‘Geheime’ camera bij zorgpersoneel roept vraagtekens op: ‘In grote beroepsgroep zitten ook rotte appels’
Met een verborgen camera ontdekte het HagaZiekenhuis dat verpleegkundigen medicijnen voor eigen gebruik meenamen: het kostte meerdere medewerkers hun baan. Het roept vraagtekens op of de heimelijke inzet van de camera’s, waar stevige voorwaarden aan verbonden zitten, terecht was.
‘HagaZiekenhuis ontslaat vijf medewerkers na medicijndiefstal’
Vijf medewerkers op de verloskundeafdeling van het HagaZiekenhuis in Den Haag zijn op staande voet ontslagen, nadat ze medicijnen gestolen zouden hebben. Dat meldt zorgwebsite Skipr, een van de grootste nieuwswebsites in de zorg. Ook zijn er “ongeveer vijf” verpleegkundigen opgestapt na onvrede over het plaatsen van verborgen camera’s.
Het ziekenhuis wil de berichtgeving niet bevestigen, omdat het “vanwege privacy geen uitspraken over individuele zaken doet”, meldt een woordvoerder. Wel is het ziekenhuis sinds begin dit jaar hard op zoek naar nieuwe mensen voor de verloskundeafdeling.
Bestuursvoorzitter Peter van der Meer meldt aan Skipr dat er inderdaad “een situatie is geweest op de afdeling verloskunde, die hiermee ongeveer overeenkomt.”
Verborgen camera’s
De leegloop van verpleegkundigen deed zich volgens Skipr aan het begin van dit jaar voor. Het viel op dat er geneesmiddelen verdwenen uit de voorraadkasten. Dat waren middelen tegen stress- en angstklachten, zoals oxazepam en temazepam.
Het ziekenhuis heeft vervolgens verborgen camera’s opgehangen. Het personeel wist hier naar verluidt niets vanaf. Om die reden zijn volgens de zorgnieuwswebsite nog eens ten minste vijf mensen van de afdeling opgestapt, uit onvrede over de verborgen camera’s.
Verborgen camera’s plaatsen in een ziekenhuis mag van de wet als daar een gerechtvaardigd belang voor is. Daar valt ook serieuze verdenking van diefstal onder.
Het tekort aan personeel is volgens de woordvoerder “geen duurzame situatie”, omdat daardoor veel minder bevallingen kunnen plaatsvinden. Er zijn inhuurkrachten aan het werk tot er weer vaste medewerkers zijn gevonden.
Plank misgeslagen
Volgens beroepsorganisatie NU’91 heeft het HagaZiekenhuis de plank misgeslagen bij de afhandeling van de zaak. Het missen van tien verpleegkundigen op de verloskundeafdeling heeft grote gevolgen voor de kwaliteit en kwantiteit van de zorg. “Het gebruik van verborgen camera’s gaat ver en is een inbreuk op de privacy. In dit geval zijn er wel medewerkers gepakt die mogelijk schuldig zijn, maar er zijn ook onschuldige medewerkers in de gaten gehouden”, zegt woordvoerder Michel van Erp.
De organisatie keurt het gebruik van verborgen camera’s niet direct af. “Maar ziekenhuizen moeten hier wel heel terughoudend in zijn en het kan alleen als allerlaatste middel worden ingezet.”
Onduidelijk beleid
Problemen rondom de medicijnkast spelen bij meerdere ziekenhuizen, merkt NU’91. Uit een ledenpeiling blijkt volgens de vereniging dat bijna de helft weleens medicijnen uit de werkvoorraad gebruikt, vaak paracetamol. Maar het probleem is dat personeel vaak niet weet wat het beleid is op dat gebied. “In een kantoor is er vaak een ehbo-doos, maar dat ontbreekt in het ziekenhuis nog wel eens. Daarom halen ze het uit de medicijnkast”, zegt Van Erp.
Soms heeft het ziekenhuis ook geen beleid over het gebruik van de medicijnkast. De beroepsorganisatie heeft verhalen binnengekregen over medewerkers die na zware nachtdiensten slaaptabletten meenemen. “Dat is een glijdende schaal en dat moet je niet willen. Het beleid moet op orde komen, zodat de werknemers weten waar ze aan toe zijn.”
Nu voor slachtoffers van de toeslagenaffaire eindelijk genoegdoening gloort, krijgt de Tweede Kamer meer oog voor de rol die de politiek zelf heeft gespeeld. De Kopstukken Asscher, Rutte en Wiebes uit het vorige kabinet kunnen hun borst natmaken.
Het geduld van getroffen ouders in de toeslagenaffaire wordt zodanig op de proef gesteld dat de vergelijking met ‘Groningen’ steeds vaker valt. Ook in het aardgasdossier voelden tot wanhoop gedreven gedupeerden zich immers jarenlang niet gehoord. En zelfs toen heel politiek Den Haag niet meer om de Groningers heen kon, duurde het toch nog jaren voordat de overheid over de brug kwam met genoegdoening.
In haar eerste grote debat heeft de Tweede Kamer dan ook één hoofdboodschap aan de nieuwe staatssecretaris van Financiën Alexandra van Huffelen: of zij alsjeblieft een beetje kan opschieten met de compensatie voor circa 20.000 mensen die door de aanvraag van kinderopvangtoeslag in een financiële nachtmerrie belandden.
Hoe eerder ouders hun geld krijgen hoe beter, stelt D66-Kamerlid Steven van Weyenberg, ‘want zij wachten al zo lang’. En ‘hun levens staan niet stil’, voegt Henk Nijboer van de PvdA daaraan toe.
Mist
Van Huffelen heeft echter geen goed nieuws: sommige ouders zullen pas in 2021 te horen krijgen waar zij recht op hebben. ,,Ik doe mijn uiterste best, maar het moet zorgvuldig. De situaties zijn heel verschillend. Daar is tijd voor nodig.”
Dat circa 8000 ouders pas te horen hebben gekregen dat zij vooralsnog niet in aanmerking komen voor extra schadevergoeding – bovenop compensatie – zorgt voor grote onrust. ,,Er is niets geleerd van Groningen”, bromt SP-Kamerlid Renske Leijten.
Slachtoffers moeten weten waar ze aan toe zijn, meent de Kamer. En dus moet Van Huffelen op verzoek van de VVD nog voor het weekend met een schema komen waaruit af te lezen valt welke groep dan wel precies waarvoor in aanmerking komen. ,,Er is veel mist ontstaan, dat is teleurstellend”, klaagt Bart Snels van GroenLinks.
Telegraaf 27.05.2020
Ontsporing
Hoewel Van Huffelen vooralsnog op veel vertrouwen mag rekenen, blijft één klacht ook nu terugkeren: een gebrek aan informatie. Nog steeds komen media als RTL Nieuws en Trouw met onthullingen waar de Kamer op zijn zachtst gezegd van opkijkt. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt is er al langer klaar mee: ,,Er komen steeds meer stukken naar boven, maar er is geen transparantie”, meent hij.
Er komen steeds meer stukken naar boven, maar er is geen transparantie, aldus Pieter Omtzigt, CDA.
Want het OM gaat nu weliswaar strafrechtelijk onderzoek doen naar het handelen van ambtenaren in het toeslagendossier, de Kamer weet nog altijd niet of zij in opdracht van de politiek handelden. Omtzigt wil bijvoorbeeld weten wat de rol van de ministeriële commissie fraudebestrijding is geweest, die indertijd werd voorgezeten door minister-president Mark Rutte.
En het is ook bekend dat toenmalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher (PvdA) en staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes (VVD) al in 2014 stukken moeten hebben gekregen waaruit bleek dat mensen door de fraudejacht in grote problemen kwamen. Wat wisten zij? Bovendien had Asscher toen wetgeving in de maak die verdere ontsporing had kunnen voorkomen. Dit voorstel werd echter nooit bij de Kamer ingediend. Hoe kan dat?
Parlementaire enquête
Van Huffelen zegt toe dat het kabinet meer onderzoek zal doen naar de gang van zaken indertijd, daardoor mede aangespoord door haar partijgenoot van Weyenberg. D66 is er al langer ongelukkig mee dat het toeslagendossier aan D66 is gaan kleven – en D66’er Menno Snel zelfs de kop kostte – terwijl de kiem voor de affaire al werd gelegd toen andere partijen nog de regeringscoalitie vormden.
SP-Kamerlid Renske Leijten riep een jaar geleden al – vergeefs – om een parlementaire enquête. Inmiddels lijken de geesten een stuk rijper voor de inzet van het zwaarste parlementaire wapen. Mogelijk volgt als tussenstap eerst nog een parlementaire ondervraging, zoals GroenLinks voorstelt, zodat op korte termijn de politieke en ambtelijke kopstukken van destijds openbaar gehoord kunnen worden.
Serieus
Tegelijkertijd moet de Kamer ook naar zijn eigen rol kijken, menen meerdere Kamerleden. De verscherpte aanpak van fraudebestrijding kon destijds op groot parlementair draagvlak rekenen, brengt GroenLinkser Snels in herinnering. CDA’er Omtzigt ziet nog een andere reden om in de spiegel te kijken. ,,De les voor de Kamer is dat wij hier wat meer tijd besteden aan wetgeving en niet aan spoeddebatten. We moeten complexe wetgeving serieus nemen.”
Ouders die getroffen zijn door de kindertoeslagaffaire bij de Belastingdienst willen graag gelijke compensatie voor alle ouders. Daarom protesteerden zij bij de Tweede Kamer.
De SP, GroenLinks, CDA en D66 leggen PvdA-Kamerlid Henk Nijboer (foto) woensdag het vuur aan de schenen in het eerste grote debat van de nieuwe staatssecretaris Van Huffelen (Financiën). Ⓒ ANP
Telegraaf 27.05.2020 De PvdA en oud-minister Donner liggen onder vuur in de Tweede Kamer. Die zet vraagtekens bij de rol die toenmalig PvdA-minister Asscher (Sociale Zaken) speelde in de toeslagenaffaire.
De SP, GroenLinks, CDA en D66 leggen PvdA-Kamerlid Nijboer woensdag het vuur aan de schenen in het eerste grote debat van de nieuwe staatssecretaris Van Huffelen (Financiën). Wat SP-Kamerlid Leijten betreft doet zij niet alleen aangifte tegen de Belastingdienst, zoals ze vorige week deed, maar ook tegen het kabinet-Rutte II. Omdat onder dat kabinet het beleid is gemaakt waarmee uiteindelijk duizenden ouders onterecht door de overheid als toeslagfraudeurs werden bestempeld.
De pijlen van de Kamer richten zich daarbij specifiek op Asscher. „Het is allemaal PvdA-beleid”, werpt GL-Kamerlid Snels Nijboer voor de voeten. CDA-Kamerlid Omtzigt wijst de PvdA’er op dat zijn partij destijds tegen voorstellen van hem stemden die de aanpak wat minder hardvochtig hadden gemaakt.
„Het wordt een politiek debat”, concludeert Nijboer, die erkent dat het destijds gemaakte beleid achteraf niet goed was. Hij wijst daarbij ook op de verantwoordelijkheid van de Kamer. Maar D66-Kamerlid Van Weyenberg stipt op zijn beurt aan dat de Kamer helemaal niet op de hoogte was van alle misstanden die het beleid veroorzaakte.
’Drijfzand’
Leijten trekt ook nog ten strijde tegen oud-minister Donner, onder wiens leiding een commissie werkte aan een compensatieregeling voor de getroffen ouders. Volgens de SP’er heeft Donner daarbij veel te beperkt werk geleverd, door niet alle stukken op te vragen en niet met ouders in gesprek te zijn gegaan. „Hoe is het mogelijk dat Donner zulk slecht werk heeft geleverd”, vraagt Leijten zich af. „De compensatieregeling is gebaseerd op drijfzand.”
De Kamer vroeg Van Huffelen daarnaast om tempo te maken met het compenseren van de gedupeerde ouders. Daar trok het kabinet dit voorjaar zo’n 500 miljoen euro voor uit, maar het gaat nog wel even duren voordat ouders hun geld gaan krijgen. „Er is tijd nodig om vijftien jaar beleid te herstellen en recht te doen aan de ouders”, vroeg Van Huffelen toch om geduld.
Daarnaast was er frustratie in de Kamer omdat sommige ouders al te horen hebben gekregen dat ze voorlopig geen recht hebben op een extra compensatie. Het zit de Kamerleden dwars dat die mensen zelf nog weer in actie moeten komen om alsnog aanspraak te maken op een schadevergoeding. „Ik besef dat het heel complex is”, vond Van Huffelen.
AD 27.05.2020 Nu voor slachtoffers van de toeslagenaffaire eindelijk genoegdoening gloort, krijgt de Tweede Kamer meer oog voor de rol die de politiek zelf heeft gespeeld. Kopstukken uit het vorige kabinet kunnen hun borst natmaken.
Het geduld van getroffen ouders in de toeslagenaffaire wordt zodanig op de proef gesteld dat de vergelijking met ‘Groningen’ steeds vaker valt. Ook in het aardgasdossier voelden tot wanhoop gedreven gedupeerden zich immers jarenlang niet gehoord. En zelfs toen heel politiek Den Haag niet meer om de Groningers heen kon, duurde het toch nog jaren voordat de overheid over de brug kwam met genoegdoening.
In haar eerste grote debat heeft de Tweede Kamer dan ook één hoofdboodschap aan de nieuwe staatssecretaris van Financiën Alexandra van Huffelen: of zij alsjeblieft een beetje kan opschieten met de compensatie voor circa 20.000 mensen die door de aanvraag van kinderopvangtoeslag in een financiële nachtmerrie belandden.
Hoe eerder ouders hun geld krijgen hoe beter, stelt D66-Kamerlid Steven van Weyenberg, ‘want zij wachten al zo lang’. En ‘hun levens staan niet stil’, voegt Henk Nijboer van de PvdA daaraan toe.
Mist
Van Huffelen heeft echter geen goed nieuws: sommige ouders zullen pas in 2021 te horen krijgen waar zij recht op hebben. ,,Ik doe mijn uiterste best, maar het moet zorgvuldig. De situaties zijn heel verschillend. Daar is tijd voor nodig.”
Dat circa 8000 ouders pas te horen hebben gekregen dat zij vooralsnog niet in aanmerking komen voor extra schadevergoeding – bovenop compensatie – zorgt voor grote onrust. ,,Er is niets geleerd van Groningen”, bromt SP-Kamerlid Renske Leijten.
Slachtoffers moeten weten waar ze aan toe zijn, meent de Kamer. En dus moet Van Huffelen op verzoek van de VVD nog voor het weekend met een schema komen waaruit af te lezen valt welke groep dan wel precies waarvoor in aanmerking komen. ,,Er is veel mist ontstaan, dat is teleurstellend”, klaagt Bart Snels van GroenLinks.
Ontsporing
Hoewel Van Huffelen vooralsnog op veel vertrouwen mag rekenen, blijft één klacht ook nu terugkeren: een gebrek aan informatie. Nog steeds komen media als RTL Nieuws en Trouw met onthullingen waar de Kamer op zijn zachtst gezegd van opkijkt. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt is er al langer klaar mee: ,,Er komen steeds meer stukken naar boven, maar er is geen transparantie”, meent hij.
Er komen steeds meer stukken naar boven, maar er is geen transparantie, aldus Pieter Omtzigt, CDA.
Want het OM gaat nu weliswaar strafrechtelijk onderzoek doen naar het handelen van ambtenaren in het toeslagendossier, de Kamer weet nog altijd niet of zij in opdracht van de politiek handelden. Omtzigt wil bijvoorbeeld weten wat de rol van de ministeriële commissie fraudebestrijding is geweest, die indertijd werd voorgezeten door minister-president Mark Rutte.
En het is ook bekend dat toenmalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher (PvdA) en staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes (VVD) al in 2014 stukken moeten hebben gekregen waaruit bleek dat mensen door de fraudejacht in grote problemen kwamen. Wat wisten zij? Bovendien had Asscher toen wetgeving in de maak die verdere ontsporing had kunnen voorkomen. Dit voorstel werd echter nooit bij de Kamer ingediend. Hoe kan dat?
Parlementaire enquête
Van Huffelen zegt toe dat het kabinet meer onderzoek zal doen naar de gang van zaken indertijd, daardoor mede aangespoord door haar partijgenoot van Weyenberg. D66 is er al langer ongelukkig mee dat het toeslagendossier aan D66 is gaan kleven – en D66’er Menno Snel zelfs de kop kostte – terwijl de kiem voor de affaire al werd gelegd toen andere partijen nog de regeringscoalitie vormden.
SP-Kamerlid Renske Leijten riep een jaar geleden al – vergeefs – om een parlementaire enquête. Inmiddels lijken de geesten een stuk rijper voor de inzet van het zwaarste parlementaire wapen. Mogelijk volgt als tussenstap eerst nog een parlementaire ondervraging, zoals GroenLinks voorstelt, zodat op korte termijn de politieke en ambtelijke kopstukken van destijds openbaar gehoord kunnen worden.
Serieus
Tegelijkertijd moet de Kamer ook naar zijn eigen rol kijken, menen meerdere Kamerleden. De verscherpte aanpak van fraudebestrijding kon destijds op groot parlementair draagvlak rekenen, brengt GroenLinkser Snels in herinnering. CDA’er Omtzigt ziet nog een andere reden om in de spiegel te kijken. ,,De les voor de Kamer is dat wij hier wat meer tijd besteden aan wetgeving en niet aan spoeddebatten. We moeten complexe wetgeving serieus nemen.”
Ouders die getroffen zijn door de kindertoeslagaffaire bij de Belastingdienst willen graag gelijke compensatie voor alle ouders. Daarom protesteerden zij bij de Tweede Kamer.
NU 27.05.2020 De Tweede Kamer wil dat er wordt gekeken naar de rol die het vorige kabinet heeft gespeeld in de totstandkoming van de uit de hand gelopen fraudeaanpak, waarbij duizenden ouders ten onrechte in zware financiële problemen zijn gekomen. Tegelijk moet er tempo worden gemaakt met de compensatie voor gedupeerden, die nog steeds wachten op een regeling.
Onder meer PVV, CDA, D66, GroenLinks, SP en DENK vroegen dinsdag in een Kamerdebat over de toeslagenaffaire om opheldering. De partijen stellen met name vragen over de rol van de voormalig minister van Sociale Zaken en huidig PvdA-leider Lodewijk Asscher.
Uit onderzoek van Follow the Money is gebleken dat het vorige kabinet vanaf 2014 waarschuwingen van de Belastingdienst heeft gehad, omdat de keiharde fraudeaanpak ernstige gevolgen zou hebben en tot schrijnende situaties kon leiden. Uit het onderzoek komt naar voren dat Asscher een wetsvoorstel in de maak had voor het stopzetten van grote terugvorderingen, die leidden tot financiële problemen voor ouders. Ook de toenmalig staatssecretaris Eric Wiebes zou op de hoogte zijn gesteld. Die wet is echter nooit ingediend.
Volgens GroenLinks is dat toenmalig minister Asscher aan te rekenen. “Als Asscher zijn werk had gedaan, hadden we veel ellende kunnen voorkomen”, aldus Bart Snels. Ook D66 is kritisch. “We moeten weten wat vijf jaar geleden gebeurd is.”
SP pleit voor aangifte tegen kabinet-Rutte II
Vorige week maakte staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Financiën) bekend dat het ministerie van Financiën aangifte doet tegen de eigen Belastingdienst, wegens vermoedens van beroepsmatige discriminatie en knevelarij. De aangifte volgt na een second opinion van advocaat Hendrik Jan Biemond.
Een meerderheid van de Kamer steunt de stap, al moet de staatssecretaris wat Pieter Omtzigt (CDA) betreft onderzoeken of de aangifte kan worden uitgebreid. Het onderzoek van Biemond dient als uitgangspunt voor de aangifte, maar de CDA’er merkt op dat dit onderzoek een beperkte omvang had.
Ook wil hij opheldering over hoe de keiharde fraudeaanpak is bedacht, en vooral wie dat heeft gedaan. Dat is volgens Omtzigt van belang omdat betrokken ambtenaren mogelijk strafvervolging boven het hoofd hangt. Hij wil weten of de fraudebestrijding een voorstel van het kabinet of van ambtenaren is geweest.
SP’er Renske Leijten ziet al wel duidelijk de hand van het de vorige bewindsploeg in het beleid. Zij pleit voor aangifte tegen het kabinet-Rutte II. Leijten vindt dat de Kamer de regie in het dossier moet terugpakken met een parlementaire enquête waarin alle betrokken hoofdrolspelers onder ede verantwoording moeten afleggen. GroenLinks pleit voor de mildere variant: de parlementaire ondervraging. Dat onderzoek kan sneller worden opgestart. “We zijn verantwoording aan de ouders verplicht.”
‘Kiest kabinet voor ruimhartige compensatie, of juridisch moeras?’
De Tweede Kamer vroeg ook naar de huidige compensatieregeling, waarbij veel gedupeerde ouders alsnog buiten de boot dreigen te vallen. De Belastingdienst meldde dinsdag dat achtduizend van hen toch niet in aanmerking komen voor compensatie en een schadevergoeding.
Volgens SP’er Leijten is dat het directe gevolg van het “drijfzandadvies” van de commissie-Donner. De compensatieregeling van het kabinet is gestoeld op het advies van Donner. Maar dat onderzoek is volgens Leijten onvoldoende gebleken, omdat alleen de zogenoemde CAF-11-zaak als uitgangspunt is genomen, terwijl er meerdere schrijnende situaties zijn. “Hoe is het mogelijk dat Donner zulk slecht werk heeft geleverd?”
Zij wil dat de bewijslast wordt omgedraaid. Niet de ouders moeten hun onschuld aantonen, maar de Belastingdienst moet bewijzen dat de ouders grove schuld of opzet te verwijten is. Leijten vindt dat de staatssecretaris voor twee keuzes staat: “Ben je ruimhartig, of stuur je ouders opnieuw een juridisch moeras in?”
De toeslagenaffaire draait om het handelen van de fiscus, die ouders dupeerde door de kinderopvangtoeslag ten onrechte stop te zetten. Uit meerdere onderzoeken van Trouw en RTL Nieuws bleek dat honderden ouders ten onrechte werden aangemerkt als fraudeur. De top van de Belastingdienst weigerde zelfs de toeslagen uit te keren als ouders er wel recht op hadden.
Gedupeerden moesten tot tienduizenden euro’s terugbetalen, verloren hun huizen en zagen relaties stuklopen. Onlangs erkende de Belastingdienst zich schuldig te hebben gemaakt aan etnisch profileren door de tweede nationaliteit als criterium te gebruiken voor intensieve controle.
NU 27.05.2020 Gedupeerde ouders in de toeslagenaffaire zullen de komende maanden, en in andere gevallen tot wel in 2021 moeten wachten voordat zij gecompenseerd worden en een schadevergoeding ontvangen. Staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Financiën) zei woensdag in een Kamerdebat liever vandaag dan morgen duidelijkheid te bieden, maar wijt de trage afhandeling aan de “complexiteit” van de verschillende dossiers. Een deel van de Kamer vreest jarenlange juridische procedures.
“Een jaar geleden kwamen er excuses. We zijn een jaar verder en er is nog niets opgelost”, ziet Henk Nijboer (PvdA). SP’er Renske Leijten: “Ben je ruimhartig, of stuur je ouders een juridisch moeras in?”
De Belastingdienst liet dinsdag duizenden ouders weten dat zij niet in aanmerking komen voor de compensatie en schadevergoedingsregeling voor gedupeerden in de kinderopvangtoeslagaffaire.
‘Donner heeft slecht werk geleverd’
De adviescommissie onder leiding van oud-minister en oud-vicepresident van de Raad van State Piet Hein Donner stelde een compensatieregeling voor die het kabinet heeft overgenomen, maar nu blijkt dat veel mogelijk gedupeerde ouders buiten de boot dreigen te vallen.
Voor het andere deel van de ouders dat wel recht lijkt te hebben op compensatie vreest de Kamer een zelfde rampscenario als in Groningen waar slachtoffers van de aardbevingsschade in een jarenlange juridische procedure verwikkeld zijn. Leijten: “Donner heeft slecht werk geleverd.”
Leijten vindt dat het kabinet niet langer het rapport van de adviescommissie als uitgangspunt moet nemen nu blijkt dat veel ouders niet in aanmerking komen en lange procedures in het verschiet liggen.
‘Wel snel coronasteun bedrijven, maar niet voor gedupeerde ouders’
Ook de PvdA, GroenLinks, Denk en PvdD zijn kritisch op Donner en willen sneller duidelijkheid voor de ouders. “Er gaan nu miljarden naar bedrijven voor coronasteun. Waarom kunnen we tienduizenden ondernemers wel snel helpen, maar kan het voor ouders met schulden niet?”, aldus Lammert van Raan (PvdD).
Hoewel staatssecretaris Van Huffelen zei het ongeduld te kunnen begrijpen, hamerde zij op zorgvuldigheid. “Ik doe mijn best, maar het is ongelooflijk complex.” Ook het gegeven dat zich ouders melden die zich niet aan de regels hebben gehouden, moet worden worden beoordeeld. Een deadline, zoals de PvdA opwierp, ziet de bewindsvrouw niet zitten. “Ik kan geen beloftes doen die ik niet kan waarmaken.
Kamer op zoek naar verantwoordelijken voor fraude-aanpak
Naast vragen over de compensatieregeling, zoekt de Kamer ook naar wie er verantwoordelijk is voor de keiharde en onrechtmatige fraude-aanpak van de Belastingdienst waardoor duizenden ouders in zware financiële problemen raakten. Onder meer PVV, CDA, D66, GroenLinks, SP en DENK willen dat er gekeken wordt naar de rol die het vorige kabinet heeft gespeeld. Met name het optreden van de voormalig minister van Sociale Zaken en huidig PvdA-leider Lodewijk Asscher ligt onder een vergrootglas.
Uit onderzoek van Follow the Money is gebleken dat het vorige kabinet vanaf 2014 waarschuwingen van de Belastingdienst heeft gehad, omdat de keiharde fraudeaanpak ernstige gevolgen zou hebben. Asscher, maar ook toenmalig staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes, zouden de hoogte zijn gesteld van grove misstanden als gevolg van het beleid.
“Als Asscher zijn werk had gedaan, hadden we veel ellende kunnen voorkomen”, Bart Snels (GroenLinks). Ook D66 is kritisch. “We moeten weten wat vijf jaar geleden gebeurd is”, zegt Steven van Weyenberg. CDA’er Pieter Omtzigt wil precies weten hoe de omstreden fraude-aanpak is ontstaan en wie die heeft bedacht. “Als Kamerlid moet ik dit kunnen controleren.”
Vorige week maakte staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Financiën) bekend dat het ministerie van Financiën aangifte doet tegen de eigen Belastingdienst, wegens vermoedens van beroepsmatige discriminatie en knevelarij.
Omdat betrokken ambtenaren mogelijk strafvervolging boven het hoofd hangt is het volgens Omtzigt van belangt dat er duidelijkheid komt uit wiens koker de fraudebestrijding is gekomen.
SP pleit voor aangifte tegen kabinet Rutte II
SP’er Leijten ziet al wel duidelijk de hand van het de vorige bewindsploeg in het beleid. Zij pleit voor aangifte tegen het kabinet-Rutte II. Leijten vindt dat de Kamer de regie in het dossier moet terugpakken met een parlementaire enquête waarin alle betrokken hoofdrolspelers onder ede verantwoording moeten afleggen. GroenLinks pleit voor de mildere variant: de parlementaire ondervraging. Dat onderzoek kan sneller worden opgestart.
Nadeel is wel dat er geen stukken kunnen “Ik baal ervan dat we de politieke verantwoording niet naar boven krijgen.” Ook hij vindt dat de Kamer aan zet is en betrokken topambtenaren en bewindspersonen naar de Enquêtezaal moet dwingen.
Vooralsnog lijkt daar geen meerderheid in de Kamer voor te zijn.
NOS 27.05.2020 Het gaat helaas nog lang duren voordat alle ouders die betrokken zijn bij de toeslagenaffaire hun geld terughebben of gecompenseerd zijn voor hun schade. Dat heeft staatssecretaris Van Huffelen duidelijk gemaakt tijdens het debat over de kwestie in de Tweede Kamer.
“Ik zie liever vandaag dan morgen resultaat, maar er is tijd nodig om 15 jaar beleid te corrigeren”, zei Van Huffelen. Ze verwacht dat het zeker tot volgend jaar duurt voordat er voor veel ouders duidelijkheid is. “Ook zorgvuldigheid is relevant.”
Van Huffelen: er is tijd nodig om zaken goed af te handelen
De staatssecretaris wees erop dat nog niet bekend is om hoeveel zaken het precies gaat. Ook het bij elkaar zoeken van de dossiers van de ouders kost heel veel tijd. “Zo’n 400 uur per dossier.” Ruim 700 mensen hebben hun dossier opgevraagd, pas in 41 gevallen is het gelukt ze dat te geven.
De Tweede Kamer dringt aan op spoed. Duizenden ouders weten nog steeds niet waar ze aan toe zijn. Ze zijn vaak in de problemen gekomen omdat ze toeslagen moesten terugbetalen, terwijl hen niet duidelijk was wat ze fout hadden gedaan. Velen werden, ten onrechte, van fraude beschuldigd.
Onderscheid tussen groepen
Verschillende partijen, zoals de SP en GroenLinks, willen een ruimhartiger compensatieregeling. Ze begrijpen niet dat er onderscheid wordt gemaakt tussen verschillende groepen gedupeerden, waarbij niet iedereen een schadevergoeding krijgt.
Maar volgens de staatssecretaris heeft dat een reden. Niet alle ouders zijn slachtoffer van zogeheten “institutionele vooringenomenheid” door de Belastingdienst, waarbij de overheid echt fouten heeft gemaakt. Er zijn ook gevallen waarin de fiscus zich gewoon aan de wet heeft gehouden, maar waar de gevolgen wel erg hard waren.
Als voorbeeld noemde Van Huffelen mensen die één bonnetje vergeten waren, maar toch een heel jaar toeslag moesten terugbetalen. Dat stond zo in de regels, maar was buitenproportioneel. Deze ouders kunnen nu wel hun geld terugkrijgen, maar krijgen vooralsnog geen compensatie voor hun schade.
Niet ruimhartig
“Ik hoor veel woorden, maar dat is niet ruimhartig”, zei SP’er Renske Leijten. Ook Bart Snels van GroenLinks was ontevreden: “Heel veel mensen vragen zich af: krijg ik compensatie? En wij begrijpen het niet.”
Gisteren werd bekend dat zo’n 8000 ouders die dachten dat ze in aanmerking kwamen voor volledige compensatie van hun schade, toch buiten de boot vallen. Als ze het daar niet mee eens zijn, kunnen ze bezwaar aantekenen, maar volgens veel Kamerleden zijn de meeste ouders inmiddels moegebeukt. SP’er Leijten stelde dan ook voor de bewijslast om te keren. “Als de Belastingdienst geen bewijs heeft dat je een fraudeur bent, dan moeten die ouders compensatie krijgen.”
Kamer: gedupeerde ouders sneller en ruimer tegemoetkomen
NOS 27.05.2020 De Tweede Kamer wil dat er tempo gemaakt wordt met het compenseren van ouders die de dupe zijn geworden van de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst. Voor velen is nog steeds niet duidelijk of ze wel of niet gecompenseerd worden voor de schade die ze hebben opgelopen omdat ze, ten onrechte, als fraudeurs werden aangemerkt.
Vandaag debatteert de Kamer opnieuw over de affaire. Gisteren bleek dat zo’n 8000 mensen, die dachten dat ze volledig gecompenseerd zouden worden, een brief hebben gekregen dat ze daar niet voor in aanmerking komen. Hun zaken zijn volgens de Belastingdienst minder ernstig.
Vergelijking met corona-steun
Een commissie onder leiding van oud-minister Donner concludeerde dat ouders die door de fiscus “institutioneel vooringenomen” zijn behandeld, recht hebben op een schadevergoeding van 25 procent bovenop de teruggevorderde toeslagen. Maar de groep van 8000 valt volgens de brief niet te vergelijken met deze ernstige zaken.
“Wie heeft besloten dat ze niet gecompenseerd worden?”, vroeg Kamerlid Renske Leijten van de SP. Donner heeft volgens haar slecht werk geleverd, nu blijkt dat veel ouders buiten de boot vallen. Ze spreekt van een “drijfzandadvies” en wil een ruimere compensatieregeling.
“Waarom duurt het zo ongelooflijk lang voordat de ouders hun recht krijgen?”, zei Henk Nijboer van de PvdA. De staatssecretaris liet gisteren weten dat het waarschijnlijk wel tot volgend jaar duurt voordat er duidelijkheid komt. Nijboer maakte een vergelijking met de snelle steunpakketten voor sectoren die getroffen zijn door de coronacrisis. “Als je kijkt wat er kan als het echt moet, waarom is dat hier niet gebeurd?”
Kamer: gedupeerde ouders sneller en ruimer tegemoetkomen
In het debat kwam het tot een harde botsing tussen CDA- Kamerlid Omtzigt en staatssecretaris Van Huffelen. Omtzigt wil dat Van Huffelen stukken naar de Kamer stuurt, Van Huffelen zegt dat dat niet kan. Na een schorsing kwamen ze tot een oplossing.Hetverslag gaat toch wel naar Kamer, maar niet onmiddellijk, omdat er allerlei namen in voorkomen en omdat het ook kan samenlopen met het OM-onderzoek. Een ander stuk blijft geheim, want dat was de opvatting van een ambtenaar.
Harde botsing tussen Omtzigt en Van Huffelen over stukken toeslagaffaire
De ouderenzorg moet op de schop, nu Nederland in snel tempo vergrijst. Een commissie onder leiding van oud-minister Wouter Bos kwam met ingrijpende voorstellen.
Op verzoek van het kabinet heeft de commissie op een rij gezet voor welke uitdagingen Nederland staat door de vergrijzing. Over tien jaar zijn er ruim twee miljoen 75-plussers, zo’n 600.000 meer dan nu. “Thuis (blijven) wonen is geen onbeperkt recht om de daarmee gepaard gaande kosten op de samenleving af te wentelen”,aldus de commissie.
Kortom, dat is de indringende boodschap van een commissie onder leiding van oud-minister Wouter Bos, over de toekomst van de zorg voor thuiswonende ouderen.
Om de zorg voor thuiswonende ouderen in de toekomst op peil te houden is het nodig nú te investeren in geschikte woningen, in digitalisering van dagelijks leven en zorg en in lokale en regionale samenwerking in zorg en ondersteuning. Dat schrijft de Commissie Toekomst zorg thuiswonende ouderen in een advies dat commissievoorzitter Wouter Bos vanmiddag aanbiedt aan minister Hugo de Jonge van VWS.
De commissie formuleert in haar advies 35 aanbevelingen die zij toetst aan de vier principes van de REIS:
Regie: vergroot de aanbeveling de mogelijkheden voor ouderen om zelf regie te voeren?
Eenvoud: vereenvoudigt de aanbeveling de ondersteuning en zorg voor ouderen, zowel voor de ouderen zelf als voor de professionals?
Integrale benadering: verwijdert de aanbeveling schotten en bevordert ze een integrale kijk op de behoefte aan ondersteuning en zorg?
Samenwerking: bevordert de aanbeveling de samenwerking tussen de verschillende bij de zorg voor thuiswonende ouderen betrokken partijen en professionals?
Veel van de aanbevelingen zijn terug te voeren tot drie centrale adviezen;
Het eerste is: ga (ver)bouwen! De fysieke woonomgeving is voor ouderen cruciaal om zelfstandig te kunnen (blijven) wonen en zo min mogelijk afhankelijk te worden van zorg. Nieuwe woonvormen, tussen het aloude eigen huis en het verpleeghuis in, kunnen een oplossing bieden. Op dit moment wordt er echter voor ouderen veel te weinig gebouwd en verbouwd. Met als gevolg niet alleen een ontoereikend woningaanbod voor ouderen, maar ook een belemmering van de doorstroming op de woningmarkt.
Het tweede advies is: ga digitaal! Dit advies is niet alleen gericht aan aanbieders van professionele zorg en ondersteuning, voor wie ‘digitaal het nieuwe normaal’ moet worden. Ook ouderen zelf zullen veel meer gebruik moeten maken van digitale technologieën, om hun dagelijks leven makkelijker en aangenamer te maken. Grootschalig gebruik kan leiden tot meer eigen regie, een hogere kwaliteit van leven en een doelmatiger inzet van schaarse zorgverleners.
Het derde is: werk samen! We zullen de komende decennia in de zorg voor ouderen moeten woekeren met schaarse middelen en mensen. Om de beschikbare middelen doelmatig te kunnen inzetten is lokale en regionale samenwerking de komende jaren belangrijker dan keuzevrijheid en concurrentie.
Omdat de commissie het belangrijk vindt dat haar advies kan rekenen op draagvlak bij alle partijen die bij zorg en ondersteuning voor thuiswonende ouderen betrokken zijn, nodigt zij belangstellenden uit om uiterlijk 1 april 2020 op het advies te reageren. Voor de zomer van 2020 zal zij de binnengekomen reacties en commentaren verwerken in versie 2.0 van haar advies.
AD 17.01.2020
Thuis blijven wonen ????
We moeten af van het motto dat ouderen vooral zolang mogelijk thuis moeten blijven wonen, staat in het advies. “Veel 75-plussers denken dan begrijpelijkerwijs aan het huis waar zij nú wonen,” Maar die woning is vaak helemaal niet geschikt om betaalbare en veilige zorg te leveren, schrijft Bos. In veel gevallen is het veel beter als ouderen verhuizen naar een aangepaste woning.
In 2015 woonde slechts 20 procent van de 65-plussers in een huis dat min of meer aangepast was. Met het oog op de vergrijzing is de belangrijkste aanbeveling van Bos dan ook: begin met (ver)bouwen! Nieuwe woonvormen zouden het gat moeten vullen tussen de oude woning en het verpleeghuis.
Wachtlijsten
Vandaag 15.01.2020 bleek dat er de laatste jaren ook veel te weinig nieuwe verpleeghuizen zijn gebouwd. Mede daardoor zijn de wachtlijsten voor een plek in zo’n instelling fors gestegen.
Telegraaf 16.01.2020
Zorgkosten en vergrijzing
Ouderen zullen meer moeten betalen voor hun zorg en ondersteuning, nu Nederland door de vergrijzing steeds meer chronisch zieke ouderen telt. De politiek moet daarbij het ‘dogma’ loslaten dat zo lang mogelijk thuis wonen een recht is, en moet ouderen gaan voorbereiden op de boodschap dat de kosten van de oude dag veel vaker voor rekening van de oudere zelf gaan komen.
Eigen huis opeten
Het eigen huis ‘opeten’ om zelf de kosten te betalen van woningaanpassing, of om te kunnen verhuizen naar een aangepaste woning, noemt de commissie als voorbeelden. Een andere optie is dat ouderen de kosten van een verpleeghuis voortaan voor een deel zelf betalen, vergelijkbaar met het bedrag dat ze anders kwijt geweest zouden zijn aan woonlasten en huishouden. Het kabinet zou dit moeten onderzoeken, is een van de adviezen.
Dan moeten er wel veel meer geschikte woningen en alternatieve woonvormen voor ouderen komen. Gemeenten moeten plannen gaan opstellen hoe die woningen er gaan komen, samen met woningcorporaties en projectontwikkelaars. Er gebeurt nu veel te weinig, de vrijblijvendheid moet eraf, waarschuwt de commissie het kabinet. Ook moeten er meer plekken komen in verpleeghuizen.
Vertrouwde omgeving
Het kabinet-Rutte moet snel stoppen met sluiten van zorglocatiesen een noodplan lanceren om ‘zorgbuurthuizen’ te bouwen, stellen Lilian Marijnissen, fractievoorzitter van de SP in de Tweede Kamer en Maarten Hijink, Tweede Kamerlid voor de SP. Er is te veel ouderenzorg afgebroken.
VK 18.01.2020
Na drie kabinetten-Rutte staat de ouderenzorg er slecht voor. Ouderenzorg is afgebroken, verzorgingshuizen zijn gesloten en 77.000 medewerkers verloren door bezuinigingen hun baan, waardoor er nu een schreeuwend tekort aan personeel is. Ruim 16.700 ouderen staan op een wachtlijst voor een zorginstelling. Ze blijven langer in het ziekenhuis omdat ze nergens terechtkunnen. En de eerste hulp loopt vol door ongelukken omdat ze gedwongen thuis wonen, terwijl dat eigenlijk niet meer gaat.
De SP pleit voor radicale verandering: herwaardering van ouderenzorg. Geef medewerkers de waardering die ze verdienen en neem als overheid het voortouw bij de bouw van zorgbuurthuizen, kleinschalige, gezellige zorglocaties waar je in je vertrouwde omgeving oud kunt worden.
Kangoeroewoningen
Voorbeelden van zulke woonvormen zijn woongroepen waar ouderen bij elkaar wonen en kangoeroewoningen, waarbij twee woningen via een tussendeur met elkaar verbonden zijn. Vaak wonen opa en oma dan in het ene huis, en woont het gezin van een van de kinderen in het andere.
“Op dit moment wordt er voor ouderen echter veel te weinig gebouwd en verbouwd”, concludeert de commissie. “Met als gevolg niet alleen een ontoereikend woningaanbod voor ouderen, maar ook een belemmering van de doorstroming op de woningmarkt.”
Kosten
De commissie heeft vooral gekeken hoe de zorg anders en beter georganiseerd kan worden zonder dat de kosten verder oplopen. Een probleem is dat er in 2030 minder mensen zijn om thuiswonende ouderen te helpen.
“Er dreigen tekorten aan mantelzorgers, vrijwilligers en professionals in zorg en welzijn”. Meer mensen aan het werk krijgen in de zorg is ook geen oplossing, want dan komt direct de betaalbaarheid verder in het gedrang, aldus de commissie.
Telegraaf 16.01.2020
Een eenvoudiger zorgstelsel
Tegelijkertijd moet de zorg wel beter worden, want die is nu verre van optimaal. Kwetsbare ouderen die nog thuis wonen krijgen soms tien verschillende zorgverleners over de vloer.
Zelf de zorg regelen, en daarbij makkelijk de weg vinden “is helaas nog geen realiteit”, aldus de commissie, die waarschuwt dat er in 2030 meer ouderen zullen zijn die geen kinderen hebben om op terug te vallen, en dat arme ouderen drie keer zo vaak in een ‘kwetsbare’ situatie verkeren als rijke ouderen.
Politiek gevoelig is vooral het advies dat het huidige zorgstelsel niet geschikt is om goede zorg te garanderen voor ouderen die thuiswonen. De commissie wil een ‘eenvoudiger’ stelsel en werpt zelfs de gedachte op om een ‘forse ingreep’ te doen in het stelsel, door de huidige rolverdeling tussen verzekeraars, gemeenten en overheid helemaal los te laten.
Er zou idealiter één pot geld moeten komen voor alle ouderenzorg. Maar daarvoor is nu nog geen politiek en maatschappelijk draagvlak, terwijl zo’n stelselwijziging zelf ook duur is.
Een tussenoplossing is dat er op lokaal niveau wel één pot geld komt, waar verzekeraars en gemeenten samen de zorg voor thuiswonende ouderen uit financieren. Sowieso vindt de commissie dat verzekeraars moeten ophouden met het laten concurreren van thuiszorgaanbieders.
Twee à drie verschillende aanbieders per wijk is het maximum, en organisaties moeten meer gaan samenwerken. “De grondgedachte van onderlinge concurrentie maakt samenwerking in de praktijk nu vaak moeilijk”, schrijft de commissie. Daarmee is ook de politieke discussie over de marktwerking verder geopend.
Europese aanbesteding Zorg
Daarom wil Minister De Jonge van Volksgezondheid snel af van de Europese regel die gemeenten verplicht om zorgtakenEuropees aan te besteden. Hij heeft daar donderdag 16.01.2020 in Straatsburg met Europarlementariërs uit verschillende landen over gepraat. De Jonge wijst erop dat de zorg geen marktis, “laat staan een Europese markt”.
De Jonge vindt de gedachte achter de Europese aanbestedingsregel begrijpelijk voor marktactiviteiten: bedrijven moeten dezelfde kansen krijgen om een opdracht binnen te halen. Maar volgens hem botst het “met zaken die in de jeugdzorg en de thuiszorg gewoon belangrijker zijn: samenwerking en partnerschap in de wijk bijvoorbeeld”.
Hij vindt het niet logisch om te denken dat mensen vanuit Portugal of Litouwen in de Nederlandse jeugdzorg aan de slag gaan. “Dat gebeurt niet.”
De Jonge wil “hoe sneller, hoe beter” af van de Europese regelgeving voor de zorg, “want het zorgt voor procedures die veel tijd en geld kosten, en dat komt de zorg niet ten goede”.
Minder administratieve lasten, minder markt- en meer samenwerking in de zorg. Daarom moeten we af van de verplichting om gemeentelijke zorgtaken openbaar en Europees aan te besteden !!!!
Lees ook:
Net als de minister zien verpleeghuizen dat het beter gaat. ‘Maar niet goed genoeg’
De verpleeghuizen die zo zuchten onder het tekort aan personeel krijgen iets meer ademruimte. De investeringen om de personeelstekorten terug te dringen en de kwaliteit van de zorg te verhogen werkt. Althans, dat zei minister Hugo de Jonge van volksgezondheid in december. Merken de verpleeghuizen dat ook?
En wéér rapporteerde een commissie over het gebrek aan woningen voor zelfstandige ouderen. Terwijl de oplossing van het probleem er eigenlijk al is: het Thuishuis, een soort studentenhuis (zonder lawaai) voor senioren.
Dit rapport van de “Commissie Bos” had vijf jaar geledenook al in de krant kunnen staan. Of anders wel tien of vijftien jaar geleden. Want het gaat over het gebrek aan geschikte huisvesting voor ouderen. En dat is, zegt Liane den Haan, directeur-bestuurder van ouderen-belangenorganisatie Anbo, een thema dat stelselmatig wordt genegeerd.
Volgende week zal de zogenoemde commissie-Adriani naar verwachting een soortgelijk pleidooi afsteken als dat van Wouter Bos. Daarnaast zijn allerhande aanjaagteams en taskforces actief op het terrein van de ouderenhuisvesting.
Demografie
Anbo zelf voorspelde al in 2005 dat met de verdwijning van de aloude ‘bejaardenhuizen’ een grote behoefte zou ontstaan aan woningen voor ouderen die niet meer zelfstandig kunnen (of willen) wonen, en die ook niet in aanmerking komen voor opname in een verpleeghuis. Dat rapport was niet eens visionair, zegt Den Haan. Het was slechts een vertaling van welbekende demografische ontwikkelingen.
Toch is met al die inzichten vrijwel niets gedaan. Althans: niet door overheden en woningcorporaties. Zo stelde Anbo onlangs vast dat bijna 60 procent van de Nederlandse gemeenten überhaupt niet heeft nagedacht over de gevolgen van de vergrijzing voor de woningbouw. Hoe dat komt? ‘Ach’, zegt Den Haan – geïrriteerd. ‘Gemeenten pronken liever met fraaie kantoren of eengezinswoningen. Woningen voor ouderen zijn gewoon niet sexy.’
En als het gebrek aan engagement bij overheden al geen probleem is, is het de regelgeving wel. Zo sprak Den Haan deze week een wethouder die de aanvraag voor een zogenoemde kangoeroewoning – de aanbouw bij een bestaande woning ten behoeve van ouderen – had afgewezen vanwege de richtlijnen voor ‘woondichtheid’ in het betreffende gebied.
Alleen bestuurders met lef en woningbouwcorporaties die bereid zijn tot een enigszins rekkelijke interpretatie van de regels willen de bouw van kleinschalige voorzieningen voor ouderen nog weleens mogelijk maken, zegt Den Haan.
Op pantoffelafstand
Dat is ook de ervaring van ‘maatschappelijk ondernemer’Jan Ruyten, bedenker en uitvoerder van het concept ‘Thuishuis’: een soort studentenhuis voor ouderen ‘op pantoffelafstand van winkels en andere publieke voorzieningen’. De bewoners – idealiter niet meer dan vijf of zes – hebben elk een eigen kamer, en maken gezamenlijk gebruik van een keuken, een hobbykamer, een tuin, een washok en andere faciliteiten. In collectieve zelfstandigheid. ‘Als ik er naar binnen wil, bel ik netjes aan, want ik heb geen sleutel’, zegt Ruyten.
Sinds 2006 heeft Ruyten vijf van dit soort huizen kunnen stichten. Met alle‘evidencebased voordelen van dien voor het welzijn en de gezondheid van de bewoners. ‘Een kind had het kunnen bedenken.’ Toch kost het Ruyten veel moeite om ‘het bastion van de overheid’ te slechten. ‘Als ik een wethouder of een corporatie om medewerking vraag bij de vestiging van een Thuishuis, word ik vaak doorverwezen naar Jumbo, Albert Heijn of een ander bedrijf. Terwijl het mij helemaal niet om geld of sponsoring te doen is, maar om organisatorische ondersteuning.’
Alleen thuis wonende oudere in een groot huis. Beeld Marcel van den Bergh / de Volkskrant
Robotisering
‘We lopen in Nederland voorop met robotisering van de zorg, maar we zijn bijzonder slecht in sociale innovatie’, heeft Ruyten moeten vaststellen. ‘De gezondheidszorg krijgt beduidend meer aandacht dan de preventie van zorgafhankelijkheid. Zorg is business. Daar liggen verdienmodellen onder. Het Thuishuis, een instelling zonder winstoogmerk, ligt niet binnen het blikveld van ondernemers en bestuurders.’
De belangstelling voor de ouderen spitst zich toe op degenen die in een verpleegtehuis zijn opgenomen, zo’n 12 procent van de 65-plussers. ‘Want die zijn zielig’, zegt Liane den Haan van Anbo. ‘Wat in Thuishuizen en andere kleinschalige voorzieningen gebeurt, spreekt minder tot de verbeelding. De aandacht voor het waardig sterven gaat ten koste van de aandacht voor het waardig ouder worden.’
Gesticht voor ouden van dagen
Waardig ouder worden was de betrokkenen in het verleden overigens ook niet vergund. In de 19de eeuw woonde ruim 20 procent van de ‘ouden van dagen’ in een gesticht of instelling. Het ‘driegeneratiegezin’ was ook toen niet de norm. Wel kwam het vaak voor dat ongetrouwde kinderen bij hun ouders bleven wonen, en voor hen zorgden.
Bijna de helft van de ouderen woonde samen met hun volwassen kinderen. ‘Ware armen’, behoeftige ouderen die niet meer konden werken, kwamen in aanmerking voor plaatsing in een hofje of een ‘oudeliedenhuis’ waar doorgaans een streng regime heerste.
Om ouderen zoveel mogelijk voor dat lot te behoeden, werd burgers in 1912 een onderhoudsplicht voor ‘behoeftigen en ouderen’ in hun omgeving opgelegd. Deze knellende vorm van mantelzorg werd in 1961 afgezwakt en in 1965 helemaal afgeschaft.
Spookbeeld doorstroming
In de jaren vijftig werden ouderen aangemoedigd om, ter leniging van de woningnood, naar bejaardenhuizen te verkassen. Deze woonvorm is echter nooit geliefd geweest. ‘Bij de meesten waart, als een spookbeeld, het woord ‘tehuis’ door de gedachten’, schreef de Nationale Raad voor Maatschappelijk werk in 1958.
In 1975 was de hoogtij van de bejaardentehuizen alweer ten einde: de regering bepaalde dat maximaal 7 procent van de ouderen in een verzorgingshuis mocht wonen. Ouderen werden aangemoedigd om zolang mogelijk voor zichzelf te blijven zorgen.
Van 50plus woningen en Scheefwonen
Op dit moment ondervindt de woningmarkt daarvan de nadelige gevolgen: bij gebrek aan alternatieven blijven veel ouderen te langin hun (vaak te grote) huizen wonen. De introductie van o.a. de zgn. 50plus woningenmeer zou deze doorstroming echter reeds in gang moeten hebben gezet.
Het aanpakken van het Scheefwonen (meer) is mede hierdoor een geliefd dwangmiddel geworden om de doorstroming op de woningmarkt te stimuleren.
Aanleunwoning
De aanleunwoning werd aangekondigd in 1975 in de Tweede Nota Bejaardenbeleid van het kabinet-Den Uyl. Doel was vooral om de ouderen uit het bejaardenhuis te houden zolang dat kon. Slechts 7 procent van de ouderen zou in de toekomst in een instelling mogen wonen.
De aanleunwoningen zijn woningen die gebouwd zijn tegen of in de nabijheid van een verzorgingshuis en bedoeld zijn voor oudere mensen, die nog redelijk mobiel zijn en geen grote gezondheidsproblemen hebben.
Zij profiteren op deze manier wel van de diensten van het verzorgingscentrum (verpleging dichtbij en bereikbaar via een eenvoudige alarmknop, mogelijk verzorging van maaltijden), terwijl ze verder redelijk zelfstandig kunnen blijven wonen met veel meer privacy dan in het verzorgingscentrum mogelijk zou zijn.
Voor mensen in de aanleunwoningen geldt soms een voorkeursregeling wanneer de gezondheid zodanig achteruit gaat dat intensievere verzorging nodig is; er wordt zo versneld een plekje in het verzorgingshuis gevonden.
Bezuiniging ouderenzorg
De ingrijpende bezuinigingsoperatie van Rutte II in de ouderenzorg van bijna 2 miljard euro levert geen cent op. Kwetsbare senioren zitten intussen thuis en krijgen vaak niet de zorg die ze nodig hebben.
Het kabinet Rutte II dacht bij de start een monsterbedrag van 1,88 miljard te besparen door ouderen minder snel naar het verpleeghuis te laten gaan en tegelijkertijd te beknibbelen op thuiszorg. Maar uiteindelijk bleef er van de hele bezuiniging niks over.
Onder druk van de Tweede Kamer draaide het kabinet al een half miljard aan besparingen terug in de afgelopen jaren. Zowel de verpleeghuizen als de wijkverpleging en huishoudelijke hulp kregen er honderden miljoenen bij, omdat de fikse snijoperatie de kwaliteit van de zorg in het geding bracht.
Maar er moet nog veel meer geld bij. Alleen al om de zorg in verpleeghuizen op orde te krijgen, zal het kabinet de komende jaren 2,1 miljard extra investeren. Daarnaast geven zorgverzekeraars meer uit aan ouderenzorg dan je op grond van de toename van het aantal senioren mag verwachten.
Tussen 2015 en 2017 ging al bijna een miljard extra naar ouderenzorg. In 2018 kan dat oplopen naar 2,5 miljard euro is de verwachting, aldus de doorrekening van Investico.
‘Terug bij af’
We zijn volgend jaar terug bij af. We hebben de ouderenzorg grotendeels afgebroken, aldus Zorgeconoom Guus Schrijvers .
Die extra uitgaven van zorgverzekeraars worden deels verklaard doordat veel meer 65-plussers het thuis niet redden. Ze melden zich na een val of in verwarde toestand op de eerste hulp van het ziekenhuis. Alleen al in 2015 groeide dat aantal met 20 procent, blijkt uit eerder onderzoek van bureau Fluent. En de kortdurende opvang voor ouderen die om medische redenen niet thuis kunnen wonen – bijvoorbeeld na een ziekenhuisopname – nam in datzelfde jaar maar met 87 procent toe.
Ouderenzorg afgebroken
,,We zijn volgend jaar terug bij af”, concludeert zorgeconoom Guus Schrijvers. De fikse bezuiniging die het kabinet in 2012 aankondigde, is volgens Schrijvers een ‘noodingreep, ingegeven door de economische crisis’. ,,Toen bleek dat de crisis meeviel, kwamen er weer allerlei bedragen bij om de bezuiniging te verzachten. Maar we hebben de ouderenzorg grotendeels afgebroken.”
Een woordvoerder van staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) erkent dat er minder is bezuinigd dan in het regeerakkoord is afgesproken en dat de kosten aan ouderenzorg stijgen. Hij noemt die laatste ontwikkeling vanwege de vergrijzing ‘logisch’. De aanname dat het temperen van de zorgkosten mislukt zou zijn, verwijst de zegsman echter ‘naar het land der fabelen’. ,,Zonder het beleid van het huidige kabinet zouden de zorgkosten nu miljarden hoger liggen.”
Noodkreet
Ook ziekenhuizen, verpleegkundigen en huisartsen luiden in 2017 de noodklok over een nieuwe grootscheepse zorgbezuiniging van het kabinet Rutte III. Ze vrezen dat de zorg voor kwetsbare mensen straks door de bodem zakt, door financiële problemen en een personeelsgebrek.
De afgelopen jaren beknotte zorgminister Schippers via afspraken met de medische wereld de groei van het aantal behandelingen door ziekenhuizen, de geestelijke gezondheidszorg en de wijkverpleging. Nu doet de coalitie daar een flinke schep bovenop en boekt een megabedrag, bijna 2 miljard in 2021, in als beoogde besparing.
Dat is ruim 800 miljoen meer dan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie in hun verkiezingsprogramma hadden staan. Het Centraal Planbureau acht zo’n grote bezuiniging onhaalbaar en waarschuwde voor slechtere zorg.
Manifest geestelijke gezondheidszorg (ggz)
Het manifestLijm de Zorg dat maandag 20.01.2020 geïntroduceerd werd door hulpverleners en patiënten heeft in ruim vijf dagen tijd meer dan 50.000 handtekeningen opgeleverd. Coördinator Louis de Mast vertelt in gesprek met NU.nl dat het manifest binnenkort naar de Tweede Kamer gaat, maar dat het voorlopig nog openblijft om nog meer steun te werven.
Lijm de Zorg had 40.000 handtekeningen nodig om het manifest aan de Kamer te mogen overhandigen. Dat gaat na het debat in de Tweede Kamer over wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) gebeuren, verzekert De Mast.
Hulpverleners en patiënten hebben maandag het manifest Lijm de Zorggelanceerd. Met het manifest willen de initiatiefnemers aandacht vragen voor misstanden in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) en Jeugdzorg en de politiek aanzetten tot actie. “Er is een stille ramp gaande in de ggz en jeugdzorg”,zegt coördinator Louis De Mast.
Het manifest is onder anderen geschreven door De Mast, die zelf werkzaam is in de zorg, en ervaringsdeskundigen Charlotte Bouwman en Nine van den Berg.
Hulpverleners en patiënten slaan de handen ineen om jeugdzorg en ggz te verbeteren. Met de actiegroep ‘Lijm de zorg’ hebben ze maandag een manifest voor een betere geestelijke gezondheidszorg aangeboden aan staatssecretaris Paul Blokhuis. De 26-jarige Charlotte Bouwman is de initiatiefnemer van de groepering.
