Behalve de brede en gevarieerde activistische bovenlaag bij de anti-lockdowndemonstranten, is er ook een “Radicale onderstroom met soms extremistische gedragingen”, schrijft de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) in een nieuw dreigingsbeeld, dat elk kwartaal wordt gepubliceerd. Eenzelfde soort verharding ziet de NCTV bij een kleine kern van de boerenprotesten.
Het risico dat rechts-extremisten naar geweld grijpen is groter dan in het verleden, waarschuwt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).
De terrorismecoördinator signaleert een toename van personen die, mede gevoed door extreemrechtse ideeën, online dreigen met geweld. Hoewel de ernst en vooral de waarschijnlijkheid van de dreiging niet in alle gevallen heel groot lijkt, blijft het een punt van aandacht. Een copycat-aanslag zoals in Christchurch is voorstelbaar, aldus de NCTV.
De vele kleine groeperingen zijn nog steeds erg versplinterd en hebben geen aansprekende leiders. Ze zijn doorgaans ook niet gewelddadig. Maar online is er volgens de NCTV wel veel rechts-extremisme zichtbaar.
Corona-effect
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, de NCTV, waarschuwt voor complottheorieën en desinformatie over het coronavirus. Dat staat in het nieuwe dreigingsbeeld. Radicale complotdenkers bedreigen politici, journalisten en agenten en dat kan leiden tot een ‘geweldsdaad’.
“Eenlingen zouden vanuit een combinatie van extremistisch gedachtegoed, mogelijk psychosociale of psychische problemen en maatregelen in het kader van Covid-19 juist eerder tot een geweldsdaad kunnen overgaan”, zegt de NCTV.
Sinds de uitbraak van de coronapandemie is de maatschappelijke onrust zichtbaarder geworden, zowel op straat als op sociale media. Complottheorieën verspreiden zich snel.
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), Pieter-Jaap Aalbersberg, schrijft in zijn nieuwe Dreigingsanalyse dat er veel verschillende polariserende groepen en individuen online actief zijn die elkaar vinden in het afwijzen van de overheid en het overheidsbeleid.
In de Dreigingsanalyse wordt specifiek gewezen op de rol van de stichting de Blauwe Tijger, die “een ultraconservatieve uitgeverij” wordt genoemd.
Telegraaf 23.10.2020
Aanpak extreme organisaties
De rechter moet ‘radicale of extremistische organisaties’ die de samenleving bedreigen of de democratie omver willen werpen sneller kunnen verbieden. De Tweede Kamer heeft vandaag een wet aangenomen die jaren van procederen moet verkorten. De wens voor zo’n wet leefde al langer, met name bij het CDA, en speelde op na optredens van Sharia4Holland.
Minister Dekker: ,,We moeten een duidelijke grens trekken als vrijheden door radicale of extremistische organisaties ofwel ‘antidemocratische’ clubs misbruikt worden om onze rechtsstaat en democratische waarden aan te tasten. Tolerant zijn tegen intolerantie kunnen we ons simpelweg niet veroorloven. We maken het daarom mogelijk om sneller en effectiever in te grijpen tegen zulke organisaties als het nodig is, waar zoiets nu nog jarenlange procedures vergt.”
Bestuursverbod
In de bestaande wetgeving ligt de nadruk alleen op organisaties, waarbij we individuen niet op de korrel kunnen nemen. Dit gaat veranderen. Leidinggevenden van verboden organisaties krijgen in principe een bestuursverbod van drie jaar of meer.
Dit voorkomt dat zij ongehinderd door kunnen gaan met hun antidemocratische activiteiten in een andere organisatie. Ook kan de rechter het bevel geven tijdens de procedure activiteiten van een organisatie stop te zetten, waarbij het strafbaar wordt als je zo’n verbod negeert. Zo voorkomt het wetsvoorstel dat ongewenste activiteiten binnen een organisatie worden voortgezet totdat de verbodenverklaring en ontbinding onherroepelijk zijn.
Verdubbeling straf
Wie na een definitief verbod toch nog doorgaat, kan straks een gevangenisstraf van twee jaar krijgen. Nu is dat nog één jaar.
Telegraaf 16.10.2020
Subsidie Jihadisten
Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de subsidie aan het Europees Vredesinstituutnog niet stopgezet, nadat bleek dat dit Brusselse instituut met Nederlands geld een adviseur inhuurde die jarenlang actief was bij de Syrische jihadistische strijdgroep Ahrar al-Sham. Minister Sigrid Kaag wacht daarvoor eerst op opheldering van het Europees Vredesinsituut.
Grootste dreiging in Nederland blijft dus uitgaan van het jihadisme
De belangrijkste terroristische dreiging blijft dus nog altijd uitgaan van jihadisten, waarbij de dreiging vooral van eenlingen, schrijft de NCTV in de rapportage.
En ook van invloed op het jihadwereldje in Nederland is de nieuwe koers van Saoedi-Arabië. Met miljarden aan oliedollars verspreidt dat land al tientallen jaren het strenge salafisme, maar sinds kort propageert de Saoedische overheid in eigen land een gematigde islam. „Met nadruk op veranderingen in het maatschappelijk leven en op een geloof als individuele beleving in plaats van collectieve zaak”, schrijft de NCTV.
Ook zoekt het land meer aansluiting bij het Westen. Die koerswijzigingen leiden tot woede bij Nederlandse salafisten, die zich nu liever richten op de Turkse president Erdoğan als boegbeeld van de zuivere islam.
In 2015 werd station Rotterdam centraal ontruimd toen de politie een verdachte uit de Thalys haalde die vanuit Parijs arriveerde. Ⓒ ANP/HH
„Onder sommige Nederlandse jihadisten leeft nog altijd de intentie om in Nederland een aanslag te plegen”, schrijft de terrorismebestrijder, „maar ze handelen er momenteel niet naar.” Toch vonden in Europa in de eerste helft van 2020 meer aanslagen plaats dan in heel 2019. Het aantal dodelijke slachtoffers lag de helft lager. „Het huidige type aanslagen lijkt doorgaans provisorisch van aard.”
Er zijn vorig jaar zeker veertien aanslagen voorkomen in Europa, stelt Europol. Recent werden in Duitsland vijf Tadzjieken aangehouden die een aanslag voorbereidden. En op 31 augustus 2020 werden om dezelfde reden drie jihadisten in Noord-Macedonië aangehouden, voormalige Syriëgangers. „Van dergelijke gefrustreerde uitreizigers gaat een potentiële aanslagdreiging uit.”
Telegraaf 16.10.2020
Afdeling voor vrouwelijke jihadisten in Zwolle
In de gevangenis Zwolle komt daarom een speciale afdeling voor jihadbruiden om de dreiging te verminderen.
Ophitsing
De vrees bestaat namelijk dat de gevangenissen het zicht kwijtraken op die netwerken. Jihadisten kunnen daardoor ook na hun vrijlating de veiligheid in Nederland bedreigen. Het aantal TA-plekken wordt uitgebreid om een betere onderverdeling te kunnen maken tussen leiders en meelopers. Zo wordt ook onderlinge ophitsing verminderd. De vrouwen krijgen om die reden dus een aparte plek.
De NCTV benadrukt dat het nodig is om druk uit te blijven oefenen op de ongeveer vijfhonderd jihadsympathisanten in Nederland, zodat terroristen die vrijkomen uit de TA geen voedingsbodem meer krijgen als ze opnieuw het verkeerde pad op willen. Daar is minder weerklank voor nu de afgelopen tijd de Nederlandse extremistenscene versnipperd is geraakt. Het kalifaat is ingestort en er zijn geen aansprekende leiders.
Nederlandse jihadi’s maken bovendien ruzie over de kwestie van ’takfir’, verkettering.
De aanhangers van de Saoedische sjeik Hazimi, enkele tientallen in Nederland, vinden dat moslims andere gelovigen makkelijk als afvallige mogen bestempelen.
De Hazimi’s zijn nog strenger dan de IS-aanhangers, die wat terughoudender zijn met verkettering van andere moslims. De twee stromingen staan lijnrecht tegenover elkaar. Ook onder vrouwelijke jihadsympathisanten is er veel discussie over wie afvallig is en wie niet, aldus de NCTV.
In Frankrijk geldt vanwege de terroristische aanval met een mes in de Zuid-Franse kustplaats Nice het hoogste dreigingsniveau, maakt premier Jean Castex donderdagmiddag 29.10.2020 bekend. Bij de aanval kwamen zeker drie mensen om het leven.
Frankrijk als doelwit van een nieuwe jihad. Dat gevoel leeft bij veel Fransen nu er in korte tijd alweer een aanslag is gepleegd. In de basiliek Notre-Dame van Nice vermoordde een terrorist donderdagochtend 29.10.2020drie mensen. De Franse premier heeft de hoogste alarmfase afgekondigd. Sommige kerken sluiten hun deuren uit angst voor meer aanslagen.
Dreigement Al-Qaida
De man die de aanslag pleegde, ligt gewond in het ziekenhuis. Waarom hij juist de kerk in Nice uitzocht, is nog onduidelijk. Wel was bij de Franse overheid bekend dat er een nieuwe dreiging bestond voor religieuze gebouwen. Afgelopen zondag plaatste Thabat, het officieuze persagentschap van Al-Qaida, een oproep om aanslagen te plegen in Frankrijk. Volgens Le Point onder meer vanwege de Mohammed-cartoons van Charlie Hebdo en politieacties in Franse moskeeën.
Aanslagen met messen
Het valt verder op dat bij alle recente aanslagen messen werden gebruikt. Bij de aanval op het voormalige kantoor van Charlie Hebdo, een maand geleden, stak de dader met een kapmes op twee mensen in. Zij raakten zwaargewond. Leraar Paty werd onthoofd, net als een van de slachtoffers in Nice vanmorgen.
Volgens De Graaf riepen Al-Qaida en Islamitische Staat al rond 2014 en 2015 op om “niet hele grote ingewikkelde aanslagen te plegen, maar wapens te gebruiken die je in de buurt hebt: een auto, of een mes. In zijn laatste videoboodschap riep IS-leider al-Baghdadi op om hoe dan ook ‘de terreur in de straten van het Westen te brengen’, met alle middelen die je hebt.”
De Franse president Emmanuel Macron zal spoedig afreizen naar Nice, waar donderdag vermoedelijk een terreuraanslag is gepleegd bij een kerk. Dat heeft de burgemeester van Nice laten weten. Bij het bloedbad in en rond de kerk vielen drie doden.
Nederland staat naast Frankrijk in de strijd tegen extremisme. Dat zei premier Mark Rutte donderdagmorgen 29.10.2020 in reactie op de terreuraanslag in Nice.
,,Voor de tweede keer in korte tijd wordt Frankrijk opgeschrikt door een gruwelijke terreurdaad, ditmaal in Nice. Onze gedachten gaan uit naar de nabestaanden. En wij zeggen tegen het Franse volk: in de strijd tegen extremisme staat u niet alleen. Nederland staat naast u’’, aldus Rutte in een bericht op Twitter.
Koningspaar reageert geschokt door aanslag Nice
Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima hebben in een verklaring gezegd geschokt te zijn door de aanslag in Nice.
Zij schrijven: „De afschuwwekkende geweldsdaad vanmorgen in Nice bij de Basilique Notre-Dame de l’Assomption, heeft ons geschokt. Opnieuw is Frankrijk geraakt, het land waarmee Nederland zich zo verwant voelt. Ons hart gaat uit naar alle getroffenen. Wij leven mee met degenen die een dierbare hebben verloren en voelen ons verbonden met iedereen die zich inzet voor een vreedzame samenleving.”
Vanwege de terroristische aanslag in Nice stuurt de gemeente Amsterdam z’n ambtenaren en agenten de stad in om de emoties in de gaten te houden. Een vergelijkbare aanslag in deze stad is niet ondenkbaar, zegt Halsema.
In een brief aan de gemeenteraad schrijft Halsema dat de aanslag in Nice waarbij donderdag drie mensen omkwamen, veel impact heeft in Amsterdam.
’Laat de terroristen niet oogsten wat ze zaaien’
Het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) vraagt alle moskeeën en imams in Nederland de komende dagen speciale aandacht te besteden aan de terreuraanslag in Nice en de gevolgen ervan. „Wij hebben een hardnekkige vijand. Laat ons verenigen om deze tragedie te boven te komen en overwinnen”, schrijft het CMO.
Donderdagochtend werd in een kerk in Nice een terreuraanslag gepleegd, waarbij zeker drie doden en zes gewonden vielen. De dader is een moslimextremist, hij is neergeschoten en aangehouden. Het CMO zegt ’met groot verdriet, afschuw en diepe verbijstering’ kennis genomen te hebben ’van de tragedie die het Franse volk opnieuw heeft getroffen’.
„Het is een laffe en onmenselijke daad waarmee zij de samenleving willen ontwrichten, mensen angst aanjagen en bevolkingsgroepen tegen elkaar opzetten”, gaat het CMO verder. „Het is intens verdrietig dat terroristen de slachtoffers hebben belaagd op een plek waarop zij zich juist veilig hadden moeten voelen. In vrede. In een kerk. Wij roepen iedereen op om elkaar op te zoeken, naar elkaar te luisteren en de terroristen niet te laten oogsten wat zij hebben gezaaid.”
‘Alertheid ook in Nederland nodig’
Kan zoiets escaleren in een gewelddadige dag met doden en gewonden in Nice,
In een buitenwijk van de Zuid-Franse stad Avignon heeft de politie een man doodgeschoten die omstanders in de buurt van een psychiatrisch ziekenhuis met een wapen bedreigde. Dat melden Franse media. Er zijn geen meldingen van slachtoffers.
De politie heeft vandaag in het Zuid-Franse Avignon een mogelijke terrorist doodgeschoten. De man had passanten met een vuurwapen bedreigd, aldus de politie. Volgens de autoriteiten zou het niet om een moslim gaan en bracht hij de nazigroet.
De actie volgt op een terreuraanval in het eveneens Zuid-Franse Nice, waarbij een vermeende moslimterrorist meerdere mensen vermoordde. Of er een verband is tussen beide aanvallen, is onduidelijk.
Een dodelijke aanval zoals in Nice is ook in Nederland niet ondenkbaar. Daarvoor waarschuwtNationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) Pieter-Jaap Aalbersberg. Zeker drie mensen zijn bij de aanval in de kerk om het leven gekomen, onder wie de koster.
Mag je het allemaal in elkaars verlengde zien: de onthoofding van de Franse leraar Samuel Paty, de harde woorden van de Franse president Macron, president Erdogan van Turkije die daar aanstoot aan neemt, anti-Franse demonstraties in verschillende moslimlanden en weer een omstreden spotprent in het Franse satirische tijdschrijft Charlie Hebdo?
De dader viel rond 9:00 uur vanochtend mensen aan in de Notre-Dame-basiliek in het centrum van de Franse kuststad. De man zou volgens Franse media tijdens zijn arrestatie zijn neergeschoten door agenten en verkeert in levensgevaar.
De man die vandaag drie mensen gedood zou hebben in de Franse stad Nice, is volgens bronnen rond het onderzoek een 21-jarige man. De aanslagpleger kwam via Lampedusa Europa binnen.
Opnieuw is Frankrijk het doelwit van terreur. Vanochtend om 9:00 uur sloeg een man met een mes toe in de Notre-Dame-kerk, in het centrum van Nice. Volgens politiebronnen die de Franse krant Le Figaro sprak, zijn de doden twee vrouwen en een man, de koster van de kerk.
De verdachte zou in september vanuit Tunesië als vluchteling zijn aangekomen op het Italiaanse eiland Lampedusa, waar hij in quarantaine ging. Toen hij uit quarantaine kwam, moest hij het land meteen weer verlaten.
Daarop ging de man naar Frankrijk, waar hij sinds oktober zou verblijven. Vanochtend zou hij om 09.00 uur twee vrouwen en een man met een mes hebben gedood in de Notre-Dame-basiliek in Nice. Het mannelijke slachtoffer zou de koster van de kerk zijn.
Ook de koster, een man van rond de veertig, was op dat moment in de kerk bezig. De dader zou de koster met een mes in zijn keel hebben gestoken. Gelovigen die de vermoorde koster kennen, zeggen tegen Le Figaro dat hij een ‘heel rustige’ man was. “Hij diende de kerk en luisterde altijd.”
Burgemeester Christian Estrosi van de Franse stad spreekt van ‘een terreurdaad’. De verdachte is door de politie neergeschoten en in kritieke toestand naar het ziekenhuis overgebracht.
Antiterreurrechtbank
Justitie in Tunesië is ook een onderzoek gestart naar de verdachte. Dat gebeurt door een speciale antiterreurrechtbank. Het richt zich op ‘de verdenking dat een Tunesiër een terroristische operatie heeft uitgevoerd in het buitenland’, zegt een woordvoerder.
,,Deze mensen zijn aangevallen en vermoord omdat ze in de basiliek waren’’, aldus de Conferentie van Bisschoppen van Frankrijk in een verklaring. ,,Ons hele land is het slachtoffer van deze gruwelijke daden’’, stellen de bisschoppen. Maar volgens hen zullen de katholieken niet toegeven aan angst en, samen met het hele land, deze ‘verraderlijke dreiging het hoofd bieden’.
Macron zet leger in na terreuraanslag Nice
De Franse president Macron zet duizenden militairen in om de bewaking van scholen en kerken op te voeren. Aanleiding is de terreuraanslag van vanochtend bij de basiliek in het Zuid-Franse Nice. Hierbij kwamen drie personen om het leven. De Tunesische verdachte (21) zou begin deze maand via het Italiaanse Lampedusa Europa zijn binnengekomen.
,,We worden aangevallen wegens onze waarden, onze waarden van vrijheid en ons verlangen niet voor terreur te wijken”, aldus Macron vanmiddag in Nice.
Jawed S. aanslag Amsterdam CS
Jawed S., die is veroordeeld voor de aanslag op Amsterdam Centraal Station in 2018, is zijn hoger beroep begonnen met het maken van zijn excuses aan de twee Amerikaanse toeristen die hij heeft neergestoken. Dat is opvallend, aangezien hij tot nu toe niet eerder spijt heeft betuigd en zelfs herhaaldelijk had verklaard dat hij het zo weer zou doen.
Daar kwam hij donderdag bij het gerechtshof in Amsterdam op terug. „Ik bied mijn excuses aan voor wat ik heb gedaan”, zei hij. „Hoe slecht iemand ook is, ik had me moeten beheersen en geen gebruik moeten maken van geweld.” Daarmee doelde hij op PVV-leider Geert Wilders, wiens initiatief voor een cartoonwedstrijd van de profeet Mohammed de aanleiding gaf voor de aanslag op CS. S. is nog steeds boos op Wilders, maar verklaarde dat hij die woede niet meer zal richten tot anderen.
Aanklacht tegen Eisa S. Iraniër die aanslagen plande financierde ook terrorisme
Het Openbaar Ministerie (OM) wil de aanklacht tegen Eisa S.uitbreiden. De 41-jarige Iraniër uit Delft zit vast omdat hij vanuit Nederland aanslagen in Iran zou voorbereiden. Justitie wil hem nu ook vervolgen voor het financieren van terrorisme, bleek donderdag 22.10.2020 in de rechtbank in Rotterdam. S. ontkent de aantijgingen en denkt dat hij erin geluisd wordt door de Iraanse geheime dienst.
Eisa S. is actief voor de Iraanse afscheidingsbeweging ASMLA die is gevestigd in Nederland en Denemarken. Die beweging strijdt met geweld voor de afscheiding van de regio Ahwaz in het zuidwesten van Iran. Een deel van de ASMLA heeft onderkomen in Nederland, met als thuisbases Delft, Rijswijk en Den Haag.
In 2018 werd één van de topmannen van de beweging, Ahmad Molla Nissi, vermoord voor zijn huis in de Haagse Jan van Riebeekstraat. Nederland houdt Iran verantwoordelijk, net als voor de moord op Mohammad Reza Kolahi Samadi in 2015 in Almere. Na de moorden zette Nederland twee Iraanse diplomaten het land uit.
De verdenking: het in Nederland voorbereiden van aanslagen in Iran, onder meer op politiebureaus, controleposten en bankgebouwen, tussen 2017 en 2020. Daar komt straks het financieren van terrorisme bij.
Ook zou S. betrokken zijn geweest bij de moordaanslag op twee leden van de Iraanse Revolutionaire Garde in november 2018. Voor een aanslag, twee maanden eerder, op leden van dit militaire onderdeel bleek geen bewijs. Gelijk met zijn aanhouding werden ook in Denemarken arrestaties verricht in deze zaak.
Mooie ‘schietijzer’
Bij doorzoekingen in zijn huis en op zijn werk werden computers en telefoons in beslag genomen met daarop bankgegevens, audiobestanden en chats tussen S. en drie Deense medeverdachten. Uit die chats blijkt volgens justitie zijn betrokkenheid bij het gezamenlijk plannen van aanslagen en het financieren daarvan.
Zo gaat in de chats na de moord op de twee leden van de Iraanse Nationale Garde over de vraag of het ‘hun jongens’ waren. Ook chatten de mannen over geld overmaken voor een wapen en de vraag: of dat mooie ‘schietijzer’ al gekocht is en over mensen die brand hebben gesticht bij een bank die langer moeten wachten op betaling.
Patroon
‘Ik zie een patroon’, zei de officier van justitie. ‘Verdachte heeft contact met een aanslagpleger, spreekt een bedrag af en naderhand wordt er afgerekend.’ S. ontkent de aantijgingen. Volgens hem probeert het Iraanse regime hem er in te luizen. Zo hebben ze volgens S. zijn computer gehackt en chats aangepast.
‘Iran is de partij die het meeste belang heeft bij het hacken, gezien zijn werkzaamheden’, zei de advocaat van S., Andre Seebregts. Maar justitie ziet hier geen bewijs voor omdat de hackers geen sporen achterlieten. Seebregts: ‘Dat is de hele grap: als er aanwijzingen achterblijven dan hebben ze er niet zoveel aan.’
Grens overschreden
In zijn geboorteland Iran zat S. in de gevangenis en werd daar gemarteld. Hij vluchtte naar Nederland en vraagt zich nu af waarom hij vervolgd wordt: ‘Tot nu toe weet ik niet of het OM aan de kant van terrorisme staat of niet’, zei hij in zijn laatste woord.
‘We begrijpen de gevoeligheden van dit onderzoek’, zei de officier van justitie. ‘Maar er wordt een grens getrokken wanneer in Nederland strafbare feiten worden gepleegd. Verdachte heeft die grens overschreden’
Vught
De volgende zitting is op 14 januari. S. blijft tot die tijd in zijn cel in Vught. De rechtbank zag onvoldoende gronden om hem vrij te laten. De officier van justitie verwachtte dat de zaak halverwege volgend jaar inhoudelijk behandeld kan worden.
De afgewezen asielzoeker uit Syrië (20) die twee weken geleden in Dresden zou hebben ingestoken op twee Duitse toeristen van wie er een overleed, werd gevolgd door een observatieteam. Dat maakten politie en justitie vanmiddag bekend. Het nieuws veroorzaakt politieke verontwaardiging en een discussie over de vraag of het drama voorkomen had kunnen worden en of het uitzettingsverbod herzien moet worden.
Syrische extremist vast voor dodelijke mesaanval op toeristen in Duitse stad
De Syriër, die dinsdagavond werd opgepakt, staat op een lijst van staatsgevaarlijke personen. Om die reden stond hij na zijn vrijlating uit de gevangenis, eind september, onder toezicht van de Saksische veiligheidsdienst. De afgewezen asielzoeker had een deel uitgezeten van de gevangenisstraf van drie jaar en een maand die hij had gekregen wegens een aanval op en tweevoudige mishandeling van een wetshandhaver.
De man die is opgepakt voor een dodelijke steekpartij deze maand in de Duitse stad Dresden, blijkt een veroordeelde islamist. Op 4 oktober 2020 werden er twee toeristen uit Noordrijn-Westfalen met een mes aangevallen in Dresden. Een van de twee overleefde de aanval niet.
Telegraaf 22.10.2020
Een tijd was onduidelijk wie er achter de aanval zat. Op de plaats delict werd een mes met dna-sporen gevonden, dat de politie naar een 20-jarige Syriër leidde. Gisteren werd hij opgepakt. De man werd in 2018 al veroordeeld voor ‘ondersteuning van een terreurorganisatie’ en het ‘aansporen tot het plegen van staatsgevaarlijke misdrijven‘.
De afgewezen asielzoeker uit Syrië is afgelopen nacht in Dresden aangehouden op verdenking van een mesaanval op twee Duitse toeristen, twee weken geleden. Een van hen bezweek aan zijn verwondingen. De verdachte was bij de veiligheidsdiensten in de deelstaat Saksen al langer bekend als een ‘gewelddadige extremist’, melden Duitse media.
De 20-jarige Syriër wordt ervan verdacht op zondag 4 oktober 2020 omstreeks 21.30 uur bij het Kulturpalast in Dresden twee toeristen uit Noordrijn-Westfalen te hebben aangevallen met een mes. Beide mannen raakten zwaargewond. Een van hen, een 55-jarige man uit Krefeld, bezweek in het ziekenhuis aan zijn verwondingen. Zijn metgezel, een 53-jarige man uit Keulen, overleefde de aanval.
Volgens Bild kon de twintigerworden geïdentificeerd dankzij dna-sporen op het mes dat hij achterliet op de plaats delict. Het celmateriaal leverde een ‘match’ op met zijn dna-profiel in de databank van de politie. Een speciaal arrestatieteam signaleerde de man niet ver van de plek waar hij de toeristen aanviel en overmeesterde hem. Zijn motief is nog onduidelijk.
Gevangenis
Der Spiegelmeldt dat de verdachte enige tijd geleden veroordeeld is tot een gevangenisstraf van ruim twee jaar, onder meer wegens een ‘ernstige en staatsgevaarlijke’ geweldsdaad. De rechtbank achtte daarnaast bewezen dat hij ook IS-strijders rekruteerde.
De Syriër kwam in 2015 naar Duitsland. Hij zou zich sinds de vroege zomer van 2017 steeds meer op de islamitische terreurbeweging hebben georiënteerd en ook hebben nagedacht over een aanslag. Mogelijk radicaliseerde hij verder in de gevangenis.
OM: Belager van koosjer restaurant in Amsterdam had terroristisch motief
De aangehouden verdachte van de vernieling van 8 mei 2020, de Syriër Saleh A. (31), had al in 2017 met een knuppel de ruiten van het restaurant ingeslagen en de vlag gestolen. Ook besmeurde hij de zaak met eieren en mayonaise. Saleh A. werd destijds ook gepakt en werd door de rechter verminderd toerekeningsvatbaar verklaard.
Vanochtend diende de pro-formazaak. De rechtbank besliste dat A. in het Pieter Baan Centrum (PBC) moet worden geplaatst voor nieuw onderzoek, meldt Het Parool. Het NTA-onderzoek is in opdracht van justitie gedaan door een theoloog en een cultureel antropoloog, gespecialiseerd in islamitisch extremisme.
,,De conclusies van het rapport liegen er niet om”, aldus de officier van justitie. De verdachte is volgens het rapport geradicaliseerd en heeft extremistische denkbeelden. ,,Er is sprake van een radicaliseringsproces en een extremistische ideologie. Zijn politieke denken wordt gekenmerkt door vijanddenken.”
Geen spijt
Op A.’s telefoon zijn foto’s en videofragmenten aangetroffen. Hij zegt daarin dat hij de strijd nooit verlaten heeft. Er wordt gesproken over wapens en martelaar worden. Er zijn beelden van A. waarin hij schietbewegingen maakt en een gevechtshouding aanneemt, begeleid door Arabische muziek.
,,De Joodse samenleving wordt hierdoor vrees aangejaagd”, aldus het OM. ,,Door zijn verleden als getraind en geoefend militair bij een terroristische groepering is hij jarenlang vertrouwd met extremistische denkkaders. Hij wordt getriggerd door dromen en specifieke symbolen’’.
A. geeft aan geen spijt te hebben van zijn handelen. Hij heeft onlangs met een biljartbal in zijn hand een gevangenismedewerker met Joodse achtergrond bedreigd. A.: ,,Moet ik geplaatst worden in PBC? Ik weet het niet.” De zaak wordt voor onbepaalde tijd aangehouden.
Duitse IS-aanhanger Florian F.(22) opgepakt in Londen om verspreiden propaganda
Een 22-jarige Duitser is in Engeland gearresteerd op verdenking van terrorisme. De man moest maandag verschijnen bij een voorlopige hoorzitting in een rechtbank in Londen.
Volgens het Duitse blad Der Spiegel gaat het om Florian F. uit Düsseldorf. Hij werd opgepakt op de luchthaven Stansted in de regio van Londen. De Britse politie verdenkt F. van het verspreiden van terroristische propaganda en het aanzetten tot terrorisme. Hij zou deel uitmaken van een groep IS-aanhangers uit Noordrijn-Westfalen. De Duitse veiligheidsdiensten hadden de man ook al in hun vizier.
Florian F. verbleef enkele maanden in Engeland en was op 12 oktober van plan terug naar Duitsland te reizen. Op dat moment werd hij aangehouden. F. heeft volgens de politie minstens vijf keer terroristische video’s verspreid.
Telegraaf 17.10.2020
Samir A.
De Nederlandse overheid moet ervan op de hoogte zijn geweest dat Nederlands bekendste jihadist, Samir A., ruim tien Nederlandse IS-vrouwen heeft helpen ontsnappen uit detentiekampen in Syrië.
Dat stelt A. zelf in de tv-documentaire Staatsvijand nr.1 ,,Inlichtingendienst AIVD weet wat ik doe, ze gedogen mij.”
Telegraaf 21.10.2020
Telegraaf 17.10.2020
AD 17.10.2020
Samir A. vertelt in de documentaire van BNNVARA openhartig over hoe hij in Nederland geld inzamelt om de IS-vrouwen uit de Syrische kampen te laten ontsnappen. ,,We hebben kampbewakers omgekocht, die kunnen wel een zakcentje gebruiken.” Ook ging er geld naar smokkelaars die ervoor zorgden dat de vrouwen steeds weer een stukje verder konden reizen.
Terreuraanslag Parijs
Frankrijk is voor de tweede keer in drie weken opgeschrikt door een aanslag.
Bij een eerdere aanslag in Parijs waren twee gewonden gevallen. Ze zouden er slecht aan toe zijn na een aanval met een hakmes. Twee verdachten zijn aangehouden, onder wie de 18-jarige hoofdverdachte uit Pakistan.
De man was bekend bij de veiligheidsdiensten, zeggen politiebronnen tegen Franse media. Hij zou dit jaar al eens zijn opgepakt met een steekwapen.
De aanslag was vlak bij het oude kantoor van het satirische weekblad Charlie Hebdo. In 2015 pleegden terroristen van al-Qaida daar een aanslag, waarbij twaalf mensen om het leven kwamen en elf mensen gewond raakten.
Deze keer was de terreuraanslag op een 47-jarige geschiedenisleraar. Hij werd op straat onthoofd door een 18-jarige jongen, nadat de docent eerder deze week de Mohammed-cartoons uit Charlie Hebdo in de klas liet zien.
Tweede Kamer herdacht Franse leraar Samuel Paty
Met een moment stilte heeft de Tweede Kamer heeft dinsdagmiddag 27.10.2020 de Franse leraar Samuel Paty herdacht. De leraar werd op 16 oktober 2020 onthoofd nadat hij Mohammed-cartoons had laten zien in zijn les over de vrijheid van meningsuiting.
“Frankrijk is in rouw, wij rouwen mee”, zei Kamervoorzitter Khadija Arib in de Tweede Kamer. Arib sprak van een inktzwarte gebeurtenis: “Een 18-jarige islamist heeft hem op gruwelijke wijze vermoord.”
“Je maag draait om en je hart slaat over bij zo’n gruwelijke daad”, zei minister-president Mark Rutte over de moord. “Het vrije woord kan en mag nooit geslachtofferd worden op het altaar van extremisme. Juist in het onderwijs moet die vrijheid er voluit zijn.” Daarnaast spraken zowel de premier als de Kamervoorzitter hun steun uit voor de leraren en het werk wat ze verzetten.
Herdenking 2e kamer 27.10.2020
Het kabinet en de Tweede Kamer hebben de vermoorde Franse leraar Samuel Paty herdacht. De Franse ambassadeur was daarbij in de Kamer aanwezig. Paty werd onthoofd door een extremistische moslim omdat hij in een van zijn geschiedenislessen cartoons van de profeet Mohammed had laten zien.
Kamervoorzitter Arib beschreef het belang dat Paty hechtte aan zijn lessen over de open samenleving. “We kennen allemaal zo’n leraar die je de ogen opent en waar je veel van leert. Zij helpen jonge mensen spelenderwijs leren over de samenleving, over vrijheid van meningsuiting, respect voor minderheden, vrijheid van religie.” zei Arib.
Premier Pakistan: Facebook moet islamofobie behandelen als Holocaustontkenning
Khan noemt het terecht dat Facebook meer gaat doen om Holocaustontkenning aan te pakken, maar wil die bescherming ook graag voor geloofsgenoten. Hij ziet parallellen met de Jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog of de gewelddadige pogroms uit Oost-Europa.
“Vandaag de dag zien we pogroms tegen moslims in verschillende delen van de wereld”, schrijft Khan op het sociale medium in een brief aan Mark Zuckerberg. “We moeten islamofobie verbieden voordat moslims worden vervolgd.”
Telegraaf 26.10.2020
Frankrijk expliciet genoemd
Khan verwijst naar de behandeling van moslims door aartsvijand India. Maar hij schrijft ook over moslims in Frankrijk, “waar godslasterlijke cartoons gericht tegen de islam en de heilige profeet worden toegestaan”. President Macron wil juist fel optreden tegen extremistische moslims na de onthoofding van een leraar die Mohammedcartoons toonde om vrijheid van meningsuiting te illustreren.
Macron heeft zich na de moord op docent Samuel Paty door een moslimextremist fel uitgesproken tegen radicalisme en voor een striktere scheiding tussen kerk en staat.
Volgens Erdogan reageert Macron overdreven op de aanslag en misbruikt hij de moord om zich tegen moslims te keren en de islam af te schilderen als een groot kwaad. De Turkse regering heeft maandag nadrukkelijk betoogd dat de moord op de Franse leraar ‘monsterlijk’ is. Eerder verweet Parijs het regime in Ankara nog niet te hebben gereageerd op de aanslag.
Erdogan heeft in zijn laatste uitval tegen Macron opgeroepen geen Franse producten meer te kopen.
Afgelopen weekend maakten EU-president Charles Michel, EU-buitenlandchef Josep Borrell en meerdere andere Europese regeringsleiders al bezwaar tegen Erdogans uitlatingen. Frankrijk noemde ze onbeschoft en riep zijn ambassadeur terug. De Duitse bondskanselier Merkel vond de uitspraken van Erdogan ‘lasterlijk’.
Tweede Wereldoorlog
Moslims in Europa worden volgens Erdogan behandeld zoals Joden voorafgaand aan de Tweede Wereldoorlog.
Erdogan heeft in zijn laatste uitval tegen Macron opgeroepen geen Franse producten meer te kopen. Eerder kenschetste hij het Franse staatshoofd als een verward iemand die hulp nodig heeft. Daar is verontwaardigd op gereageerd onder meer door premier Rutte. Die noemde Erdogans uitlatingen „onacceptabel.” En de Duitse bondskanselier Merkel noemde de uitspraken van Erdogan ’lasterlijk’.
Erdogan refereerde in zijn kritiek aan de vervolging van Joden die in nazi-Duitsland (1933-1945) en in de door de nazi’s bezette gebieden of hun vazalstaten vanaf april 1933 tot aan het einde van de Tweede Wereldoorlog plaatsvond. De vervolging begon al in april 1933 met allerlei discriminerende maatregelen, onteigeningen en ontslagen en mondde acht jaar later uit een kolossale operatie om de Joden uit te roeien.
Premier Mark Rutte vindt de uitspraken van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan over zijn Franse ambtgenoot Emmanuel Macron onacceptabel. Erdogan, die ontstemd was over de scherpe uitlatingen van Macron over de islam, vroeg zich zaterdag hardop af of de Franse president wel goed bij zijn hoofd was en raadde hem aan langs de psychiater te gaan.
Jordanië, Koeweit en Qatar zijn overgegaan tot een volledige boycot van Franse producten. De drie Arabische landen zijn het niet eens met het nieuwe islambeleid van de Franse president Emmanuel Macron. Na de onthoofding van leraar Samuel Paty door een moslimextremist nam Macron strenge maatregelen.
Macron zei dat Frankrijk spotprenten nooit zal opgeven en kondigde maatregelen aan om moslimextremisme harder aan te pakken.
Vorige week was het nog maar een oproep op social media: #BoycottFrenchProducts. Tal van bedrijven in Arabische landen en Turkije geven daar inmiddels gehoor aan en halen Franse producten als L’Oreal, Tefal en La Vache Qui Rit uit de schappen.
‘We zien nog wel wie de sterkste is’
In Jordanië, Koeweit en Qatar is de reactie voorlopig het hardst: daar hebben de regeringen een totaalverbod op Franse producten afgekondigd. “De Fransen moeten onze religie respecteren,” zegt de directeur van een winkelcentrum in Jordanië tegen Reuters. “Zij uiten zich met cartoons en wij uiten ons economisch. We zien nog wel wie de sterkste is”.
Ook Erdogan tegen Macron
De tegenreactie op Macrons islambeleid komt ook uit Turkije. Daar riep president Erdogan vandaag zijn volk op om nooit meer Franse goederen te kopen.
Eerder zette Erdogan al vraagtekens bij Macrons mentale gezondheid: “Macron heeft psychische hulp nodig. Wat kan je anders zeggen tegen een staatshoofd dat niet gelooft in de vrijheid van godsdienst, die zo gedraagt tegen al die miljoenen mensen met verschillende godsdiensten in zijn eigen land?”
‘Discussie rond spotprenten moet verplichte lesstof zijn’
Een Deense lerares die op Facebook had aangekondigd dat ook zij de omstreden cartoons van Mohammed in de klas wilde behandelen, is bedreigd. Ondertussen maakt een grote Deense krant zich sterk om de discussie rond de spotprenten tot verplichte leerstof te maken.
De onthoofding van de Franse leraar Samuel Paty in Frankrijk heeft tot extra veel ophef geleid in Denemarken. In dat land publiceerde vijftien jaar geleden dagblad Jyllans-Posten na een tekenwedstrijd een serie van twaalf spotprenten over Mohammed en de islam. Dat leidde tot woede en verontwaardiging bij een deel van de moslimgemeenschap.
Eerst in Denemarken en West-Europa, daarna in moslimlanden wereldwijd. Een Deense collega van maatschappijleraar Paty wilde nu zijn fakkel overnemen maar na bedreigingen zou ze daarvan afzien. Een aanklacht is ingediend tegen degenen die haar op Facebook bedreigden, meldt de Deense krant Politiken.
Volgens een onderzoek van omroep DR onder bijna zeshonderd vakgenoten van Paty zou een vijfde van zijn Deense collega’s vinden dat de spotprenten wel degelijk moeten worden behandeld in de les. Bijna de helft van de docenten die op de enquête reageerden, maakt zich daarbij wel zorgen om de eigen veiligheid.
Franse justitie vervolgt man voor liken foto onthoofde leraar
Justitie in Frankrijk gaat een 22-jarige man vervolgen, omdat hij op twitter een gruwelijke foto had geliked van de onthoofde leraar Samuel Paty. Het gaat om een man van Tsjetsjeense afkomst, die al in beeld was bij de autoriteiten.
Paty had Mohammed-cartoons laten zien in zijn les over de vrijheid van meningsuiting. Voor een 18-jarige leerling, ook van Tsjetsjeense afkomst, was dat reden de leraar op straat te onthoofden. Voordat de politie hem doodschoot, zette hij een foto van zijn slachtoffer online.
