Ruim tien jaar na het opheffen van verzorgingshuizen is er nog steeds geen goede oplossing voor ouderen die niet thuis kunnen blijven, maar ook niet naar een verpleeghuis gaan. In een `zorgvilla’ krijgen ze veelal minimale zorg, waardoor ouderen onnodig in ziekenhuizen belanden. ,,Als je een kroeg wil beginnen, heb je meer papieren nodig dan voor een zorgvilla.’’
Het kabinet-Rutte II besloot in 2012 om verzorgingshuizen te sluiten. Ouderen moeten langer thuis blijven en gaan alleen nog naar een verpleeghuis als het echt niet anders kan. Senioren die minder zorg nodig hebben, moeten zelf een huis betalen en krijgen een indicatie voor zorg. Daarvan kunnen ze thuis zorg inschakelen, bijvoorbeeld om ze uit bed te helpen.
Bedrijven, maar ook woningcorporaties en zorginstellingen springen in dat gat dat is ontstaan. Inmiddels zijn er honderden particuliere woonzorgcomplexen voor ouderen. Senioren huren of kopen zelf een appartement – soms voor hoge bedragen – en via hun zorgbudget wordt thuiszorg ingekocht. Vooral bij mensen die veel zorg nodig hebben, schuurt het echter.
,,Het wonen is goed geregeld, maar de zorg niet altijd. Die moet je wel kunnen bieden, want de gezondheid van ouderen wordt er niet beter op. Vaak kiezen juist mensen die niet alleen thuis kunnen blijven voor zo’n woning. Die complexen proberen de krenten uit de pap te halen, want als iemand zwaardere zorg nodig heeft, moet die alsnog naar een verpleeghuis verhuizen’’, weet Els van Daal van ouderenorganisatie KBO Brabant.
Klinisch geriaters, specialisten ouderengeneeskunde, ouderenpsychiaters, internisten en huisartsen constateren dat meer ouderen in de problemen komen die in appartementen met zorg wonen. Zij maken zich er grote zorgen over en stellen dat de zorg beter moet.
Zeker bij senioren met dementie gaat het regelmatig fout als hun gezondheid achteruitgaat, zegt Esther Cornegé-Blokland, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie. ,,Als de dementie vordert, krijgen ouderen complexere problemen. Ze gaan dwalen, lopen weg, worden ontzettend achterdochtig, gaan roepen. Die mensen hebben meer begeleiding nodig, maar dat kan zo’n huis niet bieden.”
Terwijl bij verpleeghuizen een vaste specialist ouderengeneeskunde is betrokken, geldt dat voor zulke zorgvilla’s niet altijd. ,,Als er iets aan de hand is, worden ze sneller naar het ziekenhuis verwezen’’, constateert Cornegé-Blokland. Ze krijgt bijval van tientallen afdelingen voor klinische geriatrie in ziekenhuizen. Zij zien ouderen op de eerste hulp belanden, omdat ‘ze ’s nachts onrustig zijn of omdat de zorg het niet meer aankan’.
Bovendien lopen ziekenhuizen er tegenaan dat het lastiger is om deze patiënten te ontslaan. Na een opname kunnen ouderen veelal niet naar huis, omdat de zorgvilla niet de juiste zorg kan bieden. Cornegé-Blokland: ,,De zorgbelasting was al te hoog, horen we dan. Of er is geen hoog-laagbed. Dat moet dan eerst besteld worden.”
Extra werk
Ook huisartsen krijgen er extra werk bij. Als er geen specialist ouderengeneeskunde bij zo’n complex werkt, zijn het de dokters die voor deze patiënten moeten zorgen. ,,Maar de mensen die daar wonen, zijn niet kwiek en fit. Die mankeren wel het één en ander. Het zijn ook niet altijd eigen patiënten, omdat ze vanuit andere woonplaatsen zijn verhuisd’’, legt huisarts Guus Jaspar, die bestuurder is van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV).
Huisartsen hebben het vaak te druk om zulke complexe patiënten erbij te krijgen en zijn zelf ook niet gespecialiseerd in de zorg voor ouderen. ,,Als thuis de nood het hoogst is, hebben mensen er belang bij om in zo’n woning met zorg te gaan wonen omdat daar vaak 24 uur een zorgverlener is. Maar als die zorg niet goed is geregeld, zijn ouderen helemaal niet beter af’’, aldus Jaspar.
Daar gaat het voor een deel mis: wat zijn de beloftes van een zorgvilla? En met welke verwachtingen verhuizen ouderen erheen? ,,Vanuit de commerciële woonvoorziening wordt ouderen vaak verteld dat ze er de rest van hun leven kunnen blijven’’, weet Julie Meerveld van Alzheimer Nederland. Maar als de gezondheid achteruitgaat, moeten ze soms tóch verhuizen. ,,Dan voel je je misleid. Verhuizen is voor mensen met dementie heel ingrijpend, daarom verhuis je het liefst naar een plek waar je kan blijven wonen.’’
Er worden foutengemaakt
Zelf ziet specialist ouderengeneeskunde Jacqueline de Groot (tevens voorzitter van beroepsvereniging Verenso) de fouten voor haar neus gebeuren. ,,Ik heb wel eens meegemaakt dat de medicijnen op een nachtkastje van iemand met dementie stonden zonder dat gecheckt wordt of het daadwerkelijk wordt ingenomen. Dat hoort niet. Voor het openen van een kroeg heb je meer papieren nodig dan voor een zorgvilla.”
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) kent de geluiden. Het is onduidelijk hoeveel klachten er over particuliere woonzorgcomplexen liggen. ,,We kijken naar de kwaliteit van zorg. Het staat ouderen vrij om in zo’n huis te gaan wonen. Als ze toch moeten verhuizen, heeft de aanbieder de verantwoordelijkheid een passende plek te zoeken en de overdracht goed te regelen’’, reageert een woordvoerder.
Volgens Actiz, vertegenwoordiger van ouderenzorgorganisaties, is er veel behoefte aan dergelijke woningen. ,,We vinden het vooral belangrijk dat de overheid oog heeft voor een groeiende groep ouderen die tussen wal en schip vallen. Er moeten meer passende woonvormen komen’’, stelt een woordvoerder. De branchevereniging raadt instellingen aan om huisartsen en gemeenten over hun plannen te informeren voordat ze een nieuw woonzorgcomplex openen. ,,Daarmee voorkom je dat huisartsen zich overvallen voelen.’’
Met goede visie op zorg gaat het wel goed
Overigens zijn er wel degelijk goede voorbeelden van kleinschalige woningen waar ouderen wél goede zorg krijgen. ,,In villa’s van projectontwikkelaars die geld zien in deze woningen gaat het vaker niet goed. Mensen met een goede visie op zorg, die meer vanuit hun idealen werken en goede zorgmedewerkers neerzetten, daar gaat het wél goed’’, stelt De Groot.
Artsen raden families die een plek voor hun ouders zoeken aan om goed door te vragen naar hoe de zorg in een huis is geregeld. ,,Kijk niet alleen naar die mooie woning. Vraag of de huisarts is geregeld. Of er een specialist ouderengeneeskunde is. Maar vraag ook of die voor controles bij vader of moeder op bezoek gaat, want soms zitten deze artsen in Dubai”, zegt huisarts Jaspar.
Beloven dat vader of moeder niet meer hoeft te verhuizen, kan niet worden gegarandeerd, stelt hij. Want vooraf valt nooit te voorspellen hoe snel de gezondheid van een bewoner achteruitgaat.
Roep om terugkeer verzorgingshuis steeds luider: ‘ het Thuiswonen is doorgeslagen’
Het ouderenbeleid van de laatste kabinetten was gericht op: zo lang mogelijk thuis wonen, en als het écht niet meer kan, is er plek in het verpleeghuis. Maar dat systeem piept en kraakt. De roep om de terugkeer van het vroegere bejaardenhuis klinkt steeds luider.
Aad de Groot, topman van zorgverzekeraar DSW, is groot pleitbezorger van een nieuwe aanpak van de ouderenzorg. “Veel mensen wonen gedwongen langer thuis, maar tussen thuis wonen en het verpleeghuis zit nu niets”, aldus De Groot in Nieuwsuur. “We zien een steeds groter wordende groep ouderen die eenzaam en minder actief is. Thuis wonen is op zich goed, maar we zien dat het is doorgeslagen.”
Een hervorming van de Ouderenzorg, die lijkt op het beleid van vroeger met het verzorgingshuis als tussenstap, ziet De Groot als zijn grootste prioriteit. “Het is een acuut probleem vanwege de vergrijzing. De zorgvraag van ouderen neemt toe, maar wordt ook complexer. Aan de andere kant is er schaarste aan zorgmedewerkers en neemt het aantal mantelzorgers af. We gaan een gigantisch probleem krijgen om de ouderenzorg in de toekomst goed te kunnen organiseren.”
Sluiten verzorgingshuizen
In 2013 besloot het kabinet Rutte II te bezuinigen op de ouderenzorg door verpleeghuizen te sluiten. Achthonderd huizen sloten hun deuren. De wijkverpleegkundige verzorgde voortaan de zorg aan huis. Ook de toegang tot het verpleeghuis werd beperkt. Veel ouderen met complexe zorgvragen belandden op de wachtlijst. Op dit moment wachten 22.218 ouderen op een plek in het verpleeghuis.
In politiek Den Haag zijn steeds meer partijen voorstander van de introductie van een vorm tussen thuis en het verpleeghuis. Bijna de voltallige Tweede Kamer steunde afgelopen oktober een motie van JA21-Kamerlid Eerdmans hierover.
In Schiedam zijn voormalige aanleunwoningen voor fitte ouderen getransformeerd in huurappartementen voor zelfstandige 80-plussers met een lichte zorgvraag. Een eigentijdse versie van het vertrouwde bejaardenhuis:
Is het tijd voor de terugkeer van het bejaardenhuis? In Schiedam weten ze wel hoe dat moet
DSW-bestuurder De Groot wil het verzorgingshuis weer nieuw leven inblazen, maar dan in een nieuwe variant. Ouderen wonen zelfstandig, maar omgeven door zorg, voorzieningen en activiteiten “op pantoffelafstand”. “Mensen hebben een eigen thuis, maar wel een ontmoetingsplek en alle voorzieningen in de buurt.”
In het ideale verzorgingshuis van De Groot wonen ouderen die veel zorg nodig hebben samen met vitale ouderen. “Zo kunnen mensen elkaar helpen, bijvoorbeeld door voor elkaar te koken of boodschappen te doen. We zien ouderen vaak als kostenpost, maar ze kunnen nog veel bijdragen aan de maatschappij. En het belangrijkste is dat mensen een hogere kwaliteit van leven hebben.”
Per wooncomplex één zorgaanbieder
Een voorwaarde voor De Groot is dat één organisatie de zorg in het wooncomplex regelt. Nu zijn er soms vijf verschillende zorgaanbieders die de zorg in één wooncomplex organiseren. Dat is inefficiënt.
Ook de financiering kan veel simpeler, denkt De Groot. “Als je één wijk- of regiobudget vrijmaakt en vanuit dat budget de samenwerking aangaat met de gemeente, verzekeraar, wooncorporatie en zorgaanbieder, is er niet continu strijd: uit welk potje moet het worden betaald?”
Ellen Verkoelen, de nummer drie op de kieslijst van 50PLUS, moet zich terugtrekken. Dat zegt lijsttrekker Liane den Haan, die vindt dat EllenVerkoelen te kritisch is over de koers van de partij.
“Ik ga ervan uit dat als de nummer 3 heel veel moeite heeft met het verkiezingsprogramma en met de lijsttrekker, dat zij zich terugtrekt”, zei Den Haan tijdens een interview op Radio 1. “Ik doe een beroep op haar: trek je terug.” Ze laat ook weten dat ze niet meer met Verkoelen praat.
lijsttrekker Liane den Haan
Ruzie
De komst van nieuwe lijsttrekker Liane den Haan bij 50PLUS heeft geen einde gemaakt aan de ruzies die de partij al jaren plagen. Intern gedoe is 50Plus niet vreemd. Vorig jaar leidde onderling geruzie tot een crisis waarna het voltallige partijbestuur vertrok. Ook fractievoorzitter Henk Krol stapte toen op.
Eerder leek het nog dat de ruzie was opgelost, maar nu zegt Den Haan dat een ‘heel klein clubje’ binnen de partij nog steeds zorgt voor ‘heel veel gedoe’. Het conflict zou inmiddels zo hoog zijn opgelopen dat een WhatsAppgroep van de top-10 van de partij opgeheven, vanwege de constante ruzie.
Dit groepje schaadt volgens de lijsttrekker de partij en moet dan ook ‘zo snel mogelijk weg’. Inmiddels zou de appgroep weer terug zijn, op voorwaarde dat het nu afgelopen is met ruziemaken.
Cultuur
Den Haan spreekt van een ‘cultuurverandering’ binnen de partij, die heel hard nodig is. Ze belooft de kiezer toe te werken naar een partij van ‘rust, inhoud en vertrouwen’. Maar daar heb ik nog wel even tijd voor nodig’.
Volgens Nieuwsuur maken mensen in de partijtop elkaar over en weer verwijten dat zich niet aan het partijprogramma houden in mediaoptredens. Zo is er ergernis over Den Haans standpunten over pensioenen en AOW, die volgens nummer 3 op de lijst Ellen Verkoelen niet met het partijprogramma zouden stroken.
Nieuwe koers
De nieuwe 50PLUS-leider steunt het hoofdlijnenakkoord voor het nieuwe pensioenstelsel, dat gaat meebewegen met de markt waardoor pensioenen mogelijk lager uitvallen. Hiermee verschilt ze ook van opvatting met Martin van Rooijen, de fractievoorzitter in de Eerste Kamer.
Volgens Den Haan moet de partij even wennen aan de nieuwe koers sinds haar aantreden, zegt ze. Ze wijst erop dat Verkoelens ideeën over een basisinkomen en een nationaal zorgfonds ook niet meer in het programma staan. ,,Op het moment dat we de Kamer ingaan, houdt iedereen zich aan het verkiezingsprogramma”, zegt Den Haan.
Ze trad in oktober vorig jaar aan als partijleider en wil het vertrouwen van de kiezer in de partij terugwinnen. Volgens Den Haan snapt haar achterban de nieuwe, genuanceerde positie van de partij “heel goed” en hoeven kiezers “zeker niet” naar de voormalige partijleider Henk Krol.
,,Je kan nee blijven roepen, maar politiek is ook compromissen sluiten en praten zodat je je doel bereikt.” Zij ziet een mogelijke coalitie voor zich tussen 50PLUS, D66, PvdA en de VVD.
AOW-ruzie 50PLUS gaat over miljarden euro’s belastinggeld
De AOW-leeftijd terug naar 65 jaar, of een flexibele AOW-leeftijd waarmee je als je dat wil op 65-jarige leeftijd kunt stoppen met werken? Op het eerste gezicht lijkt het klein bier, maar het drijft een enorme wig tussen de top van de kandidatenlijst van 50PLUS.
En het verschil is ook groter dan je misschien zou denken.
Kortom, Lijsttrekker Liane den Haan en de nummer 3, Ellen Verkoelen, liggen met elkaar overhoop. De lijsttrekker suggereert dat de nummer 3 zich moet terugtrekken, ‘als zij zich niet aan het verkiezingsprogramma wil houden’. De nummer 3 beweert zich juist aan dat programma te houden.
Volledige AOW-uitkering
De onenigheid draait om het tweede punt uit het programma: “50PLUS wil een volledige AOW-uitkering op 65-jarige leeftijd”, staat er. Volgens Verkoelen betekent dat dat de AOW-leeftijd naar 65 gaat. Volgens Den Haan niet.
We parkeren de ruziënde kandidaten even voor wat ze zijn en concentreren ons op de inhoud van beide interpretaties. Want hoewel het gevolg voor 65+’ers op hetzelfde neer lijkt te komen is het verschil fors.
Uitgesmeerd
In de variant-Den Haan kun je wel eerder stoppen met werken en AOW krijgen. Dan worden je AOW-rechten gewoon uitgesmeerd over een langere periode. Dat betekent dat je maandelijkse uitkering wel lager wordt dan de ‘normale’ AOW-uitkering.
Die normale AOW wordt overigens wel sowieso met 10 procent verhoogd, volgens het 50PLUS-programma. Dat verzacht voor de korte termijn de pijn die je zult moeten nemen als je eerder AOW wil ontvangen. En er zou nog een fiscaal gunstige spaarregeling moeten komen.
Het Centraal Planbureau (CPB) heeft de variant-Den Haan doorgerekend. De flexibele AOW leidt tot zo’n 400 miljoen euro aan extra uitgaven.
Verlagen naar 65
De interpretatie van het 50PLUS-verkiezingsprogramma van Ellen Verkoelen is een andere. In haar ogen beoogt het programma de AOW-leeftijd dus te verlagen naar 65 jaar. Dat betekent dat je vanaf je 65ste een uitkering krijgt, zonder dat je daar iets voor hoeft te doen of te laten.
Het CPB heeft ook die variant doorgerekend, maar dan op basis van het SP-programma. Die partij is onomwonden voor een verlaging. Netto leidt het verlagen van de AOW-leeftijd tot 3,7 miljard euro aan extra kosten voor de overheid. Veel meer dus, maar ouderen die dit belangrijk achten vinden dat het waard.
‘Slecht idee’
Eerder noemde toezichthouder De Nederlandsche Bank het verlagen van de AOW-leeftijd‘een slecht idee’, omdat het buitengewoon kostbaar is.
In het Pensioenakkoord is samen met werkgevers, werknemers en andere belanghebbenden afgesproken de AOW-leeftijd tot 2024 in stapjes te verhogen naar 67 jaar. Daarna stijgt hij mee met de levensverwachting.
De 50PLUS-lijsttrekker sluit zich nu aan bij die politieke consensus. Toch is de variant-Den Haan een opvallend nieuw geluid bij 50PLUS. Het vorige verkiezingsprogramma had een kraakhelder eerste programmapunt: “De AOW-leeftijd terug naar 65 jaar.”
Interne conflicten
Tijden veranderen, want in het huidige programma is de AOW niet langer het eerste punt, maar het tweede. En het standpunt is dus ook nog voor meerdere interpretaties vatbaar. Wat wel nog blijft zijn de interne conflicten.
AD 20.03.2021 50Plus stelt een onderzoek in naar het desastreuze verloop van de Tweede Kamerverkiezingen. De partij verloor drie van de vier zetels. 50Plus-voorzitter Jan Nagel wil dat er een einde komt aan het geruzie binnen de partij.
Wij zijn een mooie rozenstruik die afgelopen woensdag stevig is teruggesnoeid, aldus 50Plus-voorzitter Jan Nagel.
,,Wij zijn een mooie rozenstruik die afgelopen woensdag stevig is teruggesnoeid’’, zegt partijvoorzitter Jan Nagel zaterdagmiddag bij een digitale ledenbijeenkomst. ,,Maar daarna kan hij weer heel prachtig bloeien. Let maar op. Dat gaan we doen. Wij gaan voor de kiezers opkomen. Wij zullen stoppen met ruzie. Wie dat niet doet, krijgt ruzie met mij. Ik bedoel, er komt geen ruzie meer.’’
Nagel reageert op het slechte verkiezingsresultaat van 50Plus. Onder de nieuwe lijsttrekker Liane den Haan zakte de partij terug van vier naar één zetel in de Tweede Kamer. De partij kreeg afgelopen week ruim 100.000 stemmen. Dat waren er in 2017 nog zo’n 325.000. ,,Dat is hard aangekomen’’, zegt Nagel.
Ruzie over pensioenleeftijd
Toch had het nóg slechter kunnen uitpakken voor 50Plus: in sommige slotpeilingen stond de partij kort voor de verkiezingen op nul zetels. Tijdens de campagne maakten lijsttrekker Den Haan en de nummer 3 op de lijst, Ellen Verkoelen, ruzie over het 50Plus-standpunt over de pensioenleeftijd. Den Haan riep Verkoelen zelfs op om zich terug te trekken.
Nagel benoemt nu een commissie die de verkiezingen gaat evalueren. Die commissie staat onder leiding van Erik Jan Meijboom van het wetenschappelijk instituut van 50Plus. Lijsttrekker Den Haan was overigens zelf niet aanwezig bij de ledenbijeenkomst. ,,Ze neemt dit weekeinde even pauze en rust’’, aldus Nagel.
Gemeenteraadsverkiezingen
Ondertussen richt 50Plus zich alweer op de gemeenteraadsverkiezingen in maart volgend jaar: dan wil de partij in zo’n zestig gemeenten strijden om raadszetels. Op dit moment zit 50Plus in twintig gemeenteraden. In Venlo – ‘de parel van het zuiden’, aldus Nagel – levert de partij ook een wethouder.
Het gerommel in de partij is waarschijnlijk nog niet voorbij. Een ‘groeiende groep’ dissidente leden en opgestapte oud-leden zou aan de oprichting van een nieuwe ouderenpartij werken, zei voormalig 50Plus-voorzitter Geert Dales afgelopen week. ,,Het doel achter 50Plus was perfect, daar mankeert niks aan’’, aldus Dales. De oude speerpunten van 50Plus – terugdraaien van de verhoging van de AOW-leeftijd en behoud van het huidige pensioenstelsel – moeten volgens de groep weer leidend worden.
RTL 10.03.2021 De AOW-leeftijd terug naar 65 jaar, of een flexibele AOW-leeftijd waarmee je als je dat wil op 65-jarige leeftijd kunt stoppen met werken? Op het eerste gezicht lijkt het klein bier, maar het drijft een enorme wig tussen de top van de kandidatenlijst van 50PLUS. En het verschil is ook groter dan je misschien zou denken.
Lijsttrekker Liane den Haan en de nummer 3, Ellen Verkoelen, liggen met elkaar overhoop. De lijsttrekker suggereert dat de nummer 3 zich moet terugtrekken, ‘als zij zich niet aan het verkiezingsprogramma wil houden’. De nummer 3 beweert zich juist aan dat programma te houden.
Volledige AOW-uitkering
De onenigheid draait om het tweede punt uit het programma: “50PLUS wil een volledige AOW-uitkering op 65-jarige leeftijd”, staat er. Volgens Verkoelen betekent dat dat de AOW-leeftijd naar 65 gaat. Volgens Den Haan niet.
We parkeren de ruziënde kandidaten even voor wat ze zijn en concentreren ons op de inhoud van beide interpretaties. Want hoewel het gevolg voor 65+’ers op hetzelfde neer lijkt te komen is het verschil fors.
Uitgesmeerd
In de variant-Den Haan kun je wel eerder stoppen met werken en AOW krijgen. Dan worden je AOW-rechten gewoon uitgesmeerd over een langere periode. Dat betekent dat je maandelijkse uitkering wel lager wordt dan de ‘normale’ AOW-uitkering.
Die normale AOW wordt overigens wel sowieso met 10 procent verhoogd, volgens het 50PLUS-programma. Dat verzacht voor de korte termijn de pijn die je zult moeten nemen als je eerder AOW wil ontvangen. En er zou nog een fiscaal gunstige spaarregeling moeten komen.
Het Centraal Planbureau (CPB) heeft de variant-Den Haan doorgerekend. De flexibele AOW leidt tot zo’n 400 miljoen euro aan extra uitgaven.
Verlagen naar 65
De interpretatie van het 50PLUS-verkiezingsprogramma van Ellen Verkoelen is een andere. In haar ogen beoogt het programma de AOW-leeftijd dus te verlagen naar 65 jaar. Dat betekent dat je vanaf je 65ste een uitkering krijgt, zonder dat je daar iets voor hoeft te doen of te laten.
Het CPB heeft ook die variant doorgerekend, maar dan op basis van het SP-programma. Die partij is onomwonden voor een verlaging. Netto leidt het verlagen van de AOW-leeftijd tot 3,7 miljard euro aan extra kosten voor de overheid. Veel meer dus, maar ouderen die dit belangrijk achten vinden dat het waard.
‘Slecht idee’
Eerder noemde toezichthouder De Nederlandsche Bank het verlagen van de AOW-leeftijd ‘een slecht idee’, omdat het buitengewoon kostbaar is.
In het Pensioenakkoord is samen met werkgevers, werknemers en andere belanghebbenden afgesproken de AOW-leeftijd tot 2024 in stapjes te verhogen naar 67 jaar. Daarna stijgt hij mee met de levensverwachting.
De 50PLUS-lijsttrekker sluit zich nu aan bij die politieke consensus. Toch is de variant-Den Haan een opvallend nieuw geluid bij 50PLUS. Het vorige verkiezingsprogramma had een kraakhelder eerste programmapunt: “De AOW-leeftijd terug naar 65 jaar.”
Interne conflicten
Tijden veranderen, want in het huidige programma is de AOW niet langer het eerste punt, maar het tweede. En het standpunt is dus ook nog voor meerdere interpretaties vatbaar. Wat wel blijft zijn de interne conflicten.
MSN 10.03.2021 50PLUS-kandidaat voor de Tweede Kamer Ellen Verkoelen peinst er niet over om gehoor te geven aan een oproep van lijsttrekker Liane den Haan om zich terug te trekken. Dat zei zij in het televisieprogramma Op1.
Den Haan en Verkoelen botsten al eerder over het standpunt van 50PLUS over de pensioenleeftijd. In het verkiezingsprogramma staat dat de partij volledige AOW wil op 65-jarige leeftijd. Maar voor Den Haan is dat niet in steen gebeiteld. Zij pleit voor meer flexibiliteit en maatwerk.
De nieuwe politiek leider riep Verkoelen dinsdagochtend op in te binden of op te stappen. De nummer drie op de lijst van de ouderenpartij is daar naar eigen zeggen “zeer verwonderd” over, en is zeker niet van plan terug te treden. “Ik ben niet gekozen door Liane den Haan, maar door onze leden.”
Bovendien vindt Verkoelen dat zij het officiële partijstandpunt uitdraagt wanneer zij pleit voor AOW op 65-jarige leeftijd. “Ik heb er geen problemen mee als mevrouw Den Haan wat anders wil, dan moet ze dat aan de leden uitleggen.”
Verkoelen vindt het gedoe rond 50PLUS, dat al jaren door ruzies wordt geplaagd, erg vervelend. “Dit moet je niet willen, zeker niet in verkiezingstijd.” Zij heeft nog niet met Den Haan gesproken, maar heeft zich voorgenomen snel koffie met haar te gaan drinken.
NOS 09.03.2021 50Plus-lijsttrekker Den Haan roept haar partijgenoot Ellen Verkoelen op om zich te schikken naar het verkiezingsprogramma van de partij. Anders kan ze zich beter terugtrekken als kandidaat voor de Tweede Kamerverkiezingen, vindt ze. Verkoelen is nummer 3 op de kieslijst van 50Plus. Zij zegt in een reactie tegen de NOS dat ze zich ‘overvallen’ voelt door de uitspraken van Den Haan.
Die laatste reageerde in het NOS Radio 1 Journaal en in een live NOS-uitzending op Facebook en YouTube op eerdere kritiek van Verkoelen. De nummer 3 op de lijst is het niet eens met Den Haans uitspraken over het Nederlandse systeem van pensioenen.
Krakend pensioenstelsel
Den Haan is sinds vorig jaar lijsttrekker van 50Plus. De ouderenpartij heeft zich onder haar voorganger Henk Krol altijd hard gemaakt voor een AOW-leeftijd van 65 jaar. In het verkiezingsprogramma van de partij, waarvan Den Haan wil dat Verkoelen zich eraan houdt, staat ook dat de partij een volledige AOW-uitkering op 65-jarige leeftijd wil.
Maar Den Haan wil vasthouden aan de in het pensioenakkoord afgesproken 67 jaar als “ijkpunt”. Wel vindt ze dat er een spaarregeling moet komen voor mensen die eerder met pensioen willen.
Verkoelen en andere partijprominenten vinden dat hun nieuwe lijsttrekker daarmee de kernpunten van 50Plus loslaat. Den Haan vindt dat onzin. Volgens haar is het huidige pensioenstelsel niet toekomstbestendig. “We worden allemaal ouder, er zijn minder jongeren. Dit stelsel kraakt in zijn voegen, we moeten echt naar iets anders.”
Vroeger ging je werken op je 15e, vervolgt ze. “Dan werkte je tot je 65e en kon je nog 10 à 15 jaar van je pensioen genieten. De kinderen van nu worden misschien wel 100. Je kunt niet 40 jaar werken en 40 jaar van je pensioen genieten, dat is onhoudbaar.”
Cultuurverandering ‘hard nodig’
Den Haan vindt het “heel verdrietig” dat er binnen haar partij gedoe is ontstaan over dit onderwerp. Ze streeft naar een cultuurverandering, zei ze in de live NOS-uitzending op sociale media. “Dat is heel erg nodig en dat is niet zomaar gedaan.”
Over Verkoelen zei ze: “Als de nummer 3 moeite heeft met het verkiezingsprogramma en de lijsttrekker, trek je dan terug. Als zij zich niet terugtrekt, moeten we met elkaar gaan praten, want iedereen moet zich conformeren aan het programma. Dat is door leden vastgesteld, niet door mij.”
‘Geen woord Spaans bij’
Verkoelen zegt in een reactie tegen de NOS dat ze zich juist precies aan het verkiezingsprogramma houdt. “Daarin staat bikkelhard dat 65-jarigen een volledige AOW-uitkering moeten krijgen. Daar is geen woord Spaans bij.”
De nummer 3 op de lijst spreekt van het “kroonjuweel” van 50Plus. “Als mevrouw Den Haan zegt dat ze een andere boodschap heeft, hebben we een groot probleem. Het moet naar de kiezer toe duidelijk zijn waar we voor staan.”
Verkoelen erkent dat haar partij een beetje een “ruziecultuur” kent, maar over de inhoud – AOW en pensioenen – gingen die ruzies nooit, zegt ze. “Tot nu. Ik ben erdoor overvallen.”
Volgens Verkoelen, die nu nog fractievoorzitter is van 50Plus in Rotterdam, kan het altijd gebeuren dat haar partij uiteindelijk water bij de wijn moet doen op bepaalde onderwerpen. “Maar dan moet je daarna terug naar de leden, om te vragen of zij dat acceptabel vinden.” Je moet niet bij voorbaat al je verhaal veranderen, benadrukt ze.
‘Dan vraag ik me af, waarom trek je je niet terug?’
Intern gedoe is 50Plus niet vreemd. Vorig jaar leidde onderling geruzie tot een crisis waarna het voltallige partijbestuur vertrok. Ook fractievoorzitter Henk Krol stapte toen op.
Zijn opvolger Den Haan stelt dat het merendeel van 50Plus bestaat uit positieve mensen. “Die moeten aandacht krijgen. De aandacht moet weg bij mensen van wie je op basis van hun gedrag haast zou denken dat ze de partij willen schaden.”
De nieuwe lijsttrekker zei overigens ook dat ze vier jaar geleden “absoluut niet” op 50Plus heeft gestemd. “Men was toen voor behoud van het pensioenstelsel, waar ik dus denk dat dat gewoon niet gaat. Men was toen voor een nationaal zorgfonds waar ik niet voor was. En de partij was maar met één issue bezig, alleen maar voor gepensioneerden, terwijl die ook zorgen hebben over hun kinderen en kleinkinderen.”
AD 09.03.2021 Lijsttrekker van 50Plus Liane den Haan wil dat de nummer 3 op de kieslijst, Ellen Verkoelen, zich terugtrekt. Ze deed haar oproep dinsdag live tijdens een interview op Radio 1. Den Haan zegt niet meer te praten met Verkoelen, omdat zij kritisch is op de koers van de partij.
,,Ik ga ervan uit dat als de nummer 3 heel veel moeite heeft met het verkiezingsprogramma en met de lijsttrekker, dat zij zich terugtrekt”, aldus Den Haan. ,,Ik doe een beroep op haar: trek je terug.” Den Haan zei ook nog dat als Verkoelen zich niet terugtrekt, ze met elkaar moeten gaan praten. ,,Want iedereen moet zich conformeren aan het programma. Dat is door leden vastgesteld, niet door mij.”
Het rommelt alweer een tijdje bij 50Plus. Zo heeft onder meer Verkoelen kritiek op Den Haans standpunten over de pensioenregeling. Onder voorganger Henk Krol maakte de ouderenpartij zich altijd hard voor een AOW-leeftijd van 65 jaar. In het verkiezingsprogramma staat ook dat de partij een volledige AOW-uitkering op 65-jarige leeftijd wil. Maar Den Haan wil graag vasthouden aan de in het pensioenakkoord afgesproken 67 jaar als ijkpunt.
Verkoelen, maar ook ander prominente partijleden, vinden dat de nieuwe lijsttrekker daarmee de belangrijkste punten van 50Plus loslaat. Op haar beurt vindt Den Haan dat weer onwaar. ,,Dit stelsel kraakt in zijn voegen, we moeten naar iets anders”, zei ze daarover.
Constante ruzie
Eerder leek het nog dat de ruzie was opgelost, maar nu zegt Den Haan dat een ‘heel klein clubje’ binnen de partij nog steeds zorgt voor ‘heel veel gedoe’. Het conflict zou inmiddels zo hoog zijn opgelopen dat een WhatsAppgroep van de top-10 van de partij opgeheven werd, vanwege de constante ruzie.
Dit groepje schaadt volgens de lijsttrekker de partij en moet dan ook ‘zo snel mogelijk weg’. Den Haan spreekt van een ‘cultuurverandering’ binnen de partij, die heel hard nodig is. Ze belooft de kiezer toe te werken naar een partij van ‘rust, inhoud en vertrouwen’. Maar daar heb ik nog wel even tijd voor nodig’.
Ze heeft niks tegen mij gezegd, dat is een beetje dom geweest. Ze heeft het wellicht privé zwaar en daar heb ik alle begrip voor, aldus Ellen Verkoelen.
Niet vertrekken
Verkoelen gaat ‘natuurlijk’ niet opstappen, laat ze aan deze site weten. ,,Ik hou me gewoon aan het verkiezingsprogramma, dat is het contract dat leden met mij hebben afgesloten; daar ga ik mee aan slag. Er is wat mij betreft niets aan de hand.”
50Plus heeft een volledige AOW-uitkering op 65-jarige leeftijd in het verkiezingsprogramma staan. Verkoelen: ,,Ik noem dat een basisinkomen voor ouderen en daar is Liane dan ontstemd over. Terwijl dat precies hetzelfde is.”
Verkoelen was er niet van op de hoogte dat de lijsttrekker haar vandaag zou oproepen op te stappen. ,,Ze heeft niks tegen mij gezegd, dat is een beetje dom geweest. Ze heeft het wellicht privé zwaar en daar heb ik alle begrip voor. Maar ik hoop dat zij zich ook gaat houden aan het programma, bijvoorbeeld op de pensioenen.”
Ze is nog wel van plan Den Haan te bellen, maar wil zichzelf eerst naar buiten toe verdedigen. ,,Ik word helemaal gek gebeld door media en kiezers. Van die laatste groep ervaar ik immense steun.”
Problemen
Den Haan trad in oktober vorig jaar aan als partijleider van 50Plus. Ze is van mening dat haar achterban de nieuwe, genuanceerde positie van de partij ‘heel goed’ snapt. Bij 50Plus zijn interne problemen de laatste jaren niet vreemd. Vorig jaar nog leidde een ruzie tot een crisis, waarna het volledige partijbestuur opstapte. Oud-fractievoorzitter Krol stapte toen ook op.
RTL 09.03.2021 Ellen Verkoelen, de nummer drie op de kieslijst van 50PLUS, moet zich terugtrekken. Dat zegt lijsttrekker Liane den Haan, die vindt dat Verkoelen te kritisch is over de koers van de partij.
“Ik ga ervan uit dat als de nummer 3 heel veel moeite heeft met het verkiezingsprogramma en met de lijsttrekker, dat zij zich terugtrekt”, zei Den Haan tijdens een interview op Radio 1. “Ik doe een beroep op haar: trek je terug.” Ze laat ook weten dat ze niet meer met Verkoelen praat.
‘Zo snel mogelijk weg’
Verkoelen heeft kritiek op Den Haans standpunten over de pensioenregeling, die afwijken van het oude partijstandpunt. Eerder leek het nog dat de ruzie was opgelost, maar nu zegt Den Haan dat een ‘heel klein clubje’ binnen de partij niet het partijbelang voor ogen heeft en nog steeds zorgt voor ‘heel veel gedoe’.
Dit groepje schaadt volgens Den Haan de partij en moet dan ook ‘zo snel mogelijk weg’. Zij spreekt van een ‘cultuurverandering’ binnen de partij, die heel hard nodig is. Ze belooft de kiezer toe te werken naar een partij van ‘rust, inhoud en vertrouwen. Maar daar heb ik nog wel even tijd voor nodig’.
“Mensen moeten heel duidelijk weten dat dit soort gedrag niet meer kan”, zei Den Haan verder bij Radio 1. “Ik heb op het laatste congres gezegd: ik neem afstand van de mensen die lekken, die saboteren, die manipuleren, die intimideren en gelukkig is het maar een heel klein clubje. Wat mij betreft moet dit kleine clubje zo snel mogelijk weg. Ze zijn er helaas nog steeds en die zorgen voor heel erg veel gedoe.”
Posities en macht
Bij 50PLUS vechten ze elkaar al jaren de tent uit. Bij een deel van de partij heerst nog steeds een ‘oude partijcultuur’, zei Den Haan onlangs in een interview met politiek commentator Frits Wester. “Dan zie je dat het toch vaak gaat over posities en over macht.” Ze probeert dat ‘oude deel toch wat meer te gaan negeren’. Volgens haar zit het groepje dat voor problemen zorgt in het bestuurlijke deel van de partij.
MSN 09.03.2021 Ellen Verkoelen, de nummer drie op de kieslijst van 50PLUS, moet zich terugtrekken. Dat zegt lijsttrekker Liane den Haan, die vindt dat Verkoelen te kritisch is over de koers van de partij.
“Ik ga ervan uit dat als de nummer 3 heel veel moeite heeft met het verkiezingsprogramma en met de lijsttrekker, dat zij zich terugtrekt”, zei Den Haan tijdens een interview op Radio 1. “Ik doe een beroep op haar: trek je terug.” Ze laat ook weten dat ze niet meer met Verkoelen praat.
‘Zo snel mogelijk weg’
Verkoelen heeft kritiek op Den Haans standpunten over de pensioenregeling, die afwijken van het oude partijstandpunt. Eerder leek het nog dat de ruzie was opgelost, maar nu zegt Den Haan dat een ‘heel klein clubje’ binnen de partij niet het partijbelang voor ogen heeft en nog steeds zorgt voor ‘heel veel gedoe’.
Dit groepje schaadt volgens Den Haan de partij en moet dan ook ‘zo snel mogelijk weg’. Zij spreekt van een ‘cultuurverandering’ binnen de partij, die heel hard nodig is. Ze belooft de kiezer toe te werken naar een partij van ‘rust, inhoud en vertrouwen. Maar daar heb ik nog wel even tijd voor nodig’.
“Mensen moeten heel duidelijk weten dat dit soort gedrag niet meer kan”, zei Den Haan verder bij Radio 1. “Ik heb op het laatste congres gezegd: ik neem afstand van de mensen die lekken, die saboteren, die manipuleren, die intimideren en gelukkig is het maar een heel klein clubje. Wat mij betreft moet dit kleine clubje zo snel mogelijk weg. Ze zijn er helaas nog steeds en die zorgen voor heel erg veel gedoe.”
Posities en macht
Bij 50PLUS vechten ze elkaar al jaren de tent uit. Bij een deel van de partij heerst nog steeds een ‘oude partijcultuur’, zei Den Haan onlangs in een interview met politiek commentator Frits Wester. “Dan zie je dat het toch vaak gaat over posities en over macht.” Ze probeert dat ‘oude deel toch wat meer te gaan negeren’. Volgens haar zit het groepje dat voor problemen zorgt in het bestuurlijke deel van de partij.
MSN 09.03.2021Een week voor de Tweede Kamerverkiezingen toont politieke partij 50Plus zich in ieder geval op één vlak consequent: ruzie maken. Lijsttrekker Liane den Haan wil dat de nummer 3 op de kieslijst, Ellen Verkoelen, zich terugtrekt.
Ze deed haar oproep dinsdag tijdens een interview op Radio 1. Den Haan zegt niet meer te praten met Verkoelen, omdat zij kritisch is op de koers van de partij. „Ik ga ervan uit dat als de nummer 3 heel veel moeite heeft met het verkiezingsprogramma en met de lijsttrekker, dat zij zich terugtrekt”, aldus Den Haan, die zelf aan het roer kwam nadat Henk Krol met slaande deuren vertrok.
Den Haan speelt het hard richting de nummer 3 op de lijst. „Ik doe een beroep op haar: trek je terug.” Het rommelt alweer een tijdje bij 50Plus. Zo heeft onder meer Verkoelen kritiek op Den Haans standpunten over de pensioenregeling. Eerder leek het nog dat de ruzie was opgelost, maar nu zegt Den Haan dat een ’heel klein clubje’ binnen de partij nog steeds zorgt voor ’heel veel gedoe’.
Dit groepje schaadt volgens de lijsttrekker de partij en moet dan ook ’zo snel mogelijk weg’. Den Haan spreekt van een ’cultuurverandering’ binnen de partij, die heel hard nodig is. Ze belooft de kiezer toe te werken naar een partij van ’rust, inhoud en vertrouwen. Maar daar heb ik nog wel even tijd voor nodig’.
Onder de streep is het de zoveelste ruzie in een door gedoe verscheurde partij. De afgelopen jaren was het eigenlijk continu bal bij de ouderenclub. Voormalig voorzitter Geert Dales lag overhoop met partijprominent Jan Nagel. Geluidsfragmenten van bijeenkomsten werden gelekt en ook fractieleider Henk Krol kreeg het met meerdere partijgenoten aan de stok.
Tussen de bedrijven door werd hij nog beschuldigd van dubieuze declaraties – van onder meer stroopwafels – en gaven ook alle huidige fractieleden er de brui aan. Met Jan Nagel weer als voorzitter en een nieuwe lijsttrekker vervalt de partij dus nu weer in oude patronen. Juist terwijl de belofte klonk het nu eens compleet anders te doen.
Telegraaf 09.03.2021 Een week voor de Tweede Kamerverkiezingen toont politieke partij 50Plus zich in ieder geval op één vlak consequent: ruzie maken. Lijsttrekker Liane den Haan wil dat de nummer 3 op de kieslijst, Ellen Verkoelen, zich terugtrekt.
Ze deed haar oproep dinsdag tijdens een interview op Radio 1. Den Haan zegt niet meer te praten met Verkoelen, omdat zij kritisch is op de koers van de partij. „Ik ga ervan uit dat als de nummer 3 heel veel moeite heeft met het verkiezingsprogramma en met de lijsttrekker, dat zij zich terugtrekt”, aldus Den Haan, die zelf aan het roer kwam nadat Henk Krol met slaande deuren vertrok.
Den Haan speelt het hard richting de nummer 3 op de lijst. „Ik doe een beroep op haar: trek je terug.” Het rommelt alweer een tijdje bij 50Plus. Zo heeft onder meer Verkoelen kritiek op Den Haans standpunten over de pensioenregeling. Eerder leek het nog dat de ruzie was opgelost, maar nu zegt Den Haan dat een ’heel klein clubje’ binnen de partij nog steeds zorgt voor ’heel veel gedoe’.
’Cultuurverandering’
Dit groepje schaadt volgens de lijsttrekker de partij en moet dan ook ’zo snel mogelijk weg’. Den Haan spreekt van een ’cultuurverandering’ binnen de partij, die heel hard nodig is. Ze belooft de kiezer toe te werken naar een partij van ’rust, inhoud en vertrouwen. Maar daar heb ik nog wel even tijd voor nodig’.
Ellen Verkoelen Ⓒ ANP
Onder de streep is het de zoveelste ruzie in een door gedoe verscheurde partij. De afgelopen jaren was het eigenlijk continu bal bij de ouderenclub. Voormalig voorzitter Geert Dales lag overhoop met partijprominent Jan Nagel. Geluidsfragmenten van bijeenkomsten werden gelekt en ook fractieleider Henk Krol kreeg het met meerdere partijgenoten aan de stok.
Tussen de bedrijven door werd hij nog beschuldigd van dubieuze declaraties – van onder meer stroopwafels – en gaven ook alle huidige fractieleden er de brui aan. Met Jan Nagel weer als voorzitter en een nieuwe lijsttrekker vervalt de partij dus nu weer in oude patronen. Juist terwijl de belofte klonk het nu eens compleet anders te doen.
MSN 26.02.2021 De komst van nieuwe lijsttrekker Liane den Haan bij 50PLUS heeft geen einde gemaakt aan de ruzies die de partij al jaren plagen, aldus Nieuwsuur. Het conflict zou inmiddels zo hoog zijn opgelopen dat een WhatsAppgroep van de top-10 van de partij opgeheven werd vanwege het constante geruzie. Inmiddels zou de appgroep weer terug zijn, op voorwaarde dat het nu afgelopen is met ruziemaken.
Volgens Nieuwsuur maken mensen in de partijtop elkaar over en weer verwijten dat zich niet aan het partijprogramma houden in mediaoptredens. Zo is er ergernis over Den Haans standpunten over pensioenen en AOW, die volgens nummer 3 op de lijst Ellen Verkoelen niet met het partijprogramma zouden stroken. De nieuwe 50PLUS-leider steunt het hoofdlijnenakkoord voor het nieuwe pensioenstelsel, dat gaat meebewegen met de markt waardoor pensioenen mogelijk lager uitvallen. Hiermee verschilt ze ook van opvatting met Martin van Rooijen, de fractievoorzitter in de Eerste Kamer.
Volgens Den Haan moet de partij even wennen aan de nieuwe koers sinds haar aantreden, zegt ze in Nieuwsuur. Ze wijst erop dat Verkoelens ideeën over een basisinkomen en een nationaal zorgfonds ook niet meer in het programma staan. “Op het moment dat we de Kamer ingaan, houdt iedereen zich aan het verkiezingsprogramma”, zegt Den Haan.
Ze trad in oktober vorig jaar aan als partijleider en wil het vertrouwen van de kiezer in de partij terugwinnen. Volgens Den Haan snapt haar achterban de nieuwe, genuanceerde positie van de partij “heel goed” en hoeven kiezers “zeker niet” naar de voormalige partijleider Henk Krol. “Je kan nee blijven roepen, maar politiek is ook compromissen sluiten en praten zodat je je doel bereikt.” Zij ziet een mogelijke coalitie voor zich tussen 50PLUS, D66, PvdA en de VVD.
AD 26.02.2021 De komst van nieuwe lijsttrekker Liane den Haan bij 50PLUS heeft geen einde gemaakt aan de ruzies die de partij al jaren plagen, aldus Nieuwsuur.
Het conflict zou inmiddels zo hoog zijn opgelopen dat een WhatsAppgroep van de top-10 van de partij opgeheven werd vanwege het constante geruzie. Inmiddels zou de appgroep weer terug zijn, op voorwaarde dat het nu afgelopen is met ruziemaken.
Volgens Nieuwsuur maken mensen in de partijtop elkaar over en weer verwijten dat zich niet aan het partijprogramma houden in mediaoptredens. Zo is er ergernis over Den Haans standpunten over pensioenen en AOW, die volgens nummer 3 op de lijst Ellen Verkoelen niet met het partijprogramma zouden stroken.
Nieuwe koers
De nieuwe 50PLUS-leider steunt het hoofdlijnenakkoord voor het nieuwe pensioenstelsel, dat gaat meebewegen met de markt waardoor pensioenen mogelijk lager uitvallen. Hiermee verschilt ze ook van opvatting met Martin van Rooijen, de fractievoorzitter in de Eerste Kamer.
Volgens Den Haan moet de partij even wennen aan de nieuwe koers sinds haar aantreden, zegt ze in Nieuwsuur. Ze wijst erop dat Verkoelens ideeën over een basisinkomen en een nationaal zorgfonds ook niet meer in het programma staan. ,,Op het moment dat we de Kamer ingaan, houdt iedereen zich aan het verkiezingsprogramma”, zegt Den Haan.
Ze trad in oktober vorig jaar aan als partijleider en wil het vertrouwen van de kiezer in de partij terugwinnen. Volgens Den Haan snapt haar achterban de nieuwe, genuanceerde positie van de partij “heel goed” en hoeven kiezers “zeker niet” naar de voormalige partijleider Henk Krol.
,,Je kan nee blijven roepen, maar politiek is ook compromissen sluiten en praten zodat je je doel bereikt.” Zij ziet een mogelijke coalitie voor zich tussen 50PLUS, D66, PvdA en de VVD.
Oud-minister Bruno Bruins (Medische Zorg) was op de hoogte van de financiële problemen bij Maasziekenhuis Pantein in Boxmeer, maar meldde dat niet aan de Tweede Kamer. Het ziekenhuis werd in 2019 overeind gehouden met 10 miljoen euro aan overheidsgeld.
Op 21 januari 2019 stuurt Bruins een brief naar de Kamer met de geruststellende onderzoeksconclusie: er zijn geen ziekenhuizen met acute financiële problemen. De Kamer krijgt noch het rapport, noch de volledige opdracht.
Wat Bruins namelijk niet meldt: het ministerie is een maand eerder door zorgverzekeraar VGZ en Maasziekenhuis Pantein op de hoogte gesteld van ernstige financiële problemen bij het ziekenhuis. En om een faillissement te voorkomen, vraagt de instelling ook een financiële bijdrage van het ministerie. Er is zelfs al een afspraak gemaakt om te praten over die bijdrage, waarop het ziekenhuis formeel geen recht heeft.
Dat schrijft Elsevier op basis van eigen onderzoek en documenten die het in handen kreeg. Verschillende kamerleden reageren boos in het weekblad.
Zo noemt Lilianne Ploumen (PvdA), die eerder Kamervragen stelde over het debacle, het ‘zeer ernstig’ dat de minister informatie heeft onthouden. Ze overweegt een debat aan te vragen.
Het ministerie van Volksgezondheid laat in een reactie aan RTL Z weten de berichten tegen te spreken. De Kamer zou wel degelijk zijn geïnformeerd.
Bruins laat de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) onderzoeken of meer ziekenhuizen in de problemen zitten.
NZa komt tot de conclusie dat er geen acute geldproblemen zijn bij andere ziekenhuizen. Bruins meldt dat aan de Tweede Kamer.
Al eerder op de hoogte
Volgens Elsevier houdt hij hierbij belangrijke informatie achter: Bruins zegt niet dat zijn ministerie een maand eerder door zorgverzekeraar VGZ en Maasziekenhuis Pantein op de hoogte is gesteld financiële problemen bij het ziekenhuis.
Het ministerie zelf benadrukt woensdag dat de Kamer door de minister is geïnformeerd over het feit dat een aantal ziekenhuizen kampten met problemen.
Details niet gedeeld met de Kamer
Details over die ziekenhuizen, zoals de namen, werden niet gedeeld met de Kamer. Als reden daarvoor noemt het ministerie de bescherming van de ziekenhuizen in kwestie.
Het Ministerie benadrukt ook dat de Nza concludeerde dat de problemen niet urgent waren. De ziekenhuizen voerden intensieve gesprekken met zorgverzekeraars over hun situatie.
Geen sprake van acute dreiging
“Van acute financiële problemen was bij het Maasziekenhuis geen sprake. Er was nog liquiditeit en er was geen aanleiding om te denken dat een faillissement op korte termijn zou plaatsvinden”, schrijft het ministerie in antwoord op vragen van Elsevier.
Een belangrijke reden voor de financiële steun aan Pantein was volgens het ministerie juist dat het ziekenhuis op tijd aan de bel trok.
Het Jeroen Bosch Ziekenhuis, voor de tweede keer op een rij het beste topklinische ziekenhuis van Nederland
Het Jeroen Bosch Ziekenhuis won voor de tweede keer op rij de Ziekenhuis Top 100. Maar het was een roerig jaar: personeel voerde actie voor betere lonen en er loopt een rechtszaak rond de overleden baby Luna. ,,Verdrietige dingen horen bij een ziekenhuis”, zei bestuursvoorzitter Piet-Hein Buiting.
Het personeelstekort bij het UMCG in Groningen is zo hardnekkig dat het ziekenhuis al een jaar lang vier operatiekamers dichthoudt. Ook zijn er minder bedden beschikbaar, schrijft RTV Noord.
Dat komt door een gebrek aan specialistisch personeel in de operatiekamers. Daarom sloot het ziekenhuis vorig jaar vier van de 29operatiekamers. Ook kwamen er minder bedden op de intensive care.
Eerder werd ook al duidelijk dat elf ziekenhuizen in Nederland er slecht voor staan. Dat blijkt uit de jaarlijkse Benchmark Ziekenhuizen, waarvoor BDO Accountants de Nederlandse ziekenhuizen op basis van hun financiële jaarverslagen van 2018 rangschikt. Het LangeLand Ziekenhuis in Zoetermeer scoort het slechtst; dat krijgt nu een twee en vorig jaar een drie. Het Ommelander Ziekenhuis in Groningen moet het doen met een schamele vier, terwijl dat vorig jaar nog een acht kreeg.
Volgens de accountants is het vooral zorgwekkend als ziekenhuizen het twee jaar achter elkaar slecht doen. Drie ziekenhuizen scoren nu een vijf en vorig jaar een vier. Dat geldt voor het HagaZiekenhuis in Den Haag, het Brabantse Maasziekenhuis Pantein en het Zaans Medisch Centrum.
Verder bungelen ook onderaan de lijst nog het Limburgse Zuyderland (nu een vijf vorig jaar een twee), Ziekenhuisgroep Twente (nu een vijf, vorig jaar een drie), het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen (beide jaren een vijf). Kijk op deze interactieve kaart om te zien hoe het ziekenhuis bij jou in de buurt scoort. De rode ziekenhuizen scoren onvoldoendes.
Onlangs maakte Treant Zorggroep in het noorden van het land bekend dat het zich genoodzaakt ziet om vijfhonderd personeelsleden te ontslaan. Drie ziekenhuizen van die groep zitten in de problemen, maar in deze lijst krijgen die ziekenhuizen nog wel een zes, juist omdat zij maatregelen hebben genomen om rode cijfers tegen te gaan. Zo’n 500 medewerkers zullen hun baan verliezen, gedwongen ontslagen worden niet uitgesloten. Wegens de problemen sluit de nachtelijke spoedhulp in Stadskanaal per direct.
BDO verwacht niet dat er op korte termijn ziekenhuizen kopje onder gaan. Na het bankroet van het Amsterdamse MC Slotervaart en de MC IJsselmeerziekenhuizen in Lelystad op 25 oktober 2018 zijn bestuurders volgens de accountants voorzichtiger geworden. ,,Het ministerie, zorgverzekeraars en gemeenten zullen er alles aan doen om dat te voorkomen,’’ verwacht Van den Haak. Het faillissement van het Slotervaart-ziekenhuis bracht zeker één patiënt in levensgevaar.
Vorig jaar voorspelde BDO Accountants: dat ‘meer ziekenhuizen zullen omvallen’. Zeker veertien ziekenhuizen in ons land verkeerden toen in de gevarenzone, stelde het accountantskantoor toen.
Ook al deden ziekenhuizen het financieel iets beter dan vorig jaar, ‘het gevreesde zorginfarct’ is volgens accountants ‘niet afgewend’.
Extra controle ter voorkoming faillissement
Er worden verdere stappen gezet om een ongecontroleerd faillissement in de zorg in de toekomst te voorkomen. Dat schreef minister Van Rijn voor Medische zorg in een brief aan de Tweede Kamer.
Zo worden met zorgverzekeraars afspraken gemaakt over de beschikbaarheid van financiële middelen om de noodzakelijke zorg te leveren in het geval van een faillissement.
OmroepWest 31.10.2020 Woonzorgcentrum Anemoon in Leiden staat onder verscherpt toezicht van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). De inspectie vindt dat de veiligheid van de zorg niet goed is gegarandeerd. Ook wordt niet zorgvuldig omgegaan met medicatie. De inspectie maakt zich verder zorgen over de financiële situatie van het woonzorgcentrum.
Anemoon is een kleinschalige particuliere zorginstelling in Leiden. De maatregel volgt op verschillende bezoeken van de inspectie en werd op 9 september al opgelegd. Omdat het bedrijf achter het woonzorgcentrum heeft geprobeerd het toezicht via de rechter van tafel te krijgen, wordt het nu pas gepubliceerd.
Het verscherpte toezicht geldt voor zes maanden. Aan het einde van die periode moet Anemoon hebben aangetoond daadwerkelijk verbeteringen in de zorg te hebben doorgevoerd. Ook moeten de financiën dan op orde zijn. Ondertussen wordt het centrum door de inspectie extra in de gaten gehouden.
Niet eerste keer
Het is niet de eerste keer dat Anemoon door de inspectie op de vingers wordt getikt. In 2018 bleek dat de zorg op zeventien punten te kort schoot.
RTL 22.07.2020 Oud-minister Bruno Bruins (Medische Zorg) was op de hoogte van de financiële problemen bij Maasziekenhuis Pantein in Boxmeer, maar meldde dat niet aan de Tweede Kamer. Het ziekenhuis werd in 2019 overeind gehouden met 10 miljoen euro aan overheidsgeld.
Dat schrijft Elsevier op basis van eigen onderzoek en documenten die het in handen kreeg. Verschillende kamerleden reageren boos in het weekblad.
Zo noemt Lilianne Ploumen (PvdA), die eerder Kamervragen stelde over het debacle, het ‘zeer ernstig’ dat de minister informatie heeft onthouden. Ze overweegt een debat aan te vragen.
Het ministerie van Volksgezondheid laat in een reactie aan RTL Z weten de berichten tegen te spreken. De Kamer zou wel degelijk zijn geïnformeerd.
Ophef over ziekenhuizen
Eind 2018 ontstaat er maatschappelijke en politieke ophef over de faillissementen van het Slotervaartziekenhuis en IJsselmeerziekenhuizen.
Bruins laat de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) onderzoeken of meer ziekenhuizen in de problemen zitten.
NZa komt tot de conclusie dat er geen acute geldproblemen zijn bij andere ziekenhuizen. Bruins meldt dat aan de Tweede Kamer.
Al eerder op de hoogte
Volgens Elsevier houdt hij hierbij belangrijke informatie achter: Bruins zegt niet dat zijn ministerie een maand eerder door zorgverzekeraar VGZ en Maasziekenhuis Pantein op de hoogte is gesteld financiële problemen bij het ziekenhuis.
Het ministerie zelf benadrukt woensdag dat de Kamer door de minister is geïnformeerd over het feit dat een aantal ziekenhuizen kampten met problemen.
Details niet gedeeld met de Kamer
Details over die ziekenhuizen, zoals de namen, werden niet gedeeld met de Kamer. Als reden daarvoor noemt het ministerie de bescherming van de ziekenhuizen in kwestie.
Het Ministerie benadrukt ook dat de Nza concludeerde dat de problemen niet urgent waren. De ziekenhuizen voerden intensieve gesprekken met zorgverzekeraars over hun situatie.
Geen sprake van acute dreiging
“Van acute financiële problemen was bij het Maasziekenhuis geen sprake. Er was nog liquiditeit en er was geen aanleiding om te denken dat een faillissement op korte termijn zou plaatsvinden”, schrijft het ministerie in antwoord op vragen van Elsevier.
Een belangrijke reden voor de financiële steun aan Pantein was volgens het ministerie juist dat het ziekenhuis op tijd aan de bel trok.
RO 19.06.2020 Er worden verdere stappen gezet om een ongecontroleerd faillissement in de zorg in de toekomst te voorkomen. Dat schrijft minister Van Rijn voor Medische zorg in een brief aan de Tweede Kamer.
Zo worden met zorgverzekeraars afspraken gemaakt over de beschikbaarheid van financiële middelen om de noodzakelijke zorg te leveren in het geval van een faillissement.
Daarnaast gaat de NZa de invulling van de zorgplicht scherper omschrijven. Samen met minister Dekker voor Rechtsbescherming gaat Van Rijn kijken of het maatschappelijk belang (continuïteit van de zorg) steviger verankerd kan worden in het faillissementsrecht.
Deze en andere maatregelen komen bovenop eerder genomen stappen en zijn een reactie op de lessen en rapporten naar aanleiding van de faillissementen van het MC Slotervaartziekenhuis en de MC IJsselmeerziekenhuizen in 2018. De maatregelen zijn op verschillende onderwerpen en organisaties gericht.
Zo wordt niet alleen een beroep gedaan op zorgverzekeraars en zorginstellingen in financiële problemen, maar ook op omliggende zorginstellingen, raden van toezicht, curatoren, VWS, de IGJ en de NZa.
Een belangrijke oproep van de commissie Van Manen, die diepgaand onderzoek heeft gedaan naar de faillissementen van de ziekenhuizen, is dat partijen bereid moeten zijn over hun eigen schaduw heen te stappen in het belang van de patiënt.
Minister Van Rijn: “De ongecontroleerde faillissementen hebben grote maatschappelijke onrust veroorzaakt. Bij de patiënten, het personeel, maar ook breder in de maatschappij. Daar zijn lessen uit getrokken voor alle betrokkenen.
We dragen een gezamenlijke verantwoordelijkheid om iedereen in Nederland te voorzien van goede, betaalbare en toegankelijke zorg. Die verantwoordelijkheid gaat verder dan wat de regels van individuele partijen vragen. We staan er samen voor aan de lat om altijd het belang van de patiënt voorop te stellen”.
Het afgelopen jaar is het Early Warning System verbeterd waardoor het ministerie van VWS eerder en actief wordt geïnformeerd als de continuïteit van de zorg in het geding komt.
Daardoor kan de minister eerder regie nemen en partijen aanspreken om gezamenlijk de kwaliteit en veiligheid van zorg voor patiënten te waarborgen. De rol en positie van het intern toezicht is wettelijk versterkt in de Wet toetreding zorgaanbieders.
Voor de acute zorg is een Algemene maatregel van bestuur opgesteld. Die is van toepassing als de zorg op de spoedeisende hulp, acute verloskunde, zorg in huisartsenposten of beoordelingslocaties in de acute GGZ in het geding komt of als er plannen zijn voor sluiting van een post.
Voordat een sluiting aan de orde kan zijn, moeten betrokkenen aan de slag met een continuïteitsplan en moeten inwoners en lokaal bestuur betrokken worden bij de besluitvorming.
“De leden stromen binnen,”vertelt Henk Krol. Voor een jonge partij als Partij voor de Toekomst gaat het hard: slechts een week oud, en nu al hebben vierduizend mensen aangegeven graag lid te willen worden van de kersverse politieke beweging die is opgericht door ex-50PLUS’er Henk Krol en ex-PvdD’er Femke Merel van Kooten.
Roel Praagman
De Partij voor de Toekomst van Henk Krol gaat in zee met een Brabantse weldoener die eerder nog de deur werd gewezen door de top van 50Plus. Vooral voorzitter Dales had grote bezwaren tegen inhoudelijke deelname aan zijn ouderenpartij door deze investeerder.
NRC meldde dat de partij van Henk Krol financiële banden heeft aangeknoopt met de steenrijke Brabantse ondernemer Roel Praagman. Die stelt tegen een symbolisch bedrag kantoorruimte aan de Partij voor de Toekomst beschikbaar in een villa in het Noord-Brabantse Den Dungen.
AD 13.05.2020
Louter huurbaas
Henk Krol heeft gehoord over dit conflict en kent ook de bezwaren van Geert Dales, laat hij weten. ,,Maar Praagman is in dit geval louter onze huurbaas. Ik heb hem niet gevraagd voor een functie binnen de partij en hij had een aantrekkelijk aanbod.”
Krol zag geen enkel beletsel om dat aan te nemen. ,,Ik wil van zijn andere zaken helemaal niks weten. Er is met ons keurig een contract opgesteld voor minstens een jaar, met de symbolische huursom van één euro per maand. En we zullen natuurlijk van deze overeenkomst melding maken in het geschenkenregister en in de boeken.”
Roel Praagman (75) kwam vorig jaar bij 50Plus terecht via Europarlementariër Toine Manders, bevestigt die vanuit Brussel. En de gesprekken die volgden met erevoorzitter Jan Nagel bevielen de investeerder slecht.
Tot ziens Henkie !!
Partijleider Henk Krol stapte eerder al per direct op bij 50Plus, na een slepende interne machtsstrijd die nu definitief tot een scheuring heeft geleid. Krol maakte zijn opstappen zondag 03.05.2020 bekend in een ‘afscheidsbrief’ aan zijn partijgenoten (onder artikel).
‘Ik wil geen Johan Vlemmix worden’
Henk Krol stopt als fractieleider van 50plus. Bij WNL Op Zondag 03.05.2020 lichtte hij toe waarom hij na elf jaar een nieuwe partij start. Hij beëindigt zijn fractievoorzitterschap van de ouderenpartij in de Tweede Kamer en wil gaan samenwerken met partijgenoot en Tweede Kamerlid Femke Merel van Kooten.
In een brief, die in het bezit van het AD is, maakt de politicus bekend dat de nieuwe partij de ‘Partij voor de Toekomst’zal gaan heten. Hij begint die samen met onafhankelijk Kamerlid Femke Merel van Kooten.
Telegraaf 05.05.2020
Femke Merel van Kooten voorheen PvdD
Van Kooten stapte uit de Partij voor de Dieren en zit nu als eenmansfractie in de Kamer. Ze liet eerder nog weten bij de volgende verkiezingen op de kandidatenlijst van 50PLUS te gaan staan.
Afscheidsbrief Henk Krol
Beste mensen,
Elf jaar lang hebben we geprobeerd om van 50Plus een serieuze partij te maken. Iedereen kan objectief vaststellen dat dit niet is gelukt.
De leden komen bij 50Plus helaas niet op de eerste plaats. Het draait vaak om ego’s en er zitten te veel baantjesjagers binnen de club. Daar wil ik niet langer bij horen. En als ik jullie was, zou ik dat ook niet langer willen.
De eerste acht jaar kwam 50Plus vooral in het nieuws met interne ruzies, terwijl we ongekend veel politieke successen behaalden. Ik wil de medewerkers daar oprecht voor danken. We hebben het met elkaar gedaan. Jullie zijn altijd een fantastisch team geweest, dat altijd voor me klaar stond.
Na het aantreden van het nieuwe bestuur leek het ook met de vereniging eindelijk de goede kant op te gaan. Maar vorige maand barstte de bom. Opnieuw werd 50Plus een politieke soap. En weer ging het om ego’s en de te verdelen baantjes. Enkele zeer capabele mensen vroeg ik om zich kandidaat te stellen voor de Tweede Kamer. Je vraagt je af waarom anderen daar – als ze overtuigd zijn van zichzelf – zoveel moeite mee hebben.
Juist dat verdelen van baantjes speelt niet bij mij. De leden van de partij verkozen mij (voor het eerst digitaal, zodat iedereen mee kon doen) immers al met 89 procent van de stemmen tot de nieuwe lijsttrekker. En toen de plaatsvervangend fractievoorzitter deze week nog aan de leden van de (opstandige) Adviesraad vroeg hoe men tegenover het lijsttrekkerschap van Henk Krol stond, bleek (zo staat in hun notulen) ‘dat zij er 100 procent achter staan dat Henk voor de komende verkiezingen weer lijsttrekker is’.
Als ik een baantjesjager zou zijn, hoefde ik dus alleen maar op mijn stoeltje te blijven zitten. Maar dat past niet bij mij. Ik heb me heel mijn leven ingezet voor groepen die in de verdrukking zitten. Die wil ik een stem geven. Dát wil ik blijven doen, niet gehinderd door mensen die bezig zijn met een dubbele agenda. En niet binnen een organisatie die aan alle kanten lekt. Interne stukken liggen eerder bij de media dan ze door de geadresseerden gelezen kunnen worden. Vertrouwelijke informatie wordt zonder gêne doorgezonden naar vriendjes die behulpzaam kunnen zijn bij de persoonlijke ambities.
50Plus heeft een verkeerde partijstructuur. Er wordt in zaaltjes gekonkelfoesd om de eigen standpunten door te drukken. Met minder dan 3.800 leden denkt men dat het mogelijk is om twaalf regionale bestuurtjes op te tuigen. De praktijk leert dat dit niet kan. De vele wisselingen zijn niet eens bij te houden. Soms zitten bestuurders slechts enkele dagen op hun post. Ze luisteren, op enkele goede uitzonderingen na, niet naar de leden, maar leggen vaak wel hun wil op aan de mensen die de koers van de partij proberen recht te houden.
Zelfs mijn eis om, precies zoals de Commissie Partijvernieuwing dat wilde, al die provinciale bestuurtjes op zijn minst terug te brengen tot vier landsdelen, werd niet gehonoreerd. Het was een keiharde voorwaarde van mij om door te kunnen. Toch werd het door de meerderheid van de mensen die nu op hun plekjes zitten, doorverwezen naar ‘ergens in de toekomst’. ‘We zien wel’.
Het plan van het Hoofdbestuur om niet alleen de circa 200 leden die in een zaaltje stemrecht hebben te laten meebeslissen over belangrijke zaken, werd niet alleen tegengewerkt, maar zelfs met een kort geding bestreden. Democratie is kennelijk taboe binnen 50Plus.
En hoewel mijn bedje binnen 50Plus gespreid was, wil ik daar niet zijn. Ik raad ieder van jullie aan ook heel goed te overwegen of jullie daar wel bij willen horen.
Mijn lidmaatschap zeg ik op. De afgelopen week kreeg ik twee keer serieus het aanbod om me bij een andere in de Kamer zittende partij aan te sluiten. Dat zal ik niet doen, want ik wil de bijna kwart miljoen kiezers die mij hun stem hebben gegeven rechtstreeks blijven vertegenwoordigen.
Daarom kies ik voor de moeilijke weg. Ik zal vandaag bekend maken dat ik een eigen partij heb opgericht. Wie dat wil, en wie onze achterban serieus neemt, kan zich erbij aansluiten.
Wat betekent dit voor de huidige fractie en alle hardwerkende gemeenteraadsleden, Statenleden en waterschapsleden? Dat is aan die leden en medewerkers zelf. Het zou goed zijn voor de medewerkers in de Tweede Kamer dat het hooguit tot een splitsing komt. Ik ben het enige lid dat ruim de kiesdeler heeft gehaald. De andere drie fractieleden samen haalden opgeteld niet eens voldoende stemmen voor één zetel. Als die ervoor kiezen om toch met 50Plus door te gaan, is het verstandig de fractie te splitsen zodat de medewerkers in de Kamer hun uitstekende werk kunnen blijven voortzetten.
Het waren elf bewogen jaren waarin te veel energie verloren ging aan ruzies en gekonkel. Ik ga beginnen aan een zonnige toekomst waarin ik me volledig kan inzetten voor mijn achterban. Ik blijf nog steeds hopen dat het ‘ónze achterban’ is en blijft.
AD 12.05.2020 De Partij voor de Toekomst van Henk Krol gaat in zee met een Brabantse weldoener die eerder nog de deur werd gewezen door de top van 50Plus. Vooral voorzitter Dales had grote bezwaren tegen inhoudelijke deelname aan zijn ouderenpartij door deze investeerder.
Gisteravond meldde NRC dat de partij van Henk Krol financiële banden heeft aangeknoopt met de steenrijke Brabantse ondernemer Roel Praagman. Die stelt tegen een symbolisch bedrag kantoorruimte aan de Partij voor de Toekomst beschikbaar in een villa in het Noord-Brabantse Den Dungen.
Afgelopen najaar probeerde Praagman ook al een vinger in de pap te krijgen bij 50Plus. Hij werd toen in eerste instantie met open armen ontvangen. De partijtop voorzag dat voor nieuwe acties tegen het pensioenstelsel en de verkiezingscampagne voor de Tweede Kamer veel geld nodig zou zijn.
Dus praatten Nagel, Krol en Dales meermaals met Praagman, die ook duidelijke ideeën had over campagnes. Uit een reconstructie van die gesprekken door deze nieuwssite blijkt dat partijvoorzitter Geert Dales vervolgens aan de noodrem trok. Maar ook dat investeerder Praagman vooral een bloedhekel kreeg aan Jan Nagel.
Grote risico’s
Persoonlijk wil ik ook op geen enkele wijze geassocieerd worden met dubieuze figuren of geforceerde constructies, aldus Geert Dales, partijvoorzitter van 50Plus.
Dales schreef achteraf strikt vertrouwelijk aan Nagel en Krol: ,,Hoe aanlokkelijk de contacten met gefortuneerde (ex-)ondernemers ook zijn, ik zie ook grote risico’s op publicitaire schade als we daar zonder grondig onderzoek op ingaan. Persoonlijk wil ik ook op geen enkele wijze geassocieerd worden met dubieuze figuren of geforceerde constructies.”
En: ,,De heer Praagman ziet voor zichzelf ook een bepaalde rol anders dan louter die van financier. Ik denk eerlijk gezegd dat hij niet geschikt is om als woordvoerder voor het 50Plus-gedachtegoed op te treden. Welke rol hij ook zou kunnen vervullen, die in ieder geval niet. Het zal eerder tegen ons werken dan ons helpen.”
Deze krant bracht begin vorig jaar nog een verhaal dat Praagman uit Schijndel, ook kastelenbezitter, weigerde zijn exploitanten in Frankrijk te betalen. De rechter stelde hem in het ongelijk en het horecapaar deed aangifte van bedreiging en laster. Praagman pareerde destijds dat hij het ‘financieel drama’ wel moest stoppen. Deze zaak speelt nog steeds.
Louter huurbaas
Henk Krol heeft gehoord over dit conflict en kent ook de bezwaren van Geert Dales, laat hij weten. ,,Maar Praagman is in dit geval louter onze huurbaas. Ik heb hem niet gevraagd voor een functie binnen de partij en hij had een aantrekkelijk aanbod.”
Krol zag geen enkel beletsel om dat aan te nemen. ,,Ik wil van zijn andere zaken helemaal niks weten. Er is met ons keurig een contract opgesteld voor minstens een jaar, met de symbolische huursom van één euro per maand. En we zullen natuurlijk van deze overeenkomst melding maken in het geschenkenregister en in de boeken.”
Roel Praagman (75) kwam vorig jaar bij 50Plus terecht via Europarlementariër Toine Manders, bevestigt die vanuit Brussel. En de gesprekken die volgden met erevoorzitter Jan Nagel bevielen de investeerder slecht.
Grote rampenpiloot
Hij is een totale dictator en het is bijna ziekelijk hoe hij met de mensen van zijn partij omgaat, aldus Roel Praagman over Jan Nagel.
Praagman vertelt: ,,Nagel is de grote rampenpiloot in het geheel. Hij is een totale dictator en het is bijna ziekelijk hoe hij met de mensen van zijn partij omgaat. Hij vroeg of ik geld wilde doneren voor een ‘pensioenlegioen’ dat moest opmarcheren naar het Malieveld. Toen ik daar niks in zag, was het ineens klaar. Krol vond ik echter gelijk een leuke man en hij is een grote stemmentrekker.”
Volgens Jan Nagel bleek gedurende de gesprekken met Praagman dat zijn visie over de pensioenen steeds meer afweek van het partijstandpunt en dat de investeerder het ‘allemaal vooral deed voor zichzelf’. ,,Dales, ere wie ere toekomt, doorzag dat als eerste. Toen ging het boek dicht. Ook Krol vond dat we met deze man niks meer te maken moesten hebben. Ik was het daarmee eens. Nu probeert Praagman zoete broodjes te bakken met Krol, ten koste van mij. Ik ben dan de vijand.”
Momenteel mag hij volgens Krol alleen huurbaas zijn van de Partij voor de Toekomst, maar Praagman zegt wel degelijk te willen meepraten over de koers. Vooral als het om de pensioendiscussie gaat. ,,We gaan niks afraffelen, al is er al inhoudelijk over gesproken. Maar Krol moet nu eerst zijn zaakjes op orde krijgen.”
AD 04.05.2020 Fractievoorzitter Frans Hoynck van Papendrecht van seniorenpartij 50Plus in Den Haag steunt Henk Krol door dik en dun, zegt hij. Hij heeft geen vertrouwen meer in 50Plus en heeft gisterochtend de fractievertegenwoordiger van 50Plus in de gemeenteraad, Geert Tomlow, de laan uitgestuurd. Tomlow reageert giftig. ,,Frans presteerde niks.”
De beerput ging gisteren gigantisch open bij de Haagse tak van seniorenpartij 50Plus. Hoynck van Papendrecht, fractievoorzitter van de ouderenpartij, bezit de enige zetel van die partij in de gemeenteraad van de hofstad. Maar hij maakte bekend dat hij landelijk partijleider Henk Krol trouw blijft en hem volgt. Zijn zetel in de gemeenteraad neemt hij mee.
Ik zie helemaal niks meer terechtkomen van 50Plus, aldus Hoynck van Papendrecht.
Krol stapte zondag op bij 50Plus na wekenlang intern gekrakeel. Hij begint samen met onafhankelijk Kamerlid Femke Merel van Kooten-Arissen de nieuwe Partij voor de Toekomst. Daar waren ze achter de schermen al langer mee bezig. Krol neemt zijn zetel in de Tweede Kamer, tot verbijstering van de seniorenfractie, mee.
,,Ik zie helemaal niks meer terechtkomen van 50Plus”, zei Frans Hoynck van Papendrecht . ,,Ik heb zondag een geel poloshirt gekocht bij de Makro.” Geel is de kleur in het logo van de Partij voor de Toekomst.
‘Zetelroof’
De drie overgebleven Kamerleden van 50Plus – Léonie Sazias, Corrie van Brenk en Gerrit Jan van Otterloo – verwijten Krol zetelroof. Volgens Hoynck van Papendrecht is dat een banaal verwijt. ,,Ik zou eerder zeggen dat er sprake is van partijroof”, zegt hij.
Andere leden van 50Plus zijn volgens hem ‘de opstandelingen’ en niet Krol. ,,Krol is de man die de partij al tien jaar lang draagt.”
De Haagse politicus maakte bekend dat hij fractievertegenwoordiger van 50Plus in de gemeenteraad, Geert Tomlow, de laan heeft uitgestuurd. Tomlow was de nummer 2 op de lijst van de partij, bij de verkiezingen.
Hobby
Het verschil van visie was te groot, zegt Hoynck van Papendrecht over Tomlow.
De inzichten verschilden te veel, aldus Hoynck van Papendrecht.
Die is op zijn beurt razend en trekt de beerput open. ,,Als fractieleider was Frans Hoynck van Papendrecht dramatisch”, zegt Tomlow. ,,Frans heeft heel weinig voor elkaar gekregen. Hij heeft zich in het Haagse nauwelijks laten zien.” Tomlow zei zich al maanden te irriteren aan het gedweep van Hoynck van Papendrecht met Groep de Mos. ,,Dat was zijn hobby.”
Dat hij Krol volgt komt niet als verrassing, zegt hij. ,,Krol was zijn maat. Die vinden elkaar allemaal prachtig.”
Bizar
Het doemscenario dat 50Plus door al het interne geruzie nu uit elkaar knalt, deelt Tomlow niet. ,,50Plus is een merk.” Volgens hem is er meer dan ooit behoefte aan een partij die knokt voor de ouderen in de samenleving.
De ex-fractievertegenwoordiger noemt het bizar dat Hoynck van Papendrecht notabene hem de laan uitstuurt. Uit hoofde van welke partij, zegt hij. ,,Ik vertegenwoordig de partij waar de kiezer voor gekozen heeft.”
Groep de Mos, die sinds begin vorig jaar in de gemeenteraad samenwerkte met 50Plus in Den Haag, onthoudt zich van een reactie op het conflict. ,,Vooralsnog laten we de rook even optrekken en bemoeien we ons niet met deze interne kwestie”, aldus Richard de Mos.
Op de rails
Tomlow zegt dat hij vanaf vandaag een offensief gaat voeren voor de rentree van 50Plus in de Haagse gemeenteraad bij de volgende verkiezingen. ,,Wat mij betreft begint de campagne vandaag.”
Frans Hoynck van Papendrecht zegt dat hij druk bezig is om alles weer goed op de rails te krijgen.
OmroepWest 04.05.2020 De ruzie binnen 50PLUS en het vertrek van partijleider Henk Krol leidt ook tot een scheuring binnen de lokale afdeling in Den Haag. De Haagse fractievoorzitter Frans Hoynck van Papendrecht neemt de enige zetel mee die 50PLUS in de Haagse gemeenteraad bezit en gaat zélf verder als Haagse afdeling van de Partij van de Toekomst, de nieuwe partij van Krol. Dat meldt mediapartner Den Haag FM.
Als eerste heeft Hoynck van Papendrecht zijn fractievertegenwoordiger Geert Tomlow de keuze gelaten om met hem mee te gaan naar de nieuwe partij. ‘Ik ben door Frans voor de keuze gesteld om bij 50PLUS te blijven of om eventueel mee te gaan naar de nieuwe partij van Henk Krol’, zo vertelt Tomlow aan Den Haag FM. ‘Daarop heb ik gezegd dat 50PLUS mijn cluppie is en blijft.’ Vervolgens heeft Hoynck hem uit de partij weggestuurd, aldus Tomlow.
De hoofdfiguur in dit drama, Hoynck, wilde op vragen van Den Haag FM niet reageren. Inmiddels heeft hij wel bij het AD zijn verhaal gedaan. Hoynck zegt Krol door dik en dun te steunen. ‘Voorop staat dat ik het interne geruzie van afgelopen weken enorm betreur.
Maar ik begrijp heel goed dat Krol heeft besloten dat er wat hem betreft geen oplossing meer in het vooruitzicht lag bij 50PLUS.’ Hij voorspelt een totale verwoesting van die partij. ‘Ik zie helemaal niks meer terechtkomen van 50PLUS’, aldus Hoynck in het AD.