AD 21.01.2020
‘Ik heb 21 zelfmoordpogingen gedaan. En iedere keer moet ik wachten tot er plek is voor de hulp die ik nodig heb.’
De 26-jarige Charlotte Bouwman, die vanmorgen een zit-actie begon op het ministerie van Volksgezondheid, zet haar actie voorlopig door. Ze had vanmiddag een gesprek met staatssecretaris Blokhuis, waarin ze een klemmend beroep op het kabinet deed voor goede hulp voor mensen met complexe psychiatrische aandoeningen.
Bouwman noemde het gesprek na afloop positief, maar beëindigt haar actie voorlopig niet. “Geen woorden, maar daden. Ik blijf hier tot er de toezegging komt dat er landelijke specialistische centra komen.”
De vrouw nam vanochtend met twee protestborden plaats voor het Haagse ministerie. Ze heeft een ‘Manifest voor een Betere Jeugdzorg en ggz’ opgesteld en een website Lijm de Zorg geopend. Naar eigen zeggen is ze al acht jaar suïcidaal en staat ze al 804 dagen op een wachtlijst voor de juiste hulp.
NOS 14.07.2021Het Openbaar Ministerie vermoedt met de aanhouding van zes mensen een crimineel netwerk rond zorgfraude te hebben opgerold. De zes werden vorige maand aangehouden bij een grootschalige actie van de Inspectie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, samen met onder meer de FIOD, de politie en de marechaussee.
Het gaat onder anderen om de directeur van een zorgbedrijf en drie vermoedelijke medewerkers. Zij zitten nog vast. De twee andere arrestanten zijn inmiddels weer op vrije voeten, maar worden nog wel als verdachten beschouwd.
Failliet
De zes werden aangehouden op 22 en 29 juni. Toen werden tien woningen en bedrijfspanden in Utrecht, Amsterdam, Almere, Oss en Rotterdam doorzocht. Daarbij zijn auto’s, geld en een wapen in beslag genomen. Ook zijn computers en administratie meegenomen.
Het onderzoek richt zich op ten minste zeker twee zorgbedrijven die worden verdacht van grootschalige fraude met zorgbudgetten in de thuiszorg. Een van de twee bedrijven, dat in Utrecht was gevestigd, ging op een gegeven moment failliet maar ging onder een andere naam in Amsterdam door. Daarbij was het de bedoeling opnieuw zorgfraude te plegen.
Witwassen
Volgens het OM is dit soort fraude lastig te ontwarren omdat die op vele niveaus speelt. De zorgbedrijven declareren valse facturen bij de zorgverzekeraars voor thuiszorg die nooit geleverd is. Daarnaast worden er onterechte indicaties voor zorg ingediend en ook de cliënten van de zorgbedrijven profiteren soms van de onterecht opgestreken zorggelden.
In totaal is in dit geval voor 13 miljoen euro aan zorggelden witgewassen, denkt justitie. De zaak kwam aan het licht na de aangifte van twee zorgverzekeraars. Zij hebben aangifte gedaan van een fraudebedrag van meer dan 10 miljoen euro.
In 2018 speelde een soortgelijke fraudezaak in Utrecht. Ook toen werd er voor miljoenen gefraudeerd met zorgbudgetten in de thuiszorg. Volgens het OM lijkt het erop dat de zes die nu zijn aangehouden voortborduren op die fraudemethode.
NOS 04.03.2020 Oppositiepartijen GroenLinks, PvdA en SP willen dat staatssecretaris Blokhuis van Volksgezondheid zo snel mogelijk ingrijpt in de geestelijke gezondheidszorg, ggz.
Eind januari zei Blokhuis dat hij dat zou doen als er niet binnen een maand een plan zou liggen om patiënten met complexe psychische problemen te helpen en snel van de wachtlijst te halen. Aanleiding voor deze belofte was een gesprek dat Blokhuis voerde met een aantal mensen die al lang wachten op zorg, zoals Charlotte Bouwman, die in januari een actie begon in de hal van het ministerie.
‘Regiotafels’
GGZ Nederland en de zorgverzekeraars hebben een plan ingediend bij het ministerie van Volksgezondheid. Volgende week dinsdag spreekt Blokhuis hier met hen over achter gesloten deuren.
Een deel van het plan lekte uit via een interne nieuwsbrief van GGZ Nederland. Hierin staat dat er ‘regiotafels’ komen waaraan zorgaanbieders met elkaar overleggen over moeilijk plaatsbare patiënten. Ook staat er dat de wachttijden buiten het plan zijn gehouden.
Verder schrijft GGZ Nederland aan de leden dat er geen doorzettingsmacht komt. Actiegroep Lijm de Zorg wil dat graag om te voorkomen dat patiënten met complexe psychiatrische problemen, die een langdurige en kostbare behandeling moeten ondergaan, steeds worden doorgestuurd.
PvdA-Kamerlid Kuiken vindt dat Blokhuis grote woorden heeft gesproken. “Maar er ligt nog steeds geen plan. Wat wordt zijn actie, zodat hij zijn belofte waar kan maken?”. GroenLinks-Kamerlid Renkema vindt dat het nu geen tijd is voor overleggen en actieprogramma’s.
Lijm de Zorg noemt het een “flutplan” zonder concrete maatregel die garandeert dat er meer behandelplekken komen. Ook Charlotte Bouwman, die nu zes weken actievoert in de hal van het ministerie van VWS, is teleurgesteld. Ze schrijft in een brief aan Blokhuis: “Ik wil geen regiotafels en mensen die alleen met het proces bezig zijn. Ik wil het begin van een echte oplossing. Staatssecretaris, grijp in.”
GGZ Nederland zegt dat het plan nog is aangepast nadat het naar de leden is gestuurd. Wat de veranderingen zijn, wil de woordvoerder pas vertellen na het gesprek met de staatssecretaris.
Zorgverzekeraars Nederland wil niet op de uitgelekte nieuwsbrief reageren. Een woordvoerder bevestigt dat het plan van aanpak naar Blokhuis is gestuurd. De staatssecretaris praat volgende week vrijdag met Lijm de Zorg en Charlotte Bouwman. Pas daarna zal hij het plan openbaar maken.
AD 04.03.2020 Het plan van zorgverzekeraars en GGZ Nederland om de problemen in de geestelijke gezondheidszorg aan te pakken ‘lost nauwelijks wat op’, Dat zegt Charlotte Bouwman, die al wekenlang demonstreert in de hal van het ministerie van Volksgezondheid.
Ze heeft het plan, dat er op haar initiatief is gekomen, al kunnen inzien. Volgens Bouwman is er niet eens gekeken naar de extreem lange wachttijden.
Bouwman is zelf al acht jaar suïcidaal en wacht al meer dan twee jaar op de juiste hulp. Ze begon eind januari uit onvrede over de GGZ met een protest in de hal van het ministerie, samen met haar hond Bobbie. Na gesprekken met haar beloofde staatssecretaris Paul Blokhuis de problemen aan te pakken.
Wachttijden
Er wordt letterlijk gezegd door GGZ Nederland: we laten de wachttijden buiten beschouwing, aldus Charlotte Bouwman.
Binnen een maand moesten zorgverzekeraars en GGZ-instellingen met een plan komen, anders zou hij zelf ingrijpen. Op dat laatste hoopt Bouwman. Het voorstel dat er nu ligt ‘is precies wat er tot nu toe is gedaan’, zegt ze vandaag, de dag dat Blokhuis’ eigen deadline verloopt.
,,Het is een plan waarbij er weer wordt gesproken over regiotafels, pilot-regio’s. Er wordt letterlijk gezegd door GGZ Nederland: we laten de wachttijden buiten beschouwing”, aldus Bouwman. De aanpak van de wachttijden en het vinden van een landelijke oplossing voor specialistische zorg waren juist de belangrijkste punten.
Wat dit betekent voor haar protestactie vindt Bouwman ‘lastig te zeggen’. Als Blokhuis niet ingrijpt, houdt hij zich niet aan zijn belofte, zegt de activiste. ,,Dat zou ik wel heel erg vinden maar ik schat hem in als iemand die zijn belofte nakomt. Ik hoop ook niet dat het ministerie het goed gaat praten terwijl het geen goed plan is.”
Aanstaande dinsdag spreekt Blokhuis met de opstellers van het plan, volgende week vrijdag hoopt zijn ministerie het plan naar de Tweede Kamer te sturen. Dan zal de staatssecretaris ook aangeven of hij het plan inderdaad goed genoeg vindt, of dat hij ervoor kiest zelf in te grijpen.
MSN 12.02.2020 Het kabinet moet inderdaad “fors” meer geld uittrekken voor de verpleeghuiszorg, zegt verantwoordelijk minister Hugo de Jonge. “Dat kan niet anders” nu uit een prognose blijkt dat deze zorg dit jaar 342 tot 475 miljoen euro tekort dreigt te komen.
De bewindsman baseert zich op een advies van de toezichthouder op de gezondheidszorg, de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Die kwam na onderzoek in opdracht van De Jonge tot de conclusie dat het aantal patiënten dat langdurige zorg nodig heeft zo hard groeit dat er een gat dreigt van honderden miljoenen euro’s.
Het is nog maar een eerste prognose, aldus De Jonge. Maar “mijn voorzichtige interpretatie is sowieso inderdaad dat er fors geld bij moet”. Hoeveel het kabinet uiteindelijk precies zal moeten bijpassen, moet volgens de vicepremier nog blijken. “Maar we weten dat die opdracht aanzienlijk is.”
Vorig jaar moest het kabinet ook al 950 miljoen euro bijpassen voor de langdurige zorg.
Telegraaf 11.02.2020 Opnieuw dreigt een groot financieel gat voor de langdurige zorg. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) schat het tekort op minstens 342 miljoen euro, mogelijk zelfs op 475 miljoen. Het ziet ernaar uit dat minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) dus opnieuw op zoek moet naar geld.
De extra NZa-prognose die nu naar buiten komt was juist door de CDA-bewindsman besteld. Vorig jaar werd hij overvallen door tekorten in de langdurige zorg. Herhaling wilde hij voorkomen door om een februari-raming te vragen.
Doordat nu inzichtelijk is gemaakt dat er nieuwe financiële ellende op de langdurige zorg afstevent, kan het kabinet daarmee rekening houden bij de jaarlijkse onderhandelingen over de voorjaarsnota, waarin de lopende begroting kan worden bijgesteld. Bekend was al dat er bij die besprekingen wordt gekeken naar extra geld voor het bestrijden van de criminele onderwereld (ondermijning) en de stikstofcrisis. Daar komt nu de langdurige zorg, met daarin de verpleeghuiszorg, bovenop.
Volgens de NZa zat het kabinet ernaast met zijn berekeningen over hoeveel mensen er dit jaar gebruik zouden gaan maken van de langdurige zorg. Dat is, zoals het er nu naar uitziet, meer dan gedacht. Daarbij gaat het hoofdzakelijk om de verpleeghuiszorg. Het aantal mensen dat verpleging en verzorging nodig heeft stijgt met zo’n vijf procent.
NOS 29.01.2020 De branchevereniging voor instellingen in de ouderenzorg, Actiz, zegt dat de kwaliteit van die zorg binnen afzienbare tijd onder druk komt en dat we nu moeten nadenken over de vraag hoe we de ouderenzorg in de toekomst gaan organiseren. Daarbij zal een groter beroep op mantelzorgers worden gedaan.
“We moeten ons realiseren dat we aan het begin staan van iets wat echt een grote omvang gaat hebben”, zei bestuurslid Ronald Schmidt in het NOS Radio 1 Journaal na berichtgeving in de Volkskrant. Hij doelt op de toename van het aantal ouderen en het aantal mensen met dementie, terwijl het aanbod van werkenden juist afneemt. In de ouderenzorg dreigt daardoor een chronisch personeelstekort.
Eerder deze maand bleek dat de wachtlijsten voor verpleeghuizen nu al toenemen. “Wij zien daarin de eerste signalen van iets wat de komende jaren onze nieuwe realiteit gaat worden.”
De 3 miljard euro extra per jaar die dit kabinet voor verpleeghuizen uittrekt, bieden volgens Schmidt alleen een oplossing voor de korte termijn. “Het wordt steeds moeilijker om personeel te vinden. Dat betekent dat we steeds meer ouderen krijgen die wachten op een plek. Dus het probleem is breder dan alleen de vraag of er genoeg plek is in verzorgingshuizen.”
Vingerwijzen kan niet meer
Schmidt vindt dat er een maatschappelijke discussie nodig is. “Vingerwijzen naar de politiek of verzekeraars is echt onvoldoende. Dit is een maatschappelijk vraagstuk waar we met elkaar over moeten nadenken hoe we dat gaan oplossen in de komende jaren.”
Het belangrijkste is dat we een realistisch verwachtingspatroon creëren, zei Schmidt. “Als we verwachten dat het blijft zoals het nu is en dat het alleen maar een beetje beter moet de komende twintig jaar, gaan we elkaar teleurstellen. Er moet een realistisch debat komen over wat we verwachten van de zorg, maar ook van elkaar.”
Goede zorg, maar anders
Belangrijk is allereerst dat de toestroom naar de verzorgingshuizen wordt ingedamd, door langer thuiswonen te stimuleren. Daarnaast moeten verpleeghuizen mantelzorgers meer ruimte geven om iets voor hun naasten te doen. “Het moet echt weer normaal worden dat je voor je vader of moeder in het verpleeghuis iets kunt, mag of misschien ook moet doen.”
Het is onzin om nu al het beeld van een crisis op te roepen, zei Schmidt. “Dat is niet zo, maar we moeten ons wel realiseren dat we nu al de eerste signalen zien van de uitdaging die de komende jaren op ons afkomt. Als we daar nu mee aan de slag gaan, kunnen we hartstikke goede zorg blijven bieden op het niveau dat we gewend zijn, maar wel anders.”
Reactie senioren
Ouderenorganisatie KBO-PCOB zegt dat mantelzorgers al heel veel doen. “Nu stellen dat senioren meer moeten oppakken, is wel erg kort door de bocht. Ook het nog meer belasten van de mantelzorger in het verpleeghuis is wel heel makkelijk en doet geen recht aan de realiteit”, zegt directeur Manon Vanderkaa.
Ze erkent dat er een probleem is op de arbeidsmarkt in de zorg en dat daar wat aan moet gebeuren. “Maar dan verwachten we van de zorgaanbieders meer creativiteit dan de opgeheven armen in de lucht en de roep om soberheid.”
AD 29.01.2020 Er zijn pijnlijke maatregelen nodig om de ouderenzorg in Nederland uitvoerbaar te houden. Door de vergrijzing zijn de huidige kwaliteitsnormen in verpleeghuizen binnen afzienbare termijn niet te handhaven. Daar is geld noch personeel voor.
Dat zegt Ronald Schmidt van branchevereniging Actiz tegen de Volkskrant, namens de vierhonderd aangesloten ouderenzorginstellingen.
Verpleeghuizen hebben er de afgelopen jaren juist miljarden euro’s bij gekregen om de kwaliteit van de zorg te verhogen, na schrijnende verhalen in de media over ouderen die aan hun lot werden overgelaten. In het daarop gesloten ‘kwaliteitskader’ staat de eis dat er op drukke momenten altijd twee gespecialiseerde zorgmedewerkers aanwezig moeten zijn.
Volgens Schmidt is er een brede maatschappelijke discussie nodig over welke pijnlijke maatregelen acceptabel zijn om de ouderenzorg uitvoerbaar te houden. Zo moet dus wellicht de kwaliteit van zorg in de verpleeghuizen naar beneden en zullen mantelzorgers nog meer moeten gaan doen, ook als familieleden eenmaal zijn opgenomen.
NU 28.01.2020 De Nederlandse Staat geeft te weinig geld aan forensische instellingen die verdachten en veroordeelden met een psychiatrische stoornis behandelen. In een kort geding over de zorgtarieven zeiden de behandelaars te vrezen dat er gevaarlijke cliënten op straat zouden komen als de prijzen zo laag blijven. Dinsdag gaf de rechter ze gelijk.
Volgens de rechtbank in Den Haag heeft de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) de klinieken geen enkele mogelijkheid geboden om tot andere prijsafspraken te komen.
De klinieken hebben gesteld dat de sector “klem” zit. Al jaren zijn de tarieven in de zorg, die worden vastgesteld door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) dalende. De DJI is vervolgens daarbovenop dus nog met een ‘korting’ gekomen. En dat terwijl veel van de klinieken kunnen aantonen dat ze verlies lijden en hier zelf voor opdraaien.
De rechtbank zegt de “bezwaren van de zorgaanbieders te delen” als het gaat om het volgens hen te lage tarief. De rechter wijst er ook op dat de DJI niet heeft kunnen onderbouwen dat momenteel nog “reële zorgtarieven worden geboden”.
‘Tarieven kunnen niet in stand blijven’
De acht klinieken die de procedure hebben aangespannen, behandelen veelal cliënten met zeer complexe problematiek. Hierdoor duurt de behandeling logischerwijs langer dan bij andere klinieken.
Tijdens de zitting bleek al dat er een regeling bestaat waarmee zulke klinieken aanspraak kunnen maken op meer geld. De rechter wil dan ook dat de partijen nader met elkaar in overleg gaan over deze regeling.
“De tarieven die de Staat hanteert voor de betaling van forensische zorg kunnen niet ongewijzigd in stand blijven”, volgens het vonnis.
Gegniffel in de zaal na opperen aanpassing klinieken
De rechtszaal zat tijdens de behandeling van het kort geding tot aan de nok vol met onder meer de behandelaars en de directeuren van de klinieken. Het zorgde ervoor dat er soms gegnuifd werd als de advocaat die er namens de Staat was betoogde dat de DJI “aansluiting heeft gezocht” bij de tarieven van de NZa. De klinieken zouden volgens haar bijvoorbeeld “aan de knoppen kunnen draaien” en logischer moeten omgaan met hun budgetten.
De voorzieningenrechter zegt hier in de uitspraak ook over dat het “niet realistisch en evenmin redelijk is om van zorgaanbieders te verlangen dat zij van de ene op de andere dag hun signatuur op die wijze veranderen”.
NOS 28.01.2020 De overheid moet meer gaan betalen aan psychiatrische klinieken voor de zorg voor gevaarlijke patiënten. De rechter heeft dat bepaald in een kort geding dat was aangespannen door acht instellingen voor forensische zorg. Minister Dekker voor Rechtsbescherming betaalt hun minder dan de vastgestelde maximumtarieven, maar dat draait de rechter terug.
De klinieken vinden dat de kwaliteit van de zorg in gevaar is. Ze maken zich grote zorgen over de veiligheid van de maatschappij, de medewerkers en de patiënten, omdat ze met te weinig geld hun werk niet goed kunnen doen.
De rechter zegt dat de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), die de zorg namens de minister inkoopt, onvoldoende duidelijk heeft gemaakt waarom de maximumtarieven niet worden gehanteerd. De DJI moet van de rechter met de klinieken om tafel om over de tarieven te praten. Dat weigerde de dienst tot nu toe.
Nog deze week een gesprek
Een van de klinieken die de procedure aanspanden, wil nog deze week met het ministerie in gesprek. “We willen praten over de bekostiging op maat. Zodat wij goede en veilige zorg voor deze zeer zieke en gevaarlijke groep patiënten kunnen blijven leveren”, zegt een woordvoerder van Arkin.
Een woordvoerder van minister Dekker bevestigt dat er deze week een overleg plaatsvindt. “Historisch gezien hebben we altijd een goede verstandhouding gehad met de zorgaanbieders. We willen deze draad snel weer oppakken”, zegt ze.
Gevaar voor de samenleving
Het gaat om de behandeling van jaarlijks zo’n 25.000 mensen. De rechter heeft hun die opgelegd nadat ze een straf hebben uitgezeten voor een gewelds- of zedendelict. Het zijn mensen die een gevaar vormen voor de samenleving als ze niet worden behandeld. Onder hen zijn ook tbs’ers.
Gisteren zeiden Kamerleden van regeringspartijen VVD en CDA tegen Nieuwsuur al dat er meer geld moet naar deze psychiatrische zorg. Morgen debatteert de Kamer over de ggz, waar de forensische zorg onder valt.
AD 28.01.2020 Het Rijk moet meer gaan betalen aan psychiatrische klinieken voor de zorg voor gevaarlijke patiënten. Acht grote instellingen voor forensische zorg, die onder meer tbs’ers begeleiden, zijn door de rechter in het gelijk gesteld. Zij hadden een kort geding aangespannen tegen tariefverlagingen, omdat de veiligheid van de maatschappij, medewerkers en patiënten in gevaar zou komen.
De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), die de inkoop van de zogeheten forensische zorg regelt, had onder meer een maximumdagtarief ingevoerd en heeft volgens de rechter onvoldoende gemotiveerd waarom de tarieven voor ambulante zorg zijn verlaagd. De ggz-instellingen zeggen dat ze daardoor verlies zullen draaien en moeten bezuinigen op de zorg voor patiënten. De dienst moet nu van de rechter met de klinieken om tafel om over de tarieven te praten.
In de rechtszaal hadden de ggz-organisaties, waaronder Fivoor, Reinier van Arkel en Trajectum, aangevoerd dat de maximale dagprijzen er uiteindelijk toe zullen leiden dat ernstig gestoorde daders tot veertig procent minder behandeling krijgen. De advocaten verwezen naar mensen als Bart van U., die oud-minister Els Borst om het leven bracht in 2014.
,,Iemand die de kliniek verlaat heeft dan dus minder behandelingen gehad. Exacte gevolgen daarvan zijn lastig in te schatten. Dat onze behandeling om iemand terug te kunnen laten keren in de maatschappij dan niet maximaal is, is duidelijk”, zei Nienke Timmer, manager van kliniek De Boog in Warnsveld, eerder deze week tegen deze site. ,,Wat onze patiënten gemeen hebben is dat een delict is begaan door een psychiatrische achtergrond. Wij proberen patiënten hier in te laten zien hoe ze tot een delict zijn gekomen. We helpen om controle te krijgen over deze stoornis. Ik begrijp het niet dat je daarop bezuinigt.”
Strengere eisen
Volgens de advocaten stelt de samenleving juist steeds strengere eisen aan de behandeling en bewaking van mensen met een psychische stoornis die een misdaad hebben gepleegd. Zo is het doorvoeren van beveiligingsmaatregelen kostbaar. Ook personeelskosten en de lasten voor gebouwen zijn de afgelopen jaren gestegen. Wanneer tarieven ook nog worden verlaagd, ontstaat volgens de instellingen een onhoudbare situatie.
In een eerste reactie laat Fivoor, de kliniek waar moordenaar Michael P. enige tijd is behandeld, weten de uitspraak ‘gunstig’ te vinden. De kliniek kan nu buurtcoaches behouden in in Den Dolder om te voorkomen dat cliënten overlast veroorzaken. Bij een negatieve uitspraak zou de inzet van de buurtcoaches ‘zeker’ onder druk zijn komen te staan.
OmroepWest 28.01.2020 Het ministerie van Justitie en Veiligheid moet opnieuw om de tafel met zorginstellingen die zorg verlenen aan onder meer ex-tbs’ers. Tot die tijd is de korting op de zorg voor de zwaarste groep psychiatrische patiënten van tafel. Dat heeft de voorzieningenrechter in Den Haag bepaald. Zorginstellingen uit onder meer Den Haag en Leiden waren naar de rechter gestapt voor een hogere vergoeding.
Vanaf dit jaar zou de overheid minder gaan betalen voor behandelingen in de forensische zorg. Instellingen als polikliniek De Waag stapten naar de rechter omdat zij vreesden dat de behandeling voor mensen die uit een gevangenis of een tbs-instelling zijn vrijgelaten, in het geding komt. Samen met de instelling uit Den Haag en Leiden, hadden in totaal acht forensische zorginstellingen het ministerie voor de rechter gedaagd.
De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), die namens het minsterie heeft onderhandeld met de zorginstellingen, heeft volgens de rechter ‘gehandeld in strijd met meerdere aanbestedingsrechtelijke beginselen en beginselen van behoorlijk bestuur’. Zo zou de dienst onvoldoende rekening hebben gehouden met het feit dat de forensische zorg voor de financiering voor een groot deel afhankelijk is van de overheid en er geen alternatieven zijn.
Niet geluisterd naar bezwaren
Verder heeft de DJI de tarieven verlaagd, zonder eerst de bezwaren van de instellingen goed te beoordelen. Hierdoor waren de forensische specialisten verplicht om onder protest in te stemmen met minder geld, omdat ze anders helemaal niets zouden ontvangen. En dus oordeelt de rechter dat ‘het geïntegreerde maximum dagtarief vooralsnog niet door DJI mag worden gehanteerd’.
Via een woordvoerder laat De Waag in een eerste reactie weten ‘verheugd’ te zijn ‘dat de rechter begrip heeft getoond voor ons standpunt en gaan met het ministerie van Justitie en Veiligheid graag in gesprek over de tarieven. Wij hebben er vertrouwen in dat deze gesprekken een goede uitkomst zullen opleveren.’
NOS 28.01.2020 Ggz-instellingen moeten straks verplicht op korte termijn gespecialiseerde hulp bieden aan psychiatrische patiënten met complexe problemen. Dat zei staatssecretaris Blokhuis na een gesprek met mensen die al lang wachten op hulp.
Nu vallen de zwaarste patiënten vaak buiten de boot, omdat ggz-instellingen niet de specifieke hulp kunnen bieden die nodig is als iemand bijvoorbeeld een eetstoornis én een trauma heeft.
In het plan van Blokhuis moeten de instellingen en de verzekeraars ervoor zorgen dat er binnen een paar weken hulp georganiseerd wordt. Als zij dat niet doen, grijpt de overheid in.
800 dagen wachten
De staatssecretaris beloofde dit na een gesprek met onder anderen de suïcidale Charlotte Bouwman (26), die actie voerde in het ministerie van Volksgezondheid. Zij staat nu ruim 800 dagen op een wachtlijst voor de juiste hulp.
Bouwman is betrokken bij het manifest ‘Lijm de Zorg’ op, waarin wordt gevraagd iets te doen aan de wachtlijsten, het personeelstekort, de regeldruk en de onnodige bureaucratie in de jeugdzorg en de ggz.
Blokhuis spreekt morgen met de Tweede Kamer over de ggz en de jeugdzorg. Hij zei vanmorgen dat er veel wordt gezegd, “maar neem van mij aan: we laten het niet bij woorden, er komen ook daden.”
OmroepWest 28.01.2020 Staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid wil concreet actie ondernemen om de problemen met de lange wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg aan te pakken. Dat zei hij voorafgaand aan een gesprek met Charlotte Bouwman, die sinds vorige week actie voert in het ministerie van Volksgezondheid.
Charlotte kreeg dinsdag in de hal van het ministerie gezelschap van tientallen lotgenoten en medestanders. Dit was de tweede keer in een week dat ze in gesprek ging met Blokhuis over de problemen in de GGZ. Blokhuis liet Charlotte en haar medestanders weten dat ze ‘niet tegen dovemansoren praten’.
‘Jullie willen hulp en dat is niet teveel gevraagd. We gaan kijken wat er nodig is, naast wat er al gebeurt. Om daar wat – misschien wel veel – bovenop te doen om er zo voor te zorgen dat de GGZ in Nederland beter georganiseerd wordt zodat we van die ellenlange wachtlijsten afkomen.’ Woensdag vindt er een debat over dit onderwerp plaats. ‘Dan zullen er veel woorden gesproken worden’, vertelde Blokhuis. ‘Maar neem van mij aan: we laten het niet bij woorden, er komen ook daden.’
Drie jaar op wachtlijst
Charlotte heeft een ernstige psychische ziekte en is suïcidaal. Ze deed 21 zelfmoordpogingen en staat al twee jaar op de wachtlijst voor een behandelplek. Hulpverleners én ervaringsdeskundigen lanceerden vorige week het manifest Lijm de Zorg om aandacht van de politiek te vragen voor de misstanden in de GGZ en de Jeugdzorg. Dit manifest is al tienduizenden keren ondertekend. Charlotte hoopte met haar sit-in ook aandacht te vragen voor de lange wachtlijsten.
Om de gezondheidszorg te verbeteren, heeft Charlotte een wensenlijstje opgesteld: een helpdesk voor mensen met complexe psychische problemen, landelijke behandelcentra voor deze groep en actie op het gebied van acute hulp. Ze kijkt ‘heel positief’ terug op het gesprek dat ze dinsdag had met de staatssecretaris. ‘Maar eerst zien, dan geloven.’ Ze beëindigt haar actie dan ook nog niet. Vanaf komende week gaat ze iedere maandag een sit-in houden.
‘Charlotte is zo dapper’
Kim, een van de medestanders van Charlotte in het gebouw van het ministerie, noemt de uitkomst van het gesprek Charlotte met de staatssecretaris in ieder geval ‘hoopvol’. ‘Met name dat de wachtlijsten aangepakt worden en dat we bij de crisisopvang terechtkunnen voordat we iets gedaan hebben, ons beschadigd hebben bijvoorbeeld. Dat vind ik namelijk een heel groot probleem, dat we ons iets aangedaan moeten hebben voordat we daar welkom zijn.’
Lou, die naast haar zit, knikt. Ze spreekt van een historisch moment en prijst Charlotte als ‘gezicht’ van de actie. ‘Zij is zo dapper’, benadrukt ze. ‘Mensen realiseren zich dit niet, maar wat zij heel open en eerlijk vertelt, is iets waar de meeste mensen zich ontzettend voor schamen.
Die kruipen weg in een hoekje. Veel mensen die ik ken bevinden zich in een gesloten afdeling of verblijfsafdeling en komen daar niet meer uit. Charlotte heeft het tegenovergestelde gedaan. Zij heeft besloten met haar verhaal naar buiten te treden. Daar ben ik heel erg trots op.’
AD 28.01.2020 Staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid) wil concreet actie ondernemen om de problemen met de lange wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg aan te pakken. Dat zei hij voorafgaand aan een gesprek met Charlotte Bouwman, die sinds vorige week actie voert in het ministerie van Volksgezondheid.
Neem van mij aan, we laten het niet bij woorden, er komen ook daden, aldus Staatssecretaris Blokhuis .
Bouwman kreeg vanmorgen in de hal van het ministerie gezelschap van tientallen lotgenoten en medestanders. Voor de tweede keer in een week is ze in gesprek met Blokhuis over de problemen in de GGZ. ,,Morgen is er een debat, en dan zullen er veel woorden gesproken worden’’, aldus Blokhuis. ,,Maar neem van mij aan, we laten het niet bij woorden, er komen ook daden.’’
Om de gezondheidszorg te verbeteren heeft Bouwman drie eisen opgesteld: een helpdesk voor mensen met complexe psychische problemen, landelijke behandelcentra voor deze groep en actie op het gebied van acute hulp.
Bouwman (26) probeerde de afgelopen acht jaar 21 keer een einde aan haar leven te maken. De Amsterdamse heeft wel geprobeerd om hulp te krijgen, maar staat al twee jaar op een wachtlijst. Onlangs hoorde ze dat ze nog een jaar moest wachten voordat ze aan de beurt is. Wanhopig voert ze daarom actie voor het ministerie van Volksgezondheid (VWS). ,,De maat is nu echt vol.’’
,,Ik kom gewoon nergens meer op de wachtlijst’’, aldus Bouwman eerder in gesprek met deze redactie. De basiszorg is in Nederland wel goed geregeld, maar zodra je complexe psychische problemen hebt, wordt het lastig. ,,Hoe complexer, hoe langer je moet wachten’’, is haar ervaring.
De actie van Bouwman krijgt steun van Lijm de Zorg, hét collectief van hulpverleners en mensen die zorg nodig hebben in de Jeugdzorg en GGZ. ,,Er vindt een stille ramp plaats in de GGZ’’, aldus Louis de Mast van Lijm de Zorg. ,,Er zijn veel mensen die hulp zoeken, maar die niet kunnen vinden.’’ Zorgverzekeraars, zorgaanbieders en overheid wijzen allemaal naar elkaar, vertelt hij. ,,Uiteindelijk pakt niemand de regie.”
Het collectief heeft daarom een manifest opgesteld voor een betere Jeugdzorg en GGZ, waarin het kabinet wordt opgeroepen om de zorg voor kwetsbare mensen goed te organiseren, en dus ook voor de meest complexe problemen.
NOS 21.01.2020 De politiek krijgt weer meer te zeggen over de besteding van geld in de zorg. De Tweede Kamer heeft een wetsvoorstel van minister De Jonge aangenomen, waarmee de macht van Zorginstituut Nederland kan worden beperkt. Het Zorginstituut is een instelling die toeziet op de zorgverzekeringen.
De nieuwe wet moet iets uit de vorige kabinetsperiode terugdraaien. Staatssecretaris Van Rijn vroeg het Zorginstituut destijds kwaliteitseisen op te stellen voor goede verpleeghuiszorg. Nadat dat was gebeurd, bleek dat het kabinet verplicht was ruim twee miljard euro per jaar extra uit te trekken om aan die eisen te voldoen. Het geld moest onder meer worden ingezet om meer personeel aan te trekken.
Hoewel veel Kamerleden om extra geld voor de verpleeghuizen hadden gevraagd, zat de gekozen constructie een groot deel van de Kamer uiteindelijk toch niet lekker: in feite had de Kamer weinig meer over het budget te zeggen, maar was die bevoegdheid overgedragen aan een bureaucratisch instituut.
Volgens de nieuwe wet komt er toch weer een toetsing door de minister, waarop de Kamer invloed kan uitoefenen en krijgt de politiek dus weer het laatste woord.
Na de Tweede moet ook de Eerste Kamer nog met de nieuwe wet akkoord gaan.
VK 17.01.2020 En wéér rapporteerde een commissie over het gebrek aan woningen voor zelfstandige ouderen. Terwijl de oplossing van het probleem er eigenlijk al is: het Thuishuis, een soort studentenhuis (zonder lawaai) voor senioren.
Dit stuk had vijf jaar geleden ook in de krant kunnen staan. Of anders wel tien of vijftien jaar geleden. Want het gaat over het gebrek aan geschikte huisvesting voor ouderen. En dat is, zegt Liane den Haan, directeur-bestuurder van ouderen-belangenorganisatie Anbo, een thema dat stelselmatig wordt genegeerd.
Zeker: deze week drong een commissie onder leiding van Wouter Bos aan op de bouw van woningen, heel veel woningen, voor zelfstandig levende ouderen. Volgende week zal de zogenoemde commissie-Adriani naar verwachting een soortgelijk pleidooi afsteken. Daarnaast zijn allerhande aanjaagteams en taskforces actief op het terrein van de ouderenhuisvesting.
Demografie
Anbo zelf voorspelde al in 2005 dat met de verdwijning van de aloude ‘bejaardenhuizen’ een grote behoefte zou ontstaan aan woningen voor ouderen die niet meer zelfstandig kunnen (of willen) wonen, en die ook niet in aanmerking komen voor opname in een verpleeghuis. Dat rapport was niet eens visionair, zegt Den Haan. Het was slechts een vertaling van welbekende demografische ontwikkelingen.
Toch is met al die inzichten vrijwel niets gedaan. Althans: niet door overheden en woningcorporaties. Zo stelde Anbo onlangs vast dat bijna 60 procent van de Nederlandse gemeenten überhaupt niet heeft nagedacht over de gevolgen van de vergrijzing voor de woningbouw. Hoe dat komt? ‘Ach’, zegt Den Haan – geïrriteerd. ‘Gemeenten pronken liever met fraaie kantoren of eengezinswoningen. Woningen voor ouderen zijn gewoon niet sexy.’
En als het gebrek aan engagement bij overheden al geen probleem is, is het de regelgeving wel. Zo sprak Den Haan deze week een wethouder die de aanvraag voor een zogenoemde kangoeroewoning – de aanbouw bij een bestaande woning ten behoeve van ouderen – had afgewezen vanwege de richtlijnen voor ‘woondichtheid’ in het betreffende gebied. Alleen bestuurders met lef en woningbouwcorporaties die bereid zijn tot een enigszins rekkelijke interpretatie van de regels willen de bouw van kleinschalige voorzieningen voor ouderen nog weleens mogelijk maken, zegt Den Haan.
Op pantoffelafstand
Dat is ook de ervaring van ‘maatschappelijk ondernemer’ Jan Ruyten, bedenker en uitvoerder van het concept ‘Thuishuis’: een soort studentenhuis voor ouderen ‘op pantoffelafstand van winkels en andere publieke voorzieningen’. De bewoners – idealiter niet meer dan vijf of zes – hebben elk een eigen kamer, en maken gezamenlijk gebruik van een keuken, een hobbykamer, een tuin, een washok en andere faciliteiten. In collectieve zelfstandigheid. ‘Als ik er naar binnen wil, bel ik netjes aan, want ik heb geen sleutel’, zegt Ruyten.
Sinds 2006 heeft Ruyten vijf van dit soort huizen kunnen stichten. Met alle‘evidencebased voordelen van dien voor het welzijn en de gezondheid van de bewoners. ‘Een kind had het kunnen bedenken.’ Toch kost het Ruyten veel moeite om ‘het bastion van de overheid’ te slechten. ‘Als ik een wethouder of een corporatie om medewerking vraag bij de vestiging van een Thuishuis, word ik vaak doorverwezen naar Jumbo, Albert Heijn of een ander bedrijf. Terwijl het mij helemaal niet om geld of sponsoring te doen is, maar om organisatorische ondersteuning.’
Alleen thuis wonende oudere in een groot huis.Beeld Marcel van den Bergh / de Volkskrant
Robotisering
‘We lopen in Nederland voorop met robotisering van de zorg, maar we zijn bijzonder slecht in sociale innovatie’, heeft Ruyten moeten vaststellen. ‘De gezondheidszorg krijgt beduidend meer aandacht dan de preventie van zorgafhankelijkheid. Zorg is business. Daar liggen verdienmodellen onder. Het Thuishuis, een instelling zonder winstoogmerk, ligt niet binnen het blikveld van ondernemers en bestuurders.’
De belangstelling voor de ouderen spitst zich toe op degenen die in een verpleegtehuis zijn opgenomen, zo’n 12 procent van de 65-plussers. ‘Want die zijn zielig’, zegt Liane den Haan van Anbo. ‘Wat in Thuishuizen en andere kleinschalige voorzieningen gebeurt, spreekt minder tot de verbeelding. De aandacht voor het waardig sterven gaat ten koste van de aandacht voor het waardig ouder worden.’
Gesticht voor ouden van dagen
Waardig ouder worden was de betrokkenen in het verleden overigens ook niet vergund. In de 19de eeuw woonde ruim 20 procent van de ‘ouden van dagen’ in een gesticht of instelling. Het ‘driegeneratiegezin’ was ook toen niet de norm. Wel kwam het vaak voor dat ongetrouwde kinderen bij hun ouders bleven wonen, en voor hen zorgden.
Bijna de helft van de ouderen woonde samen met hun volwassen kinderen. ‘Ware armen’, behoeftige ouderen die niet meer konden werken, kwamen in aanmerking voor plaatsing in een hofje of een ‘oudeliedenhuis’ waar doorgaans een streng regime heerste.
Om ouderen zoveel mogelijk voor dat lot te behoeden, werd burgers in 1912 een onderhoudsplicht voor ‘behoeftigen en ouderen’ in hun omgeving opgelegd. Deze knellende vorm van mantelzorg werd in 1961 afgezwakt en in 1965 helemaal afgeschaft.
Spookbeeld
In de jaren vijftig werden ouderen aangemoedigd om, ter leniging van de woningnood, naar bejaardenhuizen te verkassen. Deze woonvorm is echter nooit geliefd geweest. ‘Bij de meesten waart, als een spookbeeld, het woord ‘tehuis’ door de gedachten’, schreef de Nationale Raad voor Maatschappelijk werk in 1958. In 1975 was de hoogtij van de bejaardentehuizen alweer ten einde: de regering bepaalde dat maximaal 7 procent van de ouderen in een verzorgingshuis mocht wonen.
Ouderen werden aangemoedigd om zolang mogelijk voor zichzelf te blijven zorgen. Op dit moment ondervindt de woningmarkt daarvan de nadelige gevolgen: bij gebrek aan alternatieven blijven veel ouderen te lang in hun (vaak te grote) huizen wonen.
AD 17.01.2020 Het kabinet-Rutte moet snel stoppen met sluiten van zorglocaties en een noodplan lanceren om ‘zorgbuurthuizen’ te bouwen, stellen Lilian Marijnissen, fractievoorzitter van de SP in de Tweede Kamer en Maarten Hijink, Tweede Kamerlid voor de SP. Er is te veel ouderenzorg afgebroken.
Na drie kabinetten-Rutte staat de ouderenzorg er slecht voor. Ouderenzorg is afgebroken, verzorgingshuizen zijn gesloten en 77.000 medewerkers verloren door bezuinigingen hun baan, waardoor er nu een schreeuwend tekort aan personeel is. Ruim 16.700 ouderen staan op een wachtlijst voor een zorginstelling. Ze blijven langer in het ziekenhuis omdat ze nergens terechtkunnen. En de eerste hulp loopt vol door ongelukken omdat ze gedwongen thuis wonen, terwijl dat eigenlijk niet meer gaat.
De SP pleit voor radicale verandering: herwaardering van ouderenzorg. Geef medewerkers de waardering die ze verdienen en neem als overheid het voortouw bij de bouw van zorgbuurthuizen, kleinschalige, gezellige zorglocaties waar je in je eigen omgeving oud kunt worden.
Op dit moment ontbreekt het totaal aan landelijk beleid om tot oplossingen te komen. Na de desastreuze fout om de verzorgingshuizen te sluiten, waar nu de ene na de andere medeplichtige partij op terugkomt, kijkt dit kabinet vooral toe. Voor de kerst bezochten wij de Bloesemhof, een zorglocatie in Montfoort waar ouderen prettig wonen. Helaas moet dit verpleeghuis dicht. Grote paniek. De ouderen moeten in de laatste fase van hun leven verhuizen en komen op de wachtlijst voor zorglocaties kilometers verderop. De hele gemeenschap wordt geraakt, maar dit kabinet grijpt niet in.
Na de desastreuze fout om de verzorgingshuizen te sluiten, waar nu de ene na de andere medeplichtige partij op terugkomt, kijkt dit kabinet vooral toe
Uit het hele land stromen berichten binnen van hoogbejaarde ouderen die moeten verhuizen maar nergens terechtkunnen. En dan te bedenken dat de behoefte aan verpleeghuisplekken de komende twintig jaar volgens schattingen verdubbelt. Net als in de jeugdzorg en de medische zorg is ook in de ouderenzorg door meer concurrentie samenwerking tussen zorgaanbieders veel moeilijker geworden. Zorginstellingen moeten hun eigen vastgoed financieren, geld lenen en altijd alert zijn op mogelijke verliezen. Daarom zijn veel zorgaanbieders voorzichtig met het bijbouwen van nieuwe verpleeghuisplaatsen. Geen risico’s, want voor je het weet beland je in de rode cijfers.
Ouderen verdienen beter. Het is hoog tijd voor een radicale verandering: niet de markt, maar een actieve overheid moet het voortouw nemen: kleinschalige verpleeg- en verzorgingshuizen. Steun zorgaanbieders met garantstellingen voor de bouw. Maak harde afspraken over nieuwe soorten ouderenzorg, zodat alle ouderen die zich thuis niet meer veilig of prettig voelen, kunnen verhuizen naar een plek waar de zorg altijd dichtbij is. Het is onverantwoord dat het kabinet niet ingrijpt.
Wij doen de oproep per direct het sluiten van zorglocaties te stoppen zolang er nog wachtlijsten zijn. En met een noodplan te komen om snel zorgbuurthuizen te bouwen voor duizenden extra plaatsen in de verpleeghuiszorg. Onze ouderen verdienen het.
Lilian Marijnissen is SP-fractievoorzitter in de Tweede Kamer, Maarten Hijink is Tweede Kamerlid voor de SP en woordvoerder zorg.
NOS 16.01.2020 Minister De Jonge van Volksgezondheid wil snel af van de Europese regel die gemeenten verplicht om zorgtaken Europees aan te besteden. Hij heeft daar vandaag in Straatsburg met Europarlementariërs uit verschillende landen over gepraat. De Jonge wijst erop dat de zorg geen markt is, “laat staan een Europese markt”.
De Jonge vindt de gedachte achter de Europese aanbestedingsregel begrijpelijk voor marktactiviteiten: bedrijven moeten dezelfde kansen krijgen om een opdracht binnen te halen. Maar volgens hem botst het “met zaken die in de jeugdzorg en de thuiszorg gewoon belangrijker zijn: samenwerking en partnerschap in de wijk bijvoorbeeld”.
Hij vindt het niet logisch om te denken dat mensen vanuit Portugal of Litouwen in de Nederlandse jeugdzorg aan de slag gaan. “Dat gebeurt niet.”
De Jonge wil “hoe sneller, hoe beter” af van de Europese regelgeving voor de zorg, “want het zorgt voor procedures die veel tijd en geld kosten, en dat komt de zorg niet ten goede”.
Hugo de Jonge @hugodejonge
Minder administratieve lasten, minder markt- en meer samenwerking in de zorg. Daarom moeten we af van de verplichting om gemeentelijke zorgtaken openbaar en Europees aan te besteden. Vandaag in Straatsburg daarom met verschillende Europarlementariërs hierover in gesprek gegaan.
RO 15.01.2020 Om de zorg voor thuiswonende ouderen in de toekomst op peil te houden is het nodig nú te investeren in geschikte woningen, in digitalisering van dagelijks leven en zorg en in lokale en regionale samenwerking in zorg en ondersteuning. Dat schrijft de commissie Toekomst zorg thuiswonende ouderen in een advies dat commissievoorzitter Wouter Bos vanmiddag aanbiedt aan minister Hugo de Jonge van VWS.
De commissie formuleert in haar advies 35 aanbevelingen die zij toetst aan de vier principes van de REIS:
Regie: vergroot de aanbeveling de mogelijkheden voor ouderen om zelf regie te voeren?
Eenvoud: vereenvoudigt de aanbeveling de ondersteuning en zorg voor ouderen, zowel voor de ouderen zelf als voor de professionals?
Integrale benadering: verwijdert de aanbeveling schotten en bevordert ze een integrale kijk op de behoefte aan ondersteuning en zorg?
Samenwerking: bevordert de aanbeveling de samenwerking tussen de verschillende bij de zorg voor thuiswonende ouderen betrokken partijen en professionals?
Veel van de aanbevelingen zijn terug te voeren tot drie centrale adviezen.
Het eerste is: ga (ver)bouwen! De fysieke woonomgeving is voor ouderen cruciaal om zelfstandig te kunnen (blijven) wonen en zo min mogelijk afhankelijk te worden van zorg. Nieuwe woonvormen, tussen het aloude eigen huis en het verpleeghuis in, kunnen een oplossing bieden. Op dit moment wordt er echter voor ouderen veel te weinig gebouwd en verbouwd. Met als gevolg niet alleen een ontoereikend woningaanbod voor ouderen, maar ook een belemmering van de doorstroming op de woningmarkt.
Het tweede advies is: ga digitaal! Dit advies is niet alleen gericht aan aanbieders van professionele zorg en ondersteuning, voor wie ‘digitaal het nieuwe normaal’ moet worden. Ook ouderen zelf zullen veel meer gebruik moeten maken van digitale technologieën, om hun dagelijks leven makkelijker en aangenamer te maken. Grootschalig gebruik kan leiden tot meer eigen regie, een hogere kwaliteit van leven en een doelmatiger inzet van schaarse zorgverleners.
Het derde is: werk samen! We zullen de komende decennia in de zorg voor ouderen moeten woekeren met schaarse middelen en mensen. Om de beschikbare middelen doelmatig te kunnen inzetten is lokale en regionale samenwerking de komende jaren belangrijker dan keuzevrijheid en concurrentie.
Omdat de commissie het belangrijk vindt dat haar advies kan rekenen op draagvlak bij alle partijen die bij zorg en ondersteuning voor thuiswonende ouderen betrokken zijn, nodigt zij belangstellenden uit om uiterlijk 1 april 2020 op het advies te reageren. Voor de zomer van 2020 zal zij de binnengekomen reacties en commentaren verwerken in versie 2.0 van haar advies.
NOS 15.01.2020 De wachtlijsten voor verpleeghuizen zijn opnieuw langer geworden. Het is niet gelukt ze terug te dringen, heeft minister De Jonge (CDA) gezegd in de Tweede Kamer. 18.600 mensen wachten op zorg, toen dit kabinet van start ging waren dat er rond de 10.000.
Een groot deel van de Tweede Kamer wil dat De Jonge meer doet om de wachtlijsten terug te dringen en is kritisch op hem. Alleen meer geld, zoals het kabinet al wel investeerde, is niet de enige oplossing, zeggen Kamerleden. Het kabinet moet het creëren van meer plekken tot de hoogste prioriteit maken. Er moeten maatregelen genomen worden om versneld te bouwen, aldus de Kamer.
GroenLinks-Kamerlid Ellemeet zegt dat al een jaar geleden duidelijk was dat er dringend iets moest gebeuren. Ze vindt het onbegrijpelijk dat niet duidelijk is welke regio welke capaciteit aan verpleeghuisbedden heeft.
PvdA-Kamerlid Kerstens vraagt zich af wat De Jonge “de afgelopen twee jaar heeft gedaan”. D66-Kamerlid Bergkamp vraagt of de minister dit niet zag aankomen. De Jonge zei eerder al dat het aantal wachtenden harder stijgt dan verwacht.
Schrijnende situatie
Volgens het ministerie van Volksgezondheid zijn niet alle 18.600 mensen op de wachtlijsten ‘actief wachtend’. Dat betekent dat ze volgens het ministerie niet allemaal acuut een bed nodig hebben, bijvoorbeeld omdat ze liever wachten op een plek dichterbij.
De lijst van wachtenden kan in werkelijkheid nog groter zijn: sommige mensen melden zich niet aan omdat ze dan een eigen bijdrage moeten betalen. Dat kan oplopen tot enkele honderden euro’s per maand, terwijl de kosten thuis voor gas, licht en andere zorg gewoon doorlopen.
Kamerleden van onder meer PVV en D66 willen af van die scheiding tussen “actief” en “niet actief”. Iemand kan pas op de wachtlijst worden geplaatst als hij of zij voldoet aan strenge toelatingseisen. “De situatie is dan al schrijnend”, zegt PVV-Kamerlid Agema. Alle wachtenden zijn mensen die dringend zorg nodig hebben, betoogt ze.
“Wat we moeten doen, is de versnelling zoeken. Er moeten meer plekken komen”, aldus Hugo de Jonge, CDA
Minister De Jonge erkent dat er nu snel geïnventariseerd moet worden. “Wat we moeten doen, is nu de versnelling zoeken. We moeten op korte termijn per regio tussen zorgkantoren en aanbieders opties inventariseren.” De Jonge wil voor de zomer weten wat de situatie is. PvdA-Kamerlid Kerstens vraagt zich daarop hardop af waarom dat “niet al duidelijk is”.
De Jonge erkent ook dat de regie op het gebied van extra bouwen te wensen over laat. PVV-Kamerlid Agema denkt dat er een aanwijzing nodig is om het bouwen te versnellen. De VVD wil dat er nog dit voorjaar een concreet noodplan ligt om het aantal plekken te vergroten.
Wirwar
Kamerleden hekelen ook de wirwar aan kosten voor wachtenden voor een verpleeghuis. SP-Kamerlid Hijink benadrukt dat de zorg die de wachtenden nog thuis nodig hebben uit een andere pot wordt betaald dan de zorg in het verpleeghuis. Voor het op een wachtlijst staan, moeten ouderen soms al een bijdrage betalen.
Uit een TNO-rapport bleek eerder dat de behoefte aan verpleeghuiszorg de komende twintig jaar zal verdubbelen, van 128.000 bedden in 2017 tot 261.000 in 2040.
De Jonge: “Uiteindelijk denk ik niet dat we al die 260.000 plekken gaan realiseren. Al zou je het kunnen bouwen, zou je het vervolgens niet kunnen bemannen. Zo veel mensen zijn er niet, dus we zullen ook toe moeten naar andere vormen van verpleegzorg.”
Later vandaag komt een speciale commissie onder leiding van Wouter Bos met aanbevelingen voor de toekomst van de ouderenzorg,
NOS 15.01.2020 Er moeten veel meer woningen gebouwd worden waar ouderen zelfstandig kunnen wonen. En bestaande woningen moeten worden aangepast aan de behoeften van deze groep. Dat zijn de belangrijkste aanbevelingen van een commissie onder leiding van oud-minister Wouter Bos. Het rapport is aangeboden aan minister De Jonge van Volksgezondheid.
We moeten af van het motto dat ouderen vooral zolang mogelijk thuis moeten blijven wonen, staat in het advies. “Veel 75-plussers denken dan begrijpelijkerwijs aan het huis waar zij nú wonen,” Maar die woning is vaak helemaal niet geschikt om betaalbare en veilige zorg te leveren, schrijft Bos. In veel gevallen is het veel beter als ouderen verhuizen naar een aangepaste woning.
In 2015 woonde slechts 20 procent van de 65-plussers in een huis dat min of meer aangepast was. Met het oog op de vergrijzing is de belangrijkste aanbeveling van Bos dan ook: begin met (ver)bouwen! Nieuwe woonvormen zouden het gat moeten vullen tussen de oude woning en het verpleeghuis.
Kangoeroewoningen
Voorbeelden van zulke woonvormen zijn woongroepen waar ouderen bij elkaar wonen en kangoeroewoningen, waarbij twee woningen via een tussendeur met elkaar verbonden zijn. Vaak wonen opa en oma dan in het ene huis, en woont het gezin van een van de kinderen in het andere.
“Op dit moment wordt er voor ouderen echter veel te weinig gebouwd en verbouwd”, concludeert de commissie. “Met als gevolg niet alleen een ontoereikend woningaanbod voor ouderen, maar ook een belemmering van de doorstroming op de woningmarkt.”
Vandaag bleek dat er de laatste jaren ook veel te weinig nieuwe verpleeghuizen zijn gebouwd. Mede daardoor zijn de wachtlijsten voor een plek in zo’n instelling fors gestegen.
Digitaal wordt de norm
De commissie denkt dat er in de toekomst ook veel meer gebruik moet worden gemaakt van digitale technieken om het leven van ouderen gemakkelijker te maken. Niet alleen voor zorgaanbieders, maar ook voor ouderen zelf moet digitaal “het nieuwe normaal” worden.
“Inzetten op digitaal als norm leidt tot meer doelmatigheid en meer regie bij de ouderen die ermee om kunnen gaan.” Er hoeft dan niet altijd iemand te komen en die capaciteit kan weer ingezet worden bij kwetsbare ouderen, denkt de commissie.
AD 15.01.2020 De zorg voor thuiswonende ouderen staat onder druk en er moeten flinke stappen worden genomen om deze zorg op peil te houden. Door meer woningen te bouwen en verbouwen, maar ook door ouderen bijvoorbeeld meer gebruik te laten maken van digitale technieken.
Dat zijn de belangrijkste adviezen van een commissie onder leiding van oud-minister Wouter Bos, die sinds eind 2018 de zorg voor thuiswonende ouderen onder de loep nam. Gezien de beperkte financiële middelen en de krappe arbeidsmarkt moet in de thuiszorg samenwerking de prioriteit krijgen boven keuzevrijheid en concurrentie, vindt Bos.
Het aantal ouderen dat zelfstandig woont, is sinds de jaren 80 flink gestegen. In 1980 woonde 37 procent van de 80-plussers op zichzelf, inmiddels is dat 89 procent. Aangezien de bevolking de komende tien jaar verder veroudert, zal de druk op de zorg alleen maar toenemen, aldus de commissie.
Het is tijd voor actie, en wel direct, aldus Liane den Haan, ouderenbond ANBO.
Het rapport valt in ieder geval in goede aarde bij ouderenbond ANBO. ,,We zijn blij dat de commissie precies heeft opgeschreven wat wij al jaren roepen”, zegt directeur Liane den Haan. ,,Namelijk dat goed ouder worden niet begint bij zorg, maar bij goed wonen. Het begint bij voldoende, geschikte woonvormen voor senioren.
Zij willen wel verhuizen, maar kunnen nergens naartoe. Het rapport geeft de goede aanbevelingen, maar wat ons betreft moet de vrijblijvendheid eraf. Gemeenten moeten per direct aan de slag. Er is nu al een tekort van 80.000 geschikte woningen voor ouderen. Gemeenten en woningcorporaties, het is tijd voor actie. En wel direct.”
Verzorgingshuizen
De onderzoekers onder leiding van Bos zien een aantal knelpunten voor de toekomst. Zo is er het tekort aan zorgpersoneel, neemt de druk op mantelzorgers toe en is er een gat tussen ‘thuis’ en het ‘verpleeghuis’, dat is ontstaan door het verdwijnen van verzorgingshuizen.
Gemeenten en corporaties moeten meer doen om voldoende geschikte woningen te realiseren voor ouderen. ,,Op dit moment ontbreekt het daaraan”, schrijft de commissie.
De commissie hamert ook op het belang van het gebruik van digitale technologieën door ouderen, die digitaal steeds vaardiger worden. Daarmee kan niet alleen het zelfstandig wonen makkelijker worden, maar ook professionele zorg worden ondersteund. Daarbij moet bijvoorbeeld worden gedacht aan online boodschappen doen, maar ook het zelf uitvoeren van bepaalde medische metingen.
Betrokken partijen werken niet altijd optimaal samen, concluderen de onderzoekers, “omdat de verhoudingen tussen partijen gebaseerd zijn op grondgedachte van onderlinge concurrentie”. Dat moet anders, vindt de commissie “gegeven de dreigende en reeds manifeste schaarste van middelen”, waaronder mantelzorgers, vrijwilligers, zorgprofessionals en geld.
Om het draagvlak zo groot mogelijk te maken, kunnen mensen tot 1 april reageren op het advies van de commissie. Die reacties zullen vervolgens worden meegenomen en verwerkt in een definitieve versie van het rapport. Dat moet voor de zomer klaar zijn.
Wouter Bos tijdens een symposium over de komst van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) naar Amsterdam, vorig jaar. Beeld ANP
Trouw 15.01.2020 De ouderenzorg moet op de schop, nu Nederland in snel tempo vergrijst. Een commissie onder leiding van oud-minister Wouter Bos komt met ingrijpende voorstellen.
Ouderen zullen meer moeten betalen voor hun zorg en ondersteuning, nu Nederland door de vergrijzing steeds meer chronisch zieke ouderen telt. De politiek moet daarbij het ‘dogma’ loslaten dat zo lang mogelijk thuis wonen een recht is, en moet ouderen gaan voorbereiden op de boodschap dat de kosten van de oude dag veel vaker voor rekening van de oudere zelf gaan komen.
