Kamer wil nieuw spoor voor Groningen als compensatie voor gaswinning
De Tweede Kamer wil dat het kabinet ervoor zorgt dat de komende jaren nieuwe nieuwe spoorlijnen worden aangelegd naar Groningen. Dat moet onderdeel zijn van de compensatie voor de aardgaswinning.
De Tweede Kamer is erg kritisch over de rol van premier Mark Rutte de afgelopen jaren. Tijdens een debat over het rapport van de parlementaire enquêtecommissie Aardgaswinning Groningen hadden alle partijen kritiek op de te lakse houding van de premier die, zo concludeerde de commissie, ‘het verschil niet heeft gemaakt’.
De belangen van de Groningers zijn structureel genegeerd bij de gaswinning, met rampzalige gevolgen voor de Groningers. Verantwoordelijke ministers grepen te laat in. Dat is de hoofdconclusie van de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning. De commissie vindt dat Nederlanders een ereschuld hebben aan de Groningers.
Dat staat in het enquêterapport dat in Zeerijp werd gepresenteerd door commissievoorzitter Tom van der Lee, Tweede Kamerlid van GroenLinks. De conclusies daarin zijn snoeihard. Het rapport bevat scherpe verwijten aan de oliemaatschappijen die het gas wonnen, ambtenaren op het ministerie van Economische Zaken en een aantal verantwoordelijke ministers. Oud-minister Henk Kamp (Economische Zaken) en premier Rutte wordt verweten dat ze zich niet genoeg hebben ingespannen.
De belangen en het leed van de Groningers werden door alle betrokken ‘stelselmatig miskend’, stelt het rapport. De gaswinning is volgens Kamerleden uitgelopen op ‘een ongekend systeemfalen’. ,,Publieke en private partijen hebben hun plichten verzaakt.”
Kortom, het duurde te lang voordat de problemen in Groningen serieus werden genomen. Woensdag 07.06.2023 tijdens het vervolg van het debat wordt een motie van wantrouwen ingediend, kondigde Kamerlid Wybren van Haga (BVNL) al aan. De stemming daarover zal volgende week dinsdag plaatsvinden.
Steen des aanstoots is ook dat in 2013 de gaswinning in Groningen werd opgevoerd, terwijl de eerste waarschuwingen er waren dat die juist omlaag moest om de bevingen te voorkomen. De Kamer voelt zich voorgelogen omdat Ruttes toenmalige kabinet voorhield dat de gaswinning niet omlaag kon omdat er anders te weinig gas was voor huizen en bedrijven.
Inmiddels is echter duidelijk dat er toen al een rapport lag waaruit bleek dat de winning wel degelijk omlaag kon zonder al te grote problemen. Die informatie werd achtergehouden door ambtenaren voor toenmalig minister Henk Kamp (Economische Zaken).
Beloftes
Behalve dat Rutte zich verantwoordt voor alle gemaakte fouten, wil de Kamer ook meer zekerheid dat de beloftes van het kabinet worden waargemaakt dat de schade aan de huizen in Groningen sneller wordt hersteld.
Ook moeten huizen in het bevingsgebied sneller worden hersteld zodat ze niet beschadigd raken bij toekomstige bevingen. Daarnaast krijgt de regio, volgens de beloftes, de komende drie decennia elk jaar 250 miljoen euro om bijvoorbeeld de werkgelegenheid te stimuleren.
Een groot deel van de Kamer wil dat dat geld onder andere wordt gebruikt om nieuwe spoorlijnen aan te leggen in de regio: de Lelylijn (Lelystad Groningen) en de Nedersaksenlijn (Emmen-Stadskanaal). Over beide lijnen wordt al lang gesproken en er zijn al voorbereidingen getroffen, maar zeker dat ze er komen is het nog niet.
,,Die lijnen moeten daadwerkelijk worden gerealiseerd’’, zegt ChristenUnie-leider Mirjam Bikker. Er lijkt een Kamermeerderheid voor. Ook VVD en CDA willen haast. ,,Er zijn nu nog te veel slagen om de arm bij die spoorlijnen’’, zegt CDA-Kamerlid Eline Vedder.
Shell en Exxon
Ook lijkt een meerderheid te willen dat er beter gewaarborgd wordt dat het compensatiegeld voor Groningen ook in de toekomst gereserveerd wordt als er een nieuw kabinet aantreedt. Tot slot wil een groot deel van de Kamer dat oliemaatschappijen Shell en Exxon (de eigenaren van het Groningse gasveld) gedwongen worden om meer geld te betalen aan Groningen.
Rutte en staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) moeten zich woensdag 07.06.2023 verdedigen tegen alle kritiek. De oppositiepartijen zeiden in het debat dinsdagavond 06.06.2023 te verwachten dat een motie van wantrouwen geen meerderheid haalt. Ze vinden dat die niet kritisch genoeg is op Rutte. ,,Maar wat moet er gebeuren voor regeringspartijen eens een keer zeggen: genoeg is genoeg?’’ vroeg BBB-Kamerlid Caroline van der Plas zich af.
Terugblik debat 07.06.2023
Groningers krijgen toezeggingen, Rutte overleeft motie van wantrouwen
Premier Mark Rutte kreeg er de afgelopen twee dagen zwaar van langs van de Tweede Kamer in het debat over de aardgaswinning in Groningen. Een motie van wantrouwen tegen hem kreeg de steun van de bijna voltallige oppositie, maar de coalitiepartijen hielden hem in het zadel.
Alle partijen hadden kritiek op hem vanwege zijn verantwoordelijkheid als premier voor het gaswinningsbeleid de afgelopen jaren, en de schade die Groningers daardoor leden en nog lijden. De verschillende fracties wilden nadrukkelijk van Rutte horen dat hij zich iets van de kritiek aantrekt.
Rutte gebruikte de woorden boosheid en schaamte, en gaf toe dat hij eerder had kunnen ingrijpen. “Schaamte, omdat je weet wat de gevolgen waren en zijn.” Maar aftreden deed hij niet. “Mijn absolute overtuiging is dat ik onderdeel wil zijn van de weg voorwaarts.”
Voor de regeringspartijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie was dat voldoende. Maar de oppositiepartijen behalve de SGP, wilden hun vertrouwen niet meer geven aan de premier en steunden een motie van wantrouwen. Die was niet gericht tegen het kabinet maar tegen Rutte persoonlijk.
SP-Kamerlid Sandra Beckerman: “Er is een hele provincie opgeofferd voor de geldlust van de staat onder verantwoordelijkheid van deze premier. Deze premier moet weg.” GroenLinks-leider Klaver zei “toch nog geschrokken te zijn” van de reactie van Rutte die hij onvoldoende vond.
‘Generatielange verantwoordelijkheid’
Staatssecretaris Hans Vijlbrief van Mijnbouw had eerder op de avond verteld over zijn aanpak, die Groningers sneller en eenvoudiger moet gaan helpen. Ook Rutte beloofde dat hij en de overheid zich de komende maanden en jaren in zal zetten voor het schadeherstel in Groningen.
Dinsdag wordt er gestemd over moties van de Kamer die nog meer voor de Groningers moeten gaan bieden dan het kabinet al heeft toegezegd. Zo wil GroenLinks vastleggen dat ook volgende kabinetten “een generatielange verantwoordelijkheid hebben zonder financiële limieten”.
De PvdA wil de toezegging dat er in Groningen geen zwembaden, sportvoorzieningen of openbaar vervoer meer verdwijnen. Ook vinden partijen dat Shell en Exxon een extra belasting moeten betalen omdat zij miljarden verdienden aan de gaswinning en zich niet bekommerden om de Groningers.
Bewoners van het Groningse aardbevingsgebied reageren verbaasd maar ook teleurgesteld op het advies van het Openbaar Ministerie om de NAM niet te vervolgen. Het OM vond geen bewijs dat de bewoners moesten vrezen voor hun leven door de gevolgen van gaswinning door de NAM.
In 2017 begon een groep individuele klagers samen met de Groninger Bodem Beweging een zogeheten artikel-12-procedure om een OM-onderzoek af te dwingen. Een van die klagers, Lambert de Bont, vindt de uitkomsten van dat onderzoek teleurstellend, al lag het volgens hem wel “in de lijn der verwachting”.
Advocaten Gerard Spong en Emile van Reydt delen de verbazing over het besluit. Zij dwongen af dat het OM onderzoek zou doen naar mogelijk strafbaar handelen van de NAM.
Hof beslist of OM vervolging mag staken
Het OM stelt dat uit het onderzoek is gebleken dat er sprake is “van aanzienlijke schade aan woningen als gevolg van de door gaswinning veroorzaakte aardbevingen”. Maar in geen enkel geval kan worden aangetoond dat er “als gevolg van deze schade, concreet gevaar voor het leven van de bewoners is ontstaan.”
Het OM vraagt het gerechtshof of de vervolging gestaakt mag worden. De beslissing ligt bij het hof.
“We willen benadrukken dat met deze beoordeling niets wordt afgedaan aan het concrete leed dat klagers en andere gedupeerden tot op de dag van vandaag ondervinden van de aardbevingen als gevolg van de gaswinning. En de daarmee gepaard gaande gevoelens van onveiligheid”, aldus Diederik Greive, hoofdofficier van het Openbaar Ministerie Noord-Nederland.
OM: Geen bewijs dat bewoners Groningen door gaswinning in levensgevaar waren
Er is Geen bewijs dat bewoners in Noord-Groningen door de gaswinning gevaar voor hun leven te duchten hadden. Dat stelt het Openbaar Ministerie Noord-Nederland na intensief onderzoek.
Er is volgens het OM geen bewijs van opzettelijk strafrechtelijk verwijtbaar handelen. Dit houdt in dat strafrechtelijke vervolging van de NAM moet worden gestaakt, aldus het OM vrijdag.
In 2017 hadden de Groninger Bodem Beweging en enkele individuele klagers het gerechtshof in Arnhem gevraagd het OM op te dragen de NAM te vervolgen. Het hof stelde dat er aanwijzingen waren dat de NAM zich mogelijk schuldig maakte aan overtreding van de wet, door met het winnen van gas opzettelijk woningen te beschadigen waardoor er levensgevaar is voor bewoners.
Volgens het OM is er geen bewijs te vinden voor opzettelijk strafrechtelijk verwijtbaar handelen door de NAM. ,,We willen benadrukken dat met deze beoordeling niets wordt afgedaan aan het concrete leed dat klagers en andere gedupeerden tot op de dag van vandaag ondervinden van de aardbevingen als gevolg van de gaswinning. En de daarmee gepaard gaande gevoelens van onveiligheid”, stelt het OM.
Het OM zegt zich te realiseren “dat het geduld van de gedupeerden op de proef is gesteld en dat zij teleurgesteld zullen zijn over de uitkomst van het onderzoek en de conclusie”.
21.04.2021 Om inzicht te krijgen in de veiligheidsrisico’s van de gaswinning uit het Groningenveld wordt jaarlijks een seismische dreigings- en risicoanalyse uitgevoerd. Vanaf dit jaar is de analyse in publiek beheer en voert TNO de publieke SDRA Groningen uit in opdracht van de minister van Economische Zaken en Klimaat (EZK). Het is voor het eerst dat niet NAM, maar een onafhankelijk onderzoeksinstituut de analyse uitvoert.
NAM uit het proces
De jaarlijkse risicoanalyse wordt uitgevoerd in aanloop naar het zogeheten vaststellingsbesluit waarmee de minister van EZK uiterlijk op 1 oktober bepaalt hoeveel en op welke wijze NAM het komende gasjaar kan winnen uit het Groningenveld. De uitkomst is daarnaast medebepalend voor de omvang en prioritering van de versterkingsoperatie. Tot en met vorig jaar voerde NAM de risicoanalyse uit: de Hazard and Risk Assessment (HRA). Het was belangrijk om NAM uit het proces te halen en de berekeningen zo transparant mogelijk te maken.
Eerdere analyses hebben al laten zien dat door de afbouw van de gaswinning de veiligheid sterk is verbeterd doordat de aardbevingen in aantal en intensiteit afnemen. Uit de publieke SDRA Groningen 2021 van TNO blijkt opnieuw dat de afbouw van de winning het beoogde effect voor de veiligheid heeft.
Meer informatie over de publieke SDRA Groningen en haar modellen en resultaten is te vinden op de website NLOG van TNO.
NOS 14.04.2021 Er is opnieuw discussie over vergoeding van door gaswinning veroorzaakte schade in Groningen. Er was afgesproken dat Groningers niet hoefden te bewijzen dat schade aan hun woning door gaswinning is veroorzaakt. Daar zou automatisch van worden uitgegaan.
Nu staat dat toch weer ter discussie. Verschillende schade- experts constateren dat schade aan gebouwen helemaal niet veroorzaakt is door gaswinning. Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) is verantwoordelijk voor de afhandeling van de schade. Die heeft de schade-afhandeling van bijna 3.000 melders voorlopig stopgezet in afwachting van nieuwe onderzoeken.
Ondertussen twisten gaswinningsbedrijf NAM en betrokken ministeries over de rekeningen die zij moeten betalen. De kosten van schadeherstel en versterking van onveilige huizen vallen veel hoger uit dan geschat. NAM vindt de kosten van de schade-afhandeling veel te hoog.
Volgens de NAM worden ten onrechte duizenden schades aan aardbevingen toegeschreven en zijn de normen voor de versterking veel te streng.
Gasdebat
Het zijn slechts twee van de actuele issues waarmee vandaag nieuwe Tweede Kamerleden te maken krijgen in hun eerste gaswinningsdebat. Sinds de zware aardbeving in Huizinge van 2012, debatteert de Kamer bijna maandelijkse over de gevolgen van de jarenlange gaswinning uit het Groningenveld.
Terwijl veel Groningers al bijna 10 jaar met schade aan hun woningen te maken hebben, is de Kamer al drie keer van samenstelling veranderd. Nieuwe Kamerleden moeten zich snel zien in te werken in het taaie dossier met veel verschillende belangen. Het nieuwe D66-Kamerlid Raoul Boucke bijvoorbeeld liet zich afgelopen week alvast bijpraten tijdens een werkbezoek aan de provincie.
Gaskraan toch niet helemaal dicht
Ook JA21-fractievoorzitter Joost Eerdmans is nieuw op het dossier. Hij brengt een nieuw geluid. Vanaf 2022 gaat de gaskraan in Groningen zo goed als dicht, is de planning. Maar JA21 wil een aantal Groningse locaties stand-by houden voor noodsituaties zoals extreme kou of importproblemen.
Het lijkt er inmiddels op dat het ministerie van Economische Zaken daar ook zo over denkt. In een wetsvoorstel over het beëindigen van de gaswinning uit het Groningerveld wordt nu gesproken over 2028, ondanks de eerdere beloftes aan de Groningers.
In de reactieronde die net is afgesloten laat de NAM weten dat stoppen voor hen al in oktober 2022 haalbaar en ook wenselijk is, “als iedereen zijn schouders eronder zet”. Het bedrijf wil duidelijkere afspraken over hoeveel gas er in de jaren naar 2028 nog wel uit de Groningse bodem gehaald moet worden.
Naast de discussie over de bewijslast en de einddatum spelen andere pittige kwesties. Zo zouden Shell en Exxon 1,5 miljard euro ontvangen als compensatie voor het afbouwen van de gaswinning in Groningen.
NOS 07.04.2021 De verhoren zijn pas volgend jaar, maar Groningse gemeenten zijn nu al druk bezig met de voorbereidingen voor de parlementaire enquête over de gaswinning in de provincie. Zij moeten uiterlijk morgen alle relevante stukken naar de commissie sturen.
Volgens RTV Noord beschikt alleen al de gemeente Eemsdelta over 1,4 miljoen documenten over de gaswinning. Daarvan gaan er grofweg drieduizend naar Den Haag. “Het is eigenlijk zoeken naar spelden in meerdere hooibergen”, zegt projectleider Wim de Boer.
In maart 2019 besloot de voltallige Tweede Kamer dat het zwaarste parlementaire middel, een enquête, ingezet moest worden naar de besluitvorming over de aardgaswinning en de gevolgen daarvan voor Groningers.
Meer en zwaardere aardbevingen
Al tientallen jaren haalt de overheid gas uit de aardbodem in het noorden van het land. Dat leverde de schatkist veel geld op, maar de negatieve gevolgen voor de inwoners werden de afgelopen jaren steeds groter. Ze kregen gaandeweg te maken met meer en zwaardere aardbevingen en de schade aan hun huizen was vaak onherstelbaar. De hersteloperaties verlopen, tot grote woede van de bewoners, nog altijd traag en moeizaam.
De laatste volwaardige enquête (2013-2015) ging over de openbare aanbesteding van de HSL-Zuid en de aanschaf van de Italiaanse Fyra-treinen. Het rapport daarover kostte staatssecretaris Mansveld de kop.
Vorig jaar was er nog een zogeheten mini-enquête over de kinderopvangtoeslagaffaire. Het vernietigende rapport daarover leidde tot het opstappen van het kabinet-Rutte III.
De commissie die onderzoek doet naar de gaswinning in Groningen verzamelt op dit moment zo veel mogelijk stukken. Niet alleen de gemeenten in het aardbevingsgebied leveren informatie. Ook de provincie Groningen, de betrokken ministeries, waterschappen en bedrijven zoals NAM en Shell doen dat.
Het gaat onder meer om gespreksverslagen, brieven, mails, overeenkomsten, plattegronden, foto’s en allerlei andere documenten die van belang kunnen zijn voor het onderzoek. Doordat de commissie kijkt naar alle gebeurtenissen tussen 1959 (de ontdekking van het gasveld) en nu, gaat het om grote aantallen.
RTV Noord vroeg ook aan andere gemeenten en de provincie Groningen hoeveel stukken ze opsturen. Nog niet alle antwoorden zijn binnen. Het Hogeland, Midden-Groningen en Oldambt willen er vanwege de vertrouwelijkheid niks over zeggen. De gemeente Groningen stuurt 700 documenten op.
Anderhalve maand fulltime bezig
De gemeente Eemsdelta spit sinds half februari het archief door. Tien medewerkers zijn anderhalve maand fulltime aan het werk om alle relevante documenten te vinden. Projectleider De Boer spreekt van “het meest heftige project tot nu toe”.
Aangezien het om 1,4 miljoen digitale stukken gaat, kan het team niet alles van a tot z lezen. Daarom worden documenten op trefwoorden gescand.
De Boer: “Het is niet aan ons om te bepalen of een document wel of niet naar de commissie gaat. Natuurlijk moeten wij ze wel vinden. Dat doen we door slimme zoektermen te gebruiken die voldoen aan de vraag van de commissie.” De Boer kan vanwege het onderzoek niet zeggen op welke woorden ze de documenten precies doorzoeken.
“We moesten mensen vrijstellen die geacht werden andere werkzaamheden te doen. Voor de parlementaire enquête moet alles wijken”, aldus burgemeester Gerard Beukema van Eemsdelta.
Het zoekwerk heeft een flinke weerslag op de gemeente, zegt burgemeester Beukema van Eemsdelta: “We moesten mensen vrijstellen die geacht werden andere werkzaamheden te doen. Voor de parlementaire enquête moet alles wijken.”
Beukema vindt het van groot belang dat de gemeente zorgvuldig meewerkt aan de zoektocht: “Er is ongelooflijk veel gebeurd. Eemsdelta is het kerngebied van de aardbevingsproblematiek wat betreft schade en versterking. Deze parlementaire enquête gaat voor een deel over ons, dus dat betekent dat het van enorm belang is dat die enquête tot een duidelijke uitkomst leidt.”
Ook stukken die vertrouwelijk zijn, gaan naar Den Haag. “Stukken waarvan mensen nu zullen zeggen: misschien hadden we dat anders opgeschreven, als we geweten hadden dat dit bij de parlementaire enquêtecommissie zou komen.”
De openbare verhoren staan gepland van juni tot en met oktober volgend jaar. Het eindrapport wordt in februari 2023 verwacht.
NOS 31.03.2021 De NAM in Assen vindt dat het bedrijf te veel moet betalen aan de afhandeling van schade en de versterking van huizen in het aardbevingsgebied. Volgens de NAM worden ten onrechte duizenden schades aan aardbevingen toegeschreven en zijn de normen voor de versterking veel te streng.
Op de eigen website schrijft de NAM dat de veiligheidsrisico’s in het aardbevingsgebied schromelijk worden overschat. “In onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek is vastgesteld dat daardoor het veiligheidsrisico extreem, voor sommige gebouwen zelfs met een factor duizend tot tienduizend, kan worden overschat”, staat er te lezen.
Dat betekent volgens het gasbedrijf dat er veel meer huizen worden versterkt met maatregelen die vele malen zwaarder zijn dan nodig is. “Dit leidt tot onnodige gevoelens van onveiligheid bij bewoners en tot extra kosten.”
Mensen die schade ondervinden van de bevingen of hun huis willen versterken, moeten dat sinds kort melden bij de overheid. Voorheen moesten bewoners zelf hun zaak regelen met de NAM, soms tot aan de rechter aan toe. De overheid heeft die strijd overgenomen door de NAM wettelijk op afstand te zetten van de schadeafhandeling en de versterkingsoperatie.
Mensen die schade nu declareren, krijgen dat geld van de overheid, maar die verhaalt een deel van de kosten weer op de NAM. Die is het niet eens met de berekening van de kosten en heeft daarover nu een conflict met de overheid.
De NAM trekt niet alleen de versterkingskosten in twijfel, maar plaatst ook vraagtekens bij de kosten voor de afhandeling van de schade. Volgens het bedrijf wordt een veel te laag trillingsniveau gebruikt om te beoordelen of een schade door een aardbeving komt.
“Iedereen begrijpt dat er geen schade ontstaat door het hard dichtslaan van een deur of een langsrijdende vrachtauto”, aldus de NAM in een statement. Maar volgens het bedrijf is dat wel het niveau waarmee wordt gerekend. “Hierdoor worden volgens ons duizenden schades ten onrechte aan aardbevingen toegeschreven.”
Het bedrijf stelt dat er geen discussie is over de noodzakelijke versterkings- en herstelkosten. Maar vindt dat “de kosten ten gevolge van maatregelen die redelijkerwijs niet meer aan gaswinning en aardbevingen toegeschreven kunnen worden, niet aan de NAM doorbelast kunnen worden”.
Juridisch steekspel
Het ministerie van Economische Zaken houdt er rekening mee dat het geschil met de NAM uit kan monden in een juridisch steekspel, zegt demissionair minister Bas van ’t Wout (VVD).
“Het kabinet bereidt zich daarop voor en zal daarbij geen juridische middelen onbenut laten”, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. “Ik zal er streng op toezien dat alle kosten die bij de NAM in rekening kunnen worden gebracht, ook in rekening zullen worden gebracht.” Zolang dat niet gebeurt, komen de kosten voor rekening van de Staat.
En de kosten blijven ondertussen stijgen, meldt Van ’t Wout eveneens in de Kamerbrief. Aanvankelijk zou de operatie maximaal 5,5 miljard kosten, maar inmiddels denkt Van ’t Wout 8,5 miljard euro kwijt te zijn aan schadeherstel, versterken en de uitvoeringskosten.
NOS 31.03.2021 Bij het Groningse dorp Wildervank is gisteravond rond 22.45 uur een aardbeving gemeten. De beving, met een kracht van 1,5, was volgens het KNMI op 3 kilometer diepte. Of de aardbeving tot schade heeft geleid, is nog niet bekend.
RTV Noord meldt dat de meeste mensen die de beving hebben gevoeld, uit de directe omgeving van Wildervank en Veendam komen. Een inwoner van Veendam spreekt tegen de omroep van “een doffe dreun”, waardoor zijn huis trilde.
In Groningen zijn met enige regelmaat aardbevingen, vrijwel altijd als gevolg van de jarenlange gaswinning in de regio. De zwaarste beving in Groningen was in 2012 bij Huizinge. Die had een kracht van 3,6.
MSN 31.03.2021 Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) stopt tijdelijk met de beoordeling van ongeveer 1500 schademeldingen. Het IMG twijfelt namelijk over de onafhankelijkheid van haar eigen schadebeoordelaars; circa 10 tot 15 procent van de onlangs afgehandelde adviesrapporten wijkt sterk af van eerdere adviezen over gebouwen in dezelfde omgeving.
Per week werkt het IMG ongeveer 1000 meldingen af van fysieke schade aan woningen en gebouwen, veroorzaakt door aardbevingen. Volgens het bevingsschadeloket valt het op dat sommige schadegevallen de laatste maanden niet worden beoordeeld als gevolg van gaswinning, en dus niet worden vergoed, terwijl bijvoorbeeld de buren al wel gecompenseerd zijn voor vergelijkbare schade.
“Zo komt het voor dat in één straat van de tien adviesrapporten er bij negen situaties schadevergoeding is toegekend, oplopend tot tienduizenden euro’s. Maar bij het tiende adviesrapport wordt er nu geadviseerd geen enkele schade te vergoeden”, stelt het IMG. “Het omgekeerde komt ook voor.”
Het IMG wil eind april antwoord hebben op de vraag hoe de betrouwbaarheid van de adviesrapporten te verbeteren. De ongeveer 1500 schademelders die in de wacht zijn gezet, krijgen binnenkort een brief over de situatie.
NU 31.03.2021 Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) staakt tijdelijk de afhandeling van een deel van de schademeldingen van Groningers. Het IMG neemt dit besluit, omdat het steeds vaker met “sterk afwijkende beoordelingen” in de adviesrapporten te maken krijgt. De pauze treft vijftienhonderd mensen.
Zij moeten mogelijk een maand langer wachten op uitsluitsel, zo bevestigt een woordvoerder van het IMG na berichtgeving door RTV Noord.
Het IMG last de pauze in om vast te kunnen stellen waar deze verschillen in de adviesrapporten vandaan komen. Eind april wil het instituut de draad weer oppakken, mogelijk met een “op onderdelen gewijzigde benadering” van de beoordeling van fysieke schade.
De afwijkingen komen nu aan het licht, doordat er inmiddels grote aantallen schademeldingen worden afgehandeld. Zo constateerde het IMG dat in sommige gevallen geen schade als mijnbouwschade wordt beoordeeld, waar dat eerder in dezelfde straat of zelfs bij buren nog wel het geval was.
Daarnaast speelt mee dat de meldingen nu ook uit gebieden verder van het epicentrum komen, waar eerder geen schades werden opgenomen. Dat gebeurt tegenwoordig wel, maar dat maakt het voor deskundigen mogelijk lastiger om vast te stellen of de aan gaswinning gerelateerde bevingen schade hebben veroorzaakt of verergerd.
Ten slotte speelt voortschrijdend technisch inzicht een rol. Het IMG wil daarom meewegen wat nieuwe inzichten betekenen voor de verschillen in het toekennen van vergoedingen door de tijd heen.
MSN 31.03.2021 Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) staakt tijdelijk de afhandeling van een deel van de schademeldingen van Groningers. Het IMG neemt dit besluit, omdat het steeds vaker met “sterk afwijkende beoordelingen” in de adviesrapporten te maken krijgt. De pauze treft vijftienhonderd mensen.
Zij moeten mogelijk een maand langer wachten op uitsluitsel, zo bevestigt een woordvoerder van het IMG na berichtgeving door RTV Noord.
Het IMG last de pauze in om vast te kunnen stellen waar deze verschillen in de adviesrapporten vandaan komen. Eind april wil het instituut de draad weer oppakken, mogelijk met een “op onderdelen gewijzigde benadering” van de beoordeling van fysieke schade.
De afwijkingen komen nu aan het licht, doordat er inmiddels grote aantallen schademeldingen worden afgehandeld. Zo constateerde het IMG dat in sommige gevallen geen schade als mijnbouwschade wordt beoordeeld, waar dat eerder in dezelfde straat of zelfs bij buren nog wel het geval was.
Daarnaast speelt mee dat de meldingen nu ook uit gebieden verder van het epicentrum komen, waar eerder geen schades werden opgenomen. Dat gebeurt tegenwoordig wel, maar dat maakt het voor deskundigen mogelijk lastiger om vast te stellen of de aan gaswinning gerelateerde bevingen schade hebben veroorzaakt of verergerd.
Ten slotte speelt voortschrijdend technisch inzicht een rol. Het IMG wil daarom meewegen wat nieuwe inzichten betekenen voor de verschillen in het toekennen van vergoedingen door de tijd heen.
NOS 31.03.2021 Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) stopt tijdelijk met de beoordeling van schademeldingen van zo’n 1500 melders uit Groningen en de kop van Drenthe. Het schadeloket twijfelt aan de beoordeling van onafhankelijke experts en ziet onverklaarbare verschillen in de adviezen over schadevergoedingen.
In de adviezen over de schadeafhandeling in een dorp of straat zaten tot voor kort relatief weinig grote verschillen volgens het IMG. Maar de laatste maanden blijken er steeds meer verzoeken afgewezen te worden. Bij 1500 adviesrapporten, wijkt de beoordeling sterk af van de beoordelingen van huizen in de directe omgeving, meldt RTV Noord.
“Het komt voor dat in één straat van de tien adviesrapporten er bij negen situaties schadevergoeding is toegekend, oplopend tot tienduizenden euro’s. Maar bij het tiende adviesrapport wordt er nu geadviseerd geen enkele schade te vergoeden. Het omgekeerde komt ook voor,” stelt het schadeloket.
Grote verschillen in adviezen
De oorzaak voor de grote verschillen lijkt volgens het schadeloket te liggen bij de manier waarop onafhankelijk deskundigen de dossiers beoordelen. Onderzoek hiernaar loopt nog. Het loket wil de problemen in één keer oplossen en eind april met een antwoord komen. “Dit leidt mogelijk tot een op onderdelen gewijzigde benadering van de beoordeling van fysieke schade”, aldus het IMG. “Tot die tijd worden de adviesrapporten daarom aangehouden.”
De mensen die het betreft krijgen een brief over de situatie. Hoelang zij exact moeten wachten op een besluit over hun melding is onduidelijk. Het IMG denkt dat de gepauzeerde dossiers binnen vijftien maanden worden afgehandeld.
Afwijkingen duidelijker zichtbaar
Het IMG heeft nu in totaal ongeveer 75.000 schadegevallen in kaart gebracht. Omdat de schade vaak voor meerdere huizen in een straat afgehandeld is, worden afwijkingen volgens hen steeds duidelijk zichtbaar.
In Groningen geldt het bewijsvermoeden. Dat betekent dat schade wordt erkend, tenzij bewezen kan worden dat de schade een andere oorzaak heeft dan mijnbouw of bodembeweging. De deskundigen die de schade beoordelen, lijken volgens het IMG anders aan te zijn gaan kijken tegen de kans op schade door een aardbeving. Met name aan de randen van het gebied.
NOS 26.03.2021 Bewoners van het Groningse aardbevingsgebied reageren verbaasd maar ook teleurgesteld op het advies van het Openbaar Ministerie om de NAM niet te vervolgen. Het OM vond geen bewijs dat de bewoners moesten vrezen voor hun leven door de gevolgen van gaswinning door de NAM.
In 2017 begon een groep individuele klagers samen met de Groninger Bodem Beweging een zogeheten artikel-12-procedure om een OM-onderzoek af te dwingen. Een van die klagers, Lambert de Bont, vindt de uitkomsten van dat onderzoek teleurstellend, al lag het volgens hem wel “in de lijn der verwachting”.
“Immers, de opdrachtgevers van de NAM zaten in het kabinet-Rutte II en die worden door het OM ontzien”, aldus de Bont.
Het OM concludeert dat er inderdaad schade was aan woningen, maar dat in geen enkel geval kon worden vastgesteld dat bewoners direct gevaar liepen. Vincent Bernardus, die met zijn gezin zijn huis uit moest, begrijpt daar niets van. “Kan iemand mij dan alsjeblieft vertellen waarom mijn vader er niet meer is”, vraagt hij zich af op Twitter.
Ook de voorzitter van de Groninger Bodem Beweging noemt het besluit van het OM onbegrijpelijk. “Tientallen mensen moesten gedwongen hun huis verlaten vanwege acuut instortingsgevaar”, zegt Jelle van der Knoop. “Misschien is er geen sprake van intentie maar wel van de wetenschap dat als men doorgaat met gaswinnen mensen in levensgevaar worden gebracht.”
Hij vindt dat de NAM in 2015 in overleg met het Rijk had kunnen besluiten om de gaswinning tot 0 terug te brengen.
Gevoelens van onveiligheid
De Groningse Kirsten de Jong valt over het woordgebruik van het OM. De hoofdofficier zei eerder vandaag dat er “niets wordt afgedaan aan het concrete leed dat klagers en andere gedupeerden tot op de dag van vandaag ondervinden van de aardbevingen als gevolg van de gaswinning. En de daarmee gepaard gaande gevoelens van onveiligheid”.
“U slaat hier de plank heel erg mis”, twittert De Jong. “Het zijn geen gevoelens van onveiligheid, wij leven simpelweg onveiliger dan de rest van NL. Ik vind dit een buitengewoon schandelijke opmerking.”
Advocaten Gerard Spong en Emile van Reydt delen de verbazing over het besluit. Zij dwongen af dat het OM onderzoek zou doen naar mogelijk strafbaar handelen van de NAM.
“Het Openbaar Ministerie miskent dat in beginsel iedere aardbeving een substantieel levensgevaar meebrengt”, stelt Spong. “Daarbij is niet slechts instortingsgevaar relevant, maar ook gevaar voor neervallende balken, planken etcetera. Kortom, een (Groningse) aardbeving wordt hier ten onrechte door het OM tot een peulenschil gedegradeerd. Daar verzetten wij ons tegen.”
“De door onze cliënten beschreven situaties van een gespleten schoorsteen boven een kinderslaapkamer tot vallende glasscherven ter grootte van een keukenmes zijn onmiskenbaar levensgevaarlijk geweest. Wie dat niet onderkent, is ziende blind”, voegt Van Reydt daaraan toe.
Goed nieuws
De NAM noemt de beslissing van het OM goed nieuws. “Dit besluit heeft de officier genomen na een uitgebreid onderzoek naar de feiten en verklaringen van betrokkenen. We moeten uiteraard nog wel de instemming van het hof afwachten, maar dit is een belangrijke stap”, zegt directeur Johan Atema.
De NAM betreurt dat veel bewoners in Groningen “aanzienlijke overlast en schade hebben ondervonden van de bevingen”. “De onrust die dat veroorzaakte heeft diepe sporen achtergelaten bij veel Groningers en heeft de levens van een groot aantal bewoners ingrijpend veranderd. Dat spijt de NAM.”
MSN 26.03.2021 De Groningers die in het bevingsgebied een woning hebben met aardbevingsschade, hebben recht op een schadevergoeding van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Dat adviseert de advocaat-generaal vrijdag aan de Hoge Raad. Tot nu toe gaat het om 65 eigenaren en huurders die recht hebben op een ‘woongenot-schadevergoeding’. Een deel van hen krijgt daar ook smartengeld bij.
Het gerechtshof in Leeuwarden oordeelde in december 2019 ook dat bewoners met aardbevingsschade recht hebben op een vergoeding. Als de NAM bij die bewoners minimaal twee keer zulke woningschade heeft veroorzaakt, hebben zij daarnaast recht op smartengeld.
De advocaat-generaal adviseert de Hoge Raad om de uitspraak van het hof in stand te laten, maar om eventueel zelf richtlijnen te geven over hoeveel smartengeld er betaald moet worden. De uitspraak van de Hoge Raad staat gepland op 1 oktober 2021. Het staat de Hoge Raad vrij het advies van de advocaat-generaal al dan niet over te nemen.
NOS 26.03.2021 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft geen bewijs gevonden dat bewoners van het Groningse aardbevingsgebied voor hun leven moesten vrezen door de gevolgen van gaswinning door de NAM. Het OM zegt tot die conclusie te komen na “intensief onderzoek”.
“Er is geen bewijs van opzettelijk strafrechtelijk verwijtbaar handelen door de NAM”, stelt het OM. Dat houdt concreet in dat het OM adviseert de NAM niet te vervolgen.
De zaak was in 2017 aangezwengeld door de Groninger Bodem Beweging samen met een aantal individuele klagers. Via een zogeheten artikel-12-procedure wilden ze een OM-onderzoek afdwingen. Dat resulteerde erin dat het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden het OM opdroeg om mogelijke strafrechtelijke overtredingen van de NAM te onderzoeken.
Volgens het hof waren er aanwijzingen dat de NAM zich schuldig maakte aan het opzettelijk beschadigen van woningen door gas te winnen. Er zou daardoor concreet levensgevaar voor de bewoners te duchten zijn.
Hof beslist of OM vervolging mag staken
Het OM stelt dat uit het onderzoek is gebleken dat er sprake is “van aanzienlijke schade aan woningen als gevolg van de door gaswinning veroorzaakte aardbevingen”. Maar in geen enkel geval kan worden aangetoond dat er “als gevolg van deze schade, concreet gevaar voor het leven van de bewoners is ontstaan.”
Het OM vraagt het gerechtshof of de vervolging gestaakt mag worden. De beslissing ligt bij het hof.
“We willen benadrukken dat met deze beoordeling niets wordt afgedaan aan het concrete leed dat klagers en andere gedupeerden tot op de dag van vandaag ondervinden van de aardbevingen als gevolg van de gaswinning. En de daarmee gepaard gaande gevoelens van onveiligheid”, aldus Diederik Greive, hoofdofficier van het Openbaar Ministerie Noord-Nederland.
Volgens het OM biedt het strafrecht in deze zaak geen oplossing voor de problemen van de Groningers. “Langs andere wegen zal het leed moeten worden gecompenseerd.”
AD 26.03.2021 Er is geen bewijs dat bewoners in Noord-Groningen door de gaswinning gevaar voor hun leven te duchten hadden. Dat stelt het Openbaar Ministerie Noord-Nederland na intensief onderzoek.
Er is volgens het OM geen bewijs van opzettelijk strafrechtelijk verwijtbaar handelen. Dit houdt in dat strafrechtelijke vervolging van de NAM moet worden gestaakt, aldus het OM vrijdag.
In 2017 hadden de Groninger Bodem Beweging en enkele individuele klagers het gerechtshof in Arnhem gevraagd het OM op te dragen de NAM te vervolgen. Het hof stelde dat er aanwijzingen waren dat de NAM zich mogelijk schuldig maakte aan overtreding van de wet, door met het winnen van gas opzettelijk woningen te beschadigen waardoor er levensgevaar is voor bewoners.
Volgens het OM is er geen bewijs te vinden voor opzettelijk strafrechtelijk verwijtbaar handelen door de NAM. ,,We willen benadrukken dat met deze beoordeling niets wordt afgedaan aan het concrete leed dat klagers en andere gedupeerden tot op de dag van vandaag ondervinden van de aardbevingen als gevolg van de gaswinning. En de daarmee gepaard gaande gevoelens van onveiligheid”, stelt het OM.
Het OM zegt zich te realiseren “dat het geduld van de gedupeerden op de proef is gesteld en dat zij teleurgesteld zullen zijn over de uitkomst van het onderzoek en de conclusie”.
Telegraaf 26.03.2021 Er is geen bewijs dat bewoners in Noord-Groningen door de gaswinning gevaar voor hun leven te duchten hadden. Dat stelt het Openbaar Ministerie Noord-Nederland na intensief onderzoek.
Er is volgens het OM geen bewijs van opzettelijk strafrechtelijk verwijtbaar handelen. Dit houdt in dat strafrechtelijke vervolging van de NAM moet worden gestaakt, aldus het OM vrijdag.
In 2017 hadden de Groninger Bodem Beweging en enkele individuele klagers het gerechtshof in Arnhem gevraagd het OM op te dragen de NAM te vervolgen. Het hof stelde dat er aanwijzingen waren dat de NAM zich mogelijk schuldig maakte aan overtreding van de wet, door met het winnen van gas opzettelijk woningen te beschadigen waardoor er levensgevaar is voor bewoners.
Volgens het OM is er geen bewijs te vinden voor opzettelijk strafrechtelijk verwijtbaar handelen door de NAM. „We willen benadrukken dat met deze beoordeling niets wordt afgedaan aan het concrete leed dat klagers en andere gedupeerden tot op de dag van vandaag ondervinden van de aardbevingen als gevolg van de gaswinning. En de daarmee gepaard gaande gevoelens van onveiligheid”, stelt het OM.
Het OM zegt zich te realiseren „dat het geduld van de gedupeerden op de proef is gesteld en dat zij teleurgesteld zullen zijn over de uitkomst van het onderzoek en de conclusie.”
Groninger Bodem Beweging: onbegrijpelijk
De Groninger Bodem Beweging noemt het oordeel van het Openbaar Ministerie onbegrijpelijk.
„Ik begrijp er helemaal niets van”, zegt voorzitter van de beweging Jelle van der Knoop. „Ongeveer 15.000 huizen worden versterkt, omdat de kans te groot is dat bij een zware aardbeving huizen instorten. Als dat geen levensgevaar is, begrijp ik het niet meer.”
Toen de gaskraan nog helemaal open stond, waren er voorspellingen voor een beving met een kracht van 5, aldus de voorzitter. „Dan was een groot deel van de huizen ingestort.”
De zaak is nu, zoals dat heet, „onder de rechter.” Het is nu aan het hof om te beslissen of het OM de vervolging kan staken of niet.
Parlementaire enquête gaswinning binnenkort van start
De Parlementaire enquêtecommissie naar de gaswinning in Groningen is donderdag 11.02.2021 officieel van start gegaan. GL-Kamerlid Van der Lee is gekozen tot commissievoorzitter. Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib noemde de start een belangrijk moment. “Ik hoop dat het een klein beetje hoop kan bieden voor de mensen in Groningen.”
AD 12.02.2021
Pas in de zomer van 2022 gaan de openbare verhoren in de parlementaire enquête van start. Dat dat zo lang moet duren, komt omdat de onderzoeksopdracht zo groot is, legt commissievoorzitter Tom van der Lee uit.
’60 jaar gaswinning’
“Het gaat over 60 jaar gaswinning. Er zijn tientallen instellingen bij betrokken geweest; ministeries, toezichthouders, de NAM, Shell, Exxon, en vele organisaties. Het gaat veel tijd kosten om alle informatie, alle stukken boven tafel te halen, te analyseren en vele gesprekken te voeren voor je getuigen openbaar kunt verhoren.”
De commissie gaat zich richten op de gaswinning in Groningen vanaf 1959. De opbrengsten van de gaswinning waren groot, maar de schade voor gedupeerden inmiddels ook.
“De belangrijkste vraag is hoe dit ooit zo heeft kunnen gebeuren”, zegt Van der Lee. “Hoe hebben alle voordelen van de gaswinning ertoe geleid dat we niet voldoende oog hebben gehad voor de negatieve gevolgen ervan?”
En een heel belangrijke vraag die de commissie wil beantwoorden: waarom moest het zo lang duren voor de gaskraan dicht kon? Onder minister Kamp, in kabinet Rutte II, zijn recordhoeveelheden gas gewonnen, ondanks het feit dat Groningen toen al regelmatig te maken kreeg met flinke aardbevingen.
Telegraaf 13.02.2021
Gaskraan kon toch dicht !!??
Volgens minister Kamp kon Nederland niet zonder het Gronings gas. Maar onder minister Wiebes bleek de gaskraan ineens toch dicht te kunnen, en veel sneller dan gedacht.
Waar het kabinet er eerst nog vanuit ging dat de gaskraan vanaf 2030 helemaal zou dichtgaan, ziet het er nu naar uit dat er al in 2022 geen gas meer gewonnen zal worden in Groningen.
Er wordt volgend jaar toch iets meer gas gewonnen uit het Groningerveld dan aanvankelijk gepland was, zo meldt het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) donderdag 11.02.2021. In het gasjaar 2021, dat in oktober van dit jaar start, moet 3,9 miljard kuub gas worden gewonnen, blijkt uit een raming van netbeheerder GTS. Dat is 0,8 miljard kuub meer dan eerder werd gedacht.
Dat er toch meer moeten worden gewonnen dan aanvankelijk begroot, komt doordat er meer marktvraag is. In september neemt demissionair minister Bas van ’t Wout (EZK) een definitief besluit over de gaswinning in het gasjaar 2021. De winning van 3,9 miljard kuub is wel een halvering ten opzichte van het huidige gasjaar, waarin 8,1 miljard kuub omhoog moet worden gehaald.
Maar vanaf medio 2022 moet de gaskraan in het Groningerveld dichtgaan. Dit moet de kans op aardbevingen in Groningen terugdringen. De Groningers hebben al jaren te lijden onder schade als gevolg van aardbevingen in het gebied.
Echter toch gaat de kraan niet definitief dicht. Als er namelijk uitzonderlijke weersomstandigheden zijn, is er wellicht toch gas uit het gebied nodig. Daarom blijven enkele winningsinstallaties stand-by staan. “Op die manier is een klein aantal stations gebruiksklaar als dat plotseling nodig is, bijvoorbeeld bij een extreem strenge winter”
‘Eindelijk antwoorden’
Het loste de problemen voor de Groningers overigens niet op. Veel bewoners zitten nog steeds vast in een onduidelijk moeras van afhandeling van schade van hun huis en de versterking ervan.
Toch denkt Van der Lee dat het belangrijk is dat de enquête nu van start gaat. “We weten nog niet hoe lang de gevolgen nog voelbaar zullen zijn. Er is echt een enorme behoefte, zeker ook in Groningen, om nu eindelijk eens antwoord te krijgen op veel prangende vragen.”
Ook denkt hij dat de enquête Groningers zelfs vooruit kan helpen. “Het kan zijn dat wij tot oordelen komen en tot nieuwe adviezen over beleid die nog een verschil kunnen maken.”
Elders in Den Haag wordt met enig cynisme vast vooruitgekeken naar de resultaten van de enquête. Rond het kabinet wordt gesuggereerd dat de bewindspersoon die in het volgende kabinet het dossier Groningen onder zich krijgt, zich maar beter kan voorbereiden op een vervroegde aftocht.
“Misschien moeten we gewoon een losse staatssecretaris voor Groningen aanstellen”, suggereerde een ingewijde eerder. “Die weet dan meteen waar hij aan toe is.”
Toeslagenaffaire
En toen het huidige kabinet zich beraadde op de politieke gevolgen van de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslagen, werd door ingewijden ook meermaals naar de parlementaire enquête Groningen gewezen.
“Als we hierom aftreden, kunnen we over drie jaar zeker ook weer opnieuw aftreden als Groningen klaar is?” smaalde een bron toen. “Want daar is ook heel wat mis gegaan. Of moeten we dan zeggen dat Groningers minder belangrijk zijn dan de ouders in de toeslagenaffaire?”
De conclusies van de parlementaire enquête worden in 2023 verwacht.
De gaswinning in Groningen moet doorgaan, omwonenden moeten een ton op de rekening krijgen en aandelen in de aardoliemaatschappij NAM. Dat vindt Forum-leider Thierry Baudet. ,,Het is ongelooflijke rijkdom.’’
Baudet was als laatste te gast in de liveshow De Lijsttrekkers van deze site en herhaalde daar dat de gasboringen in Groningen door moeten gaan. Een bezorgde kijker uit het noorden vroeg wat de FvD-lijsttrekker zou doen voor zijn provincie, waarop Baudet zei: ,,Maak iedere Groninger aandeelhouder van de NAM, stort een ton op de rekening, koop mensen uit, regel een perfecte schadeloosstelling. Dat kan in één of twee weken geregeld zijn.”
Volgens Baudet zit er in Groningen ‘ongelooflijke rijkdom’ in de grond. ,,We willen doorgaan met boren. Het duurt een jaar of twee om het te regelen, maar dit is toch een no-brainer? Of we kopen mensen uit, of ze krijgen een aandeel in de NAM. Ze zijn altijd beter af dan nu. Het is toch absurd dat je 500 miljard euro in de grond laat zitten?” Het kabinet besloot na hevige aardbevingen dat de gaswinning in Groningen versneld moet stoppen.
AD 11.03.2021 De gaswinning in Groningen moet doorgaan, omwonenden moeten een ton op de rekening krijgen en aandelen in de aardoliemaatschappij NAM. Dat vindt Forum-leider Thierry Baudet. ,,Het is ongelooflijke rijkdom.’’
Baudet was als laatste te gast in de liveshow De Lijsttrekkers van deze site en herhaalde daar dat de gasboringen in Groningen door moeten gaan. Een bezorgde kijker uit het noorden vroeg wat de FvD-lijsttrekker zou doen voor zijn provincie, waarop Baudet zei: ,,Maak iedere Groninger aandeelhouder van de NAM, stort een ton op de rekening, koop mensen uit, regel een perfecte schadeloosstelling. Dat kan in één of twee weken geregeld zijn.”
Volgens Baudet zit er in Groningen ‘ongelooflijke rijkdom’ in de grond. ,,We willen doorgaan met boren. Het duurt een jaar of twee om het te regelen, maar dit is toch een no-brainer? Of we kopen mensen uit, of ze krijgen een aandeel in de NAM. Ze zijn altijd beter af dan nu. Het is toch absurd dat je 500 miljard euro in de grond laat zitten?” Het kabinet besloot na hevige aardbevingen dat de gaswinning in Groningen versneld moet stoppen.
Partij
Baudets Forum voor Democratie viel vorig jaar uiteen na onthulling van antisemitische berichten, veel kopstukken verlieten de partij. Inmiddels staat FvD tussen de drie en vijf zetels in de peilingen. De strijd tegen het coronabeleid is het nieuwe kernpunt.
Baudet vindt de aanpak overdreven, corona is ‘niet meer dan een heftige seizoensgriep’, stelt hij: ,,Wat nu gebeurt in de wereld, is een levensgevaarlijke ontwikkeling, we dreigen onze vrijheid definitief kwijt te raken”, zei Baudet. ,,Er zijn 8600 mensen overleden vorig jaar aan corona, dat is evenveel als in het heftige griepseizoen van jaren geleden.” Het CBS en het RIVM turven overigens duizenden doden meer.
Ontslagrecht soepeler
In de uitzending verdedigde Baudet zijn plan om het ontslagrecht te versoepelen, met als doel dat bedrijven ook sneller mensen in dienst durven te nemen. Tegenover soepeler ontslagrecht moet wel een korte, maar hogere ontslagvergoeding staan, vindt hij. ,,Relaties moeten beëindigd kunnen worden, net als in de liefde of de politiek.”
NOS 02.03.2021 Onderzoekers van de TU Delft en onderzoeksinstituut TNO stellen dat schade aan woningen aan de rand van het aardbevingsgebied in Groningen en Drenthe niet het gevolg is van bodemdaling. De bodemdaling gaat volgens de onderzoekers zo geleidelijk, dat die geen invloed heeft op woningen aan de rand van het gaswinningsgebied. Deze conclusie staat haaks op eerdere onderzoeken.
Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) is verantwoordelijk voor de afhandeling van de schademeldingen en moet nu besluiten wat het gaat doen met deze informatie. Sinds deze zomer legde het IMG de afhandeling van 1400 schadezaken aan de rand van het Groningenveld en de gasopslag bij Norg stil in afwachting van dit onderzoek. Dat gebeurde nadat steeds meer extern ingehuurde experts vraagtekens hadden gezet bij de oorzaak van de schade in dit gebied.
‘Niet over een nacht ijs’
Het IMG gaat zich rustig beraden op de uitkomsten voordat het besluit of de ruim 1400 schademeldingen worden toegekend of niet. “We willen niet over een nacht ijs gaan”, zegt een woordvoerder tegen RTV Noord.
Zeker omdat er eerder wel al 700 huishoudens een schadevergoeding hebben gekregen voor schade door bodemdaling. Daar zaten ook woningen tussen aan de rand van het aardbevingsgebied. De vergoedingen werden toegekend op basis van de omgekeerde bewijslast die geldt. Dat betekent dat de NAM moet aantonen dat de schade niet is ontstaan door bodemdaling, in plaats van dat de huiseigenaar moet bewijzen dat het wel zo is.
‘Uitermate teleurstellend’
De conclusies van het rapport vielen burgemeester Smid van de gemeente Noordenveld rauw op zijn dak. “Het is een uitermate teleurstellende uitkomst”, zegt hij tegen RTV Drenthe.
Het rapport zal de komende tijd worden doorgespit door experts op het gemeentehuis en de juridisch adviseur. “We gaan intern in actie komen, maar zullen ook met de provincie en andere belanghebbende gemeenten om tafel. We moeten er alles aan doen om ervoor te zorgen dat mensen een goede schadeafhandeling krijgen.”
De schademelders krijgen naar verwachting voor de zomer uitsluitsel.
RO 11.02.2021 De gaswinning uit het Groningenveld kan in het gasjaar 2021/2022 verder naar beneden naar 3,9 miljard kuub. Dat is een halvering ten opzichte van het huidige gasjaar, waarin de gaswinning 8,1 miljard kuub bedraagt. Dit blijkt uit de jaarlijkse raming van netbeheerder GTS. Hiermee ligt de afbouw van de gaswinning uit het Groningenveld op schema. Vanaf het voorjaar van 2022 is naar verwachting in een gemiddeld jaar geen gas meer nodig uit Groningen.
De raming van GTS is iets hoger dan het advies dat GTS in februari 2020 gaf voor het komende gasjaar. De netbeheerder schatte toen nog in dat 3,1 miljard kuub nodig zou zijn. Die lichte verhoging is onder meer een gevolg van de hogere marktvraag in Nederland die volgt uit de Klimaat- en Energieverkenning 2020 van het Planbureau voor de Leefomgeving.
Ondanks de koude temperaturen van de afgelopen dagen is de winter vooralsnog zachter dan gemiddeld. Het temperatuurverloop over het hele jaar bepaalt of de NAM meer of minder dan 8,1 miljard kuub wint in dit gasjaar.
In september neemt de minister van Economische Zaken en Klimaat een definitief besluit voor het gasjaar 2021/2022. Dat is dan het allerlaatste ‘normale’ winningsbesluit voor het Groningenveld.
Gaswinning naar nul
Vanaf medio 2022 is er geen gas meer nodig uit het Groningenveld, in een jaar met gemiddelde weersomstandigheden. Een aantal locaties blijft daarna stand-by; daar zal een beperkte hoeveelheid gas worden gewonnen. Op die manier is een klein aantal stations gebruiksklaar als dat plotseling nodig is, bijvoorbeeld bij een extreem strenge winter, in combinatie met uitval van grote installaties.
Door de gaskraan te sluiten, vermindert de kans op aardbevingen als gevolg van de gaswinning in Groningen. Het kabinet heeft dat rigoureuze besluit genomen met het oog op de veiligheid van de Groningers en de leefbaarheid van de provincie. In het regeerakkoord was oorspronkelijk nog besloten dat de winning de komende jaren rond de 20 miljard kuub zou bedragen.
NU 11.02.2021 Er wordt volgend jaar iets meer gas gewonnen uit het Groningerveld dan aanvankelijk gepland was, zo meldt het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) donderdag. In het gasjaar 2021, dat in oktober van dit jaar start, moet 3,9 miljard kuub gas worden gewonnen, blijkt uit een raming van netbeheerder GTS. Dat is 0,8 miljard kuub meer dan eerder werd gedacht.
Dat er toch meer moeten worden gewonnen dan aanvankelijk begroot, komt doordat er meer marktvraag is. In september neemt demissionair minister Bas van ’t Wout (EZK) een definitief besluit over de gaswinning in het gasjaar 2021. De winning van 3,9 miljard kuub is wel een halvering ten opzichte van het huidige gasjaar, waarin 8,1 miljard kuub omhoog moet worden gehaald.
Vanaf medio 2022 moet de gaskraan in het Groningerveld dichtgaan. Dit moet de kans op aardbevingen in Groningen terugdringen. De Groningers hebben al jaren te lijden onder schade als gevolg van aardbevingen in het gebied.
Toch gaat de kraan niet definitief dicht. Als er uitzonderlijke weersomstandigheden zijn, is er wellicht toch gas uit het gebied nodig. Daarom blijven enkele winningsinstallaties stand-by staan. “Op die manier is een klein aantal stations gebruiksklaar als dat plotseling nodig is, bijvoorbeeld bij een extreem strenge winter”, schrijft Van ’t Wout.
AD 11.02.2021 Pas in de zomer van 2022 begint de parlementaire enquêtecommissie over de Groningse gaswinning met het verhoren van hoofdrolspelers in het dossier. De aankomende minister van Economische Zaken lijkt nú al in de nesten te zitten.
Zestig jaar van gaswinning, aardbevingen, leed én miljarden die in de staatskas stroomden: de gasbel onder Groningen houdt de gemoederen al decennia bezig. Vandaag is de parlementaire enquêtecommissie van start gegaan die duidelijk moet maken hoe de Groningers zó konden lijden onder de gaswinning.
Welke politici namen aardbevingen als gevolg van de gaswinning voor lief? En wanneer werd duidelijk dat het opboren van gas nadelige gevolgen had? Wie wist daarvan? En waarom duurt het toch zo lang tot getroffen Groningers worden gecompenseerd?
Op die vragen, en vele andere, moet de parlementaire enquêtecommissie antwoord geven. Zo’n commissie is het zwaarste politieke middel van de Tweede Kamer. De Kamerleden in de commissie mogen informatie vorderen en kunnen getuigen onder ede verhoren.
Veel tijd nodig
,,De belangrijkste vraag is hoe dit ooit zo heeft kunnen gebeuren’’, zegt Tom van der Lee (GroenLinks), die vandaag is benoemd tot voorzitter van de commissie. ,,Hoe hebben alle voordelen van de gaswinning ertoe geleid dat we niet voldoende oog hebben gehad voor de negatieve gevolgen?’’
Het duurt tot de zomer van volgend jaar voordat de eerste openbare verhoren worden gehouden. Dat komt volgens Van der Lee doordat de onderzoeksopdracht zo groot is. ,,Het gaat over 60 jaar gaswinning. Er zijn tientallen instellingen bij betrokken geweest; ministeries, toezichthouders, de NAM, Shell, Exxon, en vele organisaties. Het gaat veel tijd kosten om alle informatie, alle stukken boven tafel te halen, te analyseren en vele gesprekken te voeren voor je getuigen openbaar kunt verhoren.’’
Zware conclusies
Het huidige kabinet besloot begin 2018 om de gaskraan in Groningen helemaal dicht te draaien. Dat terwijl het vorige kabinet, Rutte II, met minister Henk Kamp (Economische Zaken) nog recordhoeveelheden gas naar boven pompte. Terwijl toen al bekend was dat de provincie zwaar te lijden had onder aardbevingen.
In politiek Den Haag wordt rekening gehouden met zware conclusies door de commissie. Voor de minister die ná de komende Kamerverkiezingen het gasdossier onder zich krijgt, wordt nu al rekening gehouden met een vroegtijdige aftocht. De gedachte, volgens Haagse bronnen: als de overheid net als bij de toeslagenaffaire heeft gefaald, moeten er óók in het gasdossier politieke gevolgen zijn.
Stieneke van der Graaf (ChristenUnie) is gekozen tot ondervoorzitter van de parlementaire enquêtecommissie. De commissie bestaat verder uit de Kamerleden Dennis Wiersma (VVD), Roy van Aalst (PVV), Anne Kuik (CDA), Tjeerd de Groot (D66), Peter Kwint (SP), Kirsten van den Hul (PvdA) en Femke Merel van Kooten. Kamerleden die bij de komende verkiezingen niet worden herkozen, worden vervangen door een partijgenoot.
NU 11.02.2021 GroenLinks-Kamerlid Tom van der Lee is voorzitter geworden van de parlementaire enquêtecommissie die onderzoek gaat doen naar de gang van zaken rond de gaswinning in Groningen. Hij werd unaniem gekozen door de overige commissieleden.
De vondst van een groot aardgasveld in de Groningse bodem in 1959 droeg de afgelopen decennia fors bij aan de welvaart in Nederland, maar de winning van het gas veroorzaakte talloze aardbevingen in het winningsgebied. Pas heel laat kwam er aandacht voor de schade die de bewoners daardoor leden.
“Zestig jaar gaswinning heeft Nederland veel opgeleverd, maar kent, zeker voor gedupeerden, ook vele schaduwkanten”, zegt Van der Lee. Op zijn initiatief besloot de Tweede Kamer bijna twee jaar geleden dat er een parlementaire enquête moest komen.
Het doel daarvan is inzicht krijgen in hoe belangrijke besluiten rond de gaswinning in de afgelopen zestig jaar tot stand zijn gekomen en hoe verschillende belangen daarbij tegen elkaar zijn afgewogen. De parlementaire enquête is het zwaarste onderzoeksinstrument dat de Kamer daarvoor tot haar beschikking heeft. De commissie kan documenten vorderen en getuigen en deskundigen onder ede horen.
Stieneke van der Graaf (ChristenUnie) is gekozen tot ondervoorzitter. De commissie bestaat verder uit de Kamerleden Dennis Wiersma (VVD), Roy van Aalst (PVV), Anne Kuik (CDA), Tjeerd de Groot (D66), Peter Kwint (SP), Kirsten van den Hul (PvdA) en Femke Merel van Kooten-Arissen.
Verhoren vinden volgend jaar plaats
De commissie zal dit jaar nog bezig zijn met opvragen en bestuderen van schriftelijke informatie. De openbare verhoren vinden naar verwachting plaats tussen juni en oktober volgend jaar. Over twee jaar moet het onderzoeksrapport klaar zijn.
Het kabinet besloot in 2018 dat de gaswinning in Groningen helemaal moet stoppen en heeft maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat Nederland zo snel mogelijk zonder Gronings gas kan. Naar verwachting kan de gaskraan al volgend jaar vrijwel helemaal dicht.
MSN 11.02.2021 GL-Kamerlid Tom van der Lee gaat als voorzitter de parlementaire enquêtecommissie over de aardgaswinning in Groningen leiden. De commissie is donderdag officieel van start gegaan, de eerste verhoren beginnen voor de zomer van 2022.
Kamervoorzitter Khadija Arib benadrukt dat de problemen in Groningen nog niet voorbij zijn. „We hopen door de enquête lessen te trekken voor de toekomst. Ik hoop dat het een klein beetje hoop kan bieden voor de mensen in Groningen.”
De enquêtecommissie begint eerst met een onderzoek achter de schermen. Rond de zomer van 2022 beginnen de openbare verhoren. Een parlementaire enquête is het zwaarste politieke middel van de Tweede Kamer. De commissie kan informatie vorderen en getuigen onder ede horen. Begin 2023 is het onderzoeksrapport klaar.
Inkijkje
Voorzitter Van der Lee (GL) legt uit dat het onderzoek helemaal teruggaat naar het begin van de aardgaswinning in 1959. „Het doel is om inzicht te krijgen in besluitvorming en belangenafweging in de afgelopen jaren. Het onderzoek kan bijdragen aan perspectief voor de Groningers.”
In de commissie zitten verder Kamerleden Dennis Wiersma (VVD), Roy van Aalst (PVV), Anne Kuik (CDA), Tjeerd de Groot (D66), Peter Kwint (SP), Kirsten van den Hul (PvdA), Stieneke van der Graaf (ChristenUnie) en eenpitter Femke Merel van Kooten-Arissen.
Opvallend is dat de commissie al voor de verkiezingen wordt geïnstalleerd. Het is niet zeker of de commissieleden na de stembusgang nog wel Kamerlid zijn. Politici die niet herkozen worden mogen na de verkiezingen worden vervangen door een ander lid van de fractie. Voorzitter Van der Lee zegt dat er bewust is aangedrongen op een snelle installatie voor de verkiezingen vanwege de complexiteit van het onderzoek. „We kunnen niet anderhalve maand langer wachten.”
NOS 11.02.2021 GroenLinks-Kamerlid Van der Lee is de voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie naar de gaswinning in Groningen. Hij is gekozen door de andere commissieleden. De parlementaire enquête is er gekomen door een motie van zijn hand, die in maart 2019 door de hele Tweede Kamer werd aangenomen.
De commissie is vandaag geïnstalleerd. Vicevoorzitter is ChristenUnie-Kamerlid Van der Graaf. Verder zitten in de commissie de Kamerleden Van Aalst (PVV), De Groot (D66), Wiersma (VVD), Kuik (CDA), Van den Hul (PvdA), Kwint (SP) en het onafhankelijke lid Van Kooten-Arissen.
De parlementaire enquête moet inzicht geven “in de besluitvorming en belangenafwegingen van de afgelopen zestig jaar en om te komen tot waarheidsvinding” over de aardgaswinning in Groningen. Die is, volgens de voorzitter, in die periode van succesverhaal een hoofdpijndossier geworden. “De schaduwkanten, de aardbevingen en de vele gedupeerden overheersen nu het beeld.”
Openbare verhoren in 2022
De commissie wil uitzoeken hoe het zover heeft kunnen komen en welke lessen er geleerd kunnen worden. Ze begint met het opvragen van documenten, dossieronderzoek en gesprekken met deskundigen. De openbare verhoren van getuigen onder ede beginnen naar verwachting voor de zomer van 2022. Het is de bedoeling om begin 2023 het onderzoeksrapport te presenteren
Er is bewust voor gekozen om de commissie nog voor de verkiezingen in maart te laten beginnen, zei voorzitter Van der Lee, hoewel de kans bestaat dat de commissieleden niet opnieuw tot Kamerlid gekozen worden en dus al snel vervangen zullen worden. “We willen niet nog anderhalve maand wachten, want er is veel werk aan de winkel.”
MSN 11.02.2021 De parlementaire enquêtecommissie naar de gaswinning in Groningen is vandaag officieel van start gegaan. GroenLinks-kamerlid Tom van der Lee is gekozen tot commissievoorzitter. Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib noemde de start een belangrijk moment. “Ik hoop dat het een klein beetje hoop kan bieden voor de mensen in Groningen.”
Pas in de zomer van 2022 gaan de openbare verhoren in de parlementaire enquête van start. Dat dat zo lang moet duren, komt omdat de onderzoeksopdracht zo groot is, legt commissievoorzitter Tom van der Lee uit.
’60 jaar gaswinning’
“Het gaat over 60 jaar gaswinning. Er zijn tientallen instellingen bij betrokken geweest; ministeries, toezichthouders, de NAM, Shell, Exxon, en vele organisaties. Het gaat veel tijd kosten om alle informatie, alle stukken boven tafel te halen, te analyseren en vele gesprekken te voeren voor je getuigen openbaar kunt verhoren.”
De commissie gaat zich richten op de gaswinning in Groningen vanaf 1959. De opbrengsten van de gaswinning waren groot, maar de schade voor gedupeerden inmiddels ook.
“De belangrijkste vraag is hoe dit ooit zo heeft kunnen gebeuren”, zegt Van der Lee. “Hoe hebben alle voordelen van de gaswinning ertoe geleid dat we niet voldoende oog hebben gehad voor de negatieve gevolgen ervan?”
En een heel belangrijke vraag die de commissie wil beantwoorden: waarom moest het zo lang duren voor de gaskraan dicht kon? Onder minister Kamp, in kabinet Rutte II, zijn recordhoeveelheden gas gewonnen, ondanks het feit dat Groningen toen al regelmatig te maken kreeg met flinke aardbevingen.
Gaskraan kon toch dicht
Volgens minister Kamp kon Nederland niet zonder het Gronings gas. Maar onder minister Wiebes bleek de gaskraan ineens toch dicht te kunnen, en veel sneller dan gedacht.
Waar het kabinet er eerst nog vanuit ging dat de gaskraan vanaf 2030 helemaal zou dichtgaan, ziet het er nu naar uit dat er al in 2022 geen gas meer gewonnen zal worden in Groningen.
Het loste de problemen voor de Groningers overigens niet op. Veel bewoners zitten nog steeds vast in een onduidelijk moeras van afhandeling van schade van hun huis en de versterking ervan.
Toch denkt Van der Lee dat het belangrijk is dat de enquête nu van start gaat. “We weten nog niet hoe lang de gevolgen nog voelbaar zullen zijn. Er is echt een enorme behoefte, zeker ook in Groningen, om nu eindelijk eens antwoord te krijgen op veel prangende vragen.”
Ook denkt hij dat de enquête Groningers zelfs vooruit kan helpen. “Het kan zijn dat wij tot oordelen komen en tot nieuwe adviezen over beleid die nog een verschil kunnen maken.”
Elders in Den Haag wordt met enig cynisme vast vooruitgekeken naar de resultaten van de enquête. Rond het kabinet wordt gesuggereerd dat de bewindspersoon die in het volgende kabinet het dossier Groningen onder zich krijgt, zich maar beter kan voorbereiden op een vervroegde aftocht.
“Misschien moeten we gewoon een losse staatssecretaris voor Groningen aanstellen”, suggereerde een ingewijde eerder. “Die weet dan meteen waar hij aan toe is.”
Toeslagenaffaire
En toen het huidige kabinet zich beraadde op de politieke gevolgen van de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslagen, werd door ingewijden ook meermaals naar de parlementaire enquête Groningen gewezen.
“Als we hierom aftreden, kunnen we over drie jaar zeker ook weer opnieuw aftreden als Groningen klaar is?” smaalde een bron toen. “Want daar is ook heel wat mis gegaan. Of moeten we dan zeggen dat Groningers minder belangrijk zijn dan de ouders in de toeslagenaffaire?”
De conclusies van de parlementaire enquête worden in 2023 verwacht.
De versterkingsoperatie in Groningen is nu definitief en onomkeerbaar in publieke handen. De NAM is uit het proces en heeft er op geen enkele manier invloed op, maar betaalt wel de kosten.
Dat is vastgelegd in het wetsvoorstel Versterken Groningen dat door minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) en minister Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) naar de Tweede Kamer is gestuurd.
Het wetsvoorstel zorgt voor een transparant versterkingsproces en een stevige juridische basis voor de publiekrechtelijke afhandeling van de versterking.
Parlementaire enquête gas – openbare verhoren vanaf juni 2022
De Parlementaire enquête naar de gaswinning in Groningen zal zo’n twee jaar duren. Deze maand start het feitenonderzoek, in juni 2022 beginnen de openbare verhoren en de presentatie van het eindrapport wordt dan in februari 2023 verwacht. Dat blijkt uit het onderzoeksvoorstel van de Tijdelijke commissie aardgaswinning, dat vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd.
In maart 2019 besloot de gehele Tweede Kamer dat het zwaarste parlementaire middel, een enquête, ingezet moest worden naar de besluitvorming over de aardgaswinning en de gevolgen daarvan voor Groningers.
Al tientallen jaren haalt de overheid gas uit de aardbodem in het noorden van Nederland. Dat leverde de schatkist veel geld op, maar de negatieve gevolgen voor de inwoners werden de afgelopen jaren steeds groter. Er ontstonden meer en zwaardere aardbevingen en de schade aan huizen was vaak onherstelbaar. De hersteloperaties verlopen, tot grote woede van de bewoners, nog altijd traag en moeizaam.
Parlementaire enquêtes komen relatief weinig voor. Ze gelden als een zwaar middel: getuigen zijn verplicht om te verschijnen en staan onder ede. De laatste volwaardige enquête (2013-2015) ging over de openbare aanbesteding van de hsl-zuid en de aanschaf van de Italiaanse Fyra-treinen. Het rapport daarover kostte staatssecretaris Mansveld de kop.
Vorig jaar was er nog een zogeheten mini-enquête over de kinderopvangtoeslagaffaire. Het vernietigende rapport daarover leidde vorige maand tot het opstappen van het kabinet-Rutte III.
23.10.2020
Actuele stand van zaken
Relevante cijfers over de aardbevingen in Groningen en de afbouw van de gaswinning staan overzichtelijk bij elkaar in het Dashboard Groningen. Op deze pagina is de actuele stand van zaken te vinden met betrekking tot de seismiciteit en de gaswinning.
Het betreft een handig overzicht van bestaande gegevens uit openbare bronnen, waarmee iedereen inzicht kan krijgen over de voortgang van verschillende ontwikkelingen in Groningen.
Het gaat dan bijvoorbeeld om informatie over recente aardbevingen, de hoeveelheid gewonnen gas, en de doorlooptijd van de schadeafhandelingen en de voortgang van de versterking.
AD 07.11.2020
Voor dat laatste is een logische koppeling gemaakt met het dashboard van het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG), de organisatie die verantwoordelijk is voor de schadeafhandeling. Ook zijn gegevens terug te vinden die afkomstig zijn van het dashboard van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) over de versterking.
Meer cijfers
Cijfers over de gaswinning zijn afkomstig van NLOG. Cijfers over aardbevingen zijn afkomstig van het KNMI. Het dashboard laat een extract zien van de dashboards van het IMG en de NCG. Meer cijfers zijn vindbaar op de websites van deze organisaties.
NOS 09.02.2021 Het afwikkelen van langdurige aardbevingsschade in Groningen gaat bij honderden mensen zo moeizaam dat ze er moedeloos van worden. Er zijn zelfs gedupeerden die de provincie daarom verlaten, na acht jaar strijd over de schade.
Het gaat om mensen die tussen wal en schip vallen, omdat door de overheid is gekozen voor een generieke aanpak. Het huidige systeem, met allerlei verschillende instanties, biedt geen oplossing voor zulke speciale gevallen.
Wetenschappers van de Rijksuniversiteit Groningen die onderzoek deden naar de gedupeerden van de gaswinning noemen deze mensen ‘systeemslachtoffers’. Hun eindrapport Gronings Perspectief is vandaag gepubliceerd.
Dieta Kruizinga uit het Groningse aardbevingsgebied voelt zich machteloos
Onderzoeker Katherine Stroebe peilt met haar team sinds 2016 gezondheid, veiligheidsgevoel en toekomstperspectief van inwoners van alle gemeenten in het gaswinningsgebied. Een panel van zo’n 3500 Groningers vult daar periodiek een vragenlijst over in. 8 procent kampt met geestelijke of lichamelijke klachten.
Voor het eerst zeggen mensen in de interviews dat ze zijn verhuisd of gaan verhuizen omdat ze het niet meer kunnen verdragen, zegt Stroebe. Of ze melden hun schades niet meer. Dit komt naar voren in interviews met veertien bewoners, met wie ook in 2017 is gesproken.
Nieuwe schade sneller afgehandeld
Sinds er een speciale instelling is voor schade-afhandeling, het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG), gaat het beter met de afhandeling van de nieuw gemelde kleine schades. Die kunnen snel worden afgedaan.
Het gaat mis bij de mensen die al voor de start van het IMG moeite hadden hun schade erkend te krijgen. Zij hebben een forse gezondheidsachterstand.
Maar het is ook zwaar voor ouderen van wie het huis versterkt moet worden, omdat het te onveilig is mocht er een zwaardere beving komen. “We horen dat ze vaak helemaal niet meer zitten te wachten op een rigoureuze aanpak van hun huis, of zelfs sloop, en een tijdelijke verhuizing”, zegt Stroebe.
Steun gemeente belangrijk
Volgens Stroebe ligt er een taak voor gemeenten. Zij hebben een belangrijke rol bij het bevorderen van sociale samenhang in de dorpen. “Daar waar bewoners als een volwaardige partner aan tafel zitten, zijn in korte tijd grote verbeteringen mogelijk. In dorpen waar bewoners zich geminacht voelen door de gemeente loopt de samenwerking met instanties en soms ook tussen bewoners spaak.”
Toch is ook de persoonlijke bemoeienis van een burgemeester geen garantie dat problemen sneller worden opgelost. Zo had burgemeester Beukema van Delfzijl veel aandacht voor de familie Bernardus uit Bierum en bemiddelde hij voor het gezin, vooralsnog tevergeefs.
In oktober vorig jaar overleed vader Steven Bernardus. Volgens zijn familie stierf hij als gevolg van jarenlange stress over de enorme schades aan de woning van zijn gezin. “Zijn strijd met verschillende instanties had weinig resultaat, tot zijn steeds groter wordende angst en frustratie”, schrijft zijn vrouw op Twitter:
Bernardus’ oudste zoon Vincent (21) heeft de strijd van zijn vader noodgedwongen overgenomen. Vincents moeder is daar psychisch niet toe in staat.
Ze kunnen niet meer in hun gehavende huis wonen. De muren dreigen om te vallen en er zitten scheuren in de fundering. Daarom is het gezin ‘gevlucht’, naar een tijdelijke woning in Drenthe.
Onzeker over de toekomst bouwen ze daar nu schulden op. Vincent heeft zijn bijna afgeronde opleiding op de Zeevaartschool stopgezet, omdat hij die er niet meer bij kon hebben.
In december stortte de veranda van de familie Bernardus in EIGEN FOTO
Vincent Bernardus onderhandelt nu zelf met schade-experts en juristen, in de hoop eindelijk een oplossing te vinden voor hun situatie. Hij wordt geholpen door schade-expert Richard Vergnes.
Het is een van de meest schrijnende zaken waar Vergnes mee te maken heeft. “Maar zeker niet de enige”, bevestigt hij het beeld van het onderzoek. “Ik zie meer mensen ziek worden van de jarenlange ellende. Het zijn mensen die buiten de vastgestelde kaders vallen en dan lijkt er geen oplossing te kunnen komen.”
Debat in de Kamer
Morgen debatteert de Tweede Kamer opnieuw over Groningen. Het gaat dan over de wet die de versterking van onveilige woningen en de schade aan hun huizen moet regelen. Vergnes is zeer kritisch over deze wet, omdat die nog steeds geen oplossing biedt voor de mensen met complexe schades. Ook Stroebe vindt de wet tekortschieten.
NOS 05.02.2021 De parlementaire enquête naar de gaswinning in Groningen zal zo’n twee jaar duren. Deze maand start het feitenonderzoek, in juni 2022 beginnen de openbare verhoren en de presentatie van het eindrapport wordt dan in februari 2023 verwacht. Dat blijkt uit het onderzoeksvoorstel van de Tijdelijke commissie aardgaswinning, dat vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd.
In maart 2019 besloot de gehele Tweede Kamer dat het zwaarste parlementaire middel, een enquête, ingezet moest worden naar de besluitvorming over de aardgaswinning en de gevolgen daarvan voor Groningers.
Al tientallen jaren haalt de overheid gas uit de aardbodem in het noorden van Nederland. Dat leverde de schatkist veel geld op, maar de negatieve gevolgen voor de inwoners werden de afgelopen jaren steeds groter. Er ontstonden meer en zwaardere aardbevingen en de schade aan huizen was vaak onherstelbaar. De hersteloperaties verlopen, tot grote woede van de bewoners, nog altijd traag en moeizaam.
Parlementaire enquêtes komen relatief weinig voor. Ze gelden als een zwaar middel: getuigen zijn verplicht om te verschijnen en staan onder ede. De laatste volwaardige enquête (2013-2015) ging over de openbare aanbesteding van de hsl-zuid en de aanschaf van de Italiaanse Fyra-treinen. Het rapport daarover kostte staatssecretaris Mansveld de kop.
Vorig jaar was er nog een zogeheten mini-enquête over de kinderopvangtoeslagaffaire. Het vernietigende rapport daarover leidde vorige maand tot het opstappen van het kabinet-Rutte III.
De Tijdelijke commissie gaswinning heeft nu het voorwerk gedaan, zodat na de Tweede Kamerverkiezingen de echte parlementaire enquêtecommissie sneller kan werken. Het onderzoek wordt zeer uitvoerig, zo blijkt uit het voorstel, en valt uiteen in drie periodes.
De eerste periode start in 1959, het moment dat in Slochteren het eerste aardgasveld wordt ontdekt. In het veld zit heel veel aardgas en de Nederlandse economie plukt daar de vruchten van. De tweede fase gaat over de periode na 1986, wanneer in Assen de eerste aardbeving plaatsvindt. In 2012 trilt de aarde heftig nabij het Groningse dorp Huizinge en hiermee breekt de derde periode van het onderzoek aan.
Het onderzoeken van een periode van 64 jaar is nadrukkelijk niet bedoeld om te komen tot een “uitputtende geschiedschrijving”, maar is nodig om het heden zo goed mogelijk te begrijpen, denkt de commissie.
De centrale vraag van het onderzoek is:
Hoe is de besluitvorming over de gaswinning in Groningen, de schadeafhandeling en de versterking op cruciale momenten verlopen, welke effecten had dit, welke belangen en afwegingen speelden een rol en hoe is hiermee omgegaan in de belangen van de Groningers?
De Tijdelijke commissie benadrukt zich ervan bewust te zijn “dat het moeizame proces het schadeherstel en versterking het vertrouwen in de Groningers in de overheid heeft geschonden”.
De commissie, onder leiding van GroenLinks-Kamerlid Van der Lee, spreekt de hoop uit dat de enquête kan bijdragen aan herstel van vertrouwen.
NOS 28.01.2021 Ieder Gronings dorp krijgt een voedseltuin, elke leerling filosofielessen. Er komt een groot nieuw zomers cultuurfestival en een ‘aardbevingsbelevingscentrum’. De Groningse bevolking was gevraagd met ideeën te komen voor de besteding van de eerste 100 miljoen euro uit het Nationaal Programma Groningen.
Dat is een compensatiefonds van in totaal 1,15 miljard euro voor de ellende die voortkomt uit de gaswinning in de provincie. Het geld is bestemd voor het verbeteren van de leefbaarheid, de groei van de economie en investeringen in het onderwijs.
Ruim 900 ideeën
Onder de noemer ‘Toukomst’ mochten alle Groningers plannen indienen. Er kwamen ruim 900 ideeën binnen. Een panel van Groningers maakte een keuze uit alle inzendingen. Zij werden bijgestaan door landschapsarchitecten, economen en andere deskundigen om te beoordelen hoe haalbaar de plannen zijn.
Tot op heden is veel geld voor Groningen naar de instituten gegaan die zijn opgetuigd om de door gaswinning veroorzaakte schade aan te pakken. Dat heeft het vertrouwen van Groningers geen goed gedaan. Om hun vertrouwen in het Nationaal Programma Groningen te vergroten, hebben bestuurders besloten dat zichtbaar moet zijn dat de inwoners iets hebben aan bestedingen.
Toeristische attractie
Sommige plannen zijn direct overgenomen, andere ideeën worden samengevoegd. Zo is er 6 miljoen euro beschikbaar voor een aardbevingsbelevingscentrum. Met de oprichting van dat centrum komen meerdere voorstellen samen, zoals die van de Groningse theatermaker Harm Naaijer. Hij ontwierp een openluchttheater dat hij graag wil laten bouwen, midden in het aardbevingsgebied, bij Overschild. Hij noemde het gebouw BARST.
Thea van der Laan en haar dochters Roelien en Marjolein uit Tolbert zagen een aardbevingsbelevingscentrum wel voor zich. Een experience, zoals NEMO in Amsterdam, met een virtuele rondgang door de aarde op zoek naar gas, een ‘beefhuis’ met trillende vloeren. “We zijn een heel creatief gezin met vier dochters”, vertelt Theo van der Laan “En ik ben zelf ook nieuwsgierig naar hoe dat toch allemaal zit met die gaswinning, zo kwamen we op het idee”.
Hun voorstellen zijn samengevoegd met die van Joke Scholten. Zij kwam twee jaar geleden vanuit Haarlem naar Loppersum. Scholten stelde voor in het bekendste aardbevingsdorp een toeristische attractie te openen. Het moest een centrum worden met aandacht voor de geschiedenis van de gaswinning, maar ook een expositieplaats voor de vele regionale kunstenaars.
Deze bedenkers moeten nu samen een plan maken, zodat de bijzondere nieuwe attractie in het gaswinningsgebied ook echt wordt gerealiseerd.
Vormen van je gedachten
Minder omvangrijk zijn de plannen voor de herinrichting van de gaswinningslocaties die op termijn worden gesloten. Daar moeten mooie nieuwe natuur- en recreatiegebieden komen.
Docent filosofie Eva-Anne Le Coultre zag haar kans schoon om het belang van haar vak onder de aandacht te brengen. “Op scholen in Groningen is in tegenstelling tot elders in het land geen vak filosofie. Terwijl dat heel belangrijk is voor het vormen van je gedachten”, vertelt ze.
Haar streven is om dit vak niet alleen op het vwo en het gymnasium aan te gaan bieden, maar ook op vmbo-niveau. Zij mag dat met het geld uit Toukomst nu gaan realiseren.
Twee aardbevingen
De gelden die vrijkomen dankzij Toukomst moeten de provincie een positieve impuls geven. De problemen door de gaswinning blijven bestaan, bleek ook deze week weer: het gaswinningsgebied werd opgeschrikt door twee bevingen. Vorige week kwamen er nog zo’n duizend schademeldingen binnen bij het Instituut Mijnbouw Schade. De versterking van huizen gaat nog steeds traag.
Telegraaf 24.01.2021 Bij het Groningse dorp Tjuchem is zondagochtend een aardbeving geweest. Volgens het KNMI had de beving, die even na 09.30 uur plaatsvond, een kracht van 1,9 op de schaal van Richter.
RTV Noord schrijft op de website dat er ook meldingen zijn binnengekomen uit Bedum, Wagenborgen, Siddeburen en Steendam. Bewoners van deze plaatsen omschrijven de aardbeving als „twee dikke dreunen” en „eerst trilde de grond en daarna kraakte het hele huis.”
„Het begon met een doffe knal in de verte en direct daarna een korte trilling. De trilling was goed te voelen. Ik dacht dat er een deur dicht ging of er een vrachtwagen langsreed”, laat iemand uit Siddeburen aan de omroep weten. Een ander, uit het dorpje Wagenborgen, zegt: „De ramen trilden. En we keken elkaar aan; dat was er weer één.”
De aardbevingen in de regio worden veroorzaakt door de jarenlange gaswinning. De zwaarste beving tot nu toe deed zich in augustus 2012 voor bij het gehucht Huizinge (gemeente Loppersum). Die had een kracht van 3,6.
NOS 24.01.2021 Bij het dorp Tjuchem in de provincie Groningen is vanochtend een aardbeving geweest. Volgens het KNMI was de beving op 3 kilometer diepte en had het een kracht van 1,9.
Bij RTV Noord meldden diverse inwoners uit de omgeving dat ze de aardbeving hebben gevoeld. De meldingen komen onder meer uit Bedum, Wagenborgen, Siddeburen en Steendam. “Eerst een trillende grond en daarna kraakte het hele huis”, schrijft een inwoner van Siddeburen.
De aardbevingen in de regio worden veroorzaakt door de jarenlange gaswinning. De zwaarste gasaardbeving in Groningen was in 2012 bij het dorp Huizinge. Die had een kracht van 3,6.
NOS 17.01.2021 Medewerkers van instanties die de gaswinningsschade in Groningen afhandelen zijn gefrustreerd over het uiterst moeizame verloop ervan. Ze noemen het door de overheid bedachte systeem gekmakend en het welzijn van de gedupeerde Groninger zou niet vooropstaan.
Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen spraken tussen februari en september 2020 tientallen mensen die sleutelfuncties hebben bij verantwoordelijke instanties. Dan gaat het bijvoorbeeld om gemeenten, ministeries en de Nationaal Coördinator Groningen (NCG).
De geïnterviewden klagen onder meer over de veelheid aan organisaties met verschillende belangen. De ene instantie kijkt puur en alleen naar de fysieke gesteldheid van een woning op basis van rekenmodellen. De andere wikkelt de schade af, zonder na te gaan of in een later stadium een heel huis moet worden verstevigd.
Financiële belangen
De onderzoekers noemen het opvallend dat niemand in de regio het mandaat heeft om aan de slag te gaan met de woning. De NCG moet als alle onderzoeken klaar zijn ervoor zorgen dat het onveilige huis wordt versterkt. Maar de onderzoekers kregen te horen dat de NCG in de praktijk dat mandaat niet heeft en bij het ministerie “voor ieder adres om geld moet vragen”.
De uitvoerders geven aan dat geld ook op andere manieren een belemmering is. Ze zeggen dat de samenwerking vaak misloopt omdat er te veel geld mee is gemoeid. “Er zitten zo veel belangen, het gaat om zo onnoemelijk veel geld, het gaat niet om miljoenen, het gaat om miljarden”, beschrijft een van hen. En die belangen liggen, zeggen verschillende professionals, bij het Rijk, de aardbevingsgemeenten, de provincie, maar ook bij ingenieursbureaus en consultants.
NAM niet op afstand
Het rapport bevestigt het wantrouwen van Groningse gedupeerden in de invloed van het gaswinningsbedrijf NAM. Ook veel professionals ervaren dat de NAM nog steeds betrokken is bij de afwikkeling van de schade. Dit ondanks toezeggingen van het gaswinningsbedrijf en Eric Wiebes, tot voor kort minister van Economische Zaken, dat dat niet zo is.
Een van de ondervraagden licht dit nader toe: “Ze kan procedureel wel uit het systeem worden gehaald, maar zij is altijd nog partij, want zij is de schadeveroorzaker. Dus juridisch kun je NAM helemaal niet omzeilen. […] De NAM is helemaal niet uit het systeem, maar wordt gewoon wat onzichtbaarder gemaakt.”
De NAM wilde overigens niet meewerken aan het onderzoek van de RUG. Als argument wordt gegeven dat het bedrijf sinds enige tijd volledig op afstand staat van de schadeafhandeling en de versterking in Groningen.
Overeenkomsten toeslagenaffaire
Volgens een van de onderzoekers, hoogleraar Sociale Psychologie Tom Postmes, zijn er veel overeenkomsten met het parlementaire onderzoek naar de toeslagenaffaire. “Burgers zijn onvoldoende in beeld. Signalen van uitvoerders komen niet boven. Zij geven aan de besluiten van de betrokken ministeries niet aan bewoners te kunnen uitleggen. Maar ons onderzoek voegt er wel iets nieuws aan toe: dit is óók voor professionals een drama.”
Postmes constateert dat iedereen die ze spraken, zowel op regionaal als landelijk niveau, op zijn manier probeert het goede te doen. “Maar ze slagen er niet in om het rond te krijgen”, aldus Postmes. “Ik denk dat door ons onderzoek sommige vragen heel scherp in beeld komen.” Maar ook hij heeft de oplossing niet.
Rode draad in ambtenarend Nederland
Kirsten de Jong uit Siddeburen is een van die gedupeerden. Sinds 2018 weet ze al dat haar monumentale boerderij versterkt moet worden. Maar nog altijd heeft ze geen idee waar ze aan toe is. Het lukt haar niet om de regie zelf in handen te nemen.
Ook zij ziet overeenkomsten met de kinderopvangtoeslag. “Wat mij vooral duidelijk is geworden is dat er vooral heel erg naar procedures en rechtmatigheid wordt gekeken en niemand verantwoordelijkheid durft te nemen om tegen zaken in te gaan. Dat is volgens mij de rode draad in ambtenarend Nederland”, vertelt ze. “De organisatie zo ingewikkeld maken dat niemand concreet verantwoordelijk is of in ieder geval niet verantwoordelijk te houden is.”
NOS 21.12.2020 Tussen Loppersum en Westeremden in de provincie Groningen is vanochtend een aardbeving geweest. De beving was op 3 kilometer diepte en had volgens het KNMI een kracht van 1,8.
Via de aardbevingsmelder van RTV Noord meldden verscheidene Groningers uit de omgeving dat ze de aardbeving hebben gevoeld. “Het huis kraakte en schudde even”, schrijft een inwoner van Bedum.
Aardbevingen komen geregeld voor in de provincie Groningen. Vorig jaar waren er in totaal 87 bevingen, waarvan 11 met een kracht boven de 1,5, blijkt uit cijfers van het KNMI. Ze zijn het gevolg van de gaswinning.
MSN 21.12.2020 Bij Loppersum en Westeremden in de provincie Groningen heeft maandagochtend een aardbeving plaatsgevonden. De beving had volgens het KNMI een kracht van 1,9. Volgens het instituut was het epicentrum bij Loppersum.
RTV Noord meldt dat „twee opeenvolgende dreunen” gevoeld werden. Via de aardbevingsmelder van de regionale omroep meldden verscheidene Groningers uit de omgeving dat ze de aardbeving hebben gevoeld.
Telegraaf 21.12.2020 Bij Loppersum en Westeremden in de provincie Groningen heeft maandagochtend een aardbeving plaatsgevonden. De beving had volgens het KNMI een kracht van 1,9. Volgens het instituut was het epicentrum bij Loppersum.
RTV Noord meldt dat „twee opeenvolgende dreunen” gevoeld werden. Via de aardbevingsmelder van de regionale omroep meldden verscheidene Groningers uit de omgeving dat ze de aardbeving hebben gevoeld.
NU 10.12.2020 Dit jaar is een recordaantal schademeldingen binnengekomen bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG). Het gaat om 45.000 meldingen over schade aan huizen en andere gebouwen, meldt het instituut donderdag. Dat is ruim een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar.
Eind vorig jaar kwamen tussen de vierhonderd tot vijfhonderd schademeldingen per week binnen. Dat zijn er nu ongeveer duizend. Het IMG heeft dit jaar ruim het dubbele aan schadevergoedingen aan woningeigenaren uitgekeerd in vergelijking met 2019.
Naar verwachting kent het IMG in 2020 ongeveer 500 miljoen euro aan schadevergoedingen toe. Daar komt de schade door waardedaling nog bovenop.
Gaswinning leidt al jaren tot aardbevingen in Groningen met onder meer schade aan woningen tot gevolg.
IMG: ‘Nog niet iedereen weet ons te vinden’
Het IMG constateert dat de omvang van de schade in Groningen steeds duidelijker wordt. Volgens het instituut komen de meldingen vooral vanuit het gebied waar veel minder schade werd gemeld toen de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) nog over de vergoedingen ging.
Er is sprake van een inhaalslag. “Veel Groningers weten ons te vinden, maar nog niet iedereen. We gaan daarmee aan de slag en actief mensen benaderen in gebieden waar geen schade is gemeld, maar de kans op schade heel aannemelijk is”, zegt bestuursvoorzitter Bas Kortmann.
Het instituut werkt nog aan de precieze invulling daarvan. “We willen ons niet opdringen, maar wel zorgen dat mensen merken dat ze bij ons goed terechtkunnen.”
Volgend jaar vergoedingen voor geestelijk leed
Het IMG gaat komend jaar beginnen met het uitkeren van vergoedingen voor het geestelijk leed dat de bevingen hebben veroorzaakt. Ook kinderen hebben hier recht op. Hetzelfde geldt voor huurders en inwonende meerderjarige kinderen.
Volgens het IMG is het juridisch complex, omdat in Nederland niet eerder op zo’n grote schaal kinderen zijn gecompenseerd voor dergelijk geestelijk leed en verdriet. Het instituut is van plan de immateriële schade van kinderen te bepalen aan de hand van de schadebeoordeling van een van hun ouders. Een kind kan dan in aanmerking komen voor een percentage van dat schadebedrag.
MSN 10.12.2020 Dit jaar is een recordaantal schademeldingen binnengekomen bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG). Het gaat om 45.000 meldingen over schade aan huizen en andere gebouwen, meldt het instituut donderdag. Dat is ruim een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar.
Eind vorig jaar kwamen tussen de vierhonderd tot vijfhonderd schademeldingen per week binnen. Dat zijn er nu ongeveer duizend. Het IMG heeft dit jaar ruim het dubbele aan schadevergoedingen aan woningeigenaren uitgekeerd in vergelijking met 2019.
Naar verwachting kent het IMG in 2020 ongeveer 500 miljoen euro aan schadevergoedingen toe. Daar komt de schade door waardedaling nog bovenop.
Gaswinning leidt al jaren tot aardbevingen in Groningen met onder meer schade aan woningen tot gevolg.
IMG: ‘Nog niet iedereen weet ons te vinden’
Het IMG constateert dat de omvang van de schade in Groningen steeds duidelijker wordt. Volgens het instituut komen de meldingen vooral vanuit het gebied waar veel minder schade werd gemeld toen de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) nog over de vergoedingen ging.
Er is sprake van een inhaalslag. “Veel Groningers weten ons te vinden, maar nog niet iedereen. We gaan daarmee aan de slag en actief mensen benaderen in gebieden waar geen schade is gemeld, maar de kans op schade heel aannemelijk is”, zegt bestuursvoorzitter Bas Kortmann.
Het instituut werkt nog aan de precieze invulling daarvan. “We willen ons niet opdringen, maar wel zorgen dat mensen merken dat ze bij ons goed terechtkunnen.”
Volgend jaar vergoedingen voor geestelijk leed
Het IMG gaat komend jaar beginnen met het uitkeren van vergoedingen voor het geestelijk leed dat de bevingen hebben veroorzaakt. Ook kinderen hebben hier recht op. Hetzelfde geldt voor huurders en inwonende meerderjarige kinderen.
Volgens het IMG is het juridisch complex, omdat in Nederland niet eerder op zo’n grote schaal kinderen zijn gecompenseerd voor dergelijk geestelijk leed en verdriet. Het instituut is van plan de immateriële schade van kinderen te bepalen aan de hand van de schadebeoordeling van een van hun ouders. Een kind kan dan in aanmerking komen voor een percentage van dat schadebedrag.
MSN 10.12.2020 Er zijn dit jaar een recordaantal schademeldingen binnengekomen uit Groningen. Dat meldt het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG). Het gaat om 45.000 meldingen van schade aan huizen en gebouwen.
Eind vorig jaar werden er tussen de vierhonderd tot vijfhonderd schademeldingen per week gemeld. Dat zijn er nu ongeveer duizend. Het IMG heeft nu ruim het dubbele aan schadevergoedingen voor schade aan woningen uitgekeerd in vergelijking met 2019. Naar verwachting wordt er dit jaar ongeveer 500 miljoen euro schadevergoeding toegekend door het IMG. Daar komt de schade voor waardedaling nog bij.
Het IMG constateert dat de volle omvang van de schade in Groningen steeds duidelijker wordt. Volgens het instituut komen de schades vooral uit het gebied waar voorheen veel minder schade werd gemeld toen de NAM zelf nog over de vergoedingen ging. Er is sprake van een inhaalslag. “Veel Groningers weten ons te vinden, maar nog niet iedereen. We gaan daarmee aan de slag en actief mensen benaderen waar geen schade is gemeld, maar de kans op schade heel aannemelijk is. Hoe we dat precies gaan doen, zijn we nog mee bezig. We willen ons niet opdringen, maar wel zorgen dat mensen merken dat ze bij ons goed terecht kunnen”, zegt bestuursvoorzitter Bas Kortmann.
Het IMG gaat komend jaar starten met vergoedingen voor geestelijk leed dat de bevingen hebben veroorzaakt. Ook kinderen hebben hier recht op. Hetzelfde geldt voor huurders en voor inwonende meerderjarige kinderen. Volgens het IMG is het juridisch complex want er is geen voorbeeld in Nederland waar zo grootschalig dergelijk geestelijk leed en verdriet voor kinderen is vergoed. Het plan is om de immateriële schade van kinderen te bepalen aan de hand van de schadebeoordeling van een van hun ouders. Een kind kan dan in aanmerking komen voor een percentage van dat schadebedrag.
RO 24.11.2020 De gaswinning in het Groningenveld loopt op z’n eind. In 2018 kondigde minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) aan dat de gaskraan in Groningen wordt dichtgedraaid. De afbouw is nog sneller gegaan dan verwacht: vanaf 2022 is er geen gas uit Groningen meer nodig in een gemiddeld jaar. Met een aantal wetswijzigingen zorgt de minister er nu voor dat het einde van de gaswinning ook juridisch geregeld is. De schadeafhandeling en versterking van de huizen gaat uiteraard onverminderd door.
Minister Wiebes: “Het einde is in zicht: binnenkort stopt de gaswinning in Groningen. Om dat besluit onomkeerbaar te maken, regelen we de sluiting van het gasveld nu ook in de wet. Er komt een einde aan de vaststellingsbesluiten en een formeel einde aan de inzet van het Groningenveld. Een bijzonder moment, want dadelijk is het wettelijk niet meer mogelijk om gas te winnen uit het Groningenveld.”
Wat na nul?
Vanaf medio 2022 is er in een gemiddeld jaar geen gas meer nodig uit het Groningenveld. Het veld blijft daarna tijdelijk en alleen voor uitzonderlijke situaties beschikbaar als reservemiddel. Het kabinet wil ook dat aan die tijdelijke situatie zo snel mogelijk een einde komt en het Groningenveld definitief kan worden gesloten.
Een aantal locaties blijft nu eerst nog een aantal jaar stand-by; daar daalt de winning tot een minimum. Op die manier is een klein aantal stations gebruiksklaar als dat plotseling nodig is, bijvoorbeeld bij een extreem strenge winter, in combinatie met uitval van grote installaties. Na deze periode van inzetbaarheid in uitzonderlijke situaties, gaat het Groningenveld helemaal dicht.
De wetswijzigingen ‘Wat Na Nul’ zorgen er ook voor dat de situatie na de sluiting goed is geregeld, met speciale aandacht voor de veiligheid en de nog overgebleven verplichtingen van de NAM. Ook is er aandacht voor het functioneren van het Nederlandse gassysteem na ‘Groningen’: de komende jaren zullen we immers nog altijd gas nodig hebben voor elektriciteit en verwarming.
NU 24.11.2020 Tientallen Groningers die ten onrechte een schadevergoeding hebben ontvangen voor de waardedaling van hun huis door aardbevingsschade hoeven die niet terug te storten, heeft minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) dinsdag tijdens het vragenuur in de Tweede Kamer gezegd.
Door een fout van het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) en de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) hebben 88 mensen een vergoeding ontvangen die zij niet hadden moeten krijgen. Zij kwamen niet in aanmerking, omdat ze al op een andere manier waren gecompenseerd. Velen van hen hebben een nieuwe woning gekregen.
De fout lag bij het IMG, zegt Wiebes op vragen vanuit de Kamer. Omdat het gaat om een “geïsoleerde groep” en de vergissing “hopelijk eenmalig” is geweest, geeft de minister het instituut de mogelijkheid om het geld niet terug te vorderen. Het gaat volgens IMG om een bedrag van in totaal 1 miljoen euro.
Door in te grijpen, hoopt Wiebes te voorkomen dat opnieuw “onduidelijkheid” ontstaat over compensatie voor Groningers die schade hebben geleden door de jarenlange gaswinning in de provincie. Hij wil ook “geen verwachtingen creëren om die vervolgens niet na te komen”.
NU 23.11.2020 Meer dan tachtig huiseigenaren in Groningen hebben door een fout van het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) en de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) ten onrechte een schadevergoeding gekregen voor de waardedaling van hun huis als gevolg van aardbevingschade. Het gaat om een totaalbedrag van 1 miljoen euro.
Per geval wordt bekeken of het geld moet worden teruggevorderd. “We gaan zo snel mogelijk met de mensen in gesprek”, zegt een woordvoerder van het IMG na berichtgeving van RTV Noord.
De huiseigenaren hadden een aanvraag ingediend voor de schadevergoeding, maar hadden daar uiteindelijk geen recht op. Dat ze het geld toch kregen, komt doordat het IMG niet de juiste gegevens had verzameld, zegt de woordvoerder. “De procedure is zo opgezet dat de mensen een aanvraag kunnen doen en dat wij dan alle gegevens bij elkaar zoeken, zodat de aanvrager nauwelijks iets moet doen.”
De mensen die het geld ten onrechte kregen, worden in veel gevallen al gecompenseerd doordat ze een nieuw huis krijgen. “We gaan nu kijken hoe we dit kunnen oplossen. Het gaat bij iedere aanvraag maatwerk worden”, aldus de IMG-woordvoerder.
De fout werd vorige maand ontdekt en sinds 1 november zit er een extra vraag bij de aanvraag, waardoor direct duidelijk wordt of mensen al op een andere manier worden gecompenseerd voor de woningschade.
NOS 23.11.2020 Door een fout bij de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) en het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) hebben huiseigenaren op 88 adressen in het aardbevingsgebied ten onrechte duizenden euro’s aan waardedalingvergoeding gekregen. Het IMG wil het geld mogelijk terugvorderen.
Het gaat om huiseigenaren die een vergoeding hebben aangevraagd voor de waardedaling van hun woning, maar bij wie ook sprake is van sloop en nieuwbouw in het kader van de versterkingsoperatie.
Waardedaling al vergoed door nieuw huis
Een woningeigenaar die een nieuw huis krijgt, heeft volgens het IMG geen recht op een vergoeding voor waardedaling. Dit omdat de nieuwe woning volgens het schadeloket vrijwel altijd een hogere waarde zal hebben dan de oude woning. De schade door waardedaling is in dat geval al vergoed door de bouw van het nieuwe huis.
“De waardedaling mag wettelijk gezien niet twee keer worden vergoed. Met een geldbedrag en een nieuw huis dat meer waard is, is dat wel het geval”, zegt een woordvoerder van IMG tegen RTV Noord.
Fout door onvolledige lijst
Voor de beoordeling van een waardedalingsaanvraag waarbij sloop en nieuwbouw aan de orde is, werkt het IMG samen met de Nationaal Coördinator Groningen. Het IMG is verantwoordelijk voor schadeafhandeling en de NCG voor de versterking en eventuele nieuwbouw. De NCG geeft aan het IMG een lijst af met huizen waar sprake is van sloop en nieuwbouw. En daar ging het fout.
Een paar weken geleden bestond die lijst nog uit 2800 adressen. “Wij zijn dus doorgegaan met het afhandelen van aanvragen en we nemen besluiten over waardedaling op basis van de informatie die we hebben”, vertelt een woordvoerder van het IMG. “En dus krijgen deze mensen gewoon een vergoeding.”
Maar dan wordt de lijst bijgesteld door de NCG. Er blijken niet 2800 adressen op te staan, maar 3600. Tussen die adressen zitten er nu dus 88 die in het sloop-nieuwbouwtraject zitten of dat al hebben afgerond én die ook geld hebben gekregen voor de waardedaling van hun oude huis. Een dubbele vergoeding dus, concludeert het IMG.
Geld waarschijnlijk terugvorderen
“Dit is een fout van het IMG en de NCG en het had natuurlijk niet mogen gebeuren”, aldus de IMG-woordvoerder. “Maar we moeten er wel iets mee, want het mag van de wet gewoon niet twee keer worden vergoed. We denken er dus zeker over dit terug te gaan vorderen.”
De gemiddelde vergoeding voor waardedaling tot nu toe bedraagt tussen de 10.000 en 14.000 euro.
NOS 12.11.2020 Een paardenboer uit het Groningse Zijldijk heeft na vijf jaar procederen een schikking getroffen met de NAM. Hij krijgt een vergoeding van 105.000 euro voor de schade aan zijn boerderij. Daarnaast vergoedt het gaswinningsbedrijf de kosten die zijn gemaakt voor deskundigen. De 80-jarige Nijhoff hoopte op een schadevergoeding van zo’n 600.000 euro.
De paardenboer moest wel beloven dat hij nu stopt met procederen. Dat doet hij, maar met pijn in het hart. Genieten van de oude dag zit er volgens hem niet meer in: “Het heeft te diepe wonden achtergelaten” zegt hij tegen RTV Noord.
Alles knalde en knetterde
Boer Sijbrand Nijhoff is eigenaar van een eeuwenoude kop-hals-rompboerderij in Zijldijk, die al bijna 150 jaar in de familie is. Volgens Nijhoff heeft het gebouw de tand des tijds goed doorstaan, totdat op 16 augustus 2012 de krachtigste aardbeving ooit in de provincie Groningen werd gemeten.
“Alles knalde en knetterende, de schilderijen bewogen aan de muren. Ik vond mijn vrouw met een spierwit gezicht, tandenborstel in de mond tegen de diepvries om deze te stutten. Puin lag in de afzuigkap, de schoorsteen was uit z’n verband, de tegels in de badkamer waren geknapt en alle deuren van het voorhuis zaten klem.”
Na de beving meldde hij de schade. Maar schadebureaus, ingehuurd door de NAM, stelden dat de meeste schade aan zijn gebouw niet is veroorzaakt door aardbevingen, maar door achterstallig onderhoud.
Om zijn gelijk te krijgen, spande Nijhoff dik vijf jaar geleden een rechtszaak aan tegen de NAM, staatsbedrijf Energiebeheer Nederland (EBN) en de Staat om de kosten voor het herstel van de boerderij te verhalen. Eind 2016 werd de paardenboer door de rechtbank in Assen in het gelijk gesteld. Het was voor de rechtbank klip en klaar dat het gebouw in het aardbevingsgebied staat en dat het dus aannemelijk is dat er sprake is van bevingsschade.
‘Verschil tussen gelijk hebben en gelijk krijgen’
Maar de NAM legde zich niet bij deze uitspraak neer en het gesteggel ging nog jaren door, ook gisteren weer bij de zoveelste rechtszaak. En toen vroeg de rechter aan hem: ‘Hoe wilt u verder. Het doet u duidelijk geen goed”. Natuurlijk kon Nijhoff verder procederen, maar hoeveel zin heeft dat en wat is het risico? De rechter waarschuwde: “Het risico bestaat dat u met een vonnis minder krijgt dan wat de NAM u nu aanbiedt.”
Na een kort overleg met zijn advocaat kwam het verlossende woord: “We zijn eruit”. De NAM en Nijhoff schikken voor een bedrag van 105.000 euro, boven op ongeveer 50.000 euro die de NAM al eerder heeft overgemaakt aan de paardenboer. Daarnaast betaalt de NAM de deskundigen die zijn geraadpleegd voor de zaak.
Kan Nijhoff de zaak met deze schikking achter zich laten? ‘Nee’, antwoordt hij resoluut. ‘Ik kan niet tegen onrecht en dit is zo onrechtvaardig. Het is zeer onbevredigend en heel moeilijk te verwerken. Dit blijft tot m’n dood in mijn kop zitten. We moeten verder, maar er is een verschil tussen gelijk hebben en gelijk krijgen.”
NOS 06.11.2020 Er gaat 1,5 miljard euro naar het aardbevingsgebied in Groningen. Het kabinet en de provincie hebben een akkoord gesloten over de afhandeling van de zeer moeizaam verlopende versterkingsoperatie in het gaswinningsgebied, zo werd vanochtend bekend. “De versterking gaat door zolang die nodig is. Dit is ook geen afkoopsom”, bezweert commissaris van de koning René Paas.
Hij wordt daarin bevestigd door minister Wiebes van Economische Zaken. Toch is de Groninger Bodem Beweging er niet gerust op. Volgens de belangenorganisatie is er nog te veel onzekerheid over de veiligheid van Groningen om nu al te komen met wat de beweging een afsluitende regeling noemt.
Nu het einde van de gaswinning in zicht is, krijgt Groningen het miljardenbedrag, deels als pleister op de wonde voor jarenlange onzekerheid over de toekomst van de huizen. Maar ook om vaart te maken met de versteviging van huizen en verduurzaming.
Veel mensen hebben jaren gewacht op versterking van hun woningen, die instabiel zijn geworden door zestig jaar gaswinning. Zij krijgen nu ook de mogelijkheid om van de versterking van hun huis af te zien en genoegen te nemen met een geldbedrag.
Daarnaast gaat er ook geld naar mensen van wie de huizen niet hoeven te worden versterkt, maar die wel in het gebied wonen. Zo krijgen huurders eenmalig een bedrag van 750 euro. Mensen die nog wachten op een inspectie of advies krijgen 17.000 euro voor woningverbetering.
Minder gaswinning
Inspectie van zeker 26.000 huizen is nodig om te onderzoeken of ze bij een zware beving overeind blijven staan. In 2013, het jaar na de zwaarste aardbeving tot nu toe, haalde gaswinningsbedrijf NAM nog 54 miljard kuub gas uit het Groningenveld. Komend jaar is dat nog maar 8 miljard. En in 2022 stopt de gaswinning bijna helemaal.
Door het Staatstoezicht op de Mijnen wordt de maximale zwaarte van een beving die Groningen kan treffen nu geschat op 3,9. Eerder was dat nog 5, fors meer dus. Na het stoppen van de gaswinning zullen er nog steeds aardbevingen in Groningen voorkomen, maar veel minder zwaar, is de verwachting. Het gevolg is dat er door de jaren heen verschillende normen zijn om te berekenen wanneer een huis veilig is.
Huiseigenaren die als eersten aan de beurt waren, kregen te horen dat hun huis moet worden gesloopt, maar dat was op basis van normen die inmiddels verouderd zijn. Voor buren die pas later aan de beurt waren, pakte de inschatting heel anders uit.
Nog steeds zijn lang niet alle huizen beoordeeld op hun veiligheid. De versterkingsoperatie gaat ook heel traag. Tot op heden zijn nog maar zo’n 1000 huizen verstevigd.
Nog niet veilig
De Groninger Bodem Beweging (GBB) constateert dat hoewel de versterkingsoperatie nog nauwelijks op gang is gekomen, er nu al aan de afronding wordt gewerkt. De GBB vindt dat de woningen veel te vroeg veilig worden verklaard, omdat de kans op een zware aardbeving nog steeds aanwezig is.
Voorzitter Jelle van der Knoop van de GBB noemt het akkoord “deels een bezuinigingsakkoord”. Het aanbod aan bewoners om tegen een vergoeding af te zien van versterking, levert het kabinet en de NAM veel geld op, stelt hij “De versterking van een woning kost gemiddeld 200.000 euro. Dan is 30.000 euro een laag bedrag om een huis van op te knappen en te verduurzamen”, aldus de voorzitter van de belangenvereniging.
Er is nog niet bekendgemaakt vanaf wanneer mensen in aanmerking komen voor de geldbedragen. Ook is nog niet duidelijk bij welke instantie ze daarvoor terechtkunnen.
RO 06.11.2020 Het kabinet en de regio Groningen hebben overeenstemming bereikt over een pakket aanvullende maatregelen voor de versterking van woningen in het aardbevingsgebied en voor genoegdoening. Het gaat om een totaalbedrag van ruim 1,5 miljard euro.
Dat geld is onder meer bedoeld om huiseigenaren te compenseren, om mensen keuzes te geven en om ongewenste verschillen in straten en wijken te beëindigen. Daarnaast komt er een algemene subsidie voor woningverbetering.
Dat is vandaag bekendgemaakt op het provinciehuis van Groningen door minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat), minister Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties), commissaris van de Koning Paas, gedeputeerde Staghouwer en burgemeester Beukema van Delfzijl.
Het uitgangspunt voor kabinet en regionale bestuurders is altijd geweest dat huizen in Groningen net zo veilig moeten zijn als in de rest van het land. Door het besluit om de gaskraan dicht te draaien, hoeven naar verwachting minder huizen versterkt te worden dan voorheen het geval was.
Minister Wiebes: “De gaskraan gaat dicht, waardoor de situatie in Groningen veiliger wordt. Maar daarmee zijn we er niet en versterking is nog steeds nodig, ook al is dit voor fors minder huizen. Sommige Groningers wachten al lang op uitsluitsel. Met dit pakket komen we hen tegemoet, geven we ze echte keuzes en de mogelijkheid om hun huis duurzamer te maken. Tegelijkertijd investeren we in de toekomst van het gebied.”
Minister Ollongren: “Samen met de regio hebben we de afgelopen maanden hard gewerkt om te zorgen dat bewoners in het aardbevingsgebied duidelijkheid krijgen waar zij al lang op wachten en perspectief. Met dit pakket aan maatregelen geven we bewoners meer regie en kunnen we ongewenste verschillen oplossen, zoals eerder al afgesproken voor Opwierde in de gemeente Appingedam en de Zandplatenbuurt Zuid in Delfzijl.”
Commissaris van de Koning Paas: “De versterkingsoperatie gaat een nieuwe fase in. Wat betekent dat voor onze inwoners? Inwoners krijgen meer zeggenschap over de versterking van hun eigen huis. Veel inwoners kunnen kiezen. Dat hoeven ze niet alleen te doen. Wie wil, kan onafhankelijk advies krijgen. We gaan onze inwoners heel goed informeren, want we realiseren ons dat het een ingewikkelde operatie is.”
Het bedrag van 1,5 miljard euro is als volgt opgebouwd::
Wel een advies, uitvoering nog niet begonnen
Huiseigenaren die al een versterkingsadvies hebben, kunnen ervoor kiezen om de uitvoering gewoon door te laten gaan. Dan krijgen ze een vergoeding van 7.000 euro voor verduurzaming. Een keuze voor beoordeling volgens de nieuwste inzichten is ook mogelijk. Ze komen dan in aanmerking voor een vergoeding van 30.000 euro, waarvan 17.000 euro is bedoeld voor het verbeteren en verduurzamen van de woning.
Nog geen advies over versterking
Veel mensen wachten nog op een inspectie of versterkingsadvies. Die woningen worden beoordeeld volgens de nieuwste veiligheidsinzichten en zo nodig ook versterkt volgens die inzichten. Deze huiseigenaren komen daar bovenop in aanmerking voor een vergoeding van 17.000 euro voor het verbeteren en verduurzamen van hun woning. Hiervoor is 170 miljoen euro beschikbaar.
Maatwerk en moeilijk uitlegbare verschillen
Voor een aantal adressen geldt dat er verschillen zijn waarop huizen zijn behandeld, vergeleken met dat van buren of anderen in straat, wijk of dorp. Verschillen die moeilijk uit te leggen zijn en voor sociale ontwrichting kunnen zorgen. Gemeenten in het aardbevingsgebied hebben daarom woningen voorgedragen voor maatwerk of een groepsgewijze aanpak (‘clustering’). Dat laatste is al eerder afgesproken voor het hart van Opwierde (Appingedam) en Zandplatenbuurt Zuid (Delfzijl). Voor alle woningen in deze categorie is in totaal 300 miljoen euro beschikbaar.
Burgemeester Beukema: “Voor gemeentes is dit een erg belangrijk onderdeel van het pakket. Wij krijgen nu de mogelijkheid om een hele straat of buurt op vergelijkbare wijze te versterken, in plaats van alleen afzonderlijke woningen.”
Geen onderdeel versterking, wel wonend in bevingsgebied
Voor mensen die wel in het gebied wonen, maar waarvan de woning niet opgenomen is in de versterkingsopgave, komt een regeling waarmee ook zij hun woning kunnen verbeteren. Hiervoor is 300 miljoen euro beschikbaar. Deze regeling wordt de komende maanden verder uitgewerkt.
Woningcorporaties en huurders
In het aardbevingsgebied wonen veel mensen die huren bij van een van de acht woningcorporaties in het aardbevingsgebied. Met de woningcorporaties wordt een specifieke regeling uitgewerkt ten behoeve van corporaties en hun huurders. Hiervoor is 135 miljoen euro beschikbaar, onder meer voor woningverbetering. Een deel van het totaalbedrag wordt beschikbaar gesteld voor huurders. Dit bedrag komt neer op 750 euro per huishouden. Dat bedrag geldt voor alle huurders, ook de huurders in de versterkingsopgave.
Toekomstperspectief
Het kabinet vindt het belangrijk dat duidelijkheid voor de bewoners hand in hand gaat met een toekomstperspectief voor de hele regio. Daarvoor zijn nog eens vier bedragen beschikbaar:
300 miljoen euro voor gemeenten in het aardbevingsgebied om de openbare ruimte te verbeteren.
100 miljoen euro waarmee de NCG bewoners en eigenaren kan helpen die met knelpunten of onvoorziene situaties komen te zitten.
50 miljoen euro voor schrijnende situaties.
50 miljoen euro voor het versterken van een samenhangende aanpak voor erfgoed, agrarische ondernemers en het regionale MKB, en voor sociaal-emotionele hulp aan mensen die problemen ervaren en daar hulp bij vragen.
Gedeputeerde Staghouwer: ‘Boeren en kleine ondernemers vallen tot nu toe vaak tussen wal en schip, net als historisch erfgoed. Deze groepen kunnen we nu beter helpen met het veilig maken van hun gebouwen.’
Informatie voor inwoners
De gemeenten, provincie Groningen en het Rijk hebben afgesproken individuele eigenaren en bewoners vóór de zomer van 2021 duidelijkheid te geven over hun situatie en keuzemogelijkheden. Elke inwoner krijgt persoonlijk bericht, via een brief. In veel gevallen komt die van de Nationaal Coördinator Groningen, maar soms ook van de gemeente. Huurders van corporatiewoningen krijgen een brief van hun corporatie.
Het bedrag dat het kabinet heeft gereserveerd voor Groningen, staat los van de normale kosten van de versterkingsoperatie. Die komen, volgens afspraak, voor rekening van de NAM.
Minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat, VVD) en burgemeester Gerard Beukema (Delfzijl) geven vrijdagmiddag een toelichting op het gesloten akkoord. Ⓒ ANP
Telegraaf 06.11.2020 Groningen heeft met het Rijk een uitgebreid akkoord gesloten rondom de afwikkeling van de gevolgen van de gaswinning. Ministers Ollongren en Wiebes presenteerden de miljoenenplannen vrijdagmiddag op het provinciehuis. Sleutelelement is versterking van huizen op een wijze die duizenden eigenaren recht doet.
Met nieuwste inzichten voorhanden moeten panden komende jaren worden aangepakt vooral naar eigen behoefte van Groningers. In totaal gaat het om 1,5 miljard euro aan maatregelen, overigens breder dan huizen alleen. Driehonderd miljoen ervan is bestemd voor infrastructuur zoals wegenbouw.
Minister Wiebes (Economische Zaken) benadrukt dat het verder gaat dan huizen. „Het vergroot het welzijn van Groningers.” Wiebes stelt dat Groningers wat te kiezen krijgen. Hij erkent dat er knelpunten zijn en dat het een grote opgave is. Hij hamert erop dat de klus wordt afgemaakt. „Daarom investeren we in Groningen. Het geld is bedoeld voor het gebied, om keuzes te creëren.”
Jarenplannen
De overeenkomst voorziet in plannen voor jaren. Collega-minister Ollongren (Binnenlandse Zaken) rekent voor dat er 1,5 miljard extra voor de Groningers is. „Mensen geven we meer grip en regie op hun eigen situatie. ” Ollongren liet weten dat bewoners binnenkort meer informatie krijgen. „Huurders vergeten we niet.” Zo krijgen huurders eenmalig 750 euro.
Ⓒ ANP/HH
Regio en provincie zijn jaren in overleg met Den Haag. Commissaris René Paas spreekt nu van ’perspectief voor iedereen’. „Voor iedereen die in het gebied woont. Het gaat om hun keuzes, hun vrijheid. Het is geen afkoopsom. Versterking gaat door zolang het kost om iedereen een veilig huis te garanderen. Het is een grote stap vooruit op een lange weg.”
Vele Groningers zijn tot dusverre verwikkeld in complexe onderhandelingen. Nu gaswinning staakt, is het idee dat aanzienlijk minder huizen versterkt hoeven te worden tegen schade. Het kabinet wil verder eerder ontstane ongelijkheid tussen burgers wegwerken. Die ontstond door ingewikkelde meetmethoden, waardoor het ene adres meer steun kreeg dan de ander. Dat zorgde voor frustraties.
Groningers reageren voorzichtig, want papier is geduldig en getallen en bedragen vliegen de noordelingen al jarenlang om de oren, benadrukken ze in koor. Paas snapt die huiver, maar staat voor de haalbaarheid. „Het zal tijd vergen om het goed te regelen. Maar het gaat door zolang het nodig is.”
Kritisch
Pandeigenaar Ger Warink uit Loppersum is kritisch over het beoogde opheffen van ongelijkheid. Hij heeft een woon/winkelpand dat voor tachtigduizenden euro’s hersteld werd over de jaren. Er is eigenlijk nog tonnen nodig om het versterkt te krijgen. Het karakteristieke pand mag namelijk niet zomaar tegen de vlakte. „Het ziet er allemaal fantastisch uit.
Maar ’Hoe dan?’ blijft de vraag.” Wat is er nu feitelijk nieuw en wie gaat het doen, is de hamvraag. „Het blijft als ik het zo zie vreselijk complex. Ik signaleer dat mensen afhaken, het duurt te lang en de resultaten zijn ongewis. Krijg je wel ’like’ voor ’like’, dus krijg je wat je had in de goede jaren?”
Belangenorganisaties houden een slag om de arm. Secretaris Susan Top van het Groninger Gasberaad reageert vrijdag voorzichtig: „We vieren niet gelijk feest. We wachten al jaren. Waarom kan het nu wel, was geld het probleem? Eerder werd telkens gezegd dat geld geen probleem was… Groningen moet klaar zijn voor het tijdperk na de gaswinning.
De regio moet goed worden achtergelaten, daar gaat het om.” Eerst zien, dan geloven is het motto. „Eerder werd een versnelling aangekondigd, maar dat kwam er niet van. De overheid lijkt onmachtig om het op te lossen. Het lukt niet om het de baas te worden, ik hou mijn hart vast.”
Top: „We halen wel wat binnen, iedereen geven is goed, maar het lijkt technocratisch. Wie is er verantwoordelijk voor iets? Los het per huis op om de ongelijkheid weg te halen, om de ontwrichting weg te nemen. Doe per woning wat nodig is. We hebben niet nog meer loketten nodig! Het gaat niet om meer geld, als er maar wat gebeurt.”
Ondanks onduidelijkheid positief
Acht samenwerkende corporaties in het aardbevingsgebied reageren behoedzaam positief, maar laten weten dat het hen onduidelijk is wat de ’gefragmenteerd lijkende afspraken’ concreet betekenen. Zij hebben duizenden huurwoningen, dertig procent van alle woningen, waarvan er vele tot onherstelbare averij opliepen door aardbevingen door gaswinning.
De talrijke huidige regelingen maken de aanpak extra lastig. Directeur Anita Tijsma van corporatie Acantus: „We zijn blij dat er een bedrag naar de corporaties gaat om onze woningen te verbeteren. Er is ruimte om schade en versterken tegelijk aan te pakken.”
NU 06.11.2020 Het kabinet stelt 1,5 miljard euro extra beschikbaar voor het versterken van huizen in het aardbevingsgebied in Groningen. Dat zijn minister Eric Wiebes (Economische Zaken), minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) en de regio Groningen vrijdag overeengekomen op het provinciehuis van Groningen.
Volgens de partijen kunnen Groningers straks kiezen waar ze het geld voor willen gebruiken. Hierbij kunnen bewoners rekenen op zogeheten versterkingsadvies. Gemeenten krijgen de mogelijkheid om een hele straat of buurt op vergelijkbare wijze te versterken. “Voor gemeentes is dit een erg belangrijk onderdeel van het pakket”, zegt burgemeester Gerard Beukema van Delfzijl.
Ook komt er subsidie beschikbaar voor het verbeteren van Groningse woningen. Daarnaast is het geld bedoeld om de openbare ruimte te verbeteren en om knelpunten en onvoorziene en schrijnende situaties op te lossen. Verder kunnen mensen die sociaal-emotionele problemen ervaren door de aardbevingen op financiële hulp rekenen.
Het steunpakket staat volgens het kabinet los van de normale kosten van de versterkingsoperatie in Groningen, die voor de rekening komen van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Bewoners en eigenaren krijgen in de meeste gevallen van de Nationaal Coördinator Groningen voor de zomer van 2021 een brief met informatie over hun persoonlijke situatie en welke keuzemogelijkheden zij hebben.
De gaskraan in Groningen wordt volgend jaar verder dichtgedraaid naar maximaal 8,1 miljard kuub. Wiebes denkt dat de gaswinning in 2022 gestopt kan zijn, maar wil wel dat het gasveld tot 2026 gebruikt kan worden als back-up.
De gaswinning leidt al jaren tot problemen. Omdat het gas 3 kilometer onder het oppervlakte zit, vinden de bevingen ook op deze diepte plaats. Dat veroorzaakt hevige aardbevingen die niet alleen voor schade, maar ook voor angst zorgen.
NOS 06.11.2020 Groningse bestuurders en het Rijk presenteren vanmiddag een akkoord ter waarde van ruim 1,5 miljard euro die naar Groningen gaat als de gaswinning stopt, meldt RTV Noord. De deal gaat voor het grootste deel over de versterkingsoperatie, maar ook over het toekomstperspectief voor Groningen.
Voor bewoners die met de versterking te maken hebben is het belangrijkste dat gedane toezeggingen worden uitgevoerd tenzij de bewoner dat niet wil. De huiseigenaar mag er dan voor kiezen om het huis tegen de meest recente inzichten te laten herbeoordelen.
De kans bestaat dat er dan niet of nauwelijks versterkt hoeft te worden. Het Rijk gaat er namelijk vanuit dat het veiliger wordt in Groningen als de gaswinning stopt. Voor het maken van die keuze voor een herbeoordeling met de nieuwste inzichten, krijgt de huiseigenaar 30.000 euro om zijn woning te verbeteren.
Ongelijkheid
Het Rijk maakt voor het tegengaan van de sociale ongelijkheid in het aardbevingsgebied 300 miljoen euro vrij. In sommige buurten of straten wordt het ene huis wel versterkt of gesloopt en het andere niet. De provincie en gemeenten willen dat bewoners een gelijke behandeling krijgen.
Daarnaast is er de groep bewoners die mogelijkerwijs een huis hebben dat onveilig is, maar die nog geen versterkingsadvies hebben. Zij weten al die tijd niet waar ze aan toe zijn. Hun huis wordt beoordeeld met de meest recente inzichten, wat kan betekenen dat er minder versterking nodig is.
Ze krijgen een compensatie voor de gewekte verwachtingen en de onduidelijkheid waar ze al jaren in zitten. Veel mensen hebben in afwachting van een mogelijke versterking bijvoorbeeld geen onderhoud aan hun huis gedaan. Zij krijgen 17.000 euro voor het onderhoud en voor verbetering en verduurzaming van hun woning.
Mensen die überhaupt niet op de lijst met mogelijk te versterken woningen staan, kunnen aanspraak maken op een subsidie ter waarde van 10.000 euro voor verduurzaming en verbetering van hun huis.
Geld voor infrastructuur
In de dorpen waar soms hele straten en wijken worden gesloopt en opnieuw worden gebouwd, krijgen de gemeenten ook 300 miljoen euro van het Rijk voor het opnieuw inrichten van de openbare ruimte.
Tot slot is er geld gereserveerd voor woningcorporaties, boeren, erfgoed en het mkb en komt er een pot om knelpunten en schrijnende situaties op te lossen en de provincie en gemeenten krijgen geld voor alle extra kosten die ze maken voor de organisatie van dit alles.
Het akkoord dat vanmiddag op het provinciehuis wordt gepresenteerd is na maanden onderhandelen tot stand gekomen. De ministers Wiebes (VVD) van Economische Zaken en Ollongren (D66) van Binnenlandse Zaken zijn bij de presentatie aanwezig.
AD 06.11.2020 Groningen krijgt 1,5 miljard euro van het kabinet als genoegdoening voor de schade die het gevolg is van de jarenlange gaswinning in de provincie. Het grootste deel van het geld gaat naar het versterken van huizen.
Die deal hebben de provinciebestuurders en ministers Eric Wiebes (Economische Zaken) en Kajsa Ollongren (Wonen) vrijdag gesloten. Op het provinciehuis van Groningen maakten de politieke hoofdrolspelers in het slepende gaswinningsdossier bekend dat er overeenstemming is over ‘een pakket aanvullende maatregelen’.
De belangrijkste maatregel is dat Groningen ruim 1,5 miljard euro krijgt om huiseigenaren te compenseren en woningen te verbeteren. Dat geld gaat naar minder inwoners dan eerder werd gedacht: door het besluit van het kabinet om de gaskraan dicht te draaien, hoeven minder huizen te worden versterkt.
,,De gaskraan gaat dicht, waardoor de situatie in Groningen veiliger wordt’’, zegt minister Wiebes. ,,Maar daarmee zijn we er niet en versterking is nog steeds nodig, ook al is dit voor fors minder huizen. Sommige Groningers wachten al lang op uitsluitsel. Met dit pakket komen we hen tegemoet, geven we ze echte keuzes en de mogelijkheid om hun huis duurzamer te maken.’’
‘Ingewikkelde operatie’
De Groningse commissaris van de koning René Paas is tevreden met de deal. ,,Inwoners krijgen meer zeggenschap over de versterking van hun eigen huis. Veel inwoners kunnen kiezen. We gaan onze inwoners heel goed informeren, want we realiseren ons dat het een ingewikkelde operatie is.’’
Veel getroffen Groningers klagen al jaren steen en been over de schade door aardbevingen. De overheid reageerde vaak te laat of helemaal niet op verzoeken om beschadigde huizen te repareren. Nog steeds weten inwoners niet of hun huis wel of niet in aanmerking komt voor versterking.
‘Duidelijkheid’
,,Samen met de regio hebben we de afgelopen maanden hard gewerkt om te zorgen dat bewoners in het aardbevingsgebied de duidelijkheid krijgen waar zij al lang op wachten’’, zegt minister Ollongren. Zo kunnen huiseigenaren die al een versterkingsadvies hebben ervoor kiezen om de uitvoering gewoon door te laten gaan. Zij krijgen dan een extra vergoeding van 7000 euro voor verduurzaming. Anderen kunnen 30.000 euro krijgen.
Een grote groep Groningers wacht nog op een advies over versterking. Die woningeigenaren kunnen – na een nieuwe beoordeling – 17.000 euro extra krijgen voor het verbeteren en verduurzamen van hun huis. Voor hen is in totaal 170 miljoen euro beschikbaar. Verder krijgen gemeenten 300 miljoen euro om de openbare ruimte op te knappen. Ook komt er een potje van 50 miljoen euro voor schrijnende situaties.
Kritiek
Groningse belangengroepen vinden dat huizen in het bevingsgebied veel te vroeg veilig worden verklaard in het nieuwe akkoord. ,,Terwijl de versterkingsoperatie nog nauwelijks goed op gang is gekomen, wordt er nu al aan de afronding gewerkt’’, meent de Groninger Bodem Beweging. Ook het Groninger Gasberaad vindt dat er te weinig is gedaan met commentaar dat de actiegroepen op concepten van het akkoord hebben geleverd.
Dhani uit Groningen ging zelfs in hongerstaking vanwege de aardbevingen.
NOS 05.11.2020Het aantal mensen in het aardbevingsgebied in Groningen dat zich met een ‘onverkoopbare’ woning laat uitkopen, daalt snel. In totaal hebben zich voor de ‘tweede ronde’ dit najaar slechts elf gegadigden gemeld, wat het totaal voor dit jaar op 43 brengt. Vorig jaar waren het 76 en een jaar eerder 159.
De Nationaal Coördinator Groningen vermoedt dat de afname te maken heeft met de aantrekkende woningmarkt, meldt RTV Noord.
Sinds 2016 hebben Groningers in het aardbevingsgebied de mogelijkheid om zich te laten uitkopen door de overheid, als hun huis op de gewone woningmarkt onverkoopbaar is. De opgekochte woningen worden gebruikt als tijdelijke huisvesting voor mensen van wie het huis wegens aardbevingsschade wordt opgeknapt. Het komt ook voor dat de opgekochte woningen weer te koop worden gezet.
Grootste stijging woningprijs sinds 2001
Een woordvoerder van de Nationaal Coördinator wijst erop dat de regeling alleen geldt voor mensen die hun woning tenminste acht maanden op reguliere wijze hebben geprobeerd te verkopen. Pas als dat echt niet lukt, komen ze in aanmerking voor de opkoopregeling.
Maar het gaat de laatste tijd steeds beter op de gewone woningmarkt. In een jaar tijd zijn de gemiddelde woningprijzen in de provincie Groningen met 12 procent gestegen, meldde de Nederlandse Vereniging van Makelaars onlangs. Het gaat om de grootste stijging van de woningprijzen sinds 2001. Bovendien worden de woningen in de provincie gemiddeld binnen een maand verkocht.
RO 26.10.2020 Minister Ollongren (BZK) kent aan 19 gemeenten een rijksbijdrage toe voor het aardgasvrij of aardgasvrij-ready maken van een dorp, wijk of buurt. In totaal gaat het om een bedrag van bijna 100 miljoen euro. De selectie is gebaseerd op een voorstel van de Adviescommissie aardgasvrije wijken.
Daarin zijn programmapartners, stakeholders en wetenschappers vertegenwoordigd. Bij alle plannen is nadrukkelijk gekeken naar de uitvoerbaarheid, betaalbaarheid en de betrokkenheid van de bewoners. De belangstelling voor de tweede ronde proeftuinen is groot: in totaal hebben 71 gemeenten een voorstel ingediend.
Miniser Ollongren: ‘De kwaliteit van de voorstellen getuigt van enthousiasme en inventiviteit bij gemeenten en alle betrokkenen om met de aardgasvrij opgave aan de slag te gaan. En ik zie dat er al veel geleerd is van de eerste 27 proeftuinen’.
Leren door te doen
In het Programma aardgasvrije wijken (PAW) doen gemeenten kennis en ervaring op om bestaande wijken haalbaar en betaalbaar te verduurzamen. In oktober 2018 zijn de eerste 27 gemeenten gestart. Met de proeftuinen en het kennis- en leerprogramma draagt PAW bij aan de doelstelling uit het Klimaatakkoord om 1,5 miljoen woningen en andere gebouwen te verduurzamen in de periode tot en met 2030.
Het doel van het programma is om te leren op welke wijze het aardgasvrij maken van wijken kan worden ingericht en opgeschaald. Hiervoor is het noodzakelijk dat er daadwerkelijk aardgasvrije woningen en andere gebouwen via een wijkgerichte aanpak gerealiseerd worden.
Binnen het PAW worden naar verwachting circa 50.000 woningen en andere gebouwen verduurzaamd. Met deze tweede ronde komt het aantal proeftuinen in totaal op 46. Die omvatten in totaal circa 35.000 woningen en ander gebouwen.
Meer variatie en volume
Met de toevoeging van 19 nieuwe proeftuinen ontstaat naast meer volume ook meer variatie. Die schuilt onder meer in de beoogde warmtetechnieken, de wijze waarop bewoners meedoen en ook in het type wijken en woningen.
Daarnaast zijn proeftuinen geselecteerd vanwege de verbinding met andere opgaven, inclusief klimaatadaptatie en circulair bouwen. De toename van het aantal proeftuinen maakt het mogelijk om beter ‘rode draden’ in kaart te brengen. Waar kan het beste worden begonnen en welke aanpak werkt in welke situatie?
3e ronde proeftuinen 2021
In 2021 volgt een derde ronde proeftuinen. Die wordt onder meer gebaseerd op een evaluatie van deze tweede ronde. In deze derde ronde zal meer nadruk liggen op stapsgewijze oplossingen met een groot CO2-besparingspotentieel. Hiermee kan een goede aanvulling gerealiseerd worden op het huidige palet aan proeftuinen.
Over het Programma aardgasvrije wijken
In het interbestuurlijke Programma aardgasvrije wijken (PAW) werken het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, het Interprovinciaal Overleg, de Unie van Waterschappen en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten samen om gemeenten en betrokken partijen zo goed mogelijk te ondersteunen in de aardgasvrije opgave.
Telegraaf 18.10.2020 In het Noord-Groningse dorp Zandeweer, net onder Uithuizen, is zondag een aardbeving geweest met een kracht van 1.7. Volgens het KNMI lag het epicentrum op 3 kilometer diepte. Er zijn geen berichten over schade. Wel meldden mensen op Twitter dat ze de beving hebben gevoeld.
In september werden in Drenthe en Groningen ook diverse aardbevingen gemeld. Ze worden veroorzaakt door de gaswinning in de regio.
RO 15.10.2020 Relevante cijfers over de aardbevingen in Groningen en de afbouw van de gaswinning staan overzichtelijk bij elkaar in het Dashboard Groningen. Op deze pagina is de actuele stand van zaken te vinden met betrekking tot de seismiciteit en de gaswinning. Het betreft een handig overzicht van bestaande gegevens uit openbare bronnen, waarmee iedereen inzicht kan krijgen in de voortgang van verschillende ontwikkelingen in Groningen.
Het gaat dan bijvoorbeeld om informatie over recente aardbevingen, de hoeveelheid gewonnen gas, en de doorlooptijd van de schadeafhandelingen en de voortgang van de versterking.
Voor dat laatste is een logische koppeling gemaakt met het dashboard van het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG), de organisatie die verantwoordelijk is voor de schadeafhandeling. Ook zijn gegevens terug te vinden die afkomstig zijn van het dashboard van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) over de versterking.
Welke organisaties leveren de informatie?
Het dashboard is samengesteld met gegevens op basis van open data van NLOG (een website van TNO met informatie over energie en delfstoffen in Nederland), KNMI, NCG en IMG.
Zijn de cijfers altijd actueel?
De data worden geactualiseerd op basis van automatische koppelingen. Gegevens over de gaswinning worden maandelijks automatisch vernieuwd. Het aantal graaddagen wordt dagelijks automatisch bijhouden. Alle cijfers over aardbevingen worden elke 5 minuten automatisch vernieuwd. De grafiek over de voortgang van de versterkingsoperatie wordt maandelijks vernieuwd. Gegevens over de schadeafhandeling worden wekelijks automatisch ververst.
Wat gebeurt er als een parameter wordt overschreden?
Om aardbevingsrisico’s te monitoren, gebruikt het kabinet twee parameters, die zijn vastgelegd in de zogenaamde Mijnbouwregeling: trendparameters en incidentparameters. Trendparameters helpen om vroegtijdig een toename of afname van de hoeveelheid aardbevingen op te merken. Incidentparameters helpen om de hevigheid van een aardbeving aan te geven. Is er een parameter overschreden naar het niveau hoge seismiciteit, dan moet NAM de seismiciteit analyseren en een rapportage opleveren aan de toezichthouder en de minister.
Waar kan ik meer cijfers vinden?
Cijfers over de gaswinning zijn afkomstig van NLOG. Cijfers over aardbevingen zijn afkomstig van het KNMI. Het dashboard laat een extract zien van de dashboards van het IMG en de NCG. Meer cijfers zijn vindbaar op de websites van deze organisaties.
RO 14.10.2020 De versterkingsoperatie in Groningen is nu definitief en onomkeerbaar in publieke handen. De NAM is uit het proces en heeft er op geen enkele manier invloed op, maar betaalt wel de kosten. Dat is vastgelegd in het wetsvoorstel Versterken Groningen dat door minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) en minister Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) naar de Tweede Kamer is gestuurd. Het wetsvoorstel zorgt voor een transparant versterkingsproces en een stevige juridische basis voor de publiekrechtelijke afhandeling van de versterking.
De Wet versterken maakt het juridisch mogelijk dat huiseigenaren de versterking in eigen beheer uitvoeren, of hun eigen wensen betrekken bij de versterking. Nieuw is dat eigenaren dankzij de wet in beroep kunnen gaan tegen besluiten.
In het wetsvoorstel staan de hoofdlijnen van de versterkingsprocedure, die eenvoudig en eenduidig moet zijn voor bewoners. Ook zijn de rollen van betrokken partijen opgenomen en de stappen die huiseigenaren doorlopen in het versterkingstraject. De Nationaal Coördinator Groningen heeft een spilfunctie in de versterkingsoperatie, hij biedt uitleg en begeleidt bewoners in het proces. De NAM betaalt uiteindelijk de kosten van de versterkingsoperatie.
Gaswinning naar nul
In 2018 besloot het kabinet om de gaskraan dicht te draaien. Een van de gevolgen daarvan is dat de kans op aardbevingen afneemt en daardoor minder huizen versterkt hoeven te worden. Daardoor hoeven minder mensen een zware verbouwing mee te maken of in een wisselwoning te zitten. Minister Wiebes is met zijn collega minister Ollongren nog in gesprek met de regio over het versnellen van de versterkingsopgave, het toepassen van de nieuwste veiligheidsnorm en compensatie voor bewoners.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is mede-indiener van de wet. Minister Ollongren zorgt grotendeels voor de uitvoering ervan: sinds oktober 2019 is het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties verantwoordelijk voor de uitvoering van de versterkingsopgave. Voor de totstandkoming van het wetsvoorstel is overleg gevoerd met het lokale bestuur in Groningen, en met betrokken maatschappelijke organisaties.
Minister Eric Wiebes wenst Groningers veel sterkte toe, nadat de provincie voor de derde keer in een week tijd werd getroffen door een aardbeving. De minister begrijpt „dat bevingen, zeker als ze zo kort op elkaar plaatsvinden, voor onrust zorgen”, zo schrijft zijn ministerie op Twitter.
Wiebes gaat over de gaswinning uit het Groningenveld, die in 2022 zal worden stopgezet. De minister draait de gaskraan sneller dicht wegens de aardbevingen. „Daarmee vermindert de kans op snelle bevingen, maar is de onrust in de grond nog niet voorbij”, zegt Wiebes. Ook na 2022 blijft het belangrijk de bodembeweging in de gaten te houden, „schades voortvarend af te handelen en onveilige huizen te versterken.”
In Scharmer is dinsdagochtend 21.07.2020 rond 8.00 uur weer een aardbeving geweest. Deze keer met een kracht van 1.1 op de schaal van Richter. Het is de zevende beving in de provincie Groningen in de maand Juli.
Bij het Groningse dorp Startenhuizen heeft in de nacht van zaterdag 18.07.2020 op zondag een aardbeving met een magnitude van 2,3 plaatsgevonden. Dat meldt het KNMI. Het is de Derde aardbeving in Groningen in een week tijd.
Loppersum
De zwaarste beving in een jaar tijd vond op 14 juli 2020 plaats bij Loppersum en had een kracht van 2.7. Twee dagen later trilde de aarde met een kracht van 1.8 bij Hellum.
Voor Scharmer geldt dat het de tweede beving in drie maanden tijd is. Op 2 mei 2020 vond er beving plaats met een kracht van 1.2 op de schaal van Richter.
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), de grootste gaswinner in het land, wil niet dat het gasveld in Groningen na 2022nog gebruikt wordt als zich een noodgeval voordoet. Hier is het gasveld niet voor geschikt, zo stelt het bedrijf, waarmee het ingaat tegen de wens van minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat).
Telegraaf 22.09.2020
Wiebes zegt dat de gaswinning waarschijnlijk al in 2022 wordt beëindigd, maar dat het gasveld tot 2026 wel gebruikt kan worden als er bijvoorbeeld extreem koude winters komen.
Hier ziet de NAM echter niets in. Volgens assetmanager Wessel de Haas is het gasveld niet geschikt voor de rol van back-up. Dat zou namelijk alleen mogelijk zijn als een bepaald minimumniveau wordt gewonnen, “vergelijkbaar met het stationair draaien van een auto”. Jaarlijks zou dit dan nog gaan om 2,4 tot 5,8 miljard kuub gas.
De NAM heeft liever dat er naar alternatieven wordt gekeken, zodat er vanaf 2022 niks meer gewonnen wordt uit het Groningse gasveld.
AD 23.09.2020
Parlementaire enquête naar de gaswinning in Groningen
De Tweede Kamer heeft de commissie geïnstalleerd die de parlementaire enquête gaat voorbereiden naar de gaswinning in de provincie Groningen en de gevolgen daarvan. De enquête moet duidelijk maken welke risico’s bij de gaswinning zijn genomen, hoe er als gevolg van de winning aardbevingsschade is ontstaan, wat anders had gekund en welke lessen er getrokken kunnen worden.
De leden van de tijdelijke commissie Aardgaswinning Groningen kozen GL-Kamerlid Van der Lee tot voorzitter. Van der Lee diende in maart vorig jaar een motie in waarin werd uitgesproken dat een parlementaire enquête wenselijk was.
De Tweede Kamer wil nog voor de verkiezingen maart 2021 een parlementaire enquête naar de gaswinning in Groningen op poten zetten. Er moet alvast een onderzoeksopdracht worden geformuleerd, zodat de nieuwe Kamerleden na maart 2021 meteen een onderzoekscommissie kunnen instellen, die dan snel aan de slag kan.