‘Inzichten verschilden teveel’
Over de ruzie met Tomlow zegt Hoynck: ‘Tomlow heb ik vanochtend uit de partij gezet.’ Inhoudelijk wil hij verder niet op dat conflict ingaan. ‘De inzichten verschilden teveel. Het is uiteindelijk hier op uitgelopen.’
Tomlow is als politicus op dit moment functieloos. Hij zegt gesteund te worden door het bestuur van 50PLUS Zuid-Holland en hoopt te worden gezien als beoogd lijsttrekker voor de partij bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen.
Hart voor Den Haag/Groep de Mos
De lokale leden van 50PLUS moeten nu een en ander op een rijtje zetten. De partij heeft in Den Haag ongeveer 220 leden. Wie van hen meegaan naar de Partij van de Toekomst van Krol en Hoynck, en wie 50Plus trouw blijft, is nu de vraag.
Wat de breuk binnen 50PLUS betekent voor de lokale samenwerking tussen 50PLUS Den Haag en Hart voor Den Haag/Groep de Mos is nog niet duidelijk. Tomlow: ‘Als partij hebben we nu niks om mee samen te werken. Op het moment dat we terug zijn, gaan we daar over nadenken.’
Den HaagFM 04.05.2020 De ruzie binnen 50PLUS en het vertrek van partijleider Henk Krol leidt ook tot een scheuring binnen de lokale afdeling in Den Haag. Zo heeft de Haagse fractievoorzitter Frans Hoynck van Papendrecht maandag zijn fractievertegenwoordiger Geert Tomlow weggestuurd, omdat Tomlow 50PLUS trouw wil blijven. Hoynck van Papendrecht gaat zelf verder als Haagse afdeling van de Partij van de Toekomst, de nieuwe partij van Krol.
“Ik ben door Frans voor de keuze gesteld om bij 50PLUS te blijven of om eventueel mee te gaan naar de nieuwe partij van Henk Krol”, zo vertelt Tomlow aan Den Haag FM. “Daarop heb ik gezegd dat 50PLUS mijn cluppie is en blijft.” Hoynck van Papendrecht heeft vervolgens Tomlow uit 50PLUS gezet, de partij die Tomlow dus juist steunt.
Tomlow zegt gesteund te worden door het bestuur van 50PLUS Zuid-Holland en hoopt te worden gezien als beoogd lijsttrekker voor de partij bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen. Bij de vorige verkiezingen stond Tomlow al op de tweede plaats op de kieslijst. Tomlow was ook verantwoordelijk voor de campagne van 50PLUS bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018.
Hoynck van Papendrecht wilde op vragen van Den Haag FM niet reageren, maar heeft inmiddels aan AD Haagsche Courant wel een verklaring afgelegd. Hoynck van Papendrecht zegt Krol door dik en dun te steunen. “Ik zie helemaal niks meer terechtkomen van 50PLUS”, zegt Hoynck. Hij voorspelt een totale verwoesting van die partij. “Voorop staat dat ik het interne geruzie van afgelopen weken enorm betreur. Maar ik begrijp heel goed dat Krol heeft besloten dat er wat hem betreft geen oplossing meer in het vooruitzicht lag bij 50PLUS.”
Over de ruzie met Tomlow zegt Hoynck: “Tomlow heb ik vanochtend uit de partij gezet.” Inhoudelijk wil hij verder niet op dat conflict ingaan. “De inzichten verschilden teveel. Het is uiteindelijk hier op uitgelopen.”
Wat de breuk binnen 50PLUS en de betekent voor de lokale samenwerking tussen 50PLUS Den Haag en Hart voor Den Haag/Groep de Mos is nog niet duidelijk. Tomlow: “Als partij hebben we nu niks om mee samen te werken. Op het moment dat we terug zijn, gaan we daar over nadenken.”
Tomlow is als politicus voor nu functieloos. Voor 50PLUS zal hij waarschijnlijk terugkeren in het bestuur van de partij in de provincie Zuid-Holland.
AD 04.05.2020 Het vertrek van Henk Krol bij 50Plus heeft grote gevolgen voor zijn sympathisanten binnen de ouderenpartij. Twee medewerkers van 50Plus die nauwe banden hebben met de opgestapte partijleider, gaan weg uit de fractie van de ouderenpartij.
Dat meldt fractievoorzitter Corrie van Brenk van 50Plus tegen deze nieuwssite. Ze reageert op een anonieme tekst gericht aan het AD waarin wordt gesproken van ‘een zuivering’ binnen de fractieburelen
Ieder die zich positief betoond heeft over de gewezen partijleider zou er volgens het schrijven nu ‘van langs krijgen’ en ‘zonder pardon ontslagen’ worden, anderen zouden zwijgcontracten opgelegd krijgen.
Volgens Van Brenk is die laatste bewering, over de zwijgcontracten, ronduit onzin. Maar het klopt dat twee medewerkers de fractie gaan verlaten en nu vrijgesteld zijn van werk. Een vrouwelijke beleidsmedewerker werkt met Krol aan een groot wetsvoorstel over leeftijdsdiscriminatie en wil daarom graag met hem mee. ,,Zij gaat netjes over, dat gaan we regelen”, aldus Van Brenk.
Bestuurslid van nieuwe partij
We gaan als verenigingsbestuur kijken hoe we hen kunnen steunen, aldus Geert Dales over de 50Plus-fractiemedewerkers die op non-actief zijn gezet.
De andere medewerker is de persoonlijk woordvoerder van Henk Krol, Frank Engelman. ,,Frank staat ingeschreven als bestuurslid van de nieuwe partij (de Partij voor de Toekomst, red.), dus moeten we afscheid van elkaar nemen. Maar ook dat gaan we correct afhandelen”, aldus de fractievoorzitter.
Engelman bevestigt dat hij op non-actief is gezet. Ook is hem inmiddels de toegang ontzegd tot het computersysteem van de fractie van 50Plus.
Opmerkelijk: vertrekkend partijvoorzitter Geert Dales laat desgevraagd weten dat het vertrek van deze medewerkers een zaak van de 50Plus-fractie is, maar het bevreemdt Dales wel hoe er met personeelsleden wordt omgesprongen. ,,We gaan als verenigingsbestuur kijken hoe we hen kunnen steunen.”
Henk Krol wil alleen zeggen dat hij blij is dat de medewerkers met hem meegaan. ,,Verder kijk ik vooruit. De nieuwe aanmeldingen stromen binnen op de website van de Partij voor de Toekomst, het is fantastisch!”
Overstappen was steeds de bedoeling
De vraag is niet of ik een zetelrover ben, maar of de andere drie fractieleden partijrovers zijn, aldus Henk Krol.
Krol zei vanmiddag op Radio 1 dat het de afgelopen weken steeds de bedoeling is geweest om over te stappen naar zijn eigen nieuwe partij, ondanks dat hij volgens sommige media lang op twee paarden zou hebben gewed. ,,Anders had ik die partij nooit tot leven gebracht.”
Hij vervolgt: ,,We moeten nu verder op de puinhopen van Paars, van 50Plus (een verwijzing naar het boek ‘De puinhopen van acht jaar Paars’ van Pim Fortuyn, red.). En veel mensen willen meedoen. Inmiddels hebben 1700 mensen op de site een formulier ingevuld dat ze lid willen worden.”
De vertrokken 50Plus-leider blijft pertinent ontkennen dat hij zijn Kamerzetel ten onrechte heeft meegenomen bij 50Plus. ,,De vraag is niet of ik een zetelrover ben, maar of de andere drie fractieleden partijrovers zijn.”
Vooralsnog blijven in ieder geval alle provinciale voorzitters bij 50Plus, en naar verwachting ook bijna alle lokale vertegenwoordigers. Ze kiezen eieren voor hun geld omdat Krol in zijn Partij voor de Toekomst, die vooral online gaat werken, geen grote rol meer weggelegd ziet voor partijpolitici in het land.
AD 04.05.2020 Weggaan bij 50Plus voelde voor Henk Krol als een enorme opluchting. Dat zegt de oud-fractievoorzitter, die een nieuwe partij is begonnen, tegen De Telegraaf. ,,Het was trekken aan een dood paard’’, aldus Krol tegen de krant.
Zondag maakte Krol zijn vertrek met een afscheidsbrief wereldkundig. ,,Eigenlijk voelde ik me zaterdag al bevrijd. Nu word ik niet meer gehinderd door allerlei egootjes.’’
Krol begint samen met Kamerlid Femke Merel van Kooten-Arissen, die ook bij 50Plus vertrekt, de Partij voor de Toekomst. Daar waren ze achter de schermen al langer mee bezig.
,,Ik had heel lang twee ijzers in het vuur’’, zegt Krol die tegelijk bezig was om de ruzie binnen 50Plus te beslechten. ,,Vrijdag heb ik pas een definitief besluit genomen.’’ Reden was volgens Krol de uitgelekte notulen van een geheime vergadering met afdelingshoofden van 50Plus.
AD 03.05.2020 Met de Partij voor de Toekomst denkt Henk Krol na de verkiezingen terug te keren in de Tweede Kamer. Binnen zijn oude partij 50Plus knetterde het al maanden.
Al twee weken voordat de breuk met 50Plus bekend werd, besloot Henk Krol samen met Geert Dales en voormalig Partij voor de Dieren-Kamerlid Femke Merel van Kooten-Arissen om samen een nieuwe partij op te richten. Volgens een betrokkene was het plan voor de nieuwe Partij voor de Toekomst toen al in grote lijnen rond. Er werd een partijbestuur samengesteld, een website gebouwd en een partijnaam en logo bedacht.
Desondanks hield Krol nog twee weken de schijn op richting 50Plus en onderhandelde hij met zijn collega-Kamerleden over de toekomst. Het zegt veel over hoe verziekt de verhoudingen in de ouderenpartij waren de laatste maanden.
Volgens Krol heeft hij ‘oprecht geprobeerd eruit te komen met zijn collega’s’. Maar op 19 april werd voor de zekerheid wel alvast het adres voor de website van zijn nieuwe partij geregistreerd. Toen Krol gisteren zijn besluit openbaar maakte, wisten zijn collega’s nog van niets.
Bedonderd
Zogenaamd was Henk steeds met de hond aan het wandelen om over zijn toekomst na te denken, aldus Jan Nagel, oprichter 50Plus.
50Plus-oprichter Jan Nagel voelt zich bedonderd. ,,Zogenaamd was Henk steeds met de hond aan het wandelen om over zijn toekomst na te denken, maar ondertussen had hij twee weken geleden de naam van zijn nieuwe partij al geregistreerd. Heel teleurstellend.’’
De drie overgebleven Kamerleden van 50Plus verwijten Krol zetelroof nu hij met Van Kooten-Arissen een tweemansfractie gaat vormen. Zij hopen dat senator en financieel specialist Martin van Rooijen lijsttrekker wordt. Ze willen met hem de Tweede Kamerverkiezingen van volgend voorjaar in. Kamerlid Corrie van Brenk gaat tot die tijd de Kamerfractie leiden.
Volgens Nagel is 50Plus ‘meer dan één persoon’. Maar het vertrek van de partijleider Krol holt de partij wel flink uit. Van de ruim 300.000 stemmen die de partij bij de laatste Kamerverkiezingen kreeg, ging twee derde naar Krol.
Hij was vanaf het begin het gezicht van de partij. In zijn afscheidsbrief aan de leden roept hij hen op ook de partij te verlaten. En met succes. Het eerste Statenlid van 50Plus (in Overijssel) heeft de overstap al gemaakt naar Krols nieuwe partij.
Dat kan er ook nog wel bij voor de ouderenpartij die al een tijd kampt met sterk teruglopende ledenaantallen, financiële problemen en op en neer gaande resultaten in de peilingen.
Schuld
Allebei de kampen geven elkaar de schuld van de breuk. Volgens Krol en Dales draaide het bij 50Plus alleen nog maar om ‘baantjesjagers’ en ‘ego’s’. ,,Daar wil ik niet langer bij horen’’, zegt Krol. Volgens de achtergebleven Kamerleden was het juist Dales die met iedereen ruzie zocht en ‘een wig probeerde te drijven in de fractie’. Leonie Sazias: ,,En Henk liet dat toe.’’
De fractie had al langer inhoudelijke geschillen. Net als andere nieuwe bewegingen bestond ook 50Plus uit mensen die vaak al een verleden hadden bij een andere partij. Henk Krol was VVD’er. Sinds de laatste verkiezingen zit hij in één fractie met Sazias (voormalig Hart voor Hilversum), Van Brenk (oud-vakbondsvoorzitter en PvdA-lid) en Gerrit Jan van Otterloo (jarenlang Kamerlid voor de PvdA).
Ze deelden de zorgen over de inkomens van ouderen, maar over andere thema’s waren ze het vaak oneens. Zo ergerde Krol zich onlangs nog wild toen Van Otterloo zich uitsprak vóór eurobonds.
Die ergernis over zijn ‘linkse collega’s’ deelde hij met zijn partijvoorzitter Geert Dales (ook ex-VVD). Dales was aangetrokken om korte metten te maken met een ander euvel waar nieuwe politieke partijen vaak last van hebben: leden die elkaar te vuur en te zwaard bestrijden over de partijstructuur en de reglementen.
Dales wilde bij het samenstellen van de nieuwe kieslijst ook meteen een einde maken aan de politieke geschillen. Het liefst wilde hij van alle huidige Kamerleden af, alleen Krol mocht blijven. ,,Daarover onderhandelden ze samen alvast, zonder de rest daar meteen in te kennen,’’ aldus Corrie van Brenk.
Het leidde de afgelopen maanden tot hoogoplopende spanningen, waarbij Krol olie op het vuur gooide door Dales openlijk uit te nodigen om samen met hem op de kieslijst voor de Tweede Kamer te gaan staan. De andere Kamerleden voelden zich in hun hemd staan.
En zo werd 50Plus de afgelopen weken weer het strijdtoneel dat het in de beginjaren ook was. De overige drie Kamerleden zeiden publiekelijk het vertrouwen in Dales op. Dales schold op zijn beurt dat hij er ‘niet rouwig’ om was dat hij nooit meer met de rest hoefde samen te werken. En Krol – die als enige Dales was blijven steunen – besloot uiteindelijk om de stekker eruit te trekken.
‘Geruzie zat’
Als reden voert hij aan dat hij het ‘geruzie in de ouderenpartij zat is’. De afgelopen elf jaar had hij ‘genoeg meegemaakt’ bij de partij. Inderdaad onderscheidde 50Plus zich sinds haar oprichting vaak door interne conflicten.
Met het vertrek van Krol zijn die nog niet over. Vanmiddag nog dreigde Dales Kamerlid Van Brenk te royeren. Hij beticht haar van ‘kwaadsprekerij en leugens’. ,,Kennelijk realiseer je je niet dat ik nog steeds de partijvoorzitter ben,’’ schrijft hij haar in een mail.
Dales laat desgevraagd weten Krol te zullen steunen bij zijn voornemens. Maar formeel is hij nog steeds partijvoorzitter van 50Plus. Hoewel hij zijn vertrek heeft aangekondigd, weigert hij op te stappen totdat er een nieuw bestuur is aangewezen door de leden. Nu is de situatie ontstaan dat Dales nog zeggenschap heeft over 50Plus, terwijl hij al met Krol een concurrerende partij heeft opgericht. De achtergebleven 50Plussers noemen dat ‘niet integer’.
Zelf omschrijft Krol zich als ‘iemand die niet aan het pluche plakt’ en ‘iemand die niet van ruzie houdt’. Maar het is Krol die nu het mandaat dat hij als 50Plusser kreeg, gebruikt om als afgesplitst Kamerlid zijn nieuwe partij op de kaart te zetten. De Partij voor de Toekomst krijgt volgens Krol ‘een brede toekomstvisie voor alle generaties’. Hij heeft tot aan de verkiezingen van maart 2021 om die visie uit te werken.
NOS 03.05.2020 Henk Krol stapt “na elf bewogen jaren”, zoals hij zelf zegt, op bij 50Plus. Hij neemt geen afscheid van de politiek maar richt zijn eigen Partij voor de Toekomst op, neemt zijn zetel mee en blijft in de Tweede Kamer.
De “ego’s bij 50Plus” hebben voor problemen gezorgd, zegt Krol vandaag over zijn besluit. ”Het is de afgelopen maand een grote zooi geworden.”
Henk Krol: Er was veel te veel ego bij 50Plus
Wat ging er vooraf aan het vertrek van dit boegbeeld van de ouderenpartij?
Na het vertrek van het partijbestuur toog de 50Plus-leider deze week naar de Hema om een aantal spiegels te kopen. Die stuurde hij naar die “hotemetoten” van de ouderenpartij, die de breuk met het partijbestuur volgens hem op hun geweten hadden. Zij moesten zichzelf maar eens diep in de ogen kijken, was het idee.
Het was een typisch Krol-grapje. Het ‘gezicht’ van de ouderenpartij vindt het “gekissebis over poppetjes en regeltjes” niet kunnen in een tijd “dat er mensen zijn, vooral ouderen, die vanwege corona in eenzaamheid sterven”.
Nu Krol de partij verlaat, verliest 50Plus in de aanloop naar de verkiezingen van maart 2021 een aansprekend boegbeeld. De partijleider werd in december nog met ‘Noord-Koreaanse meerderheid’ herkozen. Hij was de enige kandidaat en werd door het bestuur aangeprezen als een ervaren politicus die “onvermoeibaar opkomt voor de belangen van ouderen in Nederland”.
“Misschien krijg ik nu een andere bijnaam: Kim Krol-il”, schertste hij op het ledencongres in Apeldoorn. Op Twitter plaatste hij dit filmpje:
De zeventigjarige Henk Krol is de enige lijsttrekker die 50Plus tot nu toe heeft gehad. Toen hij zich in 2011 bij de nieuwe partij aansloot, was hij als oprichter en hoofdredacteur van de Gay Krant al een bekende Nederlander. Hij kreeg voor zijn inzet voor homo’s in Nederland een lintje (1999) en de eerste Jos Brink Prijs van het ministerie van OCW (2009).
Zijn werk voor 50Plus zag hij als een logische voortzetting van zijn levenswerk. “Ik heb mijn hele leven lang gestreden voor de rechten van mensen die in de verdrukking zaten, ik ga dit nu uit volle overtuiging voor de ouderen doen.”
Krol was lijsttrekker bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2012 en 2017. De Tweede Kamerfractie groeide in die tijd van twee naar vier zetels. Tussendoor, in 2013, verliet hij even het politieke toneel.
Dat was omdat hij zich in het verleden, als werkgever bij de Gay Krant niet aan de regels had gehouden. Hij had jarenlang verzuimd pensioenpremies voor zijn werknemers te betalen, die daardoor in de problemen kwamen.
Comeback
“Mijn vijanden hebben gewonnen“, zei hij bij zijn vertrek. Maar dat bleek toch niet het geval. Een jaar later maakte hij zijn rentree. De tweekoppige Kamerfractie van 50Plus was door een conflict in tweeën gescheurd: er was een fractie-Baay en een fractie-Klein. Krol verving de zieke Baay, die door de partij werd gezien als de enige vertegenwoordiger van 50Plus in de Tweede Kamer. En zo zat hij al snel weer op de bok van de ouderenpartij
Na zijn herverkiezing in december vorig jaar zei Krol dat de tijd van interne twisten voorbij was: “Tien jaar geleden: ons werd geen lang leven voorspeld. Acht jaar geleden: veel ruzies. Dat imago werd door ons opgeroepen en door onze tegenstanders bevestigd. Zes jaar geleden: alle onderwerpen van 50Plus werden ineens ook besproken door andere partijen. En kijk eens de afgelopen jaren… We tellen mee.”
Dat het de afgelopen jaren zo “ongebruikelijk rustig” was in de partij, was volgens Krol te danken aan partijvoorzitter Dales. Die was aangesteld om orde op zaken te stellen en daar goed in geslaagd, vond de partijleider.
De senatoren en de rest van de Kamerfractie bleken er anders tegenover te staan. Zij zegden de afgelopen weken het vertrouwen in Dales op. Ze noemden zijn stijl “autocratisch en weinig democratisch”.
Alleen Henk Krol bleef Dales trouw en zag zich door het conflict genoodzaakt om zich op zijn positie te beraden. Vandaag blijkt dat hij die tijd heeft gebruikt een eigen partij op te richten, inclusief logo en campagnefilmpje.
“Als ik een baantjesjager zou zijn, hoefde ik alleen maar op mijn stoeltje te blijven zitten”, zegt hij in zijn afscheidsbrief. “Maar dat past niet bij mij.”
AD 03.05.2020 Henk Krol neemt afscheid van 50Plus. Krol neemt zijn Kamerzetel mee en begint samen met onafhankelijk Kamerlid Femke Merel van Kooten een nieuwe politieke partij: de Partij voor de Toekomst.
Het draait allemaal om ego’s en er zitten teveel baantjesjagers binnen de club. Daar wil ik niet langer bij horen en als ik jullie was, zou ik dat ook niet langer willen, aldus Henk Krol tegen de leden van 50Plus.
Dat heeft Krol vanmorgen via een brief (onderaan dit artikel te lezen) laten weten aan de actieve leden van 50Plus. Hij is helemaal klaar met het geruzie en de machtsspelletjes bij de ouderenpartij, zo blijkt. ,,Het draait allemaal om ego’s en er zitten teveel baantjesjagers binnen de club’’, schrijft Krol. ,,Daar wil ik niet langer bij horen en als ik jullie was, zou ik dat ook niet langer willen.”
Krol wil wél door in de landelijke politiek en heeft daarom een nieuwe partij opgericht: de Partij voor de Toekomst. ,,Ik heb me heel mijn leven ingezet voor groepen die in de verdrukking zitten. Die wil ik een stem geven en dat wil ik blijven doen, niet gehinderd door mensen die bezig zijn met een dubbele agenda. En niet binnen een organisatie die aan alle kanten lekt.”
Bij de laatste landelijke verkiezingen (in 2017) kreeg de populaire Henk Krol ruim 233.000 voorkeurstemmen. Gezien dat grote aantal vindt Krol het ‘vanzelfsprekend’ dat hij zijn Kamerzetel meeneemt, vertelt hij aan het AD. Ook ziet hij het niet als verraad richting de achterban dat hij 50Plus achterlaat. ,,Juist niet! Als je ziet waar we mee bezig waren, dan lieten zoveel mensen in die partij de kiezers in de steek. Dat is nou net wat ik niet ga doen.”
Het wordt een partij die mensen, vooral via de eigen website, actief gaat betrekken bij het werk dat wij als volksvertegenwoordigers doen in het parlement, aldus Femke Merel van Kooten.
Onafhankelijk Kamerlid Femke Merel van Kooten, die eerder aankondigde op de lijst te willen voor 50Plus, haakte begin deze week aan bij Krol. Zij verliet vorig jaar zomer de Partij voor de Dieren, uit onvrede over de koers, en liep al langer rond met het idee voor een nieuwe politieke partij.
Nu gaat ze mede de uitdaging aan een ‘transparante’ partij op poten te zetten, die het beste in zich verenigt van de ‘blauwdrukken’ achter 50Plus en de Partij voor de Dieren. ,,Een soort 2.0-versie”, noemt ze het zelf. Volgens beide politici sluiten hun filosofieën naadloos op elkaar aan.
Van Kooten: ,,Het wordt een partij die mensen, vooral via de eigen website, actief gaat betrekken bij het werk dat wij als volksvertegenwoordigers doen in het parlement. We willen ze meer inspraak geven dan maar één keer per vier jaar via de stembus. Denk aan een doorlopend online congres. Via de site mogen leden meepraten over de standpunten, over moties en over Kamervragen. En wij kunnen de achterban zo optimaal informeren over waar wij mee bezig zijn; via podcasts, video’s en artikelen.”
Henk Krol benadrukt dat hij zich blijft inzetten voor de groep ouderen die de klos is door het huidige beleid. Maar de Partij voor de Toekomst krijgt ‘een brede toekomstvisie voor alle generaties’ voor de lange termijn, die nog moet worden uitgewerkt. Van Kooten is blij dat zij daarin kan samenwerken met een ervaren politicus als Krol. Ze begrijpt dat hij weg wil bij 50Plus, vertelt Van Kooten tegen deze nieuwssite.
Met lede ogen
,,Ik zag met lede ogen aan hoe Henk het slachtoffer is geworden van het gedoe binnen die partij”, aldus Van Kooten. ,,Terwijl Henk 50Plus ís. Als hij dan moet toekijken hoe zijn eigen partij ten gronde wordt gericht, dan raakt me dat. Dus toen hij dit idee opperde, raakten we daar samen zo enthousiast over dat het snel ging lopen allemaal.”
Het is nog maar de vraag hoe de parlementariërs tot de landelijke verkiezingen, volgend jaar maart, samen gaan functioneren in de Tweede Kamer. Mogen onafhankelijke Kamerleden Henk Krol en Femke Merel van Kooten daar al één fractie vormen, waarbij Krol fractievoorzitter wordt, en mogen ze de naam van de nieuwe partij al hanteren?
Krol: ,,Volgende week gaat het presidium (het bestuur van de Tweede Kamer, red.) zich over deze unieke stap buigen. We zouden het liefst de partijnaam ook al in de Kamer gebruiken, maar dat kan waarschijnlijk niet.” Van Kooten: ,,Of ik me al bij Henk kan aansluiten, weet ik nog niet. Want hij wil graag de 50Plus-fractie opsplitsen en zich liever niet afsplitsen, maar nu is nog onduidelijk of dat kan.”
Gaat Dales mee?
Ik zal altijd bereid zijn te helpen als mij dat wordt gevraagd. Voorlopig ben ik nog voorzitter van 50Plus en dat zal nog wel even duren, verwacht ik !!
Geert Dales wil nog niet zeggen of hij op de kieslijst wil van de Partij voor de Toekomst
De afgelopen weken steunde Krol steeds 50Plus-partijvoorzitter Geert Dales, die na hevige interne conflicten vorige week zondag live op televisie al zijn vertrek bij de ouderenpartij aankondigde. Gaat Dales mee naar de Partij voor de Toekomst?
,,Geert wil voorlopig even op de achtergrond blijven”, vertelt Krol. ,,Maar ik sluit in de toekomst helemaal niets en niemand uit. Ik heb hem eerder via uw krant gevraagd of hij zich kandidaat wilde stellen voor het Kamerlidmaatschap. Want ik heb zo iemand er graag bij in de fractie. Dat staat nog steeds. Ik hoop ook dat een aantal andere sublieme mensen met wie ik in de afgelopen periode heb gesproken als partijleider van 50Plus, gaat meedoen met ons.”
Geert Dales laat desgevraagd weten de afgelopen weken te hebben meegedacht over de Partij voor de Toekomst, het huidige plan en de stap van Henk Krol ‘groots’ te vinden en hij zal Krol steunen bij zijn voornemens. Dales wil nog niet zeggen of hij ook op de toekomstige kieslijst wil van de nieuwe politieke partij. ,,Maar ik zal altijd bereid zijn te helpen als mij dat wordt gevraagd. Voorlopig ben ik nog voorzitter van 50Plus en dat zal nog wel even duren, verwacht ik.”
Afscheidsbrief Henk Krol
Beste mensen,
Elf jaar lang hebben we geprobeerd om van 50Plus een serieuze partij te maken. Iedereen kan objectief vaststellen dat dit niet is gelukt.
De spotprent in de Volkskrant spreekt boekdelen.
De leden komen bij 50Plus helaas niet op de eerste plaats. Het draait vaak om ego’s en er zitten te veel baantjesjagers binnen de club. Daar wil ik niet langer bij horen. En als ik jullie was, zou ik dat ook niet langer willen.
De eerste acht jaar kwam 50Plus vooral in het nieuws met interne ruzies, terwijl we ongekend veel politieke successen behaalden. Ik wil de medewerkers daar oprecht voor danken. We hebben het met elkaar gedaan. Jullie zijn altijd een fantastisch team geweest, dat altijd voor me klaar stond.
Na het aantreden van het nieuwe bestuur leek het ook met de vereniging eindelijk de goede kant op te gaan. Maar vorige maand barstte de bom. Opnieuw werd 50Plus een politieke soap. En weer ging het om ego’s en de te verdelen baantjes. Enkele zeer capabele mensen vroeg ik om zich kandidaat te stellen voor de Tweede Kamer. Je vraagt je af waarom anderen daar – als ze overtuigd zijn van zichzelf – zoveel moeite mee hebben.
Juist dat verdelen van baantjes speelt niet bij mij. De leden van de partij verkozen mij (voor het eerst digitaal, zodat iedereen mee kon doen) immers al met 89 procent van de stemmen tot de nieuwe lijsttrekker. En toen de plaatsvervangend fractievoorzitter deze week nog aan de leden van de (opstandige) Adviesraad vroeg hoe men tegenover het lijsttrekkerschap van Henk Krol stond, bleek (zo staat in hun notulen) ‘dat zij er 100 procent achter staan dat Henk voor de komende verkiezingen weer lijsttrekker is’.
Als ik een baantjesjager zou zijn, hoefde ik dus alleen maar op mijn stoeltje te blijven zitten. Maar dat past niet bij mij. Ik heb me heel mijn leven ingezet voor groepen die in de verdrukking zitten. Die wil ik een stem geven. Dát wil ik blijven doen, niet gehinderd door mensen die bezig zijn met een dubbele agenda. En niet binnen een organisatie die aan alle kanten lekt. Interne stukken liggen eerder bij de media dan ze door de geadresseerden gelezen kunnen worden. Vertrouwelijke informatie wordt zonder gêne doorgezonden naar vriendjes die behulpzaam kunnen zijn bij de persoonlijke ambities.
50Plus heeft een verkeerde partijstructuur. Er wordt in zaaltjes gekonkelfoesd om de eigen standpunten door te drukken. Met minder dan 3.800 leden denkt men dat het mogelijk is om twaalf regionale bestuurtjes op te tuigen. De praktijk leert dat dit niet kan. De vele wisselingen zijn niet eens bij te houden. Soms zitten bestuurders slechts enkele dagen op hun post. Ze luisteren, op enkele goede uitzonderingen na, niet naar de leden, maar leggen vaak wel hun wil op aan de mensen die de koers van de partij proberen recht te houden.
Zelfs mijn eis om, precies zoals de Commissie Partijvernieuwing dat wilde, al die provinciale bestuurtjes op zijn minst terug te brengen tot vier landsdelen, werd niet gehonoreerd. Het was een keiharde voorwaarde van mij om door te kunnen. Toch werd het door de meerderheid van de mensen die nu op hun plekjes zitten, doorverwezen naar ‘ergens in de toekomst’. ‘We zien wel’.
Het plan van het Hoofdbestuur om niet alleen de circa 200 leden die in een zaaltje stemrecht hebben te laten meebeslissen over belangrijke zaken, werd niet alleen tegengewerkt, maar zelfs met een kort geding bestreden. Democratie is kennelijk taboe binnen 50Plus.
En hoewel mijn bedje binnen 50Plus gespreid was, wil ik daar niet zijn. Ik raad ieder van jullie aan ook heel goed te overwegen of jullie daar wel bij willen horen.
Mijn lidmaatschap zeg ik op. De afgelopen week kreeg ik twee keer serieus het aanbod om me bij een andere in de Kamer zittende partij aan te sluiten. Dat zal ik niet doen, want ik wil de bijna kwart miljoen kiezers die mij hun stem hebben gegeven rechtstreeks blijven vertegenwoordigen.
Daarom kies ik voor de moeilijke weg. Ik zal vandaag bekend maken dat ik een eigen partij heb opgericht. Wie dat wil, en wie onze achterban serieus neemt, kan zich erbij aansluiten.
Wat betekent dit voor de huidige fractie en alle hardwerkende gemeenteraadsleden, Statenleden en waterschapsleden? Dat is aan die leden en medewerkers zelf. Het zou goed zijn voor de medewerkers in de Tweede Kamer dat het hooguit tot een splitsing komt. Ik ben het enige lid dat ruim de kiesdeler heeft gehaald. De andere drie fractieleden samen haalden opgeteld niet eens voldoende stemmen voor één zetel. Als die ervoor kiezen om toch met 50Plus door te gaan, is het verstandig de fractie te splitsen zodat de medewerkers in de Kamer hun uitstekende werk kunnen blijven voortzetten.
Het waren elf bewogen jaren waarin te veel energie verloren ging aan ruzies en gekonkel. Ik ga beginnen aan een zonnige toekomst waarin ik me volledig kan inzetten voor mijn achterban. Ik blijf nog steeds hopen dat het ‘ónze achterban’ is en blijft.
Telegraaf 03.05.2020 Henk Krol (70) stopt als fractieleider van 50Plus. Na de laatste ruzie binnen zijn partij is de maat vol, laat hij weten. Elf jaar na het oprichten van de seniorenpartij trekt hij daarom de deur achter zich dicht. Hij start met Femke Merel van Kooten-Arissen een nieuwe partij: de Partij voor de Toekomst (PvdT).
Kamerleden hebben een afscheidsbrief ontvangen, waarin Krol aangeeft het gekonkelfoes binnen eigen gelederen beu te zijn. Volgens hem komen niet de leden bij 50Plus op de eerste plaats, maar draait het om ’ego’s’ en ’baantjesjagers’. Hij neemt zijn Kamerzetel mee.
Het besluit van Krol is de volgende wending in een al weken durende ruzie tussen partijvoorzitter Dales enerzijds, en senatoren, Kamerleden en provinciale voorzitters anderzijds. Na het over en weer moddergooien en opzeggen van vertrouwen, besloot Dales vorig weekend samen met het hele bestuur op te stappen.
Knauw
Krol overwoog sinds afgelopen weekeinde om het bijltje erbij neer te gooien, maar besloot zich donderdag te herpakken en – op voorwaarde van enkele interne hervormingen – er de schouders onder te zetten. Dat dit plan luttele uren later al weer op straat lag gaf hem opnieuw een knauw. De finale knauw, naar nu blijkt.
Krol start met een nieuwe partij met Femke Merel van Kooten-Arissen, voormalig Kamerlid van de Dierenpartij. Dat betekent wederom een splitsing van 50Plus. „Wie zich wil, kan zich erbij aansluiten”, laat de Eindhovenaar weten.
Toch haalt hij daarbij opnieuw uit naar zittende Kamerleden Sazias, Van Brenk en Van Otterloo. Dat deed hij eerder deze week ook al. Krol: „Ik ben de enige die ruim de kiesdeler heeft gehaald, de andere drie fractieleden haalden samen niet eens voldoende stemmen voor één zetel.”
Niet voor het eerst dat ruzie tot breuk leidt
Het is niet de eerste keer dat geruzie bij 50Plus tot een breuk leidt. In 2014 werd de partij doormidden gekliefd vanwege een ruzie tussen de toenmalige Kamerleden Norbert Klein en Martine Baay.
Henk Krol was vlak daarvoor teruggetreden als Kamerlid vanwege de affaire met niet betaalde pensioenpremies bij de Gaykrant. Norbert Klein was zijn opvolger. Binnen mum van tijd kreeg hij slaande ruzie kreeg met zijn enige andere fractiegenoot Martine Baay. Hij wilde haar uit de fractie zetten, wat stuitte op verzet van toenmalig partijvoorzitter Jan Nagel. Beide kampen claimden het ware 50Plus te zijn en splitsten op. Uiteindelijk trok Klein aan het kortste eind. Krol keerde op het politieke toneel terug toen bleek dat Martine Baay ernstig ziek was en zich als Kamerlid terugtrok.
Dier en natuur
De nieuwe partij van Krol en Van Kooten-Arissen focust zich niet op senioren, eerder op natuur, blijkt uit de partijwebsite die het duo heeft gemaakt. Ze mikken op ’een samenleving waarin de hele groep telt en gehoord wordt en niet de mondigste voorhoede de koerst bepaalt en de dienst uitmaakt. Jong en oud zijn hierin gelijk. In die samenleving ligt minder accent op menselijke verlangens en behoefte en meer op die van dier en natuur’.
NOS 03.05.2020 Partijleider Henk Krol van 50Plus start een eigen nieuwe politieke beweging. Hij stapt uit de partij, neemt zijn zetel mee en blijft in de Tweede Kamer.
In zijn afscheidsbrief zegt hij dat hij de Partij voor de Toekomst heeft opgericht. Reden is het conflict van de afgelopen weken. Krol zegt daarover dat het binnen de partij niet meer om de leden gaat maar om “ego’s en er zitten ook te veel baantjesjagers binnen de club”.
Volgens Krol is de partijstructuur te ingewikkeld vanwege de vele afdelingen waar regelmatig bestuurswisselingen zijn. Ook is er te veel tegenstand tegen partijdemocratie en het laten meebeslissen van alle leden, zegt hij.
Krol in zijn brief: “Daar wil ik niet langer bij horen. En als ik jullie was zou ik dat ook niet langer willen.” Hij spreekt van “elf bewogen jaren waarin te veel energie verloren ging aan geruzie en gekonkel”.
Henk Krol weg bij 50Plus en start nieuwe partij
‘Groot schandaal’
Vertrekkend partijvoorzitter Dales van 50Plus reageert meteen op het nieuws. Hij vindt het een “groot schandaal dat een kleine groep partijleden zo veel schade heeft aangericht”. Hij wenst Krol en Kamerlid Femke Merel van Kooten-Arissen, die zich bij hem aansluit, veel succes.
Volgens Dales zijn vanwege de interne ruzie al honderden leden weggelopen en gaan er tienduizenden euro’s uit de partijkas naar juridische kosten. Dales zegt zijn bestuurstaken af te ronden en dan zijn lidmaatschap op te zeggen.
Dales heeft een week geleden aangekondigd dat hij zal opstappen vanwege de kritiek op hem. Een groot deel van de Eerste en Tweede Kamerleden en de provinciale voorzitters zegden afgelopen weken het vertrouwen in hem op.
Autoritair
Zij vonden hem autoritair en niet democratisch, en ze waren het niet eens met de manier waarop Dales de Tweede Kamerverkiezingen en de kandidatenlijst voorbereidde. Dales wilde zelf, met goedkeuring van Krol, ook op die lijst.
Krol bleef Dales ondanks de kritiek steunen en zei dat hij zich moest beraden op zijn positie.
Trouw 03.05.2020 Partijleider Henk Krol verlaat 50Plus en zet zijn eigen partij op. Na een wekenlang conflict binnen de partij beëindigt hij zijn lidmaatschap. De voorzitter van de Tweede Kamerfractie zet zijn eigen partij op, de Partij voor de Toekomst.
‘Wie dat wil, en wie onze achterban serieus neemt, kan zich erbij aansluiten’, schrijft Krol in een afscheidsbrief. Hij gaat samenwerken met partijgenoot en Tweede Kamerlid Femke Merel van Kooten. Zij splitste zich eerder af van de Partij voor de Dieren en kondigde in februari aan zich bij 50Plus te zullen aansluiten.
Op de website van hun Partij voor de Toekomst schrijven de twee veelvuldig over de coronacrisis: ‘In de post-coroniaanse wereld zullen veel bakens zijn en worden verzet. De Partij voor de Toekomst wil een platform bieden voor iedereen die mee wil doen in het debat over en de vormgeving van een nieuwe wereld die hoop en perspectief biedt.’
‘Gedoe en geruzie’
Wat de afsplitsing precies betekent voor de vierkoppige fractie van 50Plus is nog niet bekend. Wel neemt Krol zijn eigen zetel mee.
50Plus wordt al jaren geplaagd door interne ruzies. Een recent conflict tussen Kamerleden, regionale voorzitters en partijvoorzitter Geert Dales liep hoog op. Dat de voorzitter ook een gooi wilde doen naar een Kamerzetel, zat een aantal partijprominenten dwars. Dales kondigde uiteindelijk aan op te stappen. Of hij zich ook aansluit bij de nieuwe partij van Krol, laat hij nog even in het midden.
“Henk Krol moet vrij baan krijgen om niet gehinderd door gedoe en geruzie zijn grote talenten als volksvertegenwoordiger te kunnen inzetten ten behoeve van zijn achterban”, zegt Dales wel in een reactie. Hij richt zich nu op het afronden van zijn bestuurstaken. Zijn 50Plus-lidmaatschap zegt hij op.
Lees ook:
Henk Krol kijkt toe hoe ‘zijn’ 50Plus zichzelf te gronde richt
In crisistijd kan bij politici het beste komen bovendrijven. Bij ouderenpartij 50Plus is het even het andere uiterste.
Opgestapte partijvoorzitter Dales deed veel binnen 50Plus, behalve puinruimen
Geert Dales kwam bij 50Plus binnen als puinruimer, maar verlaat het huis in een even grote chaos.
RTL 03.05.2020 Henk Krol stapt uit de ruziënde ouderenpartij 50PLUS. Hij gaat alleen verder in een nieuwe, eigen partij. “Met pijn in mijn hart, maar ik kan niet anders.”
In een brief, die in het bezit van het AD is, maakt de politicus bekend dat de nieuwe partij de ‘Partij voor de Toekomst’ zal gaan heten. Hij begint die samen met onafhankelijk Kamerlid Femke Merel van Kooten.
Van Kooten stapte uit de Partij voor de Dieren en zit nu als eenmansfractie in de Kamer. Ze liet eerder al weten bij de volgende verkiezingen op de kandidatenlijst van 50PLUS te gaan staan.
Ophef
Halverwege april ontstond er ophef in de partij 50PLUS vanwege de positie van partijvoorzitter Geert Dales. Bijna alle Eerste- en Tweede Kamerleden van 50PLUS hadden hun vertrouwen opgezegd in Dales, behalve Krol. Hij kan juist goed opschieten met Dales.
Dales gaf uiteindelijk aan dat hij binnenkort opstapt. Sinds hij dat aankondigde, hangt ook het vertrek van Krol in de lucht. Hij liet weten dat vandaag meer bekend zou worden tijdens een interview in WNL Op Zondag.
“Het draait vaak om ego’s en er zitten te veel baantjesjagers binnen de club”, zo schreef Krol in de brief. “Daar wil ik niet langer bij horen.”
Uithangbord
Krol is al bijna een decennium lang het uithangbord van de partij. Hij werd in juni 2012 lijsttrekker voor 50PLUS. Onder Krol groeide de partij hard. Maar het was niet altijd koek en ei. In oktober 2013 kwam Krol zelf onder vuur nadat bleek dat hij pensioenpremies niet had afgedragen.
Ook haalde hij meerdere keren het nieuws na uitglijders omdat hij zijn cijfers niet op orde had. De laatste tijd leek de partij 50PLUS – die vier zetels heeft in de Tweede Kamer – in rustiger vaarwater terecht te zijn gekomen. Tot kort geleden de crisis rondom partijvoorzitter Dales uitbrak.
“Het waren elf bewogen jaren waarin te veel energie verloren ging aan ruzies en gekonkel”, besluit Krol in zijn brief. “Ik ga beginnen aan een zonnige toekomst waarin ik me volledig kan inzetten voor mijn achterban.”
NU 03.05.2020 Partijleider Henk Krol vertrekt uit 50PLUS en start een nieuwe beweging: de Partij voor de Toekomst, zo meldt Krol zondag in een verklaring. Onafhankelijk Kamerlid Femke Merel van Kooten voegt zich ook bij de nieuwe partij.
“Elf jaar lang hebben we geprobeerd om van 50PLUS een serieuze partij te maken. Iedereen kan objectief vaststellen dat dit niet is gelukt”, schrijft Krol.
“De leden komen bij 50PLUS helaas niet op de eerste plaats. Het draait vaak om ego’s en er zitten te veel baantjesjagers binnen de club. Daar wil ik niet langer bij horen. En als ik jullie was, zou ik dat ook niet langer willen”, vervolgt hij.
Verder schrijft Krol dat 50PLUS “een verkeerde partijstructuur heeft” en er “in zaaltjes wordt gekonkelfoesd om de eigen standpunten door te drukken”.
Van Kooten: ‘Meer inspraak dan eens per vier jaar’
Van Kooten heeft zich bij Krols nieuwe beweging gevoegd, zegt ze zondag tegen het AD. “Het wordt een partij die mensen, vooral via de eigen website, actief gaat betrekken bij het werk dat wij als volksvertegenwoordigers doen in het parlement. We willen ze meer inspraak geven dan maar één keer per vier jaar via de stembus.”
“Denk aan een doorlopend online congres. Via de site mogen leden meepraten over de standpunten, over moties en over Kamervragen”, aldus de voormalige Partij voor de Dieren-politica.
Krol bevestigt in tv-programma WNL dat hij met zijn nieuwe partij meedoet aan de verkiezingen van volgend jaar maart en lijsttrekker wil zijn. “Als de leden dat willen, volmondig ja.”
Hij splitste zich overigens niet af van 50PLUS tot een eenmansfractie, maar hij splitst de gehele fractie, zodat medewerkers voor hem aan de slag kunnen blijven. Een “unieke situatie”, aldus Krol, waar het Presidium (het dagelijks bestuur) van de Tweede Kamer zich nog wel over moet buigen.
Vorig weekend werd bekend dat het bestuur van ouderenpartij 50PLUS opstapte. Dat bestond naast voorzitter Geert Dales uit Bert Kannegieter en Robert Gielisse. Het rommelde al weken binnen de partij.
Dales onder vuur, Krol stond achter hem
Tweede Kamerleden Léonie Sazias, Gerrit Jan van Otterloo en Corrie van Brenk lieten half april weten dat ze hun vertrouwen in Dales hadden opgezegd. De 50PLUS-parlementariërs beklaagden zich de laatste weken over de “autocratische en weinig democratische” bestuursstijl van Dales.
Ook verweten ze hem grof taalgebruik, zou hij beledigend zijn naar leden en denigrerend richting de volksvertegenwoordigers.
Eerder zegden ook Eerste Kamerlid Martine Baay, oprichter en erevoorzitter Jan Nagel en Eerste Kamer-fractievoorzitter Martin van Rooijen het vertrouwen in de voorzitter op, net als acht provinciale voorzitters en tien Statenleden. Partijleider Krol bleef echter wel achter de voorzitter staan.
MSN 03.05.2020 Partijleider Henk Krol stapt per direct op bij 50Plus, na een slepende interne machtsstrijd die nu definitief tot een scheuring heeft geleid. Krol maakte zijn opstappen zondag bekend in een ‘afscheidsbrief’ aan zijn partijgenoten. Hij beëindigt zijn fractievoorzitterschap van de ouderenpartij in de Tweede Kamer en wil gaan samenwerken met partijgenoot en Tweede Kamerlid Femke Merel van Kooten.
Het duo wil in de Kamer voorlopig verdergaan als de ‘Groep Krol/Van Kooten’ en samen de basis leggen voor een nieuwe politieke partij, zo blijkt uit interne documenten. Die partij moet volgend jaar meedoen aan de Tweede Kamerverkiezingen en draagt als voorlopige werktitel de naam Partij voor de Toekomst. „Wie dat wil en onze achterban serieus neemt, kan zich erbij aansluiten”, aldus Krol in zijn afscheidsbrief.
Het vertrek van Krol is binnen 50Plus ingeslagen als een bom. De fractie wist afgelopen week niet dat Krol al verregaande plannen heeft voor een nieuwe partij, dat er al overeenstemming was over de nieuwe partijnaam, over de registratie ervan in het domeinenregister, over het opzetten van een website en over de vorming van een partijbestuur, dat moet bestaan uit onder meer ex-bestuurders van 50Plus én de echtgenoot van Femke Merel van Kooten, Frank van Kooten, die nu ook haar rechterhand is in de Kamer.
Van Kooten vertrok vorig jaar zomer uit de fractie van de Partij voor de Dieren en opereerde daarna een tijdlang in haar eentje verder als parlementariër. Ze werd begin dit jaar lid van 50Plus, maar bleef wel onafhankelijk Kamerlid.
Toekomst leek rooskleurig
Krol was sinds september 2012, met een korte onderbreking van een jaar, fractievoorzitter van 50Plus en werd vorig jaar december door het congres nog aangewezen als lijsttrekker voor de aanstaande verkiezingen. De toekomst leek rooskleurig, de partij schommelde in de peilingen op tussen de acht en tien zetels en leek onder voorzitterschap van ex-VVD’er Geert Dales de interne cultuur van moddergooien en stammenstrijd achter zich te hebben gelaten.
Maar afgelopen maart brak er opnieuw een revolte binnen de partij uit, gericht tegen Dales, die in 2018 was binnengehaald om puin te ruimen en de partij te moderniseren. Afdelingsbestuurders ageerden tegen plannen van het partijbestuur om, vanwege de coronacrisis, veel meer zaken digitaal af te handelen. Zoals het verkiezingsprogramma en de samenstelling van commissies die zich over de kandidatenlijst voor de verkiezingen moeten gaan buigen.
Toen bleek dat Krol Dales had gevraagd om zichzelf kandidaat te stellen voor de Tweede Kamer, sloeg de vlam in de pan. Afdelingsbestuurders en fractieleden uit Tweede en Eerste Kamer verenigden zich in een campagne om het vertrek van Dales te eisen. Ze wisten zich daarbij gesteund door partijoprichter en ere-voorzitter van 50Plus, Jan Nagel. Lijmpogingen van Krol leverden niets op, behalve nog meer ruzie.
Dales stapte vorige week zondag op, moe gebeukt, naar eigen zeggen, door „een cultuur van anonieme verdachtmakingen, lastercampagnes en dreigbrieven op zijn privé-adres”. Krol, die Dales tot dan toe gesteund had en eerder in een emotionele boodschap de opstandige afdelingsbestuurders had opgeroepen om hun heil bij andere partijen te zoeken, liet sindsdien weten dat hij zich op zijn toekomst ging beraden.
De afgelopen dagen had hij veelvuldig overleg met zijn eigen fractie over de vraag of zij nog toekomst met elkaar hadden. Althans, die indruk wekten Kamerleden op Twitter. „In werkelijkheid is er de afgelopen dagen nog geen anderhalf uur met elkaar gesproken”, aldus Krols fractiegenoot Corrie van Brenk zaterdag. Krol, zondag, een dag later in zijn afscheidsbrief: „Vorige maand barstte de bom en werd 50Plus opnieuw een soap. En ging het weer om de ego’s en de te verdelen baantjes.”
No hard feelings
Maar de geluiden die naar buiten kwamen, leken op overeenkomst te duiden. „We moeten proberen eruit te komen”, liet Krol afgelopen week weten. „Om te bekijken hoe we in deze zware tijden onze achterban het best kunnen dienen.” En ook de fractieleden waren optimistisch: „Er zijn no hard feelings richting Henk”, zei Kamerlid en vicefractievoorzitter Corrie van Brenk.
„We hebben in de fractie altijd goed samengewerkt.” Van Brenk kreeg afgelopen donderdag van de voltallige fractie, dus inclusief Krol, nog de opdracht mee om met ingrijpende hervormingsvoorstellen te komen, inclusief het scenario waarin Krol behalve fractievoorzitter ook partijvoorzitter zou worden.
Maar in eigen kring had Krol vrijdag zijn knopen al geteld: hij gaat verder met een nieuwe partij. De politieke leiding van de Partij voor de Toekomst komt in handen van Van Kooten en Krol. Zij zijn straks ook de nummers één en twee op de kandidatenlijst.
Rekrutering voor het partijkader en de verdere kieslijst gebeurt onder leden van 50Plus en de Partij voor de Dieren. Nieuw talent op de huidige kandidatenlijst van 50Plus, veelal binnengehaald door Dales en Krol, is inmiddels benaderd met het nieuws over de nieuwe partij en de vraag of ze willen overstappen en zich opnieuw willen kandideren.
Er is zelfs al een door Krol en Van Kooten ondertekend politiek ‘basisprogramma’, onder de kop: „De mens kan veel, de natuur kan alles”. Nog geen politiek programma, zo wordt daarin gesteld, want alles is in deze tijd nog „onzeker. In de post-coroniaanse wereld zullen veel bakens zijn én worden verzet”.
Krol laat 50Plus ontredderd achter. Het duurt nog maanden voordat een nieuw bestuur aantreedt. Personeel op het partijkantoor is volgens het waarnemend bestuur bijna fulltime bezig met het verwerken van opzeggingen van ontevreden leden. En de reeks aan onbetaalde rekeningen voor juridische procedures, externe adviezen over royementen en het uitschrijven van digitale verkiezingen voor een nieuw bestuur, stapelen zich op.
Daarbij gaat het om vele tienduizenden euro’s, zo blijkt uit een interne notitie. Bovendien wil Dales nog afrekenen met de criticasters van de afgelopen maanden, de partijgenoten die onder meer verantwoordelijk waren voor de hetzes en anonieme lastercampagnes, zo blijkt uit een brief aan de afdelingsvoorzitters: „Ik acht het dringend geboden, met alle mogelijke en denkbare juridische middelen, de betrokken partijleden in persoon aansprakelijk te stellen voor alle aangerichte schade.”
De ouderenzorg moet op de schop, nu Nederland in snel tempo vergrijst. Een commissie onder leiding van oud-minister Wouter Bos kwam met ingrijpende voorstellen.
Op verzoek van het kabinet heeft de commissie op een rij gezet voor welke uitdagingen Nederland staat door de vergrijzing. Over tien jaar zijn er ruim twee miljoen 75-plussers, zo’n 600.000 meer dan nu. “Thuis (blijven) wonen is geen onbeperkt recht om de daarmee gepaard gaande kosten op de samenleving af te wentelen”,aldus de commissie.
Kortom, dat is de indringende boodschap van een commissie onder leiding van oud-minister Wouter Bos, over de toekomst van de zorg voor thuiswonende ouderen.
Om de zorg voor thuiswonende ouderen in de toekomst op peil te houden is het nodig nú te investeren in geschikte woningen, in digitalisering van dagelijks leven en zorg en in lokale en regionale samenwerking in zorg en ondersteuning. Dat schrijft de Commissie Toekomst zorg thuiswonende ouderen in een advies dat commissievoorzitter Wouter Bos vanmiddag aanbiedt aan minister Hugo de Jonge van VWS.
De commissie formuleert in haar advies 35 aanbevelingen die zij toetst aan de vier principes van de REIS:
Regie: vergroot de aanbeveling de mogelijkheden voor ouderen om zelf regie te voeren?
Eenvoud: vereenvoudigt de aanbeveling de ondersteuning en zorg voor ouderen, zowel voor de ouderen zelf als voor de professionals?
Integrale benadering: verwijdert de aanbeveling schotten en bevordert ze een integrale kijk op de behoefte aan ondersteuning en zorg?
Samenwerking: bevordert de aanbeveling de samenwerking tussen de verschillende bij de zorg voor thuiswonende ouderen betrokken partijen en professionals?
Veel van de aanbevelingen zijn terug te voeren tot drie centrale adviezen;
Het eerste is: ga (ver)bouwen! De fysieke woonomgeving is voor ouderen cruciaal om zelfstandig te kunnen (blijven) wonen en zo min mogelijk afhankelijk te worden van zorg. Nieuwe woonvormen, tussen het aloude eigen huis en het verpleeghuis in, kunnen een oplossing bieden. Op dit moment wordt er echter voor ouderen veel te weinig gebouwd en verbouwd. Met als gevolg niet alleen een ontoereikend woningaanbod voor ouderen, maar ook een belemmering van de doorstroming op de woningmarkt.
Het tweede advies is: ga digitaal! Dit advies is niet alleen gericht aan aanbieders van professionele zorg en ondersteuning, voor wie ‘digitaal het nieuwe normaal’ moet worden. Ook ouderen zelf zullen veel meer gebruik moeten maken van digitale technologieën, om hun dagelijks leven makkelijker en aangenamer te maken. Grootschalig gebruik kan leiden tot meer eigen regie, een hogere kwaliteit van leven en een doelmatiger inzet van schaarse zorgverleners.
Het derde is: werk samen! We zullen de komende decennia in de zorg voor ouderen moeten woekeren met schaarse middelen en mensen. Om de beschikbare middelen doelmatig te kunnen inzetten is lokale en regionale samenwerking de komende jaren belangrijker dan keuzevrijheid en concurrentie.
Omdat de commissie het belangrijk vindt dat haar advies kan rekenen op draagvlak bij alle partijen die bij zorg en ondersteuning voor thuiswonende ouderen betrokken zijn, nodigt zij belangstellenden uit om uiterlijk 1 april 2020 op het advies te reageren. Voor de zomer van 2020 zal zij de binnengekomen reacties en commentaren verwerken in versie 2.0 van haar advies.
AD 17.01.2020
Thuis blijven wonen ????
We moeten af van het motto dat ouderen vooral zolang mogelijk thuis moeten blijven wonen, staat in het advies. “Veel 75-plussers denken dan begrijpelijkerwijs aan het huis waar zij nú wonen,” Maar die woning is vaak helemaal niet geschikt om betaalbare en veilige zorg te leveren, schrijft Bos. In veel gevallen is het veel beter als ouderen verhuizen naar een aangepaste woning.
In 2015 woonde slechts 20 procent van de 65-plussers in een huis dat min of meer aangepast was. Met het oog op de vergrijzing is de belangrijkste aanbeveling van Bos dan ook: begin met (ver)bouwen! Nieuwe woonvormen zouden het gat moeten vullen tussen de oude woning en het verpleeghuis.
Wachtlijsten
Vandaag 15.01.2020 bleek dat er de laatste jaren ook veel te weinig nieuwe verpleeghuizen zijn gebouwd. Mede daardoor zijn de wachtlijsten voor een plek in zo’n instelling fors gestegen.
Telegraaf 16.01.2020
Zorgkosten en vergrijzing
Ouderen zullen meer moeten betalen voor hun zorg en ondersteuning, nu Nederland door de vergrijzing steeds meer chronisch zieke ouderen telt. De politiek moet daarbij het ‘dogma’ loslaten dat zo lang mogelijk thuis wonen een recht is, en moet ouderen gaan voorbereiden op de boodschap dat de kosten van de oude dag veel vaker voor rekening van de oudere zelf gaan komen.
Eigen huis opeten
Het eigen huis ‘opeten’ om zelf de kosten te betalen van woningaanpassing, of om te kunnen verhuizen naar een aangepaste woning, noemt de commissie als voorbeelden. Een andere optie is dat ouderen de kosten van een verpleeghuis voortaan voor een deel zelf betalen, vergelijkbaar met het bedrag dat ze anders kwijt geweest zouden zijn aan woonlasten en huishouden. Het kabinet zou dit moeten onderzoeken, is een van de adviezen.
Dan moeten er wel veel meer geschikte woningen en alternatieve woonvormen voor ouderen komen. Gemeenten moeten plannen gaan opstellen hoe die woningen er gaan komen, samen met woningcorporaties en projectontwikkelaars. Er gebeurt nu veel te weinig, de vrijblijvendheid moet eraf, waarschuwt de commissie het kabinet. Ook moeten er meer plekken komen in verpleeghuizen.
Vertrouwde omgeving
Het kabinet-Rutte moet snel stoppen met sluiten van zorglocatiesen een noodplan lanceren om ‘zorgbuurthuizen’ te bouwen, stellen Lilian Marijnissen, fractievoorzitter van de SP in de Tweede Kamer en Maarten Hijink, Tweede Kamerlid voor de SP. Er is te veel ouderenzorg afgebroken.
VK 18.01.2020
Na drie kabinetten-Rutte staat de ouderenzorg er slecht voor. Ouderenzorg is afgebroken, verzorgingshuizen zijn gesloten en 77.000 medewerkers verloren door bezuinigingen hun baan, waardoor er nu een schreeuwend tekort aan personeel is. Ruim 16.700 ouderen staan op een wachtlijst voor een zorginstelling. Ze blijven langer in het ziekenhuis omdat ze nergens terechtkunnen. En de eerste hulp loopt vol door ongelukken omdat ze gedwongen thuis wonen, terwijl dat eigenlijk niet meer gaat.
De SP pleit voor radicale verandering: herwaardering van ouderenzorg. Geef medewerkers de waardering die ze verdienen en neem als overheid het voortouw bij de bouw van zorgbuurthuizen, kleinschalige, gezellige zorglocaties waar je in je vertrouwde omgeving oud kunt worden.
Kangoeroewoningen
Voorbeelden van zulke woonvormen zijn woongroepen waar ouderen bij elkaar wonen en kangoeroewoningen, waarbij twee woningen via een tussendeur met elkaar verbonden zijn. Vaak wonen opa en oma dan in het ene huis, en woont het gezin van een van de kinderen in het andere.
“Op dit moment wordt er voor ouderen echter veel te weinig gebouwd en verbouwd”, concludeert de commissie. “Met als gevolg niet alleen een ontoereikend woningaanbod voor ouderen, maar ook een belemmering van de doorstroming op de woningmarkt.”
Kosten
De commissie heeft vooral gekeken hoe de zorg anders en beter georganiseerd kan worden zonder dat de kosten verder oplopen. Een probleem is dat er in 2030 minder mensen zijn om thuiswonende ouderen te helpen.
“Er dreigen tekorten aan mantelzorgers, vrijwilligers en professionals in zorg en welzijn”. Meer mensen aan het werk krijgen in de zorg is ook geen oplossing, want dan komt direct de betaalbaarheid verder in het gedrang, aldus de commissie.
Telegraaf 16.01.2020
Een eenvoudiger zorgstelsel
Tegelijkertijd moet de zorg wel beter worden, want die is nu verre van optimaal. Kwetsbare ouderen die nog thuis wonen krijgen soms tien verschillende zorgverleners over de vloer.
Zelf de zorg regelen, en daarbij makkelijk de weg vinden “is helaas nog geen realiteit”, aldus de commissie, die waarschuwt dat er in 2030 meer ouderen zullen zijn die geen kinderen hebben om op terug te vallen, en dat arme ouderen drie keer zo vaak in een ‘kwetsbare’ situatie verkeren als rijke ouderen.
Politiek gevoelig is vooral het advies dat het huidige zorgstelsel niet geschikt is om goede zorg te garanderen voor ouderen die thuiswonen. De commissie wil een ‘eenvoudiger’ stelsel en werpt zelfs de gedachte op om een ‘forse ingreep’ te doen in het stelsel, door de huidige rolverdeling tussen verzekeraars, gemeenten en overheid helemaal los te laten.
Er zou idealiter één pot geld moeten komen voor alle ouderenzorg. Maar daarvoor is nu nog geen politiek en maatschappelijk draagvlak, terwijl zo’n stelselwijziging zelf ook duur is.
Een tussenoplossing is dat er op lokaal niveau wel één pot geld komt, waar verzekeraars en gemeenten samen de zorg voor thuiswonende ouderen uit financieren. Sowieso vindt de commissie dat verzekeraars moeten ophouden met het laten concurreren van thuiszorgaanbieders.
Twee à drie verschillende aanbieders per wijk is het maximum, en organisaties moeten meer gaan samenwerken. “De grondgedachte van onderlinge concurrentie maakt samenwerking in de praktijk nu vaak moeilijk”, schrijft de commissie. Daarmee is ook de politieke discussie over de marktwerking verder geopend.
Europese aanbesteding Zorg
Daarom wil Minister De Jonge van Volksgezondheid snel af van de Europese regel die gemeenten verplicht om zorgtakenEuropees aan te besteden. Hij heeft daar donderdag 16.01.2020 in Straatsburg met Europarlementariërs uit verschillende landen over gepraat. De Jonge wijst erop dat de zorg geen marktis, “laat staan een Europese markt”.
De Jonge vindt de gedachte achter de Europese aanbestedingsregel begrijpelijk voor marktactiviteiten: bedrijven moeten dezelfde kansen krijgen om een opdracht binnen te halen. Maar volgens hem botst het “met zaken die in de jeugdzorg en de thuiszorg gewoon belangrijker zijn: samenwerking en partnerschap in de wijk bijvoorbeeld”.
Hij vindt het niet logisch om te denken dat mensen vanuit Portugal of Litouwen in de Nederlandse jeugdzorg aan de slag gaan. “Dat gebeurt niet.”
De Jonge wil “hoe sneller, hoe beter” af van de Europese regelgeving voor de zorg, “want het zorgt voor procedures die veel tijd en geld kosten, en dat komt de zorg niet ten goede”.
Minder administratieve lasten, minder markt- en meer samenwerking in de zorg. Daarom moeten we af van de verplichting om gemeentelijke zorgtaken openbaar en Europees aan te besteden !!!!
Lees ook:
Net als de minister zien verpleeghuizen dat het beter gaat. ‘Maar niet goed genoeg’
De verpleeghuizen die zo zuchten onder het tekort aan personeel krijgen iets meer ademruimte. De investeringen om de personeelstekorten terug te dringen en de kwaliteit van de zorg te verhogen werkt. Althans, dat zei minister Hugo de Jonge van volksgezondheid in december. Merken de verpleeghuizen dat ook?
En wéér rapporteerde een commissie over het gebrek aan woningen voor zelfstandige ouderen. Terwijl de oplossing van het probleem er eigenlijk al is: het Thuishuis, een soort studentenhuis (zonder lawaai) voor senioren.
Dit rapport van de “Commissie Bos” had vijf jaar geledenook al in de krant kunnen staan. Of anders wel tien of vijftien jaar geleden. Want het gaat over het gebrek aan geschikte huisvesting voor ouderen. En dat is, zegt Liane den Haan, directeur-bestuurder van ouderen-belangenorganisatie Anbo, een thema dat stelselmatig wordt genegeerd.
Volgende week zal de zogenoemde commissie-Adriani naar verwachting een soortgelijk pleidooi afsteken als dat van Wouter Bos. Daarnaast zijn allerhande aanjaagteams en taskforces actief op het terrein van de ouderenhuisvesting.
Demografie
Anbo zelf voorspelde al in 2005 dat met de verdwijning van de aloude ‘bejaardenhuizen’ een grote behoefte zou ontstaan aan woningen voor ouderen die niet meer zelfstandig kunnen (of willen) wonen, en die ook niet in aanmerking komen voor opname in een verpleeghuis. Dat rapport was niet eens visionair, zegt Den Haan. Het was slechts een vertaling van welbekende demografische ontwikkelingen.
Toch is met al die inzichten vrijwel niets gedaan. Althans: niet door overheden en woningcorporaties. Zo stelde Anbo onlangs vast dat bijna 60 procent van de Nederlandse gemeenten überhaupt niet heeft nagedacht over de gevolgen van de vergrijzing voor de woningbouw. Hoe dat komt? ‘Ach’, zegt Den Haan – geïrriteerd. ‘Gemeenten pronken liever met fraaie kantoren of eengezinswoningen. Woningen voor ouderen zijn gewoon niet sexy.’
En als het gebrek aan engagement bij overheden al geen probleem is, is het de regelgeving wel. Zo sprak Den Haan deze week een wethouder die de aanvraag voor een zogenoemde kangoeroewoning – de aanbouw bij een bestaande woning ten behoeve van ouderen – had afgewezen vanwege de richtlijnen voor ‘woondichtheid’ in het betreffende gebied.
Alleen bestuurders met lef en woningbouwcorporaties die bereid zijn tot een enigszins rekkelijke interpretatie van de regels willen de bouw van kleinschalige voorzieningen voor ouderen nog weleens mogelijk maken, zegt Den Haan.
Op pantoffelafstand
Dat is ook de ervaring van ‘maatschappelijk ondernemer’Jan Ruyten, bedenker en uitvoerder van het concept ‘Thuishuis’: een soort studentenhuis voor ouderen ‘op pantoffelafstand van winkels en andere publieke voorzieningen’. De bewoners – idealiter niet meer dan vijf of zes – hebben elk een eigen kamer, en maken gezamenlijk gebruik van een keuken, een hobbykamer, een tuin, een washok en andere faciliteiten. In collectieve zelfstandigheid. ‘Als ik er naar binnen wil, bel ik netjes aan, want ik heb geen sleutel’, zegt Ruyten.
Sinds 2006 heeft Ruyten vijf van dit soort huizen kunnen stichten. Met alle‘evidencebased voordelen van dien voor het welzijn en de gezondheid van de bewoners. ‘Een kind had het kunnen bedenken.’ Toch kost het Ruyten veel moeite om ‘het bastion van de overheid’ te slechten. ‘Als ik een wethouder of een corporatie om medewerking vraag bij de vestiging van een Thuishuis, word ik vaak doorverwezen naar Jumbo, Albert Heijn of een ander bedrijf. Terwijl het mij helemaal niet om geld of sponsoring te doen is, maar om organisatorische ondersteuning.’
Alleen thuis wonende oudere in een groot huis. Beeld Marcel van den Bergh / de Volkskrant
Robotisering
‘We lopen in Nederland voorop met robotisering van de zorg, maar we zijn bijzonder slecht in sociale innovatie’, heeft Ruyten moeten vaststellen. ‘De gezondheidszorg krijgt beduidend meer aandacht dan de preventie van zorgafhankelijkheid. Zorg is business. Daar liggen verdienmodellen onder. Het Thuishuis, een instelling zonder winstoogmerk, ligt niet binnen het blikveld van ondernemers en bestuurders.’
De belangstelling voor de ouderen spitst zich toe op degenen die in een verpleegtehuis zijn opgenomen, zo’n 12 procent van de 65-plussers. ‘Want die zijn zielig’, zegt Liane den Haan van Anbo. ‘Wat in Thuishuizen en andere kleinschalige voorzieningen gebeurt, spreekt minder tot de verbeelding. De aandacht voor het waardig sterven gaat ten koste van de aandacht voor het waardig ouder worden.’
Gesticht voor ouden van dagen
Waardig ouder worden was de betrokkenen in het verleden overigens ook niet vergund. In de 19de eeuw woonde ruim 20 procent van de ‘ouden van dagen’ in een gesticht of instelling. Het ‘driegeneratiegezin’ was ook toen niet de norm. Wel kwam het vaak voor dat ongetrouwde kinderen bij hun ouders bleven wonen, en voor hen zorgden.
Bijna de helft van de ouderen woonde samen met hun volwassen kinderen. ‘Ware armen’, behoeftige ouderen die niet meer konden werken, kwamen in aanmerking voor plaatsing in een hofje of een ‘oudeliedenhuis’ waar doorgaans een streng regime heerste.
Om ouderen zoveel mogelijk voor dat lot te behoeden, werd burgers in 1912 een onderhoudsplicht voor ‘behoeftigen en ouderen’ in hun omgeving opgelegd. Deze knellende vorm van mantelzorg werd in 1961 afgezwakt en in 1965 helemaal afgeschaft.
Spookbeeld doorstroming
In de jaren vijftig werden ouderen aangemoedigd om, ter leniging van de woningnood, naar bejaardenhuizen te verkassen. Deze woonvorm is echter nooit geliefd geweest. ‘Bij de meesten waart, als een spookbeeld, het woord ‘tehuis’ door de gedachten’, schreef de Nationale Raad voor Maatschappelijk werk in 1958.
In 1975 was de hoogtij van de bejaardentehuizen alweer ten einde: de regering bepaalde dat maximaal 7 procent van de ouderen in een verzorgingshuis mocht wonen. Ouderen werden aangemoedigd om zolang mogelijk voor zichzelf te blijven zorgen.
Van 50plus woningen en Scheefwonen
Op dit moment ondervindt de woningmarkt daarvan de nadelige gevolgen: bij gebrek aan alternatieven blijven veel ouderen te langin hun (vaak te grote) huizen wonen. De introductie van o.a. de zgn. 50plus woningenmeer zou deze doorstroming echter reeds in gang moeten hebben gezet.
Het aanpakken van het Scheefwonen (meer) is mede hierdoor een geliefd dwangmiddel geworden om de doorstroming op de woningmarkt te stimuleren.
Aanleunwoning
De aanleunwoning werd aangekondigd in 1975 in de Tweede Nota Bejaardenbeleid van het kabinet-Den Uyl. Doel was vooral om de ouderen uit het bejaardenhuis te houden zolang dat kon. Slechts 7 procent van de ouderen zou in de toekomst in een instelling mogen wonen.
De aanleunwoningen zijn woningen die gebouwd zijn tegen of in de nabijheid van een verzorgingshuis en bedoeld zijn voor oudere mensen, die nog redelijk mobiel zijn en geen grote gezondheidsproblemen hebben.
Zij profiteren op deze manier wel van de diensten van het verzorgingscentrum (verpleging dichtbij en bereikbaar via een eenvoudige alarmknop, mogelijk verzorging van maaltijden), terwijl ze verder redelijk zelfstandig kunnen blijven wonen met veel meer privacy dan in het verzorgingscentrum mogelijk zou zijn.
Voor mensen in de aanleunwoningen geldt soms een voorkeursregeling wanneer de gezondheid zodanig achteruit gaat dat intensievere verzorging nodig is; er wordt zo versneld een plekje in het verzorgingshuis gevonden.
Bezuiniging ouderenzorg
De ingrijpende bezuinigingsoperatie van Rutte II in de ouderenzorg van bijna 2 miljard euro levert geen cent op. Kwetsbare senioren zitten intussen thuis en krijgen vaak niet de zorg die ze nodig hebben.
Het kabinet Rutte II dacht bij de start een monsterbedrag van 1,88 miljard te besparen door ouderen minder snel naar het verpleeghuis te laten gaan en tegelijkertijd te beknibbelen op thuiszorg. Maar uiteindelijk bleef er van de hele bezuiniging niks over.
Onder druk van de Tweede Kamer draaide het kabinet al een half miljard aan besparingen terug in de afgelopen jaren. Zowel de verpleeghuizen als de wijkverpleging en huishoudelijke hulp kregen er honderden miljoenen bij, omdat de fikse snijoperatie de kwaliteit van de zorg in het geding bracht.
Maar er moet nog veel meer geld bij. Alleen al om de zorg in verpleeghuizen op orde te krijgen, zal het kabinet de komende jaren 2,1 miljard extra investeren. Daarnaast geven zorgverzekeraars meer uit aan ouderenzorg dan je op grond van de toename van het aantal senioren mag verwachten.
Tussen 2015 en 2017 ging al bijna een miljard extra naar ouderenzorg. In 2018 kan dat oplopen naar 2,5 miljard euro is de verwachting, aldus de doorrekening van Investico.
‘Terug bij af’
We zijn volgend jaar terug bij af. We hebben de ouderenzorg grotendeels afgebroken, aldus Zorgeconoom Guus Schrijvers .
Die extra uitgaven van zorgverzekeraars worden deels verklaard doordat veel meer 65-plussers het thuis niet redden. Ze melden zich na een val of in verwarde toestand op de eerste hulp van het ziekenhuis. Alleen al in 2015 groeide dat aantal met 20 procent, blijkt uit eerder onderzoek van bureau Fluent. En de kortdurende opvang voor ouderen die om medische redenen niet thuis kunnen wonen – bijvoorbeeld na een ziekenhuisopname – nam in datzelfde jaar maar met 87 procent toe.
Ouderenzorg afgebroken
,,We zijn volgend jaar terug bij af”, concludeert zorgeconoom Guus Schrijvers. De fikse bezuiniging die het kabinet in 2012 aankondigde, is volgens Schrijvers een ‘noodingreep, ingegeven door de economische crisis’. ,,Toen bleek dat de crisis meeviel, kwamen er weer allerlei bedragen bij om de bezuiniging te verzachten. Maar we hebben de ouderenzorg grotendeels afgebroken.”
Een woordvoerder van staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) erkent dat er minder is bezuinigd dan in het regeerakkoord is afgesproken en dat de kosten aan ouderenzorg stijgen. Hij noemt die laatste ontwikkeling vanwege de vergrijzing ‘logisch’. De aanname dat het temperen van de zorgkosten mislukt zou zijn, verwijst de zegsman echter ‘naar het land der fabelen’. ,,Zonder het beleid van het huidige kabinet zouden de zorgkosten nu miljarden hoger liggen.”
Noodkreet
Ook ziekenhuizen, verpleegkundigen en huisartsen luiden in 2017 de noodklok over een nieuwe grootscheepse zorgbezuiniging van het kabinet Rutte III. Ze vrezen dat de zorg voor kwetsbare mensen straks door de bodem zakt, door financiële problemen en een personeelsgebrek.
De afgelopen jaren beknotte zorgminister Schippers via afspraken met de medische wereld de groei van het aantal behandelingen door ziekenhuizen, de geestelijke gezondheidszorg en de wijkverpleging. Nu doet de coalitie daar een flinke schep bovenop en boekt een megabedrag, bijna 2 miljard in 2021, in als beoogde besparing.
Dat is ruim 800 miljoen meer dan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie in hun verkiezingsprogramma hadden staan. Het Centraal Planbureau acht zo’n grote bezuiniging onhaalbaar en waarschuwde voor slechtere zorg.
Manifest geestelijke gezondheidszorg (ggz)
Het manifestLijm de Zorg dat maandag 20.01.2020 geïntroduceerd werd door hulpverleners en patiënten heeft in ruim vijf dagen tijd meer dan 50.000 handtekeningen opgeleverd. Coördinator Louis de Mast vertelt in gesprek met NU.nl dat het manifest binnenkort naar de Tweede Kamer gaat, maar dat het voorlopig nog openblijft om nog meer steun te werven.
Lijm de Zorg had 40.000 handtekeningen nodig om het manifest aan de Kamer te mogen overhandigen. Dat gaat na het debat in de Tweede Kamer over wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) gebeuren, verzekert De Mast.
Hulpverleners en patiënten hebben maandag het manifest Lijm de Zorggelanceerd. Met het manifest willen de initiatiefnemers aandacht vragen voor misstanden in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) en Jeugdzorg en de politiek aanzetten tot actie. “Er is een stille ramp gaande in de ggz en jeugdzorg”,zegt coördinator Louis De Mast.
Het manifest is onder anderen geschreven door De Mast, die zelf werkzaam is in de zorg, en ervaringsdeskundigen Charlotte Bouwman en Nine van den Berg.
Hulpverleners en patiënten slaan de handen ineen om jeugdzorg en ggz te verbeteren. Met de actiegroep ‘Lijm de zorg’ hebben ze maandag een manifest voor een betere geestelijke gezondheidszorg aangeboden aan staatssecretaris Paul Blokhuis. De 26-jarige Charlotte Bouwman is de initiatiefnemer van de groepering.
AD 21.01.2020
‘Ik heb 21 zelfmoordpogingen gedaan. En iedere keer moet ik wachten tot er plek is voor de hulp die ik nodig heb.’
De 26-jarige Charlotte Bouwman, die vanmorgen een zit-actie begon op het ministerie van Volksgezondheid, zet haar actie voorlopig door. Ze had vanmiddag een gesprek met staatssecretaris Blokhuis, waarin ze een klemmend beroep op het kabinet deed voor goede hulp voor mensen met complexe psychiatrische aandoeningen.
Bouwman noemde het gesprek na afloop positief, maar beëindigt haar actie voorlopig niet. “Geen woorden, maar daden. Ik blijf hier tot er de toezegging komt dat er landelijke specialistische centra komen.”
De vrouw nam vanochtend met twee protestborden plaats voor het Haagse ministerie. Ze heeft een ‘Manifest voor een Betere Jeugdzorg en ggz’ opgesteld en een website Lijm de Zorg geopend. Naar eigen zeggen is ze al acht jaar suïcidaal en staat ze al 804 dagen op een wachtlijst voor de juiste hulp.
NOS 14.07.2021Het Openbaar Ministerie vermoedt met de aanhouding van zes mensen een crimineel netwerk rond zorgfraude te hebben opgerold. De zes werden vorige maand aangehouden bij een grootschalige actie van de Inspectie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, samen met onder meer de FIOD, de politie en de marechaussee.
Het gaat onder anderen om de directeur van een zorgbedrijf en drie vermoedelijke medewerkers. Zij zitten nog vast. De twee andere arrestanten zijn inmiddels weer op vrije voeten, maar worden nog wel als verdachten beschouwd.
Failliet
De zes werden aangehouden op 22 en 29 juni. Toen werden tien woningen en bedrijfspanden in Utrecht, Amsterdam, Almere, Oss en Rotterdam doorzocht. Daarbij zijn auto’s, geld en een wapen in beslag genomen. Ook zijn computers en administratie meegenomen.
Het onderzoek richt zich op ten minste zeker twee zorgbedrijven die worden verdacht van grootschalige fraude met zorgbudgetten in de thuiszorg. Een van de twee bedrijven, dat in Utrecht was gevestigd, ging op een gegeven moment failliet maar ging onder een andere naam in Amsterdam door. Daarbij was het de bedoeling opnieuw zorgfraude te plegen.
Witwassen
Volgens het OM is dit soort fraude lastig te ontwarren omdat die op vele niveaus speelt. De zorgbedrijven declareren valse facturen bij de zorgverzekeraars voor thuiszorg die nooit geleverd is. Daarnaast worden er onterechte indicaties voor zorg ingediend en ook de cliënten van de zorgbedrijven profiteren soms van de onterecht opgestreken zorggelden.
In totaal is in dit geval voor 13 miljoen euro aan zorggelden witgewassen, denkt justitie. De zaak kwam aan het licht na de aangifte van twee zorgverzekeraars. Zij hebben aangifte gedaan van een fraudebedrag van meer dan 10 miljoen euro.
In 2018 speelde een soortgelijke fraudezaak in Utrecht. Ook toen werd er voor miljoenen gefraudeerd met zorgbudgetten in de thuiszorg. Volgens het OM lijkt het erop dat de zes die nu zijn aangehouden voortborduren op die fraudemethode.
NOS 04.03.2020 Oppositiepartijen GroenLinks, PvdA en SP willen dat staatssecretaris Blokhuis van Volksgezondheid zo snel mogelijk ingrijpt in de geestelijke gezondheidszorg, ggz.