Oplopende ergernis over Frankrijk
De woordenwisseling komt op een moment van grote ergernis bij Erdogan en een deel van de islamitische wereld over de Europese reactie op een terreuraanslag in Frankrijk. Daar werd anderhalve week geleden een geschiedenisleraar onthoofd door een geradicaliseerde moslim, nadat die leraar Mohammedcartoons als lesmateriaal had gebruikt.
Via Twitter ruziën PVV-leider Geert Wilders en de politieke top in Turkije over een tweet van gisteren van Wilders met een spotprent van de Turkse president Erdogan. Daarop is het hoofd van de president te zien, getooid met een bom met een brandende lont; een verwijzing naar de beruchte Mohammed-cartoon.
Onder het portret staat ‘Terrorist’:
De reacties van de Turkse minister Çavusoglu van Buitenlandse Zaken en de woordvoerder van Erdogans AK-partij lieten niet lang op zich wachten. Çavusoglu liet weten dat het tijd is om een eind te maken aan fascistische politici in Europa. En AK-woordvoerder Çelik noemde het een plicht om de strijd aan te binden met “deze immorele fascisten”.
In een toespraak tot een partijcongres deed Erdogan of hij Wilders toesprak: “Ken je grenzen. Fascisme staat niet in ons boek, fascisme staat in jouw boek.”
Wilders reageerde op zijn beurt weer op de woorden van Erdogan. “Erdogan noemt me een fascist. Maar dat is zijn eigen gedachtengoed. Ik kom op voor onze vrijheid en verzet me juist tegen de onvrijheid van de totalitaire islamitische ideologie.”
President Macron reageerde met een reeks van maatregelen die erop gericht zijn moslimextremisme hard aan te pakken. Zo nam hij maatregelen tegen islamitische scholen en verenigingen, sloot hij een moskee en kondigde hij aan een groot aantal moslimextremisten over de grens te zetten. West-Europese landen hebben zich solidair betuigd met Frankijk.
Erdogan stelde gisteren in een toespraak dat Macron “psychische hulp” nodig had. Zijn adviseur Fahrettin Altun waarschuwde op Twitter dat Europa een steeds gevaarlijkere plek wordt voor moslims.
De Franse regering noemt de woorden van Erdogan onacceptabel. Correspondent Frank Renout legt uit dat de ruzie allesbehalve uitzonderlijk is.
“President Macron en zijn Turkse collega liggen eigenlijk al jaren overhoop met elkaar. De oorlog in Syrië, het geweld in Libië, het Turks-Griekse conflict, de recente strijd tussen Azerbeidzjan en Armenië: steeds komt het tot een woordenwisseling tussen Frankrijk en Turkije. Het lijkt bijna een persoonlijk conflict tussen die twee.”
Frankrijk heeft zaterdag 24.10.2020 zijn ambassadeur in de Turkse hoofdstad Ankara teruggeroepen voor overleg nadat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan zei dat de Franse president Emmanuel Macron “psychische hulp” nodig heeft.
Het Élysée in Parijs heeft de opmerkingen van de Turkse president Erdogan veroordeeld en zegt de uitspraken als “onaanvaardbaar” te zien.
Het voorstel van Macron om de seculiere waarden van zijn land te verdedigen tegen de radicale islam heeft de Turkse regering boos gemaakt. Het is een nieuwe irritatie aan een groeiende lijst van geschillen tussen de Franse leider en Erdogan.
De Organization of Islamic Cooperation (OIC), waarbij 57 landen zijn aangesloten, veroordeelt het vertonen van deze spotprenten op overheidsgebouwen. Onder meer in Marokko, Koeweit en Pakistan is via sociale media opgeroepen tot een boycot van Franse producten.
De hashtag ‘onze profeet is een rode lijn’ was bijvoorbeeld trending op Twitter in Marokko. “Maar daar wordt (nog) geen massaal gehoor aan gegeven”, zegt correspondent Samira Jadir. “De mensen hier vinden het afschuwelijk wat er is gebeurd met de leraar in Frankrijk. Maar hekelen wel de reactie van Frankrijk hierop. Vooral het koloniale sentiment wordt hier aangehaald.” Marokko heeft Franse kranten uit de schappen gehaald waarin de cartoon te zien was.
In de Golfstaten Koeweit en Qatar worden Franse producten daadwerkelijk uit de schappen gehaald, zeggen supermarktconcerns tegen Gulf News. Ook heeft het Koeweitse ministerie van Buitenlandse Zaken met ontzetting gereageerd op de vertoning van de spotprenten.
AD 24.10.2020
Frankrijk: religieuze intimidatie docent wordt strafbaar
De Franse president Emmanuel Macron heeft een reeks nieuwe maatregelen aangekondigd tegen haatzaaiende jihadisten. Ze komen na de schokkende onthoofding van de Franse leraar Samuel Paty.
Macron gaat in de tegenaanval. Hij is klaar met medeleven betuigen en bloemen leggen na jihadistische terreur, melden ingewijden aan het doorgaans zeer goed geïnformeerde weekblad Le Canard Enchaîné. ,,Elk uur van de dag, elk uur van de nacht moeten islamisten (jihadisten) zich in gevaar gevoelen in Frankrijk.
De eerste maatregelen werden gisteren aangekondigd. Nieuwe zullen volgen, melden Franse media. Franse onderwijzersbonden zijn alvast blij met een wetsvoorstel dat het intimideren van ambtenaren (lees hier: onderwijzers) voortaan strafbaar zal maken. Ook gevangenisstraf riskeert straks degene die via sociale media persoonlijke gegevens verspreidt van anderen die daardoor gevaar kunnen lopen.
Beide bepalingen verwijzen rechtstreeks naar wat Samuel Paty (47) overkwam. Diens Tsjetsjeense moordenaar – een geradicaliseerde moslim – zou mede tot zijn daad hebben besloten na een haatvideo op de facebookpagina van onder meer een moskee in de Parijse voorstad Pantin.
Een van de bestuurders van de moskee verketterde Samuel Paty omdat hij in zijn les maatschappij aandacht besteedde aan de controverse rond de beruchte cartoons van Mohammed in het weekblad Charlie Hebdo. Een vader van een leerling had daarover geklaagd en geroepen dat de docent gestopt moest worden. In een reactie op dat facebookstuk publiceerde iemand het adres van de school waar die onderwijzer werkte. De moordenaar had als het ware een routekaart naar zijn slachtoffer.
Dode hoek
Sophie Vénétitay van de onderwijzersbond SNES-FSU spreekt van een ‘dode hoek’ in de wetgeving die onderwijzers zeer kwetsbaar maakt zonder extra bescherming. ,,Elke dag zien collega’s hun persoonlijke gegevens rondgaan op sociale media. Zij staan machteloos. Moeten ze naar de politie gaan? Deze nieuwe wet kan ze helpen zich te verdedigen”.
De genoemde moskee in Pantin is inmiddels voor zes maanden gesloten op last van de Franse staat. De bestuurders ervan zijn in beroep gegaan tegen die maatregel maar de Franse regering heeft nu meer islamitische organisaties in het vizier. Bijvoorbeeld het toch al omstreden Collectif contre l’islamophobie en France (CCIF). Deze organisatie wordt banden met de Moslimbroederschap verweten.
Het CCIF is een van de 51 organisaties die gedoemd zijn te worden ontbonden, aldus Franse media. Het Collectief heet nu zelfs een ‘vijandelijke vereniging’ in Frankrijk, aldus de Franse minister van Binnenlandse Zaken, Gerald Darmanin. Het CCIF ontkent elke betrokkenheid bij de dood van Samuel Paty en spreekt van laster.
Propaganda
Binnenkort volgen verdere wetsvoorstellen van de Franse regering om de propaganda van jihadisten te counteren, zo is aangekondigd. Ondertussen heeft het Franse staatsopsporingsnetwerk Pharos bijna 1300 signalementen verzameld van personen die zich onder meer bezighouden met jihadisme online. Dat zou al hebben geleid tot 56 huiszoekingen en 27 arrestaties. Een nieuwe speciale eenheid tegen figuren die de beginselen van de Franse rechtsstaat aanvallen zou eveneens worden opgericht.
Verschillende gematigde moslimorganisaties in Frankrijk ondersteunen de harde repliek van president Macron. Imam Hassen Chalhoumi riep de moslimgemeenschap op ‘wakker te worden’. Samuel Paty onderwees tolerantie, beschaving en respect voor de ander, aldus Chalmoumi. ,,Ouders moeten hun kinderen leren dat niemand onthoofd mag worden, voor een karikatuur, voor een foto! Hoe kan dit gebeuren? Dit is niet de islam. Daar draait religie niet om. Dat is fundamentalisme dat de islam vergiftigt, dit is een ziekte. We zullen de foto’s gebruiken. In alle moskeeën in Frankrijk bidden we voor deze leraar.”
23.10.2020
Herdenking 2e kamer 27.10.2020
De Franse leraar Samuel Paty die vorige week werd onthoofd, wordt dinsdag 27.10.2020herdacht in de Tweede Kamer. Dat zei premier Mark Rutte vrijdag tijdens een persconferentie.
Rutte spreekt van een ‘afschuwelijke terreurdaad’. De premier, die eerder al contact had met zijn Franse ambtgenoot Emmanuel Macron om Nederlandse steun te betuigen, gaat namens het kabinet een bijdrage leveren aan de herdenking.
Paty had in een les over vrijheid van meningsuiting spotprenten van de profeet Mohammed getoond. Dat zou het motief zijn geweest van de 18-jarige Tsjetsjeense moslimextremist Abdoellakh Aboejedovitsj Anzorov om de docent te doden. Hij werd door de politie doodgeschoten na zijn terreurdaad.
‘Niet alleen Franse waarden staan op het spel na aanval op leraar, maar ook Nederlandse’
Onder leiding van de zichtbaar ontroerde president Emmanuel Macron nam Frankrijk op indrukwekkende wijze afscheid van de vrijdag vermoorde leerkracht Samuel Paty. De ceremonie op de universiteit Sorbonne in Parijs is ook Luis Vassy niet in de koude kleren gaan zitten.
Telegraaf 23.10.2020
,,Iedere Fransman, of beter nog, iedereen die de vrijheid koestert, grijpt dit aan. Niet alleen omdat hij op een barbaarse manier is vermoord (onthoofding, red). Het gaat hier om een leerkracht die onafhankelijk, vrij onderwijs wil geven over een onderwerp dat er erg toe doet: de vrijheid van meningsuiting’’, zegt ambassadeur Luis Vassy (40).
Volgens hem weten ook veel Nederlanders daarom de aanslag naar waarde te schatten. Niet alleen premier Mark Rutte sprak zijn steun uit. De ambassade ontving veel reacties per e-mail, van politieke partijen, onderwijsinstellingen en burgers.
,,Daaruit blijkt maar weer het belang van wat wij met elkaar delen, de vrijheid in het algemeen en de vrijheid van meningsuiting in het bijzonder’’, aldus Vassy. ,,Dat we ons samen verzetten tegen haatcampagnes, intimidatie en extremistisch geweld. Frankrijk is aangevallen, maar niet alleen Franse waarden, ook Nederlandse staan op het spel.’’
De moord op Paty is volgens Vassy opnieuw een ‘wake-upcall’. ,,Sinds 2012 ligt de samenleving aanhoudend onder extremistisch vuur van islamitisch terrorisme. Met dodelijke aanslagen op een joodse school in Toulouse, op militairen, politieagenten, een priester, journalisten en de afschuwelijke gebeurtenissen in Nice en Bataclan’’, vat de ambassadeur samen. ,,Het waren aanvallen op vertegenwoordigers van onze instituties, op onze manier van leven.’’
,,Dit is een heel belangrijk probleem. Na de bloedige aanslag in Christchurch in Nieuw-Zeeland, twee jaar geleden, heeft Frankrijk met andere Europese landen het voorstel gedaan voor nieuwe regulering in de Europese Unie voor sociale platforms.
Daartoe behoort de opdracht aan de platforms om binnen een uur berichtgeving te verwijderen met bedreigend terroristisch gedachtegoed. Bovendien moet niet langer de staat waar het platform is gevestigd daarover zakendoen met die bedrijven, maar de staat waar de boodschappen worden geuit.’’ Het voorstel ligt nu bij het Europees Parlement. Luis Vassy hoopt dat de discussie erover nu extra vaart krijgt.
Frankrijk zal cartoons nooit opgeven
Frankrijk zal cartoons nooit opgeven. President Emmanuel Macron zei dat woensdag tijdens een hommage aan de vrijdag onthoofde leraar Samuel Paty (47). Die had in een les over vrijheid van meningsuiting spotprenten van de profeet Mohammed getoond en werd daar vrijdag voor vermoord in de Parijse voorstad Conflans-Sainte-Honorine.
Bij een indrukwekkende herdenking is de vrijdag onthoofde leraar Samuel Paty (47) gisteravond postuum de hoogste Franse onderscheiding toegekend. Kort voor de hommage werd duidelijk dat de moordenaar 300 tot 350 euro aan twee leerlingen had gegeven om de docent aan te wijzen.
Na de onthoofding van de Franse geschiedenisleraar Samuel Paty bleef massale ophef in Nederland uit. Maar wie durft zich uit te spreken over de radicale islam als je daarmee je eigen veiligheid in gevaar brengt? En waarom zou je dit risico lopen als het overgrote deel van Nederland zwijgt? Telegraafverslaggever Wierd Duk hekelt de houding van Nederlandse politici. „Laten we een voorbeeld nemen aan de duidelijke taal van de Franse president Macron.”
Franse leraar krijgt hoogste onderscheiding bij eerbetoon
Onder anderen de Franse president Emmanuel Macron sprak bij de gelegenheid. Hij noemde Paty “een van die leraren die je nooit zal vergeten“. Macron prees de moeite die de “gepassioneerde” leraar deed om nog beter te worden voor zijn leerlingen.
Bij het eerbetoon werd door president Macron de Légion d’Honneur toegekend aan de onthoofde leraar. Zijn familie nam de hoogste Franse onderscheiding in ontvangst. Bij het eerbetoon waren onder anderen oud-president Hollande, nabestaanden en honderd leerlingen van scholen uit de buurt van Parijs aanwezig.
Macron zei in een toespraak dat hij geen aandacht wilde besteden aan de dader. Hij wilde niet over de “barbaarse” terreurdaad praten. “Je verdient het niet. Vanavond wil ik het hebben over Samuel Paty.” Volgens Macron zal de leraar niet vergeten worden. Hij beloofde zich te blijven inzetten voor tolerantie en de vrijheid.
In Frankrijk is vandaag een landelijke herdenking voor de onthoofde leraar maatschappijleer Samuel Paty. Hem werd door een extremistische moslim de keel doorgesneden omdat hij spotprenten van de profeet Mohammed in de klas had laten zien. De aanslag heeft ook impact op Nederlandse docenten. Leraren maatschappijleer vinden dat hun vak veel belangrijker moet worden op scholen. In de onderbouw worden nu bijna geen lessen gegeven over bijvoorbeeld de democratie en de rechtsstaat.
Leraren staan nu ook stil bij hun eigen manier van lesgeven. Laat je de spotprenten zien en zo ja, hoe praat je erover met leerlingen?
Wel spotprenten tonen
“We zagen thuis op het journaal dat die Franse leraar was vermoord”, zegt docent maatschappijleer Rob Molenkamp uit Amersfoort. “Dat nieuws komt echt binnen. Mijn vrouw zei meteen: ‘Maar Rob, jij praat in de klas ook over de spotprenten. Heeft dit gevolgen voor jouw lessen?’ Ik ben nuchter, maar enige angst of voorzichtigheid zit nu toch in mijn achterhoofd.”
Molenkamp stopt niet met het laten zien van de spotprenten die onder meer in het Franse satirische blad Charlie Hebdo stonden: “Ik laat me niet weerhouden door zoiets gruwelijks.” De leraar is van plan om binnen het thema democratie dat binnenkort start, de cartoons te laten zien.
“De bedoeling daarvan is om een discussie te starten”, legt hij uit. “Ik zeg dan: ‘Jongens, precies vanwege wat ik nu doe, is iemand vermoord. Een leraar is onthoofd. Wat zegt dat over onze democratie?’ Maar ik geef er wel context bij. Een cartoon simpelweg laten zien om effectbejag lijkt me niet verstandig.”
“Mijn stijl van lesgeven is om een stelling makkelijk de groep in te gooien”, voegt Molenkamp toe. “Maar nu vraag ik me af of wij leraren genoeg in de gaten hebben welke gevoeligheden er leven, bijvoorbeeld onder leerlingen met een andere culturele achtergrond, om deze discussie verantwoord te brengen?”
Shockeffect
Docent maatschappijleer Henk-Jaap Batelaan geeft les in Hoorn. Hij laat de cartoons van de profeet Mohammed bewust niet zien. “Bij de aanslagen op Charlie Hebdo heb ik andere cartoons van dit tijdschrift laten zien. Cartoons die ook schokkend zijn, maar niet voor de leerlingen in mijn klassen. Bijvoorbeeld een Hebdo-cartoon waarbij Marine le Pen wordt geassocieerd met het nazisme. En dan leg ik uit wie zij is. Ik kies er bewust voor om een vergelijkbare spotprent over Wilders niet te laten zien. Alle leerlingen moeten zich veilig voelen in de klas.”
Docent Karim Amghar raadt leraren ten zeerste af om de spotprenten te laten zien zonder de klas goed voor te bereiden. Amghar schreef het boek Van Radicaal naar Amicaal over radicalisering en is docent omgangskunde. “Je kunt ook over vrijheid van meningsuiting praten zonder de spotprenten te tonen. Als je ze laat zien, zorg dan dat kinderen de vaardigheden hebben om te dealen met hun emoties daarbij.”
In de opleiding voor docenten maatschappijleraar zou het meer moeten gaan over radicalisering, vindt Amghar. “Docenten zijn nu te weinig onderlegd in hoe ze daar met kinderen over praten en er is onvoldoende aandacht voor in de lerarenopleiding. Dat zie je wel aan de vele vragen van docenten die ik na Frankrijk krijg, ze willen weten hoe ze ermee om moeten gaan.”
Zowel bij de Franse ambassade in Den Haag als in de Tweede Kamer is vandaag de vorige week onthoofde leraar Samuel Paty herdacht. Ieder deed dat op zijn eigen wijze.
Met een minuut stilte wilde de Franse ambassadeur in Nederland, Luis Vassy, een eerbetoon aan de leraar brengen die in een voorstad van Parijs werd onthoofd door een 18-jarige moslimextremist van Tsjetsjeense afkomst. De docent had voor de klas spotprenten getoond van de profeet Mohammed in een les over vrijheid van meningsuiting.
Bloemen bij Spinozamonument voor vermoorde leraar Samuel Paty
Het Humanistisch Verbond heeft maandag bloemen gelegd bij het Spinozamonument bij het stadhuis. Het is een bescheiden eerbetoon aan Samuel Paty, de in Parijs vermoordde leerkracht.
Volgens voorzitter Boris van der Ham was Paty een leraar die lesgaf in vrijheid van meningsuiting. “Hij heeft dat met zijn leven moeten bekopen. De bloemen leggen we bij het standbeeld van Spinoza, de man die vrijheid van meningsuiting al vanaf de 17de eeuw in ons land heeft bepleit.”
Leerlingen van school onthoofde Franse leraar verdacht van aannemen geld moordenaar
Twee Franse middelbare scholieren die werden opgepakt na de onthoofding van een leraar van hun school, vrijdag in een voorstad van Parijs, moeten voor de onderzoeksrechter verschijnen. Ze zouden de 18-jarige moordenaar hebben geholpen om Samuel Paty (47) te vinden en in ruil daarvoor geld hebben gekregen, meldt de krant Le Parisien.
De scholieren spraken enkele uren voor de moord in Conflans-Sainte-Honorine (Yvelines) met de Tsjetsjeense vluchteling, die de leraar omstreeks 17.00 uur zou onthoofden terwijl hij naar huis liep. Als blijkt dat de leerlingen op de hoogte waren van de bedoelingen van Abdoullakh Anzarov, lopen ze volgens de krant het risico te worden aangeklaagd voor ‘medeplichtigheid aan een terroristische moord’ of ‘deelname aan een terroristische vereniging’.
Telegraaf 22.10.2020
Verdachten onthoofdingszaak medeplichtig aan terroristische moord
Medeplichtigheid aan een terroristische moord. Daarvan worden de zeven verdachten beschuldigd die vastzitten in de zaak van de onthoofde leraar Samuel Paty in Frankrijk. Er ligt nog geen formele aanklacht, zegt antiterrorismeaanklager Jean-François Ricard.
Een andere verdachte is de vader van een scholiere die op internet opriep tot actie tegen Paty. Volgens de aanklager had de vader meerdere berichten met de aanvaller uitgewisseld.
Verder worden de islamistische activist Abdelhakim Sefrioui en drie vrienden van de dader ervan verdacht dat zij de dader hebben vergezeld of begeleid bij de aankoop van een wapen.
De geschiedenisleraar die vrijdag bij Parijs werd onthoofd, krijgt postuum de hoogste Franse onderscheiding. De Franse onderwijsminister Jean-Michel Blanquer maakte dinsdag 20.10.2020 bekend dat Samuel Paty de Légion d’ honneur (Legioen van Eer) krijgt.
Woensdag 21.10.2020 wordt een nationale ceremonie ter ere van Paty gehouden in de Sorbonne-universiteit in Parijs.
De onthoofding van de Franse maatschappijleraar Samuel Paty schokt ook leraren in ons land.
Lesgeven kan je dood worden. De onthoofding van de Franse maatschappijleraar Samuel Paty schokt ook leraren in ons land, zoals leraar Rob Molenkamp uit Amersfoort. “Natuurlijk ben je geschokt en kom je tot het besef dat dit ook mij kan overkomen. Maar ik ga absoluut mijn lessen niet aanpassen en maak mij ook geen zorgen.”
Rob Molenkamp geeft al 25 jaar maatschappijleer op het Vathorst College in Amersfoort. Hij hoorde vrijdag op het tv-nieuws van de moordaanslag van zijn Franse collega. “Vreselijk dit. Daar zijn geen woorden voor. Mijn vrouw zei: jij doet hetzelfde werk. Ook ik laat cartoons zien in mijn klassen en films als Fitna. Ja, dit zou mij ook kunnen overkomen. Al ben ik daar niet bang voor. Ik geloof in onze vrije samenleving.”
In actie tegen radicale moslims zoekt Franse regering grenzen van de wet
De Franse regering toon zich inmiddels zich daadkrachtig met een reeks van verstrekkende maatregelen tegen verdachte islamitische organisaties, al is nog onduidelijk of dat wettelijk allemaal kan. Veel mensen vragen zich af of de regering niet eerder in actie had kunnen komen.
AD 20.10.2020
De voorzitter van die partij, Marine Le Pen, eist intussen dat buitenlanders die bij de inlichtingendiensten bekend staan als geradicaliseerd het land uit worden gezet. Geradicaliseerde Franse burgers zouden de gevangenis in moeten, al is dat juridisch gezien lang niet altijd mogelijk.
Wind uit de zeilen
Macron wil daarom nu gewoon snel veel maatregelen te nemen en laten zien dat hij optreedt.
En die maatregelen zijn er al. Zo werd vandaag een moskee gesloten die een video op Facebook plaatste, waarin leraar Samuel Paty werd zwartgemaakt. Ook deed de politie gisteren 40 huiszoekingen bij burgers en verenigingen. De komende dagen wil de minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin daarmee doorgaan. Elke dag moet de politie zo’n twintig plekken ‘bezoeken’.
Telegraaf 20.10.2020
Sociale media
Er komt ook onderzoek naar zo’n 80 steunbetuigingen die de moordenaar van Samuel Paty op sociale media kreeg. Die komen volgens de veiligheidsdiensten van potentiële terroristen, die kritiek op de islam niet tolereren.
De regering heeft ook zo’n 50 verenigingen en groeperingen op de korrel, die separatisme zouden propageren. Dat wil zeggen dat ze de islam belangrijker vinden dan de Franse wet. Maar zulke maatregelen zijn in de rechtbank moeilijk hard te maken, zeggen experts. Daarvoor is de vrijheid van vereniging en de persvrijheid te stevig verankerd in de Franse wet.
Reacties Franse moslimgemeenschap
De voorzitter van de Franse Raad van het Moslimgeloof (CFCM), Mohammed Moussaoui, noemt “de uitbarstingen van terrorisme, dat zich beroept op de islam, een wereldwijde pandemie”. Hij onderstreept dat de Franse moslims geschokt zijn “door deze verschrikkelijke misdaad”.
Een dertigtal imams uit heel Frankrijk roept islamitische jongeren op “om zich te richten tot gekwalificeerde imams en theologen, en niet te vervallen in obscurantisme en onwetendheid”.
Telegraaf 22.10.2020
Parijs sluit moskee na onthoofding van leraar
De Franse autoriteiten sluiten een moskee bij Parijs na de onthoofding van een leraar die zijn leerlingen een cartoon van de profeet Mohammed had laten zien.
De moskee in een dichtbevolkte buitenwijk ten noordoosten van Parijs had dagen voor de gruwelijke moord op vrijdag een video op zijn Facebook-pagina verspreid. Die was gericht tegen leraar Samuel Paty en zijn klassikale discussie over vrijheid van meningsuiting, zei een bron dicht bij het onderzoek.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken zei dat de moskee in de gemeente Pantin, die zo’n 1500 gelovigen telt, vanaf woensdagavond zes maanden gesloten zal zijn.
Vijanden
Minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin, die maandag beloofde dat er „geen minuut respijt zou zijn voor de vijanden van de Republiek”, had de regionale autoriteiten gevraagd de moskee te sluiten.
Franse neonazi’s verspreiden foto van afgehakt hoofd vermoorde leraar, justitie opent onderzoek
Een website van Franse neonazi’s heeft een foto verspreid van het afgehakte hoofd van de vermoorde leraar Samuel Paty (47). Hij werd vorige week in een voorstad van Parijs onthoofd door een 18-jarige Russische vluchteling afkomstig uit Tjsetsjenië. Het Openbaar Ministerie (OM) in de Franse hoofdstad is een onderzoek begonnen.
Het gaat om een onderzoek naar ‘verspreiding van beelden van geweld’, melden Le Parisien en persbureau AFP. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de brigade ter onderdrukking van misdrijven tegen personen (BRDP) van de Franse gerechtelijke politie en volgt op een klacht van de Franse vereniging van slachtoffers van terrorisme (AFVT). Die deed maandag aangifte tegen de website wegens ‘een publicatie die aanzet tot terrorisme of van dien aard is dat de ze de menselijke waardigheid ernstig ondermijnt’.
Telegraaf 21.10.2020
Moordenaar Franse docent had contact met vader van leerling
De achttienjarige man die vorige week de Franse docent Samuel Paty doodde, zou voorafgaand aan de daad een ouder van een van de leerlingen hebben ge-sms’t, laten bronnen dinsdag aan onder meer Le Parisien weten.
De vader, die ook is opgepakt, was boos dat de docent voor de klas spotprenten had getoond van de profeet Mohammed. Hij had volgens de bronnen zijn telefoonnummer achtergelaten op Facebook en via WhatsApp berichten uitgewisseld met de extremist Abdullakh Anzorov voordat die toesloeg. Wat er in die berichten stond, is niet bekendgemaakt.
Debat weer op scherp in Frankrijk
Ook de Franse minister van Binnenlandse Zaken wil een aantal islamitische organisaties verbieden omdat ze “vijanden van de republiek” zouden zijn. Nog eens 50 verenigingen, islamitische scholen en culturele instellingen krijgen deze week inspecteurs op bezoek.
Dat heeft minister Gérald Darmanin bekendgemaakt op de Franse radio. Hij zei niet hoe hij dat juridisch wil gaan regelen. De kans bestaat dat organisaties een verbod zullen aanvechten.
Door de onthoofding van de leraar Samuel Paty is in Frankrijk het debat over de positie van de islam weer op scherp gezet. Correspondent Stefan de Vries verwacht er niet veel van. ”Macron spreekt oorlogstaal. Maar hij pakt het probleem niet bij de wortels aan.”
De terreuraanvallen waar Frankrijk geregeld mee te maken krijgt, zorgen er telkens voor dat het debat over ‘islamitisch separatisme’, zoals Franse politici het noemen, weer terug is bij af. Daarbij wijzen ze naar radicalisering van de islam, terwijl in de Franse maatschappij zelf nog een hoop te winnen valt.
De minister van Binnenlandse Zaken maakte verder bekend dat sinds het aantreden van president Macron, in 2017, in totaal 32 terreuraanslagen zijn verijdeld.
Financiële vergoeding
Er zijn vier leerlingen opgepakt omdat de politie ervan uitgaat dat scholieren de aanslagpleger tegen betaling hebben geholpen bij het vinden van zijn doelwit. Hij zou op straat leerlingen hebben gevraagd om Paty aan te wijzen, waarna hij Paty neerstak en onthoofde.
Vier van de vijftien personen zijn leerlingen op de school van de geschiedenisleraar, schrijven persbureau AFP en LeParisien op basis van een juridische bron.
Een andere leerling is na politieverhoor vrijgelaten, schrijft de krant Le Parisien. Onder de arrestanten zijn de de vader van een schoolmeisje en een bekende islamistische militant die hadden aangedrongen op de aanslag. En verder de ouders van de aanslagpleger, zijn grootvader en zijn jongere broer, zo werd al eerder bekend.
‘Niet bang zijn’
Voor kinderen van twaalf en dertien jaar staat de vrijheid van meningsuiting in Frankrijk het lesprogramma. De docent mag daar zelf beslissen hoe hij de les invult.
“Sommige mensen zeggen dat het zijn eigen schuld is, maar hij volgde gewoon het lesprogramma”, zegt Sophie. “Het was zijn eigen beslissing om de karikatuur van Mohammed te laten zien. Ik heb dat zelf nooit gedaan, ik ben niet erg geïnteresseerd in die cartoons. Maar hij deed het op een subtiele manier.” Leerlingen kregen de kans om even de klas te verlaten.
“Als je de vrijheid van meningsuiting wilt bespreken met leerlingen van twaalf, dertien jaar, kun je over de Franse revolutie beginnen, maar dat sluit niet aan bij hun belevingswereld. Met illustraties kun je hun belangstelling wekken. Hij probeerde gewoon de aandacht van zijn leerlingen vast te houden.”
De vader van een scholiere zou hebben aangedrongen op de aanslag en daarbij hebben aangedrongen op hulp van Collectif contre l’islamophobie en France.
Het gaat om de islamistische organisaties die volgens Darmanin “separatistisch” zouden zijn, schrijft Le Figaro. Islamisme verwijst naar een extremistische politieke versie van de islam.
De islamitische groepering Collectif contre l’islamophobie en France (Collectief tegen islamofobie in Frankrijk) was met een lastercampagne begonnen en had een fatwa uitgesproken over de Franse leraar die afgelopen vrijdag is gedood bij een aanslag, meldt de Franse Gérald Darmanin (Binnenlandse Zaken) maandag. Hij onderzoekt of de groep die de fatwa uitsprak verboden kan worden.
Tegen Paty was een zogeheten fatwa uitgesproken door de islamitische groepering Collectif contre l’islamophobie en France (Collectief tegen islamofobie in Frankrijk), meldde de Franse minister van Binnenlandse Zaken, Gérald Darmanin. Een fatwa is een decreet van geestelijken waarin wordt gezegd hoe moslims zich moeten gedragen. Dat kan in de vorm van een verbod, maar ook als een oproep om iemand te doden.
Volgens de Franse minister van Binnenlandse Zaken worden er nog meer politieoperaties opgestart. Onderzocht wordt of bepaalde groepen uit de Franse moslimgemeenschap moeten worden opgeheven na beschuldigingen van het bevorderen van geweld en haat.
Ondertussen worden zo’n tachtig politieoperaties opgestart, aldus Darmanin. Volgens persbureau AFP worden woningen van tientallen personen doorzocht.
De onthoofding van de leraar in een voorstad van Parijs vanavond was een ‘islamistische tereuraanslag’. Dat zei de Franse president Emmanuel Macron bij zijn bezoek aan de voorstad Conflans Sainte Honorine waar de moord plaatsvond.
AD 17.10.2020
De zaak wordt gezien als een moord met een terroristische achtergrond, zegt ook het Franse Openbaar Ministerie. De anti-terreurafdeling is een onderzoek begonnen. Een politiebron heeft tegen persbureau Reuters gezegd dat de verdachte volgens getuigen Allahoe Akbar riep tijdens de aanval, maar de politie heeft dat niet bevestigd via de officiële woordvoering.
De Franse leraar die gisteren in een stad in de buurt van Parijs om het leven is gebracht bij een aanslag, krijgt een nationaal eerbetoon. Dat heeft het kantoor van de Franse president Macron laten weten. Wanneer de plechtigheid zal plaatsvinden is nog niet bekend, meldt de Franse publieke omroep, maar wel duidelijk is dat het zal worden georganiseerd in overleg met de familie van het slachtoffer.
Telegraaf 17.10.2020
In de stad waar gistermiddag de keel werd doorgesneden van een leraar komen bewoners, leerlingen en hun ouders op zondag 18.10.2020samen. Een mevrouw pinkt met een zakdoek een traantje weg. Een tienerjongen in joggingbroek loopt met een witte roos in zijn hand. ,,Het is een verschrikking. Ik heb er geen woorden voor’’, zegt een moeder die hier twee kinderen op school heeft.
Vorige maand werd een man uit Pakistan opgepakt, nadat hij vlak bij het oude redactiekantoor van het weekblad had ingestoken op twee mensen. Die raakten gewond.
De school nabij Parijs waar de leraar werkte die gisteren omkwam bij een aanslag, ontving de afgelopen tijd meerdere dreigementen. De Franse anti-terreuraanklager heeft dat bekendgemaakt op een persconferentie.
Oud-premier Manuel Valls heeft Franse media opgeroepen spotprenten over Mohammed van het satirische tijdschrift Charlie Hebdo te publiceren. “Alle leerlingen moeten deze cartoons kunnen zien, en daarna moet uitgelegd worden wat hier is gebeurd”, zegt hij in een video op de site van nieuwszender France Info.
De achttienjarige man die wordt verdacht van het doodsteken en onthoofden van een leraar in een voorstad van Parijs had voorafgaand aan het incident aan scholieren op straat gevraagd om de docent aan te wijzen. Dat meldt de Franse openbaar aanklager voor terrorismezaken zaterdag. De verdachte was toen nog niet bekend bij veiligheidsdiensten.
Na de onthoofding had de achttienjarige man uit Rusland een foto van het lichaam van het slachtoffer met een bericht waarin hij verantwoordelijkheid opeiste op Twitter geplaatst. Toen agenten de verdachte hadden doodgeschoten, vonden ze dit bericht op zijn telefoon. Twitter heeft dit bericht snel verwijderd en het account van de man opgeheven.
De man die gisteravond de keel doorsneed van een 47-jarige leraar in een voorstad van Parijs is een 18-jarige van Tsjetsjeense afkomst. Aboulakh A. stond niet bekend als geradicaliseerd en had geen strafblad. Hij had sinds maart een verblijfsvergunning als vluchteling in Frankrijk, bevestigde een woordvoerder van justitie op een persconferentie zaterdagmiddag.
De Franse politie heeft negenverdachtenaangehouden na de onthoofding van een leraar in een voorstad van Parijs. Onder de aangehouden mensen zouden familieleden van de dader zijn, meldt het Franse persbureau AFP op basis van een bron.
Een vijfde verdachte, de vermoedelijke dader, werd kort na het incident doodgeschoten door de politie. Volgens de Franse nieuwszender BFM ging het om een achttienjarige man die was geboren in Rusland. Hij zou “Allahoe akbar” hebben geroepen, maar een politiewoordvoerder kon dat nog niet bevestigen.
De halfzus van een van de verdachten heeft zich in het verleden aangesloten bij de terroristische groepering Islamitische Staat. Onderzocht wordt of er een verband is, zegt Renout. “De vraag is of deze 18-jarige alleen heeft gehandeld, of hij hulp kreeg, of dat hij in opdracht van iemand handelde.”
Onderzoek naar tweet
Gisteravond en afgelopen nacht pakte de politie in totaal negen mensen op. Het zou gaan om familieleden van de dader en de ouders van een leerling op de school waar het slachtoffer werkte. Drie andere arrestanten behoren tot de vriendenkring van de doodgeschoten verdachte. Het is onbekend of ze iets met de aanslag te maken hebben.
De politie onderzoekt een tweet waarin een foto van het hoofd van het slachtoffer werd getoond. De tweet is inmiddels verwijderd. Het is nog onduidelijk of het door de aanvaller is gepost.
Bij een vermoedelijke terreuraanslag ten noordwesten van Parijs is een man gedood. Zijn keel werd doorgesneden. Dat gebeurde rond 17 uur ‘s middags in Conflans-Sainte-Honorine, op enkele tienallen kilometers van Parijs.
Kort daarna werd in de buurgemeente Eragny een man met een mes aangehouden op straat. De man gedroeg zich ‘agressief en bedreigend’. Hij wilde niet stilstaan en ook niet zijn mes afgeven. Daarop schoten agenten hem neer, waarna de man overleed. Volgens het Franse BFM was het een 18-jarige man die was geboren in Rusland.
De laatste jaren zijn er meer terreuraanvallen geweest in Frankrijk waarbij blasfemie het motief was. In september werden twee personen verwond bij het voormalig hoofdkantoor van het satirische blad Charlie Hebdo.
IS-slachtoffers zijn woedend over Nederlands toneelstuk over Syriëgangster Laura H.
Het is ‘schandalig en onverantwoord’ dat een Nederlandse toneelgroep een voorstelling opvoert over de veroordeelde Syriëgangster Laura H. Dat stelt de Nederlands-Amerikaanse Free Yezidi Foundation, die opkomt voor de belangen van slachtoffers van terreurgroep IS.
Het toneelstuk Laura H. ging eind september in première en is gebaseerd op het gelijknamige boek en de podcast over het leven van de Syriëgangster uit Zoetermeer.
AD 17.10.2020
Laura H. vertrok in 2015 met haar man naar Syrië en vestigde zich in IS-gebied. Een jaar later vluchtte ze er met haar kinderen weg. De rechter veroordeelde haar in 2017 tot twee jaar cel, waarvan dertien maanden voorwaardelijk, omdat ze haar man steunde, die IS-strijder was. Ze heeft verschillende keren afstand genomen van het gedachtegoed van IS.
Jezidi’s
De Free Yezidi Foundation komt op voor de Jezidi’s, een volk dat leeft in het noorden van Irak. IS viel het gebied van de Jezidi’s in 2014 binnen en vermoordde er duizenden mannen en jongens. Vrouwen en meisjes werden ontvoerd en meegenomen naar het kalifaat in Syrië en Irak, waar ze door de IS-strijders en hun vrouwen als slavinnen werden gebruikt en verkracht. Het leed dat de Jezidi’s is aangedaan werd onder meer beschreven in het boek Het Vergeten Volk van AD-journaliste Brenda Stoter Boscolo.
De stichting wil dat IS-strijders ook voor de misdaden tegen de Jezidi’s worden berecht. Dat gebeurt tot nu toe nog maar mondjesmaat. In Nederland zijn, door gebrek aan bewijs, nog geen teruggekeerde IS-strijders of hun vrouwen berecht voor hun rol in de genocide op de Jezidi’s. Deze site schreef wel begin dit jaar dat zeker één Nederlandse jihadiste heeft geweten van het lot van het volk. Zij was getrouwd met een IS-strijder, die ook een Jezidi-vrouw als slavin had.
In het proces tegen Laura H. is op geen enkel moment aan de orde geweest, dat zij persoonlijk betrokken was bij misdaden tegen de Jezidi’s.
