D66 op weg naar de 2e kamerverkiezingen op 17 maart 2021
Aftrap D66
Meer windmolens, gratis kinderopvang en een gekozen premier. Het zijn enkele hoofdpunten uit het verkiezingsprogramma van D66, dat als eerste politieke partij zijn agenda voor de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021 bekend heeft gemaakt.
Op de scholen moeten leerlingen een “rijke schooldag” krijgen, met onder meer een gezonde lunch. En voor het nog wat jongere segment zou de kinderopvang gratis moeten worden. Ook moet er worden geïnvesteerd in kunst en cultuur. “Dat is extra belangrijk, nu de coronacrisis de sector kwetsbaar heeft gemaakt.”
Gekozen premier
Verder willen de sociaal-liberalen toewerken naar een halvering van veestapel, anticonceptie gratis maken, Nederland een voortrekkersrol laten spelen in Europa, het toeslagenstelsel bij de belasting afschaffen, vaste contracten aantrekkelijker maken voor werkgevers en moeten er één miljoen huizen worden gebouwd “zodat de stille ramp op de woningmarkt stopt”.
Wat betreft klimaat streeft de partij ernaar duizenden windmolens op zee te plaatsen, zodat Nederland de grootste Europese windenergieproducent wordt. “En tot 2025 gebruiken we 30 procent minder nieuwe grondstoffen.”
Qua democratische vernieuwing haalt D66 de gekozen premier weer van stal. In 2003 probeerde de partij dat al eens voor elkaar te krijgen, en de eerste poging dateert zelfs al uit de jaren 60, toen de partij werd opgericht.
‘Ongelijkheid neemt toe’
We leven in een tijd van grote onzekerheid. Mensen leven tussen hoop op betere tijden en vrees voor de toekomst. Want we weten niet wat er nog op ons afkomt. Deze periode van crisis en angst brengt ook nieuwe saamhorigheid. Tussen jong en oud. Tussen stad en regio. Tussen zorgverlener, kunstenaar, leraar en ondernemer. We zijn allemaal doordrongen van het besef dat we deze tijd het beste doorkomen als we het samen doen. Daar kunnen we als Nederland trots op zijn. En nieuwe energie en inspiratie uit putten.
Deze moeilijke tijd is ook een periode van bezinning. Van opnieuw bij jezelf te rade gaan. D66 als partij heeft dat ook gedaan. We hebben met elkaar nagedacht, gesproken en gedebatteerd over onze ideeën voor de toekomst. Niet zoals we gewend waren, in zaaltjes en op partijbijeenkomsten, maar veelal op afstand in talloze online sessies en themabijeenkomsten, ook met experts van buiten de partij.
In het voorwoord (zie ook inleiding) van het programma schrijft de kersverse partijleider Sigrid Kaag dat de ongelijkheid in Nederland toeneemt. “Tussen kinderen op scholen in goede en minder goede wijken, tussen werkenden met en zonder vast contract, tussen mensen met hun wortels hier of wortels elders.”
Lijsttrekker Sigrid Kaag
De 58-jarige Sigrid Kaag, die minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking is, stelde zich in juni verkiesbaar voor het lijsttrekkerschap. Ze zei toen dat ze premier wilde worden. “Als je meedoet, moet je ook voor het hoogste ambt gaan.” Haar partij wil graag de eerste vrouwelijke minister-president van Nederland leveren.
De huidige fractieleider Rob Jetten maakte kort na de kandidaatstelling van Kaag bekend af te zien van het lijsttrekkerschap. Hij zei toen haar kandidatuur te steunen. “Met heel m’n hart”.
De Top 25 van de (concept)Kandidatenlijst (65) 11.11.2020
Van de 65 kandidaten is 51 procent man en 49 procent vrouw. 23 procent van de kandidaten heeft een biculturele of migratie-achtergrond, waarvan er 5 in de top-20 staan en 11 in de top-40. De LHBTI-gemeenschap is vertegenwoordigd met 11 kandidaten.
De jongste kandidaat op de lijst is de 19-jarige ‘klimaatstaker’ Stijn Warmenhoven op 43, de oudste is Paul van Meenen (64 jaar). De woordvoerder onderwijs staat op 14.
De D66-lijst is op 11.11.2020 als volgt:
1 Sigrid Kaag 1961 Den Haag
2 Rob Jetten 1987 Ubbergen
3 Hanneke van der Werf 1984 Den Haag
4 Jan Paternotte 1984 Leiden
5 Vera Bergkamp 1971 Amsterdam
6 Steven van Weyenberg 1973 Den Haag
7 Sjoerd Sjoerdsma 1981 Den Haag
8 Jeanet van der Laan 1980 Lisse
9 Salima Belhaj 1978 Rotterdam
10 Hans Vijlbrief 1963 Woubrugge
11 Raoul Boucke 1975 Rotterdam
12 Tjeerd de Groot 1968 Haarlem
13 Wieke Paulusma 1978 Groningen
14 Paul van Meenen 1956 Leiden
15 Faissal Boulakjar 1979 Breda
16 Hülya Kat 1983 Amsterdam
17 Joost Sneller 1982 Den Haag
18 Sidney Smeets 1975 Amsterdam
19 Jorien Wuite 1964 Sint-Maarten
20 Lisa van Ginneken 1972 Amsterdam
21 Romke de Jong 1984 Gorredijk
22 Kiki Hagen 1987 Mijdrecht
23 Alexander Hammelburg 1982 Amsterdam
24 Rens Raemakers 1991 Neer
25 Marijke van Beukering 1971 IJsselstein
En nog meer !!
D66 spreekt van een een sterk, divers en inclusief team van ‘Ervaren Kamerleden en nieuwe talenten’. Van de 65 kandidaten is 51 procent man en 49% vrouw. 23 procent heeft een biculturele of migratie-achtergrond en op de lijst staan 11 lhbti’ers.
Na lijsttrekker Sigrid Kaag (1) staan fractievoorzitter Rob Jetten (2) en het Haagse gemeenteraadslid Hanneke van der Werf (3) op de hoogste plaatsen van de concept-kandidatenlijst van D66 voor de Kamerverkiezingen van volgend jaar.
Los van Kaag, die al in september tot lijsttrekker werd gekozen, is ‘Haagse Hanneke’ van der Werf de hoogste nieuwkomer op de lijst. Zij is nu fractievoorzitter van D66 in de Haagse gemeenteraad.
In de top-10 prijken verder de zittende Kamerleden Jan Paternotte (4), Vera Bergkamp (5), Steven van Weyenberg (6), Sjoerd Sjoerdsma (7).
Topvoetballer
Jeanet van der Laan (8) is wethouder van onderwijs in Lisse. Eerder was ze Ex-international topvoetballer en speelde ze tientallen keren voor het Nederlands elftal, en Salima Belhaj (9).
En ook staatssecretaris van Financiën Hans Vijlbrief (10) staat hoog op de lijst.
Ook hoog op plek 11, staat geboren Surinamer Raoul Boucke, die jarenlang namens Nederland bij de EU onderhandelde over duurzaamheid.
Verder nog: raadsleden Faissal Boulakjar (Breda, plek 15) en Hülya Kat (Amsterdam, plek 16).
Andere nieuwe namen zijn onder meer strafrechtadvocaat Sidney Smeets (18) en Lisa van Ginneken (20), voorzitter van Transvisie, een belangenorganisatie voor transgenderpersonen.
Ook het Haagse D66 raadslid Fonda Sahla heeft een plek gekregen op de advieslijst, zij staat op nummer 27. “Ik ben blij en trots dat ik op deze prachtige lijst sta”, reageert Sahla.
‘Klimaatstaker’ Stijn Warmenhoven
Ook de Haagse ‘klimaatstaker‘ Stijn Warmenhoven is op de lijst te vinden en wel op plek 43. Warmenhoven richtte Youth for Climate op en is bekend van de grote klimaatdemonstratie in 2019.
“Ik wil dat er meer jongerenparticipatie komt in de politiek. Ik wil dat er meer vaart wordt gezet achter de klimaatdoelen van Parijs. Ik wil dat er meer inclusiviteit komt in heel Nederland en als laatste wil ik dat er goed en betaalbaar onderwijs komt in heel Nederland”, zegt hij in een video op Twitter.
Vernieuwingsdrift
De Vernieuwingsdrift leidt er wel toe dat er ten opzichte van 2017 flink wat afhakers zijn. Een zevental D66-Kamerleden houdt het al na één termijn voor gezien.
Aantal Kamerleden trok zich terug
De afgelopen tijd werd al duidelijk dat een aantal Kamerleden niet terugkeert. Om uiteenlopende redenen stellen Pia Dijkstra, Kees Verhoeven. Achraf Bouali, Antje Diertens, Jessica van Eijs, Maarten Groothuizen, Matthijs Sienot en Rutger Schonis zich niet meer beschikbaar.
Sommigen van hen wilden aanvankelijk wel opnieuw op de kandidatenlijst, maar trokken zich in een laat stadium terug, omdat ze een hogere plaats wilden dan de partij voor hen in petto had. Ook de huidige minister Koolmees keert op eigen verzoek niet terug in de Tweede Kamer.
Tonnen aan giften voor partijen: ‘Donateur wordt zo beetje werkgever van politici’
Het is veel geld: de donatie van 1 miljoen euro voor D66 en 350.000 euro voor Partij voor de Dieren van techondernemer Steven Schuurman. Maar uitzonderlijk zijn de giften die vandaag 04.03.2021 in het nieuws kwamen niet. Ook andere partijen krijgen dit soort bedragen binnen. Dat mag wel, maar de vraag is: wat krijgen de donateurs ervoor terug?
Aandacht krijgen ze in ieder geval, stelt politicoloog André Krouwel van de Vrije Universiteit in Amsterdam. Aandacht voor klimaatverandering in dit geval, want daar is het de 45-jarige techmiljardair om te doen, legt hij uit in Trouw.
Er zijn de nodige regels over partijdonaties en er is een commissie die de regels toetst, maar voor Krouwel gaat dat niet ver genoeg. Want het blijft soms niet bij aandacht. Donateurs kunnen door hun giften ook invloed krijgen binnen een partij, zegt Krouwel. Hij vindt dat een risico. “Want een donateur wordt zo een beetje werkgever van de politici, en naar wie luistert een partij dan? Naar de kiezer of naar de donateur? Donateurs krijgen zo toegang tot de macht.”
Wilde westen
Of partijen de oren laten hangen naar hun geldschieters is moeilijk aan te tonen. De jaarverslagen laten wel zien dat giften van enkele tonnen geen uitzondering zijn – al is een donatie van een miljoen wel uitzonderlijk. Onder andere 50Plus, GroenLinks en Forum voor Democratie zagen de afgelopen jaren flinke donaties binnenkomen van sympathisanten, soms meer dan 350.000 euro. Krouwel noemde Nederland twee jaar geleden al “het wilde westen van de partijfinanciering”.
Sindsdien is er niets veranderd, vindt de politicoloog. Sinds 2013 is er wel de Wet financiering politieke partijen, waarin onder andere staat dat partijen verplicht zijn giften boven de 4500 euro te melden, maar die is met enige moeite te omzeilen en het is lang niet altijd duidelijk wie de donateur is.
“Je kunt grote bedragen opsplitsen en door meerdere mensen laten storten of via stichtingen doneren. Nederland is ook een van de weinige westerse democratieën waar partijen buitenlandse giften mogen aannemen. Zo kunnen ook buitenlandse belanghebbenden proberen invloed uit te oefenen op partijen.”
“350.000 euro is veel geld in de relatief goedkope verkiezingscampagnes in ons land”, aldus André Krouwel.
Krouwel pleit daarom voor meer transparantie en meer controle. “In sommige landen, bijvoorbeeld Duitsland en Zweden, is er een onafhankelijke commissie waarin politicologen en juristen zitten, en die controleren alles. En partijen moeten ook alle uitgaven verantwoorden. Er moet volledige transparantie zijn.”
Die commissie controleert niet alleen de inkomsten, maar ook de uitgaven. Want dat is ook een punt: waar gaat het geld naartoe? “Een miljoen en ook 350.000 euro is veel geld in de relatief goedkope verkiezingscampagnes in ons land. Als dat geld helpt om verkiezingen te winnen of als het bij politici zelf terechtkomt, dan is een donateur meer de werkgever van die politicus dan wij kiezers. En krijgen geldschieters te veel invloed.”
Geen plafond
Er is overigens wel een onafhankelijke commissie in Nederland die toezicht houdt op financiering van de partijen, maar die controleert alleen of partijen zich aan de wet houden. Daarmee is het nog geen papieren tijger, zegt politicoloog Sarah de Lange (Universiteit van Amsterdam), want die commissie grijpt wel degelijk af en toe in. Dat gebeurde bijvoorbeeld vorig jaar bij Forum voor Democratie vanwege onduidelijkheid over het ledental van de partij.
En het is niet zo dat er helemaal niet wordt nagedacht over strengere regels. De Lange zat zelf in een evaluatiecommissie die twee jaar geleden aanbevelingen deed over de regels rond partijdonaties. Er werd onder andere gekeken naar de noodzaak van een plafond aan de hoogte van donaties. “We hebben toen gezegd dat er op dat moment geen sprake was van zulke hoge donaties dat zo’n plafond nodig was. In de meeste andere landen is zo’n plafond er ook niet. Maar we hebben ook gezegd dat er opnieuw naar gekeken moet worden als die bedragen hoger worden.”
Postbusadres
De evaluatiecommissie kwam wel met andere aanbevelingen: partijen zouden alle giften boven de 2500 euro bekend moeten maken (in plaats van 4500) en donateurs zouden zich niet langer moeten kunnen verschuilen achter een postbusadres.
Die aanbevelingen zijn door minister Ollongren niet overgenomen. Er is, sinds de Kamer daar in 2016 toe had opgeroepen, wel een wet in de maak om donaties uit het buitenland te verbieden.
De Lange is het overigens eens met Krouwel dat een transparante financiering belangrijk is. “Maar de regels moeten ook weer niet zo streng worden dat daardoor bijvoorbeeld de afdracht onmogelijk wordt die sommige politici aan hun eigen partij doen.”
Peiling
D66 heeft nu 19 zetels in de Kamer en staat in de Peilingwijzer, een gemiddelde van peilingen van Ipsos, I&O Research en Kantar, tussen de 11 en 15 zetels.
Stemmen
De komende tijd bepalen de leden de definitieve volgorde van de lijst. Van 19 november tot 1 december kunnen de leden van D66 namelijk stemmen over de advieslijst. Begin december 2020 wordt de uiteindelijke lijst bekend.
Daarna wordt het definitieve programma vastgesteld tijdens een online-congres.
Kandidaten op de lijst per 02.12.2020
De leden van D66 hebben flink wat veranderingen aangebracht in de concept-kandidatenlijst van de partij voor de Tweede Kamerverkiezingen. Na de stemming onder de leden komen veel Kamerleden hoger op D66-lijst en zakken veel nieuwkomers juist. Zo daalde het Haagse gemeenteraadslid Hanneke van der Werf van de derde naar de negende plaats en Jeanet van der Laan, wethouder in Lisse, van de achtste naar de dertiende.
Kamerlid Vera Bergkamp steeg ten opzichte van de ‘advieslijst’ van het bestuur van 5 naar 3, haar collega Sjoerd Sjoerdsma van 7 naar 5 en Salima Belhaj van 9 naar 6. Verder klom Kamerlid Tjeerd de Groot van 12 naar 8 en Paul van Meenen van 14 naar 11.
Staatssecretaris van Financiën Hans Vijlbrief zakte van 10 naar 12.
De kandidatenlijst 01.12.2020
- Sigrid Kaag, lijsttrekker
- Rob Jetten
- Vera Bergkamp
- Jan Paternotte
- Sjoerd Sjoerdsma
- Salima Belhaj
- Steven van Weyenberg
- Tjeerd de Groot
- Hanneke van der Werf
- Raoul Boucke
- Paul van Meenen
- Hans Vijlbrief
- Jeanet van der Laan
- Joost Sneller
- Wieke Paulusma
- Faissal Boulakjar
- Hülya Kat
- Sidney Smeets
- Rens Raemakers
- Jorien Wuite
- Kiki Hagen
- Lisa van Ginneken
- Alexander Hammelburg
- Romke de Jong
- Marijke van Beukering
- Anne-Marijke Podt
- Fonda Sahla
- Hind Dekker-Abdulaziz
- Sjoerd Warmerdam
- Nazmi Türkkol
- Hans Teunissen
- Carline van Breugel
- Joan Nunnely
- Meryem Cimen
- Loes ten Dolle
- Mahjoub Mathlouti
- David Kuijper
- Marleen van der Meulen
- Marcel Beukeboom
- Ojanne de Vries-Chang
- Kirsten Wilkeshuis
- Stijn Warmenhoven
- Wybren Bakker
- Marc van Opstal
- Marieke Vellinga-Beemsterboer
- Marja Lust
- Sonja Paauw
- Christine Bel
- Suat Kutlu
- Robert Kuipers
- Robin de Roon
- Gabriëlle Bekhuis
- Stef Stevens
- Marion Loor
- Pepijn Vemer
- Vinesh Lalta
- Rosita Girjasing
- Rob Hofland
- Constance Tiemens
- Eli Geoffroy
- Sarah Berckenkamp
- Laura Neijenhuis
- Bas de Leeuw
- Gjin Ceca
- Emma Laurijssens van Engelenhoven
- Teresa da Silva Marcos
- Monique Zwetsloot
- Caecilia Johanna van Peski
- Rosanna Huertas Mulckhuyse
- Yasin Elmaci
- Corine van Dun
Overige kandidaten
De lijst wordt van plek 72 tot en met 80 door het Landelijk Bestuur aangevuld met lijstduwers.
Kajsa Ollongren Lijstduwer
Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken wordt lijstduwer voor D66 bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart, meldt ze in een interview met de Volkskrant. Ollongren zegt zelf niet de Kamer in te gaan, omdat dat “andere capaciteiten vereist die ik niet bezit”. “Ik ben ambtenaar, wethouder en minister geweest, het bestuurlijke ligt mij meer.” Ze zegt ze dat ze “zichtbaar betrokken” wil zijn bij het team van lijsttrekker Sigrid Kaag, maar ze gaat niet de Tweede Kamer in.
Over haar kandidatuur voegde ze daar voor de ministerraad aan toe: “Wat we altijd in Nederland doen met het lijstduwerschap is dat je heel laag op de lijst komt. Dat doe je dus niet omdat je de Kamer in wil. Als je dat wil moet je gewoon op een verkiesbare plek proberen te komen en dat heb ik niet gedaan.”
Ollongren werd lange tijd ook als kandidaat-leider van D66 genoemd, maar in mei maakte ze bekend dat ze daarvan afziet. Ze was eerder vanwege ziekte maanden uit de running en volgens haar is het voor haar gezondheid beter als ze geen partijleider wordt.
Eerder ook al op lijst
Ollongren is minister van Binnenlandse Zaken en vicepremier. In 2006 stond ze ook op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer, op de vijfde plaats. Doordat D66 toen maar drie zetels haalde, viel ze buiten de boot.
De laatste tijd is ze als minister veel bezig met het in goede banen leiden van verkiezingen in coronatijd. Gisteren nam de Tweede Kamer haar wet aan, waarin diverse speciale maatregelen voor de Kamerverkiezingen staan.
De belangrijkste bepalingen zijn dat de verkiezingen over drie dagen worden uitgesmeerd en dat mensen van 70 jaar en ouder ook per post mogen stemmen. De Tweede Kamer riep het kabinet gisteren op ook te onderzoeken of stembureaus in de buitenlucht een mogelijkheid zijn.
Stemming onder alle leden
Anders dan bij veel andere partijen worden bij D66 de kandidatenlijsten niet vastgesteld op een congres, maar in een open stemming onder alle leden. Daardoor is de kans relatief groter dat er veranderingen komen in de lijstvolgorde.
De leden van D66 wezen eerder minister Sigrid Kaag al als lijsttrekker aan. D66 heeft nu 19 zetels in de Tweede Kamer en staat in de Peilingwijzer, een gemiddelde van de peilingen van Ipsos, I&O Research en Kantar, tussen de 11 en 15 zetels.
‘Stop subsidies op olie, gas en kolen’
D66 wil dat alle subsidies en belastingkortingen voor fossiele industrie – olie, gas en kolen – stoppen. Volgens lijsttrekker Sigrid Kaag is er ‘in de samenleving van morgen geen plek voor het verbanden van olie of CO2-uitstoot’.
Dat zei Kaag bij de campagneaftrap van D66 in Veldhoven, waar ze met een klimaatspeech de concurrentie zocht met GroenLinks. Volgens Kaag draaien kolencentrales – daar zijn er nog vier van in bedrijf in Nederland – alleen nog maar dankzij subsidie. In 2030 alle kolencentrales sluiten, zoals dat nu afgesproken is, duurt te lang. ,,Ik zeg vandaag: dat moet sneller.”
Lees ook;
Volgens Kaag is er ‘geen minuut, geen seconde’ te verliezen. Ze hekelt politici die klimaatproblemen ontkennen, politici die de aanpak daarvan op de lange baan willen schuiven en ‘weifelende politici’ die ‘weglopen’ als het erop aankomt. ,,Het is tijd om te handelen alsof ons huis in brand staat, omdat dit daadwerkelijk zo is.”
Beter milieu
Daarvoor is het nodig dat de overheid de regie neemt, vindt Kaag. ,,Ook als het moeilijk wordt of impopulair is.” Een beter milieu, zei ze, begint niet bij jezelf. ,,Een beter milieu begint bij politieke actie en bij overheidsingrijpen.” Daarvoor moet het systeem ‘op de schop’.
,,In die economie zullen we nog steeds vliegen. We zullen ook nog steeds vlees eten. Maar de vraag is of het minder en beter kan. En het antwoord is ja.” Volgens Kaag moet vlees dat wordt gekweekt in een laboratorium – wat nu nog in de kinderschoenen staat – straks goedkoper worden dan ‘geslacht’ vlees. Ook moet voor kortere reizen de trein ‘makkelijker en goedkoper’ worden dan het vliegtuig.
10 miljard nodig voor onderwijs
D66 wil 10 miljard euro steken in onderwijs en het gratis maken van kinderopvang. Het begrotingstekort mag flink oplopen omdat het onderwijs volgens lijsttrekker Sigrid Kaag ‘een Marshallplan’ nodig heeft. ,,Tegen kennisverlies bestaat geen vaccin.”
Met het geld – 7 miljard euro voor onderwijs en onderzoek en 3 miljard om kinderopvang vier dagen per week gratis te maken – moeten de salarissen van leraren op basisscholen en middelbare scholen gelijkgetrokken worden, komt er een studiebeurs van minimaal 300 euro per maand die niet na vier jaar ophoudt en krijgen kinderen uit armere wijken een gratis warme lunch voorgeschoteld.
Lees ook;
In een eerder onderwijsplan van D66 zouden álle kinderen nog een gezonde lunch geserveerd krijgen. Dat blijkt te duur, erkent partijleider Sigrid Kaag. ,,Dit kost 400 miljoen euro. We beginnen daar waar de nood het hoogst is.’’ Op sommige scholen is het een bekend probleem dat kinderen zonder ontbijt naar school komen en ook geen broodtrommeltje meekrijgen. ,,Je kunt niet leren op een lege maag.’’
In september 2020 presenteerde D66 reeds het concept-verkiezingsprogramma.
En de uiteindelijke Tweede Kamerverkiezingen staan gepland voor 17 maart 2021.
lees: Proces Verbaal verkiezing kandidatenlijst Tweede Kamerverkiezingen 2021 01.12.2020
lees: D66 concept verkiezingsprogramma een nieuw begin 2021
Hans Vijlbrief (D66) sluit PVV en Forum uit: ‘Zij dragen discriminatie en racisme uit’
AD 12.03.2021 Historische boeken zijn de grote hobby van Hans Vijlbrief, de huidige staatssecretaris van Financiën. De Woubruggenaar is getrouwd en heeft twee kinderen (22 en 19 jaar). Als iemand het onderwerp ‘belastingdienst’ aansnijdt, duikt hij niet weg. ,,Het is zoals het is. Ik ben aangesteld om het beter te maken.’’ Vijlbrief is nummer 12 op de lijst van D66.
Windmolens of zonnepanelen?
Hans Vijlbrief is een van de 48 kandidaten uit het Groene Hart die bij de komende verkiezingen een gooi doen naar een plek in de Tweede Kamer. In een serie legt AD Groene Hart een aantal van hen enkele dilemma’s voor.
,,Zonnepanelen, en dan het liefst op daken natuurlijk. Wij zijn ook voor windmolens, maar dan vooral op zee. Als het aan D66 ligt, wordt Nederland de grootste wind-op-zee producent van Europa. Op zee is beter, want daar zijn ze uit het zicht en ze wekken op ze ook nog veel meer energie op. Windmolens op land vind ik zelf niet vervelend, maar ik woon er dan ook niet vlak onder.’’
Lees ook;
Koeien in de wei of natuur in de polder?
,,Beide. We hebben natuurlijk fantastische natuur. Denk aan de Reeuwijkse plassen of De Wijde Aa. Die natuur moeten we uitbreiden. Qua landbouw willen wij boeren helpen om over te stappen op kringlooplandbouw. Dat betekent voor het Groene Hart dat er minder koeien zullen zijn, maar dat die koeien wel vaker in de wei staan. En dat er minder uitstoot van stikstof is. Zo kunnen we in stedelijke gebieden ook nog extra woningen bouwen, want dat is ook hard nodig.’’
Jongeren hebben het hartstikke zwaar tijdens de lockdown. Ik zie het ook in m’n eigen omgeving, aldus Hans Vijlbrief.
Investeren in jeugdwerk of hardere straffen voor jonge criminelen?
,,Investeren in jeugdwerk en beter begeleiden van jongeren die voor het eerst in de fout gaan. Volgens mij moet je jeugdwerk ook los zien van criminaliteit. Jongeren hebben het hartstikke zwaar tijdens de lockdown. Ik zie het ook in m’n eigen omgeving. We moeten hen zo snel als mogelijk is weer meer fysiek naar school laten gaan. En we willen flink investeren in onderwijs zodat we jonge generaties helpen om zo goed mogelijk uit de coronacrisis te komen.’’
Hoe snel moeten we van het gas af, of hoeft dat niet?
,,We moeten heel snel van het gas af. Niet alleen vanwege de veiligheid van de Groningers, maar ook omdat we minder afhankelijk moeten zijn van bijvoorbeeld Poetin voor ons gas. We moeten overstappen op duurzamere alternatieven. Het zal per wijk verschillen hoe snel en op welke manier we dat gaan doen. Wij trekken daar veel geld voor uit, zodat we samen met bewoners en gemeenten daar goede plannen voor kunnen maken.’’
Onbegrijpelijk dat CDA en VVD in Brabant nog met Forum samenwerken, aldus Hans Vijlbrief.
Minder vliegen of lang leve Schiphol?
,,Minder vliegen, al is de kracht van Schiphol voor onze economie groot. Nederland is een aantrekkelijk land voor bedrijven, dat komt mede door de hubfunctie van Schiphol. Hopelijk ook na corona. We hebben met dit kabinet een eerste stap gezet door vliegen te belasten. Je betaalt dan per ticket. Wij willen de prijs daarvan iets verhogen en we willen in Europees verband een kerosinebelasting. Eerder vlogen zakenreizigers voor een paar vergaderingen naar de andere kant van de wereld. Nu zien we dat het vaker digitaal kan. Digitale conferenties zullen ook na corona hopelijk de norm blijven.’’
Regeren met de VVD of in oppositie met de PvdA?
,,Regeren. En met wie we een coalitie vormen, dat zien we na 17 maart. Wij sluiten de PVV en Forum voor Democratie uit. Omdat hun plannen en politici discriminatie en racisme uitdragen. Onbegrijpelijk dat CDA en VVD in Brabant nog met Forum samenwerken. D66 wil een zo progressief mogelijk kabinet. Dan kunnen we onze grote ambities voor bijvoorbeeld onderwijs en de aanpak van de klimaatcrisis het beste realiseren.’’
Kaag: medisch-ethische onderwerpen vrije kwestie
NOS 10.03.2021 Medisch-ethische onderwerpen moeten een vrije kwestie zijn en daar moeten geen afspraken over worden gemaakt in het nieuwe regeerakkoord. Dat heeft D66-lijstrekker Kaag gezegd bij de NOS.
Eerst was ze te gast in het NOS Radio 1 Journaal en daarna beantwoordde ze vragen in een NOS-uitzending op Facebook en YouTube “Dit hoort bij het maatschappelijk debat en daarna in de Tweede Kamer.” Kwesties van leven en dood kun je volgens haar niet uitruilen.
Dat geldt ook voor het wetsvoorstel voltooid leven van D66. “Als ik 75 ben en het gevoel heb dat ik klaar ben met mijn leven en dat ik wil sterven op de manier die ik kies, hebben we daar een zorgvuldig proces voor ontwikkeld. Daar moeten we als beschaafde samenleving naar willen kijken.”
Op de vraag wat dat betekent voor een eventuele nieuwe samenwerking met de ChristenUnie, antwoordde ze dat dat aan die partij is. “Dit lijkt mij de transparantere en eerlijkere weg.”
Kaag: ‘Kwesties over leven en dood zijn voor mij geen uitruil’
D66 wil het leenstelsel voor studenten omzetten in een systeem van beurzen. D66 heeft eerder meegewerkt aan het leenstelsel, maar is daar net als veel andere partijen van teruggekomen. Kaag zei dat het systeem niet goed heeft uitgepakt voor de studenten. Volgens de plannen van D66 kunnen studenten die in het leenstelsel hebben moeten lenen een compensatie krijgen van 4000 euro.
Kaag erkende dat dat een schamel bedrag is voor studenten die veel meer hebben moeten lenen. Maar volgens haar zou een hogere compensatie te veel beslag leggen op de begroting.
D66 wil 7 miljard euro extra steken in onderwijs en 3 miljard in de kinderopvang. In het onderwijs zet Kaag vooral in op gelijke kansen. Ze wil onder meer dat er meer mensen voor de klas staan, dat er extra taallessen komen en dat salarissen van leraren op de basisschool even hoog worden als die in het voortgezet onderwijs: “We moeten het hebben van onze kennis. We moeten niet achterblijven.”
Ze erkende nog eens dat het huidige kabinet meer aan onderwijs had moeten doen, maar benadrukte dat D66 niet de enige partij in de coalitie was.
‘Boeren kunnen niet zo doorgaan’
Over de stikstofcrisis zei Kaag dat D66 het eerlijke verhaal vertelt en dat de boeren niet kunnen doorgaan zoals het was. “Als je dit niet oplost, kunnen we niet bouwen en dat accepteert niemand.” D66 wil de veestapel halveren. Kaag wil dat er geïnvesteerd wordt in een verandering en dat de boeren worden geholpen over te stappen naar kringlooplandbouw. “En diegenen die dat willen, kunnen worden uitgekocht.”
Ook de coronacrisis kwam even aan de orde. Kaag is ongeduldig om mensen zo snel mogelijk weer aan allerlei dingen in het maatschappelijk leven te laten meedoen, hetzij met een bewijs dat ze zijn ingeënt, hetzij via een gratis test.
“Zo kunnen we allemaal weer een beetje gaan leven en kunnen we de economie laten herstarten.” Ook het kabinet wil die richting op. Kaag zei daarover dat het de goede kant opgaat. Ze benadrukte dat mensen zelf kunnen kiezen of ze zich willen laten vaccineren of dat ze een test laten doen.
De D66-leider wil zich niet vastleggen op met welke partij ze wil regeren. Volgens haar zijn kiezers daar niet mee bezig. “Wij willen een progressieve constructie vanuit de inhoud. Het is voortijdig om voor een bepaalde combinatie te pleiten.” Ze wil alleen in geen geval met PVV of Forum voor Democratie.
Kaag wil medisch-ethische kwesties niet regelen in regeerakkoord
MSN 10.03.2021 D66-leider Sigrid Kaag wil medisch-ethische kwesties niet gaan vastleggen in een regeerakkoord. Het moet een vrije kwestie zijn voor Kamerleden. “Daar moet je geen formatieafspraken over maken. Kwesties van leven en dood zijn voor mij geen uitruil”, zei ze tegen de NOS.
Volgens Kaag horen deze zaken bij het maatschappelijk debat en daarna moet het een zaak zijn voor de Tweede Kamer. Dat vind ze “transparant en een eerlijker weg”.
D66 komt onder meer met een initiatiefwet over voltooid leven. Dat houdt in dat mensen van 75 jaar en ouder met een langdurige en onveranderlijke stervenswens, de mogelijkheid krijgen om een eind aan hun leven te maken. In het huidige kabinet kwam dat er niet omdat CDA en ChristenUnie tegen zijn.
Kaag wil zich hard maken voor de initiatiefwet. ChristenUnie heeft al weer aangegeven dat het voor haar een breekpunt is. Het is ook maar de vraag of er een meerderheid in de Kamer voor te vinden is.
Bij de vorming van het kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie waren medisch-ethische kwesties een zeer gevoelig punt.
Kaag wil medisch-ethische kwesties niet regelen in regeerakkoord
MSN 10.03.2021 D66-leider Sigrid Kaag wil medisch-ethische kwesties niet gaan vastleggen in een regeerakkoord. Het moet een vrije kwestie zijn voor Kamerleden. “Daar moet je geen formatieafspraken over maken. Kwesties van leven en dood zijn voor mij geen uitruil”, zei ze tegen de NOS.
Volgens Kaag horen deze zaken bij het maatschappelijk debat en daarna moet het een zaak zijn voor de Tweede Kamer. Dat vind ze “transparant en een eerlijker weg”.
D66 komt onder meer met een initiatiefwet over voltooid leven. Dat houdt in dat mensen van 75 jaar en ouder met een langdurige en onveranderlijke stervenswens, de mogelijkheid krijgen om een eind aan hun leven te maken. In het huidige kabinet kwam dat er niet omdat CDA en ChristenUnie tegen zijn.
Kaag wil zich hard maken voor de initiatiefwet. ChristenUnie heeft al weer aangegeven dat het voor haar een breekpunt is. Het is ook maar de vraag of er een meerderheid in de Kamer voor te vinden is.
Bij de vorming van het kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie waren medisch-ethische kwesties een zeer gevoelig punt.
Kaag: subsidies aan fossiele industrie stoppen
NOS 13.02.2021 D66 wil dat alle subsidies en belastingkortingen voor de fossiele industrie stoppen. Het gaat onder meer om vrijstellingen van accijns op kerosine en scheepsbrandstof. Verder moeten alle kolencentrales sneller dicht dan 2030, zoals nu de bedoeling is. En binnen tien jaar moet er een einde komen aan de bio-industrie.
D66-lijsttrekker Kaag zette de plannen vandaag uiteen in een speech aan het begin van de campagne van haar partij voor de Kamerverkiezingen van maart. Een groot deel van haar toespraak besteedde Kaag aan het klimaat: “We hebben geen minuut te verliezen. Het is tijd om te handelen alsof ons huis in brand staat, omdat dit ook daadwerkelijk zo is.”
Kaag zei ook dat door de stijging van de zeespiegel Nederland van alle Europese landen het meest acuut wordt bedreigd.
“Rechter moet er niet aan te pas hoeven komen”
De D66-lijsttrekker voegde eraan toe dat het ons nooit meer mag gebeuren dat er een rechter aan te pas moet komen om de Nederlandse staat aan zijn kerntaak te houden: “de bescherming van het leven en het welzijn van zijn burgers”. Kaag doelde daarmee op het Urgenda-vonnis over de uitstoot van broeikasgassen.
Volgens Kaag heeft de politiek mensen te lang voorgehouden dat een beter milieu begint bij jezelf. “Een beter milieu begint bij politieke actie en bij overheidsingrijpen.”
De D66-leider pleitte onder meer voor een halvering van de veestapel. Ze zei ook dat in de economie van morgen nog steeds plek zal zijn voor de landbouw. “Maar dan moet het systeem wel overhoop.”
D66 wil dat er na de verkiezingen een ‘burgerforum’ komt van een willekeurig gekozen groep burgers. Dat forum moet “richting geven aan de klimaatagenda”.
Kaag in ‘klimaatspeech’: ‘Stop subsidies op olie, gas en kolen’
AD 13.02.2021 D66 wil dat alle subsidies en belastingkortingen voor fossiele industrie – olie, gas en kolen – stoppen. Volgens lijsttrekker Sigrid Kaag is er ‘in de samenleving van morgen geen plek voor het verbanden van olie of CO2-uitstoot’.
Dat zei Kaag bij de campagneaftrap van D66 in Veldhoven, waar ze met een klimaatspeech de concurrentie zocht met GroenLinks. Volgens Kaag draaien kolencentrales – daar zijn er nog vier van in bedrijf in Nederland – alleen nog maar dankzij subsidie. In 2030 alle kolencentrales sluiten, zoals dat nu afgesproken is, duurt te lang. ,,Ik zeg vandaag: dat moet sneller.”
Lees ook;
Volgens Kaag is er ‘geen minuut, geen seconde’ te verliezen. Ze hekelt politici die klimaatproblemen ontkennen, politici die de aanpak daarvan op de lange baan willen schuiven en ‘weifelende politici’ die ‘weglopen’ als het erop aankomt. ,,Het is tijd om te handelen alsof ons huis in brand staat, omdat dit daadwerkelijk zo is.”
Beter milieu
Daarvoor is het nodig dat de overheid de regie neemt, vindt Kaag. ,,Ook als het moeilijk wordt of impopulair is.” Een beter milieu, zei ze, begint niet bij jezelf. ,,Een beter milieu begint bij politieke actie en bij overheidsingrijpen.” Daarvoor moet het systeem ‘op de schop’.
,,In die economie zullen we nog steeds vliegen. We zullen ook nog steeds vlees eten. Maar de vraag is of het minder en beter kan. En het antwoord is ja.” Volgens Kaag moet vlees dat wordt gekweekt in een laboratorium – wat nu nog in de kinderschoenen staat – straks goedkoper worden dan ‘geslacht’ vlees. Ook moet voor kortere reizen de trein ‘makkelijker en goedkoper’ worden dan het vliegtuig.
Ook benadrukte Kaag wat D66 als ‘klimaatpartij’ bereikte in kabinet-Rutte III, dat in 2017 door oud-D66-leider Alexander Pechtold ‘het groenste kabinet ooit’ werd genoemd. ,,Ons kabinet investeerde meer in natuur en klimaat dan welk eerder kabinet ook. De doelen van Parijs zijn vastgelegd in de wet. We hebben een van de eerste en meest ambitieuze klimaatakkoorden van de wereld.”
Spaanse zonnekracht, Scandinavische waterkracht, Nederlandse windkracht: het is een machtige combinatie op de weg naar klimaatneutraliteit
Europese samenwerking
De D66-voorvrouw pleitte ook voor Europese samenwerking bij de klimaattransitie. ,,Spaanse zonnekracht, Scandinavische waterkracht, Nederlandse windkracht: het is een machtige combinatie op de weg naar klimaatneutraliteit.”
Ook moet er over tien jaar een einde komen aan de bio-industrie. Kaag herhaalde het standpunt van haar partij dat de veestapel in ons land met de helft moet inkrimpen. Wel moet ‘het boeren’ een ‘Nederlandse traditie om te koesteren’ blijven. ,,Maar wel zoals het ooit is bedacht. Met oog voor het welzijn van boer, natuur en klimaat.”
D66-leider Kaag wil snellere sluiting kolencentrales
MSN 13.02.2021 D66 vindt dat de nog resterende kolencentrales eerder dicht moeten dan in 2030. Dat heeft lijsttrekker Sigrid Kaag gezegd tijdens een campagnebijeenkomst van de sociaal-liberale partij.
Vanaf 2030 is het verboden elektriciteit op te wekken met behulp van steenkool. Alle kolencentrales moeten dan dicht zijn of ze moeten zijn overgeschakeld op andere brandstoffen. Die deadline hanteert D66 ook in het verkiezingsprogramma. “Maar ik zeg vandaag: het moet sneller”, aldus Kaag.
“Kolencentrales draaien alleen nog maar dankzij subsidie”, zegt Kaag. Daar moet wat haar betreft een einde aan komen. Dat geldt ook voor belastingkortingen en subsidies voor andere vormen van fossiele energie. “In de samenleving van morgen is er geen plek voor het verbranden van olie of voor CO2-uitstoot.”
In plaats daarvan moet wat Kaag betreft nog meer geïnvesteerd worden in duurzame alternatieven, zoals energie uit wind en zon. Grote, vervuilende bedrijven begrijpen volgens haar best “dat de politiek moet ingrijpen” om klimaatverandering tegen te gaan.
Waar blijft het Kaag-effect? ‘Met een campagne op sneakers kom je er niet’
MSN 13.02.2021 De campagne van D66 draait voor een groot deel om Sigrid Kaag. Maar het Kaag-effect is er vooralsnog niet. D66 is de enige regeringspartij die fors verliest in de peilingen. Toch houden D66’ers hoop op het Kaag-effect, blijkt uit een rondgang van RTL Nieuws. Maar er klinkt ook kritiek. Want: de tijd dringt.
Ophef rondom de sneakers van Sigrid Kaag, haar nieuwe kapsel of haar guilty pleasure, die ze opbiechtte bij Linda’s Wintermaand: het kijken van TLC na een lange werkdag.
En dan was er ook nog een spraakmakende publiciteitscampagne, waarin Kaag als een powervrouw werd neergezet en vergeleken werd met de grootste vrouwelijke wereldleiders.
Onder vergrootglas
De campagne van D66 – die vandaag officieel wordt afgetrapt – draait voor een groot deel om ‘nieuw leiderschap’ in de vorm van de 59-jarige Kaag. Op 21 juni vorig jaar maakte ze haar kandidatuur wereldkundig, de partij dacht goud in handen te hebben. Kaag was anders, apolitiek, met ruime internationale ervaring en ze stond symbool voor een nieuwe manier van leiding geven.
Ze zou weleens de eerste vrouw kunnen zijn die kans maakt op het Torentje. Een ambitie die Kaag meerdere malen uitsprak.
© Aangeboden door RTL Nieuws
Kaag-effect blijft uit
Maar vijf weken voor de Tweede Kamerverkiezingen lijkt het Torentje niet meer dan een droom. Het gehoopte Kaag-effect blijft vooralsnog uit, ziet ook Peter Kanne van I&O Research. Kanne houdt zich bezig met politiek- en opinieonderzoek.
“Er was misschien even sprake van een Kaag-effect. Vanaf het moment dat Kaag zich kandideerde, steeg de partij naar 13,14 zetels”, zegt de onderzoeker. “Maar dat effect lijkt van korte duur. Nu zakken ze weer iets weg.” In de meest recente I&O-peiling die vandaag naar buiten komt, staat D66 op 12 zetels, en wordt de partij voorbij gestreefd door de PvdA van Lilianne Ploumen.
Risico
Om Kaag zo naar voren te schuiven, is risicovol, zegt Kanne. Ze ligt daardoor onder een vergrootglas.
“Het is de vraag of het überhaupt verstandig is om een campagne op te hangen aan de persoon van de lijsttrekker. Helemaal bij D66. D66-kiezers zijn mensen die heel inhoudelijk kijken. Die vragen zich af: heeft een partij mij iets te bieden? Kan de partij het land besturen?”
© Aangeboden door RTL Nieuws
Warme vrouw
RTL Nieuws sprak met D66’ers door het hele land. Van oud-Kamerleden tot lokale D66-politici. Sommigen wilden met naam worden genoemd, anderen deden het liever anoniem.
Over de persoon Kaag klinken vooral lovende woorden. “Ze doet het knap en overtuigend. Ze is authentiek en echt”, zegt een oud-D66-Kamerlid. “Er gaat veel positiviteit van haar uit”, vindt ook het Leidse D66-raadslid Amela Halilovic. “Helemaal geen elitaire vrouw, zoals weleens wordt geschetst. Maar juist heel toegankelijk.”
Tobias van Elferen, D66-fractievoorzitter in Nijmegen: “Met Kaag laten we nieuw leiderschap zien. Ze is heel erudiet en interessant.”
Eerste Kamerlid Petra Stienen ziet de sympathie voor Kaag in haar omgeving groeien: “Ik zag iets opvallends gebeuren. Na de documentaire over Kaag zeiden opeens allerlei mensen in mijn omgeving die normaal geen D66 stemmen: ik ga op Kaag stemmen.”
© Aangeboden door RTL Nieuws
Tiener op sneakers
Maar er klinkt ook kritiek van D66’ers. Want: waar staat D66 nu voor en ligt de focus niet te veel op Kaag? Die publiciteitscampagne van #TeamKaag zorgde bij veel D66’ers voor een nare bijsmaak.
“Het enige beeld wat naar buiten lijkt te komen, is die campagne in de Schilderswijk waar ze op sneakers liep. Als een tiener op sneakers. Zowel inhoudelijk als technisch snap ik niets van die campagne. Ik heb geen flauw idee waarom D66 wil dat ik op ze stem”, zegt een hooggeplaatste D66’er.
Kans grijpen
Ook D66-prominent Jan Terlouw is kritisch. Het Kaag-effect is er nog niet, constateert hij. “Het is nu voor de kiezer ook niet duidelijk genoeg waar de partij voor staat en waar de nadruk op ligt. Dat geldt overigens ook voor de andere partijen.”
Terlouw verwacht dat dat bij de (tv-)debatten komt. “Tenminste, dat hoop ik. D66 moet nog wat loskomen van het regeerakkoord. Ze moeten een kans krijgen. Wie is ze en wat wil ze?”
© Aangeboden door RTL Nieuws
Corona maakt het moeilijk
Waarom de partij maar niet van de grond komt en het Kaag-effect uitblijft? D66’ers leggen de oorzaak ook bij corona.
D66-fractievoorzitter in Amsterdam, Reinier van Dantzig: “Het is gewoon een heel ingewikkelde periode om campagne te voeren, vanwege corona. Het is zoeken. We kunnen nu niet in zaaltjes samenkomen of langs de deuren gaan. Corona is allesomvattend. Iedereen heeft het moeilijk. Alleen Mark Rutte staat als premier de hele tijd voor de microfoon. Daar plukt hij de vruchten van.”
Een oud-Kamerlid: “Mensen vertrouwen nu de dagelijkse politiek. Het bestuur van Rutte. Dat is balen. En lastig ook voor D66. Niemand staat er goed voor. Behalve de VVD dan.”
© ANP Minister Wouter Koolmees op het Binnenhof in december 2020.
Gendergekleurde Bach-uitvoeringen
Moet Kaag zich niet meer profileren en op de voorgrond treden? Of moeten de andere D66’ers in het kabinet dat doen, zoals de ministers Wouter Koolmees (Sociale Zaken), Ingrid van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) of Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken)?
Een hooggeplaatste D66’er zegt daarover: “De enige D66-bewindspersoon die het goed doet, is Wouter Koolmees. Kajsa Ollongren viel ook tegen, ze wilde veel te fanatiek van het referendum af. En Ingrid van Engelshoven heeft zich de afgelopen vier jaar alleen maar beziggehouden met ‘gendergekleurde Bach-uitvoeringen’.”
Verbinder
Andere D66’ers roemen Kaag juist omdat ze zich in deze crisistijd opstelt als een enorme verbinder. “Dat siert haar en past ook in deze tijd.”
D66-fractievoorzitter in de gemeenteraad in Groningen Tom Rustebiel: “Ik vind het verhaal waarmee de partij de verkiezingen ingaat heel helder. Een goeie focus. Onderwijs, wonen en duurzaamheid. Dat zijn goeie thema’s voor de achterban hier in Groningen.”
Campagne moet nog beginnen
Is het denkbaar dat het Kaag-effect nog een opleving krijgt? “Alles is denkbaar”, zegt onderzoeker Kanne. “Maar ze zal het heel goed moeten gaan doen in de debatten. D66 is een sociale en warme partij. Dat sociale en dat warme straalt ze nog onvoldoende uit en dat zal ze moeten laten zien.”
D66’ers houden de moed er in. “Onze campagne geeft energie. We weten nieuwe mensen te vinden. Of we beloond gaan worden? Dat merken we bij de finish. Parijs is nog ver weg”, zegt Amsterdammer Van Dantzig.
Campagneleider Sjoerd Sjoerdsma twitterde over de stijgende ledentallen van de partij, sinds het aantreden van Kaag. Ruim 2000 nieuwe leden hebben zich het afgelopen jaar gemeld.
“Dat is natuurlijk mooi”, zegt een oud-Kamerlid daarover. “Maar de valkuil is dat D66’ers soms de neiging hebben vooral te luisteren naar de leden en te weinig naar de kiezers. Daar moeten ze voor waken.”
Vleugels bij de debatten
De campagne begint pas bij de debatten. “Daar kun je vleugels krijgen. Dat is het moment dat het losgaat. De wedstrijd moet nog beginnen”, zegt een oud-D66-Kamerlid.
Een ander zegt: “Het komt goed. Maar of het het Torentje wordt, dat is de vraag. Er kan nog van alles gebeuren: als Wopke morgen een fout maakt, dan zal je zien wat er gebeurt. Dat is het spannende aan de verkiezingen.”
Metoo-kwestie
Kaag moet dus aan de bak. Makkelijk wordt het niet. Daarbij sluimert er ook nog een vervelende metoo-kwestie rondom een prominent partijlid boven de partij. Kaag nam de kwestie meteen hoog op en startte een onderzoek naar mogelijke seksuele intimidatie binnen de partij. Maar de uitkomst daarvan laat nog steeds op zich wachten.
Kanne stelt dat in de politiek alles mogelijk is: “Verkiezingen worden besloten in de laatste weken. Misschien wel in de laatste dagen. Dus het Kaag-effect kan nog komen. Maar dan zal ze het in die debatten wel heel goed moeten doen.”
Wie is Sigrid Kaag?
- Kaag werd geboren in 1961 in Rijswijk, als dochter van een klassiek pianist. Ze groeide op in Zeist.
- Ze studeerde in Caïro, haalde twee masters in Internationale Relaties in Groot-Brittannië. Ze werkte daarna voor Shell in Londen en deed het diplomatenklasje van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
- In 1994 nam ze een baan bij UNRWA, de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen.
- Op 26 oktober 2017 trad zij toe tot het kabinet Rutte III. Als minister van Buitenlandse Handel.
- Kaag is gehuwd met Anis al-Qaq, tandarts en voormalig Palestijns ambassadeur in Zwitserland, en heeft vier kinderen.
Meer: Agnes de Goede en Floor Bremer Sigrid Kaag
D66: 10 miljard nodig voor onderwijs
AD 12.02.2021D66 wil 10 miljard euro steken in onderwijs en het gratis maken van kinderopvang. Het begrotingstekort mag flink oplopen omdat het onderwijs volgens lijsttrekker Sigrid Kaag ‘een Marshallplan’ nodig heeft. ,,Tegen kennisverlies bestaat geen vaccin.”
Met het geld – 7 miljard euro voor onderwijs en onderzoek en 3 miljard om kinderopvang vier dagen per week gratis te maken – moeten de salarissen van leraren op basisscholen en middelbare scholen gelijkgetrokken worden, komt er een studiebeurs van minimaal 300 euro per maand die niet na vier jaar ophoudt en krijgen kinderen uit armere wijken een gratis warme lunch voorgeschoteld.
Lees ook;
In een eerder onderwijsplan van D66 zouden álle kinderen nog een gezonde lunch geserveerd krijgen. Dat blijkt te duur, erkent partijleider Sigrid Kaag. ,,Dit kost 400 miljoen euro. We beginnen daar waar de nood het hoogst is.’’ Op sommige scholen is het een bekend probleem dat kinderen zonder ontbijt naar school komen en ook geen broodtrommeltje meekrijgen. ,,Je kunt niet leren op een lege maag.’’
Kruideniersmentaliteit
Midden in de coronacrisis is er geen geld ‘over’ voor dergelijke investeringen. Om dat toch te kunnen betalen, komt D66 met een belasting op grote vermogens en op vervuilende bedrijven. Maar dat levert niet genoeg geld op. Daarom wil Kaag ook de staatsschuld laten oplopen om extra geld vrij te maken. ,,Bij de vorige crisis is de fout gemaakt om fors te bezuinigen. Dat was een kruideniersmentaliteit. Nu moet er geïnvesteerd worden, die urgentie en noodzaak wordt door het coronavirus alleen maar groter. Maar tegen kennisverlies bestaat geen vaccin.’’
Door dat geld in onderwijs te steken, wordt er volgens haar geïnvesteerd in welvaart voor de toekomst en kan de economie uit het slop worden getrokken. ,,Er is een Marshallplan voor onderwijs nodig”, zegt ze, verwijzend naar het Amerikaanse hulpplan voor Europa na de Tweede Wereldoorlog. Of het grote bedrag bij een eventuele kabinetsformatie een breekpunt wordt, wil ze niet zeggen. ,,Laat anderen mij dan maar overtuigen dat er ook een alternatief is om de economie te herstellen. Die weg ís er niet.’’
Fooien
Als je voor een dubbeltje geboren bent, kon je een kwartje worden. Daar ben ik zelf het product van, aldus D66-lijsttrekker Sigrid Kaag.
Ze hekelt VVD en CDA die bij de vorige kabinetsformatie respectievelijk 100 en 200 miljoen voor onderwijs wilden uittrekken. ,,Dat zijn bijna fooien’’, schampert ze. D66 wilde 4 miljard euro investeren. Uiteindelijk werd er 1,9 miljard uitgetrokken. Oud-onderwijsminister Jet Bussemaker (PvdA) schreef in haar deze week verschenen boek dat toenmalig D66-leider Alexander Pechtold vooral met een groot bedrag wilde pronken en zich weinig bekommerde om ‘concrete inhoudelijke resultaten’. Kaag: ,,Bussemakers partij heeft in het vorige kabinet op onderwijs bezuinigd.”
D66 steunde alle onderwijsbegrotingen van het afgelopen decennium en was er sinds 2017 als regeringspartij medeverantwoordelijk voor. Toch is het Nederlandse onderwijs volgens Kaag de afgelopen jaren ‘structureel verwaarloosd’. Daardoor krijgen niet alle kinderen dezelfde kansen. Vroeger, zegt Kaag, kon dat nog wel. ,,Als je voor een dubbeltje geboren bent, kon je een kwartje worden. Daar ben ik zelf het product van.” Nu gebeurt het te vaak dat kinderen die in bepaalde wijken worden geboren een taalachterstand hebben, zegt Kaag, die zij op school niet meer inhalen. ,,Je kunt niet zeggen: jammer, jij bent in de verkeerde wijk geboren.’’