Eind januari zei Blokhuis dat hij dat zou doen als er niet binnen een maand een plan zou liggen om patiënten met complexe psychische problemen te helpen en snel van de wachtlijst te halen. Aanleiding voor deze belofte was een gesprek dat Blokhuis voerde met een aantal mensen die al lang wachten op zorg, zoals Charlotte Bouwman, die in januari een actie begon in de hal van het ministerie.
‘Regiotafels’
GGZ Nederland en de zorgverzekeraars hebben een plan ingediend bij het ministerie van Volksgezondheid. Volgende week dinsdag spreekt Blokhuis hier met hen over achter gesloten deuren.
Een deel van het plan lekte uit via een interne nieuwsbrief van GGZ Nederland. Hierin staat dat er ‘regiotafels’ komen waaraan zorgaanbieders met elkaar overleggen over moeilijk plaatsbare patiënten. Ook staat er dat de wachttijden buiten het plan zijn gehouden.
Verder schrijft GGZ Nederland aan de leden dat er geen doorzettingsmacht komt. Actiegroep Lijm de Zorg wil dat graag om te voorkomen dat patiënten met complexe psychiatrische problemen, die een langdurige en kostbare behandeling moeten ondergaan, steeds worden doorgestuurd.
PvdA-Kamerlid Kuiken vindt dat Blokhuis grote woorden heeft gesproken. “Maar er ligt nog steeds geen plan. Wat wordt zijn actie, zodat hij zijn belofte waar kan maken?”. GroenLinks-Kamerlid Renkema vindt dat het nu geen tijd is voor overleggen en actieprogramma’s.
Lijm de Zorg noemt het een “flutplan” zonder concrete maatregel die garandeert dat er meer behandelplekken komen. Ook Charlotte Bouwman, die nu zes weken actievoert in de hal van het ministerie van VWS, is teleurgesteld. Ze schrijft in een brief aan Blokhuis: “Ik wil geen regiotafels en mensen die alleen met het proces bezig zijn. Ik wil het begin van een echte oplossing. Staatssecretaris, grijp in.”
GGZ Nederland zegt dat het plan nog is aangepast nadat het naar de leden is gestuurd. Wat de veranderingen zijn, wil de woordvoerder pas vertellen na het gesprek met de staatssecretaris.
Zorgverzekeraars Nederland wil niet op de uitgelekte nieuwsbrief reageren. Een woordvoerder bevestigt dat het plan van aanpak naar Blokhuis is gestuurd. De staatssecretaris praat volgende week vrijdag met Lijm de Zorg en Charlotte Bouwman. Pas daarna zal hij het plan openbaar maken.
AD 04.03.2020 Het plan van zorgverzekeraars en GGZ Nederland om de problemen in de geestelijke gezondheidszorg aan te pakken ‘lost nauwelijks wat op’, Dat zegt Charlotte Bouwman, die al wekenlang demonstreert in de hal van het ministerie van Volksgezondheid.
Ze heeft het plan, dat er op haar initiatief is gekomen, al kunnen inzien. Volgens Bouwman is er niet eens gekeken naar de extreem lange wachttijden.
Bouwman is zelf al acht jaar suïcidaal en wacht al meer dan twee jaar op de juiste hulp. Ze begon eind januari uit onvrede over de GGZ met een protest in de hal van het ministerie, samen met haar hond Bobbie. Na gesprekken met haar beloofde staatssecretaris Paul Blokhuis de problemen aan te pakken.
Wachttijden
Er wordt letterlijk gezegd door GGZ Nederland: we laten de wachttijden buiten beschouwing, aldus Charlotte Bouwman.
Binnen een maand moesten zorgverzekeraars en GGZ-instellingen met een plan komen, anders zou hij zelf ingrijpen. Op dat laatste hoopt Bouwman. Het voorstel dat er nu ligt ‘is precies wat er tot nu toe is gedaan’, zegt ze vandaag, de dag dat Blokhuis’ eigen deadline verloopt.
,,Het is een plan waarbij er weer wordt gesproken over regiotafels, pilot-regio’s. Er wordt letterlijk gezegd door GGZ Nederland: we laten de wachttijden buiten beschouwing”, aldus Bouwman. De aanpak van de wachttijden en het vinden van een landelijke oplossing voor specialistische zorg waren juist de belangrijkste punten.
Wat dit betekent voor haar protestactie vindt Bouwman ‘lastig te zeggen’. Als Blokhuis niet ingrijpt, houdt hij zich niet aan zijn belofte, zegt de activiste. ,,Dat zou ik wel heel erg vinden maar ik schat hem in als iemand die zijn belofte nakomt. Ik hoop ook niet dat het ministerie het goed gaat praten terwijl het geen goed plan is.”
Aanstaande dinsdag spreekt Blokhuis met de opstellers van het plan, volgende week vrijdag hoopt zijn ministerie het plan naar de Tweede Kamer te sturen. Dan zal de staatssecretaris ook aangeven of hij het plan inderdaad goed genoeg vindt, of dat hij ervoor kiest zelf in te grijpen.
MSN 12.02.2020 Het kabinet moet inderdaad “fors” meer geld uittrekken voor de verpleeghuiszorg, zegt verantwoordelijk minister Hugo de Jonge. “Dat kan niet anders” nu uit een prognose blijkt dat deze zorg dit jaar 342 tot 475 miljoen euro tekort dreigt te komen.
De bewindsman baseert zich op een advies van de toezichthouder op de gezondheidszorg, de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Die kwam na onderzoek in opdracht van De Jonge tot de conclusie dat het aantal patiënten dat langdurige zorg nodig heeft zo hard groeit dat er een gat dreigt van honderden miljoenen euro’s.
Het is nog maar een eerste prognose, aldus De Jonge. Maar “mijn voorzichtige interpretatie is sowieso inderdaad dat er fors geld bij moet”. Hoeveel het kabinet uiteindelijk precies zal moeten bijpassen, moet volgens de vicepremier nog blijken. “Maar we weten dat die opdracht aanzienlijk is.”
Vorig jaar moest het kabinet ook al 950 miljoen euro bijpassen voor de langdurige zorg.
Telegraaf 11.02.2020 Opnieuw dreigt een groot financieel gat voor de langdurige zorg. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) schat het tekort op minstens 342 miljoen euro, mogelijk zelfs op 475 miljoen. Het ziet ernaar uit dat minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) dus opnieuw op zoek moet naar geld.
De extra NZa-prognose die nu naar buiten komt was juist door de CDA-bewindsman besteld. Vorig jaar werd hij overvallen door tekorten in de langdurige zorg. Herhaling wilde hij voorkomen door om een februari-raming te vragen.
Doordat nu inzichtelijk is gemaakt dat er nieuwe financiële ellende op de langdurige zorg afstevent, kan het kabinet daarmee rekening houden bij de jaarlijkse onderhandelingen over de voorjaarsnota, waarin de lopende begroting kan worden bijgesteld. Bekend was al dat er bij die besprekingen wordt gekeken naar extra geld voor het bestrijden van de criminele onderwereld (ondermijning) en de stikstofcrisis. Daar komt nu de langdurige zorg, met daarin de verpleeghuiszorg, bovenop.
Volgens de NZa zat het kabinet ernaast met zijn berekeningen over hoeveel mensen er dit jaar gebruik zouden gaan maken van de langdurige zorg. Dat is, zoals het er nu naar uitziet, meer dan gedacht. Daarbij gaat het hoofdzakelijk om de verpleeghuiszorg. Het aantal mensen dat verpleging en verzorging nodig heeft stijgt met zo’n vijf procent.
NOS 29.01.2020 De branchevereniging voor instellingen in de ouderenzorg, Actiz, zegt dat de kwaliteit van die zorg binnen afzienbare tijd onder druk komt en dat we nu moeten nadenken over de vraag hoe we de ouderenzorg in de toekomst gaan organiseren. Daarbij zal een groter beroep op mantelzorgers worden gedaan.
“We moeten ons realiseren dat we aan het begin staan van iets wat echt een grote omvang gaat hebben”, zei bestuurslid Ronald Schmidt in het NOS Radio 1 Journaal na berichtgeving in de Volkskrant. Hij doelt op de toename van het aantal ouderen en het aantal mensen met dementie, terwijl het aanbod van werkenden juist afneemt. In de ouderenzorg dreigt daardoor een chronisch personeelstekort.
Eerder deze maand bleek dat de wachtlijsten voor verpleeghuizen nu al toenemen. “Wij zien daarin de eerste signalen van iets wat de komende jaren onze nieuwe realiteit gaat worden.”
De 3 miljard euro extra per jaar die dit kabinet voor verpleeghuizen uittrekt, bieden volgens Schmidt alleen een oplossing voor de korte termijn. “Het wordt steeds moeilijker om personeel te vinden. Dat betekent dat we steeds meer ouderen krijgen die wachten op een plek. Dus het probleem is breder dan alleen de vraag of er genoeg plek is in verzorgingshuizen.”
Vingerwijzen kan niet meer
Schmidt vindt dat er een maatschappelijke discussie nodig is. “Vingerwijzen naar de politiek of verzekeraars is echt onvoldoende. Dit is een maatschappelijk vraagstuk waar we met elkaar over moeten nadenken hoe we dat gaan oplossen in de komende jaren.”
Het belangrijkste is dat we een realistisch verwachtingspatroon creëren, zei Schmidt. “Als we verwachten dat het blijft zoals het nu is en dat het alleen maar een beetje beter moet de komende twintig jaar, gaan we elkaar teleurstellen. Er moet een realistisch debat komen over wat we verwachten van de zorg, maar ook van elkaar.”
Goede zorg, maar anders
Belangrijk is allereerst dat de toestroom naar de verzorgingshuizen wordt ingedamd, door langer thuiswonen te stimuleren. Daarnaast moeten verpleeghuizen mantelzorgers meer ruimte geven om iets voor hun naasten te doen. “Het moet echt weer normaal worden dat je voor je vader of moeder in het verpleeghuis iets kunt, mag of misschien ook moet doen.”
Het is onzin om nu al het beeld van een crisis op te roepen, zei Schmidt. “Dat is niet zo, maar we moeten ons wel realiseren dat we nu al de eerste signalen zien van de uitdaging die de komende jaren op ons afkomt. Als we daar nu mee aan de slag gaan, kunnen we hartstikke goede zorg blijven bieden op het niveau dat we gewend zijn, maar wel anders.”
Reactie senioren
Ouderenorganisatie KBO-PCOB zegt dat mantelzorgers al heel veel doen. “Nu stellen dat senioren meer moeten oppakken, is wel erg kort door de bocht. Ook het nog meer belasten van de mantelzorger in het verpleeghuis is wel heel makkelijk en doet geen recht aan de realiteit”, zegt directeur Manon Vanderkaa.
Ze erkent dat er een probleem is op de arbeidsmarkt in de zorg en dat daar wat aan moet gebeuren. “Maar dan verwachten we van de zorgaanbieders meer creativiteit dan de opgeheven armen in de lucht en de roep om soberheid.”
AD 29.01.2020 Er zijn pijnlijke maatregelen nodig om de ouderenzorg in Nederland uitvoerbaar te houden. Door de vergrijzing zijn de huidige kwaliteitsnormen in verpleeghuizen binnen afzienbare termijn niet te handhaven. Daar is geld noch personeel voor.
Dat zegt Ronald Schmidt van branchevereniging Actiz tegen de Volkskrant, namens de vierhonderd aangesloten ouderenzorginstellingen.
Verpleeghuizen hebben er de afgelopen jaren juist miljarden euro’s bij gekregen om de kwaliteit van de zorg te verhogen, na schrijnende verhalen in de media over ouderen die aan hun lot werden overgelaten. In het daarop gesloten ‘kwaliteitskader’ staat de eis dat er op drukke momenten altijd twee gespecialiseerde zorgmedewerkers aanwezig moeten zijn.
Volgens Schmidt is er een brede maatschappelijke discussie nodig over welke pijnlijke maatregelen acceptabel zijn om de ouderenzorg uitvoerbaar te houden. Zo moet dus wellicht de kwaliteit van zorg in de verpleeghuizen naar beneden en zullen mantelzorgers nog meer moeten gaan doen, ook als familieleden eenmaal zijn opgenomen.
NU 28.01.2020 De Nederlandse Staat geeft te weinig geld aan forensische instellingen die verdachten en veroordeelden met een psychiatrische stoornis behandelen. In een kort geding over de zorgtarieven zeiden de behandelaars te vrezen dat er gevaarlijke cliënten op straat zouden komen als de prijzen zo laag blijven. Dinsdag gaf de rechter ze gelijk.
Volgens de rechtbank in Den Haag heeft de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) de klinieken geen enkele mogelijkheid geboden om tot andere prijsafspraken te komen.
De klinieken hebben gesteld dat de sector “klem” zit. Al jaren zijn de tarieven in de zorg, die worden vastgesteld door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) dalende. De DJI is vervolgens daarbovenop dus nog met een ‘korting’ gekomen. En dat terwijl veel van de klinieken kunnen aantonen dat ze verlies lijden en hier zelf voor opdraaien.
De rechtbank zegt de “bezwaren van de zorgaanbieders te delen” als het gaat om het volgens hen te lage tarief. De rechter wijst er ook op dat de DJI niet heeft kunnen onderbouwen dat momenteel nog “reële zorgtarieven worden geboden”.
‘Tarieven kunnen niet in stand blijven’
De acht klinieken die de procedure hebben aangespannen, behandelen veelal cliënten met zeer complexe problematiek. Hierdoor duurt de behandeling logischerwijs langer dan bij andere klinieken.
Tijdens de zitting bleek al dat er een regeling bestaat waarmee zulke klinieken aanspraak kunnen maken op meer geld. De rechter wil dan ook dat de partijen nader met elkaar in overleg gaan over deze regeling.
“De tarieven die de Staat hanteert voor de betaling van forensische zorg kunnen niet ongewijzigd in stand blijven”, volgens het vonnis.
Gegniffel in de zaal na opperen aanpassing klinieken
De rechtszaal zat tijdens de behandeling van het kort geding tot aan de nok vol met onder meer de behandelaars en de directeuren van de klinieken. Het zorgde ervoor dat er soms gegnuifd werd als de advocaat die er namens de Staat was betoogde dat de DJI “aansluiting heeft gezocht” bij de tarieven van de NZa. De klinieken zouden volgens haar bijvoorbeeld “aan de knoppen kunnen draaien” en logischer moeten omgaan met hun budgetten.
De voorzieningenrechter zegt hier in de uitspraak ook over dat het “niet realistisch en evenmin redelijk is om van zorgaanbieders te verlangen dat zij van de ene op de andere dag hun signatuur op die wijze veranderen”.
NOS 28.01.2020 De overheid moet meer gaan betalen aan psychiatrische klinieken voor de zorg voor gevaarlijke patiënten. De rechter heeft dat bepaald in een kort geding dat was aangespannen door acht instellingen voor forensische zorg. Minister Dekker voor Rechtsbescherming betaalt hun minder dan de vastgestelde maximumtarieven, maar dat draait de rechter terug.
De klinieken vinden dat de kwaliteit van de zorg in gevaar is. Ze maken zich grote zorgen over de veiligheid van de maatschappij, de medewerkers en de patiënten, omdat ze met te weinig geld hun werk niet goed kunnen doen.
De rechter zegt dat de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), die de zorg namens de minister inkoopt, onvoldoende duidelijk heeft gemaakt waarom de maximumtarieven niet worden gehanteerd. De DJI moet van de rechter met de klinieken om tafel om over de tarieven te praten. Dat weigerde de dienst tot nu toe.
Nog deze week een gesprek
Een van de klinieken die de procedure aanspanden, wil nog deze week met het ministerie in gesprek. “We willen praten over de bekostiging op maat. Zodat wij goede en veilige zorg voor deze zeer zieke en gevaarlijke groep patiënten kunnen blijven leveren”, zegt een woordvoerder van Arkin.
Een woordvoerder van minister Dekker bevestigt dat er deze week een overleg plaatsvindt. “Historisch gezien hebben we altijd een goede verstandhouding gehad met de zorgaanbieders. We willen deze draad snel weer oppakken”, zegt ze.
Gevaar voor de samenleving
Het gaat om de behandeling van jaarlijks zo’n 25.000 mensen. De rechter heeft hun die opgelegd nadat ze een straf hebben uitgezeten voor een gewelds- of zedendelict. Het zijn mensen die een gevaar vormen voor de samenleving als ze niet worden behandeld. Onder hen zijn ook tbs’ers.
Gisteren zeiden Kamerleden van regeringspartijen VVD en CDA tegen Nieuwsuur al dat er meer geld moet naar deze psychiatrische zorg. Morgen debatteert de Kamer over de ggz, waar de forensische zorg onder valt.
AD 28.01.2020 Het Rijk moet meer gaan betalen aan psychiatrische klinieken voor de zorg voor gevaarlijke patiënten. Acht grote instellingen voor forensische zorg, die onder meer tbs’ers begeleiden, zijn door de rechter in het gelijk gesteld. Zij hadden een kort geding aangespannen tegen tariefverlagingen, omdat de veiligheid van de maatschappij, medewerkers en patiënten in gevaar zou komen.
De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), die de inkoop van de zogeheten forensische zorg regelt, had onder meer een maximumdagtarief ingevoerd en heeft volgens de rechter onvoldoende gemotiveerd waarom de tarieven voor ambulante zorg zijn verlaagd. De ggz-instellingen zeggen dat ze daardoor verlies zullen draaien en moeten bezuinigen op de zorg voor patiënten. De dienst moet nu van de rechter met de klinieken om tafel om over de tarieven te praten.
In de rechtszaal hadden de ggz-organisaties, waaronder Fivoor, Reinier van Arkel en Trajectum, aangevoerd dat de maximale dagprijzen er uiteindelijk toe zullen leiden dat ernstig gestoorde daders tot veertig procent minder behandeling krijgen. De advocaten verwezen naar mensen als Bart van U., die oud-minister Els Borst om het leven bracht in 2014.
,,Iemand die de kliniek verlaat heeft dan dus minder behandelingen gehad. Exacte gevolgen daarvan zijn lastig in te schatten. Dat onze behandeling om iemand terug te kunnen laten keren in de maatschappij dan niet maximaal is, is duidelijk”, zei Nienke Timmer, manager van kliniek De Boog in Warnsveld, eerder deze week tegen deze site. ,,Wat onze patiënten gemeen hebben is dat een delict is begaan door een psychiatrische achtergrond. Wij proberen patiënten hier in te laten zien hoe ze tot een delict zijn gekomen. We helpen om controle te krijgen over deze stoornis. Ik begrijp het niet dat je daarop bezuinigt.”
Strengere eisen
Volgens de advocaten stelt de samenleving juist steeds strengere eisen aan de behandeling en bewaking van mensen met een psychische stoornis die een misdaad hebben gepleegd. Zo is het doorvoeren van beveiligingsmaatregelen kostbaar. Ook personeelskosten en de lasten voor gebouwen zijn de afgelopen jaren gestegen. Wanneer tarieven ook nog worden verlaagd, ontstaat volgens de instellingen een onhoudbare situatie.
In een eerste reactie laat Fivoor, de kliniek waar moordenaar Michael P. enige tijd is behandeld, weten de uitspraak ‘gunstig’ te vinden. De kliniek kan nu buurtcoaches behouden in in Den Dolder om te voorkomen dat cliënten overlast veroorzaken. Bij een negatieve uitspraak zou de inzet van de buurtcoaches ‘zeker’ onder druk zijn komen te staan.
OmroepWest 28.01.2020 Het ministerie van Justitie en Veiligheid moet opnieuw om de tafel met zorginstellingen die zorg verlenen aan onder meer ex-tbs’ers. Tot die tijd is de korting op de zorg voor de zwaarste groep psychiatrische patiënten van tafel. Dat heeft de voorzieningenrechter in Den Haag bepaald. Zorginstellingen uit onder meer Den Haag en Leiden waren naar de rechter gestapt voor een hogere vergoeding.
Vanaf dit jaar zou de overheid minder gaan betalen voor behandelingen in de forensische zorg. Instellingen als polikliniek De Waag stapten naar de rechter omdat zij vreesden dat de behandeling voor mensen die uit een gevangenis of een tbs-instelling zijn vrijgelaten, in het geding komt. Samen met de instelling uit Den Haag en Leiden, hadden in totaal acht forensische zorginstellingen het ministerie voor de rechter gedaagd.
De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), die namens het minsterie heeft onderhandeld met de zorginstellingen, heeft volgens de rechter ‘gehandeld in strijd met meerdere aanbestedingsrechtelijke beginselen en beginselen van behoorlijk bestuur’. Zo zou de dienst onvoldoende rekening hebben gehouden met het feit dat de forensische zorg voor de financiering voor een groot deel afhankelijk is van de overheid en er geen alternatieven zijn.
Niet geluisterd naar bezwaren
Verder heeft de DJI de tarieven verlaagd, zonder eerst de bezwaren van de instellingen goed te beoordelen. Hierdoor waren de forensische specialisten verplicht om onder protest in te stemmen met minder geld, omdat ze anders helemaal niets zouden ontvangen. En dus oordeelt de rechter dat ‘het geïntegreerde maximum dagtarief vooralsnog niet door DJI mag worden gehanteerd’.
Via een woordvoerder laat De Waag in een eerste reactie weten ‘verheugd’ te zijn ‘dat de rechter begrip heeft getoond voor ons standpunt en gaan met het ministerie van Justitie en Veiligheid graag in gesprek over de tarieven. Wij hebben er vertrouwen in dat deze gesprekken een goede uitkomst zullen opleveren.’
NOS 28.01.2020 Ggz-instellingen moeten straks verplicht op korte termijn gespecialiseerde hulp bieden aan psychiatrische patiënten met complexe problemen. Dat zei staatssecretaris Blokhuis na een gesprek met mensen die al lang wachten op hulp.
Nu vallen de zwaarste patiënten vaak buiten de boot, omdat ggz-instellingen niet de specifieke hulp kunnen bieden die nodig is als iemand bijvoorbeeld een eetstoornis én een trauma heeft.
In het plan van Blokhuis moeten de instellingen en de verzekeraars ervoor zorgen dat er binnen een paar weken hulp georganiseerd wordt. Als zij dat niet doen, grijpt de overheid in.
800 dagen wachten
De staatssecretaris beloofde dit na een gesprek met onder anderen de suïcidale Charlotte Bouwman (26), die actie voerde in het ministerie van Volksgezondheid. Zij staat nu ruim 800 dagen op een wachtlijst voor de juiste hulp.
Bouwman is betrokken bij het manifest ‘Lijm de Zorg’ op, waarin wordt gevraagd iets te doen aan de wachtlijsten, het personeelstekort, de regeldruk en de onnodige bureaucratie in de jeugdzorg en de ggz.
Blokhuis spreekt morgen met de Tweede Kamer over de ggz en de jeugdzorg. Hij zei vanmorgen dat er veel wordt gezegd, “maar neem van mij aan: we laten het niet bij woorden, er komen ook daden.”
OmroepWest 28.01.2020 Staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid wil concreet actie ondernemen om de problemen met de lange wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg aan te pakken. Dat zei hij voorafgaand aan een gesprek met Charlotte Bouwman, die sinds vorige week actie voert in het ministerie van Volksgezondheid.
Charlotte kreeg dinsdag in de hal van het ministerie gezelschap van tientallen lotgenoten en medestanders. Dit was de tweede keer in een week dat ze in gesprek ging met Blokhuis over de problemen in de GGZ. Blokhuis liet Charlotte en haar medestanders weten dat ze ‘niet tegen dovemansoren praten’.
‘Jullie willen hulp en dat is niet teveel gevraagd. We gaan kijken wat er nodig is, naast wat er al gebeurt. Om daar wat – misschien wel veel – bovenop te doen om er zo voor te zorgen dat de GGZ in Nederland beter georganiseerd wordt zodat we van die ellenlange wachtlijsten afkomen.’ Woensdag vindt er een debat over dit onderwerp plaats. ‘Dan zullen er veel woorden gesproken worden’, vertelde Blokhuis. ‘Maar neem van mij aan: we laten het niet bij woorden, er komen ook daden.’
Drie jaar op wachtlijst
Charlotte heeft een ernstige psychische ziekte en is suïcidaal. Ze deed 21 zelfmoordpogingen en staat al twee jaar op de wachtlijst voor een behandelplek. Hulpverleners én ervaringsdeskundigen lanceerden vorige week het manifest Lijm de Zorg om aandacht van de politiek te vragen voor de misstanden in de GGZ en de Jeugdzorg. Dit manifest is al tienduizenden keren ondertekend. Charlotte hoopte met haar sit-in ook aandacht te vragen voor de lange wachtlijsten.
Om de gezondheidszorg te verbeteren, heeft Charlotte een wensenlijstje opgesteld: een helpdesk voor mensen met complexe psychische problemen, landelijke behandelcentra voor deze groep en actie op het gebied van acute hulp. Ze kijkt ‘heel positief’ terug op het gesprek dat ze dinsdag had met de staatssecretaris. ‘Maar eerst zien, dan geloven.’ Ze beëindigt haar actie dan ook nog niet. Vanaf komende week gaat ze iedere maandag een sit-in houden.
‘Charlotte is zo dapper’
Kim, een van de medestanders van Charlotte in het gebouw van het ministerie, noemt de uitkomst van het gesprek Charlotte met de staatssecretaris in ieder geval ‘hoopvol’. ‘Met name dat de wachtlijsten aangepakt worden en dat we bij de crisisopvang terechtkunnen voordat we iets gedaan hebben, ons beschadigd hebben bijvoorbeeld. Dat vind ik namelijk een heel groot probleem, dat we ons iets aangedaan moeten hebben voordat we daar welkom zijn.’
Lou, die naast haar zit, knikt. Ze spreekt van een historisch moment en prijst Charlotte als ‘gezicht’ van de actie. ‘Zij is zo dapper’, benadrukt ze. ‘Mensen realiseren zich dit niet, maar wat zij heel open en eerlijk vertelt, is iets waar de meeste mensen zich ontzettend voor schamen.
Die kruipen weg in een hoekje. Veel mensen die ik ken bevinden zich in een gesloten afdeling of verblijfsafdeling en komen daar niet meer uit. Charlotte heeft het tegenovergestelde gedaan. Zij heeft besloten met haar verhaal naar buiten te treden. Daar ben ik heel erg trots op.’
AD 28.01.2020 Staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid) wil concreet actie ondernemen om de problemen met de lange wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg aan te pakken. Dat zei hij voorafgaand aan een gesprek met Charlotte Bouwman, die sinds vorige week actie voert in het ministerie van Volksgezondheid.
Neem van mij aan, we laten het niet bij woorden, er komen ook daden, aldus Staatssecretaris Blokhuis .
Bouwman kreeg vanmorgen in de hal van het ministerie gezelschap van tientallen lotgenoten en medestanders. Voor de tweede keer in een week is ze in gesprek met Blokhuis over de problemen in de GGZ. ,,Morgen is er een debat, en dan zullen er veel woorden gesproken worden’’, aldus Blokhuis. ,,Maar neem van mij aan, we laten het niet bij woorden, er komen ook daden.’’
Om de gezondheidszorg te verbeteren heeft Bouwman drie eisen opgesteld: een helpdesk voor mensen met complexe psychische problemen, landelijke behandelcentra voor deze groep en actie op het gebied van acute hulp.
Bouwman (26) probeerde de afgelopen acht jaar 21 keer een einde aan haar leven te maken. De Amsterdamse heeft wel geprobeerd om hulp te krijgen, maar staat al twee jaar op een wachtlijst. Onlangs hoorde ze dat ze nog een jaar moest wachten voordat ze aan de beurt is. Wanhopig voert ze daarom actie voor het ministerie van Volksgezondheid (VWS). ,,De maat is nu echt vol.’’
,,Ik kom gewoon nergens meer op de wachtlijst’’, aldus Bouwman eerder in gesprek met deze redactie. De basiszorg is in Nederland wel goed geregeld, maar zodra je complexe psychische problemen hebt, wordt het lastig. ,,Hoe complexer, hoe langer je moet wachten’’, is haar ervaring.
De actie van Bouwman krijgt steun van Lijm de Zorg, hét collectief van hulpverleners en mensen die zorg nodig hebben in de Jeugdzorg en GGZ. ,,Er vindt een stille ramp plaats in de GGZ’’, aldus Louis de Mast van Lijm de Zorg. ,,Er zijn veel mensen die hulp zoeken, maar die niet kunnen vinden.’’ Zorgverzekeraars, zorgaanbieders en overheid wijzen allemaal naar elkaar, vertelt hij. ,,Uiteindelijk pakt niemand de regie.”
Het collectief heeft daarom een manifest opgesteld voor een betere Jeugdzorg en GGZ, waarin het kabinet wordt opgeroepen om de zorg voor kwetsbare mensen goed te organiseren, en dus ook voor de meest complexe problemen.
NOS 21.01.2020 De politiek krijgt weer meer te zeggen over de besteding van geld in de zorg. De Tweede Kamer heeft een wetsvoorstel van minister De Jonge aangenomen, waarmee de macht van Zorginstituut Nederland kan worden beperkt. Het Zorginstituut is een instelling die toeziet op de zorgverzekeringen.
De nieuwe wet moet iets uit de vorige kabinetsperiode terugdraaien. Staatssecretaris Van Rijn vroeg het Zorginstituut destijds kwaliteitseisen op te stellen voor goede verpleeghuiszorg. Nadat dat was gebeurd, bleek dat het kabinet verplicht was ruim twee miljard euro per jaar extra uit te trekken om aan die eisen te voldoen. Het geld moest onder meer worden ingezet om meer personeel aan te trekken.
Hoewel veel Kamerleden om extra geld voor de verpleeghuizen hadden gevraagd, zat de gekozen constructie een groot deel van de Kamer uiteindelijk toch niet lekker: in feite had de Kamer weinig meer over het budget te zeggen, maar was die bevoegdheid overgedragen aan een bureaucratisch instituut.
Volgens de nieuwe wet komt er toch weer een toetsing door de minister, waarop de Kamer invloed kan uitoefenen en krijgt de politiek dus weer het laatste woord.
Na de Tweede moet ook de Eerste Kamer nog met de nieuwe wet akkoord gaan.
VK 17.01.2020 En wéér rapporteerde een commissie over het gebrek aan woningen voor zelfstandige ouderen. Terwijl de oplossing van het probleem er eigenlijk al is: het Thuishuis, een soort studentenhuis (zonder lawaai) voor senioren.
Dit stuk had vijf jaar geleden ook in de krant kunnen staan. Of anders wel tien of vijftien jaar geleden. Want het gaat over het gebrek aan geschikte huisvesting voor ouderen. En dat is, zegt Liane den Haan, directeur-bestuurder van ouderen-belangenorganisatie Anbo, een thema dat stelselmatig wordt genegeerd.
Zeker: deze week drong een commissie onder leiding van Wouter Bos aan op de bouw van woningen, heel veel woningen, voor zelfstandig levende ouderen. Volgende week zal de zogenoemde commissie-Adriani naar verwachting een soortgelijk pleidooi afsteken. Daarnaast zijn allerhande aanjaagteams en taskforces actief op het terrein van de ouderenhuisvesting.
Demografie
Anbo zelf voorspelde al in 2005 dat met de verdwijning van de aloude ‘bejaardenhuizen’ een grote behoefte zou ontstaan aan woningen voor ouderen die niet meer zelfstandig kunnen (of willen) wonen, en die ook niet in aanmerking komen voor opname in een verpleeghuis. Dat rapport was niet eens visionair, zegt Den Haan. Het was slechts een vertaling van welbekende demografische ontwikkelingen.
Toch is met al die inzichten vrijwel niets gedaan. Althans: niet door overheden en woningcorporaties. Zo stelde Anbo onlangs vast dat bijna 60 procent van de Nederlandse gemeenten überhaupt niet heeft nagedacht over de gevolgen van de vergrijzing voor de woningbouw. Hoe dat komt? ‘Ach’, zegt Den Haan – geïrriteerd. ‘Gemeenten pronken liever met fraaie kantoren of eengezinswoningen. Woningen voor ouderen zijn gewoon niet sexy.’
En als het gebrek aan engagement bij overheden al geen probleem is, is het de regelgeving wel. Zo sprak Den Haan deze week een wethouder die de aanvraag voor een zogenoemde kangoeroewoning – de aanbouw bij een bestaande woning ten behoeve van ouderen – had afgewezen vanwege de richtlijnen voor ‘woondichtheid’ in het betreffende gebied. Alleen bestuurders met lef en woningbouwcorporaties die bereid zijn tot een enigszins rekkelijke interpretatie van de regels willen de bouw van kleinschalige voorzieningen voor ouderen nog weleens mogelijk maken, zegt Den Haan.
Op pantoffelafstand
Dat is ook de ervaring van ‘maatschappelijk ondernemer’ Jan Ruyten, bedenker en uitvoerder van het concept ‘Thuishuis’: een soort studentenhuis voor ouderen ‘op pantoffelafstand van winkels en andere publieke voorzieningen’. De bewoners – idealiter niet meer dan vijf of zes – hebben elk een eigen kamer, en maken gezamenlijk gebruik van een keuken, een hobbykamer, een tuin, een washok en andere faciliteiten. In collectieve zelfstandigheid. ‘Als ik er naar binnen wil, bel ik netjes aan, want ik heb geen sleutel’, zegt Ruyten.
Sinds 2006 heeft Ruyten vijf van dit soort huizen kunnen stichten. Met alle‘evidencebased voordelen van dien voor het welzijn en de gezondheid van de bewoners. ‘Een kind had het kunnen bedenken.’ Toch kost het Ruyten veel moeite om ‘het bastion van de overheid’ te slechten. ‘Als ik een wethouder of een corporatie om medewerking vraag bij de vestiging van een Thuishuis, word ik vaak doorverwezen naar Jumbo, Albert Heijn of een ander bedrijf. Terwijl het mij helemaal niet om geld of sponsoring te doen is, maar om organisatorische ondersteuning.’
Alleen thuis wonende oudere in een groot huis.Beeld Marcel van den Bergh / de Volkskrant
Robotisering
‘We lopen in Nederland voorop met robotisering van de zorg, maar we zijn bijzonder slecht in sociale innovatie’, heeft Ruyten moeten vaststellen. ‘De gezondheidszorg krijgt beduidend meer aandacht dan de preventie van zorgafhankelijkheid. Zorg is business. Daar liggen verdienmodellen onder. Het Thuishuis, een instelling zonder winstoogmerk, ligt niet binnen het blikveld van ondernemers en bestuurders.’
De belangstelling voor de ouderen spitst zich toe op degenen die in een verpleegtehuis zijn opgenomen, zo’n 12 procent van de 65-plussers. ‘Want die zijn zielig’, zegt Liane den Haan van Anbo. ‘Wat in Thuishuizen en andere kleinschalige voorzieningen gebeurt, spreekt minder tot de verbeelding. De aandacht voor het waardig sterven gaat ten koste van de aandacht voor het waardig ouder worden.’
Gesticht voor ouden van dagen
Waardig ouder worden was de betrokkenen in het verleden overigens ook niet vergund. In de 19de eeuw woonde ruim 20 procent van de ‘ouden van dagen’ in een gesticht of instelling. Het ‘driegeneratiegezin’ was ook toen niet de norm. Wel kwam het vaak voor dat ongetrouwde kinderen bij hun ouders bleven wonen, en voor hen zorgden.
Bijna de helft van de ouderen woonde samen met hun volwassen kinderen. ‘Ware armen’, behoeftige ouderen die niet meer konden werken, kwamen in aanmerking voor plaatsing in een hofje of een ‘oudeliedenhuis’ waar doorgaans een streng regime heerste.
Om ouderen zoveel mogelijk voor dat lot te behoeden, werd burgers in 1912 een onderhoudsplicht voor ‘behoeftigen en ouderen’ in hun omgeving opgelegd. Deze knellende vorm van mantelzorg werd in 1961 afgezwakt en in 1965 helemaal afgeschaft.
Spookbeeld
In de jaren vijftig werden ouderen aangemoedigd om, ter leniging van de woningnood, naar bejaardenhuizen te verkassen. Deze woonvorm is echter nooit geliefd geweest. ‘Bij de meesten waart, als een spookbeeld, het woord ‘tehuis’ door de gedachten’, schreef de Nationale Raad voor Maatschappelijk werk in 1958. In 1975 was de hoogtij van de bejaardentehuizen alweer ten einde: de regering bepaalde dat maximaal 7 procent van de ouderen in een verzorgingshuis mocht wonen.
Ouderen werden aangemoedigd om zolang mogelijk voor zichzelf te blijven zorgen. Op dit moment ondervindt de woningmarkt daarvan de nadelige gevolgen: bij gebrek aan alternatieven blijven veel ouderen te lang in hun (vaak te grote) huizen wonen.
AD 17.01.2020 Het kabinet-Rutte moet snel stoppen met sluiten van zorglocaties en een noodplan lanceren om ‘zorgbuurthuizen’ te bouwen, stellen Lilian Marijnissen, fractievoorzitter van de SP in de Tweede Kamer en Maarten Hijink, Tweede Kamerlid voor de SP. Er is te veel ouderenzorg afgebroken.
Na drie kabinetten-Rutte staat de ouderenzorg er slecht voor. Ouderenzorg is afgebroken, verzorgingshuizen zijn gesloten en 77.000 medewerkers verloren door bezuinigingen hun baan, waardoor er nu een schreeuwend tekort aan personeel is. Ruim 16.700 ouderen staan op een wachtlijst voor een zorginstelling. Ze blijven langer in het ziekenhuis omdat ze nergens terechtkunnen. En de eerste hulp loopt vol door ongelukken omdat ze gedwongen thuis wonen, terwijl dat eigenlijk niet meer gaat.
De SP pleit voor radicale verandering: herwaardering van ouderenzorg. Geef medewerkers de waardering die ze verdienen en neem als overheid het voortouw bij de bouw van zorgbuurthuizen, kleinschalige, gezellige zorglocaties waar je in je eigen omgeving oud kunt worden.
Op dit moment ontbreekt het totaal aan landelijk beleid om tot oplossingen te komen. Na de desastreuze fout om de verzorgingshuizen te sluiten, waar nu de ene na de andere medeplichtige partij op terugkomt, kijkt dit kabinet vooral toe. Voor de kerst bezochten wij de Bloesemhof, een zorglocatie in Montfoort waar ouderen prettig wonen. Helaas moet dit verpleeghuis dicht. Grote paniek. De ouderen moeten in de laatste fase van hun leven verhuizen en komen op de wachtlijst voor zorglocaties kilometers verderop. De hele gemeenschap wordt geraakt, maar dit kabinet grijpt niet in.
Na de desastreuze fout om de verzorgingshuizen te sluiten, waar nu de ene na de andere medeplichtige partij op terugkomt, kijkt dit kabinet vooral toe
Uit het hele land stromen berichten binnen van hoogbejaarde ouderen die moeten verhuizen maar nergens terechtkunnen. En dan te bedenken dat de behoefte aan verpleeghuisplekken de komende twintig jaar volgens schattingen verdubbelt. Net als in de jeugdzorg en de medische zorg is ook in de ouderenzorg door meer concurrentie samenwerking tussen zorgaanbieders veel moeilijker geworden. Zorginstellingen moeten hun eigen vastgoed financieren, geld lenen en altijd alert zijn op mogelijke verliezen. Daarom zijn veel zorgaanbieders voorzichtig met het bijbouwen van nieuwe verpleeghuisplaatsen. Geen risico’s, want voor je het weet beland je in de rode cijfers.
Ouderen verdienen beter. Het is hoog tijd voor een radicale verandering: niet de markt, maar een actieve overheid moet het voortouw nemen: kleinschalige verpleeg- en verzorgingshuizen. Steun zorgaanbieders met garantstellingen voor de bouw. Maak harde afspraken over nieuwe soorten ouderenzorg, zodat alle ouderen die zich thuis niet meer veilig of prettig voelen, kunnen verhuizen naar een plek waar de zorg altijd dichtbij is. Het is onverantwoord dat het kabinet niet ingrijpt.
Wij doen de oproep per direct het sluiten van zorglocaties te stoppen zolang er nog wachtlijsten zijn. En met een noodplan te komen om snel zorgbuurthuizen te bouwen voor duizenden extra plaatsen in de verpleeghuiszorg. Onze ouderen verdienen het.
Lilian Marijnissen is SP-fractievoorzitter in de Tweede Kamer, Maarten Hijink is Tweede Kamerlid voor de SP en woordvoerder zorg.
NOS 16.01.2020 Minister De Jonge van Volksgezondheid wil snel af van de Europese regel die gemeenten verplicht om zorgtaken Europees aan te besteden. Hij heeft daar vandaag in Straatsburg met Europarlementariërs uit verschillende landen over gepraat. De Jonge wijst erop dat de zorg geen markt is, “laat staan een Europese markt”.
De Jonge vindt de gedachte achter de Europese aanbestedingsregel begrijpelijk voor marktactiviteiten: bedrijven moeten dezelfde kansen krijgen om een opdracht binnen te halen. Maar volgens hem botst het “met zaken die in de jeugdzorg en de thuiszorg gewoon belangrijker zijn: samenwerking en partnerschap in de wijk bijvoorbeeld”.
Hij vindt het niet logisch om te denken dat mensen vanuit Portugal of Litouwen in de Nederlandse jeugdzorg aan de slag gaan. “Dat gebeurt niet.”
De Jonge wil “hoe sneller, hoe beter” af van de Europese regelgeving voor de zorg, “want het zorgt voor procedures die veel tijd en geld kosten, en dat komt de zorg niet ten goede”.
Hugo de Jonge @hugodejonge
Minder administratieve lasten, minder markt- en meer samenwerking in de zorg. Daarom moeten we af van de verplichting om gemeentelijke zorgtaken openbaar en Europees aan te besteden. Vandaag in Straatsburg daarom met verschillende Europarlementariërs hierover in gesprek gegaan.
RO 15.01.2020 Om de zorg voor thuiswonende ouderen in de toekomst op peil te houden is het nodig nú te investeren in geschikte woningen, in digitalisering van dagelijks leven en zorg en in lokale en regionale samenwerking in zorg en ondersteuning. Dat schrijft de commissie Toekomst zorg thuiswonende ouderen in een advies dat commissievoorzitter Wouter Bos vanmiddag aanbiedt aan minister Hugo de Jonge van VWS.
De commissie formuleert in haar advies 35 aanbevelingen die zij toetst aan de vier principes van de REIS:
Regie: vergroot de aanbeveling de mogelijkheden voor ouderen om zelf regie te voeren?
Eenvoud: vereenvoudigt de aanbeveling de ondersteuning en zorg voor ouderen, zowel voor de ouderen zelf als voor de professionals?
Integrale benadering: verwijdert de aanbeveling schotten en bevordert ze een integrale kijk op de behoefte aan ondersteuning en zorg?
Samenwerking: bevordert de aanbeveling de samenwerking tussen de verschillende bij de zorg voor thuiswonende ouderen betrokken partijen en professionals?
Veel van de aanbevelingen zijn terug te voeren tot drie centrale adviezen.
Het eerste is: ga (ver)bouwen! De fysieke woonomgeving is voor ouderen cruciaal om zelfstandig te kunnen (blijven) wonen en zo min mogelijk afhankelijk te worden van zorg. Nieuwe woonvormen, tussen het aloude eigen huis en het verpleeghuis in, kunnen een oplossing bieden. Op dit moment wordt er echter voor ouderen veel te weinig gebouwd en verbouwd. Met als gevolg niet alleen een ontoereikend woningaanbod voor ouderen, maar ook een belemmering van de doorstroming op de woningmarkt.
Het tweede advies is: ga digitaal! Dit advies is niet alleen gericht aan aanbieders van professionele zorg en ondersteuning, voor wie ‘digitaal het nieuwe normaal’ moet worden. Ook ouderen zelf zullen veel meer gebruik moeten maken van digitale technologieën, om hun dagelijks leven makkelijker en aangenamer te maken. Grootschalig gebruik kan leiden tot meer eigen regie, een hogere kwaliteit van leven en een doelmatiger inzet van schaarse zorgverleners.
Het derde is: werk samen! We zullen de komende decennia in de zorg voor ouderen moeten woekeren met schaarse middelen en mensen. Om de beschikbare middelen doelmatig te kunnen inzetten is lokale en regionale samenwerking de komende jaren belangrijker dan keuzevrijheid en concurrentie.
Omdat de commissie het belangrijk vindt dat haar advies kan rekenen op draagvlak bij alle partijen die bij zorg en ondersteuning voor thuiswonende ouderen betrokken zijn, nodigt zij belangstellenden uit om uiterlijk 1 april 2020 op het advies te reageren. Voor de zomer van 2020 zal zij de binnengekomen reacties en commentaren verwerken in versie 2.0 van haar advies.
NOS 15.01.2020 De wachtlijsten voor verpleeghuizen zijn opnieuw langer geworden. Het is niet gelukt ze terug te dringen, heeft minister De Jonge (CDA) gezegd in de Tweede Kamer. 18.600 mensen wachten op zorg, toen dit kabinet van start ging waren dat er rond de 10.000.
Een groot deel van de Tweede Kamer wil dat De Jonge meer doet om de wachtlijsten terug te dringen en is kritisch op hem. Alleen meer geld, zoals het kabinet al wel investeerde, is niet de enige oplossing, zeggen Kamerleden. Het kabinet moet het creëren van meer plekken tot de hoogste prioriteit maken. Er moeten maatregelen genomen worden om versneld te bouwen, aldus de Kamer.
GroenLinks-Kamerlid Ellemeet zegt dat al een jaar geleden duidelijk was dat er dringend iets moest gebeuren. Ze vindt het onbegrijpelijk dat niet duidelijk is welke regio welke capaciteit aan verpleeghuisbedden heeft.
PvdA-Kamerlid Kerstens vraagt zich af wat De Jonge “de afgelopen twee jaar heeft gedaan”. D66-Kamerlid Bergkamp vraagt of de minister dit niet zag aankomen. De Jonge zei eerder al dat het aantal wachtenden harder stijgt dan verwacht.
Schrijnende situatie
Volgens het ministerie van Volksgezondheid zijn niet alle 18.600 mensen op de wachtlijsten ‘actief wachtend’. Dat betekent dat ze volgens het ministerie niet allemaal acuut een bed nodig hebben, bijvoorbeeld omdat ze liever wachten op een plek dichterbij.
De lijst van wachtenden kan in werkelijkheid nog groter zijn: sommige mensen melden zich niet aan omdat ze dan een eigen bijdrage moeten betalen. Dat kan oplopen tot enkele honderden euro’s per maand, terwijl de kosten thuis voor gas, licht en andere zorg gewoon doorlopen.
Kamerleden van onder meer PVV en D66 willen af van die scheiding tussen “actief” en “niet actief”. Iemand kan pas op de wachtlijst worden geplaatst als hij of zij voldoet aan strenge toelatingseisen. “De situatie is dan al schrijnend”, zegt PVV-Kamerlid Agema. Alle wachtenden zijn mensen die dringend zorg nodig hebben, betoogt ze.
“Wat we moeten doen, is de versnelling zoeken. Er moeten meer plekken komen”, aldus Hugo de Jonge, CDA
Minister De Jonge erkent dat er nu snel geïnventariseerd moet worden. “Wat we moeten doen, is nu de versnelling zoeken. We moeten op korte termijn per regio tussen zorgkantoren en aanbieders opties inventariseren.” De Jonge wil voor de zomer weten wat de situatie is. PvdA-Kamerlid Kerstens vraagt zich daarop hardop af waarom dat “niet al duidelijk is”.
De Jonge erkent ook dat de regie op het gebied van extra bouwen te wensen over laat. PVV-Kamerlid Agema denkt dat er een aanwijzing nodig is om het bouwen te versnellen. De VVD wil dat er nog dit voorjaar een concreet noodplan ligt om het aantal plekken te vergroten.
Wirwar
Kamerleden hekelen ook de wirwar aan kosten voor wachtenden voor een verpleeghuis. SP-Kamerlid Hijink benadrukt dat de zorg die de wachtenden nog thuis nodig hebben uit een andere pot wordt betaald dan de zorg in het verpleeghuis. Voor het op een wachtlijst staan, moeten ouderen soms al een bijdrage betalen.
Uit een TNO-rapport bleek eerder dat de behoefte aan verpleeghuiszorg de komende twintig jaar zal verdubbelen, van 128.000 bedden in 2017 tot 261.000 in 2040.
De Jonge: “Uiteindelijk denk ik niet dat we al die 260.000 plekken gaan realiseren. Al zou je het kunnen bouwen, zou je het vervolgens niet kunnen bemannen. Zo veel mensen zijn er niet, dus we zullen ook toe moeten naar andere vormen van verpleegzorg.”
Later vandaag komt een speciale commissie onder leiding van Wouter Bos met aanbevelingen voor de toekomst van de ouderenzorg,
NOS 15.01.2020 Er moeten veel meer woningen gebouwd worden waar ouderen zelfstandig kunnen wonen. En bestaande woningen moeten worden aangepast aan de behoeften van deze groep. Dat zijn de belangrijkste aanbevelingen van een commissie onder leiding van oud-minister Wouter Bos. Het rapport is aangeboden aan minister De Jonge van Volksgezondheid.
We moeten af van het motto dat ouderen vooral zolang mogelijk thuis moeten blijven wonen, staat in het advies. “Veel 75-plussers denken dan begrijpelijkerwijs aan het huis waar zij nú wonen,” Maar die woning is vaak helemaal niet geschikt om betaalbare en veilige zorg te leveren, schrijft Bos. In veel gevallen is het veel beter als ouderen verhuizen naar een aangepaste woning.
In 2015 woonde slechts 20 procent van de 65-plussers in een huis dat min of meer aangepast was. Met het oog op de vergrijzing is de belangrijkste aanbeveling van Bos dan ook: begin met (ver)bouwen! Nieuwe woonvormen zouden het gat moeten vullen tussen de oude woning en het verpleeghuis.
Kangoeroewoningen
Voorbeelden van zulke woonvormen zijn woongroepen waar ouderen bij elkaar wonen en kangoeroewoningen, waarbij twee woningen via een tussendeur met elkaar verbonden zijn. Vaak wonen opa en oma dan in het ene huis, en woont het gezin van een van de kinderen in het andere.
“Op dit moment wordt er voor ouderen echter veel te weinig gebouwd en verbouwd”, concludeert de commissie. “Met als gevolg niet alleen een ontoereikend woningaanbod voor ouderen, maar ook een belemmering van de doorstroming op de woningmarkt.”
Vandaag bleek dat er de laatste jaren ook veel te weinig nieuwe verpleeghuizen zijn gebouwd. Mede daardoor zijn de wachtlijsten voor een plek in zo’n instelling fors gestegen.
Digitaal wordt de norm
De commissie denkt dat er in de toekomst ook veel meer gebruik moet worden gemaakt van digitale technieken om het leven van ouderen gemakkelijker te maken. Niet alleen voor zorgaanbieders, maar ook voor ouderen zelf moet digitaal “het nieuwe normaal” worden.
“Inzetten op digitaal als norm leidt tot meer doelmatigheid en meer regie bij de ouderen die ermee om kunnen gaan.” Er hoeft dan niet altijd iemand te komen en die capaciteit kan weer ingezet worden bij kwetsbare ouderen, denkt de commissie.
AD 15.01.2020 De zorg voor thuiswonende ouderen staat onder druk en er moeten flinke stappen worden genomen om deze zorg op peil te houden. Door meer woningen te bouwen en verbouwen, maar ook door ouderen bijvoorbeeld meer gebruik te laten maken van digitale technieken.
Dat zijn de belangrijkste adviezen van een commissie onder leiding van oud-minister Wouter Bos, die sinds eind 2018 de zorg voor thuiswonende ouderen onder de loep nam. Gezien de beperkte financiële middelen en de krappe arbeidsmarkt moet in de thuiszorg samenwerking de prioriteit krijgen boven keuzevrijheid en concurrentie, vindt Bos.
Het aantal ouderen dat zelfstandig woont, is sinds de jaren 80 flink gestegen. In 1980 woonde 37 procent van de 80-plussers op zichzelf, inmiddels is dat 89 procent. Aangezien de bevolking de komende tien jaar verder veroudert, zal de druk op de zorg alleen maar toenemen, aldus de commissie.
Het is tijd voor actie, en wel direct, aldus Liane den Haan, ouderenbond ANBO.
Het rapport valt in ieder geval in goede aarde bij ouderenbond ANBO. ,,We zijn blij dat de commissie precies heeft opgeschreven wat wij al jaren roepen”, zegt directeur Liane den Haan. ,,Namelijk dat goed ouder worden niet begint bij zorg, maar bij goed wonen. Het begint bij voldoende, geschikte woonvormen voor senioren.
Zij willen wel verhuizen, maar kunnen nergens naartoe. Het rapport geeft de goede aanbevelingen, maar wat ons betreft moet de vrijblijvendheid eraf. Gemeenten moeten per direct aan de slag. Er is nu al een tekort van 80.000 geschikte woningen voor ouderen. Gemeenten en woningcorporaties, het is tijd voor actie. En wel direct.”
Verzorgingshuizen
De onderzoekers onder leiding van Bos zien een aantal knelpunten voor de toekomst. Zo is er het tekort aan zorgpersoneel, neemt de druk op mantelzorgers toe en is er een gat tussen ‘thuis’ en het ‘verpleeghuis’, dat is ontstaan door het verdwijnen van verzorgingshuizen.
Gemeenten en corporaties moeten meer doen om voldoende geschikte woningen te realiseren voor ouderen. ,,Op dit moment ontbreekt het daaraan”, schrijft de commissie.
De commissie hamert ook op het belang van het gebruik van digitale technologieën door ouderen, die digitaal steeds vaardiger worden. Daarmee kan niet alleen het zelfstandig wonen makkelijker worden, maar ook professionele zorg worden ondersteund. Daarbij moet bijvoorbeeld worden gedacht aan online boodschappen doen, maar ook het zelf uitvoeren van bepaalde medische metingen.
Betrokken partijen werken niet altijd optimaal samen, concluderen de onderzoekers, “omdat de verhoudingen tussen partijen gebaseerd zijn op grondgedachte van onderlinge concurrentie”. Dat moet anders, vindt de commissie “gegeven de dreigende en reeds manifeste schaarste van middelen”, waaronder mantelzorgers, vrijwilligers, zorgprofessionals en geld.
Om het draagvlak zo groot mogelijk te maken, kunnen mensen tot 1 april reageren op het advies van de commissie. Die reacties zullen vervolgens worden meegenomen en verwerkt in een definitieve versie van het rapport. Dat moet voor de zomer klaar zijn.
Wouter Bos tijdens een symposium over de komst van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) naar Amsterdam, vorig jaar. Beeld ANP
Trouw 15.01.2020 De ouderenzorg moet op de schop, nu Nederland in snel tempo vergrijst. Een commissie onder leiding van oud-minister Wouter Bos komt met ingrijpende voorstellen.
Ouderen zullen meer moeten betalen voor hun zorg en ondersteuning, nu Nederland door de vergrijzing steeds meer chronisch zieke ouderen telt. De politiek moet daarbij het ‘dogma’ loslaten dat zo lang mogelijk thuis wonen een recht is, en moet ouderen gaan voorbereiden op de boodschap dat de kosten van de oude dag veel vaker voor rekening van de oudere zelf gaan komen.
Dat is de indringende boodschap van een commissie onder leiding van oud-minister Wouter Bos, over de toekomst van de zorg voor thuiswonende ouderen. Ook het zorgstelsel moet anders.
Op verzoek van het kabinet heeft de commissie op een rij gezet voor welke uitdagingen Nederland staat door de vergrijzing. Over tien jaar zijn er ruim twee miljoen 75-plussers, zo’n 600.000 meer dan nu. “Thuis (blijven) wonen is geen onbeperkt recht om de daarmee gepaard gaande kosten op de samenleving af te wentelen”, aldus de commissie.
Eigen huis opeten
Het eigen huis ‘opeten’ om zelf de kosten te betalen van woningaanpassing, of om te kunnen verhuizen naar een aangepaste woning, noemt de commissie als voorbeelden. Een andere optie is dat ouderen de kosten van een verpleeghuis voortaan voor een deel zelf betalen, vergelijkbaar met het bedrag dat ze anders kwijt geweest zouden zijn aan woonlasten en huishouden. Het kabinet zou dit moeten onderzoeken, is een van de adviezen.
Dan moeten er wel veel meer geschikte woningen voor ouderen komen. Gemeenten moeten plannen gaan opstellen hoe die woningen er gaan komen, samen met woningcorporaties en projectontwikkelaars. Er gebeurt nu veel te weinig, de vrijblijvendheid moet eraf, waarschuwt de commissie het kabinet. Ook moeten er meer plekken komen in verpleeghuizen.
De commissie heeft vooral gekeken hoe de zorg anders en beter georganiseerd kan worden zonder dat de kosten verder oplopen. Een probleem is dat er in 2030 minder mensen zijn om thuiswonende ouderen te helpen.
“Er dreigen tekorten aan mantelzorgers, vrijwilligers en professionals in zorg en welzijn”. Meer mensen aan het werk krijgen in de zorg is ook geen oplossing, want dan komt direct de betaalbaarheid verder in het gedrang, aldus de commissie.
Een eenvoudiger zorgstelsel
Tegelijkertijd moet de zorg wel beter worden, want die is nu verre van optimaal. Kwetsbare ouderen die nog thuis wonen krijgen soms tien verschillende zorgverleners over de vloer.
Zelf de zorg regelen, en daarbij makkelijk de weg vinden “is helaas nog geen realiteit”, aldus de commissie, die waarschuwt dat er in 2030 meer ouderen zullen zijn die geen kinderen hebben om op terug te vallen, en dat arme ouderen drie keer zo vaak in een ‘kwetsbare’ situatie verkeren als rijke ouderen.
Politiek gevoelig is vooral het advies dat het huidige zorgstelsel niet geschikt is om goede zorg te garanderen voor ouderen die thuiswonen. De commissie wil een ‘eenvoudiger’ stelsel en werpt zelfs de gedachte op om een ‘forse ingreep’ te doen in het stelsel, door de huidige rolverdeling tussen verzekeraars, gemeenten en overheid helemaal los te laten.
Er zou idealiter één pot geld moeten komen voor alle ouderenzorg. Maar daarvoor is nu nog geen politiek en maatschappelijk draagvlak, terwijl zo’n stelselwijziging zelf ook duur is.
Een tussenoplossing is dat er op lokaal niveau wel één pot geld komt, waar verzekeraars en gemeenten samen de zorg voor thuiswonende ouderen uit financieren. Sowieso vindt de commissie dat verzekeraars moeten ophouden met het laten concurreren van thuiszorgaanbieders.
Twee à drie verschillende aanbieders per wijk is het maximum, en organisaties moeten meer gaan samenwerken. “De grondgedachte van onderlinge concurrentie maakt samenwerking in de praktijk nu vaak moeilijk”, schrijft de commissie. Daarmee is ook de politieke discussie over de marktwerking verder geopend.
Lees ook:
Net als de minister zien verpleeghuizen dat het beter gaat. ‘Maar niet goed genoeg’
De verpleeghuizen die zo zuchten onder het tekort aan personeel krijgen iets meer ademruimte. De investeringen om de personeelstekorten terug te dringen en de kwaliteit van de zorg te verhogen werkt. Althans, dat zei minister Hugo de Jonge van volksgezondheid in december. Merken de verpleeghuizen dat ook?
In de ‘Stand van de zorg‘ constateert NZA dat de kosten (te) hard stijgen. Bij ongewijzigd beleid wordt de zorg onbetaalbaar en dus ook minder toegankelijk voor iedereen.
AD 01.11.2019
Het is belangrijk dat partijen de krachten bundelen. Welke zorg, ‘waar’ en ‘door wie’ ze de zorg laten geven moet opnieuw bekeken worden. Dit jaar gaven ze voor het eerst meer dan 100 miljard uit aan zorg. Daar krijgen ze veel voor terug: de kwaliteit van zorg in Nederland is hoog.
In de jaarlijkse ‘Stand van de zorg’ constateren ze dat de zorgkosten stijgen door onder meer de vergrijzing en het personeelstekort. Ze zien dat er stappen worden gezet om de kostenstijging in de hand de houden. Ze constateren dat er veel initiatieven en beleidsvoornemens zijn. En dat is goed. Maar de resultaten zijn nog te mager.
Door de bloeiende economie is er in meerdere sectoren een tekort aan mensen. Maar de zorg is wel oververtegenwoordigd. Vijf van de tien beroepen waar grote tekorten zijn, zijn zorgberoepen, zoals wijkverpleegkundigen of psychiaters.
Op dit moment zijn er ruim 30.000vacatures in de zorg. Bovendien komen er, mede door de vergrijzing, steeds meer patiënten bij. Het RIVM heeft al berekend dat over een tijdje 1 op de 4 werkenden een zorgmedewerker zou moeten zijn.
Volgens het ministerie van Volksgezondheid is dat aantal nog nooit zo hoog geweest. Reden voor minister Hugo de Jonge om het startsein te geven voor een reclamecampagne om het imago van werken in de zorg op te kalefateren. Als onderdeel van de campagne werd op donderdag17.10.2019 ook een vacaturewebsite gelanceerd.
Ziekenhuizen
Het Beatrixziekenhuis in Gorinchem en het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch zijn de winnaars van de Ziekenhuis Top 100, die morgen verschijnt op deze site. De eerste is het beste streekziekenhuis, de ander is de nummer één bij de topklinische ziekenhuizen.
AD 30.12.2019
AD 15.11.2019
Grote blijdschap bij medewerkers van beide winnende ziekenhuizen, en vooral ook trots. Want aan de top komen is één ding, er blijven is een stuk lastiger. Toch is dat precies wat de winnende ziekenhuizen deden. Het Jeroen Bosch Ziekenhuis stond ook vorig jaar op de eerste plaats en ook het RIVAS Beatrixziekenhuis eindigt de laatste jaren steevast bovenin.
AD 08.11.2019
,,Deze eerste plaats is – wederom – de kroon op het dagelijks werk van onze zorgverleners’’, zegt Anja Blonk, directeur van het Beatrixziekenhuis, dat twee keer eerder winnaar was. Dat was in 2016 en 2017, toen de ranglijst nog geen onderscheid maakte tussen de zogenoemde topklinische en de algemene- of streekziekenhuizen. Die onderverdeling is nodig omdat ziekenhuizen zich steeds verder specialiseren; topklinische ziekenhuizen richten zich op complexe operaties en behandelingen, in het streekziekenhuis kun je terecht voor basiszorg.
Het Jeroen Bosch Ziekenhuis wint voor de tweede keer op rij de Ziekenhuis Top 100. Maar het is een roerig jaar: personeel voert actie voor betere lonen en er loopt een rechtszaak rond de overleden baby Luna. ,,Verdrietige dingen horen bij een ziekenhuis”, zegt bestuursvoorzitter Piet-Hein Buiting.
Het personeelstekort bij het UMCG in Groningen is zo hardnekkig dat het ziekenhuis al een jaar lang vier operatiekamers dichthoudt. Ook zijn er minder bedden beschikbaar, schrijft RTV Noord.
Dat komt door een gebrek aan specialistisch personeel in de operatiekamers. Daarom sloot het ziekenhuis vorig jaar vier van de 29operatiekamers. Ook kwamen er minder bedden op de intensive care.
Eerder deze maand 08.10.2019 werd ook al duidelijk dat elf ziekenhuizen in Nederland er slecht voor staan. Dat blijkt uit de jaarlijkse Benchmark Ziekenhuizen, waarvoor BDO Accountants de Nederlandse ziekenhuizen op basis van hun financiële jaarverslagen van 2018 rangschikt. Het LangeLand Ziekenhuis in Zoetermeer scoort het slechtst; dat krijgt nu een twee en vorig jaar een drie. Het Ommelander Ziekenhuis in Groningen moet het doen met een schamele vier, terwijl dat vorig jaar nog een acht kreeg.
Volgens de accountants is het vooral zorgwekkend als ziekenhuizen het twee jaar achter elkaar slecht doen. Drie ziekenhuizen scoren nu een vijf en vorig jaar een vier. Dat geldt voor het HagaZiekenhuis in Den Haag, het Brabantse Maasziekenhuis Pantein en het Zaans Medisch Centrum.
Verder bungelen ook onderaan de lijst nog het Limburgse Zuyderland (nu een vijf vorig jaar een twee), Ziekenhuisgroep Twente (nu een vijf, vorig jaar een drie), het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen (beide jaren een vijf). Kijk op deze interactieve kaart om te zien hoe het ziekenhuis bij jou in de buurt scoort. De rode ziekenhuizen scoren onvoldoendes.
Onlangs maakte Treant Zorggroep in het noorden van het land bekend dat het zich genoodzaakt ziet om vijfhonderd personeelsleden te ontslaan. Drie ziekenhuizen van die groep zitten in de problemen, maar in deze lijst krijgen die ziekenhuizen nog wel een zes, juist omdat zij maatregelen hebben genomen om rode cijfers tegen te gaan. Zo’n 500 medewerkers zullen hun baan verliezen, gedwongen ontslagen worden niet uitgesloten. Wegens de problemen sluit de nachtelijke spoedhulp in Stadskanaal per direct.
BDO verwacht niet dat er op korte termijn ziekenhuizen kopje onder gaan. Na het bankroet van het Amsterdamse MC Slotervaart en de MC IJsselmeerziekenhuizen in Lelystad op 25 oktober 2018 zijn bestuurders volgens de accountants voorzichtiger geworden. ,,Het ministerie, zorgverzekeraars en gemeenten zullen er alles aan doen om dat te voorkomen,’’ verwacht Van den Haak. Het faillissement van het Slotervaart-ziekenhuis bracht zeker één patiënt in levensgevaar.
Vorig jaar voorspelde BDO Accountants: dat ‘meer ziekenhuizen zullen omvallen’. Zeker veertien ziekenhuizen in ons land verkeerden toen in de gevarenzone, stelde het accountantskantoor toen.
Ook al deden ziekenhuizen het financieel iets beter dan vorig jaar, ‘het gevreesde zorginfarct’ is volgens accountants ‘niet afgewend’.
AD 16.12.2019
Premies voor personeel
Het Groningse ziekenhuis nam het afgelopen jaar verschillende maatregelen. Zo kregen medewerkers een premie van 5000 euro als ze drie jaar zouden blijven. Daarnaast gingen parttime medewerkers van het operatiecentrum extra uren werken. Ook trok het ziekenhuis extra personeel aan. Het hielp, maar niet genoeg.
Telegraaf 16.12.2019
Dat is opmerkelijk, want juist in het Bredase ziekenhuis wordt vandaag actie gevoerd voor een betere cao. Het personeel houdt onder meer een stilteactie, protestmars, en verschillende toespraken. Voor veel patiënten betekent de actie dat geplande operaties, onderzoeken en afspraken zijn verzet. Van den Haak: ,,Dit is de financiële score, dat wil niets zeggen over de kwaliteit van de zorg of de werkdruk en happiness van de medewerkers.’’
Nieuw manifest De Tien Geboden
Voor kwetsbare ouderen is er welliswaar 2,1 miljard euro extra bij gekomen, maar in drie jaar tijd gaat het slechts ietsiepietsie beter beter in de ouderenzorg. Daarom hebben Wanda de Kanter, Carin Gaemers en Hugo Borst een nieuw manifest gemaakt: De Tien Geboden voor de zorg voor ouderen die vanwege dementie in het verpleeghuis zitten.
‘Iedere bewoner die daartoe in staat is, komt dagelijks uit bed en wordt geholpen de dag aangenaam door te brengen. Er is altijd iemand die een oogje in het zeil houdt. Gedurende de dag is er regelmatig persoonlijk contact met een zorgverlener of begeleider. Langer dan twee uur zonder persoonlijk contact is onacceptabel.’
Tekortkomingen
Ook wordt lang niet altijd een professionele afweging gemaakt over welke zorg mensen nodig hebben; in 47 procent van de gevallen constateert de inspectie hierop tekortkomingen. Het bijhouden van het dossier van bewoners is een nog groter probleem. Bij zo’n twee derde van de instellingen wordt dit niet goed gedaan.
Om de situatie te verbeteren, is vereist dat medewerkers functioneren in “een veilige cultuur, waarin de zorgmedewerker open kan zijn over zijn twijfels en dilemma’s”,stelt de inspectie. Een kwart van de bezochte verpleeghuizen voldoet daar nog niet aan.
Op www.igj.nl/verpleeghuiszorginbeeld zijn de landelijke resultaten te zien van de toezichtbezoeken. Daarnaast is op de site van de inspectie op een overzichtskaart te zien welke instellingen er bezocht zijn en wat de bevindingen van de inspectie op deze locaties waren.
AD 19.11.2019
AD 21.10.2019
AD 21.10.2019
Problemen bij de jeugdzorg
De omzet in de jeugdzorg is vorig jaar gestegen en het aantal cliënten is toegenomen. Toch zit bijna een kwart van de jeugdzorginstellingen in de rode cijfers
Telegraaf 03.12.2019
AD 03.12.2019
Dit komt onder andere omdat tarieven niet kostendekkend zijn, personeel duurder wordt door de krappe arbeidsmarkt en de vraag naar zorg toeneemt.
Dat blijkt uit een analyse van de jaarverslagen van 268 jeugdzorgorganisaties uitgevoerd door inkoopcoöperatie Intrakoop in samenwerking met accountantskantoor Verstegen. Intrakoop is een inkoopcoöperatie voor zorginstellingen en heeft ongeveer zeshonderd leden door het land.
In 2015 is de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg overgegaan van de Rijksoverheid naar de gemeenten. De overgang ging gepaard met een bezuiniging van 15 procent en heeft bijgedragen aan de financiële druk op de sector, concludeert Intrakoop.
13 miljoen minder nettoresultaat
De totale omzet van de onderzochte instellingen bedroeg afgelopen jaar circa 2,5 miljard euro, 200 miljoen meer dan een jaar eerder. Hoewel de omzet met 6,4 procent steeg, en het aantal cliënten met 5,4 procent, daalde het nettoresultaat met 13 miljoen naar 33 miljoen euro.
Eerste staking
Afgelopen september 2019 legden veel jeugdzorgwerkers een dag het werk neer vanwege de crisis in de jeugdzorg. Ze zeiden dat er 950 miljoen euro nodig was om de administratiedruk te verlagen en arbeidsvoorwaarden te verbeteren. Het was voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis dat medewerkers uit de jeugdzorg het werk neerlegden.
Ook staakten ze voor betere arbeidsvoorwaarden, een lagere werkdruk en een einde aan de ‘inkoopwaanzin’, de term die ze gebruiken voor het beleid van gemeenten om de jeugdzorg tegen zo laag mogelijke tarieven in te kopen. Het was de eerste staking in de geschiedenis van de jeugdzorg.
Als rode cijfers zich twee à drie jaar voortzetten, kun je op je vingers natellen dat het mis gaat, aldus Harald Bresser, Intrakoop.
Met het omvallen van de Brabantse jeugdzorginstelling Juzt is al een van de grotere instellingen door zijn hoeven gegaan. Vorige week ketste weer een overname af van de organisatie die zorg biedt aan 1800 jongeren. Dit weekend werd bekend dat de Gelderse instelling Pluryn zo ernstig in de financiële problemen zit dat het zijn deuren wil sluiten voor schrijnende, acute gevallen.
Verschillende Zuid-Hollandse jeugdinstellingen slepen gemeenten voor de rechter omdat ze de tarieven van de gemeente te laag vinden. Zij stellen: ‘Onder deze voorwaarden gaan we failliet’. Volgende week doet de rechter uitspraak. Een advocaat van Curium, een academisch centrum voor kind- en jeugdpsychiatrie, reageerde verbijsterd: ,,Er wordt een berekening gemaakt van de productiviteit, daar wordt een wiskunde op losgelaten die werkelijk is losgezongen van de realiteit.’’
Fraude
Een deel van de Nederlandse zorgaanbiedersfraudeert mogelijk met hun declaraties. 97 grote zorgaanbieders boekten in 2017 samen 51,7 miljoen euro winst. Dat is veel meer dan je zou verwachten op basis van hun bedrijfsvoering.
Journalisten van Pointer,Reporter Radio en Follow the Money bekeken de jaarrekeningen van 1.959 grote zorginstellingen in de geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg en thuiszorg. 97 instellingen boekten gemiddeld 20,8 procent winst, terwijl twee tot drie procent in de sector normaal is. Thuiszorgorganisatie Anahid spande de kroon: daar werd bijna 67 procent winst geboekt.
Onlangs beschreef Follow the Money hoe handige ondernemers een fikse winst in de zorg kunnen opstrijken. Anahid kreeg in dat stuk een bijzondere vermelding: over het boekjaar 2017 maakte het bedrijf namelijk een winst van 66,8 procent. Dergelijke winsten zijn absurd hoog: in 2016 was het gemiddelde resultaat in de thuiszorg vóór belasting 3,9 procent.
Incidenteel kan een hogere winst dan normaal geboekt worden, bijvoorbeeld door subsidies of verkoop van een bedrijfsonderdeel. Voor de 97 zorgbedrijven is de hoge winst echter structureel en niet eenvoudig te verklaren, aldus de onderzoekers.
Eerst veroordeeld zijn voor oplichting of poging tot doodslag, dan als bestuurder verantwoordelijk worden voor de besteding van zorggeld. Dat klinkt misschien vreemd, maar is allerminst ongewoon. Dat blijkt uit onderzoek van het Informatie Knooppunt Zorgfraude (IKZ). De organisatie keek naar de voorgeschiedenis van 53 zorgbestuurders die betrokken waren bij fraudezaken. Dertig van hen bleken al een strafblad te hebben. Hoe kunnen zulke rotte appels toch op zo’n plek komen?
Bij Zorgfraude zijn vaak bestuurders betrokken die een strafblad hebben en die vaak ook veroordeeld zijn. Dat blijkt uit een onderzoek (.pdf) van het Informatie Knooppunt Zorgfraude (IKZ).
Het IKZ onderzocht 53 bestuurders in 41 zaken waarin sprake was van zorgfraude. Dertig van hen (57 procent), bleek een juridisch dossier te hebben. Daarvan zijn 25 personen veroordeeld, één zaak loopt nog en vier bestuurders zijn niet veroordeeld. Het gaat geregeld om meerdere veroordelingen per bestuurslid en om uiteenlopende delicten, waaronder fraude, diefstal en geweldsdelicten.
AD 05.11.2019
Meldingen geweld
De commissie-De Winter opende een meldpunt voor slachtoffers tijdens een onderzoek naar seksueel, fysiek en psychisch geweld in de jeugdzorg sinds 1945. Bij dit meldpunt kwamen er in totaal honderden meldingen binnen.
Van de meldingen van seksueel, fysiek en psychisch geweld in de jeugdzorg kunnen uiteindelijk maar zes meldingen in een daadwerkelijke aangifte resulteren. De rest van de zaken is verjaard, blijkt uit gegevens van het Openbaar Ministerie die dagblad Trouw heeft opgevraagd.
Dat meldde Trouw maandag 01.07.2019 op basis van opgevraagde cijfers van het Openbaar Ministerie (OM). Van de ongeveer duizend meldingen zijn veruit de meeste zaken verjaard.
Secretaris Christiaan Ruppert van de commissie-De Winter, die het onderzoek hiernaar uitvoerde, noemt de zes gevallen “een magere oogst”. Met de verjaarde zaken kan juridisch niets meer gedaan worden.
Inkoop Jeugdzorg
Jeugdzorginstellingen hebben van de rechter gelijk gekregen in hun strijd om een fatsoenlijke vergoeding voor het verlenen van jeugdhulp.
De gemeente moet opnieuw kijken naar te lage tarieven. Het overgrote merendeel van de instellingen was naar de rechter gestapt. Dat concludeert de Haagse voorzieningenrechter dinsdag 22.10.2019 na een kort geding, gevoerd door twaalf jeugdhulpaanbieders.
De procedure werd aangespannen door verschillende jeugdzorginstellingen waaronder Jeugdformaat, Ipse de Bruggen, Parnassia en Rivierduinen, naar eigen zeggen samen goed voor 85 procent van de totale jeugdzorg in de gemeenten rond Den Haag.
Tien gemeenten in de Haagse regio startten dit jaar gezamenlijk een nieuwe procedure voor de inkoop van jeugdhulp. De tarieven, die de gemeenten voorstelden, klopten volgens de jeugdzorginstellingen van geen kant en daarom stapten ze naar de rechter. Ze voelden zich klemgezet. Het ging om zowel de grote instellingen als Jeugdformaat, als de ‘kleintjes’, de vrijgevestigde eenpitters, bij elkaar goed voor 85 procent van alle jeugdzorg.
Jeugdwet
Eerder deze week kwam naar buiten dat een kwart van de jeugdzorgorganisaties verlies lijdt. Een oorzaak is de krappe arbeidsmarkt waardoor instellingen veel extern personeel in moeten huren met stijgende personeelskosten tot gevolg.
NU 30.12.2019 Nederlandse gemeenten kampen met financiële tekorten omdat zij de hoeveelheid zorg waar jongeren en ouderen om vragen, hebben onderschat. Dat zegt algemeen directeur van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) Jantine Kriens maandag in gesprek met de Volkskrant.
Gemeenten kregen op 1 januari 2015 de verantwoordelijkheid voor jeugdhulp, de ondersteuning van ouderen en mensen met beperkingen en de begeleiding voor mensen zonder regulier werk.
Hiermee kregen lokale overheden verantwoordelijkheid voor de zorg van ongeveer twee miljoen Nederlanders. Vijf jaar geleden werden zorgtaken overgedragen aan lokale overheden.
Het idee was dat gemeenten de zorg efficiënter konden vormgeven, waardoor het overdragen van verantwoordelijkheid samenging met bezuinigingen. Dit bleek niet haalbaar voor gemeenten en de lokale overheden hoopten op steun van de overheid, wat volgens hen uitbleef.
Het ministerie van Volksgezondheid zegt dat gemeenten deze hulp wel hebben gekregen en meer geld krijgen van het gemeentefonds. Toch willen de gemeenten een verhoging van het budget. Het ministerie gaat onderzoeken of dit nodig is.
Om problemen in de jeugdzorg aan te pakken moeten gemeenten volgens het ministerie beter gaan samenwerken, aldus een woordvoerder tegen de Volkskrant.
Telegraaf 30.12.2019 De leden van vakbond FNV hebben ingestemd met de cao voor personeel in ziekenhuizen. Half december werd het onderhandelaarsakkoord bereikt voor de 200.000 medewerkers die onder de cao vallen. 88 procent van de vakbondsleden stemden in met het akkoord.
Ziekenhuispersoneel krijgt een structurele loonsverhoging van 8 procent met een looptijd van 27 maanden. Ook is er een hogere onregelmatigheidstoeslag afgesproken die uitkomt op een extra structurele loonsverhoging van zo’n 2,5 procent. Verder krijgen alle ziekenhuismedewerkers een eenmalige bruto uitkering van 1200 euro over 2019 in januari. In het akkoord zijn ook hogere salarissen afgesproken voor leerlingen en stagiairs.
De vakbonden en de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen hadden, na maandenlange acties bij ziekenhuizen, half december een akkoord gesloten. In november was er nog een grote landelijke ziekenhuisstaking, medewerkers eisten een stevige structurele loonsverhoging en betere afspraken over werk- en rusttijden.
AD 30.12.2019 De FNV is akkoord met de nieuwe cao voor ziekenhuispersoneel. Bijna negentig procent van de leden vindt dat ze er in loon en arbeidsomstandigheden voldoende op vooruit gaat.
Het conflict tussen de ziekenhuiswerkgevers en vakbeweging lijkt daarmee eindelijk beslecht. Maandenlang werd er niet tussen de partijen gepraat nadat de cao-onderhandelingen spaak liepen. Nadat het personeel in bijna alle ziekenhuizen het werk neerlegde, eind november, werden de onderhandelingen hervat met hulp van een bemiddelaar. Dat resulteerde op 14 december 2019in een cao-akkoord, waarmee de FNV-leden echter nog wel moesten instemmen.
OmroepWest 30.12.2019 De leden van van vakbond FNV hebben ingestemd met de cao voor personeel in ziekenhuizen. Half december werd het onderhandelaarsakkoord al bereikt voor de 200.000 medewerkers die onder de cao vallen. Uiteindelijk stemde bijna 90 procent van de vakbondsleden in met het akkoord.
Actiecomités van het Alrijne Ziekenhuis, Langeland Ziekenhuis, HagaZiekenhuis en het HMC reageerden twee weken geleden al positief op de berichten over een overeenstemming. ‘Het is een mooi en evenwichtig akkoord. De verslechteringen zijn van tafel en er zijn betere voorwaarden gekomen om de balans tussen werk en privé beter te krijgen’, zei een woordvoerder van het actiecomité van het Langeland Ziekenhuis.
Ziekenhuispersoneel krijgt in ruim twee jaar tijd een structurele loonsverhoging van 8 procent. Daarnaast heeft het FNV een hogere onregelmatigheidstoeslag afgesproken. Dat betekent dat er uiteindelijk een extra structurele loonsverhoging van zo’n 2,5 procent bij komt. Verder krijgen alle ziekenhuismedewerkers een eenmalige bruto uitkering van 1200 euro over 2019 in januari. Ook leerlingen en stagiairs profiteren van het akkoord. Ze krijgen een hogere vergoeding.
‘Blij dat het tot een akkoord gekomen is’
Het actiecomité van het HMC is blij dat de overeenkomst is ‘toegespitst op directe zorg.’ Volgens het actiecomité van het HagaZiekenhuis laat het akkoord ‘niet alleen zien dat actievoeren loont, maar vooral dat de nijpende situatie ten aanzien van het personeel binnen de ziekenhuizen duidelijk is.’
