 inzittenden aan boord om het leven, onder wie 196 Nederlanders.
OM deelt beelden van tests met exploderende BUK-raket
Gisteren toonde het Openbaar Ministerie deze beelden uit 2016 van tests met een BUK-raket.
RTL Nieuws / Mitch van Helvert; MH17-proces
De vraag blijft waarom MH17 in 2014 uit de lucht werd geschoten
MSN 09.06.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft dinsdag op de tweede zittingsdag van deze week laten weten dat het nog niet heeft kunnen achterhalen met welke reden vlucht MH17 op 17 juli 2014 uit de lucht is geschoten. Het vermoeden is dat een militair vliegtuig het echte doelwit was.
“Natuurlijk is het wenselijk voor de nabestaanden meer duidelijkheid te krijgen over de aanleiding van het neerschieten van MH17”, stelden de officieren van justitie. Het staat vervolging van de vier verdachten in dit proces echter niet in de weg.
Volgens het OM zijn Igor Girkin, Sergey Dubinskiy, Oleg Pulatov en Leonid Kharchenko wel de aangewezen personen die duidelijkheid kunnen bieden over de reden van het neerhalen van MH17, maar zij hebben die tot op de dag van vandaag niet gegeven.
De officier voegde hieraan toe dat er nog altijd onderzoek loopt naar wie de bemanning was van de buk-TELAR die op 17 juli 2014 om 16.19 uur op de knop drukten en het toestel van Malaysia Airlines uit de lucht schoten.
Onderzoek naar Russische satellietbeelden. (Foto: LP)
OM verklaart uitkomst hoofdscenario neerhalen MH17
Op de zittingsdag werd wederom uitgebreid uit de doeken gedaan hoe men binnen het Joint Investigation Team (JIT) tot dit “hoofdscenario” is gekomen. Een scala aan radarbeelden, satellietgegevens, beeldmateriaal en getuigenverklaringen leiden tot de conclusie van het OM dat vanuit een landbouwveld bij Pervomaiskyi een buk-raket is afgevuurd op MH17.
Voor alternatieve scenario’s zoals een ontploffing van binnenuit, het neerhalen van MH17 door een gevechtsvliegtuig of het neerschieten van het toestel door de Oekraïense strijdkrachten zijn volgens het OM geen bewijzen gevonden of juist contra-indicaties.
Bewijzen voor deze scenario’s werden onder meer aangeleverd door Rusland, maar konden volgens de officieren weerlegd worden. Zo bleken aangeleverde satellietbeelden vanuit Rusland niet te kloppen en dat leidde tot herhaling van openlijke twijfels aan de intenties van de Russische Federatie.
Woensdag gaat het proces weer verder en zal er onder andere worden ingegaan op de rol van eerder genoemde verdachten en zal het OM duidelijk maken waarom zij volgens hen geen zogenoemde combattanten-immuniteit toekomt.
Nabestaande Ria blogt over het MH17-proces: ‘Beelden waren pijnlijk om te zien’
RTL 08.06.2020 Deze week is het MH17-proces hervat. Ria van der Steen, die haar vader en stiefmoeder bij de ramp verloor, volgt de zaak op de voet. Voor RTL Nieuws houdt ze een blog bij. Dit is de vierde in de serie. “Ik zie van alles voor me wat ik niet wil zien.”
Vandaag was de eerste dag van het tweede blok zittingen. Toen ik gisteren even stilstond bij de rechtszaak merkte ik wel dat het anders voelde dan de vorige keren.
Toen zat ik met verschillende emoties en reed haast euforisch naar de rechtbank. Ik voel me nu gelaten. Ik denk te weten wat me te wachten staat: een monoloog van de verdediging om aan te geven dat ze meer tijd nodig hebben.
Nabestaande Ria blogt over het MH17-proces: ‘Wat een gekke weken’
Ik kom aan om iets voor 09.00 uur. Het is stil. Weinig auto’s, geen pers, geen mensen. Lekker rustig. Vandaag hebben nabestaanden een andere plek binnen het gebouw om gezamenlijk de zitting te volgen, namelijk op het balkon.
Het is een tribune. Op de stoelen staan rode kruisen. We zitten meer dan 1,5 meter van elkaar vandaan.
Ik zit onderaan bij het raam. Ik kijk zo op de rechters, officieren en de advocaten van de verdediging. Het is wel een vreemd gezicht, al die schotten tussen de rechters en officieren.
De verdediging zit wel gewoon dicht bij elkaar.
Jan van der Steen en Neeltje Voorham, de vader en stiefmoeder van Ria, kwamen om bij de ramp met de MH17. © Ria van der Steen
De voorzitter trapt af en geeft een samenvatting van hetgeen is gezegd of afgesproken in het eerst blok. Het is goed te volgen.
Dan krijgt de verdediging het woord. Ik ga nog verder voorover zitten zodat ik ze nét kan zien. Bijna met mijn neus tegen het glas. Wanneer heb ik dat voor het laatst gedaan? Ik vraag het mij af.
Mijn voorspelling komt uit. De verdediging voert tijd, capaciteit, complexiteit, benodigde juridische en technische deskundigheid, taalbarrière en het niet fysiek contact kunnen hebben met hun cliënt op, als reden dat ze meer tijd nodig hebben.
De reactie van het OM hierop doet me deugd; de argumenten worden in ieder geval deels tegengesproken en dat gaat niet met een glimlach. Die heb ik nu wel.
“Sommige onderdelen zijn pijnlijk om te zien.”
De glimlach verdwijnt even later weer. We zijn inmiddels bij de toelichting van het OM op de onderzoeken die zijn gedaan. De toelichting wordt ondersteund met beeldmateriaal. Sommige onderdelen zijn pijnlijk om te zien.
Foto’s van testexplosies, vliegtuigwrakstukken, plattegronden, een koffer, ik kan ze hebben. Maar dan… een foto van forensisch onderzoek, met een toelichting die zó beeldend is dat ik van alles voor me zie. Ik zie dingen voor me die ik niet wil zien en sluit even mijn ogen.
Ik voel me ineens ver weg en denk aan het moment dat ik de koffer van mijn vader terugkreeg. Leeg, maar het bracht hém weer even dichtbij. Net als nu, maar dit keer voelt het anders.
Het OM deelde onder andere beelden van tests met exploderende BUK-raket
Nabestaande Ria blogt over het MH17-proces: ‘Gek genoeg voel ik me euforisch’
RTL Nieuws / Ria van der Steen; Ria van der Steen MH17-proces MH17
Testontploffing Buk-raketten bij MH17-onderzoek
NOS 08.06.2020 Bij een nieuwe zitting in het MH17-proces heeft het Openbaar Ministerie uiteengezet hoe uitgebreid het MH17-onderzoek de afgelopen jaren is geweest. Tot en met een raketontploffingstest aan toe.
Nieuw bewijs presenteerde het OM vandaag niet. Opnieuw wezen officieren van justitie op de tegenwerking van Rusland: zo zou het land mensen hebben betaald om vals bewijsmateriaal te verspreiden.
Het OM toonde beelden van de test. Op een grasvlakte in Oekraïne worden in het najaar van 2016 twee Buk-raketten tot ontploffing gebracht. Hogesnelheidscamera’s registreerden hoe metalen deeltjes zich in de aluminium platen boorden die naast de raket waren opgesteld.
De test werd uitgevoerd in opdracht van het Joint Investigation Team (JIT), het internationale politie- en justitieteam dat onderzoek doet naar het neerhalen van vlucht MH17. De rechercheurs wilden weten welke impact een Buk-raket heeft op het materiaal waar ook vliegtuigen van worden gemaakt.
De test met Buk-raketten in Oekraïne was bedoeld om het doorboorde metaal te kunnen vergelijken met de “kraters en perforaties” op de wrakstukken van MH17. Ze bleken sterk overeen te komen. Voor het JIT wéér een aanwijzing dat het vliegtuig inderdaad is neergeschoten met een Buk-raket en er bijvoorbeeld geen explosie aan boord is geweest.
JIT testte hoe Buk-raketten ontploffen voor MH17-onderzoek
Het vliegtuig van Malaysia Airlines werd in 2014 neergeschoten boven oorlogsgebied. In Oost-Oekraïne werd toen gevochten tussen het Oekraïense leger en verschillende gewapende groepen.
Deze separatisten bestonden volgens het OM voor een groot deel uit Russen. Van de vier verdachten in het MH17-proces zijn er ook drie Russisch. De vier worden verdacht van het neerschieten van het vliegtuig boven Oekraïne in 2014 en de moord op alle 298 inzittenden.
Aan de hand van de rakettest in Oekraïne en de gaten en inslagen die zijn teruggevonden op de MH17, zijn berekeningen gemaakt om te bepalen vanaf waar de Buk is afgevuurd. Zo kwam het JIT uit midden in rebellengebied.
Omdat het te gevaarlijk was om op de rampplek forensisch onderzoek te doen, zijn de brokstukken later in Nederland onderzocht, net als de lichamen van de slachtoffers en hun bagage. In totaal zijn 370 aangetroffen metaaldeeltjes vergeleken met onderdelen van Buk-raketten, waardoor het JIT ook kon vaststellen welk type is gebruikt.
Bagage en lichamen MH17-slachtoffers uitvoerig onderzocht
Het OM ging ook in op de afgeluisterde gesprekken van de Oekraïense geheime dienst die in de zaak als bewijs dienen. Er is geen aanwijzing dat die gemanipuleerd zijn, zei de officier van justitie. Onder andere op basis van zendmastgegevens concludeert het OM juist dat ze authentiek zijn.
Ander bewijs, zoals foto’s en video’s, is steeds beoordeeld op echtheid. Verder heeft het OM getuigen verhoord, van wie een aantal om veiligheidsredenen anoniem blijft. In één geval blijkt een procedurele fout gemaakt. Die verklaring mag niet langer worden gebruikt.
Ook de advocaten van verdachte Oleg Poelatov kwamen vandaag aan het woord. Zij vroegen meer tijd om zich voor te bereiden op de zaak. Zij zeiden slechts sporadisch contact te hebben gehad met hun cliënt. Door de coronamaatregelen konden ze niet naar Rusland om het dossier met hem te bespreken.
Later deze maand zal de verdediging toelichten welk onderzoek nog nodig is. De komende dagen zal het OM verder schetsen waarom een aanval met een Buk-raket het meest waarschijnlijk is en hoe het rechercheonderzoek naar de vier verdachten heeft geleid.
Eerder hebben Nederlandse onderzoekers in Finland al Buk-raketten getest voor het MH17-onderzoek.
BEKIJK OOK;
Advocaten MH17-verdachte Pulatov uiten zorgen over verloop proces
NU 08.06.2020 De advocaten van Oleg Pulatov, een van de mannen die terechtstaat in het MH17-proces, hebben maandag hun zorgen uitgesproken over de moeizaam verlopende voorbereiding op de rechtszaak. Dit is een gevolg van het de coronacrisis en de complexiteit van het dossier.
Advocaat Sabine ten Doesschate hield de rechtbank voor dat zij sinds maart van dit jaar slechts beperkt contact hebben gehad met hun cliënt.
Pulatov bevindt zich in Rusland. De verdediging bestaat naast Ten Doesschate uit advocaat en kantoorgenoot Boudewijn van Eijck. Het was de bedoeling om naar Rusland af te reizen, maar door reisbeperkingen opgelegd als gevolg van de coronacrisis bleek dit niet mogelijk.
Met diezelfde reden is het niet gelukt om internationale experts te horen. Daarnaast zorgt de complexiteit van het dossier dat 41.000 pagina’s beslaat voor extra vertraging.
Verdediging twijfelt over ontvankelijkheid OM
De verdediging weet dan ook niet of het gaat bepleiten dat het Openbaar Ministerie (OM) niet-ontvankelijk moet worden verklaard in de vervolging van Pulatov. Mogelijk komt de man die aan de kant van de pro-Russische separatisten vocht in Oost-Oekraïne, immuniteit toe omdat handelingen van een militair vallen onder het oorlogsrecht.
Het OM heeft al duidelijk gemaakt dat er geen sprake was van een rechtmatige militaire actie. De advocaten van Pulatov zeggen meer tijd nodig te hebben om dit te onderzoeken.
De advocaten hopen op 22 juni alsnog met enkele onderzoekswensen te kunnen komen. Zij willen eerst het verhaal van het OM horen, zodat zij hun verzoeken daarop kunnen baseren.
MH17-proces gaat verder: de vier verdachten
OM bespreekt gedetailleerd verloop van onderzoek
De officieren van justitie gebruiken de komende zittingsdagen namelijk voor een toelichting op het onderzoek dat is verricht naar het de ramp met het toestel van Malaysia Airlines in juli 2014.
In een gedetailleerde omschrijving vertelden de officieren dat er is gekeken naar alternatieve scenario’s, zoals een ontploffing van binnenuit of het neerhalen van het toestel door een ander vliegtuig ten opzichte van het neerhalen van MH17 door een buk-raket.
Het OM gaat uit van het laatste scenario, maar bewaart de bespreking van de conclusies voor de inhoudelijke behandeling. Het is nog niet bekend wanneer die plaats gaat vinden.
De schade aan een deel van het toestel van MH17. (Foto: LP)
Lees meer over: MH17
Advocaten MH17-verdachte hebben meer tijd nodig, alleen nog oppervlakkig contact met Poelatov
RTL 08.06.2020 De advocaten van MH17-verdachte Oleg Poelatov zijn nog lang niet klaar met het bestuderen van het omvangrijke onderzoeksdossier. Verder hebben ze nog maar nauwelijks met hun cliënt kunnen spreken door de coronamaatregelen, zei advocate Sabine ten Doesschate vandaag in de extra beveiligde rechtbank van Schiphol.
Het onderzoeksdossier telt inmiddels ruim 40.000 pagina’s. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft ruim zes jaar de tijd gehad om dat tot zich te nemen, de advocaten van Poelatov moeten van ver komen. “Wij hebben drie maanden gekregen sinds de vorige zitting”, zei Ten Doesschate. Ze vroeg de rechtbank om extra tijd voor het indienen van onderzoekswensen namens de verdediging.
Contact op afstand is geen optie
Vanwege de coronacrisis is het voor de verdediging nog niet mogelijk geweest om Poelatov te ontmoeten, zei Ten Doesschate. De maatregelen maken het onmogelijk om naar Rusland te reizen. Voor de advocaten van Poelatov is contact via telefoon of internet geen optie. “Voordat je goed contact kunt hebben, over zaken die gevoelig liggen, moet je een bepaalde relatie opbouwen met elkaar. Dat is op die manier niet mogelijk”, zei Ten Doesschate.
Teruglezen: strafproces MH17 hervat, verdachten hadden speciaal beveiligde telefoons
Het Openbaar Ministerie besprak vanmiddag enkele onderdelen uit het onderzoek naar de ramp, zoals de oorzaak. Er is onderzoek gedaan naar alternatieve scenario’s zoals een explosie van binnenuit of een aanval door een gevechtsvliegtuig, maar voor het OM staat vast dat het vliegtuig is neergeschoten met een BUK-raket.
In het onderzoek naar de ramp zijn in 2016 onder meer tests gedaan met een vergelijkbaar projectiel. De beelden daarvan werden getoond in de rechtszaal.
OM deelt beelden van tests met exploderende BUK-raket
Vier mannen zijn aangeklaagd voor het neerhalen van het vliegtuig van Malaysia Airlines boven het oosten van Oekraïne. Behalve Poelatov zijn dat Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie 196 Nederlanders, kwamen daarbij om het leven.
‘Coronacrisis gooit roet in het eten bij voorbereiding monsterproces MH17’
AD 08.06.2020 Op het Justitieel Complex Schiphol begon vanochtend het derde zittingsblok van het monsterproces rond het neerhalen van vlucht MH17, nu bijna zes jaar geleden. De rechtbank bekijkt onder meer hoe de zaak de komende tijd verdergaat. Dit blok loopt tot begin juli. De advocaat van een MH17-verdachte zei in de rechtszaal een kennisachterstand van zes jaar te hebben van het strafdossier.
Voor de zaak zijn diverse datareeksen gereserveerd, tot en met maart volgend jaar. De kans is echter groot dat de strafzaak, die op 9 maart begon, langer gaat duren. Het strafdossier omvat nu al meer dan 36.000 pagina’s. Drie Russen en een Oekraïner zijn aangeklaagd, maar geen van hen is in de rechtszaal aanwezig.
Vanaf vandaag krijgen de advocaten van Oleg Poelatov, de enige van de vier verdachten die zich door advocaten laat bijstaan tijdens het proces, de kans om te reageren op verzoeken die het Openbaar Ministerie afgelopen maart heeft gedaan. Justitie had onder meer gevraagd om het horen van getuigen en deskundigen om meer te kunnen vertellen over tapgesprekken en beeldmateriaal.
Lees ook;
‘Een illusie’
De advocaat van Poelatov noemde het vanochtend ‘een illusie’ om te denken dat het verdedigingsteam het omvangrijke dossier in de strafzaak heeft kunnen voorbereiden. ,,Het Openbaar Ministerie doet al zes jaar onderzoek. Wij hebben drie maanden gekregen sinds de vorige zitting”, zei advocaat Sabine ten Doesschate.
De coronacrisis heeft veel roet in het eten gegooid bij de voorbereiding, aldus Ten Doesschate. Contact met Poelatov is de afgelopen tijd niet mogelijk geweest. ,,Wij waren na de vorige zittingen, begin maart, van plan om ongeveer twee weken naar Rusland te gaan. Dat kon door de lockdown niet doorgaan.” Meer dan oppervlakkig contact, via tussenpersonen, is volgens haar de afgelopen tijd niet mogelijk geweest.
Officier van justitie Dedy Woei-A-Tsoi snapt de grote behoefte aan informatie over wat er met vlucht MH17 is gebeurd.
Vaart in proces blijven
De rechtbank hervatte vandaag op het Justitieel Complex Schiphol de strafzaak, de vorige zittingen waren in maart. Tijdens dit zittingsblok is het onder meer de bedoeling dat de verdediging met onderzoekswensen komt. Ten Doesschate gaf de rechtbank aan daar zo goed mogelijk gehoor aan te geven, maar ze wil ook na dit blok de mogelijkheid nog hebben. Het Openbaar Ministerie vindt dat de vaart in het proces moet blijven.
De komende dagen geeft het OM een toelichting op het opsporingsonderzoek, zoals het forensisch onderzoek en de analyse van telecomgegevens in de regio. Het onderzoek is voor een groot deel afgerond.
Volgens justitie is vlucht MH17 van Malaysia Airlines op 17 juli 2014 met een Buk-raket uit de lucht geschoten boven Oost-Oekraïne. Daar woedde op dat moment een oorlog. Alle 298 inzittenden, onder wie veel Nederlanders, kwamen daarbij om het leven. De afgelopen jaren presenteerde het internationale onderzoeksteam (Joint Investigation Team) al een aantal keer de onderzoeksbevindingen.
Vier mannen zijn aangeklaagd voor het neerhalen van het vliegtuig van Malaysia Airlines boven het oosten van Oekraïne. De Rus Poelatov heeft een advocatenteam naar Nederland gestuurd. De andere drie hebben niets laten horen. Het gaat om Igor Girkin, Sergey Dubinsky en Leonid Kharchenko.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 met een Buk-raket uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie veel Nederlanders, kwamen daarbij om het leven.
In het derde zittingsblok van het MH17-proces werden maandag beelden vertoond van forensisch onderzoek van bagage van slachtoffers.
Lees hier de tweets van onze verslaggever Koen Voskuil. Tweets door @KoenVoskuil
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6da55156-a9aa-11ea-a24f-0255c322e81b.jpg)
Advocaten MH17-verdachte hebben veel meer tijd nodig
Telegraaf 08.06.2020 Ze vroegen en kregen drie maanden de tijd om het dossier van 40.000 pagina’s over de ramp met vlucht MH17 te lezen, maar de advocaten van verdachte Oleg Poelatov hebben veel meer tijd nodig.
De coronacrisis en de omogelijkheid om naar Rusland te vliegen voor overleg met hun cliënt spelen de verdediging van de enige verdachte die zich door raadslieden laat bijstaan parten. Dat bleek maandag tijdens de hervatting van het mega-strafproces in het Justititeel Complex Schiphol. De andere drie verdachten, de Russen Igor Girkin en Sergei Doebinski en de Oekraïner Leonid Ghartsjenko waren daar evenals tijdens het eerste zittingsblok in maart, niet bij.
Volgens advocate Sabine ten Doesschate is het vanwege de coronabeperkingen niet mogelijk om naar Rusland te vliegen om persoonlijk met Poelatov te kunnen overleggen over de aantijgingen en over onderzoekswensen. Het opbouwen van een vertrouwensband is eveneens onmogelijk.
Dat is wel nodig, aldus Ten Doesschate. Poelatov wordt voor ernstige feiten vervolgd door een land dat volgens de Russische autoriteiten desinformatie verspreid, door advocaten die uit dat land komen en die hij niet kent.
Het Openbaar Ministerie toonde geen enkel begrip. Dat er slechts oppervlakkig contact via tussenpersonen is geweest tussen de advocaten en de Rus, is volgens officier van justitie Ward Ferdinandusse „een keus van Poelatov.” Hij benadrukte het belang van een voortvarende procesgang over vlucht MH17, die 6 jaar geleden met 298 mensen aan boord boven Oekraïne werd neergeschoten.
Daarmee gaat Ferdinandusse volgens de verdediging wel erg makkelijk voorbij aan wat het OM zelf nog zei in maart. Toen meldden de officieren dat er van de kant van Rusland sprake is van „een klassieke en cynische desinformatiecampagne die nu al 5 jaar duurt en waarvan we het einde nog niet hebben gezien.” En ook zou sprake zijn geweest van hackpogingen en het afluisteren van vertrouwelijke gesprekken.
Communiceren met Poelatov via de de telefoon of Skype vinden de advocaten Ten Doesschate en Boudewijn van Eijck daarom geen optie. „Je weet nooit wie er meeluistert.” Telefonisch overleg wordt ook bemoeilijkt doordat Poelatov alleen Russisch spreekt, en nuances door gezichtsuitdrukkingen en gebaren zo gaan. Poelatov beschikt bovendien slechts over een vertaalde samenvatting van 150 pagina’s van de 40.000 pagina’s strafdossier. „Het is ondoenlijk om een dossier van die omvang en dit kaliber via de telefoon te bespreken.”
Ook zeggen de advocaten vanwege de coronabeperkingen deskundigen in het buitenland niet te kunnen raadplegen over het dossier.
De advocaten maakten al wel duidelijk vragen te willen stellen over de vraag of Poelatov mogelijk een beroep kan doen op immuniteit voor ’combattanten’ die tijdens een gewapend conflict oorlogshandelingen verrichten. Ook vragen ze zich af of Nederland wel het recht heeft om de vier verdachten te vervolgen, omdat het toestel neerstortte in Oekraïne.
In maart wierpen Ten Doesschate en Van Eijck al de kwestie op van het niet sluiten van het luchtruim door Oekraïne en hun vermoeden dat dat element niet is onderzocht, omdat het land deel uitmaakt van het Joined Investigation Team. In de week van 22 juni zullen ze de onderzoekswensen die ze tot nu toe hebben op tafel leggen. „We zullen niet terughoudend zijn”, kondigde Ten Doesschate aan.
Maandagmorgen werd ook bekend dat de verklaring van 1 getuige die anoniem blijft vanwege zijn veiligheid, mogelijk uit het dossier wordt gehaald. De verklaring ging over een verdachte die niet met naam en toenaam werd aangeduid. Poelatov heeft daardoor niet de mogelijkheid gekregen om erop te reageren. De verklaringen van 12 andere anonieme bedreigde getuigen mogen wel worden gebruikt, zo oordeelde de rechtbank Den Haag in april.
De coronacrisis en de omogelijkheid om naar Rusland te vliegen voor overleg met hun cliënt spelen de verdediging van de enige verdachte die zich door raadslieden laat bijstaan parten. Dat bleek maandag tijdens de hervatting van het mega-strafproces in het Justititeel Complex Schiphol. De andere drie verdachten, de Russen Igor Girkin en Sergei Doebinski en de Oekraïner Leonid Ghartsjenko waren daar evenals tijdens het eerste zittingsblok in maart, niet bij.
Volgens advocate Sabine ten Doesschate is het vanwege de coronabeperkingen niet mogelijk om naar Rusland te vliegen om persoonlijk met Poelatov te kunnen overleggen over de aantijgingen en over onderzoekswensen. Het opbouwen van een vertrouwensband is eveneens onmogelijk.
Dat is wel nodig, aldus Ten Doesschate. Poelatov wordt voor ernstige feiten vervolgd door een land dat volgens de Russische autoriteiten desinformatie verspreid, door advocaten die uit dat land komen en die hij niet kent.
Het Openbaar Ministerie toonde geen enkel begrip. Dat er slechts oppervlakkig contact via tussenpersonen is geweest tussen de advocaten en de Rus, is volgens officier van justitie Ward Ferdinandusse „een keus van Poelatov.” Hij benadrukte het belang van een voortvarende procesgang over vlucht MH17, die 6 jaar geleden met 298 mensen aan boord boven Oekraïne werd neergeschoten.
Daarmee gaat Ferdinandusse volgens de verdediging wel erg makkelijk voorbij aan wat het OM zelf nog zei in maart. Toen meldden de officieren dat er van de kant van Rusland sprake is van „een klassieke en cynische desinformatiecampagne die nu al 5 jaar duurt en waarvan we het einde nog niet hebben gezien.” En ook zou sprake zijn geweest van hackpogingen en het afluisteren van vertrouwelijke gesprekken.
Communiceren met Poelatov via de de telefoon of Skype vinden de advocaten Ten Doesschate en Boudewijn van Eijck daarom geen optie. „Je weet nooit wie er meeluistert.” Telefonisch overleg wordt ook bemoeilijkt doordat Poelatov alleen Russisch spreekt, en nuances door gezichtsuitdrukkingen en gebaren zo gaan.
Poelatov beschikt bovendien slechts over een vertaalde samenvatting van 150 pagina’s van de 40.000 pagina’s strafdossier. „Het is ondoenlijk om een dossier van die omvang en dit kaliber via de telefoon te bespreken.”
Ook zeggen de advocaten vanwege de coronabeperkingen deskundigen in het buitenland niet te kunnen raadplegen over het dossier.
De advocaten maakten al wel duidelijk vragen te willen stellen over de vraag of Poelatov mogelijk een beroep kan doen op immuniteit voor ’combattanten’ die tijdens een gewapend conflict oorlogshandelingen verrichten. Ook vragen ze zich af of Nederland wel het recht heeft om de vier verdachten te vervolgen, omdat het toestel neerstortte in Oekraïne.
In maart wierpen Ten Doesschate en Van Eijck al de kwestie op van het niet sluiten van het luchtruim door Oekraïne en hun vermoeden dat dat element niet is onderzocht, omdat het land deel uitmaakt van het Joined Investigation Team. In de week van 22 juni zullen ze de onderzoekswensen die ze tot nu toe hebben op tafel leggen. „We zullen niet terughoudend zijn”, kondigde Ten Doesschate aan.
Maandagmorgen werd ook bekend dat de verklaring van 1 getuige die anoniem blijft vanwege zijn veiligheid, mogelijk uit het dossier wordt gehaald. De verklaring ging over een verdachte die niet met naam en toenaam werd aangeduid. Poelatov heeft daardoor niet de mogelijkheid gekregen om erop te reageren. De verklaringen van 12 andere anonieme bedreigde getuigen mogen wel worden gebruikt, zo oordeelde de rechtbank Den Haag in april.
Lees de tweets van verslaggever Saskia Belleman hier terug; Tweets by @SaskiaBelleman
Verdediging bij hervatting MH17-proces: corona en tijdgebrek spelen ons parten
NOS 08.06.2020 Nadat het enkele maanden had stilgelegen, is vanochtend bij de rechtbank op Schiphol het MH17-proces verder gegaan. In maart werd het uitgesteld om de verdediging in staat te stellen zich in het dossier in te lezen. De rechtbank wees er toen op dat het Openbaar Ministerie “een enorme voorsprong” had qua dossierkennis. Op die achterstand hamerde de verdediging vanochtend, zoals ze dat in de aanloop naar vandaag in de media ook al had gedaan.
De advocaten, Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate, verklaarden dat ze zich nog niet goed genoeg hebben kunnen voorbereiden op de zaak. Deels heeft dat te maken met tijdgebrek: de advocaten moesten het ruim 40.000 pagina’s tellende dossier in een paar maanden tijd lezen.
Dat is niet gelukt, zei Ten Doesschate. “Het is ingewikkelde materie. Je hebt soms technische deskundigheid nodig, zoals welke munitiedeeltjes van welk wapen afkomstig kunnen zijn, hoe radarsystemen werken of van welk type raket een rookspoor af kan komen.”
Sporadisch contact met cliënt
Ook de uitbraak van het coronavirus werkte belemmerend. Zo konden ze niet naar Rusland om het dossier met hun cliënt, de Rus Oleg Poelatov, te bespreken. Op afstand communiceren is volgens de verdediging niet te doen. Een tolk moet alles vertalen en het zou ook niet veilig zijn om vertrouwelijke informatie telefonisch te bespreken.
Ze hebben dan ook maar sporadisch contact gehad met Poelatov, die destijds plaatsvervangend hoofd van de inlichtingendienst van de rebellenrepubliek Donetsk was.
Het lijstje met punten dat volgens de advocaten nog onderzocht moet worden, is dan ook verre van compleet. Ze weten ook nog niet of ze de rechtbank gaan vragen het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk te verklaren, nog voor de zaak goed en wel begonnen is.
De advocaten zeiden zo’n verzoek te overwegen, omdat de verdachte destijds in een militaire strijd verwikkeld was en om die reden mogelijk helemaal niet vervolgd zou kunnen worden. Nu is het volgens de advocaten te vroeg om in te gaan op eventuele immuniteit, omdat nog niet duidelijk is wat de rol van Poelatov precies was.
De advocaten Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate ANP
Vanmiddag zal het OM meer inzicht geven in het onderzoek naar de vier verdachten die nu terechtstaan. De rechtbank wil ook graag weten of het OM nog andere verdachten op het oog heeft. Tegen 12.00 uur werd de zitting geschorst, om 13.00 uur gaat het verder.
Normaal gesproken wordt een strafdossier maar kort besproken als de verdachten er zelf niet bij zijn, zoals in deze zaak. Toch vindt de rechtbank dat het dossier nu uitgebreid besproken moet worden, vanwege de grote belangstelling voor het MH17-proces.
Vanwege het coronavirus zijn er in de rechtszaal overigens maatregelen genomen. De rechters, griffiers en officieren van justitie in de zaal zijn individueel gescheiden met plastic schotten tussen hen in. Het is er nu een stuk rustiger dan in maart, zegt verslaggever Remco Andringa. In het perscentrum, met werkplekken voor honderden journalisten, mogen maximaal dertig mensen naar binnen.
“Ook in de zittingszaal is het aantal plaatsen zeer beperkt. Een klein groepje nabestaanden mag de zaak op Schiphol bijwonen op de voor hen vrijgehouden publieke tribune. Verder is het proces helemaal online te volgen.”
Dit is de link naar de Nederlandse livestream: https://t.co/bJ6Erq09kS, #CourtMH17 #MH17
Poelatovs advocaten zeiden in de aanloop naar vandaag al dat de coronamaatregelen hun voorbereidingen in de weg hebben gestaan. “Iedereen wil natuurlijk dat dit proces zo snel mogelijk zijn beloop krijgt, dat willen wij ook, maar we moeten nu helaas concluderen dat dat absoluut niet mogelijk is en dat dat toch tot veel vertraging zal gaan leiden”, zei advocaat Boudewijn van Eijck tegen Nieuwsuur.
Anoniem
De kans dat Poelatov zelf naar Nederland komt lijkt erg klein. Rusland zal daar niet aan meewerken, ook omdat er nog een apart proces tegen Rusland loopt.
Los van wat de verdediging de komende dagen te berde zal brengen, zal het OM voort willen maken. Justitie zal een toelichting geven op de onderzoeken die tot nu toe zijn gedaan naar bijvoorbeeld foto’s, video’s en satellietbeelden.
De verdachten in het MH17-proces
Er zijn vanaf vandaag procesdagen gereserveerd tot begin volgende maand. Daarna wordt het proces eind augustus weer voortgezet.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraïne neergehaald. Er kwamen 298 mensen om het leven, onder wie 196 Nederlanders.
BEKIJK OOK;
Monsterproces MH17 wordt hervat
MSN 08.06.2020 Op het Justitieel Complex Schiphol begint maandag 08.06.2020 het derde zittingsblok van het monsterproces rond het neerhalen van vlucht MH17, nu bijna zes jaar geleden. De rechtbank bekijkt onder meer hoe de zaak de komende tijd verdergaat. Dit blok loopt tot begin juli.
Voor de zaak zijn diverse datareeksen gereserveerd, tot en met maart volgend jaar. De kans is echter groot dat de strafzaak, die op 9 maart begon, langer gaat duren. Het strafdossier omvat nu al meer dan 36.000 pagina’s.
Vanaf maandag krijgen de advocaten van Oleg Poelatov – de enige van de vier verdachten die zich door advocaten laat bijstaan tijdens het proces – de kans om te reageren op verzoeken die het Openbaar Ministerie afgelopen maart heeft gedaan. Justitie had onder meer gevraagd om het horen van getuigen en deskundigen om meer te kunnen vertellen over tapgesprekken en beeldmateriaal.
Vier mannen zijn aangeklaagd voor het neerhalen van het vliegtuig van Malaysia Airlines boven het oosten van Oekraïne. De Rus Poelatov heeft een advocatenteam naar Nederland gestuurd. De andere drie hebben niets laten horen. Het gaat om Igor Girkin, Sergey Dubinsky en Leonid Kharchenko.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 met een Buk-raket uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie veel Nederlanders, kwamen daarbij om het leven.
Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 20 – proces deel 3
AD 15.05.2020
Igor Girkin acht zichzelf ‘indirect verantwoordelijk’ voor het neerschieten van het vliegtuig op 17 juli 2014.
Hoofdverdachte in de zaak MH17 Igor Girkin acht zichzelf ‘indirect verantwoordelijk’ voor het neerschieten van het vliegtuig op 17 juli 2014. Ook kan hij zich voorstellen dat hij zich voor de rechter in Nederland zal moeten verantwoorden.
Telegraaf 20.05.2020
Girkin zegt dat tijdens een ruim 3,5 uur durend interview met de Oekraïense journalist Dmytro Gordon, dat integraal op YouTube is te zien. Het is voor het eerst dat Girkin, destijds minister van defensie van de pro-Russische, zelfverklaarde ‘Volksrepubliek’ Donetsk (DNR), toegeeft wel degelijk betrokken te zijn geweest bij de tragedie. Daarbij kwamen alle 298 inzittenden – onder wie 196 Nederlanders – om het leven.
Leonid Chartsjenko ‘preventief’ gevangen
MH17-verdachte Chartsjenko, een van de vier MH17-verdachten, zit al twee maanden in de cel. Dat meldt BBC Russian. De rebellen in Oost-Oekraïne zouden hem ‘preventief’ hebben opgepakt.
Volgens bronnen van de Russische afdeling van de BBC is Chartsjenko al op 11 maart 2020 – twee dagen na het officiële begin van het proces in Nederland – opgepakt. Dat zou zijn gebeurd wegens betrokkenheid bij een illegale huiszoeking in 2014 in Donetsk en verboden wapenbezit.
Chartsjenko (48) was in het conflict in Oost-Oekraïne commandant van een afdeling die werd geleid door Oleg Poelatov, een van de andere drie verdachten die nog worden gezocht. Chartsjenko’s bijnaam was ‘de mol’.
Leonid Chartsjenko (bijnaam: ‘de Mol’) woonde volgens de BBC rustig in zijn huis in Donetsk. Dat ligt in het Oost-Oekraïense rebellengebied waar in 2014 vlucht MH17 werd neergehaald. Chartsjenko wordt door justitie verdacht van betrokkenheid bij het neerschieten van MH17.
Geruchten over zijn dood
De Oekraïner is, net als drie Russen, aangeklaagd voor moord. Chartsjenko kent het gebied goed. Hij zou de Buk-raket, het MH17-moordwapen, naar de lanceerlocatie hebben geleid.
Tot dusver leek Chartsjenko de dans te ontspringen. Het was onduidelijk waar hij zich bevond en er gingen zelfs geruchten dat hij dood zou zijn.
Het drietal woont in Rusland en loopt daar vrij rond. Geen van allen is tot dusverre aanwezig geweest bij het proces op Schiphol. Alleen Poelatov laat zich juridisch bijstaan. De Nederlandse advocaten Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck hebben zijn verdediging ter hand genomen.
Sleutelfiguur Andrei Ivanovitsj Burlaka
Onderzoekscollectief Bellingcat heeft een Russische generaal van veiligheidsdienst FSB geïdentificeerd als een mogelijke leidinggevende sleutelfiguur bij het neerhalen van vlucht MH17 op 17 juli 2014. Het gaat om Andrei Ivanovitsj Burlaka, die volgens Bellingcat een cruciale rol speelde bij de verplaatsing van wapens van Rusland naar Oekraïne en daarom ook het licht op groen moet hebben gezet voor het overbrengen van de Buk-raketinstallatie waarmee het vliegtuig van Malaysia Airlines uit de lucht is geschoten.
Kolonel-generaal Burlaka bekleedde een toppositie binnen de Russische veiligheidsdienst FSB. In telefoongesprekken uit de periode vóór het neerschieten van MH17 wordt naar hem verwezen als Vladimir Ivanovitsj. Zijn ware identiteit is Andrei Ivanovitsj Burlaka, stelt het onderzoeksteam van Bellingcat. Volgens de onderzoekers is Burlaka de hoogstgeplaatste Rus die in het strafrechtelijk onderzoek naar het neerhalen van het vliegtuig een rol zou kunnen gaan spelen.
Het onderzoek van Bellingcat volgde op de publicatie van een reeks opnames van de telefoongesprekken door het door Nederland geleide, internationale onderzoeksteam, het Joint Investigation Team (JIT). Het gaat om opnames waarop te horen zou zijn hoe pro-Russische opstandelingen in Oost-Oekraïne telefonisch overleggen met Russische functionarissen.
Onderzoek van het JIT heeft inmiddels geleid tot een strafzaak tegen drie lager geplaatste Russen en een Oekraïner, die bij het neerhalen van vlucht MH17 betrokken zouden zijn geweest. In november deed het JIT een oproep aan getuigen informatie te leveren over “de opdrachtgevers in de bestuurlijke en militaire hiërarchie”.
Het Openbaar Ministerie zegt dat het de bevindingen van Bellingcat grondig zal bestuderen, maar onthoudt zich verder van commentaar op de conclusies omdat het om lopend onderzoek gaat. Vlucht MH17 werd op 17 juli 2014 uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie bijna 200 Nederlanders, kwamen daarbij om het leven.
Lees meer:
‘Het OM vervolgt vier verdachten van het neerhalen van MH17 voor moord’
Het Joint Investigation Team (JIT) heeft vier verdachten met naam en toenaam genoemd in het onderzoek naar het neerhalen van vlucht MH17. Zij worden vervolgd wegens moord op 298 mensen.
‘Een ongekende stap: Nederland stelt Rusland als land aansprakelijk voor MH17-ramp’
Nederland stelt Rusland aansprakelijk voor het neerhalen van vlucht MH17, en zal Rusland mogelijk voor het Internationaal Gerechtshof dagen. Samen met Australië wil Nederland Rusland als land verantwoordelijk houden voor de gebeurtenissen die ertoe leidden dat 298 passagiers van de fatale vlucht de dood vonden.
Op 8 juni 2020, wordt het proces hervat
Dossier MH17 NRC
dossier MH17 Trouw
Meer: MH17-vliegramp OM
Lees meer over: MH17 NU
Volg de eerste zittingsdag in het MH17-proces via ons liveblog NU
meer: MH17-proces NOS
meer: MH17-proces RTL
Alle verhalen over MH17, de verdachten en de nabestaanden lees je in het AD dossier.