Op de basisschool krijgen leerlingen van laagopgeleide ouders vaker een lager advies voor hun vervolgopleiding dan kinderen van hoogopgeleide ouders, blijkt al jaren uit onderzoek. Dat hardnekkige probleem is niet met geld op te lossen. ,,Geld is een middel’’, stelt Kaag. De gratis kinderopvang is volgens haar ‘niet alleen’ bedoeld om ouders meer te kunnen laten werken, maar juist om kinderen aan de start ‘gelijke kansen op goede taalontwikkeling’ te geven. ,,Je moet beginnen aan de basis.’’
Langere schooldag
Op de basisschool moeten leraren ‘meer waardering krijgen’. Dat moet volgens haar gebeuren door lerarensalarissen over de hele linie te verhogen en door te zorgen dat leraren minder uren voor de klas staan, zodat ze meer tijd krijgen om lessen voor te bereiden. Ook moeten er meer leraren in de klas zijn om achterstanden weg te werken, wordt de schooldag langer om ruimte te maken voor cultuur, sport en huiswerkbegeleiding en worden de klassen kleiner – naar maximaal 23 leerlingen.
Voor al die plannen zijn veel extra leerkrachten nodig, die nu niet beschikbaar zijn. In het onderwijs is momenteel sprake van een lerarentekort, dat met name in de grote steden wordt gevoeld. ,,Dit is geen oplossing voor morgen’’, erkent Kaag. ,,Maar je moet wel ergens beginnen.’’ Als het vak van leraar aantrekkelijker wordt, zal ook de belangstelling voor de lerarenopleidingen toenemen, denkt ze. ,,Als door gratis kinderopvang huidige leraren meer gaan werken, kun je met de bestaande leerkrachten al een deel van onze doelen realiseren.’’
Banen
Kaag zegt niet tot welke hoogte ze de staatsschuld wil laten oplopen, maar benadrukt dat het binnen de Europese begrotingsregels moet blijven. ,,Wij vinden dit plan belangrijk. De economie zal zich herstellen.’’ Onderwijs is volgens Kaag ‘cruciaal’ voor banen. ,,Werkgeversvoorzitter Ingrid Thijssen pleit ook voor meer investeringen in onderwijs. Ons verdienvermogen is daar één op één aan gerelateerd. Willen we middenmoter worden of willen we koploper blijven?’’
Je kunt niet zeggen: jammer, jij bent in de verkeerde wijk geboren, aldus D66-lijsttrekker Sigrid Kaag.
D66 wil lagere maandlasten voor starters op de woningmarkt
MSN 07.02.2021 De maandlasten voor starters op de woningmarkt moeten lager, vindt D66, bijvoorbeeld door een langere looptijd voor hypotheken. De maandlasten zijn volgens de partij nu vaak erg hoog, terwijl starters over het algemeen nog niet zo’n hoog salaris hebben.
De partij wil een looptijd voor een hypotheek van bijvoorbeeld 40 jaar in plaats van 30 jaar. Voor een huis van 325.000 euro scheelt dat ongeveer 220 euro per maand, bij een rente van 1,1 procent, rekent een woordvoerder voor.
“Jonge mensen die een huis kopen hebben ademruimte nodig”, zegt D66-fractievoorzitter Rob Jetten. “Daarom is het goed als je ervoor kan kiezen om de lasten wat meer te spreiden over je leven.”
Hypotheekrenteaftrek
Op de lange termijn kost het natuurlijk wel meer geld, omdat men langer rente betaalt. Ook houdt men mogelijk een hogere restschuld bij verkoop, omdat men minder aflost per maand. Hetzelfde geldt voor een deels aflossingsvrije hypotheek. De woordvoerder benadrukt dat het om een vrijwillige keuze gaat. “Uiteraard is het belangrijk dat starters zich goed laten inlichten: geleend geld moet immers worden betaald.”
Daarnaast wil D66 de hypotheekrenteaftrek afschaffen. Daarvoor geldt nu dat men er alleen recht op heeft bij een hypotheek die niet langer loopt dan 30 jaar. De partij wil dat iedereen een belastingvoordeel van “minimaal ruim 200 euro per maand” krijgt door de afschaffing ervan, die samenhangt met het plan van D66 om alle toeslagen af te schaffen. Volgens de partij pakt de hypotheekrenteaftrek vooral goed uit voor mensen met duurdere huizen.
Minister Ollongren wordt bij verkiezingen lijstduwer voor D66
NU 18.12.2020 Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken wordt lijstduwer voor D66 bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart, meldt ze in een interview met de Volkskrant. Ollongren zegt zelf niet de Kamer in te gaan, omdat dat “andere capaciteiten vereist die ik niet bezit”.
“Ik ben straks ambtenaar, wethouder en minister geweest, het bestuurlijke ligt mij meer. Ik wil wel zichtbaar betrokken zijn bij het team van Sigrid Kaag, maar voor het parlementaire handwerk acht ik anderen meer geschikt”, aldus Ollongren tegen de krant.
Eerder dit jaar zag de minister al af van deelname aan de race voor het partijleiderschap van D66. “Ik denk niet dat het verstandig is. Het is beter als jullie een van de andere kandidaten kiezen in de wetenschap dat er heel andere goede kandidaten zijn”, zei ze toen in talkshow M.
Lijstduwers staan bewust onderaan op de kieslijst en hoeven zelf geen zetel te winnen. Met hun deelname op deze plekken hopen ze wel stemmen voor hun partij binnen te halen.
In 2006 stond Ollongren ook op de kandidatenlijst van D66, op de vijfde plaats. Omdat de partij toen drie zetels haalde, viel ze buiten de boot. Daarna werd ze topambtenaar op het ministerie van Algemene Zaken van premier Mark Rutte. In 2014 volgde een wethouderschap in Amsterdam, waarna ze in 2017 minister van Binnenlandse Zaken werd.
Lees meer over: Politiek Kajsa Ollongren D66
Ollongren bij Kamerverkiezingen lijstduwer D66
NOS 19.12.2020 Minister Kajsa Ollongren wordt bij de Tweede Kamerverkiezingen lijstduwer voor haar partij D66. In een gesprek met de Volkskrant zegt ze dat ze “zichtbaar betrokken” wil zijn bij het team van lijsttrekker Sigrid Kaag, maar ze gaat niet de Tweede Kamer in.
Volgens Ollongren zijn daar andere capaciteiten voor vereist dan die zij bezit. “Ik ben straks ambtenaar, wethouder en minister geweest, het bestuurlijke ligt mij meer.” Over haar kandidatuur voegde ze daar voor de ministerraad aan toe: “Wat we altijd in Nederland doen met het lijstduwerschap is dat je heel laag op de lijst komt. Dat doe je dus niet omdat je de Kamer in wil. Als je dat wil moet je gewoon op een verkiesbare plek proberen te komen en dat heb ik niet gedaan.”
Ollongren werd lange tijd ook als kandidaat-leider van D66 genoemd, maar in mei maakte ze bekend dat ze daarvan afziet. Ze was eerder vanwege ziekte maanden uit de running en volgens haar is het voor haar gezondheid beter als ze geen partijleider wordt.
Eerder ook al op lijst
Ollongren is minister van Binnenlandse Zaken en vicepremier. In 2006 stond ze ook op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer, op de vijfde plaats. Doordat D66 toen maar drie zetels haalde, viel ze buiten de boot.
De laatste tijd is ze als minister veel bezig met het in goede banen leiden van verkiezingen in coronatijd. Gisteren nam de Tweede Kamer haar wet aan, waarin diverse speciale maatregelen voor de Kamerverkiezingen staan.
De belangrijkste bepalingen zijn dat de verkiezingen over drie dagen worden uitgesmeerd en dat mensen van 70 jaar en ouder ook per post mogen stemmen. De Tweede Kamer riep het kabinet gisteren op ook te onderzoeken of stembureaus in de buitenlucht een mogelijkheid zijn.
Minister Ollongren wordt bij verkiezingen lijstduwer voor D66
MSN 18.12.2020 Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken wordt lijstduwer voor D66 bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart, meldt ze in een interview met de Volkskrant. Ollongren zegt zelf niet de Kamer in te gaan, omdat dat “andere capaciteiten vereist die ik niet bezit”.
“Ik ben straks ambtenaar, wethouder en minister geweest, het bestuurlijke ligt mij meer. Ik wil wel zichtbaar betrokken zijn bij het team van Sigrid Kaag, maar voor het parlementaire handwerk acht ik anderen meer geschikt”, aldus Ollongren tegen de krant.
Eerder dit jaar zag de minister al af van deelname aan de race voor het partijleiderschap van D66. “Ik denk niet dat het verstandig is. Het is beter als jullie een van de andere kandidaten kiezen in de wetenschap dat er heel andere goede kandidaten zijn”, zei ze toen in talkshow M.
Lijstduwers staan bewust onderaan op de kieslijst en hoeven zelf geen zetel te winnen. Met hun deelname op deze plekken hopen ze wel stemmen voor hun partij binnen te halen.
In 2006 stond Ollongren ook op de kandidatenlijst van D66, op de vijfde plaats. Omdat de partij toen drie zetels haalde, viel ze buiten de boot. Daarna werd ze topambtenaar op het ministerie van Algemene Zaken van premier Mark Rutte. In 2014 volgde een wethouderschap in Amsterdam, waarna ze in 2017 minister van Binnenlandse Zaken werd.
Ollongren wordt lijstduwer voor D66 (msn.com)
MSN 18.12.2020 Minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren wordt lijstduwer voor D66 bij de landelijke verkiezingen in maart. In een interview in de Volkskrant zegt ze hiermee lijstrekker Sigrid Kaag te willen ondersteunen. Tegelijk zegt ze niet in de Tweede Kamer te gaan als ze met voorkeursstemmen zou worden gekozen.
“Ik word lijstduwer, dat vind ik een mooie democratische traditie in Nederland. Maar ik ga niet de Kamer in, het Kamerwerk vereist weer hele andere capaciteiten. Ik denk niet dat ik die bezit. Ik ben straks ambtenaar, wethouder en minister geweest, het bestuurlijke ligt mij meer. Ik wil wel zichtbaar betrokken zijn bij het team van Sigrid Kaag, maar voor het parlementaire handwerk acht ik anderen meer geschikt.”
Eerder overwoog de 53-jarige Ollongren zich nog kandidaat te stellen voor het lijsttrekkerschap van de sociaal-liberalen, maar in mei zag ze daar van af. Ze was in de maanden daarvoor uitgevallen wegens ziekte en meende dat het leiden van de partij naar de verkiezingen niet verstandig was voor haar gezondheid.
In 2006 stond Ollongren ook op de kandidatenlijst van D66, op de vijfde plaats. Omdat de partij toen maar drie zetels haalde, viel ze buiten de boot. Daarna werd ze topambtenaar op het ministerie van Algemene Zaken van premier Mark Rutte. In 2014 volgde een wethouderschap in Amsterdam, waarna ze in 2017 minister werd van Binnenlandse Zaken.
D66-leden stemmen nieuwkomers omlaag
Telegraaf 02.12.2020 De leden van D66 hebben stevig ingegrepen op de voorgestelde kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen. Zo is de beoogde nummer 3 en nieuwkomer Hanneke van der Werf een eind teruggezet, terwijl bekende gezichten juist een zetje omhoog hebben gekregen.
De opvallendste wijziging na de ledenraadpleging is de positie van Van der Werf, nu nog raadslid in Den Haag. De partij had haar op plek 3 gezet, achter lijsttrekker Sigrid Kaag en haar running mate Rob Jetten. Maar de leden van D66 blijken het een stuk minder in Van der Werf te zien zitten en hebben haar naar plek 9 teruggeketst. De leden van de partij mogen altijd nog hun zegje doen over de kandidatenlijst die het partijbestuur opstelt.
Hoogste nieuwkomer
Van der Werf is met haar negende plek nog altijd de hoogste nieuwkomer op de lijst. Want na Kaag en Jetten volgen nu zes zittende Kamerleden. Vera Bergkamp (stond 5e) is de nieuwe nummer 3. Achter haar volgen Jan Paternotte, Sjoerd Sjoerdsma, Salima Belhaj, Steven van Weyenberg en Tjeerd de Groot. Dat laatste Kamerlid, bekend om zijn uitspraak dat de veestapel in Nederland gehalveerd moet worden, is door de leden gepromoveerd van plek 12 naar 8. Raoul Boucke maakt na Van der Werf de nieuwe top 10 compleet, hij is één plekje geklommen.
De andere nieuwkomer in de oorspronkelijke top 10, Jeanet van der Laan, is door de leden ook teruggezet. De wethouder in Lisse is van plaats 8 gezakt naar plaats 13. Staatssecretaris Hans Vijlbrief (Financiën) heeft zijn tiende plek ook moeten opgeven, hij staat nu op 12.
De D66-leden blijken meer met bekende gezichten dan nieuwkomers te hebben. Zo zijn de zittende Kamerleden Paul van Meenen (van 14 naar 11), Joost Sneller (17 naar 14) en Rens Raemakers (24 naar 19) allemaal gestegen op de lijst na de ledenraadpleging.
Eerder was er al gedoe over de kandidatenlijst van D66. Politiek commentator Wouter de Winther vertelt erover in de podcast Afhameren:
BEKIJK MEER VAN; lokale verkiezingen partijen en bewegingen Hanneke van der Werf
Zittende Kamerleden hoger op D66-lijst na stemming onder leden
NOS 02.12.2020 De leden van D66 hebben flink wat veranderingen aangebracht in de concept-kandidatenlijst van de partij voor de Tweede Kamerverkiezingen. Na de stemming onder de leden komen veel Kamerleden hoger op de lijst en zakken veel nieuwkomers juist. Zo daalde het Haagse gemeenteraadslid Hanneke van der Werf van de derde naar de negende plaats en Jeanet van der Laan, wethouder in Lisse, van de achtste naar de dertiende.
Kamerlid Vera Bergkamp steeg ten opzichte van de ‘advieslijst’ van het bestuur van 5 naar 3, haar collega Sjoerd Sjoerdsma van 7 naar 5 en Salima Belhaj van 9 naar 6. Verder klom Kamerlid Tjeerd de Groot van 12 naar 8 en Paul van Meenen van 14 naar 11.
Staatssecretaris van Financiën Hans Vijlbrief zakte van 10 naar 12.
Stemming onder alle leden
Anders dan bij veel andere partijen worden bij D66 de kandidatenlijsten niet vastgesteld op een congres, maar in een open stemming onder alle leden. Daardoor is de kans relatief groter dat er veranderingen komen in de lijstvolgorde.
De leden van D66 wezen eerder minister Sigrid Kaag al als lijsttrekker aan. D66 heeft nu 19 zetels in de Tweede Kamer en staat in de Peilingwijzer, een gemiddelde van de peilingen van Ipsos, I&O Research en Kantar, tussen de 11 en 15 zetels.
BEKIJK OOK;
Domper: Haagse Hanneke zakt zes plaatsen op kieslijst voor Tweede Kamer
AD 02.12.2020 De landelijke leden van D66 hebben de kandidatenlijst voor de Tweede-Kamerverkiezingen flink onder handen genomen. Een van de gedupeerden is Haags fractieleider Hanneke van der Werf, die van plek 3 naar plek 9 zakt.
,,Natuurlijk had ik graag mijn oorspronkelijke positie vastgehouden. Ik ben harder gedaald dan ik had gedacht, zegt ze. ,,Maar ik ben nog altijd de hoogste nieuwkomer op een heel verkiesbare plek. Vooraf had ik hiervoor getekend.”
Lees ook;
De landelijke D66-leden hebben een stokje gestoken voor de vernieuwingsdrift van de kiescommissie die elf nieuwkomers in haar top 20 zette. Veel van de Kamerleden klommen op de definitieve lijst, zoals voormalig Haags D66-raadslid Jeroen Sneller.
Verbaasd
Het Kamerlid voerde met succes actie om hoger op de kandidatenlijst terecht te komen dan de 17de plek die hem was toebedeeld. Na de online-stemming bleken de landelijke D66-leden hem beloond te hebben met een 14de plaats.
,,De leden hebben duidelijk voor de bekende namen gekozen”, analyseert Hanneke van der Werf. ,,En dat kun je ze moeilijk kwalijk nemen, die mensen hebben zich bewezen. Ik was zelf ook heel verbaasd, toen ik hoorde dat ik op plek drie stond.”
Nummer 2
Bij de VVD zien we een voormalig Haags raadslid op een verkiesbare plaats terug. Ingrid Michon was tot 2018 vice-fractieleider van de VVD Den Haag en staat nu op de twintigste plek. De PvdA beloonde Haags fractieleider Mikal Tseggai met een 18de plaats.
Eerder al kwam Haags raadslid Pieter Grinwis met een vijfde plaats hoog op de kandidatenlijst van ChristenUnie terecht. Oud-raadslid Christine Theunissen doet het misschien wel het beste. Zij is de nummer 2 van de Partij voor de Dieren.
Hanneke van der Werf zakt, Joost Sneller stijgt op D66-kandidatenlijst Tweede Kamerverkiezingen
OmroepWest 02.12.2020 De leden van D66 hebben de kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen opgeschud. De Haagse fractievoorzitter Hanneke van der Werf zakt zes plaatsen. Er is wel goed nieuws voor Joost Sneller, de persoonlijke campagne die hij voerde heeft hem een hogere plek opgeleverd. Hans Vijlbrief, staatssecretaris van Financiën, verdwijnt uit de top-10. Hij stond op tien, maar moet uiteindelijk genoegen nemen met plaats twaalf.
Hanneke van der Werf, de nummer drie op de conceptlijst, staat nu op plek negen. Haar plek wordt ingenomen door het Tweede Kamerlid Vera Bergkamp die op vijf stond. ‘Natuurlijk had ik liever nummer 3 vastgehouden, maar in alle eerlijkheid: hier had ik vooraf zeker voor getekend. Al met al prachtig om als hoogste nieuwe binnenkomer in de top 10 te staan!’, reageert Van der Werf op Twitter. Ook Kamerleden Sjoerd Sjoerdsma en Salima Belhaj komen hoger te staan in de top-10.
Jeanet van der Laan, wethouder in Lisse, verdwijnt van plek acht en gaat naar dertien. Haar plaats wordt ingenomen door Tjeerd de Groot, landbouwwoordvoerder in de Kamer, die op twaalf stond.
Joost Sneller stijgt drie plaatsen
Kamerleden Joost Sneller en Rens Raemakers hebben actie gevoerd om hoger op de lijst te komen. Met enig succes. De Haagse Sneller ging na de stemming van de D66-leden van zeventien naar veertien, Raemakers won vijf plaatsen en staat in de definitieve lijst op plek negentien.
Op Twitter bedankt Sneller iedereen voor de steun: ‘Dankzij de steun van heel veel D66-leden sta ik op plek 14 van de definitieve kandidatenlijst, ontzettend dankbaar en vereerd.’
Eerder maakten wij deze reportage over Snellers campagne:
De partij van lijsttrekker Sigrid Kaag zit nu met negentien mensen in de Tweede Kamer. In de laatste Peilingwijzer, een gewogen gemiddelde van verschillende peilingen, houden de democraten elf tot vijftien zetels over.
Haagse PvdA-fractievoorzitter op verkiesbare plek
Ook Mikal Tseggai, fractievoorzitter voor de PvdA in Den Haag, staat op een verkiesbare plek bij de PvdA. Ze is achttiende op de lijst voor de Tweede Kamer. Ingrid Michon, oud-raadslid van de Haagse VVD, staat eveneens op een verkiesbare twintigste plek voor de VVD bij de komende Tweede Kamerverkiezingen. Michon was tot 2018 vicefractievoorzitter van de Haagse VVD, nu is ze werkzaam bij het Rijksvastgoedbedrijf.
Ingrid Michon@ingridmichon
Superblij!! https://t.co/0hPhqa0FZh
EoKksg7XYAcpWWo (900×675) (twimg.com) 17:25 – 1 dec. 2020 Andere Tweets van Ingrid Michon bekijken
Meer over dit onderwerp: D66 TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN HANNEKE VAN DER WERF JOOST SNELLER INGRID MICHON
Hanneke van der Werf zakt op D66-kandidatenlijst, maar blijft in top 10
Den HaagFM 02.12.2020 Nu de kandidatenlijst voor D66 voor de komende Tweede Kamerverkiezingen definitief is vastgesteld valt op dat D66 Den Haag-fractievoorzitter Hanneke van der Werf niet meer op een derde plek staat, ze staat nu op de negende plaats van de kieslijst.
“Ik sta op plek 9. Natuurlijk had ik liever nr 3 vastgehouden, maar in alle eerlijkheid: hier had ik vooraf zeker voor getekend. Al met al prachtig om als hoogste nieuwe binnenkomer in de top 10 te staan”, laat Van Der Werf weten via Twitter.
Het Haagse raadslid Fonda Sahla heeft 27e haar plek weten te behouden op de kandidatenlijst. Klimaatstaker Stijn Warmenhoven is een plek gestegen en staat nu op 42, Wamrenhoven voerde een campagne om als 20-jarige in de top 20 van de kandidatenlijst te komen.
De lijst van D66 wordt aangevoerd door lijsttrekker Sigrid Kaag en huidig D66-fractievoorzitter Rob Jetten op 2. De derde plek op de kieslijst is nu voor huidig Kamerlid Vera Bergkamp.
Kritiek Ollongren op verkiezingsplannen VVD
MSN 29.11.2020 Minister Kajsa Ollongren (D66) uit in een speech kritiek op het hoofdstuk in het verkiezingsprogramma van de VVD dat over de rechterlijke macht gaat. Kritiek op deze macht komt niet meer alleen van de flanken, ziet Ollongren na het lezen van deze plannen. “Conservatieve partijen stellen nu zelfs in hun verkiezingsprogramma voor dat lidstaten uitspraken van het Europees Hof in Straatsburg mogen corrigeren. Politici dus die beslissingen van rechters terzijde kunnen schuiven.”
Ollongren besprak haar zorgen over de omgang met de scheiding der machten in een speech vanuit de Sint Bavokerk in Haarlem, waar de verzetsstrijder Hannie Schaft werd herdacht. De Haarlemse Schaft zou in 2020 100 jaar zijn geworden. De minister besprak het werk van de bekende verzetsvrouw, maar maakte ook de link met het heden. “Waar we nu terugkijkend het nazisme afwijzen, zijn de bedreigingen van onze tijd dubbelzinniger”, aldus Ollongren. “In plaats van het zwart-wit van de oorlog moeten wij het doen met de grijstinten van de vrede.”
Populisten zijn volgens haar niet het “absolute kwaad”, en de kiezers van nationalistische politici moeten serieus worden genomen. Maar dat betekent niet dat populisten zelf vrij baan krijgen. Toen FVD-leider Thierry Baudet met de term ‘dikastocratie’ suggereerde “dat er sprake is van een machtsgreep door de rechterlijke macht” ging hij volgens Ollongren een grens over.
Rechterlijke macht
Maar ook bij haar “conservatieve vrienden” ziet de bewindsvrouw toenemende kritiek op de rechterlijke macht. Ze doelt op plannen in het verkiezingsprogramma van de VVD om lidstaten meer in te laten brengen tegen uitspraken van het Europees Hof en om maatschappelijke organisaties minder ruimte te geven om “uit naam van het algemeen belang” te procederen. Dit gebeurde bij de stikstof- en klimaatzaken die milieuorganisaties als Urgenda hebben aangespannen tegen de staat. Het kabinet moest na het vonnis het beleid aanscherpen om aan die uitspraken te voldoen. De liberale partij vreest zo dat de rechter op de stoel van de politiek gaat zitten.
“Rechterlijke uitspraken moeten worden uitgevoerd, ook als ze het parlement of het kabinet niet goed uitkomen”, zegt Ollongren daarover. “En dat doet soms pijn, zeker voor bestuurders. Maar macht moet altijd betwistbaar zijn in een democratie.”
D66-lijsttrekker Kaag haalt uit naar coalitiepartners en linkse partijen
NOS 28.11.2020 De Nederlandse politiek heeft behoefte aan gematigdheid. Dat heeft D66-lijsttrekker Sigrid Kaag gezegd tijdens het congres van haar partij. Ze haalde in haar speech uit naar coalitiegenoten VVD en CDA, die de deur voor samenwerking met partijen als de PVV en Forum voor Democratie op een kier laten staan. “Wij buigen niet voor de nationaal-populisten met hun Jodenhaat, moslimhaat en vrouwenhaat. En in tegenstelling tot VVD en CDA werken wij principieel nooit met hen samen”, zei Kaag.
Ze deelde tegelijkertijd ook een sneer uit naar PvdA en GroenLinks, die zich volgens haar vastklinken aan de SP. “Wij buigen ook niet voor radicale socialisten die uit de euro willen en onze banen op het spel zetten, juist nu zo veel mensen verlegen zitten om werk. Wat Nederland nodig heeft, is gematigdheid.”
Kaag had in haar toespraak opvallend veel aandacht voor de sociale ongelijkheid in Nederland. Ze wees op de bijna 1 miljoen Nederlanders die in armoede leven, de discriminatie op de arbeidsmarkt en jonge mensen die geen huis kunnen krijgen.
Nederlandse belofte hapert
“Het zijn allemaal signalen dat een belangrijke pijler onder Nederland aan het wankelen is. De Nederlandse belofte hapert. De belofte dat verdienste en hard werken bepalen hoever je komt”, vindt Kaag, die sinds 2017 minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking is.
Er moeten volgens Kaag de komende jaren scherpe keuzes gemaakt worden in de politiek om de ongelijkheid aan te pakken, zoals beter onderwijs, gratis kinderopvang en voldoende betaalbare huizen. En dan moet de politiek niet schrikken als de consequenties in zicht komen. “Want meer bouwen betekent minder megastallen. Daar zit de pijn. En daar wordt geen keuze gemaakt. En dan blijven mooie ambitieuze plannen gratuit.”
BEKIJK OOK;
AD 28.11.2020 D66-leider Sigrid Kaag heeft tijdens het verkiezingscongres van haar partij uitgehaald naar de politieke concurrentie. Zij hekelt partijen als VVD en CDA, die samenwerking met ‘nationaal-populisten’ principieel zouden moeten uitsluiten. Tegelijkertijd vindt Kaag dat linkse partijen zich niet moeten vastklinken aan ‘radicale socialisten’. ,,Wat Nederland nodig heeft, is gematigdheid”, meent ze.
Volgens Kaag moeten partijen ‘de rug recht houden’. ,,Wij buigen niet voor de nationaal-populisten met hun jodenhaat, moslimhaat en vrouwenhaat. En in tegenstelling tot VVD en CDA werken wij principieel nooit met hen samen”, waarmee zij verwijst naar de samenwerking in bijvoorbeeld Noord-Brabant, waar die twee partijen een college vormen met FvD. ,,Er zijn grenzen aan pragmatisme.”
Lees ook;
Banen op het spel
Tegelijkertijd zegt Kaag ook niet te willen buigen ‘voor radicale socialisten die uit de euro willen en onze banen op het spel zetten’, juist nu de werkloosheid hard oploopt. ,,In tegenstelling tot de linkse partijen klinken wij ons niet aan hen vast”, stelt ze, daarmee verwijzend naar de belofte van GroenLinks en PvdA om alleen met elkaar en het liefst ook met de SP aan het kabinet deel te willen nemen. De SP wil uit de euro stappen en een nieuwe munt introduceren waaraan alleen landen met een vergelijkbare economie deelnemen.
Kaag sprak tijdens haar toespraak haar zorgen uit over de staat waarin Nederland verkeert. Vooral ongelijkheid is daarbij een probleem. ,,We zijn minder één land dan voorheen. Een periode die ons land zo rijk heeft gemaakt heeft sommigen heel veel gebracht, maar anderen weinig tot niets.” De oorzaak is volgens haar gelegen in het ‘haperen van de Nederlandse belofte’: ,,De belofte dat verdienste en hard werk bepalen hoe ver je komt.”
Drie stippen aan de horizon
Kaag een aantal ‘acute problemen’ die van een oplossing moeten worden voorzien: allereerst ‘de stokkende sociale mobiliteit’, doordat mensen uit vermogende gezinnen het automatisch verder schoppen dan anderen. Ook speelt het opleidingsniveau van ouders nu een te grote rol. En daarnaast een gebrek aan erkenning (en beloning) voor waardevol werk. ,,We praten veel over het belang van gelijke kansen, maar een gelijke kans garandeert geen rechtvaardigheid.”
Het is daarom aan de politiek om verder te kijken en niet ‘in de coronamalaise’ te blijven hangen, stelt Kaag. Zij zet daarom drie stippen op de horizon: een hechter sociaal fundament, een schone economie en een rechtsstaat die ‘ook echt recht doet aan mensen’. Daarvoor zijn volgens haar investeringen nodig in onder meer onderwijs, woningbouw en gratis kinderopvang.
Kamerlid Joost Sneller (D66) voert campagne voor zichzelf: ‘Zet mij hoger op de kieslijst’
OmroepWest 22.11.2020 Hagenaar Joost Sneller heeft de mooiste baan van de wereld vindt hijzelf. Hij is Tweede Kamerlid voor D66. Maar op de voorlopige kieslijst van zijn partij staat hij op plek 17 en als de laatste peilingen uitkomen, valt hij net buiten de boot. Zijn hoop is nu gevestigd op de D66-leden die in een online-stemming de kandidatenlijst nog mogen wijzigen en hem hoger op de kieslijst kunnen zetten. Daarom is Sneller een campagne voor zichzelf begonnen.
Op Twitter krijgt Sneller van verschillende kanten bijval. D66’ers twitteren: ‘D66-leden: vergeet Joost Sneller niet hoger op de kandidatenlijst te zetten’ en ‘Als je van de inhoud bent, dan stem je op Joost Sneller’. Sommige leden hebben een video gemaakt die ze op de sociale media verspreiden om partijgenoten over te halen om Sneller naar boven te plaatsen.
Dank, @EuroPaulB, dat je mij morgen in de top-3 van jouw kandidatenlijst zet!🙏🏻 En wat een mooie motivatie geef je waarom je vindt dat andere D66-leden dat ook zouden moeten doen: https://t.co/TBW0hqvn4E
14:41 – 18 nov. 2020 Andere Tweets van Joost Sneller bekijken
Sneller zelf belt, appt en twittert zich een slag in de rondte. ‘Ik probeer zoveel mogelijk leden te bereiken met de vraag of ze mij hoger op de lijst willen zetten’, zegt Sneller. Het kost hem veel tijd, maar het is voor de goede zaak.
Raadslid Den Haag
Joost Sneller (38) kwam in 2017 in de Tweede Kamer. Daarvoor was hij een paar jaar raadslid in de Haagse gemeenteraad, hij werkte in verschillende functies achter de schermen voor D66 op het Binnenhof en hij was directeur van het wetenschappelijk bureau van de partij.
‘Ik denk dat ik als Kamerlid het verschil kan maken door mijn ervaring’, zegt Sneller. ‘Natuurlijk is 17 een mooie plaats en het is ook wat hoger dan tijdens de vorige verkiezingen. Maar het zou mooi zijn als ik in de top 15 kan komen zodat ik zekerder ben van een startbewijs voor de volgende periode.’
Concurrentie
Volgens Sneller is hij op plek 17 gekomen omdat hij veel concurrentie heeft van mensen met een zelfde achtergrond en woonplaats als hij. Er zijn gewoonweg teveel Joost Snellers bij D66. ‘Ik zou zeggen: er zijn nooit genoeg Joost Snellers’, lacht hij. ‘Maar het klopt wel. Op 10 staat de staatssecretaris van Financiën en ik ben woordvoerder financiën, op 13 staat een goed Gronings raadslid dat zich inzet voor democratisering en ik ben woordvoerder democratie. Er is dus veel concurrentie van goede mensen bij D66.’
Het Kamerlid weet nog niet wat hij gaat doen als zijn interne campagne niet slaagt en hij onverhoopt niet gekozen wordt tijdens de verkiezingen op 17 maart 2021. ‘Ik ben nu nog voor 100 procent bezig met plan A en dat is verkozen worden op 17 maart.’
Definitieve kieslijst
De D66-leden kunnen nog tot dinsdag 1 december stemmen op de kandidatenlijst. Een paar dagen later maakt de partij de definitieve kieslijst bekend.
LEES OOK: Haagse fractievoorzitter hoog op D66-kieslijst
Meer over dit onderwerp: JOOST SNELLER TWEEDE KAMERLID D66 VERKIEZINGEN KANDIDATENLIJST
Ook D66-senioren niet tevreden over Kaag
MSN 19.11.2020 Na gemopper vanuit D66-gelederen over te weinig kleur, te weinig nieuwkomers en te weinig jongeren op de kandidatenlijst doet nu ook de seniorenafdeling van de democraten haar beklag. Het verkiezingsprogramma houdt te weinig rekening met 55-plussers, luidt de kritiek.
In een brief aan lijstrekker Sigrid Kaag laat de 150-koppige thema-afdeling senioren en samenleving weten dat D66 naar hun smaak te veel de oren laat hangen naar ’mensen met een jonge of middelbare leeftijd’. „D66 wil het belastingstelsel herzien, maar de rekening komt vooral bij gepensioneerden te liggen”, geeft voorzitter van de afdeling Hein van der Reijden als voorbeeld. Ook op de thema’s wonen en werken zijn senioren door D66 uit het oog verloren, vindt hij. „Denk daar over na”, zegt hij richting Kaag.
D66 krijgt het de afgelopen weken stevig voor de kiezen. Veel kritiek is er op de campagne #KiesKaag die volledig op Sigrid Kaag als persoon is gericht en niet op de partij of de inhoud. Ook Van der Reijden is er ongelukkig mee. „Ik denk dat die campagne nu snel zal verdwijnen.”
De nieuwe kandidatenlijst doet eveneens veel stof opwaaien. De lijst zou te weinig divers zijn, te weinig nieuwkomers bevatten en niet jong genoeg zijn. Anderen vrezen juist dat kandidaten een lage plek hebben gekregen, omdat ze blanke heteroseksuele mannen zijn.
D66-kandidaten bekend: ‘Ervaren Kamerleden en nieuwe talenten’
NOS 11.11.2020 Na lijsttrekker Sigrid Kaag staan fractievoorzitter Rob Jetten (2) en het Haagse gemeenteraadslid Hanneke van der Werf (3) op de hoogste plaatsen van de concept-kandidatenlijst van D66 voor de Kamerverkiezingen van volgend jaar.
In de top-10 prijken verder de zittende Kamerleden Jan Paternotte (4), Vera Bergkamp (5), Steven van Weyenberg (6), Sjoerd Sjoerdsma (7) en Salima Belhaj (9). Ook wethouder in Lisse Jeanet van der Laan (8) en staatssecretaris van Financiën Hans Vijlbrief (10) staan hoog op de lijst.
D66 spreekt van een een sterk, divers en inclusief team van ervaren Kamerleden en nieuwe talenten. Van de 65 kandidaten is 51 procent man en 49 procent vrouw. 23 procent heeft een biculturele of migratie-achtergrond en op de lijst staan 11 lhbti’ers.
Topvoetballer
Los van Kaag, die al in september tot lijsttrekker werd gekozen, is Van der Werf de hoogste nieuwkomer op de lijst. Zij is nu fractievoorzitter van D66 in de Haagse gemeenteraad. Jeanet van der Laan is wethouder van onderwijs in Lisse. Eerder was ze topvoetballer en speelde ze tientallen keren voor het Nederlands elftal.
Andere nieuwe namen zijn onder meer strafrechtadvocaat Sidney Smeets (18) en Lisa van Ginneken (20), voorzitter van Transvisie, een belangenorganisatie voor transgenderpersonen.
De afgelopen tijd werd al duidelijk dat een aantal Kamerleden niet terugkeert. Om uiteenlopende redenen stellen Pia Dijkstra, Kees Verhoeven. Achraf Bouali, Antje Diertens, Jessica van Eijs, Maarten Groothuizen, Matthijs Sienot en Rutger Schonis zich niet meer beschikbaar.
Aantal Kamerleden trok zich terug
Sommigen van hen wilden aanvankelijk wel opnieuw op de kandidatenlijst, maar trokken zich in een laat stadium terug, omdat ze een hogere plaats wilden dan de partij voor hen in petto had. Ook de huidige minister Koolmees keert op eigen verzoek niet terug in de Tweede Kamer.
D66 heeft nu 19 zetels in de Kamer en staat in de Peilingwijzer, een gemiddelde van peilingen van Ipsos, I&O Research en Kantar, tussen de 11 en 15 zetels.
De komende tijd bepalen de leden de definitieve volgorde van de lijst. Begin december wordt de uiteindelijke lijst bekend. In september presenteerde D66 al het concept-verkiezingsprogramma. Het definitieve programma wordt eind november vastgesteld op een online-congres.
BEKIJK OOK;
Hoogste binnenkomer, op plek 3, is Hanneke van der Werf, fractievoorzitter in de stad Den Haag. Ⓒ D66
49% vrouw op diverse D66-lijst, bekende gezichten in top
Telegraaf 11.11.2020 D66 draagt de diversiteitsgedachte uit via de samenstelling van z’n kandidatenlijst. In de top-10 staan weliswaar veel bekende gezichten, op de lijst is de vertegenwoordiging van geslacht, seksuele voorkeur, etnische afkomst en kennis zo goed mogelijk verdeeld, zo meldt de partij.
In de top-10 staan veel oude bekenden: na lijsttrekker Sigrid Kaag staan fractieleider Rob Jetten en verder ervaren Kamerleden als Sjoerdsma, Paternotte, Van Weyenberg, Belhaj en Bergkamp.
Hoogste binnenkomer, op plek 3, is Hanneke van der Werf, fractievoorzitter in de stad Den Haag, maar als voormalig beleidsmedewerker van de Kamerfractie zeker geen nieuw gezicht aan het Binnenhof.
Op plek 8 wél een verrassing: Jeanet van der Laan, wethouder te Lisse en voormalig voetbalinternational. Hans Vijlbrief, nu staatssecretaris van Financiën, voormalig topambtenaar in Brussel en Den Haag, bezet de tiende plaats.
Ontzettend blij en vereerd met plek 3 op deze prachtige advieslijst voor de Tweede Kamerverkiezingen volgend jaar! #teamD66 #TK2021 #driewerfhoera
3:04 PM · Nov 11, 2020 212 51 people are Tweeting about this
Ook hoog, plek 11, staat geboren Surinamer Raoul Boucke, die jarenlang namens Nederland bij de EU onderhandelde over duurzaamheid. Verder nog: raadsleden Faissal Boulakjar (Breda, plek 15) en Hülya Kat (Amsterdam, plek 16) en advocaat/activist Sidney Smeets (plek 18).
D66-raadslid Hanneke van der Werf komt binnen op nummer 3. Ⓒ ANP/HH
D66 laat zich voorstaan op de diversiteit van de lijst. „Van de 65 kandidaten is 51 procent man en 49 procent vrouw”, zo meldt de partij. „23 procent van de kandidaten heeft een biculturele of migratie-achtergrond, waarvan er 5 in de top-20 staan en 11 in de top-40. De LHBTI-gemeenschap is goed vertegenwoordigd met 11 kandidaten, waarvan er 8 in de top-40 staan. Er is spreiding in opleiding en leeftijd.” De jongste kandidaat op de lijst is de 19-jarige ’klimaatstaker’ Stijn Warmenhoven, de oudste is oudgediende Paul van Meenen (64 jaar).
„We zijn erin geslaagd een nieuwe generatie D66’ers de ruimte te geven”, zegt lijsttrekker Kaag. „Ik verheug me erop met dit team aan de slag te gaan richting de verkiezingen.”
Afvallers
Niet op de lijst staan bewindslieden Wouter Koolmees, Stientje van Veldhoven en Ingrid van Engelshoven. De laatste stond meermaals op de lijst. Huidige Kamerleden Mathijs Sienot (vond zijn plek te laag), Achraf Bouali, Rutger Schonis, Jessica van Eijs, Maarten Groothuizen en Antje Diertens meldden hun vertrek. Eerder kondigden oudgedienden als Pia Dijkstra en Kees Verhoeven al aan niet meer door te willen.
De lijst staat nog niet vast. De leden bepalen via elektronisch stemmen de definitieve volgorde van de kandidatenlijst.
BEKIJK MEER VAN; partijen en bewegingen lokale verkiezingen Sigrid Kaag Rob Jetten Den Haag Democraten 66
Ex-international op D66-lijst: ‘Het is vervelend als anders gezien te worden’
AD 11.11.2020 Jeanet van der Laan speelde 29 keer in het Nederlands vrouwenelftal. Na de verkiezingen van maart volgend jaar wordt ze opgesteld als een van de onderwijswoordvoerders voor D66.
Na raadslid en wethouder vind ik dat het tijd is om het te proberen in Den Haag, Jeanet van der Laan.
‘Met Sigrid Kaag. Ik kan je vertellen dat je de achtste plaats op de D66-conceptlijst hebt.’ Jeanet van der Laan is er beduusd van. ,,Weet je wat Sigrid mij aan de telefoon meedeelt?’’ vertelt ze haar man en kinderen thuis in Lisse. ,,Dat ik op plek acht sta. Geen grap!’’
Van der Laan hoopt woordvoerder onderwijs en sport te worden, als de leden haar plaats bevestigen. Van der Laan: ,,Wat me bezielt is dat ik er maatschappelijk toe wil doen. Dat heb ik jarenlang als docent gedaan en dat is doorgegroeid. Na raadslid en wethouder vind ik dat het tijd is om het te proberen in Den Haag.’’
Bijna drie jaar was ze D66-wethouder in Lisse, acht jaar raadslid gecombineerd met leraar Nederlands aan een scholengemeenschap. In 2017 stond ze op de landelijke D66-lijst met een tweeëndertigste plaats.
,,Mijn ouders waren bollenkwekers, we waren een echt voetbalgezin. Net zoals ik nu zelf een voetbalgezin heb. Ze namen ons mee naar de gemeenteraad en zeiden: ‘Hier moet je wezen als je iets wilt veranderen’.’’
Lees ook;
FC Lisse
Het politieke bloed is bij Van der Laan gaan stromen toen ze als 15-jarige bij de jongens van FC Lisse speelde. ,,We werden kampioen. Ik mocht niet mee promoveren omdat ik een meisje was….dat ontstak een geweldig vuur bij mij. Ik dacht: wat is dit? Het is vervelend te voelen dat je als anders wordt gezien.
Ik ging van de hoofdklasse naar het derde niveau landelijk. Daarvan zei de KNVB, dat is het voorportaal opleiding betaald voetbal van jongens en niet voor meisjes: ‘die hebben geen perspectief’. Dat vond ik totale onzin. Ik heb dat in een speech voor de grijze KNVB-bobo’s benoemd als discriminatie. Kort daarna hebben ze toestemming gegeven.’’
Van der Laan speelde 29 interlands als rechtsback. Twee van die wedstrijden in Oranje kan ze nog dromen. ,,Tegen het grote Duitsland in de Kuip, we hielden ze op 0-0. Veel vriendinnen en familie op de tribune.’’ En een verloren finale in Beijing tijdens de studentenspelen. Ze kreeg de A-status van NOC-NSF. ,,Daar kun je de huur van betalen.’’
Onderwijs
Zeventien jaar stond ze voor de klas, Van der Laan wil die ervaring verzilveren op het Binnenhof. ,,Wat ik het mooie vind van het voortgezet onderwijs is dat je die kinderen het geloof kunt geven dat ze veel meer kunnen dan ze denken. Daarom wil ik ook werken aan een verlengde brugklas, zodat kinderen zich langer vrij kunnen ontwikkelen voordat ze een keus maken.
En ik wil de werkdruk van leerlingen op de kaart zetten. En als je een generatie 15-jarigen laat uitstromen met een lage leesvaardigheid, dan is dat ook een grote zorg, dat wil ik aan de kaak stellen.’’
Waar ze nu tegenop ziet, is wat er op haar afkomt als ze eenmaal Kamerlid is. ,,Hoe ga ik dat managen met mijn gezin, dat is altijd een twijfel bij mij. Ik ben moeder van drie zonen, dat is het allerbelangrijkste! Ik heb er vertrouwen in, we regelen het wel.
Ik vraag me af, goh, wat voor leven ga ik nu weer krijgen? Het werk is belangrijk, je maakt lange dagen, dat snap ik, maar het moet wel in balans zijn. Ik hoop dat we een team hebben, dat ze me erop wijzen: daar kun je wat minder, daar moet je wel bij zijn.’’
“Ik vraag me af, goh, wat voor leven ga ik nu weer krijgen?”, aldus Jeanet van der Laan.
‘Haagse Hanneke’ hoogste nieuwe op kieslijst D66: ‘Mijn initiatieven zijn niet onopgemerkt gebleven’
AD 11.11.2020 Nieuw elan bij D66 in de Tweede Kamer krijgt een Haags gezicht: fractievoorzitter Hanneke van der Werf in de Haagse gemeenteraad wordt de nummer 3 op de kandidatenlijst voor de verkiezingen, achter Sigrid Kaag en Rob Jetten.
Dat heeft de partij vanmiddag bekendgemaakt. Van der Werf is een bekend gezicht aan het Binnenhof; acht jaar lang werkte ze als voorlichter van de sociaal-liberale fractie. Nadat ze in de hofstad de raadsfractie ging leiden, stapte ze over naar verzekeraar Aegon. Vorig jaar beviel ze van een dochter.
Het moet raar lopen wil ze geen afscheid nemen van de verzekeraar, na de verkiezingen in maart. D66 peilt rond de twaalf zetels momenteel, en heeft er op dit moment negentien.
,,Ik heb in Den Haag veel aandacht besteed aan veiligheid en integratie, het is niet onopgemerkt gebleven dat initiatieven ook tot resultaat hebben geleid”, begint ze een antwoord op de vraag waaraan ze de toppositie op de kandidatenlijst te danken heeft. ,,Ook ik had dit niet verwacht hoor. De gemeenteraad van Den Haag is natuurlijk niet de makkelijkste van Nederland, misschien dat zoiets ook bonuspunten oplevert. Maar je moet het niet aan mij vragen natuurlijk, maar aan de partij.”
Ook een andere vrouw uit de Haagse raadsfractie is verkiesbaar, al staat ze ruim twintig plekken lager dan Van der Werf. Dat is Fonda Sahla, die veel mensen kennen van haar jongerenprojecten zoals de Transvaal Universiteit.
Haagse fractievoorzitter hoog op D66-kieslijst
OmroepWest 11.11.2020 De Haagse D66-fractievoorzitter Hanneke van der Werf vertrekt na de Tweede Kamerverkiezingen in maart volgend jaar zeer waarschijnlijk naar het Binnenhof. Van der Werf staat op de derde plek van de landelijke D66-kieslijst, achter lijsttrekker Sigrid Kaag en de huidige D66-fractievoorzitter Rob Jetten. Van der Werf noemt het een eer om zo hoog op de kandidatenlijst te staan.
Van der Werf zit sinds 2014 in de Haagse gemeenteraad en maakte zich onder andere hard voor veiligheid, integratie en emancipatie. Ze zette zich in om criminele ondermijning aan te pakken; de vermenging van de onder- en bovenwereld. Ook stond ze aan de wieg van de uitbreiding van de keuzemogelijkheden bij ouderschapsverlof.
‘Het is een eer om op deze hoge plek op de lijst te mogen staan’, zegt Van der Werf. ‘Ik heb me zes jaar lang met hart en ziel ingezet voor de inwoners van mijn geliefde Den Haag, een stad waar ik inmiddels ruim twaalf jaar woon. Dit is een stad waar ontzettend veel gebeurt, die ervaring neem ik graag mee om het verschil te kunnen maken in het andere Den Haag.’
Wethouder Lisse op achtste plek
De achtste plek op de kieslijst van D66 wordt ingenomen door de 40-jarige Jeanet van der Laan. Zij is nu wethouder in Lisse. De in Lisse geboren en getogen Van der Laan was eerst drieënhalf jaar raadslid in Lisse en werd in 2018 wethouder.
Fonda Sahla, ook raadslid voor D66 in Den Haag, staat op plek 27 van de landelijke kandidatenlijst. Ook zij is blij met haar plek. ‘Met Sigrid Kaag krijgen we nieuw leiderschap’, zegt Sahla. ‘Ik ben blij en trots dat ik op deze prachtige lijst sta.’
Stemmen
Van 19 november tot 1 december kunnen de leden van D66 stemmen over de advieslijst. Op woensdag 17 maart 2021 zijn de Kamerverkiezingen.
LEES OOK: Advocaat Sebas Diekstra gaat de politiek in: ‘Ik kon niet langer toekijken’
Meer over dit onderwerp: DEN HAAG D66
Fractievoorzitter Hanneke van der Werf op derde plek van kandidatenlijst D66
Den HaagFM 11.11.2020 D66 Den Haag-fractievoorzitter Hanneke van der Werf heeft een derde plek gekregen op de conceptkandidatenlijst van D66 voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Ze is na lijsttrekker Sigrid Kaag de hoogste nieuwkomer op de lijst. “Het is een eer om op deze hoge plek op de lijst te mogen staan”, zegt Van der Werf.
“Ik heb me zes jaar lang met hart en ziel ingezet voor de inwoners van mijn geliefde Den Haag, een stad waar ik inmiddels ruim twaalf jaar woon. Dit is een stad waar ontzettend veel gebeurt, die ervaring neem ik graag mee om het verschil te kunnen maken in het andere Den Haag.” Van der Werf zit sinds 2014 namens D66 in de Haagse raad.
Ook het Haagse D66 raadslid Fonda Sahla heeft een plek gekregen op de advieslijst, zij staat op nummer 27. “Ik ben blij en trots dat ik op deze prachtige lijst sta”, reageert Sahla. Van 19 november tot 1 december kunnen de leden van D66 stemmen over de advieslijst.
Dit is onze kandidatenlijst voor de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021! #trots D66-leden kunnen vanaf 19 november hun stem uitbrengen voor de lijst. Meer weten over #teamD66? Check: http://d66.nl/kandidaten
3:03 p.m. · 11 nov. 2020 200 351 mensen tweeten hierover
“Met Hanneke in de Kamer krijgt Nederland er een bevlogen en kundige volksvertegenwoordiger bij. En met Fonda in de Kamer is Nederland een inspirerende voorvechter van kansengelijkheid rijker. Gelukkig hebben we met Marije Mostert ook een vervanger klaar staan die meteen van meerwaarde kan zijn voor de raadsfractie”, zegt vicefractievoorzitter Dennis Groenewold.
‘Klimaatstaker’ Stijn Warmenhoven
Ook de Haagse ‘klimaatstaker‘ Stijn Warmenhoven is op de lijst te vinden en wel op plek 43. Warmenhoven richtte Youth for Climate op en is bekend van de grote klimaatdemonstratie in 2019. “Ik wil dat er meer jongerenparticipatie komt in de politiek. Ik wil dat er meer vaart wordt gezet achter de klimaatdoelen van Parijs. Ik wil dat er meer inclusiviteit komt in heel Nederland en als laatste wil ik dat er goed en betaalbaar onderwijs komt in heel Nederland”, zegt hij in een video op Twitter.
Vernieuwingsdrift bij D66: elf nieuwkomers bij eerste twintig op de kieslijst
AD 11.11.2020 Regeringspartij D66 gaat met veel nieuwelingen de Tweede Kamerverkiezingen in. In de top-20 van de lijst staan behalve lijsttrekker Sigrid Kaag nog tien nieuwkomers.
Hoogste nieuwe binnenkomer na Kaag is het Haagse gemeenteraadslid Hanneke van der Werf op plaats 3, die eerder actief was voor de Kamerfractie van D66. Zij staat achter fractieleider Rob Jetten, die de tweede plek bezet. Op plaats 8 staat oud-voetbalster Jeanet van der Laan en plaats 10 is weggelegd voor staatssecretaris Hans Vijlbrief, die voordat hij begin dit jaar de overstap naar het kabinet maakte actief was als ambtenaar.
Lees ook;
Opvallende naam op de lijst is verder advocaat en LHBTI-activist Sydney Smeets. D66 zegt bij de samenstelling van de lijst veel oog te hebben gehad voor diversiteit.
Van de 65 kandidaten is 51 procent man en 49 procent vrouw. 23 procent van de kandidaten heeft een biculturele of migratie-achtergrond, waarvan er 5 in de top-20 staan en 11 in de top-40. De LHBTI-gemeenschap is vertegenwoordigd met 11 kandidaten.
De jongste kandidaat op de lijst is de 19-jarige ‘klimaatstaker’ Stijn Warmenhoven op 43, de oudste is Paul van Meenen (64 jaar). De woordvoerder onderwijs staat op 14.
Vernieuwingsdrift
De vernieuwingsdrift leidt er wel toe dat er ten opzichte van 2017 flink wat afhakers zijn. Een zevental D66-Kamerleden houdt het al na één termijn voor gezien. Ook ervaren krachten als Kees Verhoeven en Pia Dijkstra keren niet terug.
Opvallende afwezigen op de lijst zijn D66-ministers Kajsa Ollongren, Wouter Koolmees en Ingrid van Engelshoven. Ook staatssecretaris Stientje van Veldhoven, in 2017 nog tweede op de lijst achter Alexander Pechtold, ontbreekt. Lijsttrekker Kaag spreekt van een lijst ‘vol herkenbare D66’ers’. Ook is ze blij dat de partij erin is geslaagd ‘een nieuwe generatie D66’ers de ruimte te geven’.
De D66-lijst is op 11.11.2020 als volgt:
1 Sigrid Kaag 1961 Den Haag
2 Rob Jetten 1987 Ubbergen
3 Hanneke van der Werf 1984 Den Haag
4 Jan Paternotte 1984 Leiden
5 Vera Bergkamp 1971 Amsterdam
6 Steven van Weyenberg 1973 Den Haag
7 Sjoerd Sjoerdsma 1981 Den Haag
8 Jeanet van der Laan 1980 Lisse
9 Salima Belhaj 1978 Rotterdam
10 Hans Vijlbrief 1963 Woubrugge
11 Raoul Boucke 1975 Rotterdam
12 Tjeerd de Groot 1968 Haarlem
13 Wieke Paulusma 1978 Groningen
14 Paul van Meenen 1956 Leiden
15 Faissal Boulakjar 1979 Breda
16 Hülya Kat 1983 Amsterdam
17 Joost Sneller 1982 Den Haag
18 Sidney Smeets 1975 Amsterdam
19 Jorien Wuite 1964 Sint-Maarten
20 Lisa van Ginneken 1972 Amsterdam
21 Romke de Jong 1984 Gorredijk
22 Kiki Hagen 1987 Mijdrecht
23 Alexander Hammelburg 1982 Amsterdam
24 Rens Raemakers 1991 Neer
25 Marijke van Beukering 1971 IJsselstein
D66 presenteert programma: meer windmolens en een gezonde lunch
NOS 20.09.2020 Meer windenergie, gratis kinderopvang en een gekozen premier. Het zijn enkele hoofdpunten uit het verkiezingsprogramma van D66, dat als eerste politieke partij zijn agenda voor de Tweede Kamerverkiezingen van maart bekend heeft gemaakt.