Voor het bereiken van het akkoord werd actie gevoerd door het personeel. In november was er nog een grote landelijke ziekenhuisstaking. De ziekenhuismedewerkers eisten onder meer een stevige structurele loonsverhoging en betere afspraken over werk- en rusttijden. ‘Er zijn echt te weinig mensen in het ziekenhuis’, zei Marleen Eikelenboom van het Westeinde Ziekenhuis toen. ‘Als er een schakel uitvalt, klapt alles hier in elkaar.’
NU 14.12.2019 Afgelopen jaar zijn er bijna vierduizend mensen bijgekomen op de wachtlijst voor langdurige zorg in de verpleging en verzorging. Ouderenbonden waarschuwen voor de gevolgen van lange wachttijden.
In een jaar tijd is het aantal mensen op de wachtlijst voor verpleeghuiszorg met 30 procent gestegen, blijkt uit cijfers van Zorginstituut Nederland. Dit is het tweede jaar op rij dat de wachtlijst zo sterk is gegroeid.
NU.nl vroeg zorgverzekeraars hoe ze tegen de stijging van de wachtlijsten aankijken. In Nederland beheren 8 zorgverzekeraars 31 regionale zorgkantoren. Zorgkantoren zijn verantwoordelijk voor de langdurige zorg in hun regio.
Tot een jaar wachten op plek van voorkeur
De 16.700 mensen op de wachtlijst hebben langdurig intensieve zorg nodig. De meeste van deze mensen willen naar een verpleeghuis dat ze kennen en niet naar een verpleeghuis in een ander dorp of stad. Andere mensen op de wachtlijst zitten juist al in een verpleeghuis ver van huis en wachten op een plek in het verpleeghuis van voorkeur. Dit zijn volgens het Zorginstituut Nederland ‘niet-actief’-wachtenden.
Verschillende verzekeraars schrijven dat de wachttijd voor de niet-actief-wachtenden flink is toegenomen. In de regio’s Twente en Arnhem, waar verzekeraar Menzis de zorgkantoren beheert, moeten deze mensen in vergelijking met begin dit jaar gemiddeld een maand langer wachten. Verzekeraar Zorg en Zekerheid, die twee zorgkantoren in Noord- en Zuid-Holland beheert, spreekt nu van een gemiddelde wachttijd van tien tot twaalf maanden.
“Er wordt voor iedereen een goede oplossing gevonden”
VGZ en CZ, die samen dertien zorgkantoren beheren, vertellen in gesprek met NU.nl dat volgens hen de aanhoudende stijging van de wachtlijsten in de verpleeghuiszorg een probleem is. Maar, dat op dit moment voor iedereen een goede oplossing kan worden gevonden, door bijvoorbeeld thuiszorg aan te bieden.
Ouderenbonden ANBO en KBO-PCOB maken zich meer zorgen om de stijging van het aantal mensen op de wachtlijst. De ouderenbonden waarschuwen dat de langere wachtlijst voor meer overbelasting van mantelzorgers en een toename van crisissituaties kan zorgen.
Wachtlijsten groeien sneller in Limburg en Brabant
Vooral buiten de Randstad lijken de wachtlijsten hard te groeien. CZ beheert zorgkantoren in Zuid-Holland, Zeeland, Noord-Brabant en Limburg. Uit cijfers van deze zorgkantoren blijkt dat de stijging in de Brabantse en Limburgse regio’s het afgelopen jaar veel sterker was dan in de regio’s in Zuid-Holland.
Dit beeld komt ook naar voren bij VGZ, dat zorgkantoren in Noord-Holland, Zuid-Holland, Noord-Brabant, Gelderland en Limburg beheert. Zij schrijven dat ze vooral een stijging zien in de regio Nijmegen, hun Limburgse regio en Noordoost-Brabant.
Niet alle zorgkantoren hebben inzicht gegeven in de regionale veranderingen. Daarom weten we niet van iedere regio hoe hard de wachtlijsten het afgelopen jaar stegen.
Vergrijzing zorgt voor meer ouderen die intensieve zorg nodig hebben
Uit cijfers van het CBS blijkt dat vooral Limburg snel vergrijst, vooral ten opzichte van Noord- en Zuid-Holland vergrijst de regio een stuk sneller.
Vergrijzing is dan ook volgens VGZ en CZ de belangrijkste oorzaak dat de wachtlijsten stijgen. Het aantal ouderen groeit en dus groeit ook het aantal ouderen dat langdurig intensieve zorg nodig zal hebben. Daarnaast zorgt het tekort aan personeel in de zorg en in sommige regio’s het tekort aan fysieke plekken voor langere wachttijden, aldus de zorgkantoren.
Hugo de Jonge, de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport schreef op 13 december in een brief aan de Tweede Kamer dat de vraag naar verpleeghuiszorg de afgelopen jaren groter was dan verwacht en dat deze vraag ook in de toekomst steeds groter wordt. Zicht op een concrete oplossing voor de wachtlijsten lijkt er niet te zijn. Het verder stijgen van de wachtlijsten wordt ook door de verzekeraars zelf niet uitgesloten.
Verantwoording
NU.nl bekeek voor dit onderzoek cijfers van Zorginstituut Nederland en vroeg aanvullende gegevens op bij de 31 zorgkantoren. Het Zorginstituut Nederland bericht maandelijks over het aantal mensen op de wachtlijst voor langdurige verpleging en verzorging. Voor dit bericht hebben we de cijfers van oktober 2019, oktober 2018 en oktober 2017 met elkaar vergeleken.
In het bericht van Zorginstituut Nederland staat het totaal aantal ‘niet actief-wachtenden’ en het aantal ‘actief-wachtenden’ dat langer dan zes weken wacht. Actief-wachtenden zijn mensen die zo snel mogelijk moeten worden geplaatst en dus soms ook in een verpleeghuis terecht komen die niet hun voorkeur heeft.
Het aantal mensen dat actief-wachtend is, maar korter dan zes weken wacht op zorg wordt niet door het Zorginstituut Nederland maandelijks gerapporteerd en is in de cijfers die in dit artikel worden genoemd daarom niet meegenomen.
De recentste cijfers over deze groep komen uit augustus 2019 en laten zien dat deze groep toen bestond uit ongeveer 1.300 mensen. Ook dit aantal is in vergelijking met begin dit jaar gegroeid.
Telegraaf 26.11.2019 Het kabinet maakt bijna 180 miljoen euro vrij voor verpleeghuizen. Door verkeerde inschattingen en oplopende wachtlijsten is er flink meer geld nodig.
Uit de Najaarsnota blijkt dat minister Hoekstra (Financiën) de knip heeft moeten trekken. Dat was nodig omdat de kosten voor de langdurige zorg te laag ingeschat waren. Na een bijsturing door de Nederlandse Zorgautoriteit bleek dat er meer geld nodig was.
Daarom maakt het kabinet in de Najaarsnota nu 130 miljoen euro extra geld vrij voor de verpleeghuizen. Daar komt nog eens 60 miljoen euro bij vanwege de toegenomen wachtlijsten in dit jaar. Omdat er budgettair nog eens 11 miljoen euro wordt verrekend, gaat het onder de streep om 179 miljoen euro aan extra uitgaven.
Tegenvaller
De tegenvaller komt doordat het ministerie van Volksgezondheid het aantal mensen dat verpleeghuiszorg nodig heeft, te laag heeft ingeschat. Daarnaast moet er extra geld worden uitgetrokken om wachtlijsten weg te werken. Die lopen alsmaar verder op door de vergrijzing en een gebrek aan verpleegkundigen.
Eerder dit jaar maakte minister De Jonge (Volksgezondheid) al bekend het budget voor de langdurige zorg met 470 miljoen euro te verhogen. Daar komt dit bedrag nu nog bovenop.
AD 07.11.2019 Het Beatrixziekenhuis in Gorinchem en het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch zijn de winnaars van de Ziekenhuis Top 100, die morgen verschijnt op deze site. De eerste is het beste streekziekenhuis, de ander is de nummer één bij de topklinische ziekenhuizen.
Grote blijdschap bij medewerkers van beide winnende ziekenhuizen, en vooral ook trots. Want aan de top komen is één ding, er blijven is een stuk lastiger. Toch is dat precies wat de winnende ziekenhuizen deden. Het Jeroen Bosch Ziekenhuis stond ook vorig jaar op de eerste plaats en ook het RIVAS Beatrixziekenhuis eindigt de laatste jaren steevast bovenin.
,,Deze eerste plaats is – wederom – de kroon op het dagelijks werk van onze zorgverleners’’, zegt Anja Blonk, directeur van het Beatrixziekenhuis, dat twee keer eerder winnaar was. Dat was in 2016 en 2017, toen de ranglijst nog geen onderscheid maakte tussen de zogenoemde topklinische en de algemene- of streekziekenhuizen. Die onderverdeling is nodig omdat ziekenhuizen zich steeds verder specialiseren; topklinische ziekenhuizen richten zich op complexe operaties en behandelingen, in het streekziekenhuis kun je terecht voor basiszorg.
Dit betekent niet dat we tevreden achteroverleunen. In de zorg valt altijd wat te verbeteren, aldus Anja Blonk, directeur Beatrixziekenhuis.
De bovenste plaats in de ranglijst is volgens Piet-Hein Buiting, voorzitter van de Raad van bestuur van het Jeroen Bosch Ziekenhuis, vooral te danken aan het personeel. ,,En aan het feit dat wij hier voortdurend bezig zijn met de vraag hoe onze zorg beter kan.’’ Dat geldt ook voor het Beatrixziekenhuis: ,,Dit betekent niet dat we tevreden achteroverleunen. In de zorg valt altijd wat te verbeteren. En daar zetten we ook op in’’, zegt directeur Blonk.
De Top 100 gebruikt gegevens die ziekenhuizen elk jaar moeten aanleveren, bijvoorbeeld aan de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd. De instellingen worden beoordeeld op 33 onderdelen die iets zeggen over het niveau van de zorg, zoals toezicht op medicijngebruik, uitkomsten van veelvoorkomende of juist heel complexe operaties, de kwaliteit van de verpleging of tijdige start van een behandeling.
Weinig complicaties
In het Beatrixziekenhuis worden zeer veel patiënten gescreend op pijn, ernstige verwardheid en ondervoeding, factoren die van invloed kunnen zijn op het herstel. Ook het beleid rond medicijnen is op orde: goede controle op de medicatie bij opname en ontslag voorkomt fouten. Het streekziekenhuis in Gorinchem scoort veel punten met veelvoorkomende operaties: er zijn weinig complicaties na een galblaasverwijdering, het plaatsen van knie- of heupprotheses of het plaatsen van een pacemaker.
Wel laat het Beatrix punten liggen bij het percentage patiënten dat overlijdt na complicaties na een darmkankeroperatie, dat ligt er nét iets hoger dan het landelijk gemiddelde. Directeur Blonk: ,,Het percentage is niet zo hoog meer als het jaar ervoor. Dat was voor ons reden om specifiek in te zoomen op de vraag wat we beter konden doen.’’
Het Jeroen Bosch Ziekenhuis doet minimaal één keer per dag pijnmetingen bij veel patiënten op de verpleegafdeling en scoort daarmee punten. In 2017 ging dat nog minder goed. Buiting: ,,Onze metingen zijn nu veel nauwkeuriger, we hebben gekeken waar het misging, vooral bij patiënten bij wie pijn het meest op de loer ligt.”
Daarnaast voldeed het Bossche ziekenhuis vorig jaar ruimschoots aan het minimumaantal operaties bij blaas- en prostaatkanker. Het deed er respectievelijk 46 en 125, waar 20 en 50 operaties als norm zijn gesteld. Toch laat het ziekenhuis wel punten liggen bij de complicaties na een aantal kankeroperaties. Zeer veel patiënten krijgen tijdig preventieve antibiotica toegediend en er zijn weinig complicaties na het verwijderen van de galblaas of het plaatsen van een knie- of heupprothese.
Perfecte ziekenhuizen bestaan niet volgens Piet-Hein Buiting van het Jeroen Bosch Ziekenhuis. ,,Dat kán niet, je kunt nooit alles helemaal goed doen.”
Morgen 08.11.2019 op deze site: de prestaties van alle ziekenhuizen op een rij.
AD 07.11.2019 Het Jeroen Bosch Ziekenhuis wint voor de tweede keer op rij de Ziekenhuis Top 100. Maar het is een roerig jaar: personeel voert actie voor betere lonen en er loopt een rechtszaak rond de overleden baby Luna. ,,Verdrietige dingen horen bij een ziekenhuis”, zegt bestuursvoorzitter Piet-Hein Buiting.
Gefeliciteerd met de eerste plek. Verrast?
,,Ja, verbaasd en blij verrast. Ik heb er zelfs een weddenschap op verloren met een medewerkster die de kwaliteit van het ziekenhuis bijhoudt. Ik dacht: twee keer op rij winnen, komt niet vaak voor. We vergelijken ons werk continu met dat van vier samenwerkende ziekenhuizen.
We weten dat we goed werk doen, maar de definitie van het beste ziekenhuis blijft lastig. Voor mij is dat een ziekenhuis dat ervoor zorgt dat een patiënt eenmaal thuis zijn leven weer kan oppakken. En dat effect blijft heel lastig te meten. Patiënten en personeel worden vandaag op rozen, mandarijntjes en cakejes getrakteerd. De medewerkster die de weddenschap won, krijgt een mooie cadeaubon.”
Wat kan in uw ogen nog beter?
,,We hadden vorig jaar meer complicaties na longkankeroperaties. We zaten boven het landelijk gemiddelde. Onze longchirurgen zijn in de samenwerkende ziekenhuizen gaan kijken wat er beter kon, zoals we dat eerder ook op het gebied van darmkanker hebben gedaan.
Uit zo’n zoektocht komt maar zelden één oorzaak. Het gaat om het hele proces van diagnose tot operatie, waar we kleine dingen kunnen verbeteren. Zo’n operatie is net een marathon. Patiënten krijgen dan ook adviezen van ons om zo fit mogelijk de operatie in te gaan.
Denk aan sport- en voedingsprogramma’s. De chirurgen nemen op hun beurt de operatietechnieken door en kijken welke problemen ze sneller kunnen herkennen. We zien nu al dat het aantal complicaties bij longkankeroperaties is gedaald tot onder het landelijk gemiddelde.”
In de zorg bestaat een schrijnend personeelstekort, hoe is dat bij jullie?
,,Als je naar het totaal kijkt hebben wij geen tekort. Alleen op de afdeling anesthesie hebben we veel vacatures: 9,5 fte op 37 man. Omdat wij in 2015 al zijn begonnen met het opleiden van extra personeel waren wij de tekorten voor die twee jaar later overal ontstonden.
Ook denken we dat we goed voor onze mensen zorgen, waardoor ze hier graag werken. Zo hebben we onder meer een welzijnsprogramma voor personeel dat ’s nachts op de intensive care werkt. Zij krijgen gekleurde brillen (de oranje bril weert blauw licht en verbetert de kwaliteit van de slaap, red.) en speciale stoelen om een powernapje te doen.”
Toch lijkt niet iedereen zo tevreden. De verpleegafdelingen hangen vol met actieposters voor hogere lonen. Hoe groot is de onvrede?
,,Dat vind ik moeilijk te zeggen. Ik hoor medewerkers zeggen dat er 5 procent bij moet, anderen vinden het bod van de ziekenhuizen nog niet zo slecht. Ik ben zelf vooral geïnteresseerd of medewerkers zich voldoende kunnen ontwikkelen, zich in het team thuisvoelen en zich door de organisatie gesteund voelen.”
Steunt u hen in het protest?
,,Ik praat hier niet over cao-onderhandelingen, dat vind ik niet netjes. Ik wil wel het maatschappelijke debat voeren. Zorgen we goed genoeg voor de mensen die de ruggengraat van de samenleving vormen, zoals politieagenten, leraren en verpleegkundigen? Als je van deze mensen een grote inzet vraagt, moet je daar iets tegenover zetten. Of dat 5 procent extra moet zijn, weet ik niet. Het risico is dat we straks wel beter betaalde mensen hebben, maar te weinig. Het geld moet uit de lengte of de breedte komen.”
Zelf staat u met een jaarsalaris van 235.000 euro in de top vijftig van grootverdieners in ziekenhuizen. Dat wringt.
,,We kunnen geen maatschappij hebben waar het niet wringt. Een ziekenhuis heeft een heel loongebouw waar allerlei mensen verschillende taken verrichten en waar ook verschillende salarissen voor staan. Daar zijn afspraken over gemaakt. Iedereen mag dus iets vinden van de hoogte van mijn salaris, maar we passen de afbouwregeling precies toe volgens de wettelijk regels.”
Uw ziekenhuis kwam afgelopen jaar negatief in het nieuws. De ouders van baby Luna daagden tien doktoren voor het tuchtcollege, omdat hun pasgeboren dochter volgens hen stierf door tal van medische fouten. Haalt deze gebeurtenis de glans af van de nummer 1-positie?
,,Nee, deze situatie raakt de kern van een ziekenhuis. Hier gebeuren heel mooie en heel verdrietige dingen. Dat laatste kunnen we als ziekenhuis helaas niet helemaal voorkomen. Je doet je best. Natuurlijk denk ik aan het verdriet van de ouders. Het is verschrikkelijk om je kind te verliezen. In deze situatie is het heel erg belangrijk om te kijken wat er precies is gebeurd.
Daar gaat de tuchtzaak over (uitspraak eind november, red.). Ook voor ons personeel was dit een verschrikkelijke gebeurtenis. Het heeft iedereen geraakt. We proberen de medewerkers te ondersteunen, het gesprek met hen aan te gaan, zodat ze elke patiënt de 100 procent aandacht kunnen geven die hij verdient. We staan nog altijd open voor een gesprek met de ouders van Luna. Het is aan hen om hierop in te gaan.”
Zo scoorde het Jeroen Bosch Ziekenhuis:
Plus:
+ Voldeed vorig jaar aan het minimumaantal operaties bij darm-, blaas- en prostaatkanker. Bij de laatste voldoet het zelfs aan de norm die voor dit jaar geldt en krijgt het daarom een bonuspunt.
+ Hoort bij de 10 procent ziekenhuizen met de beste uitkomst bij staaroperaties: 98 procent van de patiënten ziet beter na de ingreep.
+ Ook veel punten op andere criteria rond operatiebeleid: zeer veel patiënten krijgen tijdig preventieve antibiotica toegediend en er zijn weinig complicaties na het verwijderen van de galblaas of het plaatsen van een knie- of heupprothese.
Min:
– ziekenhuis laat veel punten liggen bij de complicaties na diverse kankeroperaties.
– percentage patiënten dat langer dan verwacht in het ziekenhuis ligt, is er hoger dan gemiddeld en dat betekent geen punten op dit onderdeel.
– aanpak van ondervoeding bij kinderen is op orde, maar bij volwassenen blijft deze achter.
AD 01.11.2019 Om de dreigende personeels-tekorten in de ziekenhuizen het hoofd te bieden, moet de productiviteit fors omhoog. Dat kan door meer processen te stroomlijnen en vooral door te digitaliseren, denkt ING.
Als ziekenhuizen niets veranderen aan de wijze waarop ze werken, dreigt er een immens personeelsprobleem. Uit berekeningen blijkt dat de zorginstellingen in 2040 170.000 medewerkers meer nodig hebben dan nu. En dat terwijl de beroepsbevolking met 500.000 personen afneemt.
Het is niet realistisch om te veronderstellen dat al dat personeel gevonden kan worden, stelt ING in een studie naar de knelpunten. Nu al hebben de ziekenhuizen een tekort. De oplossing moet gevonden worden in een hogere arbeidsproductiviteit van het personeel. Nu groeit die met 0,4 procent per jaar. Dat kan gemakkelijk naar 1 procent als er gebruikt gemaakt gaat worden van digitalisering in de zorg, aldus de bank.
Als de jaarlijkse productiviteit met 1 procent stijgt in plaats van 0,4 procent, scheelt dat 60.000 banen in 2040, berekende ING. Dat soort besparingen is mogelijk, laten voorbeelden uit onder meer Zweden en Engeland zien.
Hard nodig
De omslag is hard nodig, zegt Jan Willem Spijkman, sectorbanker zorg bij ING. ,,In het hoofdlijnenakkoord van het kabinet is afgesproken dat de zorgkosten van de ziekenhuizen in 2021 niet meer stijgen. Maar de zorgvraag stijgt jaarlijks met 3 procent, vooral vanwege de vergrijzing.”
De afspraak om de kosten te beheersen, knelt nu al op sommige plekken. Een paar ziekenhuizen hebben al opnamestops ingevoerd omdat het budget dat ze op jaarbasis van de verzekeraar krijgen op is. ,,Voor spoedeisende hulp geldt dat uiteraard niet”, zegt Spijkman. ,,Maar wel voor planbare hulp, zoals een nieuwe heup.”
Geen wonder dat ziekenhuizen naarstig op zoek zijn naar mogelijkheden om kosten te besparen. En daarbij wordt veel verwacht van digitalisering, waarmee de afgelopen jaren veel vooruitgang is geboekt. ,,Als je de communicatie met patiënten en met zorgaanbieders bestudeert, blijken die processen nauwelijks gedigitaliseerd. Daar is nog veel winst te boeken”, aldus Spijkman.
Afspraak
,,Kijk naar de manier waarop een afspraak tot stand komt. Eerst moet je met de huisarts bellen voor een afspraak. Daarna bel je met het ziekenhuis en kun je over een paar weken langskomen. Daar zit je weer een tijd in de wachtkamer. Recepten worden nog per fax gestuurd. En als je naar een ander ziekenhuis gaat, krijg je een cd-rom mee met je patiëntgegevens.”
Spijkman verwacht vooral voordelen bij mensen met chronische aandoeningen. ,,Mensen kunnen thuis zelf hartfilmpjes maken of hun bloeddruk meten.” Die gegevens kunnen vanuit huis naar het ziekenhuis worden gestuurd en daar worden bekeken door de behandelend arts. Dat scheelt een ziekenhuisbezoek. ,,Het blijkt dat patiënten dit soort handelingen liever thuis of bij de huisarts doen dan in het ziekenhuis”, aldus Spijkman.
Door betere monitoring kan sneller worden ingegrepen als iets fout dreigt te gaan. Dat levert ook een besparing op, omdat ziektes en kwalen vroegtijdig worden aangepakt. Dit soort laaghangend fruit is redelijk makkelijk te plukken en levert direct een besparing in de zorgkosten op.
Toch staat de digitalisering in de zorg nog in de kinderschoenen. Dat heeft verschillende oorzaken, zegt Spijkman. ,,Ziekenhuizen worden betaald voor de zorg die ze zelf leveren. Digitalisering betekent in de praktijk dat er minder zorg in het ziekenhuis verleend wordt. Dat scheelt omzet, terwijl de instellingen wel moeten investeren in digitalisering van de zorg buiten het ziekenhuis.”
Geen prettige combinatie
Hogere kosten en minder omzet, dat is geen prettige combinatie. Een aanpassing in de bekostiging zou helpen. Een ander probleem is dat veel ziekenhuizen zelf een systeem opzetten dat niet communiceert met systemen van andere spelers in de zorgketen. ,,Op veel plekken is men bezig het wiel uit te vinden”, zegt de sectorbanker.
ING pleit in het rapport voor bovenregionale samenwerking via één platform. Dat zou georganiseerd kunnen worden rond de academische ziekenhuizen. ,,Er moeten standaarden komen zodat patiëntgegevens makkelijk kunnen worden uitgewisseld”, zegt Spijkman. Als die goed loopt, kunnen de vier tot zeven bovenregionale platforms ook met elkaar patiënteninformatie delen.
Als de digitalisering slaagt, zal dat tot een daling leiden van het aantal patiënten dat de polikliniek bezoekt. Ook zijn er minder ziekenhuisbedden nodig omdat patiënten eerder naar huis kunnen als ze digitaal gevolgd worden, of helemaal niet meer in het ziekenhuis terechtkomen.
OmroepWest 31.10.2019 Het aantal jongeren in de jeugdzorg is al vijf jaar achter elkaar gestegen. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. De eerste helft van dit jaar zaten er in totaal 366.000 jongeren tot en met 23 jaar in de jeugdzorg . Dat is ongeveer één op de twaalf jongeren. In een aantal gemeenten in Zuid-Holland ligt aantal dat nog hoger.
In de gemeenten Kaag en Braassem, Alphen aan den Rijn, Hillegom, Leiden en Gouda zit 13 tot 15 procent jongeren in de jeugdzorg. Dat is flink hoger dan het gemiddelde van 9,5 procent onder alle gemeente die het CBS testte.
Dat is een probleem, want hoewel er meer jongeren bijkomen neemt de kwaliteit van de zorg alleen maar af. Zorgverleners hebben te kampen met personeelstekorten en bezuinigingen vanuit de gemeenten.
Miljoenentekorten
Uit onderzoek blijkt dat zeker een kwart van alle jeugdzorginstellingen in het rood staat. Er is sinds de invoering van de Jeugdwet in 2015 flink bezuinigd op de jeugdzorg en de gevolgen daarvan worden nu door de hele sector ervaren.
In 2015 werden gemeenten verantwoordelijk voor jeugdzorg. Omdat men dacht dat dit efficiënter zou zijn, ging dit gepaard met een bezuiniging van 450 miljoen euro. Maar er zijn juist meer jongeren bijgekomen die hulp nodig hebben, terwijl er minder geld beschikbaar is om die zorg te verlenen.
Volgens vakbond FNV moet er meer geld beschikbaar komen voor de jeugdzorg op structureel niveau. Zo is er sinds 2015 een budget nodig van zeker 300 miljoen euro op jaarbasis, aldus FNV. Om zowel de bestaande tekorten als de toegenomen vraag aan te kunnen is volgens de vakbond nog veel meer nodig: 750 miljoen euro per jaar.
Met name gemeenten met een hoog percentage jongeren in de jeugdzorg hebben te kampen met flinke begrotingstekorten. Zo blijft Den Haag bijvoorbeeld zitten met een tekort van 35 miljoen euro.
Lange wachtlijsten
Om de tekorten op te lossen heeft minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 1 miljard euro toegezegd over de komende drie jaar om te investeren in de jeugdzorg. Volgens de sector is dat echter bij lange na niet genoeg om de problemen op te lossen. Als het aan het FNV ligt moet een dergelijk bedrag ieder jaar geïnvesteerd worden.
‘De druk ligt bij jeugdzorgwerkers, kinderen en gezinnen’ – Maaike van der Aar, FNV
Volgens Maaike van der Aar, bestuurder FNV Zorg & Welzijn, worden de problemen in de jeugdzorg flink onderschat: ‘De budgetten voor de jeugdzorg stijgen niet evenredig mee met de stijgende vraag. Jeugdzorgorganisaties lijden verlies en die druk komt dan bij de jeugdzorgwerkers, kinderen en de gezinnen te liggen’.
De financiële tekorten zorgen voor hogere werkdruk, waardoor relatief veel personeel uitvalt en nieuw personeel niet aanhaakt. Omdat niet alleen de vraag naar maar ook de duur van de jeugdzorg stijgt ontstaan lange wachtlijsten. De problematiek bij jongeren neemt toe omdat het langer duurt voordat zij de zorg krijgen die ze nodig hebben.
Minder administratie
Een ander irritatiepunt bij de zorginstellingen is de grote hoeveelheid administratie die hun werk met zich meebrengt. Verschillende gemeenten hanteren verschillende procedures voor de jeugdzorg, waardoor aanbestedingen veel tijd kosten.
Daarnaast moeten ook de organisaties zelf veranderen vindt Sophie Hospers van Partners in Jeugdbeleid: ‘Zet de hulpverleners bij elkaar en geef ze een forse uitdaging, bijvoorbeeld we gaan de wachtlijst terugbrengen van twee maanden naar één week. De hulpverleners kennen zelf het beste hun processen en kunnen beoordelen wat er anders, efficiënter en beter kan’.
Lector Jeugdzorg Peer van der Helm aan de Hogeschool Leiden ziet er ook heil in om het aantal ambtenaren per gemeente terug te schroeven. ‘Er gaat te veel geld naar de ambtenaren die jeugdzorg regelen bij de gemeenten. Dat geld moet direct naar de kinderen.’ Als gemeenten het aantal ambtenaren omlaag brengen, blijft er meer geld over voor de organisaties zelf.
Tarieven
De geldstroom vanuit de gemeenten richting de jeugdzorg is al langer een punt van kritiek. Per 1 januari zou een nieuw systeem ingevoerd worden waarbij jeugdzorginstellingen afgerekend zouden worden op basis van resultaten in plaats van gewerkte uren.
Volgens de gemeenten moet het nieuwe systeem zorgen voor efficiëntere en effectievere zorg. Een aantal jeugdzorginstellingen in en rondom Den Haag spanden een zaak aan tegen tien gemeenten in Zuid-Holland omdat ze in de nieuwe manier van werken minder geld zouden krijgen voor de geleverde zorg.
Volgens de instellingen was de rekenwijze niet toereikend genoeg. Zo werd er geen rekening gehouden met regionale en organisatorische factoren die de kostprijs beïnvloeden. Op 22 oktober stelde een voorzieningenrechter hen in het gelijk.
Bas Timman van Jeugdformaat reageerde destijds bij Omroep West op de uitspraak: ‘We zijn blij, maar het is triest dat we voor reële en kostendekkende tarieven naar de rechter moesten’. Nu worden er met de gemeenten nieuwe afspraken gemaakt over de tarieven die gehanteerd worden bij jeugdzorg.
Onzekere toekomst
Zolang er geen structurele oplossing komt om de groeiende vraag naar jeugdzorg en de grote financiële tekorten op te lossen, is de toekomst onzeker. Een eenmalige kapitaalinjectie doet weinig om de problemen in de sector op lange termijn te verhelpen. FNV-bestuurder Maaike van der Aar benadrukt de zorgen van medewerkers in de sector: ‘Ze spreken over nalatigheid en wanbeleid. Dat jeugdzorgwerkers deze woorden in de mond nemen, is heel wat.’
Den HaagFM 23.10.2019 Den Haag, en negen andere gemeenten, moeten opnieuw kijken naar de tarieven die zij vanaf 2020 willen betalen aan jeugdzorginstellingen. Dat heeft de rechter bepaald. Per 1 januari 2019 zouden de gemeenten een nieuw systeem invoeren waarbij de aanbieders van jeugdzorg worden afgerekend op hun resultaten in plaats van de gewerkte uren. De jeugdzorgorganisaties vrezen dat de tarieven te laag en niet kostendekkend zouden worden.
Volgens de gemeenten zijn de door hen in die inkoopprocedure gehanteerde tarieven reëel en noodzakelijk om de jeugdhulp efficiënter en effectiever te maken. De rechter deed dinsdag uitspraak en stelde de jeugdzorgorganisaties in het gelijk.
Volgens de rechter worden bij de gegevens waar de gemeenten de tarieven op baseerden verschillende definities gehanteerd waardoor als het ware ‘appels met peren worden vergeleken’. Ook is te weinig rekening gehouden met regionale en organisatie-specifieke aspecten die van invloed zijn op de kostprijs van de werkzaamheden. De rechtbank oordeelde daarom dat de gemeenten opnieuw naar de tarieven voor de inkoop van jeugdhulp moeten kijken zodat deze alsnog kostendekkend en reëel worden.
NU 22.10.2019 Tien gemeenten in de regio Haaglanden, waaronder de gemeente Den Haag, hebben te lage tarieven gebruikt bij de inkoop van jeugdzorg. Dat concludeert de Haagse voorzieningenrechter dinsdag na een kort geding, gevoerd door twaalf jeugdhulpaanbieders.
De twaalf aanbieders van jeugdhulp, waaronder Stichting Jeugdformaat, stapten naar de rechter omdat de gemeenten te lage, niet-kostendekkende tarieven gebruikten. Hierdoor zouden zij niet langer in staat zijn goede jeugdhulp te verlenen, aldus de jeugdhulpaanbieders.
Volgens de jeugdzorgaanbieders waren de lage tarieven het gevolg van een nieuw systeem waarbij aanbieders van jeugdzorg vanaf 1 januari worden afgerekend op hun resultaten en niet langer op hun gewerkte uren, aldus de marktpartijen.
De Haagse voorzieningenrechter concludeert dat de tarieven inderdaad te laag liggen, omdat de wijze waarop de tarieven tot stand zijn gekomen niet deugt. Daarbij hebben de gemeenten onvoldoende rekening gehouden met regionale en organisatiespecifieke aspecten die van invloed zijn op de kostprijs van de jeugdhulp, aldus de voorzieningenrechter.
De tien gemeenten, Delft, Den Haag, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Voorschoten, Wassenaar, Westland en Zoetermeer, moeten nu opnieuw naar de tarieven voor de inkoop van jeugdhulp kijken, zodat de tarieven alsnog kostendekkend worden en overeenkomen met de Jeugdwet.
AD 22.10.2019 Jeugdzorginstellingen hebben van de rechter gelijk gekregen in hun strijd om een fatsoenlijke vergoeding voor het verlenen van jeugdhulp. De gemeente moet opnieuw kijken naar de tarieven. Het overgrote merendeel van de instellingen was naar de rechter gestapt.
Tien gemeenten in de Haagse regio startten dit jaar gezamenlijk een nieuwe procedure voor de inkoop van jeugdhulp. De tarieven, die de gemeenten voorstelden, klopten volgens de jeugdzorginstellingen van geen kant en daarom stapten ze naar de rechter. Ze voelden zich klemgezet. Het ging om zowel de grote instellingen als Jeugdformaat, als de ‘kleintjes’, de vrijgevestigde eenpitters, bij elkaar goed voor 85 procent van alle jeugdzorg.
Het ondertekenen van de wurgcontracten zou hen binnen een paar jaar in enorme financiële problemen brengen. Het niet-ondertekenen van de overeenkomst zou echter betekenen dat duizenden kinderen zonder hulp zouden komen te zitten.
Overhead
De gemeenten, als Den Haag, Westland, Zoetermeer of Delft, vonden echter dat ze alleszins met redelijke tarieven over de brug kwamen. Zij vinden dat bij de jeugdzorginstanties wel heel veel geld aan overhead opgaat.
De Haagse kort-gedingrechter geeft de instellingen nu gelijk. Zij concludeert dat de gemeenten verschillende definities hanteren bij de diverse cijfers en percentages. ,,Daardoor worden als het ware ‘appels met peren vergeleken’”, aldus het vonnis. Daarnaast, zo zegt de rechter, is er ‘onvoldoende rekening gehouden’ met de verschillende soorten hulp die organisaties bieden en wat van invloed is op de kostprijs.
Stichting Jeugdformaat is blij met de uitspraak vanwege de ‘erkenning voor het werk wat wij hier doen’, aldus een woordvoerder. Maar dat na zo’n klinkende overwinning de champagnefles wel moest zijn opengetrokken, is niet waar, zegt hij. ,,Het was al triest genoeg dat we naar de rechter moesten stappen. We moeten nu zo snel mogelijk weer met de gemeentes om tafel, hoe nu verder.”
Bij Parnassia overheerst opluchting. ,,De rechter heeft aangegeven dat de tarieven moeten aansluiten bij de werkelijke kosten. Kostendekkende tarieven zijn een noodzaak voor het kunnen betalen van salarissen.”
OmroepWest 22.10.2019 Tien gemeenten in de regio Haaglanden moeten opnieuw kijken naar de tarieven die zij vanaf 2020 willen betalen aan jeugdzorginstellingen. Per 1 januari zouden de gemeenten een nieuw systeem invoeren waarbij de aanbieders van jeugdzorg worden afgerekend op hun resultaten in plaats van de gewerkte uren. Een aantal jeugdzorgorganisaties vond de tarieven niet reëel en spande een zaak aan. De rechter deed dinsdag uitspraak en stelde hen in het gelijk.
De procedure werd aangespannen door verschillende jeugdzorginstellingen waaronder Jeugdformaat, Ipse de Bruggen, Parnassia en Rivierduinen, naar eigen zeggen samen goed voor 85 procent van de totale jeugdzorg in de gemeenten rond Den Haag. Volgens hen zijn de tarieven die de gemeenten willen betalen te laag en niet kostendekkend. Ze stellen dat zij niet langer in staat zijn goede jeugdhulp te verlenen als de tarieven niet worden aangepast en dat zij dan structureel verlies lijden.
De tien gemeenten – Delft, Den Haag, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Voorschoten, Wassenaar, Westland en Zoetermeer – zeggen op hun beurt dat de door hen in de nieuwe inkoopprocedure gehanteerde tarieven reëel en noodzakelijk zijn om de jeugdhulp efficiënter en effectiever te maken.
Appels met peren vergelijken
Volgens de rechter worden bij de gegevens waar de gemeenten de tarieven op baseerden verschillende definities gehanteerd waardoor als het ware ‘appels met peren worden vergeleken’. Ook is te weinig rekening gehouden met regionale en organisatie-specifieke aspecten die van invloed zijn op de kostprijs van de werkzaamheden.
De rechtbank oordeelde daarom dat de gemeenten opnieuw naar de tarieven voor de inkoop van jeugdhulp moeten kijken zodat deze alsnog kostendekkend en reëel worden. Bas Timman van Jeugdformaat reageert op Radio West ingetogen. ‘We zijn blij, maar het is triest dat we voor reële en kostendekkende tarieven naar de rechter moesten.’ Volgens hem is het nu zaak om met de gemeenten om de tafel te gaan.
Jeugdwet
Eerder deze week kwam naar buiten dat een kwart van de jeugdzorgorganisaties verlies lijdt. Een oorzaak is de krappe arbeidsmarkt waardoor instellingen veel extern personeel in moeten huren met stijgende personeelskosten tot gevolg.
Ook de invoering van de Jeugdwet pakte niet altijd even goed uit. Met deze wet ging de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg van het Rijk naar de gemeenten. Die hanteren vaak verschillende spelregels waardoor met name grote instellingen, die in meerdere gemeenten actief zijn, relatief veel geld kwijt zijn om dat in goede banen te leiden. Ook zijn de tarieven die instellingen krijgen voor hun zorg niet altijd kostendekkend.
OmroepWest 21.10.2019 ‘Het is ernstig in de sector.’ Dat zegt bestuurder Gerrit Jan Hoogeland van de Leidse jeugdzorginstelling Cardea. Een kwart van de jeugdzorginstellingen in Nederland heeft een financieel tekort, ook Cardea. ‘We kunnen de klappen nu nog opvangen, maar op termijn is dit niet meer vol te houden.’
Hoewel in de jeugdzorg de omzet vorig jaar is gestegen vergeleken met het jaar daarvoor en ook het aantal cliënten groter is geworden, kwam toch een kwart van die instellingen uit in de rode cijfers. Dat stelde inkoopcoöperatie Intrakoop maandag. Die organisatie baseert zich op de Jaarverslagenanalyse Jeugdzorg 2018, waarvoor 268 jaarverslagen van jeugdzorgorganisaties werden bekeken.
Ook het Leidse Cardea verwacht dit jaar op een paar ton verlies uit te komen. De tekorten hebben volgens bestuurder Hoogeland vooral te maken met de administratieve druk vanuit gemeenten. ‘Dat levert enorme administratieve lasten op voor medewerkers die hun tijd eigenlijk moeten besteden aan gezinnen. Ze moeten op dit moment tot op de minuut verantwoorden wat ze doen. Dat kost veel tijd en geld en levert hoge werkdruk op. We moeten als jeugdzorginstellingen steeds meer leveren voor minder geld.’
‘Geld komt niet bij kinderen terecht’
Daarnaast heeft iedere gemeente volgens Hoogeland eigen verantwoordingseisen. ‘Dat betekent dat ik extra mankracht moet inzetten in de administratie om dat te kunnen realiseren. Dat kost vreselijk veel geld en is heel jammer. Hierdoor komt het niet bij de kinderen terecht.’
De bal ligt volgens Hoogeland nu bij de gemeenten. ‘Als ik bij een aantal gemeenten zie wat zij met tarieven doen… Ze bieden tarieven waarvoor wij de zorg niet kunnen leveren. Gemeenten hebben de verantwoording om met eerlijke tarieven te komen. Er moet echt iets veranderen. We hebben een eerlijke prijs nodig voor de zorg die we leveren.’
‘We stevenen af op een ramp’
Het kabinet trekt de komende jaren 1 miljard euro extra uit voor de jeugdzorg, benadrukt een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid. ‘Dat is echt niet voldoende’, reageert Hoogeland. ‘Het is een sigaar uit eigen doos, er is echt meer nodig. Het aantal jongeren aan wie wij hulp bieden is flink toegenomen. Daarnaast is het de vraag waar het geld naartoe gaat.’
Vakbond FNV is geschokt door de resultaten van het onderzoek. ‘Dit rapport bevestigt alles waarvoor we gewaarschuwd hebben. We stevenen af op een ramp, als de overheid onze boodschap naast zich blijft neerleggen en niet rigoureus ingrijpt’, zegt FNV-bestuurder Maaike van der Aar. ‘De cijfers uit deze analyse zijn schokkend. Minister Hugo de Jonge moet de tekorten aanvullen of op zijn minst een maatregel treffen die zorgt dat eerlijk alle kosten worden betaald.’
NU 21.10.2019 Bijna een kwart van de jeugdzorginstellingen kan financieel amper het hoofd boven water houden. Dat blijkt uit een analyse van de jaarverslagen van 268 organisaties, zo meldt de NOS maandag op basis van een analyse van inkoopcoöperatie Intrakoop.
De totale omzet van de sector is gestegen en het aantal cliënten neemt toe, maar tegelijkertijd zijn de administratieve kosten gestegen en is het personeel van de jeugdzorginstellingen duurder geworden.
Uit de analyse blijkt dat de tarieven die de instellingen hebben afgesproken met de gemeenten lang niet alle kosten dekken. Sinds 2015 ligt de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg bij de gemeentes in plaats van de Rijksoverheid. Deze overgang heeft volgens de onderzoekers bijgedragen aan de huidige financiële problemen.
Maaike van der Aar, bestuurder bij het FNV, reageert geschokt op het nieuws. “Wij zien dat organisaties en gemeenten vooral bezig zijn met ‘eerst zelf overleven’. In een sector waarbij er wederzijdse afhankelijkheid is in het kunnen organiseren van de juiste zorg voor de meest kwetsbare kinderen, is dat een doodsteek.”
Begin september nog legden duizenden jeugdzorgmedewerkers het werk neer om te protesteren tegen de decentralisatie, de toenemende werkdruk en de ingewikkelde administratie.
De 268 onderzochte jeugdzorginstellingen vormen zo’n 70 procent van het totale aantal instellingen in Nederland. De analyse is uitgevoerd door inkoopcoöperatie Intrakoop en accountantskantoor Verstegen.
NOS 21.10.2019 Bijna een kwart van de instellingen voor jeugdzorg in Nederland draait met verlies, ook al is de totale omzet van de sector gestegen en neemt het aantal cliënten toe. De rode cijfers komen onder andere door administratieve lasten en doordat het personeel van de jeugdzorginstellingen steeds duurder wordt.
Ook dekken de tarieven die de instellingen met gemeenten hebben afgesproken lang niet altijd de kosten. Dat blijkt uit een analyse van de jaarverslagen van 268 jeugdzorgorganisaties, zo’n 70 procent van het totale aantal instellingen voor jeugdzorg in Nederland. De analyse is uitgevoerd door inkoopcoöperatie Intrakoop en accountantskantoor Verstegen.
Minder middelen, meer cliënten
Sinds 2015 ligt de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg niet langer bij de Rijksoverheid, maar bij gemeenten. Volgens de onderzoekers levert die overgang een belangrijke bijdrage aan de financiële problemen in de sector.
“Die transitie ging gepaard met een bezuiniging van 15 procent”, vertelt Richard Janssen, hoogleraar economie en organisatie van de gezondheidszorg en betrokken bij de jaarverslagenanalyse. “Die klap is deels opgevangen, maar intussen is het personeel duurder geworden, terwijl de vraag naar zorg is toegenomen. Instellingen hebben dus minder middelen, maar meer cliënten.”
Kwart jeugdzorginstellingen in financiële problemen: ‘Langere wachttijd, onacceptabel’
Bovendien zijn de instellingen sinds 2015 veel meer tijd kwijt aan administratie en coördinatie, vooral de grote jeugdzorgorganisaties. “Zo’n 30 procent van de totale kosten van de jeugdzorgsector bestaat uit administratieve kosten”, zegt Janssen. Dat komt doordat iedere gemeente met een ander verantwoordingssysteem werkt, legt hij uit.
Janssen vergelijkt het met een trein die van Amsterdam naar Den Bosch rijdt. “Stel dat de trein in iedere tussenliggende gemeente stopt en dat er dan steeds een andere conducteur instapt die jou om een ander kaartje vraagt. Dat zouden we heel absurd vinden. Maar in de jeugdzorg werken instellingen soms in wel vijftig gemeenten, elk met een andere administratieve afwikkeling.”
Niet-dekkende tarieven
Volgens Janssen moeten gemeenten hun procedures vereenvoudigen en daar onderling betere afspraken over maken. Ook hoopt hij dat gemeenten beter naar hun tariefstructuur gaan kijken. “Veel gemeenten hanteren nu maar één tarief, zowel voor gespecialiseerde zorg als voor eenvoudige zorg. Terwijl die gespecialiseerde zorg bijvoorbeeld veel meer coördinatie vraagt. Als je kijkt naar de kosten die daarachter schuilgaan, is dat tarief vaak niet dekkend.”
Instellingen die dat soort dure zorg leveren, komen dan ook sneller in de gevarenzone, zegt Janssen. En dat betekent dat ze geen geld overhouden voor bijvoorbeeld goed opgeleid personeel of nieuwe ict-systemen.
Lagere drempel
Toch is Janssen inhoudelijk wel te spreken over de overgang van de jeugdzorg naar gemeenten. “In principe is die decentralisatie goed: dichter bij de mensen, dichter bij de wijk- en schoolteams. De drempel is lager, dat zien we ook in de cijfers: het aantal jongeren dat zorg krijgt, neemt toe.”
Maar de bedrijfsmatige kant rammelt, vindt hij. “Er is actie nodig. We moeten regionaal en waar nodig landelijk de handen ineenslaan om de kosten terug te dringen en kwetsbare jeugd te kunnen blijven voorzien van de zorg die nodig is.”
Eerste staking
Afgelopen september legden veel jeugdzorgwerkers een dag het werk neer. Ze staakten voor betere arbeidsvoorwaarden, een lagere werkdruk en een einde aan de ‘inkoopwaanzin’, de term die ze gebruiken voor het beleid van gemeenten om de jeugdzorg tegen zo laag mogelijke tarieven in te kopen. Het was de eerste staking in de geschiedenis van de jeugdzorg.
Minister De Jonge van Volksgezondheid trok in mei 420 miljoen euro uit voor de jeugdzorg. In 2020 en 2021 komt daar nog twee keer 300 miljoen bij. Maar volgens vakbonden FNV en CNV is dat veel te weinig.
AD 21.10.2019 De jeugdzorg in tientallen instellingen is in gevaar. Juist organisaties die hulp bieden aan kinderen en tieners die niet zonder intensieve zorg kunnen, lopen het risico om failliet te gaan. Jeugdzorg Nederland noemt de rode cijfers ‘alarmerend’.
Zestig jeugdhulpinstellingen schreven in 2018 rode cijfers. Dat is bijna 30 procent meer dan het jaar ervoor, toen nog 47 organisaties verlieslijdend waren. Dat blijkt uit onderzoek naar de jaarcijfers van 268 jeugdhulpinstellingen dat is gedaan door Intrakoop, een corporatie die honderden zorginstellingen door het hele land helpt bij het inkopen van bijvoorbeeld eten, software en medicijnen.
‘Alarmerend’
Jeugdzorg Nederland noemt de vele rode cijfers ‘alarmerend’. ,,Het is extra zorgwekkend omdat juist die instellingen in financiële nood zitten die de meest specialistische zorg leveren, die anderen niet bieden’’, benadrukt woordvoerder Eva de Vroome. Het gaat volgens de brancheorganisatie bijvoorbeeld om instellingen die zorg bieden aan pleegkinderen en aan jongeren die ‘een gevaar vormen voor zichzelf of voor anderen en die nergens anders op hun plek zijn’.
Als rode cijfers zich twee à drie jaar voortzetten, kun je op je vingers natellen dat het mis gaat, aldus Harald Bresser, Intrakoop.
Met het omvallen van de Brabantse jeugdzorginstelling Juzt is al een van de grotere instellingen door zijn hoeven gegaan. Vorige week ketste weer een overname af van de organisatie die zorg biedt aan 1800 jongeren. Dit weekend werd bekend dat de Gelderse instelling Pluryn zo ernstig in de financiële problemen zit dat het zijn deuren wil sluiten voor schrijnende, acute gevallen.
Accountants sluiten faillissementen niet uit. ,,Als rode cijfers zich twee à drie jaar voortzetten, kun je op je vingers natellen dat het mis gaat’’, voorspelt Harald Bresser van Intrakoop. Volgens financiële experts is bijna de helft van de jeugdzorginstellingen ‘kwetsbaar’ omdat er te weinig geld in kas is. Dit komt ook doordat personeelskosten hoger uitvallen, vanwege een schrijnend tekort aan personeel.
Het kabinet heeft in de voorjaarsnota al een miljard euro extra uitgetrokken voor de jeugdzorg: 420 miljoen voor dit jaar en 300 miljoen in 2020 en 2021.
Gemeenten zijn sinds 2015 verantwoordelijk voor de jeugdzorg, maar moesten dat wel met 15 procent minder budget doen. De tarieven die met gemeenten zijn afgesproken, blijken nu ook steeds minder kostendekkend te zijn. In eerste instantie werkten veel gemeenten samen in jeugdzorgregio’s, maar inmiddels hebben die allemaal hun eigen regels opgesteld. Dat leidt vooral voor grote, gespecialiseerde instellingen die voor veel verschillende gemeenten leiden tot hoge administratiekosten.
1 miljard ‘organisatiekosten’
Ruim een miljard euro gaat in de jeugdzorg op aan ‘organisatiekosten’, staat in een analyse die vandaag verschijnt. Dat is bijna een derde van het totale budget.
Organisatieadviesbureau Berenschot kwam recent tot de conclusie dat ruim 1 miljard in de jeugdzorg opgaat aan ‘organisatiekosten’, dat is bijna 30 procent van het totale jeugdzorgbudget van 3,7 miljard euro. Accountantskantoor Verstegen uit Dordrecht, dat ook meewerkte aan de analyse die vandaag verschijnt en huisaccountant is van honderd jeugdzorginstellingen, bevestigt de rekensom van Berenschot.
Die instellingen zijn samen goed voor een omzet van 2,5 miljard euro. In 2017 boekten deze organisaties samen een resultaat van 46 miljoen, in 2018 was nog 33 miljoen over. Van de zestig organisaties die vorig jaar rode cijfers schreven, kampten er twintig in 2017 ook al met een verlies.
De onderzochte instellingen hadden eind 2018 ruim 1100 vacatures, 4 procent meer dan in 2017. Het aantal vacatures dat langer dan drie maanden openstaat zonder een geschikte kandidaat te hebben gevonden, steeg zelfs met meer dan een derde ten opzichte van een jaar eerder. Door het schrijnende personeelstekort waren organisaties ook veel meer geld kwijt aan het inhuren van extern personeel. Daar werd met 156 miljoen euro 13,5 procent meer voor neergeteld.
GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld vroeg Zorgminister Hugo de Jonge middels Kamervragen al om opheldering. Zij vraagt zich af of het klopt dat er nu pas voor het eerst de totale kosten voor het coördineren van de jeugdzorg zijn berekend en waarom dat dan niet eerder is gedaan. Ook vraagt ze of de minister het percentage, net als de onderzoekers, hoog vindt. De minister heeft laten weten tijd nodig te hebben om die vragen te beantwoorden.
‘Geen bijdrage aan betere zorg’
Volgens hoogleraar Organisatie van de Gezondheidszorg Richard Janssen van de Erasmus Universiteit Rotterdam en Universiteit van Tilburg is het overdoen van de zorg naar de gemeenten ‘gepaard gegaan met de reflex: ‘nu we verantwoordelijk zijn, gaan we ook ons eigen beleid maken’. Dat is volgens hem ‘begrijpelijk’, maar leidt tot veel kosten en allerlei verschillende regels ‘die niet per se bijdragen aan betere zorg’.
Verschillende Zuid-Hollandse jeugdinstellingen slepen gemeenten voor de rechter omdat ze de tarieven van de gemeente te laag vinden. Zij stellen: ‘Onder deze voorwaarden gaan we failliet’. Volgende week doet de rechter uitspraak. Een advocaat van Curium, een academisch centrum voor kind- en jeugdpsychiatrie, reageerde verbijsterd: ,,Er wordt een berekening gemaakt van de productiviteit, daar wordt een wiskunde op losgelaten die werkelijk is losgezongen van de realiteit.’’
Eerder deze maand werd ook al duidelijk dat elf ziekenhuizen in Nederland er slecht voor staan. Ook al deden ziekenhuizen het financieel iets beter dan vorig jaar, ‘het gevreesde zorginfarct’ is volgens accountants ‘niet afgewend’.
MSN 21.10.2019 De omzet in de jeugdzorg is vorig jaar gestegen en het aantal cliënten is toegenomen. Toch zit bijna een kwart van de instellingen in de rode cijfers
Dit komt onder andere omdat tarieven niet kostendekkend zijn, personeel duurder wordt door de krappe arbeidsmarkt en de vraag naar zorg toeneemt.
Dat blijkt uit een analyse van de jaarverslagen van 268 jeugdzorgorganisaties uitgevoerd door inkoopcoöperatie Intrakoop in samenwerking met accountantskantoor Verstegen. Intrakoop is een inkoopcoöperatie voor zorginstellingen en heeft ongeveer zeshonderd leden door het land.
In 2015 is de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg overgegaan van de Rijksoverheid naar de gemeenten. De overgang ging gepaard met een bezuiniging van 15 procent en heeft bijgedragen aan de financiële druk op de sector, concludeert Intrakoop.
De totale omzet van de onderzochte instellingen bedroeg afgelopen jaar circa 2,5 miljard euro, 200 miljoen meer dan een jaar eerder. Hoewel de omzet met 6,4 procent steeg, en het aantal cliënten met 5,4 procent, daalde het nettoresultaat met 13 miljoen naar 33 miljoen euro.
In september staakten veel jeugdzorgwerkers vanwege de crisis in de jeugdzorg. Ze zeiden dat er 950 miljoen euro nodig was om de administratiedruk te verlagen en arbeidsvoorwaarden te verbeteren. Het was voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis dat medewerkers uit de jeugdzorg het werk neerlegden.
NOS 17.10.2019 Zo’n 3000 mensen die in het verleden in de zorg hebben gewerkt, krijgen vandaag een brief in de bus van de ministers De Jonge en Bruins van Volksgezondheid. Zij willen de oud-zorgmedewerkers interesseren voor een terugkeer. De sector kampt met een groot tekort aan personeel.
Op dit moment zijn er ruim 30.000 vacatures in de zorg. Bovendien komen er, mede door de vergrijzing, steeds meer patiënten bij. Het RIVM heeft al berekend dat over een tijdje 1 op de 4 werkenden een zorgmedewerker zou moeten zijn.
Verpleegkundigen en verzorgenden
De geadresseerden hebben pensioen opgebouwd bij pensioenfonds Zorg en Welzijn. Dat fonds stuurt de brief van de ministers door, uit betrokkenheid bij de sector. Alle geadresseerden hebben minstens drie jaar in de zorg gewerkt en zijn niet langer dan tien jaar weg. De campagne is vooral gericht op verpleegkundigen en verzorgenden.
“Misschien verlangt u nog wel eens terug naar de zorg? Overweegt u een terugkeer, dan biedt de sector vele kansen en mogelijkheden”, aldus Minister De Jonge in zijn brief aan de ex-zorgmedewerkers.
Als onderdeel van de campagne wordt vandaag ook een vacaturewebsite gelanceerd. Ex-zorgmedewerkers die zich daar aanmelden, krijgen gratis loopbaanadvies. Ook bijscholing is mogelijk.
De campagne is volgens de bewindspersonen van VWS een succes als ten minste 5 procent van de ontvangers van de brief in actie komt. In dat geval wordt de brief ook naar alle andere 108.000 ex-zorgmedewerkers gestuurd.
NU 17.10.2019 Mensen die op 20 november een afspraak hebben in het ziekenhuis, hoeven nog geen concrete actie te ondernemen. Dat melden vakbonden CNV en FNV. De vakbonden kondigden donderdag, samen met FNV, FBZ en NU’91, een landelijke staking aan.
De ziekenhuizen draaien op 20 november zogeheten zondagsdiensten, waarbij het personeel het werk neerlegt voor niet-spoedeisende zaken. Spoedeisende afspraken gaan gewoon door, niet-spoedeisende afspraken worden verplaatst. “Als iemand bijvoorbeeld voor een nierdialyse naar het ziekenhuis moet, dan wordt dat niet zomaar afgezegd”, meldt Joost Veldt van vakbond CNV.
“De kans dat de patiënten er last van krijgen, als de staking doorgaat, is natuurlijk heel groot”, zegt Wouter van der Horst van de branchevereniging Nederlandse Verenigingen van Ziekenhuizen (NVZ). “We kunnen niet inschatten hoeveel mensen getroffen worden door de staking, maar omdat het zo ver van tevoren wordt aangekondigd, kan je tijdig maatregelen nemen om afspraken te verzetten.”
Toch is het nog niet nodig om afspraken te verzetten, meent Van der Horst. Vóór de actie plaatsvindt, wil de NVZ nog gesprekken voeren met de vakbonden. Beide partijen hopen dan tot een akkoord te komen.
Het is daarnaast nog niet bekend welke ziekenhuizen meedoen aan de staking. De vakbonden moeten dit nog inventariseren. “Te zijner tijd horen de mensen of de actie ook plaats gaat vinden in hun ziekenhuis en op de afdeling waar ze moeten zijn. Het is nu dus nog niet nodig om afspraken te verzetten of af te zeggen”, aldus Veldt van CNV.
Annika Heerekop van vakbond FNV beaamt dit: “Hoewel patiënten wel wat gaan merken van de staking, is het nog voorbarig om te zeggen dat afspraken worden afgezegd of verplaatst.”
‘Ziekenhuispersoneel moet na 20 november 2019 tandje bijzetten’
Als er afspraken worden afgezegd voor de staking, moeten deze opnieuw worden ingepland. Hoelang de mensen hierop moeten wachten, kan Veldt niet zeggen. “Dat verschilt per ziekenhuis. Het gevolg van de staking is dat het ziekenhuispersoneel na 20 november nog even een tandje bij moet zetten.”
Voorlopig hebben de vakbonden de actie alleen gepland om de werkgever onder druk te zetten. “We hopen natuurlijk dat deze staking niet nodig gaat zijn, en dat we voor die tijd een akkoord bereiken”, zegt Veldt.
NZA 18.10.2019 Iedereen moet zich verzekerd voelen van goede zorg als dit nodig is. Daarom is het belangrijk dat de zorg betaalbaar en toegankelijk blijft. Hierover maakt de NZa zich grote zorgen. In de ‘Stand van de zorg‘ constateren we dat de kosten hard stijgen. Bij ongewijzigd beleid wordt de zorg onbetaalbaar en dus ook minder toegankelijk voor iedereen. Het knelt.
Het is belangrijk dat partijen de krachten bundelen. Welke zorg, ‘waar’ en ‘door wie’ we de zorg laten geven moet opnieuw bekeken worden. Dit jaar gaven we voor het eerst meer dan 100 miljard uit aan zorg. Daar krijgen we veel voor terug: de kwaliteit van zorg in Nederland is hoog.
In onze jaarlijkse ‘Stand van de zorg’ constateren we dat de zorgkosten stijgen door onder meer de vergrijzing en het personeelstekort. We zien dat er stappen worden gezet om de kostenstijging in de hand de houden. We constateren dat er veel initiatieven en beleidsvoornemens zijn. En dat is goed. Maar de resultaten zijn nog te mager.
Er zijn afspraken gemaakt over taakherschikking en verplaatsing van zorg, preventie en innovatie. Maar de resultaten laten nog teveel op zich wachten. We kunnen gezamenlijk de zorgvraag in kaart brengen. Eenvoudige zorg kan verschuiven van de tweede naar de eerste lijn. Er is behoefte aan een versterking van de eerstelijnszorg. We monitoren deze afspraken en brengen verslag uit over wat goed gaat en beter kan. Als de bekostiging een belemmering vormt voor het maken van afspraken daarover, is de NZa bereid om dat aan te passen.
De NZa is de marktmeester in de zorg. Daarom reguleren wij, houden we toezicht en doen we onderzoek. “Verandering moet, maar veranderen is moeilijk. Voor de organisatie en de mensen die er werken. Dat vraagt om een voorspelbaar proces van vernieuwing en goede communicatie met alle betrokkenen”, aldus bestuursvoorzitter Marian Kaljouw.
De NZa brengt jaarlijks een ‘Stand van de zorg’ uit. Daarin schetst zij de ontwikkelingen in de gezondheidszorg van het afgelopen jaar. En kijkt zij vooruit. Bij de NZa werken ruim 500 medewerkers voor goede, toegankelijke en betaalbare zorg.
MC 18.10.2019 Het is mooi dat er zoveel initiatieven en plannen zijn om de kostenstijgingen in de zorg te beperken, maar ze leveren nog te weinig op. Dat zegt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in haar jaarlijkse publicatie ‘Stand van de zorg’. De organisatie is ongerust.
‘Iedereen moet zich verzekerd voelen van goede zorg als die nodig is. Daarom is het belangrijk dat de zorg betaalbaar en toegankelijk blijft. Hierover maakt de NZa zich grote zorgen. In “Stand van de zorg” constateren we dat de kosten hard stijgen. Bij ongewijzigd beleid wordt de zorg onbetaalbaar en dus ook minder toegankelijk voor iedereen. Het knelt’, aldus de organisatie.
De resultaten van afspraken over taakherschikking en verplaatsing van zorg, preventie en innovatie laten nog te veel op zich wachten, aldus de NZa. ‘Er is behoefte aan een versterking van de eerstelijnszorg. We monitoren deze afspraken en brengen verslag uit over wat goed gaat en wat beter kan. Als de bekostiging een belemmering vormt voor het maken van afspraken daarover, is de NZa bereid om dat aan te passen’, laat de zorgautoriteit vandaag weten.
Dit jaar gaven we voor het eerst meer dan 100 miljard euro uit aan zorg, brengt de autoriteit in herinnering. ‘Daar krijgen we veel voor terug: de kwaliteit van zorg in Nederland is hoog.’
SkiPR 18.10.2019 Het is mooi dat er zoveel initiatieven en plannen zijn om de kostenstijgingen in de zorg te beperken, maar ze leveren vooralsnog te weinig op. Dat zegt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in haar publicatie Stand van de Zorg. De organisatie is ongerust.
“Iedereen moet zich verzekerd voelen van goede zorg als die nodig is. Daarom is het belangrijk dat de zorg betaalbaar en toegankelijk blijft. Hierover maakt de NZa zich grote zorgen. In de Stand van de zorg constateren we dat de kosten hard stijgen. Bij ongewijzigd beleid wordt de zorg onbetaalbaar en dus ook minder toegankelijk voor iedereen. Het knelt”, aldus de organisatie.
Het is belangrijk dat goed wordt bekeken wie waar welke zorg geeft en dat krachten worden gebundeld, stelt de autoriteit. Eenvoudige zorg kan verschuiven van de tweede naar de eerste lijn, aldus de NZa, maar de eerstelijnszorg heeft intussen ook behoefte aan versterking. Eerstelijnszorg wordt geboden door bijvoorbeeld de huisarts. Voor toegang tot de tweede lijn is een verwijzing nodig.
Dit jaar gaven we voor het eerst meer dan 100 miljard uit aan zorg, brengt de autoriteit in herinnering. “Daar krijgen we veel voor terug: de kwaliteit van zorg in Nederland is hoog.” (ANP)
De Nederlandse overheid heeft overheidsbedrijven en rijksdiensten zonder visie of goed plan geprivatiseerd en verzelfstandigd.
AD 01.11.2019
AD 21.03.2019
Vanaf 1980 heeft de Nederlandse overheid bedrijven afgestoten, zoals energiebedrijven en PTT (nu KPN, TNT Express en PostNL). Ook werden rijksdiensten verzelfstandigd, zoals uitkeringsinstantie UWV en de Nederlandse Spoorwegen en ook de Zorg.
AD 02.03.2020
Ook is de marktwerking in de gezondheidszorg ‘doorgeslagen’ en moet ingeperkt worden. Anders wordt goede zorg steeds moeilijker te organiseren en te betalen. Dat zegt minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) in een interview met deze krant.
Vanaf 1 januari 2021 moeten Zorgaanbieders van verpleging en verzorging in de wijk overal in Nederland verregaand samenwerken. Geen oudere of zieke mag dan meer tussen wal en schip vallen.
Als huisartsen en ziekenhuizen met het telefoonboek op schoot het ene na het andere bureautje moeten bellen om wijkverpleging voor een patiënt te regelen, dan vermorsen we kostbare menskracht, aldus Minister De Jonge (Volksgezondheid).
AD 02.03.2020 Vanaf 1 januari 2021 moeten aanbieders van verpleging en verzorging in de wijk overal in Nederland verregaand samenwerken. Geen oudere of zieke mag dan meer tussen wal en schip vallen.
Als huisartsen en ziekenhuizen met het telefoonboek op schoot het ene na het andere bureautje moeten bellen om wijkverpleging voor een patiënt te regelen, dan vermorsen we kostbare menskracht, aldus Minister De Jonge (Volksgezondheid).
Daarover hebben het ministerie van Volksgezondheid, zorgverzekeraars, gemeenten, patiëntenorganisaties, beroepsverenigingen en zorgaanbieders een deal gemaakt. Zo willen ze regelen dat de tekorten aan goede zorgverleners in de wijkverpleging afnemen. Ook moeten cliënten en hulpverleners in de wijk altijd weten bij wie ze terecht kunnen.
Er komt in iedere wijk een overzicht voor wijkverpleging overdag, ‘s avonds, ‘s nachts en in het weekend. En de cliënt krijgt voortaan zorg van een behapbaar team. Bekendheid en vertrouwdheid met iedereen die in huis komt, staat voorop. Zorgverleners moeten de hulp ook goed hebben afgestemd.
Het einddoel: alle aanbieders van wijkverpleging zorgen er samen met partners voor dat iedere zorgvraag van een cliënt opgepakt wordt. Als dat niet lukt, moet passende zorg snel elders worden gevonden; zo nodig met hulp van de verzekeraar. Verder dienen aanbieders de wijk waarin ze actief zijn op hun duimpje te kennen.
Minister De Jonge (Volksgezondheid): ,,Als de wijkverpleegkundige meer bezig is met ergens komen dan ergens zijn en als huisartsen en ziekenhuizen met het telefoonboek op schoot het ene na het andere bureautje moeten bellen om wijkverpleging voor een patiënt te regelen, dan vermorsen we kostbare menskracht.”
Vorig jaar maart constateerde minister De Jonge al in een interview met deze krant dat losse nieuwe aanbieders, soms van bedenkelijke kwaliteit, als paddenstoelen uit de grond schieten in Nederland. Voor de deur van zorgflats staan nu regelmatig auto’s van meerdere bedrijfjes. Die versnippering komt de kwaliteit niet ten goede, vindt de bewindsman. Daarnaast wordt de zorg momenteel per uur vergoed; een ongezonde prikkel om te veel zorg te leveren.
De minister wil af van deze wijze van bekostiging. Het moet voor zorgaanbieders altijd rendabel zijn om goede zorg te geven aan cliënten, ongeacht of deze lichte of zwaardere problemen hebben. Het tarief wordt daarom afhankelijk van het zorgprofiel van een cliënt. Dat zal wel op zijn vroegst pas vanaf 2022 gebeuren, bleek recent uit een Kamerbrief.
Als aanbieders van wijkverpleging er samen niet uitkomen, dan nemen de zorgverzekeraars en gemeenten het initiatief over om in een contract tot afspraken te komen over samenwerking. Als laatste redmiddel kan zelfs via een bestuurlijk overleg met topambtenaren of de minister een dispuut worden vlotgetrokken.
Over hun schaduw heen springen
Het is niet meer iedere zorgaanbieder voor zich of iedere zorgverzekeraar alleen voor de eigen verzekerden, aldus Minister De Jonge (Volksgezondheid).
De Jonge: ,,Zorgaanbieders en verzekeraars moeten daarvoor over hun eigen schaduw heen springen. Het is niet meer iedere zorgaanbieder voor zich of iedere zorgverzekeraar alleen voor de eigen verzekerden.”
De voorgenomen samenwerking vereist dat zorgaanbieders elkaar nu al gaan vinden en dat de neuzen dezelfde kant op komen te staan. Dat zal in wijken met grote aantallen zorgaanbieders nog een hele klus zijn, geeft ook de minister toe.
De betrokken partijen benadrukken in het akkoord sowieso dat iedere wijk de ruimte houdt om zelf de invulling en uitvoering van de teams voor wijkverpleging te bepalen. Dit zal steeds gebeuren op basis van de lokale situatie en de ervaringen.
AD 22.02.2020 Dat vrijemarktwerking in ieders voordeel is, ook als het gaat om voorheen publieke taken, is een sprookje, betoogt Roel Berghuis, bestuurder bij de vakbond FNV. Hij noemt prijsvechters die failliet gaan en buslijnen die geschrapt worden.
De provincie Noord-Holland gaat de bediening van sluizen, bruggen en pontjes weer zelf uitvoeren. Het regende klachten over Trigion, het beveiligingsbedrijf dat na een aanbestedingsronde als goedkoopste uit de bus kwam. Trigion had zulke slechte arbeidsvoorwaarden dat onvoldoende brug- en sluiswachters voor het bedrijf willen werken.
De arbeidsvoorwaarden zijn zo slecht dat onvoldoende brug- en sluiswachters voor het bedrijf willen werken
Marktwerking zou leiden tot betere dienstverlening en efficiëntie. Zo verkocht de overheid ons dit sprookje. Maar het gaat enkel om bezuinigingen, met alle gevolgen van dien.
De uitvoering van maatschappelijke taken is in het geding en werknemers zijn de dupe. De overheid mag wel eens wat kritischer kijken naar de gevolgen van marktwerking en aanbestedingen.
Zorgorganisaties, scholen en gemeenten in West-Brabant hebben problemen met het vervoer van cliënten en leerlingen, want vervoersbedrijf TCR is failliet. Eigenlijk won Arriva de aanbesteding, maar dat bedrijf gaf het werk door aan prijsvechter TCR.
In de Gooi en Vechtstreek overwegen acht gemeenten nu een gezamenlijke organisatie op te zetten voor het doelgroepenvervoer, waar negenduizend mensen gebruik van maken. Door te kiezen voor ‘inbesteden’ (zelf doen) in plaats van aanbesteden, willen ze grip krijgen op de kwaliteit. Tot op heden wordt dat vervoer aanbesteed bij steeds nieuwe vervoerders.
Opnieuw aanbesteden leidt na jaren van problemen volgens de gemeenten alleen maar tot hogere tarieven. Zowel klanten als medewerkers worden er dus niets wijzer van.
Volgens Koninklijk Vervoer Nederland gebeurt het steeds vaker dat op vervoersaanbestedingen geen geldige inschrijvingen binnenkomen. Vervoerders denken voor de geboden vergoedingen niet rendabel te kunnen werken. De taximarkt begint zelf signalen af te geven richting aanbestedende dienstenover de tarieven voor het doelgroepenvervoer. Dat is het beste bewijs dat aanbestedingen en marktwerking niet leiden tot verbetering van kwaliteit en efficiency, maar dat slechts wordt bezuinigd.
Lijnen schrappen
Provinciale bezuinigingen in het openbaar vervoer leiden tot het schrappen van onrendabele buslijnen. Inwoners zijn dan aangewezen op vrijwilligers. Hun bedoelingen zijn goed, maar het werk van een buschauffeur dient normaal beloond te worden. Nu profiteert de overheid en de busbedrijven houden hun winstcijfers op peil. Met alle gevolgen van dien voor werknemers en burgers.
Waar de FNV zich inzet voor de belangen van werknemers in hun rol als burgers, zouden onze overheden dat moeten doen voor burgers in hun rol als werknemers.
Hoe dan ook zitten we met marktwerking voor maatschappelijke taken op een dood spoor.
Roel Berghuis is vakbondsbestuurder en projectleider marktwerking en aanbestedingen bij de FNV.
MSN 26.11.2019 Dat meldt vakbond FNV naar aanleiding van de lopende integratie. „Sandd-medewerkers staan met de rug tegen de muur. De post verdwijnt naar PostNL, en ze moeten maar afwachten wat PostNL hen aanbiedt. Het postbedrijf heeft op sommige plaatsen een tekort aan bezorgers, maar op sommige plaatsen een overschot. Die krijgen minder uren aangeboden”, zegt FNV-bestuurder Etienne Haneveld.
Eind september gaf het kabinet toestemming voor het samengaan van PostNL en Sandd. De 11.000 postbezorgers van Sandd krijgen een baan bij PostNL, maar dat leidt tot teleurstellingen.
Dominique Vergeer uit Oost-Souburg werkt nu veertig uur per week voor Sandd, maar heeft nu een aanbod voor 3,5 uur voor vier dagen in de week. Dat is veertien uur. „Daar ben ik van geschrokken, want ik moet een gezin onderhouden. De beloftes van Mona Keijzer zijn gebakken lucht, want in de praktijk is het een zooitje”, zegt Vergeer, die een leidinggevende functie heeft op het depot in Middelburg.
Het aanbod van PostNL kreeg hij afgelopen vrijdag binnen. Hij heeft een week de tijd om te reageren. „De druk is enorm bij mij en mijn collega’s. Als we bellen met PostNL krijgen we niemand te pakken. Als ik nu solliciteer via het uitzendbureau, dan kan ik wel veertig uur krijgen. Dit is de omgekeerde wereld.”
PostNL herkent dit niet. „We proberen de Sandd-medewerkers een aanbod te doen dat in lijn ligt van hun huidige contract. Het is een ingewikkelde puzzel. Deze gevallen zou ik graag willen bekijken”, zegt directeur Post Resi Becker van PostNL in een reactie. Volgens haar is er voldoende capaciteit in het callcenter om vragen te beantwoorden.
Volgens vakbond FNV komt PostNL met minder uren weg omdat er geen zogeheten ’overgang van onderneming’ is afgesproken. Daarbij dient het personeel een gelijkwaardige functie aangeboden te worden. Staatssecretaris Keijzer (Economische Zaken) heeft dit echter niet als voorwaarde bij de overname gesteld. PostNL denkt jaarlijks €50 tot €60 miljoen aan kosten te kunnen besparen door de overname van Sandd.
„Ik ben des duivels op staatssecretaris Keijzer, die deze overname op deze manier heeft toegestaan. Het aanbod van PostNL is niet volwaardig, we schieten er fors bij in als het om ons inkomen gaat. En ik ben beslist niet de enige”, zegt Albert Wilkens uit Almere. Hij werkt al 13 jaar als postbezorger, met 20 uur per week. PostNL heeft hem nu vijf uur op zaterdag aangeboden.
Ook is een negental franchisenemers van Sandd naar de rechter gestapt omdat er geen vergoeding is geregeld. Zij hebben in totaal 3500 bezorgers in dienst. „De post gaat naar PostNL, maar de franchisenemers hebben nog wel een contract. Zij moeten hun mensen ontslaan en transitievergoedingen betalen. Daarbij past een afkoopsom”, zegt voorzitter Mario de Koning. PostNL zegt in een reactie dat ze zo snel mogelijk in gesprek wil over de samenwerking en banen.
„Er is geen sprake van marktverdeling”, reageert Annemarie Jorritsma. Ⓒ ANP
Tijdens een netbeheerdersoverleg in 2018 zouden netbeheerders Alliander en concurrent Stedin Nederland hebben verdeeld in gebieden waar zij elkaar niet zullen beconcurreren. Dergelijke afspraken zijn bij wet verboden, aangezien daarmee de concurrentie tussen marktpartijen wordt beperkt. Bij overtreding worden door de overheid zware boetes opgelegd.
En Annemarie Jorritsma (VVD-fractievoorzitter in de senaat) heeft het bestaan van de kartelafsprakenook bevestigd, stelt ex-ING-bestuurder Jan Zegering Hadders (óók VVD), die optreedt als onderhandelaar namens het Westlandse bedrijf. Onderhandelaar Zegering Hadders ging afgelopen najaar bij Jorritsma thuis in Almere langs om haar te confronteren met geruchten over kartelafspraken.
Terugdringen aanbesteding in de Zorg
Het zogeheten REFIT-platform is het met De Jonge eens dat de Europese Commissie de regels snel moet evalueren en misschien moet aanpassen, schrijft de minister aan de Tweede Kamer. Maar dat duurt vaak jaren. En gemeenten en de jeugd- en thuiszorg worden ongeduldig. Daarom gaan Timmermans en De Jonge vast samen kijken of er niet wat meer ruimte binnen de huidige Europese regels valt te scheppen.
,,De zorg is geen markt, laat staan een Europese markt”, zegt De Jonge. Hij pleit sinds begin deze maand onomwonden voor het intomen van de ,,doorgeslagen” marktwerking in de gezondheidszorg.
Het kabinet vindt steun in Brussel voor het terugdringen van aanbestedingen in de zorg. De Europese anti-rompslompbrigade onder leiding van Frans Timmermans, tweede man van de Europese Commissie, raadt de commissie aan de regels snel nog eens tegen het licht te houden. Dat kan wel nog jaren duren.
Gemeenten zijn nu meestal verplicht alle zorgaanbieders in de Europese Unie de kans te geven om de jeugd- en thuiszorg voor hen te verzorgen. Maar dat is zinloos en onhandig, vindt minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid. Een Poolse of Portugese zorgverlener zit helemaal niet te wachten op een opdracht in Nederland. En zou die toch voelen voor zo’n klus en de aanbesteding winnen, dan wordt samenwerken met andere betrokkenen als de gemeente en de huisarts lastig.
Bovendien bezorgt het aanbesteden gemeenten veel werk. En zorgaanbieders en patiënten kopzorgen. Want als een contract afloopt, is het niet altijd gemakkelijk om bij een vertrouwde behandelaar te blijven of soepel over te gaan naar een nieuwe.
AD 15.03.2019
Overspannen woningmarkt
Dat er iets moet gebeuren op de overspannen Haagse woningmarkt, daar is iedereen het over eens. Maar hoe? In Den Haag bijvoorbeeld, voltrekt zich een klassiek politiek debat met ‘de markt’als grote boosdoener dan wel redder in nood.
En het gaat er hard aan toe. Zo heette VVD-politicus Jan Pronk in de Haagse raadzaal ‘een neoliberaal’ die zich nauwelijks raadslid mag noemen. En was PvdA’er Martijn Balster gefrustreerd, ‘omdat hij geen invloed meer heeft op het beleid. En ook niet meer krijgt.’
Vrije huursector aan banden
VVD-wethouder Boudewijn Revis grijpt best fors in op de huizenmarkt. Met een inkomensgrens voor huurwoningen tussen de 700 en 950 euro bijvoorbeeld. Met de bouw van middeldure huizen die ontwikkelaars 20 jaar middelduur moeten houden. En met maatregelen tegen woningsplitsing en voorrang op een woning voor mensen met onmisbare beroepen.
Maar links vindt het allemaal te liberaal. ,,U kiest voor de markt en niet voor de mensen”, moppert Balster. Hij wil dat de vrije sector meer aan banden wordt gelegd via bijvoorbeeld strenge eisen aan mensen die vrije sector-kamers of appartementen verhuren. ,,Als we het aan de markt overlaten dan wonen mensen hier straks voor 1500 euro per maand in piepkleine hokjes”, meent hij. Een ander idee: ‘een maximale huurstijging van één procent boven de inflatie zoals Utrecht doet’.
Liberaal Pronk ziet dat heel anders. ,,We komen al met een inkomensgrens voor woningen tot 950 euro huur per maand. Voor de rest is er maar één echte oplossing: bouwen, bouwen, bouwen.” Middeldure huur is in Den Haag nu een kleine markt. ,,Als marktpartijen genoeg kunnen bijbouwen, dempt de huidige prijsstijging van de woningen vanzelf.”
Den Haag bouwt 30 procent sociaal. Ofwel goedkoop. Wethouder Revis zegt het geregeld, maar op links heeft men twijfels. ,,Al jaren wordt er geen 30 procent, maar ruim onder de tien procent sociaal gebouwd. Terwijl 100.000 mensen wachten op een goedkope woning.‘’
De VVD ergert zich aan de PvdA: die maar roept dat ‘bouwen voor gewone mensen er niet meer bij is in Den Haag’. ,,Dat was onder het vorige college zo, waar u deel van uitmaakte”, zei raadslid Pronk. ,,In de plannen staan 720 sociale woningen, waar de ambitie 750 is. Dat is niet slecht.” Maar Balster gelooft niet dat het ervan gaat komen: ,,In de woontorens op de Grotiusplaats en het Spuiplein zou veel sociale huur komen. Maar toen puntje bij paaltje kwam, zei de projectontwikkelaar: ‘we hebben ons best gedaan, maar het is niet gelukt’ en zei de wethouder: ‘Oké, dan niet.”
Het rapport.
De parlementaire onderzoekscommissie-Kuiper van de Eerste Kamer, die dertig jaar privatiseringsbeleid van staatsbedrijven heeft onderzocht heeft indertijd een eindrapport (pdf).gepresenteerd.