Leden van de Arnhemse terreurgroep gaan in hoger beroep tegen hun veroordeling. Dat zegt advocaat Serge Weening, die hoofdverdachte Hardi N. (36) en Nabil B. (23) bijstaat. N. werd vorige week door de rechtbank in Rotterdam veroordeeld tot een celstraf van zeventien jaar. Vijf medeverdachten kregen celstraffen van tien tot dertien jaar opgelegd.
Hoofdverdachte Hardi N., de vermeende leider van de groep, zei tijdens het proces te zijn „uitgelokt en gehersenspoeld” door undercoveragenten van de AIVD. Met hen mailde hij over de islam en zijn plannen over een jihadistische aanslag op een evenement.
Dankzij een infiltratie-actie wist de politie een aanslag te voorkomen, door de groep in september 2018 te arresteren in een vakantiehuisje in Weert. Daar oefenden de verdachten met kalasjnikovs en handvuurwapens en pasten ze bomvesten, die door de undercoveragenten werden aangereikt. Volgens het OM was Nederland aan een bloedige aanslag ontsnapt.
Kritiek op rol
Hoewel van uitlokking volgens de rechtbank geen sprake was, staat in het vonnis van de rechtbank wel kritiek op de rol van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst. Na aanvang van het opsporingsonderzoek door de politie is de AIVD te lang doorgegaan met het onderhouden van contact met de verdachte, die dacht te mailen met een vertrouweling met wie hij religieuze opvattingen kon uitwisselen.
De rechtbank vindt dat de inlichtingendienst had moeten stoppen met mailen op het moment dat de politie de infiltrant inzette. Het leverde N. een strafvermindering van een jaar op. Hij kreeg zeventien in plaats van achttien jaar.
Weening: „De rechtbank heeft terecht geconstateerd dat de AIVD dingen gedaan heeft die niet kunnen. De verdediging denkt dat de rol van de AIVD nog breder moet worden getrokken dan nu gebeurd is. Dat gaan we voorleggen aan het hof. De rechtbank spreekt in het vonnis over ontoelaatbare beïnvloeding. Die beïnvloeding moet ruimer geïnterpreteerd worden dan de rechtbank aannam.”
Celstraffen tot 20 jaar
Het Openbaar Ministerie had in juni celstraffen van acht tot twintig jaar geëist tegen de leden van de Arnhemse terreurcel. Bij drie verdachten viel de straf lager uit dan geëist. Het OM beslist volgende week over een eventueel hoger beroep, zegt een woordvoerder.
De 23-jarige Morat M., die tot dertien jaar cel is veroordeeld, stapt eveneens naar het gerechtshof. Op getoonde beelden tijdens het proces was onder meer te zien hoe M. een kalasjnikov kust en het wapen tegen zijn wang houdt. „Het vonnis van de rechtbank kan niet in stand blijven”, zegt M.’s advocaat Bart Nooitgedagt.
AD 15.10.2020
Ahmed B. en Mouad M. Veroordeeld
De rechtbank Rotterdam heeft donderdag 29.10.2020 twee mannen veroordeeld tot een celstraf van acht jaar voor het beramen van een terroristische aanslag in Nederland voor IS. Een politiebureau in Rotterdam was mogelijk een doelwit.
De rechtbank acht bewezen dat de Marokkaanse mannen speciaal met het doel om een aanslag te plegen naar Nederland waren gekomen. Er was een celstraf geëist van negen en zeven jaar cel.
Ahmed B. en Mouad M. werden in juni 2018 opgepakt nadat informatie was onderschept die zou duiden op de voorbereidingen voor een aanslag, met wapens en explosieven. B. kreeg de hoogste straf omdat hij ook nog een straatroof heeft gepleegd. De straf van M. viel drie maanden lager uit.
Tegen twee mannen die worden verdacht van voorbereidingen op het plegen van een terroristische aanslag in Nederland en deelname aan een terroristische organisatie, zijn celstraffen van negen en zeven jaar cel geëist. Een politiebureau in Rotterdam was mogelijk een doelwit. In onder meer een chat werd daarover gesproken en ook een foto van bureau De Veranda gedeeld.
Telegraaf 15.10.2020
Met hun aanhouding is veel kwaad voorkomen, zei de officier van justitie woensdag in de rechtbank in Rotterdam.
Ahmed B. en Mouad M. werden in juni 2018 opgepakt nadat informatie was onderschept die zou duiden op de voorbereidingen op een aanslag met wapens en explosieven. Tegen B. is de hoogste straf geëist, omdat hij ook een straatroof op zijn geweten zou hebben.
Labib al Nahhas lid van de jihadistische strijdgroep Ahrar al-Sham
Hij manifesteerde zichzelf tijdens de Syrische burgeroorlog jarenlang als de ‘buitenlandchef’ van de jihadistische strijdgroep Ahrar al-Sham. Inmiddels werkt hij als programmadirecteur voor de Syrische organisatie SACD die ‘vluchtelingen een stem probeert te geven’ en is hij adviseur bij het Europees Vredesinstituut in Brussel.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de subsidie aan het Europees Vredesinstituut nog niet stopgezet, nadat bleek dat dit Brusselse instituut met Nederlands geld een adviseur inhuurde die jarenlang actief was bij de Syrische jihadistische strijdgroep Ahrar al-Sham. Minister Sigrid Kaag wacht daarvoor eerst op opheldering van het Europees Vredesinsituut.
Executies en gijzelingen
Dat is hoogst opmerkelijk omdat Al Nahhas tot begin 2017 een prominente woordvoerder was van Ahrar al-Sham, een omstreden Syrische strijdgroep die wordt beschuldigd van standrechtelijke executies en gijzelingen. Nahhas veranderde na 2017 plots van profiel en werd actief namens de SACD (de Syrische Associatie voor Waardigheid van Burgers), hij noemt zichzelf nu ‘senior member’ van de Syrische politieke oppositie.
Elsevier 26.10.2020 De spotprenten die de vermoorde Franse docent Samuel Paty toonde, zorgen voor een diplomatieke rel. Frankrijk staat tegenover islamitische landen en de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Die zijn boos op de Franse president Emmanuel Macron die het recht verdedigt om spotprenten te maken en te tonen. Ook PVV-leider Geert Wilders wekte de Turkse toorn na het plaatsen van een spotprent van Erdogan.
Het maken of tonen van afbeeldingen van de profeet Mohammed wordt door moslims niet geaccepteerd. Na de dood van Paty verdedigde Macron de vrijheid om tekeningen van de profeet te tonen. Vorige week zei de president dat Frankrijk de traditie van spotprenten niet zou beëindigen en dat Paty de Franse republiek belichaamde.
Boycot van Franse producten
Dat die afbeeldingen en cartoons in Frankrijk onder de vrijheid van meningsuiting vallen, wordt niet geaccepteerd door landen in het Midden-Oosten. Qatar en Koeweit boycotten na Macrons toespraak Franse producten, zoals voedingsmiddelen. Aan de Universiteit van Qatar werd een week in het teken van de Franse cultuur uitgesteld.
Moslims in andere landen roepen op sociale media op tot een soortgelijke boycot. Onder de hashtag BoycottFrance gaan afbeeldingen van Franse producenten rond om mensen te wijzen op wat er kan worden geboycot. De lijst gaat van luxemerken zoals Lacoste en Chanel tot zuivelproducent Danone en autofabrikanten Peugeot en Citroën.
De Franse federatie van producenten heeft zijn steun voor Macron uitgesproken na de boycot. ‘Franse principes gaan boven zakelijke akkoorden,’ zei voorzitter Geoffroy Roux de Bézieux maandagochtend 26 oktober. Volgens Roux de Bézieux moet Frankrijk zelf geen producten gaan boycotten: ‘Stupiditeit moet niet met meer stupiditeit worden beantwoord.’
Macron zou hekel hebben aan moslims
In een verklaring over de boycot schreef het Franse ministerie van Europese en Buitenlandse Zaken dat de Franse standpunten worden verdraaid: ‘Daarom zijn oproepen tot een boycot zinloos en moeten ze onmiddellijk ophouden, net als alle aanvallen op ons land, die door een radicale minderheid worden gebruikt.’
De Turkse president Erdogan uitte zaterdag 24 oktober felle kritiek op Macron. De Franse leider zou volgens Erdogan problemen hebben met moslims en de islam. De Pakistaanse premier Imran Khan zegt dat Macron islamofobie aanmoedigt. Hij wil zelfs dat Facebook islamofobie van het sociale medium verbant.
Volgens Erdogan zou Macron zelfs psychische hulp nodig hebben wegens zijn hekel aan de islam. Frankrijk besloot na de uitspraken de ambassadeur terug te halen uit Turkije.
PVV-leider Geert Wilders plaatste op zaterdag een spotprent van Erdogan. Daarop is hij te zien met een bom op zijn hoofd en noemt Wilders hem een ‘terrorist’.
Mevlüt Cavusoglu, de Turkse minister van Buitenlandse Zaken, zei naar aanleiding van Wilders’ tweet dat fascistische politici in Europa moeten worden gestopt. In een toespraak richtte Erdogan zich ook tot Wilders: ‘Fascisme staat niet in ons boek, fascisme staat in jouw boek.’
Wilders en Macron worden in Turkije verafschuwd. Op sociale media werd een video gedeeld waarbij mensen hun voeten kunnen afvegen aan matten waarop Wilders en Macron fascist worden genoemd.
Wilders schreef op Twitter dat fascisme juist het gedachtegoed van Erdogan is. ‘Ik kom op voor onze vrijheid en verzet me juist tegen de onvrijheid van de totalitaire islamitische ideologie.’
Premier Mark Rutte (VVD) liet op Twitter weten dat ‘Nederland naast Frankrijk en voor de collectieve waarden van de Europese Unie staat. Voor de vrijheid van meningsuiting en tegen extremisme en radicalisme.’
Elsevier 24.10.2020 In de nasleep van de onthoofding van de Franse leraar Samuel Paty door een moslimterrorist rijst de vraag of docenten in Nederland Mohammed-cartoons moeten tonen om deze barbaarse daad in de klas te bespreken, of niet. ‘Met vrijheid van meningsuiting komt verantwoordelijkheid,’ is een veelgehoorde en begrijpelijke reactie, maar niet de juiste, schrijft Raisa Blommestijn in een ingezonden opinie.
Het kan niemand zijn ontgaan: vorige week vrijdag, 16 oktober, werd de Franse geschiedenis- en aardrijkskundedocent Samuel Paty onthoofd door een Tsjetsjeense moslimfundamentalist, de achttienjarige Abdullakh Anzorov. De aanleiding voor deze gruwelijke daad was dat Paty cartoons van de profeet Mohammed in een les over de vrijheid van meningsuiting had getoond. De terreurdaad is een directe aanslag op een van de kernwaarden van de Franse Republiek.
Raisa Blommestijn (1994) is werkzaam als docent/onderzoeker aan de afdeling Encyclopedie van de rechtswetenschap, Universiteit Leiden. Zij werkt aan een proefschrift over de Weimarrepubliek en het verval van de democratische staatsvorm.
Dezelfde cartoons waren eerder al de redactie van het satirische weekblad Charlie Hebdo fataal geworden, in januari 2015. Terwijl satire een gevierde vorm van vrijheid van meningsuiting is in onze vrije, westerse samenlevingen, ligt het bespotten van de profeet Mohammed voor moslimfundamentalisten zeer gevoelig. Zelfs zo gevoelig dat een aantal van hen kennelijk bereid is over te gaan tot aanslagen met kalasjnikovs of tot barbaarse acties als een onthoofding midden op straat op klaarlichte dag.
Kloof tussen islamitische gemeenschap en seculiere staat
Dit vormt een levensgroot probleem: door dergelijke extremistische aanslagen groeit in Frankrijk een steeds diepere kloof tussen de islamitische gemeenschap aan de ene kant en de seculiere staat aan de andere kant. Dit werd bevestigd door cijfers die afgelopen week werden besproken in het actualiteitenprogramma Nieuwsuur: 75 procent van de moslimjongeren en 40 procent van alle moslims in Frankrijk vindt religieuze waarden belangrijker dan de waarden die de Franse staat uitdraagt. Dit leidt tot botsingen, ook in de klas – omdat de laïcité, het secularisme, de basis is van het openbaar onderwijs.
“Radicale eenlingen op drift, aangezwengeld door IS-gedachtegoed, op zoek naar een doelwit, zie je overal”, zegt terreurdeskundige @beatricedegraaf. “Maar dat er in Nederland gericht scholen worden getarget, kunnen de diensten niet beamen.” #Nieuwsuurpic.twitter.com/mbkFy3868G
Naar aanleiding van de aanslag op Charlie Hebdo kwamen op Franse scholen verplichte ‘burgerschapslessen’ op het programma te staan. Wreed genoeg waren het juist die lessen die Samuel Paty het leven hebben gekost. Wanneer zelfs het tonen van cartoons van de profeet Mohammed in pedagogische setting niet meer mogelijk is, of beter gezegd, wanneer eenieder die de cartoons toont in het kader van de opvoeding in seculiere waarden – wat de Fransen noemen l’instruction civique – het risico loopt te worden onthoofd, zijn we ver van huis. Hoe kunnen leerlingen immers worden opgevoed tot onafhankelijk denkende burgers wanneer degenen die hen deze ‘opvoeding’ moeten geven niet worden beschermd tegen de terreur waartegen ze pogen te strijden?
Deze vraag zou ook Nederlandse bestuurders moeten bezighouden. Hoewel de Nederlandse en de Franse context vanzelfsprekend niet één op één zijn te vergelijken, hebben we ook in Nederland te maken met een groep moslims wiens religieuze waarden in sommige opzichten haaks staan op de waarden van onze democratische rechtsstaat. Met andere woorden: ook in het Nederlandse klaslokaal botsen de waarden en rijst de vraag hoe om te gaan met ‘gevoelige onderwerpen’.
Lerares in De Vooravond: vrijheid komt met verantwoordelijkheid
In het programma De Vooravond suggereerde voormalig docent van het jaar en fractievoorzitter van de PvdA in Harderwijk, Lucelle Deneer-Comvalius, dat wanneer het gaat om dergelijke ‘gevoelige’ onderwerpen er eerst met de ouders van de leerlingen zou moeten worden overlegd over wat wel en niet kan worden besproken tijdens de les; vrijheid komt immers met verantwoordelijkheid.
Hoewel dit op het eerste gezicht een sympathiek voorstel lijkt – wie zou er immers op uit zijn ‘kwetsbare’ leerlingen nodeloos te kwetsen? – kleven er belangrijke bezwaren aan. Wie bepaalt er immers wat een ‘gevoelig’ onderwerp is? Dit is een hellend vlak. Behalve Mohammed-cartoons en de vrijheid van meningsuiting zouden bijvoorbeeld homoseksualiteit, de Holocaust of de Palestijnse kwestie ‘gevoelig’ kunnen liggen.
Wat te denken van atheïsme, transgenders of de Tweede Wereldoorlog? Er is altijd wel iemand die aanstoot neemt aan een bepaald onderwerp. Indien al deze onderwerpen eerst zouden moeten worden voorgelegd aan ouders, dan leidt dit niet alleen tot allerlei praktische bezwaren maar lopen we tevens het risico dat steeds meer onderwerpen taboe worden verklaard door ouders met intolerante opvattingen.
Het onderwijs is juist bedoeld om tegenwicht te bieden aan denkbeelden die leerlingen thuis gepresenteerd krijgen. Indien ouders een doorslaggevende stem krijgen in het curriculum werkt hun invloed door in het onderwijs en verdwijnt dit tegenwicht. Terwijl dit juist zo belangrijk is: het zorgt ervoor dat leerlingen kennismaken met allerlei onderwerpen en verschillende visies.
Natuurlijk kan dat schuren en kan niet worden voorkomen dat iemand wordt gekwetst of beledigd. Het onderwijs is er niet om dit compleet te voorkomen, maar om leerlingen weerbaar te maken. In de beschermde omgeving van het klaslokaal maken leerlingen kennis met hen onwelgevallige of onbekende opvattingen en leren zij een gepaste reactie te geven op tegenslag.
Het is wenselijk om cartoons te tonen en te bespreken als eerbetoon aan Paty
Hoewel de reactie van de docent in De Vooravond begrijpelijk is – misschien overheerst bij haar wel de angst om het volgende slachtoffer te worden – is deze niet wenselijk en onverantwoord. Wel wenselijk zou zijn om juist, als eerbetoon aan Samuel Paty en tegelijk aan onze seculiere staat als geheel, de Mohammed-cartoons te tonen en het gesprek te voeren. Dit gesprek begint bij het benoemen van de ongemakkelijke waarheid dat er een link is met de islam: dat Paty is onthoofd door een radicale moslim, door een islamitische terrorist.
Betekent dit dat alle moslims terroristen zijn? Nee, natuurlijk niet. Toch lijkt een deel van de Nederlandse politici meer bezig met de angst voor stigmatisering dan met het benoemen van het werkelijke probleem. Nadat het dagen overwegend stil was gebleven na de aanslag, druppelden woensdag via Twitter berichten uit politiek Den Haag binnen.
Deze tweets waren echter illustratief voor het in alle toonaarden zwijgen over het werkelijke probleem. Zo had premier Mark Rutte (VVD) het over een ‘terreurdaad’ en de VVD in het algemeen over ‘lesgeven over het vrije woord’. Minister Sigrid Kaag (D66) benoemde op haar beurt dat Paty werd omgebracht vanwege ‘het spreken over vrijheden’. Jesse Klaver (GroenLinks) sprak enkel over een ‘extremist’.
Frankrijk herdenkt vandaag Samuel Paty die het slachtoffer werd van een afschuwelijke terreurdaad. De academische vrijheid kan en mag niet ingeperkt worden en veiligheid en het vrije woord mogen het nooit verliezen van onverdraagzaamheid. NL staat zij aan zij met het Franse volk.
Dit is een slechte zaak, net als het uit de weg willen gaan van het bespreken van moeilijke onderwerpen of die eerst willen voorleggen aan ouders. Niet willen kwetsen of de link met de islam niet willen benoemen, draagt mede bij aan het probleem. Zolang het probleem niet wordt onderkend of benoemd en zolang het bespreken ervan dus uit de weg wordt gegaan, is de weg naar een oplossing nog lang niet ingezet. Een adequate diagnose gaat immers vooraf aan een effectieve behandeling.
Docenten worden in de kou gezet door eenieder die wegkijkt
Dit komt docenten niet ten goede. Bij hen overweegt, logischerwijs, de angst: wie beschermt ze tegen fundamentalisten? Wie voorkomt dat zij, door Mohammed-cartoons te tonen, letterlijk een prijs op hun hoofd zetten? Docenten worden in de kou gezet door eenieder die wegkijkt of op een andere manier de onthoofding van Samuel Paty vergoelijkt in termen van ‘vrijheid komt met verantwoordelijkheid’.
Het wordt docenten op deze manier vrijwel onmogelijk gemaakt om de cartoons te tonen of ongemakkelijke onderwerpen aan te snijden – zowel door hun ambtgenoten die koste wat het kost gekwetste zieltjes willen voorkomen, als door politiek Den Haag dat in alle toonaarden zwijgt over de aard van de daad. Op deze manier winnen de terroristen: wegkijken is een deel van het geweld dat de vrijheid van meningsuiting wordt aangedaan.
Elsevier 22.10.2020 Tijdens een nationale herdenking werd woensdagavond de door een islamistische terrorist onthoofde leraar Samuel Paty herdacht. De Franse president hield een toespraak waarin hij benadrukte hoe belangrijk het werk van Paty en al die andere onderwijzers is voor het behoud van vrijheid, westerse waarden en de Franse Republiek.
Onder de klanken van het lied One van de Ierse band U2 werd de kist met het lichaam van Samuel Paty de binnenplaats van de Sorbonne, de universiteit van Parijs, op gedragen. Een leerling las een brief voor uit De eerste man van Albert Camus. Daarna hield president Emmanuel Macron een even emotionele als felle rede. Hieronder kunt u de herdenking terugkijken en leest u een vertaling van Macrons toespraak, die is gepubliceerd op de website van het Élysée.
‘Dames en heren,
‘Vanavond spreek ik geen woorden om ons te herinneren aan de strijd tegen het politieke en radicale islamisme, dat leidt tot terrorisme. Die woorden heb ik al eerder uitgesproken. Het kwaad, heb ik het genoemd. We hebben besloten om tot daden over te gaan, deze te versterken, en deze te volbrengen.
‘Vanavond zal ik het niet hebben over de terroristen, hun medeplichtigen en alle lafaards die deze aanslag hebben gepleegd en mogelijk hebben gemaakt. Ik zal niet spreken over degenen die zijn naam aan de barbaren hebben gegeven, ze verdienen het niet. Namen, die hebben ze niet eens. Vanavond zal ik niet nog meer spreken over de essentiële eenheid die alle Fransen voelen. Die is kostbaar en verplicht alle verantwoordelijken om zich uit te spreken en het juiste te doen.
‘Vanavond wil ik het hebben over jullie zoon, ik wil het hebben over jullie broer, jullie oom, over degene van wie jullie hielden, je vader. Vanavond wil ik het hebben over uw collega, jullie leraar die stierf omdat hij ervoor had gekozen om les te geven, die werd vermoord omdat hij had besloten zijn studenten te leren om burgers te worden. Om ze te leren hun huiswerk te maken. Ze te leren over vrijheden en om die te gebruiken. Vanavond wil ik u vertellen over Samuel Paty.
‘Samuel Paty hield meer van boeken en van kennis dan van wat ook. Zijn appartement was een bibliotheek. Het mooiste cadeau dat hij kon krijgen, waren boeken om uit te leren. Hij hield ervan boeken door te geven, zowel aan zijn studenten als aan zijn familieleden, de passie voor kennis, de smaak van vrijheid.
Nadat hij geschiedenis had gestudeerd in Lyon overwoog hij onderzoeker te worden, maar hij sloeg de weg in waarop u, zijn ouders – leraar en schoolhoofd in Moulins – hem waren voorgegaan, door een “onderzoeker in het onderwijs” te worden, zoals hij zichzelf graag omschreef. Door onderwijzer te worden. Er is dus geen betere plek dan de Sorbonne, al meer dan acht eeuwen ons centrum van universele kennis, de plek van het humanisme, waar de natie hem eer kan bewijzen.
‘Samuel Paty had een passie voor lesgeven en hij deed dat zo goed op verschillende hogescholen en middelbare scholen, waaronder die van Conflans-Saint-Honorine. We hebben allemaal in ons hart, in ons geheugen, wel een herinnering aan een leraar die de loop van ons leven heeft veranderd. U weet wel, de leraar die ons leerde lezen, tellen, ons vertrouwen gaf. De leraar die ons niet alleen kennis meegaf, maar ook een pad voor ons opende door een boek, een blik, door zijn aandacht.
‘Samuel Paty was een van die leraren die je nooit zult vergeten, een van die enthousiastelingen die nachten konden doorbrengen met leren over de geschiedenis van religies om zijn studenten en hun overtuigingen beter te begrijpen.
Een van die bescheiden mensen die zichzelf duizend vragen hebben gesteld, zoals over de lessen over vrijheid van meningsuiting en gewetensvrijheid die hij sinds juli afgelopen zomer in Moulins voorbereidde en over de twijfels die hij deelde, uit noodzaak en sensitiviteit.
‘Samuel Paty belichaamde ten diepste de leraar over wie Jean Jaurès droomde in de brief aan leraren die net is voorgelezen: “vastberadenheid verenigd met tederheid”. Hij die de grootheid van het denken toont, leert respect, en laat zo zien wat beschaving is. Hij die de taak op zich nam “republikeinen te maken”.
‘De woorden van Ferdinand Buisson komen terug als een echo: “Om een republikein te maken,” schreef hij, “moet je de mens nemen, hoe klein en nederig hij ook is, […] en hem doen beseffen dat hij zelf kan nadenken, dat hij aan niemand geloof noch gehoorzaamheid verschuldigd is, dat het aan hem is om de waarheid te zoeken en deze niet kant-en-klaar te ontvangen van een meester, een bestuurder, een leider, wie dan ook.”
‘“Republikeinen maken”, dat was de strijd van Samuel Paty.
‘En hoewel deze taak vandaag de dag misschien reusachtig lijkt, vooral waar geweld, intimidatie en soms berusting voorrang hebben, is zij essentieel en actueler dan ooit. Hier in Frankrijk houden we van onze natie, zijn geografie, zijn landschappen en zijn geschiedenis, zijn cultuur en zijn metamorfoses, zijn geest en zijn hart. En die willen we aan al onze kinderen meegeven.
‘Hier in Frankrijk houden we van het zowel aardse als universele project dat de Republiek draagt, haar orde en haar beloften. Elke dag opnieuw beginnen. Dus op elke basisschool en op elke middelbare school zullen we leraren de macht teruggeven om “republikeinen te maken”, de positie en de autoriteit die hen toekomt.
We zullen ze opleiden, ze waarderen zoals zou moeten, we zullen ze steunen, we zullen ze zoveel mogelijk beschermen. Zowel op school als daarbuiten geldt dat de druk, het misbruik van onwetendheid en de gehoorzaamheid die sommigen zouden willen introduceren, bij ons geen plek hebben. “Ik zou willen dat mijn leven en mijn dood ergens toe dienen,” zei hij ooit. Alsof hij voorkennis had.
‘Waarom werd Samuel vermoord? Waarom? Vrijdagavond geloofde ik voor het eerst in willekeurige waanzin, absurde willekeur: nog een slachtoffer van onnodig terrorisme.
Hij was tenslotte niet het belangrijkste doelwit van de islamisten, hij gaf alleen maar les. Hij was niet de vijand van de religie waarop ze zich beroepen, hij had de Koran gelezen, hij respecteerde zijn studenten, wat hun overtuiging ook was, hij was geïnteresseerd in de moslimbeschaving.
‘Nee, integendeel, juist daarom werd Samuel Paty vermoord. Omdat hij de Republiek belichaamde die elke dag in de klas wordt herboren, de vrijheid die op scholen wordt overgedragen en bestendigd.
‘Samuel Paty werd vermoord omdat de islamisten onze toekomst willen en ze weten dat ze die met stille helden zoals hij nooit zullen hebben. Zij scheiden de gelovigen van degenen die niet geloven.
‘Samuel Paty kende alleen burgers. Zij voeden zich met onwetendheid. Hij geloofde in weten. Zij cultiveren haat tegen de ander. Hij wilde voortdurend het gezicht van de ander blijven zien, de rijkdom van het anders-zijn ontdekken.
‘Samuel Paty was het slachtoffer van de rampzalige samenzwering van domheid, leugens, samensmelting, haat tegen de ander, van de haat tegen wat wij in ons diepste wezen zijn.
‘Samuel Paty werd vrijdag het gezicht van de Republiek, van ons verlangen om terroristen te breken, islamisten uit te schakelen, om te leven als een gemeenschap van vrije burgers in ons land, het gezicht van onze vastberadenheid om te begrijpen, te leren, door te gaan met lesgeven, om vrij te zijn, want we zullen doorgaan, professeur.
‘We zullen de vrijheid verdedigen die je zo goed hebt onderwezen en we zullen het secularisme hoog in het vaandel dragen. We zullen karikaturen en tekeningen niet opgeven, zelfs als anderen terugtrekken. We zullen alle kansen bieden die de Republiek verschuldigd is aan al haar jeugd zonder enige vorm van discriminatie.
‘We zullen doorgaan, professeur. Met alle onderwijzers en docenten in Frankrijk zullen we de geschiedenis met al haar hoogte- en dieptepunten onderwijzen. We zullen literatuur, muziek, alle werken van ziel en geest overbrengen. We zullen met volle teugen genieten van het debat, van redelijke argumenten, van vriendelijke overtuigingskracht. We zullen de wetenschap en haar controverses liefhebben. Net als u zullen we tolerantie stimuleren. Net als u zullen we onophoudelijk proberen te begrijpen, en nog beter te begrijpen wat ze van ons willen afpakken. We zullen humor leren, en afstand. We zullen ons herinneren dat onze vrijheden alleen standhouden als haat en geweld eindigen, en door respect voor de ander.
‘We zullen doorgaan, professeur. En hun hele leven zullen de honderden jongeren die u hebt opgeleid kritisch denken zoals u hen hebt geleerd. Misschien worden sommigen van hen op hun beurt onderwijzer, zodat ook zij weer jonge burgers gaan opleiden. Op hun beurt zullen ze de liefde voor de Republiek overbrengen. Ze zullen telkens opnieuw onze natie, onze waarden, ons Europa leren doorgronden.
‘We zullen, ja, deze strijd voortzetten omwille van de vrijheid en waarvan u voortaan het gezicht bent, omdat we het u verschuldigd zijn, omdat we het onszelf verschuldigd zijn, omdat in Frankrijk, professeur, het licht nooit uitgaat. Leve de Republiek. Leve Frankrijk.’
Vertaling: Bram Hahn.
Lees ook het hoofdcommentaar van het Franse dagblad Le Figaro, vertaald door schrijver en journalist Sylvain Ephimenco:
Elsevier 21.10.2020 De docent Samuel Paty wordt woensdag herdacht in Frankrijk. Tijdens een bijeenkomst met president Emmanuel Macron op de universiteit Sorbonne krijgt Paty postuum de hoogste Franse onderscheiding: het Legioen van Eer. Terwijl de moord op Paty in Frankrijk veel losmaakt, reageren Nederlandse politici amper.
Tijdens de bijeenkomst in Parijs zijn 400 gasten aanwezig, onder wie Paty’s familie. Paty werd vrijdag in een voorstad van Parijs onthoofd door een 18-jarige Tsjetsjeense moslim, die door de politie werd doodgeschoten. De geschiedenisdocent toonde in lessen over vrijheid van meningsuiting weleens cartoons van de profeet Mohammed.
Gesloten moskee heeft spijt
De vader van een leerling had via video’s opgeroepen tot actie tegen Paty. Ook zou door het Collectif contre l’islamophobie en France (collectief tegen islamofobie in Frankrijk) een fatwa zijn uitgesproken. Met een fatwa worden moslims opgeroepen tot het volgen van bepaalde leefregels, wat ook het doden van een persoon kan zijn.
Een moskee die video’s over Paty had verspreid, heeft zijn spijt daarover betuigd. De Franse overheid heeft de bewuste moskee voor zes maanden gesloten. De minister van Binnenlandse Zaken, Gérald Darmanin, onderzoekt of andere islamitische organisaties, zoals genoemd collectief tegen islamofobie, kunnen worden gesloten als zij tegen de Franse waarden ingaan.
Dinsdagavond beloofde president Macron actie te ondernemen tegen die groeperingen. Direct na de moord op Paty sprak Macron van een ‘existentieel gevecht’ tegen terrorisme. De moord op Paty noemde hij islamistisch terrorisme. Macron kondigde begin oktober een wetsvoorstel aan om radicalisering te bestrijden.
Macron wil samenwerken met Poetin
Macrons wil ‘islamistisch separatisme’ bestrijden en de islam in Frankrijk bevrijden van buitenlandse beïnvloeding. Volgens zijn aanpak moet er toezicht komen op de financiering van moskeeën en wordt thuisonderwijs aan banden gelegd. Kinderen moeten Frans onderwijs volgen. Ook moet de staat weer zichtbaar worden in buurten die getto’s zijn geworden.
Ook sprak Macron met de Russische president Vladimir Poetin. Macron wil beter samenwerken in de strijd tegen terrorisme en illegale migratie. De moordenaar van Paty was een 18-jarige Tsjetsjeense moslim die na zijn daad door de politie werd doodgeschoten.
Stilte in Nederland
In Nederland maakt de moord op Paty weinig los. Slechts enkele politici delen berichten over de moord. Presentator Fidan Ekiz van talkshow De Vooravond maakte zich daar dinsdag boos over. Zij constateerde dat massale verontwaardiging uitbleef en vroeg zich af waarom mensen niet de straat opgaan:
Ook haalde ze uit naar de politiek, waar het ‘muisstil’ is. Volgens Ekiz zijn mensen bang om te zeggen wat ze vinden en denken, omdat het zomaar kan dat je hoofd wordt afgehakt.
De Franse ambassade in Nederland heeft opgeroepen mee te doen aan een minuut stilte, woensdag om 16:30:
Nederlandse politici die zich fel uitspreken over de moord op Paty zijn er nauwelijks. PVV-leider Geert Wilders bekritiseerde de stilte van de Nederlandse politiek op Twitter:
Wilders plaatste maandag een videoboodschap over de dood van Paty en het belang van de vrijheid van meningsuiting. ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers schreef zaterdagmiddag al een bericht op zijn Facebookpagina. Daarin noemde hij de moord ‘diep verontrustend’ en zei hij te hopen en bidden dat ‘de liefde voor onze vrijheid alle angst voor barbarij uitdrijft’.
PvdA-leider Lodewijk Asscher kwam dinsdagavond met een statement over de dood van Paty. Asscher schrijft: ‘De onthoofding van leraar Samuel Paty door een islamistische extremist is niet alleen een schok voor zijn school en voor Frankrijk maar ook voor ons allen.’ Lessen, zoals Paty gaf over de vrijheid van meningsuiting, noemt Asscher een essentieel onderdeel van onze democratie.
Woensdag plaatste D66-lijsttrekker Sigrid Kaag een bericht op Twitter waarin zij de hoop uitsprak dat geen enkele leraar zich beperkt voelt door de moord op Paty. Wilders heeft de Tweede Kamer verzocht om volgende week over de moord te debatteren.
Elsevier 19.10.,2020 Tegen de Franse docent die vrijdag 16 oktober is onthoofd, was een fatwa uitgesproken. Dat zei de Franse minister van Binnenlandse Zaken, Gérald Darmanin, maandagochtend. Darmanin onderzoekt of de verantwoordelijke groepering kan worden verboden. Zij zou een lastercampagne tegen geschiedenisdocent Samuel Paty hebben gevoerd.
Paty werd vrijdag onthoofd in een voorstad van Parijs door een 18-jarige Tsjetsjeense moslim, die door de politie werd doodgeschoten. Paty toonde in lessen over vrijheid van meningsuiting weleens cartoons van de profeet Mohammed.
Volgens Darmanin is de groep Collectif contre l’islamophobie en France (collectief tegen islamofobie in Frankrijk) ‘uiteraard betrokken’ bij de moord op Paty. Hij wil de groep laten ontbinden, omdat die een vijand van de Franse republiek is. Ook zou die groep tegen Paty een fatwa hebben uitgesproken. Met een fatwa worden moslims opgeroepen tot het volgen van bepaalde leefregels, wat ook het doden van een persoon kan zijn. Darmanin onderzoekt ook of andere organisaties kunnen worden verboden als zij tegen Franse waarden ingaan.
Massale herdenkingssamenkomsten
Zondag 18 oktober gingen Fransen massaal de straat op om te protesteren tegen de moord op Paty. In Parijs, Lyon en andere steden kwamen duizenden mensen bijeen. Zij droegen onder meer borden met teksten als Je suis Samuel, een verwijzing naar de leus Je suis Charlie, die is gebruikt na de aanslag op het Franse satirische blad Charlie Hebdo in 2015.
Bij de demonstratie in Parijs waren ook politici aanwezig, onder wie de burgemeester van Parijs en de Franse premier Jean Castex. Die schreef op Twitter dat Frankrijk geen schrik wordt aangejaagd, niet bang is en niet wordt verdeeld:
Jean Castex
@JeanCASTEX
Compte gouvernemental, France
Vous ne nous faites pas peur. Nous n’avons pas peur. Vous ne nous diviserez pas. Nous sommes la France !
Drie weken geleden werd in de hoofdstad al een aanslag gepleegd door een extremistische moslim uit Pakistan. Hij stak twee mensen neer, die de terreurdaad overleefden. Zijn doelwit was het redactiekantoor van het blad Charlie Hebdo. De locatie van dat kantoor is onbekend sinds de aanslag vijf jaar geleden.
In april werden twee mensen vermoord en vijf verwond bij een terreurdaad in het plaatsje Romans-sur-Isère, ten zuiden van Lyon. Een Soedanese asielzoeker zit nog vast voor die aanslag.
Laurent Nuñez, voormalig hoofd van de Franse dienst voor binnenlandse veiligheid, zei eind september dat de veiligheidsdiensten worstelen met die kleine terreuraanslagen. Grote terreurdaden worden makkelijker onderschept, maar kleine aanslagen zoals in Parijs zijn lastiger te bestrijden. Die worden gepleegd door individuen zonder banden met terreurgroepen en radicaliseren zelf door propagandakanalen.
Existentieel gevecht tegen terrorisme
De Franse president Emmanuel Macron sprak na de moord op Paty van een ‘existentieel gevecht’ tegen terrorisme. De moord op Paty noemde hij islamistisch terrorisme. Macron onthulde begin oktober een aanpak om radicalisering te bestrijden en kondigde aan met een wetsvoorstel te komen.
Macrons wil ‘islamistisch separatisme’ bestrijden. Volgens de president verkeert de islam wereldwijd in crisis doordat posities binnen het geloof verharden. Macron wil de islam in Frankrijk bevrijden van buitenlandse invloeden. Hij noemde secularisme het cement van de Franse samenleving, en waarschuwde voor stigmatisering van alle moslims.
Volgens zijn aanpak moet er toezicht komen op de financiering van moskeeën en wordt thuisonderwijs aan banden gelegd. Kinderen moeten Frans onderwijs volgen. Ook moet de staat weer zichtbaar worden in buurten die getto’s zijn geworden. Het wetsvoorstel onthult Macron later dit jaar.
Elsevier 18.10.2020 De islamitische terreuraanslag op een Franse geschiedenisleraar, die werd onthoofd omdat hij Mohammed-cartoons aan de klas toonde, heeft verstrekkende gevolgen, schrijft hoogleraar en FVD-senator Paul Cliteur in een ingezonden opiniestuk. ‘Welke geschiedenisleraar gaat na deze onthoofding het probleem van de vrijheid van expressie nog in de klas bespreken?’
De Franse president Emmanuel Macron noemde de onthoofding van de geschiedenisleraar Samuel Paty (1973-2020) een ‘islamitische terreuraanslag’. Hij zei: ‘Een burger is vermoord omdat hij leraar was en vrijheid van meningsuiting doceerde.’ Ook verklaarde Macron: ‘Het hele land staat achter alle leraren in het land.’ En hij beloofde dat Frankrijk ‘snel en met autoriteit’ zou reageren.
Paul Cliteur (1955) is hoogleraar encyclopedie van het recht aan de Universiteit Leiden en schrijver van Bardot, Fallaci, Houellebecq en Wilders (2016), In Naam van God (2018) en Cultuurmarxisme. Er waart een spook door het Westen (2018). Ook is hij directeur van het Renaissance Instituut, het wetenschappelijk bureau van Forum voor Democratie. Voor die partij is hij sinds juni 2019 lid van de Eerste Kamer.
Of we dat ‘snel en met autoriteit’ moeten geloven, daarbij kun je vraagtekens plaatsen. Het is Frankrijk niet gelukt dit probleem van de gewelddadige reacties op cartoons op te lossen. Evenmin dat het Nederland is gelukt of welk ander West-Europees land ook. Alleen de centraal-Europese landen als Hongarije en Polen blijven gevrijwaard van jihadistisch-terroristische aanvallen.
De West-Europese landen worden echter steeds verder in een onderworpen positie gemanoeuvreerd. Welke geschiedenisleraar gaat na deze onthoofding het probleem van de vrijheid van expressie nog in de klas bespreken? Het hele land mag achter je staan, maar wat heb je daaraan als je letterlijk je hoofd kunt verliezen? En wat heb je daaraan als de politie en de president je tegen die onthoofding niet kunnen beschermen?
In Nederland begon dit proces met de moord op Theo van Gogh
Weinig mensen realiseren zich dat, maar in feite is dat proces in Nederland begonnen met de moord op de filmmaker Theo van Gogh in 2004. In 2005 gingen de Denen proberen of je nog cartoons over de profeet kon publiceren. Dat kon dus niet. Toen verklaarden de Franse cartoonisten zich in 2006 solidair met hun Deense collega’s, maar dat leidde in 2015 tot de moord op de gehele redactie van het Franse satirische tijdschrift Charlie Hebdo.