De Kamer had al eerder besloten dat er een parlementaire enquête moet komen naar wat er mis is gegaan in het aardbevingsgebied. Zo’n enquête is het zwaarste onderzoeksmiddel dat het parlement daarvoor heeft. Getuigen zijn verplicht om voor de commissie te verschijnen en worden onder ede gehoord. Het totale onderzoek kan jaren in beslag nemen.
Versterking te langzaam
De versterking van huizen in het aardbevingsgebied in Groningen gaat veel te langzaam’, vindt ook de Tweede kamer. Onbegrip overheerst in de Tweede Kamer over het feit dat er in het Groningse aardbevingsgebied elf huizen zijn versterkt, waar dat er dit jaar 2000 moeten worden.
“Elf woningen in het eerste kwartaal, dat is gewoon een bloody shame”zei PvdA-Kamerlid William Moorlag in debat met minister Ollongren van Binnenlandse Zaken.
“Er is geen enkel zicht dat het de komende maanden sneller zal gaan”, zegt SP’er Sandra Beckerman. “Het is schier onmogelijk om niet cynisch te worden van zoveel onrecht.”
Daarnaast dreigt een eis van de complete Tweede Kamer niet te worden uitgevoerd door het kabinet. Alle politieke partijen willen dat 26.000 huishoudens uiterlijk dit jaar uitsluitsel krijgen over versterking van hun huis. Het kabinet zegt niet meer te kunnen garanderen dat het lukt door de coronacrisis. Ook de afhandeling van schades is daardoor vertraagd.
Vergoeding
Ruim 120.000 Groningers komen in aanmerking voor een vergoeding voor de waardedaling van hun huis. Het nieuwe Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) heeft daarvoor nu de rekenmethode vastgesteld.
De waardedalingsregeling wordt vanaf 1 september stapsgewijs ingevoerd omdat de aantallen zo groot zijn. Huiseigenaren in Loppersum en Appingedam zijn als eerste aan de beurt omdat dat de gemeenten zijn met de meeste gemelde schades. Na twee maanden volgen ook andere gemeenten.
Tot op de dag nauwkeurig
Voor mensen die hun huis in de tussentijd hebben verkocht, wordt aan de hand van de verkoopprijs en het verkoopmoment berekend welk bedrag zij zijn misgelopen. Het is volgens het IMG tot op de dag nauwkeurig te berekenen hoe groot de schadevergoeding moet zijn.
De mensen die langer moeten wachten op de vergoeding voor hun waardedaling worden daarin gecompenseerd met de wettelijk geldende rente. Die komt bovenop de schadevergoeding, meldde RTV Noord.
NOS 06.10.2020 Er zijn tot nu toe een miljoen schadegevallen gemeld bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG). Het aantal meldingen stijgt nog steeds, ondanks de beperking van de gaswinning.
Begin 2018 kwamen er nog zo’n 150 schademeldingen per week binnen. Nu zijn dat er 1000 tot 1200 per week.
Die komen ook uit plaatsen waar volgens het IMG geen aardbevingen zijn. Het epicentrum van de bevingen ligt vaak bij Loppersum, terwijl de meeste schademeldingen nu uit de buitenste rand van het gasveld komen. Het schadeloket zoekt daarvoor een verklaring.
“Sinds januari 2020 werd circa 70 procent van de schade-opnames gedaan in een gebied waar de kans op schade juist het kleinst is”, constateert het IMG. Deze woningen liggen op circa 25 tot 35 kilometer van de epicentra van de zwaarste bevingen.
Zo’n 10 procent van de schademeldingen kwam dit jaar uit de directe omgeving van de epicentra van bevingen (5 tot 10 kilometer). Dit is opvallend, zegt het IMG, omdat de kans op schade in de directe omgeving veel groter is dan aan de randen.
Ver in provincie
Groningse belangenorganisaties vinden dat het uitgangspunt van het IMG niet klopt. Het IMG zou zich op rapporten baseren die al vanaf de publicatie ter discussie staan. Daarin wordt gesteld dat er alleen in de directe omgeving van Loppersum zware aardbevingsschade is.
Maar trillingen door aardbevingen hebben volgens critici tot ver in de provincie effect. Onafhankelijk geoloog Van der Gaag doet al jaren onderzoek in de Groningse bodem. Hij stelt dat het effect van trillingen ook afhankelijk is van de grond waar de huizen op staan: veen, klei, zand van oude zeegeulen of wierden.
Omdat de afhandeling van klachten zo lang duurde besloot minister Wiebes van Economische Zaken om in een keer een groot aantal schades ongezien af te handelen. Huiseigenaren krijgen daarbij 5000 euro contant om schade aan hun woning te herstellen. Wel wordt er dan een nulmeting gedaan, zodat daarna alleen nieuwe schades kunnen worden geclaimd.
Geen gevolg aardgaswinning
In totaal zijn er 287.000 woningen gelegen in het zogenoemde effectgebied van bevingen door gaswinning in het Groningenveld. Tot op heden is bij ongeveer 100.000 woningen een schade gemeld.
Bij 36 procent van de schademeldingen van doorsnee huizen worden alle aangetroffen schades vergoed. Bij 60 procent wordt een gedeelte vergoed. Bij 4 procent wordt er niks vergoed, omdat de schade geen gevolg zou zijn van de aardgaswinning.
RO 01.10.2020 De acht woningcorporaties (KR8-corporaties), de Nationaal Coördinator Groningen en de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties hebben een akkoord gesloten om vergoedingen voor huurders en particuliere eigenaren in de versterkingsoperatie gelijk te trekken. Daarnaast kan een bepaalde groep huurders een beroep doen op de ‘regeling tegemoetkoming huurders’ vanaf 1 november 2020.
De regeling compenseert huurders die tussen 1 oktober 2015 en 31 oktober 2020 gebruikmaakten van een wisselwoning van hun woningcorporatie of uiterlijk op 31 oktober 2020 een wisselwoning van de woningcorporatie zijn gaan bewonen en deze op 1 november 2020 nog bewonen. Dit maakte minister Kajsa Ollongren vandaag bekend in een brief aan de Tweede Kamer.
Akkoord
In juni constateerden de KR8-corporaties, NCG en BZK dat er verschillen bestaan in de vergoedingen voor huurders en particuliere eigenaren in de versterkingsopgave die vanuit veiligheidsoverwegingen noodzakelijk is.
Minister Ollongren: “Zoals beloofd is gewerkt aan het wegnemen van onuitlegbare verschillen. De afspraken over vergoedingen hebben we in goed overleg, ook met het Huurdersplatform Aardbevingen Groningen (HPAG), zoveel mogelijk gelijkgetrokken.”
Afgelopen zomer zijn deze afspraken uitgewerkt. De afspraken over de vergoedingen aan huurders zijn:
Huurlastenneutraliteit wordt gewaarborgd bij het gebruik maken van een wisselwoning;
In de wisselwoning krijgen huurders nutsvoorzieningen vergoed en wordt een vergoeding voor internet geboden;
Huurders krijgen de mogelijkheid zelf tijdelijke huisvesting te regelen;
Zelf aangebrachte voorzieningen in en rond de woning van de huurder worden op dezelfde manier vergoed als bij particuliere eigenaren;
Verhuiskosten naar en van de wisselwoning of van de oude naar de nieuwe woning worden vergoed.
Regeling tegemoetkoming huurders
Huurders die in wisselwoningen van hun woningcorporatie hebben gewoond of voor 1 november naar een dergelijke wisselwoning verhuisden kunnen een aanvraag indienen voor de tegemoetkomingsregeling.
Deze huurders betaalden, respectievelijk betalen zelf de kosten voor nutsvoorzieningen en internet. Particuliere woningeigenaren die gebruik maken van wisselwoningen die door de NCG beschikbaar zijn gesteld betalen deze kosten niet. De regeling voorziet in een basisvergoeding van €500,- voor de kosten die niet meer te achterhalen zijn, zoals de zelf aangebrachte voorzieningen.
Ook krijgen huurders een vergoeding van €45,- per week voor nutsvoorzieningen en internet, voor de periode dat een huurder in een wisselwoning van de woningcorporatie heeft gewoond. De Nationaal Coördinator Groningen voert de vandaag gepubliceerde regeling vanaf 1 november aanstaande uit. Vanaf dat moment kunnen de betreffende huurders een aanvraag indienen bij de NCG.
NOS 27.09.2020 Bij het Drentse dorp Winde is rond 01.40 uur een lichte aardbeving gemeten. De beving, met een kracht van 1,8, was volgens het KNMI op 3 kilometer diepte. Berichten over schade zijn er vooralsnog niet.
Winde ligt zo’n tien kilometer ten zuiden van de stad Groningen, dicht bij Groningen Airport Eelde.
Aan het begin van de maand waren er in Westeremden en Uithuizermeeden, allebei ten noorden van Groningen, bevingen van respectievelijk 2,0 en 1,9. Bevingen in het gebied worden vrijwel altijd veroorzaakt door gaswinning.
RTL 27.09.2020 Bij het Drentse dorp Winde, tien kilometer ten zuiden van Groningen, is vannacht een aardbeving gemeten. De aardbeving had een kracht van 1,8 op de schaal van Richter.
De beving gebeurde rond 01.40 uur en het epicentrum lag volgens het KNMI op zo’n 3 kilometer diepte. Er zijn nog geen berichten van schade.
Het is de vierde beving deze maand in deze regio met een kracht van rond de 2,0. Zo was er begin deze maand nog een beving in Westeremden en werd twee dagen voor die beving Uithuizermeeden getroffen.
In juli werden in Groningen ook diverse aardbevingen gemeld. De bevingen in de provincie Groningen en omgeving worden vrijwel altijd veroorzaakt door de gaswinning in de provincie.
Telegraaf 27.09.2020 Bij het Drentse dorp Winde, tien kilometer ten zuiden van Groningen, is in de nacht van zaterdag op zondag een aardbeving gemeten. Volgens het KNMI ligt het epicentrum op zo’n 3 kilometer diepte.
De beving had een kracht van 1.8 en gebeurde rond 01.40 uur. Er zijn nog geen berichten van schade.
Het is de vierde beving deze maand in deze regio met een kracht om en nabij de 2.0. In juli werden in Groningen ook diverse aardbevingen gemeld.
Die bevingen in de provincie Groningen en omgeving worden vrijwel altijd veroorzaakt door de gaswinning in de provincie.
RTL 25.09.2020 Eind 2024 bestaat gasbedrijf GasTerra niet meer. Dat kost uiteindelijk alle medewerkers hun baan. Ze hoeven niet op een houtje te bijten: het bedrijf trekt 32,6 miljoen euro uit voor het personeel. Dat komt neer op ruim 200.000 euro per persoon.
Het ontmantelen van het bedrijf dat Gronings gas verkoopt zal uiterlijk 31 december 2024 zijn afgerond, maakte minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat (VVD) gisteren bekend.
Het bedrijf is niet meer nodig nu de gaswinning in Groningen in 2022 definitief stopt. GasTerra verliest dan dus haar bestaansrecht.
‘Geen ontkomen aan’
In de komende jaren worden de nog lopende gasleveringscontracten afgehandeld, maar in de tussentijd wordt het bedrijf al wel kleiner. Daarbij zullen ook mensen gedwongen op zoek moeten naar ander werk. “Daar is geen ontkomen aan”, aldus woordvoerder Anton Buijs.
Het bedrijf bereikte eind vorig jaar een akkoord met de vakbonden over een sociaal plan voor het personeel. Daarin is afgesproken om zoveel mogelijk personeel dat weg moet van werk naar werk te begeleiden. Dat gebeurt onder meer in samenwerking met een outplacementbureau. Welke bedragen hiermee gemoeid zijn wil Buijs niet zeggen.
Uit de jaarrekening over vorig jaar is wel wat af te leiden. Het bedrijf zette eind 2019 32,6 miljoen euro opzij in verband met het sociaal plan. Dat bedrag is een schatting op basis van het aantal medewerkers dat eruit moet, het aantal jaren dat zij in dienst waren en wat zij verdienden.
Als alle 141 vaste krachten die eind vorig jaar op de loonlijst stonden bij GasTerra hetzelfde bedrag zouden krijgen, komt dat neer op een vertrekpremie van 231.205 euro per medewerker.
Ter vergelijking: bij de volledig ontspoorde vertrekregeling bij de Belastingdienst kregen medewerkers gemiddeld een kleine 70.000 euro mee.
Inhuur specialisten
Mogelijk lopen de kosten van de ontmanteling van het bedrijf nog op, maar als dat zo is dan wordt dat volgend jaar pas bekendgemaakt bij de publicatie van de jaarrekening, zegt Buijs. Het kan zo zijn dat het bedrijf soms tijdelijk specialisten moet inhuren, vertelt hij.
GasTerra heeft ook nog leveringscontracten lopen die pas eindigen na 2024. Voor die contracten moet een oplossing gevonden worden, waar de aandeelhouders van het bedrijf de komende tijd over gaan praten met de directie van GasTerra. Het bedrijf is direct of indirect voor de helft in handen van de staat, oliebedrijven Shell en ExxonMobil hebben ieder een kwart van de aandelen.
Telegraaf 22.09.2020 De voorbereidingen voor de parlementaire enquête over gaswinning in Groningen zijn officieel begonnen. De onderzoeksopzet moet voor de verkiezingen klaar zijn.
GL-Kamerlid Tom van der Leeis gekozen als voorzitter van de tijdelijke enquêtecommissie aardgaswinning Groningen , CU-Kamerlid Van der Graaf is ondervoorzitter. De andere leden zijn SP-Kamerlid Kwint, CDA-Kamerlid Kuik, PVV-Kamerlid Van Aalst, PvdA-Kamerlid Van den Heul en D66-Kamerlid De Groot.
„Een van de belangrijkste doelen is waarheidsvinding. Wat is er precies gebeurd in het verleden en welke lessen kunnen we trekken voor de toekomst. De komende maanden gaan we ons eerst verdiepen in de materie en spreken we experts”, zei Van der Lee in een toelichting. „We hopen de onderzoeksopzet voor de verkiezingen gereed te hebben.”
Volgens de voorzitter doet de Tweede Kamer niet ’lichtvaardig’ over de inzet van het zwaarste middel in de Nederlandse politiek. „Zestig jaar gaswinning heeft Nederland veel gebracht, maar kent ook zware schaduwkanten. Met deze enquête wil de Kamer de gevolgen van de winning in Groningen onderzoeken en hierover verslag uitbrengen aan de Kamer, aan de Groningers en aan de rest van Nederland.”
Van der Lee was zelf degene die het initiatief nam voor de parlementaire enquête. Niet alle commissieleden zijn het ermee eens dat hij als woordvoerder over het onderwerp nu ook zo nauw betrokken is bij de voorbereiding. PVV’er Van Aalst wees erop dat dit eigenlijk niet volgens de afspraken is, en kreeg bijval van SP’er Kwint.
NOS 22.09.2020 De Tweede Kamer heeft de commissie geïnstalleerd die de parlementaire enquête gaat voorbereiden naar de gaswinning in de provincie Groningen en de gevolgen daarvan. De enquête moet duidelijk maken welke risico’s bij de gaswinning zijn genomen, hoe er als gevolg van de winning aardbevingsschade is ontstaan, wat anders had gekund en welke lessen er getrokken kunnen worden.
De leden van de tijdelijke commissie Aardgaswinning Groningen kozen Tom van der Lee van GroenLinks tot voorzitter. Van der Lee diende in maart vorig jaar een motie in waarin werd uitgesproken dat een parlementaire enquête wenselijk was.
Tom van der Lee (GroenLinks) ANP
De tijdelijke commissie moet binnen een halfjaar een onderzoeksopzet opstellen, compleet met de vragen die de enquête beantwoord moet krijgen. Een parlementaire enquête is het zwaarste onderzoeksinstrument dat de Tweede Kamer kan inzetten.
Iedereen in Nederland is verplicht om mee te werken als de Kamer daarom vraagt. Getuigen kunnen onder ede worden gehoord. Het plegen van meineed en het weigeren van medewerking zijn strafbaar.
Andere leden van de commissie zijn Stieneke van der Graaf (ondervoorzitter, ChristenUnie), Dennis Wiersma (VVD), Roy Van Aalst (PVV), Anne Kuik (CDA), Tjeerd de Groot (D66), Peter Kwint (SP) en Kirsten van den Hul (PvdA).
Wanneer werd er aardgas gevonden in Groningen? En hoe leidt de gaswinning tot aardbevingen in Groningen?
NPO Focus maakte deze special over de geschiedenis van gaswinning in Groningen.
NU 21.09.2020 De gaskraan in Groningen wordt komend jaar verder dichtgedraaid naar maximaal 8,1 miljard kuub, meldt minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) maandag. Dat is 1,2 miljard kuub minder dan halverwege juni was gemeld.
“Het is voor het eerst sinds eind jaren zestig dat er onder de 10 miljard kuub wordt gewonnen in Groningen”, schrijft Wiebes in een brief aan de Tweede Kamer. In het regeerakkoord staat dat de gaswinning in de komende jaren rond de 20 miljard kuub zou liggen.
De afbouw van de gaswinning uit het Groningenveld verloopt volgens de minister voorspoedig. Naar verwachting is de gaskraan medio 2022 zoveel mogelijk dichtgedraaid. Hierna blijft een klein aantal stations voor “uitzonderlijke situaties” beschikbaar als reservemiddel, laat hij weten.
Op deze locaties wordt dan een minimale hoeveelheid gas gewonnen. Dit moet ervoor zorgen dat de stations beschikbaar blijven als de gaswinning onverwachts weer nodig is, bijvoorbeeld bij een extreem strenge winter in combinatie met uitval van grote installaties. Als ook dat niet meer nodig is, wordt het gebruik van het Groningenveld definitief stopgezet.
NAM tegen gebruik van Gronings gasveld als back-up
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), de grootste gaswinner in het land, wil niet dat het Groningenveld na 2022 als back-up gebruikt wordt. Volgens het bedrijf is het gasveld daar niet voor geschikt en is het beter om naar alternatieven te zoeken.
“Het blijft de ambitie van het kabinet om het veld zo snel als mogelijk definitief te sluiten”, schrijft Wiebes maandag. “Daarom heb ik de afgelopen periode benut om te blijven zoeken naar alternatieven die de back-upfunctie van het Groningenveld kunnen overnemen.” Hij noemt in zijn brief de gasopslag in Grijpskerk als een mogelijk alternatief.
De minister besloot in 2018 afscheid te nemen van het Groningenveld vanwege de problemen die de gaswinning veroorzaakt. Door de gaswinning ontstaan aardbevingen die schade aanrichten aan woningen en daarnaast ook leiden tot grote zorgen onder de inwoners van de regio.
NOS 21.09.2020 De gaskraan in Groningen gaat komend jaar iets verder dicht dan aanvankelijk werd verwacht. In Groningen mag in het komende gasjaar, dat in oktober begint, maximaal 8,1 miljard kubieke meter gas worden gewonnen. Dat is 1,2 miljard kuub minder dan waarvan voor de zomer werd uitgegaan.
Minister Wiebes van Economische Zaken schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat de maatregelen voor de afbouw van de gaswinning in Groningen op schema liggen. Mede door het sneller vullen van de gasopslag bij Norg in Drenthe kan de gaswinning verder omlaag.
Onder de 10 miljard kuub
Dit lopende jaar wordt maximaal 9 miljard kubieke meter gas uit de Groningse bodem gepompt. Dat is ook al minder dan was voorzien. Daardoor komt de productie waarschijnlijk voor het eerst sinds 1976 onder de 10 miljard kuub, schrijft RTV Noord.
Het is de bedoeling dat er vanaf halverwege 2022 geen gas meer gewonnen wordt uit het Groningenveld. Een aantal locaties blijft dan nog wel beschikbaar voor noodgevallen, zoals een strenge winter.
RO 21.09.2020 De gaswinning uit het Groningenveld daalt komend jaar naar maximaal 8,1 miljard kuub. Dat is 1,2 miljard kuub minder dan in juni was voorzien. Dat staat in een Kamerbrief van minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) over het zogenaamde vaststellingsbesluit. Het is voor het eerst sinds eind jaren ’60 dat er onder de 10 miljard kuub wordt gewonnen in Groningen.
Minister Wiebes besloot in 2018 om de gaswinning te stoppen vanwege de veiligheid van de Groningers. Naar verwachting zal er vanaf medio 2022 geen gas meer nodig zijn uit het Groningenveld.
Naar nul in 2022
Vanaf medio 2022 is er geen gas meer nodig uit het Groningenveld, in een jaar met normale weersomstandigheden. Een aantal locaties blijft daarna stand-by; daar zal een minimale hoeveelheid gas worden gewonnen. Op die manier is een klein aantal stations gebruiksklaar als dat plotseling nodig is, bijvoorbeeld bij een extreem strenge winter, in combinatie met uitval van grote installaties.
Door de gaskraan te sluiten, vermindert de kans op aardbevingen als gevolg van de gaswinning in Groningen. De minister heeft dat rigoureuze besluit genomen met het oog op de veiligheid van de Groningers en de leefbaarheid van de provincie. In het regeerakkoord was oorspronkelijk nog besloten dat de winning de komende jaren rond de 20 miljard kuub zou bedragen.
NU 02.09.2020 Het tempo waarin de door aardbevingen bedreigde huizen in Groningen worden versterkt, is onacceptabel volgens het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). De toezichthouder zegt woensdag in een voortgangsrapportage dat de versterkingsoperatie nog twintig jaar duurt als niet wordt doorgepakt.
Volgens het SodM is een crisisaanpak noodzakelijk om de versterking van de panden rond 2025 afgerond te hebben.
Het wijst erop dat de Nationaal Coördinator Groningen, de provincie en het Rijk de operatie nu op basis van consensus aansturen. “Dat past wel bij gebiedsontwikkeling, maar niet bij een veiligheidsoperatie. In een crisisaanpak, gericht op het borgen van veiligheid, past maar één opdrachtgever: de bewoner.” Het SodM wil daarbij ook slechts één aanspreekpunt voor de bewoner.
Ongeveer 26.000 huizen in Groningen zouden versterkt moeten worden omdat ze mogelijk onveilig zijn. Minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) denkt dat de gaswinning in 2022 beëindigd kan zijn, maar wil wel dat het gasveld tot 2026 gebruikt kan worden als er bijvoorbeeld extreem koude winters komen.
De gaswinning leidt al jaren tot problemen. Omdat het gas 3 kilometer onder het oppervlakte zit, vinden de bevingen ook op deze diepte plaats. Dat veroorzaakt hevige aardbevingen die niet alleen voor schade, maar ook voor angst zorgen.
NOS 02.09.2020 De versterking van onveilige huizen in het Groningse aardbevingsgebied gaat nog steeds te langzaam. In het huidige tempo duurt het nog 20 jaar voordat alle Groningers even veilig wonen als de rest van Nederland, stelt de toezichthouder op mijnbouw SodM in een evaluatie.
Naar schatting moeten 26.000 huizen mogelijk worden versterkt, tot op heden is dat bij ruim duizend huizen gebeurd. Vorig jaar werden in totaal 300 adressen versterkt. Daarmee loopt de uitvoering fors achter en ook dit jaar is het tempo weer te laag, constateert de toezichthouder.
Behoefte aan compensatie vertraagt versterking
Om verdere maatschappelijke ontwrichting te voorkomen en het vertrouwen van Groningers in de overheid terug te winnen, is het nodig dat de huizen sneller worden versterkt, vindt de toezichthouder. In de tweede helft van 2019 leek het beter te gaan, maar inmiddels gaat het weer trager. Ingezette plannen om te versnellen komen veel langzamer op gang dan de bedoeling was.
Het SodM constateert dat verschillende belangen door elkaar heen lopen, waardoor het niet meer opschiet. Bewoners en lokale bestuurders willen compensatie van leed en niet-nagekomen beloften. Daarbij wordt vastgehouden aan inmiddels verouderde inzichten.
Het is op zich terecht dat de regio compensatie vraagt, vindt het SodM, maar het verlamt de gesprekken over versterkingen van panden die het meest onveilig zijn. “Een deel van de bewoners is bang om na jaren lang wachten op de overheid, met angst, stress en soms met ziekte als gevolg, met lege handen achter te blijven.”
Ministers moeten kiezen voor crisisaanpak
Eén van de grootste problemen is volgens het SodM dat er geen duidelijke coördinatie van de versterking van de huizen is. Dat komt omdat de rolverdeling tussen de Nationaal Coördinator Groningen en bestuurders van de aardbevingsgemeenten onduidelijk is.
De toezichthouder adviseert de verantwoordelijk ministers Wiebes en Ollongren om alsnog voor een crisisaanpak te kiezen en zo meer tempo af te dwingen met het versterken van huizen. Andere belangen, zoals compensatie, moet ook geregeld worden, maar in een los traject zodat het niet ten koste gaat van de versterking. De Nationaal Coördinator moet het mandaat krijgen om daarin de regie te nemen.
Het Groninger Gasberaad, dat de belangen van gedupeerde Groningers behartigt, deelt de analyse van de toezichthouder dat het ontbreekt aan duidelijk regie en coördinatie. Maar secretaris Susan Top ziet niets in het scheiden van het versterken van huizen en compensatie voor slachtoffers. “Bewoners hebben juist behoefte aan een integrale oplossing (schade en versterken), te verkrijgen aan een loket. Het feit dat dat kennelijk lastig is te organiseren, is geen excuus om het dan maar niet te doen.”
Als alles volgens plan van het kabinet verloopt, stopt de gaswinning in Groningen in 2022. De gaswinning is al flink teruggeschroefd. Desondanks zijn er nog steeds aardbevingen in het gebied, zoals afgelopen maandag nog in Roodeschool met een kracht van 1,9. De toezichthouder verwacht dat het aantal aardbevingen op den duur afneemt, evenals de kans op zwaardere aardbevingen. Daarmee wordt het veiliger in Groningen, stelt het SodM, maar versterking van huizen blijft nog steeds nodig.
NOS 25.08.2020 Mensen die door de gaswinning in Groningen immateriële schade hebben opgelopen kunnen per persoon een bedrag krijgen tussen 1500 en 5000 euro. En in enkele gevallen kan het bedrag hoger worden. Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) dat allerlei aspecten van de schade afhandelt, heeft de richtlijnen vastgesteld en minister Wiebes heeft die naar de Tweede Kamer gestuurd.
Het was de bedoeling dat de vergoedingen vanaf november zouden worden uitbetaald, maar het IMG denkt nu aan het eerste kwartaal van 2021. Volgens het instituut komt dat onder meer doordat meer tijd nodig is om vragenlijsten digitaal te verwerken.
Wiebes spreekt van “een persoonsgerichte vergoedingssystematiek die zo veel mogelijk rekening houdt met de persoonlijke omstandigheden van de individuele bewoner en die tegelijkertijd laagdrempelig en eenvoudig is”. Volgens het IMG gaat het om schade die iemand lijdt in de vorm van pijn, verdriet, gederfde levensvreugde of geestelijk leed.
Wens van de Kamer
De Tweede Kamer vroeg het kabinet onlangs te voorkomen dat de getroffen Groningers “in juridische procedures worden getrokken” als ze hun immateriële schade vergoed willen krijgen. Wiebes schrijft dat het IMG het de mensen niet al te lastig zal maken en dat dat in lijn is met de wens van de Kamer.
Volgens de minister zijn de vergoedingen in overeenstemming met wat in Nederland gebruikelijk is en met eerdere uitspraken van rechters.
AD 24.08.2020 De aardbevingen in Groningen zijn niet alleen een bezoeking voor de levenden. De afgelopen jaren zijn honderden grafmonumenten in het gasgebied beschadigd, meldt het Dagblad van het Noorden.
Dat zegt Peter Veenstra van de gelijknamige steenhouwerij in Uithuizermeeden. De wanhopige Veenstra schreef onlangs een brief aan premier Rutte waarin hij om hulp vroeg.
Al meer dan zeven jaar ziet de onderneming zich geconfronteerd met schades aan grafmonumenten door de aardschokken in Groningen. Onder meer op de begraafplaatsen van Loppersum, Zeerijp, Wittewierum, Overschild, Westeremden, Garrelsweer, Stedum en Middelstum. De schades worden vaak gratis gerepareerd door het bedrijf van Veenstra, dat op grafstenen en monumenten een garantie van 25 jaar geeft.
Veenstra becijfert de kosten daarvoor op ruim 40.000 euro. Pogingen om deze schade te claimen bij de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen en de NAM liepen op niets uit.
Steen staat scheef of valt om
Dat grafzerken uiteindelijk ook aan slijtage onderhevig zijn is volgens hem van alle tijden. Maar als een nieuwe steen gefundeerd op een grafkelder ineens scheef staat of zelfs omvalt, is er meer aan de hand. ,,We zien dit soort schade veel vaker in het aardbevingsgebied dan daar buiten.
En dat kunnen we ook aantonen. Na elke aardbeving bellen er mensen die melden dat de steen van hun familie scheef staat. En ik voel me verantwoordelijk voor de garantie die ik geef. Ik wil niet dat mensen zeggen: hij verschuilt zich achter de aardbevingen.’’
Reparatie kost tijd en is niet altijd eenvoudig. ,,De jongens moeten er langs om het grafmonument weer recht te zetten. Ze moeten de steen daarvoor eerst losmaken van de kelder en dan zorgvuldig opnieuw bevestigen. Dat geldt ook voor stenen die niet op een kelder staan.
Die zijn anders gefundeerd en moeten eerst ook los worden gemaakt. Je kunt ze niet zo maar even snel rechttrekken. Dit alles kost de nodige tijd en dus ook geld. Per keer praat je al gauw over 200 tot 250 euro. Op jaarbasis gaat het om 4000 tot 5000 euro. In één jaar ging het zelfs om zo’n 7500 euro’’, rekent Veenstra voor.
Opgetild door aardbeving
De krachten die bij een aardbeving vrij komen zijn enorm, aldus de ondernemer. ,,In Uitwierde werd een monument als het ware opgetild. Een zerk van zo’n 700 kilo werd door een aardbeving omhoog gedrukt. Grafmonumenten scheuren soms ook door de trillingen.’’
Al in 2014 heeft hij de zaak aangekaart bij de NAM. Na enige tijd bracht het gasbedrijf hem in contact met Arcadis. Met medewerkers van dat bureau besprak hij de schade aan grafmonumenten en stelde een protocol voor de afhandeling op.
Arcadis werd echter door de NAM van het dossier gehaald, aldus Veenstra. Vervolgens moest hij zaken doen met Expertisebureau Archipunt, waarna de geschiedenis zich herhaalde. Kort voor een overleg met een aantal andere natuursteenbedrijven over de kwestie trok de NAM Archipunt ineens terug.
Daarna moest Veenstra zich melden bij het inmiddels opgeheven Centrum Veilig Wonen. ,,Eerst belandde de zaak in de onderste bureaula. Vervolgens werden we na veel aandringen niet ontvankelijk verklaard.’’
Frustrerend
En ook de TCMG geeft volgens de ondernemer niet thuis, net als het ministerie van Economische Zaken waar hij eveneens contact mee had om de kwestie aan te kaarten. Onbegrijpelijk, aldus de Groninger. ,,Ik vind het ongelooflijk frustrerend en voel me niet serieus genomen. Ik hoef er geen stuiver beter van te worden.
Maar je wordt gewoon met een kluitje het riet in gestuurd. De TCMG zegt doodleuk: laat de familie de schade maar claimen. Maar dat zijn vaak oude mensen, die kun je dat toch niet aandoen?’’
,,Mensen komen soms helemaal uit Canada of Australië om hier in Groningen de grafsteen van hun opa of oma of een ander familielid te bezoeken. Die moet er dan toch fatsoenlijk bijstaan? Het is toch geen puin, dat je zo maar weghaalt? Waarom beschermt de regering de veroorzaker van deze schade?’’
Vergoed
Woordvoerder Jouke Schaafsma van het Instituut Mijnbouwschade Groningen, dat sinds kort de afhandeling van schade van de TCMG heeft overgenomen, zegt dat er de afgelopen jaren enkele malen reparaties aan grafstenen zijn vergoed. ,,Maar daarvoor moeten we eerst wel iets van een procedure doorlopen.
We kunnen niet tegen een bedrijf zeggen: ga maar aan de slag, we zien de rekening wel. Zo werkt het helaas niet. We hebben bijvoorbeeld een opdracht van de eigenaar van de grafsteen nodig. En er moet ook iemand naar de schade kijken.’’
Wanneer sprake is van een schrijnende situatie, kan er volgens hem prioriteit worden aangevraagd, waardoor de werkzaamheden sneller beginnen. ,,Mensen kunnen een bedrijf ook machtigen om het herstel van een grafmonument te regelen.’’
Na enig onderzoek meldt Schaafsma dat er vier schades aan grafmonumenten zijn ingepland voor een schade-opname. Vijftien maal is er een dergelijke schade afgewikkeld.
NU 30.07.2020 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), de grootste gaswinner in het land, wil niet dat het gasveld in Groningen na 2022 nog gebruikt wordt als zich een noodgeval voordoet. Hier is het gasveld niet voor geschikt, zo stelt het bedrijf, waarmee het ingaat tegen de wens van minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat).
Wiebes zegt dat de gaswinning waarschijnlijk al in 2022 wordt beëindigd, maar dat het gasveld tot 2026 wel gebruikt kan worden als er bijvoorbeeld extreem koude winters komen.
Hier ziet de NAM echter niets in. Volgens assetmanager Wessel de Haas is het gasveld niet geschikt voor de rol van back-up. Dat zou namelijk alleen mogelijk zijn als een bepaald minimumniveau wordt gewonnen, “vergelijkbaar met het stationair draaien van een auto”. Jaarlijks zou dit dan nog gaan om 2,4 tot 5,8 miljard kuub gas.
De NAM heeft liever dat er naar alternatieven wordt gekeken, zodat er vanaf 2022 niks meer gewonnen wordt uit het Groningse gasveld.
De gaswinning in Groningen zorgt al jaren voor problemen. Er ontstaan aardbevingen op slechts 3 kilometer diepte, wat zorgt voor schade aan de huizen en angst onder de inwoners.
Het zou wel kunnen dat sommige bewoners met schade zich nog niet hebben gemeld, schrijft het Instituut Mijnbouwschade Groningen op zijn website.
Sinds dinsdagmiddag zijn er nu in totaal 998 schademeldingen binnengekomen. In de week ervoor waren dat er 622.
Crisisaanpak
Er kwamen sinds dinsdag elf meldingen van acuut onveilige situaties. Op twee daarvan is direct actie ondernomen om de gebouwen veilig te stellen. In een geval ging het om loslatend metselwerk tussen twee gebouwen, in het tweede om de achtergevel van een boerderij.
Het Staatstoezicht op de Mijnen heeft na de beving van vannacht op Twitter zijn oproep herhaald om een crisisaanpak toe te passen bij de versterking van gebouwen. Zo’n aanpak moet ervoor zorgen dat het resultaat voor de bewoners vooropstaat, en dat afspraken, regels en procedures daarop worden aangepast. Op die manier kunnen bewoners sneller geholpen worden.
Telegraaf 19.07.2020 Minister Eric Wiebes wenst Groningers veel sterkte toe, nadat de provincie voor de derde keer in een week tijd werd getroffen door een aardbeving. De minister begrijpt „dat bevingen, zeker als ze zo kort op elkaar plaatsvinden, voor onrust zorgen”, zo schrijft zijn ministerie op Twitter.
Zondagochtend vroeg werd de regio opnieuw opgeschrikt door een aardbeving, met een kracht van 2.3 op de schaal van Richter.
Wiebes gaat over de gaswinning uit het Groningenveld, die in 2022 zal worden stopgezet. De minister draait de gaskraan sneller dicht wegens de aardbevingen. „Daarmee vermindert de kans op snelle bevingen, maar is de onrust in de grond nog niet voorbij”, zegt Wiebes. Ook na 2022 blijft het belangrijk de bodembeweging in de gaten te houden, „schades voortvarend af te handelen en onveilige huizen te versterken.”
Wiebes wijst mensen met schade door de recente bevingen erop dat ze zich kunnen melden bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen. Die organisatie geeft zondag aan een flink hoger aantal schademeldingen te hebben ontvangen.
NU 19.07.2020 Bij het Groningse dorp Startenhuizen heeft in de nacht van zaterdag 18.07.2020 op zondag een aardbeving met een magnitude van 2,3 plaatsgevonden. Dat meldt het KNMI. Het is de derde beving in Groningen in een week tijd.
Donderdag werd bij het dorp Siddeburen een aardbeving met een magnitude van 1,8 gemeten. Twee dagen daarvoor vond bij Loppersum een beving met een magnitude van 2,7 plaats.
De afgelopen jaren vinden er per jaar steeds drie of vier bevingen met een magnitude boven de 2,0 plaats.
Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) meldde vrijdag dat er sinds de beving bij Loppersum 833 schademeldingen zijn binnengekomen.
Hoeveel schade is veroorzaakt door de beving, is nog onduidelijk. Sommige mensen ontdekken pas later scheuren in hun huis.
Telegraaf 19.07.2020 Groningen is zondagochtend voor de derde keer deze week getroffen door een aardbeving. Volgens het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) is hier vooralsnog echter geen bijzondere reden voor aan te wijzen. „De bevingen vinden plaats rondom Loppersum, daar waar de compactie en dus spanningsopbouw in de ondergrond het grootst is. Dit is een periode van verhoogde activiteit. Dat hebben we vaker gezien in het verleden”, aldus een woordvoerster.
De bevingen worden veroorzaakt doordat uit de grond in Groningen gas is gepompt. In het gaswinningsgebied deden zich vorig jaar in totaal 87 aardbevingen voor. Van de bevingen hadden er elf een kracht van meer dan 1,5. Het beëindigen van de gaswinning staat gepland voor medio 2022 en wordt nu afgebouwd. „Dit betekent niet dat er geen bevingen zullen zijn. Dat is jarenlang gebeurd en er is al jarenlang veel activiteit onder de grond. Dat kan niet zomaar worden gestopt. Dat kan pas op lange termijn.”
Medeleven
Het ministerie van Binnenlandse Zaken liet in een bericht op Twitter weten mee te leven met de Groningers. „Van groot belang dat de versterkingsoperatie snel op orde komt”, aldus het ministerie.
De beving van zondagochtend had een kracht van 2.3. Het epicentrum lag volgens het KNMI bij Startenhuizen. De schok gebeurde om 04.07 uur en werd een aantal minuten later gevolgd door een kleine naschok van 0.9. Dinsdag was bij Loppersum een beving met een kracht van 2.7. Dat is tot nog toe de zwaarste aardbeving van het jaar. Donderdag was bij Hellum nog een schok van 1.8 en begin mei was bij Zijldijk een beving van 2.5.
Meer dan duizend meldingen
Volgens het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) zijn er sinds de beving bij Loppersum tot zondag 12.00 uur 998 schademeldingen aan huizen en gebouwen binnengekomen. Ook waren er 11 meldingen van acuut onveilige situaties. Het aantal meldingen is ten opzichte van de week ervoor ruim 60 procent hoger.
Toen kwamen er in dezelfde periode 622 schademeldingen binnen. Dat percentage is sinds vrijdag niet veranderd. Vooralsnog lijkt de invloed van de beving bij Startenhuizen op deze groei beperkt te zijn. Uit de directe omgeving van het epicentrum zijn tot nu toe 3 schademeldingen ontvangen, aldus het IMG.
Groningers kunnen zondag bij het IMG terecht. Normaal gesproken zijn de telefoonlijnen op zon- en feestdagen gesloten. Maar na de beving van zondagochtend wil het IMG de bewoners een luisterend oor bieden en de gelegenheid geven hun hart te luchten of specifieke vragen te stellen.
Telegraaf 17.07.2020 Na de twee aardbevingen deze week in de provincie Groningen zijn tot nu toe 833 schademeldingen binnengekomen. Dat meldt het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) vrijdag.
Bij Loppersum was dinsdag een flinke beving met een kracht van 2.7. Vrijwel alle schadegevallen komen door die beving. In de nacht van woensdag op donderdag was er bij Siddeburen een veel lichtere aardbeving van 1.8.
Het aantal meldingen van acuut onveilige situaties steeg naar elf. „In zeker twee gevallen moest een pand ook direct worden hersteld omdat anders een onveilige situatie zou ontstaan”, zei een woordvoerder van het instituut.
Uit de directe omgeving van Loppersum, in een straal van 5 kilometer rond het epicentrum, kwamen 89 meldingen. „Het is in Groningen weer het gesprek van de dag. De bevingen kunnen bewoners behoorlijk frustreren. Mensen zitten midden in de nacht rechtop in hun bed. Dat doet wat me je.”
Telegraaf 16.07.2020 Na de aardbeving van dinsdag bij Loppersum is in Groningen opnieuw een beving geweest. In Siddeburen, in Midden-Groningen, vond even voor 03.00 uur een beving plaats met een kracht van 1.8, aldus het KNMI. Tientallen inwoners meldden de beving die ze, in de meeste gevallen, uit hun slaap had gehaald. Er zijn nog geen berichten over schade.
„De houten dakconstructie waar ik onder slaap werd heen en weer geschud”, zei een bewoner tegen RTV Noord. „Het rolgordijn klapte heen en weer, het bureau schudde, een harde knal”, vertelde een andere inwoner.
Ook ruim twee maanden terug was er bij Siddeburen een lichte beving. Die van dinsdag met het epicentrum bij Loppersum was met een kracht van 2.7 heviger. Volgens het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) zijn er sindsdien 267 schademeldingen binnengekomen. Hoeveel schadegevallen direct gevolg zijn van de beving, is volgens het IMG nog moeilijk aan te geven.
Telegraaf 15.07.2020 Sinds de aardbeving van dinsdagmiddag bij het Groningse Loppersum zijn er 267 schademeldingen gedaan. Bij acht meldingen ging het om „een mogelijk acuut gevaarlijke situatie.” Dat meldt het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG), dat tot 1 juli de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen heette.
De aardbeving van dinsdag gebeurde rond 17.15 uur en had volgens het KNMI een kracht van 2,7. Het epicentrum lag bij Loppersum. Hoeveel schademeldingen het directe gevolg zijn van de beving, is volgens het IMG op dit moment lastig aan te geven.
Van alle meldingen kwamen er veertig uit Loppersum en omgeving. Het gaat om een gebied met een straal van 10 kilometer rond het epicentrum. Het IMG ontving 140 telefoontjes, ongeveer een derde bestond uit vragen over de beving. Van de acht acute meldingen zijn volgens het instituut vier adressen bezocht. Bij geen van die adressen bleek de melding gegrond, aldus het IMG. De overige vier adressen worden zo snel mogelijk bekeken.
Gaswinning
De bevingen worden veroorzaakt doordat uit de grond in Groningen gas is gepompt. In het gaswinningsgebied deden zich vorig jaar in totaal 87 aardbevingen voor. Van de bevingen hadden er elf een kracht van meer dan 1,5. Het beëindigen van de gaswinning staat gepland voor medio 2022.
De regio Groningen drong dinsdag bij minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat nog aan op het sneller afhandelen van bevingsschade aan woningen en het versterken van de gebouwen. Veel Groningers lopen tegen te veel bureaucratie aan en hebben daar ook mentaal onder te lijden.
De zwaarste aardbeving ooit in Nederland was in 1992 bij Roermond. Die had een kracht van 5,8. De zwaarste gasaardbeving in Groningen gebeurde in 2012 bij het dorp Huizinge, met een kracht van 3,6.
NU 15.07.2020 Sinds de beving bij Loppersum van dinsdag zijn er 267 schademeldingen binnengekomen bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG). De relatief zware aardschok had een magnitude van 2,7.
Hoeveel van deze meldingen het directe gevolg zijn van deze beving is nog onduidelijk. Ook in weken zonder aardschokken komen er regelmatig schademeldingen binnen bij het IMG, legt een woordvoerder uit. “Sommige mensen melden schade namelijk pas na een tijdje.”
Van de ruim 250 meldingen kwamen er 40 uit het gebied binnen een straal van 10 kilometer van Loppersum. Acht mensen maakten melding van een mogelijk acuut onveilige situatie. Hiervan zijn inmiddels vier adressen bezocht. Geen van deze meldingen is als gegrond beoordeeld, de overige locaties moeten nog gecontroleerd worden.
De aardbeving werd dinsdag rond 15.18 uur gemeten. Jaarlijks worden er ongeveer drie à vier aardbevingen met een magnitude hoger dan 2,0 gemeten in Groningen.
In 2019 werden er minder aardbevingen gemeten dan een jaar eerder. De afname is een gevolg van het terugschroeven van de gaswinning in de provincie.
Telegraaf 14.07.2020 In de provincie Groningen is dinsdagmiddag even na 17.00 uur een aardbeving geweest. Volgens het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) had de beving een kracht van 2,7. Het epicentrum lag bij Loppersum. Het epicentrum lag bij Loppersum. „Stevige klapper hier in omgeving Stedum!” schrijft een twitteraar.
Op sociale media melden veel mensen dat ze de beving hebben gevoeld. De schok gebeurde rond 17.15 uur. Volgens RTV Noord is het de zwaarste beving van dit jaar. Begin mei was bij Zijldijk een beving van 2,5.
Bij de bevingsmelder van RTV Noord kwamen binnen een half uur na de schok zo’n driehonderd meldingen binnen, waaronder uit de stad Groningen, Loppersum, Leermens, Middelstum en Zeerijp. „Veel mensen kiezen voor de kleur rood bij de aardbeving, wat betekent dat ze de aardbeving als ’zwaar’ omschrijven”, aldus het medium.
Ook de gemeente Loppersum meldt dat de beving op vele plekken in Loppersum en omgeving voelbaar was. Ze roept inwoners op als ze schade hebben om dat te melden bij de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen. Waarnemend burgemeester Hans Engels van Loppersum spreekt van een „flinke aardbeving.” „Hoop dat nu ook doordringt in Den Haag dat we er nog lang niet zijn en dat nu eindelijk echte stappen worden gezet naar een veilig en gezond gebied.”
Gas
De bevingen worden veroorzaakt doordat uit de grond in Groningen gas is gepompt. In het gaswinningsgebied deden zich vorig jaar in totaal 87 aardbevingen voor. Van de bevingen hadden er elf een kracht van meer dan 1,5. Het beëindigen van de gaswinning staat gepland voor medio 2022.
De regio Groningen heeft uitgerekend dinsdag bij minister Erik Wiebes van Economische Zaken en Klimaat aangedrongen op het sneller afhandelen van bevingsschade aan woningen en het versterken van de gebouwen. Veel Groningers lopen tegen te veel bureaucratie aan en hebben daar ook mentaal onder te lijden.
De zwaarste aardbeving ooit in Nederland was in 1992 bij Roermond. Die had een kracht van 5.8. De zwaarste gasaardbeving in Groningen gebeurde in 2012 bij het dorp Huizinge, met een kracht van 3.6.
Niet in 2030, maar al in 2022 kan er volgens minister Wiebes worden gestopt met de gaswinning in Groningen. Het voornemen wordt met gejuich ontvangen door Groningers, lokale politici en belangenorganisaties.
Het Rijk sloot vorig jaar een deal met de twee oliemaatschappijen Shell en Exxon, die samen het Groningse gasveld exploiteren, over het beëindigen van de gaswinning in uiterlijk 2030. Die afspraken kosten de schatkist wel zo’n netto 1,7 miljard euro.
Echter, nu de gaskraan al over drie jaar dicht kan, moet de Staat daarbovenop welliswaar 90 miljoen euro extra overmaken om de misgelopen inkomsten van de twee energiereuzen te vergoeden.
Uit eerder onderzoek door de NOS, begin vorig jaar, bleek dat er nog volop mogelijkheden waren om de gaskraan in Groningen verder dicht te draaien, zonder dat de leveringszekerheid in gevaar zou komen. De Gasunie liet begin deze zomer weten toch mogelijkheden te zien om het veilige niveau van 12 miljard kuub dichterbij te brengen.
Telegraaf 05.11.2019
Op dezelfde dag stemde de Tweede Kamer over een motie, waarin het kabinet werd opgeroepen om zo snel mogelijk dat veilige niveau te halen. Dat nu wordt aangekondigd dat de gaswinning al binnen drie jaar helemaal naar nul kan, zal opnieuw verbazing wekken.
Telegraaf 17.03.2020
Al eerder verzuchtte de Groningse Commissaris van de Koning, René Paas, tegenover de NOS dat die leveringszekerheid “van elastiek” is. Want telkens bleek het mogelijk om minder gas te winnen, als de omstandigheden of de rechter daarom vroegen. En telkens bleek dat mensen en bedrijven niet in de kou kwamen te zitten.
Telegraaf 08.10.2019
Einde “Gasgebouw”
Met het geleidelijk afbouwen van het gashandelsbedrijf GasTerra start de “onvermijdelijke ontmanteling van het ‘gasgebouw’“, zo schrijft minister Wiebes van Economische Zaken in een brief aan de Tweede Kamer. En daarmee wordt na vier jaar ook uitvoering gegeven aan een advies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid.
Er komt een sociaal plan voor de 150 medewerkers van GasTerra, het verkoopkantoor van het Groningse gas. De werkzaamheden van GasTerra worden de komende jaren geleidelijk afgebouwd, nu is besloten de gaswinning in Groningen stop te zetten.
GasTerra is de kern van het veel bekritiseerde ‘gasgebouw’; de constructie waarin de eigenaren van het Groningse gas, Shell en Exxon, met het ministerie van Economische Zaken afspraken maken over gaswinning in Groningen. Die afspraken zijn geheim.
AD 11.09.2019
Kortom
De gaswinning uit het Groningenveld daalt het komende gasjaar naar 11,8 miljard Nm3. Daarmee komt de winning onder het door Staatstoezicht op de Mijnen geadviseerde niveau van 12 miljard Nm3. Naar verwachting zal de gaswinning in Groningen vanaf medio 2022 op nul uitkomen.
Telegraaf 14.02.2020
Bij de maximale gaswinning van 12 miljard kubieke meter daalt het risico op aardbevingenin Groningen tot een aanvaardbaar niveau stelt het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). De grens werd gesteld na de zware beving begin 2018 bij Zeerijp.
De Tweede Kamer had het kabinet voor de zomer opgeroepen de gaswinning zo snel mogelijk onder dat niveau te brengen.
Telegraaf 22.02.2020
Wiebes benadrukt wel dat het in het geval van een strenge winter nodig kan zijn dat ook na 2022 nog gas moet worden gewonnen.
Het kabinet heeft besloten om in 2022 helemaal te stoppen met de gaswinning in Groningen. Alleen in een strenge winter gaat de gaskraan in Groningen dus nog een beetje open. Maar nu gebruiken nog vrijwel alle huizen in Nederland in alle winters het Groningengas. Hoe moet dat straks?
AD 12.09.2019
De gasopslag in Norg is een belangrijke schakel in het terugbrengen van de gaswinning
Voor de wijken die al wel de komende jaren helemaal van het gas af gaan, bestaan verschillende alternatieven. Op dit moment wordt in kaart gebracht welke andere verwarmingsbron voor welke wijk het meest geschikt is. In grote steden wordt vooral gekeken naar de ontwikkeling van warmtenetten.
De productie van meer pseudo-Groningengas leidt ertoe dat er minder gas uit Groningen gewonnen hoeft te worden. Naast een hogere inzet van stikstof heeft minister Wiebes ook besloten om de gasopslag Norg te vullen met pseudo-Groningengas waardoor er minder gas uit het Groningenveld nodig is. Ook wordt er meer pseudo-Groningengas naar Duitsland geëxporteerd.
De lagere winning en de inzet van gasopslag Norg hebben ook financiële gevolgen voor de aandeelhouders van NAM, Shell en ExxonMobil. In het vorig jaar gesloten Akkoord op Hoofdlijnen is afgesproken dat bij een substantiële wijziging van de gaswinning nieuwe afspraken worden gemaakt.
De gesprekken daarover zijn naar verwachting volgend voorjaar 2020 afgerond.
NU 26.05.2020 Oliebedrijven Shell en ExxonMobil en het kabinet zijn het niet eens geworden over de hoogte van de compensatie voor de stopzetting van de gaswinning in Groningen, schrijft minister Eric Wiebes (Economische Zaken) dinsdag in een brief aan de Tweede Kamer.
Het gaat om een vergoeding van de kosten voor de gasopslag in Norg en de lagere inkomsten vanwege de versnelde afbouw van de gaswinning.
“Partijen zijn er helaas niet in geslaagd om langs de weg van onderhandeling op alle punten tot overeenstemming te komen”, schrijft Wiebes. Daarom wordt de zaak voorgelegd aan een onafhankelijk arbitragepanel.
De gaswinning in Groningen wordt in 2022 in plaats van in 2030 stopgezet. Voor de gasopslag in Norg geldt de principeafspraak dat de opslag tot september 2027 wordt gebruikt. Over de extra kosten die daarbij komen kijken, worden de partijen het niet eens. Het arbitragepanel moet dat nu gaan berekenen.
De gemiste inkomsten vanwege de snellere afbouw van de gaswinning vormen een ander twistpunt. Shell en ExxonMobil, die in Groningen opereren onder de vlag van de NAM, willen een vergoeding. De Staat wil daar juist niet voor betalen. Ook deze kwestie wordt voorgelegd aan het arbitragepanel.
Shell en ExxonMobil krijgen 90 miljoen voor gemiste inkomsten
In september vorig jaar sloten Wiebes en de NAM een voorlopig akkoord over de versnelde afbouw. Daarin is afgesproken dat Shell en ExxonMobil 90 miljoen euro zouden krijgen ter compensatie. Vorige week oordeelde de Algemene Rekenkamer nog dat het onduidelijk is waaraan dat bedrag precies is uitgegeven.
Wiebes wil de Kamer alleen achter gesloten deuren inlichten over het vervolgproces. “Ik hecht aan vertrouwelijkheid gelet op de procespositie van de Staat in arbitrage”, aldus de bewindsman.
NOS 26.05.2020 Het kabinet en de oliemaatschappijen Shell en ExxonMobil hebben een groot conflict over de schadevergoeding voor het afbouwen van de gaswinning in Groningen. Het kabinet wil de gaskraan in Groningen in 2022 al sluiten. Een deel van het gas blijft daardoor in de grond.
Shell en ExxonMobil, de eigenaren van de NAM, lopen hierdoor inkomsten mis. Ze eisen een schadevergoeding van honderden miljoenen euro’s. Minister Wiebes van Economische Zaken vindt dat onredelijk. De partijen gaan het conflict nu voorleggen aan een onafhankelijke arbitragecommissie.
Er zit nog voor 70 tot 80 miljard euro gas in de Groningse grond. De NAM heeft als eigenaar van het Groningengas bij het Akkoord op Hoofdlijnen in 2018 al afstand gedaan van de winning van de resterende 450 miljard m3. Toen was het plan nog om de gaswinning in 2030 te stoppen, maar inmiddels is dat naar voren gehaald naar 2022. De oliemaatschappijen kunnen daardoor nog minder gas winnen en eisen daarvoor naar eigen zeggen een marktconforme vergoeding. Minister Wiebes kende eerder een voorschot van 90 miljoen euro toe.
Uiterst ongemakkelijk
Al maanden onderhandelt minister Wiebes met ExxonMobil en Shell over de schadevergoeding. Achter de schermen valt te horen dat het hard tegen hard gaat. Partijen staan lijnrecht tegenover elkaar.
Minister Wiebes zit erg in zijn maag met de opstelling van de oliemaatschappijen. In de Tweede Kamer liet hij zich eerder ontvallen dat hij de schadevergoeding van 90 miljoen al ‘uiterst ongemakkelijk’ vindt. Hij kondigde toen al aan om arbitrage aan te vragen als de uitkomst van de onderhandelingen “onredelijk” zou zijn. Dat is nu het geval.
Verschillende partijen in de Tweede Kamer, zowel van coalitie als van oppositie, spreken schande van de opstelling van Shell en ExxonMobil. “Het zou de oliemaatschappijen sieren als ze de veiligheid van de Groningers voorop zouden stellen in plaats van hun eigen winsten”, zegt CDA-Kamerlid Agnes Mulder.
Geen cent
PvdA’er Henk Nijboer noemt het “wezensvreemd dat ExxonMobil en Shell het onderste uit de kan willen. Wat mij betreft procedeert de staat desnoods door tot de hoogste rechter en krijgen ze geen cent.” De VVD vreest juist voor een jarenlange juridische strijd als het kabinet niet betaalt.
In de arbitrage gaat het ook over de vraag of de overheid een vergoeding moet betalen voor het gebruik van de gasopslag in Norg tot zeker 30 september 2027. Het opslaan van gas is nodig om de gaskraan dicht te kunnen draaien, zonder dat de leveringszekerheid in gevaar komt, bijvoorbeeld bij een strenge winter.
Arbitrage
In een reactie zegt Shell achter het besluit te staan om de gaswinning in Groningen versneld af te bouwen, ook al leidt dat wel tot extra kosten en gederfde inkomsten. “Het Groningen dossier is complex, met langlopende contracten met het buitenland, leveringszekerheid en veel betrokken partijen, ook financieel.”
Om die reden is ook besloten om de compensatie voor gederfde inkomsten en kosten via arbitrage voor te leggen aan onafhankelijke deskundigen. “We zullen ons uiteraard neerleggen bij de uitspraak van de arbiter”, aldus Shell.
NU 02.05.2020 Nadat er in de nacht van vrijdag op zaterdag een aardbeving plaatsvond in het Groningse Zijldijk, zijn er 92 schademeldingen binnengekomen bij het schadeloket van de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG). Ter vergelijking: dat is het dubbele van het aantal meldingen dat vorige week zaterdag werd gedaan.
De aardbeving vond plaats op 3 kilometer diepte en had een magnitude van 2.5. “Na inspectie bleek dat er geen preventieve veiligheidsmaatregelen nodig waren”, aldus TCMG zaterdagavond.
Dit is de zwaarste aardbeving sinds juni 2019, toen er in Wildrum een beving met dezelfde magnitude werd waargenomen. De zwaarste beving ooit in Groningen was die in Huizinge op 16 augustus 2012.
De provincie Groningen heeft al jarenlang te maken met aardbevingen als gevolg van de gaswinning in het gebied. Sinds de jaren negentig hebben meer dan duizend aardbevingen in het noorden plaatsgevonden.
Na talloze jaren van strijd door de Groningers – die gebukt gaan onder schade aan hun panden en psychische klachten als gevolg van de aardbevingen – nam het kabinet pas in 2018 een langverwachte beslissing: de gaswinning wordt fors verminderd en moet voor 2030 stilgelegd zijn.
Onduidelijk is echter of de problemen hiermee zijn opgelost: niemand weet welk effect het verminderen van gaswinning zal hebben.
NOS 02.05.2020 Bij het schadeloket in het aardbevingsgebied in Groningen zijn 92 schademeldingen binnengekomen na de beving bij Zijldijk. Dat is bijna het dubbele van wat gebruikelijk is op een zaterdag, meldt de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen.
Het KNMI registreerde om 05.13 uur vanochtend een aardbeving van 2,5 vlak bij het dorp, een kilometer of 10 ten noordoosten van Loppersum. Over de aard van de schade is nog niets bekend.
Alle mogelijk acuut onveilig situaties zijn geïnspecteerd. Nergens waren preventieve veiligheidsmaatregelen nodig, meldt de commissie.
Harde knal en gekraak
“Een harde knal en gekraak”, zo beschrijft Sanne uit buurtschap Oosternieland wat er gebeurde, eerder vandaag bij RTV Noord. “Ik was net wakker, dus kon het niet meteen thuisbrengen. De bovenverdieping trilde. Mijn man werd er ook wakker van en zei dat het voelde alsof iemand tegen het huis aan reed. Daarna bleef het stil. Je wordt er een beetje moedeloos van.”
‘Ik hoorde een enorme doffe knal en een halve seconde later verschoof alles’
Ook in Zandeweer schrok een inwoner wakker. “Ik hoorde gerommel, gevolgd door een heftige beving. De glazen in de kast stonden te trillen en de hond en katten vlogen door het huis”, zegt ze.
De beving van vanochtend vroeg was de zwaarste sinds 9 juni 2019, toen de aarde bij Wirdum trilde. Ook die beving had een kracht van 2,5. De zwaarste ooit in het aardbevingsgebied is die bij Huizinge (3,6) op 16 augustus 2012.
Bewoner Gerard Groothuis inspecteert zijn huis na de aardbevingRTV Noord
Telegraaf 02.05.2020 Sinds de aardbeving zaterdagochtend vroeg bij het Groningse Zijldijk zijn er tot 18.00 uur 92 schademeldingen gedaan. Dat is bijna het dubbele van wat gebruikelijk is op een zaterdag, meldt de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG). Rond het middaguur stond het aantal meldingen op 53.
Uit de directe omgeving van de beving kwamen zo’n twintig meldingen binnen. De meldingen over mogelijk acuut onveilige situaties, zijn geïnspecteerd. Er waren geen preventieve veiligheidsmaatregelen nodig, aldus de commissie.
De beving bij Zijldijk vond om 05.13 uur plaats en had volgens het KNMI een kracht van 2.5. De TCMG handelt de schade af die is veroorzaakt door de gaswinning in het Groningenveld of de gasopslag in Norg.
Telegraaf 02.05.2020 In het noordoosten van Groningen heeft zaterdagochtend om ongeveer 05.15 uur een aardbeving plaatsgevonden. De beving had volgens automatische metingen van het KNMI een kracht van 2.5 en was op een diepte van 3 kilometer. Het epicentrum lag in de buurt van Zijldijk.
Op Twitter melden meerdere mensen dat ze de beving hebben gevoeld. Inwoners van onder andere Uithuizen, Oldenzijl en in ’t Zandt maken melding van de beving.
De zwaarste aardbeving ooit in Nederland was in 1992 bij Roermond. Die had een kracht van 5.8. De zwaarste gasaardbeving in Groningen gebeurde in 2012 bij het dorp Huizinge, met een kracht van 3.6.
NOS 02.05.2020 Bij het Groningse dorp Zijldijk is vannacht een aardbeving geweest. Het KNMI meldt dat de beving een kracht had van 2,5.
Inwoners van de dorpen Uithuizen, Oldenzijl en ’t Zandt hebben de aardschok gevoeld, meldt de regionale omroep RTV Noord. Ook in Zandeweer schrok een inwoonster ’s nachts wakker. “Ik hoorde gerommel, gevolgd door een heftige beving. De glazen in de kast stonden te trillen en de hond en katten vlogen door het huis.”
Ook een inwoner van Zijldijk hoorde een “enorme doffe knal”, vertelt hij aan RTV Noord:
‘Ik hoorde een enorme doffe knal en een halve seconde later verschoof alles’
Het is de eerste aardbeving in ruim een maand tijd in Groningen met een grotere kracht dan 2. Op 22 maart werd er bij Krewerd een beving met een kracht van 2,3 gemeten, meldt de regionale omroep.
De zwaarste beving in Groningen was in 2012 bij Huizinge, met een kracht van 3,6.
Telegraaf 28.04.2020 Het aantal schademeldingen door aardbevingen in de provincie Groningen had veel hoger gelegen als een deel van de schademelders niet was afgehaakt vanwege negatieve ervaringen uit het verleden. Dat melden Katherine Stroebe en Tom Postmes, die namens de Rijksuniversiteit Groningen onderzoek doen naar de sociaal-psychologische gevolgen van de aardbevingen.
Driekwart van de mensen meldt schade als zij die ontdekken. De andere 25 procent meldt de schade niet meteen of zelfs helemaal niet. Een deel is afgehaakt door eerdere ervaringen met de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), het Centrum Veilig Wonen (CVW) en de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG), aldus de onderzoekers.
„Het is zorgelijk dat juist zij afhaken. Hun vertrouwen terugwinnen lijkt ons cruciaal”, aldus Stroebe.
Ondanks de afhakende Groningers is het aantal meldingen sinds de beving van 22 mei 2019 in Westerwijtwerd wel flink toegenomen. In een eerdere periode met veel schademeldingen, rond 2015, waren er meer aardbevingen. Dat is nu niet het geval. De recente toename, van 400 meldingen per week in het najaar van 2019 tot 800 per week nu, komt volgens de onderzoekers deels omdat particuliere verhuurders meer schade melden. Woningcorporaties en woningeigenaren melden ook vaker schade.
„Groningers lijken een inhaalslag te maken”, zegt een woordvoerder van de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen in reactie op het onderzoek. „Wij concluderen nu, met alweer een verdubbeling van het aantal schademeldingen ten opzichte van het najaar, dat de huidige nog hogere aantallen schademeldingen waarschijnlijk blijvend zijn. Op adressen waar sinds 2012 geen schade werd gemeld, gebeurt dat nu voor het eerst wel. De TCMG gaat ruimhartiger om met het effectgebied van aardbevingen.”
NOS 31.03.2020 Groningen lijkt snel veiliger te worden nu er minder gas wordt gewonnen. Uit de jaarlijkse risicoanalyse van de gaswinning in Groningen blijkt dat er geen gebouwen meer zijn met een verhoogd risico op instorting, een zogenoemd verhoogd risicoprofiel. Dat schrijft minister Wiebes in een brief aan de Tweede Kamer. Hij noemt dat goed nieuws, omdat veiligheid voor de burgers immers de reden is voor de afbouw van de gaswinning in Groningen.
De staat van de huizen in Groningen wordt ingedeeld in drie categorieën. Dat gebeurt om te bepalen welke panden de hoogste prioriteit hebben als het om versterking gaat. De nieuwe bevinding is opvallend omdat in de voorafgaande risicoanalyse nog 5500 panden een licht verhoogd of verhoogd veiligheidsrisico liepen.
Uit de laatste rekenmodellen, de zogenaamde HRA, blijkt dat nu nog 80 tot 160 boerderijschuren een licht verhoogd risico op instorten lopen. De verklaring hiervoor is volgens Wiebes de verlaging van de gaswinning vorig jaar onder de 12 miljard kuub. Daardoor waren er minder en minder krachtige aardbevingen.
Het aantal bevingen nam de afgelopen maand overigens weer opvallend toe. Dat kan effect hebben op nieuwe berekeningen. Het ministerie benadrukt dan ook dat de risicoanalyse de periode van 1 januari tot 31 december 2019 bestrijkt. De cijfers geven vooral aan dat de beperking van de gaswinning positieve gevolgen heeft, aldus het ministerie.
Veilig
Minister Wiebes schrijft ook dat op basis van dit model géén huizen veilig worden verklaard. Dat kan alleen na beoordeling door een bouwkundige. Er is een lijst van 26.000 te inspecteren huizen en gebouwen. De helft van die panden is al opgenomen voor een beoordeling. Bestaande toezeggingen om huizen te versterken blijven overeind.
Ook als de gaswinning is beëindigd kan het nog steeds beven in Groningen. De bevingen zullen wel afnemen in hoeveelheid en zwaarte. In een reactie op de jaarlijkse analyse laat het Staatstoezicht op de Mijnen weten dat het risico op een beving zwaarder dan 3,6 afgenomen is van 12,5 naar 5 procent. De kans op een maximale kracht van 5 of hoger, waar eerder mee gerekend werd, wordt nu nagenoeg 0 genoemd.
Telegraaf 31.03.2020 Door de afbouw van de gaswinning in Groningen is het veiligheidsrisico voor gebouwen spectaculair gedaald. Dat blijkt uit de jaarlijkse risicoanalyse.
De gaswinning in Groningen is inmiddels gedaald tot onder de 12 miljard kuub. Deskundigen stellen al jaren dat dit een veilige grens is voor de noordelijke provincie. Uit een rekenmodel (HRA) blijken er geen gebouwen meer te zijn met een verhoogd risicoprofiel. Vorig jaar waren dat er nog een paar honderd.
Wel zijn er nog 80 tot 160 schuren bij boerderijen met een licht verhoogd risico. Vorig jaar zaten nog enkele duizenden panden in deze categorie. Het Staatstoezicht op de Mijnen, de onafhankelijke waakhond, heeft de berekeningen onder de loep genomen en bevestigd.
Hoopgevend
Voor minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) zijn de cijfers hoopgevend, maar ze hebben geen effect op de operatie rond het versterken (aardbevingsbestendig maken) van huizen en gebouwen in Groningen. Het rekenmodel (HRA) is oorspronkelijk ontworpen door de NAM en werd in het verleden gebruikt als leidraad bij de versterking van gebouwen. Daar is veel discussie over geweest in Groningen, om die reden wordt het model alleen nog gebruikt om te kijken in welke volgorde gebouwen moeten worden aangepakt.
In de nieuwe werkwijze beoordelen bouwkundigen per gebouw de situatie. Er is een lijst van 26.000 huizen en andere panden die worden geïnspecteerd, ongeveer de helft is al onder de loep genomen door een deskundige.
Dertig jaar
De ministeries van Economische Zaken en Klimaat en Binnenlandse Zaken benadrukken dat de versterking ongewijzigd door blijft gaan. De berekeningen van de HRA worden dus vooral gebruikt als indicatie voor de veiligheidssituaties. Wiebes: „Het is goed nieuws dat de berekeningen in elk geval laten zien dat Groningen snel veiliger lijkt te worden door het verlagen van de gaswinning. Dit zal zich de komende jaren voortzetten nu de gaswinning jaarlijks verder daalt.”
In een nieuwe wet is vastgelegd dat de beweging van de bodem in Groningen nog tot dertig jaar na het einde van de gaswinning moet worden gemonitord en onderzocht.
NOS 23.03.2020 Het aantal aardbevingen in de provincie Groningen is de afgelopen dagen opvallend toegenomen. Vannacht waren er twee lichte bevingen in Krewerd en Thesinge. Die volgden op een beving gisteravond van 2,3, ook al in Krewerd. De beving van gisteravond was de zwaarste van de elf aardbevingen die de afgelopen maand door het KNMI zijn gemeten boven het Groninger gasveld.
Bij de Veiligheidsregio Groningen merken ze dat de recente bodembewegingen vragen oproepen in de provincie. Mensen willen weten of en wat voor hulp er beschikbaar is bij een zware aardbeving, nu hulpverleners ook druk zijn met het coronavirus.
Grootschalige opvang
Via hun website probeert de veiligheidsregio mensen gerust te stellen: “Mocht na een zware aardbeving of een andere grote calamiteit grootschalige opvang nodig zijn, dan gelden in Groningen dezelfde richtlijnen als in de rest van Nederland. Voorop staat dat bij opvang wordt voldaan aan de richtlijnen die gelden voor het bestrijden van het coronavirus.”
Hoe eventuele noodopvang eruit gaat zien is lastig te zeggen, vertelt woordvoerder Marleen Hanenberg van de veiligheidsregio. Het is niet te voorspellen in welk dorp een eventuele zware aardbeving zal plaatsvinden. “Het zal per dorp maatwerk zijn”, legt Hanenberg uit.
In de ene plaats is wel al een versterkt, aardbevingsbestendig verzamelgebouw om als het nodig is mensen op te vangen, in de andere nog niet. Complicerende factor is dat gedupeerden nu misschien niet bij familie of vrienden terechtkunnen, vanwege het heersende coronavirus. Volgens Hanenberg is de veiligheidsregio goed voorbereid op een zware aardbeving, in combinatie met een grote uitbraak van het virus in de regio.
Grenswaardes
De toezichthouder op de Groningse gaswinning, het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), zegt dat er geen reden is tot extra zorg. “De samenloop van al die bevingen is opvallend, maar op dit moment is er geen reden om in te grijpen. Er zijn geen grenswaardes overschreden”, laat het SodM weten. Wel houdt het de aardbevingen nauwlettend in de gaten.
Op aandringen van de toezichthouder is de gasproductie in Groningen al sterk verminderd. Het SodM ziet geen mogelijkheden om de veiligheidsrisico’s verder te verlagen.
Eerder deze maand maakte minister Wiebes van Economische Zaken bovendien bekend dat er nu al minder gas is gewonnen dan de planning was. Dat komt vooral door de warme winter, waardoor huishoudens minder gas nodig hadden. Volgens de Gasunie is, ondanks het massale thuiswerken, het binnenlands gasverbruik op dit moment op het niveau dat gebruikelijk is voor deze tijd van het jaar.
Schade
Afgelopen week kwamen er bij het schadeloket voor Groningers (TCMG) ruim 500 nieuwe schademeldingen binnen. Vanuit Krewerd en omgeving zijn er na de recente bevingen maar acht meldingen binnengekomen, maar volgens het schadeloket zou dat met de coronacrisis te maken kunnen hebben. De TCMG komt voorlopig niet bij gedupeerden langs om de schade op te nemen. Mogelijk wachten mensen daarom met het doen van meldingen.
MSN 23.03.2020 Vorig jaar werden in totaal 26.798 meldingen gedaan van schade door aardbevingen in de provincie Groningen. Dat blijkt uit het jaarverslag van de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG) dat maandag is gepubliceerd. Dat is volgens de organisatie “een enorme stijging” ten opzichte van het jaar daarvoor. Eind 2018 ging het om zo’n 150 meldingen per week, eind vorig jaar waren dat er 700.
In 2019 werden de meeste meldingen gedaan in de gemeente Groningen, maar ook in Veendam en Noordenveld werd veel schade gemeld.
“De groei van schademeldingen zien wij als positief. Die toont dat steeds meer gedupeerden zich bewust worden van het feit dat zij recht op schadevergoeding hebben”, zegt Bas Kortmann, voorzitter van de TCMG. Het aantal mensen bij wie de schade werd opgenomen, steeg ook explosief. In 2019 werden 24.191 meldingen afgehandeld, het jaar daarvoor waren dat er nog 3.666. Vorig jaar werd 139,5 miljoen euro aan schadevergoedingen toegekend.
Telegraaf 22.03.2020 In de buurt van Krewerd (Groningen) is zondagavond een aardbeving met een kracht van 2,3 geweest. Het KNMI meldt dat de beving op 3 kilometer diepte was.
Begin deze maand was er een aardbeving in de buurt van het Groningse Wagenborgen. Die had een kracht van 2,1. Dat was toen de tiende en zwaarste beving van dit jaar.
De zwaarste aardbeving ooit in Nederland was in 1992 bij Roermond. Die had een kracht van 5,8. De zwaarste gasaardbeving in Groningen gebeurde in 2012 bij het dorp Huizinge, met een kracht van 3,6.
MSN 22.03.2020 In de buurt van Krewerd (Groningen) is zondagavond een aardbeving met een kracht van 2,3 geweest. Het KNMI meldt dat de beving op 3 kilometer diepte was.
Begin deze maand was er een aardbeving in de buurt van het Groningse Wagenborgen. Die had een kracht van 2,1. Dat was toen de tiende en zwaarste beving van dit jaar.
De zwaarste aardbeving ooit in Nederland was in 1992 bij Roermond. Die had een kracht van 5,8. De zwaarste gasaardbeving in Groningen gebeurde in 2012 bij het dorp Huizinge, met een kracht van 3,6.
BB 17.03.2020 Tachtig aanvragen voor een nabetaling vanwege aardbevingsschade in Groningen zijn goedgekeurd door de provincie. Twaalf zaken moeten nog worden onderzocht en 101 zaken zijn afgekeurd.
Niet genoeg geld gegeven
De nabetaling van de NAM is gemiddeld 4369,41 euro en is bedoeld om de werkelijke kosten voor het herstellen van de schade te dekken. De NAM heeft deze mensen in 2018 niet genoeg geld gegeven om de herstelkosten volledig te dekken
‘Oude gevallen’
De groep van tachtig mensen stond op een lijst van 6000 ‘oude gevallen’. Zij konden tussen 6 januari en 1 maart een aanvraag indienen voor de nabetaling. Van de 101 afgewezen aanvragen stonden er 81 niet op de lijst van 6000 oude gevallen. De andere twintig stonden wel op de lijst, maar hebben het aanbod van de NAM niet geaccepteerd. (ANP)
Telegraaf 17.03.2020 Tachtig aanvragen voor een nabetaling vanwege aardbevingsschade in Groningen zijn goedgekeurd door de provincie. Twaalf zaken moeten nog worden onderzocht en 101 zaken zijn afgekeurd.
De nabetaling van de NAM is gemiddeld 4369,41 euro en is bedoeld om de werkelijke kosten voor het herstellen van de schade te dekken. De NAM heeft deze mensen in 2018 niet genoeg geld gegeven om de herstelkosten volledig te dekken.
De groep van tachtig mensen stond op een lijst van 6000 „oude gevallen.” Zij konden tussen 6 januari en 1 maart een aanvraag indienen voor de nabetaling.
Van de 101 afgewezen aanvragen stonden er 81 niet op de lijst van 6000 oude gevallen. De andere twintig stonden wel op de lijst, maar hebben het aanbod van de NAM niet geaccepteerd.
MSN 17.03.2020 Tachtig aanvragen voor een nabetaling vanwege aardbevingsschade in Groningen zijn goedgekeurd door de provincie. Twaalf zaken moeten nog worden onderzocht en 101 zaken zijn afgekeurd.
De nabetaling van de NAM is gemiddeld 4369,41 euro en is bedoeld om de werkelijke kosten voor het herstellen van de schade te dekken. De NAM heeft deze mensen in 2018 niet genoeg geld gegeven om de herstelkosten volledig te dekken.
De groep van tachtig mensen stond op een lijst van 6000 “oude gevallen”. Zij konden tussen 6 januari en 1 maart een aanvraag indienen voor de nabetaling.
Van de 101 afgewezen aanvragen stonden er 81 niet op de lijst van 6000 oude gevallen. De andere twintig stonden wel op de lijst, maar hebben het aanbod van de NAM niet geaccepteerd.
Telegraaf 11.03.2020 Premier Mark Rutte vindt dat de versterking van woningen met aardbevingsschade in het Groningse Appingedam „tergend langzaam” gaat. Dat komt volgens hem door de omvang van het probleem: „Zo veel huizen, zo veel logistiek en zo veel emoties.”
Er wordt door „zo veel lieve mensen” aan gewerkt, „daarom is het fijn dat we nu stappen zien”, zei de premier woensdag tijdens zijn bezoek aan een nieuwbouwproject in Appingedam. Op deze locatie komt een van de eerste gasvrije wijken van Groningen.
Bewoners reageren wisselend op het bezoek van de premier aan het Groningse dorp. „De woede is weg, maar ik ben erg teleurgesteld”, zei een van de bewoners. „Maar er is veel veranderd door de ingreep van het kabinet, ten goede”, vult een andere bewoner aan. Zij woonden beiden waar nu het nieuwbouwproject plaatsvindt. „Het is vreemd om te zien, maar uiteindelijk krijgen we er een mooie nieuwe woning voor terug.”
Minister Eric Wiebes (Economische Zaken) meldde in 2019 dat de gaswinning in Groningen een stuk eerder gaat stoppen. De gaswinning zorgt voor aardbevingen in Noord-Nederland, waardoor veel huizen van Groningers schade opliepen.
Vorig jaar kondigde het kabinet aan dat de gaswinning in Groningen al in 2022 kan stoppen, in plaats van uiterlijk 2030 zoals eerst gedacht. Volgens Wiebes zou 2019 het ’jaar van de uitvoering’ worden op het gebied van versterking. Maar veel partijen in de Tweede Kamer uiten juist kritiek dat dit veel te langzaam gaat.
NU 11.03.2020 Er zit schot in de zaak met het herstellen en herbouwen van huizen die zijn beschadigd door de aardbevingsschade in Groningen, maar het gaat nog te langzaam, stelt premier Mark Rutte woensdag tijdens een bezoek aan de provincie.
“Het gaat veel te langzaam”, zegt Rutte over de hersteloperatie. Hij bezoekt een wijk in het Groningse Appingedam waar nieuwe, aardbevingsbestendige woningen worden gebouwd, nadat de oude huizen moesten worden gesloopt vanwege de bevingsschade.
Dat ligt niet aan de mensen die bij de bouw betrokken zijn, maar door de “enorme complexiteit” van het probleem. “Het gaat om zo veel huizen, zo veel logistiek, zo veel emotie, zo veel gezinnen die allemaal in een specifieke situatie zitten. Dat gaat gewoon langzaam”, aldus de premier.
Eerder op de dag ging Rutte in gesprek met een ouder paar dat in een zogenoemde wisselwoning woont. Hun oude woning is gesloopt, de heipalen van hun nieuwe huis gaan de grond in. Voor de Kerst hopen zij er te wonen.
Goed geregeld, vindt het echtpaar. “Heel indrukwekkend”, zegt Rutte over die positieve houding. “Ik had er misschien anders bijgezeten. Maar zij blijven vrolijk.”
Inwoner Appingedam: ‘Mijn leven staat gewoon stil’
Niet iedereen deelt complimenten uit. Richard Hoekstra (49) woont pal naast de bouwplaats, maar zijn huis kan tot zijn verbazing gewoon blijven staan. “De wijk voor mij gaat plat, de wijk achter mij gaat plat. Maar wij horen helemaal niks”, zegt hij tegen Rutte.
De premier kan alleen antwoorden dat de bouw eindelijk begint. “Dat is het positieve. Maar ik begrijp dat u wilt weten waar u aan toe bent.”
Hoekstra blijft teleurgesteld achter. “Ik wilde weg uit Appingedam, maar ik krijg mijn huis niet verkocht. Eigenlijk staat je leven gewoon stil.”
Jannie Ebels (57) zit eveneens in een wisselwoning, wachtend op haar nieuwe woning. Zij houdt een dubbel gevoel over aan het herstelproces. “De nieuwe huizen gaan van het gas af en worden aardbevingsbestendig. Super.”
Tegelijkertijd ziet Ebels dat de saamhorigheid in haar wijk, waar ze al 23 jaar woont, verdwijnt. “Er is wantrouwen tussen de bewoners. De een krijgt meer geld voor het nieuwe huis dan de ander, maar we krijgen te horen dat je het daar niet onderling over mag hebben. Dit was een hechte gemeenschap. Nu is er meer kapot dan alleen de huizen.”
Rutte ‘Zorgen dat mensen niet tussen wielen van de staat terechtkomen’
Rutte is “gematigd optimistisch” over de toekomst van Groningen. Hij ziet potentie in de economische groeimogelijkheden van de provincie. Tegelijkertijd blijven de aardbevingen “een gegeven”.
Rutte: “Als overheid moet je zorgen dat mensen niet het gevoel hebben door vertraging en onduidelijke structuren tussen de wielen van de staat terechtkomen.” Het herstel en de versteviging van huizen is op gang gekomen, dat moet nu worden versneld, aldus de premier.
René Paas, commissaris van de Koning in Groningen, ziet veel verandering sinds hij vier jaar geleden aan deze functie begon. “Het begon met pure frustratie bij de Groningers en Groninger bestuurders”, zegt Paas.
In de tijd dat Henk Kamp minister van Economische Zaken was vanuit Den Haag, was de hoge hoeveelheid gaswinning uit Groningen in de woorden van Paas “onaantastbaar”. Daarnaast was een stikstoffabriek van een half miljard euro om buitenlands gas geschikt te maken voor de Nederlandse markt te duur en werd er niet getornd aan bestaande gascontracten.
Paas: “Inmiddels gaat de gaswinning pijlsnel naar nul en is de eerste steen voor de stikstoffabriek gelegd.” Die veranderingen gingen gepaard met de komst van minister Eric Wiebes op het departement, merkt hij op.
Mede daardoor is de sfeer rondom het gasdossier in Groningen omgeslagen, vindt Paas. “Het kantelpunt zijn we al voorbij.”
NOS 09.03.2020 Gemengde gevoelens vandaag in Groningen: het is een dag van opbouw en afbraak. In Zuidbroek begint de bouw van een stikstoffabriek, met minister Wiebes en Groningse bestuurders. Zonder deze fabriek kan de gaswinning in Groningen niet stoppen in 2022.
Als alternatief voor het Groningse gas is er gas uit het buitenland nodig, dat een andere verbrandingswaarde heeft. Om het toch geschikt te maken voor Nederlandse huishoudens is stikstof nodig. Die zal worden geproduceerd in de nieuwe fabriek die in 2022 klaar moet zijn.
Maar dezelfde hoogwaardigheidsbekleders zijn 25 kilometer verderop niet welkom in het dorp Overschild. Daar gaat juist vandaag de sloophamer in de huizen die beschadigd zijn door de jarenlange gaswinning. In het 500 inwoners tellende dorp gaat zo’n 80 procent van de huizen plat.
De burgemeester van de gemeente Midden-Groningen, waaronder Overschild valt, is zelfs dringend gevraagd om weg te blijven en geen interviews te geven op locatie in het dorp. Zó groot zijn de frustraties over de sloop en de jarenlange onzekerheid over de toekomst. Veel dorpsbewoners weten nog steeds niet of en wanneer zij een nieuw huis krijgen.
Nog niet aan de beurt
Harm Jan de Vries is een van de bewoners die nog wel willen praten met de pers. De bewoners van de drie huizen die als eerste aan de beurt zijn om tegen de vlakte te gaan willen dat niet.
Het huis van het echtpaar De Vries staat schots en scheef, de muren zijn los van de vloeren. De schade werd eerst geschat op 40.000 euro, die nodig zou zijn voor het repareren van de vloer. Maar na eindeloze discussies over de daadwerkelijke kosten met de aannemer, gaswinningsbedrijf NAM (dat de schade heeft veroorzaakt) en de rechter kwamen ze er niet uit.
Uiteindelijk kregen ze te horen dat hun huis versterkt moet worden; dat kost 600.000 euro. Dat is het huis niet waard, daarom komen ze in aanmerking voor sloop en nieuwbouw. Maar hun huis staat niet boven aan de lijst van meest onveilige woningen, daarom zijn ze nog niet aan de beurt.
Het stel vreest dat als de gaswinning over twee jaar helemaal stopt, iedereen zich terugtrekt uit Groningen. En dat er dan helemaal niets meer gaat gebeuren met hun huis.
Veel vragen
Maaike de Vries zegt dat er meer aandacht is voor de schuilplaatsen van vleermuizen dan voor hun gemoedsrust. “Vleermuizen lijken wel belangrijker dan mensen hier in Groningen”, zegt ze. Er worden overal nestkastjes geplaatst voor de dieren: hun habitat raakt immers verstoord door het slopen van panden waarin zij nestelen.
“Het gekste is nog dat er voor meer dan 30.000 euro een vleermuistoren is neergezet. Maar daar gaat geen vleermuis in, omdat er een roofvogel in is gaan zitten”, zegt De Vries geïrriteerd.
Niet alleen in Overschild zijn de frustraties groot over de afhandeling van de schades en de versterking van onveilige huizen. Ook in de rest van het aardbevingsgebied zitten gedupeerden nog met veel vragen.
NOS
Het steekt de Groninger Bodem Beweging (GBB) dat nog steeds niet bekend is wanneer de beloofde parlementaire enquête over de gaswinning in Groningen begint. Vicevoorzitter Derwin Schorren van de GBB kijkt geërgerd naar een parlementaire onderzoek dat vorige week wel is begonnen en waarin wordt gekeken hoe de overheid omgaat met zijn burgers.
Aanleiding hiervoor zijn de klachten over de Belastingdienst en uitkeringsinstantie UWV. Het onderzoek moet leiden tot een antwoord op de vraag waarom de burger de overheid niet meer vertrouwt en de menselijke maat kennelijk uit het oog is verloren.
Schorren somt de cijfers in Groningen nog maar eens op. “Ongeveer 200.000 mensen hebben schade aan hun huis; bij 100.000 daarvan gaat het om meervoudige schade. Van de toegezegde versterkingen van 26.000 huizen is slechts een fractie gerealiseerd: 1000. Daarentegen weten vele duizenden mensen nog steeds niet of hun huis veilig genoeg is, en zo niet, of hun huis versterkt gaat worden”.
Andere verbrandingswaarde
De vicevoorzitter van de belangenorganisatie vreest dat het parlementaire onderzoek als alibi gaat dienen voor het uitstellen van de enquête. De GBB roept de Tweede Kamer dan ook op om die snel in gang te zetten en te zorgen voor meer openheid en transparantie waar het gaat om de gaswinning en de gevolgen daarvan.
RO 09.03.2020 Vandaag geeft minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat het startsein voor de bouw van een mengstation voor aardgas in Zuidbroek. In deze installatie wordt stikstof uit de lucht gewonnen en gemengd met hoogcalorisch gas. Zo ontstaat laagcalorisch gas wat wél bruikbaar is voor Nederlandse consumenten en bedrijven. Dit is één van de maatregelen die ervoor zorgt dat het Groningenveld al in 2022 kan sluiten. Zuidbroek levert vanaf 2022 jaarlijks 7 miljard kubieke meter bruikbaar aardgas op.
De opening van de bouw van de installatie van Gasunie verricht Wiebes vandaag onder andere samen met de CEO van Gasunie, de Commissaris van de Koning en de burgemeester van Midden-Groningen. De ceremonie is het heien van een eerste paal.
Het hoogcalorische gas voor het mengstation in Zuidbroek komt uit het buitenland en uit kleine gasvelden in Nederland. De installatie haalt lucht naar binnen en scheidt stikstof en zuurstof. De zuurstof verlaat de installatie en de stikstof wordt bij het hoogcalorisch gas gevoegd. Het resultaat is laagcalorisch gas, ook wel pseudo-Groningengas genoemd, wat te gebruiken is door consumenten en bedrijven.
In Nederland hebben we de komende jaren nog aardgas nodig in het kader van de energietransitie. We koken en verwarmen onze huizen bijvoorbeeld vaak nog met aardgas en hebben nog te weinig duurzame energie om nu al helemaal zonder aardgas te kunnen.
In 2022 gaat het mengstation in Zuidbroek van start en komt het eerste gas uit de installatie beschikbaar. Het maakt een reductie mogelijk van het Groningengas van ongeveer 7 miljard kuub per jaar, tot 10 miljard in een koud jaar. Dit is bijna 30% van het binnenlands verbruik. Het nieuwe mengstation komt te staan naast een bestaande installatie en gaat circa 500 miljoen euro kosten.
Minister Wiebes erkent dat het niet alle problemen oplost: „Het kabinet is zich ervan bewust dat het vergoeden van schade het leed van de bevingen niet geheel kan wegnemen.’’Ⓒ ANP
Telegraaf 21.02.2020 Groningers die vinden dat ze immateriële schade hebben geleden door de aardbevingen kunnen smartengeld aanvragen. Dat heeft het kabinet besloten.
Het nieuwe onafhankelijke Instituut Mijnbouwschade Groningen gaat de voorwaarden voor de smartengeldregeling uitwerken. Rond de zomer moet er meer duidelijkheid komen. Het gerechtshof Arnhem – Leeuwarden bepaalde eerder al dat de NAM smartengeld moet betalen omdat mensen door een beving worden geraakt in hun woongenot.
Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) erkent dat het niet alle problemen oplost: „Het kabinet is zich ervan bewust dat het vergoeden van schade het leed van de bevingen niet geheel kan wegnemen. Ook een financiële vergoeding, zoals smartengeld en vergoeding van waardedaling van huizen in het aardbevingsgebied, draagt daar maar ten dele aan bij.”
RO 21.02.2020 Elke Groninger die immateriële schade heeft geleden door de aardbevingen als gevolg van de gaswinning kan een aanvraag indienen voor smartengeld. Een commissie van juridische experts heeft een advies opgesteld over een geschikte vergoedingensystematiek op verzoek van minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat.
Dit advies is direct doorgeleid naar het onafhankelijke Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) in oprichting dat vanwege hun onafhankelijkheid zelf besluit hoe zij dit advies overnemen. De komende tijd werkt IMG aan een werkwijze en wil die voor de zomer bekend maken. Dit staat in een brief die aan de Tweede Kamer is gezonden.
Het onafhankelijke IMG (opvolger van de huidige Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen) onderzoekt, ook in overleg met maatschappelijke organisaties, wat dit concreet betekent voor Groningers. De kwartiermaker van het IMG heeft hier een brief over gestuurd. Wat Groningers die in aanmerking komen moeten gaan doen, is tegen die tijd te vinden op de website van het IMG.
De Commissie Immateriële Schade met drie experts is door minister Wiebes in september ingesteld. Hun complexe opdracht was een systematiek te bedenken die zowel past binnen het schadevergoedingenrecht als aansluit bij de wensen van Groningers maar ook nog eens hanteerbaar is voor de uitvoeringsorganisatie IMG.
Afhandeling moet snel en tegelijk zorgvuldig gebeuren. Het IMG neemt behalve dit advies ook de recente uitspraak van het gerechtshof in Leeuwarden mee.
Minister Wiebes: “Het kabinet is zich ervan bewust dat het vergoeden van schade het leed van de bevingen niet geheel kan wegnemen. Ook een financiële vergoeding, zoals smartengeld en vergoeding van waardendaling van huizen in het aardbevingsgebied, draagt daar maar ten dele aan bij.
Duidelijk is dat Groningers vooral helderheid en snelheid willen over versterking van hun huizen en afhandeling van schade. Daar zet ik mij met de rest van het kabinet en met de regio maximaal voor in.”
Ruim 60 jaar heeft Nederland geprofiteerd van de opbrengsten van het Groninger gas en de gasopslag Norg. Door de winning zijn zoals bekend helaas aardbevingen ontstaan. De materiële schade werd eerst door de NAM en sinds maart 2018 door de onafhankelijke
Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen vergoed. Ook de versterking van huizen is sinds afgelopen januari bij de NCG helemaal in publieke handen gekomen.
MSN 21.02.2020 Groningers die vinden dat ze immateriële schade hebben geleden door de aardbevingen kunnen smartengeld aanvragen. Dat heeft het kabinet besloten.
Het nieuwe onafhankelijke Instituut Mijnbouwschade Groningen gaat de voorwaarden voor de smartengeldregeling uitwerken. Rond de zomer moet er meer duidelijkheid komen. Het gerechtshof Arnhem – Leeuwarden bepaalde eerder al dat de NAM smartengeld moet betalen omdat mensen door een beving worden geraakt in hun woongenot.
Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) erkent dat het niet alle problemen oplost: „Het kabinet is zich ervan bewust dat het vergoeden van schade het leed van de bevingen niet geheel kan wegnemen. Ook een financiële vergoeding, zoals smartengeld en vergoeding van waardendaling van huizen in het aardbevingsgebied, draagt daar maar ten dele aan bij.”
NU 21.02.2020 Dit jaar wordt opnieuw minder gas gewonnen dan eerst werd verwacht, zo meldt het kabinet vrijdag. De gaswinning duikt naar 10 miljard kuub per jaar in plaats van de beraamde 11,8 miljard kuub.
“Dit komt doordat een nog hogere stikstofinzet wordt gehaald en doordat de gasopslag Norg verder kon worden verruimd, maar ook de zachte winter speelt een rol.”
In 2022 zal er in een “gemiddeld jaar” geen gaswinning meer nodig zijn uit het Groningenveld. Er zal dan dus alleen nog gepompt worden bij een koude winter.
De Gasunie denkt dat het gasveld in 2025/2026 definitief gesloten kan worden. Daarmee wordt eindelijk gehoor gegeven aan de oproep die al lang klinkt in Groningen.
De provincie wordt al jaren geplaagd door de door gaswinning veroorzaakte aardbevingen. Deze bevingen hebben schade aan de huizen als gevolg. Groningers in bevingsgebieden kampen ook met psychische klachten en kunnen hun huizen moeilijk verkopen.
Rutte: ‘Gaswinning is in nachtmerrie aan het eindigen’
Telegraaf 21.02.2020 De warme winter helpt Groningen sneller van de gaswinning af. Dat blijkt uit een nieuw overzicht van minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat).
De VVD-bewindsman kondigde in september al aan dat de gaswinning dit jaar net onder de door veiligheidsexperts geadviseerde grens van 12 miljard kuub komt. Door de warme winter, gebruik van de gasopslag in Norg en het omvormen van hoogcalorisch gas naar laagcalorisch gas (geschikt voor onze cv-ketels) verwacht Wiebes dat de winning in Groningen nu kan dalen naar 10 miljard kubieke meter aardgas.
Gedaan met gaspompen
Vanwege de aardbevingen in de noordelijke provincies heeft het kabinet eerder al besloten om de winning helemaal te stoppen. Wiebes verwacht dat het in het gasjaar 2022/2023 gedaan is met het pompen van aardgas uit de bodem.
Overigens is het dan nog niet helemaal afgelopen met de gaswinning in Groningen. Het zogeheten Groningerveld blijft nog enkele jaren beschikbaar voor extreem koude winters. Dat is volgens Wiebes nodig om te voorkomen dat mensen in de kou komen te zitten door een tekort aan aardgas.
GasunieTransport Services (GTS), beheerder van het landelijk gastransportnetwerk, verwacht dat de gaskraan in 2025/2026 definitief wordt dichtgedraaid. De sluiting en het ontmantelen van de eerste winningslocaties is al begonnen.
Door het afschalen van de gaswinning in eigen land is de import van gas uit het buitenland toegenomen. Buiten Groningen is er nog gaswinning in de zogeheten kleine velden in verschillende provincies.
RO 21.02.2020 Vanaf zomer 2022 is er in een gemiddeld jaar geen gaswinning meer nodig uit het Groningenveld. Dit heeft het kabinet al eerder besloten om de oorzaak van de aardbevingen aan te pakken. Nu blijkt dat er dit jaar een verdere verlaging van de winning mogelijk is: van de verwachte 11,8 miljard kubieke meter dit jaar naar 10 miljard kubieke meter per jaar.
Dit komt doordat een nog hogere stikstofinzet wordt gehaald en doordat de gasopslag Norg verder kon worden verruimd, maar ook de zachte winter speelt een rol. De jaarlijkse raming van de netbeheerder over de nog benodigde gaswinning uit het Groningenveld heeft minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat aan de Tweede Kamer gezonden.
Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) adviseert een winning onder de 12 miljard kubieke meter in een gemiddeld jaar. Het kabinet blijft zoeken naar verdere mogelijkheden om de gaswinning te verlagen. Dit jaar kan de winning in het huidige gasjaar inderdaad nog verder beperkt worden, onder andere door hogere inzet van stikstof.
Het bijmengen van stikstof maakt van hoogcalorisch gas het voor consumenten en industrie geschikte laagcalorische gas.Uitgaande van een gemiddeld temperatuurverloop is de benodigde gaswinning in het komend gasjaar 2020/2021 9,3 miljard Nm3. In het gasjaar 2021/2022 daalt de winning vervolgens tot circa 3 miljard Nm3.
De winning kan vanaf het voorjaar 2022 naar nul. Het veld blijft daarna alleen nog enkele jaren nodig als reservemiddel om leveringszekerheid te borgen voor extreem koude situaties.
GTS geeft aan dat als de afbouw van de vraag volgens planning verloopt het veld in 2025/2026 definitief kan worden gesloten. Vanaf halverwege 2022 blijft er een aantal productielocaties standby. Alleen in een koud jaar is volgens GTS nog een klein restant, maximaal 0,5 miljard kubieke meter, nodig uit het veld.
De sluiting en ontmanteling van productielocaties is al ingezet (zoals in Ten Post) en wordt de komende jaren voortgezet. Samen met de regio, TNO, toezichthouder SodM en de Mijnraad wordt uitgewerkt hoe op een verantwoorde wijze de overige clusters kunnen worden gesloten.
Dit alles laat zien dat het kabinet samen met alle partners alles op alles blijft zetten om de gaswinning zo snel mogelijk naar nul te krijgen. Dit omdat de veiligheid van Groningers voorop staat.
Minister Eric Wiebes over de gaswinning in Groningen
RO 21.02.2020 De ministerraad heeft ermee ingestemd het Wetsvoorstel Versterking Groningen om advies aan de Raad van State te zenden. Doel van dit wetsvoorstel is het zo snel mogelijk versterken van gebouwen in de provincie Groningen, zodat deze aan de veiligheidsnorm voldoen.
Het wetsvoorstel versterkt de positie van de eigenaar en die van de gemeenten. Daarnaast worden rollen en verantwoordelijkheden van betrokken partijen bepaald. Gemeenten krijgen volgens dit voorstel een belangrijkere rol bij de aansturing van de versterkingsoperatie. Zij bepalen straks in welke volgorde woningen in hun gemeente worden versterkt. Hierdoor kan de versterkingsoperatie in gemeenten worden gekoppeld aan andere opgaven.
Ook wordt het versterkingsproces verbeterd en worden mogelijkheden geboden om de uitvoering te versnellen. Dit kan bijvoorbeeld door het versterkingsbesluit en de vergunningverlening samen te voegen. Hiermee kan een tijdswinst van minimaal twee maanden worden geboekt bij de uitvoering van de versterking.
De Afdeling Advisering van de Raad van State wordt verzocht om met spoed over het wetsvoorstel te adviseren. Na advisering wordt het voorstel aan de Tweede Kamer aangeboden.
NU 08.02.2020 De Nationale ombudsman is somberder dan ooit gestemd over de versteviging van de huizen in het aardbevingsgebied in Groningen. De ministeries in Den Haag zijn zelfs na al die jaren nog niet voldoende doordrongen van de ernst van de bevingen en de effecten op de huizen en levens van de Groningers, zegt Reinier van Zutphen in een interview met RTV Noord.
De ombudsman monitort de manier waarop de overheid de problemen als gevolg van de gaswinningen aanpakt al jaren en bracht vrijdag een bezoek aan het noorden.
Van Zutphen zegt dat hij voorheen na een bezoek aan het noorden nog wel geloofde dat het in de toekomst beter zou gaan, maar de praktijk maakt hem cynisch. “Ik heb nu zoveel mensen gesproken die teleurgesteld zijn en al vier jaar vragen wat er met hun huis gaat gebeuren. Dat maakt me echt somberder dan in de afgelopen jaren.”
Hij merkt op dat er nog steeds heel weinig is gedaan aan getroffen huizen. Van Zutphen constateert ook dat er veel te veel aandacht uitgaat naar procedures, regels en juristen, en te weinig naar de mensen zelf.
Woordvoerders van de ministeries van Economische Zaken en Binnenlandse Zaken laten in een reactie weten dat het signaal van de ombudsman bekend is. “Er zijn de afgelopen maanden heel veel concrete maatregelen genomen om de problemen sneller aan te pakken”, voegt de zegsvrouw daar wel aan toe.
Rutte en ombudsman hebben binnenkort een gesprek
Zo hebben het Rijk, de provincie Groningen en de Nationaal Coördinator Groningen eind januari een pakket maatregelen vastgesteld om het versterken van huizen te versnellen. Ook is er begin februari een Groninger Bouwakkoord gesloten, om huizen in het getroffen gebied sneller aardbevingsbestendig te maken.
Minister Raymond Knops en de Nationale ombudsman hebben binnenkort ook een gesprek over de voortgang van de maatregelen, aldus het ministerie.
MSN 07.02.2020 Niet meer eten om meer aandacht voor je zaak te krijgen, of een doel te bereiken. De Groningse Dhani Hoekstra is sinds gisterochtend in hongerstaking. Hij wil daarmee aandacht vragen voor de aardbevingsproblematiek, waar hij en zijn gezin de gevolgen van ondervinden. “We gaan eraan onderdoor.”
De bevingen, veroorzaakt door gasboringen, hebben grote impact op de familie Hoekstra. “We voeren al zes jaar strijd, hebben meer dan tachtig scheuren in huis, de fundering is bijna weg. Het is nog maar 150.000 euro waard terwijl dat zonder aardbevingsschade het dubbele zou zijn.”
De psychische gevolgen daarvan zijn volgens Dhani groot, maar ook financieel zijn daardoor grote problemen ontstaan. “Ik ben zonder werk komen te zitten door alle stress en zorgen. We moeten bijna het huis uit omdat we het niet meer kunnen betalen.” Omdat Dhani vindt dat er maar niet naar hun hulpvraag geluisterd wordt, is hij nu in hongerstaking.
Koud
In hongerstaking gaan is niet niks, maar voor Dhani weegt het op tegen de dingen waar hij nu mee te kampen heeft. Ook staat hij onder medisch toezicht. “Dat is zo vastgelegd in Nederland. Je moet je ook melden bij de GGD, enzovoort.”
Ook kreeg hij tips van voormalig hongerstaker Jan Holtman. Twee jaar geleden ging Holtman 24 dagen in hongerstaking om aandacht te vragen voor aardbevingsschade. “Zo heb ik het enorm koud gekregen, en ik kreeg het niet meer warm”, vertelt Holtman aan EditieNL. “Dhani kleedt zich nu warm aan en is blij met mijn tips.”
Succes
“Honger hebben is op zich niet eens zo erg”, gaat Holtman verder. “Het ergste is dat je niet meer snel kan nadenken. En even naar de wc lopen ging al moeizaam. Dat had ik niet verwacht.”
Toch hield hij het bijna vier weken vol en wist daarmee ook successen te boeken. “Ik deed het voor mensen in mijn omgeving en wilde dat schadedossiers opnieuw in behandeling werden genomen. Dat is gelukt door de hongerstaking.”
Langere tijd niet eten, wat doet dat met je lijf? Dokter Fransje Snijders van de Johannes Wier Stichting voor gezondheidszorg en mensenrechten legt het uit.
“In de eerste week neemt je hongergevoel geleidelijk af. Je krijgt buikpijn en wordt moe. In de tweede en derde week verdwijnen je honger- en dorstgevoel. Je wordt koud en zwak, duizelig bij het opstaan en de hartslag gaat omlaag. In de derde en vierde week ontstaan concentratieproblemen.”
Vanaf de vijfde week worden de gevolgen zo groot dat er blijvende schade kan ontstaan. “In de vijfde week ontstaan een droge huid, verwardheid en slaperigheid. In de zesde en zevende week komen daar neurologische klachten en stoornissen in het horen en zien bij. In week acht of negen houden alle organen ermee op.”
NU 23.01.2020 Elfhonderd woningen in het aardbevingsgebied in Groningen zullen versneld versterkt worden. Zowel de bewoners als de aannemers gaan direct betrokken worden bij het versterkingsproces. Dat schrijft minister Raymond Knops van Binnenlandse Zaken donderdag in een brief.
De afgelopen maanden is er intensief contact geweest tussen Rijk, regio en de Nationaal Coördinator Groningen (NCG). De partijen hebben een zogenoemd ‘versnellingspakket’ vastgesteld. Er wordt verwacht dat er een tijdwinst van een half jaar behaald kan worden, meldt RTV Noord.
Het pakket is een vervolg op afspraken die in juni 2019 gemaakt zijn, waarin werd bepaald dat de hele versterkingsoperatie versneld moest worden. Dit gaat nu gebeuren door bouwpartijen eerder te betrekken. Ook wordt de beoordelingsfase per adres korter door gebruik te maken van een standaardmaatregelenpakket.
Daarnaast is bepaald dat bewoners zoveel mogelijk ruimte en inspraak moeten krijgen. Ze kunnen voortaan tijdens de eerste rondgang met de aannemer meteen hun wensen uitspreken. In het eerste kwartaal van 2020 wordt gestart met de versnelde versterking van de eerste 250 woningen. Als dit succesvol is, wordt uitgebreid naar duizend adressen.
De Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG) heeft sinds 19 maart 2018 ruim 44.000 schademeldingen binnengekregen. Inmiddels zijn er ruim 26.500 afgehandeld. Ook is er ruim 138 miljoen euro aan schadevergoedingen uitgekeerd.
Volgens RTV Noord ligt het aantal gebouwen dat versterkt moet worden op 26.000.
AD 12.01.2020 Gottegot, wat duurt het lang. Wanneer worden hun huizen nu eindelijk eens versterkt? En waar blijft die parlementaire enquête naar de ellende die de Groningers is aangedaan? Theatervoorstelling GAS geeft het abstracte drama een gezicht.
Mensen die zeggen dat ze niet willen klagen, hebben doorgaans veel te klagen. Zo ook Henk Staghouwer. Sinds mei vorig jaar is de ChristenUnie- politicus gedeputeerde in Groningen, en vanuit die rol probeert hij ervoor te zorgen dat er in het bevingsgebied eindelijk eens wat gebeurt. Want gottegot, wat wachten ze al lang.
Eind oktober stuurde minister Wiebes weer een brief naar de Kamer, met cijfers over de voortgang van Operatie Groningen. ,,Dan lees ik dat in veel huizen al een opname gedaan is van de te nemen versterkingsmaatregelen en hoe goed dat wel niet is. Dan denk ik: laten we toch eens aan de gang gaan, in plaats van trots cijfers publiceren. Wanneer gaat de aannemer in die huizen aan de slag?”
Stuur de auto eens het noordoost-Groningse platteland op, en laat de beelden op je inwerken. Links een Groningse vlag die halfstok hangt. Rechts een woning in de steigers, op een terrein omgeven door hekken. Een dorpje verderop een wit A4-tje op het plaatsnaambord. ‘Wiebes behandelt ons als vuilnis’.
Waarom zo negatief, zou de argeloze Nederlander kunnen denken. Het kabinet heeft toch aangekondigd dat de gaskraan dichtgedraaid wordt? En er is toch een Nationaal Programma Groningen, waarin afgesproken is dat ruim een miljard euro rijksgeld in de provincie geïnvesteerd wordt? Wat klagen die Groningers nou?
Theater de Molenberg, Delfzijl. Op het podium wordt de auto van een schade-inspecteur van de NAM in elkaar gebeukt.
Het publiek lacht en klapt goedkeurend. ,,Het is mooi om te zien hoe de mensen hier in de streek op ons reageren”, zegt Tjeerd Bischoff. ,,Je merkt dat ze weten waar het over gaat. Als je het woord ‘dialoogtafel’ noemt, blijft het in de rest van Nederland stil. Hier begint iedereen schamper te lachen.”
Met toneelgroep Jan Vos voerde Bischoff de afgelopen anderhalf jaar het toneelstuk GAS op, eerst in Groningen en daarna tot in alle uithoeken van ons land. Hij schreef het stuk, waarin te zien is hoe het leven van een hoteliersfamilie verstrengeld raakt met de gaswinning. Na de ontdekking van de gasbel in Slochteren, eind jaren 50, zien ze gouden bergen. De Shell-medewerkers die in het hotel overnachten worden in de watten gelegd. Zestig jaar later is het etablissement de instorting nabij. Het leven van de uitbaters is dat punt al gepasseerd.
Activisme
Op het podium staan acteurs, die ook een beetje activist zijn geworden. ,,Ik wist natuurlijk wel iets van de situatie’’, zegt Anna Raadsveld, die in het stuk een met gewetensbezwaren worstelende medewerker van de NAM speelt.
,,Dat huizen ondersteund moesten worden en dat mensen zich machteloos voelden. Maar wat dat betekent, besef je pas als je het ziet. Mensen die huilend tegen je zeggen dat ze geen leven meer hebben. Zich onveilig voelen in een onverkoopbaar huis.” Trudi Klever, in het stuk de mater familias, maakt zich tegenwoordig vaak kwaad als ze het nieuws over Groningen tot zich neemt. ,,Hoe kan het nou dat er zo geblunderd wordt? Over de hoofden van mensen heen.”
Een van de redenen dat gedeputeerde Staghouwer niet wil klagen, is dat hij ook wel ziet dat dingen gebeurd zijn die de situatie in Groningen ten goede kunnen keren. Eerst kon de gaskraan pas over tien jaar dicht, maar afgelopen najaar bleek plots dat 2022 een haalbaar doel is, volgens minister Wiebes. Komend jaar gaat de winning al terug naar een ‘veilig’ geacht niveau van 12 miljard kubieke meter.
Ook in het schadeherstel zit vooruitgang, sinds de NAM daar niks meer mee van doen heeft en de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen zich erop wierp. Wekelijks komen vijf- à zeshonderd schademeldingen binnen. Ongeveer net zo veel scheuren en verzakkingen worden hersteld, vaak naar tevredenheid. Het enorme stuwmeer aan schadegevallen droogt langzaam op. Toch is er een grote ‘maar’. De zware beving in Westerwijtwerd, op 22 mei, liet zien dat de grond in Groningen nog allerminst tot rust gekomen is. Met 3,4 op de schaal van Richter behoorde de beving tot de hevigste in de historie.
Veel noorderlingen voelen zich niet veilig in hun eigen huis zolang dat niet verstevigd is. En daar wringt ’m de schoen. De aardbeving waarmee de hele discussie begon, die van Huizinge, was in 2012. Staghouwer: ,,Dat is in augustus acht jaar geleden. Hoeveel huizen denk je dat er sindsdien versterkt zijn? Duizend. Duizend! Als we in dit tempo doorgaan, zijn we over twintig jaar nog niet klaar.”
Het kabinet beloofde de Groningers dat 2019 ‘het jaar van de uitvoering’ zou worden. Het is het jaar van de bureaucratische brij geworden. Instanties werden opgericht en opgeheven. De HRA passeerde de revue, de TCMG, het CVW en de NCG, het NPG en ook de ACVG. Er werd gewerkt aan een nieuwe wet (de Tijdelijke Wet Groningen, af te korten tot TWG), die regelt dat de verantwoordelijkheid voor de versterkingsoperatie van het ministerie van Economische Zaken naar dat van Binnenlandse Zaken verhuist. Die wet is nog niet af.
,,Ik stoor me verschrikkelijk aan die juridische kerstboom’’, zegt Staghouwer. ,,Alles moet tot de laatste komma dichtgetimmerd worden. Maar we moeten gewoon aan de slag. Het gaat om de Groningers. Zij weten nog steeds niet wanneer hun huis opgeknapt wordt. Mensen willen best wachten, maar willen wel weten wanneer ze aan de beurt zijn. Nu kijken ze in een zwart gat in.”
‘Van uitstel komt afstel’
Alle beslissingen lijken financieel gedreven. De macht van het geld is doorslaggevend
Toneelschrijver Bischoff is geboren in Groningen. Hij is de zoon van een journalist die voor het Dagblad van het Noorden veel schreef over de gaswinning.
Pas na de dood van zijn vader verdiepte Tjeerd zich in het dossier. Hij is er niet gerust op. Bischoff vreest dat van uitstel afstel komt. ,,Als je die versterking echt serieus aanpakt, kost het heel veel geld. Mijn angst is dat de overheid mensen uiteindelijk met een kluitje in het riet stuurt. Alle beslissingen lijken financieel gedreven.”
Hij geeft grif toe dat zijn denkbeelden radicaler zijn geworden. ,,Dat gebeurt iedereen die zich erin vastbijt. Ik ben geschrokken van het land waarin ik leef. De macht van het geld is doorslaggevend. Ik sprak een voormalig beleidsmaker die daar iets aardigs over zei. Vroeger had je de scheiding van kerk en staat waarvoor gestreden moest worden. Nu heb je dat bij het bedrijfsleven en de staat. We moeten ervoor zorgen dat mensen weer kunnen beslissen over hun eigen leven.”
Op het podium gaat het ondertussen over 2013, het jaar na de beving in Huizinge. In dat jaar werd 54 miljard kuub gas uit de bodem gehaald, een record en meer dan in 2012. Het Staatstoezicht op de Mijnen had toen al gewaarschuwd dat de winning juist omlaag moest om de kans op bevingen te verkleinen. Bischoff laat een van zijn acteurs beweren dat de kraan toch verder open ging, omdat het ministerie van Financiën een manier zocht om het begrotingstekort te dichten.
Die suggestie levert een inktzwart beeld op van een staat die, gestimuleerd door machtige multinationals, bewust speelt met de veiligheid van zijn burgers. Dat dat daadwerkelijk zo gegaan is, is nooit bewezen. Bischoff is ervan overtuigd dat dat een kwestie van tijd is. ,,Het komt nog wel boven tafel.”
Enquête
Het is in elk geval een kwestie die aan bod zal komen tijdens de parlementaire enquête over Groningen. Daarin gaat de Tweede Kamer proberen het verleden van de gaswinning te reconstrueren. Personen en instanties moeten publiek verantwoording afleggen over hun keuzes. De voorzichtige hoop was dat de enquête dit jaar zou starten.
,,De Tweede Kamer heeft zich unaniem achter de enquête geschaard”, zegt mede-initiatiefnemer Tom van der Lee, parlementariër voor Groenlinks. ,,Daarbij hebben we wel afgesproken dat we pas beginnen als de versterkingsoperatie goed op gang gekomen is, omdat die voorrang verdient. Maar nu dat zo lang duurt, is het de vraag of we daarop moeten wachten.”
Hoe voelt zo’n aardbeving? Bezoekers van Noorderzon in Groningen konden het ervaren.
Knopen doorhakken
Het is een slow onset disaster, een ramp zonder duidelijk begin en einde, die jarenlang voortsleept. Voor de mensen in Groningen is het een sluipmoordenaar
De Groningers hebben recht op antwoorden, wil hij maar zeggen. Ook Van der Lee is heel benieuwd naar de besluitvorming in de nasleep van Huizinge. Wie hakte de knopen door? Welke belangen gaven de doorslag? ,,Er is zo lang beweerd dat de winning niet omlaag kon, omdat er dan tekorten in de energievoorziening zouden ontstaan. Nu kan het ineens wel, en nog veel sneller dan gepland ook. Dan laad je de verdenking op je dat het bewust nooit geprobeerd is. Terwijl de kennis om het te doen er wel was.”
De enquête kan volgens de Groenlinkser helpen om de Groningers genoegdoening te geven voor de ellende die zij hebben doorstaan. Hoewel Den Haag veel meer dan voorheen oog heeft voor hun situatie, zit de pijn diep en heerst er groot wantrouwen. Soms lijkt het of de fysieke afstand tot de rest van het land gewoon te groot is om echte solidariteit op te roepen. Wie komt er ooit in Delfzijl?
Ook de aard van de ellende speelt mee, zegt Van der Lee. ,,Het is een slow onset disaster, een ramp zonder duidelijk begin en einde, die jarenlang voortsleept. Voor de mensen in Groningen is het een sluipmoordenaar. Het effect op de psyche is groot, voor een grote groep mensen. Maar de Nederlandse samenleving is nog steeds niet in staat om er goed mee om te gaan.”
Staghouwer denkt dat het goed kan komen, al zal het tijd vragen. ,,Ga aan de keukentafel zitten, maak een plan en kom in actie. Wat het dan precies kost, zal achteraf blijken. Wat nodig is, is nodig, dat hebben we met Den Haag afgesproken. Er is in de jaren genoeg aan de gaswinning verdiend, dus dat lijkt me redelijk.”
De acteurs van toneelgroep Jan Vos hebben op hun manier geprobeerd de brug tussen Groningen en de rest van Nederland te slaan.
,,Zonder met de vinger te wijzen, wilden we de maatschappelijke verhoudingen laten zien”, zegt Trudi Klever. ,,Buiten Groningen kwamen tientallen mensen na de voorstelling naar ons toe. Wat daar gebeurt, dat kan toch helemaal niet, zeiden ze. Voor het eerst voelden ze die verontwaardiging zo. We hebben mensen geholpen om de situatie niet alleen met hun hoofd, maar ook met hun hart te begrijpen.”
AD 02.01.2019 In het gaswinningsgebied in Groningen deden zich het afgelopen jaar niet 86 maar 87 aardbevingen voor. In een jaaroverzicht op oudejaarsdag ging het instituut nog uit van 86 bevingen, maar op de valreep werd op oudejaarsavond nog een lichte trilling gevoeld in Farmsum.
Van de bevingen in het gasveld hadden er elf een kracht van meer dan 1,5. De zwaarste beving vond plaats in Westerwijtwerd op 22 mei met een kracht van 3,4, zo blijkt uit een jaaroverzicht van het KNMI.
In 2018 werd Groningen nog opgeschrikt door 90 bevingen, waarvan er 15 een kracht hadden van 1,5 of hoger.
In totaal kende Nederland het afgelopen jaar 97 aardbevingen. Acht daarvan vonden plaats in Limburg. Deze gelden als natuurlijke bevingen, dus niet samenhangend met menselijke activiteit, maar het gevolg van het schuiven van aardplaten. Twee bevingen waren buiten het Groningen-gasveld, een in Boerakker en een in Zuidlaren (Drenthe).
NOS 29.12.2019 Het vorige kabinet heeft in 2013 bewust nog veel gas laten winnen in Groningen, ook al had het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) begin dat jaar al gewaarschuwd voor de gevolgen ervan. Dat zei René Paas, commissaris van de koning in Groningen, gisteravond in een talkshow, voorafgaand aan de laatste uitvoering van het toneelstuk GAS.
In 2012 vond bij het Groningse dorp Huizinge de tot nu toe hevigste aardbeving plaats. Het leidde ertoe dat het SodM een paar maanden later adviseerde om de gaswinning zo snel mogelijk flink te verminderen omwille van de veiligheid in Groningen. Maar in het jaar dat volgde ging de gaswinning niet naar beneden, maar juist flink omhoog.
Oud-inspecteur-generaal van het SodM Jan de Jong noemde dat vorig jaar “een meedogenloos besluit” en het zette veel kwaad bloed in Groningen. Veel Groningers willen nog altijd weten waarom dat was, en wie de opdracht gaf.
Van goudmijn tot hoofdpijn: 60 jaar gaswinning in Groningen
Na de aardbeving bij Huizinge en het advies om minder gas te winnen, besloot oud-minister Kamp namelijk om dat advies niet direct op te volgen, maar eerst een serie onderzoeken te laten doen. “Een kantelpunt was de beving bij Huizinge in 2012”, zegt Paas daarover. “Op dat moment kondigt minister Kamp veertien onderzoeken aan. Het jaar daarop is er een recordopbrengst.”
Paas roept in herinnering dat het vorige kabinet grote moeite had om te voldoen aan de begrotingsregels van de Europese Monetaire Unie (EMU). “De realiteit van dat moment was dat minister Dijsselbloem van Financiën moest letten op het EMU-saldo, dus elke euro was mooi meegenomen”, aldus Paas.
‘Tien jaar te laat ingegrepen’
Het ministerie van Economische Zaken laat in een reactie op de uitspraken van Paas weten dat er in 2013 nog geen besluit was genomen over de hoogte van de winning. “Op dat moment gold het winningsplan uit 2007 dus nog in combinatie met de Gaswet. Dat hield in dat de NAM een concessie had om in tien jaar maximaal 425 miljard kuub te winnen”, zegt een woordvoerder. “Pas sinds 2014 stelt het kabinet een jaarlijks plafond vast.”
Het ministerie benadrukt daarbij wel dat het kabinet in 2015 concludeerde dat er bij de gaswinning te laat aandacht is gekomen voor de veiligheid van de Groningers.
Twee maanden geleden zei minister Wiebes hetzelfde. “De Groningse gaswinning is veel te lang doorgegaan, we hadden tien jaar geleden al moeten ingrijpen”, aldus Wiebes.
Erg cynisch geworden
Commissaris van de koning Paas sloot zich gisteravond aan bij die woorden, maar wees er ook op dat er in de afgelopen tien jaar nog redenen waren om de gaswinning ongemoeid te laten. “Er waren behoorlijk wat belangen om de staatskas te vullen.”
De vele onderzoeken die oud-minister Kamp liet doen leidden tot wantrouwen in Groningen. Veel Groningers denken dat hiermee tijd is gewonnen, om eerst nog geld aan de gaswinning te verdienen. “En ik heb in mijn studietijd geleerd dat een belangrijke functie van het doen van onderzoek tijdwinning is”, zei Paas.
“Verder is het ook een indicatie dat je er weinig van weet, als je veertien onderzoeken begint. Dus het was natuurlijk ook bedoeld om informatie in te winnen en het was tegelijk heel prettig en mooi meegenomen dat het tijd verschafte. Daar zijn we daarna in Groningen erg cynisch van geworden.”
RO 20.12.2019 Volgende zomer komt er een schadeloket en een Commissie Mijnbouwschade die alle schade door gaswinning in Nederland buiten het Groningenveld afhandelt. Dit gebeurt op een onafhankelijke, publieke en snelle manier die de burger ontzorgt en ontlast. De op land actieve winningsbedrijven doen mee op aandringen van minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat (EZK).
Dat staat in een brief die samen met het instellingsbesluit van de Commissie, de bindende overeenkomst met de mijnbouwbedrijven en het opgestelde schadeprotocol aan de Tweede Kamer is gezonden. De minister gaat daarnaast zo spoedig mogelijk aan de slag met een protocol en overeenkomst voor zoutwinning en aardwarmte.
Het schadeloket geldt niet voor gaswinning uit Groningerveld en gasopslag Norg, daarvoor is in maart 2018 al de onafhankelijke Tijdelijke Commissie Mijnbouw Groningen (Tcmg) opgericht.
Afhandeling mogelijke schade: nu 15/20 gevallen per jaar
Het kabinet wil alleen in eigen land gas blijven winnen waar dat veilig kan. De winning in het Groningenveld wordt beëindigd. Het totaalvolume neemt jaarlijks af. Het aantal schadegevallen buiten het Groningenveld schommelt rond de 15 à 20 per jaar.
Daarbij moeten bedrijven alles doen om schade te voorkomen. Zij krijgen alleen een vergunning als de winning veilig kan. Mocht er uiteindelijk toch schade ontstaan, is het belangrijk dat er een goed werkende, onafhankelijke Commissie is die de schade beoordeelt.
Minister Wiebes: “Schade aan je huis of bedrijfspand is heel vervelend en moet natuurlijk snel worden betaald door de winningsbedrijven. We hebben van Groningen geleerd. Eventuele schade uit kleine gasvelden, alhoewel dat echt om een hele andere orde van grootte gaat, moet netjes worden afgehandeld.
De mensen die dit treft, moeten worden ontzorgd. Ik ben daarom blij dat de industrie de bindende overeenkomst gaat tekenen en aan dit toegankelijke loket meewerkt. De huiseigenaar wordt niet belast met de bewijslast.”
Er komt jaarlijks een evaluatie.
Benadeelden worden ontzorgd
Wie zich meldt met schade door mijnbouw of kleine gasvelden bij het loket wordt ontzorgd. De onafhankelijke commissie van het loket ontfermt zich over de bewijslast tegen de winningsbedrijven, dit hoeft de burger niet zelf te doen. De winningsbedrijven volgen het advies van de commissie op. De burger of kleine ondernemer met schade kan eventueel wel in beroep tegen het uiteindelijk advies bij een civiele rechter.
Waar melden?
Voordat het loket daadwerkelijk van start gaat in de zomer 2020 wordt duidelijk gecommuniceerd waar men zich met schade door bevingen vanwege gaswinning uit de kleine velden kan melden. Tot die tijd kan men bij het winningsbedrijf terecht of bij het landelijk loket mijnbouwschade dat de gedupeerde helpt het bij de juiste instantie te adresseren.
MSN 19.12.2019 Voor de versterking en vervanging van scholen in het Groningse aardbevingsgebied wordt 30 miljoen euro extra uitgetrokken. Met dat bedrag kan het tekort worden aangevuld.
Het Rijk komt met 20 miljoen euro over de brug, zes Groningse gemeenten samen met 10 miljoen. Het tekort ontstond door forse stijgingen van de bouwkosten. De bedoeling is de aanpak van de schoolgebouwen in 2021 af te ronden. Vijftien versterkte en nieuwe schoolgebouwen zijn inmiddels opgeleverd.
Verantwoordelijk minister Raymond Knops zegt verheugd te zijn “dat dankzij deze laatste financiële afspraken alle kinderen straks les krijgen in een aardbevingsbestendig en toekomstbestendig gebouw.”
Voor het versterken en vervangen van scholen droeg gas- en olieproducent NAM 172,5 miljoen euro bij, het Rijk al 73,5 miljoen euro en de betrokken gemeenten 44,5 miljoen euro. De aardbevingen ontstaan door de gaswinning.
RO 19.12.2019 Het Rijk en zes Groningse gemeenten gaan samen het tekort van 30 miljoen euro voor het scholenprogramma in het aardbevingsgebied betalen. Dit tekort was ontstaan door forse stijgingen van de bouwkosten sinds 2016. Door deze oplossing kan verder worden gewerkt aan het aardbevingsbestendig en toekomstbesteding maken van 101 schoolgebouwen. Het streven is om het programma in 2021 af te ronden.
Minister Knops (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties); “Kinderen moeten onbezorgd naar school kunnen. Een deel van de scholen is al gereed en ik ben verheugd dat dankzij deze laatste financiële afspraken tussen Rijk, regio en NCG alle kinderen straks les krijgen in een aardbevingsbestendig en toekomstbestendig gebouw.”
De afgelopen weken bespraken vertegenwoordigers van het scholenprogramma uit de regio, het Rijk en de Nationaal Coördinator Groningen het ontstane tekort en de effecten daarvan op de versterking. Resultaat hiervan is dat het Rijk éénmalig 20 miljoen euro bijdraagt en de betrokken gemeenten Loppersum, Delfzijl, Appingedam, Midden-Groningen, Het Hogeland en Groningen gezamenlijk 10 miljoen euro. Dit is een mooi voorbeeld van de samenwerking tussen Rijk en regio.
Peter Spijkerman (directeur Nationaal Coördinator Groningen): “De uitvoering is al in volle gang. Met deze extra financiële bijdrage kan het scholenprogramma doorgaan op de koers die is uitgezet. Eind 2019 zijn de eerste vijftien versterkte en nieuw gebouwde schoolgebouwen opgeleverd. Het streven is om het programma in 2021 af te ronden.”
Het scholenprogramma
In 2016 is in het scholenprogramma afgesproken dat in het Groningse aardbevingsgebied 101 schoolgebouwen aardbevingsbestendig en toekomstbesteding worden gemaakt. Hiervan worden 27 schoolgebouwen versterkt en verduurzaamd. De overige 74 schoolgebouwen worden vervangen door 35 nieuwe toekomstbestendige scholen en kindcentra.
Het scholenprogramma is meer dan alleen versterken. Ook de gevolgen van leerlingendaling, krimp, noodzaak tot verduurzaming en de eisen van de 21e eeuw voor schoolgebouwen worden meegenomen. Het scholenprogramma creëert daarmee een maatschappelijk meerwaarde voor Groningen. Eerder droeg de NAM 172,5 miljoen euro, het Rijk 73,5 miljoen euro (met de verdeling 50 miljoen OCW en 23,5 miljoen EZK) en de betrokken gemeenten al 44,5 miljoen euro bij.
Telegraaf 17.12.2019 Een ’wijs besluit’, een ’mijlpaal’ en een ’erkenning dat de gaswinning ontregelend werkt op je leven’. In Groningen wordt opgelucht gereageerd op de uitspraak van het gerechtshof van Leeuwarden, dat 65 inwoners van de gasprovincie recht hebben op zeker €2500 smartengeld.
De noordelijke eisers hebben schade aan hun woningen door gaswinning, maar kampen ook met mentale impact. Gasexploitant NAM wilde aanspraken echter niet zomaar met klinkende munt voldoen, omdat ze ze niet goed onderbouwd of niet terecht vindt.
Maar eigenaren die eenmaal fysieke schade (zoals scheuren) aan hun pand leden, hebben nu toch recht op vergoeding voor gemist woongenot. „Als er minimaal tweemaal fysieke schade is vastgesteld, bestaat er recht op smartengeld van minimaal €2500 per persoon”, rekent het hof voor.
Langlopende zaak
NAM en de groep Groningers die vergoeding wil stonden vorige maand voor het hof Leeuwarden in de langlopende zaak. Deze zitting kwam na een vonnis voor de rechtbank in Assen, alweer uit maart 2017, dat NAM oplegde immateriële schade te vergoeden. NAM ging daarop in beroep, omdat ze niks ziet in een algemene regeling die in Nederland niet gebruikelijk zou zijn.
NAM vond dat Groningers vaak onvoldoende hun lichamelijke of psychische leed aantonen, waardoor aan voorwaarden rondom toewijzing van schadevergoeding niet wordt voldaan. NAM wil per geval duidelijk hebben of en in hoeverre bijvoorbeeld woongenot is aangetast.
NAM: claim onderbouwen
Het bedrijf reageerde dinsdagmiddag, wederom wijzend op voldoende onderbouwing bij het recht op vergoeding: „NAM erkent dat aardbevingen als gevolg van gaswinning impact kunnen hebben op de bewoners die wonen boven het Groningengasveld.” NAM verwijst naar een recente beslissing van de Hoge Raad. „Een belangrijk punt is daarbij dat een inwoner zijn of haar claim voldoende moet onderbouwen.”
65 eisers hebben door de uitspraak recht op vergoeding van nog vast te stellen schade. Bij 49 eisers is vooralsnog ’geen of eenmaal fysieke schade aan de woning vastgesteld’. Zij kunnen met de uitspraak bij de hand de procedures voortzetten, benadrukt het hof. „Zij krijgen individueel de gelegenheid om aan te tonen dat zij toch recht hebben op vergoeding.”
Duidelijkheid voor Groningen
Advocaat Pieter Huitema staat een groep van rond 120 gedupeerden bij. „Dit is een mijlpaal voor veel Groningers, nu er daadwerkelijke schadebedragen zijn genoemd. Dit geeft duidelijkheid voor Groningen. Het is een voorschot op een systeem met categorieën, om het goed te regelen. De helft heeft nu al gelijk gekregen, anderen mogen doorgaan om het te bereiken”, reageert Huitema, die verwacht dat nu genoemde schadebedragen hoger kunnen worden.
Elke Groninger die twee keer schade aan ’stenen’ toegewezen kreeg, krijgt dat dan ook voor immateriële schade. Huitema: „Het is erkenning. Er kan worden toegewerkt naar een systeem. Daartoe is het goed als NAM om de tafel gaat om daarover afspraken te maken. Nu praten dus met NAM!” Van dertien eisers werd de vordering afgewezen. Dit wegens gebrek aan onderbouwing of omdat indieners door een andere overeenkomst met NAM afstand deden.
Slachtoffers: perspectief
Pieta en Martin Ettema uit Loppersum waren vorige maand bij de zitting in de Friese hoofdstad. „Dit getuigt van grote wijsheid. Het is uitgebalanceerd. ’Wie wel, wie niet’ is straks te bepalen in een systeem”, reageert Martin Ettema, die het uitgebreide document prompt bestudeert. Het lijkt erop dat de Ettema’s recht hebben op schadevergoeding. „Het is bovendien erkenning dat de gaswinning ontregelend werkt op je leven. Dit opent tevens perspectieven voor andere regelingen voor de Groningers.”
NU 17.12.2019 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) moet smartengeld betalen aan 65 aardbevingsgedupeerden in Groningen vanwege immateriële schade, oordeelt het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.
De zaak werd in 2014 aangespannen namens 127 gedupeerden van de Groningse aardbevingen tegen de NAM. De eisers vinden dat de aardbevingen hun woongenot hebben aangetast en dat zij een vergoeding moeten krijgen voor de immateriële schade, zoals angst of hoofdpijn.
De rechtbank in Assen stelde in maart 2017 de NAM aansprakelijk voor de immateriële schade van een aantal van de 127 gedupeerden. De rechtbank achtte toen bewezen dat de aardbevingen het woongenot aantasten van bewoners bij het gasveld in Groningen, waar regelmatig bevingen te voelen zijn.
Het gerechtshof hield zich dinsdag bij de beoordeling van de zaken aan een eerdere uitspraak van de Hoge Raad over de afwikkeling van bevingsschade. Deze uitspraak uit juli van dit jaar houdt in dat woningeigenaren- of huurders recht hebben op een vergoeding voor het missen van woongenot wanneer er minimaal één keer fysieke schade aan het pand is vastgesteld.
Wanneer er minimaal twee keer fysieke schade is vastgesteld, hebben zij recht op een vergoeding aan smartengeld. Dit bedraagt minimaal 2.500 euro per persoon.
Dertien vorderingen afgewezen
Van de 127 eisers zijn de vorderingen van dertien van hen om wisselende redenen afgewezen. Bij 49 eisers wordt de procedure nog voortgezet. Bij sommige van hen is geen fysieke schade vastgesteld en bij anderen is eenmaal fysieke schade vastgesteld. De vervolgzaak gaat dan over het recht op smartengeld.
De 65 eisers die in het gelijk zijn gesteld, hebben allemaal recht op een vergoeding vanwege het gemis aan woongenot. De hoogte van hun vergoeding wordt in een aparte procedure besproken.
NOS 17.12.2019 Huiseigenaren en huurders in Groningen van wie de woning is beschadigd door aardbevingen, hebben recht op een schadevergoeding vanwege gemist woongenot. Ook hebben ze in sommige gevallen recht op smartegeld. Dat heeft het gerechtshof in Leeuwarden geoordeeld in een hoger beroep dat was aangespannen door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM).
In maart 2017 oordeelde de rechtbank in Assen dat de NAM aansprakelijk was voor de immateriële schade van gedupeerden van aardbevingen als gevolg van gaswinning in Groningen. Onder dergelijke schade viel aantasting van het woongenot door angst, spanning en stress bij bewoners van huizen die zijn beschadigd. De zaak was aangespannen door 127 gedupeerden.
De NAM ging tegen die uitspraak in beroep. De gaswinning uit het Groningenveld vindt plaats op basis van een concessie die door de Staat aan de NAM is verleend. De NAM is een samenwerkingsverband van Shell en Exxon.
Smartegeld van minimaal 2500 euro
Volgens het hof in Leeuwarden is in het aardbevingsgebied sprake van jarenlange, structurele overlast. Eigenaren of huurders aan wier huis minimaal één keer fysieke schade is vastgesteld, moeten een schadevergoeding krijgen vanwege gemist woongenot. Bewoners van wie het huis twee keer of vaker is beschadigd, hebben recht op smartegeld. Daarbij gaat het om een bedrag van minimaal 2500 euro per persoon.
Het hof oordeelt dat 65 van de 127 gedupeerden in zodanige mate schade hebben geleden dat ze recht hebben op een schadevergoeding en/of smartegeld. In een aparte procedure zal worden vastgesteld hoeveel ze krijgen. Tientallen anderen krijgen nog de gelegenheid om aan te tonen dat ook zij recht hebben op een vergoeding.
“Belangrijk is wat de ‘impact’ is geweest van de aardbevingen”, aldus Gerechtshof in uitspraak.
Ook inwoners van het aardbevingsgebied bij wie geen schade aan het huis is vastgesteld of mensen die er een tweede huis hebben, kunnen in aanmerking komen voor een schadevergoeding. Maar dat hangt dan af van de individuele situatie, zegt het hof.
Dat de woning in het aardbevingsgebied ligt, of dat de bewoners aardbevingen hebben gevoeld, is daarbij onvoldoende. “Belangrijk is wat de ‘impact’ is geweest van de aardbevingen op het woongenot van de individuele eigenaar of huurder. Objectieve gezichtspunten daarbij zijn of door het aardbevingsrisico de waarde van de woning is gedaald en of de woning is gelegen in een (postcode)gebied waarin veel schades aan woningen zijn ontstaan.”
AD 17.12.2019 Naast vergoeding voor materiële schade door de aardbevingen in Groningen hebben gedupeerden nu ook recht op geld wegens immateriële schade, zo oordeelt de rechter in hoger beroep. Eigenaren of huurders van een woning in het Groninger aardbevingsgebied waaraan minimaal één keer fysieke schade is vastgesteld hebben recht op smartengeld van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) wegens gemist woongenot en psychische klachten.
Als er minimaal twee keer fysieke schade aan de woning is vastgesteld, bestaat sowieso recht op een vergoeding aan smartengeld. Dat smartengeld bedraagt minimaal 2.500 euro per persoon. Dat heeft het gerechtshof Arnhem – Leeuwarden vanmorgen bepaald. De Groninger advocaat Pieter Huitema vroeg namens 127 bewoners van het gasgebied smartengeld van de NAM. Dat schrijft het Dagblad van het Noorden.
Uit de uitspraak blijkt dat de rechter vindt dat 65 bewoners recht hebben op een vergoeding wegens gemist woongenot. De precieze hoogte moet in een aparte procedure worden vastgesteld.
Bij 49 eisers is geen of slechts éénmaal schade aan hun huis vastgesteld. Voor deze groep wordt de procedure voortgezet. Bewoners met één keer schade moeten individueel aantonen dat zij toch recht hebben op smartengeld.
Onvoldoende
13 eisers vangen bot. De rechter vindt hun onderbouwing soms onvoldoende, of ze hebben eerder in een overeenkomst met de NAM al afstand gedaan van een vordering.
In maart 2017 oordeelde de rechtbank in Assen dat de NAM aansprakelijk is voor psychische en immateriële schade die gedupeerden hebben geleden tijdens de aardbevingen in Groningen. Daarvoor moet het gasbedrijf smartengeld betalen, aldus de rechter. De NAM ging tegen de uitspraak in hoger beroep.
Telegraaf 17.12.2019 De helft van de 127 mensen die een schadevergoeding voor immateriële schade van de aardbevingen in Groningen hebben geëist, heeft daar inderdaad recht op. Dat heeft het gerechtshof in Leeuwarden in hoger beroep bepaald.
De 127 eisers hadden de zaak tegen de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) aangespannen. De rechtbank bepaalde in 2017 dat de NAM immateriële schade en gederfd woongenot moet vergoeden. Inwoners van het bevingsgebied zeggen lichamelijke en psychische klachten te hebben. Ze willen ook een vergoeding voor het gemis aan woongenot en smartengeld. Het hof stelt 65 eisers in het gelijk.
Smartengeld
Volgens een eerdere uitspraak van de Hoge Raad hebben eigenaren of huurders van een woning waaraan zeker één keer schade is vastgesteld, recht op een schadevergoeding wegens gemist woongenot. Als twee keer schade is geconstateerd, is er recht op smartengeld van ten minste 2500 euro per persoon.
De hoogte van de vergoeding voor de 65 eisers die gelijk kregen, moet nog worden vastgesteld. Bij 49 eisers was geen of slechts eenmaal schade aan de woning vastgesteld. Zij krijgen nog de kans om aan te tonen dat ze toch recht hebben op een vergoeding voor immateriële schade. De eis van de overige dertien betrokkenen is afgewezen.
RO 17.12.2019 Woningeigenaren met aardbevingsschade die gemeld is vóór 31 maart 2017 krijgen alsnog een kostendekkende vergoeding voor schadeherstel. Minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) en commissaris van de Koning René Paas hebben hierover afspraken gemaakt met NAM.
De woningeigenaren die het aanbod van NAM hebben geaccepteerd en kunnen aantonen dat het aanbod van NAM in 2018 onvoldoende was om de aardbevingsschade aan de eigen woning te herstellen, kunnen zich vanaf maandag 6 januari melden bij de provincie Groningen.
Een groot deel (83 procent) van de ruim 6.000 schademelders die vallen onder het zogenaamde óude schadeprotocol, heeft zonder tussenkomst van de Arbiter Bodembeweging of de burgerlijke rechter een aanbod van NAM in 2018 geaccepteerd. Uit onderzoek van bureau AHA! – in opdracht van de Tweede Kamer – blijkt echter dat sommige bewoners aangeven dat het door NAM betaalde bedrag niet toereikend is om de schade aan de woning te herstellen.
Bovenop de NAM-vergoeding hebben zij het resterende deel van de herstelkosten zelf betaald. Wie nu met een factuur of offerte kan aantonen dat de daadwerkelijke herstelkosten van de schade hoger zijn dan het aanbod van NAM, kan zich bij de provincie Groningen melden voor vergoeding van het tekort.
Eind januari 2018 hebben de Groningse bestuurders overeenstemming bereikt met het kabinet over een nieuw Protocol Mijnbouwschade Groningen. Hierdoor ontstond er een ‘knip’ tussen schademeldingen die vóór en ná 31 maart 2017 waren ingediend.
Onder de eerste groep (het zogenaamde óude schadeprotocol’) resteerden nog ruim 6.000 openstaande schademeldingen. NAM heeft voor deze ‘oude’ schademeldingen voor 1 juli 2018 een aanbod gedaan. Voor een vlotte afhandeling van deze schademeldingen hebben minister Wiebes en commissaris van de koning Paas spelregels afgesproken met NAM.
Voor wie is deze regeling?
Woningeigenaren uit die groep van 6000 oude schades kunnen gebruik maken van deze regeling als ze vóór 31 maart 2017 een melding van schade hebben gedaan en het aanbod van NAM in 2018 geaccepteerd zonder tussenkomst van de Arbiter Bodembeweging of burgerlijk rechter.
Ze kunnen met een offerte of factuur van vóór 1 oktober 2019 aantonen dat het geld van NAM ontoereikend is voor het volledige herstel van de schade. Wie het NAM-aanbod niet heeft geaccepteerd en dit heeft voorgelegd aan de Arbiter Bodembeweging of de burgerlijke rechter, maatwerk heeft ontvangen voor bijvoorbeeld een complexe schade of de schade heeft hersteld volgens een andere methode dan NAM heeft voorgesteld kan geen gebruik maken van deze regeling.
Waar is de regeling te vinden?
De regeling staat open tot 1 maart 2020 en wordt uitgevoerd door de provincie Groningen en is te vinden op de website van de provincie Groningen. Om zoveel mogelijk Groningers te bereiken, worden ook advertenties geplaatst in lokale en regionale kranten.
Hoe gaat de beoordeling van de aanvragen in zijn werk?
De door de bewoners aangeleverde informatie zal door de provincie Groningen ter beoordeling worden voorgelegd aan NAM. Wanneer een tekort kan worden aangetoond, zal NAM het tekort aan de bewoner vergoeden.
Indien NAM aangeeft het verzoek af te wijzen of gedeeltelijk in te willigen, zal het verzoek door een onafhankelijk externe kostendeskundige worden beoordeeld. Als dit oordeel afwijkt, dan bespreekt de provincie dit met NAM en neemt NAM in beginsel de uitkomst van de externe onafhankelijke kostendeskundige in beginsel over.
De provincie zal alle betreffende bewoners die een verzoek hebben ingediend, informeren over de uitkomst. De commissaris van de Koning en de minister blijven nauw betrokken bij dit proces.
NU 16.12.2019 Slechts 14 procent van de Groningers die aardbevingsschade hebben aan hun huizen verwacht dat hun woningen versterkt gaan worden. Dat blijkt maandag uit een nieuw rapport van de Rijksuniversiteit Groningen in opdracht van Nationaal Coördinator Groningen.
Van de bewoners die meerdere keren schade opgelopen hebben aan hun woningen vindt 37 procent dat hun huis verstevigd moet worden. Daarvan zegt slechts 3 procent van de respondenten dat zij al een versterkte woning hebben.
De helft (50 procent) van de bewoners met veel schade verwacht niet dat hun huizen nog versterkt gaan worden. 36 procent weet het niet. Aan de steekproef deden ruim vierduizend mensen mee.
Volgens hoofdonderzoeker Katherine Stroebe is het zorgelijk dat de bewoners in het aardbevingsgebied zo weinig vertrouwen hebben in de versterkingsoperatie, “omdat we weten dat juist bewoners met meervoudige schade zich minder veilig voelen en gezondheidsklachten krijgen door de schade en alles wat daarbij komt”.
Desondanks concludeert zij dat de geestelijke gezondheid van bewoners met meervoudige schade aan hun huizen het afgelopen jaar iets verbeterd is. Deze groep heeft echter nog steeds een aanzienlijk slechtere gezondheid dan mensen zonder bevingsschade, blijkt uit het rapport.
Zo ontstaan aardbevingen in Groningen
‘Mensen gaan eraan onderdoor’
De onderzoekers pleitten ervoor dat instanties, die betrokken zijn bij de versterkingsoperatie, meer rekening houden met de behoeftes van bewoners met hun zorgen over de veiligheid van de woning.