AD 11.08.2018
En ook de Zorg ging uiteindelijk een eigen leven leiden !! Het begrip Marktwerking werd uiteindelijk een vies woord !!!
Minister Hugo de Jonge wil nieuwe zorgaanbieders strenger controleren, één team van verpleegkundigen per wijk en zorg niet meer per uur vergoeden.
In een interview met het AD zegt de minister van Volksgezondheid dat het anders moet: “De marktwerking in de zorg is doorgeschoten.”
Ja, bijna 750 miljoen euro voor een pluk aandelen in Air France-KLM is een heleboel geld. Daar zul je CDA-vicepremier Hugo de Jonge niet schamper over horen doen. Maar leg die investering naast de zorguitgaven en je beseft pas goed wat een amper te bevatten zak geld er jaarlijks via zijn ministerie van Volksgezondheid wordt uitgegeven.
,,Voor het bedrag dat we aan KLM spenderen kunnen we ons drie dagen zorg permitteren”, zegt hij. ,,Drie! Laat dat eens op je inwerken. Dit jaar is in totaal 85 miljard euro beschikbaar, 5 miljard meer dan vorig jaar. Alleen al in deze kabinetsperiode komt er 16,7 miljard euro bij.”.
De Fransen werden deze week naar eigen zeggen overvallen door het besluit van de Nederlandse regering. President Macron eiste woensdag opheldering en Le Maire noemde het onbegrijpelijk. Hij vond het onfatsoenlijk dat er geen overleg was gevoerd met de Franse regering. Volgens Hoekstra kwam dat door de koersgevoeligheid van de informatie.
Kortom, willen we in de toekomst genoeg handen aan het bed houden, dan moet de doorgeschoten marktwerking in de zorg op de helling, stelt minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid. ,,Het geloof in de markt als probleemoplosser is op de terugtocht.”
De liberale regeringspartijen reageerde met gefronste wenkbrauwen op de uitspraken van minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) op deze site over minder marktwerking en meer samenwerking in de zorg. De oppositie gaat de bewindsman aan zijn woorden houden, maar vreest dat er sprake is van verkiezingsretoriek.
De Jonge vindt dat de marktwerking in de gezondheidszorg is ‘doorgeslagen’ en moet worden ingeperkt. De CDA-bewindsman kraakt hiermee het liberale heilige huisje van keuzevrijheid voor patiënten. Het in zijn ogen ‘absolute’ recht om de eigen zorgverlener te kiezen, maakt de organisatie van de zorg volgens De Jonge echter duur en lastig. Zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten moeten in de toekomst samende hoofdverantwoordelijkheid nemen voor de gezondheidszorg in een regio.
,,De minister heeft wel wat beters te doen dan stelseldiscussies voeren, want dat is het introduceren van dominante regionale zorgspelers’’, aldus Kamerlid Arno Rutte (VVD) tegen deze site. ,,We mogen best de rotte appels in de zorg aanpakken en balans aanbrengen in de keuzevrijheid van mensen, maar wij willen niet terug naar de jaren 90; met gebrek aan keuze, lange wachtlijsten en hoge kosten.’’
Regeringspartij D66 wil de minister louter afrekenen op minder regels, meer aandacht en betere zorg ‘en niet op deze hoog-oververhalen’, meldt Kamerlid Vera Bergkamp. De sociaal-liberalen zijn het wel met De Jonge eens dat de zorg terug moet naar het gezond verstand. ,,De toegang tot de zorg is nu te complex, er is te veel bureaucratie. De patiënt moet weer centraal komen te staan met keuzevrijheid.’’
Ik moet het eerst zien voordat ik het geloof. Maar ik laat me graag verrassen, aldus Lilian Marijnissen (SP) over uitspraken minister De Jonge.
De PVV, de grootste oppositiepartij, beschuldigt de minister van krokodillentranen. ,,Het CDA is óveral verantwoordelijk voor: dat De Jonge bij seniorenflats allemaal verschillende auto’s ziet staan van allerhande aanbieders van wijkverpleging, is regelrecht de schuld van het CDA. In plaats van populair te doen zo vlak vóór de verkiezingen kan hij beter wetten naar de Kamer sturen om deze kolossale vergissingen terug te draaien en juist niet nóg verder gaan met zijn voorstel tot regionalisering.’’
De SP, een groot voorstander van complete afschaffing van de marktwerking in de zorg, is juist blij dat de minister de markt in de zorg niet langer heilig verklaart. ,,Maar tegelijkertijd is hij beste vrienden met premier ‘meer markt’ Rutte. Dat is erg ongeloofwaardig’’, zegt partijleider Lilian Marijnissen. ,,Dit kabinet heeft nog niets gedaan om de zorg geen markt te laten zijn, dus ik moet het eerst zien voordat ik het geloof. Maar ik laat me graag verrassen door Hugo de Jonge!’’
Terug in publieke handen
Overigens wil 50Plus de zorg ook helemaal terugbrengen in publieke handen, reageert Kamerlid Corrie van Brenk. ,,Dat heeft veel voordelen: geen reclame, geen sponsoring, geen jaarlijks overstapcircus meer.’’ GroenLinks noemt de uitspraken van de minister ‘een omslag’ en hoopt dat hij de daad bij het woord voegt. Die partij stelde afgelopen november zelf al voor om vaste tarieven voor de wijkverpleging te introduceren, net als strengere toelatingseisen voor nieuwe aanbieders.
Tot slot de PvdA. Die partij vindt het hoog tijd dat minister De Jonge het licht ziet. Kamerlid John Kerstens: ,,Want het CDA zat tot vandaag anders in de discussie. Dat de minister zich blijkbaar heeft laten inspireren door de opvattingen van de PvdA is mooi. Ik heb ’m ook onlangs nog opgeroepen met een toekomstvisie te komen. Daar werd vanuit de coalitie, D66 voorop, wat schamper over gedaan. Benieuwd of daar het inzicht nu ook ontstaat.’’
Nasleep vanwege de zorgbezuinigingen
Verpleeghuizen hebben het kabinet notabene onlangs nog om meer zorgmiljoenen gevraagd dan er beschikbaar zijn. Minister De Jonge (Volksgezondheid) heeft voor dit jaar 600 miljoen euro op de plank liggen, terwijl de zorginstellingen eigenlijk 660 miljoen euro zouden willen krijgen. Dat blijkt uit gegevens van de zorgkantoren die het kabinetsgeld uiteindelijk gaan verdelen.
Terugblik ouderenzorg
Samen met zo’n 35 andere partijen tekende minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) vandaag een Pact voor de Ouderenzorg. Met het pact komen de deelnemers samen in actie om eenzaamheid bij ouderen te signaleren en doorbreken, goede zorg en ondersteuning thuis te organiseren en de kwaliteit van de verpleeghuiszorg te verbeteren.
Nederland heeft een enorm grote opgave voor de boeg op het gebied van ouderenzorg. Nu al zijn er 1,3 miljoen 75-plussers, maar in 2030 zijn dat er 2,1 miljoen. Dat betekent veel voor de manier waarop we de zorg inrichten in ons land. Een samenwerkingsverband waarin iedereen die voor en met ouderen werkt de krachten bundelt, ontbreekt nog.
Minister De Jonge: “Het verenigen van alle partijen die betrokken zijn in één ‘pact voor de ouderenzorg’ is de beste manier om samen de schouders hieronder te zetten. Natuurlijk gebeurt er al ontzettend veel in de ouderenzorg. Maar samen kunnen we nog veel meer bereiken. Met deze 35 partijen, en hopelijk worden het er meer, gaan we nu aan de slag.”
AD 14.03.2018
AD 14.03.2018
Met het Pact voor de Ouderenzorg gaat een keur aan partijen – zorgaanbieders, verzekeraars, gemeenten, bedrijven, etc. – gezamenlijk aan de slag om de zorg voor ouderen merkbaar en meetbaar te verbeteren door:
de trend van stijgende eenzaamheid onder ouderen te keren;
te zorgen dat ouderen langer thuis willen en kunnen blijven wonen, met de juiste zorg en ondersteuning;
de verpleeghuiszorg te verbeteren zo dat ouderen er de juiste zorg krijgen en de aandacht die zij verdienen, zoveel mogelijk vergelijkbaar met thuis.
De ondertekenaars onderstrepen met het sluiten van dit landelijk Pact voor de Ouderenzorg de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van leven van ouderen en verbinden zich aan het meedenken en meedoen met concrete plannen en acties. Het pact wordt in drie programma’s verder uitgewerkt en er worden afspraken gemaakt over de specifieke invulling van acties en wie daarvoor aan zet is. Het pact is het begin van een proces met als doel ouderen in Nederland te laten merken dat de zorg en ondersteuning voor hen, en de generaties daarna, beter wordt.
Borsts woede over de behandeling die zijn moeder onderging, inspireerde hem en onderzoeker Carin Gaemers in 2016 tot het schrijven van een open brief aan de toenmalige staatssecretaris van Volksgezondheid, Van Rijn. Daarin veroordeelden zij het tekort aan personeel in de verpleegzorg en de vele administratieve taken die de verzorgenden moesten verrichten. De patiënten kregen daardoor niet de zorg en veiligheid die ze nodig hadden.
Na aandrang van de Tweede Kamer maakte de Inspectie voor de Gezondheidszorg bekend dat 150 verpleeghuizen niet de zorg leverden waarop gerekend mocht worden.
AD 27.10.2018
AD 27.10.2018
Manifest Hugo Borst
Hugo Borst en Gaemers schreven vervolgens het ‘manifest getiteld Scherp op Ouderenzorg. Samen met onderzoekster Carin Gaemers constateerde hij daarin dat te veel kwetsbare ouderen in verpleeghuizen niet de zorg krijgen die zij zo hard nodig hebben. Daarom werd de politiek opgeroepen om zo snel mogelijk goede zorg voor alle kwetsbare ouderen in verpleegtehuizen te waarborgen.
Het manifest kreeg meer dan 100.000 steunbetuigingen en leidde tot 2,1 miljard euro extra geld voor het verbeteren van de verpleeghuiszorg.
Minister De Jonge: “Ik zie en hoor al voorbeelden van verpleeghuizen die extra medewerkers hebben aangetrokken om meer tijd en aandacht te kunnen geven aan onze ouderen. Of hoe de regeldruk teruggedrongen wordt. Ook in de strijd tegen eenzaamheid zijn er tal van initiatieven. Van huisbezoeken bij 75-plussers, tot dansmiddagen met ‘oude’ muziek, en van breiclubs tot walking football. Deze voorbeelden maken voor ouderen een wereld van verschil.”
Kortom zij komen gezamenlijk in actie door:
eenzaamheid signaleren en doorbreken;
goede zorg en ondersteuning thuis organiseren;
de kwaliteit van de verpleeghuiszorg verbeteren.
Telegraaf 02.03.2019
Ziekenhuizen in de problemen
Het piept en het kraakt in Ziekenhuisland. Sluitingen, faillissementen, inkrimpingen: ze zijn aan de orde van de dag. Is de ziekenhuiszorg soms ziek?
De Telegraaf voelde zorgeconomen, politici en patiëntenorganisaties aan de tand. „Als er niemand ingrijpt en de touwtjes in handen neemt, breken we het stelsel af. En dan is de burger de klos”, vreest Dianda Veldman van de Patiëntenfederatie.
Diepe zuchten klinken nog steeds in de Tweede Kamer wanneer wordt teruggedacht aan het faillissement van het Amsterdamse Slotervaart ziekenhuis en de vier IJsselmeerziekenhuizen in Flevoland. De vijf ziekenhuizen gingen eind oktober vorig jaar op de fles. Minister Bruins (Medische Zorg) liet zich erdoor overvallen en nam niet de regie. Het leverde hem een motie van wantrouwen op.
Sindsdien neemt bij de buitenwacht de onrust toe. Het roept de vraag op of de ziekenhuiszorg nog wel op orde is. Dat ook de stekker wordt getrokken uit het Haagse Bronovo ziekenhuis en er in het Drentse Hoogeveen en het Groningse Stadskanaal complete ziekenhuisafdelingen dreigen te verdwijnen helpt daar niet bij.
Zorgeconoom Michiel VerkoulenⒸ Hollandse Hoogte
De zorgen in de samenleving over sluitende ziekenhuizen staan in een schril contrast met de beleving van doorgewinterde zorgeconomen. Michiel Verkoulen en Xander Koolman, bijvoorbeeld. In ziekenhuisland is juist een gezonde beweging gaande, menen zij. „Ik heb geen zorgen over de ziekenhuiszorg”, zegt Verkoulen monter. Ook zijn vakgenoot Xander Koolman ziet dat de kwaliteit van Nederlandse ziekenhuizen echt wel ’op orde is’.
Schrikbarend
De uitgaven aan ziekenhuizen kennen een steile curve. Rond de eeuwwisseling stroomde er zo’n 12 miljard euro naartoe. Een jaar geleden stond de teller al op een schrikbarende 27 miljard. Het heeft met de vergrijzing te maken, hogere loonkosten, toenemende medicijnprijzen en prachtige nieuwe technieken die vaak helaas wel een stevig prijskaartje hebben.
Zorgeconoom Xander Koolman Ⓒ DIJKSTRA BV
De politiek zit ermee in haar maag. Een steeds grotere punt van de door Den Haag te verdelen taart gaat namelijk naar de zorg, het is geld dat niet naar leraren, politieagenten of andere belangrijke zaken kan.
Meer dan tien jaar geleden is daarom in samenspraak met de sector besloten om te kijken of er niet wat meer ziekenhuisbehandelingen kunnen worden overgeheveld naar huisartsen, zorgcentra in de buurt, of bij mensen thuis. Dat is goedkoper. Maar praten over geld is in de zorg nog vaak taboe. Toch moet het gebeuren, vinden Verkoulen en Koolman.
“Het ziekenhuis is een heel dure omgeving”
„Het ziekenhuis is een heel dure omgeving”, schetst econoom Verkoulen. „Terwijl een groot deel van de zorg echt niet meer in het ziekenhuis hoeft. Als we die beweging maken, is het goed voor ieders portemonnee.”
Slim
VVD-Kamerlid Arno Rutte pleit al langer voor de verhuizing van meer ziekenhuiszorg naar de huiskamer. Bij de liberaal spelen niet alleen de duizelingwekkende uitgaven aan ziekenhuiszorg een rol. „Het aantal ouderen stijgt de aankomende jaren enorm”, benadrukt hij. „Tegelijkertijd neemt het aantal mensen dat kan werken in de zorg af. Dat is een probleem waarvoor niemand kan weglopen. Ik vind dus dat we vol moeten inzetten op slimme zorg thuis.” Dat ziekenhuizen daardoor slinken, of zelfs verdwijnen, ziet hij als logisch. „Maar het is geen doel op zich.”
“We moeten vol inzetten op slimme zorg thuis”
Die slimme zorg thuis gebeurt al steeds vaker. Het gaat bijvoorbeeld om patiënten met diabetes, of longaandoeningen. Voorheen waren ze kind aan huis in het ziekenhuis. Tegenwoordig doen ze hun metingen thuis via een app. Af en toe krijgen ze een Facetime-consult van het ziekenhuis. Het is een goedkopere manier van werken. Voor patiënten is het bovendien fysiek een stuk minder belastend. Het scheelt ze heel wat ritten naar het ziekenhuis.
Arno Rutte (VVD) Ⓒ DIJKSTRA BV
CDA-Kamerlid Joba van den Berg ziet echter ook de keerzijde van de medaille van de vertimmering van ziekenhuisland. Volgens haar zijn er in grotere steden vaak meer dan voldoende ziekenhuizen. Als er daar eentje sneuvelt, is goede zorg zelden ver weg. Anders is dat in landelijk gebied. „Daar wringt het.”
Streekziekenhuizen
Wat de christendemocrate ziet gebeuren, is dat grotere ziekenhuizen de kleine streekziekenhuizen ’leeg eten’. Dat komt voort uit ooit doelbewust ingezet beleid, maar is volgens Van den Berg aan het doorslaan.
Joba van den Berg (CDA) Ⓒ DIJKSTRA BV
Lange tijd was het normaal dat in alle ziekenhuizen vrijwel alle zorg werd geleverd. Inmiddels is ingebakken dat het beter en goedkoper is om complexere zorg te concentreren. Voor een ingewikkelde urologische ingreep moet je dan misschien wat verder reizen naar een groter ziekenhuis, maar patiënten krijgen dan wel een arts die zo’n operatie vaak doet. Het betekent wel dat streekziekenhuizen kunnen besluiten om hun urologische afdeling op te doeken.
“Dit heeft veel impact op oudere mensen, mantelzorgers en bezoek”
Het CDA vindt dat een probleem, omdat patiënten nog wel in hun lokale ziekenhuis terecht moeten kunnen voor relatief eenvoudige ingrepen. „Ik zie gewoon dat topklinische ziekenhuizen dat soort zorg bij streekziekenhuizen hebben weggehaald. Is dat erg? Ja, want dat betekent dat patiënten het niet meer om de hoek kunnen laten doen. Dat heeft veel impact op oudere mensen, mantelzorgers en bezoek. Stop nou met het leegzuigen van regionale ziekenhuizen”, zegt Van den Berg.
Reisafstanden
De groeiende reisafstanden naar ziekenhuizen baren ook zorgeconoom Koolman zorgen. „Er zijn in sommige gebieden nu patiënten die twee uur met het ov moeten reizen om in een ziekenhuis te komen”, zegt hij hoofdschuddend.
De patiënten van het MC Slotervaart moesten elders hun heil zoeken. Ⓒ ANP
Hij vindt dat minister Bruins daar veel beter op moet letten en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) moet opdragen om niet alleen op de kwaliteit van ziekenhuizen te toetsen en de impact daarvan op het budget. Ook de toegankelijkheid moet door de zorgwaakhond onder de loep worden genomen, vindt hij.
“Waarom is de oplossing afbraak?”
Politieke partijen die momenteel moord en brand schreeuwen zijn PVV en SP. Zij vrezen dat wat er ooit met verzorgingstehuizen is gebeurd – sluiten uit kostenoverwegingen – nu ook met ziekenhuizen gebeurt. „We staan op een kruispunt”, stelt Fleur Agema van de PVV. „De ziekenhuiszorg is nu nog redelijk goed geregeld, maar het systeem is hartstikke kwetsbaar.” Ze wil dat er geen ziekenhuis meer op slot gaat. „Waarom is de oplossing afbraak?”, vraagt ze zich af.
Kanttekeningen
Zorgeconoom Koolman snapt de zorgen van de PVV, maar plaatst er kanttekeningen bij. „Als geld geen rol meer speelt, zou ik het ook wel met de PVV eens zijn, maar Kamerlid Agema heeft besloten dat financiën geen rol meer spelen in haar argumenten. Dat vind ik dus te makkelijk.”
Fleur Agema (PVV) Ⓒ DIJKSTRA BV
Openlijk praten over de rem zetten op ziekenhuisuitgaven wordt vaak als gevoelig ervaren. Dat geldt vooral voor de politiek, waar verkiezingen nooit ver weg zijn. In campagnestand is het nu eenmaal eenvoudiger om voor méér zorg te pleiten, dan voor artsen, ziekenhuizen en zorgverzekeraars die de hand op de knip leggen. Zorgeconoom Michiel Verkoulen zou dat graag anders zien.
“Verzekeraars vervullen een maatschappelijk belangrijke taak”
„De politiek geeft mixed signals”, stelt hij. „Iedereen is voor een lagere zorgpremie en het liefst gaat ook het mes in het eigen risico. Zorgverzekeraars moeten daarin de matigende factor zijn. Maar als verzekeraars dan wel een keer hard zijn, krijgen ze in de politiek vaak de zwarte piet toegespeeld. We betalen verschrikkelijk veel geld voor de ziekenhuiszorg. Het is belangrijk dat we het vaker voor verzekeraars opnemen. Zij vervullen een maatschappelijk belangrijke taak.”
Wachtlijsten
Vakgenoot Koolman stipt nog een andere valkuil aan: de wachtlijsten. „Het is de bedoeling dat ziekenhuizen kritischer kijken of behandelingen echt wel nodig zijn. Als ze dat niet doen en patiënten gewoon op de wachtlijst zetten, dan zullen die wachtlijsten gaan groeien. Aan de transitie die in de ziekenhuiswereld gaande is, zitten voor- en nadelen. Ik heb niet altijd het idee dat die goed worden gewogen.”
De Patiëntenfederatie vindt dat er nu te vaak een ziekenhuis verdwijnt alleen op basis van financiële redenen. Voorzitter Veldman mist partijen die de touwtjes in handen nemen. „In de komende tien jaar gaat er nog veel veranderen, laten we daar een goed plan voor maken.”
“Misschien zijn in Nederland veertig ziekenhuizen wel genoeg?”
Ze noemt Denemarken als voorbeeld. Daar zijn ze aan de tekentafel gaan kijken hoeveel ziekenhuizen met bepaalde functies er nodig waren. „Misschien zijn in Nederland veertig ziekenhuizen wel genoeg?” Veldman mist uiteindelijk dat er echt iemand de baas is. „Iemand moet de regie pakken”, vindt ze. Daarbij kijkt ze naar de politiek. Het is een verwijt dat zorgminister Bruins allerminst nieuw in de oren zal klinken.
ZEVEN OORZAKEN VAN KRIMP IN ZIEKENHUISLAND;
Personeelstekort
Ziekenhuizen hebben moeite met het aantrekken van personeel, met name gespecialiseerde verpleegkundigen voor spoedeisende hulp en intensive care. Dat legt druk op de organisatie, soms ontstaan er al wachtlijsten of moeten patiënten worden geweigerd omdat er te weinig personeel is. Ook moet er extern worden ingehuurd en dat is veel duurder.
Zorg naar huisarts of huis
Om kosten te beheersen en het patiënten gemakkelijker te maken, wordt al enkele jaren ingezet op verschuiving van zorg uit het ziekenhuis. Bestralingen, diabeteschecks en spiraaltjesplaatsingen kunnen goedkoper bij de huisarts of soms zelfs thuis. Handig, maar als complexe behandelingen naar grote ziekenhuizen verdwijnen en eenvoudige behandelingen naar de huisarts, dan zet dat druk op kleine ziekenhuizen.
Bestuursellende
Bij de faillissementen van het Slotervaart en de IJsselmeerziekenhuizen waren er twijfels over de rol van bestuurders die ook aandeelhouder waren. Dubbele petten en meerdere financiële belangen zouden dwarszitten. Bij andere ziekenhuizen vinden ze lastig nieuwe bestuurders, omdat ervaren artsen terugvallen onder de balkenendenorm als ze bestuurder zouden worden. En niet in elk ziekenhuis staan de neuzen van specialisten, die als ondernemers zich laten inhuren, en bestuur dezelfde kant op.
Innovatie
Er kan steeds meer, dus doen we ook steeds meer. Maar de meest ingewikkelde operatierobots kunnen niet door elk ziekenhuis worden aangekocht omdat er weinig ruimte is voor investeringen. Door innovaties verplaatsen zich dus steeds meer behandelingen naar de grotere ziekenhuizen.
Banken
Ziekenhuizen kunnen failliet gaan, weten banken sinds een jaar of vijf ook. Voorheen vingen overheid en zorgverzekeraars dat op, nu niet meer. Daarom betalen ziekenhuizen hoge tarieven voor leningen bij banken en wil geen bank ze meer volledig financieren. Dit zorgt ervoor dat investeringen in regioziekenhuizen erg lastig en duur zijn.
Zorgstelsel
In 2006 ging het huidige zorgstelsel in. Voor velen zijn de gereguleerde marktwerking en de rol van de zorgverzekeraars mikpunten als het gaat om problemen van ziekenhuizen. Verzekeraars onderhandelen als kostenbeheersers scherp met ziekenhuizen over contracten, op kwaliteit en prijs. Als een ziekenhuis relatief duur is of iets minder goede kwaliteit levert, verliest die de concurrentiestrijd en kost dat uiteindelijk ook patiënten.
Kwaliteitseisen
Als arts moet je sinds enkele jaren een complexe behandeling een minimum aantal keren per jaar uitvoeren. Door die strengere eisen, die waarschijnlijk betere zorg opleveren, verdwijnen veel complexe behandelingen uit kleine ziekenhuizen. Uiteindelijk raken de kleinere ziekenhuizen leger en leger, tot ze zich laten overnemen door een groot ziekenhuis of tot sluiting.
De IJsselmeerziekenhuizen, met vestigingen in Lelystad, Emmeloord, Urk en Dronten, zijn vanochtend failliet verklaard. Ook het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam is failliet
In de IJsselmeerziekenhuizen liggen nog zo’n 80 à 85 mensen. In het Slotervaartziekenhuis lagen gisteren nog 74 mensen, die uiterlijk morgen om 15.00 uur naar andere ziekenhuizen zijn verplaatst
De zorgverzekeraars hebben een boedelkrediet afgegeven voor het afbouwen van de zorg
De Tweede Kamer komt niet terug van reces om te debatteren over het faillissement
AD 26.10.2018
Hoe het zover is gekomen is nog onduidelijk, maar het failliete MC IJsselmeerziekenhuizen stond flink in de rode cijfers .
Het failliete MC IJsselmeerziekenhuizen heeft een totale schuld openstaan van meer dan 50 miljoen euro. Ruim 500 schuldeisers hebben zich gemeld. De grootste schuldeiser is de bank ING.
Dat blijkt uit het eerste openbare faillissementsverslag. Het onderzoek van de curatoren naar de oorzaken van het faillissement is nog bezig. De uitkomsten van dat onderzoek zullen in volgende verslagen aan bod komen.
Een andere grote schuldeiser die de curatoren noemen is de stichting Waarborgfonds voor de Zorgsector (WfZ). Ook is het ziekenhuis nog vier miljoen euro aan loon- en inkomstenbelasting verschuldigd.
Het kabinet ging het zelfstandig ondernemen van ProRail beëindigen. Vooral vanwege de overlast op het spoor en de onverwachte tekorten, werd de privatisering teruggedraaid.
De NOSmeldde op basis van Haagse bronnen dat het kabinet 14.10.2016 akkoord ging met het voorstel van staatssecretaris Sharon Dijksma (Infrastructuur en Milieu, PvdA) dat ProRail wordt ondergebracht bij het ministerie van Infrastructuur.
De beslissing werd vrijdag 21.10.2016 officieel bekendgemaakt.
In een brandbrief waarschuwde de spoorsector het kabinet nog wel voor overhaaste beslissingen. “In het belang van ruim één miljoen dagelijkse spoorreizigers, de Nederlandse industrie en de spoorsector doen wij een beroep op u om niet over één nacht ijs te gaan.” De brief is ondertekend door acht organisaties waaronder de NS, Koninklijk Nederlands Vervoer, FNV Spoor en reizigersorganisatie Rover.
ProRail legde zich dus uiteindelijk neer bij de plannen van staatssecretaris Dijksma (Infrastructuur) om de spoorbeheerder onder de vleugels van de overheid te brengen.
Van ProRail werd een zelfstandig bestuursorgaan (zbo) gemaakt. Het bedrijf is verantwoordelijk voor het beheer, de aanleg, het onderhoud en de veiligheid van de Nederlandse spoorwegen.
De laatste jaren is de staat alleen aandeelhouder geweest, maar het Rijk is wel verantwoordelijk voor het grootste deel van de 2,5 miljard euro die de BV jaarlijks ontvangt.
Het kabinet hoopt dus vooral op meer controle: voorgaande jaren werd het geconfronteerd met een dreigend tekort van bijna een half miljard euro.
Dat bleek uit een brief van de Raad van Commissarissen (RvC) en Raad van Bestuur van ProRail aan de staatssecretaris. In de brief, die in handen is van De Telegraaf, schreef de top de keuze van het kabinet te respecteren en mee te zullen werken aan de uitwerking en invulling van de plannen. Dit in tegenstelling tot de eerdere reactie van ProRail waar ook nogal wat bezwaar leek mbt de bemoeienisvan het ministerie.
Kamer medeverantwoordelijk NS ProRail
De commissie constateert bij de slotconclusies dat de grote ambities van een supersnelle internationale trein naar België niet zijn waargemaakt, terwijl daar wel een peperdure spoorlijn voor is neergelegd. De Tweede Kamer, die steeds de keuzes van het kabinet en de NS steunde, is daarvoor medeverantwoordelijk.
Het failliete MC Zuiderzeeziekenhuis uit Lelystad heet vanaf nu het St Jansdal. Afgelopen nacht is er hard gewerkt om de eerste poli’s vandaag alweer te openen.
Aanleiding voor het parlementaire onderzoek was het derivatendrama bij Vestia. Dat illustreert volgens de commissie treffend de valkuilen van de corporatiesector: een bestuur met een vaak te machtige voorzitter, en commissarissen die aan die “dominante” bestuurder geen tegenwicht bieden. Bovendien is het externe toezicht onder de maat.
En dan hebben we het nog niet eens gehad over de financiele problemen met het verzelfstandigde UWV.
De ondernemingsraad van uitkeringsdienst UWV wil een ict-project tegenhouden door naar de rechter te stappen. Het personeel stoort zich aan salarissen voor ict-managers en vreest dat het project gedoemd is om te mislukken. Dat bevestigt de organisatie na een bericht in de Volkskrant. De krant heeft interne documenten van de uitkeringsdienst in handen.
De ondernemingsraad van uitkeringsinstantie UWV vreest dat het nieuwste automatiseringsproject een strop gaat worden van maar liefst een half miljard euro.
Daarmee zou het zoveelste project de mist in gaan en miljoenen over de balk worden gesmeten. De ondernemingsraad vindt dat er ook veel te hoge salarissen worden betaald aan de mensen die het project moeten gaan trekken.
Het UWV heeft sterk verouderde ICT en slaagt er al decennia lang niet in alles op de rails te krijgen. In 2004 bouwde Capgemini aan een systeem dat 14 miljoen euro moest kosten, maar uiteindelijk kwam de rekening uit op 400 miljoen euro.
In 2008 werd een nieuw systeem voor arbeidsongeschiktheidsuitkeringen gestopt terwijl al 90 miljoen was uitgegeven. Jaarlijks spendeert het UWV 250 miljoen euro aan automatisering uit, zo schrijft De Volkskrant.
De ondernemingsraad wil nu voorkomen dat er weer vier nieuwe directeuren worden aangenomen voor de nieuwste projecten. De krant sprak twee anonieme werknemers die zeggen dat het al ’2,5 jaar pure chaos is die maar niet naar buiten komt’.
Privatisering is het proces waarbij het eigendom van bedrijven en diensten overgaan van overheid naar de particuliere sector. Daarbij wordt publiek eigendom (zoals een staatsbedrijf) in particuliere handen gebracht.
Verzelfstandiging bij de overheid is het proces waarbij een overheidsbedrijf wordt omgevormd in een zelfstandig publiekrechtelijk of privaatrechtelijk bedrijf. Het wordt dan bestuurd door een eigen directie en niet meer door (top)ambtenaren.
AD 07.11.2019 Nederlanders zien een overheid die niet aan hun kant staat, stelt Lilian Marijnissen, fractievoorzitter van de SP in de Tweede Kamer, samen met een zorgverlener, een boer en een leraar. Er wordt nu een hoge prijs betaald voor marktwerking en schaalvergroting.
Wat hebben een boer, een zorgverlener en een leraar gemeen? Het klinkt als het begin van een slechte mop uit de jaren 80 of 90. Het is ook precies die periode waar we naar terug moeten om te begrijpen waar de boosheid én actiebereidheid van zovelen nu vandaan komt.
Het kabinet gaat gewoon door op de ingeslagen weg en fundamentele veranderingen blijven uit !!
In die decennia bekeerden politici, van links tot rechts, zich massaal tot het neoliberale geloof. Als een soort heilige drie-eenheid van de Vader, Zoon en Heilige Geest, met marktwerking, bezuiniging en zelfregulering.
De verzorgingsstaat werd afgebroken en publieke voorzieningen werden aan de markt overgelaten. Onder invloed van het neoliberalisme werd schaalvergroting de standaard: scholen werden leerfabrieken, zorginstellingen moesten fuseren en in de veehouderij werd de megastal de norm om als boer te kunnen overleven.
Alles onder de dekmantel van ‘efficiëntie’, maar in de praktijk was de menselijke maat zoek en nu betalen de samenleving, onze aarde en dieren een zware prijs voor deze schaalvergrotingsdrang. Nederland verkeert in crisis: een wooncrisis, een stikstofcrisis, een publieke sector in crisis.
Het is onvoorstelbaar dat de regering hier nog niet het begin van een oplossing voor heeft gevonden. Er lijken nu, onder druk van alle acties, wat kleine eenmalige stappen te worden gezet, maar dit kabinet gaat gewoon door op de ingeslagen weg en fundamentele veranderingen blijven uit.
Wat hebben een boer, een zorgverlener en een leraar gemeen? Dat zij een overheid zien die er niet voor hen is, die niet aan hún kant staat. Zij delen de terechte verontwaardiging dat zij niet een eerlijk deel van de welvaart krijgen. Dat zij de prijs betalen.
Maar ze hebben meer gemeen: als ze samen opstaan is echte verandering mogelijk.
De belangen van mensen moeten weer voorop komen te staan. Er is een hoop te doen, maar het kan. Er is namelijk een alternatief.
Vanaf nu dringen we de markt terug en investeren we in dat wat van ons allemaal is: goede zorg, goed onderwijs, betaalbare woningen, betaalbaar openbaar vervoer en duurzame energie. We geven de zeggenschap aan de mensen die het werk doen.
Aan de leerkrachten voor de klas in plaats van de bestuurders van grote scholenkoepels. Aan de thuiszorgmedewerker in de wijk in plaats van de zorgverzekeraar. Aan de agent op straat, in plaats van de bureaucratie. En we pakken de zeggenschap terug daar waar die nodig is: over onze energiebedrijven, volkshuisvesting, publieke sector en ons openbaar vervoer.
Wat hebben een boer, een zorgverlener en een leraar met elkaar gemeen? Ze hebben een prachtig beroep dat wordt uitgehold. Maar ze staan nu op voor de toekomst van dat beroep. En terecht.
Ina Kreuning is zorgverlener, Martine Lokhorst is leraar, Lilian Marijnissen is fractievoorzitter van de SP in de Tweede Kamer en Martijn van Middelaar is boer.
AD 25.06.2019 Iedereen moet goede spoedeisende ambulancezorg krijgen en houden, vindt het kabinet. Dus mogen de huidige aanbieders die levensbelangrijke dienst ook vanaf 2021 blijven leveren. Marktwerking wordt voorkomen.
Ambulancemedewerkers werken samen met huisartsen, spoedeisende hulpafdelingen en andere partners. Die moeten elkaar goed kunnen vinden en afspraken kunnen maken voor langere tijd, vindt de bewindsman ook. ,,Wisseling van aanbieders van ambulancezorg past daar niet bij.’’
Meldkamer
Aanwijzen van aanbieders moet zorgen voor permanente topkwaliteit, aldus Minister Bruins, in een Kamerbrief .
Nu is Nederland verdeeld in 25 ambulanceregio’s, met allemaal één regionale ambulancevoorziening. Er zijn tien publieke dienstverleners, vijf coöperaties, vijf stichtingen en vijf bv’s. Zij bieden zowel spoedeisende als planbare ambulancezorg en houden een meldkamer in stand.
Dit gaat veranderen: verschillende veiligheidsregio’s gaan samenwerken in maximaal tien landelijke meldkamers, bemand door onder meer ambulancepersoneel. Daarnaast gaat de minister in een wet de huidige aanbieders aanwijzen om de ambulancezorg voor onbepaalde tijd te bieden.
Dat kan volgens Brussel niet zomaar, want normaal gesproken moet de markt dan zijn werk doen en kunnen allerlei partijen zich aanbieden als nieuwe dienstverlener. Bruins gaat wisselingen in de zorg voorkomen door de ambulancezorg aan te merken als ‘niet-economische dienst van algemeen belang’. ,,Dan is er geen sprake van een markt en geldt de regelgeving voor mededinging en aanbesteding niet.’’
Geen gele taxi
Het gaat allang niet meer om een gele taxi, maar om een fantastisch uitgerust vervoermiddel met hooggekwalificeerd personeel aan boord, aldus Bruins, Zorgminister.
De bewindsman vindt het belangrijk om te benadrukken dat hier sprake is van een bijzondere situatie. ,,Het gaat allang niet meer om een gele taxi, maar om een fantastisch uitgerust vervoermiddel met hooggekwalificeerd personeel aan boord. Dat moet altijd zo blijven; een aanbesteding kan leiden tot een situatie waarin mensen minder hun best gaan doen als het contract niet verlengd dreigt te worden.’’
De overheid is en blijft ook vanaf 2021 een strenge waakhond: ze bepaalt de regio-indeling, wijst één aanbieder in de regio aan en legt die aanbieder een leverplicht op. Bepaalde zorgverzekeraars moeten namens alle verzekeraars de ambulancezorg inkopen bij de huidige aanbieders.
Eind 2018 kwam Bruins, samen met Ambulancezorg Nederland en de zorgverzekeraars, al met een actieplan om de druk op de ambulancezorg te verlagen. Personeel in het land legde afgelopen jaren meermaals het werk neer uit protest tegen de nijpende situatie. De hulpvraag neemt, mede door de vergrijzing, toe en het is steeds moeilijker om daar op het juiste moment door de juiste zorgverlener aan te beantwoorden.
Het plan voorziet in verbetering van de responstijden voor spoedeisende ambulancezorg. Maar ook is het de bedoeling dat alleen een ambulance wordt gebruikt waar het echt moet, andere zorg waar het kan. Voorop staat: de patiënt ontvangt minimaal even goede of zelfs betere zorg.
Voldoende professionals
Alle partijen willen verder voldoende professionals rekruteren die goed moeten zijn toegerust op hun belangrijke taak. En er moeten expliciete kwaliteitseisen komen waaraan de ambulancezorg moet voldoen, zoals eisen aan opleiding en patiëntveiligheid. Ook worden de budgetten en tarieven sterk in de gaten gehouden.
Bruins geeft aan dat de branche zelf bezig is met het opzetten van een set kwaliteitseisen. ,,Die hoop ik al binnenkort te krijgen. Daarna ga ik kijken of het plaatje compleet is.”
Het maakt de minister voor Medische zorg niet uit of de aanbieders straks publiek of privaat werken. ,,Ze moeten allemaal van fantastische kwaliteit zijn. Want de druk neemt inderdaad toe, maar toch moeten de responstijden oké blijven. Dat is nu meestal al het geval. Complimenten dus voor het harde werken van het ambulancepersoneel!”
AD 06.05.2019 De marktwerking in de zorg is nog altijd een zegen ten opzichte van het stelsel dat we daarvoor hadden, betoogt voormalig CDA-minister Ab Klink. Als bestuurder van zorgverzekeraar VGZ verzet hij zich tegen gemakzuchtige kritiek.
Een minister van Volksgezondheid is als je niet oppast twee keer een held, zegt Ab Klink. De eerste keer is als hij de marktwerking in de zorgbeteugelt. In die context zou je ook de recente uitspraak van CDA-minister Hugo de Jonge kunnen plaatsen. Die stelde onlangs dat de marktwerking in de zorg is doorgeschoten.
Al die verschillende autootjes iedere ochtend voor seniorenflats, bestuurd door wijkverpleegkundigen die op een markt met elkaar moeten concurreren, zijn de bewindsman een doorn in het oog.
,,Maar er is ook een tweede keer”, zegt Klink. ,,Meestal zo’n tien jaar later, wanneer er nieuwe wachtlijsten zijn ontstaan, omdat elke prikkel om de beste zorg zo goedkoop mogelijk te organiseren is verdwenen. En dan krijgt de minister juist lof voor plannen voor méér marktwerking.”
AD 23.03.2019 VVD-prominent Annemarie Jorritsma wordt komende maand onder ede gehoord over vermeende kartelafspraken tussen de elektriciteit- en gasnetbeheerders Stedin en Alliander. Bij die laatste is Jorritsma president-commissaris. ,,Niks aan de hand”, zegt ze zelf.
De ernstige beschuldiging van kartelvorming aan het adres van de twee netbeheerders blijkt uit processtukken in handen van De Telegraaf. Alliander en Stedin zouden in 2018 hebben afgesproken elkaar niet te beconcurreren en Nederland daarbij hebben verdeeld in gebieden. Stedin is netbeheerder voor gas en elektriciteit in Zuid-Holland, Utrecht, regio Amstelland, Kennemerland en Noordoost Friesland.
Rotterdam-Westland
Jorritsma, sinds 2016 voorzitter van de raad van commissarissen van Alliander, moet onder ede getuigen bij de rechtbank in Arnhem. Dit omdat het hoofdkantoor van het nutsbedrijf in de stad is gevestigd. Ook de rest van de bestuurstop wordt onder ede gehoord over veronderstelde afspraken.
De getuigenverhoren maken deel uit van een procedure over de voorgenomen aanleg van een leidingennetwerk tussen Rotterdam en het Westland. Via dat netwerk zou restwarmte en CO2 uit de Rotterdamse haven worden getransporteerd naar tuinders. Glastuinbouwbedrijven zouden op die manier duurzaam worden verwarmd met restwarmte in plaats van met gas.
Alliander en het Westlandse bedrijf WBW werkten sinds 2017 intensief samen om dit leidingennet te realiseren. Maar afgelopen zomer trok Alliander plotseling de stekker uit de samenwerking. De Westlanders eisen nu een schadevergoeding. Warmtebedrijf WBW begreep eerst niet wat de aanleiding voor Alliander was om af te haken. „Nadien begrepen zij dat door Alliander op concernniveau concurrentiebeperkende afspraken met andere netbeheerders zijn gemaakt”, citeert De Telegraaf uit de beschikking van de kantonrechter.
Jorritsma zou hebben bevestigd dat er op het hoogste niveau verboden afspraken zijn gemaakt tussen de netbeheerders. Dat zou ze afgelopen najaar bij haar thuis in Almere hebben gedaan tegenover voormalig ING-bestuurder Jan Zegering Hadders (óók VVD). Hij treedt op als onderhandelaar namens WBW.
Jorritsma bevestigt dat er een conflict is met Stedin maar volgens haar werden geen afspraken gemaakt over verdeling van de markt. ,,Want dan moet je ook een markt hebben en daarvan is hier geen sprake. Bovendien is de raad van commissarissen helemaal niet bij deze zaak betrokken. Dit is niet van een omvang waar de commissarissen zich mee bezighouden’’, zegt ze in De Telegraaf .
Boetes
Het maken van afspraken die concurrentie verhinderen, beperken of vervalsen is verboden. Dit omdat de gevolgen groot zijn. Door het ontbreken van concurrentie blijft de prijs hoog, hoeven bedrijven zich niet te onderscheiden door de kwaliteit van hun product en krijgen ze geen prikkels om hun aanbod uit te breiden.
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) controleert of bedrijven de concurrentie beperken. Bij overtreding van de Mededingingswet kan de ACM boetes opleggen. Die bedragen maximaal 450.000 euro voor bestuurders en leidinggevenden. Voor bedrijven geldt hetzelfde bedrag tenzij de jaaromzet hoger is dan 4,5 miljoen euro. Dan kan het boetebedrag oplopen tot 10 procent van die omzet. Het kabinet wil deze boetes verhogen om kartelvorming tegen te gaan, staat op rijksoverheid.nl
MSN 23.03.2019 VVD-prominent Annemarie Jorritsma wordt komende maand onder ede gehoord over vermeende kartelafspraken tussen de elektriciteit- en gasnetbeheerders Alliander – waar Jorritsma president-commissaris is – en concurrent Stedin. „Niks aan de hand”, zegt ze zelf.
De ernstige beschuldiging van kartelvorming aan het adres van de twee netbeheerders blijkt uit processtukken in handen van De Telegraaf.
Zo bepaalde de rechtbank in Arnhem onlangs dat behalve Jorritsma ook de bestuurstop van Alliander als getuige onder ede gehoord moet worden over veronderstelde afspraken.
„Er is geen sprake van marktverdeling”, reageert Annemarie Jorritsma. Ⓒ ANP
Telegraaf 23.03.2019 Tijdens een netbeheerdersoverleg in 2018 zouden netbeheerders Alliander en concurrent Stedin Nederland hebben verdeeld in gebieden waar zij elkaar niet zullen beconcurreren. Dergelijke afspraken zijn bij wet verboden, aangezien daarmee de concurrentie tussen marktpartijen wordt beperkt. Bij overtreding worden door de overheid zware boetes opgelegd.
De procedure waarin de rechtbank besloot tot het genoemde getuigenverhoor, draait om de voorgenomen aanleg van een leidingennetwerk tussen Rotterdam en het Westland, waar restwarmte en CO2 uit de Rotterdamse haven worden getransporteerd naar tuinders. Glastuinbouwbedrijven zouden op die manier duurzaam worden verwarmd met restwarmte in plaats van met gas.
Sinds 2017 werkten Alliander en het Westlandse bedrijf WBW intensief samen om dit leidingennet te realiseren. Maar afgelopen zomer trok Alliander plotseling de stekker uit de samenwerking. De Westlanders eisen nu een schadevergoeding.
Aanleiding
Warmtebedrijf WBW begreep eerst niet wat de aanleiding voor Alliander was om af te haken. „Nadien begrepen zij dat door Alliander op concernniveau concurrentiebeperkende afspraken met andere netbeheerders zijn gemaakt”, schrijft de kantonrechter in zijn beschikking.
En Annemarie Jorritsma (VVD-fractievoorzitter in de senaat) heeft het bestaan van de kartelafspraken ook bevestigd, stelt ex-ING-bestuurder Jan Zegering Hadders (óók VVD), die optreedt als onderhandelaar namens het Westlandse bedrijf. Onderhandelaar Zegering Hadders ging afgelopen najaar bij Jorritsma thuis in Almere langs om haar te confronteren met geruchten over kartelafspraken.
„In het bijzijn van haar echtgenoot heeft zij bevestigd dat er tussen netbeheerders op het hoogste niveau verboden afspraken zijn gemaakt. Twee dagen voor de abrupte beëindiging van de samenwerking zou een netbeheerdersoverleg hebben plaatsgevonden, waar onder anderen Marc van der Linden (bestuursvoorzitter Stedin) en Ingrid Thijssen (bestuursvoorzitter Alliander) aanwezig waren.
Bij die bespreking zou door Van der Linden en Thijssen zijn afgestemd dat Alliander haar activiteiten in het Westland zou staken. Bovendien zou de voltallige raad van commissarissen van Alliander van de afspraken op de hoogte zijn”, staat in het verslag van de ex-bankier te lezen.
Gevraagd naar de juistheid van dit verslag laat Zegering Hadders telefonisch weten dat het inderdaad zo is gegaan. „Het lijkt me niet handig om voorafgaand aan het getuigenverhoor inhoudelijke uitspraken te doen, maar haar man zat tijdens ons gesprek in een zijkamer met een open verbinding, dus hij kreeg alles mee. Mevrouw Jorritsma zei na het gesprek te begrijpen dat ze actie moest ondernemen. Wij hebben echter sindsdien niets meer gehoord van Alliander”, aldus Zegering Hadders.
„Ik ga echt niet communiceren via De Telegraaf”, verzucht Annemarie Jorritsma als haar om commentaar wordt gevraagd. Wel wil ze bevestigen dat er sprake is van een conflict. „Ze hebben vast gedacht: ’er is een politicus bij betrokken, daar haal je de pers wel mee’.
Maar het klopt niet wat er wordt beweerd. Er is in ieder geval geen sprake van marktverdeling, want dan moet je ook een markt hebben en daar is hier geen sprake van. Bovendien is de raad van commissarissen helemaal niet bij deze zaak betrokken. Dit is niet van een omvang waar de commissarissen zich mee bezighouden.”
Volgens hoogleraar regulering energiemarkten Machiel Mulder van de Rijksuniversiteit Groningen is er overigens wel degelijk een markt als het gaat om de ontwikkeling van de warmtenetwerken. „Daarvoor kunnen meerdere bedrijven zich inschrijven. Die markt valt weg zodra de infrastructuur er eenmaal is.”
Woordvoerders van Alliander en Stedin zeggen dat hun bedrijven zich niet herkennen in de beschuldiging. „Maar wij willen niet inhoudelijk reageren zolang de zaak onder de rechter is”, aldus de Alliander-zegsman. Kartelwaakhond ACM wil evenmin reageren. „Rechtbank Arnhem is nu aan zet”, aldus een ACM-woordvoerder.
ANP 18.03.2019 Het kabinet vindt steun in Brussel voor het terugdringen van aanbestedingen in de zorg. De Europese anti-rompslompbrigade onder leiding van Frans Timmermans, tweede man van de Europese Commissie, raadt de commissie aan de regels snel nog eens tegen het licht te houden. Dat kan wel nog jaren duren.
Gemeenten zijn nu meestal verplicht alle zorgaanbieders in de Europese Unie de kans te geven om de jeugd- en thuiszorg voor hen te verzorgen. Maar dat is zinloos en onhandig, vindt minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid. Een Poolse of Portugese zorgverlener zit helemaal niet te wachten op een opdracht in Nederland. En zou die toch voelen voor zo’n klus en de aanbesteding winnen, dan wordt samenwerken met andere betrokkenen als de gemeente en de huisarts lastig.
Bovendien bezorgt het aanbesteden gemeenten veel werk. En zorgaanbieders en patiënten kopzorgen. Want als een contract afloopt, is het niet altijd gemakkelijk om bij een vertrouwde behandelaar te blijven of soepel over te gaan naar een nieuwe.
Het zogeheten REFIT-platform is het met De Jonge eens dat de Europese Commissie de regels snel moet evalueren en misschien moet aanpassen, schrijft de minister aan de Tweede Kamer. Maar dat duurt vaak jaren. En gemeenten en de jeugd- en thuiszorg worden ongeduldig. Daarom gaan Timmermans en De Jonge vast samen kijken of er niet wat meer ruimte binnen de huidige Europese regels valt te scheppen.
,,De zorg is geen markt, laat staan een Europese markt”, zegt De Jonge. Hij pleit sinds begin deze maand onomwonden voor het intomen van de ,,doorgeslagen” marktwerking in de gezondheidszorg.
Tien oud-medewerkers van het oude MC Zuiderzee zijn voor zichzelf begonnen en concurreren om dezelfde patiënten.
NOS 09.03.2019 Is Lelystad groot genoeg voor meerdere zorgaanbieders die elkaar beconcurreren? Dat moet nog blijken, zegt kaakchirurg Pieter Steinmetz. Hij is een van de specialisten die na het vertrek bij het oude MC Zuiderzee ziekenhuis in Lelystad hun werk voortzetten bij een nieuwe kliniek.
Steinmetz nam daarbij een deel van de patiënten van het oude ziekenhuis mee naar Kaakchirurgie Lelystad, een kliniek die op een steenworp afstand van het nieuwe St Jansdal ligt. Het ziekenhuis maakt zich zorgen over nieuwe zorgaanbieders als deze, schrijft Trouw.
Bedreiging voor de zorg in Lelystad
Op 1 maart kreeg het oude MC Zuiderzee een nieuwe naam: ziekenhuis St Jansdal. De ziekenhuisgroep uit Harderwijk zorgt ervoor dat het ziekenhuis in afgeslankte vorm verder kan in Lelystad. Er zijn alleen nog dagopnames mogelijk, en de spoedeisende hulp is vervangen door een spoedpoli.
Niet al het oude personeel van MC Zuiderzee is meegegaan tijdens de overname. Enkele specialisten van poli’s zoals die van kaakchirurgie, reumatologie en orthopedie moesten vertrekken. Een deel van hen is nu voor zichzelf begonnen, vaak bij klinieken die dichtbij het ziekenhuis liggen.
Op 25 oktober worden de IJsselmeerziekenhuizen failliet verklaard. Het gaat om de ziekenhuizen in Lelystad, Emmeloord, Urk en Dronten en een verloskundigenpraktijk. Na een paar weken onderhandelen wordt een deal gemaakt met Ziekenhuis St Jansdal in Harderwijk. Zij nemen de zorgactiviteiten in Dronten en Lelystad over. Vanaf 1 maart is het ziekenhuis weer open onder de nieuwe naam.
Het nieuwe ziekenhuis denkt dat die ontwikkeling niet goed is voor de zorg in Lelystad, zegt financieel directeur Arend Jan Poelarend. “Het MC Zuiderzee is juist failliet gegaan door zijn grootschaligheid, daarom is het ziekenhuis nu veel kleiner. Als patiënten van onze poliklinieken door het nieuwe aanbod wegblijven, zal het voor ons lastiger worden om het nieuwe St Jansdal te laten voortbestaan. Dan komt bijvoorbeeld de spoedpoli in gevaar.”
De vertrekkend specialisten wijzen er juist op dat St Jansdal deze concurrentie zelf heeft gecreëerd door het wegsturen van het oude personeel van MC Zuiderzee.
Kaakchirurg Pieter Steinmetz denkt dat er genoeg animo is voor een nieuwe kliniek. Hij zette 27 jaar geleden de afdeling kaakchirurgie op in het oude MC Zuiderzee en is nu opnieuw begonnen bij de kliniek Kaakchirurgie Lelystad. “Het is al die jaren erg druk geweest op de poli, dus het aanbod is er wel. Maar of het naast elkaar kan blijven bestaan, dat zal de toekomst uitwijzen.”
Eerder werd bekend dat twee artsen, onder wie Pieter Steinmetz, niet meer het ziekenhuis in mochten, omdat zij daar patiënten voor hun nieuwe kliniek zouden ronselen. Steinmetz ontkent stellig dat dit het geval is. “Ik heb hen niet actief benaderd via mail of telefoon. Dit zijn patiënten waar ik een langdurige relatie mee heb, dan is het niet gek dat zij meeverhuizen.”
Zorgverzekeraars
Zorgeconoom Wim Groot snapt dat het ziekenhuis zich zorgen maakt over het zorgaanbod in Lelystad. Lelystad is volgens hem een relatief klein gebied, dat niet groot genoeg is voor zoveel zorgaanbieders. “Het nieuwe ziekenhuis heeft vast rekening gehouden met vertrekkende patiënten, maar dit kan een bedreiging zijn.”
Het St Jansdal kan niet zeggen hoeveel patiënten er zijn vertrokken naar klinieken zoals die van Steinmetz. Het ziekenhuis zegt in gesprek te zijn met zorgverzekeraars. Die bepalen uiteindelijk of ze zorg bij andere partijen dan het ziekenhuis vergoeden.
Telegraaf 08.03.2019 Zorgverzekeraars en gemeenten stoppen met bakkeleien wie de problemen in de wijkverpleging en thuishulp oppakken. Er komt voor alle regio’s een samenwerkingsnetwerk. „We hebben daarvoor de regie van zorgminister Hugo de Jonge niet nodig”, zegt CZ-topman Wim van der Meeren.
Minister Hugo de Jonge pakte begin maart het podium om aandacht te vragen voor problemen in de zorg in de wijk. Hij wil dat zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten die gaan aanpakken. Ook vond De Jonge dat er te veel keuzevrijheid was voor wijkverpleging, iets wat samenwerking alleen maar lastiger maakt.
Minister niet nodig
„Daarbij leek hij de probleemoplossing te willen regiseren, maar dat is helemaal niet nodig. Wij willen geen grote bureaucratische landelijke plannen, maar gaan regionaal aan de slag”, zegt Van der Meeren, namens de brancheclub van zorgverzekeraars ZN. Met gemeenten is donderdag door de verzekeraars een samenwerkingsagenda afgesproken.
CZ-topman Wim van der Meeren. Ⓒ FOTO ANP
Na ggz ook woonruimte
Belangrijkste verbetering zou moeten zijn dat gemeenten en zorgverzekeraars geen ruzie meer gaan maken over wie welk probleem moet oppakken. Ook willen ze afspraken maken over patiënten in de geestelijke gezondheidszorg die na hun behandeling aan goede woonruimte en werk worden geholpen om terugval te voorkomen. Beide partijen hebben het kabinet opgeroepen meer geld hiervoor beschikbaar te stellen. Daarom heeft de Vereniging Nederlandse Gemeenten een groot sectorakkoord nog niet getekend.
Opvolger De Jonge
Namens de gemeenten pakt de Rotterdamse wethouder Sven de Langen, toevallig opvolger van De Jonge in de havenstad, de handschoen. „We maken samen concrete afspraken voor elke regio voor hoe we de problemen gaan oplossen.”
Sven de Langen (Wethouder Zorg in Rotterdam). Ⓒ FOTO ANP
Volgens De Langen is het soms lastig dat zorg in de wijk verdeeld is door zorgverzekeraars, gemeenten en zorgkantoren. Iedereen levert zorg volgens een eigen wet. Zo komt de wijkverpleegkundige via de zorgverzekeraar omdat die ook zo vergoed wordt, maar de huishoudelijke hulp via de gemeente, dat gaat via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). De Langen geeft graag een voorbeeld voor hoe samenwerking problemen voor mensen kan oplossen.
Maaltijden oma Bep
„Neem bijvoorbeeld Oma Bep op een flat in Rotterdam. Zij heeft eigenlijk maaltijdondersteuning nodig. Maar omdat zowel een wijkverpleegkundige als huishoudelijke hulp bij haar over de vloer komt, is het de vraag wie dit gaat oppakken en via welke wet de maaltijdondersteuning dan vergoed wordt. Als die beslissing blijft hangen, krijgt Bep nu mogelijk helemaal geen hulp hiervoor. Dat moet afgelopen zijn. We spreken in dit voorbeeld af dat degene die het probleem signaleert, het ook op gaat lossen.”
Geen rekeningen
Maar wie gaat dat dan betalen? Van der Meeren: „Dat is een kwestie van vertrouwen. We gaan elkaar dus geen rekeningen meer sturen. Uiteindelijk komt het allemaal uit dezelfde portemonnee, het is tenslotte geld van de burger.”
’Minder vergoeden’
Van der Meeren denkt dat minister De Jonge erg blij kan zijn met de intensievere samenwerking tussen zorgverzekeraars en gemeenten. Hij kan trouwens het betoog van de minister over minder marktwerking in de zorg wel volgen. „Dat keuzevrijheid ook z’n mindere kanten heeft kan ik wel ondersteunen. Het zorgt voor een veelvoud aan ongecontracteerde aanbieders, die niet goed gecontroleerd worden. Handig daarvoor zou vooral zijn dat we hen niet zo ruim hoeven te vergoeden.”
Elsevier 04.03.2019 In de geest van Thatcher en Reagan werden, vooral door de paarse kabinetten van Wim Kok, allerlei Nederlandse kroonjuwelen geprivatiseerd. Bij AirFrance-KLM en PostNL is een begin gemaakt met het rechtzetten van zulke stommiteiten, schrijft Philip van Tijn.
Een leerzame week, zowel voor patriotten als voor kampioenen van het vrije markt-denken. Met als heldin Herna Verhagen, de topvrouw van PostNL, omdat zij deed wat al drie jaar in de maak was: Sandd inlijven, waardoor PostNL op enkele terreinen weer monopolist wordt. En als held Wopke Hoekstra, minister, omdat deze in een flits een even groot belang in Air France-KLM nam als die vermaledijde Fransen.
In ons land waren de overgebleven voorstanders van de ongebreidelde vrije markt not amused en in Frankrijk gold dat voor president Emmanuel Macron en Hoekstra’s collega Bruno Le Maire. De laatste heeft niet minder dan drie (alle drie!) Franse elite-opleidingen voltooid en was in 2017 presidentskandidaat.
Dus geen appeltje-eitje voor onze Wopke, die op zijn palmares heeft staan het beroemde Insead in Fontainebleau. En hij was, niet te vergeten, ooit preses van Minerva en daar heb je in Frankrijk ook wat aan.
Thatcherism en Reaganomics als rolmodel
Over deze gebeurtenissen is heel wat gezegd en geschreven in de afgelopen 6 dagen. Maar daarin naar mijn mening toch onvoldoende aandacht voor de historische (politieke) achtergrond.
In 1979 werd in het Verenigd Koninkrijk Margaret Thatcher premier. Het rolmodel voor de huidige premier, maar een graadje behendiger en sluwer dan Theresa May. Zij ging de slag aan met de machtige vakbonden en hervormde de economie en eigenlijk de hele samenleving. Er is een Engeland van vóór en ná Thatcher. Op 10 Downing Street, Buckingham Palace en Westminster na werd ongeveer alles geprivatiseerd, anders gezegd: overgelaten aan de vrije markt.
In 1980 werd Ronald Reagan president van de Verenigde Staten. En hoewel deze voormalige acteur in B-films werd aangezien voor dorpsidioot, veranderde hij zijn land net zo drastisch als Thatcher het hare. In het VK heette het Thatcherism, in de VS Reaganomics. Thatcher bleef aan de macht tot 1990, Reagan werd in januari 1989 opgevolgd door vader Bush.
In die jaren ’80 werd het fundament gelegd voor economische bloei, maar ook voor de opmars van de miljardairs, de almacht van de City, het faillissement van Lehman, en twee financiële en economische crises.
De ideologische veren afgeschud, Nederland in de verkoop
In Nederland vinden alle modes van over het Kanaal en de Atlantische Oceaan ook plaats, zij het met een vertragingsfactor. Bij ons begon het eind jaren ’80 en kwam tot grote bloei in de jaren ’90. Het begin van het proces was bij het laatste kabinet Lubbers met Wim Kok als vicepremier en het hoogtepunt bij de kabinetten Kok, 1994-2002.
Die worden gewoonlijk aangeduid als Paars I en II, kabinetten van PvdA, VVD en D66: voor het eerst de aartsvijanden in één kabinet en ook voor het eerst sinds een eeuw zonder christen-democraten.
Voor de meeste immateriële hangijzers was de afwezigheid van het CDA een zegen, voor materiële zaken een kleine ramp, omdat de PvdA en VVD, eenmaal bij elkaar, geen maat konden houden en door D66 totaal niet werden afgeremd, zoals het CDA waarschijnlijk gedaan zou hebben.
Kroonjuwelen verzelfstandigd en geprivatiseerd
Zo werden kroonjuwelen verzelfstandigd en/of geprivatiseerd alsof het een spelletje gold: de PTT, energiebedrijven, regionale vervoersbedrijven, de NS en heel veel gemeentelijke en provinciale diensten en bedrijven. De energiebedrijven zijn op een haar na inmiddels allemaal aan buitenlandse bedrijven verkocht, de concurrentie op het spoor is een farce, net als die in het regionale openbaar vervoer.
Het oude Staatsbedrijf der PTT omvatte een groot post- en een groot telecombedrijf. Het laatste werd terecht geprivatiseerd, dat was onontkoombaar door de internationale concurrentie en de razendsnelle technologische ontwikkeling. Maar ‘de post‘ had gewoon een verzelfstandigd overheidsbedrijf kunnen blijven, zonder verdere flauwekul behalve wat meer stroomlijning en efficiëntie. Dat wordt nu dus tot op grote hoogte rechtgezet.
En KLM?
Een samengaan met een bedrijf uit een groot land was vermoedelijk onontkoombaar, maar de liefdeloze wijze waarop dit is gebeurd, is een andere zaak. Hoe vaak ook over KLM en Schiphol wordt gesproken als ‘Nationaal Belang’, met de ‘fusie’-onderhandelingen met Air France en de gemaakte afspraken heeft onze regering zich destijds (in de jaren tot 2003, met intussen Balkenende als premier en CDA weer in plaats van PvdA) maar zijdelings en op een (te) laat moment bezig gehouden.
Met als tegenstander/partner aan de andere kant Frankrijk, dat wereldkampioen Protectie Eigen Erfgoed is, moet dat tot ellende leiden. Dat is dus gebeurd en ook al in deze week rechtgezet – voor zolang als het duurt.
In oktober overleed Wim Kok. In bijna alle necrologieën werd hij herdacht en neergezet als onze grootste staatsman in de 20e eeuw, op Willem Drees na. Hij stierf vrijwel 23 jaar nadat hij nogal geruchtmakend zijn ideologische veren had afgeschud.
NU 01.03.2019 De marktwerking in de gezondheidszorg is volgens minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid “doorgeslagen” en moet worden ingeperkt. Anders wordt goede zorg steeds moeilijker te organiseren en te betalen, zegt hij vrijdag in een interview in het AD.
“De zorg heeft minder markt en meer samenwerking nodig. Anders houden we het niet vol”, zegt de minister. “Samenwerking gaat niet vanzelf, maar moet ingebakken zijn in de manier waarop we de zorg met elkaar organiseren.”
De CDA-bewindsman keert zich hiermee tegen het liberale principe van keuzevrijheid voor patiënten. Een woordvoerder van De Jonge meldt NU.nl dat de minister zijn uitspraken namens het kabinet doet.
De bewindsman zegt in het interview dat bij alle partijen het besef leeft dat de zorgkosten blijven stijgen en dat de personeelstekorten niet op te lossen zijn. Daarom zullen ze hun ideologische verschillen opzij zetten, stelt De Jonge.
Sinds 2006 kent Nederland een gereguleerde marktwerking in de zorg. Deze werd doorgevoerd tijdens het kabinet van CDA-premier Jan Peter Balkenende.
Bewindsman is nu gesprekken aan het voeren
De minister is tot zijn inzichten gekomen op basis van gesprekken met en signalen uit het veld, aldus zijn woordvoerder. De Jonge voert momenteel gesprekken met alle partijen in de zorg om zijn ideeën te realiseren. Hij gaat de komende tijd verschillende concrete voorstellen naar de Kamer sturen.
De Jonge stelt in het interview voor nieuwe zorgaanbieders strenger te controleren. Hij wil in elke wijk een herkenbaar team van wijkverpleegkundigen, waarbij de zorg niet meer per uur wordt gefinancierd. Ook lobbyt de minister in Brussel voor soepelere Europese regels bij de inkoop van zorg.
De minister van Volksgezondheid zegt in het AD dat zegt dat de marktwerking is doorgeschoten. Hij wil minder kleine zorgaanbieders en één team van wijkverpleegkundigen.
NOS 01.03.2019 Hugo de Jonge wil nieuwe zorgaanbieders strenger controleren, één team van verpleegkundigen per wijk en zorg niet meer per uur vergoeden. In een interview met het AD zegt de minister van Volksgezondheid dat het anders moet: “De marktwerking in de zorg is doorgeschoten.”
Volgens De Jonge is de keuzevrijheid in de zorg doorgeslagen. “Als ik ’s ochtends in Rotterdam langs seniorenflats rijd, zie ik allemaal auto’s van verschillende aanbieders van wijkverpleging staan. Waarom is dat? Dat komt omdat we het veel te gemakkelijk hebben gemaakt om als thuiszorgaanbieder aan de slag te gaan. Jaarlijks zijn er honderden nieuwe toetreders.”
Het is al langer een wens van het kabinet om de zorg anders te organiseren. De Jonge wil onder meer de samenwerking verbeteren. “We moeten toe naar één team van wijkverpleegkundigen dat de wijk en de andere zorgverleners in die wijk goed kent. Daar wil ik de bekostiging op aanpassen. Betalen per uur past daar niet bij.”
Voor het bedrag dat we aan KLM spenderen kunnen we ons drie dagen zorg permitteren. Drie! Laat dat eens op je inwerken, Minister de Jonge van Zorg.
De Jonge wil ook nieuwe zorgaanbieders wettelijk verplichten om zich te melden bij de inspectie en grotere aanbieders moeten een vergunning aanvragen. Volgens hem moeten zorgverzekeraars, zorgverleners en gemeenten de zorg regionaal organiseren. “Ik wil weten wie ik in die regio kan aanspreken”.
De hervormingen zijn volgens hem hard nodig vanwege het personeelstekort en de stijgende zorgkosten. “Voor het bedrag dat we aan KLM spenderen kunnen we ons drie dagen zorg permitteren. Drie! Laat dat eens op je inwerken.”
‘Stap terug in de tijd’
Coalitiepartner VVD ziet niets in de plannen van CDA-minister De Jonge. Arno Rutte, die voor de VVD in de Tweede Kamer zit, noemt het plan van De Jonge om zorg weer regionaal te gaan organiseren een stap terug in de tijd. “Terug naar wachtlijsten, hoge kosten en geen ruimte om je eigen keuzes te maken.”
Volgens Rutte moeten we ons niet verliezen in “Haagse discussies over stelsels”, maar moet de zorg stap voor stap worden verbeterd. “Wie slechte zorg levert heeft geen plek, wie goede zorg levert is welkom.”
Coalitiepartij D66 vindt net als minister De Jonge dat het huidige zorgsysteem te complex en bureaucratisch is. Fractievoorzitter Jetten zegt op Twitter dat hij benieuwd is naar de voorstellen van de minister. Wel wijst de partij op het belang van keuzevrijheid in de zorg.
Vera Bergkamp
@Vera_Bergkamp
.@D66 is het met @hugodejonge eens ➡️de zorg moet terug naar ‘t gezonde verstand: ❌toegang te complex ❌te veel bureaucratie Dus: ➡️patiënt weer centraal ➡️keuzevrijheid. ➡️minder regels ➡️meer aandacht ➡️betere zorg Daar rekenen we hem op af en niet op ‘hoog over’ verhalen. https://t.co/ujDNncIOiz
Brancheorganisatie Zorgthuisnl is het niet eens met de opmerkingen van de minister. “De Jonge haalt oorzaak en gevolg door elkaar. Het probleem is niet dat er te veel aanbieders zijn, het probleem is dat zorgverzekeraars de druk op zorgaanbieders zo opvoeren dat steeds meer medewerkers het niet meer zien zitten en voor zichzelf beginnen”, zegt bestuurssecretaris Maarten Oosterkamp.
Oosterkamp vindt dat De Jonge te veel praat in het straatje van de zorgverzekeraars. Hij begrijpt niet dat de minister geen kritiek heeft op hun rol. “In feite houdt hij op deze manier het systeem juist in stand.”
Keuzevrijheid
Volgens gezondheidseconoom Wim Groot van de Universiteit Maastricht is het terecht dat De Jonge de zorgkosten wil beperken, maar volgens hem heeft het inperken van de keuzevrijheid voor patiënten wel nadelen. “Nu kunnen veel mensen kiezen voor een kleine zorgaanbieder omdat ze dan weten met wie ze te maken hebben. Bij een grote zorginstelling kunnen ze elke keer een andere wijkverpleegkundige voor hun neus hebben.”
Ook betwijfelt Groot of grote zorginstellingen minder kosten maken, omdat die ook meer overheadkosten hebben. Hij ziet de plannen van De Jonge vooral als bescherming van grote aanbieders.
De gezondheidseconoom heeft een andere suggestie om de zorgkosten te beperken: “Afschaffen dat zorgverleners zelf bepalen hoeveel wijkverpleging iemand krijgt. We weten uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau dat wijkteams met zorgaanbieders veel meer zorg leveren dan als de gemeente die zorg toedeelt.”
AD 01.03.2019 De liberale regeringspartijen reageren met gefronste wenkbrauwen op de uitspraken van minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) vandaag op deze site over minder marktwerking en meer samenwerking in de zorg. De oppositie gaat de bewindsman aan zijn woorden houden, maar vreest dat er sprake is van verkiezingsretoriek.
De Jonge vindt dat de marktwerking in de gezondheidszorg is ‘doorgeslagen’ en moet worden ingeperkt. De CDA-bewindsman kraakt hiermee het liberale heilige huisje van keuzevrijheid voor patiënten. Het in zijn ogen ‘absolute’ recht om de eigen zorgverlener te kiezen, maakt de organisatie van de zorg volgens De Jonge duur en lastig. Zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten moeten in de toekomst samen de hoofdverantwoordelijkheid nemen voor de gezondheidszorg in een regio.
,,De minister heeft wel wat beters te doen dan stelseldiscussies voeren, want dat is het introduceren van dominante regionale zorgspelers’’, aldus Kamerlid Arno Rutte (VVD) tegen deze site. ,,We mogen best de rotte appels in de zorg aanpakken en balans aanbrengen in de keuzevrijheid van mensen, maar wij willen niet terug naar de jaren 90; met gebrek aan keuze, lange wachtlijsten en hoge kosten.’’
Regeringspartij D66 wil de minister louter afrekenen op minder regels, meer aandacht en betere zorg ‘en niet op deze hoog-oververhalen’, meldt Kamerlid Vera Bergkamp. De sociaal-liberalen zijn het wel met De Jonge eens dat de zorg terug moet naar het gezond verstand. ,,De toegang tot de zorg is nu te complex, er is te veel bureaucratie. De patiënt moet weer centraal komen te staan met keuzevrijheid.’’
Ik moet het eerst zien voordat ik het geloof. Maar ik laat me graag verrassen, aldus Lilian Marijnissen (SP) over uitspraken minister De Jonge.
De PVV, de grootste oppositiepartij, beschuldigt de minister van krokodillentranen. ,,Het CDA is óveral verantwoordelijk voor: dat De Jonge bij seniorenflats allemaal verschillende auto’s ziet staan van allerhande aanbieders van wijkverpleging, is regelrecht de schuld van het CDA. In plaats van populair te doen zo vlak vóór de verkiezingen kan hij beter wetten naar de Kamer sturen om deze kolossale vergissingen terug te draaien en juist niet nóg verder gaan met zijn voorstel tot regionalisering.’’
De SP, een groot voorstander van complete afschaffing van de marktwerking in de zorg, is juist blij dat de minister de markt in de zorg niet langer heilig verklaart. ,,Maar tegelijkertijd is hij beste vrienden met premier ‘meer markt’ Rutte. Dat is erg ongeloofwaardig’’, zegt partijleider Lilian Marijnissen. ,,Dit kabinet heeft nog niets gedaan om de zorg geen markt te laten zijn, dus ik moet het eerst zien voordat ik het geloof. Maar ik laat me graag verrassen door Hugo de Jonge!’’
Terug in publieke handen
Overigens wil 50Plus de zorg ook helemaal terugbrengen in publieke handen, reageert Kamerlid Corrie van Brenk. ,,Dat heeft veel voordelen: geen reclame, geen sponsoring, geen jaarlijks overstapcircus meer.’’ GroenLinks noemt de uitspraken van de minister ‘een omslag’ en hoopt dat hij de daad bij het woord voegt. Die partij stelde afgelopen november zelf al voor om vaste tarieven voor de wijkverpleging te introduceren, net als strengere toelatingseisen voor nieuwe aanbieders.
Tot slot de PvdA. Die partij vindt het hoog tijd dat minister De Jonge het licht ziet. Kamerlid John Kerstens: ,,Want het CDA zat tot vandaag anders in de discussie. Dat de minister zich blijkbaar heeft laten inspireren door de opvattingen van de PvdA is mooi. Ik heb ’m ook onlangs nog opgeroepen met een toekomstvisie te komen. Daar werd vanuit de coalitie, D66 voorop, wat schamper over gedaan. Benieuwd of daar het inzicht nu ook ontstaat.’’
AD 01.03.2019 De marktwerking in de gezondheidszorg is ‘doorgeslagen’ en moet ingeperkt worden. Anders wordt goede zorg steeds moeilijker te organiseren en te betalen. Dat zegt minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) vandaag in een interview met deze krant.
De zorg heeft minder markt en meer samenwerking nodig. Anders houden we het niet vol, aldus Minister De Jonge
De CDA-bewindsman kraakt hiermee het liberale heilige huisje van keuzevrijheid voor patiënten. Het in zijn ogen ‘absolute’ recht om de eigen zorgverlener te kiezen, maakt de organisatie van de zorg volgens De Jonge duur en lastig. Nieuwe aanbieders, vaak van bedenkelijke kwaliteit, schieten als paddenstoelen uit de grond. Daarnaast wordt de uur zorg nu per uur vergoed; een ongezonde prikkel om te veel zorg te leveren.
,,Dat is een ongezonde cocktail. De zorg heeft minder markt en meer samenwerking nodig. Anders houden we het niet vol. En samenwerking gaat niet vanzelf, maar moet ingebakken zijn in de manier waarop we de zorg met elkaar organiseren”, aldus De Jonge.
De bewindsman, die eerder als wethouder in Rotterdam ook al aanliep tegen ‘ongezonde situaties’ door doorgeschoten marktwerking, vindt het tijd om het roer om te gooien. Hij wil nieuwe zorgaanbieders strenger controleren en wil in elke wijk een herkenbaar team van wijkverpleegkundigen, waarbij de zorg niet meer per uur wordt gefinancierd. Ook lobbyt de minister in Brussel voor soepelere Europese regels bij de inkoop van zorg.
Verantwoordelijkheid nemen
Zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten moeten wat De Jonge betreft in de toekomst samen de verantwoordelijkheid nemen voor de gezondheidszorg in een regio. Daarbij moeten zij aanspreekbaar zijn en regelen dat het aanbod de stijgende zorgvraag aankan. Dan zullen de kosten van de gezondheidszorg vanzelf ook minder snel stijgen.
De uitspraken van zorgminister De Jonge zijn politiek saillant, omdat ‘zijn’ CDA meermaals heeft deelgenomen aan kabinetten die de marktwerking in de zorg juist hebben vergroot. Momenteel zit de partij in een coalitie met twee liberale partijen. Vooral de VVD is een groot voorstander van een vrije zorgmarkt.
Toch gelooft de CDA-minister dat bij alle politieke partijen het besef leeft dat de zorgkosten langzaam de pan uit rijzen en dat de personeelstekorten in de toekomst niet meer op te vullen zullen zijn. Daarom zullen ze hun ideologische verschillen opzij zetten en op zoek gaan naar praktische oplossingen, denkt De Jonge.
De uitspraken van zorgminister De Jonge zijn politiek saillant
AD 01.03.2019 Willen we in de toekomst genoeg handen aan het bed houden, dan moet de doorgeschoten marktwerking in de zorg op de helling, stelt minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid. ,,Het geloof in de markt als probleemoplosser is op de terugtocht.”
Ja, bijna 750 miljoen euro voor een pluk aandelen in Air France-KLM is een heleboel geld. Daar zul je CDA-vicepremier Hugo de Jonge niet schamper over horen doen. Maar leg die investering naast de zorguitgaven en je beseft pas goed wat een amper te bevatten zak geld er jaarlijks via zijn ministerie van Volksgezondheid wordt uitgegeven.
,,Voor het bedrag dat we aan KLM spenderen kunnen we ons drie dagen zorg permitteren”, zegt hij. ,,Drie! Laat dat eens op je inwerken. Dit jaar is in totaal 85 miljard euro beschikbaar, 5 miljard meer dan vorig jaar. Alleen al in deze kabinetsperiode komt er 16,7 miljard euro bij.”.
Het ministerie van VWS heeft op donderdag 8 maart 2018 met landelijke organisaties het pact voor de ouderenzorg ondertekend.
Samen met zo’n 35 andere partijen tekende minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) vandaag een Pact voor de Ouderenzorg. Met het pact komen de deelnemers samen in actie om eenzaamheid bij ouderen te signaleren en doorbreken, goede zorg en ondersteuning thuis te organiseren en de kwaliteit van de verpleeghuiszorg te verbeteren.
Nederland heeft een enorm grote opgave voor de boeg op het gebied van ouderenzorg. Nu al zijn er 1,3 miljoen 75-plussers, maar in 2030 zijn dat er 2,1 miljoen. Dat betekent veel voor de manier waarop we de zorg inrichten in ons land. Een samenwerkingsverband waarin iedereen die voor en met ouderen werkt de krachten bundelt, ontbreekt nog.
Minister De Jonge: “Het verenigen van alle partijen die betrokken zijn in één ‘pact voor de ouderenzorg’ is de beste manier om samen de schouders hieronder te zetten. Natuurlijk gebeurt er al ontzettend veel in de ouderenzorg. Maar samen kunnen we nog veel meer bereiken. Met deze 35 partijen, en hopelijk worden het er meer, gaan we nu aan de slag.”
AD 14.03.2018
AD 14.03.2018
Met het Pact voor de Ouderenzorg gaat een keur aan partijen – zorgaanbieders, verzekeraars, gemeenten, bedrijven, etc. – gezamenlijk aan de slag om de zorg voor ouderen merkbaar en meetbaar te verbeteren door:
de trend van stijgende eenzaamheid onder ouderen te keren;
te zorgen dat ouderen langer thuis willen en kunnen blijven wonen, met de juiste zorg en ondersteuning;
de verpleeghuiszorg te verbeteren zo dat ouderen er de juiste zorg krijgen en de aandacht die zij verdienen, zoveel mogelijk vergelijkbaar met thuis.
De ondertekenaars onderstrepen met het sluiten van dit landelijk Pact voor de Ouderenzorg de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van leven van ouderen en verbinden zich aan het meedenken en meedoen met concrete plannen en acties. Het pact wordt in drie programma’s verder uitgewerkt en er worden afspraken gemaakt over de specifieke invulling van acties en wie daarvoor aan zet is. Het pact is het begin van een proces met als doel ouderen in Nederland te laten merken dat de zorg en ondersteuning voor hen, en de generaties daarna, beter wordt.
Borsts woede over de behandeling die zijn moeder onderging, inspireerde hem en onderzoeker Carin Gaemers in 2016 tot het schrijven van een open brief aan de toenmalige staatssecretaris van Volksgezondheid, Van Rijn. Daarin veroordeelden zij het tekort aan personeel in de verpleegzorg en de vele administratieve taken die de verzorgenden moesten verrichten. De patiënten kregen daardoor niet de zorg en veiligheid die ze nodig hadden.
Na aandrang van de Tweede Kamer maakte de Inspectie voor de Gezondheidszorg bekend dat 150 verpleeghuizen niet de zorg leverden waarop gerekend mocht worden.