In het concept-programma (de leden mogen zich er nog over uitspreken en amendementen indienen) komen natuurlijk de klassieke D66-thema’s aan bod, met veel aandacht voor onderwijs en cultuur. Zo moet er voor studenten een nieuwe studiebeurs komen “om mbo, hbo en universiteit toegankelijk te houden”.
Op de scholen moeten leerlingen een “rijke schooldag” krijgen, met onder meer een gezonde lunch. En voor het nog wat jongere segment zou de kinderopvang gratis moeten worden. Ook moet er worden geïnvesteerd in kunst en cultuur. “Dat is extra belangrijk, nu de coronacrisis de sector kwetsbaar heeft gemaakt.”
Gekozen premier
Verder willen de sociaal-liberalen toewerken naar een halvering van veestapel, anticonceptie gratis maken, Nederland een voortrekkersrol laten spelen in Europa, het toeslagenstelsel bij de belasting afschaffen, vaste contracten aantrekkelijker maken voor werkgevers en moeten er één miljoen huizen worden gebouwd “zodat de stille ramp op de woningmarkt stopt”.
Wat betreft klimaat streeft de partij ernaar duizenden windmolens op zee te plaatsen, zodat Nederland de grootste Europese windenergieproducent wordt. “En tot 2025 gebruiken we 30 procent minder nieuwe grondstoffen.”
Qua democratische vernieuwing haalt D66 de gekozen premier weer van stal. In 2003 probeerde de partij dat al eens voor elkaar te krijgen, en de eerste poging dateert zelfs al uit de jaren 60, toen de partij werd opgericht.
‘Ongelijkheid neemt toe’
In het voorwoord van het programma schrijft de kersverse partijleider Sigrid Kaag dat de ongelijkheid in Nederland toeneemt. “Tussen kinderen op scholen in goede en minder goede wijken, tussen werkenden met en zonder vast contract, tussen mensen met hun wortels hier of wortels elders.”
Maar met het programma van D66 kan de weg omhoog weer worden ingezet, is het idee. “Daar ben ik van overtuigd”, schrijft Kaag. Begin deze maand werd officieel bekend dat ze de nieuwe leider van D66 is. Kaag, nu minister voor Buitenlandse Handel, haalde 96 procent van de stemmen bij de lijsttrekkersverkiezingen.
D66 heeft op dit moment 19 zetels in de Tweede Kamer. In de peilingen staat de partij al een tijd op verlies. In de Peilingwijzer, een gemiddelde van de peilingen van Ipsos, I&O Research en Kantar, staat de partij van Kaag tussen de 11 en 15 zetels.
De Tweede Kamerverkiezingen staan gepland voor 17 maart 2021.
D66-leider Kaag: coronacrisis alleen internationaal op te lossen
NOS 05.09.2020 De coronacrisis is alleen op te lossen door internationale samenwerking. Dat heeft Sigrid Kaag gezegd in haar eerste toespraak als lijsttrekker van D66. Dat gebeurde in Arnhem, waar een beperkt aantal leden bij elkaar was.
“Dit is het moment om naar buiten te kijken. Dit is het moment om eer te doen aan onze internationale blik”, zei de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. “Onze strijd tegen het virus winnen we alleen door wetenschappers die internationaal samenwerken.”
“De crisis hakt erin. We weten niet wat er nog op ons afkomt. Het kan meevallen, het kan nog erger worden.” Volgens Kaag zullen de verkiezingen gaan over de vraag hoe de politiek omgaat met die onzekerheid. “Hoe we mensen het gevoel geven dat hun lot bij ons in veilige handen is.”
Nederland uit de crisis halen is één van haar prioriteiten, zegt Kaag.
Corona moet wat haar betreft een aanleiding zijn om over te gaan naar een nieuwe economie. “Een menswaardige economie, dynamisch en modern, waarin niemand achterblijft.”
Kaag zei dat haar drijfveren alles te maken hebben met de wereldwijde crisis, de toenemende verdeeldheid in ons land en de afkalvende positie van Nederland in Europa.
Opofferen soevereiniteit
Ze wil juist dat Nederland het voortouw gaat nemen bij verdere Europese integratie. Daar hoort wat haar betreft ook een Europees leger bij. “Betekent dat een opoffering van nationale soevereiniteit? Ja, daar moeten we eerlijk over zijn.”
Maar volgens Kaag betekent dat ook het aannemen van een grotere soevereiniteit, de Europese. Die plaveit in haar visie de weg naar welvaart en welzijn voor iedereen.
Ze zei trots te zijn op wat D66 in het huidige kabinet heeft bereikt, zoals een salarisstijging voor leraren, zes weken betaald vaderschapsverlof en het klimaatakkoord. “Zonder D66 was dat allemaal niet gebeurd.”
Peilingenpolitiek
Kaag, eerder diplomaat, kwam drie jaar geleden naar de politiek in Den Haag. Ze ergert zich aan wat ze noemt de peilingenpolitiek. Het beleid wordt te veel bepaald door de vraag of er wel draagvlak voor is bij de bevolking.
“Als de peilingen laten zien dat sommige mensen zich zorgen maken over de kosten van het klimaatbeleid, wakker je de onrust aan over de wetenschap. Als de peilingen laten zien dat sommige mensen zich zorgen maken over de Europese economie, dan maak je de Italianen verdacht. Dat is geen leiderschap.”
Gisteren werd officieel bekend dat Kaag die nieuwe leider van D66 is. Ze haalde 96 procent van de stemmen bij de lijsttrekkersverkiezingen.
D66 heeft nu 19 zetels in de Tweede Kamer. In de peilingen staat de partij al een tijd op verlies, al is er ook weer sprake van enig herstel. In de Peilingwijzer staat de partij van Kaag nu tussen de 11 en 15 zetels.
BEKIJK OOK;
Haalt het Klimaatkabinet Rutte 3 het jaar 2020 ???
Coalitie sterker? Rutte 3 twijfelt
In oorlogen sneuvelt de waarheid als eerste !!!!
Dat geldt evenzeer bij politiek wapengekletter. Het spel van spinnen, halve waarheden verkondigen en zelfs liegen wordt bij een politiek conflict door partijen pijlsnel tevoorschijn getoverd. Belanghebbenden hopen zo dat media hun versie van de werkelijkheid overnemen, met als doel de (potentiële) achterban ervan te overtuigen dat zij wat voor elkaar boksen.
Op weg naar de verkiezingen: ‘ Rutte 3 moet weg’
In de aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen op 20 maart nemen de activiteiten van de politieke partijen toe.
Op weg naar de verkiezingen: Baudet en Klaver denken macht Rutte III te breken
Zowel Forum voor Democratie als GroenLinks weet het zeker; zij zijn de partij die de macht van het kabinet-Rutte III kan breken. Want de coalitie van VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie gaat bij de naderende verkiezingen de toch al krappe meerderheid in de Eerste Kamer verliezen, is de overtuiging van de twee partijen.
“Wij hebben straks een sleutelpositie in alle onderhandelingen, op alle dossiers”, zei partijleider Baudet tijdens de ledendag in Den Haag. “Ze zullen ons, hoe klein we ook in de Tweede Kamer zijn, echt nodig gaan hebben.”
Vertrouwen is op het dieptepunt
Nog maar 35 procent van de kiezers hoopt dat onze huidige regering de rit uitzit. Dat is de laagste score tijdens deze regeerperiode, blijkt uit een peiling van Maurice de Hond.
De politieke week stond onder meer in het teken van het klimaatakkoord en het kinderpardon. De coalitiepartijen zijn daarover verdeeld en premier Mark Rutte noemde het al een ,,ingewikkelde politieke kwestie”. Op de vraag of de kiezer vindt dat het kinderpardon moet worden versoepeld, zegt ongeveer de helft ja, en de helft nee.
Bij het CDA (de partij die zich onlangs van tegen- tot voorstander bekeerde) is die verhouding ook ongeveer 50-50, maar bij de kiezers van VVD en D66 is er een duidelijke meerderheid tegen, respectievelijk voor.
Wat zijn de belangrijkste dossiers en wat worden de grootste struikelblokken?
Gele Hesjes
De Nederlandse ‘gele hesjes’ keren zich tegen premier Mark Rutte en willen dat Nederland net als het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie stapt.
Protest tegen de regering
De Gele Hesjes gingen al één keer eerder de straat op in Den Haag. Ook in andere steden hebben ‘gele hesjes‘ geprotesteerd. De gele hesjes demonstreren al weken tegen onder meer het beleid van de Nederlandse regering. Drie weken geleden verliep het protest rustig.
De protesten zijn geïnspireerd op de gelijknamige protestbeweging Les Gillets Jaunes in Frankrijk. Ook de Franse protestbeweging voert actie voor meer koopkracht en tegen de hervormingen van de Franse regering.
LEES OOK: Twee demonstraties, twee andere werelden in Den Haag
Geel hesje Maurice: ‘Links-rechts bestaat niet meer, dat is nu geel geworden’ NOS 16.02.2019
100 gele hesjes demonstreren op Media Park Hilversum AD 16.02.2019
Ruim honderd gele hesjes protesteren bij NOS-gebouw NOS 16.02.2019
Gele hesjes in Hilversum tegen NOS Telegraaf 16.02.2019
Gele hesjes scanderen antisemitische leuzen naar filosoof: ‘Zuivere haat’ AD 16.02.2019
Gele Hesjes: ’De rijken moeten meer betalen’ Telegraaf 02.02.2019
Demo Gele Hesjes Maastricht rustig verlopen Telegraaf 02.02.019
Honderden ‘Gele Hesjes’ protesteren in Maastricht tegen Rutte en EU NU 02.02.2019
Protest gele hesjes in Maastricht tegen Rutte en de EU NOS 02.02.2019
Honderden ‘gele hesjes’ op de been bij demonstratie in Maastricht AD 02.02.2019
Nieuwe confrontatie Gele Hesjes Parijs en oproerpolitie Telegraaf 02.02.2019
D66-Europarlementariër Gerbrandy over ‘gele hesjes’: “Onbegrijpelijke beweging” Den HaagFM 02.02.2019
Doolhof van regels
Premier Mark Rutte beloofde al na de eerste verkiezingen die hij won, dat hij het aantal wetten en regels juist wil laten dalen. Maakt de VVD zich daar dan ook ook hard voor ???
Het aantal wetten en regels is de afgelopen tien jaar met ongeveer duizend wetten en regels toegenomen. Per 1 januari 2019 bedroeg het totale aantal regelingen 9.834.
In het afgelopen decennium werden alleen in de jaren 2013 en 2014 meer regels en wetten geschrapt dan er bijkwamen.
Segers: ja-woord voor steun aan kabinet
De ChristenUnie geeft het ja-woord „om er alles aan te doen om met dit kabinet door te gaan.” Dat zegt voorman Gert-Jan Segers van de partij die met het CDA, de VVD en D66 in de coalitie zit.
Van de belofte dat burgers er in 2019 toch in Koopkracht op vooruitgaan, geloven de klagers niks, want er komen ook nog allerlei maatregelen aan, zoals de uitvoering van het klimaatakkoord. En die zullen ook wel voor rekening van de gewone man en vrouw komen, denken deze kiezers.
De supermarktprijzen moeten worden aangepast vanwege een belastingverhoging. Vanaf 1 januari 2019 moet er 3 procentpunt meer btw betaald worden over voedingsmiddelen. Dat betekent dat veel producten iets duurder zijn geworden.
Bovendien vragen velen zich af: wat heeft dit kabinet in het eerste jaar eigenlijk voor elkaar gekregen? Voor grote onderwerpen zoals de snelle stijging van de AOW-leeftijd en de pensioenen die niet meestijgen, is geen oplossing gevonden.
Lonen
De eerste cijfers van de loonstrookjes vallen toch echt wel wat tegen !!!!
Het piepte en kraakte, zo overleefde Rutte 3 eerste grote test
Rond 20:00 uur dinsdagavond 29.01.2019 kwam het bericht naar buiten dat de deal rond was: er komt een acuut pardon voor de asielzoekers die al langer dan vijf jaar in Nederland zijn (een kleine 700 kinderen met hun ouders). De pardonregeling gaat van tafel voor nieuwe gevallen. De discretionaire bevoegdheid wordt verbouwd.
Dit voorstel lag volgens bronnen in de ChristenUnie ook al bij de formatie van Rutte III op tafel, met uitzondering van de discretionaire bevoegdheid. Destijds kreeg dit van niemand steun, behalve van de ChristenUnie.
Kortom, de tot nu toe zwaarste beproeving van Rutte 3, werd door de fractievoorzitters zelf gesust. Premier Rutte bemoeide zich nauwelijks met de impasse rondom het kinderpardon, zeggen ingewijden tegen RTL Nieuws. Een reconstructie van een coalitie die langs de rand van de afgrond liep.
Thierry Baudet loopt weg bij debat 13.02.2019
Partijleider Thierry Baudet is weggelopen bij een Kamerdebat over klimaat. De voorman van Forum voor Democratie was, na een oproep van andere Kamerleden, van plan om minister Wiebes (Klimaat) te bevragen over een kritisch rapport waarin staat dat het Energieakkoord 107 miljard euro kost.
Het rapport, opgesteld door een klimaatkritische groep, is vanmiddag overhandigd aan VVD-prominent Frits Bolkestein. Baudet deed woensdagmiddag een debataanvraag over de rekensom van de groep waaruit zou blijken dat het Energieakkoord van 2013 veel duurder is geworden dan door het vorige kabinet is beweerd.
Uitgerekend op het moment van de aanvraag was er al een debat bezig met minister Wiebes over energie en klimaat. Politici van andere partijen blokkeerden daarom het verzoek van Baudet en kwamen met een tegenvoorstel. „Kom met ons mee naar de commissiezaal en stel direct uw vragen”, opperde onder andere CDA-Kamerlid Agnes Mulder.
Inpakken
Baudet gaf gehoor aan de oproep om direct naar het debat te komen. Daar wilde hij wel eerst weten of minister Wiebes bekend is met het rapport en inhoudelijke vragen kan beantwoorden. De VVD-bewindsman gaf aan nog niet bekend te zijn met de volledige inhoud van het rapport. Baudet pakte daarop zijn spullen weer in: „Dan weet ik genoeg.”
Het Debat 05.02.2019
Premier Rutte ziet geen reden om gehaast klimaatmaatregelen voor te stellen als niet duidelijk is wat de gevolgen zijn. Hij reageert daarmee op de kritiek van de linkse oppositie in het klimaatdebat dat het kabinet niets doet en geen beslissingen durft te nemen.
Rutte: “Ik begrijp best dat we elkaar tot de verkiezingen op 20 maart nog de maat gaan nemen. Maar tegelijk hebben we 31 jaar de tijd om deze transitie door te maken.” Hij doelt op de doelstelling van 95 procent CO2-reductie in 2050. Het eerstvolgende doel is een reductie van 49 procent in 2030.
CO2-lekkage
Voor Nederland is het belangrijk om naar Europese en internationale ontwikkelingen te kijken en samen op te trekken met andere landen, zegt Rutte. Hij wijst op de risico’s van eenzijdige Nederlandse maatregelen, zoals “CO2-lekkage”.
Daarvan is sprake als Nederland relatief schone bedrijven met te hoge belastingen of te strenge regels “wegjaagt” naar het buitenland, waar die bedrijven dan juist met meer CO2-uitstoot gaan produceren. Of als Nederland eigen energiebronnen schrapt maar dan juist ‘vuilere’ energie in het buitenland moet inkopen. Ook wil Rutte niet dat het klimaatbeleid in Nederland banen kost.
Consensus
Rutte hoopt in april en mei consensus te kunnen bereiken met een groot deel van de Tweede Kamer. Dan zijn de doorrekeningen van het concept-klimaatakkoord klaar, heeft het kabinet daar keuzes uit gemaakt en gaan de ‘echte’ politieke debatten plaatsvinden.
Hij is daar optimistisch over: “Het zou zomaar kunnen dat dat met een draagvlak kan van meer dan 100 zetels. En dat we dan met deze partijen vooruit kunnen kijken naar een transitie die 11 en uiteindelijk 31 jaar gaat duren.”
Reactie
De twaalf CDA-lijsttrekkers voor de Provinciale Statenverkiezingen vinden dat Nederland niet moet doorslaan in de ambitie om de CO2-uitstoot te verlagen. Dat het kabinet in Europa pleit voor 55 procent reductie, is volgens hen slecht voor het draagvlak, de betaalbaarheid, de haalbaarheid en “een eerlijk speelveld” voor Nederlandse bedrijven.
In een ingezonden stuk in De Telegraaf schrijven de twaalf dat de provincies een belangrijke rol gaan spelen bij de uitvoering van de klimaatmaatregelen. Ze onderschrijven het in de coalitie afgesproken doel van 49 procent minder CO2-uitstoot in 2030, maar een hogere reductie zien ze niet zitten.
“De realiteit is dat veel van de ons omringende landen niet verder komen dan 40 tot 45 procent”, schrijven ze. “Dat maakt de Nederlandse ambitie riskant. Een Nederlandse ‘kop’ op de Europese doelen betekent dat wij voor veel geld de problemen van andere landen oplossen en dat de concurrentiepositie van mkb’ers en grote bedrijven verslechtert.”
Woensdagmiddag 05.02.2019 was het eindelijk zover: de politieke kopstukken van alle politieke partijen debatteerden in de plenaire zaal over het klimaatakkoord, de eind 2018 gepresenteerde lijst van Nederlandse plannen om de stijgende opwarming van de aarde tegen te gaan.
Het rapport van 200 pagina’s dik met zo’n 600 mogelijke maatregelen leidde vlak na de publicatie al tot een knetterende ruzie in de coalitie. VVD-fractievoorzitter Dijkhoff zei in De Telegraaf dat hij er weinig voor voelde het akkoord echt uit te voeren. Verder noemde hij zijn D66-collega Jetten een “drammer” en sloot hij een val van dit kabinet over het klimaat niet uit.
Pijnlijk
Dijkhoff gooide met zijn scherpe uitspraken olie op het vuur. De aanpak van het broeikaseffect is een van de moeilijkste opgaven van het derde kabinet-Rutte en niet alleen omdat in het regeerakkoord is afgesproken om de CO2-uitstoot in 2030 met 49 procent te verminderen ten opzichte van 1990.
De coalitie denkt er onderling echt anders over. D66 en ChristenUnie hebben haast en willen drastische maatregelen. De VVD en het CDA trappen liever op de rem, ook uit vrees voor voelbare pijn in de portemonnee van de achterban.
Flinke spanning
De oppositie had zich vorige week verheugd op een pittig klimaatdebat, maar toen de hoofdrolspelers niet op kwamen dagen, werd later vandaag als datum geprikt. “De oppositie ziet door Dijkhoffs interview dat er flinke spanning staat op dit onderwerp binnen de coalitie”, zegt NOS-verslaggever Xander van der Wulp. “Ze willen deze gelegenheid graag gebruiken om te proberen de politieke verschillen bloot te leggen.”
Alle ingrediënten voor een goed debat zijn aanwezig, zegt Van der Wulp. “Het is een mooi onderwerp met alle politieke kopstukken en premier Rutte in de arena.” Het debat gaat ook nog over de Urgenda-zaak, waar de rechter bepaalde dat Nederland nog meer en sneller klimaatmaatregelen moet nemen. “Toch kom ik met een teleurstellende voorspelling. Echt vuurwerk valt er niet te verwachten.”
Rijen gesloten
De coalitie heeft na een heleboel intern gedoe afgelopen weken – het Telegraaf-interview, de CDA-draai naar een soepel kinderpardon – de rijen vorige week gesloten, zegt Van der Wulp. De coalitie lukte het, ondanks grote meningsverschillen, nieuwe afspraken te maken over het in Nederland laten van gewortelde asielkinderen. “Alle vier de partijen zullen vandaag dus netjes de kabinetslijn verwoorden.”
De oppositie zal zeker nog proberen de onderlinge verschillen aan de oppervlakte te krijgen. “De verschillen tussen Jetten en Dijkhoff zijn zo groot dat de oppositie best hoop mag hebben dat dit lukt. Maar de oppositie zal geen aanpassingen gedaan krijgen”.
Pikant moment
Het wachten van de coalitie is namelijk op berekeningen van het Planbureau voor de Leefomgeving. Daar wordt nu onderzocht hoeveel de voorgestelde maatregelen zullen kosten. Het duurt nog even voor de conclusies worden gedeeld, op 13 maart staat deze belangrijke publicatie gepland.
Een pikant getimed moment, zegt Van der Wulp, zo vlak voor de Provinciale Statenverkiezingen. “Het klimaat zal een belangrijk thema worden in de campagne, maar pas daarna gaan de coalitiepartijen kijken hoe ze het onderling écht op kunnen lossen.”
Kamer in debat over klimaatmaatregelen – Live
Kabinet sluit CO2-heffing bij bedrijven niet uit – Live
NU 05.02.2019 De Tweede Kamer debatteert dinsdag met minister Eric Wiebes (Economische zaken) en premier Mark Rutte over het conceptklimaatakkoord.
- De Tweede Kamer debatteert met minister Eric Wiebes (Klimaat) en premier Mark Rutte over het conceptklimaatakkoord.
- Het kabinet wil dat er in 2030 de helft minder CO2 wordt uitgestoten ten opzichte van 1990.
- Er zijn nog geen concrete klimaatmaatregelen, die worden in maart gepubliceerd.
- Oppositie wil een CO2-heffing, coalitie wil op dat punt niets beloven.
- Lees ook: Oppositie mag eindelijk met kabinet in debat over klimaatakkoord
Volg de laatste ontwikkelingen in ons liveblog.
LIVE | ‘Niet hoffelijk, maar geen spijt van kritiek klimaatakkoord’ – Live
Debat uitgesteld tot 05.02.2019
De Tweede Kamer debatteert dinsdagmiddag 05.02.2019 met minister Eric Wiebes (Economische Zaken) en premier Mark Rutte over het conceptklimaatakkoord. Dat is een vurige wens van de oppositie, hoewel veel concrete cijfers nog ontbreken.
Eigenlijk stond het debat vorige week woensdag op de agenda, maar onder druk van de oppositie werd het een week uitgesteld.
De partijen wilden dat VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff zich in de plenaire zaal van het parlement zou melden, maar in plaats daarvan was Dilan Yesilgoz aanwezig, de klimaatwoordvoerder van de partij.
De oppositie, aangevoerd door PvdA-leider Lodewijk Asscher, wilde met Dijkhoff debatteren omdat juist hij zich in de media zeer kritisch had uitgelaten over de klimaatplannen.
Hoewel Asscher en gelijkgestemden wisten dat Dijkhoff niet op de sprekerslijst stond, liet de reuring voorafgaand aan het debat zien hoe politiek gevoelig het onderwerp is.
Zie ook: Kamer stelt klimaatdebat uit na wegblijven VVD’er Dijkhoff
Waar debatteert de Tweede Kamer uiteindelijk over?
Ruim honderd partijen uit het bedrijfsleven, vakbonden, belangenclubs en de politiek hebben met elkaar ruim zeshonderd maatregelen bedacht om het gezamenlijke doel te halen: in 2030 49 procent minder CO2-uitstoot ten opzichte van 1990.
Die CO2-reductie is nodig om de opwarming van de aarde zo veel mogelijk te beperken, zoals is afgesproken tijdens de Klimaatconferentie van Parijs in 2015.
Om het percentage van 49 procent te halen, zijn maatregelen nodig. In het regeerakkoord is daarom door VVD, CDA, D66 en ChristenUnie afgesproken om een klimaatakkoord te maken.
Waarom leek het even alsof de VVD geen akkoord wilde sluiten?
Nadat de partijen, verenigd in de zogenoemde klimaattafels, hun plannen hadden gepubliceerd, leek het even alsof Dijkhoff er afstand van nam in een interview in De Telegraaf.
Volgens de VVD’er was het niet “zijn” akkoord en was D66-fractievoorzitter Rob Jetten een “drammer” omdat hij wel zo snel mogelijk aan de slag wil gaan met de klimaatplannen. Hij zinspeelde zelfs op de val van het kabinet. Dijkhoff hoopte zo de klimaatsceptici uit zijn achterban gerust te stellen.
Het wekte vooral verbazing bij de andere partijen, want Dijkhoff heeft zelf bij een deel van de klimaatonderhandelingen gezeten. Toen gebruikte hij deze grote woorden niet.
Uiteindelijk heeft Dijkhoff moeten beloven dat hij nog steeds achter het CO2-doel staat. Hij mag dit dinsdag nogmaals in de Kamer doen.
Wordt er dinsdag over het uiteindelijke klimaatakkoord gesproken?
Nee, er is namelijk nog geen akkoord. Er wordt gesproken over een concept. De maatregelen die nu zijn gepubliceerd, zijn een eerste zet.
Het Centraal Planbureau (CPB) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) gaan de maatregelen die de klimaattafels hebben opgeschreven uitrekenen op haalbaarheid en betaalbaarheid.
Als die cijfers er op 13 maart zijn, gaan het kabinet en de coalitie ‘shoppen’ met welke maatregelen zij de doelstelling van 49 procent minder CO2-uitstoot willen halen. Dat pakket krijgt uiteindelijk de sticker ‘Klimaatakkoord’.
Kamer stelt klimaatdebat 30.01.2019 uit na wegblijven VVD’er Dijkhoff
De oppositie was woedend over wegblijven Dijkhoff bij klimaatdebat. Nog voordat het debat begon, vroeg de oppositie daarom om een schorsing van enkele minuten, zodat Dijkhoff alsnog via “berichtjes of een belletje” naar de plenaire zaal van de Tweede Kamer gehaald kon worden.
Uiteindelijk zijn alle oppositiepartijen uit protest opgestapt bij het klimaatdebat op 30.01.2019 in de Tweede Kamer. Reden was dat VVD-fractievoorzitter Dijkhoff, die in de krant vergaande uitspraken deed over het concept-Klimaatakkoord, zelf niet aanwezig was. Ook CDA-leider Buma was er niet, al had hij wel gezegd dat hij zou komen. Jetten (D66) en Segers (ChristenUnie) waren er ook niet.
De voltallige oppositie is woedend over het wegblijven van VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff bij het debat over het klimaatakkoord. Het veelbesproken klimaatinterview met de liberaal in De Telegraaf is de aanleiding voor het debat, maar Dijkhoff schittert door afwezigheid.
‘Bizar’
Juist daarom was de afwezigheid van Dijkhoff zeer opvallend, omdat hij enkele weken terug nog een interview gaf waarin hij het Klimaatakkoord zwaar bekritiseerde. Dat interview leidde tot onrust in de coalitie. ,,Dijkhoff hóórt hier nu dit debat te voeren”, klaagde Asscher. ,,Het is uitgesproken bizar en laf als je een proefballon alleen in de krant oplaat en het debat vervolgens niet voert.”
Debat 30.01.2019
De Kamer ging woensdag 30.01.2019 in debat over twee omstreden dossiers en NRC blogt mee: over het kinderpardon en over de plannen uit het klimaatakkoord, waar de VVD al openlijk afstand van nam.
Het wordt vandaag een lange dag voor de coalitie. De Tweede Kamer debatteert over twee hoofdpijndossiers. Eerst staat de versoepeling van het kinderpardon op de agenda en direct daarna gaat het over het klimaatakkoord.
Gisteravond 29.01.2019 werd alsnog een akkoord bereikt: een groep van 700 kinderen wordt opnieuw beoordeeld. Naar verwachting mag 90 procent van hen in Nederland blijven. Met hun ouders erbij gaat het in totaal om zo’n 1300 mensen.
Daar staat tegenover dat het kinderpardon wordt afgeschaft, zodat er in de toekomst geen schrijnende zaken meer gaan spelen zoals rond Lili en Howick. Ook wordt de druk bij de staatssecretaris weggehaald om in sommige gevallen, zoals bij de twee Armeense tieners, over zijn hart te strijken. Die verantwoordelijkheid gaat naar de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).
Wisselgeld
Beide punten heeft de VVD “binnengehaald”, zegt politiek verslaggever Xander van der Wulp. Het is als het ware wisselgeld voor de grootste regeringspartij, die als enige van de vier coalitiepartijen nog tegen een verruiming van het kinderpardon was.
Over beide onderwerpen liep afgelopen weken de spanning op. Vooral de onderhandelingen over het kinderpardon verliepen in crisissfeer.
In een interview met NRC blikt Segers terug op een roerige week.
In het kabinet is er flinke onenigheid over onder meer het kinderpardon en het klimaatakkoord. De partijen vinden elkaar steeds maar niet op deze punten. Ook de uitspraken van VVD’er Klaas Dijkhoff zorgden voor spanning. Die zei onder meer een kabinetscrisis over het concept-klimaatakkoord niet uit te sluiten.
In NRC zegt Segers het belangrijk te vinden dat het kabinet niet valt. „Met vier partijen is het al ingewikkeld, maar na de volgende verkiezingen wordt het met misschien wel vijf of zes partijen nog moeilijker.”
Terwijl het kinderpardon een steeds heftiger splijtzwam in het kabinet wordt, is het dus ook alle hens aan dek voor (of tegen) het klimaatbeleid, ziet Philip van Tijn. Op dit ‘dossier’ zit het kabinet in de beklaagdenbank, letterlijk zelfs en is het ook hierover niet eens.
Maatschappelijk draagvlak
Het draagvlak voor klimaatmaatregelen brokkelt af. Dat blijkt uit een enquête van het EenVandaag Opiniepanel. Ruim de helft van de deelnemers is negatief over het klimaatakkoord en de steun voor de Klimaatwet is spectaculair gedaald.
De leden van het opiniepanel waren in juni 2018 (73 procent) nog enthousiast over het idee om de uitstoot in 2030 te halveren, nu is dat geslonken naar 59 procent.
Ook het draagvlak voor het Parijsakkoord is gedaald. Een half jaar geleden steunde 67 procent het doel om in 2050 klimaatneutraal te leven, nu is dat net iets meer dan de helft.
Kabinetscrisis
Het klimaatakkoord van ed nijpels kan eveneens niet rekenen op een warm bad. De helft van het opiniepanel maakt zich zorgen over de gevolgen. Slechts 33 procent vindt het een goed akkoord.
EenVandaag heeft ook gevraagd of kiezers van de coalitiepartijen het thema klimaat een kabinetsval waard vinden. Bij kiezers van D66 (69 procent), CDA (56 procent) en ChristenUnie (54 procent) is dat het geval.
Bij D66 en CU vinden ze het een kabinetscrisis waard als de klimaatmaatregelen niet ver genoeg gaan. Bij CDA-kiezers vrezen ze juist dat de groene plannen onbetaalbaar zijn voor de burger. VVD-kiezers vinden het voortbestaan van het kabinet wel belangrijker.
Het kinderpardon splijt het kabinet – hoe kon het zo ver komen?
De Asielkwestie is inmiddels uitgegroeid tot de zwaarste beproeving van de coalitie tot nu toe. Maandag 28.01.2019 was er tot laat in de avond spoedberaad om een crisis af te wenden.
De regeringspartijen van Rutte III blijven koortsachtig op zoek naar een uitweg uit de impasse rond het kinderpardon.
Woensdag 30.01.2019 staat een belangrijk Kamerdebat over het kinderpardon op de agenda. Is het onderwerp voor het CDA, D66 en de ChristenUnie, die een rem willen op het uitzetten van uitgeprocedeerde gezinnen, belangrijk genoeg om een kabinetscrisis met de VVD te riskeren? Dit schreven we er tot nu toe over.
Wordt het allemaal wat minder in 2019?
Nederlandse consumenten toonden zich in januari een stuk somberder. Op zich niet verwonderlijk als je de dagelijkse nieuwsstroom volgt rond signalen van tragere groei bij de buren in Duitsland, de soap rond de Brexit en een mogelijke groeidip in China. Maar hoe zit dat met Nederland?
De groeiprognoses voor de Nederlandse economie voor 2019 zijn nog altijd heel redelijk. En als je kijkt naar zaken die je portemonnee raken, is de start van 2019 helemaal niet zo slecht.
Business Insider houdt, in samenwerking met nieuwsapp Upday, elke maand zeven prijzen bij die van belang zijn voor de waarde van je bezittingen en die je maandelijkse uitgaven beïnvloeden.
De huizenprijs: €2.319 per maand erbij in een jaar tijd
Ook in het slotkwartaal van 2018 ging de gemiddelde huizenprijs razend hard omhoog: een plus van 10,3 procent vergeleken met het laatste kwartaal van 2017, zo bleek deze maand uit cijfers van makelaarsclub NVM.
Hypotheekrentes staan voorlopig nog op extreem lage niveaus.
Op de korte termijn is de trend dat hypotheekrentes de komende weken gemiddeld iets verder kunnen dalen, mede omdat rentes zijn gezakt op de kapitaalmarkt waar banken zelf lenen.
Sparen: gat met inflatie wordt nog groter door hogere btw
Terwijl de inflatie al maanden rond de 2 procent schommelt, zien spaarders rentes niet meebewegen. Variabele spaarrentes dalen gestaag en ook in januari kreeg je maximaal 0,35 procent rente op een vrij opneembare spaarrekening, volgens gegevens van de site Spaarinformatie.nl.
De economische nieuwsberichten van 2019 benadrukken vooral de gevaren voor beleggers: de ontwrichtende gevolgen van een eventuele no deal-Brexit en de groeivertraging in China.
Het blijft natuurlijk spannend: zo signaleert de Amerikaanse topeconoom Kenneth Rogoff dat er 3 risico’s zijn die van 2019 een bloederig jaar kunnen maken voor beleggers.
De lagere olieprijs is voelbaar aan de pomp
Voor olie geldt iets vergelijkbaars als voor aandelen. Menig analist wijst op risico’s van groeivertraging in China en het gevaar van een groeidip in West-Europa, met als gevolg een lager energieverbruik, minder vraag naar olie en dus mogelijk prijsdalingen.
Tegelijk laat de start van 2019 een lichte stijging van de olieprijs zien tot een niveau van 60 dollar voor een vat Noordzee-olie.
“Het variabele tarief voor stroom is 17 procent gestegen sinds vorige maand en maar liefst 36 procent sinds januari 2018”, aldus online consumentenadviseur Pricewise.nl.
Het klimaatakkoord ten uitvoer brengen
‘het Tientje van Rutte’
In de strijd voor een beter milieu probeert de overheid de komende jaren automobilisten te verleiden tot de aanschaf van een elektrische auto. Dat doet ze met allerhande voordeeltjes voor elektrische rijders. Om dat mogelijk te maken gaan bezitters van een ‘gewone’ auto iets extra’s betalen: ‘het Tientje van Rutte’.
Het kabinet wil dat in 2030 alle nieuw verkochte auto’s elektrisch zijn. Dat kost de belastingbetaler miljarden: in de periode 2021 tot en met 2025 gaat het om 3,9 miljard. In de periode daarna nog eens maximaal 1,5 miljard, tot 2030. Het kabinet wil dat de vervuiler betaalt en dus zal de ‘traditionele’ automobilist dat moeten ophoesten.
“Dat hangt heel erg af van je inkomen”, zegt een woordvoerder van budgetvoorlichter Nibud desgevraagd. “Voor huishoudens met een laag inkomen kan 10 euro per maand een aderlating zijn. Want een tientje per maand is op jaarbasis 120 euro.”
Wat gaan benzinerijders betalen?
BENZINE | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 |
MRB-verhoging p.j. ICEV (fossiel) | € 6,00 | € 21,00 | € 31,00 | € 60,00 | € 86,00 |
Verhoging brandstofaccijns per auto p.j. | € 7,85 | € 7,85 | € 15,69 | € 15,69 | € 15,69 |
Innovatietoeslag op bezit | € 25,00 | € 25,00 | € 25,00 | € 25,00 | € 25,00 |
Totaal per jaar | € 38,85 | € 53,85 | € 71,69 | € 100,69 | € 126,69 |
Totaal per maand | € 3,24 | € 4,49 | € 5,97 | € 8,39 | € 10,56 |
Chart: RTL Z
… en dieselrijders?
DIESEL | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 |
MRB-verhoging p.j. ICEV (fossiel) | € 9,00 | € 32,00 | € 46,00 | € 90,00 | € 130,00 |
Verhoging brandstofaccijns per auto p.j. | € 11,93 | € 11,93 | € 23,86 | € 23,86 | € 23,86 |
Innovatietoeslag op bezit | € 25,00 | € 25,00 | € 25,00 | € 25,00 | € 25,00 |
Totaal per jaar | € 45,93 | € 68,93 | € 94,86 | € 138,86 | € 178,86 |
Totaal per maand | € 3,83 | € 5,74 | € 7,90 | € 11,57 | € 14,90 |
Chart: RTL Z
300 tot 600 euro
Maar op het totaal bedrag wat automobilisten nu toch al maandelijks kwijt zijn aan hun auto, valt een tientje meer of minder relatief mee. Volgens het Nibud zijn Nederlanders gemiddeld 300 tot 600 euro per maand kwijt aan het bezit en gebruik van een auto.
‘Weg van de geleidelijkheid’
Dat komt ook omdat ons land nog heel veel traditionele automobilisten heeft. Als die miljoenen benzine- en dieselrijders morgen allemaal zouden overstappen op een elektrische auto hebben we een probleem. Er zijn niet genoeg auto’s, niet genoeg laadpalen en er is onvoldoende stroom. “Er wordt dus bewust gekozen voor de weg van de geleidelijkheid”.
Goede isolatie voor woningen
Minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) benadrukte vrijdag dat het belangrijk is dat “iedereen meedoet” en daarom wordt ook het milieuvriendelijker maken van woningen in het plan betrokken.
Om zo min mogelijk warmte – en daarmee energie – verloren te laten gaan, moeten volgens het akkoord in de periode van 2022 tot 2030 zo’n 1,5 miljoen woningen en gebouwen goed geïsoleerd en aardgasvrij gemaakt worden. Woningcorporaties gaan de komende jaren tienduizenden huizen duurzamer maken. In het voorstel staat wel de voorwaarde dat de huur en de energierekening samen niet hoger mogen zijn dan het huidige bedrag dat bewoners betalen. “Zo krijgen huurders een betere woning tegen gelijke of lagere maandlasten” , staat in het rapport.
Zeespiegel
Het klimaatpanel van de Verenigde Naties benadrukte in het IPCC-rapport van afgelopen oktober dat de zeespiegel na 2100 blijft stijgen, ook als de opwarming van de aarde beperkt blijft tot 1,5 graad. Instabiliteit van het zee-ijs in Antarctica of onomkeerbaar ijsverlies op Groenland kan een stijging van meerdere meters opleveren. Het IPCC stelt dat deze onzekerheden getriggerd kunnen worden tussen een temperatuurstijging van 1,5 graad en 2 graden.
In Nederland houden we dus rekening met een flinke stijging in 2100, maar niet overal zijn ze op korte termijn goed voorbereid op zo’n stijging.
Deltawerken
De Deltawerken moeten doordat de zeespiegel veel sneller stijgt dan verwacht, tien tot twintig jaar eerder worden vervangen. Dit gaat tientallen miljarden euro’s kosten. Dat stelt de nieuwe deltacommissaris Peter Glas zaterdag in een interview met het AD.
Uit voorspellingen van nationale en internationale klimaatexperts blijkt dat de zeespiegel in 2100 naar verwachting zo’n 2 meter gestegen zal zijn. Volgens Glas, de nieuwe topambtenaar op dit gebied, moet Nederland daarom op watergebied “bijschakelen”.
14.000 ton smeltwater per seconde
Zo bleek vorige maand uit een ander onderzoek dat het smeltende gletsjerijs in het Arctisch gebied momenteel de grootste bijdrage aan de stijging van de zeespiegel levert. Per seconde stroomt er volgens dat rapport 14.000 ton water de zee in.
Haasnoot onderzocht de mogelijke gevolgen van versnelde zeespiegelstijging en daaruit bleek dat Nederland zich goed moet voorbereiden. “In Nederland houden we rekening met een stijging van 1 meter in 2100”, vertelt de onderzoeker. “Maar dat zou met die versnelling weleens veel hoger uit kunnen vallen, en dat betekent dat je minder tijd hebt om je voor te bereiden. De stijging stopt niet in 2100. Wat doe je als het meer wordt dan die 1 meter?”
De nieuwe topambtenaar pleit ervoor om tijdig te beginnen met de voorbereidingen voor deze aangepaste planning. Glas pleit er ook voor dat het kabinet zich gaat inzetten om de klimaatdoelen van Parijs te halen. “Dat is de beste strategie om niet aan draconische maatregelen te hoeven denken”, stelt hij.
Zie ook: Coalitie denkt dat VVD-uitlatingen over klimaatakkoord weinig effect hebben
‘Goed beleid is randvoorwaarde om Nederland leefbaar te houden’
Glas beklemtoont dat niet meer ter discussie mag staan óf er klimaatbeleid gaat worden uitgevoerd. “Het halen van de Parijse afspraken is de randvoorwaarde voor succes om Nederland leefbaar te houden. Er is geen alternatief.”
De klimaatafspraken hebben de afgelopen week geleid tot veel frictie in de coalitie. De VVD verklaarde zich opeens niet te kunnen herkennen in het klimaatakkoord waar talloze partijen vorig jaar maandenlang over hebben nagedacht. Dit leidde tot veel irritatie bij de coalitiepartners D66, ChristenUnie en CDA.
In 2020 moet de CO2-uitstoot met een kwart zijn afgenomen ten opzichte van 1990. Een rechter heeft de Staat dit doel zelfs opgelegd in een door de duurzaamheidsorganisatie Urgenda aangespannen zaak.
Het PBL kwam eerder deze week met berekeningen dat Nederland de internationaal afgesproken klimaatdoelen voor 2020 bij lange na niet gaat halen.
Met het huidige beleid komt de reductie niet verder dan 21 procent, meldt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) vrijdag.
Geen draconische klimaatmaatregelen
Ingewikkeld noemde hij de vraag hoe het kabinet denkt de klimaatdoelen te halen nu het Planbureau voor de Leefomgeving definitief heeft geconstateerd dat de voorliggende plannen ontoereikend zijn.
Hierover zei de premier dat gezocht zal worden naar maatregelen die uitvoerbaar zijn en draagvlak in de samenleving hebben. ‘Er ligt een uitspraak van de rechter die wij hebben uit te voeren,’ zei Rutte, die ‘draconische maatregelen’ overigens uitsloot.
En hij herhaalde de mantra voor het definitieve Klimaatakkoord: ‘De mensen het financieel moeten kunnen meemaken; ze moeten het in hun persoonlijke leven kunnen meemaken en de lasten tussen bedrijven en burgers moeten eerlijk verdeeld zijn.’
Stap voor stap
Dat het kabinet fors achterloopt bij het halen van de klimaatdoelen wijt Rutte aan de economische groei die in Nederland hoger was dan in omliggende landen. Maar hij denkt dat de doelen gehaald worden. ‘Stap voor stap.’
Hij slaagde er niet in duidelijk te maken hoe hij dat denkt te realiseren, gezien ook de beloftes van eerdere kabinetten die nooit werden waargemaakt. Dat toont volgens hem slechts hoe ‘taai’ de materie is.
Geen toontje lager zingen
Een toontje lager zingen, wil hij niet. Rutte denkt zelfs andere Europese landen te kunnen overtuigen om afspraken te maken tot een vermindering van 55 procent in plaats van de afgesproken 49 procent minder uitstoot. ‘Dat is een debat dat gaande is.’
Ingrijpender maatregelen dan andere landen zal Nederland niet willen nemen. ‘Anders krijg je een weglekeffect van banen en verplaatsing van CO2-uitstoot. Dat heeft geen zin.’
Gevraagd waarom het kabinet sinds 2015, toen Urgenda de rechtszaak tegen de Staat won, geen actie heeft ondernomen, verwees hij naar maatregelen die wel degelijk genomen waren: ‘We liggen nu op 21 procent, terwijl het 25 procent moet zijn. En het vorige kabinet heeft tal van maatregelen genomen in de landbouw en de bebouwde omgeving.’
Oproep in Davos
Rutte deed deze week op het World Forum in Davos voor de zoveelste keer een oproep aan de internationale gemeenschap om alles op alles te zetten om ‘Parijs’ te halen. Op de vraag of hij niet terecht werd gewezen dat hij eerst zelf maar eens aan de klimaatdoelen moest voldoen, zei Rutte: ‘Nee, dit zijn problemen waarmee alle volwassen industriële landen worstelen.’
Hij krijgt in internationale gremia niet de indruk dat de klimaatdoelen als onhaalbaar worden gezien. Volgens Rutte doet zelfs Brazilië zijn best. Dat had hij opgemaakt uit zijn gesprek met de nieuwe president Jair Bolsonaro.‘Terwijl het beeld bestond dat ze uit het Akkoord van Parijs wilden stappen.’
Trump haakte eerder wel af
Hij was ook optimistisch over de steden en staten in Amerika die ‘Parijs’ willen halen, terwijl president Donald Trump afhaakte. En over China dat zou bewegen. ‘Dat is van belang. Wij kunnen Nederland wel schoon doorgeven aan de volgende generaties, maar dat heeft niet zoveel zin als we niet ook de rest van de wereld schoon doorgeven. We kunnen ambitieuze doelstellingen realiseren als ook andere concurrerende landen dat doen. Anders zou je gekke Henkie zijn.’
Welke maatregelen uit het concept-Klimaatakkoord het kabinet concreet zal voorstellen, blijkt pas in april: na de verkiezingen van Provinciale Staten op 20 maart.
Hoewel voorzitter van de ‘klimaattafels’ Ed Nijpels en minister van Economische Zaken en Klimaat Eric Wiebes (VVD) op 21 december 2018 een ontwerp-klimaatakkoord presenteerden, overheerst de onzekerheid over dit hoofdpijndossier. Want wat de 600 voorgenomen maatregelen gaan kosten, moet nog door het Centraal Plan Bureau (CPB) worden getoetst.
Ook berekent het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) of de plannen wel voldoende zijn om het klimaatdoel – in 2030 de helft minder CO2-uitstoot ten opzichte van 1990 – daadwerkelijk te halen.
VVD en CDA zijn weliswaar blij met de gepresenteerde maatregelen, maar het kostenplaatje baart beide coalitiepartijen al tijden zorgen. CDA-fractievoorzitter Sybrand van Haersma Buma waarschuwde afgelopen zomer in een interview met Elsevier Weekblad al voor een ‘Fortuyn-revolte’ als burgers financieel te zwaar worden belast door de klimaatmaatregelen.
De voorbije maanden herhaalde Buma die waarschuwing meerdere malen. Ook vreest hij voor ‘verkeerd beleid’ dat zorgt voor een uittocht van grote bedrijven uit Nederland, waarna die in het buitenland hun CO2-uitstoot niet zullen verminderen.
VVD-fractieleider Klaas Dijkhoff vindt dat Nederland ‘het moet fiksen, maar wel op een faire en eerlijke manier, zodat het betaalbaar blijft’. Minister Wiebes herhaalde in het Haagse café Nieuwspoort diverse keren dat ‘breed maatschappelijk draagvlak’ belangrijk is.
Aan de andere kant van het politieke spectrum overheerst juist de kritiek dat de plannen ‘onhaalbaar’ en ‘onbetaalbaar’ zijn voor burgers, die niet zijn geraadpleegd bij het opstellen ervan. Zo spreekt PVV-leider Geert Wilders van ‘klimaatwaanzin van dit kabinet’, waarvan mensen wakker zouden liggen. ‘De burger mag bloeden van de VVD en het CDA.’ Thierry Baudet (Forum voor Democratie) verwijt die partijen ‘dictatoriale maatregelen’, en stelt dat er ‘een soort heimelijke GroenLinkser aan het roer’ staat van het kabinet.
Verkiezingen Provinciale Staten en Europees Parlement
Met zowel een verdeelde coalitie als oppositie lijken de onderhandelingen over de uitwerking van het klimaatakkoord in de Tweede Kamer lang en moeizaam te gaan verlopen, zeker met de Provinciale Statenverkiezingen (20 maart) in aantocht. Naar verwachting zullen de partijen zich de komende tweeënhalve maand stevig gaan profileren, niet in de laatste plaats op het thema klimaat. Eén vraag staat centraal: wie gaat de energietransitie betalen?
De nieuw verkozen leden van de Provinciale Staten en de kiescolleges – voor Nederlandse ingezetenen van Caribisch Nederland – kiezen op 27 mei de nieuwe leden van de Eerste Kamer. Mocht de coalitie daar zijn meerderheid kwijtraken, is de kans groot dat de concrete uitvoering van nieuw klimaatbeleid alleen maar moeilijker zal worden.
Een kleine week eerder, op 23 mei, gaat Nederland ook al naar de stembus voor de Europese verkiezingen, waarbij de leden van het Europees Parlement worden gekozen. De afgelopen 25 jaar was de animo voor deze vijfjaarlijkse verkiezingen laag: het opkomstpercentage lag telkens tussen de 30 en 40 procent.
Desalniettemin zijn diverse Nederlandse politieke partijen al enkele maanden druk met de voorbereidingen, onder meer omdat naast een zetel in het parlement in Straatsburg ook de opvolging van Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie, op het spel staat. Namens Nederland hebben Frans Timmermans (PvdA/Sociaal-democraten) en Bas Eickhout (GroenLinks/Groenen) zich kandidaat gesteld om de machtigste man van de Europese Unie te worden.
Met het oog op de verkiezingen in de eerste helft van het komend jaar, is de verwachting dat de meeste partijen zich vooral zullen richten op het verleiden van kiezers met stevige plannen en zogenoemde proefballonnetjes. Dat lijkt de kans dat het in oktober 2017 gesloten Regeerakkoord het komend jaar verder wordt uitgevoerd aanzienlijk te verkleinen, zeker met de alles overschaduwende splijtzwam, het klimaatakkoord, in het achterhoofd.
Terugblik;
Demonsteren
Elke donderdag en vrijdag gaan in diverse Europese steden duizenden scholieren en studenten de straat op. Dat doen ze naar eigen zeggen om aandacht te vragen voor de klimaatverandering. Vooral in Brussel stromen de straten vol, maar ook in Nederland lijken de ‘klimaatmarsen’ van jongeren in opmars. Vier vragen en antwoorden over ‘spijbelen voor het klimaat’.
Met de 35.000 Belgische klimaatspijbelaars bij de laatste mars als grote voorbeeld, willen ook Nederlandse scholieren een klimaatmars houden. Het protest moet op 7 februari 2019 plaatsvinden in Den Haag.
De organisatie is in handen van een groep scholieren van de Daltonschool in Den Haag. Daar doet Stijn Warmenhoven uit 6 VWO de woordvoering. De scholier zegt teleurgesteld te zijn in het onlangs gepresenteerde klimaatakkoord. “Het zijn helaas vooral de burgers die moeten veranderen. Natuurlijk moeten die veranderen, maar de grote bedrijven die juist veel uitstoten moeten ook veranderen. Voor hun is het klimaatakkoord niet streng genoeg.”
3000 deelnemers
De organisatoren hopen op zeker 3000 deelnemers voor de mars. Zeker is al dat er gestart gaat worden op het Malieveld.
Schülerstreik en Fridays for Future: jongeren spijbelen voor het klimaat NOS 06.02.2019
Gaan scholieren donderdag Klimaatspijbelen? AD 06.02.2019
Honderden wetenschappers steunen klimaatspijbelaars in open brief AD 06.02.2019
Klimaatsceptici: ‘Gewoon les is beter voor stakende scholieren’ AD 06.02.2019
‘Ook zonder toestemming zouden we gaan’, Stijn (17) initiatiefnemer klimaatspijbelen OmroepWest 06.02.2019
3000 ‘klimaatstakers’ verwacht op het Malieveld AD 06.02.2019
Duizenden scholieren spijbelen voor klimaatmars op het Malieveld Den HaagFM 06.02.2019
Tijdens school naar klimaatstaking? Motivatiebrief of selfie vereist AD 06.02.2019
Klimaatspijbelen, heeft dat wel zin? AD 06.02.2019
Klimaatspijbelen of niet? ‘Ik ga wel, maar moet uren nakomen’ NOS 05.02.2019
Zweedse klimaatstrijdster moedigt Nederlandse spijbelaars aan: Wat jullie doen is geweldig! AD 04.02.2019
Wie is het klimaatmeisje Greta Thunberg? AD 05.02.2019
Schoolleiders scharen zich achter klimaatspijbelaars AD 04.02.2019
Haagse D66-Europarlementariër vindt klimaatspijbelen “symbolisch wel mooi” Den HaagFM 02.02.2019
Lapt de overheid de klimaatafspraken aan haar laars? NU 24.01.2019
‘Dit moeten we ook doen’, na België ook klimaatmars in Nederland NOS 24.01.2019
Klimaatmars Brussel trekt 32.000 spijbelende scholieren AD 24.01.2019
Klimaatmars Brussel trekt 35.000 scholieren Telegraaf 24.01.2019
Klimaatspijbelaars breken record: 35.000 scholieren betogen in Brussel NOS 24.01.2019
Klimaatakkoord
Van de belofte dat burgers er in 2019 toch in Koopkracht op vooruitgaan, geloven de klagers niks, want er komen ook nog allerlei maatregelen aan, zoals de uitvoering van het klimaatakkoord. En die zullen ook wel voor rekening van de gewone man en vrouw komen, denken deze kiezers.
Een vliegtaks, een hogere benzineprijs, hogere parkeertarieven voor benzineauto’s, een mogelijk verbod op de verkoop van benzine- en dieselauto’s in 2030, dure warmtepompen.
Dat bevestigen ingewijden die betrokken waren bij de onderhandelingen over het klimaatakkoord. In het omstreden pakket aan groene maatregelen wordt geopperd om het bezit van een auto af te straffen met een maandelijkse ’innovatietoeslag’ van twee euro.
Om automobilisten een beetje te ontzien kwam Dijkhoff in een coalitieberaad met partijtoppers en ministers – het zogeheten cockpitoverleg – met een alternatief om geld op te halen voor het uitdelen van megasubsidies voor stekkerauto’s. Hij opperde tot verbazing van de coalitiepartners om dan maar de vliegtaks te verhogen van 7 naar 15 euro.
Volgens bronnen stelde het ChristenUnie-smaldeel daarop voor om de belasting op vliegtickets dan maar direct te verdrievoudigen.
VVD altijd openlijk pro-luchtvaart
Het is opmerkelijk dat uitgerekend de VVD met een hogere belasting (ofwel Vliegtaks) voor de luchtvaart op de proppen komt. De liberalen hebben een warm hart voor de luchtvaartsector en hielden afgelopen jaar als enige een pleidooi voor snellere groei van Schiphol.