Dat is de indringende boodschap van een commissie onder leiding van oud-minister Wouter Bos, over de toekomst van de zorg voor thuiswonende ouderen. Ook het zorgstelsel moet anders.
Op verzoek van het kabinet heeft de commissie op een rij gezet voor welke uitdagingen Nederland staat door de vergrijzing. Over tien jaar zijn er ruim twee miljoen 75-plussers, zo’n 600.000 meer dan nu. “Thuis (blijven) wonen is geen onbeperkt recht om de daarmee gepaard gaande kosten op de samenleving af te wentelen”, aldus de commissie.
Eigen huis opeten
Het eigen huis ‘opeten’ om zelf de kosten te betalen van woningaanpassing, of om te kunnen verhuizen naar een aangepaste woning, noemt de commissie als voorbeelden. Een andere optie is dat ouderen de kosten van een verpleeghuis voortaan voor een deel zelf betalen, vergelijkbaar met het bedrag dat ze anders kwijt geweest zouden zijn aan woonlasten en huishouden. Het kabinet zou dit moeten onderzoeken, is een van de adviezen.
Dan moeten er wel veel meer geschikte woningen voor ouderen komen. Gemeenten moeten plannen gaan opstellen hoe die woningen er gaan komen, samen met woningcorporaties en projectontwikkelaars. Er gebeurt nu veel te weinig, de vrijblijvendheid moet eraf, waarschuwt de commissie het kabinet. Ook moeten er meer plekken komen in verpleeghuizen.
De commissie heeft vooral gekeken hoe de zorg anders en beter georganiseerd kan worden zonder dat de kosten verder oplopen. Een probleem is dat er in 2030 minder mensen zijn om thuiswonende ouderen te helpen.
“Er dreigen tekorten aan mantelzorgers, vrijwilligers en professionals in zorg en welzijn”. Meer mensen aan het werk krijgen in de zorg is ook geen oplossing, want dan komt direct de betaalbaarheid verder in het gedrang, aldus de commissie.
Een eenvoudiger zorgstelsel
Tegelijkertijd moet de zorg wel beter worden, want die is nu verre van optimaal. Kwetsbare ouderen die nog thuis wonen krijgen soms tien verschillende zorgverleners over de vloer.
Zelf de zorg regelen, en daarbij makkelijk de weg vinden “is helaas nog geen realiteit”, aldus de commissie, die waarschuwt dat er in 2030 meer ouderen zullen zijn die geen kinderen hebben om op terug te vallen, en dat arme ouderen drie keer zo vaak in een ‘kwetsbare’ situatie verkeren als rijke ouderen.
Politiek gevoelig is vooral het advies dat het huidige zorgstelsel niet geschikt is om goede zorg te garanderen voor ouderen die thuiswonen. De commissie wil een ‘eenvoudiger’ stelsel en werpt zelfs de gedachte op om een ‘forse ingreep’ te doen in het stelsel, door de huidige rolverdeling tussen verzekeraars, gemeenten en overheid helemaal los te laten.
Er zou idealiter één pot geld moeten komen voor alle ouderenzorg. Maar daarvoor is nu nog geen politiek en maatschappelijk draagvlak, terwijl zo’n stelselwijziging zelf ook duur is.
Een tussenoplossing is dat er op lokaal niveau wel één pot geld komt, waar verzekeraars en gemeenten samen de zorg voor thuiswonende ouderen uit financieren. Sowieso vindt de commissie dat verzekeraars moeten ophouden met het laten concurreren van thuiszorgaanbieders.
Twee à drie verschillende aanbieders per wijk is het maximum, en organisaties moeten meer gaan samenwerken. “De grondgedachte van onderlinge concurrentie maakt samenwerking in de praktijk nu vaak moeilijk”, schrijft de commissie. Daarmee is ook de politieke discussie over de marktwerking verder geopend.
Lees ook:
Net als de minister zien verpleeghuizen dat het beter gaat. ‘Maar niet goed genoeg’
De verpleeghuizen die zo zuchten onder het tekort aan personeel krijgen iets meer ademruimte. De investeringen om de personeelstekorten terug te dringen en de kwaliteit van de zorg te verhogen werkt. Althans, dat zei minister Hugo de Jonge van volksgezondheid in december. Merken de verpleeghuizen dat ook?
Voor de Kerst komt er op woensdag 18.12.2019 toch nog een debat met staatssecretaris Menno Snel-Financiën. Coalitie en GroenLinks toch wel met hem praten over de zwartgelakte dossiersdie gedupeerde toeslagouders deze week kregen.
Staatssecretaris Menno Snel (Financiën) gaat ervan uit dat hij het kamerdebat over de grotendeels zwartgelakte dossiers in de toeslagenaffaire volgende week zal overleven. Hij wil „een bijdrage leveren aan het vinden van een oplossing” voor de gedupeerde ouders. Zolang hij daartoe mogelijkheden ziet wil hij „vol gas verder”, zei hij vrijdag 13.12.2019.
Hij moet alsnog in de Kamer uitleg komen geven over de zwartgelakte dossiers die slachtoffers van de toeslagenaffaire toegestuurd hebben gekregen door de Belastingdienst.
Gisteren 11.12.2019 was er nog geen meerderheid voor een debat over de kwestie, die tot grote verontwaardiging in de Kamer leidde.
AD 18.12.2019
Telegraaf 12.12.2019
SP-Kamerlid Renske Leijten die “#sprakeloos”, tweette vroeg woensdag al een spoeddebat voor de volgende dag aan, maar daar wilden de Coalitie en GroenLinks toen niet aan.
Op een verzoek voor een debat komende week, kwam vanuit de coalitie ook geen reactie. Maar nadat zij een aantal dossiers van de ouders hebben ingezien, draaien coalitie en GroenLinks alsnog.
Telegraaf 13.12.2019
Slachtoffers van de affaire ontvingen deze week dikke dossiers waarin hele pagina’s bleken te zijn zwartgelakt. De “paginalange zwartgelakte stukken geven een vertekend beeld”, schrijft staatssecretaris Snel vervolgens in een brief aan de Tweede Kamer.
AD 14.12.2019
Snel zegt nu dat het gaat om een rapport over een belastingcontrole bij een kinderopvanginstelling, met daarin onder meer informatie over omzet- en loongegevens “waarbij slechts één regel over de betreffende burger gaat”.
Op Twitter barstte daarop een golf van verontwaardiging los. Snel schreef de Kamer eerder vandaag die ophef ‘begrijpelijk’ te vinden, maar volgens de staatssecretaris hebben zijn ambtenaren slechts gegevens onleesbaar gemaakt die binnen de geheimhoudingsplicht van de Belastingdienst vallen. Het gaat daarbij onder meer om persoonsgegevens.
VK 14.12.2019
Volgens André Karels, de woordvoerder van staatssecretaris Menno Snel van Financiën, zijn alle gegevens die in de dossiers zijn weggelakt van anderen. “Gelakt is bijvoorbeeld informatie van de opvangorganisatie en namen, bsn-nummers en adressen van andere ouders”, twitterde hij.
Vorige maand beloofde de Belastingdienst na een demonstratie dat iedereen die zich meldde inzicht zou krijgen in hun dossier. Gisteren 11.12.2019 kregen de eerste ouders die informatie toegestuurd, of althans: een deel daarvan.
De beloftes van Menno Snel;
Voor het einde van het jaar heeft de eerste groep gedupeerde ouders een voorschot op de schadevergoeding op de rekening staan. Voor 200 ouders gaat het om 20.000 euro. Voor 70 ouders om hogere bedragen. Het hoogste bedrag is 66.000 euro. • Ouders kunnen een persoonlijk gesprek krijgen met de Belastingdienst. • Er komt een nieuwe organisatie die zaken uit het verleden die fout zijn gelopen afhandelt. • De Belastingdienst gaat bij het uitbetalen en terugvorderen van toeslagen ‘de menselijke maat’ hanteren. • Een commissie bekijkt nog andere groepen van naar schatting 9000 andere ouders die mogelijk ook zijn gedupeerd. Hij belooft ook bij hen zo spoedig mogelijk de schade te vergoeden.
Lees ook:
Belastingdienst negeerde de wet veel langer dan eerder gemeld
De Belastingdienst houdt zich sinds 2016 aan de wet bij controles op toeslagen voor kinderopvang, zo meldde staatssecretaris Snel de Tweede Kamer meermalen. Maar dit is niet het geval, blijkt uit interne verslagen van de fiscus.
Snel overleeft debat toeslagenaffaire met een schram
Staatssecretaris Menno Snel belooft de Kamer beter te informeren. Hij behield ondanks felle kritiek het vertrouwen van een meerderheid.
RO 17.12.2019 De ouders waarbij kinderopvangtoeslag onterecht is stopgezet of teruggevorderd in de CAF 11-zaak, krijgen vandaag bericht over welke compensatie zij in ieder geval van de Belastingdienst/Toeslagen ontvangen.
Dit bedrag is berekend op basis van de tot nu toe beschikbare informatie. Het geld staat rond 20 december bij hen op de rekening. Dat meldt staatssecretaris Snel van Financiën in een brief die vandaag bij de getroffen ouders wordt bezorgd. De Tweede Kamer is hierover vandaag geïnformeerd.
In totaal ontvangen ruim 300 ouders een brief; ongeveer 90% van hen krijgen compensatie. Ruim 200 ouders krijgen een bedrag tot 20.000 euro, ruim 70 ouders een bedrag daarboven met als hoogste bedrag 66.000 euro. Dat bedrag is gebaseerd op de compensatieregeling zoals voorgesteld door de Adviescommissie uitvoering toeslagen.
In zijn brief aan de ouders die compensatie ontvangen biedt staatssecretaris Snel opnieuw zijn excuses aan voor de moeilijke omstandigheden waarin de door CAF 11 getroffen ouders zijn gebracht en voor het onterechte stempel van fraudeur. “Een geldbedrag kan nooit alles goedmaken. Het onrecht dat deze ouders is aangedaan en het gevoel van machteloosheid waar ze zo lang mee hebben rondlopen, kan ik helaas op geen enkele manier wegnemen. Dat besef ik ten zeerste.”
Berekening eerste deel compensatie
Omdat de ouders al lang in onzekerheid zitten, krijgen zij het nu berekende bedrag zo snel mogelijk. Om de volledige tegemoetkoming te kunnen vaststellen, is meer informatie nodig. Bijvoorbeeld of zij juridische bijstand hebben gehad of te maken hebben gehad met kosten voor dwanginvordering, waarvoor ze ook worden gecompenseerd.
De berekening die de ouders nu ontvangen, is nog niet definitief. De staatssecretaris benadrukt dat het uiteindelijke compensatiebedrag alleen hoger kan uitvallen, en in geen geval minder wordt dan het nu genoemde bedrag. Begin 2020 ontvangen de getroffen ouders de definitieve compensatiebeschikking. Daar kunnen zij op dat moment nog formeel bezwaar tegen maken.
Voor ouders die naar aanleiding van de brieven van vandaag en de berekeningen die erin staan nog vragen hebben, is een apart telefoonnummer beschikbaar. Zij kunnen via dit telefoonnummer ook een afspraak maken voor een persoonlijk gesprek.
De afgelopen vrijdag ingestelde commissie van onafhankelijke deskundigen oordeelde bij een resterende groep van ruim 20 ouders dat zij geen recht hebben op compensatie. Dit kan verschillende redenen hebben, bijvoorbeeld omdat er geen kinderopvang is genoten. Zij hebben hiervoor ook een brief ontvangen.
Op korte termijn komen er ook aanbevelingen van de Adviescommissie uitvoering toeslagen voor de andere ouders in de overige CAF-zaken. Ook zij zullen op dezelfde wijze worden gecompenseerd als blijkt dat hen eenzelfde onrecht is aangedaan. Daarnaast komt de Auditdienst Rijk nog met zijn onderzoek naar de andere CAF-zaken.
Einde aan alles-of-niets-aanpak
Toeslagen gaat vanaf 1 januari 2020 anders om met ouders die de kosten van de kinderopvangtoeslag nog niet volledig hebben betaald. Hoeveel geld zij dan nog moeten betalen zal voortaan proportioneel worden vastgesteld, in plaats van de huidige alles-of-niets-aanpak.
In de Kamerbrief wordt uit een rekenvoorbeeld duidelijk dat bijvoorbeeld kan betekenen dat een schuld van 450 euro overblijft in plaats van een schuld van 9.000 euro.
Om voor alle getroffen ouders zorgvuldig en snel herstel mogelijk te maken, komt er een nieuwe projectorganisatie. Hier kan door de inzet van honderden nieuwe mensen substantieel meer capaciteit ingezet worden op de afwikkeling van zaken uit het verleden.
In de Kamerbrief geeft de staatssecretaris verder aan dat de manier waarop dossiers kinderopvangtoeslagen vorige week aan ouders zijn verstrekt, niet goed is gegaan. Deze ouders hebben vele vragen, die met hoe de dossiers zijn verstrekt nu nog niet zijn beantwoord.
Daarom worden de ouders persoonlijk benaderd en indien gewenst volgt een persoonlijk gesprek met Toeslagen om vragen te beantwoorden. Dit zal ook gebeuren bij de 150 andere dossieraanvragen. Ook leidinggevenden binnen Toeslagen zullen deelnemen aan deze gesprekken.
NOS 17.12.2019 Ouders die ten onrechte zijn aangemerkt als fraudeur in de toeslagenaffaire, krijgen vandaag van de Belastingdienst te horen hoeveel compensatie ze krijgen. Het gaat om een voorlopig, minimaal bedrag, gebaseerd op de informatie die nu beschikbaar is. Het geld staat rond 20 december op hun rekening, schrijft staatssecretaris Snel aan de Tweede Kamer.
Ruim driehonderd gedupeerden krijgen vandaag een brief. Ongeveer 90 procent krijgt een compensatie. Bij ruim tweehonderd ouders gaat het om een bedrag tot 20.000 euro, bij ruim zeventig mensen is het hoger.
In de brief biedt staatssecretaris Snel nogmaals zijn excuses aan voor de moeilijke omstandigheden waarin de ouders door de toeslagenaffaire terecht zijn gekomen. Hij zegt dat het definitieve bedrag begin 2020 duidelijk wordt.
Financiële problemen
Een commissie onder leiding van voormalig minister van Justitie Donner oordeelde vorige maand dat de Belastingdienst te streng is geweest bij het beoordelen van een groep ouders die kinderopvangtoeslag kreeg.
Als de ouders ook maar iets niet goed hadden ingevuld, door slordigheid of onwetendheid, werden zij al verdacht van fraude. Ze kregen vaak niet precies te horen waarom, maar moesten de bedragen van soms tienduizenden euro’s wel terugbetalen. Veel gezinnen kwamen in financiële problemen.
Woensdag moet Snel zich in een debat in de Tweede Kamer opnieuw verantwoorden voor de toeslagenaffaire. Het gaat dan over de zwartgelakte dossiers die een groep ouders vorige week ontving.
Telegraaf 17.12.2019 Honderden gedupeerde ouders in de kindertoeslagenaffaire krijgen dinsdag nog van de Belastingdienst te horen hoeveel compensatie ze dit jaar krijgen. Het gaat om een voorlopig bedrag, gebaseerd op de informatie die nu beschikbaar is. Dat wordt voor de kerst overgemaakt.
Ouders in een kleine driehonderd zaken krijgen uitsluitsel over het voorlopige bedrag. In ruim tweehonderd gevallen gaat het om bedragen tot 20.000 euro, bij ruim zeventig ligt het bedrag hoger. De hoogste uitkering is 66.000 euro. Begin volgend jaar volgt een definitieve beoordeling, laat staatssecretaris Menno Snel (Financiën) weten.
De voorlopige bedragen zijn gebaseerd op de adviezen van de commissie die onder leiding van oud-minister Piet-Hein Donner onderzoek deed naar de affaire. In het zogenoemde CAF-11-dossier zitten zo’n driehonderd ouders van wie de kinderopvangtoeslag in veel gevallen onterecht is stopgezet en teruggevorderd.
Voorlopig bedrag
Nog niet alle informatie is beschikbaar, daarom spreekt Snel van een voorlopig bedrag. Zo moet bijvoorbeeld nog duidelijk worden of ouders juridische kosten hebben gemaakt, of kosten voor dwanginvordering. Daarvoor moeten ze ook worden gecompenseerd.
Snel wil ouders begin volgend jaar een definitief bedrag voorstellen. Daar kunnen de gedupeerden ook nog tegen in bezwaar gaan. De staatssecretaris benadrukt dat het uiteindelijke bedrag alleen maar hoger kan uitvallen, niet lager.
’Geldbedrag kan nooit alles goedmaken’
„Een geldbedrag kan nooit alles goedmaken”, stelt Snel. „Het onrecht dat deze ouders is aangedaan en het gevoel van machteloosheid waar ze zo lang mee hebben rondlopen, kan ik helaas op geen enkele manier wegnemen. Dat besef ik ten zeerste.”
Ook met de definitieve compensaties is de kous nog niet af. Waarschijnlijk zijn er veel meer ouders gedupeerd, en daar kijkt Donner nu naar. Het eindrapport van de commissie wordt eind januari verwacht.
Opnieuw pittig debat
Snel staat woensdag opnieuw een pittig debat met de Tweede Kamer te wachten. Na het vorige debat over de toeslagenaffaire, nog geen maand geleden, kreeg de bewindsman een motie van wantrouwen aan zijn broek. Hij kon aanblijven, omdat GroenLinks en de SGP met de coalitie mee stemden.
AD 17.12.2019 Een kleine 300 gedupeerde ouders in de kindertoeslagenaffaire krijgen vandaag nog van de Belastingdienst te horen hoeveel compensatie ze dit jaar krijgen. Het gaat om een voorlopig bedrag, gebaseerd op de informatie die nu beschikbaar is.
De bedragen worden voor de kerst overgemaakt. In ruim tweehonderd gevallen gaat het om bedragen tot 20.000 euro, bij ruim zeventig ligt het bedrag hoger. De hoogste uitkering is 66.000 euro. Begin volgend jaar volgt een definitieve beoordeling, laat staatssecretaris Menno Snel van Financiën weten.
Snel en de Belastingdienst lagen de afgelopen tijd onder vuur, omdat de fiscus ouders ten onrechte als fraudeur aanmerkte en grote bedragen terugvorderde. Vele ouders kwamen daardoor in grote financiële problemen. Van hen hebben er 300 te horen gekregen dat ze nog voor de kerstdagen financieel zullen worden gecompenseerd.
Duizenden anderen verkeren nog in grote onzekerheid. Snel heeft eerder aangegeven dat toeslagen vanaf 2016 niet meer worden stopgezet zonder dat grondig onderzoek is verricht en zonder reactie van de ouders, toch blijkt dat er zeker tot juli dit jaar nog steeds onrechtmatige controles plaatsvonden.
NU 17.12.2019 De Belastingdienst is in de fout gegaan met het weglakken van stukken uit de dossiers van ouders die door de Belastingdienst ten onrechte zijn aangemerkt als fraudeur. Staatssecretaris Menno Snel (Belastingdienst) schrijft dinsdag in antwoord op Kamervragen dat in “sommige gevallen” persoonsgegevens van derden niet zijn weggelakt.
“Ik constateer dat dat proces niet goed is verlopen”, aldus Snel.
Volgens de staatssecretaris is er niet conform de privacyregels gewerkt en is er bij de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) melding gedaan van een datalek. De personen van wie de gegevens bij derden zijn terechtgekomen, worden ingelicht. Snel wijt de fout aan de “grote tijdsdruk” waaronder de fiscus de stukken uit de dossiers heeft moeten verzamelen en weglakken.
SP-Kamerlid Renske Leijten spreekt van een nieuw “pijnlijk” hoofdstuk. “De Belastingdienst stapelt fout op fout en dit is tekenend voor de werkwijze waar ouders nog steeds niet gezien worden als mensen, maar als dossiers en een nummertje.” De Tweede Kamer debatteert woensdag opnieuw met de staatssecretaris over de kinderopvangtoeslagaffaire.
Snel wil geen onafhankelijke toetsing weglakken
Het weglakken van soms wel pagina’s achter elkaar in de dossiers van de gedupeerde ouders leidde vorige week tot verontwaardiging bij de betrokken ouders en de Tweede Kamer.
De Kamer eiste opheldering over waarom er zoveel documenten zijn zwartgelakt. Ook wilde de Kamer weten of een onafhankelijke derde partij, zoals de Autoriteit Persoonsgegevens, mag onderzoeken of de stukken terecht zijn zwartgemaakt.
Snel schrijft dinsdag dat er geen onafhankelijke toetsing heeft plaatsgevonden. “Het is niet gebruikelijk dat een derde, zoals een onafhankelijke instantie buiten de Belastingdienst, meekijkt op de wijze waarop documenten worden gelakt”, aldus de D66-bewindsman. “Ik zie geen aanleiding om de Autoriteit Persoonsgegevens te verzoeken of zij een toets willen doen op de gelakte dossiers.”
Dat is tegen het zere been van Leijten. “Die onafhankelijke toetsing moet er gewoon komen en die gaat er komen. Een meerderheid van de Kamer wil dit”, aldus de SP’er. “Wat heeft de Belastingdienst te verbergen?”
Ook CDA’er Pieter Omtzigt Ook CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt laat het er niet bij zitten. Hij pleitte eerder al voor een onafhankelijke scheidsrechter die het lakbeleid kan toetsen en zal dat woensdag in het debat herhalen.
Ook wilde de Kamer weten of de negentien dossiers die vorige week naar de ouders zijn verstuurd door de staatssecretaris zijn gecontroleerd voordat deze op de post zijn gegaan. Ook dat is niet het geval. “Ik heb opdracht gegeven om de gevraagde informatie ruimhartig te verstrekken. Ik heb de dossiers daarna niet persoonlijk beoordeeld”, aldus Snel.
Hij schrijft verder dat “bij het verstrekken van de dossiers onvoldoende oog is geweest voor het beantwoorden van de vragen van ouders”. Snel vindt dat de fiscus had moeten kiezen voor een persoonlijkere benadering waar de dossiers beter hadden moeten worden toegelicht.
Gedupeerde ouders ontvangen voor de Kerst compensatie
Snel meldt ook dat een groep van de gedupeerde ouders dinsdag bericht krijgt over de toekenning van de compensatie. Het gaat om de ouders van het gastouderbureau in Eindhoven in de zogenoemde CAF11-zaak.
Het kabinet kondigde eerder al aan dat deze ouders voor de Kerst een compensatie kunnen verwachten. In totaal kunnen ruim driehonderd ouders een brief verwachten. Ruim tweehonderd ouders kunnen een bedrag tot 20.000 euro verwachten. Voor ruim zeventig ouders geldt dat zij een hoger bedrag ontvangen met als hoogste bedrag 66.000 euro. Een groep van ruim twintig ouders heeft geen recht op compensatie.
Het gaat om een voorlopige berekening waartegen in bezwaar kan worden gegaan. Begin volgend jaar volgt de definitieve compensatie.
De kinderopvangtoeslagaffaire draait om het handelen van de belastingdienst die honderden en waarschijnlijk duizenden ouders willens en wetens ten onrechte heeft aangemerkt als fraudeur. De toeslag werd vervolgens stopgezet en er werd voor jaren aan ontvangen toeslag teruggevorderd. Grote aantallen ouders kwamen hierdoor in financiële problemen.
Hoewel er al eerder signalen waren dat er fouten werden gemaakt, kwam de Belastingdienst pas na aanhoudende berichtgeving van RTL Nieuws en Trouw en Kamervragen van CDA’er Omtzigt en SP’er Leijten onlangs tot de erkenning dat de fiscus “onrechtmatig” heeft gehandeld.
NU 17.12.2019 De druk op staatssecretaris Menno Snel (Belasting) neemt toe na nieuwe blunders en onthullingen in de zaak rond de onterechte stopzetting en terugvordering van de kinderopvangtoeslag. Twee weken geleden zag de D66-bewindsman een motie van wantrouwen nog stranden, omdat de coalitie met GroenLinks en SGP deze niet steunde. Maar dinsdag laten de twee oppositiepartijen weten dat het er voor Snel “heel slecht” uitziet.
De Tweede Kamer debatteert woensdag opnieuw met Snel over de kinderopvangtoeslagaffaire. Van honderden en waarschijnlijk duizenden ouders is ten onrechte de opvangtoeslag stopgezet en teruggevorderd waardoor meerdere ouders in grote financiële en persoonlijke problemen kwamen.
De staatssecretaris kreeg twee weken geleden nog het vertrouwen van de coalitie en de oppositiepartijen GroenLinks en SGP, maar is dat vertrouwen in korte tijd kwijtgeraakt. “De Belastingdienst blijft fouten maken”, zegt GroenLinks-Kamerlid Bart Snels. “Het wordt heel moeilijk om een motie van wantrouwen niet te steunen.” Chris Stoffer (SGP): “Het vertrouwen in de staatssecretaris staat nu onder het nulpunt.”
Kamer ontstemd over zwartlakken dossiers
De twee partijen zien dat Snel opnieuw beterschap beloofde, maar nemen het de bewindsman kwalijk hoe hij is omgegaan met het versturen van de dossiers van de gedupeerde ouders. “De kern van het probleem is dat de Belastingdienst mensen fatsoenlijk moet behandelen.
Dan moet je ze fatsoenlijk uitleggen wat er de afgelopen jaren gebeurd is en waarom zij als fraudeur werden gezien”, aldus Snels van GroenLinks. “Die vraag had netjes beantwoord moeten worden, dat doe je niet door een steekkarretje met zwartgelakt multomappen bij de ouders door de deur te duwen.”
Daar is de SGP het mee eens. “Er mag best een keer een fout gemaakt worden. Iemand verdient altijd een tweede kans. maar de afgelopen week zie je dat er fout op fout op fout wordt gestapeld”, aldus Stoffer.
Hij verwijst onder meer naar de nieuwe onthulling van RTL Nieuws en Trouw waaruit blijkt de Belastingdienst nog tot juli 2019 doorging met het onrechtmatig stopzetten van de toeslagen, terwijl deze praktijk volgens Snel in 2016 zou zijn gestopt. Stoffer: “Hij krijgt in het debat een kans om met een verklaring te komen, maar het ziet er niet goed uit.”
Gedupeerde ouders op de tribune van de Tweede Kamer. (Foto: Pro Shots)
‘Ouders zijn vernederd’
Onder meer de SP en PvdA steunden de motie van wantrouwen twee weken geleden al, en zullen dat woensdag ook doen. Renske Leijten (SP): “Het vertrouwen in Snel is niet hersteld. De ouders zijn vernederd met de zwartgelakte dossiers.” De SP’er staat in nauw contact met een groep gedupeerde ouders. Bij haar meldpunt hebben zich inmiddels 1200 gedupeerden gemeld.
Na verontwaardigde reacties over het lakken van de stukken beloofde de Belastingdienst alsnog een persoonlijk gesprek, maar ook dat liep fout. “Maandag zaten ouders te wachten op een goedmaakgesprek, maar dat ging op het laatste moment niet door. Opnieuw een vernedering.”
“Geen antwoord op de vraag waarom deze ouders als fraudeur zijn bestempeld”, aldus SP-Kamerlid Renske Leijten.
Leijten weet te melden dat de fiscus inmiddels met een aantal ouders heeft gesproken, maar zij krijgt ontevreden reacties binnen. “Er komt geen antwoord op de vraag waarom de Belastingdienst deze ouders als fraudeur hebben bestempeld en waarop de fraudebestrijding is gebaseerd.”
Leijten wil best geloven in de goede bedoelingen van Snel, maar vindt dat hij keer op keer heeft laten zien dat hij in zijn eigen organisatie niet doorvraagt en niet bovenop de affaire zit.
Ook PvdA’er Lodewijk Asscher twijfelt niet aan de intenties van de bewindsman. “Ik ben er van overtuigd dat hij de problemen heel graag wil oplossen. Maar zowel de aard als de omvang van de affaire is te groot. De informatievoorziening naar de Kamer en de snelheid waarmee ouders worden geholpen zijn onvoldoende.”
Coalitiepartijen willen kijken naar oplossingen
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die met aanhoudende Kamervragen de misstanden bij de Belastingdienst boven tafel kreeg, zit nog met veel vragen. Onder meer over het lakken van de stukken en het bericht dat de fiscus tot afgelopen zomer doorging met de onrechtmatige werkwijze. Over de positie van de staatssecretaris wil hij het niet hebben. “Ik controleer het kabinet. Dat deed ik in het verleden en dat blijf ik doen. Voor nu wil ik een oplossing voor alle gedupeerde ouders.”
D66-fractievoorzitter Rob Jetten ziet dat zijn partijgenoot een “lastig debat” te wachten staat, maar gelooft wel dat Snel de juiste man is om de problemen bij de fiscus op te lossen. “Wat mij betreft gaat hij daar nog een tijdje mee door”, aldus Jetten.
ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers spreekt van een “onmogelijke taak” voor Snel om de Belastingdienst op orde te krijgen. “Natuurlijk stel ik de vraag ook of hij de juiste persoon is, maar het vertrouwen is er tot het tegendeel bewezen is”, aldus Segers. “De ontwikkelingen van de afgelopen twee weken hebben geleid tot nieuwe vragen. Aan het eind maken van het debat maken wij een afweging.”
Zeker is dat Snel opnieuw een loodzwaar debat te wachten staat waarin hij opnieuw excuses moeten maken en opnieuw beterschap moeten beloven. Dit keer lijkt hij af te stevenen op het verlies van het vertrouwen van 75 zetels in de Kamer, omdat ook Groep Van Haga de kansen op een goede afloop van het debat zeer klein inschat.
Snel zal dan zelf moeten bepalen of hij vindt dat hij nog op een geloofwaardige manier en met voldoende vertrouwen kan zorgen voor een oplossing voor de gedupeerde ouders en kan zorgen dat de werkwijze bij Belastingdienst nu echt gaat veranderen.
NOS 17.12.2019 De steun voor staatssecretaris Snel van Financiën in de Tweede Kamer lijkt steeds verder af te brokkelen. GroenLinks en SGP betwijfelen of Snel de affaire rond de kinderopvangtoeslagen kan oplossen.
Morgen debatteert de Kamer opnieuw over de kwestie. Honderden ouders zijn door de Belastingdienst ten onrechte als fraudeur aangemerkt. Omdat hun toeslagen zonder uitleg werden stopgezet en er boetes werden opgelegd, kwamen ze in grote problemen.
Begin deze maand overleefde Snel nog een motie van wantrouwen. Naast de vier coalitiepartijen bleven GroenLinks, de SGP en ex-VVD’er Van Haga de bewindsman steunen.
Grotendeels zwartgelakt
Maar recente ontwikkelingen in de zaak hebben GroenLinks en SGP aan het twijfelen gebracht. Zo kregen ouders die duidelijkheid over hun zaak wilden hun dossier opgestuurd, maar bleek dat grotendeels zwartgelakt. Snel moest toegeven dat dat niet zo had mogen gebeuren.
Bovendien blijkt nu dat de fiscus pas vanaf maart volgend jaar altijd een herinnering zal sturen als er informatie ontbreekt in een aanvraag voor een toeslag. Snel zou eerder tegen de Kamer hebben gezegd dat de Belastingdienst dat nu al doet.
“Het vertrouwen heeft een flinke deuk opgelopen”, zegt GroenLinks-leider Jesse Klaver. De SGP sluit niet uit dat ze Snel zal vragen zijn verantwoordelijkheid te nemen en af te treden. “Hij doet het gewoon niet goed”, zegt SGP-Kamerlid Chris Stoffer. “Hij is vooral reactief en pakt niet het initiatief.”
“Je ziet dat de Belastingdienst fouten blijft maken”, zegt Bart Snels van GroenLinks. “Dan komt de vraag wel aan de orde of deze staatssecretaris nog wel deel is van de oplossing of deel van het probleem.”
GroenLinks en SGP twijfelen over Snel
Als beide partijen hun steun intrekken heeft de staatssecretaris nog de steun van de kleinst mogelijke meerderheid in de Tweede Kamer. De vraag is of hij dat voldoende basis vindt om door te gaan.
Telegraaf 17.12.2019 De steun voor staatssecretaris Snel (Financiën) brokkelt steeds verder af. Volgens de SGP heeft hij een ’wonderverhaal’ nodig om zich te redden en ook GroenLinks dreigt het vertrouwen op te zeggen.
Die oppositiepartijen stemden twee weken geleden, in het emotioneel geladen debat over de toeslagaffaire, nog tegen een motie van wantrouwen van de SP. Maar ze geven aan nu anders in de wedstrijd te staan. De Kamer debatteert woensdag opnieuw met Snel, nu over de zwartgelakte dossiers die ouders afgelopen week toegestuurd kregen.Volgens SGP-Kamerlid Stoffer moet Snel met een ’wonderverhaal’ komen als hij de steun van zijn partij wil houden. „Alles wat we tot nu toe hebben gezien, is niet genoeg”, voegt Stoffer daaraan toe.
Ook GroenLinks, dat vorige week in eerste instantie ook nog tegen een spoeddebat over de zwartgelakte dossiers die ouders kregen stemde, heeft genoeg gezien. De staatssecretaris is volgens Kamerlid Snels nu ’onderdeel van het probleem’ in plaats van de oplossing geworden.
Daarmee is Snel het vertrouwen van bijna de gehele oppositie kwijt. De overige partijen steunden twee weken geleden in het emotioneel geladen debat al de motie van wantrouwen die SP’er Leijten indiende.
„Ik denk dat Snel de eer aan zichzelf moet houden”, zegt Leijten inmiddels. En binnen 50Plus valt te horen dat de kans groot is dat ’barbertje hangt’. Ze zou graag samen met SGP een motie van wantrouwen indienen. Daar heeft Stoffer nog niet over nagedacht, hij laat weten dat het voor hem weinig toevoegt of hij de motie mede ondertekent of steunt.
Het politieke lot van Snel lijkt nu in handen te liggen van oud-VVD’er Van Haga. Hij laat weten het debat af te wachten, maar zit er minder hard in dan de rest van de oppositie. „Nu weer een nieuwe staatssecretaris inwerken, dat zie ik ook niet zo zitten.”
MSN 17.12.2019 Partijen in de Tweede Kamer hebben nog weinig vertrouwen in staatssecretaris Menno Snel, een dag voor het debat over het zwartmaken van de dossiers van gedupeerden in de toeslagenaffaire.
SP-Tweede Kamerlid Renske Leijten verloor dat vertrouwen in Snel twee weken geleden al, ‘en het is echt niet beter geworden’. “Eerst die zwartgelakte dossiers. Toen het nieuws van onder meer RTL Nieuws dat de werkwijze niet is aangepast en dat ze nog steeds op deze manier invorderen en daarna een afgezegd gesprek met de ouders… Het gaat maar door. Ik denk dat hij de eer aan zichzelf moet houden.”
Ook GroenLinks-leider Jesse Klaver is duidelijk. “Het vertrouwen in Menno Snel heeft een grote deuk gekregen na afgelopen zaterdag”, zegt Klaver.
“We hebben eerder gezegd dat hij onderdeel moet zijn van de oplossing en dat is hij wat mij betreft niet meer. Wij hebben er grote twijfel bij of hij de juiste man op de juiste plek is. Het debat wordt heel spannend voor Menno Snel. We overwegen zeker de motie van wantrouwen te steunen. De definitieve afweging laten we in het debat. Het speelt, we denken erover na, maar we wachten het debat af.”
Weggelakte tekst in dossier kinderopvangtoeslag: ‘Dit is klote’
Fatima Goncalves Tavares is slachtoffer van de ontspoorde fraudejacht van de Belastingdienst. Ze mocht eindelijk haar dossier inzien, maar nu blijkt dat grote delen tekst zijn weggelakt.
Zelfs SGP
Zelfs de SGP, meestal een steunpilaar van het kabinet, is er niet meer zeker van dat Snel de juiste man op de juiste plek is. “Het vertrouwen is de afgelopen weken sterk gedaald”, zegt SGP-Kamerlid Chris Stoffer. “Hij heeft beloofd de vorige keer, vanaf morgen doen we het anders. En als ik nu de afgelopen weken zie denk ik, hij doet van alles, het zwartlakken van dossiers, bezoeken die worden afgezegd…”
“Als dat het is, en hij heeft morgen geen ander verhaal dan dit, is mijn vertrouwen echt sterk beschaamd. De afweging of hij moet opstappen, maak je aan het eind van het debat, maar als hij niet meer heeft dan dit, dan moet je je verantwoordelijkheid nemen. Die afweging kan hij natuurlijk zelf maken, maar goed, misschien heeft hij wondertjes in zijn zak. Het is bijna kerstmis dus het kan maar zo.”
Fons Lambie: ‘Alleen kerstwonder kan Snel redden’
Politiek verslaggever Fons Lambie zag de afgelopen weken opnieuw dat staatssecretaris Snel het niet onder controle heeft. “Vorige week beloofde de Belastingdienst openheid en inzicht in dossiers, maar mensen kregen zwartgelakte pagina’s toegestuurd.
Zaterdag bleek dat de Belastingdienst veel langer is doorgegaan met die omstreden, keiharde aanpak. Toeslagen werden stopgezet voordat mensen konden reageren, terwijl Snel aan de Kamer had gemeld dat het voorbij was”, zegt Lambie.
“Bij dat vorige debat werd Snel al uitgejoeld, maar hield hij wel nog de steun van regeringspartijen en ook van GroenLinks en SGP. En bij die partijen is het vertrouwen alleen maar afgenomen. GroenLinks heeft ook al aan Snel en zijn partij D66 zelf laten weten: onze steun ben je kwijt.
Dan houdt-ie alleen de regeringspartijen over. En ook bij de regeringspartijen hoor je: het is een heel moeilijk verhaal. Een kerstwonder zou ‘m nog kunnen redden, maar achter de schermen houdt men ernstig rekening met het vertrek van Menno Snel.”
Staatssecretaris Menno Snel van financiën tijdens het debat in de Tweede Kamer over het optreden van de Belastingdienst in de affaire rond kinderopvangtoeslagen. Beeld ANP
Trouw 17.12.2019 Opnieuw verdedigt staatssecretaris Menno Snel zich woensdag vanwege fouten in de toeslagenaffaire. Is de Kamer, en met name de coalitie, het zat of krijgt hij de gelegenheid om zijn werk af te maken?
De situatie van staatssecretaris Menno Snel van financiën is hachelijk. Hij moet vrezen voor zijn politieke toekomst. Voor de tweede keer in een paar weken moet hij zich woensdag in de Tweede Kamer verantwoorden voor de toeslagenaffaire.
Zwartgelakte dossiers voor ouders die ten onrechte toeslagen terug moesten betalen, wekken verontwaardiging. In een brief aan de Kamer erkent Snel de fout en hij wil die heel snel goed maken. Op die manier hoopt hij nog een keer in het debat overeind te blijven. Maar de steun in de Tweede Kamer ebt weg.
Snel overleefde twee weken geleden een Kamerdebat. Hij werd in het zadel gehouden door de coalitie en de oppositiepartijen GroenLinks en SGP. Maar die stellen hun oordeel bij. GroenLinks trekt vrijwel zeker de steun aan de staatssecretaris in. Het SGP-Kamerlid Chris Stoffer zei dinsdag: “Ik zie geen verbetering. Niet bij de Belastingdienst en niet bij de staatssecretaris. De twijfel is alleen maar toegenomen.”
Felle kritiek
Begin deze maand was de kritiek op Menno Snel al fel. Hem werd verweten de Kamer te laat en onvolledig te informeren. Hij zou ook te laat in actie zijn gekomen. Ook werden de fouten gemaakt voordat hij aantrad, dan nog is hij politiek verantwoordelijk voor de Belastingdienst.
Die liet honderden en mogelijk duizenden ouders ten onrechte tienduizenden euro’s kinderopvangtoeslag terugbetalen. Die mensen raakten daardoor in ernstige financiële problemen.
Met het wegsturen van Menno Snel zijn de gedupeerde ouders niet geholpen, oordeelde een meerderheid van de Kamer twee weken geleden. GroenLinks zei dat de problemen eerder aan het ingewikkelde toeslagensysteem zijn te wijten dan aan het optreden van de staatssecretaris.
Maar grote twijfel was er wel. Bij GroenLinks en ook bij coalitiepartijen CDA en VVD. Zaterdag publiceerden Trouw en ‘RTL Nieuws’ dat de fiscus ook de afgelopen drie jaar de wet heeft geschonden bij controles op toeslagen voor kinderopvang. Dit is in tegenspraak met wat Snel eerder meldde. Dinsdag dook nog via een klokkenluider een geheime memo op. Daaruit blijkt dat de top van de Belastingdienst al in 2013 wist dat onschuldige burgers de dupe zouden worden van controles.
De afloop van het debat woensdag is ongewis. De manier waarop Snel de affaire afhandelt stoort de Kamer opnieuw. In dossiers waar gedupeerde ouders al maanden om vroegen bleek een groot deel zwartgelakt. Volgens de Belastingdienst waren vanwege privacy alleen gegevens van andere ouders en bedrijven onleesbaar gemaakt. Bij de ouders bood het de indruk dat er opnieuw informatie werd achtergehouden.
De zware galm van het debat van twee weken geleden is nog te horen. De emoties van de getroffen ouders op de tribune van de Tweede Kamer symboliseerden de dramatiek in deze affaire. Een vader riep: “Mijn leven is naar de klote.” De staatssecretaris suggereerde ouders de Belastingtelefoon te bellen. Hoon was zijn deel, want daar kregen de ouders jarenlang nul op het rekest.
Staatssecretaris Menno Snel vecht terug. In een brief aan de Tweede Kamer toont hij zich strijdbaar. Hij erkent dat het toesturen van de dossiers op deze manier fout was. Ouders hadden persoonlijk benaderd moeten worden en dat gebeurt alsnog. Er is inmiddels ook een beter telefoonnummer waar ouders naar toe kunnen bellen, belooft hij.
En de eerste groep ouders die ten onrechte toeslagen terug moest betalen krijgt nog voor de jaarwisseling een voorschot. In een begeleidende brief schrijf Snel te beseffen dat hij ‘het onrecht dat hen is aangedaan en het gevoel van machteloosheid waarmee ze zolang hebben rondgelopen, helaas op geen enkele manier kan wegnemen’.
In het debat woensdag staat de Kamer, en vooral de coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie, voor de keus. Is de aaneenschakeling van incidenten met de toeslagen te gortig? Of wekken de plannen van Snel voldoende vertrouwen om hem de schade te laten repareren?
De beloftes van Menno Snel;
Voor het einde van het jaar heeft de eerste groep gedupeerde ouders een voorschot op de schadevergoeding op de rekening staan. Voor 200 ouders gaat het om 20.000 euro. Voor 70 ouders om hogere bedragen. Het hoogste bedrag is 66.000 euro.
• Ouders kunnen een persoonlijk gesprek krijgen met de Belastingdienst.
• Er komt een nieuwe organisatie die zaken uit het verleden die fout zijn gelopen afhandelt.
• De Belastingdienst gaat bij het uitbetalen en terugvorderen van toeslagen ‘de menselijke maat’ hanteren.
• Een commissie bekijkt nog andere groepen van naar schatting 9000 andere ouders die mogelijk ook zijn gedupeerd. Hij belooft ook bij hen zo spoedig mogelijk de schade te vergoeden.
Lees ook:
Belastingdienst negeerde de wet veel langer dan eerder gemeld
De Belastingdienst houdt zich sinds 2016 aan de wet bij controles op toeslagen voor kinderopvang, zo meldde staatssecretaris Snel de Tweede Kamer meermalen. Maar dit is niet het geval, blijkt uit interne verslagen van de fiscus.
Snel overleeft debat toeslagenaffaire met een schram
Staatssecretaris Menno Snel belooft de Kamer beter te informeren. Hij behield ondanks felle kritiek het vertrouwen van een meerderheid.
De toeslagouders hadden vrij genomen, oppas geregeld, maar dat bleek tevergeefs. De afspraak met de Belastingdienst ging niet door. ,,Een misverstand’’, aldus de fiscus.Ⓒ eigen foto
Telegraaf 16.12.2019 Ouders die met de Belastingdienst een afspraak hadden om over hun zwart gelakte toeslagendossiers te praten, hebben volgens SP-Kamerlid Leijten een nieuwe domper te verwerken gekregen. De afspraak werd afgeblazen.
Volgens Leijten hadden de ouders vrij genomen van werk en een oppas geregeld, om hun dossiers door te nemen. Maar de afspraak zou afgebeld zijn, terwijl de ouders met hun stapels multomappen klaar zaten op de bank, tweette Leijten.
De reacties op de tweet van de SP’er zijn niet van de lucht. ’Dit is toch pure minachting’, ’wat een klucht’ en ’werkelijk schofterig’, reageren verschillende twitteraars.
’Misverstand’
Volgens een woordvoerder van staatssecretaris Snel (Financiën) is er sprake van een ’misverstand’. Er was wel contact geweest met de ouders, maar daar was volgens de Belastingdienst geen afspraak voor maandag uitgerold. Dat de ouders nu teleurgesteld achterbleven, noemt de woordvoerder ’supervervelend’.
Maar volgens de drie moeders, die maandagmiddag gezamenlijk twee medewerkers van de Belastingdienst zouden treffen bij één van hen, was de afspraak voor maandagmiddag ’dubbel bevestigd’. Een uur voordat de medewerkers op de stoep zouden staan, kwam er een belletje: we komen morgen. „Als dit een misverstand is, is het wel weer heel slordig”, zegt één van de moeders, Dulce Goncalves Tavares.
Dossier opgevraagd
De ouders hadden hun dossier opgevraagd in de hoop daaruit te kunnen halen waarom de Belastingdienst hen jarenlang onterecht als fraudeur met kinderopvangtoeslag hadden gezien. Duizenden ouders moesten bedragen terugbetalen die konden oplopen tot tienduizenden euro’s of zelfs een ton. Van sommige ouders werd beslag gelegd op hun auto, of ze werden zelfs hun huis uitgezet door de fiscus.
Snel moet woensdag op het matje verschijnen in de Kamer om uit te leggen waarom hij de gelakte documenten zo naar de ouders had gestuurd. Hij zegde vrijdag al toe dat de ouders in een persoonlijk gesprek ook uitleg zouden gaan krijgen.
Teleurstelling
De moeders zijn teleurgesteld. „Je vraagt je af: gaat dit nog goed komen?”, zegt Dulce Goncalves Tavares. Ze had voor de afspraak speciaal afgelopen week extra uren gedraaid, zodat ze vandaag vrij kon zijn. Tijdens de ontmoeting met de Belastingdienst had ze gehoopt antwoorden te krijgen op de vraag waarom haar dossier voor inzage grotendeels onleesbaar was gemaakt. Sowieso wil ze op die ene vraag antwoord hebben: waarom ben ik als fraudeur aangemerkt?
Volgens Leijten was voor de afspraak sprake van optimisme: „Voor het eerst ging de Belastingdienst met die ouders in gesprek. Dan is het zó treurig dat het wéér fout gaat.”
Schuldsanering
Dulce Goncalves (39, drie kinderen) kreeg net als haar zusje Fatima (37, twee kinderen) in 2013 nadat de opvang van hun kinderen werd gesloten, het bericht dat ook zij fouten hadden gemaakt en kinderopvangtoeslag dienden terug te betalen.
Bij Dulce kwam dat neer op 125.000 euro. Ze had nog geluk dat ze de gemeente Rotterdam als werkgever had die haar in de wettelijke schuldsanering hielp. „Anders had ik het geld in één keer moeten terugbetalen.” Afgelopen oktober was ze schuldenvrij verklaard. „Hoewel de Belastingdienst dat nog steeds niet heeft geregistreerd.”
Telegraaf 16.12.2019 De eerste toeslagouders die een compensatie krijgen, mogen 5 miljoen euro verdelen. Dat bedrag moeten zij nog voor de kerst op hun rekening hebben staan.
In eerste instantie noemde staatssecretaris Snel (Financiën) in de media nog een bedrag van 7,5 miljoen euro, die de eerste ouders zouden krijgen. Maar dat blijkt een verkeerde optelsom te zijn geweest. Het ministerie van Financiën heeft nu een bedrag van 5 miljoen euro gereserveerd. „De inzet is om deze compensatie in 2019 uit te betalen”, wordt aan de Kamer gemeld.
Het gaat om de toeslagouders die in het zogenoemde CAF 11-dossier zaten. Dat was een van de vele fraudeonderzoeken die de Belastingdienst deed bij toeslagen, vooral op het gebied van kinderopvang. Dit dossier bracht de slepende affaire, waarbij ouders onterecht neer werden gezet als fraudeurs, rondom de kinderopvangtoeslag aan het rollen. Het gaat om een groep van ongeveer 300 ouders, waarvan het overgrote deel onterecht op de korrel werd genomen door de fiscus.
Een commissie onder leiding van oud-minister Donner bepaalde vorige maand dat die ouders recht hadden op een compensatie. Zij krijgen het onterecht afgepakte bedrag plus 25 procent daarvan terug. Daarnaast zijn er nog een paar aanvullende compensaties, bijvoorbeeld voor invorderings- en juridische kosten.
Waar Snel in eerste instantie zei dat het om 7,5 miljoen euro zou gaan, blijkt dat bedrag iets lager uit te vallen. Volgens een woordvoerder komt dat omdat er in eerste instantie een verkeerde berekening is gemaakt. Hij zegt dat er niet wordt getornd aan het advies van Donner en de compensatie die ouders krijgen.
De compensatieregeling moet ook gaan gelden voor de duizenden andere ouders die onterecht werden aangepakt voor de Belastingdienst. Zij krijgen hun vergoeding pas komend jaar, wanneer precies is nog niet bekend.
MSN 14.12.2019 De fiscus verstuurt nog niet altijd een aanmaning als een burger opgevraagde informatie niet verstrekt, bevestigt de dienst na berichtgeving door Trouw en RTL Nieuws. Dat moet volgens de regels wel. De Belastingdienst is pas in maart zover, laat het ministerie van Financiën weten. De rappels “moeten nog systematisch worden ingevoerd”, maar het is “volstrekt helder dat het gaat gebeuren” en er wordt aan gewerkt.
Staatssecretaris Menno Snel (Financiën) meldde de Kamer al in het voorjaar dat de fiscus inmiddels aanmaningen verstuurde. Maar dat ging volgens zijn departement over de zogeheten CAF-zaken, die onder een vergrootglas lagen omdat de Belastingdienst ontvangers van kinderopvangtoeslag buitensporig hard had aangepakt. Bij deze zaken worden al wel sinds 2016 aanmaningen verstuurd.
Snel vindt dat hij de Tweede Kamer en de Nationale Ombudsman niet ten onrechte heeft voorgespiegeld dat de Belastingdienst zich inmiddels aan de regels voor het versturen van aanmaningen zou houden. Hij bedoelde alleen de zogeheten CAF-zaken.
Trouw 14.12.2019 De Belastingdienst houdt zich sinds 2016 aan de wet bij controles op toeslagen voor kinderopvang, zo meldde staatssecretaris Snel de Tweede Kamer meermalen. Maar dit is niet het geval, blijkt uit interne verslagen van de fiscus.
Ook de afgelopen drie jaar heeft de Belastingdienst de wet geschonden bij controles op toeslagen voor kinderopvang. Dat is in directe tegenspraak met wat staatssecretaris Menno Snel van financiën eerder meldde aan de Tweede Kamer, en wat de Belastingdienst beloofde aan de Nationale Ombudsman. Die kregen te horen dat de Belastingdienst zich vanaf 2016 juist wel aan de wet zou houden.
Dit blijkt uit interne verslagen van het managementteam van de Directie Toeslagen van de Belastingdienst van de afgelopen twee jaar, waarover ‘RTL Nieuws’ en Trouw beschikken.
De Belastingdienst kwam de laatste maanden in opspraak omdat die ouders onterecht als fraudeur aanmerkte, waardoor deze in grote financiële problemen kwamen. Een eerste groep van 300 gedupeerden heeft inmiddels te horen gekregen dat ze nog voor Kerst zullen worden gecompenseerd. Duizenden, mogelijk zelfs tienduizenden ouders wachten nog altijd op duidelijkheid in hun zaak. Volgende week staat opnieuw een Kamerdebat gepland over de toeslagenaffaire.
‘Rood-gekleurde toezichtacties’
Staatssecretaris Snel heeft meermalen gezegd dat het stopzetten van toeslagen zonder grondig onderzoek en zonder reactie van de ouders sinds 2016 niet meer gebeurt. Maar uit de managementverslagen blijkt dat tot juli van dit jaar nog altijd onrechtmatige controleacties plaatsvinden, ‘voordat de burger in de gelegenheid is gesteld om te reageren’. De afdeling Toeslagen spreekt van ‘rood-gekleurde toezichtacties’, en laat pas op dat moment onderzoeken of dit vaker voorkomt.
Daarnaast heeft de Belastingdienst jarenlang nagelaten om ouders een aanmaning of herinnering te sturen als zij informatie opvraagt om de rechtmatigheid van toeslagen te controleren. Deze zogeheten rappel-brieven zijn wettelijk verplicht, maar worden al sinds 2013 niet meer verstuurd.
Het ministerie van financiën wijst Toeslagen daar in juni 2018 op, maar het duurt nog ruim een jaar voordat wordt overgegaan tot ‘gefaseerd invoeren van rappeleren’. Het is niet duidelijk of dit inmiddels structureel gebeurt.
De Belastingdienst werd in 2017 ook door de Nationale Ombudsman gewezen op de wettelijke voorschriften. In een keihard rapport over het optreden van de fiscus bij een gastouderbureau uit Eindhoven zette de Ombudsman op een rij dat de Belastingdienst pas na het uitvragen van informatie, en het versturen van een aanmaning, mag overgaan tot het opschorten of stopzetten van toeslagen.
Onjuist geïnformeerd
De hoogste baas van de Belastingdienst, directeur-generaal Jaap Uijlenbroek, stelt in 2017 in een reactie aan de Ombudsman dat de fiscus al sinds juli 2016 de wettelijke procedure volgt. Uit de managementverslagen van Toeslagen blijkt dat dit niet klopt. De Nationale Ombudsman laat weten ‘op korte termijn’ bij de Belastingdienst na te zullen vragen of inderdaad sinds 2016 conform de wet wordt gewerkt, en als dat niet zo is dat hij daarover onjuist is geïnformeerd.
Ook staatssecretaris Snel van financiën heeft herhaaldelijk aan de Tweede Kamer gemeld dat de Belastingdienst zich sinds ‘medio 2016’ aan de juiste procedures houdt. In maart van dit jaar ze hij tijdens een Kamerdebat: “De situatie die we hadden, dat toeslagen in één keer worden gestopt, kan gelukkig ook niet meer gebeuren.
Bovendien wordt er nu ook steeds een rappel gestuurd en wordt de burger ook nagebeld in die situaties.” Een woordvoerder van Snel stelt dat het de ‘standaard werkwijze’ bij fraudezaken is dat er aanmaningen worden verstuurd, maar kan niet zeggen of dat ook gebeurd is. Pas vanaf maart volgend jaar zal de fiscus in alle gevallen aanmaningen versturen.
In de managementverslagen staan nog veel meer voorbeelden waaruit blijkt dat Toeslagen niet weet of het conform de wet werkt. Hoewel staatssecretaris Snel al in oktober vorig jaar toezegde dit te zullen nagaan, blijkt dat dit in september van dit jaar nog niet is gebeurd.
Lees ook:
Ouders bij debat toeslagenaffaire: ‘Mijn leven is naar de klote!’
Staatssecretaris Menno Snel van financiën zat lange tijd in een ‘tunnelvisie’ bij de affaire rond de kinderopvangtoeslag. De Tweede Kamer wil tijdens een debat van hem weten: waarom trad hij niet eerder op?
Staatssecretaris Snel misleidt de Kamer in toeslagenaffaire
Staatssecretaris Snel van financiën weet al langer dat er sprake is van veel meer gedupeerden in de toeslagenaffaire. Documenten die dat aantonen houdt hij achter voor de Tweede Kamer.
NU 14.12.2019 De Belastingdienst ging langer door met onrechtmatige controleacties waarbij kinderopvangtoeslagen werden stopgezet dan staatssecretaris Menno Snel (Financiën) toegaf, schrijven RTL Nieuws en Trouw zaterdag op basis van interne documenten van de fiscus. De Belastingdienst stopte hier volgens Snel in 2016 mee, maar het zou ook in de afgelopen drie jaar nog zijn gebeurd.
De Belastingdienst zette bij controles toeslagen stop, nog voordat de gedupeerde ouders hierop konden reageren. Die ouders kregen vanaf 2013 geen tweede kans om alsnog juiste informatie aan te leveren. De Belastingdienst zou deze werkwijze nog steeds hanteren.
Dat zou in door RTL Nieuws en Trouw bemachtigde interne managementverslagen van de directie Toeslagen van de Belastingdienst staan. Deze documenten zijn van de afgelopen twee jaar en zouden laten zien dat er tot juli 2019 nog onrechtmatige controles plaatsvonden waar ouders niet op tijd op konden reageren.
Deze werkwijze van de Belastingdienst zou in 2016 zijn aangepast, meldde staatssecretaris Snel aan de Tweede Kamer. In maart van dit jaar zei Snel dat ouders op dat moment een herinnering kregen voordat toeslagen werden stopgezet. De Belastingdienst is verplicht deze herinneringen te sturen.
De fiscus meldde eind 2017 nog aan de Nationale ombudsman dat toeslagen weer wettelijk werden behandeld, maar die zegt tegen RTL Nieuws en Trouw dat dit dus niet blijkt te kloppen en dat er navraag zal worden gedaan over de plicht om herinneringen te sturen.
Mogelijk duizenden ouders ten onrechte aangemerkt als fraudeur
De kinderopvangtoeslag draait om het handelen van de Belastingdienst, waardoor honderden en mogelijk duizenden ouders ten onrechte zijn aangemerkt als fraudeur. Hierdoor werden toeslagen stopgezet en kregen veel ouders financiële problemen omdat zij de toeslag moesten terugbetalen.
Pas na aanhoudende berichtgeving van RTL Nieuws en Trouw en Kamervragen van Pieter Omtzigt van het CDA en Renske Leijten van de SP erkende de Belastingdienst dat er “onrechtmatig” was gehandeld. Een maand geleden werd een aanbeveling van een onderzoekscommissie om de gedupeerde ouders te compenseren aangenomen.