Nu proberen de dappere Fransen het probleem van de geleidelijke erosie van de vrijheid van expressie nog te bespreken in de klas, maar door de onthoofding van Paty is duidelijk geworden dat zelfs dát niet meer kan. Het tonen van de cartoons is zelfs in een pedagogisch-didactische context niet mogelijk. De staat bewijst zich als volkomen machteloos. De Franse leraren die in het kader van een vak als maatschappijleer of burgerschapskunde de kwestie willen bespreken, zullen dat moeten doen zonder voorbeelden van waar het eigenlijk over gaat.
In Nederland is dat niet veel beter. PVV-leider Geert Wilders die uit solidariteit met de Franse en Deense cartoonisten een cartoonwedstrijd in het gebouw van de Tweede Kamer wilde organiseren, heeft daar om veiligheidsredenen vanaf gezien.
Niettemin wordt Nederland bezocht door terroristen als Jawed S. en Junaid I. die speciaal naar Nederland komen om de Nederlanders te bestraffen of, zoals in het laatste geval, Wilders te vermoorden. Het enige dat de staat daartegen denkt te kunnen doen, is Wilders levenslang beveiligen en Junaid voor tien jaar op te sluiten, zoals de rechtbank Den Haag bepaalde op 18 november 2019.
Maar keer op keer blijkt dat er erg veel mensen zijn als Jawed en Junaid die gemakkelijk het land binnenkomen of zelfs in Nederland zijn geboren, zoals Gökmen Tanis, die in 2019 een aanslag pleegde op een tram waarbij vier mensen omkwamen.
Ook de Nederlandse overheidsdiensten die geacht worden dit probleem aan te pakken, lijken weinig anders te kunnen doen dan sussende geluiden produceren. In het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (oktober 2020) wordt (p. 17) opgemerkt dat weliswaar meer jihadistische aanslagen worden gepleegd, maar met ‘minder slachtoffers’.
Men vervolgt: ‘In de eerste helft van dit jaar hebben jihadisten in het Westen meer aanslagen gepleegd dan in heel 2019, terwijl er minder (fatale) slachtoffers vielen. Het gaat om kleinschalige aanslagen in met name Frankrijk en het Verenigde Koninkrijk (…).’
‘Kleinschalige aanslag’ met massale consequenties
Ook de moord op Samuel Paty was zo’n ‘kleinschalige aanslag’. Maar zolang onze regeringen er niet in slagen die kleinschalige aanslagen onder controle te krijgen, zijn de consequenties massaal. Het betekent niet alleen dat columnisten, cartoonisten of cabaretiers worden gemuilkorfd, maar ook dat historici de leraren in een klas het onderwerp niet meer kunnen bespreken.
Leden van de extreemrechtse actiegroep Vrijheid voor Nationalisten bij een demonstratie in 2017 in Nijmegen ANP
NOS 16.10.2020 Het risico dat rechts-extremisten naar geweld grijpen is groter dan in het verleden, waarschuwt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).
De terrorismecoördinator signaleert een toename van personen die, mede gevoed door extreemrechtse ideeën, online dreigen met geweld. Hoewel de ernst en vooral de waarschijnlijkheid van de dreiging niet in alle gevallen heel groot lijkt, blijft het een punt van aandacht. Een copycat-aanslag zoals in Christchurch is voorstelbaar, aldus de NCTV.
De vele kleine groeperingen zijn nog steeds erg versplinterd en hebben geen aansprekende leiders. Ze zijn doorgaans ook niet gewelddadig. Maar online is er volgens de NCTV wel veel rechts-extremisme zichtbaar.
Risico van een eenling
Een terroristische aanslag vanuit bekende rechts-extremistische groepen ligt in Nederland niet in de lijn der verwachting. Maar de mogelijkheid dat een Nederlandse eenling online radicaliseert, vindt de NCTV voorstelbaar.
De rechts-terroristische aanslag in Christchurch van 15 maart 2019 leidde in hetzelfde jaar ook tot copycat-aanslagen in de VS, Duitsland en Noorwegen. Toch was 2019 in vergelijking met andere jaren geen bijzonder gewelddadig jaar in West-Europa, wat betreft rechts-extremistisch geweld.
De NCTV signaleert dat er een geheel nieuwe generatie rechts-extremisten is opgestaan. Ze ontmoeten elkaar via internet en communicatie-apps. Deze generatie zal volgens de NCTV niet snel lid worden van een in hun ogen ouderwetse groep. Ze delen hun gedachtengoed via kanalen als Telegram, Instagram en Discord.
Daarin schuilt juist het gevaar, zegt de NCTV. Zij kunnen online onder de radar blijven en zouden makkelijker op te sporen zijn als ze zich aansloten bij de bekende rechts-extremistische organisaties.
Trainingskampen
Verscheidene Europese landen constateren dat neonazi’s deelnemen aan paramilitaire trainingen in trainingskampen in landen in Oost-Europa, waaronder Rusland. Deze kampen zouden worden georganiseerd door de neonazibeweging Russian Imperial Movement (RIM). Die organisatie is in april dit jaar door de VS aangemerkt als buitenlandse terroristische organisatie. Leden van deze beweging mogen de VS niet in.
Er zijn volgens de NCTV geen aanwijzingen dat Nederlanders hebben meegedaan aan dergelijke trainingskampen. Het Amerikaanse Soufan Center zei eerder dat dit wel het geval was. Volgens een onderzoeker hebben zeker acht Nederlanders gevochten in Oost-Oekraïne. Na de ramp met vlucht MH17 is de interesse vanuit Nederland voor Oekraïne afgenomen, zegt het Soufan Center.
Telegraaf 15.10.2020 In Nederland bestaat nog steeds kans op een aanslag, met name door radicale eenlingen zoals tramschutter Gökmen T. Dat is een van de bevindingen van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) in het nieuwe Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland, dat drie keer per jaar verschijnt. In de gevangenis Zwolle komt een afdeling voor vrouwelijke jihadisten om de dreiging te verminderen.
Het dreigingsniveau blijft op 3 staan, dat betekent dat aanslagen ’voorstelbaar’ zijn, schrijft de NCTV. Maar de dreiging kan weer toenemen als gevangenen van de Terroristenafdelingen (TA’s) van de gevangenissen vrijkomen.
In Zwolle is ruimte gemaakt voor tien vrouwelijke jihadisten. Dat is nodig om te voorkomen dat er nieuwe jihadnetwerken ontstaan onder de inmiddels tientallen gevangenen op de TA’s van de gevangenissen in Vught en Rotterdam. Meer jihadbruiden worden de komende tijd terugverwacht uit Syrië.
Ophitsing
De vrees bestaat dat de gevangenissen het zicht kwijtraken op die netwerken. Jihadisten kunnen daardoor ook na hun vrijlating de veiligheid in Nederland bedreigen. Het aantal TA-plekken wordt uitgebreid om een betere onderverdeling te kunnen maken tussen leiders en meelopers. Zo wordt ook onderlinge ophitsing verminderd. De vrouwen krijgen om die reden ook een aparte plek.
De NCTV benadrukt dat het nodig is om druk uit te blijven oefenen op de ongeveer vijfhonderd jihadsympathisanten in Nederland, zodat terroristen die vrijkomen uit de TA geen voedingsbodem meer krijgen als ze opnieuw het verkeerde pad op willen. Daar is minder weerklank voor nu de afgelopen tijd de Nederlandse extremistenscene versnipperd is geraakt. Het kalifaat is ingestort en er zijn geen aansprekende leiders.
Nederlandse jihadi’s maken bovendien ruzie over de kwestie van ’takfir’, verkettering. De aanhangers van de Saoedische sjeik Hazimi, enkele tientallen in Nederland, vinden dat moslims andere gelovigen makkelijk als afvallige mogen bestempelen. De Hazimi’s zijn nog strenger dan de IS-aanhangers, die wat terughoudender zijn met verkettering van andere moslims. De twee stromingen staan lijnrecht tegenover elkaar. Ook onder vrouwelijke jihadsympathisanten is er veel discussie over wie afvallig is en wie niet, aldus de NCTV.
Oliedollars
Ook van invloed op het jihadwereldje in Nederland is de nieuwe koers van Saoedi-Arabië. Met miljarden aan oliedollars verspreidt dat land al tientallen jaren het strenge salafisme, maar sinds kort propageert de Saoedische overheid in eigen land een gematigde islam. „Met nadruk op veranderingen in het maatschappelijk leven en op een geloof als individuele beleving in plaats van collectieve zaak”, schrijft de NCTV.
Ook zoekt het land meer aansluiting bij het Westen. Die koerswijzigingen leiden tot woede bij Nederlandse salafisten, die zich nu liever richten op de Turkse president Erdoğan als boegbeeld van de zuivere islam.
In 2015 werd station Rotterdam centraal ontruimd toen de politie een verdachte uit de Thalys haalde die vanuit Parijs arriveerde. Ⓒ ANP/HH
„Onder sommige Nederlandse jihadisten leeft nog altijd de intentie om in Nederland een aanslag te plegen”, schrijft de terrorismebestrijder, „maar ze handelen er momenteel niet naar.” Toch vonden in Europa in de eerste helft van 2020 meer aanslagen plaats dan in heel 2019. Het aantal dodelijke slachtoffers lag de helft lager. „Het huidige type aanslagen lijkt doorgaans provisorisch van aard.”
Er zijn vorig jaar zeker veertien aanslagen voorkomen in Europa, stelt Europol. Recent werden in Duitsland vijf Tadzjieken aangehouden die een aanslag voorbereidden. En op 31 augustus 2020 werden om dezelfde reden drie jihadisten in Noord-Macedonië aangehouden, voormalige Syriëgangers. „Van dergelijke gefrustreerde uitreizigers gaat een potentiële aanslagdreiging uit.”
Behalve naar jihadisten kijkt de NCTV ook naar extreem-rechts. „De dreiging van extreemrechts terrorisme is in Europa over het algemeen laag.”
Anti-overheidssentimenten, al dan niet gemengd met complottheorieën over corona, zijn een nieuwe bron van zorg.
NU 15.10.2020 Behalve de brede en gevarieerde activistische bovenlaag bij de antilockdownprotesten, is er ook een “radicale onderstroom met soms extremistische gedragingen”, schrijft de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) in een nieuw dreigingsbeeld, dat elk kwartaal wordt gepubliceerd. Eenzelfde soort verharding ziet de NCTV bij een kleine kern van de boerenprotesten.
Sinds de uitbraak van het coronavirus weten mensen elkaar online en offline te vinden om het overheidsbeleid af te wijzen. Die afwijzing gebeurt niet zozeer vanuit “ideologische motieven”, maar vanwege gevoelens van “onrechtvaardigheid, groot onbehagen of een andere werkelijkheidsbeleving”, schrijft de NCTV.
“Mensen die de overheid, wetenschap en traditionele media al langer wantrouwen, kunnen denkbeelden bevestigd zien in complottheorieën en desinformatie”, aldus de NCTV. Sociale media spelen daarbij volgens het rapport een faciliterende en mobiliserende rol.
Hoewel er een brede en gevarieerde bovenlaag is, waarschuwt de NCTV ook voor een radicale onderstroom, die soms “extremistische gedragingen” kan vertonen, zoals het “belagen van journalisten en politici of het intimideren van politiemensen”.
Complottheorieën verspreiden zich naar de mainstream
De NCTV ziet ook hoe de complottheorieën zich sinds de uitbraak van het coronavirus sneller verspreiden van de marges van het internet naar de mainstreamkanalen. “Er is een (online) context ontstaan waarbinnen de drempel om tot extremistische gedragingen te komen wordt verlaagd. Deze context versterkt polarisatie en leidt in een enkel geval tot verharding, intimidatie of (oproepen tot) geweld.”
De antilockdownprotesten zijn in Nederland qua omvang en ongeregeldheden nog niet zo groot als in Duitsland, zegt de NCTV. Maar ze kunnen wel nog leiden tot gewelddadige verstoringen.
Boerenprotesten ‘kleiner en grimmiger’
Diverse groepen burgers zoeken ook aansluiting bij bijvoorbeeld de aanhoudende boerenprotesten. Die worden volgens de NCTV “kleinschaliger en grimmiger”. Bij een gedeelte van de boeren is “sprake van een zekere verharding”, bijvoorbeeld door het “uiten van dreigementen richting politici, journalisten en andersdenkende medeboeren.”
“Aansluiting bij verschillende groepen met verschillende grieven, verbonden door antioverheidsdenken, kan verharding in de hand werken”, zegt de NCTV, die er op wijst dat de “ultraconservatieve uitgeverij De Blauwe Tijger, een doorgeefluik van antioverheidspropaganda, nepnieuws en complottheorieën”, geld doneert aan een boerenactiegroep.
Debat over racisme kent scherpe randen
De NCTV stelt ook vast dat de antiracismeprotesten in Nederland “in tegenstelling tot andere landen” vreedzaam verliepen zonder plunderingen, brandstichtingen of het omvertrekken van standbeelden. Wel kent het debat over racisme aan verschillende kanten “scherpe randen”. Enkele individuen en kleine groepjes zouden tekenen van verharding vertonen.
“Dit uit zich bijvoorbeeld in de uitsluiting van andersdenkenden van debat en de bekladding van standbeelden”, aldus het rapport, “maar ook intimidatie en het openlijk en heimelijk bedreigen van tegenstanders en politie”.
Deze acties worden volgens de NCTV voornamelijk beantwoord door enkele gekende extreemrechtse groepjes, “die op weinig succesvolle wijze” proberen “mee te liften op actuele maatschappelijke thema’s”.
Grootste dreiging blijft uitgaan van jihadisme
De belangrijkste terroristische dreiging blijft overigens nog altijd uitgaan van jihadisten, schrijft de NCTV in de rapportage. De directe dreiging lijkt dit jaar wel enigszins afgenomen, het komt met name vanuit eenlingen. Het dreigingsniveau blijft op drie van vijf staan. Dat wil zeggen dat een terroristische aanslag in Nederland ‘voorstelbaar’ is.
NOS 15.10.2020 Sinds de uitbraak van het coronavirus is de maatschappelijke onrust zichtbaarder geworden, zowel op straat als op sociale media. Complottheorieën verspreiden zich snel. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), Pieter-Jaap Aalbersberg, schrijft in zijn nieuwe Dreigingsanalyse dat er veel verschillende polariserende groepen en individuen online actief zijn die elkaar vinden in het afwijzen van de overheid en het overheidsbeleid. In de Dreigingsanalyse wordt specifiek gewezen op de rol van de stichting de Blauwe Tijger, die “een ultraconservatieve uitgeverij” wordt genoemd.
Volgens de terrorismebestrijders steunt deze stichting de protestacties van boeren financieel. De Blauwe Tijger wordt gezien als een doorgeefluik van anti-overheidspropaganda, nepnieuws en complottheorieën. De NCTV ziet er een van de organisaties in die de polarisatie in de samenleving versterken.
Dat geldt ook voor een man die niet bij naam wordt genoemd en die in juli werd aangehouden. Hij beweegt zich volgens de NCTV binnen het online milieu van anti-overheidsactivisten en complotdenkers, waar hij zich manifesteert als voorman van een groep met 12.500 volgers op Facebook. Ook is hij actief in verschillende Telegramgroepen en verzet hij zich tegen de coronamaatregelen door te zinspelen op ‘burgerarresten’ van volksvertegenwoordigers en RIVM-medewerkers.
Radicale onderstroom
De NCTV signaleert een activistische bovenlaag, die relatief breed en gemêleerd is. Maar daarnaast is er een “radicale onderstroom met extremistische gedragingen”. Deze mensen belagen politici en journalisten, intimideren politiemensen of publiceren online lijsten met privé-adressen van politieagenten en politici.
De verspreiding van dit soort informatie op online platforms is niet ongevaarlijk, schrijft de NCTV. De drempel voor extremistisch gedrag wordt verlaagd. Het versterkt polarisatie en leidt soms tot verharding, intimidatie en geweld of oproepen daartoe. Concreet voorbeeld daarvan is het in brand steken van zendmasten door mensen die het nieuwe mobiele datanetwerk 5G wantrouwen.
Geen ideologie
De NCTV ziet weinig samenhang tussen de verschillende groepen die de straat op gaan. Op de demonstraties komen mensen af die om uiteenlopende redenen protesteren. Dat doen ze vaak niet uit ideologische overtuigingen, aldus de NCTV. Ze worden gedreven door “gevoelens van onrechtvaardigheid, groot onbehagen of een andere werkelijkheidsbeleving”.
Ze zijn bijvoorbeeld tegen de tijdelijke coronawet uit vrees voor ontwrichtende gevolgen van de maatregelen voor ouderen en families. Daarnaast zijn het zzp’ers die hun inkomen zien wegvallen of complotdenkers.
Ook hooligans misbruiken de demonstraties, signaleert de NCTV. Groepen voetbalsupporters die doorgaans de strijd zoeken met elkaar spannen samen om bij protesten met de politie te vechten. Dat deden ze niet alleen bij anti-lockdown-protesten, maar ook bij antiracisme-demonstraties afgelopen voorjaar.
Diverse groepen burgers zoeken verder aansluiting bij bijvoorbeeld de aanhoudende boerenprotesten. In tegenstelling tot de grootschalige acties van vorig jaar wordt het boerenprotest kleinschaliger en grimmiger. Bij een deel van de boeren is sprake van verharding, bijvoorbeeld door het uiten van dreigementen aan het adres van politici, journalisten en boeren met andere opvattingen.
Tekenen van verharding
Ook bij de antiracisme-activisten ziet de NCTV een verharding. Onder de noemer ‘Black Lives Matter NL’ worden demonstraties georganiseerd door een coalitie van al langer bestaande actiegroepen tegen racisme en discriminatie. Bij die betogingen werden onderwerpen als institutioneel racisme, politiegeweld, het koloniale verleden, slavernij, Zwarte Piet en discriminatie in brede zin aan de kaak gesteld.
Maar in tegenstelling tot in andere landen waren de antiracismedemonstraties in Nederland in het algemeen vreedzaam. Ze gingen niet gepaard met plundering, brandstichting of het omvertrekken van standbeelden. Wel vertonen sommige activisten en “kleine identitaire groepjes” volgens de NCTV tekenen van verharding. Zij willen bijvoorbeeld niet met andersdenkenden in debat en bekladden standbeelden die in hun ogen symbool zijn van racisme en kolonialisme. Ook intimideren ze openlijk en heimelijk tegenstanders en politie.
Online verspreiden actievoerders videofragmenten van aanhoudingen van zwarte mensen en discriminerende uitspraken van politieagenten in Nederland. Soms leidt dit tot het bedreigen van politiemensen.
In vergelijking met protesten zoals bijvoorbeeld in Duitsland valt het hier nog mee, constateert de NCTV. In Nederland is er een kloof tussen de hoeveelheid uitingen van ongenoegen online en wat daarvan op straat terug is te zien. Maar gerust is de NCTV niet op de anti-lockdown-protesten. “Deze protesten kunnen wel leiden tot (gewelddadige) verstoringen van de openbare orde.”
AD 15.10.2020 Binnen de brede beweging van anti-lockdowndemonstranten bestaat een radicale onderstroom met extremistische gedragingen. Zij belagen politici en journalisten, intimideren agenten en zetten privégegevens van prominenten online. Dat constateert de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) in het nieuwe dreigingsbeeld, dat ieder kwartaal gepubliceerd wordt.
Verschillende protestgroepen weten elkaar steeds vaker te vinden bij diverse protesten. ,,Dit gebeurt niet zozeer uit ideologische motieven, maar vanwege gevoelens van onrechtvaardigheid, groot onbehagen of een andere werkelijkheidsbeleving”, aldus de NCTV. Onder hen bevinden zich onder meer zowel links- als rechts-extremisten, boeren en voetbalhooligans. ,,Aansluiting van verschillende groepen met verschillende grieven, verbonden door anti-overheidsdenken, kan verharding in de hand werken”, waarschuwt de NCTV.
Complottheorieën
,,Mensen die de overheid, wetenschap en traditionele media al langer wantrouwen kunnen hun denkbeelden bovendien bevestigd zien in complottheorieën, misinformatie (onbewust, red.) en desinformatie (bewust, red.).” Sinds de uitbraak van het coronavirus verspreiden complottheorieën zich sneller van de marges van het internet naar mainstreamkanalen, merkt de NCTV op. ,,Er is een (online) context ontstaan waarbinnen de drempel om tot extremistische gedragingen te komen wordt verlaagd. Deze context versterkt polarisatie en leidt in een enkel geval tot verharding, intimidatie of (oproepen tot) geweld.”
Hoewel de anti-lockdownprotesten in Nederland zowel qua omvang als ongeregeldheden bij lange na niet zo groot zijn als bijvoorbeeld in Duitsland, kunnen deze wel leiden tot gewelddadige verstoringen van de openbare orde, aldus de NCTV. Al stelt de dienst wel dat er een ‘groot verschil is tussen de digitale uitingen van ongenoegen en de omvang van protesten in de fysieke ruimte’. Met andere woorden: maar weinig mensen die zich online boos maken, komen ook daadwerkelijk naar een demonstratie toe.
Dreiging van eenlingen
,,Momenteel zijn er geen aanwijzingen dat personen in Nederland een aanslag voorbereiden. Wel is het voorstelbaar dat een eenling overgaat tot het plegen van een aanslag. De afgelopen jaren zijn aanslagen in Europa veelal door eenlingen gepleegd, bij wie extremistisch gedachtegoed gepaard kan gaan met psychosociale of psychiatrische problemen’’, schrijft de terrorismebestrijder. Daarmee doelt ze op alle vormen van dreigende terrorisme.
De belangrijkste terroristische dreiging blijft nog altijd uitgaan van jihadisten, schrijft de NCTV in de rapportage. De directe dreiging lijkt dit jaar wel enigszins afgenomen, het komt met name vanuit eenlingen. ,,In 2020 zijn geen aanslagvoorbereidingen door jihadisten in Nederland vastgesteld. De directe geweldsdreiging die van de Nederlandse jihadistische beweging uitgaat, lijkt in 2020 enigszins afgenomen.”
Dreigingsniveau 3 van 5
Het dreigingsniveau blijf op drie van vijf staan. Dat wil zeggen dat een terroristische aanslag in Nederland ‘voorstelbaar’ is.
RTL 15.10.2020 De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, de NCTV, waarschuwt voor complottheorieën en desinformatie over het coronavirus. Dat staat in het nieuwe dreigingsbeeld. Radicale complotdenkers bedreigen politici, journalisten en agenten en dat kan leiden tot een ‘geweldsdaad’.
“Eenlingen zouden vanuit een combinatie van extremistisch gedachtegoed, mogelijk psychosociale of psychische problemen en maatregelen in het kader van Covid-19 juist eerder tot een geweldsdaad kunnen overgaan”, zegt de NCTV.
Sinds de coronacrisis is er meer maatschappelijk ongenoegen, zowel online als offline. “Een deel van de verschillende groepen en individuen vindt elkaar in het afwijzen van de overheid of overheidsbeleid”, zegt NCTV. Er zijn ‘gevoelens van onrechtvaardigheid, groot onbehagen of een andere werkelijkheidsbeleving’.
“Mensen die de overheid, wetenschap en traditionele media al langer wantrouwen, kunnen hun denkbeelden bevestigd zien in complottheorieën en desinformatie. Sociale media fungeren als een soort blaasbalg”, aldus het dreigingsbeeld.
Radicale onderstroom
Volgens de NCTV gaat het om een ‘relatief brede, activistische bovenlaag’, maar is er ook een ‘een radicale onderstroom met soms extremistische gedragingen, zoals het belagen van journalisten en politici of, het intimideren van politiemensen’. Op digitale platforms kan een eenling mogelijk radicaliseren door contacten met gelijkstemden.
Het dreigingsniveau blijft ongewijzigd en wordt vastgesteld op niveau 3. Dat betekent dat een terroristische aanslag in Nederland voorstelbaar is, maar dat er geen aanwijzingen zijn dat nu een concrete aanslag wordt voorbereid.
Viruswaarheid-voorman: ‘Die extremisten zitten niet bij ons’
Willem Engel is een van de gezichten van het verzet tegen coronamaatregelen met zijn actiegroep Viruswaarheid. Zijn organisatie, die demonstreert en actievoert, houdt zich volgens hem verre van elke vorm van geweld. “Viruswaarheid is altijd helder geweest: wij strijden met geduld en liefde, en verwerpen elke vorm van geweld.”
Hoewel Engel zich daar zelf van distantieert, beklagen Tweede Kamerleden zich over bedreigingen en intimidatie door activisten die de laatste weken in Den Haag demonstreren tegen de coronamaatregelen. Onder de demonstranten bevinden zich ook actievoerders van Viruswaarheid.
Engel ziet net als de NCTV dat er sinds de coronacrisis meer maatschappelijk ongenoegen is, zowel online als offline. Of de Viruswaarheid-voorman zelf contact heeft met de groep van extreme critici? “Nee, daar is geen contact mee. Ze zitten niet bij ons.” Wel is Engel in het verleden wel eens door mensen benaderd. “We krijgen ook te maken met druk uit dit soort radicale groepen. Die vinden dat alles harder en militanter moet.”
Engel zelf ligt naar eigen zeggen vooral onder vuur van de ‘overheidsvolgers’, zoals hij ze noemt. “Van die mensen krijg ik de meeste haatmail en bedreigingen. Op straat wordt er naar me geschreeuwd dat ik van de ‘controlled opposition’ ben. Laatst zei iemand tegen me dat de rode schoenen die ik droeg, bewezen dat ik van de illuminatie was. Dat soort mensen is vooral verward. Dat is verontrustend.”
“Ik heb ook nog een aanvaller voor mijn deur gehad”, zegt Engel. Begin deze maand arresteerde de politie een man die Engel aan het opwachten was bij zijn huis en een ruit insloeg.
RO 15.10.2020 Op dit moment zijn er in Nederland personen die radicaliseren of sterk geradicaliseerd zijn en een dreiging kunnen vormen. Alhoewel er geen aanwijzingen zijn dat mensen in Nederland een aanslag voorbereiden, blijft het voorstelbaar dat dit kan gebeuren. Aanslagen in Europa zijn doorgaans provisorisch, worden gepleegd door eenlingen en kennen weinig slachtoffers. De jihadistische dreiging is geenszins verdwenen. Daarom blijft het dreigingsniveau op 3 van de 5 staan. Dat blijkt uit het 53ste Dreigingsbeeld van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).
Gepolariseerd debat met scherpe randen
Sinds de uitbraak van het coronavirus heeft het maatschappelijk ongenoegen zich zowel online als offline verder gemanifesteerd. Een deel van de verschillende groepen en individuen vindt elkaar in het afwijzen van de overheid of overheidsbeleid. Dit gebeurt niet zozeer vanuit ideologische motieven, maar vanwege gevoelens van onrechtvaardigheid, groot onbehagen of een andere werkelijkheidsbeleving. Mensen die de overheid, wetenschap en traditionele media al langer wantrouwen, kunnen hun denkbeelden bevestigd zien in complottheorieën en desinformatie. Sociale media spelen daarbij een faciliterende en mobiliserende rol en fungeren als een soort blaasbalg. Behalve de relatief brede, gemêleerde activistische bovenlaag, bestaat er een radicale onderstroom met soms extremistische gedragingen, zoals het belagen van journalisten en politici of, het intimideren van politiemensen.
Rechts-extremistische geweldsdreiging is voorstelbaar
De uitbraak van het coronavirus en de genomen maatregelen om het virus onder controle te krijgen, hebben niet geleid tot een verhoogde dreiging van rechts-extremisme in Nederland. Gekende groepen hebben doorgaans geringe invloed, zijn verdeeld en zoeken voornamelijk aansluiting bij actuele thema’s. De ontwikkelingen online staan hier los van: juist op digitale platforms kunnen eenlingen mogelijk radicaliseren door contacten met gelijkstemden. Een aanslag uit rechts-extremistische hoek blijft vooral vanwege online ontwikkelingen voorstelbaar.
Opleving ISIS in Syrië en Irak
Vergeleken met vorig jaar vertoont ISIS verhoogde activiteit in Syrië en Irak. Sinds de val van ‘het kalifaat’ is de aanslagdreiging verminderd, maar niet verdwenen. ISIS heeft nog steeds de ambitie aanslagen te plegen in Europese landen. Daartoe probeert de groepering structuren en netwerken op te zetten, waarbij sympathisanten en aanhangers binnen Europa een rol kunnen spelen en in contact kunnen komen met ISIS-leden in Syrië. De coronapandemie heeft de mogelijkheid voor uitreizigers om terug te keren naar Europa tijdelijk ingeperkt
Jihadistische beweging in Nederland verdeeld, maar onvoorspelbaar
De directe geweldsdreiging die van de Nederlandse jihadistische beweging uitgaat, lijkt enigszins afgenomen door sociale en ideologische versplintering, demotivatie en het ontbreken van krachtige leiders en aanjagers. De meeste activiteiten zijn geweldloos, maar de dreiging onvoorspelbaar. Onder sommige Nederlandse jihadisten leeft nog altijd de intentie om in Nederland een aanslag te plegen. Waakzaamheid voor enkelingen uit de beweging blijft geboden. De komende jaren zijn bepalend voor de jihadistische beweging. Als deze verder desintegreert kan dat leiden tot een krimp en een minder ontvankelijke omgeving voor jihadisten die uit gevangenschap terugkeren in de samenleving. Dat betekent aanhoudende overheidsdruk en onverminderde inzet van repressieve maatregelen.
Politiek-salafistische aanjagers zetten hun activiteiten voort
Aanjagers proberen hun politieke slagkracht te versterken door hun achterban te voeden en te mobiliseren. Zowel voor individuele zaken, zoals solidariteit met de imam van de Haagse as-Soennah moskee, of de ontslagen directeur van het Cornelius Haga Lyceum, als voor politieke vraagstukken, zoals het rapport van de Parlementaire Onderzoekscommissie Ongewenste Beïnvloeding (POCOB).
AD 14.10.2020 De rechter moet ‘radicale of extremistische organisaties’ die de samenleving bedreigen of de democratie omver willen werpen sneller kunnen verbieden. De Tweede Kamer heeft vandaag een wet aangenomen die jaren van procederen moet verkorten. De wens voor zo’n wet leefde al langer, met name bij het CDA, en speelde op na optredens van Sharia4Holland.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de subsidie aan het Europees Vredesinstituut nog niet stopgezet, nadat bleek dat dit Brusselse instituut met Nederlands geld een adviseur inhuurde die jarenlang actief was bij de Syrische jihadistische strijdgroep Ahrar al-Sham. Minister Sigrid Kaag wacht daarvoor eerst op opheldering van het Europees Vredesinsituut.
Volgens minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) kan de wet ‘jaren van procederen’ voorkomen. Een verbod zou met de wet in de hand ‘sneller en effectiever’ moeten kunnen verlopen.
Minister Dekker: ,,We moeten een duidelijke grens trekken als vrijheden door radicale of extremistische organisaties misbruikt worden om onze rechtsstaat en democratische waarden aan te tasten. Tolerant zijn tegen intolerantie kunnen we ons simpelweg niet veroorloven. We maken het daarom mogelijk om sneller en effectiever in te grijpen tegen zulke organisaties als het nodig is, waar zoiets nu nog jarenlange procedures vergt.”
Bewijs
De wet zal nog wel een test krijgen in de rechtbank. Het omschrijft namelijk dat een organisatie verboden zou moeten kunnen worden als deze ‘aanzet tot haat en geweld of een bedreiging vormt voor de nationale veiligheid’. Deels staat dat al in andere wetten, maar de wet geeft volgens het kabinet meer houvast aan het Openbaar Ministerie en de rechtspraak.
Bestuurders
Groot verschil is ook dat de huidige wetten zich richten op organisaties, straks kunnen ook bestuurders worden geraakt. Leidinggevenden van verboden organisaties krijgen ‘in principe een bestuursverbod van drie jaar of meer’. ,,Dit voorkomt dat zij ongehinderd door kunnen gaan met hun antidemocratische activiteiten in een andere organisatie. Ook kan de rechter het bevel geven tijdens de procedure activiteiten van een organisatie stop te zetten, waarbij het strafbaar wordt als je zo’n verbod negeert’’, laat het ministerie weten.
Wie na een definitief verbod toch nog doorgaat, kan straks een gevangenisstraf van twee jaar krijgen. Nu is dat nog één jaar.
RO 14.10.2020 Op het moment dat radicale of extremistische organisaties de samenleving ernstig bedreigen of de rechtsorde omver willen werpen, moeten we snel kunnen ingrijpen door zulke organisaties door de rechter direct te laten verbieden. Nu kost dat soms jaren procederen en dat gaat straks sneller en effectiever. Het wetsvoorstel van minister Dekker (Rechtsbescherming) dat dit mogelijk maakt, is aangenomen door de Tweede Kamer. Dat is belangrijk, want bedreigingen van deze organisaties zijn de afgelopen jaren toegenomen.
Minister Dekker:
“We moeten een duidelijke grens trekken als vrijheden door radicale of extremistische organisaties misbruikt worden om onze rechtsstaat en democratische waarden aan te tasten. Tolerant zijn tegen intolerantie kunnen we ons simpelweg niet veroorloven. We maken het daarom mogelijk om sneller en effectiever in te grijpen tegen zulke organisaties als het nodig is, waar zoiets nu nog jarenlange procedures vergt.”
Verlichting bewijs
Om effectiever de strijd tegen antidemocratische organisaties aan te gaan, maakt de wet concreter wat in Nederland in strijd is, of kan zijn, met de openbare orde. Officieren van justitie kunnen daardoor eenvoudiger dan nu het geval is, bewijzen dat een organisatie moet worden verboden, bijvoorbeeld omdat deze aanzet tot haat en geweld of een bedreiging vormt voor de nationale veiligheid. En de rechter krijgt meer houvast als hij een beslissing moet nemen over zo’n verzoek van het Openbaar Ministerie. Zo maken we het makkelijker om organisaties die onze samenleving dreigen te ontwrichten te verbieden en ontbinden.
Bestuursverbod
In de bestaande wetgeving ligt de nadruk alleen op organisaties, waarbij we individuen niet op de korrel kunnen nemen. Dit gaat veranderen. Leidinggevenden van verboden organisaties krijgen in principe een bestuursverbod van drie jaar of meer. Dit voorkomt dat zij ongehinderd door kunnen gaan met hun antidemocratische activiteiten in een andere organisatie. Ook kan de rechter het bevel geven tijdens de procedure activiteiten van een organisatie stop te zetten, waarbij het strafbaar wordt als je zo’n verbod negeert. Zo voorkomt het wetsvoorstel dat ongewenste activiteiten binnen een organisatie worden voortgezet totdat de verbodenverklaring en ontbinding onherroepelijk zijn.
Verdubbeling straf
Wie na een definitief verbod toch nog doorgaat, kan straks een gevangenisstraf van twee jaar krijgen. Nu is dat nog één jaar.
Al eerder was er diediscussieover onze vaderlandse geschiedenis met o.a. de rol van de VOC in het koloniale tijdperk.
En ook de kwestie met Jacob Blakemaakte weer zo het een en ander los !!
AD 20.06.2020
Waarom VS politiegeweld maar niet kan stoppen: ‘Probleem groter dan racisme’
De video van een dodelijke arrestatie in Memphis legt voor de zoveelste keer een Amerikaans probleem bloot: extreem politiegeweld. Vaak wordt aan racisme gedacht, maar dit keer waren het zwarte agenten en een zwarte verdachte. Betekent dit dat er meer dan alleen racisme aan de hand is?
Politiegeweld in cijfers
Volgens de organisatie Mapping Police Violence zijn vorig jaar 1.186 mensen gedood door de Amerikaanse politie. Zwarte Amerikanen maken drie keer meer kans om door politiegeweld om het leven te komen, terwijl dat helemaal niet in verhouding staat tot bijvoorbeeld hoe vaak ze worden aangehouden. Bovendien is er sprake van racial profiling: door vaker te surveilleren in ‘zwarte’ wijken, worden criminelen daar eerder gepakt dan criminelen in ‘witte’ wijken.
President Joe Biden noemde de beelden “gruwelijk” en riep op tot politieke actie om dit soort geweld te stoppen. Daarvoor wees hij naar de George Floyd Justice in Policing Act, die na de dood van de zwarte Amerikaan in 2020 is opgesteld.
Het wetsvoorstel moet ervoor zorgen dat agenten sneller aansprakelijk voor wangedrag kunnen worden gesteld. Ook zou de inzet van sommige wurggrepen en onnodig geweld in het algemeen moeten worden beperkt. Volgens Biden houden de Republikeinen die wet nu nog tegen, maar Vlam betwijfelt of die wet überhaupt de problemen oplost.
Door de dood vanGeorge Floydis inmiddels internationaal de maatschappelijkeonrustweer flink opgelaaid !!!
21.04.2021 !!!!!!!!
Telegraaf 08.03.2021
AD 08.03.2021
AD 28.05.2020
Telegraaf 28.05.2020
George Floyd Minneapolis noordelijke staat Minnesota USA
Een grootschalige demonstratie in de Amerikaanse stad Minneapolis na het overlijden van een ongewapende zwarte man, liep in de nacht van woensdag 27/28.05.2020 op donderdag enorm uit de hand. Tal van winkels zijn geplunderd en in brand gestoken en een politiebureau is belaagd door een woedende menigte. Eén relschopper is overleden. De burgemeester van de stad deed tijdens de ongeregeldheden een emotionele oproep aan alle betrokkenen. ,,Verlaat het gebied.”
Wat gebeurde er?
De 46-jarige verdachte George Floyd werd maandag 25.05.2020 door agenten bij zijn aanhouding tegen de grond gewerkt. Een agent hield hem in bedwang door zijn knie op Floyds keel te drukken. Dat duurde zo lang dat hij naar een ziekenhuis moest en overleed.
President Donald Trump heeft gezegd dat het ministerie van Justitie een onderzoek is gestart naar de dood van Floyd. Vier agenten in de Amerikaanse stad Minneapolis, in de noordelijke staat Minnesota, zijn dinsdag ontslagen nadat een zwarte man die ze maandag hardhandig arresteerden later in het ziekenhuis overleed. Dat heeft burgemeester Jacob Frey bekendgemaakt.
Frey riep woensdag nog op tot vervolging van de dader. ,,Waarom zit de man die George Floyd vermoordde niet in de cel? Als u of ik dit had gedaan, zaten we nu achter de tralies”, aldus de burgemeester.
Veel Amerikaanse sportsterren hebben via de sociale media hun afschuw uitgesproken over de dood van George Floyd. De voorman van de politievakbond van Minneapolis roept in lokale media het publiek op te wachten met conclusies. ,,Een diepgaand onderzoek is gaande. Onze agenten werken volledig mee. We moeten alle videobeelden bekijken. We moeten wachten op het rapport van de autopsie.’’
De kwestie “Cancelcultuur” Cambridge Union en politieacademie Columbia
De universiteit van Cambridge staat na een rel rond een imitatie van Adolf Hitler symbool voor de Britse cancelcultuur. Zelfs Sir Winston Churchill wordt afgerekend op zijn vroegere denkbeelden over rassen en zijn koloniale verleden.
Een culturele activiteit op een politieacademie in het westen van Colombia is ontaard in een diplomatieke rel. Kadetten droegen onder andere nazi-achtige uniformen als verwijzing naar Duitsland, melden Colombiaanse media.
Een van hen had ook een Hitler-snor opgeplakt. Daarnaast waren er allerlei andere nazi-symbolen zoals een Luftwaffe-bommenwerper van papier-maché voorzien van een hakenkruis en bovenarmbanden met swastika’s.
De politieacademie in Tuluá gebruikte de parafernalia als verwijzing naar Duitsland tijdens een zogenoemde ‘week van de internationalisering’. Duitsland was daarbij ‘gastland’, reden waarom de Duitse driekleur en zwart-geel-rode ballonnen ook rijkelijk aanwezig waren.