Het op 21 december gepresenteerde klimaatakkoord omvat 600 maatregelen om in 2030 de helft minder CO2 te gaan uitstoten in Nederland. Maar Dijkhoff noemt het akkoord in De Telegraaf ,,een polderproduct.
Echter, Premier Mark Rutte is optimistisch dat de coalitiepartijen tot een definitief klimaatakkoord komen. „We kunnen hier uitkomen”, zei hij in het tv-programma Buitenhof.
Kortom, het uiteindelijke Nee van Dijkhoff levert weer nieuwe spanningen in de Coalitie !!! Ferme teksten van VVD-fractieleider Klaas Dijkhoff, over het klimaatakkoord dat in december 2018 aan coalitie werd gepresenteerd. Toch is het vooral voor de bühne.
Klaas Dijkhoff heeft een duidelijk signaal voor zijn achterban. ,,Het is niet mijn akkoord.’’ Dat ‘even gewoon uitvoeren’, dat ‘gaat hij niet doen’. En coalitiepartner Rob Jetten (D66) die zo positief is over dat klimaatakkoord en ambitie van het kabinet verwacht ‘is nu aan het drammen, ja’
Wat een verschil met de Dijkhoff die de klimaatwet ondertekende. In een gelikt VVD-filmpje met milieuwoordvoerder Dilan Yeşilgöz was het nog ‘mooi’ dat die er kwam. Gaaf, noemde ze het zelfs. Dijkhoff: ,,Dat klinkt goed.’’
Op de keper beschouwd zegt Dijkhoff nu niets nieuws. Het werk van de klimaattafels is een pakket van liefst 600 voorgestelde maatregelen door (burger)organisaties om de uitstoot van broeikasgassen de komende jaren met bijna de helft gaat terugdringen.
Het hoofddoel: in 2030 49 procent minder broeikasgas de lucht in te laten gaan dan in 1990.
Stenen in de vijver
Want Dijkhoff vreest voor ‘de effecten op de portemonnee van gewone mensen’. Overigens iets waar CDA-leider Sybrand Buma zich al even veel zorgen over zegt te maken. Hij liet dus vanmorgen ook gretig weten dat het klimaatakkoord ‘niet heilig is’. En dat ‘het kabinet zelf keuzes moet maken om te zorgen dat de rekening voor gewone burgers betaalbaar blijft’.
Dat Buma en Dijkhoff stenen in de vijver gooien, is te verklaren. Juist de VVD, en ook het CDA, kregen de afgelopen weken delen van hun achterban over zich heen. Want de ‘klimaatgekte’ moest bij de VVD niet terugslaan op bedrijven, maar toch ook niet op de ‘hardwerkende Nederlander’. Die klimaathobby van D66 mag niet teveel pijn geven.
Nasleep
De coalitiepartijen hebben deze week verschillende malen moeten overleggen over de opmerkingen van VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff over het klimaat. Dat zei minister-president Mark Rutte na de ministerraad vrijdag 18.01.2019. Hij sprak van een ,,pittige week“.
Volgens Rutte hoort het bij het politiek dat als de spanning oploopt dat er langer gesproken moet worden. Hij wilde niet zeggen of in de coalitie het vertrouwen beschadigd is. ,,Het heeft tijd nodig.” Hij voegde eraan toe dat de tijd wonden ook kan helen zonder dat er een litteken ontstaat.
Jammer van spierballentaal
Dat VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff afstand heeft genomen van het klimaatakkoord, heeft ervoor gezorgd dat het ‘knetterde’ tussen de coalitiepartijen. De irritatie tussen de regeringspartijen is bijna een week later nog niet weg.
Aanleiding was het gewraakte interview met Dijkhoff afgelopen zaterdag 12.01.2019, waarin hij zei dat hij niet was gebonden aan het klimaatakkoord.
Minister van Binnenlandse Zaken Ollongren (D66) zegt vanochtend dat het een illusie is dat er nooit discussie is binnen een coalitie van vier partijen. “Die zullen ook af en toe heftig zijn. Laat het dan ook maar een keer knetteren. Ik vind het jammer dat het moet met allemaal spierballentaal, maar inmiddels gaan wij weer gewoon vergaderen.”
Dijkhoff zal zijn achterban dus vooral nog eens onder ogen moeten komen, als de coalitie tot klimaatmaatregelen is gekomen. En misschien moeten uitleggen dat ‘de drammers’ hem aan zijn eerdere afspraken hebben gehouden !!
Gatenkaas
In politiek Den Haag woedt een hevige strijd over de kostenverdeling van het klimaatbeleid. Deze week zei premier Rutte dat uit de doorrekening van het CPB moet blijken dat ’het bedrijfsleven fair meedoet’. Maar die lastenverdeling is helemaal niet te maken, stelt de Rabo-analyse. „Veel kosten van het klimaatakkoord zullen ook over drie maanden niet duidelijk zijn”, zeggen de economen over de CPB-exercitie.
Het klimaatakkoord is een financiële gatenkaas. Veel kosten zijn ongedekt of verborgen en onduidelijk is wie ervoor opdraait. Daardoor zal het Centraal Planbureau (CPB) niet kunnen berekenen hoeveel lasten de burgers op hun nek gaan krijgen.
Die conclusie is te trekken uit de grondige kostenanalyse die het economisch bureau van de Rabobank heeft gemaakt op verzoek van De Telegraaf. De Rabo-economen voorzien dat de doorrekening van het CPB ’complex en incompleet’ zal zijn. Die doorrekening wordt na de Provinciale Statenverkiezingen (20 maart) voorzien.
Analyse Klimaatakkoord 13.03.2019 klaar
De planbureaus komen voor de provinciale verkiezingen met een analyse over de effecten en kosten van het klimaatakkoord.
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Centraal Planbureau (CPB) zijn gevraagd om een doorrekening van de ruim 600 groene plannen te maken. De voltallige oppositie in de Tweede Kamer heeft vorige week geëist dat de informatie over de kosten vóór de verkiezingen naar buiten komt.
Het PBL en CPB laten weten dat ze op woensdag 13 maart 2019 met hun analyses komen. Dat is een week voor de verkiezingen. „De planbureaus achten het van belang om hun bevindingen zo spoedig mogelijk te kunnen laten meewegen in de voortgaande discussie over het klimaatakkoord”, zo laten de planbureaus in een verklaring weten.
Klimaat NU
Doorberekeningen klimaatakkoord komen voor provinciale verkiezingen NU 22.01.2019
Doorrekening klimaatakkoord week voor verkiezingen NOS 22.01.2019
‘Als staat niet naar rechter luistert, zijn we een bananenrepubliek’ NOS 23.01.2019
Haags klimaatpact krijgt steeds meer steun OmroepWest 23.01.2019
Klimaatdoel is haalbaar, maar Nederland zit nu nog in Europese achterhoede NOS 28.09.2018
Klimaatakkoord komt er dit jaar niet, spanning in coalitie NOS 27.09.2018
Klimaatplannen te vaag voor doorrekening NOS 25.09.2018
Coalitie wil Urgendazaak niet op de spits drijven
De coalitiefracties reageren vrij laconiek op het nieuws dat Nederland de milieudoelen niet haalt. Niemand wil de druk over het klimaat nog verder opvoeren.
De klimaatdoelen voor 2020 raken uit zicht. Moet het kabinet beter zijn best doen om in de buurt te komen van de gemaakte afspraken? Of moeten de doelen van tafel en moet er een nieuw, realistisch scenario komen – Klimaatplan B – om minder ambitieuze klimaatdoelen te halen?
Het huidige kabinetsbeleid volstaat niet om de voor volgend jaar gestelde klimaatdoelen te halen.
Urgenda sleepte de Nederlandse staat voor de rechter, omdat die doelen met het huidige beleid niet gehaald zouden worden. De rechter gaf de duurzaamheidsorganisatie meermaals gelijk. Het Hof beoordeelde eind vorig jaar dat de staat maatregelen moest nemen.
In de door actiegroep Urgenda aangespannen rechtszaak kreeg de overheid tot twee keer toe opdracht de uitstoot van CO2 met minstens een kwart terug te dringen ten opzichte van 1990. Maar de teller blijft volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) steken op iets meer dan een vijfde, bevestigen Haagse bronnen.
CO2 uitstoot
Nederland heeft bij de klimaatakkoorden van Parijs afgesproken dat het de uitstoot van broeikasgassen in 2020 met een kwart moet hebben verminderd ten opzichte van 1990. Daarvoor zijn ingrijpende maatregelen nodig, bijvoorbeeld het vervroegd sluiten van meerdere kolencentrales.
Vier van de vijf overgebleven kolencentrales moeten voor 2020 sluiten. Dat vond GroenLinks op 25 januari 2019. Met het plan wil de partij voldoen aan het Urgenda-vonnis, schrijft Rob Ramaker. Maar abrupt afscheid nemen van kolen is duur én contraproductief.
Het doel van het klimaatakkoord is helder: in 2030 moet Nederland dus minimaal 49 procent minder broeikasgassen uitstoten ten opzichte van 1990. Maar dan moet de politiek wel keuzes maken, zegt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).
De doelstelling voor 2030 staat in het regeerakkoord van het kabinet. Rutte III wil ook binnen de EU het voortouw nemen.
Duurzaamheidsorganisatie Urgenda heeft zelf berekeningen gemaakt hoe het doel uit de zogenoemde Urgenda-rechtszaak gehaald kan worden. In deze, door de actiegroep tegen de staat aangespannen zaak, heeft de rechter beslist dat in 2020 de uitstoot van broeikasgassen met 25 procent moet zijn gedaald ten opzichte van 1990.
Maar dat doel wordt bij lange na niet gehaald, blijkt uit berekeningen die vrijdag officieel bekend worden, maar sinds maandag al rondzingen in Den Haag. Volgens bronnen in Den Haag zal de daling van de uitstoot waarschijnlijk blijven steken rond de 20 procent.
Het kabinet moet de uitstoot van CO2 naar aanleiding van de zogenoemde Urgenda-zaak mogelijk met 9 megaton meer terugbrengen. De kans is hierdoor groot dat het kabinet op korte termijn nog eens extra ingrijpende maatregelen moet nemen om het klimaatprobleem aan te pakken, zo bevestigen Haagse bronnen tegen de NOS.
De rechter heeft in oktober 2018 in een door Urgenda aangespannen rechtszaak bepaald dat Nederland de uitstoot van broeikasgassen in 2020 met 25 procent moet hebben teruggebracht ten opzichte van 1990. Dat percentage lijkt bij lange na niet gehaald te worden. De Nederlandse Staat heeft een zorgplicht en moet burgers beschermen, vindt de rechter.
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PLB) keek afgelopen weken naar de gerechtelijke uitspraak en komt komende vrijdag met de definitieve doorrekening.
Deze maatregelen staan los van het klimaatakkoord, waar het kabinet nu mee bezig is. In dat akkoord wordt gezocht naar besparingen voor een langere termijn tot 2030. De berekening van het Planbureau voor de Leefomgeving kan nog enigszins veranderen, pas vrijdag stellen ze het definitieve getal vast.
CO2 belasting
Jesse Klaver is ‘levensgevaarlijk bezig’ met zijn wetsvoorstel voor een nationale CO2-belasting. Dat heeft voorzitter Hans de Boer van werkgeversorganisatie VNO-NCW vanmorgen gezegd bij het NPO Radio 1-programma 1op1. Volgens De Boer verspreidt de GroenLinks-voorman ‘fake news’ en is hij ‘straks verantwoordelijk voor 50.000 klimaatwerklozen’.
Bekijk ook;
Moet er een CO2-heffing komen? Marijnissen vs. Wientjes AD 30.01.2019
Hans de Boer (VNO-NCW) haalt hard uit naar Klaver en zijn CO2-heffing NOS 22.01.2019
Extra ‘klimaat-tegenslag’ kabinet; 9 megaton meer CO2-reductie nodig NOS 22.01.2019
Kabinet: burger verleiden tot klimaatmaatregelen NOS 21.12.2018
Wat moet het kabinet doen na de Urgenda-uitspraak? NOS 09.10.2018
Hof kraakt verweer Staat: Nederland moet uitstoot sneller terugdringen NOS 09.10.2018
Minder CO2-uitstoot prima, maar niet ten koste van werk en inkomen NOS 28.09.2018
Zorgkosten
Het kabinet-Rutte III toont nauwelijks ambitie om de zorgkosten in de toekomst binnen de perken te houden. Die scherpe kritiek uit Ruben Wenselaar, topman van de grote zorgverzekeraar Menzis, morgen in een interview met deze krant.
De zorgkosten rijzen momenteel de pan uit. Maar we willen allemaal het beste van het beste en daar zit nu eenmaal een behoorlijk prijskaartje aan. Dat moeten we accepteren, stelt Wenselaar.
Werkdruk
Personeel in de zorg heeft ondanks extra geld uit Den Haag nog altijd te maken met een te hoge en nog steeds stijgende werkdruk. Bovendien blijven veel collega’s de zorg verruilen voor ander werk. Dat komt naar voren in een onderzoek van de Beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN), waarin 17.000 mensen naar hun ervaringen in de zorg werden gevraagd.
In 2018 zeiden iets meer mensen te overwegen de zorg te verlaten dan bij de enquête in het voorafgaande jaar. Dat percentage steeg van 11 naar 13 procent. Verder zeiden zeven van de tien ondervraagden dat het afgelopen jaar de werkdruk hoger is geworden.
Extra geld
Vorig jaar maart trok het kabinet 347 miljoen euro extra uit om het personeelstekort in de zorg aan te pakken. Met dat geld zou de krapte in 2022 opgelost moeten zijn.
Volgens Sonja Kersten, directeur van de beroepsvereniging, wordt dat geld niet goed besteed: “Geld om mensen de zorg in te trekken is heel goed, maar je moet natuurlijk vooral ook kijken naar mensen die het werk nu doen en hoe we die kunnen behouden voor de zorg.”
Overstappen naar andere sector
Jolanda de Graaf is wijkverpleegkundige in Barneveld. Ze ziet dat mensen enthousiast in de zorg gaan werken maar op een later moment afhaken: “Mensen lopen zichzelf voorbij. We hebben dagelijks te maken met leed, verdriet, eenzaamheid, palliatieve zorg en overlijden van patiënten. Dat zijn veel dingen die je op je bordje krijgt en die je eigenlijk met elkaar wilt kunnen delen, maar daar is geen tijd voor.”
En dus ziet De Graaf collega’s overstappen naar andere sectoren. “Als je om je heen kijkt zijn er genoeg andere banen voor hetzelfde salaris die veel minder belastend zijn.” Ook De Graaf zelf vraagt zich ondanks haar enthousiasme voor het vak weleens af of ze het vol blijft houden: “Er moet echt snel wat gebeuren.”
Uitstroom
Kersten herkent dat: “Mensen vinden hun vak geweldig, maar ze ervaren een torenhoge werkdruk.” Volgens de V&VN is dat een belangrijke reden voor de uitstroom van personeel uit de zorg. Zolang mensen blijven uitvallen is het volgens de V&VN ‘dweilen met de kraan open’.
Minister De Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zegt dat hij hard werkt aan een oplossing. “We weten dat het begint te lukken om meer mensen te werven voor de zorg.”
De Jonge erkent dat de werkdruk voor verpleegkundigen nog volop voelbaar is. “Maar ik denk ook niet dat we moeten doen alsof er op het departement een knop staat waarmee je overal blikken met nieuwe mensen open kunt trekken. Het is gewoon een kwestie van hard werken om dat voor elkaar te krijgen.”
Maandag praat de Tweede Kamer met deskundigen over arbeidsmarktbeleid in de zorg.
Zie ook: Meer geld vanwege gedonder in de Zorg door bezuinigingen – deel 14
Zie ook: Gaat het gedonder in de Haagse zorg gewoon verder ???
Terreur
De jihadistische dreiging is de afgelopen periode veranderd, maar de kans op aanslagen in Nederland blijft substantieel. En dus blijft het Dreigingsniveau op 4 van de 5 staan. Dat blijkt uit het 48ste Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) van de NCTV. De steekpartij op Amsterdam Centraal Station illustreert de dreiging in Nederland.
De in het vorige DTN geconstateerde verandering van de dreiging heeft zich doorgezet. Het aantal aanslagen in Europa is sinds oktober vorig jaar sterk verminderd. Ook is het vermogen van ISIS tot plannen en uitvoeren van aanslagen in Europa aangetast.
Dat het dreigingsniveau toch niet wijzigt heeft twee belangrijke redenen. Ten eerste opereren er ook in Nederland internationale jihadistische netwerken, al dan niet aan ISIS of Al Qa’ida verbonden. Deze netwerken hebben de intentie hebben om aanslagen in Europa te plannen. De tweede reden is de geweldsdreiging die blijft uitgaan van de Nederlandse jihadistische beweging. Er zijn aanhangers van deze beweging die zich bezighouden met het plannen van aanslagen, maar dit heeft tot op heden niet tot concrete dreiging geleid.
Jihadistisch beweging in Nederland
Ondanks een stagnerende groei, geeft de omvang van de Nederlandse jihadistische beweging reden tot zorg. Deze groep, die in de jaren 2013-2016 flink is gegroeid, is mogelijk bevattelijke voor een ‘wraaknarratief’ waarbij de schuld van de val van het ‘kalifaat’ gelegd wordt bij het Westen. Dit kan als rechtvaardiging worden gebruikt voor aanslagen.
De beweging bevindt zich in de fase van heroriëntatie na de ineenstorting van het kalifaat. Het gebrek aan uitreismogelijkheden, door de ineenstorting van het kalifaat, leidt tot meer nadruk op da’wa, het verspreiden van de jihadistische boodschap. Dit kan leiden tot een verdere groei van het aantal jihadisten in Nederland. Naast aanhangers van het jihadisme zijn er in Nederland nog enkele duizenden sympathisanten van het jihadisme, vooral van ISIS.
Internationaal
Ondanks de zware verliezen bestaat ISIS nog steeds. De afgelopen maanden is zichtbaar geworden dat ISIS in zowel Irak als Syrië de jihadstrijd voortzet, maar dan in de vorm van een insurgency: guerrilla tactieken, zoals korte hit-and-run aanvallen en ontvoeringen. De factoren die hebben geleid tot de opkomst van ISIS zijn geenszins weggenomen. Hierdoor blijft er een voedingsbodem voor onvrede bestaan, die door een organisatie als ISIS gekanaliseerd en uitgebuit kan worden.
Voor de dreiging in en tegen het Westen is het van belang dat in een aantal buurlanden tientallen jihadisten, die zijn veroordeeld voor een terroristisch misdrijf, binnenkort vrijkomen. Ook in Nederland zullen enkele veroordeelde jihadisten vrij komen.
Salafisme
De invloed van het salafisme in Nederland groeit al een aantal jaar. Een deel van de salafistische beweging propageert en legitimeert actieve onverdraagzaamheid en anti-democratische activiteiten. Hiermee vormt dit gedeelte van de salafistische beweging op termijn mogelijk een dreiging tegen de nationale veiligheid. Binnen het salafisme bevinden zich ook personen die terroristisch geweld legitimeren. Dat doen zij doorgaans verhuld in religieuze termen.
Links- rechtsextremisme
Er is een toename van rechts-extremistisch geweld in West-Europa. Ook in Nederland is er een stijging. Dat stelt het Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) in een rapport dat maandag verscheen.
Er is sprake van groeiend zelfvertrouwen bij rechtsextremisten. De focus blijft gericht op acties tegen de vermeende islamisering van Nederland, de komst van asielzoekers en het vermeende verlies van de Nederlandse identiteit. Geweld door eenlingen of kleine groepen is denkbaar. In de afgelopen maanden hebben linkse actiegroepen nauwelijks extremistische acties uitgevoerd.
Deze moskee in Enschede werd al eens bekogeld met een molotovcocktail Ⓒ GinoPress
NCTV
Er is een toename van rechts-extremistisch geweld in West-Europa. Ook in Nederland is er een stijging. Dat stelt het Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) in een rapport dat maandag verscheen.
In Nederland zullen extreem-rechtse stromingen niet snel overgaan op grootschalig terroristisch geweld dat tot veel slachtoffers zal leiden. Maar gewelddadige incidenten kunnen wel leiden tot angst in de samenleving. Dat kan de democratie ondermijnen, concludeert de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) in het rapport De golfbewegingen van rechts-extremistisch geweld in West-Europa. Vier vragen en antwoorden over het onderzoek van de NCTV.
Zie ook: Verhoogde dreiging aanslagen door extremisme – deel 15
Schiphol overvol
Op het gebied van luchtvaart staat verantwoordelijk minister Cora van Nieuwenhuizen voor de loodzware taak om de opening van vliegveld Lelystad Airport in goede banen te leiden. Dat dat niet makkelijk verloopt, is duidelijk: de opening van de luchthaven is met minimaal een jaar uitgesteld tot 2020.
Begin december kreeg Van Nieuwenhuizen een nieuwe tegenslag te verwerken. De Europese Commissie ging niet akkoord met het de regeling die ervoor moet zorgen dat vluchten van Schiphol naar Lelystad worden verplaatst. Van Nieuwenhuizen is met de Europese Commissie in gesprek om de regeling aan te passen.
Carla Joosten maakte een reconstructie: Hoe ‘Lelystad’ Haagse kwestie werd
Alsof dat nog niet genoeg was, besloot een ruime Kamermeerderheid 20 december een motie aan te nemen die autonome groei op Lelystad Airport verbiedt. Diezelfde motie verbiedt overigens ook vrachtverkeer vanaf het nieuwe vakantievliegveld.
Lelystad moet een deel van de vakantievluchten van Schiphol overnemen. Tot 2023 zou het om maximaal 10.000 starts en landingen per jaar gaan, daarna maximaal 45.000. Op Lelystad mogen volgens de plannen alleen maatschappijen gaan vliegen die vluchten op Schiphol opgeven.
Vooral in Gelderland en Overijssel is er veel weerstand ontstaan tegen de lage aanvliegroutes. Een eerder onderzoek met meetgegevens over de geluidsoverlast bleek fouten te bevatten.
Lelystad
Met een nieuw plan hoopt minister Cora van Nieuwehuizen (Infrastructuur en Waterstaat) luchtvaartmaatschappijen te verleiden de overstap te maken van Schiphol naar Lelystad Airport, de luchthaven die in 2020 open moet gaan voor commerciële vluchten.
De minister wil vakantieverkeer prikkelen om van Schiphol weg te gaan door die vluchten voorrang te verlenen bij de verdeling van de slots (vliegrechten) voor Lelystad Airport, staat in een brief die de minister donderdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
lees: brief lelystad
Schalie
Zeker 11.671 panden zijn mogelijk onveilig en worden tegen het licht gehouden.
11.000 risicovolle huizen in aardbevingsgebied Groningen hiervan ligt het overgrote deel van de woningen die mogelijk onveilig zijn, ligt in Appingedam (2.528) en Delfzijl (2.523). Daarna volgen Groningen (2.281), Loppersum (2.202), Midden-Groningen (1.363) en Het Hogeland (683). Slechts een klein aantal panden staat in Oldambt (91). De woningen zijn verspreid over in totaal 15.634 adressen.
Plan van aanpak
Sietsma benadrukt dat nog niet zeker is of er 11.671 gebouwen, waaronder flats en gedeelde huizen, worden versterkt. Uit onderzoek moet naar voren komen of dit nodig is, staat in het openbaar gemaakte plan van aanpak.
Het plan van aanpak van waarnemend coördinator Sietsma is opgesteld na raadpleging van de regio. Maar burgemeesters in het gebied hebben er wel kanttekeningen bij. “De nieuwe lijst geeft volgens ons geen volledig en goed beeld van de situatie. We sturen er daarom op aan dat de lijst aangevuld wordt met panden die logisch gezien ook op de lijst moeten staan (zoals de complexe schades)”, schrijven vier burgemeesters in een brief aan de bewoners. Het is niet na te gaan hoe de lijst tot stand is gekomen, en hij “zit ook niet altijd logisch in elkaar”, stellen ze.
De gaswinning heeft geleid tot bodemdaling en aardbevingen in het gebied, waardoor veel panden zijn beschadigd. Omdat in de loop der jaren de kans op nog zwaardere aardbevingen groter is geworden is het nodig om panden te versterken, zolang de productie nog niet onder de 12 miljard kuub gas per jaar zit. Dat duurt waarschijnlijk nog wel even.
Complicerende factor is een gebrek aan kennis van de ondergrond. Het is niet duidelijk wat de toekomstige gaswinning voor gevolgen heeft voor de bodem, maar de productie sneller terugbrengen is volgens minister Wiebes niet mogelijk omdat dan de leveringszekerheid in gevaar komt.
Zeven jaar
Over zeven jaar moet volgens toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) de versterkingsoperatie zijn voltooid. Het SodM belooft de Groningers de voortgang goed in de gaten te houden. “Alleen als de versterking is uitgevoerd én de afbouw van de gaswinning volgens plan verloopt, is het in Groningen net zo veilig als elders in Nederland. Daarom houdt het SodM op allebei toezicht”, aldus inspecteur-generaal Kockelkoren.
Afschakelplan
Ook is Nederland is niet goed voorbereid op situaties waarin noodgedwongen het gas tijdelijk moet worden afgesloten voor gebruikers. Dat blijkt uit een vertrouwelijk crisisplan van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). EenVandaag kreeg dat plan in handen na een beroep op de Wet openbaarheid bestuur (Wob).
Het crisisplan in het kort
- Crisisplan beschrijft wat mogelijke stappen zijn als Nederland ineens voor langere tijd geen gas op kan pompen uit Groningen.
- In het plan wordt beschreven wat er moet gebeuren als we bijvoorbeeld ook niet genoeg gas uit het buitenland kunnen halen om aan de vraag te voldoen.
- Het blijkt echter dat maatregelen, zoals bedrijven gedwongen afsluiten van Gronings gas, voor moeilijkheden zorgen.
- Zo kunnen gasafnemers moeilijk gedwongen worden tot afsluiting, omdat de gasafsluiting zich op eigen terrein van het bedrijf in kwestie bevindt. Er zijn weinig mogelijkheden om toegang te eisen tot eigen terrein.
- Het kabinet wil de gaswinning in Groningen vóór 2030 stilgelegd hebben. Komend jaar wordt daarom 19,4 miljard kuub uit de grond gehaald. Het huidige winningsniveau ligt op 21,6 miljard kuub.
In het plan wordt geschetst dat de gevolgen voor de Nederlandse maatschappij groot zijn bij een tekort aan gas op langere termijn. Het plan dateert van januari 2018 maar is vrijdag openbaar geworden na een beroep op de Wet openbaarheid bestuur (Wob).
Lees: Lapt de overheid de klimaatafspraken aan haar laars? NU
zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 8 – nasleep
Brexit
Er hangt een ‘no deal’ – geen akkoord – in de lucht. Op 29 maart 2019 moet de Britse uittreding geregeld zijn. Op 15 januari komt het Lagerhuis bij elkaar om te stemmen over de deal die nu op tafel ligt. Stemt een meerderheid het plan weg, dan is er vrijwel geen tijd meer om de deal aan te passen en is een ‘harde Brexit’ een feit.
Meer achtergrond bij dit artikel: Nederland is nog lang niet Brexit-proof
Bij een harde Brexit krijgen bedrijven die handeldrijven met het Verenigd Koninkrijk veel meer papierwerk voor hun kiezen. Voor sommige producten komen importtarieven van 17 procent. Grenscontroles komen terug en dat betekent lange wachttijden bij havens en vliegvelden.
Lees hier; Maar wat als er geen Brexit-deal komt?
De export naar het Verenigd Koninkrijk van de Land- en tuinbouw is nu nog 8 miljard, wat daarmee gaat gebeuren, is onzeker. Voor Nederlandse vissers is het onduidelijk of ze in Britse wateren mogen blijven vissen. Ook bestaan er vragen over het uitwisselen van informatie tussen politie en justitie. De levering van medicijnen kan onder druk komen te staan doordat Europese wet- en regelgeving vervalt. Ten slotte heeft de Brexit gevolgen voor militaire EU-missies waar het Verenigd Koninkrijk niet langer aan deel hoeft te nemen.
Om de Brexit het hoofd te bieden, worden duizenden nieuwe krachten gezocht, voor bij de douane, de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA), maar ook de Immigratie en Naturalisatiedienst (IND). Aan Rutte de taak dit in goede banen te leiden en te zorgen dat Nederland zo min mogelijk schade aan de mogelijke chaos ondervindt.
Terugblik
Rem op de Noodwet
De speciale bevoegdheden die het kabinet achter de hand houdt om te kunnen ingrijpen bij onvoorziene gevolgen van een harde Brexit worden beknot. Een meerderheid van de Tweede Kamer zal zich naar verwachting scharen achter voorstellen daartoe van CDA, D66 en ChristenUnie.
In plaats van één jaar na de Brexit kan het kabinet een half jaar noodmaatregelen nemen. Ook moet het kabinet eventuele noodwetten binnen een week aan de Kamer voorleggen. Bovendien moet zwart op wit komen dat de zogeheten ’ministeriële regelingen’ nooit in strijd zijn met de grondwet.
‘Zeer ongebruikelijk’
Een groot deel van de Tweede Kamer ziet de noodzaak van een noodwet bij een no-deal-brexit in, maar wil niet dat bewindslieden zulke ruime bevoegdheden krijgen. Ook de Raad van State is kritisch. Het adviesorgaan van de regering noemt het “zeer ongebruikelijk” en “zeer onwenselijk” om een minister zoveel macht te geven.
‘Buitenspel’
Maar een ruime Kamermeerderheid zal vandaag 24.01.2019 duidelijk maken dat het parlement nog steeds te veel buitenspel staat. Ook de regeringspartijen D66 en CDA zijn nog lang niet overtuigd. Zij vinden bijvoorbeeld dat de noodmaatregelen binnen tien weken moeten zijn ingediend én goedgekeurd door de Tweede Kamer en dat ze anders moeten vervallen.
Backstop
De Europese hoofdonderhandelaar voor de Brexit acht het onhaalbaar om de zogenoemde ’backstop’ een beperkte looptijd te geven. De garantieregeling moet volgens Michel Barnier voor onbepaalde tijd zijn, omdat anders niet gegarandeerd kan worden dat de grens tussen EU-lidstaat Ierland en het Britse Noord-Ierland openblijft.
zie ook: Van No-BREXIT naar Pro-NEXIT ????
Het Kinderpardon
Een andere kwestie die de coalitie het komend jaar dreigt te splijten, is het kinderpardon. Na de slepende zaak met de Armeense kinderen Lili en Howick, die in september te elfder ure toch mochten blijven omdat staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Mark Harbers (VVD) zijn discretionaire bevoegdheid gebruikte, kwamen tal van oproepen voor een ruimer kinderpardon.
Zo verzamelde televisiepresentator Tim Hofman met een petitie ruim 250.000 handtekeningen voor een ruimer kinderpardon, die hij aanbood in de Tweede Kamer. Daarmee wilde hij vooral de christelijke regeringspartij CDA overtuigen, die er net als de VVD niets in ziet om 400 uitgeprocedeerde ‘gewortelde’ kinderen en hun gezinnen alsnog toe te laten in Nederland.
De twee partijen staan lijnrecht tegenover de ChristenUnie, voorstander van een nieuw kinderpardon. Op het partijcongres in november stemde een ruime meerderheid nog vóór een motie voor een uitzetstop van ‘gewortelde’ asielkinderen.
Die motie was ondertekend door 140 ChristenUnie-leden, onder wie de Armeense Hayarpi Tamrazyan, die al sinds eind oktober ‘kerkasiel’ krijgt, eerst in Katwijk, daarna in de Bethelkerk in Den Haag. Omdat de overheid geen kerkdienst mag onderbreken, wordt al ruim twee maanden een dienst gehouden in het buurt- en kerkhuis.
Lees ook deze column van Gerry van der List over het kerkasiel: Hoe linkse dominees de rechtsstaat ondermijnen
Fractieleider Gert-Jan Segers noemde de aangenomen motie op zijn partijcongres een ‘duidelijk signaal’, maar blijft naar eigen zeggen trouw aan het regeerakkoord. Kamerlid Joël Voordewind greep de motie aan om de discussie met de andere regeringspartijen VVD, CDA en D66 te heropenen. Aangezien ook laatstgenoemde partij volgens het eigen verkiezingsprogramma een ruimer kinderpardon wil, ligt onenigheid in de coalitie op de loer.
Terugblik;
Overleg kinderpardon
Het overleg tussen coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie over een soepeler kinderpardon zit muurvast. Vandaag 24.01.2019 spraken de coalitiepartners opnieuw over de mogelijkheid om hier ’gewortelde’ asielkinderen vaker een verblijfsvergunning te verstrekken. „Maar voor mij is duidelijk wat er in het regeerakkoord staat en ik ga er vanuit dat andere partijen die afspraken ook respecteren”, zegt VVD-Kamerlid Azmani. Daarmee staat de VVD recht tegenover CDA, D66 en CU.
Migratiedeskundigen zetten vraagtekens bij de plotselinge koerswijziging van het CDA over het kinderpardon.
Onderzoeker Carolus Grütters van het Centrum van Migratierecht van de Radboud Universiteit vindt het moment waarop het CDA twijfelt aan het Nederlandse kinderpardon vreemd. „Ze beroepen zich op een uitspraak van het Europese Hof van Justitie, maar die uitspraak is al in juni vorig jaar gedaan.” De onderzoeker aan het Nijmeegse Centrum van Migratierecht vreest dan ook dat andere motieven een rol spelen. „Wat is de waarde van zo’n voorstel, in aanloop naar de verkiezingen?”
Adempauze
De regeringspartijen krijgen een adempauze om het eens te worden over verruiming van het kinderpardon. Tot eind volgende week worden er geen asielzoekers met kinderen uitgezet die al langer dan vijf jaar in Nederland verblijven.
Maar dat is puur toeval, benadrukt staatssecretaris Mark Harbers (Asiel). Hij heeft geen opdracht gegeven om de uitzettingen stil te leggen. Er stonden er simpelweg geen gepland.
Volgende week
Volgende week buigt de Kamer zich over het kinderpardon. De coalitiepartijen overleggen donderdag 24.01.2019 opnieuw om voor dat debat een oplossing te vinden voor het meningsverschil tussen VVD en haar drie regeringspartners.
Nog meer spanning in het Kabinet
Terwijl binnen de coalitie de discussie over het kinderpardon nog verder oploopt, weigert staatssecretaris Mark Harbers vooralsnog af te zien van geplande uitzettingen. Een uitzetstop geeft een ‘verkeerd signaal’ af, zei hij vanmiddag 22.01.2019 in het wekelijkse vragenuur in de Tweede Kamer.
Of er een uitzetstop komt voor gezinnen van afgewezen asielzoekers, blijft onzeker. Een oplossing binnen de coalitie is nog niet in zicht. Staatssecretaris Mark Harbers van justitie wil voorlopig geen veranderingen doorvoeren in het uitzetbeleid, zei hij dinsdag in het vragenuur van de Tweede Kamer.
De regeringspartijen willen dat de regels rond kinderen in de asielprocedure soepeler worden. Meer kinderen en hun ouders kunnen zo in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning, bevestigen de partijen naar aanleiding van berichtgeving.
400 lopende gevallen
Daarvoor zou in ieder geval het zogenoemde ‘meewerkcriterium’ veranderd moeten worden. Daarin wordt van asielzoekers gevraagd dat zij meewerken aan hun eigen uitzetting. Wie bijvoorbeeld een afspraak mist met de IND, loopt kans buiten de pardonregeling te vallen.
zie ook: Nieuwe hoop Kinderpardon versus Asielbeleid !!! ???
Bekijk ook;
Zie ook: 2019 – Het jaar van de waarheid voor kabinet Rutte 3
Lees ook: Dit zijn de grootste uitdagingen voor Rutte III in 2019
lees ook: Terugkijken op 2018: alle eindejaarsverhalen op een rij
zie ook: Terugblik 1 jaar Kabinet Rutte 3 – Coalitie VVD-CDA-D66-CU
zie ook: Zomerreces Tweede kamer 2018
zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 8 – Kabinet-Rutte III aan de slag
zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 7 – Aftrap Kabinet Rutte 3
zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 6 – Regeerakkoord
CO2-plan corporaties en Urgenda voor kabinet
Telegraaf 15.02.2019 Duurzaamheidsorganisatie Urgenda presenteert vrijdag samen met ruim 150 woningcorporaties een plan voor extra reductie van CO2. De Nederlandse staat moet ervoor zorgen dat er in 2020 minstens een kwart minder broeikasgassen worden uitgestoten dan in 1990, maar daar lijkt nog een flink gat in te zijn. Dat is te dichten door kolencentrales te sluiten, maar als de overheid dat niet wil, kunnen veertig kleinere maatregelen ook helpen, stellen Urgenda en de woningcorporaties.
In 1990 was de uitstoot van broeikasgassen 221 megaton. Dat moet terug met 25 procent in 2020, naar 166 megaton. Vorig jaar was dat nog maar 13 procent lager (193 megaton). De overheid denkt evenwel op 21 procent uit te komen, en ziet daarmee een gat van 9 megaton.
Om te laten zien dat zo’n opgave „niet draconisch en onhaalbaar is, zoals het kabinet ons graag wil doen geloven”, wil Urgenda met alle partners laten zien dat die 9 megaton goed te halen is. „Als de overheid niet steeds echte maatregelen blijft uitstellen.”
De planindieners komen vrijdag met de eerste van hun veertig maatregelen. Ze willen 100.000 huurwoningen verduurzamen (bijvoorbeeld gasloos en met zonnepanelen) en huurders daarmee helpen aan een substantieel lagere energierekening. Dat is te financieren met geld van de verhuurdersbelasting, aldus het voorstel. Dat betekent extra CO,2-besparing én draagvlak bij de Nederlandse burger.
Bekijk ook:
Planbureau: Nederland haalt klimaatdoel 2020 niet
Bekijk ook:
Kabinet komt met extra klimaatmaatregelen
Amsterdamse raad akkoord met klimaatfonds van 150 miljoen euro
De gemeenteraad in de hoofdstad is opvallend eensgezind over de noodzaak van het fonds, inclusief VVD en CDA.
NOS 14.02.2019 De gemeenteraad van Amsterdam heeft vrijwel unaniem ingestemd met een klimaatfonds van 150 miljoen euro. Het geld is bedoeld voor projecten tot 2025. Dat betekent dat er 25 miljoen euro per jaar beschikbaar is. Alle partijen gingen ermee akkoord, op Forum voor Democratie na.
Het fonds werd vorige maand al gepresenteerd door de wethouder Duurzaamheid, Marieke van Doorninck (GroenLinks). Het college (met behalve GL ook D66, PvdA en SP) heeft de ambitie om de CO2-uitstoot in 2030 terug te brengen met 55 procent. In 2050 moet dat percentage 95 zijn. Ook wil Amsterdam over ruim vijftien jaar aardgasvrij zijn.
Waar het klimaatthema in politiek Den Haag geregeld tot frictie en spanning leidt, ook in de coalitie, was de gemeenteraad in de hoofdstad opvallend eensgezind over de noodzaak voor het fonds. Ook oppositiepartijen VVD en CDA, die landelijk waarschuwen dat de kosten voor de burger niet te hoog mogen oplopen, stemden in met de komst van het fonds.
Zonnepanelen voor de straat?
Met het geld wil Amsterdam ook burgerinitiatieven ondersteunen. De stad roept burgers op met voorstellen te komen om de klimaatdoelen te halen. Als voorbeeld noemde wethouder Van Doorninck eerder in Het Parool een buurtcoöperatie die in de hele straat zonnepanelen wil realiseren.
Forum voor Democratie noemt het fonds verspilling van geld. De partij had liever gezien dat het wordt besteed aan het herstellen van kades. “Deze plannen zijn peperduur en niemand weet wie het bonnetje gaat betalen”, citeert Het Parool FvD’er Kevin Kreuger.
Niet wachten op Den Haag
Milieuorganisatie Milieudefensie noemt de 150 miljoen een “heel mooi bedrag, waar Amsterdam een flinke stap mee kan zetten”. Campagneleider Energie Evert Hassink zegt dat de gemeente het geld bijvoorbeeld kan gebruiken voor een garantiefonds, waarvan minder vermogende mensen gebruik kunnen maken om hun huis te isoleren. Ook zou het verstandig zijn als een deel van het geld wordt geïnvesteerd in het vergroenen van de stadsverwarming, zegt hij.
Hassink vindt het van belang dat een grote stad als Amsterdam het voortouw neemt en niet wacht op het Rijk. Bovendien kunnen zaken op grotere schaal worden geregeld.
“Op het platteland en in kleinere gemeentes moet veel naar meer individuele oplossingen worden gezocht, zoals warmtepompen, maar die zijn relatief duur. Amsterdam heeft de luxe dat het huidige warmtenet makkelijk uitgebreid kan worden.”
CO2-uitstoot in laatste kwartaal 2018 hoger
Telegraaf 14.02.2019 De uitstoot van het broeikasgas koolstofdioxide (CO2) in Nederland is in het vierde kwartaal van 2018 met 0,5 procent toegenomen ten opzichte van een jaar eerder. Huishoudens en de transportsector stootten meer CO2 uit, energiebedrijven minder. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van de jongste kwartaalcijfers over de CO2-uitstoot.
De CO2-uitstoot van huishoudens was in het vierde kwartaal 1,8 procent hoger dan in hetzelfde kwartaal van 2017. Vooral de uitstoot door het verbruik van motorbrandstoffen nam toe. Het verbruik van gas bleef nagenoeg gelijk aan het vierde kwartaal van 2017. In het laatste kwartaal van 2018 was het aandeel van huishoudens in de totale CO2-uitstoot ruim 21 procent.
In de transportsector was de uitstoot in het vierde kwartaal 2,8 procent hoger dan een jaar eerder. Het aandeel in de totale uitstoot was bijna 12 procent. De uitstoot van de luchtvaart nam het meest toe, de binnenvaart stootte minder CO2 uit.
Bij energiebedrijven, waterbedrijven en afvalbeheer was de uitstoot in de laatste drie maanden van vorig jaar 1,7 procent lager dan een jaar eerder. Deze bedrijven waren in het vierde kwartaal verantwoordelijk voor bijna 29 procent van de totale uitstoot. Elektriciteitsbedrijven verbruikten bij hun productie minder steenkool en meer aardgas. Bij het verbranden van aardgas wordt minder CO2 uitgestoten dan bij steenkool.
Greenpeace zegt in een reactie dat „het weer niet gelukt is om een stap te zetten in de aanpak van de CO2-uitstoot. Het is glashelder dat het Nederlandse klimaatbeleid nog ver achterloopt op de feiten. De cijfers bevestigen wederom dat het voor de regering en de industrie nog steeds geen menens is met het klimaat.”
De meeste klimaatwetenschappers zijn het erover eens dat CO2-uitstoot bijdraagt aan klimaatverandering.
Bekijk meer van; co2 huishoudens centraal bureau voor de statistiek (cbs) klimaat
Telegraaf 13.02.2019 Partijleider Thierry Baudet is weggelopen bij een Kamerdebat over klimaat. De voorman van Forum voor Democratie was, na een oproep van andere Kamerleden, van plan om minister Wiebes (Klimaat) te bevragen over een kritisch rapport waarin staat dat het Energieakkoord 107 miljard euro kost.
Het rapport, opgesteld door een klimaatkritische groep, is vanmiddag overhandigd aan VVD-prominent Frits Bolkestein. Baudet deed woensdagmiddag een debataanvraag over de rekensom van de groep waaruit zou blijken dat het Energieakkoord van 2013 veel duurder is geworden dan door het vorige kabinet is beweerd.
Uitgerekend op het moment van de aanvraag was er al een debat bezig met minister Wiebes over energie en klimaat. Politici van andere partijen blokkeerden daarom het verzoek van Baudet en kwamen met een tegenvoorstel. „Kom met ons mee naar de commissiezaal en stel direct uw vragen”, opperde onder andere CDA-Kamerlid Agnes Mulder.
Inpakken
Baudet gaf gehoor aan de oproep om direct naar het debat te komen. Daar wilde hij wel eerst weten of minister Wiebes bekend is met het rapport en inhoudelijke vragen kan beantwoorden. De VVD-bewindsman gaf aan nog niet bekend te zijn met de volledige inhoud van het rapport. Baudet pakte daarop zijn spullen weer in: „Dan weet ik genoeg.”
Bekijk meer van; klimaat thierry baudet tweede kamer den haag
MSN 13.02.2019 Partijleider Thierry Baudet is weggelopen bij een Kamerdebat over klimaat. De voorman van Forum voor Democratie was, na een oproep van andere Kamerleden, van plan om minister Wiebes (Klimaat) te bevragen over een kritisch rapport waarin staat dat het Energieakkoord 107 miljard euro kost.
Het rapport, opgesteld door een klimaatkritische groep, is vanmiddag overhandigd aan VVD-prominent Frits Bolkestein. Baudet deed woensdagmiddag een debataanvraag over de rekensom van de groep waaruit zou blijken dat het Energieakkoord van 2013 veel duurder is geworden dan door het vorige kabinet is beweerd.
Uitgerekend op het moment van de aanvraag was er al een debat bezig met minister Wiebes over energie en klimaat. Politici van andere partijen blokkeerden daarom het verzoek van Baudet en kwamen met een tegenvoorstel. „Kom met ons mee naar de commissiezaal en stel direct uw vragen”, opperde onder andere CDA-Kamerlid Agnes Mulder.
Inpakken
Baudet gaf gehoor aan de oproep om direct naar het debat te komen. Daar wilde hij wel eerst weten of minister Wiebes bekend is met het rapport en inhoudelijke vragen kan beantwoorden. De VVD-bewindsman gaf aan nog niet bekend te zijn met de volledige inhoud van het rapport. Baudet pakte daarop zijn spullen weer in: „Dan weet ik genoeg.”
Staatssecretaris Snel: Brede Europese belangstelling voor invoering vliegtaks
NU 12.02.2019 Staatssecretaris Menno Snel (Belastingen) is “blij met de interesse voor een Europese vliegtaks” onder zijn EU-collega’s in Brussel. Hij zei dat na afloop van een vergadering van de ministers van Financiën waar hij zijn voorstel voor een Europese vliegbelasting presenteerde. Volgens Snel is er brede belangstelling voor.
In Nederland is al afgesproken per 2021 een vliegtaks van 7 euro per ticket voor alle bestemmingen in te voeren.
“We gaan daarmee door. Maar als er eerder een Europese taks zou komen, dan zijn we bereid ons aan te passen”, aldus Snel. “We kunnen het beter samen doen.” Een aantal lidstaten, waaronder Frankrijk en Duitsland, heeft al een vliegtaks.
EU-commissaris Pierre Moscovici zei een Europese vliegbelasting “een goed idee” te vinden. Maar hij benadrukt dat een wetsvoorstel niet meer van de huidige Europese Commissie kan komen, omdat haar mandaat deze herfst afloopt.
Volgens Snel wordt het onderwerp voor het eerst echt besproken op een bijeenkomst van de EU-ministers in april in Boekarest. Hij heeft ze ook uitgenodigd voor de internationale CO2-conferentie hierover die Nederland in juni organiseert.
Lees meer over: Klimaat Luchtvaart Politiek economie
Staatssecretaris pleit in Brussel voor EU-brede vliegtaks
NOS 12.02.2019 Nederland wil dat alle EU-landen een vliegbelasting invoeren. Staatssecretaris Snel van Financiën heeft dat voorstel gedaan in Brussel. Het kabinet wil over twee jaar in Nederland een vliegtaks van 7 euro per ticket invoeren.
“Als we de klimaatdoelen willen halen, moeten we ook wat aan het vliegverkeer doen. Nu is 2,5 procent van alle CO2-uitstoot afkomstig van vliegtuigen”, zei Snel tegen de ministers van de andere lidstaten. “Daar moeten we in Europees verband wat aan doen.”
Volgens de staatssecretaris is het voorstel niet alleen bedoeld om de CO2-uitstoot van vliegtuigen terug te dringen. Hij wil ook proberen om de verschillen tussen landen en vliegmaatschappijen weg te nemen. “Doordat elk land verschillende tarieven gebruikt is er sprake van oneerlijke concurrentie”, zei hij.
Deze zes landen hebben al een vorm van vliegbelasting:
Duitsland | Zweden |
Frankrijk | Verenigd Koninkrijk |
Italië | Oostenrijk |
Naast de landen in het bovenstaande kader, hebben ook Nederland, Denemarken en Ierland een vliegbelasting gehad, maar die later weer afgeschaft.
Een echt voorstel van de Europese Commissie valt op z’n vroegst pas dit najaar te verwachten. Na de verkiezingen voor het Europees Parlement in mei, wordt eerst een nieuwe Europese Commissie samengesteld.
Na afloop van de vergadering met de andere Europese ministers, zei Snel dat hij dit voorstel nu alvast heeft gedaan zodat iedereen aan het idee kan wennen.
Volgens de staatssecretaris had alleen Spanje kritiek en waren de overige landen redelijk enthousiast. Hij citeerde tijdens de bijeenkomst een veel gebruikte uitdrukking uit de milieuhoek: “Tax bads, not goods”, ofwel, “belast het slechte, niet het goede”.
Bekijk ook;
Kabinet wil in 2021 vliegtaks invoeren
Vliegbelasting jaren geleden afgeschaft, waarom zou het nu wel werken?
In 2017 kwam 6,6 procent van de in Nederland opgewekte energie uit hernieuwbare bronnen. Volgend jaar moet dat 14 procent zijn.
Nederland onderaan EU-lijst duurzame energie
NOS 12.02.2019 Nederland is van alle EU-landen het verst verwijderd van het verwezenlijken van de klimaatdoelstellingen van 2020. In 2017 kwam 6,6 procent van de in Nederland opgewerkte energie uit duurzame bronnen, zoals windmolens en zonnepanelen. Volgend jaar moet dat 14 procent zijn. In geen enkele EU-lidstaat is het gat zo groot.
Elf lidstaten hebben hun doelstellingen voor 2020 al gehaald, blijkt uit onderzoek van Eurostat, het statistiekbureau van de EU. Koploper Zweden wekt meer dan de helft van de energie op uit duurzame bronnen. Ook Finland, Letland, Denemarken en Oostenrijk zitten boven de 30 procent.
Op het lijstje met landen die het verst van hun doelstelling verwijderd zijn, wordt Nederland gevolgd door Frankrijk en Ierland. Luxemburg haalde in 2017 weliswaar nog minder energie uit hernieuwbare bronnen dan Nederland (6,4 procent), maar heeft met 11 procent een lagere doelstelling voor volgend jaar. De doelstellingen zijn per land afhankelijk van hun uitgangspunt en economisch potentieel.
Nederland traditioneel laag
Nederland, van oudsher een olie- en gasland, staat al jaren laag op het EU-lijstje. In 2014 eindigde ons land met 5,5 procent voorlaatste, één plaats boven Frankrijk.
In 2017 voorspelde de Europese Commissie al dat Nederland de doelstellingen van 2020 niet ging halen. Het Nederlandse ministerie van Economische Zaken stelde toen dat de commissie zich had gebaseerd op oude cijfers.
Nederland verwacht de achterstand in duurzame energie te gaan inlopen met onder meer de bouw van grote windmolenparken op zee. Die windmolenparken worden pas na 2020 opgeleverd en tellen daarom nog niet mee voor de Europese doelstellingen in 2020.
De EU heeft afgesproken dat in de hele unie volgend jaar een vijfde van de energie duurzaam moet worden opgewekt. In 2017 was dat 17,5 procent. Voor 2030 is de doelstelling 32 procent.
Wat is duurzame energie? En wat is het verschil tussen ‘groene’ en ‘grijze’ energie? NPO Focus legt het uit in deze special: https://npofocus.nl/artikel/7490/wat-is-groene-energie
Bekijk ook;
Klimaatdoel is haalbaar, maar Nederland zit nu nog in Europese achterhoede
‘Ook Nederland heeft een Energiewende nodig’
Europees rapport: Nederland gaat energiedoelstellingen niet halen
Nederland bijna hekkensluiter op duurzaamheidslijsten
D66: ruim 5 miljard voor klimaat in provincies
Telegraaf 11.02.2019 De twaalf lijsttrekkers van D66 bij de provinciale verkiezingen van volgende maand willen in totaal ruim 5 miljard euro investeren in concrete maatregelen om klimaatverandering tegen te gaan. De plannen worden maandag aangeboden aan Ed Nijpels, de voorzitter van het klimaatberaad.
„De provincie gaat over bouwen, wegen en energie”, zegt Michiel Scheffer, D66-lijsttrekker in Gelderland. „Onderwerpen die alles met klimaat te maken hebben. Daarom zijn klimaatplannen ook in de provincie ontzettend nodig.”
D66 wil geld steken in bijvoorbeeld laadpalen voor elektrische fietsen en auto’s, fietssnelwegen, isolatie van huur- en koopwoningen, zonnepanelen op de daken van huizen, scholen en bedrijven. Ook moet er volgens de regeringspartij worden geïnvesteerd in opleidingen voor vakmensen op het gebied van duurzame technologie.
Op landelijk niveau wordt gewerkt aan de nadere uitwerking van het klimaatakkoord, een verzameling van honderden voorstellen om Nederland op termijn CO2-neutraal te maken. „Met deze plannen laat D66 ook regionaal zien wat er allemaal mogelijk is”, aldus Tweede Kamerlid Matthijs Sienot.
Bekijk meer van; klimaat d66 amsterdam
D66: provincies moeten hun geld steken in klimaatmaatregelen
D66-lijsttrekkers reageren daarmee op de oproep van het CDA vorige week, dat juist op de rem wil staan.
NOS 11.02.2019 De twaalf D66-lijsttrekkers voor de Provinciale Statenverkiezingen willen dat provincies hun reserves besteden aan schone energie, laadpalen en isolatie van huizen. Dat zeggen ze tegen de NOS. Het gaat in totaal om 5,3 miljard euro. Bij de meeste provincies gaat het om geld dat is verdiend door de verkoop van aandelen van energiebedrijven.
De partij reageert daarmee op coalitiepartij CDA, die vorige week juist met een tegenovergestelde boodschap kwam. De twaalf lijsttrekkers van de christendemocraten schreven in De Telegraaf dat Nederland niet moet doorslaan in zijn ambitie om de CO2-uitstoot te verlagen.
Rijke provincie
Hoeveel geld iedere provincie te besteden heeft, is heel verschillend. Sommige, zoals Gelderland, hebben door de verkoop van de Nuon-aandelen veel geld in kas. Dat wordt veelal belegd in staatsobligaties. “Dat ligt nu op de plank”, zegt Michiel Scheffer, lijsttrekker van D66 in Gelderland. “Net als onze voorouders honderd jaar geleden hebben geïnvesteerd in Nuon, willen wij dat geld weer herinvesteren om duurzame groei mogelijk te maken.”