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 19 – proces deel 2
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 18 – proces deel 1
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 17
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 16
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 15
zie ook: Dick Schoof versus de Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 14
Zie dan ook: Herdenking MH17 17.07.2014 – 17.07.2018 – Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 13
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 12
zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 11
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 10
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 9
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 8
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 7
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 6
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 5
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 4
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 3
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 2
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 1
MH17-hoofdverdachte Girkin: ‘Ik ben indirect verantwoordelijk’
AD 19.05.2020 Hoofdverdachte in de zaak MH17 Igor Girkin acht zichzelf ‘indirect verantwoordelijk’ voor het neerschieten van het vliegtuig op 17 juli 2014. Ook kan hij zich voorstellen dat hij zich voor de rechter in Nederland zal moeten verantwoorden.
Girkin zegt dat tijdens een ruim 3,5 uur durend interview met de Oekraïense journalist Dmytro Gordon, dat integraal op YouTube is te zien. Het is voor het eerst dat Girkin, destijds minister van defensie van de pro-Russische, zelfverklaarde ‘Volksrepubliek’ Donetsk (DNR), toegeeft wel degelijk betrokken te zijn geweest bij de tragedie. Daarbij kwamen alle 298 inzittenden – onder wie 196 Nederlanders – om het leven.
Lees ook;
Medelijden met slachtoffers
Niettemin blijft Girkin tijdens het interview zijn mantra herhalen: ,,De opstandelingen hebben het vliegtuig niet neergeschoten.’’ De voormalige commandant suggereert daarmee eens temeer, dat militairen van het Russische leger de BUK-raket Oekraïne hebben binnen gebracht, maar de installatie niet hebben overhandigd aan de separatisten van de DNR.
Het is een aanname die ook het Britse journalistencollectief Bellingcat voorzichtig huldigt op basis van Girkins voortdurende herhaling over de onschuld van de rebellen.
In het interview vertelt Girkin dat hij medelijden heeft met de slachtoffers, maar dat hij geen twijfel erover heeft dat de Oekraïense kant ook heeft ‘deelgenomen’ aan het neerstorten van MH17.
Verdachte in megazaak
Girkin, die destijds de nom de guerre ‘Strelkov’ (‘schutter’, vrij vertaald) droeg, is samen met drie anderen aangeklaagd in de zaak-MH17. Die ging op 9 maart van start, maar geen van de vier verdachten was aanwezig. Eén van hen laat zich door Nederlandse advocaten bijstaan.
Soms begroeven we iemand, niet eens wetende wie het was, aldus Igor Girkin.
In het vraaggesprek met Gordon geeft Girkin ook toe dat in de zomer van 2014, toen de oorlog tussen de door Rusland militair gesteunde rebellen in de DNR en het Oekraïense leger in volle omvang losbarstte, hij bevel heeft gegeven tot executie van zeker vier Oekraïners.
Marteling
Ook heeft Girkin DNR-inwoners laten doodschieten voor plundering en marteling, vertelt hij. Een van hen heeft hij eigenhandig om het leven gebracht, erkent hij. ,,Soms begroeven we iemand, niet eens wetende wie het was’’, geeft de MH17-verdachte een inkijkje in de situatie in Oost-Oekraïne op dat moment.
‘MH17-verdachte vast in Donetsk’
NOS 14.05.2020 Een van de vier verdachten in de rechtszaak over het neerhalen van de MH17, Leonid Chartsjenko, is gearresteerd in zijn woonplaats Donetsk. De stad staat onder controle van de pro-Russische separatisten in het oosten van Oekraïne. Dat meldt de Russische afdeling van de BBC. Hij zou al op 11 maart zijn opgepakt.
Waarom Chartsjenko is gearresteerd, is onduidelijk. De BBC voert bekenden van hem op, van wie er een zegt dat het om verboden wapenbezit gaat; een oude zaak uit 2014. Een ander beweert dat de leiding van de separatisten wil voorkomen dat de Oekraïense regering hem ontvoert. Dat gebeurde eerder met Vladimir Tsemach, die ook in verband wordt gebracht met het neerhalen van de MH17.
Volgens het Nederlandse Openbaar Ministerie was Chartsjenko betrokken bij het transport van de Buk-installatie waarmee de MH17 is neergeschoten. De Buk kwam volgens het Joint Investigation Team, dat het strafrechtelijk onderzoek doet, uit Rusland.
Het Joint Investigation Team laat weten dat het kennisgenomen heeft van het bericht over de arrestatie. Maar omdat het gebied niet toegankelijk is voor het JIT en de regering in Kiev, kan niet worden nagegaan of het klopt, zegt een woordvoerder.
Chartsjenko (48) was in het conflict in Oost-Oekraïne commandant van een afdeling die werd geleid door Oleg Poelatov, een van de andere drie verdachten die nog worden gezocht. Chartsjenko’s bijnaam was ‘de mol’.
De andere twee zijn Igor Girkin, die minister van Defensie was in het door separatisten bezette gebied, en Sergej Doebinski, die leiding gaf aan een verkennings- en spionage-eenheid.
Deze vier mannen worden niet verantwoordelijk gehouden voor het afschieten van de Buk-raket of voor het opdracht geven tot de aanval.
Meer aanhoudingen
Chartsjenko is niet de enige die is aangehouden. Al op 11 april verscheen er op de Russische Facebook-pagina van de separatisten een bericht over een groot aantal aanhoudingen. Onder de arrestanten zijn officieren van de veiligheidsdienst van de rebellen. Daarbij is ook Chartsjenko, ‘de mol’.
Ook Poelatov is een keer aangehouden, in de Oost-Oekraïense stad Loegansk. Hij is weer vrijgelaten en verblijft nu in Rusland.
BEKIJK OOK;
‘MH17-verdachte Chartsjenko zit in de cel’
MSN 14.05.2020 Leonid Chartsjenko, een van de vier MH17-verdachten, zit twee maanden in de cel. Dat meldt BBC Russian. De rebellen in Oost-Oekraïne zouden hem ‘preventief’ hebben opgepakt.
Leonid Chartsjenko (bijnaam: ‘de Mol’) woonde volgens de BBC rustig in zijn huis in Donetsk. Dat ligt in het Oost-Oekraïense rebellengebied waar in 2014 vlucht MH17 werd neergehaald. Chartsjenko wordt door justitie verdacht van betrokkenheid bij het neerschieten van MH17.
Geruchten over zijn dood
De Oekraïner is, net als drie Russen, aangeklaagd voor moord. Chartsjenko kent het gebied goed. Hij zou de Buk-raket, het MH17-moordwapen, naar de lanceerlocatie hebben geleid.
Tot dusver leek Chartsjenko de dans te ontspringen. Het was onduidelijk waar hij zich bevond en er gingen zelfs geruchten dat hij dood zou zijn.
Nu meldt de doorgaans betrouwbare BBC Russian dat Chartsjenko op 11 maart van dit jaar bij zijn huis is opgepakt. Dat werd gedaan door de rebellen die het gebied met steun van Rusland in handen hebben. ‘De Mol’ zit volgens de bronnen van de BBC nog altijd in voorarrest, dat op 8 mei voor twee maanden zou zijn verlengd.
Reden van aanhouding
Officieel is Chartsjenko opgepakt voor een illegale huiszoeking in 2014 en verboden wapenbezit. Allemaal onzin, zeggen bronnen tegen de BBC. De mensen waarbij de huiszoeking plaatsvond, zouden geen klachten over hem hebben. En het wapen zou hij zelf in 2019 van de rebellen hebben gekregen om zich te verweren als iemand hem zou proberen te ontvoeren in verband met MH17.
Die angst voor ontvoering zou niet helemaal onterecht zijn: in 2019 werd een Vladimir Tsemach ontvoerd door de Oekraïense geheime dienst. Justitie ziet deze rebellencommandant als verdachte in de MH17-zaak, maar hij is nog niet aangeklaagd. Tsemachs ontvoering was een opvallende operatie, want hij woonde in het rebellengebied, achter vijandige linies. Later leverde Oekraïne hem uit aan Rusland, onder zware politieke druk van Moskou.
De rebellen hebben nog geen commentaar gegeven over Chartsjenko’s arrestatie.
‘Donetsk arresteert MH17-verdachte om hem te beschermen’
AD 14.05.2020 De autoriteiten van de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk (DNR) in Oost-Oekraïne hebben in maart Leonid Chartsjenko gearresteerd. Hij is een van de vier door het Nederlandse Openbaar Ministerie aangeklaagde verdachten in de zaak rond MH17.
Volgens bronnen van de Russische afdeling van de BBC is Chartsjenko al op 11 maart – twee dagen na het officiële begin van het proces in Nederland – opgepakt. Dat zou zijn gebeurd wegens betrokkenheid bij een illegale huiszoeking in 2014 in Donetsk en verboden wapenbezit.
Maar volgens een anonieme oud-collega van Chartsjenko (de enige Oekraïner onder de vier verdachten, met als bijnaam ‘de mol’) is dat een merkwaardig verhaal: tegen de huiszoeking is geen klacht ingediend. En het ministerie van staatsveiligheid van de DNR heeft Chartsjenko zelf vorig jaar een pistool gegeven, juist vanwege zijn verdenking in de zaak MH17.
De DNR-autoriteiten zouden volgens de oud-collega met de arrestatie hebben willen voorkomen dat Oekraïense commando’s Chartsjenko, die als enige verdachte nog in de DNR woont, ontvoerden. Door hem nu gevangen te zetten, isoleren ze hem, aldus de bron van de BBC. Een soortgelijk scenario ontrolde zich afgelopen zomer, toen het Oekraïense leger diep in de DNR getuige (inmiddels officieel verdachte) Vladimir Tsemach ontvoerde en overbracht naar Kiev.
Lees ook;
Vreemde methode
Tsemach werd in september 2019 betrokken in een gevangenenruil tussen Oekraïne en Rusland en naar Moskou gestuurd. Dat was opvallend, omdat hij officieel de Oekraïense nationaliteit heeft. De enige reden die Moskou kon hebben hem bij de gevangenenruil te betrekken, was dat hij op die manier niet kon getuigen in het MH17-proces.
Nadat de Nederlandse en Australische politie Tsemach aan de vooravond van de gevangenenruil in Kiev in allerijl hadden ondervraagd, vloog hij naar Moskou, waar vandaan hij direct terugkeerde naar de DNR.
,,Chartsjenko heeft tot het laatst rustig in Donetsk gewoond en nooit vermoed dat er zoiets met hem zou kunnen gebeuren’’, zegt de oud-collega tegen de BBC. ,,Misschien willen ze hem op deze harde manier beschermen, maar het is wel een heel vreemde methode om dat zo te doen.’’
BUK-raket
Chartsjenko was in 2014 commandant van een van de onderdelen van de Russische militaire inlichtingendienst GROe in de DNR. Hij zou mogelijk aanwezig zijn geweest bij de lancering van de BUK-raket die MH17 op 17 juli 2014 boven Oost-Oekraïne neerschoot. Daarbij kwamen alle 298 inzittenden om het leven, onder wie 196 Nederlanders.
De Oekraïense autoriteiten vaardigden al in juli 2015 een opsporingsbevel uit tegen Chartsjenko. Hij werd door Kiev verdacht van oprichting van een terroristische groep. Sinds de zomer van 2014 vechten pro-Russische opstandelingen in de Oost-Oekraïense regio’s Donetsk en Loehansk voor onafhankelijkheid van Oekraïne, nadat in februari van dat jaar een volksopstand de pro-Russische president Viktor Janoekovitsj had verdreven.
In 2019 stelde het Nederlandse Openbaar Ministerie Chartsjenko officieel in staat van beschuldiging van betrokkenheid bij het neerschieten van MH17. Naast hem werden ook de Russen Igor (‘Strelkov’) Girkin, Sergej Doebinski en Oleg Poelatov aangeklaagd.
Het drietal woont in Rusland en loopt daar vrij rond. Geen van allen is tot dusverre aanwezig geweest bij het proces op Schiphol. Alleen Poelatov laat zich juridisch bijstaan. De Nederlandse advocaten Sabine ten Doesschate en Boudewijn van Eijck hebben zijn verdediging ter hand genomen.
Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 19 – proces deel 2
Wederom uitstel Proces MH-17 tot 08.06.2020
Het MH17-strafproces werd maandagochtend 23.03.2020, vanwege de coronacrisis, voorgezet zonder publiek en pers. Nabestaanden moesten de zitting thuis via een livestream volgen.
Telegraaf 24.03.2020
Stipt om 10.00 uur neemt rechtbankvoorzitter Hendrik Steenhuis – via de livestream – thuis bij Rob en Silene Fredriksz het woord. Hij begint met de constatering dat wederom geen van de vier verdachten – drie Russen en een Oekraïener – die worden vervolgd voor het neerhalen van vlucht MH17 zijn verschenen.
Lees ook;
In de woonkamer van het Rotterdamse echtpaar zitten bijna evenveel mensen als in de nagenoeg lege rechtszaal op het televisiescherm. In het Justitieel Complex Schiphol zitten slechts drie rechters, één griffier, één officier van justitie en één advocaat.
Normaal zouden Rob en Silene de rechtszaak in het congrescentrum in Nieuwegein volgen, samen met andere nabestaanden. Dat deden ze ook op de eerste twee procesdagen (9 maart en 10 maart 2020). Vanwege het coronavirus is dat afgeblazen en wordt de derde zitting in het proces zonder publiek en pers afgewerkt.
Hoewel alle rechtszaken tot zeker 6 april 2020 zijn stilgelegd, is het MH17-proces dusdanig urgent dat opschorten geen optie is. Dan maar in een lege zaal, waar ook de rechters en de griffier keurig gescheiden door een lege stoel op afstand van elkaar blijven. En dan maar thuis via de livestream kijken.
Begrijpelijk
,,Gezien de situatie is het begrijpelijk’’, zegt Silene. ,,We zijn allang blij dat deze zitting doorgaat. Natuurlijk is het prettiger om met met nabestaanden samen te zijn en dingen met elkaar te bespreken. In Nieuwegein is iemand van het OM aanwezig om uitleg te geven en vragen te beantwoorden.’’
Rob en Silene Fredriksz kijken thuis via de livestream naar het MH17 proces. © Frank de Roo
Ook al duurt de zitting kort en is de inhoud niet verrassend, de spanning is fysiek en mentaal voor aanvang van de zitting groot. Rob en Silene volgen het betoog van Steenhuis stil en geconcentreerd. De juridische taal is soms moeilijk te volgen, maar vriendin en advocaat Shiri Scheimann, die met hen meekijkt, geeft af en toe tekst en uitleg.
Naast het televisiescherm hangen zwart-wit foto’s van zoon Bryce Fredriksz en schoondochter Daisy Oehlers, twee van de 298 slachtoffers van vlucht MH17. Het is alsof ze meeluisteren naar de monoloog van Steenhuis.
Die legt uit dat de rechtbank de Nederlandse en Russische advocaten van verdachte Igor Poelatov meer tijd geeft om zich te verdiepen in het 36.000 pagina’s tellende strafdossier. Op 8 juni 2020, als het proces wordt hervat, krijgen ze de gelegenheid om te reageren op de verzoeken van het Openbaar Ministerie.
Rechtbankvoorzitter Hendrik Steenhuis op televisie. Naast het scherm foto’s van Bryce en Daisy. © Frank de Roo
Vliegtuigwrak
Tot die tijd neemt de rechtbank geen besluit over de onderzoekswensen van het OM, zoals het horen van meer getuigen en deskundigen over tapgesprekken en beeldmateriaal. Justitie wil daarnaast dat de rechters zelf in een hangar op vliegbasis Gilze-Rijen het gereconstrueerde vliegtuigwrak gaan bekijken. De rechtbank wil eerst weten wat dat toevoegt.
Natuurlijk wil je alles lezen, maar als het OM dat niet wil in het belang van de rechtszaak, vinden wij dat prima, aldus Silene Fredriksz .
Ook moet volgens de rechtbank meer duidelijkheid komen over Amerikaanse satellietbeelden waarop het afschieten van de Buk-raket te zien zou zijn, en gegevens over pinbetalingen van verdachten in de periode rond de ramp.
Wel geeft de rechtbank gehoor aan het verzoek van het advocatenteam van nabestaanden om inzage in het strafdossier. Het OM verzet zich daartegen, uit angst dat stukken uitlekken. De advocaten krijgen nu van een deel van de stukken een kopie. Die mogen ze alleen met hun cliënten bespreken maar niet aan hen verstrekken.
Silene: ,,Natuurlijk wil je het liefst alles lezen en weten,maar als het OM dat niet wil in het belang van de rechtszaak, vinden wij dat ook prima. We willen niet dat de media elk detail in het dossier gaan uitdiepen.’’
Daisy en Bryce © Frank de Roo
Bijna vijftig nabestaanden hebben aangegeven gebruik te willen maken van het spreekrecht van slachtoffers. Ook Rob en Silene. ,,Omdat ik alles wat ik mag en kan, ook wil doen’’, zegt Silene. ,,Ik doe het voor de kinderen, zodat ik namens hun kan spreken.’’
Ze zijn tevreden over hoe het proces tot nu toe verloopt. Huilend hoorden ze op de eerste zittingsdag de officier van justitie twintig minuten lang alle namen van de slachtoffers opnoemen. ,,Je denkt dat je niet meer kunt huilen, maar op zo’n moment vloeien de tranen weer’’, zegt Silene.
Advocaat van de duivel
Voor mij zijn zij de advocaat van de duivel
,,Ik probeerde neutraal naar de advocaten van de verdachte te luisteren, maar dat lukte niet. Ik voelde boosheid. Ik wil ze niet horen zeggen dat ze ook meeleven met de nabestaanden. Voor mij zijn zij de advocaat van de duivel.’’
De harde taal van het OM richting Rusland, dat de nabestaanden verantwoordelijk houden voor de ramp, stemt Rob tevreden: ,,Ik heb niet zozeer het gevoel dat hier vier verdachten terechtstaan, maar dat Rusland terechtstaat. Dat voelt goed.’’
Rob en Silene Fredriksz. © Frank de Roo
Zaak al eerder onderbroken tot 23 maart 2020
De rechtbank ging zich beraden over de wensen van de verdediging, het Openbaar Ministerie en de advocaten van de nabestaanden. Op maandag 23 maart 2020 zou de zaak weer verder gaan en zou de rechtbank zich uit laten over de verzoeken.
Telegraaf 18.03.2020
Corona-virus
Wel was het nog onduidelijk of de komende zittingen in het proces over het neerhalen van vlucht MH17 doorgaan. Dit in verband met het coronavirus, meldde de rechtbank Den Haag. Uiterlijk woensdag 18 maart 2020 zou de rechtbank besluiten of het proces zoals gepland op 23 maart 2020 verder zou gaan.
Het MH17-proces over het neerhalen van vlucht MH17 ging maandag 23.03.2020 uiteindelijk door. Nabestaanden, pers en belangstellenden zijn echter niet welkom bij deze zitting, dit in verband met het coronavirus.
Van de drie officieren van justitie zal er maar één in de zittingszaal zijn, ook worden minder advocaten verwacht. Dat heeft de rechtbank Den Haag laten weten.
AD 18.03.2020
De rechtbank liet maandag 23 maart 2020 uiteindelijk weten wat de beslissingen zijn op de onderzoekswensen die door het Openbaar Ministerie en de advocaten zijn gedaan.
De eerst volgende zitting na 23 maart 2020 staat pas voor 8 juni 2020 op de agenda. Vermoedelijk duurt het proces tot in 2021.
Telegraaf 15.05.2020
OM: strafdossier (nog) niet naar nabestaanden
De advocaten van de nabestaanden hadden verzocht om het strafdossier. Volgens de raadslieden is dat nodig om het spreekrecht goed te kunnen uitoefenen en voor het effectief indienen van schadeclaims.
Het Openbaar Ministerie wil de feiten eerst op zitting bespreken, voordat dossierstukken aan de nabestaanden worden verstrekt. “Dit zorgt ervoor dat stukken niet eerder op straat kunnen komen te liggen. Anderzijds stelt het nabestaanden wat ons betreft beter in staat om te beslissen over welke stukken zij willen beschikken voor het uitoefenen van hun spreekrecht.”
Reactie Rusland
Vijf dagen na de ramp begon vliegtuigexpert Vadim Loekasjevitsj al openlijk kritiek te uiten op zijn eigen, Russische regering. Vadim was te gast bij een tv-zender om een Russische persconferentie over MH17 te becommentariëren. Het kostte de Rus uiteindelijk zijn baan. ‘De Russische leugens houden maar niet op’.
Nepnieuws
Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft vrijdag 20.03.2020 een artikel van de Volkskrant als nepnieuws bestempeld. In het artikel wordt ingegaan op de veronderstelde Russische rol in het dwarsbomen van het onderzoek naar de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014.
In een persbericht laat het Russische ministerie weten dat het artikel dat op 5 maart 2020 verscheen gezien moet worden “als wederom een poging om de aandacht af te leiden van serieuze discrepanties in het blijkbaar alleen plausibele verhaal dat Rusland betrokken is bij de ramp”.
In de reconstructie van de Volkskrant wordt onder andere ingegaan op de rol van de GRU, de Russische militaire inlichtingendienst, en hun pogingen om het onderzoek te ondermijnen. Zo zouden twee Russische luchtvaartdeskundigen die meewerkten aan het onderzoek door de Onderzoeksraad (OVV) banden hebben met de GRU.
Het ministerie zegt dat het artikel in de Volkskrant, “waarvan bekend is dat het sterke banden heeft met de politie elite”, onderdeel is van een desinformatiecampagne tegen Rusland.
Ook OM haalde hard uit naar Rusland
De krant staat echter niet alleen in zijn beweringen. Ook het Openbaar Ministerie (OM) haalde tijdens de eerste dagen van het MH17-proces hard uit naar Rusland, wiens houding een schaduw over het proces zou werpen.
Het OM zegt dat Rusland het strafrechtelijk onderzoek actief heeft tegengewerkt en dat de “Russische Federatie er alles aan doet om dit proces te dwarsbomen”.
Daarnaast schreef ook NU.nl over de discutabele rol van Rusland in het onderzoek naar de ramp met de MH17.
Zie ook: Het Kremlin en de MH17-ramp: Keihard ontkennen en zand in ogen strooien
Was er nieuws te horen?
Het MH17-proces startte onder grote internationale belangstelling, maar hield na twee dagen abrupt weer op. Wat hebben we van de eerste twee procesdagen geleerd?
Vijf vragen en antwoorden.
De eerste dagen van het MH17-proces hadden een ‘inventariserend karakter’ waarin de inhoud van het strafdossier niet op tafel kwam. Toch liet het Openbaar Ministerie zien waarom het zelfverzekerd is over het bewijsmateriaal. Het beschikt niet alleen over satelliet- en radarbeelden van de ramp, beeldbewijs van het vervoer van de Bukraket en afgeluisterde telefoongesprekken van pro-Russische separatisten, maar ook over verklaringen van tientallen getuigen.
Een belangrijke ooggetuige is ‘M58’, die anoniem blijft omdat hij represailles uit Rusland vreest. Hij stond vlakbij de lanceerlocatie van de Bukraket en claimt dat daar Russische militairen en agenten van de Russische geheime dienst FSB aanwezig waren. Vanwege zijn belastende verklaringen valt M58 in de zwaarste beschermingscategorie. Behalve M58 zijn er tientallen andere anonieme getuigen die vrezen voor hun leven.
Van de verdachten (de Russen Igor Girkin, Sergej Doebinski, Oleg Poelatov en de Oekraïner Leonid Chartsjenko) verscheen er niet één op de zitting. Een opsteker voor het Openbaar Ministerie was dat de rechtbank vond dat het OM genoeg pogingen had gedaan de vier te bereiken. Zij mogen bij verstek worden veroordeeld, waardoor het proces verder kan.
Het OM haalde fel uit tegen de ‘cynische desinformatiecampagne’ die Rusland voert en legde in weinig diplomatieke termen uit waarom Rusland zelf niet te vertrouwen is. ,,Wij hebben ons afgevraagd (…) hoe serieus wij de Russische beschuldigingen nog kunnen nemen na alle aantoonbare onwaarheden die de Russische autoriteiten hebben verkondigd.” Bellingcatonderzoeker Christo Grozev zei over die uitspraak: ,,Alleen Nederlanders kunnen het zo lomp zeggen.”
Hoe reageren nabestaanden?
Opgelucht. Met de start van het proces nam de spanning toe. Nabestaande Silene Fredriksz was blij ‘dat de kop eraf is’. Vooral het oplezen van de 298 namen van slachtoffers maakte veel emoties los. Zowel in de rechtszaal als in een congrescentrum in Nieuwegein, waar nabestaanden samenkwamen om het proces te volgen, vielen tranen.
Opluchting was er ook omdat het Openbaar Ministerie stelling durft te nemen tegen Rusland. Sommige nabestaanden twijfelden of het OM vanwege geopolitieke belangen wel durfde door te pakken. Dat vertrouwen is nu gegroeid. ,,Opzienbarend”, zei Piet Ploeg, die door de MH17-ramp drie familieleden verloor. ,,Ik heb grote bewondering dat het OM zo’n duidelijk standpunt inneemt ten opzichte van de Russische staat.”
Hoe kijkt het buitenland naar het proces?
Afgezien van Rusland, waar journaals het proces politiek en vooringenomen noemen, benadrukken buitenlandse media vooral de genoemde Russische desinformatiecampagne. ABC News citeert hoofdinspecteur David Nelson uit Australië, die vindt dat de Russische propaganda vooral de nabestaanden schoffeert. ,,Dat helpt de nabestaanden niet. Ik denk niet dat dit ze helpt bij hun rouwverwerking en kennis van de feiten.”
Hoe zit dat met de verdediging van de verdachte?
Verdachte Oleg Poelatov, dus niet aanwezig op het proces, is de enige die zich laat bijstaan door advocaten. Het gaat om Boudewijn van Eijck en Sabine Doesschate van het Haagse advocatenkantoor Sjöcrona. Zij werken samen met de Russische advocate Elena Koetina, die niet als zodanig het woord mag voeren in een Nederlandse rechtbank. De drie hebben het strafdossier kortgeleden in handen gekregen en vragen extra tijd om de 36.000 pagina’s door te nemen. Poelatovs verdediging wordt gefinancierd door een stichting in Moskou. Wie die stichting financiert, zegt Van Eijck nog niet te weten.
Telegraaf 29.04.2020
Hoe gaat het proces verder?
Maandag 23 maart reageert de rechtbank op verschillende verzoeken van het Openbaar Ministerie, de verdediging van Poelatov en de nabestaanden. Het Openbaar Ministerie heeft onder meer gevraagd om een schouw van het gereconstrueerde MH17-wrak in Gilze-Rijen en het opnieuw horen van meerdere getuigen. De nabestaanden willen het strafdossier tot hun beschikking krijgen, zodat ze zich kunnen voorbereiden op de inhoudelijke behandeling. Met alle verzoeken die nog kunnen worden ingediend, wordt die niet voor de zomer verwacht.
Terugblik
Plan veiligstellen rampgebied MH17 Oekraïne
Defensie had een plan voorbereid om de Luchtmobiele Brigade met ondersteunend personeel naar het crashgebied van vlucht MH17 in Oekraïne te sturen, bevestigt de Landmacht aan NU.nl na berichtgeving van De Telegraaf. De militairen hadden het crashgebied, dat werd beheerst door rebellen, veilig moeten stellen.
Enkele dagen nadat vlucht MH17 uit de lucht was geschoten en terecht was gekomen in rebellengebied in Oost-Oekraïne kreeg de landmacht de opdracht een operatie te plannen. ,,De vraag was: we hebben een crashsite waar we niet bij komen, hoe zou je die kunnen beveiligen zodat repatriëring van de stoffelijke overschotten mogelijk wordt? Je werkt verschillende soorten operaties uit. Van voorzichtig tot heel zwaar”, legt Wijnen uit in het dagblad.
Ook via internet zijn de zittingen te volgen, onder meer op de speciale MH17-site van het Openbaar Ministerie.
Dossier MH17 NRC
dossier MH17 Trouw
Meer: MH17-vliegramp OM
Lees meer over: MH17 NU
Volg de eerste zittingsdag in het MH17-proces via ons liveblog NU
meer: MH17-proces NOS
meer: MH17-proces RTL
Alle verhalen over MH17, de verdachten en de nabestaanden lees je in het AD dossier.
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 18 – proces deel 1
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 17
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 16
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 15
zie ook: Dick Schoof versus de Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 14
Zie dan ook: Herdenking MH17 17.07.2014 – 17.07.2018 – Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 13
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 12
zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 11
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 10
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 9
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 8
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 7
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 6
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 5
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 4
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 3
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 2
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 1
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/04/web-2904binmh17.jpg)
Nabestaanden van slachtoffers van de crash met vlucht MH17 houden een stil protest voor de ambassade van Rusland. De groep zet 298 lege stoelen neer voor de ambassade. Foto ANP
Belangrijke figurant in het onderzoek naar vlucht MH17 blijkt een hoge generaal
NRC 28.04.2020 Een belangrijk figuur bij het neerhalen van de MH17 is door Bellingcat en de BBC geïdentificeerd als generaal Andrej Boerlaka.
Een belangrijke figurant in het onderzoek naar het neerschieten van vlucht MH17 blijkt een hoge generaal te zijn van de Russische geheime dienst FSB, zo melden zowel het onderzoekscollectief Bellingcat als de BBC. Het gaat om generaal Andrej Boerlaka, het plaatsvervangend hoofd van de operationale dienst van de FSB-grenstroepen.
Lees ook deze artikelen;
Anonieme verklaringen bedreigde getuigen toegestaan in MH17-proces
Moskou manipuleert MH17-proces met hulp van blogger ‘Max uit Nederland’
De schaduw van de Russische regering hangt over het proces
‘Rusland probeert waarheidsvinding MH17 te verstoren’
Zonder verdachten gaat het MH17-proces van start
Raad voor de Journalistiek mengt zich in informatieoorlog MH17
Eliot Higgins van opensource onderzoeksorganisatie Bellingcat tijdens een eerdere persconferentie over bevindingen in het onderzoek naar MH17.Beeld ANP
Bellingcat: ‘Russische generaal sleutelfiguur bij neerhalen MH17’
Trouw 28.04.2020 Onderzoekscollectief Bellingcat heeft een Russische generaal van veiligheidsdienst FSB geïdentificeerd als een mogelijke leidinggevende sleutelfiguur bij het neerhalen van vlucht MH17 op 17 juli 2014. Het gaat om Andrei Ivanovitsj Burlaka, die volgens Bellingcat een cruciale rol speelde bij de verplaatsing van wapens van Rusland naar Oekraïne en daarom ook het licht op groen moet hebben gezet voor het overbrengen van de Buk-raketinstallatie waarmee het vliegtuig van Malaysia Airlines uit de lucht is geschoten.
Kolonel-generaal Burlaka bekleedde een toppositie binnen de Russische veiligheidsdienst FSB. In telefoongesprekken uit de periode vóór het neerschieten van MH17 wordt naar hem verwezen als Vladimir Ivanovitsj. Zijn ware identiteit is Andrei Ivanovitsj Burlaka, stelt het onderzoeksteam van Bellingcat. Volgens de onderzoekers is Burlaka de hoogstgeplaatste Rus die in het strafrechtelijk onderzoek naar het neerhalen van het vliegtuig een rol zou kunnen gaan spelen.
Het onderzoek van Bellingcat volgde op de publicatie van een reeks opnames van de telefoongesprekken door het door Nederland geleide, internationale onderzoeksteam, het Joint Investigation Team (JIT). Het gaat om opnames waarop te horen zou zijn hoe pro-Russische opstandelingen in Oost-Oekraïne telefonisch overleggen met Russische functionarissen.
Onderzoek van het JIT heeft inmiddels geleid tot een strafzaak tegen drie lager geplaatste Russen en een Oekraïner, die bij het neerhalen van vlucht MH17 betrokken zouden zijn geweest. In november deed het JIT een oproep aan getuigen informatie te leveren over “de opdrachtgevers in de bestuurlijke en militaire hiërarchie”.
Het Openbaar Ministerie zegt dat het de bevindingen van Bellingcat grondig zal bestuderen, maar onthoudt zich verder van commentaar op de conclusies omdat het om lopend onderzoek gaat. Vlucht MH17 werd op 17 juli 2014 uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie bijna 200 Nederlanders, kwamen daarbij om het leven.
Lees meer:
‘Het OM vervolgt vier verdachten van het neerhalen van MH17 voor moord’
Het Joint Investigation Team (JIT) heeft vier verdachten met naam en toenaam genoemd in het onderzoek naar het neerhalen van vlucht MH17. Zij worden vervolgd wegens moord op 298 mensen.
‘Een ongekende stap: Nederland stelt Rusland als land aansprakelijk voor MH17-ramp’
Nederland stelt Rusland aansprakelijk voor het neerhalen van vlucht MH17, en zal Rusland mogelijk voor het Internationaal Gerechtshof dagen. Samen met Australië wil Nederland Rusland als land verantwoordelijk houden voor de gebeurtenissen die ertoe leidden dat 298 passagiers van de fatale vlucht de dood vonden.
dossier MH17 Trouw
- Verdediging MH17-verdachten krijgt meer tijd om dossiers te lezen
- Het MH17-proces is nog lang niet aan de inhoud toe
- MH17-verdachte: Ik heb er niets mee te maken
Meer over; economische sector economie, business en financiën misdaad, recht en justitie Andrei Ivanovitsj Burlaka Australië Bellingcat Buk FSB MH17 ANP
Bellingcat: Russische generaal geïdentificeerd die toezag op verplaatsen Buk
NOS 28.04.2020 Het internationale onderzoekscollectief Bellingcat zegt dat het een hoge Russische militair van de veiligheidsdienst heeft geïdentificeerd die een belangrijke rol zou hebben gespeeld bij de plaatsing van een lanceerinstallatie voorafgaand aan het neerhalen van vlucht MH17 in Oekraïne in 2014. Het gaat om generaal Andrej Ivanovitsj Boerlaka, die een prominente functie binnen de geheime dienst FSB bekleedt.
Het Joint Investigation Team, het internationale team dat de toedracht van de ramp onderzoekt, was op zoek naar de identiteit van de generaal en vroeg daarbij al eerder hulp van het publiek. Desgevraagd geeft het JIT geen reactie op de bevindingen van Bellingcat.
Boerlaka hield volgens Bellingcat toezicht op het transport van Russische wapens vanuit Rusland naar het strijdgebied van de pro-Russische separatisten in het oosten van Oekraïne. In die hoedanigheid zou hij ook de supervisie hebben gehad over de verplaatsing van de installatie die is gebruikt voor de lancering van de Bukraket die het passagiersvliegtuig naar de grond haalde. Daarbij kwamen 298 mensen om, onder wie 196 Nederlanders.
Wie is Andrej Ivanovitsj Boerlaka?
Andrej Boerlaka werd geboren in 1965 in het havenstadje Sovjetskaja Gavan, in het uiterste oosten van Rusland. In 1986 studeerde hij af aan de Grensschool van de FSB in Moskou en werd vervolgens uitgezonden om als grensofficier te dienen. Daarna maakte hij snel carrière binnen de geheime dienst FSB en werd in 2007 door Vladimir Poetin aangesteld als hoofd van de FSB-kustgrensdienst in Sachalin, een eiland boven Japan. Daarna werd hij overgeplaatst naar Moskou, waar hij opklom tot een van de hoogste bestuurders bij de grensdienst van de FSB.
Hoewel er geen openbare informatie is over zijn betrokkenheid bij de oorlog in Oost-Oekraïne, blijkt uit reisgegevens die Bellingcat in handen kreeg dat hij regelmatig naar dat gebied reisde en daar ook was op 17 juli 2014, de dag dat vlucht MH17 uit de lucht werd geschoten. Volgens Bellingcat zou Boerlaka in zijn functie van kolonel-generaal toestemming hebben moeten geven voor de verplaatsing van de Russische Buk-raketwerper die het Maleisische lijnvliegtuig uit de lucht schoot.
Andrej Boerlaka was als kolonel-generaal van de FSB een van de hoogste officieren van de FSB en slechts twee posities verwijderd van de directeur van de FSB, die onder direct bevel van president Poetin staat.
Bellingcat
Het JIT publiceerde eerder 23 telefoongesprekken die dateren uit de dagen voor het neerhalen van vlucht MH17. Die gesprekken wezen sterk in de richting van Russische betrokkenheid bij de strijd in Oost-Oekraïne en leveranties van Russische wapens aan de rebellen. In die gesprekken werd vaak verwezen naar iemand die werd aangeduid als Vladimir Ivanovitsj. Volgens Bellingcat heeft onderzoek uitgewezen dat het gaat om generaal Boerlaka.
In maart is in Nederland een rechtszaak begonnen over het neerhalen van vlucht MH17. Daar staan vier verdachten terecht: drie Russen en een Oekraïner. Zij waren volgens het Openbaar Ministerie hoofdrolspelers bij het plaatsen en weghalen van de raketinstallatie waarmee het vliegtuig werd neergeschoten.
Bekijk ook;
- Bellingcat krijgt Machiavelliprijs voor ‘kwaliteitsimpuls’ journalistiek
- Onderzoeksteam: vier MH17-verdachten op internationale opsporingslijsten
- Bellingcat noemt naam opstandeling die neerhalen MH17 in gang zette
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c1d3da96-897e-11ea-8b02-0218eaf05005.jpg)
OSCE-onderzoekers op de rampplek. Ⓒ REUTERS
Nabestaanden MH17-ramp: ’Ware toedracht komt dichterbij’
Telegraaf 28.04.2020 Opnieuw beweert het onderzoekscollectief Bellingcat een grote vis in het MH17-drama te hebben geïdentificeerd. Onafhankelijk daarvan heeft BBC Rusland dezelfde naam achterhaald.
Het gaat om de mysterieuze Russische topmilitair met codenaam ‘Vladimir Ivanovich’, die veel in afgeluisterde gesprekken terugkwam voor 17 juli 2014, toen de Maleisische vlucht MH17 van Amsterdam op weg naar Kuala Lumpur boven het oorlogsgebied van Oost-Oekraïne uit de lucht werd geschoten door een Russische Buk-raket. Alle 298 inzittenden kwamen om het leven. Het proces tegen vier verdachten van deze moordaanslag is begin maart begonnen in de rechtbank Schiphol en wordt in juni voortgezet.
Ook het Nederlandse Openbaar Ministerie en het internationale opsporingsteam JIT vroegen volgens een woordvoerster vorig jaar al om getuigen die Vladimir Ivanovich kennen om ‘de commandostructuur naar boven’ te kunnen achterhalen.
Geheime dienst
Het blijkt volgens de gezaghebbende Bellingcat en BBC om de 55-jarige generaal Andrey Burlaka van geheime dienst FSB te gaan, die nauwe banden had met het Kremlin en destijds volgens deze bronnen de hoogste in rang zijnde Rus was die de ‘Volksrepubliek Donetsk’ militair aanstuurde en ook bevel zou hebben gegeven voor wapenleveranties aan de separatisten, waaronder de Buk-installatie.
,,Dat moet natuurlijk nog wel bewezen worden, maar dat is iets waar OM en JIT zich over moeten buigen. Als de aannames kloppen, wordt de betrokkenheid van de Russische staat steeds duidelijker”, zeggen Piet Ploeg en Anton Kotte van de Stichting Vliegramp MH17 in een reactie. Ze hebben vertrouwen in de bevindingen van Bellingcat. ,,Tot nu toe hebben ze het meestal bij het rechte eind. Hopelijk komt de ware toedracht hiermee weer een stap dichterbij.”
Ook het OM juicht de inspanningen van Bellingcat en andere serieuze onderzoekers toe. ,,We kijken met belangstelling naar hun resultaten en conclusies, maar we kunnen in dit stadium geen namen bevestigen. We moeten juridisch onze eigen koers varen en bouwen het dossier op”, aldus de zegsvrouw.