De onderzoekscommissie onder leiding van oud-minister Piet Hein Donner komt naar verwachting dit jaar nog met een eindrapport. Daaruit zou bijvoorbeeld moeten blijken of de fiscus etnisch profileerde. De Auditdienst Rijk doet ook onderzoek naar de affaire, onder meer naar wie van de misstanden wisten.
Een deel van de Tweede Kamer wil strafrechtelijke vervolging van de ambtenaren die onwettig handelden. Volgens staatssecretaris Snel waren er geen signalen van machtsmisbruik door ambtenaren, maar strafrechtelijke gevolgen worden niet uitgesloten.
Afgelopen week ontstond er ophef omdat gedupeerde ouders dossiers hadden ontvangen waarvan hele pagina’s zwartgelakt waren.
NOS 14.12.2019 De Belastingdienst heeft ook de afgelopen drie jaar de wet overtreden bij controles op de kinderopvangtoeslag. Dat schrijven Trouw en RTL Nieuws.
Staatssecretaris Snel heeft eerder gezegd dat de fiscus zich sinds 2016 bij de controles aan de wet houdt, maar uit interne verslagen van de Belastingdienst zou blijken dat dat niet klopt. Zo zou het ook de afgelopen drie jaar nog zijn voorgekomen dat de kinderopvangtoeslag van ouders werd stopgezet zonder dat zij de kans kregen om daarop te reageren.
De Belastingdienst en staatssecretaris Snel liggen al maanden onder vuur omdat bij duizenden ouders onterecht de kinderopvangtoeslag werd stopgezet en teruggevorderd.
Inmiddels is duidelijk dat zeker 300 gedupeerde ouders recht hebben op een een schadevergoeding. Volgende week krijgen ze per brief te horen hoeveel ze terugkrijgen. Voor Kerst moet dat bedrag zijn overgemaakt.
Woensdag wordt er weer in de Kamer gedebatteerd over de afwikkeling van de affaire.
AD 14.12.2019 De Belastingdienst heeft zich ook de afgelopen drie jaar niet aan de wet gehouden bij het controleren van toeslagen voor kinderopvang. Dat strookt niet wat staatssecretaris Menno Snel van Financiën de Tweede Kamer heeft verteld en evenmin met wat de Belastingdienst de Nationale Ombudsman beloofde. De Belastingdienst zou zich volgens hen sinds 2016 wel aan de wet houden.
Dat melden RTL Nieuws en Trouw op basis van interne verslagen van het managementteam van de Directie Toeslagen van de Belastingdienst van de afgelopen twee jaar.
Snel en de Belastingdienst lagen de afgelopen tijd onder vuur omdat de fiscus ouders ten onrechte als fraudeur aanmerkte en grote bedragen terugvorderde. Vele ouders kwamen daardoor in grote financiële problemen. Van hen hebben er 300 recent te horen gekregen dat ze nog voor de kerstdagen financieel zullen worden gecompenseerd. Duizenden anderen verkeren nog in grote onzekerheid. Volgende week is er weer een Kamerdebat over de affaire.
Snel heeft een paar keer gezegd dat toeslagen vanaf 2016 niet meer worden stopgezet zonder dat grondig onderzoek is verricht en zonder reactie van de ouders. Uit de documenten waarover RTL Nieuws en Trouw beschikken, blijkt dat er zeker tot juli dit jaar nog steeds onrechtmatige controles plaatsvinden.
Ook stuurt de Belastingdienst sinds 2013 ouders geen aanmaning of herinnering als de dienst informatie opvraagt over de rechtmatigheid van de toegekende toeslag. Dat is wettelijk wel verplicht.
MSN 14.12.2019 De Belastingdienst heeft de wet drie jaar langer geschonden bij de controles op toeslagen voor kinderopvang dan tot nu toe bekend was. Staatssecretaris Menno Snel (Financiën, D66) zei eerder dat de werkwijze in 2016 was aangepast.
Maar nu blijkt uit interne verslagen van het managementteam van de afdeling Directe Toeslagen van de Belastingdienst van de afgelopen twee jaren, die in bezit zijn van RTL Nieuws en Trouw, dat dit niet klopt.
De Belastingdienst kwam de laatste maanden in opspraak omdat ze honderden ouders onterecht als fraudeur had aangemerkt. Die moesten grote bedragen aan reeds ontvangen toeslagen terugbetalen. Sommigen van hen zijn daardoor in financiële problemen geraakt.
Ook kregen ouders vanaf 2013 geen tweede kans om alsnog de juiste informatie aan te leveren, zoals wettelijk verplicht is. Ouders behoren een aanmaning of herinnering te krijgen voordat een toeslag wordt stopgezet of opgeschort. Staatssecretaris Snel liet de Tweede Kamer en de Nationale Ombudsman eerder weten dat de Belastingdienst zich vanaf 2016 wel weer aan deze wettelijke regels zou hebben gehouden.
Uit de managementverslagen van de afdeling Directe Toeslagen blijkt volgens Trouw en RTL Nieuws nu dat in ieder geval tot juli van dit jaar nog altijd onrechtmatige controleacties plaatsvonden „voordat de burger in de gelegenheid was gesteld om te reageren”. Pas in september zou zijn besloten een begin te maken met de invoering van de veranderingen.
Snel wacht woensdag 18.12.2019 opnieuw een zwaar spoeddebat !!!
Kamerleden reageerden tegenover RTL Nieuws getergd op de nieuwe onthullingen. Pieter Omtzigt (CDA) noemt het „verontrustend” indien het klopt dat er niet de waarheid is verteld. Renske Leijten van de SP zei: „Steeds opnieuw komen er nieuwe feiten boven tafel, waarbij de vraag is of de staatssecretaris zelf wist hoe het zit.” Wat Henk Nijboer van PvdA betreft is „de maat overvol”.
Snel wacht woensdag opnieuw een zwaar spoeddebat over de nasleep van de toeslagenaffaire en zijn afhandeling ervan. Een eerste groep van driehonderd gedupeerden heeft inmiddels te horen gekregen dat zij nog voor Kerst zal worden gecompenseerd. Duizenden, mogelijk zelfs tienduizenden ouders wachten echter nog altijd op duidelijkheid in hun zaak.
NOS 13.12.2019 De ouders die deze week een dossier over hun kinderopvangtoeslag kregen met zwartgelakte pagina’s krijgen meer uitleg over hun zaak. Dat heeft staatssecretaris Snel gezegd na afloop van de wekelijkse ministerraad.
“We hebben telefoontjes gepleegd met de ouders, en gezegd dat wij graag bij ze langskomen”, zei Snel. Hij voegde toe dat de ouders recht hebben op meer informatie. “We gaan uitleggen waarom zij als potentiële fraudeur zijn aangemerkt.”
Volgens de staatssecretaris zaten er goede bedoelingen achter het vrijgeven van de dossiers, namelijk om de ouders zo snel mogelijk op de hoogte te brengen. Maar daarbij zijn wel fouten gemaakt, geeft hij toe. “De presentatie ziet er slecht uit en in sommige dossiers is er te weinig weggehaald.” Dat gaat bijvoorbeeld om gegevens van andere ouders.
Lakbeleid
Volgende week debatteert de Tweede Kamer met Snel over wat hij “het lakbeleid” noemt. Hij begrijpt dat Kamerleden er vragen over hebben. Hij vindt zelf ook dat er meer oog moet zijn voor “de menselijke maat” en dat het niet de bedoeling is dat mensen zich door de overheid beledigd in plaats van geholpen voelen.
Ambtelijke notities, krantenartikelen en veel weggelakt in dossiers
Er zijn nog 150 ouders die hun dossier hebben opgevraagd. Bij hen zal het beter gaan, belooft Snel. Hij zegt ook toe dat de ongeveer 300 ouders die recht hebben op compensatie volgende week een persoonlijke brief van hem krijgen. “En voor de kerst hebben zij het geld op hun rekening.”
Een klein deel van deze ouders krijgt geen compensatie. Bij deze mensen heeft de Belastingdienst “ernstige onregelmatigheden” in hun aanvraag gevonden, zoals een niet bestaand kind dat zogenaamd opvang heeft gehad. Een commissie van onafhankelijke deskundigen controleert deze gevallen nog.
Telegraaf 13.12.2019 Gedupeerden die deze week zwartgelakte dossiers kregen van de Belastingdienst, krijgen als ze dat op prijs stellen iemand op bezoek die daarover uitleg geeft.
Het gaat dan om ouders die wilden weten waarom zij van fraude werden verdacht, maar waarvan de dossiers grotendeels onleesbaar waren gemaakt toen zij om inzage vroegen. „Dat hebben we niet goed gedaan, het had er anders uit moeten zien”, zegt staatssecretaris Snel (Financiën).
De staatssecretaris staat voor weer een moeilijk debat. Met dit voorstel lijkt hij de vlucht naar voren te nemen. Gedupeerden worden vrijdag of zaterdag gebeld en als zij daar prijs op stellen komt er ook iemand bij hen langs, aldus Snel. Het is de bedoeling dat zij dan antwoord krijgen op hun vragen. „Daar hebben die ouders recht op”, meent de D66-bewindsman.
Snel geeft toe dat hij het eindresultaat ook zelf beter in de gaten had moeten houden. „Maar ik ga natuurlijk niet zelf lakken, het zou slecht zijn als politici dat zouden doen.”
De manier waarop het nu is gedaan, met zwartgelakte pagina’s, is ’natuurlijk gewoon slecht’. Maar volgens Snel was het de bedoeling zo snel mogelijk informatie te verstrekken.
AD 13.12.2019 Alle ouders die van de Belastingdienst een zwartgelakt dossier toegestuurd kregen, krijgen ‘op zeer korte termijn’ persoonlijk bezoek van een medewerker van de dienst. Die gaat uitleggen wat er in hun dossier staat.
Dat zei staatssecretaris Menno Snel van Financiën na afloop van de ministerraad. ,,Bij deze 150 mensen gaan we langs. Ze krijgen vandaag of morgen nog een telefoontje met de vraag of ze daar prijs op stellen.” De D66-bewindsman zei dat het hem een goed idee lijkt als ook managers van de Belastingdienst zo’n huisbezoek afleggen.
De ouders krijgen daarbij volgens Snel waarschijnlijk niet te zien wat er precies onder de zwartgemaakte tekst staat. ,,Dat is ingewikkeld, maar ze gaan wel toelichten wat er staat.”
Snel kwam deze week wederom onder vuur te liggen in de toeslagenaffaire. Ouders, die door de Belastingdienst werden aangemerkt als verdacht van fraude, vroegen hun persoonlijke dossier op. Daarin hoopten zij te lezen waarom zij van fraude werden beticht. Grote delen van de documenten in die mappen bleken echter met een zwarte stift onleesbaar te zijn gemaakt, tot woede van de gedupeerde ouders.
Volgens Snel werden de passages en pagina’s ‘gelakt’ omdat er persoonsgegevens, vertrouwelijke informatie over derden en namen van medewerkers van de dienst Toeslagen in stonden. Snel noemde de ophef die daarover ontstond ‘begrijpelijk’. Later bleek dat er in de tekst die wel leesbaar was ook persoonsgegevens van derden te zien waren. Een verontwaardigde Tweede Kamer gaat woensdagmiddag met Snel in debat over de kwestie.
Bij het debat van vorige week over de toeslagenaffaire, waardoor honderden ouders in de financiële problemen kwamen omdat zij ten onrechte kinderopvangtoeslagen moesten terugbetalen, overleefde Snel een motie van wantrouwen. De 300 gedupeerden van een van de toeslagenzaken, het zogeheten CAF-11, krijgen nog voor de kerst een vergoeding.
RTL 13.12.2019 De Belastingdienst gaat langs bij gedupeerden in de toeslagenaffaire die nog vragen hebben over hun zwartgemaakte dossiers. Dat zei staatssecretaris Menno Snel vandaag. Het gaat dan om ouders die wilden weten waarom zij van fraude werden verdacht, maar waarvan de dossiers grotendeels onleesbaar waren gemaakt toen zij om inzage vroegen.
Zij worden vrijdag of zaterdag gebeld en als zij daar prijs op stellen komt er ook iemand bij hen langs, aldus Snel. Het is de bedoeling dat zij dan antwoord krijgen op hun vragen. “Daar hebben die ouders recht op”, meent de bewindsman.
De manier waarop het nu is gedaan, met zwartgelakte pagina’s, is “natuurlijk gewoon slecht”. Maar volgens Snel was het de bedoeling zo snel mogelijk informatie te verstrekken.
Telegraaf 13.12.2019 Staatssecretaris Menno Snel (Financiën) gaat ervan uit dat hij het Kamerdebat over de grotendeels zwartgelakte dossiers in de toeslagenaffaire volgende week zal overleven. Hij wil „een bijdrage leveren aan het vinden van een oplossing” voor de gedupeerde ouders. Zolang hij daartoe mogelijkheden ziet wil hij „vol gas verder”, zei hij vrijdag.
De Belastingdienst beschuldigde de afgelopen jaren honderden, mogelijk duizenden ouders ten onrechte van fraude met de kinderopvangtoeslag. Inmiddels heeft Snel de fouten erkend. Om de ouders nadere opheldering te verschaffen, stuurde de Belastingdienst hun deze week een dossier over hun zaak. Veel informatie bleek echter onleesbaar te zijn gemaakt.
Getroffen ouders op de publieke tribune tijdens het debat met Staatssecretaris Menno Snel over het optreden van de Belastingdienst in de affaire rond kinderopvangtoeslagen. Ⓒ ANP
De Kamer is hier boos over en houdt volgende week woensdag een debat met Snel. Vorige week kreeg de staatssecretaris ook al stevige verwijten in een debat over de toeslagenaffaire, ook van coalitiefracties. Een motie van wantrouwen van de oppositie werd echter verworpen.
MSN 13.12.2019 Staatssecretaris Menno Snel (Financiën) gaat ervan uit dat hij het Kamerdebat over de grotendeels zwartgelakte dossiers in de toeslagenaffaire volgende week zal overleven. Hij wil „een bijdrage leveren aan het vinden van een oplossing” voor de gedupeerde ouders. Zolang hij daartoe mogelijkheden ziet wil hij „vol gas verder”, zei hij vrijdag.
De Belastingdienst beschuldigde de afgelopen jaren honderden, mogelijk duizenden ouders ten onrechte van fraude met de kinderopvangtoeslag. Inmiddels heeft Snel de fouten erkend. Om de ouders nadere opheldering te verschaffen, stuurde de Belastingdienst hun deze week een dossier over hun zaak. Veel informatie bleek echter onleesbaar te zijn gemaakt.
De Kamer is hier boos over en houdt volgende week een debat met Snel. Vorige week kreeg de staatssecretaris ook al stevige verwijten in een debat over de toeslagenaffaire, ook van coalitiefracties. Een motie van wantrouwen van de oppositie werd echter verworpen.
NOS 12.12.2019 De 300 gedupeerde ouders in de kinderopvangtoeslagzaak die recht hebben op een schadevergoeding krijgen volgende week per brief te horen hoeveel ze van de Belastingdienst krijgen. Dat bedrag moet voor Kerstmis overgemaakt zijn. Dat zegt staatssecretaris Snel van Financiën tegen de NOS.
Snel beloofde vorige week in de Tweede Kamer al dat de ouders die ten onrechte als fraudeurs zijn behandeld, worden gecompenseerd. Dit deed hij na de conclusie van een commissie onder leiding van voormalig minister van Justitie Donner dat de Belastingdienst te streng was bij het beoordelen van een groep ouders in het zogenoemde ‘CAF 11 dossier’.
Zwartgelakte dossiers
Afgelopen week was de Tweede Kamer ontstemd over een andere groep gedupeerden, die zwartgelakte dossiers kregen van de Belastingdienst. Zij hoopten te kunnen lezen waarom zij als fraudeur werden bestempeld, maar bladerend door de zwart gemaakte pagina’s kregen zij daar geen antwoord op. De volledige Tweede Kamer wil hierover een debat met staatssecretaris Snel.
Door de terugvorderingen van de Belastingdienst van duizenden tot tienduizenden euro’s kwamen veel gezinnen in financiële problemen. Er zijn zelfs gezinnen die 50.000 tot 100.000 euro schuld hebben.
“Het is voor de staatssecretaris politiek van levensbelang dat het volgende week goed gaat met deze eerste betalingen”, zegt politiek commentator Ron Fresen. “Veel partijen geloven na het debacle met de zwartgelakte dossiers namelijk niet meer dat hij de problemen goed kan oplossen. Zijn positie is echt in gevaar nu.”
Rekenvoorbeeld compensatie:
Een ouder had recht op 12.000 euro kinderopvangtoeslag over 2014, 2013 en 2012. Deze werd in juli 2014 stopgezet na beschuldiging van fraude. Ook over 2012 en 2013 moest de toeslag door de ouders worden terugbetaald. De schuld die is ontstaan is 6000 + 12.000 + 12.000 = 30.000 euro. Dit moeten de ouders per saldo terugkrijgen, ook als zij de schuld al deels hadden terugbetaald.
De immateriële schadevergoeding is 25 procent van 30.000 euro = 7500 euro. Daarnaast is er 500 euro voor elk halfjaar dat de ouders last hebben gehad van de fout en nog niet zijn terugbetaald. Dat is na 5,5 jaar 5500 euro. Ook de juridische kosten worden vergoed.
NU 12.12.2019 De Tweede Kamer wil toch met staatssecretaris Menno Snel (Belastingdienst) debatteren over de zwartgelakte stukken in de dossiers die gedupeerde ouders in de kinderopvangtoeslagaffaire hebben ontvangen.
De coalitiepartijen en GroenLinks, die woensdag nog niets zagen in een debat op korte termijn, steunden de oproep van SP-Kamerlid Renske Leijten donderdag alsnog.
Dinsdagavond verschenen op sociale media beelden van zwartgelakte pagina’s uit dossiers die ouders van de fiscus hebben ontvangen.
De ouders eisten inzicht in hun dossier, omdat zij willen weten waarom ze jarenlang door de Belastingdienst zijn aangemerkt als fraudeur en wat de reden voor de stopzetting en terugvordering van de kinderopvangtoeslag is geweest.
Man verlaat Tweede Kamer in tranen: ‘Mijn leven is naar de klote’
‘Schandalig hoe Belastingdienst met ouders omgaat’
Dat deze ouders stukken die deels zwart zijn gelakt kregen, leidde tot verontwaardigde reacties op sociale media en in de Tweede Kamer. “Schandalig hoe de Belastingdienst met deze mensen omgaat”, aldus Leijten.
Staatssecretaris Snel schreef in een brief aan de Kamer dat er “begrijpelijke ophef” is ontstaan, maar wijst erop dat de bladzijdes onder meer vanwege de privacy van andere betrokkenen onleesbaar zijn gemaakt.
Coalitiepartijen VVD, CDA, D66, ChristenUnie en oppositiepartij GroenLinks hadden woensdag nog aanvullende vragen, maar vonden een debat nog niet nodig. Donderdag willen de partijen wel een debat op korte termijn.
Opnieuw een zwaar debat in korte tijd
Voor Snel betekent het dat hij voor de tweede keer in een maand tijd op het matje wordt geroepen. Vorige week stond hij in een emotioneel debat ook al tegenover de Kamer om uitleg te geven over het debacle. Meerdere gedupeerde ouders zaten met tranen in de ogen op de publieke tribune.
De affaire draait om het handelen van de fiscus die honderden en waarschijnlijk duizenden ouders willens en wetens ten onrechte heeft aangemerkt als fraudeur. De toeslag werd vervolgens stopgezet en er werd voor jaren aan ontvangen toeslag teruggevorderd. Grote aantallen ouders kwamen hierdoor in financiële problemen.
Hoewel er al eerder signalen waren dat er fouten werden gemaakt, kwam de Belastingdienst pas na aanhoudende berichtgeving van RTL Nieuws en Trouw en Kamervragen van CDA’er Pieter Omtzigt en SP’er Leijten onlangs tot de erkenning dat de fiscus “onrechtmatig” heeft gehandeld.
De commissie-Donner concludeerde een maand geleden dat de Belastingdienst “institutioneel vooringenomen” handelde. Het kabinet nam de aanbeveling van de commissie om de gedupeerde ouders te compenseren ter harte.
Strafrechtelijke vervolging niet uitgesloten
Er lopen momenteel nog meer onderzoeken naar de kinderopvangtoeslagaffaire. Verwacht wordt dat de commissie-Donner dit jaar nog met een eindrapport komt. Daarvoor wordt onder meer bekeken of de fiscus etnisch heeft geprofileerd. Ook de Auditdienst Rijk (ADR) doet onderzoek, onder meer naar wie precies wanneer op de hoogte was van de misstanden.
Een deel van Kamer wil dat ambtenaren die de fout in zijn gegaan strafrechtelijk vervolgd worden. Staatssecretaris Snel zei eerder dat hij geen signalen heeft ontvangen dat zijn ambtenaren zich schuldig hebben gemaakt aan machtsmisbruik, maar sluit strafrechtelijke stappen niet uit. “Als er sprake is van een ambtsmisdrijf, dan zullen we ambtenaren daar niet mee laten wegkomen”, zei de staatssecretaris vorige week.
Telegraaf 12.12.2019 Er komt toch een debat met staatssecretaris Snel (Financiën) voor de kerst. Coalitie en GroenLinks willen volgende week toch wel met hem praten over de zwartgelakte dossiers die gedupeerde toeslagouders deze week kregen.
SP’er Leijten vroeg woensdag al een spoeddebat voor de volgende dag aan, maar daar wilden de coalitie en GroenLinks niet aan. Op een verzoek voor een debat komende week, kwam vanuit de coalitie ook geen reactie. Maar nadat zij een aantal dossiers van de ouders hebben ingezien, draaien coalitie en GroenLinks alsnog.
VVD wil, nadat de staatssecretaris vragen over de lakdossiers heeft beantwoord. Het CDA wil dat ook, om te voorkomen dat ook na de kerst nog zulke dossiers worden gestuurd. Ook D66, de partij van Snel, ChristenUnie en GroenLinks steunen nu de debatoproep, net als de rest van de Kamer.
NOS 12.12.2019 De Tweede Kamer neemt geen genoegen met de dossiers vol zwartgelakte pagina’s van de Belastingdienst over de kinderopvangtoeslag. SP-Kamerlid Leijten wil daar nog volgende week een debat over met staatssecretaris Snel. Haar verzoek wordt door alle fracties gesteund.
De dossiers gaan over ouders die beschuldigd zijn van fraude en tienduizenden euro’s moesten terugbetalen. Enkele gedupeerde ouders lieten gisteren hun dossier zien aan de media omdat zij het niet konden geloven.
Zij hoopten te kunnen lezen waarom zij als fraudeur werden gezien, maar bladerend door de zwart gemaakte pagina’s kregen zij daar geen antwoord op.
Vandaag konden de Kamerleden met eigen ogen enkele van deze dossiers zien. SP-Kamerlid Leijten had met toestemming van de betrokken ouders de multomappen ter inzage in het Kamergebouw neergelegd. Daar werd soms met stijgende verbazing in gebladerd.
Wat is er wel leesbaar?
Bijvoorbeeld de beschuldiging aan het adres van een kinderopvangbedrijf dat het misbruik maakt van Digid’s van ouders. En de persoonlijke informatie over de ouders zelf. Ook zijn memo’s van ambtenaren leesbaar waarin grapjes worden gemaakt. Kinderopvang ’t Voortvarend Scheepje wordt bijvoorbeeld “wrakhout” genoemd. Ook wordt geschreven dat een ouder “helaas” toch recht heeft op kinderopvangtoeslag.
1/3 NOS
2/3 NOS
3/3 NOS
CDA-Kamerlid Omtzigt wil weten waarom de ouders geen inzage krijgen in de fraudebeschuldiging tegen hun kinderopvang. Want juist daarom werden zij ook gezien als fraudeurs. Omtzigt vindt het ongepast dat het ministerie gisteren de verontwaardigde reacties afdeed als “ophef”. Hij vindt dat woord niet passen bij de situatie.
De Kamer wil mogelijk ook nog vragen om onafhankelijk advies over het wel of niet terecht onleesbaar maken van bepaalde pagina’s. Dat zou bijvoorbeeld de Autoriteit Persoonsgegevens kunnen doen. Dit omdat er nog honderden tot duizenden van dit soort dossiers door ouders zijn of worden opgevraagd.
Snel moet alle Kamervragen voor maandag beantwoorden.
De vragen die het CDA vandaag stelt over het zwartlakken van dossiers bij de kinderopvangtoeslag (1) pic.twitter.com/Oeq4ZPveGt
AD 12.12.2019 Staatssecretaris Menno Snel van Financiën krijgt het in de laatste week voor de kerst toch nog zwaar. Hij moet alsnog in de Kamer uitleg komen geven over de zwartgelakte dossiers die slachtoffers van de toeslagenaffaire toegestuurd hebben gekregen door de Belastingdienst.
Gisteren was er nog geen meerderheid voor een debat over de kwestie, die tot grote verontwaardiging in de Kamer leidde. De regeringspartijen wilden echter toen eerst een onderzoek afwachten of de Belastingdienst terecht zoveel passages zwart had gemaakt. Ook oppositiepartij GroenLinks steunde die lijn, waardoor het debat op zijn vroegst na het kerstreces plaats zou vinden. Dan zou de Kamer sowieso al spreken over twee rapporten over de toeslagenaffaire die Snel heeft besteld.
Vanmiddag bleek echter dat de regeringspartijen zich hebben bedacht, nu slachtoffers volgens SP-Kamerlid Renske Leijten niet alleen zwartgelakte pagina’s hebben gekregen, maar ook persoonsbewijzen van mensen die zij helemaal niet kennen. CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt, die gisteren nog afwezig was, stemde er daarop mee in om alsnog volgende week een debat te houden. Volgens moeten er nog ‘heel veel dossiers’ verstuurd worden, en is het daarom goed om nu al te kijken of er iets mis is gegaan en of het ook anders zou kunnen.
Ook de andere coalitiepartijen plus GroenLinks steunden nu het SP-verzoek om nog volgende week een debat te houden. Snel zal voorafgaand eerst schriftelijk vragen moeten beantwoorden. Die moeten uiterlijk maandag binnen zijn. Omtzigt deed een klemmend beroep op Kamervoorzitter Khadija Arib om het debat niet als laatste debat voor het reces in te plannen.
MSN 12.12.2019 Er komt toch een debat met staatssecretaris Snel (Financiën) voor de kerst. Coalitie en GroenLinks willen volgende week toch wel met hem praten over de zwartgelakte dossiers die gedupeerde toeslagouders deze week kregen.
SP’er Leijten vroeg woensdag al een spoeddebat voor de volgende dag aan, maar daar wilden de coalitie en GroenLinks niet aan. Op een verzoek voor een debat komende week, kwam vanuit de coalitie ook geen reactie. Maar nadat zij een aantal dossiers van de ouders hebben ingezien, draaien coalitie en GroenLinks alsnog.
VVD wil, nadat de staatssecretaris vragen over de lakdossiers heeft beantwoord. Het CDA wil dat ook, om te voorkomen dat ook na de kerst nog zulke dossiers worden gestuurd. Ook D66, de partij van Snel, ChristenUnie en GroenLinks steunen nu de debatoproep, net als de rest van de Kamer.
NOS 11.12.2019 Gedupeerde ouders van de kinderopvangtoeslagaffaire dachten dat ze na talloze brieven, telefoontjes en een debat in de Tweede Kamer eindelijk gehoord werden door de Belastingdienst. Er was beloofd dat ze inzicht in hun dossiers zouden krijgen, maar bij ontvangst blijkt dat veel informatie die ze zoeken zwartgelakt is.
“Bij mij is alles weggekrast”, zegt Nazmiyue Karaduman. “Ik weet nog steeds niet wat ik volgens de Belastingdienst fout heb gedaan.”
Karaduman bladerde met ons door de dossiers om te laten zien wat er allemaal (niet) in staat:
Ambtelijke notities, krantenartikelen en veel weggelakt in dossiers
Karaduman werd net als honderden andere ontvangers van kinderopvangtoeslag ten onrechte aangewezen als fraudeur. Veel mensen raakten in financiële problemen, met soms grote gevolgen. Sommigen verloren hun huis of baan, of hun partner door de aanhoudende stress en onzekerheid. Ze hebben vaak nog altijd geen idee waarom ze zijn beschuldigd.
Vorige maand beloofde de Belastingdienst na een demonstratie dat iedereen die zich meldde inzicht zou krijgen in hun dossier. Gisteren kregen de eerste ouders die informatie toegestuurd, of althans: een deel daarvan.
‘Dit kan toch niet?’
In de drie multomappen die Karaduman gisteren ontving zijn wel gegevens terug te lezen, maar daar heeft ze naar eigen zeggen niets aan. Een groot deel gaat over kinderopvang ’t Voortvarend Scheepje in Rotterdam, waar ze haar kinderen heen bracht als ze ging werken. Alles wat in het dossier staat en over haar gaat wist ze al, want dat komt uit haar eigen correspondentie met de Belastingdienst.
“Ik weet niet wat ik hier mee kan”, zegt ze. “Het is allemaal zo vaag. Veel is zwart gemaakt en op andere plaatsen zie ik namen staan die ik juist niet zou moeten lezen. Ik zie de ouderbijdrage van een andere vrouw staan en haar naam staat er gewoon bij. Dat kan toch niet?”
Volgens André Karels, de woordvoerder van staatssecretaris Menno Snel van Financiën, zijn alle gegevens die in de dossiers zijn weggelakt van anderen. “Gelakt is bijvoorbeeld informatie van de opvangorganisatie en namen, bsn-nummers en adressen van andere ouders”, twitterde hij vanmorgen.
“Ik denk dat mijn DigiD is misbruikt door de kinderopvang, maar dat weet ik nog steeds niet zeker, aldus Dulce Goncalves Tavares.
“Dat zegt hij misschien wel, maar mijn bsn-nummer is óók weggelakt”, zegt Dulce Goncalves Tavares. Ze kreeg gisteravond, net als Karaduman, drie mappen thuisgestuurd. In de eerste twee was vrijwel alles weggelakt; in de derde map stond een beetje informatie over haar situatie.
“Ik dacht dat ik bepaalde dingen terug zou zien. Dat ik de fout eruit kon halen die bij de Belastingdienst of bij mij of door de bso gemaakt is. Maar ik kon niets terugvinden.”
In totaal zou ze volgens de fiscus voor 125.000 euro gefraudeerd hebben. “Maar ik zou niet weten hoe. Het geld ging rechtstreeks naar de kinderopvang. Ik denk dat mijn DigiD is misbruikt door de kinderopvang, maar dat weet ik nog steeds niet zeker.”
Snel ‘begrijpt ophef’
De “paginalange zwartgelakte stukken geven een vertekend beeld”, schrijft staatssecretaris Snel vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. Snel zegt nu dat het gaat om een rapport over een belastingcontrole bij een kinderopvanginstelling, met daarin onder meer informatie over omzet- en loongegevens “waarbij slechts één regel over de betreffende burger gaat”.
Drie jaar lang heeft Goncalves Tavares in de schuldsanering gezeten. Deze maand kan ze voor het eerst weer zelf over haar loon beschikken. “Ik wil verder. Het zorgt namelijk jarenlang voor stress. Ik heb een goede baan en wil mijn drie kinderen geven wat ze verdienen, maar dat kon steeds niet.”
Beide vrouwen weten niet hoe het nu verder moet. “Ik ga nu doen wat Renske zegt”, zegt Karaduman verwijzend naar SP-Kamerlid Renske Leijten. Zij heeft zich samen met Pieter Omtzigt van het CDA jarenlang sterk gemaakt voor de gedupeerde groep ouders.
Leijten vraagt vandaag een debat aan over de kwestie in de Kamer. “Als zij zegt: ‘neem een advocaat in de arm’, dan doe ik dat. Maar ik wacht nu eerst maar weer af wat er verder gaat gebeuren.”
AD 11.12.2019 Staatssecretaris Menno Snel van Financiën hoeft voorlopig niet in de Kamer te verschijnen om uitleg te geven over de zwartgelakte dossiers die gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire hebben gekregen. Regeringspartijen VVD, CDA, D66, en ChristenUnie blokkeerden vanmiddag het verzoek om nog voor de kerst een debat te houden. Ook GroenLinks wil wachten.
Slachtoffers van de affaire ontvingen deze week dikke dossiers waarin hele pagina’s bleken te zijn zwartgelakt. Op Twitter barstte daarop een golf van verontwaardiging los. Snel schreef de Kamer eerder vandaag die ophef heel erg ‘begrijpelijk’ te vinden, maar volgens de staatssecretaris hebben zijn ambtenaren slechts gegevens onleesbaar gemaakt die binnen de geheimhoudingsplicht van de Belastingdienst vallen. Het gaat daarbij onder meer om persoonsgegevens.
SP-Kamerlid Renske Leijten spreekt echter van een ‘slag in het gezicht’ van de slachtoffers en riep haar collega’s in de Kamer op om Snel morgen of anders volgende week op het matje te roepen. Daarvoor kreeg zij echter onvoldoende steun.
CDA-Kamerlid Evert-Jan Slootweg, die de afwezige Pieter Omtzigt verving, zei Snel eerst te willen vragen om een ‘onafhankelijke derde’ partij mee te laten kijken of de zwarte stift gehanteerd mag worden zoals nu is gebeurd. De Nationale Ombudsman of de Autoriteit Persoonsgegevens zou daarvoor in stelling gebracht moeten worden. Die suggestie werd overgenomen door de coalitiepartners en GroenLinks.
Kerstreces
Volgens D66-Kamerlid Steven van Weyenberg – een partijgenoot van de staatssecretaris – zou het goed zijn om ‘snel na het kerstreces’ het debat met Snel aan te gaan. Dan zijn ook de nog te verschijnen rapporten binnen van de Auditdienst Rijk en de commissie-Donner. Een meerderheid stemde met die conclusie in. Hierdoor hoeft Snel pas na het kerstreces over de kwestie in debat.
Als de staatssecretaris zelf zegt dat de ophef ‘begrijpelijk’ is dan had hij die moeten voorkomen, aldus Chris Stoffer, SGP.
Oppositieleden reageerden onthutst door de afwachtende houding van de coalitiepartijen en GroenLinks. Zij willen dat Snel zo snel mogelijk tekst en uitleg verschaft. ,,De moed zakt je in de schoenen. Hoe krijgt de staatssecretaris dit voor elkaar?’’, verzuchtte PvdA-Kamerlid Henk Nijboer. ,,Als de staatssecretaris zelf zegt dat de ophef ‘begrijpelijk’ is dan had hij die moeten voorkomen’’, sneerde SGP’er Chris Stoffer.
GroenLinks
Ook GroenLinks-Kamerlid Bart Snels zei ‘met verbijstering te hebben gekeken’ en nog ‘behoefte aan aanvullende vragen’ te hebben. Hij wil Snel echter de tijd geven om die te beantwoorden, tot grote irritatie van Leijten, die al eerder haar ergernis over de opstelling van GroenLinks in het toeslagendossier uitte.
De partij van Jesse Klaver meent dat de problemen voor een belangrijk deel zijn veroorzaakt doordat de politiek zelf opsporing van fraude tot topprioriteit heeft gemaakt. Leijten stelt echter dat de Tweede Kamer nooit heeft gevraagd de wet te overtreden door de kinderopvangtoeslag helemaal stop te zetten wanneer bij de aanvraag een fout is gemaakt. De rechter bestempelde die daad van de fiscus, die ertoe leidde dat gezinnen geen toeslag meer kregen en duizenden euro’s terug moesten betalen, eerder als onrechtmatig.
„Ik ga ervan uit dat deze mensen een compleet dossier krijgen”, zegt staatssecretaris Menno Snel (Financiën). Ⓒ ANP
Telegraaf 11.12.2019 De zwartgelakte dossiers die deze week naar toeslagouders werden gestuurd, waren niet vooraf door staatssecretaris Snel (Financiën) ingezien. Hij wilde niet de indruk wekken zich met het lakken te bemoeien.
Snel reageerde woensdag op de ontstane ophef over de onleesbaar gemaakte dossiers die gedupeerde ouders van de Belastingdienst hadden gekregen. Zij waren jarenlang hardhandig opgejaagd door de fiscus, onterecht als fraudeurs neergezet en hun levens werden in sommige gevallen verwoest doordat ze tienduizenden euro’s moesten terugbetalen.
De ouders hoopten met de dossiers eindelijk inzicht te krijgen waarom ze zo ongenadig hard werden aangepakt, zonder iets fout te hebben gedaan. Maar tot hun grote frustratie was veel informatie zwartgelakt.
„Een lelijk beeld”, vond Snel zelf ook van het filmpje dat dinsdagavond op Twitter rondging van een ouder die door pagina na pagina gelakte info aan het bladeren was. „Wij zijn met de beste bedoelingen bezig eindelijk die ouders de dossiers te geven waarop ze recht hebben. En dan zie je dat er toch een beeld ontstaat dat wij die informatie niet geven. Dat vond ik jammer, omdat de bedoeling wel degelijk was om deze ouders maximaal van informatie te voorzien, waar ze ook gewoon recht op hebben.”
Bemoeide u zich hier zelf mee? Keek u zelf de dossiers nog even na voor ze naar de ouders gaan?
„In dit geval was ik de afgelopen dagen in de Eerste Kamer met het Belastingplan bezig. Ik heb zelf ook geen invloed op het lakproces. Dat moet juridisch onafhankelijk van een politicus die aanwijzingen kan geven. Ik heb vanochtend wel meteen gekeken hoe die dossiers eruitzien, en we hebben van een individueel geval een kopie gekregen. Tegelijkertijd moet ik ook oppassen dat ik me als bestuurder niet op individuele zaken ga richten. Maar ik moet wel een beetje kijken hoe dat voelt.”
Maar dat heeft u pas woensdagochtend gedaan, nadat het filmpje op Twitter was verschenen?
„Ja, dit dossier heb ik woensdag pas gezien. Maar ik heb ook gezegd dat ik het belangrijk vind dat deze mensen het zo snel mogelijk krijgen en ik ga ervan uit dat ze een compleet dossier krijgen.”
Stel dat u wel het van tevoren had willen zien, had u dan misschien iets aan dat gelakte beeld willen doen?
„Nee. Sterker nog: stel dat ik zou vragen of ik het even mag zien voordat het uitgaat. En iemand zou dat zien en zeggen: hé, de staatssecretaris heeft zich bemoeid met de manier waarop naar die stukken is gekeken. Dat is ook iets wat ik wil vermijden. Het is wel zo dat het, om mee te leven met wat die ouders ervaren, goed is om te zien hoe zo’n dossier eruitziet.”
Snel benadrukt dat de Belastingdienst niet anders kon dan veel informatie weglakken, omdat het om privacygevoelige gegevens van anderen gaat. „Maar ik snap heel goed dat ouders, als ze twee multomappen vol met ook veel gelakte documenten krijgen, denken: had dat niet anders gekund? Maar als wij de keus hadden gemaakt om die stukken niet te sturen, denk ik dat er terecht kritiek was geweest. Het is lastig om het goed te doen, maar toch is het zo dat wij het beste met de ouders voor hebben.”
AD 11.12.2019 Staatssecretaris Menno Snel van Financiën noemt de ophef over de zwartgelakte pagina’s die de Belastingdienst naar slachtoffers van de toeslagenaffaire heeft gestuurd ‘begrijpelijk’. Desondanks houdt hij vol dat zijn ambtenaren de zwarte stift terecht ter hand hebben genomen.
In een brief aan de Tweede Kamer schrijft Snel dat de gelakte passages vooral betrekking hebben op persoonsgegevens, vertrouwelijke informatie over derden en namen van medewerkers van de dienst Toeslagen. Volgens Snel heeft de Belastingdienst zich te houden aan de wettelijke geheimhoudingsplicht. ,,Het is immers niet aan de Belastingdienst om persoonsgegevens als namen, adressen en bsn-nummers van anderen te delen”, stelt hij.
In totaal hebben 19 mensen hun dossier toegezonden gekregen, nadat zij hier op 11 november bij het belastingkantoor in Rotterdam om hadden verzocht. In de dikke stapel stukken bevinden zich ook paginalange zwartgelakte stukken waarover op Twitter en in de Tweede Kamer veel ophef is ontstaan.
Volgens Snel gaat het in dit specifieke geval om een rapport over een belastingcontrole bij een kinderopvangorganisatie. Daarin staat naast informatie over loon- en omzetgegevens ook een uitdraai van een zoekopdracht (query) voor een groot aantal burgers. Alleen de regel over de burger van wie het dossier is opgevraagd is leesbaar. Snel: ,,Deze documenten zijn voor de volledigheid meegestuurd, maar geven daardoor wel een vertekend beeld.”
Snel schrijft de Kamer dat de dienst Toeslagen de afgelopen maand ‘hard gewerkt’ heeft om de dossiers voor 19 burgers samen te stellen. Dit is volgens hem een tijdrovend karwei: ,,Informatie moet uit meerdere systemen en mappen worden verzameld, gestructureerd, gelakt en geprint”, aldus Snel.
De Belastingdienst heeft de dossiers vanaf maandag verstuurd, waarbij de laatste burgers vandaag hun dossier ontvangen. In de loop van de week volgt voor sommigen nog een nazending met informatie over aanvullende jaren, aldus de staatssecretaris.
De verwachting is dat nog veel meer gedupeerden van de toeslagenaffaire hun dossier zullen opvragen: naar schatting duizenden mensen zijn door de Belastingdienst onterecht als fraudeurs aangepakt, nadat ze in veel gevallen een klein foutje hadden gemaakt bij de aanvraag van de kinderopvangtoeslag.
Hun toeslag werd vervolgens stopgezet, wat niet mocht, en eerder uitgekeerde bedragen werden teruggevorderd. Gezinnen moesten hierdoor duizenden euro’s terugbetalen. Bezwaarschriften bleven soms een jaar of langer op de stapel liggen.
Twaalf weken
Volgens Snel heeft hij inmiddels 150 verzoeken binnen van mensen die hun dossier hebben opgevraagd. Zij mogen in de ‘komende maanden’ post verwachten. Snel zegt dat hij streeft naar een termijn van maximaal twaalf weken waarin de dossiers worden ‘opgeleverd’.
NOS 11.12.2019 Staatssecretaris Snel vindt het begrijpelijk dat er ophef is ontstaan over de dossiers die ouders hebben gekregen van de Belastingdienst. De “paginalange zwartgelakte stukken geven een vertekend beeld”, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer.
Snel reageert op een filmpje dat op Twitter rondgaat. Daarin is te zien dat grote delen van een dossier over kinderopvangtoeslagen onleesbaar zijn gemaakt. Snel zegt nu dat het gaat om een rapport over een belastingcontrole bij een kinderopvanginstelling, met daarin onder meer informatie over omzet- en loongegevens “waarbij slechts één regel over de betreffende burger gaat”.
Elke ouder die een dossier heeft gekregen, heeft daarbij een brief gekregen met uitleg over de weggelakte passages. “Deze gedeeltes gaan met name over persoonsgegevens en vertrouwelijke informatie over anderen dan u zelf en over namen van medewerkers van toeslagen.” Volgens Snel sluiten ze daarbij aan bij wettelijke uitgangspunten.
Volgens de staatssecretaris zijn er inmiddels negentien toeslagendossiers verstuurd aan ouders die daar op 11 november bij een actie bij het belastingkantoor in Rotterdam om hadden gevraagd. Hij zegt dat er inmiddels 150 verzoeken om inzage zijn gedaan en dat die dossiers in de komende maanden worden opgeleverd.
Een deel van de oppositie in de Tweede Kamer wilde morgen een debat over de kwestie, maar de coalitie heeft dat tegengehouden. Die wil eerst een onafhankelijke derde laten kijken of er niet te veel in de dossiers is weggelakt.
Steven van Weyenberg @svanweyenberg
Heldere reactie stas Snel. Ik was zelf ook verrast door vele gelakte bladzijden. Maar ik begrijp dat ook belastingdienst zich aan wet moet houden mbt gegevens over derden. Wel goed als Ombudsman of Autoriteit Persoonsgegevens checkt of weglaten inderdaad onvermijdelijk is. https://t.co/ke4WNdPmkH
NU 11.12.2019 De zwartgelakte stukken in de dossiers die gedupeerde ouders in de kinderopvangtoeslagaffaire hebben ontvangen geven volgens staatssecretaris Menno Snel (Belastingdienst) “een vertekend beeld”. Een deel van de ouders ontving maandagavond de dossiers om inzicht te krijgen in waarom zij jarenlang door de Belastingdienst zijn aangemerkt als fraudeurs, maar meerdere pagina’s zijn onleesbaar gemaakt.
Volgens Snel is er “begrijpelijke ophef” ontstaan, maar is het weglakken noodzakelijk in verband met “de wettelijke uitgangspunten van de geheimhoudingsplicht”. Dat schrijft hij woensdag in een brief aan de Tweede Kamer.
Dinsdagavond verscheen op sociale media beelden van pagina’s zwartgelakte documenten uit de dossiers. “#sprakeloos”, tweette SP-Kamerlid Renske Leijten. Ze vroeg woensdagmiddag een debat aan over het zwartlakken in de dossiers, maar kreeg geen steun van de coalitiepartijen en GroenLinks.
“Het is schandalig hoe de Belastingdienst omgaat met deze ouders”, zei Leijten. Ook de PvdA steunt een debat: “De moed zakt je in de schoenen. Hoe krijg je dit voor elkaar”, vraagt Henk Nijboer zich af. De SGP is verbijsterd over het verweer van de staatssecretaris die de ophef zegt te begrijpen. “Als de ophef begrijpelijk is, had je het moeten voorkomen”, aldus SGP-Kamerlid Chris Stoffer.
‘Bij de wilde spinnen af’
De coalitiepartijen en GroenLinks delen de verontwaardiging over het weglakken van de stukken, maar steunen geen debat. D66 vindt de brief van de bewindsman “helder” en wil een debat als ook de uitkomsten van nog lopende onderzoeken naar de toeslagaffaire bekend zijn.
CDA’er Evert-Jan Slootweg vindt het “bij de wilde spinnen af”, maar wil van de staatssecretaris eerst een brief met meer informatie over de brief die eerder op de dag is verstuurd. Ook VVD, ChristenUnie en GroenLinks willen op een later tijdstip een debat.
In totaal negentien ouders ontvingen maandag hun dossiers en de Belastingdienst heeft inmiddels 150 verzoeken van ouders ontvangen die hun dossiers willen inzien.
‘Duizenden ouders door belastingdienst gedupeerd’
De Tweede Kamer debatteerde vorige week met staatssecretaris Snel over de kinderopvangtoeslagaffaire. De affaire draait om het handelen van de fiscus die honderden en waarschijnlijk duizenden ouders willens en wetens ten onrechte heeft aangemerkt als fraudeur. De toeslag werd vervolgens stopgezet en er werd voor jaren aan ontvangen toeslag teruggevorderd. Grote aantallen ouders kwamen hierdoor in financiële problemen.
Hoewel er al eerder signalen waren dat er fouten werden gemaakt, kwam de Belastingdienst pas na aanhoudende berichtgeving van RTL Nieuws en Trouw en Kamervragen van CDA’er Pieter Omtzigt en SP’er Leijten onlangs tot de erkenning dat de fiscus “onrechtmatig” heeft gehandeld.
De commissie-Donner concludeerde een maand geleden dat de belastingdienst “institutioneel vooringenomen” handelde. Het kabinet nam de aanbeveling van de commissie over om de gedupeerde ouders te compenseren.
Strafrechtelijke vervolging niet uitgesloten
Er lopen momenteel nog meer onderzoeken naar de kinderopvangtoeslagaffaire. Verwacht wordt dat de commissie-Donner dit jaar nog met een eindrapport komt. Daar wordt onder meer gekeken of er sprake is geweest van etnisch profileren door de fiscus. Ook de Auditdienst Rijk (ADR) doet onderzoek, onder meer naar wie precies wanneer op de hoogte was van de misstanden.
Een deel van Kamer wil dat ambtenaren die de fout in zijn gegaan strafrechtelijk vervolgd worden. Staatssecretaris Snel zei eerder dat hij geen signalen heeft ontvangen dat zijn ambtenaren zich schuldig hebben gemaakt aan machtsmisbruik, maar sluit strafrechtelijke stappen niet uit. “Als er sprake is van een ambtsmisdrijf, dan zullen we ambtenaren daar niet mee laten wegkomen”, zei de staatssecretaris vorige week.
MSN 11.12.2019 Staatssecretaris Menno Snel vindt de ophef over het weglakken van informatie in dossiers van gedupeerden in de toeslagenaffaire begrijpelijk. Toch ziet hij geen andere mogelijkheid vanwege de wettelijke geheimhoudingsplicht.
Dat schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. Hij reageert op de verontwaardiging die is ontstaan nadat ouders die slachtoffer zijn van de ontspoorde fraudejacht van de Belastingdienst, hun dossier hadden opgevraagd. Afgesproken was dat zij die mochten inzien.
Toen enkele ouders gisteren hun dossiers ontvingen, bleken grote delen van die informatie in de dossiers onleesbaar zijn gemaakt. Ambtenaren hebben de tekst ‘weggelakt’.
Toeslagenaffaire
De toeslagenaffaire is de naam die de meedogenloze jacht van de Belastingdienst op fraudeurs met kinderopvangtoeslag. In die jacht raakten duizenden ouders niet alleen onterecht hun kinderopvangtoeslag kwijt, ook moesten ze eerder ontvangen toeslagen terugbetalen. Veel ouders kwamen in grote financiële problemen door de opstelling van de Belastingdienst. Door publicaties van RTL Nieuws en Trouw kwam de zaak aan het rollen.
Sprakeloos
Willeke Ravenna, woordvoerder van een aantal ouders, tweette foto’s waarop te zien is dat de dossiers amper leesbaar zijn. “Het is bizar wat hier gebeurt; zowel de inhoud van het dossier als de ophef die mijn tweet heeft veroorzaakt. Onze ouders knokken al sinds 2012 en om dan zo te worden afgescheept, daar zijn gewoon geen woorden voor.”
SP-Kamerlid Renske Leijten was ‘sprakeloos’. “Dit is een volledig weggelakt rapport. Stuur het de ouders dan gewoon niet”, twittert ze.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt is ook verontwaardigd. “Iedere burger heeft recht op zijn dossier en zeker wanneer de overheid je beschuldigt van fraude mag je weten waarom. Dat kregen ze jaren niet te zien.”
Persoonsgegevens
Volgens Snel staan in de gelakte gedeeltes persoonsgegevens, vertrouwelijke informatie over derden en namen van medewerkers van Toeslagen.
“Met deze werkwijze is aangesloten bij de wettelijke uitgangspunten van de geheimhoudingsplicht. Het is immers niet aan de Belastingdienst om persoonsgegevens als namen, adressen en bsn-nummers van anderen te delen.”
Telegraaf 11.12.2019 Ouders die ten onrechte als kindertoeslagfraudeur zijn aangemerkt en soms tienduizenden euro’s moesten terugbetalen, zijn woest dat de Belastingdienst hele stukken van hun dossier onleesbaar heeft gemaakt. Dit voelt als een klap in ons gezicht, vertelt Nazmiye Yigit uit Rotterdam.
Mijn man appte dat er drie mappen waren binnengekomen. En dat er veel was weggelakt. Ik kon het niet geloven. Wat een puinhoop”, vertelt ze verbouwereerd. „Ik ben helemaal niets wijzer geworden en weet evenveel als zes jaar geleden. Dit kan toch niet?” Dat alleen persoonsgegevens onleesbaar zijn gemaakt, vindt Nazmiye ongeloofwaardig.
Yigit is een van de honderden ouders die ten onrechte door de Belastingdienst waren aangemerkt als toeslagfraudeur. Zes jaar geleden werd haar bijdrage plotseling gestopt. „Ik dacht nog: foutje kan gebeuren. Dat zal worden rechtgezet.” Niet dus: of ze even 32.000 euro kon terugstorten. De Belastingdienst ging volgens Nazmiye ’genadeloos’ te werk. Er werd beslag gelegd. Daardoor had ze nog 1100 euro per maand. Bijna de helft ging op aan haar hypotheek.
Menno Snel
Staatssecretaris Menno Snel (financiën) kreeg begin deze maand een motie van wantrouwen aan zijn broek en beloofde opheldering. Het blijken loze woorden, constateert Nazmiye teleurgesteld.
Bijna een derde van alle documenten is onleesbaar gemaakt. De ongelakte stukken bestaan vooral uit paperassen die ze zelf naar de Belastingdienst heeft opgestuurd. „Je vraagt je af: hebben ze iets te verbergen ofzo? Ik voelde me heel verdrietig en boos. Alle emoties komen weer naar boven.”
Bovendien is er volgens Nazmiye onzorgvuldig gelakt. „Er staan ook namen van andere mensen in, die ik niet zou mogen lezen. Maar wat ik juist wil weten, hebben ze zwart gemaakt. Mijn vertrouwen is al helemaal weg. Ik dacht: de staatssecretaris heeft de fout toegegeven en excuses aangeboden. Daarom verwachtte ik een andere werkwijze en openheid.”
Bij Joe ten Cate en Tamara de Haas viel het gelak mee. Wel trof Ten Cate een paspoortkopie aan van iemand anders. En documenten met daarop het burgerservicenummer (BSN).
„Ik vind dit echt schokkend. Want met die gegevens kan gefraudeerd worden”, stelt hij vast. „We krijgen altijd van de overheid te horen: wees voorzichtig met je gegevens. En dit wordt nu zo op straat gegooid. Daar zijn geen woorden voor.”
Volgens een woordvoerder van het ministerie van Financiën gaat het niet om compleet zwartgelakte dossiers, maar is alleen de informatie over anderen, zoals opvangorganisaties weggelakt. Dat is volgens hem in lijn met privacywetgeving. De eigen informatie zou wel gewoon zichtbaar zijn.
Snel begrijpt dat het „knullig” overkomt, maar het verzoek van ouders was juist om alles op te sturen, aldus de bewindsman. Tot nu toe zijn enkele tientallen dossiers – dikke multomappen vol papieren – opgestuurd. Inmiddels hebben 150 mensen die mogelijk gedupeerd zijn in fraudezaken om hun dossier gevraagd. Ook die krijgen de dikke multomappen, inclusief weggelakte persoonlijke gegevens van derden, als zij het volledige dossier willen inzien.
NOS 11.12.2019 Tweede Kamerleden zijn boos over de dossiers die enkele ouders hebben gekregen die werden verdacht van fraude met de kinderopvangtoeslag. Volgens SP-Kamerlid Leijten zijn er inmiddels zeker tien ouders die multomappen met een paar volledig zwartgelakte rapporten hebben gekregen. “Dit lijkt op treiterij van de bovenste plank.”
Onderdelen van de dossiers zijn wel leesbaar, maar dan gaat het volgens haar vooral om de correspondentie tussen de ouders en de Belastingdienst. “Ze krijgen geen antwoord op de vraag: waarom word ik als fraudeur gezien? Terwijl ze daar nou juist naar op zoek zijn.” De zogenoemde CAF-onderzoeken naar eventuele fraude zijn onleesbaar gemaakt.
Een maand geleden protesteerde een groep van zo’n dertig ouders bij het belastingkantoor in Rotterdam. Die actie was door het SP-Kamerlid georganiseerd. Ze kregen toen de toezegging dat ze op korte termijn hun dossier zouden krijgen. Gisteren ontving de eerste groep ouders de multomappen per aangetekende post.
Ook andere Kamerleden reageren geschokt. Pieter Omtzigt van het CDA, die de gedupeerden in de toeslagzaak ook steeds heeft bijgestaan, retweette het filmpje van Leijten met de aanbeveling “kijk en huiver”. Helma Lodders van de VVD noemt het “zeker verbijsterend”. Leijten vraagt vanmiddag in de Tweede Kamer een debat aan over de zwartgelakte dossiers.
Een woordvoerder van staatssecretaris Snel zegt in een reactie op Twitter dat er in de zwartgelakte delen van de dossiers gegevens van anderen staan. “De eigen informatie is wel leesbaar.”
Andre Karels @andrekarels
Nav ophef over lakken dossiers: Een deel deel van de dossiers is gelakt. Het gaat dan om gegevens van anderen. De eigen informatie is wel leesbaar. Gelakt is bv informatie over de opvangorganisatie en namen, bsn’s en adressen van andere andere ouders.
AD 11.12.2019 De Belastingdienst heeft in de persoonlijke dossiers die zij naar gedupeerden van de toeslagenaffaire heeft gestuurd hele pagina’s zwartgelakt. SP-Kamerlid Renske Leijten is ‘sprakeloos’ en spreekt van ‘afplakjesdag’. Ze wil dat verantwoordelijk staatssecretaris Menno Snel (Financiën) opnieuw naar de Kamer komt voor tekst en uitleg.
Zij wilden weten waarom ze fraudeur zijn. En krijgen dit, aldus Renske Leijten, SP.
Op Twitter is een aantal berichten opgedoken waarop te zien is dat ambtenaren van de Belastingdienst druk geweest zijn met de zwarte stift. Papieren uit de dikke stapel blijken pagina na pagina onleesbaar te zijn gemaakt.
Leijten meldt dat meer ouders zich bij haar hebben gemeld. Zij zijn volgens haar ‘terecht’ woedend dat delen van hun dossiers helemaal zwart zien. ,,Zij wilden weten waarom ze fraudeur zijn. En krijgen dit’’, aldus Leijten.
Ook binnen de regeringscoalitie klinkt kritiek. ‘Dit was toch niet de bedoeling’, twittert CDA’er Pieter Omtzigt, die samen met Leijten jarenlang heeft geijverd voor meer openheid van de Belastingdienst en een fatsoenlijke oplossing voor de gedupeerde ouders. VVD’er Helma Lodders noemt de gang van zaken ‘verbijsterend’.
Volgens staatssecretaris Snel is het beeld dat op Twitter wordt geschetst ‘vertekend’. Zijn woordvoerder stelt dat ‘hooguit 10 tot 20 procent’ van de dossiers onleesbaar is gemaakt. Daarbij gaat het vooral om gegevens van bijvoorbeeld gastouderbureaus, adressen en BSN-nummers. Die moeten volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) allemaal worden gelakt, stelt hij. ,,De info over de ouders zelf is overal leesbaar.’’
Leijten is het niet met die lezing eens. Zij spreekt van een ‘volledig weggelakt rapport’. ,,Stuur het de ouders dan gewoon niet.” Het beroep op de AVG is volgens haar misplaatst. Volgens het SP-Kamerlid zijn in dossiers kopieën aangetroffen van ‘paspoorten van totaal vreemde mensen’. Ook zijn gegevens van personeelsleden van kinderopvangcentra aangetroffen, stelt Leijten. ,,Hou op met spinnen”, zo roept zij de woordvoerder van Snel op.