Familie vermoorde burgerrechtenleider Malcolm X gaat politie New York aanklagen
Nabestaanden van de in 1965 vermoorde Amerikaanse burgerrechtenactivist Malcolm X zijn van plan de politie in de stad New York aan te klagen. Dat zei de dochter van de activist in een toespraak, precies 58 jaar na zijn dood. Ook de CIA en FBI worden door de familieleden aangeklaagd.
Malcolm X was in de jaren 60 samen met Martin Luther King een van Amerika’s belangrijkste burgerrechtenactivisten. In 1965 werd hij doodgeschoten, vlak voordat hij een toespraak zou geven in de stad New York. Zijn dood werd jarenlang door vele vragen omgeven. Voor de moord werden drie mannen veroordeeld, maar in 2021 werden twee van hen alsnog vrijgesproken.
Volgens nabestaanden van Malcolm X – hij gebruikte de X in plaats van zijn familienaam ‘Little’ – waren verschillende instanties destijds op de hoogte van het plan om hem om te brengen, maar grepen zij niet in. “Onze familie vecht al jarenlang om de waarheid over de moord aan het licht te krijgen”, sprak de 60-jarige Ilyasah Shabazz op de plaats waar haar vader werd neergeschoten.
Pleidooi voor ‘Bersiapmonument’ voor Indische Nederlanders: ‘Bezopen dat wij leed van onze eigen mensen uitgummen’
Den Haag moet een Bersiap-monument krijgen, vinden Hart voor Den Haag en de PVV. Een monument dat verwijst naar de gewelddadige periode direct na de Japanse capitulatie in Nederlands-Indië.
Jonge Indonesische onafhankelijkheidsstrijders vielen in de maanden na augustus 1945 massaal (Indische) Nederlanders aan die zojuist uit de Japanse interneringskampen kwamen. Vele duizenden vonden daarbij de dood.
De Haagse partijen reageren met hun plannen voor een monument op de ophef die deze week ontstond. De curator van een tentoonstelling in het Rijksmuseum dreigde de term Bersiap in de ban te doen. Het begrip zou een racistische lading hebben.
Volgens curator Bonnie Triyana wordt de term Bersiap alleen gebruikt voor de Nederlands-Indische en niet voor bijvoorbeeld de Molukse en de Chinese slachtoffers uit deze periode. Ook zou bij het gebruik van de term altijd verwezen worden naar ‘primitieve en ongeciviliseerde Indonesiërs’ als daders van de gewelddadigheden, stelde de curator.
‘Bezopen’
Hoewel het Rijksmuseum de ban voor het begrip Bersiap ontkent, doet de Federatie van Indische Nederlanders aangifte van groepsbelediging tegen de samensteller van de tentoonstelling Revolusie. De belangenvereniging krijgt daarbij steun uit de ‘meest Indische stad van Nederland’.
Het is totaal bezopen dat wij het leed van onze eigen mensen uitgummen
,,Het is totaal bezopen dat wij het leed van onze eigen mensen uitgummen,” zegt Richard de Mos van Hart voor Den Haag. Dat kunnen we het beste tegengaan door eindelijk een monument te plaatsen voor de mensen die leed is aangedaan.‘’ Sebastian Kruis van de PVV is het met diens pleidooi eens: ,,We moeten de bersiap nooit vergeten‘’, zegt hij.
Ook de VVD wil een monument, maar dan voor alle slachtoffers die in de periode 1941 -1949 in Nederlands-Indië zijn gevallen. Dat staat in ons verkiezingsprogramma’’, zegt fractieleider Frans de Graaf die niks heeft met de kritiek op de term Bersiap. ,,Daar is weinig mis mee.’’.
Extinction Rebellion bezet VOC-schip in strijd tegen Zwarte Piet
Demonstranten van Extinction Rebellion (XR) hebben donderdagochtend de replica van het VOC-schip de Amsterdam bij het Scheepvaartmuseum bezet. Op het schip hingen ze een spandoek van 15 meter lang met de tekst ‘Zwarte Piet is racisme, breek met kolonialisme’.
De actie van Extinction Rebellion, dat doorgaans demonstreert voor de klimaatzaak, is onderdeel van een reeks anti-Zwarte Piet-acties van Kick Out Zwarte Piet. De klimaatdemonstranten zeggen zich met de actie ‘solidair in de strijd tegen racisme’ te tonen en ze willen ‘bewustzijn verspreiden over de historische wortels van anti-zwart racisme’.
Een woordvoerder van Extinction Rebellion zegt dat ‘racisme en kolonialisme ook hoofdoorzaken zijn van de klimaat- en ecologische crisis’. ,,Klimaatrechtvaardigheid is alleen mogelijk als we racisme, kolonialisme en andere onderdrukkende systemen in onze maatschappij durven benoemen en aanpakken.” Dit jaar bestaat Kick Out Zwarte Piet tien jaar. Met de anti-Zwarte Piet Challenge roept Kick Out Zwarte Piet mensen op om kleine of grote daden van verzet te plegen tegen ‘de racistische karikatuur Zwarte Piet’.
Punt maken
,,Het schip van het Scheepvaartmuseum is het toonbeeld van ons koloniale verleden, daarom hebben we deze plek gekozen‘’, zegt Jelle, een van de actievoerders die het schip bezette. ,,Toen de directeur ons vroeg om het schip te verlaten, hebben we dat gedaan. We zijn hier niet om het schip te kapen, maar om een punt te maken.”
Een woordvoerder van de politie bevestigt dat donderdagochtend even voor 09.00 ongeveer vijftien demonstranten met een bootje naar de Amsterdam zijn gevaren. Zij beklommen het schip en hielden het bezet. Tien demonstranten bleven op het schip staan, vijf klommen er in de masten. De tien die op het schip stonden, zijn al met een boete heengezonden. De overige vijf demonstranten werden door de politie uit de masten gehaald.
Inwoners VOC-stad weten te weinig over eigen slavernijverleden: ‘Viering Gouden Eeuw kan écht niet meer’
In plaats van de Gouden Eeuw te vieren, moet VOC-stad Delft haar slavernijverleden grondig onderzoeken én erkennen. Inwoners weten er te weinig vanaf, vinden ChristenUnie, GroenLinks en D66. ‘Achter veel prachtige grachtengevels woonden mensen die te maken hadden met slavernij’.
,,Ik denk dat de meeste Delftenaren niet eens weten welke geschiedenis er achter bepaalde zaken schuilt”, zegt Bert van der Woerd van ChristenUnie.
Samen met Cheraldine Osepa (GroenLinks) en Melanie Oderwald (D66) strijdt hij voor erkenning van het het slavernijverleden van VOC-stad Delft. Er hoeven wat de drie raadsleden betreft geen straatnaamborden van de muur. En beeltenissen van VOC-panden slopen, niet doen.
Politie Louisville ging niet alleen in de fout bij dood Breonna Taylor
De politie van de Amerikaanse stad Louisville heeft zich aan veel meer misstanden schuldig gemaakt dan alleen de dood van Breonna Taylor, de onschuldige zwarte vrouw die tijdens een huiszoeking werd doodgeschoten. Een rapport van het ministerie van Justitie spreekt van discriminatie onder agenten, excessief geweld en gesjoemel met huiszoekingsbevelen.
Het onderzoek werd opgezet na de fatale inval in de woning van Taylor. Haar vriend opende het vuur toen agenten zonder waarschuwing de deur hadden ingetrapt. De ongewapende Taylor, die lag te slapen op het moment van de huiszoeking, werd daarbij meerdere keren geraakt door politiekogels. Ze stierf ter plekke.
De agenten waren bezig met een drugsonderzoek naar de ex van Taylor. Zij noch haar nieuwe vriend werden daarin genoemd. De zaak was samen met de dood van George Floyd aanleiding tot wereldwijde Black Lives Matterprotesten in de zomer van 2020. Nabestaanden kregen uiteindelijk een schadevergoeding van 12 miljoen dollar.
AFP
Vertrouwen verloren
Uit het justitieonderzoek blijkt nu dat agenten vaker burgerrechten schonden van inwoners van Louisville. Agenten hielden vaker zwarte burgers aan en scholden hen uit met racistische termen, gebruikten valse voorwendselen om huiszoekingsbevelen te krijgen en gebruikten kleine overtredingen als excuus om verder onderzoek te doen.
Agenten maakten zich ook schuldig aan veel geweld. Mensen die geen bedreiging meer vormden kregen te maken met gevaarlijke nekklemmen, bijtende honden en stroomstootwapens.
“Dit gedrag is onacceptabel, hartverscheurend”, zei minister Garland bij bekendmaking van de uitkomsten. “De politie verliest hiermee het vertrouwen van de gemeenschap dat nodig is effectief te kunnen werken. Het is een belediging voor alle agenten die elke dag hun leven wagen om Louisville eervol te dienen.”
Diepe wonden
“Het is hartverscheurend om te beseffen dat alles wat je vanaf dag één gezegd hebt nog eens herhaald moet worden”, reageerde de moeder van Taylor, Tamika Palmer. “Dit had nooit mogen gebeuren en het duurde drie jaar voordat iemand dat wilde toegeven.”
Burgemeester Greenberg zegt dat de stad zal proberen de diepe wonden te helen. “We moeten onder ogen zien wat we zijn, zodat we kunnen uitkomen waar we willen.”
De politie van Louisville zal een onafhankelijke toezichthouder krijgen om hervormingen uit te voeren.
Nabestaanden eisen na 68 jaar alsnog arrestatie in racistische moordzaak in VS
Het was een kantelpunt in de Amerikaanse burgerrechtenbeweging: de wrede moord op de 14-jarige zwarte jongen Emmett Till in 1955, nadat hij zou hebben gefloten naar een wit meisje. Nabestaanden van Till willen dat zij, inmiddels 89 jaar en de laatst levende verdachte, alsnog voor de rechter verschijnt.
In augustus 1955 ging Emmett Till uit Chicago op familiebezoek bij zijn oom in Mississippi. Zijn moeder had hem van tevoren gewaarschuwd zich te gedragen tegenover witte mensen: er waren in Mississippi al veel zwarte mensen vermoord. “Als je moet knielen en buigen wanneer er een wit persoon passeert, doe het maar gewoon”, zou ze tegen hem gezegd hebben.
Gruwelijk mishandeld
Toen Till in Mississippi met een paar andere jongens naar de markt ging, kwam hij bij het kraampje van de toen 20-jarige Carolyn Bryant. Zij beschuldigde Till ervan dat hij naar haar zou hebben gefloten. Later voegde ze er nog aan toe dat hij handtastelijk zou zijn geworden. Volgens ooggetuigen had de jongen alleen naar haar gefloten.
Vele jaren daarna gaf Bryant toe het verhaal te hebben verzonnen, maar voor Till kwam het te laat. De echtgenoot van Bryant en een handlanger lichtten Till van zijn bed en gooiden hem achterin een truck. Ze takelden de 14-jarige jongen urenlang op gruwelijke wijze toe. Ze staken onder meer een oog uit. Uiteindelijk schoten de mannen Till neer. Zijn lichaam gooiden ze in een rivier.
Gerechtigheid kwam er nooit. De mannen werden door twaalf witte juryleden vrijgesproken. De jury was slechts 67 minuten in beraad geweest om tot het oordeel ‘onschuldig’ te komen. De twee mannen stierven jaren later aan kanker. Maar Carolyn Bryant, inmiddels Carolyn Dunham geheten, leeft nog steeds. Op 89-jarige leeftijd moet zij mogelijk alsnog voor de rechter verschijnen.
Arrestatiebevel nooit uitgevoerd
Familieleden van Till hebben deze week een aanklacht tegen haar ingediend. “Het was Carolyn Bryants leugen die de twee mannen ertoe bewoog Emmett Till toe te takelen tot zijn lichaam in onherkenbare staat was”, staat in de aanklacht.
Afgelopen jaar vond een onderzoekscollectief een uit 1955 daterend arrestatiebevel tegen Carolyn Bryant, dat indertijd nooit werd uitgevoerd. De nabestaanden van Till willen dat de sheriff het arrestatiebevel alsnog uitvoert en Bryant oppakt.
De wrede moord op Till wordt alom gezien als aanjager van de Amerikaanse burgerrechtenbeweging. De beweging streed op vreedzame wijze tegen discriminatie van de zwarte bevolking en de rassenscheiding die toen nog in grote delen van de VS van kracht was.
Glazen kist
Bij de uitvaart van Emmett Till had zijn moeder een glazen deksel op de kist laten plaatsen, zodat de hele wereld kon zien hoe ernstig haar zoon was toegetakeld. Het zorgde, net als de uitspraak van de jury later deed, voor enorme woede en bracht de burgerrechtenbeweging in een stroomversnelling.
Zo was het precies honderd dagen na de moord op Till dat Rosa Parks weigerde haar zitplaats in de bus af te staan aan een witte medepassagier. Volgens de toen geldende wet had dat wel gemoeten. Ze vertelde later aan Till’s moeder dat ze zich in haar actie gesterkt voelde door het beeld van de gruwelijk toegetakelde jongen.
Er volgden vele acties, waaronder de beroemde ‘I have a dream’-toespraak van Martin Luther King Jr. In de jaren 60 resulteerde het in steeds meer wetgeving voor gelijke rechten van zwarte mensen.
In 2022 tekende president Biden de ‘Emmett Till Antilynching Act’. Iemand lynchen was natuurlijk al strafbaar, maar viel onder moord. Nu heeft het een eigen plek gekregen in de wet. Iemand lynchen met zware verwondingen of de dood tot gevolg, kan dertig jaar cel opleveren.
Meerdere protesten in VS na vrijgeven beelden van fatale arrestatie zwarte man
18.01.2023 – In meerdere Amerikaanse steden vinden demonstraties plaats nadat de beelden van de arrestatie van de zwarte Amerikaan Tyre Nichols zijn vrijgegeven. De 29-jarige man kwam bij zijn aanhouding om het leven.
In onder meer de stad Memphis, waar de fatale arrestatie plaatsvond, zijn mensen de straat opgegaan. Ook in steden als New York, Atlanta, Asheville en Sacramento vinden kleinschalige demonstraties plaats.
Amerikaanse steden hadden zich opgemaakt voor grote protesten, maar daar lijkt in de uren na de vrijgave van de beelden geen sprake van. De nabestaanden van Nichols en de Amerikaanse president Joe Biden hadden opgeroepen demonstraties vreedzaam te houden.
In Memphis blokkeert een groep demonstranten een snelweg en brug over de Mississippi. Volgens The Washington Post zijn daar lange files ontstaan. Volgens de krant is er geen politie aanwezig en verloopt het protest vreedzaam.
In New York protesteren mensen op Times Square. Volgens The New York Times was een groep van zo’n tweehonderd mensen op de been. Zeker een demonstrant werd gearresteerd voor de vernieling van de ruit van een politiewagen. Op beelden op sociale media zijn elders in de Verenigde Staten voornamelijk vreedzame en kleinschalige protesten te zien.
Bodycambeelden tonen fatale arrestatie zwarte man in VS
Zwarte man in Ohio uit auto gesleurd, roept meermaals dat hij verlamd is
De politie in de Amerikaanse stad Dayton onderzoekt een incident waarbij een zwarte man aan zijn haren uit een auto werd gesleept door een agent. De man, de bestuurder van de auto, riep herhaaldelijk dat hij verlamd was en niet zelf kon uitstappen.
De burgemeester noemt de beelden, die werden vastgelegd met de bodycam van een van de agenten, heel zorgelijk. Ook mensenrechtenorganisaties hebben verontwaardigd gereageerd op het voorval dat eind september plaatsvond.
Man door politie uit auto gesleurd, ondanks dat hij zegt verlamd te zijn
Op de beelden is te zien dat de man, de 39-jarige Clifford Owensby, wordt gesommeerd uit te stappen, waarop hij zegt dat hij dat niet zelfstandig kan. Er volgt een woordenwisseling tussen een agent en Owensby, die niet wil dat de politieman hem aanraakt. Owensby legt de agent uit dat hij een dwarslaesie heeft. Hij belt uiteindelijk vrienden op en vraagt hen om hulp.
Ook wil hij dat de agenten hun chef erbij halen. “Ik ga u eerst uit de auto trekken en dan bel ik mijn baas”, zegt een van hen. Hij vervolgt: “U kunt meewerken en uit de auto komen, of ik sleur u uit de auto. Dat zijn de twee opties.”
Een van de agenten trekt Owensby uiteindelijk hardhandig uit de auto, om het voertuig te kunnen doorzoeken op drugs. De man wordt op de grond geduwd en geboeid, terwijl hij om hulp schreeuwt.
‘Onmenselijk’
Owensby werd aangehouden nadat hij was weggereden bij een vermoedelijk drugspand. In zijn auto werden geen drugs gevonden, maar wel een grote hoeveelheid contant geld, zegt de politie. Hij is niet in staat van beschuldiging gesteld. In zijn auto is een joystick te zien, die kan worden gebruikt om een auto mee te besturen.
Owensby zelf heeft een klacht ingediend. De aanhouding omschreef hij als “onmenselijk”, aldus CNN. Een vakbond voor politieagenten heeft de handelwijze van de agent verdedigd; volgens de bond deed hij niets fout.
George Floyd
Politiegeweld tegen zwarte burgers in de Verenigde Staten krijgt sinds de dood van George Floyd veel aandacht. Floyd overleed vorig jaar mei na een hardhandige arrestatie in Minneapolis. Een agent duwde minutenlang zijn knie op de nek van Floyd.
De afgelopen jaren kwamen meer zwarte jongens en mannen in de VS door buitensporig politiegeweld om het leven, zoals bijvoorbeeld Eric Garner. De New Yorker overleed in 2014 na een verboden wurggreep door een agent
Kenosha-vonnis: ‘In deze hele toestand zijn geen winnaars’
In de Verenigde Staten lopen de reacties op de uitspraak van Kyle Rittenhouse – die gisteren werd vrijgesproken van alle beschuldigingen – binnen. Een woordvoerder van de familie Rittenhouse reageerde ingetogen op de vrijspraak. “We zijn heel blij dat Kyle verder door het leven kan gaan als vrij en onschuldig man. Maar in deze hele toestand zijn geen winnaars, twee mensen zijn om het leven gekomen en dat doet ons allen pijn.”
Kyle Rittenhouse AP
Op 25 augustus vorig jaar schoot de 17-jarige Rittenhouse in de plaats Kenosha in Wisconsin twee mannen dood. Een derde raakte zwaargewond. De 12-koppige jury, die 3,5 dag over het oordeel moest nadenken, bevond hem gisteren onschuldig. Als hij wel schuldig was bevonden, had hij een levenslange celstraf kunnen krijgen.
De ouders van Anthony Huber – een van de slachtoffers – zijn teleurgesteld. “Het vonnis van vandaag stuurt de onaanvaardbare boodschap naar buiten dat gewapende burgers in elke stad kunnen opduiken, kunnen aanzetten tot geweld en vervolgens het neerschieten van mensen op straat kunnen rechtvaardigen.” Karen Bloom en John Huber roepen anderen op om “meer van het rechtssysteem te eisen”.
Kyle Rittenhouse valt advocaat in de armen na vrijspraak
Kariann Swart, verloofde van Joseph Rosenbaum, die ook door Rittenhouse werd doodgeschoten, zei: “In deze zaak betekenen de levens van de slachtoffers niets.” De advocaten van Gaige Grosskreutz, die verwond werd door de tiener, zeiden dat twee mensen “niet verdienden om die avond te sterven”. “Voor nu vragen we om de privacy van de slachtoffers en hun familie te respecteren. We hebben nu rechtvaardigheid nodig, geen geweld.”
Ook Biden reageert
Ook de Amerikaanse president Joe Biden heeft gereageerd op het vonnis. Hij verklaarde de uitspraak te respecteren. “Ik sta achter de conclusie van de jury. Het jurysysteem werkt. Daar moeten we ons naar schikken”. Wel zegt hij boos en bezorgd te zijn, “net zoals veel Amerikanen”.
Lees hier zijn hele statement, in een tweet van correspondent Lucas Waagmeester:
Lucas Waagmeester@NOSWaagmeester
Biden over vrijspraak Rittenhouse: ook ik ben boos en bezorgd, maar we moeten uitspraak van de jury respecteren
Biden zei ook gesproken te hebben met de gouverneur van Wisconsin Tony Evers om hem steun aan te bieden en eventuele hulp als die nodig is om de veiligheid op straat te garanderen. “Voor geweld en vernieling van andermans eigendommen is geen plaats in onze democratie.”
Evers heeft zelf ook op de uitspraak gereageerd. “Geen enkele uitspraak kan de levens van Anthony Huber en Joseph Rosenbaum terugbrengen, of de verwondingen van Gaige Grosskreutz wegnemen. Net zoals geen enkele uitspraak de wonden of de trauma’s van Jacob Blake en zijn familie kunnen helen. Geen enkele uitspraak verandert onze realiteit in Wisconsin waar we werk te doen hebben als het gaat om gelijkheid, aansprakelijkheid en gerechtigheid.”
De protestbeweging Black Voters Matter liet via Twitter weten “teleurgesteld maar niet verrast” te zijn door het vonnis. “Dit is geen gerechtigheid. Dit is geen verantwoordelijkheid. Hoe dan ook, dit is Amerika.”
Waarom actiegroep Kick Out Zwarte Piet ook protesteert tegen Grijze Piet
Kick Out Zwarte Piet (KOZP) demonstreerde zaterdag 13.11.2021 bij een Sinterklaasfeest met grijze pieten in Breda. Volgens de organisatie is het een onschuldig compromis, maar de actiegroep noemt het “een schijnoplossing onder het mom van verandering”. Waarom vinden de demonstranten Grijze Piet ook racisme, net als Zwarte Piet? En waarom is Roetveegpiet dat dan niet?
In tegenstelling tot bij roetveegpieten wordt bij grijze pieten het gezicht helemaal in één zogenaamde ‘huidskleur’ geschminkt. En daarmee lijkt deze (donker)grijze Piet net als Zwarte Piet of helemaal bruin gekleurde pieten nog steeds heel veel op blackface, vindt KOZP.
Blackface is een racistische karikatuur. Vroeger werd in vooral Amerikaanse theatervoorstellingen het gezicht van acteurs die zich voordeden als Afro-Amerikaanse slaven om het witte publiek aan het lachen te maken helemaal zwart geverfd.
Volgens de actiegroep zijn er de laatste jaren genoeg creatieve oplossingen bedacht die niet racistisch zijn, maar de Grijze Piet-optie behoort daar niet toe. “Grijs wordt hier net als zwart ingezet als een fictieve huidskleur die refereert aan een racistische stereotypering”, legt KOZP-voorman Jerry Afriyie uit in gesprek met NU.nl. De actiegroep zegt dat gemeenten die vasthouden aan pieten met “meer dan een paar vegen op het gezicht” altijd kunnen rekenen op actie van KOZP.
De grijze pieten in Breda. Foto: AP
De organisatie van het Sinterklaasfeest in Breda verdedigt de keuze voor grijze pieten voornamelijk door te stellen dat de kleur neutraal is. “Grijs zorgt ervoor dat onze pieten nog altijd de mythische onbekende personen zijn. Daarnaast is grijs een neutrale kleur, grijs heeft geen negatief imago”, zo legt het comité de keuze uit op de website. Daarmee kan de kleur volgens het comité niet met een huidskleur vergeleken worden.
Afriyie noemt dat echter “een schijnoplossing”. Volgens hem verschuift het comité geen stap, terwijl het de keuze voor grijs verkoopt “onder het mom van verandering”.
Ook zijn er volgens KOZP varianten van grijze pieten die rode lippen en afropruiken dragen. Ook die elementen horen bij de racistische blackfacekarikatuur. Bij de intocht in Breda werden de lippen van de pieten niet gekleurd, of “in de kleur van het pietenpak”.
Naast Breda is er nog een handvol gemeenten, waaronder Arnhem, Leeuwarden en Venlo, die Grijze Piet als oplossing zien. Het stadsbestuur van Arnhem heeft inmiddels laten weten de subsidie voor het feest te schrappen als het sinterklaascomité zou besluiten om de plannen met Grijze Piet voort te zetten.
A statue of former Belgian King Baudouin is seen covered in red paint in Brussels, Belgium
20.06.2020
Telegraaf 19.06.2020
AD 18.06.2020
Telegraaf 17.06.2020
Telegraaf 16.06.2020
AD 15.06.2020
AD 12.06.2020
De rode draad in deze betreft de kwestie de rol van de Vaderlandse “helden” versus de Slavernij.
Eigenlijk kan dan de naam van het Haagse Zeeheldenkwartier ook wel op de schop, zegt de Haagse kunstenaar Henk Augustijn semi-grappend.
,,Die zeehelden waren natuurlijk heel dubieuze figuren. Prins Hendrik was een eikel eerste klas”.
Waarom zouden we de Haagse wijk voortaan nietBeatheldenkwartier, of Rockheldenkwartier noemen. Dat is toch veel leuker?”
Premier Mark Rutte (VVD), zelf historicus, vroeg zich indertijd zelfs openlijk af of het Mauritshuis dan maar niet ook de naam moest veranderen. Hij waarschuwde voor een nieuwe Beeldenstorm en zei dat we ook iemand als Jan Pieterszoon Coenniet alleen mogen beoordelen met de opvattingen van nu. Coen was in de zeventiende eeuw gouverneur-generaal van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC).
CDA-leider Sybrand Buma vindt de huidige discussie over ‘beladen namen’ uit de Nederlandse geschiedenis belachelijk, en is tegen het wegmoffelen van die namen. ‘Alsof je door beelden omver te werpen en namen uit te wissen een beter mens wordt,’ zei hij toen in een interview met AD over de ophef over het Mauritshuis.
Politiegeweld
Door buitensporig politiegeweld gericht op minderheden en etnische profilering kan ook in Nederland de situatie uit de hand lopen. Dat zei antropoloog Mitchell Esajas naar aanleiding van de fatale schietpartijen in 2016 in de Verenigde Staten. Hij benadrukt wel dat de situatie in de VS veel extremer is.
De Amsterdammer kwam toen net terug van een protestmars van de actiegroep Black Lives Matter in Atlanta toen hij hoorde dat een sluipschutter het vuur had geopend op politieagenten in Dallas. “Ongelofelijk, het komt heel hard aan hier. Iedereen op straat heeft het erover.”
“In Amerika is het de dagelijkse realiteit dat zwarten worden doodgeschoten door de politie”, zegt Esajas. “Dat is in Nederland gelukkig niet het geval, maar we zagen na de dood van Mitch Henriquez dat er ook rellen ontstonden in Den Haag.”
De situatie in Nederland is volgens Esajas minder extreem, maar wel vergelijkbaar. Ook hier zouden de politie en autoriteiten elkaar te veel in bescherming nemen. “Ook als het iemand zijn leven kost, zijn ze niet bereid toe te geven dat ze fouten hebben gemaakt.” Hij verwijst daarmee onder meer naar de dood van Henriquez vorig jaar in Den Haag.
Opnieuw fatale arrestatie in VS: zwarte man doorzeefd met 60 kogels
04.07.2022 De politie in de Amerikaanse stad Akron, in de staat Ohio, heeft beelden vrijgegeven van de dood van een 25-jarige zwarte man. Die kwam om toen hij door agenten werd achtervolgd en er tientallen keren op hem geschoten werd.
Het slachtoffer is Jayland Walker. Hij werd op 27 juni doodgeschoten na een verkeerscontrole. Agenten dachten dat Walker eerder op hen geschoten had, en van plan was dat opnieuw te doen.
Het is niet duidelijk hoe vaak er op Walker is geschoten, maar hij had in ieder geval 60 wonden aan zijn lichaam, zegt de politie. Acht agenten zouden op hem geschoten hebben tijdens de achtervolging.
Schieten tijdens achtervolging
Die begon met een verkeerscontrole. Walker zou gevlucht zijn en een minuut later werd een schot gehoord vanuit de auto. Later wisten agenten de auto tot stilstand te dwingen, waarna Walker de benen nam.
Na een paar seconden achtervolging begonnen de agenten te schieten. Zes of zeven seconden lang werden kogels afgevuurd. Een agent probeerde een taser te gebruiken, maar zonder succes.
Voorlopig met verlof
Agenten zouden hebben gezien dat de hand van Walker naar zijn middel ging, mogelijk om een wapen te grijpen. Ze schoten omdat ze zich bedreigd voelden. Later bleek Walker ongewapend.
De agenten zijn voorlopig met verlof gestuurd. Er loopt een onderzoek naar de dood van Jayland Walker. In Akron was er gisteren protest. Demonstranten liepen vreedzaam door de stad en verzamelden zich bij het hoofdbureau van de politie.
Piet Heijnlaan wordt Sojourner Truthlaan, voor één dagje dan
Actiegroepen tegen racisme hebben zondag in het zuiden van Nederland in verschillende steden nieuwe straatnaamborden opgehangen. De straten dragen momenteel de namen van “misdadigers uit de koloniale tijd van Nederland”, aldus de actiegroepen. Zondag 21.03.2021 is de Internationale Dag tegen Racisme.
De namen van de oude “zeeschurken” zijn onder meer vervangen door helden uit de huidige tijd.
Diverse straten in steden het zuiden van het land hebben voor een dagje een andere, tweede naam gekregen. Het gaat om een initiatief van enkele anti-racisme-organisaties. Het is vandaag Internationale Dag Tegen Racisme.
Slavenleider
De namen van de oude ‘zeeschurken’ zijn onder meer vervangen door andere personen van vroeger en nu, zoals de leider van de slavenopstand op Curaçao, Tula.
Aan de actie deden lokale actievoerders uit Den Bosch, Breda, Nijmegen, Sittard-Geleen, Maastricht, Heerlen, Venlo, Weert, Roermond en Eindhoven mee. De aan Kick Out Zwarte Piet verbonden actievoerders gingen ook de straat op om inwoners naar hun mening te vragen.
“Het doel van de actie is te bereiken dat mensen zich bewust worden van het Nederlandse koloniale- en slavernijverleden en dat er in het onderwijs educatie komt over dit verleden”, schrijven de actiegroepen in een verklaring. “De actievoerders roepen scholen op om hiermee aan de slag te gaan. Ook roepen ze gemeenten op om onderschriften bij straatnamen toe te voegen die het echte verhaal vertellen.”
Op foto’s op Facebook (zie hier) is te zien dat straatnaamborden als de Jan Pieterszoon Coenstraat, Tromplaan, Jan van Riebeeckstraat, Michiel de Ruyterstraat, Piet Heinstraat en Witte de Withstraat in ongenade vallen. “De komende weken zullen we educatieve posts plaatsen over verschillende personen uit ons verleden. Zeeschurken én helden!”, kondigen de actiegroepen aan.
ruiterbeelden van generaals Lee en Jackson
Onverwacht ook derde beeld weggehaald in Charlottesville
De Amerikaanse stad Charlottesville heeft gisteren naast twee beelden van omstreden generaals ook meteen een eerbetoon aan ontdekkingsreizigers Lewis en Clark weggehaald. De gemeenteraad stemde daar op het nippertje unaniem mee in.
De stad had al gepland om ruiterbeelden van generaals Lee en Jackson te verwijderen, omdat zij in de Amerikaanse Burgeroorlog hadden gevochten voor behoud van de slavernij. Omdat het takelwerk vervroegd kon worden afgerond, besloot de burgemeester meteen het lot van een derde standbeeld te bepalen en riep de gemeenteraad bijeen.
Lewis en Clark brachten tussen 1804 en 1806 op verzoek van president Jefferson het westen van het Amerikaanse continent in kaart, een gebied dat met de Louisiana Purchase was overgenomen van Frankrijk. Omdat Lewis in de buurt van Charlottesville is geboren, werd het beeld daar in 1919 geplaatst.
Sacagawea
De afgelopen jaren was het bronzen beeld in opspraak geraakt, omdat de Shoshone-gids van de twee witte mannen geknield aan hun voeten was uitgebeeld. Deze Sacagawea had juist een onmisbare rol gespeeld in het door onbekend terrein loodsen van de expeditie.
“Ik vind dat het gewoon moet worden omgesmolten”, zei Rose Ann Abrahamson, een afstammeling van Sacagawea, gisteren tijdens de raadsvergadering. “Het is totaal beledigend en moet worden vernietigd. Maar het kan ook gebruikt worden om het publiek beter voor te lichten.”
Dode bij protesten
Plannen om de beelden van Lee en Jackson te verwijderen, leidden vier jaar geleden tot felle confrontaties tussen voor- en tegenstanders. Daarbij viel een dode toen een auto inreed op een vrouw die tegen de beelden protesteerde. De reactie van president Trump op haar dood leidde tot meer verontwaardiging omdat hij zei dat “beide kanten” schuld hadden aan de escalatie.
Alle drie de beelden zijn inmiddels afgevoerd naar de opslag, in afwachting van een definitief besluit wat ermee wordt gedaan. Het plaatselijke Lewis en Clark-museum heeft al verzocht het beeld te mogen tentoonstellen.
Vier jaar na dodelijk protest verdwijnen omstreden beelden uit Charlottesville
Vier jaar nadat een betoger omkwam bij protesten in de Amerikaanse stad Charlottesville, worden de standbeelden die aanleiding waren voor de onrust verwijderd. De ruiterbeelden van generaals Lee en Jackson werden weggetakeld en naar een opslag gevoerd.
De beelden zijn omstreden, omdat ze een eerbetoon zijn aan generaals van de Zuidelijke staten. Zij vochten tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog (van 1861 tot 1865) voor behoud van slavernij.
In 2016 begon een zwarte scholier een petitie om de beelden te verwijderen. Tegenstanders dienden al snel bezwaren in, wat tot een langslepend proces leidde. Zo moest er eerst een wet worden aangepast die het verwijderen van een herdenkingsteken aan de Zuidelijke staten verbood.
Dode
In 2017 was Charlottesville dagenlang toneel van betogingen door voor- en tegenstanders van de beelden, waaronder een extreemrechtse fakkeloptocht onder het motto Unite the right. Bij die betogingen werd een vrouw doodgereden die tegen de standbeelden protesteerde.
De reactie van president Trump leidde tot meer onrust, omdat hij benadrukte dat “beide kanten” schuld hadden aan de escalatie.
Lee wordt richting de opslag gereden EPA
Opslag
De burgemeester van Charlottesville hoopt dat het verdwijnen van de beelden tot verzoening kan leiden. “Hiermee komen Charlottesville, Virginia en de VS dichter bij verwerking van het feit dat zwarte mensen ooit voor economisch gewin werden vernietigd.”
“Het werd tijd”, zegt Zyahna Bryant, die de petitie tegen de beelden begon. “Geen platform voor racisme, geen platform voor haat.”
De beelden gaan voorlopig een beveiligde opslag in, totdat de stad een nieuwe bestemming ervoor heeft gevonden. Daar zijn inmiddels tien suggesties voor binnengekomen bij de gemeente.
De Verenigde Staten maken zich klaar voor rechtszaak over dood George Floyd
Op 25 mei 2020 werd de wereld opgeschud door de dood van George Floyd. Omstanders filmden hoe de zwarte man slachtoffer werd van politiegeweld, door de witte agent Derek Chauvin.
De dood van Floyd leidde tot wereldwijde protesten tegen politiegeweld en racisme. Op maandag 8 maart 2021 begint waarschijnlijk het rechterlijke proces tegen Chauvin, die wordt verdacht van tweedegraads moord.
AD 09.03.2021
De zaak dient in de rechtbank van Minneapolis, die inmiddels zwaarbeveiligd is. Waarschijnlijk vanaf maandag, misschien later, zullen advocaten van beide kanten tientallen, of zelfs honderden, kandidaten ondervragen. Uiteindelijk worden zestien van hen gekozen als jury. Twaalf juryleden nemen plaats om te beslissen over de zaak. Vier anderen zijn eventuele plaatsvervangers.
De potentiële juryleden hebben al een vragenlijst ingediend, waarin ze hun bestaande kennis van de zaak beschrijven, evenals hun eerdere contacten met de politie. Elke partij kan een potentieel jurylid uit het panel verwijderen, maar als één van de partijen denkt dat die keuze wordt gemaakt op basis van discriminatie, beslist de rechter of het jurylid blijft of gaat. Vanaf 29 maart wordt de zaak verder inhoudelijk behandeld. Volgens verwachtingen kan dat minimaal een maand duren, misschien zelfs langer.
Beschuldigd
Voormalig politieagent Derek Chauvin staat terecht voor de moord op Floyd. Hij wordt beschuldigd van tweedegraads moord, wat betekent dat hij de dood zonder opzet veroorzaakte. De maximale straf hiervoor is veertig jaar. De andere drie agenten die aanwezig waren bij het incident, worden beschuldigd van medeplichtigheid aan tweedegraads moord en zullen in augustus voor de rechtbank verschijnen.
Het is ongebruikelijk dat politieagenten in de Verenigde Staten worden beschuldigd, laat staan veroordeeld, voor het gebruik van dodelijk geweld. Vaak kunnen de agenten met succes beargumenteren dat ze vreesden voor hun leven en uit zelfverdediging handelden. Het hele proces zal te volgen zijn via een online stream.
Op 25 mei 2020 overleed Floyd. Politieagenten hielden hem staande nadat hij een pakje sigaretten kocht, omdat ze dachten dat hij met een vals biljet betaalde. Toen Floyd weigerde de sigaretten terug te geven, belandde hij met de agenten in een worsteling.
Uiteindelijk duwden de agenten Floyd op de grond. Volgens de aanklagers plaatste Chauvin zijn knie gedurende zeven minuten en 46 seconden tussen het hoofd en de nek van Floyd, die meermaals riep dat hij geen lucht kreeg. Nadat hij eindelijk loskwam werd hij vervoerd naar het ziekenhuis, waar hij een uur later overleed. De volgende dag werden Chauvin en zijn drie collega’s direct ontslagen.
Protesten over de hele wereld
In de dagen daarna ontstonden protesten over de hele wereld. Black Lives Matter, een anti-racisme beweging die in 2013 ontstond na de moord op de tiener Trayvon Martin, werd nieuw leven ingeblazen.
In juni lieten ook duizenden demonstranten in Nederland zich horen tegen racisme. Al snel verschoof de focus van de wereldwijde protesten naar racisme in eigen land. Na demonstraties in veel grote Nederlandse steden, werden enkele politieke veranderingen aangekondigd.
Zo kreeg Nederland een ‘nationaal coördinator discriminatie en racisme’ en een onderzoekscommissie die onderzoek doet naar de mechanismen achter discriminatie en racisme. Ook werd een motie aangenomen om racisme in scholenprogramma’s op te nemen. Eind oktober besloot de Eerste Kamer een parlementair onderzoek in te stellen naar discriminatie in Nederland.
NOS 30.01.2021 De kinderen en nabestaanden van Anton de Kom zijn blij met de toezegging van minister Blok om de Surinaamse schrijver en verzetsman te eren met “een ruiterlijk gebaar”. Hoe dat gebaar eruit gaat zien is nog niet bekend, maar de familie waardeert de belofte van het kabinet.
“Wat voor familie belangrijk is, is dat er eerherstel komt voor hun vader”, zegt Carl Haarnack, voorzitter van de Anton de Kom Stichting, namens de familie. “De Kom stond voor rechtvaardigheid en voor eerlijkheid en een andere relatie tussen Nederland en Suriname. Hij was niet de schurk waar hij wel voor is uitgemaakt.”
Het werk van Anton de Kom kwam onlangs opnieuw in de belangstelling door de Black Lives Matter-beweging en het maatschappijbrede debat over racisme. Ook staat Anton de Kom sinds vorig jaar in de Canon van de Nederlandse geschiedenis, als eerste Surinamer ooit. Het gebaar van het kabinet past in de hernieuwde aandacht en waardering voor leven en werk de Surinaamse schrijver, zegt Haarnack.