Burlaka zou volgens het Bellingcat-rapport in 2014 op drie posities van de Russische president Poetin hebben gestaan en onder meer belast zijn met grensveiligheid. ,,Het was toen een belangrijke man in het gewapende conflict in Oost-Oekraïne.”
’Grote baas uit Moskou’
Het JIT wil niet alleen de verantwoordelijken in de top boven water krijgen, maar ook de bemanning van de Buk-installatie die de raket afvuurde welke MH17 vernietigde. De vier verdachten, drie Russen en een Oekraïener, die nu zijn gedagvaard, behoorden tot het ‘middenkader’ die de aanvoer begeleidden en belangrijke posities innamen in Donetsk.
Volgens de BBC was Burlaka ten tijde van het neerhalen van MH17 in het Russische Rostov in het grensgebied met Oekraïne. ,,Hij werd gezien als de grote baas uit Moskou, die overal toestemming voor moest geven. Op 18 juli vloog hij weer terug. Zijn stem is herkend.”
Bekijk meer van; lucht- en ruimtevaartongeval/-incident politiek strafonderzoek conflicten, oorlog en vrede Andrei Ivanovitsj Burlaka Bellingcat Malaysia Airlines-vlucht 17
Russische kolonel-generaal mogelijk sleutelfiguur bij MH17-ramp
AD 28.04.2020 Onderzoekscollectief Bellingcat heeft een Russische kolonel-generaal van veiligheidsdienst FSB geïdentificeerd als een mogelijke sleutelfiguur bij het neerhalen van vlucht MH17 boven Oost-Oekraïne in juli 2014.
Het gaat om Andrej Ivanovitsj Boerlaka, die volgens Bellingcat een cruciale rol speelde bij de verplaatsing van wapens van Rusland naar Oekraïne. Volgens het onderzoekscollectief is het aannemelijk dat Boerlaka groen licht heeft gegeven voor het overbrengen van de Buk-raketinstallatie waarmee het vliegtuig van Malaysia Airlines uit de lucht is geschoten.
Lees ook;
Opnames
Het onderzoek van Bellingcat volgde op de publicatie van 23 opgenomen telefoongesprekken door het Joint Investigation Team (JIT), het internationale onderzoeksteam dat door Nederland geleid wordt. Op de opnames van de gesprekken, die in de dagen voor de ramp plaatsvonden, zou te horen zijn hoe pro-Russische opstandelingen in Oost-Oekraïne telefonisch overleggen met Russische functionarissen. Russische betrokkenheid bij de strijd in Oost-Oekraïne en het leveren van Russische wapens aan rebellen lijken daarmee waarschijnlijk.
De naam Vladimir Ivanovitsj kwam in de telefoongesprekken vaak naar voren. Volgens Bellingcat is dit een valse identiteit en zou het eigenlijk gaan om kolonel-generaal Boerlaka, die een toppositie bekleedde binnen de Russische veiligheidsdienst FSB. De kolonel-generaal zou zich bezig hebben gehouden met het transport van Russische wapens vanuit Rusland voor de pro-Russische separatisten naar het strijdgebied in Oekraïne. Hij zou daarnaast groen licht hebben gegeven voor het overbrengen van de raket die MH17 uit de lucht schoot, stelt het onderzoekscollectief.
Het onderzoek van het JIT heeft inmiddels geleid tot een strafzaak tegen drie lagergeplaatste Russen en een Oekraïner, die bij het neerhalen van vlucht MH17 betrokken zouden zijn geweest. In november deed het JIT een oproep aan getuigen om informatie te leveren over ‘de opdrachtgevers in de bestuurlijke en militaire hiërarchie’. Het Openbaar Ministerie zegt dat het de bevindingen van Bellingcat grondig zal bestuderen, maar onthoudt zich verder van commentaar op de conclusies omdat het om lopend onderzoek gaat.
Proces
Vlucht MH17 werd op 17 juli 2014 uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie bijna 200 Nederlanders, kwamen daarbij om het leven. In maart vonden al drie procesdagen plaats voor de zaak tegen de drie Russen en de Oekraïner die worden verdacht van medeplichtigheid. Die zaak is nu tot juni uitgesteld. Volgens de rechtbank moest de verdediging de tijd krijgen om zich te verdiepen in het 36.000 pagina’s tellende dossier, daarom wordt het proces op 8 juni hervat.
Bellingcat identificeert hoge Russische generaal, ‘betrokken bij neerhalen MH17’
MSN 28.04.2020 Onderzoekscollectief Bellingcat heeft een generaal van de Russische veiligheidsdienst FSB geïdentificeerd als een mogelijke leidinggevende sleutelfiguur bij het neerhalen van vlucht MH17 boven Oost-Oekraïne in juli 2014.
Het gaat om Andrei Ivanovitsj Boerlaka, die volgens Bellingcat een cruciale rol speelde bij de verplaatsing van wapens van Rusland naar Oekraïne. Hij zou het licht op groen moeten hebben gezet voor het overbrengen van de raketinstallatie waarmee het vliegtuig van Malaysia Airlines uit de lucht is geschoten.
Ware identiteit
Kolonel-generaal Boerlaka bekleedde een toppositie binnen de Russische veiligheidsdienst FSB. In telefoongesprekken uit de periode vóór het neerschieten van MH17 wordt naar hem verwezen als Vladimir Ivanovitsj.
Zijn ware identiteit is dus Andrei Ivanovitsj Boerlaka, stelt het onderzoeksteam van Bellingcat. Volgens de onderzoekers is hij de hoogstgeplaatste Rus die in het strafrechtelijk onderzoek naar het neerhalen van het vliegtuig een rol zou kunnen gaan spelen.
Lees ook: Nabestaande Ria blogt over het MH17-proces: ‘Wat een gekke weken’
De onderzoekers van Bellingcat achterhaalden eerst het telefoonnummer van de generaal door op de naam te zoeken in een gelekte database met telefoonnummers. Daarop stuitten ze ook op de naam ‘Boerlak’. Die naam kwam overeen met een hooggeplaatste FSB-generaal. Een stemanalyse moest vaststellen of het daadwerkelijk om Andrei Boerlaka ging. De doorbraak kwam nadat de onderzoekers een interview met de man waren tegengekomen op een lokaal tv-station. De stemmen bleken overeen te komen.
Afgetapte telefoontjes
Het onderzoek van Bellingcat volgde op de publicatie van een reeks opnames van de telefoongesprekken door het door Nederland geleide, internationale onderzoeksteam, het Joint Investigation Team (JIT). Het gaat om opnames waarop te horen zou zijn hoe pro-Russische opstandelingen in Oost-Oekraïne telefonisch overleggen met Russische functionarissen.
Lees ook: Nationale herdenking MH17 voortaan eens in de vijf jaar: ‘Behoefte is veranderd’
Onderzoek van het JIT heeft inmiddels geleid tot een strafzaak tegen drie lagergeplaatste Russen en een Oekraïner, die bij het neerhalen van vlucht MH17 betrokken zouden zijn geweest. In november deed het JIT een oproep aan getuigen informatie te leveren over ‘de opdrachtgevers in de bestuurlijke en militaire hiërarchie’.
Het Openbaar Ministerie zegt dat het de bevindingen van Bellingcat grondig zal bestuderen, maar onthoudt zich verder van commentaar op de conclusies omdat het om lopend onderzoek gaat.
Vlucht MH17 werd op 17 juli 2014 uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie bijna 200 Nederlanders, kwamen daarbij om het leven.
ANP / RTL Nieuws; Bellingcat MH17 MH17-proces Rusland Oekraïne
Grote herdenking MH17-ramp vindt voortaan elke vijf jaar plaats
NU 08.04.2020 Stichting Vliegramp MH17 heeft besloten voortaan iedere vijf jaar een grote herdenking te houden. In de tussenliggende jaren zullen de herdenkingen kleiner en bescheidener van aard zijn, zegt voorzitter Piet Ploeg woensdag tegen NU.nl na berichtgeving van RTL Nieuws.
Volgens Ploeg is de behoefte onder de nabestaanden om jaarlijks een grote herdenking te houden afgenomen. De stichting heeft ook een enquête onder de nabestaanden gehouden, waaruit blijkt dat ongeveer twee derde er zo over denkt.
De eerstvolgende grote herdenking zal op 17 juli 2024 bij het Nationaal Monument MH17 in Vijfhuizen zijn. Daar zullen net als in voorgaande jaren diverse regeringsleiders en ambassadeurs bij aanwezig zijn.
In de tussenliggende jaren gaat het herdenken gewoon door, benadrukt Ploeg. “Met het voorlezen van alle namen en een minuut stilte, alleen zonder toespraken.” Ook zullen dit voortaan open en geen besloten bijeenkomsten zijn.
‘Aantal nabestaanden bij herdenking nam langzaam af’
Bij de laatste herdenking, vorig jaar zomer, was het vijf jaar geleden dat vlucht MH17 neerstortte. Daarna is volgens Ploeg het moment gekomen om de vraag te stellen: “Hoe gaan we nu verder? Kunnen we dit elk jaar volhouden? Zo’n grote herdenking vraagt heel veel van vrijwilligers en kost veel tijd. Ook moet je denken aan beveiligings- en veiligheidseisen en dat soort zaken.”
“Bovendien zagen we dat het aantal nabestaanden dat elk jaar kwam langzaam begon af te nemen. Dat is op zich een goede zaak, want dat betekent dat ze ook met andere dingen bezig zijn dan alleen de ramp. Of ze kiezen ervoor om op een eigen moment of plaats te herdenken.”
Overigens is het doorgaan van de komende herdenking nog onzeker vanwege het coronavirus.
Lees meer over: MH17 Binnenland
Fred Westerbeke krijgt onderscheiding op initiatief van MH17-nabestaanden
NOS 01.04.2020 Op initiatief van de nabestaanden van de slachtoffers van vlucht MH17 is Fred Westerbeke benoemd tot Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau. De hoge onderscheiding kreeg hij in het bijzonder voor zijn werk in de zaak over het neerhalen van MH17 en zijn werk als hoofdofficier van justitie bij het Landelijk Parket van het Openbaar Ministerie.
“Je hebt voor de nabestaanden gedaan wat je kon, dat hebben ze herkend en daar willen ze je voor eren”, zei minister Grapperhaus bij het toekennen van de onderscheiding. “Een hogere eer lijkt mij nauwelijks denkbaar. In je zoektocht naar de waarheid over de ramp met vlucht MH17 heb je je door niets of niemand laten intimideren of tegenhouden.”
“ Hij was gedreven en begaan, dat voelde je”, aldus Piet Ploeg van de Stichting Vliegramp MH17.
“Hier hadden honderden mensen moeten en kunnen zitten”, vertelde Grapperhaus. “We hadden ze graag uitgenodigd en ze waren zeker gekomen. Maar de huidige coronacrisis staat het niet toe. Als het niet kan zoals het moet, dan moet het zoals het kan.”
Volgens Piet Ploeg van de Stichting Vliegramp MH17 is de onderscheiding dubbel en dwars verdiend. “Fred was er voor de nabestaanden als zij hem nodig hadden. Niet alleen in Nederland, maar internationaal. Hij stelde zich kwetsbaar op, maar vertelde de boodschap. Hij was gedreven en begaan, dat voelde je.”
Afscheid als hoofdofficier
Westerbeke was sinds 2014 hoofdofficier van justitie van het Landelijk Parket en in die rol onder meer verantwoordelijk voor het strafrechtelijk onderzoek naar het neerhalen van vlucht MH17.
Gisteren had Westerbeke zijn afscheid als hoofdofficier en kreeg hij de onderscheiding van Grapperhaus. Vandaag start hij als de nieuwe politiechef van de eenheid Rotterdam.
Bekijk ook;
Rechtbank gunt verdediging meer tijd voor eerlijke procesvoering MH17
NU 23.03.2020 De rechtbank Den Haag heeft maandag in het MH17-proces laten weten dat de verdediging de tijd moet krijgen om zich het dossier eigen te maken voor een eerlijke procesvoering. Er werden daarom nog geen beslissingen genomen over onderzoekswensen van het Openbaar Ministerie (OM).
Het onderzoeksdossier over het neerhalen van MH17 op 17 juli 2014 beslaat ruim 36.000 pagina’s en vele multimediabestanden. De rechtbank besloot daarom de verdediging meer tijd te gunnen zodat er sprake is van een eerlijk proces. “Vooropstaat een eerlijke en onpartijdige behandeling van de zaak en hiervoor heeft de verdediging tijd en ruimte nodig”, aldus de rechtbank.
Het OM had op de tweede zittingsdag in het MH17-proces op 10 maart 2020 onder meer gevraagd om het nader horen van deskundigen over geluid en beeldmateriaal in het dossier. Ook deed het OM een verzoek aan de rechtbank een schouw te houden.
De advocaten van Oleg Pulatov, de enige van de vier verdachten die wordt vertegenwoordigd door advocaten, lieten weten geen reactie te kunnen geven op de onderzoekswensen omdat ze het dossier pas net in handen hadden.
De verdediging krijgt tot aan de volgende reeks van zittingen die op 8 juni 2020 begint de tijd om het dossier te bestuderen.
Over het houden van een schouw wil de rechtbank nadere motivering van het OM “op welke vragen dit antwoord zou kunnen bieden”, aldus de rechter. Een schouw is normaal een bezichtiging van de plaats delict, maar in dit geval zou het gaan om het bekijken van de restanten van het toestel van Malaysia Airlines.
Advocaten nabestaanden krijgen deels inzicht in dossier
De advocaten van de nabestaanden hadden om inzage van het hele strafdossier gevraagd, maar dit werd geweigerd door het OM om uitlekken te voorkomen.
De rechtbank heeft besloten dat de processen verbaal, gemaakt aan de hand van het dossier en dienend als een soort samenvatting, moeten worden verstrekt aan de advocaten van de nabestaanden. Die mogen de advocaten echter niet delen met hun cliënten.
Zie ook: MH17-verdachte Pulatov: de man die het vervoer van de buk-installatie overzag
Lees meer over: MH17
MH17-proces in juni verder, advocaten moeten zich eerst inlezen
NOS 23.03.2020 Het MH17-proces wordt uitgesteld tot juni. De verdediging moet eerst de tijd krijgen om het dossier te lezen, vindt de rechtbank.
“De enorme voorsprong in dossierkennis die het Openbaar Ministerie na jaren onderzoek heeft, noopt tot het creëren van tijd en ruimte om de verdediging voor te bereiden”, zei de rechtbank vandaag tijdens een korte zitting in de extra beveiligde rechtbank bij Schiphol.
Het proces ging twee weken geleden van start. Het OM vroeg de rechtbank toen om alvast na te denken over het horen van bepaalde getuigen. Ook wilde het OM dat de advocaten in de zaak zouden aangeven of hun cliënt verhoord kan worden en of hij op bepaalde tapgesprekken te horen was.
Maar de rechtbank vindt dat de advocaten zich eerst moeten kunnen verdiepen in het 36.000 pagina’s tellende dossier. Ze hoeven daarom pas in juni op de verzoeken te reageren.
Het Openbaar Ministerie had de rechtbank ook gevraagd om zelf te gaan kijken bij de wrakstukken van MH17. Die liggen op de luchtmachtbasis in Gilze-Rijen. Ook over zo’n schouw wilde de rechtbank nog niet beslissen. Het OM moet eerst uitleggen waarom een schouw noodzakelijk is.
Dossier
De rechtbank bepaalde verder dat de advocaten van nabestaanden een deel van het strafdossier krijgen, om zich voor te bereiden op het spreekrecht. Ze mogen de inhoud met nabestaanden bespreken, maar de stukken niet laten lezen of meegeven. Dat moet het risico op uitlekken voorkomen, zei de rechtbank.
Als stukken nog tijdens het onderzoek in de openbaarheid komen, zou dat getuigen kunnen beïnvloeden en daarmee de bewijswaarde van hun verklaringen. “Dat is in het belang van geen enkele procespartij”, aldus de rechtbank.
Corona
In verband met het coronavirus mocht bij de zitting vandaag geen pers en geen publiek aanwezig zijn. In de zaal zat naast een deel van de rechtbank alleen een officier van justitie, een advocaat namens de nabestaanden en een persrechter. De rechtbank zendt het proces integraal uit via internet.
De rechtszaak over het neerhalen van vlucht MH17 in 2014 begon twee weken geleden onder grote internationale belangstelling. Er staan vier verdachten terecht: drie Russen en een Oekraïner. Zij waren volgens het Openbaar Ministerie hoofdrolspelers bij het neerzetten en weghalen van de raketinstallatie waarmee het vliegtuig werd neergeschoten. Bij de ramp kwamen 298 mensen om het leven, onder wie 196 Nederlanders.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/02c5c5a2-6cf4-11ea-a51b-0218eaf05005.jpg)
Nabestaanden Bryan en Lisa Clancy uit Australie arriveren bij de rechtszaal in het zwaarbeveiligde Justitieel Complex Schiphol, waar het internationale MH17-proces zal plaatsvinden. Ⓒ ANP
Rechtbank stelt beslissingen over MH17-proces maanden uit
Telegraaf 23.03.2020 De rechtbank beslist in het proces over het neerhalen van vlucht MH17 pas over een paar maanden over veel van de verzoeken die door het Openbaar Ministerie zijn gedaan. De advocaten van verdachte Oleg Poelatov moeten eerst de kans krijgen om het omvangrijke dossier – van ten minste 36.000 pagina’s – te kunnen bestuderen. De raadslieden beschikken pas sinds kort over het dossier en moeten hun achterstand op het OM, dat al jaren onderzoek doet, zo goed mogelijk kunnen inlopen, vindt de rechtbank.
Dat liet de rechter maandag weten. Zijn uitspraak was via livestream te volgen. In verband met het coronavirus was pers en publiek niet welkom in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Alleen drie rechters, één griffier, de officier van justitie en een advocaat waren in de zaal. De rechters zaten op de voorgeschreven afstand van elkaar, de twee reserverechters bleven weg.
Monsterproces in juni voortgezet
Het monsterproces gaat vanaf 8 juni 2020 verder. Vanaf dan krijgt de verdediging van Poelatov kans om te reageren op de verzoeken van het OM. Justitie had onder meer gevraagd om het horen van getuigen en deskundigen om meer te kunnen vertellen over tapgesprekken en beeldmateriaal.
Het OM heeft de rechtbank gevraagd de wrakstukken van het neergehaalde toestel van vlucht MH17 te gaan bekijken, tijdens een zogeheten schouw. Het vliegtuig is voor zover mogelijk gereconstrueerd in een hangar van de luchtmachtbasis Gilze-Rijen. De rechtbank wil eerst weten wat zo’n schouw toevoegt en hoe deze vorm moet krijgen.
Het advocatenteam van de nabestaanden heeft verzocht om een kopie van het strafdossier. Het OM heeft zich daar tot dusver tegen verzet, omdat het bang is dat het uitlekken van stukken het onderzoek kan doorkruisen. De rechtbank heeft bepaald dat de advocaten een beperkt aantal stukken moeten krijgen, die zij strikt binnen de muren van hun eigen kantoor moeten houden.
Vanaf juni bekijkt de rechtbank ook hoe het proces verdergaat. Voor de rechtszaak zijn diverse blokken van data gereserveerd, tot en met maart volgend jaar. De verwachting is dat de zaak langer dan dat zal duren.
Het proces is op 9 maart begonnen in het Justitieel Complex Schiphol. Van de vier verdachten – drie Russen en een Oekraïner – laat alleen Poelatov zich door advocaten vertegenwoordigen. De andere drie lieten niets horen.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 met een Buk-raket uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie veel Nederlanders, kwamen daarbij om het leven.
BEKIJK MEER VAN; misdaad Oleg Poelatov Saskia Belleman Den Haag Malaysia Airlines-vlucht 17 MH17-proces
Nabestaanden volgen MH17-proces noodgedwongen thuis: ‘We zijn al blij dat het doorgaat’
AD 23.03.2020 Het MH17 strafproces werd vanochtend 23.03.2020, vanwege de coronacrisis, voorgezet zonder publiek en pers. Nabestaanden moesten de zitting thuis via een livestream volgen.
Stipt om 10.00 uur neemt rechtbankvoorzitter Hendrik Steenhuis – via de livestream – thuis bij Rob en Silene Fredriksz het woord. Hij begint met de constatering dat wederom geen van de vier verdachten – drie Russen en een Oekraïener – die worden vervolgd voor het neerhalen van vlucht MH17 zijn verschenen.
Lees ook;
In de woonkamer van het Rotterdamse echtpaar zitten bijna evenveel mensen als in de nagenoeg lege rechtszaal op het televisiescherm. In het Justitieel Complex Schiphol zitten slechts drie rechters, één griffier, één officier van justitie en één advocaat.
Normaal zouden Rob en Silene de rechtszaak in het congrescentrum in Nieuwegein volgen, samen met andere nabestaanden. Dat deden ze ook op de eerste twee procesdagen (9 en 10 maart). Vanwege het coronavirus is dat afgeblazen en wordt de derde zitting in het proces zonder publiek en pers afgewerkt.
Hoewel alle rechtszaken tot zeker 6 april zijn stilgelegd, is het MH17-proces dusdanig urgent dat opschorten geen optie is. Dan maar in een lege zaal, waar ook de rechters en de griffier keurig gescheiden door een lege stoel op afstand van elkaar blijven. En dan maar thuis via de livestream kijken.
Begrijpelijk
,,Gezien de situatie is het begrijpelijk’’, zegt Silene. ,,We zijn allang blij dat deze zitting doorgaat. Natuurlijk is het prettiger om met met nabestaanden samen te zijn en dingen met elkaar te bespreken. In Nieuwegein is iemand van het OM aanwezig om uitleg te geven en vragen te beantwoorden.’’
Rob en Silene Fredriksz kijken thuis via de livestream naar het MH17 proces. © Frank de Roo
Ook al duurt de zitting kort en is de inhoud niet verrassend, de spanning is fysiek en mentaal voor aanvang van de zitting groot. Rob en Silene volgen het betoog van Steenhuis stil en geconcentreerd. De juridische taal is soms moeilijk te volgen, maar vriendin en advocaat Shiri Scheimann, die met hen meekijkt, geeft af en toe tekst en uitleg.
Naast het televisiescherm hangen zwart-wit foto’s van zoon Bryce Fredriksz en schoondochter Daisy Oehlers, twee van de 298 slachtoffers van vlucht MH17. Het is alsof ze meeluisteren naar de monoloog van Steenhuis.
Die legt uit dat de rechtbank de Nederlandse en Russische advocaten van verdachte Igor Poelatov meer tijd geeft om zich te verdiepen in het 36.000 pagina’s tellende strafdossier. Op 8 juni, als het proces wordt hervat, krijgen ze de gelegenheid om te reageren op de verzoeken van het Openbaar Ministerie.
Rechtbankvoorzitter Hendrik Steenhuis op televisie. Naast het scherm foto’s van Bryce en Daisy. © Frank de Roo
Vliegtuigwrak
Tot die tijd neemt de rechtbank geen besluit over de onderzoekswensen van het OM, zoals het horen van meer getuigen en deskundigen over tapgesprekken en beeldmateriaal. Justitie wil daarnaast dat de rechters zelf in een hangar op vliegbasis Gilze-Rijen het gereconstrueerde vliegtuigwrak gaan bekijken. De rechtbank wil eerst weten wat dat toevoegt.
Natuurlijk wil je alles lezen, maar als het OM dat niet wil in het belang van de rechtszaak, vinden wij dat prima, aldus Silene Fredriksz .
Ook moet volgens de rechtbank meer duidelijkheid komen over Amerikaanse satellietbeelden waarop het afschieten van de Buk-raket te zien zou zijn, en gegevens over pinbetalingen van verdachten in de periode rond de ramp.
Wel geeft de rechtbank gehoor aan het verzoek van het advocatenteam van nabestaanden om inzage in het strafdossier. Het OM verzet zich daartegen, uit angst dat stukken uitlekken. De advocaten krijgen nu van een deel van de stukken een kopie. Die mogen ze alleen met hun cliënten bespreken maar niet aan hen verstrekken.
Silene: ,,Natuurlijk wil je het liefst alles lezen en weten,maar als het OM dat niet wil in het belang van de rechtszaak, vinden wij dat ook prima. We willen niet dat de media elk detail in het dossier gaan uitdiepen.’’
Daisy en Bryce © Frank de Roo
Bijna vijftig nabestaanden hebben aangegeven gebruik te willen maken van het spreekrecht van slachtoffers. Ook Rob en Silene. ,,Omdat ik alles wat ik mag en kan, ook wil doen’’, zegt Silene. ,,Ik doe het voor de kinderen, zodat ik namens hun kan spreken.’’
Ze zijn tevreden over hoe het proces tot nu toe verloopt. Huilend hoorden ze op de eerste zittingsdag de officier van justitie twintig minuten lang alle namen van de slachtoffers opnoemen. ,,Je denkt dat je niet meer kunt huilen, maar op zo’n moment vloeien de tranen weer’’, zegt Silene.
Advocaat van de duivel
Voor mij zijn zij de advocaat van de duivel
,,Ik probeerde neutraal naar de advocaten van de verdachte te luisteren, maar dat lukte niet. Ik voelde boosheid. Ik wil ze niet horen zeggen dat ze ook meeleven met de nabestaanden. Voor mij zijn zij de advocaat van de duivel.’’
De harde taal van het OM richting Rusland, dat de nabestaanden verantwoordelijk houden voor de ramp, stemt Rob tevreden: ,,Ik heb niet zozeer het gevoel dat hier vier verdachten terechtstaan, maar dat Rusland terechtstaat. Dat voelt goed.’’
Rob en Silene Fredriksz. © Frank de Roo
Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 18 – proces
Start MH17-proces
Op 9 maart 2020 begon het strafproces tegen 4 verdachten van het neerhalen van vlucht MH17. De start van het proces is een belangrijke mijlpaal die waarheidsvinding en gerechtigheid voor de slachtoffers en hun nabestaanden weer een stap dichterbij brengt.
Maandag leest de officier van justitie Dedy Woei-a-Tsoi de aanklacht voor !!
Na jarenlange voorbereiding begint dan eindelijk de rechtszaak tegen de 4 verdachten in het MH17-proces. Een dag waar lang naar uit is gekeken door vooral de nabestaanden van de vliegramp. Om 10 uur in de ochtend start het MH17-proces. De zaak zal gevolgd worden door honderden journalisten van over de hele wereld.
AD 09.03.2020
Ook via internet zijn de zittingen te volgen, onder meer op de speciale MH17-site van het Openbaar Ministerie.
Wie we vrijwel zeker niet zullen zien in de rechtszaal, zijn de verdachten. Het gaat om drie Russen en iemand uit Oekraïne:
► rebellenleider Igor Girkin
► zijn rechterhand Sergej Doebinski
► diens assistent Oleg Poelatov
► garnizoenscommandant Leonid Ghartsjenko
Dit zijn de moordverdachten van de MH17-ramp;
Op een rij: de vier mannen die worden verdacht van betrokkenheid bij de aanslag op vlucht MH17. Het OM legt hun moord op de 298 inzittenden ten laste.
Nederland heeft ook namens de andere landen in het Joint Investigation Team (JIT) – Australië, België, Maleisië en Oekraïne – de VN-Veiligheidsraad geïnformeerd over de start van het proces.
AD 07.03.2020
Het Openbaar Ministerie (OM) heeft in juni vorig jaar het besluit genomen de 4 personen te vervolgen, met unanieme steun van de opsporingsautoriteiten van de andere landen in het JIT.
Het strafrechtelijk onderzoek naar de betrokkenheid van andere personen gaat nog steeds door. Daarom roept Nederland in lijn met de VNVR resolutie 2166 alle landen, inclusief de Russische Federatie, op om volledig mee te werken aan het strafrechtelijk onderzoek van het JIT.
Het strafrechtelijk proces is en blijft een zaak van lange adem en veel geduld. Het kabinet heeft veel respect voor de manier waarop de nabestaanden daar mee omgaan. Stap voor stap komen we dichterbij het achterhalen van de waarheid, bij het opsporen en vervolgen van de verantwoordelijken voor het neerhalen van vlucht MH17.
Dat blijft de hoogste prioriteit voor het kabinet. De dood van 298 onschuldige mensen van 17 verschillende nationaliteiten kan en mag niet onbestraft blijven. Daar blijven we keihard aan werken, samen met de landen van het JIT, en met brede steun van de internationale gemeenschap.
AD 03.03.2020
298 mensen werden gedood, onder wie 196 Nederlanders, toen vlucht MH17 uit de lucht werd geschoten. Dat gebeurde boven rebellengebied in Oekraïne, op 17 juli 2014.
Vanaf maandag 09.03.2020 staan vier verdachten terecht in het eerste strafproces na de ramp met MH17. Dat gebeurt in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Kijk nu hoe het er daar uitziet.
Zes vragen over het MH17-proces;
Wat is de aanklacht?
De (vooralsnog) vier verdachten worden officieel vervolgd voor ‘het doen verongelukken’ van de MH17 ‘met de dood van alle inzittenden tot gevolg’, danwel ‘moord’ op de inzittenden. Welk van de twee aanklachten het Openbaar Ministerie zal kiezen, hangt ervan af of aangetoond kan worden dat er met voorbedachte raden is gehandeld. Dat wil zeggen dat er een moment van kalm beraad was voordat de raket werd gelanceerd.
AD 10.03.2020
Hoe gaat het proces eruit zien?
Het enige wat zeker is: de eerste zitting begint maandag om 10.00 uur. ,,De eerste zittingsdagen zullen vooral inventariserend van karakter zijn’’, stelt de rechtbank. Het Openbaar Ministerie zal vertellen hoe ver het onderzoek is en wat er nog moet gebeuren. Andere partijen (de verdachten of hun advocaten) kunnen onderzoeksvragen neerleggen.
AD 11.03.2020
Telegraaf 11.03.2020
AD 11.03.2020
Wanneer de inhoudelijke behandeling van start gaat, is nog niet te zeggen. De rechtbank heeft een reeks data gereserveerd: de hele komende week, daarna nog een week verderop in maart en dan nog in juni, september, oktober, november en in februari en maart 2021. Er wordt 54 miljoen euro uitgetrokken voor het proces. Het gaat dan om kosten voor getuigenbescherming, de inzet van de rechtbank en kosten die het Openbaar Ministerie maakt voor het onderzoek. Ook de andere landen die slachtoffers te betreuren hadden, springen bij in de kosten.
Waarom wordt het proces in Nederland gehouden?
Ons land was in eerste instantie voorstander van berechting door een speciaal VN-tribunaal, maar dat werd door Rusland geblokkeerd. Een speciaal tribunaal van de vijf betrokken landen werd te ingewikkeld omdat de rechtssystemen van bijvoorbeeld Nederland, Maleisië en Oekraïne veel verschillen. Daarop besloten de betrokken landen te kiezen voor berechting in Nederland. De Nederlandse wet werd daarvoor (een beetje) aangepast zodat delen van het proces in het Engels gevoerd kunnen worden.
Telegraaf 09.03.2020
Waarom komen de verdachten niet?
Er zijn vier verdachten: drie Russen en een Oekraïner. Igor Girkin, in 2014 de hoogste in rang van de vier verdachten, heeft tegen deze krant gezegd geen schuld te hebben aan het neerhalen van MH17 en niet naar de rechtbank te zullen komen. Ook verdachte Sergej Doebinsk heeft dat laten weten. De andere twee verdachten, Oleg Poelatov en Leonid Kharchenko, hebben überhaupt niet gereageerd.
De vier oppakken en dwingen is geen optie, want Rusland levert geen onderdanen uit. Rusland bestempelt het onderzoek sowieso als oneerlijk en partijdig. Voor zover bekend zal er namens één verdachte, Poelatov, een advocaat aanwezig zijn.
Wat is de waarde van het proces?
Openbare waarheidsvinding. Wat is er nu precies gebeurd op 17 juli 2014 en de dagen ervoor? Wie was er verantwoordelijk voor het neerhalen van MH17? Een dergelijk drama verdient een openbare afwikkeling voor het oog van de wereld. Het geeft ook de nabestaanden (een beetje) genoegdoening. En wie weet veranderen de geopolitieke verhoudingen nog wel eens zodanig, dat er toch nog mensen achter de tralies verdwijnen.
Wat zijn de bewijzen?
Het Joint Investigation Team, geleid door het Nederlandse OM, heeft al wat uit het onderzoek prijsgegeven. Zo zeggen ze overtuigend bewijs te hebben dat MH17 is neergehaald door een Buk-raket die toebehoorde aan de Russische 53ste luchtafweerbrigade uit Koersk. De raket is, volgens het JIT, afgeschoten vanuit een weiland in Oost-Oekraïne dat op die dag onder controle van pro-Russische rebellen stond. De aanklacht tegen de vier verdachten is moord en doodslag omdat ze opzettelijk een vliegtuig in gevaar hebben gebracht.
Welke rol spelen de nabestaanden?
De nabestaanden van de passagiers van MH17 hebben spreekrecht. Tot nu toe hebben zo’n vijftig mensen aangegeven daar gebruik van te willen maken. Het is nog niet duidelijk wanneer zij aan het woord komen tijdens de inhoudelijke behandeling, maar dat is pas veel later in het proces.
AD 11.03.2020
Zaak onderbroken tot 23 maart 2020
De rechtbank gaat zich beraden over de wensen van de verdediging, het Openbaar Ministerie en de advocaten van de nabestaanden. Op maandag 23 maart 2020 gaat de zaak weer verder en laat de rechtbank zich uit over de verzoeken.
Telegraaf 18.03.2020
Corona-virus
Wel is het nog onduidelijk of de komende zittingen in het proces over het neerhalen van vlucht MH17 doorgaan. Dit in verband met het coronavirus, meldt de rechtbank Den Haag vrijdag. Uiterlijk woensdag 18 maart 2020 besluit de rechtbank of het proces als gepland op 23 maart 2020 verder gaat.
Het MH17-proces over het neerhalen van vlucht MH17 gaat maandag toch door. Nabestaanden, pers en belangstellenden zijn echter niet welkom bij deze zitting, in verband met het coronavirus.
Van de drie officieren van justitie zal er maar één in de zittingszaal zijn, ook worden minder advocaten verwacht. Dat heeft de rechtbank Den Haag laten weten.
AD 18.03.2020
De rechtbank laat maandag 23 maart 2020 tevens weten wat de beslissingen zijn op de onderzoekswensen die door het Openbaar Ministerie en de advocaten zijn gedaan. Dat is via livestream te volgen.
De eerst volgende zitting na 23 maart 2020 staat pas voor 8 juni 2020 op de agenda. Vermoedelijk duurt het proces tot in 2021.
OM: strafdossier (nog) niet naar nabestaanden
De advocaten van de nabestaanden hadden verzocht om het strafdossier. Volgens de raadslieden is dat nodig om het spreekrecht goed te kunnen uitoefenen en voor het effectief indienen van schadeclaims.
Het Openbaar Ministerie wil de feiten eerst op zitting bespreken, voordat dossierstukken aan de nabestaanden worden verstrekt. “Dit zorgt ervoor dat stukken niet eerder op straat kunnen komen te liggen. Anderzijds stelt het nabestaanden wat ons betreft beter in staat om te beslissen over welke stukken zij willen beschikken voor het uitoefenen van hun spreekrecht.”
Was er nieuws te horen?
Het MH17-proces startte onder grote internationale belangstelling, maar hield na twee dagen abrupt weer op. Wat hebben we van de eerste twee procesdagen geleerd?
Vijf vragen en antwoorden.
De eerste dagen van het MH17-proces hadden een ‘inventariserend karakter’ waarin de inhoud van het strafdossier niet op tafel kwam. Toch liet het Openbaar Ministerie zien waarom het zelfverzekerd is over het bewijsmateriaal. Het beschikt niet alleen over satelliet- en radarbeelden van de ramp, beeldbewijs van het vervoer van de Bukraket en afgeluisterde telefoongesprekken van pro-Russische separatisten, maar ook over verklaringen van tientallen getuigen.
Een belangrijke ooggetuige is ‘M58’, die anoniem blijft omdat hij represailles uit Rusland vreest. Hij stond vlakbij de lanceerlocatie van de Bukraket en claimt dat daar Russische militairen en agenten van de Russische geheime dienst FSB aanwezig waren. Vanwege zijn belastende verklaringen valt M58 in de zwaarste beschermingscategorie. Behalve M58 zijn er tientallen andere anonieme getuigen die vrezen voor hun leven.
Van de verdachten (de Russen Igor Girkin, Sergej Doebinski, Oleg Poelatov en de Oekraïner Leonid Chartsjenko) verscheen er niet één op de zitting. Een opsteker voor het Openbaar Ministerie was dat de rechtbank vond dat het OM genoeg pogingen had gedaan de vier te bereiken. Zij mogen bij verstek worden veroordeeld, waardoor het proces verder kan.
Het OM haalde fel uit tegen de ‘cynische desinformatiecampagne’ die Rusland voert en legde in weinig diplomatieke termen uit waarom Rusland zelf niet te vertrouwen is. ,,Wij hebben ons afgevraagd (…) hoe serieus wij de Russische beschuldigingen nog kunnen nemen na alle aantoonbare onwaarheden die de Russische autoriteiten hebben verkondigd.” Bellingcatonderzoeker Christo Grozev zei over die uitspraak: ,,Alleen Nederlanders kunnen het zo lomp zeggen.”
Hoe reageren nabestaanden?
Opgelucht. Met de start van het proces nam de spanning toe. Nabestaande Silene Fredriksz was blij ‘dat de kop eraf is’. Vooral het oplezen van de 298 namen van slachtoffers maakte veel emoties los. Zowel in de rechtszaal als in een congrescentrum in Nieuwegein, waar nabestaanden samenkwamen om het proces te volgen, vielen tranen.
Opluchting was er ook omdat het Openbaar Ministerie stelling durft te nemen tegen Rusland. Sommige nabestaanden twijfelden of het OM vanwege geopolitieke belangen wel durfde door te pakken. Dat vertrouwen is nu gegroeid. ,,Opzienbarend”, zei Piet Ploeg, die door de MH17-ramp drie familieleden verloor. ,,Ik heb grote bewondering dat het OM zo’n duidelijk standpunt inneemt ten opzichte van de Russische staat.”
Hoe kijkt het buitenland naar het proces?
Afgezien van Rusland, waar journaals het proces politiek en vooringenomen noemen, benadrukken buitenlandse media vooral de genoemde Russische desinformatiecampagne. ABC News citeert hoofdinspecteur David Nelson uit Australië, die vindt dat de Russische propaganda vooral de nabestaanden schoffeert. ,,Dat helpt de nabestaanden niet. Ik denk niet dat dit ze helpt bij hun rouwverwerking en kennis van de feiten.”
Hoe zit dat met de verdediging van de verdachte?
Verdachte Oleg Poelatov, dus niet aanwezig op het proces, is de enige die zich laat bijstaan door advocaten. Het gaat om Boudewijn van Eijck en Sabine Doesschate van het Haagse advocatenkantoor Sjöcrona. Zij werken samen met de Russische advocate Elena Koetina, die niet als zodanig het woord mag voeren in een Nederlandse rechtbank. De drie hebben het strafdossier kortgeleden in handen gekregen en vragen extra tijd om de 36.000 pagina’s door te nemen. Poelatovs verdediging wordt gefinancierd door een stichting in Moskou. Wie die stichting financiert, zegt Van Eijck nog niet te weten.
Hoe gaat het proces verder?
Maandag 23 maart reageert de rechtbank op verschillende verzoeken van het Openbaar Ministerie, de verdediging van Poelatov en de nabestaanden. Het Openbaar Ministerie heeft onder meer gevraagd om een schouw van het gereconstrueerde MH17-wrak in Gilze-Rijen en het opnieuw horen van meerdere getuigen. De nabestaanden willen het strafdossier tot hun beschikking krijgen, zodat ze zich kunnen voorbereiden op de inhoudelijke behandeling. Met alle verzoeken die nog kunnen worden ingediend, wordt die niet voor de zomer verwacht.