AD 27.10.2018
AD 27.10.2018
Manifest Hugo Borst
Hugo Borst en Gaemers schreven vervolgens het ‘manifest getiteld Scherp op Ouderenzorg. Samen met onderzoekster Carin Gaemers constateerde hij daarin dat te veel kwetsbare ouderen in verpleeghuizen niet de zorg krijgen die zij zo hard nodig hebben. Daarom werd de politiek opgeroepen om zo snel mogelijk goede zorg voor alle kwetsbare ouderen in verpleegtehuizen te waarborgen.
Het manifest kreeg meer dan 100.000 steunbetuigingen en leidde tot 2,1 miljard euro extra geld voor het verbeteren van de verpleeghuiszorg.
Minister De Jonge: “Ik zie en hoor al voorbeelden van verpleeghuizen die extra medewerkers hebben aangetrokken om meer tijd en aandacht te kunnen geven aan onze ouderen. Of hoe de regeldruk teruggedrongen wordt. Ook in de strijd tegen eenzaamheid zijn er tal van initiatieven. Van huisbezoeken bij 75-plussers, tot dansmiddagen met ‘oude’ muziek, en van breiclubs tot walking football. Deze voorbeelden maken voor ouderen een wereld van verschil.”
Kortom zij komen gezamenlijk in actie door:
eenzaamheid signaleren en doorbreken;
goede zorg en ondersteuning thuis organiseren;
de kwaliteit van de verpleeghuiszorg verbeteren.
‘Rutte-II hield informatie over uitgave van 2,1 miljard verborgen voor Kamer’
Het kabinet-Rutte II heeft informatie achtergehouden voor de Tweede Kamer over een enorme uitgave van 2,1 miljard euro aan verpleeghuizen. Dat schrijft NRC.
Rutte II vertelde aan de Tweede Kamer dat het Rijk wettelijk gezien niet onder de uitgave uit kon. Maar uit interne e-mails, notities en gesprekken met twaalf betrokkenen blijkt dat toenmalig VVD-ministers Henk Kamp (Economische Zaken) en Jeanine Hennis (Defensie) wel degelijk opties zagen om nog een discussie te voeren over de hoogte van het bedrag.
AD 13.09.2018
Restaurant sluit bij verzorgingshuis Stefanna
De aanstaande sluiting van het restaurant van verzorgingshuis Stefanna in Delft houdt de gemoederen flink bezig. Betrokkenen roepen zelfs de hulp in van de politiek. Ze vrezen dat de ouderen in de kou worden gezet.
Voor veel bewoners is er geen andere mogelijkheid om wat privacy te hebben buiten de afdeling, aldus Suzanne Peters.
In Stefanna, het huis aan de Aart van der Leeuwlaan dat dit jaar 45 jaar bestaat, gonst het van de geruchten over de aanstaande sluiting van het restaurant. Het is het gesprek van de dag onder familieleden van de bewoners, die graag gebruikmaken van de gezamenlijke ruimte.
,,Het restaurant biedt de mogelijkheid om even van de (gesloten) afdeling weg te zijn. En dat is voor de bewoners en hun bezoek een welkome afwisseling’’, zegt de uit Delft afkomstige Suzanne Peters. Samen met andere familieleden bezoekt zij regelmatig het restaurant.
AD 08.03.2018
Plicare onder druk
Duizenden Haagse cliënten van Plicare komen vanaf 1 april zonder hun vertrouwde wijkverpleegkundige te zitten. Er is geen geld meer voor. ,,Dit is een groot drama.’’
Drama
Met sommige patiënten loopt hij ‘enorm te klooien’, zegt huisarts Hendrik Vrolijk. Of hij kan ze überhaupt niet helpen of hij doet het verkeerd. In veel gevallen, weet hij, is de patiënt beter af bij de wijkzuster dan bij de huisarts. Bijvoorbeeld als hij of zij hartstikke depressief is en dat blijkt door schulden te komen. ,,Als huisarts kan ik de patiënt doorsturen naar de psychiater, maar zo iemand schiet meer op met financiële hulp. Ik kan daar niet mee helpen.’’
Geld
Huisartsen doen bijna nooit mee aan acties. Dat ze dat nu wel doen geeft aan hoe belangrijk de wijkverpleegkundige is, aldus Liane den Haan.
Vrijdag kwam het nieuws naar buiten dat de zeventien wijkverpleegkundigen in Den Haag en Leidschendam-Voorburg, die duizenden cliënten helpen, moeten stoppen. Er is geen geld meer voor beschikbaar.
De wijkverpleegkundige als oren en ogen van de wijk. De wijkverpleegkundige als hét loket voor alle zorgen, óók als het gaat over betalingsproblemen, wonen, verslaving, geestelijke gezondheid en eenzaamheid. De wijkverpleegkundige als gids, kaart en kompas, in één persoon. Op deze manier werkt Plicare, een samenwerking van onafhankelijke wijkverpleegkundigen. Zij willen de wijk gezonder maken, door ervoor te zorgen dat mensen, ondanks zorg of hulp, zoveel mogelijk op eigen kracht en in hun buurt kunnen doen.
Plicare stopt
“De manier van werken van Plicare staat onder druk: de financiering gaat nu via reguliere zorgaanbieders, en wanneer zij dat niet meer willen of kunnen opbrengen, dan moet de stekker eruit. Dat gebeurt in Den Haag op 1 april en dat betekent dat de meest kwetsbare buurtbewoners de dupe worden. Totaal verkeerd: deze aanpak werkt niet alleen in Den Haag, maar moet juist als voorbeeld dienen voor andere gemeenten”, zo zegt ANBO-bestuurder Liane den Haan.
Noodklok
Huisartsen, fysiotherapeuten en andere eerstelijnszorgprofessionals in Den Haag luiden samen met ANBO de noodklok over het noodgedwongen stoppen van Plicare. “Dit is een groot drama voor werknemers en cliënten. Wanneer deze wijkverpleegkundigen uit de wijk verdwijnen gaat er een hoeveelheid kennis en een netwerk van onschatbare waarde verloren. Maar evenzogoed verwachten wij dat door het wegvallen van deze schakelfunctie de druk op eerstelijnspartijen en organisaties voor wijkverpleging in de regio toeneemt”, zo schrijven de ondertekenaars.
“Wij hopen dat de gemeente Den Haag deze handschoen opneemt. Zonder Plicare zullen we niet alleen negatieve effecten zien het gebied van gezondheid en ziekte, maar ook in participatie, armoede, onderdak en veiligheid. Juist de kwetsbaarste groepen in de samenleving, die waar de wijkverpleegkundige nu achter de voordeur komt, zullen het hardst worden getroffen.”
NOS 23.10.2018 Twee ziekenhuizen staan de op de rand van een faillissement: het MC Slotervaart in Amsterdam en MC IJsselmeerziekenhuizen met locaties in Lelystad, Emmeloord, Dronten en Urk. Het betekent onzekerheid voor de ruim 2000 medewerkers, maar ook voor de patiënten.
In Amsterdam zijn er nu al gevolgen voor (potentiële) patiënten; de afdeling spoedeisende hulp (SEH) is daar per direct dicht. Niet per se heel ingrijpend, want er zijn genoeg andere ziekenhuizen met een SEH in de hoofdstad. De SEH van MC IJsselmeerziekenhuizen in Lelystad blijft voorlopig open.
Wettelijk is vastgelegd dat iedere Nederlander binnen 45 minuten op een spoedeisende hulp moet kunnen zijn. Volgens minister Bruins voor Medisch Zorg heeft eventuele sluiting van beide ziekenhuizen wat dat betreft geen gevolgen, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer.
“Beide ziekenhuislocaties zijn niet ‘gevoelig’ voor de bereikbaarheid van spoedeisende hulp en acute verloskunde in de regio’s. Dat wil zeggen dat bij een eventueel faillissement van deze instellingen het aantal mensen in Nederland dat niet binnen de norm van 45 minuten een afdeling spoedeisende hulp of acute verloskunde kan bereiken, niet toeneemt.”
Bewindvoerder
De zorg voor mensen die er al patiënt zijn, is in beide ziekenhuizen gegarandeerd, zegt MC-Slotervaart bestuursvoorzitter Marika Tichem. “Wij gaan er samen voor zorgen dat patiënten kwalitatief goede zorg blijven ontvangen in deze uiterst onzekere periode. Tot nader order blijven alle behandelingen doorgaan en afspraken die al staan gehandhaafd.”
Haar collega-bestuursvoorzitter Sjoerd de Blok van MC IJsselmeerziekenhuizen maakte wel een voorbehoud: “Onze hardwerkende verpleegkundigen en artsen zullen strijden voor hoogwaardige patiëntenzorg, tot de dag waarop de bewindvoerder het toelaat”.
Er zijn voldoende andere ziekenhuizen in de omgeving. Dus dat is niet zo erg voor patiënten, aldus Wim Groot, zorgeconoom.
Beide ziekenhuizen hebben uitstel van betaling aangevraagd en krijgen te maken met een bewindvoerder die gaat kijken wat er moet gebeuren: een doorstart, een faillissement of een overname.
Zorgeconoom Wim Groot denkt dat het MC Slotervaart moeilijk te redden is. “Er is in Amsterdam een overcapaciteit aan bedden en er zijn voldoende andere ziekenhuizen in de omgeving. Dus dat is niet zo erg voor patiënten.”
Patiënten, bedden en medewerkers
Het Amsterdamse ziekenhuis beschikt over 150 bedden en er werken 1095 medewerkers. Jaarlijks komen er bijna 90.000 patiënten in het ziekenhuis.
MC IJsselmeerziekenhuizen bestaat uit het ziekenhuis MC Zuiderzee in Lelystad en poliklinieken in Dronten, Emmeloord en op Urk. Het heeft in totaal 250 bedden en er werken 821 mensen. Jaarlijks bezoeken ruim 70.000 patiënten het ziekenhuis.
In Flevoland is het een ander verhaal. “Als die locaties dichtgaan, moeten mensen veel verder reizen om zorg te krijgen. De mensen daar gaan erop achteruit. Gezien de afstanden zou het ziekenhuis in Lelystad in een of andere vorm overeind moeten blijven.”
Voor niet-spoedeisende ziekenhuiszorg zijn geen harde eisen wat betreft maximale afstand, legt Groot uit. “Maar er moet wel voldoende zorg zijn binnen een aanvaardbare afstand. Het moet dus in de regio zijn.”
Minister Bruins schrijft in zijn brief dat de zorgverzekeraars daarvoor moeten zorgen. “Het is de verantwoordelijkheid van de betrokken zorgverzekeraars om te voldoen aan hun wettelijke zorgplicht. Dat wil zeggen dat de continuïteit van de zorgverlening in de regio geborgd blijft (…). De Nederlandse Zorgautoriteit heeft de grootste zorgverzekeraar in beide regio’s, Zilveren Kruis, gevraagd om hiervoor een plan op te stellen.”
Een chirurg die honderd keer dezelfde operatie doet, wordt beter dan een chirurg die dat één keer doet, aldus Wim Groot, zorgeconoom.
De reden dat beide ziekenhuizen in zwaar weer zitten, zijn stijgende personeelskosten en tegenvallende inkomsten. Volgens zorgeconoom Groot kampen meer streekziekenhuizen daarmee. “Patiënten kiezen steeds vaker voor een gespecialiseerd ziekenhuis. Dus vooral in regio’s waar dergelijke ziekenhuizen zijn, kunnen de kleinere streekziekenhuizen in gevaar komen.”
Dat kan leiden tot langere reistijden voor patiënten, maar uiteindelijk ook tot betere zorg, want de ziekenhuizen die over blijven kunnen zich nog verder specialiseren. “En dat is weer goed voor patiënten. Een chirurg die honderd keer dezelfde operatie doet, wordt beter dan een chirurg die dat één keer doet.”
AD 23.10.2018 Nu het MC Slotervaart en de MC IJsselmeerziekenhuizen op omvallen staan, moeten de zorgverzekeraars voldoen aan hun wettelijke zorgplicht. Dat meldt zorgminister Bruins vandaag in een brief aan de Tweede Kamer waarin hij ingaat op het dreigende faillissement.
Die zorgplicht houdt in dat de hulpverlening in de regio niet in gevaar komt en dat ook in de nieuwe situatie patiënten tijdig goede zorg in de regio kunnen krijgen. Toezichthouder NZa heeft de grootste zorgverzekeraar in beide regio’s van de ziekenhuizen, Zilveren Kruis, gevraagd om hiervoor een plan op te stellen.
Spoedeisende hulp
Voor alle betrokkenen, patiënten en medewerkers is dit een vervelende en onzekere situatie, aldus Zorgminister Bruins .
De minister vreest overigens niet dat door een eventueel faillissement van het MC Slotervaart en de MC IJsselmeerziekenhuizen het aantal mensen in Nederland zal toenemen dat niet binnen de wettelijke norm van 45 minuten een afdeling spoedeisende hulp of acute verloskunde kan bereiken, laat hij weten.
Mocht één of beide ziekenhuizen definitief omvallen, dan is de rol van het ministerie van Volksgezondheid daarom volgens Bruins ‘beperkt’. ,,Ik heb het RIVM gevraagd om met spoed te bezien of het eventuele verdwijnen van deze ziekenhuizen gevolgen zou hebben voor andere ziekenhuizen in die regio.”
Nu surseance van betaling is aangevraagd, heeft de zorginspectie bij de ziekenhuizen aangegeven dat er concrete afbouwplannen dienen te worden opgesteld. Bruins benadrukt dat daarin moet worden opgenomen hoe de kwaliteit en veiligheid van de geleverde zorg tijdens de afbouw worden geborgd.
Onzekere situatie
Op een meer persoonlijke noot spreekt de bewindsman van een ‘voor alle betrokkenen, patiënten en medewerkers vervelende en onzekere situatie’. Het is nu aan de bewindvoerder om te kijken wat de mogelijkheden verder zijn om een faillissement te voorkomen, stelt Bruins nog vast.
In de Tweede kamer wordt niet verrast gereageerd op de problemen voor deze ziekhuizen.
,,Dit zat er al aan te komen, de berichten waren al een tijdje niet goed. Maar het is een zorgelijke ontwikkeling”, zegt SP’er Henk van Gerven. ,,De overheid heeft eerder vele miljoenen gestoken in Lelystad, want dat was een zogeheten ‘systeemziekenhuis’.
Het is dus nu cruciaal voor de omgeving dat de minister het ziekenhuis volwaardig overeind houdt en zorgt dat het niet opgegeten wordt. Want dat gaat ten koste van de leefbaarheid. Het is een politieke keuze om daarvoor te gaan.”
Goede zorg voor iedereen
VVD-Kamerlid Arno Rutte laat weten: ,,Ik kan me voorstellen dat dit in Flevoland tot zorgen leidt. Is de zorg er wel als ik die nodig heb? Daarom moet voorop staan dat goede zorg voor iedereen beschikbaar blijft. Het is goed dat minister Bruins zorgverzekeraar Achmea opdracht heeft gegeven hiervoor zo snel mogelijk een plan te maken.”
De PvdA sluit zich aan bij de zorgen over Flevoland. Kamerlid Lilianne Ploumen: ,,Het is goed dat er een uiterste poging wordt gedaan om dat ziekenhuis te behouden. Wat betreft het Slotervaart: ik woon daar vlakbij en weet hoe prettig het is om een ziekenhuis in de buurt te hebben. Maar, het zorglandschap verandert ook.
Dus moet duidelijk worden in welke vorm dat ziekenhuis kan blijven bestaan. Het zou heel goed zijn als alle feiten op een rij worden gezet. De minister moet daar wel een rol in spelen en zijn visie met de Kamer delen.”
AD 23.10.2018 Het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam heeft per direct de afdeling spoedeisende hulp gesloten. Dat zei Mariska Tichem, voorzitter van de raad van bestuur van MC Slotervaart, tijdens een persconferentie. Aanleiding zijn de financiële problemen waarin het ziekenhuis verkeert.
Deze maatregel geldt niet voor MC IJsselmeerziekenhuizen (met vestigingen in Lelystad, Emmeloord, Dronten en Urk), dat samen met MC Slotervaart uitstel van betaling heeft aangevraagd. Volgens bestuursvoorzitter Sjoerd de Blok moet dat wel omdat er anders geen eerste hulp in de nabije omgeving te vinden is.
Medewerkers en patiënten van de ziekenhuizen zijn vandaag op de hoogte gebracht van de actuele situatie. ,,Een faillissement is op korte termijn onafwendbaar”, zo vreest Tichem. Ze verwacht dat hier snel meer duidelijkheid over is. Het MC Slotervaart en MC IJsselmeerziekenhuizen hebben inmiddels uitstel van betaling gekregen.
Tichem sprak van een ,,ontzettend slecht bericht” voor de ruim tweeduizend medewerkers in de ziekenhuizen. Volgens haar gaan wel alle geplande behandelingen en afspraken die patiënten hebben staan door. ,,De patiëntenzorg blijft op dit moment gegarandeerd”, verzekerde zij. Door het uitstel van betaling is volgens haar sprake van een ,,buitengewoon onzekere situatie”.
Op dit moment zijn in het Slotervaartziekenhuis 150 bedden bezet. In de IJsselmeerziekenhuizen liggen zo’n tweehonderd patiënten. Volgens Sjoerd de Blok, voorzitter van de raad van bestuur van MC IJsselmeerziekenhuizen, werkt het personeel de komende tijd gewoon door. ,,We gaan gewoon door, onze hardwerkende verpleegkundigen en artsen zullen tot de dag dat er meer duidelijk is, strijden voor kwalitatieve patiëntenzorg.’’
Het is onduidelijk of ze hun salarissen, die deze week zouden worden uitbetaald, krijgen. De medewerkers die in dienst zijn, kunnen terecht bij het UWV. Maar voor de medewerkers die extern worden ingehuurd, waar vooral bij het Slotervaartziekenhuis sprake van is, geldt dat niet.
Op de vraag of die mensen nog wel komen werken nu ze geen zich hebben op betaling, antwoordde Tichem dat ze later op de dag in gesprek gaat met de bewindvoerder om voor hen een oplossing te vinden.
Financiële problemen
Beide ziekenhuizen hadden te maken met een te laag aantal patiënten ten opzichte van het aantal medewerkers. Met name de personeelstekorten en daardoor de hoge kosten van de externe inhuur leidden tot problemen. Voor de IJsselmeerziekenhuizen komt daar nog bij dat er te weinig mensen in het verzorgingsgebied in Flevoland wonen, zo’n 180.000.
Zorgverzekeraar Zilveren Kruis en de meeste andere zorgverzekeraars stoppen met de financiering, aldus de woordvoerder. ,,In de afgelopen dagen is gebleken dat de verzekeraars geen vertrouwen meer hebben in een gezonde financiële toekomst.”
Volgens zorgverzekeraar Zilveren Kruis was de financiële situatie van de MC Groep, waar het Amsterdamse Slotervaartziekenhuis en de IJsselmeerziekenhuizen in Flevoland onder vallen, slechter dan verwacht. Toen de noodlijdende ziekenhuisgroep recent om extra financiering vroeg, heeft Zilveren Kruis dat afgewezen.
,,Financiering verstrekken aan een bedrijf in financiële nood is geen taak van een zorgverzekeraar, meer iets voor een bank. Wij moeten van het premiegeld zorg betalen, geen bedrijven financieren. Dat is niet onze rol. Daarom hebben we dat verzoek van de MC Groep afgewezen”, aldus directievoorzitter Georgette Fijneman.
Alleen als er nog investeerders worden gevonden die bereid zijn geld te steken in het MC Slotervaart, is het ziekenhuis te redden. ,,In alle eerlijkheid: de kans daarop is klein”, zei bestuursvoorzitter Mariska Tichem vanmiddag op een besloten bijeenkomst waarop het personeel werd ingelicht.
Van zorg verstoken
Leuk is anders, maar patiënten vallen niet buiten de boot, aldus Woordvoerder Patiëntenfederatie .
Patiënten die in de ziekenhuizen MC Slotervaart en MC IJsselmeerziekenhuizen liggen, hoeven zich geen zorgen te maken over de continuïteit van de zorg, zegt een woordvoerder van de Patiëntenfederatie. ,,Bewindvoerders zullen alles uit de kast trekken om de ziekenhuizen open te houden. Daarbij hebben ziekenhuizen altijd noodscenario’s om te waarborgen dat patiënten niet van zorg verstoken blijven als er iets misgaat. Hier zag je allang dat het mis zou gaan.”
Zo worden er van tevoren afspraken gemaakt met omliggende ziekenhuizen om patiënten over te dragen. ,,Leuk is anders, maar patiënten vallen niet buiten de boot’’, aldus de zegsman. Een nadeel voor patiënten is mogelijk wel dat ze niet naar het ziekenhuis van hun keuze kunnen.
De Ondernemingsraad van het Slotervaartziekenhuis is ‘verbijsterd’ dat er uitstel van betaling wordt aangevraagd. De raad vindt het ‘onvoorstelbaar dat de zorgverzekeraars willens en wetens’ dit ziekenhuis en de IJsselmeerziekenhuizen ‘te gronde richten’. ,,Het is buitengewoon kwalijk dat binnen de Nederlandse gezondheidszorg de zorgverzekeraar een dergelijke macht heeft gekregen. Daarmee is de marktwerking binnen de zorg volledig mislukt”, zo klinkt het.
Cor de Beurs, bestuurder van FNV Zorg & Welzijn, noemt het in- en intriest voor de medewerkers van zowel MC Slotervaart als MC IJsselmeerziekenhuizen dat het zover heeft moeten komen. ,,Wij hebben vanaf het begin onze vraagtekens gezet bij het verdienmodel van de MC Groep”, vertelt hij. ,,Het is ook heel teleurstellend dat Zilveren Kruis niet bereid was tot een zachte sanering van de ontstane problemen.”
De FNV hoopt snel in gesprek te gaan met de bewindvoerder om te horen wat de vervolgstappen zijn. ,,Scenario’s waarbij de ziekenhuizen de zorgkosten fors naar beneden brengen en nieuwe vormen van samenwerking ontwikkelen, zijn door de zorgverzekeraars afgekeurd”, liet een woordvoerder van de ziekenhuizen vandaag weten. ,,Ook het voorstel om MC Slotervaart via een gecontroleerde afbouw binnen een half jaar geheel te sluiten, kreeg geen goedkeuring. MC IJsselmeerziekenhuizen kreeg geen steun voor forse afslankingsplannen met een nieuw innovatief zorgconcept in Flevoland. “
Onrust
Eind juli stapte de voorzitter van de raad van bestuur van de ziekenhuizen, Willem de Boer, al op. Zijn vertrek volgde op onrust onder het medisch personeel van het ziekenhuis. Artsen hadden in een brief het vertrouwen in het bestuur opgezegd. Ze zeiden toen al dat ze vreesden voor een faillissement.
De MC-groep, waar Willem de Boer eigenaar van is, nam de IJsselmeerziekenhuizen in 2009 over, na een nogal turbulente reddingsoperatie. De groep nam in 2013 ook het verliesmakende Slotervaartziekenhuis over. In september werd de zorggroep onder verscherpt toezicht gesteld.
NOS 23.10.2018 De afdeling spoedeisende hulp van het MC Slotervaart in Amsterdam is per direct gesloten. Patiënten die al waren opgenomen, kunnen in het ziekenhuis blijven en ook geplande opnames en afspraken gaan gewoon door.
Vanochtend werd bekend dat de MC IJsselmeerziekenhuizen in Lelystad, Emmeloord, Dronten en Urk en het MC Slotervaart in Amsterdam uitstel van betaling hebben aangevraagd. De spoedeisende hulp van MC Zuiderzee in Lelystad blijft wel open.
Zorgverzekeraars hebben geen vertrouwen meer in de ziekenhuizen en wensen geen noodkrediet meer te verstrekken. “Een faillissement is mogelijk onafwendbaar”, zegt de MC Groep in een persverklaring. Verder zegt de MC Groep dat al het mogelijke is gedaan voor een kwalitatief en financieel verantwoorde toekomst, maar dat dat financieel niet is gelukt.
Verscherpt toezicht
Het was al bekend dat de MC Groep in zwaar financieel weer verkeert. Volgens de bestuurders zijn de financiële problemen vooral veroorzaakt doordat de ziekenhuizen duur personeel hebben moeten inhuren.
Begin september werden de drie ziekenhuizen in Flevoland door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd onder verscherpt toezicht geplaatst, omdat er zorgen waren over de kwaliteit en veiligheid van de zorg.
Het bedrijf verzekert na de bekendmaking dat er surseance is aangevraagd dat de patiëntenzorg is gegarandeerd. De patiënten die op dit moment worden behandeld, krijgen adequate zorg, staat in de persverklaring.
Een overbruggingskrediet is niet onze rol, aldus Georgette Fijneman, directievoorzitter Zilveren Kruis.
Ook zorgverzekeraar Zilveren Kruis zegt dat de zorg overeind blijft. “Iedereen die nu in het ziekenhuis ligt of morgen of later een afspraak heeft, krijgt gewoon zorg”, zegt directievoorzitter Georgette Fijneman. “Wij hebben als verzekeraar een zorgplicht. Wij voelen ons ook verantwoordelijk om te regelen dat, mocht het in de toekomst anders lopen, iedereen die zorg krijgt die nodig is.”
‘Verzekeraar is geen kredietverstrekker’
Fijneman zegt dat de ziekenhuizen hun financiële tekorten wilden opvullen met extra geld van de zorgverzekeraars. Maar dat wilde Zilveren Kruis niet. “Dat zijn het soort financieringen waarvoor je een bank nodig hebt. Een overbruggingskrediet is niet onze rol. Wij hebben premiegeld om zorg te betalen en het is niet de bedoeling dat dat geld de verliezen van het ziekenhuis compenseert.”
In juli zag Zilveren Kruis nog af van het opeisen van een vordering bij de MC Groep. Een bedrag wil Fijneman niet noemen, maar ze zegt wel dat het in de miljoenen liep. “Zo konden we met elkaar over de toekomst praten. Deze maand werd ons pas duidelijk dat het ziekenhuis er financieel veel slechter voor stond dan dat wij tot dat moment wisten.”
Vraagtekens bij verdienmodel
Loek Winter en Willem de Boer zijn de eigenaren van de ziekenhuizen. Hun oogmerk bij de aankoop ervan was om de zorg veel efficiënter te maken. De Boer stapte eind september op als bestuurder bij de ziekenhuizen.
Vakbond FNV Zorg & Welzijn noemt het intriest voor het personeel dat het zover heeft moeten komen. Bij de ziekenhuizen werken in totaal zo’n 2000 mensen. “Wij hebben vanaf het begin onze vraagtekens gezet bij het verdienmodel van de MC Groep door Willem de Boer en Loek Winter. Het is ook heel teleurstellend dat Zilveren Kruis niet bereid was tot een zachte sanering van de ontstane problemen. Dat laatste had veel ellende kunnen voorkomen.”
Minister Bruins voor Medische Zorg vindt het wrang dat het voorlopig niet gelukt is de financiële situatie op orde te krijgen. “Het is nu aan de bewindvoerder om te kijken wat de mogelijkheden verder zijn om een faillissement te voorkomen”, zegt hij in een reactie.
AD 16.10.2018 De verpleeghuizen hebben in de eerste helft van het jaar 5000 extra werknemers aangenomen. De groei van 2017, toen er in totaal 8000 nieuwelingen aan de slag gingen, zet daarmee door.
De verpleeghuizen kampen met een tekort aan personeel. Ze kregen ook nog eens opdracht te zorgen voor meer handen aan het bed en meer aandacht voor bewoners. Daarvoor heeft het kabinet veel geld uitgetrokken, maar het is lastig nieuwe medewerkers te vinden.
Ook het aantal mensen dat zich laat scholen voor de verpleeghuiszorg stijgt. Afgelopen schooljaar kwamen er duizenden stageplaatsen en leerwerkplaatsen bij, schrijft minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) aan de Tweede Kamer.
Telegraaf 01.10.2018 Medisch Centrum Bernadotte in Utrecht moet de zorg die de huisartsenpraktijk aan patiënten geeft sterk verbeteren. Er is nu bijvoorbeeld te weinig voldoende opgeleid personeel, de patiëntendossiers zijn niet op orde en instrumenten worden niet altijd goed gesteriliseerd. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) wil dat het centrum daar snel wat aan doet.
Binnen vier maanden moeten verbeteringen zijn doorgevoerd. Tot die tijd moet Bernadotte, dat eerder Gezondheidscentrum Medimel heette, de inspectie op de hoogte houden van de vorderingen.
In mei mocht de Utrechtse huisartsenpraktijk een tijdje helemaal geen zorg meer verlenen. Volgens inspecteurs waren huisartsenzorg en spoedzorg niet goed geregeld. Toen er geen acuut risico meer was, werd het zogenoemde bevel van IGJ opgeheven.
NOS 01.10.2018 Een verpleeghuis als museum: bedoeld om ouderen die niet meer naar een museum kunnen toch van kunst te laten genieten én om buurtbewoners het verpleeghuis te laten bezoeken. De komende maand ondergaat verpleeghuis De Vreugdehofin Amsterdam de transformatie. In de gangen en in kamertjes zijn 120 kunstwerken te zien.
“Zo staan ouderen midden in de samenleving”, zegt organisator Marie-José de Bie. Dit soort zorginstellingen gaan er in de toekomst anders uitzien, denkt ze. Middenin de wijk, in plaats van gesloten bolwerken. De gebouwen krijgen er andere functies bij, zoals een bibliotheek of misschien wel een crèche. “Wij zetten de deuren vast wijd open.”
We halen buiten naar binnen., aldus Inge Borghuis.
Tijdens de openingsmiddag lopen tientallen genodigden langs de kunstwerken in de hal en, via trap en lift, in kamertjes waar vroeger de verpleegkundigen sliepen. Bewoonster Mieke van Dorp (71) vindt al die reuring heel gezellig. Meneer Van Overloo (74), ook in een rolstoel, knikt. “Zo zie je ook weer eens andere mensen.”
“Het is een misverstand dat het rustig moet zijn in zo’n tehuis”, zegt bestuurder Inge Borghuis. “We halen buiten naar binnen, ik hoop dat er veel mensen komen.” Moeten de bewoners op hun oudere dag dan nog met kunst worden opgevoed? Borghuis: “Ja, leuk toch? En dit is voor, door en met ouderen.” Het museum is ingericht door tien gastconservatoren. De leeftijdseis was minimaal 65 jaar.
Bezoekers en bewoners van het verpleeghuis kijken naar kunststukken NOS
Kunst in het verpleeghuis Vreugdehof in Buitenveldert NOS
Bewoners van verpleeghuis Vreugdehof in Buitenveldert NOS
In een van de kamertjes boven hangen portretten van kunstfotograaf Peter van de Meer. Voor hem is het verpleeghuis bekend terrein. In 1983 liep hij hier stage als beginnend verpleegkundige. “Er is niks veranderd, zelfs de geur is dezelfde”, zegt hij. Alleen was toen zoiets ondenkbaar. “Het was toen niet de bedoeling dat er al te veel mensen naar binnen kwamen. Het ging om rust en gemak.”
Hij vindt het prachtig dat iedereen hier naar zijn werk kan komen kijken. “Zo moet het ook zijn, het moet niet elitair zijn.” Toch waren er zeker twee kunstenaars die niet wilden meewerken, vertelt organisator Marie-José de Bie. “Dat is jammer, want dit is een goede plek om iets aan sociale inspanning te doen. Dat kan voor een kunstenaar toch ook geen kwaad?”
AD 28.09.2018 Het kabinet wil deelname aan een online waarschuwingsregister voor ‘rotte appels’ in de gezondheidszorg in 2019 verplicht stellen voor alle zorgwerkgevers.
Dat schrijft minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) vandaag aan de Tweede Kamer. Aan dit register kunnen zorg- en welzijnsmedewerkers worden toegevoegd die over de schreef zijn gegaan, door mishandeling van ouderen en diefstal. Organisaties hebben toegang om de database te raadplegen of om nieuwe gevallen te registreren.
Het huidige register van daders, opgezet door werkgeversorganisaties in de zorg, is louter vrijwillig en vooralsnog doen er maar 36 instellingen aan mee. Zo kunnen nu ‘slechts’ zo’n 50.000 van de vele honderdduizenden zorgmedewerkers gecheckt worden. Dat vindt minister De Jonge niet genoeg.
Hartstikke belangrijk
,,Er nemen nog te weinig zorgwerkgevers deel om het register effectief te laten zijn. Terwijl het hartstikke belangrijk is dat iemand die ergens ontslagen is voor diefstal uit de portemonnee van een oude dame, niet de volgende dag ergens anders op de stoep staat en weer aan de slag kan.”
De bewindsman wil verplichte deelname aan het register volgend jaar dus wettelijk regelen. De Jonge vertelt: ,,Dat moet op een weloverwogen manier gebeuren en het moet uitvoerbaar zijn voor partijen. Tot die tijd ga ik breed landelijk gebruik van het waarschuwingsregister stimuleren.”
In de brief die vandaag verschijnt, neemt minister De Jonge ook andere maatregelen om financiële uitbuiting en mishandeling van ouderen te bestrijden. Jaarlijks hebben 170.000 senioren te maken met een vorm van mishandeling.
Beter in beeld
Zo is het de bedoeling dat ouderenmishandeling eerder en beter in beeld komt en dat iedereen weet wat te doen bij (een vermoeden van) mishandeling. Daar speelt training van zorgprofessionals, hulpverleners en vrijwilligers een grote rol bij.
De minister van Volksgezondheid overweegt om naast de bestaande ‘kindcheck’ (zorgprofessionals die bijvoorbeeld psychische hulp aan iemand verlenen, moeten ook altijd nagaan of er kinderen in de problemen zijn) eveneens een ‘ouderencheck’ in te voeren. ,,Het is altijd goed om na te gaan of bijvoorbeeld een verslaafde wel goede mantelzorg kan verlenen aan zijn oude moeder”, aldus De Jonge.
Het is altijd goed om na te gaan of bijvoorbeeld een verslaafde wel goede mantelzorg kan verlenen aan zijn oude moeder, aldus Zorgminister Hugo de Jonge .
AD 26.09.2018 Het kabinet gaat nieuwe thuiszorgaanbieders aan de leiband leggen, blijkt uit een voorstel van minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid).
Nieuwkomers in de thuiszorgwereld kunnen straks alleen nog verleende zorg declareren via een registratiecode als ze voldoen aan een set kwaliteitseisen en zich aanmelden, staat in de toelichting.
,,De meldplicht als voorwaarde voor zo’n code zou een sterke financiële prikkel aan de nieuwe zorgaanbieder geven om aan die meldplicht te voldoen”, stelt De Jonge.
Op tijd in beeld
De meldplicht als voorwaarde voor zo’n code zou een sterke financiële prikkel aan de nieuwe zorgaanbieder geven, aldus Zorgminister Hugo de Jonge.
Hij gaat hierover in gesprek met in gesprek met de zorgverzekeraars en uitvoerders van de langdurige zorg. Zo moet een einde komen aan de huidige situatie waarin nieuwe (en soms malafide) zorgaanbieders niet altijd op tijd in beeld zijn bij overheden en toezichthouders.
Overigens zit de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd falende thuiszorgleveranciers nu al flink achter de broek, meldde De Jonge gisteren aan de Tweede Kamer.
De bewindsman reageerde op een kritisch rapport van de Consumentenbond, waarover deze krant eerder publiceerde. Volgens de belangenbehartiger hebben veel thuiszorgorganisaties de zaken niet op orde voor het leveren van goede en veilige zorg en grijpt de inspectie niet in.
Zo zou ongeschoold personeel verpleegkundige handelingen uitvoeren, zoals het toedienen van sondevoeding. Ook zijn er organisaties die fouten maken bij het geven van medicatie of die cliënten onterecht vastzetten.
Met spoed oppakken
Daar wordt wel degelijk op ingegrepen, aldus de bewindsman. ,,Waar verdere verbetering nodig is, komt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd opnieuw langs voor een bezoek. Als er ernstige risico’s zijn, pakt de IGJ deze met spoed op.”
Bij een zorgaanbieder die niet in staat is of niet bereid is om de zorg te verbeteren, grijpt de Inspectie volgens De Jonge passend in; bijvoorbeeld via een handhavingsmaatregel.
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd vindt dat risico’s in de thuiszorg ‘meer aandacht verdienen’ en belooft daarom meer toezicht te gaan houden.
AD 25.09.2018 De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) zit falende thuiszorgleveranciers wel degelijk achter de broek. Dat schrijft zorgminister Hugo de Jonge vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.
De Inspectie was voorheen helemaal niet bekend met de onderzochte aanbieders of het gaat om gloednieuwe aanbieders.
Brief zorgminister De Jonge
De Jonge reageert op een kritisch rapport van de Consumentenbond, waarover deze krant eerder publiceerde. Volgens de belangenbehartiger hebben veel thuiszorgorganisaties de zaken niet op orde voor het leveren van goede en veilige zorg en grijpt de inspectie niet in.
Terwijl toch onder meer werd geconstateerd dat ongeschoold personeel verpleegkundige handelingen uitvoert, zoals het toedienen van sondevoeding. Ook zijn er organisaties die fouten maken bij het geven van medicatie of die cliënten onterecht vastzetten.
Uit de brief van de minister blijkt dat de Inspectie voorheen helemaal niet bekend was met de onderzochte aanbieders of dat het gaat om gloednieuwe aanbieders. In totaal richtte het onderzoek van de Consumentenbond zich op bezoeken aan vijftig instellingen.
Meeste aanbieders voldoen niet
De Jonge schrijft daarover: ,,De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd stelt net als de Consumentenbond vast dat de meeste (in casu 48) van deze nieuwe zorgaanbieders bij een eerste inspectiebezoek niet aan alle voorwaarden voor goede zorg voldeden. Bij hertoetsing binnen twee maanden was veel verbetering zichtbaar, maar voldeed een groot aantal toch nog niet aan alle voorwaarden.”
Van de vijftig aanbieders voldoen volgens De Jonge inmiddels 21 organisaties aan de voorwaarden. Vier organisaties blijken geen thuiszorg (meer) te leveren. De overige 25 wachten nog meer schriftelijke vragen of een extra inspectiebezoek.
De Jonge: ,,Bij de meeste van deze organisaties was na het eerste inspectiebezoek al verbetering zichtbaar.”
In de afgelopen jaren maakte de thuiszorg een grote ontwikkeling door, met veel nieuwe zorgaanbieders en verschillende organisatievormen. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd vindt dat risico’s in de thuiszorg ‘meer aandacht verdienen’ en gaat daarom nog dit jaar – en ook komende jaren – meer toezicht houden op de thuiszorg.
AD 19.09.2018 De raad van toezicht van de in opspraak geraakte Zeeuwse zorginstelling Arduin heeft zijn eigen beloning vorig jaar fors verhoogd. Ondanks de financiële en organisatorische problemen bij de stichting gingen de toezichthouders er in één klap 66 procent op vooruit.
Voorzitter Jan Geluk kreeg vorig jaar 17.672 euro voor zijn werk bij Arduin. In 2016 was dat nog 10.620 euro. De andere leden gingen van 7.000 euro naar gemiddeld 12.000 euro, zo blijkt uit de jaarrekening. Een onderbouwing van de verhoging ontbreekt.
Maandag werd bekend dat Arduin per direct het behandelcentrum in Aagtekerke moest sluiten. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd vindt dat daar ‘geen goede en veilige zorg wordt geboden’. Binnen zeven dagen moeten de 14 cliënten met een verstandelijke beperking worden overgeplaatst.
Volgens de inspectie biedt Arduin in Aagtekerke geen goede zorg aan cliënten die worden beperkt in hun vrijheid. Als dergelijke vrijheidsbeperkende maatregelen worden opgelegd, wordt dat niet zorgvuldig afgewogen en wordt dat ook niet vastgelegd in het patiëntendossier.
Ook legt de inspectie een verband met het overlijden van Mohameddien Salarbux (30). Hij werd op 28 juni dood gevonden in het centrum van Middelburg. ‘Mo’ liep weg uit het behandelcentrum van Arduin in Aagtekerke en nam waarschijnlijk een overdosis drugs.
Toezicht
De raad moet toezicht houden op het beleid van de raad van bestuur en op de algemene gang van zaken. De leden bepalen zelf de hoogte van hun beloning.
Daarbij moeten ze zich wel houden aan de Wet Normering Topinkomens. De grenzen voor toezichthouders zijn enkele jaren geleden verruimd, vanwege de toegenomen taken en verantwoordelijkheden.
Voor de categorie waarin Arduin valt, geldt dat de voorzitter nu 24.900 euro mag verdienen. De beroepsvereniging adviseert niet verder te gaan dan 19.920 euro. Voor de overige leden wordt een maximum van 13.280 euro aangeraden.
De raad van toezicht van Arduin blijft daarbinnen, maar vergeleken met andere grote Zeeuwse zorginstellingen is de beloning hoog.
AD 13.09.2018 De aanstaande sluiting van het restaurant van verzorgingshuis Stefanna houdt de gemoederen flink bezig. Betrokkenen roepen zelfs de hulp in van de politiek. Ze vrezen dat de ouderen in de kou worden gezet.
Voor veel bewoners is er geen andere mogelijkheid om wat privacy te hebben buiten de afdeling, aldus Suzanne Peters.
In Stefanna, het huis aan de Aart van der Leeuwlaan dat dit jaar 45 jaar bestaat, gonst het van de geruchten over de aanstaande sluiting van het restaurant. Het is het gesprek van de dag onder familieleden van de bewoners, die graag gebruikmaken van de gezamenlijke ruimte.
,,Het restaurant biedt de mogelijkheid om even van de (gesloten) afdeling weg te zijn. En dat is voor de bewoners en hun bezoek een welkome afwisseling’’, zegt de uit Delft afkomstige Suzanne Peters. Samen met andere familieleden bezoekt zij regelmatig het restaurant.
Haar moeder woont sinds enkele maanden in Stefanna. ,,Met het koudere weer in aantocht kun je minder snel naar buiten. Dan is het restaurant helemaal een onmisbare plek’’, zegt Peters. ,,Voor veel bewoners is er geen andere mogelijkheid om wat privacy te hebben buiten de afdeling. Bij deze hoogbejaarde mensen is meenemen in de auto vaak geen optie.’’
Veranderingen op stapel
Een woordvoerder van zorginstelling Pieter van Foreest, waartoe Stefanna behoort, erkent dat er veranderingen op stapel staan. Die krijgen pas aan het eind van het jaar hun beslag. ,,Het klopt dat de restaurantfunctie verdwijnt. De afdelingen binnen Stefanna beschikken over mooie huiskamers met vaste kookeilanden. Daar koken en eten de meeste bewoners. Zij maken nauwelijks nog gebruik van het restaurant. Dat is de reden om te stoppen met het verstrekken van warme maaltijden.’’
Ook al verdwijnt de warme prak, als ontmoetingsruimte blijft het restaurant behouden, benadrukt de woordvoerder. ,,Bewoners en buitenstaanders blijven er terecht kunnen voor koffie, thee, appelgebak of een frisdrankje. De gezelligheid blijft. Dat kunnen we de bewoners en hun familieleden beloven.’’
De onrust speelt precies op een pikant moment op. Want juist volgende maand viert Stefanna feest, ter ere van het 45-jarig bestaan van het woonzorgcentrum. De bewoners worden onder meer getrakteerd op een verwenontbijt, koffie met gebak en vrolijke muziek uit een draaiorgel.
NU 11.09.2018 Een patiënt uit de tbs-kliniek De Rooyse Wissel heeft maandag zelfmoord gepleegd. Er komt een onderzoek naar het overlijden.
“We willen graag weten of we signalen hebben gemist”, staat op de sitevan de kliniek. Het overlijden is ook bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd gemeld.
De zelfdoding vond maandag plaats, laat de kliniek uit het Limburgse Oostrum dinsdag op de website weten. “Als een patiënt die aan onze zorg is toevertrouwd een einde maakt aan zijn leven, dan maakt dat veel indruk. Onze eerste aandacht gaat uit naar de familie van de patiënt, de patiënten in onze kliniek en onze medewerkers”, staat in de verklaring.
De Limburgse kliniek is de laatste tijd geregeld opgeschrikt door incidenten. Afgelopen juni slaagde een patiënt erin om zijn eigen uitbraak te filmen. In mei mishandelde een patiënt een medewerker. Afgelopen december werd een vrouw verkracht door een tbs’er die op onbegeleid verlof was.
EenLimburg 11.09.2018 In De Rooyse Wissel in Oostrum heeft een tbs-patiënt zichzelf van het leven beroofd. De persoon in kwestie werd maandag dood gevonden in zijn kamer.
Onderzoek
De Rooyse Wissel is een onderzoek gestart. De kliniek kon nog niet zeggen hoe de tbs’er zichzelf van het leven heeft beroofd. Ook over de identiteit worden geen mededelingen gedaan in verband met de privacy.
Aangeslagen
Volgens de kliniek heeft het incident veel indruk gemaakt bij de andere bewoners. “Onze aandacht gaat nu uit naar de overige patiënten en de familie van de persoon in kwestie”, aldus een woordvoerder.
Intern onderzoek
In een verklaring op de website zegt de kliniek dat er een intern onderzoek is gestart. ‘We willen graag weten of we signalen hebben gemist. Daarom voeren we een intern onderzoek uit naar het overlijden’, zo staat in de verklaring. ‘Daarnaast hebben we het overlijden gemeld bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd.’
Incidenten
De Rooyse Wissel ligt al langere tijd onder vuur vanwege uiteenlopende incidenten, waarbij de veiligheid van medewerkers en patiënten in het geding is. Zo zijn er verschillende keren ontsnappingspogingen geweest, bleken patiënten zich door het gebouw te kunnen bewegen naar plaatsen waar ze niet mogen komen. Ook werden medewerkers mishandeld en is onlangs een tbs’er veroordeeld voor verkrachting van een meisje tijdens zijn verlof.
NU 08.09.2018 Het kabinet Rutte-II heeft informatie achtergehouden voor de Tweede Kamer. Het Rijk zou niet onder een uitgave van 2,1 miljard euro aan verpleeghuizen uit kunnen komen, terwijl uit notities en gesprekken blijkt dat dit wel degelijk mogelijk was. Dit schrijft NRCop basis van eigen onderzoek.
In 2017 zou er ruzie zijn geweest binnen het kabinet over de hoogte van het bedrag dat naar de verpleeghuiszorg zou gaan. Toenmalig staatssecretaris Martin van Rijn hakte de knoop door. Om de zorg weer op orde te krijgen, is er 2,1 miljard euro uitgetrokken.
Dat vond de Tweede Kamer een flink bedrag, maar volgens Van Rijn viel hier niet over te onderhandelen. Het Rijk zou wettelijk niet onder de uitgave uitkunnen.
Kabinet Rutte besluit bewust informatie niet te delen
Uit de reconstructie van NRC op basis van interne e-mails, notities en gesprekken met twaalf betrokkenen blijkt dat er wel degelijk ruimte was in de vorm van “denkrichtingen” die zouden kunnen helpen de “financiële gevolgen enigszins te mitigeren”.
Het kabinet Rutte-II besluit deze informatie niet met de Kamer te delen, ook niet toen de Kamer vorige zomer specifiek vroeg naar de juridische achtergronden van de investering. Dit gebeurde op advies van hoge ambtenaren van diverse ministeries.
De ministeries Algemene Zaken en Volksgezondheid stellen in een reactie dat het “staand beleid” is om juridische adviezen aan het kabinet niet te delen met de Tweede Kamer.
AD 08.09.2018 Het kabinet-Rutte II heeft informatie achtergehouden voor de Tweede Kamer over een enorme uitgave van 2,1 miljard euro aan verpleeghuizen. Dat schrijft NRC.
Rutte II vertelde aan de Tweede Kamer dat het Rijk wettelijk gezien niet onder de uitgave uit kon. Maar uit interne e-mails, notities en gesprekken met twaalf betrokkenen blijkt dat toenmalig VVD-ministers Henk Kamp (Economische Zaken) en Jeanine Hennis (Defensie) wel degelijk opties zagen om nog een discussie te voeren over de hoogte van het bedrag.
Zij baseerden zich onder meer op een interne notitie van de landsadvocaat. Daarin staat weliswaar dat de mogelijkheden om onder de uitgave uit te komen ,,zeer beperkt” zijn, maar ook worden er ,,denkrichtingen” in geschetst om minder geld uit te trekken.
Toch werd de notitie expres niet met de Tweede Kamer gedeeld, ook niet toen die vorige zomer specifiek vroeg naar de juridische achtergronden van de investering. Het is volgens woordvoerders van de ministeries van Algemene Zaken en Volksgezondheid ,,staand beleid” juridische adviezen aan het kabinet niet te delen met de Tweede Kamer.
AD 04.09.2018 Het personeelstekort in de zorg loopt uit de hand. Vooral bij de geestelijke gezondheidszorg en de jeugd- en ouderenzorg is het probleem acuut.
Accountants- en adviesorganisatie EY concludeert in haar jaarlijks onderzoek naar de financiële situatie in de zorg dat het bestaan van zorginstellingen flink onder druk staat door het personeelstekort. ,,Wat we zien is dat het ziekteverzuim en het verloop onder het personeel al jaren toeneemt. In de geestelijke gezondheidszorg (ggz), jeugd- en ouderenzorg is het verloop gemiddeld 15 procent. Dat is zorgwekkend”, zegt Rob Leensen, partner bij EY.
Dat grote verloop is terug te voeren op het personeelsgebrek en de daarbij horende werkdruk in de sector. ,,Kijk naar de jeugdzorg. Daar zijn de tarieven met 30 tot 40 procent gedaald. Maar er wordt nog evenveel zorg verleend. Dat betekent dat de productiviteit en daarmee de werkdruk enorm is gestegen.”
Niet voor niets dat het personeel in de jeugdzorg gisteren woedend naar Den Haag trok om te protesteren tegen de werkdruk en de bureaucratie. Want veel tijd van zorgverleners gaat tegenwoordig op aan het verantwoorden van de uitgaven en de behandelingen. Zo’n 30 procent van hun tijd zijn de hulpverleners tegenwoordig bezig met formulieren invullen in plaats van zorg verlenen.
De toegenomen werkdruk is een van de redenen dat personeel afhaakt. ,,Die mensen zoeken een baan buiten de sector, dus die ben je kwijt”, verduidelijkt Leensen. In een eerdere enquête onder haar leden zag zorgvakbond V&VN dat 70 procent van de verplegenden en verzorgenden ontevreden is over het salaris. Ze vinden dat ze te weinig verdienen gezien de zwaarte van het beroep.
Kijk naar de jeugdzorg. Daar zijn de tarieven met 30 tot 40 procent gedaald. Maar er wordt nog evenveel zorg verleend, aldus Rob Leensen, partner bij EY.
Zij kunnen nu profiteren van de schaarste. ,,De personeelsmarkt in de zorg is een echte vechtmarkt geworden”, zegt Leensen. ,,Rijke instellingen betalen meer dan de cao-lonen om mensen binnen te krijgen of te behouden. Daarnaast gaan veel mensen als zzp’er aan de slag of laten ze zich inhuren via een detacheringsbureau. Dat gaat tegen hogere tarieven.”
Dat leidt tot hogere kosten die ten koste gaan van het rendement. En daar zit een gevaar in, zegt Ralph Poulssen, specialist in de financiering van de gezondheidszorg bij EY. ,,Je ziet dat banken scherp naar het personeelsverloop kijken. Ze zijn bang voor de continuïteit van de instelling. Dat maakt ze huiverig om nieuwe financiering te geven.”
Zonder financiering voor bijvoorbeeld nieuwe technieken of modernere gebouwen raakt een instelling nog verder achter op de concurrentie en komt het voortbestaan op den duur in gevaar. ,,Dat zou tot minder aanbod van zorg in een regio kunnen leiden. Het is een ontwikkeling die de verkeerde kant op kan gaan”, waarschuwt Poulssen.
Opleiden
Dat extra personeel is er simpelweg niet. Dat moet nog opgeleid worden. Maar daar is onvoldoende capaciteit voor, aldus Rob Leensen.
Sowieso hebben veel zorginstellingen het moeilijk. De tarieven, en daarmee de inkomsten dalen, terwijl met name de personeelskosten oplopen. Dat zet de rendementen van instellingen onder druk. Een deel van de zorginstellingen maakt nu al verlies.
De overheid wil het personeelstekort aanpakken. Voormalig staatssecretaris Van Rijn stelde 2,1 miljard extra beschikbaar tot 2021 voor meer personeel in de ouderenzorg. Dit jaar gaat het om 435 miljoen euro extra. Geld alleen gaat het probleem niet oplossen, waarschuwt Leensen. ,,Dat extra personeel is er simpelweg niet. Dat moet nog opgeleid worden. Maar daar is onvoldoende capaciteit voor.”
EY vreest dat het volgend jaar een slagveld wordt op de personeelsmarkt. ,,Dan krijgen de instellingen ruim 600 miljoen extra voor nieuw personeel. Ze moeten dan aantonen dat ze het geld ook daadwerkelijk aan nieuw personeel uitgeven. Wij vrezen dat het tot een explosie in de personeelskosten gaat leiden, want dat is er niet.” Personeel binnenhalen kan dan alleen door het elders weg te kopen. En veel vraag en weinig aanbod leidt tot hogere prijzen, in dit geval hogere beloningen voor werknemers.
Imagoprobleem
Leensen denkt dat de zorgsector ook zijn imago moet verbeteren om meer mensen te trekken. Verhalen over elk weekend moeten werken, op vakantie worden gebeld of je alsjeblieft kan komen, of alleen op een groep van vijftig bejaarden staan, maken het vak niet populair. Die imagoverbetering moet snel komen. De komende jaren heeft de zorgsector 126.000 extra mensen nodig.
Voor de lange termijn dreigt nog een ander probleem. Veel instellingen maken nu nog winst dankzij de vergoeding die ze krijgen voor het vastgoed, de gebouwen. ,,Op de zorgexploitatie verdienen ze niks of er moet zelfs geld bij”, zegt Leensen. Maar de vergoeding voor het vastgoed wordt lager in de toekomst. Dat brengt de financiële gezondheid van sommige instellingen in gevaar.
Het gaat niet in de hele zorgsector slecht, benadrukt Poulssen. De onderlinge verschillen tussen instellingen zijn erg groot. Met name in de curatieve zorg, zoals ziekenhuizen en UMC’s, zijn de financiële prestaties nog steeds redelijk tot goed.
Telegraaf 04.09.2018 Er is steeds meer verloop van personeel in de gezondheidszorg. Dat blijkt uit de Barometer Nederlandse gezondheidszorg 2018 van accountants- en onderzoeksbureau EY.
De onderzoekers noemen een verloop van gemiddeld 13 procent alarmerend, zeker als werknemers uitstromen naar functies buiten de zorg. In de ggz, jeugdzorg en gehandicaptenzorg is het verloop zelfs 15 procent.
Het grote verloop heeft volgens de onderzoekers veel negatieve effecten. Het leidt tot paniek bij sommige zorginstellingen. Dienstverbanden worden omgezet in zzp-constructies. Detacheringsbureaus worden ingeschakeld en rijke instellingen zijn bereid om hun personeel een salarisschaal meer te betalen. De markt voor zorgpersoneel wordt hiermee een vechtmarkt, aldus het onderzoek.
Daarnaast is ook het ziekteverzuim met bijna 6 procent in de afgelopen vijf jaar niet zo hoog geweest.
BB 03.09.2018 De jeugdzorg kan voorlopig niet rekenen op extra geld. Jeugdzorgwerkers die zich in Den Haag hebben verzameld om verantwoordelijk minister Hugo de Jonge ertoe te bewegen driekwart miljard euro meer voor hen uit te trekken, hebben te horen gekregen dat dat er niet in zit.
Werkdruk
Jeugdzorgpersoneel uit heel Nederland houdt maandagmiddag een manifestatie op het Lange Voorhout in Den Haag. Het voert actie om de werkdruk en de administratieve rompslomp in de jeugdzorg te verlagen. FNV Zorg en Welzijn verwacht dat er meer dan 2500 zorgmedewerkers zullen komen opdagen.
Geld niet het probleem
De Jonge heeft ontevreden medewerkers ontvangen en ‘hun zorgen aangehoord’. Daarvoor heeft de minister ook begrip, maar hij stelt dat ‘geld het probleem niet is’. Hij wijst erop dat hij 108 miljoen euro heeft uitgetrokken om gemeenten te helpen met de nieuwe inrichting van de jeugdzorg, en dat er een ‘stroppenpot’ is met nog eens 200 miljoen. De Jonge denkt de problemen eerder op te lossen met andere maatregelen, zoals het verruimen van de aanbestedingsregels voor gemeenten.
Personeel
Maar volgens FNV Zorg en Welzijn is er minstens 750 miljoen euro nodig om de problemen in de jeugdzorg, waaronder een gebrek aan personeel, op te lossen. Zo is er 450 miljoen euro nodig om eerdere bezuinigingen, sinds de invoering van de Jeugdwet in 2015, terug te draaien. Daarnaast is de vraag naar jeugdzorg flink toegenomen, waardoor er nog eens 300 miljoen nodig is.
Aanbestedingswaanzin
FNV wil ook dat er een einde komt aan de ‘aanbestedingswaanzin’ van gemeenten, om maar zo goedkoop mogelijk jeugdzorginstellingen te kunnen contracteren. Hierdoor is er per kind te weinig geld en lopen de wachttijden op. Voor de zorgmedewerkers is hierdoor een ‘enorm hoge werkdruk’ ontstaan, aldus FNV. (ANP)
Den HaagFM 03.09.2018 Het Lange Voorhout kleurde maandagmiddag rood tijdens een manifestatie van jeugdzorgmedewerkers. Zij voerden actie om de werkdruk en de administratieve rompslomp in de jeugdzorg te verlagen. Tot hun teleurstelling kregen ze te horen dat meer geld er niet in zit.
Volgens FNV Zorg en Welzijn is er minstens 750 miljoen euro nodig om de problemen in de jeugdzorg, waaronder een gebrek aan personeel, op te lossen. De verantwoordelijke minister Hugo de Jonge liet weten begrip te hebben voor de ontevreden medewerkers, maar stelde dat “geld het probleem niet is”. Hij wijst erop dat hij 108 miljoen euro heeft uitgetrokken om gemeenten te helpen met de nieuwe inrichting van de jeugdzorg, en dat er een “stroppenpot” is met nog eens 200 miljoen.
De Jonge denkt de problemen eerder op te lossen met andere maatregelen, zoals het verruimen van de aanbestedingsregels voor gemeenten. De FNV laat weten woedend te zijn. “Dit is zeer teleurstellend. Wij gaan door met actievoeren totdat er wel geld bijkomt”, aldus vicevoorzitter Kitty Jong.…lees meer
OmroepWest 03.09.2018 Rode petjes, rode hesjes en rode vlaggen. Het Lange Voorhout in Den Haag kleurde maandagmiddag rood tijdens een manifestatie van jeugdzorgmedewerkers. Zij voerden actie om de werkdruk en de administratieve rompslomp in de jeugdzorg te verlagen. Tevergeefs: ze kregen te horen dat meer geld er niet in zit.
Volgens FNV Zorg en Welzijn is er minstens 750 miljoen euro nodig om de problemen in de jeugdzorg, waaronder een gebrek aan personeel, op te lossen.
Verantwoordelijk minister Hugo de Jonge liet weten begrip te hebben voor de ontevreden medewerkers, maar stelde dat ‘geld het probleem niet is’. Hij wijst erop dat hij 108 miljoen euro heeft uitgetrokken om gemeenten te helpen met de nieuwe inrichting van de jeugdzorg, en dat er een ‘stroppenpot’ is met nog eens 200 miljoen.
Geen extra geld, maar andere maatregelen
De Jonge denkt de problemen eerder op te lossen met andere maatregelen, zoals het verruimen van de aanbestedingsregels voor gemeenten.
De FNV laat weten woedend te zijn. ‘Dit is zeer teleurstellend. Wij gaan door met actievoeren totdat er wel geld bijkomt’, aldus vicevoorzitter Kitty Jong.
Zo’n 2500 jeugdzorgmedewerkers hebben zich verzameld op het Lange Voorhout in Den Haag. Ze willen minder werkdruk en administratieve rondslomp. Vanmorgen is er een gesprek gevoerd met minister Hugo de Jonge, maar volgens de FNV zonder resultaat… #jeugdzorg#FNV@omroepwest
OmroepWest 03.09.2018 Zo’n 2500 jeugdzorgmedewerkers protesteerden maandag op het Lange Voorhout in Den Haag. Ze voerden actie om de werkdruk en de administratieve rompslomp in de jeugdzorg te verlagen. Een van de mensen die dagelijks gebukt gaan onder de werkdruk in de Jeugdzorg, is Richard van Jeugdbescherming West in Den Haag. ‘We hebben nu gewoon te weinig tijd voor de gezinnen.’
Goede zorg bieden lukt nu vaak niet. Door structureel tijd en geldgebrek, stapelen de problemen zich op. ‘Er zijn veel gezinnen per jeugdbeschermer’, legt Richard uit. ‘Dat betekent dat gezinnen die niet hard om hulp schreeuwen, ook niet de zorg krijgen.’
Daarom werd vandaag actie gevoerd. ‘Jeugdzorgmedewerkers gaan niet zo snel naar een manifestatie omdat we het te druk hebben met de kinderen, maar als we ons niet laten horen, worden we niet gezien. En de kinderen daarmee ook niet’, vertelt Richard. En daar doen ze het allemaal voor: ‘We willen de kinderen goede zorg bieden.’
‘Andere aanpak nodig’
Volgens FNV Zorg en Welzijn is er minstens 750 miljoen euro nodig om de problemen in de jeugdzorg, waaronder een gebrek aan personeel, op te lossen. Richard denkt dat er ook een andere aanpak van de Jeugdzorg moet komen. ‘In 2015 is de zorg naar de gemeente overgeheveld. Er is vaak maar keuze uit een of twee instellingen, terwijl een kind bij een andere instelling vaak beter af is.’
De oplossing voor het probleem begint volgens Richard bij meer vertrouwen in de hulpverlening en betrokkenen. ‘Ik wil dat de professional het voor het zeggen heeft, en niet de gemeente.’
Geen extra geld
Het extra geld dat volgens FNV Zorg en Welzijn nodig is, komt er niet. Dat liet minister Hugo de Jonge maandag aan de actievoerders weten. Hij stelde dat ‘geld het probleem niet is’. Hij wijst erop dat hij 108 miljoen euro heeft uitgetrokken om gemeenten te helpen met de nieuwe inrichting van de jeugdzorg, en dat er een ‘stroppenpot’ is met nog eens 200 miljoen.
De Jonge denkt de problemen eerder op te lossen met andere maatregelen, zoals het verruimen van de aanbestedingsregels voor gemeenten.
AD 03.09.2018 Jeugdzorgwerkers uit heel Nederland houden vanmiddag een manifestatie aan het Lange Voorhout in Den Haag. Ze voeren actie om de werkdruk en de administratieve rompslomp in de jeugdzorg te verlagen.
FNV Zorg en Welzijn verwacht dat er meer dan 2500 zorgmedewerkers zullen komen opdagen. Volgens de bond is er minstens 750 miljoen euro nodig om de problemen in de jeugdzorg, waaronder een gebrek aan personeel, op te lossen. Zo is er 450 miljoen euro nodig om eerdere bezuinigingen, sinds de invoering van de Jeugdwet in 2015, terug te draaien. Daarnaast is de vraag naar jeugdzorg flink toegenomen, waardoor er nog eens 300 miljoen nodig is.
,,De jeugdzorgwerkers zijn echt boos”, vertelde Maaike van der Aar van FNV Zorg en Welzijn eerder aan deze krant. ,,Minister Hugo de Jonge en zijn voorgangers luisteren al jaren niet meer naar de noodkreten uit de jeugdzorg.” Volgens van der Aar protesteren jeugdzorgwerkers niet te pas of te onpas, maar is het nu toch echt klaar: ,,Liever lopen zij zichzelf voorbij om kinderen niet met een lange wachtlijst te confronteren. Maar er is een grens en die is nu ver overschreden.”
Aanbestedingswaanzin
FNV wil ook dat er een einde komt aan de ‘aanbestedingswaanzin’ van gemeenten, om maar zo goedkoop mogelijk jeugdzorginstellingen te kunnen contracteren. Hierdoor is er per kind te weinig geld en lopen de wachttijden op. Voor de zorgmedewerkers is hierdoor een ,,enorm hoge werkdruk” ontstaan, aldus FNV.
Sinds 2015 is de verantwoordelijkheid van de jeugdzorg verschoven van de landelijke overheid naar gemeenten.
OmroepWest 31.08.2018 Ruim 2500 jeugdzorgwerkers uit heel Nederland protesteren maandagmiddag aan het Lange Voorhout in Den Haag. Zij voeren actie om de werkdruk en de administratieve rompslomp in de jeugdzorg te verlagen.
Volgens FNV Zorg en Welzijn is er minstens 750 miljoen euro nodig om de problemen in de jeugdzorg, waaronder een gebrek aan personeel, op te lossen.
Zo is er 450 miljoen euro nodig om eerdere bezuinigingen, sinds de invoering van de Jeugdwet in 2015, terug te draaien. Daarnaast is de vraag naar jeugdzorg flink toegenomen, waardoor er nog eens 300 miljoen nodig is.
Einde aan ‘aanbestedingswaanzin’?
FNV wil ook dat er een einde komt aan de ‘aanbestedingswaanzin’ van gemeenten, om maar zo goedkoop mogelijk jeugdzorginstellingen te kunnen contracteren. Hierdoor is er per kind te weinig geld en lopen de wachttijden op. Voor de zorgmedewerkers is hierdoor een ‘enorm hoge werkdruk’ ontstaan, aldus FNV.
Sinds 2015 is de verantwoordelijkheid van de jeugdzorg verschoven van de landelijke overheid naar gemeenten.
AD 30.08.2018 Zo’n 2.500 jeugdzorgwerkers komen aanstaande maandag 3 september in actie tegen de knellende situatie in de jeugdzorg. Tijdens een manifestatie in Den Haag zullen zij politici eisen om actie te ondernemen.
Door jarenlange bezuinigingen, aanbestedingen door gemeenten en torenhoge administratiedruk zeggen de jeugdzorgwerkers niet meer toe te komen aan hun werk. Ze eisen 750 miljoen euro extra voor de jeugdzorg, minder bureaucratie en een einde aan de ‘aanbestedingswaanzin’ door gemeenten.
,,De jeugdzorgwerkers zijn echt boos”, vertelt Maaike van der Aar van FNV Zorg en Welzijn. ,,Minister Hugo de Jonge en zijn voorgangers luisteren al jaren niet meer naar de noodkreten uit de jeugdzorg.” Volgens van der Aar gaat deze groep niet snel de barricade op, maar is het nu toch echt klaar: ,,Liever lopen zij zichzelf voorbij om kinderen niet met een lange wachtlijst te confronteren. Maar er is een grens en die is nu ver overschreden.”
Minister Hugo de Jonge en zijn voorgangers luisteren al jaren niet meer naar de noodkreten uit de jeugdzorg, aldus Maaike van der Aar – FNV Zorg en Welzijn.
750 miljoen
Door bezuinigingen vanuit de overheid raken de gemeentelijke geldpotten voor de jeugdzorg leeg. De jeudzorgwerkers willen nu dat er 750 miljoen euro bijkomt. Dit bedrag bestaat uit het terugdraaien van 450 miljoen euro aan bezuinigingen en 300 miljoen euro extra om de toename van de vraag naar jeugdzorg aan te kunnen.
Gemeenten proberen deze stijgende vraag op te lossen met goedkope aanbestedingen voor te lage tarieven en te weinig tijd per kind. Het gevolg hiervan is dat kinderen en gezinnen niet meer de zorg krijgen die ze nodig hebben, meldt het FNV.
Jeugdzorgwerkers lopen hierdoor vast. Volgens het FNV is er voortdurend de angst om werk te verliezen aan een andere organisatie. Contracten worden onzeker en de werkdruk is torenhoog. Gemeentes hebben verschillende formulieren, codes en regels. Daarnaast hebben ze een beperkt budget. Jeugdzorgwerkers zouden hierdoor meer bezig zijn met verantwoording afleggen en het zoeken naar budget dan met het verlenen van de juiste zorg.
Oververmoeid
Renna Himonetos is 20 jaar jeugdzorgwerker. Voor haar is de maat vol: ,,Wat er nu gebeurt in de jeugdzorg is echt vreselijk”, vertelt ze. ,,Regelmatig komt het voor dat driekwart van een gesprek over een gezin gaat over hoe en waar we zo goedkoop mogelijk de zorg kunnen regelen en niet over wat daadwerkelijk nodig is voor een kind.” Volgens Himonetos wordt het haar vak uitgehold en blijft er weinig tijd over voor zorgtaken. ,,We moeten wel in opstand komen. Voor de kinderen en de gezinnen, maar ook voor onszelf. De werkdruk is torenhoog en mijn collega’s en ik zijn oververmoeid.”
Gesprek
Minister De Jonge van Volksgezondheid laat in een reactie weten dat medewerkers in de jeugdzorg van grote betekenis zijn voor veel kwetsbare kinderen. ,,We hebben ze keihard nodig,” vertelt De Jonge. ,,Hun signalen neem ik heel serieus en ik wil graag in gesprek over hun zorgen.” Maandagochtend komt het FNV samen met een groep jeugdzorgwerkers langs. ,,We zullen praten over hoe we samen de problemen te lijf kunnen gaan,” aldus minister De Jonge.
In de jeugdzorg werken momenteel 30.000 werknemers. Zij bieden hulp aan kinderen en hun ouders. Sinds 2015 wordt de jeugdzorg geregeld in de Jeugdwet. Die wet bepaalt dat de gemeenten verantwoordelijk zijn voor alle vormen van jeugdzorg en jeugdhulp.
Hugo Borst in 2017 tijdens de presentatie van zijn nieuwe boek Ach, moedertje ANP
NOS 18.08.2018 De moeder van schrijver, columnist en NOS-presentator Hugo Borst is in een verpleegtehuis in Rotterdam overleden. Joke Borst was 89 jaar. Hugo schreef elke week over haar onder de kop “Mijn ma” in het AD-magazine. Zij leed aan alzheimer.
Borsts woede over de behandeling die zijn moeder onderging, inspireerde hem en onderzoeker Carin Gaemers in 2016 tot het schrijven van een open brief aan de toenmalige staatssecretaris van Volksgezondheid, Van Rijn. Daarin veroordeelden zij het tekort aan personeel in de verpleegzorg en de vele administratieve taken die de verzorgenden moesten verrichten. De patiënten kregen daardoor niet de zorg en veiligheid die ze nodig hadden.
Na aandrang van de Tweede Kamer maakte de Inspectie voor de Gezondheidszorg bekend dat 150 verpleeghuizen niet de zorg leverden waarop gerekend mocht worden.
Manifest
Borst en Gaemers schreven vervolgens het manifest Scherp op Ouderenzorg. Daarin werd de politiek opgeroepen om zo snel mogelijk goede zorg voor alle kwetsbare ouderen in verpleegtehuizen te waarborgen.
Het manifest kreeg meer dan 100.000 steunbetuigingen en leidde ertoe dat het kabinet 2,1 miljard euro extra voor verpleeghuiszorg beschikbaar stelde.
De moeder van de Rotterdamse schrijver en columnist Hugo Borst is overleden. Ze is 89 jaar geworden.
AD 18.08.2018 Al bijna vier jaar lang schrijft Hugo Borst elke week in het zaterdagmagazine over zijn aan alzheimer lijdende moeder. Toen Borst aan de kroniek Mijn ma begon, woonde zijn moeder nog zelfstandig. Gisterochtend vroeg overleed ze in het Rotterdamse verpleeghuis De Hofstee waar ze in de lente van 2015 terechtkwam.
Hugo Borst beschreef het ziekteproces van zijn moeder, en wat dat deed met hem en zijn familie, openhartig en eerlijk. ‘Het doet pijn om te zien hoe een sterke vrouw beetje bij beetje haar autonomie verliest’, schreef hij in de eerste aflevering, die op 18 oktober 2014 verscheen. Margi Geerlinks, een vriendin van de familie, maakte al die jaren intieme foto’s van de steeds verder aftakelende mevrouw Borst.
Mede naar aanleiding van zijn bevindingen in het verpleeghuis waar zijn moeder woonde, schreef Hugo Borst twee jaar geleden het manifest ‘Scherp op Ouderenzorg‘. Samen met onderzoekster Carin Gaemers constateerde hij daarin dat te veel kwetsbare ouderen in verpleeghuizen niet de zorg krijgen die zij zo hard nodig hebben. Het manifest kreeg meer dan 100.000 steunbetuigingen en leidde tot 2,1 miljard euro extra geld voor het verbeteren van de verpleeghuiszorg.
AD 17.07.2018 De wachttijden in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) zijn nog steeds te hoog. Het is niet gelukt de wachttijden per 1 juli onder de norm te brengen die was afgesproken. Dat is teleurstellend, vindt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
De brancheorganisaties in de ggz maakten in juni 2017 afspraken met het ministerie van VWS om de wachttijden terug te dringen. ,,In onze eindrapportage constateren we dat de wachttijden niet zijn gedaald”, aldus de NZa.
Voor de drie diagnosegroepen waarvoor patiënten eerder al langer dan de norm moesten wachten, zijn de wachttijden zelfs licht gestegen. Het gaat dan om patiënten met stoornissen zoals autisme, persoonlijkheidsstoornissen en angststoornissen.
Onnodig
Er blijft capaciteit onbenut bij zorgaanbieders door afspraken met verzekeraars over hun zogeheten omzetplafond, schrijft NZa. Hoewel de omvang van dat effect beperkt is -ongeveer 0,5 procent van de landelijke behandelcapaciteit – ‘zijn er wel degelijk patiënten die onnodig lang wachten op de juiste zorg’.
Eerder al bleek dat lang niet alle ggz-instellingen de wachttijden maandelijks aanleveren, zoals is afgesproken. Dat is in het eindrapport nog niet anders. De zorgautoriteit kondigt aan deze maand te starten met passende maatregelen ‘als het opleggen van een aanwijzing of een dwangsom’ voor zorgaanbieders die niet de gegevens aanleveren.
Ondanks een aantal goede initiatieven, is er nog onvoldoende focus op de specifieke patiëntgroepen met de langste wachttijden, constateert de NZa. Die roept de landelijke partijen op tot concrete acties over te gaan.
NU 13.07.2018 Het kabinet trekt 28,5 miljoen euro extra uit om de werkdruk in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) te verminderen en de veiligheid te verbeteren. Minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) heeft hierover afspraken gemaakt met de branche.
Het akkoord is getekend door GGZ Nederland, de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) en de Federatie Opvang (FO).
Voor forensisch psychiatrische afdelingen en de forensisch psychiatrische klinieken komt de komende drie jaar extra geld beschikbaar. Door de stijgende vraag is de werkdruk hier hoog.
Er komt een campagne om meer goed gekwalificeerd personeel te werven. Ook moeten de administratieve lasten in 2020 met 25 procent zijn afgenomen.
GGZ Nederland en Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) stuurden vorige maand nog een brandbrief naar de Tweede Kamer. Zij waarschuwden dat het aantal incidenten zou toenemen door de zware werkdruk, het personeelsgebrek en tekort aan financiële middelen.
De organisaties lieten toen weten dat er zeker 20 miljoen euro extra nodig was voor de sector.
Staatssecretaris Paul Blokhuis (ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) en 12 partijen uit de geestelijke gezondheidszorg en het sociaal domein ondertekenen het hoofdlijnenakkoord.
RO 11.07.2018 Het hoofdlijnenakkoord over de toekomst van de geestelijke gezondheidszorg is getekend door staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS) en 12 partijen uit de geestelijke gezondheidszorg en het sociaal domein. Ze hebben afspraken gemaakt om de kwaliteit en de toegankelijkheid van de geestelijke gezondheidszorg verder te verbeteren. Het ideaalbeeld voor de toekomst van de GGZ waar partijen aan werken is dat er goed naar mensen wordt geluisterd, deze de hulp krijgen die nodig is, afgestemd op hun behoefte en dat deze snel wordt geleverd.
Ondertekenaars
Het akkoord is ondertekend door de volgende partijen:
GGZ Nederland
MIND Landelijk Platform
Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP)
Landelijke Vereniging voor Vrijgevestigde Psychologen en Psychotherapeuten (LVVP)
Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP)
Federatie van Psychologen, Psychotherapeuten en Pedagogen (P3NL)
RO 11.07.2018 Minister Bruno Bruins voor Medische Zorg en Sport en de partijen uit de huisartszorg hebben het hoofdlijnakkoord ondertekend. De afspraken zijn gemaakt tussen het ministerie van VWS, de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), InEen, vereniging van organisaties voor eerstelijns zorg, Patiëntenfederatie Nederland en Zorgverzekeraars Nederland (ZN). Na een akkoord tussen de onderhandelaars eind juni hebben nu ook de achterbannen ingestemd met het akkoord.
Versterken huisartsenzorg
De komende jaren wordt € 471 miljoen beschikbaar gesteld voor het versterken van de huisartsenzorg. Dit budget is onder andere beschikbaar om meer tijd te hebben voor en met de patiënt, de zorg in de avond-, nacht- en weekenduren, het versterken van de organisatiegraad van de eerste lijn, de zorg voor kwetsbare groepen en ICT-infrastructuur.
Huisartsen(organisaties) en verzekeraars kunnen bijvoorbeeld afspraken maken in de regio over meer inzet van praktijkondersteuners en praktijkmanagers of de inzet van E-health. Tevens is extra geld beschikbaar voor de zorg in achterstandswijken.
Daarnaast stelt het ministerie voor de looptijd van het akkoord circa € 133 miljoen beschikbaar voor het versterken van ICT in de huisartspraktijk, digitale uitwisseling met patiënten en voor de uitvoering van de nationale onderzoeksagenda huisartsengeneeskunde. Tot slot zullen partijen zich onverminderd blijven inzetten op het terugdringen van regeldruk en de uitdagingen op de arbeidsmarkt.
Zorg op de juiste plek en betaalbaarheid
Met de ondertekening zijn nu vier hoofdlijnakkoorden in de zorg afgesloten voor de periode 2019-2022. Met de medisch-specialistische zorg, de wijkverpleging, de GGZ en de huisartsenzorg. Centraal in alle hoofdlijnakkoorden staat de beweging de juiste zorg te bieden op de juiste plek.
Vertrekpunt is het functioneren van mensen, lichamelijk, psychisch en sociaal. Minister Bruno Bruins: “Het gaat er om voor de patiënt de beste oplossing te vinden. Daarbij past niet altijd een medisch (specialistisch) antwoord. Als het nodig is, kies je voor hoog specialistische zorg, de andere keer is iemand beter geholpen bij de huisarts of de fysiotherapeut.
Maar soms ook met begeleiding naar een gezondere leefstijl of naar andere vormen van hulp. Zorg op de juiste plek, door de juiste behandelaar voor die persoon. Naast goede zorg willen we hiermee de zorg betaalbaar houden. Minder (duurdere) zorg bij specialisten, meer zorg dichtbij huis waar dat kan. Deze beweging is nodig om ook de patiënt van de toekomst toegankelijke en betaalbare zorg te bieden”.
Zonder afspraken en maatregelen stijgen de kosten de komende jaren met € 10 miljard. Door de hoofdlijnakkoorden wordt deze groei getemperd en is € 8 miljard beschikbaar tot en met 2022. De medisch specialistische zorg levert een flinke bijdrage aan het beperken van de uitgaven (€ 1,5 miljard).
De GGZ draagt € 0,2 miljard bij en de laatste € 0,2 miljard komt uit overige zorg onder de Zorgverzekeringswet. Hiermee is een afspraak uit het Regeerakkoord gerealiseerd om via hoofdlijnakkoorden afspraken te maken over het remmen van de groei met € 1,9 miljard.
AD 11.07.2018 Tientallen Hagenaars klagen dat ze te weinig thuishulp krijgen. Gisteren kwam er weer een zaak (de derde) voor de rechter. ,,Ik krijg nu weer meer hulp, maar wil dit zwart-op-wit hebben.”
Van de ene op de andere dag kregen de ouders (74 en 80 jaar) van Oesha Roopram nog maar drie uurtjes huishoudelijke hulp in plaats van vier. ,,Alles werd nog wel gedaan, maar dan met de Franse slag. Het werd afgeraffeld.”
Na verschillende telefoontjes met de zorgaanbieder en dreigen met een rechtszaak werd het aantal uren bijgesteld. Maar nu wil de familie het afgesproken aantal hulpuren wel graag zwart op wit hebben. En daar wringt de schoen. De gemeente, opdrachtgever van de zorgaanbieder, rekent sinds vorig jaar niet meer in uren, maar in klussen. Dus stonden Roopram en de gemeente gisteren tegenover elkaar in de rechtbank.
Roopram: ,,Mijn ouders hebben allerlei kwalen. Ze doen hun best, maar redden het zelf gewoon niet meer om het huishouden goed te doen. Om uit te komen met die vier uur hulp zijn ze kleiner gaan wonen. Mijn moeder heeft zich er bij neergelegd dat het nooit meer zo schoon zal zijn als vroeger toen het huis blonk en glom. Maar met die drie uurtjes werd er écht oppervlakkig schoongemaakt. Mijn moeder vond het vreselijk. Dat willen we niet meer.”
Toch is de angst dat het aantal uren opnieuw wordt teruggeschroefd reëel, denkt Kevin Wevers, de jurist die de familie vertegenwoordigt. ,,Om de haverklap vallen er thuiszorgbedrijven om. En elk nieuw bedrijf geeft weer een eigen invulling aan de opdracht van de gemeente.”