Ordners
Begin vorige maand verzamelden gedupeerde ouders zich voor het kantoor van de Belastingdienst in Rotterdam om inzage in hun dossier te eisen. Deze protestactie was georganiseerd door de SP. De zegsman van Snel liet toen weten dat zij de informatie opgestuurd zouden krijgen. Inmiddels – een week na het Kamerdebat over de affaire – hebben de eerste aanvragers een aantal dikke ordners thuis gekregen. Ook de komende tijd gaan er nog dossiers de deur uit.
Telegraaf 11.12.2019 Opnieuw is er storm op komst voor staatssecretaris Snel (Financiën) voor de manier waarop de Belastingdienst gedupeerde ouders behandelt. De Tweede Kamer wil weer een debat over de affaire rond de kinderopvangtoeslag.
Aanleiding is de dossiers die enkele ouders na lang aandringen mochten inzien. Maar de Belastingdienst blijkt de informatie grotendeels met zwarte lak onleesbaar te hebben gemaakt.
Aanleiding is de dossiers die enkele ouders na lang aandringen mochten inzien. Maar de Belastingdienst blijkt de informatie grotendeels met zwarte lak onleesbaar te hebben gemaakt.
„Dit is een schandalige manier van omgaan met burgers die onterecht voor fraudeurs zijn uitgemaakt en in de financiële afgrond zijn gestort”, zegt SP-Kamerlid Leijten. „Hoe kun je de kloof tussen de burger en de overheid nóg groter maken?”, vraagt 50Plus-Kamerlid Sazias zich af. „Het wordt alleen maar erger”, vindt SGP’er Stoffer.
Oppositiepartijen willen nog deze week een debat met verantwoordelijk bewindsman Snel, die vorige week nog een motie van wantrouwen kreeg tijdens het debat over de fouten met de kinderopvangtoeslag. Ook de coalitie heeft kritiek op het handelen van de Belastingdienst. „Bij de wilde spinnen af”, zei CDA’er Slootweg. „Verbijsterd”, was VVD-Kamerlid Lodders.
Toch hoeft die haast van de coalitie niet zo. Ze blokkeren gezamenlijk met steun van GroenLinks dat het debat deze week al wordt gehouden. De regeringspartijen stellen voor een ’onafhankelijke derde’ te laten kijken naar de manier waarop de persoonlijke dossiers openbaar zijn gemaakt. De ombudsman of de Autoriteit Persoonsgegevens zou de vraag moeten beantwoorden of bepaalde passages terecht onleesbaar zijn gemaakt. Daarna vindt alsnog een debat plaats.
De fiscus zette de afgelopen jaren van duizenden gezinnen ten onrechte de kinderopvangtoeslag stop met de motivatie nadat zij mogelijk onjuiste gegevens hadden aangeleverd. Veel ouders hebben nog altijd geen idee waarom juist zij van fraude werden beticht en ze tienduizenden euro’s moesten terugbetalen. Inzage in hun persoonlijke dossiers had mede antwoord moeten geven op die vraag.
RTL 11.12.2019 Ouders die slachtoffer zijn van de ontspoorde fraudejacht van de Belastingdienst, mogen hun dossier inzien. Enkele ouders hebben hun dossier inmiddels ontvangen, maar op Twitter is te zien dat grote delen zijn weggelakt.
SP-Kamerlid Renske Leijten deelde deze beelden van het dossier dat een van de ouders ontving. “Sprakeloos”, schrijft ze op Twitter.
Enkele weken geleden organiseerde Leijten een protestactie. Met een aantal gedupeerde ouders ging ze naar de Belastingdienst om inzage in hun dossier te eisen.
De ouders zijn boos omdat ze onterecht hun toeslagen kwijtraakten. Ze moeten forse bedragen aan eerder ontvangen toeslagen terugbetalen. De bedragen lopen op van tienduizenden euro’s tot soms wel meer dan 100.000 euro. Al jaren vechten ze voor hun gelijk.
Staatssecretaris Snel gaf uiteindelijk toe dat de ouders hun dossier thuisgestuurd moesten krijgen, nadat ze dit hadden aangevraagd bij de Belastingtelefoon of bij hun eigen belastingkantoor.
Dat is inmiddels gebeurd, maar Willeke Ravenna, woordvoerder van een van de ouders, laat op foto’s via Twitter zien dat de dossiers amper leesbaar zijn. Grote delen zijn weggelakt.
Reactie Belastingdienst
De fiscus is niet bepaald blij met Ravenna’s tweet. “Schandalig zoals dit nu gaat”, reageert een woordvoerder van de Belastingdienst. Volgens hem wordt een verkeerde voorstelling van zaken gegeven en is alleen privacygevoelige informatie weggelakt die volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) niet met derden mag worden gedeeld.
“Het gaat dan om gegevens van anderen. De eigen informatie is wel leesbaar.”
Ravenna, die optreedt namens een aantal gedupeerde ouders, zet daar haar vraagtekens bij. “Dat is wel erg veel AVG-informatie dan”, zegt ze. Ze vindt het belachelijk dat er zoveel is weggelakt.
“Het is bizar wat hier gebeurt; zowel de inhoud van het dossier als de ophef die mijn tweet heeft veroorzaakt. Onze ouders knokken al sinds 2012 en om dan zo te worden afgescheept, daar zijn gewoon geen woorden voor.”
Fatma is één van de mensen die ten onrechte werden beschuldigd van gesjoemel met de kinderopvangtoeslag. Vandaag kreeg ze gelijk.
Recht op volledig dossier
SP-Kamerlid Leijten reageert ook woedend. “Hoe durf je dit te zeggen? Dit is een volledig weggelakt rapport. Stuur het de ouders dan gewoon niet”, twittert ze.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt betitelt deze uitleg eveneens als onzin. “Dit gaat verder dan BSN-nummers en zo. Iedere burger heeft recht op zijn dossier en zeker wanneer de overheid je beschuldigt van fraude mag je weten waarom. Dat kregen ze jaren niet te zien.”
Volgens Omtzigt zou het goed zijn als een onafhankelijke derde een dossier mag inzien om te checken of de Belastingdienst niet overmatig lakt.
Telegraaf 11.12.2019 Kamerleden zijn verbijsterd over de dossiers die namens staatssectetaris Menno Snel zijn gestuurd aan de ouders over de kinderopvangtoeslagaffaire.
De stukken zijn gestuurd om de ouders inzicht te kunnen geven hoe het zo vreselijk heeft kunnen ontsporen bij de Belastingdienst. Ze werden jarenlang tot wanhoop gedreven met onterechte naheffingen.
De eerste mensen hebben hun dossier gekregen, en wat blijkt: pagina na pagina zijn alle conversaties zwartgelakt.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt die de gedupeerden van begin tot het eind bijstond, reageert verontwaardigd op Twitter:
Kamerlid Renske Leijten van de SP die zich ook heel intensief bemoeide met de gedupeerden, zegt ’sprakeloos’ te zijn van het zwarte dossier. Zij was de eerste die dinsdagavond het filmpje deelde van de zwartgemaakte stukken. „Eerst was er ’afpakjesdag’. Het werd vandaag ’afplakjesdag’. De ouders zijn woe-dend. En terecht. Zij wilden weten waarom ze fraudeur zijn.”
Nieuw debat over kinderopvangtoeslag
„Als je ziet hoeveel papier de ouders krijgen, zonder echte informatie, dan begrijp je wel waarom ze dit niet vóór het debat ontvingen”, aldus Leijten. Zij wil een nieuw debat met de staatssecretaris. De betreffende ouders zijn volgens haar woedend. „En terecht. Zij wilden weten waarom ze fraudeur zijn. En krijgen dit.”
Willeke Ravenna, klokkenluider in de zaak, vraagt zich af of het geen 1 aprilgrap is van het ministerie. „Kijk en huiver”, schrijft zij. „Een behoorlijk dik pak. Het leest wel lekker snel zo”, concludeert ze cynisch.
Volgens een woordvoerder van het ministerie van Financiën gaat het niet om compleet zwartgelakte dossiers, maar is alleen de informatie over anderen, zoals opvangorganisaties weggelakt. Dat is volgens hem in lijn met privacywetgeving. De eigen informatie zou wel gewoon zichtbaar zijn.
’Geen pesterijtje’
Dat gedupeerden in de kinderopvangtoeslagaffaire stukken hebben ontvangen die grotendeels waren zwartgelakt, is „geen pesterijtje geweest”, zegt staatssecretaris Menno Snel. Zijn ministerie heeft „juist zo ruimhartig mogelijk” gekeken naar de dossiers die gedupeerden hebben aangevraagd.
Snel begrijpt dat het „knullig” overkomt, maar het verzoek van ouders was juist om alles op te sturen, aldus de bewindsman. Tot nu toe zijn enkele tientallen dossiers – dikke multomappen vol papieren – opgestuurd. Inmiddels hebben 150 mensen die mogelijk gedupeerd zijn in fraudezaken om hun dossier gevraagd. Ook die krijgen de dikke multomappen, inclusief weggelakte persoonlijke gegevens van derden, als zij het volledige dossier willen inzien.
Op Twitter zijn de grappen meteen niet van de lucht. De 80 procent witruimte in de dossiers is wel zichtbaar gehouden..
De actie van de ambtenaren leidt alom tot veel hoongelach op Twitter waar de Kinderopvangtoeslag trending onderwerp is.
Vooral de zwarte humor overheerst.
Stéphanie schrijft:
’Beste Belastingdienst ik heb de laatste tijd een hoop financiële zaken gedaan die zeer discutabel zijn. Geen probleem als ik dat even zwart maak in mijn aangifte van dit jaar he? Top, thanks!’
Na zeven jaar trekt het kabinet de stekker uit een voorstel dat winstuitkering in de ziekenhuiszorg mogelijk had moeten maken. Dit schrijft minister Bruno Bruins voor Medische Zorg en Sport maandag 28.10.2019 in een brief aan de Eerste Kamer.
Het wetsvoorstel werd in 2014 al aangenomen door de Tweede Kamer, maar bleef hangen in de Eerste Kamer, omdat er geen meerderheid voor leek te zijn.
Het is momenteel overigens wel mogelijk voor private partijen om te investeren in de ziekenhuiszorg. Het is sinds 2006 echter verboden om winst aan hen uit te keren.
Winstuitkering in de zorg: terug van weggeweest
De VWS-bewindslieden gingen op 16 jul 2018 de mogelijkheid voor zorginstellingen om winst te mogen uitkeren aan aandeelhouders, serieus onderzoeken. Ze dachten aan een gedifferentieerd model met verschillende regels per sector. Dat schreven zij toen aan de Tweede Kamer.
Daarmee was het onderwerp winstuitkering ineens weer terug op de agenda. In juli 2014 had de Tweede Kamer het wetsvoorstel “Vergroten Investeringsmogelijkheden in Medisch Specialistische Zorg” aangenomen. Dit maakt het voor ziekenhuizen en medisch specialisten mogelijk om onder strikte voorwaarden winst uit te keren.
Deze voorwaarden zouden ook gaan gelden voor dochterondernemingen en derden waaraan de zorg wordt uitbesteed. Voormalig VWS–minister Schippers liet haar adviesaanvraag in december 2014 echter van de agendaschrappen, omdat zij onvoldoende steun leek te krijgen van de partijen in de Eerste Kamer. Sindsdien lag de behandeling stil.
Verbod winstuitkering
Op dit moment geldt er een verbod op winstuitkering in de intramurale zorg: voor medisch specialistische zorg, verpleging, verzorging, begeleiding of behandeling van gedragswetenschappelijke aard in combinatie met Wlz-verblijf (intramurale Wlz en intramurale GGZ), erfelijkheidsadvisering en ADL-assistentie. Zorgaanbieders in de extramurale zorg mogen wel winst maken, zoals: huisartsencentra, verloskundigen, kraamzorg, wijkverpleging, mondzorg, ziekenvervoer en kleinschalige woonvoorzieningen.
Bouwregime
Het onderscheid tussen intramuraal en extramuraal komt voort uit het toenmalige bouwregime in de zorg, waarbij de overheid de kapitaallasten volledig vergoedde. Omdat niet de zorgaanbieder maar de overheid alle kosten en risico’s inzake zorgvastgoed droeg, werd winstuitkering door aanbieders van intramurale zorg onwenselijk geacht.
Intussen dragen zorgaanbieders zelf alle kosten en risico’s van zorgvastgoed, ongeacht of zij intramurale of extramurale zorg verlenen. Bovendien zijn de traditionele grenzen tussen intramurale en extramurale zorg de afgelopen jaren steeds meer vervaagd, onder meer door de verschuiving van zorg en de opkomst van nieuwe initiatieven zoals e-health.
Financiering
Ziekenhuizen kunnen geen risicodragend kapitaal aantrekken, omdat zij daarover op grond van het huidige winstverbod geen vergoeding mogen betalen, terwijl juist zij een grotere behoefte hebben aan alternatieve financieringsbronnen naast bankleningen. Instellingen met een winstoogmerk, krijgen geen WTZi-toelating en zijn dus niet in staat contracten af te sluiten met zorgverzekeraars.
Dit verbod kan echter gemakkelijk worden omzeild. Het staat een WTZi-toegelaten instelling vrij om activiteiten uit te besteden aan derden, zoals een dochter van de WTZi-toegelaten instelling of een derde partij. Wettelijk gezien is de zorginstelling met de WTZi-toelating altijd verantwoordelijk voor de geleverde zorg en kan daarop worden aangesproken door toezichthouders, zorgverzekeraars, zorgkantoren of patiënten.
Wetsvoorstel
Het oorspronkelijke wetsvoorstel schrapte de verplichting voor zorgaanbieders om de verkoop en verhuur van zorgvastgoed te laten goedkeuren door het College Sanering Zorginstellingen (CSZ). De Tweede Kamer heeft in 2014 echter een amendement aangenomen dat dit toezicht behoudt en uitbreidt naar huur en koop.
Op 31 januari 2017 is een motie aangenomen die de regering verzoekt om met voorstellen te komen om ook winstuitkering in de extramurale langdurige zorg te verbieden. Het nieuwe kabinet moet hierover oordelen. De nieuwe regering wil gelijkgerichtheid in het ziekenhuis bevorderen door medisch specialisten te stimuleren over te stappen naar het participatiemodel. Het verbod op winstuitkering lijkt echter het belangrijkste obstakel hiervoor.
VWS
De drie bewindslieden bogen zich over de vraag of het huidige onderscheid tussen intramurale en extramurale zorg bepalend moet zijn of dat de regelgeving meer zou moeten aansluiten bij de effecten op de betaalbaarheid, kwaliteit en toegankelijkheid van zorg. De ministers en staatssecretaris hinten in de brief op verschillen in regelgeving over winstuitkering per zorgsector. Maar voor het tot een besluit komt, willen de bewindslieden willen nader onderzoek laten doen naar de huidige praktijk, financiering, effecten van winstuitkering en juridische aspecten. Begin 2019 zegde zij toe de Kamer te zullen informeren.
Promotieonderzoek winst in de zorg
Jurist en arts Emke Plomp deed onderzoek naar winstuitkering in de zorg. Haar conclusie was dat dit juridisch houdbaar is maar dat wel aanvullende maatregelen nodig zijn om de publieke belangen in de gezondheidszorg te beschermen. Plomp ontving voor haar proefschrift de Goudsmitprijs.
NU 28.10.2019 Het kabinet trekt na zeven jaar de stekker uit een voorstel dat winstuitkering in de ziekenhuiszorg mogelijk had moeten maken, schrijft minister Bruno Bruins voor Medische Zorg en Sport maandag in een brief aan de Eerste Kamer.
Bruins schrijft dat het kabinet eerst meer inzicht wil krijgen in de kwaliteit van de ziekenhuiszorg, voordat een verruiming van de mogelijkheden voor dividenduitkering mogelijk kan zijn. Ook is het geen goed moment om nu over te gaan op winstuitkeringen binnen de ziekenhuiszorg, in een periode waar er juist veel gesproken wordt over het beperken van de winsten van zorginstellingen, aldus Bruins.
Het wetsvoorstel stamt uit 2012 en werd geïntroduceerd door de toenmalige minister Edith Schippers. Het kunnen uitkeren van winsten aan aandeelhouders zou investeringen in de zorg aantrekkelijker maken, argumenteerde zij destijds. Dit geld zou interessant zijn, gezien de stijgende zorgkosten.
Het wetsvoorstel werd in 2014 al aangenomen door de Tweede Kamer, maar bleef hangen in de Eerste Kamer, omdat er geen meerderheid voor leek te zijn.
Het is momenteel overigens wel mogelijk voor private partijen om te investeren in de ziekenhuiszorg. Het is sinds 2006 echter verboden om winst aan hen uit te keren.
1E kamer28.10.2019 Minister Bruins voor Medische Zorg en Sport (MZS) heeft het wetsvoorstel Vergroten investeringsmogelijkheden in medisch-specialistische zorg bij brief van 25 oktober 2019 ingetrokken.
De Eerste Kamer heeft eerder, op 9 december 2014, de plenaire behandeling van het voorstel aangehouden. Dit gebeurde op verzoek van de toenmalige minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in afwachting van aan de Raad van State te vragen voorlichting over de implicaties van het amendement Bruins Slot bij artikel 18 van de Wet toelating zorginstellingen.
Bij het nader uitwerken van maatregelen om excessieve winsten te voorkomen, heeft minister Bruins vastgesteld dat het ‘niet logisch’ is om hierop vooruit te lopen met het aangehouden wetsvoorstel. Daarom heeft hij besloten het wetsvoorstel in te trekken.
Een Zorgenloos inkomensafhankelijk leven en verder !!!!
De Algemene wetinkomensafhankelijke regelingen van 23 juni 2005 streeft tot harmonisatie van inkomensafhankelijke regelingen(Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen)
Huur
Scheefwoners gaan nog meer huur betalen. Die maatregelen nam het kabinet om de vastgelopen woningmarkt vlot te trekken. De aanpak van scheefwoners is niet onomstreden.
Vorig jaar bleek al dat de coalitie iets wil doen aan scheefwoners, maar dat leidde tot veel woedende reacties. Zo stelt een deel van de scheefwoners dat zij geen mogelijkheden hebben om te verhuizen naar een koopwoning of duurder huurhuis.
In 2019 is een inkomensafhankelijke (hogere) huurverhoging toegestaan als het gezamenlijke inkomen (in 2017) van alle bewoners in een huishouden hoger is dan 42.436 euro. Bij de inkomensafhankelijke huurverhoging is de minimale huurstijging 4,2 procent en de maximale huurstijging 5,6 procent.
AD 12.11.2019
AD 11.11.2019
Combinatiekorting
U kunt als ouder de combinatiekorting krijgen als u werkt en uw kind jonger is dan 12 jaar. Verder hangt de korting af van uw inkomen. De Belastingdienst beoordeelt of u de inkomensafhankelijke combinatiekorting kunt krijgen.
Boetes
Dan was er ook nog dat plan om boetesinkomensafhankelijk te maken !!! De rechter legt in Nederland steeds meer geldboetes op. Deze stijging is vooral een gevolg van de groeiende overtuiging dat van gevangenisstraf nog nooit iemand beter geworden is.
Meer geldboetes dus. Maar een geldboete wordt niet door iedere verdachte als straf ervaren. Een rijke ondernemer laat een boete door zijn bedrijf betalen, terwijl een bijstandsmoeder niet eens voldoende geld heeft om haar kapotte wasmachine te vervangen. Daarom moeten we boetes inkomensafhankelijk maken.
En dan komt zomaar de SP met weer een nieuw Zorgplan
De SP wil mensen alleen nog via de fiscus laten betalen voor de zorg, zodat de hoogte van die rekening totaal inkomensafhankelijk wordt. Dus geen eigen risico of zorgpremie meer. Volgens het CPB is het socialistische voorstel gunstig voor veruit de meeste Nederlanders.
Voorberekening CPB
Het Centraal Planbureau (CPB) heeft het plan van de SP doorgerekend. Mensen met een gezamenlijk bruto-inkomen tot 86.000 euro gaan er naar verwachting op vooruit. Iedereen met een hoger inkomen is het kind van de rekening.
Toch is er nog veel onduidelijk over het voorstel van de SP !!!
Ongewenste effecten?
Allereerst heeft het CPB niet onderzocht wat de arbeidsmarkteffecten zijn. Ook wordt geen rekening gehouden met afwenteling van hogere lasten voor bedrijven op gezinnen. Het is dus onzeker wat de daadwerkelijke economische effecten zijn van het SP-voorstel.
Verder bestaat er onduidelijkheid over de gedragsmatige effecten die het plan van de SP met zich meebrengt. Zo is niet bekend in hoeverre de zorgvraag – en dus de zorgkosten – toenemen als het besef onder burgers verdwijnt dat de zorg daadwerkelijk geld kost. Als het aan de SP ligt, verdwijnt het eigen risico en is de zorg straks ‘gratis’, terwijl dat in werkelijkheid niet zo is.
Voorstel gunstig voor leeuwendeel huishoudens, zegt CPB
Nu is een gezin van tweeverdieners met kinderen en een modaal salaris jaarlijks zo‘n 20 procent van het inkomen kwijt aan zorg. Bij de allerrijkste huishoudens gaat het maar om 11 procent. Hartstikke oneerlijk, vindt SP-Kamerlid Maarten Hijink. ,,De sterkste schouders moeten de zwaarste lasten dragen. Dat doen we via ons belastingstelsel.’’
De oppositiepartij wil volgend jaar al het verplichte eigen risico en de zorgtoeslag afschaffen en de zorgpremie op nul zetten. In plaats daarvan worden de inkomensafhankelijke fiscale bijdrage aan de zorgverzekeringswet, die er nu ook al is, en de inkomstenbelasting verhoogd.
De SP heeft het plan helemaal laten doorrekenen door het Centraal Planbureau(CPB). Volgens de rekenmeesters gaan de lagere en middeninkomens er daardoor fors op vooruit: tussen de 3,5 procent en 4,2 procent. De hoogste inkomens daarentegen leveren in doorsnee 3,9 procent in.
In 2012 stelden VVD en PvdA in hun regeerakkoord al voor om de zorgpremie inkomensafhankelijk te maken en een groot deel van de bijdragen te fiscaliseren. Het plan belandde in de prullenbak, nadat vooral de achterban van de liberalen in opstand kwam. De financiële effecten van de maatregel pakten desastreus uit voor grote groepen.
SP‘er Hijink vindt het logisch dat het coalitieplan faliekant mislukte. ,,De VVD wilde de miljonairs matsen. Daarom hadden ze gezorgd dat de premie en bijdragen vanaf een jaarinkomen van 70.000 euro niet meer verder stegen. Maar iemand moest de zorgkosten toch dragen, dus waren de lagere inkomens bij hen de klos. Wij hebben dat plafond niet, bij ons dragen de rijken altijd het meeste bij.”
Stelsel kraakt en piept
De inrichting van het huidige zorgstelsel kraakt en piept. Dus laat de politiek maar uitleggen waarom dit niet kan, aldus Maarten Hijink (SP) over de politieke haalbaarheid van zijn plan.
De parlementariër ziet niet in waarom de coalitie dit plan zou afschieten. ,,Alle partijen geven hoog op over de middeninkomens en die gaan er zo flink op vooruit. Daarnaast kraakt en piept de inrichting van het huidige zorgstelsel, dat zien zij ook. Dus laat de politiek maar uitleggen waarom het niet kan.”
Voor de langere termijn houdt de SP overigens vast aan een Nationaal Zorgfonds, waarbij de zorgverzekeraars compleet worden afgeschaft. Hijink: ,,Dit is een tussenstap. We zeggen: je kunt eerder beginnen met het eerlijk verdelen van de zorgkosten. Volgend jaar al.”
Kortom, de SP wil het zorgstelsel grondig aanpakken. Het eigen risico en de zorgtoeslag worden afgeschaft en er moet minder premie geïnd worden door zorgverzekeraars. In ruil daarvoor gaat de inkomstenbelasting fors omhoog, behalve voor de laagste inkomensgroepen.
Op deze manier wil de SP de zorgkosten opnieuw gaan verdelen. Het plan zou een ‘opstapje’ zijn naar het Nationaal Zorgfonds, waarin alle verzekeraars verdwijnen.
NHS
Ook in het Verenigd Koninkrijk bestaat een ‘gratis’ zorgstelsel, de NHS, waarbij de zorg vrijwel volledig wordt betaald uit belastingen. Dat zorgt voor grote problemen, zoals lange wachtlijsten bij huisartsen.
Ook de kwaliteit van de zorg daar is beduidend lager bij onze Westerburen, bleek al uit eerdere onderzoeken. Nederland doet het een stuk beter.
Kritiek voormalig hoogleraar
Het bericht van SP komt een dag na depublicatie over dat de zorgverzekering sinds 2006 zo’n 446 euro duurder is geworden.
Ook Marcel Canoy, voormalig hoogleraar zorgeconomie, ziet niets in de plannen van de Socialistische Partij. Op NPO Radio 1 gaf hij zijn kritiek op de plannen: “Het CPB trapt iedere keer in dezelfde valkuil. Het zijn namelijk boekhoudsommetjes. Een grote stelselwijziging gaat gepaard met gedragseffecten”.
Volgens Canoy is het niet te overzien welke ongwenste gevolgen een ander type zorgstelsel (en financiering daarvan) gaat hebben, bijvoorbeeld op de doelmatigheid en toegankelijkheid.
Zorg is al inkomensafhankelijk
Tot slot reageerde Chris Oomen, voormalig topman van DSW, in Stand.nl op de ideeën van de SP. Op de vraag: “Moeten de zorgkosten inkomensafhankelijk worden?”, antwoordde hij: “Dat zijn ze al”.
En dat klopt:
Iedereen in Nederland heeft een verplichte zorgverzekering waarvoor men premie betaalt aan de zorgverzekeraar. Mensen met een inkomen beneden de circa 30.000 euro (38.000 euro voor gezinnen) komen in aanmerking voor zorgtoeslag. Verder betaalt iedereen met een zorgverzekering ook een inkomensafhankelijke bijdrage voor de Zorgverzekeringswet (Zvw). Iemand die meer verdient, draagt meer bij aan de zorgkosten.
Naast de premie voor je zorgverzekering betaal je ook een bijdrage zorgverzekeringswet. Deze bijdrage zorgverzekeringswet is inkomensafhankelijk. Hoe hoger je inkomen, hoe hoger de bijdrage die je betaalt.
Bijdrage zvw 2019
De hoogte van de inkomensafhankelijke bijdrage die je moet betalen, wordt uitgedrukt in een percentage. Dit percentage verschilt per inkomstenbron. De percentages voor de inkomensafhankelijke bijdrage in 2019 vind je in onderstaand overzicht:
Let op: De Belastindienst hanteert wel een bovengrens voor de heffing van de inkomensafhankelijke bijdrage. Over al het brutoinkomen boven 55.923 euro heft de Belastingdienst geen inkomensafhankelijke bijdrage meer.
Echter dit gaat, als het aan de SP ligt, nog niet ver genoeg. Zij willen dat de rekening in grotere mate wordt neergelegd bij mensen met een hoog inkomen of met een flink pensioen.
VVD
Het inkomensafhankelijk maken van de zorgpremie is niet gestoeld op liberale beginselen en is “verre van eerlijk”. Dat zei directeur Patrick van Schie van de Teldersstichting, het wetenschappelijk bureau van de VVD,
AD 11.11.2019 Het afschaffen van de inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor hulp in de huishouding zorgt voor opvallende effecten in Den Haag. In rijkere wijken als Benoordenhout en Ypenburg stijgt het aantal aanmeldingen fors. Het stadsbestuur is daar niet blij mee.
De forse groei blijkt uit cijfers die de gemeente heeft vrijgegeven op verzoek van deze krant. In Ypenburg steeg het aantal gebruikers van hulp in de huishouding tussen januari en eind juli met 17 procent. Bij het wijkteam Haagse Hout (zowel Benoorden- als Bezuidenhout) steeg dit percentage met 10. In beide gevallen is het veel meer dan het gemiddelde in de stad, dat niet meer is dan 4 procent groei
In achterstandswijken als Moerwijk en Transvaal/Groente- en Fruitmarkt daalde het aantal poets-hulpen juist dat wordt betaald uit de gemeentelijke pot Maatschappelijke Ondersteuning.
Kabinetsbeleid
De oorzaak van de stijging in de rijkere wijken is gelegen in kabinetsbeleid. De oorspronkelijke regels voor de verplichte eigen bijdrage waren erg nadelig voor mensen met een hoog inkomen of veel spaargeld. Zeker als zij meer vormen van hulp kregen, liepen de eigen bijdragen fors op. Daarom is er nu een abonnementstarief, van 17,50 per vier weken.
Geld moet naar wie het écht nodig heeft, aldus Parbhudayal.
De gemeente benadrukt dat niet iedereen die in Ypenburg of Benoordenhout woont rijk is,toch baart de groei zorgwethouder Parbhudayal zorgen, ze heeft nu al een gapend gat in de begroting. ,,Als mensen die heel goed in staat zijn om zelf hun hulp te betalen, nu thuiszorg via de gemeente nemen omdat ze dan goedkope hulp krijgen, vind ik dat niet goed. Geld moet naar wie het écht nodig heeft.”
AD 31.10.2019 Eén op de drie Nederlanders is dit jaar onaangenaam verrast door zorguitgaven waarvoor ze moesten bijbetalen. Het leeuwendeel (43 procent) was ervan uitgegaan dat de kosten wel onder de dekking zouden vallen van de zorgpolis. De financiële tegenvaller bedroeg voor de meesten zo’n 250 euro of meer.
Dit komt naar voren in een onderzoek dat vergelijker Pricewise liet uitvoeren onder 1000 mensen. Een kwart (27 procent) van de verzekerden die onaangenaam verrast werd door de rekening, had geen rekening gehouden met het eigen risico. Nog eens een kwart (23 procent) was er niet van op de hoogte dat zijn verzekeraar geen contract had met een door hem gekozen zorgverlener. Daardoor vergoedde de verzekeraar slechts een deel van de kosten en kwam de rest voor eigen rekening. De rekening werd betaald voor zorgverleners en medicijnen.
Pricewise wijt de tegenvaller over de zorgrekening vooral aan grote onwetendheid over wat er volgens de zorgpolis nu wel en niet wordt vergoed. Die onwetendheid blijkt wel uit de antwoorden die mensen geven op in het onderzoek gestelde vragen. Zo zegt 44 procent niet te weten wat voor type basisverzekering hij heeft. Ook kennen de meesten het verschil niet tussen een natura of restitutieverzekering en is niet voor iedereen duidelijk dat bij een restitutieverzekering een maximale vergoeding kan gelden. Dit om extreem hoge kosten, in bijvoorbeeld een privékliniek, tegen te gaan.
Raadsel
Ook blijft het onderwerp eigen risico voor veel Nederlanders een raadsel. Zo weet 44 procent niet dat het eigen risico (385 euro) moet worden aangesproken zodra zij een beroep doen op zorg uit de basisverzekering, bijvoorbeeld bij een opname in het ziekenhuis. Verder weet slechts 36 procent dat je voor sommige medische kosten naast het eigen risico een eigen bijdrage moet betalen.
Pricewise test sinds 2015 ieder jaar de zorgkennis van 1000 mensen met 33 vragen over onder andere de basisverzekering, eigen bijdrage, zorgkosten en vergoedingen. Dit jaar scoren de deelnemers een zeer magere 4,9, ondanks alle voorlichtingscampagnes. Vorig jaar scoorden verzekerden nog een 5,4. Toen was de basiskennis over de zorgverzekeringen ook al verslechterd.
Koudwatervrees
Volgens Hans de Kok, directeur van Pricewise, worden veel consumenten geplaagd tot inactiviteit en koudwatervrees en lezen zij zich niet in. ,,Als mensen er meer vanaf weten, zijn ze uiteraard veel beter in staat een passende keuze te maken, dan worden ze minder overvallen door tegenvallende kosten, ook als zij besluiten om niet over te stappen.”
Het gros van Nederlanders is zo huiverig om over te stappen dat ze de afgelopen 14 jaar nog nooit hun zorgverzekering hebben aangepast of zijn overgestapt naar een andere verzekeraar. Angst en twijfel speelt een belangrijke rol om op de handen te blijven zitten, concludeerde onderzoekster en gedragspsycholoog Marijke van Putten in een onderzoek dat zij verrichtte in opdracht van het ministerie van Economische Zaken. ,,Mensen laten liever alles bij het oude dan dat ze veranderen want ja, stel je voor”, zei ze vorig jaar in een interview.
Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) raadt mensen aan om toch ‘echt heel goed naar de zorgverzekering te kijken’. ,,Mensen moeten er niet automatisch van uitgaan dat de verzekering die ze nu hebben ook volgend jaar de goede is”, luidt het advies.
Vijf dingen die je moet weten over je zorgverzekering;
1. Basisverzekering of aanvullende zorgverzekering?
Iedere Nederlander is wettelijk verplicht verzekerd voor de basisverzekering. Voor deze verzekering geldt een acceptatieplicht. Dat betekent: de verzekeraar mag niemand weigeren die zich als nieuwe klant aanmeldt. De aanvullende verzekering is bedoeld als een aanvulling op de basisverzekering. Dit gaat om vergoedingen voor dingen die niet in het basispakket zitten. Denk aan: fysio, brillen en lezen, tandarts en alternatieve zorg. Aanvullende verzekeringen zijn er in heel veel prijsklassen én formaten.
2. Restitutie- of naturapolis?
Dit zijn twee type basisverzekeringen. Bij de restitutiepolis vergoedt de verzekeraar álle zorgaanbieders. Het maakt niet uit of de verzekeraar afspraken met de zorgverlener heeft of niet. Bij de naturapolis is dat contract wél essentieel.
Als er een contract is betaalt de verzekeraar rechtstreeks de rekening. Als er geen contract is, dan moet je de rekening voorschieten en soms zelf een deel van de rekening betalen. Om niet voor onaangename verrassingen te komen is het goed om de polisvoorwaarden te bestuderen en na te gaan of een verzekeraar afspraken heeft met bepaalde zorgpartijen, zoals ziekenhuizen in de buurt.
3. Wat zit er in de basisverzekering?
De overheid beslist ieder jaar wat er in de basisverzekering komt en de inhoud verandert zo’n beetje elk jaar. Vanuit de basisverzekering wordt de belangrijkste zorg vergoed. Een greep: een bezoek aan de huisarts; ziekenhuiszorg: de ambulance, het ziekenhuisverblijf en de behandeling door medisch specialisten; tandartskosten voor kinderen tot en met 18 jaar; kraamzorg en verloskundige hulp; fysiotherapie tot 18 jaar en voor chronische aandoeningen; geneesmiddelen en wijkverpleging.
4. Wat is het verschil tussen eigen risico en eigen bijdrage?
De hoogte van het eigen risico wordt jaarlijks vastgesteld door de overheid en is alleen van belang bij de basisverzekering. Het gaat voor volgend jaar wederom om een bedrag van 385 euro (en vrijwillig te verhogen tot 885 euro). Wie gebruik gemaakt van de zorg, betaalt de eerste 385 euro uit eigen zak. Daar zijn wel een paar uitzonderingen op: voor de huisarts geldt bijvoorbeeld geen eigen risico.
Bij een aanvullende- of tandartsverzekeringen geldt geen eigen risico. Dan over de eigen bijdrage. Ook die geldt alleen voor zaken in het basispakket. Dat kunnen zijn hulpmiddelen, geneesmiddelen (wanneer die duurder zijn dan de gemiddelde prijs) of kraamzorg. Hoe hoog de eigen bijdrage is, hangt af van het soort zorg. Ook die hoogte wordt jaarlijks door de overheid vastgesteld.
5. Wat valt er onder het eigen risico?
Voor de huisarts hoef je zoals gezegd geen eigen risico te betalen. Wel kan er een rekening op de mat vallen als je medicijnen hebt gekregen, een bloedonderzoek hebt laten doen of als de huisarts je doorverwijst naar een ziekenhuis. De ziekenhuiskosten die daardoor gemaakt worden, gaan van je eigen risico af. Kosten voor een ambulance of een bezoek aan de spoedeisende hulp gaan wel altijd ten koste van het eigen risico.
AD 24.10.2019 De SP wil mensen alleen nog via de fiscus laten betalen voor de zorg, zodat de hoogte van die rekening totaal inkomensafhankelijk wordt. Dus geen eigen risico of zorgpremie meer. Volgens het CPB is het socialistische voorstel gunstig voor veruit de meeste Nederlanders. Maar is het politiek ook haalbaar?
Voorstel gunstig voor leeuwendeel huishoudens, zegt CPB
Nu is een gezin van tweeverdieners met kinderen en een modaal salaris jaarlijks zo‘n 20 procent van het inkomen kwijt aan zorg. Bij de allerrijkste huishoudens gaat het maar om 11 procent. Hartstikke oneerlijk, vindt SP-Kamerlid Maarten Hijink. ,,De sterkste schouders moeten de zwaarste lasten dragen. Dat doen we via ons belastingstelsel.’’
De oppositiepartij wil volgend jaar al het verplichte eigen risico en de zorgtoeslag afschaffen en de zorgpremie op nul zetten. In plaats daarvan worden de inkomensafhankelijke fiscale bijdrage aan de zorgverzekeringswet, die er nu ook al is, en de inkomstenbelasting verhoogd.
De SP heeft het plan helemaal laten doorrekenen door het Centraal Planbureau (CPB). Volgens de rekenmeesters gaan de lagere en middeninkomens er daardoor fors op vooruit: tussen de 3,5 procent en 4,2 procent. De hoogste inkomens daarentegen leveren in doorsnee 3,9 procent in.
In 2012 stelden VVD en PvdA in hun regeerakkoord al voor om de zorgpremie inkomensafhankelijk te maken en een groot deel van de bijdragen te fiscaliseren. Het plan belandde in de prullenbak, nadat vooral de achterban van de liberalen in opstand kwam. De financiële effecten van de maatregel pakten desastreus uit voor grote groepen.
SP‘er Hijink vindt het logisch dat het coalitieplan faliekant mislukte. ,,De VVD wilde de miljonairs matsen. Daarom hadden ze gezorgd dat de premie en bijdragen vanaf een jaarinkomen van 70.000 euro niet meer verder stegen. Maar iemand moest de zorgkosten toch dragen, dus waren de lagere inkomens bij hen de klos. Wij hebben dat plafond niet, bij ons dragen de rijken altijd het meeste bij.”
Stelsel kraakt en piept
De inrichting van het huidige zorgstelsel kraakt en piept. Dus laat de politiek maar uitleggen waarom dit niet kan, aldus Maarten Hijink (SP) over de politieke haalbaarheid van zijn plan.
De parlementariër ziet niet in waarom de coalitie dit plan zou afschieten. ,,Alle partijen geven hoog op over de middeninkomens en die gaan er zo flink op vooruit. Daarnaast kraakt en piept de inrichting van het huidige zorgstelsel, dat zien zij ook. Dus laat de politiek maar uitleggen waarom het niet kan.”
Voor de langere termijn houdt de SP overigens vast aan een Nationaal Zorgfonds, waarbij de zorgverzekeraars compleet worden afgeschaft. Hijink: ,,Dit is een tussenstap. We zeggen: je kunt eerder beginnen met het eerlijk verdelen van de zorgkosten. Volgend jaar al.”
MSN 24.10.2019 Schaf de ziektekosten premie, het eigen risico en de zorgtoeslag af en betaal de ziektekosten uit de schatkist, uit de belastingopbrengsten. Dat voorstel van de SP blijkt voor huishoudens met een gezamenlijk inkomen tot 86.000 euro bruto per jaar goed uit te pakken. De heeft de rekenmeester van het kabinet, het Centraal Planbureau, berekend.
Nu heeft iedereen een verplichte ziektekostenverzekering bij een zorgverzekeraar. De premie voor het basispakket bedraagt zo’n 110 euro per maand per volwassene.
Lage inkomens krijgen compensatie voor de kosten via de zorgtoeslag, maar voor iedereen geldt het eigen risico van 385 euro per jaar.
Kan veel eerlijker
De SP wil dat allemaal afschaffen. SP-Kamerlid Maarten Hijink licht toe: “Je ziet nu dat de zorgkosten worden opgebracht door mensen die dat moeilijk kunnen betalen en het kan dus veel eerlijker.”
Want de SP wil de zorgkosten uit de belastingopbrengsten betalen. Dan betalen automatisch de hoogste inkomens meer dan mensen die minder verdienen. Het SP-plan zou voor de laagste inkomens een koopkracht verbetering van 3,5 procent betekenen.
Maar zelfs huishoudens die gezamenlijk ruim 86.000 euro verdienen gaan er nog bijna 2 procent op vooruit.
Hijink: “Dat laat maar zien hoe oneerlijk het op dit moment ingericht is, en als je dat via de belastingen eerlijker doet, voor het overgrote deel van de Nederlanders, driekwart, veel gunstiger is.”
OM eist 2 jaar cel tegen ex-directrice van failliet Slotervaartziekenhuis
Het Openbaar Ministerie eist voor de rechtbank in Amsterdam twee jaar cel tegen Aysel Erbudak, oud-directrice van het Slotervaartziekenhuis. Volgens het OM heeft zij 1 miljoen euro weggesluisd en heeft ze zichzelf 200.000 toegeëigend.
De ex-directrice zou zichzelf in de periode 2011-2014 ten onrechte een bedrag van ongeveer 200.000 euro eigen hebben gemaakt. Justitie stelt dat dit geld van het Amsterdamse ziekenhuis was dat in 2018 failliet werd verklaard. Verder acht het OM bewezen dat de Erbudak in 2008 1 miljoen euro heeft weggesluisd. Dit zou zij hebben gedaan met behulp van valse facturen.
Beschuldiging
Erbudak heeft de beschuldigingen altijd als onterecht ervaren en meent dat zij ten onrechte wordt vervolgd. In een uitvoerige verklaring stelde zij eerder deze week dat het ziekenhuis door “hebzucht en machtsmisbruik” ten onder is gegaan. Niet zij, maar anderen zijn daarvoor verantwoordelijk, zegt Erbudak.
In dit interview met NRClegt ze uitgebreider uit dat ze op basis van vertrouwen met haar toenmalige zakenpartner Jan Schram handelde en dat de transacties na zijn overlijden “op een lelijke manier zijn uitgelegd”.
Erbudak staat terecht voor verduistering van in totaal 1,2 miljoen euro aan ziekenhuisgeld en valsheid in geschrifte. Ze spreekt alle aantijgingen tegen en meent dat die zijn voortgekomen uit discriminatie.
In 2006 werd Erbudak bestuurder van het Slotervaart ziekenhuis. Justitie tilt er zwaar aan dat Erbudak een ziekenhuis zou hebben benadeeld. “Dat maakt de zaak nog kwalijker”, aldus het OM.
Failliet
Het MC Slotervaart werd, samen met MC IJsselmeerziekenhuizen, in november vorig jaar bankroet verklaard. Een doorstart bleek niet mogelijk, onder meer doordat er onvoldoende geld was van zorgverzekeraars en door het voorkeursrecht van de gemeente.
NOS 15.09.2020 De FIOD heeft in Hoogezand twee mensen aangehouden die worden verdacht van faillissementsfraude en valsheid in geschrifte. Het gaat om een man van 41 en een vrouw van 29.
Ze zouden met een thuiszorgonderneming door middel van valse facturen ruim 1,5 miljoen euro aan thuiszorg hebben gedeclareerd bij verschillende zorgverzekeraars en de gemeente. Dat geld werd van de bedrijfsrekening overgeboekt naar de privérekening van de vrouw, die het vervolgens voor een deel contant opnam. De onderneming ging in november 2018 failliet.
Verder weigerden ze de curator inzage in hun administratie. De FIOD vermoedt dat er ook spullen uit de failliete inboedel zijn verdwenen. De woningen van de twee verdachten in Hoogezand zijn doorzocht. Daarbij is onder andere beslag gelegd op de administratie.
Op faillissementsfraude staat in Nederland een maximale gevangenisstraf van 4,5 jaar.
Telegraaf 11.02.2020 De rechtbank Rotterdam heeft de bestuurders van zorgbureau RegioZorgWest vrijgesproken van fraude met persoonsgebonden budget (pgb). Zij werden verdacht van fraude met ongeveer 4 miljoen euro aan zorggeld, maar volgens de rechtbank is er geen sprake van opzet.
Wel vindt de rechtbank een boete van 20.000 euro op z’n plaats voor onjuist gevoerde administratie. De advocaten Arjan de Haan en Jaap-Willem Roozemond van de bestuurders overwegen hoger beroep hiertegen.
De mannen werden al in 2017 opgepakt op verdenking van fraude met geld dat bestemd was voor zorg aan gehandicapte jongeren. De inmiddels opgedoekte zorginstelling bood huisvesting en begeleiding aan licht verstandelijk gehandicapte jongeren en aan jongeren met een ernstige psychische stoornis.
Een persoonsgebonden budget is een geldbedrag waarmee iemand die zorg nodig heeft, die zorg kan inkopen. Het geld is alleen bedoeld voor zorg en mag niet aan andere zaken worden uitgegeven.
AD 10.02.2020 Waar de 55-jarige Theo P. uit het Gelderse Winterswijk die dure auto en al die verre vakanties van betaalde? Niemand die het wist. De oud-directeur van de Winterswijkse zorgaanbieder De Zorgconsulent leefde tijdenlang als een God in Frankrijk, tot hij in het voorjaar van 2018 opeens van de aardbodem verdwenen leek te zijn. Kort daarvoor had het personeel van De Zorgconsulent een faillissement aangevraagd.
Wat blijkt: P. heeft tonnen aan zorggelden weggesluisd naar een andere onderneming van hem. Het overgeboekte geld nam P. contant op en gebruikte hij voor alles behalve de bestemde zorgdoeleinden: bezoekjes aan het casino, verre vakanties, vrouwen en decadente feesten.
Het Openbaar Ministerie wil dat de Winterswijker anderhalf jaar achter de tralies verdwijnt, waarvan zes maanden voorwaardelijk, zo bleek afgelopen donderdag in de rechtbank van Zwolle. Volgende week donderdag doet de rechtbank uitspraak. Omdat P. een grotendeels bekennende verklaring heeft afgelegd, lijkt een gevangenisstraf onafwendbaar.
Nobel
Zijn verdiende loon, vertelt een oud-cliënt van De Zorgconsulent. De zorgaanbieder bood woonruimte aan jeugdigen met een lichte verstandelijke handicap in de regio Arnhem-Nijmegen en de Achterhoek. Klinkt nobel, maar in de praktijk schortte er nog wel wat aan.
,,De organisatie was een rommeltje, lang niet al het personeel was gekwalificeerd. P. wilde zoveel mogelijk aan me verdienen door veel meer zorguren voor mij te declareren dan ik daadwerkelijk kreeg. Als ik daarover iets zou zeggen, zou mij iets overkomen, klonk het. Hij kon heel dreigend zijn.’’
In de maanden vóór het faillissement liet hij zich steeds minder vaak zien, totdat hij echt van de aardbodem verdwenen leek te zijn, aldus Oud-medewerkster.
Andere bolide
Ook opvallend: P. reed om de haverklap in een andere bolide. De gemene deler: het waren zonder uitzondering dure auto’s. De cliënt: ,,Ik vroeg me altijd al af hoe hij dat kon betalen. Nu ik het verhaal over fraude hoor, vallen de puzzelstukjes in elkaar. Het zou me niet verbazen als hij zich al veel langer inliet met louche zaakjes.’’
P. heeft de schijn in ieder geval niet mee: de afgelopen tien jaar gingen behalve De Zorgconsulent al twee andere zorgorganisaties onder zijn bewind failliet. De officier van justitie pleitte in de rechtszaal dan ook voor een beroepsverbod van vijf jaar, naast de mogelijke gevangenisstraf.
Een oud-medewerkster van De Zorgconsulent – naam bekend bij de redactie – benadrukt dat P. écht niet alleen maar slecht was. ,,Hij kon heel aimabel zijn. In de maanden vóór het faillissement liet hij zich steeds minder vaak zien, totdat hij echt van de aardbodem verdwenen leek te zijn. Hij reageerde niet meer op e-mails en telefoontjes, liet ons keihard in de steek.’’
Geen salaris
In maart 2018 klapt de boel. Het personeel krijgt die maand geen salaris en vraagt uit pure wanhoop zelf het faillissement aan. Dertig medewerkers staan in één klap op straat. Cliënten worden overgedragen aan een andere zorgaanbieder. De schuldenlast bedraagt zeker 7 ton.
En de hoofdrolspeler zelf? Die geeft nog altijd niet thuis. Bij zijn woonadres, een groot vrijstaand huis aan de rand van Winterswijk, doet niemand open. Zijn telefoonnummer uit de tijd van De Zorgconsulent is inmiddels in gebruik door een dame uit Amsterdam.
Met regelmaat van de klok krijgt zij mensen aan de lijn die op zoek zijn naar P., vertelt ze. ,,Het is een grote boef, krijg ik telkens te horen. Ik heb zelf geen idee wie hij is, maar misschien wordt het voor mij eens tijd om een nieuw telefoonnummer aan te vragen.’’
Telegraaf 29.01.2020 Zorgaanbieders die hebben gesjoemeld, nemen het grote risico dat hun vergunning wordt geweigerd of afgenomen. Zulke ’zorgcowboys’ mogen niet opnieuw de kans krijgen bijvoorbeeld valse of te hoge declaraties in te dienen, vindt de VVD.
Het kabinet wil het toezicht op zorgaanbieders strenger maken. Nieuwe zorgaanbieders moeten zich melden en een vragenlijst invullen. En zorgbestuurders kan worden gevraagd naar een Verklaring Omtrent Gedrag. Wie iets op zijn kerfstok heeft dat relevant is voor het werk als zorgbestuurder, kan zo’n VOG niet krijgen.
De VVD vindt de nieuwe regels nog „te vrijblijvend.” Als aantoonbaar is dat een zorgaanbieder onrechtmatig heeft gedeclareerd, moet de vergunning ingetrokken kunnen worden. „De rotte appels moeten uit het systeem”, zegt Tweede Kamerlid Hayke Veldman van de grootste regeringspartij.
MSN 29.01.2020 Zorgaanbieders die hebben gesjoemeld, nemen het grote risico dat hun vergunning wordt geweigerd of afgenomen. Zulke ’zorgcowboys’ mogen niet opnieuw de kans krijgen bijvoorbeeld valse of te hoge declaraties in te dienen, vindt de VVD.
Het kabinet wil het toezicht op zorgaanbieders strenger maken. Nieuwe zorgaanbieders moeten zich melden en een vragenlijst invullen. En zorgbestuurders kan worden gevraagd naar een Verklaring Omtrent Gedrag. Wie iets op zijn kerfstok heeft dat relevant is voor het werk als zorgbestuurder, kan zo’n VOG niet krijgen.
De VVD vindt de nieuwe regels nog „te vrijblijvend.” Als aantoonbaar is dat een zorgaanbieder onrechtmatig heeft gedeclareerd, moet de vergunning ingetrokken kunnen worden. „De rotte appels moeten uit het systeem”, zegt Tweede Kamerlid Hayke Veldman van de grootste regeringspartij.
NOS 28.11.2019 De rechtbank Midden-Nederland heeft drie broers uit Utrecht veroordeeld tot gevangenisstraffen van 3,5 tot 4 jaar voor fraude met persoonsgebonden budgetten (pgb’s). De drie runden van 2014 tot hun aanhouding in 2018 een thuiszorgorganisatie.
Daarbij declareerden ze kosten voor dagbesteding en individuele begeleiding van cliënten die zij niet geleverd hadden. De opbrengst werd gedeeld met cliënten. Tegen een aantal van hen is justitie een strafrechtelijk onderzoek begonnen.
Miljoenen gefraudeerd
Volgens de rechtbank is bewezen dat de broers op deze manier verschillende instanties voor ruim 4,5 miljoen euro hebben opgelicht. Ook hebben ze bijna 6,5 miljoen euro witgewassen. Dat gebeurde onder meer in Turkije bij de bouw van een appartementencomplex.
De rechtbank vindt dat de broers op grove wijze misbruik hebben gemaakt van de pgb-regelgeving en noemt het zeer kwalijk dat ze gemeenschapsgeld hebben verkregen dat bedoeld is voor mensen die zorg nodig hebben. Behalve een celstraf kregen de broers een beroepsverbod van zes jaar voor de zorgsector opgelegd.
NU 25.11.2019 Aysel Erbudak, oud-directeur van het Amsterdamse ziekenhuis MC Slotervaart, is maandag veroordeeld tot vijftien maanden cel en een beroepsverbod van zes jaar en drie maanden voor het verduisteren van 1,2 miljoen euro en het vervalsen van facturen.
Het Openbaar Ministerie had twee jaar gevangenisstraf geëist en het terugbetalen van 1,2 miljoen euro. Van de rechtbank hoeft Erbudak naast het beroepsverbod en de gevangenisstraf geen schadevergoeding te betalen.
De oud-directeur liet in 2008 door middel van twee valse facturen 1 miljoen euro overmaken naar een eigen project in Turkije, namelijk een resort en ziekenhuis.
De 52-jarige vrouw is ook schuldig bevonden aan verduistering doordat zij het ziekenhuis voor 200.000 euro aandelen in een sociaal gezondheidsplatform liet kopen, die zij zelf weer verkocht. Het geld stortte zij vervolgens op haar eigen rekening en die van haar zoon.
In eerste instantie zou de rechter in oktober al uitspraak doen in de zaak, maar de advocaat van Erbudak had een verzoek ingediend voor het horen van nieuwe getuigen. De zaak is maandag hervat.
De ex-topvrouw werd in 2000 al veroordeeld voor belastingfraude. Zij heeft altijd schuld ontkend. Volgens haar advocaat was het vastgoed in Turkije op haar naam gezet, omdat dit een vereiste was vanuit de Turkse wetgeving. De 2 ton zou door een fout van het ziekenhuis verkeerd in de administratie zijn beland.
Telegraaf 25.11.2019 De rechtbank in Amsterdam heeft maandag vijftien maanden cel opgelegd aan Aysel Erbudak, voormalig directeur van het Slotervaartziekenhuis. Volgens de rechtbank is bewezen dat zij in 2008 met valse facturen 1 miljoen euro heeft weggesluisd. Daarnaast heeft ze enkele jaren later nog eens 200.000 euro achterovergedrukt.
Tegen de vroegere baas van het vorig jaar failliet verklaarde ziekenhuis in Amsterdam-West was in september twee jaar cel geëist. De rechtbank hield een beslissing vorige maand aan nadat haar advocaat op het laatste moment om extra getuigenverhoren had gevraagd. De rechtbank wees die verzoeken na een toelichting door de raadsman maandagochtend af.
Erbudak (53), die alle beschuldigingen steeds heeft ontkend, kreeg ook een beroepsverbod van zes jaar en drie maanden opgelegd. In die tijd mag ze niet als „bestuurder van een rechtspersoon” optreden.
NOS 25.11.2019 Oud-bestuursvoorzitter Aysel Erbudak van het Slotervaartziekenhuis is veroordeeld tot een celstraf van vijftien maanden. Ook mag ze ruim zes jaar geen bestuurlijke functie bekleden. Volgens de rechtbank in Amsterdam is bewezen dat Erbudak 1,2 miljoen euro aan ziekenhuisgeld heeft verduisterd.
Het OM eiste in september een celstraf van twee jaar tegen de topvrouw van het inmiddels failliete Amsterdamse ziekenhuis. Van het verduisterde bedrag zou ze 1 miljoen euro hebben weggesluisd met behulp van valse facturen. Daarnaast zou ze zich ten onrechte een bedrag van 200.000 euro hebben toegeëigend.
Erbudak ontkende tijdens het proces dat er sprake was van fraude. Volgens haar waren er fouten in de boekhouding gemaakt, waar zij niet verantwoordelijk voor was.
De uitspraak in de zaak werd vorige maand uitgesteld, omdat Erbudaks advocaat Cees Korvinus had verzocht twee nieuwe getuigen te horen. Dat wees de rechtbank vanochtend af, waarna de uitspraak meteen volgde.
Project in Turkije
Het grootste deel van het verduisterde geld ging op aan de mislukte aankoop van een stuk grond, een resort en een ziekenhuis in Turkije. Volgens het OM was dat een privéproject van Erbudak. De rechter oordeelde hetzelfde. Erbudak kan nog in hoger beroep gaan tegen haar straf.
Erbudak kocht het Amsterdamse ziekenhuis in 2006 met haar inmiddels overleden zakenpartner. In 2013 werd ze ontslagen. Een rechter veroordeelde haar twee jaar geleden al tot het terugbetalen van 1,7 miljoen euro.
NOS 12.11.2019 Jaarlijks worden duizenden mensen slachtoffer van fraude en andere misstanden in de zorg. Het gaat vooral om kwetsbare mensen met bijvoorbeeld een verstandelijke beperking, psychische problemen of een verslaving, blijkt uit onderzoek van het Informatie Knooppunt Zorgfraude (IKZ).
Het IKZ wordt aangestuurd door het ministerie van Volksgezondheid. Het houdt zich bezig met fouten en fraude in de zorg. Uit onderzoek over de periode 2015-2019 kwam naar voren dat er in vrijwel alle gemeenten iets mis is. Vaak krijgen mensen minder zorg dan waarvoor betaald is.
In ernstige gevallen worden cliënten van zorgaanbieders zelfs mishandeld, geïntimideerd of aangezet tot prostitutie. Omdat veel slachtoffers woonruimte huren bij hun zorgaanbieder, zijn ze niet in de positie om misstanden aan te kaarten. Gedreigd wordt met huisuitzetting als er melding van wordt gemaakt.
Criminele activiteiten
Veel frauderende zorgaanbieders hebben geen achtergrond in de zorg, maar houden zich bezig met criminele activiteiten als drugshandel, mensenhandel en faillissementsfraude. Met de fraude is volgens het onderzoek jaarlijks naar schatting 100 miljoen euro gemoeid.
Het gaat vaak om zorg die bekostigd is uit een persoonsgebonden budget. Met pgb’s kunnen mensen met een chronische beperking of ziekte zelf zorg inhuren.
Het IKZ adviseert onder meer om geen pgb meer te verstrekken aan mensen die daar niet goed mee om kunnen gaan. Ook zouden zorgaanbieders voortaan beter gescreend moeten worden.
NU 11.09.2019 Ex-topvrouw Aysel Erbudak van het Amsterdamse ziekenhuis MC Slotervaart heeft woensdag te horen gekregen dat het Openbaar Ministerie (OM) twee jaar cel tegen haar eist. Ze wordt vervolgd voor het verduisteren van 1,2 miljoen euro en het vervalsen van facturen, waarbij ze volgens justitie “listig te werk is gegaan”.