Terugblik
Plan veiligstellen rampgebied MH17 Oekraïne
Defensie had een plan voorbereid om de Luchtmobiele Brigade met ondersteunend personeel naar het crashgebied van vlucht MH17 in Oekraïne te sturen, bevestigt de Landmacht aan NU.nl na berichtgeving van De Telegraaf. De militairen hadden het crashgebied, dat werd beheerst door rebellen, veilig moeten stellen.
Enkele dagen nadat vlucht MH17 uit de lucht was geschoten en terecht was gekomen in rebellengebied in Oost-Oekraïne kreeg de landmacht de opdracht een operatie te plannen. ,,De vraag was: we hebben een crashsite waar we niet bij komen, hoe zou je die kunnen beveiligen zodat repatriëring van de stoffelijke overschotten mogelijk wordt? Je werkt verschillende soorten operaties uit. Van voorzichtig tot heel zwaar”, legt Wijnen uit in het dagblad.
AD 03.03.2020
Bataljonscommandant Cas Schreurs brieft op donderdag 24 juli 2014 zijn militairen over de aanstaande missie. ,,Ik had er vertrouwen in”, zegt hij. ,,Iedereen was goed getraind; ik had supersoldaten.” Een deel van de eenheid was toen nog in Portugal voor een oefening.
Zij werden versneld teruggehaald naar Nederland. Op dat moment besloot Den Haag de missie af te blazen, nadat stoffelijke resten door de rebellen waren overgedragen aan de Oekraïense regering.
Aldus
Het Nederlandse leger stond in de startblokken om te worden ingezet in Oekraïne voor de repatriëring van MH17-slachtoffers. Duizend militairen, bewapend en wel, waren klaar om in transportvliegtuigen te stappen en richting rampgebied te gaan. Op het allerlaatste moment werd de operatie afgeblazen. Voor het eerst geeft defensie openheid van zaken.
De krijgsmacht komt vrijwel meteen in beeld wanneer donderdag 17 juli 2014 het nieuws uit het rampgebied in Nederland begint door te dringen. Op de eerste beelden uit Oost-Oekraïne is te zien hoe pro-Russische rebellen, die het gebied beheersen waar Malaysia Airlines vlucht MH17 is neergekomen, sollen met stoffelijke overschotten, kostbaarheden achteroverdrukken en voor het onderzoek naar de oorzaak van het drama essentiële sporen uitwissen. Premier Rutte veroordeelt het de volgende dag in scherpe bewoordingen. „Het is ronduit walgelijk”, aldus de eerste minister.
Zomerhitte
Publiek oogt Rutte machteloos, want die zaterdag en zondag komt er geen verbetering in de situatie. De opstandelingen hebben de stoffelijke resten uit de brandende zomerhitte gehaald en in koelwagons opgeslagen. Ze zetten de stoffelijke overschotten nu alleen in als onderhandelingsmiddel.
Terwijl de rebellen die streven naar de zelfstandige volksrepubliek Donetsk en de Oekraïense regering touwtrekken over de inhoud van de koeltrein, groeit in Nederland de maatschappelijke druk om militairen te sturen die een einde aan deze vreselijk pijnlijke situatie kunnen maken. Er komt zelfs een hashtag op sociale media: #bringthemhome. Vanuit het ministerie van Defensie blijft het stil.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b312fff0-5d14-11ea-935b-0217670beecd.jpg)
Achter de schermen wordt in het geheim koortsachtig gewerkt aan een militaire interventie. Op het hoofdkwartier van de landmacht zit vanaf zondag 20 juli een staf bij elkaar om een operatie te plannen. De landmacht heeft van Commandant der Strijdkrachten Tom Middendorp het verzoek gekregen met opties te komen.
„De vraag was: we hebben een crashsite waar we niet bij komen, hoe zou je die kunnen beveiligen zodat repatriëring van de stoffelijke overschotten mogelijk wordt? Je werkt verschillende soorten operaties uit. Van voorzichtig tot heel zwaar”, legt Commandant Landstrijdkrachten Martin Wijnen uit.
Slippers
Zijn voorganger Mart de Kruif gaat die zondag naar de Oranjekazerne in Schaarsbergen om met de leiding van 11 Luchtmobiele Brigade te overleggen. Deze eenheid moet de klus klaren omdat ze is opgericht om binnen korte tijd waar ook ter wereld te opereren. De Kruif komt binnenlopen op slippers. De lichtheid van de stralende zomerdag en de zware taak waar zijn mensen voor staan, vormen een groot contrast.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b35e4ed8-5d14-11ea-935b-0217670beecd.jpg)
Het plan dat De Kruif ontvouwt, gaat uit van duizend Nederlandse militairen die lichtbewapend en met alleen wat in hun rugzak past het gebied in zullen gaan. De militairen zullen posities innemen en die zelfstandig een paar dagen vasthouden rond het 35 vierkante kilometer grote gebied waar delen van de Malaysia Airlines Boeing 777 en de passagiers neer zijn gekomen.
De militairen moeten hulpverleners en forensisch onderzoekers in staat stellen hun werk te doen. Ze krijgen steun van evenzoveel Australische collega’s. Australië verliest bij de MH17-ramp 27 staatsburgers.
Improvisatie
Het is volgens Martin Wijnen een plan met een duidelijk einddoel, maar om dat te bereiken is veel improvisatie nodig. Hoe gaat het bataljon op de rampplek komen? Er is nog geen idee. De commandant zal ter plekke trucks of bussen moeten regelen. De grootste onzekerheid waarmee hij te maken krijgt, is de extreem onstabiele situatie in het rampgebied.
Dat is in handen van separatisten. Hoe voorkom je dat Nederlandse militairen met hen in gevecht raken? Militair kunnen onze goed getrainde landgenoten en Australiërs hen aan. Maar zo’n confrontatie kan tot escalatie leiden. Niet wat je wil met een grote, zwaarbewapende Russische troepenmacht vlakbij aan de andere kant van de grens.
De Luchtmobiele Brigade begint zondag 20 juli met alles te verzamelen wat nodig is voor zo’n missie. Dat gaat van groot tot klein. Zo stuurt de staf iemand richting een boekwinkel om aan kaarten van het operatiegebied te komen. De nieuwste Lonely Planet blijkt de beste te bevatten.
Hoewel de ramp midden in de vakantietijd gebeurt, is voldoende personeel krijgen geen probleem. Vanuit alle hoeken van de wereld melden zich militairen. Zelfs vanuit de Zuid-Amerikaanse jungle komt een telefoontje. „Tegen hem werd gezegd dat hij daar wel mocht blijven”, vertelt Wijnen. „Anderen boekten al voor ze het verzoek hadden gekregen zich te melden tickets vanuit IJsland en Thailand.
Op nogal wat campings draaiden mensen de pootjes van de caravan weer in en reden terug naar huis. Als ze uitlegden dat papa vanwege MH17 aan het werk moest, snapte hun gezin het altijd wel.”
In Nederland regelen ondersteunende eenheden met grote haast munitie, water en rantsoenen. De bijbehorende procedures blijken ineens razendsnel te kunnen worden doorlopen. Binnen 48 uur is de eenheid klaar voor vertrek. Op woensdagavond 23 juli wordt de stand-by status officieel. De dag erop brieft bataljonscommandant Cas Schreurs zijn mensen.
De overste kan een speld horen vallen als hij zijn verhaal begint. Het is nog niet zo lang na Uruzgan. Een missie waaraan 11 Luchtmobiel veel militairen leverde. Afghanistan-veteranen ondergaan het moment geroutineerd. Bij nieuwkomers is de spanning zichtbaarder.
„Maar we wilden het allemaal vooral gaan doen omdat de omvang van deze ramp grote indruk had gemaakt op iedere militair”, vertelt de officier. „Ik had er vertrouwen in. Iedereen was goed getraind; ik had supersoldaten.”
Terwijl Schreurs zijn verhaal doet, is zijn club nog niet compleet. Een deel van de eenheid zit in Portugal voor een oefening. Defensie besluit de militairen versneld terug te halen zodat ze direct door kunnen naar Oekraïne. Terwijl ze in de lucht hangen, valt in Den Haag het besluit de missie af te blazen. Er zit beweging in de zaak.
Koeltrein
De rebellen hebben maandag na een weekend lang ruzie maken met de Oekraïense regering de koeltrein met stoffelijke resten laten vertrekken vanuit het plaatsje Torez. Hij komt dinsdag 22 juli aan in regeringsgebied, in Charkov.
Een dag later kunnen de eerste vliegtuigen met gekiste menselijke restanten per Hercules van de Koninklijke Luchtmacht richting Nederland. In Oost-Oekraïne resteert het forensisch onderzoek. Dat kan met minder massieve bewaking, oordeelt het kabinet. Het besluit veertig onbewapende marechaussees te sturen.
Partjes informatie over de Oekraïne-missie die er nooit kwam, lekten in de loop van de tijd uit. Bij defensie sprak niemand er publiekelijk over. Volgens landmachtbaas Martin Wijnen is dat omdat de periode iets dubbels had en houdt. ,,We zijn trots op wat onze mensen hebben neergezet”, zegt de generaal. „Tegelijkertijd past borstklopperij niet tegen de achtergrond van al het leed.”
Op de pagina /mh17 vind je al het nieuws en achtergrond over het MH17-proces.
Meer: MH-17 0mroepWest
Meer: MH17-vliegramp OM
Al onze verhalen over MH17, de verdachten en de nabestaanden lees je in ons dossier
Volg de eerste zittingsdag in het MH17-proces via ons liveblog. NU
MH17-proces NOS
meer: MH17-proces
MH17-proces RTL
lees: Alles wat je moet weten over het MH17-proces in De Ochtend Show to go AD
lees: Strafzaak MH17 van start, volg de zaak in ons liveblog RTL
lees: Extra uitzending: MH17-proces van start, dit gaat er gebeuren RTL
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 17
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 16
Zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 15
zie ook: Dick Schoof versus de Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 14
Zie dan ook: Herdenking MH17 17.07.2014 – 17.07.2018 – Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 13
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 12
zie verder ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 11
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 10
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 9
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 8
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 7
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 6
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 5
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 4
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 3
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 2
zie ook: Nasleep afwikkeling MH17 vliegtuigcrash Oekraïne – deel 1
MH17: deze Russische vliegtuigexpert gaat tegen Kremlin in”‘Mijn land heeft mij verraden’
RTL 22.03.2020 Je zou het door de coronacrisis bijna vergeten, maar het MH17-proces gaat morgen 23.03.2020 weer verder. Vijf dagen na de ramp begon vliegtuigexpert Vadim Loekasjevitsj al openlijk kritiek te uiten op zijn eigen, Russische regering. Vadim was te gast bij een tv-zender om een Russische persconferentie over MH17 te becommentariëren. Het kostte de Rus uiteindelijk zijn baan. ‘De Russische leugens houden maar niet op’.
Meer: MH17 MH17-proces Rechtszaak
Rusland beschuldigt de Volkskrant van nepnieuws inzake MH17-onderzoek
NU 20.03.2020 Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft vrijdag een artikel van de Volkskrant als nepnieuws bestempeld. In het artikel wordt ingegaan op de veronderstelde Russische rol in het dwarsbomen van het onderzoek naar de ramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014.
In een persbericht laat het Russische ministerie weten dat het artikel dat op 5 maart verscheen gezien moet worden “als wederom een poging om de aandacht af te leiden van serieuze discrepanties in het blijkbaar alleen plausibele verhaal dat Rusland betrokken is bij de ramp”.
In de reconstructie van de Volkskrant wordt onder andere ingegaan op de rol van de GRU, de Russische militaire inlichtingendienst, en hun pogingen om het onderzoek te ondermijnen. Zo zouden twee Russische luchtvaartdeskundigen die meewerkten aan het onderzoek door de Onderzoeksraad (OVV) banden hebben met de GRU.
Het ministerie zegt dat het artikel in de Volkskrant, “waarvan bekend is dat het sterke banden heeft met de politie elite”, onderdeel is van een desinformatiecampagne tegen Rusland.
Ook OM haalde hard uit naar Rusland
De krant staat echter niet alleen in zijn beweringen. Ook het Openbaar Ministerie (OM) haalde tijdens de eerste dagen van het MH17-proces hard uit naar Rusland, wiens houding een schaduw over het proces zou werpen.
Het OM zegt dat Rusland het strafrechtelijk onderzoek actief heeft tegengewerkt en dat de “Russische Federatie er alles aan doet om dit proces te dwarsbomen”.
Daarnaast schreef ook NU.nl over de discutabele rol van Rusland in het onderzoek naar de ramp met de MH17.
Zie ook: Het Kremlin en de MH17-ramp: Keihard ontkennen en zand in ogen strooien
Lees meer over: MH17
NRC 20.03.2020 Interview Fred Westerbeke Bij het OM leidde hij de belangrijkste strafrechtelijke onderzoeken, zoals naar het neerhalen van vlucht MH17. Nu wordt Fred Westerbeke politiebaas in Rotterdam.
Al bijna veertig jaar is Fred Westerbeke (57) misdaadbestrijder. Hij begon zijn loopbaan als politieman, stapte na een avondstudie rechten over naar het Openbaar Ministerie, keerde terug bij de politie, werd wederom officier van justitie en gaat nu voor de derde keer een blauwe pet dragen. Over een week wordt hij de politiebaas van de eenheid Rotterdam.
Een versie van dit artikel verscheen ook in NRC Handelsblad van 21 maart 2020
Een versie van dit artikel verscheen ook in nrc.next van 21 maart 2020
Meer:
- Zuivering Oekraïense justitie treft MH17-onderzoek
- ‘Niemand kent het dossier dat wij in vijf jaar hebben opgebouwd’
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/898e3f72-683c-11ea-b2fd-0217670beecd.jpg)
MH17-zitting gaat door ondanks coronacrisis
Telegraaf 17.03.2020 Het MH17-proces gaat gewoon door, maar zonder pers en publiek. De eerst volgende zitting staat komende maandag gepland.
De Raad voor de Rechtspraak maakte onlangs bekend dat, vanwege de coronacrisis, de meeste zittingen op de lange baan gaan. Voor urgente zittingen wordt een uitzondering gemaakt, en ook het MH17-proces kan niet wachten.
Dat betekent dat er op maandag 23 maart om 10 uur wel gewoon een zitting is, maar dat lang niet alle zogenoemde procespartijen daarbij aanwezig zijn. Zo zijn niet de gebruikelijke drie officieren van justitie aanwezig, maar slechts één. Pers en publiek zijn niet welkom en ook nabestaanden kunnen de zitting niet volgen vanuit de gebruikelijke locatie in Nieuwegein.
Daar konden zij bij het begin van het proces de zaak volgen via een live-verbinding. Dat kan nog steeds, maar dan thuis, net zoals andere belangstellenden dat kunnen.
Sinds begin deze maand, ruim vijf jaar na de ramp met vlucht MH17, loopt het proces tegen vier mannen die ervan worden verdacht een cruciale rol te hebben gespeeld bij het neerhalen van het vliegtuig van Malaysia Airlines. Het is het omvangrijkste proces ooit op Nederlandse bodem wat betreft slachtoffers en nabestaanden. Bij de ramp kwamen 298 mensen om.
De eerst volgende zitting na 23 maart 2020 staat pas voor 8 juni 2020 op de agenda. Vermoedelijk duurt het proces tot in 2021.
BEKIJK MEER VAN; rechtshandhaving transport proces lucht- en ruimtevaartongeval/-incident Amsterdam MH17-proces Malaysia Airlines-vlucht 17
MH17-proces gaat door, maar zonder publiek
AD 17.03.2020 De volgende zitting in het MH17-strafproces, op 23 maart, gaat door. Maar dan zonder pers en publiek. Ook zal maar één van de drie officieren van justitie aanwezig zijn. Die maatregel in verband met het coronavirus maakt de rechtbank vandaag bekend.
Het proces tegen drie Russen en een Oekraïner, die verdacht worden van medeplichtigheid op de moord van 298 inzittenden van vlucht MH17, begon vorige week maandag in het Justitieel Complex Schiphol. Na een paar zittingsdagen werd de zaak geschorst tot 23 maart.
Lees ook;
De rechtbank heeft besloten dat die zitting wel doorgaat, maar met beperkte aanwezigheid van betrokken partijen. Er zullen geen journalisten en nabestaanden in de zaal zitten. Ook het congrescentrum NBC in Nieuwegein, waar nabestaanden het proces via een livestream kunnen volgen, blijft die dag dicht. De zitting begint om 10 uur.
Rechtbanken dicht
Alle rechtbanken, gerechtshoven en bijzondere colleges zijn vanaf vandaag dicht tot ten minste 6 april vanwege het coronavirus, behalve voor urgente zaken. Dit zijn zaken waar een rechterlijke beslissing niet achterwege kan blijven omdat het bijvoorbeeld raakt aan de rechten van verdachten of rechtszoekenden. Hieronder valt dus ook het MH17-proces.
Ook de uitspraak tegen de Utrechtse tramschutter Gökmen Tanis, de man die op 18 maart vorig jaar een aanslag pleegde op een tram op het 24 Oktoberplein, gaat vrijdag gewoon door. Hoe dat zal gaan en wie er bij mogen zijn, is nog niet bekend, meldde een woordvoerder eerder.
MH17-proces gaat maandag door, zonder pers en publiek
MSN 17.03.2020 Het proces over het neerhalen van vlucht MH17 gaat maandag door. Nabestaanden, pers en belangstellenden zijn echter niet welkom bij deze zitting, in verband met het coronavirus.
Van de drie officieren van justitie zal er maar één in de zittingszaal zijn, ook worden minder advocaten verwacht. Dat heeft de rechtbank Den Haag laten weten.
De rechtbank laat maandag 23 maart weten wat de beslissingen zijn op de onderzoekswensen die door het Openbaar Ministerie en de advocaten zijn gedaan. Dat is via livestream te volgen. De eerstvolgende zitting hierna is begin juni.
Schutter, Adder, Chagrijn en Mol
Dit zijn de verdachten van de MH17-ramp.
Het proces is op 9 maart begonnen in het Justitieel Complex Schiphol. De rechtszaak heeft veel deelnemers en trekt grote belangstelling, onder meer van pers uit binnen- en buitenland. Om de zaak te kunnen volgen is naast het complex een tijdelijk perscentrum gebouwd, waar honderden journalisten hun werk kunnen doen. Ook dit perscentrum blijft volgende week dicht, net als de locatie in Nieuwegein waar nabestaanden eerder deze maand het proces samen konden volgen.
Drie Russen en een Oekraïner zijn de verdachten in de zaak. Zij zijn niet bij het proces aanwezig. De rechtszaak zal volgens de planning tot ver in 2021 gaan duren.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 met een Buk-raket uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden, onder wie veel Nederlanders, kwamen daarbij om het leven.
Nabestaande Ria blogt over het MH17-proces: ‘Gek genoeg voel ik me euforisch’
RTL Nieuws; MH17-proces MH17
meer: MH17-proces RTL
Nabestaande Lockerbie-ramp vreest dat waarheid MH17 niet naar buiten komt
Nabestaande Lockerbie-ramp over MH17-proces: ‘Voor nabestaanden is dit loodzwaar’
Teruglezen: tweede dag van strafproces MH17, mogelijk vrijgeleide voor Poelatov
Alle 23 artikelen Created with Sketch.
Doorgaan proces MH17 op losse schroeven
OmroepWest 13.03.2020 Het is nog onduidelijk of de komende zittingen in het proces over het neerhalen van vlucht MH17 doorgaan. Dit in verband met het coronavirus, meldt de rechtbank Den Haag vrijdag. Uiterlijk woensdag 18 maart besluit de rechtbank of het proces als gepland op 23 maart verder gaat.
Het proces is afgelopen maandag begonnen in het Justitieel Complex Schiphol. De rechtszaak heeft veel deelnemers en trekt grote belangstelling, onder meer van pers uit binnen- en buitenland. Om de zaak te kunnen volgen is naast het complex een tijdelijk perscentrum gebouwd, waar honderden journalisten hun werk kunnen doen.
LEES OOK: Vader slachtoffer: ‘MH17-proces gaat om gerechtheid’
Meer over dit onderwerp: CORONAVIRUS MH17
Alle ogen op MH17-proces: ‘lompe’ Nederlandse uithaal veelbesproken
AD 11.03.2020 Het MH17-proces startte onder grote internationale belangstelling, maar hield na twee dagen abrupt weer op. Wat hebben we van de eerste twee procesdagen geleerd? Vijf vragen en antwoorden.
Was er nieuws te horen?
De eerste dagen van het MH17-proces hadden een ‘inventariserend karakter’ waarin de inhoud van het strafdossier niet op tafel kwam. Toch liet het Openbaar Ministerie zien waarom het zelfverzekerd is over het bewijsmateriaal. Het beschikt niet alleen over satelliet- en radarbeelden van de ramp, beeldbewijs van het vervoer van de Bukraket en afgeluisterde telefoongesprekken van pro-Russische separatisten, maar ook over verklaringen van tientallen getuigen.
Een belangrijke ooggetuige is ‘M58’, die anoniem blijft omdat hij represailles uit Rusland vreest. Hij stond vlakbij de lanceerlocatie van de Bukraket en claimt dat daar Russische militairen en agenten van de Russische geheime dienst FSB aanwezig waren. Vanwege zijn belastende verklaringen valt M58 in de zwaarste beschermingscategorie. Behalve M58 zijn er tientallen andere anonieme getuigen die vrezen voor hun leven.
Van de verdachten (de Russen Igor Girkin, Sergej Doebinski, Oleg Poelatov en de Oekraïner Leonid Chartsjenko) verscheen er niet één op de zitting. Een opsteker voor het Openbaar Ministerie was dat de rechtbank vond dat het OM genoeg pogingen had gedaan de vier te bereiken. Zij mogen bij verstek worden veroordeeld, waardoor het proces verder kan.
Het OM haalde fel uit tegen de ‘cynische desinformatiecampagne’ die Rusland voert en legde in weinig diplomatieke termen uit waarom Rusland zelf niet te vertrouwen is. ,,Wij hebben ons afgevraagd (…) hoe serieus wij de Russische beschuldigingen nog kunnen nemen na alle aantoonbare onwaarheden die de Russische autoriteiten hebben verkondigd.” Bellingcatonderzoeker Christo Grozev zei over die uitspraak: ,,Alleen Nederlanders kunnen het zo lomp zeggen.”
Hoe reageren nabestaanden?
Opgelucht. Met de start van het proces nam de spanning toe. Nabestaande Silene Fredriksz was blij ‘dat de kop eraf is’. Vooral het oplezen van de 298 namen van slachtoffers maakte veel emoties los. Zowel in de rechtszaal als in een congrescentrum in Nieuwegein, waar nabestaanden samenkwamen om het proces te volgen, vielen tranen.
Opluchting was er ook omdat het Openbaar Ministerie stelling durft te nemen tegen Rusland. Sommige nabestaanden twijfelden of het OM vanwege geopolitieke belangen wel durfde door te pakken. Dat vertrouwen is nu gegroeid. ,,Opzienbarend”, zei Piet Ploeg, die door de MH17-ramp drie familieleden verloor. ,,Ik heb grote bewondering dat het OM zo’n duidelijk standpunt inneemt ten opzichte van de Russische staat.”
Hoe kijkt het buitenland naar het proces?
Afgezien van Rusland, waar journaals het proces politiek en vooringenomen noemen, benadrukken buitenlandse media vooral de genoemde Russische desinformatiecampagne. ABC News citeert hoofdinspecteur David Nelson uit Australië, die vindt dat de Russische propaganda vooral de nabestaanden schoffeert. ,,Dat helpt de nabestaanden niet. Ik denk niet dat dit ze helpt bij hun rouwverwerking en kennis van de feiten.”
Hoe zit dat met de verdediging van de verdachte?
Verdachte Oleg Poelatov, dus niet aanwezig op het proces, is de enige die zich laat bijstaan door advocaten. Het gaat om Boudewijn van Eijck en Sabine Doesschate van het Haagse advocatenkantoor Sjöcrona. Zij werken samen met de Russische advocate Elena Koetina, die niet als zodanig het woord mag voeren in een Nederlandse rechtbank. De drie hebben het strafdossier kortgeleden in handen gekregen en vragen extra tijd om de 36.000 pagina’s door te nemen. Poelatovs verdediging wordt gefinancierd door een stichting in Moskou. Wie die stichting financiert, zegt Van Eijck nog niet te weten.
Hoe gaat het proces verder?
Maandag 23 maart reageert de rechtbank op verschillende verzoeken van het Openbaar Ministerie, de verdediging van Poelatov en de nabestaanden. Het Openbaar Ministerie heeft onder meer gevraagd om een schouw van het gereconstrueerde MH17-wrak in Gilze-Rijen en het opnieuw horen van meerdere getuigen. De nabestaanden willen het strafdossier tot hun beschikking krijgen, zodat ze zich kunnen voorbereiden op de inhoudelijke behandeling. Met alle verzoeken die nog kunnen worden ingediend, wordt die niet voor de zomer verwacht.
Teruglezen: tweede dag van strafproces MH17, mogelijk vrijgeleide voor Poelatov
RTL 10.03.2020 Op de tweede zittingsdag van het MH17-proces gaf het Openbaar Ministerie een toelichting op de stand van zaken van het opsporingsonderzoek. Wij hielden een liveblog bij van de zaak, lees die hier terug.
- Het OM vervolgt Oleg Poelatov (53), Sergej Doebinski (57), Igor Girkin (49) en Leonid Chartsjenko (48)
- Poelatev laat zich als enige vertegenwoordigen door advocaten. Hij ontkent iedere betrokkenheid.
- Het liveblog van de eerste dag teruglezen, kan hier.
Zaak onderbroken tot 23 maart 2020
De rechtbank gaat zich beraden over de wensen van de verdediging, het Openbaar Ministerie en de advocaten van de nabestaanden. Op maandag 23 maart 2020 gaat de zaak weer verder en laat de rechtbank zich uit over de verzoeken.
OM: strafdossier (nog) niet naar nabestaanden
De advocaten van de nabestaanden hadden verzocht om het strafdossier. Volgens de raadslieden is dat nodig om het spreekrecht goed te kunnen uitoefenen en voor het effectief indienen van schadeclaims.
Het Openbaar Ministerie wil de feiten eerst op zitting bespreken, voordat dossierstukken aan de nabestaanden worden verstrekt. “Dit zorgt ervoor dat stukken niet eerder op straat kunnen komen te liggen. Anderzijds stelt het nabestaanden wat ons betreft beter in staat om te beslissen over welke stukken zij willen beschikken voor het uitoefenen van hun spreekrecht.”
OM: roep Poelatov op als getuige
Het Openbaar Ministerie vraagt de rechtbank om Oleg Poelatov op te roepen als getuige. “Dan kan hij later zelf beslissen of hij gebruik wil maken van die mogelijkheid, of niet.”
Poelatov is de enige van de vier verdachten die zich laat vertegenwoordigen door een advocaat bij dit proces.
Advocaat Poelatov: waarom vraagt Nederland Rusland dan om hulp?
De advocaat van Poelatov vraagt zich af waarom Nederland wel medewerking vraagt aan Rusland, als het dat land ook beschuldigt van het verspreiden van desinformatie. De verdediging noemt twee voorbeelden. Nederland heeft Rusland om hulp gevraagd bij het uitvaardigen van de dagvaardingen en Nederland heeft Rusland om medewerking verzocht aan onderzoek naar het luchtruim boven en rond Oekraïne.
Verder vraagt de verdediging om voorbereidingstijd. “Het kan niet zo zijn dat de verdediging constant achter de feiten aanloopt. Wij moeten de tijd krijgen om naar het dossier te kijken.”
Dit moet je weten over tweede dag MH17-proces: OM haalt keihard uit naar Rusland
AD 19.03.2020 Getuigen in het MH17-proces vrezen represailles vanuit Rusland en zijn zelfs bang geliquideerd te worden. Daarnaast voert Rusland ‘een cynische campagne van desinformatie’, zo stelde het Openbaar Ministerie (OM) vandaag in een harde uithaal naar de Russische Federatie. Lees hieronder wat je moet weten van dag twee in het MH17-proces en lees onderaan het liveblog over de zitting terug.
Wat gebeurde er vandaag?
Gisteren werd de zaak officieel ‘uitgeroepen’. Vandaag gaf het OM een inkijkje in de stand van zaken van het onderzoek: wie zijn er allemaal verhoord? Welk bewijs is er in de vorm van videobeelden en geluidsfragmenten? Wat is er allemaal gedaan om te controleren of die beelden en afgeluisterde gesprekken wel echt zijn en niet gemanipuleerd? En welk onderzoek moet nog gedaan worden? Voor dat verhaal had het OM ruim twee uur nodig.
Meerdere getuigen in het MH17-proces hebben aangegeven anoniem te willen blijven omdat ze anders vrezen voor hun veiligheid. Dat zegt officier van justitie Thijs Berger (links). Daarnaast de andere twee officieren van justitie. © videostill
Was er nieuws?
Jazeker. Opvallend was de felle uithaal van het OM naar Rusland. Dat land is officieel geen partij in het proces, maar is wel van grote invloed. Al was het maar omdat drie van de vier verdachten uit Rusland komen, ze daar ook verblijven en Rusland ze niet uitlevert.
Justitie stelde dat verschillende getuigen vrezen voor hun leven. Daarom worden ze in dit proces anoniem gehouden. Officier van justitie Thijs Berger: ,,Getuige S24 verklaart bang te zijn dat hij geliquideerd wordt, bang voor represailles van de Russische Federatie. Anderen willen volgens hem voorkomen dat de waarheid naar boven komt.”
De vrees is niet vreemd, vindt Berger. De inlichtingendiensten van de Russische Federatie spelen overduidelijk een rol in Oost-Oekraïne en zijn betrokken geweest bij meerdere moorden in het buitenland, aldus de officier. ,,In afgetapte telefoongesprekken wordt ook gesproken van ‘groen licht uit Moskou’ om iemand te liquideren.”
De rechtbank in het MH17-proces. © EPA
Voor een andere getuige, M58, zijn ‘specifieke maatregelen’ genomen, stelde het OM. Dat zou kunnen inhouden dat hij inmiddels elders in de wereld woont. Het gaat om een Russische vrijwilliger die zich had aangesloten bij de separatisten en die op 17 juli, de dag van de crash, een kruispunt bij Snizhne in Oost-Oekraïne bewaakte, in de buurt van de plek waar MH17 neerstortte.
Hij beschrijft hoe separatisten in eerste instantie juichten dat er een vliegtuig was neergeschoten, maar bij terugkeer van de rampplek niet langer blij waren: het bleek een burgervliegtuig. De getuige stelt ook gehoord te hebben dat er Russische militairen en leden van geheime dienst FSB aanwezig waren op de plek. Er zijn videobeelden van zijn verhoor, daarop is de getuige onherkenbaar gemaakt.
Had het OM verder nog iets tegen Rusland?
Justitie ging nog even door en stond ook stil bij wat ze een ‘cynische desinformatiecampagne’ van Rusland noemt. Ze doelde daarmee op de verschillende scenario’s die de Russen de afgelopen jaren naar voren hebben gebracht over de crash van MH17: eerst was het een ander vliegtuig dat had geschoten, daarna zou de Buk niet van Rusland, maar van Oekraïne zijn geweest. Het was aantoonbaar onjuist, maar de Russen bleven het herhalen.
Meer recent, vorige week nog, verschenen er via een Twitteraccount dat wordt gevuld door twee zelfbenoemde onderzoekers uit Rusland en Nederland plots artikelen gebaseerd op documenten van het Joint Investigation Team (waarin Nederland, Maleisië, Australië, België en Oekraïne samen onderzoek doen). In die vergaderverslagen wordt gesproken over de twijfels over zogenoemde metadata van enkele foto’s in het dossier.
,,Maar dat in diezelfde verslagen staat dat die twijfels inmiddels zijn verdwenen, staat niet in de artikelen die geschreven worden”, aldus het OM. Justitie vermoedt dat de documenten zijn verkregen door de Russische inlichtingendienst GROe, mogelijk bij een hack van de Maleisische politie, en door die dienst zijn gelekt aan de ‘onderzoekers’ om twijfel te zaaien over het onderzoek.
Wat zeggen de nabestaanden over de verklaringen van het OM?
De nabestaanden waren blij dat het OM zo ongeremd tegen Rusland durfde uit te halen. ,,Het OM heeft de vloer aangeveegd met alle desinformatie van Russische zijde”, zei Piet Ploeg, voorzitter van Stichting Vliegramp MH17, tevreden. Hij noemde het optreden van de officieren van justitie dapper. ,,Het OM heeft een heleboel gezegd over de manipulatie van bewijsmateriaal, de desinformatie en het bedreigen van getuigen.”
De advocaten van verdachte Poelatov (de enige verdachte namens wie er advocaten zijn, de vier verdachten zijn sowieso niet aanwezig) waren minder blij. ,,Het OM zeilt scherp aan de wind met haar uitlatingen over de veiligheid van de getuigen. Dat doet ze voor het oog van internationale media. En als de Russische Federatie structureel misleidende informatie verspreidt? Waarom vraagt Nederland dan wel om medewerking van Rusland als het Nederland uitkomt? Zoals bij uitreiken van de tenlastelegging aan de verdachten?”
Hoe gaat de zaak nu verder?
De zitting is geschorst tot maandag 23 maart 10.00 uur. Dan beslist de rechtbank over een aantal zaken, zoals wanneer de nabestaanden inzicht krijgen in het dossier en welke getuigen er nogmaals gehoord moeten worden. Daarna volgt in juni een zogenoemde regiezitting, waarop vooral de advocaten nog met vragen kunnen komen. De inhoudelijke behandeling van de zaak zal vermoedelijk pas in 2021 plaatsvinden.
Gisteren kende het MH17-proces een emotionele start, het OM las in de rechtbank de namen van alle 298 inzittenden van de vlucht voor. De vier verdachten (drie Russen en een Oekraïner) waren niet aanwezig. Lees alles over gisteren in onze samenvatting van dag één.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/3f582e3a-62e3-11ea-8344-0218eaf05005.jpg)
Behandeling strafzaak MH17 niet eerder dan 2021
Telegraaf 10.03.2020 De inhoudelijke behandeling van de strafzaak over het neerschieten van vlucht MH17 is waarschijnlijk niet eerder dan „in de loop van 2021.” Dat zei de officier van justitie dinsdag tijdens de tweede zittingsdag van het proces. De megazaak is momenteel nog in de voorbereidende en inventariserende fase.
De officier houdt er rekening mee dat het noodzakelijke aanvullende onderzoek niet voor het einde van dit jaar klaar is. Pas daarna kan de zaak inhoudelijk worden behandeld. De rechtbank heeft inmiddels blokken van zittingsdagen tot en met maart volgend jaar gereserveerd in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol.
Het Openbaar Ministerie heeft „sterke aanwijzingen” dat de Russische overheid het onderzoek naar het neerhalen van MH17 wil dwarsbomen. „Daarbij wordt de inzet van veiligheidsdiensten niet geschuwd.” Dat zei de officier van justitie dinsdag aan het begin van de tweede dag van het strafproces. Het OM geeft de tweede zittingsdag een toelichting op de stand van zaken van het opsporingsonderzoek.
De rechtszaak kan rekenen op grote nationale en internationale belangstelling, van nabestaanden, waarnemers en journalisten. Tijdens de eerste zittingsdag schetste de voorzitter van de rechtbank hoe het proces er de komende maanden ongeveer uit zal gaan zien. Er zijn blokken van zittingsdagen tot en met maart volgend jaar ingeruimd. Het is niet duidelijk hoeveel daarvan gebruikt gaan worden en of het voldoende is.
Monsterproces
Het monsterproces over het neerhalen van het vliegtuig van Malaysia Airlines begon maandag op het Justitieel Complex Schiphol. Het toestel werd op 17 juli 2014 uit de lucht geschoten boven oostelijk Oekraïne. Alle 298 inzittenden kwamen om het leven. Een van de officieren van justitie las tijdens de eerste zittingsdag de namen op van alle slachtoffers. Het was toen muisstil in de zittingszaal.
Het OM vervolgt Oleg Poelatov (53), Sergej Doebinski (57), Igor Girkin (49) en Leonid Chartsjenko (48) voor het neerhalen van vlucht MH17, met de dood van alle inzittenden tot gevolg, en van de moord op alle inzittenden. De eerste drie verdachten zijn Russen, Chartsjenko is een Oekraïner. Poelatev laat zich als enige vertegenwoordigen door advocaten. Zij lieten namens hem weten dat hij ontkent er iets mee te maken te hebben.
Separatist heeft verklaard over afvuren buk ten tijde van neerhalen MH17
NU 10.03.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft dinsdag laten weten dat er verklaringen zijn afgelegd door een getuige die in 2014 in de buurt was van de veronderstelde afvuurlocatie van de buk-raket waarmee vlucht MH17 is neergehaald. De persoon was als Russische vrijwilliger actief in een separatistische eenheid in Oost-Oekraïne.
Volg hier ons liveblog over de tweede zittingsdag in het MH17-proces
De getuige, die wordt aangeduid als M58, zegt dat hij op de dag dat vlucht MH17 werd neergehaald (17 juli 2014) in de buurt van een buk was toen een raket werd gelanceerd.
M58 heeft verklaard dat het zijn taak was om met anderen het terrein waar de buk gestationeerd stond te bewaken en dat er ook andere pro-Russische separatisten aanwezig waren. Het OM gaat ervan uit dat een landbouwveld in de buurt van Pervomaisk de lanceerlocatie is geweest.
De getuige zegt dat aanwezigen in eerste instantie verheugd reageerden, omdat een militair transportvliegtuig zou zijn neergeschoten. Toen de eerste mensen terugkwamen van de crashsite, vertelden zij echter dat het om een burgervliegtuig ging.
De verklaring van M58 bij de rechter-commissaris is in oktober vastgelegd op video. Vanwege de aard van zijn verklaring is hij onherkenbaar gemaakt en wordt zijn naam afgeschermd. Het OM wil de getuige graag nog nader horen en kan zich voorstellen dat ook de verdediging dit wil.
Raketinstallatie die MH17 neerhaalde heeft unieke ‘vingerafdruk’
Getuige verklaart over vervoeren buk
M58 is niet de enige aan de kant van de separatisten die verklaringen heeft afgelegd. Ook getuige S21 zegt destijds in een militaire eenheid die onder leiding stond van verdachte Leonid Karchenko te hebben gediend.
Deze getuige zegt dat hij op de dag waarop MH17 is neergeschoten samen met een aantal anderen ’s avonds werd ingeschakeld om een buk-TELAR te vervoeren vanuit Snizhne in Oost-Oekraïne en uiteindelijk weer over te dragen.
De verklaringen kunnen van belang zijn voor het scenario waar het OM van uitgaat: dat vlucht MH17 in juli 2014 met een buk-raket is neergehaald boven gebied dat in handen was van separatisten.
De vier verdachten die worden vervolgd, zijn volgens het OM verantwoordelijk voor het binnenhalen van de buk vanuit Rusland, het bewaken van het afweergeschut en het vervoer terug naar Rusland.
De officier van justitie deed dinsdag op de tweede zittingsdag een dringend beroep op Igor Girkin (49), zijn rechterhand Sergey Dubinskiy (57), diens assistent Oleg Pulatov (53) en de Oekraïner Leonid Kharchenko (48) om een verklaring af te leggen over waar zij van worden verdacht.
Zie ook: MH17-verdachte Kharchenko: de man die het neerhalen rapporteerde
Lees meer over: MH17
Nieuwe getuigen in zaak MH17, onderzoek bijna klaar
NOS 10.03.2020 Het Openbaar Ministerie heeft op de tweede dag in het MH17-proces nieuwe getuigen gepresenteerd. Een van hen is een Rus die aanwezig zou zijn geweest bij het afvuren van de Buk-raket. Ook zei het OM dat het onderzoek bijna is afgerond.
De nieuwe getuige had zich volgens het OM als vrijwilliger bij de separatisten aangesloten. Hij bewaakte het terrein waar de Buk-raket werd afgeschoten. Volgens de man waren de aanwezigen blij dat er een militair transportvliegtuig was neergehaald, tot ze er achter kwamen dat het om een passagiersvliegtuig ging.