In Gelderland gaat het om een totaalbedrag van 2,5 miljard euro. “Iedere inwoner moet 2000 euro krijgen om zijn of haar huis te verduurzamen. Als een schenking of lening, afhankelijk van hun inkomen”, zegt Scheffer. Ook moeten er meer fietspaden komen, en krijgen ROC’s geld om mensen op te leiden voor de energietransitie, als het aan hem ligt.
Bomen en fietssnelwegen
Niet alle provincies hebben zo veel geld in kas. Maar al het geld dat uitgegeven wordt, moet worden getoetst aan duurzaamheid, zegt de lijsstrekker van D66 in Overijssel Wybren Bakker. “Je moet bij alle uitgaven de vraag stellen, helpt deze investeringen om ons klimaat te verbeteren. Alleen als het antwoord ja is, wordt het geld besteed”. Zo wil hij 600 miljoen euro gebruiken om onder andere meer dan een miljoen extra bomen te planten en extra fietssnelwegen aan te leggen.
Ook in Zeeland zijn de ambities groot. D66-lijsttrekker Ton Veraart wil 500 miljoen halen van de balans van PZEM, het voormalige Delta, waar de provincie grootaandeelhouder is. “Met dat geld kunnen we de overstap naar elektrisch rijden een boost geven. Dat is hard nodig in zo’n dun bevolkt gebied.”
In Flevoland denkt de D66-lijsttrekker Tiko Smetsers ongeveer 25 miljoen euro te kunnen vrijmaken. “Dat doen we deels door geld vrij te maken uit de huidige provinciebegroting, en wij hebben ooit verdiend aan de verkoop van Nuon-aandelen.” Smetsers wil met dat geld de inwoners helpen om zelf isolatiemaatregelen te nemen.
Bekijk ook;
CDA-lijsttrekkers: Nederland moet niet doorslaan in klimaatambitie
Dijkhoff neemt afstand van ‘klimaatdrammer’ Jetten
VVD stapt uit coalitie Rijswijk om klimaatmaatregelen
Segers sneert naar CDA vanwege klimaat: Wij hebben óók 12 lijsttrekkers
AD 09.02.2019 De ChristenUnie is kritisch op de andere christelijke regeringspartij, het CDA, vanwege diens houding over het klimaat. Doorn in het oog is het opiniestuk van twaalf provinciale CDA-lijsttrekkers waarin zij deze week stelden dat het klimaatbeleid van het kabinet niet te ambitieus moet zijn.
De ChristenUnie heeft die ambitie wel en erkende dat er in de coalitie ‘hier en daar verschillend over wordt gedacht’. ,,Wij hebben óók twaalf lijsttrekkers’’, sneerde partijleider Gert-Jan Segers naar ‘een zekere partij’ op het verkiezingscongres in Zwolle. ,,Samen met onze lijsttrekkers willen we een ambitieus klimaatakkoord waar we echt streven naar minder opwarming, naar schone energie, naar schone lucht.’’
Segers wees op de verschillen in de coalitie, waar VVD, CDA, D66 en ChristenUnie samenwerken. Van de vier meningsverschillen die hij noemde, sloegen er drie op de klimaatdiscussie. ,,We verschillen op asielbeleid, duurzaamheid, zorg voor de schepping en klimaat’’, zei de ChristenUnie-leider. Daarmee wees hij vooral op de verschillen tussen ChristenUnie en D66 enerzijds en VVD en CDA anderzijds.
Eerlijk
Volgens Segers moet het akkoord, dat dit voorjaar na de doorrekeningen van de planbureaus gesloten moet worden, de lasten eerlijk verdelen. Hij wil mensen met een smalle beurs ontzien. Maar dat betekent niet dat er concessies moeten worden gedaan aan de ambitie. ,,Niet de lat lager leggen omdat andere landen mogelijk gaan aarzelen, maar laten we onze verantwoordelijkheden richting de schepping en onze kinderen waarmaken.’’
Het rentmeesterschap – het idee dat de aarde goed moet worden achtergelaten voor volgende generaties – is een belangrijk begrip in de christelijke politiek. Ook Segers haalde dat aan. ,,We weten dat we rentmeesters zijn.’’
Volgens Eerste Kamer-lijsttrekker Mirjam Bikker is rentmeesterschap logisch. ,,Als je leeft van de rente die de aarde ons geeft moet je nuchter kijken naar je voetafdruk, of die niet te groot is.’’ Volgens haar gaat een klimaatakkoord ‘niet om 38 zeteltjes in de Eerste Kamer’. ,,Dit gaat verder dan deze kabinetsperiode.’’
Het verkiezingscongres van de ChristenUnie was het eerste congres sinds het aantreden van kabinet-Rutte III dat de leden geen beladen motie over de verruiming van het kinderpardon inbrachten. De deal in de coalitie over dat onderwerp werd gevierd. Partijlid Hayarpi Tamrazyan sprak haar dankbaarheid uit voor de steun die zij en haar familie hebben gekregen tijdens de maanden dat de familie in kerkasiel zat.
Door het coalitieakkoord over het kinderpardon mag het Armeense gezin in Nederland blijven. ,,Dit is bewijs dat de christelijke politiek zin heeft’’, zei Tamrazyan, ,,en een belangrijke rol kan spelen in het leven van kwetsbare mensen.’’
Time-out voor kibbelende Kamerleden
ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers wil Kamervoorzitter Khadija Arib de bevoegdheid geven om Kamerleden die zich schuldig maken aan wangedrag een time-out te geven. De aanleiding van zijn pleidooi is de aanvaring tussen PVV-Kamerlid Machiel de Graaf en Denk-Kamerlid Selçuk Öztürk, deze week.
Öztürk insinueerde dat De Graaf gefraudeerd zou hebben, maar gaf daarvoor geen bewijs. De Graaf reageerde woest en zei dat hij zijn Denk-collega ‘zou najagen’. ,,Dan ben je van mij.’’ Hoewel De Graaf zijn woorden later terugnam, overweegt Denk aangifte te doen. Arib zei er ‘een heel naar gevoel’ aan te hebben overgehouden.
,,Het was een beschamende vertoning en een dramatisch voorbeeld voor een samenleving die soms al zo verdeeld is’’, stelde Segers op zijn partijcongres in Zwolle. ,,Het parlement is de plek waar we onze verschillen met beschaafde woorden beslechten.’’
Een time-out moet volgens hem voortaan de gemoederen tot bedaren brengen. ,,Zoals een wedstrijd stil moet worden gelegd bij antisemitische spreekkoren, zoals twee scholieren na een vechtpartij even tot bedaren moeten worden gebracht, zo zou het goed zijn als parlementariërs van de voorzitter een afkoelingsperiode kunnen krijgen.’’
Kustlijn opgeven en het hogerop zoeken, dat is een plan B bij zeespiegelstijging
Er is een maatschappelijke discussie nodig over de opties die Nederland heeft als de zeespiegel harder stijgt bij falend klimaatbeleid.
NOS 09.02.2019 Omdat de gevolgen zo ingrijpend zijn, is het nodig dat er nu al wordt nagedacht over de keuzes die Nederland moet maken als internationaal klimaatbeleid faalt. Dat zeggen verschillende experts op het gebied van zeespiegelstijging in Vrij Nederland.
Als de wereld er niet in slaagt om de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan en het Parijse Klimaatakkoord niet wordt nageleefd, zal de aarde meer opwarmen dan 1,5 of 2 graden. Dat zal ertoe leiden dat de zeespiegel steeds verder zal stijgen.
“De experts hebben één gedeelde zorg: in Nederland wordt te weinig nagedacht over een plan B, voor als de zeespiegel sneller gaat stijgen dan waar we rekening mee houden in het Deltaprogramma”, staat in Vrij Nederland. Een maatschappelijk debat hierover ontbreekt, zeggen de deskundigen, terwijl dat wel nodig is omdat er belangrijke keuzes gemaakt moeten worden. “Niet in de toekomst, maar nu.”
Steden op palen
De wereldwijde zeespiegelstijging laat sinds een aantal jaren een versnelling zien. Daarop wees ook de Deltacommissaris in een rapport dat een half jaar geleden aan de Tweede Kamer is gestuurd. Dat rapport ging over de gevolgen van zeespiegelstijging voor Nederland. Maar waar er nu al wel volop discussie is over klimaatmaatregelen om de CO2-uitstoot terug te dringen, en er ook wordt nagedacht over onze dijken, wordt er niet gesproken over de mogelijkheid dat dit samen toch te weinig is.
“Eén meter, of twee, dat lukt nog met een combinatie van zandsuppleties, dijken en natuurlijke opslibbing”, zegt de Utrechts hoogleraar fysische geografie Maarten Kleinhans. “Dus als regeringen zich daadwerkelijk aan Parijs zouden houden, dan is dit het scenario.” Maar als ‘Parijs’ niet lukt, dan is er volgens hem een groot probleem. “Ik ben het helemaal eens met de inschatting dat als de zeespiegel meer dan anderhalf à twee meter gaat stijgen, we het niet meer gaan redden met dit land.”
In dat geval moeten we een plan B beschikbaar hebben, vinden de zeespiegelexperts. Er moet nagedacht worden over verschillende opties. Zo zullen steeds hogere dijken ook steeds breder worden, iets wat op veel plekken nu onmogelijk is. Nog bredere rivieren maken zou ook kunnen, net als steden op palen bouwen, of het aanleggen van eilanden in zee. En dan is er ook nog een optie, waar nu nog niemand het over wil hebben: ‘De huidige kustlijn opgeven en het hogerop zoeken.’
De zeespiegel stijgt steeds sneller; het ijsverlies op Groenland en Antarctica neemt toe en satellieten meten een versnelling van de wereldwijde zeespiegelstijging. Lag de snelheid van die stijging in de 20ste eeuw onder de 2 millimeter per jaar, na het jaar 2000 was het rond de 3 millimeter en de afgelopen jaren is dat opgelopen tot 4,3 millimeter per jaar. Hoezeer die versnelling zal doorzetten is onzeker.
“We moeten een gecontroleerde terugtrekking op termijn gaan overwegen”, zegt polair meteoroloog Michiel van den Broeke van de Universiteit Utrecht. Zijn collega Roderik van de Wal: “In Nederland bestaat erg de houding dat we met aanpassen de problemen wel zullen oplossen. Dat is een misvatting.” Niet dat een versnelde zeespiegelstijging in de komende decennia al tot grote problemen zal leiden. Maar voor de termijn daarna is er veel onzeker.
Glacioloog Michiel Helsen, werkzaam als docent klimaatverandering, vindt het tijd voor een maatschappelijke discussie. “Op termijn is het mogelijk dat we West-Nederland niet kunnen behouden. Het lijkt me zinvol voor de maatschappij om de discussie te voeren welke delen van Nederland we tot welke prijs willen verdedigen.” Roderik van de Wal voegt daaraan toe: “Als we zo doorgaan, zal een groot deel van Nederland opgegeven moeten worden. Verhuizen naar Duitsland zou een onderwerp van gesprek moeten zijn.”
Naleving klimaatafspraken cruciaal
De experts zijn er allemaal van overtuigd dat het naleven van het Parijse Klimaatakkoord cruciaal is voor de toekomst van Nederland. “Nederland is voor z’n voortbestaan direct afhankelijk van het succes of het falen van het huidige internationale klimaatbeleid.” Toch is het op dit moment zeer onzeker of de afspraken wereldwijd echt nageleefd zullen worden.
Ook minister van Infrastructuur en Waterstaat Cora van Nieuwenhuizen is van mening dat het lot van Nederland min of meer afhankelijk is van mondiale klimaatafspraken. Dat zei ze tegen de NOS tijdens de laatste internationale klimaatconferentie in Polen. De minister reageerde daarmee op zorgen die er in Zeeland leven over de stijgende zeespiegel.
Toch vinden de experts dat er door de politiek onvoldoende wordt nagedacht over de gevolgen op lange termijn van zeespiegelstijging. “Voor zover ik weet, wordt er door de overheid voor de lange termijn weinig nagedacht over alternatieven voor het kustbeleid, anders dan het opspuiten van zand en het ophogen van dijken”, zegt Caroline Katsman, hoofddocent fysische oceanografie aan de TU Delft.
Omgaan met onzekerheden
Terwijl dat wel belangrijk is, vindt Marjolein Haasnoot van Deltares en auteur van het eerder genoemde rapport over de gevolgen van zeespiegelstijging voor Nederland. Zo moet er bij heel grote infrastructurele werken volgens haar rekening worden gehouden met een potentieel grote zeespiegelstijging.
“Voor alle maatregelen is tijd nodig. Nu is de tijd er nog om daarover na te denken en een goed plan te maken. (…) Als het gaat om zeespiegelbeleid moet je kunnen omgaan met onzekerheden. Je kunt niet wachten tot je precies weet wat er gaat gebeuren. Als je het zeker weet, dan gebeurt het al, en zou het bovendien veel te snel kunnen gaan.”
Bekijk ook;
Wetenschappers steunen klimaatspijbelaars: ‘Groot gelijk’
‘Een derde van ijskappen Himalaya smelt zeker af’
Ruim 3400 Belgische wetenschappers scharen zich achter klimaatbetogers
ChristenUnie: CDA moet lat niet te laag leggen voor klimaat
Kamerlid Dik-Faber reageert op CDA’ers die vinden dat Nederland niet moet doorslaan met zijn klimaatambities.
NOS 08.02.2019 De ChristenUnie neemt afstand van de oproep van provinciale CDA-lijsttrekkers over het klimaat. Die zeiden eerder deze week dat Nederland niet moet doorslaan in de ambitie om de CO2-uitstoot te verlagen.
Volgens de Friese CDA-lijsttrekker De Rouwe wordt het debat nu gekaapt door “drammers en dromers” over het klimaat. De provinciale politici willen dat er realistische voorwaarden worden gesteld om de klimaatopgaven tot een succes te maken.
In een ingezonden stuk in het AD schrijft Kamerlid Dik-Faber van coalitiepartner ChristenUnie samen met weerman Reinier van den Berg dat Nederland een land van aanpakkers is. Volgens de twee “past het niet in onze volksaard om de lat lager te leggen als het spannend wordt, zoals enkele provinciale CDA-politici bepleiten”. Ze vinden dat er juist een stapje moet worden bijgezet.
“Goed rentmeesterschap om de schepping te bewaren voor volgende generaties is geen vage droom, maar een concrete verantwoordelijkheid die voor elke Nederlander geldt”. schrijven Dik en Van den Berg.
Bekijk ook;
CDA-lijsttrekkers: Nederland moet niet doorslaan in klimaatambitie
Kabinet wil over grens steun voor CO2-taks
Telegraaf 08.02.2019 Hulp van onze buurlanden kan de invoering van CO2-heffing voor de industrie wel eens dichterbij brengen. Het kabinet probeert hiertoe met landen in Noordwest-Europa een kopgroep te vormen, bevestigt het ministerie van Economische Zaken en Klimaat aan De Telegraaf.
Het moet voorkomen dat ons land na eventuele invoering van zo’n heffing onaantrekkelijker wordt voor bedrijven, vergeleken met buurlanden.
Duizenden scholieren spijbelden gisteren intussen voor het klimaat in Den Haag. Het leverde volle treinen op, en drukte bij hamburgerketens.
Bekijk ook:
Kabinet zoekt steun voor CO2-heffing in buurlanden
Bekijk meer van; klimaat heffingen
Kabinet: ‘Helft minder grondstoffen gebruiken in 2030’
RO 08.02.2019 Minder grondstoffen gebruiken en beter omgaan met de materialen die we al hebben. Op die manier wil het kabinet gezamenlijk al in 2030 de helft minder primaire grondstoffen gebruiken. Het uiteindelijke doel is om in 2050 een volledig circulaire economie tot stand te brengen.
De ministerraad heeft op voorstel van staatssecretaris Van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat ingestemd met het Uitvoeringsprogramma circulaire economie. Het programma was aangekondigd in de kabinetsreactie op de transitie-agenda’s circulaire economie op 29 juni jongstleden.
Slim omgaan met grondstoffen
Van Veldhoven: “Slim en zuinig omgaan met onze grondstoffen scheelt CO2-uitstoot en helpt dus bij het halen van de klimaatdoelen uit het Regeerakkoord. Daarnaast is bijvoorbeeld circulair ontwerpen en bouwen big business en liggen daar grote kansen voor Nederlandse bedrijven. Inzetten op een circulaire economie is op die manier goed voor het klimaat en goed voor de portemonnee.”
Uitvoeringsprogramma circulaire economie
Het Uitvoeringsprogramma staat bol van de kansrijke projecten, veelbelovende activiteiten en goede voorbeelden. Vijf sectoren krijgen extra aandacht: biomassa en voedsel, kunststoffen, maakindustrie, bouw en consumptiegoederen. Deze gebieden zijn belangrijk voor onze economie en kennen een hoge belasting van het milieu. Een paar voorbeelden van projecten:
- Bio-asfalt van hout: de natuurlijke lijmstof die bomen hun stevigheid geeft, komt vrij bij het maken van karton en papier. Het kan in de toekomst gebruikt worden bij het maken van asfalt.
- Beter hergebruik en ontwerp matrassen: project dat inzet op recyclen van afgedankte matrassen (95% in 2025) en het duurzamer ontwerpen van nieuwe matrassen – 75% van de nieuwe matrassen in 2025 is gemakkelijk uit elkaar te halen om de materialen opnieuw te gebruiken.
- Plastic Pact: samenwerking tussen de overheid en het bedrijfsleven om minder plastic afval te maken en het overige afval beter te hergebruiken en te recyclen. Presentatie nog in februari 2019.
- De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland heeft een grondstoffenscan ontwikkeld zodat bedrijven kunnen waar en hoe zij hun risico’s op schaarste kunnen verkleinen.
- Het Rijksvastgoedbedrijf en Rijkswaterstaat zijn grote opdrachtgevers en beheerders van vastgoed en infrastructuur. Het doel is dat beide organisaties in 2030 circulair werken. Recent werd het eerste circulaire viaduct geopend.
Economie zonder afval
Nederland werkt hard om in 2050 een economie zonder afval te zijn: een circulaire economie. Het Uitvoeringsprogramma kijkt vijf jaar vooruit en zal ieder jaar worden bijgewerkt. Het Planbureau voor de Leefomgeving maakt iedere twee jaar een rapport over de voortgang.
Zie ook;
Rutte benadrukt dat er wel tijd is om over te stappen op duurzame energie
Rutte: we hebben 31 jaar de tijd voor de energie- en klimaattransitie
De premier waarschuwt voor te gehaaste maatregelen die juist slecht zijn voor de CO2-reductie of die banen kosten.
NOS 05.02.2019 Premier Rutte ziet geen reden om gehaast klimaatmaatregelen voor te stellen als niet duidelijk is wat de gevolgen zijn. Hij reageert daarmee op de kritiek van de linkse oppositie in het klimaatdebat dat het kabinet niets doet en geen beslissingen durft te nemen.
Rutte: “Ik begrijp best dat we elkaar tot de verkiezingen op 20 maart nog de maat gaan nemen. Maar tegelijk hebben we 31 jaar de tijd om deze transitie door te maken.” Hij doelt op de doelstelling van 95 procent CO2-reductie in 2050. Het eerstvolgende doel is een reductie van 49 procent in 2030.
CO2-lekkage
Voor Nederland is het belangrijk om naar Europese en internationale ontwikkelingen te kijken en samen op te trekken met andere landen, zegt Rutte. Hij wijst op de risico’s van eenzijdige Nederlandse maatregelen, zoals “CO2-lekkage”.
Daarvan is sprake als Nederland relatief schone bedrijven met te hoge belastingen of te strenge regels “wegjaagt” naar het buitenland, waar die bedrijven dan juist met meer CO2-uitstoot gaan produceren. Of als Nederland eigen energiebronnen schrapt maar dan juist ‘vuilere’ energie in het buitenland moet inkopen. Ook wil Rutte niet dat het klimaatbeleid in Nederland banen kost.
Consensus
Rutte hoopt in april en mei consensus te kunnen bereiken met een groot deel van de Tweede Kamer. Dan zijn de doorrekeningen van het concept-klimaatakkoord klaar, heeft het kabinet daar keuzes uit gemaakt en gaan de ‘echte’ politieke debatten plaatsvinden.
Hij is daar optimistisch over: “Het zou zomaar kunnen dat dat met een draagvlak kan van meer dan 100 zetels. En dat we dan met deze partijen vooruit kunnen kijken naar een transitie die 11 en uiteindelijk 31 jaar gaat duren.”
Bekijk ook;
Tweede Kamer debatteert over klimaatakkoord, maar veel is nog onzeker
Klimaatdebat mét politieke kopstukken maar ‘zonder echt vuurwerk’
Kabinet staat open voor nationale CO2-heffing
NU 05.02.2019 Het kabinet staat bij monde van premier Mark Rutte en minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) open voor een CO2- heffing voor de Nederlandse industrie. Dat werd duidelijk in het debat over een conceptklimaatakkoord dinsdagavond.
“We staan open voor alle oplossingen”, zei Wiebes over zo’n heffing. “Er zijn geen taboes en we gaan dat bekijken”, aldus Rutte.
Met name oppositiepartijen PvdA, GroenLinks en SP pleitten voor een CO2-heffing voor bedrijven. In de voorstellen van de klimaattafels, het orgaan waarin per sector klimaatmaatregelen zijn gepubliceerd, was die optie niet meegenomen.
Daardoor werd het aanvankelijk ook niet doorgerekend door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Centraal Planbureau (CPB) op haalbaarheid en betaalbaarheid. PvdA-fractievoorzitter Asscher heeft de planbureaus echter alsnog gevraagd de effecten van een CO2-heffing te berekenen.
Rutte en Wiebes blijven wel sceptisch. De premier denkt namelijk niet dat “een platte boete” tot de gewenste CO2-reductie zal leiden. Alles staat namelijk in het teken van 49 procent minder broeikasgassen in 2030 ten opzichte van 1990.
Wiebes waarschuwt dat bedrijven “de grens over rennen” als het ondernemen in Nederland te duur wordt. Afgezien van de vele reserveringen, zijn de bewindslieden toch bereid alle opties uiteindelijk serieus te overwegen.
Verschillende gedachten over CO2-heffing
Binnen de coalitie wordt er ook verschillend gedacht over een CO2-heffing. D66 en ChristenUnie hebben hier geen bezwaar tegen, VVD en CDA zijn hier veel kritischer op.
In het conceptklimaatakkoord is een zowel een boete- als een subsidiesysteem voor de industrie bedacht. Daarvoor moeten bedrijven plannen indienen om het klimaatdoel voor hun sector te halen. Lukt dat niet of als ze niet meewerken, krijgen ze een boete. Halen ze dat wel, komen ze in aanmerking voor subsidie van de overheid. Zo worden bedrijven gestimuleerd te innoveren, is de gedachte.
Overigens betalen bedrijven in Europees verband al voor hun CO2-uitstoot via een internationaal handelssysteem (ETS).
Lees hier het liveblog terug (gesloten).
Lees meer over: Klimaat Politiek
Klimaatplannen voor geen enkele partij meer heilig: ‘geen taboes’
AD.05.02.2019 Het plan van de klimaattafels om de CO2-uitstoot fors te verminderen, is voor geen enkele partij in de Tweede Kamer nog heilig. Hoe het dan wel moet, daarover steggelen ze nog even door.
Hij moest en zou zich komen verantwoorden tegenover zijn collega’s: VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff. Zonder hem weigerde de voltallige oppositie vorige week een debat over klimaat te voeren. Dijkhoff had eerder gezegd de honderden voorstellen die de verschillende klimaattafels in december deden niet automatisch over te willen nemen. En hij had D66-collega Rob Jetten een drammer genoemd.
Maar hoe hard de oppositiepartijen het vanavond in het alsnog gehouden debat ook probeerden: het lukte hen niet een wig te drijven tussen de regeringspartijen. Sterker, Jetten benadrukte in het debat ook niet automatisch zijn handtekening te willen zetten onder alle voorstellen.
Zo bleek tijdens het debat dat er inmiddels geen enkele partij meer is die het ‘klimaatakkoord’ nog onveranderd wil overnemen. Bijna een jaar onderhandelden tientallen maatschappelijke organisaties onder leiding van oud-minister Ed Nijpels over allerlei plannen waarmee Nederland de doelstellingen uit het klimaatakkoord van Parijs kan halen. Maar hoe hard ook de groene partijen vooraf zeiden dat het kabinet niet om de voorstellen heen kon, ook zij zijn ontevreden met wat er op tafel ligt.
CO2-heffing
Belangrijkste struikelblok is een zogeheten CO2-heffing voor de industrie. GroenLinks, SP, PvdA en Partij voor de Dieren willen dat die er per se komt. Die heffing per uitgestoten ton CO2 moet de vervuilende industrie dwingen schoner te produceren.
Het voorstel van de klimaattafels vinden ze te soft: die stelden voor dat de industrie plannen maakt om de CO2-uitstoot fors te verminderen. En pas als ze zich daar niet aan houdt, kan er een boete volgen.
De regeringspartijen zijn niet per se tegen zo’n CO2-heffing, maar willen eerst bezien of het plan van de klimaattafels niet beter werkt. Momenteel worden de verschillende scenario’s doorgerekend. ,,En als blijkt dat het niet werkt, snap ik ook wel dat een vorm van CO2-heffing op tafel komt’’, zei Dijkhoff.
Het was de enige minimale toenadering tijdens het hele debat. Alle partijen gaven vooral aan wat ze anders willen. De VVD wil niet dat mensen zelf geld moeten lenen om hun huis op een arme warmtebron aan te sluiten wanneer wijken van het gas afgaan.
Daarvoor moet een door de overheid gefinancierd warmtefonds komen. De PvdA wil niet dat de aanschaf van elektrische auto’s wordt gesubsidieerd door benzineauto’s zwaarder te belasten. ,,Dat is een verschuiving van arm naar rijk. Welke lobby heeft dat nou weer verzonnen?’’, zei voorman Lodewijk Asscher vlak voor het debat.
Verschil
En zo heeft elke partij zijn eigen bezwaren. Het is nogal een verschil met anderhalve maand geleden toen er nog door verantwoordelijk minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) werd gedaan alsof er al een klimaatakkoord lag toen de klimaattafels hun voorstellen presenteerden.
Die voorstellen worden nu doorgerekend door planbureaus. Op 13 maart moet duidelijk zijn wat ze opleveren en wat ze kosten. Pas daarna komt het kabinet met voorstellen en gaat het debat verder.
Alle partijen benadrukken dat het belangrijk is dat de plannen burgers niet te veel raken in de portemonnee. En bijna allemaal dat de doelen wel gehaald moeten worden. Alleen PVV en Forum voor Democratie vinden alle klimaatvoorstellen onzin. ,,Het is geldklopperij’’, zegt PVV-leider Geert Wilders.
Dijkhoff krijgt kritiek van oppositie in klimaatdebat
Tweede Kamer debatteert over klimaatakkoord, maar veel is nog onzeker
De partijen in de Tweede Kamer discussiëren over het concept-Klimaatakkoord, maar welke maatregelen het kabinet gaat kiezen weet nog niemand.
NOS 05.02.2019 VVD-fractievoorzitter Dijkhoff krijgt in het klimaatdebat in de Tweede Kamer veel kritiek van oppositiepartijen op zijn optreden in de media over het concept-Klimaatakkoord. Hij noemde fractievoorzitter Jetten van regeringspartij D66 in een interview een “klimaatdrammer”. Dijkhoff zegt daarover: “Het was inderdaad niet het interview met de meest hoffelijke woordkeus.”
“Wat is een klimaatdrammer?”, wil Denk-leider Kuzu van hem weten. Dijkhoff: “Dan heb ik het over mensen die niet blij zijn met draagvlak, maar juist bij draagvlak de turbo erop zetten en dan verder van hun doelen afdwalen dan als je het behoedzaam had gedaan.” Achter dat deel van zijn boodschap blijft Dijkhoff staan.
Achterhaald
Op aandringen van de oppositiepartijen licht hij zijn kritiek in de media op bepaalde klimaatplannen toe. Dijkhoff vindt sommige plannen achterhaald, zoals subsidie voor elektrische auto’s als consumenten die toch wel kopen. Ook vindt hij dat alle maatregelen op haalbaarheid en draagvlak moeten worden beoordeeld en wil hij niet haasten. “We nemen niet klakkeloos dingen over.”
PvdA-leider Asscher vindt dat Dijkhoff als fractievoorzitter van de grootste partij niet in de media zijn handen kan aftrekken van het klimaatbeleid van de coalitie.
Dijkhoff zegt tegen Asscher dat hij alleen duidelijk wilde maken dat alles nog onzeker is en moet worden doorgerekend. SGP-Kamerlid Stoffer trekt de conclusie dat het beleid dus minder streng kan als dat beter is:
Dijkhoff: we nemen niet alles klakkeloos over
Eerlijk
Het debat gaat verder voor een groot deel over wat eerlijk klimaatbeleid zou zijn. Maar wat eerlijk is, daarover verschillen de meningen. Moet er een CO2-heffing komen voor bedrijven? Ja, vindt GroenLinks-leider Klaver.
“De bedrijven willen geen CO2-belasting omdat ze bang zijn om de regie kwijt te raken”, zegt Klaver. “Maar er moet een belasting komen waar de overheid invloed op heeft. We weten uit het verleden dat een boetesysteem zoals het kabinet wil niet werkt.”
ChristenUnie-leider Segers vraagt zich af of er met Klaver te praten is als blijkt dat andere oplossingen om de CO2-uitstoot te verminderen beter zijn. Segers: “Het doel moet het belangrijkst zijn, niet het middel.” Klaver zegt dat er met hem valt te praten, maar houdt toch vast aan een CO2-heffing als beste middel.
Dat betwijfelt Dijkhoff, al wacht hij nog op de berekeningen van het kabinet. “Als je bedrijven met CO2-belasting het land uit schopt en ze gaan in een ander land verder maar dan minder schoon, dan maakt het dus voor de totale uitstoot niets uit.”
Vliegen
PVV-leider Wilders is tegen klimaatbeleid. “Maar ik heb wel geleerd dat als je iets van andere mensen vraagt, dat je het dan zelf ook moet doen.” Hij noemt een lijstje op met vliegreizen van D66-fractievoorzitter Jetten zoals Macedonië, Kosovo, Oman, Sicilië, Ethiopië en Schotland. “Wat vindt u hier nu zelf van?” vraagt Wilders aan Jetten. Jetten geeft toe dat hij geen heilige is.
Volgens PVV-leider Wilders is het klimaatbeleid pas eerlijk als de partijen die maatregelen voorstellen zelf het goede voorbeeld geven, zoals minder vliegen. D66-fractievoorzitter Jetten zegt dat hij zijn best doet en ook voorstander is van een vliegtaks:
Wilders en Jetten over wel of niet vliegen: wat is eerlijk?
Status Klimaatakkoord
De discussie gaat ook over de status van het Klimaatakkoord. Ook al hebben veel maatschappelijke partijen en het bedrijfsleven erover onderhandeld, het is formeel nog een concept dat eerst moet worden doorgerekend. Daarna gaan het kabinet en de coalitiepartijen pas bepalen welke maatregelen wel en niet doorgaan.
SP-leider Marijnissen wil daar niet op wachten: “De energierekening van mensen stijgt terwijl grote bedrijven de dans ontspringen. Mensen worden bang gemaakt omdat iedereen een lening moet afsluiten om een warmtepomp te nemen. Een klimaatakkoord dat al faalt voordat het er is moet van tafel.”
CDA-leider Buma ergert zich aan Klaver die het Klimaatakkoord, dat er officieel nog niet is, toch inzet maakt van de verkiezingen. “Dit onderwerp gaat juist over de verkiezingen heen.” Klaver vraagt op zijn beurt aan Buma wat het CDA dan wil met het klimaat:
Klaver en Buma: is het klimaatbeleid een verkiezingsonderwerp?
De oppositie had zich vorige week verheugd op een pittig klimaatdebat, maar toen de hoofdrolspelers niet op kwamen dagen, werd vandaag als datum geprikt.
Het debat gaat de hele avond door, met later vanavond premier Rutte en minister Wiebes aan het woord.
Bekijk ook;
CDA-lijsttrekkers: Nederland moet niet doorslaan in klimaatambitie
‘Kabinet gaat ‘Urgenda-klimaatdoelen’ voor 2020 niet halen’
Doorrekening klimaatakkoord week voor verkiezingen
Wilders woest op Jetten: ‘U bent hypocriet!’
Telegraaf 05.02.2019 De spanningen in het klimaatdebat lopen hoog op als PVV’er Geert Wilders voor de aanval gaat tegen Rob Jetten (D66).
Bekijk meer van; rob jetten d66 geert wilders partij voor de vrijheid (pvv) politiek debat video’s nieuws
Jetten reageert op CDA: wel voorop bij aanpak milieuvervuiling
Telegraaf 05.02.2019 Nederland moet juist wel voorop lopen bij het aanpakken van de milieuvervuiling. We zijn tot nu toe het vieste jongetje van de klas in Europa, stelt voorman Rob Jetten van regeringspartij D66. Volgens hem is er een inhaalslag nodig.
Jetten reageerde dinsdagochtend in het WNL-programma Goedemorgen Nederland op bedenkingen van coalitiepartner CDA. Op de dag van een groot debat in de Tweede Kamer over het concept-Klimaatakkoord pleiten christendemocraten voor meer realisme en gezond verstand bij de uitvoering van de plannen.
Jetten heeft er vertrouwen in dat de coalitie er uiteindelijk uitkomt. Wel wijst hij op de noodzaak van steun van andere partijen in de Eerste Kamer, waar de coalitiepartijen hun meerderheid lijken te verliezen. Hij sluit daar echter samenwerking met partijen als PVV en Forum voor Democratie uit, als deze „klimaatontkenners” niets of minder willen doen tegen de klimaatverandering. „Onbespreekbaar”, aldus de D66-fractievoorzitter.
LIVE: Dijkhoff wil kijken naar autoplannen
Telegraaf 05.02.2019 Premier Rutte stelt dat niemand gedwongen zal worden om direct een warmtepomp of elektrische auto te kopen. „Het hoeft niet morgen, we gaan het op een nette manier doen en niet mensen het leven onmogelijk maken.”
De sussende woorden van de minister-president in het klimaatdebat maken in de Tweede Kamer nog niet veel indruk. Van links tot rechts maken partijen zich zorgen over de klimaatkassa.
Vliegen
PVV-leider Geert Wilders richtte zijn peilen op D66-leider Rob Jetten. Op basis van het instagram-account van Jetten ontdekte Wilders een liefde voor vliegen. „U heeft zeker twintig vliegreizen gemaakt naar de andere kant van de wereld. Grote mond dat het allemaal niet mag, maar u bent zelf een grote vervuiler.”
Jetten verdedigde zijn reizen: „Ik vlieg wel eens, dat is slecht voor het milieu. En daarom ben ik een groot voorstander van een vliegtaks.” Wilders beet hard terug: „Wel eens? U heeft de hele wereld over gevlogen. Mensen zijn al blij als ze een keer per jaar op vakantie naar Portugal kunnen. Hoe kunt het van andere vragen dat ze fors moeten betalen voor een vliegreis?”
De linkse oppositie hamerde op een andere verdeling van de klimaatlasten. Ze willen de rekening meer op het bordje van het bedrijfsleven leggen door een nationale CO2-heffing voor de industrie te introduceren. GroenLinks-leider Jesse Klaver oppert een belasting die moet oplopen naar 50 per ton CO2-uitstoot. De ’Klavertaks’ moet in het eerste jaar een miljard opleveren. Deze inkomsten wil de milieupartij gebruiken om de energierekening van huishoudens te verlagen.
Klaver: „Zonder CO2-belasting gaan we het klimaatdoel niet halen.” D66-leider Rob Jetten staat open voor het nadenken over de invoering van zo’n nationale taks. Hij wacht een doorrekening van het planbureau af. Thierry Baudet van Forum voor Democratie ging vol in de aanval tegen Klaver: „U heeft een kinderlijke visie op de economie. Een miljard ophalen en teruggeven aan de burger. Denkt u dat het bedrijfsleven dit niet gaat doorrekenen aan de consument en dat bedrijven die het niet kunnen betalen failliet gaan.”
SP-leider Lilian Marijnissen kwam met een eigen voorstel voor een CO2-heffing. De socialisten willen een minder hoge taks en meer stapsgewijs verhogen. „De opbrengsten moeten naar een fonds waarmee 800.000 huizen in tien jaar tijd kunnen worden verduurzaamd. Huizenbezitters hoeven dan geen lening af te sluiten voor een warmtepomp.”
Geen taboes
Het kabinet gaat daarbij in eerste instantie uit van de honderden voorstellen uit het ontwerp-klimaatakkoord, dat het resultaat is van langdurig overleg tussen diverse organisaties, bedrijven en overheden. Maar premier Rutte herhaalde nog maar eens dat er wat hem betreft geen taboes zijn.
Daarbij tekende de premier wel aan dat hij nog altijd bedenkingen heeft bij de CO2-heffing die de linkse partijen willen invoeren. Hij vreest dat daardoor bedrijven, en daarmee ook banen, het land uit worden gejaagd. Ook kan zo’n belasting volgens Rutte investeringen in vergroening juist in de weg staan.
Kijk hier terug naar de tweets van
Klimaatdebat mét politieke kopstukken maar ‘zonder echt vuurwerk’
NOS 05.02.2019 Vanmiddag is het eindelijk zover: de fractievoorzitters van alle politieke partijen debatteren in de plenaire zaal over het klimaatakkoord, de eind 2018 gepresenteerde lijst van Nederlandse plannen om de stijgende opwarming van de aarde tegen te gaan.
Het rapport van 200 pagina’s dik met zo’n 600 mogelijke maatregelen leidde vlak na de publicatie al tot een knetterende ruzie in de coalitie. VVD-fractievoorzitter Dijkhoff zei in De Telegraaf dat hij er weinig voor voelde het akkoord echt uit te voeren. Verder noemde hij zijn D66-collega Jetten een “drammer” en sloot hij een val van dit kabinet over het klimaat niet uit.
Pijnlijk
Dijkhoff gooide met zijn scherpe uitspraken olie op het vuur. De aanpak van het broeikaseffect is een van de moeilijkste opgaven van het derde kabinet-Rutte en niet alleen omdat in het regeerakkoord is afgesproken om de CO2-uitstoot in 2030 met 49 procent te verminderen ten opzichte van 1990.
De coalitie denkt er onderling echt anders over. D66 en ChristenUnie hebben haast en willen drastische maatregelen. De VVD en het CDA trappen liever op de rem, ook uit vrees voor voelbare pijn in de portemonnee van de achterban.
Flinke spanning
De oppositie had zich vorige week verheugd op een pittig klimaatdebat, maar toen de hoofdrolspelers niet op kwamen dagen, werd later vandaag als datum geprikt. “De oppositie ziet door Dijkhoffs interview dat er flinke spanning staat op dit onderwerp binnen de coalitie”, zegt NOS-verslaggever Xander van der Wulp. “Ze willen deze gelegenheid graag gebruiken om te proberen de politieke verschillen bloot te leggen.”
Het debat is te volgen op NPO Politiek vanaf 16.15 uur.
Alle ingrediënten voor een goed debat zijn aanwezig, zegt Van der Wulp. “Het is een mooi onderwerp met alle politieke kopstukken en premier Rutte in de arena.” Het debat gaat ook nog over de Urgenda-zaak, waar de rechter bepaalde dat Nederland nog meer en sneller klimaatmaatregelen moet nemen. “Toch kom ik met een teleurstellende voorspelling. Echt vuurwerk valt er niet te verwachten.”
Rijen gesloten
De coalitie heeft na een heleboel intern gedoe afgelopen weken – het Telegraaf-interview, de CDA-draai naar een soepel kinderpardon – de rijen vorige week gesloten, zegt Van der Wulp. De coalitie lukte het, ondanks grote meningsverschillen, nieuwe afspraken te maken over het in Nederland laten van gewortelde asielkinderen. “Alle vier de partijen zullen vandaag dus netjes de kabinetslijn verwoorden.”
De oppositie zal zeker nog proberen de onderlinge verschillen aan de oppervlakte te krijgen. “De verschillen tussen Jetten en Dijkhoff zijn zo groot dat de oppositie best hoop mag hebben dat dit lukt. Maar de oppositie zal geen aanpassingen gedaan krijgen”.
Pikant moment
Het wachten van de coalitie is namelijk op berekeningen van het Planbureau voor de Leefomgeving. Daar wordt nu onderzocht hoeveel de voorgestelde maatregelen zullen kosten. Het duurt nog even voor de conclusies worden gedeeld, op 13 maart staat deze belangrijke publicatie gepland.
Een pikant getimed moment, zegt Van der Wulp, zo vlak voor de Provinciale Statenverkiezingen. “Het klimaat zal een belangrijk thema worden in de campagne, maar pas daarna gaan de coalitiepartijen kijken hoe ze het onderling écht op kunnen lossen.”
Bekijk ook;
Oppositie stapt op om afwezigheid Dijkhoff en Buma, klimaatdebat afgeblazen
Spanning in coalitie over klimaat maar ‘vertrouwen dat het gaat lukken’
Stevig coalitiegesprek over klimaat, ‘afspraken staan’
Dijkhoff neemt afstand van ‘klimaatdrammer’ Jetten
Coalitie lijkt verdeeld over het klimaatakkoord
Over het concept-klimaatakkoord brak al een stevige coalitieruzie uit, die inmiddels lijkt gesust. Nu praat de Kamer er eindelijk over. “De rijen in de coalitie zijn gesloten.”
Kamer kruist degens met Rutte en Wiebes over klimaatakkoord
AD 05.02.2019 De Tweede Kamer kruist vandaag de degens met premier Mark Rutte en minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) over het ontwerp-klimaatakkoord dat in december werd gepresenteerd. Ditmaal mét de fractieleiders van de vier regeringspartijen.
Vorige week werd het debat nog afgeblazen, omdat zij tot ergernis van de oppositie niet waren komen opdagen en hun fractiespecialisten het woord wilden laten doen.
Het Klimaatakkoord, een opsomming van honderden mogelijke maatregelen om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen, is opgesteld op verzoek van het kabinet.
Er zijn lange en moeizame onderhandelingen tussen organisaties, bedrijven en overheden aan voorafgegaan. Het is nu aan de politiek om te kiezen welke voorstellen ook echt in de praktijk worden gebracht.
Knopen doorhakken
Een doorrekening door economen en klimaatdeskundigen, die medio maart wordt verwacht, moet nog wel inzicht bieden in de effecten en kosten van alle geopperde maatregelen.
Pas dan kunnen echt knopen worden doorgehakt. Maar met name VVD en CDA maken zich nu al druk om de hoogte van de rekening die wellicht bij de burger wordt neergelegd.
Snel aan de slag
D66 en ChristenUnie willen juist snel aan de slag met de aanbevelingen.
Ook de oppositie, die bijvoorbeeld in de discussie rond de afschaffing van de dividendbelasting nog één blok vormde, is over dit onderwerp sterk verdeeld.
De linkse partijen willen een voortvarend klimaatbeleid, waarbij het leeuwendeel van de rekening wordt betaald door grootverbruikers van energie in het bedrijfsleven. PVV en FVD vinden maatregelen tegen klimaatverandering hoe dan ook weggegooid geld.
Spanningen in coalitie opgelopen in aanloop naar klimaatdebat
Elsevier 05.02.2019 De Tweede Kamer debatteert vanmiddag en vanavond met premier Mark Rutte en minister van Economische Zaken en Klimaat Eric Wiebes (beiden VVD) over het concept-klimaatakkoord. Vorige week werd het debat nog afgeblazen omdat VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff, die opschudding had veroorzaakt met stevige uitspraken over het klimaatakkoord, niet kwam opdagen. De afgelopen dagen zijn de spanningen tussen de coalitiepartijen weer flink opgelopen.
CDA-lijsttrekkers: ‘Stoppen met dromen en drammen’
De twaalf lijsttrekkers van het CDA voor de Provinciale Statenverkiezingen stellen dinsdag in een ingezonden brief in De Telegraaf vier voorwaarden voor ‘reëler klimaatplannen‘. Volgens de christen-democraten is het hoog tijd om te ‘stoppen met dromen en drammen over klimaat’, omdat de plannen van de ‘klimaattafels’ tekortschieten om de doelen van het Akkoord van Parijs uit 2015 te halen.
✔ @cdavandaag
Om Parijs te halen is meer realisme en gezond verstand nodig in de uitvoering. Daarin schieten de plannen van de klimaattafels tekort. Daarom stellen onze 12 provinciale lijsttrekkers in de @telegraaf 4 voorwaarden: http://bit.ly/2MQlcXd#EenHeleGoedeMorgen = een schone morgen 102
De weerstand binnen het CDA tegen het concept-klimaatakkoord komt niet helemaal als een verrassing. Afgelopen zomer waarschuwde fractievoorzitter Sybrand van Haersma Buma in gesprek met Elsevier Weekblad al voor een ‘revolte’ als gevolg van te ambitieuze klimaatplannen. Ook zei hij in december dat hij vreest voor ‘verkeerd beleid’ waardoor bedrijven zich niet langer in Nederland willen vestigen of het land verlaten, zonder dat de CO2-uitstoot omlaag gaat.
Drie weken geleden nam VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff tegenover De Telegraaf ook al in felle bewoordingen afstand van het klimaatakkoord, omdat ‘gewone mensen’ te weinig zouden zijn gehoord bij het opstellen van de maatregelen, die burgers bovendien met torenhoge kosten zouden opzadelen. De VVD-fractievoorzitter haalde uit naar Rob Jetten (D66) en Jesse Klaver (GroenLinks) die hij ‘drammers’ noemde.
Rob Jetten: Nederland moet wél vooroplopen
Rob Jetten, fractieleider van coalitiepartij D66, reageerde dinsdagochtend in WNL-televisieprogramma Goedemorgen Nederland. Hij zei de oproep om de plannen ‘haalbaar en betaalbaar’ te houden te steunen: ‘Volgens mij is er ook niemand voor een onbetaalbaar klimaatakkoord.’ Jetten ziet het als de grootste opdracht voor het kabinet om mensen te helpen die ‘zelf niet kunnen investeren in hun huis’.
Over de samenwerking met coalitiepartners VVD en CDA is de D66-leider ondanks hun weerstand optimistisch gestemd: ‘Ik denk dat het mooie van deze combinatie is dat D66 en ChristenUnie echt pleiten voor een ambitieus klimaatakkoord,’ aldus Jetten, ‘en dat de collega’s van VVD en CDA ons wijzen op: “het moet haalbaar en betaalbaar zijn”.
En daar zijn wij natuurlijk ook helemaal voor, dus in deze combinatie kunnen we denk ik een klimaatakkoord maken met veel draagvlak.’ Wel erkende hij dat het ‘spannend’ kan worden als na de Provinciale Statenverkiezingen (20 maart) de coalitie haar meerderheid in de Eerste Kamer verliest. ‘Dan zullen we ook moeten samenwerken met anderen partijen,’ zei Jetten, die samenwerking met PVV en Forum voor Democratie uitsluit, omdat die ‘ontkennen dat er überhaupt klimaatverandering is of daar niks aan willen doen’.
VVD en CDA stappen uit lokale coalities om klimaat
Terwijl de coalitiepartijen bezweren dat ze er samen uit willen komen, blijken meningsverschillen over het klimaatbeleid in diverse gemeenten een splijtzwam. Zo werd maandag bekend dat de VVD in Rijswijk uit het college van burgemeester en wethouders stapt.
Haastige spoed bij energiebeleid Rijswijk leidt tot opstappen VVD Rijswijk uit de coalitie.
De VVD Rijswijk is een partij die al sinds 1948 bestuurlijke verantwoordelijkheid neemt in Rijswijk. Deze beslissing is dus veelzeggend en weegt ons zwaar.
Lees… http://bit.ly/2UCuPLO 12
Ook in Winterswijk (Gelderland) zijn de gemoederen hoog opgelopen over het klimaat- en energiebeleid, al speelden persoonlijke vetes ook een grote rol. Al weken heerst er in de gemeenteraad onvrede over het zogenoemde koersdocument duurzaamheid 2030, dat volgens veel partijen onbegrijpelijk, vaag of te weinig ambitieus was. ‘We hebben een goede koers voor het koersdocument: het kan linea recta de shredder in,’ zei de fractievoorzitter van de lokale partij Winterswijks Belang. Vrijdag werd bekend dat na een nachtelijke ruzie, waarbij een wethouder en de fractievoorzitter van het CDA voor ‘leugenaar’ werden uitgemaakt, die partij het vertrouwen in Winterswijks Belang heeft opgezegd.
Partijen sturen zwaargewichten naar debat
Vorige week zouden de veelbesproken uitspraken van Dijkhoff al aan bod komen tijdens het Kamerdebat, maar omdat de VVD-fractievoorzitter verstek liet gaan en werd vervangen door partijgenoot Dilan Yesilgöz, werd het debat op aandringen van de oppositie een week uitgesteld. Dinsdag is Dijkhoff wel aanwezig, net als de meeste andere fractievoorzitters. Alleen 50Plus, Partij voor de Dieren en de SGP sturen niet hun eerste man of vrouw.
Lees ook het commentaar van Rob Ramaker terug: CO₂-taks levert klimaat weinig op en schaadt economie
Omdat het concept-klimaatakkoord nog niet door het CPB en het PBL is doorgerekend, zullen concrete maatregelen vermoedelijk weinig aan bod komen in het debat. Naar verwachting zullen vooral de oppositiepartijen zich nogmaals willen profileren: linkse partijen als GroenLinks vinden het akkoord niet ver genoeg gaan en benadrukken dat een CO2-heffing voor de industrie noodzakelijk is, terwijl rechtse partijen als PVV en Forum voor Democratie het klimaatakkoord het liefst van tafel vegen. Die partijen vinden de doelen veel te duur en ineffectief.
CDA-lijsttrekkers: Nederland moet niet doorslaan in klimaatambitie
NOS 05.02.2019 De twaalf CDA-lijsttrekkers voor de Provinciale Statenverkiezingen vinden dat Nederland niet moet doorslaan in de ambitie om de CO2-uitstoot te verlagen. Dat het kabinet in Europa pleit voor 55 procent reductie, is volgens hen slecht voor het draagvlak, de betaalbaarheid, de haalbaarheid en “een eerlijk speelveld” voor Nederlandse bedrijven.
In een ingezonden stuk in De Telegraaf schrijven de twaalf dat de provincies een belangrijke rol gaan spelen bij de uitvoering van de klimaatmaatregelen. Ze onderschrijven het in de coalitie afgesproken doel van 49 procent minder CO2-uitstoot in 2030, maar een hogere reductie zien ze niet zitten.
“De realiteit is dat veel van de ons omringende landen niet verder komen dan 40 tot 45 procent”, schrijven ze. “Dat maakt de Nederlandse ambitie riskant. Een Nederlandse ‘kop’ op de Europese doelen betekent dat wij voor veel geld de problemen van andere landen oplossen en dat de concurrentiepositie van mkb’ers en grote bedrijven verslechtert.”
‘Realistische voorwaarden’
“Al te goed is buurmans gek”, zei de Friese lijsttrekker Sander de Rouwe vanmorgen in het NOS Radio 1 Journaal. Hij vindt het prima dat de voorstellen van het concept-klimaatakkoord worden onderzocht en dat het kabinet daar een keuze uit maakt. “Het is positief dat er iets gaat gebeuren, maar het is nog belangrijker dat we realistische voorwaarden stellen.”
Voormalig Kamerlid De Rouwe zegt dat het debat op dit moment gekaapt wordt door “drammers en dromers” over het klimaat. “En daar voelen we ons als CDA niet bij thuis. We willen het aanpakken, maar met oog voor de draagbaarheid en in een realistisch tempo. Dat zijn wat ons betreft onderdelen die steeds een beetje ondersneeuwen. Vandaar dat wij nu zeggen: wij trekken hier de streep.”
De Rouwe zegt dat je al kunt discussiëren over de doelstelling om de CO2-uitstoot 49 procent te verlagen. “Maar je hoort in Nederland nu steeds meer mensen, met name ter linkerzijde, zeggen: laten we er nog een schepje bovenop doen. En dan ga je wat ons betreft echt de verkeerde kant op. Dan slaan we door.” Hij vindt dat Nederland niet voorop moet lopen in Europa, omdat de burgers daar volgens hem de dupe van worden.
‘Komt goed uit’
NOS-verslaggever Xander van der Wulp zei vanmorgen dat de brief van de lijsttrekkers uit de provincies CDA-leider Buma goed zal uitkomen. Hij doet vanmiddag in de Tweede Kamer mee aan het debat over het klimaatakkoord. Daar was gedoe over in de coalitie, nadat VVD-fractieleider Dijkhoff in De Telegraaf had uitgehaald naar ‘klimaatdrammers’ als zijn coalitiegenoot Jetten (D66), die de plannen volgens hem één op één willen uitvoeren en daarbij niet letten op de kosten voor gewone mensen.
“Nadat het weer is goedgemaakt in de coalitie heeft Buma vanmiddag weinig bewegingsruimte in het debat, want hij zal de kabinetslijn moeten verdedigen. Dat stuk komt dus wel goed uit, want nu hoeft hij niet meer te zeggen hoe het CDA tegenover alle klimaatplannen staat.”
D66-fractievoorzitter Jetten reageerde vanmorgen in het tv-programma Goedemorgen Nederland. Hij zei dat Nederland juist wel voorop moet lopen bij het aanpakken van de milieuvervuiling. Hij wijst op onderzoek waaruit blijkt dat Nederland in Europa het vieste jongetje van de klas is. Daarom is een inhaalslag nodig, zegt Jetten.
Bekijk ook;
Klimaatdebat mét politieke kopstukken maar ‘zonder echt vuurwerk’
Premier Rutte: hogere ambitie Europa bij terugdringen van CO2-uitstoot
Ingezonden stuk: “Stoppen met dromen en drammen over klimaat”
Hoekstra: dwangsommen misschien niet meer aftrekbaar
NOS 05.02.2019 Mogelijk mogen bedrijven opgelegde dwangsommen in de toekomst niet meer aftrekken van de belasting. Nu kan dat nog wel en minister Hoekstra zei in de Tweede Kamer dat hij gaat onderzoeken of dat kan veranderen.
De minister kwam met de toezegging naar aanleiding van vragen van D66-Kamerlid Van Weyenberg. Vorige week werd duidelijk dat de provincie Noord-Holland het Amerikaanse bedrijf Harsco op het terrrein van Tata Steel in IJmuiden een dwangsom heeft opgelegd van 25.000 euro voor het overtreden van milieuregels.