De affaire rond Erbudak speelt al jaren. In 2013 werd ze vanwege conflicten ontslagen, volgens haar gebeurde dit om valse redenen.
Een door haar gestarte procedure, waarin ze een schadevergoeding en achterstallig salaris eiste, werd afgewezen door de rechtbank in Amsterdam.
In diezelfde zaak oordeelde de rechter dat Erbudak zelf 1,7 miljoen euro moest terugbetalen. Het gaat om geld dat zij volgens het vonnis tijdens haar bestuursvoorzitterschap op onrechtmatige wijze aan het ziekenhuis heeft onttrokken. Dit geld zou ten gunste van haarzelf, haar vennootschappen en haar kinderen zijn gebruikt. Het gaat hier om een civiele procedure.
De zaak die nú speelt, draait ook om het onterecht wegnemen van geld, maar nu moet volgens haar advocaat ook aangetoond worden dat dit met opzet is gebeurd.
Het OM vindt dat dit het geval is. “In de eerste casus liet ze middels twee facturen 1 miljoen euro aan een handlanger betalen. Met dit bedrag financierde ze de aankoop van een zorginstelling in Turkije door haarzelf. Ze liet de handlanger twee valse facturen van een 0,5 miljoen euro naar het ziekenhuis sturen om de overboekingen een zogenaamd legaal tintje te geven”, aldus de officier van justitie.
‘Onderzoek wordt gekenmerkt door tunnelvisie’
De tweede casus waar het OM verduistering in ziet, heeft betrekking op aandelen in een sociaal gezondheidsplatform die Erbudak heeft gekocht. Deze aandelen, die ze volgens justitie zelf accordeerde, verkocht ze toen het platform niet goed liep.
“Dat geld wordt op haar eigen rekening en dat van haar zoon gestort. Ook dat ziet het OM als verduistering.”
Erbudak heeft maandag tijdens de eerste inhoudelijke behandeling van de zaak gezegd dat het FIOD-onderzoek tegen haar wordt gekenmerkt door een tunnelvisie. Dat onderzoek was “gericht op bewijsvoering, niet op waarheidsvinding”, aldus de voormalige topvrouw.
In een interview met NRClegt ze uitgebreider uit dat ze op basis van vertrouwen met haar toenmalige zakenpartner Jan Schram handelde en dat de transacties na zijn overlijden “op een lelijke manier zijn uitgelegd”.
Erbudak eerder veroordeeld voor onder meer fraude
Overigens heeft Erbudak een strafblad. Zo is ze onder meer in 2000 veroordeeld voor belastingfraude, waar de rechter haar maandag ook op wees.
De rechtbank vroeg zich daarbij hardop af hoe iemand met zo’n verleden het tot voorzitter van de raad van bestuur van een ziekenhuis heeft kunnen schoppen. Erbudak: “Mijn verleden verdient geen schoonheidsprijs, maar ik ben niet iemand die crimineel is. Ik heb de afgelopen twintig, dertig jaar laten zien dat ik een goed lid van de samenleving ben.”
Het OM eist twee jaar onvoorwaardelijk wegens verduistering. De rechtbank doet op 7 oktober uitspraak.
Na jarenlange strubbelingen, bezuinigingen en een reorganisatie ging MC Slotervaart in oktober vorig jaar failliet.
Twee maanden daarvoor was topman Willem de Boer onder druk van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) aan de kant gezet. Volgens de inspectie was de patiëntveiligheid in het geding door de financiële en bestuurlijke onrust in de ziekenhuizen van MC Groep, waar ook MC Slotervaart onder viel.
Aysel Erbudak werd in 2013 wegens conflicten in het ziekenhuis ontslagen. Later moest ze 1,7 miljoen terugbetalen. Nu moet ze zich ook voor de strafrechter verantwoorden. Ⓒ Foto Anko Stoffels
Telegraaf 11.09.2019Het Openbaar Ministerie heeft woensdag voor de rechtbank in Amsterdam twee jaar cel geëist tegen oud-directeur van het Slotervaartziekenhuis Aysel Erbudak.
Het OM acht bewezen dat Erbudak (52) in 2008 1 miljoen euro heeft weggesluisd, met behulp van valse facturen. Daarnaast zou zij zich in de periode 2011-2014 ten onrechte een bedrag van ongeveer 200.000 euro hebben toegeëigend. Ook dat was geld van het Amsterdamse, in 2018 failliet verklaarde ziekenhuis, stelt justitie.
Erbudak heeft de beschuldigingen altijd van de hand gewezen en meent dat zij ten onrechte wordt vervolgd. In een uitvoerige verklaring stelde zij eerder deze week dat het ziekenhuis, waarvan zij in 2006 bestuurder werd, door „hebzucht en machtsmisbruik” ten onder is gegaan. Niet zij, maar anderen zijn daarvoor verantwoordelijk, zegt Erbudak. Zij trad in 2006 toe tot het bestuur van het noodlijdende ziekenhuis en stond er tot 2013 aan het roer.
Een conflict met de raad van commissarissen maakte een einde aan haar bewind. Civiele rechtszaken nadien hebben Erbudak een miljoenenschuld bezorgd. De strafzaak is voortgevloeid uit een onderzoek van de FIOD.
Justitie tilt er zwaar aan dat Erbudak een ziekenhuis zou hebben benadeeld en daarbij „listig” te werk is gegaan. „Dat maakt de zaak nog kwalijker”, aldus het OM. „Haar eigen financieel gewin stond voorop en dat is onvergeeflijk. De bescherming die de zorgsector verdient, rechtvaardigt een zware straf.” Aan de stelselmatige ontkenning van Erbudak heeft het OM geen boodschap. „Verdachte ontkent tegen de klippen op. Voor alles bedenkt zij een nieuwe of andere verklaring.”
Erbudaks advocaat Cees Korvinus haalde fel uit naar de officier van justitie, die zich volgens hem niet heeft verdiept in „de materie”, noch in de geschiedenis van het Slotervaartziekenhuis. Erbudak werd na haar aantreden „op handen gedragen”, als directeur van „het eerste geprivatiseerde ziekenhuis van Nederland.” Volgens de raadsman heeft Erbudak zich in die positie nooit geld toegeëigend.
De rechtbank doet naar verwachting uitspraak op 7 oktober 2019.
NOS 11.09.2019 Het Openbaar Ministerie heeft twee jaar gevangenisstraf geëist tegen oud-topvrouw Erbudak van het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam. Volgens de officier van justitie heeft ze 1 miljoen euro weggesluisd met behulp van valse facturen. Daarnaast zou ze zich ten onrechte een bedrag van 200.000 euro hebben toegeëigend.
Erbudak ontkent dat er sprake is van fraude. Ze zegt dat er fouten in de boekhouding zijn gemaakt waar zij niet verantwoordelijk voor was.
Het grootste deel van het geld ging op aan de mislukte aankoop van een stuk grond, een resort en een ziekenhuis in Turkije. Volgens het OM was dat een privé-project dat ten onrechte betaald werd met geld van het Amsterdamse ziekenhuis. Maar de oud-topvrouw zegt dat het een revalidatieoord moest worden, dat ze samen met een zakenpartner zou opzetten.
Erbudak kocht in 2006 samen met haar zakenpartner het Amsterdamse ziekenhuis. Ze gingen ervan uit dat ze 10 miljoen euro moesten investeren, maar uiteindelijk bleek zo’n 26 miljoen nodig. Daardoor bleef er weinig geld over voor de aankoop van de grond in Turkije, die ook zo’n 10 miljoen euro kostte.
Verdachte constructie
Een bouwbedrijf wilde garant staan voor een bedrag van een miljoen euro. Het bedrijf stuurde daarop twee facturen van samen een miljoen euro naar het Slotervaartziekenhuis. Op de facturen stond dat het ging om goederen voor de afdeling radiologie, maar die afdeling heeft nooit goederen bij het bouwbedrijf gekocht. De facturen werden wel door het ziekenhuis betaald.
Volgens het OM werd met een verdachte constructie geprobeerd om geld voor het Turkse project binnen te halen, maar uiteindelijk kwam de financiering niet rond en ging het project niet door.
De verkoper van de Turkse grond beriep zich op de garantieafspraak en eiste zijn geld bij het bouwbedrijf op. Het OM zegt dat er sprake is van valsheid in geschrifte, omdat Erbudak geld van het Slotervaartziekenhuis gebruikte voor privé-doeleinden.
Telegraaf 10.09.2019 Het was een droom die een nachtmerrie werd. Zo omschreef voormalig bestuursvoorzitter van het Slotervaartziekenhuis Aysel Erbudak gisteren in de rechtbank van Amsterdam haar mislukte zakelijk avontuur met het inmiddels failliete hospitaal waaraan ze tussen 2006 en 2013 leiding gaf.
Na het overlijden van zakenpartner Jan Schram in 2012, ontstonden vermoedens van malversaties. Inmiddels is in een reeks civiele procedures vastgesteld dat de flamboyante onderneemster een schuld van 5,6 miljoen euro heeft aan het ziekenhuis en aan de erfgenamen van Schram.
In 2015 werd ze persoonlijk failliet verklaard. Maandag zat ze, volgens haar volkomen ten onrechte, in de verdachtenbank bij de strafrechter op verdenking van het verduisteren van 1,2 miljoen euro van het Slotervaartziekenhuis.
In een verklaring van 17 pagina’s die ze voorlas bij aanvang van de zaak, verweet Erbudak de Fiscale Inlichtingen en Opsporings Dienst FIOD tunnelvisie. „De FIOD was op zoek naar bewijzen tegen mij en niet naar de waarheid.” Twee ex-leden van de raad van bestuur van het Slotervaart verweet ze „liegen tegen betaling.”
Ⓒ Petra Urban
Volgens het Openbaar Ministerie verduisterde Erbudak in 2008 1 miljoen euro dat werd gestoken in een ziekenhuis en een vakantieresort in Turkije. Tussen 2011 en 2014 zou ze daarnaast een bedrag van twee ton aan het Slotervaart hebben onttrokken om te investeren in aandelen van het digitale platform Drimpy.
Erbudak bestrijdt dat ze zelf een cent beter werd van de transacties. Ze deed het allemaal in het belang van het Slotervaart, vertelde ze de rechters. Het ziekenhuis in Turkije zou via een luchtburg een soort overloop worden voor het Slotervaart. Het vakantieresort een revalidatiecentrum voor patiënten. Het bleef bij mooie vergezichten.
Iets soortgelijks gebeurde met Drimpy, het platform waarop patiënten hun medisch dossier konden raadplegen en digitaal konden overleggen met hun arts. Het Slotervaart zou op twee manieren profiteren van de investering van 2 ton, zei Erbudak. Eerst door een bezuiniging vanwege efficiënter werken en later door de verwachte winst als meer ziekenhuizen zich zouden aansluiten.
Zakenpartner
Eind december 2012 overleed haar zakenpartner Jan Schram, de man met wie ze al meer dan 16 jaar op onorthodoxe manier zaken deed. Schram was geen man van papieren afspraken. Erbudak: „Alles gebeurde in goed vertrouwen. Hij zorgde voor het geld en ik voor de inhoud. Ik was niet bezig met de manier waarop hij dat organiseerde.”
Het gebrek aan hard bewijs van de afspraken met Schram brak haar na zijn overlijden lelijk op. Ze raakte in conflict met zijn erfgenamen. Van de constructies die zij en Schram bedachten, ontbreekt elk bewijs. Erbudak werd in 2013 ontslagen en kon daardoor ook niet meer bij documenten die haar wellicht hadden kunnen helpen bij haar verdediging, stelt ze.
Ze voelt zich tekort gedaan en vals beschuldigd, zei ze tegen de rechtbank. „Ik trof een ziekenhuis aan dat 4,5 miljoen euro per jaar verlies leed, al 26 jaar lang. Er was sprake van achterstallig onderhoud, een slepend conflict met Achmea en een uittocht van goed personeel. Ik maakte dagen van 22 uur en liep zelfs in mijn slaap door alle hoeken van het ziekenhuis.”
Een salaris kreeg ze niet, aldus Erbudak. Ze betaalde alle uitgaven met één creditcard, waarna Schram een uitsplitsing maakte in zakelijke en privé uitgaven. Erbudak: „Onder mijn leiding werd het ziekenhuis een van de financieel gezondste ziekenhuizen in Nederland.”
Spijt
Na de dood van Schram werden al haar goede bedoelingen op een verkeerde manier uitgelegd, aldus een geëmotioneerde Erbudak. „Zestien jaar samenwerking is teniet gedaan. Achteraf heb ik spijt van alle tijd en energie die ik in het Slotervaart stak.”
Het Openbaar Ministerie komt morgen met een strafeis.
NOS 09.09.2019 Ruim zes jaar nadat ze moest vertrekken als bestuursvoorzitter van het Slotervaartziekenhuis stond Aysel Erbudak vandaag voor de rechter. Het Openbaar Ministerie verdenkt haar van verduistering van 1,2 miljoen euro en valsheid in geschrifte.
Het grootste deel ging op aan de mislukte aankoop van een stuk grond in Turkije. Volgens het OM was dat een privé-project dat ten onrechte betaald werd met geld van het Amsterdamse ziekenhuis. Volgens Erbudak waren de grond, het resort dat daarop stond en een nabijgelegen ziekenhuis onderdeel van een grote droom van haar en haar zakenpartner Jan Schram, waarbij ze zelf niet altijd zicht had op de boekhouding.
Revalidatieoord
Erbudak las aan het begin van de zitting een zeventien pagina’s tellende verklaring voor. Ze vertelde hoe haar in 2012 overleden zakenpartner, die aan een longaandoening leed, haar interesse voor de zorg wekte. “Hij kwam regelmatig met artikelen uit kranten en bladen over de toekomst van de zorg. Door de chronische ziekte van Jan, die zelf afhankelijk was van directe toegang tot goede zorg, ontstond bij mij het idee om een ziekenhuis te kopen in een warm land.”
In 2005 kochten ze samen een ziekenhuis in aanbouw in Turkije, in een gebied dat bekend zou staan om de gezonde en schone lucht. Even daarna vonden de twee een resort in de buurt, waar ze een revalidatieoord van wilden maken. Het huurcontract kwam op naam van de geboren Turkse, die het tot ze haar zorgdroom kon realiseren, exploiteerde als vakantieresort.
Buitengewonekans
Niet lang daarna kregen de twee de mogelijkheid om het in financiële problemen verkerende Slotervaartziekenhuis over te nemen. “Een buitengewone kans” om “productiecapaciteit te genereren”, vond Erbudak. Zij en Schram besloten het te kopen, het werd het eerste volledig geprivatiseerde algemene ziekenhuis in Nederland.
Het Slotervaartziekenhuis moest succesvol zijn en dat kon alleen met internationale ambities, zei Erbudak vandaag. “Daardoor moest ik op zoek naar nieuwe geldstromen buiten het Nederlandse budgetdenken.”
Grond aankopen
Het ging mis toen ze de grond waarop het resort in Turkije staat, wilde kopen en dat heeft volgens Erbudak te maken met de problemen in het Slotervaartziekenhuis. De ondernemers hadden berekend dat ze 10 miljoen euro in het noodlijdende Nederlandse ziekenhuis moesten steken, maar dat bleken er 26 miljoen te worden. Daardoor bleef er weinig geld over voor de aankoop van de grond in Turkije, die ook zo’n 10 miljoen euro kostte.
Daar kwam bij dat de verkoper van de grond een bankgarantie van acht ton eiste en ook nog eens twee ton in cash. In plaats van zelf garant te staan vond Erbudak een bouwbedrijf bereid dat te doen. Waarom zou dat bedrijf dat risico voor Erbudak willen lopen, vroeg de rechtbank zich af. Is dat omdat in feite het Slotervaartziekenhuis zich garant stelde?
Twee facturen
Het bouwbedrijf stuurde rond dezelfde tijd namelijk twee facturen naar het Slotervaartziekenhuis, samen precies goed voor 1 miljoen euro. Op die facturen staat niets over het resort in Turkije, wel “Voorschot zekerstelling aankoop goederen Afdeling Radiologie” en “Tweede voorschot zekerstelling aankoop goederen Afdeling Radiologie”. De facturen werden betaald, maar de radiologie-afdeling heeft bij dit bedrijf nooit zulke goederen gekocht.
Uiteindelijk ging de aankoop van de grond niet door, omdat de financiering niet rondkwam. De verkoper beriep zich op de garantieafspraak en eiste zijn geld bij het bouwbedrijf op.
Volgens het Openbaar Ministerie is hier sprake van valsheid in geschrifte; Erbudak gebruikte geld van het Slotervaartziekenhuis voor privé-doeleinden, namelijk de aankoop van de grond waar vakantieresort op stond. Erbudak zelf spreekt van fouten in de boekhouding waar zij niet verantwoordelijk voor was.
Met het project zelf zou niets mis zijn geweest. Het Slotervaartziekenhuis zou immers van de investeringen in Turkije hebben geprofiteerd, als die geld hadden opgeleverd. “Ik hoor niet in het beklaagdenbankje thuis”, zei ze.
Gepassioneerd
“U vertelt gepassioneerd”, zei de rechter nadat Erbudak de verklaring had voorgelezen. “Maar het roept toch nog allerlei vragen op. We hebben het vandaag niet over de ondergang van het Slotervaartziekenhuis en niet over dromen. We hebben het over mogelijke malversaties.”
Gemalverseerd is er mogelijk ook met drimpy.com. Het Slotervaartziekenhuis kocht voor twee ton aan aandelen van dit e-healthplatform, maar die kwamen op naam te staan van bedrijven van Erbudak.
De voormalige bestuursvoorzitter werd eerder veroordeeld tot het terugbetalen van 1,7 miljoen euro aan het ziekenhuis.
Woensdag gaat de zaak verder en in oktober doet de rechter uitspraak.
Aysel Erbudak werd in 2013 wegens conflicten in het ziekenhuis ontslagen. Later moest ze 1,7 miljoen terugbetalen. Nu moet ze zich ook voor de strafrechter verantwoorden.Ⓒ Anko Stoffels
Telegraaf 09.09.2019 Voormalig directeur Aysel Erbudak van het inmiddels gesloten Slotervaartziekenhuis in Amsterdam moet zich maandag voor de strafrechter in Amsterdam verantwoorden voor verduistering van in totaal 1,2 miljoen euro aan ziekenhuisgeld en valsheid in geschrifte.
Erbudak ontkent alles, laat haar advocaat Cees Korvinus weten. Ze zal volgens hem aanwezig zijn bij de zittingen, waarvoor twee dagen zijn uitgetrokken.
Verslaggeefster Saskia Belleman doet maandag (vanaf 9.00 uur) live verslag vanuit de rechtszaal via Twitter
Volgens het Openbaar Ministerie sluisde de verdachte tussen 23 juni en 8 september 2008 in totaal 1 miljoen euro weg, onder meer met valse facturen. Daarnaast denkt het OM dat de 52-jarige zorgonderneemster zich tussen medio 2011 en medio 2014 ten onrechte een bedrag van ongeveer 200.000 euro heeft toegeëigend, dat ook het ziekenhuis toebehoorde.
Erbudak werd in maart 2013 wegens conflicten in het ziekenhuis ontslagen. In 2015 bepaalde de civiele rechter dat zij het ziekenhuis 1,7 miljoen euro moest terugbetalen. Daarna werd zij persoonlijk failliet verklaard. Anders dan in een civiele zaak moet in het strafrecht worden aangetoond dat er opzet was tot het onttrekken van geld, stelt Korvinus, en daarvan is volgens hem geen sprake.
De gelden en overboekingen waar het in beide zaken om gaat, kwamen volgens de advocaat onbedoeld verkeerd in de boeken terecht. Het was bij zijn cliënte niet bekend, aldus de advocaat. Het had betrekking op een ziekenhuisproject in Turkije dat niet doorging en op een aandelentransactie.
Na de laatste regiezitting in deze zaak in november 2017 zijn er nog wat getuigen gehoord. Het OM liet de zaak lang liggen, stelt Korvinus. Hij noemt de vervolging „buitengewoon vervelend” voor zijn cliënte. Hij wijst erop dat het Slotervaart geen aangifte heeft gedaan tegen haar.
Telegraaf 07.09.2019 Aysel Erbudak, de ex-directeur van het inmiddels opgedoekte Slotervaartziekenhuis in Amsterdam, zit sinds 2015 in een persoonlijk faillissement. Maar ze is niet van plan haar schuldeisers te betalen – een principekwestie, vindt ze.
„Ik heb vier à vijf schuldeisers, waaronder het Slotervaart, mijn voormalige callcenter dat ik zelf heb opgezet, de Belastingdienst en de Rabobank die mijn huis heeft moeten veilen. Die schulden zijn grotendeels ten onrechte ontstaan en ik ga ze nooit van mijn leven betalen. Uit principe. Ik mag het niet zeggen, maar het zijn toch allemaal zakelijke crediteuren, geen personen”, zegt ze in een interview met NRC.
Erbudak staat volgende week terecht wegens verduistering van in totaal 1,2 miljoen euro aan ziekenhuisgeld. Ze spreekt alle aantijgingen tegen en meent dat die zijn voortgekomen uit discriminatie. „Was me dit ook overkomen als ik oorspronkelijk blond haar en blauwe ogen had gehad? Ik woon al meer dan veertig jaar in dit land, mijn Turks is supergebrekkig, met een zwaar Nederlands accent. En toch was ik steeds ’die Turkse mevrouw van het Slotervaartziekenhuis’”, aldus Erbudak.
AD 07.09.2019 Aysel Erbudak, de ex-directeur van het inmiddels opgedoekte Slotervaartziekenhuis in Amsterdam, zit sinds 2015 in een persoonlijk faillissement. Maar ze is niet van plan haar schuldeisers te betalen – een principekwestie, zegt ze zaterdag in een interview met NRC.
,,Ik heb vier à vijf schuldeisers, waaronder het Slotervaart, mijn voormalige callcenter dat ik zelf heb opgezet, de Belastingdienst en de Rabobank die mijn huis heeft moeten veilen. Die schulden zijn grotendeels ten onrechte ontstaan en ik ga ze nooit van mijn leven betalen. Uit principe. Ik mag het niet zeggen, maar het zijn toch allemaal zakelijke crediteuren, geen personen.”.
Erbudak staat vanaf maandag terecht voor verduistering van in totaal 1,2 miljoen euro aan ziekenhuisgeld en valsheid in geschrifte. Ze spreekt alle aantijgingen tegen en meent dat die zijn voortgekomen uit discriminatie. ,,Was me dit ook overkomen als ik oorspronkelijk blond haar en blauwe ogen had gehad? Ik woon al meer dan veertig jaar in dit land, mijn Turks is supergebrekkig, met een zwaar Nederlands accent. En toch was ik steeds ‘die Turkse mevrouw van het Slotervaartziekenhuis‘”, aldus Erbudak tegenover NRC.
Volgens het Openbaar Ministerie sluisde ze tussen 23 juni en 8 september 2008 in totaal 1 miljoen euro weg, onder meer met valse facturen en andere documenten. Daarnaast denkt het OM dat de 52-jarige zorgonderneemster zich tussen medio 2011 en medio 2014 ten onrechte een bedrag van ongeveer 200.000 euro heeft toegeëigend, dat ook het ziekenhuis toebehoorde.
Erbudak werd in maart 2013 wegens conflicten in het ziekenhuis ontslagen. In 2015 bepaalde de civiele rechter dat zij het ziekenhuis 1,7 miljoen euro moest terugbetalen. Daarna werd zij persoonlijk failliet verklaard.
Medewerkers en patiënten van het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam vertelden ons wat zij vinden van het faillissement.
De Nederlandse overheid heeft overheidsbedrijven en rijksdiensten zonder visie of goed plan geprivatiseerd en verzelfstandigd.
AD 01.11.2019
AD 21.03.2019
Vanaf 1980 heeft de Nederlandse overheid bedrijven afgestoten, zoals energiebedrijven en PTT (nu KPN, TNT Express en PostNL). Ook werden rijksdiensten verzelfstandigd, zoals uitkeringsinstantie UWV en de Nederlandse Spoorwegen en ook de Zorg.
AD 02.03.2020
Ook is de marktwerking in de gezondheidszorg ‘doorgeslagen’ en moet ingeperkt worden. Anders wordt goede zorg steeds moeilijker te organiseren en te betalen. Dat zegt minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) in een interview met deze krant.
Vanaf 1 januari 2021 moeten Zorgaanbieders van verpleging en verzorging in de wijk overal in Nederland verregaand samenwerken. Geen oudere of zieke mag dan meer tussen wal en schip vallen.
Als huisartsen en ziekenhuizen met het telefoonboek op schoot het ene na het andere bureautje moeten bellen om wijkverpleging voor een patiënt te regelen, dan vermorsen we kostbare menskracht, aldus Minister De Jonge (Volksgezondheid).
AD 02.03.2020 Vanaf 1 januari 2021 moeten aanbieders van verpleging en verzorging in de wijk overal in Nederland verregaand samenwerken. Geen oudere of zieke mag dan meer tussen wal en schip vallen.
Als huisartsen en ziekenhuizen met het telefoonboek op schoot het ene na het andere bureautje moeten bellen om wijkverpleging voor een patiënt te regelen, dan vermorsen we kostbare menskracht, aldus Minister De Jonge (Volksgezondheid).
Daarover hebben het ministerie van Volksgezondheid, zorgverzekeraars, gemeenten, patiëntenorganisaties, beroepsverenigingen en zorgaanbieders een deal gemaakt. Zo willen ze regelen dat de tekorten aan goede zorgverleners in de wijkverpleging afnemen. Ook moeten cliënten en hulpverleners in de wijk altijd weten bij wie ze terecht kunnen.
Er komt in iedere wijk een overzicht voor wijkverpleging overdag, ‘s avonds, ‘s nachts en in het weekend. En de cliënt krijgt voortaan zorg van een behapbaar team. Bekendheid en vertrouwdheid met iedereen die in huis komt, staat voorop. Zorgverleners moeten de hulp ook goed hebben afgestemd.
Het einddoel: alle aanbieders van wijkverpleging zorgen er samen met partners voor dat iedere zorgvraag van een cliënt opgepakt wordt. Als dat niet lukt, moet passende zorg snel elders worden gevonden; zo nodig met hulp van de verzekeraar. Verder dienen aanbieders de wijk waarin ze actief zijn op hun duimpje te kennen.
Minister De Jonge (Volksgezondheid): ,,Als de wijkverpleegkundige meer bezig is met ergens komen dan ergens zijn en als huisartsen en ziekenhuizen met het telefoonboek op schoot het ene na het andere bureautje moeten bellen om wijkverpleging voor een patiënt te regelen, dan vermorsen we kostbare menskracht.”
Vorig jaar maart constateerde minister De Jonge al in een interview met deze krant dat losse nieuwe aanbieders, soms van bedenkelijke kwaliteit, als paddenstoelen uit de grond schieten in Nederland. Voor de deur van zorgflats staan nu regelmatig auto’s van meerdere bedrijfjes. Die versnippering komt de kwaliteit niet ten goede, vindt de bewindsman. Daarnaast wordt de zorg momenteel per uur vergoed; een ongezonde prikkel om te veel zorg te leveren.
De minister wil af van deze wijze van bekostiging. Het moet voor zorgaanbieders altijd rendabel zijn om goede zorg te geven aan cliënten, ongeacht of deze lichte of zwaardere problemen hebben. Het tarief wordt daarom afhankelijk van het zorgprofiel van een cliënt. Dat zal wel op zijn vroegst pas vanaf 2022 gebeuren, bleek recent uit een Kamerbrief.
Als aanbieders van wijkverpleging er samen niet uitkomen, dan nemen de zorgverzekeraars en gemeenten het initiatief over om in een contract tot afspraken te komen over samenwerking. Als laatste redmiddel kan zelfs via een bestuurlijk overleg met topambtenaren of de minister een dispuut worden vlotgetrokken.
Over hun schaduw heen springen
Het is niet meer iedere zorgaanbieder voor zich of iedere zorgverzekeraar alleen voor de eigen verzekerden, aldus Minister De Jonge (Volksgezondheid).
De Jonge: ,,Zorgaanbieders en verzekeraars moeten daarvoor over hun eigen schaduw heen springen. Het is niet meer iedere zorgaanbieder voor zich of iedere zorgverzekeraar alleen voor de eigen verzekerden.”
De voorgenomen samenwerking vereist dat zorgaanbieders elkaar nu al gaan vinden en dat de neuzen dezelfde kant op komen te staan. Dat zal in wijken met grote aantallen zorgaanbieders nog een hele klus zijn, geeft ook de minister toe.
De betrokken partijen benadrukken in het akkoord sowieso dat iedere wijk de ruimte houdt om zelf de invulling en uitvoering van de teams voor wijkverpleging te bepalen. Dit zal steeds gebeuren op basis van de lokale situatie en de ervaringen.
AD 22.02.2020 Dat vrijemarktwerking in ieders voordeel is, ook als het gaat om voorheen publieke taken, is een sprookje, betoogt Roel Berghuis, bestuurder bij de vakbond FNV. Hij noemt prijsvechters die failliet gaan en buslijnen die geschrapt worden.
De provincie Noord-Holland gaat de bediening van sluizen, bruggen en pontjes weer zelf uitvoeren. Het regende klachten over Trigion, het beveiligingsbedrijf dat na een aanbestedingsronde als goedkoopste uit de bus kwam. Trigion had zulke slechte arbeidsvoorwaarden dat onvoldoende brug- en sluiswachters voor het bedrijf willen werken.
De arbeidsvoorwaarden zijn zo slecht dat onvoldoende brug- en sluiswachters voor het bedrijf willen werken
Marktwerking zou leiden tot betere dienstverlening en efficiëntie. Zo verkocht de overheid ons dit sprookje. Maar het gaat enkel om bezuinigingen, met alle gevolgen van dien.
De uitvoering van maatschappelijke taken is in het geding en werknemers zijn de dupe. De overheid mag wel eens wat kritischer kijken naar de gevolgen van marktwerking en aanbestedingen.
Zorgorganisaties, scholen en gemeenten in West-Brabant hebben problemen met het vervoer van cliënten en leerlingen, want vervoersbedrijf TCR is failliet. Eigenlijk won Arriva de aanbesteding, maar dat bedrijf gaf het werk door aan prijsvechter TCR.
In de Gooi en Vechtstreek overwegen acht gemeenten nu een gezamenlijke organisatie op te zetten voor het doelgroepenvervoer, waar negenduizend mensen gebruik van maken. Door te kiezen voor ‘inbesteden’ (zelf doen) in plaats van aanbesteden, willen ze grip krijgen op de kwaliteit. Tot op heden wordt dat vervoer aanbesteed bij steeds nieuwe vervoerders.
Opnieuw aanbesteden leidt na jaren van problemen volgens de gemeenten alleen maar tot hogere tarieven. Zowel klanten als medewerkers worden er dus niets wijzer van.
Volgens Koninklijk Vervoer Nederland gebeurt het steeds vaker dat op vervoersaanbestedingen geen geldige inschrijvingen binnenkomen. Vervoerders denken voor de geboden vergoedingen niet rendabel te kunnen werken. De taximarkt begint zelf signalen af te geven richting aanbestedende dienstenover de tarieven voor het doelgroepenvervoer. Dat is het beste bewijs dat aanbestedingen en marktwerking niet leiden tot verbetering van kwaliteit en efficiency, maar dat slechts wordt bezuinigd.
Lijnen schrappen
Provinciale bezuinigingen in het openbaar vervoer leiden tot het schrappen van onrendabele buslijnen. Inwoners zijn dan aangewezen op vrijwilligers. Hun bedoelingen zijn goed, maar het werk van een buschauffeur dient normaal beloond te worden. Nu profiteert de overheid en de busbedrijven houden hun winstcijfers op peil. Met alle gevolgen van dien voor werknemers en burgers.
Waar de FNV zich inzet voor de belangen van werknemers in hun rol als burgers, zouden onze overheden dat moeten doen voor burgers in hun rol als werknemers.
Hoe dan ook zitten we met marktwerking voor maatschappelijke taken op een dood spoor.
Roel Berghuis is vakbondsbestuurder en projectleider marktwerking en aanbestedingen bij de FNV.
MSN 26.11.2019 Dat meldt vakbond FNV naar aanleiding van de lopende integratie. „Sandd-medewerkers staan met de rug tegen de muur. De post verdwijnt naar PostNL, en ze moeten maar afwachten wat PostNL hen aanbiedt. Het postbedrijf heeft op sommige plaatsen een tekort aan bezorgers, maar op sommige plaatsen een overschot. Die krijgen minder uren aangeboden”, zegt FNV-bestuurder Etienne Haneveld.
Eind september gaf het kabinet toestemming voor het samengaan van PostNL en Sandd. De 11.000 postbezorgers van Sandd krijgen een baan bij PostNL, maar dat leidt tot teleurstellingen.
Dominique Vergeer uit Oost-Souburg werkt nu veertig uur per week voor Sandd, maar heeft nu een aanbod voor 3,5 uur voor vier dagen in de week. Dat is veertien uur. „Daar ben ik van geschrokken, want ik moet een gezin onderhouden. De beloftes van Mona Keijzer zijn gebakken lucht, want in de praktijk is het een zooitje”, zegt Vergeer, die een leidinggevende functie heeft op het depot in Middelburg.
Het aanbod van PostNL kreeg hij afgelopen vrijdag binnen. Hij heeft een week de tijd om te reageren. „De druk is enorm bij mij en mijn collega’s. Als we bellen met PostNL krijgen we niemand te pakken. Als ik nu solliciteer via het uitzendbureau, dan kan ik wel veertig uur krijgen. Dit is de omgekeerde wereld.”
PostNL herkent dit niet. „We proberen de Sandd-medewerkers een aanbod te doen dat in lijn ligt van hun huidige contract. Het is een ingewikkelde puzzel. Deze gevallen zou ik graag willen bekijken”, zegt directeur Post Resi Becker van PostNL in een reactie. Volgens haar is er voldoende capaciteit in het callcenter om vragen te beantwoorden.
Volgens vakbond FNV komt PostNL met minder uren weg omdat er geen zogeheten ’overgang van onderneming’ is afgesproken. Daarbij dient het personeel een gelijkwaardige functie aangeboden te worden. Staatssecretaris Keijzer (Economische Zaken) heeft dit echter niet als voorwaarde bij de overname gesteld. PostNL denkt jaarlijks €50 tot €60 miljoen aan kosten te kunnen besparen door de overname van Sandd.
„Ik ben des duivels op staatssecretaris Keijzer, die deze overname op deze manier heeft toegestaan. Het aanbod van PostNL is niet volwaardig, we schieten er fors bij in als het om ons inkomen gaat. En ik ben beslist niet de enige”, zegt Albert Wilkens uit Almere. Hij werkt al 13 jaar als postbezorger, met 20 uur per week. PostNL heeft hem nu vijf uur op zaterdag aangeboden.
Ook is een negental franchisenemers van Sandd naar de rechter gestapt omdat er geen vergoeding is geregeld. Zij hebben in totaal 3500 bezorgers in dienst. „De post gaat naar PostNL, maar de franchisenemers hebben nog wel een contract. Zij moeten hun mensen ontslaan en transitievergoedingen betalen. Daarbij past een afkoopsom”, zegt voorzitter Mario de Koning. PostNL zegt in een reactie dat ze zo snel mogelijk in gesprek wil over de samenwerking en banen.
„Er is geen sprake van marktverdeling”, reageert Annemarie Jorritsma. Ⓒ ANP
Tijdens een netbeheerdersoverleg in 2018 zouden netbeheerders Alliander en concurrent Stedin Nederland hebben verdeeld in gebieden waar zij elkaar niet zullen beconcurreren. Dergelijke afspraken zijn bij wet verboden, aangezien daarmee de concurrentie tussen marktpartijen wordt beperkt. Bij overtreding worden door de overheid zware boetes opgelegd.
En Annemarie Jorritsma (VVD-fractievoorzitter in de senaat) heeft het bestaan van de kartelafsprakenook bevestigd, stelt ex-ING-bestuurder Jan Zegering Hadders (óók VVD), die optreedt als onderhandelaar namens het Westlandse bedrijf. Onderhandelaar Zegering Hadders ging afgelopen najaar bij Jorritsma thuis in Almere langs om haar te confronteren met geruchten over kartelafspraken.
Terugdringen aanbesteding in de Zorg
Het zogeheten REFIT-platform is het met De Jonge eens dat de Europese Commissie de regels snel moet evalueren en misschien moet aanpassen, schrijft de minister aan de Tweede Kamer. Maar dat duurt vaak jaren. En gemeenten en de jeugd- en thuiszorg worden ongeduldig. Daarom gaan Timmermans en De Jonge vast samen kijken of er niet wat meer ruimte binnen de huidige Europese regels valt te scheppen.
,,De zorg is geen markt, laat staan een Europese markt”, zegt De Jonge. Hij pleit sinds begin deze maand onomwonden voor het intomen van de ,,doorgeslagen” marktwerking in de gezondheidszorg.
Het kabinet vindt steun in Brussel voor het terugdringen van aanbestedingen in de zorg. De Europese anti-rompslompbrigade onder leiding van Frans Timmermans, tweede man van de Europese Commissie, raadt de commissie aan de regels snel nog eens tegen het licht te houden. Dat kan wel nog jaren duren.
Gemeenten zijn nu meestal verplicht alle zorgaanbieders in de Europese Unie de kans te geven om de jeugd- en thuiszorg voor hen te verzorgen. Maar dat is zinloos en onhandig, vindt minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid. Een Poolse of Portugese zorgverlener zit helemaal niet te wachten op een opdracht in Nederland. En zou die toch voelen voor zo’n klus en de aanbesteding winnen, dan wordt samenwerken met andere betrokkenen als de gemeente en de huisarts lastig.
Bovendien bezorgt het aanbesteden gemeenten veel werk. En zorgaanbieders en patiënten kopzorgen. Want als een contract afloopt, is het niet altijd gemakkelijk om bij een vertrouwde behandelaar te blijven of soepel over te gaan naar een nieuwe.
AD 15.03.2019
Overspannen woningmarkt
Dat er iets moet gebeuren op de overspannen Haagse woningmarkt, daar is iedereen het over eens. Maar hoe? In Den Haag bijvoorbeeld, voltrekt zich een klassiek politiek debat met ‘de markt’als grote boosdoener dan wel redder in nood.
En het gaat er hard aan toe. Zo heette VVD-politicus Jan Pronk in de Haagse raadzaal ‘een neoliberaal’ die zich nauwelijks raadslid mag noemen. En was PvdA’er Martijn Balster gefrustreerd, ‘omdat hij geen invloed meer heeft op het beleid. En ook niet meer krijgt.’
Vrije huursector aan banden
VVD-wethouder Boudewijn Revis grijpt best fors in op de huizenmarkt. Met een inkomensgrens voor huurwoningen tussen de 700 en 950 euro bijvoorbeeld. Met de bouw van middeldure huizen die ontwikkelaars 20 jaar middelduur moeten houden. En met maatregelen tegen woningsplitsing en voorrang op een woning voor mensen met onmisbare beroepen.
Maar links vindt het allemaal te liberaal. ,,U kiest voor de markt en niet voor de mensen”, moppert Balster. Hij wil dat de vrije sector meer aan banden wordt gelegd via bijvoorbeeld strenge eisen aan mensen die vrije sector-kamers of appartementen verhuren. ,,Als we het aan de markt overlaten dan wonen mensen hier straks voor 1500 euro per maand in piepkleine hokjes”, meent hij. Een ander idee: ‘een maximale huurstijging van één procent boven de inflatie zoals Utrecht doet’.
Liberaal Pronk ziet dat heel anders. ,,We komen al met een inkomensgrens voor woningen tot 950 euro huur per maand. Voor de rest is er maar één echte oplossing: bouwen, bouwen, bouwen.” Middeldure huur is in Den Haag nu een kleine markt. ,,Als marktpartijen genoeg kunnen bijbouwen, dempt de huidige prijsstijging van de woningen vanzelf.”
Den Haag bouwt 30 procent sociaal. Ofwel goedkoop. Wethouder Revis zegt het geregeld, maar op links heeft men twijfels. ,,Al jaren wordt er geen 30 procent, maar ruim onder de tien procent sociaal gebouwd. Terwijl 100.000 mensen wachten op een goedkope woning.‘’
De VVD ergert zich aan de PvdA: die maar roept dat ‘bouwen voor gewone mensen er niet meer bij is in Den Haag’. ,,Dat was onder het vorige college zo, waar u deel van uitmaakte”, zei raadslid Pronk. ,,In de plannen staan 720 sociale woningen, waar de ambitie 750 is. Dat is niet slecht.” Maar Balster gelooft niet dat het ervan gaat komen: ,,In de woontorens op de Grotiusplaats en het Spuiplein zou veel sociale huur komen. Maar toen puntje bij paaltje kwam, zei de projectontwikkelaar: ‘we hebben ons best gedaan, maar het is niet gelukt’ en zei de wethouder: ‘Oké, dan niet.”
Het rapport.
De parlementaire onderzoekscommissie-Kuiper van de Eerste Kamer, die dertig jaar privatiseringsbeleid van staatsbedrijven heeft onderzocht heeft indertijd een eindrapport (pdf).gepresenteerd.
AD 11.08.2018
En ook de Zorg ging uiteindelijk een eigen leven leiden !! Het begrip Marktwerking werd uiteindelijk een vies woord !!!
Minister Hugo de Jonge wil nieuwe zorgaanbieders strenger controleren, één team van verpleegkundigen per wijk en zorg niet meer per uur vergoeden.
In een interview met het AD zegt de minister van Volksgezondheid dat het anders moet: “De marktwerking in de zorg is doorgeschoten.”
Ja, bijna 750 miljoen euro voor een pluk aandelen in Air France-KLM is een heleboel geld. Daar zul je CDA-vicepremier Hugo de Jonge niet schamper over horen doen. Maar leg die investering naast de zorguitgaven en je beseft pas goed wat een amper te bevatten zak geld er jaarlijks via zijn ministerie van Volksgezondheid wordt uitgegeven.
,,Voor het bedrag dat we aan KLM spenderen kunnen we ons drie dagen zorg permitteren”, zegt hij. ,,Drie! Laat dat eens op je inwerken. Dit jaar is in totaal 85 miljard euro beschikbaar, 5 miljard meer dan vorig jaar. Alleen al in deze kabinetsperiode komt er 16,7 miljard euro bij.”.
De Fransen werden deze week naar eigen zeggen overvallen door het besluit van de Nederlandse regering. President Macron eiste woensdag opheldering en Le Maire noemde het onbegrijpelijk. Hij vond het onfatsoenlijk dat er geen overleg was gevoerd met de Franse regering. Volgens Hoekstra kwam dat door de koersgevoeligheid van de informatie.
Kortom, willen we in de toekomst genoeg handen aan het bed houden, dan moet de doorgeschoten marktwerking in de zorg op de helling, stelt minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid. ,,Het geloof in de markt als probleemoplosser is op de terugtocht.”
De liberale regeringspartijen reageerde met gefronste wenkbrauwen op de uitspraken van minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) op deze site over minder marktwerking en meer samenwerking in de zorg. De oppositie gaat de bewindsman aan zijn woorden houden, maar vreest dat er sprake is van verkiezingsretoriek.
De Jonge vindt dat de marktwerking in de gezondheidszorg is ‘doorgeslagen’ en moet worden ingeperkt. De CDA-bewindsman kraakt hiermee het liberale heilige huisje van keuzevrijheid voor patiënten. Het in zijn ogen ‘absolute’ recht om de eigen zorgverlener te kiezen, maakt de organisatie van de zorg volgens De Jonge echter duur en lastig. Zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten moeten in de toekomst samende hoofdverantwoordelijkheid nemen voor de gezondheidszorg in een regio.
,,De minister heeft wel wat beters te doen dan stelseldiscussies voeren, want dat is het introduceren van dominante regionale zorgspelers’’, aldus Kamerlid Arno Rutte (VVD) tegen deze site. ,,We mogen best de rotte appels in de zorg aanpakken en balans aanbrengen in de keuzevrijheid van mensen, maar wij willen niet terug naar de jaren 90; met gebrek aan keuze, lange wachtlijsten en hoge kosten.’’
Regeringspartij D66 wil de minister louter afrekenen op minder regels, meer aandacht en betere zorg ‘en niet op deze hoog-oververhalen’, meldt Kamerlid Vera Bergkamp. De sociaal-liberalen zijn het wel met De Jonge eens dat de zorg terug moet naar het gezond verstand. ,,De toegang tot de zorg is nu te complex, er is te veel bureaucratie. De patiënt moet weer centraal komen te staan met keuzevrijheid.’’
Ik moet het eerst zien voordat ik het geloof. Maar ik laat me graag verrassen, aldus Lilian Marijnissen (SP) over uitspraken minister De Jonge.
De PVV, de grootste oppositiepartij, beschuldigt de minister van krokodillentranen. ,,Het CDA is óveral verantwoordelijk voor: dat De Jonge bij seniorenflats allemaal verschillende auto’s ziet staan van allerhande aanbieders van wijkverpleging, is regelrecht de schuld van het CDA. In plaats van populair te doen zo vlak vóór de verkiezingen kan hij beter wetten naar de Kamer sturen om deze kolossale vergissingen terug te draaien en juist niet nóg verder gaan met zijn voorstel tot regionalisering.’’
De SP, een groot voorstander van complete afschaffing van de marktwerking in de zorg, is juist blij dat de minister de markt in de zorg niet langer heilig verklaart. ,,Maar tegelijkertijd is hij beste vrienden met premier ‘meer markt’ Rutte. Dat is erg ongeloofwaardig’’, zegt partijleider Lilian Marijnissen. ,,Dit kabinet heeft nog niets gedaan om de zorg geen markt te laten zijn, dus ik moet het eerst zien voordat ik het geloof. Maar ik laat me graag verrassen door Hugo de Jonge!’’
Terug in publieke handen
Overigens wil 50Plus de zorg ook helemaal terugbrengen in publieke handen, reageert Kamerlid Corrie van Brenk. ,,Dat heeft veel voordelen: geen reclame, geen sponsoring, geen jaarlijks overstapcircus meer.’’ GroenLinks noemt de uitspraken van de minister ‘een omslag’ en hoopt dat hij de daad bij het woord voegt. Die partij stelde afgelopen november zelf al voor om vaste tarieven voor de wijkverpleging te introduceren, net als strengere toelatingseisen voor nieuwe aanbieders.
Tot slot de PvdA. Die partij vindt het hoog tijd dat minister De Jonge het licht ziet. Kamerlid John Kerstens: ,,Want het CDA zat tot vandaag anders in de discussie. Dat de minister zich blijkbaar heeft laten inspireren door de opvattingen van de PvdA is mooi. Ik heb ’m ook onlangs nog opgeroepen met een toekomstvisie te komen. Daar werd vanuit de coalitie, D66 voorop, wat schamper over gedaan. Benieuwd of daar het inzicht nu ook ontstaat.’’
Nasleep vanwege de zorgbezuinigingen
Verpleeghuizen hebben het kabinet notabene onlangs nog om meer zorgmiljoenen gevraagd dan er beschikbaar zijn. Minister De Jonge (Volksgezondheid) heeft voor dit jaar 600 miljoen euro op de plank liggen, terwijl de zorginstellingen eigenlijk 660 miljoen euro zouden willen krijgen. Dat blijkt uit gegevens van de zorgkantoren die het kabinetsgeld uiteindelijk gaan verdelen.
Terugblik ouderenzorg
Samen met zo’n 35 andere partijen tekende minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) vandaag een Pact voor de Ouderenzorg. Met het pact komen de deelnemers samen in actie om eenzaamheid bij ouderen te signaleren en doorbreken, goede zorg en ondersteuning thuis te organiseren en de kwaliteit van de verpleeghuiszorg te verbeteren.
Nederland heeft een enorm grote opgave voor de boeg op het gebied van ouderenzorg. Nu al zijn er 1,3 miljoen 75-plussers, maar in 2030 zijn dat er 2,1 miljoen. Dat betekent veel voor de manier waarop we de zorg inrichten in ons land. Een samenwerkingsverband waarin iedereen die voor en met ouderen werkt de krachten bundelt, ontbreekt nog.
Minister De Jonge: “Het verenigen van alle partijen die betrokken zijn in één ‘pact voor de ouderenzorg’ is de beste manier om samen de schouders hieronder te zetten. Natuurlijk gebeurt er al ontzettend veel in de ouderenzorg. Maar samen kunnen we nog veel meer bereiken. Met deze 35 partijen, en hopelijk worden het er meer, gaan we nu aan de slag.”
AD 14.03.2018
AD 14.03.2018
Met het Pact voor de Ouderenzorg gaat een keur aan partijen – zorgaanbieders, verzekeraars, gemeenten, bedrijven, etc. – gezamenlijk aan de slag om de zorg voor ouderen merkbaar en meetbaar te verbeteren door:
de trend van stijgende eenzaamheid onder ouderen te keren;
te zorgen dat ouderen langer thuis willen en kunnen blijven wonen, met de juiste zorg en ondersteuning;
de verpleeghuiszorg te verbeteren zo dat ouderen er de juiste zorg krijgen en de aandacht die zij verdienen, zoveel mogelijk vergelijkbaar met thuis.
De ondertekenaars onderstrepen met het sluiten van dit landelijk Pact voor de Ouderenzorg de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van leven van ouderen en verbinden zich aan het meedenken en meedoen met concrete plannen en acties. Het pact wordt in drie programma’s verder uitgewerkt en er worden afspraken gemaakt over de specifieke invulling van acties en wie daarvoor aan zet is. Het pact is het begin van een proces met als doel ouderen in Nederland te laten merken dat de zorg en ondersteuning voor hen, en de generaties daarna, beter wordt.
Borsts woede over de behandeling die zijn moeder onderging, inspireerde hem en onderzoeker Carin Gaemers in 2016 tot het schrijven van een open brief aan de toenmalige staatssecretaris van Volksgezondheid, Van Rijn. Daarin veroordeelden zij het tekort aan personeel in de verpleegzorg en de vele administratieve taken die de verzorgenden moesten verrichten. De patiënten kregen daardoor niet de zorg en veiligheid die ze nodig hadden.
Na aandrang van de Tweede Kamer maakte de Inspectie voor de Gezondheidszorg bekend dat 150 verpleeghuizen niet de zorg leverden waarop gerekend mocht worden.
AD 27.10.2018
AD 27.10.2018
Manifest Hugo Borst
Hugo Borst en Gaemers schreven vervolgens het ‘manifest getiteld Scherp op Ouderenzorg. Samen met onderzoekster Carin Gaemers constateerde hij daarin dat te veel kwetsbare ouderen in verpleeghuizen niet de zorg krijgen die zij zo hard nodig hebben. Daarom werd de politiek opgeroepen om zo snel mogelijk goede zorg voor alle kwetsbare ouderen in verpleegtehuizen te waarborgen.
Het manifest kreeg meer dan 100.000 steunbetuigingen en leidde tot 2,1 miljard euro extra geld voor het verbeteren van de verpleeghuiszorg.
Minister De Jonge: “Ik zie en hoor al voorbeelden van verpleeghuizen die extra medewerkers hebben aangetrokken om meer tijd en aandacht te kunnen geven aan onze ouderen. Of hoe de regeldruk teruggedrongen wordt. Ook in de strijd tegen eenzaamheid zijn er tal van initiatieven. Van huisbezoeken bij 75-plussers, tot dansmiddagen met ‘oude’ muziek, en van breiclubs tot walking football. Deze voorbeelden maken voor ouderen een wereld van verschil.”
Kortom zij komen gezamenlijk in actie door:
eenzaamheid signaleren en doorbreken;
goede zorg en ondersteuning thuis organiseren;
de kwaliteit van de verpleeghuiszorg verbeteren.
Telegraaf 02.03.2019
Ziekenhuizen in de problemen
Het piept en het kraakt in Ziekenhuisland. Sluitingen, faillissementen, inkrimpingen: ze zijn aan de orde van de dag. Is de ziekenhuiszorg soms ziek?
De Telegraaf voelde zorgeconomen, politici en patiëntenorganisaties aan de tand. „Als er niemand ingrijpt en de touwtjes in handen neemt, breken we het stelsel af. En dan is de burger de klos”, vreest Dianda Veldman van de Patiëntenfederatie.
Diepe zuchten klinken nog steeds in de Tweede Kamer wanneer wordt teruggedacht aan het faillissement van het Amsterdamse Slotervaart ziekenhuis en de vier IJsselmeerziekenhuizen in Flevoland. De vijf ziekenhuizen gingen eind oktober vorig jaar op de fles. Minister Bruins (Medische Zorg) liet zich erdoor overvallen en nam niet de regie. Het leverde hem een motie van wantrouwen op.
Sindsdien neemt bij de buitenwacht de onrust toe. Het roept de vraag op of de ziekenhuiszorg nog wel op orde is. Dat ook de stekker wordt getrokken uit het Haagse Bronovo ziekenhuis en er in het Drentse Hoogeveen en het Groningse Stadskanaal complete ziekenhuisafdelingen dreigen te verdwijnen helpt daar niet bij.
Zorgeconoom Michiel VerkoulenⒸ Hollandse Hoogte
De zorgen in de samenleving over sluitende ziekenhuizen staan in een schril contrast met de beleving van doorgewinterde zorgeconomen. Michiel Verkoulen en Xander Koolman, bijvoorbeeld. In ziekenhuisland is juist een gezonde beweging gaande, menen zij. „Ik heb geen zorgen over de ziekenhuiszorg”, zegt Verkoulen monter. Ook zijn vakgenoot Xander Koolman ziet dat de kwaliteit van Nederlandse ziekenhuizen echt wel ’op orde is’.
Schrikbarend
De uitgaven aan ziekenhuizen kennen een steile curve. Rond de eeuwwisseling stroomde er zo’n 12 miljard euro naartoe. Een jaar geleden stond de teller al op een schrikbarende 27 miljard. Het heeft met de vergrijzing te maken, hogere loonkosten, toenemende medicijnprijzen en prachtige nieuwe technieken die vaak helaas wel een stevig prijskaartje hebben.
Zorgeconoom Xander Koolman Ⓒ DIJKSTRA BV
De politiek zit ermee in haar maag. Een steeds grotere punt van de door Den Haag te verdelen taart gaat namelijk naar de zorg, het is geld dat niet naar leraren, politieagenten of andere belangrijke zaken kan.
Meer dan tien jaar geleden is daarom in samenspraak met de sector besloten om te kijken of er niet wat meer ziekenhuisbehandelingen kunnen worden overgeheveld naar huisartsen, zorgcentra in de buurt, of bij mensen thuis. Dat is goedkoper. Maar praten over geld is in de zorg nog vaak taboe. Toch moet het gebeuren, vinden Verkoulen en Koolman.
“Het ziekenhuis is een heel dure omgeving”
„Het ziekenhuis is een heel dure omgeving”, schetst econoom Verkoulen. „Terwijl een groot deel van de zorg echt niet meer in het ziekenhuis hoeft. Als we die beweging maken, is het goed voor ieders portemonnee.”
Slim
VVD-Kamerlid Arno Rutte pleit al langer voor de verhuizing van meer ziekenhuiszorg naar de huiskamer. Bij de liberaal spelen niet alleen de duizelingwekkende uitgaven aan ziekenhuiszorg een rol. „Het aantal ouderen stijgt de aankomende jaren enorm”, benadrukt hij. „Tegelijkertijd neemt het aantal mensen dat kan werken in de zorg af. Dat is een probleem waarvoor niemand kan weglopen. Ik vind dus dat we vol moeten inzetten op slimme zorg thuis.” Dat ziekenhuizen daardoor slinken, of zelfs verdwijnen, ziet hij als logisch. „Maar het is geen doel op zich.”
“We moeten vol inzetten op slimme zorg thuis”
Die slimme zorg thuis gebeurt al steeds vaker. Het gaat bijvoorbeeld om patiënten met diabetes, of longaandoeningen. Voorheen waren ze kind aan huis in het ziekenhuis. Tegenwoordig doen ze hun metingen thuis via een app. Af en toe krijgen ze een Facetime-consult van het ziekenhuis. Het is een goedkopere manier van werken. Voor patiënten is het bovendien fysiek een stuk minder belastend. Het scheelt ze heel wat ritten naar het ziekenhuis.
Arno Rutte (VVD) Ⓒ DIJKSTRA BV
CDA-Kamerlid Joba van den Berg ziet echter ook de keerzijde van de medaille van de vertimmering van ziekenhuisland. Volgens haar zijn er in grotere steden vaak meer dan voldoende ziekenhuizen. Als er daar eentje sneuvelt, is goede zorg zelden ver weg. Anders is dat in landelijk gebied. „Daar wringt het.”
Streekziekenhuizen
Wat de christendemocrate ziet gebeuren, is dat grotere ziekenhuizen de kleine streekziekenhuizen ’leeg eten’. Dat komt voort uit ooit doelbewust ingezet beleid, maar is volgens Van den Berg aan het doorslaan.
Joba van den Berg (CDA) Ⓒ DIJKSTRA BV
Lange tijd was het normaal dat in alle ziekenhuizen vrijwel alle zorg werd geleverd. Inmiddels is ingebakken dat het beter en goedkoper is om complexere zorg te concentreren. Voor een ingewikkelde urologische ingreep moet je dan misschien wat verder reizen naar een groter ziekenhuis, maar patiënten krijgen dan wel een arts die zo’n operatie vaak doet. Het betekent wel dat streekziekenhuizen kunnen besluiten om hun urologische afdeling op te doeken.
“Dit heeft veel impact op oudere mensen, mantelzorgers en bezoek”
Het CDA vindt dat een probleem, omdat patiënten nog wel in hun lokale ziekenhuis terecht moeten kunnen voor relatief eenvoudige ingrepen. „Ik zie gewoon dat topklinische ziekenhuizen dat soort zorg bij streekziekenhuizen hebben weggehaald. Is dat erg? Ja, want dat betekent dat patiënten het niet meer om de hoek kunnen laten doen. Dat heeft veel impact op oudere mensen, mantelzorgers en bezoek. Stop nou met het leegzuigen van regionale ziekenhuizen”, zegt Van den Berg.
Reisafstanden
De groeiende reisafstanden naar ziekenhuizen baren ook zorgeconoom Koolman zorgen. „Er zijn in sommige gebieden nu patiënten die twee uur met het ov moeten reizen om in een ziekenhuis te komen”, zegt hij hoofdschuddend.
De patiënten van het MC Slotervaart moesten elders hun heil zoeken. Ⓒ ANP
Hij vindt dat minister Bruins daar veel beter op moet letten en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) moet opdragen om niet alleen op de kwaliteit van ziekenhuizen te toetsen en de impact daarvan op het budget. Ook de toegankelijkheid moet door de zorgwaakhond onder de loep worden genomen, vindt hij.