Stroebe: “Al in 2016 wezen we erop dat bewoners met meervoudige schade een risicogroep zijn. Deze groep leeft al jaren in onzekerheid en we zien dat een deel ervan eraan onderdoor gaat. We vinden het onbegrijpelijk dat er in 2019 nog steeds geen overkoepelend beleid is voor de problemen van deze groep.”
De Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG) heeft sinds 19 maart 2018 ruim 44.000 schademeldingen binnengekregen. Ruim 26.500 schademeldingen zijn afgehandeld en ruim 138 miljoen euro aan schadevergoedingen is uitgekeerd.
NOS 16.12.2019 Er zijn weinig Groningers met aardbevingsschade die verwachten dat hun huizen ooit versterkt zullen gaan worden. Dat blijkt uit een bevolkingsonderzoek van het Gronings Perspectief, een samenwerkingsverband tussen de Rijksuniversiteit Groningen, GGD Groningen en het Sociaal Planbureau Groningen.
Slechts 5 procent van de mensen met weinig schade en 14 procent van de mensen met veel schade verwachten dat versterking aan hun huizen op enig moment wordt uitgevoerd.
61 procent van de huiseigenaren met weinig schade verwacht geen versterking, bij huizen met veel schade verwacht 50 procent van de mensen dat. In beide gevallen zegt een derde van de respondenten niet te weten of versterking er ooit van komt.
In het aardbevingsgebied in Groningen wonen zo’n 400.000 mensen. Volgens de onderzoekers heeft de helft van hen schade aan de woning. Bij zo’n 100.000 mensen gaat het om veel schade.
Gezondheidsklachten
De onderzoekers noemen het opmerkelijk dat zo weinig mensen verwachten dat hun huizen versterkt zullen worden. Ze schrijven in het rapport dat in de media het beeld is ontstaan dat tienduizenden woningen in Groningen worden aangepakt, “maar blijkbaar zien bewoners dat heel anders”.
“Dat is zorgelijk, omdat we weten dat juist bewoners met meervoudige schade zich minder veilig voelen en gezondheidsklachten krijgen door de schade en alles wat erbij komt”, zegt hoofdonderzoekster Katherine Stroebe.
Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat ‘slechts’ 37 procent van de mensen met veel schade vindt dat versterking van hun huis nodig is. 24 procent vindt van niet en 39 procent zegt niet te weten of versterking nodig is. De onderzoekers verklaren deze percentages doordat de vraagstelling mogelijk niet door alle mensen die een antwoord gaven op dezelfde manier is begrepen.
In oktober schreef minister Wiebes aan de Tweede Kamer dat 26.000 huizen in Groningen mogelijk versterkt moeten worden. Het ministerie van Economische Zaken verklaarde vervolgens dat versterking voor een groot deel van de huizen niet zal gaan gelden. Experts zullen de huizen beoordelen, maar volgens het ministerie is de kans klein dat de meeste huizen onveilig zijn. “Wat nodig is voor de veiligheid doen we”, zegt een woordvoerder van EZ.
Nu de gaskraan steeds verder dicht gaat, is de verwachting dat steeds meer huizen geen of minder versterking nodig hebben.
Het Gronings Perspectief voert al sinds 2016 bevolkingsonderzoeken uit in opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen. Hierdoor kunnen de onderzoekers ook stellen dat het inmiddels beter gaat met de geestelijke gezondheid van mensen met schade aan hun woning. Toch is hun gezondheid, gevoel van veiligheid en vertrouwen in instanties nog altijd lager dan die van Groningers zonder schade.
De mensen die op meerdere plaatsen schade hebben aan hun woning zijn de grootste risicogroep. Dat is al zo sinds 2016, schrijven de onderzoekers nu en in eerdere rapporten, maar structurele aandacht van de overheid voor deze groep lijkt dit onderzoek nog niets op te leveren.
“Het is ons veelal nog niet duidelijk of onze resultaten ook daadwerkelijk opgepakt worden om achter de voordeur bij mensen het verschil te maken”, staat er in het rapport.
“We vinden het onbegrijpelijk dat er in 2019 nog steeds geen overkoepelend beleid is voor de problemen van deze groep”, zegt Stroebe. “Wie deze mensen zijn, is bij gemeenten niet bekend, zij kunnen daardoor ook niet geholpen worden door bijvoorbeeld de GGD.”
Wanhoop in Westerwijtwerd
De onderzoekers publiceren vandaag ook een rapport over de impact van de grote beving bij Westerwijtwerd in de gemeente Loppersum, op 22 mei. Ze schrijven dat een deel van bewoners vlak na de beving een “grote mate van wanhoop” ervoeren. “Waar er bewoners waren die tot dusver nog hoopten dat met het terugdraaien van de gaswinning er minder grote aardbevingen zouden komen, is deze hoop sommigen nu ontnomen”, schrijven ze.
Inwoners Westerwijtwerd: ‘Alsof er een dikke vrachtauto aankwam’
Volgens de onderzoekers worden de zorgen van Groningers in de regio verergerd door het wantrouwen in de overheid. Ze adviseren direct na een beving met betere informatie te komen over wat er is gebeurd. Ook adviseren ze om ontmoetingsplekken te creëren en bij mensen die dat willen een ‘quick scan‘ van de woning uit te voeren.
MSN 16.12.2019 Slechts 14 procent van de Groningers die aardbevingsschade hebben aan hun huizen verwacht dat hun woningen versterkt gaan worden. Dat blijkt maandag uit een nieuw rapport van de Rijksuniversiteit Groningen in opdracht van Nationaal Coördinator Groningen.
Van de bewoners die meerdere keren schade opgelopen hebben aan hun woningen vindt 37 procent dat hun huis verstevigd moet worden. Daarvan zegt slechts 3 procent van de respondenten dat zij al een versterkte woning hebben.
De helft (50 procent) van de bewoners met veel schade verwacht niet dat hun huizen nog versterkt gaan worden. 36 procent weet het niet. Aan de steekproef deden ruim vierduizend mensen mee.
Volgens hoofdonderzoeker Katherine Stroebe is het zorgelijk dat de bewoners in het aardbevingsgebied zo weinig vertrouwen hebben in de versterkingsoperatie, “omdat we weten dat juist bewoners met meervoudige schade zich minder veilig voelen en gezondheidsklachten krijgen door de schade en alles wat daarbij komt”.
Desondanks concludeert zij dat de geestelijke gezondheid van bewoners met meervoudige schade aan hun huizen het afgelopen jaar iets verbeterd is. Deze groep heeft echter nog steeds een aanzienlijk slechtere gezondheid dan mensen zonder bevingsschade, blijkt uit het rapport.
‘Mensen gaan eraan onderdoor’
De onderzoekers pleitten ervoor dat instanties, die betrokken zijn bij de versterkingsoperatie, meer rekening houden met de behoeftes van bewoners met hun zorgen over de veiligheid van de woning.
Stroebe: “Al in 2016 wezen we erop dat bewoners met meervoudige schade een risicogroep zijn. Deze groep leeft al jaren in onzekerheid en we zien dat een deel ervan eraan onderdoor gaat. We vinden het onbegrijpelijk dat er in 2019 nog steeds geen overkoepelend beleid is voor de problemen van deze groep.”
De Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG) heeft sinds 19 maart 2018 ruim 44.000 schademeldingen binnengekregen. Ruim 26.500 schademeldingen zijn afgehandeld en ruim 138 miljoen euro aan schadevergoedingen is uitgekeerd.
Minister Wiebes: „Het schadeloket werkt, er zijn ook meer schademeldingen, het gaat harder dan ooit. Het doel is de snelheid te verdubbelen.” Ⓒ Jos Schuurman
Telegraaf 09.12.2019 Minister Wiebes bezocht maandag Ten Post om stil te staan bij de start van de ontmanteling van de gaslocatie bij het Groningse dorp. Bij de miljoenenklus komt veel kijken, na een halve eeuw gaswinning. „We willen Groningen netjes achterlaten”, aldus Wiebes (Economische Zaken) tussen mega-installaties aan de Medenweg. „En Groningen kan straks wederom de energieprovincie van het land zijn. Voor bijvoorbeeld waterstof; alles op een nieuwe manier.”
Gaskavels gaan terug naar eigenaren. Wiebes: „Er zijn hier nieuwe mogelijkheden voor de energie-economie. Maar dus geen gas meer. Ik leef al ongeveer zo lang als dat er gaswinning is… Ik had gedacht dat die mij zou overleven, maar nu maak ik het einde wel mee in 2022. Het is een historische dag.
Hier begint de ontmanteling en het onomkeerbaar sluiten van putten. Straks zijn ze er niet meer…” De eerste veertien putten verdwijnen de komende tijd, met honderden te gaan. Het gaat jaren duren voor het allemaal uit het landschap verdwenen is. „De NAM betaalt dat”, benadrukt Wiebes.
De bewindsman hoopt dat door het besluit om de gaswinning in Groningen te staken, de problemen voor de Groningers verder kunnen worden aangepakt. „Aardbevingen worden erdoor bij de bron aangepakt.
Als het geen strenge winter is, dan is het vanaf 2022 voorbij. Het gaat redelijk snel.” Naast het staken van de gaswinning wil het kabinet dat de schadeafwikkeling versnelt. Die blijft nog altijd vaak tijdrovend en frustrerend, klinkt het uit de regio. „Het schadeloket werkt, er zijn ook meer schademeldingen, het gaat harder dan ooit. Het doel is de snelheid te verdubbelen”, zegt Wiebes.
Minister Wiebes wordt rondgeleid op de voormalige gaswinningslocatie in het Groningse dorp Ten Post. Ⓒ ANP
NAM-directeur Johan Atema spreekt van een ’bijzondere dag’. „Het gaat hier nu weg”, wijst hij, terwijl hij Wiebes rondleidt. Het bedrijf schat dat ontruimingen tot diep in de bodem een paar miljoen euro per locatie kosten. Er moet veel gebeuren, van afvoer van massa’s metaal tot mogelijke bodemsanering: „Het materiaal dat hier staat, wordt hergebruikt.”
Van groot tot klein, alles is er straks weg, na de winning van 124 miljard kubieke meter aardgas. De put wordt voor de eeuwigheid dichtgemaakt. „Er komen betonnen ’pluggen’ in de put, om ze gasdicht af te sluiten.”
Werk in dorpen niet af
Secretaris Susan Top van belangenvereniging Groninger Gasberaad staat toch niet te springen. In de dorpen is het werk immers lang niet af. Van herstel tot herbouw, er ligt een loodzware taak. „We hebben weinig behoefte aan een feestje. Vreemd is ook dat vertegenwoordigers van de regio er vandaag niet bij zijn. Het lijkt wel vanuit Den Haag bedacht om het land te laten zien hoe goed het allemaal gaat…
Hoe vaak moeten we het dichtdraaien van de gaskraan nog markeren? Zes keer? Er is hier nog steeds sociale ontwrichting. In hetzelfde dorp Ten Post zitten ondertussen 120 gezinnen straks tussen de dozen met kerst, wachtend op een tussenwoning, voordat hun nieuwe woning wordt gebouwd.”
“We hebben weinig behoefte aan een feestje”
De inactieve gasput bij Ten Post ligt overigens al stil sinds 2018, na de sterke beving bij Zeerijp. Deze maandag vindt Top dus betrekkelijk willekeurig gekozen. „Het historische moment was het besluit, dit is de uitvoering daarvan. Het draait bovendien om de seismiciteit, die nog jaren duurt. Dat weet niemand, hoe lang dat blijft. Elders waren er vijftien jaar na het stoppen van gaswinning nog bevingen.”
Reacties voorzichtig positief
In de zomer van 2022 is het volgens afspraak helemaal klaar met de gaswinning in het Groningengasveld, tenzij het land een Elfstedenwinter kent. 330 gaslocaties wachten op ontmanteling. Rondom de uitgezette gasputten van Ten Post zijn de reacties maandagmiddag voorzichtig positief.
De noorderlingen hebben de laatste jaren tenslotte veel voor de kiezen gekregen. Gloort er weer hoop? Theo Muilwijk (28) woont op een boerderij op slechts enige honderden meters van de te slopen gaslocatie. Het is er maandagmiddag rustig. Hond Maxi rent vrolijk over het uitgestrekte terrein. „We hebben hier ook schade door de bevingen. Maar wat er bij deze NAM-locatie vlakbij gebeurt, daar merkte je in het dagelijks leven niet zo veel van. Er werkten ook niet zo veel mensen.”
Muilwijk over de nabije toekomst: „Uiteindelijk zal het wel anders zijn straks. Geen gaswinning meer, maar mogelijk weer een boerderij of andere energievormen. Dat is afwachten.” Voor boeren is juist deze dagen eerder het milieubeleid actueel dan het gasbeleid. „Denk aan de fosfaatrechten en het stikstof. Deze schuren staan ook leeg”, zegt hij kijkend naar de forse schuren op het groene complex. „Terwijl het hier zo open is en we de ruimte hebben, het is hier anders dan in Brabant.”
Oude huis gesloopt
Harrie Bonnema (38) werkt eveneens vlak bij de slooplocatie, voor de grote Houthandel Reinders, maar de Groninger ervaart thuis meer gevolgen: „Hier op het werk was het nog niet eens zo’n onderwerp van gesprek, dat het hier weggaat. Dat is meer voor de mensen uit het dorp.”
Bonnema: „Wij krijgen in Ten Boer de komende periode onze nieuwe woning. We wonen straks eerst 1,5 jaar of twee jaar in een tussenwoning, een tijdelijke stek voor ons jonge gezin.” Het oude adres was uiteindelijk niet meer veilig en moest zelfs plat. „Op dezelfde plek krijgen we straks een nieuwe woning, herbouw dus. Dat is goed opgelost.” Bonnema vertelt dat de gaswinning in zijn dorp voor velen telkens onderwerp van gesprek blijft. „Het blijft aan de orde komen als je elkaar treft.”
Telegraaf 03.12.2019 Bij het Groningse Garrelsweer is dinsdagavond rond 19.30 uur een aardbeving geweest. Volgens de eerste melding van het KNMI had de beving een kracht van 2,0. Later werd dat gecorrigeerd naar 1,9.
Bij RTV Noord hebben zo’n twintig mensen de beving gemeld. Een van hen liet weten dat haar deuren klapperden van de schok.
Een ander zat op de bank en sprong op toen de aarde trilde. „Mijn man dacht dat er mensen binnen kwamen stormen, ik zei dat het een aardbeving was. Helaas heb ik gelijk.”
Eerder 3,4
Garrelsweer werd deze zomer ook al getroffen door een aardbeving. Die beving had een kracht van 2,5. „Een enorme knal was het. Ik dacht even dat er een truck op zijn kant lag. Het is de zoveelste. Deze is echter wel stevig. Ja, het is weer zover. Het zal doorgaan”, vertelde inwoner Sibrand Bakker toen tegen De Telegraaf.
Die beving volgde destijds vrij snel op een relatief zware beving van 3,4 bij Westerwijtwerd, ook gevoeld in de stad Groningen. „Ik voelde het huis bewegen. Dit heb ik niet vaak zo meegemaakt.”Een ander meldde: „Hele bed trilde, iedereen wakker.” „Dat was een zware”, constateerde een ander.
Ook inwoners van onder meer Winsum, Bedum, Zeerijp en Appingedam deden toen meldingen op sociale media over de beving.
NOS 30.11.2019 De zogenoemde omgekeerde bewijslast moet niet alleen voor gebouwen op het Groningse gasveld gelden, maar ook elders in het land op plaatsen waar meerdere ondergrondse activiteiten tegelijk zijn. Dat zei topman Theodor Kockelkoren van het Staatstoezicht op de Mijnen in een talkshow in Amsterdam, voorafgaand aan de opvoering van het toneelstuk GAS.
De problemen met de gaswinning in Groningen hebben ertoe geleid dat er nu voor het hele land een schadeprotocol komt. Maar anders dan in Groningen moeten gedupeerden zelf aantonen dat de schade die ze hebben het gevolg is van mijnbouwactiviteiten. Voor Groningen geldt die verplichting niet: schade aan een pand in het gaswinningsgebied is per definitie veroorzaakt door de gaswinning.
Zoutwinning
Het gaswinningsbedrijf NAM moet met bewijzen komen als zij denkt dat het anders zit. Die omgekeerde bewijslast gaat niet buiten Groningen gelden, zo heeft minister Wiebes besloten. Maar ook voor burgers daar is het ingewikkeld om aan te tonen dat hun schade komt door activiteiten van bedrijven in de ondergrond.
Of het nu om gaswinning in kleinere gasvelden gaat, om zoutwinning of geothermie: in theorie kunnen al deze activiteiten leiden tot schade aan huizen die erboven staan. Zeker als er meerdere dingen tegelijk gebeuren in de ondergrond, is het voor burgers praktisch onmogelijk om te bewijzen waardoor de schade is ontstaan.
“Er zijn plaatsen in Nederland waar èn gaswinning plaatsvindt èn zout wordt gewonnen”, aldus Theodor Kockelkoren, Staatstoezicht op de Mijnen.
“Er zijn plaatsen in Nederland waar èn gaswinning plaatsvindt èn zout wordt gewonnen”, zei Kockelkoren. “Op een moment dat dit soort activiteiten tegelijk plaatsvinden is het voor een burger ondoenlijk om aan te tonen of de eventuele schade aan zijn woning is veroorzaakt door of de gaswinning of de zoutwinning. Daar kun je burgers niet mee belasten.” Daarom vindt Kockelkoren dus dat er in dit soort gevallen ook sprake zou moeten zijn van omgekeerde bewijslast.
‘Veel mensen krijgen in deze kamer evenwichtsstoornissen’
Deze week heeft ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) op de jaarvergadering een motie over omgekeerde bewijslast aangenomen. Die werd ingediend op initiatief van de gemeente Woerden.
Bevingen bij kleinere gasvelden buiten Groningen kunnen ook tot schade aan huizen leiden. Volgens de motie hebben dit soort bevingen soms ook honderden schadegevallen veroorzaakt.
Verder vindt de VNG het belangrijk dat er geen rechtsongelijkheid gaat ontstaan tussen inwoners van Groningen en de rest van het land. Daarom bepleit ook de VNG een equivalent van de omkering van de bewijslast bij mijnbouwactiviteiten op land, ook buiten Groningen.
MSN 08.11.2019 Huizen van honderden Groningers in het aardbevingsgebied moeten toch worden versterkt. Dat meldt RTV Noord op basis van documenten waarover de regionale omroep beschikt. Bij 127 van in totaal 770 woningen die in principe niet in aanmerking komen voor versterking, is een steekproef gedaan.
Uit de steekproef, uitgevoerd door Nationaal Coördinator Groningen (NCG), blijkt dat de huizen wel degelijk versterkt moeten worden omdat ze nog steeds niet voldoen aan de veiligheidsnormen. Het Rijk ging er tot nu toe vanuit dat versterking niet nodig was.
Voor bestuurders in gemeenten en de provincie is de uitkomst van de steekproef het bewijs dat de versterkingsaanpak van minister Eric Wiebes (Klimaat en Economische Zaken) structureel niet deugt, aldus RTV Noord. “Deze steekproef is representatief en laat dus zien dat alle woningen in deze groep versterkt moeten worden”, aldus Bé Schollema, lid van het Versterkings Overleg Groningen. Schollema is namens GroenLinks en de PvdA wethouder in Loppersum.
RO 06.11.2019 De negen grootste afnemers verbruiken per oktober 2022 geen laagcalorisch gas meer. Dit volgt uit het wetsvoorstel inzake het beperken van de vraag naar laagcalorisch gas van grote afnemers dat vandaag naar de Tweede Kamer is gegaan.
De negen afnemers zijn samen goed voor ongeveer de helft van het verbruik van laagcalorisch gas door de industrie in Nederland. Dit wetsvoorstel draagt bij aan een zo snel mogelijke afbouw van de winning van het laagcalorische Groninger gas naar nul.
De veiligheid van Groningers staat voorop. Met dit wetsvoorstel doet het kabinet het maximale om de gaswinning in Groningen zo snel mogelijk naar nul te brengen, met als doel om daarna het Groningenveld definitief te sluiten. Ook richting buurlanden waarvan een snelle ombouw gevraagd wordt, is dit een belangrijk signaal.
Het wetsvoorstel houdt een verbod in op laagcalorisch gas, met ingang van oktober 2022, voor bedrijven die jaarlijks meer dan 100 miljoen Nm3 laagcalorisch gas verbruiken. In de praktijk zijn dit de negen grootste afnemers.
Voor de andere bedrijven komt er een verbod om met ingang van oktober 2022 meer dan 100 miljoen Nm3 laagcalorisch gas per jaar te verbruiken. Netbeheerder GTS krijgt een wettelijke taak om de negen grootste afnemers op verzoek om te schakelen naar hoogcalorisch gas.
Afnemers kunnen GTS ook verzoeken om hen geheel af te sluiten. De negen afnemers die versneld van het laagcalorisch gas af moeten, kunnen onder voorwaarden aanspraak maken op nadeelcompensatie.
De ombouw leidt tot een daling van de vraag naar laagcalorisch gas in Nederland. Hierdoor hoeft er minder laagcalorisch gas te worden gewonnen en daalt de noodzaak om de capaciteit van het Groningenveld aan te houden.
Door dit wetsvoorstel kan de winning uit het Groningenveld daarom eerder naar nul, met name als er onvoorziene tegenvallers optreden, en kan het Groningenveld daarna zo snel mogelijk dicht. Bovendien draagt de ombouw bij aan de stabiliteit en robuustheid van het gassysteem doordat het minder afhankelijk zal zijn van stikstofbijmenging en gebruik van opslagen.
Naar verwachting zal de gaswinning uit het Groningenveld vanaf halverwege 2022 op nul uitkomen in een gemiddeld weerjaar.
RO 06.11.2019 De versterkingsoperatie van de gebouwen in Groningen wordt volledig publiekrechtelijk georganiseerd. Dit staat in het Wetsvoorstel Versterken gebouwen Groningendat vandaag door minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat en minister Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in consultatie is gebracht.
Met de afbouw van de gaswinning uit het Groningenveld naar nul in 2022 (bij gemiddelde temperatuur) beoogt het kabinet de oorzaak van de veiligheidsrisico’s weg te nemen en schade aan huizen en andere gebouwen in de toekomst zoveel mogelijk te voorkomen. Desondanks kunnen ook na het beëindigen nog aardbevingen plaatsvinden. Om die reden ligt er een versterkingsopgave. Met het wetsvoorstel krijgt de aanpak van deze versterkingsoperatie een wettelijke basis.
Het wetsvoorstel voorziet in:
– een wettelijk kader voor de publieke afhandeling van alle verzoeken om vergoeding van schade als gevolg van bodembeweging door de aanleg of exploitatie van een mijnbouwwerk ten behoeve van gaswinning uit het Groningenveld of gasopslag bij Norg,
– de uitvoering van deze taak door een daartoe met het wetsvoorstel in te stellen en in te richten zelfstandig bestuursorgaan (zbo), en
– een publiekrechtelijke heffing, op te leggen aan de NAM, ter financiering van de afhandeling van schade door het zbo.
AD 29.10.2019 De Stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen dient vandaag een vordering van 122 miljoen euro in bij de NAM. Dat schrijft de stichting aan de bijna 5000 deelnemers aan deze procedure. Als gevolg van problemen door de gaswinning liepen woningen in de noordelijke provincie schade op.
De WAG eist namens de huizenbezitters dat de NAM hen compenseert voor de jarenlange waardedaling van hun huis . Er waren al eerder rechtszaken. Het gerechtshof in Leeuwarden bepaalde in januari vorig jaar dat de NAM woningeigenaren in het aardbevingsgebied in Groningen direct moet compenseren voor de waardedaling.
Volgens RTV Noord is de vordering de financiële vertaling van de eerdere uitspraak van de rechtbank in Assen in 2015, drie jaar later bekrachtigd door het gerechtshof in Leeuwarden, dat de NAM aansprakelijk is voor de waardedaling van huizen in het aardbevingsgebied.
Op voorhand vergoeden
Onderdeel van die uitspraak is bovendien dat die waardevermindering al op voorhand vergoed moet worden, dus niet pas na de verkoop van het huis. De NAM wil de schadevergoeding pas betalen bij verkoop van de woning, omdat dan pas duidelijk zou zijn hoe groot de waardedaling is.
Stichting WAG gaf na het arrest op 23 januari al aan zo snel mogelijk met de NAM om tafel te willen om compensatie te berekenen. Er is een methodiek ontwikkeld waarmee dat per geval mogelijk is. Onder de streep staat deze 122 miljoen. De NAM wordt gedagvaard om het te betalen.
NAM reageert verbaasd
De NAM stelt in een reactie verbaasd te zijn. Door destijds niet in hoger beroep te gaan tegen de uitspraak van het hof accepteerde het bedrijf dat deelnemers aan de Stichting WAG een vergoeding zouden krijgen. De afgelopen maanden zijn er ‘constructieve’ gesprekken gevoerd met de stichting, onder meer over de hoogte van die vergoeding.
,,Het bedrag dat de stichting nu claimt, staat in geen verhouding tot het advies van de commissie waardedaling Groningen.” De NAM wil daarom een toelichting op de hoogte van de claim. Ook deed de NAM een schikkingsvoorstel, maar de stichting heeft dat afgewezen. Tijdens de gesprekken heeft de NAM wel gesteld dat er ook claims zijn gekomen van huizen in gebieden waar volgens deskundigen geen waardedaling is opgetreden.
MSN 29.10.2019 De Stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen (WAG) vordert dinsdag bij de rechtbank een vordering van 122 miljoen euro van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Dat heeft de WAG dinsdag laten weten. De stichting eist namens 4.500 huizenbezitters compensatie voor de jarenlange waardedaling van hun woningen.
WAG-voorzitter Lolke Weegenaar tegenover het ANP: „Door die gerechtelijke uitspraken moet de NAM betalen, hoe dan ook. Het is alleen de vraag welk bedrag de rechter zal toewijzen.”
De rechtbank oordeelde in 2015 al dat de huizenbezitters recht hebben op een vergoeding. De stichting heeft daarna berekend hoe hoog het bedrag per huiseigenaar zou moeten zijn en kwam in totaal uit op 122 miljoen euro. De piek ligt in Loppersum, de gemeente die vaak in het nieuws was door de aardbevingen. Sommige huiseigenaren zouden volgens de berekening tot 23,9 procent van de WOZ-waarde uitgekeerd moeten krijgen.
Twee methoden
De dagvaarding bij de NAM staat los van de compensatie die het ministerie van Economische Zaken eerder dit jaar heeft toegezegd. Alle huiseigenaren, dus niet alleen de 4.500 die de WAG vertegenwoordigt, kunnen volgend jaar tot ruim 10 procent van de waarde van hun woning terugkrijgen.
Het ministerie berekent de waardedaling op een andere manier dan de WAG, waardoor sommige eigenaren niet in aanmerking komen voor een vergoeding of minder gecompenseerd worden.
De secretaris van de WAG, Francis van der Kamp, vreest dat de NAM zal verwijzen naar de methode van het ministerie en hoopt daarom dat de rechtbank een externe deskundige aanwijst die over de bedragen besluit. „Het wordt een proces van lange adem. Als de rechtbank een deskundige aanstelt kan het traject van hakketakken over en weer worden gestopt.” De WAG hoopt de waardedaling alsnog direct bij de NAM vergoed te krijgen. De NAM kon dinsdagochtend niet meteen reageren.
Het kabinet zei vorige maand dat er al in 2022 een einde komt aan de gaswinning in Groningen. Eerder ging de regering nog uit van 2030 als uiterste termijn.
RO 16.10.2019 Binnenkort zijn 1000 versterkte huizen opgeleverd, waarvan de helft in 2019. Ook zullen voor het einde van dit jaar vrijwel alle huizen met een verhoogd risico in Groningen zijn gecontroleerd.
Tegelijkertijd moet er nog veel gebeuren. Dat staat in een brief die de ministers Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) en Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelatie) vandaag aan de Tweede Kamer hebben gestuurd.
Nadat vorig jaar belangrijke besluiten zijn genomen over de aanpak van de veiligheid in Groningen is in 2019 het zwaartepunt op de uitvoering komen te liggen. Nu de versterkingsaanpak in een volgende fase is gekomen, neemt minister Ollongren de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de versterking over van minister Wiebes.
Dit sluit aan bij de verantwoordelijkheid van BZK voor bouwen, wonen, ruimtelijke ordening en burgerparticipatie. Minister Wiebes blijft verantwoordelijk voor de veiligheid in verband met de gaswinning.
Behalve de uitvoering van de versterkingsoperatie neemt minister Ollongren ook de coördinerende rol van het rijk bij het Nationaal Programma Groningen over. In het Nationaal Programma – waarbij diverse ministeries zijn betrokken – is 1,15 miljard euro beschikbaar voor investeringen in de toekomst van Groningen.
Door toezeggingen en bestuurlijke afspraken met de regio is het totaal aantal huizen dat zal worden beoordeeld inmiddels opgelopen tot 26.000. Tot nu toe zijn 14.000 huizen opgenomen. In de brief staat dat volgens de laatste berekening circa 1000 huizen in Groningen een verhoogd risico hebben.
De beoordeling van de huizen zal uitwijzen welke huizen daadwerkelijk moeten worden versterkt. Door de afbouw en beëindiging van de gaswinning zal naar verwachting een steeds groter aantal huizen geen of minder versterking nodig hebben.
Op basis van het Mijnraad-advies is vorig jaar in overleg met de regio overgestapt op een nieuwe, meer risicogerichte aanpak van de versterking. Dit was noodzakelijk omdat in de gebiedsgerichte aanpak de meest risicovolle huizen niet als eerste aan de beurt kwamen. Hoewel de start van die nieuwe aanpak vertraging opliep, ligt het tempo van opnames naar verwachting eind dit jaar op schema.
Hoewel het afgelopen jaar belangrijke stappen zijn gezet, moet er nog veel gebeuren. Daarom werken gemeenten, provincie en het Rijk samen aan versnellingsmaatregelen, bijvoorbeeld door het vereenvoudigen van het versterkingsproces.
Er komt één uitvoeringsorganisatie voor versterken: de NCG. Ook zetten regio en Rijk zich in om in januari 2020 een Bouwakkoord Groningen te bereiken om de uitvoeringscapaciteit te maximaliseren.
NOS 16.10.2019 Het aantal huizen in het Groningse aardbevingsgebied dat beoordeeld wordt omdat ze mogelijk versterkt moeten worden is opgelopen tot 26.000. Minister Wiebes schrijft aan de Tweede Kamer dat het tempo waarin de huizen bekeken worden volgend jaar op schema is.
Een jaar geleden ging het kabinet nog uit van 15.000 mogelijk onveilige woningen, maar er zijn volgens Wiebes verschillende redenen waarom het aantal te beoordelen woningen nu is gestegen. Zo zijn er verwachtingen gewekt bij bewoners en zelfs toezeggingen gedaan, en die moeten worden nagekomen.
Toch weet een woordvoerder van het ministerie van Economische Zaken nu al zeker dat een groot aantal huizen nooit versterkt zal worden. Ze worden wel nagekeken en beoordeeld, maar volgens de woordvoerder staat nu al vast dat ze veilig zijn.
Ook huizen met een licht verhoogd risico zullen worden beoordeeld, dat zijn er zo’n 13.000. En er zijn huizen toegevoegd waar waarschijnlijk niets mis mee is, maar die bijvoorbeeld in een rijtje met risicovolle huizen staan. Om de versterkingsoperatie snel te kunnen uitvoeren, zullen ook deze bijna 9500 huizen worden bekeken.
‘Steeds minder versterking nodig’
Tot nu toe zijn er 14.000 woningen bekeken, waarvan er 6800 zijn beoordeeld. Volgens de laatste berekeningen hebben circa 1000 huizen in Groningen een verhoogd risico, meldt Wiebes. Die zullen voor het eind van dit jaar waarschijnlijk allemaal gecontroleerd zijn.
Nu de gaskraan steeds verder dicht gaat verwacht Wiebes dat steeds meer huizen geen of minder versterking nodig hebben. In 2020 denkt hij dat er in totaal 4000 huizen bekeken zullen worden. Dat was ook de ambitie. Tot nu toe zijn er 1000 versterkte huizen daadwerkelijk opgeleverd.
In zijn brief kondigt Wiebes ook aan dat minister Ollongren van Binnenlandse Zaken voortaan de verantwoordelijkheid heeft voor de versterkingsoperatie in Groningen. “Dit sluit aan bij de verantwoordelijkheid van BZK voor bouwen, wonen, ruimtelijke ordening en burgerparticipatie.” De veiligheid rond de gaswinning blijft wel de verantwoordelijkheid van Wiebes.
RO 07.10.2019 GasTerra, het verkoopkantoor van Gronings gas, wordt de komende jaren geleidelijk afgebouwd. Door het stopzetten van de gaswinning in Groningen komt ook de kernactiviteit van GasTerra op termijn te vervallen. De gezamenlijke aandeelhouders hebben daarom de directie van GasTerra gevraagd een plan op te stellen voor een zorgvuldige afbouw waarbij de onderneming haar verplichtingen kan blijven nakomen.
Dat staat in een brief die minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De medewerkers van GasTerra zijn vandaag over het besluit geïnformeerd. Uitgangspunt van het afbouwplan is dat GasTerra ook de komende periode kan blijven bijdragen aan een verantwoorde afbouw van de gaswinning uit het Groningenveld en bovendien aan haar lange termijnverplichtingen kan voldoen. Voor de circa 165 medewerkers komt een sociaal plan.
GasTerra is onder meer verantwoordelijk voor de verkoop van het door NAM geproduceerde Groningengas. De onderneming is een publiek-private samenwerking tussen de overheid en de oliemaatschappijen Shell en ExxonMobil. De Staat bezit de helft van de aandelen.
NOS 07.10.2019 Met het sluiten van het gashandelsbedrijf GasTerra start de “onvermijdelijke ontmanteling van het gasgebouw”, zo schrijft minister Wiebes van Economische Zaken in een brief aan de Tweede Kamer. En daarmee wordt na vier jaar ook uitvoering gegeven aan een advies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid.
GasTerra is de kern van het veel bekritiseerde ‘gasgebouw’; de constructie waarin de eigenaren van het Groningse gas, Shell en Exxon, met het ministerie van Economische Zaken afspraken maken over gaswinning in Groningen. Die afspraken zijn geheim.
Gesloten bolwerk
De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) adviseerde al in 2015 om de constructie open te breken, omdat het een te gesloten bolwerk zou zijn, enkel gericht op maximale winst. Die kritiek werd gedeeld door veel Groningers en door verschillende partijen in de Tweede Kamer.
De zogenoemde Overeenkomst van Samenwerking bestaat al sinds 1963, het begin van de gaswinning. De partijen maken samen afspraken over de winning van gas in Groningen en over de verkoop daarvan. Besluiten in het gasgebouw moeten unaniem worden genomen en zijn dus geheim.
Minister Wiebes noemt het gashandelsbedrijf Gasterra de kern van de constructie. Zijn ministerie heeft 10 procent van de aandelen, het staatsbedrijf Energie Beheer Nederland (EBN) 40 procent. De oliebedrijven Shell en Exxon hebben ieder 25 procent.
Vernietigend
De Onderzoeksraad schreef in 2015 een vernietigend rapport over de gaswinning in Groningen. Er was tot 2013 te weinig rekening gehouden met de veiligheidsrisico’s voor Groningers, zo luidde de conclusie.
Ook had de raad kritiek op het winstbejag. Kritische geluiden werden jarenlang weggewuifd, terwijl de veiligheid van Groningers werd genegeerd. Het gasgebouw moest opengebroken worden, was het advies.
Wiebes bij een bezoek aan Westerwijtwerd in Groningen, in mei 2019 ANP
Wiebes is niet de eerste minister die nu het gasgebouw aanpakt. Ingewijden vertellen de NOS dat ook de vorige minister van Economische Zaken, Henk Kamp, de bezem al flink door het gasgebouw heeft gehaald. Maar toen ging het vooral om poppetjes die werden verplaatst.
Verschillende betrokken hoge ambtenaren bij Economische Zaken veranderden van positie. De topman van EBN, Jan Dirk Bokhoven, nam in 2015 ontslag. Die staatsdeelneming is actief betrokken bij het opsporen, produceren, opslaan en verhandelen van olie en gas. Ook toenmalig directeur van GasTerra Gerrit Jan Lankhorst wisselde van baan. Maar niet alleen aan de kant van de overheid verdwenen mensen. Ook bij de oliemaatschappijen veranderden de bestuurders.
Niet snel genoeg
In 2017 constateerde de OVV opnieuw dat er nog weinig stappen waren gezet om een einde te maken aan de bekritiseerde constructie. “Het gasgebouw moet echt anders”, zei toenmalig voorzitter Tjibbe Joustra erover. “Het moet veel duidelijker zijn hoe de dingen zijn geregeld en wat daar gebeurt. Dat is nog steeds niet veranderd.”
De vereiste unanimiteit bij afspraken is nog steeds een groot struikelblok voor de minister om veranderingen tot stand te brengen. Bijvoorbeeld over het verminderen van de gasproductie in Groningen. De stopzetting van de gaswinning in Groningen, uiterlijk in 2026, maakt dat er daarna weinig meer valt af te spreken in het gasgebouw.
Wanneer het doek definitief valt voor GasTerra is nog niet bekend. Het bedrijf blijft nog verantwoordelijk voor langlopende gascontracten en de afbouw van de gaswinning.
Toekomst NAM
Minister Wiebes doet in de Kamerbrief geen uitspraken over het naderende einde van de NAM, het bedrijf van Shell en Exxon dat het gas in Groningen uit de grond haal. Maar ook daar ziet de toekomst er voor het personeel somber uit.
Wel benadrukt een woordvoerder van NAM dat het bedrijf op meer velden actief is dan alleen het Groninger gasveld. “Het is zeker een feit dat de Groninger gaswinning binnen een paar jaar ten einde komt. Maar daarnaast wint de NAM ook gas uit kleine velden op land en zee.”
NOS 07.10.2019 Er komt een sociaal plan voor de 150 medewerkers van GasTerra, het verkoopkantoor van het Groningse gas. De werkzaamheden van GasTerra worden de komende jaren geleidelijk afgebouwd, nu is besloten de gaswinning in Groningen stop te zetten.
Dat schrijft minister Wiebes van Economische zaken aan de Tweede Kamer.
De gezamenlijke aandeelhouders, Shell, ExxonMobil en de Nederlandse staat hebben de directie van GasTerra gevraagd een plan te maken voor de “zorgvuldige afbouw” van de onderneming, waarbij het bedrijf “zijn verplichtingen kan blijven nakomen”, zegt het ministerie.
Wanneer GasTerra definitief stopt is nog onduidelijk.
Telegraaf 06.10.2019 Bij het Groningse Loppersum heeft zich afgelopen nacht een lichte aardbeving voorgedaan. Volgens het KNMI had die een kracht van 1,0 op een diepte van 3 kilometer.
Lichte bevingen komen vaker voor, zeker ook in het gaswinningsgebied. Dit was de eerste in oktober. In september waren het er drie, waarvan twee in Groningen, en eentje in Limburg. Zeker elf lichte bevingen deden zich voor in augustus, waarvan eentje in Duitsland. Die was met 1,4 ook meteen de krachtigste van de afgelopen tijd.
Bij Loppersum was in februari 2014 een beving van 3,0. In januari vorig jaar deed zich hier een beving voor met een kracht van 3,4.
De zwaarste Groningse aardbeving was bij het dorp Huizinge in 2012. Die had een kracht van 3,6.
AD 06.10.2019 Bij het Groningse Loppersum heeft zich afgelopen nacht een lichte aardbeving voorgedaan. Volgens het KNMI had die een kracht van 1.0, op een diepte van 3 kilometer.
Lichte bevingen komen vaker voor, zeker in het gaswinningsgebied. Dit was de eerste in oktober. In september waren het er drie, waarvan twee in Groningen, en eentje in Limburg. Zeker elf lichte bevingen deden zich voor in augustus, waarvan eentje in Duitsland. Die was met 1.4 ook meteen de krachtigste.
Bij Loppersum was in februari 2014 een beving van 3,0. In januari vorig jaar deed zich hier een beving voor met een kracht van 3,4. De zwaarste Groningse aardbeving was bij het dorp Huizinge in 2012. Die had een kracht van 3,6. Huizinge ligt een paar kilometer ten westen van Zeerijp.
RO 04.10.2019 Nederland gaat gestaag van het aardgas af maar heeft de komende jaren nog wel gas nodig. De beëindiging van de gaswinning in Groningen in 2022 leidt niet tot een hogere productie uit de 240 kleine gasvelden in Nederland. Het volume neemt juist elk jaar af. Dit zei minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) vandaag in de Tweede Kamer.
Wel zei hij dat hij zorgen van omwonenden serieus neemt en dat de overheid toegankelijker moet communiceren over de winning, de risico’s en het oordeel van de toezichthouders. Ook moet het rijk eerder betrokken zijn bij de bewoners en de medeoverheden. “Al in de planvorming, niet pas bij de vergunningaanvraag. Heldere informatievoorziening is cruciaal,” aldus Wiebes.
Uit de jaarrapportages die door TNO worden opgesteld blijkt dat de totale gasproductie uit de kleine velden elk jaar afneemt. Zo is er in 2018 ruim een miljard kuub minder gas uit kleine velden geproduceerd dan in 2017 en in 2016. Dat betekent niet dat elk veld in een glijdende schaal naar beneden gaat. Bij bepaalde velden veld kan de winning tijdelijk hoger zijn.
Op voorwaarde dat het veilig en verantwoord gebeurt, heeft gaswinning in eigen land de voorkeur boven gasimport. Dit is beter voor het klimaat, omdat het transporteren van gas veel broeikasgas-uitstoot veroorzaakt. Naast het grote Groningenveld dat in 2022 sluit, telt Nederland 240 kleine gasvelden. De helft hiervan liggen op de Noordzee. Hoewel het relatief kleine gasvelden zijn, zijn alle kleine gasvelden samen goed voor ongeveer de helft van de Nederlandse gasproductie.
Minister Wiebes benadrukte dat een klein veld als bij Pieterzijl 10.000 keer kleiner is dan het Groningenveld. Dat betekent uiteraard ook iets voor de risico’s die met de winning gepaard gaan. Voor de kleine gasvelden samen komen jaarlijks zo’n 15 schademeldingen binnen, voor het Groningen gasveld zijn dat er sinds maart 2018 zo’n 26.000.
In het Regeerakkoord is afgesproken dat bestaande concessies doorgaan (behalve de winning in het Groningenveld die stopt in 2022). Nieuwe opsporingsvergunningen voor winnen op land komen er niet. Gaswinning moet veilig zijn. Altijd, overal. Of gaswinning veilig en verantwoord is, beoordelen TNO en de onafhankelijke toezichthouder SodM. Als aan alle veiligheidsvereisten wordt voldaan, en zaken als het milieu en de natuur zijn niet in het geding, dan wordt ingestemd met de gaswinning.
Als er bij kleine gasvelden mijnbouwschade is, mogen mensen niet verzanden in langdurige technische en juridische discussies. Daarom werkt minister Wiebes aan een landelijke, onafhankelijke schaderegeling. Dit loket is – zoals vorig jaar toegezegd – halverwege volgend jaar klaar. Het wordt een laagdrempelige toegang voor burgers. Het uitgangspunt blijft dat de kosten voor rekening zijn van de winningsbedrijven en dus niet via de schatkist worden verhaald op de Nederlandse samenleving.
RO 04.10.2019 Minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat heeft het nieuwe Bescherm- en Herstelplan Gas naar de Tweede Kamer gestuurd. Het plan is bedoeld als handvat in het geval de gaslevering in Nederland ernstig in het gedrang zou komen. Het plan geeft invulling aan een verzoek van de Tweede Kamer en is een EU-verplichting. Het dient ter voorbereiding om mogelijke risico’s adequaat tegemoet te treden.
Het plan gaat niet over de oorzaken van een tekort, maar bevat maatregelen die de minister van EZK kan nemen om de gevolgen van een eventueel tekort zo goed mogelijk op te vangen. Het noodplan staat dan ook los van de reguliere afbouw van de gaswinning uit het Groningerveld.
Bij het opstellen van het plan is nauw samengewerkt met GTS, de landelijke netbeheerder van gas. GTS heeft veel inzicht in de technische mogelijkheden en onmogelijkheden van het gasnetwerk in Nederland.
Als vervolg op dit preventieve plan zal het ministerie van EZK in 2020 samen met het ministerie van JenV een Nationaal Crisisplan Gas opstellen. Hierin worden de maatregelen opgenomen om de maatschappelijke gevolgen die buiten de verantwoordelijkheid van de minister van EZK liggen zo goed mogelijk op te vangen, bijvoorbeeld op het gebied van openbare orde.
Het plan geeft invulling aan een verplichting vanuit de EU om een noodplan klaar te hebben liggen in geval van een tekort aan gas. Zo kan men snel op de juiste schaal handelen. Daarnaast kunnen Europese lidstaten – mits zij zelf de benodigde voorzorgsmaatregelen hebben genomen – hulp inroepen van andere lidstaten. Doel hiervan is om beschermde afnemers, zoals particuliere huishoudens en zorginstellingen zoals ziekenhuizen, zolang mogelijk van gas te kunnen voorzien.
Daarnaast geeft dit plan invulling aan een verzoek vanuit de Tweede Kamer om een afschakelplan gas klaar te hebben liggen. Daarbij moet je natuurlijk altijd alle mogelijke risico’s (hoe klein ook) in beeld hebben.
NU 26.09.2019 De versnelde schadeprocedure voor slachtoffers van de aardbevingen in Groningen heeft ervoor gezorgd dat er vierduizend meer aanvragen zijn binnengekomen dan verwacht, schrijft minister Eric Wiebes donderdag in een voortgangsbrief aan de Tweede Kamer.
Vooral afgelopen zomer zijn er veel aanmeldingen binnengekomen. Het gaat om nieuwe schadegevallen.
Voor de beving bij Westerwijtwerd afgelopen mei lag het aantal aanmeldingen gemiddeld op vierhonderd per week. Afgelopen zomer is dit aantal met gemiddeld tweehonderd aanmeldingen per week gestegen.
“De toename is opvallend, omdat er al weken geen zware aardbevingen zijn geweest”, aldus Wiebes in de brief. De Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG) laat onderzoeken wat de beweegredenen van bewoners zijn om zich nu pas aan te melden.
Inmiddels zijn er ruim 27.000 schademeldingen afgehandeld door de TCMG en is ruim 100 miljoen euro aan schadevergoedingen uitgekeerd. De TCMG werd door de minister ingesteld om de schadeafhandeling sneller te regelen dan gaswinningsbedrijf NAM deed. Daar lagen nog duizenden onbehandelde meldingen.
NOS 14.09.2019 “De Groningse gaswinning is veel te lang doorgegaan, we hadden al tien jaar geleden moeten ingrijpen.” Dat zei minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat vanmiddag tijdens een talkshow in Amsterdam, die werd gehouden voorafgaand aan de opvoering van het toneelstuk GAS.
Ook maakte de minister duidelijk dat de Staat mogelijk nog veel meer dan 90 miljoen euro zal moeten betalen aan Shell en Exxon, als compensatie voor het stopzetten van de gasproductie.
“Het Rijk is hier natuurlijk te lang mee doorgegaan. Dat is niet één kabinet geweest, dat zijn we eigenlijk allemaal geweest. We hadden al tien jaar geleden moeten beginnen met ons te realiseren dat er iets serieus aan de hand was, en we hadden ons tien jaar eerder moeten realiseren dat je het niet aan de oliemaatschappijen kunt overlaten”, zei Wiebes. “We lieten een heel gebied trillen en toch viel het kwartje niet dat dit een publieke verantwoordelijkheid is.”
Onhoudbaar
Vooral het feit dat Groningers hun schade zelf met de NAM moesten regelen, vindt Wiebes achteraf een slechte zaak. “We hadden niet moeten zeggen: zoekt u het maar uit met de NAM, wat in feite de situatie was. Juridisch gezien klopte dat wel, maar maatschappelijk klopt dat niet.”
In de talkshow blikte de minister daarnaast terug op de periode die voorafging aan zijn besluit van deze week om al over drie jaar de gaswinning stop te zetten. Al bij zijn aantreden zag Wiebes de onhoudbaarheid van de situatie in, zegt hij.
“De erfenis aan het begin bemoedigde al niet. Wat we erfden was een schadeafhandeling die geheel stilstond. We hadden een enorme stapel met schademeldingen en er werd niets aan gedaan. De versterkingsoperatie, die echt nodig was, ging als een slak. En er stond in het regeerakkoord dat we nog eeuwig door zouden gaan met de gaswinning in Groningen.”
Wiebes noemde daarom de eerste maanden van zijn ministerschap een “flinke worsteling”. Uiteindelijk besloot hij dat er geen andere redelijke oplossing was dan de gaswinning beëindigen.
Contact kan warmer
Nog steeds is de minister overigens niet tevreden over de afhandeling van de schade. Tijdens dezelfde talkshow beklaagde de Groningse Yvonne Morsselt zich over de manier waarop mensen ook nu nog worden behandeld door schade-experts. Wiebes beaamde dat “het contact inderdaad een stuk warmer kan”.
Een ander probleem in Groningen vormt verder nog altijd de onverkoopbaarheid van huizen en de waardedaling daardoor. Oud-burgemeester Marijke van Beek van de voormalige gemeente Eemsmond (tegenwoordig Het Hogeland) pleitte bij de bijeenkomst voor een waardedalingsregeling voor mensen die hun huis niet kwijtraken.
AD 12.09.2019 De Tweede Kamer is uiterst kritisch op de 90 miljoen euro die minister Eric Wiebes aan oliebedrijven Shell en Exxonmobil moet betalen om de gaswinning eerder te stoppen.
‘Schandalig’, zegt Sandra Beckerman (SP). Agnes Mulder van regeringspartij CDA vindt het ‘cynisch’. In een debat over de gaswinning in Groningen hekelen vrijwel alle partijen het bedrag dat de staat moet betalen aan de bedrijven om mogelijk al in 2022 te stoppen met de gaswinning.
PvdA-Kamerlid Henk Nijboer wil dat de Kamer de betaling aan de bedrijven blokkeert. De moederbedrijven van de Nederlandse Aardolie Maatschappij hebben volgens hem geen poot om op te staan.
Wiebes zei al eerder dat de betaling hem dwars zat. Maar hij is gebonden aan oude afspraken, benadrukt de minister. ,,Van sommige afspraken kan je later spijt hebben, maar het blijft wel een afspraak.’’ Het blijft ongemakkelijk, erkent Wiebes, maar de bewindspersoon vindt het belangrijker dat hij nu werk kan maken van het verder dichtdraaien van de gaskraan.
Onderhandelingen
De oppositie eist verder dat Wiebes openheid van zaken geeft over de onderhandelingen met Shell en Exxonmobil, die tot dit bedrag hebben geleid. Omdat het bedrag nog niet definitief is, wil Wiebes daar nog niet aan. Na afloop van de onderhandelingen zegt hij zich te willen verantwoorden aan de Kamer.
Het oordeel van de Tweede Kamer over het plan van Wiebes om de gaskraan nog sneller dicht te draaien, is wel overwegend positief. Nu Wiebes een aantal oplossingen heeft gevonden om de gaswinning sneller af te bouwen, moet de focus volgens de Kamer op de operaties liggen die het versterken van gebouwen en woningen in Groningen regelen.
Telegraaf 11.02.2019 Het zit verantwoordelijk minister Eric Wiebes dwars dat het Rijk nog eens 90 miljoen euro kwijt is aan oliemaatschappijen Shell en Exxon om eerder te kunnen stoppen met de gaswinning in Groningen. Maar het kan niet anders, meent hij.
Het Rijk sloot vorig jaar een deal met de twee energiereuzen, die samen het Groningse gasveld exploiteren, over het beëindigen van de gaswinning in uiterlijk 2030. Die afspraken kosten de schatkist netto 1,7 miljard euro. Nu de gaskraan al over drie jaar dicht kan, moet de Staat daarbovenop 90 miljoen euro overmaken om de misgelopen inkomsten te vergoeden.
„Het voelt heel verkeerd, voor mij ook”, zei Wiebes in de talkshow Jinek. Maar „we ontkomen er niet aan om dat te vergoeden. Het kan niet helemaal voor niks.” Als ze het niet eens zouden zijn geworden, was de gaswinning niet versneld teruggeschroefd, bracht Wiebes in herinnering. „En we hebben gezegd: het geld is hier niet beslissend.”
MSN 11.09.2019 Het zit verantwoordelijk minister Eric Wiebes dwars dat het Rijk nog eens 90 miljoen euro kwijt is aan oliemaatschappijen Shell en Exxon om eerder te kunnen stoppen met de gaswinning in Groningen. Maar het kan niet anders, meent hij.
Het Rijk sloot vorig jaar een deal met de twee energiereuzen, die samen het Groningse gasveld exploiteren, over het beëindigen van de gaswinning in uiterlijk 2030. Die afspraken kosten de schatkist netto 1,7 miljard euro. Nu de gaskraan al over drie jaar dicht kan, moet de Staat daarbovenop 90 miljoen euro overmaken om de misgelopen inkomsten te vergoeden.
“Het voelt heel verkeerd, voor mij ook”, zei Wiebes in de talkshow Jinek. Maar “we ontkomen er niet aan om dat te vergoeden. Het kan niet helemaal voor niks.” Als ze het niet eens zouden zijn geworden, was de gaswinning niet versneld teruggeschroefd, bracht Wiebes in herinnering. “En we hebben gezegd: het geld is hier niet beslissend.”
RO 10.09.2019 De gaswinning uit het Groningenveld daalt het komende gasjaar naar 11,8 miljard Nm3. Daarmee komt de winning onder het door Staatstoezicht op de Mijnen geadviseerde niveau van 12 miljard Nm3. Naar verwachting zal de gaswinning in Groningen vanaf medio 2022 op nul uitkomen.
Dat schrijft minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. Het kabinet neemt een aantal aanvullende maatregelen waardoor de gaswinning nog sneller daalt dan vorig jaar was voorzien.
Volgens netbeheerder Gasunie Transport Services (GTS) leidt dat ertoe dat de winning bij een gemiddelde temperatuur al medio 2022 nihil kan zijn. In het geval van een strenge winter kan het nodig zijn dat ook na 2022 nog gas moet worden gewonnen. Het gasveld wordt daarom pas op een later moment helemaal afgesloten.
Afgelopen zomer zijn aanvullende maatregelen uitgewerkt die het komende gasjaar (oktober 2019 tot oktober 2020) al zorgen voor een extra daling van de winning uit het Groningenveld. Hierbij speelt de inzet van stikstof een sleutelrol.
Door toevoeging van stikstof aan hoogcalorisch gas wordt laagcalorisch gas verkregen, dat ook wel pseudo-Groningengas wordt genoemd. De productie van meer pseudo-Groningengas leidt ertoe dat er minder gas uit Groningen gewonnen hoeft te worden.
Naast een hogere inzet van stikstof heeft minister Wiebes ook besloten om de gasopslag Norg te vullen met pseudo-Groningengas waardoor er minder gas uit het Groningenveld nodig is. Ook wordt er meer pseudo-Groningengas naar Duitsland geëxporteerd.
Met de extra maatregelen geeft het kabinet invulling aan de belofte om alles te doen om de gaswinning zo snel mogelijk te beëindigen. De versnelde afbouw en de aanvullende maatregelen brengen wel financiële consequenties met zich mee.
Zo leidt de verlaging naar 11,8 miljard Nm3 tot 400 miljoen euro minder aardgasbaten op de rijksbegroting komend jaar. De lagere winning en de inzet van gasopslag Norg hebben ook financiële gevolgen voor de aandeelhouders van NAM, Shell en ExxonMobil.
In het vorig jaar gesloten Akkoord op Hoofdlijnen is afgesproken dat bij een substantiële wijziging van de gaswinning nieuwe afspraken worden gemaakt.
De gesprekken daarover zijn naar verwachting volgend voorjaar afgerond. In afwachting daarvan is voor de kosten van gasopslag Norg en de lagere winning een voorlopig bedrag van 90 miljoen euro afgesproken dat later wordt verrekend. Met deze afspraak kan de gaswinning dalen naar 11,8 miljard Nm3.
NOS 10.09.2019 Het blijkt nu toch mogelijk om de gaskraan in Groningen eerder dicht te draaien. In 2022 stopt de winning in Groningen, op mogelijk een enkele koude winter na. Komend gasjaar (2019-2020) duikt de winning volgens minister Wiebes onder de 12 miljard kuub, iets waar het Staatstoezicht op de Mijnen vanwege de veiligheid in Groningen in 2013 voor het eerst om vroeg.
Een jaar eerder, in 2012, werd Groningen getroffen door de zwaarste aardbeving als gevolg van de gaswinning. Een overzicht:
De laatste jaren is er door Groningers en veel politieke partijen voortdurend gevraagd of de winning sneller naar beneden kon. Het antwoord was vrijwel steeds hetzelfde: we kunnen niet zomaar minderen, want we kunnen mensen in binnen- en buitenland niet in de kou laten zitten. Niet alleen gebruiken vrijwel alle huizen in Nederland het gas uit Groningen, ook veel bedrijven en miljoenen mensen in landen als Duitsland en België zijn ervan afhankelijk.
De zogenoemde leveringszekerheid zou in het geding komen, als de winning te snel werd teruggebracht naar een veiliger en dus lager niveau. Waarom kan het nu dan toch wel?
90 miljoen
Om te beginnen heeft het kabinet nieuwe afspraken kunnen maken met Shell en Exxon, de eigenaren van het gas in Groningen. Kern van de afspraak is dat de gasopslag bij Norg niet meer wordt gebruikt om Groningengas in op te slaan voor piekperiodes. In plaats daarvan wordt buitenlands gas opgeslagen, zodat de hoeveelheid Groningengas sneller naar beneden kan. Deze afspraak kost 90 miljoen euro, blijkt uit de brief die minister Wiebes vandaag naar de Kamer stuurde.
Vanwege de historische samenwerking bij de gaswinning in Groningen, kan de Staat niet zomaar in zijn eentje besluiten nemen. Als de minister van Economische Zaken iets wil veranderen, moet hij in overleg met Shell en Exxon.
Wiebes zegt daarover: “Sinds eind mei hebben de minister van Financiën en ik intensief onderhandeld met Shell en ExxonMobil”. In een voorlopig akkoord zijn afspraken gemaakt over het gebruik van de gasopslag in Norg.
De gasopslag in Norg is een belangrijke schakel in het terugbrengen van de gaswinningANP
Decennialang was de opdracht aan Shell en Exxon, die samenwerken in de NAM, juist om met het gas zoveel mogelijk geld te verdienen. Het grootste deel van de opbrengst ging direct naar de staatskas. Pas sinds enkele jaren mag er niet meer gas gewonnen worden dan voor de leveringszekerheid noodzakelijk is. Maar over welke hoeveelheid het dan precies ging, daarover bestond vaak onduidelijkheid.
Uit eerder onderzoek door de NOS, begin vorig jaar, bleek dat er nog volop mogelijkheden waren om de gaskraan in Groningen verder dicht te draaien, zonder dat de leveringszekerheid in gevaar zou komen. De Gasunie liet begin deze zomer weten toch mogelijkheden te zien om het veilige niveau van 12 miljard kuub dichterbij te brengen. Op dezelfde dag stemde de Tweede Kamer over een motie, waarin het kabinet werd opgeroepen om zo snel mogelijk dat veilige niveau te halen.
Dat nu wordt aangekondigd dat de gaswinning al binnen drie jaar helemaal naar nul kan, zal opnieuw verbazing wekken. Al eerder verzuchtte de Groningse Commissaris van de Koning, René Paas, tegenover de NOS dat die leveringszekerheid “van elastiek” is. Want telkens bleek het mogelijk om minder gas te winnen, als de omstandigheden of de rechter daarom vroegen. En telkens bleek dat mensen en bedrijven niet in de kou kwamen te zitten.
Geen minimum gewonnen
Opmerkelijk waren de opmerkingen van gasleverancier GasTerra, eerder deze zomer. Het bedrijf, waarin Shell, Exxon en de Nederlandse Staat samenwerken, is groothandelaar in aardgas en de enige afnemer van het Groningengas. Het bedrijf liet weten nooit de opdracht te hebben gekregen om zo min mogelijk gas te winnen, maar in plaats daarvan altijd onder een afgesproken maximum te zijn gebleven.
“Onder oud-minister Kamp kregen wij altijd te horen dat er een maximum-hoeveelheid Groningengas mocht worden gewonnen”, aldus een woordvoerder van GasTerra. “Wij moesten er dus samen met de producent voor zorgen dat we daar onder bleven zitten. Dat is een andere opdracht dan zo weinig mogelijk verkopen. Een productiemaximum is iets heel anders dan streven naar een minimum.”
Die opmerking wekte verontwaardiging bij sommige Kamerleden. Ze verweten het handelsbedrijf dat het niet zelf, op basis van vragen in de Tweede Kamer, de conclusie heeft getrokken minder gas te verkopen. In de Tweede Kamer zijn de afgelopen jaren meer dan duizend Kamervragen gesteld en ontelbaar veel debatten gevoerd over de gaswinning in Groningen.
Minister Wiebes verwees vandaag naar het kabinetsbesluit van maart vorig jaar: toen werd besloten om de gaskraan in 2030 helemaal te sluiten. “Ik heb ook gezegd dat ik alles op alles zet om alle mogelijkheden te benutten om die gaswinning zo snel mogelijk naar nul te krijgen. En dat is wat ik doe.”
NOS 10.09.2019 Niet in 2030, maar al in 2022 kan er volgens minister Wiebes worden gestopt met de gaswinning in Groningen. Het voornemen wordt met gejuich ontvangen door Groningers, lokale politici en belangenorganisaties – al zijn er ook bedenkingen:
Groningers over beslissing Wiebes: ‘Eerst zien en dan geloven’
Voorzitter Derwin Schorren van de Groninger Bodem Beweging is vooral “hartstikke blij” en spreekt van een historische dag. “Al tientallen jaren wordt hier gas gewonnen, vanaf 1983 zijn hier bevingen, en de laatste jaren is hier een hoop ellende ontstaan door de bevingen en de manier waarop die worden afgehandeld.”
Aan de bevingen komt nu een einde, verwacht hij. “De gaskraan dichtdraaien zal betekenen dat de bevingen zullen stoppen en dat mensen weer opgelucht adem kunnen halen en kunnen nadenken over hun toekomst.”
‘Belangrijke stap gezet’
Bé Schollema, wethouder in Loppersum, waar in 2012 de zwaarste aardbeving ooit gemeten in Noord-Nederland heeft plaatsgevonden, is blij met het besluit. Al denkt hij niet dat de problemen snel zullen stoppen. “Wij merken hier dat ondanks dat hier al een tijd geen gas meer wordt gewonnen, de bevingen nog altijd plaatsvinden. Toch moet de gaswinning om het probleem definitief op te lossen wel naar nul en daarin is vandaag een belangrijke stap gezet.”
Ook wijst hij op de huidige problemen die er zijn met het versterken van huizen en het uitkeren van schadevergoedingen. “De problematiek achter de voordeuren in Loppersum wordt ook door het komende jaar de gaswinning al te verlagen niet anders. Ze zitten te wachten op versterking of schadeherstel, dat is iets wat in het hier en nu door een aannemer moet gebeuren.”
De Groningse gedeputeerde Tjeerd van Dekken noemt het een historisch besluit. “Het is een goed plan, maar het moet wel eerst nog worden uitgevoerd. We houden de vinger heel erg stevig aan de pols. Er hoort wel enige Groningse nuchterheid bij, we hebben ellende zat gehad.”
Minister Wiebes lichtte het besluit vanmiddag zo toe:
Telegraaf 10.09.2019 In gasprovincie Groningen is dinsdag positief gereageerd op het nieuws vanuit Den Haag dat de gaskraan er vermoedelijk al in 2022 in plaats van 2030 helemaal dicht kan. Bovendien kan volgend jaar de winning onder de 12 miljard kuub komen. Dat sinds jaren veelbesproken volume wordt gezien als een voor de veiligheid ’aanvaardbaar’ niveau. „Goed nieuws, maar de versterking moet doorgaan”, stelt het provinciebestuur in een eerste reactie.
Gedeputeerde Henk Staghouwer (ChristenUnie) reageert op het oude provinciehuis aan het Martinikerkhof in Groningen positief. Hij benadrukt echter prompt dat gemaakte afspraken met Den Haag overeind blijven. „We zitten er bovenop. We zijn al hard aan het werk. Zekerheid voor de Groningers hoort erbij. De afspraken die gemaakt zijn over het versterken, daar houden we ze aan! De afspraken zijn leidend.”
’Blijf nuchter’
Ook gedeputeerde Tjeerd van Dekken (PvdA) stelt namens de provincie dat er nog veel werk te doen is voor het echt zover is. „Het naar nul gaan is goed nieuws, dit na alle druk dat te doen. Het is ook geadviseerd. Er is nog een hele pens werk te verrichten. Ik ben vandaag niet blij, het is geen euforische dag. Ik blijf nuchter. We zijn nog niet van de problemen af.”
Gedupeerde Ger Warink uit Loppersum is al jarenlang dag in dag uit bezig met de gevolgen van gaswinning. Zo raakte zijn woning- en winkelpand ernstig beschadigd. Warink laat het nieuws bezinken. Het klinkt allemaal goed, maar hoe gaat het in de praktijk? „Wat is het addertje onder het gras voor de Groningers? Kan het allemaal nu ineens wel?”, vraagt hij zich af. „Stopt de versterking in de regio dan ook? Want dat is immers niet meer nodig dan, zal de redenering zijn.”
Dat is een gevoelig punt in het gasgebied, waar duizenden panden schade leden. Groningers snakken naar vlot schadeherstel. Warink: „En waar komt straks het gas vandaan? Gaan we als Groningers nog meer betalen? Dan worden we twee keer gepakt. Mijn gaslasten zijn namelijk al gestegen door het afbouwen van de gaswinning hier.”
Belangenbehartiger voor Groningers Annemarie Heite uit Bedum noemt het nieuws ’fantastisch’. Ze weet echter dat gedupeerden zich zorgen blijven maken, juist over de toekomst van eerder gemaakte afspraken rondom afwikkelen van schade en herstel. „Daar krijg ik veel reacties over van bezorgde gedupeerden. Gaat de versterking nog door? We wachten maar af… Voor veel mensen betekent het weer onzekerheid, net zoals dat na eerdere grote besluiten ook ontstond. Wat doet dat met de mensen?”
Belangenvereniging Groninger Bodem Beweging (GBB) noemt de laatste berichten ’historisch’: „Meer dan zestig jaar is hier gas gewonnen. En de laatste jaren is er heel veel ellende door de bevingen. Natuurlijk zijn wij blij dat dit stopt.”
Fractievoorzitter Bart van der Werf van Forum voor Democratie (FvD) in Provinciale Staten van Groningen was dinsdag verbaasd dat de ’datum zo naar voren getrokken is’. „Onze import moet natuurlijk flink omhoog. Maar er is voldoende aanbod uit het buitenland. Wij pleiten daar al langer voor. Aardgas is een zeer schone en betrouwbare bron van energie.”
Van der Werf: „We gaan er vanuit dat de aardbevingsproblematiek niet direct zal stoppen. Noch ontslaat deze stap van de regering het bieden van een solide oplossing voor de schade. „Tevens is de regering wat hem betreft „aan zet om de belachelijke belastingen te verlagen die we op onze energie betalen.”
Zijn ook in Groningen succesvol debuterende FvD stelde rondom de laatste verkiezingen als enige partij dat gaswinning door kon gaan. Dit onder voorwaarde dat Groningers ruimhartig gecompenseerd worden. „Het is natuurlijk vreselijk dat de Nederlandse regering bewust een rommel maakt van de schadeafhandeling. Nu gaan ze in blinde paniek ook nog eens de gaskraan vervroegd dichtdraaien, terwijl dat de aardbevingen helemaal niet zal stoppen”, benadrukt Forum dinsdag.
FvD zegt over het gas dat nu in de bodem blijft: „Ze laten een zeer schone voorraad energie liggen en geld waarmee we de Groningers kunnen helpen. Het lijkt erop alsof ze Groningen een dienst willen bewijzen met deze stap. Maar een fatsoenlijke compensatie voor de schade is voor de Groninger veel belangrijker.”
NOS 10.09.2019 Het kabinet heeft besloten om in 2022 helemaal te stoppen met de gaswinning in Groningen. Alleen in een strenge winter gaat de gaskraan in Groningen nog een beetje open. Maar nu gebruiken nog vrijwel alle huizen in Nederland in alle winters het Groningengas. Hoe moet dat straks?
Gas uit Groningen was lange tijd zo vanzelfsprekend als water uit de kraan. Maar de aardbevingen in Groningen en klimaatverandering hebben het gebruik van het gas als verwarmingsbron ter discussie gesteld. Veel gemeenten zijn nu al bezig met het maken van plannen om wijken van het aardgas af te halen. Uiterlijk eind 2021 komen de gemeenten met een Transitievisie Warmte, waarin staat hoe en op welke termijn dat moet gebeuren. In dat plan moeten ook alternatieven en de kosten voor huiseigenaren in kaart worden gebracht.
Ander gas
De grote meerderheid van de huizen in Nederland blijft nog langer gas gebruiken. In het Klimaatakkoord staat dat in 2030 de eerste anderhalf miljoen woningen van het gas af moeten zijn. Het grootste deel van de ruim 7,5 miljoen Nederlandse huizen blijft dus veel langer met gas verwarmd worden. Niet langer afkomstig uit Groningen, maar uit andere gasvelden.
Nederland heeft – op land en zee – nog honderden andere locaties waar gas wordt gewonnen. Die velden zijn veel kleiner dan het Groningse, want dat is nog altijd het grootste gasveld in de EU (toen het ontdekt werd was het zelfs het grootste van de wereld). Ook kan Nederland gas importeren, bijvoorbeeld uit Noorwegen. Maar zowel het buitenlandse gas als dat uit de kleine velden heeft een andere samenstelling dan het Groningengas.
Dat betekent dat het niet altijd meteen te gebruiken is voor de cv-ketel thuis. Sommige ketels kunnen ermee overweg; in andere gevallen zal het moeten worden gemengd met stikstof, waarna het ‘pseudo-Groningengas’ wordt genoemd. Dat mengen met stikstof gebeurt de afgelopen jaren al steeds meer, blijkt uit gegevens van de Gasunie. De hoeveelheid buitenlands gas die jaarlijks geschikt gemaakt kan worden voor huishoudens is gestegen van 4,8 miljard kuub in 2014 naar bijna 29 miljard kuub gas vorig jaar. Ook bouwt de Gasunie een nieuwe stikstoffabriek in Zuidbroek, die naar verwachting in 2022 klaar is.
Gasopslag Norg
In het nieuwe besluit van het kabinet speelt daarnaast de gasopslag in het Drentse Norg een belangrijke rol. “Om te borgen dat Norg met ingang van komend gasjaar al bijdraagt aan een verdere reductie en een zo snel mogelijke volledige beëindiging van de winning, (…) krijgt GasTerra de opdracht om Norg komend gasjaar te vullen met pseudo-Groningengas”, staat te lezen in de brief van minister Wiebes.
“Ervan uitgaande dat Norg structureel op deze wijze wordt ingezet, kan de gaswinning vanaf medio 2022 naar nagenoeg nul”, zo wordt gezegd. Alleen in een koude winter is dan mogelijk nog gas uit Groningen nodig. In de komende maanden gaat Wiebes bekijken wanneer het Groningenveld helemaal op slot kan.
De gasopslag in Norg is een belangrijke schakel in het terugbrengen van de gaswinning ANP
Voor de wijken die al wel de komende jaren helemaal van het gas af gaan, bestaan verschillende alternatieven. Op dit moment wordt in kaart gebracht welke andere verwarmingsbron voor welke wijk het meest geschikt is. In grote steden wordt vooral gekeken naar de ontwikkeling van warmtenetten.
In andere gebieden wordt gekeken naar alternatieven als een (hybride) warmtepomp, infraroodpanelen of geothermie. Ook kan in het bestaande gasnet gebruik worden gemaakt van groen gas (biogas), of waterstof. Op allerlei plekken in Nederland wordt met de verschillende alternatieven geëxperimenteerd.
Telegraaf 10.09.2019 De gaswinning in Groningen duikt komend gasjaar onder de cruciale grens van 12 miljard kuub. Naar verwachting stopt de winning bijna helemaal vanaf 2022. Daarmee gaat het dichtdraaien van de gaskraan veel sneller dan gepland. Dat meldt minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat).
Het was de bedoeling dat in 2020 nog 16 miljard kuub gas uit de grond zou worden gehaald.
Afgelopen voorjaar, na een stevige aardbeving bij Westerwijtwerd, drongen het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) en de Tweede Kamer aan op een nog snellere afbouw van de winning. De toezichthouder oordeelde dat 12 miljard kuub een ’aanvaardbaar niveau’ is.
Moeilijk
Minister Wiebes gaf aan dat het voor komend gasjaar, dat loopt van oktober 2019 tot oktober 2020, nog moeilijk zou worden om het winningsniveau onder de 12 miljard kuub te krijgen.
Door extra maatregelen kan het nu sneller. Zo gaat Nederland meer gas importeren en geschikt maken voor onze cv-ketels. Ook wil Wiebes meer gas opslaan in Norg voor een eventuele koude winter.
Eric Wiebes werd in Groningen met de nodige boosheid onthaald. Ⓒ ANP
De gaswinning in het Groningerveld kan door de extra maatregelen mogelijk al in 2022 helemaal stoppen. In de oorspronkelijke planning werd rekening gehouden met 2030. Aan de snellere afbouw van Gronings gas hangt wel een prijskaartje. De lagere opbrengst scheelt de staat vierhonderd miljoen euro aan inkomsten.
Cruciaal
De grens van 12 miljard kuub heeft een historische lading in Groningen. Al jaren pleiten actiegroepen en verschillende politieke partijen voor dit winningsniveau.
Het SodM adviseerde in 2018 na de beving in Zeerijp ook al om de winning terug te brengen tot deze cruciale grens, maar tot ieders verbazing kondigde minister Wiebes aan om de gaskraan in Groningen stapsgewijs helemaal dicht te draaien
AD 10.09.2019 Het kabinet wil de gaswinning in Groningen al medio 2022 stoppen, in plaats van uiterlijk 2030, waarvan eerst werd uitgegaan. Dat meldt het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Verder wil minister Eric Wiebes (Economische Zaken) de winning voor het komende gasjaar al terugbrengen naar onder de veilig geachte grens van 12 miljard kuub, in plaats van 15,9 miljard kuub zoals in eerste instantie gedacht.
Bij de maximale gaswinning van 12 miljard kubieke meter daalt het risico op aardbevingen in Groningen tot een aanvaardbaar niveau stelt het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). De grens werd gesteld na de zware beving begin 2018 bij Zeerijp.
De Tweede Kamer had het kabinet voor de zomer opgeroepen de gaswinning zo snel mogelijk onder dat niveau te brengen. Wiebes benadrukt wel dat het in het geval van een strenge winter nodig kan zijn dat ook na 2022 nog gas moet worden gewonnen.
Afgelopen zomer zijn aanvullende maatregelen uitgewerkt die het komende gasjaar, dat loopt van oktober 2019 tot oktober 2020) al zorgen voor een extra daling van de winning uit het Groningenveld. Hierbij speelt de inzet van stikstof een sleutelrol.
Door toevoeging van stikstof aan hoogcalorisch gas wordt laagcalorisch gas verkregen, dat ook wel pseudo-Groningengas wordt genoemd. Dit leidt ertoe dat er minder gas uit Groningen gewonnen hoeft te worden. Naast een hogere inzet van stikstof heeft minister Wiebes ook besloten om de gasopslag te vullen met dit pseudo-Groningengas waardoor er minder gas uit het Groningenveld nodig is. Ook wordt er meer van deze gassoort naar Duitsland geëxporteerd.
Financiële consequenties
Wiebes: ,,Met de extra maatregelen geeft het kabinet invulling aan de belofte om alles te doen om de gaswinning zo snel mogelijk te beëindigen. De versnelde afbouw en de aanvullende maatregelen brengen wel financiële consequenties met zich mee.”
Zo leidt de verlaging naar 11,8 miljard kuub tot 400 miljoen euro minder aardgasbaten op de rijksbegroting komend jaar. De lagere winning en de inzet van gasopslag Norg hebben ook financiële gevolgen voor de aandeelhouders van NAM, Shell en ExxonMobil. Hoe hoog die zijn, wordt niet vermeld.
‘Hoe eerder hoe beter’
De provincie Groningen is blij met de plannen. ,,Hoe eerder hoe beter voor de veiligheid van de Groningers’’, reageert gedeputeerde Tjeerd van Dekken (Milieu). De provinciebestuurder noemt het een noodzakelijk besluit, maar benadrukt ook dat met het dichtdraaien van de gaskraan de problemen nog niet voorbij zijn. ,,We zitten hier nog in de ellende, veel mensen kampen met schade aan huizen en bedrijven. De versterkingsoperatie gaat door, dat blijft allemaal recht overeind’’, aldus Van Dekken.
Milieudefensie spreekt van ‘geweldig nieuws voor Groningers, zo lang het herstel van de schade eindelijk op gang komt’. De milieuorganisatie vindt dat ‘vervuilend gas niet past binnen een klimaatvriendelijke toekomst’.
Ook partijen in de Tweede Kamer reageren positief op het besluit van de regering. Wel houden Kamerleden een slag om de arm waar het de versterkingsoperatie en de afhandeling van schadeclaims betreft. Henk Nijboer van de PvdA noemt het ,,historisch nieuws. Topprioriteit voor de PvdA is nu dat mensen die al jaren lijden onder schade en procedures eindelijk fatsoenlijk worden geholpen.” Ook Agnes Mulder (CDA) benadrukt dat de ,,versterkingsoperatie en de schadeafhandeling prioriteit houden en op gang komen.”
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) is niet verrast over de beslissing. De wens om sneller af te bouwen was volgens de NAM door Wiebes al bij de publicatie van het ontwerpbesluit voor het komende gasjaar aangekondigd. De NAM produceert het Groningenveld in opdracht van de Staat. ,,Dit zullen we ook komend jaar op een verantwoordelijke en betrouwbare manier doen’’, aldus een woordvoerder.
Nu de gaswinning in Groningen wordt stopgezet, zoekt men naar een duurzame vervanging.
NOS 10.09.2019 Het kabinet wil dat er veel eerder een eind komt aan de gaswinning in Groningen dan eerder was gepland. Minister Wiebes gaat nu uit van medio 2022. Eerder was nog sprake van 2030. Wiebes zegt verder dat de gaswinning volgend jaar al onder het ‘veilige niveau’ van 12 miljard kubieke meter komt, namelijk 11,8 miljard, in plaats van de eerder gedachte 15,9 miljard.
Er is al lange tijd discussie over het tempo waarin het kabinet de gaswinning in Groningen terugdringt. Onder druk van de aardbevingen in Groningen gaan er steeds meer stemmen op om eerder te stoppen.
De Tweede Kamer riep het kabinet vlak voor de zomervakantie op de winning zo snel mogelijk onder de 12 miljard kuub te brengen. Op dat niveau is het risico op aardbevingen volgens het Staatstoezicht op de Mijnen aanvaardbaar.
Wiebes liet een paar weken geleden doorschemeren dat het Groningse gas binnen heel korte tijd niet meer nodig zal zijn. Toen wilde hij nog niet zeggen wanneer de gaskraan definitief dichtgaat.
Wiebes: gaswinning Groningen volgend jaar onder 12 miljard
Het kabinet heeft de afgelopen tijd aanvullende maatregelen genomen die het komende gasjaar (oktober 2019 – oktober 2020) al leiden tot een extra daling. Het gaat daarbij onder meer om de toevoeging van stikstof aan hoogcalorisch gas, waardoor laagcalorisch gas (‘pseudo-Groningengas’) wordt verkregen. De productie van dat laatste gas leidt ertoe dat er minder gas uit Groningen hoeft te worden gewonnen.
Wiebes heeft verder besloten de gasopslag in Norg te vullen met pseudo-Groningengas. Ook daardoor is minder gas uit het Groningenveld nodig. Volgens netbeheerder Gasunie leiden de maatregelen ertoe dat de winning bij een gemiddelde temperatuur al halverwege 2022 nul kan zijn. In het geval van een strenge winter kan het nodig zijn dat ook na 2022 nog gas kan worden gewonnen en daarom wordt het gasveld pas op een later moment helemaal afgesloten.
400 miljoen minder aardgasbaten
De lagere gaswinning en de overige maatregelen betekenen dat het kabinet komend jaar tot 400 miljoen euro minder aan aardgasbaten binnen krijgt.
Het besluit heeft ook financiële gevolgen voor Shell en ExxonMobil, de aandeelhouders van de Nederlandse Aardolie Maatschappij. Met die bedrijven worden nieuwe afspraken gemaakt. Vooralsnog is de oliemaatschappijen een bedrag van 90 miljoen euro toegezegd voor het gebruik van de ondergrondse gasopslag in Norg.
Van goudmijn tot hoofdpijn: een overzicht van zestig jaar gaswinning in Groningen:
NU 10.09.2019 De gaswinning in Groningen wordt mogelijk al in 2022 beëindigd, in plaats van in 2030. Voor komend jaar wordt de gaswinning al verlaagd tot onder 12 miljard kuub (11,8 miljard), meldt minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) dinsdag.
Als er sprake is van een extreem koude winter, kan er ook na 2022 nog gas worden gewonnen, schrijft Wiebes in een brief aan de Tweede Kamer.
Gaswinning van 12 miljard kuub wordt over het algemeen als veilig gezien. De Tweede Kamer riep Wiebes voor de zomer op zo snel mogelijk onder dit niveau te komen, nadat toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) dit had geadviseerd.
De discussie rondom de gaswinning kwam weer op scherp te staan na de aardbeving met een magnitude van 3,4 in het Groningse Westerwijtwerd in mei.
Wiebes liet weten dat het moeilijk zou worden om in het komende gasjaar, dat van oktober 2019 tot oktober 2020 loopt, onder de 12 miljard kuub te komen, maar heeft nu toch een manier gevonden.
Er is besloten om hoogcalorisch gas en stikstof te mengen waardoor laagcalorisch gas ontstaat. Laagcalorisch gas lijkt op het gas dat in Groningen wordt gewonnen, waardoor de productie daar omlaag kan.
De gaswinning in Groningen wordt verder gedrukt door in de gasopslag in het Drentse Norg laagcalorisch gas op te slaan en door dit type gas naar Duitsland te exporteren.
In de oorspronkelijke planning van maart 2018 zou er voor komend gasjaar ruim 17 miljard kuub worden gewonnen onder Groningen.
Lagere gaswinning van invloed op inkomsten overheid
Door de gaswinning komend gasjaar te verlagen naar 11,8 miljard kuub, loopt de overheid 400 miljoen euro aan gasinkomsten mis.
Ook moeten er aanvullende afspraken worden gemaakt over het extra gebruik van de gasopslag in Norg. Wiebes en minister Wopke Hoekstra (Financiën) overleggen hier sinds mei met eigenaren Shell en ExxonMobil (de twee aandeelhouders van de Nederlandse Aardolie Maatschappij, of NAM) over.
Er is vooralsnog afgesproken dat de Staat 90 miljoen euro aan de NAM vooruitbetaalt. Dat bedrag kan achteraf worden verrekend als er definitieve afspraken over de verdeling van de kosten zijn gemaakt. Wiebes verwacht die afspraken volgend jaar voorjaar te maken.
Omdat de de gaswinning de komende jaren waarschijnlijk ook lager uitvalt, komt de Gasunie in januari met een nieuwe raming. Wiebes zal op basis daarvan beslissen hoe het nieuwe afbouwschema eruitziet.
De linkse oppositie en Groningers hebben hoge verwachtingen van de parlementaire enquête naar de gaswinning, waartoe de Kamer dinsdag 05.03.2019 besloot. Het lanceren van een ‘tv-tribunaal’ heeft ook een politiek risico.
In het kort:
Kamer unaniem over parlementaire enquête gaswinning Groningen
Getuigen zijn verplicht op te dagen en staan onder ede
Enquête mag herstelwerkzaamheden niet hinderen
Groningen kampt al jaren met bevingen door gaswinning
Wanneer de parlementaire enquête naar de gaswinning in Groningen begint, moet nog blijken. Misschien volgend jaar, misschien later. Maar nu al geldt de beslissing van de Tweede Kamer om zo’n onderzoek te houden als een overwinning van GroenLinks en de PvdA. Ook moeten gedupeerde Groningers het instellen van een enquête – het zwaarste wapen in de democratie – als een genoegdoening ervaren.
Jarenlang werd Groningen uitgebuit. Waarom is er niet eerder ingegrepen bij de gaswinning? Hoe kan het dat economische belangen zo lang boven mensen zijn gegaan?
Door @TomvanderLee komt er een parlementaire enquête hierover. Eindelijk antwoorden en gerechtigheid voor Groningen.
De meesterzet van GroenLinksen PvdA. Een enquête – en dan vooral een snoeihard enquêterapport waarin het beleid van zittende ministers ‘onaanvaardbaar’ wordt genoemd – is een ideaal middel om ministers en zelfs hele kabinetten ten val te brengen.
Dat gebeurde bijvoorbeeld in 2002, toen het kabinet-Kok II aftradna een enquête over de militaire inzet in voormalig-Joegoslavië en het Srebrenica-drama. Sindsdien is dat niet meer voorgevallen, terwijl er toch meer enquêtes zijn geweest.
Kortom, eindelijk komt er een parlementaire enquête naar de gaswinning en de bevingsschade in Groningen, verzuchten bewoners en belangengroepen. Er is blijdschap vanwege de inzet van dit zware politieke middel voor waarheidsvinding, maar het vertrouwen, dat de politiek juist wil herstellen met de enquête, blijft broos.
De Tweede Kamer gaat dus uiteindelijk onderzoeken hoe de overheid is omgegaan met de risico’s van de gaswinning in Groningen. Er werd al langer gesproken over een parlementaire enquête over het gasdossier, maar coalitiepartijen VVD,CDA, D66 en ChristenUnieverwierpen een vorig jaar ingediend voorstel. De tijd was toen nog niet rijp, vonden de partijen.
Het duurt nog wel even voordat die enquête kan beginnen, want de partijen in de Tweede Kamer willen wachten tot de versterking van Groningse huizen structureel op gang is gekomen.
Alle Tweede Kamerfracties hebben een motie van GroenLinks ondertekend waarin wordt uitgesproken dat de parlementaire enquête er moet komen. Zo’n enquête is het zwaarste onderzoeksmiddel dat het parlement heeft: getuigen worden onder ede verhoord en zijn strafbaar als ze niet meewerken of liegen.
Opvallend is dat óók de VVD – van minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat – de enquête steunt. De regeringspartij leverde vóór dit kabinet ook de minister die over de gaswinning in Groningen ging: Henk Kamp. Die hield vol dat afbouwen van de gaswinning niet kon zonder dat in Nederland een tekort aan gas zou ontstaan.
,,We hebben nu besloten de gaswinning stop te zetten, maar ik vind het heel begrijpelijk dat daar goed naar gekeken wordt’’, reageerde Wiebes na overleg met ambtgenoten in Brussel. ,,We hebben er heel veel baat bij gehad, maar de afgelopen tien jaar hebben we natuurlijk onvoldoende snel onder ogen gekregen dat het voor Groningers hele negatieve consequenties had’’, aldus de bewindsman. ,,Wat we misschien zullen leren uit die parlementaire enquête is dat een heleboel dingen uit de eindfase aan de late kant waren.’’
De enquête begint pas als de schadeafhandeling en versterking van huizen goed op orde zijn. ,,Daarna zal het me misschien een beetje in de weg zitten, maar ik vind waarheidsvinding ook belangrijk. Ik hoop dat het ook in Groningen helpt het vertrouwen weer te herstellen.’’
De VVD wil, net als de andere partijen, dat de enquête pas begint als de versterking van meest risicovolle woningen in Groningen structureel op gang is gekomen. Een andere voorwaarde is dat de organisaties die de versterkingsoperatie en schadeafhandeling moeten regelen, ‘zijn opgericht, wettelijk verankerd en functioneren.’
,,Dat zou deze regeerperiode nog moeten kunnen’’, zegt GroenLinks-Kamerlid Tom van der Lee, indiener van de motie.
Terugblik
1959: Het gasveld in Groningen wordt ‘aangeboord’: Na de ontdekking van het gasveld in Groningen, wordt in 1959 voor het eerst gas gewonnen. Dit gebeurt op het erf bij een boer in Kolham. Twaalf jaar eerder is voor deze gaswinning de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) opgericht, een bedrijf van Shell en Esso (een dochterbedrijf van ExxonMobil).
Het gasveld onder Groningen behoort tot de grootste gasvelden ter wereld en het duurt na die ontdekking dan ook niet lang totdat de overheid de NAM stimuleert om het aardgas op te pompen. Zowel de Staat als de NAM profiteren van de miljardenopbrengst van het gas.
1986: De eerste aardbeving door gaswinning: Pas tientallen jaren later, in de tweede helft van de jaren tachtig, wordt de eerste aardbeving als gevolg van de gaswinning gemeten. Sinds de jaren negentig hebben inmiddels meer dan duizend aardbevingen plaatsgevonden. De meeste daarvan zijn licht, andere worden duidelijk gevoeld door de Groningers.
Het zit zo: het gas, dat slechts 3 kilometer onder de grond zit, wordt gewonnen uit een laag zandsteen. Omdat het gas uit de grond gehaald wordt, klinkt de zandsteenlaag in. Langs de breuken ontstaat een spanningsverschil, wat weer leidt tot verschuivingen: dit is een aardbeving.
2012: De zwaarste aardbeving ooit: De kritiek op de gaswinning zwelt al jaren aan, versterkt door de aardbevingen waarmee de Groningers te kampen hebben. Maar in 2012 bereikt de discussie een hoogtepunt. In de Groningse plaats Huizinge wordt op 16 augustus rond 22.30 uur de zwaarste aardbeving in de provincie ooit gemeten. Met een magnitude van 3.6 ontstaat er veel schade aan de panden. Ook voelen veel Groningers zich onveilig.
Het wordt vaak genoemd als een kantelpunt in de ‘gaswinningsoorlog’: politici scharen zich nu meer achter de Groningers, die al jaren ter sprake brachten dat ze zich niet gehoord voelden.
“Veiligheid Groningers werd onderschat.”, aldus Toenmalige minister Henk Kamp.
2015: Excuses van het kabinet: Opvallend genoeg duurt het nog drie jaar totdat de toenmalige minister van Economische Zaken Henk Kamp erkent dat het kabinet decennialang te weinig aandacht heeft gehad voor de veiligheid van de Groningers. De erkenning komt na een kritisch rapport met dezelfde conclusie van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV).
In datzelfde jaar wordt voor het eerst besloten dat de gaswinning in Groningen verminderd moet worden. In 2014 ging het nog om 42 miljard kuub per gasjaar, een jaar later is dit teruggebracht naar 24 miljard kuub.
2015: De Raad van State grijpt meerdere keren in: In hetzelfde jaar waarin het rapport van de OVV verschijnt, besluit de hoogste bestuursrechter van dit land ook in te grijpen. Na een beroep van verschillende partijen wordt de gaswinning bij aardbevingskern Loppersum voorlopig stilgelegd.
Het is zeker niet de enige belangrijke uitspraak die de Raad van State in het gasdossier heeft gedaan. Zo vernietigt de bestuursrechter meerdere keren de gasbesluiten van Kamp, onder meer omdat ze onvoldoende zijn onderbouwd.
Een van de vele protesten van de Groningers bij de Tweede Kamer. (Foto: ANP)
2017: NAM uit proces van schadeafhandeling: Een van de grootste hoofdzaken van het gaswinningsdossier is wel het proces van schadeafhandeling. Tot grote ergernis van de Groningers duurt het tot 31 maart 2017 totdat de NAM, die voor de gaswinning verantwoordelijk is, uit het proces van schadeafhandeling stapt. “De slager die zijn eigen vlees keurt”, werd door veel betrokkenen over de rol van de NAM gezegd.
2018: De gaswinning voor 2030 naar nul: Begin 2018 neemt het kabinet een langverwachte beslissing: de gaswinning wordt de komende jaren fors verminderd en moet voor 2030 stilgelegd zijn. Om dit te bereiken, zijn een tal van maatregelen nodig. Zo moeten bedrijven overstappen op een andere vorm van energie en wordt onderhandeld met landen die Gronings gas van ons kopen.
2018: NCG Hans Alders stapt op: Maar het hoofdpijndossier is hiermee nog niet opgelost. Hans Alders, die in 2015 begon als Nationaal Coördinator Groningen (NCG), stapt op uit onvrede over het proces van schadeafhandeling.
Hij heeft onder meer het idee dat er niet naar hem wordt geluisterd en stelt dat “het meest elementaire gevoel van vertrouwen ontbreekt”.
2019: Kamer nog ontevreden over schadeafhandeling: De opvolger van Kamp, minister Eric Wiebes, krijgt eerder dit jaar nog flinke kritiek van de Kamer vanwege het stroperige proces van de schadeafhandeling in Groningen. Veel inwoners van de provincie wachten nog steeds op versterkingsmaatregelen en vrezen voor een zware aardbeving.
Ook dit wordt genoemd in de motie voor de parlementaire enquête. De partijen willen pas dat deze enquête zal plaatsvinden als de schadeafhandeling op gang is gebracht, zodat de Groningers niet nóg langer hoeven te wachten.
Gaskraan wordt vanwege veiligheid uiteindelijk helemaal dichtgedraaid
Het kabinet besloot vorig jaar de gaswinning in Groningen uiterlijk in 2030 helemaal te stoppen vanwege de aardbevingen in het winningsgebied. Zo moet de veiligheid van de Groningers weer vooropstaan, liet het kabinet destijds weten.
Sindsdien zijn er veel ontwikkelingen op het gebied van herstel en versterkingen van de huizen. Bewoners hadden lang het gevoel dat zij werden tegengewerkt door de NAM, de organisatie van Shell en ExxonMobil die verantwoordelijk is voor de gaswinning in het gebied.
Inmiddels heeft het kabinet, onder aanvoering van minister Wiebes, de schadeafhandeling en herstelwerkzaamheden bij de NAM weggehaald. Voortaan ligt de regie bij de overheid. De kosten zijn voor de bedrijven, voornamelijk de NAM, die de schade ook veroorzaken.
Volgens het kabinet Rutte 3 is het stoppen met de gaswinning in Groningen de enige garantie voor de veiligheid van de inwoners van het getroffen gebied.
De plannen van het kabinet zijn ambitieus, de gaswinning in Groningen moet in oktober 2022 worden teruggebracht tot 12 miljard kuub. Dat werd eerder al geadviseerd door het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). Daarna moet de gaswinning geleidelijk worden teruggebracht, uiteindelijk naar nul kuub.
Zie opdeze overzichtspagina het dossier‘Van het gas af’, waarin alle artikelen van Elsevier Weekblad over deze kwestie zijn verzameld.
BB 12.03.2019 Vier gemeenten in het Groningse aardbevingsgebied gaan 1588 woningen versterken. Het zijn de eerste woningen die onder de nieuwe versterkingsaanpak, door de gemeenten en niet onder regie van de NAM, worden aangepakt.
Advies
De gemeente hebben daarover afspraken gemaakt met de ministers Ollongren (BZK) en Wiebes (EZ) . Dat betekent dat een eerder afgegeven versterkingsadvies nu kan worden uitgevoerd. De meeste woningen zijn in het bezit van verschillende wooncorporaties. De Nationaal Coördinator Groningen ondersteunt de gemeenten bij de uitvoering.
Aanpak
In de nieuwe aanpak gaan de gemeenten de versterking uitvoeren, maar worden de bewoners betrokken met de manier waarop. Zo moet meer ruimte ontstaan voor lokaal maatwerk en inbreng en afstemming van bewoners, worden bewoners en woningeigenaren in een vroeger stadium betrokkenen en komt er eerder duidelijkheid over datgene waar ze recht op hebben.
Geld
Voor het uitvoeren van de versterkingsadviezen voor het hele gebied is in totaal 420 miljoen euro beschikbaar. Het geld komt van voor de helft van de ministeries van Binnenlandse Zaken en Economische Zaken en Klimaat, de andere helft bij de NAM.
NU 11.03.2019 Minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) wil dat er meer capaciteit komt voor het beoordelen van inspectierapporten voor huizen in het Groningse aardbevingsgebied. Dat moet ervoor zorgen dat de woningen sneller worden versterkt, zei hij maandag na een bestuurlijk overleg in Groningen.
Na het overleg werd bekendgemaakt dat de versterking van 1.588 woningen, die al een uitgebreid versterkingsadvies hadden, nu ook echt kan worden uitgevoerd. Eerder stond de versterking van deze huizen nog op losse schroeven. De woningeigenaren krijgen nu groen licht om de adviezen daadwerkelijk uit te voeren.
In Groningen moeten ook nog zo’n vijftienduizend andere panden worden geïnspecteerd. Volgens de Groningse commissaris van de Koning René Paas is er op dit moment te weinig capaciteit voor het beoordelen van de inspectierapporten.
Er kunnen op dit moment vierduizend woningen per jaar worden geïnspecteerd. Tegelijkertijd kunnen ieder jaar maar duizend van die rapporten worden beoordeeld.
“Dat is te weinig en dat is niet acceptabel”, zegt Wiebes. “Het is onze ambitie om jaarlijks ook vierduizend rapporten te kunnen beoordelen. We kunnen de mensen in Groningen niet langer laten wachten.”
Meer dan 1 miljard voor Nationaal Programma Groningen
Tijdens het bestuurlijk overleg zijn ook afspraken gemaakt over het Nationaal Programma Groningen waarin de komende tien jaar meer dan 1 miljard euro beschikbaar is.
Elke aardbevingsgemeente krijgt nu alvast 15 miljoen euro voor het opzetten van lokale projecten. Ook de provincie Groningen krijgt alvast 15 miljoen euro. “De Groningers moeten zien dat ze ook echt iets in hun eigen straat of dorp terugkrijgen als compensatie voor alle ellende”, aldus Wiebes.
Kamerleden eerder ontevreden over vertraging
Kamerleden waren eerder erg ontevreden over de vertraagde versterkingsoperatie in Groningen. Wiebes liet eerder dit jaar nog weten dat hij niets zag in een ‘generaal pardon’ voor iedereen met schade door de aardbevingen.
Wiebes wil in mei duidelijk hebben wat er moet gebeuren om de capaciteit te verhogen.
BB 05.03.2019 De Tweede Kamer gaat onderzoeken hoe de overheid is omgegaan met de risico’s van de gaswinning in Groningen. Alle partijen in de Kamer steunen het voorstel van GroenLinks voor een parlementaire enquête, het zwaarste onderzoeksinstrument dat het parlement ter beschikking heeft.
Overheid sloot ogen
De overheid sloot jarenlang de ogen voor de risico’s die kleven aan de gaswinning. Die veroorzaakte tal van aardbevingen in het winningsgebied, waardoor duizenden huizen en andere gebouwen beschadigd raakten. Pas vorig jaar besloot het kabinet op termijn helemaal te stoppen met het oppompen van gas in Groningen.
Schadeafhandeling
Kamerleden Tom van der Lee (GroenLinks) en Henk Nijboer (PvdA) stelden in december al voor een parlementaire enquête te houden over de gang van zaken. De coalitiepartijen hielden de boot toen nog af omdat zo’n diepgravend onderzoek de aandacht zou kunnen afleiden van de schadeafhandeling en de versterking van onveilige gebouwen in Groningen.
Onder ede
Van der Lee heeft het voorstel in overleg met de regeringspartijen aangepast. Pas als de schadeafhandeling en de versterking van de meest risicovolle woningen goed op gang zijn gekomen, zal de parlementaire enquête in gang worden gezet. Betrokkenen kunnen daarin verplicht en onder ede worden gehoord. (ANP)
NU 05.03.2019 De Tweede Kamer heeft dinsdag aangekondigd een parlementaire enquête over de gaswinning in Groningen te houden. Deze enorme stap kenmerkt de zwaarte van het gaswinningsdossier van dit land. In vogelvlucht: hoe begon het allemaal en waar staan we nu?
1959: Het gasveld in Groningen wordt ‘aangeboord’: Na de ontdekking van het gasveld in Groningen, wordt in 1959 voor het eerst gas gewonnen. Dit gebeurt op het erf bij een boer in Kolham. Twaalf jaar eerder is voor deze gaswinning de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) opgericht, een bedrijf van Shell en Esso (een dochterbedrijf van ExxonMobil).
Het gasveld onder Groningen behoort tot de grootste gasvelden ter wereld en het duurt na die ontdekking dan ook niet lang totdat de overheid de NAM stimuleert om het aardgas op te pompen. Zowel de Staat als de NAM profiteren van de miljardenopbrengst van het gas.
1986: De eerste aardbeving door gaswinning: Pas tientallen jaren later, in de tweede helft van de jaren tachtig, wordt de eerste aardbeving als gevolg van de gaswinning gemeten. Sinds de jaren negentig hebben inmiddels meer dan duizend aardbevingen plaatsgevonden. De meeste daarvan zijn licht, andere worden duidelijk gevoeld door de Groningers.
Het zit zo: het gas, dat slechts 3 kilometer onder de grond zit, wordt gewonnen uit een laag zandsteen. Omdat het gas uit de grond gehaald wordt, klinkt de zandsteenlaag in. Langs de breuken ontstaat een spanningsverschil, wat weer leidt tot verschuivingen: dit is een aardbeving.
2012: De zwaarste aardbeving ooit: De kritiek op de gaswinning zwelt al jaren aan, versterkt door de aardbevingen waarmee de Groningers te kampen hebben. Maar in 2012 bereikt de discussie een hoogtepunt. In de Groningse plaats Huizinge wordt op 16 augustus rond 22.30 uur de zwaarste aardbeving in de provincie ooit gemeten. Met een magnitude van 3.6 ontstaat er veel schade aan de panden. Ook voelen veel Groningers zich onveilig.
Het wordt vaak genoemd als een kantelpunt in de ‘gaswinningsoorlog’: politici scharen zich nu meer achter de Groningers, die al jaren ter sprake brachten dat ze zich niet gehoord voelden.
“Veiligheid Groningers werd onderschat.”, aldus Toenmalige minister Henk Kamp.
2015: Excuses van het kabinet: Opvallend genoeg duurt het nog drie jaar totdat de toenmalige minister van Economische Zaken Henk Kamp erkent dat het kabinet decennialang te weinig aandacht heeft gehad voor de veiligheid van de Groningers. De erkenning komt na een kritisch rapport met dezelfde conclusie van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV).
In datzelfde jaar wordt voor het eerst besloten dat de gaswinning in Groningen verminderd moet worden. In 2014 ging het nog om 42 miljard kuub per gasjaar, een jaar later is dit teruggebracht naar 24 miljard kuub.
2015: De Raad van State grijpt meerdere keren in: In hetzelfde jaar waarin het rapport van de OVV verschijnt, besluit de hoogste bestuursrechter van dit land ook in te grijpen. Na een beroep van verschillende partijen wordt de gaswinning bij aardbevingskern Loppersum voorlopig stilgelegd.
Het is zeker niet de enige belangrijke uitspraak die de Raad van State in het gasdossier heeft gedaan. Zo vernietigt de bestuursrechter meerdere keren de gasbesluiten van Kamp, onder meer omdat ze onvoldoende zijn onderbouwd.
Een van de vele protesten van de Groningers bij de Tweede Kamer. (Foto: ANP)
2017: NAM uit proces van schadeafhandeling: Een van de grootste hoofdzaken van het gaswinningsdossier is wel het proces van schadeafhandeling. Tot grote ergernis van de Groningers duurt het tot 31 maart 2017 totdat de NAM, die voor de gaswinning verantwoordelijk is, uit het proces van schadeafhandeling stapt. “De slager die zijn eigen vlees keurt”, werd door veel betrokkenen over de rol van de NAM gezegd.
2018: De gaswinning voor 2030 naar nul: Begin 2018 neemt het kabinet een langverwachte beslissing: de gaswinning wordt de komende jaren fors verminderd en moet voor 2030 stilgelegd zijn. Om dit te bereiken, zijn een tal van maatregelen nodig. Zo moeten bedrijven overstappen op een andere vorm van energie en wordt onderhandeld met landen die Gronings gas van ons kopen.
2018: NCG Hans Alders stapt op: Maar het hoofdpijndossier is hiermee nog niet opgelost. Hans Alders, die in 2015 begon als Nationaal Coördinator Groningen (NCG), stapt op uit onvrede over het proces van schadeafhandeling.
Hij heeft onder meer het idee dat er niet naar hem wordt geluisterd en stelt dat “het meest elementaire gevoel van vertrouwen ontbreekt”.
2019: Kamer nog ontevreden over schadeafhandeling: De opvolger van Kamp, minister Eric Wiebes, krijgt eerder dit jaar nog flinke kritiek van de Kamer vanwege het stroperige proces van de schadeafhandeling in Groningen. Veel inwoners van de provincie wachten nog steeds op versterkingsmaatregelen en vrezen voor een zware aardbeving.
Ook dit wordt genoemd in de motie voor de parlementaire enquête. De partijen willen pas dat deze enquête zal plaatsvinden als de schadeafhandeling op gang is gebracht, zodat de Groningers niet nóg langer hoeven te wachten.
NU 05.03.2019 Zowel het Groninger Gasberaad als de Groninger Bodem Beweging (GBB) laat dinsdag weten blij te zijn met het besluit van de Tweede Kamer om een parlementaire enquête over de gaswinning te starten.
“Hier vragen we al tien jaar om”, laat Jelle van der Knoop van de GBB weten.
Beide organisaties laten weten dat ze het wel jammer vinden dat er vanwege de schadeafhandeling die eerst vorm moet krijgen nog wordt gewacht met de start van de enquête.
“Dat kan even duren, voor je het weet ben je weer een jaar verder”, aldus Van der Knoop. Susan Top van het Gasberaad voegt hieraan toe dat de “enquête had kunnen helpen om het geklooi te doorbreken”.
“Straks wordt er dan geconcludeerd dat dingen anders hadden gemoeten, maar daar hebben we dan niks meer aan. Dat geeft toch wel een minder blij gevoel.”
Getuigen onder ede verhoord
Het doel van de enquête, het zwaarste instrument van de Kamer, is om het vertrouwen van de gedupeerden te herstellen en om publiekelijk verantwoording af te leggen over de keuzes die door de betrokken personen, bedrijven en de overheid zijn gemaakt.
De getuigen die door de nog te vormen enquêtecommissie worden opgeroepen, moeten komen opdagen. Het is nog niet bekend wie dit zullen zijn. Een logische ‘speler’ zou de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) zijn. De woordvoerder laat aan NU.nl weten kennis te hebben genomen van het besluit van de Tweede Kamer.
Telegraaf 05.03.2019 Minister Eric Wiebes (Economische Zaken) noemt het „begrijpelijk” dat de Tweede Kamer een parlementaire enquête wil houden over de gaswinning in Groningen.
„De gaswinning heeft grote gevolgen gehad voor de inwoners in het aardbevingsgebied. Gelet op de omvang en impact is het begrijpelijk dat de Tweede Kamer daar een enquête over wil houden”, reageert de VVD-bewindsman.
Wiebes hoopt dat het onderzoek een bijdrage kan leveren aan het herstel van vertrouwen onder gedupeerden in de noordelijke provincie. De enquête start naar verwachting op z’n vroegst eind 2020 of in 2021. De Tweede Kamer wil wachten tot Wiebes de versterkingsoperatie en schadeafhandeling op gang heeft. „Ik ben blij dat de Kamer de start van de enquête daarop wil afstemmen”, zegt de minister.
Wiebes heeft vlak na zijn aantreden al gezegd dat er rond Groningen sprake is van ’overheidsfalen van on-Nederlandse proporties.’
AD 05.03.2019 Er komt een parlementaire enquête naar de gaswinning in Groningen. Het duurt nog wel even voordat die enquête kan beginnen, want de partijen in de Tweede Kamer willen wachten tot de versterking van Groningse huizen structureel op gang is gekomen.
Alle Tweede Kamerfracties hebben vandaag een motie van GroenLinks ondertekend waarin wordt uitgesproken dat de parlementaire enquête er moet komen. Zo’n enquête is het zwaarste onderzoeksmiddel dat het parlement heeft: getuigen worden onder ede verhoord en zijn strafbaar als ze niet meewerken of liegen.
Opvallend is dat óók de VVD – van minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat – de enquête steunt. De regeringspartij leverde vóór dit kabinet ook de minister die over de gaswinning in Groningen ging: Henk Kamp. Die hield vol dat afbouwen van de gaswinning niet kon zonder dat in Nederland een tekort aan gas zou ontstaan.
,,We hebben nu besloten de gaswinning stop te zetten, maar ik vind het heel begrijpelijk dat daar goed naar gekeken wordt’’, reageerde Wiebes na overleg met ambtgenoten in Brussel. ,,We hebben er heel veel baat bij gehad, maar de afgelopen tien jaar hebben we natuurlijk onvoldoende snel onder ogen gekregen dat het voor Groningers hele negatieve consequenties had’’, aldus de bewindsman. ,,Wat we misschien zullen leren uit die parlementaire enquête is dat een heleboel dingen uit de eindfase aan de late kant waren.’’
De enquête begint pas als de schadeafhandeling en versterking van huizen goed op orde zijn. ,,Daarna zal het me misschien een beetje in de weg zitten, maar ik vind waarheidsvinding ook belangrijk. Ik hoop dat het ook in Groningen helpt het vertrouwen weer te herstellen.’’
De VVD wil, net als de andere partijen, dat de enquête pas begint als de versterking van meest risicovolle woningen in Groningen structureel op gang is gekomen. Een andere voorwaarde is dat de organisaties die de versterkingsoperatie en schadeafhandeling moeten regelen, ‘zijn opgericht, wettelijk verankerd en functioneren.’
,,Dat zou deze regeerperiode nog moeten kunnen’’, zegt GroenLinks-Kamerlid Tom van der Lee, indiener van de motie.
De SP heeft haar bedenkingen bij de vage formulering in de Kamermotie over de start van de enquête. Kamerlid Sandra Beckerman: ,,Wij zullen iedere motie mee tekenen die uiteindelijk leidt tot een parlementaire enquête, maar het is volstrekt onduidelijk voor ons wanneer die er echt komt. We blijven pushen in de Tweede Kamer op een snelle uitvoering van deze wens.’’
Van der Lee verwacht dat de organisaties eind dit jaar op poten staan. Ook denkt hij dat de versterking en schadeafhandeling dit jaar op gang kan komen. ,,Maar over wanneer de enquête precies kan starten, is discussie mogelijk’’, erkent Van der Lee. Voor het afwikkelen van schades en de versterking van huizen ligt namelijk geen planning vast. ,,Het gaat er vandaag om dat de héle Tweede Kamer uitspreekt dat die enquête er echt komt.’’
Onzekerheid
Het gaat er vandaag om dat de héle Tweede Kamer uitspreekt dat die enquête er echt komt, aldus Tom van der Lee, GroenLinks.
Van der Lee: ,,Terwijl heel Nederland profijt heeft gehad van de opbrengst van de gaswinning, zitten veel Groningers nog dagelijks met schade of in nog niet versterkte huizen en leven velen van hen in grote onzekerheid. Het is belangrijk dat een eensgezinde Tweede Kamer nu over de komst van een parlementaire enquête zekerheid biedt. Er zal daarin publieke verantwoording worden afgelegd over keuzes die door betrokken personen, bedrijven en instanties zijn gemaakt.’’
Het wordt de 21ste parlementaire enquête in de Nederlandse geschiedenis. De laatste grote enquête liep van 2013 tot 2015 en ging over het debacle met de Fyra-trein.
De roep voor een parlementaire enquête over de gaswinning in Groningen is niet nieuw. Eerder vroegen onder meer de Partij voor de Dieren, de SP en de ChristenUnie hierom. Eind vorig jaar dienden GroenLinks en de PvdA een motie in voor een enquête, maar die werd aangehouden. Op verzoek van de coalitiepartijen is vervolgens onderhandeld om tot de motie te komen die vandaag wordt ingediend.
Telegraaf 05.03.2019 Er komt een parlementaire enquête naar de gaswinning in Groningen. De hele Tweede Kamer steunt een voorstel om het zwaarste politieke middel in te zetten. Naar verwachting start het onderzoek op z’n vroegst eind volgend jaar of in 2021.
Bijna alle partijen zijn het er al langer over eens dat er een enquête moet komen over de gevolgen van de gaswinning in de noordelijke provincies. Er was alleen nog discussie over op welk moment zo’n onderzoek naar de gevolgen van deze mijnbouwactiviteiten het best zou kunnen plaatsvinden.
De coalitie vond het in eerdere Kamerdebatten verstandiger om te wachten tot de huidige versterkingsoperatie van huizen in het bevingsgebied is afgerond, terwijl een deel van de oppositie liever morgen begint.
Compromis
Op initiatief van GroenLinks en PvdA is er een compromis gesloten tussen alle partijen: de enquête komt er zodra de versterkingsoperatie en schadeafhandeling goed op gang zijn gekomen. Door te wachten zullen ook de daden van huidig minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) onder de loep worden genomen. Het is nog niet duidelijk wanneer de openbare verhoren precies beginnen, maar naar verwachting begint het eind volgend jaar of in 2021.
De parlementaire enquête is het zwaarste middel dat het parlement kan inzetten. Getuigen die worden opgeroepen, bijvoorbeeld oud-ministers en directeuren van bedrijven die betrokken waren bij de gaswinning, zijn verplicht om te verschijnen. Deze mensen staan onder ede, dat betekent dat ze vervolgd kunnen worden voor meineed als later blijkt dat ze niet de waarheid hebben gesproken.
Vertrouwen
GroenLinks-Kamerlid Tom van der Lee noemt het belangrijk dat de Kamer voor de Groningers zekerheid biedt voor de komst van een enquête. „Er zal daarin publieke verantwoording worden afgelegd over keuzes die door betrokken personen, bedrijven en instanties zijn gemaakt.”
Ook VVD-Kamerlid Yesilgoz kijkt er op die manier naar: „Zo kunnen we leren van het verleden en verder bouwen aan het vertrouwen van Groningers.”
D66-Kamerlid Sienot spreekt van „een belangrijke stap” om het vertrouwen van de Groningers terug te krijgen. „Er zijn grove fouten gemaakt bij de gaswinning in Groningen. Dus we moeten dit in de volle openheid grondig onderzoeken.”
Eric Wiebes noemde het Groningse gasbeleid „overheidsfalen van on-Nederlandse proporties”. Nu komt er een enquête, het zwaarste instrument dat de Tweede Kamer heeft.
De Tweede Kamer gaat een parlementaire enquête houden naar de gaswinning in Groningen. Vanmiddag zal de Kamer hier unaniem mee instemmen. Een deel van de oppositie, onder leiding van GroenLinks, pleitte al langer voor de inzet van het zwaarste instrument van de Tweede Kamer, maar de coalitie hield een enquête tot nu toe steeds af. Nu zijn ook VVD, CDA, D66 en ChristenUnie voorstander van zo’n diepgravend onderzoek.
Wanneer dit zal plaatsvinden is nog niet bekend, maar dat zal op zijn vroegst in 2020 zijn. In ieder geval als de „fysieke versterking van de meest risicovolle woningen structureel op gang is gekomen, evenals het proces van schadeafhandeling”. Ook moeten eerst de uitvoeringsorganisaties – het Instituut Mijnbouwschade en het Instituut Versterkingsorganisatie – zijn opgericht en functioneren, zodat het onderzoek het schadeherstel niet vertraagt.
Volgens de dertien fracties in de Tweede Kamer zal een enquête „recht doen aan gedupeerden” en bijdragen aan „herstel van vertrouwen”, aangezien de betrokken personen, organisaties en instanties publieke verantwoording afleggen over de keuzes die zij hebben gemaakt. Naast „genoegdoening” moet de enquête ook leiden tot „lessen voor de toekomst”, zegt GroenLinks-Kamerlid Tom van der Lee.
De bewindspersoon die op dit moment verantwoordelijk is voor het Groningse gasdossier, Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat, VVD), sprak eerder van „overheidsfalen van on-Nederlandse proporties”. Daarmee doelde hij op het overheidsoptreden in Groningen van vóór zijn komst, oftewel: van zijn voorganger en partijgenoot Henk Kamp.
Een parlementaire enquête komt niet vaak voor, sinds 1983 is het instrument tien keer ingezet. Zo waren er enquêtes naar de aanschaf van de Fyra-treinen (2013), het stelsel van woningcorporaties (2013-2014) en naar het financieel stelsel (2011-2012).
Onder gedupeerde Groningers en betrokkenen wordt over het algemeen positief gereageerd op de parlementaire enquête. Zij zien hierin eindelijk erkenning. “Het is goed dat de beerput eindelijk opengaat en de Groningers antwoord op hun vragen krijgen”, zegt Susan Top van belangengroep Groninger Gasberaad. “De parlementaire enquête is goed voor het herstel van vertrouwen en de erkenning van de Groningers. Als één onderwerp geschikt is voor zo’n zwaar politiek middel, dan is het wel de gaswinning.”
Toch is Top ook kritisch op de motie waarmee de Tweede Kamer vandaag instemt. “Het is mosterd na de maaltijd”, zegt ze. “We vroegen er al jaren om.” Daarnaast is het onduidelijk wanneer de parlementaire enquête er komt.
Die kritiek deelt de Groningse SP-gedeputeerde Eelco Eikenaar. Hij noemt het “wrang” dat het minimaal een jaar en waarschijnlijk langer gaat duren voordat het onderzoek start. “We hebben de kennis nu nodig om de huidige problemen met chirurgische precisie op te lossen.” Hij doelt daarmee op twee stroef verlopende processen: het schadeherstel en de versterkingsoperatie, waarbij mogelijk 11.500 panden aangepakt moeten worden.
De uitkomst van de parlementaire enquête wordt in Groningen dan ook vooral gezien als mogelijke les voor de toekomst. “Het is geen wondermiddel voor de huidige problemen”, zegt commissaris van de Koning René Paas (CDA).
Hij verdedigt de motie, waarin staat dat er pas met de parlementaire enquête moet worden begonnen als “de fysieke versterking van de meest risicovolle woningen structureel op gang is gekomen, evenals het proces van schadeafhandeling”. Paas: “Het grootste belang voor Groningen is dat de versterkingsoperatie en het schadeherstel doorgang vinden.”
Bewoners en belangenorganisaties zijn blij, maar vinden dat de politiek te lang heeft gewacht. ‘Het is een domper dat dit vooruit wordt geschoven.’
NOS 05.03.2019 Eindelijk komt er een parlementaire enquête naar de gaswinning en de bevingsschade in Groningen, verzuchten bewoners en belangengroepen. Er is blijdschap vanwege de inzet van dit zware politieke middel voor waarheidsvinding, maar het vertrouwen, dat de politiek juist wil herstellen met de enquête, blijft broos. Dat blijkt uit een rondgang langs de betrokkenen.
Zij vragen zich vooral af waarom er met de enquête wordt gewacht tot het herstel van woningen en schadeafhandeling op gang is gekomen. Die liggen nu al tijden nagenoeg stil. De enquête begint daardoor op z’n vroegst in 2020, maar kan door eventuele tragere politieke besluitvorming tot later worden uitgesteld.
Minister Wiebes van Economische Zaken noemt het logisch dat de enquête er komt. “We hebben onvoldoende snel onder ogen gehad dat gaswinning voor Groningers hele negatieve gevolgen had”, zegt hij. Hij erkent dat de enquête laat is, “net als een heleboel dingen in de eindfase (van de gaswinning, red.) aan de late kant waren”. Toch vindt hij het belangrijk dat versterking en schadevergoeding eerst op orde is. “Dat heeft voorrang.”
‘Dubbel gevoel’
Precies vanwege alle vertraging heeft bewoner Klaasje Pen uit Overschild “een dubbel gevoel” over de aangekondigde enquête. Haar huis moet worden gesloopt omdat het onveilig is, net als veel andere huizen in het dorp. “Ik ben bang dat de enquête het hele proces van versterken en opnieuw bouwen vertraagt. Dat duurt nu al zo lang en we weten nog steeds niet wat er gaat gebeuren.”
Verslaggever Kysia Hekster peilde de meningen in Overschild, waar veel huizen zijn beschadigd door de bevingen:
Bewoners aardbevingsgebied zijn vertrouwen in overheid kwijt
“Het is wel een domper dat het op de lange baan wordt geschoven”, zegt ook Derwin Schorren van bewonersorganisatie de Groninger Bodem Beweging. Het is altijd manana (morgen, red.) daar in Den Haag. Het moet zo snel mogelijk, want dan kun je er nog iets mee. Ik begrijp dat parlementaire enquêtes vaak zijn bedoeld als een evaluatie. Maar je kunt ook tussentijds evalueren.”
Het Groninger Gasberaad, de koepelorganisatie van betrokken maatschappelijke organisaties, staat er hetzelfde in: “Als de enquête pas begint als het hele proces achter de rug is, is dat mosterd na de maaltijd”, zegt Susanne Top. Zij is bovendien benieuwd welke vragen centraal zullen staan bij de enquête. Die vragen zijn nu nog vrij ruim geformuleerd. Zo moet het onderzoek duidelijk maken wie welke risico’s heeft genomen, hoe de schade is ontstaan, wat er anders had gekund en welke lessen er kunnen worden getrokken voor de toekomst.
Gaskraan wagenwijd open, hoe dan?
Een suggestie komt van bewoner Annemarie Heite uit Bedum. Zij hoopt dat oud-minister Kamp openheid van zaken moet geven, vertelt ze Nieuwsuur. “Hoe is het mogelijk dat hij nog in 2013 de gaskraan wagenwijd heeft opengezet. Daar moet een antwoord op komen.”
De VVD’er Jan Kamminga, die al sinds 2014 een prominente rol speelt in de overleggen tussen Economische Zaken, de NAM en de Groningers, wil verder terug in de tijd, naar het begin van de gaswinning: “De eerste afspraken tussen het Rijk en Shell en Exxon zijn nooit openbaar gemaakt. Die moeten nu ook boven tafel komen. De verhoudingen tussen het Rijk, de provincie en de NAM zijn nooit duidelijk geworden. Dat heeft voor veel maatschappelijke onrust gezorgd.”
Ook zijn de afspraken tussen de NAM en het schadeloket Centrum Veilig Wonen nooit openbaar gemaakt. De NAM zou zich te veel bemoeien met het centrum voor bevingsschade, ook nadat Wiebes had aangekondigd dat de NAM geen inspraak meer zou hebben. “Dat is altijd schimmig gebleven”, zegt Kamminga. “Dat hoort niet. Dat contract moet ook boven tafel komen. Er is veel te veel geheim gebleven.”
Opluchting
Kamminga hoopt dat de verplichte verklaringen onder ede, zoals een parlementaire enquête voorschrijft, de lucht klaren in Groningen. “Ook als er niets te verbergen is en ook als de NAM er niet als de grote boeman uitkomt, dan zal de opluchting onder de Groningse bevolking enorm zijn. Eindelijk weten we hoe het zat en hoe het zit. Eindelijk is er dan rust.”
In de onderstaande video reageren belangenverenigingen op de aangekondigde enquête. “Het is mosterd na de maaltijd.”
NU 05.03.2019 De voltallige Tweede Kamer wil een parlementaire enquête over de gaswinning in de provincie Groningen. Een voorstel van GroenLinks en PvdA werd dinsdagmiddag door alle partijen ondertekend en wordt later op de dag in stemming gebracht.
In het kort:
Kamer unaniem over parlementaire enquête gaswinning Groningen
Getuigen zijn verplicht op te dagen en staan onder ede
Enquête mag herstelwerkzaamheden niet hinderen
Groningen kampt al jaren met bevingen door gaswinning
Het doel van de parlementaire enquête, het zwaarste instrument van de Kamer, is om het vertrouwen van de gedupeerden te herstellen en om publiekelijk verantwoording af te leggen over de keuzes die door de betrokken personen, bedrijven en de overheid zijn gemaakt.
Omdat minister Eric Wiebes (Economische Zaken) over 2019 sprak als “het jaar van de uitvoering” voor wat betreft de herstel- en verstevigingswerkzaamheden, is het nu tijd om terug te blikken op wat er precies is gebeurd, vindt de Kamer.
De Kamer benadrukt dat de enquête niet mag leiden tot vertraging van de schade- en versterkingsoperatie waar momenteel aan wordt gewerkt. Ook mag het op geen enkele manier een negatief effect hebben op het tegengaan van de risico’s van aardbevingen.
Voordat de parlementaire enquête van start gaat, moet er eerst aan twee voorwaarden worden voldaan. De onafhankelijke instanties die de schademeldingen beoordelen en de versterkingsoperaties uitvoeren, moeten een wettelijke basis krijgen en goed functioneren.
Daarnaast moet de versterking van de risicovolste woningen en het proces van de schadeafhandeling op gang zijn gekomen. Er is geen specifieke datum voor de gesprekken afgesproken.
De getuigen die door de nog te vormen enquêtecommissie worden opgeroepen, moeten komen opdagen. Wie dit zijn, wordt na de installatie van de commissie bekendgemaakt. De getuigen worden onder ede verhoord. Ze kunnen dus strafrechtelijk worden vervolgd als zij niet de waarheid spreken.
De gesprekken zijn openbaar en kunnen weken duren. In 2013 werd het middel voor het laatst ingezet voor de problemen bij woningcorporaties en voor het debacle met de hogesnelheidstrein de Fyra. Sinds de Tweede Wereldoorlog zijn er elf parlementaire enquêtes gehouden.
Gaskraan wordt vanwege veiligheid helemaal dichtgedraaid
Het kabinet besloot vorig jaar de gaswinning in Groningen uiterlijk in 2030 helemaal te stoppen vanwege de aardbevingen in het winningsgebied. Zo moet de veiligheid van de Groningers weer vooropstaan, liet het kabinet destijds weten.
Sindsdien zijn er veel ontwikkelingen op het gebied van herstel en versterkingen van de huizen. Bewoners hadden lang het gevoel dat zij werden tegengewerkt door de NAM, de organisatie van Shell en ExxonMobil die verantwoordelijk is voor de gaswinning in het gebied.
Inmiddels heeft het kabinet, onder aanvoering van minister Wiebes, de schadeafhandeling en herstelwerkzaamheden bij de NAM weggehaald. Voortaan ligt de regie bij de overheid. De kosten zijn voor de bedrijven, voornamelijk de NAM, die de schade ook veroorzaken.
Zo ontstaan aardbevingen in Groningen
Nog veel onvrede onder gedupeerde Groningers
Maar nog steeds heerst er in Groningen en in de Kamer grote onvrede over het herstel. Het proces zou te traag op gang komen. Tijdens de debatten zat de publieke tribune van de plenaire zaal regelmatig vol met Groningers die hun onvrede over de gang van zaken uitten.
Er werd al langer gesproken over een parlementaire enquête over het gasdossier, maar coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie verwierpen een vorig jaar ingediend voorstel. De tijd was toen nog niet rijp, vonden de partijen.
Belangengroepen blij met actie van kabinet
Zowel het Groninger Gasberaad als de Groninger Bodem Beweging laat weten blij te zijn met de parlementaire enquête. Wel vinden ze het jammer dat er gewacht wordt omwille van het proces van schadeafhandeling.
De woordvoerder van de NAM meldt aan NU.nl dat hij kennis heeft genomen van het besluit van de Tweede Kamer. “Als de NAM wordt opgeroepen, zullen we verschijnen.”
NOS 05.03.2019 De Tweede Kamer stelt een parlementaire enquête in naar de gaswinning in Groningen. De Kamer staat unaniem achter die wens. Wanneer de enquête precies wordt gehouden, is nog niet duidelijk, maar het gebeurt zeker pas op termijn, op zijn vroegst in 2020.
Volgens de Kamer is het goed voor het herstel van het vertrouwen van de Groningers in de politiek als er ook publiek verantwoording wordt afgelegd over keuzes die door personen, organisaties en instanties zijn gemaakt.
In de tekst van een door alle fracties ondertekende motie staat ook dat een enquête niet mag leiden tot vertraging in het herstel van de schade of in het tegengaan van risico’s op verdere bevingen en schade.
Parlementaire enquêtes komen relatief weinig voor. Ze gelden als een zwaar middel: getuigen zijn verplicht om te verschijnen en staan onder ede. De laatste enquête was tussen 2013 en 2016: de Kamer onderzocht toen het Fyra-debacle, de treinverbinding tussen Nederland en België.
GroenLinks en PvdA hadden eerder al een voorstel gedaan om een enquête naar de gaswinning te houden. Maar hun motie daarover werd aangehouden en na overleg met alle andere partijen is de tekst nu aangepast. Vertegenwoordigers van alle fracties hebben er hun handtekening onder gezet.
In de nieuwe motie staat onder meer dat de enquête begint als de “fysieke versterking van de meest risicovolle woningen structureel op gang is gekomen, evenals het proces van schadeafhandeling”. Verder moeten twee uitvoeringsorganisaties zijn opgericht en wettelijk verankerd. Die moeten al functioneren voordat het onderzoek van start gaat. Het gaat om het Instituut Mijnbouwschade en het Instituut Versterkingsorganisatie. De wetsvoorstellen waarin die instituten worden geregeld, worden waarschijnlijk later dit jaar bij de Kamer ingediend.
Initiatiefnemer Van der Lee van GroenLinks noemt het belangrijk dat een eensgezinde Tweede Kamer nu zekerheid biedt over de komst van een enquête. Het onderzoek moet duidelijk maken welke risico’s er zijn genomen, hoe de schade is ontstaan, wat er anders had gekund en welke lessen er kunnen worden getrokken voor de toekomst.
Wanneer werd er aardgas gevonden in Groningen? En hoe leidt de gaswinning tot aardbevingen in Groningen? NPO Focus maakte deze special over de geschiedenis van gaswinning in Groningen.
De PvdA heeft een historisch dieptepunt gehaald bij de Proviniciale Statenverkiezingen in het Noorden. De partij halveerde naar zes zetels in Groningen, in Drenthe was het al niet veel beter met een val naar 7 zetels van 12. Nieuwkomer Groninger Belang won flink in het aardbevingsgebied. In de ‘landelijke’ provincies won het CDA, de VVD sleepte de randstadprovincies binnen.
SP haalt PvdA links in.
De PvdA houdt in de Groningse Staten 6 zetels over. Ook de VVD verliest; zij gaat van 6 naar 4 zetels. De SP wint er 2 en is met acht zetels de grootste partij. Het CDA blijft op 5, D66 gaat van 3 naar 4 zetels en de PVV van 3 naar 5. Groninger Belang is nieuwkomer en krijgt drie zetels.
PvdA wijt het verlies van zijn partij aan de gaswinning in zijn achterland. ‘Er is veel woede onder de kiezers,’ verklaart de gedeputeerde, ‘dat begrijp ik ook wel. Je ziet toch dat de partij met de regeringsverantwoordelijkheid de klappen krijgt. We merkten ook al bij het campagnevoeren dat we tegen de stroom in moesten zwemmen. Ondanks het feit dat we toch echt wel wat voor elkaar hebben gekregen in Den Haag vonden de Groningers het kennelijk ‘too little, too late.’
Alternatief ??!!
Groninger Belang
Iemand die op de uitslagenavond de glimlach maar moeilijk van het gezicht kan krijgen is Bram Schmaal van de gloednieuwe partij Groninger Belang. Deze samenwerking van maar liefst 10 fracties uit verschillende Groninger gemeenten kan zich vanuit het niets verheugen op drie plekken in de Provinciale Staten. ‘Ik denk dat we nu verschil echt kunnen gaan maken,’ zegt Schmaal die de winst voor een deel toeschrijft aan het strijdvaardige standpunt inzake de gaswinning door de NAM. Samen met een partijgenoot gaat de ambtenaar binnenkort drie van de 43 zetels bezetten. ‘Ik heb er heel veel zin in,’ aldus de lijsttrekker.
Dat de PvdA in de door aardbevingen geteisterde provincie Groningen klappen zou krijgen, daar werd wel op gerekend. Toch valt het lijsttrekker en gedeputeerde William Moorlag zwaar dat hij het aantal zetels ziet halveren van 12 naar 6. Ook de VVD keldert: van 6 naar 4. Lachende derde is de SP, vanaf heden de grootste. ‘We gaan nu eindelijk besturen,’ glundert lijsttrekker Sandra Beckerman.
AD 07.08.2016 Britse burgers kunnen wellicht duizenden ponden tegemoet zien als er in hun buurt naar schaliegas wordt geboord. Dat voorstel deed de nieuwe Britse premier Theresa May vandaag.
Haar oproep wordt gezien als een poging om de schalie-industrie in het land een zetje in de rug te geven. Die heeft zoveel last van lokale protesten dat het tot nu toe is gebleven bij een poging tot boren in de omgeving van Blackpool. Nadat die een aardschok veroorzaakte, werd ook die poging gestaakt.
De Britse overheid speculeerde al eerder over de oprichting van een met verdiensten uit schaliegas gevuld fonds, waaruit Britse gemeenten financieel konden putten.
May oppert nu om de lokale overheden over te slaan en het geld direct bij burgers te laten landen. ,,Op deze manier profiteren mensen persoonlijk van economische beslissingen, niet alleen instanties, en geven we hen de controle over hun levens terug.”
Oplopen
Persbureau Reuters meldt dat het bedrag volgens lokale media in sommige gebieden kan oplopen tot 13.000 pond, ruim 15.000 euro. Hoewel er dus nog weinig boringen plaatsvonden, wordt aangenomen dat er een substantiële hoeveelheid schaliegas in de Britse bodem zit.
Op dit moment zit er echter een moratorium op het zogenaamde fracken, net als in Nederland.
Elsevier 16.03.2017 De uitslag van de verkiezingen betekent het (voorlopig) einde van het noorden als sociaal-democratisch bolwerk. De PvdA leidt ook in Friesland, Groningen en Drenthe verpletterende verliezen. Toch weet de SP in het hart van het aardbevingsgebied – Loppersum – maar mondjesmaat te profiteren.
Wel domineren in Oost-Groningen de socialisten samen met de PVV die daar in bijna elke gemeente haar beste resultaat ooit neerzette.
Stemmen tellen op het stembureau Foto: Rob Ramaker/Elsevier
Aardbevingen als belangrijk campagnethema
‘Het is toch niet te geloven dat je in de rij moet staan?’ Hardop verbaasden bewoners van Loppersum zich woensdagavond over de rij stemmers die zich vanuit de raadskamer naar buiten slingerde. De opkomst was ook hier met ruim 82 procent flink hoger dan in 2012. In dat jaar had in het naburige Huizinge een aardbeving plaats met een kracht van 3,6. De start, zo bleek achteraf, van het protest tegen de door de gaswinning veroorzaakte bevingen en schade.
De aardbevingen waren een belangrijk campagnethema, zeker in Loppersum. Burgemeester Albert Rodenboog (CDA) ziet de impact hiervan zeker in de uitslag.Tegen de landelijke trend in groeit de SP hier met 4 procentpunten. ‘De SP heeft zich hier altijd sterk geprofileerd op het aardbevingsdossier.’ Toch is de invloed beperkt. De meeste kiezersbewegingen passen beter in het landelijke beeld. GroenLinks won fors, net als het CDA dat hier de grootste is geworden.
Veel kiezers in Loppersum bevestigden dat de bevingen meewogen in hun keuze. ‘Zeker weten,’ zegt Sander Eisinga (30), die de VVD verruilde voor D66. Hij hoorde hoe premier Mark Rutte bij Pauw & Jinek de schadeafhandeling ‘netjes’ noemde. ‘Daar denken wij anders over,’ zegt hij. Hij voelt het in ‘kopzorgen, tijd en in de portemonnee’. Eisinga verkocht zijn huis met 20 tot 25 procent verlies en kreeg slechts een deel gecompenseerd. Na de uitzending stuurde hij een mail naar de VVD, maar kreeg geen reactie. ‘Dat is prima, maar dan ben je deze stem kwijt.’
‘De kraan moet dicht’
Net als Eisinga ondervinden veel mensen die in de rij staan voor het gemeentehuis persoonlijk gevolgen van de bevingen. Ze hebben schade, hun huis moet bevingsbestendig worden gemaakt en in één geval zelfs nieuw worden gebouwd. ‘Dat kost erg veel tijd,’ zegt Anita Weistra (51). Om de scheuren in haar huis te laten repareren, kreeg ze te maken met bureaucratie, keuringen en contra-expertises. ‘Dat zijn we wel erg zat.’
Kiezers die de bevingen laten meewegen, doen dat elk op hun eigen manier. Meer mensen sloten net als Eisinga de VVD uit. Anderen stemmen voor een partij met ‘aandacht voor alternatieve energie’; dat wil zeggen: GroenLinks. Sommigen zien in de onrust een directe aanleiding PVV of SP te stemmen. Joyce Alders (27) verhuisde een jaar geleden vanuit Groningen naar Loppersum. Afgelopen zaterdag voelde ze voor het eerst een aardbeving. Het heeft haar letterlijk geschokt, en ze stemt PVV. ‘Er moet echt iets veranderen.’ Greetje Groen (58) stemt dit maal SP. Ze voelt mee met de mensen die psychologisch lijden onder de bevingen. ‘De kraan moet dicht.’
De uitslag markeert het (voorlopig) einde van de provincie Groningen als rood bolwerk. De PvdA die hier traditioneel domineert, lijdt een onthutsend verlies.
In Loppersum hebben PVV en SP slechts licht geprofiteerd van de afstraffing van de PvdA. Maar in Oost-Groningen, een regio die kampt met bevolkingskrimp en hoge werkloosheid, beleven deze partijen een verdere opmars. In bijna alle gemeentes benaderden (SP) of verbeterden (PVV) ze hun beste score ooit. En in heel Oost-Groningen, behalve Stadskanaal, is één van beide de grootste.
Rob Ramaker (1986) is sinds december 2016 redacteur Nederland.
BB 15.03.2017 Bij vrijwel alle 406 stemlokalen in de provincie Groningen zijn in de nacht van dinsdag op woensdag borden geplaatst om het ongenoegen over de gaswinning kenbaar te maken. Een van de actievoerders, Stef Driessen, zei tegen RTV Noord dat kiezers worden opgeroepen de petitie ‘Laat Groningen Niet Zakken’ te tekenen.
Oproep om petitie te tekenen
Die petitie is een initiatief van cabaretier Freek de Jonge. Hij vraagt aandacht voor de Groningers die aardbevingsschade hebben geleden door het boren naar gas. Driessen hoopt dat door het plaatsen van de protestborden nog meer mensen de petitie gaan tekenen. Op de borden zijn de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) en een gestut huis afgebeeld. (ANP)
Telegraaf 15.03.2017 Bij vrijwel alle 406 stemlokalen in de provincie Groningen zijn in de nacht van dinsdag op woensdag borden geplaatst om het ongenoegen over de gaswinning kenbaar te maken. Een van de actievoerders, Stef Driessen, zei tegen RTV Noord dat kiezers worden opgeroepen de petitie ‘Laat Groningen Niet Zakken’ te tekenen.
Die petitie is een initiatief van cabaretier Freek de Jonge. Hij vraagt aandacht voor de Groningers die aardbevingsschade hebben geleden door het boren naar gas. Driessen hoopt dat door het plaatsen van de protestborden nog meer mensen de petitie gaan tekenen. Op de borden zijn de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) en een gestut huis afgebeeld.
Elsevier 10.03.2017 Mark Rutte (VVD) was uitgenodigd bij Pauw en Jinek en werd het slachtoffer van een hetze met voorbedachte rade. Een tribune vol boze Groningers legde hem het vuur na aan de schenen en de minister-president kreeg van de presentatoren nauwelijks gelegenheid tot weerwoord.
Nu is onze premier niet van suikergoed, maar het kan zelfs hem te veel worden, ook al bijt hij liever zijn tong af dan dat toe te geven.
Afshin Ellian schreef eerder deze week over dit ‘volksgericht’ en ik kan het daar alleen maar mee eens zijn. Politiek en rechtspraak hebben steeds minder plaats in het parlement en in de rechtszaal en steeds vaker in praatshows. Uit naam van de democratie.
Maar er is nóg een interessant aspect. Het is belachelijk om de premier van uitgerekend het eerste kabinet dat de grieven van de Groningers serieus heeft genomen, aan de schandpaal te nagelen.
PvdA heeft nooit een poot uitgestoken voor Groningen
De aardgaswinning begon ruim een halve eeuw geleden en de ellende (aardbevinkjes, verzakkingen, wanhoop) ruim een kwarteeuw geleden. In bijna al die jaren was de PvdA oppermachtig in de provincie en stad Groningen. Maar de leiders van de sociaaldemocratie hebben geen poot voor hun burgers en kiezers uitgestoken, uit angst hun partijgenoten in Den Haag voor de voeten te lopen en vooral uit angst voor hun eigen carrière. Ze zijn ook allemaal goed terecht gekomen.
Jacques Wallage, na 11 jaar burgemeesterschap van Groningen professor in iets onduidelijks, multi-commissaris en bestuurder van alles en nog wat. Marc Calon, 10 jaar gedeputeerde en daarna voorzitter van de koepel van woningcorporaties Aedes. Voor 3 dagen per week meer vangend dan zijn voorganger voor een volle werkweek ofwel € 200.000. Hans Alders, tien jaar Commissaris van de Koningin, maar met bijklussen het dubbele van zijn salaris vangend. En na zijn vertrek alle remmen los en nu meer dan 20 nevenfuncties. Daaronder Nationaal Coördinator Groningen, die gaat over aardbevingsschade en versterking panden. Het lijkt sterk op de pyromaan die tevens lid van de vrijwillige brandweer is.
Juist dit kabinet besefte dat de Groningers steun nodig hadden
Ik ben niet bezig met een nummertje PvdA bashen. Want de man die eindelijk aan de bel trok en met zijn natte vinger sprak over ‘minstens een miljard schadevergoeding’ was Alders’ opvolger, Max van den Berg, ooit de ayatollah van de PvdA. Zonder hem had het er nog steeds somber uitgezien voor de inwoners van het aardbevingsgebied.
Van den Bergs actie viel in Den Haag in vruchtbare aarde. Eindelijk ook een kabinet dat beseft dat je niet binnen ons Koninkrijk een wingewest kunt hebben dat opgezadeld wordt met de ellende, terwijl de rest profiteert. Want dat blijft de kern van het verhaal en de Groningers verdienen domweg onze steun in woord en daad.
Dat Pauw en Jinek het nuttig en nodig achten politici aan de schandpaal te nagelen is één ding. Dat ze daarvoor ook nog de verkeerde politicus nemen, is pas echt erg.
Philip van Tijn is bestuurder, toezichthouder en adviseur. Schrijft geregeld voor elsevier.nl
NU 09.03.2017 Woningeigenaren in Groningen willen in een proces de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) afdwingen meer compensatie te betalen aan mensen die hun huis hebben verkocht in Gronings aardbevingsgebied.
In samenwerking met GIC
Dit bevestigt hun advocaat Pieter Huitema aan NU.nl naar aanleiding van berichtgeving vanDagblad van het Noorden.
Woningeigenaren die hun huis in bevingsgebied van de hand hebben gedaan, komen momenteel al in aanmerking voor een compensatie van de NAM. “Maar deze vergoeding ligt substantieel lager dan de schatting van onze deskundigen”, legt Huitema uit.
“De NAM betaalt tot 3 procent van de woningwaarde. Onze cijfers zeggen dat dit eerder rond de 10 tot 15 procent moet zijn.”
NAM
De NAM laat desgevraagd aan NU.nl weten dat waardedaling voor hen een belangrijk onderwerp is. “We hebben een pakket aan regelingen ontworpen die bewoners compenseert bij verkoop”, aldus het bedrijf. “Gemiddeld keren we daarbij tussen de 2 en 5 procent van de verkoopprijs uit.”
De woordvoerder stelt in 93 procent van de gevallen er met de bewoners uit te komen.
Hoger beroep
Er loopt nog een hoger beroep van de advocaat en de Stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen (WAG) tegen de NAM betreffende de waardevermindering van huizen in Gronings aardbevingsgebied. “Het proces dat we nu starten, moet een precedent scheppen voor deze zaak.”
In het nieuwe proces vertegenwoordigt de advocaat vijf tot tien personen. Het dient naar verwachting over enkele maanden.
Immateriële schade
De rechtbank in Assen heeft de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) vorige weekaansprakelijk gesteld voor de immateriële schade van een aantal aardbevingsgedupeerden. Het gaat hierbij om lichamelijke klachten zoals hoofdpijn en psychische klachten zoals angst.
Huitema spande namens 127 Groningers de zaak aan. Voor een aantal van die zaken is de NAM aansprakelijk, is het oordeel.
De advocaat eist een schadevergoeding voor zijn cliënten. De hoogte hiervan moet via een vervolgprocedure bepaald worden. “Deze kan uiteenlopen van 3.000 tot 30.000 euro per persoon. Experts gaan hier nog naar kijken”, zegt Huitema.
Telegraaf 09.03.2017 Een groepje Groningse huiseigenaren, dat de afgelopen tijd zijn huis heeft verkocht, spant een nieuwe rechtszaak aan tegen de NAM.
Dat meldt RTV Noord donderdag. Inzet is de vergoeding die huizenbezitters kunnen krijgen voor de waardedaling van hun huis als gevolg van de gaswinning. Die is volgens de eigenaren veel te laag.
NU 08.03.2017 Minister Henk Kamp (Economische Zaken) heeft onderschat hoe ingewikkeld de versterking van huizen in het Groningse aardbevingsgebied is. Ook heeft het Rijk de veiligheidsrisico’s van de gaswinning voor de Groningers verkeerd ingeschat.
De minister erkende de tekortkomingen woensdagavond in het programma Dit is de Dag op NPO Radio 1. ”Wat allemaal bij die versterking komt kijken. Ik heb in eerste instantie niet voldoende ingeschat hoe complex dat is.”
Volgens Kamp heeft het kabinet-Rutte ”alles goed gedaan” bij de omgang met de problemen. ”Maar dat wil niet zeggen dat het genoeg is. We hebben het absoluut nog niet opgelost.”
Kamp snapt de boosheid van de Groningers, die onlangs nog zichtbaar werd in het tv-programmaPauw en Jinek. Woedende gedupeerden namen premier Mark Rutte op de korrel.
Volgens Kamp wist Rutte dat het ging gebeuren. Maar de bewindsman zei het niet ”mooi” te vinden hoe de premier is bejegend.
Telegraaf 08.03.2017 Minister Henk Kamp (Economische Zaken) heeft onderschat hoe ingewikkeld de versterking van huizen in het Groningse aardbevingsgebied is. Ook heeft het Rijk de veiligheidsrisico’s van de gaswinning voor de Groningers verkeerd ingeschat.