Volgens het OM is het voor de man te gevaarlijk om hem op een zitting te horen en moet dat in het geheim gebeuren. Hij heeft eerder wel in vermomming gesproken met de rechter-commissaris.
De tweede dag van het MH17-proces is te volgen via deze livestream.Ook tientallen andere getuigen lopen volgens het OM het risico om te worden bedreigd door Russische veiligheidsdiensten. De identiteit van deze mensen wordt met toestemming van de rechter-commissaris geheim gehouden. Meer getuigen hebben gezegd dat ze bang zijn voor vergelding of zelfs moord.
Filmer bedreigd
Die angst is niet onterecht, zei officier van justitie Thijs Berger. “Een van de mensen die een filmpje hebben gestuurd, kreeg twee keer bezoek van gewapende mensen. Daarna is hij gevlucht.” Op zijn opnames is de Buk-raket in Oost-Oekraïne te zien.
De dreiging komt volgens het OM van gewapende groepen in Oost-Oekraïne en van de geheime dienst in Rusland. “Dit werpt een donkere schaduw over dit proces. Er zijn veel aanwijzingen dat Russische veiligheidsdiensten het proces proberen te dwarsbomen.” De officier wees erop dat de diensten eerder in verband zijn gebracht met moorden.
Volgens het Openbaar Ministerie is het onderzoek naar de vier verdachten bijna klaar. Het OM zegt nog strenger dan anders te hebben beoordeeld of bewijsmateriaal in de MH17-zaak authentiek is.
Een deel van het bewijs komt uit tapgesprekken van de Oekraïense geheime dienst. Het OM heeft gecontroleerd of die gesprekken echt zijn, bijvoorbeeld door ze naast telecomgegevens te leggen. Het internationale Joint Investigation Team (JIT) heeft ook verschillende mensen op de tapgesprekken gesproken, die erkennen dat zij inderdaad te horen zijn.
Controle beelden
Ook foto’s en filmpjes zijn uitgebreid door het JIT gecheckt, onder meer door na te gaan of de plek op de beelden ook de werkelijke locatie was. Waar mogelijk zijn camera’s en geheugenkaarten onderzocht en het KNMI is gevraagd of het weer op de beelden overeenkomt met het weerbeeld van die dag.
Als voorbeeld van het zorgvuldig handelen door het JIT noemde het Openbaar Ministerie een foto waarop de Buk-installatie te zien was, samen met een donker busje met zwaailichten. Dat busje kwam ook op andere beelden voor. De telefoons van mensen die op de foto te zien waren, bleken inderdaad contact te hebben gehad met masten in de buurt van de locatie.
Volgens het Openbaar Ministerie is extra onderzoek naar beeldmateriaal en tapgesprekken niet nodig. Verwijten uit Rusland dat die zijn gemanipuleerd blijken keer op keer niet waar, benadrukte het OM. Verder wil justitie dat de rechtbank gaat kijken bij de wrakstukken van MH17. Die staan op de luchtmachtbasis in Gilze-Rijen.
Misleidende informatie
Het Openbaar Ministerie herhaalde dat de Rusland constant misleidende informatie verspreidt en ook afluister- en hackoperaties uitvoert om het MH17-onderzoek te verstoren.
Pas in de loop van volgend jaar zal de zaak inhoudelijk worden behandeld, is de verwachting, bij voorkeur opgedeeld per thema. “Tot die tijd zal de desinformatiecampagne ongetwijfeld doorgaan”, zegt het OM.
De aanklagers willen verder zo snel mogelijk weten of een van de verdachten, de Rus Poelatov, bereid is een verklaring af te leggen. Dat kan schriftelijk, op een opgenomen video of in Rusland. Het OM wil ook kijken of hij in Nederland door de rechter verhoord kan worden, zonder dat hij gearresteerd wordt. Geen van de vier mannen die terechtstaan zijn bij het proces komen opdagen.
Onder druk gezet
Maar de advocaten van Poelatov zeggen op zijn vroegst pas in juni te kunnen bepalen welk onderzoek zij nodig achten. Zij vinden de opmerkingen van het Openbaar Ministerie over de veiligheidsrisico’s voor een aantal getuigen ongepast. Daardoor zouden andere getuigen beïnvloed kunnen worden, zei advocaat Boudewijn van Eijck.
Hij uitte ook kritiek op de uitspraken over misleiding door Rusland. “Als dat zou kloppen, vraag ik me af waarom het OM Rusland wel om hulp heeft gevraagd. De rechtshulpverzoeken zijn allemaal keurig uitgevoerd.”
Of hun cliënt Poelatov een verklaring wil afleggen weten de advocaten nog niet. De verdediging voelt zich door justitie onder druk gezet. “Wij moeten nu de tijd krijgen om in het dossier te duiken.”
De zaak gaat op 23 maart 2020 verder. Dan bepaalt de rechtbank hoe het proces verder zal verlopen.
Bekijk ook;
- Dag één MH17-proces: 49 nabestaanden willen spreekrecht, verdachte ontkent
- Namen van alle 298 slachtoffers voorgelezen bij begin proces vlucht MH17
- Ruim 2000 dagen na de ramp gaat strafzaak MH17 eindelijk beginnen
OM: Dreiging vanuit Rusland richting getuigen MH17-proces reëel scenario
NU 10.03.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft dinsdag benadrukt dat de dreiging vanuit Rusland ten opzichte van getuigen in het MH17-proces zeer reëel is. Het is daarom van groot belang dat zij anoniem blijven.
De tweede dag in het MH17-proces stond in het teken van de stand van het onderzoek. De officier van justitie haalde nog maar eens hard uit naar Rusland wiens houding “een schaduw over dit proces werpt”.
Maandag stelde het OM al dat Rusland het strafrechtelijk onderzoek actief heeft tegengewerkt en dinsdag werd herhaald dat de “Russische Federatie er alles aan doet om dit proces te dwarsbomen”.
Daarbij zou volgens het OM de inzet van Russische veiligheidsdiensten niet worden geschuwd. Dat zij proberen de identiteit van de nu nog anonieme getuigen te achterhalen is volgens de officier “een reëel scenario”.
Een getuige die beeldopnamen heeft gemaakt van de buk waarmee MH17 op 17 juli 2014 uit de lucht is geschoten, zegt te zijn gevlucht toen er tot tweemaal toe gewapende mannen aan zijn deur stonden. Een ander zegt te vrezen voor zijn leven als zijn naam bekend wordt.
Raketinstallatie die MH17 neerhaalde heeft unieke ‘vingerafdruk’
‘Veiligheidsdiensten betrokken bij gewapende strijd’
Het OM zei op zitting dat het onderzoek van het Joint Investigation Team (JIT) duidelijke aanwijzingen heeft opgeleverd dat diezelfde Russische veiligheidsdiensten FSB en GRU ook nauw betrokken zijn bij het gewapend conflict in Oekraïne.
Om de risico’s zoveel mogelijk te beperken heeft de rechter-commissaris besloten dat van tientallen getuigen de identiteit moet worden afgeschermd. Een kleiner aantal is als bedreigde getuige gehoord. “Op die manier hebben zij een verklaring kunnen afleggen zonder onverantwoorde risico’s te lopen”, aldus de officier van justitie.
Zie ook: Het Kremlin en de MH17-ramp: Keihard ontkennen en zand in ogen strooien
Lees meer over: MH17
© Foto Koen van Weel/ANP Advocaten Sabine ten Doesschate (midden) en Boudewijn van Eijck van verdachte Oleg Poelatov, dinsdag in de rechtszaal van het Justitieel Complex
‘Rusland probeert waarheidsvinding MH17 te verstoren’
MSN 10.03.2020 Het Nederlandse Openbaar Ministerie beschikt over een getuige die zegt dat er Russische militairen waren op de locatie van de Boek-raketinstallatie op de locatie waarvandaan vlucht MH17 werd neergehaald. Separatisten vertelden de getuige dat de mannen hoorden bij de Russische geheime dienst FSB.
De verklaring van anonieme ‘getuige M58’ vormt een nieuwe aanwijzing dat Rusland direct betrokken was bij het neerschieten van het toestel in 2014.
Maandag begon het MH17-proces tegen drie Russen en een Oekraïner in de rechtszaal op Schiphol. Zij worden verdacht van moord en het vernietigen van een burgervliegtuig. Op de tweede zittingsdag is het OM begonnen met een overzicht van de stand van het onderzoek. Daaruit blijkt dat het OM veel informatie heeft over de rol die Rusland speelde in Oost-Oekraïne. Zo heeft het onderzoek „duidelijke aanwijzingen’’ opgeleverd dat de Russische veiligheidsdiensten FSB en GROe „nauw betrokken zijn bij het gewapend conflict in Oekraïne”. Zo zouden separatisten in afgeluisterde telefoongesprekken spreken over „groen licht uit Moskou om iemand te executeren” en over „een bevel uit Moskou om iemand neer te schieten”.
Getuigenverklaring Girkin
Geen van de vier verdachten is aanwezig bij het proces in het Justitieel Complex op Schiphol. In de rechtbank laat alleen verdachte Oleg Poelatov zich vertegenwoordigen door advocaten. Hoofdverdachte Igor Girkin blijkt wel een getuigenverklaring te hebben afgelegd in Rusland. Daarin vertelt de voormalige separatistenleider dat hij tien minuten na het neerstorten van MH17 de melding kreeg dat de ‘luchtverdediging’ een Oekraïens gevechtsvliegtuig had neergeschoten. Later zou hij te horen hebben gekregen dat het in werkelijkheid om een burgervliegtuig ging.
Volgens het OM zijn er „duidelijke aanwijzingen” dat Russische inlichtingendiensten proberen „de waarheidsvinding naar het neerschieten van vlucht MH17 te verstoren”. Officier van justitie Thijs Berger noemde in dat kader een poging om de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) te hacken en pogingen om in te breken in de computersystemen van de Maleisische justitie.
‘Donkere schaduw over proces’
Ook binnen Rusland zouden de autoriteiten proberen burgeronderzoek naar de toedracht te smoren. Een getuige die vanuit Rusland onderzoek deed naar de ramp, verklaarde dat zijn computer in beslag werd genomen en dat hij werd gezocht door de Russische inlichtingendienst FSB.
De getuigen die tegenover het Nederlandse OM een verklaring hebben afgelegd, lopen volgens Berger daarom een groot risico wanneer hun identiteit bekend wordt. Hij verwees naar verschillende aanslagen die zijn gepleegd door Russische diensten, zoals de vergiftiging van de Russische oud-spion Sergej Skripal in het Britse Salisbury in 2018. „De optelsom van al deze feiten werpt een donkere schaduw over dit proces”, aldus de officier van justitie.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/083c3d7e-6252-11ea-8344-0218eaf05005.jpg)
Advocaat: mogelijk spreekt verdachte Poelatov tijdens MH17-proces
Telegraaf 09.03.2020 De advocaten van MH17-verdachte Oleg Poelatov sluiten niet uit dat hij zijn mond open gaat doen tijdens de strafzaak tegen hem en drie andere verdachten. De kans is echter klein dat hij naar Nederland komt. Mogelijk zal hij bijvoorbeeld via een videoverbinding spreken. Dat zei zijn advocaat Boudewijn van Eijck in het programma Nieuwsuur.
Er is een internationaal arrestatiebevel uitgevaardigd tegen de Rus. „Dat is geen stimulans om naar Nederland te komen”, aldus Van Eijck. De verdediging van Poelatov wordt betaald door een Russische stichting. Hoe die stichting aan het geld komt, weet Van Eijck niet.
De Rus wordt bijgestaan door hem en collega Sabine ten Doesschate. Poelatov is de enige die zich door advocaten laat verdedigen. De andere drie verdachten hebben geen gehoor gegeven aan de oproep om naar het Justiteel Complex Schiphol te komen of advocaten te sturen.
Ten Doesschate liet aan Nieuwsuur weten dat ze haar cliënt in Rusland heeft ontmoet. „Hij wil betrokken zijn bij zijn verdediging. Hij vindt het belangrijk dat daar werk van wordt gemaakt.” Hij ontkent iedere betrokkenheid bij de ramp.
BEKIJK OOK:
Reconstructie MH17: Die ene zomerdag dat alles gitzwart kleurde
’Laf gedrag’
„Ze hebben alles geprobeerd om de dagvaarding te ontlopen en onvindbaar te zijn voor het OM. Uitermate laf gedrag”, zegt nabestaande Silene Fredriksz tegen De Telegraaf over de drie verdachten. Ze is blij dat de strafzaak ’eindelijk is begonnen’. „Dat gaf maandag ook wel een ontlading bij velen van ons. De kop is eraf. We houden er rekening mee dat een lange adem nodig is.”
Vlucht MH17 werd bijna zes jaar geleden uit de lucht geschoten boven oostelijk Oekraïne. Alle 298 inzittenden kwamen om het leven, onder wie 196 Nederlanders. Maandag begon de strafzaak hierover.
BEKIJK OOK:
’Er schuilt stukje hoop in strafproces MH17’
BEKIJK OOK:
’OM maakte fout door Russen vroegtijdig buitenspel te zetten in MH17-proces’
BEKIJK OOK:
Bataljonscommandant over geheime MH17-operatie: ’Ik had supersoldaten’
BEKIJK MEER VAN; rechtshandhaving proces moord/doodslag transport lucht- en ruimtevaartongeval/-incident Oleg Poelatov Boudewijn van Eijck Nederland
OM geeft tweede zittingsdag toelichting op MH17-onderzoek
MSN 10.03.2020 Het Openbaar Ministerie geeft dinsdag, de tweede zittingsdag van het MH17-proces, een toelichting op de stand van zaken van het opsporingsonderzoek. Dat wil zeggen dat het OM de rechtbank vertelt hoe ver het onderzoek is en wat er nog moet gebeuren voordat de zaak wat justitie betreft inhoudelijk behandeld kan worden.
De rechtszaak kan rekenen op grote nationale en internationale belangstelling, van nabestaanden, waarnemers en journalisten. Tijdens de eerste zittingsdag schetste de voorzitter van de rechtbank hoe het proces er de komende maanden ongeveer uit zal gaan zien. Er zijn blokken van zittingsdagen tot en met maart volgend jaar ingeruimd. Het is niet duidelijk hoeveel daarvan gebruikt gaan worden en of het voldoende is.
Het monsterproces over het neerhalen van het vliegtuig van Malaysia Airlines begon maandag op het Justitieel Complex Schiphol. Het toestel werd op 17 juli 2014 uit de lucht geschoten boven oostelijk Oekraïne. Alle 298 inzittenden kwamen om het leven. Een van de officieren van justitie las tijdens de eerste zittingsdag de namen op van alle slachtoffers. Het was toen muisstil in de zittingszaal.
Het OM vervolgt Oleg Poelatov (53), Sergej Doebinski (57), Igor Girkin (49) en Leonid Chartsjenko (48) voor het neerhalen van vlucht MH17, met de dood van alle inzittenden tot gevolg, en van de moord op alle inzittenden. De eerste drie verdachten zijn Russen, Chartsjenko is een Oekraïner. Poelatev laat zich als enige vertegenwoordigen door advocaten. Zij lieten namens hem weten dat hij ontkent er iets mee te maken te hebben.
Advocaat: mogelijk spreekt verdachte Poelatov tijdens MH17-proces
MSN 09.03.2020 De advocaten van MH17-verdachte Oleg Poelatov sluiten niet uit dat hij zijn mond open gaat doen tijdens de strafzaak tegen hem en drie andere verdachten. De kans is echter klein dat hij naar Nederland komt. Mogelijk zal hij bijvoorbeeld via een videoverbinding spreken. Dat zei zijn advocaat Boudewijn van Eijck in het programma Nieuwsuur.
Er is een internationaal arrestatiebevel uitgevaardigd tegen de Rus. “Dat is geen stimulans om naar Nederland te komen”, aldus Van Eijck. De verdediging van Poelatov wordt betaald door een Russische stichting. Hoe die stichting aan het geld komt, weet Van Eijck niet.
De Rus wordt bijgestaan door hem en collega en Sabine ten Doesschate. Poelatov is de enige die zich door advocaten laat verdedigen. De andere drie verdachten hebben geen gehoor gegeven aan de oproep om naar het Justiteel Complex Schiphol te komen of advocaten te sturen.
Ontmoeting
Ten Doesschate liet aan Nieuwsuur weten dat ze haar cliënt in Rusland heeft ontmoet. “Hij wil betrokken zijn bij zijn verdediging. Hij vindt het belangrijk dat daar werk van wordt gemaakt.” Hij ontkent iedere betrokkenheid bij de ramp.
De beide raadslieden hebben maandag in de rechtszaal betoogd dat het destijds niet sluiten van het luchtruim boven Oekraïne ten onrechte geen onderdeel is van het strafrechtelijk onderzoek. Zij hebben aangekondigd die kwestie te zullen opvoeren in hun verdediging. In Nieuwsuur zei hoofdofficier van justitie Digna van Boetzelaer dat het Openbaar Ministerie daarvan “de relevantie” niet ziet. “Dat is andere kwestie dan het neerhalen van MH17, waar de verdachte van beschuldigd wordt.”
Vlucht MH17 werd bijna zes jaar geleden uit de lucht geschoten boven oostelijk Oekraïne. Alle 298 inzittenden kwam om het leven. Maandag begon de strafzaak hierover.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5492929e-622b-11ea-b1f6-02c309bc01c1.jpg)
LIVE Advocaat Poelatov: ’OM laat sluiten luchtruim achterwege in onderzoek MH17’
Telegraaf 09.03.2020 De verdediging van Oleg Poelatov zegt dat het Openbaar Ministerie ten onrechte het niet sluiten door Oekraïne van het luchtruim achterwege heeft gelaten in het strafrechtelijk onderzoek.
Advocaat Boudewijn van Eijck suggereerde dat dat wellicht te maken heeft met het feit dat Oekraïne deel uitmaakt van het Joint Investigation Team JIT, en invloed heeft uitgeoefend om uit de wind te worden gehouden. „De onderste steen is nog lang niet boven”, aldus de advocaat van verdachte Oleg Poelatov.
Verslaggever Saskia Belleman is in de beveiligde rechtbank op Schiphol. Volg het MH17-proces via haar tweets onderaan dit artikel.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/54ad38b0-622b-11ea-b1f6-02c309bc01c1.jpg)
De rechtbank tijdens de eerste zittingsdag in het MH17-proces. Ⓒ AFP
Van Eijck en zijn collega Sabine ten Doesschate kondigden aan dat de kwestie van het luchtruim een belangrijk onderdeel van hun verdediging zal zijn. Van Eijck vindt het onterecht dat er aan de 12 luchtverkeersleiders die in 2015 en 2016 door het JIT zijn gehoord, geen vragen zijn gesteld over het waarom van het niet sluiten van het luchtruim.
BEKIJK OOK:
Dit zijn de vier verdachten van de massamoord op vlucht MH17
BEKIJK OOK:
Muisstil in rechtszaal tijdens oplezen namen slachtoffers MH17
Door de Oekraïnse autoriteiten werd voor burgerluchtvaart een ’veilige’ grens van 32.000 voet aangehouden. Die grens was drie dagen voor het neerhalen van MH17 nog opgehoogd. Een reden daarvoor werd niet gegeven. MH17 vloog op 33.000 voet.
Op 16 juli 2014 werden er door de Russische autoriteiten zogenoemde ’Notice to airmen’ – Notams – uitgevaardigd voor het gebied dat grensde aan Oost-Oekraïne. De Russen gaven als laagste veilige vlieghoogte 53.000 voet aan, 6 kilometer hoger dan MH17 vloog. Die Notams gingen over Russisch grondgebied, maar verwezen duidelijk naar de reden: het gewapende conflict op de grond in Oost-Oekraïne.
Het vliegplan van MH17 voorzag niet in die hogere grens. Van Eijck en Ten Doesschate vinden het onterecht dat het onderzoek zich niet mede richt op het „opmerkelijke feit” dat het luchtruim boven Oekraïne niet dicht was. Volgens Van Eijck „overheersten militaire belangen, en werden er ten onrechte geen maatregelen genomen om civiele vliegtuigen te beschermen.”
BEKIJK OOK:
Op deze indrukwekkende manieren werden bewijzen MH17 verzameld
Van Eijck en Ten Doesschate kaartten de kwestie van het luchtruim aan op de eerste dag van het strafproces tegen 4 verdachten van het neerhalen van MH17, en de moord op 298 inzittenden. Ten Doesschate benadrukte het belang van een goede verdediging van verdachte Poeletov voor een eerlijk proces. „De drang om een schuldige aan te wijzen kan daaraan in de weg staan. Als die wens te sterk wordt, dan kan dat ten koste gaan van de waarheidsvinding.”
BEKIJK MEER VAN; rechtshandhaving rechterlijke macht lucht- en ruimtevaartongeval/-incident Boudewijn van Eijck Johan Frederik ten Doesschate Oleg Poelatov Oekraïne Joined Investigation Team JIT Openbaar Ministerie Malaysia Airlines-vlucht 17
Openbaar Ministerie: Buk-installatie had nooit in Oekraïne mogen zijn
NU 09.03.2020 Strafrechtelijk gezien had de buk-installatie waarmee MH17 uit de lucht is geschoten nooit in Oekraïne mogen zijn, en had het daar nooit een raket mogen afvuren. Dat heeft het Openbaar Ministerie (OM) maandag duidelijk gemaakt in het openingswoord van het proces rond het neergehaalde vliegtuig.
Dit is volgens de officier van belang omdat het deze zaak “wezenlijk anders maakt dan gevallen waarbij inschattingsfouten tijdens een rechtmatige militaire actie leiden tot burgerdoden”.
Volgens het OM hebben de vier verdachten Igor Girkin (49), zijn rechterhand Sergey Dubinsky (57), diens assistent Oleg Pulatov (53) en de Oekraïner Leonid Kharchenko (48) een hoofdrol gespeeld bij het neerhalen van vlucht MH17 op 17 juli 2014, waarbij 298 mensen omkwamen. Ook al hebben zij geen van vieren op de knop gedrukt.
Het OM zegt dat het “goed denkbaar” is dat het bedoeling van de verdachten was “om een vliegtuig van de Oekraïense strijdkrachten uit de lucht te laten schieten”. In 2014 woedde er een strijd tussen pro-Russische separatisten en het Oekraïense leger. Maar volgens de officier sluit dit “vergissingsscenario” de strafbaarheid van de verdachten niet uit. “Al is het aan de rechtbank om hierover te oordelen”.
Namen van 298 MH17-slachtoffers voorgelezen tijdens zitting
OM benoemt tegenwerken Rusland
Het OM benoemde in het openingswoord dat Rusland het strafrechtelijk onderzoek actief heeft tegengewerkt. De officier sprak ook zijn verwachting uit dat er de komende tijd “rookgordijnen opgeworpen worden om de aandacht van de feiten af te leiden”.
De officier zei echter dat er een solide dossier is opgebouwd op basis van onder andere tientallen getuigen, die hebben verteld wat zij hebben meegemaakt op 17 juli 2014, en in de periode daaromheen.
Vanuit Rusland aangeleverde stukken, voorzien van een analyse van het OM, zijn eveneens opgenomen in het dossier. “Ook beschuldigingen van manipulatie van tapgesprekken en beeldmateriaal in open bronnen hebben wij serieus genomen en voorgelegd aan onafhankelijke deskundigen.”
Zie ook: Dit was de eerste dag van het MH17-proces
Geen van verdachten aanwezig
Het OM hoopt nog steeds op een actieve bijdrage vanuit de verdachten. Geen van de vier mannen verscheen maandag op de openingsdag van het proces en de verwachting is niet dat dit zal veranderen.
Alleen Pulatov wordt vertegenwoordigd door een Russische en twee Nederlandse advocaten, Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate. Laatstgenoemde liet weten dat hun cliënt alle betrokkenheid bij het neerhalen van MH17 ontkent.
Van Eijck zegt zich te hebben verbaasd dat er strafrechtelijk gezien maar weinig onderzoek is gedaan naar de rol van Oekraïne en het openhouden van het luchtruim, terwijl er sprake was van een gewapend conflict. Volgen het OM speelt dat geen rol in deze strafzaak, maar daar is de verdediging het niet mee eens.
Lees meer over: MH17
Dag één MH17-proces: 49 nabestaanden willen spreekrecht, verdachte ontkent
NOS 09.03.2020 In het Justitieel Complex Schiphol, de extra beveiligde rechtbank waar bijzondere rechtszaken worden gevoerd, is onder grote internationale belangstelling het strafproces begonnen tegen vier mannen die worden verdacht van betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17 in juli 2014.
De drie Russen en een Oekraïner zouden hebben meegewerkt aan het transport en in stelling brengen van de Buk-raket waarmee het passagiersvliegtuig van maatschappij Malaysia Airlines boven Oost-Oekraïne werd neergehaald.
De verdachten waren zoals verwacht niet aanwezig bij het strafproces. Wel laat een van hen zich vertegenwoordigen door Nederlandse advocaten. Het Openbaar Ministerie verwacht op korte termijn in deze complexe zaak, waarvan het dossier 36.000 pagina’s telt, geen nieuwe verdachten te vervolgen. De inhoudelijke behandeling gaat pas eind dit jaar van start. Het proces gaat naar verwachting jaren duren.
Hoofdrolspelers
Vandaag werd duidelijk dat van de nabestaanden er 49 gebruikmaken van hun spreekrecht. Dat wil zeggen dat ze aan het eind van het proces voor de rechtbank het woord willen voeren. 82 zijn van plan het bij een schriftelijke verklaring te houden, 84 mensen willen een vordering indienen.
De vier verdachten die nu terechtstaan, worden door het OM als ‘hoofdrolspelers’ getypeerd. Maar tientallen mensen hebben een rol gespeeld bij het vervoeren en bewaken van de raketinstallatie, zei officier van justitie Ferdinandusse, alleen is niet iedereen geïdentificeerd en sommige betrokkenen zijn overleden. Tegen anderen is geen of te weinig bewijs te leveren.
Vanochtend las officier van justitie Dedy Woei-a-Tsoi de aanklacht voor.
Namen MH17-slachtoffers voorgelezen in de rechtszaal
Het OM ziet het als “een van de grootste opgaven” om om te gaan met misleiding. “Het is zaak goed onderscheid te maken tussen de rookgordijnen die worden opgeworpen en waar het in dit proces werkelijk om gaat”, zei officier van justitie Ferdinandusse. Rusland heeft bij herhaling gezegd dat het bewijsmateriaal van het internationale onderzoeksteam is vervalst, maar het OM hoopt die beschuldigingen te kunnen weerleggen.
Verder onderzocht
Er is maar één verdachte, Oleg Poelatov (53), die zich door (Nederlandse) advocaten laat verdedigen. Zij benadrukten dat ze evenzeer als iedereen geschokt zijn door de ramp, maar ze vinden het ook belangrijk dat de waarheid boven tafel komt
Poelatov geldt als plaatsvervangend commandant van de eenheid die de Buk-raket bediende en hij zou vlak bij het wapen zijn geweest toen vlucht MH17 werd neergehaald. Als de wens naar het aanwijzen van een schuldige en bestraffing sterker worden, “kan dat ook ten koste gaan van waarheidsvinding”, sprak advocate Sabine ten Doesschate.
De verdediging wil verder in de zomer terugkomen op punten die verder onderzocht zouden moeten worden, zoals de vraag waarom het luchtruim boven Oekraïne ten tijde van de ramp maar beperkt gesloten was. Dat zou erop kunnen wijzen dat Kiev maar beperkt rekening hield met de risico’s voor passagiersvliegtuigen.
Verslaggever Kees van Dam viel op dat alle procespartijen “op kousevoeten” om het lot van de nabestaanden heen lopen. “Hun is iets verschrikkelijks overkomen, en alle partijen voelen dat zo: de rechter, het OM en de advocaten van de verdachte.”
Vooral de verdediging van Poelatov moet zoeken naar evenwicht: ook die beseft heel goed wat de nabestaanden is aangedaan, maar ze willen ook dat het een eerlijk proces wordt. Dat zal soms wrijving geven, zegt Van Dam. “Maar het medeleven met de nabestaanden, dat stond bij alle partijen centraal. In dat opzicht is dit echt een uniek proces. Hoe vaak die uitdrukking ook wordt gebruikt: hier gaat dat echt op.”
Meer lezen over de eerste dag van het MH17-proces? Het liveblog van vandaag vind je hier.
Bekijk ook;
- Namen van alle 298 slachtoffers voorgelezen bij begin proces vlucht MH17
- Ruim 2000 dagen na de ramp gaat strafzaak MH17 eindelijk beginnen
Rechtbank: Impact MH17-ramp op nabestaanden nauwelijks voor te stellen
NU 09.03.2020 De rechtbank Den Haag stelde maandag vast dat de impact van het neerhalen van vlucht MH17 op de nabestaanden van de slachtoffers nauwelijks is voor te stellen. De rechter merkte dit op nadat de officier van justitie de namen van alle 298 slachtoffers had voorgelezen.
Volg de eerste zittingsdag in het MH17-proces via ons liveblog.
Het noemen van de namen zorgde voor de nodige emoties bij nabestaanden in de zittingszaal. “Stilte en bezinning is nu passend”, sloot de voorzitter van de rechtbank het eerste deel van de zittingsdag af.
Maandag begon het proces tegen vier verdachten van betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17 op 17 juli 2014. Zij worden verdacht van het laten verongelukken van het vliegtuig met de dood van de inzittenden tot gevolg dan wel de moord op alle 298 personen aan boord van het toestel van Malaysia Airlines.
Het gaat om de Russen Igor Girkin (49), zijn rechterhand Sergey Dubinsky (57), diens assistent Oleg Pulatov (53) en de Oekraïner Leonid Kharchenko (48).
Verantwoordelijk voor binnenhalen dodelijk wapen
“In de ogen van het Openbaar Ministerie hebben zij bewerkstelligd dat een dodelijk wapen, een buk-TELAR, Oost-Oekraïne is binnengebracht en naar een positie is gebracht vanwaar het toestel van Malaysia Airlines is neergehaald”, aldus de officier van justitie.
Na het voorlezen van de verdenking volgde een indrukkende voordracht van alle namen van de slachtoffers uit diverse landen. 196 van hen kwamen uit Nederland.
Het eerste gedeelte van zittingsdag stond vooral in het teken van “inventarisering”, aldus de rechtbank. Belangrijk is dat de rechter van oordeel is dat Girkin, Dubinsky en Kharchenko zonder aanwezigheid kunnen worden vervolgd.
Alleen Pulatov laat zich bijstaan door een Russische advocaat en twee Nederlandse advocaten. Van alle verdachten is bekend dat zij enige betrokkenheid bij het neerhalen van MH17 ontkennen.
Zie ook: Vlucht MH17 van minuut tot minuut: ‘Malaysia 17, how do you read me?’
Lees meer over: MH17 Binnenland
Rusland reageert sceptisch na eerste dag rechtszaak: journaal wijdt één minuut aan MH17
AD 09.03.2020 In Rusland is – zoals verwacht – met veel scepsis gereageerd op de opening van het proces tegen de verdachten van betrokkenheid bij het neerschieten van vlucht MH17 boven Oost-Oekraïne in 2014. De Nederlandse autoriteiten zouden onder meer ‘druk uitoefenen’ op de rechtszaak.
Het OM stelde vandaag dat het de vier verdachten Igor Girkin, Sergej Doebinski, Oleg Poelatov en Leonid Chartsjenko verdenkt van betrokkenheid bij het vervoeren van de Buk-raket die MH17 neerhaalde op 17 juli 2014. Daarmee zijn ze verantwoordelijk voor de moord op de 298 inzittenden. Er was nog geen inhoudelijke behandeling van de zaak. Het zal nog maanden duren voordat het proces daaraan toe is.
Lees ook;
Het journaal van de Russische staatstelevisie opende met de ontwikkelingen rond het coronavirus en presenteerde vervolgens de rechtszaak die vandaag begon op Schiphol. ,,Er is een massa zwakke punten in de bewijsvoering’’, trapt de nieuwslezer af. ,,Er zijn dertien anonieme getuigen van wie volgens Nederlandse media de meerderheid pas vorig jaar is gehoord.
Vijf jaar na dato’’, smaalt de presentatrice van Ruslands belangrijkste nieuwsprogramma. ,,Daarnaast bestaat er een enorme hoeveelheid vragen over de methodiek en de kwaliteit van het onderzoek.’’
Rusland werd niet opgenomen in de onderzoeksgroep en alle informatie die we doorgaven heeft het Nederlandse OM genegeerd, aldus Nieuwslezer op het journaal in Rusland.
Zo wilde Rusland volgens het Russische journaal een niet-vooringenomen onderzoek waaraan alle partijen konden meedoen. ,,Maar Rusland liep letterlijk tegen een muur aan: ons land werd niet opgenomen in de onderzoeksgroep en alle informatie die we doorgaven over een natuurgetrouwe proef met een Buk en gegevens over radarstations, heeft het openbaar ministerie gewoonweg genegeerd.’’
Daarna volgt een litanie over het feit dat Oekraïne niet het luchtruim op tijd heeft gesloten en dat Kiev wel is toegelaten tot de het Joint Investigation Team (JIT) dat de aanslag op MH17 de afgelopen 5,5 jaar heeft onderzocht. ,,Daardoor had Kiev de mogelijkheid het onderzoek te manipuleren.’’
Het item wordt na 1 minuut en 16 seconden alweer afgesloten met de opmerking dat ‘in onze media meermalig is vermeld dat de Nederlandse autoriteiten druk uitoefenen op de rechtszaak’. Met diezelfde opmerking kwam woordvoerster Maria Zacharova van het ministerie van Buitenlandse Zaken afgelopen vrijdag ook al, zonder concrete voorbeelden van die druk te noemen.
Russische soevereiniteit
De Russische regeringskrant Izvestia gooit het over een andere boeg en schrijft dat er documenten zijn opgedoken die aantonen dat het JIT de ‘Russische soevereiniteit zou hebben geschonden’. De onderzoekers zouden hebben geprobeerd getuigen van de MH17-aanslag in Rusland te horen, zonder de Russische autoriteiten daarover te informeren.
,,Ze zeggen openlijk dat ze volledig onverschillig staan tegenover de wetten van de Russische Federatie. Ze zijn bereid om de wet te overtreden om bewijs te vinden’’, citeert persbureau TASS de woorden van de Nederlandse MH17-onderzoeker Max van der Werff. Die zet al jaren grote vraagtekens bij het JIT-onderzoek en wordt er door critici van bejegend zich door het Kremlin te laten misbruiken.
Senator en buitenlandspecialist Frants Klintsevitsj reageerde op de Russische televisie ook op de ontdekking van de documenten. ,,Welnu, het gaat daar (bij het JIT, red.) allemaal niet zo goed met de bewijsgronden. Al hun handelingen gaan over de schreef. Deze bekent dit, die zei dat (…) Informatie halen ze van internet’’, zei Klintsevitsj misprijzend op de Russische tv.
Ook hij hekelde het feit dat de getuigen (uit veiligheidsoverwegingen) anoniem hun verhaal mogen doen tijdens de rechtszitting op Schiphol. ,,Het onderzoeksteam voegt brandstof toe aan de situatie, voor de afronding van het proces’’, aldus de senator.
Het zwaarbeveiligde tribunaal op Schiphol. © Getty Images
Nabestaande na eerste dag MH17-proces: ‘Het was heel indrukwekkend’
OmroepWest 09.03.2020 ‘Ik ben bekaf, het was indrukwekkender dan ooit.’ Hans de Borst uit Monster was maandag bij de eerste dag van het MH17-proces. Zijn dochter Elsemiek kwam op 17 juli 2014 om het leven toen vlucht MH17 boven Oekraïne uit de lucht werd geschoten. Na jaren van onderzoek begon maandag de rechtszaak tegen vier mannen die verantwoordelijk worden gehouden voor het neerschieten van het toestel.
‘We zaten allemaal te snotteren’, zegt Hans. ‘Zeker toen de namen werden voorgelezen door de officier van justitie. Dat kwam heel dik aan’. Eigenlijk zou Hans de zaak maandag volgen in een speciaal ingericht centrum in Nieuwegein, maar op het laatste moment kreeg hij toch een plekje in de rechtszaal op Schiphol.
‘Ik ben blij hoe het allemaal gegaan is. De officier van justitie met zijn verhaal en natuurlijk zijn de verzoeken van de advocaten van de verdachten om extra onderzoek. Ja, hij zegt een achterstand te hebben en probeert zich zo veel mogelijk in te lezen, maar ik ga ervan uit dat ze morgen om uitstel gaan vragen.’ In de auto terug naar huis probeert het allemaal een plekje te geven. ‘We moesten als nabestaanden echt alle zeilen bijzetten, het was heel indrukwekkend.’
De verdachten zijn er niet
Hans de Borst is ook blij met de uitleg over de vier verdachten. Die waren er niet. De rechter legde uit hoe ze alles in het werk hebben gesteld om de mannen te bereiken. ‘Ze kunnen echt niet meer zeggen dat ze niet wisten dat dit proces eraan kwam. Het OM heeft echt alles gedaan om ze te bereiken. Daar ben ik heel blij mee.’
Dit moet je weten over eerste dag MH17-proces: ‘Er was nog een Buk, maar die vloog in brand’
AD 09.03.2020 In de rechtbank bij Schiphol is vanmorgen het MH17-proces begonnen. Waarom werd de vlucht van Malaysian Airlines op 17 juli 2014 uit de lucht geschoten en door wie? ,,Velen hebben lange tijd uitgekeken naar deze dag. Ten gevolge van de verschrikkelijke ramp in juli 2014 zijn 298 mannen, vrouwen en kinderen om het leven gekomen”, opende rechter Hendrik Steenhuis de zitting. Dit moet je weten van dag één.
Wat gebeurde er vandaag?
Vandaag was de officiële aftrap van het proces. Voor de eerste keer verzamelden rechters, Openbaar Ministerie (OM), advocaten, nabestaanden en pers zich in de rechtbank. Ruim vijf jaar na de ramp werd het begin van de strafzaak ‘uitgeroepen’.
Het OM stelde dat het de vier verdachten Igor Girkin, Sergej Doebinski, Oleg Poelatov en Leonid Chartsjenko verdenkt van betrokkenheid bij het vervoeren van de Buk-raket die MH17 neerhaalde. Daarmee zijn ze verantwoordelijk voor de moord op de 298 inzittenden. Er was nog geen inhoudelijke behandeling van de zaak. Het zal nog maanden duren voordat het proces daaraan toe is. Maar interessant was het vandaag wel.
Waren er verdachten aanwezig?
Nee, zoals verwacht kwam geen van de vier verdachten (drie Russen en een Oekraïner) opdagen. Namens een van hen, Oleg Poelatov, waren wel twee advocaten aanwezig. De rechtbank las uit het dossier voor wat het Nederlandse OM allemaal heeft geprobeerd om de verdachten duidelijk te maken dat het proces vandaag zou beginnen en waarvan ze verdacht worden.
Dat is belangrijk in een proces: een verdachte heeft het recht zichzelf te verdedigen. Daarvoor werden onder andere de Oekraïense en Russische autoriteiten ingeschakeld, die schoven officiële brieven onder de deuren door van de verdachten. Want die deuren bleven dicht. Ook stuurde het OM berichten via Skype, VK (de Russische Facebook) en WhatsApp.
Die appjes werden wel gelezen, maar niet beantwoord. Een verdachte die wel zijn telefoon opnam, zei dat hij iemand anders was. Ook omdat zeker twee verdachten in de media hebben aangegeven niet te zullen komen, oordeelde de rechtbank dat het OM genoeg geprobeerd heeft, dat de verdachten er blijkbaar niet bij willen zijn en dat de rechtszaak dus door kan gaan.
Was er nieuws vandaag?
Ja, dat zat hem vooral in wat het OM vertelde over de mensen die niet worden vervolgd. Eerder in het onderzoek werden er afgeluisterde telefoongesprekken openbaar gemaakt waarin pro-Russische rebellen met codenamen als Orion en Delfin spraken over het ‘hebben van een Buk’.