“Waarom is de oplossing afbraak?”
Politieke partijen die momenteel moord en brand schreeuwen zijn PVV en SP. Zij vrezen dat wat er ooit met verzorgingstehuizen is gebeurd – sluiten uit kostenoverwegingen – nu ook met ziekenhuizen gebeurt. „We staan op een kruispunt”, stelt Fleur Agema van de PVV. „De ziekenhuiszorg is nu nog redelijk goed geregeld, maar het systeem is hartstikke kwetsbaar.” Ze wil dat er geen ziekenhuis meer op slot gaat. „Waarom is de oplossing afbraak?”, vraagt ze zich af.
Kanttekeningen
Zorgeconoom Koolman snapt de zorgen van de PVV, maar plaatst er kanttekeningen bij. „Als geld geen rol meer speelt, zou ik het ook wel met de PVV eens zijn, maar Kamerlid Agema heeft besloten dat financiën geen rol meer spelen in haar argumenten. Dat vind ik dus te makkelijk.”
Fleur Agema (PVV) Ⓒ DIJKSTRA BV
Openlijk praten over de rem zetten op ziekenhuisuitgaven wordt vaak als gevoelig ervaren. Dat geldt vooral voor de politiek, waar verkiezingen nooit ver weg zijn. In campagnestand is het nu eenmaal eenvoudiger om voor méér zorg te pleiten, dan voor artsen, ziekenhuizen en zorgverzekeraars die de hand op de knip leggen. Zorgeconoom Michiel Verkoulen zou dat graag anders zien.
“Verzekeraars vervullen een maatschappelijk belangrijke taak”
„De politiek geeft mixed signals”, stelt hij. „Iedereen is voor een lagere zorgpremie en het liefst gaat ook het mes in het eigen risico. Zorgverzekeraars moeten daarin de matigende factor zijn. Maar als verzekeraars dan wel een keer hard zijn, krijgen ze in de politiek vaak de zwarte piet toegespeeld. We betalen verschrikkelijk veel geld voor de ziekenhuiszorg. Het is belangrijk dat we het vaker voor verzekeraars opnemen. Zij vervullen een maatschappelijk belangrijke taak.”
Wachtlijsten
Vakgenoot Koolman stipt nog een andere valkuil aan: de wachtlijsten. „Het is de bedoeling dat ziekenhuizen kritischer kijken of behandelingen echt wel nodig zijn. Als ze dat niet doen en patiënten gewoon op de wachtlijst zetten, dan zullen die wachtlijsten gaan groeien. Aan de transitie die in de ziekenhuiswereld gaande is, zitten voor- en nadelen. Ik heb niet altijd het idee dat die goed worden gewogen.”
De Patiëntenfederatie vindt dat er nu te vaak een ziekenhuis verdwijnt alleen op basis van financiële redenen. Voorzitter Veldman mist partijen die de touwtjes in handen nemen. „In de komende tien jaar gaat er nog veel veranderen, laten we daar een goed plan voor maken.”
“Misschien zijn in Nederland veertig ziekenhuizen wel genoeg?”
Ze noemt Denemarken als voorbeeld. Daar zijn ze aan de tekentafel gaan kijken hoeveel ziekenhuizen met bepaalde functies er nodig waren. „Misschien zijn in Nederland veertig ziekenhuizen wel genoeg?” Veldman mist uiteindelijk dat er echt iemand de baas is. „Iemand moet de regie pakken”, vindt ze. Daarbij kijkt ze naar de politiek. Het is een verwijt dat zorgminister Bruins allerminst nieuw in de oren zal klinken.
ZEVEN OORZAKEN VAN KRIMP IN ZIEKENHUISLAND;
Personeelstekort
Ziekenhuizen hebben moeite met het aantrekken van personeel, met name gespecialiseerde verpleegkundigen voor spoedeisende hulp en intensive care. Dat legt druk op de organisatie, soms ontstaan er al wachtlijsten of moeten patiënten worden geweigerd omdat er te weinig personeel is. Ook moet er extern worden ingehuurd en dat is veel duurder.
Zorg naar huisarts of huis
Om kosten te beheersen en het patiënten gemakkelijker te maken, wordt al enkele jaren ingezet op verschuiving van zorg uit het ziekenhuis. Bestralingen, diabeteschecks en spiraaltjesplaatsingen kunnen goedkoper bij de huisarts of soms zelfs thuis. Handig, maar als complexe behandelingen naar grote ziekenhuizen verdwijnen en eenvoudige behandelingen naar de huisarts, dan zet dat druk op kleine ziekenhuizen.
Bestuursellende
Bij de faillissementen van het Slotervaart en de IJsselmeerziekenhuizen waren er twijfels over de rol van bestuurders die ook aandeelhouder waren. Dubbele petten en meerdere financiële belangen zouden dwarszitten. Bij andere ziekenhuizen vinden ze lastig nieuwe bestuurders, omdat ervaren artsen terugvallen onder de balkenendenorm als ze bestuurder zouden worden. En niet in elk ziekenhuis staan de neuzen van specialisten, die als ondernemers zich laten inhuren, en bestuur dezelfde kant op.
Innovatie
Er kan steeds meer, dus doen we ook steeds meer. Maar de meest ingewikkelde operatierobots kunnen niet door elk ziekenhuis worden aangekocht omdat er weinig ruimte is voor investeringen. Door innovaties verplaatsen zich dus steeds meer behandelingen naar de grotere ziekenhuizen.
Banken
Ziekenhuizen kunnen failliet gaan, weten banken sinds een jaar of vijf ook. Voorheen vingen overheid en zorgverzekeraars dat op, nu niet meer. Daarom betalen ziekenhuizen hoge tarieven voor leningen bij banken en wil geen bank ze meer volledig financieren. Dit zorgt ervoor dat investeringen in regioziekenhuizen erg lastig en duur zijn.
Zorgstelsel
In 2006 ging het huidige zorgstelsel in. Voor velen zijn de gereguleerde marktwerking en de rol van de zorgverzekeraars mikpunten als het gaat om problemen van ziekenhuizen. Verzekeraars onderhandelen als kostenbeheersers scherp met ziekenhuizen over contracten, op kwaliteit en prijs. Als een ziekenhuis relatief duur is of iets minder goede kwaliteit levert, verliest die de concurrentiestrijd en kost dat uiteindelijk ook patiënten.
Kwaliteitseisen
Als arts moet je sinds enkele jaren een complexe behandeling een minimum aantal keren per jaar uitvoeren. Door die strengere eisen, die waarschijnlijk betere zorg opleveren, verdwijnen veel complexe behandelingen uit kleine ziekenhuizen. Uiteindelijk raken de kleinere ziekenhuizen leger en leger, tot ze zich laten overnemen door een groot ziekenhuis of tot sluiting.
De IJsselmeerziekenhuizen, met vestigingen in Lelystad, Emmeloord, Urk en Dronten, zijn vanochtend failliet verklaard. Ook het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam is failliet
In de IJsselmeerziekenhuizen liggen nog zo’n 80 à 85 mensen. In het Slotervaartziekenhuis lagen gisteren nog 74 mensen, die uiterlijk morgen om 15.00 uur naar andere ziekenhuizen zijn verplaatst
De zorgverzekeraars hebben een boedelkrediet afgegeven voor het afbouwen van de zorg
De Tweede Kamer komt niet terug van reces om te debatteren over het faillissement
AD 26.10.2018
Hoe het zover is gekomen is nog onduidelijk, maar het failliete MC IJsselmeerziekenhuizen stond flink in de rode cijfers .
Het failliete MC IJsselmeerziekenhuizen heeft een totale schuld openstaan van meer dan 50 miljoen euro. Ruim 500 schuldeisers hebben zich gemeld. De grootste schuldeiser is de bank ING.
Dat blijkt uit het eerste openbare faillissementsverslag. Het onderzoek van de curatoren naar de oorzaken van het faillissement is nog bezig. De uitkomsten van dat onderzoek zullen in volgende verslagen aan bod komen.
Een andere grote schuldeiser die de curatoren noemen is de stichting Waarborgfonds voor de Zorgsector (WfZ). Ook is het ziekenhuis nog vier miljoen euro aan loon- en inkomstenbelasting verschuldigd.
Het kabinet ging het zelfstandig ondernemen van ProRail beëindigen. Vooral vanwege de overlast op het spoor en de onverwachte tekorten, werd de privatisering teruggedraaid.
De NOSmeldde op basis van Haagse bronnen dat het kabinet 14.10.2016 akkoord ging met het voorstel van staatssecretaris Sharon Dijksma (Infrastructuur en Milieu, PvdA) dat ProRail wordt ondergebracht bij het ministerie van Infrastructuur.
De beslissing werd vrijdag 21.10.2016 officieel bekendgemaakt.
In een brandbrief waarschuwde de spoorsector het kabinet nog wel voor overhaaste beslissingen. “In het belang van ruim één miljoen dagelijkse spoorreizigers, de Nederlandse industrie en de spoorsector doen wij een beroep op u om niet over één nacht ijs te gaan.” De brief is ondertekend door acht organisaties waaronder de NS, Koninklijk Nederlands Vervoer, FNV Spoor en reizigersorganisatie Rover.
ProRail legde zich dus uiteindelijk neer bij de plannen van staatssecretaris Dijksma (Infrastructuur) om de spoorbeheerder onder de vleugels van de overheid te brengen.
Van ProRail werd een zelfstandig bestuursorgaan (zbo) gemaakt. Het bedrijf is verantwoordelijk voor het beheer, de aanleg, het onderhoud en de veiligheid van de Nederlandse spoorwegen.
De laatste jaren is de staat alleen aandeelhouder geweest, maar het Rijk is wel verantwoordelijk voor het grootste deel van de 2,5 miljard euro die de BV jaarlijks ontvangt.
Het kabinet hoopt dus vooral op meer controle: voorgaande jaren werd het geconfronteerd met een dreigend tekort van bijna een half miljard euro.
Dat bleek uit een brief van de Raad van Commissarissen (RvC) en Raad van Bestuur van ProRail aan de staatssecretaris. In de brief, die in handen is van De Telegraaf, schreef de top de keuze van het kabinet te respecteren en mee te zullen werken aan de uitwerking en invulling van de plannen. Dit in tegenstelling tot de eerdere reactie van ProRail waar ook nogal wat bezwaar leek mbt de bemoeienisvan het ministerie.
Kamer medeverantwoordelijk NS ProRail
De commissie constateert bij de slotconclusies dat de grote ambities van een supersnelle internationale trein naar België niet zijn waargemaakt, terwijl daar wel een peperdure spoorlijn voor is neergelegd. De Tweede Kamer, die steeds de keuzes van het kabinet en de NS steunde, is daarvoor medeverantwoordelijk.
Het failliete MC Zuiderzeeziekenhuis uit Lelystad heet vanaf nu het St Jansdal. Afgelopen nacht is er hard gewerkt om de eerste poli’s vandaag alweer te openen.
Aanleiding voor het parlementaire onderzoek was het derivatendrama bij Vestia. Dat illustreert volgens de commissie treffend de valkuilen van de corporatiesector: een bestuur met een vaak te machtige voorzitter, en commissarissen die aan die “dominante” bestuurder geen tegenwicht bieden. Bovendien is het externe toezicht onder de maat.
En dan hebben we het nog niet eens gehad over de financiele problemen met het verzelfstandigde UWV.
De ondernemingsraad van uitkeringsdienst UWV wil een ict-project tegenhouden door naar de rechter te stappen. Het personeel stoort zich aan salarissen voor ict-managers en vreest dat het project gedoemd is om te mislukken. Dat bevestigt de organisatie na een bericht in de Volkskrant. De krant heeft interne documenten van de uitkeringsdienst in handen.
De ondernemingsraad van uitkeringsinstantie UWV vreest dat het nieuwste automatiseringsproject een strop gaat worden van maar liefst een half miljard euro.
Daarmee zou het zoveelste project de mist in gaan en miljoenen over de balk worden gesmeten. De ondernemingsraad vindt dat er ook veel te hoge salarissen worden betaald aan de mensen die het project moeten gaan trekken.
Het UWV heeft sterk verouderde ICT en slaagt er al decennia lang niet in alles op de rails te krijgen. In 2004 bouwde Capgemini aan een systeem dat 14 miljoen euro moest kosten, maar uiteindelijk kwam de rekening uit op 400 miljoen euro.
In 2008 werd een nieuw systeem voor arbeidsongeschiktheidsuitkeringen gestopt terwijl al 90 miljoen was uitgegeven. Jaarlijks spendeert het UWV 250 miljoen euro aan automatisering uit, zo schrijft De Volkskrant.
De ondernemingsraad wil nu voorkomen dat er weer vier nieuwe directeuren worden aangenomen voor de nieuwste projecten. De krant sprak twee anonieme werknemers die zeggen dat het al ’2,5 jaar pure chaos is die maar niet naar buiten komt’.
Privatisering is het proces waarbij het eigendom van bedrijven en diensten overgaan van overheid naar de particuliere sector. Daarbij wordt publiek eigendom (zoals een staatsbedrijf) in particuliere handen gebracht.
Verzelfstandiging bij de overheid is het proces waarbij een overheidsbedrijf wordt omgevormd in een zelfstandig publiekrechtelijk of privaatrechtelijk bedrijf. Het wordt dan bestuurd door een eigen directie en niet meer door (top)ambtenaren.
AD 07.11.2019 Nederlanders zien een overheid die niet aan hun kant staat, stelt Lilian Marijnissen, fractievoorzitter van de SP in de Tweede Kamer, samen met een zorgverlener, een boer en een leraar. Er wordt nu een hoge prijs betaald voor marktwerking en schaalvergroting.
Wat hebben een boer, een zorgverlener en een leraar gemeen? Het klinkt als het begin van een slechte mop uit de jaren 80 of 90. Het is ook precies die periode waar we naar terug moeten om te begrijpen waar de boosheid én actiebereidheid van zovelen nu vandaan komt.
Het kabinet gaat gewoon door op de ingeslagen weg en fundamentele veranderingen blijven uit !!
In die decennia bekeerden politici, van links tot rechts, zich massaal tot het neoliberale geloof. Als een soort heilige drie-eenheid van de Vader, Zoon en Heilige Geest, met marktwerking, bezuiniging en zelfregulering.
De verzorgingsstaat werd afgebroken en publieke voorzieningen werden aan de markt overgelaten. Onder invloed van het neoliberalisme werd schaalvergroting de standaard: scholen werden leerfabrieken, zorginstellingen moesten fuseren en in de veehouderij werd de megastal de norm om als boer te kunnen overleven.
Alles onder de dekmantel van ‘efficiëntie’, maar in de praktijk was de menselijke maat zoek en nu betalen de samenleving, onze aarde en dieren een zware prijs voor deze schaalvergrotingsdrang. Nederland verkeert in crisis: een wooncrisis, een stikstofcrisis, een publieke sector in crisis.
Het is onvoorstelbaar dat de regering hier nog niet het begin van een oplossing voor heeft gevonden. Er lijken nu, onder druk van alle acties, wat kleine eenmalige stappen te worden gezet, maar dit kabinet gaat gewoon door op de ingeslagen weg en fundamentele veranderingen blijven uit.
Wat hebben een boer, een zorgverlener en een leraar gemeen? Dat zij een overheid zien die er niet voor hen is, die niet aan hún kant staat. Zij delen de terechte verontwaardiging dat zij niet een eerlijk deel van de welvaart krijgen. Dat zij de prijs betalen.
Maar ze hebben meer gemeen: als ze samen opstaan is echte verandering mogelijk.
De belangen van mensen moeten weer voorop komen te staan. Er is een hoop te doen, maar het kan. Er is namelijk een alternatief.
Vanaf nu dringen we de markt terug en investeren we in dat wat van ons allemaal is: goede zorg, goed onderwijs, betaalbare woningen, betaalbaar openbaar vervoer en duurzame energie. We geven de zeggenschap aan de mensen die het werk doen.
Aan de leerkrachten voor de klas in plaats van de bestuurders van grote scholenkoepels. Aan de thuiszorgmedewerker in de wijk in plaats van de zorgverzekeraar. Aan de agent op straat, in plaats van de bureaucratie. En we pakken de zeggenschap terug daar waar die nodig is: over onze energiebedrijven, volkshuisvesting, publieke sector en ons openbaar vervoer.
Wat hebben een boer, een zorgverlener en een leraar met elkaar gemeen? Ze hebben een prachtig beroep dat wordt uitgehold. Maar ze staan nu op voor de toekomst van dat beroep. En terecht.
Ina Kreuning is zorgverlener, Martine Lokhorst is leraar, Lilian Marijnissen is fractievoorzitter van de SP in de Tweede Kamer en Martijn van Middelaar is boer.
AD 25.06.2019 Iedereen moet goede spoedeisende ambulancezorg krijgen en houden, vindt het kabinet. Dus mogen de huidige aanbieders die levensbelangrijke dienst ook vanaf 2021 blijven leveren. Marktwerking wordt voorkomen.
Ambulancemedewerkers werken samen met huisartsen, spoedeisende hulpafdelingen en andere partners. Die moeten elkaar goed kunnen vinden en afspraken kunnen maken voor langere tijd, vindt de bewindsman ook. ,,Wisseling van aanbieders van ambulancezorg past daar niet bij.’’
Meldkamer
Aanwijzen van aanbieders moet zorgen voor permanente topkwaliteit, aldus Minister Bruins, in een Kamerbrief .
Nu is Nederland verdeeld in 25 ambulanceregio’s, met allemaal één regionale ambulancevoorziening. Er zijn tien publieke dienstverleners, vijf coöperaties, vijf stichtingen en vijf bv’s. Zij bieden zowel spoedeisende als planbare ambulancezorg en houden een meldkamer in stand.
Dit gaat veranderen: verschillende veiligheidsregio’s gaan samenwerken in maximaal tien landelijke meldkamers, bemand door onder meer ambulancepersoneel. Daarnaast gaat de minister in een wet de huidige aanbieders aanwijzen om de ambulancezorg voor onbepaalde tijd te bieden.
Dat kan volgens Brussel niet zomaar, want normaal gesproken moet de markt dan zijn werk doen en kunnen allerlei partijen zich aanbieden als nieuwe dienstverlener. Bruins gaat wisselingen in de zorg voorkomen door de ambulancezorg aan te merken als ‘niet-economische dienst van algemeen belang’. ,,Dan is er geen sprake van een markt en geldt de regelgeving voor mededinging en aanbesteding niet.’’
Geen gele taxi
Het gaat allang niet meer om een gele taxi, maar om een fantastisch uitgerust vervoermiddel met hooggekwalificeerd personeel aan boord, aldus Bruins, Zorgminister.
De bewindsman vindt het belangrijk om te benadrukken dat hier sprake is van een bijzondere situatie. ,,Het gaat allang niet meer om een gele taxi, maar om een fantastisch uitgerust vervoermiddel met hooggekwalificeerd personeel aan boord. Dat moet altijd zo blijven; een aanbesteding kan leiden tot een situatie waarin mensen minder hun best gaan doen als het contract niet verlengd dreigt te worden.’’
De overheid is en blijft ook vanaf 2021 een strenge waakhond: ze bepaalt de regio-indeling, wijst één aanbieder in de regio aan en legt die aanbieder een leverplicht op. Bepaalde zorgverzekeraars moeten namens alle verzekeraars de ambulancezorg inkopen bij de huidige aanbieders.
Eind 2018 kwam Bruins, samen met Ambulancezorg Nederland en de zorgverzekeraars, al met een actieplan om de druk op de ambulancezorg te verlagen. Personeel in het land legde afgelopen jaren meermaals het werk neer uit protest tegen de nijpende situatie. De hulpvraag neemt, mede door de vergrijzing, toe en het is steeds moeilijker om daar op het juiste moment door de juiste zorgverlener aan te beantwoorden.
Het plan voorziet in verbetering van de responstijden voor spoedeisende ambulancezorg. Maar ook is het de bedoeling dat alleen een ambulance wordt gebruikt waar het echt moet, andere zorg waar het kan. Voorop staat: de patiënt ontvangt minimaal even goede of zelfs betere zorg.
Voldoende professionals
Alle partijen willen verder voldoende professionals rekruteren die goed moeten zijn toegerust op hun belangrijke taak. En er moeten expliciete kwaliteitseisen komen waaraan de ambulancezorg moet voldoen, zoals eisen aan opleiding en patiëntveiligheid. Ook worden de budgetten en tarieven sterk in de gaten gehouden.
Bruins geeft aan dat de branche zelf bezig is met het opzetten van een set kwaliteitseisen. ,,Die hoop ik al binnenkort te krijgen. Daarna ga ik kijken of het plaatje compleet is.”
Het maakt de minister voor Medische zorg niet uit of de aanbieders straks publiek of privaat werken. ,,Ze moeten allemaal van fantastische kwaliteit zijn. Want de druk neemt inderdaad toe, maar toch moeten de responstijden oké blijven. Dat is nu meestal al het geval. Complimenten dus voor het harde werken van het ambulancepersoneel!”
AD 06.05.2019 De marktwerking in de zorg is nog altijd een zegen ten opzichte van het stelsel dat we daarvoor hadden, betoogt voormalig CDA-minister Ab Klink. Als bestuurder van zorgverzekeraar VGZ verzet hij zich tegen gemakzuchtige kritiek.
Een minister van Volksgezondheid is als je niet oppast twee keer een held, zegt Ab Klink. De eerste keer is als hij de marktwerking in de zorgbeteugelt. In die context zou je ook de recente uitspraak van CDA-minister Hugo de Jonge kunnen plaatsen. Die stelde onlangs dat de marktwerking in de zorg is doorgeschoten.
Al die verschillende autootjes iedere ochtend voor seniorenflats, bestuurd door wijkverpleegkundigen die op een markt met elkaar moeten concurreren, zijn de bewindsman een doorn in het oog.
,,Maar er is ook een tweede keer”, zegt Klink. ,,Meestal zo’n tien jaar later, wanneer er nieuwe wachtlijsten zijn ontstaan, omdat elke prikkel om de beste zorg zo goedkoop mogelijk te organiseren is verdwenen. En dan krijgt de minister juist lof voor plannen voor méér marktwerking.”
AD 23.03.2019 VVD-prominent Annemarie Jorritsma wordt komende maand onder ede gehoord over vermeende kartelafspraken tussen de elektriciteit- en gasnetbeheerders Stedin en Alliander. Bij die laatste is Jorritsma president-commissaris. ,,Niks aan de hand”, zegt ze zelf.
De ernstige beschuldiging van kartelvorming aan het adres van de twee netbeheerders blijkt uit processtukken in handen van De Telegraaf. Alliander en Stedin zouden in 2018 hebben afgesproken elkaar niet te beconcurreren en Nederland daarbij hebben verdeeld in gebieden. Stedin is netbeheerder voor gas en elektriciteit in Zuid-Holland, Utrecht, regio Amstelland, Kennemerland en Noordoost Friesland.
Rotterdam-Westland
Jorritsma, sinds 2016 voorzitter van de raad van commissarissen van Alliander, moet onder ede getuigen bij de rechtbank in Arnhem. Dit omdat het hoofdkantoor van het nutsbedrijf in de stad is gevestigd. Ook de rest van de bestuurstop wordt onder ede gehoord over veronderstelde afspraken.
De getuigenverhoren maken deel uit van een procedure over de voorgenomen aanleg van een leidingennetwerk tussen Rotterdam en het Westland. Via dat netwerk zou restwarmte en CO2 uit de Rotterdamse haven worden getransporteerd naar tuinders. Glastuinbouwbedrijven zouden op die manier duurzaam worden verwarmd met restwarmte in plaats van met gas.
Alliander en het Westlandse bedrijf WBW werkten sinds 2017 intensief samen om dit leidingennet te realiseren. Maar afgelopen zomer trok Alliander plotseling de stekker uit de samenwerking. De Westlanders eisen nu een schadevergoeding. Warmtebedrijf WBW begreep eerst niet wat de aanleiding voor Alliander was om af te haken. „Nadien begrepen zij dat door Alliander op concernniveau concurrentiebeperkende afspraken met andere netbeheerders zijn gemaakt”, citeert De Telegraaf uit de beschikking van de kantonrechter.
Jorritsma zou hebben bevestigd dat er op het hoogste niveau verboden afspraken zijn gemaakt tussen de netbeheerders. Dat zou ze afgelopen najaar bij haar thuis in Almere hebben gedaan tegenover voormalig ING-bestuurder Jan Zegering Hadders (óók VVD). Hij treedt op als onderhandelaar namens WBW.
Jorritsma bevestigt dat er een conflict is met Stedin maar volgens haar werden geen afspraken gemaakt over verdeling van de markt. ,,Want dan moet je ook een markt hebben en daarvan is hier geen sprake. Bovendien is de raad van commissarissen helemaal niet bij deze zaak betrokken. Dit is niet van een omvang waar de commissarissen zich mee bezighouden’’, zegt ze in De Telegraaf .
Boetes
Het maken van afspraken die concurrentie verhinderen, beperken of vervalsen is verboden. Dit omdat de gevolgen groot zijn. Door het ontbreken van concurrentie blijft de prijs hoog, hoeven bedrijven zich niet te onderscheiden door de kwaliteit van hun product en krijgen ze geen prikkels om hun aanbod uit te breiden.
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) controleert of bedrijven de concurrentie beperken. Bij overtreding van de Mededingingswet kan de ACM boetes opleggen. Die bedragen maximaal 450.000 euro voor bestuurders en leidinggevenden. Voor bedrijven geldt hetzelfde bedrag tenzij de jaaromzet hoger is dan 4,5 miljoen euro. Dan kan het boetebedrag oplopen tot 10 procent van die omzet. Het kabinet wil deze boetes verhogen om kartelvorming tegen te gaan, staat op rijksoverheid.nl
MSN 23.03.2019 VVD-prominent Annemarie Jorritsma wordt komende maand onder ede gehoord over vermeende kartelafspraken tussen de elektriciteit- en gasnetbeheerders Alliander – waar Jorritsma president-commissaris is – en concurrent Stedin. „Niks aan de hand”, zegt ze zelf.
De ernstige beschuldiging van kartelvorming aan het adres van de twee netbeheerders blijkt uit processtukken in handen van De Telegraaf.
Zo bepaalde de rechtbank in Arnhem onlangs dat behalve Jorritsma ook de bestuurstop van Alliander als getuige onder ede gehoord moet worden over veronderstelde afspraken.
„Er is geen sprake van marktverdeling”, reageert Annemarie Jorritsma. Ⓒ ANP
Telegraaf 23.03.2019 Tijdens een netbeheerdersoverleg in 2018 zouden netbeheerders Alliander en concurrent Stedin Nederland hebben verdeeld in gebieden waar zij elkaar niet zullen beconcurreren. Dergelijke afspraken zijn bij wet verboden, aangezien daarmee de concurrentie tussen marktpartijen wordt beperkt. Bij overtreding worden door de overheid zware boetes opgelegd.
De procedure waarin de rechtbank besloot tot het genoemde getuigenverhoor, draait om de voorgenomen aanleg van een leidingennetwerk tussen Rotterdam en het Westland, waar restwarmte en CO2 uit de Rotterdamse haven worden getransporteerd naar tuinders. Glastuinbouwbedrijven zouden op die manier duurzaam worden verwarmd met restwarmte in plaats van met gas.
Sinds 2017 werkten Alliander en het Westlandse bedrijf WBW intensief samen om dit leidingennet te realiseren. Maar afgelopen zomer trok Alliander plotseling de stekker uit de samenwerking. De Westlanders eisen nu een schadevergoeding.
Aanleiding
Warmtebedrijf WBW begreep eerst niet wat de aanleiding voor Alliander was om af te haken. „Nadien begrepen zij dat door Alliander op concernniveau concurrentiebeperkende afspraken met andere netbeheerders zijn gemaakt”, schrijft de kantonrechter in zijn beschikking.
En Annemarie Jorritsma (VVD-fractievoorzitter in de senaat) heeft het bestaan van de kartelafspraken ook bevestigd, stelt ex-ING-bestuurder Jan Zegering Hadders (óók VVD), die optreedt als onderhandelaar namens het Westlandse bedrijf. Onderhandelaar Zegering Hadders ging afgelopen najaar bij Jorritsma thuis in Almere langs om haar te confronteren met geruchten over kartelafspraken.
„In het bijzijn van haar echtgenoot heeft zij bevestigd dat er tussen netbeheerders op het hoogste niveau verboden afspraken zijn gemaakt. Twee dagen voor de abrupte beëindiging van de samenwerking zou een netbeheerdersoverleg hebben plaatsgevonden, waar onder anderen Marc van der Linden (bestuursvoorzitter Stedin) en Ingrid Thijssen (bestuursvoorzitter Alliander) aanwezig waren.
Bij die bespreking zou door Van der Linden en Thijssen zijn afgestemd dat Alliander haar activiteiten in het Westland zou staken. Bovendien zou de voltallige raad van commissarissen van Alliander van de afspraken op de hoogte zijn”, staat in het verslag van de ex-bankier te lezen.
Gevraagd naar de juistheid van dit verslag laat Zegering Hadders telefonisch weten dat het inderdaad zo is gegaan. „Het lijkt me niet handig om voorafgaand aan het getuigenverhoor inhoudelijke uitspraken te doen, maar haar man zat tijdens ons gesprek in een zijkamer met een open verbinding, dus hij kreeg alles mee. Mevrouw Jorritsma zei na het gesprek te begrijpen dat ze actie moest ondernemen. Wij hebben echter sindsdien niets meer gehoord van Alliander”, aldus Zegering Hadders.
„Ik ga echt niet communiceren via De Telegraaf”, verzucht Annemarie Jorritsma als haar om commentaar wordt gevraagd. Wel wil ze bevestigen dat er sprake is van een conflict. „Ze hebben vast gedacht: ’er is een politicus bij betrokken, daar haal je de pers wel mee’.
Maar het klopt niet wat er wordt beweerd. Er is in ieder geval geen sprake van marktverdeling, want dan moet je ook een markt hebben en daar is hier geen sprake van. Bovendien is de raad van commissarissen helemaal niet bij deze zaak betrokken. Dit is niet van een omvang waar de commissarissen zich mee bezighouden.”
Volgens hoogleraar regulering energiemarkten Machiel Mulder van de Rijksuniversiteit Groningen is er overigens wel degelijk een markt als het gaat om de ontwikkeling van de warmtenetwerken. „Daarvoor kunnen meerdere bedrijven zich inschrijven. Die markt valt weg zodra de infrastructuur er eenmaal is.”
Woordvoerders van Alliander en Stedin zeggen dat hun bedrijven zich niet herkennen in de beschuldiging. „Maar wij willen niet inhoudelijk reageren zolang de zaak onder de rechter is”, aldus de Alliander-zegsman. Kartelwaakhond ACM wil evenmin reageren. „Rechtbank Arnhem is nu aan zet”, aldus een ACM-woordvoerder.
ANP 18.03.2019 Het kabinet vindt steun in Brussel voor het terugdringen van aanbestedingen in de zorg. De Europese anti-rompslompbrigade onder leiding van Frans Timmermans, tweede man van de Europese Commissie, raadt de commissie aan de regels snel nog eens tegen het licht te houden. Dat kan wel nog jaren duren.
Gemeenten zijn nu meestal verplicht alle zorgaanbieders in de Europese Unie de kans te geven om de jeugd- en thuiszorg voor hen te verzorgen. Maar dat is zinloos en onhandig, vindt minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid. Een Poolse of Portugese zorgverlener zit helemaal niet te wachten op een opdracht in Nederland. En zou die toch voelen voor zo’n klus en de aanbesteding winnen, dan wordt samenwerken met andere betrokkenen als de gemeente en de huisarts lastig.
Bovendien bezorgt het aanbesteden gemeenten veel werk. En zorgaanbieders en patiënten kopzorgen. Want als een contract afloopt, is het niet altijd gemakkelijk om bij een vertrouwde behandelaar te blijven of soepel over te gaan naar een nieuwe.
Het zogeheten REFIT-platform is het met De Jonge eens dat de Europese Commissie de regels snel moet evalueren en misschien moet aanpassen, schrijft de minister aan de Tweede Kamer. Maar dat duurt vaak jaren. En gemeenten en de jeugd- en thuiszorg worden ongeduldig. Daarom gaan Timmermans en De Jonge vast samen kijken of er niet wat meer ruimte binnen de huidige Europese regels valt te scheppen.
,,De zorg is geen markt, laat staan een Europese markt”, zegt De Jonge. Hij pleit sinds begin deze maand onomwonden voor het intomen van de ,,doorgeslagen” marktwerking in de gezondheidszorg.
Tien oud-medewerkers van het oude MC Zuiderzee zijn voor zichzelf begonnen en concurreren om dezelfde patiënten.
NOS 09.03.2019 Is Lelystad groot genoeg voor meerdere zorgaanbieders die elkaar beconcurreren? Dat moet nog blijken, zegt kaakchirurg Pieter Steinmetz. Hij is een van de specialisten die na het vertrek bij het oude MC Zuiderzee ziekenhuis in Lelystad hun werk voortzetten bij een nieuwe kliniek.
Steinmetz nam daarbij een deel van de patiënten van het oude ziekenhuis mee naar Kaakchirurgie Lelystad, een kliniek die op een steenworp afstand van het nieuwe St Jansdal ligt. Het ziekenhuis maakt zich zorgen over nieuwe zorgaanbieders als deze, schrijft Trouw.
Bedreiging voor de zorg in Lelystad
Op 1 maart kreeg het oude MC Zuiderzee een nieuwe naam: ziekenhuis St Jansdal. De ziekenhuisgroep uit Harderwijk zorgt ervoor dat het ziekenhuis in afgeslankte vorm verder kan in Lelystad. Er zijn alleen nog dagopnames mogelijk, en de spoedeisende hulp is vervangen door een spoedpoli.
Niet al het oude personeel van MC Zuiderzee is meegegaan tijdens de overname. Enkele specialisten van poli’s zoals die van kaakchirurgie, reumatologie en orthopedie moesten vertrekken. Een deel van hen is nu voor zichzelf begonnen, vaak bij klinieken die dichtbij het ziekenhuis liggen.
Op 25 oktober worden de IJsselmeerziekenhuizen failliet verklaard. Het gaat om de ziekenhuizen in Lelystad, Emmeloord, Urk en Dronten en een verloskundigenpraktijk. Na een paar weken onderhandelen wordt een deal gemaakt met Ziekenhuis St Jansdal in Harderwijk. Zij nemen de zorgactiviteiten in Dronten en Lelystad over. Vanaf 1 maart is het ziekenhuis weer open onder de nieuwe naam.
Het nieuwe ziekenhuis denkt dat die ontwikkeling niet goed is voor de zorg in Lelystad, zegt financieel directeur Arend Jan Poelarend. “Het MC Zuiderzee is juist failliet gegaan door zijn grootschaligheid, daarom is het ziekenhuis nu veel kleiner. Als patiënten van onze poliklinieken door het nieuwe aanbod wegblijven, zal het voor ons lastiger worden om het nieuwe St Jansdal te laten voortbestaan. Dan komt bijvoorbeeld de spoedpoli in gevaar.”
De vertrekkend specialisten wijzen er juist op dat St Jansdal deze concurrentie zelf heeft gecreëerd door het wegsturen van het oude personeel van MC Zuiderzee.
Kaakchirurg Pieter Steinmetz denkt dat er genoeg animo is voor een nieuwe kliniek. Hij zette 27 jaar geleden de afdeling kaakchirurgie op in het oude MC Zuiderzee en is nu opnieuw begonnen bij de kliniek Kaakchirurgie Lelystad. “Het is al die jaren erg druk geweest op de poli, dus het aanbod is er wel. Maar of het naast elkaar kan blijven bestaan, dat zal de toekomst uitwijzen.”
Eerder werd bekend dat twee artsen, onder wie Pieter Steinmetz, niet meer het ziekenhuis in mochten, omdat zij daar patiënten voor hun nieuwe kliniek zouden ronselen. Steinmetz ontkent stellig dat dit het geval is. “Ik heb hen niet actief benaderd via mail of telefoon. Dit zijn patiënten waar ik een langdurige relatie mee heb, dan is het niet gek dat zij meeverhuizen.”
Zorgverzekeraars
Zorgeconoom Wim Groot snapt dat het ziekenhuis zich zorgen maakt over het zorgaanbod in Lelystad. Lelystad is volgens hem een relatief klein gebied, dat niet groot genoeg is voor zoveel zorgaanbieders. “Het nieuwe ziekenhuis heeft vast rekening gehouden met vertrekkende patiënten, maar dit kan een bedreiging zijn.”
Het St Jansdal kan niet zeggen hoeveel patiënten er zijn vertrokken naar klinieken zoals die van Steinmetz. Het ziekenhuis zegt in gesprek te zijn met zorgverzekeraars. Die bepalen uiteindelijk of ze zorg bij andere partijen dan het ziekenhuis vergoeden.
Telegraaf 08.03.2019 Zorgverzekeraars en gemeenten stoppen met bakkeleien wie de problemen in de wijkverpleging en thuishulp oppakken. Er komt voor alle regio’s een samenwerkingsnetwerk. „We hebben daarvoor de regie van zorgminister Hugo de Jonge niet nodig”, zegt CZ-topman Wim van der Meeren.
Minister Hugo de Jonge pakte begin maart het podium om aandacht te vragen voor problemen in de zorg in de wijk. Hij wil dat zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten die gaan aanpakken. Ook vond De Jonge dat er te veel keuzevrijheid was voor wijkverpleging, iets wat samenwerking alleen maar lastiger maakt.
Minister niet nodig
„Daarbij leek hij de probleemoplossing te willen regiseren, maar dat is helemaal niet nodig. Wij willen geen grote bureaucratische landelijke plannen, maar gaan regionaal aan de slag”, zegt Van der Meeren, namens de brancheclub van zorgverzekeraars ZN. Met gemeenten is donderdag door de verzekeraars een samenwerkingsagenda afgesproken.
CZ-topman Wim van der Meeren. Ⓒ FOTO ANP
Na ggz ook woonruimte
Belangrijkste verbetering zou moeten zijn dat gemeenten en zorgverzekeraars geen ruzie meer gaan maken over wie welk probleem moet oppakken. Ook willen ze afspraken maken over patiënten in de geestelijke gezondheidszorg die na hun behandeling aan goede woonruimte en werk worden geholpen om terugval te voorkomen. Beide partijen hebben het kabinet opgeroepen meer geld hiervoor beschikbaar te stellen. Daarom heeft de Vereniging Nederlandse Gemeenten een groot sectorakkoord nog niet getekend.
Opvolger De Jonge
Namens de gemeenten pakt de Rotterdamse wethouder Sven de Langen, toevallig opvolger van De Jonge in de havenstad, de handschoen. „We maken samen concrete afspraken voor elke regio voor hoe we de problemen gaan oplossen.”
Sven de Langen (Wethouder Zorg in Rotterdam). Ⓒ FOTO ANP
Volgens De Langen is het soms lastig dat zorg in de wijk verdeeld is door zorgverzekeraars, gemeenten en zorgkantoren. Iedereen levert zorg volgens een eigen wet. Zo komt de wijkverpleegkundige via de zorgverzekeraar omdat die ook zo vergoed wordt, maar de huishoudelijke hulp via de gemeente, dat gaat via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). De Langen geeft graag een voorbeeld voor hoe samenwerking problemen voor mensen kan oplossen.
Maaltijden oma Bep
„Neem bijvoorbeeld Oma Bep op een flat in Rotterdam. Zij heeft eigenlijk maaltijdondersteuning nodig. Maar omdat zowel een wijkverpleegkundige als huishoudelijke hulp bij haar over de vloer komt, is het de vraag wie dit gaat oppakken en via welke wet de maaltijdondersteuning dan vergoed wordt. Als die beslissing blijft hangen, krijgt Bep nu mogelijk helemaal geen hulp hiervoor. Dat moet afgelopen zijn. We spreken in dit voorbeeld af dat degene die het probleem signaleert, het ook op gaat lossen.”
Geen rekeningen
Maar wie gaat dat dan betalen? Van der Meeren: „Dat is een kwestie van vertrouwen. We gaan elkaar dus geen rekeningen meer sturen. Uiteindelijk komt het allemaal uit dezelfde portemonnee, het is tenslotte geld van de burger.”
’Minder vergoeden’
Van der Meeren denkt dat minister De Jonge erg blij kan zijn met de intensievere samenwerking tussen zorgverzekeraars en gemeenten. Hij kan trouwens het betoog van de minister over minder marktwerking in de zorg wel volgen. „Dat keuzevrijheid ook z’n mindere kanten heeft kan ik wel ondersteunen. Het zorgt voor een veelvoud aan ongecontracteerde aanbieders, die niet goed gecontroleerd worden. Handig daarvoor zou vooral zijn dat we hen niet zo ruim hoeven te vergoeden.”
Elsevier 04.03.2019 In de geest van Thatcher en Reagan werden, vooral door de paarse kabinetten van Wim Kok, allerlei Nederlandse kroonjuwelen geprivatiseerd. Bij AirFrance-KLM en PostNL is een begin gemaakt met het rechtzetten van zulke stommiteiten, schrijft Philip van Tijn.
Een leerzame week, zowel voor patriotten als voor kampioenen van het vrije markt-denken. Met als heldin Herna Verhagen, de topvrouw van PostNL, omdat zij deed wat al drie jaar in de maak was: Sandd inlijven, waardoor PostNL op enkele terreinen weer monopolist wordt. En als held Wopke Hoekstra, minister, omdat deze in een flits een even groot belang in Air France-KLM nam als die vermaledijde Fransen.
In ons land waren de overgebleven voorstanders van de ongebreidelde vrije markt not amused en in Frankrijk gold dat voor president Emmanuel Macron en Hoekstra’s collega Bruno Le Maire. De laatste heeft niet minder dan drie (alle drie!) Franse elite-opleidingen voltooid en was in 2017 presidentskandidaat.
Dus geen appeltje-eitje voor onze Wopke, die op zijn palmares heeft staan het beroemde Insead in Fontainebleau. En hij was, niet te vergeten, ooit preses van Minerva en daar heb je in Frankrijk ook wat aan.
Thatcherism en Reaganomics als rolmodel
Over deze gebeurtenissen is heel wat gezegd en geschreven in de afgelopen 6 dagen. Maar daarin naar mijn mening toch onvoldoende aandacht voor de historische (politieke) achtergrond.
In 1979 werd in het Verenigd Koninkrijk Margaret Thatcher premier. Het rolmodel voor de huidige premier, maar een graadje behendiger en sluwer dan Theresa May. Zij ging de slag aan met de machtige vakbonden en hervormde de economie en eigenlijk de hele samenleving. Er is een Engeland van vóór en ná Thatcher. Op 10 Downing Street, Buckingham Palace en Westminster na werd ongeveer alles geprivatiseerd, anders gezegd: overgelaten aan de vrije markt.
In 1980 werd Ronald Reagan president van de Verenigde Staten. En hoewel deze voormalige acteur in B-films werd aangezien voor dorpsidioot, veranderde hij zijn land net zo drastisch als Thatcher het hare. In het VK heette het Thatcherism, in de VS Reaganomics. Thatcher bleef aan de macht tot 1990, Reagan werd in januari 1989 opgevolgd door vader Bush.
In die jaren ’80 werd het fundament gelegd voor economische bloei, maar ook voor de opmars van de miljardairs, de almacht van de City, het faillissement van Lehman, en twee financiële en economische crises.
De ideologische veren afgeschud, Nederland in de verkoop
In Nederland vinden alle modes van over het Kanaal en de Atlantische Oceaan ook plaats, zij het met een vertragingsfactor. Bij ons begon het eind jaren ’80 en kwam tot grote bloei in de jaren ’90. Het begin van het proces was bij het laatste kabinet Lubbers met Wim Kok als vicepremier en het hoogtepunt bij de kabinetten Kok, 1994-2002.
Die worden gewoonlijk aangeduid als Paars I en II, kabinetten van PvdA, VVD en D66: voor het eerst de aartsvijanden in één kabinet en ook voor het eerst sinds een eeuw zonder christen-democraten.
Voor de meeste immateriële hangijzers was de afwezigheid van het CDA een zegen, voor materiële zaken een kleine ramp, omdat de PvdA en VVD, eenmaal bij elkaar, geen maat konden houden en door D66 totaal niet werden afgeremd, zoals het CDA waarschijnlijk gedaan zou hebben.
Kroonjuwelen verzelfstandigd en geprivatiseerd
Zo werden kroonjuwelen verzelfstandigd en/of geprivatiseerd alsof het een spelletje gold: de PTT, energiebedrijven, regionale vervoersbedrijven, de NS en heel veel gemeentelijke en provinciale diensten en bedrijven. De energiebedrijven zijn op een haar na inmiddels allemaal aan buitenlandse bedrijven verkocht, de concurrentie op het spoor is een farce, net als die in het regionale openbaar vervoer.
Het oude Staatsbedrijf der PTT omvatte een groot post- en een groot telecombedrijf. Het laatste werd terecht geprivatiseerd, dat was onontkoombaar door de internationale concurrentie en de razendsnelle technologische ontwikkeling. Maar ‘de post‘ had gewoon een verzelfstandigd overheidsbedrijf kunnen blijven, zonder verdere flauwekul behalve wat meer stroomlijning en efficiëntie. Dat wordt nu dus tot op grote hoogte rechtgezet.
En KLM?
Een samengaan met een bedrijf uit een groot land was vermoedelijk onontkoombaar, maar de liefdeloze wijze waarop dit is gebeurd, is een andere zaak. Hoe vaak ook over KLM en Schiphol wordt gesproken als ‘Nationaal Belang’, met de ‘fusie’-onderhandelingen met Air France en de gemaakte afspraken heeft onze regering zich destijds (in de jaren tot 2003, met intussen Balkenende als premier en CDA weer in plaats van PvdA) maar zijdelings en op een (te) laat moment bezig gehouden.
Met als tegenstander/partner aan de andere kant Frankrijk, dat wereldkampioen Protectie Eigen Erfgoed is, moet dat tot ellende leiden. Dat is dus gebeurd en ook al in deze week rechtgezet – voor zolang als het duurt.
In oktober overleed Wim Kok. In bijna alle necrologieën werd hij herdacht en neergezet als onze grootste staatsman in de 20e eeuw, op Willem Drees na. Hij stierf vrijwel 23 jaar nadat hij nogal geruchtmakend zijn ideologische veren had afgeschud.
NU 01.03.2019 De marktwerking in de gezondheidszorg is volgens minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid “doorgeslagen” en moet worden ingeperkt. Anders wordt goede zorg steeds moeilijker te organiseren en te betalen, zegt hij vrijdag in een interview in het AD.
“De zorg heeft minder markt en meer samenwerking nodig. Anders houden we het niet vol”, zegt de minister. “Samenwerking gaat niet vanzelf, maar moet ingebakken zijn in de manier waarop we de zorg met elkaar organiseren.”
De CDA-bewindsman keert zich hiermee tegen het liberale principe van keuzevrijheid voor patiënten. Een woordvoerder van De Jonge meldt NU.nl dat de minister zijn uitspraken namens het kabinet doet.
De bewindsman zegt in het interview dat bij alle partijen het besef leeft dat de zorgkosten blijven stijgen en dat de personeelstekorten niet op te lossen zijn. Daarom zullen ze hun ideologische verschillen opzij zetten, stelt De Jonge.
Sinds 2006 kent Nederland een gereguleerde marktwerking in de zorg. Deze werd doorgevoerd tijdens het kabinet van CDA-premier Jan Peter Balkenende.
Bewindsman is nu gesprekken aan het voeren
De minister is tot zijn inzichten gekomen op basis van gesprekken met en signalen uit het veld, aldus zijn woordvoerder. De Jonge voert momenteel gesprekken met alle partijen in de zorg om zijn ideeën te realiseren. Hij gaat de komende tijd verschillende concrete voorstellen naar de Kamer sturen.
De Jonge stelt in het interview voor nieuwe zorgaanbieders strenger te controleren. Hij wil in elke wijk een herkenbaar team van wijkverpleegkundigen, waarbij de zorg niet meer per uur wordt gefinancierd. Ook lobbyt de minister in Brussel voor soepelere Europese regels bij de inkoop van zorg.
De minister van Volksgezondheid zegt in het AD dat zegt dat de marktwerking is doorgeschoten. Hij wil minder kleine zorgaanbieders en één team van wijkverpleegkundigen.
NOS 01.03.2019 Hugo de Jonge wil nieuwe zorgaanbieders strenger controleren, één team van verpleegkundigen per wijk en zorg niet meer per uur vergoeden. In een interview met het AD zegt de minister van Volksgezondheid dat het anders moet: “De marktwerking in de zorg is doorgeschoten.”
Volgens De Jonge is de keuzevrijheid in de zorg doorgeslagen. “Als ik ’s ochtends in Rotterdam langs seniorenflats rijd, zie ik allemaal auto’s van verschillende aanbieders van wijkverpleging staan. Waarom is dat? Dat komt omdat we het veel te gemakkelijk hebben gemaakt om als thuiszorgaanbieder aan de slag te gaan. Jaarlijks zijn er honderden nieuwe toetreders.”
Het is al langer een wens van het kabinet om de zorg anders te organiseren. De Jonge wil onder meer de samenwerking verbeteren. “We moeten toe naar één team van wijkverpleegkundigen dat de wijk en de andere zorgverleners in die wijk goed kent. Daar wil ik de bekostiging op aanpassen. Betalen per uur past daar niet bij.”
Voor het bedrag dat we aan KLM spenderen kunnen we ons drie dagen zorg permitteren. Drie! Laat dat eens op je inwerken, Minister de Jonge van Zorg.
De Jonge wil ook nieuwe zorgaanbieders wettelijk verplichten om zich te melden bij de inspectie en grotere aanbieders moeten een vergunning aanvragen. Volgens hem moeten zorgverzekeraars, zorgverleners en gemeenten de zorg regionaal organiseren. “Ik wil weten wie ik in die regio kan aanspreken”.
De hervormingen zijn volgens hem hard nodig vanwege het personeelstekort en de stijgende zorgkosten. “Voor het bedrag dat we aan KLM spenderen kunnen we ons drie dagen zorg permitteren. Drie! Laat dat eens op je inwerken.”
‘Stap terug in de tijd’
Coalitiepartner VVD ziet niets in de plannen van CDA-minister De Jonge. Arno Rutte, die voor de VVD in de Tweede Kamer zit, noemt het plan van De Jonge om zorg weer regionaal te gaan organiseren een stap terug in de tijd. “Terug naar wachtlijsten, hoge kosten en geen ruimte om je eigen keuzes te maken.”
Volgens Rutte moeten we ons niet verliezen in “Haagse discussies over stelsels”, maar moet de zorg stap voor stap worden verbeterd. “Wie slechte zorg levert heeft geen plek, wie goede zorg levert is welkom.”
Coalitiepartij D66 vindt net als minister De Jonge dat het huidige zorgsysteem te complex en bureaucratisch is. Fractievoorzitter Jetten zegt op Twitter dat hij benieuwd is naar de voorstellen van de minister. Wel wijst de partij op het belang van keuzevrijheid in de zorg.
Vera Bergkamp
@Vera_Bergkamp
.@D66 is het met @hugodejonge eens ➡️de zorg moet terug naar ‘t gezonde verstand: ❌toegang te complex ❌te veel bureaucratie Dus: ➡️patiënt weer centraal ➡️keuzevrijheid. ➡️minder regels ➡️meer aandacht ➡️betere zorg Daar rekenen we hem op af en niet op ‘hoog over’ verhalen. https://t.co/ujDNncIOiz
Brancheorganisatie Zorgthuisnl is het niet eens met de opmerkingen van de minister. “De Jonge haalt oorzaak en gevolg door elkaar. Het probleem is niet dat er te veel aanbieders zijn, het probleem is dat zorgverzekeraars de druk op zorgaanbieders zo opvoeren dat steeds meer medewerkers het niet meer zien zitten en voor zichzelf beginnen”, zegt bestuurssecretaris Maarten Oosterkamp.
Oosterkamp vindt dat De Jonge te veel praat in het straatje van de zorgverzekeraars. Hij begrijpt niet dat de minister geen kritiek heeft op hun rol. “In feite houdt hij op deze manier het systeem juist in stand.”
Keuzevrijheid
Volgens gezondheidseconoom Wim Groot van de Universiteit Maastricht is het terecht dat De Jonge de zorgkosten wil beperken, maar volgens hem heeft het inperken van de keuzevrijheid voor patiënten wel nadelen. “Nu kunnen veel mensen kiezen voor een kleine zorgaanbieder omdat ze dan weten met wie ze te maken hebben. Bij een grote zorginstelling kunnen ze elke keer een andere wijkverpleegkundige voor hun neus hebben.”
Ook betwijfelt Groot of grote zorginstellingen minder kosten maken, omdat die ook meer overheadkosten hebben. Hij ziet de plannen van De Jonge vooral als bescherming van grote aanbieders.
De gezondheidseconoom heeft een andere suggestie om de zorgkosten te beperken: “Afschaffen dat zorgverleners zelf bepalen hoeveel wijkverpleging iemand krijgt. We weten uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau dat wijkteams met zorgaanbieders veel meer zorg leveren dan als de gemeente die zorg toedeelt.”
AD 01.03.2019 De liberale regeringspartijen reageren met gefronste wenkbrauwen op de uitspraken van minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) vandaag op deze site over minder marktwerking en meer samenwerking in de zorg. De oppositie gaat de bewindsman aan zijn woorden houden, maar vreest dat er sprake is van verkiezingsretoriek.
De Jonge vindt dat de marktwerking in de gezondheidszorg is ‘doorgeslagen’ en moet worden ingeperkt. De CDA-bewindsman kraakt hiermee het liberale heilige huisje van keuzevrijheid voor patiënten. Het in zijn ogen ‘absolute’ recht om de eigen zorgverlener te kiezen, maakt de organisatie van de zorg volgens De Jonge duur en lastig. Zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten moeten in de toekomst samen de hoofdverantwoordelijkheid nemen voor de gezondheidszorg in een regio.
,,De minister heeft wel wat beters te doen dan stelseldiscussies voeren, want dat is het introduceren van dominante regionale zorgspelers’’, aldus Kamerlid Arno Rutte (VVD) tegen deze site. ,,We mogen best de rotte appels in de zorg aanpakken en balans aanbrengen in de keuzevrijheid van mensen, maar wij willen niet terug naar de jaren 90; met gebrek aan keuze, lange wachtlijsten en hoge kosten.’’
Regeringspartij D66 wil de minister louter afrekenen op minder regels, meer aandacht en betere zorg ‘en niet op deze hoog-oververhalen’, meldt Kamerlid Vera Bergkamp. De sociaal-liberalen zijn het wel met De Jonge eens dat de zorg terug moet naar het gezond verstand. ,,De toegang tot de zorg is nu te complex, er is te veel bureaucratie. De patiënt moet weer centraal komen te staan met keuzevrijheid.’’
Ik moet het eerst zien voordat ik het geloof. Maar ik laat me graag verrassen, aldus Lilian Marijnissen (SP) over uitspraken minister De Jonge.
De PVV, de grootste oppositiepartij, beschuldigt de minister van krokodillentranen. ,,Het CDA is óveral verantwoordelijk voor: dat De Jonge bij seniorenflats allemaal verschillende auto’s ziet staan van allerhande aanbieders van wijkverpleging, is regelrecht de schuld van het CDA. In plaats van populair te doen zo vlak vóór de verkiezingen kan hij beter wetten naar de Kamer sturen om deze kolossale vergissingen terug te draaien en juist niet nóg verder gaan met zijn voorstel tot regionalisering.’’
De SP, een groot voorstander van complete afschaffing van de marktwerking in de zorg, is juist blij dat de minister de markt in de zorg niet langer heilig verklaart. ,,Maar tegelijkertijd is hij beste vrienden met premier ‘meer markt’ Rutte. Dat is erg ongeloofwaardig’’, zegt partijleider Lilian Marijnissen. ,,Dit kabinet heeft nog niets gedaan om de zorg geen markt te laten zijn, dus ik moet het eerst zien voordat ik het geloof. Maar ik laat me graag verrassen door Hugo de Jonge!’’
Terug in publieke handen
Overigens wil 50Plus de zorg ook helemaal terugbrengen in publieke handen, reageert Kamerlid Corrie van Brenk. ,,Dat heeft veel voordelen: geen reclame, geen sponsoring, geen jaarlijks overstapcircus meer.’’ GroenLinks noemt de uitspraken van de minister ‘een omslag’ en hoopt dat hij de daad bij het woord voegt. Die partij stelde afgelopen november zelf al voor om vaste tarieven voor de wijkverpleging te introduceren, net als strengere toelatingseisen voor nieuwe aanbieders.
Tot slot de PvdA. Die partij vindt het hoog tijd dat minister De Jonge het licht ziet. Kamerlid John Kerstens: ,,Want het CDA zat tot vandaag anders in de discussie. Dat de minister zich blijkbaar heeft laten inspireren door de opvattingen van de PvdA is mooi. Ik heb ’m ook onlangs nog opgeroepen met een toekomstvisie te komen. Daar werd vanuit de coalitie, D66 voorop, wat schamper over gedaan. Benieuwd of daar het inzicht nu ook ontstaat.’’
AD 01.03.2019 De marktwerking in de gezondheidszorg is ‘doorgeslagen’ en moet ingeperkt worden. Anders wordt goede zorg steeds moeilijker te organiseren en te betalen. Dat zegt minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) vandaag in een interview met deze krant.
De zorg heeft minder markt en meer samenwerking nodig. Anders houden we het niet vol, aldus Minister De Jonge
De CDA-bewindsman kraakt hiermee het liberale heilige huisje van keuzevrijheid voor patiënten. Het in zijn ogen ‘absolute’ recht om de eigen zorgverlener te kiezen, maakt de organisatie van de zorg volgens De Jonge duur en lastig. Nieuwe aanbieders, vaak van bedenkelijke kwaliteit, schieten als paddenstoelen uit de grond. Daarnaast wordt de uur zorg nu per uur vergoed; een ongezonde prikkel om te veel zorg te leveren.
,,Dat is een ongezonde cocktail. De zorg heeft minder markt en meer samenwerking nodig. Anders houden we het niet vol. En samenwerking gaat niet vanzelf, maar moet ingebakken zijn in de manier waarop we de zorg met elkaar organiseren”, aldus De Jonge.