Sinds vorig jaar regent het klachten over de thuishulp. Cliënten zijn opnieuw beoordeeld. Een deel is er op achteruit gegaan, zeggen ze. Met de karige hulp die ze nu krijgen, redden ze het niet. 63 van hen hebben zich gemeld bij Wevers, die met zijn bureau Jurist Wevers, is gespecialiseerd in Wmo-zaken, de Wet maatschappelijke ondersteuning, die voorziet in thuishulp. De zaak van vandaag, zegt hij voordat de zitting begint, is cruciaal. ,,Stel, de rechter wil dat die vier uur worden vastgelegd, dan moet dat in álle zaken gebeuren.”
Om de zorg flexibeler te maken, geeft de gemeente zorgaanbieders sinds vorig jaar niet meer de opdracht om bij een cliënt een bepaald aantal uren te werken, maar om ‘een schoon huis’ op te leveren. Inclusief takenlijst: van ramen wassen tot stofzuigen. Maar dat werkt niet, volgens Wevers. ,,Het is niet concreet genoeg. De zorgaanbieder kan makkelijk zeggen: ‘ik doe al die klussen,waar je eigenlijk vier uur voor nodig hebt, gewoon in drie uur’.”
De jurist van de gemeente geeft toe dat het lastig is. ,,Misschien werkt dit niet.” De rechter doet binnen zes weken uitspraak.
BB 09.07.2018 Langer thuis blijven wonen is qua zorgkosten niet of nauwelijks goedkoper dan wonen in een verpleeghuis, blijkt uit onderzoek. Sinds de decentralisaties van 2015 is er door rijk en gemeenten juist flink ingezet op het langer thuis laten wonen van mensen om de zorgkosten te drukken. Of dat doel zo bereikt kan worden is dus maar de vraag.
Nooit hard gemaakt
Het vergelijkend onderzoek naar zorgkosten bij thuis wonen of wonen in een verpleeghuis is uitgevoerd door het CPB, het RIVM en de Erasmus School of Economics en is gepubliceerd in Economisch Statistische Berichten. Volgens de onderzoekers is nooit goed hard gemaakt dat zorg thuis goedkoper is, terwijl op die gedachtegang wel veel beleid gestoeld is.
Nauwelijks besparingen
Des te meer opvallend is dan ook de bevinding dat het terugschroeven van zogeheten intramurale zorg (zorg in een instelling) mogelijk nauwelijks besparingen zal opleveren. Ouderen met een indicatie voor intramurale zorg gebruiken in de eerste twee jaar na hun indicatie gemiddeld 12.450 euro aan die intramurale zorg.
Daartegenover gebruiken ouderen die thuis blijven wonen in dezelfde tijdsspanne na hun indicatie voor thuiszorg gemiddeld 11.140 euro. Ouderen in een instelling gebruiken gemiddeld 1.420 euro minder aan curatieve zorg, wat het verschil tussen intramurale zorg en thuis wonen, gemiddeld op 110 euro brengt. De onderzoekers keken naar een populatie van 51.000 mensen die tussen 2009 en 2013 een aanvraag voor intramurale zorg indienden.
De aanvragers kregen daarop de gevraagde indicatie of een indicatie voor thuiszorg, wat de vergelijking mogelijk maakte.
Decentralisaties
Gemeenten en zorgverzekeraars zijn sinds 2015 samen verantwoordelijk voor de intramurale zorg die tot dat jaar onder de AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) viel. Het deel waarvoor de gemeenten nu verantwoordelijk zijn, valt sinds de decentralisaties onder de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015.
AD 04.07.2018 Het kabinet behaalt via akkoorden met de zorgwereld 90 procent van de miljardenbesparing die in het regeerakkoord wordt beloofd. Dat blijkt uit informatie van het ministerie van Volksgezondheid.
Afgelopen oktober bleek dat in het regeerakkoord, tegen het advies in van het Centraal Planbureau, door de coalitiepartijen een ‘ambitieuze’ zorgbesparing van 1,9 miljard euro was opgenomen voor het einde van deze kabinetsperiode.
Dat geld moest komen uit zogeheten hoofdlijnenakkoorden; afspraken met verzekeraars en zorgpartijen op het gebied van medisch-specialistische zorg, huisartsenzorg, de wijkverpleging en de geestelijke gezondheidszorg. Die akkoorden zijn inmiddels allemaal door de onderhandelaars bereikt.
Zorg op de juiste plek
Het is de bedoeling de juiste zorg te bieden op de juiste plek, door de juiste behandelaar. Daarbij past niet altijd een medisch (specialistisch) antwoord. Als het nodig is, moet worden gekozen voor zeer specialistische zorg, de andere keer is iemand beter geholpen bij de huisarts of de fysiotherapeut.
Maar soms ook simpelweg met begeleiding naar een gezondere leefstijl of naar andere vormen van hulp. Door die totale aanpak wordt uiteindelijk in totaal 1,7 miljard euro bespaard, laat een woordvoerster van het departement weten.
Dat is op een haar na 90 procent van het bedrag in het regeerakkoord. De gerealiseerde besparing wordt gehaald uit deals met de medisch-specialistische zorg (1,5 miljard) en de ggz (0,2 miljard). Daar is straks slechts beperkt groei mogelijk. De huisartsen en de wijkverpleging zijn wel ontzien.
Groeiruimte
Het kabinet is echter nog steeds van plan in totaal 1,9 miljard te besparen, zodat de zorgkosten minder snel oplopen. De nog benodigde 200 miljoen zal komen vanuit de ‘overige zorg’ die loopt via de zorgverzekeringswet. Daar is de groeiruimte in het budget de afgelopen jaren toch niet volledig benut.
Door de akkoorden zal de uitgavengroei via de zorgverzekeringswet de komende jaren nog 8 miljard euro bedragen, 2 miljard lager dan gepland. Toch gaat het eind deze kabinetsperiode nog steeds om 56 miljard aan jaarlijkse zorgkosten.
AD 04.07.2018 Er komt extra mankracht beschikbaar om de nijpende tekorten in de geestelijke gezondheidszorg aan te pakken. Dat hebben de ggz, de zorgverzekeraars en staatssecretaris Paul Blokhuis samen afgesproken.
De laatste jaren kampt de geestelijk gezondheidszorg – mede door de afbouw van plekken in instellingen – met lange wachtlijsten voor psychische hulp. Ook is er een schreeuwend tekort aan gekwalificeerde behandelaars.
Volgens de afspraken stelt het ministerie van Volksgezondheid 150 extra opleidingsplaatsen voor GZ-psychologen beschikbaar in 2019. Deze komen boven op de 610 plekken die al eerder waren toegezegd.
Opleidingscapaciteit
Daar bovenop is er een potje met financiële middelen om opleidingscapaciteit te creëren, om te beginnen 20 miljoen extra volgend jaar. Voor de jaren daarna wordt eerst bekeken of de voorgenomen budgetten afdoende zijn.
We willen dat iedereen, ook mensen met psychische problemen, zoveel mogelijk meedoet in de samenleving zonder stigma, aldus Staatssecretaris Paul Blokhuis.
Verder kunnen professionals in de geestelijke gezondheidszorg extra bij- en nascholing volgen. En de beschikbare mensen worden in de toekomst beter ingezet door fors minder administratieve rompslomp, is de afspraak.
Blokhuis: ,,We willen dat iedereen, ook mensen met psychische problemen, zoveel mogelijk meedoet in de samenleving zonder stigma. Daarbij past een moderne en flexibele geestelijke gezondheidszorg. De juiste zorg op de juiste plek.”
Wachtlijsten
Voormalig zorgminister Edith Schippers beloofde vorig jaar zomer binnen een jaar een eind te maken aan de wachtlijsten. Dat gaat niet lukken, bleek eerder al, en Blokhuis wil ook niet aangeven wanneer de problemen nu totaal zijn opgelost.
Wel is ook afgesproken meer gebruik te maken van ervaringsdeskundigen bij zorg en ondersteuning aan mensen met psychische problemen. Volgend jaar al start er een experiment om de inzet van ervaringsdeskundigen te bevorderen.
De partijen hebben in hun akkoord nog besloten over de contractering in de GGZ te verbeteren. Het is de bedoeling dat er meer en makkelijker tariefafspraken, ook voor meerdere jaren, met psychisch behandelaars worden gemaakt.
Meer behandelingen
Het totaal aantal behandelingen mag licht groeien de komende vier jaar. In 2017 bleef er 300 miljoen euro aan overheidsgeld op de plank liggen. Praktisch bezien is er straks ruim 200 miljoen extra per jaar beschikbaar voor de GGZ, 100 miljoen minder dan nu dus. Maar Blokhuis belooft dat deze centen ook echt op gaan.
GGZ Nederland is tevreden met het bereikte akkoord voor de geestelijke gezondheidszorg. Voorzitter Jacobine Geel: ,,Dit akkoord ondersteunt de inhoudelijke opdracht die wij zien voor de komende jaren: blijvend kwalitatieve hoogwaardige zorg en ondersteuning leveren aan iedereen die dit nodig heeft.”
NOS 04.07.2018 De wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg moeten korter. Daarover heeft staatssecretaris Blokhuis een akkoord gesloten met ggz-instellingen, patiënten, zorgverzekeraars en andere partijen in de geestelijke gezondheidszorg.
Er is onder meer afgesproken dat er vanaf 2019 150 extra opleidingsplaatsen komen voor psychologen die een eerste diagnose kunnen stellen. Ook moeten mensen die al in de geestelijke gezondheidszorg werken, de gelegenheid krijgen om bij- en nascholing te volgen.
Blokhuis zegt alle partijen eraan werken dat mensen de hulp krijgen die ze nodig hebben “en dat deze snel wordt geleverd”.
Zware problemen
De wachtlijsten in de ggz zijn al jaren een probleem. Vorig jaar is afgesproken om de wachttijden voor de eerste behandeling voor 1 juli van dit jaar te verkorten tot maximaal veertien weken. Die deadline is niet gehaald.
Er zijn nog steeds mensen met psychische nood die maanden moeten wachten voor zij een intakegesprek krijgen. Het gaat daarbij ook om mensen met zware problemen als autisme, persoonlijkheidsstoornissen en angststoornissen.
Sinds 1 januari zijn de ggz-instellingen verplicht om hun wachttijden openbaar te maken. Daardoor ontstaat een beter beeld van de beschikbare hulp in de regio en kunnen zorgverzekeraars de patiënten die lang op hulp moeten wachten, gemakkelijker doorverwijzen. Maar niet alle instellingen werken hieraan mee en daarom zijn er in het akkoord nieuwe afspraken over gemaakt.
Andere sectoren
Het kabinet sloot eerder al akkoorden met andere sectoren in de zorg, zoals de medisch specialisten en de huisartsen. De afspraken die nu over de geestelijke gezondheidszorg zijn gemaakt, zijn de laatste in de rij.
De ggz-instellingen en de patiënten werken nu aan de uitwerking van het plan om de wachttijden te verkorten. Dat moet over een paar weken klaar zijn.
AD 29.06.2018 Het kabinet stelt de komende jaren 471 miljoen euro extra beschikbaar voor het versterken van de huisartsenzorg. Het geld is onder meer bedoeld voor de verbetering van de zorg in de avond en tijdens weekenden, laat minister Bruno Bruins (Medische Zorg) weten.
Met de verruiming van het budget probeert de minister de kwaliteit van de huisartsenzorg te verhogen en tegelijkertijd betaalbaar en toegankelijk te houden. Zonder afspraken en maatregelen stijgen de kosten de komende jaren met tien miljard euro, schrijft hij aan de Kamer. Met het plan moet die toename getemperd worden.
Het geld moet worden gebruikt om meer tijd te hebben voor en met de patiënt, de zorg in de avond-, nacht- en weekenduren, het versterken van de organisatiegraad van de eerste lijn en de zorg voor kwetsbare groepen, aldus Bruins. Ook is extra geld beschikbaar voor de zorg in achterstandswijken.
Het kabinet stelt daarnaast zo’n 133 miljoen euro beschikbaar voor de verbetering van ict binnen de huisartsensector.
Op maat
‘Het gaat er om voor de patiënt de beste oplossing te vinden’, schrijft de minister. ‘Daarbij past niet altijd een medisch (specialistisch) antwoord. Als het nodig is, kies je voor hoog specialistische zorg, de andere keer is iemand beter geholpen bij de huisarts of de fysiotherapeut.’ Huisartsen spelen volgens hem een belangrijke rol bij ‘zorg op de juiste plek en door de juiste behandelaar’.
Het akkoord is ondertekend door het ministerie, de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), InEen, vereniging van organisaties voor eerstelijns zorg, Patiëntenfederatie Nederland en Zorgverzekeraars Nederland (ZN). Alle partijen leggen het plan de komende periode aan hun achterban voor.
AD 08.06.2018 Op elf van de zeventien hbo-opleidingen verpleegkunde geldt komend jaar een studentenstop, terwijl het personeelstekort in de zorg toeneemt. De hogescholen hanteren de numerus fixus omdat ziekenhuizen te weinig stageplekken bieden, schrijft de Volkskrant.
De studentenstops moeten zo snel mogelijk worden opgeheven, indien nodig onder druk van de minister van Onderwijs, pleit de beroepsvereniging van verpleegkundigen en verzorgenden V&VN. De hbo-opleidingen zouden in plaats van een ziekenhuisstage een stage kunnen aanbieden die is verdeeld over verschillende sectoren.
In de zorg zijn op dit moment 120 duizend vacatures. De ziekenhuizen, die kampen met een tekort aan personeel, zijn zich ervan bewust dat ze zichzelf in de voet schieten als ze niet meer stageplekken regelen, zegt brancheorganisatie NVZ. De vergoeding voor begeleiding van stagiairs is volgens de woordvoerder echter te laag.
RO 06.06.2018 Minister Hugo de Jonge van VWS en de partijen in de wijkverpleging hebben vandaag het hoofdlijnenakkoord wijkverpleging ondertekend. Daarmee worden de door de onderhandelaars gemaakte eerdere afspraken definitief van kracht. Het akkoord betekent onder meer dat er € 435 miljoen extra beschikbaar gesteld wordt voor de wijkverpleging voor de periode 2019-2022.
Het Hoofdlijnenakkoord Wijkverpleging is ondertekend door ActiZ, BTN, PFN, VNG, V&VN, ZN en de minister van VWS. Met het hoofdlijnenakkoord maken zij afspraken over het voorkomen van (duurdere) zorg, de zorg dichter bij mensen thuis te brengen of juist verder weg (als dat omwille van de kwaliteit moet) en over het vervangen van bestaande zorg door nieuwe, innovatieve vormen van zorg zoals e-health.
Verder staan in het akkoord afspraken om de omvang van niet-gecontracteerde zorg te verminderen, omdat deze een onevenredig groot beslag legt op de beperkte capaciteit van de wijkverpleging. Dat zet het zorgstelsel onder druk.
De ondertekenaars gaan verder onverminderd door met het terugdringen van regeldruk en er zijn afspraken gemaakt over de aanpak van uitdagingen op de arbeidsmarkt.
Om de afspraken uit het akkoord te kunnen bewerkstelligen gaat er extra geld naar de wijkverpleging. Van 2019 tot en met 2022 komt er in totaal € 435 miljoen (exclusief loon- en prijsbijstelling) bij het kader wijkverpleging ten opzichte van de verwachte uitgaven in 2018.
RO 04.06.2018 Minister Bruno Bruins (Medische Zorg en Sport) en partijen in de medisch-specialistische zorg hebben vandaag het hoofdlijnenakkoord 2019-2022 ondertekend. Op 26 april was al een onderhandelaarsakkoord bereikt. Alle achterbannen hebben met het akkoord ingestemd.
De afspraken in het akkoord zijn gemaakt tussen het ministerie van VWS, de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ), Zorgverzekeraars Nederland (ZN), de Nederlandse federatie van Universitair Medische Centra (NFU), Patiëntenfederatie Nederland, Zelfstandige Klinieken Nederland (ZKN), Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland (V&VN) en de Federatie Medisch Specialisten (FMS).
Er zijn afspraken gemaakt over een aantal onderwerpen waaronder zorg op de juiste plek, terugdringen van regeldruk en over de aanpak van de uitdagingen op de arbeidsmarkt. Bij zorg op de juiste plek gaat het om zorg op maat dichtbij huis, het voorkomen van duurdere zorg en het inzetten van innovatieve manieren van zorg, zoals e-health. Verder gaat het bij regeldruk o.a. om het schrappen van dubbele registraties. Als laatste wordt er op de arbeidsmarkt ingezet op meer opleiden van gespecialiseerde verpleegkundigen en het aantrekkelijker maken van het beroep van verzorgende.
Het akkoord is een combinatie van aan de ene kant het beheersen van de uitgaven en aan de andere kant de toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg op lange termijn te borgen. In het regeerakkoord is afgesproken dat de groei van de kosten onder de zorgverzekeringswet wordt geremd. Dit betekent in de periode van 2019-2022 een groei van 8 miljard in plaats van 10 miljard (circa 1,5 miljard).
Telegraaf 04.06.2018 Hartpatiënten moet steeds langer wachten voordat ze gedotterd of aan hun hart geopereerd worden. Belangenvereniging Hartpatiënten Nederland vindt dat onacceptabel en heeft een meldpunt opgezet. Mensen wachten inmiddels soms wel tot 3,5 maand op een openhartoperatie. Wie een dotterbehandeling nodig heeft, wordt tussen de anderhalve maand en drie maanden in de pauzestand gezet, klaagt de belangenvereniging Hartpatiënten Nederland.
Hartpatiënten Nederland wil dat er snel een einde komt aan deze lange wachttijden. Bij AMC Amsterdam, Amphia Breda en Radboud Nijmegen is de wachttijd voor een openhartoperatie ruim zes weken. Bij UMCU Utrecht en LUMC Leiden is dat tien weken. Koploper volgens Hartpatiënten is Maastricht met 3,5 maand.
Voor een dotterbehandeling moet je zeker zes weken wachten in onder meer Antonius Nieuwegein, Haga Den Haag, Isala Zwolle, LUMC Leiden, MCA Alkmaar, UMCG Groningen en VU Amsterdam.
AD 04.06.2018 Hartpatiënten moeten steeds langer wachten voordat ze gedotterd of aan hun hart geopereerd worden. Soms is de wachttijd wel 3,5 maand.
Belangenvereniging Hartpatiënten Nederland vindt dat onacceptabel en heeft een meldpunt opgezet.
Wie een dotterbehandeling nodig heeft, wordt tussen de anderhalve maand en drie maanden in de pauzestand gezet, klaagt de belangenvereniging Hartpatiënten Nederland. ,,Jarenlang hebben wij gevochten voor kortere wachttijden. En met succes. Maar helaas, we lijken weer terug naar af te gaan. De wachttijden rijzen de pan uit”, aldus coördinator Marly van Overveld van de belangenvereniging.
Dotteren? 6 weken wachten
Hartpatiënten Nederland wil dat er snel een einde komt aan deze lange wachttijden. Bij AMC Amsterdam, Amphia Breda en Radboud Nijmegen is de wachttijd voor openhartoperatie ruim zes weken. Bij UMCU Utrecht en LUMC Leiden is dat tien weken. Koploper volgens Hartpatiënten is Maastricht met 3,5 maand.
Voor een dotterbehandeling moet je zeker zes weken wachten in onder meer Antonius Nieuwegein, Haga Den Haag, Isala Zwolle, LUMC Leiden, MCA Alkmaar, UMCG Groningen en VU Amsterdam.
Bezuinigingen
De hartpatiënten zijn bang dat de wachttijden nog verder oplopen omdat minister Bruno Bruins van Medische Zorg met medisch specialisten, ziekenhuizen en zorgverzekeraars afspraken heeft gemaakt. Vanaf 2022 mogen de kosten voor medisch-specialistische hulp niet verder oplopen. ,,Dat komt feitelijk neer op een bezuiniging’’, weet Marly. ,,Bezuinigen betekent minder operaties. En dus nóg langere wachttijden. Onacceptabel!’’
NOS 04.06.2018 Een mini-wijkziekenhuis speciaal voor ouderen, waar alle patiënten zo snel mogelijk uit bed zijn, zodat ze zo snel mogelijk weer naar huis kunnen. Dat is het idee achter de eerste wijkkliniek van het land, die vandaag in Amsterdam de deuren opent.
Het aantal 75-plussers verdubbelt de komende tien jaar. Tegelijkertijd kunnen de afdelingen spoedeisende hulp van ziekenhuizen de toestroom van ouderen nu al nauwelijks aan. Uit onderzoek blijkt ook dat lang niet alle ouderen gebaat zijn bij een ziekenhuisbed.
Voor initiatiefnemer en hoogleraar acute ouderenzorg Bianca Buurman allemaal redenen om een ander soort ziekenhuiszorg op te zetten voor ouderen.
Kennis en ervaring bundelen
De Amsterdamse wijkkliniek zit in een verbouwd verpleeghuis en krijgt in eerste instantie 24 bedden voor acute opnames. Zorgverzekeraar Zilveren Kruis betaalt de eerste drie jaar, als proefperiode.
In dit mini-ziekenhuis voor de buurt is alles erop gericht een oudere zo mobiel mogelijk te houden. Ook is er veel aandacht voor de zorg die thuis nodig is. Doel is om op wijkniveau de kennis en ervaring van verpleegkundigen en specialisten ouderengeneeskunde, huisartsen en specialisten van het AMC te bundelen, zodat ouderen zo mobiel mogelijk blijven en dicht bij huis geholpen kunnen worden.
En de ambities zijn groot. “We gaan proberen het aantal ouderen dat last heeft van functie-uitval na een ziekenhuisopname te halveren”, zegt Buurman. “Ook willen we de heropnames met de helft terugdringen.” Dat scheelt in de zorgkosten. En sowieso wordt er in de wijkkliniek bespaard: zo kost een bed daar 370 euro per dag en in het AMC 750 euro per dag.
Medisch akkoord
Het model past bij de nieuwe afspraken die het Rijk onlangs heeft gemaakt met onder meer de ziekenhuizen. In dat Medisch Akkoord staat de ambitie om minder ziekenhuiszorg in het ziekenhuis te organiseren. In plaats daarvan moet die zorg verschoven worden naar thuis, of in ieder geval dichtbij huis.
Maar de ervaring van Buurman is dat het in de praktijk niet eenvoudig is om die ambitie waar te maken. “Wij combineren eerstelijnszorg, zoals wijkzorg, met ziekenhuiszorg, eigenlijk zoals het Rijk dat wil. Maar daar bestaan gewoonweg geen vaste financieringsvormen voor.”
De transitiemiddelen die genoemd zijn in het Medisch Akkoord, om de overgang van ziekenhuiszorg naar thuis te bekostigen, gaan wel helpen, denkt ze.
NOS 02.06.2018 Ziekenhuizen doen in strijd tegen het almaar groeiende tekort aan medisch personeel van alles om een extra aantrekkelijke werkgever te zijn. Ze bieden bijvoorbeeld voor bepaalde functies direct een vast contract aan. Een enkel ziekenhuis overweegt een tekenbonus te bieden, of doet dat al.
De gezamenlijke universitaire medische centra proberen nauwkeurig te voorspellen hoeveel zorgmedewerkers in de toekomst voor elk specialisme nodig zijn. Zo nodig vergroten ze de capaciteit van opleidingen voor bepaalde specialismen of afdelingen. Op dit moment onderzoeken de umc’s de mogelijkheid om minder gespecialiseerde, breder inzetbare medewerkers op te leiden.
“Zulke medewerkers zouden in hun loopbaan gemakkelijker van specialisme kunnen wisselen. De zorg zou zo minder gevoelig worden voor snelle veranderingen in de arbeidsmarkt en in medische kennis en zorg. “Daarnaast zetten de umc’s zich maximaal in om jongere medewerkers aan te trekken en bestaande medewerkers bij te scholen en vast te houden.”
Stageplaatsen en zelf opleiden
Massaal wordt ingezet op het intern opleiden van personeel en op het verder vormgeven van samenwerking in de regio.
“We zijn volop aan het opleiden. Dat is voor de toekomst absoluut noodzakelijk, maar we hebben ook voor nu oplossingen nodig”, zegt een woordvoerder van het Franciscus Gasthuis en Vlietland Ziekenhuis in Rotterdam. “Toen we hier genoodzaakt waren om onze spoedeisende hulp ’s nachts te sluiten, hebben we dankzij goed contact met huisartsen en de huisartsenpost toch kunnen regelen dat er een nachtelijke-opname-afdeling kwam. Mensen die al bij ons als patiënt waren, konden daar ’s nachts toch terecht.”
Ook het Zuyderland Medisch Centrum met locaties in Heerlen en Sittard-Geleen kiest voor het zelf opleiden en dooropleiden van personeel. Het ziekenhuis, dat ingeklemd ligt tussen Duitsland en België, haalt ook personeel uit het buitenland. Verder probeert het Zuyderland administratieve taken van het personeel te beperken, zodat er meer tijd is voor het verlenen van zorg.
Leuk is het op spoedeisende hulp
De Noordwestziekenhuisgroep begint volgend jaar met een eigen hbo-opleiding verpleegkundige, waar volgens het ziekenhuis veel animo voor is. “Oftewel, de gezondheidszorg is nog steeds populair, dat is in ieder geval wat wij merken onder de jongeren.”
Twee verpleegkundigen van de spoedeisendehulp van het Franciscus Gasthuis in Rotterdam hebben deze week de eerste prijs gewonnen tijdens een congres over spoedgeneeskunde. Ze deden dat met een clip die laat zien hoe leuk het is om op een spoedeisende hulp te werken, zelfs als daar voortdurend personeelstekorten zijn.
Extra maatregelen in grote steden
Het St Jansdal in Harderwijk heeft de afgelopen jaren al ingezet op het opleiden van medewerkers en ziet daarvan het resultaat, zegt een woordvoerder. “We hebben relatief weinig problemen ten opzichte van ziekenhuizen in midden Nederland en de Randstad.”
Het OLVG vindt dat er een ‘grotestedenbeleid’ nodig is, “voor groepen zorgverleners die weinig verdienen en het zich niet meer kunnen veroorloven om in de stad te wonen en werken”. Iets dergelijks gebeurt in Amsterdam al voor onderwijzers en leraren voor wie relatief goedkope woningen beschikbaar gesteld worden om iets te doen tegen het lerarentekort in de hoofdstad.
Chirurg Alexander van Marle vertelt hoe patiënten soms de dupe zijn van de personeelstekorten:
AD 02.06.2018 Door gebrek aan artsen en verpleegkundigen zullen de wachtlijsten voor planbare operaties groeien, constateert de NOS op basis van eigen onderzoek onder 63 ziekenhuizen. Het aantal openstaande vacatures onder medisch personeel bij die ziekenhuizen is in een jaar tijd verdubbeld tot 2200, blijkt uit die inventarisatie.
Het gaat om artsen, verpleegkundigen en ondersteunend medisch personeel.
,,Dit leidt onvermijdelijk tot oplopende wachtlijsten”, laten meerdere ziekenhuizen aan de omroep weten.
De spoedafdelingen kampen met de grootste tekorten. Er wordt regelmatig verpleegkundig personeel van andere afdelingen ingezet om personeelstekorten op die afdelingen weg te werken. De helft van de ondervraagde instellingen zegt vorig jaar om die reden niet-acute operaties te hebben uitgesteld. Het ging om honderden ingrepen.
Volgens de ziekenhuizen leidt het personeelstekort tot verhoging van de werkdruk en toenemend ziekteverzuim. Zij richten zich daarom nadrukkelijk op het opleiden van nieuw personeel.
NOS 02.06.2018 Het aantal medische vacatures in ziekenhuizen is verdubbeld ten opzichte van een jaar geleden. Dat blijkt uit onderzoek van de NOS naar personeelstekorten in Nederlandse ziekenhuizen en de gevolgen daarvan. “Dit leidt onvermijdelijk tot oplopende wachtlijsten”, zeggen verschillende ziekenhuizen.
De 63 (van de 90 aangeschreven) ziekenhuizen die de vragen beantwoordden, hebben samen meer dan 2200 vacatures openstaan voor artsen, verpleegkundigen en medisch ondersteunend personeel.
Ze moeten bijna allemaal grote moeite doen om hun bezetting rond te krijgen als gevolg van dat groeiende personeelstekort. De helft zegt het afgelopen jaar om die reden planbare operaties te hebben uitgesteld. In totaal ging het om vele honderden operaties.
Minder operaties, afdelingen dicht
De spoedafdelingen kampen met de grootste personeelstekorten. Ziekenhuizen hebben de grootste moeite om gespecialiseerd verpleegkundig personeel te vinden voor deze acute zorgafdelingen, zoals de spoedeisende hulp, intensivecareafdelingen en operatiekamers (OK’s).
Chirurg Alexander van Marle vertelt hoe patiënten soms de dupe zijn van de personeelstekorten:
Ziekenhuizen zegden niet alleen operaties af, maar plannen ook minder operaties in, laat het AMC weten. “Bij 5 procent personeelstekort, is er 5 procent minder OK-tijd beschikbaar. Dat leidt bij ons niet tot afzeggingen, maar heeft wel gevolgen voor de wachtlijst.”
Het Amsterdamse OLVG beperkte afgelopen jaar de operatiecapaciteit tijdelijk met 10 tot 15 procent, vanwege personeelsgebrek. Ook daar ontstaan langere wachtlijsten voor planbare operaties. Het UMC Utrecht zegt dat alle geplande operaties worden uitgevoerd, “maar operateurs krijgen minder operatietijd beschikbaar gesteld dan wanneer we meer personeel hadden. Er moet namelijk wel voldoende verpleegkundig personeel zijn.”
Houtje touwtje
De ziekenhuizen zetten alles op alles om aan de acute zorgvraag te voldoen. Dat betekent ook dat regelmatig verpleegkundig personeel van andere afdelingen geleend wordt om gaten op spoedafdelingen op te vullen. Omdat er op die afdelingen vervolgens weer minder personeel is, kunnen er minder patiënten liggen en worden daar dus (tijdelijk) bedden gesloten.
Zo kunnen vrouwen voor een bevalling door een gebrek aan kinderartsen straks niet meer terecht in het Refaja Ziekenhuis in Stadskanaal en in Bethesda in Hoogeveen.
Ziekenhuizen zitten in hun maag met de hoge werkdruk die hun personeel ervaart als gevolg van het tekort aan collega’s. Personeel draait regelmatig extra diensten. “We vragen enorm veel van onze medewerkers”, aldus het UMC Groningen. “Dankzij hun extra inspanningen lukt het om nagenoeg alle zorg te blijven verlenen.” Het UMCG heeft vier IC-bedden moeten sluiten. “Waar mogelijk worden taken soms anders verdeeld om de lasten te verlichten, maar dit levert in veel gevallen geen structurele oplossing voor de personeelstekorten.”
De hoge werkdruk leidt ook tot hoog ziekteverzuim en tot het vertrek van vaste medewerkers. Dat maakt het probleem van de personeelstekorten nog groter.
Spoedeisende hulp NOS/JEROEN VAN EIJNDHOVEN
Ziekenhuizen maken noodgedwongen vaker gebruik van verpleegkundigen die zich als zelfstandige laten inhuren. Dat biedt weliswaar oplossingen voor de korte termijn, maar op de lange termijn zien ziekenhuizen er weinig heil in.
“Het zorgt voor ongewenste doorbreking van de continuïteit op afdelingen en vergt extra inwerktijd en aanpassingsvermogen van onze eigen medewerkers”, aldus het Antonius Ziekenhuis in Utrecht, waar de geboortezorg tijdelijk ingeperkt is als gevolg van tekorten. “Verder stijgen de kosten van de zorg door de inzet van detacheerders. En geeft het scheve ogen bij ons eigen personeel, vanwege de hogere salarissen die detacheringsbureaus bieden.”
De universitaire ziekenhuizen hebben afgesproken dat ze geen zzp’ers inhuren. “Als ziekenhuis wil je zeker bij medewerkers die in de directe patiëntenzorg werkzaam zijn, bepalen wat de medewerker dient te doen en hoe de medewerker dit dient uit te voeren”, zegt een woordvoerder namens de acht umc’s.
Verpleegkundigen uit umc’s laten de NOS echter weten dat ook universitaire ziekenhuizen wel degelijk zzp’ers inhuren. “Bij ons werken er nu een heel aantal”, zegt een verpleegkundige. “Anders zouden we nog minder operaties kunnen doen.”
Ziekenhuizen zetten massaal in op opleiden. “Opleiden is de toekomst”, aldus het VUmc. “Voortdurend blijven opleiden, ook wanneer er in de toekomst weer voldoende medisch personeel is. Maar dat gaat nog wel even duren.”
Verantwoording
De NOS heeft 90 Nederlandse ziekenhuizen gevraagd deel te nemen aan een onderzoek naar personeelstekorten en de gevolgen daarvan. Van de aangeschreven ziekenhuizen hebben er 63 meegedaan. Dat is 70 procent. Alle acht Universitaire Medische Centra hebben de vragenlijst ingevuld en 22 van de 26 topklinische ziekenhuizen (85 procent). Verder namen nog 32 van de 52 algemene ziekenhuizen (62 procent) deel aan ons onderzoek en één van de vier aangeschreven gespecialiseerde klinieken. Regionale en stedelijke ziekenhuizen reageerden in overeenstemming met hun spreiding over het land.
NOS 29.05.2018 Minister Bruins voor Medische Zorg is niet van plan in te grijpen bij de dreigende sluiting van 22 afdelingen intensive care (IC) en spoedeisende hulp (SEH). Een aantal streekziekenhuizen voorziet grote financiële problemen door strengere eisen aan de aanwezigheid en inzet van IC- en SEH-artsen in het ziekenhuis.
Om de kwaliteit te verhogen, moeten zeven dagen per week IC-artsen aanwezig zijn. Ze mogen alleen werken voor die afdeling en niet elders in het ziekenhuis bijspringen als ze weinig te doen hebben. Die IC-richtlijn is twee jaar geleden al afgekondigd. De inspectie gaat vanaf 1 juli controleren. Een dergelijke richtlijn voor de SEH is nog in de maak.
‘Geen bemoeienis overheid’
De minister wijst erop dat de richtlijn door de artsen en andere betrokkenen in de gezondheidszorg zelf is opgesteld, bedoeld om de kwaliteit te verhogen. Daar heeft de overheid geen bemoeienis mee.
Bruins vindt het “prijzenswaardig” dat de eisen telkens worden aangescherpt door de professionals, omdat de kwaliteit van de zorg daarmee volgens hem omhoog gaat. “De patiënt verdient de beste zorg.”
De minister maakt zich wel zorgen of er na de invoering van de maatregel genoeg artsen zijn voor de intensive care.
Zorgen over ziekenhuizen in de regio
In het Vragenuur zei SP-Kamerlid Van Gerven dat minister Bruins de problemen van de streekziekenhuizen “bagatelliseert.” Mensen willen volgens hem dat het streekziekenhuis behouden blijft. Een goede intensive care en spoedeisende hulp zijn daarbij van essentieel belang, vindt Van Gerwen.
Ook CDA, 50Plus, ChristenUnie en PVV maken zich zorgen over de beschikbaarheid van ziekenhuiszorg in de regio. Veel ziekenhuizen zijn kleiner geworden of gesloten, waardoor patiënten grotere afstanden moeten afleggen. De minister vindt vooral de kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid van groot belang.
NOS 26.05.2018 De best mogelijke zorg. En richtlijnen die dat moeten garanderen. Niks mis mee zou je zeggen, maar bij veel regionale ziekenhuizen krijgen ze hoofdpijn van de nieuwe regels voor de intensive care en de spoedeisende hulp.
Volgens de IC-richtlijn moet in elk ziekenhuis zeven dagen per week een IC-arts aanwezig zijn. Die mag nergens anders ingezet worden en dat kost extra mankracht. Veel ziekenhuizen kunnen dat niet betalen en vrezen sluiting van de IC en ook van de spoedeisende hulp, want daarvoor is een soortgelijke richtlijn in aantocht.
Op een vrijwel lege intensive care-afdeling van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen legt IC-arts Johan Lutisan uit waarom de richtlijnen voor zijn ziekenhuis verkeerd kunnen uitpakken. “Als ik op een rustig moment op de IC weinig om handen heb, wil ik het liefst op een andere afdeling mijn capaciteit inzetten. Ik ben ook internist dus ik wil heel graag op dat moment op de interne afdeling patiëntenzorg leveren. Als er iets acuuts is kan ik heel snel weer hier op de IC aanwezig zijn. Dat is de praktijk nu.”
Maar straks mag dat mag niet meer. De verscherpte IC-richtlijn bestond al langer, maar vanaf 1 juli gaat de Inspectie ook echt controleren of de regel wordt nageleefd. “Dat betekent, als ik volgens die richtlijn hier exclusief aanwezig moet zijn, dat ik hier de hele dag zit en mezelf moet vermaken.”
‘Ik zit dan hier de hele dag en moet mezelf vermaken’
Volgens Lutisan lijdt de kwaliteit van de zorg op zijn IC niet onder de flexibele inzet van de artsen. “In 2015 is er een grote studie over verschenen. Daaruit blijkt ook dat de kwaliteit van zorg en de acute hulp in deze regionale ziekenhuizen gewoon goed is. Ook in vergelijking met de grotere centra.”
Voor ziekenhuizen die een grote intensive care-afdeling hebben, met veel patiënten, moet wél altijd een IC-arts aanwezig zijn, vindt Lutisan. Maar dat geldt niet voor elk ziekenhuis. “Wij vinden dat iedere patiënt recht heeft op zorg van een intensivist, maar dat kun je op verschillende manieren regelen. Hier kunnen we maatwerk leveren. Als het even rustig is, gaan we met andere werkzaamheden verder.”
Als de IC moet sluiten zie je vrij snel dat ziekenhuizen in de problemen komen, aldus Suzanne Kruizinga, bestuurder Wilhelmina Ziekenhuis Assen.
Het WZA voldoet op dit moment overigens wel aan de IC-richtlijn, maar dat kost veel geld en extra IC-artsen zijn heel moeilijk te vinden. Veel ziekenhuizen zullen hun IC-afdelingen om die redenen misschien wel moeten sluiten. Een hele slechte zaak, vindt ook Suzanne Kruizinga, bestuurder van het Assense ziekenhuis. Want de IC en de spoedeisende hulp zijn niet zo maar afdelingen.
“Ze zijn het hart van het ziekenhuis. Veel patiënten komen binnen via de spoedeisende hulp. De intensive care hebben we nodig als back-up voor de grote operaties, voor als er iets niet helemaal goed gaat. En we hebben natuurlijk heel veel mensen hier in een ziekenhuisbed liggen die ook zieker kunnen worden, en die moeten we dan even opvangen op de IC.”
‘Kans op omvallen’
De intensive care heeft een soort brandweerfunctie. Een ziekenhuis kan eigenlijk niet zonder. “Als de IC moet sluiten zie je vrij snel dat ziekenhuizen in de problemen komen omdat de IC en de spoedeisende hulp echt essentiële onderdelen zijn van het ziekenhuis zijn. Dan is de kans groot dat ziekenhuizen gaan omvallen.” Voor het WZA geldt nu al dat verbouwingsplannen voorlopig zijn stilgelegd vanwege de nieuwe richtlijnen.
Kruizinga hoopt net als IC-arts Lutisan dat er voor verschillende ziekenhuizen meer maatwerk kan komen, in plaats van de knellende richtlijnen. “Die kosten miljoenen en gaan voor ons type ziekenhuis niets toevoegen.”
Ook patiënten komen in verzet. Chris Vegter van de cliëntenraad van het ziekenhuis in Drenthe moet er niet aan denken dat het WZA zou verdwijnen. De instelling voert niet voor niets de slogan ‘vertrouwd en dichtbij’.
“Voor ons is het van groot belang dat het ziekenhuis kan blijven”, zegt Vegter. “We denken dat de zorg goed is, en mensen kennen elkaar. Als patiënten hier binnenkomen, voelen ze zich gezien. Dat is voor veel mensen heel belangrijk. Als de zorg goed is, waarom moeten die richtlijnen dan zo opgeschroefd worden dat het risico bestaat dat het ziekenhuis verdwijnt?”
NU 26.05.2018 40 procent van de algemene regionale ziekenhuizen dreigt de intensive care te moeten sluiten als de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd vanaf 1 juli actief de nieuwe richtlijnen gaat controleren.
De gevolgen voor de afdeling spoedeisende hulp is nog groter. Van de 30 regionale ziekenhuizen zijn er 22 die niet aan het nieuwe kwaliteitskader spoedzorg voldoen. Dat schrijft dagblad Trouw. Deze cijfers zijn berekend door zorgconsultancybureau Gupta in opdracht van de Vereniging Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen (SAZ).
In de nieuwe kwaliteitskaders staat dat er op de afdeling intensive care vanaf 1 juli overdag en in het weekeinde altijd een medisch specialist moet rondlopen. Op de afdeling spoedeisende hulp moet altijd een arts aanwezig zijn met minimaal twee jaar ervaring.
Het invoeren van de eis is uitgesteld, omdat de regionale ziekenhuizen en verzekeraars eerst willen weten wat het gaat kosten.
Suzanne Kruizinga, lid van de werkgroep Acute Zorg van de SAZ, zegt dat het sluiten van de intensive care en de spoedeisende hulp de oplossing is om aan de eisen van de inspectie te voldoen.”Dat kan, maar laat de bewindslieden op zorg dan maar uitleggen waarom Nederlanders in veel regio’s langer moeten reizen als zij naar het ziekenhuis moeten”, aldus Kruizinga in Trouw.
NOS 26.05.2018 Regionale ziekenhuizen waarschuwen dat patiënten in de toekomst mogelijk langer moeten reizen met acute zorgvragen. Zij zijn bang dat ze hun afdelingen spoedeisende hulp en intensive care op den duur niet meer draaiende kunnen houden en dus moeten sluiten.
Die vrees heeft te maken met scherpere richtlijnen voor Intensive Care- en spoedeisende zorg. Die richtlijnen, bedoeld om de kwaliteit te verhogen, stellen strengere eisen aan de aanwezigheid en inzet van IC- en SEH-artsen in het ziekenhuis. Eraan voldoen kost de ziekenhuizen mankracht en geld.
Naderende deadline
De IC-richtlijn vereist dat in elk ziekenhuis zeven dagen per week een IC-arts aanwezig is, en dat hij of zij exclusief beschikbaar is voor de IC. De IC-richtlijn ligt er al een paar jaar, maar de betreffende ziekenhuizen krijgen de zenuwen omdat de inspectie vanaf 1 juli officieel gaat controleren of ziekenhuizen aan de richtlijn voldoen. De SEH-richtlijn is inhoudelijk zo goed als af, maar nog niet officieel van kracht.
Lang niet alle ziekenhuizen zien een probleem in de richtlijnen, die bovendien bedoeld zijn om te kwaliteit te verhogen. Maar met name de kleinere regionale ziekenhuizen, met kleinere budgetten, voelen de pijn van de richtlijn die extra kosten met zich meebrengt.
De betreffende ziekenhuizen hebben vooral problemen met het woordje ‘exclusief’. “Die IC-arts mag dus niets anders doen dan op de IC zijn”, zegt Suzanne Kruizinga, bestuurder van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen (WZA) en woordvoerder namens koepelorganisatie Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen (SAZ), bestaande uit 28 ziekenhuizen. “Ook niet bijspringen op de spoedeisende hulp, als daar even behoefte aan is, zoals dat nu soms wel gebeurt. Concreet betekent dat situaties waarin een IC-arts niets doet, terwijl de SEH overloopt. En dat terwijl er op dit moment een gruwelijk tekort is aan SEH- en IC-artsen.”
‘Dure oplossingen’
De ziekenhuizen lieten adviesbureau Gupta inventariseren hoeveel ziekenhuizen op dit moment aan de IC-richtlijn voldoen. 12 van de 28 slagen niet voor de test. “En dan is de SEH-richtlijn nog niet eens van kracht”, zegt Kruizinga. Daar zouden volgens Gupta 22 van de 28 ziekenhuizen niet aan voldoen. “Wij kunnen dit straks niet meer betalen. En als er SEH’s en IC’s moeten sluiten, kan veel basis-spoedeisende hulp niet meer in het buurtziekenhuis. Dat is voor de bevolking echt een probleem.”
Het WZA voldoet momenteel overigens wél aan de richtlijncriteria. “Maar dat komt door hele dure oplossingen”, zegt Kruizinga. “We dragen tonnen weg om te kunnen voldoen aan die richtlijn. Vacatures krijgen we niet vervuld, dus we wijken noodgedwongen uit naar hele dure IC-waarnemers, anders krijgen we het niet voor elkaar.”
Geen geld voor buskaart
Volgens Johan Lutisan, IC-arts in het WZA, merkt de patiënt in zijn ziekenhuis weinig extra goeds van de richtlijn. Die merkt volgens hem veel meer van eventuele sluiting van IC’s en SEH’s. “Dat betekent verschraling van zorg. We hebben hier in Drenthe veel kwetsbare patiëntengroepen, zoals kwetsbare ouderen. Ook die mensen moeten dan grotere afstanden afleggen.”
Voor de regio noemt hij het belangrijk dat er een ziekenhuis in de buurt is met voldoende faciliteiten. “Mensen hebben hier soms niet eens geld voor een buskaart. Naarmate de afstand groter wordt, wordt ook de zorgkloof groter. En dat terwijl we zorg juist dichterbij huis willen.” Dat kan en hoeft niet voor alle type zorg, zegt hij. “Een deel van de zorg is goed om te concentreren, maar zeker 80 procent is basiszorg. Dat kan prima in de regio.”
Controle
Desgevraagd zegt de Inspectie dat het toezicht op de naleving van de IC-richtlijn vanaf 1 juli ‘risicogestuurd’ zal zijn. Dat betekent dat de Inspectie een onderzoek instelt bij een ziekenhuis op het moment dat er signalen zijn dat het ziekenhuis de organisatie van de IC niet op orde heeft, en patiënten daardoor risico’s lopen.
Voor handhaving van de andere kwaliteitsstandaard, voor SEH, is nog geen datum bekend. De Zorgautoriteit is momenteel bezig met een analyse om de eventuele gevolgen in kaart te brengen. Ties Eikendal, voorzitter van de vereniging van SEH-artsen, snapt de zorgen van de regionale ziekenhuizen, maar vindt ze niet geheel terecht. Hij benadrukt het belang van die aankomende analyse. “Wij hebben als artsenvereniging meegedacht over die nieuwe norm. Die is belangrijk voor de kwaliteit. Maar als blijkt dat heel veel ziekenhuizen daar niet aan kunnen voldoen, zullen we daar opnieuw naar moeten kijken.”
Vuur aan de schenen
Mochten de sluitingsscenario’s waar de SAZ voor waarschuwt op den duur waarheid worden, is dat dan erg voor patiënten? Dat hangt ervan af aan wie je het vraagt. De cliëntenraad van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen vindt van wel, want zij willen zorg dichtbij huis.
Maar in Nederland is een aanrijtijd van 45 minuten nog als acceptabel gesteld wanneer het aankomt op toegang tot acute zorg. Het is aan zorgverzekeraars en zorgaanbieders in de regio om te zorgen dat die norm niet wordt overschreden.
De naderende deadline legt vooral regionale ziekenhuizen het vuur aan de schenen, zegt Kruizinga. “We hebben als regionale ziekenhuizen regelruimte nodig om spoedzorg kwalitatief goed te kunnen organiseren”, zegt ze. “Dat moet worden afgestemd op de regio. Het is geen one size fits all model.”
“Als er geen verruiming komt voor de richtlijnen, gaan buurtziekenhuizen omvallen”, stelt Kruizinga. “Daar mogen we dan eerst wel eens een flinke discussie over voeren, want dat gaan mensen merken. Het gaat over bereikbaarheid, over toegankelijkheid van de acute zorg in de regio.”
Telegraaf 24.05.2018 Een kabinetsplan om stevig te snoeien in overbodige regels in de zorg leidt tot scepsis in de Tweede Kamer. Eerdere pogingen strandden hopeloos en ook nu bestaat de vrees dat het allemaal veel te vrijblijvend is.
Huisartsen, verpleegkundigen en andere zorgmedewerkers klagen al jaren steen en been over tenenkrommende, tijd absorberende regelgeving. Vandaar dat hun koepelorganisaties met de drie bewindspersonen De Jonge (CDA), Bruins (VVD) en Blokhuis (CU) van het ministerie van Volksgezondheid met een stofkam door de formulierenbrij zijn gegaan.
Overbodige verplichtingen worden geschrapt, wordt vanuit het kabinet plechtig beloofd. De maatstaf daarvoor wordt het ’gevoel’ dat zorgmedewerkers daar straks over hebben. Op een website zal ’minutieus’ worden bijgehouden hoe het ervoor staat.
’Actieplannetjes’
De Tweede Kamer reageert gereserveerd op de hernieuwde poging om zorgregels te schrappen, want waar in het verleden regels verdwenen, kwamen er vaak minstens evenveel nieuwe voor terug.
PVV-Kamerlid Agema ergert zich vooral groen en geel aan minister De Jonge. Ze wijst erop dat de CDA-bewindsman wel erg vaak met ’actieplannetjes’ in de media komt, die ’niet af te rekenen’ zijn. Ze noemt hem misprijzend de ’een-dag-niet-op-tv-is-een-dag-niet-geleefd-minister’. „Niet meneer Popie Jopie zijn, vooral niet als het om zulke kwetsbare mensen gaat”, raadt ze hem aan.
’Te weinig harde maatregelen’
GL-Kamerlid Ellemeet en SP’er Hijink zijn milder voor De Jonge en zijn collega’s, maar zien eveneens ruimte voor verbetering. „De vrijblijvendheid moet er van af”, oordeelt Ellemeet over de plannen. „Ik lees te weinig harde maatregelen”, vult Hijink aan.
Zelfs binnen de coalitie klinken veelzeggende waarschuwingen. „We hebben de afgelopen jaren op papier wel vaker mooie plannen voor het schrappen van regels gezien, maar de praktijk blijkt keer op keer weerbarstig”, verzucht VVD-Kamerlid De Vries. Ze eist dan ook dat het ministeriële trio de schrapvoorstellen nu ook echt toetsbaar maakt. „Geen woorden maar daden.”
’Ga sturing geven’
D66-collega Bergkamp vindt het weliswaar goed dat de zorgsector achter het plan staat. „Maar het gaat wel om de resultaten. Ga sturing geven”, geeft ze De Jonge, Bruins en Blokhuis mee.
„En tuig geen bureaucratie op om bureaucratie aan te pakken”, zegt ze met een schuin oog op de website die de voortgang van het plan moet registreren.
NU 24.05.2018 De wijkverpleging krijgt er de komende vier jaar in totaal 435 miljoen euro bij. Dat geld is bedoeld om de omslag te maken naar een gezondheidszorg die er sneller bij is, vaker bij mensen thuis plaatsvindt en gebruikmaakt van bijvoorbeeld nieuwe technologie.
Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid heeft afspraken over de wijkverpleging gemaakt met de zorgverleners, patiëntenorganisaties, gemeenten en verzekeraars. Die zijn bedoeld om de kosten van de zorg te beteugelen, maar gaan ook over het veranderen van die zorg.
De Jonge wil voorkomen dat dure zorg wordt ingeschakeld en ziet graag dat patiënten thuis of in de buurt worden behandeld of verpleegd. Nieuwe vondsten als digitale zorgtechnologie kunnen helpen de zorg dichterbij te brengen en goedkoper te maken, denkt hij. In die nieuwe zorg speelt de wijkverpleegkundige, die bij mensen thuis komt, een sleutelrol.
De ondertekenaars moeten het akkoord nog wel voorleggen aan hun achterban, maar verwachten van hen groen licht.
Ben jij wijkverpleegkundige? Deel in de NUjij-reacties jouw mening over de vernieuwing van de wijkverpleging.
Telegraaf 24.05.2018 De wijkverpleging kan de aankomende vier jaar rekenen op extra geld. Het gaat volgens het kabinet om een plus van 435 miljoen euro in de aankomende vier jaar. Het gaat vooral naar extra personeel.
Het extra geld vloeit voort uit een groot akkoord dat het kabinet gesloten heeft onder andere met koepelorganisatie Actiz, zorgverzekeraars en patiëntenorganisaties.
De ondertekenaars zijn overeengekomen dat de wijkverpleging de aankomende vier jaar met 2,4 procent mag groeien. Op dit moment wordt er jaarlijks zo’n 3,8 miljard euro aan uitgegeven. In het jaar 2022 mag dit opgelopen zijn naar dik 4,2 miljard.
Tekort aan wijkverpleegkundigen
De extra financiële ruimte is volgens minister De Jonge (Volksgezondheid) nodig omdat Nederland vergrijst en senioren steeds langer thuis blijven wonen. Aangezien er nu al een tekort is aan wijkverpleegkundigen moeten alle zeilen bij worden gezet, om extra werkkrachten aan te trekken en het huidige personeel te behouden.
De onderhandelaars hebben ook met elkaar afgesproken dat ongecontracteerde zorg in de wijkverpleging moet verminderen. Uit eerder onderzoek bleek dat deze zorg duurder is, terwijl de kwaliteit juist eerder te wensen overlaat.
AD 24.05.2018 Het kabinet investeert de komende vier jaar in totaal 435 miljoen euro extra in de wijkverpleging, om de kwaliteit van deze zorg op niveau te houden en te verbeteren.
Minister Hugo de Jonge (CDA, zorg) heeft daarover een akkoord gesloten met de gemeenten, zorgverzekeraars en belangenorganisaties, maakte hij vanmiddag bekend. Het gaat om een jaarlijkse stijging van het budget met 2,4 procent.
Contractafspraken
Door de deal kan ‘de juiste zorg op de juiste plek’ terechtkomen, beweren alle partijen. Concreet wordt vooral het maken van contractafspraken tussen verzekeraars en zorgverleners beter geregeld.
Verder is het terugdringen van de administratieve rompslomp voor hulpverleners een belangrijk punt. Daaronder valt het afschaffen van de zogeheten ‘5 minutenregistratie’. Ook de aanpak van uitdagingen op de arbeidsmarkt, zoals de roep om geschikt personeel, staat in de planning.
Kwaliteit bevorderen
Daarnaast stelt het ministerie jaarlijks 5 miljoen euro beschikbaar om de kwaliteit in de wijkverpleging verder te bevorderen. Ook wordt extra geld gestoken in kortdurend verblijf in een zorginstelling, bijvoorbeeld omdat iemand herstelt van een behandeling in het ziekenhuis.
Alles overziend willen de partijen drie bewegingen maken: het voorkomen van (duurdere) zorg, het verplaatsen van zorg (dichter bij mensen thuis of zelfs thuis) en het vervangen van zorg door nieuwe ontwikkelingen, zoals e-health.
Vorige maand nog sloot het kabinet een belangrijk akkoord om de groei van het aantal behandelingen in de medisch-specialistische zorg de komende vier jaar behoorlijk af te remmen. Die deal leverde juist 1,5 miljard op.
Lagere werkdruk
PvdA-leider Lodewijk Asscher zegt over het akkoord: ,,Goed om te zien dat het kabinet nu eindelijk ook heeft begrepen dat de wijkverpleegkundigen steun verdienen voor hun harde werk in plaats van een bezuinigingsronde. Het komt er nu op aan dat de investeringen bij de wijkverpleegkundigen terecht gaan komen en zorgen voor een lagere werkdruk en een verbeterde zorg dichtbij mensen.”
RO 24.05.2018 Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft een onderhandelaarsakkoord bereikt met partijen in de wijkverpleging voor de periode 2019-2022. Om de kwaliteit van zorg op niveau te houden en te verbeteren wordt de komende 4 jaar in totaal € 435 miljoen extra in de wijkverpleging geïnvesteerd.
In het onderhandelaarsakkoord zijn afspraken gemaakt over een beweging naar de juiste zorg op de juiste plek. Verder zijn afspraken gemaakt over het verbeteren van het contracteerproces en het verhogen van de contracteergraad om zo de omvang van niet-gecontracteerde zorg te verminderen. Er is een stevige financiële impuls voor het kwaliteitsbeleid.
Partijen gaan onverminderd door met het terugdringen van regeldruk en er zijn afspraken gemaakt over de aanpak van uitdagingen op de arbeidsmarkt. Vanwege de stijgende zorgvraag (meer ouderen, meer complexiteit in de thuissituatie) zal er niet alleen aandacht moeten zijn voor het aantrekken van meer personeel (waaronder zij-instroom) maar ook voor het (duurzaam) behouden van het huidig personeel in de wijkverpleging.
Zorg op de juiste plek
Zorg op de juiste plek is gericht op 3 bewegingen: het voorkomen van (duurdere) zorg, het verplaatsen van zorg (dichter bij mensen thuis of zelfs thuis als dat kan en verder weg als dat omwille van de kwaliteit of doelmatigheid moet) en het vervangen van zorg door nieuwe, innovatieve vormen van zorg zoals e-health.
Ook in andere zorgsectoren zijn afspraken nodig om de gewenste overgang en ambities uit dit akkoord mogelijk te maken. De wijkverpleegkundige vormt samen met de huisarts en de Wmo-deskundige de verbinding tussen de verschillende domeinen.
Om de beweging naar zorg op de juiste plek te ondersteunen gaat er extra geld naar de wijkverpleging. Van 2019 tot en met 2022 komt er jaarlijks 2,4% bij het kader wijkverpleging om dit te ondersteunen. In totaal komt er daarmee over een periode van 4 jaar € 435 miljoen (exclusief loon- en prijsbijstelling) bij het kader wijkverpleging ten opzichte van de verwachte uitgaven in 2018.
Daarnaast stelt het ministerie jaarlijks € 5 miljoen beschikbaar om de kwaliteit en transparantie in de wijkverpleging verder te bevorderen. Ook wordt extra geïnvesteerd in het zogenaamde eerstelijnsverblijf – een kortdurend verblijf in een zorginstelling, bijvoorbeeld omdat iemand herstelt van een behandeling in het ziekenhuis.
Betrokken partijen
De afspraken zijn gemaakt tussen het ministerie van VWS, ActiZ, Branchevereniging BTN, Patiëntenfederatie Nederland, Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland (V&VN) en Zorgverzekeraars Nederland (ZN). Betrokken partijen leggen het onderhandelaarsakkoord de komende periode met een positief advies aan hun achterbannen voor.
Trouw 17.05.2018 Ouderen die wachten op een plek in een verpleeghuis, hoeven niet meer te vrezen dat ze in de tussentijd minder uren zorg krijgen. Dat laatste – de ‘zorgval’ – overkomt nu nog elk jaar duizenden ouderen en chronisch zieken, doordat regelingen voor de vergoeding van hulp nu slecht op elkaar aansluiten.
Minister Hugo de Jonge van volksgezondheid belooft dat het probleem per 1 juli uit de wereld is. Voor alle ouderen en chronisch zieken die wachten op een plaats in een instelling voor langdurige zorg, komt er genoeg zorg aan huis, verzekert De Jonge de Tweede Kamer vandaag in een brief.
Deze zogenoemde zorgval is een berucht probleem. GroenLinks, CDA en ChristenUnie vroegen vorig jaar in de Tweede Kamer al om een oplossing. Vooral ouderen met dementie en hun mantelzorgers zijn zwaar gedupeerd, schreef Trouw toen.
Verpleeghuis
Het probleem ontstond toen in 2015 de zorg thuis van het Rijk overging naar gemeenten. Wie thuis zorg nodig heeft, krijgt thuiszorg via de gemeente of wijkverpleging via de zorgverzekeraar. Maar zodra een oudere of chronisch zieke een indicatie voor het verpleeghuis heeft, houden die vergoedingen op. Er is daardoor beperkt zorg beschikbaar tijdens het wachten op een plek in het verpleeghuis.
“Het is niet goed uit te leggen dat iemand juist dan minder uren zorg krijgt”, schrijft de minister de Kamer. In de laatste fase dat ze thuis wonen, en de meeste zorg nodig hebben, krijgen ze soms minder uren hulp, vaak tot wanhoop van partner of familie. Ze komen bijvoorbeeld niet meer in aanmerking voor dagbesteding, raken hun casemanager kwijt of verliezen hun vertrouwde zorgverleners.
Hoeveel mensen dit treft, heeft Volksgezondheid niet kunnen achterhalen. Eerder schatte deze krant dat het om duizenden gevallen gaat.
Overbruggingszorg
Voor ouderen die al op de wachtlijst staan, wordt de overbruggingszorg verlengd van zes weken naar drie maanden. Volgens minister De Jonge kan dit per direct, want de regels zijn afgelopen tijd ‘beperkter toegepast dan mogelijk’, aldus de minister.
Ook komt er extra zorg voor zieke ouderen die nog niet op een wachtlijst staan en mensen met een beperking, die met een pgb zelf de zorg organiseren. Zij kunnen tot 25 procent meer zorg krijgen als dat een opname in een verpleeghuis kan voorkomen.
Voor het probleem dat ouderen soms ook nog een hogere eigen bijdrage moeten betalen, is nog geen oplossing. Daarvoor moeten de drie verschillende wetten worden aangepast van waaruit de thuiszorg, wijkverpleging en verpleeghuiszorg worden gefinancierd. Dat is niet zo snel te regelen en vergt nader onderzoek, aldus minister De Jonge.
NOS 17.05.2018 Op 1 juli komt een einde aan de situatie dat ouderen die op een wachtlijst staan voor opname in een verpleeghuis, minder zorg thuis krijgen. Dat laat minister De Jonge van Volksgezondheid in een brief aan de Tweede Kamer weten.
Duizenden ouderen en chronisch zieken ervaren jaarlijks dat ze minder zorg thuis krijgen tussen het moment dat ze een indicatie voor een verpleeghuis krijgen en de daadwerkelijke verhuizing naar het verpleeghuis. De Jonge noemt deze zogenoemde zorgval “onbedoeld en ongewenst”.
De terugval in zorg is een gevolg van slecht op elkaar aansluitende vergoedingen voor de zorg. Reguliere thuis- of wijkzorg wordt vergoed via de gemeente of de zorgverzekeraar. Als de oudere in aanmerking komt voor een zorginstelling, verandert de financiering en kan de oudere in de periode voor de daadwerkelijke opname geconfronteerd worden met een hogere eigen bijdrage voor de zorg, andere zorgverleners en minder uren zorg. Dan vervalt bijvoorbeeld de dagbesteding en worden mantelzorgers extra belast.
‘Niet uit te leggen’
“Het is aan cliënten en hun omgeving niet goed uit te leggen dat iemand juist dan minder uren zorg krijgt”, schrijft De Jonge aan de Kamer. Hij wil de overbruggingsperiode voor zorg verlengen van zes tot dertien weken. Aan de hogere eigen bijdrage kan De Jonge vooralsnog niets doen, omdat dat meer tijd vereist. Verder kondigt hij aan dat de voorlichting voor ouderen over langdurige zorg verbeterd wordt.
Mensen met een persoonsgebonden budget die met extra zorg juist thuis kunnen blijven wonen in plaats van te verhuizen naar een verpleeghuis, kunnen tot 25 procent meer zorg krijgen, aldus De Jonge.
BB 14.05.2018 Thuiszorgorganisatie Vérian Care & Clean in Apeldoorn, met 1100 medewerkers in dienst, heeft uitstel van betaling aangevraagd en gekregen. Het financieel noodlijdende bedrijf is niet meer in staat zijn rekeningen te betalen, maakte Vérian bekend.
Continuïteit zoveel mogelijk behouden
Volgens een woordvoerster is de schuld aan de Belastingdienst opgelopen tot 2 miljoen euro.
Er is door de rechtbank al een bewindvoerder benoemd, die samen met de directie de leiding heeft gekregen over de organisatie. ‘De bewindvoerder zal samen met hen de komende periode gebruiken om alle mogelijkheden te bekijken om continuïteit van werk in dezelfde omgeving zoveel mogelijk te behouden’, meldt Vérian.
Te lage tarieven gemeenten
De medewerkers blijven tot die tijd in dienst van het Gelderse bedrijf en ook de zorgverlening aan cliënten gaat door. Vérian Care & Clean BV draagt ongeveer een kwart bij aan de totale omzet van Stichting Vérian als concern. Vérian vroeg begin 2016 al ontslag aan voor honderden medewerkers omdat Apeldoorn en tien andere gemeenten volgens het bedrijf te lage tarieven voor de thuishulp betaalden. (ANP)
Telegraaf 14.05.2018 Thuiszorgorganisatie Vérian Care & Clean in Apeldoorn, met 1100 medewerkers in dienst, heeft uitstel van betaling aangevraagd en gekregen. Het financieel noodlijdende bedrijf is niet meer in staat zijn rekeningen te betalen, maakte Vérian bekend.
Volgens een woordvoerster is de schuld aan de Belastingdienst opgelopen tot 2 miljoen euro.
Continuïteit van werk
Er is door de rechtbank al een bewindvoerder benoemd, die samen met de directie de leiding heeft gekregen over de organisatie. ,,De bewindvoerder zal samen met hen de komende periode gebruiken om alle mogelijkheden te bekijken om continuïteit van werk in dezelfde omgeving zoveel mogelijk te behouden”, meldt Vérian.
De medewerkers blijven tot die tijd in dienst van het Gelderse bedrijf en ook de zorgverlening aan cliënten gaat door. Vérian Care & Clean BV draagt ongeveer een kwart bij aan de totale omzet van Stichting Vérian als concern.
Te lage tarieven
Vérian vroeg begin 2016 al ontslag aan voor honderden medewerkers omdat Apeldoorn en tien andere gemeenten volgens het bedrijf te lage tarieven voor de thuishulp betaalden.
BB 11.05.2018 De gezondheidsinspectie heeft drie zorgaanbieders die samenwerken in woonzorgcentrum Pelgromhof in Zevenaar een ernstige waarschuwing gegeven. De drie ruziën al tijden waardoor de kwaliteit en veiligheid van zorg voor bewoners in gevaar komt, meldt de Inspectie voor de Gezondheidszorg.
Eerder in opspraak
Pelgromhof kwam eind maart al in opspraak, na een reeks klachten van bewoners, familie van bewoners en personeel van het centrum. Daarop werden de inspectiediensten ingeschakeld. Die moeten onderzoeken of de veiligheid van bewoners in het geding is, of er voldoende goede zorg wordt geleverd en of medewerkers hun taak fatsoenlijk kunnen uitvoeren.
Samenwerken
De gezondheidsinspectie eist nu dat de zorgverleners binnen drie weken op papier zetten hoe ze op een werkbare manier kunnen gaan samenwerken. Doen ze dit niet, dan kunnen ze worden beboet.De Pelgromhof is een particulier woonzorgcentrum voor ouderen met 48 appartementen en ruim tweehonderd aanleunwoningen. De gebouwen zijn in beheer bij Percura Zorg. Twee zorgorganisaties verzorgen de bewoners. De werkrelatie tussen Percura en de zorgverleners is compleet verstoord. Zowel bewoners en familie als personeel klagen over wantoestanden die daardoor ontstaan, stelde de gemeente eerder. (ANP)
AD 09.05.2018 Zorginstelling Careyn heeft voldaan aan het eerste deel van het door de inspectie opgelegde pakket aan verbeterpunten. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting (IGJ i.o.) heeft daarom dit deel van de zogenoemde ‘aanwijzing’ officieel beëindigd. Maar daarmee is de zorginstelling, die al jaren onder een vergrootglas ligt wegens wanbeleid, nog niet klaar.
Alle 29 verpleeghuizen van Careyn belandden eind 2016 op een zwarte lijst van de inspectie. De zorg daar was zó slecht, dat de inspectie de organisatie dwong om verbeteringen door te voeren. Zo waren er op de meeste locaties te weinig (hoogopgeleide) medewerkers die daardoor overbelast waren, lag het ziekteverzuim hoog en was het cliëntdossier een zooitje.
Omdat Careyn halverwege vorig jaar nog niet klaar was met het verbeterplan, legde de inspectie in november een tweede formele aanwijzing op. De zorginstelling heeft voldaan aan het eerste deel daarvan, laat de inspectie vandaag weten.
Het eerste deel had betrekking op het verbeteren van de dossiers en het organiseren van voldoende tijd voor ‘rapportage en overdracht’. De inspectie laat vandaag weten ‘voldoende verbeteringen’ op die onderwerpen te zien om de aanwijzing te beëindigen.
Klaar is Careyn nog lang niet, stelt de inspectie. De zorginstelling moet zich nu focussen op de zorg, financiën én het bestuur. De deadline voor het tweede deel van de aanwijzing verloopt op 7 november. ‘De resterende verbeteropdracht voor Careyn blijft onverminderd van belang. De komende maanden volgt de inspectie de verdere voortgang bij Careyn.’
Splitsen
Wat er gebeurt als die deadline niet gehaald wordt, is niet duidelijk. Minister Hugo de Jonge (Zorg) liet in april tijdens een Kamerdebat weten niets te voelen voor de oproep van SP en PVV om de organisatie op te knippen in meerdere onafhankelijke stichtingen. ,,Ik sluit niet uit dat opknippen een denkbaar scenario is in toekomst.
Maar ik zie nu de grond niet”, aldus de bewindsman, die stelde dat Careyn in de afgelopen anderhalf jaar belangrijke stappen heeft gezet door de kraamzorgtak af te stoten en zich meer te richten op de ouderenzorg. Daarnaast zou de veiligheid in de verpleeghuizen zijn vergroot en zijn er allerlei na- en bijscholingscursussen opgezet voor medewerkers.
Telegraaf 07.05.2018 Er is een nieuwe cao voor medewerkers in verpleeg- en verzorgingshuizen en thuiszorg (VVT). Werkgevers en vakbonden hebben een akkoord bereikt waarin onder meer een loonsverhoging van 4 procent per 1 oktober is opgenomen. Vanaf een maand daarvoor stijgen ook de leerlingensalarissen met 10 procent, en de stagevergoedingen met ruim 16 procent.
In een gezamenlijke verklaring spreken de partijen van een mooi resultaat omdat zij „waarde hechten aan een goede, marktconforme beloning. Daaruit spreekt de waardering voor het werk van zorgprofessionals.”
Verder zijn afspraken gemaakt over het bevorderen van instroom en zij-instroom, met een oriëntatiebaan waarin belangstellenden in korte tijd kunnen kennismaken met het vak. Hoe meer mensen op een laagdrempelige manier kunnen kennismaken met de zorg hoe beter, stellen de partijen.
Onder de cao vallen ruim 375.000 mensen. De komende weken leggen vakbonden en werkgevers het akkoord voor aan hun leden.
Telegraaf 07.05.2018 Domus Magnus, een woonzorgorganisatie voor welgestelde senioren, heeft een berisping gekregen van de gezondheidsinspectie. Op alle veertien locaties door heel Nederland moeten verbeteringen worden doorgevoerd, op het gebied van deskundigheid van zorgverleners, de kwaliteit van de zorg en de veiligheid van bewoners.
De Inspectie Gezondheidszorg stelt onder meer vast dat cliëntdossiers onvolledig zijn en informatie niet goed wordt gebruikt. ,,Bij de zorgverleners is onvoldoende kennis over de doelgroep, onder meer over mensen met onbegrepen gedrag. Domus Magnus werkt niet systematisch aan het verbeteren van de kwaliteit van de verleende zorg”, aldus de inspectie.
Enkele jaren geleden werd een vestiging van Domus Magnus in Baarn al onder verscherpt toezicht geplaatst omdat er tekortkomingen in de zorg waren.
Als de verbeteringen niet worden doorgevoerd, kan de zorginstelling worden beboet.
AD 26.04.2018 Het kabinet heeft een belangrijk akkoord gesloten om de groei van het aantal behandelingen in de medisch-specialistische zorg de komende vier jaar behoorlijk af te remmen. Dat meldt zorgminister Bruno Bruins vanmiddag.
De meerjarige deal voor medisch-specialistische zorg alleen levert ongeveer 1,5 miljard euro op. Het kabinet is daarmee goed op koers om een beoogde bezuiniging van 1,9 miljard op de complete curatieve zorg te gaan halen.
Momenteel vinden nog gesprekken plaats over deals met de wijkverpleging, geestelijke gezondheidszorg en huisartsen. De Tweede Kamer heeft er vooral bij de wijkverpleging op aangedrongen niet te bezuinigen. Pas als alle deals er liggen, wordt de totale besparing duidelijk.
Op naar nul groei in 2022
Nu is al afgesproken dat de totale uitgaven aan medisch-specialistische zorg in 2019 slechts met maximaal 0,8 procent zullen toenemen. Deze groei neemt daarna jaarlijks af tot uiteindelijk nul in 2022.
Een groot deel van de besparing komt doordat ziekenhuizen anders gaan werken. Zo kunnen patiënten met sommige aandoeningen, zoals hartproblemen, tegenwoordig zelf thuis hun waarden meten en doorsturen. Ze gaan pas naar het ziekenhuis als er iets mis is.
Veranderingen in de zorg
Om de veranderingen in de zorg te ondersteunen is in totaal 425 miljoen euro beschikbaar van 2019 tot en met 2022. Dit geld kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor afspraken over een andere inzet van zorgprofessionals buiten de muren van het ziekenhuis of kliniek. Ook investeringen in vernieuwende toepassingen zijn mogelijk.
Zorgaanbieders, zoals ziekenhuizen, blijven zelf met de zorgverzekeraars afspraken maken over het geld. Alle betrokken partijen (ziekenhuizen, specialisten, verpleegkundigen, zorgverzekeraars, patiëntenorganisaties) leggen het onderhandelaarsakkoord de komende periode met een positief advies aan hun achterban voor.
Minder regeldruk
Volgens minister Bruins is dit akkoord ‘een beweging naar de juiste zorg op de juiste plek door de juiste professional op het juiste moment en tegen de juiste prijs’. Verder zijn volgens hem afspraken gemaakt over het terugdringen van regeldruk zoals het schrappen van dubbele registraties en over de aanpak van uitdagingen op de arbeidsmarkt.
NOS 26.04.2018 De zorgkosten blijven maar stijgen. Vandaag presenteerde het kabinet een plan dat de zorg betaalbaar moet houden, onder meer door ziekenhuizen kleiner te maken en de huisarts meer te laten doen.
Maar hoe en waarom veranderen de kosten eigenlijk? Een overzicht in vier grafieken (dit zijn cijfers van vóór het vandaag bereikte akkoord).
Totale zorguitgaven, en wat je daarvan zelf betaalt
Sinds de millenniumwisseling hebben we steeds meer geld uitgegeven aan gezondheidszorg. Slechts een klein deel betalen we direct zelf. De rest wordt betaald via collectieve verzekeringen, de overheid of werkgeverspremies.
Zo hard zullen de zorgkosten stijgen per persoon per jaar
De uitgaven aan zorg zullen in de toekomst waarschijnlijk flink groeien. Het RIVM maakte deze voorspelling op basis van de situatie voor het akkoord van vandaag. Bij overige uitgaven, moet je denken aan eigen bijdragen en aanvullende verzekeringen.
Vraag naar zorg door 65 plussers
Een steeds groter deel van de zorg gaat in de toekomst naar ouderen, verwacht het RIVM. Onder andere omdat we steeds ouder worden.
Waarom zullen zorguitgaven stijgen?
Het is niet alleen vergrijzing (onderdeel van de demografische ontwikkeling) waardoor de uitgaven omhoog zullen gaan. Volgens het RIVM zijn het gaan we ook steeds duurdere zorg gebruiken omdat de medische technologie steeds geavanceerder wordt, en wij steeds rijker. Dat is in de bovenstaande grafiek samengevat als ‘overige ontwikkelingen’.
Kostenstijging onvermijdelijk? Oud-minister Klink vindt van niet
VK 19.04.2019 Op de gezondheidszorg kan nog veel worden bespaard zonder dat de kwaliteit daalt. Zowel door ziekenhuizen als door huisartsen kan efficiënter en patiëntvriendelijker worden gewerkt. Kabinet en Tweede Kamer zouden zich daarom niet moeten neerleggen bij de nu geraamde stijging van de zorgkosten met ruim 2 miljard euro per jaar en de daardoor almaar stijgende premie van de ziektekostenverzekering. Sterker, de uitgaven en de premie kunnen dalen.
Dit betoogt oud-minister van Volksgezondheid Ab Klink, tegenwoordig directielid van zorgverzekeraar VGZ. Hij krijgt vandaag in de Volkskrant bijval van artsen en bestuurders van diverse ziekenhuizen en van concurrent-zorgverzekeraar Menzis.
Vandaag presenteert VGZ, in grootte de tweede zorgverzekeraar, het jaarverslag over 2017 met een eigenzinnige visie. De zorgverzekeraar verwacht dat de uitgaven voor de zorgverzekering tot 2021 vier procent, 1,6 miljard euro kunnen dalen. De premie kan dan volgen.
Dat staat haaks op de aankondiging van twee grote concurrenten, CZ en Achmea, die voorzien dat de premie voor de zorgverzekering volgend jaar zal stijgen. Over de hele linie verwacht het Centraal Planbureau voor de zorgverzekering tot 2021 een kostenstijging met 20 procent, van 41 miljard euro in 2017 naar 50 miljard in 2021. Het kabinet volgt die raming, al hoopt het de groei wat af te remmen door middel van afspraken met artsen en instellingen.
VGZ claimt dat er nog veel lucht in de zorg zit. De zorgverzekeraar heeft al met elf ziekenhuizen en drie instellingen in de geestelijke gezondheidszorg contracten voor de komende vijf jaar afgesloten waarin hun omzet geleidelijk daalt. ‘Hoe dat gaat, laten we aan de artsen over’, aldus Klink, ‘Zij hebben het beste zicht op kwaliteit. De verzekeraar heeft dat niet, maar kan wel de goede voorbeelden meenemen in de contracten met anderen. Dit doen we al enkele jaren. Voorop staat dat de zorg beter wordt.’
Als voorbeeld noemt Klink de plaatsing van ‘zeer ervaren artsen’ op de spoedeisende hulp. ‘Door hun ervaring verwijzen ze minder door, wordt er minder onnodig duur onderzoek gedaan en worden minder medicijnen voorgeschreven. Ander voorbeeld: na een hartoperatie komen patiënten heel vaak terug in het ziekenhuis voor controle, maar ook bij de huisarts. Dat is onnodig belastend en tijdrovend voor de patiënt terwijl het lang niet altijd nodig is. Het zijn vaak handshake-rekeningen die het ziekenhuis daarvoor schrijft. Zo zijn er honderden ideeën en initiatieven van artsen zelf.’
Zulke contracten wil VGZ de komende tijd ook afsluiten met andere ziekenhuizen, met instellingen voor verpleging en verzorging, met fysiotherapeuten en tandartsen. Daar profiteren ook andere verzekeraars van, verwacht Klink. ‘Een ziekenhuis sluit niet met ons een contract af waarin betere, passende zorg vooropstaat en met een andere verzekeraar een heel ander contract. Bij de programma’s nemen andere verzekeraars de goede dingen over.’
Zorgverzekeraar CZ, iets kleiner dan VGZ, is sceptisch over Klinks optimisme. ‘Wij sluiten ook contracten zoals Klink die noemt. Maar een daling van de zorgkosten? We hopen het ook, maar dat zien wij nog niet gebeuren, al is het maar door de vergrijzing.’ Zorgverzekeraar Zilveren Kruis laat namens het grootste zorgverzekeringsconcern Achmea weten ‘geen behoefte te hebben te reageren’.
De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) acht een daling van de zorgkosten ‘wensdenken’. ‘Wij zijn niet tegen zorg efficiënter of anders organiseren. Dat kost tijd en geld. Maar steeds meer patiënten hebben steeds complexer zorg nodig. Dat blijft duur’, aldus NVZ-voorzitter Yvonne van Rooy. De lobby van zorgverzekeraars, ZN, wil zich niet uitlaten over de visie van een lid.
Klink roept het kabinet op in de onderhandelingen met de sector rekening te houden met het gedrag van artsen in instellingen. Het kabinet dreigt de sector met strafkortingen als er overschrijdingen van de budgetten zijn. ‘Als het tot kortingen komt, moeten die niet algemeen worden toegepast. Want waarom zou een ziekenhuis nog meewerken aan onze aanpak als het eventueel moet meebetalen aan de boete die anderen veroorzaken?’
Hoe een streekziekenhuis het zorgstelsel op zijn kop zette
Ziekenhuizen moeten veel slimmer gaan werken. In Gorinchem laten ze zien hoe dat kan. Goedkoper, logischer, maar vooral: beter voor de patiënt. Ook kwaliteit kan een medicijn zijn. (+)
AD 19.04.2018 De aldoor stijgende premie van de ziektenkostenverzekering is nergens voor nodig. Dat meent oud-minister Ab Klink. Klink, die momenteel directeur is bij zorgverzekeraar VGZ, vindt dat als ziekenhuizen en huisartsen efficiënter zouden werken de geraamde stijging van 2 miljard aan zorgkosten uit kan blijven. Uitgaven in de zorg en de zorgpremie kunnen zelfs omlaag, aldus Klink in de Volkskrant.
Volgens de VGZ-directeur kan er veel op de gezondheidszorg worden bespaard, zonder dat de zorg aan kwaliteit inboet. Volgens Klink moeten het kabinet en de Tweede Kamer zich daarom niet neerleggen bij alsmaar stijgende zorgkosten en de steeds hogere premies. Artsen en bestuurders van meerdere ziekenhuizen onderschrijven de stelling van Klink. Net als de concurrerende zorgverzekeraar Menzis, zo meldt De Volkskrant.
’s Lands op één na grootste zorgverzekeraar VGZ presenteert vandaag het jaarverslag over 2017. Volgens het jaarrapport kunnen de uitgaven voor de zorgverzekering tot het jaar 2021 1,6 miljard euro omlaag. Een daling van zo’n vier procent. Volgens VGZ kunnen de premies die daling volgen. Een stelling die haaks staat op het gangbare beeld bij kabinet en concurrenten van VGZ.