Volgens het OM is na onderzoek gebleken dat er in die periode meerdere rebellengroepen probeerden zo’n raketinstallatie te krijgen en ging dit gesprek vermoedelijk over een andere Buk. ,,Er is nog een andere Buk-Telar de Russische grens over Oekraïne in gegaan, maar die is in brand gevlogen voordat hij gebruikt kon worden.”
Ook werd duidelijk dat de separatist Igor Bezler niet wordt vervolgd. In een afgeluisterd gesprek op de dag van de crash zei een ‘spotter’ tegen hem ‘dat er een vogeltje aan komt gevlogen’. Dat ‘vogeltje’, vermoedden de onderzoekers eerder, zou weleens MH17 geweest kunnen zijn.
,,Maar de tijd tussen dit gesprek en het neerschieten van MH17 was zo kort, dat het maar de vraag is of dit gesprek aan de crash heeft kunnen bijdragen”, aldus officier van justitie Ward Ferdinandusse. Het OM zei ook niet te verwachten op korte termijn nog nieuwe verdachten te zullen aankondigen.
De rechtbank in het MH17-proces. In het midden voorzitter Hendrik Steenhuis. © ANP
Was er nog iets opvallends?
De strategie die de Nederlandse advocaten van verdachte Oleg Poelatov kozen. Zij begonnen hun verhaal door te zeggen dat ook zij de crash van MH17 een tragedie vinden. Maar ze zeiden ook: ,,Het gevaar dat sluimert, is echter niet de zoektocht naar de waarheid als zodanig. Het gevaar zit in de wens om een schuldige aan te kunnen wijzen en te kunnen laten bestraffen.”
Het gevaar zit in de wens om een schuldige aan te kunnen wijzen en te kunnen laten bestraffen, aldus Advocaat van Oleg Poelatov.
Poelatov ontkent ook maar iets te maken te hebben met de crash van MH17. Een van de twee advocaten van Poelatov gaf al direct een inkijkje in hun strategie. Hij kondigde aan veel vragen te gaan stellen over het feit dat het Oekraïense luchtruim ten tijde van de ramp nog gewoon open was voor de burgerluchtvaart. Oftewel: in hoeverre is Oekraïne verantwoordelijk voor de ramp? Het OM stelde dat deze rechtszaak daar nu juist níet over gaat. Ook de advocaten van de nabestaanden hebben het liever over de schuldigen.
Was het een emotionele dag?
Zeker. In de zittingzaal waren dertien nabestaanden van slachtoffers aanwezig. Tientallen anderen keken in een congrescentrum in Nieuwegein via een livestream naar het proces. Indrukwekkend was het toen officier van justitie Dedy Woei-A-Tsoi de namen van alle 298 slachtoffers voorlas. Daar was ze een kwartier mee bezig.
Dit was erg indrukwekkend. Heel waardig, aldus Piet Ploeg.
Direct gingen er zakdoekjes rond onder de nabestaanden in de rechtszaal, net als glazen water. Enkelen knepen elkaar even in de schouder. ,,Dit was erg indrukwekkend. Heel waardig”, vatte Piet Ploeg, voorzitter van de Stichting Vliegramp MH17, het samen.
Piet Ploeg, nabestaande en voorzitter van Stichting Vliegramp MH17, staat de pers te woord tijdens een schorsing van het internationale MH17-proces © ANP
Hoe nu verder?
Het MH17-proces gaat morgen om 10.00 uur verder. Dan zal het OM een update geven over de stand van zaken van het onderzoek. Het zal interessant zijn te horen hoeveel getuigen er precies hebben verklaard en ook wat het OM nog verder wil onderzoeken. Ook woensdag, donderdag en vrijdag kunnen er nog zittingen zijn. Verderop in maart is er nog een week gepland. Daarna gaat het proces in mei weer verder.
De rechtbank in de MH17-zaak © ANP
Lees ook;
Verdachte MH17 ontkent betrokkenheid: ‘Onderste steen nog lang niet boven’
RTL 09.03.2020 Bijna zes jaar na de ramp met vlucht MH17 is vandaag in de extra beveiligde rechtbank van Schiphol het strafproces van start gegaan. Geen van de vier verdachten heeft plaatsgenomen in het beklaagdenbankje, wel heeft één van hen een team advocaten in de arm genomen.
De advocaat van Oleg Poelatov erkende het grote leed voor de nabestaanden, maar wees ook op het belang van de verdediging van haar cliënt. “Het gevaar van dit proces zit in de wens om een schuldige aan te wijzen. Die wens kan onderdeel uitmaken van een zoektocht naar de waarheid, maar kan ook ten koste gaan van de waarheidsvinding.”
Op geen enkele manier verantwoordelijk
Poelatov wordt gezien als de tweede man van de inlichtingendienst van de pro-Russische separatisten. Hij zou hebben geholpen bij het binnenhalen en weer wegmaken van de BUK Telar die werd gebruikt om vlucht MH17 neer te halen, maar ontkent zelf iedere betrokkenheid bij de zaak. “Hij is niet verantwoordelijk, op geen enkele manier, in geen enkele hoedanigheid, voor het neerhalen van vlucht MH17 en de gevolgen daarvan”, betoogde zijn advocaat
- Tenlastelegging
De vier verdachten worden verdacht van:
- Het doen verongelukken van vlucht MH17 met de dood van alle inzittenden tot gevolg
- De moord op 298 inzittenden van vlucht MH17
De andere drie verdachten laten zich niet vertegenwoordigen. Het Openbaar Ministerie heeft ook geen hoop dat zij zich nog vrijwillig melden bij de rechtbank.
Het OM verwacht niet dat er op korte termijn nog extra verdachten worden aangeklaagd. “Wij zien deze vier mannen als hoofdrolspelers bij het neerschieten van MH17. Zij hebben de BUK Telar overgenomen uit de Russische Federatie met als doel om een vliegtuig neer te schieten. Zij hebben daarop aangestuurd. Zij bespraken opgetogen dat er een vliegtuig was neergeschoten. En zij hebben ervoor gezorgd dat de BUK Telar weer werd afgevoerd naar de Russische Federatie”, aldus de officier van justitie.
Teruglezen: eerste dag van strafproces MH17, advocaat verdachte ontkent schuld
In de zaak zullen de verklaringen langskomen van tientallen getuigen, de meeste anoniem. Volgens het OM moet dat omdat zij anders gevaar lopen, aangezien hun verklaringen als verraad kunnen worden gezien.
Onderste steen nog lang niet boven
De verdediging van Poelatov krijgt in juni gelegenheid om onderzoekswensen in te dienen. Die heeft al laten weten ontevreden te zijn over het onderzoek naar het niet-sluiten van het luchtruim boven Oekraïne ten tijde van de ramp. Waarom is dat niet zorgvuldig onderzocht, vroeg de verdediging zich af. “Welke rol heeft Oekraïne gespeeld – als lid van het internationale onderzoeksteam – om geen onderzoek in te stellen naar het eigen luchtruim? De onderste steen is nog lang niet boven.”
De zaak gaat morgenochtend om 10.00 uur verder met het bespreken van de stand van het onderzoek.
MH17-verdachte Girkin niet van plan naar proces te komen
Tegenwoordig woont Igor Girkin in Moskou, waar onze correspondent hem op straat vroeg of hij ook naar de rechtszaak wil komen.
RTL Nieuws / Mitch van Helvert; MH17 MH17-proces
MH17-verdachte Poelatov: ik heb er niets mee te maken
MSN 09.03.2020 De Rus Oleg Poelatov, een van de verdachten in het MH17-proces, zegt dat hij op geen enkele manier betrokken is geweest bij het neerhalen van het vliegtuig, met de dood van de 298 inzittenden als gevolg.
Dat zei een van zijn advocaten maandag in haar openingsbetoog, in de rechtbank op Schiphol. Poelatov (53) is de enige van de vier verdachten die zich in het proces laat vertegenwoordigen door advocaten. “Poelatov zegt dat hij niet verantwoordelijk is, op geen enkele manier, in geen enkele hoedanigheid”, aldus advocaat Sabine van Doesschate. “Hij stelt, in simpel Nederlands, dat hij met het neerhalen van MH17 niets te maken heeft.”
Poelatov is voormalig militair en was in 2014 plaatsvervangend hoofd van de inlichtingendienst van de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk en één van de plaatsvervangers van medeverdachte Sergej Doebinski.
Namen van alle 298 slachtoffers voorgelezen bij begin proces vlucht MH17
NOS 09.03.2020 In het Justitieel Complex Schiphol, de extra beveiligde rechtbank waar bijzondere rechtszaken worden gevoerd, is onder grote internationale belangstelling het proces begonnen tegen vier mannen die worden verdacht van betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17 in juli 2014.
De drie Russen en een Oekraïner zouden hebben meegewerkt aan het transport en in stelling brengen van de Buk-raket waarmee het passagiersvliegtuig van maatschappij Malaysia Airlines boven Oost-Oekraïne werd neergehaald.
De verdachten zijn zoals verwacht niet aanwezig bij het strafproces. Wel laat een van hen zich vertegenwoordigen door advocaten van het Rotterdamse kantoor Sjöcrona Van Stigt. Omdat het proces in Nederland is, kunnen er alleen Nederlandse advocaten optreden in deze complexe zaak, waarvan het dossier 36.000 pagina’s telt.
Links geopend in e-mails
Drie verdachten hebben dus geen verdediging. Het is niet gelukt hun een dagvaarding te overhandigen, al heeft het Openbaar Ministerie op allerlei manieren geprobeerd om hen te bereiken. Ze kwamen niet opdagen bij de rechtbank om de stukken in ontvangst te nemen en zouden niet meer op adressen wonen die bij het OM bekend waren.
Ook pogingen om via Facebook, Skype of e-mail contact te leggen mislukten, al is bij twee verdachten wel duidelijk dat ze links hebben geopend in e-mails van het internationale onderzoeksteam. Overigens gaat de rechter ervan uit dat de verdachten allemaal op de hoogte zijn van de aanklachten tegen hen, en dat ze afzien van hun recht om bij de behandeling van de zaak aanwezig te zijn.
Ze kunnen daarom bij verstek terechtstaan en veroordeeld worden. Een van de verdachten, Sergej Doebinski, is gebeld. Degene die opnam ontkende dat hij Doebinski was, maar rechercheurs herkenden wel zijn stem.
Namen van alle slachtoffers
De rechtbank legde de zitting vanochtend na een half uur stil, omdat de livestream van het proces werd onderbroken. Onduidelijk was hoe dat kwam. Afgesproken is dat de rechtbank de zaak schorst als de livestream het niet doet, omdat veel nabestaanden en andere betrokkenen de zaak via internet volgen.
Later las een van de officieren van justitie de aanklacht voor. “Zij hebben bewerkstelligd dat er een dodelijk wapen naar Oost-Oekraïne is gebracht naar de locatie waar een Buk-raket is afgevuurd, die de MH17 heeft geraakt. Ook hebben ze ervoor gezorgd dat het wapen daarna werd afgevoerd.”
De officier noemde nog eens de officiële verdenking: het neerhalen van een vliegtuig en moord op alle inzittenden.
Namen MH17-slachtoffers voorgelezen in de rechtszaal
Nabestaanden staken na afloop hun duim op naar de officieren van justitie en zeiden het liefst te hebben willen applaudisseren.Daarna werd de zitting geschorst, omdat de president van de rechtbank “een moment van stilte en bezinning” gepast vond.
Gebruikmaken van spreekrecht
Deze week zijn er verder zogenoemde regiezittingen, waarin de zaak nog niet inhoudelijk wordt behandeld, maar waarin afspraken worden gemaakt over werkwijze en procedures. De inhoudelijke behandeling gaat pas eind dit jaar van start. Het proces gaat naar verwachting jaren duren.
In de rechtszaal zijn twintig nabestaanden aanwezig. Maar de meeste nabestaanden, van wie er ook veel uit het Australië en Maleisië komen, zijn in een congrescentrum in Nieuwegein, waar ze al vaak bijeen zijn gekomen om te worden bijgepraat over het onderzoek. De nabestaanden worden er ondersteund door familierechercheurs, Slachtofferhulp en mensen van het Openbaar Ministerie. Ze worden bij de rechtszaak vertegenwoordigd door negen advocaten.
Van de nabestaanden willen er 49 gebruik maken van hun spreekrecht, dat wil zeggen dat ze aan het eind van het proces voor de rechtbank het woord willen voeren. 82 zijn van plan het bij een schriftelijke verklaring te houden, 84 mensen willen een vordering indienen.
Ongeveer 450 journalisten uit binnen- en buitenland hebben zich aangemeld om verslag te doen van het proces, van wie er maar vijftien in de zittingszaal kunnen. De rest volgt de zaak vlak bij in een perscentrum.
Russisch veto
De rechtszaak wordt in Nederland gehouden omdat het door een Russisch veto niet mogelijk was een VN-tribunaal op te zetten. Nederland heeft het voortouw genomen in het onderzoek, het internationale Joint Investigation Team (JIT) staat onder Nederlandse leiding en de meeste slachtoffers zijn Nederlands.
Voorzitter van de rechtbank Den Haag, waarvoor het proces wordt gevoerd, is Hendrik Steenhuis. Hij is ook bekend van de ‘Minder Marokkanen’-zaak tegen PVV-leider Wilders. Steenhuis riep de partijen ertoe op elkaar in de loop van het proces met fatsoen en respect te bejegenen.
Bekijk ook;
- Ruim 2000 dagen na de ramp gaat strafzaak MH17 eindelijk beginnen
- ‘Alles om ons zwart te maken’, hoe Rusland kijkt naar het MH17-proces
- Nieuwe aanwijzingen voor bemoeienis Russische GROe met MH17-onderzoeken
Vader slachtoffer: ‘MH17-proces gaat om gerechtheid’
OmroepWest 09.03.2020 Bij de extra beveiligde rechtbank op Schiphol is het proces begonnen rond het neerschieten van vlucht MH17. Vier verdachten staan terecht. Nabestaanden van de slachtoffers hopen dat de waarheid over de vliegramp duidelijk wordt. Het dossier bestaat uit 36.000 pagina’s en veel multimediabestanden, zei de rechtbank maandagmorgen. De zaak wordt behandeld door de Haagse rechtbank, maar die is voor dit proces uitgeweken naar Schiphol.
Nabestaanden van de 298 slachtoffers hebben het recht om tijdens het proces hun verhaal te doen. Daarvoor zijn volgend jaar meerdere weken uitgetrokken door de rechtbank.
Zondag was er een herdenking van de ramp bij de Russische ambassade. Nabestaanden hebben toen 298 witte stoelen voor het gebouw neergezet. 24 Slachtoffers kwamen uit onze regio.
Nabestaanden volgen zaak op de voet
Een van de nabestaanden die het proces volgt is Hans de Borst uit Monster. Zijn dochter Elsemiek kwam om toen het vliegtuig op 17 juli 2014 neerstortte. Elsemieke zat met haar moeder, broertje en stiefvader in het toestel van vliegmaatschappij Malaysia Airlines.
In eerste instantie zou Hans de eerste zittingsdag volgen vanuit een speciaal ingerichte zaal in Nieuwegein. Daar komen nabestaanden samen die niet in de rechtszaal op Schiphol kunnen zijn. Zondag werd duidelijk dat hij toch naar Schiphol kon. Daar is hij maandagochtend naartoe gereden.
‘Het gaat om gerechtigheid’
‘Ik verwacht dat duidelijk wordt wat er is gebeurd. Wie mijn kind heeft vermoord’, zegt Hans de Borst. ‘Dan is het niet eens zo relevant dat de verdachten niet naar Nederland komen, dan gaat het gewoon om gerechtigheid.’
Het Openbaar Ministerie heeft vier verdachten aangeklaagd voor moord op 298 passagiers. Het zijn Sergej Doebinski, Oleg Poelatov, Igor Girkin, Leonid Chartsjenko. Drie russen en een man uit Oekraïne. Het is zeer de vraag of ze tijdens het proces naar Nederland komen. Maandag werd wel duidelijk dat Oleg Poelatov twee advocaten heeft aangesteld.
Meer over dit onderwerp: MH17 RECHTZAAK
‘De vier MH17-verdachten zijn slechts medeplichtig’
AD 09.03.2020 Hij was de baas van radiostations door heel Europa, tot de ramp met MH17 hem de onderzoeksjournalistiek introk. De bewierookte Bellingcat-onderzoeker Christo Grozev heeft zo zijn eigen theorie over het vliegtuigdrama. ,,De verantwoordelijkheid gaat tot aan de Russische minister van Defensie.”
Christo Grozev was in zijn zomerverblijf aan de kust van Bulgarije toen hij hoorde dat vlucht MH17 uit de lucht was geschoten. Niet lang daarna bracht de Oekraïense geheime dienst SBOe afgeluisterde telefoongesprekken naar buiten die zouden bewijzen dat pro-Russische rebellen achter de aanslag zaten. Vanaf dat moment was de audio-expert niet meer achter zijn computer weg te slaan.
,,Bij sommige gesprekken stonden telefoonnummers. Die heb ik gebeld, maar niemand nam op. Tot ik mijn caller-ID heb veranderd, waardoor het leek of ik uit Moskou belde. Ineens kreeg ik ‘Grek’ aan de lijn, een separatist die meteen na de ramp had getelefoneerd. Hij was verbaasd dat hij een journalist aan de lijn had. Toen ik hem een tweede keer belde, had hij zijn verhaal compleet veranderd. Die paniekreactie was de eerste aanwijzing dat het afgeluisterde gesprek authentiek kon zijn.”
Carrièreswitch
Grozev (50) kon toen nog niet weten dat hij een carrièreswitch zou maken die hem in 2019 een Europese prijs voor onderzoeksjournalistiek zou opleveren. Hij was immers al een kwart eeuw verbonden aan de radiobranche. Hij richtte commerciële radiostations op in Rusland, Oekraïne, de Baltische Staten, Finland en zelfs Nederland, waar hij aan de wieg stond van 100% NL en Slam!
Blogs die hij schreef over de strijd in Oekraïne en de aanslag op MH17 brachten hem in 2014 in contact met Eliot Higgins, de burgerjournalist die op dat moment onderzoeksgroep Bellingcat oprichtte. Grozev sloot zich bij Bellingcat aan en schreef mee aan opzienbarende rapporten.
Hoe raakte u ervan overtuigd dat de afgeluisterde telefoongesprekken authentiek zijn? Valt de Oekraïense geheime dienst SBOe wel te vertrouwen?
,,In een oorlog is alles geoorloofd, dus ook propaganda. Maar vergeet niet dat het heel moeilijk is om authentiek over te komen. Fakegesprekken klinken vaak als toneelstukjes. Deze gesprekken niet: je hoort het gevloek en de paniek in de stemmen. Een andere aanwijzing was dat de SBOe niet volledig waardeerde wat ze in handen had.
In de haast identificeerden ze sommige bellers verkeerd, die in werkelijkheid veel belangrijker bleken te zijn. Zo hoor je verdachte nummer één Igor Girkin bellen met Konstantin Malofejev, een machtige zakenman met directe toegang tot het Kremlin. Dat had de Oekraïense geheime dienst zelf nog niet uitgedokterd.”
In het MH17-dossier gaf Bellingcat een nieuwe invulling aan het begrip onderzoeksjournalistiek. Door open bronnen slim te combineren reconstrueerde de onderzoeksgroep de vermoedelijke route van de Buk-raket die het vliegtuig neerhaalde. Via een foto van de rookpluim van de raket bepaalde Bellingcat met behulp van geolocatie de lanceerplek. En door duizenden telefoongesprekken te analyseren, bracht de onderzoeksgroep de vermoedelijke hoofdrolspelers naar buiten.
In hoeverre hebben jullie het Joint Investigation Team (JIT), dat MH17 onderzoekt, geholpen?
,,Het is eenrichtingsverkeer. Wij presenteren daar onze bewijzen. Soms glimlachen ze aan de andere kant van de tafel, en soms niet. Dat is de enige reactie die wij krijgen.”
Lachen ze vaak?
,,Af en toe wel ja. Verder is onze rol natuurlijk beperkt. Wij schrijven een rapport in een paar maanden, maar het kost jaren om het strafrechtelijk bewijs rond te krijgen. Dat is het verschil.”
Bent u 100 procent overtuigd dat Rusland is betrokken bij het neerhalen van vlucht MH17?
,,Ja. Dat bewijs is inmiddels zo overtuigend. Zie het ook zo: als het niet waar was, had Rusland geen miljoenen gestoken in het manipuleren van het MH17-verhaal. Elke mogelijke getuige die wij hebben benaderd was door Rusland gewaarschuwd om niet te verklaren. Dat hoef je allemaal niet te doen als je verhaal klopt.”
Het JIT sleept vier verdachten voor de rechter: Igor Girkin, leider van het leger van de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk (DNR) en zijn ondergeschikten Sergej Doebinski, Oleg Poelatov en Leonid Kharchenko. Zijn dat volgens u de werkelijke daders?
,,Ze zijn misschien medeplichtig, maar niet de hoofddader. Het was roekeloos om een standalone BUK-Telar te gebruiken, zonder een centrale radar die veel nauwkeuriger alle vliegbewegingen in kaart brengt. Die roekeloosheid alleen al is een oorlogsmisdrijf. Maar de verantwoordelijkheid daarvoor gaat in mijn ogen veel verder omhoog, tot aan de Russische minister van Defensie.”
Waarom heeft het JIT deze vier dan uitgekozen?
,,Mijn persoonlijke theorie is dat de vervolging van deze vier een openingsschot is. De enige onderhandeling die het JIT Rusland te bieden heeft, is niet meteen naar de top van de keten te gaan. Deze vier zijn geen onderdeel van het establishment, dus Rusland kan ze zo laten vallen als dat beter uitkomt. Zo geeft het JIT Rusland nog de kans om schuld te bekennen. Als Rusland niet beweegt, vermoed ik dat er een tweede golf van vervolgingen komt. Dan zullen we figuren als Delfin en Orion zien opduiken in het proces.”
Delfin en Orion zijn volgens Bellingcat bijnamen van door het Kremlin gestuurde militaire officieren. Ze zouden in het voorjaar van 2014 de opdracht hebben gekregen om diverse los van elkaar opererende milities in Oost-Oekraïne tot één leger te smeden.
Volgens jullie staan Delfin en Orion hoger in de bevelketen dan Igor Girkin, de bevelhebber van het separatistenleger?
,,We hebben veel geleerd over de hiërarchie in een ander onderzoek, dat draaide om de bombardementen op de Oekraïense havenstad Marioepol in januari 2015, een half jaar na MH17. We hebben honderden ruwe telefoongesprekken beluisterd, waardoor we gingen begrijpen wie aan wie rapporteert. Zelfs Igor Girkin heeft toegegeven dat Delfin en Orion hoger in de hiërarchie stonden dan hij.”
Dus eigenlijk trok het Kremlin aan de touwtjes binnen de DNR?
,,Het is ondenkbaar dat in die periode een Buk-raket kon worden binnengebracht zonder de directe wetenschap en aansturing van de minister van Defensie. En je begrijpt wat dat betekent. Dat moet ook goedgekeurd worden door de president.”
Christo Grozev. © Marco Okhuizen
Ruim 2000 dagen na de ramp gaat strafzaak MH17 eindelijk beginnen
NOS 09.03.2020 Het is vrijdagmiddag 18 juli 2014. Premier Mark Rutte spreekt deze woorden uit: “De onderste steen moet boven. Als het een aanslag is, moeten de daders worden opgespoord en hun gerechte straf krijgen. Eerder zullen we niet rusten. Daar hebben de slachtoffers en hun nabestaanden recht op.”
Ruim vijfenhalf jaar later wordt een deel van die belofte ingelost. Vandaag start het strafproces tegen de eerste vier verdachten van het neerhalen van vlucht MH17. “Eindelijk”, verzuchten veel nabestaanden. Maar ze moeten opnieuw geduld hebben, want de rechtszaak gaat naar verwachting jaren duren.
‘Onderste steen boven’
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines was in de middag van 17 juli 2014 op weg van Amsterdam naar Kuala Lumpur, met 298 inzittenden aan boord. Tegen half vier verdween het toestel van de radar en stortte het neer in Oost-Oekraïne, in oorlogsgebied, waar Russisch gezinde separatisten strijden met Oekraïense regeringssoldaten. Niemand overleefde de ramp.
Al snel werd gedacht aan de mogelijkheid dat het passagiersvliegtuig was neergehaald door een luchtafweerraket van de separatisten, al dan niet per ongeluk. Rusland opperde de theorie dat een Oekraïens gevechtsvliegtuig het had gedaan, met als doel om Rusland de schuld te geven. In Nederland deed premier Rutte zijn beroemde “onderste steen-uitspraak” en gaf daarmee het startschot voor een strafrechtelijk onderzoek dat moest leiden tot berechting van de schuldigen.
Drie weken na de ramp vormden Nederland, België, Oekraïne, Australië en Maleisië het zogenoemde Joint Investigation Team (JIT), dat onder leiding van Nederland de crash onderzoekt. Vanaf dat moment zoekt een team van circa 100 rechercheurs en officieren van justitie naar de schuldigen en bewijzen die stand houden voor de rechter.
De JIT-landen vonden dat een speciaal VN-tribunaal de beste plek zou zijn voor een rechtszaak, maar Rusland sprak in juli 2015 in de Veiligheidsraad een veto uit. Als alternatief kozen de landen ervoor om het proces dan maar in Nederland te houden, naar Nederlands recht.
Bewijzen en verdachten
In de loop der jaren heeft het JIT verschillende keren bewijzen gepresenteerd dat Russische en pro-Russische militairen betrokken waren bij de ramp. Zo werd vastgesteld dat vlucht MH17 is neergehaald door een Buk-luchtafweerraket, afgeschoten vanaf een landbouwveldje in separatistengebied. De Buk-installatie was afkomstig van de 53e luchtafweerbrigade uit het Russische Koersk en vanuit die stad naar Oost-Oekraïne gereden. Daags na de lancering is hij via Loegansk teruggebracht naar Rusland. Het JIT zegt zo’n honderd betrokkenen in beeld te hebben.
In juni 2019 werden vier personen officieel als verdachten aangemerkt: Igor Girkin, Sergej Doebinski en Oleg Poelatov uit Rusland en de Oekraïner Leonid Chartsjenko. Zij worden verdacht van samenwerking om de Buk-installatie naar het strijdgebied te halen en hem in stelling te brengen, met als doel om een vliegtuig neer te schieten. Ze worden aangeklaagd voor het “uit de lucht schieten van een vliegtuig met de dood tot gevolg” en moord op 298 inzittenden. De mannen kunnen daar levenslang voor krijgen. Oleg Poelatov is vooralsnog de enige die Nederlandse advocaten heeft ingehuurd.
De kans dat de verdachten na veroordeling hun straf daadwerkelijk ondergaan is uiterst klein. Ze wonen in Rusland, zijn niet van plan te verschijnen en worden niet uitgeleverd. Als ze worden veroordeeld, zal Rusland die uitspraak naast zich neerleggen.
Rusland erkent rechtszaak niet
Rusland heeft de conclusies en bewijzen van het JIT steevast afgewezen: de beschuldigingen zouden ongegrond zijn, het bewijs vervalst of niet concreet, het onderzoek niet transparant en alleen maar bedoeld om Rusland in diskrediet te brengen. Moskou erkent de rechtszaak dan ook niet.
Het land heeft in de afgelopen jaren talloze alternatieve theorieën opgeworpen, volgens het JIT vooral bedoeld om verwarring te stichten. De Russische geheime dienst heeft op verschillende manieren geprobeerd het onderzoek te beïnvloeden en te bespioneren.
Mogelijk uitstel
De rechtszaak begint weliswaar vandaag officieel, voorlopig zal het niet over de inhoud gaan. De eerste procesdagen zijn inventariserend van aard: wie is er verschenen, is de dagvaarding uitgereikt, zijn de advocaten gemachtigd, is het dossier compleet, hebben procespartijen nog onderzoekswensen en willen nabestaanden gebruik maken van hun spreekrecht?
Belangrijk is ook wat de verdediging doet. De advocaten van Poelatov zijn pas sinds een paar weken bij de zaak betrokken en hebben nog niet veel tijd gehad om het dossier van 35.000 pagina’s tot zich te nemen. Deskundigen gaan er vanuit dat de verdediging om uitstel van de zaak zal vragen.
‘Interessante zaak’
Strafrechtdeskundige Marieke de Hoon beklemtoont dat het een goede zaak is dat er advocaten bij zijn: “Daarmee wordt het een echt proces. Volgens het Nederlands recht kun je ook een proces voeren zonder aanwezigheid van verdachten en verdediging, maar dat snappen ze in het buitenland misschien niet. Dit is beter.”
Zij vermoedt dat de verdediging argumenten zal zoeken in verschillende rechtsgebieden. Naast strafrecht ook volkenrecht, mensenrechten en oorlogsrecht. “Ook daarom wordt het een heel interessante rechtszaak”.
Het proces gaat naar verwachting jaren duren. De inhoudelijke behandeling begint op zijn vroegst dit najaar, misschien pas volgend jaar. Waarschijnlijk worden gaandeweg meer verdachten toegevoegd aan het proces. Het kabinet heeft er tot 2023 in totaal 54 miljoen euro voor opzij gezet.
Een deel daarvan is besteed aan werkruimte voor de 450 journalisten uit binnen- en buitenland die verslag zullen doen van het proces. Van hen passen er maar vijftien in de zittingszaal. De rest kan de zaak volgen in een speciaal gebouwd perscentrum naast de extra beveiligde rechtbank bij Schiphol.
© ANP Het justitieel complex op Schiphol, het toneel van het MH17-proces.
Uitkomst ongewis, één ding is zeker: MH17-proces gaat lang duren
MSN 09.03.2020 Vandaag, 2062 dagen nadat vlucht MH17 boven Oost-Oekraïne werd neergehaald, begint in de rechtbank op Schiphol het proces tegen vier verdachten. Eén ding staat vast: het gaat lang duren. Maar wat mogen we verder verwachten?
Het dossier van het Openbaar Ministerie in de MH17-zaak telt op dit moment ongeveer 36.000 pagina’s. Daarnaast wordt in het dossier verwezen naar duizenden video’s, foto’s en websites: bij elkaar meer dan 6000 bestanden.
In een periode van ruim een jaar, tot en met maart 2021, zijn voor het proces liefst 25 weken uitgetrokken. Of dat te weinig is of juist te veel, zal de komende tijd moeten blijken. Het proces wordt gevoerd voor de rechtbank in Den Haag, maar heeft plaats in het justitieel complex op Schiphol.
400 journalisten
De ligging daarvan is gunstiger voor de vele internationale bezoekers die worden verwacht en er is meer ruimte dan in de Haagse rechtbank zelf. Ruim 400 journalisten uit meer dan twintig landen hebben zich aangemeld. Voor hen is naast de rechtbank een perscentrum opgetrokken waar de zittingen kunnen worden gevolgd.
In de rechtszaal is steeds plek voor een handjevol journalisten. Verslaggever Rik Konijnenbelt, die het proces voor RTL Nieuws zal volgen, geeft hier een inkijkje in de rechtszaal:
Nabestaanden kunnen het proces volgen vanuit een aparte plek in Nieuwegein. Ze krijgen tijdens het proces ook de kans gebruik te maken van hun spreekrecht. Het is nog niet duidelijk hoeveel mensen dat straks ook daadwerkelijk zullen doen.
‘Ik lust jullie rauw’
Eén van de nabestaanden, Ria van der Steen, houdt voor ons een blog bij over het proces. Zij verloor haar vader en stiefmoeder bij de ramp. Ze is er vandaag ook bij. “Ik wil er gewoon zijn”, schrijft ze in de eerste aflevering van haar blog, “in tegenstelling tot sommige familieleden die het niet aankunnen.”
Sommigen willen liever op een afstand meekijken en kunnen weglopen als het te veel wordt, schrijft ze. “Ik dus niet. Ik wil het zien, horen, voelen. Soort van: kom maar op, ik lust jullie rauw.”
Nabestaande Ria blogt over het MH17-proces: ‘Ik wil het zién, hóren, vóelen’
Ook via internet zijn de zittingen te volgen, onder meer op de speciale MH17-site van het Openbaar Ministerie.
Wie we vrijwel zeker niet zullen zien in de rechtszaal, zijn de verdachten. Het gaat om drie Russen en iemand uit Oekraïne:
► rebellenleider Igor Girkin
► zijn rechterhand Sergej Doebinski
► diens assistent Oleg Poelatov
► garnizoenscommandant Leonid Ghartsjenko
Dit zijn de moordverdachten van de MH17-ramp;
Op een rij: de vier mannen die worden verdacht van betrokkenheid bij de aanslag op vlucht MH17. Het OM legt hun moord op de 298 inzittenden ten laste.
Ze worden onder meer verdacht van het vervoeren van de Buk-lanceerinstallatie naar het oorlogsgebied in Oost-Oekraïne, van waaruit vlucht MH17 werd neergeschoten. Ghartsjenko is de enige Oekraïense verdachte. Alleen Poelatov laat zich bij de rechtszaak door advocaten vertegenwoordigen, twee Nederlandse raadslieden die samenwerken met een Russische collega.
“De tactiek van de verdediging”, zegt verslaggever Rik Konijnenbelt, “komt waarschijnlijk neer op: vertragen, vertragen, vertragen.” Iedereen is erop voorbereid, zegt hij – de nabestaanden incluis: “Dit wordt geen proces van maanden, maar van jaren.”
De uitkomst is ongewis en hangt mede af van de stevigheid van het door het Openbaar Ministerie verzamelde bewijsmateriaal. Daarover zal de eerste dagen van het proces, die vooral dienen als inventarisatie, meer naar buiten komen.
‘Zeg nooit nooit’
Maar ook als het OM erin slaagt de verdachten veroordeeld te krijgen voor moord op de 298 inzittenden van vlucht MH17, met mogelijk een levenslange gevangenisstraf als uitkomst, is de kans ‘ongeveer nul’ dat ze ooit in een Nederlandse cel zullen belanden, zegt Konijnenbelt. “Zeg nooit nooit. Maar ik sluit uit dat ze zich vrijwillig gaan melden.”
In 3 minuten: hier gaat het MH17-proces over;
Verslaggever Rik Konijnenbelt over de belangrijkste punten van het MH17-proces.
Waarschuwing voor nepnieuws aan nabestaanden MH17
RTL Nieuws; Openbaar Ministerie Joint Investigation Team JIT MH17-proces MH17
‘Alles om ons zwart te maken’, hoe Rusland kijkt naar het MH17-proces
NOS 08.03.2020 Groot nieuws in Rusland vandaag: het internationale onderzoeksteam dat de ramp met de MH17 onderzoekt, zou serieus hebben overwogen om stiekem getuigen te horen. In Rusland. Zonder toestemming van de autoriteiten. En dat zou een flagrante schending zijn van de Russische soevereiniteit.
Of het bericht klopt, doet eigenlijk niet zoveel ter zake. Er wordt niet gemeld of de onderzoekers de aan hen toegeschreven overweging daadwerkelijk hebben uitgevoerd. Het lijkt een zoveelste poging om verwarring te zaaien over de vraag wie er verantwoordelijk moet worden gehouden voor het neerhalen van de Boeing 777 van Malaysia Airlines op 17 juli 2014.
Maar verder is het in de Russische media oorverdovend stil aan de vooravond van het MH17-proces, dat morgen begint. Er zijn vrijwel geen berichten over de inhoud van het proces, of over de Russische verdachten die worden berecht in Nederland. Het gaat vooral over het coronavirus. Ook Internationale Vrouwendag en het huwelijksaanzoek van een vrouw aan president Poetin staan hoog op de agenda.
‘Rusland zwart maken’
Dat wil natuurlijk niet zeggen dat Russische kijkers, lezers en luisteraars de afgelopen jaren niets te horen hebben gekregen over de ramp die zich op 17 juli 2014 voltrok. Er is eindeloos over bericht, beschouwd, geanalyseerd en gediscussieerd in kranten, op de radio, op de televisie en online. Maar het Kremlin houdt door de jaren heen vol niet verantwoordelijk te zijn voor het neerschieten van MH17.
Een van de gezichten die telkens terugkeerden in de media was dat van Maria Zacharova, woordvoerster van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken. Zij had vanaf het begin maar één boodschap: het onderzoek van het internationale Joint Investigation Team (JIT) en de conclusie die het Nederlandse Openbaar Ministerie eruit trok dat drie Russen (en een Oekraïner) verantwoordelijk zijn, zijn “bevoordeeld”, “politiek gemotiveerd” en “er enkel en alleen op gericht om Rusland zwart te maken”.
Rusland heeft, met andere woorden, volgens haar niets te maken met de MH17-ramp. Het heeft geen Buk-installatie naar Oost-Oekraïne gebracht, vanwaar de Boeing van Malaysia Airlines werd neergehaald. Laat staan dat die installatie gebruikt kan zijn om het vliegtuig uit de lucht te schieten. Daarbij schroomt Zacharova niet om grote woorden te gebruiken, die overigens meestal niet of nauwelijks te controleren zijn.
‘Veel mensen in Rusland hebben geen idee dat MH17-proces morgen begint’
Afgelopen week nog beweerde ze dat de Nederlandse autoriteiten “zware druk” uitoefenen op de Haagse rechtbank in een “groteske poging” om vooral maar tot een politiek gewenst vonnis te komen, berichtte het staatskanaal Rossija 24.
Toen de Nederlandse officier van justitie Fred Westerbeke twee weken geleden in het Amerikaanse tv-programma 60 minutes bekendmaakte over ten minste één ooggetuige te beschikken, verklaarde Zacharova daar “met walging” kennis van te hebben genomen. “Ze hebben een farce gemaakt van een tragedie.”
Rusland doet er alles aan om verwarring te zaaien over de gang van zaken op 17 juli 2014. Er zijn verhalen geweest over een Oekraïens gevechtsvliegtuig dat de MH17 zou hebben neergehaald, inclusief computeranimaties en ooggetuigenverslagen.
De producent van de Buk-raketten, Almaz Antey, zette een hele test op touw die zou moeten bewijzen dat de Boeing alleen kon zijn afgevuurd vanaf grondgebied dat onder controle stond van het Oekraïense leger. Rusland verweet het JIT dat het niet mee mocht doen aan het onderzoek, dat Russische informatie niet serieus werd genomen.
Gretig verspreid
Al die mist werd en wordt gretig verspreid door de Russische media, de door de staat gefinancierde netwerken RT en Sputnik voor de internationale markt en door vrijwel alle media in Rusland zelf.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat maar een piepklein percentage Russen het eigen land verantwoordelijk houdt voor de tragedie met de MH17; slechts 2 procent gelooft dat Rusland schuld heeft, bleek onlangs uit een opinieonderzoek van het Levada Centrum in opdracht van de Universiteit Leiden en de website Raam op Rusland. Meer dan de helft van de ondervraagden legt de schuld bij Oekraïne.
Toch slikt niet iedereen in Rusland de door de staat aangeleverde informatie voor zoete koek. Ruim een kwart van de ondervraagden zegt dat ze niet zeker weten wie verantwoordelijk is voor de tragedie.
Protest nabestaanden MH17 bij Russische ambassade aan vooravond proces
NOS 08.03.2020 Nabestaanden van de MH17-ramp hebben vanmorgen geprotesteerd voor de Russische ambassade in Den Haag. Er werden 298 lege stoelen geplaatst, dat het aantal mensen symboliseert dat bij de MH17-ramp is omgekomen.
De stoeltjesactie werd georganiseerd door de Werkgroep Waarheidsvinding MH17, die protesteert tegen de houding van de Russische overheid. De werkgroep benadrukt dat Rusland onder meer de waarheid verdraait, valse bewijzen in omloop brengt en getuigen afschermt. Moskou ontkent alle betrokkenheid bij het neerhalen van het toestel, op 17 juli 2014.
In mei 2018 concludeerde het Joint Investigation Team (JIT), dat het onderzoek doet naar de ramp, dat het vliegtuig uit de lucht is geschoten door een Buk-raket die afkomstig was van een Russische brigade.