De minister erkende de tekortkomingen woensdagavond in het programma Dit is de Dag op NPO Radio 1. ,,Wat allemaal bij die versterking komt kijken. Ik heb in eerste instantie niet voldoende ingeschat hoe complex dat is.”
Volgens Kamp heeft het kabinet-Rutte ,,alles goed gedaan” bij de omgang met de problemen. ,,Maar dat wil niet zeggen dat het genoeg is. We hebben het absoluut nog niet opgelost.”
Kamp snapt de boosheid van de Groningers, die onlangs nog zichtbaar werd in het tv-programma Pauw en Jinek. Woedende gedupeerden namen premier Mark Rutte op de korrel. Volgens Kamp wist Rutte dat het ging gebeuren. Maar de bewindsman zei het niet ,,mooi” te vinden hoe de premier is bejegend.
AD 08.03.2017 Nederland zit in de kou als we de gaskraan definitief dichtdraaien, reageerde premier Rutte maandagavond tijdens Pauw & Jinek op Groningers die hem live op tv uitjoelden. Heeft Rutte gelijk? Tien vragen over Groningen en de aardbevingen beantwoord.
Decennialang werd de relatie tussen de gaswinning door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (de combi van Shell, Exxon Mobil en de Staat die het gas wint) ontkend, zeker nu de bevingen pas vanaf de jaren ’90 begonnen op te vallen. Naarmate de schokken in kracht toenamen en steeds meer huizen schade opliepen, groeide de woede in Noord-Groningen. Inmiddels wonen al 100.000 mensen in een huis met bevingsschade, blijkt uit recent onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen, de GGD en de stad Groningen. Een kwart daarvan heeft meermaals schade gehad.
Hoeveel gas verbruikt Nederland en hoeveel daarvan komt uit Groningen opgepompt?
Jaarlijks verbruiken burgers en bedrijven zo’n 40 miljard kubieke meter gas. Het overgrote deel (viervijfde) kwam tot voor kort uit Groningen. Onder toenemende druk mag de NAM echter steeds minder uit de bodem halen, voor dit jaar heeft het Kabinet een plafond van 24 miljard m3 vastgesteld. Dat is ruim de helft minder dan enkele jaren terug (in 2013 werd nog 54 miljard kuub gewonnen). Groningers willen dat de winning echter nogmaals gehalveerd wordt of helemaal naar nul gaat.
Welk deel van Groningen heeft last van de bevingen?
Een aanzienlijk deel van de provincie, met name het Noord-Oosten. De grens loopt half door Groningen-stad en vervolgens noordelijk door de dorpen Winsum en Bedum, de geboorteplaats van Arjen Robben, naar de Eemshaven. Ten zuiden van de stad liggen villaplaatsen Haren en Zuid-Laren boven het bevingsgebied en oostelijker Veendam en Winschoten. Meeste seismische activiteit was er in de buurt onder Loppersum, waar minister Kamp in 2014 tomaten naar zijn hoofd kreeg, Huizinge en Appingendam, die in het hart van het gebied gesitueerd zijn.
Hoeveel mensen wonen daar?
In totaal wonen er zo’n 150.000 mensen in het gebied, aldus het Sociaal Planbureau Groningen. Zij hebben sinds augustus 2013 bijna 75.000 schades gemeld bij de NAM, blijkt uit de najaarsrapportage van Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders. 61.531 claims zijn inmiddels afgehandeld. Een meerderheid kreeg uiteindelijk een vergoeding tussen de 3.000 en 25.000 euro. De NAM was daar al ruim een half miljard (520 miljoen) euro aan kwijt. Tot en met volgend jaar is er nog eens 250 miljoen nodig, zo moeten er nog een kleine tienduizend woningen preventief worden versterkt. Bij elkaar raakt het budget van een miljard euro voor de Groningse aardbevingsschade snel op.
Hoe erg is het?
Veel bewoners zijn zwaar geëmotioneerd, zeker nu de NAM jarenlang uiterst karig was met het vergoeden van de schade. Ingehuurde experts beweerden veelvuldig dat niet bewezen kon worden dat scheuren door de bevingen zijn veroorzaakt. Sinds vorig jaar is die bewijslast echter omgedraaid en moet de NAM aantonen dat schade niet door de aardbevingen komt. Bedoeling is dat de NAM op grotere afstand komt te staan van de schade-afwikkeling.
Daarnaast zijn huizen bijna een miljard euro minder waard geworden door de bevingen, blijkt uit research van de RUG. In Groningen gaat het om 5.000 euro per huis gemiddeld, maar in Slochteren wel 20.000 euro en in andere dorpen nog meer. Probleem is dat een deel van de regio ook krimpgebied is, wat de huizenmarkt nog gecompliceerder maakt.
Daalt het aantal aardbevingen door de lagere gaswinning?
Er lijkt absoluut een relatie. 2016 was het rustigste jaar in een decennium en werden slechts 13 schokken boven de 1,3 op de Schaal van Richter genoteerd. Drie jaar geleden waren dat er nog 32. ,,Het lijkt er op dat de daling in seismiciteit samenhangt met de afname van de gaswinning de laatste jaren,” constateert het KNMI. Toch zijn er geen garanties: zo waren er afgelopen maand rond Loppersum ineens weer zes kleine aardschokken. Bovendien wil de daling niet zeggen dat grote bevingen, die het meest schadelijk zijn, uitblijven.
Zwaarste tot nu toe was die van 3,6 op de Schaal van Richter bij Huizinge in augustus 2012. ,,Zware bevingen blijven zeker voorkomen,” vertelde KNMI-seismoloog Läslo Evers afgelopen september in een technische briefing aan de Tweede Kamer. Dat stelt ook toezichthouder Staatstoezichthouder op de Mijnen (SodM). Eerder noemde Belgische seismoloog Manuel Sintubin het nieuwe vorig jaar door SodM vastgestelde gaswinningplafond van 24 miljard kuub niet wetenschappelijk onderbouwd en gebaseerd op ,,drijfzand.” Hij spreekt van schijnveiligheid richting de Groningers.
Is het mogelijk de gaskraan snel dicht te draaien?
Technisch is het goed te doen, ook dreigen er geen miljardenclaims voor de NAM en gashandelaar GasTerra: sinds 2012 worden er geen lange termijncontracten meer afgesloten met afnemers, schreef minister Kamp (EZ) vorig jaar aan de Tweede Kamer. Ook voor de schatkist is stoppen geen probleem: bedroegen de gasbaten vier jaar terug ruim 15 miljard euro per jaar, door het terugbrengen van de winning rekent het Kabinet voor 2017 op een kleine 3 miljard euro. Met de economie op volle stoom draait en de ene na de andere miljardenmeevaller voor minister Dijsselbloem, is dat op te vangen.
Waarom stoppen we dan niet?
Er is een probleem: Het Groninger gas is van bijzondere kwaliteit. Waar vrijwel al het aardgas, onder meer uit Rusland, ‘hoogcalorisch’ is, komt uit Groningen ‘L-gas’: laagcalorisch aardgas. Verschil is dat L-gas 14 procent stikstof en daarmee minder energie bevat.
Nu komt het en dat is waar premier Rutte op doelt: alle miljoenen cv-ketels in Nederland kunnen enkel laag calorisch gas uit Groningen aan. Pas vanaf dit jaar zijn nieuwe ketels verplicht ook geschikt voor hoogcalorisch gas. Alle cv-installaties snel vervangen kost ruim veertien miljard euro. En daar blijft het niet bij: 4 miljoen Duitse gezinnen en 2 miljoen huishoudens in Frankrijk en België gebruiken ook het L-gas uit Groningen. Inmiddels is afgesproken dat Duitsland vanaf 2020 over gaat naar hoogcalorisch gas en België en Frankrijk vanaf 2024. Tot dan toe moet gas naar onze buurlanden en Frankrijk.
Tom Poes verzin een list! Of gaat dat niet?
Hoogcalorisch gas kan laagcalorisch worden gemaakt door stikstof bij te mengen. De GasUnie heeft meerdere menginstallaties waar dat gebeurt. Plan was om nog zo’n fabriek bij te bouwen in het Groningse Zuidbroek, een investering van een half miljard euro. Dit najaar heeft minister Kamp de bouw echter op de lange baan geschoven. Volgens het Kabinet is de investering niet rendabel nu de behoefte aan Gronings gas vanaf 2020 snel afneemt doordat Duitsland, Frankrijk en België overgaan naar hoogcalorisch. Door de verduurzaming daalt de gasbehoefte jaarlijks sowieso met 1,13 procent, is in het Energieakkoord afgesproken. Dat zal straks nog sneller dalen. Zo heeft het Kabinet de plicht om nieuwe wijken op het gasnet aan te sluiten recent geschrapt.
Waar moeten we ons gas vandaan komen als Groningen dichtgaat?
Bijvoorbeeld uit Noorwegen of uit Rusland. Dat doen we al. In 2015 importeerden we voor het eerst bijna net zoveel gas als we verbruikten. Ook kunnen we sinds kort LNG – liquid natural gas, vloeibaar gemaakt gas – vanuit heel de wereld importeren en opslaan in een nieuwe terminal op de Rotterdamse Maasvlakte. Daarna kan het weer vluchtig gemaakt worden.
De vraag is uiteraard hoe wenselijk met name de Rusland-optie is. Met Poetin die zich steeds agressiever opstelt en MH17 en Oekraïne nog vers in het geheugen willen Nederland en Europa juist minder afhankelijk worden van Rusland en Gazprom. Dat lukt trouwens niet, de werkelijkheid is weerbarstig. In 2016 exporteerde Gazprom een recordhoeveelheid van 180 miljard m3 gas naar Europa. De bouw van een tweede pijplijn – Nordstream 2 – door de Baltische Zee en de Oostzee naar Duitsland vordert ondertussen gestaag.
De Groningers kunnen het dichtdraaien dus vergeten?
Dat niet. Veel partijen bepleiten in hun verkiezingsprogramma’s de gaswinning verder terug te dringen. In het Noordelijke verkiezingsdebat medio februari zeiden op de VVD na alle uitgenodigde lijsttrekkers (CDA, ChristenUnie, D66, GroenLinks, PvdA en 50PLUS) dat zij naar maximaal 12 miljard kuub per jaar willen komende Kabinetsperiode. Daarmee gingen sommigen verder dan hun eigen verkiezingsprogramma.
Wij zijn een modern koloniaal wingewest, zeggen boze Groningers. Is dat terecht?
Het is hoe je er tegenaan kijkt. Feit is dat het gigantische 2800 miljard kuub gas tellende Groninger-veld sinds de ontdekking in 1959 al een kleine 300 miljard euro (€265 miljard in de periode 1963-2013) heeft opgebracht. Dat geld ging naar heel Nederland. Onze sociale zekerheid is er mede door opgebouwd, jaarlijks konden Kabinetten er miljarden extra door besteden. Deels kwam dat geld in Groningen terecht. Verder ontvangen de Groningers al jaren een beetje korting – enkele tientjes per jaar per gezin – op hun gasrekening, de zogenaamde Noordenkorting.
In 2007 beloofde het toenmalige Kabinet verder de Noordelijke provincies miljarden in ruil voor het schrappen van de Zuiderzee-lijn. Het gaat onder meer naar de zuidelijke ringweg in Groningen, betere railverbindingen en andere knelpunten.
Waar het specifiek op de bevingen aankomt heeft Groningen ruim een miljard euro gekregen voor schadeherstel. Ook hebben het Rijk, de provincie en de NAM de Economic Board Groningen opgericht om het aardbevingsgebied economisch te versterken. De komende jaren is er 100 miljoen euro beschikbaar. Zo loopt er een pilot waarbij het gebied als eerste mag testen met 5G, de volgende generatie super snel mobiel internet.
Elsevier 08.03.2017 De Groningse boosheid die premier Mark Rutte (VVD) ten deel viel in tv-programma Pauw & Jinek is nog altijd onderwerp van gesprek.Was het een opzetje dat al wekenlang werd voorbereid?
In De Telegraaf zegt Dick Kleijer van de Groninger Bodem Beweging ‘een paar weken van tevoren’ te zijn uitgenodigd door het tv-programma, dat tijdens deze campagne en tot aan de verkiezingen wordt uitgezonden.
In de val gelokt?
Kleijer was een van de vragenstellers die Rutte het vuur na aan de schenen legden over de gaswinning in Groningen en de aardbevingen die daarvan het gevolg zijn. ‘Ze (de redactie, red.) wilden weten of we een voorkeur hadden voor een lijsttrekker,’ zegt Kleijer. ‘Voor ons heeft het niet veel zin om te zitten bij een partij waarmee we het eens zijn. Daarom hebben we gevraagd om iemand die verantwoordelijk is voor de gaswinning en dat is de premier.’ Dat is overigens maar ten dele waar, aangezien de gaswinning al decennia loopt. Rutte is premier sinds 2010.
Rutte krijgt horde woedende Groningers voor zijn kiezen in talkshow#Jinek#Pauw
Niet professioneel en onbehoorlijk van beide presentatoren 10:23 – 7 maart 2017
Vanwege alle bevingen en boosheid in het gebied is de gaswinning onder Ruttes leiding flink teruggeschroefd. Presentator Jeroen Pauw – die de gemoederen tijdens de uitzending met collega Eva Jinek niet tot bedaren bracht – zegt dat Rutte niet doelbewust ‘in de val is gelokt’. ‘Hij wist welke groep in het publiek zou zitten en had nog contact met minister (van Economische Zaken) Henk Kamp om zich erop voor te bereiden,’ zegt Pauw. In het AD zei de presentator gisteren nog dat het ‘op het randje van prettig was’. Volgens hem moet er ‘misschien vooraf nog iets beter worden uitgezocht hoe explosief die mensen zijn. Zoiets kan ook uit de hand lopen. Maar laten we het nou niet overdrijven.’
Rutte zou pas maandagmiddag rond 16.00 uur zijn ingelicht over het Groningse bezoek.
Groningen willen gaskraan helemaal dicht
Rutte lag maandagavond hevig onder vuur in de uitzending. De emotioneel reagerende Groningers willen dat de gaskraan volledig dichtgaat. Dat is onmogelijk, zei de premier. ‘Dan zit Nederland in de kou. Heel ons systeem is hierop ingericht, de kachels, de gasfornuizen.’ De groep Groningers nam er geen genoegen mee. ‘Mensen kunnen geen kant op, omdat ze hun huis niet kunnen verkopen,’ zei een meneer.
Een van de aanwezigen zei dat ze het idee heeft dat Groningen als een ’koloniaal wingewest’ wordt behandeld. ‘We zijn mensen, maar we worden niet als mensen behandeld door de regering,’ zei een ander. Al snel werd er gejoeld en geschreeuwd en werden leuzen naar de premier geroepen. ‘Nee, nee, nee!’‘bullshit!’, ‘u bent premier-onwaardig’. Een aantal mensen hield vellen papier omhoog met de tekst‘not my premier’.
Tom Reijner (1986) werkt sinds augustus 2013 op de webredactie. Hij studeerde Politicologie en Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.
Telegraaf 07.03.2017 PvdA-lijsttrekker Lodewijk Asscher uit felle kritiek op het optreden van VVD-voorman Mark Rutte bij Pauw & Jinek.
De premier kreeg maandag in het praatprogramma de volle laag van een buslading boze aardbevingsgedupeerden uit Groningen. „Hij had meteen sorry moeten zeggen. Mensen voelen zich genaaid”, zei Asscher dinsdagavond in Vara-programma De Wereld Draait Door. Daarmee viel hij zijn coalitiepartner snoeihard aan.
De PvdA-voorman schuwde het ook niet om zichzelf onder de loep te nemen. Hij zegt ’ontevreden’ te zijn over zijn eigen optreden tijdens het Carré-debat van afgelopen zondag. Hij hoorde andere lijsttrekkers dingen zeggen die hij zelf wel naar voren had willen brengen. „Maandagochtend stond ik niet vrolijk op”, likt de sociaaldemocraat zijn wonden.
Ook in de laatste peilingen staat de PvdA er niet goed voor. De partij staat zo’n beetje geparkeerd op 12 zetels. In de Tweede Kamer hebben de sociaaldemocraten er momenteel 36.
Koplopers VVD en PVV staan in de peilingen op lichte winst, net als CDA. Er zit inmiddels een behoorlijk gat tussen opvolgers D66 en SP.
Telegraaf 07.03.2017 VVD-lijsttrekker Mark Rutte wordt komende vrijdag niet opnieuw geconfronteerd met een boze Groninger. Actualiteitenprogramma Nieuwsuur heeft vanwege de veelbesproken uitzending van Pauw & Jinek een bevingsgedupeerde afgezegd voor opnames met de premier.
De Groningse Annemarie Heite, bekend van de documentaire De Stille Beving, was uitgenodigd door Nieuwsuur om de premier kritisch te bevragen over de gaswinning. Maar de redactie van het programma heeft de gast op eigen initiatief afgezegd.
’Herhaling’
„We vinden het minder gelukkig om binnen enkele dagen dezelfde confrontatie met dezelfde lijsttrekker te hebben. Het zou te veel herhaling zijn”, legt verslaggever Nynke de Zoeten uit. „Het heeft er niet mee te maken dat we het onderwerp niet belangrijk genoeg vinden.”
Nieuwsuur benadrukt dat er met de VVD „geen enkel” contact is geweest naar aanleiding van de veelbesproken uitzending van Pauw & Jinek. Premier Rutte kreeg daar maandagavond de volle laag van een buslading boze Groningers. Volgens De Zoeten heeft Heite begrip voor de situatie.
De VVD was naar eigen zeggen niet op de hoogte dat het onderwerp vrijdag zou langskomen.
AD 07.03.2017 Premier Mark Rutte kon maandagavond bij Pauw en Jinek nauwelijks zijn zinnen afmaken doordat toeschouwers hem in de rede vielen. In het publiek bij de talkshow zat een grote groep Groningers die woedend zijn op de VVD’er om het kabinetsbeleid rond de gaswinning in hun provincie.
‘De heer Rutte heeft ons zesenhalf jaar leeggezogen. En dat doet hij nog steeds. Hij wordt afgeschilderd als een positief politicus, een optimist. Maar weet je wat een optimist doet? Die lacht alles weg, dus hij lacht ook onze problemen weg’, aldus een boze man in het publiek. Rutte luisterde hoofdschuddend naar het boegeroep en de scheldpartijen: ‘Naaiers’. Een vrouw in het publiek hield een briefje omhoog #notmypremier.
Jeroen Pauw legde tussen het geschreeuw door uit dat het televisieprogramma ‘mensen uit de samenleving’ uitnodigt. ‘Vandaag zijn dat mensen uit Groningen die in het getroffen gebied wonen en daar gaan we nu even mee praten.’ Vervolgens hield Dick Kleijer uit Groningen een betoog waarom hij niet boos is maar ‘razend’. ‘Deze meneer Rutte hier aan tafel zei ‘we doen het wel netjes in Groningen.’ Is het netjes als er in zijn regeerperiode 76.000 schademeldingen zijn? Is het netjes als er honderd huizen afgebroken worden?’ Om stevig af te sluiten: ‘Het begrip netjes is aan enige inflatie onderhevig.’
Zowel Pauw als Eva Jinek moest een aantal keer ingrijpen om te zorgen dat het stil genoeg werd voor Ruttes weerwoord: ‘Gaswinning in Groningen is natuurlijk in de afgelopen vijf zes jaar van iets waar Groningen, Nederland trots op was veranderd in een nachtmerrie.’ En om de boze Groningers wat te sussen: ‘Ik snap volledig hoe verschrikkelijk het is wat jullie meemaken. Daar hoef je echt niet aan te twijfelen.’
Elsevier 07.03.2017 In het tv-programma Pauw & Jinek hebben boze burgers uit Groningen premier en VVD-lijsttrekker Mark Rutte uitgejoeld. Ze uitten hun onvrede over de gaswinning en de aardbevingen die daarvan het gevolg zijn.
De emotioneel reagerende Groningers willen dat de gaskraan volledig dichtgaat. Dat is onmogelijk, zei Rutte maandagavond aan tafel bij tv-programma Pauw & Jinek: ‘Dan zit Nederland in de kou. Heel ons systeem is hierop ingericht, de kachels, de gasfornuizen.’
Oef, de Groningse woede jegens Rutte bij Pauw en Jinek is zelden vertoond.
23:30 – 6 maart 2017 De gaswinning is al stap voor stap verminderd, zei Rutte. ‘Alle deskundigen zeggen dat dit veilig kan. Maar hiermee neem ik jullie probleem niet weg. Ik begrijp jullie grote zorgen voor duizend procent.’
De groep Groningers nam er geen genoegen mee. Volgens hen ging de winning eerst omhoog voordat deze werd gehalveerd. De aardbevingen hebben huizen ernstig beschadigd of verwoest, klonk het in de tv-studio. ‘Mensen kunnen geen kant op, omdat ze hun huis niet kunnen verkopen,’ zei een meneer. Een van de aanwezigen zei dat ze het idee heeft dat Groningen als een ’koloniaal wingewest’ wordt behandeld. ‘We zijn mensen maar we worden niet behandeld als mensen door de regering,’ zei een ander.
Al snel werd er gejoeld en geschreeuwd en werden allerlei leuzen naar de premier geroepen. ‘Nee, nee, nee,’ ‘bullshit’, ‘u bent premier-onwaardig’. Een aantal mensen hield vellen papier omhoog met de tekst ‘not my premier’. Rutte liet zich niet van de wijs brengen. Hij had wel moeite met het formuleren van zijn antwoord, omdat de boze Groningers hem veelal niet lieten uitspreken.
We zijn ‘week in, week uit’ bezig de situatie te verbeteren, zei Rutte, tot ongeloof van het publiek. Maar ook dat hij ‘de ellende (van de Groningers, red.) hier vanavond niet kan wegnemen. Ik kan wel toezeggen dat we zo snel mogelijk de problemen willen oplossen.’ Volgens de VVD-lijsttrekker heeft het kabinet dat hij de afgelopen vier jaar leidde, wel het enorme belang onderschat van het verstevigen van de huizen in Groningen.
Tom Reijner (1986) werkt sinds augustus 2013 op de webredactie. Hij studeerde Politicologie en Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.
NU 06.03.2017 De NAM moet van het Staatstoezicht op de Mijnen (SoDM) onderzoek gaan doen naar de recente toename van het aantal bevingen bij Loppersum. Deze zijn het afgelopen maand opvallend toegenomen.
Deze plotselinge toename van de seismische activiteit in het gebied volgde op een jaar van relatieve rust.
Meer dan een jaar geleden werd de gaswinning rondom Loppersum helemaal stilgelegd, omdat juist daar veel bevingen waren. Het dichtdraaien van de gasputten leidde aanvankelijk tot een grote daling van het aantal bevingen.
Maar in de maand februari waren er in de omgeving van de Groningse plaats zes aardschokken met een kracht van tussen de 1.2 en 1.6 op de schaal van Richter.
Burgemeester
Burgemeester Albert Rodenboog van Loppersum beklaagde zich eerder al bij het SoDM over de toename in het aantal bevingen. Hij drong onlangs bij het staatstoezicht aan op meer onderzoek door de NAM.
Volgens een woordvoerder van het SoDM liep er bij de NAM al een onderzoek naar de seismische activiteit rondom Loppersum. “We hebben de NAM nu gevraagd om deze recente bevingen ook in dat onderzoek mee te nemen”, aldus de zegsman van het SoDM.
Het is niet bekend wanneer de resultaten van het onderzoek van de NAM worden gepubliceerd.
Telegraaf 04.03.2017 De politiek is nog altijd niet overtuigd van de urgentie van het aardbevingsprobleem in Groningen. Dat betoogt cabaretier Freek de Jonge zaterdag in een paginagrote advertentie in verschillende kranten. Hij roept mensen op zijn petitie ’Laat Groningen niet zakken’ te tekenen. Al bijna 90.000 mensen hebben hun handtekening gezet.
In de petitie pleit de geboren Groninger onder meer voor een ’scheiding van gas en staat’, het versneld stoppen van de gaswinning, ruimhartige compensatie van schade en het opstellen van een Deltaplan voor de provincie Groningen.
De Jonge verdiepte zich de afgelopen zes weken in de aardbevingsproblematiek veroorzaakt door de gaswinning. In januari hield hij een actieweek, waarin hij de kwestie besprak met bewoners, bestuurders, deskundigen en actiegroepen. „Dat heeft veel opgeleverd, maar niet voldoende. (..) De verkiezingen staan voor de deur. Vroeg of laat moeten we veranderen. Waarom niet nu?”, vraagt De Jonge zich af.
Uitzending toch nog op tijd voor de Tweede Kamerverkiezingen
VK 04.03.2017 De documentaire De stille beving geeft een huiveringwekkend beeld van de situatie in Groningen. Na een twitteractie is de uitzending vervroegd van april naar vanavond – op tijd voor de verkiezingen.
Het sidderen van de aarde, loze beloften, groeiende wanhoop, instortende monumentale boerderijen, de dood van de hartpatiënt en de bosuil die op een schuurzolder nestelde – de dramatische scènes kruipen onder de huid van de kijker, die eindelijk zelf kan doorgronden waarover Groningers in het bevingsgebied zich al jaren opwinden en waaronder ze lijden. Soms met echtscheiding en de dood tot gevolg.
Drie jaar geleden besloot documentairemaker Piet Hein van der Hoek (62, zelf geboren in Zoutkamp, Groningen, maar daar allang vertrokken) een film te maken over de aardbevingen die samenhangen met de gaswinning door de Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM). ‘Mij viel op dat de aandacht voor de bewoners kort na een grote beving snel weer verdween’, zegt Van der Hoek. ‘Iedereen is even in rep en roer. Maar wat die bevingen op termijn met mensen doen, zien we niet. Ik wilde met een klein verhaal over één gezin een groot probleem in beeld brengen.’
Van der Hoek pakte de zaken grondig aan, als een wetenschapper die de aanwezigheid van een poltergeist met objectieve middelen wil aantonen. De documentairemaker installeerde 21 videocamera’s (deels infrarood, voor nachtopnamen) in en rond de boerderij van het stel Albert en Annemarie en hun twee dochters in Bedum, en liet die 24 uur per dag, maand in maand uit registreren wat er gebeurde.
200 duizend uur werden vastgelegd. Van een bosuiltje fladderend in de schuur. Van de marter die over de balken rent. Van de wisselende seizoenen, regen, storm, sneeuw, en dan: een Boeddhabeeld dat schommelt op een tafel tussen vazen die zachtjes rinkelen, een wiegende kroonluchter en een bak water met rimpels. Een beving!
Zonder commentaar registreert Van der Hoek de gevolgen van bevingen die Groningen al jaren teisteren
Zonder commentaar registreert Van der Hoek de gevolgen, niet van deze ene aardschok, maar van de cumulatie van bevingen die Groningen al jaren teisteren: de scheuren in muren die breder zijn geworden, de nieuwe schade in de slaapkamer van de dochters, de stutten die worden geplaatst om instortingen te voorkomen.
Een vertegenwoordiger van de NAM komt op bezoek en zijn belofte dat het echtpaar schadeloos wordt gesteld en dat de narigheid ‘geen financiële consequenties moet hebben’ leidt tot emotionele, hoopvolle reacties. De NAM had er lucht van gekregen dat Annemarie ’s avonds te gast zou zijn bij RTL Late Night van Humberto Tan, bij wie ze vertelt dat haar gezin – in tegenstelling tot veel lotgenoten – de ellende achter zich kan laten.
Later blijkt wat de belofte van de NAM waard is: niets. De angst, de onzekerheid, de woede en wanhoop groeien met de jaren. De camera legt het allemaal vast. Het spreken met gespleten tong door de NAM, het eindeloze geduld van Annemarie, totdat na weer een loos gebaar van de vertegenwoordiger ‘de maat finaal vol is’. ‘Jij bent met een grote honkbalknuppel gekomen. Je hebt m’n hele huis aan gort geslagen en het moet weer worden hersteld. Hoe dúrf je?’ Waarop de NAM-man klaagt: ‘Ik vind het wel heel persoonlijk worden.’ De scène werd, vertelt Van der Hoek, bij de vertoning in een stampvolle bioscoop in Groningen met een staande ovatie onthaald.
Vicepremier Lodewijk Asscher komt op werkbezoek. Hij hoort het verhaal aan van de buurman, wiens boerderij is gesloopt. Met zijn vrouw woont hij, zwaar hartpatiënt, bij een bevriend paar en wacht op een regeling met de NAM voor de bouw van een nieuw, bescheiden huis. Voordat de regeling is getroffen sterft de man, gebroken.
ONHEIL
De seizoenen verglijden, en weer komt er zo’n infraroodopname – die aankondiging van onheil. De uil fladdert, de marter gaat er piepend vandoor, het Boeddhabeeld wankelt en een enorme lading houtblokken valt met donderend geraas om. Nieuwe stutten, nieuwe strijd en tot slot de berusting in de nederlaag: ‘Gelijk hebben en gelijk krijgen zijn verschillende dingen’, zegt Albert.
Het gezin gaat akkoord met de sloop van de boerderij uit 1839, en krijgt er nieuwbouw voor terug. Als de sloop begint, vinden moeder en dochters het bosuiltje dood langs het pad. Ze begraven het in het bos en markeren het grafje met een kruis van takken – een mooie metafoor voor het leven dat met en uit de woning verdwijnt.
Die strijd is nog niet gestreden, maar één slag is binnen: de aanvankelijke uitzenddatum is vervroegd
Hoe de onzekerheid en de angst voor een grote klap – die volgens de NAM de eerste jaren niet gaat komen – de Groningers tot wanhoop drijven, maakt De stille beving hartverscheurend invoelbaar. Het zou de documentaire tot een machtig instrument kunnen maken in de strijd van de gedupeerden voor wat zij als gerechtigheid beschouwen.Die strijd is nog niet gestreden, maar één slag is binnen: de aanvankelijke uitzenddatum is vervroegd. Met luidruchtige steun van cabaretier Freek de Jonge en na een twitterbombardement door de Groningers heeft de zendercoördinator van de NTR de uitzending verschoven van april naar vanavond, ruim vóór de verkiezingen van 15 maart, waarvan de uitslag mogelijk medebepalend is voor de toekomst van de gaswinning.
Telegraaf 01.03.2017 Minister Henk Kamp (Economische Zaken) gaat de rechterlijke uitspraak over de aansprakelijkheid van de NAM bestuderen. Volgens de rechtbank in Assen is de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) ook aansprakelijk voor immateriële schade bij Groningers die wonen in het door aardbevingen getroffen gebied. De bevingen zijn het gevolg van de gaswinning.
Ook de Staat was gedagvaard, maar die is volgens de rechtbank niet aansprakelijk en hoeft niet voor deze kosten op te draaien. De NAM is eigendom van Shell en Exxon, maar een groot deel van de opbrengst van de gaswinning in Groning gaat naar de Staat. Kamp wijst er woensdag in een reactie op dat het kabinet de gaskraan sinds 2012 steeds wat verder heeft dichtgedraaid om de kans op aardbevingen in Groningen te verkleinen. Het kabinet-Rutte II trad aan in 2012 en vergeleken met dat jaar is de gaswinning in Groningen gehalveerd.
Met het oog op de veiligheid van de Groningers en gesteund door onderzoeksresultaten is de gaswinning vanaf eind 2013 in stappen verminderd. „Daarbij is rekening gehouden met het belang van de leveringszekerheid. Immers, heel Nederland en delen van Duitsland, België en Frankrijk zijn afhankelijk van het gas uit het Groningenveld”, aldus de minister.
Telegraaf 01.03.2017 „Een absolute doorbraak voor de inwoners van het aardbevingsgebied.” Zo noemt advocaat Pieter Huitema woensdag het oordeel van de rechtbank in Assen dat de NAM ook aansprakelijk kan worden gesteld voor immateriële schade die bewoners in het door aardbevingen getroffen Groningen hebben.
Huitema stapte namens 127 gedupeerde Groningers naar de rechter. Hij verwacht dat zo’n tachtig van hen na de uitspraak een schadeclaim kunnen indienen. „In theorie gaat het echter in het hele aardbevingsgebied om duizenden, misschien wel tienduizenden mensen die geestelijk lijden en met een doktersverklaring hun immateriële schade vergoed kunnen krijgen.”
Omdat de rechter heeft aangegeven dat dat het woongenot door de aardbevingen is aangetast, kunnen mensen volgens Huitema ook de rente op hun hypotheek terugvorderen.
De advocaat hoopt dat de NAM deze zaak niet gaat vertragen. „Hoe lang het duurt is afhankelijk van de NAM. Het zou de NAM sieren als ze een handreiking doen en met ons in gesprek gaan over een goede oplossing. Maar als ze in hoger beroep gaan kan het jaren duren voordat mensen hun schade vergoed krijgen.”
’Tien kilo afgevallen’
Aardbevingsgedupeerde Pieta Ettema uit Loppersum is blij met de uitspraak van de rechter. „De hele ellende vreet namelijk aan ons. We willen hier niet meer wonen, maar we zitten vast in ons huis. Niemand wil dat huis nu kopen” zegt ze. „We hebben veel spanning. Ik slaap slecht en thuis hebben we een kort lontje. Het vreet letterlijk aan me. Ik ben gewoon tien kilo afgevallen.”
Het is volgens Ettema dan ook goed dat er nu een uitspraak ligt. „We slaan een andere weg in en hopelijk komt daar iets moois uit. De reactie van de NAM is echter weinig hoopgevend. Het zou me niet verbazen als ze in hoger beroep gaan. Hoe blij we nu ook zijn met de uitspraak, je krijgt tegelijkertijd ook weer een tik door zo’n cynische reactie. Dat maakt het gewoon heel zwaar.”
Ettema wil vooral erkenning. „Natuurlijk wil je een vergoeding voor de schade, maar ik heb geen idee om hoeveel geld het dan gaat. Ik hoop vooral dat er nu het besef komt dat de problemen zo groot zijn dat het goed is om de gaskraan dicht te draaien. Want zolang er zoveel gas wordt gewonnen, blijven de angst en spanning.”
Eerste keer
Persrechter Jeff Biesma van de rechtbank Noord-Nederland sprak woensdag van een „ bijzondere uitspraak.” Volgens hem is het de eerste keer dat „een dergelijke vordering op zo’n grote schaal wordt toegewezen.”
De persrechter legde uit dat inwoners van het gebied waar als gevolg van de gaswinning aardbevingen voorkomen hun psychische leed wel moeten aantonen. Dat kan bijvoorbeeld met een doktersverklaring. Hij wees erop dat de uitspraak niet alleen van belang is voor de Groningers die de zaak aanspanden. Ook andere inwoners van het gebied kunnen met dit vonnis in de hand een procedure tegen de NAM aanspannen. Potentieel zijn dat volgens de persrechter duizenden mensen.
Mocht de NAM in beroep gaan, dan is onzeker of gedupeerden al eigen zaken kunnen beginnen. De NAM zou het gerechtshof kunnen vragen om opschorting van het vonnis van woensdag.
BB 01.03.2017 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM ) is ook aansprakelijk voor immateriële schade van een groep inwoners van het door aardbevingen getroffen Groningen. De rechtbank in Assen heeft woensdag bepaald dat de gaswinning door de NAM, verantwoordelijk voor de bevingen, het woongenot van de Groningers meer dan gewoon aantast. Volgens de rechtbank is sprake van ‘aantasting in de persoon’.
Niet tastbare schade
De NAM draait al op voor zichtbare aardbevingsschade aan woningen en andere gebouwen. Een groep van 125 Groningers stapte naar de rechter om een principe-uitspraak te krijgen over de vraag of de NAM bovendien aansprakelijk is voor andere, niet tastbare schade. Zo hebben mensen lichamelijke en psychische klachten. Velen kampen met een burn-out, hebben last van angst of stress en maken zich zorgen over hun woning die minder waard is geworden.
Staat niet aansprakelijk
Of mensen recht hebben op een schadevergoeding en de hoogte daarvan, moet in afzonderlijke rechtszaken worden vastgesteld. De Staat is wat de rechtbank betreft niet aansprakelijk. De rechtbank vindt dat de Staat onrechtmatig heeft gehandeld door na een relatief zware beving in 2012 de gaswinning niet terug te schroeven. Maar dat wil nog niet zeggen dat de Staat ook voor de kosten moet opdraaien. De NAM is vergunninghouder en daarom aansprakelijk.
Inbreuk op woongenot
De rechter vindt dat duidelijk is dat de aardbevingen ‘diep ingrijpen in levens’ en veel inwoners de situatie als ‘zeer belastend’ ervaren. De NAM maakte een onrechtmatige inbreuk op hun ongestoorde woongenot, aldus de rechtbank. (ANP)
‘Hele gezinnen zijn kapotgemaakt. Nu moet NAM over de brug komen.’
VK 01.03.2017 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) is aansprakelijk voor de immateriële schade die inwoners van het aardbevingsgebied in Groningen ervaren. Dat heeft de rechtbank in Assen woensdag bepaald.
127 eisers claimden psychisch leed door de bevingen, zoals angst, zorgen en aantasting van hun woongenot. ‘Er is niet alleen sprake van scheuren in huizen, maar ook van scheuren in de ziel’, aldus persrechter Biesma. Volgens de rechtbank heeft NAM onrechtmatig gehandeld. ‘Veel mensen ervaringen spanningen en gevoelens van onveiligheid. Dit overschrijdt de grenzen van wat maatschappelijk acceptabel is.’
‘Dit is een doorbraak’, zei advocaat Pieter Huitema namens de eisers. Hoe groot de financiële genoegdoening wordt, zal per geval moeten worden bepaald.
‘Dit is een grote stap in de goede richting’, zegt Lambertus Janssens, een van de gedupeerden. ‘Eindelijk erkenning voor alle ellende’, reageert Martien Ettema uit Loppersum. ‘Hele gezinnen zijn kapotgemaakt. Nu moet NAM over de brug komen.’ De NAM zegt de uitspraak van de rechter eerst goed te willen besuderen.
Immateriële schade
De eisers hadden ook de staat aansprakelijk gesteld voor hun leed. De rechtbank stelt vast dat de staat onrechtmatig heeft gehandeld door tussen januari 2013 (toen een alarmerend advies van het Staatstoezicht op de Mijnen verscheen) en 2015 (toen de Raad van State de gaswinning terugschroefde) de gaskraan niet ver genoeg dicht te draaien. Omdat NAM als exploitant de verantwoordelijkheid draagt voor de gevolgen van de gaswinning, zijn de vorderingen op de staat afgewezen.
‘Het is belangrijk dat de staat eindelijk verwijtbaar gedrag wordt verweten’, zegt eiser Martien Ettema. ‘Dat hebben wij altijd gezegd en daar is nu erkenning voor. De recordwinning in 2013 was misdadig. Maar door deze uitspraak kan de staat zich blijven verschuilen achter de NAM. De minister laat NAM opdraaien voor alle sores, terwijl de overheid burgers moet beschermen en ontzorgen.’
Tevreden
Ook gedupeerde Elze Schollema (57) is tevreden met de uitspraak. Maar hij heeft er een hard hoofd in dat zijn geld wordt uitgekeerd. Als één voor één moet worden vastgesteld of er sprake is van psychische schade, dan gaat het jaren duren voor er geld wordt uitgekeerd. Bovendien heeft de NAM tot dusver maar weinig compassie getoond.”
“De ellende begon voor mij in 2012, toen mijn huis en bedrijf werd getroffen door een zware aardbeving. De materiële schade is inmiddels grotendeels door de NAM betaald, maar door psychische problemen heb ik mijn garagebedrijf in Usquert inmiddels moeten sluiten.”
Lees meer
Groningers claimen immateriële bevingsschade: ‘Het gaat in je lijf zitten’
NU 01.03.2017 De rechtbank in Assen heeft de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) aansprakelijk gesteld voor de immateriële schade van een aantal aardbevingsgedupeerden. Het gaat hierbij om lichamelijke klachten zoals hoofdpijn en psychische klachten zoals angst.
In samenwerking met GIC
De rechtbank heeft het vonnis woensdag bekendgemaakt.
Pieter Huitema, advocaat van de gedupeerden, spande namens 127 Groningers de zaak aan tegen de Nederlandse staat en de NAM. Voor een aantal van die zaken is de NAM aansprakelijk, is het oordeel. Volgens de rechtbank is echter onvoldoende grond om de staat aansprakelijk te stellen. “Ze bevinden zich niet in hetzelfde maatschappelijke verkeer”, verklaart de rechtbank.
Onrechtmatig
Wel wordt gesteld dat de staat onrechtmatig heeft gehandeld in de periode van januari 2013 tot november 2015, omdat ondanks kennis van de aardbevingen is nagelaten de gaswinning terug te schroeven. Volgens de rechtbank hebben de eisers echter niet onderbouwd dat zij geen schade hadden geleden wanneer de staat wel tot reductie was overgegaan.
Pieter Huitema, advocaat van de gedupeerden, eist een schadevergoeding voor zijn cliënten. De hoogte hiervan moet via een vervolgprocedure bepaald worden. “Deze kan uiteenlopen van 3.000 tot 30.000 euro per persoon. Experts gaan hier nog naar kijken”, zegt Huitema.
Schademeldingen
De rechtbank acht bewezen dat de aardbevingen het woongenot aantasten van bewoners in het Groningenveld, waar de frequentie van de bevingen hoger ligt.
“De NAM bagatelliseert de situatie”, aldus de rechtbank. “De bevingen hebben invloed op het leven van veel inwoners. Dit is ook te zien aan de grote hoeveelheid schademeldingen.”
NAM
De NAM heeft kennisgenomen van het vonnis, maar reageert woensdag nog niet inhoudelijk. “Voor ons is het belangrijk dat er duidelijkheid komt over de drempel voor vergoeding voor immateriële schade”, reageert een woordvoerder.
Het bedrijf zegt het oordeel van de rechtbank verder te willen bestuderen voor het met een statement komt, maar laat desgevraagd aan NU.nl weten zelf altijd gesteld te hebben aansprakelijk te zijn voor zowel materiële als immateriële schade als gevolg van de gaswinning.
Woongenot
De zaak is in februari 2014 door Huitema, van advocatenkantoor De Haan Advocaten, namens 127 Groningers aangespannen. De gedupeerden stellen dat de aardbevingen hun woongenot hebben aangetast en dat sprake is van geestelijk lijden. Een aantal van die personen is nu door de rechtbank in het gelijk gesteld.
“Bij sommige van mijn cliënten is de angst zo groot dat ze slechter functioneren. Ook spreken ze van hinder, omdat ze constant aannemers over de vloer krijgen in verband met de schade aan hun huis. Al deze klachten zijn samengevat onder de noemer immateriële schade”, aldus Huitema. “Het zou de NAM sieren als ze met ons in gesprek gaan.”
Onderzoek
De Rijksuniversiteit Groningen (RuG) waarschuwde in februari dat de gezondheid wordt aangetast van inwoners die meervoudige schade aan hun woning hebben geleden door aardbevingen. Dit hangt volgens de universiteit voor een deel samen met het gevoel van onveiligheid dat deze personen ervaren.
Ze ervaren slapeloosheid en vermoeidheid, maar ook hartkloppingen en hoofdpijn, is te lezen in het onderzoek Gronings Perspectief, dat de RuG heeft uitgevoerd in opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen.
Motie
Diverse partijen in Den Haag zijn blij dat de NAM aansprakelijk kan worden gesteld. De VVD wilde niet inhoudelijk op het vonnis reageren.
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) laat weten de rechterlijke uitspraak over de aansprakelijkheid van de NAM te gaan bestuderen.
In februari is een motie aangenomen waarin vrijwel alle fracties in de Tweede Kamer schreven dat de gaswinning in Groningen verder moet worden verlaagd, dat de NAM uit het proces van schadeafhandeling moet worden gehaald en dat er een uitkoopregeling moet komen voor iedereen die het gebied wil verlaten.
Gesprek
De NAM heeft hierop desgevraagd aan NU.nl laten weten dat er al stappen zijn gezet in het verwijderen van hun rol in het proces van schadeafhandeling. “Onze directeur gaat graag met de politiek in gesprek over deze kwestie. Dit is echter geen blanco cheque.”
Vorig jaar stemde het kabinet in met de verlaging van de gasproductie in Groningen voor de komende vijf jaar van 27 naar 24 miljard kuub per jaar.
Telegraaf 01.03.2017 De rechtbank in Assen oordeelt dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) ook aansprakelijk is voor immateriële schade van een groep inwoners van het door aardbevingen getroffen Groningen. Volgens de rechter heeft de NAM onrechtmatig gehandeld. Het is nog niet duidelijk hoe hoog de vergoeding aan de Groningers zal zijn.
De rechter zei dat de gaswinning door de NAM het woongenot van de Groningers meer dan gewoon aantast. Volgens de rechtbank is sprake van „aantasting in de persoon.”
De NAM draait al op voor het vergoeden van zichtbare aardbevingsschade aan woningen en gebouwen. Een groep van 125 Groningers stapte naar de rechter om een principe-uitspraak te krijgen over de vraag of de NAM bovendien aansprakelijk is voor andere niet tastbare schade. Zo hebben mensen lichamelijke en psychische klachten. Velen kampen met een burn-out, hebben last van angst of stress en maken zich zorgen over hun woning die minder waard is geworden.
Of mensen recht hebben op een schadevergoeding, moet in afzonderlijke rechtszaken worden vastgesteld. De Staat is, wat de rechtbank betreft, niet aansprakelijk. De rechtbank vindt dat de Staat onrechtmatig heeft gehandeld door na een relatief zware beving in 2012 de gaswinning niet terug te schroeven. Maar dat wil nog niet zeggen dat de Staat ook voor de kosten moet opdraaien. De NAM is vergunninghouder en daarom aansprakelijk.
De rechter vindt dat duidelijk is dat de aardbevingen „diep ingrijpen in levens” en veel inwoners de situatie als „zeer belastend” ervaren. De NAM maakte een onrechtmatige inbreuk op hun ongestoorde woongenot, aldus de rechtbank.
Reactie NAM
De NAM reageert woensdag nog niet inhoudelijk op het vonnis van de rechtbank in Assen. Het bedrijf heeft kennisgenomen van de uitspraak.
Manager van het aardbevingenteam van de NAM Thijs Jurgens gaf wel aan dat hij zich afvraagt waar zo’n claim voor vergoeding van immateriële schade dan aan moet voldoen. „We zoeken duidelijkheid, gaan de uitspraak bestuderen en kijken dan wat we gaan doen”, aldus Jurgens.
Partijen positief over NAM-vonnis
Diverse partijen in Den Haag zijn blij dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) aansprakelijk kan worden gesteld voor immateriële schade door aardbevingen als gevolg van de gaswinning Groningen. Tweede Kamerlid Carla Dik-Faber (CU) vindt het vonnis „een belangrijke erkenning van het leed dat de mensen in Groningen treft.” Volgens de rechter is de overheid niet aansprakelijk, maar Dik-Faber vindt dat de staat ook zijn verantwoordelijkheid moet nemen. „De ChristenUnie wil het winningsplan openbreken en de gaswinning de komende jaren omlaag brengen.”
Eric Smaling (SP) noemt het een „geweldige uitspraak voor de bewoners” en een „mokerslag voor de NAM en minister Kamp.” „Terecht dat de NAM aansprakelijk is voor de psychische schade die veel Groningers hebben opgelopen”, aldus Jan Vos van de PvdA. Volgens het Kamerlid „ondervinden Groningers hier dag in dag uit ellende van.” Ook Agnes Mulder van het CDA reageert optimistisch. „De NAM moet haar verantwoordelijkheid nemen, zich neerleggen bij de uitspraak en de Groningers gewoon tegemoetkomen.” De VVD wilde niet inhoudelijk op het vonnis reageren.
AD 01.03.2017 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) is verantwoordelijk voor immateriële schade van inwoners van het aardbevingsgebied en moet daarom een schadevergoeding betalen. Dat heeft de rechtbank in Assen vanmorgen besloten. Een gevolg van de uitspraak is dat dúizenden inwoners van het aardbevingsgebied nu bij de NAM om smartengeld kunnen vragen. ,,De weg is vrijgemaakt,” zegt advocaat Pieter Huitema. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) gaat de uitspraak naar eigen zeggen ‘bestuderen’.
De zaak was aangespannen door 127 gedupeerden. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) bagatelliseert volgens de rechter de impact die de aardbevingen hebben op bewoners in het gebied. Volgens de rechter beweert de NAM veel te gemakkelijk dat er sprake is van ‘normale hinder’ in het gebied. Volgens de rechter is sprake van een ‘ernstige inbreuk op ongestoord woongenot’.
Feestje
Advocaat Pieter Huitema van de gedupeerden spreekt van een doorbraak. Enkele gedupeerden zeiden meteen ‘een feestje te gaan vieren’. ,,De gedupeerden voelen zich eindelijk erkend,” zegt Huitema. ,,En laten we niet lacherig doen, sommigen hebben er echt zwaar onder geleden. Maar dit is een absolute doorbraak. Dit betekent dat duizenden mensen uit het aardbevingsgebied nu immateriële schade bij de NAM kunnen claimen. Ze kunnen zich melden via http://www.aardbevingen.nl .”
Volgens de advocaat kunnen bedragen variëren van 3000 tot 30.000 euro per persoon. Dat moet per persoon worden bekeken. Dat iemand in het aardbevingsgebied woont, betekent niet automatisch dat hij of zij recht heeft op smartengeld. Een gedupeerde moet wel aantonen dat zijn of haar woning geregeld is beschadigd door aardbevingen om depressies, huilbuien, slapeloze nachten en burn-outs geloofwaardig te maken. Voor ‘aantasting van het woongenot’ is zelfs geen doktersverklaring nodig. Wie claimt een echte depressie te hebben gekregen, heeft wel bewijs van een dokter nodig. Ook kunnen meerdere personen per woning immateriële schade claimen. Het gaat immers om persoonlijke schade. Het gaat zowel om huurders als kopers van een woning.
Nu beginnen
De NAM kan nog wel in hoger beroep. Toch heeft dat volgens Huitema geen schorsende werking. Met andere woorden: namens gedupeerden kan hij bijna per direct beginnen met het verzamelen en indienen van claims wegens immateriële schade.
De Nederlandse Staat was ook voor de rechter gedaagd, maar die hoeft niet te betalen voor immateriële schade. Al heeft de Staat volgens de rechter ook onrechtmatig gehandeld tussen 2013 en 2015, toch oordeelt de rechter dat de Staat niet aansprakelijk is voor immateriële schade. Dit komt omdat de gedupeerden onvoldoende aannemelijk hebben gemaakt dat zij geen schade zouden hebben geleden, als de Staat de gasproductie had beperkt.
De NAM is echter wél aansprakelijk omdat de schade die bewoners hebben, het gevolg zijn van de bedrijfsactiviteiten van de NAM. ,,Hier zijn we dus blij mee,” zegt Huitema. ,,De mensen kunnen nu gewoon naar de NAM.”
Unieke zaak
De behandeling van de rechtszaak diende in november. De eisers stelden dat door de aardbevingen hun leefgenot is aangetast: stress, slapeloosheid, huilbuien, depressies en angst. Daarom eisten ze een financiële vergoeding voor hun immateriële schade van de NAM en de Staat.
De NAM werd al eerder aansprakelijk gesteld voor materiële schade. Het bedrijf zei in november al niet te willen opdraaien voor immateriële schade omdat er bij lange na niet voldaan zou zijn aan de strenge eisen voor smartengeld. Ook de Staat stelde zich zo op.
Een van de gedupeerden verklaarde in november: ,,Op visite gaan in de omgeving of bij vrienden of familie doen we eigenlijk nooit meer. Het enige onderwerp is bevingsschade, de strijd met de NAM, de reparaties die na twee maanden alweer teniet zijn gedaan. Je bent geen prettig gezelschap.”
Elsevier 01.03.2017 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) wordt aansprakelijk gesteld voor de immateriële schade die bewoners hebben geleden in het door aardbevingen getroffen gebied in Groningen. De aardbevingen zijn het gevolg van de gaswinning door de NAM, een dochterbedrijf van Shell.
De aardbevingen hebben geleid tot aantasting van het woongenot, angst, spanningen en stress bij een aantal bewoners. De NAM moet schadevergoeding betalen aan bewoners als die kunnen bewijzen dat ze schade hebben geleden. De schadevergoeding kan per geval verschillen.
Zo’n 127 gedupeerde Groningers spanden een rechtszaak aan tegen de NAM. De uitspraak is ‘een absolute doorbraak voor de inwoners van het aardbevingsgebied’, zegt advocaat Pieter Huitema, die de slachtoffers bijstond. ‘In het gebied gaat het om duizenden, misschien wel tienduizenden mensen die geestelijk lijden en met een doktersverklaring hun immateriële schade vergoed kunnen krijgen.’
Huitema hoopt niet dat de NAM in hoger beroep gaat tegen de uitspraak. ‘Het zou de NAM sieren als ze een handreiking doet en met ons in gesprek gaat over een goede oplossing,’ aldus de advocaat. Gaat de NAM wel in hoger beroep, dan kan het proces nog jaren duren.
Mogelijk duizenden claims
De NAM wilde woensdag niet reageren op vragen van elsevier.nl. Het is nog onduidelijk of het bedrijf verdere stappen wil nemen. Manager Thijs Jurgens zegt dat er vooral veel onduidelijkheid is: het is onbekend aan welke eisen het bewijs moet voldoen om een claim goedgekeurd te krijgen en NAM geld te laten betalen aan de gedupeerde. ‘We zoeken duidelijkheid, gaan de uitspraak bestuderen en kijken dan wat we gaan doen,’ zegt Jurgens tegen het ANP.
Het is mogelijk dat duizenden Groningers een schadeclaim indienen: alle gedupeerden kunnen schadevergoeding vragen, niet alleen de 127 Groningers die naar de rechter zijn gestapt. Met bewijzen als een doktersverklaring kunnen zij de claim onderbouwen.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
Telegraaf 01.03.2017 De rechtbank in Assen beslist woensdag of Groningers ook niet-materiële schade die het gevolg is van aardbevingen vergoed kunnen krijgen. Zichtbare aardbevingsschade aan woningen en gebouwen kan worden gecompenseerd. 125 Groningers stapten naar de rechter omdat zij ook andere, niet-tastbare schade vergoed willen zien. Zij hebben daarom de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) en de Nederlandse Staat gedagvaard.
De aardbevingen in Groningen zijn het gevolg van de gaswinning door de NAM. De bevingen zorgen voor schade aan huizen, scholen en andere gebouwen en mensen voelen zich er onveilig door. Groningers hebben onder meer last van angst en stress en maken zich zorgen over hun woning die minder waard is geworden. Om de kans op zware aardbevingen te verminderen, heeft het kabinet de gaskraan sinds 2012 steeds wat verder dichtgedraaid.
NU 24.02.2017 De Raad van State behandelt op maandag 22 mei opnieuw de beroepen tegen het gaswinningsbesluit van de minister van Economische Zaken, dat in september 2016 werd genomen. In januari werd na een spoedprocedure, aangespannen door omwonenden, door de raad al besloten dat de gaskraan niet verder dicht hoeft.
In samenwerking met GIC
Dit ging om een voorlopig oordeel. De afdeling bestuursrechtspraak zal zich in mei opnieuw over de beroepen tegen de gaswinning in Groningen buigen en een definitief besluit nemen, laat het via een persbericht weten.
In totaal zijn 22 ontvankelijke beroepschriften binnengekomen. Indieners zijn individuele burgers, maar ook de Groninger Bodembeweging en enkele milieuorganisaties.
Tegenstanders willen dat er minder dan 24 miljard kuub gas per jaar, waar minister Kamp van Economische Zaken in september tot besloot, wordt gewonnen in Groningen. De indieners van de beroepen stellen dat de gaswinning tot financiële en aanzienlijke veiligheidsrisico’s zou kunnen leiden.
De uitspraak van De Raad van State volgt naar verwachting enkele maanden na de rechtszaak.
Immateriële schade
De rechtbank Noord-Nederland doet woensdag 1 maart uitspraak in de rechtszaak tegen de Nederlandse Staat en de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), die door 127 mensen is aangespannen.
De gedupeerden zeggen te kampen met lichamelijke of psychische klachten als gevolg van de door gaswinning veroorzaakte aardbevingen en eisen hiervoor een financiële vergoeding.
Een motie waarin vrijwel alle fracties in de Tweede Kamer schreven dat de gaswinning in Groningen verder moet worden verlaagd, dat de NAM uit het proces van schadeafhandeling moet worden gehaald en dat er een uitkoopregeling moet komen voor iedereen die het gebied wil verlaten, is dinsdag aangenomen.
De NAM heeft hierop desgewenst aan NU.nl laten weten dat er al stappen zijn gezet in het verwijderen van hun rol in het proces van schadeafhandeling. “Onze directeur gaat graag met de politiek in gesprek over deze kwestie. Dit is echter geen blanco cheque.”
Telegraaf 24.02.2017 Hans Alders, de Nationaal Coördinator Groningen (NCG), wil uitleg van verzekeringsmaatschappijen. Hij wil weten wat er waar is van berichten dat de Groningers geen rechtsbijstandverzekering af kunnen sluiten tegen schade door aardbevingen.
Het gaat onder andere om ARAG, Interpolis, Centraal Beheer, FBTO en Averó, aldus de NCG op de website.
De coördinator heeft signalen van bewoners dat er verzekeraars zijn die niet de schade niet dekken. Dat is volgens de coördinator anders dan eerdere informatie van verzekeraars die de NCG tot zijn beschikking had. Eerder zei de NCG nog dat bewoners van het aardbevingsgebied bij bovengenoemde verzekeraars een rechtsbijstandverzekering konden afsluiten. Hij deed dat ,,op basis van eerdere contacten met verzekeraars”.
RTV Noord vroeg dat na bij de betrokken verzekeraars en berichtte vrijdag dat bleek dat de verzekeraars Groningers vrijwel altijd weren uit de verzekering.
NU 21.02.2017 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) overweegt geen generaal pardon om alle openstaande aardbevingsschades in één keer af te handelen, in tegenstelling tot wat RTV Noord dinsdag berichtte.
In samenwerking met GIC
“NAM herkent zich niet in artikelen die vanmiddag zijn verschenen en neemt afstand van deze berichtgeving”, laat de maatschappij in een statement weten.
Volgens een woordvoerder is de NAM druk in gesprek over het beter afhandelen van de aardbevingsschades, maar is er in geen geval sprake van een generaal pardon.
Een motie waarin vrijwel alle fracties in de Tweede Kamer schreven dat de gaswinning in Groningen verder moet worden verlaagd, dat de NAM uit het proces van schadeafhandeling moet worden gehaald en dat er een uitkoopregeling moet komen voor iedereen die het gebied wil verlaten is dinsdag aangenomen.
De NAM laat hierop desgewenst aan NU.nl weten dat er al stappen zijn gezet in het verwijderen van hun rol in het proces van schadeafhandeling. “Onze directeur gaat graag met de politiek in gesprek over deze kwestie. Dit is echter geen blanco cheque.”
Manifest
Woensdag bood een delegatie van Groningse bestuurders een manifest aan in de Tweede Kamer. René Paas, commissaris van de Koning in de provincie, riep de politiek op te stoppen met het “politieke gehakketak”.
“Breng de hoeveelheid aardgas die je wint naar beneden, haal NAM uit het systeem van de schadevergoedingen en investeer in Groningen”, aldus Paas.
Verlaging
Vorig jaar stemde het kabinet in met de verlaging van de gasproductie in Groningen voor de komende vijf jaar van 27 naar 24 miljard kuub per jaar.
De NAM, voluit de Nederlandse Aardolie Maatschappij, is opgericht door olieconcerns Shell en ExxonMobil om het Groningse gas te winnen en te exploiteren.
Telegraaf 21.02.2017 De NAM overweegt alle openstaande claims voor aardbevingsschades in één keer af te handelen, een soort generaal pardon. Het gaat om duizenden zaken. De NAM wil zo vertrouwen terugwinnen, meldt RTV Noord.
De NAM praat nog met instanties en overheden over de manier waarop het pardon moet worden uitgevoerd. “Als wij zo’n schone lei gestalte kunnen geven, doen we dat graag. We weten alleen nog niet hoe”, zegt directeur aardbevingen Thijs Jurgens tegen de regionale omroep.
NU 15.02.2017 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft vorig jaar weer iets minder aardgas uit de bodem gepompt. Het gaat om een daling van 3,24 procent ten opzichte van 2015.
In totaal bedroeg de productie 35,8 miljard kubieke meter, meldt de onderneming die in handen is van Shell en ExxonMobil woensdag.In 2015 won de NAM nog 37 miljard kubieke meter gas.
Het meeste aardgas komt uit de Groningse bodem: 27,6 miljard kubieke meter. Uit kleinere gasvelden op land haalde de NAM 5,5 miljard kuub, kleine gasvelden op zee waren goed voor 2,7 miljard kuub.
Dat de productie daalt, is in lijn met de verwachting. Voor het Groningse gasveld heeft minister Henk Kamp van Economische Zaken een productieplafond ingesteld om het risico op aardbevingen te verminderen. Dat wordt niet per kalenderjaar gemeten, maar per ‘gasjaar’, dat duurt van 1 oktober tot en met 30 september.
In 2015-2016 bleef de NAM net binnen het maximum van 27 miljard kubieke meter. In het huidige gasjaar mag maximaal 24 miljard kuub gas worden gewonnen. Voor veel Groningers gaat dat lang niet ver genoeg.
VK 15.02.2017 Zonder concreet te worden of exacte getallen te noemen, stuurt de voltallige Tweede Kamer aan op verdere vermindering van de gaswinning in Groningen. In een niet vaak vertoonde demonstratie van eensgezindheid namen coalitie en oppositie donderdag in een motie belangrijke wensen over die een verbond van Groningse organisaties en gemeenten eerder had opgesteld in een petitie.
De gezamenlijke politieke opvatting op het Binnenhof is nu dat er de komende jaren minder gas moet worden gewonnen dan het huidige kabinet van plan is, dat benadeelde huizenbezitters zich kunnen laten uitkopen en dat ‘alles in het werk moet worden gesteld om het vertrouwen van de Groningers terug te winnen’. Daarnaast stelt de motie van het PvdA-Kamerlid Vos dat de NAM, het bedrijf achter de gaswinning, geen rol meer mag hebben in besluiten over de afhandeling van de aardbevingsschade.
De eendracht kwam alleen tot stand omdat Vos geen concreet getal over de vermindering van de gaswinning in zijn motie zette. Daarover bestaat onenigheid. De VVD bijvoorbeeld benadrukte opnieuw dat het dichtdraaien van de gaskraan er niet toe mag leiden dat ‘mensen in de kou komen te zitten’.
De lijsttrekkers van de grote partijen spraken zich vorige week nagenoeg allemaal al uit voor vermindering van de gaswinning
Geleidelijk minderen
Hoe toeschietelijk lijsttrekkers ook zijn, het Gronings vertrouwen is weg
Politici – in Groningen hebben ze er weinig vertrouwen meer in. Dat ondervond ook Jesse Klaver (GroenLinks) toen hij zich mengde onder demonstranten. ‘Ik word net zo behandeld als Halbe Zijlstra van de VVD. De politiek is voor de mensen hier één pot nat.’
Namens het kabinet hield minister Kamp van Economische Zaken donderdag vast aan het eerdere kabinetsbesluit dat de NAM toestaat om de komende vijf jaar nog 24 miljard kuub gas per jaar uit de Groningse bodem te halen. Voor daarna voorziet hij een jaarlijkse vermindering van 2 miljard kuub per jaar. Sneller minderen wil hij ook niet, omdat hij vreest daarmee het aardbevingsrisico juist weer te vergroten. Wel beloofde hij de Kameruitspraak binnenkort in het kabinet te bespreken.
Groningse actievoerders en de milieubeweging willen nu al terug naar 12 miljard kuub per jaar. Voor een concreet politiek besluit daarover zullen zij waarschijnlijk moeten wachten op het regeerakkoord van een nieuw kabinet dat na de verkiezingen van 15 maart wordt geformeerd. De huidige Tweede Kamer is volgende week voor het laatst bijeen en gaat daarna met verkiezingsreces.
De lijsttrekkers van de grote partijen spraken zich vorige week tijdens een verkiezingsdebat in Groningen nagenoeg allemaal al uit voor vermindering van de gaswinning. De Groningse commissaris van de Koning, René Paas, herinnerde hen daar woensdag nog eens aan door hun met een groot gevolg van Groningers een petitie aan te bieden.
Trouw 15.02.2017 Met de verkiezingen voor de deur doet de Tweede Kamer de door aardbevingen geplaagde Groningers opvallende beloftes: de gaskraan wordt verder dichtgedraaid.
Er moet een uitkoopregeling komen voor iedereen die het beefgebied wil verlaten. En de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) mag zich niet meer bemoeien met de schadeafwikkeling van de bewoners.
Niet eerder trok de Tweede Kamer zo gezamenlijk op om ‘het vertrouwen van de Groningers terug te winnen’ als vandaag tijdens een debat. D66’er Stientje van Veldhoven zei: “laten we politiek gehakketak voortaan voorkomen.”
Het Kamerdebat werd bijgewoond door tientallen bezorgde Groningers, onder wie de commissaris van de koning René Paas. Zij hadden een petitie meegenomen naar Den Haag getiteld ‘laat Groningen niet zakken’. Op dit moment staat de teller op meer dan 67.000 ondertekenaars.
Stientje van Veldhoven
De partijen in Den Haag zijn onder de indruk van het opgelaaide protest in het noorden, aangewakkerd door bekende Groningers als Arjen Lubach en Freek de Jonge. Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren zei richting haar collega-Kamerleden: “Goed dat er verkiezingen voor de deur staan. Dan gebeurt er eindelijk wat.”
De vraag is nu wát er precies gebeurt. De Kamermotie vertelt niet hoe ver de gaskraan moet worden dichtgedraaid. VVD-minister Henk Kamp (economische zaken) heeft deze kabinetsperiode de winning teruggebracht van 53 naar 24 miljard kuub gas per jaar. Minder vindt hij onverantwoord.
Kamp zal de oproep van de Kamer formeel nog in de ministerraad bespreken, maar de uitkomst laat zich raden. De boodschap van de partijen is in feite gericht aan het volgende kabinet. Tijdens de formatie kan de nieuwe coalitie straks niet om verlaging van de gaswinning heen. Diverse partijen willen terug naar 18 miljard kuub, anderen zelfs naar 12 en uiteindelijk nul. PvdA’er Jan Vos weigerde een getal te noemen: “Dan wordt het een soort gasbingo.” Daarmee schoof Vos het zo bekritiseerde politieke gehakketak vakkundig door naar de besloten formatietafel van het nieuwe kabinet.
NU 15.02.2017 In de Tweede Kamer zijn vrijwel alle fracties het erover eens dat de gaswinning in Groningen verder moet worden verlaagd, dat de NAM uit het proces van schadeafhandeling moet worden gehaald en dat er een uitkoopregeling moet komen voor iedereen die het gebied wil verlaten.
Dat blijkt uit een motie over de gaswinning in Groningen die later op de dag door een meerderheid van de Kamer wordt ingediend, blijkt uit het debat hierover woensdagmiddag.
De partijen roepen het kabinet gezamenlijk op dat “alles in het werk moet worden gesteld om het vertrouwen van de Groningers terug te winnen”.
De NAM, voluit de Nederlandse Aardolie Maatschappij, is opgericht door olieconcerns Shell en ExxonMobil om het Groningse gas te winnen en te exploiteren.
Veiligheid
In de Kamer buitelen de Kamerleden over elkaar heen om te zeggen dat de veiligheid van de Groningers voorop moet staan.
De gaswinning moet naar beneden, alleen met hoeveel is de vraag. Sommige Kamerleden noemen het getal van 12 miljard kuub per jaar, maar er is geen gedegen onderzoek dat dit getal onderbouwt.
“Ik ga geen getallen noemen, dan krijg je een soort gasbingo”, zegt PvdA-Kamerlid Jan Vos. VVD’er André Bosman waarschuwt dat een te snelle verlaging van de gasproductie ook voor gevaar kan zorgen.
Ramp in slow motion
De oppositiepartijen manen het kabinet tot haast met het nemen van een beslissing. “In Groningen voltrekt zich een ramp in slow motion”, waarschuwt GroenLinks-Kamerlid Liesbeth van Tongeren. “Als de productie verder omlaag kan, gaan we dat doen”, belooft Stientje van Veldhoven van D66.
Volgens minister Henk Kamp (Economische Zaken) is de schadeafhandeling “met de beste bedoeling” opgezet. Maar ondanks die goede bedoelingen loopt de procedure vertraging op waardoor de kosten stijgen, zegt Kamp. De schadeafhandeling moet beter, aldus de bewindsman.
Manifest
Eerder op de dag bood een delegatie van Groningse bestuurders een manifest aan in de Tweede Kamer. René Paas, commissaris van de Koning in de provincie, riep de politiek op te stoppen met het “politieke gehakketak”.
“Breng de hoeveelheid aardgas die je wint naar beneden, haal NAM uit het systeem van de schadevergoedingen en investeer in Groningen”, aldus Paas.
Vorig jaar stemde het kabinet in met de verlaging van de gasproductie in Groningen voor de komende vijf jaar van 27 naar 24 miljard kuub per jaar.
Boter bij de vis
Alleen als Nederland te maken krijgt met een extreem koude winter en er meer gestookt moet worden, kan dit plafond worden verhoogd. Ieder jaar wordt opnieuw vastgesteld of deze hoeveelheid aangepast moet worden.
Daarnaast moet de bevingsschade beter worden afgehandeld, vinden de partijen. De NAM, die in het gebied verantwoordelijk is voor de gaswinning en de schade betaalt, moet zich hier niet langer mee bemoeien.
Milieudefensie noemt de stellingname van de meerderheid van de partijen een stap in de goede richting. “Maar het is nog geen boter bij de vis”, zegt Jorien de Lege, campagneleider energie van Milieudefensie. “We moeten echt terug naar 12 miljard kuub in 2020 om de toekomst van Groningen en het klimaat veilig te stellen.”
Waddenzee
Woensdag werd ook bekend dat er een einde komt aan de boringen in de Waddenzee. Gasbedrijf ENGIE E&P ziet af van verdere boringen. Hierdoor zullen er in het Waddengebied geen nieuwe mijnbouwinstallaties meer komen.
Bezwaren tegen de vergunning die ENGIE E&P had om te boren werden door de Raad van State ongegrond verklaard. De vergunning die het bedrijf had om te boren bleef geldig, maar volgens Kamp heeft ENGIE hem verzekerd dat ze geen gebruik gaan maken van de vergunning. “Een vergunning is geen verplichting”, aldus de minister.
Telegraaf 15.02.2917 De hele Tweede Kamer wil de gaskraan in Groningen verder terugdraaien. Dat lijkt een doorbraak, maar politieke partijen zijn het nog niet eens over met hoeveel kuub de winning moet worden teruggebracht.
Hoewel alle partijen een motie tekenen, vinden onder andere SP en ChristenUnie dat de Groningers recht hebben op meer duidelijkheid. De hele Kamer is het wel eens over twee meer concretere zaken. Het parlement wil namelijk dat minister Kamp (Economische Zaken) de NAM weghaalt uit het schadeproces en een uitkoopregeling instelt voor Groningers die het bevingsgebied willen verlaten.
De gaskraan wordt de komende jaren al teruggebracht tot 24 kuub. Alleen in koude winters mag er meer gewonnen worden.
Minister Kamp liet tijdens het debat over ’Groningen’ weten dat het kabinet al werkt aan een omslag waardoor we in Nederland in de toekomst veel minder gas gaan gebruiken.
„Na het jaar 2020 neemt de behoefte aan gas uit Groningen af met 2 miljard kuub per jaar tot 7 miljard kuub in 2029”, zegt de bewindsman. De gaskraan nu helemaal dichtdraaien is volgens de minister geen optie: „Heel Nederland en delen van Duitsland, België en Frankrijk komen dan in de kou te zitten.”
NU 10.02.2017 Vereniging Eigen Huis (VEH) heeft Hans Alders, Nationaal Coördinator Groningen (NCG), vrijdag opgeroepen om zo snel mogelijk te starten met een experiment waarin gedupeerden van de gaswinning direct worden geholpen, om daarna pas de financiële afwikkeling te regelen.
In samenwerking met GIC
In december vorig jaar is de Eerste Kamer akkoord gegaan met de omkering van de bewijslast, wat inhoudt dat Groningers niet hoeven te bewijzen dat hun schade is ontstaan door de bevingen.
Volgens de VEH mist de omkering van de bewijslast echter een praktische werking. “Het is aan NAM om aan te tonen dat de schade niet het gevolg van gaswinning is. Maar omdat dit pas aan het eind van de hele kwestie plaatsvindt, namelijk als een rechtszaak wordt aangespannen, duurt het in de praktijk verschrikkelijk lang voordat een gedupeerde wordt geholpen.”
De vereniging ziet daarom mogelijkheden in het eerst afhandelen van de schade bij gedupeerden, om daarna pas te kijken wie voor de financiën moet opdraaien. “We roepen de coördinator op om dit kleinschalig uit te testen”, zegt de VEH. “De mogelijkheden van de omkering van de bewijslast zouden zo maximaal aan de gedupeerden van gaswinning ten goede kunnen komen.”
Onafhankelijke commissie
De NCG laat desgewenst aan NU.nl weten een commissie van onafhankelijke deskundigen samen te stellen die een schadeprotocol in het leven moet roepen. Nu is het nog de NAM die het protocol vaststelt.
Ook wil de coördinator het schadeproces voor bedragen onder de 1.000 euro vereenvoudigen. “Zo moet het voor de bewoner mogelijk worden om schade met de mobiele telefoon te fotograferen en aan het CVW te sturen. Bij erkenning kan de bewoner meteen over gaan tot schadeherstel.”
De NCG laat weten graag met VEH in gesprek te gaan over de suggesties die zij doen.
Volgens de VEH zijn er nog talloze Groningers die vastzitten in de juridische rompslomp omtrent de afhandeling van schade geleden door gaswinning. Dinsdagavond liepen duizenden mensen ineen grote fakkeltocht door de Groningse binnenstad als protest tegen het beleid over de gaswinning in de noordelijke provincie.
Het was de eerste keer dat bestuurders en bewoners van buiten de stad meededen in een dergelijk protest. Volgens de organisatie liepen vrijwel alle Groningse burgemeesters mee.
Cabaretier en geboren Groninger Freek de Jonge overhandigde aan het einde van de tocht op het podium van de Vismarkt een manifest aan de Commissaris van de Koning in Groningen.
Telegraaf 10.02.2017 Gaswinning in Groningen kan verder worden afgebouwd als dat nodig is. Dat heeft premier Rutte vrijdag gemeld tijdens de wekelijkse persconferentie.
Foto: ANP
Volgens de bewindsman hebben energie-experts de overheid geadviseerd de gaswinning in stappen terug te brengen. Als er nieuwe inzichten ontstaan of beschikbaar komen, dan zal het kabinet zijn mening aanpassen, aldus premier Rutte volgens persbureau Bloomberg.
Scheuren
Deze week volgden nieuwe protesten in Groningen tegen de boringen door de NAM, met energiebedrijven Shell en Exxon als grootaandeelhouders. Die boringen zorgen volgens bewoners voor talloze scheuren in woningen en bedrijfspanden.
De afhandeling van schade door de NAM zou onvoldoende zijn. Groningers hebben de NAM herhaaldelijk opgeroepenruimhartiger met de schade om te gaan.
Veel politieke partijen meldden Groningers dinsdagavond meer tegemoet te willen komen bij hun schadeclaims. Rutte gaf vrijdag aan serieus naar de klachten van de Groningers te kijken.
Gasvelden leeg
Het Nederlandse kabinet heeft eerder het programma voor boringen naar gas tot 2021 teruggeschroefd. De grote gasvelden in Nederland raken leeg.
Minister Kamp (Economische Zaken) bereidde Nederlanders in december voor op een toekomst zonder gas. Nederland kan dankzij meer energie van zonnecellen en windmolenparken met minder gas af, concludeerde Netbeheerder GasUnie Transport eerder.
BB 09.02.2017 Het eerste lijsttrekkersdebat voor de Tweede Kamerverkiezingen vond deze week plaats in Groningen. En vanzelfsprekend gaat het dan over de aardgaswinning, aardbevingen, de schade aan de huizen en de compensatie daarvoor. Lijsttrekkers van de oppositiepartijen buitelen over elkaar heen de aan de NAM beloofde 24 miljard m³ per jaar terug te draaien naar 12 miljard.
Vertrouwen is nul
In het manifest ‘Laat Groningen niet zakken’ opgesteld door nota bene Freek de Jonge wordt gepleit voor een betere schadevergoeding en minder bureaucratische rompslomp voor gedupeerden. De politiek heeft het moeilijk in Groningen. ‘Ik probeer te stemmen, maar het is moeilijker, want het vertrouwen in de politiek is tot nul gedaald’, zegt een demonstrerende dame.
Cocktail
De gewantrouwde politiek behandelde uitgerekend deze week ook de Structuurvisie Ondergrond (Strong) in de Tweede Kamer. Die visie probeert het cocktail van belangen en de zeer uiteenlopende ruimtelijke claims in de ondergrond in kaart te brengen. Ook daar speelt energie een belangrijke rol. Zaken als geothermie (warmte van de aarde benutten), warmte-koude-opslag, opslag van CO2 en niet te vergeten schaliegas (overigens tot 2023 taboe in Nederland) zijn prominente issues. De rol van aardgas is in de Structuurvisie Ondergrond van ondergeschikt belang. Alleen de kleine gasvelden kunnen nog een rol spelen in de ‘transitiefase naar een aardgasloos Nederland’ dat is voorzien vanaf 2050. Drinkwatergebieden hebben in de Structuurvisie overigens een belangrijkere rol dan energie. Anders gezegd overruled de bescherming van water de gaswinning.
Schrik
De schrik voor de effecten van de gaswinning in kleine velden zit er echter goed in. Liefst 61 gemeenten en 5 provincies hebben protest aangetekend tegen de exploitatie van kleine gasvelden (en overigens ook zoutlagen). Zo heeft de gemeenteraad van Assen een ‘motie van treurnis’ aangenomen tegen de voorgenomen winning van gas onder een woonwijk. De gemeente Woerden vernam uit de Structuurvisie dat een winningsbedrijf vergunning heeft om aardgas onder woningen te winnen.
De aardgaswinning loopt ten einde. Hoe rekent Nederland af met energiebron die het land schatrijk maakte vanaf de jaren ’60 ? Lees de coverstory in Binnenlands Bestuur nummer 3, 10 februari 2017. (inlog) Deze week deel 1. Gemeenten krijgen het steeds meer voor het zeggen in aardgasloos Nederland.
VK 08.02.2017 Zowel SP als D66 vinden dat er extra steun voor de economie aan Groningen moet komen. Waar bestaat die uit, is nu de vraag. Jeroen Stans @JeroenStans
Roemer strooit met papiertjes, ‘de banenplannen van Asscher.’ Uit binnenval gehaald, leuk voor het beeld. Asscher staat ernaast, au #nldebat3:30 PM – 8 Feb 2017
Pechtold is voorstander van een internationaal klimaatinstituut in Groningen. Roemer steunt dit. De SP-leider onderstreept dat als er banen zijn in het Noorden, deze niet moeten worden ingenomen door Bulgaren en Roemenen.
Kraan zou al dicht zijn’
Asscher zegt dat de gaskraan dichtgaat en dat de NAM eruit moet. ‘En de inwoners moeten weer toekomstperspectief krijgen.’ Buma reageert: ‘Als het gas onder Den Haag had gezeten, was de kraan allang dichtgegaan. >Jeroen Stans @JeroenStans
Asscher zegt dat er volgend jaar wordt geëvalueerd. Naast me op de tribune schampert iemand ‘tis een lachtertje.’#gaswinning#nldebat
2:57 PM – 8 Feb 2017
Wat betreft Henk Krol komt er ‘als zijn partij groot genoeg wordt’ een parlementaire enquete naar de gaswinning in Groningen en ‘waar het allemaal mis is gegaan’.
Nu een onderwerp dat enorm leeft in het noorden: de gaswinning. Zijlstra zegt dat de regering al veel heeft gedaan. ‘Maar we zijn zeker nog niet klaar.’
Jesse Klaver wil in vier jaar terug naar 12 miljard kuub gaswinning. Het gat in de schatkist moet worden betaald door de gaslasten te verhogen. Dat vindt Roemer ook. ‘Er wordt al jaren geknokt door de mensen in Groningen. Wij laten de mensen hier niet in de steek.’
Gaswinning
Het debat begint om half drie vanmiddag in het provinciehuis in Groningen. Er zijn zeven lijsttrekkers aanwezig, Halbe Zijlstra valt in voor Rutte en de PVV heeft niemand gestuurd. Onderwerpen waar over wordt gesproken zijn onder andere de gaswinning, vluchtelingen en de ontevreden kiezer.
Goed en dan gaat het dus bijna beginnen. Laatste grapjes worden uitgewisseld voordat het ‘hard om hard’ gaat worden.#nldebat#rtvnoord2:16 PM – 8 Feb 2017
VK 08.02.2017 in Groningen hebben ze er weinig vertrouwen meer in. Dat ondervond ook Jesse Klaver (GroenLinks) woensdag, toen hij zich met enkele collega’s voor aanvang van het lijsttrekkersdebat in het Provinciehuis buiten mengde onder demonstranten. ‘Ik word net zo behandeld als Halbe Zijlstra van de VVD. De politiek is voor de mensen hier één pot nat.’
Dat gebeurde op de dag na de indrukwekkende fakkeltocht door de Groningse binnenstad. ‘Meneer Rutte is hier nooit geweest’, klonk het toen honend. Even later kon de miskenning van de aardbevingsellende die veel Groningers ervaren niet pijnlijker worden geïllustreerd dan door woorden van de premier zelf, in de studio bij Eva Jinek. De schade-afhandeling is ‘hartstikke netjes’ geregeld, zei Rutte. Er gaat bovendien ‘heel veel geld’ naar Groningen.
Dat schoot in het verkeerde keelgat. Was de VVD-leider vergeten dat er voor bijna 300 miljard euro aan Gronings gas in de Haagse schatkist is verdwenen?
Woensdag liet Rutte verstek gaan in het hol van de leeuw, tijdens de eerste echte krachtmeting van landelijke lijsttrekkers. Net als Geert Wilders. Ruttes vervanger Halbe Zijlstra mocht meteen puinruimen, na een aanval van Klaver. ‘Wat ik de premier kwalijk neem, is dat het lijkt alsof hij het niet serieus neemt.’ Zijlstra kon niet anders dan het voor zijn voorman opnemen. ‘Deze regering heeft heel veel gedaan. Maar we zijn er nog lang niet.’
Dat laatste was ook dinsdagavond de krachtige boodschap. Waar eerdere protestmarsen enkele honderden mensen op de been brachten, trokken nu duizenden betogers door Groningen.
Nieuw momentum, constateerde commissaris van de koning René Paas. Geïnspireerd door landelijke bekendheden als Freek de Jonge en Arjen Lubach – eindelijk erkenning – legden boze en bezorgde Groningers hernieuwd zelfbewustzijn aan de dag. Bovendien, zei Paas: ‘In de aanloop naar verkiezingen wordt alles vloeibaar.’
In de kou gezet
Nog geen dag later kreeg hij gelijk. De gaskraan verder dicht, de NAM weg uit de schade-afhandeling, geen gedoe over kleine schades: zelden waren lijsttrekkers zo toeschietelijk. Groningers zijn in de steek gelaten, uitgebuit, in de kou gezet, klonk het eensluidend.
Maar met de tienduizenden beschadigde huizen heeft ook het geloof in politiek in Groningen averij opgelopen. ‘Gescheurd vertrouwen’, stond er tijdens de fakkeltocht op het spandoek van een echtpaar uit Krewerd. ‘De stukadoor was nog niet klaar of we hadden alweer nieuwe scheuren. De overheid behandelt ons als tweederangs burgers. Ons toekomstperspectief is weg.’
Halvering van de gaswinning in de afgelopen kabinetsperiode – Zijlstra wees er fijntjes op – en minder zware aardbevingen hebben de onvrede niet getemperd. In Groningen redeneren ze: het winningsniveau was jarenlang veel te hoog. Terug naar 12 en uiteindelijk nul, met minder neemt men geen genoegen.
‘Er zijn minder zware bevingen, maar er komt nog heel veel ellende uit voort’, zegt Derwin Schorren, voorzitter van de Groninger Bodem Beweging. ‘Politici hebben hier een ereschuld. Groningen heeft Nederland zestig jaar lang gediend. En dit krijgen we er voor terug.’ Onzekerheid over de toekomst overheerst, concludeerden onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen deze week. Gevoelens van onrecht ondermijnen gezondheid en veiligheidsgevoel.
Oud zeer blijft opspelen, zegt Stieneke van der Graaff, tien jaar Statenlid in Groningen namens de ChristenUnie en nu kandidaat-Kamerlid. In 2013, het jaar na de aardbeving bij Huizinge – de zwaarste tot nog toe – werd er een recordhoeveelheid gas gewonnen. ‘Dat zit heel diep.’
Centrum Veilig Wonen
Er is de afgelopen jaren veel in gang gezet. Maar daar merken Groningers nog te weinig van. Schade-afhandeling is overgedragen aan het Centrum Veilig Wonen, maar nog steeds in opdracht van de NAM. Van de belofte huizen te versterken komt nog weinig terecht. Net als van het openbreken van het gasgebouw, volgens de Onderzoeksraad voor Veiligheid een ‘gesloten bolwerk’ van Shell, Exxon, NAM en Staat, gericht op winst. ‘Anders dan onze huizen vertoont het gasgebouw nog weinig scheuren’, zegt Schorren.
‘Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. En de paarden hebben hier heel hard gelopen’, zei Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders bij zijn aantreden in 2015. Anderhalf jaar later moet ook hij erkennen dat de vertrouwenscrisis onverminderd diep is.
Alders ziet vooral heil in een soepelere schade-afhandeling. Het steggelen over een simpele scheur kost soms tienduizend euro aan experts, contra-experts en arbiters. Wat ook niet helpt: twee derde van de schademeldingen wordt inmiddels afgedaan als niet-aardbevingsgerelateerd. Bijna alle schademelders vragen een contra-expertise aan. Alders: ‘Als er geen structurele oplossing komt voor de moeizame schade-afhandeling blijft het vechten tegen de bierkaai.’
Ik denk dat de Groningers niet zitten te wachten op politiek gehakketak. Vertrouwen kan alleen hersteld worden door onze daden, aldus Lodewijk Asscher (PvdA).
NAM-directeur Gerald Schotman zei in zijn nieuwjaarstoespraak dat NAM bereid is uit de schade-afhandeling te stappen, ‘mits men niet verwacht dat we een blanco cheque gaan uitschrijven’. Daar moet nu een knoop over doorgehakt worden, vindt Alders: ‘Niemand heeft iets aan oneliners.’
De heren lijsttrekkers beloofden beterschap. ‘Ik denk dat de Groningers niet zitten te wachten op politiek gehakketak’, zei Lodewijk Asscher (PvdA). ‘Vertrouwen kan alleen hersteld worden door onze daden.’
Daden – de Groningers snakken ernaar. ‘Gelijk hebben we’, hield Freek de Jonge de betogers dinsdagavond op de Vismarkt voor. ‘Nu is het zaak dat we het krijgen.’
Wat hebben partijen voor Groningen in petto?
De meeste gevestigde partijen wijden in hun verkiezingsprogramma een paragraaf aan de gaswinningsproblematiek. Alleen de PVV en50PLUS maken er geen woord aan vuil.
De gaskraan
De komende vijf jaar mag de NAM 24 miljard kuub gas per jaar uit de Groningse bodem halen. SP, ChristenUnie en Partij voor de Dieren willen terug naar 12 miljard kuub, een plafond dat ooit door het Staatstoezicht op de Mijnen als veilig werd bestempeld.GroenLinks draaide bij: de 21 miljard kuub uit het verkiezingsprogramma werd 12. Andere partijen zijn minder concreet, zoals PvdA (‘zo snel mogelijk zo ver mogelijk terug’) enD66: ‘Groningen moeten mensen even veilig kunnen wonen als in de rest van Nederland.’
Schadeherstel
Schade als gevolg van gaswinning in Groningen moet worden gecompenseerd, vinden VVD en CDA. Maar dat is al een wettelijke plicht. Wat Groningers steekt, is dat schade wordt afgehandeld door het Centrum Veilig Wonen in opdracht van de NAM. De schade-veroorzaker bepaalt, is de klacht. PvdA, SP, D66 en ChristenUniewillen de verantwoordelijkheid voor schade-afhandeling weghalen bij de NAM en onder publieke verantwoordelijkheid brengen.
Compensatie
De PvdA wil een derde van de gasbaten in een investeringsfonds stoppen voor de noordelijke economie en duurzame energie. Ook het CDA wil Groningen ‘royaler laten delen’ in de gasbaten.ChristenUnie pleit voor een opkoopregeling voor mensen die vastzitten in een onverkoopbaar huis.
VK 08.02.2017 De actievoerder slaapt nog als hem een reactie wordt gevraagd op de Groningse fakkeltocht tegen gaswinning, waarin hij dinsdag voorop ging. ‘Het was een lange dag, ik ga hem nu niet wakker maken’, zegt zijn vrouw Hella. Het is 9.15 uur. De geboren Groninger Freek de Jonge is teruggekomen naar zijn provincie, omdat zich daar volgens hem ‘het grootste naoorlogse schandaal’ voltrekt.
Hij lijkt met zijn bijdrage aan de strijd tegen gasboringen de noorderlingen nieuw zelfbewustzijn te verschaffen. Niet eerder liepen zoveel – zo’n 5.000 – gedupeerden en sympathisanten door de Groningse straten.Boos over nog steeds te veel gasboringen, de aanhoudende aardbevingen en de krakkemikkige procedures bij het toekennen van schadevergoedingen. Maar de woede borrelt vooral op door het gebrek aan erkenning en het voortdurende wegkijken van de NAM, het Rijk, de rest van het land eigenlijk.
De Jonge zette hun woede op papier. ‘Vanuit de constatering dat Groningen lang genoeg is uitgebuit, dat er een onveilige situatie is ontstaan en dat de huidige structuren en instanties met hun paranoïde bureaucratie een flink aantal gedupeerden tot razernij heeft gedreven, plus het feit dat het hoog tijd wordt dat we de fossiele energie de rug toekeren, groeide de behoefte om te komen tot een oproep aan alle Nederlanders’, schrijft hij in zijn manifest en actieplan Laat Groningen niet zakken. Dinsdagavond overhandigde hij het aan de Groningse Commissaris van de Koning René Paas.
Zijn teksten worden emotioneler als hij poogt de media ertoe te bewegen meer met het dossier te doen. ‘Ik zit er vol van’, schrijft hij de hoofdredacteur van de Volkskrant in aanloop naar de fakkeltocht. ‘Ik heb gezien hoe weldenkende mensen murw gebeukt zijn door een systeem dat rücksichtslos de ingeslagen weg van de gaswinning volgt door mensen te vertellen dat hun schade ‘niet-bevinggerelateerd is’, dat klokkenluiders en actievoerders hinderlijk volgt en criminaliseert, dat cultureel erfgoed afschrijft, dat onderzoeken van onafhankelijke geologen negeert of ridiculiseert en een hele provincie waar ons land ruim 50 jaar welvaart aan dankt, afschrijft.’
‘Goedemorgen, Freek de Jonge.’
Het is 10.38 uur.
Zware dag gehad?
‘Ja, het was een zware dag. Met Groningse artiesten heb ik eerst een We are the world-achtig lied opgenomen. En natuurlijk die fakkeltocht met meer mensen dan bij de inauguratie van Trump – grapje.’
Wanneer besloot u zich actief achter de Groningers te scharen?
‘Wordt dit dan weer een stukje over mij?’
Groningers benadrukken zelf dat uw rol belangrijk is.
‘Ja, en op een bepaalde manier is het wel treurig dat een bekend gezicht nodig is. Maar als het zo moet, dan moet het. Het is te belangrijk om niet achter te gaan staan.
‘Vorige week bezweek weer een boerderij in de provincie. Je springt werkelijk uit je vel als je vervolgens te horen krijgt dat het door passerende tractoren komt. Want zo gaat het nog steeds.’
U vergelijkt Groningen met de Watersnoodramp uit 1953. Met alle respect voor de aardbevingslachtoffers: toen vielen ruim 1.800 doden.
‘Ik blijf dit een merkwaardig argument vinden. De prognoses bij een aardbeving van 4 op de schaal van Richter zijn niet mals. En dan staan we erbij te kijken met zijn allen. Het is waanzinnig om te eisen dat eerst 1.800 doden moeten vallen.
‘Daar komt bij dat we dit zelf hebben veroorzaakt. We hebben zestig jaar lang Groningen als een wingewest leeggezogen. Nu de provincie wegzakt, moeten we onze verantwoordelijkheid nemen.’
Wat moet er nu als eerste gebeuren?
Rutte zit duidelijk in een spagaat: zijn electoraat bestaat voor een groot deel uit aandeelhouders van Shell
‘We moeten nu eerst in sneltempo handtekeningen krijgen voor ons manifest. Hopelijk kunnen we nog voor de verkiezingen naar de Kamer met een handtekening of 100 duizend.
‘We moeten dit onderwerp depolitiseren, zei Lodewijk Asscher tegen mij. Goed plan, het wordt tijd dat alle partijen de omvang van het probleem erkennen. Ruttes lauwe reactie bij Jinek dinsdagavond – in de trant van: we doen al heel veel – baart me dan weer grote zorgen. Hij zit duidelijk in een spagaat: zijn electoraat bestaat voor een groot deel uit aandeelhouders van Shell.’
Wat weer een van de aandeelhouders van de aardoliemaatschappij NAM is.
‘Inderdaad. Het is ongelofelijk dat de schadeveroorzaker, de NAM (aandeelhouders Shell, Exxon Mobile en de Nederlandse staat), nog altijd betrokken is bij het opnemen van de schade en bij het toekennen van vergoedingen. Ook Economische Zaken gaat verre van vrijuit.
‘Alle onzinprocedures rond de schadevergoedingen moeten direct van tafel. Dat betekent dat de NAM zich niet langer bemoeit met de vaststelling van de schade en de daarmee samenhangende vergoeding. Groningers moeten ruim worden gecompenseerd voor alle schade sinds de boringen begonnen in 1959. Laat de NAM om te beginnen 5 miljard euro in een onafhankelijk fonds storten.’
Wat greep u het meest aan sinds u zich verdiept in dit dossier?
‘Dat de psychische nood hier zo ongelofelijk hoog is. De Rijksuniversiteit Groningen laat ook zien dat er sprake is van grote bevingstress onder gedupeerden. Kinderen gaan hier gewoon naar onveilige scholen. Dit doet wat met je. Bizar dat dit kan in Nederland.
‘Ik verwacht dan ook dat er uiteindelijk een parlementaire enquête komt over Groningen. Daar voltrekt zich op dit moment zo’n groot schandaal, dat generaties na ons zich zullen afvragen hoe het zo ver heeft kunnen komen.’
Trouw 08.02.2017 De confrontatie tussen de politieke leiders vond vandaag plaats op voor VVD en PvdA lastig terrein: het Provinciehuis in Groningen, midden in de regio waar bewoners slachtoffer zijn van aardbevingen. CDA-lijsttrekker Sybrand Buma zei: “De winning zou allang zijn gestopt als de gasbel onder Den Haag had gelegen.”
Die winning van het Groningen-gas is niet gestopt, maar ten opzichte van 2013 wel gehalveerd: van 53 miljard kuub in dat jaar naar inmiddels 27 miljard. En het VVD-PvdA-kabinet draait de kraan in 2017 weer iets dichter, naar 24 miljard kuub.
De lijsttrekkers waren nagenoeg eensgezind: de gaswinning moet nog verder naar beneden. PvdA-leider Lodewijk Asscher zei: “Nederland heeft een ereschuld aan Groningen. Elk jaar draaien we die kraan verder dicht.”
Die opmerking maakt Asscher kwetsbaar. Als vice-premier was hij de afgelopen vier jaar nauw betrokken bij de kabinetsbesluiten over het gas. Dus ook bij het plan van VVD-minister Henk Kamp (economische zaken) om de winning tot 2022 in principe vast te leggen op die 24 miljard kuub per jaar. Het logische verwijt van de oppositie: waarom nu pas, in het zicht van de verkiezingen, aandringen op minder gas?
Vervelend voor Asscher: hij was het enige kabinetslid bij het debat. Premier en VVD-lijsttrekker Mark Rutte moest zich verontschuldigen omdat hij in Den Haag de Poolse premier ontving. De andere grote afwezige was PVV-leider Geert Wilders, die de uitnodiging afsloeg en zijn campagne vooralsnog beperkt tot het versturen van Twitter-berichten.
Rutte wekte de irritatie van de Groningers
De irritatie van de Groningers richt zich nog meer op de VVD dan op de PvdA. Rutte zei dinsdagavond in het tv-programma ‘Jinek’ dat de situatie in het aardbevingsgebied ‘netjes’ geregeld is en dat er al ‘heel veel geld’ naar de provincie gaat. Ook zei hij dat de bevingen ‘een aantal jaren geleden’ begon.
Rutte sprak over ‘een clubje mensen rond Alders’, doelend op de voormalig commissaris van de koningin in Groningen die het team leidt dat de bevingschade in Groningen moet herstellen. Onder andere Jesse Klaver, GroenLinks-lijsttrekker, zei dat het erop lijkt dat de VVD-leider de zorgen van Groningers niet serieus neemt. “Ik zag demonstranten met tranen in hun ogen. Er is nog lang niet genoeg gedaan.”
Tijdens de formatie van het nieuwe kabinet wordt de gaswinning ongetwijfeld onderwerp van discussie. Diverse partijen willen terug naar maximaal 12 miljard kuub per jaar, onlangs door het Staatstoezicht op de Mijnen genoemd als ‘veilige grens’. Alleen VVD-fractievoorzitter Zijlstra, in Groningen de vervanger van Rutte, verdedigde het kabinetsbesluit. Volgens hem betekent een limiet van 12 miljard dat er bij koude winters ineens extra gas gewonnen moet worden. Zulke plotse veranderingen vergroten het risico op aardschokken, aldus Zijlstra.
Wat ook opviel in het debat was het pleidooi van CDA-leider Buma om de hulp aan Marokko stop te zetten, zolang dat land weigert uitgeprocedeerde asielzoekers terug te nemen. Ook D66-voorman Alexander Pechtold vindt dat het Noord-Afrikaanse land steviger moet worden aangepakt. “We mogen hard zijn voor Marokko.”
AD 07.02.2017 Groningers in de kern van het aardbevingsgebied voelen zich veiliger, waarschijnlijk door de afname van gasbevingen in het gebied. Dat blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen. Het gaat wel slechter met de psychische gesteldheid van mensen die kampen met daadwerkelijke schade.
Het aantal gasbevingen veroorzaakt door de gaswinning van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) is afgenomen, waarschijnlijk omdat de gaskraan iets is dichtgedraaid. Uit het onderzoek van de universiteit onder duizenden respondenten blijkt nu dat mensen in het gebied rond Sappemeer, Slochteren en Siddeburen zich minder onveilig zijn gaan voelen.
Psyche
De onderzoekers noemen het positief dat er minder bevingen zijn en dat veel Groningers zich daardoor veiliger voelen. Er is echter niet alleen maar goed nieuws. Uit het onderzoek blijkt ook dat de groep bewoners met complexe schades aangeven psychisch steeds meer in de knel te komen. Zij liggen wakker van alle kopzorgen rond de schadeafwikkeling en de vrees voor gasbevingen en ervaren stress, neerslachtigheid, vermoeidheid, irritatie en geheugen- en concentratieverlies.
De zorgen komen ook tot uiting in lichamelijke klachten, zoals buik- en maagklachten, spier- en gewrichtsklachten, hoofdpijn en hartkloppingen. De onderzoekers stellen voor concrete maatregelen te nemen om deze groep te ‘ontzorgen’.
NU 97.02.2017 Duizenden mensen liepen dinsdagavond in een grote fakkeltocht door de Groningse binnenstad als protest tegen het beleid over de gaswinning in de noordelijke provincie.
In samenwerking met GIC
Deelnemers vertrokken na een kort woord van de voorzitter van de Groninger Bodem Beweging (GBB) en de Groningse burgemeester Peter den Oudsten even na 20.00 uur vanaf de Vismarkt in de provinciehoofdstad, waar de fakkeltocht ook eindigde.
Na afloop schatte de organisatie dat circa 4.500 mensen meeliepen.
Cabaretier en geboren Groninger Freek de Jonge overhandigde aan het einde van de tocht op het podium van de Vismarkt een manifest aan de Commissaris van de Koning in Groningen.
Geduld op
Dick Kleijer van de GBB zei aan het begin van de tocht tegen NU.nl dat de Vismarkt dinsdagavond geleidelijk volstroomde. De organisatie heeft gewacht tot alle demonstranten die mee wilden lopen zich op het plein verzameld hadden, voordat de tocht van start ging. “Er zijn meer mensen dan we ooit eerder gehad hebben”, aldus Kleijer.
Onder het motto: ‘Onze toekomst! Gas terug!’ wilden de actievoerders laten zien dat het geduld van de inwoners van Groningen op is.
Volgens veel Groningers heeft de gaswinning financiële schade en veiligheidsrisico’s tot gevolg. Als gevolg van de boringen vinden in de provincie ook regelmatig aardbevingen plaats.
De bevingen zorgen naast veel schade aan woningen voor een gevoel van onveiligheid onder de inwoners van Groningen.
Duizenden demonstranten bij fakkeltocht Groningen
Veel deelnemers
De opkomst van de fakkeltocht was groter dan gedacht. De Groninger Bodem Beweging (GBB), mede-organisator van de tocht, verdubbelde een dag voor de tocht het aantal fakkels nog naar drieduizend om alle deelnemers van een fakkel te kunnen voorzien.
Het is de eerste keer dat bestuurders en bewoners van buiten de stad meededen in een dergelijk protest. Volgens Kleijer liepen vrijwel alle Groningse burgemeesters mee.
Telegraaf 07.02.2017 Duizenden mensen hebben zich dinsdagavond verzameld op de Vismarkt in het centrum van de stad Groningen. Zij lopen mee in een fakkeltocht door de stad. De actie is gericht tegen de aardgaswinning in de provincie. De tocht is georganiseerd door de Groninger Bodem Beweging en Milieudefensie.
Foto: GinoPress B.V.
Ook cabaretier Freek de Jonge, Groninger van geboorte, is van de partij. Hij wierp zich onlangs op als actievoerder tegen de problemen door de aardbevingen in het gebied. Die worden veroorzaakt door de aardgaswinning. Hij vergeleek deze problemen eerder met een ramp, vergelijkbaar met de watersnoodramp in 1953.
Met het protest willen de deelnemers zeggen dat het roer in Groningen om moet. ,,Onze huizen, onze cultuurhistorie, onze gezondheid, onze levens zelfs, staan op het spel”, staat te lezen op de website van de bodembeweging.
VK 07.02.2017 Raadsvergaderingen in de provincie zijn ervoor afgezegd, Freek de Jonge en Arjen Lubach zijn achter aardbevingsslachtoffers gaan staan en landelijke politici weten het hoge Noorden ineens te vinden. Met hernieuwd zelfvertrouwen zijn duizenden Groningers dinsdagavond met fakkels de straat op gegaan om te protesteren tegen de gasboringen in de provincie en het eindeloze gesteggel over schadevergoedingen.
‘Het is een indrukwekkende opkomst’, zegt regioverslaggever van de Volkskrant Jurre van den Berg, die twee eerdere fakkeloptochten in het centrum van Groningen meemaakte. ‘De gaswinning is sinds de vorige tocht gehalveerd, maar het is niet genoeg. Ze willen nu eindelijk erkenning voor de grote problemen die gepaard gaan met de gaswinning van de NAM.’
De tocht is georganiseerd door de Groninger Bodem Beweging en Milieudefensie. ‘Onze huizen, onze cultuurhistorie, onze gezondheid, onze levens zelfs, staan op het spel’, staat te lezen op de website van de bodembeweging.
Behalve dat de gaswinning verder omlaag moet – van 24 miljard kubieke meter naar 12 -, eisen de demonstranten dat nu eindelijk de NAM niet langer betrokken is bij de afhandeling van de bevingsschade. Inmiddels is het Centrum Veilig Wonen hiervoor verantwoordelijk, maar nog altijd in opdracht van de schadeveroorzaker.
‘Dit gaat er hier niet in’, zegt Van den Berg. ‘Jarenlang ontkende de NAM verantwoordelijk te zijn voor de bevingen. Vervolgens bleef het bij pleisters plakken. Het wantrouwen uit het verleden is nooit meer hersteld. De vertrouwensbreuk is definitief.’
Nieuw zelfbewustzijn borrelt op in Groningers nu ze landelijk steeds meer erkenning krijgen voor hun problematiek. Arjen Lubach pleitte in zijn programma Zondag met Lubach (29 januari) voor een onafhankelijk schadebeoordelaar voor Groningen. Cabaretier Freek de Jonge, Groninger van geboorte, heeft zich onlangs opgeworpen als actievoerder en liep mee in de tocht. Hij vergeleek eerder de problemen door de bevingen met de watersnoodramp in 1953.
In aanloop naar de verkiezingen in maart wordt woensdag het eerste grote lijsstrekkersdebat in Groningen gehouden. Fractievoorzitters van enkele partijen lieten dinsdagavond al hun gezicht zien tijdens de fakkeltocht.
Veel vertrouwen hebben de Groningers niet in de politiek. ‘Kamp is een ramp, scanderen de duizenden betogers’, zegt Van den Berg. Ze houden de minister van Economische Zaken verantwoordelijk voor de traagheid waarmee de gaskraan in de afgelopen jaren dichter is gedraaid en dat de rechter er zelfs aan te pas moest komen. ‘Gelukkig is hij over vijf weken weg’, troosten de Groningers zichzelf.
AD 07.02.2017 Duizenden mensen lopen vanavond mee in een fakkeloptocht in de stad Groningen. De actie is gericht tegen de aardgaswinning in de provincie. De tocht is georganiseerd door de Groninger Bodem Beweging en Milieudefensie.
Derwin Schorren van de Groninger Bodem Beweging sprak de menigte eerder op de avond toe toe. ,,We weten allemaal dat de versterking van onze huizen ontzettend traag verloopt. Dit betekent dat maximaal doorpompen, zonder verstevigen, een dodelijke combinatie kan zijn.” Na de toespraken loopt de stoet door de stad. Er worden leuzen geroepen als ‘Kamp is een ramp’ en protestliederen worden gezongen.
Watersnoodramp
Ook cabaretier Freek de Jonge, Groninger van geboorte, is van de partij. Hij wierp zich onlangs op als actievoerder tegen de problemen door de aardbevingen in het gebied. Die worden veroorzaakt door de aardgaswinning. Hij vergeleek deze problemen eerder met een ramp, vergelijkbaar met de watersnoodramp in 1953. Ook verschillende politici liepen mee in de tocht, waaronder SP-fractievoorzitter Emile Roemer en voorman Gert-Jan Segers van de ChristenUnie.
Met het protest willen de deelnemers zeggen dat het roer in Groningen om moet. ,,Onze huizen, onze cultuurhistorie, onze gezondheid, onze levens zelfs, staan op het spel”, staat te lezen op de website van de bodembeweging.
Het is de derde keer dat de fakkeloptocht wordt gehouden.
Telegraaf 06.02.2017 Minister Kamp van Economische Zaken heeft maandag kritiek te verduren gekregen van de Raad van State omtrent de gasopslag in Langelo, schrijft het Dagblad van het Noorden. Kamp en het Staatstoezicht op de Mijnen hebben de NAM toestemming verleend voor uitbreiding van de ondergrondse gasopslag in Langelo, maar deed niets met de twijfels van de onafhankelijke Technische Commissie Bodembevingen (TCBB).
„Dat is niet zomaar een commissie”, merkte de Raad van State op. De wijziging van het Opslagplan Norg werd door de gemeenten Noordenveld en Leek aangevochten. Zij vinden dat EZ eerst een onderzoek moet doen naar de kans op trillingen en bevingen.
Om dit element te tonen dient u cookies te accepteren voor de telegraaf. Dit kan in verschillende niveaus. Klik hier voor meer informatie.
Trouw 19.01.2017 Het aardbevingsleed is een schandaal van het formaat Watersnoodramp, zegt cabaretier Freek de Jonge. Deze week trekt hij door Groningen om te ijveren voor een aardbevingen-actieplan, dat hij morgen presenteert. ‘Moreel gezien kunnen we als land niet langer wegkijken.’
Recht onder de kansel van het Sint Pancratiuskerkje in het Groningse Godlinze spreekt domineeszoon Freek de Jonge (72). Gestoken in een zwart-witgeruit pak, met een kanariegeel pochet piepend uit het borstzakje, loopt hij energiek heen en weer. Zijn armen zwaaien door de lucht, de cabaretier is zodanig vol van wat hij vertelt, dat hij af en toe vergeet om de microfoon bij zijn mond te houden.
Deze week trekt hij samen met zijn vrouw Hella door het Groningse stad en ommeland om te spreken met betrokkenen van de aardbevingen die zijn land van herkomst plagen. Politici, wetenschappers en gedupeerden: iedereen brengen ze een bezoek.
Het koppel De Jonge hoopt verandering te brengen in de zich voortslepende gaswinningproblematiek.
Volkslied
De aankomende dagen ga ik, samen met anderen, een manifest opstellen, Cabaretier Freek de Jonge.
“We hebben als land vijftig jaar geprofiteerd van de Groningse warmte”, spreekt hij de mensen in de overvolle kerkbanken toe. “Nu is de tijd aangebroken dat we met z’n allen iets terugdoen. De aankomende dagen ga ik, samen met anderen, een manifest opstellen dat ik jullie aanstaande vrijdag tijdens de finale in theater de Oosterpoort in Groningen presenteer. Dat kunnen jullie ondertekenen, want dit kan zo niet langer.”
Plotseling onderbreekt De Jonge zijn betoog. Heel even is het stil. Dan opent de komiek zijn mond weer. “Ik was het even vergeten, maar eigenlijk wilde ik deze bijeenkomst beginnen met het Groningse volkslied.” En masse komen zijn toehoorders overeind. Althans, degenen die ondanks de drukte een zitplek wisten te bemachtigen en niet al rechtop stonden.
“Van Lauwerzee tot Dollard tou, van Drenthe tot aan ’t Wad.” Het schip van de koude kerk wordt gevuld met stemmen. Uit volle borst zingen de Groningers de drie coupletten, met jassen aan en shawls om.
Gezeur
Het deed me denken aan een zwarte kerkdienst in Amerika, aldus Freek de Jonge.
“Het deed me denken aan een zwarte kerkdienst in Amerika”, zegt De Jonge de volgende ochtend in Appingedam, van waaruit hij die dag bestuurders zal bezoeken. “Als dit nuchtere volk eenmaal loskomt, zie je een ouderwetse emotie. Dat ik dit heb mogen meemaken.
“Het zal niet het enige applaus zijn dat De Jonge deze week in ontvangst neemt. In Loppersum, Oldenzijl en Westernieland, het dorp waar zijn wieg stond: alle kerken die de cabaretier tijdens zijn tournee aandoet zijn uitverkocht. De opbrengst van deze avondbijeenkomsten, waarop De Jonge zijn dagelijkse tocht langs de betrokkenen samenvat met liedjes en met andere sprekers gaat naar de getroffenen door de aardbevingen.
“Het verdriet van Groningen is weggezakt in de rest van Nederland. We hebben genoeg van al het gezeur”, aldus De Jonge. “Datzelfde geldt voor de media en politiek, de Groningers krijgen het zelf niet meer over de bühne. Den Haag schuift de problematiek voor zich uit. Ook ikzelf keek lange tijd de andere kant op. Maar aan de enorme opkomst zie je hoe deze ramp de levens van de mensen beheerst.”
Hij zei: We zitten hier vast in een onveilige gevangenis, aldus Freek de Jonge.
De ogen werden de komiek geopend tijdens de voorbereiding op zijn vijfde verkiezingsconference. In de opmars naar de gang naar de stembus in maart, peilde de Jonge de politieke stemming in Nederland. Op Twitter plaatste hij een bericht waarin hij zijn landgenoten met problemen of kwesties opriep contact met hem op te nemen.
“Zodoende ben ik in Rotterdam geweest, in Eemnes, in Olst. Ook kwam er een bericht uit Groningen. Naar aanleiding daarvan bezocht ik onder meer een man die een onuitwisbare indruk op me heeft gemaakt. Hij zei: ‘We zitten hier vast in een onveilige gevangenis.’ Groningers kunnen hun huizen niet verkopen, worden – als de schade al überhaupt vergoed wordt – met hun klachten van het kastje naar de muur gestuurd en zijn bang. En dat in deze tijd in dit land.
“Een schandaal formaat watersnoodramp, noemt hij de problematiek. De Jonge stoort zich vooral aan het achteroverleunen van de samenleving. “In dit onderwerp komt alles samen. Ten eerste onze onverschilligheid ten aanzien van de wereld, van de natuur.” Zijn wonderlijkste ontmoeting tot dusver was met een katholiek, gaat hij verder. “Op een of andere manier kwam het offer ter sprake. ‘De mens nam van de aarde en stelde God die gegeven had tevreden met een offer vanuit een diep besef dat je niet kunt blijven nemen zonder terug te geven.’ Dat is exact waar het nu om draait.
“Ook wil hij met zijn actie solidariteit stimuleren. “Je bent niet voor jezelf alleen op de wereld. Het leven is voor ieder individu ingewikkeld, wat maakt dat er weinig plaats is voor de ander. Toch moet je vanuit empathie inzien dat een ander het zwaarder heeft dan jij, in dit geval ook nog eens door je eigen gretigheid en consumptie. Vanuit die gedachte moet je handelen.”
Argentinië
De mensen moeten hier zo snel mogelijk veilig kunnen wonen, het liefst in hun eigen woning, aldus Freek de Jonge.
Zijn betoog doet denken aan 1977. Ook toen trok De Jonge, samen met zijn kompaan van cabaretgroep Neerlands Hoop, wijlen Bram Vermeulen, het land door. Ze wilden voorkomen dat het Nederlands voetbalelftal afreisde naar het WK in Argentinië, waar indertijd mensenrechten werden geschonden onder het bewind van leider Jorge Videla. Net als nu bedacht De Jonge ook toen een strijdlied, ‘Bloed aan de Paal’, en poogde Neerlands Hoop met handtekeningen politiek Den Haag te overreden actie te ondernemen.
“Ik heb een bepaalde positie mogen verwerven”, legt hij uit. “Die brengt een bepaalde verantwoordelijkheid met zich mee, vind ik. “Met dit soort acties betaal ik mijn succes terug, en het is extra mooi meegenomen als de mensen lol beleven aan mijn inzet. Ik ben een activist. Met mijn vrouw heb ik ook eens drie weken door het land gereisd om geld op te halen voor Mexico.”
Hoewel De Jonge veertig jaar geleden weinig steun kreeg vanuit de politiek, en de voetbalploeg toch naar Zuid-Amerika vertrok, kwam er door zijn actie wel aandacht voor de donkere kant van het WK. Wat hoopt hij met ‘Laat Groningen niet zakken’ te bereiken?”
Ik heb drie punten, die met elkaar samenhangen en stuk voor stuk enorm voor de hand liggen. De gaswinning moet in een hoog tempo worden teruggeschroefd. De mensen moeten hier zo snel mogelijk veilig kunnen wonen, het liefst in hun eigen woning. En tot slot wil ik dat er een toekomstplan komt voor Groningen op basis van een andere energievoorziening. Het is tijd voor transitie.”
Sceptisch
Met de tekst van het strijdlied in de hand staat hij in het voorste bankje van de Sint Pancratiuskerk
De manier waarop de cabaretier zijn doelen wil bereiken, heeft hij afgekeken bij schrijver Hugo Borst. “Hij heeft met zijn Ouderenzorgmanifest zo veel handtekeningen verzameld, dat de Kamer niet meer om de bejaarden heen kon. Dat ga ik ook proberen. Samen met de gedupeerden, actiegroepen en wetenschappers die ik deze week spreek, stel ik een verklaring op, die men op het internet kan ondertekenen.”
Of de actie van De Jonge concreet resultaat gaat opleveren, Jan Dijkhuis (59) vraagt het zich af. Met de tekst van het strijdlied in de hand, speciaal thuis uitgeprint voor vertrek, staat hij in het voorste bankje van de Sint Pancratiuskerk. Toch is hij sceptisch.
“Ik woon hier in Godlinze en heb ook scheurtjes in mijn huis. Niet zulke erge hoor, het is niets vergeleken bij sommige anderen. Maar de afgelopen acht jaar is de woning wel flink in waarde gedaald, en boorbedrijf Nam en de overheid doen niks. Al helemaal niet aan dit soort schade, die je niet met het blote oog kunt zien. Mijn vertrouwen is verdwenen.”
De Jong zelf zegt niet te malen over de afloop van zijn Groningse rondgang. “De uitslag van deze wedstrijd is oninteressant. Ik zie iets gebeuren en handel ernaar. Meer macht heb ik niet. Ik kan enkel pastoraal werk doen. De gemeenten in, mensen troosten en bemoedigen. Dat geeft me voldoening genoeg.”
Met zijn bijeenkomsten bindt De Jonge ons in Groningen, aldus Sylvia van Erning.
Terwijl de komiek zijn laatste actiekreten predikt, verschijnt er op het gezicht van Sylvia van Erning (58) een voorzichtige lach. “Ik ben zo blij met de komst van meneer De Jonge, met deze avond.” Van Erning komt uit Wagenborgen, waar de aardbevingen diepe sporen hebben nagelaten. De schade aan haar huis is ingedeeld in de hoogste schaal.
“Dat maakt indruk. Niet alleen financieel heb ik het zwaar, maar vooral psychisch. De afgelopen jaren zijn de aardbevingen onder mijn huid gekropen, ze beheersen mijn leven. Ik ben alleen en kan nergens anders aan denken.
“Maar hun verdriet delen doen Groningers niet, legt Van Erning uit. “Niemand praat met elkaar over de aardbevingen. Zelfs niet wanneer je buren bent, het is een ingetogen volk. Ik heb de behoefte om het er onderling over te hebben. En vanavond is dat eindelijk gebeurd. Of het Westen nu in actie komt of niet, ik heb het ‘samen’-gevoel. Met zijn bijeenkomsten bindt De Jonge ons in Groningen.”
BB 06.01.2017 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) hoeft de gaswinning in Groningen nu niet verder te verminderen. De Raad van State ziet daarvoor momenteel geen aanleiding, in afwachting van een definitieve uitspraak later dit jaar.
Veel verzet
Tegen de gaswinning in Groningen bestaat veel verzet. De winning zorgt voor aardbevingen waardoor mensen zich onveilig voelen en huizen beschadigd raken.Het kabinet bepaalde in september dat de NAM per jaar niet meer dan 24 miljard kuub gas uit de Groningse bodem mag halen. Alleen in koude winters mag er meer gas (30 miljard kuub) worden gewonnen. Acht Groningers vinden dat te veel. Zij willen dat de gaswinning meteen wordt teruggebracht tot 12 miljard kuub gas en liever nog zien zij dat de gaswinning in Groningen helemaal stopt. Ze spanden daarom een spoedprocedure aan. Donderdag was de uitspraak.
Definitief oordeel
Later dit jaar volgt een definitief oordeel van de Raad van State over in totaal 25 bezwaarschriften die zijn ingediend tegen de gaswinning in Groningen. Onder meer de provincie Groningen, negentien Groningse gemeenten, de Groninger Bodembeweging en milieuorganisaties tekenden bewaar aan.
Eerder uitspraak Raad van State
Het is niet voor het eerst dat de Raad van State oordeelt over de gaswinning in Groningen. In november 2015 bepaalde de rechter dat de NAM voorlopig niet meer dan 27 miljard kuub gas per jaar naar boven mocht halen uit de Groningse bodem. (ANP)
NU 05.01.2017 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) hoeft de gaswinning in Groningen nu niet verder te verminderen. De Raad van State bepaalde dat donderdag in een voorlopige uitspraak.
Het kabinet bepaalde in september dat de NAM per jaar niet meer dan 24 miljard kuub gas uit de Groningse bodem mag halen. Alleen in koude winters mag er meer gas (30 miljard kuub) worden gewonnen.
Acht Groningers vinden dat te veel. Zij willen dat de gaswinning meteen wordt teruggebracht tot 12 miljard kuub gas en liever nog zien zij dat de gaswinning in Groningen helemaal stopt. Ze spanden daarom een spoedprocedure aan.
Volgens de Groningers leidt de gaswinning tot financiële schade en aanzienlijke veiligheidsrisico’s. Bovendien hebben de aardbevingen geleid tot een groot gevoel van onveiligheid onder de inwoners van de provincie Groningen.
In zijn oordeel neemt de rechter onder meer mee dat de gasproductie sinds 2015 al werd teruggebracht en dat er sinds november 2015 geen zware aardbevingen meer zijn geweest in het gebied. Helemaal stoppen met de gaswinning heeft “verstrekkende gevolgen voor huishoudens, instellingen en bedrijven in Nederland en omliggende landen”, aldus de rechter.
De Raad van State deed donderdag een voorlopige uitspraak. Volgens de rechter is meer onderzoek nodig om tot een definitief oordeel te komen over de in totaal 25 bezwaren die werden ingediend tegen het besluit van het kabinet. Onder meer de provincie Groningen, negentien Groningse gemeenten, de Groninger Bodembeweging en milieuorganisaties tekenden bezwaar aan. In mei of juni wordt een nieuwe hoorzitting verwacht.
Telegraaf 05.01.2017 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) hoeft de gaswinning in Groningen nu niet verder te verminderen. De Raad van State ziet geen aanleiding om de gaswinning verder omlaag te brengen, in afwachting van een definitieve uitspraak later dit jaar.
Het kabinet bepaalde in september dat de NAM per jaar niet meer dan 24 miljard kuub gas uit de Groningse bodem mag halen. Alleen in koude winters mag er meer gas (30 miljard kuub) worden gewonnen.
Acht Groningers vinden dat te veel. Zij willen dat de gaswinning meteen wordt teruggebracht tot 12 miljard kuub gas en liever nog zien zij dat de gaswinning in Groningen helemaal stopt. Ze spanden daarom een spoedprocedure aan. Donderdag was de uitspraak.
AD 05.01.2017 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) hoeft de gaswinning in Groningen nu niet verder te verminderen. De Raad van State ziet geen aanleiding om de gaswinning verder omlaag te brengen, in afwachting van een definitieve uitspraak later dit jaar.
Het kabinet bepaalde in september dat de NAM per jaar niet meer dan 24 miljard kuub gas uit de Groningse bodem mag halen. Alleen in koude winters mag er meer gas (30 miljard kuub) worden gewonnen. Acht Groningers vinden dat te veel. Zij willen dat de gaswinning meteen wordt teruggebracht tot 12 miljard kuub gas en liever nog zien zij dat de gaswinning in Groningen helemaal stopt.
Spoedprocedure
Ze spanden daarom een spoedprocedure aan. Vandaag was de uitspraak. Later dit jaar volgt een definitief oordeel van de Raad van State over in totaal 25 bezwaarschriften die zijn ingediend tegen de gaswinning in Groningen. Onder meer de provincie Groningen, negentien Groningse gemeenten, de Groninger Bodembeweging en milieuorganisaties tekenden bewaar aan.
Het is niet voor het eerst dat de Raad van State oordeelt over de gaswinning in Groningen. In november 2015 bepaalde de rechter dat de NAM voorlopig niet meer dan 27 miljard kuub gas per jaar naar boven mocht halen uit de Groningse bodem.
Trouw 05.01.2017 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) hoeft de gaswinning in Groningen nu niet verder te verminderen. De Raad van State ziet daarvoor momenteel geen aanleiding, in afwachting van een definitieve uitspraak later dit jaar.
Tegen de gaswinning in Groningen bestaat veel verzet. De winning zorgt voor aardbevingen waardoor mensen zich onveilig voelen en huizen beschadigd raken.
Het kabinet bepaalde in september dat de NAM per jaar niet meer dan 24 miljard kuub gas uit de Groningse bodem mag halen. Alleen in koude winters mag er meer gas (30 miljard kuub) worden gewonnen.
Acht Groningers vinden dat te veel. Zij willen dat de gaswinning meteen wordt teruggebracht tot 12 miljard kuub gas en liever nog zien zij dat de gaswinning in Groningen helemaal stopt. Ze spanden daarom een spoedprocedure aan, die dus vandaag tot deze voorlopige uitspraak leidde.
Definitief
Later dit jaar volgt een definitief oordeel van de Raad van State over in totaal 25 bezwaarschriften die zijn ingediend tegen de gaswinning in Groningen. Onder meer de provincie Groningen, negentien Groningse gemeenten, de Groninger Bodembeweging en milieuorganisaties tekenden bewaar aan.
Het is niet voor het eerst dat de Raad van State oordeelt over de gaswinning in Groningen. In november 2015 bepaalde de rechter dat de NAM voorlopig niet meer dan 27 miljard kuub gas per jaar naar boven mocht halen uit de Groningse bodem.
Telegraaf 29.12.2016 De eventuele beloning voor advocaten voor het succesvol verhalen van de aardbevingsschade in Groningen ligt onder vuur. De deken van de Orde van Advocaten in Noord-Nederland heeft bij de Raad van Discipline een klacht ingediend wegens de succesafhankelijke beloningsstructuur die door een betrokken advocatenkantoor wordt gehanteerd.
Het zogenoemde dekenbezwaar tegen de beloningsconstructie wordt in de loop van januari behandeld. Bij de claimstichting Waardevermindering door Aardbevingsschade Groningen (WAG) van het advocatenkantoor hebben zich duizenden gedupeerden aangesloten. Zij betalen eenmalig 100 euro en bij succes nog eens 5 tot 10 procent van de schadevergoeding.
Volgens deken Rob Geene is die constructie in strijd met de geldende regels voor de advocatuur. Daarin staat dat advocaten geen financieel belang mogen hebben bij de uitkomst van een juridisch geschil. Bovendien meldt artikel 25 van de gedragscode dat een advocaat ,,alle omstandigheden in aanmerking genomen een redelijk salaris in rekening mag brengen”. Het staat een advocaat echter niet vrij bij het behalen van een bepaald gevolg salaris in rekening te brengen, aldus de regels.
De klacht betreft het advocatenkantoor De Haan, dat de claimstichting WAG in mei 2013 speciaal in het leven riep om collectief tegen de NAM te procederen.
Geene stelt dat binnen de beroepsgroep veel discussie is over de wijze van beloning bij collectieve claims. Hij verwacht dat de zaak ook in hoger beroep bij het Hof van Discipline van de advocatenorde aan de orde zal komen, waardoor uiteindelijk meer duidelijkheid komt over de reikwijdte van de beroepsregels en de mate van beloningen.
Het advocatenkantoor kon donderdag nog niet reageren op de klacht.
AD 29.12.2016 De eventuele beloning voor advocaten voor het succesvol verhalen van de aardbevingsschade in Groningen ligt onder vuur. De deken van de Orde van Advocaten in Noord-Nederland heeft bij de Raad van Discipline een klacht ingediend, omdat het geld belangrijker zou zijn dan het belang van de cliënten. Dat gaat tegen de gedragscode van advocaten in.
De klacht is aan het adres van advocatenkantoor De Haan, dat de claimstichting Waardevermindering door Aardbevingsschade Groningen (WAG) in mei 2013 speciaal in het leven riep om collectief tegen de NAM te procederen.
Het zogenoemde dekenbezwaar tegen de beloningsconstructie wordt in de loop van januari behandeld. Bij de WAG van het advocatenkantoor hebben zich duizenden gedupeerden aangesloten. Zij betalen eenmalig 100 euro en bij succes nog eens vijf tot tien procent van de schadevergoeding.
Tegen de regels
Die constructie is volgens deken Rob Geene in strijd met de geldende regels voor de advocatuur. Advocaten mogen volgens die regels geen belang hebben bij de uitkomst van een juridisch geschil, wat in dit geval dus wel zo zou zijn. Daarnaast meldt artikel 25 van de gedragscode dat een advocaat ,,alle omstandigheden in aanmerking genomen een redelijk salaris in rekening mag brengen”. Maar een advocaat mag bij het behalen van een bepaald gevolg niet zomaar salaris in rekening brengen.
Binnen de beroepsgroep is er veel discussie over de wijze van beloning bij collectieve claims, stelt Geene. Hij verwacht dan ook dat deze zaak in hoger beroep komt bij het Hof van Discipline van de advocatenorde. Daardoor komt er uiteindelijk meer duidelijkheid over de reikwijdte van de beroepsregels en de mate van beloningen.
Het advocatenkantoor kon vandaag nog niet reageren op de klacht.
Telegraaf 26.12.2016 Het is maandag precies dertig jaar geleden dat de grond in het Noorden voor het eerst trilde door de gaswinning. De aardbeving was op tweede kerstdag 1986 om 8.48 uur en duurde 50 seconden.
„Je denkt eerst dat er iets zwaars voorbijrijdt, maar op tweede kerstdag is dat een beetje vreemd”, zo blikt Trijni van der Sluis terug tegen RTV Drenthe. Trijni is de weduwe van geograaf en PvdA-Statenlid Meent van der Sluis. Hij legde als eerste een verband tussen de gaswinning en de aardbevingen.
De NAM noemde het toen nog flauwekul en verwees zijn idee „naar het rijk der fabelen.” Ook het KNMI was het nog niet met hem eens.
NU 23.12.2016 Zo’n 22.000 woningen en 1.500 andere gebouwen in de kern van het Groninger aarbevingsgebied worden de komende vijf jaar versneld geïnspecteerd op aardbevingsbestendigheid.
De inspectie wordt de komende vijf jaar alleen uitgevoerd in dit gebied, zodat de meest kwetsbare woningen zo snel mogelijk kunnen worden versterkt.
Het kabinet gaf de Nationaal Coördinator Groningen, Hans Alders, vrijdag groen licht voor de versnelde, gerichte inspectie, schrijft de NOS.
Die wordt uitgevoerd in het gebied rond Loppersum, waar de kans op zwaardere aardbevingen door gaswinning het grootst is.
Dit jaar werden 1.400 panden geïnspecteerd. Die moeten allemaal worden verstevigd om aardbevingsbestendiger te worden. Dat is zo’n grote klus, dat Alders zich voor het vervolg beperkt tot een specifiek gebied.
Haast
Bij de versteviging van gebouwen in het risicogebied is haast geboden, omdat de huidige beperking van de gasproductie volgens onder andere gaswinningsbedrijf NAM maar tijdelijk effectief zal zijn.
Ondanks die beperking blijft de provincie Groningen kampen met aardbevingen, die wel minder krachtig zijn dan voorheen.
In Groningen heerst al jaren grote onvrede over de gevaren van gaswinning. De NAM en de Groningse bevolking verschillen op tal van punten van mening over de aanpak van de problemen. Zo zijn zij het niet eens over het aantal huizen dat moet worden versterkt en de termijn waarop dat moet gebeuren.
Duidelijkheid
Hans Alders werd aangesteld namens twaalf Groninger gemeenten, provincie en Rijk om duidelijkheid te scheppen in de gecompliceerde en controversiële kwestie.
In zijn meerjarenplan constateert Alders dat Groningse gedupeerden zeer ontevreden zijn over de betrokkenheid van de NAM bij de afhandeling van schade. Hij wil daarom de bevoegdheid om zelf meer de regie te kunnen nemen.
“Zo niet, dan is het de vraag of er daadwerkelijk voortgang kan worden geboekt en vertrouwen terug kan worden gewonnen”, zegt Alders.
Een beloofd wetsvoorstel hierover van minister Kamp (Economische Zaken) laat nog op zich wachten.
BB 20.12.2016 Dat Groningen afgelopen jaar minder door aardbevingen is getroffen is hoogstwaarschijnlijk te danken aan het terugbrengen en evenwichtiger spreiden van de gaswinning. Die conclusies durft het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) aan na onderzoek van het Centraal Bureau van de Statistiek.
Trend gekeerd
Het aantal bevingen nam de laatste jaren steeds toe, maar die trend is volgens het CBS na 1 maart vorig jaar gekeerd. Sindsdien trilt de aarde er weer ongeveer even vaak als gemiddeld in de periode tussen 2002 en 2016. Loppersum, een van de zwaarst getroffen gebieden, is zelfs nog veel minder vaak opgeschrikt. Het CBS schrijft dat goede nieuws toe aan het terugschroeven van de gaswinning in de afgelopen anderhalf jaar. In Loppersum werd die zelfs geheel stilgelegd. Ook de kleinere pieken en dalen in de gaswinning zorgen ervoor dat de bodem minder beweegt, maakt het CBS op uit de cijfers. (ANP)
BB 13.12.2016 Je kunt er een lange neus in zien naar de NAM en de aardgaswinning waar de Groningers hun buik van vol hebben: uiterlijk in 2035 draait de gemeente Groningen de laatste gasleiding dicht, zo kondigt het gemeentebestuur aan in het actieplan ‘Groningen aardgasloos in 2035’.
Groningen maakt nu nog geen definitieve keuze, maar zet in het actieplan de belangrijke alternatieve warmtebronnen op een rij. De gemeente verwacht vooral gebruik te gaan maken van aardwarmte (geothermie), slimme warmtenetten, warmte-koudeopslag (WKO), warmtepompen, groengas en waterstofgas.
Buurt betrekken
Welke techniek wanneer in welke gevallen zal worden gekozen, is afhankelijk van de plaatselijke omstandigheden. Wethouder Mattias Gijsbertsen zegt daarover: ‘Dat betekent dus dat buurtbewoners actief betrokken zullen worden bij aanpassingen aan de warmte-infrastructuur. Alle genoemde technieken en alternatieve warmtebronnen zijn het stadium van experimenteren voorbij. Er blijft altijd iets te kiezen.’ In alle gevallen is vergaande isolatie van nieuwe en bestaande woningen een eerste vereiste, zo meldt de gemeente.
Economisch profiteren
De aardgasloos-ambitie sluit aan bij het voornemen dat Groningen eerder al bekend maakte, om in 2035 energieneutraal te zijn. Door voorop te lopen in deze ontwikkeling zal Groningen ook economisch profiteren, hoopt de gemeente.
Telegraaf 08.12.2016 Slachtoffers van aardbevingsschade in Groningen kunnen voortaan hulp krijgen om naar de rechter te stappen. De Tweede Kamer stelde donderdag 200.000 euro beschikbaar voor een proefprocessenfonds. Daaruit kunnen deskundigen en advocaten worden betaald.
De coördinator voor herstel van de bevingsschade door gaswinning, Hans Alders, kiest welke zaken voor een bijdrage in aanmerking komen. Bewonersorganisaties dienen hem daarbij van advies.
GroenLinks-Kamerlid Liesbeth van Tongeren, die samen met Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren het proefprocessenfonds bepleitte, spreekt van ontzettend mooi nieuws. ,,Het enige wat de Groningers tot dusverre soelaas heeft geboden, zijn uitspraken van de rechter”, aldus Van Tongeren. Maar velen van hen wisten volgens haar de weg naar de rechter tot dusver niet te vinden.
AD 08.12.2016 Slachtoffers van aardbevingsschade in Groningen kunnen voortaan hulp krijgen om naar de rechter te stappen. De Tweede Kamer stelde vandaag 200.000 euro beschikbaar voor een proefprocessenfonds. Daaruit kunnen deskundigen en advocaten worden betaald.
De coördinator voor herstel van de bevingsschade door gaswinning, Hans Alders, kiest welke zaken voor een bijdrage in aanmerking komen. Bewonersorganisaties geven hem daarbij van advies.
Mooi nieuws
GroenLinks-Kamerlid Liesbeth van Tongeren, die samen met Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren het proefprocessenfonds bepleitte, spreekt van ontzettend mooi nieuws. ,,Het enige wat de Groningers tot dusverre soelaas heeft geboden, zijn uitspraken van de rechter”, aldus Van Tongeren. Maar velen van hen wisten volgens haar de weg naar de rechter tot dusver niet te vinden.
Uit inspecties die Hans Alders eerder dit jaar liet uitvoeren blijkt dat de meeste huizen in het bevingsgebiedeen zware beving niet goed zouden kunnen doorstaan. Volgens Dagblad van het Noorden liet minister Kamp (Economische Zaken) dinsdagavond weten dat hij in 2017 nog eens 5000 woningen wil laten inspecteren.
Trouw 07.12.2016 Als tienjarige jongen stond Herman de Muinck er met zijn neus bovenop toen in het land van boer Boon een boortoren werd geplaatst. Er zou mogelijk olie in de grond zitten, en dat precies op de plek waar het gezin woonde dat in dienst was van de boer; hun huis, waar de jonge Herman drie keer per week kwam om brood te bezorgen, ging tegen de vlakte.
Het was misschien nog tot daaraan toe geweest, als de waarheid niet jarenlang was genegeerd en verzwegen
Het liet een diepe indruk op hem achter, en in de loop van de jaren ging De Muinck beseffen dat wat daar in een weiland bij Slochteren in 1959 gebeurde, een voorteken was van wat de Groningers te wachten stond. Er zat geen olie in de grond, maar gas, en er ging niet zomaar één huis tegen de vlakte, maar een heel gebied moest bloeden. Het was misschien nog tot daaraan toe geweest, als de waarheid niet jarenlang was genegeerd en verzwegen.
Nadat ik vorige week op deze plaats had geschreven over Trump en het bedrog van Exxon – de oliemaatschappij hield eigen kennis over het broeikaseffect lang verborgen en verzette zich tegen klimaatverdragen – stuurde De Muinck me een mail. “Eigenlijk is hetzelfde in Nederland gaande,” schreef hij, wijzend op het gedrag van de Nam – eigendom van Exxon en Shell – rond de gaswinning. “Ook bij de Nam zijn wetenschappers in dienst (geweest), die de leidinggevenden en bestuurders hebben gewezen op de nadelige effecten van de gaswinning. Maar deze waarschuwingen werden bij de Nam en het ministerie van economische zaken onder het tapijt geveegd, want het geld moest wel blijven binnenstromen.”
Dorpsgek
De Groningers wonen in het land van gekonkel om het gewin, met dank aan de Nam
Ik belde De Muinck op om wat meer te horen – het was niet voor het eerst dat een lezer uit het Noorden me attendeerde op het harde spel dat de Nam speelde, mogelijk zat er een column in. De Muinck vertelde me dat hij de gaswinning altijd was blijven volgen, hij sprak met de boeren in het gebied, maakte dia’s en hield lezingen over zijn bevindingen, die langzaam maar zeker steeds minder vrolijk stemden.
In 1963 waarschuwde ingenieur W. Meiborg (bijgenaamd ‘Willem Beton’) al dat er bodemverzakkingen dreigden – de Nam zette hem weg als een dorpsgek, maar startte wel eigen onderzoek. Dat wees uit dat het nog erger was dan Meiborg vreesde, maar het werd stil gehouden, totdat een zekere Jan Terlouw het in 1972 aan de orde stelde in de Tweede Kamer.
Met het aardbevingsgevaar ging het net zo. Toen geograaf Meent van der Sluis daar in 1986 over begon, reageerde de Nam resoluut: “Flauwekul. Wij verwijzen dit beslist naar het land der fabelen.” En dat is dus inderdaad het land waar de Groningers in wonen, het land van gekonkel om het gewin, waar Shell en Exxon vertrouwelijke deals sluiten met de overheid, buiten het parlement om, en tot vorig jaar in Den Haag bleven ageren tegen een lagere gaswinning. Herman de Muinck begrijpt nog steeds niet hoe het heeft kunnen gebeuren – en zijn vraag reikt volgens mij verder dan deze kwestie. “Hoe bestaat het dat de mensen aan de top van zulke bedrijven dit doen, wetend welke schade ze aanrichten?”
BB 08.12.2016 Alle 1450 door de Nationaal Coördinator Groningen geïnspecteerde woningen en gebouwen in het Groningse aardbevingsgebied moeten worden versterkt. Dat liet coördinator Hans Alders woensdag weten.
Opmerkelijk
Alders is afgelopen jaar begonnen met het inspecteren van woningen. Dit jaar ging het om de eerste 1000 woningen en ongeveer 450 andere gebouwen in de kern van het bevingsgebied. ‘Nu blijkt dat we nagenoeg al die woningen en gebouwen moeten gaan versterken. Dat is een opmerkelijke en ingrijpende conclusie’, zegt hij. Alders inspecteerde eerst vooral woningen in Loppersum, ’t Zandt, Overschild en Ten Post. Bij het versterken gaat het bijvoorbeeld om het aanpassen van funderingen, het aanbrengen van extra verbindingsconstructies en het verstevigen van vloeren.
Versterkingsplan
Binnen drie maanden na het afronden van een inspectie moet er een versterkingsplan zijn, dat dan wordt besproken met de eigenaren. ‘We willen dan zo snel mogelijk aan de slag, maar je moet ook goed kijken naar wat een dorp kan hebben. Je wilt voorzieningen in stand houden en je kunt niet in één keer een dorp op z’n kop zetten’, aldus Alders.
Kosten
Er waren geen acute gevallen van woningen die meteen moesten worden versterkt omdat die te onveilig zouden zijn. Alders kan nog niets zeggen over de kosten van de versterkingsoperatie. In totaal worden er tot 2021 zo’n 22.000 woningen geïnspecteerd.
Enorme impact
‘Dit krijgt een enorme impact’, zegt de Groningse gedeputeerde Eelco Eikenaar (SP) . ‘Sommige mensen moeten straks hun huis tijdelijk uit. Het is nogal wat dat alle woningen moeten worden versterkt. Niemand kan nu nog de suggestie wekken dat het hier wel meevalt.’ Het Groninger Gasberaad, waarin maatschappelijke organisaties en bewoners zich hebben verenigd, spreekt van een forse klap. ‘We hielden er rekening mee dat de versterkingsopgave ingrijpend zou zijn, maar de gevolgen van deze conclusie zijn nauwelijks te overzien.’ (ANP)
VK 07.12.2016 De eerste 1.450 geïnspecteerde huizen in de kern van het Groningse bevingsgebied moeten allemaal worden versterkt. Dit heeft Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders de betreffende huiseigenaren vandaag per brief laten weten.
Alders spreekt van ‘een vergaande conclusie’ en ‘een immense opgave’. Van acuut onveilige situaties is volgens de Nationaal Coördinator echter geen sprake. In mei is begonnen met het inspecteren van de 1.450 huizen in Loppersum, ’t Zand, Appingedam, Ten Post en Overschild.
Op basis van de inspectierapporten van de eerste vijfhonderd woningen is duidelijk geworden dat in alle gevallen maatregelen nodig zijn om aan de huidige veiligheidsnorm te voldoen. Dat is ‘zeer waarschijnlijk’ ook de conclusie voor de huizen waarvan het rapport er nog niet is.
In de meeste gevallen gaat het om het verstijven van vloeren, het verbeteren van verbindingsconstructies tussen muren en verdiepingen en het aanpassen van funderingen. Bewoners zullen in veel gevallen tijdelijk hun huis uit moeten. Wanneer de huizen daadwerkelijk versterkt zullen zijn, durft Alders niet te zeggen.
Honderden miljoenen euro’s
We kunnen wel zeggen: we gaan een heel dorp aanpakken. Maar waar laat je alle dorpsbewoners dan?, aldus Hans Alders.
‘Dit is het topje van de ijsberg’, reageert Susan Top van het Groninger Gasberaad. ‘De gevolgen van deze conclusie zijn nauwelijks te overzien.’
Binnen drie maanden zullen de eerste vijfhonderd huiseigenaren een ‘versterkingsplan’ ontvangen. De specifieke maatregelen die per huis nodig zijn, zijn mede afhankelijk van de ligging van het huis in het bevingsgebied, de mogelijke grondversnelling aldaar en de bodemsamenstelling.
In totaal staan er in de kern van het bevingsgebied 22 duizend panden. Op de betekenis van de eerste inspectieronde voor al deze huizen wil Alders niet vooruit lopen. Ook over de kosten wil hij niet speculeren, maar het zal om honderden miljoenen euro’s gaan. Als exploitant van het Groninger gasveld draait de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) op voor de kosten, al gaan de uitgaven indirect ten koste van de staatskas.
Volgend jaar zullen de volgende vijfduizend huizen worden geïnspecteerd. Alders kreeg de afgelopen tijd kritiek op het tempo van de versterkingsoperatie. Hij zegt de zorg te begrijpen, maar geen beloftes te willen doen die hij niet waar kan maken. ‘We kunnen wel zeggen: we gaan een heel dorp aanpakken. Maar waar laat je alle dorpsbewoners dan?’
Trouw 07.12.2016 Alle 1450 door de Nationaal Coördinator Groningen geïnspecteerde woningen en gebouwen in het Groningse aardbevingsgebied moeten worden versterkt. Dat liet coördinator Hans Alders vandaag weten.
Alders begon in 2016 de inspectie van de panden. In totaal worden tot 2021 zo’n 22.000 woningen op schade gecontroleerd. Dit jaar ging het om de eerste 1000 woningen en ongeveer 450 andere gebouwen in de kern van het bevingsgebied. “Nu blijkt dat we nagenoeg al die woningen en gebouwen moeten gaan versterken. Dat is een opmerkelijke en ingrijpende conclusie”, zegt hij. “Ik schrik hiervan.”
Alders inspecteerde eerst vooral woningen in Loppersum, ’t Zandt, Overschild, Appingedam en Ten Post. Bij het versterken, gaat het bijvoorbeeld om het aanpassen van funderingen, het aanbrengen van extra verbindingsconstructies en het verstevigen van vloeren. De betrokken huiseigenaren zijn inmiddels geïnformeerd.
Versterkingsplan
Binnen drie maanden na het afronden van een inspectie moet er een versterkingsplan zijn. Dat wordt dan besproken met de eigenaren. Alders: “We willen dan zo snel mogelijk aan de slag, maar je moet ook goed kijken naar wat een dorp kan hebben. Je wilt voorzieningen in stand houden en je kunt niet in één keer een dorp op z’n kop zetten.”
Er waren geen acute gevallen van woningen die meteen verstrekt moesten worden omdat die te onveilig zouden zijn. Wel zijn ‘in een handjevol gevallen’ direct maatregelen getroffen’, meldt RTV Noord. Alders kan nog niets zeggen over de kosten van de versterkingsoperatie.
Impact
“Dit krijgt een enorme impact”, zegt de Groningse gedeputeerde Eelco Eikenaar (SP). “Sommige mensen moeten straks hun huis tijdelijk uit. Het is nogal wat dat alle woningen moeten worden versterkt. Niemand kan nu nog de suggestie wekken dat het hier wel meevalt.”
Het Groninger Gasberaad, waarin maatschappelijke organisaties en bewoners zich hebben verenigd, spreekt van een forse klap. “We hielden er rekening mee dat de versterkingsopgave ingrijpend zou zijn, maar de gevolgen van deze conclusie zijn nauwelijks te overzien.”