Stijging naar 50 miljard
Ziekenhuizen hebben het beste zicht op kwaliteit, de verzekeraar heeft dat niet, aldus Ab Klink, Zorgverzekeraar VGZ.
CZ en Achmea zien de premie volgend jaar juist stijgen, zo kondigden de maatschappijen al eerder aan. Het Centraal Planbureau gaat tot 2021 uit van een kostenstijging van 20 procent. Een totaal aan zorgkosten van 50 miljard. Het kabinet volgt de cijfers van het CPB en begroot tot aan 2021 een stijging van 9 miljard ten opzichte van de 41 miljard aan kosten in 2017. Wel bestaat de hoop in overleg met artsen en zorgverleners de stijging te beperken.
VGZ, dat al met elf ziekenhuizen contracten voor de komende vijf jaar heeft afgesloten, is van mening dat er ‘veel lucht in de zorg zit’. In de nieuwe afspraken daalt de omzet juist. Hoe de instellingen dat gaan verwezenlijken, laat de verzekeraar ‘aan de artsen over’, zegt Klink. ,,Zij hebben het beste zicht op kwaliteit, de verzekeraar heeft dat niet.’’ Vooropstaat, aldus de VGZ-directeur, dat de zorg beter wordt. De verzekeraar draagt daarvoor wel voorbeelden aan.
Ervaren artsen op eerste hulp
Het plaatsen van ‘zeer ervaren artsen’ op de spoedeisende hulp van ziekenhuizen is een zo’n voorbeeld.Klink: ,, Door hun ervaring verwijzen ze minder door, wordt er minder onnodig duur onderzoek gedaan en worden minder medicijnen voorgeschreven.’’ Ook de dubbele controle van een patiënt na een hartoperatie, in het ziekenhuis én bij de huisarts, noemt Klink ‘onnodig belastend en tijdrovend’. Er zouden honderden van dit soort ideeën en initiatieven zijn, vaak van artsen zelf.
Niet iedereen deelt Klinks visie. De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen noemt de plannen ‘wensdenken’. Voorzitter Yvonne van Rooy laat weten dat efficiëntere zorg ‘tijd en geld’ kost en dat steeds meer patiënten complexere zorg nodig hebben. ,,Dat blijft duur’’, aldus Van Rooy. Ook zorgverzekeraar CZ zet vraagtekens. ,,Wij sluiten ook contracten zoals Klink die noemt. Maar een daling van de zorgkosten? We hopen het ook, maar dat zien wij nog niet gebeuren, al is het maar door de vergrijzing.’’
NOS 19.04.2018 Patiëntenorganisaties hebben meer geld nodig, anders kunnen ze hun werk niet meer goed doen. In een brandbrief aan de Tweede Kamer vragen ze om extra subsidie.
“De financiering van de patiëntenbeweging dateert uit de tijd dat ze alleen opkwam voor betere zorg. Maar inmiddels praten vertegenwoordigers van patiënten mee over veel meer onderwerpen en op veel meer plaatsen, landelijk en regionaal. Het werk is enorm toegenomen, maar de financiering niet”, schrijft Patiëntenfederatie Nederland.
Ook de koepelorganisaties Ieder(in) en MIND en honderd patiëntenorganisaties hebben de brief ondertekend.
Vertegenwoordigen
Sommige patiëntenorganisaties zou het water aan de lippen staan. Ze willen daarom snel extra subsidie, want anders kunnen ze patiënten niet meer goed vertegenwoordigen.
De organisaties komen op voor de belangen van patiënten, verbeteren de kwaliteit van zorg en denken mee met ziekenhuizen, andere zorginstellingen en gemeenten. Ook werken ze mee aan wetenschappelijk onderzoek.
AD 05.04.2018 De Inspectie voor de Gezondheidszorg licht komende weken de medische dossiers van Careyn door. De zorgwaakhond gaf de verpleeghuisinstelling, met vestigingen in Utrecht en Zuid-Holland het afgelopen jaar een laatste waarschuwing om de dossiers op orde te brengen.
De inspectie constateerde in afgelopen jaren dat in alle bezochte verpleeghuizen van Careyn de dossiers niet actueel of compleet waren. In deze documenten behoren gegevens over de medicijnen van de cliënt te staan, maar ook diens voorgeschiedenis en dagelijkse rapportages.
Careyn, dat dertig verpleeghuizen heeft in de provincies Utrecht en Zuid-Holland, krijgt al drie jaar lang waarschuwingen van de inspectie en werd eind 2016 onder curatele gesteld. Deze zogenoemde aanwijzing werd afgelopen najaar opnieuw met een jaar verlengd.
Cowboys
SP en PVV pleitten vandaag tijdens een Kamerdebat voor het opknippen van de organisatie in meerdere onafhankelijke stichtingen. Careyn zou een onbestuurbare ‘zorgmoloch’ zijn geworden. ,,In vele debatten die over Careyn zijn gevoerd komt een duidelijk beeld naar voren. Grootheidswaanzin, dikbetaalde bestuurders, overnames en ga zo maar door. Careyn past daarmee in het rijtje van Meavita, Vestia en Inholland. Organisaties met een belangrijke publieke taak die volledig zijn verziekt en verpest door marktdenken en commerciële cowboys”, zei SP’er Maarten Hijink.
Volgens minister Hugo de Jonge (Zorg) is opsplitsen van één van Nederlands grootste zorginstellingen voorlopig niet aan de orde. ,,Ik sluit niet uit dat opknippen een denkbaar scenario is in toekomst. Maar ik zie nu de grond niet.” Volgens De Jonge heeft Careyn in de afgelopen anderhalf jaar belangrijke verbeterstappen gezet door bijvoorbeeld de kraamzorgtak af te stoten en zich meer te richten op de ouderenzorg. Ook zou de veiligheid in de verpleeghuizen zijn vergroot en zijn er allerlei na- en bijscholingscursussen opgezet voor medewerkers.
Careyn heeft tot 7 november om ook aan de tweede en laatste deadline van de inspectie te voldoen: dan moet de zorginstelling de zorg, financiën én het bestuur op de rit hebben. Op wat er gebeurt als die deadline niet gehaald wordt, wilde de minister niet op vooruitlopen.
Wachten
De Jonge benadrukte dat de circa tweeduizend ouderen in de verpleeghuizen geen acuut gevaar lopen. Op de vraag van D66 hoe het met de reguliere zorg gesteld is – ‘zou je je vader of moeder hier willen onderbrengen’- gaf hij ook geen antwoord. ,,Ik doe geen quick en dirty schets”, zei hij. De Jonge wacht eerst op het eindoordeel van de Inspectie.
PvdA-kamerlid Sharon Dijksma voorspelde nu al een heftig Kamerdebat, mocht volgende maand blijken dat de dossiers nog altijd niet op orde zijn. Ze vindt dat de inspectie haar geloofwaardigheid heeft verloren door ‘keer op keer de deadline uit te stellen’ en niet duidelijk te stellen wat de consequenties zijn van een mogelijk negatief eindoordeel.
Telegraaf 29.03.2018Woonzorgcentrum Pelgromhofin Zevenaar is in opspraak. De gemeente Zevenaar en Zorgverzekeraar Menzis hebben de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de Inspectie SZW ingeschakeld. Dat doen ze na een reeks klachten van bewoners, familie van bewoners en personeel van het woonzorgcentrum.
De inspecties moeten onderzoeken of de veiligheid van bewoners en hun familie in het geding is, of er voldoende goede zorg wordt geleverd en of medewerkers hun taak fatsoenlijk kunnen uitvoeren. Gemeente en zorgverzekeraar maken zich daarover zorgen, staat in een verklaring. Menzis besloot vorige week al tot een opnamestop voor bewoners die intensieve zorg nodig hebben.
De Pelgromhof is een particulier woonzorgcentrum voor ouderen met 48 appartementen en ruim tweehonderd aanleunwoningen. De gebouwen zijn in beheer bij Percura Zorg. Twee zorgorganisaties verzorgen de bewoners. De werkrelatie tussen Percura en de zorgverleners is compleet verstoord. Zowel bewoners en familie als personeel klagen over wantoestanden die daardoor ontstaan, zegt de gemeente. Percura kon daar donderdag niets over zeggen.
Telegraaf 29.03.2018 Zorgorganisatie De Zorgconsulent in Winterswijk heeft donderdag plotseling de deuren gesloten. Andere zorgverleners overleggen over overname van de ongeveer tachtig cliënten en dertig medewerkers van De Zorgconsulent, zo bevestigde de directeur van zorginstelling Cumulus Home uit Amsterdam donderdag berichtgeving in De Gelderlander. Cumulus neemt waarschijnlijk cliënten in de Randstad over.
Personeel van De Zorgconsulent heeft een mail van de directeur gekregen dat hij het salaris niet meer kan betalen en faillissement gaat aanvragen. De directeur is telefonisch niet meer bereikbaar en het kantoor is gesloten.
De Zorgconsulent begeleidt en huisvest jongvolwassenen met een lichte verstandelijke handicap in de Achterhoek, de regio Arnhem-Nijmegen, Twente, Noord-Holland en de regio Rotterdam. In september vorig jaar was de Inspectie voor de Gezondheidszorg kritisch over de geleverde zorg en noemde die „risicovol”, onder meer omdat cliënten te weinig begeleiders in hun directe omgeving hadden. De directie verzekerde toen dat de problemen waren opgelost.
NOS 28.03.2018 Het Albert Schweitzer Ziekenhuis in Dordrecht gaat ouderen sneller doorsturen naar een verpleeghuis. Daarmee moet onnodige bezetting van ziekenhuisbedden worden voorkomen.
Het gaat om ouderen die binnenkomen op de spoedeisende hulp maar die niet hoeven te worden opgenomen, zoals een verwarde patiënt die is gevallen maar niets heeft gebroken.
Proef
Het ziekenhuis neemt dit besluit na een proef van vijf maanden, waarbij intensiever werd samengewerkt met verpleeghuizen in de omgeving om snel een plek te vinden voor dit soort patiënten.
Tijdens de proefperiode kon tweederde van de 69 patiënten die zich zonder medische noodzaak op de eerste hulp meldden, direct worden doorverwezen naar een verpleeghuis. Het ziekenhuis noemt de proef geslaagd.
Het Albert Schweitzer Ziekenhuis is niet het enige ziekenhuis dat kampt met onnodige bezetting van ziekenhuisbedden door ouderen. In onder meer het Sint Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein en Utrecht loopt een soortgelijke proef. Ook in Rotterdam loopt een proef om ouderen sneller uit het ziekenhuisbed te krijgen.
Telegraaf 27.03.2018 De gezondheidsinspectie heeft een verzorgingshuis van de Stichting Zahet in Nijmegen onder verscherpt toezicht gesteld omdat er veel mis is met de zorg. Volgens de inspectie zijn er tekortkomingen op het gebied van onder meer deskundigheid van zorgmedewerkers, de veiligheid van patiënten en de omgang met medicatie.
Daarbij is er te weinig controle op de naleving van werkafspraken en procedures. In totaal voldoet de verleende zorg in Gasthuis Schependomlaan niet aan meer dan de helft van de 23 getoetste normen.
Stichting Zahet krijgt van de inspectie vier maanden de tijd om orde op zaken te stellen. Gebeurt dat niet, dan kan de instelling worden beboet. Naar eigen zeggen richt de stichting zich met zijn gasthuizen op met name allochtonen die het thuis niet meer redden.
NOS 27.03.2018 Onder het motto (Ont)Regel de Zorg hebben vertegenwoordigers van zeven zorgsectoren minister Bruno Bruins voor Medische Zorg vandaag zeven lijstjes aangeboden met in totaal 62 bureaucratische maatregelen die op korte termijn geschrapt kunnen worden. Bij de maatregelen wordt ook een tijdpad geleverd.
Het gaat om handelingen als het meten van de bloeddruk. Deze verpleegkundige laat zien hoe dat gaat en wat er beter kan:
Zorgorganisaties willen af van bureaucratische regels zoals deze
De minister heeft na het aantreden van het nieuwe kabinet de huisartsenactiegroep “Het Roer Moet Om” (HRMO) en de belangenvereniging voor artsen VvAA om zulke voorstellen gevraagd. Ook in het regeerakkoord belooft het kabinet vermindering van de regeldruk in de zorg.
Samen met apothekers, huisartsen, fysiotherapeuten, medisch specialisten, psychiaters en wijk- en ziekenhuisverpleegkundigen zijn zogenoemde “schrapsessies” georganiseerd. Zorgverzekeraars, toezichthouders en beroepsverenigingen hebben daaraan deelgenomen en ook het ministerie van VWS was betrokken. Uit die bijeenkomsten zijn de voorstellen voortgekomen.
Kwaliteitsregistraties
Verpleegkundigen willen af van dubbele registraties. Nu noteren ze bijvoorbeeld niet alleen de pijnscore van de patiënt, maar ook dat ze naar die pijnscore gevraagd hebben. Ze gaan ook stoppen met het invullen van machtigingsformulieren om hulp- en verbandmiddelen te mogen gebruiken voor patiënten.
Medisch specialisten willen af van de kwaliteitskeurmerken voor ziekenhuizen die niet alleen veel geld kosten, maar ook heel veel administratieve last betekenen. Verder stoppen ze met alle kwaliteitsregistraties die niet vastgesteld zijn door de beroepsgroep zelf.
Huisartsen willen in de eerste plaats af van de zogeheten uitvoeringsverzoeken. Dat zijn formulieren die zij moeten invullen als ze willen dat wijkverpleegkundigen of verpleegkundigen in verpleeghuizen bepaalde, meer risicovolle handelingen uitvoeren bij hun patiënten. Ze stoppen ook met het telkens opnieuw schrijven van verwijsbrieven voor de behandeling van chronische aandoeningen door andere zorgverleners.
Zorgverzekeraars
Apothekers stoppen met het meedoen aan de uiteenlopende kwaliteitsmetingen van zorgverzekeraars. Die hanteren allemaal andere kwaliteitsvoorwaarden waaraan zorgverleners moeten voldoen om een contract te krijgen. Als ze met alle zorgverzekeraars een contract willen dan moeten apothekers aan al die verschillende sets voorwaarden voldoen.
Psychiaters gaan fiks snoeien in het aantal punten dat ze moeten registreren om de effectiviteit van hun zorg en de tevredenheid van hun patiënten te meten. Fysiotherapeuten zoeken het in vergelijkbare maatregelen.
Wijkverpleegkundigen stoppen ermee hun cliënten elke wijziging van het zorgplan te laten ondertekenen. Verder gaan ze artsen ook niet langer vragen om de bovengenoemde uitvoeringsverzoeken vóór ze risicovolle handelingen uitvoeren.
Dit jaar
De meeste van deze maatregelen worden nog dit jaar geschrapt. De schrapsessies om nog meer overbodige of soms onzinnige bureaucratische maatregelen te vinden, gaan intussen door.
Minister Bruins voor Medische Zorg is onder de indruk van de ‘schraplijst’. Hij vindt het belangrijk dat die door zorgverleners zelf is samengesteld en denkt dat de uitvoering meer werkplezier en meer tijd voor de patiënten zal opleveren. Hij denkt dat er “nog vele jaren” opgelet moet worden, om te voorkomen dat de regeltjes weer als onkruid de kop opsteken.
Telegraaf 27.03.2018 Zorgaanbieder Carinova trekt omstreden verzuimregels in. Werknemers die ziek waren, werden verplicht hun dagen later in te halen. Ook moesten ze zelf voor vervanging zorgen.
De regels worden geschrapt na overleg tussen de vakorganisaties (FNV, NU’91, CNV Zorg en Welzijn, FBZ), ondernemingsraad en het bestuur van de instelling. „Het is nooit de bedoeling van Carinova geweest om in strijd te handelen met de wet- en regelgeving”, staat in een gezamenlijk verklaring.
Bij Carinova, dat opereert in de regio Deventer en omstreken, werken 3200 mensen. Vanuit de Tweede Kamer was minister Wouter Koolmees (D66) van Sociale Zaken om opheldering gevraagd over de kwestie.
De vakbonden zeggen dat ze meerdere soortgelijke meldingen van werknemers over instellingen hebben gekregen. De bonden proberen eerst via overleg een eind te maken aan deze praktijken, die tegen de wet zijn.
AD 27.03.2018 Zorgaanbieder Carinova trekt met onmiddellijke ingang het bekritiseerde verzuimprotocol in. Werknemers die ziek waren, werden verplicht hun dagen later in te halen. Ook moesten ze zelf voor vervanging zorgen.
De Sallandse zorgorganisatie trekt het protocol in na overleg met vakorganisaties FNV, NU’91, CNV Zorg en Welzijn en werknemersorganisatie FBZ. Op vrijdag 6 april vindt verder overleg plaats tussen de vakorganisaties, de ondernemingsraad en Carinova, om tot overeenstemming te komen over een nieuw te vormen verzuimprotocol.
‘Het is nooit de bedoeling van Carinova geweest om in strijd te handelen met de wet- en regelgeving. Carinova hecht, evenals de vakorganisaties, aan goed werkgeverschap’, schrijft de zorgaanbieder in een persbericht. Medewerkers die benadeeld zijn kunnen contact opnemen met de personeelsafdeling, zegt Carinova.
Ziek melden
In het zorgprotocol van Carinova staat onder meer dat medewerkers ‘probleemhouder’ zijn van hun verzuim. Als ze zich ziek melden, wordt hun gevraagd zelf met de cliënt een nieuwe afspraak te maken, anders doet Carinova dat. De zorginstelling spreekt zelf van een ‘gedragsmatige visie op verzuim’.
Dat zorgaanbieder Carinova ziek personeel het werk op een andere dag wil laten inhalen, zorgde voor veel commotie. Na eerdere, vergeefse verzoeken het protocol aan te passen, schreven vakbonden CNV en NU’91 en werknemersorganisatie FBZ een brief op poten naar de directie van de zorgaanbieder. Daarin schreven ze dat de verzuimregels van het zorgbedrijf in strijd waren met de wet. CNV dreigde zelfs met een rechtsgang.
Kind griep
De vakbonden zijn van mening dat Carinova met het nieuwe protocol probeert het ziekteverzuim omlaag te krijgen, vooral van mensen die niet echt (heel) ziek zijn. Veel mensen zouden zich bijvoorbeeld ziek melden als hun kind griep heeft. Carinova ontkent dit en laat in een reactie weten dat het verzuim niet hoger is dan gemiddeld in de zorg, en dat het momenteel zelfs aan het dalen is.
Carinova zei eerder de nieuwe verzuimregels juridisch te hebben laten toetsen en dat ze binnen de kaders van de wet handelt. Volgens de zorgaanbieder willen cliënten graag hun ‘eigen’ zorg- of hulpverlener, en dus geen invaller. ,,Er wordt een verantwoordelijkheid gevraagd van onze medewerkers voor hun eigen inzetbaarheid – wanneer mogelijk – om te zorgen dat de zorg altijd wordt geleverd. Als een medewerker niet in staat is vervanging te regelen, wordt dit opgelost door het team of door de planner.”
Gevraagd om een antwoord op de vraag of het intrekken van het protocol betekent dat Carinova zelf ook twijfelt aan de juridische houdbaarheid van het protocol, reageert woordvoerder Jos van de Kemenade na ruggespraak met de directie niet inhoudelijk. Wel laat hij per mail weten: ,,Samen met de vakorganisaties en ondernemingsraad gaan we werken aan een goed verzuimprotocol wat uiteraard past binnen de wet- en regelgeving. We hebben er vertrouwen in dat we er goed uit komen.”
3200 mensen
Bij Carinova, dat opereert in de regio Deventer en omstreken, werken 3200 mensen. Vanuit de Tweede Kamer was minister Wouter Koolmees (D66) van Sociale Zaken om opheldering gevraagd over de kwestie. Koolmees bekende dat ook hij ‘met zijn wenkbrauwen had gefronst’, toen hij de berichtgeving over het nieuwe protocol van Carinova las. Wel zei hij het overleg af te willen wachten voor hij Carinova eventueel zou terugfluiten. Dat bleek dus niet nodig.
De vakbonden zeggen dat ze meerdere soortgelijke meldingen van werknemers over instellingen hebben gekregen. De bonden proberen eerst via overleg een eind te maken aan deze praktijken.
AD 27.03.2018 Minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken vindt het te vroeg om de Sallandse zorginstelling Carinova terug te fluiten omdat die ziek personeel werk laat inhalen. Hij wil eerst afwachten wat het overleg tussen vakbonden en Carinova oplevert en of er mogelijk een rechtszaak komt.
Koolmees bekende vanmiddag in de Tweede Kamer dat hij ‘met zijn wenkbrauwen had gefronst’ toen hij de berichtgeving over het nieuwe zorgprotocol van Carinova las. Daarin staat onder meer dat medewerkers ‘probleemhouder’ zijn van hun verzuim. Als ze zich ziek melden, wordt hun gevraagd zelf met de cliënt een nieuwe afspraak te maken, anders doet Carinova dat. De zorginstelling spreekt zelf van een ‘gedragsmatige visie op verzuim’. Vakbond CNV ziet dat anders en stelt dat Carinova de wet overtreedt.
Medewerkers van een zorginstelling zijn ‘probleemhouder van hun verzuim.’ In normaal Nederlands: sjoemelen met roosters zodat je zieke werknemers niet hoeft te betalen. Goed dat @bartvankent voor de zorgmedewerkers opkomt. #vragenuur2:51 PM – Mar 27, 2018
Koolmees heeft contact gezocht met beide partijen en stelt dat uit die gesprekken ‘geen gedeeld beeld’ is gekomen. ,,Ik heb nog niet alle details”, zei hij tijdens het Vragenuur, waar hij door SP-Kamerlid Bart van Kent was ontboden.
Volgens Koolmees is de kwestie vooralsnog een zaak tussen werkgever en werknemer, waar hij zich niet mee moet bemoeien, zeker niet nu CNV heeft gedreigd met een gang naar de rechter.
Volgens Van Kent verschuilt de minister zich. Volgens de SP’er is het overduidelijk dat Carinova de wet overtreedt. ,, Dit is heel eenvoudig. Volgens mij kan de minister prima beoordelen dat hier sprake is van een illegale constructie en Carinova daarop aanspreken.”
Ook Kamerleden van GroenLinks en PvdA dringen er bij Koolmees op aan afstand te nemen van de zorginstelling. Koolmees wil echter alleen in algemene zin uitlaten. ,,Het is niet de bedoeling dat er druk wordt uitgeoefend op iemand bij ziekte. Als de vraag is of Carinova zich aan de wet moet houden, dan luidt het antwoord ‘ja’.”
Koolmees zegt geen signalen te hebben dat andere zorginstellingen het verzuimprotocol van Carinova kopiëren. Hij erkent dat de berichtgeving niet goed is voor het imago van de zorg als werkgever. Daarom is het volgens hem positief dat bonden aan de bel hebben getrokken.
OmroepWest 14.03.2018 Werkgevers en opleidingen staan te trappelen om het personeelstekort in de zorg aan te pakken. ‘Het belangrijkste daarbij is het verbeteren van het imago. Want alle bezuinigingen op de zorg hebben dat geen goed gedaan. Dat zegt Marjolijn van der Meer, directeur van Extra Strong, waarin zorgwerkgevers en opleidingen uit onze regio al enkele jaren samenwerken.
Extra Strong doe mee aan het actieplan ‘Werken in de Zorg’ dat het kabinet woensdag aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. ‘Op 27 maart gaan we daar afspraken over maken met het ministerie,’ zegt Van der Meer.
Het doel van het plan is om zoveel mogelijk mensen te interesseren voor een opleiding en uiteindelijk een baan in de zorg. De komende jaren zijn er in het hele land zeker 130.000 mensen nodig, in onze regio alleen al tienduizend. Maar veel mensen herinneren zich nog heel goed hoe er werd bezuinigd in de zorg en hoeveel banen dat toen kostte.
‘Dan waren er teveel, dan weer te weinig mensen voor de zorg’
‘Dat begon al toen ik in de jaren ’70 als verpleegkundige mijn opleiding begon,’ zegt Tineke van den Dries, inmiddels opgeklommen tot schooldirecteur Zorg en Welzijn aan het ROC Mondriaan in Leiden. ‘Als je klaar was met je opleiding werd je meteen ontslagen. En dat ging steeds op en neer. Dan waren er teveel mensen, dan weer te weinig.’
‘Dat slechte imago moeten we verbeteren,’ zegt Marjolijn van der Meer. De boodschap nu is dat je gebeiteld zit als je in de zorg gaat werken. En dat het leuk is in de zorg, dat je er ook toe doet.’
‘Onder druk wordt alles vloeibaar’
Maar als er zoveel mensen moeten worden opgeleid, zoeken ook de opleidingen zelf personeel. En in het onderwijs is ook al een groot personeelstekort.
Toch blijft Van der Meer vertrouwen op succes. ‘We gebruiken op de opleidingen nu ook al mensen die zelf in de zorg werken. Het wordt een zware operatie, maar onder druk wordt alles vloeibaar.’
Telegraaf 14.03.2018 In de kabinetsplannen om het groeiende personeelstekort in de zorg aan te pakken, missen de vakbonden voorstellen die ervoor moeten zorgen dat mensen die nu al in de zorg werken dat ook blijven doen. Meer salaris en het verminderen van de werkdruk en de administratieve rompslomp zouden helpen, vinden FNV en CNV.
CNV is blij dat minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) miljoenen uittrekt voor opleidingen, werk- en stageplekken om het groter wordend personeelstekort in de zorg aan te pakken. Het grote personeelstekort vraagt om alle hens aan dek, maar het is ook zaak om zuinig te zijn op de zorgmedewerkers van nu, aldus het CNV.
De FNV mist in de plannen van De Jonge vooral aandacht voor manieren om het huidige personeel te behouden. „Duizenden mensen zijn de afgelopen jaren vertrokken, omdat ze niet wisten of ze hun baan zouden houden. Rond hun dertigste kunnen mensen nachtdiensten vaak niet meer combineren met hun privéleven en haken ze af. Kom met beleid daarvoor en verhoog de salarissen zodat je betaalt voor de kwaliteit die wordt gevraagd.”
VK 14.03.2018 Het kabinet wil binnen vier jaar de personeelstekorten in de zorg wegwerken. Het trekt 320 miljoen euro uit voor scholingsplannen, wervingscampagnes en meer stageplekken. In 2022 moet het tekort aan mensen ‘naar nul of daar dichtbij’.
Dit schrijven de ministers De Jonge en Bruins, die samen het ministerie van Volksgezondheid bestieren, aan de Tweede Kamer. In de zorg wordt gewaarschuwd voor grote personeelstekorten op korte termijn. Het aandeel zorgbedrijven met moeilijk vervulbare vacatures tussen medio 2016 en medio 2017 is opgelopen van 45 naar 51 procent, waarschuwde uitkeringsinstantie UWV eerder deze week. In ziekenhuizen, thuiszorg, verpleeghuizen en ggz heeft zelfs 80 procent van de organisaties moeite personeel te vinden. Er staan dit jaar al zo’n 130 duizend vacatures open waar met moeite mensen voor te vinden zijn.
Als er nu niet wordt ingegrepen, is er in 2022 een tekort van 100 tot 125 duizend medewerkers, schrijven nu ook de bewindslieden. Zij willen ‘alles op alles zetten’ om het tij te keren. Het geld wordt via regionale plannen verdeeld, van de huisartsenpraktijken tot grote verpleeg- en thuiszorginstellingen. Daarmee hopen de ministers meer dan 58 duizend scholingstrajecten op te kunnen zetten. Eerder kondigde minister De Jonge al hervormingen aan, opdat verpleegkundigen effectiever te werk kunnen gaan. Zo worden zij binnenkort verlost van veel administratieve rompslomp.
Waarom de zorg aan vernieuwing toe is;
Het tekort aan personeel in de zorg vraagt om zij-intreders. ‘Het is fijn weer onderdeel te zijn van de maatschappij’
Zij-instromers en herintreders zijn meer dan welkom in de zorg, waar een groot tekort is aan personeel. Drie van hen vertellen over hun geslaagde overstap.
Minister de Jonge maakt haast met vernieuwing in de zorg en schrapt 5-minutenregistratie voor wijkverpleging
Wijkverpleegkundigen worden verlost van veel administratieve rompslomp. De door velen gehate 5-minutenregistratie wordt afgeschaft, zodat zij niet meer minutieus verslag hoeven te doen van hun werkzaamheden gedurende de dag.
Zorg zoekt meer handen aan bed: ‘Tekort aan personeel neemt komende tijd toe’
Het tekort aan personeel in de zorg neemt toe. Dit maakte het UWV maandag bekend in zijn arbeidsmarktrapportage. Er staan dit jaar zo’n 130 duizend vacatures open waar met moeite mensen voor te vinden zijn.
RO 14.03.2018 Extra middelen voor leerwerkplekken en omscholen, 28 regionale actieplannen van onder andere werkgevers en onderwijsinstellingen en een landelijke campagne moeten er toe leiden dat de personeelstekorten in de zorg worden aangepakt. Dit staat in actieprogramma ‘Werken in de Zorg’ dat het kabinet vandaag aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. De gezamenlijke opdracht is luid en duidelijk: de personeelstekorten moeten in 2022 naar nul of daar dichtbij.
Het tekort aan medewerkers is een van de belangrijkste uitdagingen voor iedereen die iets te maken heeft met zorg en welzijn. In de zorg werken zo’n 1,2 miljoen mensen. Maar als we nu niet iets anders doen dreigt in 2022 een tekort van 100 tot 125 duizend medewerkers. Het kabinet zet daarom samen met werkgevers, scholen/opleidingen, medewerkers en overheden alles op alles om het tij te keren. Landelijk, en in de regio met concrete en ambitieuze actieplannen waarin de regionale opgave wordt beschreven en concrete en meetbare ambities en acties worden geformuleerd. Drie pijlers zijn daarbij belangrijk:
Meer kiezen voor de zorg: meer leerlingen, studenten, zij-instromers en herintreders kiezen voor de zorg. Dat begint bij een beter imago van de zorg en weten wat het werk inhoudt.
Beter leren in de zorg: iedere leerling en student kan rekenen op een stageplek. Zij maken door middel van vernieuwende stages kennis met de sectoren binnen de zorg. Meer leerlingen maken de opleiding af door inspirerend en uitdagend onderwijs. Voor het huidige personeel staat permanent leren en ontwikkelen centraal.
Anders werken in de zorg: het werken in de zorg sluit beter aan bij de wensen van medewerkers. Medewerkers kunnen het aantal uren werken dat bij ze past (hogere deeltijdfactor). Medewerkers doen het werk waarvoor ze zijn opgeleid en zonder overbodige administratieve lasten. Zo blijft het werk leuk en wordt werkdruk en ziekteverzuim teruggedrongen. Door het herschikken van taken (jobcarving) wordt het werk beter verdeeld en geschikt gemaakt voor meer mensen, ook voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Geld voor omscholen en extra werkplekken
De komende jaren komt een bedrag van in totaal €320 miljoen via de scholingsimpuls Sectorplanplus voor regionale plannen beschikbaar. Voor het eerste tijdvak, dat loopt van augustus 2017 tot 1 mei 2018, is 80 miljoen vrijgemaakt. In het eerste tijdvak is voor 1059 organisaties, uiteenlopend van huisartsenpraktijken tot grote verpleeg- en thuiszorginstellingen, geld gereserveerd, waarmee naar verwachting zo’n 58.500 scholingstrajecten kunnen worden uitgevoerd.
Met dit geld kunnen werkgevers extra leerwerkplekken voor de instroom van zorgmedewerkers (zowel MBO en HBO) bieden, boventallige medewerkers omscholen en extra doorstroomplekken creëren. Voorwaarde voor deze middelen is dat een werkgever zich verbindt aan een van de regionale actieplannen.
Het kabinet gaat bovendien meer sturen op de realisatie en voortgang van de regionale arbeidsmarktplannen. Het geld voor verschillende tijdvakken komt pas beschikbaar nadat een onafhankelijke commissie zich over de plannen heeft gebogen en aan het ministerie van VWS een positief advies geeft. Ook bevordert de commissie kennisuitwisseling tussen regio’s en volgt zij de voortgang van de plannen.
NRC 13.03.2018 Het Nederlandse zorgstelsel is goed en niet duur in vergelijking met rijke Europese landen en de VS. Verpleegkundigen worden behoorlijk goed betaald.
Een patiënt wordt door middel van een operatierobot aan prostaatkanker geopereerd in het – Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis in Amsterdam.
Het Nederlandse zorgstelsel levert even goede kwaliteit als andere rijke landen in Europa voor een vergelijkbare, iets lagere prijs. De Europese zorgstelsels zijn veel beter en aanzienlijk goedkoper dan het Amerikaanse zorgstelsel.
Dit blijkt uit een uitgebreid overzicht in het Amerikaanse medische tijdschrift JAMA, dat dinsdag is gepubliceerd. Hierin wordt het zorgstelsel in de VS vergeleken met de stelsels in tien andere rijke landen, waaronder Canada, Australië en Europese landen als Nederland, Duitsland en Zwitserland. Niet eerder gebeurde dit zo gedetailleerd als in dit Brits-Amerikaanse onderzoek, waarin zorgsystemen op bijna honderd punten naast elkaar zijn gelegd.
Zorgverleners goed betaald
Hieruit komt onder meer naar voren dat Nederlandse zorgverleners behoorlijk goed worden betaald. Nederlandse huisartsen zitten net als de Franse en Australische aan de onderkant van de middenmoot, met een gemiddeld jaarsalaris van rond de 110.00 dollar (90.000 euro); Zweedse huisartsen krijgen minder (86.000 dollar), Duitse (154.000 dollar) en vooral Amerikaanse (218.000 dollar) veel meer. Maar Nederlandse specialisten zijn Europees koploper en verdienen met 192.000 dollar bijna twee keer zoveel als Zweedse (98.000) maar minder dan Amerikaanse (316.000). Nederlandse verpleegkundigen moeten met een jaarsalaris van 65.000 dollar alleen de Amerikaanse voor laten gaan (74.000 dollar).
In de VS wordt bijna een vijfde van het nationaal inkomen (17,8 procent) uitgegeven aan zorg. In Nederland is dat iets meer dan een tiende (10,5 procent), vergelijkbaar met landen als Denemarken (10,8 procent), Frankrijk (11 procent) en Duitsland (11,3 procent). Die hoge bestedingen aan zorg in de VS leiden niet tot een gezondere bevolking, zoals is te zien aan onder meer levensverwachting, kindersterfte en leefstijl.
De levensverwachting in de VS is met een gemiddelde van 78,8 jaar aanzienlijk lager dan in Nederland (81,6 jaar) en bijvoorbeeld Frankrijk (82,4 jaar) en Japan (83,9 jaar). Waar in Japan nog niet één van de duizend kinderen rond de geboorte overlijdt, is dat in de VS vier (2,5 in Nederland). Terwijl Amerikanen minder roken dan bijvoorbeeld Nederlanders (11,4 procent tegen 19 procent van de bevolking), zijn ze veel vaker te dik (70 procent tegen minder dan 50 procent).
Matige gezondheid in VS
De matige gezondheid in de VS in vergelijking met andere landen schrijven de onderzoekers onder meer toe aan de relatief hoge armoede. De verschillen in zorguitgaven zijn volgens de onderzoekers lastiger te verklaren. In de VS worden namelijk niet duidelijk meer verrichtingen gedaan dan elders. Zo hebben keizersnedes in de VS (een op de drie geboortes) wel vaker plaats dan in Nederland, Zweden of Japan (een op de zes), maar niet meer dan in Duitsland, Zwitserland en Australië.
Het grootste verschil lijkt dan ook te zitten in de prijzen die worden berekend voor verrichtingen en nieuwe medicijnen. Zo kost een CT-scan in de VS gemiddeld 900 dollar, tegen 280 dollar in Nederland en een kleine 100 dollar in Canada. Waar in Nederland jaarlijks 466 dollar per inwoner aan geneesmiddelen wordt uitgegeven, het minst in alle onderzochte landen, is dat in de VS 1.443 dollar.
NU 13.03.2018 Met extra geld voor opleidingen, werk- en stageplekken en regionale actieplannen wil het kabinet het oplopende personeelstekort in de zorg de komende jaren aanpakken.
Doel is het tekort, dat de komende jaren dreigt op te lopen naar 125.000 vacatures, in 2022 zo ver mogelijk te hebben weggepoetst. Met het plan is zo’n 347 miljoen euro gemoeid.
Het ministerie van Volksgezondheid wil zoveel mogelijk mensen lekker maken voor een baan in de zorg. Het gaat daarbij niet alleen om leerlingen en studenten, maar bijvoorbeeld ook om mensen die al een baan hebben of ooit in de zorg hebben gewerkt. Daarnaast moeten mensen die stage willen lopen in de zorg, verzekerd zijn van een plek.
Er komt een landelijke campagne en om te zorgen dat in elke regio de daar bestaande problemen worden aangepakt komen er 28 regioplannen.
Minister Hugo de Jonge presenteert het actieplan woensdag. Het staat los van de plannen die er zijn om de problemen in de verpleeghuizen aan te pakken. Daarvoor is eerder al 2,1 miljard gereserveerd.
Staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (ChristenUnie), Minister Bruno Bruins voor Medische Zorg (VVD) en Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (CDA).
Telegraaf 13.03.2018 Het kabinet opent de trukendoos om het nijpende tekort aan zorgpersoneel het hoofd te kunnen bieden. Om bijvoorbeeld de uitval van oudere werknemers in de zorg in te dammen, zullen ze eerder moeten worden ingezet voor lichter werk zoals studie- en stagebegeleiding.
Ook moeten er meer werklozen worden omgeschoold naar een zorgbaan en kunnen huisartsen worden ontzien door het inzetten van medewerkers die gespecialiseerd zijn in veel voorkomende aandoeningen zoals COPD en diabetes.
Minister De Jonge (Volksgezondheid) onthult morgen, ook namens zijn departementale collega’s Bruins en Blokhuis, het complete actieprogramma dat tot meer handen aan het bed moet leiden. Zonder extra inspanning dreigt er in het jaar 2022 een tekort van 125.000 zorgmedewerkers.
Regionaal
Omdat de vraag naar zorgpersoneel per regio sterk verschilt, hebben de zorgministers per regio in kaart laten brengen waar het knelt en wat eraan gedaan kan worden. Het levert een scala aan mogelijke oplossingen op.
Een van de ideeën gaat over oudere werknemers, voor wie het werk in de zorg fysiek steeds zwaarder wordt. Om uitval te voorkomen moet eerder en creatiever worden nagedacht over lichtere functies, zoals studie- en stagebegeleiding. Daarbij snijdt het mes aan twee kanten: de oudere werknemer kan langer aan de slag blijven en ontlast daarmee andere verpleegkundigen en verzorgenden die het stagewerk er vaak gewoon bij moeten doen.
Ook opleidingen staan te springen om meer stageplekken. Er is in sommige regio’s een tekort aan. Voor een aantal scholen was het zelfs aanleiding om het aantal opleidingsplekken via numerus fixus te beperken.
Snoeien in regels
Grote frustratie blijkt er bij werknemers te zitten omdat ze – vaak na bezuinigingen – werk zijn gaan doen dat eigenlijk niet bij hun functie past. Het gaat om administratieve taken en schoonmaaktaken. Geadviseerd wordt daarom om flink te snoeien in regelgeving en zorgklussen te herschikken.
Een aantal regio’s is al aan de slag gegaan met het omscholen van mensen met een uitkering naar de zorg. Daarbij wordt samengewerkt met het UWV, uitzendbureaus en zorginstellingen. Succesvol blijkt het te zijn om de kandidaten na een korte training meteen al mee te laten draaien in de zorg, waar hun opleiding wordt voortgezet en verdiept. Voor het werven en scholen van nieuwe zorgmedewerkers heeft het ministerie van Volksgezondheid de aankomende jaren 325 miljoen euro beschikbaar.
Grote huisartspraktijken kunnen gebaat zijn bij het inzetten van een manager die zich stort op administratieve taken, waaronder de declaraties. Hierdoor houden de huisartsen meer tijd over voor hun patiënten. Huisartsen nemen nu namelijk steeds meer taken over van ziekenhuizen. Het drukt de zorgkosten: ziekenhuiszorg is duurder. Maar ze krijgen het daardoor wel steeds drukker. Vandaar de nieuwe plannen.
NOS 13.03.2018 Het kabinet legt op korte termijn 347 miljoen euro op tafel om het personeelstekort in de zorg aan te pakken. Als er niets gebeurt is er over vier jaar een tekort van 125.000 mensen. Het kabinet wil juist dat tegen die tijd het personeelstekort helemaal is opgelost.
Er gaat meer geld naar opleidingen, omscholing en stageplekken, en er komen regionale actieplannen en een landelijke campagne. Het kabinet wil vooral extra investeren in scholing: 320 miljoen. Een speciale adviescommissie gaat erop toezien dat het geld efficiënt wordt gebruikt.
Op korte termijn zijn er onder meer veel extra mensen nodig in de verpleeghuizen.
Minister komt met actieprogramma
In een actieprogramma van de ministers De Jonge, Bruins en staatssecretaris Blokhuis, dat morgen gepresenteerd wordt, staat dat medewerkers in de zorg beter moeten worden ingezet. Ook komt er een campagne om werken in de zorg aantrekkelijker te maken.
Per regio worden de vacatures in kaart gebracht. Vervolgens gaan alle partijen om de tafel zitten om af te spreken hoe ze dat tekort gaan verminderen.
Voor de regio Rotterdam wordt bijvoorbeeld een tekort van 5000 mensen verwacht. Daar zijn nu al afspraken gemaakt over nieuwe stageplaatsen bij huisartsenpraktijken en zorginstellingen. Ook wordt geprobeerd om te voorkomen dat medewerkers de zorg verlaten, bijvoorbeeld omdat ze de werkdruk te hoog vinden.
De maatregelen staan los van de plannen die er al zijn om de problemen in de verpleeghuizen aan te pakken. Daarvoor was al 2,1 miljard uitgetrokken.
AD 13.03.2018 Het dreigende personeelstekort in de zorg moet in 2022 zijn weggewerkt. Dan moeten er zeker 125.000 mensen extra aan het werk zijn. Die ambitie spreken de drie zorgbewindslieden in Rutte III morgen uit in deze krant. Lukt dat niet, dan dreigen grote problemen; niet alleen in verzorgingshuizen, maar ook in ziekenhuizen en de geestelijke gezondheidszorg.
Zorgministers Hugo de Jonge en Bruno Bruins en staatssecretaris Paul Blokhuis trekken deze kabinetsperiode 347 miljoen euro uit om meer studenten, zij-instromers en herintreders te laten kiezen voor een baan in de zorg. Iedereen in opleiding moet straks kunnen rekenen op een stageplek.
De grootste daling van het tekort (zo’n 30.000 duizend extra mensen) moet komen uit de verhoging van het aantal herintreders en zijinstromers met 20 procent per jaar. Maar ook het uitbreiden van alle arbeidscontracten met 1 uur kan het tekort al met 20.000 fte’s verminderen.
Begeleiding
De ministers komen met een aanvalsplan om de arbeidsmarkt aan te zwengelen in 28 regio’s, die financieel worden afgerekend op hun plannen om meer zorgpersoneel te rekruteren. Er komt een onafhankelijke adviescommissie die de regio’s begeleidt om de afgesproken doelen te halen.
Binnen vijf jaar moet het tekort zo zijn weggewerkt, is de nadrukkelijke wens van de bewindslieden. Minister Hugo de Jonge zegt daarover: ,,We leggen de lat bewust hoog voor onszelf. Ik leg straks liever uit dat we onze ambitie net niet halen dan dat we onszelf geen doel meer zouden durven stellen.”
Het kabinet denkt ook handen aan het bed vrij te maken door te snijden in de administratieve rompslomp voor verpleegkundigen. Dat soort werk, maar ook bijvoorbeeld de catering of schoonmaak, kan dan worden overgenomen door werkzoekenden die nu nog aan de kant staan.
Haalbaar
Minister Bruins over de haalbaarheid van het plan: ,,Het Centraal Planbureau zegt dat het te doen is. En we zijn al begonnen. Van de beschikbare 347 miljoen euro voor de arbeidsmarkt is al 80 miljoen vrijgekomen, waarmee nu bijna 60.000 mensen worden opgeleid in de zorg. Om met patiënten te werken, maar ook als stagebegeleider.”
Leeseen uitgebreid interview met zorgministers Hugo de Jonge en Bruno Bruins in deze krant.
NU 12.03.2018 Zorgbedrijven moeten dit jaar zo’n 130.000 vacatures vullen, becijfert het UWV maandag. Mede door de vergrijzing is goed personeel echter steeds moeilijker te vinden. De komende vier jaar wordt een tekort van honderdduizend medewerkers verwacht.
De gemiddeld steeds oudere bevolking leidt er niet alleen tot een toename van het aantal hoogbejaarden dat specialistische en intensieve zorg nodig heeft. Ook is bijna een kwart van de zorgmedewerkers 55 jaar of ouder en verlaat zij in de komende jaren de arbeidsmarkt, zo schetst het UWV.
Er is vooral veel behoefte aan zorgenden en verpleegkundigen op mbo- en hbo-niveau. Die zijn voor zorgbedrijven steeds moeilijker te vinden. Zo kan 80 procent van de ziekenhuizen, thuiszorg- en geestelijke gezondheidszorginstellingen vacatures niet gevuld krijgen. In andere zorgsectoren geldt dat voor de helft van de instellingen.
Volgens Willem de Boer van de Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuizen werkt het personeel in ziekenhuizen vaak al extra diensten en loopt de werkdruk op. Soms worden operaties uitgesteld of moeten specialistische afdelingen tijdelijk de deuren sluiten.
Vraag
De vraag naar verpleegkundigen en verzorgenden stijgt dit jaar met 1,5 procent, na jaren van banenverlies in de verpleging, verzorging en thuiszorg. Het UWV verwacht dat het aantal banen in de sector zal stijgen tot ongeveer 1,1 miljoen.
De uitkeringsinstantie ziet zeer goede kansen op werk voor verzorgenden en verpleegkundigen. Ook werknemers die werken in medisch-technische beroepen, zoals opticien en mondhygiënist zijn gewild.
Oplossingen
Het UWV stelt een aantal oplossingen voor de korte termijn voor. Zo kan er efficiënter worden geroosterd, kunnen contracten worden verruimd en kunnen servicemedewerkers niet-zorgtaken overnemen.
Op de langere termijn raadt de overheidsinstelling onder meer betere erkenning van en meer waardering voor zorgmedewerkers door werkgevers aan. Ook kunnen er bijvoorbeeld meer werkzoekenden of migranten worden opgeleid.
De bevindingen van UWV sluiten aan bij die van onderzoekbureau Berenschot, dat vorig jaar november al waarschuwde voor tekorten van honderdduizend of meer zorgmedewerkers.
Veel zorginstellingen houden deze week open huis, in het kader van de Week van Zorg en Welzijn, om de belangstelling van werkzoekenden te wekken. Daar ontstaan veel nieuwe arbeidsplaatsen doordat extra geld wordt gestoken in verbetering van de kwaliteit in verpleeghuizen.
Telegraaf 12.03.2018 Personeelstekorten in de zorgsector nemen toe, waarschuwt UWV. Daar ontstaan dit jaar tussen de 120.000 en 130.000 vacatures. Die kunnen niet allemaal worden ingevuld: tot 2022 loopt het tekort op tot mogelijk meer dan 100.000, aldus de uitkeringsinstantie.
Ongeveer de helft van de zorginstellingen had vorig jaar te kampen met moeilijk vervulbare vacatures, in ziekenhuizen en instellingen voor de geestelijke gezondheidszorg lag dat aandeel zelfs rond de 80 procent.
Verpleegkundigen
Vooral verpleegkundigen op mbo- en hbo-niveau zijn lastig te vinden. De vraag naar verpleegkundigen en verzorgenden stijgt dit jaar met 1,5 procent, na jaren van banenverlies in de verpleging, verzorging en thuiszorg. In deze tak werken bijna 1,1 miljoen mensen, die circa 13 procent van alle banen in Nederland vervullen.
Volgens de uitkeringsinstantie is er eveneens veel vraag naar mensen in medisch-technische beroepen, zoals audicien, opticien, optometrist en mondhygiënist. Ook bepaalde medisch specialisten, waaronder artsen op de spoedeisende hulp en ouderengeneeskundigen, zijn er niet genoeg.
Volgens UWV is het aantal vacatures in de kinderopvang in een jaar tijd is verdubbeld, van 200 per maand in 2016 tot 400 openstaande banen per maand vorig jaar. Met name in de Randstad melden werkgevers in dat banen lastig in te vullen zijn. Enkele jaren geleden was er nog een een overschot aan medewerkers in de kinderopvang. Wel worden thans hogere eisen gesteld aan nieuwe werknemers, zoals opleiding, ervaring en taalvaardigheid.
Vergrijzing
De zorgsector heeft eveneens te lijden onder de vergrijzing. Bijna een kwart van de werknemers in de branche is ouder dan 55 jaar.
NOS 12.03.2018 Het aantal banen in de zorg groeit. Dit jaar zijn er zo’n 130.000 vacatures, blijkt uit nieuwe cijfers van het UWV. Maar voor veel functies is nauwelijks iemand te vinden. En dat heeft gevolgen voor iedereen, zegt de Vereniging voor Ziekenhuizen.
Nu al werken er ruim een miljoen mensen in de zorg. Dat er steeds meer mensen nodig zijn, komt door strengere kwaliteitseisen (meer handen aan het bed) en de vergrijzing; bijna een kwart van de werknemers in de zorg is 55 jaar of ouder en stroomt de komende jaren uit.
Niet genoeg
“De instroom vanuit het onderwijs neemt wel toe”, zegt Mechelien van der Aalst, arbeidsmarktdeskundige van het UWV. “Maar het is nog lang niet genoeg. De mensen zijn er simpelweg niet van de ene op de andere dag.” Ook personeel dat door de inkrimping van de zorg de afgelopen jaren ontslag kreeg, heeft volgens haar al lang weer een baan. “Dus die kunnen de vacatures ook niet vervullen.”
Werkgevers in de zorg zeggen dat ze grote moeite hebben om personeel te vinden. De grootste problemen zijn er in ziekenhuizen, de thuiszorg en de geestelijke gezondheidszorg: daar zoekt 80 procent van de instellingen tevergeefs naar mankracht. In andere zorgsectoren heeft de helft dat probleem.
Waar ziet het UWV oplossingen op korte termijn?
Andere personeelsmix, bijvoorbeeld de inzet van ‘helpenden-plus’: mbo-niveau 2 aangevuld met bepaalde modules.
Verschuiven van niet-zorgtaken naar servicemedewerkers, declaratiemedewerkers en/of vrijwilligers/mantelzorgers.
Aanpak administratie, door inzet van niet-zorgmedewerkers, betere technologie of het schrappen van overbodige registratie.
Efficiëntere inzet personeel, bijvoorbeeld slimmer roosteren, meer contracturen per persoon.
Aanboren mogelijke ‘reserves’: ontslagen zorgprofessionals terughalen naar de sector, opleiden van werkzoekenden of migranten, aantrekken van personeel uit het buitenland
Op de langere termijn ziet het UWV kansen in betere erkenning en waardering voor zorgpersoneel door werkgevers, meer opleiding en stages, maatregelen om zorgvragen te voorkomen en meer voorlichting om jongeren voor de sector te interesseren.
“De rek in ziekenhuizen is eruit”, zegt Willem de Boer van de Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuizen. “Het ziekenhuispersoneel ervaart een grote werklast en werkt vaak al extra diensten.” De Boer krijgt signalen van ziekenhuizen die operaties uitstellen, acute stops op eerste hulpposten en specialistische zorgafdelingen die (tijdelijk) dichtgaan omdat ze in die regio geen mensen hebben.
Volgens de zorgbestuurder gaat iedereen in Nederland de gevolgen van de oplopende vacatures nu merken. “We moeten eraan wennen dat we nog wel zorg kunnen krijgen, maar niet meer per definitie heel dichtbij,” zegt hij. Ziekenhuizen werken intensiever samen en wisselen informatie en mensen uit om de ergste druk te delen. “Het wordt bijvoorbeeld steeds moeilijker alle patiënten een bed te geven, als er onvoldoende personeel is. Ziekenhuizen bellen elkaar continu en stemmen af waar wel plek is.”
Nieuwe plannen
De oplopende personeelstekorten in de zorg vormen ook een uitdaging voor het kabinet. Woensdag maakt het kabinet bekend hoe hij het personeelsprobleem wil aanpakken.
Op dit moment versterkt de griepgolf de problemen met personeelstekorten. Meer mensen dan normaal doen een beroep op ziekenhuiszorg, terwijl ziekenhuizen zelf ook kampen met griep onder personeel. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport houdt de situatie in de gaten en zegt in te kunnen grijpen als dat nodig is. Volgens het Landelijke Netwerk Acute Zorg (LNAZ) tonen de problemen door de griepepidemie aan dat de rek uit ons systeem is.
Ondertussen zit het oplopende personeelsgebrek zelfs de werving van nieuwe mensen in de weg; een aantal zorgorganisaties dat in het kader van de Week van Zorg en Welzijn vandaag hun deuren zouden openen voor werkzoekenden, blaast dat mogelijk af omdat ze onvoldoende personeel beschikbaar hebben.
VK 12.03.2018 Het tekort aan personeel in de zorg neemt toe. Dit maakte het UWV maandag bekend in zijn arbeidsmarktrapportage. Er staan dit jaar zo’n 130 duizend vacatures open waar met moeite mensen voor te vinden zijn.
Zorgwekkende bezuinigingen of gratis yogales: ouderenzorg verschilt sterk per gemeente.
Waar de ouderenzorg in de ene gemeente gebukt gaat onder jarenlang bezuinigen, spelen ouderen in de andere gemeente onbezorgd hun partijtje scrabble. Nu de gemeenten meer te zeggen krijgen, worden ook de verschillen groter. Lees hier aflevering 1 van een korte serie, over de lokale zorg.
Het UWV schrijft dat het aandeel zorgbedrijven met moeilijk vervulbare vacatures tussen medio 2016 en medio 2017 is opgelopen van 45 naar 51 procent. In ziekenhuizen, thuiszorg, verpleeghuizen en ggz heeft zelfs 80 procent van de organisaties moeite personeel te vinden.
Mechelien van der Aalst, arbeidsmarktadviseur bij UWV, zegt dat met name verpleegkundigen en verzorgenden in de individuele gezondheidszorg in trek zijn. ‘Zowel op mbo- als op hbo-niveau. Die tekorten nemen de komende tijd eerder toe dan af.’ Ook werknemers die werken in medisch-technische beroepen, zoals audicien, opticien, optometrist en mondhygiënist, zijn gewild.
Als het lukt alle openstaande functies te vervullen is de zorgsector bijna weer net zo groot als in 2012. Minister Bruno Bruins (Medische Zorg en Sport) presenteert woensdag zijn plannen hoe het personeelstekort aan te pakken.
Er zijn meer mensen nodig in de zorg omdat de kwaliteitseisen voor zorgpersoneel zijn aangescherpt en omdat het personeel vergrijst. UWV meldt dat 23 procent van de werknemers in de zorg ouder is dan 55 jaar, waardoor in de komende jaren veel personeel vervangen moet worden. Volgens het UWV zoekt de zorgsector ‘intensief naar oplossingen voor de tekorten’.
Vorig jaar juli luidde VGZ en Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) al de alarmbel over een dreigend, structureel tekort aan verpleegkundigen. En in het bijzonder over een tekort aan wijkverpleegkundigen. Dit zou volgens de zorgverzekeraar en beroepsvereniging leiden tot duurdere zorg en langere wachtlijsten.
Ouderen zouden bijvoorbeeld langer in het ziekenhuis moeten blijven en daarmee bedden bezet houden. Bovendien worden mensen langer thuis verzorgd, waardoor de vraag naar wijkverplegers groter is.
Ouderenzorg
Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid is druk bezig met onder meer het hervormen van de ouderenzorg, zodat verpleegkundigen effectiever te werk kunnen gaan. Zo worden wijkverpleegkundigen binnenkort verlost van veel administratieve rompslomp.
De door velen gehate 5-minutenregistratie wordt afgeschaft, zodat zij niet meer minutieus verslag hoeven te doen van hun werkzaamheden gedurende de dag. Vorige week sloot De Jonge nog een ‘pact voor de ouderenzorg’ met 35 organisaties.
Daarin beloofden zij plechtig dat zij eenzaamheid onder ouderen willen verminderen, en de kwaliteit van de verpleeghuizen en de zorg aan huis willen opkrikken. Dit moet nog worden uitgewerkt in concrete plannen.
Deze maand wordt er overlegd over de aanpak van eenzaamheid en de verpleeghuiszorg, daarna volgt een plan van aanpak voor de zorg thuis. Voor zijn ouderenbeleid heeft De Jonge de komende drie jaar ruim 2 miljard euro beschikbaar.
AD 11.03.2018 Met sommige patiënten loopt hij ‘enorm te klooien’, zegt huisarts Hendrik Vrolijk. Of hij kan ze überhaupt niet helpen of hij doet het verkeerd. In veel gevallen, weet hij, is de patiënt beter af bij de wijkzuster dan bij de huisarts. Bijvoorbeeld als hij of zij hartstikke depressief is en dat blijkt door schulden te komen. ,,Als huisarts kan ik de patiënt doorsturen naar de psychiater, maar zo iemand schiet meer op met financiële hulp. Ik kan daar niet mee helpen.’’
Geld
Huisartsen doen bijna nooit mee aan acties. Dat ze dat nu wel doen geeft aan hoe belangrijk de wijkverpleegkundige is, aldus Liane den Haan.
Vrijdag kwam het nieuws naar buiten dat de zeventien wijkverpleegkundigen in Den Haag en Leidschendam-Voorburg, die duizenden cliënten helpen, moeten stoppen. Er is geen geld meer voor beschikbaar.
Vrolijk is verbonden aan huisartsenpraktijk De Doc, die vestigingen heeft in de Rivierenbuurt en de Stationsbuurt in het Haagse centrum. ,,Wij hebben 12.000 patiënten en zien veel kwetsbare mensen. We werken heel nauw samen met de twee Plicare-wijkverpleegkundigen die hier rondlopen. Hebben we het een niet-pluis-gevoel, dan geven we de patiënt hun nummer. Zij gaan er dan mee aan de slag. Zo gaat het al tien jaar (Plicare bestaat 3 jaar, ervoor heette het Zichtbare Schakel, red.). En nu houdt het op.’’
Vrolijk is een van de tientallen huisartsen die hun handtekening zetten onder een brandbrief, die vorige week is verstuurd aan zorgwethouder Karsten Klein.
Dat huisartsen in zo groten getale in actie komen is opvallend, zegt Liane den Haan, directeur-bestuurder van de ANBO, de landelijke belangenbehartiger voor senioren, die samen met de huisartsen de noodklok heeft geluid. ,,Huisartsen doen bijna nooit mee aan acties. Dat ze dat nu wel doen geeft aan hoe belangrijk de wijkverpleegkundige is. Die ontlast ze enorm.’’
De Plicare-wijkverpleegkundige is anders dan andere wijkverpleegkundigen volledig onafhankelijk en richt zich puur op preventie. Ernstige probleemgevallen en zorgmijders, die compleet zijn vastgelopen, helpt ze om uit het web van problemen te raken.
Concept
Het is ‘een heel mooi concept’, zegt Den Haan, ‘waarin Den Haag voorop loopt’. ,,Breda heeft dit al met succes overgenomen.’’
Plicare stopt omdat de zorgverzekeraars er niet meer voor betalen. Daarop heeft de gemeente haar bijdrage ook ingetrokken. Den Haan: ,,Nou, wethouder, waar ben je nou? Den Haag heeft hiermee een pareltje in handen. Waarom doet de gemeente niks?’’
Volgens een woordvoerder wíl de gemeente wel wat doen, maar kan dat niet. ,,De gemeente maakt zich zorgen en heeft contact gehad met de zorgverzekeraars, maar officieel gaat de gemeente hier niet over.’’
Telegraaf 08.03.2018 Bijna veertig organisaties, instellingen, bedrijven en overheden slaan de handen ineen om de ouderenzorg te verbeteren. Daarbij zal bijzondere aandacht worden gegeven aan grensstreken en krimpregio’s.
Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) tekent donderdag het Pact voor de Ouderenzorg met onder meer Albert Heijn, KPN, ANBO en Zorgverzekeraars Nederland, gemeenten en woningcorporaties. Het is voor het eerst dat zo’n brede coalitie zich hiervoor gaat inzetten.
Drie punten staan centraal in het pact: de aanpak van eenzaamheid, zorgen dat ouderen langer kunnen thuis wonen en verbetering van de verpleeghuiszorg. Heel concreet is het nu nog niet. Maar het is de bedoeling dat nog dit voorjaar plannen met een reeks maatregelen worden gepresenteerd.
Dat daarbij in het bijzonder wordt gekeken naar de krimpregio’s en grensstreken komt omdat daar het aantal voorzieningen zoals winkels aan het teruglopen is. Bovendien is hier de vergrijzing verder gevorderd dan in andere delen van het land.
Het aantal ouderen groeit. Op dit moment zijn er ongeveer 1,3 miljoen mensen ouder dan 75, in 2030 zullen dat er naar verwachting 2,1 miljoen zijn.
Telegraaf 08.03.2018 Grote bedrijven zoals KPN en Albert Heijn zetten vandaag met tal van zorginstellingen hun handtekening onder het nationale Pactvoor de Ouderenzorg.
NOS 08.03.2018 Een supermarktketen die zijn medewerkers traint in de omgang met de oudere, vergeetachtige klant. Een telecombedrijf dat een speciale telefoonlijn heeft met vrijwilligers om dagelijks of wekelijks contact te houden met ouderen. Het zijn voorbeelden van bedrijven die zich voorbereiden op de behoeften van de snel toenemende groep ouderen in de samenleving.
Als het aan minister De Jonge van Welzijn ligt, buigen de komende tijd veel meer bedrijven en organisaties zich over de vraag hoe al die ouderen het best geholpen kunnen worden. In Scheveningen tekenen vandaag meer dan dertig bedrijven met dit oogmerk het Pact voor de Ouderenzorg.
Minister over toenemende zorg voor ouderen: ‘Niemand kan dit in zijn eentje‘
Tot 2030 komen er naar schatting 800.000 75-plussers bij. Dat betekent een forse opgave voor de ouderenzorg, zegt minister De Jonge. Steeds meer ouderen blijven langer thuis wonen. Daarbij ligt eenzaamheid nogal eens op de loer, of is er meer zorg nodig. En als de gezondheid verslechtert, moeten ze misschien naar een verpleeghuis.
De kwaliteit van de verpleeghuiszorg is, wat De Jonge betreft, een van de grote uitdagingen. “Hoe lukt het om te zorgen dat al die verpleeghuizen van zo’n kwaliteit zijn dat je er met een gerust hart zelf voor zou willen kiezen, of dat je die zou willen uitkiezen voor je eigen ouders?”, vraagt hij zich af.
Geld is niet langer het probleem, zegt de bewindsman. “De zorguitgaven groeien de komende periode fors. Voor de verpleeghuiszorg is er zo’n 2 miljard euro extra.” De vraag is vooral hoe dit geld goed kan worden besteed en of er wel voldoende mensen zijn om zorg te bieden.
Eenzaamheid bestrijden
De Jonge wil ook de zorg voor ouderen die thuis blijven wonen verbeteren, bijvoorbeeld door de mantelzorgers te ondersteunen en te zoeken naar nieuwe combinaties van zorg en wonen.
Ook de eenzaamheid onder ouderen baart hem zorgen. “Hoe krijgen we die met elkaar gekeerd? Lukt het bijvoorbeeld om bij alle 75-plussers een huisbezoek af te leggen?” Die bezoeken moeten uitwijzen of het goed gaat met de oudere en wat hij of zij nodig heeft.
De minister wil het bedrijfsleven nadrukkelijk betrekken bij het verbeteren van de ouderenzorg. Als voorbeeld noemt hij Albert Heijn. De supermarktketen denkt volgens hem nu al na over de vraag hoe de wijkfilialen daarbij een rol kunnen spelen.
De Jonge: “Bij mensen die bijvoorbeeld licht dementeren, is de medewerker achter de kassa soms de eerste die doorheeft dat mevrouw extra zorg nodig heeft. Hoe kunnen we zorgen dat de supermarkt weet waar die signalen naartoe kunnen?”
De supermarkt om de hoek kan volgens hem ook signalen van eenzaamheid oppikken en doorgeven. Of een lunch organiseren voor mensen uit de wijk.
‘Bedrijven ook onderdeel van de samenleving’
De Jonge wijst ook op telecombedrijf KPN, dat via de ‘Zilverlijn’ contact wil houden met ouderen. Bij dat project bellen vrijwilligers op verzoek met ouderen om te vragen hoe het met hen gaat. “Een voorbeeld voor bedrijven die misschien met een heel ander doel zijn opgericht, maar die onderdeel zijn van diezelfde samenleving.”
De Jonge noemt de opdracht om de ouderenzorg te verbeteren “zo allemachtig groot, dat we daar echt elkaar voor nodig hebben. Niemand kan dat in zijn eentje.”
RO 08.03.2018 Samen met zo’n 35 andere partijen tekende minister De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) vandaag een Pact voor de Ouderenzorg. Met het pact komen de deelnemers samen in actie om eenzaamheid bij ouderen te signaleren en doorbreken, goede zorg en ondersteuning thuis te organiseren en de kwaliteit van de verpleeghuiszorg te verbeteren.
Nederland heeft een enorm grote opgave voor de boeg op het gebied van ouderenzorg. Nu al zijn er 1,3 miljoen 75-plussers, maar in 2030 zijn dat er 2,1 miljoen. Dat betekent veel voor de manier waarop we de zorg inrichten in ons land. Een samenwerkingsverband waarin iedereen die voor en met ouderen werkt de krachten bundelt, ontbreekt nog.
Minister De Jonge:
“Het verenigen van alle partijen die betrokken zijn in één ‘pact voor de ouderenzorg’ is de beste manier om samen de schouders hieronder te zetten. Natuurlijk gebeurt er al ontzettend veel in de ouderenzorg. Maar samen kunnen we nog veel meer bereiken. Met deze 35 partijen, en hopelijk worden het er meer, gaan we nu aan de slag.”
Met het Pact voor de Ouderenzorg gaat een keur aan partijen – zorgaanbieders, verzekeraars, gemeenten, bedrijven, etc. – gezamenlijk aan de slag om de zorg voor ouderen merkbaar en meetbaar te verbeteren door:
de trend van stijgende eenzaamheid onder ouderen te keren;
te zorgen dat ouderen langer thuis willen en kunnen blijven wonen, met de juiste zorg en ondersteuning;
de verpleeghuiszorg te verbeteren zo dat ouderen er de juiste zorg krijgen en de aandacht die zij verdienen, zoveel mogelijk vergelijkbaar met thuis.
De ondertekenaars onderstrepen met het sluiten van dit landelijk Pact voor de Ouderenzorg de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van leven van ouderen en verbinden zich aan het meedenken en meedoen met concrete plannen en acties. Het pact wordt in drie programma’s verder uitgewerkt en er worden afspraken gemaakt over de specifieke invulling van acties en wie daarvoor aan zet is. Het pact is het begin van een proces met als doel ouderen in Nederland te laten merken dat de zorg en ondersteuning voor hen, en de generaties daarna, beter wordt.
Minister De Jonge:
“Ik zie en hoor al voorbeelden van verpleeghuizen die extra medewerkers hebben aangetrokken om meer tijd en aandacht te kunnen geven aan onze ouderen. Of hoe de regeldruk teruggedrongen wordt. Ook in de strijd tegen eenzaamheid zijn er tal van initiatieven. Van huisbezoeken bij 75-plussers, tot dansmiddagen met ‘oude’ muziek, en van breiclubs tot walking football. Deze voorbeelden maken voor ouderen een wereld van verschil.”
Het ministerie van VWS heeft op donderdag 8 maart 2018 met zo’n 40 landelijke organisaties het pact voor de ouderenzorg ondertekend.
Telegraaf 08.03.2018 Het aantal 75-plussers neemt in rap tempo toe. Het zijn er nu zo’n 1,3 miljoen; in 2030 zal dat al zijn opgelopen tot meer dan twee miljoen. Het plaatst ons land voor een enorme uitdaging. Dat minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) daarom middels een ouderenpact zoveel mogelijk organisaties bij elkaar aan tafel zet om struikelblokken weg te nemen en de schouders eronder te zetten, is dan ook hoog tijd.
Het is goeddeels aan schrijfster Carin Gaemers en sportjournalist Hugo Borst te danken dat senioren sowieso weer in de schijnwerpers staan. Zij hadden het twee jaar geleden helemaal gehad met de benedenmaatse zorg in het verpleeghuis van hun beider moeders. Ze schreven een manifest voor betere verpleeghuiszorg. Dat kreeg grote maatschappelijke bijval en werd omarmd door de complete Tweede Kamer.
Het betekende een doorbraak. Op het terrein van ouderenzorg voerde het politieke gewin namelijk lange tijd de boventoon in Den Haag en sneeuwde het belang van de mensen, waarom het daadwerkelijk draait, nogal eens onder.
Andere wind
Na Gaemers en Borst is er een andere wind gaan waaien. Kabinet-Rutte II kon daar absoluut niet meer omheen. Voor betere verpleeghuiszorg werd 2,1 miljard euro extra uitgetrokken. Nog eens 180 miljoen gaat naar het project Waardig Ouder Worden, waar de rest van het ouderenpact onder gaat vallen.
Het is nu aan minister De Jonge om te laten zien dat er ook daadwerkelijk concrete maatregelen uit vloeien.
Het ouderenpact is wat dat betreft het eerste honk. Concrete plannen en acties zijn er namelijk nog maar amper. Daar gaan de deelnemers zich de aankomende drie jaar op storten.
AD 08.03.2018 Er komt een einde aan de door veel wijkverplegers gehate vijfminutenregistratie. Die regeling, waarbij verplegers iedere vijf minuten in een app moeten registreren waar ze zijn en wat ze doen, was de afgelopen jaren hét symbool van de administratieve rompslomp in de zorg.
Personeel is volgens belangenvereniging V&VN op dit moment nog een derde van de tijd kwijt aan de beruchte registratie. Alle betrokken partijen zijn het echter zo goed als eens over een nieuw ‘kwaliteitskader wijkverpleging’, schrijft de Volkskrant. Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid heeft de Nederlandse Zorgautoriteit opgedragen de minutenregistratie af te schaffen.
In het nieuwe plan, dat op 1 april af moet zijn, krijgen verpleegkundigen meer verantwoordelijkheid. Zij worden de coördinatoren van de zorg aan huis die huisartsen en gemeenten leveren.
Plan tegen eenzaamheid
De vijfminutenregistratie werd rond de eeuwwisseling ingevoerd. Het kabinet-Balkenende schafte de norm af, maar informeel bleef ze bestaan. Dat had onder meer te maken met de zorgverzekeraars, die hun vergoeding op de registratie baseren.
Minister De Jonge schrapt niet alleen de registratie, maar komt vandaag ook met een zogenoemd ‘pact voor de ouderenzorg’. Daarin beloven 35 organisaties zich te zullen inzetten om de eenzaamheid onder ouderen te verminderen en de kwaliteit van verpleeghuizen en zorg aan huis te verbeteren. Er zijn op dit moment 1,3 miljoen 75-plussers in Nederland en dat aantal stijgt de komende jaren sterk. Aangezien zij langer thuis blijven wonen, is het risico op vereenzaming groot.
VK 08.03.2018 Wijkverpleegkundigen worden verlost van veel administratieve rompslomp. De door velen gehate 5-minutenregistratie wordt afgeschaft, zodat zij niet meer minutieus verslag hoeven te doen van hun werkzaamheden gedurende de dag.
De verpleegkundigen zelf worden de coördinatoren van de zorg aan huis die door huisartsen en gemeenten wordt geleverd. Dat is de kern van het nieuwe ‘kwaliteitskader wijkverpleging’, waarover alle partijen in de wijkverpleging het zo goed als eens zijn.
Dat kader beschrijft de normen waaraan het werk van wijkverpleegkundige moet voldoen. Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid heeft het stuk besteld bij de organisaties die betrokken zijn bij de wijkverpleging. Uiterlijk 1 april moet het klaar zijn.
Rond de eeuwwisseling werd de 5-minutenregistratie geïntroduceerd als standaard voor de zorg aan huis. Verpleegkundigen moeten al hun werkzaamheden registreren in rubrieken, steeds in blokjes van vijf minuten. De regel groeide sindsdien uit tot hét symbool van de doorgeschoten bureaucratie in de zorg, ook omdat de organisatie voor verpleegkundigen V&VN uitrekende dat ze 30 procent van hun tijd kwijt zijn aan die registratie.
Dat ontneemt velen het plezier in hun werk, bleek in 2017 uit een enquête. De registratie voelt bovendien vaak als een blijk van wantrouwen.
Rond de eeuwwisseling werd de 5-minutenregistratie geïntroduceerd als standaard voor de zorg aan huis
In 2009 schafte het vierde kabinet-Balkenende de norm formeel alweer af. Informeel bleef die bestaan, vooral doordat de vergoeding van de zorgverzekeraars erop gebaseerd is. Ook vinden werkgevers en hun accountants de registratie prettig als informele prikklok.
Minister De Jonge profileert zich als strijder ‘tegen de spreadsheets en de stopwatches’. Hij heeft de Nederlandse Zorgautoriteit, die de tarieven voor wijkverpleging opstelt, inmiddels opdracht gegeven de minutenregistratie als norm te schrappen.
Zorgverzekeraars baseren hun vergoeding op de tarieven van de NZA. Zorgverzekeraar VGZ experimenteert al met vergoeding van wijkverpleging zonder de minutenregistratie. Ook de eerste thuiszorgorganisaties volgen al.
Het schrappen van de norm is een eerste concreet voorbeeld van de vernieuwing van de ouderenzorg die het nieuwe kabinet heeft beloofd. Vandaag sluit De Jonge een ‘pact voor de ouderenzorg’ met 35 organisaties. Daarin beloven zij plechtig dat zij eenzaamheid onder ouderen willen verminderen, en de kwaliteit van de verpleeghuizen en de zorg aan huis willen opkrikken. Dit moet nog worden uitgewerkt in concrete plannen. Deze maand nog over de aanpak van eenzaamheid en de verpleeghuiszorg, daarna volgt een plan van aanpak voor de zorg thuis.
Het schrappen van de norm is een eerste concreet voorbeeld van de vernieuwing van de ouderenzorg die het nieuwe kabinet heeft beloofd
De Jonge wordt niet moe erop te wijzen dat nieuw beleid nodig is omdat de samenleving snel vergrijst. Nu zijn er 1,3 miljoen 75-plussers, in 2030 zullen het er 2,1 miljoen zijn. Ouderen blijven ook steeds langer thuis wonen. Daar ligt volgens De Jonge eenzaamheid op de loer. Meer dan de helft van de 75-plussers is volgens hem eenzaam en tweederde van de 85-plussers. De Jonge wil dat aanpakken met projecten en uitwisseling van ‘effectieve lokale aanpakken’.
Voor zijn ouderenbeleid heeft De Jonge de komende drie jaar ruim 2 miljard euro beschikbaar. Voor de bestrijding van eenzaamheid is in het regeerakkoord 29 miljoen euro gereserveerd, voor de verpleeghuiszorg 2,1 miljard euro en voor betere zorg aan huis 180 miljoen.
AD 08.03.2018 Duizenden Haagse cliënten van Plicare komen vanaf 1 april zonder hun vertrouwde wijkverpleegkundige te zitten. Er is geen geld meer voor. ,,Dit is een groot drama.’’
ANBO 01.03.2018 De wijkverpleegkundige als oren en ogen van de wijk. De wijkverpleegkundige als hét loket voor alle zorgen, óók als het gaat over betalingsproblemen, wonen, verslaving, geestelijke gezondheid en eenzaamheid. De wijkverpleegkundige als gids, kaart en kompas, in één persoon. Op deze manier werkt Plicare, een samenwerking van onafhankelijke wijkverpleegkundigen. Zij willen de wijk gezonder maken, door ervoor te zorgen dat mensen, ondanks zorg of hulp, zoveel mogelijk op eigen kracht en in hun buurt kunnen doen.
Plicare. Stopt.
“Maar de manier van werken van Plicare staat onder druk: de financiering gaat nu via reguliere zorgaanbieders, en wanneer zij dat niet meer willen of kunnen opbrengen, dan moet de stekker eruit. Dat gebeurt in Den Haag op 1 april en dat betekent dat de meest kwetsbare buurtbewoners de dupe worden. Totaal verkeerd: deze aanpak werkt niet alleen in Den Haag, maar moet juist als voorbeeld dienen voor andere gemeenten”, zo zegt ANBO-bestuurder Liane den Haan.
Noodklok
Huisartsen, fysiotherapeuten en andere eerstelijnszorgprofessionals in Den Haag luiden samen met ANBO de noodklok over het noodgedwongen stoppen van Plicare. “Dit is een groot drama voor werknemers en cliënten. Wanneer deze wijkverpleegkundigen uit de wijk verdwijnen gaat er een hoeveelheid kennis en een netwerk van onschatbare waarde verloren.
Maar evenzogoed verwachten wij dat door het wegvallen van deze schakelfunctie de druk op eerstelijnspartijen en organisaties voor wijkverpleging in de regio toeneemt”, zo schrijven de ondertekenaars. “Wij hopen dat de gemeente Den Haag deze handschoen opneemt. Zonder Plicare zullen we niet alleen negatieve effecten zien het gebied van gezondheid en ziekte, maar ook in participatie, armoede, onderdak en veiligheid. Juist de kwetsbaarste groepen in de samenleving, die waar de wijkverpleegkundige nu achter de voordeur komt, zullen het hardst worden getroffen.”
Kortom, er is hier altijd wel iets om over te zeiken. Ze zeggen in Den Haag daarom:Een dag nie gezeik, is een dag nie geleef.
Disclaimer: Dit is een non-profit site. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van rechtenvrij materiaal via o.a. de Wikimedia Commons-licenties. Mocht u bezwaar hebben tegen de plaatsing van enig beeldmateriaal op deze site, omdat u bijvoorbeeld rechthebbende bent, laat u dan zo snel mogelijk een bericht achter opdat er zo spoedig mogelijk actie ondernomen kan worden.
.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5f817c32-80c1-11eb-92a9-0218eaf05005.JPG)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/873777c2-80c1-11eb-a246-02d1dbdc35d1.JPG)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/892055e2-8d1d-11ea-8404-0255c322e81b.jpg)
Henk Krol (@HenkKrol)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d458b586-8d1d-11ea-8ffd-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d61e56a6-4cee-11ea-bbba-02c309bc01c1.jpg)
Hugo de Jonge @hugodejonge
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a051bc3c-2ad6-11ea-896d-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/bf07e47a-1056-11ea-9fc1-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/54c2b57c-4ced-11e9-a17e-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/19e5e030-3d04-11e9-b2af-b5bd11aba7a9.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a190500-3d04-11e9-b2af-b5bd11aba7a9.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a2cc9c8-3d04-11e9-b2af-b5bd11aba7a9.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a3e2e8e-3d04-11e9-b2af-b5bd11aba7a9.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a515da6-3d04-11e9-b2af-b5bd11aba7a9.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a64f85c-3d04-11e9-b2af-b5bd11aba7a9.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a84bdea-3d04-11e9-b2af-b5bd11aba7a9.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e11cd8a6-41dd-11e9-b2a1-97676b1d2225.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e131216c-41dd-11e9-b2a1-97676b1d2225.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e1437c40-41dd-11e9-b2a1-97676b1d2225.jpg)
Lees ook deze column van Bram Boxhoorn; Brexit: Wat zou Margaret Thatcher hebben gedaan?
Vera Bergkamp
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/05c29a26-c595-11e8-823c-e1ee4b540188.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2e5c14c4-b007-11e8-bef5-9f9c8dbe960c.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2cff3080-5f4d-11e8-bbf7-636a045188ef.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/dbed12ca-6816-11e8-95fe-e3e84cf06501.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/27b64920-5ed9-11e8-9554-eb441402ec65.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1b16a9c4-5788-11e8-a770-7b21ac789aa3.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9a3436f2-5226-11e8-8f27-a77189a0f9cb.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/fa6ea298-51ed-11e8-8fa9-ff4590bfdabf.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/164fd248-3353-11e8-a9b1-e969f03d306f.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1fea684c-3338-11e8-a879-ff517c0505c7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a23a347e-31c8-11e8-83c4-bfd7c948d89e.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ad985d5a-31d7-11e8-89ae-1daef102549d.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e8a98f32-2790-11e8-93a0-1f7d69d4f7df.jpg)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data27156186-da8cee.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/3a47c1a2-26ff-11e8-b181-07526c168c56.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/71748d66-25d5-11e8-977f-d755eb89063b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7aa24c14-2299-11e8-ba1a-9346aff7884c.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c040e220-2254-11e8-8f8a-25b1e99633ea.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4de2d7ca-2299-11e8-b9b9-f7a086c10677.jpg)
Debat in de Digitale Hofstad 
%20inleveren%20voor%20de%20aanpak%20van%20tekort%20in%20hoogspecialistische%20GGZ%20bestaat%20uit%20regiotafels%20in%20pilotregio's,%20en%20dat%20wachttijden%20buiten%20beschouwing%20worden%20gelaten.%0d9%20uur%20geleden){kind=link}
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.