Raar dat het aftrekbaar is
Om dezelfde reden kreeg het bedrijf al dertig keer eerder een dwangsom van 5000 euro. Van Weyenberg ergert zich eraan dat bedrijven de bedragen kunnen aftrekken van de winstbelasting. “We geven een dwangsom, omdat je je niet aan de regels houdt, en dan is het raar dat we het effect van die dwangsom verkleinen doordat die aftrekbaar is.”
Hoekstra vindt de vraag van D66 begrijpelijk en logisch als je kijkt naar dit specifieke geval. Hij benadrukte dat de provincie nu een groot aantal dwangsommen heeft opgelegd, maar dat dat tot nu toe niet tot een verandering van het gedrag van het bedrijf heeft geleid.
Misschien volgend jaar al
De minister gaat nu eerst onderzoeken of dit kan worden aangepast en zo ja hoe. Hij wil weten hoe vaak dit voorkomt en wat de gevolgen voor de uitvoering zijn. “Maar ik heb een positieve grondhouding”, voegde hij eraan toe.
Als het onderzoek wat oplevert, zouden de regels misschien volgend jaar al kunnen worden veranderd.
Bekijk ook;
Opnieuw dwangsom opgelegd voor stofoverlast bij Tata Steel
Noord-Holland wil metaalbedrijf veel harder aanpakken na overtredingen
Directeur Tata Steel Nederland: bij invoering CO2-taks moeten we dicht
AD 05.02.2019 Weet de oppositie een wig te drijven tussen de coalitiepartijen rond het klimaatakkoord? Duidelijk is dat CDA en VVD anders in de klimaatwedstrijd staan dan partners D66 en ChristenUnie.
De Kamer debatteert vanmiddag met premier Mark Rutte en minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) over het klimaatakkoord, maar de oppositie zal de pijlen vooral richten op VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff, die zich eerder kritisch uitliet over het akkoord, en de spanningen binnen de coalitie. Volg alle ontwikkelingen in ons liveblog.
Tata Steel Nederland kan de deuren sluiten als er een CO2-taks komt. Dat heeft directievoorzitter Theo Henrar gezegd tegen BNR Nieuwsradio. Volgens hem worden de kosten van de voormalige Hoogovens in IJmuiden dan zo hoog dat ze niet meer gecompenseerd kunnen worden door energiebesparing.
Henrar reageerde op het wetsvoorstel van GroenLinks-voorman Jesse Klaver om een nationale heffing in te voeren voor de uitstoot van CO2. Eerder zei voorzitter Hans de Boer van werkgeversorganisatie VNO-NCW al dat Klaver ‘levensgevaarlijk bezig’ is.
De topman van Tata wijst ook op berekeningen van milieuonderzoeksbureau CE Delft. ,,Als we inderdaad de Klavertaks zouden doorrekenen, dan zouden we 600 miljoen à 2 miljard euro aan belasting moeten betalen. Dat is meer dan ons verdienvermogen, dan zijn we technisch failliet.’’
Gekke
Theo Henrar benadrukt dat zijn bedrijf in 2050 CO2-neutraal kan zijn als het de kans krijgt te innoveren. Hij vindt het dan ook absurd dat Tata hier zou moeten sluiten: ,,Daar wordt het klimaat niet beter van, want de productie zal elders plaatsvinden door andere staalbedrijven die vervuilender zijn.’’
Volgens het voorstel van Klaver moeten bedrijven vanaf volgend jaar 25 euro per ton uitgestoten CO2 betalen. In 2021 stijgt dat bedrag naar 50 euro om uiteindelijk, in 2050, op 200 euro per ton CO2 uit te komen. Met het geld dat de nieuwe belasting de schatkist oplevert – 2 miljard in 2021 – kan de energiebelasting al in 2020 omlaag, aldus Klaver.
Een boete voor bedrijven die in 2050 niet aan de richtlijnen voldoen, vindt Henrar een veel beter plan. Laat de ondernemingen zelf plannen maken voor het verlagen van de CO2-uitstoot, die terug moet naar nul in 2050, zei ook Bernard Wientjes, voorzitter Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI) recent. ,,Geef bedrijven die daarin succesvol zijn vervolgens toegang tot subsidies, anderen krijgen een boete. Belonen en bestraffen, dan richt je je pijlen op een doelstelling die heel concreet en haalbaar is.’’
Invoering van een CO2-heffing vormt een serieuze bedreiging voor het voortbestaan van Tata Steel in IJmuiden. Ⓒ Foto Hollandse Hoogte
’CO2-heffing fataal voor Tata Steel’
Telegraaf 05.02.2019 Invoering van een CO2-heffing voor de industrie dreigt het einde te betekenen voor de staalindustrie in Nederland. Die conclusie trekt het rapport ’Effecten van CO2-beprijzing in industrie’ van CE Delft uit december vorig jaar.
Een heffing van 20 euro per ton uitgestoten CO2 doet de kostprijs voor Tata Steel IJmuiden al met 3 tot 8 procent stijgen. „De vraag is of Tata Steel een dergelijke prijsstijging in de prijzen kan verwerken”, stelt het rapport dat is geschreven in opdracht van het ministerie van Economische Zaken. „Onze verwachting is dat dit niet het geval zal zijn.”
Tata Steel Nederland, opgericht als Koninklijke Hoogovens, biedt direct werk aan negenduizend werknemers en produceert staal sinds 1924. Ze is gespecialiseerd in dun, sterk staal voor de auto-industrie. Vergeleken bij de buitenlandse concurrentie werkt IJmuiden zeer energiezuinig.
’Klavertaks doodsteek’
GroenLinks en de PvdA willen echter een nog hogere CO2-heffing. De sociaaldemocraten denken aan een taks oplopend tot 80 euro per ton in 2050. Jesse Klaver wil een heffing van 100 euro per 2030.
„De CO2-taks van GroenLinks komt voor ons neer op 600 miljoen euro, oplopend naar 1,2 miljard per jaar”, reageert Theo Henrar, directeur van Tata Steel Nederland. „Dat kunnen wij simpelweg niet betalen, we zouden dan technisch failliet zijn. De Klaver-taks is de doodsteek voor de Hoogovens, de hele regio en 30.000 directe en indirecte banen.”
Tata Steel investeerde naar eigen zeggen al veel geld in energiebesparing en ontwikkelde in Nederland een nieuwe technologie waarmee straks nog 20 procent efficiënter kan worden gewerkt. Deze zogenoemde Hisarna-technologie is te combineren met CO2-levering aan tuinders of CO2-opslag onder de grond.
Henrar: „De vraag voor de toekomst is: willen we schoon staal uit Nederland of vuil staal uit het buitenland? Wij investeren vele miljoenen en gaan naar nul CO2-uitstoot vanaf 2050.”
Bekijk meer van; staal GroenLinks co2 klaver-taks
CDA-lijsttrekkers in opiniestuk: stop met klimaatdrammen
MSN 05.02.2019 Alle twaalf CDA-lijsttrekkers voor de Provinciale Statenverkiezingen schrijven dinsdag in de Telegraaf dat zij realistischer klimaatplannen willen dan het kabinet voorstaat. “Wij kunnen de klimaatopgave tot een succes maken (…) als we stoppen met dromen en drammen en kiezen voor haalbare, betaalbare en realistische plannen”, schrijven zij.
De campagne voor de Provinciale Statenverkiezingen was al begonnen toen Klaas Dijkhoff (VVD) in diezelfde krant afstand nam van concept-klimaatakkoord. De Tweede Kamer debatteert dinsdagmiddag vanaf 16.15 uur over het concept-klimaatakkoord.
Klimaatdebat
De groep schrijft dat de klimaataanpak aan vier voorwaarden moet voldoen: er moet draagvlak zijn, de veranderingen moeten voor iedereen te betalen zijn, het moet niet te snel gaan en Nederland zou niet meer moeten doen dan andere Europese landen.
“Een Nederlandse ‘kop’ op de Europese doelen betekent dat wij voor veel geld de problemen van andere landen oplossen en de concurrentiepositie voor MKB’ers en grote bedrijven verslechtert”, schrijven de lijsttrekkers. Uit cijfers blijkt echter dat Nederland een achterblijver in Europa is. Het lukt Duitsland en het Verenigd Koninkrijk wél om CO2-uitstoot te verminderen.
Voordat het concept-akkoord was gesloten, sprak CDA-leider Sybrand Buma in augustus in Elsevier ook al de vrees uit dat de afspraken niet goed zouden uitpakken voor gewone mensen en zou leiden tot een tweedeling in de maatschappij. “Ik vrees een herhaling van 2002, de Pim Fortuyn-revolte, maar dan niet rond het thema migratie, maar rond het thema klimaat”, zei hij.
D66: wel voorop bij aanpak milieuvervuiling
MSN 05.02.2019 Nederland moet juist wel voorop lopen bij het aanpakken van de milieuvervuiling. We zijn tot nu toe het vieste jongetje van de klas in Europa, stelt voorman Rob Jetten van regeringspartij D66. Volgens hem is er een inhaalslag nodig.
Jetten reageerde dinsdagochtend in het WNL-programma Goedemorgen Nederland op bedenkingen van coalitiepartner CDA. Op de dag van een groot debat in de Tweede Kamer over het concept-Klimaatakkoord pleiten christendemocraten voor meer realisme en gezond verstand bij de uitvoering van de plannen.
Volgens hen moet er meer naar draagvlak worden gezocht ,,in plaats van doordrukken”. En Nederland moet niet vooruitlopen bij de rest van Europa, omdat anders de concurrentiepositie van bedrijven verslechtert, aldus de lijsttrekkers van het CDA bij de Provinciale Statenverkiezingen in een opiniestuk in De Telegraaf. Eerder trapte ook al regeringspartij VVD op de rem.
Jetten heeft er vertrouwen in dat de coalitie er uiteindelijk uitkomt. Wel wijst hij op de noodzaak van steun van andere partijen in de Eerste Kamer, waar de coalitiepartijen hun meerderheid lijken te verliezen. Hij sluit daar echter samenwerking met partijen als PVV en Forum voor Democratie uit, als deze ,,klimaatontkenners” niets of minder willen doen tegen de klimaatverandering. ,,Onbespreekbaar”, aldus de D66-fractievoorzitter.
Oppositie eindelijk met kabinet in debat over klimaatakkoord
NU 04.02.2019 De Tweede Kamer debatteert dinsdagmiddag met minister Eric Wiebes (Economische Zaken) en premier Mark Rutte over het conceptklimaatakkoord. Dat is een vurige wens van de oppositie, hoewel veel concrete cijfers nog ontbreken.
Eigenlijk stond het debat vorige week woensdag op de agenda, maar onder druk van de oppositie werd het een week uitgesteld.
De partijen wilden dat VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff zich in de plenaire zaal van het parlement zou melden, maar in plaats daarvan was Dilan Yesilgoz aanwezig, de klimaatwoordvoerder van de partij.
De oppositie, aangevoerd door PvdA-leider Lodewijk Asscher, wilde met Dijkhoff debatteren omdat juist hij zich in de media zeer kritisch had uitgelaten over de klimaatplannen.
Hoewel Asscher en gelijkgestemden wisten dat Dijkhoff niet op de sprekerslijst stond, liet de reuring voorafgaand aan het debat zien hoe politiek gevoelig het onderwerp is.
Zie ook: Kamer stelt klimaatdebat uit na wegblijven VVD’er Dijkhoff
Waar debatteert de Tweede Kamer uiteindelijk over?
Ruim honderd partijen uit het bedrijfsleven, vakbonden, belangenclubs en de politiek hebben met elkaar ruim zeshonderd maatregelen bedacht om het gezamenlijke doel te halen: in 2030 49 procent minder CO2-uitstoot ten opzichte van 1990.
Die CO2-reductie is nodig om de opwarming van de aarde zo veel mogelijk te beperken, zoals is afgesproken tijdens de Klimaatconferentie van Parijs in 2015.
Om het percentage van 49 procent te halen, zijn maatregelen nodig. In het regeerakkoord is daarom door VVD, CDA, D66 en ChristenUnie afgesproken om een klimaatakkoord te maken.
Waarom leek het even alsof de VVD geen akkoord wilde sluiten?
Nadat de partijen, verenigd in de zogenoemde klimaattafels, hun plannen hadden gepubliceerd, leek het even alsof Dijkhoff er afstand van nam in een interview in De Telegraaf.
Volgens de VVD’er was het niet “zijn” akkoord en was D66-fractievoorzitter Rob Jetten een “drammer” omdat hij wel zo snel mogelijk aan de slag wil gaan met de klimaatplannen. Hij zinspeelde zelfs op de val van het kabinet. Dijkhoff hoopte zo de klimaatsceptici uit zijn achterban gerust te stellen.
Het wekte vooral verbazing bij de andere partijen, want Dijkhoff heeft zelf bij een deel van de klimaatonderhandelingen gezeten. Toen gebruikte hij deze grote woorden niet.
Uiteindelijk heeft Dijkhoff moeten beloven dat hij nog steeds achter het CO2-doel staat. Hij mag dit dinsdag nogmaals in de Kamer doen.
Wordt er dinsdag over het uiteindelijke klimaatakkoord gesproken?
Nee, er is namelijk nog geen akkoord. Er wordt gesproken over een concept. De maatregelen die nu zijn gepubliceerd, zijn een eerste zet.
Het Centraal Planbureau (CPB) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) gaan de maatregelen die de klimaattafels hebben opgeschreven uitrekenen op haalbaarheid en betaalbaarheid.
Als die cijfers er op 13 maart zijn, gaan het kabinet en de coalitie ‘shoppen’ met welke maatregelen zij de doelstelling van 49 procent minder CO2-uitstoot willen halen. Dat pakket krijgt uiteindelijk de sticker ‘Klimaatakkoord’.
Waarom debatteert de Kamer er dan nu al over?
Voordat het kabinet en de coalitie zo ver zijn, willen de andere partijen er ook graag wat over te zeggen hebben. De oppositie hoopt de richting van het uiteindelijke akkoord zo mede te kunnen bepalen.
Tot nieuwe inzichten zal dit niet leiden. Zo willen de linkse partijen een grotere bijdrage van de industrie via een CO2-heffing onder het motto ‘de vervuiler betaalt’.
PVV en Forum voor Democratie zullen hun pleidooi herhalen dat er überhaupt geen klimaatmaatregelen moeten komen omdat ze niet geloven dat de mens invloed heeft op de opwarming. Het klimaatakkoord is daarom een verspilling van geld en tijd, vinden zij.
Het kabinet en de coalitie zeggen dat ze hechten aan een breed draagvlak. In dat geval zullen ze dinsdagmiddag moeten meeschrijven met de wensen van de oppositie.
Wat heeft de Urgenda-zaak hiermee ter maken?
Officieel niets. Duurzaamheidsorganisatie Urgenda heeft met succes bij de rechter afgedwongen dat de Staat minder CO2 moet uitstoten. In dit geval gaat het om minimaal 25 procent minder CO2 in 2020 ten opzichte van 1990, een afspraak die voortvloeit uit het Energieakkoord uit 2013.
Dat wordt niet gehaald, berekende het PBL twee weken geleden al. De overheid moet dus op korte termijn extra klimaatmaatregelen nemen. Omdat het in zowel de Urgenda-zaak als het klimaatakkoord om CO2-reductie gaat, zijn beide dossiers wel met elkaar verweven.
Zie ook: Planbureau: Staat haalt klimaatdoelen niet, uitstoot zelfs toegenomen
Lees meer over: Klimaat Politiek
Telegraaf 01.02.2019 Belgen die naar ons land vluchten voor een goedkope tankbeurt maken het voor Nederland nog moeilijker om het door de rechter opgelegde klimaatdoel voor 2020 te halen. Elke tankbeurt telt namelijk mee als vervuiling in de CO2-boekhouding, ook zonder gemaakte kilometers.
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) corrigeerde onlangs de voorspellingen voor 2020. Ten opzichte van 2017 stoten auto’s naar verwachting 1,6 megaton CO2 meer uit. Dat komt onder andere door de groeiende economie en toenemende import van niet-zuinige tweedehands auto’s. Maar er is een derde factor: de forse verhoging van de accijns op diesel in België.
Vroeger was het voor Nederlandse dieselrijders aantrekkelijk om naar een pomp te vluchten bij onze zuiderburen, maar door meerdere accijnsverhogingen worden de Belgen nu zelf massaal de grens over gejaagd. Bovendien blijft de Nederlandse dieselrijder voortaan in eigen land tanken. Deze combinatie zorgt naar verwachting voor een verkoopgolf van diesel.
Internationale regels schrijven voor dat de CO2-uitstoot van auto’s wordt gemeten aan de hand van de omvang van de brandstofverkoop. De uitstoot in Nederland neemt bij zo’n verkoopgolf dus boekhoudkundig toe. Zelfs als de tanktoerist direct rechtsomkeert maakt: het telt volledig mee als uitstoot in onze rekenmodellen.
Goedkope diesel
„Jarenlang was de situatie gunstig voor de mobiliteit hier. Nu is het precies andersom”, zegt PBL-onderzoeker Pieter Hammingh. „Het prijsverschil tussen België en Nederland wordt de komende jaren wel iets kleiner door de jaarlijkse indicatie van accijnstarieven bij ons, maar diesel blijft dan alsnog goedkoper dan in België.”
Overigens is de benzineprijs bij onze zuiderburen nog altijd zachter geprijsd dan bij ons. In Nederland rijden meer auto’s op benzine en is de prijs aan de pomp wereldwijd gezien nog steeds torenhoog. De vlucht naar België loont dus nog steeds én daarmee dragen wij ons steentje bij aan de ’vervuiling’ van ons buurland. Dat is al jaren zo en op dat vlak ziet het planbureau dan ook geen verschil.
Vorige week vrijdag maakte het PBL bekend dat Nederland door de bijgestelde verwachtingen het klimaatdoel van 2020 niet meer kan halen. De rechter heeft in de omstreden Urgenda-zaak geëist dat ons land dan al de CO2-uitstoot met een kwart heeft gereduceerd ten opzichte van 1990. Het kabinet komt in april, na de verkiezingen, met extra klimaatmaatregelen.
Het planbureau heeft niet uitgerekend hoe groot de invloed van het Belgische tanktoerisme is ten opzichte van de andere twee factoren, maar de deskundigen concluderen wel dat het een rol speelt. In Den Haag fantaseren sommige politieke partijen nu over een verlaging van de maximumsnelheid van 130 naar 100 km/u. Daarmee zou de CO2-uitstoot met circa 1,6 megaton dalen, maar moeten we langzamer rijden dan de Belgen.
Bekijk ook:
Zo bespaar je fors op je reiskosten
Bekijk ook:
Automobilist in ongewisse over benzine
Bekijk meer van; diesel planbureau voor de leefomgeving (pbl) co2 klimaat
Wiebes haalt uit naar klimaatspijbelaars
Telegraaf 01.02.2019 Minister Wiebes heeft geen goed woord over voor kinderen die van school wegblijven om aandacht te vragen voor het klimaat.
‘Klimaatspijbelen’ mag van meeste scholen, maar ‘ze moeten aantonen dat ze bij de staking waren’
OmroepWest 01.02.2019 Van veel scholen in onze regio mogen de leerlingen donderdag 7 februari ‘spijbelen’ om naar Den Haag te gaan. Wel moeten de leerlingen dan toestemming hiervoor krijgen van hun ouders. In navolging van onder andere België willen middelbare scholieren gezamenlijk demonstreren voor een ambitieuzer klimaatbeleid.
‘Wij vinden de maatschappij erg belangrijk, en vooral voor de jongeren. Daarom geven wij toestemming om mee te doen’, vertelt een medewerker van het Bonaventure College, dat vestigingen heeft in Leiden en Roelofarendsveen. ‘Maar de leerlingen moeten dan wel via een filmpje of foto aantonen dat ze bij de staking waren. Anders zien we het als ongeoorloofd verlof.’
Ook een groot deel van de scholen die onder de Stichting VO Haaglanden vallen, heeft de leerlingen toestemming gegeven om te ‘spijbelen’. Rector Hanneke ten Hove van het Gymnasium Haganum: ‘We kunnen ons voorstellen dat leerlingen graag naar de staking gaan. Als de ouders het goed vinden, mogen ze wat ons betreft gaan. En tot dusverre hebben we zo’n vijftig aanmeldingen.’
‘Dit moeten we ook doen’
Onder de Stichting VO Haaglanden vallen naast het Gymnasium Haganum ook onder andere het Haags Montessori Lyceum, Segbroek College en Dalton Den Haag. Scholieren van laatstgenoemde school zijn de initiatiefnemers van de demonstratie in Nederland. ‘Ik zag op het Journaal dat duizenden jongeren in België gingen demonstreren. Toen stuurde ik een berichtje naar vrienden met: dit moeten we ook doen’, aldus Stijn Warmerhoven tegen de NOS.
Ook leerlingen van het Delftse Grotius College (‘Tot dusverre hebben we nog geen reacties’), de Goudse Waarden (‘Nog geen leerling heeft officieel verlof aangevraagd’) en het Hofstad Lyceum in Den Haag (‘We hebben nu vijf aanmeldingen, maar ik verwacht er maandag en dinsdag veel meer’) mogen hieraan deelnemen.
Van ‘gaan in gesprek’ tot ‘ongeoorloofd verlof’
Directeur Frank de Wit van het Scala College – met drie vestigingen in Alphen aan den Rijn – geeft aan dat zijn school in gesprek gaat als leerlingen willen meedoen. ‘Maar tot nu toe hebben nog geen leerlingen of ouders zich hiervoor gemeld.’
Van alle door Omroep West gebelde scholen is het Driestar College vooralsnog de enige school in onze regio die leerlingen geen toestemming geeft om donderdag te staken. ‘Willen onze leerlingen meedoen met de staking, dan wordt dit gezien als ongeoorloofd verlof’, aldus de reactie van de school.
LEES OOK: Belgen op bezoek in Delft voor speciale leermethode
Oppositie stapt op om afwezigheid Dijkhoff en Buma, klimaatdebat afgeblazen
De partijen accepteerden niet dat VVD-fractievoorzitter Dijkhoff en de andere fractievoorzitters van de coalitie er bij zo’n belangrijk debat niet zijn.
NOS 30.01.2019 Alle oppositiepartijen zijn uit protest opgestapt bij het klimaatdebat in de Tweede Kamer. Reden is dat VVD-fractievoorzitter Dijkhoff, die in de krant vergaande uitspraken deed over het concept-Klimaatakkoord, zelf niet aanwezig was. Ook CDA-leider Buma was er niet, al had hij wel gezegd dat hij zou komen. Jetten (D66) en Segers (ChristenUnie) waren er ook niet.
PvdA-leider Asscher voerde het verzet van de oppositie aan. Asscher: “Klaas Dijkhoff hoort hier het debat te voeren over de schade die hij zelf heeft aangericht.” PVV-leider Wilders vindt dat de fractievoorzitters van de regeringspartijen bij de belangrijke debatten over het kinderpardon en het klimaat moeten zijn. “Twee debatten achter elkaar zijn ze er niet. We moeten onszelf als Kamer ook serieus nemen.”
‘Proefballonnetjes’
FvD-leider Baudet vindt dat Dijkhoff er hoort te zijn omdat hij voortdurend “proefballonnetjes” oplaat. “En nu duikt de hele coalitie door geen fractievoorzitters naar dit debat te sturen.” Ook de SP, 50Plus en Denk vinden dat Dijkhoff en de andere fractievoorzitters bij het debat horen omdat het over een van de belangrijkste onderwerpen van dit moment gaat.
GroenLinks-leider Klaver: “Ze duiken en ik denk dat dat niet kan, zeker niet in deze tijd.” Na deze discussie die meteen aan het begin van het debat plaatsvond, werd er voor tien minuten geschorst. Asscher wilde Dijkhoff en de anderen bellen en appen om ze over te halen om toch naar de grote vergaderzaal te komen. Maar dat was tevergeefs.
Asscher trok de conclusie dat het niet doordrong “bij de kibbelcoalitie” dat het de oppositiepartijen menens was. De oppositiepartijen kondigden aan het debat op deze manier niet te willen voeren en dus te vertrekken.
Een beetje verrast
De regeringspartijen waren toch een beetje verrast door deze gezamenlijke actie. Ze wisten niet of ze nu zelf verder wilden of niet. Maar uiteindelijk besloten zij dat een debat zonder bijna de helft van de Tweede Kamer niet veel zin zou hebben.
Gedurende deze discussie tussen de Kamerleden onderling zaten minister Wiebes en premier Rutte in het ministersvak af te wachten. Het debat zou over diverse onderwerpen gaan zoals de Urgenda-zaak en het concept-Klimaatakkoord, dat nog moet worden doorgerekend.
Zij konden dus na twintig minuten weer terug naar hun ministerie. Morgen probeert de oppositie weer een nieuw klimaatdebat aan te vragen in de hoop dat Dijkhoff en Buma er dan wel bij willen zijn.
Bekijk ook;
Coalitie lijkt verdeeld over het klimaatakkoord
Dijkhoff neemt afstand van ‘klimaatdrammer’ Jetten
Kamer stelt klimaatdebat uit na wegblijven VVD’er Dijkhoff
NU 30.01.2019 Onder druk van de oppositie is een meerderheid in de Tweede Kamer voor uitstel van het debat over het klimaatakkoord dat woensdagavond zou plaatsvinden. Lodewijk Asscher (PvdA) en Geert Wilders (PVV) vinden het “laf” dat VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff niet aanwezig is.
Nog voordat het debat begon, vroeg de oppositie om een schorsing van enkele minuten, zodat Dijkhoff alsnog via “berichtjes of een belletje” naar de plenaire zaal van de Tweede Kamer gehaald kon worden.
De oppositieleiders willen de VVD’er vragen stellen over het klimaatbeleid, omdat juist hij afstand leek te nemen van de conceptakkoorden die in december werden gepresenteerd door de zogenoemde klimaattafels, het polderorgaan voor de klimaatafspraken.
In De Telegraaf zei Dijkhoff dat het niet “zijn” akkoord is en nam hij opzichtig afstand van de voorstellen die zijn gepubliceerd. Hij zinspeelde zelfs openlijk met de val van het kabinet en noemde D66-fractieleider Rob Jetten een “drammer”.
Na zulke grote woorden hadden oppositieleden de VVD’er zelf wel in de Kamer verwacht om er met hen over te debatteren.
“Als je rommel maakt, moet je het zelf opruimen”, zei SP-Kamerlid Sandra Beckerman. “Dit kan echt niet”, aldus Asscher. Hij vindt dat Dijkhoff zich verstopt voor het debat in de Kamer.
VVD laakt ‘politieke spelletjes’
Voor de VVD was Dilan Yesilgöz aanwezig, woordvoerder klimaat bij de partij. Zij verwijt de oppositie juist “politieke spelletjes”. “Mijn naam staat al weken op de sprekerslijst, dus als je het daar niet mee eens bent, vraag dat dan gewoon in de Kamer. Ga niet een inhoudelijk debat uit de weg”, zei Yesilgöz nadat iedereen de zaal had verlaten.
Uiteindelijk wordt donderdag een nieuw debat aangevraagd, het is onduidelijk of dat deze week nog kan worden gehouden.
Kamerleden kunnen bovendien niet afdwingen wie welke partij naar een debat stuurt. De oppositie hoopt toch dat in ieder geval Dijkhoff zich bedenkt en zich alsnog aanmeldt.
Het annuleren van dit debat betekent in ieder geval dat ook minister Eric Wiebes (Klimaat) en premier Mark Rutte voor niets naar het parlement zijn gekomen.
Oppositie woedend over wegblijven Dijkhoff bij klimaatdebat
Telegraaf 30.01.2019 Het geplande debat over het klimaatakkoord gaat niet door. De voltallige oppositie wil niet vergaderen zonder VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff. Het veelbesproken klimaatinterview met de liberaal in De Telegraaf vormde voor de oppositie aanleiding om fractievoorzitters te sturen naar de nationale vergaderzaal, maar Dijkhoff zelf schitterde door afwezigheid.
PvdA-leider Lodewijk Asscher noemt het ‘laf’ dat hij ontbreekt. PVV-voorman Geert Wilders vindt het onbegrijpelijk: „Het is aangezwengeld door Dijkhoff. Hij is er niet en de rest van de coalitieleiders ook niet. Dat kan niet. Dit debat heeft voor mij geen zin zo.”
Ook Thierry Baudet van Forum voor Democratie is woest: „Terugkrabbelen in de krant, maar hier niet in debat gaan.” SP-Kamerlid Sandra Beckerman: „Als je rommel maakt moet je het zelf opruimen. Dijkhoff heeft rommel gemaakt en wil dat niet zelf opruimen.”
CDA-Kamerlid Agnes Mulder was niet te spreken over het optreden van de oppositie: „Dit is een toneelstuk van de bovenste plank. Het moet over de inhoud gaan.”
De VVD steunde het voorstel om het debat van de agenda te vegen, maar Kamerlid en klimaatwoordvoerder Dilan Yesilgoz verdedigde de afwezigheid van haar chef. „Ik had me voorbereid op een debat over het concept-klimaatakkoord. Mensen in het land maken zich zorgen over de haalbaarheid en betaalbaarheid. Als ze een debat willen over het interview moet de oppositie daar een debat over aanvragen.”
Dijkhoff zorgde onlangs voor opschudding in de coalitie met een kritisch interview in De Telegraaf over de honderden klimaatplannen uit het polderoverleg van Ed Nijpels. De oppositie wil nu donderdag opnieuw een debat aanvragen. VVD geeft aan dat Dijkhoff dit debat niet uit de weg wil gaan.
Tweets by @alexanderbakker
Bekijk ook:
Dijkhoff jaagt links in de gordijnen
Bekijk ook:
VVD: ’nee’ tegen klimaatakkoord
Bekijk ook:
’Werk begint pas, ík heb geen akkoord!’
Bekijk meer van; klimaatakkoord ed nijpels klaas dijkhoff
Oppositie boos over wegblijven Dijkhoff bij klimaatdebat
AD 30.01.2019 De fractievoorzitters van de coalitiepartijen hebben zich de woede op de hals gehaald van de oppositie door weg te blijven bij een debat over het Klimaatakkoord. Op verzoek van de oppositie is het debat – dat de hele avond zou duren – afgeblazen.
,,Wees een echte man”, zei SP-Kamerlid Sandra Beckerman tegen VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff, die vanmiddag niet kwam opdagen bij het klimaatdebat. ,,Laf”, vond PvdA-leider Lodewijk Asscher, die daarop namens de oppositiepartijen een oproep deed aan Dijkhoff en de andere fractievoorzitters van de coalitiepartijen om alsnog te komen.
Maar zij kwamen niet, ook niet na een schorsing van tien minuten. De coalitiepartijen wilden hun gespecialiseerde Kamerleden het woord laten voeren. ,,Spijtig dat we het hier niet over de inhoud kunnen hebben”, aldus VVD-Kamerlid Dilan Yesilgöz. Volgens CDA-Kamerlid Agnes Mulder speelde de oppositie ‘een toneelstuk van de bovenste plank’.
‘Bizar’
Toch was de afwezigheid van Dijkhoff opvallend, omdat hij enkele weken terug een interview gaf waarin hij het Klimaatakkoord zwaar bekritiseerde. Dat interview leidde tot onrust in de coalitie. ,,Dijkhoff hóórt hier nu dit debat te voeren”, klaagde Asscher. ,,Het is uitgesproken bizar en laf als je een proefballon alleen in de krant oplaat en het debat vervolgens niet voert.”
Eerder vandaag stonden CDA-leider Sybrand Buma en ChristenUnie-fractievoorzitter Gert-Jan Segers nog wél op de lijst om het klimaatdebat te voeren. Morgen zal de oppositie opnieuw een debat aanvragen over het Klimaatakkoord. Zij zullen dan weer eisen dat de fractievoorzitters van de coalitiepartijen daarbij aanwezig zijn.
Vrij spel voor klimaatspijbelaars
Telegraaf 30.01.2019 Scholieren in ons land hebben redelijk vrij spel om te spijbelen of te demonstreren voor een bepaald (goed) doel. De Landelijke Vereniging van Leerplichtambtenaren, Ingrado, stelt dat er formeel pas sprake is van spijbelen als de school de activiteit van de leerling niet vindt aansluiten bij het onderwijsprogramma.
,,Dus als leerlingen, zoals nu veel gebeurt in België en Zwitserland, spijbelen om zo aandacht te krijgen voor het klimaat of de opwarming van de aarde, dan kan dat prima als de school dat vindt passen bij hun kerndoel. Vindt de school het niet passen, dan kan er een straf uitgedeeld worden,” vertelt Carry Roozemond van Ingrado.
Ze vervolgt: ,,De leerplichtambtenaar komt pas in beeld als een leerling 16 uur ongeoorloofd afwezig is in een periode van vier lesweken. Dat moet een school melden bij ons. Die leerplichtambtenaar kan informeren of er niet teveel verzuimd wordt en waarom er verzuimd wordt.
Maar dan nog kan de school het toestaan of uitleggen om die demonstratie bijvoorbeeld als maatschappelijke stage te zien. We vinden wel dat kinderen niet zomaar massaal de straat op moeten gaan; er moet uitleg zijn waar het voor dient en de school moet het goed vinden.”
Bekijk ook:
’Laten klimaatspijbelen is kindermishandeling’
Mogelijk op 7 februari 2019 gaan leerlingen staken om aandacht te krijgen voor het klimaat en op 15 maart 2019 voor beter onderwijs en meer geld. Veel scholen staan daar achter, maar vragen wel bewijs dat de leerling ook daadwerkelijk heeft gedemonstreerd en willen ook toestemming van de ouders.
Er zijn ook scholen die zeggen de leerlingen als ongeoorloofd absent te registeren. ,,Maar dat ene dagje komt niet bij ons binnen als ongeoorloofd verzuim, want dat is geen 16 uur. Ik wíl dit niet eens weten,” zegt Roozemond.
Al 20 vrijdagen gedemonstreerd
De 10-jarige Lilly Plat uit Huis ter Heide demonstreert al 20 vrijdagen een uur voor het gemeentehuis van Zeist voor een beter klimaat. De particuliere Keenschool vindt het goed; de leerplichtambtenaar ook na toelichting van de school. Ook de onderwijsinspectie maakt zich niet druk erom. Woordvoerder Jansen: ,,Wij komen pas om de hoek kijken als zoiets niet past binnen de kerndoelen. Misschien past het bij burgerschapsvorming en leert Lilly zo welke rol je hebt in de samenleving en hoe een democratie werkt.”
Bekijk meer van; scholing leerlingen onderwijs
Rechtse oppositiepartijen zullen de VVD onder vuur nemen. Ze vinden dat de partij in het crisisoverleg over het kinderpardon slappe knieën heeft getoond.
Kamer praat over twee hoofdpijndossiers: kinderpardon en klimaatakkoord
NOS 30.01.2019 Het wordt vandaag een lange dag voor de coalitie. De Tweede Kamer debatteert over twee hoofdpijndossiers. Eerst staat de versoepeling van het kinderpardon op de agenda en direct daarna gaat het over het klimaatakkoord.
Over beide onderwerpen liep afgelopen weken de spanning op. Vooral de onderhandelingen over het kinderpardon verliepen in crisissfeer.
Het debat over het kinderpardon begint om 10.15 uur en is live te volgen op NPO Politiek en NOS.nl en via een liveblog.
Volgens de planning van de Tweede Kamer begint het debat over het klimaatakkoord om 16.00 uur.
Gisteravond werd alsnog een akkoord bereikt: een groep van 700 kinderen wordt opnieuw beoordeeld. Naar verwachting mag 90 procent van hen in Nederland blijven. Met hun ouders erbij gaat het in totaal om zo’n 1300 mensen.
Daar staat tegenover dat het kinderpardon wordt afgeschaft, zodat er in de toekomst geen schrijnende zaken meer gaan spelen zoals rond Lili en Howick. Ook wordt de druk bij de staatssecretaris weggehaald om in sommige gevallen, zoals bij de twee Armeense tieners, over zijn hart te strijken. Die verantwoordelijkheid gaat naar de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).
Wisselgeld
Beide punten heeft de VVD “binnengehaald”, zegt politiek verslaggever Xander van der Wulp. Het is als het ware wisselgeld voor de grootste regeringspartij, die als enige van de vier coalitiepartijen nog tegen een verruiming van het kinderpardon was.
“Het is een oplossing waar voor alle partijen iets in zit”, zegt Van der Wulp. “En je zou kunnen zeggen dat dat best knap is, nadat ze weken rollebollend over straat zijn gegaan.”
Het debat over het kinderpardon wordt minder spannend, denkt hij, nu de coalitiepartijen elkaar weer omarmen. Ze zullen vooral willen uitstralen dat ze er sterker uit zijn gekomen.
De rechtse oppositie zal zijn pijlen vooral op de VVD richten, is de verwachting. Deze partijen zullen de concurrent op rechts een slappe houding verwijten. “Wat dat betreft spreekt de voorpagina van De Telegraaf boekdelen”, zegt Van der Wulp. De krant stelt dat de VVD door de knieën is gegaan voor de coalitiepartijen.
De linkse oppositie is tevreden over het pardon voor de groep kinderen die in Nederland geworteld zijn, maar heeft nog veel vragen over het afschaffen van de kinderpardonregeling.
Klimaatakkoord
Na het debat over het kinderpardon volgt een debat over het klimaatakkoord. Ook dat ligt gevoelig. VVD-fractieleider Dijkhoff noemde een paar weken geleden in De Telegraaf de kans nihil dat het klimaatakkoord helemaal wordt uitgevoerd. Ook noemde hij coalitiegenoot Jetten (D66) een klimaatdrammer. Dijkhoff zei verder dat hij nog eerder het kabinet zou laten vallen dan dat hij de burgers voor de kosten van klimaatmaatregelen laat opdraaien.
“De coalitiepartijen wacht een lange dag”, concludeert Van der Wulp. “Ik denk dat het verstandig is dat ze bij het ontbijt een paracetamolletje nemen.”
Bekijk ook;
Eerste reacties op akkoord kinderpardon positief, maar ook kritiek
Akkoord over kinderpardon, 700 kinderen opnieuw beoordeeld
Kinderpardon: waarom het CDA van gedachten veranderde
Steun voor klimaataanpak brokkelt af
Telegraaf 29.01.2019 Het draagvlak voor klimaatmaatregelen brokkelt af. Dat blijkt uit een enquête van het EenVandaag Opiniepanel. Ruim de helft van de deelnemers is negatief over het klimaatakkoord en de steun voor de Klimaatwet is spectaculair gedaald.
De leden van het opiniepanel waren in juni 2018 (73 procent) nog enthousiast over het idee om de uitstoot in 2030 te halveren, nu is dat geslonken naar 59 procent.
Ook het draagvlak voor het Parijsakkoord is gedaald. Een half jaar geleden steunde 67 procent het doel om in 2050 klimaatneutraal te leven, nu is dat net iets meer dan de helft.
Kabinetscrisis
Het klimaatakkoord van ed nijpels kan eveneens niet rekenen op een warm bad. De helft van het opiniepanel maakt zich zorgen over de gevolgen. Slechts 33 procent vindt het een goed akkoord.
EenVandaag heeft ook gevraagd of kiezers van de coalitiepartijen het thema klimaat een kabinetsval waard vinden. Bij kiezers van D66 (69 procent), CDA (56 procent) en ChristenUnie (54 procent) is dat het geval.
Bij D66 en CU vinden ze het een kabinetscrisis waard als de klimaatmaatregelen niet ver genoeg gaan. Bij CDA-kiezers vrezen ze juist dat de groene plannen onbetaalbaar zijn voor de burger. VVD-kiezers vinden het voortbestaan van het kabinet wel belangrijker.
Bekijk meer van; klimaatakkoord ed nijpels
Kabinet over klimaat: ‘Doel is om het doel te halen’
Het kabinet komt in april met nadere maatregelen om te zorgen dat in 2020 de uitstoot van broeikasgassen met 25 procent is teruggebracht ten opzichte van 1990.
NOS 25.01.2019 Het kabinet heeft als doel om de klimaatdoelen in 2020 te halen. Premier Rutte zei dat naar aanleiding van de conclusie van het Planbureau voor de Leefomgeving, dat Nederland die doelen juist niet gaat bereiken. Volgens Rutte zal het vonnis in de Urgenda-zaak worden uitgevoerd.
“Vonnissen behoren we uit te voeren, dus dat gaan we ook doen”, zei hij. Hij verwees daarmee naar de uitspraak van het gerechtshof in de Urgenda-zaak, waarin staat dat Nederland in 2020 de CO2-uitstoot met 25 procent verlaagd moet hebben ten opzichte van 1990.
Behoorlijke klus
Het kabinet gaat er nu over nadenken welke extra maatregelen er nodig zijn en wil daar in april knopen over doorhakken. De premier wil niet op de voorstellen vooruitlopen, maar hij erkende wel dat het “een ingewikkeld vraagstuk is en een behoorlijke klus”.
Volgens Rutte is bij de maatregelen draagvlak belangrijk, net als de uitvoerbaarheid en “de politieke context”.
In de praktijk niet haalbaar
Achter de schermen was de afgelopen dagen te horen dat het kabinet er zelf ernstig rekening mee houdt dat de doelen in de praktijk niet haalbaar zijn, net als het Planbureau voor de Leefomgeving dus.
Deze week werd gespeculeerd over maatregelen als het verlagen van de maximumsnelheid. Minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur zei daarover dat je nog tientallen andere maatregelen kunt noemen, maar dat het kabinet nu nog niet kan inschatten wat het meest effectief is. Ook zij noemde het draagvlak belangrijk.
Volgens Van Nieuwenhuizen is het ondenkbaar dat de burger niks gaat merken.
Bekijk ook;
‘Kabinet gaat ‘Urgenda-klimaatdoelen’ voor 2020 niet halen’
Planbureau Leefomgeving: Nederland haalt klimaatdoelen van 2020 niet
Eerder sluiten kolencentrale bij Wiebes nadrukkelijker in beeld
NU 25.01.2019 Nu het kabinet met het huidige beleid de reductie van het CO2-doel niet haalt, komt het eerder sluiten van een oude kolencentrale steeds dichterbij, schrijft minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) vrijdag aan de Tweede Kamer.
Wiebes schreef in het voorjaar van 2017 al aan de Kamer dat als de opgave van 25 procent minder CO2-uitstoot in 2020 ten opzichte van 1990 niet wordt gehaald, het sluiten van kolencentrales op tafel ligt.
Dat scenario komt dichterbij nu het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) concludeerde dat de Staat de energie- en klimaatdoelen voor 2020 niet gaat halen als er niets aan het beleid wordt gewijzigd. Duurzaamheidsorganisatie Urgenda dwong in 2015 bij de rechter af dat de overheid moet zorgen voor minimaal een kwart minder CO2-uitstoot in 2020.
Naar aanleiding van deze cijfers herhaalt Wiebes nu dat “het vervroegd sluiten van een kolencentrale die geen biomassa bijstookt in beeld komt”. Dat gaat in dit geval om de Hemwegcentrale in Amsterdam, eigendom van het Zweedse Vattenval en aandeelhouder van Nuon.
Pakket aan maatregelen komend voorjaar
Deze centrale kan op korte termijn ook dicht zonder dat de leveringszekerheid van energie in gevaar komt. In de regeringsplannen moet de Hemwegcentrale in 2024 de deuren sluiten.
Met het sluiten van alleen deze kolencentrale worden niet de benodigde tonnen CO2 bespaard. Andere maatregelen worden daarom in april bekendgemaakt. Het kabinet kijkt de komende weken naar “alle mogelijke maatregelen die bij kunnen dragen aan CO2-reductie in 2020”.
Daarbij wordt gekeken naar de technische, juridische en financiële haalbaarheid en naar de maatschappelijke gevolgen, schrijft Wiebes.
Lees meer over: Klimaat Politiek
Economen willen CO2-heffing voor bedrijven: ‘Klimaatakkoord stelt teleur’
NOS 25.01.2019 Bedrijven moeten een CO2-heffing gaan betalen van 50 euro per ton koolstofdioxide. 71 economen komen met dat idee in het vakblad ESB, omdat ze vrezen dat met het huidige concept-klimaatakkoord de gestelde doelen niet worden gehaald.
Het belangrijkste doel is een reductie van de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 49 procent ten opzichte van 1990. In het voorlopige klimaatakkoord staan honderden voorstellen om dat te bereiken. De plannen worden nog doorgerekend, maar waren de afgelopen tijd al onderwerp van discussie in politiek Den Haag.
In het ontwerpakkoord is geen algemene CO2-heffing voor de industrie opgenomen, maar een boetesysteem voor bedrijven zonder goede duurzaamheidsplannen.
Onder de ondertekenaars is een groot aantal vooraanstaande hoogleraren en economen, zoals Rick van der Ploeg, Arnoud Boot, Coen Teulings, Bas Jacobs en Sweder van Wijnbergen. Zij vinden dat het conceptakkoord teleurstelt en willen dat de industrie meteen in actie komt. Een boetesysteem is volgens de economen niet effectief.
Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft herhaald dat Nederland een aantal klimaatdoelen voor volgend jaar niet haalt, terwijl de rechter dat in de zogenoemde Urgenda-zaak wel heeft bevolen.
Laat de markt zijn werk doen en geef CO2-vervuiling de prijs die het verdient.
De 71 economen
De ondertekenaars van het pleidooi zeggen dat de CO2-heffing niet is bedoeld om de lasten voor bedrijven te verhogen, maar als stimulans om de uitstoot te verminderen. De opbrengst van de heffing kan volgens de economen gebruikt worden als steun voor bedrijven die bang zijn dat ze worden ingehaald door buitenlandse concurrentie.
Met een ander deel van de opbrengst van de heffing kunnen huishoudens worden gecompenseerd voor de stijgende energiekosten. Op die manier kan Nederland ook internationaal een leidersrol op zich nemen, denken de economen.
“Het is nu aan de Nederlandse politiek”, schrijven zij. “Terecht wijzen politici op het belang van maatschappelijk draagvlak voor de energietransitie. Laat de markt zijn werk doen en geef CO2-vervuiling de prijs die het verdient.”
Hoge kosten
Het ontwerp-akkoord dat er nu ligt, bleek de afgelopen weken een splijtzwam in de coalitie. VVD en CDA zijn bang voor hoge kosten voor burgers, D66 en de ChristenUnie wijzen op het grote belang voor de toekomstige generaties.
Ook de oppositiepartijen GroenLinks en PvdA zijn voor een CO2-heffing. Werkgeversorganisatie VNO-NCW is daar juist fel tegen en zegt dat de industrie al genoeg betaalt voor alle vervuiling. Voorzitter Hans de Boer is bovendien bang dat door een extra koolstofbelasting onder meer het Nederlandse staal duurder wordt.
Overigens staan niet alle bedrijven onwelwillend tegenover zo’n heffing. Shell gaf deze maand aan dat een heffing “best bespreekbaar is” onder bepaalde voorwaarden.
Bekijk ook;
CO2-taks komt er niet, maar uitstoot wordt ‘constant punt van overleg’
Hans de Boer (VNO-NCW) haalt hard uit naar Klaver en zijn CO2-heffing
D66 en CU willen snel klimaatmaatregelen van kabinet, plannen pas in april
NU 25.01.2019 Binnen de coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie nemen de laatste twee partijen het voortouw om de druk op het kabinet op te voeren, nu blijkt dat de klimaatdoelen niet worden gehaald. Premier Mark Rutte laat weten dat concrete plannen in april zullen worden gepresenteerd.
In 2020 moet de CO2-uitstoot met een kwart zijn afgenomen ten opzichte van 1990. Een rechter heeft de Staat dit doel zelfs opgelegd in een door de duurzaamheidsorganisatie Urgenda aangespannen zaak.
Maar met het huidige beleid komt de reductie niet verder dan 21 procent, meldt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) vrijdag.
De laatste jaren is de uitstoot van broeikasgassen zelfs toegenomen door de economische groei. Dit betekent dat het kabinet extra maatregelen moet nemen.
D66: ondenkbaar dat overheid zich buiten de wet plaatst
D66 en ChristenUnie, de twee partijen die binnen de coalitie staan voor een voortvarend klimaatbeleid, voeren de druk op minister Eric Wiebes (Klimaat) op.
“Er is nu geen uitstel meer mogelijk: minister Wiebes moet snel maatregelen nemen voor een schone toekomst”, laat D66-leider Rob Jetten in een reactie op de PBL-cijfers weten.
“De overheid is verplicht haar burgers te beschermen en moet die uitspraak daarom nu naleven. Als de overheid dat niet doet, plaatst de overheid zich buiten de wet en wordt het fundament van onze democratische rechtsstaat aangetast. Dat is ondenkbaar”, aldus Jetten.
ChristenUnie-Kamerlid Carla Dik-Faber wil “alles op alles” zetten om de klimaatdoelen alsnog te halen. “We willen daarom dat het kabinet maatregelen voorbereidt om de voor 2020 gestelde klimaatdoelen alsnog te halen. Het is de opdracht van de minister om heel snel met plannen te komen voor hoe we dat gaan doen.”
CDA en met name de VVD stellen zich terughoudender op in de klimaatdiscussie. “We gaan nu kijken of we maatregelen kunnen nemen om de vervuiling verder terug te dringen. Maatregelen die uitvoerbaar en haalbaar zijn”, laat VVD-Kamerlid Dilan Yesilgoz weten. De christendemocraten hebben niet gereageerd.
Rutte: ‘Rechtelijke uitspraak moeten we gewoon uitvoeren’
Premier Mark Rutte denkt dat er maatregelen genomen kunnen worden zonder aan het regeerakkoord te tornen. De premier wilde op geen enkele manier ingaan wat er moet gebeuren, behalve dat het “een enorme klus” is.
Het doel moet uiteindelijk wel gehaald worden, vindt Rutte. “Er ligt een rechtelijke uitspraak, die hebben wij gewoon uit te voeren.”
In Europees verband roept Rutte op om de CO2-uitstoot te verlagen tot 55 procent. Daarmee is hij ambitieuzer dan de doelen die er liggen. Dat Nederland nu zelf een gesteld doel niet haalt, ondergraaft niet zijn internationale geloofwaardigheid op dit dossier. “Het laat zien hoe taai dit is”, aldus Rutte.
Urgenda voorlopig nog niet naar de rechter
Urgenda-directeur Marjan Minnesma laat aan NU.nl weten dat ze nog niet naar de rechter stapt. “Ik geef het kabinet nog een kans om te doen wat de rechter zegt.”
Maar dan moet de overheid wel met concrete plannen komen, vindt Minnesma. Er liggen volgens haar genoeg voorstellen voor het oprapen die veel CO2 reduceren en de burgers weinig tot geen geld kosten.
Als voorbeelden noemt ze het verlagen van de maximumsnelheid op de wegen en het overstappen van kolen- naar gascentrales. Ook denkt ze aan het schrappen van de verhuurdersheffing voor woningcorporaties, zodat die meer kunnen investeren in de verduurzaming van huurwoningen.
De overheid heeft volgens Minnesma geen excuus om de doelen niet te halen. “Het zou wat zijn als ik even geen belasting wil betalen en dat vervolgens ook niet doe.”
Ook GroenLinks-leider Jesse Klaver denkt dat de klimaatdoelen gehaald kunnen worden. Zijn partij wil daarvoor vier van de vijf kolencentrales sluiten. Klaver: “De kabinetten-Rutte hadden jarenlang de tijd om íets te doen om het klimaatdoel te halen. Maar wat deden ze? Bar weinig. En nu blijkt de uitstoot zelfs toegenomen.”
Zie ook: Planbureau: Staat haalt klimaatdoelen niet, uitstoot zelfs toegenomen
Lees meer over: Klimaat Politiek
Kabinet komt met extra klimaatmaatregelen
Telegraaf 25.01.2019 Het kabinet komt na de provinciale verkiezingen met extra klimaatmaatregelen voor 2020. Het pakket staat los van het omstreden klimaatakkoord. Premier Rutte: „Het doel is om dit doel te halen.”
Rutte stelt dat het kabinet „geen draconische maatregelen” gaat nemen. VVD-minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) stelt dat het kabinet nu eerst alle potentiële maatregelen in kaart gaat brengen. „In april komen we met een afgewogen pakket waar draagvlak voor is.”
Het kabinet wil met de extra maatregelen gehoor geven aan de uitspraak van de rechter. In het omstreden ’Urgenda-vonnis’ bepaalde de magistraat dat de CO2-uitstoot in 2020 met een kwart gedaald moet zijn ten opzichte van 1990.
Uit onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving blijkt dat Nederland blijft steken op 21 procent reductie. Bronnen rond het kabinet bevestigen dat er een lijstje is gemaakt met potentiële maatregelen. Daarop staat onder andere de sluiting van alle kolencentrales en een verlaging van de maximumsnelheid op alle snelwegen.
Bekijk ook:
Verplicht E10-benzine bij pomp vanaf oktober
De verkeersminister liet eerder deze week weten aan De Telegraaf dat in het regeerakkoord is afgesproken dat de maximum snelheid niet omlaag gaat. Na afloop van de ministerraad, waar ze klimaatminister Wiebes verving, was de bewindsvrouw minder stellig. „Ik ga nu niet in op mogelijke maatregelen.”
Bekijk ook:
Bekijk ook:
Rutte: geen taboes bij klimaatakkoord
Bekijk ook:
Vorig jaar vier miljoen zonnepanelen erbij
Bekijk meer van; klimaatakkoord klimaatmaatregelen co2 cora van nieuwenhuizen urgenda
Kabinet staat voor pijnlijke klimaatkeuzes
AD 25.01.2019 In dit kabinet kozen VVD en CDA om de plannenmakerij voor het klimaat over te laten aan maatschappelijke partijen. Daarbij wilden ze vooral niet hun nek uitsteken om kiezers van de noodzaak van een duurzame transitie te overtuigen. Geen wonder dat de burgers zich boos maken, nu ze opeens met een reeks klimaatmaatregelen worden geconfronteerd.
Volgens Diederik Samsom, tafelvoorzitter bij het Klimaatberaad, valt het met de kosten van de klimaatplannen reuze mee. Waarom maken veel burgers zich dan toch zo druk?
Temidden van het rumoer over het klimaatakkoord, dat zoals gebruikelijk in dit kruideniersland vooral draaide om de vraag: wie moet het allemaal betalen? – schreef oud-PvdA-leider en energie-expert Diederik Samsom afgelopen week een glasheldere column in de Volkskrant.
Na een maandenlange campagne van De Telegraaf en Elsevier tegen de veronderstelde ‘klimaatgekte’ met koppen als: ‘KLIMAATKASSA. Waslijst groene ingrepen plundert portemonnee van de burger’ stelde Samsom zichzelf de vraag hoe groots, revolutionair, onhaalbaar en onbetaalbaar de klimaatdoelen eigenlijk zijn.