AD 07.12.2016 Alle 1450 door de Nationaal Coördinator Groningen geïnspecteerde woningen en gebouwen in het Groningse aardbevingsgebied moeten worden versterkt. Dat heeft coördinator Hans Alders vandaag laten weten.
Niemand kan nu nog de suggestie wekken dat het hier wel meevalt, aldus Eelco Eikenaar, gedeputeerde (SP).
Alders is afgelopen jaar begonnen met het inspecteren van woningen. Dit jaar ging het om de eerste 1000 woningen en ongeveer 450 andere gebouwen in de kern van het bevingsgebied. ,,Nu blijkt dat we nagenoeg al die woningen en gebouwen moeten gaan versterken. Dat is een opmerkelijke en ingrijpende conclusie.”
Alders inspecteerde eerst vooral woningen in Loppersum, ’t Zandt, Overschild en Ten Post. Bij het versterken gaat het bijvoorbeeld om het aanpassen van funderingen, het aanbrengen van extra verbindingsconstructies en het verstevigen van vloeren.
Binnen drie maanden na het afronden van een inspectie moet er een versterkingsplan zijn, dat dan wordt besproken met de eigenaren. ,,We willen dan zo snel mogelijk aan de slag, maar je moet ook goed kijken naar wat een dorp kan hebben. Je wilt voorzieningen in stand houden en je kunt niet in één keer een dorp op z’n kop zetten”, aldus Alders.
Geen acute gevallen
Er waren geen acute gevallen van woningen die meteen moesten worden versterkt omdat die te onveilig zouden zijn. Alders kan nog niets zeggen over de kosten van de versterkingsoperatie. In totaal worden er tot 2021 zo’n 22.000 woningen geïnspecteerd.
,,Dit krijgt een enorme impact”, zegt de Groningse gedeputeerde Eelco Eikenaar (SP). ,,Sommige mensen moeten straks hun huis tijdelijk uit. Het is nogal wat dat alle woningen moeten worden versterkt. Niemand kan nu nog de suggestie wekken dat het hier wel meevalt.”
Het Groninger Gasberaad, waarin maatschappelijke organisaties en bewoners zich hebben verenigd, spreekt van een forse klap. ,,We hielden er rekening mee dat de versterkingsopgave ingrijpend zou zijn, maar de gevolgen van deze conclusie zijn nauwelijks te overzien.”
NU 01.12.2016 Het Britse schaliegasbedrijf Cuadrilla wil overleg met minister Henk Kamp (Economische Zaken) naar aanleiding van een uitspraak van de rechtbank in Rotterdam donderdag. De rechter bepaalde dat de minister ten onrechte heeft geweigerd om de vergunning te verlengen die Cuadrilla had om in Nederland op zoek te gaan naar schaliegas.
Er was volgens de rechter geen reden om verlenging van de vergunning te weigeren en de minister moet zijn besluit daarom heroverwegen.
Cuadrilla wil met de minister om tafel om te praten over zijn idee voor een eventuele onderzoeksboring in opdracht van de regering die meer informatie moet opleveren over de hoeveelheid schaliegas in de diepe ondergrond én de mogelijke gevaren van winning. ”We bieden onze expertise aan en willen constructief meedenken”, zei directeur Frank de Boer donderdag.
Opgetogen
De Boer reageerde opgetogen op de uitspraak van de rechtbank in Rotterdam. ”We proberen al jaren om boringen naar schaliegas op verantwoorde wijze mogelijk te maken in Nederland. Het is een moeizaam traject geweest en dan is deze uitkomst goed voor je rechtvaardigheidsgevoel”, zei hij.
Winning van schaliegas is omstreden omdat er schade aan het milieu en de bodem door kan ontstaan. Een meerderheid van de Tweede Kamer bepaalde eerder dit jaar dat er de komende zeven jaar geen schaliegas wordt gewonnen.
Kamp
Minister Kamp laat weten dat hij nog even tijd nodig heeft om goed te bepalen wat de uitspraak van donderdag betekent. ”Vast staat wel dat ook deze uitspraak niets af doet aan het beleid dat tot 2023 geen commerciële boringen naar schaliegas zijn toegestaan.”
Telegraaf 01.12.2016 Het Britse schaliegasbedrijf Cuadrilla wil overleg met minister Henk Kamp (Economische Zaken) naar aanleiding van een uitspraak van de rechtbank in Rotterdam donderdag. De rechter bepaalde dat de minister ten onrechte heeft geweigerd om de vergunning te verlengen die Cuadrilla had om in Nederland op zoek te gaan naar schaliegas.
Er was volgens de rechter geen reden om verlenging van de vergunning te weigeren en de minister moet zijn besluit daarom heroverwegen. Cuadrilla wil met de minister om tafel om te praten over zijn idee voor een eventuele onderzoeksboring in opdracht van de regering die meer informatie moet opleveren over de hoeveelheid schaliegas in de diepe ondergrond én de mogelijke gevaren van winning. ,,We bieden onze expertise aan en willen constructief meedenken”, zei directeur Frank de Boer donderdag.
De Boer reageerde opgetogen op de uitspraak van de rechtbank in Rotterdam. ,,We proberen al jaren om boringen naar schaliegas op verantwoorde wijze mogelijk te maken in Nederland. Het is een moeizaam traject geweest en dan is deze uitkomst goed voor je rechtvaardigheidsgevoel”, zei hij.
Winning van schaliegas is omstreden omdat er schade aan het milieu en de bodem door kan ontstaan. Een meerderheid van de Tweede Kamer bepaalde eerder dit jaar dat er de komende zeven jaar geen schaliegas wordt gewonnen.
Minister Kamp laat weten dat hij nog even tijd nodig heeft om goed te bepalen wat de uitspraak van donderdag betekent. ,,Vast staat wel dat ook deze uitspraak niets af doet aan het beleid dat tot 2023 geen commerciële boringen naar schaliegas zijn toegestaan.”
VK 22.11.2016 Na rechtszaken over scheuren en waardedaling van hun huizen, voeren 127 Groningers nu een juridische strijd voor erkenning van geestelijk leed. ‘We voelen ons gegijzeld.’
Al twintig jaar wonen Pieta en Martien Ettema in Loppersum. Hun door aardbevingen beschadigde rijksmonument staat sinds 2012 te koop. ‘Maar er komt sinds de zware beving bij Huizinge in augustus 2012 niemand meer kijken’, verzicht Pieta Ettema. Een verstevingsoperatie wacht nog. Voor de opkoopregeling kwamen ze om voor hen onduidelijke redenen niet in aanmerking. ‘We voelen ons gegijzeld.’
De aardbevingen beheersen nu al vier jaar hun leven. Verjaardagsvisitie? Het gaat altijd over scheuren en gezeur met de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Het gevolg: ‘Heel veel stress en slapeloze nachten.’ Pieta is tien kilo afgevallen. ‘Het gaat in je lijf zitten.’
Opkroppen
Dinsdag begon een nieuw hoofdstuk in de juridische strijd rond de gevolgen van de gaswinning in Groningen. In de rechtbank van Assen claimden 127 Groningers bij de NAM en de Staat een vergoeding voor geleden immateriële schade als gevolg van de aardbevingsproblematiek.
‘Het topje van de ijsberg’, meent Martien Ettema, actief in de Groninger Bodembeweging. Veel boze en gedeprimeerde Groningers kroppen hun gevoelens op, denkt hij. Of ze zijn niet kapitaalkrachtig genoeg om te procederen. Een rechtsbijstandverzekering zit er in het bevingsgebied niet meer in. ‘We krijgen ze huilend aan de lijn. Er wordt gezegd dat er veel aan de problemen gedaan wordt. Maar het zijn spiegeltjes en kraaltjes. Heel veel mensen zijn in ellenlange procedures verwikkeld. Mensen zitten diep in de shit.’
Mensen hebben door toedoen van de NAM en de Staat niet het leven kunnen leiden dat ze dat hadden gewild, aldus Pieter Huitema, advocaat.
Ziektebeeld
Hoogstens zou het servies een keertje rammelen (+)
De Onderzoeksraad voor de Veiligheid concludeert in zijn rapport over de gaswinning in Groningen dat op de veiligheid nooit erg is gelet. Hoe het gevaar van aardschokken lang werd ontkend en, toen dat echt niet meer kon, gebagatelliseerd.
‘Aardbevingen leiden niet alleen tot fysieke schade, zoals scheuren in muren en verzakkingen, maar ook tot psychisch letsel’, zegt advocaat Pieter Huitema, die de gedupeerden bijstaat. ‘Dit is een onderbelichte kant van de aardbevingsproblematiek, maar minstens zo belangrijk.’
De NAM heeft volgens Huitema het woongenot van de gedupeerden aangetast. ‘Mensen zitten er psychisch helemaal doorheen. Ze hebben last van slaapproblemen, stress, zijn bang dat hun woning instort. Ze hebben door toedoen van de NAM en de Staat niet het leven kunnen leiden dat ze dat hadden gewild. Die schade moet ook vergoed worden.’
De NAM erkende ter zitting in principe aansprakelijk te zijn voor alle schade als gevolg van gaswinning, fysiek én psychisch. Maar voor smartengeld gelden ‘hoge drempels’, aldus de advocaat van het bedrijf. Een arts moet een in de psychiatrie erkend ziektebeeld vaststellen. En zulke medische rapporten heeft NAM nog niet gezien.
Onderlinge verschillen
Ik had me er op voorbereid, maar het grijpt me toch aan als je de advocaat van de Staat hoort beweren dat alles op alles wordt gezet, aldus Pieta Ettema.
Bedragen kwamen dinsdag nog niet aan de orde. In eerste instantie is het de eisers te doen om een principe-uitspraak over de aansprakelijkheid voor immateriële schade. In mogelijke vervolgzaken moet op basis van de verschillende persoonlijke omstandigheden de hoogte van individuele schadevergoedingen worden vastgesteld.
De onderlinge verschillen tussen de gedupeerden zijn echter te groot zijn voor één rechtszaak, vindt de NAM. Het bedrijf vreest dat bij een algemene toewijzing van de claim de rechtbank ‘overspoeld’ zal worden door veelal kansloze individuele procedures.
De gedupeerden stellen naast de NAM ook de Staat aansprakelijk. Die laat het volgens hen na de Groningers te beschermen en adequate voorzorgsmaatregelen te treffen, zoals zou moeten volgens het Europees Vedrag voor de Rechten van de Mens. De overheid kende volgens de eisers de risico’s van de aardbevingen, maar heeft lange tijd onvoldoende opgetreden. Dat zou onder andere blijken uit het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid, dat vorig jaar verscheen.
Sinds 2013 zijn er echter allerlei maatregelen getroffen, reageerde de landsadvocaat, waaronder forse productievermindering. ‘De Staat heeft er alles aan gedaan en blijft doen wat in zijn vermogen ligt om schade te voorkomen en, als door bevingen toch schade is ontstaan, dat die wordt vergoed.’
Pieta Ettema kreeg er de rillingen van. ‘Ik had me er op voorbereid, maar het grijpt me toch aan als je de advocaat van de Staat hoort beweren dat alles op alles wordt gezet. Daar word ik zo boos van, zo moedeloos.’
Trouw 22.11.2016 Moeten de Nederlandse Aardolie Maatschappij (Nam) en de Staat psychische schade van inwoners van het Groninger aardbevingsgebied vergoeden? Ja, zeggen de 127 bewoners die deze partijen aansprakelijk stellen. Nee, zeggen Nam en Staat zelf. Vandaag stonden ze tegenover elkaar voor de rechtbank in Assen.
Negentien jaar woonde Lambertus Janssens in zijn huis in Appingedam. Toen de woning anderhalf jaar geleden onbewoonbaar werd verklaard, was het vijfde en jongste kind een jaar. “Je wil niet moeten nadenken wie je als eerste gaat redden als er een grote klap komt”, vertelde Janssens in een documentaire van Brandpunt, die vandaag werd vertoond in de rechtszaal.
Janssens kwam in een burn-out terecht. Zijn bedrijf ging op de fles. Hij moest veertien uur per nacht slapen en had nergens energie voor. Nu werkt hij heel voorzichtig weer halve dagen, maar als hij een bekertje vasthoudt, trillen zijn handen.
Zoals Janssens zijn er velen, zegt advocaat Pieter Huitema, die de bewoners bijstaat. Velen die slecht slapen, stressgerelateerde klachten hebben, korte lontjes, depressies en die constante zorg: houdt dit ooit op en zo ja, wanneer?
Vragen waarop niemand het antwoord weet, zegt de raadsman. In een twee uur durend pleidooi vertelt hij de rechters dat er grootouders zijn die hun kleinkinderen niet meer durven laten logeren en andersom, ouders die vrezen dat hun kind niet veilig is op school. Een kind schrijft boos en verdrietig te zijn om zijn huis uit te moeten ”omdat een of andere stommerd zo nodig gas moet boren.”
Smartengeld
Huitema zet in op immateriële schade én vermogensschade: huiseigenaren betalen hypotheekrente, maar krijgen niet waar ze voor betalen, namelijk woongenot. Dat is een aantasting van het woongenot én van de persoon, zegt hij, en dus moeten Nam en Staat betalen. Want: zij hadden schade, en dus het veroorzaakte leed, kunnen voorkomen en hebben dat nagelaten.
Niets daarvan, zeggen die. Volgens landsadvocaat Karlijn Teuben doet de Staat er alles aan om de Groningers zo goed mogelijk te beschermen en is van onrechtmatig handelen dus geen sprake. Bovendien kan smartengeld wegens geestelijk letsel of aantasting in de persoon alleen worden toegewezen als aan strenge eisen is voldaan, en in dit geval is dat niet zo, zegt zij.
Ook volgens de Nam hebben de inwoners geen recht op een schadevergoeding, zéker niet als collectief. Als de rechtbank al vorderingen toewijst, stelt raadsman Jan de Bie Leuveling Tjeenk, dan moeten die wel heel grondig individueel onderzocht worden.
Het voelt, zegt Janssens na afloop van de zitting, alsof iemand een deuk in zijn auto heeft geschopt. “En vervolgens komt hij terug – wanneer weet niemand – om er nóg een deuk in te trappen, en nóg een en nóg een. En hij vergoedt de schade niet.”
Hij was zenuwachtig, zegt hij. “Je belandt in een wereld waarin je niet opereert. Ik verwacht er niets van. Maar ik wilde dat de rechter zou weten met welke problemen wij kampen. Daar ging het me om.” De rechter doet over veertien weken uitspraak.
AD 22.11.2016 De stad Groningen is veel vaker getroffen door gasbevingen dan tot nu toe officieel op papier staat. Het KNMI heeft elf gasbevingen in de 200.000 inwoners tellende stad ten onrechte toegewezen aan buurgemeenten.
De stad Groningen grenst aan de noordkant met enkele grote en dichtbevolkte stadswijken aan het gaswinningsgebied. Door een wat ongelukkig systeem van het KNMI zijn elf gasbevingen ten onrechte toegeschreven aan buurgemeenten, vaak het twee kilometer noordelijker gelegen dorp Garmerwolde. In werkelijkheid vonden de bevingen echter wel degelijk plaats in de stadswijken.
De kwestie ligt gevoelig omdat de stad Groningen lange tijd nooit echt gezien werd als aardbevingsgebied. Burgemeester Peter den Oudsten liet zich zelfs ooit een keer ontvallen dat er wat hem betreft maar één gasbeving in de stad is gevoeld. Schades in de stad Groningen werden lange tijd ook voor het overgrote deel afgewezen.
KNMI
Het KNMI erkent desgevraagd de foutieve toekenning van de plaatsnamen. Mondiaal gezien is het namelijk gebruikelijk om de dorpskern die het dichtst bij de beving ligt, te noemen. De getroffen stadswijken in Groningen liggen qua afstand inderdaad dichter bij het centrum van Garmerwolde dan de binnenstad, maar vallen toch echt binnen de stadsgrens.
Volgens een woordvoerder van het KNMI gaat het systeem binnenkort veranderen en zal worden overgestapt op het benoemen naar gemeentegrenzen. ,,We lanceren de nieuwe naamgeving op 1 december van dit jaar. Dan zal een beving Groningen-Stad worden genoemd en niet Garmerwolde. We realiseren ons dat we dit anders moeten doen.”
De nu nog foutief geplaatste bevingen zullen dan ook aan de stad worden toegeschreven. Volgens het KNMI worden in de dreigingsanalyses en de rapportages wel de exacte lokaties van de bevingen gebruikt. ,,We gaan daar uit van de locaties en niet van de naam.”
AD 22.11.2016 Zijn de Staat en de NAM aansprakelijk voor psychisch leed van de slachtoffers van de gasbevingen in de provincie Groningen? Over die vraag buigt de rechtbank in Assen zich vandaag. Ruim 100 gedupeerden eisen een vergoeding voor de emotionele schade die zij claimen te hebben opgelopen door de gaswinning.
Echter, deze eisers hebben tot op heden nog geen verklaring van bevoegd medicus (bv psychiater) overlegd, dus kunnen wij niet honoreren. 9:32 AM – 22 Nov 2016
Volgens de bewoners van het aardbevingsgebied is hun woongenot aangetast en hebben ze als gevolg van hun angsten voor instorting van hun huizen allerlei psychische klachten. Gedupeerden kampen met slaapproblemen, stress en zorgen over de schade aan hun huizen.
Staat
Volgens de advocaten van de slachtoffers is niet alleen de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) verantwoordelijk voor het leed, maar ook de Staat. Die had tijdig in moeten grijpen om de veiligheid van de bewoners te waarborgen. De NAM stelt in een reactie dat alleen psychische klachten die door een arts zijn vastgesteld in aanmerking kunnen komen voor vergoeding. Bovendien is het bedrijf volgens hun advocaat niet contractueel gehouden aan het verschaffen van woongenot.
In eerste instantie draait de rechtszaak nog niet om een concreet schadebedrag voor de gedupeerden. De rechtbank moet namelijk eerst vaststellen of de NAM en de Staat daadwerkelijk moeten worden veroordeeld tot de betaling van smartengeld. Pas daarna kan in een verdere procedure worden bepaald hoe groot die schade precies is per individu.
Advocaten
Gedupeerden worden bijgestaan door het advocatenkantoor De Haan uit Groningen. Het kantoor vraagt een fee van 10% als het tot een schadebedrag komt. Bovendien moeten deelnemers zelf de kosten van een deskundige betalen als die nodig mocht zijn voor het bepalen van een schadebedrag.
NU 17.11.2016 Gasbedrijf NAM heeft veel meer invloed gehad op het besluit over de maximale gaswinning in Groningen voor de komende jaren dan tot nu toe bekend was.
Dat blijkt volgens Milieudefensie uit correspondentie tussen de NAM en het ministerie van Economische Zaken. Milieudefensie heeft de stukken opgevraagd via een Wob-procedure.
De NAM is eigendom van onder meer Shell. Een woordvoerder van Milieudefensie zegt dat nu blijkt dat Shell en het ministerie “werkelijk alles met elkaar afstemmen, van beleidsstukken, beantwoording van Kamervragen tot aan het opstellen van Kamerbrieven en mediareacties”.
De organisatie vermoedde voor het Wob-verzoek al dat de NAM veel meer invloed heeft gehad op de totstandkoming van het nieuwe conceptwinningsbesluit dan wenselijk is.
Uit de documenten blijkt verder volgens Milieudefensie dat het ministerie de NAM regelmatig vroeg om input op beleidsstukken. De gezamenlijk geformuleerde standpunten werden vervolgens gepresenteerd als die van het ministerie, zonder de bemoeienis van de NAM/Shell te benoemen.
In 60 seconden: De gaswinning in Groningen
Regels
Een woordvoerster van de NAM zegt dat er “absoluut geen geheime afspraken of wat dan ook bestaan tussen wie of welke organisatie dan ook.”
“Wij hebben tweehonderd velden in Nederland te opereren, we houden ons daarbij aan alle regels, dus we hebben daarover op elk niveau operationeel overleg, met provincie, gemeente, veel andere partijen en ja, ook het ministerie. Dat doen we heel transparant en dat is duidelijk terug te lezen in de Wob-stukken.”
Telegraaf 17.11.2016 Gasbedrijf NAM heeft veel meer invloed gehad op het besluit over de maximale gaswinning in Groningen voor de komende jaren dan tot nu toe bekend was. Dat blijkt volgens Milieudefensie uit correspondentie tussen de NAM en het ministerie van Economische Zaken. Milieudefensie heeft de stukken opgevraagd via een Wob-procedure.
De NAM is eigendom van onder meer Shell. Een woordvoerder van Milieudefensie zegt dat nu blijkt dat Shell en het ministerie „werkelijk alles met elkaar afstemmen, van beleidsstukken, beantwoording van Kamervragen tot aan het opstellen van Kamerbrieven en mediareacties.”
De organisatie vermoedde voor het Wob-verzoek al dat de NAM veel meer invloed heeft gehad op de totstandkoming van het nieuwe conceptwinningsbesluit dan wenselijk is.
’Geen geheime afspraken’
Uit de documenten blijkt verder volgens Milieudefensie dat het ministerie de NAM regelmatig vroeg om input op beleidsstukken. De gezamenlijk geformuleerde standpunten werden vervolgens gepresenteerd als die van het ministerie, zonder de bemoeienis van de NAM/Shell te benoemen.
Een woordvoerster van de NAM zegt dat er „absoluut geen geheime afspraken of wat dan ook bestaan tussen wie of welke organisatie dan ook.” „Wij hebben tweehonderd velden in Nederland te opereren, we houden ons daarbij aan alle regels, dus we hebben daarover op elk niveau operationeel overleg, met provincie, gemeente, veel andere partijen en ja, ook het ministerie. Dat doen we heel transparant en dat is duidelijk terug te lezen in de Wob-stukken.”
AD 17.11.2016 Gasbedrijf NAM heeft veel meer invloed gehad op het besluit over de maximale gaswinning in Groningen voor de komende jaren dan tot nu toe bekend was. Dat blijkt volgens Milieudefensie uit correspondentie tussen de NAM en het ministerie van Economische Zaken. Milieudefensie heeft de stukken opgevraagd via een Wob-procedure.
De NAM is eigendom van onder meer Shell. Een woordvoerder van Milieudefensie zegt dat nu blijkt dat Shell en het ministerie ,,werkelijk alles met elkaar afstemmen, van beleidsstukken, beantwoording van Kamervragen tot aan het opstellen van Kamerbrieven en mediareacties”. De organisatie vermoedde voor het Wob-verzoek al dat de NAM veel meer invloed heeft gehad op de totstandkoming van het nieuwe conceptwinningsbesluit dan wenselijk is.
Uit de documenten blijkt verder volgens Milieudefensie dat het ministerie de NAM regelmatig vroeg om input op beleidsstukken. De gezamenlijk geformuleerde standpunten werden vervolgens gepresenteerd als die van het ministerie, zonder de bemoeienis van de NAM/Shell te benoemen. Een woordvoerster van de NAM zegt dat er ,,absoluut geen geheime afspraken of wat dan ook bestaan tussen wie of welke organisatie dan ook”.
,,Wij hebben tweehonderd velden in Nederland te opereren, we houden ons daarbij aan alle regels, dus we hebben daarover op elk niveau operationeel overleg, met provincie, gemeente, veel andere partijen en ja, ook het ministerie. Dat doen we heel transparant en dat is duidelijk terug te lezen in de Wob-stukken.”
NU 16.11.2016 Een steeds groter gedeelte van de kosten voor de schadeafhandeling van de door aardbevingen aangetaste huizen in Groningen gaat naar de proceskosten.
Het aandeel van de uitgaven die voor schadecompensatie of schadeherstel bestemd zijn, daalt, zo blijkt woensdag uit een Kamerbrief van minister van Economische Zaken Henk Kamp.
Volgens de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) komt dit onder meer door een toename van het aantal meldingen van kleine schades.
De NAM heeft van augustus 2012 tot en met augustus 2016 in totaal 431,6 miljoen euro besteed aan schade als gevolg van bevingen. Hiervan is 294,6 miljoen euro uitgegeven aan directe kosten voor schadecompensatie of -herstel en 137 miljoen euro aan het proces van schadeafhandeling, zoals kosten voor inspecties, experts en rapportages.
Dat betekent dat 68 procent van de uitgaven besteed is aan schadecompensatie en -afhandeling. Dit percentage loopt wel terug. Tot en met 2014 ging nog 73 procent naar de directe kosten, in 2015 en 2016 nam dit af naar respectievelijk 66 procent en 64 procent.
Dezelfde procedure
Kamp heeft gegevens opgevraagd bij de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Die heeft laten weten dat de veranderende verhouding tussen de kosten voor schadeherstel en overige kosten deels toe te schrijven is aan het toegenomen aantal meldingen van relatief kleine schades. Deze doorlopen dezelfde procedure als meldingen van grotere schades, waardoor de proceskosten in verhouding toenemen.
“Daarnaast is het denkbaar dat de recente toename van het aandeel C-schades hierin een rol speelt”, schrijft Kamp. C-schades zijn schades die niet direct in verband kunnen worden gebracht met aardbevingen.
De NAM heeft van augustus 2012 tot en met augustus 2016 in totaal 431,6 miljoen euro besteed aan schade als gevolg van bevingen. Hiervan is 294,6 miljoen euro uitgegeven aan directe kosten voor schadecompensatie- of herstel en 137 miljoen euro aan het proces van schadeafhandeling, zoals kosten voor inspecties en rapportages.
Dat betekent dat 68 procent van de uitgaven besteed is aan schadecompensatie en -afhandeling. Dit percentage loopt wel terug. Tot en met 2014 ging nog 73 procent naar de directe kosten, in 2015 en 2016 nam dit af naar respectievelijk 66 procent en 64 procent.
De Volkskrant schreef in oktober op basis van een kwartaalrapportage van Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders dat slechts 10 procent van het geld dat beschikbaar is voor het afhandelen van de aardbevingsschade wordt besteed aan het daadwerkelijk herstellen van die schade. De rest zou worden uitgegeven aan inspecties, experts en rapportages.
Ruimte voor verbetering
“Dit neemt niet weg dat er ruimte kan zijn voor verbetering van de procedure, met name bij de afhandeling van relatief kleine schades”, stelt Kamp. “Indien daarover een geschil ontstaat, leidt de inschakeling van contra-expertise en Arbiter er snel toe dat de kosten van de procedure het bedrag overschrijden dat gemoeid zou zijn met schadeherstel.”
De Nationaal Coördinator Groningen (NCG) zal eind dit jaar voorstellen doen om het proces voor het afhandelen van relatief kleine schades te vereenvoudigen.
NU 03.11.2016 Het inspecteren en versterken van woningen in het aardbevingsgebied in Groningen moet sneller. Daarom komt er een catalogus met versterkingsmaatregelen voor verschillende woningtypen, zodat niet bij iedere woning opnieuw het wiel moet worden uitgevonden. Dat maakte de Nationaal Coördinator Groningen, Hans Alders, woensdag bekend
In de kern van het aardbevingsgebied staan ongeveer 22.000 woningen. Veel zijn van hetzelfde type en vergelijkbaar qua bouw. Die woningen moeten uiterlijk in 2021 zijn geïnspecteerd, maar in het eerste jaar zijn nog maar 1450 woningen aan een inspectie onderworpen.
”We moeten dus haast maken”, zei Alders, die zich als coördinator bezighoudt met de versterking van woningen. ”Vanaf nu moeten we jaarlijks zeker 5000 inspecties uitvoeren om ons doel te halen. In 2017 gaan we aan de slag in achttien verschillende plaatsen.”
Inspecteur
Om het proces te versnellen, zal bij inspecties worden gekeken in hoeverre de woning overeenkomt met de ‘cataloguswoning’ en welke specifieke versterkingsmaatregelen nodig zijn. Alle woningen krijgen dus bezoek van een inspecteur.
”Je weet namelijk niet wat de eigenaar met een woning heeft gedaan. Er hoeft nu niet van elke woning een uitvoerig 3D-model gemaakt te worden”, aldus Alders. Tot nu toe waren inspecteurs per woning al snel zes maanden of langer bezig.
Alders wil ook de aanpak van de schades verbeteren. Nu nog wordt het schadeprotocol door de NAM zelf opgesteld, maar dat moet anders. Onafhankelijke deskundigen gaan het protocol opstellen en daar moet de NAM zich dan aan houden. Eerder al liet Alders weten dat het afhandelen van kleinere schades simpeler moet worden, door bijvoorbeeld foto’s te accepteren in plaats van het sturen van een inspecteur.
Slechts 10 procent daadwerkelijk gebruikt voor herstel
VK 28.10.2016 Van het geld voor het afhandelen van aardbevingsschade in Groningen wordt 10 procent daadwerkelijk besteed aan het herstellen van scheuren. Het meeste gaat op aan inspecties, experts, rapportages, contra-expertises en arbiters. Mede vanwege die hoge kosten kunnen eenvoudige schades vanaf volgend jaar per app worden afgehandeld.
De laatste drie maanden gaf de NAM 22,8 miljoen euro uit aan het afhandelen van 3.379 schadegevallen, blijkt uit de laatste kwartaalrapportage van Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders. Het gemiddelde schadebedrag was 656 euro. Slechts 2,2 miljoen euro, nog geen 10 procent van de totale kosten, wordt besteed aan herstelwerkzaamheden. Oftewel: het afhandelen van een gemiddelde schade van 656 euro kost gemiddeld 6.090 euro.
‘Onvoorstelbaar’, zegt Susan Top van belangenbehartigingsorganisatie Groninger Gasberaad. Zij spreekt van een ‘schadecircus’. ‘Dan hebben het nog niet eens over de psychische belasting van de aardbevingen. Waar zijn we in vredesnaam mee bezig?’
Het Centrum Veilig Wonen (CVW), dat namens de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) schades als gevolg van gaswinning afhandelt, onderkent het probleem. ‘Er zijn procedures die maanden duren, veel geld kosten en waarbij de emoties hoog oplopen’, zegt woordvoerder Arjen van de Leur.
Het afhandelen van een gemiddelde schade van 656 euro kost gemiddeld 6.090 euro
Bij erkende bevingsschade wordt gemiddeld zo’n 1.500 euro uitgekeerd. Nu er minder bevingen zijn, worden schades vaker afgedaan als niet-aardbevingsgerelateerd. Daardoor neemt het aantal contra-expertises toe en stijgen de proceskosten. Van de Leur: ‘We schieten er niets mee op als we alleen geld uitgeven aan experts.’
Het CVW wil de schadeafhandeling daarom vereenvoudigen. Vanaf volgend jaar kunnen mensen eenvoudige schades melden via een app. Een foto maakt inspectie overbodig en versnelt het proces, hoopt het CVW. Ook moet het aantal contra-expertises afnemen, zegt Van de Leur. ‘Door snel te handelen, denken wij de maatschappelijke acceptatie van ons werk te vergroten.’
De vereenvoudiging gaat het Groninger Gasberaad niet ver genoeg. ‘Het moet afgelopen zijn met de eindeloze discussie over oorzaken en gevolgen’, zegt Susan Top. ‘Niemand maakt moedwillig scheuren in zijn huis.’
Het Gasberaad voelt zich gesteund door recente uitspraken van de aardbevingsarbiters die Alders sinds dit jaar ingeschakelt bij onenigheid over een contra-expertise. In meerdere gevallen hebben deze rechters bepaald dat de NAM bij redelijke vermoedens aansprakelijk is voor schade, ook als dat niet bewezen kan worden.
Het afhandelen van 75 duizend Groningse schadeclaims die sinds augustus 2013 zijn ingediend, heeft tot nu toe 520 miljoen euro gekost. Gemiddeld uitgekeerde schadebedragen zijn niet over de hele periode beschikbaar. Onder politieke druk is er nu wel inzage in de kosten.
NU 28.10.2016 Het geld dat beschikbaar is voor het afhandelen van de aardbevingsschade in Groningen wordt grotendeels uitgegeven aan inspecties, experts en rapportages.
Maar 10 procent van het bedrag wordt uitgegeven aan het herstellen van schade, zo schrijft de Volkskrant vrijdag.
Er is in totaal in de laatste drie maanden 2,2 miljoen euro besteed aan de herstelwerkzaamheden, die gemiddeld 6.090 euro kostte. Maar 656 euro wordt daadwerkelijk uitgegeven aan het herstellen van schade, de rest gaat op aan de inspecties, experts, rapportages, contra-expertise en arbiters.
In totaal werd er 22,8 miljoen euro uitgegeven aan het afhandelen van 3.379 schadegevallen, blijkt uit de laatste kwartaalrapportage van Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders blijkt dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM)
Vanwege die hoge kosten van al het nodige werk naast het daadwerkelijke herstellen wordt het volgend jaar mogelijk om eenvoudige schades via een app af te handelen.
Volgens het Centrum Veilig Wonen (CVW), dat de schades als gevolg van gaswinning namens het NAM afhandelt, zijn er “procedures die maanden duren, veel geld kosten en waar de emoties hoog oplopen”.
Erkend
Er wordt gemiddeld 1.500 euro uitgekeerd als er sprake is van erkende bevingsschade. Volgens het CVW worden schades die nu gemeld worden afgedaan als niet-aardbevingsgerelateerd omdat er minder aardbevingen zijn. Dat zorgt voor een hoger aantal contra-expertises en stijgende proceskosten.
Het CVW pleit voor een vereenvoudiging van het proces om de schade af te handelen. Volgend jaar moet er een app komen waar schade gemeld kan worden en waarmee het proces versneld kan worden.
Overzicht: Gaswinning Groningen
Totaal
Sinds augustus 2013 heeft het afhandelen van 75.000 schadeclaims uit Groningen 520 miljoen euro gekost. Eerder werd al bekend dat NAM in totaal meer dan 1 miljard euro heeft uitgegevenaan schadeherstel, versteviging, preventie en onderzoek in het Groningse aardbevingsgebied.
Zeker 160 miljoen euro is gebruikt voor de waardevermeerderingsregeling. Daarmee konden huiseigenaren van beschadigde woningen energiebesparende maatregelen nemen.
In totaal is er 316,7 miljoen euro besteed aan veiligheid en preventieve versterking in de provincie. Ook zijn 61 huizen opgekocht door de NAM. Om de economie te verbeteren in het gebied werd 39 miljoen euro uitgetrokken en aan de leefbaarheid werd 10 miljoen euro gespendeerd.
BB 24.10.2016 De invloed van de Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM) op het schadeafhandelingsproces na aardbevingen als gevolg van de gaswinning is nog veel te groot. Het vertrouwen van Groningers in een eerlijke afhandeling is daardoor erg laag, constateert de Onafhankelijke Raadsman Gaswinning, Leendert Klaassen, in een halfjaarrapportage die maandag is gepubliceerd.
Mandaat
‘Naar mijn mening is het terugdringen van de invloed van NAM op het schadeafhandelingsproces de enige manier om (de schijn van) belangenverstrengeling tegen te gaan’, aldus Klaassen. De Raadsman wil dat de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) een prominentere rol gaat spelen. Die zal dan wel meer mandaat moeten krijgen van het kabinet dan nu het geval is. De Onafhankelijke Raadsman Gaswinning fungeert als een soort ombudsman en is benoemd door minister Henk Kamp van Economische Zaken.
Meer klachten
In 2016 steeg het aantal klachten licht ten opzichte van 2015. In de eerste zeven maanden van dit jaar kwamen 174 klachten binnen, tegen 150 in dezelfde periode vorig jaar. Opvallend noemt de Raadsman het groeiend aantal klachten over de beoordeling van de schade. De indruk bestaat dat schades anders of strenger worden beoordeeld dan voorheen.
Impact op welzijn
Klaassen constateert niet voor het eerst dat er ook meer aandacht moet komen voor de gezondheidseffecten van de bevingen. ‘Ik constateer wederom dat de gaswinning een grote impact heeft op het welzijn van de Groningers.’ Het voorkomen van schade moet een grotere rol krijgen en ‘kleine schades zouden bovendien op een veel snellere en effectievere manier moeten worden afgewikkeld.’ (ANP)
Telegraaf 24.10.2016 De invloed van de Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM) op het schadeafhandelingsproces na aardbevingen als gevolg van de gaswinning is nog veel te groot. Het vertrouwen van Groningers in een eerlijke afhandeling is daardoor erg laag, constateert de Onafhankelijke Raadsman Gaswinning, Leendert Klaassen, in een halfjaarrapportage die maandag is gepubliceerd.
„Naar mijn mening is het terugdringen van de invloed van NAM op het schadeafhandelingsproces de enige manier om (de schijn van) belangenverstrengeling tegen te gaan”, aldus Klaassen. De Raadsman wil dat de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) een prominentere rol gaat spelen. Die zal dan wel meer mandaat moeten krijgen van het kabinet dan nu het geval is.
De Onafhankelijke Raadsman Gaswinning fungeert als een soort ombudsman en is benoemd door minister Henk Kamp van Economische Zaken.
In 2016 steeg het aantal klachten licht ten opzichte van 2015. In de eerste zeven maanden van dit jaar kwamen 174 klachten binnen, tegen 150 in dezelfde periode vorig jaar. Opvallend noemt de Raadsman het groeiend aantal klachten over de beoordeling van de schade. De indruk bestaat dat schades anders of strenger worden beoordeeld dan voorheen.
Klaassen constateert niet voor het eerst dat er ook meer aandacht moet komen voor de gezondheidseffecten van de bevingen. „Ik constateer wederom dat de gaswinning een grote impact heeft op het welzijn van de Groningers.” Het voorkomen van schade moet een grotere rol krijgen en „kleine schades zouden bovendien op een veel snellere en effectievere manier moeten worden afgewikkeld.”
VK 22.10.2016 De kosten van de aardbevingen in Groningen zijn opgelopen tot ruim 1 miljard euro. Dat is veel meer dan oorspronkelijk gedacht. Het gaat om uitgaven aan schadeherstel, compensatie, het preventief versterken van huizen en onderzoek naar de impact van de gaswinning door de Nederlandse Aardolie Maatschappij.
De nieuwe cijfers staan in de vrijdag verschenen kwartaalrapportage van Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders. De rekening is nagenoeg volledig betaald door de NAM. De grootste kostenpost is het herstel van bevingsschade: 520 miljoen euro. Sinds augustus 2013 zijn er in totaal 74.797 schadeclaims ingediend. Daarvan zijn er 61.531 afgehandeld. De kosten lopen flink uit de pas bij eerdere inschattingen.
Zo werden in 2014, toen het eerste compensatieakkoord werd gesloten – het befaamde ‘miljard van Max’ van den Berg – de kosten voor schadeherstel tot en met 2018 geraamd op 250 miljoen. Met nog twee jaar te gaan is dat geschatte budget dus al ruimschoots overschreden.
Dit is opvallend, aangezien de gaswinning sinds 2013 is gehalveerd en het aantal (zware) aardbevingen in Groningen is afgenomen. Dat het aantal schademeldingen toch is blijven oplopen, is mogelijk te wijten aan de brede maatschappelijke onderkenning van de bevingsproblematiek. NAM draait als exploitant van het Groningenveld zonder begrenzing op voor de kosten voor herstel en versterken.
Tweederde van de rekening komt echter indirect op het conto van de Nederlandse staat, vanwege misgelopen inkomsten uit de Maatschap Groningen. Zo’n 90 procent van de gasbaten uit Groningen vloeien richting schatkist. Niet alleen vanwege de nog af te handelen claims zullen de kosten zeker verder oplopen. Zo staat de preventieve versterkingsoperatie, die tot dusver 316 miljoen heeft gekost, nog in de kinderschoenen.
Alders wil van huis tot huis bekijken welke maatregelen nodig zijn. Er zijn pas 383 huizen grondig geïnspecteerd en 190 bouwkundig versterkt volgens de geldende normen. Sinds begin dit jaar was het 65 keer nodig een noodmaatregel te treffen. NAM heeft tot dusver 61 huizen opgekocht. Daarvan zijn er twaalf gesloopt. Acht woningen worden gebruikt voor het testen van versterkingstechnieken.
De woningmarkt lijdt ondertussen nog steeds onder de bevingen. Huizen in het risicogebied staan gemiddeld anderhalf jaar te koop, 4,5 maanden langer dan woningen in vergelijkbare (krimp)gebieden. Dat concludeert het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in een tevens vrijdag gepubliceerd onderzoek.
De verkoopprijzen zijn het afgelopen jaar weliswaar ook in het bevingsgebied licht gestegen, maar minder dan elders. Van een massale uittocht uit het bevingsgebied is geen sprake.
NU 22.10.2016 De NAM heeft in totaal meer dan 1 miljard euro uitgegeven aan schadeherstel, versteviging, preventie en onderzoek in het Groningse aardbevingsgebied.
Dat schrijft het Dablad van het Noorden (op basis van het kwartaalonderzoek van Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders.
Ruim 520 miljoen euro ging naar de afhandeling van schade. In totaal zijn er bijna 75.000 schademeldingen gemaakt. Zeker 160 miljoen euro is gebruikt voor de waardevermeerderingsregeling. Daarmee konden huiseigenaren van beschadigde woningen energiebesparende maatregelen nemen.
In totaal is er 316,7 miljoen euro besteed aan veiligheid en preventieve versterking in de provincie. Ook zijn 61 huizen opgekocht door de NAM. Om de economie te verbeteren in het gebied werd 39 miljoen euro uitgetrokken en aan de leefbaarheid werd 10 miljoen euro gespendeerd.
Telegraaf 22.10.2016 Er is 1,1 miljard euro uitgegeven aan schadeherstel, versteviging, preventie en onderzoek in het gebied in Groningen waar aardbevingen plaatsvinden. Dat staat in een rapport van de Nationaal Coördinator Groningen.
Het bedrag van 1,1 miljard euro is betaald door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Daarvan ging het leeuwendeel naar schadeherstel, ruim 520 miljoen euro. In totaal zijn er tot dusver iets minder dan 75.000 schademeldingen gedaan. In eerste instantie werd geschat dat het schadeherstel een kwart miljard euro zou kosten.
Elsevier 21.10.2016 De sociaaleconomische structuur van de regio Groningen moet worden versterkt met de opbrengsten van aardgaswinning, vindt de PvdA. In het verkiezingsprogramma van de partij staat dat eenderde van de aardgasopbrengsten direct naar Groningen moeten.
Helemaal geen aardbevingen meer in Groningen?Het kan!
Omdat de regio zou kampen met de negatieve gevolgen van de aardgaswinning, moet die er ook van kunnen profiteren. Henk Nijboer, Kamerlid van de PvdA, bevestigt aanRTV Noord dat de partij honderden miljoenen euro’s naar Groningen wil sturen.
Aardgasfonds
Het plan is om een aardgasfonds op te richten, om het geld vervolgens in Groningse projecten en infrastructuur te steken – voor zeker tien jaar. De economie in het aardbevingsgebied moet worden versterkt. Nijboer zegt dat ‘er moet worden geïnvesteerd om het leefbaar te houden’.
‘De PvdA is in de afgelopen jaren, soms ook terecht, verweten dat we wat achteraan liepen bij de aardbevingsdiscussie. Nu willen we echt voorop lopen,’ aldus Nijboer. Het zou niet gaan om een valse verkiezingsbelofte of een goedmakertje voor het verleden: de PvdA legde zich vaak neer bij de besluiten van minister Henk Kamp van economische zaken.
Materiële schade
Uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen en blijkt dat zeker 100.000 materiële schade hebben opgelopen door de aardbevingen die door gaswinning zouden zijn veroorzaakt. Groningers in het aardbevingsgebied doen er dan ook ruim vier maanden langer over dan gemiddeld om hun huis te verkopen.
Toch gaat het zeker niet slecht met de Groningse huizenmarkt: in het laatste kwartaal stegen de huizenprijzen bijna 7 procent, meldt het CBS op vrijdag. In het aardbevingsgebied ging de gemiddelde prijs van een woning met 2,4 procent omhoog ten opzichte van hetzelfde kwartaal vorig jaar.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
Telegraaf 21.10.2016 Woningen in het aardbevingsgebied in Groningen zijn sinds de aardbeving bij Huizinge in 2012 (met een kracht van 3,6) steeds minder makkelijk te verkopen. Ook staan ze veel langer te koop. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vrijdag.
Eind juni stonden in gemeenten binnen het aardbevingsgebied woningen in doorsnee 566 dagen te koop. Dat is ruim 4,5 maand langer dan in vergelijkbare gemeenten net buiten het gebied.
De verkoopprijzen trekken net als elders in het land aan. De prijzen van verkochte woningen in het aardbevingsgebied stegen het afgelopen jaar met 2,4 procent, tegen 3,4 procent in de gebieden eromheen. Wel is het recente herstel op de nationale woningmarkt in het bevingsgebied later begonnen.
Van een grote leegloop uit het aardbevingsgebied is overigens geen sprake, maar bewoners van het aardbevingsgebied die van plan zijn te verhuizen, willen wel veel vaker hun gemeente verlaten dan in een ’normale’ woningmarkt gebruikelijk is.
Het onderzoek werd verricht in opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen.
AD 21.10.2016 Woningen in het aardbevingsgebied in Groningen zijn sinds de aardbeving bij Huizinge in 2012 (met een kracht van 3,6) steeds minder makkelijk te verkopen. Ook staan ze veel langer te koop. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vrijdag.
Eind juni stonden in gemeenten binnen het aardbevingsgebied woningen in doorsnee 566 dagen te koop. Dat is ruim 4,5 maand langer dan in vergelijkbare gemeenten net buiten het gebied.
De verkoopprijzen trekken net als elders in het land aan. De prijzen van verkochte woningen in het aardbevingsgebied stegen het afgelopen jaar met 2,4 procent, tegen 3,4 procent in de gebieden eromheen. Wel is het recente herstel op de nationale woningmarkt in het bevingsgebied later begonnen.
Leegloop
Van een grote leegloop uit het aardbevingsgebied is overigens geen sprake, maar bewoners van het aardbevingsgebied die van plan zijn te verhuizen, willen wel veel vaker hun gemeente verlaten dan in een ‘normale’ woningmarkt gebruikelijk is.Het onderzoek werd verricht in opdracht van de Nationaal
BB 12.10.2016 De provincie Groningen stapt naar de Raad van State om het gaswinningsbesluit van de regering aan te vechten. Minister Henk kamp (Economische Zaken) maakte op 23 september bekend dat er jaarlijks 24 miljard kubieke meter gas mag worden gewonnen, in strenge winters oplopend tot 27 miljard kuub. Het besluit geldt voor vijf jaar en dat vindt de provincie te lang.
Veiligheid inwoners
‘In vijf jaar kan er van alles gebeuren. De provincie wil dat de gaswinning de komende jaren verder omlaag gaat.’ De veiligheid van de inwoners is een factor die in het gaswinningsbesluit meegewogen moet worden. Daar wordt aan gewerkt maar niet snel genoeg, aldus de provincie.
Evaluatiemoment
Een evaluatiemoment zoals de PvdA heeft voorgesteld is onvoldoende, vindt SP-gedeputeerde Eelco Eikenaar. ‘We weten onvoldoende wat zo’n evaluatiemoment inhoudt. Bovendien hebben wij als regio formeel geen positie hierin. Wij willen dat de veiligheid van de Groningers maximaal wordt gewaarborgd en volgens mij vraagt dat om een gaswinningsniveau wat de komende jaren naar beneden gaat.’ (ANP)
NU 12.10.2016 De provincie Groningen stapt naar de Raad van State om het gaswinningsbesluit van de regering aan te vechten. Het gaswinningsbesluit is door het kabinet gemaakt voor een periode van vijf jaar en dat vindt de provincie te lang.
“In vijf jaar kan er van alles gebeuren. De provincie wil dat de gaswinning de komende jaren verder omlaag gaat”, zo motiveert Groningen de gang naar de Raad van State.
Minister Henk kamp (Economische Zaken) maakte op 23 september bekend dat er jaarlijks 24 miljard kubieke meter gas mag worden gewonnen, in strenge winters oplopend tot 27 miljard kuub.
De veiligheid van de inwoners is een factor die in het gaswinningsbesluit meegewogen moet worden. Daar wordt aan gewerkt, maar niet snel genoeg, meent de provincie.
Een evaluatiemoment zoals de PvdA heeft voorgesteld is onvoldoende, vindt SP-gedeputeerde Eelco Eikenaar. “We weten onvoldoende wat zo’n evaluatiemoment inhoudt. Bovendien hebben wij als regio formeel geen positie hierin. Wij willen dat de veiligheid van de Groningers maximaal wordt gewaarborgd en volgens mij vraagt dat om een gaswinningsniveau wat de komende jaren naar beneden gaat.”
Telegraaf 12.10.2016 De provincie Groningen stapt naar de Raad van State om het gaswinningsbesluit van de regering aan te vechten. Minister Henk kamp (Economische Zaken) maakte op 23 september bekend dat er jaarlijks 24 miljard kubieke meter gas mag worden gewonnen, in strenge winters oplopend tot 27 miljard kuub. Het besluit geldt voor vijf jaar en dat vindt de provincie te lang.
„In vijf jaar kan er van alles gebeuren. De provincie wil dat de gaswinning de komende jaren verder omlaag gaat.” De veiligheid van de inwoners is een factor die in het gaswinningsbesluit meegewogen moet worden. Daar wordt aan gewerkt maar niet snel genoeg, aldus de provincie.
Een evaluatiemoment zoals de PvdA heeft voorgesteld is onvoldoende, vindt SP-gedeputeerde Eelco Eikenaar. „We weten onvoldoende wat zo’n evaluatiemoment inhoudt. Bovendien hebben wij als regio formeel geen positie hierin. Wij willen dat de veiligheid van de Groningers maximaal wordt gewaarborgd en volgens mij vraagt dat om een gaswinningsniveau wat de komende jaren naar beneden gaat.”
Telegraaf 05.10.2016 Vier op de vijf Groningers wil dat de gaswinning stopt. Ze ervaren de gevolgen van de gaswinning als onrechtvaardig. Dat blijkt volgens RTV Noord uit het tweede deel van het onderzoek Gronings Perspectief van de Rijksuniversiteit Groningen.
Opvallend was dat ook niet-getroffen Groningers willen dat de gaswinning in hun provincie aan banden wordt gelegd.
Met name de schadevergoedingen worden als onrechtvaardig gezien. Wel geven veel mensen aan dat door inspecties en versterking van hun huizen hun gevoel van veiligheid toeneemt. Ook betere informatievoorziening zou daarbij kunnen helpen.
AD 26.09.2016 Het personeel van het Centrum Veilig Wonen (CVW) in Groningen is met enige regelmaat slachtoffer van belaging en soms zelfs bedreiging. Ook buiten werkuren om krijgen medewerkers te maken met boze en ontevreden Groningers. Het CVW regelt sinds anderhalf jaar de afwikkeling van schade aan huizen door de gaswinning in het gebied.
Er zitten mensen bij die ons personeel bedreigen, intimideren of proberen onze beslissingen in een andere richting te drukken, aldus Arjen van de Leur, Centrum Veilig Wonen.
Volgens het CVW krijgen de medewerkers het regelmatig behoorlijk te verduren. Ontevreden slachtoffers van de gasbevingen komen zelfs na kantoortijd verhaal halen en dat gaat er niet altijd even beschaafd aan toe. Er is inmiddels een aantal keren aangifte gedaan van bedreiging.
Emoties
Volgens directiesecretaris Arjan van de Leur is er begrip voor de emoties van mensen, maar is er wel een grens. ,,Wij worden met enige regelmaat geconfronteerd met mensen die het niet eens zijn met onze beslissing over de afwikkeling van de schade. Een substantieel deel is het niet met ons eens, dat is ook niet zo’n probleem, die mensen bieden we een contra-expertise aan. Maar er zitten ook mensen bij die ons personeel bedreigen, intimideren of proberen onze beslissingen in een andere richting te drukken. Dat vinden wij heel vervelend.”
Volgens Van de Leur blijft het niet alleen bij wat boosheid. ,,We praten hier over grievende opmerkingen en zelfs persoonlijke bedreigingen. De rode draad hier is de emotie die dan de overhand krijgt.”
Verjaardagen
Veel medewerkers wonen zelf in het aardbevingsgebied. Zij worden ook na kantoortijd geconfronteerd met hun beladen werk. Op verjaardagen en in de supermarkt krijgen zij te maken met ontevreden klanten die soms luidkeels hun ongenoegen uiten. ,,Mensen werken hier met hart en passie. Ze zijn trots op hun werk. Maar het is wel erg vervelend dat ze in hun privétijd ook nog eens met al die emoties geconfronteerd worden.”
Bijeenkomst
Het CVW neemt de klachten van de medewerkers serieus en heeft onlangs een bijeenkomst georganiseerd waar werknemers vrijelijk konden spreken over de problemen. ,,Wij willen het bespreekbaar maken. Onze oudere medewerkers kunnen wat dat betreft met hun levenservaring van betekenis zijn voor de jongeren. Als het echt persoonlijk is of als er vernielingen plaatsvinden, dan gaan we naar de politie. Dat hebben we nu al een aantal keren gedaan. Er is ook een keer een toegangsverbod uitgereikt voor ons pand voor een jaar. Wat dat betreft is er voor ons echt een grens aan wat we accepteren.”
NU 24.09.2016 Vanuit verschillende plaatsen in Groningen en Drenthe zijn zaterdag protestoptochten op weg gegaan naar het hoofdkantoor van de NAM in Assen om te protesteren tegen de gaswinning die leidt tot aardbevingen.
Enkele honderden actievoerders waren per tractoren, auto’s, motoren en per fiets naar Assen gegaan.
Eenmaal daar werd er gesprongen en harde muziek gedraaid om het NAM-hoofdkwartier te laten trillen als wijze van protest.
“Het was een geslaagde actie”, laat Derwin Schorren van de Groninger Bodem Beweging weten aan NU.nl. Er waren mensen van “alle leeftijden en uit meerdere provincies aanwezig”. Vooral de “eensgezindheid” noemt Schorren als belangrijk punt.
Ook Nettie Klompsma van Coalitie Gasverzet Groningen is tevreden over de opkomst en noemt de sfeer “fantastisch”. “Met deze actie is kenbaar gemaakt dat het genomen gasbesluit onvoldoende is”, aldus Klompsma. Volgens haar is de provincie Groningen buitenspel gezet.
Telegraaf 24.09.2016 Een paar honderd mensen hebben zaterdagmiddag bij het hoofdkantoor van de NAM in Assen geprotesteerd tegen de gaswinning die leidt tot aardbevingen. Vanuit verschillende plaatsen in Groningen en Drenthe lopend, met de fiets, de auto, de tractor of de motor waren ze naar de Drentse hoofdstad gekomen.
De groepen kwamen rond 14.00 uur aan bij het hoofdkantoor aan de Schepersmaat. Daar gingen de actievoerders al springend en met behulp van trilplaten proberen een lokale aardbeving op te wekken. De demonstranten wilden zo de NAM laten voelen wat veel Groningers al jaren meemaken. Een kleine twee uur later was het protest weer afgelopen.
,,Wij hebben een heldere boodschap aan de NAM: Stop de gaswinning, betaal alle schade en pak je biezen”, aldus Nettie Klompsma van de Coalitie Gasverzet Groningen. Deze coalitie is een bundeling van Milieudefensie en enkele Groningse protestgroepen.
Woensdag protesteerde al een groep Groningers bij een gaswinningslocatie van de NAM in Hoogezand-Sappemeer. Ze klommen over een hek en rolden een spandoek uit met de tekst ‘Samen gas terug’.
AD 24.09.2016 Een paar honderd mensen hebben vanmiddag bij het hoofdkantoor van de NAM in Assen geprotesteerd tegen de gaswinning die leidt tot aardbevingen. Vanuit verschillende plaatsen in Groningen en Drenthe lopend, met de fiets, de auto, de tractor of de motor waren ze naar de Drentse hoofdstad gekomen.
De groepen kwamen rond 14.00 uur aan bij het hoofdkantoor aan de Schepersmaat. Daar gingen de actievoerders al springend en met behulp van trilplaten proberen een lokale aardbeving op te wekken. De demonstranten wilden zo de NAM laten voelen wat veel Groningers al jaren meemaken. Een kleine twee uur later was het protest weer afgelopen.
,,Wij hebben een heldere boodschap aan de NAM: Stop de gaswinning, betaal alle schade en pak je biezen”, aldus Nettie Klompsma van de Coalitie Gasverzet Groningen. Deze coalitie is een bundeling van Milieudefensie en enkele Groningse protestgroepen.
Woensdag protesteerde al een groep Groningers bij een gaswinningslocatie van de NAM in Hoogezand-Sappemeer. Ze klommen over een hek en rolden een spandoek uit met de tekst ‘Samen gas terug’.
Trouw 23.09.2016 De ministerraad is akkoord gegaan om tot en met 2021 jaarlijks hooguit 24 miljard kuub gas uit de Groningse bodem te halen. Alleen in koude winters mag van dit cijfer worden afgeweken. Dat maakte het kabinet vandaag bekend.
Er wordt elk jaar gekeken of de productie moet worden aangepast, bijvoorbeeld omdat de omstandigheden veranderen of er nieuwe kennis is. Een gelijkmatige gaswinning moet de kans op aardbevingen zo klein mogelijk houden. Het kabinet gaat bij dit besluit af op adviezen van onder meer toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM).
Premier Mark Rutte gaf aan dat de veiligheid leidend is geweest bij deze stap. Dit besluit is een nieuwe stap van het kabinet om verder te werken aan de veiligheid van de Groningers en aan het herstel van het vertrouwen.” Ook wordt de afhandeling verbeterd van schade die Groningers door de aardbevingen hebben, meldt minister Henk Kamp (Economische Zaken).
Tegen de gaswinning is veel verzet. Groningers voelen zich onveilig, want de gaswinning zorgt voor aardbevingen in het gebied waardoor huizen, scholen en andere gebouwen beschadigd raken. Vanwege de veiligheid van de Groningers is de gaswinning sinds 2012 gehalveerd, constateerde Rutte. Tot oktober 2016 mag de NAM 27 miljard kuub gas uit de grond halen.
NU 23.09.2016 Het kabinet stemt in met de verlaging van de gasproductie in Groningen voor de komende vijf jaar van 27 naar 24 miljard kuub per jaar. Dat besluit is vrijdag genomen in de ministerraad.
In juni maakte minister Henk Kamp (Economische Zaken) al bekend de gasproductie te willen verlagen naar 24 miljard kuub. Tot oktober 2016 mag de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) 27 miljard kuub gas uit de grond halen. De verlaging moet leiden tot minder bevingen in Groningen die er zijn als gevolg van de gaswinning.
Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) stelde al in eerdere adviezen dat door een verlaagde winning het aantal bevingen in Groningen significant is afgenomen. Het kabinet neemt dit advies, zoals gebruikelijk, nu over.
De verlaging heeft als doel om de “veiligheid in Groningen te vergroten en de schade te verminderen”, aldus het kabinet in een verklaring.
Er kan van het maximum worden afgeweken als er sprake is van een zeer koude winter en er extra gas nodig is voor de verwarming. Eerder zei Kamp al toe dat er ieder jaar wordt gekeken of de productie verder kan worden verlaagd.
In 2021 wordt er een nieuw winningsbesluit genomen. Dat betekent dat de NAM, een samenwerking tussen Shell en Exxon Mobil en verantwoordelijk voor de opsporing en winning van gas en aardolie in Nederland, voor 1 oktober 2020 een nieuw winningsplan moet indienen.
De productie van 24 miljard kuub is een halvering ten opzichte van 2012. “Daarnaast wordt de schadeafhandeling verder verbeterd, de benodigde versterking van gebouwen uitgevoerd en de maatregelen ter versterking van de regio voortgezet”, aldus Kamp in een verklaring.
Telegraaf 23.09.2016 De ministerraad is akkoord gegaan om tot en met 2021 jaarlijks hooguit 24 miljard kuub gas uit de Groningse bodem te halen. Alleen in koude winters mag van dit cijfer worden afgeweken. Dat maakte het kabinet vrijdag bekend.
Er wordt elk jaar gekeken of de productie moet worden aangepast, bijvoorbeeld omdat de omstandigheden veranderen of er nieuwe kennis is. Het streven is naar een zo vlak mogelijke winning om de kans op aardbeving zo klein mogelijk te houden.
AD 23.09.2016 De ministerraad is akkoord gegaan om tot en met 2021 jaarlijks hooguit 24 miljard kuub gas uit de Groningse bodem te halen. Alleen in koude winters mag van dit cijfer worden afgeweken. Dat maakte het kabinet vandaag bekend.
Er wordt elk jaar gekeken of de productie moet worden aangepast, bijvoorbeeld omdat de omstandigheden veranderen of er nieuwe kennis is. Een gelijkmatige gaswinning moet de kans op aardbevingen zo klein mogelijk houden. Het kabinet gaat bij dit besluit af op adviezen van onder meer toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM).
Premier Mark Rutte gaf aan dat de veiligheid leidend is geweest bij deze stap. ,,Dit besluit is een nieuwe stap van het kabinet om verder te werken aan de veiligheid van de Groningers en aan het herstel van het vertrouwen.” Ook wordt de afhandeling verbeterd van schade die Groningers door de aardbevingen hebben, meldt minister Henk Kamp (Economische Zaken).
Tegen de gaswinning is veel verzet. Groningers voelen zich onveilig, want de gaswinning zorgt voor aardbevingen in het gebied waardoor huizen, scholen en andere gebouwen beschadigd raken. Vanwege de veiligheid van de Groningers is de gaswinning sinds 2012 gehalveerd, constateerde Rutte. Tot oktober 2016 mag de NAM 27 miljard kuub gas uit de grond halen.
RO 23.09.2016 De ministerraad heeft op voorstel van minister Kamp van Economische Zaken besloten over het definitief instemmingsbesluit gaswinning uit het Groningenveld. Met dit besluit wordt het winningsniveau voor de komende jaren vastgesteld en neemt het kabinet extra maatregelen om de veiligheid in Groningen te vergroten en de schade te verminderen.
De komende vijf jaar wordt de gaswinning uit het Groningenveld beperkt tot 24 miljard kubieke meter per jaar. Enkel in koude winters en voor zover strikt noodzakelijk mag extra gas worden geproduceerd. Er wordt gestreefd naar een zo vlak mogelijke winning met zo min mogelijk fluctuaties. In 2021 komt er een nieuw instemmingsbesluit.
Bij een jaarlijks ijkmoment kan blijken dat nieuw verworven kennis of verandering van feiten en omstandigheden, aanleiding geven om aanpassing van het instemmingsbesluit te overwegen. Het inspectieprogramma van de Nationaal Coördinator Groningen wordt onverminderd voortgezet.
Het kabinet baseert dit instemmingsbesluit op adviezen van Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), de Mijnraad, de Technische Commissie Bodembeweging, en de analyse van GTS. Daarnaast is rekening gehouden met adviezen van provincies, gemeenten en waterschappen, zienswijzen die zijn ingediend en het overleg met de Tweede Kamer.
Minister Kamp: “Voor het kabinet is de veiligheid van de inwoners van Groningen leidend bij het nemen van besluiten over de gaswinning. De aanpak van het kabinet was er de afgelopen jaren op gericht om de veiligheidsrisico’s en de schade voor de Groningers zoveel mogelijk te beperken. Inmiddels is het aantal bevingen en de zwaarte ervan significant gedaald.
Met dit besluit verminderen we de gaswinning tot 24 miljard kubieke meter: een halvering sinds 2012. Daarnaast wordt de schadeafhandeling verder verbeterd, de benodigde versterking van gebouwen uitgevoerd en de maatregelen ter versterking van de regio voortgezet. Het kabinet werkt zo aan het herstel van vertrouwen van Groningers.”
Zienswijzen en inspraak leiden tot aanpassingen
Naast de inbreng van diverse adviesorganen en experts, zijn ook de inbreng van gemeenten, provincies en de zienswijzen van betrokken mensen en organisaties meegenomen in het definitieve instemmingsbesluit over de gaswinning in Groningen voor de komende vijf jaar. In totaal werden 5530 zienswijzen ingediend, waarvan 252 unieke zienswijzen en 29 reacties van overheden.
Op basis van de zienswijzen en inbrengen, is het conceptbesluit verder aangescherpt. Zo zijn de rollen en verantwoordelijkheden die worden toegeschreven aan de verschillende partijen en de opleverdata van rapporten verduidelijkt.
Vervolg
Met de regio zal de komende maanden worden overlegd over hun betrokkenheid bij de jaarlijkse ijkmomenten. Vast staat dat NAM voor 1 oktober 2020 een nieuw winningsplan moet indienen, zodat per 1 oktober 2021 een nieuw besluit kan ingaan.
Het definitieve instemmingsbesluit over gaswinning in Groningen met daarbij een reactie op de zienswijzen ligt vanaf 30 september 2016 zes weken ter inzage. Tegen het definitieve instemmingsbesluit kan beroep worden ingesteld bij de Raad van State.
AD 21.09.2016 Een twintigtal actievoerders is vanmiddag om 14.00 uur het terrein van een gaswinningslocatie van de NAM in Hoogezand-Sappemeer binnengedrongen. Ze klommen over een hek en rolden een spandoek uit met de tekst ‘Samen gas terug’.
Rond 17.00 uur greep de politie en haalde de actievoerders van het terrein af. Ze werden niet aangehouden. De groep bestond uit Groningers en leden van Milieudefensie. Ze vinden dat de gaswinning in Groningen moet stoppen ‘zodat het aardbevingsrisico afneemt en Nederland zo snel mogelijk fossielvrij wordt “.
Opnieuw teleurgesteld
,,De Groningers zijn na de debatten opnieuw teleurgesteld”, aldus Marlijn Dingshoff van Milieudefensie tegen Dagblad van het Noorden. ,,Er is meer nodig dan braaf laten weten dat we het er niet mee eens zijn. We laten ons niet klakkeloos buitenspel zetten.” De protesten zijn, volgens Dingshoff, ‘altijd geweldloos’.
,,In Nederland heeft iedereen het recht om te demonstreren en zijn stem te laten horen”, zegt NAM-woordvoerder Sander van Rootselaar. Hij heeft begrip voor de Groningers, maar maakt zich wel zorgen over de veiligheid op de plek van het protest. ,,Het is een industrieterrein waar gas wordt gewonnen. Het is gevaarlijk om daar zomaar rond te lopen.”
Coalitie Gasverzet
Zaterdag vindt bij het hoofdkantoor van de NAM in Assen een protestactie plaats op initiatief van de Coalitie Gasverzet Groningen, een bundeling van Milieudefensie en enkele Groningse protestgroepen. De demonstranten gaan er massaal springen, om ‘zo een aardbeving te veroorzaken en de NAM te laten voelen wat veel Groningers al jaren meemaken”.
NU 21.09.2016 Een twintigtal actievoerders is woensdagmiddag om 14.00 uur het terrein van een gaswinningslocatie van de NAM in Hoogezand-Sappemeer binnengedrongen.
Ze klommen over een hek en rolden een spandoek uit met de tekst ‘Samen gas terug’.
Rond 17.00 uur greep de politie en haalde de actievoerders van het terrein af. Ze werden niet aangehouden. De groep bestond uit Groningers en leden van Milieudefensie.
Ze vinden dat de gaswinning in Groningen moet stoppen “zodat het aardbevingsrisico afneemt en Nederland zo snel mogelijk fossielvrij wordt”.
Massaal springen
Zaterdag vindt bij het hoofdkantoor van de NAM in Assen een protestactie plaats op initiatief van de Coalitie Gasverzet Groningen, een bundeling van Milieudefensie en enkele Groningse protestgroepen.
De demonstranten gaan er massaal springen, om “zo een aardbeving te veroorzaken en de NAM te laten voelen wat veel Groningers al jaren meemaken”.
Actievoerders protesteren op terrein NAM tegen gaswinning
Telegraaf 16.09.2016 Gelet op het huidige gaswinningstempo zal Nederland nog zeker zeventien jaar kunnen beschikken over eigen gas. Dat meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vrijdag op basis van de huidige gasvoorraden in Nederland.
Sinds de ontdekking van het aardgasveld in Groningen in 1959 is in Nederland ruim 3582 miljard kubieke meter aardgas gewonnen. De aardgasreserve bedroeg vorig jaar nog 940 miljard kubieke meter. Daarmee is volgens het CBS bijna 80 procent van de aardgasreserve gebruikt.
Door nieuwe berekeningen steeg de Nederlandse gasvoorraad vorig jaar echter met 8 miljard kubieke meter, ondanks de winning van 52 miljard kuub. Dat de voorraad steeg kwam voor een deel doordat er nieuwe gasreserves ontdekt zijn, maar vooral door nieuwe berekeningen. Daarin wordt alleen het gas meegenomen waarvan het technisch mogelijk is om te winnen waarbij dat ook nog rendabel is. Wisselingen in de gasprijzen en technologische ontwikkelingen hebben logischerwijs invloed op de reserves.
Vanwege aardbevingen heeft het kabinet besloten de winning uit het Groningse gasveld verder terug te schroeven. Momenteel ligt er een ontwerpbesluit om de gaswinning daar te verlagen tot 24 miljard kuub. Alleen in koude winters zou de productie eventueel mogen worden opgeschroefd. Groningen is goed voor circa 75 procent van de Nederlandse aardgasreserve.
Door het ook technisch mogelijk te maken dat buitenlands gas geschikt wordt voor Nederlandse huishoudens kan de productie mogelijk nog verder naar beneden. Daardoor kan Nederland mogelijk nog langer dan zeventien jaar met zijn aardgasreserves doen.
De overheidsinkomsten uit gas zijn de laatste jaren flinke afgenomen. In 2013 was nog 9 procent van de overheidsinkomsten, ruim 15 miljard euro afkomstig van aardgasbaten. Dit daalde vorig jaar naar 3 procent oftewel ruim 5 miljard euro.
Telegraaf 15.09.2016 Huurders in het aardbevingsgebied in Groningen vinden dat er te weinig aandacht is voor hen, omdat alle aandacht uitgaat naar woningbezitters.
De Woonbond en de Stichting HuurdersPlatform Aardbevingen Groningen trekken daarover aan de bel in een brief aan minister Henk Kamp (Economische Zaken).
Ze erkennen dat eigenaren financiële risico’s lopen en dus terecht worden gecompenseerd in geval van schade. Huurders hebben die financiële risico’s niet, maar lijden wel onder de ellende van aardbevingen. Toch wordt hun schade – aan bijvoorbeeld wandbekleding of vloerbedekking – vaak niet in behandeling genomen. De briefschrijvers pleiten daarom voor meer gelijkheid.
Telegraaf 14.09.2016 Koning Willem-Alexander heeft woensdagmiddag een ontmoeting gehad met gedupeerden van de aardbevingen in Noordoost-Groningen als gevolg van de gaswinning, meldde de Rijksvoorlichtingsdienst.
In het historische Dorpshuis in Leermens (gemeente Loppersum) sprak de koning met inwoners uit Noordoost-Groningen en vertegenwoordigers van organisaties over onder meer het versterken van woningen.
Het uit 1908 daterende Dorpshuis is sinds 1972 een ontmoetingsplek voor de dorpsbewoners. Door de bevingen in 2012 en 2014 is het pand ernstig beschadigd en in januari onbruikbaar verklaard. Sinds begin dit jaar wordt het pand hersteld en aardbevingsbestendig gemaakt.
Het is sinds april 2013 de vierde keer dat de koning de regio bezocht.
AD 14.09.2016 Koning Willem-Alexander heeft vanmiddag een ontmoeting gehad met gedupeerden van de aardbevingen in Noordoost-Groningen als gevolg van de gaswinning, meldt de Rijksvoorlichtingsdienst.
In het historische Dorpshuis in Leermens (gemeente Loppersum) sprak de koning met inwoners uit Noordoost-Groningen en vertegenwoordigers van organisaties over onder meer het versterken van woningen.
Onbruikbaar
Het uit 1908 daterende Dorpshuis is sinds 1972 een ontmoetingsplek voor de dorpsbewoners. Door de bevingen in 2012 en 2014 is het pand ernstig beschadigd en in januari onbruikbaar verklaard.
Sinds begin dit jaar wordt het pand hersteld en aardbevingsbestendig gemaakt. Het is sinds april 2013 de vierde keer dat de koning de regio bezocht
Kraan dicht
Sinds april 2015 zijn de gasputten in Loppersum gesloten. Was de plaats eerder het vaakst aan de beurt bij bevingen, nu zijn de plaatsen Hoogezand-Sappemeer en Slochteren dat.
Uit cijfers van het KNMI bleek dat het aantal bevingen in de eerste helft van het jaar, zowel in aantal als in kracht, is afgenomen. Volgens minister Kamp is de daling toe te schrijven aan het terugdraaien van de gaskraan. KNMI acht die conclusie voorbarig.
Trouw 14.09.2016 De afhandeling van aardbevingsschade in Groningen moet onafhankelijker. Dat plan zal woensdag in de Tweede Kamer ter sprake komen tijdens een debat over de gaswinning.
D66-Tweede Kamerlid Stientje van Veldhoven vindt het niet goed dat de afhandeling gebeurt door het Centrum Veilig Wonen (CVW) in opdracht van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Ze wil dat het CVW onafhankelijk wordt van de NAM en onder de Nationaal Coördinator Groningen wordt geplaatst.
“Vertrouwen in de experts die bij je thuis komen om de bevingsschade op te nemen, is cruciaal. Het is ook vreemd dat het bedrijf dat verantwoordelijk is voor het oppompen van het gas en de aardbevingen veroorzaakt, ook bepaalt of jij de schade aan je huis vergoed krijgt.”
Partijen in de Tweede Kamer, waaronder PvdA, SP, ChristenUnie, CDA en ook D66, hebben eerder gevraagd om het CVW onafhankelijker te maken van de NAM.
Vorig jaar nam het aantal klachten over de afhandeling van de aardbevingsschade sterk toe. De Onafhankelijke Raadsman Gaswinning, een soort ombudsman, zag het aantal klachten ten opzichte van 2014 met de helft toenemen tot 267. De klachten gingen over de NAM, maar ook over het CVW.
Telegraaf 14.09.2016 De afhandeling van aardbevingsschade in Groningen moet onafhankelijker. Dat plan zal woensdag in de Tweede Kamer ter sprake komen tijdens een debat over de gaswinning.
D66-Tweede Kamerlid Stientje van Veldhoven vindt het niet goed dat de afhandeling gebeurt door het Centrum Veilig Wonen (CVW) in opdracht van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Ze wil dat het CVW onafhankelijk wordt van de NAM en onder de Nationaal Coördinator Groningen wordt geplaatst.
,,Vertrouwen in de experts die bij je thuis komen om de bevingsschade op te nemen, is cruciaal. Het is ook vreemd dat het bedrijf dat verantwoordelijk is voor het oppompen van het gas en de aardbevingen veroorzaakt, ook bepaalt of jij de schade aan je huis vergoed krijgt.”
NU 14.09.2016 De Tweede Kamer wil samen met het kabinet ieder jaar herzien of de gaswinning in Groningen naar beneden kan worden bijgesteld.
Dat blijkt woensdag tijdens het debat met de Kamer en minister Henk Kamp van Economische Zaken over het gaswinningsbesluit
De wens aan het adres van Kamp kwam van de PvdA. De partij kreeg daarbij steun van de SP, CDA, D66, ChristenUnie, GroenLinks en de Partij voor de Dieren. De partijen zijn goed voor een ruime Kamermeerderheid.
Kamp wijst erop dat deze mogelijkheid al in de gewijzigde Mijnbouwwet is opgenomen die is aangenomen door de Tweede Kamer. De Eerste Kamer moet hier nog mee instemmen.
Advies
Kamp houdt wel vast aan het advies van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) om de komende vijf jaar de gaswinning in Groningen te beperken tot 24 miljard kubieke meter gas per jaar om de bevingen in het gebied te verminderen. Er mag maximaal 6 miljard kuub bij komen als er sprake is van een zeer koude winter.
Vorig jaar werd er nog 30 miljard kubieke meter gas gewonnen in het gebied. Voor 2021 moet een nieuw besluit worden genomen over de gaswinning.
In de Kamer steunen regeringspartijen VVD en PvdA het advies van SodM zoals Kamp dat wil overnemen. De oppositiepartijen dringen er bij de bewindsman juist op aan om de gaswinning niet voor een periode van vijf jaar vast te leggen.
SodM concludeert dat de seismische activiteiten in het gebied afnemen als er minder gas wordt geproduceerd. Kamp: “Hoeveel minder weten we niet, daar is volgend jaar meer informatie over”. Zo is volgens hem nog niet precies te zeggen wat de invloed van het verder dichtdraaien van de gaskraan is.
De wens van de Kamer om de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), verantwoordelijk voor de opsporing en winning van gas en aardolie in Nederland, weg te halen bij de schadeafhandeling als gevolg van de bevingen in het gebied, ziet Kamp niet zitten.
Tot weerzin van de bewoners wordt de schadeafhandeling gedaan door het Centrum Veilig Wonen, onderdeel van de NAM. Zij willen dat De Nationaal Coördinator Groningen hier een rol in krijgt.
“Ik merk dat er eerst negatief wordt gesproken over de NAM. Daarna komt het Centrum Veilig Wonen en wordt er gezegd dat die het ook niet goed doen. Als we nu de Nationaal Coördinator Groningen inschakelen ben ik bang dat mensen daar ook negatief over worden”, aldus Kamp.
Afname
Kamp wijst erop dat het aantal sterke bevingen, met een van minimaal 1,5 op de schaal van Richter, ten opzichte van 2012 sterk is gedaald. In dat jaar waren dat er 29, dit jaar zijn er tot nu toe acht gemeten. Volgens de SP zegt dit getal niets, omdat de totale seismische activiteit in het gebied juist toegenomen.
Dinsdag schreef Kamp te verwachten dat de behoefte aan aardgas uit Groningen na 2020 snel zal afnemen. Daarna kan de gaswinning in stappen worden afgebouwd naar ongeveer 7 miljard kubieke meter in 2029.
Telegraaf 14.09.2016 Minister Henk Kamp (Economische Zaken) is bereid elk jaar te bekijken of gaswinning in Groningen nog verder omlaag kan. Kamp zei dat woensdag in het debat met de Tweede Kamer over de gaswinning die in Groningen voor aardbevingen zorgt.
Kamp wilde aanvankelijk pas na twee jaar bezien of de gaskraan in Groningen verder zou kunnen worden dichtgedraaid, maar woensdag kwam hij daarop terug. De minister gaat de Kamer nu elk jaar informeren over de laatste ontwikkelingen. Hij komt daarmee tegemoet aan Jan Vos van coalitiepartij PvdA, die hier al in 2017 over wil praten. Vos hoopt dat er volgend jaar al nieuwe inzichten zijn waardoor de gaswinning verder kan worden verminderd.
Het kabinet bepaalde eind juni dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) de komende vijf jaar hooguit 24 miljard kuub gas per jaar uit de Groningse bodem mag halen. Door vlakke gaswinning moet het aantal aardbevingen verminderen. Oppositiepartijen willen dat de gaskraan snel verder dichtgaat. Maar Kamp houdt vast aan de 24 miljard kuub, de hoeveelheid die is vastgesteld op advies van toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen.
Kamp gaat verder met de nationaal coördinator Groningen bezien hoe de schadeafhandeling kan worden verbeterd. De Kamer is bezorgd over de schadeafhandeling waarover veel gedupeerde Groningers klagen. Het is goed te kijken of de positie van nationaal coördinator Hans Alders versterkt kan worden zodat het Centrum Veilig Wonen (CVW) goed zijn werk kan doen, aldus de minister. Het CVW handelt de aardbevingsschade af in opdracht van de NAM. Partijen dringen er al langer op aan om het CVW onafhankelijker te maken.
NU 14.09.2016 De Tweede Kamer wil dat de beoordeling van bevingsschade aan woningen wordt weggehaald bij het bedrijf dat de bevingen veroorzaakt.
Tot nu toe wordt de schadeafhandeling tot weerzin van de bewoners gedaan door het Centrum Veilig Wonen, onderdeel van gaswinningsbedrijf NAM.
“De NAM heeft een eigen handboek aardbevingen, een eigen protocol voor schaderegistratie en zelf verzonnen typen schade. Het slaat nergens op”, aldus SP-Kamerlid Eric Smaling tegen NU.nl.
Tegenover de NOS zeggen ook PvdA en CDA dat het anders moet. “Als je schade hebt veroorzaakt, heb je er belang bij de rekening laag te houden. Daarom moet de taxateur onafhankelijk worden van de NAM”, zegt PvdA-Kamerlid Jan Vos. “We zullen vastleggen dat de protocollen waar die taxateurs mee werken door de Nationaal Coördinator Groningen worden opgesteld en niet meer door de NAM.”
D66 is het daarmee eens. “Vertrouwen in de experts die bij je thuis komen om de bevingsschade op te nemen, is cruciaal. Dat vertrouwen is er bij de mensen nu te vaak niet”, aldus Kamerlid Stientje van Veldhoven.
CDA-Kamerlid Agnes Mulder stelt ook dat de NAM eigen criteria hanteert en dat “het niet zo kan zijn dat daardoor veel schade niet wordt goedgekeurd en de mensen met de rotzooi blijven zitten.”
Gaswinning
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) heeft al laten weten open te staan voor aanpassingen aan het schadeprotocol. Dinsdag zei hij te verwachten dat de behoefte aan aardgas uit Groningen na 2020 snel zal afnemen.
Tot 2020 moet jaarlijks nog 24 miljard kubieke meter gas gewonnen worden om de levering van gas te kunnen garanderen. Daarna kan de gaswinning in stappen worden afgebouwd naar ongeveer 7 miljard kubieke meter in 2029, schrijft hij in een brief aan de Kamer.
Woensdag debatteert de Tweede Kamer met Kamp over de gaswinning.
NU 13.09.2016 Minister Henk Kamp van Economische Zaken verwacht dat de behoefte aan aardgas uit Groningen na 2020 snel zal afnemen.
Tot 2020 moet jaarlijks nog 24 miljard kubieke meter gas gewonnen worden om de levering van gas te kunnen garanderen. Daarna kan de gaswinning in stappen worden afgebouwd naar ongeveer 7 miljard kubieke meter in 2029, schrijft hij in een brief aan de Kamer.
De vraag neemt met name af doordat omringende landen door aanpassingen minder afhankelijk worden van het laagcalorisch aardgas uit Groningen. Zo starten Frankrijk en België eerder met de ombouw naar hoogcalorisch gas uit andere gebieden.
De calorische waarde zegt iets over de hoeveelheid energie in een kubieke meter aardgas. Bij hoogcalorisch gas is er minder gas nodig om dezelfde hoeveelheid warmte te krijgen. Gasapparatuur die geschikt is voor laagcalorisch gas, moet aangepast worden om hoogcalorisch gas te kunnen verwerken.
Woensdag licht Kamp zijn eerder genomen besluit over de gaswinning in Groningen toe in de Tweede Kamer. Hij vindt dat de NAM tot 2021 jaarlijks 24 miljard kubieke meter gas mag winnen. Er is volgens hem overigens ruimte om meer gas te winnen als een winter kouder is dan gemiddeld.
Raad van State
Vorig jaar kreeg Kamp nog een tik op de vingers van de Raad van State. Die oordeelde dat de maximale winning van gas uit Groningen in het gasjaar 2015-2016 verder omlaag moest dan de minister aanvankelijk wilde.
Aanvankelijk ging Kamp uit van maximaal 39,4 miljard kubieke meter. Later verlaagde hij dit naar 33 miljard kubieke meter. De Raad van State vond dat het naar maximaal 27 miljard kubieke meter moest.
AD 13.09.2016 De behoefte aan aardgas uit Groningen zal na 2020 snel afnemen. Dat schrijft minister Kamp van Economische Zaken in een brief aan de Tweede Kamer, bericht het FD dinsdag.
De komende vijf jaar moet volgens de minister zeker 24 miljard kubieke meter gas geproduceerd worden, maar daarna kan de productie fors afgebouwd worden. In 2029 is nog maar behoefte aan 7 miljard kubieke meter gas. België, Frankrijk en Duitsland verminderen hun afhankelijkheid van laagcalorisch gas namelijk.
Kamp stelt de bouw van een menginstallatie om geïmporteerd hoogcalorisch gas om te zetten naar laagcalorisch gas uit. Een nieuw kabinet mag daarover beslissen.
De gasboringen in Groningen zijn al jaren omstreden. Het winnen van gas onder de grond zorgt voor gasbevingen die schade veroorzaken aan panden en huizen. De NAM is verantwoordelijk voor die schade en moet deze vergoeden. Groningers vrezen niet alleen schade aan hun huizen, maar zijn ook bang voor fysieke problemen als de bevingen sterker worden.
VK 08.09.2016 ‘Ook wij erkennen helemaal dat de Groningers natuurlijk het overgrote deel van de lasten hebben gekregen van de gaswinning, waar we in Nederland onze welvaart aan te danken hebben gehad. Het spijt me. Sorry.’
Met die woorden van Shell-topvrouw Marjan van Loon moesten de Groningers het gisteren doen, tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer. ExxonMobil-topman Rolf de Jong viel haar later bij. Shell en ExxonMobil zijn aandeelhouders van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), de exploitant van het Groningerveld. Minister Kamp neemt binnenkort een definitief besluit over de hoeveelheid gas die de komende jaren gewonnen mag worden.
Van Loon is niet de eerste die sorry zegt voor de bevingsellende. Eerder kwamen verantwoordelijk minister Kamp (VVD) van Economische Zaken en NAM-topman Gerald Schotman met woorden van gelijke strekking.
Hun nederigheid stuitte echter vooral op scepsis. ‘Wat hebben we in Groningen aan woorden? We willen geen woorden. We willen daden’, reageerde Dick Kleijer van de Groninger Bodem Beweging toen.
Ook het ‘sorry’ van Shell bracht de gemoederen in Groningen niet tot bedaren. Integendeel; actievoerders van de Groninger Bodem Beweging bezetten donderdag in Appingedam het kantoor van het Centrum Veilig Wonen, dat namens de NAM de aardbevingsschade afhandelt.
De bezetters eisten een einde aan de ‘zee aan c-schades’, schades die volgens inspecteurs niet aan bevingen te wijten zijn en niet vergoed worden. Ook willen de actievoerders dat de schadeafhandeling en het versterken van huizen volledig onafhankelijk wordt van de NAM. Dat is op dit moment wettelijk onmogelijk, omdat de gasexploitant als veroorzaker aansprakelijk is.
In de Tweede Kamer kwam Van Loon ook terug op de lobbynotitie van de oliegigant die eerder dit jaar uitlekte. Daarin werd volgens sommige Kamerleden de suggestie gewekt dat het verstevigen van huizen in het geding komt als de gaskraan verder dichtgaat. Van Loon zei dat ze het ‘betreurt’ dat die indruk was ontstaan.
NU 08.09.2016 In navolging van de NAM eerder dit jaar zeggen oliebedrijven Shell en ExxonMobil nu ook sorry tegen de Groningers die hebben geleden onder de aardbevingsschade als gevolg van de gaswinning in het gebied.
Marjan van Loon, president-directeur Shell Nederland, en Rolf de Jong, president upstream van ExxonMobil, deden hun spijtbetuiging donderdag in de Tweede Kamer.
“We zien dat de Groningers de meeste tol hebben betaald voor de gaswinning waar wij met zijn allen heel veel welvaart van hebben gehad. Dat betreuren wij en daar zeg ik vandaag sorry voor”, aldus Van Loon.
De Jong sloot zich hierbij aan. GroenLinks-Kamerlid Liesbeth van Tongeren had gevraagd om de excuses.
Shell is samen met ExxonMobil aandeelhouder van de NAM. De organisatie houdt zich bezig met de opsporing en winning van gas en aardolie in Nederland.
Veiligheid op één
Van Loon zei tegen radiozender BNR dat veiligheid bij Shell altijd op één staat. Dat lijkt in contrast te staan met de bevindingen van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV) van begin vorig jaar.
De OVV oordeelde dat de veiligheid van inwoners van de provincie Groningen tot 2013 geen rol speelde bij de besluitvorming over de winning van aardgas in hun provincie.
Volgens de OVV is niet zorgvuldig omgegaan met de veiligheid van inwoners van de provincie. De veiligheidsrisico’s die de winning met zich meebracht zagen de betrokken partijen als “verwaarloosbaar”.
Lobby
Shell en ExxonMobil zijn naar de Tweede Kamer geroepen om uitleg te geven over de lobby-strategie. Er was irritatie ontstaan over de inhoud van een brief die Shell in april had verstuurd naar politieke partijen.
Daarin staat dat het verder terugschroeven van de gaswinning in Groningen zo’n 100 miljard euro zal kosten. “Hiermee dreigt ook de economische basis onder het Plan-Alders te worden weggehaald”, schreef het bedrijf.
In dat plan van Hans Alders, de Nationaal Coördinator Groningen, staat dat bewoners gecompenseerd moeten worden voor de aardbevingsschade als gevolg van de gaswinning. Partijen vatten dit standpunt op als dreigement dat Shell zich hier minder voor zou inzetten zodra de gaswinning wordt teruggeschroefd, maar die suggestie is volgens Shell “volstrekt onjuist”.
“Ik betreur het dat ten onrechte de indruk is ontstaan dat Shell een link zou leggen tussen productievolume en onze bereidheid als aandeelhouder om bij te dragen aan een vergoeding van de schade”, zei Van Loon in een statement.
“De schade wordt vergoed, daar hoef je niet aan te twijfelen”, zei de Shell-topvrouw later in de Kamer. Ook De Jong van ExxonMobil benadrukt dit standpunt. “Wij lopen niet weg voor onze verantwoordelijkheid.”
Economie
Shell wijst er in een brief op dat de gasindustrie in de provincie Groningen goed is voor 5.400 directe en indirecte arbeidsplaatsen.
Ook schrijft het olie- en gasconcern dat volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) de economie in 2015 met 5,5 procent is gekrompen als direct gevolg van het terugschroeven van de gaswinning. Daarmee was Groningen vorig jaar de enige provincie zonder economische groei.
Telegraaf 08.09.2016 Shell en Exxonmobil hebben voor het eerst excuses aangeboden voor de aardbevingen in Groningen.
De bevingen in Groningen worden veroorzaakt door gaswinning. Shell en Exxonmobil zijn aandeelhouders van de NAM.
„Wij erkennen dat de Groningers last hebben gehad. Het spijt me. Sorry”, zei president-directeur Marjan van Loon van Shell Nederland tijdens een hoorzitting over gaswinning in de Tweede Kamer. De directeur van Exxonmobil sloot zich daarbij aan.
NAM-topman Gerard Schotman, die vorig jaar voor het eerst ‘sorry’ zei, heeft toegezegd dat zijn bedrijf „op zo’n groot mogelijke afstand moet komen te staan” bij het uitdelen van schadevergoedingen.
Dat is een belangrijke boodschap voor gedupeerde Groningers, die dringen al langer aan op meer onafhankelijkheid. Schotman plaatste wel een kanttekening: „Ik begrijp de zorgen over de invloed van de NAM, maar we kunnen niet helemaal op afstand komen te staan.”
De NAM vreest dat er anders ‘blanco cheques’ worden uitgeschreven. Schotman: „Niet alle schade in Groningen is veroorzaakt door gaswinning.”
AD 08.09.2016 Shell en Exxonmobil hebben voor het eerst excuses aangeboden voor de aardbevingen in Groningen.
De bevingen in Groningen worden veroorzaakt door gaswinning. Shell en Exxonmobil zijn aandeelhouders van de NAM.
„Wij erkennen dat de Groningers last hebben gehad. Het spijt me. Sorry”, zei president-directeur Marjan van Loon van Shell Nederland tijdens een hoorzitting over gaswinning in de Tweede Kamer. De directeur van Exxonmobil sloot zich daarbij aan.
NAM-topman Gerard Schotman, die vorig jaar voor het eerst ‘sorry’ zei, heeft toegezegd dat zijn bedrijf „op zo’n groot mogelijke afstand moet komen te staan” bij het uitdelen van schadevergoedingen.
Dat is een belangrijke boodschap voor gedupeerde Groningers, die dringen al langer aan op meer onafhankelijkheid. Schotman plaatste wel een kanttekening: „Ik begrijp de zorgen over de invloed van de NAM, maar we kunnen niet helemaal op afstand komen te staan.”
De NAM vreest dat er anders ‘blanco cheques’ worden uitgeschreven. Schotman: „Niet alle schade in Groningen is veroorzaakt door gaswinning.”
AD 07.09.2016 De rechter heeft voor het eerst besloten om een gedupeerde van de gasbevingen in de stad Groningen te compenseren. De uitspraak van de speciale arbiter aardbevingsschade heeft mogelijk verstrekkende gevolgen omdat de stad met 200.000 inwoners tot nu toe buiten het officiële aardbevingsgebied viel en dus ook niet kon rekenen op een schadevergoeding.
Onder omstandigheden is het gerechtvaardigd om een bewijsvermoeden te hanteren, aldus Arbiter aardbevingsschade.
Verreweg de meeste claims uit de hoofdstad van de provincie Groningen werden tot nu toe door de NAM terzijde geschoven. Gedupeerden kunnen echter sinds mei bezwaar maken bij de arbiter aardbevingszaken. Hoewel ook deze rechter meent dat er in deze specifieke zaak uit de stad Groningen geen hard bewijs is voor het verband tussen de gasbevingen en de schade, meent hij desondanks dat het vermoeden zo sterk is dat een vergoeding op zijn plaats is. In het vonnis valt te lezen dat het ‘onder omstandigheden gerechtvaardigd is om een bewijsvermoeden te hanteren’.
Schade
Het slachtoffer uit de stad Groningen heeft naar eigen zeggen achtduizend euro schade aan zijn huis. Het gaat onder meer om scheuren in de gevel. Volgens de rechter kan deze schade ontstaan zijn door de beving in Garmerwolde op 30 september 2014. Die had een kracht van 2.8 op de schaal van Richter. De NAM moet dan ook van de rechter in redelijkheid een deel van het bedrag uitkeren. Het gaat niet om het volledige bedrag omdat een deel van de schade kan zijn ontstaan toen de bewoner nog niet in het huis woonde.
De stad Groningen ligt normaal gesproken buiten het aardbevingsgebied omdat de gasbevingen tegen gevolge van de gaswinning noordelijker plaatsvinden. Grotere bevingen in de provincie hebben echter ook in de stad gevolgen gehad. Zo zijn er panden van de universiteit beschadigd en waarschuwde het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) al voor de risico’s van schade aan gevoelige medische apparatuur. Een 20-jarige student uit de stad Groningen diende een schadeclaim in omdat hij door een vallende steen werd geraakt. Hij stond op het balkon van zijn woning toen een deel van het balkon boven hem naar beneden kwam. Hij liep een hersenschudding op.
Provincie
Het aantal mensen in de provincie Groningen dat woont in een huis met schade die is erkend als aardbevingsschade, is inmiddels opgelopen tot 100.000. Dat blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen, de GGD en de gemeente Groningen. Een kwart van de gedupeerden heeft meer dan één keer schade gehad.
Op maandag 2 mei 2016 zijn vier arbiters aardbevingsschade gestart. Op 1 juni 2016 kwam daar een vijfde bij. Deze arbiters zijn allemaal oud-rechter en zijn voor deze functie voorgedragen door de voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak. De rechters hebben inmiddels 39 zaken uit de provincie bekeken, waarvan ze in 34 gevallen hebben geoordeeld dat er een recht op schadevergoeding is.
Telegraaf 05.09.2016 Coalitiepartij PvdA knaagt opnieuw aan een aardgasplan van minister Kamp (Economische Zaken). De VVD-minister wil het gasbedrijf NAM toestaan om de komende vijf jaar 24 miljard kuub gas per jaar in Groningen op te pompen. De PvdA vindt die periode van vijf jaar te lang.
Kamerlid Jan Vos laat weten dat hij eist dat er over een jaar al een evaluatie komt van het gasplan, zodat bekeken kan worden of de hoeveelheid op te pompen aardgas niet alsnog verder omlaag moet.
Minister Kamp heeft de gaswinning in Groningen al ettelijke malen verlaagd. In 2014 werd voor het eerst besloten om de hoeveelheid fors te beperken naar 42,5 miljard kuub vanwege hevige aardbevingen in het gebied. Daarna werd de hoeveelheid na nader onderzoek nog een aantal keren verder naar beneden geschroefd. Inmiddels eist het kabinet dat de NAM nog maar maximaal 24 miljard kuub gas oppompt. Alleen in extreem koude winters mag dat ietsje meer zijn.
In coalitiekringen valt te beluisteren dat er zorgen zijn over gemiste inkomsten als de gaskraan nóg verder dicht gaat. Shell, een van de eigenaren van de NAM, heeft namelijk laten weten vanwege alle kabinetsbeperkingen nog maar amper brood te zien in de gaswinning in Groningen. Voor de staatskas zou dat een ramp betekenen. De gaswinning levert het Rijk ieder jaar vele miljarden euro’s op aan gasbaten. In 2014 kon er dankzij de gasproductie 10 miljard euro de schatkist instromen.
NU 06.09.2016 Zeker 100.000 Groningers wonen in een huis dat is beschadigd door aardbevingen als gevolg van de gaswinning in de provincie.
Dat blijkt volgens de NOSuit een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen, de GGD en de gemeente Groningen. Een kwart van de gedupeerden heeft meerdere malen schade gemeld.
De onderzoekers hebben de gegevens van de NAM over schademeldingen gecombineerd met cijfers van het CBS en het Kadaster. Eerder bleek al uit het onderzoek dat schade kan leiden tot gezondheidsklachten bij de gedupeerden.
Er zijn sinds 2012 ongeveer 70.000 schademeldingen gedaan. Hiervan zijn er 55.000 afgehandeld. De overige 15.000 zijn in verschillende stadia vanafhandeling.
Meer schade
Ook voelen veel Groningers zich in hun eigen huis niet veilig meer.
In Nederland zegt 85 procent van de bewoners zich thuis veilig te voelen. In het Groningse aardbevingsgebied geldt dat voor slechts 6 op de 10 ondervraagden. Van de mensen waarvan het huis vaker werd getroffen door een beving, voelt iets meer dan een op de drie zich nog thuis veilig.
De onderzoekers stellen dat er naar verwachting veel huizen in de provincie Groningen zijn waar de schade nog niet is ontdekt. Bovendien zijn volgens de wetenschappers ook veel huizen getroffen buiten het gebied dat is aangemerkt als ‘bevingszone’. Het gaat dan bijvoorbeeld om woningen in Oldambt, Zuidhorn, Haren en Veendam.
De schade door de gaswinningen in Groningen staat de komende maand hoog op de Haagse agenda. Maandag bezoekt een delegatie van de Tweede Kamer het gebied; later deze maand volgen een hoorzitting en een Kamerdebat. Diverse actiegroepen uit Groningen hebben aangekondigd actie te gaan voeren rond deze bijeenkomsten.
Eerder dit jaar werd bekend dat de hoeveelheid gas die uit de Groningse bodem mag worden gehaald, opnieuw wordt verminderd. De NAM mag daardoor nog jaarlijks hooguit 24 miljard kuub uit de Groningse bodem halen. Milieudefensie en de Groninger Bodem Beweging vinden dat het terugschroeven van de gaswinning niet ver genoeg gaat.
Door het terugschroeven van de gaswinning komt er volgens minister Henk Kamp (Economische Zaken) in 2017 wel 345 tot 360 miljoen euro minder in de staatskas.
AD 04.09.2016 Het aantal mensen dat in Groningen woont in een huis met schade als gevolg van aardbevingen is opgelopen tot 100.000. Dat blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen, de GGD en de gemeente Groningen. Zo meldt deNOS.
25.000 van hen hebben meer dan één keer schade gehad. Met onderzoek proberen de deskundigen en gemeente in kaart te brengen wat de effecten van de aardbevingen zijn op de bevolking. Eerder bleek dat schade kan leiden tot gezondheidsklachten, vooral bij mensen die vaker te maken hebben gehad met aardbevingsschade. Bovendien voelen zij zich in hun eigen huis vaak niet veilig meer.
Buiten het Groningse aardbevingsgebied voelt 85 procent van de mensen zich thuis veilig. Binnen dat gebied is dat percentage 60 bij de mensen die één keer getroffen zijn. Van de mensen die vaker schade hebben gehad, voelt slechts 38 procent zich thuis nog op zijn gemak.
Helft
De coördinator van het onderzoek, hoogleraar Tom Postmes van de Rijksuniversiteit Groningen, zegt tegen de NOS dat er ook veel mensen zijn bij wie de schade niet wordt erkend. In de stad Groningen geldt dat voor meer dan de helft van de meldingen.
Het onderzoek komt op een moment dat het gasdossier wederom hoog op de politieke agenda staat. Morgen bezoekt een delegatie Tweede Kamerleden Groningen, donderdag is er een hoorzitting in Den Haag en later deze maand volgen nog een Kamerdebat en een nieuw gaswinningsbesluit van het kabinet. In Groningen zijn door meerdere organisaties acties aangekondigd.
Telegraaf 02.09.2016 Nederland doet er niet verstandig aan de gaskraan in Groningen zo lang mogelijk open te houden. Dit meent de meerderheid van de bezoekers van DFT, zo blijkt uit een peiling waarop bijna duizendmaal gestemd is. Ze gaan daarmee in tegen de wens van Shell.
Shell meent dat het volop oppompen van Groningse gas bijdraagt aan een soepele overgang naar schonere energie. 57% van de respondenten is het hier niet mee eens. Ze vinden (38%) juist dat Nederland nu al veel meer in duurzame energie moet investeren en vrezen (19%) daarnaast voor extra schade aan huizen.
De voorstanders van extra Gronings gas willen allereerst (23%) dat Nederland minder afhankelijk wordt van Russisch gas. Daarnaast (20%) stellen ze dat ons land de opbrengst hard nodig heeft.
NU 02.09.2016 In de omgeving van de Groningse plaats Hellum is vrijdagmiddag een aardbeving geweest met een Magnitude van 2,1. Dat meldt de seismologische dienst van het KNMI.
Het epicentrum van de beving was bij Hellum, nabij Slochteren. De beving vond plaats op een diepte van drie kilometer en werd rond 16.00 uur geregistreerd.
Een jaar geleden was bij Hellum ook al een beving, al was deze toen zwaarder. Toen had de beving een Magnitude van 3,1.
In Groningen zijn de laatste jaren veel aardbevingen als gevolg van gaswinning door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM).
Telegraaf 02.09.2016 In de omgeving van de Groningse plaats Hellum is vrijdagmiddag een aardbeving geweest met een kracht van 2,1. Dat meldt de seismologische dienst van het KNMI.
Het epicentrum van de beving was bij Hellum, nabij Slochteren, op een diepte van 3 kilometer. Een jaar geleden was bij Hellum ook een beving; die had een kracht van 3,1.
In Groningen zijn de laatste jaren veel aardbevingen door de gaswinning van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Tegen de gaswinning is veel verzet. Groningers voelen zich onveilig door de bevingen.
AD 02.09.2016 In de omgeving van de Groningse plaats Hellum is vanmiddag een aardbeving geweest met een kracht van 2,1. Dat meldt de seismologische dienst van het KNMI.
Het epicentrum van de beving was bij Hellum, nabij Slochteren, op een diepte van 3 kilometer. Een jaar geleden was bij Hellum ook een beving; die had een kracht van 3,1.
In Groningen zijn de laatste jaren veel aardbevingen door de gaswinning van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Tegen de gaswinning is veel verzet. Groningers voelen zich onveilig door de bevingen.
VK 01.09.2016 Er moet meer geld dat met de gaswinning in Groningen wordt verdiend, terugvloeien naar de provincie. De miljarden kunnen in de economie geinvestereerd worden, zo stelt Marjan van Loon, president-directeur Shell Nederland in het Financieele Dagblad.
Ze pleit ervoor om de gaswinning in Groningen zo lang mogelijk door te laten gaan. ‘Nederland kan nog vele miljarden aan de aardgasbaten verdienen. Voorwaarde is wel dat dit veilig gebeurt en op de steun van de mensen in Groningen kan rekenen.’
Trouw 01.09.2016 Er moet meer geld dat met de gaswinning in Groningen wordt verdiend, terugvloeien naar de provincie. De miljarden kunnen in de economie geinvestereerd worden, zo stelt Marjan van Loon, president-directeur Shell Nederland in het Financieele Dagblad.
Ze pleit ervoor om de gaswinning in Groningen zo lang mogelijk door te laten gaan. ‘Nederland kan nog vele miljarden aan de aardgasbaten verdienen. Voorwaarde is wel dat dit veilig gebeurt en op de steun van de mensen in Groningen kan rekenen.’
Telegraaf 01.09.2016 De bewoners van het aardbevingsgebied in de provincie Groningen krijgen zo snel mogelijk de beschikking over snel internet. De provincie Groningen en andere partners leggen daarvoor 40 miljoen euro aan subsidie en leningen op tafel.
De negen gemeenten in het aardbevingsgebied komen als eerste aan de beurt, zo is de bedoeling. Met de subsidie kunnen Groningers zonder breedbandverbinding straks ook beschikken over snel internet. Het is de bedoeling dat eind 2018 de circa 14.000 adressen zijn ontsloten, die nu nog met een trage verbinding te maken hebben.
Volgens de provincie komt het nog vaak voor dat ondernemers worden beperkt in hun werkzaamheden of dat scholieren hun huiswerk niet kunnen maken omdat het internet te traag is. Het kost ongeveer 57 miljoen euro om die gebieden te ontsluiten. Voor telecomaanbieders of bewonersinitiatieven is het zonder subsidie niet rendabel in het buitengebied breedbandinternet aan te leggen. Als dat eenmaal is gebeurd, zou Groningen volgens de Economic Board Groningen, de Nationaal Coördinator Groningen en het provinciebestuur de eerste provincie zijn waar alle inwoners snel internet gebruiken.
De Groninger Bodem Beweging is gematigd enthousiast, maar benadrukt dat het plan staat of valt met de haast die wordt gemaakt met de uitvoering. Volgens Dick Kleijer van de actiegroep past de subsidie in het plan ,,om te proberen dit gebied tenminste nog enig economisch perspectief te bieden”. Kleijer zegt dat een spoedige komst van snel internet noodzakelijk is om het aardbevingsgebied te revitaliseren zodat bedrijven zich er weer willen vestigen.
AD 01.09.2016 De bewoners van het aardbevingsgebied in de provincie Groningen krijgen zo snel mogelijk de beschikking over snel internet. De provincie Groningen en andere partners leggen daarvoor 40 miljoen euro aan subsidie en leningen op tafel.
De negen gemeenten in het aardbevingsgebied komen als eerste aan de beurt, zo is de bedoeling. Met de subsidie kunnen Groningers zonder breedbandverbinding straks ook beschikken over snel internet.
Het is de bedoeling dat eind 2018 de circa 14.000 adressen zijn ontsloten, die nu nog met een trage verbinding te maken hebben. Volgens de provincie komt het nog vaak voor dat ondernemers worden beperkt in hun werkzaamheden of dat scholieren hun huiswerk niet kunnen maken omdat het internet te traag is. Het kost ongeveer 57 miljoen euro om die gebieden te ontsluiten.
Voor telecomaanbieders of bewonersinitiatieven is het zonder subsidie niet rendabel in het buitengebied breedbandinternet aan te leggen.
BB 24.08.2016 PvdA en CDA willen opheldering over het besluit van de Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM) om de relatie met een onafhankelijk contra-expertisebureau te verbreken. Beide partijen hebben woensdag Kamervragen over de kwestie gesteld aan minister Henk Kamp (Economische Zaken).
ONDERMAATS
DE NAM KONDIGDE EEN DAG EERDER AAN NIET LANGER MET VERGNES EXPERTISE UIT LEEK SAMEN TE WILLEN WERKEN. VOLGENS DE NAM ZIJN DE RAPPORTEN VAN HET BUREAU ONDERMAATS, MAAR VERGNES EXPERTISE STELT DAT DE OLIEMAATSCHAPPIJ DIT ARGUMENT SLECHTS GEBRUIKT OM DE WENS TE VERHULLEN ZO WEINIG MOGELIJK SCHADE TE BETALEN.
Contra-expertise
Groningers met vermoedelijke aardbevingsschade aan hun pand kunnen een contra-expertisebureau inschakelen op kosten van de NAM als ze het niet eens zijn met een eerder vastgesteld schadebedrag. ANP)
Telegraaf 24.08.2016 PvdA en CDA willen opheldering over het besluit van de Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM) om de relatie met een onafhankelijk contra-expertisebureau te verbreken. Beide partijen hebben woensdag Kamervragen over de kwestie gesteld aan minister Henk Kamp (Economische Zaken).
De NAM kondigde een dag eerder aan niet langer met Vergnes Expertise uit Leek samen te willen werken. Volgens de NAM zijn de rapporten van het bureau ondermaats, maar Vergnes Expertise stelt dat de oliemaatschappij dit argument slechts gebruikt om de wens te verhullen zo weinig mogelijk schade te betalen.
Groningers met vermoedelijke aardbevingsschade aan hun pand kunnen een contra-expertisebureau inschakelen op kosten van de NAM als ze het niet eens zijn met een eerder vastgesteld schadebedrag.
NU 23.08.2016 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft het vertrouwen opgezegd in contra-expertisebureau Vergnes Expertise uit Leek. Volgens de NAM zijn de rapporten van het bureau dat de schadevaststelling doet voor de NAM niet goed onderbouwd.
Groningers met aardbevingsschade die het bureau toch nog willen inschakelen krijgen de kosten daarvoor vanaf 1 september niet meer van de NAM vergoed.
De NAM zegt dat al vorig jaar door ingeschakelde deskundigen is vastgesteld dat de rapporten van Vergnes kwalitatief onvoldoende waren. “Een steekhoudende onderbouwing van de schade-oorzaken ontbreekt. Bovendien blijkt regelmatig sprake te zijn van kopieerwerk van (delen van) schaderapporten.” Een verbetertraject bracht niet de juiste veranderingen.
De NAM stelt dat tussenkomst van het bureau leidde tot hoge en soms onrealistische verwachtingen bij de schademelder. Met als gevolg mogelijke vertraging in het schadedossier, klachten en frustratie. Een prijskaartje hangen aan schade door het werk van het bureau, vindt een woordvoerder van de NAM “lastig”. Lopende procedures waarvoor Vergnes al was ingeschakeld, worden afgerond.
Zelfgekozen expert
Bij Groningers die schade aan hun panden hebben, vermoedelijk door aardbevingen, komt altijd een eerste expert langs. Als bewoners het niet eens zijn met de hoogte van het vastgestelde schadebedrag kunnen ze een zelfgekozen contra-expert inschakelen op kosten van de NAM.
‘Schademeldingen particulieren moeten apart worden onderzocht’
VK 22.08.2016 De gebiedsgrens die de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) aanhoudt voor erkenning van aardbevingsschade in Groningen is te stellig en niet goed onderbouwd. Dat concluderen onderzoekers van de TU Delft. Schademeldingen van buiten het door de NAM aangehouden bevingsgebied moeten daarom alsnog in behandeling worden genomen.
Vorig jaar concludeerde Arcadis in een onderzoek in opdracht van de NAM nog dat de kans ‘verwaarloosbaar’ is dat schade aan huizen buiten de zogeheten ‘schadecontour’ aan aardbevingen te wijten is. De NAM, wettelijk verplicht schade als gevolg van gaswinning te vergoeden, liet meldingen uit het buitengebied tot dusver daarom onbehandeld.
Huiseigenaren die menen bevingsschade te hebben in plaatsen als Zuidhorn, Woldendorp, Veendam en Finsterwolde bleven met lege handen achter. Sinds er minder gas rond Loppersum gewonnen mag worden en de NAM meer produceert in het zuidelijk deel van het Groningse gasreservoir, komen er bovendien meer meldingen uit Noord-Drentse plaatsen als De Groeve en Zuidlaren.
Ongeschikte methode
De kans dat schade die aan de gaswinning te wijten is door toeval over het hoofd wordt gezien, is daardoor te groot, aldus Onderzoekers van de TU Delft.
Volgens de onderzoekers van de TU Delft is de steekproef die Arcadis nam te klein om aardbevingen als oorzaak voor scheuren in het buitengebied stelselmatig uit te sluiten. ‘De kans dat schade die aan de gaswinning te wijten is door toeval over het hoofd wordt gezien, is daardoor te groot.’ Ook is de door Arcadis gehanteerde methode volgens de onderzoekers niet geschikt schadegevallen te beoordelen waarbij meerdere factoren een rol spelen.
Nationaal Coördinator Hans Alders, die de TU Delft mede namens de NAM om de second opinion vroeg, concludeert dat de schadecontourlijn ‘niet houdbaar’ is. Hij vindt dat alle huidige en toekomstige schademeldingen individueel moeten worden onderzocht, ongeacht hun locatie. ‘De bewoners hebben lang moeten wachten op de inspectie. Zij moeten nu een duidelijk antwoord krijgen op de oorzaak van de schade aan hun woning.’ Vooralsnog gaat het om 1.800 gevallen, op een totaal van meer dan 50 duizend schademeldingen in Groningen.
Mogelijke oorzaken
Er is schade en daarvan wil iedereen weten hoe dat komt, aldus Thijs Jurgens, Directeur Groningen Aardbevingen van de NAM.
De NAM laat in een reactie weten dat het Centrum Veilig Wonen, dat namens de NAM schade afhandelt, schademeldingen aan de rand van het bevingsgebied per september alsnog gaat inspecteren. Er wordt daarbij niet alleen beoordeeld of de schade is veroorzaakt door aardbevingen, maar er wordt ook aandacht besteed aan het vaststellen van andere mogelijke oorzaken. Thijs Jurgens, Directeur Groningen Aardbevingen van de NAM: ‘Er is schade en daarvan wil iedereen weten hoe dat komt.’
Het Groninger Gasberaad, de Groninger Bodembeweging en Noord-Drentse bestuurders reageren verheugd op de bevindingen van de TU Delft en de conclusies van Alders. Tim Preger van Arcadis verwijst naar de reactie van opdrachtgever NAM. Wel benadrukt hij dat de onderzoekers van de TU Delft naast hun kritiek concluderen dat Arcadis ‘objectief, navolgbaar en inzichtelijk’ te werk is gegaan. ‘Meer onderzoek is natuurlijk altijd beter.’
NU 22.08.2016 De gebiedsgrens die de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) aanhoudt voor erkenning van aardbevingsschade is te strikt. Dat concluderen onderzoekers van de TU Delft, schrijft de Volkskrant.
Arcadis, het bedrijf dat in opdracht van de NAM de schademeldingen onderzocht, stelde eerder dat de schades in een randgebied niet toegeschreven konden worden aan de bevingen. Maar volgens de onderzoekers van de TU Delft was de steekproef van Arcadis te klein en de onderzoeksmethode te beperkt.
Schademeldingen van buiten het door de NAM aangehouden bevingsgebied moeten daarom alsnog in behandeling worden genomen, zo wordt geadviseerd door de Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders naar aanleiding van het onderzoek. Ook wil hij individueel onderzoek naar alle nieuwe meldingen.
De NAM, die schade door gaswinning wettelijk gezien moet vergoeden, liet meldingen uit de randgebieden als Zuidhorn, Woldendorp en Veendam tot dusver onbehandeld. Mensen zeggen daar echter ook schade te ondervinden.
In 60 seconden: De gaswinning in Groningen
Opnieuw bekijken
De NAM laat in een reactie aan de Volkskrantweten dat het Centrum Veilig Wonen namens de NAM alsnog gaat kijken naar de meldingen. Er wordt dan zo breed mogelijk gekeken naar de meldingen. Ook andere oorzaken van schade worden daarin meegenomen.
BB 11.08.2016 Ruim 5000 Nederlanders maken via Milieudefensie bezwaar tegen het conceptbesluit van minister Henk Kamp over de gaswinning in Groningen. Meer dan de helft van de bezwaren komt van niet-Groningers, maakte de milieuorganisatie bekend.
Tot en met donderdag kunnen bezwaren tegen het gasbesluit worden ingediend bij Kamps ministerie van Economische Zaken. De minister wil dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) de komende vijf jaar de gaswinning uit de Groningse bodem beperkt tot hooguit 24 miljard kuub gas per jaar. Dat moet een gunstig effect hebben op het aantal aardbevingen door de winning.
Milieudefensie stelt echter dat de gaskraan verder dicht moet en vindt 12 miljard kuub een veilig niveau, waarbij de gaslevering niet in gevaar komt. (ANP)
Telegraaf 11.08.2016 Ruim 5000 Nederlanders maken via Milieudefensie bezwaar tegen het conceptbesluit van minister Henk Kamp over de gaswinning in Groningen. Meer dan de helft van de bezwaren komt van niet-Groningers, maakte de milieuorganisatie bekend. Tot en met donderdag kunnen bezwaren tegen het gasbesluit worden ingediend bij Kamps ministerie van Economische Zaken.
De minister wil dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) de komende vijf jaar de gaswinning uit de Groningse bodem beperkt tot hooguit 24 miljard kuub gas per jaar. Dat moet een gunstig effect hebben op het aantal aardbevingen door de winning.
Milieudefensie stelt echter dat de gaskraan verder dicht moet en vindt 12 miljard kuub een veilig niveau, waarbij de gaslevering niet in gevaar komt.
Telegraaf 06.08.2016 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) moet zich niet langer bemoeien met de schadeafhandeling in het Groningse aardbevingsgebied. Daarvoor pleit het Groningse provinciebestuur bij monde van gedeputeerde Eelco Eikenaar zaterdag in NRC.
Het SP-lid vindt dit een verkiezingsthema. ,,Donder de NAM uit het systeem’’, zegt Eikenaar. ,,Minister Kamp wil hier niet aan, maar zijn opvolger hopelijk wel. Het is hoog tijd dat we de wet veranderen.’’
Nu melden gedupeerde Groningers hun schade bij een uitvoeringsorganisatie van de NAM, dat bepaalt of de schade wordt vergoed. Als het aan Eikenaar ligt komt er een schadefonds waarin de gaswinner, verantwoordelijk voor de bevingen, elk jaar een bijdrage stort. Vervolgens bepaalt de overheid welke schades worden vergoed en welke huizen versterkt.
BB 29.07.2016 De Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders gaat onderzoek doen naar de oorzaak van de sterke toename van het aantal C-schades (niet door bevingen veroorzaakt) in het Groningse aardbevingsgebied. Tweederde van de aangemelde schades wordt aangemerkt als “C-schades” en die worden niet vergoed.
Uitgestelde schade
De kwartaalrapportage van Alders laat zien dat van de ruim 4000 schaderapporten in het tweede kwartaal 2385 keer alleen C-schade is geconstateerd. Nu het aantal en de kracht van de aardbevingen door de verminderde gaswinning is afgenomen, kan de toename van het aantal C-schades liggen aan “uitgestelde schade”, aldus een Belgische expert in het Dagblad van het Noorden. Dat is een zogenoemd na-ijleffect van beweging in de bodem.
Zee van C-schades
De actiegroep Groninger Bodem Beweging (GBB) spreekt in dezelfde krant over een “zee van C-schades”. Secretaris Dick Kleijer denkt dat taxateurs zoveel mogelijk schades proberen af te wijzen en zo het probleem willen minimaliseren. De beweging wil ook graag weten wat de oorzaak is van de stijging. Een gesprek hierover met Centrum Veilig Wonen (CVW) heeft niets opgeleverd. Ook NAM-directeur Gerald Schotman riep onlangs op tot onderzoek naar het aantal C-schades. Hij kent de oorzaak niet, maar het grote aantal C-schades zou tot frustratie leiden en geen vertrouwen wekken bij mensen.
Schadelijder labelt niet
Volgens de GBB wast de NAM hiermee zijn handen in onschuld, aangezien hij zelf “de ellende” veroorzaakt. ‘Sinds wanneer kan iemand een C-schade melden?’, schrijft Kleijer op de GBB-site. ‘Er is geen enkele burger in dit gebied die zijn schade meldt als een C-schade. De schadelijder meldt schade. Niet meer en niet minder. De schadeveroorzaker NAM eigent zich het recht toe om een schade te labelen en niet de schadelijder.” Schadetaxateurs van het CVW zouden zich bij hun beoordelingen door instructies van de NAM laten leiden.
Oorzaak eerst vaststellen
Om te kunnen vaststellen of het toegenomen aantal C-schades daadwerkelijk een probleem is, moet eerst de oorzaak bekend zijn, aldus een woordvoerder van de Nationaal Coördinator Groningen. ‘De toename kan allerlei oorzaken hebben. De beoordelaars stellen er meer vast of meer mensen melden zich. Dat moeten we uitzoeken.’ Het onderzoek zal vanaf september plaatsvinden vanuit de NCG. Of met andere betrokken partijen al concrete stappen zijn afgesproken is de woordvoerder niet bekend.
Telegraaf 15.07.2016 Inwoners van de provincie Groningen zijn tevreden over hun woonomgeving, ook degenen die wonen in een gebied waar aardgas wordt gewonnen en geregeld aardbevingen voorkomen. Dat blijkt uit een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen dat vrijdag is gepubliceerd.
Meer dan 80 procent van de ondervraagden geeft aan tevreden of zeer tevreden te zijn met de woonomgeving. Dat geldt ook voor mensen die eens of meermalen schade hebben ondervonden door aardbevingen. Mensen zeggen vooral te genieten van hun huis, de rust, het ‘Groninger zijn’ en de goede voorzieningen.
Op de vraag wat er beter zou kunnen, antwoordt een op de vijf respondenten graag meer voorzieningen te willen, zoals supermarkten of speeltuinen. Vermindering van de gaswinning werd door gemiddeld 7 procent genoemd, waarbij bewoners van het gaswinningsgebied in Noordoost-Groningen dat antwoord vaker geven dan andere Groningers.
Gezondheid
In een eerste tussenrapportage eind april bleek dat aardbevingsschade wel invloed heeft op de gezondheid. Groningers die ermee te maken krijgen, melden vaker klachten als buik- of maagpijn, hoofdpijn, slapeloosheid en concentratieproblemen. Ook voelen mensen die verschillende malen bevingsschade hebben geleden zich minder veilig.
Voor het onderzoek hebben 3927 mensen uit alle 23 Groningse gemeenten een vragenlijst ingevuld. De onderzoekers spreken van voldoende representativiteit qua leeftijd, opleidingsniveau en geografische spreiding.
BB 12.07.2016 Het versterken en bevingsbestendig bouwen van huizen en gebouwen in Groningen moet banen opleveren voor de Groningers. Dat wil minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, die hoopt dat de enorme operatie kan leiden tot duizenden banen. De minister tekende maandag in Groningen een overeenkomst met onder meer de provincie, gemeenten, de NAM, het Centrum Veilig Wonen, de Nationaal Coördinator Groningen en het onderwijs.
Werk door Groningers
In de intentieverklaring staat dat alle partijen zich gaan inzetten om de werkzaamheden te laten uitvoeren door Groningers. ,,Er moet hier ontzettend veel gebeuren en het zou slecht zijn als dat uiteindelijk wordt gedaan door arbeidsmigranten, zoals eerder wel in de Eemshaven het geval was”, zei Asscher.
Duizenden banen
Volgens de minister zijn er veel ,,regeltjes”, maar kun je door samen te werken er voor zorgen dat het werk zoveel mogelijk in de provincie terechtkomt. ,,Dat moet gewoon”, aldus Asscher. ,,Als je alleen al ziet dat er hier 65 nieuwe scholen worden gebouwd, dan kan het voor de Groningers uiteindelijk over een langere periode gaan om duizenden banen en een economische impuls van honderden miljoenen”, aldus de minister. ,,Als alle partijen zich daar maximaal voor inzetten, dan halen we tenminste nog één positief ding uit alle ellende”, zei hij. (ANP)
Trouw 11.07.2016 Het versterken en bevingsbestendig bouwen van huizen en gebouwen in Groningen moet banen opleveren voor de Groningers. Dat wil minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, die hoopt dat de enorme operatie kan leiden tot duizenden banen.
De minister tekende maandag in Groningen een overeenkomst met onder meer de provincie, gemeenten, de NAM, het Centrum Veilig Wonen, de Nationaal Coördinator Groningen en het onderwijs. In de intentieverklaring staat dat alle partijen zich gaan inzetten om de werkzaamheden te laten uitvoeren door Groningers.
“Er moet hier ontzettend veel gebeuren en het zou slecht zijn als dat uiteindelijk wordt gedaan door arbeidsmigranten, zoals eerder wel in de Eemshaven het geval was”, zei Asscher.
Volgens de minister zijn er veel ‘regeltjes’, maar kun je door samen te werken er voor zorgen dat het werk zoveel mogelijk in de provincie terechtkomt. “Dat moet gewoon”, aldus Asscher.
“Als je alleen al ziet dat er hier 65 nieuwe scholen worden gebouwd, dan kan het voor de Groningers uiteindelijk over een langere periode gaan om duizenden banen en een economische impuls van honderden miljoenen”, aldus de minister. “Als alle partijen zich daar maximaal voor inzetten, dan halen we tenminste nog één positief ding uit alle ellende”, zei hij.
NU 11.07.2016 Minister Lodewijk Asscher hoopt met een grote versterkingsoperatie van Groningse huizen en gebouwen duizenden nieuwe banen in de provincie te creëren. Hij sloot hierover maandag een overeenkomst tijdens een bezoek aan het gebied.
Asscher keek onder meer bij een verzakte boerderij in Bedum, bij woningen in Appingedam die worden versterkt en bij een school in Loppersum, een plaats waar veel bevingen zijn.
In Groningen zijn de laatste jaren veel aardbevingen door de gaswinning van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Tegen de gaswinning is veel verzet. Groningers voelen zich onveilig door de bevingen.
Onlangs werd bekend dat de hoeveelheid gas die uit de Groningse bodem mag worden gehaald, opnieuw wordt verminderd.
Terugschroeven
De NAM mag daardoor nog jaarlijks hooguit 24 miljard kuub uit de Groningse bodem halen. Milieudefensie en de Groninger Bodem Beweging vinden dat het terugschroeven van de gaswinning niet ver genoeg gaat.
Asscher tekende maandag in Groningen een overeenkomst met onder meer de provincie, gemeenten, de NAM, het Centrum Veilig Wonen, de Nationaal Coördinator Groningen en het onderwijs. In de intentieverklaring staat dat alle partijen zich gaan inzetten om de versterkingswerkzaamheden te laten uitvoeren door Groningers.
“Er moet hier ontzettend veel gebeuren en het zou slecht zijn als dat uiteindelijk wordt gedaan door arbeidsmigranten, zoals eerder wel in de Eemshaven het geval was”, zei Asscher.
Asscher brengt bezoek aan door gaswinning getroffen gebied Groningen
Regeltjes
Volgens de minister zijn er veel “regeltjes”, maar kun je door samen te werken er voor zorgen dat het werk zoveel mogelijk in de provincie terechtkomt. “Dat moet gewoon”, aldus Asscher.
“Als je alleen al ziet dat er hier 65 nieuwe scholen worden gebouwd, dan kan het voor de Groningers uiteindelijk over een langere periode gaan om duizenden banen en een economische impuls van honderden miljoenen”, aldus de minister. “Als alle partijen zich daar maximaal voor inzetten, dan halen we tenminste nog één positief ding uit alle ellende.”
Telegraaf 07.07.2016 Minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) gaat maandag op bezoek in het aardbevingsgebied in Groningen. Daar zal hij zich laten informeren over de herbouw- en versterkingswerkzaamheden. Dat liet zijn ministerie donderdag weten.
De minister zal onder meer gaan kijken bij een verzakte boerderij in Bedum, bij woningen in Appingedam die worden versterkt en bij een school in Loppersum, een plaats waar veel bevingen zijn. Asscher tekent ook een intentieverklaring over het neerzetten van gebouwen die aardbevingen kunnen weerstaan.
In Groningen zijn de laatste jaren veel aardbevingen door de gaswinning van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Tegen de gaswinning is veel verzet. Groningers voelen zich onveilig door de bevingen.
Onlangs werd bekend dat de hoeveelheid gas die uit de Groningse bodem mag worden gehaald, opnieuw wordt verminderd. De NAM mag daardoor nog jaarlijks hooguit 24 miljard kuub uit de Groningse bodem halen. Milieudefensie en de Groninger Bodem Beweging vinden dat het terugschroeven van de gaswinning niet ver genoeg gaat.
Door het terugschroeven van de gaswinning komt er volgens minister Henk Kamp (Economische Zaken) in 2017 wel 345 tot 360 miljoen euro minder in de staatskas.
VK 29.06.2016 De bewijslast voor schade door gaswinning en de daardoor veroorzaakte aardbevingen in Groningen wordt omgekeerd. Groningers hoeven niet meer te bewijzen dat de schade aan hun huizen komt door gaswinning.
Omgekeerd moet de NAM, het bedrijf dat het gas wint, aantonen dat die schade niets met gaswinning te maken heeft. Dit moet voor getroffen Groningers de drempel verlagen om naar de rechter te stappen. De Tweede Kamer is unaniem voor een wetswijziging die deze ‘omkering van de bewijslast’ regelt, zo bleek woensdag. Ook de VVD, die altijd tegen was, gaat nu akkoord. ‘Omdat dit tot een betere situatie kan leiden voor mensen die schade lijden’, zei VVD-Kamerlid Bosman.
Omkering van bewijslast
In de landen rondom Nederland ligt de bewijslast al bij de mijnbouwbedrijven. Verantwoordelijk minister Kamp van Economische Zaken kan het amendement van een Kamermeerderheid niet naast zich neerleggen, maar moet het in de wet opnemen. ‘Die omkering van de bewijslast komt er.’ Hij gaat nu het gebied vaststellen waar die zal gelden.
Het criterium daarvoor komt van de Raad van State, zo legde Kamp uit. De hoogste regeringsadviseur vindt dat er alleen sprake kan zijn van omkering van de bewijslast als er veel schadegevallen zijn in een bepaald gebied. Alleen dan is het aannemelijk dat alle schade dezelfde oorzaak heeft. ‘In Groningen geldt dat’, zei Kamp, ‘in andere gebieden, Friesland en Limburg bijvoorbeeld, geldt dat niet. Die zijn onvergelijkbaar met Groningen.’
De minister wil daarom de omkering van de bewijslast alleen laten gelden in een gebied rondom de gaswinningsplaatsen in Groningen. De oppositie in de Kamer wil echter dat het voor alle mijnbouwschade in heel Nederland geldt. Het gaat dan om kleine gasvelden die liggen buiten de Groningse gasbel – ooit de grootste ter wereld – en Limburg waar de vroegere steenkolenwinning voor verzakking kan zorgen. Volgens Kamp is hierbij echter niet voldaan aan het ‘veel gevallen-criterium’ van de Raad van State.
De bewijslast van gaswinningschade verleggen van gedupeerde naar veroorzaker is een initiatief van PvdA en de Partij voor de Dieren. Wat PvdA-Kamerlid Jan Vos betreft moet Kamp er een ruime definitie voor hanteren: ‘Alle schade door gaswinning.’ Kamp legt zich daar op voorhand niet op vast. ‘Het gebied wordt bepaald door het aantal schadegevallen. Dat moeten er veel zijn.’
Tegenstander
Van de 66 duizend schadegevallen is niet één bij de rechter terecht gekomen, aldus Henk Kamp.
Kamp is altijd fel tegenstander van het omkeren van de bewijslast geweest. Ook woensdag maakte hij duidelijk dit met tegenzin in de wet op te nemen. Wat hem betreft is de schadeafhandeling zo geregeld dat slachtoffers niet naar de rechter hoeven te stappen. ‘Van de 66 duizend schadegevallen is niet één bij de rechter terecht gekomen’, zei Kamp. ‘Dus omkering van de bewijslast is niet nodig.’ Bovendien, zo impliceerde de bewindsman, niet alle Groningse schadegevallen komen door gaswinning. ‘Want het aantal aardbevingen is gedaald, maar het aantal schademeldingen is gestegen.’
NU 29.06.2016 Een meerderheid in de Tweede Kamer wil geen gasboringen meer toestaan in de Waddenzee en op de Waddeneilanden en omliggende natuurgebieden. Maar vlak buiten die natuurgebieden moet dat van PvdA’er Jan Vos wel kunnen.
Vos zei dat woensdag in een Kamerdebat over aanpassing van de door minister Henk Kamp (Economische Zaken) voorgestelde Mijnbouwwet.
Die wet wil de Kamer zo aanpassen dat gasboringen bij Schiermonnikoog en Terschelling onmogelijk worden, onder meer door beter te kijken naar mogelijke gevolgen voor mens, natuur en milieu.
Vos: ”Je mag niet naar gas boren in de Waddenzee, op de Waddeneilanden mogen geen nieuwe boorinstallaties worden gebouwd en er mag niet meer worden geboord in natuurgebieden aan de Noordzeekant van de eilanden. Maar daarbuiten mag dat wel. Als zo’n veld doorloopt onder de eilanden, dan kan het zijn dat het gas zo via de boorinstallatie naar boven wordt gehaald.’’
Natuurgebied
D66 wil in geen enkel natuurgebied dat onderdeel is van het zogeheten Natura 2000-netwerk gaswinning toestaan. Maar dat gaat de PvdA te ver, omdat er volgens Vos voorlopig nog wel olie en gas nodig zijn. Ook D66 sluit niet uit dat er eventueel onder natuurgebieden moet kunnen worden geboord.
De Kamer verzet zich al geruime tijd tegen mogelijke proefboringen bij de Wadden. Kamp liet eerder weten dat hij de vergunning voor twee proefboringen bij Schiermonnikoog niet meer kan tegenhouden, omdat alle procedures nu al zijn afgerond.
Het debat werd gevolgd door verontruste bewoners van Terschelling en Schiermonnikoog, die ook protesteerden voor het Kamergebouw.
Video: Zingende monniken protesteren tegen gasboring Waddenzee
AD 29.06.2016 De Tweede Kamer zet een streep door toekomstige plannen om gas te winnen in het gehele Waddengebied. PvdA-Kamerlid Jan Vos dreigt zelfs met een wettelijk verbod op mijnbouwactiviteiten in en rond de Waddenzee.
Fossiele energie is geen vies woord. 94 procent van de samenleving draait erop, aldus Minister Henk Kamp.
De Kamer sprak zich al twee keer uit tegen proefboringen bij Terschelling en Schiermonnikoog, maar minister Henk Kamp van Economische Zaken houdt vol dat de vergunningsregels zijn gevolgd. In zijn ogen is Nederland ‘geen bananenrepubliek’, die voortdurend gedurende een vergunningstraject de spelregels verandert.
Een Kamermeerderheid negeert het standpunt van de Kamp en wil een moratorium op gaswinning in het Waddengebied forceren. Volgens Vos moet het Waddengebied, inclusief de eilanden, het Natura 2000-gebied en het Unesco Werelderfgoed aangewezen worden als het terrein waar geen mijnbouwinstallaties geplaatst mogen worden.
Een aantal groene partijen wil elke vorm van boring in elk natuurgebied verbieden, maar zover wil de PvdA niet gaan. ,,Wij zijn geen voorstander van het plaatsen van boorplatforms in natuurgebied, maar ik wil niet alles dichtregelen”, zei Vos vanmiddag in het debat over de mijnbouwwet.
Geen vies woord
Kamp stak zijn chagrijn niet onder stoelen of banken. Volgens hem heeft de Kamer zich tot dusver tegen elke boring in een kleiner gasveld verzet, terwijl Nederland nog helemaal niet zonder gas en andere fossiele energie kan. ,,Fossiele energie is geen vies woord. 94 procent van de samenleving draait erop. Zonder hebben we geen elektra, geen auto’s, kunnen we niet koken en hebben we geen verwarming. En juist gas is de minst belastende, meest milieuvriendelijke fossiele energiebron.”
Kamp is de wispelturigheid van de Kamer ten aanzien van de Wadden beu. Zo staat er op Ameland allang een boorinstallatie die op het eiland nooit voor beroering zorgt en staan er vlak uit die kust nog eens twee installaties. Wat hem betreft spreken Kamer en kabinet ‘een nieuwe lijn af waar we ons aan gaan houden’. Bewoners, mijnbouwbedrijven en andere betrokkenen krijgen dan rechtszekerheid, stelt Kamp.
Nodig
Kamp benadrukt dat ook de mensen op Schiermonnikoog gas nodig hebben. Hij ontkent dat de eilandbewoners geen enkele stem zouden hebben. Kamp: ,,De hele procedure duurt nog tien jaar. In die periode kan nog zeven keer een zienswijze of bezwaar ingediend worden. Daarnaast is er nog de Raad van State. Laten we nou niet doen of de inwoners van Schiermonnikoog iets door de strot krijgen geduwd.”
Telegraaf 29.06.2016 Een meerderheid in de Tweede Kamer wil geen gasboringen meer toestaan in de Waddenzee en op de Waddeneilanden en omliggende natuurgebieden. Maar vlak buiten die natuurgebieden moet dat van PvdA’er Jan Vos wel kunnen.
Vos zei dat woensdag in een Kamerdebat over aanpassing van de door minister Henk Kamp (Economische Zaken) voorgestelde Mijnbouwwet. Die wet wil de Kamer zo aanpassen dat gasboringen bij Schiermonnikoog en Terschelling onmogelijk worden.
Vos: ,,Je mag niet naar gas boren in de Waddenzee, op de Waddeneilanden mogen geen nieuwe boorinstallaties worden gebouwd en er mag niet meer worden geboord in natuurgebieden aan de Noordzeekant van de eilanden. Maar daarbuiten mag dat wel. Als zo’n veld doorloopt onder de eilanden, dan kan het zijn dat het gas zo via de boorinstallatie naar boven wordt gehaald.’’
VK 25.06.2016 Het afgelopen halfjaar zijn de aardbevingen in Groningen afgenomen, zowel in aantal als in kracht. Dat blijkt uit cijfers van het KNMI, schrijft Trouw zaterdag.
In de eerste zes maanden van vorig jaar sloeg de seismograaf twaalf keer uit naar 1,5 en hoger op de schaal van Richter. In dezelfde periode in 2016 waren er zes bevingen van 1,5 of hoger.
Wel verplaatsen de bevingen zich. Vorig jaar was Loppersum het vaakst aan de beurt; nu vinden de meeste bevingen plaats bij Hoogezand-Sappemeer en Slochteren. Loppersum was eerder het zwaartepunt van de gasboringen, maar sinds april 2015 zijn alle gasputten daar gesloten.
Volgens minister Kamp (Economische Zaken) komt het dalende aantal bevingen door het terugdraaien van de gaskraan. Het KNMI vindt die conclusie te voorbarig.
Trouw 25.06.2016 Het afgelopen halfjaar zijn de aardbevingen in Groningen afgenomen, zowel in aantal als in kracht. Dat blijkt uit cijfers van het KNMI, schrijft Trouw zaterdag.
In de eerste zes maanden van vorig jaar sloeg de seismograaf twaalf keer uit naar 1,5 en hoger op de schaal van Richter. In dezelfde periode in 2016 waren er zes bevingen van 1,5 of hoger.
Wel verplaatsen de bevingen zich. Vorig jaar was Loppersum het vaakst aan de beurt; nu vinden de meeste bevingen plaats bij Hoogezand-Sappemeer en Slochteren. Loppersum was eerder het zwaartepunt van de gasboringen, maar sinds april 2015 zijn alle gasputten daar gesloten.
Volgens minister Kamp (Economische Zaken) komt het dalende aantal bevingen door het terugdraaien van de gaskraan. Het KNMI vindt die conclusie te voorbarig.
AD 25.06.2016 Het afgelopen halfjaar zijn de aardbevingen in Groningen afgenomen, zowel in aantal als in kracht. Dat blijkt uit cijfers van het KNMI, schrijft Trouw zaterdag.
In de eerste zes maanden van vorig jaar sloeg de seismograaf twaalf keer uit naar 1,5 en hoger op de schaal van Richter. In dezelfde periode in 2016 waren er zes bevingen van 1,5 of hoger.
Wel verplaatsen de bevingen zich. Vorig jaar was Loppersum het vaakst aan de beurt; nu vinden de meeste bevingen plaats bij Hoogezand-Sappemeer en Slochteren. Loppersum was eerder het zwaartepunt van de gasboringen, maar sinds april 2015 zijn alle gasputten daar gesloten.
Volgens minister Kamp (Economische Zaken) komt het dalende aantal bevingen door het terugdraaien van de gaskraan. Het KNMI vindt die conclusie te voorbarig.
Trouw 24.06.2016 Nederlanders die schade hebben geleden door bijvoorbeeld gas-, olie- of zoutwinning kunnen vanaf volgend jaar terecht bij één landelijk informatie- en meldpunt. Dat heeft minister Henk Kamp (economische zaken) vandaag bekendgemaakt.
Bij het aanspreekpunt kunnen burgers en bedrijven informatie krijgen over de mijnbouwactiviteiten. Ook worden ze in contact gebracht met de juiste instanties en wordt toegezien op de afhandeling van de klacht. Het meldpunt moet voorkomen dat mensen van het kastje naar de muur worden gestuurd.
Een vergelijkbaar loket bestaat al in Groningen, waar schade aan gebouwen is ontstaan door aardbevingen door gaswinning. Het landelijke meldpunt moet vanaf 1 januari starten.
NU 24.06.2016 Nederlanders die schade hebben geleden door bijvoorbeeld gas-, olie- of zoutwinning kunnen vanaf volgend jaar terecht bij één landelijk informatie- en meldpunt. Dat heeft minister Henk Kamp (Economische Zaken) vrijdag bekendgemaakt.
Bij het aanspreekpunt kunnen burgers en bedrijven informatie krijgen over de mijnbouwactiviteiten. Ook worden ze in contact gebracht met de juiste instanties en wordt toegezien op de afhandeling van de klacht. Het moet voorkomen dat mensen van het kastje naar de muur worden gestuurd.
Een vergelijkbaar loket bestaat al in Groningen, waar schade aan gebouwen is ontstaan door aardbevingen door gaswinning. Het landelijke meldpunt moet vanaf 1 januari starten.
BB 24.06.2016 De gaswinning in Groningen wordt opnieuw verminderd. De komende vijf jaar mag de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) per jaar hooguit 24 miljard kuub gas uit de Groningse bodem halen.
360 miljoen
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) heeft dat vrijdag bekendgemaakt. Door het beperken van de gaswinning komt er in 2017 tussen de 345 en 360 miljoen euro minder in de staatskas, aldus de minister. Kamp volgt het advies van onder meer toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), die de grens voor de komende jaren bij 24 miljard kuub legt. Dat moet een gunstig effect hebben op het aantal aardbevingen door de winning. Na twee jaar wordt bekeken of er aanleiding is om het productieplafond aan te passen. Alleen in lange, koude winters die volgens Kamp eens in de vijftig jaar voorkomen, mag er extra gas worden opgepompt om huizen en bedrijven te verwarmen. De grens hiervoor ligt bij 6 miljard kuub.
Overwinning
Gedeputeerde Eelco Eikenaar (SP) noemt het omlaag bijstellen van de hoeveelheid gas die gewonnen wordt een ‘overwinning voor de Groningers’. Wel had hij gehoopt op een beter toekomstperspectief. ‘Met dit niveau van gaswinning blijft er risico op aardbevingen die zorgen voor schade. Dat leidt nog steeds tot veel onrust in de Groningse samenleving. Ik denk ook echt dat meer perspectief mogelijk was geweest als de minister z’n stinkende best had gedaan om te verduurzamen en in te zetten op het bewerken van buitenlands gas. Dan had de gaskraan volgend jaar weer verder dicht gekund en dat zijn de stappen die we moeten nemen. De enige zekerheid die we nu hebben is dat minder gaswinning zorgt voor minder bevingen.’
Opgelucht
Burgemeester Albert Rodenboog van ‘aardbevinggemeente’ Loppersum is opgelucht dat in zijn gemeente, waar nu niet meer gewonnen wordt, de kraan ook de komende jaren dicht blijft.: ‘In Loppersum weten we als geen ander dat een verlaging werkt. In januari 2014 werd de gaswinning hier stilgelegd en sindsdien zijn er in onze gemeente geen zware bevingen meer geweest. Wij zijn als gemeente het bewijs dat verlaging werkt. Ik had wel verwacht dat Kamp de gasproductie nog verder zou verlagen dan die 24 miljard. Nee, ik wil niet zeggen op welke hoeveelheid ik had gehoopt.”
54 miljard kuub gas
Tegen de gaswinning is veel verzet. Groningers voelen zich onveilig, want de gaswinning zorgt voor aardbevingen in het gebied waardoor huizen, scholen en andere gebouwen beschadigd raken. Vanwege de veiligheid van de Groningers verminderde Kamp de afgelopen jaren de gaswinning in Groningen. Tot oktober 2016 mag de NAM 27 miljard kuub gas uit de grond halen, een jaar eerder was 30 miljard kuub nog het maximum terwijl in 2013 nog bijna 54 miljard kuub gas werd gewonnen.
‘Het vaststellen van dit nieuwe, lagere productieniveau sluit aan bij de aanpak van de afgelopen jaren om de veiligheidsrisico’s en de schade voor de Groningers zoveel mogelijk te beperken’, aldus Kamp. (ANP)
RO 24.06.2016 De gaswinning uit het Groningenveld wordt de komende vijf jaar beperkt tot 24 miljard kubieke meter per jaar. Er wordt gestreefd naar een zo vlak mogelijke winning met zo min mogelijk fluctuaties. Enkel in koude winters en indien strikt noodzakelijk mag extra gas worden geproduceerd. Dit is de kern van het ontwerpbesluit gaswinning Groningen dat minister Henk Kamp van Economische Zaken vandaag presenteerde. Het kabinet volgt hiermee de adviezen van Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), Gasunie Transport Services (GTS), Technische commissie bodembeweging (Tcbb), de Mijnraad, provincies, gemeenten en waterschappen.
Minister Kamp: ‘We hebben besloten de gaskraan verder dicht te draaien naar 24 miljard kubieke meter per jaar. Het vaststellen van dit nieuwe, lagere productieniveau sluit aan bij de aanpak van de afgelopen jaren om de veiligheidsrisico’s en de schade voor de Groningers zoveel mogelijk te beperken. Deze aanpak werkt: het aantal bevingen en de zwaarte ervan is significant gedaald. Met dit besluit is de gaswinning sinds het aantreden van het kabinet in 2012 gehalveerd. In combinatie met het uitvoeren van de benodigde versterking van gebouwen, hopen we zo bij te dragen aan het herstel van vertrouwen van Groningers en een verhoogd gevoel van veiligheid.”
Advies SodM: gelijkmatige winning uit oogpunt van veiligheid
SodM geeft in haar advies aan dat door eerdere ingrepen in de gaswinning, het aantal aardbevingen en de zwaarte ervan significant is afgenomen. SodM verwacht dat door het productieniveau te verlagen naar 24 miljard kubieke meter per jaar en het vermijden van schommelingen in de gaswinning, het aantal aardbevingen zal afnemen. Een verdere verlaging van het productieniveau acht SodM onverstandig, omdat dan in koude winters de kans op schommelingen en daarmee de kans op aardbevingen juist zou toenemen.