“Anton de Kom is een belangrijk historisch figuur waar we de hele koloniale geschiedenis aan ophangen. Maar De Kom is ook een vader en een grootvader en het is belangrijk dat de kinderen van De Kom van de minister horen: we hebben dat misschien niet gedaan zoals we dat hadden moeten doen.”
Anton de Kom: de Surinaamse held die streed voor de zwarte arbeider
De Kom geldt als een van de belangrijkste stemmen van de antikoloniale beweging aan het begin van de twintigste eeuw. De Surinaamse schrijver streed tegen kolonialisme en racisme en deed in de Tweede Wereldoorlog verzetswerk.
In 1920 kwam De Kom naar Nederland en hij stoorde zich aan het feit dat de bevolking in Nederland zo weinig afwist van het slavernijverleden dat zich in Suriname had afgespeeld. Daarom begon hij lezingen te geven. Ook werd hij actief in communistische kringen en schreef artikelen voor De Tribune en De Communistische Gids.
Staatsgevaarlijk
In 1932 keerde hij terug naar Suriname, waar hij een adviesbureau begon voor arbeiders met klachten over uitbuiting. De Nederlandse koloniale autoriteiten beschouwden hem als staatsgevaarlijk. Hij verdween zonder vorm van proces achter de tralies en werd na drie maanden met zijn gezin naar Nederland verbannen.
Daar schreef hij Wij slaven van Suriname, waarin de geschiedenis van het land voor het eerst werd beschreven vanuit een antikoloniaal gezichtspunt. Een nieuwe uitgave van het werk bereikte vorig jaar binnen no-time de bestsellerlijsten.
Al in 1940 raakte De Kom betrokken bij het communistisch verzet in Den Haag. In 1944 werd hij opgepakt. Hij stierf vlak voor de bevrijding in een Duits concentratiekamp.
Dialoog
Minister Blok heeft gezegd “graag” met kinderen van De Kom in gesprek te willen over de invulling van het gebaar. Blok denkt zelf aan een fonds om Surinaamse studenten te helpen. “Wij gaan het gesprek open in en zijn in ieder geval blij dat er een dialoog ontstaat”, aldus Haarnack.
OmroepWest 28.01.2021 De kinderen en nabestaanden van Anton de Kom zijn blij met de toezegging van minister Stef Blok om de Surinaamse schrijver en verzetsman te eren met ‘een ruiterlijk gebaar’. Hoe dat gebaar eruit gaat zien is nog niet bekend, maar de familie waardeert de belofte van het kabinet.
Anton de kom schreef in 1934 het boek ‘Wij slaven van Suriname’. Het is een aanklacht tegen racisme, uitbuiting en koloniale overheersing. Het boek beleeft een ongekende opleving nadat het begin dit jaar in de canon van Nederland werd geplaatst.
Ad de Kom is de oudste zoon van Anton de Kom. Hij is 94 jaar oud en woont in ‘s-Gravenzande. Eerder vertelde hij aan Omroep West het jammer te vinden dat z’n vader dit niet kan meemaken. Volgens Ad was zijn vader zijn tijd ver vooruit. ‘Mijn vader wilde zelfstandigheid voor alle gekleurde mensen’, vertelt de Kom. ‘Maar dat kon je in die tijd helemaal niet zomaar zeggen, vele blanken vonden dat de situatie goed was zo.’
Geen schurk
‘Wat voor familie belangrijk is, is dat er eerherstel komt voor hun vader’, zegt Carl Haarnack, voorzitter van de Anton de Kom Stichting, namens de familie bij de NOS. ‘De Kom stond voor rechtvaardigheid en voor eerlijkheid en een andere relatie tussen Nederland en Suriname. Hij was niet de schurk waar hij wel voor is uitgemaakt.’
Het werk van Anton de Kom kwam onlangs opnieuw in de belangstelling door de Black Lives Matter-beweging en het maatschappij brede debat over racisme. Ook staat Anton de Kom sinds vorig jaar in de Canon van de Nederlandse geschiedenis, als eerste Surinamer ooit.
Belangrijk historisch figuur
Het gebaar van het kabinet past in de hernieuwde aandacht en waardering voor leven en werk de Surinaamse schrijver, zegt Haarnack. ‘Anton de Kom is een belangrijk historisch figuur waar we de hele koloniale geschiedenis aan ophangen. Maar De Kom is ook een vader en een grootvader. Het is belangrijk dat de kinderen van De Kom van de minister horen: we hebben dat misschien niet gedaan zoals we dat hadden moeten doen.’
Portret van Anton de Kom | Foto: Omroep West
Kleinzoon Antoine de Kom vertelde vorig jaar over zijn grootvader: Anton De Kom geldt als een van de belangrijkste stemmen van de antikoloniale beweging aan het begin van de twintigste eeuw. De Surinaamse schrijver streed tegen kolonialisme en racisme en deed in de Tweede Wereldoorlog verzetswerk.
Koloniale autoriteiten vonden hem staatsgevaarlijk
In 1920 kwam De Kom naar Nederland en hij stoorde zich aan het feit dat de bevolking in Nederland zo weinig afwist van het slavernijverleden dat zich in Suriname had afgespeeld. Daarom begon hij lezingen te geven. Ook werd hij actief in communistische kringen en schreef artikelen voor De Tribune en De Communistische Gids.
In 1932 keerde hij terug naar Suriname, waar hij een adviesbureau begon voor arbeiders met klachten over uitbuiting. De Nederlandse koloniale autoriteiten beschouwden hem als staatsgevaarlijk. Hij verdween zonder vorm van proces achter de tralies en werd na drie maanden met zijn gezin naar Nederland verbannen.
Wij slaven van Suriname
Daar schreef hij ‘Wij slaven van Suriname’, waarin de geschiedenis van het land voor het eerst werd beschreven vanuit een antikoloniaal gezichtspunt. Een nieuwe uitgave van het werk bereikte vorig jaar binnen no-time de bestsellerlijsten.
Al in 1940 raakte De Kom betrokken bij het communistisch verzet in Den Haag. In 1944 werd hij opgepakt. Hij stierf vlak voor de bevrijding in een Duits concentratiekamp.
Minister wil in gesprek
Minister Blok heeft gezegd ‘graag’ met kinderen van De Kom in gesprek over de invulling van het gebaar. Blok denkt zelf aan een fonds om Surinaamse studenten te helpen. ‘Wij gaan het gesprek open in en zijn in ieder geval blij dat er een dialoog ontstaat’, aldus Haarnack.
Beeld omstreden Amerikaanse generaal uit parlementsgebouw verwijderd
Een standbeeld van de omstreden Amerikaanse generaal Robert E. Lee is vandaag verwijderd uit het Captiool, het Amerikaanse parlementsgebouw in Washington. Het beeld wordt gezien als symbool van haat en racisme, omdat Lee voorstander was van de slavernij. Zijn plek wordt ingenomen door de zwarte burgerrechtenactivist Barbara Johns.
Op verschillende plekken in het Capitool staan honderd beelden – van elke staat twee – van sleutelfiguren uit de Amerikaanse geschiedenis. Sinds 1909 staan namens de staat Virginia oud-president George Washington en generaal Lee in de beeldengalerij.
Lee was tijdens de Amerikaanse burgeroorlog (1861-1865) opperbevelhebber van de strijdkrachten van de Confederatie van zuidelijke staten. Zij vochten tegen de rest van de Verenigde Staten en verloren de strijd. Lee geldt desondanks als held voor veel rechtse Amerikanen.
Slavernij
Na de dood van de zwarte Amerikaan George Floyd door politiegeweld heeft de Black Lives Matter-beweging maandenlang geprotesteerd tegen racisme en omstreden standbeelden. De Democraten hebben eerder dit jaar gevraagd om verwijdering van standbeelden van mannen die in de 19de eeuw de slavernij niet wilden afschaffen, zoals Lee.
Volgens het Democratische kopstuk Nancy Pelosi zijn de beelden een symbool van haat. Monumenten voor mannen die wreedheid en barbarij bepleitten om zo’n duidelijk racistisch doel te bereiken, zijn een ‘groteske belediging’ van de idealen van de Amerikaanse democratie en vrijheid, vindt ze.
Historisch
,,Dit is een historisch moment’’, zeggen parlementsleden Donald McEachin en Jennifer Wexton, beide Democraten uit Virginia, in een verklaring. ,,Het standbeeld van Robert E. Lee vereert een erfenis van verdeeldheid, onderdrukking en racisme. Een donkere periode in de geschiedenis van ons land.’’
Het beeld van Lee verhuist naar het Virginia Museum of History and Culture in Richmond. Een speciale commissie in Virginia heeft nu Barbara Johns uitgekozen om Lee te vervangen.
Johns was een belangrijkste burgerrechtenactiviste die vocht tegen segregatie in het onderwijs. Op 16-jarige leeftijd leidde ze in 1951 een demonstratie tegen tegen de slechte omstandigheden op de Robert Russa Moton High School, een zwarte school in Farmville.
KOZP roept op tot ‘actieweken van 14 november tot 5 december 2020.’ ‘Afgelopen zomer zijn wij samen met jou massaal de straat op gegaan tegen institutioneel racisme in Nederland en uit solidariteit met de Black Lives Matter-beweging (BLM).
Daarom doen wij een beroep op alle BLM-demonstranten om, net als afgelopen zomer, vreedzaam in actie te komen tegen de meest zichtbare vorm van institutioneel racisme in Nederland: Zwarte Piet’, schrijft de organisatie.
,,Grijs zit te dicht tegen het zwart van Zwarte Piet aan. We hebben al Grijze Pieten gezien met kroeshaar en rode lippenstift. Dan zoek je de grens van racisme op. Daar zijn wij tegen”, aldus het lokale actiecomité. Ook in Maastricht en Venlo heeft de gemeente aanvragen gekregen voor demonstraties.
Spanning in Nijmegen
In Nijmegen kondigde de lokale afdeling van KOZP aan de komende weken winkeliers te gaan aanspreken als zij nog Zwarte Pieten in hun etalages hebben. Dat leidde direct tot een reactie van de pro-Pietgroep Nijmegen Rechtsaf die stelde ‘KOZP Nimma uit te gaan schoppen’.
Uit onderzoek van actualiteitenprogramma EenVandaag onder 29.000 leden van het Opiniepanel bleek vandaag dat het percentage Nederlanders dat wil vasthouden aan Zwarte Piet blijft dalen. In 2013 wilde 89 procent van de ondervraagden nog dat Zwarte Piet niet van kleur verschoot, vorig jaar was dat percentage gedaald naar 71 procent en dit jaar daalde het verder naar 55 procent. Dat is nog wel steeds een kleine meerderheid van de Nederlanders. Mensen die van mening zijn veranderd doen dat vooral ‘om de lieve vrede te bewaren’.
Hier krijg ik nou echt een opgeblazen gevoel van !!!
VPRO versus Thierry Baudet FvD
Op woensdag 11.03.2020 is, in de rechtbank in Lelystad, het kort geding geweest van Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet tegen de VPRO. De verdediging van Baudet begon met de stelling dat er in tv-programma Buitenhof karaktermoord is gepleegd op Baudet, en dat hem woorden in de mond zijn gelegd. De VPRO noemde de zaak “een aanval op de onafhankelijke en kritische journalistiek”.
De partij stapte naar de rechter vanwege een uitspraak van Buitenhof-presentatrice Natalie Righton. In een gesprek met oud-FvD’er Henk Otten zei zij dat Baudet in de Tweede Kamer opzien had gebaard met de uitspraak dat “de EU een vooropgezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen door Afrikaanse immigranten”.
Die uitspraken van Righton waren volgens Baudet “schandelijke leugens” en hij eist een rectificatie van het programma. Buitenhof weigert dat en noemde de woordkeuze van de presentatrice in een reactie “een juiste parafrasering van zowel de uitspraken van Thierry Baudet als de wijze waarop deze uitspraken werden opgevat door enkele Tweede Kamerleden en minister De Jonge”.
‘Homeopathische verdunning’
Baudet zei tijdens het Kamerdebat onder meer dat de EU doelbewust migranten naar Europa haalt met als doel “het verzwakken van Europese, traditionele identiteiten”. De verdediging van Baudet hekelt de parafrasering door Righton en spreekt van karaktermoord: “In de parafrase komen drie woorden voor die Baudet nooit heeft uitgesproken: blank, ras en vervangen”, zei advocaat Dirk Vermaat.
Volgens de verdediging van de VPRO is dat een “woordenspel”. De advocaat liet daarop geluidsfragmenten horen van eerdere uitspraken van Baudet, met de bedoeling zo aan te tonen dat zijn teksten passen in een lijn die Righton wel degelijk juist heeft geparafraseerd. “Hij herhaalt steeds zijn ideeën in iets andere bewoordingen”, vindt Jens van den Brink, die de VPRO bijstaat.
In de fragmenten zei Baudet onder meer dat Europa dominant blank moet blijven en dat hij geen etnische minderheid wil worden. Ook was te horen dat de FvD-leider zegt dat hij niet wil dat Europa “Afrikaniseert”. Hij spreekt ook van “homeopathische verdunning van ons volk met alle volken van de wereld”, wat volgens hem voortkomt uit “zelfhaat”.
Het verwijt van Forum dat de partij door de parafrase gezien kan worden als organisatie die er samenzweringstheorieën en racistische denkbeelden op nahoudt, is volgens de VPRO niet terecht. “Dat kunnen mensen wel denken, maar dat komt dan door Baudet zelf en niet door Buitenhof.”
AD 14.03.2020
Buitenhof heeft Baudet daar niet van beschuldigd. De VPRO is daarom ook niet van plan om te rectificeren en daarbij te verklaren dat Baudet geen racist is, wat de politicus wil. “De vrije pers moet vrij zijn, je kunt media niet laten verklaren dat Baudet geen racist is”, zei Van den Brink.
De rechtbank doet woensdag 25 maart 2020 om 14.00 uur uitspraak.
NU 11.03.2020 De advocaat van de VPRO, Jens van den Brink, heeft woensdag in de rechtbank van Lelystad naar voren gebracht dat Thierry Baudet de strekking van zijn eigen woorden negeert. De FVD-voorman stelt dat een presentatrice van Buitenhof hem woorden in de mond heeft gelegd, met volgens zijn advocaat als doel karaktermoord te plegen op zijn cliënt.
De politicus stapte naar de rechter nadat de VPRO weigerde de gewraakte uitspraak van presentatrice Natalie Righton in het programma Buitenhof te rectificeren.
Righton legde op 23 februari een samenvatting van eerder gedane uitspraken van Baudet voor aan Henk Otten, medeoprichter en voormalig lid van het FVD. Volgens de presentatrice sprak de partijleider in een debat van “een vooropgezet plan” van de Europese Unie “om het blanke Europese ras te vervangen door Afrikaanse migranten”.
Advocaat Van den Brink laat namens de VPRO weten dat de woorden juist zijn geparafraseerd en dat Baudet “heel consequent” is in wat hij zegt. “Soms met andere woorden, maar zijn boodschap is helder. Dat maakt dit kort geding nogal bizar.”
Van den Brink liet ter ondersteuning een fragment van Baudet uit 2017 horen waarin hij spreekt over “homeopathische verdunning van het Nederlandse volk”.
Advocaat Baudet: ‘Er is keihard gelogen’
Volgens Baudet is de parafrase van Righton een “schandelijke leugen” en zou hij de woorden die de presentatrice hem in de mond legt nooit uitgesproken hebben.
Baudets advocaat Dirk Vermaat herhaalde woensdag dat er door de VPRO “keihard is gelogen” en dat “Baudet woorden in de mond zijn gelegd die een racistische connotatie hebben en dus schadelijk zijn voor hem”.
De VPRO had deze kwestie volgens Vermaat kunnen voorkomen als Righton duidelijk had gemaakt dat haar uitspraken een persoonlijke samenvatting vormden van de woorden van Baudet of wanneer zij van tevoren wederhoor had gepleegd.
“Hij wil met een rectificatie bereiken dat hij geen racist is en dat is in veel opzichten opmerkelijk”, merkt Van den Brink op. “Dit heeft Buitenhof ook nooit geïmpliceerd.”
Baudet: ‘Ik sta hier voor het beschermen van het democratische debat’
Baudet: ‘Veerdiensten met immigranten vanuit Afrika’
In het debat waar Righton in Buitenhof naar verwees, sprak Baudet over “het opzetten van veerdiensten om immigranten vanuit Afrika over te zetten naar Europa om de nationale identiteit te verzwakken zodat er geen nationale staten meer zullen zijn”.
Volgens Baudet is er sprake van een complot van voorstanders van de EU, met als doel Europese landen stuk te maken door steeds meer macht aan Brussel toe te kennen. “Van Napoleon tot Hitler tot wat je nu hebt in de EU: altijd maar die poging om die Europese landen onder centraal gezag te brengen”, zei hij in het debat.
De rechtbank doet woensdag 25 maart 2020 om 14.00 uur uitspraak.
NOS 11.03.2020 In de rechtbank in Lelystad is het kort geding geweest van Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet tegen de VPRO. De verdediging van Baudet begon met de stelling dat er in tv-programma Buitenhof karaktermoord is gepleegd op Baudet, en dat hem woorden in de mond zijn gelegd. De VPRO noemde de zaak “een aanval op de onafhankelijke en kritische journalistiek”. De uitspraak volgt woensdag 25 maart, om 14.00 uur.
De partij stapte naar de rechter vanwege een uitspraak van Buitenhof-presentatrice Natalie Righton. In een gesprek met oud-FvD’er Henk Otten zei zij dat Baudet in de Tweede Kamer opzien had gebaard met de uitspraak dat “de EU een vooropgezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen door Afrikaanse immigranten”.
Die uitspraken van Righton waren volgens Baudet “schandelijke leugens” en hij eist een rectificatie van het programma. Buitenhof weigert dat en noemde de woordkeuze van de presentatrice in een reactie “een juiste parafrasering van zowel de uitspraken van Thierry Baudet als de wijze waarop deze uitspraken werden opgevat door enkele Tweede Kamerleden en minister De Jonge”.
‘Homeopathische verdunning’
Baudet zei tijdens het Kamerdebat onder meer dat de EU doelbewust migranten naar Europa haalt met als doel “het verzwakken van Europese, traditionele identiteiten”. De verdediging van Baudet hekelt de parafrasering door Righton en spreekt van karaktermoord: “In de parafrase komen drie woorden voor die Baudet nooit heeft uitgesproken: blank, ras en vervangen”, zei advocaat Dirk Vermaat.
Volgens de verdediging van de VPRO is dat een “woordenspel”. De advocaat liet daarop geluidsfragmenten horen van eerdere uitspraken van Baudet, met de bedoeling zo aan te tonen dat zijn teksten passen in een lijn die Righton wel degelijk juist heeft geparafraseerd. “Hij herhaalt steeds zijn ideeën in iets andere bewoordingen”, vindt Jens van den Brink, die de VPRO bijstaat.
In de fragmenten zei Baudet onder meer dat Europa dominant blank moet blijven en dat hij geen etnische minderheid wil worden. Ook was te horen dat de FvD-leider zegt dat hij niet wil dat Europa “Afrikaniseert”. Hij spreekt ook van “homeopathische verdunning van ons volk met alle volken van de wereld”, wat volgens hem voortkomt uit “zelfhaat”.
Het verwijt van Forum dat de partij door de parafrase gezien kan worden als organisatie die er samenzweringstheorieën en racistische denkbeelden op nahoudt, is volgens de VPRO niet terecht. “Dat kunnen mensen wel denken, maar dat komt dan door Baudet zelf en niet door Buitenhof.”
Buitenhof heeft Baudet daar niet van beschuldigd. De VPRO is daarom ook niet van plan om te rectificeren en daarbij te verklaren dat Baudet geen racist is, wat de politicus wil. “De vrije pers moet vrij zijn, je kunt media niet laten verklaren dat Baudet geen racist is”, zei Van den Brink.
Telegraaf 11.03.2010 ,,Een keiharde leugen met als doel om karaktermoord te plegen op Thierry Baudet.” Dat is volgens advocaat Dirk Vermaat wat presentatrice Nathalie Righton van het programma Buitenhof heeft gedaan in de uitzending van drie weken geleden.
Haar parafrasering van de woorden van de Forum-voorman leidde tot een kort geding dat woensdag diende in een propvol zittingszaaltje van de rechtbank in Lelystad. De rechtspraak bleek duidelijk overvallen door de grote belangstelling.
Steen des aanstoots was de vraag die Righton stelde aan gast en voormalig FvD-coryfee Henk Otten. Tijdens een debat zou Baudet de Tweede Kamer hebben geschokt ,, door te zeggen dat de EU een vooropgezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen door Afrikaanse immigranten”, zei Righton.
Thierry Baudet in de rechtbank voor het kort geding tegen de VPRO. De FvD-voorman eist rectificatie voor uitspraken die over hem zijn gedaan in het tv-programma Buitenhof. Ⓒ ANP
Dat Baudet tijdens het debat niet letterlijk de woorden blank, ras en vervangen in de mond nam, beweerde Righton niet, zegt Jens van den Brink, de advocaat van de VPRO. Zij parafraseerde zijn woorden, die precies in lijn zijn met wat Baudet talloze malen eerder heeft gezegd in steeds andere bewoordingen. Woorden die hij nooit heeft ingetrokken, aldus de advocaat. Ook niet tijdens het kort geding.
Van den Brink onderbouwde zijn betoog met fragmenten van eerdere uitspraken waarin Baudet het heeft over ,,de homeopathische verdunning van het Nederlandse volk”, zijn verzet tegen ,,Afrikanisering van Europa”, en zijn voorkeur voor een ,,dominant blank Europa”.
Buiten de rechtbank, voor de camera’s, zei Baudet dat die uitspraken waren van jaren terug, voordat hij de politiek in ging. Het waren ,,filosofische reflecties” die hij deed in een andere context. Volgens Van den Brink zijn de uitspraken recent gedaan.
De politicus probeert de onafhankelijke kritische journalistiek aan te pakken en in te perken door net als de Amerikaanse president Donald Trump beschuldigingen over fake-nieuws rond te strooien, vindt Van den Brink.
De raadsman wees er bovendien fijntjes op dat Baudet met twee maten meet. Als hij zelf wordt betrapt op fouten staat hij niet bepaald vooraan om te rectificeren. Hij wees op de beruchte ‘treintweet’ waarin Baudet schreef dat vriendinnen door Marokkanen in de trein waren lastiggevallen. Dat bleken later controleurs die om een plaatsbewijs vroegen. En ook citeerde Baudet verkeerd wat de Duitse CDU-politicus Wolfgang Schäuble in een interview met Die Zeit zei, maar zette hij dat nooit recht.
Baudet eist dat de VPRO in een rectificatie schrijft dat hij ten onrechte is weggezet als racist. ,,Maar dat is in de uitzending helemaal niet beweerd”, aldus Vd Brink. Wat de politicus eigenlijk wil is de VPRO een mening opdringen, ,,terwijl vrije pers een van de belangrijkste steunpilaren is in een vrije samenleving, en Baudet zelf in debatten steeds het randje opzoekt.”
Volgens advocaat Dirk Vermaat was het geding niet nodig geweest als Righton had gezegd dat ze Baudets woorden samenvatte. ,,Dan was voor iedereen duidelijk geweest dat dat haar gedachten waren.”
Nu parafraseerde ze volgens hem verkeerd, en werd er een racistische connotatie aan gegeven. ,,Onrechtmatig, schokkend en diffamerend”, vond Vermaat, die vreest dat Forum nu zal worden gezien als een organisatie die er samenzweringstheorieën en racistische opvattingen op nahoudt.” Hij eiste een rectificatie om ,,dit gif, deze karaktermoord tegen te gaan in het belang van de democratie die ons allen lief moet zijn.” Ook verweet hij Van den Brink ,,een rookgordijn op te trekken” door met eerdere uitlatingen van Baudet te schermen. ,,Het ontbreekt er nog maar aan dat hier een uitspraak wordt herhaald die Baudet op de peuterspeelzaal tegen een vriendinnetje deed.”
AD 11.03.2020 Voor wat hijzelf ‘fake news’ van de NPO noemt, staat Thierry Baudet vandaag voor de rechter in Lelystad. Hij daagt het tv-programma Buitenhof omdat de presentatrice hem woorden in de mond zou hebben gelegd. Verslaggever Tobias den Hartog was bij de zaak en twitterde live mee. Zijn tweets zijn onderaan dit artikel terug te lezen.
Een woedende Baudet sprak voor de start van de zitting van ‘aperte onwaarheden’ en ‘schandelijke leugens’ die ‘moeten worden rechtgezet’. Het tv-programma Buitenhof parafraseerde de politicus onlangs, volgens hem verkeerd. Baudet zou de Tweede Kamer hebben geschokt ‘door te zeggen dat de EU een vooropgezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen door Afrikaanse immigranten’.
In een debat zei de FvD-leider letterlijk dat de EU ‘een soort immigratiemachine is gebleken’. Die zou ‘veerdiensten opzetten om immigranten vanuit Afrika over te zetten naar Europa om de nationale identiteit te verzwakken, zodat er geen nationale staten meer zullen zijn’.
Baudets onvrede zit ogenschijnlijk in de woorden ‘ras’ en ‘vervangen’ waarvan Buitenhof repte, terwijl Baudet letterlijk sprak van het ‘verzwakken’ van de ‘nationale identiteit’. ‘Ras’ en ‘nationale identiteit’ zijn iets anders, net als ‘vervangen’ en ‘verzwakken’, zal Baudets advocaat Dirk Vermaat betogen. ‘Fake News’ noemde Baudet het gisteren in een filmpje op de website van zijn partij.
Advocaat Baudet: Karaktermoord
De advocaat van Baudet, Dirk Vermaat, krijgt 40 minuten spreektijd om zijn zaak te bepleiten. Hij begint vandaag met de mededeling dat de zitting niet plaats had hoeven vinden als Righton had gezegd: ‘En dan vat ik de woorden van Baudet samen’. Volgens Vermaat was dan ‘voor iedereen duidelijk geweest dat het haar gedachten waren’.
Vermaat vindt dat Righton, en daarmee Buitenhof een karaktermoord heeft gepleegd op Baudet. ,,Er is keihard gelogen. Met het kennelijke doel om karaktermoord te plegen. De advocaat stelt dat er drie woorden in de parafrase voorkomen die Baudet niet heeft gebruikt. ‘blank’, ‘ras’ en ‘vervangen’.
In het pleidooi meldt Vermaat dat er sprake is van ‘fake news’. En dat wordt niet beschermd door de vrijheid van meningsuiting. De advocaat vindt overigens wel dat de VPRO een ‘keurige omroep’ is omdat ze een code met journalistieke regels hanteren. Desondanks eist hij een rectificatie op de website, en in de uitzending. Daarnaast wil hij een dwangsom als Baudet in het gelijk wordt gesteld.
Vermaat eindigt zijn pleidooi onder meer met de stelling dat ‘politici vogelvrij worden verklaard als hen woorden in de mond kunnen worden gelegd.
Advocaat VPRO: Buitenhof kiest geen kant
Na Vermaat is het de beurt aan Jens van den Brink, de advocaat van de VPRO. Volgens Van den Brink heeft de VPRO nooit beweerd dat Baudet een racist is. ‘Buitenhof kiest geen kant’, aldus de omroep-advocaat. Van den Brink vindt dat Baudet de onafhankelijke journalistiek aantast.
Om de woorden van Baudet in een context te plaatsen laat de advocaat verschillende fragmenten horen met daarin uitspraken van Baudet, onder meer een waarin Baudet stelt dat Nederland ‘homeopatisch verdund is’ en waarin hij zegt dat hij graag wil leven in een land dat ‘dominant blank’ is. Volgens hem sluiten de citaten van Baudet aan bij de parafrasering van Buitenhof.’’
De advocaat van de VPRO vindt het kort geding ‘bizar’. ,,Je moet geen kort gedingen starten tegen media die je aan je woorden herinneren. Beetje flauw om dan te zeggen dat die exacte woorden niet goed vallen.” Van den Brink vervolgt: ,,Het is juist de taak van de journalistiek om te verduidelijken. En dat deed Buitenhof.
Van den Brink zegt niet te geloven dat de Buitenhof-uitzending de partij van Baudet schaadt. ,,Het gaat goed met de partij.” Bovendien, zo zegt de advocaat, zei Baudet eerder dat mensen wel over de tekst van Buitenhof heen zouden kijken. ,,Wat klaagt hij dan?”
De rechter doet 25 maart 2020 schriftelijk uitspraak.
NU 27.02.2020 Forum voor Democratie (FVD) heeft omroep VPRO, die het televisieprogramma Buitenhof uitzendt, officieel gedagvaard. De rechtszaak dient op woensdag 11 maart in de rechtbank van Lelystad om 10.00 uur, laat de rechtbank Midden-Nederland donderdag weten. Aanvankelijk stond vrijdag 6 maart op de agenda, maar de VPRO vroeg om een andere dag.
FVD-leider Thierry Baudet maakte zondag bekend een kort geding tegen het actualiteitenprogramma Buitenhof aan te spannen vanwege enkele uitspraken van presentatrice Natalie Rightonover Baudet in de uitzending.
Righton sprak in de uitzending met oud-FVD’er Henk Otten en verwees naar Baudets omstreden uitspraken in een Kamerdebat van vorige week. Baudet had het volgens Righton over “een vooropgezet plan” van de EU “om het witte Europese ras te vervangen door Afrikaanse migranten”.
Baudet noemde dat via Twitter “schandelijke leugens” die hij “absoluut niet gezegd” heeft. Hem werden woorden in de mond gelegd, vond de FVD-leider.
Buitenhof liet in een reactie weten dat de woordkeuze van Righton “een juiste parafrasering” van zowel de uitspraken van Baudet als van enkele Kamerleden en vicepremier Hugo de Jonge was.
Schandelijke leugens bij #buitenhof. Ik heb de dingen die presentatrice @Natalie_Kabul mij in de mond legt ABSOLUUT NIET GEZEGD. Zie hieronder transcript Kamerdebat. #FVD is tegen elke vorm van racisme. We eisen ONMIDDELIJKE rectificatie binnen een uur. Anders kort geding.
Avatar
Auteur
thierrybaudet
Baudet gelooft in complot van EU om landen stuk te maken
In het bewuste debat sprak Baudet over “het opzetten van veerdiensten om immigranten vanuit Afrika over te zetten naar Europa om de nationale identiteit te verzwakken zodat er geen nationale staten meer zullen zijn”.
Volgens Baudet is er sprake van een complot van voorstanders van de EU, met als doel Europese landen stuk te maken door steeds meer macht aan Brussel toe te kennen. “Van Napoleon tot Hitler tot wat je nu hebt in de EU: altijd maar die poging om die Europese landen onder centraal gezag te brengen”, aldus Baudet in het debat.
Al deze uitlatingen kwamen Baudet in de Tweede Kamer op flinke kritiek van CDA, D66 en PvdA te staan. PvdA-leider Lodewijk Asscher wees Baudet erop dat hij een “extreemrechtse of radicaal-rechtse theorie aan het verspreiden, aan het witwassen” was in de vergaderzaal van de Tweede Kamer.
Baudet weet volgens Asscher zelf ook dat zijn uitspraken niet kloppen. “Het zou hem passen als hij het niet in een soort feitelijkheid zou omkleden, maar als hij aangeeft: dit is een complottheorie waar ik, Thierry Baudet, in geloof en waar ik jullie bang voor wil maken”, aldus de PvdA-leider.
FVD niet voor het eerst in opspraak vanwege complottheorie
FVD kwam eerder in opspraak vanwege het verkondigen van dit soort theorieën. In 2018 bleek uit onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut, uitgevoerd in opdracht van de Anne Frank Stichting, dat Baudet en ook de PVV de extreemrechtse omvolkingstheorie verspreiden.
Zo sprak Baudet eerder al over “de homeopathische verdunning van de Nederlandse bevolking met alle volkeren van de wereld”.
Baudet laat weten dat FVD tegen elke vorm van racisme is.
Telegraaf 27.02.2020 Het kort geding dat Forum voor Democratie-voorman Thierry Baudet heeft aangespannen tegen de VPRO, dient op 11 maart voor de rechtbank in Lelystad. De zaak zou eerst volgende week voorkomen, maar is verplaatst.
Baudet eist rectificatie voor uitspraken die over hem zijn gedaan in het tv-programma Buitenhof. Presentatrice Natalie Righton, die haar debuut bij het programma maakte, vertelde dat Baudet zou hebben gezegd „dat hij denkt dat de Europese Unie een vooropgezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen door Afrikaanse immigranten.”
Forum vindt dat het onacceptabel is dat Buitenhof „verzonnen citaten” toeschrijft aan Baudet en die woorden vervolgens goedpraat door ze een ’parafrase’ te noemen. De partij noemt het lasterlijk en volstrekt onjuist.
AD 27.02.2020 Het kort geding dat Forum voor Democratie-voorman Thierry Baudet heeft aangespannen tegen de VPRO, dient volgende week vrijdag voor de rechtbank in Lelystad.
Baudet eist rectificatie voor uitspraken die over hem zijn gedaan in het tv-programma Buitenhof. Presentatrice Natalie Righton, die haar debuut bij het programma maakte, vertelde dat Baudet zou hebben gezegd ‘dat hij denkt dat de Europese Unie een vooropgezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen door Afrikaanse immigranten‘.
Forum vindt dat het onacceptabel is dat Buitenhof ‘verzonnen citaten‘ toeschrijft aan Baudet en die woorden vervolgens goedpraat door ze een ‘parafrase’ te noemen. De partij noemt het lasterlijk en volstrekt onjuist.
MSN 27.02.2020 Het kort geding dat Forum voor Democratie-voorman Thierry Baudet heeft aangespannen tegen de VPRO, dient volgende week vrijdag voor de rechtbank in Lelystad.
Baudet eist rectificatie voor uitspraken die over hem zijn gedaan in het tv-programma Buitenhof. Presentatrice Natalie Righton, die haar debuut bij het programma maakte, vertelde dat Baudet zou hebben gezegd “dat hij denkt dat de Europese Unie een vooropgezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen door Afrikaanse immigranten”.
Forum vindt dat het onacceptabel is dat Buitenhof “verzonnen citaten” toeschrijft aan Baudet en die woorden vervolgens goedpraat door ze een ‘parafrase’ te noemen. De partij noemt het lasterlijk en volstrekt onjuist.
NOS 24.02.2020 Forum voor Democratie zet de juridische procedure tegen het tv-programma Buitenhof door. Een woordvoerder van de partij laat weten dat er een dagvaarding is gestuurd naar de VPRO, de omroep die verantwoordelijk was voor de uitzending van afgelopen zondag.
Daarin zei presentatrice Nathalie Righton dat Forum-leider Thierry Baudet vorige week in de Tweede Kamer opzien baarde “door te zeggen dat de EU een vooropgezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen door Afrikaanse immigranten”. Een onjuist citaat, reageerde Baudet, die direct rectificatie eiste.
Uit het stenografisch verslag van het debat blijkt dat de politicus zei dat de EU veerdiensten opzet “om immigranten vanuit Afrika over te zetten naar Europa, om de nationale identiteit te verzwakken zodat er geen nationale staten meer zullen zijn”.
Parafrasering
Buitenhof kwam daarop gisteravond met een verklaring, waarin werd gesteld dat de uitspraken van Righton een juiste parafrasering zijn van de uitspraken van de Forum-leider en dat rectificatie daarom niet aan de orde is.
Forum vindt het onacceptabel dat Buitenhof “verzonnen citaten toeschrijft aan Thierry Baudet en die woorden vervolgens goedpraat door ze een ‘parafrase’ te noemen. Dat is lasterlijk en volstrekt onjuist”, meldt de woordvoerder.
Vandaag is er overlegd met advocaten en dat heeft geresulteerd in een dagvaarding. Het is nog niet bekend wanneer een eventuele rechtszaak zal plaatsvinden.
AD 24.02.2020 Thierry Baudet zegt naar de rechter te gaan omdat het tv-programma Buitenhof hem zondag als een racist zou hebben weggezet in de uitzending. De leider van Forum voor Democratie heeft volgens critici de schijn tegen, mede door zijn flirts met extreemrechtse theorieën.
Een woedende Baudet spreekt van ‘aperte onwaarheden’, van ‘schandelijke leugens’ die moeten worden rechtgezet. Het tv-programma Buitenhof parafraseerde de politicus zondag in de uitzending. Baudet zou de Tweede Kamer hebben geschokt ‘door te zeggen dat de EU een vooropgezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen door Afrikaanse immigranten’.
In het debat in de Tweede Kamer zei de FvD-leider vorige week letterlijk dat de EU ‘een soort immigratiemachine is gebleken’. Die zou ,,veerdiensten opzetten om immigranten vanuit Afrika over te zetten naar Europa om de nationale identiteit te verzwakken, zodat er geen nationale staten meer zullen zijn.’’
Ras
Baudets onvrede zit ogenschijnlijk in de woorden ‘ras’ en ‘vervangen’ waarvan Buitenhof repte, tegenover het ‘verzwakken’ van de ‘nationale identiteit’, waarvan Baudet letterlijk sprak. ‘Ras’ en ‘nationale identiteit’ zijn iets anders, zoals ook ‘vervangen’ en ‘verzwakken’ niet hetzelfde zijn, zal Baudet zeggen. Hij zegt daarom een kort geding te starten. Opmerkelijk wel, want Baudet verweet de rechtspraak eerder zich te veel met de politiek te bemoeien.
Het is niet vreemd dat Baudet juist nu als door een wesp gestoken reageert. In de Duitse stad Hanau schoot een Duitser woensdag nog negen immigranten dood, gedreven door de complottheorie dat de Duitse autochtone burger vervangen zou worden door migranten.
Omvolking
Die zogenoemde theorie van ‘omvolking’ blijkt een rode draad bij terreur. Extreemrechtse terroristen als Anders Breivik, maar ook de schutter die in maart in Nieuw-Zeeland 51 moslims doodde, of de dader die in El Paso 20 mensen doodschoot, voornamelijk Hispanics, hingen deze school aan.
Stuk voor stuk lieten ze manifesten na, waarin ze schreven dat geweld het enige redmiddel is tegen de nieuwkomers.
De gedachten komen voort uit het zogenoemde Kalergi-plan. Dat ‘plan’ was vooral een theorie van de EU-minnende Oostenrijkse politicus Richard Coudenhove-Kalergi (1894-1972) die schreef dat de Europeaan ooit vermengd zou worden met Afrikanen en Arabieren en tot een ‘Euraziatisch-negroïde’ type. Hoewel Kalergi dat niet als schrikbeeld bedoelde, werd die theorie in extreemrechtse kringen omgekat tot een ‘complot’ van de ‘elite’ van de EU. De vermenging van rassen zou bewust gestuurd worden.
Een complot is een plan. Het doel is het verzwakken van de Europese, traditionele identiteiten, aldus Thierry Baudet, Forum voor Democratie.
Nota bene een adviseur van Baudet binnen Forum, Robert de Haze Winkelman, zei in 2017 dat die theorie destijds ‘wel erg dichtbij’ kwam. Hij nam die woorden terug, maar ook vorige week sprak Baudet van een ‘complot’ van de EU.
Rob Jetten (D66), Lodewijk Asscher (PvdA) en Pieter Omtzigt (CDA) vroegen hem bewijs voor dat ‘complot’ en die stelling aan te dragen. Maar Baudet persisteerde: ,,Kijk, er is een enorm complot rondom de term ‘complot’ opgetuigd. Maar men is dit gewoon van plan. Een complot is een plan. Het doel is het verzwakken van de Europese, traditionele identiteiten.”
De term omvolking gebruikte Baudet daarbij overigens niet. Dat deed hij nog nooit.
Verdunning
De verwijten aan Baudet steunen op zijn eerdere uitspraken over hoe Nederland ‘homeopathisch’ zou worden ‘verdund’ door migratie. Maar dat ging niet over hoe er gemengde gezinnen ontstaan, ‘dat wordt verkeerd begrepen’, stelde Baudet daarna. ,,Dat ging om allerlei culturen die hierheen komen die niet integreren, waardoor we onze waarden dreigen te verliezen.’’