298 stoeltjes als protest tegen Rusland
Het is de derde keer dat er een stil stoeltjesprotest voor de ambassade van Rusland wordt georganiseerd. De werkgroep benadrukt dat er niet namens alle nabestaanden actie wordt gevoerd.
Morgen is de eerste zitting tegen vier verdachten in het MH17-proces. Er wordt van uitgegaan dat geen van de verdachten bij het proces aanwezig zal zijn.
Bekijk ook;
Demonstratie bij Russische ambassade voor MH17-slachtoffers
AD 08.03.2020 Vlakbij de ambassade van de Russische Federatie, op de Andries Bickerweg, wordt op dit moment een demonstratie gehouden. De demonstranten vragen aandacht voor de slachtoffers van MH17.
Op het grasveld naast de ambassade zijn tientallen witte klapstoeltjes neergezet. Eerder werd er op deze plek ook al gedemonstreerd door nabestaanden van de slachtoffers. Het proces van MH17 gaat maandag van start in een speciale rechtbank bij Schiphol.
Lees ook;
Begin MH17-strafzaak doet Anton Kotte deugd
Lees meer;
Dag voor start MH17-proces opnieuw stoelenprotest
OmroepWest 08.03.2020 Een dag voor het begin van de strafzaak over het neerhalen van vlucht MH17 zijn in Den Haag opnieuw 298 stoelen geplaatst tegenover de Russische ambassade. De lege stoelen zijn een stil protest tegen de houding van Rusland dat volgens de initiatiefnemers het onderzoek naar de ramp doelbewust tegenwerkt.
De 298 stoelen vertegenwoordigen de 298 slachtoffers van de MH17. Van hen kwamen er 24 uit onze regio. Het is zondag de derde keer dat de Werkgroep Waarheidsvinding MH17 de actie organiseert. De werkgroep stelt dat Rusland onder meer de waarheid verdraait, liegt, met valse bewijzen komt en getuigen afschermt. ‘Is dit nou de manier waarop we met elkaar omgaan?’, vraagt woordvoerder Sander van Luik zich af.
Maandag begint de strafzaak in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Er zijn vier verdachten: drie Russen en een man uit Oekraïne. De kans is groot dat geen van de verdachten aanwezig zal zijn bij het proces.
Geen reactie
Eerder deze week schreef de Volkskrant dat Rusland de militaire inlichtingendienst inzette om het onderzoek naar de ramp te saboteren. Ook stuurde het een elite-eenheid naar Rotterdam, de plaats van het onderzoek. ‘Het onderschrijft wat wij staan te betogen’, zegt Van Luik. Hij laat weten dat Rusland tot nog toe niet heeft gereageerd op de protestacties.
MH17-protest: 298 lege stoelen bij Russische ambassade
LEES OOK: Vijf jaar na de MH17-ramp: Hoe Oud Ade zich staande hield na verlies Erik en Truike
Meer over dit onderwerp: MH17 PROTEST STOELEN RUSSISCHE AMBASSADE DEN HAAG
Een terugblik op de gebeurtenissen en zeven vragen over het proces
AD 07.03.2020 Maandag begint het proces over de aanslag op de MH17 waarbij 298 doden vielen, onder wie 196 Nederlanders. We blikken terug op de belangrijkste gebeurtenissen en kijken vooruit naar het proces. Wat zijn de bewijzen en hoe gaat het eruit zien?
Op de pagina /mh17 vind je al het nieuws en achtergrond over het MH17-proces.
Hier gaat het gebeuren: een bijzonder kijkje in de rechtszaal
AD 07.03.2020 Het proces van MH17 gaat maandag van start in een speciale rechtbank bij Schiphol. Wie zijn de hoofdrolspelers? En wie zit waar? Bekijk de video waarin verslaggever Yelle Tieleman je rondleidt in de rechtszaal en scroll naar beneden voor een interactieve plattegrond.
Lees ook;
‘Defensie stond klaar om in te grijpen na MH17-ramp’
De speciale rechtszaal
Klik hier voor een optimale mobiele weergave.
Wie zit waar?
Een interactief overzicht van de rechtszaal bij Schiphol.
Beweeg over de illustratie en klik voor meer informatie op bijvoorbeeld de rechters of de verdachten.
Zes vragen over het MH17-proces;
Wat is de aanklacht?
De (vooralsnog) vier verdachten worden officieel vervolgd voor ‘het doen verongelukken’ van de MH17 ‘met de dood van alle inzittenden tot gevolg’, danwel ‘moord’ op de inzittenden. Welk van de twee aanklachten het Openbaar Ministerie zal kiezen, hangt ervan af of aangetoond kan worden dat er met voorbedachte raden is gehandeld. Dat wil zeggen dat er een moment van kalm beraad was voordat de raket werd gelanceerd.
Hoe gaat het proces eruit zien?
Het enige wat zeker is: de eerste zitting begint maandag om 10.00 uur. ,,De eerste zittingsdagen zullen vooral inventariserend van karakter zijn’’, stelt de rechtbank. Het Openbaar Ministerie zal vertellen hoe ver het onderzoek is en wat er nog moet gebeuren. Andere partijen (de verdachten of hun advocaten) kunnen onderzoeksvragen neerleggen.
Wanneer de inhoudelijke behandeling van start gaat, is nog niet te zeggen. De rechtbank heeft een reeks data gereserveerd: de hele komende week, daarna nog een week verderop in maart en dan nog in juni, september, oktober, november en in februari en maart 2021. Er wordt 54 miljoen euro uitgetrokken voor het proces. Het gaat dan om kosten voor getuigenbescherming, de inzet van de rechtbank en kosten die het Openbaar Ministerie maakt voor het onderzoek. Ook de andere landen die slachtoffers te betreuren hadden, springen bij in de kosten.
Waarom wordt het proces in Nederland gehouden?
Ons land was in eerste instantie voorstander van berechting door een speciaal VN-tribunaal, maar dat werd door Rusland geblokkeerd. Een speciaal tribunaal van de vijf betrokken landen werd te ingewikkeld omdat de rechtssystemen van bijvoorbeeld Nederland, Maleisië en Oekraïne veel verschillen. Daarop besloten de betrokken landen te kiezen voor berechting in Nederland. De Nederlandse wet werd daarvoor (een beetje) aangepast zodat delen van het proces in het Engels gevoerd kunnen worden.
Waarom komen de verdachten niet?
Er zijn vier verdachten: drie Russen en een Oekraïner. Igor Girkin, in 2014 de hoogste in rang van de vier verdachten, heeft tegen deze krant gezegd geen schuld te hebben aan het neerhalen van MH17 en niet naar de rechtbank te zullen komen. Ook verdachte Sergej Doebinsk heeft dat laten weten. De andere twee verdachten, Oleg Poelatov en Leonid Kharchenko, hebben überhaupt niet gereageerd.
De vier oppakken en dwingen is geen optie, want Rusland levert geen onderdanen uit. Rusland bestempelt het onderzoek sowieso als oneerlijk en partijdig. Voor zover bekend zal er namens één verdachte, Poelatov, een advocaat aanwezig zijn.
Wat is de waarde van het proces?
Openbare waarheidsvinding. Wat is er nu precies gebeurd op 17 juli 2014 en de dagen ervoor? Wie was er verantwoordelijk voor het neerhalen van MH17? Een dergelijk drama verdient een openbare afwikkeling voor het oog van de wereld. Het geeft ook de nabestaanden (een beetje) genoegdoening. En wie weet veranderen de geopolitieke verhoudingen nog wel eens zodanig, dat er toch nog mensen achter de tralies verdwijnen.
Wat zijn de bewijzen?
Het Joint Investigation Team, geleid door het Nederlandse OM, heeft al wat uit het onderzoek prijsgegeven. Zo zeggen ze overtuigend bewijs te hebben dat MH17 is neergehaald door een Buk-raket die toebehoorde aan de Russische 53ste luchtafweerbrigade uit Koersk. De raket is, volgens het JIT, afgeschoten vanuit een weiland in Oost-Oekraïne dat op die dag onder controle van pro-Russische rebellen stond. De aanklacht tegen de vier verdachten is moord en doodslag omdat ze opzettelijk een vliegtuig in gevaar hebben gebracht.
Welke rol spelen de nabestaanden?
De nabestaanden van de passagiers van MH17 hebben spreekrecht. Tot nu toe hebben zo’n vijftig mensen aangegeven daar gebruik van te willen maken. Het is nog niet duidelijk wanneer zij aan het woord komen tijdens de inhoudelijke behandeling, maar dat is pas veel later in het proces.
Kabinet informeert VN Veiligheidsraad over MH17-proces
RO 06.03.2020 Op 9 maart 2020 begint het strafproces tegen 4 verdachten van het neerhalen van vlucht MH17. De start van het proces is een belangrijke mijlpaal die waarheidsvinding en gerechtigheid voor de slachtoffers en hun nabestaanden weer een stap dichterbij brengt.
Nederland heeft ook namens de andere landen in het Joint Investigation Team (JIT) – Australië, België, Maleisië en Oekraïne – de VN-Veiligheidsraad geïnformeerd over de start van het proces.
Het Openbaar Ministerie (OM) heeft in juni vorig jaar het besluit genomen de 4 personen te vervolgen, met unanieme steun van de opsporingsautoriteiten van de andere landen in het JIT.
Het strafrechtelijk onderzoek naar de betrokkenheid van andere personen gaat nog steeds door. Daarom roept Nederland in lijn met de VNVR resolutie 2166 alle landen, inclusief de Russische Federatie, op om volledig mee te werken aan het strafrechtelijk onderzoek van het JIT.
Het strafrechtelijk proces is en blijft een zaak van lange adem en veel geduld. Het kabinet heeft veel respect voor de manier waarop de nabestaanden daar mee omgaan. Stap voor stap komen we dichterbij het achterhalen van de waarheid, bij het opsporen en vervolgen van de verantwoordelijken voor het neerhalen van vlucht MH17.
Dat blijft de hoogste prioriteit voor het kabinet. De dood van 298 onschuldige mensen van 17 verschillende nationaliteiten kan en mag niet onbestraft blijven. Daar blijven we keihard aan werken, samen met de landen van het JIT, en met brede steun van de internationale gemeenschap.
Zie ook;
Verantwoordelijk;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/fd2a73b8-5eac-11ea-b812-0255c322e81b.jpg)
Laatste poging tot identificatie MH17-slachtoffers
Telegraaf 05.03.2020 Het Nederlands Forensisch Instituut doet dit voorjaar een laatste poging om twee Nederlandse slachtoffers van MH17 te identificeren. „We gebruiken daarvoor de allernieuwste dna-technieken”, zegt NFI-deskundige Arnoud Kal.
Van de 298 bij de raketaanslag omgekomen inzittenden van vlucht MH17 op 17 juli 2014 is er alleen van de 16-jarige Gary Slok en Alex Ploeg (58) tot nu toe niets teruggevonden. „We hebben nog steeds botfragmenten van de rampplek, waar we toen geen dna uit konden halen. Mogelijk nu wel.”
BEKIJK OOK:
’Alsof ik beschikte over leven en dood’
’Duizenden monsters van weefsel en splinters’
Kal was destijds – na die massamoord in het oorlogsgebied van Oost-Oekraïne – al nauw betrokken bij de identificatie van stoffelijke resten. „We kregen duizenden monsters binnen van weefsel en splinters, maar ook persoonlijke spullen waar dna op kan zitten. Het is niet makkelijk om dan afstand te nemen. Ook bij ons zijn er emoties, maar het is dankbaar werk.”
“We geven niet op”
Defensie was volgens Kal de instantie om slachtoffers terug naar Nederland te halen. Via vliegbasis Eindhoven werden ze naar een kazerne in Hilversum gebracht en onderzocht. „Het is cruciaal in het rouwproces van nabestaanden dat hun dierbaren daarna ook worden geïdentificeerd. Op twee mensen na is ons dat gelukt. We geven niet op”, aldus Kal.
BEKIJK OOK:
Bataljonscommandant over geheime MH17-operatie: ’Ik had supersoldaten’
Alex’ broer Piet Ploeg, voorzitter van Stichting Vliegramp MH17, is aan de ene kant verheugd dat er een ultieme poging wordt gedaan door het NFI. „100% identificatie is belangrijk, maar ik heb een dubbel gevoel. Stel dat hij alsnog kan worden geïdentificeerd, maar de hoeveelheid lichamelijk materiaal is zo miniem, dat we als familie toch niks van hem overhouden?”
“Stoffelijke resten horen thuis bij de families”
Het is volgens Ploeg erg ingewikkeld voor nabestaanden om zeker te weten dat Alex en Gary dood zijn, „hoewel niemand daaraan twijfelt”, en dan toch niemand fysiek kunnen begraven. „Stoffelijke resten horen thuis bij de families. Als dat in de praktijk onmogelijk blijkt, is dat extra bezwarend.” Gary Slok en zijn moeder Petra van Langeveld werden vlak na de MH17-crash bekend van de laatste selfie aan boord (’daar gaan we’), vlak voor het vertrek op Schiphol naar Kuala Lumpur, waar de Maleisische Boeing 777 nooit zou aankomen.
BEKIJK OOK:
’Levenslang na MH17 geen rare straf’
BEKIJK MEER VAN; lucht- en ruimtevaartongeval/-incident strafonderzoek Arnoud Kal Gary Slok Oekraïne Nederlands Forensisch Instituut Malaysia Airlines-vlucht 17
Dit voorjaar laatste poging om twee MH17-slachtoffers te identificeren
NU 05.03.2020 Onderzoekers van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) en de International Commission on Missing Persons (ICMP) gaan komend voorjaar een laatste poging doen om twee slachtoffers van vlucht MH17 te identificeren.
Bij de vliegtuigramp kwamen 298 mensen om het leven. Van een jongen van 16 jaar en een man van 58 is tot nu toe geen DNA gevonden; zij zijn tot op heden ook nog niet geïdentificeerd.
“We hebben nog steeds botfragmenten van de rampplek, waar we toen geen DNA uit konden halen. Mogelijk nu wel”, vertelt Arnoud Kal van het NFI aan De Telegraaf. Daarvoor gaat het NFI samenwerken met de ICMP, die een speciale techniek heeft ontworpen om het DNA-materiaal opnieuw te testen.
“We hopen op deze manier een ultieme poging te doen om de slachtoffers te kunnen identificeren”, vertelt een woordvoerder van het NFI aan NU.nl.
Maandag 9 maart is in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol de eerste zitting in het MH17-proces tegen drie Russen en één Oekraïner. Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 neergeschoten boven Oekraïne. Het Joint Investigation Team stelde vast dat het vliegtuig werd neergehaald door een buk-raket die afkomstig was van het Russische leger.
De verdachten hebben volgens justitie onder meer bijgedragen aan het vervoer van de raket.
Lees meer over: MH17 Binnenland
Nieuwe aanwijzingen voor bemoeienis Russische GROe met MH17-onderzoeken
NOS 05.03.2020 Rusland heeft vanaf het moment dat vlucht MH17 neerstortte geprobeerd de onderzoeken daarnaar te hinderen, te beïnvloeden en te saboteren. Dat was deels bekend, maar de Volkskrant brengt vandaag, een paar dagen voor de start van het MH17-proces, nieuwe details naar buiten over hoe Rusland en vooral de Russische geheime dienst GROe te werk ging.
Direct na het neerstorten van de vlucht, in juli 2014, begon de Nederlandse Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) een onderzoek naar de oorzaak. Er werd contact gelegd met de Russische tegenpool, het Russische Interstatelijke Luchtvaart Comité (MAK), waarmee de verhoudingen goed waren.
Na een paar dagen bleek dat het MAK was vervangen door een vijfkoppige staatscommissie, met een teamleider die eerder voor een beveiligingsdienst van het Kremlin werkte. Vermoedelijk wilde de Russische regering greep op het onderzoek krijgen.
Toestel MH17 van de Maleisische luchtvaartmaatschappij Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 tijdens een vlucht van Amsterdam naar Kuala Lumpur boven strijdgebied in Oost-Oekraïne neergehaald door een Buk-raket. Alle 298 inzittenden kwamen om, onder wie 196 Nederlanders.
Het Joint Investigation Team (JIT) dat het strafrechtelijk onderzoek doet, is tot de conclusie gekomen dat de gebruikte Buk afkomstig was van een Russisch legeronderdeel.
Maandag is de eerste zittingsdag in het proces. Er zijn vier verdachten gedagvaard: drie Russen en een Oekraïner. De Russen hebben allen banden met Russische geheime diensten. Ze zijn aangeklaagd voor moord en het doen verongelukken van het toestel, met de dood van de inzittenden tot gevolg.
Een paar weken na de ramp kwamen Maleisische piloten naar Nederland om de gesprekken te vertalen die hun Maleisische collega’s in het ramptoestel met elkaar hadden gevoerd. In diezelfde periode waren twee leden van de Russische militaire inlichtingendienst GROe in Nederland, zo bleek later.
Het waren leden van een beruchte eenheid, die later betrokken was bij een poging tot vergiftiging van een Bulgaarse wapenhandelaar (2015), een mislukte staatsgreep in Montenegro (2016) en de vergiftiging van de Russische oud-spion Sergej Skripal (2018) in Groot-Brittannië. Een van de leden die in Nederland waren, is de leider van de eenheid. Wat de twee in Nederland deden is niet bekend. “Maar een relatie met MH17 ligt voor de hand”, zegt een bron van de Volkskrant.
Beïnvloeding Maleisiërs
Een half jaar later bleken twee voormalige GROe-leden deel uit te maken van de Russische staatscommissie waarmee de OVV samenwerkt. Een van hen is een generaal van het Russische leger die kort na de ramp in een interview zei dat het onwaarschijnlijk is dat het toestel door een Russische Buk-raket is neergehaald.
De Nederlandse militaire inlichtingendienst MIVD observeerde de twee toen ze in Nederland waren voor overleg met onderzoeksteams uit andere landen. Na elke vergadering belden ze met een telefoonnummer in het Kremlin, volgens de MIVD om het onderzoek van binnenuit te frustreren. Volgens de krant hielden ze zich vooral bezig met het “bewerken” van leden van het Maleisische onderzoeksteam.
De toenmalige Maleisische premier Mahatir zei vorig jaar dat er geen harde bewijzen waren dat Rusland verantwoordelijk was voor het neerhalen van het toestel.
Jonge vrouwen
Er zijn meer voorbeelden van pogingen tot beïnvloeding van het onderzoek en de onderzoekers. Zo werden leden van de OVV en Nederlandse politiemensen tijdens een bezoek aan Oekraïne bij hun hotel opvallend vaak aangesproken door jonge vrouwen, ook in het Nederlands. Ook werden hun hotelkamers opvallend vaak schoongemaakt, soms wel drie keer per dag. Privételefoons van marechaussees bleken na terugkeer in Nederland besmet met malware.
In de zomer van 2015 hielden zich verdachte personen op rond het OVV-kantoor in Den Haag. Uit een auto van een medewerker van de politie werd een tas met gespreksverslagen gestolen en in 2016 werden bij een inbraak bij een Defensie-fotograaf usb-sticks gestolen.
Verder is er bij de OVV ten minste één hackpoging bekend van de aan de GROe gelinkte hackersgoep Fancy Bear. Een OVV-medewerker kreeg in 2015 een mail met een verzoek opnieuw in te loggen op een website die op de OVV-website leek.
De GROe-leden die in 2018 Nederland uit zijn gezet Ministerie van Defensie
Naar de Volkskrant nu bekendmaakt, zijn de GROe-leden die in 2018 probeerden het computernetwerk van het OPCW-kantoor in Den Haag binnen te dringen, eerst in Rotterdam geweest in de buurt van het Landelijk Parket van het Openbaar Ministerie. Daar vindt het strafrechtelijk onderzoek naar de MH17-ramp plaats.
De MIVD nam apparatuur van de GROe-leden in beslag. Op een laptop vond de dienst informatie waaruit bleek dat het team in 2017 in Maleisië was geweest om een operatie op te zetten tegen het Maleisische onderzoeksteam.
Geen succes, wel ingewikkelder
De Nederlandse onderzoekers zijn ervan overtuigd dat de Russische beïnvloeding en sabotage geen succes hebben gehad. Het onderzoek werd er ingewikkelder van, er was ruis en wantrouwen, maar het heeft de conclusies niet beïnvloed, zeggen de onderzoekers in de Volkskrant.
Bekijk ook
- ‘Russische internetspionnen wilden MH17-rapport hacken’
- MH17-proces zal live worden uitgezonden
- JIT: MH17-onderzoek reikt tot aan topadviseur van Poetin
Russische manipulatie en sabotage in MH17-onderzoek
VK 05.03.2020 Nadat vlucht MH17 is neergestort in Oost-Oekraïne begint een venijnige strijd om de waarheid. Moskou zet onder meer zijn beruchte militaire veiligheidsdienst GROe in, bewerkt leden van het onderzoeksteam en stuurt een eliteteam naar Rotterdam.
Meteen na de ramp met vlucht MH17 in 2014 ontkent Rusland elke betrokkenheid bij het neerhalen van het vliegtuig. En als komende maandag de rechtszaak tegen drie Russen en een Oekraïner begint wegens hun aandeel in de crash, zal Rusland dat volhouden.
Dat terwijl er twee onderzoeksrapporten over de ramp zijn, met details over de Buk-raket die afgeschoten werd uit een gebied in Oekraïne dat in handen was van pro-Russische separatisten. Een raket die werd afgevuurd van een Buk-installatie die afkomstig was uit Rusland en na de ramp weer werd teruggebracht naar hetzelfde land.
Naast de publieke ontkenningen heeft Rusland de afgelopen jaren achter de schermen ook geprobeerd de onderzoeken naar de toedracht van de aanslag op vlucht MH17 te frustreren en te saboteren. Uit gesprekken die de Volkskrant voerde met direct betrokkenen blijkt dat het land daarvoor onder meer leden van de beruchte militaire veiligheidsdienst GROe inzette.
Dat leverde ingewikkelde situaties op voor de Nederlandse onderzoekers, de betrokken politiemensen en de inlichtingendiensten. Want terwijl zij greep probeerden te krijgen op de steeds wisselende Russische tactieken, moesten ze ook samenwerken met Rusland, elk in een eigen rol.
Video: AP
Chaos bij de politie: wie doet onderzoek?
De top van de Landelijke Recherche neemt op donderdag 17 juli 2014 afscheid van een collega in een stijlvol restaurant aan de rivier de Linge als de telefoons van de aanwezigen beginnen te trillen. Ze hebben net het voorgerecht op als er een persalarm binnenkomt.
Een vliegtuig is neergestort. Het aantal doden loopt snel op: 21, 43. De telefoons van de aanwezigen blijven afgaan. Nederlandse slachtoffers, een toestel dat uit Amsterdam vertrok, wellicht meervoudige moord: dit is een zaak voor de Nederlandse politie. Ter plekke wordt een verdeling van taken gemaakt. Het dessert sturen ze terug; geen tijd meer voor.
De politie gaat in de offensieve stand. Honderden politiemensen melden zich, ze proberen zo veel mogelijk materiaal te verzamelen. De strijd om de waarheid rond MH17 begint direct. In de vroege ochtend van 18 juli, om 6.15 uur, zet de Oekraïense geheime dienst afgeluisterde gesprekken van Russische separatisten online. ‘Wat voor vliegtuig? Wapens?’, valt te horen. ‘Nee, niets van dat. Burgerlijke spullen. Toiletpapier, medische spullen, handdoeken, dat soort rotzooi.’
Vanuit een pand in Sint-Petersburg plaatsen jonge Russen in de eerste drie dagen na de ramp meer dan 100 duizend tweets over MH17 om de schuld bij Oekraïne te leggen. Russische militairen die in Oekraïne zijn, beginnen Facebookposts en Twitterberichten te verwijderen. Op 25 juli wordt op de Wikipedia-pagina van de ramp de hoogte van een Buk-raket aangepast van de correcte ruim 10 kilometer naar 7 kilometer. Het ip-adres verwijst naar het Kremlin.
Het antwoord van de politie in Nederland volgt ook snel. Op de tweede dag vraagt de politie specialisten van het Team High Tech Crime en de inlichtingendienst AIVD een ‘foto’ van het internet te nemen. Alles opslaan wat Russischtalig is.
350 miljoen webpagina’s van sociale media en fora waarop ook hoge Russische militairen compromitterende gegevens delen die ze later verwijderen. Dit is het krachtenveld waarin de Nederlandse onderzoekers hun werk moeten gaan doen: een ramp in een conflictgebied waarbij twee landen recht tegenover elkaar staan en elkaar de schuld geven van het neergestorte vliegtuig.
Voor het lezen en uitwerken van al die Russische berichten heeft de politie dringend Russische vertalers nodig. Op een oproep via het eigen intranet reageren twintig politiemedewerkers – de AIVD zal ze screenen. In de politietop bestaan al in de eerste dagen zorgen over dergelijke voortvarendheid.
Is de organisatie zich wel bewust van de risico’s op Russische ondermijning? Valt zo’n oproep via intranet niet teveel op? Niet alle politiemedewerkers die meedoen aan het MH17-onderzoek hebben een A-screening. Later zal blijken dat überhaupt onduidelijk is wie allemaal aan het onderzoek hebben meegedaan: als de politie dankpenningen wil uitdelen, bestaat er geen compleet overzicht van de naar schatting 450 politiemensen die hielpen met het MH17-onderzoek.
De politiemedewerkers die meteen na de ramp naar Kiev gaan, werken samen met de Oekraïense SBU – opsporings- én inlichtingenorganisatie in één. Complicerend is dat de SBU voortkomt uit de oude KGB: iedereen boven de 40 jaar heeft een verleden bij de beruchte geheime dienst van de Sovjet-Unie.
Dat de Nederlandse politiemedewerkers in Oekraïne een telefoon van de SBU krijgen om op kantoor mee te bellen, versterkt de achterdocht bij sommige politiebetrokkenen. Maar bij de politie is daar nauwelijks aandacht voor, daarvoor is de nood te groot.
Een betrokkene: ‘In de eerste maanden was niemand bij de politie echt bezig met het beschermen van het onderzoek.’ Typerend: hoofd van de Landelijke Recherche Wilbert Paulissen is vóór MH17 nog op een conferentie in Moskou geweest en nam zijn eigen telefoon mee. Zorgen over mogelijke hackpogingen wuifde hij weg.
Het Kremlin zet leden van elite-eenheid 29155 in
Terwijl een dag na de ramp de bloemenzee bij Vertrekhal 3 op Schiphol aanzwelt, zitten drie leden van de Onderzoeksraad al in het vliegtuig naar de Oekraïense hoofdstad Kiev voor het technische onderzoek naar de ramp. Het is, naast het strafrechtelijk onderzoek, het tweede officiële onderzoek naar MH17.
De leden van de Onderzoeksraad staan vanaf het eerste moment ook in contact met collega’s van het MAK, het Russisch Interstatelijk Luchtvaart Comité. Deze experts kennen elkaar al jaren en vertrouwen elkaar. Een Nederlandse betrokkene: ‘De integriteit van de leden van het MAK staat niet ter discussie.’ Direct na aankomst vraagt de Onderzoeksraad om de radarbeelden op het moment dat het MH17 neerstortte. Er komt geen reactie.
Al tijdens de eerste dagen merkt de Onderzoeksraad dat MH17 politiek beladen is. De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) krijgt te horen dat de medewerkers van het MAK worden vervangen door een vijfkoppige Russische ‘staatscommissie’. De nieuwe teamleider is Oleg Storchevoy, voormalig piloot van de Russische dienst die de president en overheidsmedewerkers beveiligt. Later is hij hoofd van Rosaviation, toezichthouder op de luchtvaart. Wéér vraagt de Onderzoeksraad om de radarbeelden.
De groep onderzoekers ontmoet elkaar op 18 juli op het ministerie van Transport in Kiev. Er zijn luchtvaartonderzoekers uit Nederland, Australië, Oekraïne, het Verenigd Koninkrijk, er is een Maleisische delegatie en een uit Rusland.
Doel van dit eerste gesprek is kennismaken, afstemmen van de taakverdeling en in het rampgebied komen. Na twee weken treffen ze elkaar weer op het Oekraïense ministerie. Ze wisselen in een standaard conferentiekamer – flesje water, kop koffie, aantekeningenblok op donkerhouten tafels –praktische zaken uit. De Nederlanders weten dan nog niet dat ze later wéér met andere Russen te maken krijgen.
Op 11 augustus keren de leden van de Onderzoeksraad terug naar Den Haag. Ze werken hard aan een rapport met eerste bevindingen, dat ze begin september moeten publiceren. Op 22 juli krijgt het onderzoeksteam de beschikking over de flight recorder en de cockpitvoicerecorder van de neergehaalde Boeing.
De gegevens op de apparaten worden twee dagen later uitgelezen in Groot-Brittannië in het bijzijn van vertegenwoordigers van het internationale onderzoeksteam. Daarna zijn de knaloranje kastjes naar Nederland gekomen en in een speciale kluis in het pand van de Onderzoeksraad aan de Anna van Saksenlaan in Den Haag opgeborgen.
Om de recorder voor alle zekerheid nogmaals uit te luisteren, vraagt de Onderzoeksraad Maleisische piloten om naar Den Haag te komen. Onderlinge cockpitgesprekken tussen piloten worden in de eigen taal gevoerd. Alleen kenners van het Maleis en van de luchtvaart kunnen de gesprekken en het gebruikte slang uitwerken.
In dezelfde periode komen twee leden van unit 29155, een onderdeel van de militaire GROe, ook naar Nederland. 29155 is een beruchte eenheid met oorlogsveteranen die de afgelopen jaren betrokken is geweest bij verschillende destabiliserende operaties in Europa – zoals de poging tot vergiftiging van een Bulgaarse wapenhandelaar in 2015, een mislukte coup in Montenegro in 2016 en de vergiftiging van de Russische oud-spion Sergej Skripal in 2018 in Londen met het zenuwgas novitsjok. Eenheid 29155 staat onder leiding van Andrei Averyanov, een onderscheiden Russische militair.
Twee van de vier verdachten: Igor Girkin (links) en Leonid Chartsjenko.
Uit data die onderzoekscollectief Bellingcat met de Volkskrant heeft gedeeld, blijkt dat Averyanov op vrijdag 22 augustus in Nederland landt met vlucht 2550. Hij reist met collega Sergey Pavlov, als lid van 29155 betrokken bij de vergiftiging van de Bulgaarse wapenhandelaar. Drie dagen zijn ze in Nederland, voordat ze weer terugvliegen. Wat ze in Nederland doen, is niet bekend. De Nederlandse geheime diensten missen hun komst. Een inlichtingenbron zegt later: ‘Maar een relatie met MH17 ligt voor de hand.’
Een half jaar later, als het onderzoek in volle gang is, melden zich twee nieuwe leden bij het Russische onderzoeksteam. Het gaat om twee mannen, Zakhar Omarov en Mikhail Krush, die beiden een verleden hebben bij de militaire dienst GROe en daar nog steeds goede contacten hebben. Krush is een generaal in het Russische leger, die kort na de ramp met de MH17 ook in het nieuws was.
In interviews liet hij weten dat het onwaarschijnlijk was dat het vliegtuig door een Buk-raket was neergehaald. ‘Er zijn geen getuigen die de lancering van een Buk die dag hebben gezien.’ Omarov is een onopvallende, kleine man, van wie weinig bekend is over zijn loopbaan. Hij reist vaker door Europa, getuige zijn toeristenvisum dat al is afgegeven vóór de MH17-ramp.
Als de namen van de Russische delegatie bekend zijn, gaan de alarmbellen af bij de militaire inlichtingendienst MIVD. Die dienst houdt militaire spionnen in de gaten en waarschuwt de Onderzoeksraad voor de twee GROe-leden.
Ook stuurt de MIVD een observatieteam om de mannen te volgen. Ze peilen ook de telefoongesprekken uit. De onopvallende Omarov blijkt, net als het hoofd van de delegatie, na elke vergadering met een telefoonnummer in het Kremlin te bellen. Uit het observeren van de mannen blijkt verder dat ze intensief contact zoeken met de Maleisische onderzoekers.
De MIVD registreert pogingen om ‘het ongevalsonderzoek van binnenuit de frustreren’, zoals een bron het noemt. Later zou de Maleisische premier het internationale onderzoek naar MH17 afdoen als ‘politiek gemotiveerd’ en gebaseerd op ‘geruchten’.
Krush komt één keer naar Nederland, Omarov twee keer. Hij is ook aanwezig in de hangar op luchtmachtbasis Gilze-Rijen op 11 augustus 2015 als de internationale onderzoekers het vliegtuigwrak – bestaande uit duizenden grote en kleinere stukken – vanaf een hoogwerker bekijken.
Aan die wrakstukken kleeft een geschiedenis. De Onderzoeksraad wil de technische oorzaak van de ramp achterhalen en heeft daarvoor zo veel mogelijk materiaal nodig. Brokstukken gaan vanuit het conflictgebied per trein naar Charkov en vervolgens in containers op vrachtwagens naar Nederland.
Tussen de brokstukken zitten ook raketdelen die informatie bevatten over het gebruikte wapensysteem. De Onderzoeksraad wil deze veiligstellen maar is bang dat lokale partijen er lucht van krijgen. ‘De informatie over wapensystemen en in welke container die zat, hebben we bewust in een zo klein mogelijk groep gedeeld’, zegt een betrokkene.
Toch wordt bij de grens die ene vrachtwagen aangehouden waarin de raketdelen zitten en door lokale grenswachten onderzocht – er blijkt een lek in het kleine comité dat op de hoogte is van het gevoelige transport.
Bij aankomst in Gilze-Rijen worden de onderdelen alsnog veiliggesteld. Dat veroorzaakt ook in Nederland nog discussie: de inlichtingendiensten willen de raketdelen zelf analyseren; de Onderzoeksraad wil ze gebruiken als bewijsmateriaal.
De raad trekt aan het langste eind. Uiteindelijk komen er bijna 8.000 kleine en grotere brokstukken naar Gilze-Rijen. Daar wordt de cockpit van de Boeing 777-200 minutieus gereconstrueerd. De linkerkant is met honderden ‘hoogenergetische deeltjes’ uit een raketkop doorboord.
Inbraken en mannen in zwarte jassen
Dat hun werk speciale aandacht trekt, is zowel de Onderzoeksraad als de politie snel duidelijk. Van 3 tot 8 augustus 2014 zijn zes leden van de raad in Charkov en Soledar, op zo’n twee uur van de rampplek. Ze worden ’s avonds na het werk in het hotel opvallend vaak aangesproken door jonge vrouwen. Sommigen spreken Nederlands.
De politiemensen overkomt hetzelfde in Kiev. Achter leden van de Onderzoeksraad die foto- en videomateriaal verzamelen en afspraken hebben met internationale delegaties lopen standaard ‘types in zwarte leren jas’. Die blijven op zo’n vijftig meter afstand. Een betrokkene: ‘Geen onredelijke figuren hoor.’
Verder valt het de Nederlanders op dat de hotelkamers in het oosten van Oekraïne erg vaak worden schoongemaakt – soms wel drie keer per dag. De leden van de Onderzoeksraad wisselen dagelijks van simkaart en spreken telefonisch niet over de inhoud van het onderzoek.
Aanwezige marechaussee zijn minder zorgvuldig: ondanks advies van de militaire veiligheidsdienst nemen sommige militairen hun eigen telefoon mee. Als ze terugkeren blijken enkele telefoons besmet met malware – de telefoons worden vernietigd.
In de zomer van 2015 is er lichte paniek bij de politie als een medewerker gespreksverslagen over MH17 kwijtraakt. Hij heeft zijn auto op de parkeerplaats bij het Van der Valk Hotel De Bilt neergezet en is vergeten zijn koffer eruit te halen.
Als hij terugkomt van de lunch is zijn raam ingeslagen en is de koffer verdwenen. De politie onderzoekt de inbraak, maar komt tot de conclusie dat het om een ‘normale’ inbraak gaat. Er is bij meerdere auto’s ingebroken en er zou geen relatie met MH17 zijn.
Een paar maanden later is het wéér raak. Een radarspecialist van de Onderzoeksraad is al een tijd achterdochtig. Hij ziet meerdere keren verdachte personen bij het kantoor van de Onderzoeksraad in Den Haag en maakt daar intern melding van.
We worden in de gaten gehouden, zegt hij tegen collega’s. Op 10 februari 2016 ziet een medewerker van de Onderzoeksraad dat het raam van zijn auto is ingeslagen. De inbrekers hebben zijn auto doorzocht en hebben de boordcomputer met navigatiegegevens eruit gehaald.
In dezelfde periode wordt óók ingebroken bij een fotograaf van Defensie. De inbrekers nemen bij hem diverse usb-sticks mee.
De twee overige verdachten: Sergej Doebinski (links) en Oleg Poelatov.
Russische Hackers zoeken doelwit
Ook digitaal moeten de Nederlandse onderzoekers op hun hoede zijn, blijkt in het najaar van 2015. Het rapport van de Onderzoeksraad is bijna klaar als de raad een waarschuwing krijgt van de MIVD over het aflopende contract met Fox-IT. Het Delftse beveiligingsbedrijf doet de monitoring van het netwerk, maar het contract loopt tot 1 september 2015, terwijl de raad een paar weken later het eindrapport wil publiceren. Een risicovolle situatie, vindt de MIVD.
De Onderzoeksraad wil het contract met Fox-IT verlengen maar aanbestedingsregels verhinderen dat. Dus neemt een nieuwe partij (OnSight) de beveiliging vanaf 1 oktober over – Fox-IT blijft nog een maand langer. Op 29 september om 10.31 uur in de ochtend krijgt een medewerker van de
Onderzoeksraad een Engelstalige mail van een collega die hem verzoekt opnieuw in te loggen. De mail stuurt hem door naar sftp.onderzoekraad.nl; een geldig lijkend domein. De man logt opnieuw in met zijn wachtwoord en gebruikersnaam. Meteen daarna krijgt hij argwaan en slaat intern alarm. De Onderzoeksraad past alle wachtwoorden aan en informeert de MIVD.
Die actie voorkomt net op tijd dat de Russische hackers van Fancy Bear (ook wel APT28) hun toegang tot de Onderzoeksraad misbruiken. Fancy Bear had het domein onderzoekraad.nl aangemaakt, zonder ‘s’ zoals in de officiële naam. De Onderzoeksraad doet geen aangifte van de inbraakpoging: de organisatie wil de politie niet toelaten op de computersystemen waarop onderzoeksinformatie staat.
Drie jaar later is er opnieuw een hackpoging, maar dit keer gaat het minder subtiel. Het is het voorjaar van 2018 als op Schiphol vier Russen landen: twee hackers van Fancy Bear en twee GROe-leden.
Ze gaan naar Den Haag en proberen daar met specialistische apparatuur in de kofferbak van hun auto de OPCW te hacken. De MIVD betrapt ze op heterdaad. Een persconferentie later van minister van Defensie Ank Bijleveld met de directeur van de MIVD gaat de wereld over.
Maar wat Bijleveld tijdens de persconferentie niet vertelt is dat de Russen in de vier dagen dat ze in Nederland zijn ook naar Rotterdam gaan. Daar komen ze in de buurt van het Landelijk Parket waar óók het onderzoek naar MH17 plaatsvindt.
In hun auto ligt apparatuur om wifinetwerken te hacken. De MIVD volgt de GROe-leden maar grijpt niet in, volgens bronnen omdat de Russen aan de overkant van de Maas blijven. Te ver om het netwerk van de politie te kunnen hacken.
De interesse in het MH17-onderzoek blijkt ook uit de laptop van Serebriakov – een van de betrapte GROe-hackers. In zijn computer vindt de MIVD wifi-gegevens van een hotel in Kuala Lumpur, Maleisië, waar hij een kleine week verbleef en in december 2017 een operatie opzette tegen de leden van het Maleisische onderzoeksteam.
Vertraging en verwarring
Voor de buitenwereld houdt Rusland de schijn van een soepele samenwerking op. Neem de radarbeelden waar de Onderzoeksraad direct na de ramp bij de staatscommissie om vraagt. In eerste instantie ontkent Rusland dat er radarbeelden zijn.