Advies GTS: 24 miljard voldoende uit oogpunt van leveringszekerheid
Landelijke netbeheerder GTS stelt dat bij een productieniveau van 24 miljard kubieke meter per jaar, de leveringszekerheid voor Nederland in een gemiddeld jaar is gedekt. In het geval van een koudere winter dient wel maximaal 6 miljard kubieke meter aan extra gas te worden geproduceerd bovenop de stabiele productie uit het Groningenveld. Additionele productie wordt alleen toegestaan in die mate dat het jaar kouder is dan een gemiddeld jaar. De kans dat deze extra capaciteit volledig in moet worden gezet zal gering zijn.
Advies Mijnraad: looptijd winningsbesluit vijf jaar
In lijn met het advies van de Mijnraad, kiest het kabinet voor een termijn van vijf jaar voor de looptijd van het instemmingsbesluit. Met deze termijn is het goed mogelijk de effecten van de voorgenomen vlakke winning op 24 miljard te meten. Wel wordt een ijkmoment na twee jaar ingebouwd waarop bekeken kan worden of ontwikkelingen zoals nieuwverworven kennis, aanleiding geven om het productieniveau aan te passen. De looptijd van vijf jaar betekent dat er vóór 1 oktober 2021 een nieuw gaswinningsbesluit moet liggen. Vanwege het zorgvuldige proces dat moet worden doorlopen om te komen tot een nieuw instemmingsbesluit, waaronder advisering door decentrale overheden op het winningsplan, verzoekt het kabinet NAM over vier jaar een nieuw winningsplan in te dienen.
Aanpak aardbevingsproblematiek
Het daadkrachtig aanpakken van de problemen in het aardbevingsgebied in Groningen blijft voor het kabinet van het grootste belang. Het kabinet heeft dan ook besloten dat het inspectieprogramma van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) onverkort wordt voortgezet. Nadat op basis van dit programma duidelijk is geworden hoeveel huizen en gebouwen daadwerkelijk moeten worden versterkt, zullen deze aardbevingsbestendig én duurzamer worden gemaakt.
Inspraak
Het kabinet heeft de inspraak voor burgers en lokale overheden bij besluiten rondom gas- en oliewinning verbeterd en het onafhankelijke toezicht bij mijnbouwactiviteiten versterkt, in lijn met het advies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Zodoende was de afgelopen weken de regio in de gelegenheid zich over het winningsplan van NAM uit te spreken. Nu het ontwerpbesluit van het kabinet bekend is gemaakt, kan vanaf begin juli voor een periode van zes weken iedereen door het indienen van een zienswijze op dit besluit en de onderliggende stukken reageren. De zienswijzen worden betrokken bij het definitieve gaswinningsbesluit dat vóór 1 oktober 2016 klaar moet zijn.
VK 24.06.2016 De komende vijf jaar wordt nog minder Gronings gas gewonnen dan nu. Nu ligt die productie op 27 miljard kubieke meter. Het wordt 24 miljard kuub, zo besloot minister Kamp van Economische Zaken vrijdag. De 24 miljard wordt een minimum: bij koude winters kan de winning iets hoger zijn. Volgens Kamp zou een winning van 27 miljard genoeg moeten zijn om 90 procent van de koude winters op te vangen. Een keer in de vijftig jaar is het zo koud dat 30 miljard
Volgens Kamp scheelt de verlaging van 27 naar 24 miljard de schatkist 345 á 360 miljoen euro. Dat is minder dan eerder berekend: een miljard kuub minder kostte de schatkist tot dusverre 160 miljoen. Nu is de vuistregel dat een miljard kuub 115 á 120 miljoen euro scheelt. Dat komt volgens Kamp omdat hij uitgaat van een lagere gasprijs van 14 cent per kuub.
Over twee jaar volgt een ‘ijkmoment’, legde de bewindsman uit. Dan wordt bezien of de gaswinning verder omlaag kan. Kamp zei dat de 24 miljard kuub nodig is om te leveringscontracten met de afnemers van het gas na te leven. Hij benadrukte dat de drijvende kracht achter zijn besluit de gaswinning verder te verlagen de veiligheid van de Groningse bevolking is. ‘Het beperken van de gevolgen voor de Groningse samenleving, dat is het doel.’
Kamp legde uit dat naast minder winning ook gelijkmatiger gaswinning ervoor kan zorgen dat het risico op aardbevingen minder wordt. ‘Vermijd fluctuaties in de gaswinning, waaronder seizoensfluctuaties, zoveel mogelijk’, is dan ook het advies van toezichthouder SodM waarop Kamp zijn besluit baseert. ‘Toch noodzakelijke wisselingen, vanwege onderhoud of plotseling intredende koude, dienen zo beheerst mogelijk plaats te vinden.’
De SodM schrijft dat door de mindere gaswinning van de afgelopen jaren – in 2013 was die nog 54 miljard kuub, het dubbele van dit jaar – het risico op aardbevingen significant is afgenomen. ‘In 2015 waren er 8 aardbevingen’, zei Kamp, ‘dit jaar tot nu toe één.’
Trouw 24.06.2016 De gaswinning in Groningen wordt opnieuw verminderd. De komende vijf jaar mag de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) per jaar hooguit 24 miljard kuub gas uit de Groningse bodem halen.
Er wordt opnieuw Russische roulette met de Groningers gespeeld, aldus Dick Kleijer, Groninger Bodem Beweging.
Minister Henk Kamp (economische zaken) heeft dat vrijdag bekendgemaakt. Door het beperken van de gaswinning komt er in 2017 tussen de 345 en 360 miljoen euro minder in de staatskas, aldus Kamp.
Hij volgt het advies van onder meer toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), die de grens voor de komende jaren bij 24 miljard kuub legt. Dat moet een gunstig effect hebben op het aantal aardbevingen in de regio. Na twee jaar wordt bekeken of er aanleiding is om het productieplafond aan te passen. Alleen in lange, koude winters – die volgens Kamp maar eens in de vijftig jaar voorkomen – mag er extra gas worden opgepompt om huizen en bedrijven te verwarmen. De grens hiervoor ligt bij 6 miljard kuub.
“Het vaststellen van dit nieuwe, lagere productieniveau sluit aan bij de aanpak van de afgelopen jaren om de veiligheidsrisico’s en de schade voor de Groningers zoveel mogelijk te beperken”, aldus Kamp.
‘Succesvol beleid teniet gedaan’
Maar ook met dit nieuwe besluit gebeurt dat nog te weinig, vindt de
Groninger Bodem Beweging. “Er wordt opnieuw Russische roulette met de Groningers gespeeld”, aldus Dick Kleijer van de organisatie. “Het bleek dat het terugbrengen van de gaswinning succesvol was en wat doet Kamp? Die houdt het op 24 miljard kuub. Daarmee wordt het succesvolle beleid dat in gang was gezet, waarbij de gaskraan steeds verder werd dichtgedraaid, teniet gedaan. Wat ons betreft was de volgende stap 21 miljard kuub geweest.”
Ook Milieudefensie is niet tevreden met het besluit. “We hebben eerder gesteld dat de overheid de gaswinning zou moeten afbouwen naar 12 miljard kuub in 2020”, zegt Ike Teuling. “Uiteindelijk zouden in 2030 we op het staken van de gaswinning moeten uitkomen. Milieudefensie roept daarom de Groningers en alle Nederlanders op bezwaar in te dienen tegen dit besluit.”
NU 24.06.2016 De grens voor de winning van gas in Groningen wordt naar beneden bijgesteld. In de komende vijf jaar mag de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) jaarlijks 24 miljard kuub gas oppompen uit de Groningse bodem.
Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft het besluit hierover vrijdag bekendgemaakt. Momenteel mag de NAM nog 27 miljard kuub uit de Groningse bodem halen.
Eerder werd al gespeculeerd over een nieuwe winningsgrens van 24 miljard kuub naar aanleiding van een documenten van Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). Daarin wordt gesteld dat door een verlaagde winning het aantal bevingen in Groningen significant is afgenomen. Het is gebruikelijk dat het kabinet het advies van SodM overneemt.
Het bijstellen van de hoogte van de gaswinning sluit volgens de minister aan bij de aanpak om de veiligheidsrisico’s in Groningen verder terug te dringen. Kamp redeneert dat deze aanpak werkt gezien de dalingen van het aantal bevingen.
Wel is er in het besluit opgenomen dat er in koude winters en wanneer dit strikt noodzakelijk is, meer gas opgepomt mag worden.
‘Gevoel van veiligheid’
Met het nieuwe besluit hoopt het kabinet bij te dragen aan het herstel van vertrouwen bij de Groningers. Ook moet het besluit bijdragen aan een groter gevoel van veiligheid voor mensen in de regio.
Afgelopen week was Kamp op bezoek in Groningen om daar te praten over de gaswinning voor komend jaar. Kamp zei toen al dat de gesprekken goed waren verlopen en dat in de afgelopen periode veel goeds is gebeurd.Eerder dit jaar had de minister ook al gezegd dat een verhoging van de gasproductie in Groningen in de komende tijd niet aannemelijk is.
Ook coalitiepartijen VVD en PvdA wilden geen uitbreiding van de gaswinning.
Het verder verlagen van de gaswinning heeft een verder verlies aan inkomsten voor de schatkist tot gevolg. Voor 2017 komt dit verlies uit tussen de 345 miljoen en 360 miljoen euro. Deze verliezen zijn zowel het gevolg van een lagere winning als van de gedaalde gasprijs.
De NAM maakte in april bekend dit jaar opnieuw 27 miljard kuub gas uit de Groningse bodem te willen halen. Ook zag de NAM mogelijkheden voor het verhogen van de gaswinning tot 33 miljard kuub.
De NAM stelde dat uit studies blijkt dat er ook met een productie van 33 miljard kuub voldaan kan worden aan de door de overheid gestelde norm voor veiligheid.
De nieuwe winningsgrens voor het gas uit Groningen geldt vanaf 1 oktober.
Reacties
Verschillende organisaties hebben gereageerd op het gaswinningsbesluit. VVD en PvdA zijn blij dat de gaskraan nog verder wordt dichtgedraaid. Ook oppositiepartij GroenLinks is tevreden dat er minder gas wordt gewonnen, maar hamert erop dat er verder moet worden gewerkt aan het vertrouwen bij de Groningers.
Milieudefensie stelt dat een niveau van 12 miljard kuub veilig is voor de Groningers en is dus ontevreden over het besluit van Kamp. “Milieudefensie roept daarom de Groningers en alle Nederlanders op bezwaar in te dienen tegen dit gasbesluit.”
De Groningers Bodembeweging (GBB) zegt in een reactie dat politieke en financiële belangen de boventoon voeren bij dit besluit. “We laten het hier niet bij zitten en stappen desnoods naar de Raad van State”, aldus de GBB.
De NAM laat weten de onderliggende stukken en rapporten die de basis vormen voor het ontwerpbesluit te zullen bestuderen.
Telegraaf 24.06.2016 De gaswinning in Groningen wordt opnieuw verminderd. De komende vijf jaar mag de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) per jaar hooguit 24 miljard kuub gas uit de Groningse bodem halen.
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) heeft dat vrijdag bekendgemaakt. Door het beperken van de gaswinning komt er in 2017 tussen de 345 en 360 miljoen euro minder in de staatskas, aldus de minister.
Kamp volgt het advies van onder meer toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), die de grens voor de komende jaren bij 24 miljard kuub legt. Dat moet een gunstig effect hebben op het aantal aardbevingen door de winning. Na twee jaar wordt bekeken of er aanleiding is om het productieplafond aan te passen. Alleen in lange, koude winters die volgens Kamp eens in de vijftig jaar voorkomen, mag er extra gas worden opgepompt om huizen en bedrijven te verwarmen. De grens hiervoor ligt bij 6 miljard kuub.
Verzet Groningers
Tegen de gaswinning is veel verzet. Groningers voelen zich onveilig, want de gaswinning zorgt voor aardbevingen in het gebied waardoor huizen, scholen en andere gebouwen beschadigd raken. Vanwege de veiligheid van de Groningers verminderde Kamp de afgelopen jaren de gaswinning in Groningen. Tot oktober 2016 mag de NAM 27 miljard kuub gas uit de grond halen, een jaar eerder was 30 miljard kuub nog het maximum terwijl in 2013 nog bijna 54 miljard kuub gas werd gewonnen.
,,Het vaststellen van dit nieuwe, lagere productieniveau sluit aan bij de aanpak van de afgelopen jaren om de veiligheidsrisico’s en de schade voor de Groningers zoveel mogelijk te beperken’’, aldus Kamp.
AD 24.06.2016 De gaswinning in Groningen wordt opnieuw verminderd. De komende vijf jaar mag de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) per jaar hooguit 24 miljard kuub gas uit de Groningse bodem halen.
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) heeft dat vrijdag bekendgemaakt. Kamp volgt het advies van onder meer toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), die de grens voor de komende jaren bij 24 miljard kuub legt. Nu mag de NAM 27 miljard kuub gas winnen in Groningen.
Door minder gas te winnen en tegelijkertijd de productie zo stabiel mogelijk te houden, wordt de kans op aardbevingen in Groningen zoveel mogelijk teruggebracht. Het Staatstoezicht op de Mijnen heeft daar voldoende bewijs voor gevonden, zegt Kamp. De schade voor de schatkist bedraagt volgens de minister in 2017 345 tot 360 miljoen euro.
Alleen in (zeer) koude jaren mag de NAM meer gas worden gewonnen, tot maximaal 30 miljard kuub. In de helft van het aantal jaren is 24 miljard kuub gas voldoende om te zorgen dat in heel Nederland de kachels kunnen branden. Daarnaast zal in negen op de tien winters een productie van 27 miljard kuub genoeg zijn. Alleen bij zeer strenge winters, die gemiddeld eens per vijftig jaar voorkomen, zal het volgens Kamp nodig zijn om 30 miljard kuub gas te winnen.
Russisch roulette
Ik vind dat de minster de gaskraan ook de komende jaren verder dicht had moeten draaien, aldus Eelco Eikenaar.
De SP is tevreden met het besluit, zo laat gedeputeerde Eelco Eikenaar weten. ,,De verlaging van de gaswinning naar 24 miljard kuub is opnieuw een overwinning voor de Groningers. Op zich ben ik daar blij mee. Het is ook goed dat er een langjarig besluit is genomen, alleen had ik gehoopt op een beter perspectief. Ik vind dat de minster de gaskraan ook de komende jaren verder dicht had moeten draaien. Met dit niveau van gaswinning blijft er risico op aardbevingen die zorgen voor schade. Dat leidt nog steeds tot veel onrust in de Groningse samenleving.”
De burgemeester van Loppersum, Albert Rodenboog, is opgelucht dat de gaskraan daar de komende vijf jaar dicht blijft. ,,In Loppersum weten we als geen ander dat een verlaging werkt. In januari 2014 werd de gaswinning hier stilgelegd en sindsdien zijn er in onze gemeente geen zware bevingen meer geweest. Wij zijn als gemeente het bewijs dat verlaging werkt. Ik had wel verwacht dat Kamp de gasproductie nog verder zou verlagen dan die 24 miljard.”
De Groninger Bodem Beweging vindt 24 miljard kuub ook nog te weinig, vertelt Dick Kleijer. ,,Er wordt opnieuw Russische roulette met de Groningers gespeeld. Het bleek dat het terugbrengen van de gaswinning succesvol was en wat doet Kamp? Die houdt het op 24 miljard kuub. Daarmee wordt het succesvolle beleid dat in gang was gezet, waarbij de gaskraan steeds verder werd dichtgedraaid, teniet gedaan.” Kleijer had liever een verlaging naar 21 miljard kuub gezien. ,,De politieke en financiële belangen staan nog altijd voorop. We laten het hier niet bij zitten en stappen desnoods naar de Raad van State.”
NAM
Dit ontwerpbesluit geeft een stuk duidelijkheid en stabiliteit, aldus NAM.
Door een ondergrens te introduceren van 24 miljard kubieke meter aardgas per jaar geeft Kamp zekerheid aan de oliebedrijven Shell en Esso, die samen aandeelhouder zijn van de NAM. Zij weten nu vijf jaar lang waar ze aan toe zijn en worden niet geconfronteerd met verdere verlaging van de productie, die in vijf jaar tijd is gehalveerd.
NAM zegt zelf het besluit een goede stap in het proces richting het definitieve besluit te vinden. ,,Dit ontwerpbesluit geeft een stuk duidelijkheid en stabiliteit. Het aangekondigde ontwerpbesluit is een onderdeel van een langdurend en zorgvuldig proces. Ook NAM zal de onderliggende stukken en rapporten die de basis vormen voor het ontwerpbesluit bestuderen.”
Bovendien kan ook de schatkist rekenen op stabiele inkomsten, ook al zijn de gasprijzen de afgelopen tijd behoorlijk gedaald. Kamp benadrukt dat die zekerheid een bijkomstig effect is: de veiligheid en de beperking van de schade hebben volgens hem voorop gestaan bij het besluit om schommelingen in de productie tegen te gaan. ,,We hebben niet gestuurd op de stabilisatie van de aardgasbaten.”
Tweede Kamer
We blijven de ontwikkelingen nauwlettend volgen en zullen ingrijpen als dat nodig is, aldus Jan Vos.
Ook in de Tweede Kamer wordt er gereageerd op het dichtdraaien van de gaskraan. ,,Het is een goed besluit. Het geeft duidelijkheid aan de Groningers over een langere periode. Het belangrijkst is dat wordt vastgehouden aan de daling van de gaswinning”, zegt André Bosman (VVD). Jan Vos (PvdA) vindt dat het kabinet een stap in de goede richting zet. ,,Minder winnen is minder bevingen en meer veiligheid. We blijven de ontwikkelingen nauwlettend volgen en zullen ingrijpen als dat nodig is.”
Liesbeth van Tongeren van GroenLinks laat weten net als Vos blij te zijn met het besluit ,,Maar het vertrouwen van de Groningse bevolking in overheid en mijnbouwbedrijven is hiermee nog niet hersteld. Shell en Exxon moeten accepteren dat de gaskraan nog veel sneller verder dichtgaat, want de toezichthouder ziet dat minder gaswinning minder aardbevingen betekent. Zorgen dat Groningers weer normaal kunnen leven in een schadevrij huis moet ieders topprioriteit hebben.” Agnes Mulder (CDA), is het gedeeltelijk met Van Tongeren eens. ,,Het CDA vindt het verstandig dat minister Kamp het advies van Staatstoezicht op de Mijnen nu wel overneemt. Maar er is nog veel werk te verrichten als het gaat om het vertrouwen en veiligheid van Groningers.”
‘Mis visie’
De ChristenUnie mist een visie op de toekomst, zegt Kamerlid Carla Dik-Faber. ,,Te lang is beweerd dat het niet zou kunnen, dat de gaswinning niet terug kon naar 24 miljard kubieke meter of minder. Dat verhaal kan nu definitief naar Fabeltjesland. We zien het daarom als een stap in de goede richting. In het belang van de veiligheid van de Groningers zijn we hier dus positief over. Nu we zover zijn, moeten we echter ook verder durven kijken en plannen maken voor een stapsgewijze afbouw naar 12 miljard. In die zin kiest het kabinet voor stilstand: 24 miljard voor de komende vijf jaar is geen duurzaam plan.”
Stientje van Veldhoven (D66) zegt niet blij te zijn met het maximum van 30 miljard kuub. ,,Dat is méér dan wat het SodM als maximum adviseert de komende jaren. Wat D66 betreft wordt de winningshoeveelheid bovendien vastgesteld voor twee jaar in plaats van voor vijf jaar zoals de minister wil. Daarmee weten de Groningers dat na twee jaar opnieuw wordt onderzocht wat voor Groningen een veilige hoeveelheid gas is om te winnen. Als bovendien tussentijds blijkt dat het voor de veiligheid van de Groningers nodig is om de hoeveelheid gas die wordt gewonnen te verlagen, dan moeten we dat doen.”
Over twee jaar komt er een evaluatie of het langjarige gasbesluit inderdaad zorgt voor minder aardbevingen of dat dit besluit wellicht heroverwogen moet worden. Daarnaast wil Kamp gaan bekijken of van aardgas afhankelijke industrieën en energiecentrales omgebouwd kunnen worden zodat zij kunnen draaien op aardgas dat niet uit het Groningenveld afkomstig is.
VK 23.06.2016 De gaswinning in Groningen moet de komende jaren verder worden teruggeschroefd naar 24 miljard kubieke meter. Volgens bronnen in Den Haag staat dit in een rapport van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), dat het kabinet vrijdag bespreekt en naar de Kamer stuurt.
Het SodM heeft op verzoek van verantwoordelijk minister Kamp van Economische Zaken (VVD) onderzocht wat het effect is van minder gaswinning op het risico op aardbevingen. De Raad van State bepaalde eerder dat de winning niet meer mocht zijn dan 27 miljard kuub gas per jaar. In 2013 werd nog het dubbele uit de Groninger bodem gehaald. De positieve effecten van die gehalveerde gaswinning op het aardbevingsrisico zouden volgens het SodM sinds 2014 ‘spectaculair’ zijn en gunstiger dan verwacht.
De miljarden die de staat aan het Groningse gas verdient, worden snel minder: van ruim 12 miljard in 2013 naar ruim 4 miljard dit jaar. Als vuistregel hanteert het kabinet een opbrengst van 160 miljoen euro per miljard kuub. De verdere verlaging van de door de Raad van State verplichte 27 miljard naar 24 miljard, zou volgend jaar neerkomen op bijna een half miljard euro minder inkomsten voor minister Dijsselbloem van Financiën (PvdA).
Leveringszekerheid
Ik balanceer tussen veiligheid en leveringszekerheid, aldus Minister Kamp.
Zijn partij juicht elke daling van de Groningse gaswinning toe, zegt PvdA-Kamerlid Jan Vos. De gaswinning moet zich aanpassen aan de veiligheid in Groningen, stelt D66-Kamerlid Stientje van Veldhoven. Minister Kamp wil ook uitstralen dat het hem niet primair om geld, maar om veiligheid gaat. Alleen: Nederland heeft zich in langjarige contracten verplicht tot gaslevering aan buitenlandse afnemers. ‘Ik balanceer tussen veiligheid en leveringszekerheid’, zegt Kamp steeds.
Tot voor kort ging het in politiek Den Haag alleen over de inkomsten van het gas. Ministers van Financiën hebben de gasbaten van in totaal circa 200 miljard euro nodig gehad om hun tekorten niet te zeer te laten oplopen. In achtereenvolgende begrotingen staan steeds kleinere bedragen aan gasinkomsten. Tussentijds moet Dijsselbloem de begrote bedragen naar beneden bijstellen, omdat er in werkelijkheid nog minder binnenkomt.
Onvoldoende energie
Gas is de schoonste fossiele brandstof om de overgang naar hernieuwbare energievoorziening te ondersteunen
Wetenschappers menen dat het slimmer is zo veel mogelijk gas nu in de grond te laten zitten, omdat de vraag ernaar in de toekomst zal exploderen. Dat komt omdat gas de schoonste fossiele brandstof is om de overgang naar hernieuwbare energievoorziening te ondersteunen. Gas kan met minder schadelijke uitstoot worden ingezet als zon en wind tijdelijk onvoldoende energie opleveren.
Naast het in 1959 ontdekte gasveld onder Slochteren, de grootste gasbel in Europa en goed voor 70 procent van de Nederlandse gaswinning, zijn er nog tal van zogenoemde kleine velden. Onder de Waddenzee zijn veel van zulke kleine velden, samen goed voor ruwweg 200 miljard kuub. De winning daarvan stuit op stevige bezwaren van omwonenden en de milieubeweging. Een meerderheid van de Kamer is nu tegen een proefboring naar gas bij Schiermonnikoog.
Telegraaf 23.06.2016 Groningers wachten in spanning af of de gaswinning in hun provincie verder omlaaggaat. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) maakt waarschijnlijk vrijdag bekend hoeveel gas de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) vanaf oktober uit de Groningse bodem mag halen. Vooruitlopend op dat besluit sprak de minister dinsdag al met bestuurders en bewoners.
Tegen de gaswinning is veel protest, want die zorgt voor aardbevingen waardoor huizen, scholen en andere gebouwen beschadigd raken. Over de manier waarop de zaken rond de aardbevingsschade worden afgehandeld, wordt gemord. De gaswinning houdt de gemoederen ook buiten Groningen bezig. De Tweede Kamer volgt de ontwikkelingen op de voet en drong er herhaaldelijk op aan om minder gas naar boven te halen. Dat gebeurde onder meer nadat de Onderzoeksraad voor Veiligheid tot de conclusie was gekomen dat er bij de gaswinning nauwelijks oog was geweest voor de veiligheid van de Groningers. Sinds 1963 profiteert heel Nederland van de voordelen van de gaswinning, maar alleen in Groningen hebben ze de lasten, erkende Kamp al.
Toen de NAM eerder dit jaar aangaf dat het heel goed 33,5 miljard kuub gas naar boven zou kunnen halen, maakte de Kamer prompt duidelijk dat het niet de bedoeling was dat de gaskraan weer verder opengaat. De gaswinning moet echt naar beneden, was de boodschap van partijen die zich afvroegen of alle onrust over de gaswinning de afgelopen jaren wel was doorgedrongen tot de NAM. Kamp gaf bij die gelegenheid al aan dat het hem niet waarschijnlijk leek dat de gaswinning weer omhooggaat. De veiligheid van de Groningers moet voorop staan, is zijn boodschap.
De minister draaide de afgelopen jaren al flink aan de gaskraan. Tot oktober mag er 27 miljard kuub gas worden gewonnen; in 2013 was het nog 54 miljard kuub. Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heeft geadviseerd de komende jaren niet meer dan 24 miljard kuub Gronings gas te winnen.
NU 21.06.2016 Het kabinet neemt vrijdag waarschijnlijk een besluit over de gaswinning in Groningen. Dat zei minister Henk Kamp dinsdagavond in Groningen na overleg op het provinciehuis met bestuurders en maatschappelijke organisaties.
Verdere details over een eventueel besluit werden niet bekendgemaakt.
Minister Kamp van Economische Zaken zei wel dat de gesprekken dinsdag in Groningen in goede sfeer waren verlopen en dat er al veel goeds is gebeurd in het gebied waar gas wordt gewonnen. Hij doelde dan onder meer op het werk van Hans Alders, de Nationaal Coördinator Groningen en het Centrum Veilig Wonen.
Voor het provinciehuis protesteerden dinsdagavond ruim honderd Groningers met veel lawaai tegen de gaswinning in hun provincie. Het protest was georganiseerd door de Coalitie Gasverzet Groningen, een samenwerking van bestaande actie- en belangengroepen.
Volgens De Telegraaf oordeelt de Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) dat de winning moet worden teruggeschroefd naar maximaal 24 miljard kuub per jaar. De adviezen van de SodM worden vaak overgenomen door het kabinet,
Deze limiet is volgens de SodM nodig om de dreiging van aardbevingen verder te beperken, zo valt volgens de krant te lezen in het advies aan het kabinet.
“Het ingrijpen in de gasproductie vanaf 2014 heeft een duidelijk effect gehad op de mate van seismiciteit. De seismiciteit is na de ingrepen in de productie sterker afgenomen dan voorafgaand aan de maatregelen voorspeld was.”
Volgens de SodM is het dan ook niet eens met de NAM. Het winningsbedrijf vindt dat er 27 miljard kuub gewonnen moet kunnen worden.
“De NAM heeft de mate waarin schade acceptabel wordt gevonden overschat”, aldus de SodM.
NU 21.06.2016 Een groep Groningers protesteert dinsdagavond met veel lawaai bij het provinciehuis in Groningen tegen gaswinning in hun provincie.
Het protest is georganiseerd door de Coalitie Gasverzet Groningen. Dat is een samenwerking van bestaande actie- en belangengroepen.
Minister Henk Kamp van Economische Zaken overlegt dinsdagavond in het provinciehuis met bestuurders en maatschappelijke organisaties over de gaswinning in de provincie.
Telegraaf 21.06.2016 De aardgaswinning in Groningen mag de aankomende jaren niet hoger zijn dan 24 miljard kuub. Dat concludeert het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) na extra onderzoek naar de aardbevingen in het gebied.
Voor aardgasbedrijf NAM zijn de bevindingen een domper. Zelf had het bedrijf voorgesteld om 27 miljard kuub gas te gaan winnen. In hele koude winters moest het zelfs kunnen worden opgeschroefd naar 33 miljard kuub.
Na extra studies van TNO, TU Delft, KNMI en CBS concludeert het SodM dat dit onverstandig is. Beter is het om terug te gaan naar 24 miljard kuub. Pas als blijkt dat er veilig meer kan worden gewonnen kan deze hoeveelheid eventueel weer omhoog. Ook is het belangrijk om fluctuaties in de winning zo veel mogelijk te voorkomen.
Sterk verminderd
Het kabinet heeft de gaswinning in Groningen in de afgelopen jaren sterk verminderd. SodM stelt na de nieuwe studies vast dat dit zeer gunstige gevolgen heeft gehad voor de bevingen in Groningen. „Het ingrijpen in de gasproductie vanaf 2014 heeft een duidelijk effect gehad op de mate van seismiciteit”, schrijft de toezichthouder in het officiële advies aan het kabinet. „De seismiciteit is na de ingrepen in de productie sterker afgenomen dan voorafgaand aan de maatregelen voorspeld was.”
Het SodM vindt dat de NAM in haar eigen berekeningen voor een verantwoorde winning voldoende oog heeft gehad voor de veiligheid van Groningers. Het bedrijf schiet echter tekort als het gaat om de kans op schade aan huizen als gevolg van de boringen. „De NAM heeft de mate waarin schade acceptabel wordt gevonden overschat”, luidt de harde conclusie.
Alles overziend concludeert SodM dat de risicoberekeningen van de NAM „geen solide basis vormen” voor het „vaststellen van een verantwoord winningsniveau”. Uit voorzorg adviseert de toezichthouder nu om voorlopig niet meer dan 27 miljard kuub per jaar omhoog te halen. „Bij dit winningsniveau blijkt seismische activiteit significant afgenomen te zijn.”
De verwachting is dat het kabinet het advies van SodM over zal nemen. Zoals het er nu naar uitziet wordt daar aanstaande vrijdag een definitief besluit over genomen.
Eerder lekte al uit dat het kabinet de gaswinning waarschijnlijk verder gaat beperken. Toen werd gerept van een productiemaximum van 25 miljard kuub. Uit het uitgelekte stuk blijkt dit dus 24 miljard kuub te zijn.
BB 21.06.2016 De proefboringen naar gas bij Schiermonnikoog moeten worden afgeblazen. Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft zich daar dinsdag voor uitgesproken.
Natuurgebieden
PvdA, GroenLinks, SP, D66, ChristenUnie, 50PLUS, Partij voor de Dieren en de fracties Van Vliet en Klein willen niet dat er in natuurgebieden naar gas wordt gespeurd. Om die reden keerde de Kamer zich eerder ook al tegen mogelijke gasboringen bij Terschelling. Waarom zou je toestemming geven voor een proefboring terwijl je weet dat de Kamer daar nooit gaswinning gaat toestaan, vraagt onder meer de PvdA zich af.
Rommelgas
Voor Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) is het ook duidelijk: ‘Als we wisten dat er op grote schaal goed gas zat dan zou dat helaas al lang aangeboord zijn. Bij Schiermonnikoog zoeken ze naar de laatste restjes “rommelgas”. Daar moet je die mooie Waddeneilanden niet voor overhoop halen.’
Bananenrepubliek
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) stelde eerder dat hij de vergunning voor de proefboring niet kon weigeren. Hij benadrukte dat het ‘hier geen bananenrepubliek is’ en dat hij dus de procedures moet volgen. Kamp gaf ook aan dat het nog helemaal geen uitgemaakte zaak is dat er ook inderdaad gas gewonnen gaat worden bij Schiermonnikoog. Hij vindt het dan ook niet correct dat Kamerleden zich steeds in een vroeg stadium al tegen gasboringen keren.
Minder afhankelijk
De kleine gasvelden zijn volgens de minister onder meer belangrijk omdat ze ervoor zorgen dat Nederland minder afhankelijk is van buitenlands gas. (ANP)
Trouw 21.06.2016 De proefboringen naar gas bij Schiermonnikoog moeten worden afgeblazen. Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft zich daar vandaag voor uitgesproken.
Bij Schiermonnikoog zoeken ze naar de laatste restjes ‘rommelgas’. Daar moet je die mooie Waddeneilanden niet voor overhoop halen, aldus Liesbeth van Tongeren, GroenLinks.
PvdA, GroenLinks, SP, D66, ChristenUnie, 50PLUS, Partij voor de Dieren en de fracties Van Vliet en Klein willen niet dat er in natuurgebieden naar gas wordt gespeurd. Om die reden keerde de Kamer zich eerder ook al tegen mogelijke gasboringen bij Terschelling. Waarom zou je toestemming geven voor een proefboring terwijl je weet dat de Kamer daar nooit gaswinning gaat toestaan, vraagt onder meer de PvdA zich af.
“Als we wisten dat er op grote schaal goed gas zat dan zou dat helaas al lang aangeboord zijn”, zei Liesbeth van Tongeren (GroenLinks). “Bij Schiermonnikoog zoeken ze naar de laatste restjes ‘rommelgas’. Daar moet je die mooie Waddeneilanden niet voor overhoop halen.”
Bananenrepubliek
Minister Henk Kamp (economische zaken) stelde eerder dat hij de vergunning voor de proefboring niet kon weigeren. Hij benadrukte dat het ‘hier geen bananenrepubliek is’ en dat hij dus de procedures moet volgen.
De vergunning is in 2013 gegeven aan het Franse energiebedrijf Engie. Vorige week herinnerde Kamp de Kamer eraan dat niemand daar destijds bezwaar tegen maakte. Nu, drie jaar later, heeft Engie alle procedures doorlopen om twee andere, vereiste vergunningen te kunnen krijgen. In de winter van 2017/2018 is de eerste proefboring, in een beschermd natuurgebied vlak boven het eiland. De tweede boring volgt een jaar later, een paar kilometer verder naar het noorden. Volgens de minister is de hinder beperkt, mede doordat de activiteiten buiten het toeristenseizoen plaatsvinden.
Geen uitgemaakte zaak
Kamp gaf ook aan dat het nog helemaal geen uitgemaakte zaak is dat er ook inderdaad gas gewonnen gaat worden bij Schiermonnikoog. Hij vindt het dan ook niet correct dat Kamerleden zich steeds in een vroeg stadium al tegen gasboringen keren.
De kleine gasvelden zijn volgens de minister onder meer belangrijk omdat ze ervoor zorgen dat Nederland minder afhankelijk is van buitenlands gas.
Telegraaf 21.06.2016 De proefboringen naar gas bij Schiermonnikoog moeten worden afgeblazen. Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft zich daar dinsdag voor uitgesproken.
PvdA, GroenLinks, SP, D66, ChristenUnie, 50PLUS, Partij voor de Dieren en de fracties Van Vliet en Klein willen niet dat er in natuurgebieden naar gas wordt gespeurd. Om die reden keerde de Kamer zich eerder ook al tegen mogelijke gasboringen bij Terschelling. Waarom zou je toestemming geven voor een proefboring terwijl je weet dat de Kamer daar nooit gaswinning gaat toestaan, vraagt onder meer de PvdA zich af.
Voor Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) is het ook duidelijk: ,,Als we wisten dat er op grote schaal goed gas zat dan zou dat helaas al lang aangeboord zijn. Bij Schiermonnikoog zoeken ze naar de laatste restjes ‘rommelgas’. Daar moet je die mooie Waddeneilanden niet voor overhoop halen.”
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) stelde eerder dat hij de vergunning voor de proefboring niet kon weigeren. Hij benadrukte dat het ,,hier geen bananenrepubliek is’’ en dat hij dus de procedures moet volgen. Kamp gaf ook aan dat het nog helemaal geen uitgemaakte zaak is dat er ook inderdaad gas gewonnen gaat worden bij Schiermonnikoog. Hij vindt het dan ook niet correct dat Kamerleden zich steeds in een vroeg stadium al tegen gasboringen keren.
De kleine gasvelden zijn volgens de minister onder meer belangrijk omdat ze ervoor zorgen dat Nederland minder afhankelijk is van buitenlands gas.
Telegraaf 16.06.2016 Groningers die vinden dat zij niet goed worden geholpen bij het herstellen van schade aan hun huizen die is ontstaan door de aardbevingen, kunnen hun verhaal kwijt bij de PvdA. De Tweede Kamerleden Jan Vos en Tjeerd van Dekken willen deze verhalen bundelen in een zwartboek dat na de zomer wordt aangeboden aan het kabinet.
Vos en Van Dekken denken dat veel Groningers nog ’een ellendige tijd’ te wachten staat omdat er in het aardbevingsgebied nu eenmaal veel gebouwen schade hebben die hersteld moet worden. De PvdA gaat de schadeafhandeling goed in de gaten houden, kondigen de Kamerleden aan.
De Tweede Kamer debatteert donderdag met minister Henk Kamp (Economische Zaken) over de woningen in Groningen die minder waard zijn geworden door de aardbevingen die het gevolg zijn van de gaswinning in het gebied.
Trouw 16.06.2016 De proefboringen naar gas bij Schiermonnikoog gaan door volgens plan. Minister Henk Kamp (VVD, economische zaken) weigert de vergunningen die hij heeft afgegeven aan het Franse energiebedrijf Engie in te trekken.
De samenwerking met de PvdA is niet meer zo goed als die in het begin was, aldus Henk Kamp eerder over de PvdA.
De kwestie Schiermonnikoog zorgt voor de zoveelste botsing tussen Kamp en de Tweede Kamer. Onder aanvoering van coalitiepartij PvdA heeft de VVD-minister diverse plannen moeten bijstellen en zelfs moeten terugtrekken. Tot onvrede van Kamp keerden de sociaaldemocraten zich tijdens deze regeerperiode tegen gaswinning bij Terschelling, tegen schaliegas en tegen gaswinning uit nog onbekende velden op de Noordzee.
Begin dit jaar liet Kamp zich tijdens een interview ontvallen dat ‘de samenwerking met de PvdA niet meer zo goed is als die in het begin was’. Vandaag werd dat opnieuw duidelijk toen PvdA-Kamerlid Jan Vos zich in een debat uitsprak tegen gasboringen bij Schiermonnikoog. Komende dinsdag zal blijken dat een Kamermeerderheid het met Vos eens is.
Bananenrepubliek
Gas uit kleine velden op zee vermindert de buitenlandse afhankelijkheid.
Kamp staat bekend als een rechtlijnige minister, iemand die hecht aan afspraken en procedures. Tijdens een Kamerdebat over de proefboringen bij Schiermonnikoog zei hij vanmorgen: “Er is in wetten vastgelegd hoe ik met vergunningsaanvragen om moet gaan. Dat komt omdat het hier geen bananenrepubliek is.”
Het bedrijf Engie kreeg in 2013 een zogeheten opsporingsvergunning van de minister met het oog op mogelijke proefboringen. Kamp herinnerde de Kamer er aan dat niemand daar destijds bezwaar tegen maakte. Nu, drie jaar later, heeft Engie alle procedures doorlopen om twee andere, vereiste vergunningen te kunnen krijgen. In de winter van 2017/2018 is de eerste proefboring, in een beschermd natuurgebied vlak boven het eiland. De tweede boring volgt een jaar later, een paar kilometer verder naar het noorden. Volgens de minister is de hinder beperkt, mede doordat de activiteiten buiten het toeristenseizoen plaatsvinden.
Kamp deed in het debat een uiterste poging de Kamer ervan te overtuigen dat gaswinning bij Schiermonnikoog van belang is. Nu de kraan bij het Groningse Slochteren steeds verder dicht gaat, moet de staat op zoek naar alternatieven. “Gas uit kleine velden op zee vermindert de buitenlandse afhankelijkheid”, zei de minister. Zonder het land bij naam te noemen, doelde Kamp onder andere op Rusland, waar de Kamer liefst geen zaken mee wil doen.
Duizenden banen
Gaswinning in Nederland levert volgens de minister vierduizend directe banen op, twaalf duizend indirecte en jaarlijks vele miljarden euro’s voor de staatskas. Kamp hekelt de ‘negatieve uitspraken’ over gas uit de kleine velden: “Ik denk dat dit niet in het belang van het land is.”
Wat de Kamer stoort, is dat Kamp deze proefboringen nu toestaat, terwijl over twee weken de nieuwe mijnbouwwet wordt besproken. Deze wet maakt gaswinning bij de Waddenzee aanzienlijk moeilijker. Mochten de proefboringen succesvol zijn en Engie daadwerkelijk gas wil winnen bij Schiermonnikoog, zal het bedrijf een nieuwe vergunning nodig hebben. Tegen die tijd is de nieuwe mijnbouwwet van kracht.
Wat heeft het nu voor zin, vroeg PvdA’er Vos zich af, “om een Frans bedrijf hier gas naar boven te laten halen bij een proefboring als we de winning dadelijk niet gaan toestaan? Dat gaat natuurlijk gebeuren.”
Als dinsdag blijkt dat een Kamermeerderheid zich officieel tegen Kamp keert, moet blijken of de minister voet bij stuk houdt. En hoe zwaar de Kamer daar in dat geval aan tilt.
NU 16.06.2016 De twee tijdelijke proefboringen naar gas bij Schiermonnikoog gaan gewoon door. Maar het is volgens minister Henk Kamp (Economische Zaken) nog lang niet zeker dat er bij Schiermonnikoog inderdaad gas gewonnen gaat worden.
“Het kan heel goed zijn dat als er gas zit, dat we het dan toch niet gaat doen. Maar het is geen goede zaak om daar nu al op vooruit te lopen”, stelde de minister donderdag in de Tweede Kamer.
Kamp hield Kamerleden voor dat het niet goed is “om iedere keer als er nu een klein veld aan de orde is ‘nee’ te zeggen”.
De Kamer verzet zich tegen proefboringen bij Schiermonnikoog en keerde zich eerder tegen mogelijke gasboringen bij Terschelling omdat het niet de bedoeling is dat er in natuur naar gas wordt geboord.
Kamp benadrukt dat hij zich echt aan de procedures houdt, aanvragen zorgvuldig beoordeelt en geen trucjes uithaalt. “Wij hebben in wetten vastgelegd hoe ik met vergunningsaanvragen moet omgaan en dat is omdat het hier geen bananenrepubliek is.” PvdA’er Jan Vos vindt het maar raar. “Hoezo geef je toestemming voor een proefboring terwijl je weet dat we de gaswinning daar nooit gaan toestaan.”
De kleine gasvelden zijn volgens Kamp om verschillende redenen belangrijk. Ze zijn goed voor vierduizend directe arbeidsplaatsen, leveren de overheid elk jaar ruim 1 miljard euro op en zorgen ervoor dat Nederland minder afhankelijk is van gas uit het buitenland.
De risico’s van gaswinning in kleine velden zijn niet te vergelijken met die in Groningen waar aardbevingen nu voor schade en onrust zorgen, aldus de minister.
Reactie
Schiermonnikoog reageert strijdvaardig op Kamp. ”Zo kennen we ijzeren Henk. We laten alles juridisch uitplooien en zullen alles uit de kast halen om de proefboringen te verhinderen”, aldus wethouder Jan Dijkstra.
Telegraaf 16.06.2016 Minister Kamp (Economische Zaken) weigert een stokje te steken voor proefboringen bij Schiermonnikoog. „Het is hier geen bananenrepubliek”, wierp hij de Tweede Kamer voor de voeten. Dit tot grote ergernis van de PvdA die wil dat de VVD-bewindsman onmiddellijk van de boringen afziet.
Volgens Kamp staat het energiebedrijf Engie vrij om op twee plekken bij het Waddeneiland te kijken of er gas te vinden is. Het bedrijf heeft daarvoor een vergunning aangevraagd. De minister heeft de vergunning afgegeven, na de wetten die daarvoor gelden getoetst te hebben.
Volgens de VVD-bewindsman is daarmee de kous af. „We hebben wetten die vastleggen hoe je met vergunningen omgaat. Het is hier namelijk geen bananenrepubliek”, sneerde hij in de richting van PvdA en GroenLinks.
Extra belangrijk
Kamp wees op het belang van kleine gasvelden, zoals die wellicht ook bij Schiermonnikoog te vinden zijn. Ze zijn extra belangrijk geworden nu er in Groningen vanwege aardbevingen steeds minder gas gewonnen mag worden.
Volgens de minister zorgen de kleine velden voor veel werk, één tot twee miljard euro in de staatskas en is het oppompen van gas in kleine velden minder gevaarlijk dan in het grote veld in Groningen. „Iedere keer bijna automatisch ’nee’ zeggen tegen kleine velden, is geen goede zaak”, hield hij de Tweede Kamer voor. „Ik denk dat dat niet in het belang van het land is.”
Natuurgebied
Ondanks het verzet van de minister houdt de PvdA voet bij stuk. Kamerlid Jan Vos wil geen proefboringen bij Schier, omdat het om een natuurgebied gaat. Volgens hem is een proefboring bovendien nutteloos. Hij gaat ervan uit dat, mocht er gas gevonden worden, energiebedrijf Engie nooit een winningsvergunning zal krijgen. Zo’n winningsvergunning wordt namelijk getoetst aan de mijnbouwwet en daarvan is een strengere versie op komst. Hierdoor moet er bij gaswinning meer rekening worden gehouden met natuur.
Minister Kamp vindt het te vroeg om nu al op de rem te gaan staan. „Het is niet verstandig als de Tweede Kamer nu al, haaks op wetten, gaat besluiten: dat gaan we niet doen”, hield hij de parlementariërs voor.
Aanstaande dinsdag wordt de knoop doorgehakt. Dan stemt de Kamer over de PvdA-motie die de proefboringen dwarsboomt.
AD 16.06.2016 De twee tijdelijke proefboringen naar gas bij Schiermonnikoog gaan gewoon door. Maar het is volgens minister Henk Kamp van Economische Zaken nog lang niet zeker dat er bij Schiermonnikoog inderdaad gas gewonnen gaat worden. De boringen roepen veel protest op. Ook een meerderheid van de Kamer lijkt tegen de plannen.
Het kan heel goed zijn dat als er gas zit, dat we het dan toch niet gaat doen. Maar het is geen goede zaak om daar nu al op vooruit te lopen, aldus Henk Kamp, economische zaken.
,,Het kan heel goed zijn dat als er gas zit, dat we het dan toch niet gaat doen. Maar het is geen goede zaak om daar nu al op vooruit te lopen”, zei Kamp vandaag in de Tweede Kamer. Hij hield Kamerleden voor dat het niet goed is ,,om iedere keer als er nu een klein veld aan de orde is ‘nee’ te zeggen”.
Kamp benadrukt dat hij zich echt aan de procedures houdt, aanvragen zorgvuldig beoordeelt en geen trucjes uithaalt. ,,Wij hebben in wetten vastgelegd hoe ik met vergunningsaanvragen moet omgaan en dat is omdat het hier geen bananenrepubliek is.” PvdA’er Jan Vos vindt het maar raar. ,,Hoezo geef je toestemming voor een proefboring terwijl je weet dat we de gaswinning daar nooit gaan toestaan.”
Voordelen
De kleine gasvelden zijn volgens Kamp om verschillende redenen belangrijk. Ze zijn goed voor 4000 directe arbeidsplaatsen, leveren de overheid elk jaar ruim 1 miljard euro op en zorgen ervoor dat Nederland minder afhankelijk is van gas uit het buitenland. De risico’s van gaswinning in kleine velden zijn niet te vergelijken met die in Groningen waar aardbevingen nu voor schade en onrust zorgen, aldus de minister.
Regeringspartij PvdA liet gisteren weten tegen proefboringen naar gas ten noorden van Schiermonnikoog te zijn. Daarmee lijkt een meerderheid van de Tweede Kamer tegen het het plan. ,,Wij willen niet dat er in natuur naar gas wordt geboord”, zei Vos. Hij dient vandaag samen met GroenLinks een motie in waarin de Kamer zich tegen de boringen uitspreekt.
Telegraaf 15.06.2016 De Raad van State kraakt een voorstel van minister Kamp (Economische Zaken) dat ervoor zorgt dat de verkoop van reguliere gasfornuizen op de schop gaat.
De VVD-bewindsman wil dat er vanaf 2017 alleen nog maar gastoestellen worden verkocht die geschikt zijn voor meerdere soorten gas. De Nederlandse kooktoestellen kunnen op dit moment alleen maar Gronings gas verbranden.
Aangezien er in Groningen vanwege aardbevingen steeds minder gas wordt opgepompt, wil het kabinet dat consumenten stukje bij beetje overstappen op gasfornuizen die ook buitenlands gas kunnen verbranden.
De Raad van State is echter kritisch op het plan. Dat er straks wordt overgestapt op buitenlands gas is nog niet zeker, concluderen de adviseurs. In dat licht is het plan van minister Kamp dus niet proportioneel en evenredig. Het gasvoorstel moet in de prullenbak, vindt de Raad van State, tenzij het kabinet beter onderbouwt waarom het nodig is.
NU 15.06.2016 Regeringspartij PvdA is tegen proefboringen naar gas ten noorden van Schiermonnikoog. Daarmee lijkt een meerderheid van de Tweede Kamer tegen het het plan.
“Wij willen niet dat er in natuur naar gas wordt geboord”, zei Jan Vos van de PvdA woensdag. Hij dient donderdag samen met GroenLinks een motie in waarin de Kamer zich tegen de boringen uitspreekt.
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) liet begin deze maand weten geen bezwaar te hebben tegen twee tijdelijke proefboringen. Het Franse energiebedrijf ENGIE wil de eerste boring in de winter van 2017/2018 laten plaatsvinden. Dat gebeurt deels in beschermd natuurgebied. De tweede proefboring moet de winter daarop plaatsvinden.
Een meerderheid van de Kamer keerde zich vorig jaar ook al tegen mogelijke gasboringen bij Terschelling. Ook op Schiermonnikoog is verzet tegen de proefboringen.
Vos vindt het een ‘rare gang van zaken’ dat Kamp nu geen bezwaar heeft tegen een proef bij Schiermonnikoog. Volgens de PvdA’er is het juridisch wel degelijk mogelijk om winning hier te stoppen.
VK 15.06.2016 Minister Kamp zette Schiermonnikoog buitenspel met zijn toestemming voor gasboringen bij het eiland. De gemeente mag geen protest aantekenen. Dat doet de Tweede Kamer donderdag wel.
Een meerderheid van de Tweede Kamer keert zich tegen proefboringen naar gas bij Schiermonnikoog. Woensdag sprak ook regeringspartij PvdA zich uit tegen de omstreden boringen in deels beschermd natuurgebied, waarvoor minister Kamp (Economische Zaken) begin deze maand toestemming had verleend. SP, CDA, D66, ChristenUnie, GroenLinks en de Partij voor de Dieren spraken zich al uit tegen de boringen. De PvdA en GroenLinks dienen vandaag een motie in waarin ze Kamp oproepen een stokje te steken voor de boringen.
Minister Kamp schreef twee weken geleden aan de Kamer dat hij geen bezwaar heeft tegen twee proefboringen ten noorden van Schiermonnikoog door het Franse Engie. Het grootste nutsbedrijf ter wereld wil in de winter van 2017-2018 op zoek naar gas op 5,4 kilometer uit de kust van het Waddeneiland. Engie hoopt daar de aanwezigheid van economisch winbaar gas aan te tonen. Als de missie slaagt, volgt de winter daarop een tweede proefboring op 7,2 kilometer uit de kust van Schiermonnikoog.
Het verzet tegen de boringen is groot, net als eerder in het geval van Terschelling, waar plannen voor proefboringen door Kamp na felle protesten in de ijskast zijn gezet. Meer dan tienduizend mensen ondertekenden een petitie tegen de proefboringen bij Schiermonnikoog. De gemeente van het 928 inwoners tellende eiland wil de boringen voorkomen, maar weet zich buitenspel gezet door minister Kamp, die de proefboringen laat vallen onder de zogeheten Crisis- en herstelwet. Daardoor kunnen gemeenten, in tegenstelling tot burgers, geen beroep aantekenen tegen Kamps plannen.
Kamp: geen andere keus
Onze regering heeft daar met het volle verstand afgesproken dat we de temperatuurstijging willen beperken tot 1,5 graden Celsius. Dan kun je het niet maken om marginale gasvelden aan te gaan boren, aldus Liesbeth van Tongeren.
Tegenstanders vrezen voor horizonvervuiling, aantasting van een mooi natuurgebied en negatieve gevolgen voor het toerisme, ook al vinden de boringen dan plaats buiten het toeristenseizoen. Volgens Kamerlid Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) druisen de boringen in tegen de eind vorig jaar op de klimaattop in Parijs gemaakte afspraken. ‘Onze regering heeft daar met het volle verstand afgesproken dat we de temperatuurstijging willen beperken tot 1,5 graden Celsius.
Dan kun je het niet maken om marginale gasvelden aan te gaan boren.’ Het gaat bovendien om moeilijk bereikbaar gas van slechte kwaliteit, zegt Van Tongeren. ‘Kamp is als de roker die zijn laatste restjes shag bij elkaar sprokkelt om nog een sigaret van te kunnen draaien, terwijl hij beter helemaal kan stoppen met roken.’
Minister Kamp zegt geen andere keus te hebben gehad dan toestemming te geven voor de boringen. De voorloper van Engie kreeg al in 2013 een opsporingsvergunning om ten noorden van Schiermonnikoog naar gas te zoeken. Tegen deze vergunning kon beroep worden aangetekend, maar omdat niemand daar gebruik van maakte, werd de vergunning onherroepelijk, aldus Economische Zaken. Kamp kon de toestemming naar eigen zeggen niet langer uitstellen.
Mijnbouwwet
Een Kamermeerderheid wil de Mijnbouwwet veranderen om gemakkelijker vergunningen voor gaswinning te kunnen weigeren. Kamp zegde eerder toe de vergunningsaanvraag voor gasboringen bij Terschelling voorlopig niet in behandeling te nemen zolang de nieuwe wet nog geen feit is. Maar de vergunningsaanvraag voor Schiermonnikoog is al drie jaar oud en valt dus onder de huidige Mijnbouwwet, zegt Kamp, tot woede van de Kamer. Kamp voorkwam eerder wel met tegenzin boringen naar schaliegas, hoewel de vergunningen toen ook al waren verleend.
Het ministerie van Economische Zaken benadrukt dat van daadwerkelijke gaswinning nog geen sprake is. Als Engie gas vindt, moet het bedrijf eerst opnieuw een vergunning indienen om het gas te mogen winnen. Die eventuele vergunningsaanvraag zal wel onder de nieuwe Mijnbouwwet vallen.
Trouw 15.06.2016 Regeringspartij PvdA is tegen proefboringen naar gas ten noorden van Schiermonnikoog. Daarmee lijkt een meerderheid van de Tweede Kamer tegen het het plan.
“Wij willen niet dat er in natuur naar gas wordt geboord”, zei Jan Vos van de PvdA woensdag. Hij dient donderdag samen met GroenLinks een motie in waarin de Kamer zich tegen de boringen uitspreekt.
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) liet begin deze maand weten geen bezwaar te hebben tegen de tijdelijke proefboringen. Het bedrijf ENGIE wil de eerste boring in de winter van 2017/2018 laten plaatsvinden. Dat gebeurt deels in beschermd natuurgebied. Als deze boring een succes is wil de onderneming in de winter daarop een tweede boring uitvoeren.
Terschelling
Een meerderheid van de Kamer keerde zich vorig jaar ook al tegen mogelijke gasboringen bij Terschelling, omdat dit niet zou passen binnen de regels voor milieu- en natuurbescherming. Ook eilandbewoners en milieuorganisaties verzetten zich tegen de plannen voor gaswinning hier. De gemeente Schiermonnikoog betreurde toen dat de Kamer zich ook niet uitsprak tegen gaswinning bij Schiermonnikoog en in de rest van het Waddengebied.
Vos vindt het een rare gang van zaken dat Kamp nu geen bezwaar heeft tegen een proef bij Schiermonnikoog. Volgens de PvdA’er is het juridisch wel degelijk mogelijk om deze proefboringen te stoppen.
Aanpassing Mijnbouwwet
De Kamer behandelt mogelijk binnenkort een aanpassing van de Mijnbouwwet waardoor vaker een vergunning voor gaswinning kan worden geweigerd. Kamp wacht besluitvorming over boren bij Terschelling af tot deze wet door de Kamer is. De procedure voor proefboringen bij Schiermonnikoog is na drie jaar ongeveer afgerond en zijn niet gebaseerd deze Mijnbouwwet, aldus Kamp. Daarom heeft hij geen bezwaren tegen de proefboringen bij dit eiland.
Telegraaf 15.06.2016 Regeringspartij PvdA is tegen proefboringen naar gas ten noorden van Schiermonnikoog. Daarmee lijkt een meerderheid van de Tweede Kamer tegen het het plan.
,,Wij willen niet dat er in natuur naar gas wordt geboord”, zei Jan Vos van de PvdA woensdag. Hij dient donderdag samen met GroenLinks een motie in waarin de Kamer zich tegen de boringen uitspreekt.
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) liet begin deze maand weten geen bezwaar te hebben tegen twee tijdelijke proefboringen. Het Franse energiebedrijf ENGIE wil de eerste boring in de winter van 2017/2018 laten plaatsvinden. Dat gebeurt deels in beschermd natuurgebied. De tweede proefboring moet de winter daarop plaatsvinden.
Een meerderheid van de Kamer keerde zich vorig jaar ook al tegen mogelijke gasboringen bij Terschelling. Ook op Schiermonnikoog is verzet tegen de proefboringen.
Vos vindt het een ,,rare gang van zaken” dat Kamp nu geen bezwaar heeft tegen een proef bij Schiermonnikoog. Volgens de PvdA’er is het juridisch wel degelijk mogelijk om winning hier te stoppen.
VK 15.06.2016 Regeringspartij PvdA is tegen proefboringen naar gas ten noorden van Schiermonnikoog. Daarmee lijkt een meerderheid van de Tweede Kamer tegen het het plan. ‘Wij willen niet dat er in natuur naar gas wordt geboord’, zegt Jan Vos van de PvdA woensdag. Het Tweede Kamerlid dient donderdag samen met GroenLinks een motie in waarin de Kamer zich tegen de boringen uitspreekt.
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) liet begin deze maand weten geen bezwaar te hebben tegen twee proefboringen. Het Franse energiebedrijf ENGIE wil de eerste boring in de winter van 2017 op 2018 laten plaatsvinden. Dat gebeurt deels in een beschermd Natura 2000-natuurgebied. De tweede proefboring moet de winter daarop plaatsvinden.
Een meerderheid van de Kamer keerde zich vorig jaar ook al tegen mogelijke gasboringen bij Terschelling. Ook op Schiermonnikoog zelf is verzet tegen de proefboringen.
Vos vindt het een ‘rare gang van zaken’ dat Kamp nu geen bezwaar heeft tegen een proef bij Schiermonnikoog. Volgens de PvdA’er is het juridisch wel degelijk mogelijk om gaswinning hier te stoppen.
In de nieuwe Mijnbouwwet staat dat vergunningen geweigerd mogen worden als het om natuurgebieden gaat. Kamp heeft die wet echter nog niet ingevoerd. Volgende week spreekt de minister in de Kamer over de proefboringen bij Schiermonnikoog.
AD 15.06.2016 Regeringspartij PvdA is tegen proefboringen naar gas ten noorden van Schiermonnikoog. Daarmee lijkt een meerderheid van de Tweede Kamer tegen het het plan.
,,Wij willen niet dat er in natuur naar gas wordt geboord”, zei Jan Vos van de PvdA vanmorgen. Hij dient morgen samen met GroenLinks een motie in waarin de Kamer zich tegen de boringen uitspreekt.
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) liet begin deze maand weten geen bezwaar te hebben tegen de tijdelijke proefboringen. Het bedrijf ENGIE wil de eerste boring in de winter van 2017/2018 laten plaatsvinden. Dat gebeurt deels in beschermd natuurgebied.
Een meerderheid van de Kamer keerde zich vorig jaar ook al tegen mogelijke gasboringen bij Terschelling. Vos vindt het een ,,rare gang van zaken” dat Kamp nu geen bezwaar heeft tegen een proef bij Schiermonnikoog. Volgens de PvdA’er is het juridisch wel degelijk mogelijk om deze proefboringen te stoppen.
Telegraaf 14.06.2016 De gaswinning in Groningen gaat waarschijnlijk nog verder omlaag. Dat melden bronnen aan De Telegraaf.
Aardgasbedrijf NAM heeft het kabinet recent voorgesteld om voortaan 27 miljard kuub te gaan winnen: maximaal 33 miljard kuub in hele koude winters. Het Staatstoezicht op de Mijnen is daar echter kritisch over. Volgens hun onderzoekers is dat nog steeds te veel. Bronnen melden dat de hoeveelheid waarschijnlijk eerder uitkomt op maximaal 25 miljard kuub.
Aardbevingen in Groningen bewogen het kabinet al eerder om de gaswinning in Groningen terug te schroeven. Inmiddels lijkt het in een vrije val beland.
De productie werd in 2014 beperkt tot 42,5 miljard kuub. Begin 2015 ging het verder omlaag naar maximaal 39,4 miljard kuub en in juni van dat jaar werd dat 30. De Raad van State bepaalde vervolgens in 2016 dat de gaswinning maximaal 27 miljard kuub mocht zijn. Daar wordt nu dus opnieuw aan getornd.
De Ministerraad moet het definitieve besluit nog nemen. Dat wordt over een kleine twee weken verwacht.
Telegraaf 14.06.2016 Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft een trucje uitgehaald toen hij het Franse bedrijf Engie toestond proefboringen naar gas te verrichten in een natuurgebied boven Schiermonnikoog. Hij schaarde de boring onder de Crisis- en herstelwet zodat lagere overheden geen bezwaar kunnen maken, stelt wethouder Jan Dijkstra van Schiermonnikoog dinsdag in de Leeuwarder Courant.
De gemeente kwam daar pas kort geleden achter en riep de hulp van de Waddenvereniging in om te kijken of de vergunning wel deugdelijk is. Juristen van die organisatie hebben meer ervaring met dit soort zaken. Volgens Dijkstra misbruikt Kamp de Crisiswet ,,om iedereen monddood” te maken, zegt hij tegen de krant.
Telegraaf 12.06.2016 Bijna 12.000 mensen hebben een online petitie getekend tegen gasboringen bij Schiermonnikoog. Dat meldt Omroep Friesland zondag. Onlangs gaf minister Kamp van Economische Zaken een bedrijf toestemming voor twee proefboringen in de buurt van het eiland.
BB 10.06.2016 De zeedijk tussen Eemshaven en Delfzijl gaat de komende jaren voor 180 miljoen euro op de schop. De dijk wordt niet alleen hoger en breder. Ook wordt rekening gehouden met de bodemdaling en aardbevingen die zich in het gebied voordoen door de gaswinning.
Kosten
Het waterschap Noorderzijlvest maakte vrijdag bekend dat de financiering voor de dijkversterking rond is. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) en de Commissie Bodemdaling nemen samen ruim een kwart van de kosten voor hun rekening. De dijk, die bijna 12 kilometer lang is, wordt gemiddeld 50 centimeter hoger en 10 tot 15 meter breder. Bij Delfzijl wordt hij het meest verhoogd: 2 meter. Het werk begint eind dit jaar en over drie jaar, eind 2019, is de klus klaar.
1000 kilometer aan dijken
In heel Nederland moet de komende jaren ruim 1000 kilometer aan dijken langs kust, rivieren en meren onder handen worden genomen wegens de klimaatverandering en de stijging van de zeespiegel.
Hiervoor is 7,4 miljard euro beschikbaar via het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma. Uit deze pot gaat nu ook geld naar het Groningse project.
Waterschap gaat internationaal
Vanwege de specifieke aardbevingsproblematiek heeft het waterschap Noorderzijlvest ook zijn licht opgestoken in landen als Japan, Nieuw-Zeeland en de VS, vertelt locodijkgraaf Eisse Luitjens, die blij is dat er nu overeenstemming is. Bij de Groningse zeedijkversterking zal onder meer de ondergrond worden gestabiliseerd met een damwand om onverwachte trillingen in de bodem op te vangen.
Het waterschap, de provincie Groningen en de gemeente Delfzijl betalen ook mee aan het project. (ANP)
NU 10.06.2016 De zeedijk tussen Eemshaven en Delfzijl gaat de komende jaren voor 180 miljoen euro op de schop. De dijk wordt niet alleen hoger en breder. Ook wordt rekening gehouden met de bodemdaling en aardbevingen die zich in het gebied voordoen door de gaswinning.
Het waterschap Noorderzijlvest maakte vrijdag bekend dat de financiering voor de dijkversterking rond is. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) en de Commissie Bodemdaling nemen samen ruim een kwart van de kosten voor hun rekening.
De dijk, die bijna 12 kilometer lang is, wordt gemiddeld 50 centimeter hoger en 10 tot 15 meter breder. Bij Delfzijl wordt hij het meest verhoogd: 2 meter. Het werk begint eind dit jaar en over drie jaar, eind 2019, is de klus klaar.
In heel Nederland moet de komende jaren ruim 1000 kilometer aan dijken langs kust, rivieren en meren onder handen worden genomen wegens de klimaatverandering en de stijging van de zeespiegel.
Hiervoor is 7,4 miljard euro beschikbaar via het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma. Uit deze pot gaat nu ook geld naar het Groningse project.
Vanwege de specifieke aardbevingsproblematiek heeft het waterschap Noorderzijlvest ook zijn licht opgestoken in landen als Japan, Nieuw-Zeeland en de VS, vertelt locodijkgraaf Eisse Luitjens, die blij is dat er nu overeenstemming is. Bij de Groningse zeedijkversterking zal onder meer de ondergrond worden gestabiliseerd met een damwand om onverwachte trillingen in de bodem op te vangen.
Het waterschap, de provincie Groningen en de gemeente Delfzijl betalen ook mee aan het project.
Telegraaf 10.06.2016 De zeedijk tussen Eemshaven en Delfzijl gaat de komende jaren voor 180 miljoen euro op de schop. De dijk wordt niet alleen hoger en breder. Ook wordt rekening gehouden met de bodemdaling en aardbevingen die zich in het gebied voordoen door de gaswinning.
Het waterschap Noorderzijlvest maakte vrijdag bekend dat de financiering voor de dijkversterking rond is. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) en de Commissie Bodemdaling nemen samen ruim een kwart van de kosten voor hun rekening.
De dijk, die bijna 12 kilometer lang is, wordt gemiddeld 50 centimeter hoger en 10 tot 15 meter breder. Bij Delfzijl wordt hij het meest verhoogd: 2 meter. Het werk begint eind dit jaar en over drie jaar, eind 2019, is de klus klaar.
In heel Nederland moet de komende jaren ruim 1000 kilometer aan dijken langs kust, rivieren en meren onder handen worden genomen wegens de klimaatverandering en de stijging van de zeespiegel.
Aardbevingsproblematiek
Hiervoor is 7,4 miljard euro beschikbaar via het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma. Uit deze pot gaat nu ook geld naar het Groningse project.
Vanwege de specifieke aardbevingsproblematiek heeft het waterschap Noorderzijlvest ook zijn licht opgestoken in landen als Japan, Nieuw-Zeeland en de VS, vertelt locodijkgraaf Eisse Luitjens, die blij is dat er nu overeenstemming is. Bij de Groningse zeedijkversterking zal onder meer de ondergrond worden gestabiliseerd met een damwand om onverwachte trillingen in de bodem op te vangen.
Het waterschap, de provincie Groningen en de gemeente Delfzijl betalen ook mee aan het project.
AD 10.06.2016 De zeedijk tussen Eemshaven en Delfzijl gaat de komende jaren voor 180 miljoen euro op de schop. De dijk wordt niet alleen hoger en breder. Ook wordt rekening gehouden met de bodemdaling en aardbevingen die zich in het gebied voordoen door de gaswinning.
Het waterschap Noorderzijlvest maakte vrijdag bekend dat de financiering voor de dijkversterking rond is. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) en de Commissie Bodemdaling nemen samen ruim een kwart van de kosten voor hun rekening.
De dijk, die bijna 12 kilometer lang is, wordt gemiddeld 50 centimeter hoger en 10 tot 15 meter breder. Bij Delfzijl wordt hij het meest verhoogd: 2 meter. Het werk begint eind dit jaar en over drie jaar, eind 2019, is de klus klaar.
1000 kilometer
In heel Nederland moet de komende jaren ruim 1000 kilometer aan dijken langs kust, rivieren en meren onder handen worden genomen wegens de klimaatverandering en de stijging van de zeespiegel.
Hiervoor is 7,4 miljard euro beschikbaar via het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma. Uit deze pot gaat nu ook geld naar het Groningse project.
Vanwege de specifieke aardbevingsproblematiek heeft het waterschap Noorderzijlvest ook zijn licht opgestoken in landen als Japan, Nieuw-Zeeland en de VS, vertelt locodijkgraaf Eisse Luitjens, die blij is dat er nu overeenstemming is. Bij de Groningse zeedijkversterking zal onder meer de ondergrond worden gestabiliseerd met een damwand om onverwachte trillingen in de bodem op te vangen.
Het waterschap, de provincie Groningen en de gemeente Delfzijl betalen ook mee aan het project.
RO 06.06.2016 Er komt 290,5 miljoen euro beschikbaar voor de versterking en nieuwbouw van scholen in het aardbevingsgebied in Groningen. Dit maakten minister Henk Kamp van Economische Zaken (EZ), minister Jet Bussemaker en staatssecretaris Sander Dekker beiden van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) vandaag bekend. Dit is grotendeels een extra investering bovenop de eerder beschikbaar gestelde middelen voor de aanpak van de aardbevingsproblematiek en om de veiligheid, leefbaarheid en bedrijvigheid in Groningen te vergroten. In de Voorjaarsnota 2016 zit 284 miljoen euro en uit de bestuursakkoorden van 2014 en 2015 kwam eerder ruim 1,2 miljard euro beschikbaar.
Minister Kamp: “Het daadkrachtig aanpakken van de problemen in het aardbevingsgebied in Groningen blijft voor het kabinet van het grootste belang. Dat betekent dat duizenden woningen en gebouwen aardbevingsbestendig én duurzamer worden gemaakt. Scholen hebben prioriteit en worden niet alleen versterkt, maar direct ook toekomstbestendig gemaakt. Deze aanpak past bij de brede inzet van het kabinet: perspectief bieden aan de regio.”
Sterke en toekomstbestendige scholen
Op verzoek van het kabinet heeft de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) geïnventariseerd hoeveel middelen de komende jaren nodig zijn om schoolgebouwen niet alleen te versterken, maar ook toekomstbestendig te maken. Minister Bussemaker: “Het is van het grootste belang dat we gezamenlijk onze schouders onder de toekomst van Groningen zetten en zorgen voor schoolgebouwen waar leerlingen en studenten nu en in de toekomst goed onderwijs kunnen volgen.”
Scholen in de regio hebben niet alleen te maken met de gevolgen van gaswinning maar kampen ook met de gevolgen van bevolkingskrimp en ontgroening. Uit de inventarisatie van de NCG komt naar voren dat 101 scholen bouwkundig versterkt moeten worden. In samenspraak met schoolbesturen, gemeenten, NAM en de ministeries van EZ en OCW wordt ingezet op het versterken van 41 scholen. Daarnaast worden zestig schoolgebouwen aan de onderwijsfunctie onttrokken. Hiervoor in de plaats komen 29 nieuwe schoolgebouwen, waar soms één school komt en in andere gevallen meerdere scholen samen gaan onder één nieuw dak.
Staatssecretaris Dekker: “Groningen staat niet voor één maar twee grote uitdagingen. Behalve met de aardbevingsschade heeft de regio ook te kampen met de gevolgen van krimp. Laten we daarom van de nood een deugd maken en nu niet doen alsof het alleen om het dichtsmeren van scheuren in de schoolmuren gaat, maar zorgen voor goede nieuwe schoolgebouwen. Zodat de Groningse kinderen in veilige en moderne schoolgebouwen zitten die weer decennia meekunnen.”
De kosten hiervan zijn 290,5 miljoen euro. Aangezien het scholenprogramma primair is ingegeven door de aardbevingsproblematiek, zal NAM 172,5 miljoen euro in het scholenprogramma investeren. De negen betrokken gemeenten dragen gezamenlijk 44,5 miljoen euro bij en staan onder meer garant voor eventuele extra kosten met betrekking tot oude gebouwen. Door het Rijk wordt 73,5 miljoen euro geïnvesteerd: 50 miljoen euro door het ministerie van OCW en 23,5 miljoen euro door het ministerie van EZ.
Versterken en verduurzamen Groningen
Bij de Voorjaarsnota maakte het kabinet vorige week bekend 284 miljoen euro beschikbaar te stellen voor het werkprogramma van de NCG. Dit gebeurt via de begroting van het ministerie van EZ, waarvan 244 miljoen euro wordt gedekt uit de aardgasbaten. Dit bedrag wordt in de periode 2016 tot en met 2024 ingezet voor een combinatie van verduurzaming en versterking van woningen en gebouwen via een gebiedsgerichte aanpak, het bieden van compensatie voor de overlast van de schade, voor het werkbudget van de NCG en voor het verbeteren van de woningmarkt en de economie. Dit is in lijn met de motie Bosman c.s.. De NCG kijkt de komende tijd samen met de regio naar de precieze invulling van de besteding van de gelden voor verduurzaming en versterking.
NU 06.06.2016 Het kabinet trekt 290,5 miljoen euro uit om scholen in het aardbevingsgebied in Groningen te versterken.
Het gaat om “grotendeels een extra investering”, schrijven minister Henk Kamp (Economische Zaken) en minister Jet Bussemaker en staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) maandag aan de Tweede Kamer.
De Nationaal Coördinator Groningen (NCG), Hans Alders, heeft uitgezocht dat 101 scholen de komende jaren geld nodig hebben voor versterking.
Na overleg is besloten om 41 scholen te versterken. Zestig scholen gaan dicht. Hiervoor komen 29 nieuwe scholen in de plaats.
Toekomstbestendig
“Scholen hebben prioriteit en worden niet alleen versterkt, maar direct ook toekomstbestendig gemaakt. Deze aanpak past bij de brede inzet van het kabinet: perspectief bieden aan de regio”, aldus Kamp.
Het geld komt voor een groot deel van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), die 172,5 miljoen bijdraagt. De negen betrokken gemeenten leggen 44,5 miljoen op tafel. Bussemaker legt er 50 miljoen bij en Kamp 23,5 miljoen euro.
Genegeerd
De negatieve gevolgen van de aardgaswinning in Groningen zijn decennia genegeerd. De afgelopen jaren is hier verandering in gekomen.
Het huidige kabinet heeft inmiddels 1,2 miljard euro vrijgemaakt voor het getroffen gebied. Bij de presentatie van de Voorjaarsnota vorige maand werd bekend dat er tot 2024 nog eens 284 miljoen extra naar het gebied gaat voor verduurzaming en versterking.
Telegraaf 06.06.2016 Het kabinet trekt 290,5 miljoen euro uit om scholen in het aardbevingsgebied in Groningen te versterken. Het gaat om “grotendeels een extra investering”, schrijven minister Henk Kamp (Economische Zaken) en minister Jet Bussemaker en staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) maandag aan de Tweede Kamer.
De Nationaal Coördinator Groningen (NCG), Hans Alders, heeft uitgezocht dat 101 scholen de komende jaren geld nodig hebben voor versterking. Na overleg is besloten om 41 scholen te versterken. Zestig scholen gaan dicht. Hiervoor komen 29 nieuwe scholen in de plaats. In sommige gevallen worden meerdere scholen ondergebracht in één nieuw gebouw. Groningen heeft ook te maken met bevolkingskrimp waardoor minder scholen nodig zijn.
“Scholen hebben prioriteit en worden niet alleen versterkt, maar direct ook toekomstbestendig gemaakt. Deze aanpak past bij de brede inzet van het kabinet: perspectief bieden aan de regio”, aldus Kamp.
Het geld komt voor een groot deel van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), die 172,5 miljoen bijdraagt. De negen betrokken gemeenten leggen 44,5 miljoen op tafel. Bussemaker legt er 50 miljoen bij en Kamp 23,5 miljoen euro.
De negatieve gevolgen van de aardgaswinning in Groningen zijn decennia genegeerd. De afgelopen jaren is hier verandering in gekomen. Het huidige kabinet heeft inmiddels 1,2 miljard euro vrijgemaakt voor het getroffen gebied. Bij de presentatie van de Voorjaarsnota vorige maand werd bekend dat er tot 2024 nog eens 284 miljoen extra naar het gebied gaat voor verduurzaming en versterking.
AD 06.06.2016 Het kabinet trekt 291 miljoen euro uit om scholen in het aardbevingsgebied in Groningen te versterken. Het gaat grotendeels om een extra investering, schrijven minister Henk Kamp (Economische Zaken) en minister Jet Bussemaker en staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) maandag aan de Tweede Kamer.
De Nationaal Coördinator Groningen (NCG), Hans Alders, heeft uitgezocht dat 101 scholen de komende jaren geld nodig hebben voor versterking. Na overleg is besloten om 41 scholen te versterken. Zestig scholen gaan dicht. Hiervoor komen 29 nieuwe scholen in de plaats.
Vorig jaar moesten 350 leerlingen in Loppersum naar een noodgebouw verhuizen omdat hun eigen scholen niet aardbevingbestendig bleken te zijn. ,,Scholen hebben prioriteit en worden niet alleen versterkt, maar direct ook toekomstbestendig gemaakt. Deze aanpak past bij de brede inzet van het kabinet: perspectief bieden aan de regio”, aldus Kamp.
Geld van NAM
Het geld komt voor een groot deel van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), die 172,5 miljoen bijdraagt. De negen betrokken gemeenten leggen 44,5 miljoen op tafel. Bussemaker legt er 50 miljoen bij en Kamp 23,5 miljoen euro.
De negatieve gevolgen van de aardgaswinning in Groningen zijn decennia genegeerd. De afgelopen jaren is hier verandering in gekomen. Het huidige kabinet heeft inmiddels 1,2 miljard euro vrijgemaakt voor het getroffen gebied. Bij de presentatie van de Voorjaarsnota vorige maand werd bekend dat er tot 2024 nog eens 284 miljoen extra naar het gebied gaat voor verduurzaming en versterking.
VK 06.06.2016 Het kabinet trekt 291 miljoen euro uit om scholen in het aardbevingsgebied in Groningen te versterken. Het gaat grotendeels om een extra investering, schrijven minister Henk Kamp (Economische Zaken) en minister Jet Bussemaker en staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) maandag aan de Tweede Kamer.
De Nationaal Coördinator Groningen (NCG), Hans Alders, heeft uitgezocht dat 101 scholen de komende jaren geld nodig hebben voor versterking. Na overleg is besloten om 41 scholen te versterken. Zestig scholen gaan dicht. Hiervoor komen 29 nieuwe scholen in de plaats.
Vorig jaar moesten 350 leerlingen in Loppersum naar een noodgebouw verhuizen omdat hun eigen scholen niet aardbevingbestendig bleken te zijn. ,,Scholen hebben prioriteit en worden niet alleen versterkt, maar direct ook toekomstbestendig gemaakt. Deze aanpak past bij de brede inzet van het kabinet: perspectief bieden aan de regio”, aldus Kamp.
Geld van NAM
Het geld komt voor een groot deel van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), die 172,5 miljoen bijdraagt. De negen betrokken gemeenten leggen 44,5 miljoen op tafel. Bussemaker legt er 50 miljoen bij en Kamp 23,5 miljoen euro.
De negatieve gevolgen van de aardgaswinning in Groningen zijn decennia genegeerd. De afgelopen jaren is hier verandering in gekomen. Het huidige kabinet heeft inmiddels 1,2 miljard euro vrijgemaakt voor het getroffen gebied. Bij de presentatie van de Voorjaarsnota vorige maand werd bekend dat er tot 2024 nog eens 284 miljoen extra naar het gebied gaat voor verduurzaming en versterking.
Trouw 06.06.2016 Het kabinet trekt 291 miljoen euro uit om scholen in het aardbevingsgebied in Groningen te versterken. Het gaat grotendeels om een extra investering, schrijven minister Henk Kamp (Economische Zaken) en minister Jet Bussemaker en staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) maandag aan de Tweede Kamer.
De Nationaal Coördinator Groningen (NCG), Hans Alders, heeft uitgezocht dat 101 scholen de komende jaren geld nodig hebben voor versterking. Na overleg is besloten om 41 scholen te versterken. Zestig scholen gaan dicht. Hiervoor komen 29 nieuwe scholen in de plaats.
Vorig jaar moesten 350 leerlingen in Loppersum naar een noodgebouw verhuizen omdat hun eigen scholen niet aardbevingbestendig bleken te zijn. ,,Scholen hebben prioriteit en worden niet alleen versterkt, maar direct ook toekomstbestendig gemaakt. Deze aanpak past bij de brede inzet van het kabinet: perspectief bieden aan de regio”, aldus Kamp.
Geld van NAM
Het geld komt voor een groot deel van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), die 172,5 miljoen bijdraagt. De negen betrokken gemeenten leggen 44,5 miljoen op tafel. Bussemaker legt er 50 miljoen bij en Kamp 23,5 miljoen euro.
De negatieve gevolgen van de aardgaswinning in Groningen zijn decennia genegeerd. De afgelopen jaren is hier verandering in gekomen. Het huidige kabinet heeft inmiddels 1,2 miljard euro vrijgemaakt voor het getroffen gebied. Bij de presentatie van de Voorjaarsnota vorige maand werd bekend dat er tot 2024 nog eens 284 miljoen extra naar het gebied gaat voor verduurzaming en versterking.
BB 02.06.2016 Provinciale Staten van Groningen roepen de Tweede Kamer op een parlementaire enquête te houden naar de gaswinning. Dit meldt RTV Noord.
Prioriteit
Een ruime meerderheid van de Statenleden steunden de motie, die werd ingediend door de Partij voor de Dieren. De partijen in de Staten tekenden er wel bij aan dat zo’n enquête niet ten koste mag gaan van het herstelprogramma. Het verlagen van de gaswinning en het oplossen van de huidige problemen zou prioriteit moeten blijven.
Initiatief
De enige partij in de Staten die tegen de motie stemde was de VVD. De partij verklaarde niet tegen een parlementaire enquête te zijn, maar het initiatief daartoe zou genomen moeten worden door de Kamerleden en niet door Statenleden.
BB 25.05.2016 Het college van gedeputeerde staten van de provincie Groningen vindt dat de minister van Economische Zaken niet moet instemmen met het gaswinningsplan van de NAM. De veiligheid van de inwoners zou in het plan te weinig worden gegarandeerd en er zou te weinig rekening worden gehouden met negatieve maatschappelijke effecten.
Voorkomen van schade
Het college stelt in een reactie op het winningsplan Gaswinning Groningen Gasveld 2016 van de NAM dat de veiligheid van de inwoners en het voorkomen van schade het belangrijkste uitgangspunt zou moeten zijn. Economische aspecten zouden daaraan ongeschikt moeten zijn. ‘Wie de veiligheid echt vooropstelt, streeft naar minimalisatie van de gasproductie, omdat onweersproken vaststaat dat alleen op die manier aardbevingen zo veel als mogelijk voorkomen kunnen worden met als doel de veiligheid te waarborgen en schade te beperken,’ aldus GS.
Niet te voorkomen
De provincie heeft vooral kritiek op het feit dat de NAM het begrip ‘schade’ vooral definieert als ernstige schade aan gebouwen. ‘Het betreft ook psychosociale schade van inwoners, economische schade van de regio en reputatieschade’, stellen GS in de reactie. Ook heeft GS kritiek op het feit dat NAM in het winningsplan schrijft dat schade niet te voorkomen is. ‘NAM bepaalt daarmee zelf welk niveau van acceptatie daarbij aan de orde is. Er wordt geen aandacht geschonken aan maatregelen om schade door bodembeweging te voorkomen dan wel te beperken, terwijl dit een voorschrift in de Mijnbouwwet is,’ aldus GS.
Vooral technisch
Er lopen momenteel diverse studies naar de vraag wat er nodig is voor een veilige gaswinning in Groningen. GS vindt het vreemd dat vrijwel al die studies worden georganiseerd door de NAM. ‘Een onafhankelijke validatie ontbreekt’. Het college constateert dat NAM in haar winningsplan nauwelijks oog heeft gehad voor de effecten van veiligheidsbeleving, de schadebeperking en het welzijn van inwoners. Volgens GS Groningen is kent de rapportage vooral een technische invalshoek. Daarmee zou de rapportage voorbij gaan aan de maatschappelijke impact en de maatschappelijke acceptatie, stelt het college.
BB 12.04.2016 Het kabinet moet in de komende voorjaarsnota extra geld vrijmaken voor het aardbevingsgebied in Groningen. Dat is nodig om de provincie Groningen weer perspectief te geven. Dat staat in een brief van de provincie Groningen en twaalf Groningse gemeenten van maandag aan het kabinet.
Nationale verantwoordelijkheid
Zij vinden dat het beschikbaar stellen van extra geld een nationale verantwoordelijkheid is. De provincie en de gemeenten vinden het geld een ‘absolute voorwaarde om de Nationaal Coördinator Groningen van voldoende slagkracht te voorzien.’ Alleen met dat extra geld kan het opgestelde meerjarenprogramma voor het aardbevingsgebied gezamenlijk worden uitgevoerd, zo stellen de partijen.
Scepsis
De brief is geschreven omdat de provincie en de gemeenten merken dat onder de Groningers scepsis is over de bereidheid van het Rijk en de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) om mee te werken aan oplossingen. De provincie en de twaalf gemeenten vinden dat aan het meerjarenprogramma consequent uitvoering moet worden gegeven. Alleen als dat gebeurt, en er zichtbare resulaten worden geboekt, kan het vertrouwen van de Groningers worden teruggewonnen.
Twaalf gemeenten
De twaalf gemeenten die de brief samen met de provincie Groningen stuurden, zijn: Appingedam, Bedum, Delfzijl, Eemsmond, Groningen, Hoogezand-Sappemeer, Loppersum, De Marne, Menterwolde, Slochteren, Ten Boer en Winsum. (ANP)
AD 25.03.2016 De Vereniging Eigen Huis (VEH) is niet te spreken over de proef met een opkoopregeling voor moeilijk verkoopbare huizen in het aardbevingsgebied in Groningen. ,,We hadden de regeling liever wat breder gezien”, zegt woordvoerster Manon van Essen van VEH vrijdag.
Wij vinden dat er ook een regeling moet zijn voor de ‘gewone’ Groninger, aldus Manon van Essen, VEH.
De regeling is bedoeld voor huizen die minimaal een jaar te koop staan en waarvan de eigenaar een dringende, sociaal-economische reden heeft om te verhuizen. Maar voor die nijpende gevallen bestaat al een speciale commissie, de Commissie Bijzondere Situaties. ,,Wij vinden dat er ook een regeling moet zijn voor de ‘gewone’ Groninger, die zich nu gevangen voelt in zijn eigen huis en er graag weg wil, maar die geen dwingende reden heeft om te verhuizen”, aldus Van Essen.
Tweede bezwaarpunt van VEH is dat Alders niet aangeeft wat er gebeurt als de proef met de opkoopregeling afloopt. ,,We missen perspectief. Wat gaat er gebeuren als de proef slaagt?”, vraagt Van Essen zich af.
Ongeveer vijftig huizen
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft voor de regeling, die 2 mei ingaat, 10 miljoen euro beschikbaar gesteld. Daarvan kunnen rond de vijftig huizen worden opgekocht. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden via de Nationaal Coördinator Groningen, Hans Alders. Incidenteel kocht de NAM al woningen op na advies van de Commissie Bijzondere Situaties.
De aankoop zal zijn tegen 95 procent van de taxatieprijs. Is een bewoner het niet eens met de taxatie, dan volgt een tweede taxatie en eventueel een derde. Twee derde van het beschikbare budget is voor woningen tot twee ton en de rest voor boven die prijs. Na aankoop verkoopt de NAM de woningen weer door. De opbrengsten kunnen dan opnieuw worden gebruikt voor de regeling.
Telegraaf 25.03.2016 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) gaat in het aardbevingsgebied in de provincie Groningen huizen opkopen die langdurig te koop staan. Bij de regeling gaat het in eerste instantie om een proef met ongeveer vijftig woningen.
Om in aanmerking te komen moet een huis minimaal een jaar te koop staan en daarbij wordt gekeken naar maatschappelijke factoren. Het gaat dan bijvoorbeeld om eigenaren die een indicatie hebben voor het verpleeghuis of iemand die een baan in Zeeland heeft gekregen en de woning niet kwijtraakt.
De NAM heeft voor de regeling, die 2 mei ingaat, 10 miljoen euro beschikbaar gesteld. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden via de Nationaal Coördinator Groningen. Incidenteel kocht de NAM al woningen op in schrijnende situaties na advies van de Commissie Bijzondere Situaties.
De aankoop zal zijn tegen 95 procent van de taxatieprijs. Is een bewoner het niet eens met de taxatie, dan volgt een tweede taxatie en eventueel een derde. Twee derde van het beschikbare budget is voor woningen tot twee ton en de rest voor boven die prijs.
Na aankoop verkoopt de NAM de woningen weer door. De opbrengsten kunnen dan opnieuw worden gebruikt voor de regeling. De NAM hoopt dat er een prikkel vanuit gaat voor de woningmarkt in Groningen, iets wat statistiekbureau CBS in de gaten gaat houden.
NU 23.03.2016 Meer mensen hebben afgelopen jaar geklaagd over de afhandeling van aardbevingsschade in de provincie Groningen. De Onafhankelijke Raadsman Gaswinning, een soort ombudsman, zag het aantal klachten ten opzichte van 2014 met de helft toenemen tot 267.
”De belofte om schade overal op te nemen is veelal niet nagekomen”, stelt de raadsman, Leendert Klaassen, in het woensdag verschenen jaarverslag. Ook constateert hij dat de sociaal-maatschappelijke gevolgen van de aardbevingsschade groter worden.
De meeste klachten gaan over de afhandeling van schadeclaims door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Maar ook het aantal klachten over het Centrum Veilig Wonen (CVW), dat de afhandeling van de NAM heeft overgenomen, nam toe.
De raadsman is sinds april 2013 het centrale meldpunt voor dit soort klachten over de gevolgen van gaswinning in Groningen.
BB 12.03.2016 Ruim 180.000 woningen in de provincie Groningen zijn minder waard geworden door de aardbevingen die in dat gebied worden veroorzaakt door gaswinning. Het gaat daarbij om een schadepost van minimaal 954 miljoen euro. Dat blijkt uit een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen.
EFFECT VAN AARDBEVING
HET ONDERZOEK, DAT VRIJDAG WERD GEPUBLICEERD DOOR NRC, IS GEBASEERD OP EEN MODEL DAT RECENT DOOR DE VRIJE UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM WERD ONTWIKKELD. HIERMEE KUNNEN VOOR KLEINE GEBIEDEN, ZOALS WIJKEN EN DORPEN, DE VERSCHILLEN IN EFFECT VAN AARDBEVINGEN OP DE WONINGPRIJZEN IN KAART WORDEN GEBRACHT. DE TOTALE WAARDEDALING VAN 954 MILJOEN KOMT VOOR HET GROOTSTE DEEL VOOR REKENING VAN DE NEGEN ‘ERKENDE’ GEMEENTEN MET AARDBEVINGSPROBLEMATIEK. DIT VARIEERT VAN 118 MILJOEN EURO IN SLOCHTEREN TOT 29 MILJOEN EURO IN DE MARNE.
Stad Groningen
De onderzoekers noemen het opvallend dat ook sprake is van aanzienlijk waardeverlies in gemeenten die buiten de regeling vallen van de NAM om waardevermindering te compenseren. Zo gaat het in de stad Groningen om 111 miljoen euro en in Hoogezand-Sappemeer om 90 miljoen. ‘De gemiddelde waardedaling per woning over het gehele gebied is 5000 euro’, zo luidt een van de de conclusies. ‘Dat is 3 procent van de woningwaarde. Maar de waardedaling varieert sterk per gebied, met als hoogste bedrag op gemeenteniveau 20.000 euro in Slochteren, in enkele kleine kernen zoals Toornwerd, Sint Annen en Thesinge loopt het op tot rond 26.000 euro per woning.’
Rechtszaak
Groningse huiseigenaren, verenigd in de stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen (WAG), berekenden eerder dat er sprake is van een waardevermindering van 1 miljard euro. Zij gingen daarbij echter uit van 100.000 huizen, terwijl de universiteit in Groningen uitgaat van 180.000 huizen. De stichting won vorig jaar een rechtszaak van de NAM met als inzet dat de onderneming de waardedaling van de huizen al moest vergoeden voordat een woning verkocht werd. De WAG won de zaak maar de NAM ging later in hoger beroep. (ANP)
VK 11.03.2016 Ruim 180.000 woningen in de provincie Groningen zijn minder waard geworden door de aardbevingen die in dat gebied worden veroorzaakt door gaswinning. Het gaat daarbij om een schadepost van minimaal 954 miljoen euro. Dat blijkt uit een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen.
Het onderzoek, dat vrijdag werd gepubliceerd door NRC, is gebaseerd op een model dat recent door de Vrije Universiteit van Amsterdam werd ontwikkeld. Hiermee kunnen voor kleine gebieden, zoals wijken en dorpen, de verschillen in effect van aardbevingen op de woningprijzen in kaart worden gebracht. De totale waardedaling van 954 miljoen komt voor het grootste deel voor rekening van de negen ‘erkende’ gemeenten met aardbevingsproblematiek. Dit varieert van 118 miljoen euro in Slochteren tot 29 miljoen euro in De Marne.
Buiten de regeling
De onderzoekers noemen het opvallend dat ook sprake is van aanzienlijk waardeverlies in gemeenten die buiten de regeling vallen van de NAM om waardevermindering te compenseren. Zo gaat het in de stad Groningen om 111 miljoen euro en in Hoogezand-Sappemeer om 90 miljoen.
‘De gemiddelde waardedaling per woning over het gehele gebied is 5000 euro’, zo luidt een van de de conclusies. ‘Dat is 3 procent van de woningwaarde. Maar de waardedaling varieert sterk per gebied, met als hoogste bedrag op gemeenteniveau 20.000 euro in Slochteren, in enkele kleine kernen zoals Toornwerd, Sint Annen en Thesinge loopt het op tot rond 26.000 euro per woning.’
Trouw 11.03.2016 Ruim 180.000 woningen in de provincie Groningen zijn minder waard geworden door de aardbevingen die in dat gebied worden veroorzaakt door gaswinning. Het gaat daarbij om een schadepost van minimaal 954 miljoen euro. Dat blijkt uit een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen.
Het onderzoek, dat vandaag werd gepubliceerd door NRC, is gebaseerd op een model dat recent door de Vrije Universiteit van Amsterdam werd ontwikkeld. Hiermee kunnen voor kleine gebieden, zoals wijken en dorpen, de verschillen in effect van aardbevingen op de woningprijzen in kaart worden gebracht. De totale waardedaling van 954 miljoen komt voor het grootste deel voor rekening van de negen ‘erkende’ gemeenten met aardbevingsproblematiek. Dit varieert van 118 miljoen euro in Slochteren tot 29 miljoen euro in De Marne.
De onderzoekers noemen het opvallend dat ook sprake is van aanzienlijk waardeverlies in gemeenten die buiten de regeling vallen van de NAM om waardevermindering te compenseren. Zo gaat het in de stad Groningen om 111 miljoen euro en in Hoogezand-Sappemeer om 90 miljoen.
“De gemiddelde waardedaling per woning over het gehele gebied is 5000 euro”, zo luidt een van de de conclusies. “Dat is 3 procent van de woningwaarde. Maar de waardedaling varieert sterk per gebied, met als hoogste bedrag op gemeenteniveau 20.000 euro in Slochteren, in enkele kleine kernen zoals Toornwerd, Sint Annen en Thesinge loopt het op tot rond 26.000 euro per woning.”
NU 11.03.2016 Ruim 180.000 woningen in de provincie Groningen zijn minder waard geworden door de aardbevingen die in dat gebied worden veroorzaakt door gaswinning.
Het gaat daarbij om een schadepost van minimaal 954 miljoen euro. Dat blijkt uit een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen.
Het onderzoek, dat vrijdag werd gepubliceerd door NRC, is gebaseerd op een model dat recent door de Vrije Universiteit van Amsterdam werd ontwikkeld. Hiermee kunnen voor kleine gebieden, zoals wijken en dorpen, de verschillen in effect van aardbevingen op de woningprijzen in kaart worden gebracht.
De totale waardedaling van 954 miljoen komt voor het grootste deel voor rekening van de negen ‘erkende’ gemeenten met aardbevingsproblematiek. Dit varieert van 118 miljoen euro in Slochteren tot 29 miljoen euro in De Marne.
Compenseren
De onderzoekers noemen het opvallend dat ook sprake is van aanzienlijk waardeverlies in gemeenten die buiten de regeling vallen van de NAM om waardevermindering te compenseren. Zo gaat het in de stad Groningen om 111 miljoen euro en in Hoogezand-Sappemeer om 90 miljoen.
”De gemiddelde waardedaling per woning over het gehele gebied is 5000 euro”, zo luidt een van de de conclusies. ”Dat is 3 procent van de woningwaarde. Maar de waardedaling varieert sterk per gebied, met als hoogste bedrag op gemeenteniveau 20.000 euro in Slochteren, in enkele kleine kernen zoals Toornwerd, Sint Annen en Thesinge loopt het op tot rond 26.000 euro per woning.”
1 miljard
Groningse huiseigenaren, verenigd in de stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen (WAG), berekenden eerder dat er sprake is van een waardevermindering van 1 miljard euro. Zij gingen daarbij echter uit van 100.000 huizen, terwijl de universiteit in Groningen uitgaat van 180.000 huizen.
De stichting won vorig jaar een rechtszaak van de NAM met als inzet dat de onderneming de waardedaling van de huizen al moest vergoeden voordat een woning verkocht werd. De WAG won de zaak maar de NAM ging later in hoger beroep.
Telegraaf 11.03.2016 Ruim 180.000 woningen in de provincie Groningen zijn minder waard geworden door de aardbevingen die in dat gebied worden veroorzaakt door gaswinning. Het gaat daarbij om een schadepost van minimaal 954 miljoen euro. Dat blijkt uit een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen.
Het onderzoek, dat vrijdag werd gepubliceerd door NRC, is gebaseerd op een model dat recent door de Vrije Universiteit van Amsterdam werd ontwikkeld. Hiermee kunnen voor kleine gebieden, zoals wijken en dorpen, de verschillen in effect van aardbevingen op de woningprijzen in kaart worden gebracht. De totale waardedaling van 954 miljoen komt voor het grootste deel voor rekening van de negen ‘erkende’ gemeenten met aardbevingsproblematiek. Dit varieert van 118 miljoen euro in Slochteren tot 29 miljoen euro in De Marne.
De onderzoekers noemen het opvallend dat ook sprake is van aanzienlijk waardeverlies in gemeenten die buiten de regeling vallen van de NAM om waardevermindering te compenseren. Zo gaat het in de stad Groningen om 111 miljoen euro en in Hoogezand-Sappemeer om 90 miljoen.
,,De gemiddelde waardedaling per woning over het gehele gebied is 5000 euro”, zo luidt een van de de conclusies. ,,Dat is 3 procent van de woningwaarde. Maar de waardedaling varieert sterk per gebied, met als hoogste bedrag op gemeenteniveau 20.000 euro in Slochteren, in enkele kleine kernen zoals Toornwerd, Sint Annen en Thesinge loopt het op tot rond 26.000 euro per woning.”
Groningse huiseigenaren, verenigd in de stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen (WAG), berekenden eerder dat er sprake is van een waardevermindering van 1 miljard euro. Zij gingen daarbij echter uit van 100.000 huizen, terwijl de universiteit in Groningen uitgaat van 180.000 huizen. De stichting won vorig jaar een rechtszaak van de NAM met als inzet dat de onderneming de waardedaling van de huizen al moest vergoeden voordat een woning verkocht werd. De WAG won de zaak maar de NAM ging later in hoger beroep.
AD 11.03.2016 Ruim 180.000 woningen in de provincie Groningen zijn minder waard geworden door de aardbevingen die in dat gebied worden veroorzaakt door gaswinning. Het gaat daarbij om een schadepost van minimaal 954 miljoen euro. Dat blijkt uit een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen.
Het onderzoek, dat vrijdag werd gepubliceerd door NRC, is gebaseerd op een model dat recent door de Vrije Universiteit van Amsterdam werd ontwikkeld. Hiermee kunnen voor kleine gebieden, zoals wijken en dorpen, de verschillen in effect van aardbevingen op de woningprijzen in kaart worden gebracht.
De totale waardedaling van 954 miljoen komt voor het grootste deel voor rekening van de 9 ‘erkende’ gemeenten met aardbevingsproblematiek. Dit varieert van 118 miljoen euro in Slochteren tot 29 miljoen euro in De Marne.
NAM
De onderzoekers noemen het opvallend dat ook sprake is van aanzienlijk waardeverlies in gemeenten die buiten de regeling vallen van de NAM om waardevermindering te compenseren. Zo gaat het in de stad Groningen om 111 miljoen euro en in Hoogezand-Sappemeer om 90 miljoen.
Groningse huiseigenaren, verenigd in de stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen (WAG), berekenden eerder dat er sprake is van een waardevermindering van 1 miljard euro. Zij gingen daarbij echter uit van 100.000 huizen, terwijl de universiteit in Groningen uitgaat van 180.000 huizen. De stichting won vorig jaar een rechtszaak van de NAM met als inzet dat de onderneming de waardedaling van de huizen al moest vergoeden voordat een woning verkocht werd. De WAG won de zaak maar de NAM ging later in hoger beroep.
Trouw 08.03.2016 Een meerderheid in de Tweede Kamer wil dat er de komende zeven jaar geen schaliegas wordt gewonnen. Zolang de afspraken van het energieakkoord gelden, mag er van PvdA, PVV, D66, CDA, SP, Partij voor de Dieren, GroenLinks, ChristenUnie, SGP en 50-PLUS niet naar schaliegas worden geboord.
Het energieakkoord geldt tot en met 2023. Een van de afspraken die werkgevers, vakbeweging, natuur- en milieuorganisaties en de overheid in het energieakkoord maakten, is dat 16 procent van alle energie in 2023 duurzaam moet zijn.
Stientje van Veldhoven (D66) vindt dat de Kamer dinsdag een belangrijk signaal heeft gegeven dat Nederland inzet op de overgang naar schone energie. Zij is blij dat ook regeringspartij PvdA zich achter het voorstel van zeven oppositiepartijen schaarde. Het plan kwam uit de koker van D66, CDA, SP, Partij voor de Dieren, PVV, GroenLinks en ChristenUnie.
Geen opsporing
Het kabinet besloot eerder al deze kabinetsperiode geen schaliegas te winnen. Ook is de komende vijf jaar geen commerciële opsporing en winning van het gas toegestaan. Het winnen van schaliegas is omstreden omdat er schade aan het milieu en de bodem door kan ontstaan.
Milieudefensie is verheugd over het besluit. ‘Hiermee neemt de Tweede Kamer een serieuze stap richting het onvermijdelijke afscheid van deze omstreden en overbodige vorm van fossiele energie’, aldus de organisatie in een reactie. ‘Milieudefensie is, na jarenlang campagnevoeren voor een verbod, blij met dit besluit en roept de Kamer nu op om ook door te pakken.’
NU 08.03.2016 Een meerderheid in de Tweede Kamer wil dat er de komende zeven jaar geen schaliegas wordt gewonnen. Zolang de afspraken van het energieakkoord gelden, mag er van PvdA, PVV, D66, CDA, SP, Partij voor de Dieren, GroenLinks, ChristenUnie, SGP en 50-PLUS niet naar schaliegas worden geboord.
Het energieakkoord geldt tot en met 2023. Een van de afspraken die werkgevers, vakbeweging, natuur- en milieuorganisaties en de overheid in het energieakkoord maakten, is dat 16 procent van alle energie in 2023 duurzaam moet zijn.
Stientje van Veldhoven (D66) vindt dat de Kamer dinsdag een belangrijk signaal heeft gegeven dat Nederland inzet op de overgang naar schone energie. Zij is blij dat ook regeringspartij PvdA zich achter het voorstel van zeven oppositiepartijen schaarde. Het plan kwam uit de koker van D66, CDA, SP, Partij voor de Dieren, PVV, GroenLinks en ChristenUnie.
Het kabinet besloot eerder al deze kabinetsperiode geen schaliegas te winnen. Ook is de komende vijf jaar geen commerciële opsporing en winning van het gas toegestaan. Het winnen van schaliegas is omstreden omdat er schade aan het milieu en de bodem door kan ontstaan.
Verheugd
Milieudefensie is verheugd over het besluit. ”Hiermee neemt de Tweede Kamer een serieuze stap richting het onvermijdelijke afscheid van deze omstreden en overbodige vorm van fossiele energie”, aldus de organisatie in een reactie.
”Milieudefensie is, na jarenlang campagnevoeren voor een verbod, blij met dit besluit en roept de Kamer nu op om ook door te pakken.”
Telegraaf 08.03.2016 Opnieuw zet de Tweede Kamer de handrem op het winnen van schaliegas. Tot het jaar 2023 mag er niet commercieel gewonnen worden.
D66 kreeg hiervoor steun van de Tweede Kamer. Coalitiepartij PvdA zei eerder nog niet geneigd te zijn om het voorstel te steunen, maar ging dinsdagmiddag alsnog door de pomp.
Wel mag er in het jaar 2018 een wetenschappelijke proefboring worden gedaan. Maar ook al zou die zeer succesvol zijn, dan wil de Tweede Kamer dat er pas vijf jaar later echt schaliegas kan worden gewonnen.
De VVD stemde tegen de motie. Kamerlid Bosman vindt het raar dat de Tweede Kamer zich nu al uitspreekt tegen schaliegas. Hij stelt dat de rekening pas kan worden opgemaakt, nadat er proefboringen zijn gedaan. „Pas dan weet je of er schaliegas aanwezig is, of het veilig naar boven kan worden gehaald en of het rendabel is”, stelt hij. „Deze motie is er eentje voor de bühne.”
Telegraaf 08.03.2016 Oppositiepartijen in de Tweede Kamer willen dat er de komende zeven jaar geen schaliegas wordt gewonnen. D66, CDA, SP, Partij voor de Dieren, PVV, GroenLinks en ChristenUnie willen niet dat er naar schaliegas wordt geboord zolang de afspraken van het energieakkoord gelden.
Het energieakkoord geldt tot en met 2023. Een van de afspraken die werkgevers, vakbeweging, natuur- en milieuorganisaties en de overheid in het energieakkoord maakten, is dat 16 procent van alle energie in 2023 duurzaam moet zijn.
Het kabinet besloot eerder al dat het deze kabinetsperiode geen gas uit schalie(gesteente) wordt gewonnen. Commerciële opsporing en winning van schaliegas mag de komende vijf jaar niet in Nederland. Het winnen van schaliegas is omstreden omdat er schade aan het milieu en de bodem door kan ontstaan.
Dinsdagmiddag stemt de Kamer over het voorstel van de zeven oppositiepartijen.
NU 26.02.2016 Bij het Centrum Veilig Wonen zijn tot vrijdagmiddag 118 schademeldingen binnengekomen na de aardbeving van donderdagavond in Groningen.
De meldingen gaan vooral over scheuren in binnen- en of buitengevels en beschadigingen binnenshuis.
Laat op de avond, rond 23.30 uur, vond de aardbeving plaats in Groningen. De beving had een kracht van 2,4 Magnitude. Zowel het KNMI als regionale media kregen veel meldingen. Het epicentrum lag volgens het KNMI bij Froombosch, op een diepte van 3 kilometer.
De meldingen die binnenkomen bij het CVW zijn afkomstig uit Froombosch en omliggende plaatsen zoals Hoogezand-Sappemeer, Slochteren, Scharmer en Harkstede. Volgens het centrum is de aardbeving een gevolg van de gaswinning.
NU 26.02.2016 In de omgeving van het Groningse dorp Froombosch is donderdagavond een aardbeving gevoeld. Dat meldt het KNMI.
Volgens de eerste meetgegevens van het KNMI had de beving een kracht van 2,5. “Dat komt vaker voor, maar het is absoluut iets dat mensen voelen”, lichtte seismoloog Läslo Evers toe.
Zowel het KNMI als regionale media kregen veel meldingen binnen. RTV Noordkreeg veel telefoontjes uit de omgeving van Hoogezand-Sappemeer en Slochteren, de belangrijkste plek voor gaswinning in Nederland.
Het epicentrum lag volgens het KNMI precies tussen die twee plaatsen in, bij Froombosch, op een diepte van drie kilometer.
Gaswinning is de oorzaak van de vele aardbevingen in de provincie. Of de beving schade heeft veroorzaakt, is nog onbekend.
Telegraaf 26.02.2016 In Groningen heeft zich donderdagavond laat een aardbeving voorgedaan. Volgens de eerste meetgegevens van het KNMI had de beving een kracht van 2,5. ,,Dat komt vaker voor, maar het is absoluut iets dat mensen voelen”, lichtte seismoloog Läslo Evers toe.
Zowel het KNMI als regionale media kregen veel meldingen binnen. RTV Noord kreeg veel telefoontjes uit de omgeving van Hoogezand-Sappemeer en Slochteren, de belangrijkste plek voor gaswinning in Nederland. Het epicentrum lag volgens het KNMI precies tussen die twee plaatsen in, bij Froombosch, op een diepte van 3 kilometer.
Gaswinning is de oorzaak van de vele aardbevingen in de provincie. Of de beving schade heeft veroorzaakt, is nog onbekend. Evers houdt dat wel voor mogelijk. Vanaf kracht 2 is een aardbeving voelbaar.
Diverse inwoners van het gebied deden meteen verslag op sociale media. ,,Raar geluid blijkt geen inbraak maar aardbeving”, twitterde Joop Kremer. Geert Tepper meldde dat ,,de paaseitjes behoorlijk trilden in de schaal op tafel”. ,,Ik dacht even dat ze uitkwamen.” Niet iedereen deed er luchtig over. ,,Dit was een aardbeving waardoor ik dacht ik wil hier weg!”, schreef Jenny Steenhuis.
Dat idee leeft onder meer Groningers. Afgelopen week bleek nog uit een uitgebreid onderzoek van onder meer de TU Delft dat veel inwoners van het aardbevingsgebied zich onveilig voelen, last hebben van psychische problemen en hun vertrouwen in de overheid kwijt zijn. In 15.000 huishoudens heerst volgens de studie ,,een onveilig gevoel”. De onderzoekers spraken van ,,zeer schokkende resultaten”.
Trouw 26.02.2016 In de provincie Groningen is donderdagavond een aardbeving geweest. Volgens de eerste meetgegevens van het KNMI had de beving een kracht van 2,5. ‘Dat komt vaker voor, maar het is absoluut iets dat mensen voelen’, aldus seismoloog Läslo Evers tegen het ANP.
Zowel het KNMI als regionale media kregen veel meldingen binnen. RTV Noord kreeg veel telefoontjes uit de omgeving van Hoogezand-Sappemeer en Slochteren, de belangrijkste plek voor gaswinning in Nederland. Het epicentrum lag volgens het KNMI precies tussen die twee plaatsen in, bij Froombosch, op een diepte van 3 kilometer.
Volgens RTV Noord kregen bewoners het aardig te verduren. Veel mensen schrokken wakker en waren door de regionale zender overdonderd door de kracht ervan. Gaswinning is de oorzaak van de vele aardbevingen in de provincie. Of de beving schade heeft veroorzaakt, is nog onbekend. Evers houdt dat wel voor mogelijk.
Afgelopen week bleek nog uit een uitgebreid onderzoek van onder meer de TU Delft dat veel inwoners van het aardbevingsgebied zich onveilig voelen, last hebben van psychische problemen en hun vertrouwen in de overheid kwijt zijn. In 15.000 huishoudens heerst volgens de studie ‘een onveilig gevoel’. De onderzoekers spraken van ‘zeer schokkende resultaten’.
AD 26.02.2016 In de provincie Groningen is donderdagavond een aardbeving geweest. Volgens de eerste meetgegevens van het KNMI had de beving een kracht van 2,5. ‘Dat komt vaker voor, maar het is absoluut iets dat mensen voelen’, aldus seismoloog Läslo Evers tegen het ANP.
Zowel het KNMI als regionale media kregen veel meldingen binnen. RTV Noord kreeg veel telefoontjes uit de omgeving van Hoogezand-Sappemeer en Slochteren, de belangrijkste plek voor gaswinning in Nederland. Het epicentrum lag volgens het KNMI precies tussen die twee plaatsen in, bij Froombosch, op een diepte van 3 kilometer.
Volgens RTV Noord kregen bewoners het aardig te verduren. Veel mensen schrokken wakker en waren door de regionale zender overdonderd door de kracht ervan. Gaswinning is de oorzaak van de vele aardbevingen in de provincie. Of de beving schade heeft veroorzaakt, is nog onbekend. Evers houdt dat wel voor mogelijk.
Afgelopen week bleek nog uit een uitgebreid onderzoek van onder meer de TU Delft dat veel inwoners van het aardbevingsgebied zich onveilig voelen, last hebben van psychische problemen en hun vertrouwen in de overheid kwijt zijn. In 15.000 huishoudens heerst volgens de studie ‘een onveilig gevoel’. De onderzoekers spraken van ‘zeer schokkende resultaten’.
NU 04.02.2016 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), die verantwoordelijk is voor de gaswinning in Groningen, heeft natuurbeheerorganisatie Het Groninger Landschap gevraagd vier beschadigde Rijksmonumenten te herstellen.
Het gaat volgens de NOS om een bijzondere molenaarswoning in Westerwijtwerd en boerderijen in Stedum, Onderdendam en Huizinge.
De panden zijn zwaar beschadigd door de bevingen als gevolg van de gaswinning in de provincie Groningen.
De kosten voor het herstel van de schade worden betaald door de NAM. Vermoedelijk gaat de maatschappij in de toekomst nog meer beschadigde panden met cultuurhistorische waarde overdragen aan Het Groninger Landschap of andere provinciale monumentenorganisaties.
Aanklacht
Protestcollectief De Groninger Bodem Beweging (GBB) heeft donderdag een klacht ingediend bij het gerechtshof met als doel strafvervolging van de NAM.
De GBB hoopt dat het hof door de klacht het Openbaar Ministerie (OM) de opdracht geeft om de NAM alsnog voor de strafrechter te brengen. Eerder besloot het OM om het bedrijf niet te vervolgen voor het veroorzaken van levensgevaar voor inwoners van het Groningse aardbevingsgebied.
NU 04.02.2016 De Groninger Bodem Beweging (GBB) heeft donderdag een klacht ingediend bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, met als doel strafvervolging van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM).
De GBB hoopt dat het hof door de klacht het Openbaar Ministerie (OM) de opdracht geeft om de NAM alsnog voor de strafrechter te brengen.
Eerder besloot het OM om het bedrijf niet te vervolgen voor het veroorzaken van levensgevaar voor inwoners van het Groningse aardbevingsgebied.
De GBB deed in september aangifte tegen de NAM. In december bleek dat het OM de zaak niet voor de rechter wilde brengen. Nu zijn de advocaten Gerard Spong en Emile van Reydt namens de GBB naar het gerechtshof gestapt. Desnoods gaan ze nog naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
De GBB vindt dat de NAM “de veiligheid van de bewoners in het gaswinningsgebied willens en wetens bedreigt door op een onverantwoord risicovolle wijze gas te winnen.”
Telegraaf 04.02.2016 De Groninger Bodem Beweging (GBB) heeft donderdag een klacht ingediend bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, met als doel strafvervolging van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM).
De GBB hoopt dat het hof door de klacht het Openbaar Ministerie (OM) de opdracht geeft om de NAM alsnog voor de strafrechter te brengen. Eerder besloot het OM om het bedrijf niet te vervolgen voor het veroorzaken van levensgevaar voor inwoners van het Groningse aardbevingsgebied.
De GBB deed in september aangifte tegen de NAM. In december bleek dat het OM de zaak niet voor de rechter wilde brengen. Nu zijn de advocaten Gerard Spong en Emile van Reydt namens de GBB naar het gerechtshof gestapt. Desnoods gaan ze nog naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
De GBB vindt dat de NAM ,,de veiligheid van de bewoners in het gaswinningsgebied willens en wetens bedreigt door op een onverantwoord risicovolle wijze gas te winnen.”
AD 04.02.2016 De Groninger Bodem Beweging (GBB) heeft donderdag een klacht ingediend bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, met als doel strafvervolging van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM).
De GBB hoopt dat het hof door de klacht het Openbaar Ministerie (OM) de opdracht geeft om de NAM alsnog voor de strafrechter te brengen. Eerder besloot het OM om het bedrijf niet te vervolgen voor het veroorzaken van levensgevaar voor inwoners van het Groningse aardbevingsgebied omdat er geen aanwijzingen zijn voor strafbare feiten.
Aangifte
De GBB deed in september aangifte tegen de NAM. In december bleek dat het OM de zaak niet voor de rechter wilde brengen. Nu zijn de advocaten Gerard Spong en Emile van Reydt namens de GBB naar het gerechtshof gestapt. Desnoods gaan ze nog naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
De GBB vindt dat de NAM ,,de veiligheid van de bewoners in het gaswinningsgebied willens en wetens bedreigt door op een onverantwoord risicovolle wijze gas te winnen.”
Telegraaf 28.01.2016 Door de bezuinigingsmaatregelen die de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) doorvoert gaan waarschijnlijk meer banen verloren, dan vorig jaar gemeld. Dat verwacht topman Gerald Schotman van het gaswinningsbedrijf.
,,De werkelijkheid past zich aan’’, zei hij donderdag op een persbijeenkomst in Amsterdam, zonder concrete cijfers te noemen. De NAM is bezig met snijden in de kosten vanwege de productiebeperkingen in Groningen, waar de gaswinning voor aardbevingsgevaar zorgt. Het kabinet draaide de gaskraan onlangs weer verder dicht. Ook de sterk gedaalde gas- en olieprijzen spelen bij de bezuinigingen een rol.
Het concern ging er in september nog van uit dat er voor eind 2016 ruim 1800 van 6000 banen verdwijnen bij bedrijven waar de NAM werk aan uitbesteedt. Bij de NAM zelf zouden ongeveer 190 van de 2250 arbeidsplaatsen worden geschrapt.
Ingenieursbedrijf
Bij het gaswinningsbedrijf wordt inmiddels ook nagedacht over hoe de onderneming er over een aantal jaar uit moet zien. ,,Ik zie ons geen zonnepanelen- of windmolenbedrijf worden. Maar dat de NAM over vijftien jaar niet meer voor 99 procent een gasbedrijf is, is een ding dat zeker is’’, aldus Schotman.
Hij beschouwt de NAM als een ,,heel groot ingenieursbedrijf’’. De onderneming kan volgens hem ook een heel relevant bedrijf zijn als er minder gas uit Groningen wordt gehaald.
Biogas
De topman ziet bijvoorbeeld kansen met betrekking tot het opslaan van biogas. En de kennis en expertise van de onderneming op het gebied van boren naar gas kan ook gebruikt worden bij het doen van boringen voor het halen van energie uit aardwarmte.
De NAM, gedeeld eigendom van oliegiganten Shell en ExxonMobil, heeft ook veel ervaring bij het doen van onderhoud van productieplatformen in de Noordzee, benadrukt Schotman. Die ervaring kan volgens hem eveneens worden ingezet bij het onderhouden van windmolens op zee.
AD 28.01.2016 Door de bezuinigingsmaatregelen die de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) doorvoert gaan waarschijnlijk meer banen verloren, dan vorig jaar gemeld. Dat verwacht topman Gerald Schotman van het gaswinningsbedrijf.
,,De werkelijkheid past zich aan”, zei hij donderdag op een persbijeenkomst in Amsterdam, zonder concrete cijfers te noemen. De NAM is bezig met snijden in de kosten vanwege de productiebeperkingen in Groningen, waar de gaswinning voor aardbevingsgevaar zorgt. Het kabinet draaide de gaskraan onlangs weer verder dicht. Ook de sterk gedaalde gas- en olieprijzen spelen bij de bezuinigingen een rol.
Het concern ging er in september nog van uit dat er voor eind 2016 ruim 1800 van 6000 banen verdwijnen bij bedrijven waar de NAM werk aan uitbesteedt. Bij de NAM zelf zouden ongeveer 190 van de 2250 arbeidsplaatsen worden geschrapt.
Bij het gaswinningsbedrijf wordt inmiddels ook nagedacht over hoe de onderneming er over een aantal jaar uit moet zien. ,,Ik zie ons geen zonnepanelen- of windmolenbedrijf worden. Maar dat de NAM over vijftien jaar niet meer voor 99 procent een gasbedrijf is, is een ding dat zeker is”, aldus Schotman.
Hij beschouwt de NAM als een ,,heel groot ingenieursbedrijf”. De onderneming kan volgens hem ook een heel relevant bedrijf zijn als er minder gas uit Groningen wordt gehaald.
Biogas
De topman ziet bijvoorbeeld kansen met betrekking tot het opslaan van biogas. En de kennis en expertise van de onderneming op het gebied van boren naar gas kan ook gebruikt worden bij het doen van boringen voor het halen van energie uit aardwarmte.
De NAM, gedeeld eigendom van oliegiganten Shell en ExxonMobil, heeft ook veel ervaring bij het doen van onderhoud van productieplatformen in de Noordzee, benadrukt Schotman. Die ervaring kan volgens hem eveneens worden ingezet bij het onderhouden van windmolens op zee.
VK 26.01.2016 ‘Zet gasbel in bij de overgang naar duurzame energie’ De PvdA wil de export van Gronings gas zo snel mogelijk afbouwen naar nul. Het gewonnen gas moet voortaan in Nederland blijven, zegt PvdA-Kamerlid Jan Vos. Daarmee ontstaat een strategische gasreserve om te gebruiken als ‘motor en reservebatterij’.
De resterende opbrengst van het gas moet van de PvdA de ‘motor’ zijn achter de ontwikkeling van groene technologie, liefst in een ‘cleantech campus’ bij de Rijksuniversiteit Groningen. De gasvoorraad vormt wat Vos betreft ook een ‘reservebatterij’, omdat wind en zon niet voor een continue energiestroom kunnen zorgen.
Vandaag debatteert de Tweede Kamer over de toekomst van het Groningse gas. Dit jaar wordt 27 miljard kuub gas gewonnen, eenderde van wat in het piekjaar 1976 naar boven werd gehaald en de helft van de gaswinning in 2013. De vermindering is een reactie op de aardbevingsschade die veel Groningers hebben geleden. Pas laat besefte ‘Den Haag’ dat de veiligheid van de mensen die op de gasbel wonen in het geding kwam door de gaswinning.
Om het bevingsrisico nog meer te verkleinen wil minister Kamp van Economische Zaken de gaswinning verder omlaag brengen, aangespoord door een grote meerderheid in de Tweede Kamer. Wat een fors deel van die Kamer betreft is Kamp niet ambitieus genoeg. ‘Hij zou het terugschroeven van de gaswinning, bedoeld om het aardbevingsrisico te verminderen, veel meer moeten zien als kans om naar een volledig duurzame energievoorziening over te gaan’, zegt PvdA’er Vos.
De bewindsman werpt tegen dat langlopende contracten met België, Frankrijk en Duitsland tot gaslevering en dus -winning verplichten. Vanaf 2020 wordt de export naar Duitsland afgebouwd, in 2024 die naar België en Frankrijk. ‘Dat kan veel eerder’, stelt Vos. ‘Het kabinet moet daarover in overleg treden met die landen.’
Dat de gaswinning verder naar beneden moet, daarover bestaat grote overeenstemming, aldus D66-Kamerlid Stientje van Veldhoven.
André Faaij, hoogleraar energiesysteemanalyse in Groningen, is het met de kern van het PvdA-voorstel eens. ‘Dit is hoognodig om veel sneller dan tot nu toe de transitie naar volledig duurzame energievoorziening in te zetten.’ Nu is een ‘teleurstellende’ 5,6 procent van de gebruikte energie hernieuwbaar. Faaij plaatst wel de kanttekening dat het afbouwen van de Groningse gasexport niet moet betekenen dat de ‘buitenlandse klanten’ overstappen op kolen.
De afgelopen jaren heeft de PvdA steeds een sleutelrol gespeeld in de debatten over het verder toedraaien van de gaskraan. Zodra de partij niet langer optrok met coalitiegenoot VVD, was er een Kamermeerderheid voor verlaging van de gaswinning.
Of er ook een meerderheid is voor het plan om de gasexport sneller dan afgesproken naar nul af te bouwen en het Gronings gas voortaan strategisch in te zetten, moet vandaag blijken in het Kamerdebat. Volgens D66-Kamerlid Stientje van Veldhoven zal het lastig worden de leveringscontracten open te breken. ‘Dat de gaswinning verder naar beneden moet, daarover bestaat grote overeenstemming.’ Minder Gronings gas stimuleert volgens Van Veldhoven de transitie naar hernieuwbare energie en energiezuinigheid.
Onomkeerbaar
Een nieuw kabinet, met daarin mogelijk VVD en CDA, is waarschijnlijk nog minder ambitieus dan Kamp nu, aldus PvdA-Kamerlid Jan Vos.
Vos’ voorstel houdt volgens hem in dat op termijn jaarlijks circa 20 miljard kuub wordt gewonnen – een niveau dat op een Kamermeerderheid kan rekenen. ‘Een nieuw kabinet, met daarin mogelijk VVD en CDA, is waarschijnlijk nog minder ambitieus dan Kamp nu’, voorspelt Vos. Hij wil daarom afdwingen dat het huidige kabinet onomkeerbare maatregelen treft ‘voor de transitie van fossiele naar duurzame energie’. ‘Denemarken en Uruguay zijn er bijvoorbeeld in korte tijd in geslaagd.’
Volgens Faaij is gas heel geschikt om de overgang naar hernieuwbare energievoorziening te ondersteunen. ‘De schadelijke uitstoot is veel lager dan bij kolen en gas is flexibel in te zetten als bijvoorbeeld zon en wind tijdelijk onvoldoende energie opleveren. Daardoor zorgt het voor energiezekerheid.’
Faaij benadrukt dat als de Groningse gasvoorraad strategisch wordt ingezet het op lange termijn weleens veel voordeliger voor de schatkist zou kunnen zijn om het gas in de bodem te laten zitten. ‘Wat stuitend is’, vindt Faaij, ‘is dat de ministeries van Economische Zaken en van Financiën achterwege laten om een goede kosten-batenanalyse te maken van hoe ons gas zo veel mogelijk oplevert voor de BV Nederland.’
NU 26.01.2016 Coalitiepartij PvdA wil de export van gas afbouwen, zodat het gas als ‘reservebatterij’ kan dienen naast duurzame energie uit zon en wind. Dat zegt PvdA-Kamerlid Jan Vos dinsdag in de Volkskrant, zo bevestigt hij aan NU.nl.
Ook moet de opbrengst van het gas de ‘motor’ vormen achter de ontwikkeling van groene technologie.
Door de aardbevingen zag minister Henk Kamp (Economische Zaken) zich al gedwongen om de winning drastisch terug te schroeven. Wel zou hij zijn verbonden aan exportcontracten, bijvoorbeeld met Frankrijk en België tot 2024.
Kans
Volgens Vos moet Kamp echter in gesprek met die landen om de export sneller af te bouwen. “Dat kan veel eerder”, aldus Vos.
“Hij zou het terugschroeven van de gaswinning, bedoeld om het aardbevingsrisico te verminderen, veel meer moeten zien als kans om naar een volledig duurzame energievoorziening over te gaan”, stelt Vos, die onomkeerbare stappen wil zetten om te voorkomen dat een volgende coalitie de ambitie terugschroeft.
Zorgvuldigheid
VVD-Kamerlid Andre Bosman laat aan NU.nl weten “de zorgvuldigheid te missen” in het plan van Vos. “Hij is aan het voorsorteren op een rol in de oppositie en wil het daarom nu snel regelen”, aldus Bosman.
“Het is een makkelijk verhaal om te zeggen dat de export omlaag kan. Achter die contracten zitten honderdduizenden huishoudens die afhankelijk zijn van dat gas.”
Volgens de VVD’er is het van belang de winning en de export verantwoord terug te dringen in de transitie naar duurzame energie “om te voorkomen dat het middel erger is dan de kwaal”.
Dinsdag debatteert de Tweede Kamer over de gaswinning in Groningen.
Telegraaf 26.01.2016 De PvdA wil de export van Gronings gas stopzetten. Het gas moet in Nederland blijven en zo een strategische gasreserve vormen om te gebruiken voor de overgang naar duurzame energie, zegt Kamerlid Jan Vos.
De resterende opbrengst moet volgens de PvdA’er de “motor” zijn achter de ontwikkeling van groene technologie, maar ook als “reservebatterij” dienen omdat wind en zonnestroom niet voor een continue energiestroom kunnen zorgen. Dat zegt hij vandaag in de Volkskrant.
VK 26.01.2016 Minister Kamp van Economische Zaken moet van de Tweede Kamer beter zijn best doen om de gaswinning in Groningen én de Nederlandse gasexport te verlagen. Maar Kamp voelt daar weinig voor. Dat blijkt dinsdagavond tijdens het Kamerdebat over de Groningse gaskwestie.
Zou PvdA-Kamerlid Jan Vos vriendelijk zijn tegen de PVV, dan weet hij zich verzekerd van een Kamermeerderheid voor zijn voorstel om de export van Gronings gas naar nul af te bouwen. Maar Vos wil niet vriendelijk zijn tegen de PVV, naar zijn smaak een partij die racistische taal uitslaat. ‘Moties van de PVV steun ik al helemaal niet.’ In een PVV-motie, alleen gesteund door de Partij van de Dieren en GroenLinks, stond een jaar geleden hetzelfde als wat Vos nu bepleit: zo snel mogelijk stoppen met het exporteren van Gronings gas.
Dat de PvdA daar nu mee komt heeft met de verkiezingen te maken, weet Vos’ tegenstrever, VVD-Kamerlid André Bosman. ‘Hij is aan het voorsorteren op een rol in de oppositie en wil het daarom nu snel regelen’, zei Bosman tegen nu.nl.
De gaswinning verder afbouwen en de Groningers veel meer voor de aardbevingsschade compenseren, dat wil het grootste deel van de Tweede Kamer. Dinsdagavond is er weer een Kamerdebat met minister Kamp van Economische Zaken over het Groninger gas. Dit keer over het door de Raad van State ingegeven besluit van Kamp om de gaswinning te verlagen tot 27 miljard kubieke meter.
De Kamer wil die hoeveelheid verder verlagen, maar Kamp voelt daar niet voor. Dat kost de schatkist nóg meer miljarden euro’s, zei hij ‘hoewel ik dat argument zelden gebruik’. De minister wil de winning de komende jaren tussen de 23 en 31 miljard houden, dus rond de 27 miljard. Niet meer fluctueren is volgens de bewindsman goed voor de stabiliteit van de bodem. Veel partijen willen flexibel gas winnen afhankelijk van de intensiteit van de winter. Ook geen goed idee, vindt Kamp.
Hetzelfde geldt voor het voorstel van PvdA’er Vos om de gasexport zo snel mogelijk af te bouwen. ‘Dat doen we al zo snel mogelijk’, zegt Kamp. Hij is met afnemers België, Duitsland en Frankrijk gaan praten en kon de Kamer de toezegging doen dat tussen 2020 en 2030 de export naar nul zal worden gebracht.
Veel te weinig ambitieus, vindt de Kamer die Kamp nadrukkelijk oproept beter zijn best te doen de export sneller te verlagen en daarmee de gaswinning. PvdA en PVV zijn het daarover roerend eens. Maar steunt de PVV een motie daarover van de PvdA, nu blijkt dat de PvdA principieel geen moties van de PVV steunt? Dat blijkt als de Kamer over de exportafbouw stemt.
NU 26.01.2016 De Tweede Kamer is niet te spreken over de langlopende exportcontracten van het Groningse gas naar landen als Duitsland, België en Frankrijk.
Door die contracten is Nederland verplicht om een deel van het gas uit Groningen aan deze landen te leveren. Het zal nog jaren duren voordat Nederland van die contracten af is en de gasproductie daardoor verder kan verlagen.
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) zei dinsdag tijdens een debat in de Kamer dat deze landen afhankelijk zijn van het Groningse gas. “Het gaat niet om de contracten, het gaat om de mensen in België, Duitsland en Frankrijk die afhankelijk zijn van ons gas.”
De apparatuur in deze huishoudens is, net als de huishoudens in Nederland, enkel geschikt voor het zogenoemde laagcalorische gas dat afkomstig is uit Groningen.
Kamp zei dat Duitsland, België en Frankrijk in 2020 beginnen met een transitie van de gasinfrastructuur zodat de huishoudens aangesloten worden op buitenlands gas (hoogcalorisch). Verwacht wordt dat zij rond 2030 klaar zijn voor hoogcalorisch gas.
Irritatie
“Dat duurt veel te lang”, zei PvdA-Kamerlid Jan Vos. Hij wees de minister erop dat het hele Nederlandse gasnetwerk in 1959 binnen tien jaar was aangelegd. “In deze tijd, de tijd van iPhones, moet dat sneller kunnen.” Het CDA verweet de minister dat hij zich meer zorgen maakt om Duitsers die een warme maaltijd op tafel kunnen zetten, dan om de veiligheid van de Groningers.
Maar volgens de minister heeft Nederland ook de verantwoordelijkheid om de buurlanden niet in de kou te laten. “Laten we de mensen in Duitsland net zo netjes behandelen als onze eigen mensen”, zei hij.
De reden dat de omschakeling zo lang duurt is dat het gaat om een grootschalige operatie, aldus de minister. Hij heeft geen aanwijzingen dat het proces versneld kan worden.
Middels een motie wil de Kamer de minister er toch toe dwingen dat onafhankelijk onderzoek uit te voeren.
Gasbesluit
Kamp besloot in december vorig jaar om de gaswinning in 2016 terug te schroeven naar maximaal 27 miljard kuub. Kamp stelde eerder nog voor de gaswinning te maximeren op 30 miljard, maar werd door de Raad van State teruggefloten. Die oordeelde dat er maximaal 27 miljard mag worden gewonnen.
De bewindsman zag zich eerder vorig jaar genoodzaakt de gaswinning drastisch in te perken. Na aanhoudende aardbevingen en protesten uit Groningen en de Tweede Kamer werd de gaswinning van 53 miljard kuub in 2013 naar 30 miljard in 2015 terug gebracht.
AD 26.01.2016 Meerdere politieke partijen willen de gaskraan in de provincie Groningen nog verder dichtdraaien. Zij menen dat de afgesproken 27 miljard kuub nog steeds grote risico’s geeft op schade door gasbevingen.
Verschillende partijen tonen zich tijdens het gasdebat dinsdagmiddag kritisch op het beleid van de verantwoordelijke minister Henk Kamp van Economische zaken. De SP wil terug naar twaalf miljard kubieke meter. De ChristenUnie denkt daar precies zo over. Volgens kamerlid Carla Dik (ChristenUnie) is het begrip veiligheid ‘holle retoriek als de gaskraan niet verder wordt dichtgedraaid’.
Minder
Ook de Partij voor de Dieren en GroenLinks menen dat er minder gas uit de grond dient te worden gehaald. ,,Nederland moet alles op alles zetten om die gaskraan verder dicht te draaien”, aldus Liesbeth van Tongeren van GroenLinks.
De VVD schaart zich achter de eigen minister en meent dat de teruggang naar 27 miljard kuub afdoende is. De PvdA stelt zich voorlopig op het standpunt dat de gaswinning op termijn terug kan naar 20 miljard kuub. Daarvoor moet de export van gas wel stoppen. Hierdoor kan het gas voor de binnenlandse markt worden gebruikt.
Telegraaf 25.01.2016 Het Rijk moet de portemonnee trekken om een regeling voor Groningers met aardbevingsschade in stand te houden.
Dat vindt een Kamermeerderheid van onder andere PvdA, SP en D66. De aardbevingsregeling zou eigenlijk aankomende maand geschrapt worden, maar volgens de politici werkt hij goed en kan het voorzetten ervan een oppepper geven aan het vertrouwen van de Groningers in de Rijksoverheid.
De regeling houdt in dat Groningers met aardbevingsschade een premie kunnen krijgen voor vergroenende verbouwingen, zoals het aanleggen van vloerisolatie of het plaatsen van zonnepanelen op hun dak. Morgen wordt er in de Tweede Kamer over het plan gedebatteerd. Mocht minister Kamp (Economische Zaken) groen licht geven voor het voorzetten van de waardevermeerderingsregeling, zoals die officieel heet, dan gaat dat het Rijk naar schatting 50 miljoen euro kosten.
NU 25.01.2016 Een groep boeren in Groningen wil gecompenseerd worden voor de gaswinning in Groningen.
Volgens RTV Noord gaat het om een groep van twintig boeren die graag zouden zien dat de Mijnbouwwet uit 2003 wordt aangepast. Hierin staat dat boeren verplicht zijn de winning van delfstoffen op hun grondgebied kosteloos toe te staan.
De vereniging Rechtskundig Bureau voor de Landbouwer roept boeren op zich aan te sluiten bij een nieuw op te richten stichting. Tot nu toe hebben zich zo’n twintig agrariërs aangemeld. Ze denken dat uiteindelijk tachtig boeren zich bij de stichting zullen aansluiten.
De redenen voor de compensatie zijn de negatieve gevolgen van de gaswinning. “We hebben te maken met bevingen, bodemdaling en met imagoschade die aanzienlijk is. Dus alle reden om deze vraag voor te leggen”, aldus Albrechtus Tebbens Torringa, lid van de vereniging.
In eerste instantie wordt er gekeken of er overeenstemming kan worden bereikt met het ministerie van Economische Zaken. Als dit niet lukt, stapt de stichting naar de rechter.
AD 25.01.2016 Boeren willen compensatie voor de gaswinning onder hun grond en stappen naar de rechter, bericht RTV Noord. Dat doen ze na een oproep van de Vereniging Rechtskundig Bureau voor de Landbouwer.
In de Mijnbouwwet uit 2003 staat dat boeren verplicht zijn de winning van delfstoffen in de diepe ondergrond van hun perceel te gedogen. Volgens verenigingslid Albrechtus Tebbens Torringa was het idee in 2003 dat de gaswinning weinig gevolgen zou hebben voor grondeigenaren. ,,We hebben te maken met bevingen, bodemdaling en met imagoschade die aanzienlijk is. Dus alle reden om deze vraag voor te leggen.”
Telegraaf 25.01.2016 Na de Groningse bewoners komen nu ook de boeren in het gebied in het geweer tegen de gaswinning. Volgens de wet zijn boeren verplicht om de winning van gas op hun grond toe te staan, maar ze zijn het hier niet mee eens en willen compensatie.
De Vereniging Rechtskundig Bureau voor de Landbouwer wil een stichting oprichten zodat de boeren dit gezamenlijk kunnen afdwingen. ,,We hopen dat zoveel mogelijk boeren zich willen aansluiten, zodat we een stichting op kunnen zetten”, zegt Liesbeth Holtz-Russel, een van de advocaten die de vereniging bijstaan. Er hebben zich nu zo’n twintig boeren aangemeld. ,,We denken dat er zo’n honderd boeren nodig zijn om een stichting op te kunnen zetten.”
Als de stichting er is, willen de boeren in overleg met het ministerie van Economische Zaken om afspraken over compensatie te maken. ,,Als dat niet lukt, behoort het tot de mogelijkheden om met de stichting naar de rechter te stappen.”
VK 21.01.2016 Vele bewoners in het aardbevingsgebied in Groningen voelen zich onveilig, kampen met psychische problemen en hebben weinig tot geen vertrouwen in de overheid. De woningmarkt functioneert dramatisch en de leefbaarheid is verslechterd. Dat zijn enkele conclusies van het Woningmarktonderzoek, uitgevoerd door de faculteit Bouwkunde van TU Delft in samenwerking met CMO STAMM.
Risico’s gaswinning genegeerd
De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) concludeerde vorig jaar dat de veiligheidsrisico’s lange tijd niet zijn onderkend. Correspondent in Noord-Nederland Jurre van den Berg reconstrueerde ruim 55 jaar gaswinning in Groningen.
Voorzitter Geert-Jan ten Brink spreekt van ‘zeer schokkende’ resultaten. De onderzoekers adviseren om een onafhankelijke commissie in te stellen die de leefbaarheid en de woningmarkt in het aardbevingsgebied moet gaan volgen. Het onderzoek is aangeboden aan de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) en gaat over het gebied Appingedam, Bedum, De Marne, Delfzijl, Eemsmond, Loppersum, Slochteren, Ten Boer en Winsum.
Onveilig gevoel
Volgens het onderzoek heerst er in ruim 15.000 huishoudens een onveilig gevoel. Dat is ongeveer een derde van het totaal aantal huishoudens. De leefbaarheid is sinds de sterke aardbeving in Huizinge van augustus 2012 – met een kracht van 3,6 op de schaal van Richter de krachtigste aardbeving ooit in Groningen – sterk achteruit gegaan. In dat jaar was de tevredenheid met de woonomgeving vergelijkbaar met de rest van Nederland. Drie jaar later is die tevredenheid in het aardbevingsgebied sterk gedaald. Het is zelfs het slechtst scorende gebied van Nederland.
De aardbevingen in het gebied worden veroorzaakt door de gaswinning van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Het gaat om ongeveer vijftig bevingen per jaar. De inwoners van het gebied hebben er geen vertrouwen in dat de overheid en de NAM de problemen goed aanpakken. ‘Het gevoel heerst dat de overheid de kant van de NAM kiest en geen volledige verantwoordelijkheid neemt’, blijkt uit het onderzoek.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldde eind vorig jaar ook al dat woningen in het gebied moeilijker te verkopen zijn en dat de prijzen van koopwoningen achterblijven bij die van huizen in vergelijkbaar gebied in de omgeving.
NU 21.01.2016 Vele bewoners in het aardbevingsgebied in Groningen voelen zich onveilig, kampen met psychische problemen en hebben weinig tot geen vertrouwen in de overheid. De woningmarkt functioneert dramatisch en de leefbaarheid is verslechterd.
Dat zijn de eindconclusies en adviezen van het Woningmarktonderzoek, een breed onderzoek naar verschillende aspecten van de woningmarkt uitgevoerd door de faculteit Bouwkunde van TU Delft in samenwerking met CMO STAMM.
Voorzitter Geert-Jan ten Brink spreekt van “zeer schokkende” resultaten. De onderzoekers adviseren om een onafhankelijke commissie in te stellen die de leefbaarheid en de woningmarkt in het aardbevingsgebied moet gaan volgen. Het onderzoek is aangeboden aan de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) en gaat over het gebied Appingedam, Bedum, De Marne, Delfzijl, Eemsmond, Loppersum, Slochteren, Ten Boer en Winsum.
Volgens het onderzoek heerst er in ruim vijftienduizend huishoudens een onveilig gevoel. Dat is ongeveer een derde van het totaal aantal huishoudens. De leefbaarheid is sinds de sterke aardbeving in Huizinge van augustus 2012, met een magnitude van 3,6 de krachtigste aardbeving ooit in Groningen, sterk achteruit gegaan.
In dat jaar was de tevredenheid met de woonomgeving vergelijkbaar met de rest van Nederland. Drie jaar later is die tevredenheid in het aardbevingsgebied sterk gedaald. Het is zelfs het slechtst scorende gebied van Nederland.
Gaswinning
De aardbevingen in het gebied worden veroorzaakt door de gaswinning van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Het gaat om ongeveer vijftig bevingen per jaar.
De inwoners van het gebied hebben er geen vertrouwen in dat de overheid en de NAM de problemen goed aanpakken. “Het gevoel heerst dat de overheid de kant van de NAM kiest en geen volledige verantwoordelijkheid neemt”, blijkt uit het onderzoek.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldde eind vorig jaar ook al dat woningen in het gebied moeilijker te verkopen zijn en dat de prijzen van koopwoningen achterblijven bij die van huizen in vergelijkbaar gebied in de omgeving.
Telegraaf 21.01.2016 Vele bewoners in het aardbevingsgebied in Groningen voelen zich onveilig, kampen met psychische problemen en hebben weinig tot geen vertrouwen in de overheid. De woningmarkt functioneert dramatisch en de leefbaarheid is verslechterd. Dat zijn de eindconclusies en adviezen van het Woningmarktonderzoek, een breed onderzoek naar verschillende aspecten van de woningmarkt uitgevoerd door de faculteit Bouwkunde van TU Delft in samenwerking met CMO STAMM.
Voorzitter Geert-Jan ten Brink spreekt van ,,zeer schokkende’’ resultaten. De onderzoekers adviseren om een onafhankelijke commissie in te stellen die de leefbaarheid en de woningmarkt in het aardbevingsgebied moet gaan volgen. Het onderzoek is aangeboden aan de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) en gaat over het gebied Appingedam, Bedum, De Marne, Delfzijl, Eemsmond, Loppersum, Slochteren, Ten Boer en Winsum.
Volgens het onderzoek heerst er in ruim 15.000 huishoudens een onveilig gevoel. Dat is ongeveer een derde van het totaal aantal huishoudens. De leefbaarheid is sinds de sterke aardbeving in Huizinge van augustus 2012 – met een kracht van 3,6 op de schaal van Richter de krachtigste aardbeving ooit in Groningen – sterk achteruit gegaan. In dat jaar was de tevredenheid met de woonomgeving vergelijkbaar met de rest van Nederland. Drie jaar later is die tevredenheid in het aardbevingsgebied sterk gedaald. Het is zelfs het slechtst scorende gebied van Nederland.
De aardbevingen in het gebied worden veroorzaakt door de gaswinning van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Het gaat om ongeveer vijftig bevingen per jaar. De inwoners van het gebied hebben er geen vertrouwen in dat de overheid en de NAM de problemen goed aanpakken. ,,Het gevoel heerst dat de overheid de kant van de NAM kiest en geen volledige verantwoordelijkheid neemt”, blijkt uit het onderzoek.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) meldde eind vorig jaar ook al dat woningen in het gebied moeilijker te verkopen zijn en dat de prijzen van koopwoningen achterblijven bij die van huizen in vergelijkbaar gebied in de omgeving.
Telegraaf 18.01.2016 Via de aardbevingsapp van RTV Noord zijn maandagavond rond 22.25 uur zeker honderd meldingen binnengekomen van een aardbeving.
De meldingen komen onder meer uit de omgeving van Hoogezand, Slochteren en Harkstede, meldt de regionale omroep. Bewoners schrijven op Twitter dat ze de grond voelden trillen en een rommelend geluid hoorden.
AD 15.01.2016 Ontevreden Groningers hebben vrijdagavond opnieuw een fakkeltocht tegen de gaswinning in hun provincie gehouden. Honderden mensen liepen mee in het protest. De demonstranten willen dat de gaskraan verder of zelfs helemaal dichtgaat, schrijft RTV Noord.