Het kabinet gaat extra klimaatmaatregelen nemen om volgend jaar 25 procent minder CO2 uit te stoten, zoals de rechter heeft geëist. Premier Rutte belooft dat die maatregelen ‘niet draconisch’ zullen zijn.
,,Het doel is dit doel te halen”, sprak Rutte vrijdagmiddag bij zijn wekelijkse persconferentie. Hij doelt op de uitspraak van het gerechtshof waarin Nederland wordt verplicht om in 2020 een kwart minder CO2 uit te stoten dan in 1990. Het Planbureau voor de Leefomgeving rekende vandaag voor dat dit niet gaat lukken: we liggen nu op koers voor een CO2-reductie van 21 procent.
Lees ook;
,,Dat betekent dat er extra maatregelen nodig zijn”, kondigde Rutte aan. Welke dat zijn, wil hij nu nog niet zeggen. ,,Het gaat om een flink pakket.” De komende maanden onderhandelt de coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie hierover. Pas in april – ná de Provinciale Statenverkiezingen op 20 maart – worden de maatregelen bekendgemaakt.
Kolencentrales dicht
Vaststaat dat de kolencentrale Hemweg in Amsterdam wordt gesloten. Dat levert een besparing op van ongeveer 1,7 megaton CO2. Dat is niet genoeg, want in totaal moet 9 megaton minder CO2 worden uitgestoten. Als het aan GroenLinks ligt, worden nóg eens drie kolencentrales gesloten. Dat kost de overheid mogelijk miljarden euro’s.
Het zou 0,8 megaton CO2-reductie opleveren als de maximumsnelheid op de snelweg omlaag gaat van 130 naar 100 kilometer per uur. Voor de VVD lijkt dat onverkoopbaar: het verhogen van de maximumsnelheid was de laatste jaren juist het paradepaardje van de partij.
Maximaal vijf minuten douchen
Coalitiepartij D66 heeft wel gezegd dat snelheidverlaging ‘een optie’ is. Andere maatregelen die worden genoemd zijn het verduurzamen van huizen en het afschaffen van de koopzondag. Ook zou het ongeveer 1,5 megaton CO2 opleveren als Nederlanders maximaal vijf minuten per dag onder de douche staan.
Dat zijn verregaande klimaatkeuzes. Toch beloofde Rutte dat hij ‘niet van plan is om draconische maatregelen te nemen’. ,,Wij zullen maatregelen zoeken die uitvoerbaar zijn, waarvoor draagvlak is en die de politieke toets doorstaan”, aldus de premier.
Dwangsom
Dat laatste belooft nu al een heet hangijzer te worden. Coalitiepartijen D66 en ChristenUnie zijn erop gebrand dat Nederland voldoet aan het vonnis van de rechter. ,,Er is geen tijd te verliezen”, zegt D66-fractievoorzitter Rob Jetten. VVD en CDA trappen juist op de rem. VVD’er Klaas Dijkhoff benadrukt dat de nieuwe maatregelen ‘betaalbaar en behapbaar’ moeten zijn.
Als Nederland de CO2-uitstoot in 2020 niet met een kwart terugdringt, kan de klagende partij, stichting Urgenda, een dwangsom eisen. Directeur Marjan Minnesma van Urgenda liet al doorschemeren dat zij dan ongeveer een half miljard euro per jaar van de Staat zal eisen. Alleen als de rechter van mening is dat de Staat méér aan CO2-reductie kan doen, kan zo’n dwangsom worden opgelegd.
‘Draconische voorstellen om klimaatdoelen te halen’
Telegraaf 25.01.2019 Door een uitspraak van de rechter moet het kabinet alle zeilen bijzetten om het klimaatdoel voor 2020 te halen.
Planbureau Leefomgeving: Nederland haalt klimaatdoelen van 2020 niet
Nederland gaat niet voldoen aan de rechterlijke uitspraak dat de uitstoot van CO2 volgend jaar een kwart minder moet zijn dan in 1990.
NOS 25.01.2019 Nederland gaat een aantal klimaatdoelen voor volgend jaar niet halen. Dat concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving in de nota Kortetermijnraming voor emissies en energie in 2020.
Die conclusie komt niet als een verrassing. Eerder deze week lekte al uit dat er een extra besparing van negen megaton CO2-uitstoot nodig is om volgend jaar aan de 25-procentseis te kunnen voldoen.
Urgenda
Die eis werd in oktober in hoger beroep bevestigd door het hof in de Urgenda-zaak en komt erop neer dat de uitstoot van broeikasgassen in 2020 een kwart minder moet zijn dan in 1990.
Dat gaat niet lukken. Volgens het PBL wordt het waarschijnlijk 21 procent minder ten opzichte van 1990, maar het bureau houdt rekening met een bepaalde marge. Dat betekent in het gunstigste geval een daling met 24 procent, maar het kan ook tegenvallen en dan wordt het mogelijk niet meer dan 17 procent, schrijft het PBL.
Het gerechtshof stelde in de Urgenda-zaak al dat een onzekerheidsmarge niet acceptabel is. In de praktijk betekent dit dat het kabinet niet lager mag uitkomen dan 25 procent reductie, en dus rekening moet houden met tegenvallers.
Hernieuwbare energie
Het PBL schrijft ook dat het aandeel hernieuwbare energie in 2020 naar verwachting uitkomt op zo’n 12 procent. Het doel dat de EU heeft afgesproken is 14 procent.
Ook een derde doel is niet in beeld. De energiebesparing in 2020 blijft waarschijnlijk ook onder de norm die is afgesproken.
Dat de doelen niet worden gehaald heeft een aantal oorzaken, zegt het Planbureau in een toelichting. Zo gaat de transitie van vuile energie naar schone energie langzamer dan zou moeten en stoten we door de aantrekkende economie meer broeikasgassen uit en stijgt ook het energieverbruik.
Door de mand gevallen
Milieuorganisatie Greenpeace doet naar aanleiding van de cijfers een oproep aan premier Rutte om per direct vier kolencentrales te sluiten en “de grote vervuilers aan te pakken”. Volgens Greenpeace is “het zelfbenoemde groenste kabinet ooit” genadeloos door de mand gevallen.
Greenpeace noemt het onacceptabel dat het kabinet zegt dat het Urgenda-vonnis niet meer haalbaar is. “De rechtsstaat is in het geding”, zegt woordvoerder Faiza Oulahsen.
Ook Natuur & Milieu is duidelijk: het kabinet kan niets anders doen dan maatregelen aankondigen om de CO2-uitstoot drastisch te verlagen. “Vandaag moeten er knopen worden doorgehakt”, zegt directeur Marjolein Demmers. “Er zijn genoeg effectieve maatregelen die snel uit te voeren zijn.”
Daarbij denkt Demmers aan het sluiten van drie kolencentrales, het verminderen van de maximum snelheid naar 100 km en het terugbrengen van het aantal varkens.
Bekijk ook;
‘Kabinet gaat ‘Urgenda-klimaatdoelen’ voor 2020 niet halen’
Extra ‘klimaat-tegenslag’ kabinet; 9 megaton meer CO2-reductie nodig
Rutte: bedrijfsleven moet fair meebetalen aan klimaatmaatregelen
Planbureau: Staat haalt klimaatdoelen niet, uitstoot zelfs toegenomen
NU 25.01.2019 De Nederlandse Staat haalt de klimaat- en energiedoelen voor 2020 bij lange na niet. Volgens de Urgenda-rechtszaak moeten de broeikasgassen (vooral CO2) in Nederland volgend jaar met 25 procent zijn verminderd ten opzichte van 1990, maar dat cijfer blijft steken op 21 procent. De uitstoot is sinds 2017 zelfs toegenomen.
Dat blijkt uit een kortetermijnraming van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) voor 2020 die vrijdag is gepubliceerd. De gegevens zijn een update van de cijfers uit 2017 die waren opgenomen in de Nationale Energieverkenning (NEV).
De afspraken vloeien voort uit het in 2013 gesloten energieakkoord. Duurzaamheidsorganisatie Urgenda dwong de Staat in 2015 via een rechtszaak zich te houden aan de zelfopgelegde CO2-doelen. Het gerechtshof in Den Haag bevestigde die uitspraak nog eens nadat de Staat in hoger beroep ging.
Het PBL concludeert zelf dat de reductieopgave uit de Urgenda-zaak “niet binnen bereik” is. Het planbureau geeft ook een onzekerheidsmarge mee. De geraamde 21 procent CO2-vermindering valt binnen een bandbreedte van 17 tot 24 procent. In absolute hoeveelheden gaat het om 2 tot 17 megaton boven het afgesproken plafond van 166 megaton.
Het kabinet zou nu moeten laten weten hoe het de doelen voor 2020 alsnog wil gaan halen.
Urgenda stapt voorlopig nog niet naar de rechter
Urgenda-directeur Marjan Minnesma laat aan NU.nl weten dat ze nog niet naar de rechter stapt nu de doelen niet worden gehaald met het huidige beleid. “Ik geef het kabinet nog een kans om te doen wat de rechter zegt.”
Maar dan moet de overheid wel met concrete plannen komen, vindt Minnesma. Er liggen volgens haar genoeg voorstellen voor het oprapen die en veel CO2 reduceren en de burgers weinig tot geen geld kosten.
Als voorbeelden noemt ze het verlagen van de maximumsnelheid op de wegen, het overstappen van kolen- naar gascentrales en het schrappen van de verhuurdersheffing voor woningcorporaties waardoor er meer geïnvesteerd kan worden in de verduurzaming van huurwoningen.
De overheid heeft volgens Minnesma geen excuus om de doelen niet te halen. “Het zou wat zijn als ik even geen belasting wil betalen en dat vervolgens ook niet doe.”
Uitstoot sinds berekeningen in 2017 toegenomen
De uitstoot van broeikasgassen neemt in 2020 ten opzichte van 2017 naar verwachting zelfs toe met 5 megaton. Voor een groot deel ligt de oorzaak daarvan bij de hogere economische groei. Meer specifiek gaat het om het toegenomen verkeer, de import van onzuinige auto’s en dat er minder over de grens wordt getankt.
De toename wordt ook veroorzaakt doordat het energieverbruik bij huishoudens en de industrie minder hard daalt in 2020 dan verwacht.
Tegenover al deze forse tegenvallers, is er ook een heel klein lichtpuntje te melden voor het kabinet. Dankzij overheidsbeleid verwacht het PBL tussen 2017 en 2020 een broeikasgasreductie van 0,3 megaton.
Ook twee andere door de overheid gestelde klimaatdoelen worden niet gehaald. Het percentage opgewekte duurzame energie bedraagt volgend jaar 12,2 procent, dat is minder dan het Europese doel van 14 procent. Tot slot loopt Nederland nog achter met het besparen van energie. Deze twee doelen waren geen onderdeel van de Urgenda-zaak.
Wiebes maakt later bekend welke maatregelen hij wil nemen
Minister van Economische Zaken en Klimaat Eric Wiebes zal later op de dag bekendmaken wat de plannen zijn om de CO2-reductie van 25 procent toch te halen.
Urgenda heeft de optie om een boete af te dwingen als de doelen niet worden gehaald, maar Urgenda-directeur Marjan Minnesma liet donderdag al aan NU.nl weten dat liever niet te willen.
“Ik wil die kaart niet spelen. Ik ga ervan uit dat we in een rechtsstaat leven. Het zou een unicum zijn als de overheid zegt: ‘We lappen die uitspraak aan onze laars'”, aldus Minnesma donderdag.
Premier Mark Rutte had bij aanvang van zijn derde kabinet hoge verwachtingen van zijn klimaatbeleid en sprak over “het groenste kabinet ooit”. De energietransitie was volgens de premier de grootste opgave sinds de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog.
Het energieakkoord uit 2013 heeft in principe niets te maken met het klimaatakkoord. De eventuele extra maatregelen uit de Urgenda-zaak staan dus los van de plannen in het klimaatakkoord, dat in december werd gepresenteerd en waarover het kabinet en de Tweede Kamer nog moeten debatteren.
Het gaat in beide gevallen wel om CO2-reductie, maar het zijn verschillende akkoorden met verschillende doelen.
Zie ook: Lapt de overheid de klimaatafspraken aan haar laars?
Lees meer over: Klimaat Politiek urgenda
Planbureau: Nederland haalt klimaatdoel 2020 niet
Telegraaf 25.01.2019 De klimaatdoelen voor 2020 worden niet gehaald. Het Planbureau voor de Leefomgeving becijferde dat de CO2-uitstoot 21 procent is gedaald ten opzichte van 1990. Het was de bedoeling om de uitstoot van broeikasgassen met een kwart te beperken.
Het kabinet moet nu harder aan de weg timmeren om het zichzelf opgelegde doel van 49 procent minder uitstoot in 2030 te halen. Bovendien heeft de rechter in de omstreden Urgenda-zaak geoordeeld dat Nederland het klimaatdoel van 2020 moet halen.
Maximumsnelheid
Binnen de coalitie wordt het Urgenda-vonnis inmiddels als een onhaalbare kaart beschouwd. Als gehoor wordt gegeven aan dit vonnis zou Nederland in een jaar tijd 9 megaton CO2 minder moeten uitstoten. Alleen met draconische maatregelen, zoals het verlagen van de maximumsnelheid van 130 naar 100 kilometer per uur, zou ons land snel in de buurt kunnen komen.
Minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) liet eerder deze week aan De Telegraaf weten dat automobilisten niet hoeven te vrezen voor een snelheidsverlaging.
Half miljard euro
Het kabinet heeft al een half miljard op de plank liggen voor extra klimaatmaatregelen, maar dit bedrag is bijvoorbeeld niet genoeg voor de sluiting van alle kolencentrales. Binnen de coalitie wordt wel geopperd dat een snelle sluiting van de Hemwegcentrale in Amsterdam in het vooruitzicht ligt.
Een andere tegenvaller voor het kabinet is dat het doel van het Energieakkoord waarschijnlijk niet gehaald gaat worden. De Europese Unie wil dat alle lidstaten in 2020 minimaal 14 procent hernieuwbare energie produceren. Nederland blijft ondanks de massale bouw van windmolenparken steken op 12,2 procent.
Economie
Vorig jaar was het PBL nog optimistischer over het halen van de klimaat- en energiedoelen. De verwachtingen zijn naar beneden bijgesteld vanwege onder andere de hogere economische groei. Het energieverbruik is daardoor minder gedaald en de import van onzuinige auto’s is toegenomen.
Het planbureau rekent wel met bandbreedtes. De daling van CO2-uitstoot kan volgend jaar liggen tussen de 17 en 24 procent. Dat zou nog kunnen betekenen dat Nederland het klimaatdoel uit de Urgenda-zaak bijna haalt. Maar deskundigen zijn over dit scenario zeer pessimistisch.
Bekijk meer van; klimaat co2 urgenda uitstoot klimaatplannen
ChristenUnie en D66 houden kabinet aan klimaatdoelen 2020
AD 25.01.2019 Coalitiepartijen ChristenUnie en D66 houden het kabinet aan de klimaatdoelstellingen voor 2020. Minister Eric Wiebes (Klimaat) moet zo snel mogelijk met plannen komen om de opgelegde doelstelling van 25 procent CO2-reductie te halen. Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) wordt dat hoe dan ook niet gehaald met de huidige maatregelen. Het kabinet komt in april met maatregelen.
Het is de opdracht van de minister om heel snel met plannen te komen over hoe we dat gaan doen, aldus Carla Dik-Faber, ChristenUnie.
,,De opgave is fors, maar ik vind dat alles op alles moeten worden gezet om die doelen te halen’’, zegt Tweede Kamerlid Carla Dik-Faber. De ChristenUnie voelt het volgens haar als een plicht om te zorgen voor een schone energievoorziening en gezondere lucht, ‘in het belang van onze kinderen en kleinkinderen’. ,,Het is de opdracht van de minister om heel snel met plannen te komen over hoe we dat gaan doen.’’
Het planbureau maakte vanmiddag bekend dat de verwachte Nederlandse CO2-uitstoot in 2020 met ‘forse onzekerheden is omgeven’. Wel stelt het planbureau dat de door de rechter opgelegde doelstelling van 25 procent CO2-reductie niet gehaald zullen worden. Volgend jaar komt de reductie van de uitstoot van broeikasgassen naar verwachting uit op 21 procent ten opzichte van 1990. Daarbij geldt een bandbreedte van 17 tot 24 procent.
,,De bandbreedte in de verwachte uitstoot geeft aan dat de raming met forse onzekerheden is omgeven’’, schrijven de PBL-onderzoekers in hun rapport. Ze wijzen op wisselende gas- en kolenprijzen, mogelijk uitvallende kerncentrales over de grens en weersinvloeden op wind- en waterkracht. Ook is onzeker hoeveel stroom Nederland gaat importeren uit het buitenland.
Al die zaken kunnen ervoor zorgen dat de uitstoot van CO2 fors lager óf hoger komt te liggen. Volgens Dik-Faber laat de raming zien ‘voor welke opgave we met elkaar staan’.
Ingewikkeld
Eerder deze week werd al bekend dat Nederland de klimaatdoelen voor volgend jaar niet gaat halen. De uitstoot van broeikasgassen daalt te weinig om aan het Urgenda-vonnis te voldoen. De rechter heeft het kabinet bevolen de CO2-uitstoot in 2020 met minstens 25 procent te verlagen.
Het kabinet zit in de maag met deze nieuwe doorrekening van het PBL en komt in april met een pakket maatregelen, dus na de Provinciale Statenverkiezingen in maart. Het kabinet weet dat het wat moet doen, maar nog niet wat het gaat doen, aldus minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur). ,,We gaan alles eerst zorgvuldig in kaart brengen, we gaan alles op een rijtje zetten.
Dat is geen eenvoudige opgave’’, aldus de bewindsvrouw. Zij verwacht in april een ‘afgewogen pakket waar draagvlak voor is’. Ze wilde geen mogelijke maatregelen noemen, zoals de verlaging van de maximumsnelheid op snelwegen.
De coalitiepartijen kunnen de grote bandbreedte van het PBL ook aangrijpen om minder drastische maatregelen te nemen. Als de CO2-reductie volgend jaar uitkomt op 24 procent – wat volgens het PBL mogelijk is – zijn minder verregaande acties nodig om het klimaatdoel te halen.
Dat de verwachte CO2-reductie tegenvalt, komt volgens het PBL onder meer door de sterke economische groei in Nederland. Ook zijn er meer vervuilende auto’s geïmporteerd en tanken Nederlanders minder vaak over grens.
‘Geen draconische maatregelen’
Premier Mark Rutte benadrukte vanmiddag tijdens zijn wekelijkse persconferentie dat ‘het doel is om het doel te halen’. Het kabinet zal echter geen ‘draconische maatregelen’ nemen. ,,Het doel heiligt niet alle middelen’’, aldus Rutte.
Dat de doelen niet worden gehaald ligt aan twee factoren, meent Rutte. De eerder genomen maatregelen leiden tot onvoldoende reductie van de uitstoot van CO2. Dat in combinatie met de bloeiende economie heeft er volgens de premier voor gezorgd dat de doelen uit het zicht zijn geraakt.
Wat gebeurt er als het klimaatdoel niet wordt gehaald?
Als Nederland de CO2-uitstoot in 2020 niet met een kwart heeft teruggedrongen, houdt de Staat zich niet aan de uitspraak van de rechter. De klagende partij, stichting Urgenda, kan dan een dwangsom eisen. Directeur Marjan Minnesma van Urgenda heeft al laten doorschemeren dat zij dan ongeveer een half miljard euro per jaar van de Staat zal eisen.
Of de rechter daarin meegaat, is nog de vraag. Een dwangsom is niet hetzelfde als een boete: een dwangsom dient alleen als prikkel om een doel alsnog te bereiken. Als de rechter vindt dat de Staat niets meer kán doen om CO2-uitstoot te minderen, zal de rechter geen dwangsom opleggen.
Ruim duizend meer wetten en regels dan tien jaar geleden
NU 24.01.2019 Het aantal wetten en regels is de afgelopen tien jaar met ongeveer duizend toegenomen. Per 1 januari 2019 bedroeg het totale aantal regelingen 9.834.
Premier Mark Rutte beloofde al na de eerste verkiezingen die hij won dat hij het aantal wetten en regels juist wil laten dalen. Daar maakt de VVD zich ook hard voor.
In het afgelopen decennium werden alleen in de jaren 2013 en 2014 meer regels en wetten geschrapt dan er bijkwamen.
De cijfers komen van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Op verzoek van de SP zijn de gegevens naar de Eerste Kamer gestuurd.
Staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken) schrijft dat het aantal geldende wetten, bestuursmaatregelen en ministeriële regelingen sinds 2009 “in geringe mate” is gestegen. Volgens haar kan uit de cijfers geen stellige conclusie worden getrokken over hoe de regeldruk wordt ervaren.
In verkiezingscampagnes beloofde VVD-lijsttrekker Mark Rutte juist minder regels. © Marco De Swart
Méér regels onder kabinetten van Rutte
AD 24.01.2019 Onder de drie kabinetten van VVD-premier Rutte is het aantal wetten en regels in Nederland met ruim 11 procent toegenomen. In tien jaar tijd kwamen er duizend nieuwe regels bij. Dat terwijl de VVD in verkiezingscampagnes telkens minder regels belooft.
Uit nieuwe cijfers van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat blijkt dat Nederland dit jaar bijna tienduizend wetten, ministeriële regelingen en bestuursmaatregelen telt. Dat zijn er duizend meer dan in 2010, het jaar waarin VVD’er Mark Rutte voor het eerst premier werd.
Vooral het aantal wetten is hard gestegen, met ruim 17 procent. Ook zijn er zeshonderd ministeriële regelingen bijgekomen. Dat zijn regels die een minister zelf kan opstellen, zonder dat het parlement er iets over te zeggen heeft. Meestal gaat het om regels die nodig zijn om wetten uit te voeren. De laatste jaren worden er ook steeds minder regels afgeschaft.
Extra formulieren
,,De overheidsbemoeienis neemt toe”, zegt Wim Voermans, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Universiteit Leiden. ,,De overheid is koortsachtig aan het herverdelen en verfijnen. Dat doet ze onder meer door aan allerlei knoppen in het belastingstelsel te draaien, om maar te zorgen dat de koopkrachtplaatjes voor iedereen positief uitpakken. Dat mondt uit in extra regels.”
Ook hebben werknemers in de zorg en het onderwijs last van nieuwe ministeriële regelingen, zegt Voermans. ,,Bij ministeriële regelingen gaat het vaak om extra formulieren die moeten worden ingevuld. Daar krijgen burgers, bedrijven en instellingen mee te maken.”
‘Pijnlijk’
In een brief aan de Eerste Kamer schrijft staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken dat het aantal regels sinds 2009 ‘in geringe mate’ is gestegen. ,,Pijnlijk”, zegt SP-senator Geert Reuten, die om de cijfers had gevraagd. ,,Een stijging van meer dan 11 procent noem ik niet gering. Ik denk dat het kabinet niet blij is met deze toename.”
De VVD voert al jarenlang campagne voor minder regels. ,,De overheid moet ernaar streven alleen wetten en regels te maken die absoluut noodzakelijk zijn”, reageert VVD-Kamerlid Martin Wörsdörfer. ,,Helaas blijkt het afschaffen van wetten en regels moeilijker dan het invoeren ervan.”
Volgens staatssecretaris Keijzer betekent de toename van regels niet automatisch dat de regeldruk – de mate waarin mensen er last van hebben – óók toeneemt.
Dag kereltje Pechtold van D66 !!!!
Doegie, doegie !!
Het was goed dat je kwam, maar nog beter dat je weer ging.
Alexander Pechtold stapte op als fractievoorzitter van D66. Hij kondigde zijn afscheid aan in een speech op het najaarscongres van de partij.
Naar eigen zeggen is het tijd voor een nieuwe generatie.
,,Na 12,5 jaar maak ik de balans op: ik heb alles gegeven en heb er alles uitgehaald.”
,,Vandaag, hier, eindigt het. Hier op ons congres in Den Bosch stap ik het podium af.”
Dat waren de woorden waarmee Pechtold (52) zijn afscheid aankondigde. Komende dinsdag 09.10.2018 vertrekt hij officieel uit de Tweede Kamer. Diezelfde dag zal de fractie een opvolger kiezen.
Al eerder
Alexander Pechtold nam in maart 2018 al het besluit te vertrekken als D66-leider, maar hield dat nog maanden stil voor zijn Tweede Kamer-fractie. Hij vertelde het wel in drie lange gesprekken aan Vrij Nederland.
Het blad bracht meteen na zijn aankondiging het interview met de vertrekkend partijleider naar buiten. Hierin is te lezen dat de verslaggever van het magazine in juni werd gebeld met de mededeling dat Pechtold alvast ‘in het diepste geheim’ over zijn vertrek wilde praten.
Vrij Nederland(@ vrij_nederland) 1538784000000
Voor mede-partijleden en zijn Tweede Kamerfractie moest het geheim blijven. En dat is aardig gelukt, aldus zo bleek dit !!!
Problemen
Pechtold is sinds 2006 de politiek leider van de partij, en boekte grote successen. Maar zijn imago liep schade op door perikelen in de privésfeer.
- Hij kreeg een appartement cadeau, en gaf dit niet op aan de 2e kamer.
- En tevens beschuldigde zijn ex-vriendin Anne Lok, tevens voormalig fractievertegenwoordiger van D66 in Meppel, hem van machtsmisbruik en wangedrag. Ook doet zijn partij, sinds vorig jaar een van de vier coalitiepartners, het inmiddels slecht in de peilingen.
‘Groot verlies’
Premier Rutte noemt het vertrek ,,een groot verlies voor zijn partij en voor de Nederlandse politiek. Maar ik zal hem ook persoonlijk erg gaan missen.” Daarnaast roemt hij het debatterende vermogen van Pechtold. Rutte noemt Pechtold ,,een uitstekend debater, die houdt van het politieke handwerk”, ,,een hartstochtelijk verdediger van de democratie” en ,,iemand met wie je altijd zaken kunt doen”.
Vertrek Pechtold zadelt kabinet op met groot probleem
De Tweede Kamer heeft afscheid genomen van Alexander Pechtold. Die maakte zaterdag bekend dat hij zou opstappen als Kamerlid en partijleider van D66.
Kamervoorzitter Arib typeerde Pechtold als een gecontroleerde sneeuwstorm: “uiterlijk altijd rustig en beheerst, je spreekt beschaafd, bouwt goed getimede pauzes in, maar je hebt ook die robuuste kant.” Volgens Arib is de passie van Pechtold voor partij, Kamer en democratie de leidraad bij zijn politieke successen en maatschappelijke verdiensten.
Kortom, het vertrek van Alexander Pechtold zorgt niet alleen voor een gapend gat binnen zijn partij D66. Het zadelt ook het kabinet van premier Rutte op met een groot probleem.
Premier Mark Rutte dacht na vrijdag alles wel te hebben gehad. Die ochtend kreeg hij een telefoontje van Unilever, dat het hoofdkantoor toch niet naar Rotterdam verhuist. Maar zaterdagochtend volgde een misschien wel net zo pijnlijk telefoontje: Alexander Pechtold, die hem persoonlijk zijn afscheid meedeelde. Is dit ook het begin van het einde van zijn coalitie?
De discussie rond de dividendtaks in Nederland zou – volgens ceo Paul Polman – reden zijn de plannen in de ijskast te zetten. Dat is saillant, want eerder zei Unilever de verhuisplannen onafhankelijk van het dividendvraagstuk door te zetten. Er lag zelfs een alternatief plan om, als de belasting niet werd afgeschaft, de Britse aandeelhouders te compenseren.
Lilian Marijnissen (SP) had Kamervragen gesteld over het besluit het belastingplan – waar de afschaffing van de dividendtaks een onderdeel van was – te ‘heroverwegen‘, nu Unilever heeft besloten een streep te zetten door de verhuizing van het Londense hoofdkantoor naar Rotterdam.
Marijnissen, met steun vrijwel de voltallige oppositie, verwijt Rutte een ‘loopjongen van Unilever’ te zijn. ,,Hoe denkt hij nog geloofwaardig te kunnen zijn en vertrouwen te herstellen?”
Heroverwegen
Voor de Nederlandse regering waren de rechtszaken een belangrijke reden om de dividendbelasting af te schaffen. De juridische houdbaarheid van de dividendbelasting werd genoemd als bijkomend argument naast het verbeteren van het vestigingsklimaat. Dat argument vervalt nu op bijna hetzelfde moment dat premier Mark Rutte bekend maakte dat het kabinet het afschaffen van de dividendbelasting gaat heroverwegen. Hij deed dat afgelopen vrijdag en noemde het ‘teleurstellend’ dat Unilever de verhuizing van het hoofdkantoor naar Rotterdam voorlopig in de ijskast zet.
Opvolger Rob Jetten
Sinds zaterdag 06.10.2018 werd er al volop gespeculeerd over de kansrijkste opvolger als fractievoorzitter. De namen van Jan Paternotte, Sjoerd Sjoerdsma, Rob Jetten, Kees Verhoeven en Steven van Weyenberg doken het vaakst op. In een opiniepeiling van Maurice de Hond bleek Pia Dijkstra favoriet, maar die werd binnen de partij niet als kandidaat gezien.
De jonge Rob Jetten (31) zit sinds 2017 in de Kamer. Hij was zeven jaar gemeenteraadslid en fractievoorzitter van D66 in Nijmegen. In de Tweede Kamer is hij woordvoerder klimaat, energie en gas, spoor, democratische vernieuwing en Economische Zaken. Pechtold is onder de indruk van Jetten, hij vindt hem een groot politiek talent.
‘Vertrouwen in Jetten’
Hij zal het anders aanpakken dan Pechtold, voorspelt hij vast. ,,Ik ben een heel ander mens dan Pechtold, dus jullie zullen een ander type politicus zien. De onderwerpen zullen wel hetzelfde blijven.”
“Rob Jetten heeft zowel klimaat als democratische vernieuwing in zijn portefeuille. Hij stond, toen hij een paar maanden in de Kamer zat, al het afschaffen te verdedigen van een kroonjuweel van de partij, het referendum. Hij reisde het land door om voor D66 nieuwe plannen te maken voor democratische vernieuwing. Het vertrouwen in hem is er.”
D66-leider Alexander Pechtold was jarenlang het gezicht van de partij, maar koos er dit weekend voor om na 12,5 jaar afscheid te nemen van de Tweede Kamer. Wie hem zou opvolgen, was dus de grote vraag. Gisteren kwam de Tweede Kamerfractie van D66 op een onbekende plek bijeen om te spreken over de opvolging.
D66 naar Links ??
Met de 31-jarige Rob Jetten krijgt ook D66 een jonge fractieleider aan het roer. De oogappel van Alexander Pechtold kan het weleens over een linksere boeg gooien.
Rob Jetten (D66) en Geert Wilders (PVV) tijdens het wekelijkste vragenuurtje in de Tweede Kamer. © ANP
De vergelijking met Jesse Klaver is snel gemaakt. Zelfs op de GroenLinks-burelen werd gistermiddag al gegrapt dat Rob Jetten ‘zo het jongere broertje van Jesse’ kon zijn: allebei begin 30, Brabants, keurig in het pak – gisteren droeg het tweetal zelfs een bijna identieke outfit – en bovenal hyperambitieus.
Belangrijk verschil is dat waar Klaver hardop droomt de belangrijkste partij op links te worden – en daarbij ook D66 flink pijn wil doen – Jetten nog tamelijk vaag is over zijn toekomst. Hij wil zich nog niet uitspreken of hij straks ook lijsttrekker wil worden: ,,De leden hebben het laatste woord.” Ook is hij weinig concreet over welke kant het op moet met D66, dat in de peilingen zucht onder regeringsdeelname.
Terugblik
De inner circle van Alexander Pechtold wist al een jaar van zijn vertrek. Hoe houd je dat stil? Een reconstructie van Pechtolds laatste kunstje.
Eerste stap
‘Mooi geweest’
Terwijl Mark Rutte zich op 6 oktober door zijn zaterdagse krantenroutine heen bladert, ziet hij rond tien uur in het schermpje van zijn Nokia ‘Pechtold’ oplichten. Die zal het wel over de afschaffing van de dividendbelasting willen hebben, taxeert de premier.
,,Ik bel je eigenlijk over iets anders’’, zegt Pechtold. ,,Ik ga straks op mijn congres vertellen dat ik ermee ophoud. Het is mooi geweest.’’ Rutte, die in 2006 tegelijk met Pechtold politiek leider werd, roept: ,,Dat meen je niet!!! Dat kun je niet maken!!! Ik dacht dat we samen oud zouden worden en dan met zijn tweeën naar het bejaardenhuis zouden gaan!’’
Het gesprek duurt bijna een uur, Pechtolds tranen vloeien. Hij wordt geraakt door zoveel waardering. Rutte: ,,Het ging gister even wel door mijn hoofd dat je kon vertrekken, maar ik dacht, dat doet hij niet.’’
Zijn telefonische afscheidsrondje met de coalitiepartners valt hem zwaarder dan hij denkt. Hij doet de gesprekken vanuit zijn eigen kamer met een rookterras, links onder de industriële 1931-toren van de Brabanthallen in Den Bosch. Voor de middag belt hij nog Gert Jan Segers, pas ’s middags komt hij toe aan Sybrand Buma, Klaas Dijkhoff en Kamervoorzitter Khadija Arib.
Nog één keer
Dertig maanden eerder, mei 2016, zit Pechtold met zijn getrouwen in het Italiaanse restaurant Gusto aan het Plein in Den Haag. De politieke peetmoeder van D66 Carla Pauw, zijn woordvoerders Daan Bonenkamp en Roy Kramer besluiten met Pechtold dat hij nog één keer gaat vlammen.
Ze gaan het nóg professioneler aanpakken. Weekends op Texel met rollenspelen van televisiedebatten. Er komt een tweede boek van Pechtold, waarin hij meer van zichzelf laat zien. En iemand moet Alexander fit houden. Het wekelijkse uurtje in het Wageningse krachthonk volstaat niet, Ingrid van Engelshoven gaat iedere woensdagochtend een half uur met hem hardlopen langs het Scheveningse strand.
De campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen valt hem zwaar, maar de beloning is groot: van 12 naar 19 zetels. Pechtold verkeert dan nog in zalige onwetendheid over de totstandkoming van de nieuwe coalitie, die maar liefst 225 dagen zal vergen.
ANP
Toekomst
De inner circle van Pechtold weet dat hij op enig moment uit de Haagse politiek zal stappen. Voor hen is niet meer dan logisch dat hij dus niet toetreedt tot het kabinet. Als Pechtold in 1 op 1-gesprekken zijn ministers aanzoekt, stelt hij de vraag: ,,Ben je ook bereid een rol te spelen in de toekomst van D66?’’ Hij wil dat ze erover nadenken, de top moet zo breed mogelijk zijn als hij vertrekt. Een van zijn ministers: ,,Hij zocht bevestiging bij de mensen om hem heen. Dat het goed zou zijn dat hij zou stoppen als het kabinet stabiel was.’’
De avond van de gemeenteraadsverkiezingen zet Pechtold de eerste stappen. Hij staat ’s avonds 21 maart na het sluiten van de stembussen in de keuken van het Utrechtse huis van partijgenoot Alexandra van Huffelen. Pechtold zegt er tegen vicepremier Kajsa Ollongren: ,Ik ben over mijn vertrek aan het nadenken, wil je met me meedenken?’’ Ze knikt instemmend.
Vastbesloten
Even later op het buitenplaatsje achter de Dom rookt hij een sigaret met minister Van Engelshoven (Onderwijs): ,,Dit is écht mijn laatste campagne geweest.’’ Van Engelshoven denkt: ,,Dat zou ik ook zeggen. Die gaat niet.’’
Maar Pechtold blijft bij zijn besluit. Enkele dagen later zegt hij op zijn werkkamer tegen zijn politiek adviseur Elise van Zeeland: ,,Ik stop ermee.’’ Wanneer dan, wil Elise weten. ,,Niet nu, ik wil eerst de algemene politieke beschouwingen doen. Ik heb het spul er neergezet en moet dat verdedigen in het debat.’’ En wie weten het al? ,,Ik heb het de kinderen, Froukje en mijn broer verteld.’’
Als Kajsa Ollongren en haar politiek adviseur Roy Kramer op de warme maandagmiddag van 14 mei na het coalitieoverleg bij Pechtold langs gaan, zegt Pechtold: ,,Ik heb er thuis over gesproken, ik ga stoppen en maak het bekend op het congres.’’ Er valt een stilte. Wat een mededeling, denkt Ollongren.
,,Waarom dit moment?’’ vraagt ze. Daar heeft hij niet speciaal over nagedacht, maar het kabinet is stabiel. ,,Wat ga je doen?’’ Pechtold heeft geen idee. ,,Weet je het heel zeker?’’ peilt Ollongren met een lichte glimlach. Ze ziet vastbeslotenheid in Pechtolds ogen. Het lijkt haar een goed idee, ruim voor de twee verkiezingen van 2019. ,,Denk er goed over na. Het is nog ver weg. Maar neem vooral ook de nieuwe generatie tijdig in vertrouwen. Die moet er over kunnen nadenken.’’
Stilhouden
Opluchting en weemoed
Na twaalf jaar politiek leiderschap beweegt Pechtolds stemming zich tussen opluchting en weemoed. Tijdens de fractievergaderingen wijdt hij soms uit over de driekoppige fractie waarmee het ooit begon. En moppert hij over de ellenlange stemmingslijsten van tegenwoordig. Een van zijn naaste medewerkers waarschuwt hem: niet meer doen! Het irriteert niet alleen, maar zal D66-Kamerleden aan het denken zetten: waarom zegt hij dit?
Zijn vertrek mag niet uitlekken. In het Tweede Kamerrestaurant zitten op 26 juni Elise van Zeeland en Carla Pauw. Die laatste begeleidt Pechtold begeleidt bij zijn interviews met Vrij Nederland, die in het geheim worden gehouden. Daan Bonenkamp helpt hem met het schrijven van de congresspeech voor 6 oktober. Roy Kramer zegt aan tafel tegen Pechtold: ,,Dat gaat je nooit lukken, de congresleden verrassen met je vertrek.’’ En toch wil Pechtold het zo doen. Niet in een grijs Nieuwspoortzaaltje zoals Femke Halsema, maar voor zijn eigen leden met een grandioze speech.
Het is ook in die week dat Story een goed ingevoerd lijkend verhaal vertelt over de stukgelopen relatie van Pechtold met een fractievertegenwoordigster uit Meppel. Het team om Pechtold hoopt dat het overwaait, maar de bladen jagen op de politiek leider. Iedere woensdag vraagt het team zich af waar de bladen nu weer mee zullen komen. Door deze onrust stijgt de druk op de partij.
Two minds.
Ik dacht ook, meteen met de deur in huis vallen, Aldus Appje van Pechtold aan Daan Bonenkamp .
Leugen
De eerste maandag van juli wordt het vertrekproces definitief in gang gezet. Pechtold zegt op zijn kamer tegen Ollongren:,,Ik wil het echt op het congres van 6 oktober bekendmaken. Maar niemand mag het weten.’’ Dat stuit op weerstand bij zijn eerste vrouw in het kabinet. Ze vreest chaos als niemand zich kan voorbereiden op de opvolgingsvraag.
Zo komen ze uit op een weekend in september waar hij zijn stap kan openbaren aan de bewindslieden, fractiebestuur en de rest van de partijtop.
Intussen is Daan Bonenkamp op vakantie in Vietnam en werkt aan zijn speech voor Pechtold. De twee mannen appen. Als Bonenkamp suggereert dat hij aan het begin van zijn speech voor de partij het grote nieuws zal uitspreken, appt Pechtold terug: ,,Two minds. Ik dacht ook, meteen met de deur in huis vallen.’’ En: ,,Nog 39 dagen. De stemming wisselt. Het is mooi zo.’’
De fractieleden krijgen op 16 augustus een mail dat de ze maandagochtend 8 oktober moeten vergaderen over hun inbreng tijdens de begrotingsbehandelingen. In werkelijkheid wil Pechtold dat de nog onwetende Kamerleden dan geen verplichtingen hebben, want die dag moeten ze hun nieuwe fractieleider kiezen.
Pechtold moet het spel op de wagen zetten, zonder slapende honden wakker te maken. Als hij vertrekt, valt er een plek vrij. Hij belt 23 juli met Rutger Schonis, de eerste opvolger op de D66-kandidatenlijst. ,,Er is iemand naar mij toegekomen die dit najaar uit de Tweede Kamer vertrekt’’, jokt Pechtold. ,,Ik vertel niet wie, anders gaat het rondzingen. Houd er rekening mee dat je moet opvolgen.’’
ANP
Hoge woord
De partijtop zal het eerste weekend van september in Winterswijk bijeenkomen, op vakantieboerderij Pieriks. Maar op weg naar dat weekend twijfelt Pechtold, tot op de zaterdag zelf, of hij het wel gaat delen. ,,Waarom moeten al die mensen het weten? Ik ga het niet vertellen!’’ Pas op zaterdag 1 september, als iedereen er is, hakt hij de knoop door.
Zo’n vijftien D66-ers kijken zaterdagochtend uit over grazige weiden. Directeur van het partijbureau Sander Bus laat bij 21 graden de zonnebrandolie rondgaan. Er wordt over de strategie gesproken. De sfeer is goed, een deel van de groep is vrijdagavond al gearriveerd. Tot drie uur ’s nachts is er geborreld.
Meteen na de broodjes, om kwart over een, neemt Pechtold het woord. ,,Ik heb er langer over nagedacht, ik ga stoppen. Ik heb hier echt naar toegewerkt. Jullie moeten weten: er komt een publicatie aan van Privé, maar dat heeft met deze stap niets te maken.’’
Grote klap
Fractieoverleg
Hoewel sommigen op de hoogte zijn, slaat het nieuws in als een mortiergranaat in een aangeharkte kloostertuin. De ministers Wouter Koolmees, Ingrid van Engelshoven en staatssecretaris Stientje van Veldhoven schieten vol. Hoewel ze het wisten, houden Roy Kramer en Carla Pauw het ook niet droog. Als eerste spreekt Kajsa Ollongren. Omdat ze het wist en om anderen de kans te geven zich te herpakken. ,,Ik heb bewondering voor je dat je dit hebt besloten,’’ zegt de vicepremier. ,,We zullen het heel goed moeten doen met elkaar. We zijn nu verdrietig om dit moment, maar de schouders gaan eronder. Dat kunnen we!’’
Zijn politiek kompaan Van Engelshoven, met wie hij twaalf jaar eerder de strategie bedacht om D66 weer in de regering te brengen, zegt: ,,Ik gun het je heel erg Alexander. Maar het verrast me toch. Ik moet het even een plaats geven.’’
Dan krijgt Pechtold bericht binnen dat hij per mail de Privé-publicatie kan lezen. Er wordt geschorst, het gezelschap valt in groepjes uiteen. Na de schorsing wordt hardop gesproken over de ontstane situatie nu Pechtold weggaat. Moet er niet een extern iemand het fractieproces gaan begeleiden?
,,Nee’’, zegt vice-fractievoorzitter Kees Verhoeven. ,,Geef ons even’’, zegt hij. Kuierend door het weiland zondert hij zich vijf minuten af met het aanwezige fractiebestuur. Vera Bergkamp, Steven van Weyenberg, Rob Jetten en Verhoeven komen wandelend tot de uitkomst dat er geen buitenstaander aan te pas komt. Verhoeven, terug in de groep: ,,Ik kan het proces zelf doen, omdat ik geen aspiraties koester om Alexander op te volgen.’’ Vervolgens kijkt de hele groep besmuikt naar Rob Jetten, die geen krimp geeft.
Voordat ze uiteengaan, wordt de afspraak gemaakt dat niemand het er thuis over heeft dat Pechtold over een ruime maand vertrekt. Alleen dan kan het geheim blijven.
Ik gun het je heel erg Alexander. Maar het verrast me toch. Ik moet het even een plaats geven, Aldus Ingrid van Engelshoven .
Stil afscheid
Kaartje
Dan moet het stil blijven tot de congresdag. Als Privé die woensdag 5 september verschijnt schrikt het Binnenhof. VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff laat uit compassie mede namens woordvoerder Kees Berghuis een goede fles Glennfiddich-whisky bezorgen bij Pechtold. ,,Sterkte!’’ staat er op het kaartje. Het gebaar raakt de D66’er.
Voor het congresweekend belt Pechtold nog even met Ingrid van Engelshoven. ,,Kun jij regelen dat je zondag ná het congres in Buitenhof zit? Ik heb liever dat jij er zit dan dat ik er moeit zitten. Dan kun je meteen commentaar leveren op mijn vertrek.’’ Van Engelshoven praat zich het programma in met een verhaal over het hoger onderwijs.
Zaterdag 6 oktober is het zover. Bij een ontbijtbuffet in de Brabanthallen moet de fractie vanaf acht uur vergaderen over de congresmoties. Ze beginnen wat later, omdat Pia Dijkstra en Joost Sneller bellen dat ze nog in de file staan.
Pechtold: ,,Ik heb jullie onder valse voorwendselen laten komen. Ik houd er vanmiddag mee op tijdens mijn speech.’’ Ook hier houdt niet iedereen het droog.
De hele dag ontvangt Pechtold op zijn kamer mensen die al stiekem afscheid komen nemen. De meeste Kamerleden met wie Pechtold in het fractiebestuur zat, heffen tussen de middag een glas Pannier brut champagne met hem. Als oud-senaatsfractievoorzitter en NS-president Roger van Boxtel zijn opwachting maakt, vallen de mannen elkaar grienend in de armen.
Vanaf drie uur ’s middag komen Froukje, zijn twee kinderen, zijn moeder en zijn broer Roland naar zijn kamer. De pubers vinden het allemaal wezenloos lang duren. Roland Pechtold, niet helemaal bekend met de Haagse mores: ,,Je stopt als leider, maar je blijft toch wel in de Tweede Kamer?’’ Broer Alexander: ,,Nee!’’
ANP
Speech
Het congresprogramma dijt uit, de voorzitter moet van alles schrappen om Pechtold de eerste avondjournaals te laten halen. Licht onhandig lopen Thom de Graaf en Roger van Boxtel richting podium, waar ze samen met Pechtold wachten tot hij aan de beurt is. Van Boxtel houdt het niet meer en valt Pechtold ten overstaan van het hele congres om de hals tien minuten voordat hij zijn slotakkoord zet.
,,What the fuck!’’ denken verschillende ingewijden. Gaat het nu uitlekken door Van Boxtel? Maar Pechtold bereikt schadevrij het podium en begint aan zijn speech. De zaal siddert tijdens de eerste zinnen. ,,Vandaag eindigt het. Hier op ons congres stap ik van het podium af.’’
Na de afsluitende congresborrel eet Pechtold die avond met zijn directe naasten in de Koekjesfabriek in Den Bosch. Hij gaat zoals altijd met zijn rug naar de deur zitten. Hij heeft geen zin om goed bedoelende passanten uitleg te geven. Dodelijk vermoeid is hij, maar innig tevreden.
Opvolging
Rob Jetten
Als de D66-Kamerleden zijn bekomen van het nieuws, gaat op zondag 7 oktober hun telefoon. Vanaf het middaguur belt Kees Verhoeven alle fractieleden afzonderlijk voor de biechtstoelprocedure. Ze mogen hun hart luchten, aangeven of ze zelf kandidaat zijn en wie ze zien zitten voor de post. Dan valt de naam van Rob Jetten al veelvuldig. Aan het einde van zijn belsessie heeft Verhoeven een rood oor en drie kandidaten: Jetten, Paul van Meenen en Salima Belhaj.
Rob Jetten maakt de meeste kans. Hoewel Pechtold aanvankelijk sceptisch was over Jetten: -,,Moet dat nou, een Jonge Democraten-voorzitter op de lijst’’- kan en wil Pechtold niet om hem heen. Hij positioneert hem als duidelijk is dat er een groot talent in de fractie zit. Hij krijgt dan ook alle kansen. Pechtold prijst hem in zijn afscheidsspeech.
Andere mogelijk kandidaten zoals Verhoeven haken af. Hij is recent co-ouder van drie kinderen en heeft de puf niet het grote offer te brengen dat Pechtold bracht. Ook Jan Paternotte deinst ervoor terug. Hij bouwt een gezin op en taxeert dat het zijn moment niet is.
Stemming
Op kasteel Oud-Poelgeest te Oegstgeest komt de fractie die maandag om tien uur bijeen. De Kamerleden stemmen schriftelijk. De briefjes worden ingeleverd en het is duidelijk dat Rob Jetten overweldigend de voorkeur geniet. De precieze uitslag wordt zelfs niet aan de andere D66-Kamerleden gecommuniceerd. Wie het zien wil, mag de uitslag in kijken. Wel vraagt Verhoeven dat iedereen hardop uitspreekt vrede te hebben met de uitslag.
ANP
De Kamer neemt afscheid van Pechtold
Rond drie uur belt Pechtold om Jetten te feliciteren. De voormalig leider van D66 is nu echt opgelucht. Pechtold trekt nu een week uit voor de 1500 mensen die persoonlijk gereageerd hebben op zijn terugtreden. Hij bedankt ze. Stuk voor stuk.
dossier “Vertrek Alexander Pechtold” AD
Dividend NOS
Lees ook: Dit is waarom Rutte het dividendplan niet meteen schrapt.
Rutte: vertrek D66-leider Pechtold maakt kabinet niet wankeler NOS 08.10.2018
Wie wordt de opvolger van Pechtold? Zeker vijf mogelijke kandidaten NOS 06.10.2018
Wie volgt Pechtold op en wat betekent dat voor de coalitie? NU 08.10.2018
Pechtold per direct weg als leider D66
Alexander Pechtold treedt terug als partijleider D66
D66-leider Alexander Pechtold treedt af
Alexander Pechtold treedt af als partijleider D66: ‘Tijd voor nieuw …
Arthur van Amerongen: Feest! Nationale Pechtold-…
D66-leider Alexander Pechtold treedt af – Hart van Nederland
Alexander Pechtold treedt af als partijleider D66: ‘Tijd voor nieuw …
Pechtold per direct weg als leider D66 – NRC
Alexander Pechtold treedt terug als partijleider D66 – Joop – BNNVARA
alexander pechtold | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
Gerucht: Pechtold gaat aftreden… – Ditjes & Datjes
Audio – Buitenhof podcast: Pechtold treedt af – VPRO
Alexander Pechtold treedt terug uit de landelijke politiek
Achterklapjournaal: Rel rond Pechtold | Babydilemma boer Marc
Anne Marie Spierings | Congres
Zijlstra houdt eer aan zichzelf en treedt af
Halbe Zijlstra (VVD) treedt af
Steven McCain on Twitter: “Volgens de woordvoerder van Pechtold …
RTL Rode Hoed Debat – Buma gemakkelijke prooi voor Pechtold
Arthur van Amerongen: Feest! Nationale Pechtold-uitzwaaidag!
onderzoek pechtold appartement
pechtold schenking appartement
D | 6 | 6 | |||||||||
Vorige | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | Volgende |
en zie ook: En weer gedonder met Alexander Pechtold D66
lees dan ook: Gedonder met Alexander Pechtold D66 – nasleep deel 3
en bekijk ook: Gedonder met Alexander Pechtold D66 – nasleep deel 2
zie dan ook: Gedonder met Alexander Pechtold D66 – nasleep deel 1
en zie ook nog: Gedonder met Alexander Pechtold D66
‘Pechtold wil burgemeester van Rotterdam worden’
AD 18.11.2018 Voormalig D66-fractieleider Alexander Pechtold wil burgemeester van Rotterdam worden. Dat zegt zijn ex-vriendin Anne Lok in een interview met dagblad De Stentor.
Anne Lok. © Carlo ter Ellen DTCT
Volgens de Meppelse, die naar eigen zeggen van 2014 tot afgelopen zomer een relatie had met de politicus, heeft Pechtold zich na de gemeenteraadsverkiezingen van dit jaar intensief bemoeid met de formatie in Rotterdam. ,,Met veel zorg is Leefbaar Rotterdam buiten de coalitie gehouden.’’
Lok vindt het opmerkelijk dat Pechtold in oktober al het leiderschap van zijn partij opgaf. ,,Hij wilde door tot de provinciale verkiezingen. Alexander wil burgemeester van Rotterdam worden. Dat was of is misschien nog wel steeds het plan. De termijn van Aboutaleb loopt tot 2021.’’
Helemaal nieuw is de veronderstelde burgemeesterswens van Pechtold niet. Na eerdere geruchten dook in oktober op de site petities.nl een petitie op tegen de benoeming van Pechtold als eerste burger van Rotterdam.
Volgens de opsteller is de D66’er niet geschikt om dat ambt te bekleden. Mochten 40.000 Nederlanders de petitie ondertekenen, dan moet de Tweede Kamer het onderwerp officieel behandelen. Zover is het nog lang niet: de teller stond vanochtend op bijna 1700.
De Stentor heeft Pechtold om een reactie gevraagd. Hij liet via zijn advocaat weten geen vragen over het interview te beantwoorden, omdat die in context staan van de privésfeer.
Interview Rob Jetten: ‘D66 draait al lang niet meer alleen om Pechtold’
NU 12.10.2018 Rob Jetten is jong, nieuw op het Binnenhof en de opvolger van Alexander Pechtold. Hij werd afgelopen dinsdag gekozen tot de nieuwe fractievoorzitter van D66. Voor de buitenwereld is Jetten een onbekende, maar voor politieke insiders gold hij als een talent. Wie is Rob Jetten? In een exclusief interview praat hij over zijn achtergrond, zijn ambities en de zware last die op zijn schouders rust. “Het zijn big shoes to fill, maar D66 draait al lang niet meer alleen om Pechtold”, meent hij.
Het waren hectische dagen voor de 31-jarige kersverse fractievoorzitter die NU.nl met een brede glimlach ontvangt op zijn nieuwe werkkamer. Een simpel A4’tje met zijn naam is over het gelamineerde bordje van zijn voorganger Alexander Pechtold geplakt. “Rob Jetten – Fractievoorzitter D66”, staat erop.
De inrichting van de werkkamer is niet veranderd. Het bureau staat op dezelfde plek, net als de bank waar nu Jetten de gasten van de D66-fractievoorzitter zal ontvangen. Wel zijn er nieuwe ingelijste foto’s. Onder meer foto’s van hem en Pechtold, de man die in Jetten een politiek talent zag.