Die zouden al gewist zijn. Als diverse Russen eind augustus 2014 naar Nederland komen, spreken ze over ‘videobeelden’ van het radarscherm. Die bestaan nog wel. En later krijgt de Onderzoeksraad inderdaad een video van de radarbeelden. Het is onmogelijk de echtheid ervan te controleren.
Als de Onderzoeksraad om de ruwe data blijft vragen, overhandigt Rusland daarna alsnog radarbeelden. Maar als specialisten van de raad ernaar kijken, blijkt dat de data niet corresponderen met het te verwachten format. Normaal bestaan radarbeelden uit 64 bits, maar de data die de Russen overhandigen zijn 32 bits. ‘Dan weet je dat er wat mist’, aldus een van de betrokkenen.
Of neem de interpretatie van de feiten. De leden van het internationale onderzoeksteam zitten tijdens besprekingen vaak op één lijn met hun Russische collega’s – zolang het over technische details gaat. Totdat er een conclusie moest komen, zegt een van de betrokkenen. ‘Unaniem werd vastgesteld dat MH17 met een Buk-raket was neergehaald, maar de Russische delegatie bleef strak in de leer: de Buk kwam uit een andere richting.’
Had Moskou succes met zijn acties?
Zijn de Russische pogingen succesvol? Vraag het betrokken onderzoekers en ze zeggen: nee, uiteindelijk niet. Het onderzoek werd er ingewikkelder van, er was ruis en wantrouwen maar het heeft de conclusies niet beïnvloed.
Op een andere manier zijn de pogingen wel succesvol. Vlak voor het begin van de rechtszaak, komende maandag, duiken op diverse websites officiële documenten op uit 2016 die door een hack of lek zijn buitgemaakt. Daaronder ook ambtsberichten van militaire inlichtingendienst MIVD. Hoewel de context ontbreekt en het om enkele stukken gaat uit een gigantisch dossier leiden de documenten tot verwarring – bij justitie dat zich afvraagt waar ze vandaan komen en bij personen die het onderzoek kritisch volgen.
Door Russische media worden de documenten enthousiast geciteerd, om nogmaals te onderbouwen wat de Russische overheid al sinds de ramp stelt: Rusland heeft er niets mee te maken.
Hacks, manipulatie en diefstal: Rusland deed alles om het MH17-onderzoek te dwarsbomen
VK 05.03.2020 Rusland heeft jaren geprobeerd de twee officiële onderzoeken naar de ramp met de MH17 te saboteren. Moskou zette zijn militaire inlichtingendienst in, bewerkte leden van het onderzoeksteam en stuurde een elite-eenheid naar Rotterdam, de plaats van het onderzoek.
Een man temidden van de wrakstukken van vlucht MH17. Beeld AFP
Dit blijkt uit een reconstructie van de Volkskrant, waarvoor is gesproken met diverse betrokkenen.
Vlak voor het begin van het proces zijn nu ook documenten opgedoken uit het officiële onderzoek, die verkregen zijn na een hack of een lek. Deze documenten – die authentiek zijn – zijn gepubliceerd op pro-Russische websites en voorzien van vertalingen; de publicatie moet de indruk wekken dat Rusland niet verantwoordelijk kan zijn voor het neerhalen van vlucht MH17.
Hackpogingen
De afgelopen jaren waren er verschillende incidenten met personen die betrokken waren bij de MH17-onderzoeken. Er is ingebroken bij een medewerker van de Onderzoeksraad, bij een fotograaf van Defensie en in de auto van een politiemedewerker. Daarnaast waren er hackpogingen, werden onderzoekers gevolgd en bleek er kwaadaardige software geïnstalleerd op telefoons van marechaussees die in Oekraïne waren geweest.
De Russische militaire inlichtingendienst GROe speelt een belangrijke rol in de ondermijning van het onderzoek. Twee van de Russische luchtvaartdeskundigen die meewerkten aan het onderzoek door de Onderzoeksraad (OVV), bleken banden te hebben met de GROe. De Nederlandse militaire inlichtingendienst MIVD observeerde de twee tijdens hun verblijf in Nederland. Zij hielden zich vooral bezig met het bewerken van de Maleisische leden van het onderzoeksteam. Na OVV-vergaderingen belde één van hen met het Kremlin voor ruggespraak.
Ook kwamen er na het neerhalen van de MH17 twee leden van GROe-eenheid 29155 naar Nederland, blijkt uit data die onderzoekscollectief Bellingcat heeft gedeeld met de Volkskrant. Unit 29155 is berucht en bestaat uit oorlogsveteranen die de afgelopen jaren bij verschillende moordaanslagen in Europa betrokken waren. Dit tweetal was drie dagen in Nederland. In dezelfde periode kwamen de flight recorder en cockpit voice recorder van vlucht MH17 naar de Onderzoeksraad in Den Haag.
Proces
Volgende week begint het strafproces tegen vier verdachten van betrokkenheid bij het neerhalen van de MH17. Van de documenten die nu zijn opgedoken op pro-Russische websites, wordt de echtheid door bronnen bij justitie en in de inlichtingenwereld niet betwist. Die stellen dat het om een bewust lek of een hack gaat.
De documenten, waarschijnlijk uit 2016, worden gebruikt om het officiële onderzoek in diskrediet te brengen. Bronnen vermoeden dat de stukken zijn buitgemaakt in Maleisië. Russische hackers waren in december 2017 in Maleisië voor een operatie gericht tegen het MH17-onderzoek.
De documenten staan op drie websites die allemaal gelinkt zijn aan de Nederlandse blogger Max van der Werff – een zelfbenoemd MH17-onderzoeker die de betrokkenheid van Rusland bij het neerhalen van het passagiersvliegtuig in twijfel trekt. Hij was, samen met FvD-voorman Thierry Baudet, een van de ondertekenaars van een brief aan de Amerikaanse president Donald Trump waarin werd gevraagd om nieuw onderzoek naar de ramp met de MH17, omdat het OVV-onderzoek ‘noch onafhankelijk, noch overtuigend’ zou zijn.
Ambtsbericht
Hoe Van der Werff aan de documenten komt, is onbekend. Tussen de stukken zit onder andere een ambtsbericht van de militaire veiligheidsdienst MIVD uit 2016 over de posities van grondgebonden luchtafweersystemen ten tijde van de ramp. Het is een van de berichten die de MIVD heeft opgesteld over Oekraïense en Russische wapensystemen.
Van der Werff stelt op basis van het document dat er volgens de MIVD geen enkele Russische BUK-raket in Oekraïne was die de MH17 kon neerhalen. Die conclusie valt op basis van het gelekte document niet te trekken en klopt niet, maar wordt wel overgenomen door Russische media, onder meer bij staatspersbureau Tass en Sputnik.
Het Openbaar Ministerie wil niet inhoudelijk reageren op het lek. Bronnen wijzen erop dat het om enkele stukken gaat uit een zeer omvangrijk dossier, die worden gebruikt om vlak voor het proces verwarring te zaaien.
LEES VERDER
Nadat vlucht MH17 is neergestort in Oost-Oekraïne begint een venijnige strijd om de waarheid. Moskou zet onder meer zijn beruchte militaire veiligheidsdienst GROe, bewerkt leden van het onderzoeksteam en stuurt een eliteteam naar Rotterdam. Lees onze reconstructie van de Russische manipulatie en sabotage van het MH17-onderzoek hier.
MEER OVER; MH17 MISDAAD, RECHT EN JUSTITIE POLITIEK MISDAAD COMPUTERCRIMINALITEIT TOM KRELING EN HUIB MODDERKOLK
Laatste poging tot identificatie MH17-slachtoffers
MSN 05.02.2020 Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) doet dit voorjaar een laatste poging om twee Nederlandse slachtoffers van MH17 te identificeren. “We hebben nog steeds botfragmenten van de rampplek, waar we toen geen dna uit konden halen. Mogelijk nu wel”, zegt NFI-deskundige Arnoud Kal in De Telegraaf. “We gebruiken daarvoor de allernieuwste dna-technieken.”
Van de 298 bij de raketaanslag omgekomen inzittenden van vlucht MH17 op 17 juli 2014 is alleen van de 16-jarige Gary Slok en Alex Ploeg (58) tot nu toe niets teruggevonden. Defensie was volgens Kal de instantie om slachtoffers terug naar Nederland te halen. Via vliegbasis Eindhoven werden ze naar een kazerne in Hilversum gebracht en onderzocht. “Het is cruciaal in het rouwproces van nabestaanden dat hun dierbaren daarna ook worden geïdentificeerd. Op twee mensen na is ons dat gelukt. We geven niet op”, zegt de deskundige.
Familierechercheurs MH17 kijken terug: ‘Als zo’n ramp gebeurt, dan ben je er’
NOS 04.03.2020 Hij wil het eigenlijk nooit meer meemaken. Theo Vermeulen zat op 17 juli 2014 in de auto toen hij hoorde over een neergestort vliegtuig in Oost-Oekraïne. Het bleek te gaan om vlucht MH17.
Als coördinator van een team familierechercheurs, beheerste de vliegramp de afgelopen jaren zijn leven: “Je wil zo’n telefoontje niet krijgen. Maar als het dan gebeurt, dan ben je er”.
Op het hoogtepunt hadden Vermeulen en zijn team van 120 speciaal opgeleide rechercheurs contact met meer dan 500 nabestaanden van de vliegramp. Vermeulen en zijn collega’s waren vlak na de ramp vaak de eerste personen met wie nabestaanden spraken over de gebeurtenissen. “Je komt enorm binnen in hun emotie en onzekerheid. Dat maakt het werk niet makkelijk”, vertelt hij.
Hechte banden
De banden met de nabestaanden zijn hecht, legt Vermeulen uit. “Wij zijn dat vaste baken, die ze niets uit hoeven te leggen.” Toch is het volgens hem ook belangrijk om zakelijk te blijven, want naast het bijstaan van nabestaanden moesten de familierechercheurs voor de identificatie ook informatie verzamelen over de slachtoffers. Bijvoorbeeld over tatoeages, ringen en andere kenmerken. “We zitten daar met een opdracht: ervoor zorgen dat ze snel hun geliefde terugkrijgen. Dat is soms lastig.”
Ook al is de ramp inmiddels bijna zes jaar geleden, Vermeulen heeft nog dagelijks contact met veel nabestaanden. Dat gebeurt voornamelijk via de mail of telefonisch. “Maar als het dichtbij komt en het persoonlijk is, maken we een afspraak met ze.”
Familierechercheur kijkt terug op MH17-ramp: ‘Een zware, maar mooie opdracht’
Nu de rechtszaak rond de vliegramp volgende week begint, gaat ook het contact tussen de familierechercheurs en nabestaanden een nieuwe fase in. “Zo krijgen we de laatste tijd veel vragen van nabestaanden over wat ze kunnen verwachten van de eerste zittingsdag”, vertelt Vermeulen.
Nabestaanden mogen aanwezig zijn in de rechtbank bij het proces tegen de vier verdachten, dat aanstaande maandag begint. Ook is er een speciale bijeenkomst in Nieuwegein waar ze het proces met extra uitleg kunnen volgen. Volgens Vermeulen zijn veel nabestaanden van plan om te komen, al is dat niet voor iedereen makkelijk: “Een hele dag met de vliegramp bezig zijn, is voor sommige mensen een hele opgave”.
Vermeulen en zijn collega Sylvia van Braak proberen nabestaanden in aanloop naar het proces zo goed mogelijk voor te bereiden. “We proberen ze vooral mee te geven dat het verloop heel onvoorspelbaar is”, vertelt Vermeulen. Ook leggen ze uit hoe het rechtssysteem in Nederland precies werkt, vooral aan de buitenlandse nabestaanden.
Zwaar maar betekenisvol
Het contact met de nabestaanden maakt nog altijd veel indruk op de familierechercheur. Vermeulen kwam afgelopen jaren geregeld moe en met een ‘vol hoofd’ thuis. “Ik probeer dan wel even naar een voetbalwedstrijd te zappen voor de afleiding. Het werk gaat je niet in de koude kleren zitten.”
Trots is Vermeulen zeker. “Ik kijk terug op een tijd met veel emoties, maar ook een tijd waarin we iets voor de nabestaanden hebben kunnen betekenen.”
Nabestaanden van MH17-slachtoffers, maar ook de chauffeur van de rouwstoet en een Oekraïense reddingswerker deelden eerder hun verhaal in deze bijzondere special:
Vijf jaar MH17: ‘door de ogen van’
Bekijk ook
- OM spreekt met nabestaanden MH17: ‘Fijn dat we gehoord worden’
- Wat gaat de vervolging van de vier verdachten voor de MH17-ramp brengen?
- MH17-verdachten worden berecht in Nederland, dit zijn de gevolgen
- Zo kwam MH17 midden in een veldslag terecht
Defensie wilde Luchtmobiele Brigade naar crashgebied MH17 sturen
NU 03.03.2020 Defensie had een plan voorbereid om de Luchtmobiele Brigade met ondersteunend personeel naar het crashgebied van vlucht MH17 in Oekraïne te sturen, bevestigt de Landmacht aan NU.nl na berichtgeving van De Telegraaf. De militairen hadden het crashgebied, dat werd beheerst door rebellen, veilig moeten stellen.
Het voornaamste doel van de missie was het thuisbrengen van de Nederlandse slachtoffers. Toen de Oekraïense rebellen zelf de lichamen van de slachtoffers overdroegen, werd besloten de missie af te blazen.
Naast de repatriëring van slachtoffers, wilde Defensie onder meer ook mogelijk bewijsmateriaal voor het onderzoek veiligstellen.
De operatie zou uitgevoerd zijn in samenspraak met de regering van Oekraïne en was al grotendeels gepland. Militairen waren in deze periode op vakantie of in opleiding, maar zij werden teruggehaald ter voorbereiding van de actie.
Het zou gaan om een groep van 1.000 militairen. Ongeveer de helft daarvan zou van de Luchtmobiele Brigade zijn, de andere helft ondersteunend personeel “om te zorgen dat de Brigade er zo lang als nodig kon blijven”.
Uiteindelijk werd de missie van de Luchtmobiele Brigade afgeblazen en gingen er alleen Nederlandse forensisch experts en marechaussees naar het crashgebied.
Verdachten MH17 vanaf 9 maart 2020 voor de rechter
Vanaf 9 maart staan vier verdachten van het neerhalen van vlucht MH17 voor de rechter. Zij worden verdacht van de moord op de 298 inzittenden van het vliegtuig, onder wie 196 Nederlanders.
Vlucht MH17 van Malaysia Airlines werd op 17 juli 2014 neergeschoten boven Oekraïne. Het Joint Investigation Team stelde vast dat het vliegtuig werd neergehaald door een buk-raket die afkomstig was van het Russische leger.
De verdachten die in maart terechtstaan, hebben volgens justitie onder meer bijgedragen aan het vervoer van de raket.
Lees meer over: Defensie MH17 Buitenland
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/bb1906e8-5d2a-11ea-800a-0218eaf05005.jpg)
Flarden van informatie over de voorgenomen operatie lekten destijds uit, maar het is voor het eerst dat defensie officieel openheid van zaken geeft over de missie die er niet kwam. Ⓒ ANP
Plan invasie MH17-gebied last-minute afgeblazen
Telegraaf 03.03.2020 Het Nederlandse leger had een uitgewerkt plan klaar om de rampplek van MH17 met duizend eigen en evenzoveel Australische militairen te omsingelen. Zo moest de locatie worden beveiligd om de berging van stoffelijke resten en forensisch onderzoek mogelijk te maken.
Dat vertelt Commandant Landstrijdkrachten Martin Wijnen in een exclusief interview met De Telegraaf aan de vooravond van het MH17-proces. De militairen stonden klaar voor vertrek en waren door hun commandant al gebriefd.
Lees via onderstaande link hoe ver de voorbereidingen al waren en waarom de geheime missie op het allerlaatste moment toch werd afgelast.
BEKIJK OOK:
Bataljonscommandant over geheime MH17-operatie: ’Ik had supersoldaten’
BEKIJK MEER VAN; krijgsmacht Martin Wijnen Amsterdam Schaarsbergen Oekraïne Malaysia Airlines-vlucht 17 MH17-proces
‘Defensie stond klaar om in te grijpen na MH17-ramp’
AD 03.03.2020 Vlak na de ramp met MH17 stond Nederland klaar om militair in te grijpen om de slachtoffers te kunnen repatriëren. Duizend militairen van de Luchtmobiele Brigade stonden stand-by om naar Oekraïne te reizen om het rampgebied veilig te stellen, zodat hulpverleners en forensische onderzoekers hun werk konden doen. Dat vertelt Commandant Landstrijdkrachten Martin Wijnen aan De Telegraaf.
De Nederlandse militairen zouden daarbij steun krijgen van evenzoveel Australische collega’s. Het is voor het eerst dat Defensie over de missie naar buiten treedt.
Lees ook;
Enkele dagen nadat vlucht MH17 uit de lucht was geschoten en terecht was gekomen in rebellengebied in Oost-Oekraïne kreeg de landmacht de opdracht een operatie te plannen. ,,De vraag was: we hebben een crashsite waar we niet bij komen, hoe zou je die kunnen beveiligen zodat repatriëring van de stoffelijke overschotten mogelijk wordt? Je werkt verschillende soorten operaties uit. Van voorzichtig tot heel zwaar”, legt Wijnen uit in het dagblad.
Bataljonscommandant Cas Schreurs brieft op donderdag 24 juli zijn militairen over de aanstaande missie. ,,Ik had er vertrouwen in”, zegt hij. ,,Iedereen was goed getraind; ik had supersoldaten.” Een deel van de eenheid was toen nog in Portugal voor een oefening. Zij werden versneld teruggehaald naar Nederland. Op dat moment besloot Den Haag de missie af te blazen, nadat stoffelijke resten door de rebellen waren overgedragen aan de Oekraïense regering.
-
Archief
- mei 2024 (2)
- april 2024 (7)
- maart 2024 (14)
- februari 2024 (16)
- januari 2024 (8)
- december 2023 (12)
- november 2023 (4)
- oktober 2023 (8)
- september 2023 (7)
- augustus 2023 (12)
- juli 2023 (16)
- juni 2023 (12)
-
Categorieën
- 1e kamer
- 2e kamer
- 2e kamerverkiezingen 17 maart 2021
- 2e kamerverkiezingen 2017
- 2e kamerverkiezingen 2021
- 2e kamerverkiezingen 22 november 2023
- 50 plus
- 50plus
- 8 December-strafproces
- 911
- Aalsmeer
- Aalsmeers Collectief
- aanbesteding
- aangifte
- aanslag
- aardbevingen
- aardgaswinning
- Abdul Nasser Qirdash
- Abdulkadir Geylani-moskee
- Abou Soumayyah
- Abu Muhsin al-Masri
- Adel Abdul Mahdi
- Adviescollege Stikstofproblematiek
- Advocaat Michael Ruperti
- afdrachtregeling
- affaire-Spies
- afganistan
- afschaffing slavernij
- afsplitspartijen
- Ahmad al-Hazimi
- Ahmaud Arbery
- Ahmed Aboutaleb
- AirFrance-KLM
- aivd
- AKP
- Al-Holkamp
- Al-Qa'ida
- Alami abu Hamza
- Aleksej Navalny
- aleppo
- Alexander Pechtold
- Alexandra van Huffelen
- Alfons Leerkes
- alt-rightbeweging
- Amendement
- amsterdam
- Amsterdam Museum
- Ancilla Tilia van de Leest
- Anders Breivik
- André Postema PvdA
- Andreas Bakir
- Andrei Ivanovitsj Burlaka
- Ank Bijleveld
- Anna Zeven
- Annabel Nanninga
- Anne Lok
- Anne-Wil Duthler
- Anne-Wil Duthler VVD
- Anneke van der Veer
- Annemarie Jorritsma
- Annemarie Jorritsma vvd
- anti-semitisme
- antisemitisme
- appeu,
- Arbitrageprocedure
- Armeense genocide
- Armenië
- Arnoud van Doorn
- As-Soennah moskee
- asielzoekers
- ataturk
- Australian Liberty Alliance
- Australië
- australie
- awp
- Aysel Erbudak
- Agaath Cleyndert
- Igor Girkin
- Baarle-Nassau
- Balk
- Balkenende-norm
- balkenendenorm
- Bananenschil bonus
- Bart de Liefde
- Bas Filippini
- Bashar al-Assad
- basiliek Notre-Dame
- BBB
- bedreiging
- beeldenstorm
- begroting
- begroting 2016
- begroting 2017
- begroting 2018
- begroting 2019
- begroting 2020
- belangenverstrengeling
- Belastingdienst
- Bellingcat
- Benjamin Smith
- Bert Kannegieter
- Bert van der Roest
- Besmaya
- bestuurscrisis
- Beugen
- bevingen
- bezuinigingen
- BIJ1
- bivakmutsen
- Björn Lugthart
- Bloemendaal
- BoerBurgerBeweging
- boerka
- boerkaverbod
- bombardement
- bonnetjes-affaire
- Bonus
- Boris Johnson
- borsele
- Boudewijn van Eijck
- bouwsector
- Bram Heijstek
- brexit
- Brexit-uitstel
- Brunssum
- BUK
- burgemeester
- Burgemeester Stefan Huisman VVD
- burgemeester Ahmed Aboutaleb
- burnpits
- business case Fraude
- BVNL
- BYD
- Camiel Eurlings
- Carin Gaemers
- cartoon
- cartoonwedstrijd
- cassatie
- cbs
- CDA
- CDJA
- Centcom
- Ceo Benjamin Smith
- Chan Santokhi
- Charlie Hebdo
- China
- chloorgas
- Chora-vallei
- Chris Aalberts
- Clemens Meerts
- Climate Adaptation Summit
- co2
- CO2-neutraal
- coalitie
- Code Oranje
- college van bestuur van de Limburgse vmbo-scholen
- Combined Air Operations Centre
- Commissie BOS
- commissie bosman
- Commissie Remkes
- commissie Sorgdrager
- commissie Toekomst zorg thuiswonende ouderen
- commissie-Donner
- commissie-Hordijk
- commissie-Noorman-Den Uyl
- Commissie-Oosting
- Commissie-Stiekem
- commissie-Van Dam
- Communistisch Platform
- corona
- coronavirus
- Corrie van Brenk
- corruptie
- coup
- cpb
- cpn
- crisis
- CU
- CU-SGP
- Cultuurpaleis
- CvK
- D66
- Daan Prevoo
- Damascus
- Daniël van der Stoep
- daniel van der stoep
- de afrekening
- De Feestpartij
- De Fryske Marren
- De gouden eeuw
- debat
- decembermoorden
- delfzijl
- demonstratie
- Denk
- Denk NL
- derde dinsdag
- derde dinsdag september
- Derek Chauvin
- desi bouterse
- DFP
- diaspora
- diasporabelasting
- Dick Schoof
- dijkgraaf
- dijkgraaf Michiel van Haersma Buma
- dijkgraaf van Delfland Michiel van Haersma Buma
- Dinkelland
- Dion Gaus
- Dion Graus
- Dion Graus PVV
- directeur Sjaak Wijma
- directeur van de integriteitswaakhond van de Raad van Europa
- Dirk Scheringa
- Dividentbelasting
- Diyanet
- Don Bijl
- Donald Trump
- Donetsk
- doodsbedreiging
- Douma
- Douwe Jan Elzinga
- DPK
- dreiging
- dualisme
- economie
- Edgar Mulder PVV
- eemshaven
- Eeuwit Klink
- EHRM
- El Alami Amaouch
- Ellen Verkoelen
- Elze Boshart
- Emil Smeding
- Emil Smeding PVV
- emile roemer sp
- ENCO
- Erbil
- Erdogan
- Eric Wiebes
- Eritrea
- etnisch profileren
- EU
- euro
- europa
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens
- europees parlement
- europese parlement
- Eva van Esch
- Evacueer Moria
- extreem rechts
- Extreem-rechts
- Fanida Kadra
- Farid Arzarkan
- Farid Azarkan
- Farshad Bashir
- Fawaz Jneid
- Felix Rottenberg
- Femke Halsema
- Femke Merel van Kooten
- Femke Merel Van Kooten-Arissen
- Ferdinand Grapperhaus
- Fethullah Gülen
- fitna
- Flitsenquête
- Follow the Money
- Fons Hertog VVD
- formatie
- Fort Zeelandia
- Forum voor Democratie
- fractievoorzitter Farid Azarkan
- frankrijk
- Frans Hoynck
- Frans Timmermans
- Frans Weekers
- fraude
- fraudesignaleringssysteem
- fred teeven vvd
- Fred van der Spek
- Freek Jansen
- FSB
- FSV
- fusie
- FvD
- Fyra
- GasTerra
- Gaswinning
- Gazprom
- gebiedsverbod
- gedragscode
- geert dales
- Geert Dales 50 plus
- geert wilders
- geert wilders pvv
- gekozen burgemeester
- geloofwaardig
- geloofwaardigheid
- gemeenteraad
- gemeenteraadsverkiezingen 2018
- gemeenteraadsverkiezingen 21.03.2018
- genocide
- George Floyd
- George Pell
- Ger Koopmans
- Gerald Schotman
- Gerard Blankestijn
- Gideon van Meijeren
- gifgasaanvallen
- Gillmore Hoefdraad
- Ginaf
- GO
- Gorinchem
- Greco
- Griekenland
- grijze wolf
- grijze wolven
- groenlinks
- Groep de Mos
- Groep Otten
- groepsbelediging
- grondwet
- Groningen
- ground zero
- Haarlemmermeer
- haatimam
- haatzaaien
- HagaZiekenhuis
- Halbe Zijlstra
- Han ten Broeke VVD
- handelsverdrag
- Hans Middendorp
- Hans van Hooft
- Hans Vijlbrief
- Harry Mens
- Harry van Bommel
- Hashem Abedi
- Hawija
- Hazimi’s
- Hendrik Jan Biemond
- Henk Bleker
- henk kamp
- henk krol
- Henk Krol
- Henk Otten
- Henry Keizer VVD
- Hero Brinkman
- hilbrand nawijn
- Hilde Palland
- Hoge Raad
- holocaust
- homo
- homohaat
- homohuwelijk
- hoofddoek
- hoogheemraadschap van Delfland
- Hugo Borst
- Huib van Vliet
- Huib van Vliet VVD
- huur
- Huurdersheffing
- huurverhoging
- huurwet
- Ibrahim Issaoui
- ICJ
- Idlib
- Igor Girkin
- IJssel- en Vechtstreek
- ijsselmeer
- Ik ga leven
- illegalen
- Imam El Alami Amaouch
- imam Ismail Abou Soumayyah
- ing
- inkomstenbelasting
- Instituut Mijnbouwschade Groningen
- integraalhelmen
- integriteit
- integriteitsaffaires
- Integriteitscommissie
- integriteitsonderzoek
- Integriteitstoets
- Integriteitswaakhond van de Raad van Europa
- Internationaal Strafhof
- Irak
- iran
- Irish Backstop
- Irvin Kanhai
- is
- IS-kinderen
- Isabelle Diks
- isis
- islam
- Ivo Opstelten
- JA21
- Jaap Uijlenbroek
- Jaap Uijlenbroek
- jaarrekening
- Jacques Monasch
- Jacques Tichelaar
- Jalalabad
- Jan Hoekema
- Jan Hoekema D66
- Jan Nagel
- Jan van Cranenbroek
- Jan van der Grinten
- jan van zanen
- Jan Zoetebier
- Jan Zoetelief
- Janaid L.
- Jannie Visscher
- Jaron Tichelaar
- Jean-Paul Gebben
- Jehovah’s getuigen
- Jeroen de Vries
- Jesse Klaver
- JFvD
- jihadsympathisanten
- JIT
- Jo Palmen
- joden
- jodenvervolging
- Johan Maurits van Nassau Siegen
- Johan Meijer
- Johan Remkes VVD
- Johan Vlemmix
- Joint Investigation Team
- Jolisa Brouwer
- Jong
- jongerenorganisatie JFVD
- joost eerdmans
- Joost Lagendijk
- Joram van Klaveren
- Jos de Graaf
- Jos Heijmans
- Jos Silvis
- Jos van Rey
- jos wienen cda
- journalist Roel Janssen
- jovd
- Justitieel Complex Schiphol
- Kajsa Ollongren
- Kamerlid Van der Lee
- Kamerlid Wybren van Haga VVD
- kandidatenlijst
- kapitalisme
- karen gerbrands
- kartelvorming
- Kees van der Staaij
- Keolis
- Keolis-ceo Frank Janssen
- kerncentrale
- kernenergie
- Kevin van Eikeren
- Kevin van Eikeren PvdA
- Khadija Arib
- Khadija Arib,
- kinderopvangtoeslag
- kinderopvangtoeslagaffaire
- kinderpardon
- Klaas Dijkhoff VVD
- klimaat
- Klimaatactivisten
- Klimaatakkoord
- klimaatakkoord Parijs
- klimaatdoelen
- klimaatmars
- klm
- koerden
- Koert Westerman
- koopkracht
- kort geding
- koude oorlog
- Krijgsraad van Suriname
- kruistochten
- Kunduz
- kvp
- Lale Gül
- Langetermijnbegroting.
- Léonie Sazias
- Leonid Chartsjenko
- Leonid Ghartsjenko
- Leonid Kharchenko
- LHK
- LHN
- Liane den Haan
- Liesbeth Zegveld
- Lijst Henk Krol
- lijsttrekker
- lijsttrekker Jaron Tichelaar
- limburg
- links
- links verbond
- lobby
- lobbycultuur
- Loek Hermans
- Loek Hermans VVD
- Loek Winter
- Loes Mulder
- loppersum
- Maaike van Tuyll van Serooskerken
- Maarten van Leeuwen
- maasvlakte
- Maasziekenhuis Pantein
- Madeleine van Toorenburg
- Malaysia Airlines
- Manon Leijten
- Marcelis Boereboom
- Marco Kroon
- Marco Out
- Marianne Thieme
- Marianne Thieme PvdD
- Mark Harbers
- Mark Harbers VVD
- Mark rutte
- marktwerking
- Marleen Barth
- marleen barth pvda
- marokkaan
- marokkanen
- Martin van Rijn
- Martin van Rooijen
- Matt Hancock
- maurice de hond
- Maurits von Martels CDA
- Meavita
- menno snel
- Menno Snel D66
- Mensenrechten
- Mesut Özil
- Metin Çelik
- mh17
- MH17-proces
- MH17-ramp
- MH17-tribunaal
- MHP
- Michael Heemels
- Michiel van Haersma Buma
- Mike Pompeo
- miljoenennota 2016
- miljoenennota 2017
- Miljoenennota 2018
- miljoenennota 2019
- miljoenennota 2020
- miljoenennota 2021
- minder
- minder Marokkanen-proces.
- Minister Ank Bijleveld
- Minister Bijleveld
- minister Buitenlandse zaken
- Minister Ferd Grapperhaus
- minister Van der Steur
- minister Wopke Hoekstra
- Minneapolis
- MINUSMA
- misbruik
- missie
- Mohamed Keskin
- Mohsen Fakhrizadeh
- monsterverbond
- moskee
- moslim
- moslimban
- Mosul
- Moszkowicz
- mr. Biemond
- Muslimban
- Mustafa Amhaouch
- Mustafa Kemal
- nabeschouwingen
- Nagorno-Karabach
- naheffing
- Nashville Statement
- Natalie Righton
- Nationale Holocaust Herdenking
- Natura 2000-gebieden
- navalny
- navo
- NAVO-missie Resolute Support
- NCTV
- Nederland
- nederlandse missie
- NEVENFUNCTIES
- neveninkomsten
- new york
- Nexit
- Nice
- NIDA
- Nieuwe Wegen
- nijmegen
- nikab
- No Deal Brexit
- noodwet
- Norbert Klein
- Nord Stream 2
- Notre-Dame-kerk
- novitsjok
- NS
- NSP
- nucleaire energie
- NZA
- OBP
- Oekraïne
- Olaf Kemerink
- Olaf Storms
- Oldenzaal
- Oleg Poelatov
- Onafhankelijk Liberaal
- Onafhankelijke Burgerpartij
- onderhandelingen
- onderzoek
- ongeloofwaardig
- ongeloofwaardigheid
- Onze Lieve Vrouw basiliek
- Oorlog in Afghanistan
- oostenrijk
- Oosterhout
- opcw
- openbaar vervoer
- Oprecht
- Orthodox protestantse kerk
- Ottomaanse Rijk
- ouderenbond Anbo
- ouderenzorg
- overheidsgebouwen
- Parijs
- parlementaire enquête
- parlementaire enquêtecommissie
- Parlementaire ondervraging
- Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag
- Partij van de eenheid
- Partij van de Toekomst
- partij voor de dieren
- Partij voor de Toekomst
- partijcultuur
- partijvoorzitter
- Paul Depla PvdA
- Paul Frentrop
- peiling
- peiling 11.12.2016
- peiling 14.02.2016
- penningmeester
- personeelstekort
- perzische golf
- Peter Plasman
- Peter Rehwinkel
- Peter Tielemans
- Peter van Dijk
- Peter van Dijk PVV
- Peter Zevenbergen
- petitie
- Piet de Jong
- Pieter Bogaardt
- Pieter Elbers
- Pieter Lakeman
- Pieter Omtzigt
- Pim Fortuyn
- pkk
- Poelatov
- Poetin
- POK
- polarisatie.
- politiek
- Politieke Integriteitsindex
- populisme
- PPR
- premier
- president Bashar al-Assad
- President Tayyip Recep Erdogan
- prinsjesdag
- Prinsjesdag 15.09.2020
- Prinsjesdag 2017
- privatisering
- PrivaZorg
- ProRail
- protest
- provinciale staten Brabant
- Provinciale staten Flevoland
- provinciale staten Gelderland
- Provinciale Staten Limburg
- Provinciale staten Overijsel
- Provinciale Staten Zeeland
- Provinciale voorzitters
- Provinciale voorzitters 50plus
- provincie drente
- PSP
- PvdA
- PvdA 75 jaar
- PvdD
- PvdE
- PvdT
- PVV
- Qassem Soleimani
- Raad van Europa
- raadslid
- Rachid Guernaoui
- racisme
- Ralph Hamers
- Raymond Knops
- rechts-extremisme
- rechtzaak
- Reda N.
- referendum
- regeerakkoord
- reiskosten
- Renkum
- repatriëren
- richard de mos
- rijswijk
- Rob Jetten
- Robert Baljeu
- Robert Gielisse
- Robert van Gemeren
- Robin de Rooij
- Roel Praagman
- Roelof van Laar
- Rolf Zincken
- Ron Meyer
- Ronald van Raak SP
- Ronnie Brunswijk
- rotterdam
- royality4care
- Rusland
- russische geheime dienst
- Rutte 2
- Rutte 3
- Rutte 4
- Ruud Koornstra
- ruud lubbers
- ruud lubbers cda
- Ruud van der Velden
- Sabine ten Doesschate
- Sahel
- salafisten
- samenwerking
- Samuel Jong
- Samuel Paty
- sarin
- Sébas Diekstra
- schaliegas
- scheefhuur
- scheefhuurder
- scheefhuurders
- scheefwonen
- schijnconstructie
- Schilderswijk
- Sebastiaan Wolswinkel
- Selçuk Öztürk
- Selcuk Ozturk
- Sergei Doebinski
- Sergei Maksimishin
- Sergej Doebinski
- Sergej Skripal
- Sergey Dubinsky
- Servie Hölzken
- sgp
- Sharon Gesthuisen
- Sharon Gesthuizen
- Shell
- side letter
- Sigrid Kaag
- sinterklaas
- slavernij
- Slotervaart ziekenhuis
- slotervaartziekenhuis
- slotpleidooi
- Sophie in ’t Veld
- Sophie in ’t Veld D66
- sp
- SP
- spionage
- Splinter
- splinterpartij
- Splinterpartijen
- spuiforum
- Spuiplein
- staatssecretaris
- Staatssecretaris Broekers-Knol VVD
- Staatssecretaris Eric Wiebes
- Staatssecretaris Hans Vijlbrief
- Staatssecretaris Menno Snel
- Staatssecretaris Menno Snel D66
- staatssecretaris Mona Keijzer
- Staatssecretaris Raymond Knops CDA
- staatssecretaris Van Huffelen
- Staatssecretaris Wilma Mansveld
- Staatstoezicht op de Mijnen
- Stand van de zorg
- Stef Blok
- Stef Blok VVD
- Stefan Huisman
- Stephen Barclay
- Stichting Reclaimed Voices
- Stichting Vormingsactiviteiten Oost-Europa
- Stichtse Vecht
- stikstof
- stikstofregels
- stikstofuitstoot
- strafvervolging
- Suhayb Salam
- Super Saturday
- suriname
- Sylvana Simons
- Syrië
- Syriëgangers
- syrie
- takfir
- taliban
- Tamara van Ark
- Tanya Hoogwerf
- Tayyip Recep Erdogan
- Teeven-deal
- Terneuzen
- terreur
- terreurdreiging
- terrorisme
- Theo Hiddema
- Theresa May
- Thierry Aartsen
- Thierry Aartsen VVD
- Thierry Baudet
- thom de graaf d66
- TICS
- toeslagen
- toeslagenaffaire
- toeslagenstelsel
- Toine Beukering
- Tom van der Lee
- TONL
- topambtenaar Boereboom
- Topinkomen
- topinkomens
- topman Pieter Elbers
- transitieperiode
- transvaalwijk
- Trots op NL
- Tunahan Kuzu
- turkije
- tweede kamer
- Tweede Kamerlid Zihni Özdil
- uber
- Uncategorized
- UNHCR
- uranium
- Urgenda
- Urgenda-vonnis
- uruzgan
- utrecht
- VDL
- veiligheid
- venlo
- Verantwoordingsdag 2018
- Verantwoordingsdag 2019
- verblijfskostenvergoeding
- verhuurdersheffing
- verkiezingen
- verkiezingen 2017
- verkiezingen 2021
- verkiezingsprogramma 2021-2025
- Verpleeghuis
- Versplintering
- vertrekovereenkomst
- vertrouwen
- Vertrouwen in de toekomst
- vervolging
- verzekeringsfraude
- verzelfstandiging
- verzetszaak
- Vincent Bosch PVV
- VK
- vluchtelingen
- VNL
- VOC
- VOE
- voedselterroristen
- Voerendaal
- Vogelaarswijken
- Vogelaarwijk
- VOLT
- voorjaarsnota
- voorjaarsnota 2020
- vpro
- vredesakkoord
- Vrij en Sociaal Nederland
- vrijheid van meningsuiting
- Vrijzinnige Partij nederland
- VSN
- VVD
- VVD-CDA-D66
- VVD-CDA-D66-ChristenUnie VVD-CDA-D66-ChristenUnie
- VVD-PvdA
- wachtgeld
- wachtlijst
- Wassila Hachchi
- Weert
- weigerambtenaar
- wereldbank
- werkgroep Van Oosten
- Wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende kleding
- wet normering topinkomens
- Wet Normering Topinkomens
- wethouder
- wethouder Geert Post SGP
- Wikipedia
- Wil Houben
- wilders 1
- Willem Aantjes
- Willem Engel
- William Moorlag
- Willie Dille PVV
- Wim Pijl
- Wim Pijl CU-SGP
- Wim van der Leegte VDL
- Wim van der P.
- Winnie Sorgdrager
- Winstuitkering
- witwasaffaire
- witwassen
- wnt
- wo2
- woningwet
- Wopke Hoekstra
- Wouter Bos
- WPP
- WPP,
- WTC
- Wybren van Haga
- Yanick Chevalier
- Yassin Elforkani
- Ybeltje Berckmoes
- YPG
- Zabul
- Zahir Rana
- zaltbommel
- zaman
- zandwinning
- zeeland
- zenuwgas
- zetelroof
- ziekenhuis
- ziekenhuizen
- Zihni Özdil
- zomerreces
- Zorg
- zorgfraude
- zorginstelling Careyn
- Zorginstelling Zuyderland
- zorginstellingen
- Zorginstituut: Nederland
- Zouhair Saddiki
- zwarte lijst
- zwarte Piet
- zweden
-
RSS
Entries RSS
Comments RSS
Debat in de Digitale Hofstad 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.