In de optocht liepen ook enkele Kamerleden mee, onder wie Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) en Eric Smaling (SP). Ook meerdere Groningse bestuurders waren erbij. De Kamerleden zullen in gesprek gaan met gedupeerde inwoners.
Milieudefensie en de Groninger Bodem Beweging (GBB) gebruiken de komst van de politici om opnieuw aandacht te vragen voor de schade als gevolg van de aardbevingen door de gaswinning. De organisaties zijn ontevreden over de eerder aangekondigde vermindering van de gaswinning tot 37 miljard m3 per jaar. Zij vinden dit veel te weinig.
Volgens de organisatie is ‘de veiligheid van Groningen met dit winningsplan nog steeds ondergeschikt aan de inkomsten van de NAM en de staatskas met onacceptabele risico’s voor de Groningers als gevolg’. De Tweede Kamer debatteert dinsdag 26 januari over het gasbesluit.
‘Veiligheid moet voorop staan’
Tijdens de optocht waren er enkele sprekers, onder wie Annemarie Heite uit Bedum, zelf gedupeerde en uitgegroeid tot boegbeeld van het verzet in het aardbevingsgebied. ,,Onze waakhond Staatstoezicht op de Mijnen heeft al in 2013 de noodklok geluid in Den Haag en aangegeven dat 12 miljard kuub de bovengrens moet zijn”, zei Heite. ,,Onze overheid is primair verantwoordelijk voor onze veiligheid. Dat moet vooropstaan, niet de leveringsgaranties bij de gascontracten. Herstel ons vertrouwen en draai de gaskraan veel verder dicht.”
Het is niet de eerste keer dat burgers met fakkels door de binnenstad van Groningen lopen. Tijdens een eerdere edities bleken honderden mensen mee te lopen om hun ongenoegen te uiten.
NU 30.12.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft tot nu toe in het aardbevingsgebied 39 panden opgekocht.
Acht van die huizen zijn inmiddels gesloopt, zo meldt RTV Noord. Voor de meeste panden wordt een nieuwe bestemming gezocht. Acht panden doen nu dienst als testwoning. Bij vijftien van de bijna veertig panden was sprake van complexe schade.
In totaal heeft de NAM elf bewoners uitgekocht. Dat gebeurde op verzoek van de Commissie Bijzondere Situaties.
De NAM is inmiddels ook eigenaar van vier monumenten, waaronder een monumentale woning in ’t Zandt. Het is nog niet bekend welke invulling deze panden krijgen.
Telegraaf 25.12.2015 Het Groningse dorp Ten Post, in de gemeente Ten Boer, is vrijdagochtend getroffen door een lichte aardbeving. De trilling had een kracht van 1,3. Dat meldt het KNMI. Of er schade is, is niet bekend. De bevingen in het gebied zijn te wijten aan gaswinning.
NU 25.12.2015 Het Groningse dorp Ten Post, in de gemeente Ten Boer, is vrijdagochtend getroffen door een lichte aardbeving. De trilling had een kracht van 1,3. Dat meldt het KNMI. Of er schade is, is niet bekend. De bevingen in het gebied zijn te wijten aan gaswinning.
Trouw 19.12.2015 Er komt minder en minder gas uit Groningen, maar in welk tempo de winning precies wordt gereduceerd, daarover geeft minister Henk Kamp van economische zaken nog geen duidelijkheid. Uiterlijk in september 2016 komt hij daarop terug. Groningen is ontevreden.
Dit is nog lang niet genoeg. Wij zijn pas tevreden als wij kunnen concluderen dat iedere Groninger veilig woont, aldus Dick Kleijer, de Groninger Bodem Beweging.
Voor de korte termijn besloot het kabinet gisteren de winning van gas tot oktober terug te schroeven naar 27 miljard kubieke meter. Kamp wilde aanvankelijk de grens leggen bij 33 miljard, om burgers en bedrijven te bedienen en ook buitenlandse contracten na te komen. Maar de Raad van State, de hoogste bestuursrechter, haalde daar vier weken geleden een streep door. Volgens de raad was de minister ten onrechte uitgegaan van een koude winter.
De Groninger Bodem Beweging had gehoopt op een verdere reductie, zei Dick Kleijer van die organisatie tegen RTV Noord. Ook de provincie vindt het besluit van Kamp onvoldoende. Gedeputeerde Eelco Eikenaar (SP): “Dit is nog lang niet genoeg. Wij zijn pas tevreden als wij kunnen concluderen dat iedere Groninger veilig woont.”
Mee- en tegenvallers
Dat er minder gas wordt gewonnen, scheelt de staat 1,5 miljard euro aan inkomsten, zei minister Jeroen Dijsselbloem van financiën gisteren. Ten dele hield het kabinet daar al rekening mee. In het voorjaar worden mee- en tegenvallers opnieuw gewogen. Kamp wijst erop dat de inkomsten behalve door lagere gaswinning ook dalen door de lagere olieprijs. Volgend jaar levert het Groningse gas 3,75 miljard op, terwijl een paar jaar geleden nog gedacht werd aan 10 miljard euro.
Volgens Kamp staat de veiligheid van burgers voorop. Het risico op aardbevingen moet afnemen. “Dat zit inmiddels wel bij iedereen tussen de oren.” Maar de kachel moet ook blijven branden. De komende jaren wil Kamp de afhankelijkheid van Gronings gas verminderen door stikstof te mengen met buitenlands gas (zodat de kwaliteit gelijk is aan Gronings gas) en door minder te exporteren. Dan kan de winning terug naar 18 tot 24 miljard kuub.
Telegraaf 18.12.2015 Woningen in het aardbevingsgebied in Groningen zijn moeilijker te verkopen en de prijzen van koopwoningen blijven achter bij die van huizen in vergelijkbaar gebied in de omgeving. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vrijdag. Onderzoek van het CBS bevestigt hiermee wat velen al wisten of vreesden.
Het tweede kwartaal van dit jaar daalden de prijzen van bestaande koopwoningen met 2,4 procent, in vergelijking met het derde kwartaal van 2012. In augustus vond toen bij het dorp Huizinge de grootste beving (3,6 op de schaal van Richter) tot nu toe plaats. Wie zijn huis in het risicogebied verkocht in het tweede kwartaal van 2015, heeft gemiddeld vijftig dagen langer op een koper moeten wachten dan iemand die zijn huis daarbuiten verkocht.
Een huis wordt gemiddeld voor 90 procent van de vraagprijs verkocht in het risicogebied, tegen 92 procent in vergelijkbaar gebied. Daar werd het verschil tussen de vraagprijs en de verkoopprijs sinds 2012 kleiner, maar in door bevingen getroffen gebied niet.
Het onderzoek werd verricht in opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen. In hoeverre recente bevingen de woningmarkt verder beïnvloeden kan volgens het CBS nog niet worden gezegd.
Bijna de helft van alle koopwoningen in het risicogebied heeft of had aardbevingsschade.
RO 18.12.2015 De gaswinning uit het Groningenveld wordt in het gasjaar 2015/2016 beperkt tot 27 miljard kubieke meter gas. Het kabinet heeft besloten om de voorlopige voorziening die de Raad van State heeft getroffen voor het gasjaar 2015/2016 in stand te houden. Daarnaast wordt de komende jaren intensief gewerkt aan het verder verminderen van de afhankelijkheid van het gas uit Groningen. Vóór oktober 2016 wordt een besluit genomen over de langere termijn van de gaswinning. Tegelijkertijd wordt gewerkt aan het verder vergroten van de veiligheid en leefbaarheid van Groningen en het versterken van het economisch perspectief, waarbij de Nationaal Coördinator Groningen de regie heeft.
Dit heeft het kabinet vandaag besloten op basis van het advies van toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), nieuwe onderzoeken, het meerjarenprogramma van de Nationaal Coördinator Groningen en na overleg met gemeenten en Provincie.
Minister Henk Kamp van Economische Zaken: “Bij het nemen van dit besluit is voor het kabinet de veiligheid van de inwoners van Groningen leidend. Daarnaast dient rekening gehouden te worden met het belang van leveringszekerheid voor miljoenen huishoudens en bedrijven in binnen- en buitenland die afhankelijk zijn van het gas uit Groningen. We draaien de gaskraan nu verder dicht en nemen de maatregelen die nodig zijn om in de toekomst minder afhankelijk te zijn van Gronings gas voor onze energievoorziening.”
Advies SodM
Het kabinet baseert haar besluit mede op het advies van het Staatstoezicht op de Mijnen. Deze raadt in haar laatste advies sterke schommelingen in de gaswinning af, omdat dit meer en mogelijk zwaardere aardbevingen zou kunnen veroorzaken. Het advies is om een stabiel niveau van gaswinning vast te stellen. Daarom wordt de gaswinning nu teruggebracht tot 27 miljard kubieke meter, met ruimte voor meer productie als dat nodig is om de leveringszekerheid te waarborgen, bijvoorbeeld in een koude winter. Op deze manier wordt de gaswinning uit Groningen zo ver als momenteel haalbaar is verminderd en worden sterke schommelingen voorkomen.
Vermindering afhankelijkheid Groningen
De komende jaren wordt op verschillende manieren gewerkt aan het verminderen van de afhankelijkheid van het gas uit Groningen. Zo wijst Kamp op de bouw van een nieuwe stikstofinstallatie waardoor vanaf 2020 meer gas uit het buitenland geschikt kan worden gemaakt voor gebruik door Nederlandse huishoudens. “Er zal dan 5 tot 7 miljard m3 minder gas uit het Groningenveld nodig zijn om aan de leveringszekerheid te voldoen, wat de mogelijkheid geeft om in 2020 de gaswinning uit Groningen te laten dalen naar een niveau tussen de 18 en 24 miljard kubieke meter.”
Daarnaast wijst de bewindsman erop dat de Nederlandse energievoorziening de komende jaren wezenlijk gaat veranderen. “Nederlandse huizen en bedrijven zullen in de toekomst minder door gas en meer door duurzame warmte worden verwarmd. Ook door energiebesparing zal de vraag naar gas verminderen. Verder worden vanaf 2017 in Nederland alleen nog cv-ketels en gasfornuizen verkocht die verschillende soorten gas (gas uit Groningen, kleine velden en uit het buitenland) aan kunnen. Ook Duitsland, België en Frankrijk treffen vergelijkbare voorbereidingen. Op deze wijze zorgen we er samen voor dat veiligheid voor Groningen en leveringszekerheid voor alle burgers en bedrijven hand in hand gaan.”
Veiligheid, leefbaarheid, bedrijvigheid
Naast het verminderen van de gaswinning, wordt hard gewerkt om de veiligheid, leefbaarheid en het economisch perspectief van Groningen te vergroten. Op basis van zijn meerjarenprogramma zal de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) Hans Alders samen met de regio en haar inwoners dit proces bespoedigen. Begonnen wordt met het versterken van de gebouwen in de kern van het aardbevingsgebied in Loppersum en in delen van Slochteren, Ten Boer, Appingedam en Eemsmond. Bij het versterken en verduurzamen van woningen wordt een nieuwe bouwnorm toegepast. Op basis van inspecties zal de komende tijd duidelijk worden hoeveel gebouwen er in Groningen precies versterkt moeten worden. Experts uit de bouwwereld schatten in dat het aantal te versterken gebouwen voor de komende vijf jaar tussen de 9.000 en 10.000 gebouwen zal komen te liggen.
De schadeafhandeling en geschillenbeslechting worden verbeterd. Vanaf 1 januari 2016 gaan nieuwe complexe schadeafhandelingen over van NAM naar de NCG. Reguliere schademeldingen worden net als nu afgehandeld door het Centrum Veilig Wonen. Er komt een onafhankelijke arbiter die een uitspraak doet die bindend is voor de NAM. Bovenop bestaande maatregelen komen er aanvullende maatregelen om de woningmarkt in Groningen te ondersteunen, zoals een instrument voor het financieren van achterstallig onderhoud.
AD 13.12.2015 Drie jaar na de zwaarste aardbeving in Groningen is een begin gemaakt met het verstevigen van kwetsbare huizen. Het gaat om woningen die mogelijk instorten bij zwaardere aardbevingen als gevolg van de gaswinning.
De eerste 23 huizen moeten voor kerst klaar zijn. Dat meldt de NOS. Het gaat niet alleen om een steviger huis maar de bewoners krijgen ook een nieuwe kookplaat en pannen.
Proef
In totaal worden in deze proef 150 panden onder handen genomen, waarbij wordt onderzocht wat de beste manier is om huizen snel te versterken. Het is nog onduidelijk hoeveel huizen er in totaal aardbevingsbestendig moeten worden gemaakt. Dat hangt ook af van de hoeveelheid gas die minister Kamp volgend jaar zal laten winnen.
Minder
Volgens schattingen zouden eerst 50.000 tot 150.000 huizen verstevigd moeten worden. Dat zullen er volgens de Nederlandse Aardolie Maatschappij echter niet zo veel zijn. Het risicogebied blijkt kleiner en de huizen zijn sterker dan aangenomen werd.
Minister Henk Kamp gaat dinsdag naar Groningen met enkele andere ministers. Dan wordt het meerjarenplan van de Nationaal Coördinator Groningen besproken.
Aardbevingsles
Deze week werd bekend dat basisschoolleerlingen in Groningenaardbevingsles krijgen. De Veiligheidsregio Groningen werkt aan een lespakket. In het voorjaar van 2016 wil de veiligheidsregio beginnen met een training over de lessen.
Telegraaf 09.12.2015 Stadjers kunnen opgelucht ademhalen: Groningse scholen, gebouwen en andere openbare ruimten zijn veilig als de stad wordt getroffen door een aardbeving. Dat blijkt uit een grootschalige inventarisatie door de gemeente Groningen, zo meldt RTV Noord.
In slechts één geval was het nodig om in actie te komen: het poortje bij een school moest worden gestut. Mogelijk zijn er nog wel extra maatregelen nodig op de langere termijn. Dat zal moeten blijken uit een vervolgonderzoek op basis van nieuwe normen. Ook gebouwen in de Groningse binnenstad zullen nader worden onderzocht.
Voor het onderzoek is gekeken naar gebouwen zoals de Martinikerk, sportcentrum Kardinge en scholen.
Trouw 09.12.2015 Leerlingen van Groningse basisscholen in het aardbevingsgebied krijgen vanaf volgend jaar aardbevingslessen. De Veiligheidsregio Groningen werkt aan een lespakket over de impact en het ontstaan van bevingen door de aardgaswinning.
De lessen voor de jongere groepen gaan over wat ze voor, tijdens en na een aardbeving moeten doen en hoe ze een aardbeving kunnen verwerken. De lessen voor de bovenbouw gaan meer in op de techniek achter de gaswinning en het ontstaan van bevingen en hoe je je eigen kamer zo veilig mogelijk kan inrichten zodat er tijdens een beving niets gebeurt.
Bevingsgebied
Scholen in het bevingsgebied hadden al lange tijd behoefte aan zo’n lespakket. In de negen bevinggemeenten zijn ongeveer 150 basisscholen. “Sommige aardrijkskundelessen zijn echter ook interessant voor scholen die net buiten het bevingsgebied vallen”, aldus een woordvoerster van de Veiligheidsregio. Uiteindelijk komen er voor de verschillende groepen 27 multimediale lessen, die los of in een serie kunnen worden gedoceerd.
De Veiligheidsregio denkt dat de eerste leraren in het voorjaar van 2016 kunnen beginnen met een training over de lessen. Het pakket wordt ontwikkeld door de GGD, de Rijksuniversiteit Groningen, de Nederlandse Aardoliemaatschappij NAM en Klassewijzer.
AD 09.12.2015 Leerlingen van basisscholen in het Groningse aardbevingsgebied krijgen vanaf volgend jaar zogenaamde ‘aardbevingslessen’. De Veiligheidsregio Groningen werkt aan een lespakket over de impact en het ontstaan van bevingen door de aardgaswinning.
De lessen worden opgesplitst in twee groepen: één voor de bovenbouw en één voor de onderbouw. De lessen voor de jongere groepen gaan over wat ze voor, tijdens en na een aardbeving moeten doen en hoe ze een aardbeving kunnen verwerken.
De lessen voor de bovenbouw gaan meer in op de techniek achter de gaswinning en het ontstaan van bevingen. Ook wordt uitgelegd hoe je je eigen kamer zo veilig mogelijk kan inrichten zodat er tijdens een beving niets gebeurt.
Voorjaar
Scholen in het bevingsgebied hadden al lange tijd behoefte aan zo’n lespakket. In de negen bevinggemeenten zijn ongeveer 150 basisscholen. ,,Sommige aardrijkskundelessen zijn echter ook interessant voor scholen die net buiten het bevingsgebied vallen”, aldus een woordvoerster van de Veiligheidsregio.
Uiteindelijk komen er voor de verschillende groepen 27 multimediale lessen, die los of in een serie kunnen worden gedoceerd.
De Veiligheidsregio denkt dat de eerste leraren in het voorjaar van 2016 kunnen beginnen met een training over de lessen. Het pakket wordt ontwikkeld door de GGD, de Rijksuniversiteit Groningen, de Nederlandse Aardoliemaatschappij NAM en Klassewijzer.
Telegraaf 09.12.2015 Het kabinet zal pas over een half jaar een nieuw besluit nemen over de gaswinning in Groningen. Minister Kamp (Economische Zaken) had aangekondigd dat dit nog deze maand zou gebeuren, maar door een recente uitspraak van de Raad van State wordt dit voorlopig opgeschort.
Dat melden bronnen aan De Telegraaf. De Raad van State oordeelde vorige maand dat het kabinet de gaswinning voor het jaar 2015-2016 flink moet terugschroeven van 33 naar 27 miljard kuub Gronings gas. Minister Kamp (Economische Zaken) zal binnenkort aankondigen dat hij zich daarbij neer zal leggen, zo wordt gemeld. Door de uitspraak van de Raad van State van november moet een eerder winningsplan van aardgasmaatschappij NAM namelijk worden vernietigd. Vervolgens zal er een ander winningsplan moeten worden gemaakt en volgens betrokkenen vertraagt dat nieuwe besluitvorming. Pas rond de zomer wordt een nieuw kabinetsplan verwacht.
Het is nog niet zeker of de gaswinning op termijn op het lagere niveau van 27 miljard kuub zal blijven. Onduidelijk is namelijk of dat de veiligheid van Groningers wel ten goede komt. Het kabinet doet daar nog nader onderzoek naar. Twee opties worden daarbij bekeken. De eerste optie is om relatief veel Gronings gas naar boven halen, zodat er in geval van een barre winter niet plots een grote hoeveelheid extra gas uit de Groningse putten naar boven gehaald hoeft te worden. De tweede optie is om als basis een kleinere hoeveelheid Gronings gas te nemen, maar juist wel met grotere pieken, mochten winters bijzonder guur uitpakken. Het onderzoek moet uitwijzen wat veiliger is: veel maar stabiel winnen, of weinig maar met pieken.
Telegraaf 03.12.2015 Schade aan woningen buiten de zogenaamde schadecontourlijn in Groningen is veelal niet veroorzaakt door aardbevingen.
Dat schrijft het Dagblad van het Noorden op basis van een onderzoek van Arcadis. Het bureau bekeek tientallen schademeldingen uit onder meer Oldambt, Zuidhorn en Veendam op verzoek van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM).
De onderzoekers vonden echter veelal andere redenen voor de schade. De belangrijkste daarvan zijn constructiefouten, overbelasting door gebruik en natuurlijke zetting van de grond. Volgens Arcadis zijn de bevingen te zwak om in de genoemde plaatsen schade aan te richten.
Trouw 02.12.2015 Voor het eerst sinds het begin van de gaswinning in Nederland wordt per maand gemiddeld meer aardgas ingevoerd dan uitgevoerd. Dat is het geval sinds mei van dit jaar. Met meer dan 3,5 miljard kuub was de invoer in september hoger dan ooit.
Die verschuiving hangt samen met het ‘productieplafond’ van Gronings aardgas, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) woensdag. Vanwege de risico’s op aardbevingen werd begin 2014 besloten om de maximale gaswinning in het noorden van het land terug te schroeven.
Gas uit Noorwegen
In 2013 werd nog bijna 54 miljard kubieke meter aan Gronings gas gewonnen, maar een jaar later was dit noodgedwongen gedaald, tot 42,5 miljard kuub. Voor 2015-2016 is het plafond nog verder verlaagd, tot 27 miljard kubieke meter per jaar.
Ter vervanging van de brandstof uit Groningen wordt meer gas ingevoerd. Dat komt vooral uit Noorwegen. Tot voor kort werd het ingevoerde gas met name gebruikt door elektriciteitscentrales en grote industriële bedrijven. De laatste maanden wordt er echter steeds meer gas ingevoerd voor ruimteverwarming voor onder meer huishoudens en kleinere bedrijven.
NU 30.11.2015 Minister Henk Kamp (Economische Zaken) tekent geen hoger beroep aan tegen de uitspraak van de rechter in een Wob-procedure over de Groningse gaswinning. Dat meldt RTV Noord.
Eerder meldde de minister wel in hoger beroep te gaan. De Wob-procedure is aangespannen door actiegroep de Groninger Bodem Beweging (GBB).
De rechter bepaalde dat de bewindsman diverse documenten, waarop hij zijn eerdere gasbesluit heeft gebaseerd, openbaar moet maken. Kamp ging hier in eerste instantie niet mee akkoord omdat er volgens hem zwaarwegende bezwaren waren om de papieren niet vrij te geven.
Hij laat nu volgens RTV Noord in een brief de bodembeweging weten dat “bij nader onderzoek is gebleken dat niet alle op het ministerie aanwezige stukken zijn betrokken bij mijn eerdere besluitvorming”. Kamp voegt er aan toe “dat erg te betreuren”.
Nieuwe beslissing
De bewindsman kondigt aan binnen twee weken een nieuwe beslissing te nemen. “Waarbij ik de uitspraak van de rechtbank Noord-Nederland in acht zal nemen”, verzekert hij de bodembeweging.
Bij een Wob-procedure (Wet openbaarheid van bestuur) moet de overheid documenten openbaar maken, tenzij er grote bezwaren zijn. Het gaat in dit geval onder meer om de communicatie tussen Economische Zaken, de NAM, het Staatstoezicht op de Mijnen, de Technische commissie bodembeweging, TNO, het KNMI en GasTerra.
Niet alleen de GGB trekt gegevens van Kamp in twijfel. Ook de Vereniging Eigen Huis zette eerder vraagtekens bij cijfers van Kamp over de gevolgen van de gasboringen in de noordelijke provincie.
Telegraaf 27.11.2015 Het winnen van olie en gas in ons land wordt aan meer voorwaarden verbonden. Dat is een gevolg van de problemen bij de gaswinning in Groningen. Dat heeft minister Henk Kamp (Economische Zaken) vrijdag aan de Kamer geschreven.
In het wetsvoorstel staan expliciete redenen om de vergunning in te trekken, aan te passen of te weigeren als de veiligheid een risico loopt. Ook is de inspraak van burgers en lokale overheden verbeterd en wordt de positie van de onafhankelijke dienst Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) versterkt.
Hiermee neemt Kamp de aanbevelingen over van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV) die eerder onderzoek deed naar de gaswinning in Groningen. De OVV stelde vast dat tot 2013 niet zorgvuldig met de veiligheid van Groningers is omgesprongen.
“Veiligheid van burgers staat centraal bij de winning van olie, gas en andere mijnbouwactiviteiten en gaat bij de besluiten hierover nu ook formeel zwaarder wegen”, aldus Kamp in een verklaring.
Telegraaf 19.11.2015 Aardolie Maatschappij (NAM) oefent druk uit om geheime documenten uit de openbaarheid te houden. Dat zegt advocate Marcella Spithoff, meldt RTV Noord donderdag.
Uit de documenten die de NAM zou willen verdoezelen, blijkt volgens Spithoff dat de Staat een veel groter belang heeft bij gaswinning in Groningen dan voorheen werd aangenomen. Een briefwisseling tussen het ministerie van Justitie en het ministerie van Economische Zaken zou bewijzen dat Nederland mede-exploitant was van het gasveld in Groningen.
Volgens Spithoff heeft de NAM haar advocatenkantoor, dat een man uit Zijldijk bijstond in een kort geding tegen de Staat, verzocht de brief te vernietigen. NAM ontkent druk te hebben uitgeoefend op de raadslieden.
BB 18.11.2015 Minister Henk Kamp van Economische Zaken moet de gaskraan verder dichtdraaien. De Nederlandse Aardolie Maatschappij NAM mag tot oktober 2016 maar 27 miljard kuub aardgas winnen in Groningen. Dat heeft de Raad van State woensdag besloten in een zaak rond tientallen bezwaren van onder meer gemeenten, belangengroepen en particulieren.
Koude winter Eerder nog besloot Kamp dat er in die periode 33 miljard kuub mag worden gewonnen. Hij mag alleen terugkeren naar dat niveau als we te maken krijgen met een heel koude winter. aldus de Raad van State. Aardgaswinning veroorzaakt aardbevingen in het gebied.
NU 18.11.2015 Het kabinet moet rekening houden met een tegenvaller voor de schatkist van ongeveer 1 miljard euro als de gaskraan in Groningen verder dichtgaat, zoals de Raad van State woensdag heeft bepaald.
Bronnen op het Binnenhof bevestigen berichtgeving daarover door Het Financieele Dagblad.
Als gebeurt wat de Raad van State wil, wordt er volgend jaar geen 33 maar maximaal 27 miljard kuub gas gewonnen. De gasbaten dalen dan volgend jaar met 1 miljard euro ten opzichte van de begroting voor 2016. Ook op de lopende begroting van dit jaar dreigt een tegenvaller, van ruim 500 miljoen euro.
Een meerderheid in de Tweede Kamer eiste begin oktober dat de gaskraan in Groningen substantieel verder dicht gaat. Een motie, ingediend door ChristenUnie, D66, SP en GroenLinks, kreeg met steun van onder meer regeringspartij de PvdA een meerderheid. De motie stelt dat het kabinet lagere gasinkomsten volgend jaar niet moet compenseren met nieuwe bezuinigingen. Het begrotingstekort mag er door oplopen, vinden de voorstemmers.
Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën had de motie in een Kamerdebat ontraden, omdat het kabinet pas in december een besluit wil nemen over het eventueel verder dichtdraaien van de gaskraan. Dijsselbloem zei begin oktober al wel dat de gaswinning ”heel snel” gaat aflopen ”naar een heel laag peil in Nederland”.
Telegraaf 18.11.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) wil niet reageren op de uitspraak van de Raad van State, die woensdagochtend bepaalde dat de gaskraan verder moet worden dichtgedraaid. Dat blijkt uit een schriftelijke reactie van de NAM.
De NAM meldt dat ze onlangs een aantal resultaten van onderzoek heeft gepubliceerd, waaruit blijkt dat het aardbevingsgebied eigenlijk veiliger is dan eerder werd aangenomen. Die onderzoeken zijn onderdeel van het nieuwe winningsplan van 2016, die de minister zal gebruiken bij een nieuw gasbesluit.
De NAM zegt de komende tijd nauw te blijven samenwerken met de Nationaal Coördinator Groningen en andere betrokken partijen.
De Raad van State veegde woensdag het vorige gasbesluit van minister Kamp van tafel, waarbij het winningsplafond op 33 miljard kuub aardgas per jaar lag.
Telegraaf 18.11.2015 Het kabinet gaat “terdege rekening houden” met de uitspraak van de Raad van State dat de gaswinning in Groningen moet worden teruggebracht naar 27 miljard kubieke meter. Dat zei minister Henk Kamp woensdag in een reactie.
De uitspraak betreft de gaswinning in de periode van 1 oktober jongstleden tot 30 september volgend jaar, aldus Kamp. Hierover moet het kabinet nog een besluit nemen en dat doen we aan het eind van het jaar, voegde de VVD-bewindsman eraan toe.
Dat besluit zal volgens hem genomen worden op basis van twee bijna afgeronde onderzoeken naar de gaswinning, een advies van het Staatstoezicht op de Mijnen en de uitspraak woensdag van de Raad van State. Kamp weet nu nog niet hoeveel gas er precies volgend jaar in Groningen wordt gewonnen.
Bij de besluitvorming “stuurt” de minister niet op de inkomsten. “Het eerste belang dat ik wil behartigen is de veiligheid van de Groningers.”
NU 18.11.2015 De gaswinning in de provincie Groningen wordt komend jaar voorlopig teruggebracht tot maximaal 27 miljard kuub per jaar. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) moet de gaswinning uit het Groningenveld daarmee opnieuw verder terugbrengen. Dat heeft de Raad van State woensdag bepaald.
Een overschrijding tot maximaal 33 miljard kubieke meter is alleen toegestaan als in het gasjaar 2015-2016 sprake is van een relatief koud jaar. Ook mag voorlopig nog steeds geen gas worden gewonnen in en rond Loppersum.
De Raad van State draait de gaskraan in Groningen daarmee nog verder dicht dan minister Henk Kamp (Economische Zaken) dit jaar al aankondigde. In februari liet Kamp weten dat in 2015 39,4 miljard kubieke meter gas mocht worden geboord, 3,1 miljard kuub minder dan aanvankelijk was gepland. In juni bracht hij dit nog verder terug tot 33 miljard over het hele jaar.
Als gevolg van het besluit moet het kabinet rekening houden met een tegenvaller voor de schatkist van ongeveer 1 miljard euro, zo bevestigen bronnen op het Binnenhof na berichtgeving daarover door Het Financieele Dagblad.
Trouw 18.11.2015 De gaskraan in Groningen moet verder dicht, oordeelt de Raad van State. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (Nam) mag tot oktober 2016 maar 27 miljard kuub winnen, in plaats van de 33 miljard waar minister Kamp eerder toe besloot. Alleen als het een heel koud jaar wordt, mag de kraan verder open.
Het doet ons goed dat de Raad van State bevestigt wat wij al jaren roepen: er wordt te weinig rekening gehouden met de veiligheid van de Groningers, aldus Dick Kleijer, Groninger Bodembeweging.
Dat besloot de hoogste bestuursrechter vandaag in een zaak rond tientallen bezwaren van onder meer inwoners en gemeenten. Daarnaast mag er nog steeds geen gas worden gewonnen in en rond Loppersum, een van de zwaarst getroffen dorpen in Groningen.
Tegen het besluit van Kamp waren bezwaren binnengekomen van 41 partijen: politieke partijen, gemeenten in het aarbevingsgebied, de provincie Groningen, waterschappen, milieuorganisaties en particulieren. Volgens hen wordt er te veel gas gewonnen, wat aardbevingen veroorzaakt en de veiligheid aantast.
Volgens Carla Dik-Faber, Tweede Kamerlid ChristenUnie, maakt het besluit van de Raad van State pijnlijk duidelijk dat de gaswinning nog steeds ‘onverantwoord hoog’ is. “Het is teleurstellend dat de minister het vernietigende oordeel van de Raad van State nodig heeft om de veiligheid van de Groningers voorop te zetten.”
VK 18.11.2015 Niet 30-, maar 27 miljard kubieke meter gas mag de NAM jaarlijks uit de Groningse bodem halen. Volgens de Raad van State is dat voldoende.
Enkele weken geleden presenteerde Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders het 274 pagina’s dikke ‘concept-Meerjarenprogramma Aardbevingsbestendig en Kansrijk Groningen’. Hij staat voor een hels karwei.
De gaskraan in Groningen moet nog verder dicht. Dat heeft de Raad van State woensdag bepaald. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) mag voorlopig maximaal 27miljard kubieke meter gas per jaar uit de Groningse bodem halen. Alleen bij een extreem koude winter mag die limiet worden overschreden.
Vorig jaar werd nog 42,4 miljard kuub gas gewonnen. In juni besloot minister Henk Kamp (VVD) van Economische Zaken de winning terug te schroeven naar 30 miljard kuub, in plaats van de eerder voorgenomen 39,4 miljard kuub. Volgens de minister staat daarmee de veiligheid van de Groningers voorop. Uit de gasopslag bij Norg zou eenmalig 3 miljard kuub worden opgepompt.
Zowel Kamps oorspronkelijke als het gewijzigde besluit zijn nu door de Raad van State vernietigd. De minister heeft volgens de hoogste bestuursrechter niet goed gemotiveerd waarom hij meer gas wil winnen dan strikt noodzakelijk is. Kamp gaat in zijn besluit uit van een koud jaar, terwijl met normale temperaturen 27 miljard kuub volstaat.
‘Hoewel de minister een groot belang mocht hechten aan de leveringszekerheid, heeft hij een hoger winningsniveau toegestaan dan gemiddeld genomen nodig is’, aldus de uitspraak. Verdere vermindering van de gaswinning leidt volgens de Raad van State tot minder aardbevingen en dus een veiliger Groningen. Anders dan de minister stelt, lopen inwoners van het bevingsgebied nu meer risico dan mensen die in rivierdelta’s met overstromingsgevaar wonen.
Telegraaf 18.11.2015 De gaskraan in Groningen moet wederom dichter worden gedraaid. Dat blijkt woensdagmorgen uit een voor de gasprovincie belangrijke uitspraak van de Raad van State in Den Haag.
Er was na eerdere besluiten vanuit gegaan dat in het jaar 2015/2016 door de NAM 33 miljard kubieke meter gas gewonnen zou mogen worden. De Raad van State stelt woensdag in een voorlopige voorziening echter dat 27 miljard kubieke meter gas voldoende moet zijn om in een jaar met een gewone winter leveringszekerheid te bieden.
,,Met de 33 miljard kuub werd uitgegaan van een strengere winter en dat zorgt voor te veel gaswinning’’, redeneert de RVS. Minister Kamp moet nu met een nieuw besluit komen voor de periode 2015/2016.
Vanuit Groningen was een sterke reductie tot zelfs het helemaal staken geëist van de sinds tientallen jaren miljarden euro’s opleverende gaswinning. Zover komt het dus niet, tot teleurstelling van onder meer actiebeweging Groningen Centraal!.
De Groninger Bodem Beweging (GBB) spreekt in een eerste reactie van een ‘historisch moment’.
Acceptabel
Talloze burgers, gemeenten, waterschappen en de provincie Groningen waren eerder dit jaar naar de RVS gestapt. Zij wilden weten in hoeverre de gaswinning op het huidige peil nog langer acceptabel is.
Op het bureau van de Raad van State belandden in deze procedure zeker veertig bezwaren tegen het zogenoemde gasbesluit van minister Kamp. Dat besluit geeft aan hoeveel gas er gewonnen mag worden in een jaar.
De gaswinning leverde de laatste halve eeuw honderden miljarden euro’s op voor de Nederlandse schatkist. Verzet tegen de exploitatie door de NAM was beperkt. Met name de laatste drie jaar bleek uit nieuw onderzoek dat er niet alleen gevaar dreigde voor alle denkbare gebouwen door aardbevingen, maar dat ook burgers in hun eigen huis risico liepen.
Trouw 16.11.2015 Het aardbevingsgebied in Groningen is veiliger dan eerder werd aangenomen. Ook is het gebied waar de bevingen zorgen voor veiligheidsrisico’s kleiner geworden. Dat blijkt uit eigen onderzoeken van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), die in opdracht van minister Kamp zijn uitgevoerd, in samenwerking met onder meer de TU Delft en TNO.
De NAM liet onder meer op tweehonderd plekken kijken naar het effect van het type ondergrond op de dreiging van de bevingen als gevolg van de aardgaswinning. Ook onderzochten ze de sterkte van zestig verschillende typen woningen en gebouwen in Groningen.
Zo werd in een bevingscentrum in Italië een typisch Gronings huis op een grote trilplaat gezet om te kijken hoe dat zich houdt onder een beving met een kracht van 5,0.
Bij het huidige gasproductieniveau moeten volgens de NAM in de komende vijf jaar zeker 5000 woningen en gebouwen versterkt worden, die nu nog niet aan de strengste risiconormen voldoen.
NU 16.11.2015 Het aardbevingsgebied in Groningen is veiliger dan eerder werd aangenomen. Ook is het gebied waar de bevingen zorgen voor veiligheidsrisico’s kleiner geworden.
Dat blijkt uit eigen onderzoeken van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), die in opdracht van minister Kamp zijn uitgevoerd, in samenwerking met onder meer de TU Delft en TNO.
De NAM liet onder meer op tweehonderd plekken kijken naar het effect van het type ondergrond op de dreiging van de bevingen als gevolg van de aardgaswinning. Ook onderzochten ze de sterkte van zestig verschillende typen woningen en gebouwen in Groningen.
Zo werd in een bevingscentrum in Italië een typisch Gronings huis op een grote trilplaat gezet om te kijken hoe dat zich houdt onder een beving met een kracht van 5,0.
Versterkt
Bij het huidige gasproductieniveau moeten volgens de NAM in de komende vijf jaar zeker 5.000 woningen en gebouwen versterkt worden, die nu nog niet aan de strengste risiconormen voldoen. “Het kan echter zijn dat in individuele gevallen een woning zwakker of sterker is dan de overige woningen van dat type”, zegt NAM-woordvoerder Sander van Rootselaar.
“Het aantal te versterken woningen kan daardoor nog hoger uitkomen. We hebben wat dat betreft al een goed beeld en veel van die zwakkere gebouwen zijn veiliggesteld door het plaatsen van stutten.”
Onzekerheden
De NAM laat verder ook weten dat het aan de Nationaal Coördinator Groningen, Hans Alders, is om de versterkingsoperatie verder te leiden. Volgens NAM-directeur Gerald Schotman hebben ze nu veel meer gegevens en zijn daarom de onzekerheden kleiner geworden.
Nog voor het einde van het jaar maakt minister Kamp bekend hoeveel gas de NAM volgend jaar mag winnen.
Telegraaf 16.11.2015 Het aardbevingsgebied in Groningen is veiliger dan eerder werd aangenomen. Ook is het gebied waar de bevingen zorgen voor veiligheidsrisico’s kleiner geworden. Dat blijkt uit eigen onderzoeken van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), die in opdracht van minister Kamp zijn uitgevoerd, in samenwerking met onder meer de TU Delft en TNO.
De NAM liet onder meer op tweehonderd plekken kijken naar het effect van het type ondergrond op de dreiging van de bevingen als gevolg van de aardgaswinning. Ook onderzochten ze de sterkte van zestig verschillende typen woningen en gebouwen in Groningen. Zo werd in een bevingscentrum in Italië een typisch Gronings huis op een grote trilplaat gezet om te kijken hoe dat zich houdt onder een beving met een kracht van 5,0.
Bij het huidige gasproductieniveau moeten volgens de NAM in de komende vijf jaar zeker 5000 woningen en gebouwen versterkt worden, die nu nog niet aan de strengste risiconormen voldoen. “Het kan echter zijn dat in individuele gevallen een woning zwakker of sterker is dan de overige woningen van dat type”, zegt NAM-woordvoerder Sander van Rootselaar. “Het aantal te versterken woningen kan daardoor nog hoger uitkomen. We hebben wat dat betreft al een goed beeld en veel van die zwakkere gebouwen zijn veiliggesteld door het plaatsen van stutten.”
De NAM laat verder ook weten dat het aan de Nationaal Coördinator Groningen, Hans Alders, is om de versterkingsoperatie verder te leiden. Volgens NAM-directeur Gerald Schotman hebben ze nu veel meer gegevens en zijn daarom de onzekerheden kleiner geworden. Nog voor het einde van het jaar maakt minister Kamp bekend hoeveel gas de NAM volgend jaar mag winnen.
Telegraaf 16.11.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) is niet blij met de omkering van de bewijslast in het aardbevingsgebied. “Dat heeft niet onze voorkeur, integendeel”, stelt het gasconcern maandag in een reactie. Volgens de NAM valt de omkering van de bewijslast moeilijk te rijmen met de voorstellen van de Nationaal Coördinator Groningen om de schadeafhandeling zoveel mogelijk uit het juridische traject weg te houden en de bewoners te “ontzorgen”.
De aardoliemaatschappij laat weten dat de brief van Kamp echter duidelijk is en dat ze het verdere proces afwachten. De NAM gaat de wetswijziging bestuderen en waar nodig de schadeafhandeling aanpassen.
De Groningse gedeputeerde Eelco Eikenaar (SP) is wel blij met de toezegging van Kamp. “De Groningers komen hiermee een stuk sterker te staan bij de schadeafhandeling en dat is positief”, zegt hij maandag in een reactie. “Ze zullen dit zien als een erkenning van de problemen.”
De Nationaal Coördinator Groningen stelde eerder deze maand voor om een onafhankelijke arbiter aan te stellen die schadeclaims kan beoordelen voordat de stap naar de rechter moet worden gemaakt. “We moeten ervoor zorgen dat de schadeafhandeling wegblijft van de rechtszaal en dat we dan de omkering van de bewijslast niet eens nodig hebben”, zegt Eikenaar. “Als de NAM zich makkelijker opstelt, dan hebben ze er helemaal geen last van.”
BB 16.11.2015 Groningers hoeven straks niet meer zelf te bewijzen in een rechtszaak dat schade aan hun huis is veroorzaakt door gaswinning. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) maakt dat begin volgend jaar via een wetswijziging mogelijk.
Grote gevolgen
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) moet dan aantonen dat schade niet het gevolg is van aardbevingen die het gevolg zijn van de gaswinning. Dat heeft de bewindsman maandag aan de Tweede Kamer geschreven. Hij volgt daarmee de wens van de Kamer die zich eerder uitsprak voor het omkeren van de bewijslast. Kamp zag daar eerder niet de voordelen van. Hij vroeg advies aan de Raad van State omdat ‘het mogelijk grote gevolgen in Groningen’ heeft, zei hij in mei.
VK 16.11.2015 Groningers hoeven straks niet meer zelf te bewijzen in een rechtszaak dat schade aan hun huis is veroorzaakt door gaswinning. Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft zich na aanvankelijk verzet, alsnog geschaard achter een wetswijziging van de Tweede Kamer met deze strekking.
De bewijslast ligt naar verwachting vanaf volgend jaar bij de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Die moet straks aantonen dat schade aan huizen niet het gevolg is van aardbevingen die optraden door boringen naar gas. Dat heeft de bewindsman maandag aan de Tweede Kamer geschreven. Hij volgt daarmee alsnog een door de Kamer aangenomen amendement waarin het omkeren van de bewijslast is geregeld.
Kamp verzette zich daar eerder tegen. Ook premier Rutte was kritisch. Nadat de Tweede Kamer de omkering van de bewijslast had aangenomen, vroeg Kamp advies aan de Raad van State omdat ‘het mogelijk grote gevolgen in Groningen’ heeft, zei hij in mei. Het is uitzonderlijk dat het hoogste adviesorgaan van het kabinet zich over amendementen buigt. Dat doet het normaal gesproken alleen over wetsvoorstellen.
Trouw 16.11.2015 Groningers hoeven straks niet meer zelf te bewijzen in een rechtszaak dat schade aan hun huis is veroorzaakt door gaswinning. Minister van economische zaken Henk Kamp maakt dat begin volgend jaar via een wetswijziging mogelijk. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (Nam) is niet blij met de wijziging.
Volgens de wetswijziging moet de Nam in het vervolg aantonen dat schade niet het gevolg is van de aardbevingen die veroorzaakt worden door de gaswinning. Dat heeft de bewindsman maandag aan de Tweede Kamer geschreven. Hij volgt daarmee de wens van de Kamer die zich eerder uitsprak voor het omkeren van de bewijslast.
Kamp zag daar eerder niet de voordelen van. Hij vroeg advies aan de Raad van State omdat “het mogelijk grote gevolgen in Groningen” heeft, zei hij in mei. De Raad van State kwam in oktober met dat advies waarin ze schreef dat het in de Kamer aangenomen amendement verbetering behoeft. Dat gaat Kamp doen in een wetsaanpassing waarover de Kamer zich begin volgend jaar kan uitspreken.
De Nam is niet blij met de omkering van de bewijslast in het aardbevingsgebied. “Dat heeft niet onze voorkeur, integendeel”, stelt het concern in een reactie. Volgens de Nam valt de omkering van de bewijslast moeilijk te rijmen met de voorstellen van de Nationaal Coördinator Groningen om de schadeafhandeling zoveel mogelijk uit het juridische traject weg te houden en de bewoners te “ontzorgen”.
Telegraaf 16.11.2015 Groningers hoeven straks niet meer zelf te bewijzen in een rechtszaak dat schade aan hun huis is veroorzaakt door gaswinning. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) maakt dat begin volgend jaar via een wetswijziging mogelijk.
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) moet dan aantonen dat schade niet het gevolg is van aardbevingen die het gevolg zijn van de gaswinning. Dat heeft de bewindsman maandag aan de Tweede Kamer geschreven. Hij volgt daarmee de wens van de Kamer die zich eerder uitsprak voor het omkeren van de bewijslast.
Kamp zag daar eerder niet de voordelen van. Hij vroeg advies aan de Raad van State omdat “het mogelijk grote gevolgen in Groningen” heeft, zei hij in mei. De Raad van State kwam in oktober met dat advies waarin ze schreef dat het in de Kamer aangenomen amendement verbetering behoeft. Dat gaat Kamp doen in een wetsaanpassing waarover de Kamer zich begin volgend jaar kan uitspreken.
Een belangrijke verbetering in de afhandeling van de schade hoopt de minister ook te bereiken door de aanstelling van een onafhankelijke arbiter. “Ik verwacht dat dit de Groningers direct helpt en dat hierdoor de stap naar de rechter minder snel gemaakt zal hoeven worden. Als een schade correct en vlot wordt afgehandeld, hoeft de omkering van de bewijslast in de rechtszaal niet te worden ingezet.”
Eind april nam de Kamer een motie van PvdA en Partij voor de Dieren aan waarin werd gevraagd om omkering van de bewijslast. Ze kregen steun van SP, PVV, CDA, D66, ChristenUnie en SGP. De Kamer meent dat door het omkeren van de bewijslast schadezaken sneller kunnen worden afgehandeld.
NU 16.11.2015 De bewijslast van schade die is ontstaan door aardbevingen in Groningen wordt omgedraaid. De NAM (Nederlandse Aardolie Maatschappij) moet voortaan aantonen dat er geen sprake is van schade door gaswinning. Dat heeft minister Henk Kamp van Economische Zaken maandagochtend aan de Kamer geschreven.
Op deze manier kan de aardbevingsschade die wordt opgelopen in Groningen sneller en beter worden afgehandeld. Tot dusver moesten gedupeerden nog bewijzen dat schade aan hun woning is ontstaan door een beving.
Kamp zag eerder niet de voordelen van omkering in. Hij vroeg advies aan de Raad van State omdat “het mogelijk grote gevolgen in Groningen” heeft, zei hij in mei. De Raad van State kwam in oktober met dat advies, waarin stond dat het in de Kamer aangenomen amendement verbetering behoeft. Dat gaat Kamp doen in een wetsaanpassing waarover de Kamer zich begin volgend jaar kan uitspreken.
Telegraaf 14.11.2015 Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders is enorm geschrokken van de woede bij de Groningers over schade, onveiligheid en de onzekerheid bij de gaswinning en de aardbevingen. “Ik dacht dat ik wel wat situaties kende waarin het vertrouwen verloren was gegaan. Maar het heeft hier een vorm aan genomen die je niet vaak tegenkomt.”
Dat zegt hij in het Dagblad van het Noorden. Alders erkent dat Groningen de gaswinning en de bevingen meer dan zat is. Op zijn inventariseringsronde door de provincie liepen de emoties vaak hoog op. “Groningers kunnen heel goed in stilte boos zijn. Maar hier werd het gewoon keihard in je gezicht gezegd.” Alders vindt dat de Haagse politiek extra geld op tafel moet leggen om Groningen sociaal en economisch een oppepper te geven. Hij noemt dat een “erezaak”.
NU 13.11.2015 De Raad van State beslist woensdag 18 november of de gaskraan in Groningen verder of volledig moet worden dichtgedraaid. Dat meldt RTV Noord.
De raad buigt zich dan over de 41 beroepsschriften die tegen het gasbesluit van minister Henk Kamp (Economische Zaken) zijn ingediend. De bezwaren komen van diverse belanghebbenden, zoals inwoners van het aardbevingsgebied, gemeentebesturen, de provincie Groningen en waterschappen.
De Raad van State heeft zich in het voorjaar in een korte procedure ook al uitgesproken over de gaswinning. Toen besliste het adviesorgaan dat in en rond Loppersum voorlopig alleen gas mag worden gewonnen als dat op andere locaties niet meer mogelijk is en als dat vanuit een oogpunt van leveringszekerheid noodzakelijk is.
De Tweede Kamer besloot onlangs al dat de gaswinning in Groningen fors moet worden verminderd. Een motie van de ChristenUnie, waarin staat dat de gaswinning uit het oogpunt van de veiligheid van de Groningers ‘substantieel’ omlaag moet, werd door een ruimte meerderheid van de kamer aangenomen.
Tegen
Alleen de VVD en SGP waren tegen. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) meldde eerder ook al dat er vanaf 2016 minder vraag is naar gas uit Groningen. Dit komt doordat er meer duurzame energie wordt gebruikt en meer energie wordt bespaard.
Het kabinet beslist in december of de gaskraan in Groningen verder dichtgaat. Gewacht wordt nog op verschillende onderzoeken naar een verantwoord en veilig niveau van gaswinning. Op basis daarvan hakt Kamp een knoop door. Hij bekijkt daarbij of er meer gas uit kleinere gasvelden en uit het buitenland kan worden gehaald.
NU 13.11.2015 De Vereniging Eigen Huis (VEH) zet grote vraagtekens bij de juistheid van de cijfers die minister Henk Kamp (Economische Zaken) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd over de aardbevingsschade in Groningen. Dat laat VEH aan NU.nl weten.
Het aantal schadegevallen dat is afgehandeld door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), zou volgens de VEH veel hoger liggen.
Uit eigen onderzoek onder 5.700 leden blijkt dat 226 eigenwoningbezitters in het Groningse bevingsgebied aangeven dat hun schade nog niet is opgelost. Dat is flink meer dan de 58 gevallen die de NAM in oktober meldde.
VEH roept de politiek nu op met de werkelijke cijfers te komen en dat het “gegoochel met cijfers” moet stoppen. De Kamerleden zouden volgens de organisatie “onjuist en onvolledig” door Kamp zijn ingelicht wat betreft de cijfers.
VEH beticht de NAM ervan een eigen definitie te hanteren van wanneer de schade bij huizen is opgelost en er zouden dossiers, tegen de wil van huiseigenaren in, eenzijdig worden gesloten. Kamp wilde niet reageren op het bericht.
Telegraaf 13.11.2015 Het aantal gevallen van aardbevingsschade in Groningen dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) zegt te hebben afgehandeld, klopt niet. De NAM geeft een veel te rooskleurig beeld. Dat meldt Vereniging Eigen Huis na een peiling onder ruim 5700 leden die in het bevingsgebied wonen.
“De NAM goochelt met de aantallen door een geheel eigen definitie te hanteren van complexe schades en het herstel ervan”, aldus de vereniging vrijdag. De Tweede Kamer moet snel de werkelijke cijfers krijgen over het aantal Groningers dat wacht op de afwikkeling van de aardbevingsschade aan hun woning. Volgens Eigen Huis sluit de aardgasproducent eenzijdig veel lopende schadedossiers of worden ze doorgeschoven naar het Centrum Veilig Wonen (CVW).
Het CVW regelt niet alleen het herstel van schade, maar richt zich ook op het duurzamer en veiliger maken van woningen en andere gebouwen. Bij het centrum moeten sinds 1 januari alle aardbevingsschades gemeld worden. Eerdere meldingen blijven de verantwoordelijkheid van de NAM.
Uit de peiling blijkt dat bij 226 Groningse woningbezitters de schade niet is opgelost door de NAM. Volgens cijfers die minister van Economische Zaken Henk Kamp naar de Kamer heeft gezonden, wachten er nog ‘maar’ 58 huishoudens op afhandeling van hun zaak. Zo’n 10 procent van de Groningse huizenbezitters is lid van de vereniging. Eigen Huis verwacht dat het werkelijke aantal onopgeloste schades daarom nog veel groter is.
Trouw 14.11.2015 Het aantal gevallen van aardbevingsschade in Groningen dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) zegt te hebben afgehandeld, klopt niet. De NAM geeft een veel te rooskleurig beeld. Dat meldt Vereniging Eigen Huis na een peiling onder ruim 5700 leden die in het bevingsgebied wonen.
“De NAM goochelt met de aantallen door een geheel eigen definitie te hanteren van complexe schades en het herstel ervan”, aldus de vereniging vrijdag. De Tweede Kamer moet snel de werkelijke cijfers krijgen over het aantal Groningers dat wacht op de afwikkeling van de aardbevingsschade aan hun woning.
Volgens Eigen Huis sluit de aardgasproducent eenzijdig veel lopende schadedossiers of worden ze doorgeschoven naar het Centrum Veilig Wonen (CVW). Het CVW regelt niet alleen het herstel van schade, maar richt zich ook op het duurzamer en veiliger maken van woningen en andere gebouwen. Bij het centrum moeten sinds 1 januari alle aardbevingsschades gemeld worden. Eerdere meldingen blijven de verantwoordelijkheid van de NAM.
Uit de peiling blijkt dat bij 226 Groningse woningbezitters de schade niet is opgelost door de NAM. Volgens cijfers die minister van Economische Zaken Henk Kamp naar de Kamer heeft gezonden, wachten er nog ‘maar’ 58 huishoudens op afhandeling van hun zaak. Zo’n 10 procent van de Groningse huizenbezitters is lid van de vereniging. Eigen Huis verwacht dat het werkelijke aantal onopgeloste schades daarom nog veel groter is.
NU 09.11.2015 De Waddenvereniging wil dat minister Henk Kamp (Economische Zaken) de NAM dwingt een rapport over de gevolgen van de gaswinning voor de bodem van de Waddenzee af te maken. Dat meldt RTV Noord.
De NAM had uiterlijk 1 juli al klaar moeten zijn met het onderzoek naar de gevolgen van de gaswinning voor de bodem van de zee.
Uit de rapportage zou duidelijk moeten worden wat de langetermijngevolgen voor het wad zijn van de gaswinning in Groningen. De experts van de natuurorganisatie vrezen voor negatieve gevolgen voor de Waddenzee.
Als Kamp de NAM niet snel dwingt het rapport af te maken, stapt de Waddenvereniging naar de rechter. De organisatie zal dan eisen dat de gaswinning wordt teruggebracht naar het niveau van 2006 zolang het rapport er niet ligt.
Het onderzoek was een belangrijke voorwaarde voor het verlenen van een vergunning voor de gaswinning door het ministerie.
BB 04.11.2015 In 2016 worden 1650 corporatiewoningen in het aardbevingsgebied in Groningen versterkt en wordt in overleg met inwoners en gemeenten gestart met het voorbereiden van versterken van woningen elders in het gebied. Dat maakte Nationaal Coördinator Groningen (NCG) Hans Alders vanmiddag bekend in de presentatie van zijn meerjarenprogramma “Aardbevingsbestendig en kansrijk Groningen”.
Veiligheid voorop
Veiligheid van bewoners staat bij Alders voorop en daarom wil hij woningen vanuit de kern van het aardbevingsgebied, waar de grootste risico’s zijn, versterken. Ook wil Alders de schadeafhandeling verbeteren, een geschillenarbiter instellen over schade en een steunpunt inrichten voor bewoners. Niet alleen worden woningen, monumenten en gebouwen versterkt, maar ook ingezet op het duurzamer maken van de woningen, verbetering van de leefbaarheid en versterking van de regionale economie.
NU 04.11.2015 In de Tweede Kamer wordt wisselend gereageerd op het conceptmeerjarenprogramma Aardbevingsbestendig en kansrijk Groningen 2016-2020 van Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders.
”Dit rapport is nu een belangrijke stap, omdat enkele principes worden vastgelegd. Zoals dat de kwetsbaarste gebouwen als eerste worden aangepakt. Het is echter teleurstellend dat onduidelijk blijft om hoeveel gebouwen het gaat, wat er nu precies gaat gebeuren en wanneer Groningers weer veilig zijn”, zegt D66.
De ChristenUnie ”mist een duidelijke keuze voor het fors verlagen van de gaswinning, om op die manier het risico te verkleinen. Wel zien we meer duidelijkheid over de verstevigingsoperatie, die ingrijpend zal zijn. Daarom moeten bewoners een belangrijke stem hebben bij de uitvoering.”
De partij hoopt ”dat de schadeafhandeling veel beter en sneller wordt, nu de beoordeling onafhankelijk van de NAM gaat plaatsvinden.”
Weinig ambitie
GroenLinks ziet ”te weinig ambitie”. De partij wil dat minister Henk Kamp ”de veiligheid van de Groningers garandeert. Daarom moeten we overstappen op schone energie.”
De SP noemt de voorgestelde geschillencommissie positief ”mits het meteen vertrouwen wekt en de NAM echt naar de achtergrond gaat”. Verder is het plan ”weinig concreet” over aantallen en bedragen”.
Meer enthousiasme is er bij de coalitie. De VVD spreekt van ”goede aanbevelingen”. ”Dat er een alternatief wordt aangewezen voor de gevoelsmatige grote stap naar de rechter, acht de VVD begrijpelijk.”
Trouw 04.11.2015 Er komt een geschillencommissie die onenigheden over de afhandeling van de aardbevingsschade in Groningen moet beoordelen. De aanpak van de schade wordt daarmee ‘oplossingsgericht’ en ‘de veiligheid van bewoners staat voorop’. Hans Alders, de Nationaal Coördinator Groningen, zei dat vandaag bij de presentatie van het meerjarenplan Aardbevingsbestendig en Kansrijk Groningen.
Dit is de eerste keer dat ik hem hoor zeggen dat de veiligheid van de bewoners centraal staat, aldus Dick Kleijer, Groninger Bodembeweging.
Complexe gevallen krijgen een ‘case manager’ toegewezen. Loopt de afhandeling opnieuw vast, dan kan ook daar de arbiter uitspraak doen. Blijft er onenigheid, dan kan de gedupeerde in het uiterste geval naar de rechter stappen.
Voor bewoners wordt samen met maatschappelijke organisaties een steunpunt ingericht waar ze vragen kunnen stellen en hulp kunnen krijgen bij het invullen van formulieren. Ook bedrijven krijgen een apart loket waar ze terecht kunnen met vragen als er schade is. Hans Alders wil bovendien dat bij schadeherstel direct wordt gekeken naar ‘duurzaamheidsmaatregelen’, zoals het energiezuinig maken van een huis.
VK 04.11.2015 Groningers die van mening zijn dat hun huis schade heeft opgelopen door bevingen en niet tevreden zijn met het oordeel over hun zaak na beoordeling van een expert en een contraexpertise krijgen de mogelijkheid een arbiter in te schakelen die als ‘rijdende rechter’ een laatste oordeel velt. Die uitspraak is bindend voor de NAM. Dat maakte Nationaal Coördinator Groningen (NCG) Hans Alders woensdag bekend.
Alders presenteerde woensdag een conceptprogramma hoe de bevingsschade in Groningen af te handelen en de gebouwen in de provincie aardbevingsbestendiger te maken. De ‘rijdende rechter’, die langskomt bij de schademelder en uitspraak doet, is een van zijn voorstellen. Het inschakelen van de onafhankelijke arbiter kost de schademelder geen geld.
Ook wordt vanaf 1 januari 2016 in de afhandeling onderscheid gemaakt tussen ‘reguliere’ en ‘complexe’ schademeldingen. Complexe schade, bijvoorbeeld naast de bevingsschade ook andere schade is ontstaan of als er bijvoorbeeld sociale of financiële problemen zijn, verhuist per 1 januari 2016 van de burelen van de NAM naar het bureau van Alders.
Telegraaf 04.11.2015 Op welke manier worden de woningen hersteld en versterkt in het bevingsgebied van Groningen? Dat is een van de belangrijkste punten in het eerste meerjarenprogramma dat de Nationaal Coördinator Groningen, Hans Alders, woensdag presenteert.
Alders leidt een nieuwe rijksdienst met zo’n honderd werknemers die aan de slag gaat met de problemen door de aardbevingen in Groningen als gevolg van de gaswinning. De coördinator, die werd ingesteld op verzoek van de getroffen gemeenten en de provincie Groningen, kreeg een half jaar voor het maken van het eerste meerjarenprogramma.
Alders doet hij uit de doeken wat er allemaal moet gebeuren en in welke volgorde hij dat wil doen. Behalve de versterking van gebouwen, schenkt hij ook aandacht aan leefbaarheid, duurzaamheid en het versterken van de regionale economie.
NU 04.11.2015 Er komt een geschillencommissie die verschillen van mening over de afhandeling van de aardbevingsschade in Groningen moet beoordelen.
De aanpak van de schade wordt daarmee “oplossingsgericht” en “de veiligheid van bewoners staat voorop”.
Dat zei Hans Alders, de Nationaal Coördinator Groningen, woensdag in Zeerijp (gemeente Loppersum) bij de presentatie van het concept van het meerjarenprogramma Aardbevingsbestendig en kansrijk Groningen 2016-2020.
De geschillencommissie moet worden gevormd door oud-rechters. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft Alders beloofd dat ze zich in 99,9 procent van de gevallen bij de uitspraak van de arbiter neerlegt en niet naar de rechter stapt. ”De NAM komt daardoor meer op afstand te staan”, vindt Alders.
Complexe gevallen krijgen een ‘case manager’ toegewezen. Loopt de afhandeling opnieuw vast, dan kan ook daar de arbiter uitspraak doen. Blijft er onenigheid bestaan, dan kan een gedupeerde in het uiterste geval naar de rechter stappen.
Milieudefensie
De voorstellen van Alders kunnen bij Milieudefensie rekenen op kritiek. Het enige wat echt helpt om schade te voorkomen, is het dichtdraaien van de gaskraan, betoogt de milieuorganisatie.
”Met dit voorstel doet de overheid net alsof aardbevingen en gaswinning niks met elkaar te maken hebben. Zolang de gaswinning doorgaat blijven er aardbevingen plaatsvinden. De gaskraan moet dus zo snel mogelijk dicht. We kunnen namelijk prima zonder Gronings gas, als we in volle vaart inzetten op het energieneutraal maken van woningen. Ook met de geschillencommissie die Alders voorstelt, blijft het dweilen met de kraan open.”
Telegraaf 04.11.2015 Er komt een geschillencommissie die verschillen van mening over de afhandeling van de aardbevingsschade in Groningen moet beoordelen. De aanpak van de schade wordt daarmee “oplossingsgericht” en “de veiligheid van bewoners staat voorop”.
Dat zei Hans Alders, de Nationaal Coördinator Groningen, woensdag in Zeerijp (gemeente Loppersum) bij de presentatie van het concept van het meerjarenprogramma Aardbevingsbestendig en kansrijk Groningen 2016-2020. De geschillencommissie moet worden gevormd door oud-rechters. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft Alders beloofd dat ze zich in 99,9 procent van de gevallen bij de uitspraak van de arbiter neerlegt en niet naar de rechter stapt. “De NAM komt daardoor meer op afstand te staan”, vindt Alders.
Complexe gevallen krijgen een ‘case manager’ toegewezen. Loopt de afhandeling opnieuw vast, dan kan ook daar de arbiter uitspraak doen. Blijft er onenigheid bestaan, dan kan een gedupeerde in het uiterste geval naar de rechter stappen.
Steunpunt
Voor bewoners wordt samen met maatschappelijke organisaties (Groninger Gasberaad, Groninger Bodem Beweging) een steunpunt ingericht, waar ze vragen kunnen stellen en hulp kunnen krijgen bij onder meer het invullen van formulieren. Voor bedrijven wordt een loket opgezet waar ze kunnen bespreken hoe ze verder moeten als er aardbevingsschade is die de omzet of bedrijfsvoering aantast.
Als het aan Alders ligt, wordt bij schadeherstel direct ook gekeken naar duurzaamheidsmaatregelen, bijvoorbeeld het energiezuinig maken van een huis. Daarvoor moet een nieuwe regeling komen in de plaats van de huidige regel, waarbij huiseigenaren met schade 4000 euro krijgen om hun woning te verbeteren.
Trouw 04.11.2015 Wat gaat er de komende vijf jaar gebeuren om aardbevingsschade in Groningen te herstellen en te voorkomen? Vanmiddag weten we het. Nationaal Coördinator Hans Alders presenteert dan zijn concept-programma Aardbevingsbestendig en Kansrijk Groningen.
Met alle respect voor de mensen in Loppersum, maar ik ken huizen buiten de zogenoemde schadecontouren die er veel erger aan toe zijn.
Verwacht wordt dat in het rapport onder meer staat welk deel van het bevingsgebied als eerste wordt aangepakt, en hoe precies de versterking en het herstel van de schadepanden worden geregeld. Ook staat vermoedelijk in het rapport hoe het geld wordt verdeeld; in totaal heeft de Nationaal Coördinator tot 2020 83 miljoen euro te besteden.
De Groningers zijn sceptisch, heel sceptisch. In hun ogen wordt er veel gepraat en weinig gedaan, schade wordt niet erkend, huizen staan jaren in de stutten en de bevingen gaan intussen gewoon door. Alders zette in augustus bovendien kwaad bloed toen hij in een interview zei dat niet 170.000, maar ‘slechts’ vele tienduizenden woningen moeten worden verstevigd.
Slappe ondergrond
Neem Hiltje Zwarberg (58) uit Termunterzijl. Bijna een jaar geleden, een week voor Kerst, werden hij en zijn vrouw uit hun huis gezet. De woning was te gevaarlijk om in te blijven, aan één kant dreigden de muren weg te zakken. Ze trokken in een huurwoning, op kosten van de Nam. Maar die heeft per 1 november de huur stopgezet. Reden: de schade aan het huis zou niet het gevolg zijn van de gaswinning, maar van een slappe ondergrond. Zwarberg spande een kort geding aan.
BB 03.11.2015 Het veiliger maken van woningen in het Groningse aardbevingsgebied gaat langzamer dan gepland. De doelstelling om dit jaar drieduizend huizen te versterken wordt niet gehaald. In het eerste halfjaar waren dat er ruim vijfhonderd, de helft van wat er op de planning stond. Minister Kamp (Economische Zaken) wil nog eerder en beter overleg met bewoners en gemeenten om de vaart erin te houden.
Afstemming kost meer tijd
Dat schrijft de minister vandaag in een brief aan de Tweede Kamer naar aanleiding van de voortgangsrapportage van het Centrum Veilig Wonen (CVW) en de eerste rapportage van de Commissie van Toezicht op het CVW. Volgens Kamp kost het maken van de bouwplannen en de afstemming daarover met bewoners en andere betrokken partijen meer tijd dan van te voren was ingeschat. Ook de ambitie om 1.650 woningen van woningcorporaties tegelijkertijd te versterken en te verduurzamen (nul op de meter-woningen) zorgt ervoor dat het CVW haar planning voor dit jaar naar beneden heeft moeten bijstellen. Ook de bijgestelde prognoses worden vermoedelijk niet gehaald. Een nieuwe planning komt uit de stukken niet naar voren.
Telegraaf 03.11.2015 De veiligheidsnormen voor alle bouwwerken in het aardbevingsgebied in Groningen worden verscherpt. Minister Kamp van Economische Zaken heeft dat per brief aan de Tweede Kamer laten weten. De bewindsman neemt advies over van de commissie-Meijdam, die zich buigt over de bouwnormen in het gebied. Dat meldt RTV Noord.
De commissie gaat uit van de norm waarbij het risico wordt aanvaardt dat één op de 100.000 inwoners komt te overlijden als door gaswinning een gebouw instort. Volgens Kamp is dat aanvaardbaar. Hij wijst erop dat door de invoering van deze norm in het aardbevingsgebied sprake is van dezelfde veiligheidsnorm als in de rest van het land. Kamp wil dat gebouwen die niet aan deze norm voldoen versneld worden aangepakt.
VK 03.11.2015 Het gaat dit jaar niet meer lukken om drieduizend Groningse huizen aardbevingsbestendig te maken. Dat schrijft minister Henk Kamp (Economische Zaken, VVD) dinsdag aan de Tweede Kamer. De afspraak om drieduizend huizen te verstevigen is volgens de minister te ambitieus geweest.
De minister schrijft dat hij de eerste halfjaarrapportage heeft ontvangen van het Centrum voor Veilig Wonen, de organisatie die de huizen in Groningen versterkt. Afgelopen voorjaar stelde het CVW een plan op om in 2015 in totaal 3.006 gebouwen te versterken. Uit de rapportage over de eerste helft van 2015 blijkt echter dat het beoogde aantal gebouwen dit jaar niet meer verstevigd kan worden en dat het CVW de planning ‘aanzienlijk naar beneden heeft moeten bijstellen’, aldus minister Kamp.
In de eerste helft van 2015 zijn slechts 535 woningen verstevigd, iets meer dan de helft van het aantal gebouwen dat in die periode versterkt zou moeten worden. Dat komt volgens de minister doordat de betrokken partijen de doorlooptijd van de werkzaamheden hebben onderschat. Het duurt lang om met bewoners consensus te bereiken over de geplande werkzaamheden. Ook het verkrijgen van vergunningen kost tijd.
NU 03.11.2015 De veiligheidsnormen voor alle bouwwerken in het aardbevingsgebied in Groningen worden verscherpt. Minister Kamp van Economische Zaken heeft dat per brief aan de Tweede Kamer laten weten. Dat meldt RTV Noord dinsdag.
De bewindsman neemt advies over van de commissie-Meijdam, die zich buigt over de bouwnormen in het gebied.
De commissie gaat uit van de norm waarbij het risico wordt aanvaardt dat één op de 100.000 inwoners komt te overlijden als door gaswinning een gebouw instort.
Aanvaardbaar
Volgens Kamp is dat aanvaardbaar. Hij wijst erop dat door de invoering van deze norm in het aardbevingsgebied sprake is van dezelfde veiligheidsnorm als in de rest van het land.
Kamp wil dat gebouwen die niet aan deze norm voldoen versneld worden aangepakt.
AD 03.11.2015 Het doel om nog dit jaar drieduizend huizen in Groningen aardbevingsbestendig te maken is bij lange na gehaald. Dat heeft minister Henk Kamp tegen de Tweede Kamer gezegd.
Volgens Kamp zijn de afspraken te ambitieus geweest. In de eerste helft van 2015 zijn slechts een kleine vijfhonderd huizen aardbevingsbestendig gemaakt. Volgens Kamp hebben alle betrokken partijen het project onderschat.
Het is met name verkeerd gegaan door veel te optimistisch geschatte doorlooptijden. Achteraf blijkt nu dat de communicatie met bewoners en het aanvragen van vergunningen veel langer duurt dan was ingeschat.
Veiligheid
In de brief aan de Tweede Kamer staat ook te lezen dat de veiligheidsnormen voor alle bouwwerken in het aardbevingsgebied in Groningen worden verscherpt. De bewindsman neemt het advies over van de commissie-Meijdam, die zich buigt over de bouwnormen in het gebied. Kamp wil dat gebouwen die niet aan deze norm voldoen versneld worden aangepakt.
Woningen in Groningen in het gaswinningsgebied lopen risico op ernstige schade door de gasbevingen. Tienduizenden woningen zijn al beschadigd. Minister Kamp beloofde te investeren in het aardbevingsbestendig maken van woningen, maar die belofte blijkt nu in de praktijk ambitieuzer dan mogelijk is.
Telegraaf 03.11.2015 In Groningen zullen dit jaar veel minder huizen aardbevingsbestendig worden gemaakt dan gedacht. Het plan was om zo’n 3000 panden op te knappen, maar door tegenvallers is dat aantal nu teruggeschroefd naar zo’n 2300.
Dat er minder huizen veiliger worden gemaakt heeft te maken met slepende discussies tussen inspecteurs en bewoners. De onderlinge gesprekken over de bouwkundige aanpassingen duren langer dan voorheen werd aangenomen, staat in een rapportage van het Centrum Veilig Wonen.
Uit de cijfers blijkt dat er wel stappen worden gemaakt als het om eenvoudige schade gaat, zoals wankele schoorstenen. Er moesten 840 van dit soort gebouwonderdelen worden hersteld. De verwachting is dat het er fors meer zullen zijn: zo’n 1430, wordt geschat.
Maar als het om complete huizen gaat, zijn de resultaten ronduit bedroevend. Zo was het plan om 900 rijtjeshuizen onder handen te nemen. Die doelstelling is inmiddels teruggebracht tot een schamele 200.
Minister Kamp (Economische Zaken) noemt de tegenvaller ‘ongewenst’ en ‘zeer vervelend’ voor de bewoners. Hij wijst erop dat er bij acuut gevaar altijd snel wordt opgetreden. De VVD-bewindsman wil dat bewoners ‘eerder en beter’ betrokken worden bij de plannen voor het aanpakken van hun woning. De verwachting is dat Hans Alders, de Nationaal Coördinator Groningen, daar morgen meer over bekend zal maken. De PvdA-coryfee is morgen in Groningen om zijn eerder aangekondige ‘deltaplan’ voor het aardbevingsgebied te ontvouwen.
NU 31.10.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) zou onjuiste informatie bij gaswinningsplannen in Groningen hebben gegeven.
Dat schrijft het Dagblad van het Noorden zaterdag op basis van het jaarverslag van de Technische Commissie Bodembeweging (Tcbb).
De gevolgen van ondiepe aardbevingen zouden te positief zijn voorgesteld en er wordt ook betwijfeld of de aanname klopt dat het schadegebied beperkt blijft tot zeven kilometer rond het epicentrum bij een ondiepe beving.
“De commissie heeft de minister aanbevolen de aanvrager te wijzen op deze onjuiste informatie en aan te geven dat deze informatie in nieuwe aanvragen niet meer zal worden geaccepteerd”, staat volgens de krant in het jaarverslag.
Telegraaf 31.10.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft onjuiste informatie gegeven bij gaswinningsplannen in Groningen. Dat schrijft het Dagblad van het Noorden zaterdag op basis van het jaarverslag van de Technische Commissie Bodembeweging (Tcbb).
De NAM heeft onder meer de gevolgen van ondiepe aardbevingen structureel te positief voorgesteld. Betwijfeld wordt ook of de aanname klopt dat het gebied waar schade optreedt na een ondiepe beving, beperkt blijft tot zeven kilometer rond het epicentrum. “De commissie heeft de minister aanbevolen de aanvrager te wijzen op deze onjuiste informatie en aan te geven dat deze informatie in nieuwe aanvragen niet meer zal worden geaccepteerd”, staat volgens de krant in het jaarverslag.
NU 29.10.2015 Scheuren in huizen in het Twentse Rossum zijn niet veroorzaakt door injecties van vervuild water in lege gasvelden.
Dat concludeerde de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) donderdag na onderzoek van adviesbureau Arcadis.
In zeven woningen in het dorp zijn scheuren ontstaan.
De huizen staan vlakbij lege gasvelden die door de NAM tot juni dit jaar met miljoenen liters vervuild water werden volgepompt. Dat water is afkomstig van een oliewinningslocatie in Drenthe. In juni werd de oliewinning stopgezet na onrust in Twente. Niet alleen hadden huizen scheuren, ook bleek een van de pijpen lek.
De scheuren zijn vermoedelijk veroorzaakt door de bodemgesteldheid in Rossum, blijkt uit het rapport van Arcadis. Bij de bouw van die huizen, en latere verbouwingen, zou onvoldoende rekening zijn gehouden met de gesteldheid van de bodem, aldus de NAM.
Telegraaf 29.10.2015 Scheuren in huizen in het Twentse Rossum zijn niet veroorzaakt door injecties van vervuild water in lege gasvelden. Dat concludeerde de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) donderdag na onderzoek.
In zeven woningen in het dorp zijn scheuren ontstaan. De huizen staan vlakbij lege gasvelden die door de NAM tot juni dit jaar met miljoenen liters vervuild water werden volgepompt. Dat water is afkomstig van een oliewinningslocatie in Drenthe. In juni werd de oliewinning stopgezet na onrust in Twente. Niet alleen hadden huizen scheuren, ook bleek een van de pijpen lek.
De scheuren zijn vermoedelijk veroorzaakt door de bodemgesteldheid in Rossum, blijkt uit het rapport van Arcadis. Bij de bouw van die huizen, en latere verbouwingen, zou onvoldoende rekening zijn gehouden met de gesteldheid van de bodem, aldus de NAM.
Minder draagkracht
In het onderzoek zijn 21 grondboringen gedaan. Door een mix van zand en klei zou de bodem onder deze huizen minder draagkracht hebben. Ook bleek de bodem rond de woningen niet verontreinigd, een angst die er vooral was onder bewoners. Volgens Statenlid Robert Jansen (GroenLinks) neemt dit rapport de zorgen bij Provinciale Staten niet weg. “Deze uitkomsten betekenen niet dat het injecteren van afvalwater nu opeens veilig is.” Hij noemt de conclusies in het Arcadis-rapport ‘opvallend stellig’.
Ook het CDA blijft van mening dat het injecteren gestaakt moet blijven. “Het terrein van de NAM zelf is verontreinigd maar een paar meter verderop is onder de huizen niets aangetroffen”, zegt Statenlid Bouwien Rutten. “Dat roept vragen op.”
BB 28.10.2015 Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft zich dinsdag uitgesproken tegen de mogelijke gaswinning bij Terschelling. De Kamer vindt dat er bij het Waddeneiland niet naar gas moet worden geboord, omdat dit niet past binnen de regels voor milieu- en natuurbescherming.
Koelkast
Het gezamenlijke voorstel waarin PvdA, D66, GroenLinks, Partij voor de Dieren en ChristenUnie het kabinet oproepen om niet naar gas te boren bij Terschelling, kreeg bijval van de SP en diverse kleine partijen. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) beslist pas in de loop van 2016 over mogelijke gaswinning bij Terschelling. Oliebedrijf Tulip Oil heeft de plannen tot die tijd in de koelkast gezet.
Afstel
Eilandbewoners en milieuorganisaties verzetten zich tegen de plannen voor gaswinning. De vereniging gasTvrij Terschelling is dan ook heel blij en dankt alle partijen die voor de motie hebben gestemd, voor hun inzet. ‘Dit is een grote stap op weg naar afstel van de plannen om hier naar gas te gaan boren’, aldus woordvoerster Annet van Essen. ‘Natuurlijk kan minister Kamp de motie naast zich neerleggen maar dit is wel een heel krachtig signaal dat Nederland geen gasindustrie wil in dit kwetsbare Waddengebied.’ Het wachten is nu op de reactie van minister Kamp, aldus gasTvrij Terschelling.
AD 27.10.2015 Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft zich dinsdag uitgesproken tegen de mogelijke gaswinning bij Terschelling. De Kamer vindt dat er bij het Waddeneiland niet naar gas moet worden geboord, omdat dit niet past binnen de regels voor milieu- en natuurbescherming.
Dit is een grote stap op weg naar afstel van de plannen om hier naar gas te gaan boren, aldus Annet van Essen
Het gezamenlijke voorstel waarin PvdA, D66, GroenLinks, Partij voor de Dieren en ChristenUnie het kabinet oproepen om niet naar gas te boren bij Terschelling, kreeg bijval van de SP en diverse kleine partijen. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) beslist pas in de loop van 2016 over mogelijke gaswinning bij Terschelling. Oliebedrijf Tulip Oil heeft de plannen tot die tijd in de koelkast gezet.
VK 27.10.2015 Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft zich dinsdag uitgesproken tegen de mogelijke gaswinning bij Terschelling. De Kamer vindt dat er bij het Waddeneiland niet naar gas moet worden geboord, omdat dit niet past binnen de regels voor milieu- en natuurbescherming.
Het gezamenlijke voorstel waarin PvdA, D66, GroenLinks, Partij voor de Dieren en ChristenUnie het kabinet oproepen om niet naar gas te boren bij Terschelling, kreeg bijval van de SP en diverse kleine partijen. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) beslist pas in de loop van 2016 over mogelijke gaswinning bij Terschelling. Oliebedrijf Tulip Oil heeft de plannen tot die tijd in de koelkast gezet.
Kwetsbaar Waddengebied
Dit is een grote stap op weg naar afstel van de plannen om hier naar gas te gaan boren, aldus woordvoerster Annet van Essen
Eilandbewoners en milieuorganisaties verzetten zich tegen de plannen voor gaswinning. De vereniging gastvrij Terschelling is dan ook heel blij en dankt alle partijen die voor de motie hebben gestemd, voor hun inzet. ‘Dit is een grote stap op weg naar afstel van de plannen om hier naar gas te gaan boren’, aldus woordvoerster Annet van Essen. ‘Natuurlijk kan minister Kamp de motie naast zich neerleggen maar dit is wel een heel krachtig signaal dat Nederland geen gasindustrie wil in dit kwetsbare Waddengebied.’ Het wachten is nu op de reactie van minister Kamp, aldus gastvrij Terschelling.
Trouw 27.10.2015 Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft zich dinsdag uitgesproken tegen de mogelijke gaswinning bij Terschelling. De Kamer vindt dat er bij het Waddeneiland niet naar gas moet worden geboord, omdat dit niet past binnen de regels voor milieu- en natuurbescherming.
Het gezamenlijke voorstel waarin PvdA, D66, GroenLinks, Partij voor de Dieren en ChristenUnie het kabinet oproepen om niet naar gas te boren bij Terschelling, kreeg bijval van de SP en diverse kleine partijen. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) beslist pas in de loop van 2016 over mogelijke gaswinning bij Terschelling. Oliebedrijf Tulip Oil heeft de plannen tot die tijd in de koelkast gezet.
Eilandbewoners en milieuorganisaties verzetten zich tegen de plannen voor gaswinning. De vereniging gasTvrij Terschelling is dan ook heel blij en dankt alle partijen die voor de motie hebben gestemd, voor hun inzet. ‘Dit is een grote stap op weg naar afstel van de plannen om hier naar gas te gaan boren’, aldus woordvoerster Annet van Essen. ‘Natuurlijk kan minister Kamp de motie naast zich neerleggen maar dit is wel een heel krachtig signaal dat Nederland geen gasindustrie wil in dit kwetsbare Waddengebied.’ Het wachten is nu op de reactie van minister Kamp, aldus gasTvrij Terschelling.
Telegraaf 27.10.2015 Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft zich dinsdag uitgesproken tegen de mogelijke gaswinning bij Terschelling. De Kamer vindt dat er bij het Waddeneiland niet naar gas moet worden geboord, omdat dit niet past binnen de regels voor milieu- en natuurbescherming.
Het gezamenlijke voorstel waarin PvdA, D66, GroenLinks, Partij voor de Dieren en ChristenUnie het kabinet oproepen om niet naar gas te boren bij Terschelling, kreeg bijval van de SP en diverse kleine partijen. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) beslist pas in de loop van 2016 over mogelijke gaswinning bij Terschelling. Oliebedrijf Tulip Oil heeft de plannen tot die tijd in de koelkast gezet.
Eilandbewoners en milieuorganisaties verzetten zich tegen de plannen voor gaswinning. De vereniging gasTvrij Terschelling is dan ook heel blij en dankt alle partijen die voor de motie hebben gestemd, voor hun inzet. “Dit is een grote stap op weg naar afstel van de plannen om hier naar gas te gaan boren”, aldus woordvoerster Annet van Essen. “Natuurlijk kan minister Kamp de motie naast zich neerleggen maar dit is wel een heel krachtig signaal dat Nederland geen gasindustrie wil in dit kwetsbare Waddengebied.” Het wachten is nu op de reactie van minister Kamp, aldus gasTvrij Terschelling.
Ook de Waddenvereniging is verheugd over de uitslag van de stemming. Directeur Arjan Berkhuysen: “Dit laat zien dat de Tweede Kamer het Waddengebied serieus neemt en dat je verschil kan maken als je samen dat geluid laat horen. Dat zal vast niet de laatste keer zijn.”
De gemeente Schiermonnikoog is verheugd met de aandacht van de Tweede Kamer voor het Waddengebied. Wel betreurt de gemeente het dat de motie zich alleen uitspreekt tegen gaswinning bij Terschelling en niet ook tegen gaswinning bij Schiermonnikoog en in de rest van het Waddengebied. Ook bij Schiermonnikoog dreigt gaswinning, aldus de gemeente. Er ligt reeds een ontwerpbesluit om een proefboring toe te staan door GDF Suez E&P op een opvallende plek, enkele kilometers ten noorden van Schiermonnikoog.
BB 20.10.2015 De provincie Groningen trekt subsidie uit voor bedrijven die apparatuur willen ontwikkelen om informatie over aardbevingen in de provincie te verzamelen en te registreren. Deze meetnetten zouden aanvullend moeten zijn op die van de NAM en het KNMI.
Initiatieven van bedrijven
‘Ons bereiken initiatieven, subsidieaanvragen en projectvoorstellen die gericht zijn op het verzamelen en registreren van (aanvullende) meetinformatie over aardbevingen in onze provincie’, schrijven de Groningse Gedeputeerde Staten in een brief aan Provinciale Staten. GS waarderen deze initiatieven en de grote betrokkenheid van verschillende MKB-bedrijven bij de Groningse samenleving en de gevolgen van de gaswinning en wil er uit (bestaande) provinciale subsidieprogramma’s een bijdrage aan leveren.
AD 20.10.2015 In Madurodam werd zaterdag actie gevoerd tegen gaswinning in Groningen. Een sympathisant van actiegroep Schokkend Groningen plaatste in de miniatuurstad zo’n dertig spandoeken, minispandoeken welteverstaan.
Een oplettende bezoeker liet het themapark zaterdag weten dat iemand bezig was iets binnen de maquettes te plaatsen. ,,En dat is natuurlijk niet de bedoeling”, aldus een woordvoerder van het park. ,,Dat hebben we deze persoon ook gezegd, waarop diegene geen reactie gaf en direct wegging.” Er werden niet alleen leuzen over Groningen geplaatst, maar ook over andere zaken, zoals een steentje met daarop MH17 geschreven.
John Lanting, voorzitter van actiegroep Schokkend Groningen zegt niet op de hoogte te zijn geweest van de actie. ,,Ik kreeg een foto toegestuurd van een sympathisant. Het is een ludieke manier om aandacht te vragen.” Zelf zou hij op een andere manier actie voeren. ,,Wij gaan verder, maar iedere actie is een goede. We vinden het leuk als sympathisanten op pad gaan.”
Telegraaf 20.10.2015 In Madurodam is een Gronings miniprotest gevoerd. Een spandoekje met de tekst ‘Schokkend Groningen’ werd voor het station van Groningen in het miniatuurstadje geplaatst.
Een foto daarvan werd door actiegroep Schokkend Groningen op Twitter geplaatst, maar voorzitter John Lanting stelt niet op de hoogte te zijn geweest van de actie. De actiegroep strijdt tegen de gaswinning in Groningen.
Het spandoekje is inmiddels verwijderd uit Madurodam, meldt Omroep West.
RTVWEST 19.10.2015 Een klein spandoekje met de tekst ‘Schokkend Groningen’ is geplaatst voor het treinstation van Groningen in Madurodam. De actiegroep Schokkend Groningen plaatste een foto daarvan op Twitter, de actiegroep strijdt voor het terugdraaien van de gaskraan in Groningen.
Voorzitter John Lanting van Schokkend Groningen zegt niet op de hoogte te zijn geweest van de actie, maar vindt het een ludieke actie en daarom deelde hij het op social media. Volgens Lanting was Madurodam niet blij met het spandoekje.
De voorzitter van de actiegroep vroeg aan het miniatuurpark in Den Haag of Groningse monumenten in de steigers gezet konden worden, om zo de problematiek van de noordelijke provincie te tonen. Of het park daarmee instemt, is niet bekend. Het doekje is inmiddels weggehaald uit Madurodam.
Den HaagFM 19.10.2015 Actievoerders tegen de gaswinning in Groningen hebben in Madurodam mini-spandoeken geplaatst.
Voor de maquette van het treinstation in Groningen werd zaterdag een spandoekje neergezet met de tekst ‘Schokkend Groningen’. Dat is een groep verontruste bewoners die al langere tijd actie voert. Ze zeggen bij elkaar meer dan dertig spandoekjes te hebben achtergelaten in de miniatuurstad.
Medewerkers van Madurodam waren niet blij met deze vorm van protest. “We zijn geen platform voor politieke of maatschappelijke discussies, Madurodam is een vrolijk park voor kinderen”, aldus een woordvoerster. …lees meer
Telegraaf 19.10.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) staat afwijzend tegenover het idee het gas uit Groningen alleen nog te gebruiken ter aanvulling op gas van kleinere Noordzeevelden en importgas uit Rusland.
Dat zegt topman Gerald Schotman maandag in een interview met het FD. “Ik denk dat het geen goed idee is om lage niveaus tijdens de zomer met heel hoge niveaus in de winter af te wisselen”, zegt Schotman. “Mij lijkt een vlakkere, stabielere productie een beter idee. Maar ik kan dat niet aantonen, dus laten we niet speculeren en het eerst onderzoeken.”
AD 16.10.2015 De Groningse bodem schudt bij bevingen minder hard dan gedacht. Dat blijkt uit nieuwe metingen van het KNMI, meldde het instituut vrijdag.
Het KNMI benadrukt er nog steeds van uit te gaan dat Groningen getroffen kan worden door een beving met een kracht van 5 op de schaal van Richter.
Het instituut heeft dan ook niet gekeken naar de Richter-schaal, maar naar de grondversnelling. Deze bepaalt hoe sterk een beving voelbaar is aan het aardoppervlak.
In de gemeente Loppersum, waar de seismische dreiging het grootst is, is de te verwachten grondversnelling gedaald met 14 procent. Op grotere afstand van Loppersum is de daling soms wel 50 procent. Doordat het meetnetwerk is uitgebreid, kan het KNMI betere voorspellingen doen.
NU 16.10.2015 De Groningse bodem schudt bij bevingen minder hard dan gedacht. Dat blijkt uit nieuwe metingen van het KNMI, zo meldt het instituut vrijdag.
Het KNMI benadrukt er nog steeds van uit te gaan dat Groningen getroffen kan worden door een beving met een kracht van 5 op de schaal van Richter.
Het instituut heeft dan ook niet gekeken naar de Richter-schaal, maar naar de grondversnelling. Deze bepaalt hoe sterk een beving voelbaar is aan het aardoppervlak.
In de gemeente Loppersum, waar de seismische dreiging het grootst is, is de te verwachten grondversnelling gedaald met 14 procent. Op grotere afstand van Loppersum is de daling soms wel 50 procent. Doordat het meetnetwerk is uitgebreid, kan het KNMI betere voorspellingen doen.
Sinds de eerste aardbeving boven het Groningen-gasveld, in 1986, zijn er door het KNMI meer dan duizend aardbevingen in het gebied geregistreerd. De zwaarste aardbeving in Noord-Nederland had een kracht van 3,6 op de schaal van Richter en vond plaats in Huizinge, in augustus 2012.
Telegraaf 16.10.2015 De Groningse bodem schudt bij bevingen minder hard dan gedacht. Dat blijkt uit nieuwe metingen van het KNMI, meldde het instituut vrijdag.
Het KNMI benadrukt er nog steeds van uit te gaan dat Groningen getroffen kan worden door een beving met een kracht van 5 op de schaal van Richter.
Het instituut heeft dan ook niet gekeken naar de Richter-schaal, maar naar de grondversnelling. Deze bepaalt hoe sterk een beving voelbaar is aan het aardoppervlak.
In de gemeente Loppersum, waar de seismische dreiging het grootst is, is de te verwachten grondversnelling gedaald met 14 procent. Op grotere afstand van Loppersum is de daling soms wel 50 procent. Doordat het meetnetwerk is uitgebreid, kan het KNMI betere voorspellingen doen.
Sinds de eerste aardbeving boven het Groningen-gasveld, in 1986, zijn er door het KNMI meer dan duizend aardbevingen in het gebied geregistreerd. De zwaarste aardbeving in Noord-Nederland had een kracht van 3,6 op de schaal van Richter en vond plaats in Huizinge, in augustus 2012.
BB 16.10.2015 De Tweede Kamer doet een nieuwe poging om te voorkomen dat er bij Terschelling naar gas kan worden geboord. PvdA, D66, GroenLinks en Partij voor de Dieren kwamen donderdag gezamenlijk met een motie waarin ze zich daar tegen uitspreken.
Niet voldoende steun
Een meerderheid in de Kamer wil geen gaswinning bij Terschelling. Desondanks liep het eerder mis en kregen verschillende voorstellen om natuur en milieu bij het Waddeneiland te beschermen tegen de gevolgen van de boringen niet voldoende steun.
In de koelkast
Na de herfstvakantie stemt de Kamer over de nieuwe motie. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) beslist pas medio 2016 over mogelijke gasboringen bij Terschelling. Oliebedrijf Tulip Oil heeft de plannen tot die tijd in de koelkast gezet. Eilandbewoners en milieuorganisaties verzetten zich tegen de plannen voor gaswinning. (ANP)
NU 16.10.2015 De Tweede Kamer doet een nieuwe poging om te voorkomen dat er bij Terschelling naar gas kan worden geboord.
PvdA, D66, GroenLinks en Partij voor de Dieren kwamen donderdag gezamenlijk met een motie waarin ze zich daar tegen uitspreken.
Een meerderheid in de Kamer wil geen gaswinning bij Terschelling. Desondanks liep het eerder mis en kregen verschillende voorstellen om natuur en milieu bij het Waddeneiland te beschermen tegen de gevolgen van de boringen niet voldoende steun.
Na de herfstvakantie stemt de Kamer over de nieuwe motie. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) beslist pas medio 2016 over mogelijke gasboringen bij Terschelling. Oliebedrijf Tulip Oil heeft de plannen tot die tijd in de koelkast gezet. Eilandbewoners en milieuorganisaties verzetten zich tegen de plannen voor gaswinning.
Telegraaf 15.10.2015 De Tweede Kamer doet een nieuwe poging om te voorkomen dat er bij Terschelling naar gas kan worden geboord. PvdA, D66, GroenLinks en Partij voor de Dieren kwamen donderdag gezamenlijk met een motie waarin ze zich daar tegen uitspreken.
Een meerderheid in de Kamer wil geen gaswinning bij Terschelling. Desondanks liep het eerder mis en kregen verschillende voorstellen om natuur en milieu bij het Waddeneiland te beschermen tegen de gevolgen van de boringen niet voldoende steun.
Na de herfstvakantie stemt de Kamer over de nieuwe motie. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) beslist pas medio 2016 over mogelijke gasboringen bij Terschelling. Oliebedrijf Tulip Oil heeft de plannen tot die tijd in de koelkast gezet. Eilandbewoners en milieuorganisaties verzetten zich tegen de plannen voor gaswinning.
Telegraaf 15.10.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) overweegt medio 2016 het injecteren van afvalwater in lege gasvelden in Twente te hervatten. Statenleden willen daarom dat de provincie nu aan minister Henk Kamp (Economische Zaken) vraagt om de vergunning in te trekken. Volgens Provinciale Staten is de injectie een gevaar voor het drinkwater en natuurgebieden in Twente.
Provinciale Staten van Overijssel namen in september een motie aan om bij het opnieuw opstarten van de afvalwaterinjecties een intrekkingsverzoek bij Kamp te doen. “Het is nu aan Gedeputeerde Staten om daar gehoor aan te geven”, aldus Statenlid van GroenLinks Robert Jansen donderdag.
Vanuit de oliewinningslocatie in het Drentse Schoonebeek werden miljoenen liters vervuild water naar lege gasvelden in Twente gepompt. De NAM staakte de oliewinning in juni omdat de pijpleidingen aangetast waren. Zo was in Hardenberg een lek ontstaan. Na reparaties van het leidingwerk in meerdere gemeenten kan medio volgend jaar de toevoer hervat worden, aldus de NAM.
Telegraaf 08.10.2015 Groningers die tijdens een aardbeving last hebben van aardbevingsschade kunnen zich vanaf nu wapenen met een speciale website, genaamd http://www.OpnameTool.nl .
Het Groningse bedrijf achter de website ‘wil graag iets terugdoen voor Groningen’, en wil met de app de bewijslast van de gevolgen van de aardbevingen graag eenvoudiger opslaan.
De website is zowel op computers, mobiele telefoons en tablets gebruiken. Groningers met aardbevingsschade kunnen zowel hun eigen schade handig monitoren, en kunnen de geleden schade vervolgens eenvoudig indienen bij derden.
NU 07.10.2015 Vanaf komend jaar is er minder vraag naar gas uit Groningen. Dat meldt Minister Henk Kamp (Economische Zaken) woensdag op basis van een verwachting van Netbeheerder Gasunie Transport Services (GTS).
GTS denkt dat er twee miljard kuub minder gas nodig is, omdat er meer duurzame energie wordt gebruikt en meer energie wordt bespaard.
Tot nu toe gingen Kamp en GTS er steeds vanuit dat er 33 miljard kuub gas uit Groningen nodig was om ook in koude winters de Nederlandse huizen van voldoende gas te kunnen voorzien. Vanaf 2016 blijkt dat 31 miljard kuub te zijn.
Beslissing
Het kabinet beslist in december of de gaskraan in Groningen verder dichtgaat. Gewacht wordt nog op verschillende onderzoeken naar een verantwoord en veilig niveau van gaswinning. Op basis daarvan hakt Kamp een knoop door. Hij bekijkt daarbij of er meer gas uit kleinere gasvelden en uit het buitenland kan worden gehaald.
Tegen de gaswinning in Groningen is veel protest omdat die zorgt voor aardbevingen waardoor omwonenden zich onveilig voelen en zitten met schade aan hun huizen. Een week geleden was er bij Hellum nog een beving met een kracht van 3,1 op de schaal van Richter.
AD 07.10.2015 Inwoners van Groningen kunnen vaak geen rechtsbijstandsverzekering meer afsluiten. Door de aardbevingen weigeren de verzekeraars stelselmatig klanten uit de provincie.
Dat stelt de regionale zender RTV Noord na eigen onderzoek. De zender probeerde bij diverse verzekeraars een product af te sluiten, maar dat ging steeds niet door.
Volgens de verzekeraars is er in de provincie Groningen nu eenmaal een al langer bestaand conflict over schade door gasbevingen. Bij een al bestaand probleem accepteren de verzekeraars geen nieuwe klanten meer.
De door de regionale omroep genoemde verzekeraar DAS erkent dat mensen die al in een conflict zitten met betrekking tot bevingsschade geen verzekering af kunnen sluiten.
NU 06.10.2015 De gaswinning in Groningen moet fors worden verminderd. Dat heeft de Tweede Kamer dinsdag bepaald.
Een motie van de ChristenUnie, waarin staat dat de gaswinning uit het oogpunt van de veiligheid van de Groningers ‘substantieel’ omlaag moet, is door een ruimte meerderheid van de kamer aangenomen.
93 kamerleden stemden voor de motie; 50 stemden tegen. Alleen de VVD en SGP waren tegen. Het is niet duidelijk hoeveel gas er minder wordt gewonnen. Nu nog wordt voor 2016 uitgegaan van 33 miljard kuub.
Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën had de motie vorige week in een debat nog ontraden, omdat het kabinet pas in december een besluit wil nemen over het eventueel verder dichtdraaien van de gaskraan. Dijsselbloem zei toen al wel dat de gaswinning ”heel snel” gaat aflopen ”naar een heel laag peil in Nederland”.
Telegraaf 06.10.2015 Het kabinet moet de gaswinning in Groningen substantieel verder verlagen. Een Kamermeerderheid van een groot aantal oppositiepartijen en regeringspartij PvdA pleitte daar dinsdag voor.
De motie, ingediend door ChristenUnie, D66, SP en GroenLinks, stelt dat het kabinet de lagere gasinkomsten volgend jaar niet moet dekken met nieuwe bezuinigingen. Het begrotingstekort mag er door oplopen, vinden de voorstemmers.
Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën had de motie vorige week in een debat nog ontraden, omdat het kabinet pas in december een besluit wil nemen over het eventueel verder dichtdraaien van de gaskraan. Dijsselbloem zei toen al wel dat de gaswinning “heel snel” gaat aflopen “naar een heel laag peil in Nederland”.
BB 05.10.2015 Het Groningse Loppersum gaat binnenkort experimenteren met een 5G-netwerk. De nieuwe generatie mobiel internet biedt volgens het Economic Board Groningen (EBG) onder meer kansen met het meten van aardbevingen.
Ideale locatie
Loppersum is het eerste plattelandsgebied ter wereld waar tests plaats gaan vinden met een 5G mobiel netwerk. Wanneer deze precies van start gaan is nog onbekend. Aan het EBG-project werken ook KPN, Huawei, Ericsson, Surfnet, TNO en het Ministerie van Economische Zaken mee. De handtekeningen voor een gezamenlijk 5G Field Lab in het noorden van Groningen zijn deze zomer gezet. Marco Smit, directeur van EBG, toont zich op de website enthousiast over het project. ‘We verwachten veel interesse van partijen die graag de potentie van 5G willen verkennen. Dat kan op lokaal niveau banen creëren, ook omdat het de innovatiemogelijkheden voor bedrijven in de omgeving vergroot.’ Het is volgens Smit de eerste keer dat een plattelandsgebied experimenteert met 5G. ‘De locatie is ideaal. De universiteit, Agentschap Telecom en een state-of-the-art datacentrum in Eemshaven liggen om de hoek’, aldus Smit.
NU 05.10.2015 Het aantal schademeldingen na de aardbeving bij Hellum is in het afgelopen weekend flink opgelopen, naar 1.182. Dat meldt het Centrum Veilig Wonen (CVW) maandag.
Hellum werd vorige week woensdag getroffen door een aardschok met een kracht van 3,1 op de schaal van Richter. In de eerste dagen kreeg het CVW al iets meer dan zevenhonderd schademeldingen. Daar kwamen zaterdag en zondag nog zo’n 450 meldingen bij.
Het centrum vermoedde al dat veel mensen pas in het weekend tijd hadden om te kijken of hun woning schade heeft opgelopen. Bij veel meldingen gaat het om scheuren in muren en pleisterwerk. Volgens het CVW zijn er geen meldingen van acuut gevaar. Wel werden bij een aantal woningen versneld inspecties uitgevoerd.
NRC 05.10.2015 Het Centrum Veilig Wonen (CVW) heeft in het Groningse Sauwerd een huis ontruimd omdat de constructie mogelijk dermate zwak is dat gevaar dreigt door de bewoners. Ook twee andere huizen worden onderzocht en zo nodig ontruimd. Eerder vandaag zei het CVW dat het aantal schademeldingen van de beving in Hellum is opgelopen tot 1.182.
Het huis in Sauwerd heeft volgens het CVW een probleem met de constructie. Of dat een direct gevolg is van de beving in Hellum is moet nog blijken. Bij de twee andere woningen die onderzocht worden in Schildwolde en Wagenborgen is die kans groter omdat ze dichter bij het epicentrum liggen.
De beving bij Hellum van 30 september was de zwaarste van dit jaar, zegt het KNMI. Van alle schademeldingen kwamen er 238 uit de gemeente Slochteren, waar het epicentrum lag. In tien gevallen hebben onderzoekers mogelijk onveilige situaties vastgesteld die nader bekeken moeten worden. Het is nog niet duidelijk wanneer de inspecteurs de woning in Sauwerd nader kunnen onderzoeken. Tot die tijd worden de bewoners elders ondergebracht.
Trouw 02.10.2015 Bij het Centrum Veilig Wonen (CVW) zijn tot dusver 725 meldingen binnengekomen van mensen die schade hebben aan hun woning als gevolg van de beving bij Hellum van woensdag.
Volgens het CVW gaat het in de meeste gevallen om scheuren in muren en pleisterwerk. Bij een aantal beschadigde woningen voeren inspecteurs de komende tijd versnelde inspecties uit.
Hellum, in de gemeente Slochteren, werd woensdagavond getroffen door een beving met een kracht van 3,1 op de schaal van Richter. Het was de zwaarste beving in Groningen van dit jaar. De bevingen in Groningen zijn het gevolg van gaswinning door de Nederlandse Aardoliemaatschappij NAM.
NRC 30.09.2015 De provincie Groningen is vanavond getroffen door de zwaarste aardbeving dit jaar. De aardschok had een kracht van 3,1 op de schaal van Richter, zo meldt een woordvoerder van de seismologische dienst van het KNMI aan persbureau ANP. Het epicentrum van de beving lag vlak bij het dorp Hellum, dat niet ver van de boorlocatie in Slochteren ligt.
Volgens de gegevens van het KNMI vond de beving rond even over 20.00 uur plaats op een diepte van drie kilometer. Het is volgens het ANP nog niet bekend of er bij de aardschok schade is ontstaan aan huizen of andere bebouwing. Bij de brandweer en politie waren volgens woordvoerders geen meldingen binnengekomen van slachtoffers of schade.
De Groningse bodem beeft de laatste jaren regelmatig door de aardgaswinning. Vorig jaar werden er zo’n 85 bevingen geteld. De zwaarste beving tot dusver vond plaats in de zomer van 2012. Toen werd nabij het dorp Huizinge een schok met een kracht van 3,6 op de schaal van Richter geregistreerd.
VK 30.09.2015 In de omgeving van de Groningse plaats Hellum was woensdagavond om 20.05 uur een aardbeving van 3.1 op de schaal van Richter. Dat meldt de seismologische dienst van het KNMI. Het was de zwaarste aardbeving van dit jaar, aldus een woordvoerder.
‘Ik ben dag en nacht bezig met de aardbevingen’
Hij geldt als de meest gehate man van Groningen. Dat probeert hij met keukentafelgesprekken te veranderen. Lees hier het interview terug met NAM-directeur Gerald Schotman.
Het epicentrum van de beving was bij Hellum, nabij Slochteren, op een diepte van 3 kilometer. De zwaarste aardbeving in Groningen tot dusver was in 2012 in Huizinge (in de gemeente Loppersum). Die had een kracht van 3,6.
Het was woensdagavond nog niet bekend of er schade is aan woningen of bebouwing rond Hellum. Bij de brandweer waren geen schademeldingen binnengekomen, zei een woordvoerder. Bij de politie waren ook geen meldingen binnengekomen van slachtoffers of van schade. Wel kwamen bij de politie negen telefoontjes binnen van mensen die ‘gerommel hebben gehoord’ of de grond voelden trillen. ‘Het was maar heel kort’, aldus een politiewoordvoerder. ‘Of er scheuren in de muren zijn, kunnen ze morgen overdag waarschijnlijk pas zien.’
BB 25.09.2015 De Groningse gedeputeerde Eelco Eikenaar vindt het onverstandig van de NAM dat ze in beroep is gegaan tegen de uitspraak van de rechtbank over de compensatie van waardedaling van woningen. Dat meldt hij aan ANP.
Geen cadeautje
De gedeputeerde vindt dat de NAM en de overheid moeten zorgen voor veiligheid en een royale compensatie van de schade. ‘Dat is geen cadeautje. Ze moeten in overleg gaan en zorgen dat de mensen krijgen wat in dit gebied nodig is.’
Juridisch gevecht
’Ze gaan keer op keer het juridische gevecht aan’, zegt Eikenaar. ‘Dit is alleen niet een juridisch, maar een maatschappelijk probleem. Dat zou je niet via de rechter moeten oplossen, maar blijkbaar kan dat niet anders.’ Eikenaar voelt zich echter niet verslagen. ‘En dat gevoel zullen ze bij de stichting WAG ook niet hebben. Uiteindelijk komen we er wel. Ook al deden we twee stappen vooruit en gaan we nu weer een stapje terug.’
Telegraaf 25.09.2015 De Groningse gedeputeerde Eelco Eikenaar vindt het onverstandig van de NAM dat ze in beroep is gegaan tegen de uitspraak van de rechtbank over de compensatie van waardedaling van woningen.
De gedeputeerde vindt dat de NAM en de overheid moeten zorgen voor veiligheid en een royale compensatie van de schade. “Dat is geen cadeautje. Ze moeten in overleg gaan en zorgen dat de mensen krijgen wat in dit gebied nodig is.”
“Ze gaan keer op keer het juridische gevecht aan”, zegt Eikenaar. “Dit is alleen niet een juridisch, maar een maatschappelijk probleem. Dat zou je niet via de rechter moeten oplossen, maar blijkbaar kan dat niet anders.”
Eikenaar voelt zich echter niet verslagen. “En dat gevoel zullen ze bij de stichting WAG ook niet hebben. Uiteindelijk komen we er wel. Ook al deden we twee stappen vooruit en gaan we nu weer een stapje terug.”
Telegraaf 25.09.2015 Het hoger beroep van de NAM in de zaak rond de waardevermindering van huizen in het bevingsgebied komt niet als verrassing voor de stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen (WAG). Dat zegt advocaat Pieter Huitema vrijdag.
“We hielden er al rekening mee”, zegt Huitema. “We vinden echter nog steeds dat de NAM met ons om tafel moet gaan om een systeem te bedenken hoe we de waardevermindering kunnen compenseren. Ze blijven vasthouden aan compensatie na verkoop, maar ze vergeten dat de rechter heeft gesteld dat het onredelijk is om de mensen te laten wachten. Bovendien kunnen eigenaren hun woning niet kwijt, omdat niemand hier wil wonen.”
De stichting WAG verwacht dat het hoger beroep zorgt voor een maandenlange vertraging. “Procedures worden nu geschort. Ondertussen blijven we met experts in gesprek om zelf een systeem te bedenken waarmee de vermindering kan worden berekend. Uiteindelijk verwachten we dat het hooggerechtshof ons ook gelijk geeft”, aldus Huitema.
Er is sinds de uitspraak geen contact geweest tussen de NAM en WAG. “We hebben zelfs een deurwaarder op ze afgestuurd omdat ze de proceskosten nog niet hebben betaald. Dat had vorige week al binnen moeten zijn”, besluit de advocaat.
VK 25.09.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) gaat in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechter waarin hij stelt dat de waardedaling van huizen in het bevingsgebied in Groningen meteen gecompenseerd moet worden. Dat meldt de NAM vrijdag. De bevingen hangen samen met gaswinning door de NAM in het gebied.
‘De uitspraak van de rechter is onduidelijk’, zegt Martijn Verwoerd, projectdirecteur van de afdeling aardbevingen van NAM.
‘We hebben nog geen antwoord op een aantal vragen die we tijdens de rechtszaak hadden gesteld. We kunnen dan ook niet anders dan in hoger beroep gaan. Het spijt ons dat daarmee tijd gemoeid zal zijn, maar we willen regelingen die werkbaar zijn voor alle partijen.’
De uitspraak geeft volgens NAM geen duidelijkheid over welk gebied onder de compensatieregeling valt. Ook wil de NAM weten wat er gebeurt als de huizenprijzen stijgen en is onduidelijk of huizenbezitters meerdere keren schadevergoeding kunnen aanvragen.
NU 25.09.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) gaat in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechter waarin hij stelt dat de waardedaling van huizen in het bevingsgebied in Groningen meteen gecompenseerd moet worden. Dat meldt de NAM vrijdag. De bevingen hangen samen met gaswinning door de NAM in het gebied.
”De uitspraak van de rechter is onduidelijk”, zegt Martijn Verwoerd, projectdirecteur van de afdeling aardbevingen van NAM.
“We hebben nog geen antwoord op een aantal vragen die we tijdens de rechtszaak hadden gesteld. We kunnen dan ook niet anders dan in hoger beroep gaan. Het spijt ons dat daarmee tijd gemoeid zal zijn, maar we willen regelingen die werkbaar zijn voor alle partijen.”
Geen duidelijkheid
De uitspraak geeft volgens NAM geen duidelijkheid over welk gebied onder de compensatieregeling valt. Ook wil de NAM weten wat er gebeurt als de huizenprijzen stijgen en is onduidelijk of huizenbezitters meerdere keren schadevergoeding kunnen aanvragen.
AD 25.09.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) gaat in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechter waarin staat dat de waardedaling van huizen in het bevingsgebied in Groningen meteen gecompenseerdmoet worden. Dat meldt de NAM vrijdag. De bevingen hangen samen met gaswinning door de NAM in het gebied.
De uitspraak van de rechter is onduidelijk. Het spijt ons dat daarmee tijd gemoeid zal zijn, maar we willen regelingen die werkbaar zijn voor iedereen.
Martijn Verwoerd, NAM
,,De uitspraak van de rechter is onduidelijk”, zegt Martijn Verwoerd, projectdirecteur van de afdeling aardbevingen van NAM. ,,We hebben nog geen antwoord op een aantal vragen die we tijdens de rechtszaak hadden gesteld. We kunnen dan ook niet anders dan in hoger beroep gaan. Het spijt ons dat daarmee tijd gemoeid zal zijn, maar we willen regelingen die werkbaar zijn voor alle partijen.”
Willekeurig moment
De NAM is het niet met de rechter eens dat de waardedaling op een willekeurig moment gecompenseerd kunnen worden. ,,Er wordt dan gekeken naar de huizenprijzen, maar ook naar het bevingsrisico. Dat is taxatie op taxatie en dat kan leiden tot ongelijke uitkomsten. Wij vinden dat je de markt het werk moeten laten doen en dat de schade pas kan worden bepaald bij verkoop.”
Telegraaf 25.09.2015 Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) gaat in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechter, waarin hij stelt dat de waardedaling van huizen in het bevingsgebied in Groningen meteen gecompenseerd moet worden. Dat meldt de NAM vrijdag. De bevingen hangen samen met gaswinning door de NAM in het gebied.
“De uitspraak van de rechter is onduidelijk”, zegt Martijn Verwoerd, projectdirecteur van de afdeling aardbevingen van NAM. “We hebben nog geen antwoord op een aantal vragen die we tijdens de rechtszaak hadden gesteld. We kunnen dan ook niet anders dan in hoger beroep gaan. Het spijt ons dat daarmee tijd gemoeid zal zijn, maar we willen regelingen die werkbaar zijn voor alle partijen.”
De uitspraak geeft volgens NAM geen duidelijkheid over welk gebied onder de compensatieregeling valt. Ook wil de NAM weten wat er gebeurt als de huizenprijzen stijgen en is onduidelijk of huizenbezitters meerdere keren schadevergoeding kunnen aanvragen.
De NAM is het niet met de rechter eens dat de waardedaling op een willekeurig moment gecompenseerd kunnen worden. “Er wordt dan gekeken naar de huizenprijzen, maar ook naar het bevingsrisico. Dat is taxatie op taxatie en dat kan leiden tot ongelijke uitkomsten. Wij vinden dat je de markt het werk moeten laten doen en dat de schade pas kan worden bepaald bij verkoop.”
NRC 25.09.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) gaat in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechter waarin hij stelt dat de waardedaling van huizen in het bevingsgebied in Groningen meteen gecompenseerd moet worden. Dat meldt de NAM zojuist op haar website.
Begin september besloot de rechter in Assen dat de NAM direct moet betalen voor alle waardedaling van woningen die in aardbevingsgebied in Groningen liggen. De zaak was aangespannen door de stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen (WAG).
UITSPRAAK RECHTER ‘ONDUIDELIJK’
De NAM ontkent niet dat er een verband is tussen de aardbevingen en de lagere huizenprijzen, maar zegt dat de daling minder groot is dan de WAG suggereert. Volgens Martijn Verwoerd, projectdirecteur van de afdelingen aardbevingen van de NAM, kent de uitspraak van de rechter “veel onduidelijkheden”. Zo is het niet helder welk gebied onder de compensatieregeling valt, dat laat hij weten in de persverklaring.
Daarnaast wijst de NAM op de rol van voormalig PvdA-minister Hans Alders die verantwoordelijk is voor een “samenhangend pakket van regelingen” voor waardevermeerdering, nieuwbouw en nieuwbouwinnovatie. Alders is sinds juni aangestelddoor het kabinet als Nationaal Coördinator Groningen om in de komende vijf jaar leiding te geven aan de omvangrijke versterkingsoperatie in het door gasbevingen getroffen Groningen. LEES VERDER
NU 15.09.2015 Bijna de helft van de inwoners van het aardbevingsgebied wil verhuizen. Dat blijkt uit onderzoek van de TU Delft in opdracht van de Dialoogtafel.
Aan het onderzoek deden ruim 4.200 mensen uit negen gemeenten mee. Volgens de onderzoekers gaf bijna 40 procent van de ondervraagden aan te willen verhuizen. Dat wijkt sterk af van het landelijk gemiddelde van 29 procent.
De meeste mensen die willen verkassen, willen dat vanwege de aardbevingen in het gebied. Veel ondervraagden staan volgens de onderzoekers dan ook open voor een opkoopregeling. Maar als de overheid de woning aardbevingsbestendig maakt, blijft de meerderheid graag in het eigen huis wonen.
Grote zorgen
“De resultaten van dit onderzoek geven nogmaals aan dat onze zorgen over de effecten van de aardbevingen meer dan terecht zijn. Inwoners van Groningen maken zich grote zorgen. De negatieve spiraal als gevolg van de aardgaswinning moet snel worden omgebogen in herstel en positieve kansen voor Groningen”, zegt Geert-Jan ten Brink, voorzitter van de begeleidingscommissie vanuit de Dialoogtafel en burgemeester van de gemeente Slochteren.
Trouw 11.09.2015 Het duurde even voordat de onrust in Groningen over aardbevingen als gevolg van aardgaswinning omsloeg in woede. Maar eenmaal boos zijn de Groningers niet zomaar weer in slaap te sussen. Ze voelen zich belazerd en in de steek gelaten. Kunnen de overheid en de Nam hun vertrouwen nog terugwinnen?
Niet op de halfslachtige manier waarop ze dat nu proberen, zo bleek vandaag eens te meer uit het interview met Jacques Wallage in Trouw over het mislukken van de Dialoogtafel. Dit overleg tussen alle betrokken partijen had juist als doel het vertrouwen te herstellen. Maar als een van de twee onafhankelijk voorzitters zag Wallage hoe minister, provincie en gemeenten op cruciale momenten hun eigen gang gingen, terwijl de Nam de dialoog met bewoners, ondernemers, boeren, woningcorporaties, monumenten- en milieubeweging onderging als een verplicht nummer.
NU 11.09.2015 Advocaat Gerard Spong heeft vrijdag aangifte gedaan tegen de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Hij houdt het bedrijf verantwoordelijk voor het opzettelijk vernielen van huizen en gebouwen in de provincie Groningen, alsmede witwassen.
Dat heeft Spong vrijdag laten weten. Hij doet de aangifte namens de Groninger Bodem Beweging (GBB) en enkele individuele omwonenden.
“De NAM heeft door het willens en wetens blijven boren in Groningen, terwijl zij dondersgoed doorhad welke risico’s daarmee waren gemoeid, talloze mensenlevens in gevaar gebracht”, stelt de raadsman. “Dat is schandalig en de strafrechter dient daar een oordeel over te vellen.”
Omdat de NAM volgens Spong geld omzette dat zij verdiende met de vernielingen aan de woningen, heeft de NAM zich ook schuldig gemaakt aan witwassen.
De aangifte heeft betrekking op het winnen van gas in de provincie Groningen sinds 1963.
De NAM laat weten de aangifte serieus te nemen. Wel neemt het bedrijf afstand van de “soms wel erg sterke bewoordingen” van de advocaten.
“De aardbeving bij Huizinge heeft geleid tot nieuwe inzichten over potentiële risico’s. Waar risico’s worden geconstateerd, worden ze aangepakt. Doel is en blijft veilige en verantwoorde gaswinning, nu en in de toekomst”, aldus de NAM.
Het bedrijf laat verder weten dat het schade compenseert. “In 30.000 schadezaken zijn we inmiddels tot een oplossing gekomen voor de bewoner”, aldus de NAM.
NRC 11.09.2015 Advocaat Gerard Spong heeft vandaag aangifte gedaan tegen de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Spong houdt het concern verantwoordelijk voor het vernielen van panden in Groningen en het in gevaar brengen van de bewoners van die huizen. Dat heeft zijn kantoor vanmorgen laten weten.
Spong doet de aangifte op namens bewonersorganisatie Groninger Bodembeweging (GBB) en een aantal omwonenden. Hij schrijft:
“De NAM heeft door het willens en wetens blijven boren in Groningen, terwijl zij donders goed doorhad welke risico’s daarmee waren gemoeid, talloze mensenlevens in gevaar gebracht. Dat is schandalig en de strafrechter dient daar een oordeel over te vellen.”
De advocaat wijst erop dat uit meerdere wetenschappelijke onderzoeken is gebleken dat de gasboringen in Groningen niet alleen tot materiële schade hebben geleid, maar ook tot een “reëel risico op levensgevaar voor de bewoners”. Desondanks heeft de NAM ervoor gekozen om door te gaan met het winnen van gas.
AD 11.09.2015 Tegen de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) is vrijdag aangifte gedaan vanwege het veroorzaken van levensgevaar voor inwoners van het Groningse aardbevingsgebied. De aangifte is gedaan door de advocaten Gerard Spong en Emile van Reydt, namens de actiegroep Groninger Bodembeweging.
Twee van mijn cliënten durven hun kind niet meer onder de dakkapel te laten slapen. Het is voor hen angstaanjagend, aldus Gerard Spong.
De NAM heeft volgens hen opzettelijk huizen en gebouwen vernield, waardoor groot gevaar is ontstaan voor bewoners.
,,De NAM heeft door het willens en wetens blijven boren in Groningen, terwijl zij donders goed doorhad welke risico’s daarmee waren gemoeid, talloze mensenlevens in gevaar gebracht. Dat is schandalig en de strafrechter dient daar een oordeel over te vellen”, aldus de advocaten.
BB 10.09.2015 De Dialoogtafel is door toedoen van de overheid gesneuveld. Dat zegt de opgestapte voorzitter Jacques Wallage van het gasoverleg.
Onvoldoende serieus
Wallage zegt dat in een interview in dagblad Trouw. De Dialoogtafel werd vorig jaar in het leven werd geroepen om het vertrouwen tussen Groningers, de politiek en exploitant NAM (de Nederlands Aardolie Maatschappij) te herstellen. Volgens Wallage heeft de overheid de maatschappelijke partners in het gasoverleg onvoldoende serieus genomen.
Telegraaf 20.08.2015 Fysiotherapeuten die werken in het bevingsgebied in Groningen, zien in toenemende mate klanten met aardbevingsstress verschijnen.
„Ze komen met klachten als nek-, schouder- en armpijn of maagzuur. En als je doorvraagt concluderen we uiteindelijk vaak dat dit komt door de bevingen”, zegt Karel Zuiderveld van fysiocentrum ’t Swaithoes.
Zorgen
„Twee jaar geleden kon je dit soort klachten op één hand tellen, maar nu kom ik het vaak tegen.”, stelt hij. ’t Swaithoes heeft vestigingen in Stedum en Middelstum, precies in het aardbevingsgebied. „Ze ervaren stress, omdat hun huizen beschadigd zijn. Of omdat ze verplicht moeten verhuizen. Te veel stress veroorzaakt nare pijnen.”
Lang niet iedereen die bij de fysio binnenstapt, weet meteen waar de klachten vandaan komen. „Dan moet ik eerst goed doorvragen,” zegt Zuiderveld. „Ze denken eerst dat het door te hard werken komt, of dat ze pijn hebben door het tillen van stoelen en tafels. Maar vaak blijkt het door de bevingen te komen, dan verwijs ik ze meestal weer terug naar de huisarts. Zodat ze de juiste hulp kunnen krijgen.”
Collega Jan Dekker, die als fysiotherapeut werkt in Loppersum, herkent dezelfde klachten. „Als je thuissituatie in het geding is, dan veroorzaakt dat veel stress. Ze hebben dan scheuren in hun huis, maken zich zorgen over de dekking van hun verzekering. Die gedachten zorgen voor lichamelijke klachten.”
Dekker vreest dat er veel meer Groningers met dit soort problemen zijn, zonder dat ze hulp hebben gezocht.
NU 17.08.2015 Het Centrum Veilig Wonen is in het noordoosten van Groningen begonnen met het verwijderen en vervangen van achthonderd schoorstenen en andere gevaarlijke objecten op woningen.
Het is voor het CVW, dat de schadeafhandeling na aardbevingen van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft overgenomen, de eerste grootschalige versterkingsoperatie, zo laten ze maandag weten.
Bij een aardbeving, het gevolg van aardgaswinning in de regio, kunnen de soms wel zeshonderd kilo zware schoorstenen en andere objecten naar beneden komen.
Het CVW gaat de stenen schoorstenen vervangen door veel lichtere exemplaren die zijn gemaakt van een aluminium frame met steenstrips. Andere gevaarlijke objecten worden verwijderd.
Zie ook: Dit moet u weten over het Groningse gas en de bevingen
Telegraaf 17.08.2015 Het Centrum Veilig Wonen is in Noordoost-Groningen begonnen met het verwijderen en vervangen van achthonderd schoorstenen en andere gevaarlijke objecten op woningen. Het is voor het CVW, dat de schadeafhandeling na aardbevingen van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft overgenomen, de eerste grootschalige versterkingsoperatie, zo laat het maandag weten.
Bij een aardbeving, het gevolg van aardgaswinning in de regio, kunnen de soms wel 600 kilo zware schoorstenen en andere objecten naar beneden komen. Het CVW gaat de stenen schoorstenen vervangen door veel lichtere exemplaren die zijn gemaakt van een aluminium frame met steenstrips. Andere gevaarlijke objecten worden verwijderd.
Het CVW moet van minister Henk Kamp van Economische Zaken dit jaar drieduizend woningen versterken. Het richt zich voornamelijk op het snel aanpakken van rijtjeswoningen. De schoorstenen die worden vervangen staan vooral op woningen van een afwijkend type, die later worden versterkt. „We pakken dat nu wel alvast aan om de veiligheid te garanderen”, zegt een woordvoerder. „Het kan best zijn dat we later terug komen omdat we de woningen verder moeten versterken.”
De woningen met gevaarlijke schoorstenen liggen voornamelijk in het kerngebied rond Loppersum. De werkzaamheden worden uitgevoerd door lokale en regionale aannemers. De eerste nieuwe schoorsteen wordt eind augustus geplaatst.
Elsevier 12.08.2015 Politieke partijen reageren gemengd op het voorstel van minister Henk Kamp van Economische Zaken om te kijken hoe er meer gas uit de grond onder de Noordzee kan worden gehaald. Kamp vindt dat het winbare Noordzeegas kan helpen om de afhankelijkheid van importgas uit Rusland te beperken.
Hoewel Nederland in 2050 niet meer afhankelijk zou moeten zijn van fossiele brandstoffen, lukt het maar nauwelijks om met windmolens en zonnepanelen voldoende energie op te wekken.
Kamp zegt dat het Noordzeegas dat nog te winnen valt, kan helpen de importafhankelijkheid van Nederland te beperken. De fossiele brandstoffen, zoals gas, zouden daarbij ook van ‘cruciale betekenis’ zijn voor de maatschappij in de ‘geleidelijke transitie naar een volledig duurzame energievoorziening’ in 2050.
Regeringspartij PvdA steunt het voorstel van Kamp niet. Kamerlid Jan Vos zegt in een reactie op het voorstel dat het geven van subsidies om gas uit de Noordzee te winnen ‘onverstandig’ is.
Gasbedrijven hebben volgens Vos geen geld nodig. Wanneer er dan toch subsidie verstrekt wordt, moet dat volgens hem aan ‘groene bedrijven’ worden gedaan. ‘Ook nu er minder gas uit de bodem in Groningen wordt gehaald, is er voldoende om iedereen van gas te voorzien,’ aldus Vos.
Ook de linkse oppositiepartijen leveren partijen tegen het plan van Kamp. Gaswinning in de Noordzee zou een overgang naar een ‘schone economie’ dwarsbomen, zegt GroenLinks-kamerlid Liesbeth van Tongeren.
De SP steunt gaswinning in de Noordzee als het Groningen sneller ontlast. Maar ‘als het duurder is dan gas van Rusland kopen, dan is het onzinnig,’ zegt SP-Kamerlid Eric Smaling.
Michiel Dijkstra, economieredacteur van Elsevier, toog naar IJmuiden om te kijken of de windmolens in de Noordzee al zichtbaar scheef staan. Lees nu >
Betaalbaar
D66 en PVV zijn positiever gestemd over het plan van Kamp. ‘Het is in ieder geval goed nieuws dat minister Kamp nu zegt dat we niet afhankelijker moeten worden van Poetin,’ luidt het oordeel van D66. Tweede Kamerlid Stientje van Veldhoven vraagt zich daarbij af waarom de PvdA tegen een plan is dat de Nederlandse afhankelijkheid van Poetin zou verminderen.
De PVV vindt dat gaswinning uit de Noordzee energie betaalbaar houdt en dat daarmee de winning in Groningen verder omlaag gedraaid kan worden.Het CDA is naar eigen zeggen nog voorzichtig. De partij wil vooral weten wat de kosten en baten zijn van gaswinning, ‘ook ten opzichte van energiebesparing’.
Uit cijfers van TNO en het ministerie van Economische Zaken blijkt dat in de onontdekte velden in de Noordzee mogelijk nog ruim 165 miljard kuub aan winbaar gas zit. Ook is er potentieel nog 118 miljard kubieke meter gas in de bekende velden.
Eind 2010 heeft de regering al maatregelen genomen om gaswinning op de Noordzee te bevorderen. Bedrijven kunnen in aanmerking komen voor een investeringsaftrek van 25 procent.
Telegraaf 12.08.2015 Gemengde reacties woensdag op het plan van minister Henk Kamp van Economische Zaken om meer gas te winnen uit de bodem onder de Noordzee. Regeringspartij PvdA is er tegen en ook elders in de Kamer leven twijfels. Ook milieuorganisaties zijn tegen. Kamp krijgt wel steun van zijn eigen VVD en van sommige oppositiepartijen. Ook werkgeversorganisatie VNO-NCW is voor.
Kamp wil samen met gasbedrijven bekijken hoe Noordzeegas het best kan worden benut. Noordzeegas kan onder meer nodig zijn om minder afhankelijk te worden van Russisch gas. Bovendien is er volgens Kamp een overgangsperiode nodig naar duurzame energie. „Over acht jaar moeten windmolenparken op de Noordzee energie kunnen leveren aan ruim 5 miljoen huishoudens, maar tot die tijd blijft het belangrijk om gas te winnen”, aldus Kamp.
RO 12.08.2015 Onder de Noordzee is tientallen kilometers uit de kust nog veel veilig winbaar gas aanwezig dat goed gebruikt kan worden in de overgang naar een duurzame energievoorziening. Wel wordt het lastiger om dit gas te winnen, zeker nu de bestaande infrastructuur voor gaswinning op zee dreigt te verdwijnen. Uit oogpunt van energiezekerheid en – onafhankelijkheid onderzoekt het kabinet samen met de betrokkenen bedrijven hoe het Noordzeegas ook de komende jaren optimaal benut kan worden.
Dit liet minister Henk Kamp van Economische Zaken (EZ) vandaag weten tijdens een werkbezoek aan een aantal energieprojecten op de Noordzee.
Telegraaf 10.08.2015 Het Britse schaliegasbedrijf Cuadrilla gaat in beroep tegen het besluit van minister Henk Kamp van Economische Zaken om de opsporingsvergunning voor schaliegas in de Noordoostpolder en Brabant niet te verlengen. De firma dient daarom een bezwaarschrift in bij het ministerie in een poging de beslissing ongedaan gemaakt te krijgen.
In afwachting van de uitkomst van die procedure heeft het bedrijf zijn zaak tegen de gemeente Boxtel gestaakt. Cuadrilla huurde een stuk grond op een bedrijventerrein om proefboringen te doen. Na groeiend verzet tegen de beoogde proefboringen weigerde de gemeente in 2014 de huurovereenkomst te verlengen. Het bedrijf startte een procedure maar heeft die nu ingetrokken.
„Aangezien het kabinet onlangs besloot de komende jaren geen commerciële schaliegasboringen toe te staan, heeft Cuadrilla niet langer belang bij het handhaven van zijn positie als huurder”, stelde de Britse firma maandag.
Telegraaf 08.08.2015 Het Europese Centrum voor Training en Onderzoek naar Aardbevingstechniek (Eucentre) in het Noord-Italiaanse Pavia, waar een Gronings huis is nagebouwd op een triltafel, is in 2003 opgericht. Doelstelling is onderzoek om de kwetsbaarheid van gebouwen voor aardbevingsschade te verkleinen. Er worden richtlijnen uitgewerkt voor de bouwsector en de overheid om ‘aardbevingsbestendiger’ te kunnen bouwen. Technici en bouwvakkers kunnen in de stad ten zuiden van Milaan trainingen volgen.
Tot de oprichters behoren de Italiaanse burgerbescherming, het Italiaanse Instituut voor Geofisica en Vulcanologie en de universiteit van Pavia. Italië heeft bijzonder veel belang bij dit soort onderzoek omdat het te kampen heeft met veel aardbevingen en soms actieve vulkanen als de Etna en de Vesuvius. Bij een aardbeving op Sicilië in 1908 vielen 100.000 doden. In 2009 vielen bij een aardbeving in en rond L’Aquila meer dan 300 doden.
Naast de mensen zijn de gebouwen in Italië kwetsbaar voor aardbevingen. Er staan tal van waardevolle gebouwen uit de klassieke oudheid, de middeleeuwen en de renaissance. Geen enkel ander land heeft meer monumenten op de Werelderfgoedlijst van VN-cultuurorganisatie Unesco staan dan Italië.
In Nederland komen weinig natuurlijke aardbevingen voor.
Telegraaf 08.08.2015 In het Noord-Italiaanse Pavia is een typisch Gronings huis nagebouwd op een triltafel. Die staat in het Europese Centrum voor Training en Onderzoek naar Aardbevingstechniek (Eucentre). In september wordt het Groningse huis blootgesteld aan trillingen die vergelijkbaar zijn met aardbevingen. De effecten op het huis zullen worden gemeten met allerlei camera’s en sensoren.
Dit heeft de NAM zaterdag laten weten. Het experiment is bedoeld om een uitgebreide analyse te maken van het effect van aardbevingen op typisch Groningse huizen. Tot nu toe worden op basis van theoretische modellen inschattingen gemaakt van de aardbevingsbestendigheid van Groningse huizen. Door de proef in een laboratoriumopstelling bij de experts in Italië kunnen die modellen geijkt en daarmee nauwkeuriger worden. Zo moet het mogelijk worden een betere inschatting te maken bij welke grondversnelling een onveilige situatie ontstaat.
De meetresultaten uit Italië worden vergeleken met de grondversnellingen waar rekening mee wordt gehouden in Groningen, aldus de NAM. Over de resultaten van het onderzoek wordt in november gerapporteerd aan het ministerie van Economische Zaken.
Het huis, gebouwd door bouwbedrijf Kooi uit Appingedam, is inmiddels op de Nederlandse dakpannen na klaar en zal de komende weken moeten uitharden. Er zijn Groningse bouwmaterialen en mortel gebruikt. Ook is het huis voorzien van een typisch Nederlandse spouwmuur.
Eucentre is een gerenommeerd kennisinstituut, gespecialiseerd in onderzoek naar de effecten van aardbevingen op gebouwen. In Italië komen veel aardbevingen voor die schade berokkenen aan eeuwenoude gebouwen.
Telegraaf 03.08.2015 De NAM heeft het aantal openstaande complexe schadezaken in het aardbevingsgebied in Groningen gehalveerd.
In de afgelopen maanden liep dat aantal terug van 200 naar minder dan honderd, verklaarde nationaal coördinator Hans Alders tegen RTV Noord.
Lang lukte het de NAM niet om de complexe zaken af te handelen en dat leverde veel kritiek op. De moeilijkste zaken staan nog wel open, aldus Alders. „De NAM heeft zelf beloofd dat dit voor het eind van het jaar gefikst is.”
VK 27.07.2015 De Gasunie is 22 miljoen euro kwijt aan het aardbevingsbestendig maken van haar eigen gasnetwerk in Groningen. Van tachtig kilometer oude pijpleiding in de regio kan de grastransporteur niet garanderen dat het bestand is tegen bevingen ten gevolge van gaswinning in de provincie.
Gasunie ontdekte vorig jaar dat vier procent van de Groningse gastransportleidingen mogelijk niet bestand is tegen aardschokken
De kostenpost van 22 miljoen is de belangrijkste oorzaak van de licht gedaalde nettowinst van Gasunie in de eerste helft van dit jaar. Die was 38 miljoen euro lager dan dezelfde periode vorig jaar, maar bedraagt nog altijd 326 miljoen.
Vorig jaar ontdekte Gasunie, dat verantwoordelijk is voor de gasdistributie in ons land, dat vier procent van de Groningse gastransportleidingen mogelijk niet bestand is tegen aardschokken van maximaal 5,0 op de schaal van Richter, die volgens nieuwe berekeningen in theorie mogelijk zijn. Het merendeel van het netwerk voldoet wel aan de veiligheidseisen, stelt Gasunie op basis van de evaluatie.
Telegraaf 24.07.2015 Drie bestuursleden van de Groninger Bodem Beweging (GBB) leggen hun functie neer. Voorzitter Corine Jansen doet dat wegens een meningsverschil in het bestuur, zo valt vrijdag te lezen in een nieuwsbrief van de belangenvereniging.
Het bestuur van de GBB zou willen stoppen met de Dialoogtafel, een overlegorgaan met onder andere de NAM, het Rijk en de provincie. Corine Jansen zag nog wel perspectief n de Dialoogtafel nieuwe stijl onder leiding van de Nationaal Coördinator Groningen. Lambert de Bont, die samen met Jansen de vereniging in de Dialoogtafel vertegenwoordigde, stapt op wegens overbelasting. Torringa heeft het te druk met zijn werk als landbouwer.
Het is nog niet bekend of het opstappen van Jansen en De Bont gevolgen heeft voor de Dialoogtafel. Jelle van der Knoop neemt de taken als interim-voorzitter over. De bodembeweging gaat op zoek naar nieuwe bestuursleden.
Telegraaf 24.07.2015 Advocaat Gerard Spong gaat voor de Groninger Bodem Beweging (GBB) onderzoeken of er juridische gronden zijn om de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) voor het Europese Hof voor de Rechten van de Mens te slepen. Dat meldt de GBB vrijdag.
Volgens de GBB vinden veel Groningers in het bevingsgebied dat de NAM niet ongestraft gas mag winnen terwijl de aardbevingen zorgen voor een gevoel van onveiligheid en schade. „Als blijkt dat er juridische gronden zijn om de NAM strafrechtelijk te vervolgen, dan hebben we met Gerard Spong een advocaat van naam en faam die voor ons het juridische gevecht moet voeren. Daar zijn we blij mee”, aldus Kleijer.
Gerard Spong kan in een reactie nog niet aangeven of hij mogelijkheden ziet om de NAM voor de rechter te slepen. „Ik ben nu bezig om het dossier en juridische mogelijkheden voor strafrechtelijke maatregelen te bestuderen”, zegt hij. „Zodra die studie is afgerond, zal dat bekend worden gemaakt.”
Spong wil ook niet ingaan op zijn motieven om voor de GBB aan de slag te gaan. „Dat gaat niemand wat aan”, aldus Spong.
Telegraaf 24.07.2015 Na alle trieste berichten over beschadigde woningen en sloop vanuit het gasgebied in Groningen, is er deze week eindelijk goed nieuws. De bouw van een eerste aardbevingsbestendige woning volgens de laatste normen is woensdag na lange voorbereidingen gestart.
Het massief houten, vrijstaande pand in het dorp Meedhuizen (gemeente Delfzijl) is straks het eerste particuliere nieuwbouwhuis dat helemaal aan de allernieuwste richtlijnen voldoet.
Deze zogeheten Nederlandse Praktijkrichtlijn (NPR) voor robuust aardbevingsbestendiger bouwen is opgesteld voor extra stevig maken van constructies.
Het gebouw aan de landelijke Essenlaan krijgt een ijzersterke, maar dus houten constructie. De fundering is straks bovendien op meerdere manieren krachtiger. De speciale vloer is voorzien van van gewapend beton en vastgemaakt aan de fundering. Het huis krijgt heipalen tot vaste zandlagen, in een streek waar voorheen vaak gewoon op zand gebouwd werd.
Telegraaf 21.07.2015 De Nederlandsche Aardolie Maatschappij (NAM) is voor de rechter gedaagd vanwege de schade die is ontstaan aan een woning in het aardbevingsgebied in Groningen. Het is volgens de advocaat van de gedupeerde de eerste keer dat een dergelijke zaak voor de rechter komt.
Eerder speelden al zaken waarbij de NAM werd aangeklaagd vanwege waardedalingen van woningen en immateriële schade, bijvoorbeeld psychische problemen en stress.
Bij veel huiseigenaren verloopt de afwikkeling van de schade uiterst moeizaam. Vaak wordt schade niet als aardbevingsschade aangemerkt. En de NAM schat de kosten vaak erg laag in. Een van de gedupeerden heeft er genoeg van en stapt daarom naar de rechtbank in Assen.
In de zaak gaat het om een boerderij, waarbij scheuren in de muur zijn ontstaan en het dak beschadigd is geraakt. De schade wordt door de NAM begroot op circa 15.000 euro, maar volgens de gedupeerde zou de werkelijke schade 174.000 euro bedragen.
Het verschil van dik anderhalve ton zit hem volgens de advocaat in de oplossing die wordt gekozen. Scheuren in de muur kunnen worden gerepareerd „met wat pasta en sauzen”, legt hij uit. Maar als je het zo herstelt kunnen bepaalde problemen bij een volgende beving mogelijk weer terugkomen. De gedupeerde wil daarom ook zijn fundering laten aanpassen.
De zaak heeft mogelijk consequenties voor soortgelijke gevallen waarbij de NAM de schade anders inschat dan deskundigen die door de gedupeerden zelf zijn ingeschakeld. Volgens de advocaat van de Groningse boerderijbezitter zijn er in het aardbevingsgebied zeker tientallen mensen met eenzelfde soort probleem. Het is nog niet bekend wanneer de zaak precies door de rechter wordt behandeld.
BB 10.07.2015 De komende vijf jaar is commerciële opsporing en winning van schaliegas niet toegestaan in Nederland. Bestaande vergunningen voor de opsporing worden ook niet verlengd.
Optie
Dat heeft minister Henk Kamp (Economische Zaken) vrijdag na de wekelijkse ministerraad bekendgemaakt. Eind dit jaar zal het kabinet een besluit nemen of schaliegaswinning in Nederland een optie blijft. Eventuele onderzoeksboringen naar schaliegas sluit Kamp dan niet uit. Die zullen dan in opdracht van de overheid plaatsvinden, en niet in opdracht van bedrijven.
Omstreden
In december had het kabinet al besloten dat er deze kabinetsperiode, tot 2017, geen gas uit schalie (gesteente) zal worden gewonnen. De winning is omstreden omdat er schade aan het milieu en de bodem kan ontstaan. De Tweede Kamer wil ook geen winning van schaliegas, maar onduidelijkheid was er over proefboringen. PvdA en GroenLinks wilden ook geen proefboringen.
Telegraaf 10.07.2015 GroenLinks wil dat het uitstel van de schaliegaswinning, waartoe het kabinet vrijdag besloot, direct een stop wordt. Al die onderzoeken naar schaliegas zijn verspilling van belastinggeld, zegt GroenLinks-Tweede Kamerlid Liesbeth van Tongeren. PvdA, SP, CDA en ChristenUnie zijn blij met het moratorium.
Van Tongeren: „In 2010 dachten olie- en gasbedrijven dat ze stilletjes konden beginnen met fracken naar schaliegas in Brabant. Op mijn initiatief heeft de Kamer toen een hoorzitting gehouden over de gevaren van schaliegas; dat leidde tot een tijdelijk stop. Inmiddels zijn de VNG, het IPO, de Unie van Waterschappen, drinkwaterbedrijven, 246 gemeentes en negen provincies tegen schaliegas.” Ze roept de PvdA-bewindslieden ertoe op binnen het kabinet een stop op schaliegas af te dwingen.
PvdA-Kamerlid Jan Vos laat weten dat „boring naar schaliegas alleen kan als het veilig is, nu dus niet.” Vos vindt het ook verstandig om eventuele onderzoeksboringen niet aan commerciële bedrijven over te laten. Verder wil hij dat Nederland op volle kracht doorgaat met groene energie uit zon, wind en aardwarmte.
Telegraaf 10.07.2015 Fantastisch nieuws.” Zo reageert Milieudefensie vrijdag op de bekendmaking dat de opsporing en winning van schaliegas de komende vijf jaar is verboden. Maar er zit wel een addertje onder het gras, zegt woordvoerster Ike Teuling: het kabinet houdt de optie om in de toekomst schaliegas te winnen nog wel open. Een beslissing daarover valt eind van dit jaar.
De belofte van minister Kamp dat eventuele onderzoeksboringen niet meer gedaan zullen worden door bedrijven maar door de overheid stelt haar maar ten dele gerust. „De overheid is wel beter dan een bedrijf. Maar we hebben dat schaliegas helemaal niet nodig. We moeten toe naar fossielvrije energie. Er zijn genoeg schone alternatieven voorhanden”, aldus Teuling.
Kamp houdt ook de mogelijkheid open om proefboringen naar schaliegas te combineren met boringen naar geothermie (aardwarmte). Teuling ziet daar niets in: „Koppel dat los. Doe dat niet samen. Schaliegas is echt niet nodig.”
RO 10.07.2015 Deze kabinetsperiode zal in Nederland niet geboord worden naar schaliegas. Commerciële opsporing en winning van schaliegas is de komende vijf jaar in Nederland niet aan de orde. Bestaande vergunningen voor de opsporing van schaliegas worden niet verlengd.
De ministerraad heeft hiermee ingestemd op voorstel van minister Kamp van Economische Zaken. Aan het eind van het jaar besluit het kabinet in een breder verband of het wenselijk is dat schaliegaswinning in Nederland als optie in beeld blijft.
Onderzoeken
Sinds 2013 heeft het kabinet verschillende onderzoeken laten uitvoeren naar de maatschappelijke effecten, de gevolgen voor het milieu en de mogelijke opbrengsten en kosten van schaliegaswinning in Nederland. Omdat nog geen proefboringen plaatsvonden, is nog niet duidelijk hoeveel schaliegas aanwezig is en of de winning daarvan rendabel is. Uit de onderzoeken blijkt daarnaast dat er nog onduidelijkheid is over de effecten van het boren naar schaliegas in de diepe ondergrond in Nederland.
Daarom kan ook de politieke afweging van de voor- en nadelen van schaliegas als onderdeel van de toekomstige energiemix nog niet worden gemaakt. In de praktijk betekent dit dat in de komende vijf jaar de commerciële opsporing en winning van schaliegas niet aan de orde zal zijn.
Trouw 10.07.2015 De komende vijf jaar wordt er in Nederland nog niet geboord naar schaliegas. Dat heeft minister Henk Kamp van economische zaken vandaag in een persbericht laten weten.
Volgens Kamp is het nog onduidelijk of het winnen van schaliegas rendabel is. Aan het eind van het jaar moet blijken of schaliegas een reële optie is. Zo ja, dan zullen eventuele proefboringen in opdracht van de overheid worden verricht, en niet in opdracht van bedrijven.
Regering
Eind vorig jaar besloot het kabinet al dat deze kabinetsperiode geen proefboringen zullen plaatsvinden. Kamp besloot wel door te gaan met onderzoek naar de winning van schaliegas. Daaruit moet blijken of boren naar schaliegas mogelijk is.