De bewindsman, die eerder als wethouder in Rotterdam ook al aanliep tegen ‘ongezonde situaties’ door doorgeschoten marktwerking, vindt het tijd om het roer om te gooien. Hij wil nieuwe zorgaanbieders strenger controleren en wil in elke wijk een herkenbaar team van wijkverpleegkundigen, waarbij de zorg niet meer per uur wordt gefinancierd. Ook lobbyt de minister in Brussel voor soepelere Europese regels bij de inkoop van zorg.
Verantwoordelijkheid nemen
Zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten moeten wat De Jonge betreft in de toekomst samen de verantwoordelijkheid nemen voor de gezondheidszorg in een regio. Daarbij moeten zij aanspreekbaar zijn en regelen dat het aanbod de stijgende zorgvraag aankan. Dan zullen de kosten van de gezondheidszorg vanzelf ook minder snel stijgen.
De uitspraken van zorgminister De Jonge zijn politiek saillant, omdat ‘zijn’ CDA meermaals heeft deelgenomen aan kabinetten die de marktwerking in de zorg juist hebben vergroot. Momenteel zit de partij in een coalitie met twee liberale partijen. Vooral de VVD is een groot voorstander van een vrije zorgmarkt.
Toch gelooft de CDA-minister dat bij alle politieke partijen het besef leeft dat de zorgkosten langzaam de pan uit rijzen en dat de personeelstekorten in de toekomst niet meer op te vullen zullen zijn. Daarom zullen ze hun ideologische verschillen opzij zetten en op zoek gaan naar praktische oplossingen, denkt De Jonge.
De uitspraken van zorgminister De Jonge zijn politiek saillant
AD 01.03.2019 Willen we in de toekomst genoeg handen aan het bed houden, dan moet de doorgeschoten marktwerking in de zorg op de helling, stelt minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid. ,,Het geloof in de markt als probleemoplosser is op de terugtocht.”
Ja, bijna 750 miljoen euro voor een pluk aandelen in Air France-KLM is een heleboel geld. Daar zul je CDA-vicepremier Hugo de Jonge niet schamper over horen doen. Maar leg die investering naast de zorguitgaven en je beseft pas goed wat een amper te bevatten zak geld er jaarlijks via zijn ministerie van Volksgezondheid wordt uitgegeven.
,,Voor het bedrag dat we aan KLM spenderen kunnen we ons drie dagen zorg permitteren”, zegt hij. ,,Drie! Laat dat eens op je inwerken. Dit jaar is in totaal 85 miljard euro beschikbaar, 5 miljard meer dan vorig jaar. Alleen al in deze kabinetsperiode komt er 16,7 miljard euro bij.”.
Twee van de aandeelhouders in De Seizoenen zijn Loek Winter en Willem de Boer, die eerder ook aandeelhouders waren van de inmiddels failliete ziekenhuizen MC Slotervaart en MC IJsselmeerziekenhuizen.
Eerder al meldde het journalistieke onderzoeksplatform Follow the Money dat de IJsselmeerziekenhuizen vorig en dit jaar maandenlang kankermedicijnen in Duitsland kochten die niet te declareren waren bij Nederlandse zorgverzekeraars. Onder anderen Winter zou hebben geweten dat de medicijnen niet vergoed zouden worden. De curatoren van de IJsselmeerziekenhuizen lieten weten de kwestie te onderzoeken.
Telegraaf 27.06.2019
Telegraaf 25.06.2019
Telegraaf 12.06.2019
Onderzoek NZA
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) zijn inmiddels een Onderzoek begonnen naar zorginstelling DeSeizoenen, een antroposofische gehandicaptenzorginstelling waarvan onder anderen de bekende zorgondernemer Loek Winter aandeelhouder is.
Aanleiding vormen „verontrustende signalen over bestuurlijke en financiële constructies” die niet in orde zouden zijn, bevestigt een woordvoerder van de NZa berichtgeving in Trouw.
Volgens dagblad Trouw richt het onderzoek zich onder meer op het winstverbod in de zorg. Advocaat Hans Lohmanvan de centrale cliëntenraad van DeSeizoenen zegt in de krant dat via twee zusterbv’s die aan de zorgorganisatie vastgoed en ondersteunend personeel verhuren het winstverbod wordt omzeild en schat dat DeSeizoenen voor 1,5 miljoen euro wordt benadeeld door de eigen aandeelhouders en directie.
DeSeizoenen bestaat uit drie bv’s. Alleen de zorgtak mag geen winstmaken. Maar die besteed geld bij de andere bv’s die dit wel mogen.
Of het onderzoek van de twee toezichthouders zich inderdaad richt op het omzeilen van het winstverbod, wil de NZa-woordvoerder niet zeggen. Wanneer het onderzoek klaar is, is nog onduidelijk. Eerder dit jaar startte de Ondernemingskamer al een onderzoek naar de manier waarop de aandeelhouders van DeSeizoenen het vastgoed en het bedrijf verkregen.
Dat onderzoek is bijna klaar. Een conceptrapport ligt al bij zowel DeSeizoenen als de advocaat van de cliëntenraad, die toen ook zijn zorgen uitte.
’Marktconform’
De directie van DeSeizoenen werd vrijdag verrast door het onderzoek van de NZa en de IGJ. Die was niet op de hoogte gesteld door de toezichthouders en moest het bestaan ervan in Trouw vernemen.
Volgens algemeen directeur Merlijn Trouwwordt inderdaad geld vanuit de zorgonderneming betaald aan het gelieerde vastgoedbedrijf en de organisatie die ondersteunend werk levert, allemaal in handen van dezelfde aandeelhouders. „Maar de bedragen die we voor huur van panden en personeel betalen zijn marktconform.”
Hans de Savornin Lohman, de advocaat van de centrale cliëntenraad, ziet dat anders. Volgens hem zouden huurbedragen van vastgoed in de afgelopen jaren een miljoen lager zijn geweest als er een nette 6 of 7% rendement hierop was gekozen, in plaats van de 13% die hij nu vermoedt. Bij de ondersteunende diensten schat hij, op basis van de jaarbalans, elk jaar een winst van tonnen.
Hij erkent wel dat er weinig openbare informatie is over omzet en winst. „Het uitbesteden van bijvoorbeeld schoonmaakwerk is helemaal niet gek en mag gewoon, maar niet als die bv’tjes ook nog van jezelf zijn en er disproportionele bedragen worden gerekend.”
’Wel rendement, niet uitgekeerd’
Merlijn Trouw erkent dat er rendement wordt gemaakt door de bv van ondersteunend personeel. Op die manier zou het kunnen dat zo geld verloren gaat aan de zorgonderneming en dat er bespaard zou kunnen worden als je alles in één organisatie zou doen zonder winstoogmerk.
Volgens de directeur wordt er bij die zusterbv echter geen winst uitgekeerd via dividend. „Dat zou wel kunnen, maar het is nog niet gebeurt.”
De Savornin Lohman vindt dat er volgens Trouw niet is uitgekeerd onbelangrijk. „Het is weg uit de zorgorganisatie. Ze kunnen het nu uitkeren of een tijd parkeren en daarna gebruiken.” Wat de advocaat vooral dwarszit is dat de aandeelhouders in de constructies wel alle voordelen pakken, maar de risico’s bij de zorgtak hebben neergelegd door zelf zeer weinig in te leggen en achtergestelde leningen te gebruiken.
Directeur en aandeelhouder tegelijk
Peter Lenselink zit met Merlijn Trouw in de directie van het zorgbedrijf en het bedrijf dat ondersteundend werk faciliteert. Tegelijk is Lenselink ook aandeelhouder van beide organisaties. Zo zou hij in theorie dus dividend kunnen ontvangen op het ondersteunend personeel door hoge bedragen te betalen vanuit het zorgbedrijf. Eerder deze maand is volgens directeur Trouw besloten om Lenselink uit de directie te halen, om te zorgen dat hij geen dubbelrol meer heeft.
Winter en De Boer
Twee van de aandeelhouders in DeSeizoenen zijn Loek Winter en Willem de Boer, die eerder ook aandeelhouders waren van de inmiddels failliete ziekenhuizen MC Slotervaart en MC IJsselmeerziekenhuizen. Zij waren naast aandeelhouder ook lange tijd bestuurder van de ziekenhuizen en deden daar ook aan inhuur bij zusterbv’s.
In een verklaring op zijn website meldt Winter momenteel niet in te gaan op persverzoeken over de ziekenhuizen „of welk ander gelieerd onderwerp dan ook.” Hij vindt dat zijn weerwoord onvoldoende wordt overgenomen „en daarmee ontbreekt de mogelijkheid op gebalanceerde beeldvorming.”
CNV Zorg & Welzijn wilde vorige maand al onderzoek doen naar diverse activiteiten van Winter. „De zorg is gebaat bij kwaliteit en continuïteit, dat rijmt niet met het winstbelang dat particuliere ondernemers nastreven”, benadrukte de bond toen.
Onrust bij personeel
De directie van DeSeizoenen vindt de hernieuwde onrust erg jammer en niet nodig. Volgens Merlijn Trouw kreeg hij vandaag talloze e-mails van werknemers die ongerust zijn door het onderzoek van de NZa en de IGJ.
Reactie Loek Winter
Loek Winter hecht er grote waarde aan nogmaals te benadrukken dat hij alle medewerking aan formeel extern onderzoek zal verlenen en heeft de uitdrukkelijke wens dat de rol wordt onderzocht van alle relevante partijen die betrokken zijn en waren bij het faillissement van de ziekenhuizen. Hij ziet de uitkomsten van welk onderzoek dan ook met vertrouwen tegemoet.
Voorts, in het licht van de actualiteit rond het faillissement van het MC Slotervaarten MC IJsselmeerziekenhuizen krijgt Loek Winter legio verzoeken van uiteenlopende media voor interviews of een toelichting inzake de laatste ontwikkelingen. Ook wordt hem om commentaar gevraagd op artikelen. Het weerwoord vindt hij vervolgens helaas onvoldoende terug in de kolommen en daarmee ontbreekt de mogelijkheid op gebalanceerde beeldvorming. Een extern onderzoek zou dat wel kunnen opleveren.
Loek Winter vindt het belangrijk, teneinde ook om de verwachtingen te managen, hierbij mee te delen dat hij op dit moment niet inhoudelijk ingaat op persverzoeken over de ziekenhuizen of welk ander gelieerd onderwerp dan ook.
Telegraaf 07.10.2019 Door dubbele belangen bij gehandicapteninstelling DeSeizoenen was er sprake van de schijn van belangenverstrengeling, blijkt uit onderzoek van de Inspectie. De zorginstelling, waar de bekende zorgondernemer Loek Winter aandeelhouder is, wordt gemaand een einde te maken aan onwenselijke constructies.
De antroposofische gehandicaptenzorginstelling DeSeizoenen kwam vorig jaar onder vuur door de structuur van meerdere bv’s binnen de WW zorg Groep. DeSeizoenen is de zorgorganisatie en via de andere twee bv’s wordt het vastgoed en ondersteunend personeel (CSS) van de zorginstelling geregeld. De zorgtak mag geen winst maken, de andere twee wel. De bv’s zijn via de WW zorg Groep in handen van dezelfde aandeelhouders. Tot een zeker moment waren enkele aandeelhouders ook directeur bij het zorgbedrijf of zelfs bij meerdere bv’s tegelijk. In theorie kan daardoor bewust een hoge huur worden betaald om geld naar een andere bv te schuiven.
In december 2018 bleek dat de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) een onderzoek waren gestart naar aanleiding van ’verontrustende signalen over bestuurlijke en financiële constructie’. Nu publiceert de Inspectie de onderzoeksresultaten.
Dubbele belangen
Volgens de Inspectie blijkt dat van 2016 tot 2017 er zeker sprake was van dubbele belangen. Zo was er een financieel directeur bij DeSeizoenen die ook bestuurder was bij CSS en aandeelhouder van de overkoepelende WW zorg Groep. De algemeen directeur van DeSeizoenen was ook lid van de directie bij CSS. De Inspectie komt bijvoorbeeld rekeningcourantovereenkomsten tussen DeSeizoenen (de zorgbv) en CSS (ondersteunend personeel) die twee keer ondertekend zijn door dezelfde persoon. Ook was er een grote lening verstrekt door het zorgbedrijf aan CSS voor investeringen in it. Die leningenconstructie werd later teruggedraaid.
’Niet te controleren’
Ook hekelt de Inspectie dat doorbelasting van kosten tussen DeSeizoenen en CSS verantwoordt is onder ’algemene kosten’, zodat in- en externe kosten de transacties tussen beiden bv’s niet goed konden controleren. „In 2016/2017 is DeSeizoenen op het onderdeel van transacties met verbonden partijen (CSS) niet tranparant geweest over de bedragen die DeSeizoenen voor de dienstverlening van CSS was verschuldigd”, schrijft de Inspectie.
De Inspectie heeft overigens geen bewijs gevonden voor het uitkeren van winst of dividend uit zorggeld via de bv-constructies. Ook geeft de toezichthouder aan dat DeSeizoenen in de afgelopen twee jaar wel beterschap heeft getoond.
Voor nu verwacht de Inspectie dat DeSeizoenen ’de (schijn) van belangenverstrengeling terstond opheft’. En de toezichthouder benadrukt dat DeSeizoenen moet voldoen aan de Governancecode 2017 en zich hierover verantwoordt in de Jaarverantwoording Zorg.
’Opvolging aan bevindingen’
In een reactie op de website van de Inspectie geeft de directie van DeSeizoenen aan dat de organisatie ’opvolging geeft aan reeds in gang gezette verbeteringen’. „Tegelijkertijd benadrukt zij dat de directe begeleiding van cliënten nooit ter discussie heeft gestaan. DeSeizoenen geeft opvolging aan de bevindingen door verdere verbetering van de governance. Voor het einde van dit jaar vindt definitieve besluitvorming plaats over de wijze waarop de bestuursstructuur (personele unie) van DeSeizoenen en Care Shared wordt aangepast.”
Ondernemingskamer
Eind december 2018 werd er ook al een uitspraak gedaan door de Ondernemingskamer. Die zei er geen bewijs was van verduistering van geld via de aankoop van de panden, maar dat er wel ’een schijn van belangenverstrengeling’ was. De directie van DeSeizoenen zei toen dat alle betaalde bedragen tussen de bv’s marktconform waren, er geen dividend was uitgekeerd en in reactie op de ophef enkele dubbelrollen zijn geschrapt.
Aandeelhouders
Twee van de aandeelhouders in DeSeizoenen zijn Loek Winter en Willem de Boer, die eerder ook aandeelhouders waren van de inmiddels failliete ziekenhuizen MC Slotervaart en MC IJsselmeerziekenhuizen. Zij waren naast aandeelhouder ook lange tijd bestuurder van de ziekenhuizen en deden daar ook aan inhuur bij zusterbv’s. Op dit moment buigen meerdere onderzoeken zich over de rol van de aandeelhouders en bestuurders bij de ziekenhuisfaillissementen. Eind van dit jaar worden de resultaten verwacht.
NOS 10.07.2019 De curatoren van het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam hoeven geen onderzoek te doen naar de rechtmatigheid van het faillissement. Ook hoeven ze niet met de gemeente in onderhandeling over een mogelijke overname van het pand.
Met deze uitspraak volgt de Amsterdamse rechtbank een eerdere beslissing van de rechter-commissaris. Volgens de rechtbank is een onderzoek naar het faillissement niet in het belang van de schuldeisers, omdat vastgoedbedrijf Zadelhoff een zogenoemd 100 procent-akkoord financiert, waarmee alle schulden van het ziekenhuis gegarandeerd worden afgelost.
Een rechtmatigheidsonderzoek zou ook nog eens veel tijd en geld kosten, omdat de kosten voor het beheer van het gebouw, zo’n 300.000 euro per maand, zouden blijven doorlopen. Ook heeft Zadelhoff toegezegd zelf een op een faillissementsonderzoek gelijkend onderzoek te zullen doen.
Volgens de rechtbank heeft de gemeente daarnaast geen nieuwe concrete informatie naar voren gebracht waaruit blijkt dat er mogelijk onrechtmatigheden waren rond het faillissement van het Amsterdamse ziekenhuis.
Definitieve deal
Ook de tweede eis van de gemeente Amsterdam is afgewezen. Dat betekent dat de rechtbank de curatoren niet zal bevelen met de gemeente in onderhandeling te gaan voordat er een definitieve deal ligt met Zadelhoff. Een eerder bod van de gemeente werd verworpen, omdat het bod van Zadelhoff beter was.
De gemeente betoogde dat ze niet voldoende informatie had om een nieuw bod te overwegen, maar die stelling is volgens de rechtbank niet voldoende onderbouwd.
Financiële nood
Het MC Slotervaart ging in oktober vorig jaar failliet. Het was onderdeel van de MC Groep van de ondernemers Loek Winter en Willem de Boer, die in financiële nood verkeerde.
Ook de IJsselmeerziekenhuizen, met dezelfde eigenaren als het Slotervaartziekenhuis, gingen failliet. Het Zuiderzeeziekenhuis in Lelystad maakte een doorstart als onderdeel van ziekenhuis Sint Jansdal in Harderwijk.
Een doorstart of overname van het Slotervaartziekenhuis bleek niet mogelijk. In het ziekenhuis werkten zo’n 1100 personeelsleden. De inboedel van het ziekenhuis is via veilingen verkocht.
Telegraaf 10.07.2019 De gemeente Amsterdam verliest weer een rechtszaak tegen de curatoren van het failliete Slotervaartziekenhuis en moet zo een ander strijdplan bedenken om een deal van de curatoren met vastgoedbedrijf Zadelhoff en oud-eigenaren Loek Winter en Willem de Boer te frustreren.
Dat blijkt uit een uitspraak van de rechtbank in Amsterdam in de soap rond het Slotervaartziekenhuis die zich na het faillissement in oktober 2018 voltrekt. De hoofdstad wil vat houden op de toekomst van het ziekenhuispand, maar slaagt daar in ieder geval via de rechter niet in.
Onderzoek naar faillissement
In de beroepszaak werd voor de tweede keer geëist dat de curatoren van het Slotervaartziekenhuis aan de slag zouden gaan met een faillissementsonderzoek (naar de oorzaken en de rol van de oude eigenaren en bestuurders). Hoewel dit een normale taak is van de curatoren, steken ze daar nu geen energie meer in omdat er een mogelijke deal met vastgoedbedrijf Zadelhoff aanstaande is, waarbij het faillissement kan worden opgeheven.
Winter en De Boer
Zadelhoff is namelijk bereid om alle schulden van het ziekenhuis te voldoen (ongeveer 50 miljoen euro). Daarmee kan het faillissement ongedaan worden gemaakt en komt het ziekenhuis (leeg, zonder inventaris en personeel) weer in handen van de oud-eigenaren, zorgondernemers Loek Winter en Willem de Boer.
De gemeente wil de regie houden in het ziekenhuispand en oppert een onderzoek naar de rol van die oud-eigenaren, juist omdat zij een rol spelen in het plan van Zadelhoff. De rechter wijst dit onderzoek nu voor de tweede keer af. Die vindt het verzoek van de gemeente nodeloos vertragend. De rechter stelt dat haast geboden is om via Zadelhoff tot schadeloosstelling van alle crediteuren te komen. Een onderzoek kan daarna ook nog, zeker omdat Zadelhoff en de oud-eigenaren hebben aangekondigd hier graag aan te willen meewerken.
Falend bod
De gemeente Amsterdam deed ondertussen ook een bod op het vastgoed van het Slotervaartziekenhuis. Maar dat faalde jammerlijk. Dat bod zou volgens de curatoren zeker 10 miljoen euro lager liggen dan de voorgestelde deal met vastgoedbedrijf Zadelhoff.
Ook praat de gemeente met Zadelhoff en zijn in die gesprekken allerlei eisen gesteld zoals een maximale verhuurprijs (om dure exclusieve zorgbedrijfjes te weren) en beheer van de aandelen van de oud-eigenaren door Zadelhoff (totdat uit onafhankelijk onderzoek blijkt dat Winter en De Boer niets kwalijk te nemen valt).
Zadelhoff wil aan alle eisen van de gemeente voldoen. Dat bleek onlangs in de rechtszaal niet genoeg voor de gemeente. Die lijkt het pand liever zelf in handen te krijgen om het te verhuren en om het gebied rond het ziekenhuis te herontwikkelen.
Erfpachtdreigement
Dat de deal met Zadelhoff nog niet aan schuldeisers is voorgelegd (die moeten akkoord gaan met het voorstel), komt omdat de gemeente op nog een manier dwarsligt. Ze heeft gedreigd om de erfpacht van het ziekenhuispand te beëindigen (een zeer ongebruikelijk middel), waarmee het pand en de grond in feite onteigend zouden worden. Zadelhoff wil er eerst zeker van zijn dat de gemeente dit dreigement laat vallen.
De gemeente heeft, als het de regie in het ziekenhuispand wil houden, nog een optie. Dat is een hoger bod uitbrengen dat in de buurt komt van die 50 miljoen euro waarmee Zadelhoff alle schulden over zou nemen. Ook de rechter wijst hier in z’n uitspraak op. Pas als de gemeente met een dergelijk bod komt, worden de curatoren van het ziekenhuis enthousiast. Nu koersen zij nog volledig op de Zadelhoff-deal.
Ooit trok het Slotervaartziekenhuis veel patiënten uit de buurt. Nu staat het al ruim een half jaar leeg. Ⓒ FOTO ANP
Telegraaf 11.06.2019 De FNV laat het er niet bij zitten na het Slotervaartdrama. Er zal en moet een onderzoek komen naar de rol van Loek Winter, Willem de Boer en hun zakenpartners bij de ondergang van het ziekenhuis. De vakbeweging vreest dat de oud-bestuurders niet ter verantwoording worden geroepen.
Er is een verzoek aan de rechtbank van Amsterdam gestuurd om de curatoren te bewegen tot een gedegen faillissementsonderzoek, stelt vakbondsbestuurder Cor de Beurs van FNV Zorg en Welzijn.
De FNV is verontwaardigd over dat een onderzoek er mogelijk niet zal komen, omdat de oude eigenaren en bestuurders een deal hebben gesloten met vastgoedbedrijf Zadelhoff (van multimiljonair Cor van Zadelhoff). Hiermee krijgen schuldeisers van het Slotervaart hun geld terug en wordt het faillissement ongedaan gemaakt. Daardoor blijft het ziekenhuis van Winter en De Boer en zal Zadelhoff het pand verhuren aan zorgondernemingen.
’Van zich af schudden’
„Het kan toch niet waar zijn dat de twee personen die verantwoordelijk zijn voor het faillissement door deze deal de schulden, pati|ënten en werknemers van zich af kunnen schudden en gewoon door kunnen gaan met hun foute verdienmodel. Namelijk geld verdienen aan vastgoed in plaats van goede zorg verlenen”, zegt vakbondsbestuurder De Beurs. Zorgondernemer Loek Winter heeft eerder in interviews gezegd dat vastgoed zijn verdienmodel is, dus dat hij geen rendement wil maken op zorg.
Vorige week kreeg de gemeente Amsterdam nog nul op het rekest van de rechter-commissaris nadat het eenzelfde verzoek deed als de vakbond. Volgens de rechter-commissaris hoeven de curatoren het onderzoek niet voort te zetten zo lang een deal in het belang van alle schuldeisers op tafel ligt. De rechter-commissaris verwijt de gemeente dat diens verzoek alleen maar tot vertraging en extra kosten leidt.
Zwartboek
Net als de gemeente spreekt de FNV over de maatschappelijke onrust en schade door het faillissement en dat daarom een onderzoek op z’n plaats zou zijn. De Beurs van de FNV vindt het onbegrijpelijk dat een zwartboek over het faillissement dat aan de curatoren is overhandigd vlak na het faillissement, nu daar ligt te verstoffen.
Loek Winter. Ⓒ ANP
Twee salarissen
„In dit zwartboek staan de eerste voorbeelden die doen vermoeden dat er sprake kan zijn van laakbaar handelen in de bedrijfsvoering.” Als voorbeelden geeft hij dat de twee bestuurders bij twee ziekenhuizen voor 0,75 FTE op de loonlijst stonden en dat bij de IJsselmeerziekenhuizen (ook eigendom van hen en gelijktijdig failliet gegaan) de bestuurders afdelingen verhuurden aan zorgbv’s waar ze zelf een aandelenbelang hadden.
’Anders zelf’
Mocht de rechter-commissaris onverhoopt besluiten om dit onderzoek niet te laten instellen, dan overweegt FNV zelf dit onderzoek te laten uitvoeren of anders het zwartboek te delen met de media. De FNV wordt daarin gesteund door een aantal leden van de voormalige ondernemingsraad, de voormalige cliëntenraad en collega vakbond CNV. Als vakbond heeft de FNV dit zogeheten recht van enquête. „Patiënten en personeel verdienen het dat de twee eigenaren op geen enkele manier meer betrokken worden bij de toekomst van de locatie Slotervaartziekenhuis”, aldus FNV-bestuurder de Beurs.
Telegraaf 04.06.2019 De gemeente Amsterdam vangt bot bij de eis voor een onderzoek naar de eigenaren van het Slotervaartziekenhuis. De gemeente eiste een scherp onderzoek naar Loek Winter en zijn zakenpartners omdat die vreest dat zij anders de dans ontspringen.
Dinsdag wees de rechter-commissaris die verzoeken van de gemeente af.
Eind mei deed het college van burgemeester en wethouders het verzoek bij de rechtbank van Amsterdam om de curatoren van het in oktober 2018 teloorgegane Slotervaartziekenhuis aan te sporen tot een ’adequaat rechtmatigheidsonderzoek’ naar voormalige eigenaren en bestuurders. Volgens de gemeente hoort dat bij de taak van de curatoren. Ook eiste de gemeente dat paralel aan gesprekken met Zadelhoff ook met de curatoren onderhandelt kan worden met de gemeente over de aankoop van het pand.
Geen oorzakenonderzoek
Nu er een mogelijke deal op handen is tussen vastgoedbedrijf Zadelhoff en de schuldeisers van het Slotervaartziekenhuis, zou het faillissement van de baan kunnen zijn en dat onderzoek dus ook. Dan blijft het ziekenhuis van Loek Winter en zijn zakenpartners en gaat Zadelhoff het pand verhuren aan zorgondernemingen.
Omdat de curatoren daarmee alle schuldeisers kunnen afbetalen, vreest de gemeente dat er nu al dus niet veel inspanningen meer worden gedaan voor een onderzoek naar de oude eigenaren en bestuurders. Omdat niet alleen schuldeisers schade hebben geleden, maar ook het publiek, werknemers en patiënten, vindt de gemeente Amsterdam dat het onderzoek er toch moet komen.
’Vertraging en kosten’
De rechter wijst nu beide verzoeken van de gemeente Amsterdam af. Volgens de rechter-commissaris is het belangrijkste dat het faillissement zo spoedig mogelijk wordt afgewikkeld. Alle energie die in het onderzoek wordt gestoken, zou leiden tot kosten voor de failliete boedel en de schuldeisers én tot vertraging van de afwikkeling van het faillissement. Daar wil de rechter-commissaris niet aan meewerken.
„Het zijn op dit moment echter vooral de mogelijkheden die het bod van zadslhoff c.s. opent die perspectief op een spoedige afwikkeling van het faillissement bieden. Nu dit bod thans het enige is dat het gewenste resultaat – een 100% uitkering aan de schuldeisers – kan opleveren, dienen de curatoren te worden ondersteund waar zij trachten dit resultaat te realiseren”, schrijft de rechter-commissaris. „Dit zou alleen anders zijn, als zich behalve Zadelhoff c.s. een andere bieder zou hebben opgeworpen die een vergelijkbaar perspectief in het vooruitzicht stelt.”
Voorkeursrecht
De gemeente heeft bij verwerving van het vastgoed van het Slotervaart een voorkeursrecht. De rechter-commissaris schrijft dat hij daarmee bekend is, maar dat het niet gebleken is dat ook hierbij de alle schuldeisers schadeloos worden gesteld.
Ondertussen zijn veilingen van Slotervaart-inboedel bijna achter de rug. Zadelhoff was een opmerkelijke koper van grote en dure apparatuur. Als alle schuldeisers akkoord zijn met de deal van Zadelhoff, kan het faillissement worden afgeblazen. Spannend blijft nog wel dat de gemeente Amsterdam in maart vlak nadat de constructie van Zadelhoff met de oude eigenaren bekend werd, aankondigde erfpacht van de grond af te halen en zo in feite het ziekenhuis te onteigenen.
Door een blunder moet de hele rechtszaak over wanbeleid bij de vroegere thuiszorggigant Meavita opnieuw. Een van de rechters van de ondernemingskamer die uitspraak deed in de zaak was al met pensioen op het moment van de uitspraak. Die uitspraak is daarom niet geldig, zo oordeelde de Hoge Raad vrijdag.
De Hoge Raad adviseerde begin september al dat de Ondernemingskamer zich opnieuw moest buigen over het wanbeleid van Meavita. De reden van dit advies verschilt echter met het huidige besluit van de Hoge Raad.
De Hoge Raad
Volgens de regels worden beslissingen van de Ondernemingskamer genomen door drie rechters en twee deskundige leden. De Hoge Raad stelt echter vast dat een van die rechters op het moment van de uitspraak al met pensioen was.
,,Een beschikking wordt gewezen wanneer alle rechters die over de zaak oordelen, de tekst van de uit te spreken beschikking hebben vastgesteld”, aldus de Hoge Raad. ,,Nadat een rechter is gedefungeerd, kan hij niet meer als ‘rechter’ in de zin van deze voorschriften worden aangemerkt.”
Alleen de zitting moet opnieuw worden gehouden. Het uitvoerige onderzoeksrapport waarop het oordeel gebaseerd is, blijft overeind. “Ik kan met niet voorstellen dat de Ondernemingskamer in nieuwe samenstelling tot een ander oordeel komt”, aldus advovaat Arno van Deuzen
Ik hebt het echt niet expres gedaan hoor !!
Terugblik
Thuiszorgconcern Meavita heeft zich schuldig gemaakt aan wanbeleid. Vakbond Abvakabo FNV zag dit bevestigd in een conceptrapport over het faillissement van Meavita dat het tv-programma Nieuwsuur naar buiten bracht. ‘We verwachten dat de rechter ook deze conclusie trekt’, zei voorzitter Corrie van Brenk van Abvakabo FNV toen, aldus Abvakabo FNV.
Meavita ontstond in 2007 uit een fusie van vier grote thuiszorgbedrijven, Meavita West in Den Haag met Thuiszorg Groningen, Sensire en Vitras/CMD, die toen allen financieel gezond waren. Meavita was korte tijd dus de grootste thuiszorgorganisatie van Nederland. De organisatie had een eigen vermogen van 80 miljoen en er werkten 20.000 mensen. En ging vervolgens in 2009 uiteindelijk failliet en liet een miljoenenschuld achter.
Abvakabo sprak toen al van wanbeleid en stapte naar de Amsterdamse Ondernemingskamer. De ondernemingskamer oordeelde destijds dat de Raad van Commissarissen van het zorgbedrijf, onder wie VVD-coryfee Loek Hermans, zich schuldig hadden gemaakt aan wanbeleid. De uitspraak van de Ondernemingskamer had verstrekkende gevolgen voor Loek Hermans.
De toenmalig voorzitter van de VVD-fractie in de Eerste Kamer zag zich genoodzaakt die functie neer te leggen. Hermans wilde vrijdag niet op de uitspraak reageren.
De acht commissarissen werden veroordeeld tot het terugbetalen van bedragen varierend van 8.000 tot 155.000 euro.
De instellling bood zorg aan ouderen en chronisch zieken in onder andere Den Haag, Zoetermeer en Groningen. Het had 20.000 medewerkers en 100.000 cliënten. In 2009 ging het bedrijf failliet met een miljoenenschuld.
De top van de failliete thuiszorggigant Meavita heeft riskant, ongeloofwaardig en onbegrijpelijk geopereerd.
Dat meldde Nieuwsuur indertijd. Het programma had inzage in het conceptrapport dat in opdracht van de Ondernemingskamer van het Amsterdamse gerechtshof is opgesteld.
Wat moeten we nu gaan doen ??
Twee jaar later was Meavita failliet. Volgens de onderzoekers heeft de fusie geen enkel voordeel opgeleverd. Het is een komen en gaan van managers, afkoopsommen en gouden handdrukken kosten miljoenen en het nieuwe administratiesysteem mislukt. De belangrijke oorzaak voor het bankroet is echter het project TVfoon. Klanten zouden een kastje op hun tv moeten aansluiten voor zorg op afstand. Meavita bestelde 30.000 van zulke kastjes, hoewel het systeem nog nauwelijks was getest. Meavita leed 20 miljoen euro verlies op het project. Verder kostte een gloednieuw administratiesysteem Meavita meer dan het opleverde.
VK 27.01.2017 De voormalige top van Meavita heeft de ondergang van het thuiszorgconcern geschikt. Achttien oud-bestuurders en -commissarissen, onder wie VVD-prominent Loek Hermans, betalen de curatoren gezamenlijk 1,8 miljoen euro. Dat gebeurt ‘zonder erkenning van enige aansprakelijkheid door de betrokkenen’.
Met deze ‘finale regeling’ hoopt de voormalige top van Meavita de al jarenlang slepende procedures rond het faillissement uit 2009 te kunnen afronden. Het thuiszorgconcern ontstond in 2007 uit een fusie. Twee jaar later ging het failliet met een miljoenenschuld. Volgens een uitgebreid onderzoek van de Ondernemingskamer nam het bestuur allerlei verkeerde beslissingen. Zo stak Meavita geld in een videotelefoon die niemand wilde, in een televisiezender en in zorgcentra in het buitenland. De toezichthouders, onder leiding van Hermans, grepen niet in.
De achttien hoeven de 1,8 miljoen niet uit eigen zak te betalen. Ze hebben een verzekering voor dit soort aansprakelijkheid.
De Ondernemingskamer stelde eind 2015 wanbeleid vast bij Meavita. Loek Hermansstapte daarna op als fractievoorzitter van de VVD in de Eerste Kamer. Vorig jaar haalde de Hoge Raad echter een streep door de uitspraak vanwege een vormfout; een van de rechters was op het moment van de uitspraak al met pensioen. Om de slepende zaak niet helemaal weer over te doen, met alle bijbehorende kosten, heeft de voormalige top de zaak met de curatoren geschikt.
Volgens de oud-bestuurders is het ‘na een lange strijd van acht jaar tijd om weer vooruit te kijken’. De achttien hoeven de 1,8 miljoen niet uit eigen zak te betalen. De verzekering betaalt vrijwel het gehele bedrag.
Of de boeken van het Meavita-debacle nu echt gesloten kunnen worden, staat nog te bezien. Vakbond FNV, die niet bij de schikking was betrokken, heeft namens een groep van dertig oud-werknemers van Meavita bij de curatoren een schadeclaim van bijna 2 ton ingediend tegen de oud-bestuurders en -commissarissen. De werknemers kregen door het faillissement geen onkostenvergoeding meer en hun vakantiedagen werden niet meer uitgekeerd.
Als deze claim voor de rechter komt, wordt de zaak naar verwachting niet voor volgend jaar behandeld. Ook deze zaak kan echter geschikt worden, maar dan moet het volgens de advocaat van de FNV wel ‘een substantieel bedrag’ geboden worden.
Trouw 13.01.2017 In de aanloop naar een tweede rechtszaak tegen de top van het concern eist FNV nu alvast compensatie. Ruim dertig oud-medewerkers van thuiszorggigant Meavita eisen bijna twee ton van voormalige bestuurders en toezichthouders, onder wie Loek Hermans.
Die claim is gisteren verstuurd aan de curator van het bedrijf en aan de oud-top van Meavita. Door het faillissement, acht jaar geleden, kreeg het personeel onkostenvergoedingen zoals reiskosten niet meer uitbetaald. De meerderheid van het personeel werd overgenomen door andere thuiszorgorganisaties, maar velen verloren daarna opnieuw hun baan als gevolg van reorganisaties.
Daarnaast bouwden veel thuiszorgmedewerkers een stuwmeer aan vakantiedagen op. “Het gaat om mensen die enorm betrokken waren bij de zorg”, zegt advocaat Arno van Deuzen, die voor dertig FNV-leden gisteren de claim voor schadevergoeding verstuurde. Het UWV compenseerde thuiszorgers die geen werk vonden wel met een uitkering, inclusief de vakantiedagen van het laatste jaar.
Wanbeleid
Meavita, een bedrijf met 20.000 medewerkers, ging in 2009 failliet na een reeks van fusies en mislukkingen.
Meavita, een bedrijf met 20.000 medewerkers, ging in 2009 failliet na een reeks van fusies en na mislukkingen zoals de invoering van de ‘beeldtelefoon’ om met ouderen te communiceren. De Ondernemingskamer concludeerde eind 2015 dat bestuurders en toezichthouders wanbeleid hadden gevoerd. Na die conclusie stapte Loek Hermans, destijds voorzitter van de raad van toezicht van Meavita, op als fractievoorzitter van de VVD in de Eerste Kamer.
Intussen is het oordeel van de Ondernemingskamer van tafel. De Hoge Raad zette er vorig jaar een streep door vanwege een vormfout: een van de rechters was op het moment van de uitspraak formeel al met pensioen. Dit voorjaar zal de zaak opnieuw bij de Ondernemingskamer aan de orde komen. Van Deuzen: “De Hoge Raad heeft niets gezegd over het uitgebreide onderzoek dat aan het oordeel ten grondslag lag. Wij verwachten dat het oordeel van wanbeleid standhoudt.”
Claim
Veel oud-werknemers hebben zich teruggetrokken. Het duurde hen te lang en vaak hadden ze de benodigde papieren al de deur uitgedaan aldus Arno van Deuzen.
Omdat de mensen om wie het gaat al acht jaar wachten, heeft de FNV de claim gisteren al ingediend, bij de twintig oud-bestuurders en toezichthouders en ook bij de curator van Meavita. “Bij het bedrijf is nog steeds geld in kas”, legt Van Deuzen uit. Mocht de curator willen betalen, dan zijn de oud-bestuurders van de claim af.
De FNV kondigde eerder een claim aan met een hoger bedrag, rond de 7 ton. “Maar veel oud-werknemers hebben zich teruggetrokken”, zegt Van Deuzen. “Het duurde hen te lang en vaak hadden ze de benodigde papieren al de deur uitgedaan, om niet meer aan die pijnlijke periode te worden herinnerd.”
Advocaat Marius Josephus Jitta, die een aantal bestuurders en toezichthouders vertegenwoordigt, zegt nog niet op de hoogte te zijn van een claim. “Ik kreeg alleen een afschrift van een brief aan de curator.”
Josephus Jitta bestrijdt dat het oordeel van de Ondernemingskamer inhoudelijk nog overeind staat. “Juridisch gesproken is dit helemaal weg en is een nieuwe behandeling nodig. Dat is voor iedereen lastig, ook voor mijn cliënten die wel de consequenties van dat oordeel hebben ondervonden.” Het vertrek van Loek Hermans uit de senaat was een van die consequenties.
RTVWEST 18.11.2016 Door een blunder moet de hele rechtszaak over wanbeleid bij de vroegere thuiszorggigant Meavita opnieuw. Een van de rechters van de ondernemingskamer die uitspraak deed in de zaak was al met pensioen op het moment van de uitspraak. Die uitspraak is daarom niet geldig, zo oordeelde de Hoge Raad vrijdag.
De ondernemingskamer oordeelde destijds dat de Raad van Commissarissen van het zorgbedrijf, onder wie VVD-coryfee Loek Hermans, zich schuldig hadden gemaakt aan wanbeleid. De acht commissarissen werden veroordeeld tot het terugbetalen van bedragen varierend van 8.000 tot 155.000 euro.
De Hoge Raad komt nu tot de conclusie dat één van de rechters die de zaak behandelde met pensioen was op het moment van de uitspraak. Hij was nog wel in functie toen de zaak in juni 2014 werd behandeld door de Ondernemingskamer, maar het duurde vijftien maanden voor de uitspraak er lag. In de tussentijd was de rechter met pensioen gegaan. Daarmee is de uitspraak niet door drie, maar door twee rechters gedaan, en dat maakt de uitspraak niet rechtsgeldig.
Kosten niet te verhalen
Naast het feit dat de hele zaak opnieuw moet, maakte de Hoge Raad nog enkele opmerkingen over het vonnis van de ondernemingskamer. Daarin zijn de onderzoekskosten op de bestuurders van Meavita verhaald. Maar dat kan eigenlijk alleen als hen persoonlijk wanbeleid verweten kan worden, en dat is volgens de Hoge Raad niet bewezen. De commissarissen hoeven dus in elk geval niks terug te betalen tot nadat de zaak opnieuw is behandeld, en dan is het maar de vraag wat het oordeel dan wordt.
Thuiszorgorganisatie Meavita ontstond in 2007 uit een fusie. De instellling bood zorg aan ouderen en chronisch zieken in onder andere Den Haag, Zoetermeer en Groningen. Het had 20.000 medewerkers en 100.000 cliënten. In 2009 ging het bedrijf failliet met een miljoenenschuld. Het bestuur zou verkeerde beslissingen hebben genomen. Zo werd er onder meer geïnvesteerd in een eigen tv-kanaal. De regionale tak van Meavita maakte een doorstart onder een andere naam.
Onterecht onderzoekskosten betaald
De uitspraak van de Ondernemingskamer had verstrekkende gevolgen voor Loek Hermans. De toenmalig voorzitter van de VVD-fractie in de Eerste Kamer stapte op vanwege de uitspraak. Hermans wil nu niet reageren op de uitspraak.
De Ondernemingskamer laat via de woordvoerder weten dat zij kennis heeft genomen van de uitspraak van de Hoge Raad, die gaat bestuderen en zich zal beraden, maar dat een echt inhoudelijke reactie pas na het weekend komt.
‘Knullige fout’
De FNV, die namens de medewerkers van Meavita een schadevergoeding had geeist van de Raad van Commissarissen noemt het bij monde van zijn advocaat ‘een knullige fout’, maar de advocaat heeft er alle vertrouwen in dat de Ondernemingskamer ook in een andere samenstelling tot hetzelfde oordeel zal komen.
Den HaagFM 18.11.2016 Door een blunder moet de rechtszaak over wanbeleid bij de vroegere thuiszorggigant Meavita opnieuw worden gevoerd. Een van de rechters van de Ondernemingskamer was op het moment van de uitspraak namelijk met pensioen. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat de uitspraak daarom niet geldig is.
De Ondernemingskamer oordeelde destijds dat de Raad van Commissarissen van het deels Haagse zorgbedrijf zich schuldig had gemaakt aan wanbeleid. De acht commissarissen werden veroordeeld tot het terugbetalen van bedragen variërend van 8.000 tot 155.000 euro.
De Hoge Raad komt nu tot de conclusie dat een van de rechters die de zaak behandelde met pensioen was op het moment van de uitspraak. Hij was nog wel in functie toen de zaak in juni 2014 werd behandeld door de Ondernemingskamer, maar het duurde vijftien maanden voor de uitspraak er lag. Daarmee is de uitspraak niet door drie, maar door twee rechters gedaan, en dat maakt de uitspraak niet rechtsgeldig.
Failliet
Meavita was ontstaan uit een fusie van Meavita West in Den Haag met Thuiszorg Groningen, Sensire en Vitras/CMD. Met meer dan 20.000 werknemers, 100.000 cliënten en een omzet van een half miljard euro was Meavita een van de grootste zorgorganisaties van Nederland. Meavita was actief in Groningen, Den haag, Utrecht en de Achterhoek. Door het wanbeleid ging de zorginstelling in 2009 failliet. …lees meer
VK 18.11.2016 De zaak over wanbeleid bij de voormalige thuiszorgorganisatie Meavita moet volledig opnieuw worden behandeld, omdat een van de rechters van de ondernemingskamer in Amsterdam tijdens de uitspraak al met pensioen was. Dat heeft de Hoge Raad vrijdag bepaald.
De beschikking van de ondernemingskamer over Meavita lag volgens advocaat-generaal Vino Timmerman al klaar in juni 2014. Pas in november 2015, bijna anderhalf jaar later, volgde de uitspraak. Middenin het proces, in mei 2015, legde een van de rechters zijn functie neer vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd van 70 jaar. Driessen: ‘Er is dus aan de beschikking gewerkt door een rechter die niet meer in dienst was.’
‘Dit lag in de lijn der verwachting. We zagen het al aankomen toen we de datering van de uitspraak zagen’, zegt Jan Driessen, woordvoerder van voormalig Meavita-toezichthouder Loek Hermans. Na de uitspraak legde die laatste zijn functie als Eerste Kamerlid voor de VVD neer. Het aandeel van Hermans in het wanbeleid was volgens de ondernemingskamer dat hij nieuwe bestuurders niet op de hoogte bracht van het slechte functioneren van bestuursvoorzitter Theo Meuwese.
‘Knullige fout’
Wie deed wat fout bij Meavita?
De rechter heeft gesproken: de ondergang van thuiszorgorganisatie Meavita valt bestuurders en commissarissen aan te rekenen. Zij kunnen claims verwachten. Wat deden ze fout?
De ondernemingskamer doet uitspraken met drie rechters en twee ‘lekenrechters’, vaak deskundigen. Het ontbreken van de gepensioneerde rechter maakt de uitspraak wettelijk ongeldig. Ook op de onderbouwing van de uitspraak had de advocaat-generaal kritiek. De ondernemingskamer oordeelde dat de voormalige bestuurders en commissarissen van Meavita de onderzoekskosten van 1 miljoen euro moeten betalen. Voor de schadeclaims die de vakbond AbvaKabo FNV graag wil zien, moet echter een aparte procedure worden aangespannen. ‘Als de ondernemingskamer anderen de maat neemt moet zij het zelf ook goed doen. Dit is een dubbele tik op de vingers’, aldus de woordvoerder van Hermans.
Een ‘knullige fout’, noemt advocaat Arno van Deuzen van vakbond FNV de uitspraak tegenover persbureau ANP. De vakbond spande de zaak tegen Meavita aan, kort nadat het zorgconcern in 2009 failliet ging. Twintigduizend medewerkers verloren hun baan. Van Deuzen verwacht dat het onderzoeksrapport in een nieuwe rechtszaak overeind blijft. ‘Ik kan met niet voorstellen dat de ondernemingskamer in een nieuwe samenstelling tot een ander oordeel komt.’
Het ongeldig verklaren van een uitspraak waar een gepensioneerde rechter bij betrokken was, is ‘naar mijn weten nooit eerder gebeurd’, zegt persvoorlichter Ron van Leeuwen van het Amsterdamse gerechtshof. De ondernemingskamer maakt daar deel van uit. ‘We zijn het oordeel van de Hoge Raad aan het bestuderen en beraden ons over de zaak. Ik verwacht dat we er na het weekend meer over kunnen zeggen.’
Snoeihard
De Ondernemingskamer was een jaar geleden snoeihard in zijn oordeel: bij de thuiszorgorganisatie Meavita, die in 2009 failliet ging, was sprake van wanbeleid. Het faillissement van destijds Nederlands grootste thuiszorgorganisatie is vooral te wijten aan de bestuurders Theo Meuwese en Daan van de Meeberg, en aan president-commissaris Loek Hermans.
Volgens de Ondernemingskamer is Meavita vanaf het begin geplaagd door wanbeleid. De fusie in 2007 tussen thuiszorgorganisaties in Den Haag (Meavita), Groningen (TZG), de Achterhoek (Sensire) en Utrecht, was ‘onvoldoende doordacht en onvoldoende uitgewerkt’. De fuserende partijen hadden zich er niet eens van verzekerd dat ze geschikte bestuurders en toezichthouders zouden kunnen werven.
Trouw 18.11.2016 Door een blunder moet de Ondernemingskamer de hele rechtszaak over mogelijk wanbeleid bij de vroegere thuiszorggigant Meavita opnieuw behandelen. De Hoge Raad oordeelde vrijdag dat een van de rechters die de uitspraak deed op dat moment al met pensioen was. Daardoor is het oordeel niet geldig.
De Ondernemingskamer oordeelde eerder dat topmensen van het zorgbedrijf, onder wie VVD-coryfee Loek Hermans, zich schuldig hadden gemaakt aan wanbeleid. Meavita ontstond in 2007 uit een fusie. Twee jaar later ging het failliet met een miljoenenschuld. Het bestuur zou verkeerde beslissingen hebben genomen.
Meavita bood zorg aan ouderen en chronisch zieken in Den Haag, Utrecht, Groningen en de Achterhoek. Het had 20.000 medewerkers en 100.000 cliënten.De zaak was aangespannen door vakbond FNV. De Ondernemingskamer oordeelde indertijd tevens dat de kosten van het voorbereidend onderzoek naar het beleid konden worden verhaald op de diverse bestuurders en commissarissen.Volgens de regels worden beslissingen van de Ondernemingskamer genomen door drie rechters en twee deskundige leden.
De Hoge Raad stelt echter vast dat een van die rechters op het moment van de uitspraak al met pensioen was. ‘Een beschikking wordt gewezen wanneer alle rechters die over de zaak oordelen, de tekst van de uit te spreken beschikking hebben vastgesteld’, aldus de Hoge Raad. ‘Nadat een rechter is gedefungeerd, kan hij niet meer als rechter in de zin van deze voorschriften worden aangemerkt.’De uitspraak had verstrekkende gevolgen voor Loek Hermans. De toenmalig voorzitter van de VVD-fractie in de Eerste Kamer zag zich genoodzaakt die functie neer te leggen. Hermans wilde vrijdag niet op de uitspraak reageren.
De advocaat van FNV, Arno van Deuzen, spreekt van een ,,knullige fout”. Hij heeft er echter alle vertrouwen in dat de Ondernemingskamer ook in nieuwe samenstelling tot exact dezelfde conclusie komt. ,,Alleen de zitting moet opnieuw worden gehouden. Het uitvoerige onderzoeksrapport waarop het oordeel gebaseerd is, blijft overeind. Ik kan met niet voorstellen dat de Ondernemingskamer in nieuwe samenstelling tot een ander oordeel komt.”
Telegraaf 18.11.2016 Door een blunder moet de Ondernemingskamer de hele rechtszaak over mogelijk wanbeleid bij de vroegere thuiszorggigant Meavita opnieuw behandelen. De Hoge Raad oordeelde vrijdag dat een van de rechters die de uitspraak deed op dat moment al met pensioen was, zodat deze niet geldig is.
De Ondernemingskamer oordeelde eerder dat topmensen van het zorgbedrijf, onder wie VVD-coryfee Loek Hermans, zich schuldig hadden gemaakt aan wanbeleid. Meavita ontstond in 2007 uit een fusie. Twee jaar later ging het failliet met een miljoenenschuld. Het bestuur zou verkeerde beslissingen hebben genomen. Meavita bood zorg aan ouderen en chronisch zieken in Den Haag, Utrecht, Groningen en de Achterhoek. Het had 20.000 medewerkers en 100.000 cliënten.
De zaak was aangespannen door vakbond FNV. De Ondernemingskamer oordeelde indertijd tevens dat de kosten van het voorbereidend onderzoek naar het beleid konden worden verhaald op de diverse bestuurders en commissarissen.
Volgens de regels worden beslissingen van de Ondernemingskamer genomen door drie rechters en twee deskundige leden. De Hoge Raad stelt echter vast dat een van die rechters op het moment van de uitspraak al met pensioen was. „Een beschikking wordt gewezen wanneer alle rechters die over de zaak oordelen, de tekst van de uit te spreken beschikking hebben vastgesteld”, aldus de Hoge Raad. „Nadat een rechter is gedefungeerd, kan hij niet meer als ′rechter′ in de zin van deze voorschriften worden aangemerkt.”
De uitspraak had verstrekkende gevolgen voor Loek Hermans. De toenmalig voorzitter van de VVD-fractie in de Eerste Kamer zag zich genoodzaakt die functie neer te leggen. Hermans wilde vrijdag niet op de uitspraak reageren.
De advocaat van FNV, Arno van Deuzen, spreekt van een „knullige fout.” Hij heeft er echter alle vertrouwen in dat de Ondernemingskamer ook in nieuwe samenstelling tot exact dezelfde conclusie komt. „Alleen de zitting moet opnieuw worden gehouden. Het uitvoerige onderzoeksrapport waarop het oordeel gebaseerd is, blijft overeind. Ik kan met niet voorstellen dat de Ondernemingskamer in nieuwe samenstelling tot een ander oordeel komt.”
AD 18.11.2016 Door een blunder moet de Ondernemingskamer de hele rechtszaak over het mogelijke wanbeleid bij de vroegere thuiszorggigant Meavita opnieuw behandelen.
De Hoge Raad oordeelde vandaag dat een van de rechters die de uitspraak deed op dat moment al met pensioen was, waardoor deze niet geldig is. De kosten van het voorbereidend onderzoek naar het beleid worden mogelijk verhaald op diverse bestuurders en commissarissen.
De Ondernemingskamer oordeelde eerder dat topmensen van het zorgbedrijf, onder wie VVD-coryfee Loek Hermans, zich schuldig hadden gemaakt aan wanbeleid. Meavita ontstond in 2007 uit een fusie. Twee jaar later ging het failliet met een miljoenenschuld. Het bestuur zou verkeerde beslissingen hebben genomen.
Meavita bood zorg aan ouderen en chronisch zieken in Den Haag, Utrecht, Groningen en de Achterhoek. Het had 20.000 medewerkers en 100.000 cliënten. De zaak was aangespannen door vakbond FNV. De Ondernemingskamer oordeelde indertijd tevens dat de kosten van het voorbereidend onderzoek naar het beleid konden worden verhaald op de diverse bestuurders en commissarissen.
Nadat een rechter is gedefungeerd, kan hij niet meer als ‘rechter’ in de zin van deze voorschriften worden aangemerkt
De Hoge Raad
Volgens de regels worden beslissingen van de Ondernemingskamer genomen door drie rechters en twee deskundige leden. De Hoge Raad stelt echter vast dat een van die rechters op het moment van de uitspraak al met pensioen was.
,,Een beschikking wordt gewezen wanneer alle rechters die over de zaak oordelen, de tekst van de uit te spreken beschikking hebben vastgesteld”, aldus de Hoge Raad. ,,Nadat een rechter is gedefungeerd, kan hij niet meer als ‘rechter’ in de zin van deze voorschriften worden aangemerkt.”
De uitspraak had verstrekkende gevolgen voor Loek Hermans. De toenmalig voorzitter van de VVD-fractie in de Eerste Kamer zag zich genoodzaakt die functie neer te leggen. Hermans wilde vrijdag niet op de uitspraak reageren.
Knullig
De advocaat van FNV, Arno van Deuzen, spreekt van een ,,knullige fout”. Hij heeft er echter alle vertrouwen in dat de Ondernemingskamer ook in nieuwe samenstelling tot exact dezelfde conclusie komt.
,,Alleen de zitting moet opnieuw worden gehouden. Het uitvoerige onderzoeksrapport waarop het oordeel gebaseerd is, blijft overeind. Ik kan met niet voorstellen dat de Ondernemingskamer in nieuwe samenstelling tot een ander oordeel komt”, zegt Van Deuzen.
De Hoge Raad adviseerde begin september al dat de Ondernemingskamer zich opnieuw moest buigen over het wanbeleid van Meavita. De reden van dit advies verschilt echter met het huidige besluit van de Hoge Raad.
Kortom, er is hier altijd wel iets om over te zeiken. Ze zeggen in Den Haag daarom:Een dag nie gezeik, is een dag nie geleef.
Disclaimer: Dit is een non-profit site. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van rechtenvrij materiaal via o.a. de Wikimedia Commons-licenties. Mocht u bezwaar hebben tegen de plaatsing van enig beeldmateriaal op deze site, omdat u bijvoorbeeld rechthebbende bent, laat u dan zo snel mogelijk een bericht achter opdat er zo spoedig mogelijk actie ondernomen kan worden.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/352fb25a-a01b-11ea-ba45-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d61e56a6-4cee-11ea-bbba-02c309bc01c1.jpg)
Hugo de Jonge @hugodejonge
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/95882abc-20a3-11ea-b06d-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/218a87fa-20de-11ea-a9d3-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6f1d19ce-2034-11ea-a088-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f691446a-2008-11ea-b077-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2bc0fd8c-1db7-11ea-a9ef-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d9a7e2ce-1da0-11ea-9514-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d9f6eec8-1da0-11ea-9514-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6e9f5df4-1ce2-11ea-87cb-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4872dc88-1c4b-11ea-9b65-0218eaf05005.jpg)
Steven van Weyenberg @svanweyenberg
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/508b5244-1c4e-11ea-bb40-02d2fb1aa1d7.jpg)
Andre Karels @andrekarels
Willeke Ravenna @WillekeRavenna
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2b5188f8-1c2c-11ea-8e4f-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1744c316-1c27-11ea-a845-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9241e090-4ce1-11ea-9fa8-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/88515446-4276-11ea-b466-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/30ca9a06-0f7d-11ea-abf0-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d782e724-d47f-11e9-9211-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9245c2e2-d350-11e9-ab85-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/92681446-d350-11e9-ab85-0255c322e81b.png)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7518e106-d2c7-11e9-a8e1-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d9c4b9d2-d140-11e9-9b97-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/54c2b57c-4ced-11e9-a17e-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/19e5e030-3d04-11e9-b2af-b5bd11aba7a9.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a190500-3d04-11e9-b2af-b5bd11aba7a9.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a2cc9c8-3d04-11e9-b2af-b5bd11aba7a9.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a3e2e8e-3d04-11e9-b2af-b5bd11aba7a9.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a515da6-3d04-11e9-b2af-b5bd11aba7a9.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a64f85c-3d04-11e9-b2af-b5bd11aba7a9.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a84bdea-3d04-11e9-b2af-b5bd11aba7a9.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e11cd8a6-41dd-11e9-b2a1-97676b1d2225.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e131216c-41dd-11e9-b2a1-97676b1d2225.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e1437c40-41dd-11e9-b2a1-97676b1d2225.jpg)
Lees ook deze column van Bram Boxhoorn; Brexit: Wat zou Margaret Thatcher hebben gedaan?
Vera Bergkamp
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9611703c-f4f4-11e8-a10d-c3014b9e58ee.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/3445be7c-e917-11e9-81d9-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d7a98426-a2f0-11e9-aeba-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/aea9bcca-8c30-11e9-8037-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/af90d42a-8c30-11e9-8037-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b27f9982-8c30-11e9-8037-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4e85bdd6-86ee-11e9-b4d0-02c309bc01c1.jpg)
Debat in de Digitale Hofstad 
%20inleveren%20voor%20de%20aanpak%20van%20tekort%20in%20hoogspecialistische%20GGZ%20bestaat%20uit%20regiotafels%20in%20pilotregio's,%20en%20dat%20wachttijden%20buiten%20beschouwing%20worden%20gelaten.%0d9%20uur%20geleden){kind=link}
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.