Niet veel mensen zagen het aankomen dat Jetten de kar zou gaan trekken, verbazing was er over de leeftijd van de Brabander, 31 jaar. “Ik was wel een beetje verrast dat mijn leeftijd zo’n enorm ding werd”, zegt hij. Natuurlijk had hij wel verwacht dat er aandacht voor zou zijn. “Maar dat het er de hele dag over zou gaan, had ik niet gedacht. Beoordeel mij vooral op wat ik de komende tijd doe en wat voor resultaten ik de komende tijd boek.”
Jetten groeide op in het Brabantse dorpje Uden. “Wij noemen dat Uje. Mijn vader heeft zijn hele leven in het onderwijs gewerkt, mijn moeder in de preventieve zorg. Mijn zusje en ik waren altijd fanatiek bezig met sport. Zo heb ik ook meegekregen dat je goed je best moet doen en wat van je leven moet maken.”
Hij verhuisde na zijn middelbare schoolperiode naar Nijmegen om bestuurskunde te studeren. “Ik ben daar echt verliefd geworden op die stad. Ik woon nog steeds in een klein dorpje net buiten Nijmegen. Een beetje in het groen, maar ik ben fietsend binnen tien minuten in de binnenstad.”
Hij woont er samen met zijn vriend en samen hebben ze een hond. “Geadopteerd uit Kosovo.” Jetten kwam aan het einde van zijn middelbare school uit de kast.
“Dat was niet altijd even makkelijk. Ik kan nog steeds heel erg boos worden als mensen worden weggezet omdat zij homo zijn. Diezelfde boosheid voel ik ook als mensen worden weggezet vanwege hun afkomst of geloof. Want iedereen moet zichzelf kunnen zijn en je moet mensen beoordelen op hun daden.”
Jetten werd voorzitter van de D66-jongerenorganisatie Jonge Democraten, was daarna zeven jaar lang fractievoorzitter in de gemeente Nijmegen en nam vervolgens in 2017 plaats in de bankjes in de Kamer. Doordeweeks is hij tegenwoordig te vinden in Den Haag. Maar als het werk in de Kamer erop zit, gaat hij zo snel mogelijk terug naar Nijmegen. Om te hardlopen of in de kroeg te duiken met vrienden.
“Ik vind het heel fijn om nog een leven naast het Binnenhof te hebben. Het is belangrijk dat je je als Kamerlid niet verliest in de Haagse kaasstolp.”
Jetten volgt Pechtold op: Van protégé tot leider
Wat is het gevaar van jezelf verliezen op het Binnenhof?
“Op het Binnenhof zitten we met een paar honderd man. Met politici, medewerkers en journalisten zijn we de hele dag bezig met het laatste nieuwtje, die ene oneliner. Als je niet uitkijkt, ga je ook nog geloven dat heel Nederland zich daar druk over maakt.”
Wat is de grootste Haagse misvatting over wat er in het land speelt?
“Wat mij verbaasd heeft, is dat we hier in Den Haag continu op zoek zijn naar tegenstellingen. Ik denk dat de gemiddelde Nederlander best wel een genuanceerde mening heeft en vooral wil dat de politiek problemen voor ze oplost.”
Zoals?
“Of je nog een huis kan kopen en of je nog wel een vaste baan kan krijgen. Ik heb me de afgelopen maanden beziggehouden met klimaat en energie. Daar ontstaat soms een beeld dat je alleen maar voor of tegen klimaatmaatregelen bent, terwijl ik denk dat heel veel mensen snappen dat er iets moet gebeuren.”
“Mensen willen zelf wat doen om hun huis te verduurzamen en een schonere auto te rijden. Alleen zij vragen zich af hoe ze dat moeten doen. Die kijken naar de politiek voor oplossingen.”
Geeft u zelf eigenlijk al het goede voorbeeld? Hoe groen is uw woning?
“Wij zijn een tijd geleden verhuisd en gaan binnenkort verbouwen, het is een huis uit de jaren vijftig en we hebben er afgelopen zomer dubbelglas in geplaatst. We gaan binnenkort proberen helemaal van het gas af te gaan en we willen ieder geval wel gasloos gaan koken.”
“Daarnaast probeer ik ook zoveel mogelijk dagen in de week vegetarisch te eten. Heel af en toe vind ik het wel lekker om een stukje vlees te eten.”
Doet u dat vanwege de milieuschade die de vleesindustrie veroorzaakt, of omdat u geen dieren wil eten?
“Een beetje van beide. Ik probeer bewust na te denken over hoe vervuilend mijn leven is en ik vind het niet nodig om elke dag een dier te eten.”
Op welk moment raakte u geïnteresseerd in de politiek?
“Dat was aan het eind van mijn middelbare schooltijd. Ik ben een dertiger, een kind van de generatie die is opgegroeid met de opkomst van Pim Fortuyn en de aanslagen van 11 september.”
“Na de moord op Theo van Gogh merkte ik dat je ook politiek iets kon betekenen voor je gemeenschap. Na de moord was er in Uden een brandstichting in een Turkse basisschool geweest. Ik heb toen met mijn eindexamenklas de kinderen van die school een hart onder de riem gestoken. We organiseerden ook een protestmars, om te laten zien dat niet het hele dorp bestaat uit rechts-extremisten. Ik heb namens mijn klas de gemeenteraad mogen toespreken en dat had indruk gemaakt op de Turkse gemeenschap. Dat was voor mij de eyeopener.”
Nu bent u fractievoorzitter. Pechtold noemde u een talent met ervaring. Heeft u met een achtergrond in de gemeentepolitiek en een managementfunctie bij ProRail wel genoeg ervaring?
“In Nijmegen heb ik al op jonge leeftijd de lijst getrokken, onderhandelingen gedaan en het politieke handwerk geleerd. Bij ProRail heb ik ontdekt dat ik het heel leuk vind om met verschillende typen mensen samen te werken en dat ik er goed in ben om op sociaal vlak mensen te ondersteunen. Ik heb geleerd wat het betekent om in een grote organisatie een team van vijftig man te leiden en te ondersteunen.”
Is dat genoeg om Pechtold op te volgen? Hij bracht de partij van virtueel nul zetels in de peilingen naar kabinetsdeelname met negentien Kamerzetels.
“Het zijn big shoes to fill, dat klopt. Het is een enorme verantwoordelijkheid en een enorme opgave die op mijn schouders rust. Ben je daar 100 procent klaar voor? Nee, dat ben je nooit.”
“We komen nu van 12,5 jaar Pechtold. Ik weet zelf niet beter dan dat Pechtold leider is van D66. Hij heeft de partij opgebouwd tot wat het nu is. Maar het gaat niet meer per se om Pechtold. We hebben zes bewindspersonen van wie minister Sigrid Kaag en minister Kajsa Ollongren hoge ogen gooien. We gaan nu als partij een nieuw tijdperk tegemoet.”
Het regeerakkoord is echt het kindje van Pechtold, hij heeft er zeven maanden over onderhandeld en nu zit er niemand in de fractie die zo nauw betrokken is geweest bij de formatie als hij. Pechtold had een jarenlange werkrelatie met coalitiepartners Mark Rutte (VVD), Sybrand Buma (CDA) en Gert-Jan Segers (CU). U heeft die binding niet. Maakt dat het makkelijker om de komende jaren D66 weer smoel in de coalitie te geven?
“We hebben er wel als hele fractie voor gekozen om in dit kabinet te zitten, dus wij blijven de stabiele partner die we zijn. En als ik kijk naar de coalitietafel, dan zie ik twee fractievoorzitters die de formatie niet hebben meegemaakt – ik en Klaas Dijkhoff – en ik zie twee die dat wel hebben: Gert-Jan Segers en Sybrand Buma. Dat werkt prima.”
Dijkhoff doet anders genoeg aan profilering: korten van de bijstand en strengere straffen in achterstandwijken. Hij lijkt zich vrij te voelen.
“Ik ga natuurlijk ook mijn accenten zetten.”
Wat gaat u anders doen? Wat worden voor u de speerpunten?
“De twee belangrijkste onderwerpen zijn klimaat en de groeiende tweedeling in de samenleving.”
Is klimaat nu voor D66 belangrijker dan onderwijs?
“Het klopt dat wij de onderwijspartij zijn, dat blijft essentieel. Maar we zijn meer dan dat. Ik ben onderdeel van de laatste politieke generatie die iets kan doen aan de opwarming van de aarde. Het VN-klimaatpanel heeft dat de afgelopen week opnieuw laten zien. We hebben het groenste regeerakkoord.”
Maar volgens de rechter is dat niet groen genoeg.
“Daarom moeten we nu leveren. Daar zat ik als klimaatwoordvoerder bovenop, dat zal ik als fractievoorzitter blijven doen. Als het kabinet daarna niet levert, dan zullen ze mij in de Kamer tegenkomen.”
U blijft de klimaatwoordvoerder in de Kamer?
“Jazeker.”
Uw wetenschappelijk bureau de Van Mierlo Stichting waarschuwt u voor de groeiende tweedeling in de samenleving. Een van de manieren om de samenleving bij elkaar te houden, is volgens het bureau democratische vernieuwingen doorvoeren. U bent juist het Kamerlid geweest dat de afschaffing van het raadgevend referendum verdedigde.
“De afschaffing van het raadgevend referendum was heftig, maar dat debat opende bij ons en ook bij heel veel andere partijen de ogen dat Nederlanders graag mee willen doen aan politieke besluitvorming.”
“Ik heb de afgelopen maanden echt honderden mensen gesproken voor ons partijplan Democratie van Nu. Een deel van de Nederlanders wil een referendum als noodrem, omdat ze dat een veel fijnere manier vinden van politiek meedoen dan eens in de vier jaar stemmen.”
Gaat u met voorstellen komen?
“We zullen de komende tijd met voorstellen blijven komen uit onze bredere democratische vernieuwagenda.”
“Wij hebben eerder ook al gezegd dat als er politiek draagvlak is bij meerdere partijen om een echt bindend referendum in te voeren waarbij de Kamer en het kabinet aan de uitslag gebonden zijn, dan zal D66 eraan meewerken.
Trends in de peilingen laten zien dat de coalitie er rekening mee moet houden dat zij de meerderheid in de senaat gaat verliezen. Hoe gaat u er in de komende maanden tot maart volgend jaar voor zorgen dat u de partij weer een beetje op koers krijgt?
“We hebben in de vorige kabinetsperiode constructief oppositie kunnen voeren, maar nu we regeren zijn we aan het leren hoe je je idealen kunt blijven uitdragen en tegelijkertijd trots kunt zijn op de compromissen die je sluit.”
“We krijgen de komende weken de begrotingsbehandelingen. De grote investeringen in onderwijs en klimaatbeleid komen eraan en ik hoop dat de kiezers ons daar de komende tijd voor gaan waarderen.”
Lees meer over: Politiek NUweekend D66
Dit is de hele afscheidsspeech van Alexander Pechtold
AD 06.10.2018 D66-leider Alexander Pechtold stapte vandaag op als fractievoorzitter van D66. Hij kondigde zijn afscheid aan in een speech op het najaarscongres van de partij. De integrale tekst van de speech is hieronder te lezen.
Bijna 12,5 jaar geleden kozen jullie mij voor de eerste keer tot lijsttrekker. Het was op ons congres in Den Haag. Dáár begon het. Dáár begon het avontuur. Dáár stapte ik het podium op. En vandaag, vandaag eindigt het. Hier op ons congres in Den Bosch stap ik het podium af. Ik heb zojuist de Kamervoorzitter laten weten dat ik dinsdag afscheid neem van de Tweede Kamer. Diezelfde dag kiest onze fractie een nieuwe voorzitter. Het is tijd voor een nieuwe generatie.
Het juiste moment om afscheid te nemen van de politiek bestaat niet. Twitteraars, reaguurders en andere gezelligerds, ze zullen ongetwijfeld denken – én gaan schrijven – dat recente publicaties mij tot dit besluit hebben gebracht. Ik moet ze teleurstellen. Dierbaar is mijn herinnering aan het moment in maart dat ik met mijn kinderen besprak dat ik dit najaar zou stoppen. Het was tijdens het eten. Mijn dochter en zoon, beide puberende tieners, keken me opgelucht aan. “Goed zo pap, dan ben je mooi wat vaker thuis.” Waarna meteen ook de bezorgdheid toesloeg: “Ga je ons huiswerk dan ook doordeweeks overhoren?”
Mijn kinderen vroegen ook: waarom nu? Een vraag die ik de afgelopen weken vaker kreeg. Een logische vraag. Na de verkiezingen van 2017 had ik één duidelijk doel. Mijn einddoel: D66 in het kabinet brengen. Vele jaren constructieve oppositie hadden mij gesterkt in het idee: we kunnen het aan.
De partij was hongerig om de idealen te verwezenlijken. Regeringsdeelname was dus partijbelang. Is partijbelang. En is ook – zo bleek in de lange formatie – landsbelang. We waren er klaar voor. We wisten wat we wilden bereiken. En we hadden uitstekende mensen voor deze klus.
We zijn een jaar verder. Onze bewindspersonen drukken hun stempel. Onze ideeën vinden hun weg naar de samenleving. Onze fractie van negentien is goed uit de startblokken gekomen. Want ook dat heeft tijd nodig. Een grotere, vernieuwde fractie van negentien moet z’n weg vinden. Heeft z’n weg gevonden. En is nu klaar voor een nieuwe fase.
Na 12,5 jaar maak ik als partijleider de balans op en concludeer ik: ik heb alles gegeven, we hebben er alles uitgehaald, het is tijd voor nieuw leiderschap.
Partijvrienden, het juiste moment om weg te gaan mag dan niet bestaan. De juiste plek wel. En dat is voor mij niet het Haagse Nieuwspoort of een Haags café. Ik wil hier de aankondiging doen. Bij de mensen die me in staat hebben gesteld deze functie te mogen uitoefenen. Bij jullie. En met jullie. De leden van D66.
Oh zeker, we waren het lang niet altijd met elkaar eens. Jullie hebben mij ongetwijfeld vaak vervloekt. En dat was ook wel wederzijds. Ik heb jullie moties gevreesd. En gewenst dat de congresvoorzitter een al te stevige inbreng bij pak ‘m beet microfoon 5 zou afkappen. Maar ik weet ook dat we met elkaar de levendige debatten hebben gekoesterd. En de open sfeer die onze partij zo kenmerkt. Vandaag was daar weer een treffend voorbeeld van.
Voor een fractievoorzitter, een bewindspersoon, de voorzitter van de Jonge Democraten of onze Europese delegatieleider, voor iedereen op dit podium geldt: steun van het congres komt niet vanzelf. Steun moet je verdienen met wat je zegt én wat je daarvan waarmaakt. En zo hoort het ook.
Congres, toen we de campagne in 2006 aftrapten in mijn achtertuin in Wageningen, stonden we er niet florissant voor. In hoge mate door eigen toedoen. 12 jaren van verkiezingsnederlagen hadden hun tol geëist. Weggeschreven door de media. Weggehoond door het publiek.
Weggestemd door de kiezers. Ik was geen minister meer. En nog geen Kamerlid. Ik had niet eens een vaste werkplek. Met Bert Bakker, toen onze campagneleider, zaten we in een klein hok op het partijbureau. Pijnlijk memorabel was die ochtend dat Bert me toefluisterde: “Alexander, zelfs de haatmail is gestopt.”
Van de grond af hebben we onze partij weer opgebouwd. Met een basis van loyale partijgenoten. Door het hele land. Mensen als Rineke Gieske uit Almelo. Ruud Hoemakers met zijn altijd weer aardige mailtjes. Peter én Wim van Gool in Brabant. Marjan Brouwers uit Groningen. Paul Wessels in Gennep. Zij hielden afdelingen in leven.
Traden mensen op straat met onvermoeibaar enthousiasme tegemoet. Wisten zaaltjes toch nog halfgevuld te krijgen voor een politiek café. Ik weet nog dat ik over een verlaten Zeeuwse snelweg naar Middelburg reed. Op een kleine rode auto ontwaarde ik een D66-sticker. Ik werd er zo blij van. ‘Er zijn toch nog mensen, kiezers, die trots durven zijn op D66’, dacht ik. Toen we de auto voorbijreden, bleek het Ria Geluk te zijn, de afdelingsvoorzitter. Op weg naar dezelfde bijeenkomst.
Onze inhoudelijke wederopstanding kreeg vorm buiten Nederland, in Gent. Met partijvoorzitter Ingrid van Engelshoven en Gerard Schouw, toen fractievoorzitter in de Eerste Kamer, trokken we ons in 2009 een weekend terug. Een driemans-tandem aan de wandel. Aan de wijn. En aan de whisky. Maar vooral: praten. Discussiëren.
Argumenteren. Waartoe zijn wij op aard? Wat is ons DNA? Wat is nodig om opnieuw onderscheidend te worden? Langzaam kropen we uit het dal. Ledenaantallen stegen. Peilingen ook. Soms tot zulke grote hoogten dat we als de dood waren dat ze op korte termijn waar zouden worden.
Twee jaar later, inmiddels tien zetels, was ons verhaal weer op orde. Hervormen. Werken aan de toekomst. Aanpakken wat anderen niet durfden. Niet om de hete brij heen, maar recht erop af. Van het onderwijs tot de arbeidsmarkt. Van de huizen tot de pensioenen.
Niet populair. Wel noodzakelijk. Op een avond stond ik op het balkon van onze fractie met Wouter Koolmees. We keken elkaar aan en zeiden: als we dit alles waarmaken, maar het zou ons de partij kosten, is dat het dan waard? Zonder aarzeling zei Wouter: “Absoluut.”
Maar toch, als mensen me zouden vragen wat voor mij onze comeback symboliseert, zou ik dat allemaal niet noemen. Voor mij persoonlijk was dat iets heel anders. Een mooie nazomeravond in september 2010. Het Groningse Oldambt verwelkomde zijn nieuwe burgemeester: onze eigen Pieter Smit. We leverden eindelijk weer een burgemeester buiten de Randstad.
Voor mij de bevestiging dat de partij weer op de weg terug was. In april van dit jaar maakte ik de rit naar Oldambt weer. Maar nu voor de begrafenis van Pieter zomaar uit het leven weggerukt. Ik heb hem daar geëerd voor wat hij voor mij was: niet zomaar een burgemeester, maar voor mij het symbool van de wederopstanding van D66.
Congres, ik heb de afgelopen 12 jaar de erfenis van markante D66’ers verder mogen brengen. Hans van Mierlo, Jan Terlouw, Els Borst, Thom de Graaf. Wat heb ik veel van hen geleerd. Van Mierlo, die je altijd aan het denken zette.
Niet oordeelde, maar een spiegel voor hield. Als ik ‘m weer eens belde na afloop van een televisieoptreden, vroeg ie steevast: “Jongen, wat vond je er zelf van?” Een rol die Els moeiteloos overnam na de dood van Hans.
“De vader van de partij is er niet meer”, zei ze. “Dan neem ik het maar over. Als moeder van de partij.” We missen haar nog iedere dag. Vermoord na terugkomst van een D66-congres. Aan de vooravond van misschien wel onze grootste overwinning van de laatste tien jaar: de Gemeenteraadsverkiezingen in 2014.
Onder leiding van Jan Paternotte de grootste in Amsterdam, de stad waar het allemaal begon. De erfenis van Els is in goede handen. Bij Pia, ons medisch-ethische kompas. En bij Annelien, onze nieuwe lijsttrekker voor de Eerste Kamer. Met Jan Terlouw en Thom de Graaf hebben we gelukkig nog twee klankborden van klasse. De een als groen geweten. De ander als staatkundig raadsman.
Ik ben dankbaar voor waar de partij nu staat. We hebben een unieke plaats verworven. Natuurlijk, het gaat even wat minder met de kiezersgunst. Daar sluit ik de ogen niet voor. Maar dat hebben we eerder meegemaakt.
Dat brengt ons niet in verwarring. Ik ben ervan overtuigd dat mensen weer gaan zien dat bij de verkiezingen een stem op ons een waardevolle stem is. Want vergeet niet wat we zijn. Een stabiele middenpartij. Regeringspartij. De grootste liberale ledenpartij. De grootste progressieve partij van Nederland.
Partijvrienden, we gingen van bijna nul naar negentien. Dat was geen rechte lijn omhoog. Dat was vallen en opstaan. Maar door jullie vertrouwen, jullie permanente vertrouwen – ook als het even tegen zat – konden we blijven bouwen. Ik gun mijn opvolgers diezelfde basis van vertrouwen. Zij hebben jullie steun hard nodig. Jullie kritisch meedenken. Maar zeker ook jullie incasseringsvermogen. Er staan de politiek grote opgaven te wachten.
Een decennium van keuzes. Voor of tegen de omslag naar schone energie? Voor of tegen humane vluchtelingenopvang? Voor of tegen Europa? Fundamentele keuzes. Daar hebben we iedereen in het progressief-liberale centrum voor nodig. De komende jaren is D66 harder nodig dan ooit. Ik heb waardering voor de leden met het lef om vastgelopen denken te doorbreken. Het lef om niet door te modderen. Het lef om te zeggen: ‘zo dus niet’.
Ik heb het over het raadgevend referendum. Zie hoe dat is opgepakt onder leiding van Rob Jetten. De paden op, de lanen in. Door het hele land. Met een hele nieuwe agenda. Voor de Democratie van Nu. Dat is voor mij D66!
Congres, in de politiek, in onze democratie, krijg je nooit 100%. Nooit alles wat je wilt. Niet binnen je partij. En al helemaal niet in een Tweede Kamer met dertien fracties. We zijn allemaal minderheden. Families van christenen, liberalen of socialisten, ze zullen altijd kleiner zijn dan 76 zetels.
De schoonheid van onze democratie zit voor mij dan ook niet in het eigen verkiezingsprogramma, maar in het compromis. In het samenwerken vanuit het brede midden. Al teveel partijen verdringen elkaar roeptoeterend op het kerkhof van het eigen gelijk. Daar heb ik me nooit thuis gevoeld. Wij zijn geprezen om onze ‘constructieve oppositie’.
Omdat wij geloven dat Nederland alleen vooruitkomt als we samenwerken. Gedreven door eigen idealen, ideologie of geloof. Maar altijd met oog voor de ander. Met oog voor de samenleving als geheel.
Kinderen leren op school dat de verzuiling niet meer bestaat. Dat dat een relikwie is uit de tijd dat D66 nog niet eens bestond. Maar als we niet oppassen ontstaat een nieuwe verzuiling. De verzuiling van het eigen gelijk. Minder overzichtelijk, niet minder gevaarlijk. Tot in de jaren ‘60 werkten de toppen van de zuilen nog met elkaar samen.
Ze stutten het beschermend dak van de samenleving. In het belang van het land. Maar deze nieuwe zuilen staan eenzaam in de gure wind. Verder van elkaar dan ooit. Ze dragen niks. En ze dragen niks bij. Zelfgekozen gelijkgestemden omringen zich met elkaar. Soms zelfs zonder dat ze het in de gaten hebben.
Op Twitter, Facebook en andere social media wordt alles afgestemd op jouw persoonlijke voorkeur. Op jouw wensen. Op jouw profiel. Vroeger ging je naar de boekwinkel voor één specifiek boek. Maar liep je naar buiten met drie totaal andere exemplaren. Je liet je verrassen. Ontdekte nieuwe werelden. Nu ga ik naar bol.com en krijg ik bijna oogkleppen op tijdens mijn zoektocht.
Hooguit zie ik op het einde nog, wat anderen ook hebben besteld. Begrijp me goed, ik heb niets tegen bol.com. Of Netflix. Of Google. En al die andere mediabedrijven die met je mee denken. Vóór je denken. Maar ik zou wel willen zeggen: blijf door de boekhandel dwalen. Blijf nieuwsgierig.
In een wereld waar feit, fakenews en mening dwars door elkaar lopen, voelt de eigen cocon zo veilig. Overzichtelijk. En wordt dus de eigen mening steeds meer feit. Gaan we harder schreeuwen. Ongenuanceerder. Onbeschaafder. Je ziet het aan de talkshowtafels. Waar extremen een vaste plek hebben gekregen.
De kramp van de nieuwe politieke correctheid. Toen ik in 2006 als lijsttrekker begon, trof ik het extreme, het onbeschaafd geschreeuw en gediscrimineer, meteen tegenover me in de debatten. In 2010 werd het zelfs even onderdeel van de macht. Dat zien het ook in andere landen. In Italië, waar de migrant is ontmenselijkt. In Hongarije, waar de vrijheid van het individu op het spel staat.
In de Verenigde Staten, natuurlijk, waar de onafhankelijke pen tot vijand is verklaard. In het Verenigd Koninkrijk, waar Britse politici zich gedragen als Britse toeristen.
Met iedere vezel in mijn lijf heb ik mij daartegen verzet. En nog. Omdat ik niet wil dat door politiek stilzwijgen de intolerantie geleidelijk aan normaal wordt gevonden. Als er iets is dat ik jullie op het hart wil drukken, dan is dat het. Blijf waakzaam als anderen zich in slaap laten sussen.
Blijf de openheid verdedigen waar anderen de geslotenheid omarmen. Blijf opstaan tegen het venijnig populisme, tegen onverdraagzaamheid. Ik heb met hart en ziel gewerkt aan een waardig alternatief. Tegen onrecht en onzin. Voor recht en redelijkheid. Vanuit de overtuiging dat de overgrote meerderheid van Nederland zich helemaal niet herkent in geschreeuw vanaf de zijlijn.
Wij zijn geen land van extremen. Wij zijn het land van de nuance. Van de redelijkheid. Op Twitter heb je tegenwoordig 280 tekens in plaats van 140. Laat dat voor ons allen een aanmoediging zijn om weer eens een komma te durven zetten, voordat we tot een punt komen.
Vrienden, wat mogen jullie na vandaag van mij verwachten? Jullie mogen me mailen. Jullie mogen me bellen. Jullie mogen zelfs aanbellen. Met andere woorden: volledige betrokkenheid. Natuurlijk. En wees niet bang. Geen ijdeltuiterij in de media.
Geen goedbedoeld geouwehoer van mij aan talkshowtafels. Geen kritische column-pjes. Ik heb nul ambitie om door het leven te gaan als het Orakel van Wageningen. Ik heb dat ook gewaardeerd in mijn voorgangers. Je loopt je opvolger niet voor de voeten. Deze oekaze leg ik ook mezelf op. Want ik realiseer me heel goed: partijleider zijn is een grote verantwoordelijkheid.
Maar oud-partijleider zijn vraagt misschien nog wel meer van je. Een nieuwe generatie is aan zet. En moet alle ruimte krijgen. Ik heb het volste vertrouwen in de vele talenten en toppolitici die onze partij nu heeft. Ik zie zeer uit naar hoe zij een nieuw hoofdstuk zullen schrijven in onze ruim 50-jarige geschiedenis.
Partijgenoten, ik ben dankbaar voor het vertrouwen dat jullie al die jaren in mij hebben gesteld. Dankbaar voor de fractiegenoten met wie ik al die jaren een hechte club vormde. Eerst met drie, daarna tien, twaalf en toen negentien!
En dankbaar voor de mensen die al die jaren op de achtergrond hebben gezorgd dat ik op de voorgrond kon functioneren. Ik permiteer me op deze plek enkelen van hen met naam te noemen. Zij kozen voor de coulissen, maar verdienen vandaag de schijnwerpers. Roy en Daan. De mannen van het woord. Gesproken. Geschreven. En vaak gefluisterd. Elise en Felix. Met wie ik de eindsprint heb ingezet. En Carla Pauw. Natuurlijk Carla Pauw. Politiek kompas. Door dik en dun.
Vanaf het eerste uur. Het állereerste uur. De vrouw die ooit tegen Van Mierlo zei: “Die jonge wethouder uit Leiden, die Pechtold, die moet je misschien in de gaten houden.” En als laatste en meest belangrijke: zij die er niet voor betaald kregen. Maar wel de rekening kregen. Mijn kinderen Elske en Jacco. Froukje. En mijn familie. Een thuisfront om trots op te zijn. Een thuisfront dat ik iedere politicus toewens.
Vandaag stap ik van het podium. Een tikkeltje weemoedig. De partij in m’n hart. Maar bovenal vastberaden. En nieuwsgierig naar wat morgen brengen zal. Een plan is er nog niet. Zin wel. Zin in een nieuw avontuur.
Het is mooi geweest.
Het ga jullie goed.
Pechtold hield besluit vertrek maanden geheim
AD 06.10.2018 Alexander Pechtold nam in maart al het besluit te vertrekken als D66-leider, maar hield dat nog maanden stil voor zijn Tweede Kamer-fractie. Hij vertelde het wel in drie lange gesprekken aan Vrij Nederland.
Vrij Nederland(@ vrij_nederland) 1538784000000
Het blad bracht meteen na zijn aankondiging vanmiddag een interview met de vertrekkend partijleider. Daarin is te lezen dat de verslaggever van het magazine in juni werd gebeld met de mededeling dat Pechtold alvast ‘in het diepste geheim’ over zijn vertrek wilde praten. Voor mede-partijleden en zijn Tweede Kamerfractie moest het geheim blijven. En dat lukte.
Houdbaarheidsdatum
Pechtold vertelt in het interview dat hij al na de verkiezingen van 2012 al over vertrekken na begon te denken. ,,Op een avond vlak voor de verkiezingen zat ik daar in het donker, en dacht: waar ben ik in godsnaam aan begonnen? Ik had mijn gezin meegesleept in een ongewis avontuur en was leider geworden van een partij aan de rand van de afgrond.
Maar bij de verkiezingen haalden we toch nog drie zetels. In 2010 werden het er tien, en in 2012 haalden we er twaalf, ondanks het geweld van Samsom en Rutte. Toen dacht ik voor het eerst: de ijzeren voorraad van kiezers is groter dan nul, we hebben een stevige basis als partij. Sindsdien heb ik de gedachte aan vertrekken bij mezelf toegelaten. Dat moet ook, want voor je het weet is je houdbaarheidsdatum overschreden.’’
Hij kijkt tevreden terug. ,,Het is gelukt om D66 terug te brengen in het centrum van de macht. De cirkel is rond.’’
Klaas Dijkhoff (L) en Alexander Pechtold in de Ridderzaal op Prinsjesdag.
Pechtold zegt tegen Vrij Nederland dat zijn vertrek ook tijdens de formatie door het hoofd bleef spoken. ,,Maar ik wilde in ieder geval blijven tot de Algemene Politieke Beschouwingen van dit jaar. Ik was verantwoordelijk voor het sluiten van het regeerakkoord. Ik vond: dan moet ik het ook zelf nog één keer bij de Algemene Beschouwingen verdedigen.’’
Dijkhoff
In het interview haalt de D66’er nog wel uit naar VVD-fractieleider Klaas Dijkhoff. De ophef over het Schevenings appartement dat hij geschonken kreeg van een vriend, heeft Pechtold niet geraakt zegt hij. Een opmerking hierover van Dijkhoff wel. ,,Dijkhoff zei over de schenking van het appartement: zulke rijke vrienden heb ik niet. Dat heeft me geraakt, want het ging om mijn integriteit. Terwijl ik zelf wél hun partijgenoot Halbe Zijlstra heb verdedigd toen hij die domme uitlating over de datsja van Poetin had gedaan.’’
Kritiek
De kritiek die hij in 12 jaar tijd te verduren kreeg, heeft wel een wissel getrokken, vertelt Pechtold in het vraaggesprek. ,,Bij debatten voel ik nog steeds dezelfde spanning als toen ik begon, en dezelfde energie. Ik denk niet dat íemand in mijn fractie de afgelopen maanden heeft gedacht: Pechtold loopt op zijn laatste benen. Maar ik heb wel twaalf en een half jaar gegeven wat ik in me had. Meer zit er niet in.
Ik moet wel eens denken aan Femke Halsema, die me bij haar afscheid vertelde dat ze helemaal op was. Ik snap nu wat ze bedoelde. Je moet voortdurend alert zijn. Je bent er 24 uur per dag mee bezig. Alles wat je zegt wordt op een goudschaaltje gewogen. Voor grote debatten kan ik altijd slecht slapen. En na afloop heb ik vaak nog dagen een ontregelende hoofdpijn. Dat is al die jaren niet veranderd. Altijd denk ik: is het wel goed genoeg?’’
Affaire
De recente ophef rond een D66-raadslid dat door een verbroken relatie met Pechtold ook de partij vaarwel zei, is volgens Pechtold geen reden van zijn vertrek. ,,De beslissing over mijn vertrek stond al vast. Wat me wel heeft gestoord, is het gemak waarmee berichten uit de roddelpers tegenwoordig zonder checken door reguliere media worden overgenomen.’’
-
Archief
- mei 2024 (3)
- april 2024 (7)
- maart 2024 (14)
- februari 2024 (16)
- januari 2024 (8)
- december 2023 (12)
- november 2023 (4)
- oktober 2023 (8)
- september 2023 (7)
- augustus 2023 (12)
- juli 2023 (16)
- juni 2023 (12)
-
Categorieën
- 1e kamer
- 2e kamer
- 2e kamerverkiezingen 17 maart 2021
- 2e kamerverkiezingen 2017
- 2e kamerverkiezingen 2021
- 2e kamerverkiezingen 22 november 2023
- 50 plus
- 50plus
- 8 December-strafproces
- 911
- Aalsmeer
- Aalsmeers Collectief
- aanbesteding
- aangifte
- aanslag
- aardbevingen
- aardgaswinning
- Abdul Nasser Qirdash
- Abdulkadir Geylani-moskee
- Abou Soumayyah
- Abu Muhsin al-Masri
- Adel Abdul Mahdi
- Adviescollege Stikstofproblematiek
- Advocaat Michael Ruperti
- afdrachtregeling
- affaire-Spies
- afganistan
- afschaffing slavernij
- afsplitspartijen
- Ahmad al-Hazimi
- Ahmaud Arbery
- Ahmed Aboutaleb
- AirFrance-KLM
- aivd
- AKP
- Al-Holkamp
- Al-Qa'ida
- Alami abu Hamza
- Aleksej Navalny
- aleppo
- Alexander Pechtold
- Alexandra van Huffelen
- Alfons Leerkes
- alt-rightbeweging
- Amendement
- amsterdam
- Amsterdam Museum
- Ancilla Tilia van de Leest
- Anders Breivik
- André Postema PvdA
- Andreas Bakir
- Andrei Ivanovitsj Burlaka
- Ank Bijleveld
- Anna Zeven
- Annabel Nanninga
- Anne Lok
- Anne-Wil Duthler
- Anne-Wil Duthler VVD
- Anneke van der Veer
- Annemarie Jorritsma
- Annemarie Jorritsma vvd
- anti-semitisme
- antisemitisme
- appeu,
- Arbitrageprocedure
- Armeense genocide
- Armenië
- Arnoud van Doorn
- As-Soennah moskee
- asielzoekers
- ataturk
- Australian Liberty Alliance
- Australië
- australie
- awp
- Aysel Erbudak
- Agaath Cleyndert
- Igor Girkin
- Baarle-Nassau
- Balk
- Balkenende-norm
- balkenendenorm
- Bananenschil bonus
- Bart de Liefde
- Bas Filippini
- Bashar al-Assad
- basiliek Notre-Dame
- BBB
- bedreiging
- beeldenstorm
- begroting
- begroting 2016
- begroting 2017
- begroting 2018
- begroting 2019
- begroting 2020
- belangenverstrengeling
- Belastingdienst
- Bellingcat
- Benjamin Smith
- Bert Kannegieter
- Bert van der Roest
- Besmaya
- bestuurscrisis
- Beugen
- bevingen
- bezuinigingen
- BIJ1
- bivakmutsen
- Björn Lugthart
- Bloemendaal
- BoerBurgerBeweging
- boerka
- boerkaverbod
- bombardement
- bonnetjes-affaire
- Bonus
- Boris Johnson
- borsele
- Boudewijn van Eijck
- bouwsector
- Bram Heijstek
- brexit
- Brexit-uitstel
- Brunssum
- BUK
- burgemeester
- Burgemeester Stefan Huisman VVD
- burgemeester Ahmed Aboutaleb
- burnpits
- business case Fraude
- BVNL
- BYD
- Camiel Eurlings
- Carin Gaemers
- cartoon
- cartoonwedstrijd
- cassatie
- cbs
- CDA
- CDJA
- Centcom
- Ceo Benjamin Smith
- Chan Santokhi
- Charlie Hebdo
- China
- chloorgas
- Chora-vallei
- Chris Aalberts
- Clemens Meerts
- Climate Adaptation Summit
- co2
- CO2-neutraal
- coalitie
- Code Oranje
- college van bestuur van de Limburgse vmbo-scholen
- Combined Air Operations Centre
- Commissie BOS
- commissie bosman
- Commissie Remkes
- commissie Sorgdrager
- commissie Toekomst zorg thuiswonende ouderen
- commissie-Donner
- commissie-Hordijk
- commissie-Noorman-Den Uyl
- Commissie-Oosting
- Commissie-Stiekem
- commissie-Van Dam
- Communistisch Platform
- corona
- coronavirus
- Corrie van Brenk
- corruptie
- coup
- cpb
- cpn
- crisis
- CU
- CU-SGP
- Cultuurpaleis
- CvK
- D66
- Daan Prevoo
- Damascus
- Daniël van der Stoep
- daniel van der stoep
- de afrekening
- De Feestpartij
- De Fryske Marren
- De gouden eeuw
- debat
- decembermoorden
- delfzijl
- demonstratie
- Denk
- Denk NL
- derde dinsdag
- derde dinsdag september
- Derek Chauvin
- desi bouterse
- DFP
- diaspora
- diasporabelasting
- Dick Schoof
- dijkgraaf
- dijkgraaf Michiel van Haersma Buma
- dijkgraaf van Delfland Michiel van Haersma Buma
- Dinkelland
- Dion Gaus
- Dion Graus
- Dion Graus PVV
- directeur Sjaak Wijma
- directeur van de integriteitswaakhond van de Raad van Europa
- Dirk Scheringa
- Dividentbelasting
- Diyanet
- Don Bijl
- Donald Trump
- Donetsk
- doodsbedreiging
- Douma
- Douwe Jan Elzinga
- DPK
- dreiging
- dualisme
- economie
- Edgar Mulder PVV
- eemshaven
- Eeuwit Klink
- EHRM
- El Alami Amaouch
- Ellen Verkoelen
- Elze Boshart
- Emil Smeding
- Emil Smeding PVV
- emile roemer sp
- ENCO
- Erbil
- Erdogan
- Eric Wiebes
- Eritrea
- etnisch profileren
- EU
- euro
- europa
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens
- europees parlement
- europese parlement
- Eva van Esch
- Evacueer Moria
- extreem rechts
- Extreem-rechts
- Fanida Kadra
- Farid Arzarkan
- Farid Azarkan
- Farshad Bashir
- Fawaz Jneid
- Felix Rottenberg
- Femke Halsema
- Femke Merel van Kooten
- Femke Merel Van Kooten-Arissen
- Ferdinand Grapperhaus
- Fethullah Gülen
- fitna
- Flitsenquête
- Follow the Money
- Fons Hertog VVD
- formatie
- Fort Zeelandia
- Forum voor Democratie
- fractievoorzitter Farid Azarkan
- frankrijk
- Frans Hoynck
- Frans Timmermans
- Frans Weekers
- fraude
- fraudesignaleringssysteem
- fred teeven vvd
- Fred van der Spek
- Freek Jansen
- FSB
- FSV
- fusie
- FvD
- Fyra
- GasTerra
- Gaswinning
- Gazprom
- gebiedsverbod
- gedragscode
- geert dales
- Geert Dales 50 plus
- geert wilders
- geert wilders pvv
- gekozen burgemeester
- geloofwaardig
- geloofwaardigheid
- gemeenteraad
- gemeenteraadsverkiezingen 2018
- gemeenteraadsverkiezingen 21.03.2018
- genocide
- George Floyd
- George Pell
- Ger Koopmans
- Gerald Schotman
- Gerard Blankestijn
- Gideon van Meijeren
- gifgasaanvallen
- Gillmore Hoefdraad
- Ginaf
- GO
- Gorinchem
- Greco
- Griekenland
- grijze wolf
- grijze wolven
- groenlinks
- Groep de Mos
- Groep Otten
- groepsbelediging
- grondwet
- Groningen
- ground zero
- Haarlemmermeer
- haatimam
- haatzaaien
- HagaZiekenhuis
- Halbe Zijlstra
- Han ten Broeke VVD
- handelsverdrag
- Hans Middendorp
- Hans van Hooft
- Hans Vijlbrief
- Harry Mens
- Harry van Bommel
- Hashem Abedi
- Hawija
- Hazimi’s
- Hendrik Jan Biemond
- Henk Bleker
- henk kamp
- henk krol
- Henk Krol
- Henk Otten
- Henry Keizer VVD
- Hero Brinkman
- hilbrand nawijn
- Hilde Palland
- Hoge Raad
- holocaust
- homo
- homohaat
- homohuwelijk
- hoofddoek
- hoogheemraadschap van Delfland
- Hugo Borst
- Huib van Vliet
- Huib van Vliet VVD
- huur
- Huurdersheffing
- huurverhoging
- huurwet
- Ibrahim Issaoui
- ICJ
- Idlib
- Igor Girkin
- IJssel- en Vechtstreek
- ijsselmeer
- Ik ga leven
- illegalen
- Imam El Alami Amaouch
- imam Ismail Abou Soumayyah
- ing
- inkomstenbelasting
- Instituut Mijnbouwschade Groningen
- integraalhelmen
- integriteit
- integriteitsaffaires
- Integriteitscommissie
- integriteitsonderzoek
- Integriteitstoets
- Integriteitswaakhond van de Raad van Europa
- Internationaal Strafhof
- Irak
- iran
- Irish Backstop
- Irvin Kanhai
- is
- IS-kinderen
- Isabelle Diks
- isis
- islam
- Ivo Opstelten
- JA21
- Jaap Uijlenbroek
- Jaap Uijlenbroek
- jaarrekening
- Jacques Monasch
- Jacques Tichelaar
- Jalalabad
- Jan Hoekema
- Jan Hoekema D66
- Jan Nagel
- Jan van Cranenbroek
- Jan van der Grinten
- jan van zanen
- Jan Zoetebier
- Jan Zoetelief
- Janaid L.
- Jannie Visscher
- Jaron Tichelaar
- Jean-Paul Gebben
- Jehovah’s getuigen
- Jeroen de Vries
- Jesse Klaver
- JFvD
- jihadsympathisanten
- JIT
- Jo Palmen
- joden
- jodenvervolging
- Johan Maurits van Nassau Siegen
- Johan Meijer
- Johan Remkes VVD
- Johan Vlemmix
- Joint Investigation Team
- Jolisa Brouwer
- Jong
- jongerenorganisatie JFVD
- joost eerdmans
- Joost Lagendijk
- Joram van Klaveren
- Jos de Graaf
- Jos Heijmans
- Jos Silvis
- Jos van Rey
- jos wienen cda
- journalist Roel Janssen
- jovd
- Justitieel Complex Schiphol
- Kajsa Ollongren
- Kamerlid Van der Lee
- Kamerlid Wybren van Haga VVD
- kandidatenlijst
- kapitalisme
- karen gerbrands
- kartelvorming
- Kees van der Staaij
- Keolis
- Keolis-ceo Frank Janssen
- kerncentrale
- kernenergie
- Kevin van Eikeren
- Kevin van Eikeren PvdA
- Khadija Arib
- Khadija Arib,
- kinderopvangtoeslag
- kinderopvangtoeslagaffaire
- kinderpardon
- Klaas Dijkhoff VVD
- klimaat
- Klimaatactivisten
- Klimaatakkoord
- klimaatakkoord Parijs
- klimaatdoelen
- klimaatmars
- klm
- koerden
- Koert Westerman
- koopkracht
- kort geding
- koude oorlog
- Krijgsraad van Suriname
- kruistochten
- Kunduz
- kvp
- Lale Gül
- Langetermijnbegroting.
- Léonie Sazias
- Leonid Chartsjenko
- Leonid Ghartsjenko
- Leonid Kharchenko
- LHK
- LHN
- Liane den Haan
- Liesbeth Zegveld
- Lijst Henk Krol
- lijsttrekker
- lijsttrekker Jaron Tichelaar
- limburg
- links
- links verbond
- lobby
- lobbycultuur
- Loek Hermans
- Loek Hermans VVD
- Loek Winter
- Loes Mulder
- loppersum
- Maaike van Tuyll van Serooskerken
- Maarten van Leeuwen
- maasvlakte
- Maasziekenhuis Pantein
- Madeleine van Toorenburg
- Malaysia Airlines
- Manon Leijten
- Marcelis Boereboom
- Marco Kroon
- Marco Out
- Marianne Thieme
- Marianne Thieme PvdD
- Mark Harbers
- Mark Harbers VVD
- Mark rutte
- marktwerking
- Marleen Barth
- marleen barth pvda
- marokkaan
- marokkanen
- Martin van Rijn
- Martin van Rooijen
- Matt Hancock
- maurice de hond
- Maurits von Martels CDA
- Meavita
- menno snel
- Menno Snel D66
- Mensenrechten
- Mesut Özil
- Metin Çelik
- mh17
- MH17-proces
- MH17-ramp
- MH17-tribunaal
- MHP
- Michael Heemels
- Michiel van Haersma Buma
- Mike Pompeo
- miljoenennota 2016
- miljoenennota 2017
- Miljoenennota 2018
- miljoenennota 2019
- miljoenennota 2020
- miljoenennota 2021
- minder
- minder Marokkanen-proces.
- Minister Ank Bijleveld
- Minister Bijleveld
- minister Buitenlandse zaken
- Minister Ferd Grapperhaus
- minister Van der Steur
- minister Wopke Hoekstra
- Minneapolis
- MINUSMA
- misbruik
- missie
- Mohamed Keskin
- Mohsen Fakhrizadeh
- monsterverbond
- moskee
- moslim
- moslimban
- Mosul
- Moszkowicz
- mr. Biemond
- Muslimban
- Mustafa Amhaouch
- Mustafa Kemal
- nabeschouwingen
- Nagorno-Karabach
- naheffing
- Nashville Statement
- Natalie Righton
- Nationale Holocaust Herdenking
- Natura 2000-gebieden
- navalny
- navo
- NAVO-missie Resolute Support
- NCTV
- Nederland
- nederlandse missie
- NEVENFUNCTIES
- neveninkomsten
- new york
- Nexit
- Nice
- NIDA
- Nieuwe Wegen
- nijmegen
- nikab
- No Deal Brexit
- noodwet
- Norbert Klein
- Nord Stream 2
- Notre-Dame-kerk
- novitsjok
- NS
- NSP
- nucleaire energie
- NZA
- OBP
- Oekraïne
- Olaf Kemerink
- Olaf Storms
- Oldenzaal
- Oleg Poelatov
- Onafhankelijk Liberaal
- Onafhankelijke Burgerpartij
- onderhandelingen
- onderzoek
- ongeloofwaardig
- ongeloofwaardigheid
- Onze Lieve Vrouw basiliek
- Oorlog in Afghanistan
- oostenrijk
- Oosterhout
- opcw
- openbaar vervoer
- Oprecht
- Orthodox protestantse kerk
- Ottomaanse Rijk
- ouderenbond Anbo
- ouderenzorg
- overheidsgebouwen
- Parijs
- parlementaire enquête
- parlementaire enquêtecommissie
- Parlementaire ondervraging
- Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag
- Partij van de eenheid
- Partij van de Toekomst
- partij voor de dieren
- Partij voor de Toekomst
- partijcultuur
- partijvoorzitter
- Paul Depla PvdA
- Paul Frentrop
- peiling
- peiling 11.12.2016
- peiling 14.02.2016
- penningmeester
- personeelstekort
- perzische golf
- Peter Plasman
- Peter Rehwinkel
- Peter Tielemans
- Peter van Dijk
- Peter van Dijk PVV
- Peter Zevenbergen
- petitie
- Piet de Jong
- Pieter Bogaardt
- Pieter Elbers
- Pieter Lakeman
- Pieter Omtzigt
- Pim Fortuyn
- pkk
- Poelatov
- Poetin
- POK
- polarisatie.
- politiek
- Politieke Integriteitsindex
- populisme
- PPR
- premier
- president Bashar al-Assad
- President Tayyip Recep Erdogan
- prinsjesdag
- Prinsjesdag 15.09.2020
- Prinsjesdag 2017
- privatisering
- PrivaZorg
- ProRail
- protest
- provinciale staten Brabant
- Provinciale staten Flevoland
- provinciale staten Gelderland
- Provinciale Staten Limburg
- Provinciale staten Overijsel
- Provinciale Staten Zeeland
- Provinciale voorzitters
- Provinciale voorzitters 50plus
- provincie drente
- PSP
- PvdA
- PvdA 75 jaar
- PvdD
- PvdE
- PvdT
- PVV
- Qassem Soleimani
- Raad van Europa
- raadslid
- Rachid Guernaoui
- racisme
- Ralph Hamers
- Raymond Knops
- rechts-extremisme
- rechtzaak
- Reda N.
- referendum
- regeerakkoord
- reiskosten
- Renkum
- repatriëren
- richard de mos
- rijswijk
- Rob Jetten
- Robert Baljeu
- Robert Gielisse
- Robert van Gemeren
- Robin de Rooij
- Roel Praagman
- Roelof van Laar
- Rolf Zincken
- Ron Meyer
- Ronald van Raak SP
- Ronnie Brunswijk
- rotterdam
- royality4care
- Rusland
- russische geheime dienst
- Rutte 2
- Rutte 3
- Rutte 4
- Ruud Koornstra
- ruud lubbers
- ruud lubbers cda
- Ruud van der Velden
- Sabine ten Doesschate
- Sahel
- salafisten
- samenwerking
- Samuel Jong
- Samuel Paty
- sarin
- Sébas Diekstra
- schaliegas
- scheefhuur
- scheefhuurder
- scheefhuurders
- scheefwonen
- schijnconstructie
- Schilderswijk
- Sebastiaan Wolswinkel
- Selçuk Öztürk
- Selcuk Ozturk
- Sergei Doebinski
- Sergei Maksimishin
- Sergej Doebinski
- Sergej Skripal
- Sergey Dubinsky
- Servie Hölzken
- sgp
- Sharon Gesthuisen
- Sharon Gesthuizen
- Shell
- side letter
- Sigrid Kaag
- sinterklaas
- slavernij
- Slotervaart ziekenhuis
- slotervaartziekenhuis
- slotpleidooi
- Sophie in ’t Veld
- Sophie in ’t Veld D66
- sp
- SP
- spionage
- Splinter
- splinterpartij
- Splinterpartijen
- spuiforum
- Spuiplein
- staatssecretaris
- Staatssecretaris Broekers-Knol VVD
- Staatssecretaris Eric Wiebes
- Staatssecretaris Hans Vijlbrief
- Staatssecretaris Menno Snel
- Staatssecretaris Menno Snel D66
- staatssecretaris Mona Keijzer
- Staatssecretaris Raymond Knops CDA
- staatssecretaris Van Huffelen
- Staatssecretaris Wilma Mansveld
- Staatstoezicht op de Mijnen
- Stand van de zorg
- Stef Blok
- Stef Blok VVD
- Stefan Huisman
- Stephen Barclay
- Stichting Reclaimed Voices
- Stichting Vormingsactiviteiten Oost-Europa
- Stichtse Vecht
- stikstof
- stikstofregels
- stikstofuitstoot
- strafvervolging
- Suhayb Salam
- Super Saturday
- suriname
- Sylvana Simons
- Syrië
- Syriëgangers
- syrie
- takfir
- taliban
- Tamara van Ark
- Tanya Hoogwerf
- Tayyip Recep Erdogan
- Teeven-deal
- Terneuzen
- terreur
- terreurdreiging
- terrorisme
- Theo Hiddema
- Theresa May
- Thierry Aartsen
- Thierry Aartsen VVD
- Thierry Baudet
- thom de graaf d66
- TICS
- toeslagen
- toeslagenaffaire
- toeslagenstelsel
- Toine Beukering
- Tom van der Lee
- TONL
- topambtenaar Boereboom
- Topinkomen
- topinkomens
- topman Pieter Elbers
- transitieperiode
- transvaalwijk
- Trots op NL
- Tunahan Kuzu
- turkije
- tweede kamer
- Tweede Kamerlid Zihni Özdil
- uber
- Uncategorized
- UNHCR
- uranium
- Urgenda
- Urgenda-vonnis
- uruzgan
- utrecht
- VDL
- veiligheid
- venlo
- Verantwoordingsdag 2018
- Verantwoordingsdag 2019
- verblijfskostenvergoeding
- verhuurdersheffing
- verkiezingen
- verkiezingen 2017
- verkiezingen 2021
- verkiezingsprogramma 2021-2025
- Verpleeghuis
- Versplintering
- vertrekovereenkomst
- vertrouwen
- Vertrouwen in de toekomst
- vervolging
- verzekeringsfraude
- verzelfstandiging
- verzetszaak
- Vincent Bosch PVV
- VK
- vluchtelingen
- VNL
- VOC
- VOE
- voedselterroristen
- Voerendaal
- Vogelaarswijken
- Vogelaarwijk
- VOLT
- voorjaarsnota
- voorjaarsnota 2020
- vpro
- vredesakkoord
- Vrij en Sociaal Nederland
- vrijheid van meningsuiting
- Vrijzinnige Partij nederland
- VSN
- VVD
- VVD-CDA-D66
- VVD-CDA-D66-ChristenUnie VVD-CDA-D66-ChristenUnie
- VVD-PvdA
- wachtgeld
- wachtlijst
- Wassila Hachchi
- Weert
- weigerambtenaar
- wereldbank
- werkgroep Van Oosten
- Wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende kleding
- wet normering topinkomens
- Wet Normering Topinkomens
- wethouder
- wethouder Geert Post SGP
- Wikipedia
- Wil Houben
- wilders 1
- Willem Aantjes
- Willem Engel
- William Moorlag
- Willie Dille PVV
- Wim Pijl
- Wim Pijl CU-SGP
- Wim van der Leegte VDL
- Wim van der P.
- Winnie Sorgdrager
- Winstuitkering
- witwasaffaire
- witwassen
- wnt
- wo2
- woningwet
- Wopke Hoekstra
- Wouter Bos
- WPP
- WPP,
- WTC
- Wybren van Haga
- Yanick Chevalier
- Yassin Elforkani
- Ybeltje Berckmoes
- YPG
- Zabul
- Zahir Rana
- zaltbommel
- zaman
- zandwinning
- zeeland
- zenuwgas
- zetelroof
- ziekenhuis
- ziekenhuizen
- Zihni Özdil
- zomerreces
- Zorg
- zorgfraude
- zorginstelling Careyn
- Zorginstelling Zuyderland
- zorginstellingen
- Zorginstituut: Nederland
- Zouhair Saddiki
- zwarte lijst
- zwarte Piet
- zweden
-
RSS
Entries RSS
Comments RSS
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.