Baudet geeft echter geregeld brandstof aan de verdenking dat het hem om vermenging van het Europese ras of kleur gaat. Zo lunchte hij in 2017 met de Amerikaanse white supremacist Jared Taylor, die een magazine uitgeeft waarin voor raszuiverheid wordt gepleit.
En toen Baudet in zijn overwinningsspeech het woord ‘boreaal’ gebruikte, werd dat gezien als het heimelijk aanspreken van extreemrechtse volgelingen. Die zouden in het woord boreaal niet ‘noordelijk’ horen, als een geografische aanduiding, maar ‘blank’. Zeker omdat de extreemrechtse Franse politicus Jean-Marie Le Pen, ooit veroordeeld voor racisme, de term ook vaak hanteerde.
Volgens Baudet interpreteren ‘journalisten en politici’ hem echter ‘bewust verkeerd’. Baudet haast zich altijd, ook nu weer, te zeggen dat zijn Forum voor Democratie voor ‘gelijke kansen voor iedereen is’. ,,Ongeacht afkomst of kleur. Dat maakt bij ons helemaal niets uit.’’ Een onderscheid in ras zal hij niet maken.
Toch speelde hij met de grens tussen die twee termen toen een partijgenoot een verband legde tussen ras en intelligentie. Baudet noemde dat een discussie die maar ‘onder wetenschappers gevoerd moest worden’, maar weigerde er afstand van te nemen.
NU 24.02.2020 Actualiteitenprogramma Buitenhof is niet van plan om een uitspraak van presentatrice Natalie Righton van afgelopen zondag te rectificeren. Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet dreigde met een kort geding, omdat hij vindt dat het programma zijn uitspraken over de Europese migratiepolitiek verkeerd heeft weergegeven.
Buitenhof stelt in een reactie dat de presentatrice de uitlatingen op een juiste wijze heeft geparafraseerd. “De woordkeuze bij die vraagstelling is een juiste parafrasering van de uitspraken van Thierry Baudet.”
In gesprek met Henk Otten, medeoprichter en voormalig lid van het FVD, verwees Righton naar Baudets uitspraken van vorige week in de Tweede Kamer. Daar sprak hij van “een vooropgezet plan” van de EU “om het blanke Europese ras te vervangen door Afrikaanse migranten”.
Volgens Baudet heeft hij die uitspraken niet gedaan en zijn hem woorden in de mond gelegd.
Witwassen van extreemrechtse omvolkingstheorie
In het debat in de Tweede Kamer zei Baudet dat de EU veerdiensten opzet “om immigranten uit Afrika over te zetten naar Europa om de nationale identiteit te verzwakken, zodat er geen nationale staten meer zullen zijn”.
Dit kwam hem op kritiek te staan van onder meer CDA, D66 en PvdA. Lodewijk Asscher (PvdA) zei daarop dat Baudet in de Tweede Kamer een extreemrechtse complottheorie verspreidde. “Is de heer Baudet zich ervan bewust is dat hij een extreemrechtse of radicaal-rechtse theorie aan het verspreiden en aan het witwassen is in deze vergaderzaal?”
Dat FVD deze theorie verspreidt, is niet nieuw. In 2018 bleek uit onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut, uitgevoerd in opdracht van de Anne Frank Stichting, al dat Baudet en ook de PVV de extreemrechtse omvolkingstheorie verspreiden. Baudet sprak eerder al over “de homeopathische verdunning van de Nederlandse bevolking met alle volkeren van de wereld”.
Baudet zei zondag “tegen elke vorm van racisme” te zijn. Nu Buitenhof rectificatie weigert, zegt de partij een kort geding aan te spannen.
NOS 24.02.2020 Tv-programma Buitenhof ziet geen reden om een uitspraak van presentator Natalie Righton te rectificeren. Righton had Forum voor Democratie-leider Baudet vanmiddag in een vraag geparafraseerd. Volgens Baudet zijn hem daarbij woorden in de mond gelegd en hij eiste een rectificatie.
Buitenhof kwam afgelopen avond met een reactie daarop. Volgens het programma was Rightons woordkeuze een juiste parafrasering “van zowel de uitspraken van Thierry Baudet (die in het publieke debat ook in het licht werden geplaatst van eerdere uitspraken van hem over dit onderwerp) als de wijze waarop deze uitspraken werden opgevat door enkele Tweede Kamerleden en Minister De Jonge”.
Righton zei in de uitzending dat Baudet deze week in de Tweede Kamer opzien baarde “door te zeggen dat de EU een vooropgezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen door Afrikaanse immigranten”.
Presentator Buitenhof: ‘Baudet stelt dat EU een plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen’
Baudet spreekt van “schandelijke leugens” en “aperte onwaarheden” die rechtgezet moeten worden. Hij benadrukt dat zijn partij tegen elke vorm van racisme is en “dat we nooit onderscheid maken op welke grond dan ook: huidskleur, religie, afkomst, dat doet er allemaal niet toe. Het gaat erom dat we dit Nederland beschermen en behouden, en dat we die immigratiestroom stoppen want het gaat gewoon niet met deze aantallen.”
De Forum-leider zei deze week in de Tweede Kamer dat de EU “een soort immigratiemachine is gebleken”. De Europese Unie zou veerdiensten opzetten “om immigranten vanuit Afrika over te zetten naar Europa om de nationale identiteit te verzwakken zodat er geen nationale staten meer zullen zijn”.
NOS 23.02.2020 Forum voor Democratie stapt naar de rechter om rectificatie van Buitenhof te eisen. De partij zegt zich hiertoe genoodzaakt te zien omdat het tv-programma “ondanks herhaalde rectificatieverzoeken ieder commentaar weigert”.
De partij is gevallen over een uitspraak van de nieuwe presentator Natalie Righton. Die zei vandaag in het programma dat FvD-leider Thierry Baudet deze week in de Tweede Kamer opzien baarde met de uitspraak dat “de EU een vooropgezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen door Afrikaanse immigranten”.
Ondertussen laat Buitenhof in een verklaring weten dat het de uitlatingen van Righton niet gaat rectificeren. Volgens Buitenhof was de woordkeuze een juiste parafrasering van zowel de uitspraken van Baudet als de wijze waarop deze uitspraken werden opgevat door enkele Tweede Kamerleden en Minister Hugo de Jonge.
‘Baudet stelt dat EU een plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen’
Baudet zegt dat hem woorden in de mond zijn gelegd die hij nooit heeft uitgesproken. Hij spreekt van “schandelijke leugens” en “aperte onwaarheden”, die rechtgezet moeten worden. Hij zei tijdens het debat dat de EU doelbewust immigranten naar Europa haalt “om de Europese traditionele identiteiten te verzwakken.”
Baudet botst met Asscher en Omtzigt over Europa en immigratie
Baudet noemt het verbijsterend “dat de NPO zo veel jaren na Fortuyn niet wil spreken over de reële immigratieproblemen. (…) Keer op keer worden we fascist en nazi genoemd. Het is zo laag. Voor mijn veiligheid heeft dat consequenties. Omdat elke keer mensen zoals wij vals worden beschuldigd”.
In de Tweede Kamer reageerde hij vorige week ook fel op aanvallen van onder anderen D66-fractieleider Jetten, die zei dat Baudet staat voor een dominant blank Europa.
Baudet noemde dat een “bizarre kenschetsing” van zijn standpunt en benadrukte dat zijn partij “staat voor de gelijke rechten van iedereen en de gelijke kansen voor iedereen”.
Baudet laat via een woordvoerder weten niet beschikbaar te zijn voor een verdere reactie. “Het transcript van de Tweede Kamer is glashelder en hij heeft daar niets aan toe te voegen.”
MSN 23.02.2020 Het tv-programma Buitenhof gaat uitlatingen van presentatrice Natalie Righton over voorman Thierry Baudet van Forum voor Democratie niet rectificeren. Dat heeft de VPRO die samen met enkele andere omroepen Buitenhof maakt, laten weten.
Volgens Baudet zijn in het programma “schandelijke leugens” verspreid over wat hij tijdens een debat in de Tweede Kamer heeft gezegd. De dingen die de presentatrice “mij in de mond legt”, heb ik “absoluut niet gezegd”, twitterde Baudet over de uitzending zondag. FVD spant daarom een kort geding aan tegen Buitenhof.
Buitenhof wijst er in een verklaring op dat Righton voormalig FVD-kopstuk Henk Otten een reactie wilde vragen over de ontstane ophef bij enkele Tweede Kamerleden naar aanleiding van enkele uitspraken van Baudet.
Volgens Buitenhof was de woordkeuze bij die vraagstelling een juiste parafrasering van zowel de uitspraken van Baudet (die in het publieke debat ook in het licht werden geplaatst van eerdere uitspraken van hem over dit onderwerp) als de wijze waarop deze uitspraken werden opgevat door enkele Tweede Kamerleden en Minister Hugo de Jonge.
Telegraaf 23.02.2020 Forum voor Democratie kondigt juridische stappen aan tegen televisieprogramma Buitenhof. Partijleider Thierry Baudet dreigde zondag al met een kort geding, maar gaf het programma eerst nog een uur de tijd om te reageren. Rond 21.30 uur bracht VPRO naar buiten dat Buitenhof niet overgaat tot rectificatie van de uitspraken van presentatrice Natalie Righton.
„In het programma Buitenhof zijn Thierry Baudet zondag woorden in de mond gelegd, die hij nooit heeft uitgesproken”, zegt een woordvoerder van de partij. „Ondanks herhaalde rectificatieverzoeken van Forum voor Democratie aan Buitenhof, weigert de redactie van het programma tot nu toe ieder commentaar. Daarom ziet FvD zich genoodzaakt om juridische stappen te ondernemen.”
Baudet haalde zondag woest uit naar de nieuwe presentatrice Natalie Righton. De politicus beschuldigde haar van ’schandelijke leugens’.
De presentatrice stelde in een vraag aan voormalig partijgenoot Henk Otten dat Baudet deze week tijdens een debat heeft gezegd ’dat de EU een voorop gezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen voor Afrikaanse immigranten’.
Tijdens dat debat kreeg Baudet het flink aan de stok met onder andere PvdA-leider Asscher. De sociaaldemocraat stelde dat de voorman van FvD zich schuldig maakte aan het verspreiden van een ’extreemrechtse omvolkingstheorie’.
Verklaring Buitenhof
Volgens Buitenhof was de woordkeuze bij die vraagstelling een juiste parafrasering van zowel de uitspraken van Baudet als van de wijze waarop deze uitspraken werden opgevat door enkele Tweede Kamerleden en minister Hugo de Jonge. „De Europese Unie is een staat in wording. Al dat geld gaat naar de wording van die staat.
Dus naar het regelen van buitenlandse politiek. Naar het opzetten van veerdiensten om immigranten uit Afrika over te zetten naar Europa om de nationale identiteit te verzwakken zodat er geen nationale staten meer zullen zijn”, is een van de uitspraken die Buitenhof toeschrijft aan de FVD-leider. Als bron daarvoor noemt het tv-programma transcripties van het Kamerdebat.
MSN 23.02.2020 Forum voor Democratie stapt naar de rechter omdat het tv-programma Buitenhof uitlatingen over Forum-leider Thierry Baudet niet rectificeert. De partij ziet zich genoodzaakt juridische stappen te ondernemen, laat een woordvoerder weten.
De redactie van het programma weigert tot nu toe ieder commentaar, ondanks herhaaldelijke verzoeken om rectificatie, aldus de zegsman. “Wij kunnen en willen deze aperte onwaarheden niet onweersproken laten en gaan ervan uit dat Buitenhof deze fouten recht zal zetten.”
Volgens Baudet zijn in het programma “schandelijke leugens” verspreid over wat hij tijdens een debat in de Tweede Kamer heeft gezegd. De dingen die de presentatrice “mij in de mond legt”, heb ik “absoluut niet gezegd”, twitterde Baudet over de uitzending zondag.
Volgens Buitenhof-presentatrice Natalie Righton, die haar debuut bij het programma maakte, baarde Baudet vorige week in de Kamer nogal opzien. Hij zou hebben gezegd “dat hij denkt dat de Europese Unie een vooropgezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen voor Afrikaanse immigranten”.
AD 23.02.2020 Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet stapt naar de rechter om een rectificatie te eisen van het tv-programma Buitenhof. Volgens hem zijn in het programma ‘schandelijke leugens’ verspreid over wat hij tijdens een debat in de Tweede Kamer heeft gezegd. Buitenhof rectificeert niet.
De dingen die de presentatrice ‘mij in de mond legt’, heb ik ‘absoluut niet gezegd’, twittert Baudet over de uitzending eerder vandaag. Hij voegt daarbij een letterlijk verslag van zijn woorden in de Kamer. Forum is tegen elke vorm van racisme, aldus de Forum-voorman.
Volgens de kersverse Buitenhof-presentatrice Natalie Righton baarde Baudet vorige week in de Kamer nogal opzien. Hij zou hebben gezegd ‘dat hij denkt dat de Europese Unie een vooropgezet plan heeft om het blanke Europese ras te vervangen voor Afrikaanse immigranten’.
Stappen
De partij ziet zich nu genoodzaakt juridische stappen te ondernemen, laat een woordvoerder weten. De redactie van het programma weigert tot nu toe ieder commentaar, ondanks herhaaldelijke verzoeken om rectificatie, aldus de zegsman. ,,Wij kunnen en willen deze aperte onwaarheden niet onweersproken laten en gaan ervan uit dat Buitenhof deze fouten recht zal zetten.”
Opvallend is dat Baudet een deel van zijn bijdrage aan het debat naar voren haalt, maar een ander deel niet. Zo zei Baudet in de Tweede Kamer onder meer: ,,De Europese Unie is een staat in wording. Al dat geld gaat naar de wording van die Staat. Dus naar het regelen van buitenlandse politiek. Naar het opzetten van veerdiensten om immigranten vanuit Afrika over te zetten naar Europa om de nationale identiteit te verzwakken zodat er geen nationale staten meer zijn.’’
Buitenhof laat in een reactie weten niet te zullen rectificeren. ‘De woordkeuze bij de vraagstelling is een juiste parafrasering van zowel de uitspraken van Thierry Baudet (die in het publieke debat ook in het licht werden geplaatst van eerdere uitspraken van hem over dit onderwerp) als de wijze waarop deze uitspraken werden opgevat door enkele Tweede Kamerleden en Minister de Jonge’.
AD 19.02.2020 Thierry Baudet noemde CDA-Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt ooit de gedroomde premier, maar het tweetal botste gisteravond hard in een debat over Europa.
In opmaat naar de vorige Tweede Kamerverkiezingen was Pieter Omtzigt nog de man die Forum voor Democratie bij verkiezingswinst premier wilde maken. Want met Omtzigt als leider van een zakenkabinet met Forum en CDA ‘kunnen we een aantal noodzakelijke veranderingen realiseren’, liet Baudet optekenen. Die liefde lijkt te zijn bekoeld. Het tweetal stond in een debat over Europa lijnrecht tegenover elkaar
Baudet haalde zich de woede van Kamerleden op de hals door te zeggen dat de EU een ‘openlijk’ plan of ‘complot’ hanteert om de ‘bevolkingen van Europa tot één amalgaam te maken’, ofwel tot een samengesmolten bevolking. Dat doet denken aan de als extreemrechts betitelde omvolkingstheorie, waarvan vaker wordt gezegd dat Baudet die aan zou hangen, na een tweet hierover.
Baudet zei gisteren dat Europa via migratie ‘vanuit Afrika’ zo ‘de nationale identiteit’ van lidstaten zou willen ‘verzwakken’. ,,Zodat er geen nationale staten meer zullen zijn.”
Pieter Omtzigt wilde daar niet van weten en vroeg naar bewijzen, bijvoorbeeld aan de hand van documenten van de Europese Unie. ,,De heer Baudet spreekt over een Europese samenzwering. Een samenzwering of complot is volgens Van Dale een geheim plan. Ik heb niet één voorbeeld gehad. Dat zegt mij voldoende. Het is onzin.”
De Forum-leider noemde de Duitse politicus Wolfgang Schäuble die in een Duitse krant zei dat immigratie goed voor ons is: ‘Als wij ons niet vermengen als Europeanen, vallen we ten prooi aan inteelt.’ Baudet: ,,Dat heeft hij letterlijk gezegd. Dat is een citaat.”
Maar Omtzigt vond daarin niet het bewijs dat de EU aanstuurt op het ‘verzwakken’ van ‘nationale identiteiten’. Omtzigt: ,,Want de heer Schäuble is géén leidend figuur in de Europese Commissie, de Europese Raad of waar dan ook.”
Verzwakken
Baudet hield voet bij stuk: ,,Ik ben ervan overtuigd dat het idee om de natiestaten te verzwakken door massale migratie, door open grenzen (…) een vast onderdeel is van de Europese ideologie. De Europese ideologie, van de EU dus.’’
Die stelling kwam de Forum-leider ook op kritiek te staan van PvdA-leider Lodewijk Asscher die vond dat Baudet een ‘extreemrechtse theorie’ aan het verspreiden en aan het ‘witwassen’ was. D66’er Rob Jetten sprak van een ‘hele enge ideologie’. ,,Omdat de heer Baudet staat voor een dominant blank Europa.”
Die beschuldigingen vond Baudet absurd. ,,Wij staan voor de gelijke rechten van iedereen, ongeacht afkomst, kleur, religie of wat dan ook.”
De clash met CDA’er Omtzigt is toch meer brisant. Zijn partij onderhandelt momenteel in Noord-Brabant met Forum voor Democratie om tot een provinciebestuur te komen. Dat zagen veel CDA-prominenten niet zitten, bleek de afgelopen weken. Zij tekenden protest aan, juist vanwege de relletjes die Baudet ontketende, bijvoorbeeld over zijn ‘Marokkanen-tweet’ over een vermeend incident met vriendinnen in de trein. Ook in Zuid-Holland zouden besprekingen voor een provinciebestuur spaak zijn gelopen door het ‘fout rechtse’ getwitter van Baudet, zeiden ingewijden nadien.
Woensdag 05.02.2020 wordt het zich voortslepende hoger beroep na twee keer uitstel hervat, maar Wilders en zijn verdediging zullen opnieuw om uitstel vragen. Het hof gelooft kennelijk zelf ook niet meer in een voortvarende afhandeling, en reserveerde al extra zittingsdagen in maart en april.
Tot twee keer toe hield het hof na dringende verzoeken van Wilders en zijn advocaten de zaak aan, omdat de minister meer tijd nodig had voor zijn speurtocht in bureauladen en computers.
Maandag 03.02.2020 aan het eind van de middag stuurde Grapperhaus eindelijk het resultaat naar de Kamer. Een indrukwekkende stapel papier waarvan Wilders een foto twitterde, met de verontwaardigde tekst: „Anderhalve dag voor de zitting bij het hof begraaft Grapperhaus ons onder stukken.”
Minister Grapperhaus heeft alle relevante mails, brieven en andere documenten over de ‘minder-Marokkanen’-uitspraak van PVV-leider Wilders openbaar gemaakt. Het gaat om 475 “items”. Een conclusie over of er sprake was van politieke beïnvloeding door zijn voorganger Opstelten geeft hij niet.
Ambtenaren van het ministerie van Justitie vreesden al dat Geert Wilders hen en hun minister zou verwijten dat zij een ‘politiek proces’ tegen de PVV-leider voerden. Die vrees lijkt bewaarheid: vandaag moest minister Ferd Grapperhaus (Justitie) duizenden pagina’s aan interne briefwisselingen en e-mails van binnen het departement vrijgeven waarin Wilders’ naam wordt genoemd.
Wilders claimt namelijk dat voormalig minister Ivo Opstelten druk zette op het Openbaar Ministerie om de PVV’er te vervolgen voor zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraken. Zo zou Opstelten hem politiek hebben willen uitschakelen. Hoewel Opstelten dat, net als het OM, ontkent, moest Grapperhaus toch op zoek naar documenten van ambtelijke bemoeienis.
Uit de vrijgegeven stukken blijkt vooral dat ambtenaren vreesden voor ‘deze verdachtmaking’. ,,Ik denk dat het toch beter is om niet te reageren’’, schreef een ambtenaar aan een collega. ,,Juist als we nu actief reageren, trekt hij ons erin en kan hij ons verwijten maken.’’
Telegraaf 07.02.2020
Volgende zitting is in maart
De advocaten van Wilders hebben de nieuwe documenten nog niet kunnen doornemen en krijgen van het hof in ieder geval de tijd tot de volgende zitting op 23 maart 2020. Ook in april staan vier zittingsdagen gepland.
Het is nog niet duidelijk wanneer uitspraak wordt gedaan in deze slepende zaak.
Op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 vroeg Wilders aan zijn aanhangers in een café in Den Haag of zij meer of minder Marokkanen wilden, waarna het publiek “minder, minder” scandeerde. De kwestie leidde tot een rechtszaak, waarin de rechtbank de PVV-leider in 2016 veroordeelde wegens groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. Een straf werd niet opgelegd.
Zowel Wilders als het OM ging tegen het vonnis in beroep. Dat hoger beroep loopt al enige tijd. Wilders heeft het proces geboycot in afwachting van het documentenonderzoek van Grapperhaus. Komende woensdag gaat het proces verder.
NU 05.02.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) kwam woensdag in de rechtszaal hard in aanvaring met Geert Wilders. De PVV-leider zei dat de advocaten-generaal zich moesten schamen. Advocaat-generaal Gerard Sta sprak op zijn beurt van een “onverholen aanval”.
Woensdag stelde het OM dat op basis van nieuwe openbaar gemaakte documenten geconcludeerd kan worden dat er geen sprake is geweest van politieke beïnvloeding bij de beslissing om Wilders te vervolgen.
Het OM had dit standpunt al en herhaalde dit nadat minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus maandag de resultaten van een onderzoek binnen het departement had gepresenteerd.
Wilders vroeg het hof of hij op de uiteenzetting van het OM mocht reageren. De politicus zei dat de “schaamteloosheid van de advocaten-generaal in deze zaak geen grenzen kent”. “Ze claimen anderhalve dag na het openbaar maken van de stukken dat er niks aan de hand was”, vervolgde Wilders.
“Ik heb zelden twee advocaten-generaal gezien die het vertrouwen van de normale burger in het Openbaar Ministerie zo beschadigen”, voegde Wilders daaraan toe. “Verblind door haat tegen mij en de PVV. Schaam u.”
Wilders is ervan overtuigd dat er wel sprake van politieke beïnvloeding is geweest. Volgens hem blijkt dit uit al eerder overlegde documenten en de nieuwe stukken.
OM reageert vol ongeloof op woorden Wilders
Advocaat-Generaal Sta reageerde met “boosheid en ongelofelijke verbazing” op de woorden van Wilders: “Dit zijn woorden die ik niet vaak hoor in de rechtszaal en ze zijn volstrekt onjuist.”
“Ik kan me best voorstellen dat er onvrede en verbazing is bij de heer Wilders en daar kan over gesproken worden”, aldus Sta, die weet dat de politicus het niet eens is met de conclusie van het OM.
“Maar het gaat echt te ver – buiten alle perken – dat wij schaamteloos hebben gehandeld, dan wel het vertrouwen in de rechtsstaat naar beneden halen”, benadrukte de advocaat-generaal kwaad.
“Wij hebben naar eer en geweten verslag gedaan en het past werkelijk niet om te stellen dat wij leugens verkondigen. Ik vind dat die woorden niet kunnen, die kunnen gewoon niet. Of hij moet het kunnen aantonen.”
Volgende zitting is in maart
De advocaten van Wilders hebben de nieuwe documenten nog niet kunnen doornemen en krijgen van het hof in ieder geval de tijd tot de volgende zitting op 23 maart. Ook in april staan vier zittingsdagen gepland.
Het is nog niet duidelijk wanneer uitspraak wordt gedaan in deze slepende zaak.
NOS 05.02.2020 De emoties zijn hoog opgelopen bij de voortzetting van het hoger beroep tegen Geert Wilders om zijn ‘minder-Marokkanen’-uitspraak. De PVV-leider verweet het Openbaar Ministerie “verblind te zijn door haat” tegen hem en zijn partij. Hij noemde zijn vervolging een “dieptepunt van de rechtsstaat”, waarin het OM “schaamteloos” heeft gehandeld. “Veel corrupter wordt het niet.”
Een hevig geëmotioneerde advocaat-generaal zei dat hij nog nooit met die woorden was aangesproken door een verdachte. Hij noemde de beschuldigingen “volstrekt onjuist”.
De advocaat-generaal zei dat zijn reactie op Wilders’ uitspraken “is ingegeven door boosheid en ongelooflijke verbazing”.
Emoties lopen hoog op tijdens hoger beroep Geert Wilders
Over de inhoud van het proces “kan gesproken worden”, zei de advocaat-generaal. “Wij zullen het nooit eens worden, maar die woorden kunnen niet. Het gaat te ver te zeggen dat wij leugens verkondigen. Wij handelen naar eer en geweten.”
OM: geen bewijs politieke beïnvloeding
De aanleiding voor het conflict was de vraag of de regering het Openbaar Ministerie heeft beïnvloed in de vervolging van Wilders, wat gezien het idee van de scheiding der machten gevoelig ligt. In opdracht van het hof heeft het OM alle communicatie tussen de minister en het OM doorgespit. Het Openbaar Ministerie zei vandaag geen bewijs te hebben gevonden van politieke beïnvloeding bij het besluit om Wilders te vervolgen voor zijn ‘minder-Marokkanen’-uitspraak in 2014.
Dat zei het OM al eerder, maar de relevante mails, brieven en andere documenten waren nog niet openbaar gemaakt. Dat heeft minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid maandag gedaan. Het gaat om 475 ‘items’.
Wilders staat voor de rechter vanwege zijn uitspraken bij de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Aan zijn toehoorders in Den Haag vroeg hij of zij “in deze stad en in Nederland meer of minder Marokkanen willen”. “Minder!”, scandeerden zij. Daarop zei Wilders: “Dan gaan we dat regelen.”
Veroordeeld zonder straf
In 2016 werd de politicus door de rechtbank Den Haag veroordeeld voor groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie, maar kreeg hij geen straf. Zowel het OM als Wilders ging daartegen in beroep. Het OM vindt dat Wilders alsnog een geldboete van 5000 euro hoort te krijgen, Wilders vraagt om vrijspraak.
Wilders heeft altijd volgehouden dat het proces tegen hem politiek gemotiveerd is. Bewijs voor die beïnvloeding ziet de verdediging in de bemoeienis van toenmalig minister Opstelten bij de persberichten over de vervolging. Het OM ziet daarin geen inhoudelijke beïnvloeding, Wilders wel.
In de nu vrijgekomen stukken zegt Wilders meer bewijs te zien voor beïnvloeding van de politiek. Zo is zijn zaak besproken in de ministerraad. Zijn advocaat Geert-Jan Knoops heeft verzocht de notulen hiervan bij het procesdossier te voegen.
Ook zijn er volgens Wilders ontlastende stukken bewust achtergehouden door toenmalig minister Van der Steur. Rond de behandeling van de rechtszaak liep er gelijktijdig een verzoek tot openheid volgens de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Van der Steur heeft volgens Wilders bewust gewacht met het openbaar maken van stukken tot na de eerste uitspraak in 2016.
Het OM is nog niet ingegaan op deze beweringen. Het Hof heeft besloten dat de rechtszaak op 23 maart wordt voortgezet.
AD 05.02.2020 Het gerechtshof geeft Geert Wilders in zijn minder-Marokkanenproces de tijd om documenten te lezen waaruit volgens de PVV-leider zou blijken dat zijn proces politiek zou zijn aangestuurd. De zaak gaat op 23 maart pas weer verder.
Deze week gaf minister Ferd Grapperhaus (Justitie) duizenden pagina’s vrij aan interne briefwisselingen en e-mails van binnen het departement en het Openbaar Ministerie. Het gaat om 475 documenten waarin Wilders’ naam wordt genoemd.
Volgens het Openbaar Ministerie is ‘uit niets gebleken’ dat er sprake was van politieke beïnvloeding vanuit het departement. Wilders wil dat uiteraard controleren en krijgt daarvoor de tijd. Hij heeft namelijk al wel aanwijzingen van bemoeienis ontdekt, zegt hij. En haalde hard uit naar het OM dat dit anders ziet. ,,De schaamteloosheid van het OM kent geen grenzen. Verblind door haat. U moet zich schamen. Mijn zaak is in de ministerraad besproken. Hoe politiek wil je het hebben?” Wilders sprak van ‘maffiapraktijken’ en zei: ,,Veel corrupter wordt het niet.”
Het Openbaar Ministerie reageerde daarop met evenveel boosheid. ,,Wij hebben naar eer en geweten de documenten beoordeeld. Dan past het echt niet om woorden als schamen te gebruiken. Ik vind die woorden gewoon niet kunnen. Dat kan gewoon niet.”
Wilders hoorde die reactie hoofdschuddend aan. Zijn advocaat Geert-Jan Knoops wilde meer tijd om de stukken te bestuderen, maar het hof wil toch op 23 maart verdergaan.
De rechtbank in Utrecht had het vrijgeven van de documenten opgedragen omdat Wilders claimt dat voormalig minister Ivo Opstelten druk zette op het Openbaar Ministerie om de PVV’er te vervolgen voor zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraken. Zo zou Opstelten hem politiek hebben willen uitschakelen. Hoewel Opstelten dat, net als het OM, ontkent moest Grapperhaus toch op zoek naar documenten van ambtelijke bemoeienis.
Uit de vrijgegeven stukken blijkt vooral dat ambtenaren vreesden voor ‘deze verdachtmaking’. ,,Ik denk dat het toch beter is om niet te reageren’’, schreef een ambtenaar aan een collega. ,,Juist als we nu actief reageren, trekt hij ons erin en kan hij ons verwijten maken.’’
De documenten tonen zeer intensief contact tussen het Openbaar Ministerie en het departement van Opstelten over hoe en wanneer bekend zou worden gemaakt dat Wilders zou worden verhoord en vervolgd. Het gaat veelal over persberichten, waarbij ambtenaren voorstellen doen die ook lijken te worden overgenomen, hoewel het OM zegt te beslissen over de inhoud en toon. Niettemin zijn aanbevelingen vanuit het departement later gehonoreerd, blijkt wel. ,,Conform ons voorstel’’, schrijft een ambtenaar.
Als het gaat om het daadwerkelijke besluit om Wilders te vervolgen staat steeds te lezen dat het OM dat zelf ‘zal nemen’. Uiteindelijk wordt Opstelten ook ‘op de hoogte gesteld’ van ‘het feit’ dat het OM heeft besloten. Een ambtenaar schrijft daarop dat hij die nota heeft gelezen en zegt: ,,Kan me er wel in vinden.’’
Opstelten besprak de zaak weliswaar in de Ministerraad, maar kreeg vooral algemene informatie mee om daar zijn collega’s te informeren over de stand van zaken. ,,Zodat hij iets zinnig kan zeggen.’’ De ’MP’, premier Rutte dus, ‘verwacht dat van hem’, staat in een e-mail.
Opmerkelijk is wel dat een ambtenaar nog schrijft dat volgens hem ‘vervolging geen schijn van kans’ maakt.
Saillant is overigens wel dat uit eveneens vrijgekomen documenten blijkt dat minister van Justitie Hirsch Ballin zich in 2008 wel actief bemoeide met de vraag of Wilders vervolgd moest worden. Dat blijkt uit documenten waar De Volkskrant om vroeg. Die draaien om het eerste proces Wilders, dat uitmondde in vrijspraak. Het OM wilde toen niet vervolgen, maar Hirsch Ballin vroeg tot drie keer toe een onafhankelijk expert naar dat besluit te kijken. Het OM hield vol: het vervolgde niet. Toch moest het dat later alsnog doen, toen het gerechtshof dat afdwong, maar het OM vroeg vrijspraak en kreeg dat.
MSN 05.02.2020 PVV-leider Geert Wilders krijgt van het gerechtshof tot 23 maart de tijd om de vele interne stukken van het ministerie van Justitie en Veiligheid te bestuderen die minister Ferdinand Grapperhaus (CDA) afgelopen maandag vrijgaf. De meer dan 1.000 pagina’s met ongeveer 475 items bevatten volgens Wilders diverse aanwijzingen dat er sprake is van een „politiek proces” tegen hem. De toenmalige minister van Justitie, Ivo Opstelten, zou in 2014 druk hebben uitgeoefend op het Openbaar Ministerie om Wilders te vervolgen voor zijn ‘minder Marokkanen’ -uitspraak. Het OM ontkent dit categorisch.
Beide partijen stonden woensdagochtend in de beveiligde rechtbank op Schiphol opnieuw tegenover elkaar in de al lang slepende hoger beroepszaak. Wilders is in 2016 in eerste aanleg veroordeeld wegens groepsbelediging en discriminatie, zonder strafoplegging.
‘Hoeveel politieker wil je het hebben’?
De politicus begon woensdagmorgen zijn betoog met een tirade tegen het OM. „De schaamteloosheid van het Openbaar Ministerie kent geen grenzen” zei hij. „Zelden heb ik advocaten-generaal gezien die de rechtsstaat zo beschadigen. Die zo lak hebben aan een eerlijk proces. Verblind door hun haat tegen mij en de PVV zorgen mensen als die twee advocaten-generaal ervoor dat het vertrouwen van de gewone mannen en vrouwen in Nederland in het Openbaar Ministerie en de rechtspraak tot een dieptepunt is gedaald.”
Wilders zei veel aanwijzingen te zien voor een ‘politiek proces’. Zo hebben, blijkens gepubliceerde mails, de ambtenaren van Justitie het OM geholpen met het weerleggen van de verweren van de verdediging van Wilders. Justitie-ambtenaren brachten Wilders’ uitspraak’ „Dan gaan we dat regelen” nog eens onder de aandacht van het OM. Justitie-ambtenaren wilden het requisitoir van het OM van te voren zien om dat van commentaar te kunnen voorzien.
Verder wees Wilders op overleg tussen hoge ambtenaren van Algemene Zaken en Justitie. Daaruit bleek dat zijn zaak „zelfs in de ministerraad besproken is. Hoeveel politieker wil je het hebben?” Tijdens de ministerraad van 21 maart 2014 zou aan Opstelten zijn gevraagd „of de vervolging van Wilders kansrijk is.”
Wilders eiste woensdagmorgen 05.02.2020 openbaring van de – geheime – notulen van de betreffende ministerraad. Ook overweegt hij Opstelten en premier Rutte als getuige te dagvaarden.
‘Alle perken te buiten’
Het Openbaar Ministerie reageerde fel op Wilders’ tirade. Een van de twee advocaten-generaal riposteerde: „Ik heb zelden of nooit op deze manier een verdachte over officieren van justitie, over het Openbaar Ministerie horen spreken. (..) Het gaat buiten alle perken om hier te zeggen dat wij schaamteloos hebben geopereerd en verblind zijn door haat. (..) Wij hebben naar eer en geweten alle documenten beoordeeld en onze zoekslagen verricht. (..) U kunt vertrouwen op ons proces-verbaal, op onze bevindingen, op onze werkwijze.”
De advocaat-generaal zei verder dat er met het OM „te spreken is” over de vraag hoe er in de ministerraad is gesproken over de zaak-Wilders. Hetzelfde geldt over de vraag in hoeverre Opstelten „zich al dan niet en detail met de rechtszaak heeft bemoeid.” De advocaat-generaal drong echter wel aan op snelle afronding van het proces. „De rechtstaat maakt het nodig dat er eens een einde aan deze rechtszaak komt.”
De aanwijzingen die Wilders zag van politieke beïnvloeding, wees de advocaat-generaal van de hand. Ze behoren volgens hem tot het gebruikelijke interne overleg bij Justitie. Afstemming met het OM is nodig omdat de minister politiek verantwoordelijk is voor het OM. De ambtelijke uitlatingen bewijzen niet dat Opstelten druk op het OM heeft uitgeoefend om te vervolgen, aldus de advocaat-generaal.
De zaak wordt op 23 maart 2020 hervat bij het hof in Den Haag.
MSN 05.02.2020 De advocaat-generaal van het Openbaar Ministerie heeft woensdag woest gereageerd op beschuldigingen van Geert Wilders. Wilders zei tijdens het hoger beroep in het ‘minder Marokkanen-proces’ dat de advocaat-generaals in het proces “verblind zijn door haat tegen hem en de PVV”.
Advocaat-generaal Gerard Sta reageerde dat de uitspraken van Wilders “echt niet kunnen”. “Die woorden kunnen gewoon niet, het is volstrekt onjuist. Dit gaat alle perken te buiten.” Volgens hem moet de politicus met bewijs komen, als hij beweert dat er stukken achtergehouden worden. “Ik vind dat Wilders zijn woorden moet terugnemen. Maar omdat ik weet dat hij dat toch niet zal doen, ga ik er niet om vragen.”
Wilders haalde woensdag in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol fel uit naar het Openbaar Ministerie. Hij zei onder meer dat hij vindt dat de advocaten-generaal zich “moeten doodschamen” en hij noemt de strafzaak tegen hem een “politieke poppenkast”.
NU 05.02.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) blijft na het inzien van nieuwe documenten bij het standpunt dat er geen sprake is geweest van politieke beïnvloeding in de rechtszaak tegen PVV-leider Geert Wilders.
“Concluderend had het OM dus het recht om de heer Wilders te vervolgen”, aldus de advocaat-generaal woensdag bij hervatting van het hoger beroep van de zaak.
Maandag presenteerde minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus de resultaten van een intern onderzoek binnen het departement en naar de communicatie tussen het ministerie en het OM. De tijdsperiode waarbinnen is gezocht, is maart 2014 tot 9 december 2016. Het onderzoek werd uitgevoerd door Deloitte.
Wilders deed in maart 2014 zijn uitspraken over “minder Marokkanen”, waarvoor hij nu terechtstaat. Volgens de PVV-leider heeft de toenmalige minister van Justitie Ivo Opstelten of diens departement druk uitgeoefend op het OM hem te vervolgen.
Om dat te bewijzen wilde Wilders alle interne communicatie over zijn zaak inzien, waarop het hof het OM opdroeg deze grotendeels openbaar te maken. Zowel binnen het OM als binnen het ministerie is er naar documenten gezocht.
Grapperhaus maakte maandag bekend dat het onderzoek binnen het ministerie 475 documenten heeft opgeleverd, waaronder e-mails en agendapunten.
In hoger beroep 5.000 euro boete geëist
Het OM heeft altijd betoogd dat het de beslissing om Wilders te vervolgen zelfstandig heeft genomen. De nieuwe documenten laten wat Justitie betreft zien dat er van politieke beïnvloeding geen sprake is geweest.
In eerste aanleg werd Wilders door de rechtbank veroordeeld voor groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie. Er werd geen straf opgelegd. Het OM heeft in hoger beroep weer een boete van 5.000 euro geëist.
Telegraaf 05.02.2020 In de extra beveiligde rechtszaal op Schiphol hervat het gerechtshof Den Haag woensdag het proces tegen PVV-leider Geert Wilders, die in hoger beroep terechtstaat wegens zijn ’minder Marokkanen’-uitspraak.
Maandag stuurde minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) een flink pak documenten naar de Tweede Kamer over de strafvervolging van Wilders.
Het gaat om alle communicatie tussen het departement en het Openbaar Ministerie tussen maart 2014 en december 2016 over de gewraakte uitspraken van Geert Wilders. Wilders is ervan overtuigd dat toenmalig justitieminister Ivo Opstelten een stevige vinger in de pap heeft gehad om hem strafrechtelijk aan te pakken. De strafzaak is „een politiek proces”, zo heeft hij tijdens de bijna zes jaar slepende zaak keer op keer herhaald. Het OM zegt dat het zelfstandig de beslissing heeft genomen de PVV-voorman te vervolgen.
’Politiek proces’
Wilders hekelt de timing van de publicatie van de stukken van Grapperhaus. „Anderhalve dag voor de zitting bij het hof begraaft Grapperhaus ons onder stukken”, klaagde hij eerder deze week op Twitter. „Stop dit politieke proces.”