Regeringspartijen PvdA en VVD zijn verdeeld over de kwestie. PvdA-leider Samsom vindt boringen naar schaliegas “volstrekt onnodig”, terwijl premier Rutte proefboringen niet wilde uitsluiten. Ook GroenLinks was tegen proefboringen.
Schaliegas
Schaliegas zit diep in de bodem. Bij de winning ervan kan schade aan het milieu en de bodem ontstaan. Nederlandse drinkwatervoorraden kunnen onherstelbaar vervuild raken.
NU 10.07.2015 De komende vijf jaar is commerciële opsporing en winning van schaliegas niet toegestaan in Nederland. Bestaande vergunningen voor de opsporing worden ook niet verlengd.
Dat heeft minister Henk Kamp (Economische Zaken) vrijdag na de wekelijkse ministerraad bekendgemaakt.
Eind dit jaar zal het kabinet een besluit nemen of schaliegaswinning in Nederland een optie blijft. Eventuele onderzoeksboringen naar schaliegas sluit Kamp dan niet uit. Die zullen dan in opdracht van de overheid plaatsvinden, en niet in opdracht van bedrijven.
Uit het onderzoek is gebleken dat het nog niet duidelijk is of de winning van schaliegas rendabel is, omdat niet bekend is hoeveel schaliegas aanwezig is. Ook is er nog onduidelijkheid over de effecten van het boren naar schaliegas in de diepe ondergrond van Nederland, aldus Kamp.
Ook verschillende gemeenten en provincies zien niets in de winning van de gas. In juni bleek dat 73 procent van de gemeenten tegen schaliegasboringen is.
Telegraaf 10.07.2015 De komende vijf jaar komt er geen commerciële opsporing en winning van schaliegas in Nederland. Bestaande vergunningen voor de opsporing (proefboringen) worden ook niet verlengd. Dat heeft het kabinet vrijdag besloten.
Eind dit jaar besluit het kabinet of schaliegaswinning in Nederland een optie voor in de toekomst blijft. Als dat inderdaad zo is, dan sluit minister Henk Kamp (Economische Zaken) eventuele onderzoeksboringen niet uit. Dat gebeurt dan op zijn vroegst in 2018. Commerciële boringen kunnen dan in 2020 aan de orde komen, zei Kamp in een toelichting.
Nederland wil met andere landen wetenschappelijk onderzoek gaan doen naar de winning van gas uit schalie (gesteente in de diepe bodem). Onderzoeksboringen zullen dan ook in opdracht van de overheid plaatsvinden en niet in opdracht van bedrijven. De winning is omstreden omdat er schade aan het milieu en de bodem kan ontstaan.
NRC 10.07.2015 De komende vijf jaar zal er geen schaliegas worden gewonnen voor commerciële doeleinden. De ministerraad heeft hier vanmiddag mee ingestemd na een voorstel van minister Kamp van Economische Zaken (VVD).
In een persbericht zegt het kabinet dat het nog onduidelijk is of het winnen van schaliegas rendabel is. Pas aan het einde van het jaar wordt duidelijk of het zin heeft schaliegas als optie te onderzoeken, aldus minister Kamp. Volgens hem is er geen directe relatie met het dichtdraaien van de gaskraan in Groningen, zei hij zojuist op een persconferentie: “De beslissingen die we over Groningen nemen, nemen we geïsoleerd van de beslissingen over schaliegas. Groningen benaderen we vanuit de invalshoek ‘veiligheid’. Een directe relatie met Groningen is er niet.”
De twee regeringspartijen bleken verdeeld te zijn over de kwestie. Waar PvdA-leider Samsom zei dat er niet in Nederland naar schaliegas geboord zal worden omdat het“volstrekt onnodig” zou zijn, sloot premier Rutte proefboringen niet uit. Met name bij de achterban van de PvdA is het verzet tegen schaliegaswinning groot.
GEMEENTEN IN VERZET
Het winnen van schaliegas is omstreden. Minister Kamp ziet het schaliegas als een mogelijke vervanging voor de gasvelden in de Noordzee en het natuurlijke gas in Groningen, die langzaam op raken. Gemeenten die zijn aangewezen als beoogde locaties voor boringen, zoals Boxtel en Noordoostpolder, kwamen echter in verzet en drongen er bij het kabinet op aan met het onderzoek naar schaliegas te stoppen. Ook de Tweede Kamer is tegen de winning van schaliegas, maar over proefboringen bestond nog onduidelijkheid. LEES VERDER
NRC 09.07.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) en de Nederlandse overheid leggen de claim van zo’n 150 Groningers naast zich neer, die zeggen immateriële schade te lijden door de aardbevingen in het gebied. Dat maakte het Groningse advocatenkantoor De Haan vandaag bekend, zo meldt persbureau ANP.
De advocaten hadden de staat en de NAM aansprakelijk gesteld voor de schade, maar die reageerden in een brief afwijzend op de dagvaarding. Volgens de advocaten lijden hun cliënten aan angst, onzekerheid en stress door de bevingen.
Telegraaf 09.07.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) en de Nederlandse overheid verwerpen de claim van zo’n 150 mensen in het Groningse aardbevingsgebied die immateriële schade zouden lijden. Dat heeft het Groningse advocatenkantoor De Haan Advocaten donderdag laten weten.
De advocaten hadden de NAM en de overheid aansprakelijk gesteld. Die hebben inmiddels schriftelijk gereageerd op de dagvaarding met de afwijzing.
Wonen in het aardbevingsgebied zou gepaard gaan met aanhoudende angst, onzekerheid en stress. „Mensen leven in angst dat er bij een volgende beving gewonden zullen vallen en maken zich zorgen over de waarde van hun woning. Dit leidt tot meer lichamelijke- en psychische klachten en slaapproblemen”, stellen de advocaten. „Er zijn voorbeelden van gedupeerden die in behandeling zijn bij een psychiater, een burn out hebben of die hun kinderen niet meer in bepaalde kamers laten slapen uit angst voor instorting.”
Minister Henk Kamp ( Economische Zaken) en de NAM hebben volgens de advocaten „niet in de gaten” wat de ernst is. „De gedupeerden hadden al het gevoel dat ze niet serieus genomen worden door de Staat en de NAM. Deze reactie bevestigt dit gevoel nogmaals.”
Telegraaf 02.07.2015 De WOZ-waarde van woningen in het aardbevingsgebied moet met 10 procent worden verlaagd. Dat heeft de rechtbank donderdag besloten in drie zaken die waren aangespannen door woningeigenaren uit de gemeente Eemsmond. Ook kende de rechtbank een vaste waardeaftrek van 2500 euro per woning toe vanwege alle rompslomp voor de eigenaren.
Volgens de rechtbank is een verlaging van de WOZ-waarde met 10 procent realistisch. Dat percentage is gebaseerd op het slechtere imago van de regio door de aardbevingen. De rechter woog ook mee dat er onzekerheid is over de vergoeding van kosten voor het aardbevingsbestendig maken van de woningen.
De rechtbank wijst er op dat in het gaswinningsgebied op 1 januari 2012 het risico bestond op aardbevingen met een maximale kracht van 5,0. Daarmee moet rekening worden gehouden bij het vaststellen van de waarde van onroerende zaken, zoals huizen. Daarnaast moeten gemeenten rekening houden met de verschillende soorten schade die zulke aardbevingen kunnen veroorzaken.
Bij het vaststellen van de waarde hoeven gemeenten geen rekening te houden met kosten voor herstel van directe, zichtbare schade. Omdat deze schade voor rekening van de NAM komt, lijden woningeigenaren hiervan geen schade, zo oordeelt de rechter.
NRC 02.07.2015 De WOZ-waarde van huizen in het aardbevingsgebied in Groningen moet tien procent omlaag. Dat heeft de rechtbank Noord-Nederlandbesloten in drie zaken aangespannen door huiseigenaren uit de gemeente Eemsmond.
Daarnaast verdienen de huiseigenaren compensatie voor „rompslompschade”. Per woning moet 2.500 euro van de waarde worden afgetrokken om de WOZ-waarde te berekenen.
De rechtbank oordeelt dat aardbevingen de WOZ-waarde drukken. De rechtbank kwam op tien procent door te schatten wat de imagoschade is in de aardbevingsregio en dat op te tellen bij de onzekerheid over een vergoeding voor het versterken van de huizen.
VK 01.07.2015 De Groningse gaskraan moet verder dicht, de overgang naar duurzame energie moet worden versneld en Nederlandse huishoudens moeten energiezuiniger worden. Zo luidt de nieuwe energiestrategie van de PvdA die Kamerlid Jan Vos vandaag presenteerde bij een debat in de Tweede Kamer over gaswinning.
Met pijn en moeite
Om Groningen te ontzien moet de productie van duurzame energie omhoog. ‘Nederland haalt in 2020 met pijn en moeite 14 procent.’ Dat moet sneller, stelt Vos. Hij wil investeringen in zonne- en windenergie. Het aantal windmolens op zee moet omhoog.
BB 30.06.2015 De Dialoogtafel Groningen over de gaswinning heeft ‘opvallende en indrukwekkende’ resultaten bereikt die zonder die Tafel niet tot stand zouden zijn gekomen. Dat is de conclusie van een maandagavond in Appingedam gepresenteerd onderzoek van twee hoogleraren verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG).
Herstel van vertrouwen
Zij onderzochten het functioneren van de Dialoogtafel sinds de oprichting in maart 2014. Daarin zitten onder meer NAM, bewonersorganisaties en overheid met elkaar om tafel. Het doel van de Dialoogtafel is om bij te dragen aan het herstel van vertrouwen in de Groningse regio die last heeft van aardbevingen door gaswinning. Volgens de onderzoekers zijn er dankzij de inzet van de Dialoogtafel onder meer verbeteringen gekomen in de schadeafhandeling en op het gebied van leefbaarheid en waardevermeerdering van woningen. Ook droeg de Dialoogtafel bij aan de komst van een Nationaal Coördinator Groningen, waardoor de afhandeling van de gevolgen van de gaswinning nu onder publieke regie is gekomen.
NU 30.06.2015 De Dialoogtafel Groningen over de gaswinning heeft “opvallende en indrukwekkende” resultaten bereikt die zonder die Tafel niet tot stand zouden zijn gekomen.
Dat is de conclusie van een maandagavond in Appingedam gepresenteerd onderzoek van twee hoogleraren verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG).
Zij onderzochten het functioneren van de Dialoogtafel sinds de oprichting in maart 2014. Daarin zitten onder meer NAM, bewonersorganisaties en overheid met elkaar om tafel. Het doel van de Dialoogtafel is om bij te dragen aan het herstel van vertrouwen in de Groningse regio die last heeft van aardbevingen door gaswinning.
Volgens de onderzoekers –zijn er dankzij de inzet van de Dialoogtafel onder meer verbeteringen gekomen in de schadeafhandeling en op het gebied van leefbaarheid en waardevermeerdering van woningen.
Ook droeg de Dialoogtafel bij aan de komst van een Nationaal Coördinator Groningen, waardoor de afhandeling van de gevolgen van de gaswinning nu onder publieke regie is gekomen.
Telegraaf 30.06.2015 Het lijkt er op dat het Centrum voor Veilig Wonen (CVW) bedrijven voortrekt bij het aanbesteden van aardbevingsschade. Dat vindt de fractie van Loppersum Vooruit. Daarover bericht RTV Noord dinsdag.
De partij stelt vraagtekens bij het feit dat CVW-directeur Jan Emmo Hut ook directeur van een bouwonderneming is. Ook kreeg Loppersum Vooruit signalen uit de regio dat lokale aannemers geen nieuwe klussen krijgen voor schadeherstelwerkzaamheden.
Burgemeester Albert Rodenboog stelt die signalen ook gehoord te hebben en daarover al vragen te hebben gesteld aan het CVW.
NRC 30.06.2015 De gaswinning in het door aardbevingen geteisterde Groningen moet nog dit jaar veel forser worden teruggedrongen dan het kabinet wil. Verder onderzoek levert geen nieuwe inzichten op. Het is “nu hoog tijd” om vanuit “het voorzorgsprincipe” de veiligheid van de bewoners voorop te stellen.
Dat zegt voormalig inspecteur-generaal Jan de Jong van het Staatstoezicht op de Mijnen vandaag in NRC. Morgen debatteert de Tweede Kamer over het gasbesluit van minister Kamp (Economische Zaken, VVD). Die wil dit jaar dit jaar niet 39,4 miljard kuub Gronings gas winnen, maar 30 miljard. Dan kan ook in strenge winters nog aan de gasvraag in binnen- en buitenland worden voldaan.
Tot september 2014 was Jan de Jong inspecteur-generaal van het Staatstoezicht op de Mijnen. In februari 2014 waarschuwde hij in deze krant dat de aardbevingen zich vanuit Noordoost-Groningen zouden uitbreiden naar de stad Groningen. Dat gebeurde een half jaar later. Het aantal potentiële gedupeerden is sindsdien verdrievoudigd, het aantal kwetsbare gebouwen verveelvoudigd.
NU 26.06.2015 De directeur van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), Gerald Schotman, noemt de risico’s van gaswinning acceptabel. Dat zegt Schotman vrijdag in een interview in de Volkskrant.
Het bedrijf ziet daarom geen reden om zelf de gaskraan dichter te draaien, iets wat het kabinet onlangs heeft gedaan. “Het zou niet goed zijn als wij uit eigen beweging het budget van de overheid zouden korten”, aldus Schotman.
Het kabinet besloot deze week om dit jaar niet 39,4 miljard kuub gas op te pompen, maar maximaal 30 miljard kuub. Dit vanwege de aardbevingen in Groningen.
Telegraaf 26.06.2015 Minister Bert Koenders van Buitenlandse Zaken sluit niet uit dat Nederland op korte termijn meer gas moet importeren als in Groningen minder gas wordt gewonnen. Dat zei hij donderdag tijdens een debat in de Tweede Kamer.
„Wij hebben een situatie in Groningen. Dat betekent dus dat dat gecompenseerd moet worden en dat kan op korte termijn best uit Rusland moeten zijn”, zei de minister. Hij verklaarde dat er over dit onderwerp geen meningsverschil bestaat in het kabinet.
Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft al verschillende keren gezegd dat Russisch gas een optie is als de gaskraan in Groningen verder dicht wordt gedraaid. Koenders wees er totdusver steeds op dat ons land minder afhankelijk moet worden van Russisch gas.
Koenders benadrukte ook in dit debat dat Nederland en de Europese Unie minder afhankelijk moeten worden van Russisch gas. „Het is niet gezond om afhankelijk te zijn van een grote aanbieder.” Maar Russisch gas zal nog lang onderdeel zijn van de energiemix van Europa, zei hij.
NU 25.06.2015 Het kabinet moet duidelijk maken wat zijn standpunt is over de import van Russisch gas nu minister Henk Kamp heeft aangekondigd meer buitenlands gas te importeren. Dat zeggen PvdA, D66, CDA, ChristenUnie en GroenLinks tegen NU.nl.
De partijen willen opheldering over het kabinetsstandpunt inzake de import van Russisch gas, omdat minister Henk Kamp (Economische Zaken) dinsdag aankondigde ook na 2016 de Groningse gaskraan verder dicht te willen draaien.
Daardoor moet er onder andere Russisch gas worden geïmporteerd, terwijl minister Bert Koenders (Buitenlandse Zaken) een dag eerder er juist voorpleitte minder afhankelijk te worden van Russisch gas.
Telegraaf 24.06.2015 De gasproductie in Slootdorp wordt vanwege de lichte aardbevingen eerder deze week bij het Noord-Hollandse Anna Paulowna niet stilgelegd.
Een woordvoerder van gas- en oliemaatschappij Vermilion heeft het Noordhollands Dagblad laten weten dat de winning doorgaat.
In de nacht van maandag op dinsdag vonden schokken met een kracht van 2,3 en 1,5 plaats bij Anna Paulowna. Staatstoezicht op de Mijnen weet nog niet waardoor de aardbevingen zijn veroorzaakt.
BB 24.06.2015 Het kabinetsbesluit om de gasproductie in Groningen dit jaar te verlagen naar maximaal 30 miljard kuub, betekent dat de Groningse economie naar verwachting met 5 procent krimpt en de schatkist 1,2 miljard euro misloopt ten opzichte van de eerdere raming. Landelijk moeten we rekening houden met een negatief effect op de economische groei van circa 0,5 procent, heeft het economische bureau van ING uitgerekend.
De Groningse economie is voor 40 procent afhankelijk van de gaswinning.
Daling aardgasbatten
Door het verder dichtdraaien van de gaskraan dalen de aardgasbaten dit jaar naar 7,7 miljard euro. De Voorjaarsnota van het kabinet hield rekening met een daling tot 8,9 miljard euro. Het productieplafond leidt dus tot een nieuwe tegenvaller van 1,2 miljard euro, aldus ING. (ANP)
Trouw 24.06.2015 Eindelijk, verzuchtte CDA-Tweede Kamerlid Agnes Mulder gisteren. “Eindelijk staat de veiligheid van de Groningers voorop.” En dus niet de staatskas of de belangen van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (Nam) die het lucratieve gas uit Groningen naar boven haalt.
Minister Henk Kamp van economische zaken lichtte gisteren zijn besluit toe om de gaswinning uit het veld van Slochteren dit jaar te beperken tot 30 miljard kubieke meter. Dit tot verrassing van de Tweede Kamer. Alles wees erop dat het kabinet zou kiezen uit twee mogelijkheden: vasthouden aan bijna 40 miljard of terugzakken naar 35. Nu Kamp ook daar onder duikt, zegt PvdA’er Jan Vos, “heeft het kabinet de politieke knop omgezet.” Mulder: “Het roer is om.”
De Kamerleden hebben recht van spreken. In 2012, het jaar waarin Kamp aantrad als minister van economische zaken, werd bijna 48 miljard kuub gas uit de grond van Groningen gehaald. Het jaar erna zelfs 54 miljard. Het aantal aardbevingen in het gebied nam in die periode toe, zowel in aantal als in hevigheid. Kamp, geen man van impulsieve beslissingen, kondigde het ene onderzoek na het andere aan.
Trouw 24.06.2015 De Tweede Kamer moet dit najaar vaststellen welk risico aanvaardbaar is bij de gaswinning in Groningen, vinden Jacques Wallage en Jan Kamminga, de voorzitters van de Dialoogtafel die in Groningen het vertrouwen moet helpen herstellen. “Waaraan we nu behoefte hebben is duidelijkheid”, zegt Wallage. “Minister Kamp heeft deze week de gaswinning verminderd, maar de cruciale vragen worden niet beantwoord.”
Kernvraag is volgens Wallage op welk niveau de gaswinning verantwoord is voor de veiligheid van de Groningers. “Op die vraag heeft noch de Nam noch Staatstoezicht op de Mijnen een antwoord. De minister wil nieuw onderzoek, maar ons advies aan de Kamer is om de berg materiaal die nu beschikbaar is zelfstandig te onderzoeken. Ga niet zitten wachten op nieuw onderzoek, maar stel een commissie in, hoor nationale en internationale deskundigen en zet de hoekvlaggetjes neer. Anders zitten we aan het einde van het jaar in dezelfde situatie als nu, met nieuwe rapporten maar zonder duidelijkheid.”
Onveilig gevoel
Onder Groningers heerst ‘een groot gevoel van onveiligheid’, weet Wallage. “We zijn gas aan het winnen zonder dat we ons over de veiligheid uitspreken. Stel dat we een brug zouden bouwen en zonder te weten of die sterk genoeg is om het verkeer te dragen zouden zeggen ‘ga maar vast rijden’. Dat is van de gekke, maar het is precies wat we bij de gaswinning doen.”
NU 24.06.2015 De Tweede Kamer moet zelfstandig onderzoek gaan doen naar de risico’s van de gaswinning in Groningen. Die oproep doet Jacques Wallage, voorzitter van het regionale Groningse overleg tussen overheid, maatschappelijke organisaties en de NAM.
Wallage doet zijn aanmaning woensdag in nrc.next. Het vertrouwen van de Groningers in ‘Den Haag’ staat op het spel, stelt de voormalig burgemeester van Groningen.
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) besloot dinsdag de gaswinning in Groningen voor dit jaar te verlagen naar 30 miljard kuub.
Wallage en zijn medevoorzitter Jan Kamminga vinden het echter storend dat cruciale vragen over veiligheid en productieniveau nog niet zijn beantwoord. Zo kan het Staatstoezicht op de Mijnen (Sodm) niet zeggen bij welk winningsniveau de veiligheid van de Groningers kan worden gegarandeerd.
NRC 24.06.2015 De Tweede Kamer moet zelfstandig onderzoek doen naar de risico’s van de gaswinning in Groningen en zich minder afwachtend opstellen tegenover het kabinet. Alleen op die manier kunnen de Groningers er vertrouwen in krijgen dat Den Haag echt waakt over hun veiligheid. Die oproep doet Jacques Wallage, voorzitter van het regionale Groningse overleg tussen overheid, maatschappelijke organisaties en gasbedrijf NAM.
Wallage doet de oproep mede namens zijn duo-voorzitter Jan Kamminga. Gisteren beslootminister Kamp (Economische Zaken, VVD) de gaswinning in Groningen voor dit jaar te verlagen tot 30 miljard kuub. Wallage en Kamminga zijn kritisch over de manier waarop Kamp zijn besluiten neemt over het jaarlijkse winningsplafond van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), een joint venture van Shell en ExxonMobil.
Zo stoort het ze dat de belangrijkste adviseurs van de minister geen antwoord hebben op cruciale vragen over veiligheid en productieniveau. Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) schrijft in een gisteren verschenen advies niet te kunnen zeggen bij welk winningsniveau de veiligheid van de Groningers gegarandeerd is. Wallage: “Op de belangrijkste vraag hebben we nog altijd geen sluitend antwoord”.
Telegraaf 24.06.2015 De Tweede Kamer moet zelfstandig onderzoek doen naar de risico’s van de gaswinning in Groningen. Die oproep doet Jacques Wallage, voorzitter van het regionale Groningse overleg tussen overheid, maatschappelijke organisaties en de NAM, woensdag in nrc.next.
Minister van Economische Zaken Henk Kamp besloot dinsdag de gaswinning in Groningen voor dit jaar te verlagen naar dertig miljard kuub. Wallage en zijn duo-voorzitter Jan Kamminga vinden het storend dat cruciale vragen over veiligheid en productieniveau nog niet zijn beantwoord.
Ze stellen voor dat de Kamer voor eind dit jaar een onderzoekscommissie instelt die deskundigen van buiten en buitenlandse experts hoort. „De Tweede Kamer moet niet gaan zitten wachten op de volgende berg informatie van Kamp, maar zelfstandig onderzoek verrichten”, aldus Wallage. „Alleen als de Kamer gezamenlijk conclusies trekt uit het beschikbare onderzoek, krijgen de bewoners weer vertrouwen in het proces.”
Telegraaf 23.06.2015 Minister Henk Kamp van Economische Zaken is niet gezwicht voor de PvdA. „Ik zwicht helemaal nergens voor. Ik ben gewoon bezig om met argumenten de goede dingen te doen. Ik heb rekening te houden in eerste plaats met veiligheid van de mensen in Groningen.”
Dat zei hij dinsdagavond in Nieuwsuur. “Ik moet ook kijken naar de leveringszekerheid. Er zijn een heleboel dingen waar ik rekening mee moet houden. En op grond van informatie en adviezen kom ik tot besluiten en dat heeft niets met zwichten of zo te maken.”
Jaap de Hoop Scheffer zei in de uitzending niet afhankelijk te willen zijn van de grillen van ‘meneer Poetin’. Hij wees daarbij onder meer op de annexatie van de Krim. Kamp gaf aan het ermee eens te zijn dat het niet goed is afhankelijk te zijn van een land als Rusland, maar ook van Saoedi Arabië of Groningen wil hij bijvoorbeeld niet afhankelijk zijn, gaf hij aan. „Je ziet wat de effecten zijn in Groningen. Er moet een mix komen.” Voor het einde van het jaar komt Kamp met een besluit over 2016 en verder.
Het kabinet overweegt meer gas uit het buitenland te gaan importeren. Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft dat dinsdag bekendgemaakt in een toelichting op het kabinetsbesluit om de gaskraan in Groningen in de tweede helft van dit jaar verder dicht te draaien. Dat moet het risico op aardbevingen verder beperken.
BB 23.06.2015 De provincie en twaalf gemeenten in het Groningse aardbevingsgebied noemen het besluit om de gaskraan verder dicht te draaien en mogelijk meer gas uit het buitenland te halen ‘een stap in de goede richting’.
‘Het is een goede zaak dat de minister onderzoekt of hij gas kan importeren. Verdere verlaging is noodzakelijk’, zeggen de noordelijke bestuurders.
Meer openheid
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) besloot dinsdag om de gaswinning in het gebied te reduceren naar maximaal 30 miljard kubieke meter per jaar. Volgens de provincie en de ‘bevingsgemeenten’ heeft het Staatstoezicht op de Mijnen geadviseerd om de gaswinning ‘aanmerkelijk’ te verlagen. De Groningers willen meer openheid over de onderzoeken die de minister laat doen naar de risico’s van gaswinning.
Telegraaf 23.06.2015 De provincie en twaalf gemeenten in het Groningse aardbevingsgebied noemen het besluit om de gaskraan verder dicht te draaien en mogelijk meer gas uit het buitenland te halen „een stap in de goede richting”.
„Het is een goede zaak dat de minister onderzoekt of hij gas kan importeren. Verdere verlaging is noodzakelijk”, zeggen de noordelijke bestuurders.
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) besloot dinsdag om de gaswinning in het gebied te reduceren naar maximaal 30 miljard kubieke meter per jaar.
Volgens de provincie en de ‘bevingsgemeenten’ heeft het Staatstoezicht op de Mijnen geadviseerd om de gaswinning „aanmerkelijk” te verlagen. De Groningers willen meer openheid over de onderzoeken die de minister laat doen naar de risico’s van gaswinning.
Telegraaf 23.06.2015 Bij Anna Paulowna in Noord-Holland zijn in de nacht van maandag op dinsdag twee aardbevingen geweest, allebei iets voor 01.00 uur. De eerste had een kracht van 1,5. De tweede gebeurde ongeveer een minuut later en was met 2,3 iets sterker. Dat meldde het KNMI dinsdag. Over het algemeen kunnen mensen bevingen vanaf 2,0 voelen.
De beide bevingen zijn veroorzaakt door gaswinning. In Noord-Holland wordt, net als in Groningen, geboord naar gas. „Het waren geen natuurlijke bevingen”, aldus een woordvoerster van het KNMI.
NRC 23.06.2015 De gaswinning in Groningen “wordt zo ver als momenteel haalbaar is verminderd” omdat de “veiligheid van de Groningers voorop staat” voor het kabinet. Dat zei minister Kamp (Economische Zaken, VVD) vanmiddag op een persconferentie over het gasbesluit dat gisteren openbaar werd.
De gaswinning in Groningen veroorzaakt steeds meer en zwaardere aardbevingen, waardoor huizen beschadigd raken en mensen zich onveilig voelen. Kamp noemt dat een “zeer ingrijpende” situatie voor de Groningers en daarom wil het kabinet de gevolgen van de gaswinning in de provincie “maximaal beperken”. Daarom haalt de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) dit jaar maximaal 30 miljard kuub gas uit de Groningse bodem, zo lekte gisteren al uit. Dat is 9,4 miljard kuub minder dan voorzien en kost de schatkist ongeveer 2 miljard euro.
Het besluit van Kamp is zijn vierde gasbesluit in achttien maanden. In Den Haag werd tot eind vorige week verwacht dat hij zou uitkomen op een winning van maximaal 33 kuub gas. Dat is de hoeveelheid die volgens de laatste berekeningen dit jaar nodig is om te zorgen dat Nederlandse huishoudens niet in de kou komen te zitten en de staat zijn contractuele verplichtingen kan nakomen – de ‘leveringszekerheid’. Nu blijkt dat Kamp 3 miljard kuub aardgas achter de hand heeft dat ligt opgeslagen in een veld in het Drentse Norg. Daardoor hoeft er dit jaar in Groningen maar 30 miljard kuub aardgas uit de bodem te worden gehaald. LEES VERDER
RO 23.06.2015 Er zal dit jaar niet meer dan 30 miljard kubieke meter gas uit het Groningenveld worden gewonnen. In de tweede helft van 2015 zal de gaswinning worden beperkt tot 13,5 miljard kubieke meter. Dit heeft het kabinet vandaag besloten op basis van advies van toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). SodM adviseert hierin de gaswinning zo ver als realistisch mogelijk terug te dringen en de gaswinning voor de tweede helft van 2015 niet hoger te laten zijn dan 16,5.
Telegraaf 23.06.2015 De provincie Groningen vindt het een goede zaak dat de minister onderzoekt of hij gas kan importeren uit het buitenland, als dit ervoor zorgt dat de gaskraan in Groningen verder kan worden dichtgedraaid. Dat meldt het college dinsdag.
Het nieuwe gasbesluit van minister Kamp, die de gaswinning opnieuw verlaagt, is volgens de provincie en twaalf gemeenten die last hebben van aardbevingen door de winning een eerste stap. „Verdere verlaging is noodzakelijk”, zeggen de noordelijke bestuurders dinsdag in een gezamenlijke reactie.
Volgens de provincie en de ‘bevingsgemeenten’ heeft het Staatstoezicht op de Mijnen geadviseerd om de gaswinning „aanmerkelijk” te verlagen. Het is nog niet duidelijk hoe ver de gaskraan dicht moet om de veiligheid te garanderen. De Groningers willen meer duidelijkheid en openheid over de onderzoeken die de minister laat doen naar de risico’s van de gaswinning.
NU 23.06.2015 Het kabinet overweegt meer gas uit het buitenland te gaan importeren om het risico’s op aardbevingen in Groningen te verminderen.
Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft dat dinsdag bekendgemaakt in een toelichting op het kabinetsbesluit om de gaskraan in Groningen in de tweede helft van dit jaar verder dicht te draaien.
Kamp laat de komende maanden onderzoeken “of een andere benadering van gaswinning mogelijk en wenselijk is waarbij meer gas uit het buitenland wordt geïmporteerd”. Dan zou er minder gas uit het Groningse gasveld nodig zijn, maar wordt Nederland wel meer afhankelijk van buitenlands gas.
Het kabinet wil onderzoeken of het mogelijk is 20 miljard kuub buitenlands gas te importeren en afhankelijk van de weersomstandigheden 21 tot 33 miljard kuub Gronings gas op te pompen.
Trouw 23.06.2015 Om de provincie Groningen te ontzien, wil het kabinet gaan onderzoeken of er extra conversiecapaciteit kan worden ingezet, om buitenlands gas op ‘Groningen-kwaliteit’ te krijgen.
Dat maakte minister Kamp vandaag bekend op een persconferentie, waarin hij bevestigde dat de gaswinning dit jaar wordt teruggeschroefd naar 30 miljard kubieke meter.
Dat nieuws was gisteren al uitgelekt. Maar Kamp gaf vandaag uitleg over de berekeningen die eraan ten grondslag liggen. Voor de zogeheten ‘leveringszekerheid’ is 33 miljard kubieke meter gas nodig. Maar volgens de risico-analyses van het Staatstoezicht op de Mijnen is het verstandig om daar ‘zoveel als realistisch is onder te gaan’, om het risico op aardbevingen zoveel mogelijk te beperken.
Dit jaar lukt het om de productie tot 30 miljard kubieke meter te beperken, doordat eenmalig gebruik kan worden gemaakt van de extra capaciteit van de gasopslag in Norg, waar 3 miljard kuub te halen valt.
AD 23.06.2015 Het kabinet overweegt meer gas uit het buitenland te gaan importeren. Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft dat dinsdag bekendgemaakt in een toelichting op het kabinetsbesluit om de gaskraan in Groningen in de tweede helft van dit jaar verder dicht te draaien. Dat moet het risico op aardbevingen verder beperken.
Kamp laat de komende maanden onderzoeken ,,of een andere benadering van gaswinning mogelijk en wenselijk is waarbij meer gas uit het buitenland wordt geïmporteerd”. Dan zou er minder gas uit het Groningse gasveld nodig zijn, maar wordt Nederland wel meer afhankelijk van buitenlands gas.
Maandag lekte al uit dat Kamp de gaskraan in Groningen in de tweede helft van dit jaar verder laat dichtdraaien. De gaswinning over het hele jaar wordt beperkt tot 30 miljard kuub. Dat is 9,4 miljard kuub minder dan aanvankelijk was vastgesteld. Het dichtdraaien van de gaskraan betekent een tegenvaller van 1,2 miljard euro op de lopende begroting, aldus Kamp.
Telegraaf 23.06.2015 Het kabinet overweegt meer gas uit het buitenland te gaan importeren. Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft dat dinsdag bekendgemaakt in een toelichting op het kabinetsbesluit om de gaskraan in Groningen in de tweede helft van dit jaar verder dicht te draaien. Dat moet het risico op aardbevingen verder beperken.
Kamp laat de komende maanden onderzoeken „of een andere benadering van gaswinning mogelijk en wenselijk is waarbij meer gas uit het buitenland wordt geïmporteerd”. Dan zou er minder gas uit het Groningse gasveld nodig zijn, maar wordt Nederland wel meer afhankelijk van buitenlands gas.
PvdA-Kamerlid Jan Vos: “Het is goed dat het kabinet nu uiteindelijk politiek de knop echt heeft omgezet en dat niet langer het economisch gewin, maar de veiligheid van de bevolking voorop staat. Kamerbreed was die wens al langer aanwezig en je ziet dat het kabinet nu ook echt die stap heeft gemaakt. Aan het einde van het jaar gaan we opnieuw kijken. We zien mogelijkheden om de gaswinning nog verder omlaag te brengen. We zullen het optimum moeten vinden waarbij de veiligheid van de bevolking echt gegarandeerd wordt.”
Telegraaf 23.06.2015 De Groningse commissaris van de Koning, Max van den Berg, heeft maandag opnieuw zijn zorgen bekendgemaakt aan minister van Economische Zaken Henk Kamp over de gaswinning in zijn provincie.
In Nieuwsuur zei hij maandagavond dat in het gesprek met Kamp maandagavond op het provinciehuis de grote zorgen voor het gebied zijn geuit en dat duidelijk is gemaakt ‘waar we staan’. „Dat was geen echt grote verrassing voor de minister.”
Elsevier 22.06.2015De gaskraan in Groningen gaat verder dicht. In de tweede helft van dit jaar wil minister Henk Kamp(VVD) van Economische Zaken de gaswinning beperken tot 13,5 miljard kuub.
Bronnen op het Binnenhof melden aan persbureau ANP dat de minister dit dinsdag aan de Tweede Kamer zal laten weten.
Winter
Aanvankelijk was de gaswinning voor 2015 geraamd op 39,4 miljard kuub, maar nu zou over het hele jaar nog 30 miljard kuub gas uit de Groningse bodem worden geboord. Eerder besloot het kabinet de gaswinning voor het eerste half jaar al te beperken tot 16,5 miljard kuub.
De lagere bijstelling is mogelijk door een overcapaciteit en kleine kans op een strenge winter voor het einde van dit jaar. Normaal gesproken vallen de koudste periodes in januari en februari. Daar hoeft dus geen extra gas voor te worden gereserveerd. Ook ligt in het Drentse Norg nog 3 miljard kuub gas opgeslagen. Het provinciebestuur in Groningen vindt overigens dat de gaswinning naar 27 miljard kuub per jaar moet en daarna zo snel mogelijk naar 12 miljard kuub.
Advies
Het kabinet moest voor 1 juli een besluit nemen over de gaswinning. Voor oppositiepartijen in de Kamer is 30 miljard kuub het maximum. Ook PvdA-leider Diederik Samsom heeft aangegeven dat er minder geboord moet worden in de Groningse bodem. Kamp wilde eerst advies van deskundigen inwinnen voor hij een definitief besluit zou nemen over de gaswinning over het hele jaar.
Kamp zei eerder dat Nederland er op termijn niet aan ontkomt om meer gas uit het buitenland te importeren als er minder uit eigen bodem wordt gehaald. Hij houdt er sterk rekening mee dat Russisch gas daarbij nodig zal zijn.
Schatkist
Het oppompen van gas zou de schatkist dit jaar rond de negen miljard euro opleveren. Beperking van de gasproductie is nodig omdat de bevingen in Groningen door gaswinning steeds zwaarder worden. In maart betuigde minister Kamp spijt dat er de afgelopen jaren te weinig aandacht is geweest voor de Groningers. De overheid had vooral oog voor het financiële belang van gaswinning, zoals ook de Onderzoeksraad Voor Veiligheid concludeerde.
Telegraaf 22.06.2015 Op zijn energierekening zal de Nederlander van de reductie de gaswinning niet heel veel merken, denken marktkenners. Als belastingbetaler zou het Nederlandse huishouden waarschijnlijk zwaarder worden getroffen: de beperking van de gasproductie van 39,7 miljard kuub tot 30 miljard kuub scheelt zo’n €2 miljard aan inkomsten voor de fiscus.
Op de Europese gasmarkt steeg de prijs van gas maandag iets na het nieuws dat de winning uit Europa’s grootste gasveldverder wordt ingeperkt, zag Charel Hakkert, hoofd van de energiehandelsdesk van Eneco.
Strenge winter
„Maar dat stelt nog niet veel voor na de forse daling van de gasprijs van de afgelopen maanden”, zegt Hakkert. „De ontwikkeling van de gasprijs is de komende tijd vooral afhankelijk van de vraag of er een strenge winter komt. Door de verlaging van de productie in Groningen, kan in dat geval de gasprijs eerder meer naar het Russische peil oplopen.”
Telegraaf 22.06.2015 Het kabinet moet nog een beslissing nemen over de gaswinning in Groningen. Dan wordt een brief naar de Tweede Kamer gestuurd, zei minister van Economische Zaken Henk Kamp maandagavond in het televisieprogramma Nieuwsuur. Pas daarna zal hij inhoudelijk op de zaak ingaan.
Eerder op de dag meldden bronnen dat Kamp heeft besloten de gaskraan in de provincie Groningen verder dicht te draaien. Dinsdag zou hij daarover een brief aan de Tweede Kamer sturen. Kamp gaf maandagavond na afloop van een bespreking met bestuurders uit het aardbevingsgebied op het provinciehuis in Groningen verder aan dit keer bewust voorafgaand aan de besluitvorming naar Groningen te zijn gekomen.
Telegraaf 22.06.2015 De oppositie in de Tweede Kamer is blij dat het kabinet de gaswinning in Groningen dit jaar verder vermindert. Liefst zien de partijen de gaskraan vanaf 2016 nog verder dichtgaan. Minister Henk Kamp van Economische Zaken maakt dinsdag bekend dat hij de gaswinning over het hele jaar beperkt tot 30 miljard kuub.
Eric Smaling (SP): „Ik zou tegen de minister willen zeggen: ga zo door.” Smaling hoort graag snel wat de plannen zijn voor 2016, „zodat men in Groningen wat verder vooruit kan kijken dan een halfjaar.”
Ook Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) vindt het goed dat er „stappen gezet lijken te worden voor de veiligheid van Groningers”. Volgens haar is 22 miljard kuub gas voldoende voor de leveringszekerheid en is het „voor het vertrouwen en de veiligheid van de Groningers belangrijk om de kraan zo ver mogelijk dicht te draaien.”
Telegraaf 22.06.2015 Milieudefensie juicht toe dat de gaskraan in Groningen weer een stukje verder dicht lijkt te gaan in de tweede helft van dit jaar, maar vindt dat het nog minder kan. Voor leveringszekerheid is 21 miljard kuub per jaar voldoende, vindt Milieudefensie.
„Om te garanderen dat Groningers veilig in hun huizen kunnen wonen – en om het klimaat te redden – moet de gaskraan zo snel mogelijk helemaal dicht. Nu terug naar 30 is een begin, maar het kan veel en veel sneller.” Milieudefensie vindt dat er nog meer gedaan moet worden. „Het is natuurlijk van gekke dat aan de ene kant van Groningen de kraan nu een stukje dichter gaat en de NAM aan de andere kant gewoon nieuwe putten blijft boren, zoals in Saaksum en Blijham. Ook die boringen moeten stoppen”, zegt Ike Teuling van Milieudefensie.
De organisatie had eerder al laten weten dat de leveringszekerheid niet in gevaar hoeft te komen als de gaswinning nog verder omlaaggaat. Volgens de woordvoerder zijn er voldoende duurzame alternatieven voor fossiel aardgas, zoals zonne-energie en energiebesparing door betere isolatie van huizen.
Telegraaf 22.06.2015 Bestuurders in Groningen willen nog niet reageren op het nieuws dat minister Kamp de gaskraan verder dichtdraait naar 30 miljard kuub. Ze wachten op het formele besluit van de minister. Dat wordt naar verwachting dinsdag aan de Tweede Kamer gemeld.
Albert Rodenboog, burgemeester van bevingsgemeente Loppersum, onthoudt zich tot dusver van elk commentaar. „We hebben nog geen besluit voorbij zien komen en dus kunnen we niet reageren”, aldus zijn woordvoerster. Ook Hans Alders, de nieuwe Nationaal Coördinator Groningen, wil niet op het nieuws ingaan.
BB 22.06.2015 Minister Henk Kamp van Economische Zaken laat de gaskraan in Groningen in de tweede helft van dit jaar verder dichtdraaien. Hij beperkt de gaswinning over het hele jaar tot 30 miljard kuub. Kamp zal dat dinsdag in een brief aan de Tweede Kamer schrijven, melden bronnen op het Binnenhof maandag aan het ANP.
Geen reserve
De minister besloot eerder om de gaswinning in de eerste helft van het jaar te beperken tot 16,5 miljard kuub. Omdat de kans op een strenge winter voor het einde van het jaar heel klein is (die vallen normaal alleen in januari en februari), hoeft daar geen reserve voor te worden aangehouden. Bovendien heeft de gasopslag in Norg in Drenthe een overcapaciteit van 3 miljard kuub. Dat gas wordt ingezet.
Telegraaf 22.06.2015 De gaskraan in de provincie Groningen zal verder worden dichtgedraaid. Minister Henk Kamp van Economische Zaken wil dat er dit jaar maximaal nog maar 30 miljard kuub gas wordt gewonnen. Kamp zal dat dinsdag in een brief aan de Tweede Kamer schrijven.
De minister besloot eerder om de gaswinning in de eerste helft van het jaar te beperken tot 16,5 miljard kuub. Omdat de kans op een strenge winter voor het einde van het jaar heel klein is (die vallen normaal alleen in januari en februari), hoeft daar geen reserve voor te worden aangehouden. Bovendien heeft de gasopslag in Norg in Drenthe een overcapaciteit van 3 miljard kuub. Dat gas wordt ingezet.
NU 22.06.2015 Minister Henk Kamp van Economische Zaken draait de gaskraan in Groningen in de tweede helft van dit jaar verder dicht. Het gaat om een totaal van dertig miljard kuub dit jaar.
Dat melden bronnen op het Binnenhof. Kamp schrijft waarschijnlijk dinsdag een brief aan de Tweede Kamer.
De minister besloot eerder om de gaswinning in de eerste helft van het jaar te beperken tot 16,5 miljard kuub. De NAM mocht over heel 2015 39,5 in plaats van 42,5 miljard kuub gas winnen.
Omdat de kans op een strenge winter voor het einde van het jaar heel klein is (die vallen normaal alleen in januari en februari), hoeft daar geen reserve voor te worden aangehouden. Bovendien heeft de gasopslag in Norg in Drenthe een overcapaciteit van drie miljard kuub. Dat gas wordt ingezet.
De overcapaciteit van Norg en de milde winter maken dat er in de tweede helft van dit jaar nog maar 13,5 miljard kuub gewonnen hoeft te worden om aan de zogeheten ‘leveringszekerheid’ te kunnen voldoen.
Trouw 22.06.2015 Minister Henk Kamp van economische zaken beperkt de gasproductie uit het Groningenveld dit jaar tot 30 miljard kubieke meter. Kamp zal dat morgen in een brief aan de Tweede Kamer schrijven, melden bronnen op het Binnenhof vandaag aan het ANP.
De minister besloot eerder om de gaswinning in de eerste helft van het jaar te beperken tot 16,5 miljard kuub. Omdat de kans op een strenge winter voor het einde van het jaar heel klein is, hoeft daar geen reserve voor te worden aangehouden. Bovendien heeft de gasopslag in Norg in Drenthe een overcapaciteit van 3 miljard kuub. Dat gas wordt ingezet.
De overcapaciteit van Norg en de milde winter maken dat er in de tweede helft van dit jaar nog maar 13,5 miljard kuub gewonnen hoeft te worden om aan de zogeheten ‘leveringszekerheid’ te kunnen voldoen. De gaswinning voor dit jaar was aanvankelijk vastgesteld op 39,4 miljard kuub.
NRC 22.06.2015 Minister Kamp draait de gaskraan in Groningen een stukje verder dicht. De gaswinning gaat in heel 2015 omlaag naar 30 miljard kuub, in plaats van de 39,4 miljard kuub die ingeboekt staat in de begroting. Dat is zojuist bevestigd aan NRC door Haagse bronnen. Kamp schrijft hier morgen een brief over aan de Tweede Kamer.
In de eerste helft van dit jaar is de gaswinning beperkt tot 16,5 miljard kuub. Het komende halfjaar wordt er nog 13,5 miljard gewonnen. Uit onderzoek blijkt dat minimaal 33 miljard kuub gas moet worden gewonnen om de zogenoemde ‘leveringszekerheid’ te waarborgen: de hoeveelheid die in elk geval nodig is om aan de verplichtingen te voldoen.
Daarbij is nog twee miljard kuub extra nodig voor het geval er een koude winter komt. Maar de kans dat er nog dit kalenderjaar een strenge winter plaatsvindt, is nihil; dat is meestal in januari of februari. Bovendien is in een opslag in Norg in Drenthe nog drie miljard kuub extra opgeslagen. Zo komt Kamp uit op een hoeveelheid van dertig miljard. LEES VERDER›
NU 22.06.2015 De zwaarste aardbeving waar Groningers de komende jaren rekening mee moeten houden, is iets minder zwaar dan werd gedacht.
Dat blijkt uit een vertrouwelijk rapport van kennisinstituut TNO, dat in handen is van het Financieel Dagblad. De aardbeving heeft een maximale magnitude van 4,5 in plaats van 5.
Die bevingskracht is echter wel hoger dan de kracht van de zwaarste beving tot nu toe. Die was in augustus 2012 in Huizinge met een magnitude van 3,6.
Het TNO-rapport maakt volgens het FD deel uit van de tussentijdse evaluatie van de aardbevingsrisico’s in opdracht van het ministerie van Economische Zaken.
Telegraaf 22.06.2015 De Groninger Bodem Beweging heeft weinig reden tot juichen na de uitkomst van het rapport van TNO dat de zwaarste beving in Groningen minder zwaar uitvalt. „Een aardbeving van 4,5 op de schaal van Richter is nog steeds een enorme aardbeving. Een beving met deze kracht zal een catastrofe zijn. Er zullen huizen instorten. Een beving van 5 op de schaal van Richter is nog erger, maar er is geen sprake van dat een beving van 4,5 meevalt”, aldus de woordvoerder van de belangenorganisatie voor Groningers die schade ondervinden van de gevolgen van de gaswinning
AD 22.06.2015 Het TNO-rapport waaruit blijkt dat de zwaarste aardbevingen in Groningen iets minder zwaar worden dan gedacht, moet onmiddellijk naar de Tweede Kamer worden gestuurd. Dat vinden de Kamerleden Agnes Mulder (CDA) en Liesbeth van Tongeren (GroenLinks).
Groningers mogen niet weer onnodig in onzekerheid worden gehouden, vindt Van Tongeren die zich afvraagt of het advies van toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) om de gaswinning in Groningen zo snel mogelijk zoveel mogelijk te verminderen nu nog blijft staan. Zij wil ook alle onderliggende gegevens en de onderzoeksopzet inzien. Van Tongeren zou bovendien graag zien dat onafhankelijk onderzoekers kijken of zij het TNO-onderzoek kunnen onderschrijven.
Eric Smaling (SP) wijst erop dat ook de gevolgen van ,,lichtere” aardbevingen ,,verwoestend” zijn. Alleen het verder omlaag brengen van de gaswinning, vermindert het risico op aardbevingen en brengt het vertrouwen terug bij de inwoners van Groningen, vindt hij.
Telegraaf 22.06.2015 Het TNO-rapport waaruit blijkt dat de zwaarste aardbevingen in Groningen iets minder zwaar worden dan gedacht, moet onmiddellijk naar de Tweede Kamer worden gestuurd. Dat vinden de Kamerleden Agnes Mulder (CDA) en Liesbeth van Tongeren (GroenLinks).
Groningers mogen niet weer onnodig in onzekerheid worden gehouden, vindt Van Tongeren die zich afvraagt of het advies van toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) om de gaswinning in Groningen zo snel mogelijk zoveel mogelijk te verminderen nu nog blijft staan. Zij wil ook alle onderliggende gegevens en de onderzoeksopzet inzien. Van Tongeren zou bovendien graag zien dat onafhankelijk onderzoekers kijken of zij het TNO-onderzoek kunnen onderschrijven.
Eric Smaling (SP) wijst erop dat ook de gevolgen van „lichtere“ aardbevingen „verwoestend” zijn. Alleen het verder omlaag brengen van de gaswinning, vermindert het risico op aardbevingen en brengt het vertrouwen terug bij de inwoners van Groningen, vindt hij.
BB 20.06.2015 Burgemeester Albert Rodenboog kreeg voor elkaar dat de gaskraan in Loppersum dicht gaat. Maar daar mag het niet bij blijven. ‘Overal in Groningen moet veel minder gas gewonnen worden’, zegt hij aan de vooravond van het gasbesluit van het kabinet.
Met de publicatie van het rapport Aardbevingsrisico’s in Groningen door de Onderzoeksraad voor de veiligheid in februari van dit jaar erkende het Haagse establishment dat de aardgaswinning sinds 1959 niet alleen tot aantoonbare schade had geleid maar ook tot risico’s voor lijf en leden. Na jaren van Haagse schoffering had CDA-burgemeester Albert Rodenboog van Loppersum ‘s lands politici op de knieën.
NU 20.06.2015 Koning Willem-Alexander heeft zaterdag met inwoners van Noordoost-Groningen gesproken over de aardbevingen als gevolg van de aardgaswinning en over de toekomst van het gebied.
De koning kreeg ook een rondleiding door de Mariakerk in Uithuizermeeden, die is gerestaureerd na eerder opgelopen storm- en aardbevingsschade.
De koning sprak met acht inwoners en vertegenwoordigers van organisaties als de Groninger Bodem Beweging en de stichting Oude Groninger Kerken over onder meer de stand van zaken in het gebied, de impact van de dreiging van aardschokken op het dagelijks leven en het versterken van woningen.
Het staatshoofd heeft in 2013 en 2014 ook al gesproken met Groningse gedupeerden van aardschokken, aldus de Rijksvoorlichtingsdienst.
Heeft u foto’s bij dit bericht? Upload beeld via NUfoto
Telegraaf 20.06.2015 Koning Willem-Alexander heeft zaterdag met inwoners van Noordoost-Groningen gesproken over de aardbevingen als gevolg van de aardgaswinning en over de toekomst van het gebied. De koning kreeg ook een rondleiding door de Mariakerk in Uithuizermeeden, die is gerestaureerd na eerder opgelopen storm- en aardbevingsschade.
De koning sprak met acht inwoners en vertegenwoordigers van organisaties als de Groninger Bodem Beweging en de stichting Oude Groninger Kerken over onder meer de stand van zaken in het gebied, de impact van de dreiging van aardschokken op het dagelijks leven en het versterken van woningen. Het staatshoofd heeft in 2013 en 2014 ook al gesproken met Groningse gedupeerden van aardschokken, aldus de Rijksvoorlichtingsdienst.
NU 19.06.2015 Ruim vijfendertigduizend woningen in het Groningse aardbevingsgebied zijn zo zwak dat ze niet bestand zijn tegen zwaardere aardbevingen. De kans dat onder de bewoners van die woningen slachtoffers vallen is groter dan één op tienduizend.
Dat meldt RTV Noord op basis van een advies van de stuurgroep Nationale Praktijk Richtlijn. Het ministerie van Economische Zaken heeft correspondentie hierover met de provincie en aardbevingsgemeenten openbaar gemaakt na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur.
Het veiliger maken van de vijfendertigduizend woningen kost ruim 6 miljard euro en het duurt zeker vijf jaar. Dat komt neer op 200.000 euro per woning. De waarde van de meeste huizen is lager.
Telegraaf 19.06.2015 Ruim 35 duizend woningen in het Groningse aardbevingsgebied zijn zo zwak dat ze niet bestand zijn tegen zwaardere aardbevingen.
De kans dat onder de bewoners van die woningen slachtoffers vallen is groter dan één op tienduizend, staat volgens RTV Noord in een advies van de stuurgroep Nationale Praktijk Richtlijn.
Het ministerie van Economische Zaken heeft correspondentie hierover met de provincie en aardbevingsgemeenten openbaar gemaakt na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur. Het veiliger maken van de 35 duizend woningen kost ruim 6 miljard euro en het duurt zeker vijf jaar om de huizen veiliger te maken.
Telegraaf 16.06.2015 De Vereniging Eigen Huis (VEH) is ontevreden over de afwikkeling door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) van oudere schades in het Groninger aardbevingsgebied.
De vereniging zegt dat slechts 14 procent van de gedupeerden op de zogeheten Urgentielijst aangeeft dat hun schade is hersteld. Bijna 450 Groningse huiseigenaren hebben meegedaan met die lijst. De VEH vindt dat Nationaal Coördinator Hans Alders de regie op het schadeherstel van de NAM moet overnemen.
Het Centrum voor Veilig Wonen dat op 1 januari begon, behandelt voorlopig alleen schades die na die datum zijn gemeld. Oudere schades liggen nog bij de NAM. Die heeft beloofd de oudere schades voor het eind van dit jaar op te lossen. Maar Eigen Huis vindt dat in de praktijk hiervan nog niet veel blijkt. Gedupeerden hebben er dan ook geen vertrouwen in, zegt de vereniging.
In een reactie zegt de NAM dat de rol van de overheid bij complexe schadegevallen belangrijk is. De woordvoerder zegt dan ook blij te zijn met de komst van Alders. „Dan kan de zaak in een stroomversnelling komen.” De NAM streeft er nog steeds naar om met de gedupeerden voor het einde van het jaar overeenstemming te bereiken. Hij denkt dat dit ook lukt. „Het daadwerkelijke herstel kan dan natuurlijk later zijn. Dat is vaak een lastige klus omdat een huis bijvoorbeeld niet alleen hersteld maar ook verstevigd moet worden.”
NRC 13.06.2015 Minister Henk Kamp (Economische Zaken, VVD) wil de kosten van de gasproblemen in Groningen financieren met geld dat bedoeld is voor duurzame energie. Dat blijkt uit de Voorjaarsnota die het kabinet eerder deze maand naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De komende zes jaren wil de minister 398 miljoen euro uit de zogeheten ‘begrotingsreserves duurzame energie’ gebruiken voor onder meer extra bodemonderzoek, de versterking van Staatstoezicht op de Mijnen en de Overheiddienst Groningen. Dat is de deze maand gestarte dienst onder leiding van Hans Alders, ten behoeve van de versterking van huizen en gebouwen in het gaswinningsgebied.
POTJE ALLEEN BEDOELD VOOR DUURZAME PROJECTEN
Het duurzame energiepotje is uitsluitend bedoeld voor de subsidiëring van duurzame energieprojecten. Begrotingsreserves, schreef minister Kamp deze week in een andere brief aan de Kamer, “zijn bestemd voor een concreet doel en mogen alleen voor dat doel kunnen worden gebruikt”.
Telegraaf 11.06.2015 De grond heeft woensdag maar liefst vier keer gebeefd in Groningen. Zanderweer en Zeerijp werden één keer getroffen door een aardbeving en Westeremden twee keer.
Volgens RTV Noord was de beving in Zeerijp de zwaarste. Die aardschok had een kracht van 1.8 op de schaal van Richter. De twee bevingen in Westeremden hadden een kracht van 0.4 en 0.8, en die in Zandeweer eveneens 0.8.
Telegraaf 10.06.2015 De Hanzehogeschool heeft 60 tot 120 miljoen euro bij de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) geclaimd. Met het geld wil de onderwijsinstelling al haar gebouwen in Groningen aardbevingsbestendig maken.
Dat meldt RTV Noord woensdag. Het precieze bedrag is nog onbekend omdat de bouwnormen voor het aardbevingsgebied nog niet duidelijk zijn. Ook moet er nog nader onderzoek worden gedaan naar de maatregelen die nodig zijn.
NRC 10.06.2015 De Hanzehogeschool in Groningen claimt 60 tot 120 miljoen euro van de Nederlandse Aardolie Maatschappij voor het verstevigen van gebouwen tegen aardbevingen. Dat blijkt uit het gisteren gepubliceerde jaarverslag.
De hoogte van het bedrag is afhankelijk van de precieze bouwnormen die nog niet vaststaan.Eind vorig jaar had de school al ruim 900.000 euro uitgegeven aan het treffen van veiligheidsmaatregelen in verschillende gebouwen. Zo zijn in laboratoria kasten en flessen met gevaarlijke stoffen vastgezet.
Trouw 09.06.2015 Een bijzondere rechtszaak gisteren in Assen, met buitenproportioneel veel mannen in pak. Daar stond de Nederlandse Aardoliemaatschappij (Nam) voor het hekje. Ruim negenhonderd woningeigenaren én twaalf woningbouwcorporaties daagden de Nam voor de rechter.
De Nam legt wel geld bij om waardedaling op te vangen, maar pas op het moment dat een eigenaar zijn huis verkoopt.
De aanklagers, verenigd in de Stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen (WAG), stellen de Nam aansprakelijk voor de gekelderde waarde van hun woning. Volgens de WAG is die waardedaling, die naar schatting varieert van 5 tot 25 procent, een rechtstreeks gevolg van de aardbevingen – en dus van de gaswinning. Volgens de WAG is die waardedaling, die naar schatting varieert van 5 tot 25 procent, een rechtstreeks gevolg van de aardbevingen – en dus van de gaswinning.
Unieke zaak
Niet eerder vond in Nederland een rechtszaak plaats die vergelijkbaar is met deze. De omvang is uniek – 80.000 tot 100.000 woningen, negenhonderd eigenaren én twaalf corporaties, maar de zogenoemde rechtsvraag is dat ook. De rechtszaak was de hele dag live te volgen via de regionale zender RTV Noord.
De rechters – uit Overijssel, omdat medewerkers van de rechtbank Noord-Nederland bij een van de procederende stichtingen zijn aangesloten, nemen meer tijd dan gebruikelijk om tot een oordeel te komen. De uitspraak staat gepland op woensdag 2 september.
Telegraaf 08.06.2015 In de laatste week van juni maakt het kabinet bekend of de gaskraan in de provincie Groningen verder zal worden dichtgedraaid. Dat heeft minister Henk Kamp van Economische Zaken aan de Tweede Kamer geschreven.
In de eerste helft van dit jaar is de winning beperkt tot 16,5 miljoen kuub gas. Daarmee sorteerde het kabinet wel vast voor op een lagere gasproductie van rond de 35 miljard kuub, verklaarde minister Kamp eerder tijdens een debat in de Kamer.
Voor veel Groningers en een groot deel van de Kamer gaat dit niet ver en niet snel genoeg. Het nieuwe provinciebestuur van Groningen wil dat de gaswinning per direct wordt teruggebracht naar 27 miljard kuub per jaar. Er is hier veel verzet tegen de gaswinning omdat die aardbevingen veroorzaakt. Uit onderzoek bleek eerder dat de veiligheid van de inwoners decennialang geen rol heeft gespeeld bij de gaswinning.
NU 08.06.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) neemt bewoners van het Groningse bevingsgebied niet serieus en schuift alles af.
Dat betoogden de advocaten van de stichting Waardedaling door Aardbevingen Groningen (WAG) maandag voor de rechtbank in Assen.
Tekenend is, aldus de advocaten, dat directeur Gerald Schotman van de NAM niet bij de rechtszaak in Assen aanwezig is. ”Hij vindt het kennelijk niet belangrijk. Dat stuit veel mensen weer tegen de borst.”
Inzet van de megazaak is de waardedaling van 100.000 woningen in het bevingsgebied als gevolg van aardbevingen door gaswinning.
Telegraaf 08.06.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) neemt bewoners van het Groningse bevingsgebied niet serieus en schuift alles af. Dat betoogden de advocaten van de stichting Waardedaling door Aardbevingen Groningen (WAG) maandag voor de rechtbank in Assen.
Tekenend is, aldus de advocaten, dat directeur Gerald Schotman van de NAM niet bij de rechtszaak in Assen aanwezig is. „Hij vindt het kennelijk niet belangrijk. Dat stuit veel mensen weer tegen de borst.”
Inzet van de megazaak is de waardedaling van 100.000 woningen in het bevingsgebied als gevolg van aardbevingen door gaswinning. Volgens WAG wordt er in delen van Groningen nauwelijks nog een woning verkocht. Twaalf woningcorporaties en 900 particuliere huizenbezitters willen dat de NAM de waardedaling op voorhand compenseert, ook als een woning geen schade heeft opgelopen. De NAM weigert dat en wil pas betalen als een woning wordt verkocht.
Trouw 08.06.2015 Volgens de Nederlandse Aardolie Maatschappij (Nam) is er geen directe relatie tussen de waardevermindering van woningen in Groningen en de aardbevingen. En als die er al is, wordt die pas vergoed als een huis is verkocht en niet vooraf, stelt de Nam.
Rond ‘epicentrum’ Loppersum zijn er nog maar weinig mensen geinteresseerd in het kopen van een huis. Er zijn dorpen waar het afgelopen jaar maar één huis is verkocht, stelt advocaat Pieter Huitema, die optreedt namens de stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen (Wag).
Twaalf woningcorporaties en 700 particulieren uit het Groningse aardbevingsgebied staan vandaag voor de rechtbank in Assen tegenover de Nam. Inzet: de waardevermindering van zo’n 100.000 woningen als gevolg van de bevingen door gaswinning.
Telegraaf 07.06.2015 Twaalf woningcorporaties en 700 particulieren uit het Groningse aardbevingsgebied staan maandag voor de rechtbank in Assen tegenover de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Inzet: de waardevermindering van zo’n 100.000 woningen als gevolg van de bevingen door gaswinning.
De zaak is aangespannen door de stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen (WAG). Volgens de stichting leiden de aardbevingen, nu en in de toekomst, tot een soms aanzienlijke waardevermindering van onroerend goed.
Trouw 03.06.2015 Alle gegevens die gebruikt worden om te bepalen hoeveel gas er uit de grond mag worden gehaald in Groningen moeten voor iedereen openbaar worden. Dat eist de provincie van minister Kamp, zo heeft de Groningse gedeputeerde Eelco Eikenaar tegen RTV Noordgezegd.
Minister Henk Kamp (VVD) van Economische Zaken beslist volgende maand hoeveel gas dit jaar uit de grond mag worden gehaald in de door aardbevingen geplaagde provincie. Eikenaar wil dat alle meetgegevens openbaar worden zodat iedereen zelf kan controleren of het ministerie de juiste conclusie trekt.
Volgens de gedeputeerde is daar alle reden toe. In het verleden is niet alle informatie openbaar gemaakt over de gasbesluiten.
BB 03.06.2015 De gemeenten in Nederland spreken zich uit tegen proefboringen naar schaliegas. In meerderheid roepen ze het bestuur van hun koepelorganisatie VNG zich in die zin richting rijk en kabinet uit te spreken.
Jaarcongres VNG
De gemeenten Boxtel en Noordoostpolder dienden op het jaarcongres van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten in Apeldoorn een motie in waarin ze het VNG-bestuur vroegen een standpunt in te nemen tegen schaliegas. Het bestuur ontraadde de motie, maar bij een stemming bleek bijna driekwart van de gemeenten de oproep van Boxtel en Noordoostpolder te steunen.
Het VNG-bestuur zag om procedurele redenen niets in de motie en vond het niet het moment om een standpunt in te nemen. ‘Waar we wel voor zijn, is ervoor te zorgen dat we als gemeenten inspraak hebben in de procedures. Dat is onze lobby’, aldus Olaf Prinsen namens het VNG-bestuur. ‘Voor of tegen, daar willen we nu nog niets over zeggen.’
NU 03.06.2015 Bijna driekwart van de Nederlandse gemeenten is tegen proefboringen naar schaliegas. Een motie van de gemeenten Noordoostpolder en Boxtel werd woensdag tijdens het jaarcongres van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) met die ruime meerderheid aangenomen.
Ruim 72 procent van de gemeenten stemde voor de motie. Het bestuur van de VNG had de motie afgeraden.
AD 03.06.2015 Alle gegevens die gebruikt worden om te bepalen hoeveel gas er uit de grond mag worden gehaald in Groningen moeten voor iedereen openbaar worden. Dat eist de provincie van minister Kamp, zo heeft de Groningse gedeputeerde Eelco Eikenaar tegen RTV Noord gezegd.
Minister Henk Kamp (VVD) van Economische Zaken beslist volgende maand hoeveel gas dit jaar uit de grond mag worden gehaald in de door aardbevingen geplaagde provincie. Eikenaar wil dat alle meetgegevens openbaar worden zodat iedereen zelf kan controleren of het ministerie de juiste conclusie trekt.
Volgens de gedeputeerde is daar alle reden toe. In het verleden is niet alle informatie openbaar gemaakt over de gasbesluiten.
AD 30.05.2015 Waddeneiland Terschelling loopt te hoop tegen plannen voor gasboringen op het eiland. Het besluit daarover is deze week uitgesteld maar de bevolking is er niet gerust op: de vlag gaat pas uit bij een verbod.
Ons bos gaat eraan door die toeren maar ook de natuur in de Koegelwieck, een gebied zo bijzonder dat je zelfs toestemming nodig hebt om er paard te rijden, aldus Annet van Essen.
Annet van Essen tuurt uit het keukenraam. ,,Wij willen niet voortdurend het gebrom van een boorinstallatie op de achtergrond horen,” zegt de eilandbewoonster, tekstschrijver van beroep. ,,Wij willen in de lucht geen chemische stoffen om CO2 uit het gas te halen. Ons bos gaat eraan door die toeren maar ook de natuur in de Koegelwieck, een gebied zo bijzonder dat je zelfs toestemming nodig hebt om er paard te rijden.”
NRC 29.05.2015 De gaswinning bij het Eemskanaal in de buurt van de stad Groningen hoeft voorlopig niet te worden beperkt. Dat heeft de voorzieningenrechter van de Raad van State, de hoogste bestuursrechter in Nederland, vanochtend bepaald in een spoedprocedure.
De zaak was aangespannen door inwoners van de stad Groningen. Zij eisen omwille van de veiligheid onmiddellijke schorsing van de gaswinning bij het Eemskanaal. Maar daar ziet de voorzieningenrechter geen aanleiding toe: de gaswinning is in dat gebied op advies van het Staatstoezicht op de Mijnen teruggedrongen. De inwoners hebben naar het oordeel van de voorzieningenrechter niet aannemelijk gemaakt dat “moet worden getwijfeld aan de juistheid van de conclusies in dit advies van de toezichthouder”.
BB 27.05.2015 Minister Henk Kamp (Economische Zaken) neemt pas medio 2016 een besluit over mogelijke gaswinning bij Terschelling. Hij wil zorgvuldig zijn en de afgesproken procedures volgen. Hij sprak woensdag circa honderd tegenstanders toe, die in Den Haag tegen de plannen demonstreerden. Onder de betogers waren tientallen inwoners van het Waddeneiland.
Belangen natuur
Kamp hakt volgend jaar een knoop door over de aanvraag van Tulip Oil om bij Terschelling naar gas te boren als de mijnbouwwet is gewijzigd en niet deze zomer al, zoals eerder de bedoeling was. De minister beoordeelt de aanvraag dan op de nieuwe voorwaarden, waarbij meer rekening wordt gehouden met de belangen van natuur- en landschap.
Telegraaf 27.05.2015 Minister Henk Kamp (Economische Zaken) neemt pas medio 2016 een besluit over mogelijke gaswinning bij Terschelling. Hij wil zorgvuldig zijn en de afgesproken procedures volgen. Hij sprak woensdag circa honderd tegenstanders toe, die in Den Haag tegen de plannen demonstreerden. Onder de betogers waren tientallen inwoners van het Waddeneiland.
Kamp hakt volgend jaar een knoop door over de aanvraag van Tulip Oil om bij Terschelling naar gas te boren als de mijnbouwwet is gewijzigd en niet deze zomer al, zoals eerder de bedoeling was. De minister beoordeelt de aanvraag dan op de nieuwe voorwaarden, waarbij meer rekening wordt gehouden met de belangen van natuur- en landschap.
NRC 27.05.2015 Minister Kamp (Economische Zaken, VVD) neemt niet al deze zomer, maar pas medio volgend jaar een besluit over gaswinning op Terschelling. Dat zei de minister vanmiddag op een manifestatie tegen de gaswinning op Het Plein in Den Haag.
Oliemaatschappij Tulip Oil heeft een vergunning aangevraagd aan om gas te winnen uit een bel onder de Noordzee, 3 tot 6 kilometer voor de kust van Terschelling. Het bedrijf heeft sinds 2013 een concessie voor een proefboring, maar nog geen definitieve vergunning. Kamp zei eind vorige maand dat hij de aanvraag voor een vergunning “rustig en zorgvuldig” gaat bekijken, maar een besluit werd voor of tijdens de zomer verwacht.
De afgelopen tijd is de weerstand tegen de boringen op Terschelling echter toegenomen. Zo sprak de gemeenteraad van Terschelling zich unaniem uit tegen de gasboringen en liet PvdA-Kamerlid Jan Vos vanochtend weten dat de partij zich definitief tegen nieuwe gasboringen bij de Waddeneilanden keert. Vanochtend vond op Het Plein in Den Haag een manifestatie plaats tegen de gaswinning waarbij honderden betogers aanwezig waren. De tegenstanders vrezen dat natuur en milieu onder de boringen zullen lijden en dat de opbrengsten klein zullen zijn.
Telegraaf 27.05.2015 Bij het Groningse Uithuizen is woensdag rond 13.00 uur een aardbeving geweest. De schok had een kracht van 2.0 op de schaal van Richter.
De automatische bevingsmelder van het KNMI signaleerde aanvankelijk een beving van 2.2, maar na analyse door een seismoloog is de kracht naar beneden bijgesteld, aldus het KNMI.
De beving werd door meerdere omwonenden gevoeld. Op sociale media hadden ze het over een harde knal en een flinke trilling. Bij het Centrum Veilig Wonen zijn negen schademeldingen binnengekomen, aldus RTV Noord.
NU 27.05.2015 Zo’n honderd mensen protesteerden woensdag op het Plein in Den Haag tegen de plannen voor gaswinning op Terschelling.
Minister Henk Kamp (Economische Zaken) neemt daarover overigens pas volgend jaar een besluit, bevestigt een woordvoerster van Kamp tegen NU.nl na berichtgeving van de NOS.
De minister wil de aanpassing van de Mijnbouwwet later dit jaar afwachten. Dan zal bij vergunningverlening al in een eerder stadia gekeken worden naar bijvoorbeeld consequenties voor natuur en milieu. De Tweede Kamer spreekt woensdagmiddag met Kamp over de zaak.
Telegraaf 27.05.2015 Zo’n honderd mensen hebben woensdag op het Plein in Den Haag geprotesteerd tegen de plannen voor gaswinning op Terschelling. Zo’n veertig inwoners van het Waddeneiland hadden de vroege veerboot genomen om naar Den Haag te komen. Het andere deel bestond uit sympathisanten uit de rest van Nederland en enkele Kamerleden van PvdA, GroenLinks, de Partij voor de Dieren en de SP.
Telegraaf 27.05.2015 Groningers kunnen voortaan zelf meten of er aardbevingen zijn. Sinds woensdag is er een speciale app te downloaden die bevingen waarneemt, de Bevingmeter. Het idee is dat er op deze manier een netwerk van minimaal 40.000 meetpunten ontstaat, aldus initiatiefnemer Stef van der Ziel van het bedrijf Schuddema woensdag.
De bevingen worden gemeten met de bewegingssensoren in een smartphone. De app meet ook de sterkte van de trilling. Bewegingen van de gebruiker worden eruit gefilterd.
Volgens Van der Ziel hebben 400.000 Groningers een smartphone. „Alleen al als slechts 10 procent daarvan de app downloadt, hebben we 40.000 meetpunten. Dat zijn er flink wat meer dan die paar honderd van de NAM en TNO.”
NU 27.05.2015 Op het Plein in Den Haag wordt woensdagochtend een manifestatie gehouden tegen gaswinning op Terschelling.
De actie is op touw gezet door actiegroep GasTvrij Terschelling, Milieudefensie en de Waddenvereniging. Samen met tientallen Terschellingers en een aantal sympathiserende Kamerleden zingen ze onder andere een protestlied.
De protesterende clubs zijn tegen de winning van gas op het Waddeneiland omdat de natuur en het milieu eronder zullen lijden. Bovendien lijken de opbrengst naar verwachting klein te zijn. “Met Terschellings gas kun je Nederland 2,5 dag per jaar van gas voorzien en dat voor maar twintig jaar”, aldus voorzitter Annet van Essen van GasTvrij Terschelling.
Telegraaf 27.05.2015 Op het Plein in Den Haag wordt woensdagochtend een manifestatie gehouden tegen gaswinning op Terschelling. De actie is op touw gezet door actiegroep GasTvrij Terschelling, Milieudefensie en de Waddenvereniging. Samen met tientallen Terschellingers en een aantal sympathiserende Kamerleden zingen ze het protestlied ‘Lekker laten zitten (die paar kuub gas)’.
De protesterende clubs zijn tegen de winning van gas op het Waddeneiland omdat de natuur en het milieu eronder zullen lijden. Bovendien lijkt de te verwachten opbrengst klein: „Met Terschellings gas kun je Nederland 2,5 dag per jaar van gas voorzien en dat voor maar twintig jaar”, aldus voorzitter Annet van Essen van GasTvrij Terschelling.
NRC 27.05.2015 De PvdA wil dat er definitief geen nieuwe vergunningen meer moeten worden afgegeven voor gasboringen in het Waddengebied. Dat zegt PvdA-Kamerlid Jan Vos. Volgens de PvdA bedreigt boren naar gas bij bijvoorbeeld Terschelling de natuur en is er onvoldoende draagvlak onder de bevolking.
De concrete aanleiding voor het aanscherpen van het PvdA-standpunt is de wens van oliemaatschappij Tulip Oil om gas te winnen uit een bel onder de Noordzee, 3 tot 6 kilometer voor de kust van Terschelling. Het bedrijf heeft sinds 2013 een concessie voor een proefboring, maar nog geen definitieve vergunning. Minister Kamp heeft beloofd voor de zomer een besluit te nemen over het boren naar gas rond Terschelling.
VREES VOOR SCHADE AAN NATUUR EN TE WEINIG DRAAGVLAK
PvdA-Kamerlid Vos vindt dat eventuele nieuwe boringen bij Terschelling de milieu- en natuurwaarde van “de prachtige Waddeneilanden” te veel kunnen aantasten en heeft bovendien geconstateerd dat er te weinig draagvlak voor de boringen is onder de bevolking. Vos wil voorlopig niet tornen aan de lopende gasboringen in de Waddenzee waar al eerder een vergunning voor werd verleend.
De gemeenteraad van Terschelling sprak zich eerder unaniem uit tegen de gasboringen. Vanochtend vond op Het Plein in Den Haag een manifestatie plaats tegen de gaswinning. De actie is op touw gezet door actiegroep GasTvrij Terschelling, Milieudefensie en de Waddenvereniging.
Een motie van de PvdA en de Partij voor de Dieren om de plannen voor gaswinning op Terschelling voorlopig op te schorten kreeg vorige maand brede steun in de Tweede Kamer. Het parlement spreekt vanmiddag opnieuw met minister Kamp over de kwestie. Hoewel het standpunt van coalitiepartij PvdA zwaar kan wegen, beslist de minister uiteindelijk of de boringen rond het Waddeneiland er komen.
AD 24.05.2015 Cabaretier Freek de Jonge heeft zich niet geliefd gemaakt onder de Groningers. Een Twitterbericht over de zuinige mentaliteit van de noordelingen in verband met de afhandeling van de schade door de aardgaswinning schoot de inwoners van Groningen totaal in het verkeerde keelgat, zo schrijft RTV Noord.
De Jonge, zelf geboren in de provincie Groningen, twitterde vrijdag: ,,Groningers kiezen voor geld, niet voor schadeherstel. Getuigen van dezelfde mentaliteit als die de schade veroorzaakt heeft.” Daarmee suggereert hij dat gedupeerde inwoners die de schadevergoeding accepteren, het geld niet zullen gebruiken om de schade ook daadwerkelijk te herstellen.
Trouw 22.05.2015 In het Groningse Schildwolde en omgeving is gisteravond laat een aardbeving gevoeld. Het was een beving met een kracht van 1,8 op de schaal van Richter, zo meldt het KNMI. Bij het instituut kwamen vannacht een paar meldingen over de beving binnen. De aardschok was even na 23 uur. Het epicentrum was bij Schildwolde, ten oosten van de stad Groningen. Over eventuele schade is niets bekend.
Telegraaf 22.05.2015 In het Groningse Schildwolde en omgeving is donderdagavond laat een aardbeving gevoeld. Het was een beving met een kracht van 1,8 op de schaal van Richter, meldde het KNMI. Bij het instituut waren vrijdag aan het begin van de nacht een paar meldingen over de beving binnengekomen. De aardschok was even na 23 uur. Het epicentrum was bij Schildwolde, ten oosten van de stad Groningen. Over eventuele schade is niets bekend.
NU 22.05.2015 In het Groningse Schildwolde heeft donderdagavond een aardbeving plaatsgevonden. Het was een beving met een kracht van 1,8 op de schaal van Richter, meldt het KNMI. Bij het instituut waren vrijdag aan het begin van de nacht een paar meldingen over de beving binnengekomen.
De beving werd net na 23.00 uur gevoeld. Volgens Omroep Groningenwerd de beving ook waargenomen in Slochteren.
Het epicentrum was bij Schildwolde, ten oosten van de stad Groningen. Over eventuele schade is niets bekend.
Op Twitter wordt de aardbeving door verscheidene mensen besproken. Een knal zou gevolgd zijn door het trillen van de grond.
Telegraaf 22.05.2015 In het Groningse Schildwolde en omgeving is donderdagavond laat een aardbeving gevoeld. Het was een beving met een kracht van 1,8 op de schaal van Richter, meldde het KNMI. Bij het instituut waren vrijdag aan het begin van de nacht een paar meldingen over de beving binnengekomen. De aardschok was even na 23 uur. Het epicentrum was bij Schildwolde, ten oosten van de stad Groningen. Over eventuele schade is niets bekend.
BB 21.05.2015 inister Henk Kamp (Economische Zaken) bekijkt of er extra maatregelen nodig zijn om de woningmarkt in het door aardbevingen getroffen Groningen te normaliseren. Daarbij wordt ook gekeken of een opkoopregeling zou kunnen helpen.
Langer te koop
Dat schrijft Kamp donderdag aan de Tweede Kamer. Volgens gegevens uit het laatste kwartaal van 2014 staan huizen in Groningen langer te koop dan woningen in andere regio’s en er is ook een groter verschil tussen de vraagprijs en het bedrag waarvoor een pand wordt verkocht.
Normaal functioneren
In opdracht van het ministerie van Economische Zaken wordt in de gaten gehouden hoe de woningmarkt in Groningen zich ontwikkelt. Hoewel de markt zich herstelt, blijft de opleving achter bij vergelijkbare regio’s. ‘Hieruit blijkt de noodzaak van de maatregelen die al zijn genomen en het belang van het onderzoek naar eventueel aanvullende maatregelen’, aldus Kamp die vindt dat de woningmarkt in Groningen normaal moet kunnen functioneren.
VK 21.05.2015 Minister Henk Kamp (VVD) van Economische Zaken laat onderzoeken of een uitkoopregeling de huizenmarkt in Groningen weer wat lucht kan geven. Dat heeft de bewindsman de Tweede Kamer gisteren laten weten. ‘De woningmarkt in het aardbevingsgebied moet normaal kunnen functioneren’, aldus Kamp, die eerder nog niets van een dergelijke maatregel wilde weten.
Rechtbank Noord-Nederland krijgt een speciale ‘aardbevingskamer’
De minister is tot het nieuwe inzicht gekomen door een geactualiseerd onderzoek van Ortec Finance. Uit gegevens tot en met het vierde kwartaal van 2014 blijkt dat de huizenmarkt in het Groningse aardbevingsgebied ‘substantieel achterblijft’. De prijsontwikkeling van woningen in het risicogebied ligt 4 tot 6 procent onder die van huizen in vergelijkbare krimpgebieden waar geen aardbevingen zijn.
Telegraaf 21.05.2015 Minister Henk Kamp van Economische Zaken overweegt om toch een opkoopregeling in te voeren voor huizen in het Groningse aardbevingsgebied. Uit onderzoek waartoe Kamp opdracht heeft gegeven, blijkt namelijk dat de woningmarkt in het getroffen gebied “substantieel achterblijft bij vergelijkbare regio’s”. Huizen staan langer te koop en de verschillen tussen vraag- en koopprijs zijn al maar groter geworden.
RTV Noord citeert uit een brief van Kamp aan de Tweede Kamer: ,,Hieruit blijkt de noodzaak van de maatregelen die al zijn genomen en het belang van het onderzoek naar eventuele aanvullende maatregelen. Zo wordt gekeken of een opkoopregeling een bijdrage zou kunnen leveren.” De minister stelt dat de Groningse woningmarkt weer normaal moet kunnen functioneren.
Volgens RTV Noord zijn de bevindingen van Ortec opmerkelijk. Het bureau zou bij eerdere onderzoeken juist hebben geconstateerd dat de Groningse huizenmarkt niet veel verschilde van die in de rest van het land.
Telegraaf 21.05.2015 De rechtbank Noord-Nederland krijgt een speciale ‘aardbevingskamer’. De kamer gaat zich bezig houden met geschillen over schadeafwikkeling en andere juridische zaken die met aardbevingen in Groningen te maken hebben. Dat meldt een woordvoerster van de rechtbank donderdag.
De rechtbank verwacht dat er komende tijd meer mensen met juridische aardbevingsgeschillen naar de rechter zullen stappen. De gespecialiseerde kamer moet bovendien drempelverlagend werken.
De megaclaim van twaalf woningcorporaties en honderden Groningers tegen de NAM, die voor 8 juni gepland staat, wordt nog niet door de aardbevingskamer behandeld. Peter Duinkerken, die eerder president was van de rechtbank in Assen, wordt voorzitter van de nieuwe afdeling.
Telegraaf 13.05.2015 De Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM) gaat snijden in de kosten in verband met de gedaalde prijzen van olie en gas. Dat heeft het bedrijf woensdag laten weten. Hoeveel moet worden bezuinigd en of daarbij banen verloren gaan, werd niet vermeld.
Directeur Gerald Schotman heeft het personeel woensdag ingelicht over de voorgenomen kostenbesparingen. Die moeten ervoor zorgen dat de NAM ook bij de huidige prijsniveaus op de energiemarkt kan blijven investeren in innovatie en nieuwe projecten.
De bezuinigingen hebben volgens het bedrijf geen gevolgen voor betalingen die verband houden met de aardbevingen.
Trouw 07.05.2015 In Groningen heeft zich vandaag een beving voorgedaan met een kracht van 1.1. Het epicentrum lag in het Groningse Froombosch, meldt RTV Noord op basis van gegevens van het KNMI.
Vorig jaar vond de laatste beving plaats in Froombosch. Op 1 september 2014 werden in de ochtend een trilling van 2,6 en 1.6 gemeten.
NU 07.05.2015 In Groningen heeft zich donderdag een beving voorgedaan met een kracht van 1.1. Dat meldt RTV Noord.
Het epicentrum lag in het Groningse Froombosch, meldt de regionale televisiezender op basis van gegevens van het KNMI. Vorig jaar vond de laatste beving plaats in Froombosch. Op 1 september 2014 werden in de ochtend een trilling van 2,6 en 1.6 gemeten.
Telegraaf 07.05.2015 In Groningen heeft zich donderdag een beving voorgedaan met een kracht van 1.1. Het epicentrum lag in het Groningse Froombosch.
Dat meldt RTV Noord op basis van gegevens van het KNMI. Vorig jaar vond de laatste beving plaats in Froombosch. Op 1 september 2014 werden in de ochtend een trilling van 2,6 en 1.6 gemeten.
Telegraaf 07.05.2015 De productie van aardgas op de locatie Slochteren ligt tijdelijk stil, nadat bij een routinecontrole een lek werd ontdekt. Dat maakte de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) donderdag bekend. Door het lek is circa 100 liter aardgascondensaat vrijgekomen.
Aardgascondensaat wordt meegeproduceerd met aardgas. De vloeistof lijkt op dieselolie en bevat een mengsel van koolwaterstoffen, waaronder benzeen. Via speciale veiligheidsmaatregelen wordt voorkomen dat mensen worden blootgesteld aan deze stof en dat deze niet in het milieu komt.
Elsevier 07.05.2015 De productie van aardgas op de locatie Slochteren ligt tijdelijk stil, nadat bij een routinecontrole een lek werd ontdekt. Dat maakte de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) donderdag bekend. Door het lek is circa 100 liter aardgascondensaat vrijgekomen.
Aardgascondensaat wordt meegeproduceerd met aardgas. De vloeistof lijkt op dieselolie en bevat een mengsel van koolwaterstoffen, waaronder benzeen. Via speciale veiligheidsmaatregelen wordt voorkomen dat mensen worden blootgesteld aan deze stof en dat deze niet in het milieu komt.
Den HaagFM 01.05.2015 Er komt een speciale Rijksdienst voor de Groningse aardbevingen in Den Haag. De nieuwe organisatie moet ervoor zorgen dat de schade-afwikkelingen en het versterken van panden in het aardbevingsgebied beter worden geregeld.
Hans Alders is door het kabinet benoemd tot de Nationaal Coördinator Groningen. Alders was minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu en Commissaris van de Koningin in de provincie Groningen. De nieuwe dienst krijgt naast het kantoor in Den Haag ook ruimte in Groningen. Bij elkaar komen er zo’n honderd ambtenaren te werken.
De Nationaal Coördinator Groningen gaat op 1 juni aan de slag. Het is de bedoeling dat er in september een meerjarenplan voor het herstel ligt. Dan moet ook duidelijk zijn hoeveel de ‘wederopbouw’ gaat kosten. Naar schatting moeten zo’n 90.000 woningen worden aangepakt. …lees meer
Telegraaf 01.05.2015 De Raad van State gaat advies geven over een omgekeerde bewijslast bij schade door de aardbevingen in Groningen. De Tweede Kamer besloot deze week dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) moet aantonen dat schade niet het gevolg is van aardbevingen, maar minister Henk Kamp (Economische Zaken) vindt dat de Raad van State zich hier ook nog over moet buigen.
Dat zei Kamp vrijdag na afloop van de ministerraad. Hij vindt een oordeel van de Raad van State „nuttig” omdat „het nogal ingrijpende teksten zijn, met mogelijk grote gevolgen in Groningen”. Ook voor andere vormen van mijnbouw kan het besluit van de Kamer gevolgen hebben. „Dat moeten we allemaal onder ogen zien.”
NRC 01.05.2015 Het kabinet heeft de Raad van State om advies gevraagd over een omgekeerde bewijslast bij aardbevingsschade. Dat kondigde minister van Economische Zaken Henk Kamp (VVD) zojuist aan na de ministerraad.
De Tweede Kamer nam eerder deze week een amendement aan op de bestaande wetgeving over ‘mijnbouw’, zoals de winning van gas. In die wijziging staat dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) moet aantonen dat schade níet het gevolg is van aardbevingen. Nu is het aan de bewoners om aan te tonen dat de schade wél is veroorzaakt door de bevingen. LEES VERDER
NU 01.05.2015 Minister Henk Kamp (Economische Zaken) wil dat de Raad van State zich buigt over het besluit van de Tweede Kamer voor een omgekeerde bewijslast bij schade door de aardbevingen in Groningen voordat het voorstel door de Eerste Kamer wordt aangenomen. Dat liet hij vrijdag weten na afloop van de ministerraad.
Hij vindt een oordeel van de Raad van State “nuttig” omdat “het nogal ingrijpende teksten zijn, met mogelijk grote gevolgen in Groningen”.
Ook voor andere vormen van mijnbouw kan het besluit van de Kamer gevolgen hebben. ”Dat moeten we allemaal onder ogen zien.”
Premier Rutte zei vrijdag tijdens zijn wekelijkse persconferentie dat omkering van de bewijslast “een verstrekkende impact” kan hebben op de manier waarop schade in Nederland wordt afgehandeld.
Geen vertraging
Het wetsvoorstel dat de Tweede Kamer deze week aanpaste gaat nu naar de Eerste Kamer, die volgens Kamp haar voordeel kan doen met het advies van de Raad van State.
De minister verwacht niet dat de behandeling van deze wet vertraging gaat oplopen door het oordeel van het adviescollege.
Kamp vertrok na de ministerraad naar Groningen voor overleg over de gaswinning.
Trouw 01.05.2015 Als het aan de Tweede Kamer ligt, moet de NAM in het vervolg bewijzen dat schade aan een huis níet is ontstaan door een beving. Hierdoor kan schade beter en sneller worden afgehandeld. Maar die ‘omgekeerde bewijslast’ schuift minister Henk Kamp (economische zaken) liever nog even voor zich uit. Hij wil dat de Raad van State zich buigt over het plan, zei hij vrijdag na afloop van de ministerraad.die ‘omgekeerde bewijslast’ schuift minister Henk Kamp (economische zaken) liever nog even voor zich uit. Hij wil dat de Raad van State zich buigt over het plan, zei hij vrijdag na afloop van de ministerraad.
Ontevreden
Bram Reinders van platform Groningers in Opstand en John Lanting van Schokkend Groningen vinden echter dat er nog wel wat te verbeteren valt aan de service van CVW. Zij zijn ontevreden over de manier waarop de organisatie hun melding via de noodknop op de website heeft afgehandeld. Die knop is bedoeld om een spoedmelding te doen over schade of een onveilig gevoel. Lanting en Reinders maakten in januari en februari verschillende keren gebruik van de knop, maar alle drie de keren is er volgens de heren niet gereageerd vanuit het CVW.
Trouw 01.05.2015 De Groningse commissaris van de Koning, Max van den Berg, en de burgemeesters van de bevingsgemeenten zijn blij met de aanstelling van een Nationaal Coördinator Groningen. Dat zeiden ze vandaag na de presentatie van Hans Alders, die vanuit een nieuwe rijksdienst de problemen rond de gaswinning in Groningen gaat aanpakken.
Van den Berg vindt de aanstelling een belangrijk moment. Volgens de commissaris zat de NAM in een lastig parket, omdat ze zich bijvoorbeeld bezig moest houden met het op grote schaal verstevigen van huizen. Nu zijn er nieuwe verhoudingen, waarbij de ‘bevingsgemeenten’, de provincie en het Rijk gezamenlijk optrekken bij het oplossen van de problemen.
NU 01.05.2015 Leefbaarheid van Groningers gaan zorgen. Hij is vrijdag door het kabinet benoemd tot Nationaal Coördinator Groningen.
Hij moet dit jaar nog met een vijfjarenplan komen voor de aanpak van de problemen die zijn ontstaan door aardbevingen als gevolg van de gaswinning.
Bewoners krijgen via lokale adviesgroepen een ”prominente rol” bij de invulling van het plan.
Alders komt aan het hoofd te staan van de Overheidsdienst Groningen waar ongeveer honderd mensen komen te werken. Ze gaan volgende maand aan de slag. Een klein aantal van hen gaat werken in Den Haag.
BB 01.05.2015 Oud-minister Hans Alders moet voor een betere veiligheid en leefbaarheid van Groningers gaan zorgen. Hij is vrijdag door het kabinet benoemd tot Nationaal Coördinator Groningen.
Vijfjarenplan
Hij moet dit jaar nog met een vijfjarenplan komen voor de aanpak van de problemen die zijn ontstaan door aardbevingen als gevolg van de gaswinning. Bewoners krijgen via lokale adviesgroepen een ,,prominente rol” bij de invulling van het plan. Alders komt aan het hoofd te staan van de Overheidsdienst Groningen waar ongeveer honderd mensen komen te werken. Ze gaan volgende maand aan de slag. Een klein aantal van hen gaat werken in Den Haag.
Telegraaf 01.05.2015 Oud-minister Hans Alders moet voor een betere veiligheid en leefbaarheid van Groningers gaan zorgen. Hij is vrijdag door het kabinet benoemd tot Nationaal Coördinator Groningen.
Hij moet dit jaar nog met een vijfjarenplan komen voor de aanpak van de problemen die zijn ontstaan door aardbevingen als gevolg van de gaswinning. Bewoners krijgen via lokale adviesgroepen een „prominente rol” bij de invulling van het plan.
NRC 30.04.2015 Voormalig PvdA-minister Hans Alders wordt op 1 juni Nationaal Coördinator Groningen. In opdracht van het kabinet gaat hij de komende vijf jaar de omvangrijke versterkingsoperatie leiden in het door gasbevingen getroffen Groningen. Het kabinet maakt de benoeming naar verwachting morgen na de ministerraad bekend, bevestigen bronnen in Den Haag en Groningen.
Het ministerie van Economische Zaken en Hans Alders zelf willen nog niet reageren. Wel zei minister Henk Kamp (Economische Zaken, VVD) afgelopen dinsdag in de Tweede Kamer dat er over de nieuwe functie tussen rijk, provincie en gemeenten “zowel inhoudelijke overeenstemming is als overeenstemming over de persoon”.
Alders komt aan het hoofd te staan van een nieuwe overheidsdienst met kantoren in Den Haag en Groningen.
Trouw 29.04.2015 Minister Henk Kamp (VVD, economische zaken) beleefde gisteren een beroerde dag. Tot zijn grote irritatie sprak de Tweede Kamer zich uit tegen gasboringen bij Terschelling en vóór omkering van de bewijslast bij schade door gaswinning in Groningen. En in het Haagse perscentrum Nieuwspoort keerden kustgemeenten zich tegen zijn plannen om windmolenparken voor de kust aan te leggen. Hun uitzicht wordt verpest, vinden ze. Slecht voor de werkgelegenheid, een ramp voor het toerisme.
De kustgemeenten Noordwijk, Katwijk en Zandvoort zien niks in de komst van de vele turbines voor de deur. Momenteel zijn er in het gebied al windmolenparken, op 22 kilometer afstand van het strand. Maar de minister heeft nieuwe locaties aangewezen, op 18,5 kilometer van de kust, en dus dichter bij het strand. Op deze manier wil Kamp de doelen uit het energieakkoord halen, waarin staat dat in 2023 16 procent van alle energie duurzaam moet worden opgewekt.
Telegraaf 28.04.2015 De ruzie tussen minister Kamp (Economische Zaken) en de PvdA-fractie bereikt een hoogtepunt. De Kamerleden van de PvdA steunen, zeer tegen de zin van de VVD-minister in, energieplannen van de oppositie. Kamp neemt de zaak zeer hoog op en zal het vrijdag in de ministerraad gaan bespreken, kondigt hij aan.
Met behulp van coalitieparij PvdA wil de oppositie het mogelijk maken om in de toekomst een gaswinningsvergunning te weigeren als het milieu, de veiligheid, natuur of drinkwaterwinning in gevaar komen. De Kamer wil daarnaast dat gedupeerde Groningers bij een conflict over schade door aardbevingen voortaan het voordeel van de twijfel krijgen. Nu is dat nog aardgasbedrijf NAM. Dat wordt het ’omkeren van de bewijslast’ genoemd.
VK 28.04.2015 Als het aan de Tweede Kamer ligt, wordt de bewijslast voor mensen in Groningen die schade hebben door de aardbevingen omgekeerd. Dat betekent dat de NAM moet gaan bewijzen dat schade niet is ontstaan door een beving. Een meerderheid van PvdA, Partij voor de Dieren, SP, PVV, CDA, D66, ChristenUnie en SGP heeft zich daar vandaag voor uitgesproken.
Op dit moment moeten gedupeerden bewijzen dat schade aan hun woning is ontstaan door een beving. De Kamer vindt dat schade sneller en beter kan worden afgehandeld en wil daarom dat de bewijslast wordt omgekeerd. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) liet in een reactie weten dat hij het in het kabinet gaat bespreken.
Meer over bevingsschade in Groningen;
Groningen heeft nu nog minder inspraak in bevingsschade, meent Liesbeth van Tongeren (GroenLinks). Lees hier haar opiniestuk
De coalitiepartijen PvdA en VVDzijn het niet eens over de kwestie. Lees hier, hier en hier meer.
Trouw 28.04.2015 Als het aan de Tweede Kamer ligt, moet de NAM in het vervolg bewijzen dat schade aan een huis niet is ontstaan door een beving. Een meerderheid van PvdA, Partij voor de Dieren, SP, PVV, CDA, D66, ChristenUnie en SGP heeft zich daar vandaag voor deze omgekeerde bewijslast uitgesproken.
Op dit moment ligt de bewijslast nog bij de bewoners. De Kamer vindt dat schade sneller en beter kan worden afgehandeld en wil daarom dat de bewijslast nu wordt omgekeerd. Minister Henk Kamp van Economische Zaken liet in een reactie weten dat hij het in het kabinet gaat bespreken.
Kamp ziet echter geen voordelen in het omkeren van de bewijslast. Hij vindt dat de Kamer te snel gaat. Hij zou het plan liever na de zomer bespreken tegelijk met andere voorstellen om zaken rond de gaswinning in Groningen te veranderen. De minister bekijkt ook mogelijkheden om de schadeafhandeling in Groningen verder te verbeteren.
NU 28.04.2015 Als het aan de Tweede Kamer ligt, wordt de bewijslast voor mensen in Groningen die schade hebben door de aardbevingen omgekeerd. Dat betekent dat de NAM moet gaan bewijzen dat schade niet is ontstaan door een beving.
Een meerderheid van PvdA, Partij voor de Dieren, SP, PVV, CDA, D66, ChristenUnie en SGP heeft zich daar dinsdag voor uitgesproken.
Op dit moment moeten gedupeerden bewijzen dat schade aan hun woning is ontstaan door een beving. De Kamer vindt dat schade sneller en beter kan worden afgehandeld en wil daarom dat de bewijslast wordt omgekeerd.
PvdA-Kamerlid Jan Vos is ”superblij” dat het plan is aangenomen. Hij vindt dat er al veel te lang wordt gesproken over het omkeren van de bewijslast.
”De molens in Den Haag draaien toch al te langzaam als het om Groningen gaat. De bewoners hebben recht op herstel van de schade aan hun woningen. Er zijn veel problemen.” Vos diende het voorstel voor omkering van de bewijslast in met Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren.
Telegraaf 28.04.2015 Als het aan de Tweede Kamer ligt, wordt de bewijslast voor mensen in Groningen die schade hebben door de aardbevingen omgekeerd. Dat betekent dat de NAM moet gaan bewijzen dat schade niet is ontstaan door een beving. Een meerderheid van PvdA, Partij voor de Dieren, SP, PVV, CDA, D66, ChristenUnie en SGP heeft zich daar dinsdag voor uitgesproken.
Op dit moment moeten gedupeerden bewijzen dat schade aan hun woning is ontstaan door een beving. De Kamer vindt dat schade sneller en beter kan worden afgehandeld en wil daarom dat de bewijslast wordt omgekeerd. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) liet in een reactie weten dat hij het in het kabinet gaat bespreken.
NRC 28.04.2015 Een meerderheid in de Tweede Kamer wil dat bewijslast voor inwoners van Groningen die schade hebben door de aardbevingen wordt omgekeerd. Hierdoor moet de NAM gaan bewijzen dat de schade niet is ontstaan door een beving. Minister Henk Kamp van Economische Zaken is tegenstander van dit plan.
Zowel regeringspartij PvdA als de oppositiepartijen D66, SP, CDA, PVV, Partij voor de Dieren, ChristenUnie en SGP hebben zich vandaag in de Kamer uitgesproken voor de omgekeerde bewijslast, zo meldt ANP. Daarmee is er een overgrote meerderheid voor dit plan, alleen de VVD stemde tegen. Het voorstel geldt alleen voor nieuwe schades.
Volgens Haagse bronnen wacht minister Kamp waarschijnlijk met het sturen van dit wetsvoorstel naar de Eerste Kamer. Daarmee wint hij tijd voor overleg over de consequenties van deze wetswijziging. De minister van Economische Zaken ziet geen voordelen in het omkeren van de bewijslast, zo liet hij al eerder weten. Kamp vindt dat de Kamer te snel gaat op dit punt. Hij zou het plan liever na de zomer bespreken tegelijk met andere voorstellen om aspecten rond de gaswinning in Groningen te veranderen.
Trouw 28.04.2015 Na excuses van de Nam aan Groningen is de vraag: hoe nu verder? Alex Sheerazi en Ruben Mensink, experts in communicatie, doen een suggestie.
Wat de Groninger wil zien is dat zijn belang daadwerkelijk centraal gesteld wordt!!!
Vorige week bood Nam-topman Gerard Schotman excuses aan voor de gevolgen van de gaswinning in Groningen. Nog nooit eerder deed de Nam dat zo ruiterlijk en zo openlijk. Markeert dit mea culpa een oprechte trendbreuk? Of is het too little, too late?
Telegraaf 28.04.2015 Fractievoorzitter Mirjam Wulfse van de VVD in de Groningse Provinciale Staten heeft veel kritiek gekregen op een tweet. Ze reageerde via Twitter op een open brief van de Bedumse Annemarie Heite. Die wil dat de koning naar Groningen komt om zich op de hoogte te stellen van de gevolgen van de gaswinning.
Wulfse had het ‘gepaster’ gevonden als Heite had opgeroepen om geld over te maken naar Giro 555 voor de getroffenen van de aardbeving in Nepal. Maar dat kwam de VVD’ster op flinke kritiek te staan, aldus RTV Noord. Groningers lieten haar weten dat het onterecht was om Nepal en Groningen met elkaar te vergelijken.
Ellende
Wulfse krabbelde vervolgens terug. Ze liet haar tweet staan, maar nuanceerde: ,,Even voor de duidelijkheid: ik heb vermeld dat de koning twee maal ivm bevingen in Groningen is geweest. Geen vergelijking gemaakt of willen maken, slechts oproep voor Nepal willen doen. Is niet bedoeld iets af te doen aan ellende hier.”
NU 24.04.2015 Minister Henk Kamp (Economische Zaken) gaat rustig kijken of er gas mag worden gewonnen op of voor de kust van Terschelling.
In reactie op de kritiek op de mogelijke boringen in het Waddengebied zei hij vrijdag dat “we mensen wel gas moeten leveren”.
De bewindsman zal de regels zorgvuldig toepassen. De minister zou het graag meemaken dat mensen ook ergens voor zijn. “Dat gas hebben we wel nodig”, zei hij voorafgaande aan de ministerraad.
Tulip Oil heeft een vergunning aangevraagd voor boringen bij Terschelling, maar liet eerder deze week weten dat de eerste boring pas op zijn vroegst in het winterseizoen van 2016/2017 plaatsvindt.
Telegraaf 24.04.2015 „Onder Terschelling zit maar voor vier maanden gas. En daarbij is het ook nog eens van slechte kwaliteit door het hoge CO2-gehalte.” Dat zei de Terschellingse wethouder Hendrik van der Wielen vrijdag. „De enige reden om hier gas te winnen is om de druk op Slochteren weg te nemen.” Maar volgens hem is het gasveld bij Terschelling te klein om gaswinning rendabel te maken, terwijl de milieuschade wel groot zal zijn.
Oliemaatschappij Tulip Oil wil naar gas gaan boren bij Terschelling. Dat zou op zijn vroegst in de winter van 2016/2017 zijn. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) neemt er deze zomer een beslissing over.
NU 24.04.2015 Een Groningse wetenschapper die aangifte had gedaan tegen minister Henk Kamp (Economische Zaken) en de huidige en vorige directeur van de NAM inzake de gaswinning, heeft nul op het rekest gekregen.
Jan Oosterhaven, emeritus hoogleraar ruimtelijke economie, wilde Kamp en de twee NAM-directeuren aanklagen voor onder meer vernieling, diefstal, poging tot doodslag dan wel poging tot moord.
Maar het Openbaar Ministerie in Noord-Nederland, waar de aangifte woensdag binnenkwam, heeft Oosterhaven vrijdag laten weten geen heil te zien in de aangifte. “Wij doen geen strafrechtelijk onderzoek, er zijn wat ons betreft geen strafbare feiten geconstateerd. De zaak ligt meer op de weg van de politiek dan die van de rechter”, zei een woordvoerster.
Telegraaf 24.04.2015 Een Groningse wetenschapper die aangifte had gedaan tegen minister Henk Kamp (Economische Zaken) en de huidige en vorige directeur van de NAM inzake de gaswinning, heeft nul op het rekest gekregen. Jan Oosterhaven, emeritus hoogleraar ruimtelijke economie, wilde Kamp en de twee NAM-directeuren aanklagen voor onder meer vernieling, diefstal, poging tot doodslag dan wel poging tot moord.
Telegraaf 24.04.2015 Het gas uit het Terschellingse veld hebben we helemaal niet nodig, er zit amper 5 procent in van wat in Nederland jaarlijks verstookt wordt. Dat kunnen we makkelijk besparen. Dat meldde Milieudefensie vrijdag. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) liet eerder weten dat hij toch rustig laat onderzoeken of gas mag worden gewonnen op of voor de kust van Terschelling.
Telegraaf 24.04.2015 Minister Henk Kamp (Economische Zaken) gaat rustig kijken of er gas mag worden gewonnen op of voor de kust van Terschelling. In reactie op de kritiek op de mogelijke boringen in het Waddengebied zei hij vrijdag dat „we mensen wel gas moeten leveren”.
Hij zal de regels zorgvuldig toepassen. Tegen de mogelijke gaswinning op Terschelling bestaat veel weerstand. De gemeenteraad van het eiland heeft zich er ook tegen gekeerd.
Telegraaf 24.04.2015 De actiegroep GasTvrij Terschelling is blij dat de Tweede Kamer in meerderheid voorlopig tegen de gasboringen op het Waddeneiland is. „Hoeraaah, stap 1! #uitstel. Nu Kamp nog!”, laat de actiegroep vrijdag weten via Twitter. „Laten we van uitstel afstel maken!” Ook de Waddenvereniging meldt „heel heel blij” te zijn.
Milieudefensie spreekt zelfs al van een overwinning en feliciteert de Terschellingers daarmee. „Op Terschelling is een belangrijke eerste slag gewonnen in de strijd om een fossielvrij Nederland. Dit prachtige Waddeneiland blijft voorlopig gasvrij, nu de rest van Nederland nog”, aldus campagnevoerder Ike Teuling.
NU 23.04.2015 Het nieuwe provinciebestuur van Groningen vindt dat de gaswinning direct moet worden teruggebracht naar 27 miljard kuub per jaar en daarna zo snel mogelijk naar 12 miljard kuub.
Dat bleek donderdagavond bij de presentatie van het college-akkoord 2015-2019 van SP, CDA, D66, ChristenUnie en GroenLinks.
Het zogeheten instemmingsbesluit dat minister Henk Kamp (Economische Zaken) in januari nam, voorziet nog in de winning van maximaal 39,4 miljard kubieke meter gas in het Groningenveld dit jaar. Daar is veel verzet tegen wegens de aardbevingen die de gaswinning veroorzaakt.
Telegraaf 23.04.2015 Het nieuwe provinciebestuur van Groningen vindt dat de gaswinning direct moet worden teruggebracht naar 27 miljard kuub per jaar en daarna „zo snel mogelijk” naar 12 miljard kuub. De nieuwe coalitie van SP, CDA, D66, ChristenUnie en GroenLinks presenteerde donderdagavond het college-akkoord 2015-2019.
Het zogeheten instemmingsbesluit dat minister Henk Kamp (Economische Zaken) in januari nam, voorziet nog in de winning van maximaal 39,4 miljard kubieke meter gas in het Groningenveld dit jaar. Daar is veel verzet tegen wegens de aardbevingen die de gaswinning veroorzaakt.
NRC 22.04.2015 De PvdA voelt er weinig voor om de plannen voor het omkeren van de bewijslast bij schadegevallen na gasbevingen voorlopig op de plank te laten liggen. De coalitiepartij dient het voorstel gewoon in, zo liet PvdA-Kamerlid Jan Vos vandaag weten. Minister Henk Kamp (Economische Zaken, VVD) wil pas later over het voorstel praten.
De minister liet vanmorgen in een brief aan de Kamer al weten dat hij fel tegen het omkeren van de bewijslast bij Groningse schadegevallen is. Ook vindt hij dat het nog te vroeg is om al over het onderwerp te praten. Later dit jaar is volgens Kamp een beter moment. LEES VERDER
NU 22.04.2015 De PvdA blijft tempo maken met het plan om de bewijslast om te keren voor Groningers met schade door de aardbevingen door de gaswinning. Jan Vos (PvdA) dient het voorstel gewoon in, zei hij woensdag.
De Kamer kan er dan dinsdag over stemmen. Vos negeert daarmee de wens van minister Henk Kamp (Economische Zaken).
Kamp vindt het te snel gaan en wil er later dit jaar over praten. PvdA en Partij voor de Dieren willen de bewijslast voor aardbevingsschade omkeren, zodat schadegevallen sneller en beter kunnen worden afgehandeld. In de Kamer is daar veel sympathie voor.
Telegraaf 22.04.2015 De PvdA blijft tempo maken met het plan om de bewijslast om te keren voor Groningers met schade door de aardbevingen door de gaswinning. Jan Vos (PvdA) dient het voorstel gewoon in, zei hij woensdag. De Kamer kan er dan dinsdag over stemmen. Vos negeert daarmee de wens van minister Henk Kamp (Economische Zaken).
Kamp vindt het te snel gaan en wil er later dit jaar over praten. PvdA en Partij voor de Dieren willen de bewijslast voor aardbevingsschade omkeren, zodat schadegevallen sneller en beter kunnen worden afgehandeld.
NU 22.04.2015 Minister Henk Kamp (Economische Zaken) wil een advies vragen aan de Raad van State over het plan voor het omkeren van de bewijslast bij schade na aardbevingen in Groningen door de gaswinning.
PvdA en Partij voor de Dieren willen de bewijslast omkeren, zodat de aardbevingsschade van mensen in Groningen sneller en beter zou kunnen worden afgehandeld.
Nu moeten gedupeerden nog bewijzen dat schade aan hun woning is ontstaan door een beving. Door de bewijslast om te keren zou de NAM (Nederlandse Aardolie Maatschappij) moeten bewijzen dat schade niet is veroorzaakt door een aardbeving die het gevolg is van de gaswinning.
Kamp reageerde woensdag schriftelijk op het plan van PvdA en Partij voor de Dieren. In de Kamer staan veel partijen daar sympathiek tegenover, maar onder meer SP en D66 willen wel graag een oordeel van de Raad van State. Kamp wil dat ook en hij geeft aan dat hij mogelijkheden blijft zoeken om de schadeafhandeling te verbeteren.
VK 22.04.2015 Dat schrijft Kamp in een briefvoorafgaand aan het Kamerdebat. Formeel wordt dan gedebatteerd over een aanpassing van de Mijnbouwwet die echter volgens Kamp praktisch weinig met de aardbevingsschade door gaswinning in Groningen te maken heeft.
Het gaat om ‘het risicobeheer en de voorbereiding op noodsituaties bij opsporing en winning van olie en gas’. De Kamer grijpt het debat aan om elf wetswijzigingen van de Mijnbouwwet voor te stellen. ‘De ingediende amendementen gaan niet over dit onderwerp’, stelt Kamp vast.
Telegraaf 22.04.2015 Minister Henk Kamp (Economische Zaken) wil een advies vragen aan de Raad van State over het plan voor het omkeren van de bewijslast bij schade na aardbevingen in Groningen door de gaswinning. PvdA en Partij voor de Dieren willen de bewijslast omkeren, zodat de aardbevingsschade van mensen in Groningen sneller en beter zou kunnen worden afgehandeld.
Nu moeten gedupeerden nog bewijzen dat schade aan hun woning is ontstaan door een beving. Door de bewijslast om te keren zou de NAM (Nederlandse Aardolie Maatschappij) moeten bewijzen dat schade niet is veroorzaakt door een aardbeving die het gevolg is van de gaswinning. Kamp schrijft dat hij geen voordelen ziet in het omkeren van de bewijslast, waar de Kamer woensdagavond over praat. De minister spreekt daar liever pas later dit jaar over als hij ook komt met voorstellen als reactie op de aanbevelingen van de Onderzoeksraad voor Veiligheid om zaken rond de gaswinning in Groningen anders aan te pakken.
NU 22.04.2015 Woerden is nog niet gerustgesteld door de woorden van minister Kamp van Economische Zaken over mogelijke olie- en gaswinning onder de woonwijk Molenvliet.
Kamp zei dinsdag weliswaar dat er een nieuw winningsplan ingediend moet worden, maar hij zette nog geen streep door de locatie onder het Papekopveld.
Wethouder Tymon de Weger en de lokale partij STERK Woerden, die de gasboringen op de agenda zetten, noemen het woensdag goed nieuws dat Kamp het bestaande winningsplan van productiebedrijf Vermilion Energy van tafel heeft geveegd.
Het Canadese productiebedrijf wilde in 2017 aan de slag gaan onder het Papekopveld. Er wordt nu een nieuw winningsplan gemaakt, zei een woordvoerder woensdag. De inwoners van het Groene Hart hebben hun hoop gevestigd op het Kamerdebat over de brief van Kamp.
Telegraaf 22.04.2015 Woerden is nog niet gerustgesteld over mogelijke olie- en gaswinning onder de woonwijk Molenvliet. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) zei dinsdag weliswaar dat er een nieuw winningsplan ingediend moet worden, maar hij zette nog geen streep door de locatie onder het Papekopveld. De door de gemeente georganiseerde informatiebijeenkomst woensdagavond gaat dan ook gewoon door, aldus een woordvoerster van de gemeente.
Wethouder Tymon de Weger en de lokale partij STERK Woerden, die de gasboringen op de agenda zette, noemen het woensdag goed nieuws dat Kamp het bestaande winningsplan van productiebedrijf Vermilion Energy van tafel heeft geveegd. „Maar hij houdt de weg nadrukkelijk open voor een nieuwe aanvraag”, aldus De Weger.
RTVWEST 21.04.2015 De bewoners in Het Groene Hart hoeven zich voorlopig geen zorgen te maken over gasboringen in Woerden. Olie- of gasboringen bij Woerden zijn ‘op dit moment niet aan de orde’, zei minister Henk Kamp van Economische Zaken (VVD) dinsdag.
Bewoners in Het Groene Hart verzetten zich massaal tegen de voorgenomen boringen onder de woonwijk Molenvliet in Woerden. Woensdagavond wilden de bewoners op een informatieavond van de gemeente Woerden zich verzetten tegen de boringen. Lees verder
Trouw 21.04.2015 Voor het eerst heeft de Nam de inwoners van Groningen haar excuses aangeboden voor de gevolgen van de aardbevingen die het gebied teisteren. De verontschuldigingen zijn in Groningen met gemengde gevoelens ontvangen. “Wat hebben we in Groningen aan woorden? We willen geen woorden. We willen daden.”
“Ik betreur het ten zeerste dat de aardbevingen voor zo veel mensen tot problemen leiden”, zei Nam-directeur Gerald Schotman vandaag. Hij zegt te betreuren dat de Nam “niet eerder verdergaand onderzoek naar de veiligheidsrisico’s” heeft gedaan.
“We hadden nieuwsgieriger kunnen zijn naar wat er precies gebeurt in en boven de bodem in Groningen. We hadden meer open kunnen staan voor geluiden van buiten. Dat dat niet is gebeurd, betreur ik.”
VK 21.04.2015 De Groningse gedeputeerde William Moorlag heeft een gemengd gevoel bij het excuses van de NAM. ‘Directeur Gerald Schotman spreekt warme woorden’, zegt Moorlag. ‘Zijn excuses lijken oprecht. Maar tegelijkertijd neemt de NAM ook afstand van het rapport van de OvV.’
Ik betreur het ten zeerste dat de aardbevingen voor zo veel mensen tot problemen leiden, aldus NAM-directeur Schotman.
De OvV concludeerde dat de NAM tot 2013 meer onderzoek had moeten doen naar de gevolgen van de gaswinning. NAM-directeur Gerald Schotman betoogt op zijn beurt dat er tot 2013 geen reden was om de bevingen te zien als een risico voor de veiligheid. ‘De NAM is het dus oneens met de belangrijkste conclusie en daarmee winnen ze het vertrouwen van de Groningers niet terug.’
Excusesvoor gevolgen aardbevingen
De NAM bood eerder vandaag de inwoners van Groningen haar excuses aan voor de gevolgen van de aardbevingen die het gebied teisteren. ‘Ik betreur het ten zeerste dat de aardbevingen voor zo veel mensen tot problemen leiden’, zei NAM-directeur Gerald Schotman.
Telegraaf 21.04.2015 De Groningse gedeputeerde William Moorlag heeft een gemengd gevoel bij het excuses van de NAM. „Directeur Gerald Schotman spreekt warme woorden”, zegt Moorlag. „Zijn excuses lijken oprecht. Maar tegelijkertijd neemt de NAM ook afstand van het rapport van de OvV.”
De OvV concludeerde dat de NAM tot 2013 meer onderzoek had moeten doen naar de gevolgen van de gaswinning. NAM-directeur Gerald Schotman betoogt op zijn beurt dat er tot 2013 geen reden was om de bevingen te zien als een risico voor de veiligheid. „De NAM is het dus oneens met de belangrijkste conclusie en daarmee winnen ze het vertrouwen van de Groningers niet terug.”
VK 21.04.2015 De NAM biedt de inwoners van Groningen haar excuses aan voor de gevolgen van de aardbevingen die het gebied teisteren. ‘Ik betreur het ten zeerste dat de aardbevingen voor zo veel mensen tot problemen leiden’, zegt NAM-directeur Gerald Schotman vandaag.
Ik betreur het ten zeerste dat de aardbevingen voor zo veel mensen tot problemen leiden, NAM-directeur Schotman.
Hij reageert daarmee op het rapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OvV) waaruit bleek dat de veiligheid van de inwoners van Groningen tot 2013 geen rol heeft gespeeld. Het is de eerste keer dat de NAM met excuses komt.
NU 21.04.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) biedt zijn excuses aan voor de aardbevingen in Groningen en de problemen als gevolg van die bevingen.
Dat blijkt uit de reactie van Gerald Schotman, directeur van NAM, op het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) over de aardbevingsrisico’s in Groningen.
“Ik betreur het ten zeerste dat de aardbevingen voor zoveel mensen tot problemen leiden en ik wil daarvoor mijn excuses aanbieden”, aldus Schotman.
Schotman zegt te betreuren dat de NAM ”niet eerder verdergaand onderzoek naar de veiligheidsrisico’s” heeft gedaan. ”We hadden nieuwsgieriger kunnen zijn naar wat er precies gebeurt in en boven de bodem in Groningen. We hadden meer open kunnen staan voor geluiden van buiten. Dat dat niet is gebeurd, betreur ik.”
AD 21.04.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) biedt de inwoners van Groningen haar excuses aan voor de gevolgen van de aardbevingen die het gebied teisteren. ,,Ik betreur het ten zeerste dat de aardbevingen voor zo veel mensen tot problemen leiden” zegt NAM-directeur Gerald Schotman vandaag.
Hij reageert daarmee op het rapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OvV) waaruit bleek dat de veiligheid van de inwoners van Groningen tot 2013 geen rol heeft gespeeld.
Schotman zegt te betreuren dat de NAM ,,niet eerder verdergaand onderzoek naar de veiligheidsrisico’s” heeft gedaan. ,,We hadden nieuwsgieriger kunnen zijn naar wat er precies gebeurt in en boven de bodem in Groningen. We hadden meer open kunnen staan voor geluiden van buiten. Dat dat niet is gebeurd, betreur ik.”
Telegraaf 21.04.2015 Directeur van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), Gerald Schotman, heeft voor het eerst openlijk zijn excuses aangeboden voor de aardbevingen in Groningen. Hij reageert daarmee op het rapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OvV) waaruit bleek dat de veiligheid van de inwoners van Groningen tot 2013 geen rol heeft gespeeld.
De directeur schrijft in een bericht op dewebsite van NAM: “Het is een feit dat de gasproductie in Groningen aardbevingen veroorzaakt en dat de gevolgen van de aardbevingen diep ingrijpen in het leven van de bewoners van Groningen. Ik ben mij daar – ook door mijn ontmoetingen met bewoners – zeer van bewust. Ik betreur het ten zeerste dat de aardbevingen voor zoveel mensen tot problemen leiden en ik wil daarvoor mijn excuses aanbieden.”
NRC 21.04.2015 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft voor het eerst officieel excuses aangeboden voor de problemen in Groningen die zijn veroorzaakt door aardbevingen. De aardbevingen zijn een gevolg van de gasproductie van NAM, zo schrijft directeur Gerald Schotman in een reactie op het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) dat in februari verscheen.
Schotman schrijft: “Het is een feit dat de gasproductie in Groningen aardbevingen veroorzaakt en dat de gevolgen van de aardbevingen diep ingrijpen in het leven van de bewoners van Groningen. Ik ben mij daar – ook door mijn ontmoetingen met bewoners – zeer van bewust. Ik betreur het ten zeerste dat de aardbevingen voor zoveel mensen tot problemen leiden en ik wil daarvoor mijn excuses aanbieden.”
NAM ONTKENDE JARENLANG
Het is voor het eerst dat de NAM officiëel op het rapport reageert. De NAM heeft jarenlangontkend dat er een verband was tussen gaswinning en aardbevingen. Verschillende onderzoeken toonden echter aan dat de aardbevingen wel degelijk veroorzaakt werden door gaswinning en bovendien steeds erger werden. De OvV oordeelde in februari vernietigend over de NAM. Volgens het onderzoek had de overheid vijftig jaar zich niets aangetrokken van de veiligheid van de Groningers en ging het alleen om een maximale gasopbrengst. Minister Kamp van Economische Zaken (VVD) bood daarop zijn excuses aan.
Schotman schrijft in de verklaring dat hij betreurt dat de NAM niet eerder onderzoek heeft gedaan naar de veiligheidsrisico’s: “We hadden nieuwsgieriger kunnen zijn naar wat er precies gebeurt in en boven de bodem in Groningen. We hadden meer open kunnen staan voor geluiden van buiten.”
Gisteren werd bekend dat de problemen in de noordelijke provincie groter zijn dan gedacht. Niet 90.000 maar 152.000 van de in totaal 212.500 huizen in het gaswinningsgebied moeten worden versterkt omdat ze onveilig zouden zijn bij een zware aardbeving.
LOPPERSUM STILGELEGD
Op één locatie zal de NAM voorlopig niet meer boren. Vorige week oordeelde de Raad van State dat rondom Loppersum niet meer gas gewonnen mag worden. Dat besluit werd overgenomen door minister Kamp, die de gaskraan bijna geheel dichtdraait. Uit de gasputten onder het Groningse dorp werd jaarlijks 3 miljard kuub gas gewonnen, ongeveer 7 procent van de totale gaswinning in Groningen. LEES VERDER
Telegraaf 21.04.2015 Tulip Oil wil al komende winter naar gas boren op Terschelling. Dat blijkt uit een door de provincie en gemeente openbaar gemaakte vergunningsaanvraag, meldt de NOS dinsdag.
Het bedrijf denkt dat er ondanks de moeilijke bereikbaarheid van het gas geld kan worden verdiend. De plannen van Tulip Oil zijn zeer omstreden op Terschelling. Minister Kamp neemt deze zomer een besluit over de aanvraag.
NU 21.04.2015 Olie- of gasboringen bij Woerden zijn ”op dit moment niet aan de orde”. Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft dat dinsdag laten weten.
Bestuurders en inwoners van Woerden en omstreken verzetten zich massaal tegen plannen van het Canadese bedrijf Vermillion voor olie- of gaswinning in het gebied.
Kamp zegt die onrust te begrijpen, maar zegt ook dat de vergunning van Vermillion uit 2009 stamt en ”niet meer actueel is”.
”Sinds 2009 zijn we meer te weten gekomen over wat de gevolgen van gaswinning kunnen zijn en daar hebben we lessen uit getrokken. Daarom ga ik deze oude vergunning opnieuw beoordelen,” aldus Kamp. “Dat betekent dat Vermillion een nieuw winningsplan bij mij moet indienen indien ze besluiten tot olie- en gaswinning over te willen gaan.”
Telegraaf 21.04.2015 Olie- of gasboringen bij Woerden zijn „op dit moment niet aan de orde”. Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft dat dinsdag laten weten aan het ANP.
Bestuurders en inwoners van Woerden en omstreken verzetten zich massaal tegen plannen van het Canadese bedrijf Vermillion voor olie- of gaswinning in het gebied. Kamp zegt die onrust te begrijpen, maar zegt ook dat de vergunning van Vermillion uit 2009 stamt en „niet meer actueel is.
RTVWEST 21.04.2015 Bestuurders en inwoners van Het Groene Hart verzetten zich massaal tegen voorgenomen olie- en gasboringen onder de woonwijk Molenvliet in Woerden. Woensdagavond willen zij op een door de gemeente Woerden georganiseerde informatieavond het verzet tegen de boringen gaan bundelen.
Het Canadese bedrijf Vermilion Energy wil het Papekopveld tussen Bodegraven-Reeuwijk en Woerden vanaf 2017 in gebruik gaan nemen en heeft daarvoor al de noodzakelijke vergunningen. Woerden wil dat minister Henk Kamp (Economische Zaken) de uit 2009 stammende winvergunning intrekt, nu recent is gebleken dat de veiligheid van Groningers in het geding is door de gasboringen daar. Lees verder
Telegraaf 21.04.2015 Bestuurders en inwoners van Het Groene Hart verzetten zich massaal tegen voorgenomen olie- en gasboringen onder de woonwijk Molenvliet in Woerden. Woensdagavond willen zij op een door de gemeente Woerden georganiseerde informatieavond het verzet tegen de boringen gaan bundelen.
Het Canadese bedrijf Vermilion Energy wil het Papekopveld tussen Bodegraven-Reeuwijk en Woerden vanaf 2017 in gebruik gaan nemen en heeft daarvoor al de noodzakelijke vergunningen. Woerden wil dat minister Henk Kamp (Economische Zaken) de uit 2009 stammende winvergunning intrekt, nu recent is gebleken dat de veiligheid van Groningers in het geding is door de gasboringen daar. De gemeente Oudewater ondersteunt dat verzoek, terwijl Bodegraven-Reeuwijk nader onderzoek naar de gevolgen wil.
AD 21.04.2015 Olie- of gasboringen bij Woerden zijn ,,op dit moment niet aan de orde”. Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft dat vandaag laten weten.
Bestuurders en inwoners van Woerden en omstreken verzetten zich massaal tegen plannen van het Canadese bedrijf Vermillion voor olie- of gaswinning in het gebied. Kamp zegt die onrust te begrijpen, maar zegt ook dat de vergunning van Vermillion uit 2009 stamt en ,,niet meer actueel is”.
Kamp: ,,Sinds 2009 zijn we meer te weten gekomen over wat de gevolgen van gaswinning kunnen zijn en daar hebben we lessen uit getrokken. Daarom ga ik deze oude vergunning opnieuw beoordelen. Dat betekent dat Vermillion een nieuw winningsplan bij mij moet indienen indien ze besluiten tot olie- en gaswinning over te willen gaan.”
VK 21.04.2015 Het wordt steeds duidelijker dat het door aardbevingen geplaagde Groningen een ingrijpende verstevigingsopgave wacht. Mogelijk moeten 170 duizend gebouwen preventief worden versterkt – 80 duizend meer dan gedacht.
De kosten voor de operatie, die naar schatting 27 jaar zal duren, kunnen oplopen tot 30 miljard euro. Een en ander blijkt uit een analyse van ingenieursbureau Van Rossum in opdracht van het provinciebestuur. ‘Veel mensen zullen jarenlang in een onveilige woning wonen. Dit is sociaal gezien geen optie’, aldus het rapport. Het gaat om 152 duizend woningen en nog eens 18 duizend andere gebouwen, zoals scholen, winkels zorginstellingen en (monumentale) kerken. Dat komt neer op tweederde van de panden in het bevingsgebied.
BB 20.04.2015 De verbouwopgave in Groningen om woningen aardbevingsbestendig te maken blijkt veel groter dan verwacht. Dat blijkt uit een technisch rapport van ingenieursbureau Van Rossum, in opdracht van de provincie Groningen. Er zijn 62.000 meer woningen aan verbouwing toe dan aanvankelijk werd beraamd.
Appartementen en flats
Eerder werd aangenomen dat 90.000 woningen verbouwd moesten worden. Nu blijkt het volgens een nieuwe schatting te gaan om 152.000 woningen, zo wijst het rapport Technische Impact Analyse NPR 9998:2015 uit. Het verschil tussen het nieuwste rapport en de eerder opgestelde rapporten is te verklaren doordat er in dit rapport meer is stilgestaan bij beveiliging voor hoge appartementsgebouwen en flats.
NU 20.04.2015 Het versterken en veiliger maken van woningen en gebouwen in het aardbevingsgebied in Groningen heeft voor het kabinet de hoogste prioriteit.
Minister Henk Kamp van Economische Zaken heeft dat maandag gezegdtijdens een bezoek aan Groningen.
”Het is een grootscheepse operatie om de veiligheid en leefbaarheid voor Groningers te verbeteren. Dit moet niet alleen zorgvuldig maar ook snel gebeuren, gezien het grote aantal woningen dat nog versterkt moet worden. Vandaag heb ik met eigen ogen kunnen zien dat er goede voortgang wordt gemaakt. Belangrijk, want alleen dan zullen Groningers ervaren dat hun veiligheid nu echt vooropstaat”, aldus Kamp.
Maandag bleek uit onderzoek dat in het Groningse aardbevingsgebied 170.000 woningen en andere gebouwen zoals scholen moeten worden verstevigd. Het aantal is nu hoger omdat in dat onderzoek geen hoogbouw, zoals flats, is meegenomen, aldus de onderzoekers.
Trouw 20.04.2015 Het versterken en veiliger maken van woningen en gebouwen in het aardbevingsgebied in Groningen heeft voor het kabinet de hoogste prioriteit. Dit zei minister Kamp van Economische Zaken vandaag tijdens een bezoek aan Groningen.
‘Het is een grootscheepse operatie om de veiligheid en leefbaarheid voor Groningers te verbeteren’, zei de minister. ‘Dit moet niet alleen zorgvuldig maar ook snel gebeuren, gezien het grote aantal woningen dat nog versterkt moet worden. Vandaag heb ik met eigen ogen kunnen zien dat er goede voortgang wordt gemaakt. Belangrijk, want alleen dan zullen Groningers ervaren dat hun veiligheid nu echt vooropstaat’, aldus Kamp.
Telegraaf 20.04.2015 Maandag bleek uit onderzoek dat in het Groningse aardbevingsgebied 170.000 woningen en andere gebouwen zoals scholen moeten worden verstevigd. In eerder onderzoek van Kamp was sprake van 90.000 panden die verstevigd moeten worden. Het aantal is nu hoger omdat in dat onderzoek geen hoogbouw, zoals flats, is meegenomen, aldus de onderzoekers.
Binnenkort komt er een nationaal coördinator Groningen die leiding gaat geven aan de operatie om de veiligheid en leefbaarheid in Groningen te verbeteren. Kamp heeft de gaswinning in Groningen begin dit jaar al een stuk verminderd. In juli neemt hij op basis van nieuw advies van toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen een besluit over de gaswinning van dit jaar. Voor 1 januari wordt besloten of een nieuw systeem van gaswinning mogelijk is en bijdraagt aan de veiligheid.
NU 20.04.2015 In het Groningse aardbevingsgebied moeten 170.000 woningen en andere gebouwen zoals scholen worden verstevigd, 80.000 méér dan eerder werd gedacht.
Dat blijkt maandag uit onderzoek van onderzoeksbureau Van Rossum, dat is uitgevoerd in opdracht van de provincie Groningen.
Uit eerder onderzoek van minister Kamp bleek dat er in aardbevingsgebied 90.000 panden moesten worden verstevigd. Het aantal is nu hoger omdat in het onderzoek van de minister geen hoogbouw, zoals flats, is meegenomen.
In de plannen van Kamp worden dit jaar drieduizend gebouwen verstevigd, maar dat staat volgens Vos in geen verhouding tot de aantallen die nu worden genoemd.
Telegraaf 20.04.2015 In het Groningse aardbevingsgebied moeten 170.000 woningen en andere gebouwen zoals scholen worden verstevigd. Dat blijkt uit onderzoek van onderzoeksbureau Van Rossum dat is uitgevoerd in opdracht van de provincie Groningen.
Uit eerder onderzoek van minister Henk Kamp (Economische Zaken) bleek dat er in aardbevingsgebied 90.000 panden moesten worden verstevigd. Het aantal is nu hoger omdat in dat onderzoek geen hoogbouw, zoals flats, is meegenomen. Dat is volgens de provincie vreemd. „Ook in die flats wonen mensen”, zegt gedeputeerde William Moorlag. „Hoogbouw is bij een aardbeving kwetsbaar omdat er een soort slingereffect kan optreden.”
NRC 20.04.2015 Groningen moet ingrijpender op de schop dan tot nu toe bekend. Niet 90.000 woningen in Groningen zijn onveilig bij een zware aardbeving en moeten worden verstevigd maar 152.000 van de in totaal 212.500 huizen en appartementen in het gaswinningsgebied.
Dat concludeert vanochtend het ingenieursbureau Van Rossum in een ‘impactanalyse’ in opdracht van de provincie Groningen. In februari becijferde een stuurgroep in opdracht van minister Kamp (Economische Zaken, VVD) nog dat het ging om 30.000 tot 90.000 huizen. .LEES VERDER›
NU 19.04.2015 De staat betaalt mee bij de aankoop van onbewoonbaar verklaarde panden in het Groningse aardbevingsgebied. Dat meldt de Groningse blog Sikkom.
De panden worden aangekocht door de Maatschap Groningen. De NAM bezit zestig procent van de aandelen van die maatschap, terwijl de overige veertig op naam staat van Energie Beheer Nederland (EBN). Die organisatie is volledig eigendom van de staat en valt onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Economische Zaken.
Sikkom baseert zich op de dagvaarding die de krakers van de monumentale boerderij De Haver in Onderdendam hebben ontvangen. De boerderij was anderhalf jaar geleden het eerste pand in het aardbevingsgebied dat werd opgekocht.
Constructie
“Via deze constructie draait de belastingbetaler op voor de schade die een particuliere onderneming aanricht”, constateert Sikkom.
Het is niet duidelijk bij hoeveel panden deze constructie is toegepast omdat de NAM een geheimhoudingscontract sluit met de gedupeerden die hier gebruik van maken. RTV Noord meldt dat de NAM maandag met een reactie op het bericht.
VK 17.04.2015 De Crisis- en Herstelwet geeft Groningers minder zeggenschap over de aanpak van de bevingsschade.
Minister Kamp staat niet bekend om zijn grappen, dus ik heb niet gelachen toen we op 1 april in de Staatscourant konden lezen dat de Crisis- en Herstelwet (CHW) zo was gewijzigd dat het hele Groningse aardbevingsgebied eronder valt.
De Crisis- en Herstelwet had als doel om tijdens een zware economische crisis tijdelijk infra-projecten sneller uit te voeren en daarmee banen te creëren. Minder papieren rompslomp, even wat minder aandacht voor het milieu, minder mogelijkheden om naar de rechter te stappen en snel meer banen. Dat was de gedachte achter de CHW.
Nu wordt deze wet gebruikt om een hele provincie onder curatele te stellen. Een provincie die al meer lasten dan lusten heeft van het energiebeleid van de Rijksoverheid.
Telegraaf 16.04.2015 De NAM heeft een kort geding aangespannen tegen de krakers van een monumentale boerderij in het dorp Onderdendam. Dat meldde de NAM donderdag. Het rijksmonument werd in 2013 door de NAM aangekocht omdat het pand zwaarbeschadigd was geraakt door de aardbevingen in het gebied. De schade aan de boerderij is inmiddels hersteld maar het monument is nog niet verstevigd.
De krakers namen vorige week hun intrek en weigeren te vertrekken. De NAM wil de krakers uit het pand omdat de boerderij een andere bestemming krijgt. Het is niet bekend om wat voor bestemming het gaat. Het kort geding dient vermoedelijk „ergens volgende week”, aldus de NAM
Telegraaf 15.04.2015 Het is geen goed idee van de Tweede Kamer om Groningers standaard het voordeel van de twijfel te geven als ze beweren schade te hebben door gasbevingen. Minister Henk Kamp van Economische Zaken reageert op het voorstel van de Kamer.
AD 15.04.2015 De NAM blijft schade die ontstaat door aardbevingen in Groningen compenseren, maar ziet geen noodzaak om omkering van bewijslast toe te passen voor de schadeafhandeling. Dat liet de Nederlandse Aardolie Maatschappij vandaag weten.
Het is hoog tijd dat de slachtoffers worden ontlast van de spelletjes van de NAM, aldus Esther Ouwehand, PvdA.
In de Tweede Kamer lijkt een meerderheid te zijn voor het omkeren van de bewijslast bij schadegevallen na aardbevingen door gaswinning. De PvdA kwam hiermee op de proppen maar coalitiegenoot VVD is niet enthousiast. PvdA-Kamerlid Jan Vos wil dat het straks zo is dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) moet bewijzen dat schade niet is ontstaan door een beving.
Telegraaf 15.04.2015 De NAM blijft schade die ontstaat door aardbevingen in Groningen compenseren, maar ziet geen noodzaak om omkering van bewijslast toe te passen voor de schadeafhandeling. Dat liet de Nederlandse Aardolie Maatschappij woensdag weten.
In de Tweede Kamer lijkt een meerderheid te zijn voor het omkeren van de bewijslast bij schadegevallen na aardbevingen door gaswinning. De PvdA kwam hiermee op de proppen maar coalitiegenoot VVD is niet enthousiast. PvdA-Kamerlid Jan Vos wil dat het straks zo is dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) moet bewijzen dat schade niet is ontstaan door een beving.
De NAM vindt dat de huidige regeling voldoet. „Onafhankelijke schade-experts beoordelen of schade is ontstaan door aardbevingen. Bij onenigheid heeft de schademelder recht op een contra-expertise door een zelf gekozen expert. De kosten worden door NAM gedragen”, aldus het bedrijf.
NRC 15.04.2015 De PvdA is voor het omkeren van de bewijslast bij schadegevallen na aardbevingen door gaswinning. Daarmee lijkt zich voor dit plan in de Tweede Kamer een meerderheid af te tekenen.
PVDA NU WEL VOOR OMGEKEERDE BEWIJSLAST
Op dit moment moeten gedupeerden bewijzen dat schade aan hun woning is ontstaan door een beving. PvdA-Kamerlid Jan Vos wil dat er voortaan gebruik wordt gemaakt van ‘omgekeerde bewijslast’: in plaats van dat gedupeerden moeten aantonen dat de geclaimde schade het gevolg is van bevingen, moet de NAM straks bewijzen dat schade niet is ontstaan door een beving.
ADVIES CVW: SLOOP 43 WONINGEN IN LOPPERSUM
Behalve de kwestie van hoe schadegevallen dienen te worden afgewikkeld, is er ook discussie over de vraag hoe de veiligheid van de bewoners in het aardbevingsgebied gewaarborgd dient te worden. Het Centrum Veilig Wonen (CVW) publiceerde vandaag het advies om 43 woningen in het Groningse Loppersum te slopen. Woningen aan de Delfstraat, Zeedijken en Zijlvest zijn niet aardbevingsbestendig, zo blijkt uit onderzoek.
Gisteren bepaalde de Raad van State dat in Loppersum alleen nog gas mag worden gewonnen “als dat op andere locaties niet meer mogelijk is en als dat vanuit een oogpunt van leveringszekerheid noodzakelijk is”. Uit de gasputten rond Loppersum wordt jaarlijks 3 miljard kuub gas gewonnen. Dat is ongeveer zeven procent van de totale gaswinning in het Groningerveld.
NU 15.04.2015 In de Tweede Kamer lijkt een meerderheid te zijn voor het omkeren van de bewijslast bij schadegevallen na aardbevingen door gaswinning. De PvdA kwam hier dinsdagavond mee op de proppen maar coalitiegenoot VVD is niet enthousiast.
Op dit moment moeten gedupeerden bewijzen dat schade aan hun woning is ontstaan door een beving. PvdA-Kamerlid Jan Vos wil dat het straks zo is dat de NAM moet bewijzen dat schade niet is ontstaan door een beving.
Vorig jaar diende de Partij voor de Dieren (PvdD) een soortgelijke motie in, maar die werd verworpen. Steun voor deze gedachte was er toen van SP, PVV, ChristenUnie, GroenLinks en Groep Bontes/Van Klaveren. Samen met de PvdA ontstaat daarmee een meerderheid van 76. Ook de SGP staat er sympathiek tegenover, maar wil nog zien wat de uitwerking is.
VK 15.04.2015 De PvdA verliest haar geduld met de afwikkeling van de bevingsschade in Groningen. De partij wil dat bewoners die schade hebben aan hun huizen standaard kunnen aanvoeren dat dit komt door de gasboringen. Met deze ‘omgekeerde bewijslast’ botst de PvdA op haar coalitiepartner.
VVD-minister Henk Kamp (Economische Zaken) is mordicus tegen deze juridische omdraaiing, die volgens hem niet in ons rechtsstelsel past.
Morgen komen de Kamerleden Jan Vos (PvdA) en Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren) tijdens een plenair debat met een amendement op de Mijnbouwwet, waaronder dit dossier valt.
Telegraaf 15.04.2015 In de Tweede Kamer lijkt een meerderheid te zijn voor het omkeren van de bewijslast bij schadegevallen na aardbevingen door gaswinning. De PvdA kwam hier dinsdagavond mee op de proppen maar coalitiegenoot VVD is niet enthousiast.
Op dit moment moeten gedupeerden bewijzen dat schade aan hun woning is ontstaan door een beving. PvdA-Kamerlid Jan Vos wil dat het straks zo is dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) moet bewijzen dat schade niet is ontstaan door een beving.
Vorig jaar diende de Partij voor de Dieren (PvdA) een soortgelijke motie in, maar die werd verworpen. Steun voor deze gedachte was er toen van SP, PVV, ChristenUnie, GroenLinks en Groep Bontes/Van Klaveren. Samen met de PvdA ontstaat daarmee een meerderheid van 76. Ook de SGP staat er sympathiek tegenover, maar wil nog zien wat de uitwerking is.
Telegraaf 15.04.2015 Omkering van de bewijslast bij schade bij aardbevingen is volgens de Vereniging Eigen Huis (VEH) hard nodig. De belangenclub voor huiseigenaren ziet in de praktijk nog geen verbetering in de behandeling van schadegevallen door de NAM. Vooral het herstel van complexere woningschades stagneert, stelt ze woensdag.
De opmerking van minister Henk Kamp van Economische Zaken dat de huidige schadeafhandeling is gericht op snelheid en eenvoud snijdt volgens de vereniging dan ook geen hout.
Trouw 15.04.2015 Driekwart van het Groninger gasveld is al leeggepompt, maar er komen nog dubbel zoveel aardbevingen, voorspelt professor Jacques Hagoort. Of minister Kamp nu besluit tot een verlaging van de productie of niet, de Groninger bodem blijft beven. Door het veld minder snel leeg te pompen wint hij wel tijd om gebouwen te verstevigen en zo de schade te beperken.
Ik hoop dat dit de discussie over gaswinning wat meer in evenwicht brengt !!
Ook stoppen met pompen in Loppersum, zoals de Raad van State gisteren bepaalde, heeft weinig zin, stelt Hagoort. Het Groninger veld is in zijn geheel in beweging, de aarde zal er blijven beven zolang er gas wordt opgepompt. Daardoor verandert de ondergrondse druk en dat proces kan alleen stoppen door een alternatief voor het gas te injecteren. Stikstof bijvoorbeeld. Dat moet goed worden onderzocht, vindt Hagoort.
NU 15.04.2015 De gemeente Groningen wil zo snel mogelijk van de NAM weten of er elders in de provincie meer gas gewonnen wordt nu de gasputten in Loppersum dichtgaan.
Dat zei burgemeester Peter den Oudsten van Groningen woensdag. Hij reageert daarmee op het besluit van de Raad van State dinsdag om de gaswinning in Loppersum voorlopig stil te leggen.
Volgens Den Oudsten is het belangrijk dat er door het besluit besluit ”geen ongewenste neveneffecten ontstaan” voor de stad Groningen en de omliggende gemeenten.
Telegraaf 15.04.2015 De gemeente Groningen wil zo snel mogelijk van de NAM weten of er elders in de provincie meer gas gewonnen wordt nu de gasputten in Loppersum dichtgaan. Dat zei burgemeester Peter den Oudsten van Groningen woensdag. Hij reageert daarmee op het besluit van de Raad van State dinsdag om de gaswinning in Loppersum voorlopig stil te leggen. Volgens Den Oudsten is het belangrijk dat er door het besluit besluit „geen ongewenste neveneffecten ontstaan” voor de stad Groningen en de omliggende gemeenten.
Telegraaf 15.04.2015 Ruim veertig woningen in het Groningse dorp Loppersum, middenin het aardbevingsgebied, moeten mogelijk worden gesloopt. De 43 woningen zijn niet aardbevingsbestendig, zo blijkt uit onderzoek. Het versterken van de woningen zou te duur en te complex zijn. Het Centrum Veilig Wonen (CVW) adviseert daarom de woningen te slopen.
De keuze is aan de bewoners. Zij mogen kiezen tussen nieuwbouw of het laten verstevigen van hun huis. Maar volgens een woordvoerder van het CVW zouden ze dan maanden hun huis uit moeten.
Het CVW heeft sinds het begin van dit jaar de afhandeling van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) overgenomen van schade veroorzaakt door haar gaswinning in het gebied. De NAM neemt de kosten van de bewoners voor zijn rekening.
Kortom, er is hier altijd wel iets om over te zeiken. Ze zeggen in Den Haag daarom:Een dag nie gezeik, is een dag nie geleef.
Disclaimer: Dit is een non-profit site. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van rechtenvrij materiaal via o.a. de Wikimedia Commons-licenties. Mocht u bezwaar hebben tegen de plaatsing van enig beeldmateriaal op deze site, omdat u bijvoorbeeld rechthebbende bent, laat u dan zo snel mogelijk een bericht achter opdat er zo spoedig mogelijk actie ondernomen kan worden.
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.