In hoger beroep heeft het OM net als in eerste aanleg een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
Telegraaf 04.02.2020 Woensdag wordt het zich voortslepende hoger beroep na twee keer uitstel hervat, maar Wilders en zijn verdediging zullen opnieuw om uitstel vragen. Het hof gelooft kennelijk zelf ook niet meer in een voortvarende afhandeling, en reserveerde al extra zittingsdagen in maart en april.
Het is inmiddels bijna op de kop af zes jaar na de Minder Marokkanenuitspraken van Wilders, en driekwart jaar nadat het Openbaar Ministerie in hoger beroep weer een boete van 5000 euro eiste voor groepsbelediging, en aanzetten tot haat en discriminatie.
Invloed Ivo Opstelten op Openbaar Ministerie
Maar daarover gaat het al vele maanden niet meer. De discussie heeft zich verplaatst naar de vraag of toenmalig minister Ivo Opstelten invloed heeft uitgeoefend op het Openbaar Ministerie om de PVV-leider te vervolgen. In de loop van het proces doken er een anonieme ex-ambtenaar, meerdere mails van ambtenaren van het ministerie en andere aanwijzingen op die daarop leken te wijzen.
Een onaanvaardbare schending van de trias politica, en een onmiskenbare poging om een politieke tegenstander monddood te maken, vonden Wilders en zijn verdediging. Zij vroegen – en kregen – meer tijd om te wachten op de resultaten van de zoektocht die minister Grapperhaus van de rechtbank Midden-Nederland moest starten naar bewijzen voor die vermeende beïnvloeding door zijn voorganger. Ook al hield het Openbaar Ministerie consequent vol dat de beslissing om te vervolgen zelfstandig was genomen.
Tot twee keer toe hield het hof na dringende verzoeken van Wilders en zijn advocaten de zaak aan, omdat de minister meer tijd nodig had voor zijn speurtocht in bureauladen en computers.
Maandag aan het eind van de middag stuurde Grapperhaus het resultaat naar de Kamer. Een indrukwekkende stapel papier waarvan Wilders een foto twitterde, met de verontwaardigde tekst: „Anderhalve dag voor de zitting bij het hof begraaft Grapperhaus ons onder stukken.”
Advocaat Knoops kon nog niks lezen
Advocaat Geert-Jan Knoops was dinsdag de hele dag aan het werk in het Internationaal Strafhof in Den Haag waar hij de van oorlogsmisdaden beschuldigde Patrice- Edouard Ngaïssona bijstaat. Hij heeft nog geen letter kunnen lezen van de stukken die Grapperhaus aan de Kamer stuurde, zegt hij. „Ik heb formeel ook niets ontvangen van het OM of het hof. Ik weet alleen wat erover in de media heeft gestaan en kan vandaag dus niet reageren.”
Wilders heeft zelf wel vluchtig door de stukken kunnen bladeren en concludeert dat zijn proces vanuit de politiek is beïnvloed. „Ik lees dat toenmalig minister Van der Steur heeft voorkomen dat stukken openbaar zijn geworden en dat er tot in de ministerraad over is gesproken hoe kansrijk mijn vervolging zou zijn. Daar spreekt een wens uit. Het is een schande.”
Ook ziet de PVV-leider in de stukken meer bewijs dat hoge ambtenaren hebben aangestuurd op zijn vervolging.
Dilemma voor hof
Het plaatst het hof voor een dilemma. Wilders en zijn advocaten mogen alleen nog reageren op de resultaten van de zoektocht, maar hebben niet of nauwelijks de gelegenheid gekregen om die te bestuderen.
Wat Wilders sterkt in zijn overtuiging dat hij politiek monddood moest worden gemaakt, zijn documenten waaruit blijkt dat toenmalig minister Hirsch Ballin zich in 2008 actief bemoeide met de beslissing van het OM om Wilders niet te vervolgen na zijn uitlatingen over de islam.
De minister schakelde drie onafhankelijke deskundigen in om het OM over te halen Wilders toch te vervolgen. Uiteindelijk besloot niet het OM, maar het gerechtshof dat dat wel moest gebeuren. In dat eerste proces tegen Wilders vroeg en kreeg het OM vrijspraak.
Voor Wilders is het duidelijk. „Dit stinkt aan alle kanten. Ik ben pas opgelucht als deze nachtmerrie na tien jaar eindelijk voorbij is.”
RO 03.02.2020 Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid heeft vandaag de Tweede Kamer geïnformeerd over de resultaten van het onderzoek naar alle communicatie in de periode maart 2014 en december 2016 binnen zijn departement en tussen zijn departement en het Openbaar Ministerie (OM) over de ‘minder, minder’-uitspraken van de heer Wilders.
Minister Grapperhaus wil maximale transparantie. Tevens heeft de minister de Tweede Kamer nader geïnformeerd over vier genomen besluiten ten aanzien van verzoeken op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob).
Het technisch onderzoek in het e-mailverkeer is uitgevoerd door een onafhankelijke derde te weten Deloitte. De toetsing van de beoordeling van de stukken is extern uitgevoerd door drie directeuren (Wetgeving en) Juridische Zaken van andere departementen.
De resultaten van het onderzoek moeten bezien worden binnen het staatsrechtelijk en wettelijk kader dat bepalend is voor de verhouding tussen de minister en het OM. De minister is politiek verantwoordelijk voor het OM en moet over beslissingen van het OM verantwoording kunnen afleggen aan het parlement.
Aangezien de zaak-Wilders nog onder de rechter is, dient de minister zich uiterst terughoudend op te stellen. Het is van groot belang dat de rechterlijke macht zijn werk ongehinderd kan doen. Volgens de minister is het evenwel van het grootste belang dat over de gang van zaken politieke verantwoording wordt afgelegd. Dan kan zodra de zaak niet meer onder de rechter is.
Wob-besluiten
Minister Grapperhaus heeft vandaag tevens de Tweede Kamer geïnformeerd over vier genomen Wob-besluiten. Dit is vast beleid bij Wob-besluiten over onderwerpen die in de belangstelling staan van de Tweede Kamer. Twee Wob-besluiten zijn genomen naar aanleiding van de tussenuitspraak van 7 november 2019 van rechtbank Midden-Nederland (‘minder, minder’-uitspraken).
De twee andere Wob-besluiten zien op de vervolging van de heer Wilders voor de film Fitna en enkele andere uitlatingen (tijdvak 8 augustus 2007 tot 23 juni 2011). Voor de controlerende taak van de Tweede Kamer is volgens minister Grapperhaus aangewezen dat hier uitgebreider kennis kan worden genomen van het verloop van het dossier (artikel 68 van de Grondwet).
NOS 03.02.2020 Minister Grapperhaus heeft alle relevante mails, brieven en andere documenten over de ‘minder-Marokkanen’-uitspraak van PVV-leider Wilders openbaar gemaakt. Het gaat om 475 “items”. Een conclusie over of er sprake was van politieke beïnvloeding door zijn voorganger Opstelten geeft hij niet.
Grapperhaus gaat niet inhoudelijk op het onderzoek in “omdat het een zaak betreft die onder de rechter is”, schrijft hij in de begeleidende Kamerbrief. Na afloop van de rechtszaak zal de minister wel met een oordeel komen, omdat hij politieke verantwoordelijkheid draagt.
Het gaat om documenten uit de periode maart 2014 tot 9 december 2016 waarin het ministerie van Justitie en Veiligheid en het Openbaar Ministerie over de uitlatingen van Wilders communiceren.
Extern bureau
Het documentenonderzoek is uitgevoerd door extern bureau Deloitte. Die hebben alle stukken met bepaalde trefwoorden opgespoord. Ambtenaren van Grapperhaus hebben de documenten beoordeeld op hun belang. En dat is weer gecontroleerd door juridische directeuren van andere ministeries.
Ook het OM heeft documenten opnieuw onderzocht, maar zegt geen nieuwe feiten te hebben gevonden.
Het proces-Wilders
Op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 vroeg Wilders aan zijn aanhangers in een café in Den Haag of zij meer of minder Marokkanen wilden, waarna het publiek “minder, minder” scandeerde. De kwestie leidde tot een rechtszaak, waarin de rechtbank de PVV-leider in 2016 veroordeelde wegens groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. Een straf werd niet opgelegd.
Zowel Wilders als het OM ging tegen het vonnis in beroep. Dat hoger beroep loopt al enige tijd. Wilders heeft het proces geboycot in afwachting van het documentenonderzoek van Grapperhaus. Komende woensdag gaat het proces verder.
AD 03.02.2020 Ambtenaren van het ministerie van Justitie vreesden al dat Geert Wilders hen en hun minister zou verwijten dat zij een ‘politiek proces’ tegen de PVV-leider voerden. Die vrees lijkt bewaarheid: vandaag moest minister Ferd Grapperhaus (Justitie) duizenden pagina’s aan interne briefwisselingen en e-mails van binnen het departement vrijgeven waarin Wilders’ naam wordt genoemd.
Wilders claimt namelijk dat voormalig minister Ivo Opstelten druk zette op het Openbaar Ministerie om de PVV’er te vervolgen voor zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraken. Zo zou Opstelten hem politiek hebben willen uitschakelen. Hoewel Opstelten dat, net als het OM, ontkent, moest Grapperhaus toch op zoek naar documenten van ambtelijke bemoeienis.
Uit de vrijgegeven stukken blijkt vooral dat ambtenaren vreesden voor ‘deze verdachtmaking’. ,,Ik denk dat het toch beter is om niet te reageren’’, schreef een ambtenaar aan een collega. ,,Juist als we nu actief reageren, trekt hij ons erin en kan hij ons verwijten maken.’’
Juist als we nu actief reageren, trekt hij ons erin en kan hij ons verwijten maken, aldus Ambtenaar van het ministerie van Justitie aan een collega.
Intensief contact
De documenten tonen intensief contact tussen het Openbaar Ministerie en het departement van Opstelten over hoe en wanneer bekend zou worden gemaakt dat Wilders zou worden verhoord en vervolgd. Het gaat veelal over persberichten, waarbij ambtenaren voorstellen doen die ook lijken te worden overgenomen, hoewel het OM zegt te beslissen over de inhoud en toon. Niettemin zijn aanbevelingen vanuit het departement later gehonoreerd, blijkt wel. ,,Conform ons voorstel’’, schrijft een ambtenaar.
Als het gaat om het daadwerkelijke besluit om Wilders te vervolgen staat steeds te lezen dat het OM dat zelf ‘zal nemen’. Uiteindelijk wordt Opstelten ook ‘op de hoogte gesteld’ van ‘het feit’ dat het OM heeft besloten. Een ambtenaar schrijft daarop dat hij die nota heeft gelezen en zegt: ,,Kan me er wel in vinden.’’
Rutte
Opstelten besprak de zaak weliswaar in de Ministerraad, maar kreeg vooral algemene informatie mee om daar zijn collega’s te informeren over de stand van zaken. ,,Zodat hij iets zinnig kan zeggen.’’ De ’MP’, premier Rutte dus, ‘verwacht dat van hem’, staat in een e-mail.
Opmerkelijk is wel dat een ambtenaar nog schrijft dat volgens ‘vervolging geen schijn van kans’ maakt.
Saillant is verder dat uit eveneens vrijgekomen documenten blijkt dat minister van Justitie Hirsch Ballin zich in 2008 wel actief bemoeide met de vraag of Wilders vervolgd moest worden. Dat blijkt uit documenten waar De Volkskrant om vroeg. Die draaien om het eerste proces Wilders, dat uitmondde in vrijspraak. Het OM wilde toen niet vervolgen, maar Hirsch Ballin vroeg tot drie keer toe een onafhankelijk expert naar dat besluit te kijken. Het OM hield vol: het vervolgde niet. Toch moest het dat later alsnog doen, toen het gerechtshof dat afdwong, maar het OM vroeg vrijspraak en kreeg dat.
De documenten die draaien om de huidige zaak tegen Wilders zullen woensdag ter sprake komen in de rechtszaal, als de zaak verdergaat.
Religie lijkt definitief haar greep op de Nederlandse samenleving te verliezen. Voor de eerste keer ooit zijn er meer ’ongelovige’ dan religieuze Nederlanders, meldt het CBS.
Telegraaf 23.10.2018
De Rooms-Katholieke Kerk is de grootste daler. „Mensen willen niet horen bij een club die wordt geassocieerd met misstanden zoals kindermisbruik.”
De kerk loopt leeg, de moskee (nog) niet
Voor het eerst noemt de helft van de Nederlanders zich ongelovig. Alleen het aantal moslims neemt nog toe. ,,Maar ook onder hen zie je een tweedeling.”
AD 24.11.2018
Het was het moment waarvan je wist dat het zou komen gaan: de ontkerkelijkingvan Nederland heeft het punt bereikt dat een meerderheid van de Nederlanders (51 procent) zichzelf ongelovig noemt.
AD 17.11.2018
Dat blijkt uit een rapport van het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek). Maar er is één godsdienst waarop die afkalving, op het eerste oog, geen vat heeft: de islam. Het aantal Nederlanders dat zich moslim noemt, is de afgelopen jaren juist gestegen. Een trend die politiek beladen is, de PVV spreekt al jaren over de ‘islamisering van Nederland’.
Behandel schandaalkerken als criminele organisaties
Justitie moet veel harder optreden tegen seksueel misbruik in de kerk. Want religieuze tolerantie is mooi, maar gerechtigheid en compassie voor slachtoffers zijn veel belangrijker.
Telegraaf 16.11.2018
De Rooms-Katholieke Kerk als ‘criminele organisatie’ laten vervolgen.
Advocaat Jan Boone gaat een nieuwe poging doen om de Rooms-Katholieke Kerk als ‘criminele organisatie’ te laten vervolgen. Hij wil zelfs een poging doen om de Paus voor het hekje te krijgen.
AD 20.11.2018
Wat hebben religies toch met seks?
Met de regelmaat van de klok lezen we berichten over kindermisbruik in de katholieke kerk, boeddhistische lama’s die hun handen niet kunnen thuishouden, seksuele wantoestanden in islamitische gemeenschappen, pervers gedoe in spirituele groepen in de categorie new age en ook in protestantse kringen worden af en toe de grenzen van het betamelijke ver overschreden.
Duizenden slachtoffers van religieus seksueel geweld staan in de kou; een grootschalige aanpak blijft uit. Het wordt tijd dat we de ‘schandaalkerken’ gaan behandelen als criminele organisaties.
AD 26.09.2018
Religieuze obsessie met seksualiteit is voedingsbodem voor misbruik
Natuurlijk kun je zeggen dat seksueel misbruik in de hele samenleving voorkomt, maar dat is wel erg gemakzuchtig. De aantallen en de omvang van de schandalen liegen er niet om. Steeds gaat het om machtsrelaties, van geestelijken met volgelingen of zelfs kinderen. En niet alleen de aard, maar ook de wortels van het misbruik liggen in die religies zelf.
Het kerkbezoek in Nederland daalt.
De invloed van het Christelijke geloof in Nederland neemt in haar totaliteit af in de maatschappij. Met name katholieken gaan minder naar de kerk. Dat blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) publiceerde. Afname van regelmatige kerk- en moskeegangers tussen 2010 en 2013, per gemeente.
Van de totale bevolking is 5 procent islamiet. Dat komt neer op 825 duizend mensen. Zo’n 95 procent van hen is van niet-westerse afkomst. De Marokkanen vormen met 296 duizend islamieten de grootste groep, op de voet gevolgd door de Turken met 285 duizend islamieten.
Van de Marokkaanse moslims bidt volgens het onderzoek 78 procent vijf maal per dag, bij de Turkse moslims is dit 33 procent. Bij de Turkse moslims is het moskeebezoek toegenomen. Ongeveer 40 procent van beide groepen bezoekt tenminste wekelijks een moskee.
Van de Marokkaanse moslims bidt volgens het onderzoek 78 procent vijf maal per dag, bij de Turkse moslims is dit 33 procent. Bij de Turkse moslims is het moskeebezoek toegenomen. Ongeveer 40 procent van beide groepen bezoekt tenminste wekelijks een moskee.
Marokkaanse moslima’s dragen steeds vaker een hoofddoek. Zo zegt 78 procent er een te dragen, tegen 64 procent tien jaar geleden. Ook bij jongeren en de tweede generatie is een toename te zien. Bij Turkse moslima’s is deze toename er niet.
Zeven van de acht Marokkaanse moslims vasten alle dagen tijdens de ramadan. Bij Turkse moslims geldt dat voor iets meer dan de helft. Een zeer groot deel van de moslims eet vrijwel altijd halal.
Weinig seculiere moslims
Onder Turkse Nederlanders is in de periode 2006-2015 een lichte toename in het deel dat niet-gelovig is, onder Marokkaanse Nederlanders niet. Het aandeel moslims is bij Turkse Nederlanders afgenomen (van 93 naar 86 procent), maar niet bij Marokkaanse Nederlanders. Van hen beschouwen 94 van de 100 zich moslim. Vooral hoger opgeleide en tweede generatie Turkse Nederlanders noemen zich relatief vaak niet-moslim.
Op basis van hun religieus gedrag, opvattingen en identificatie zijn volgens het rapport vijf groepen moslims te onderscheiden:
Voor seculiere moslims heeft het geloof weinig betekenis en wordt het geloof nauwelijks gepraktiseerd.
Voor culturele moslims is het geloof wel belangrijk, maar uit zich dit niet in het praktiseren van de rituele gedragingen zoals bidden of moskeebezoek.
Selectieve moslims nemen regelmatig deel aan de sociale en rituele praktijken, maar niet zeer frequent.
Het geloof neemt voor de vrome, private moslims een zeer belangrijke plaats in en zij bidden bijvoorbeeld veel en de voedselvoorschriften worden nauw gevolgd. Hun religiositeit wordt wel hoofdzakelijk in de privé-situatie beleden, een moskee wordt amper bezocht.
Strikt praktiserende moslims zijn zeer actief in de rituele (bidden, moskeebezoek) en culturele (halal eten, ramadan) praktijk. Ook zijn zij het sterkste van mening dat moslims moeten leven volgens de regels van de islam.
De twee meest gelovige groepen, de vrome en strikt praktiserende moslims, vormen samen 84 procent van de Marokkaanse moslims. Bij de Turkse moslims is dit minder dan de helft (45 procent). Er zijn weinig seculiere moslims (7 procent bij de Turken en 2 procent bij de Marokkanen).
Voor een artikel in de Telegraaf zoekt de redactie mensen die in het afgelopen jaar afscheid hebben genomen van de kerk. Wilt u toelichten waarom u zich heeft uitgeschreven?
Telegraaf 20.10.2018
En heeft u tijd om op de foto te gaan? Neem dan contact op met verslaggever Eva Gabeler via e.gabeler@telegraaf.nl.
Laat in de e-mail uw telefoonnummer achter en een korte omschrijving van de reden(en) waarom u de kerk heeft verlaten.
Pas de nummer 3 van de lijst heeft wel een religieuze functie. !!
NOS 07.01.2019 De Dominicanenkerk in Maastricht was vorig jaar de meest bezochte kerk in Nederland. 750.000 mensen namen er een kijkje, meldt Hart voor Monumenten van het Restauratiefonds. Het gotische gebouw heeft echter al decennialang geen religieuze functie meer; sinds ruim 10 jaar zit er een boekhandel in.
Ook nummer 2 op de lijst – de Broerenkerk in Zwolle – is geen officiële kerk meer. Het pand werd in 1982 door de gemeente overgenomen en sinds 2005 worden ook hier boeken verkocht. Vorig jaar waren er ruim 600.000 bezoekers.
Pas de derde plek op de lijst van meest bezochte kerken heeft wél een religieuze functie: de Domkerk in Utrecht. In deze kerk, die vroeger vastzat aan de Domtoren, worden nog altijd kerkdiensten gehouden. 400.000 mensen bezochten de Domkerk vorig jaar.
Bookshop made in heaven
De in 1294 gewijde Maastrichtse Dominicanenkerk heeft in de loop der jaren vele functies gehad. Van een kerk op het terrein van een klooster, tot postkantoor, feestlocatie en zelfs fietsenstalling. Na een renovatie in 2005 en 2006 trok een boekenwinkel in het pand. Het resultaat werd door de Britse krant The Guardian omschreven als “a bookshop made in heaven”. CNN noemde het pand “een van de coolste boekwinkels ter wereld”.
Door de ontkerkelijking in Nederland – gemiddeld haken 267 mensen per dag af – staan steeds meer kerkgebouwen leeg. De verwachting is dat tot 2030 ongeveer duizend kerkgebouwen leeg komen te staan.
NU 19.12.2018 Nederland ontkerkelijkt in een hoog tempo en de teruggang van het christelijk geloof blijft doorzetten, maar jongeren binnen de protestantse kerken blijken juist gemotiveerder in het zoeken naar houvast in het geloof.
Dat stelt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) vast in het woensdag verschenen rapport Christenen in Nederland: diversiteit en verandering.
“Over de hele linie boeten de kerken in aan gezag, bindingskracht en populariteit”, zo staat in het rapport. Vooral katholieke kerken hebben te maken met een tanende populariteit.
In het rapport wordt verder opgemerkt dat de circa miljoen christenmigranten een steeds belangrijkere geloofsgroep vormen.
Kerken spelen grote rol bij integratie migranten
Hun migrantenkerken spelen een belangrijke rol bij de integratie, zoals bij taallessen en ondersteuning bij sollicitaties. De migrantenkerken zijn een diverse verzameling van gelovigen uit onder meer de Noorse, Zweedse en Molukse kerk, expats, arbeidsmigranten uit Oost-Europa en vluchtelingen uit Azië en Afrika.
De aanwas bij de kerken die nog wel groeien schiet volgens het SCP “ten enenmale tekort om de leegloop bij de grote en vrijzinnige kerken te compenseren”.
Nog maar één op drie Nederlanders is gelovig
Hoewel de Nederlandse bevolking tussen 1970 en 2010 met 28 procent groeide, nam het aantal Nederlanders dat stond ingeschreven bij een kerkgenootschap met een derde af.
In 2002 beschouwde 43 procent zich als lid van een religieuze gemeenschap, in 2016 was dit nog maar 31 procent.
De afstand tussen de christelijke kerken en een groot deel van de bevolking wordt ook groter; drie kwart van de Nederlanders geeft aan dat de kerken weinig of niet aansluiten bij de eigen visie op de zin van het leven.
Veel Nederlanders hebben geen vertrouwen in kerken
Twee derde zegt weinig of geen vertrouwen te hebben in de kerken of religieuze organisaties. In vergelijking met andere Europese landen zijn Nederlanders vaker voorstander van een strikte scheiding tussen kerk en staat.
Jonge kerkleden tussen de zeventien en dertig jaar oud zijn echter steeds vaker betrokken bij kerk en geloof. Dat geldt vooral voor de protestantse kerkjeugd. Zij omschrijven zichzelf vaker als uitgesproken gelovig en geloven zonder enige restrictie in God, de Bijbel en een leven na de dood.
Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau blijkt dat het vertrouwen in kerken afneemt.
NOS 19.12.2018 De ontkerkelijking in Nederland zet door. Een nog altijd groeiend aantal mensen beschouwt zich niet als lid van een christelijke gemeenschap. Dat blijkt uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP), dat vandaag is gepubliceerd.
Driekwart van de Nederlanders zegt dat kerken weinig of niet aansluiten bij hun visie op de zin van het leven, blijkt uit het onderzoek. Twee van de drie mensen hebben weinig tot geen vertrouwen in kerken of religieuze organisaties.
De daling doet zich voor in de meeste kerken, met uitzondering van een aantal orthodox-protestantse kerken. De grootste daling is te zien in de rooms-katholieke kerk, die de laatste jaren ook geteisterd wordt door schandalen. De afgelopen 35 jaar is het aantal Nederlanders dat zich tot die kerk rekent, gekelderd van 28 naar 9 procent. Het aantal protestanten halveerde ruimschoots, van 18 naar 6 procent.
Migrantenkerken
Tegenover die daling staat dat jonge kerkleden juist gemotiveerder zijn. Volgens het SCP typeren ze zichzelf vaker als uitgesproken gelovig. Ze geloven zonder enig voorbehoud in God, de Bijbel en een leven na de dood.
Een voorbeeld van een snelgroeiende kerk is de Mozaiëk0318 in Veenendaal. Muziek speelt daar een grote rol en dat is te zien in deze reportage van Nieuwsuur van vorige week:
Ook wonen er in Nederland ongeveer 1 miljoen christenmigranten, die zo een belangrijke christelijke geloofsgemeenschap vormen. Migrantenkerken helpen bij de integratie van deze groep, bijvoorbeeld met taallessen en hulp bij sollicitaties.
267 mensen per dag
Mensen die zich betrokken voelen bij een vorm van christendom zijn inmiddels een kleine minderheid onder de Nederlandse bevolking aan het worden, zegt SCP-onderzoeker Joep de Hart. “Gemiddeld zo’n 267 mensen haken per dag af, dat zijn er jaarlijks zo’n 100.000. Dat is een stad met de omvang van bijvoorbeeld Delft. In dit tempo hou je dat niet lang meer vol.”
De vraag is of mensen die de kerk achter zich laten, zich nog wel christen voelen. “Er wordt nog wel eens optimistisch gedaan over de mogelijkheid dat het christelijk geloof gewoon verder doorgaat, maar dan buiten een kerkelijke context” zegt De Hart. “Tot op zekere hoogte is dat ook wel zo. Maar uit onderzoek blijkt dat het op den duur moeilijk is het geloof als christelijk geloof overeind te houden als je nooit meer in een kerk komt.”
Kraters in de samenleving
Volgens De Hart is de ontkerkelijking merkbaar in de samenleving. “Daar moeten we niet te luchtig over doen. Het blijkt uit tal van onderzoeken dat kerkse mensen veel actiever zijn op het gebied van vrijwilligerswerk, mantelzorg en donaties aan goede doelen. Dat zijn allemaal plaatsen waar kraters in de samenleving worden geslagen als de kerken zouden verdwijnen. Zover is het nog niet, maar het is wel een proces waarnaar wij op weg naartoe zijn. We zullen ons er op moeten gaan bezinnen wie dat op termijn gaat overnemen.”
Ontkerkelijking doet zich ook voor in andere delen van noordwest Europa, zoals Duitsland, Engeland en Frankrijk. “Heel lang is gedacht dat Europa hierin een soort voorhoede zou zijn en dat de rest van de wereld dan zou volgen”, zegt De Hart. “Maar het tegendeel is waar. Wij zijn juist de grote uitzondering. In Afrika, het Verre Oosten is religie echt booming.”
Kerken maken zich volgens De Hart dan ook zorgen. “De een heeft meer hoop dan de ander, dat is een goede christelijke eigenschap. Daarnaast worden allerlei initiatieven ontplooid om het tij te keren. Maar ontkerkelijking is een gegeven waarmee kerkleiders al decennia lang vertrouwd zijn. Kerken worden leger en grijzer. En niemand heeft eigenlijk een oplossing bij de hand.”
Moslims
Het onderzoek naar Christenen in Nederland is een tweede studie van het SCP naar religie en spiritualiteit. In mei verscheen een onderzoek naar de religieuze beleving van moslims in Nederland.
Het derde deel gaat over niet kerkelijk gebonden vormen van spiritualiteit en moet nog verschijnen.
Den HaagFM 22.10.2018 Nederland is sinds 2017 voor eerst overwegend niet religieus meer. Dat blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau van Statistiek (CBS) maandag publiceerde. “Dat is verdrietig nieuws, maar gelukkig nemen de aantallen bij onze kerk alleen maar toe”, vertelt woordvoerder Hannah Sas van City Life Churchop Den Haag FM.
De Haagse kerk noemt zichzelf “modern christelijk, wat nog het dichts bij evangelisch ligt.” De daling in religieuze mensen is een trend die al jaren bestaat. “We zagen het al aankomen, maar we zijn blij dat dit niet het geval is bij onze kerk.” Volgens Sas zijn er verschillende redenen waarom de City Life Church (CLC) blijft groeien. “Ik denk dat we als kerk op een praktische manier omgaan met het geloof dagelijks leven, en niet alleen op zondag.” Ook al staat geloof op nummer één binnen de kerk, is het daarnaast belangrijk om een gemeenschap te zijn. “Hier ontstaan vriendschappen die heel belangrijk zijn om samen de reis mee te maken over wat jouw geloof inhoudt. Een kerk is een gebouw, de mensen maken het geloof.”
De bijeenkomsten van de CLC zijn laagdrempelig volgens Sas. “Je hoeft helemaal geen ervaring te hebben met geloof. Proef gewoon de sfeer en misschien krijg je wel een nieuw beeld van de kerk.” Kijk voor meer informatie over de Haagse geloofgemeenschap op de website clcdenhaag.nl.
NU 22.10.2018 Meer dan de helft van alle Nederlanders is niet bij een religieuze groep aangesloten. Dat is voor het eerst, blijkt maandag uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
In 2016 noemde de helft van de Nederlanders zich religieus. Vier jaar daarvoor rekende 54 procent zich tot een religieuze groepering en een minderheid dus niet.
Volgens het CBS is bijna een kwart van de Nederlanders rooms-katholiek. Een op de zeven is protestant en een op de twintig is moslim. De resterende 6 procent rekent zichzelf tot de andere geloven, zoals het jodendom, boeddhisme en hindoeïsme.
Meer dan drie kwart van alle Nederlanders gaat zelden of helemaal nooit naar een kerk, moskee, synagoge of tempel. Vooral katholieken keren de mis de rug toe. Gereformeerden gaan het vaakst naar een gebedshuis. Onder protestanten en moslims is het bezoek aan gebedshuizen stabiel.
Uit het onderzoek blijkt verder dat ouderen geloviger zijn dan jongeren en daarnaast dat vrouwen meer bezig zijn met religie dan mannen.
AD 22.10.2018 Voor het eerst is meer dan de helft van de Nederlanders niet gelovig. Vooral onder katholieken en hervormden gaat de uitstroom razendsnel.
In 2012 was nog iets meer dan de helft (54 procent) van de Nederlanders religieus. Nu is dat nog maar 49 procent, blijkt uit onderzoek van het CBS dat vandaag verschijnt. Alleen al in 2017 daalde het aantal katholieken en het aantal hervormden met twee procent.
Het aantal moslims steeg licht, met bijna een half procent. Katholieken waren in 2017 nog altijd de grootste groep gelovigen met 24 procent, gevolgd door protestanten met 15 procent. Zes procent is hervormd en vijf procent moslim.
Het aantal gelovigen dat daadwerkelijk een kerkdienst of gebed bezoekt loopt ook terug. Slechts 16 procent van de bevolking gaat nog minstens één keer per maand naar de kerk. Een zeer kleine minderheid (3 procent) gaat elke week.
Opvallend is het grote verschil in kerkelijke beleving tussen de verschillende godsdiensten. De grootste groep gelovigen, de katholieken, gaat het minst vaak naar de kerk. Slechts veertien procent van de katholieken komt weleens in de kerk. Bij hervormden is dat ruim twee keer zoveel. Van de moslims in ons land gaat bijna de helft naar de moskee.
De daling van het aantal gelovigen zal zich nog wel even voortzetten, voorspelt socioloog Tanja Traag van het CBS. Vooral onder ouderen is het geloof nog sterk: de helft van de ouderen boven de 75 jaar gaat nog geregeld naar de kerk. Traag: ,,Die grote groep ouderen zal de komende decennia komen te overlijden. Maar dan zou de ondergrens in zicht kunnen komen. In bijna alle andere leeftijdsgroepen zien we dat zeker 40 procent van de Nederlanders nog steeds gelooft. Alleen bij jongeren tussen 18 en 25 jaar is dat lager.
NOS 22.10.2018 Voor het eerst rekent een meerderheid van de Nederlandse bevolking zich niet tot een religieuze groepering, staat in een onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Volgens de jongste cijfers, uit 2017, zegt 49,3 procent tot een religieuze groepering te horen, in 2012 was het 54 procent.
De rooms-katholieken vormen met 24 procent vorig jaar nog steeds de grootste groepering, 6 procent van de Nederlanders noemt zich hervormd, 6 procent rekent zich tot de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) en 3 procent is gereformeerd. Opvallend is dat hervormden en gereformeerden zijn samengegaan in de PKN, maar dat veel leden daarvan zich nog steeds hervormd noemen.
5 procent van de Nederlanders beschouwt zichzelf als moslim en 6 procent geeft aan tot een andere religieuze groep te behoren, zoals het jodendom of het boeddhisme.
Kerkbezoek
Het kerkbezoek daalt nog steeds, maar die daling gaat minder hard dan sinds de jaren zeventig gebruikelijk was. Ruim driekwart van de bevolking gaat zelden of nooit naar een religieuze dienst. 10 procent gaat wekelijks.
Alleen bij de katholieken daalt het kerkbezoek nog. Van hen ging vorig jaar nog maar 17 procent regelmatig naar de kerk. Bij protestanten en moslims is het bezoek aan kerk en moskee sinds 2012 niet afgenomen.
Gereformeerden vaakst naar de kerk
Van de PKN’ers gaat 60 procent geregeld naar de kerk. De gereformeerden zijn de trouwste kerkbezoekers, van hen gaat 70 procent regelmatig. Van de moslims brengt 42 procent minstens een keer per maand een bezoek aan een moskee.
Godsdienst blijkt vooral een zaak van lager opgeleiden en ouderen. Van de 75-plussers is 71 procent godsdienstig en bezoekt 34 procent geregeld een dienst. Het minst religieus is de groep van 18 tot 25 jaar. Daarvan acht 32,8 procent zich aan een religie verbonden, terwijl 12,6 procent regelmatig een religieuze dienst bezoekt.
Van de academici is 37 procent religieus en gaat 12 procent regelmatig naar een religieuze dienst. Bij mensen met alleen basisonderwijs zijn die percentages 64 en 20.
Den HaagFM 01.10.2018 Het verbouwde wijkgebouw ‘Amadeus’ naast de Bethelkerk is maandag geopend voor de buurtbewoners. “Iedereen is welkom om een kijkje te nemen en een kopje koffie te komen drinken in ons vernieuwde wijkgebouw”, vertelt voorzitter Irene Sjerp van het comité Bethel Blijft op Den Haag FM.
De Bethelkerk in de Componistenbuurt dreigde gesloopt te worden. Het comité wist dat te voorkomen door een financieel haalbaar plan te maken waarmee het gebouw kan blijven staan. “We zijn daarom ook zo trots om vandaag al mensen te mogen verwelkomen in het nieuwe wijkcentrum.”
Tachtig vrijwilligers en een aannemer hebben de afgelopen maanden hard gewerkt aan de verbouwing van de kerk en de buurtcentrum ernaast. “Het is prachtig geworden, alles glimt en blinkt je tegemoet wanneer je binnenkomt.” Vanaf 1 oktober beginnen in wijkgebouw Amadeus al activiteiten die de buurt dichter bij elkaar kunnen brengen. “Van een praatje maken tot een computercursus.”
De officiële opening zal op zaterdag 13 oktober vanaf 15.00 uur plaats vinden waarbij wethouder Rachid Gueraoui aanwezig zal zijn. “De wethouder hijst dan de vlag met daarop ons Amadeus-logo. Ook willen we het oude geluid van de we klokken weer laten horen op dat moment.”
AD 01.10.2018 Wie koopt de kerk? In steeds meer plaatsen rijst die vraag. In Waalwijk wacht de Sint Clemenskerk op een nieuwe eigenaar.
Diaken Anton van Diessen heeft er zojuist nog een uitvaartdienst verzorgd. ,,Het weer liet het nog net toe.” Straks, als het kouder wordt, is de Sint Clemenskerk niet te gebruiken. De verwarming is kapot. Nu nog geld in een reparatie steken, zou zonde zijn
De Clemenskerk in Baardwijk staat immers te koop. Tot verdriet van Van Diessen en al die parochianen die er gedoopt zijn, trouwden, of hun geliefde moesten begraven. Maar tegen de macht van het getal maken gevoelens van nostalgie nu eenmaal geen schijn van kans.
De Clemenskerk kan niet openblijven voor 40 parochianen die de wekelijkse zondagsdienst willen bijwonen. Zij werden al eerder naar één van de andere twee Waalwijkse kerken van dezelfde parochie verwezen. ,,Ik had liever een kerk willen bouwen dan een kerk sluiten”, zegt Van Diessen. ,,Maar mensen geloven niet meer zo hard in God.” Om financieel gezond te blijven, heeft de parochie geen keuze.
De prijs van een rijtjeshuis
Prachtig is hij ontegenzeglijk, de neogotische Clemenskerk, gebouwd in 1896. En dat voor de prijs van een rijtjeshuis: 250.000 euro – al is dat een flauwe vergelijking als je alleen al aan onderhoudskosten denkt. Overigens zijn ook de pastorie en het wijkgebouw te koop. Het volledige ensemble inclusief kerk en tuin heeft een vraagprijs van 750.000 euro, aldus de brochure van Reliplan, een makelaar die gespecialiseerd is in kerken en maatschappelijk vastgoed.
Reliplan-eigenaar Maarten van der Meijde ziet veel belangstelling voor kerken, bij instellingen maar óók bij commerciële partijen. ,,Kerkgebouwen zijn uniek, daar zijn er geen dertien van in een dozijn. Sommige bedrijven willen zich daarmee associëren. Verder ligt religieus vastgoed vaak centraal in een dorp of stad, dat is voor commerciële partijen interessant.” Ook ligt er vaak veel grond rond de kerk, ideaal voor parkeergelegenheid.
Omgedoopte kerken
Diaken van Diessen hoeft in Waalwijk niet ver te kijken om te zien hoe andere kerken al werden herbestemd. De Waalwijkse Mariakerk werd in 2012 omgetoverd in appartementen. In de Bossche Heilige Hartenkerk komen stadsvilla’s. De Pauluskerk in Oss werd het domein van creatievelingen en ondernemers. In Esbeek wordt de Adrianuskerk verbouwd tot basisschool, peuterspeelzaal en kinderopvang. De Heilig Hartkerk in Boxtel wordt een lunchroom met woningen.
In Den Haag werd een protestantse kerk zelfs een moskee, maar het bisdom Den Bosch ziet dat met zijn kerken niet zo snel gebeuren. Het kan leven met ingebruikname door andere christenen, maar ombouwen tot moskee is een brug te ver. Ook mag een herbestemming niet in strijd zijn met de goede zeden, zoals bijvoorbeeld een casino.
Verder;
Orthodox protestantse kerk
Nashville verklaring
Enkele honderden orthodox-protestantse predikanten en prominenten hebben hun handtekening gezet onder de Nashville-verklaring, een Amerikaans document dat zich stevig uitspreekt tegen homoseksualiteit en betoogt dat ‘God het huwelijk heeft bedoeld als een levenslange verbondsrelatie tussen één man en één vrouw’.
AD 08.01.2019
Bijbelgetrouwe christenen ervaren dat zij leven in een historische overgangssituatie. Terwijl de westerse cultuurin toenemende mate postchristelijk is geworden, is zij bezig om op ingrijpende wijze een nieuwe invulling te geven aan wat het betekent mens te zijn. Over het geheel genomen ziet de geest van onze eeuw niet langer de schoonheid van Gods bedoeling met het mensenleven en verblijdt zij zich daar ook niet meer in.
Menigeen ontkent dat God mensen heeft geschapen tot Zijn eer en dat Zijn goede doeleinden voor ons ook betrekking hebben op ons persoonlijke en lichamelijke ontwerp als mannelijk en vrouwelijk. Het is inmiddels gemeengoed ervan uit te gaan dat het menselijke zelfverstaan als mannelijk en vrouwelijk geen deel vormt van Gods mooie plan, maar dat deze veeleer een uiting is van iemands eigen autonome voorkeur.
AD 08.01.2019
Op deze wijze wordt de weg tot volle en blijvende vreugde middels Gods goede ontwerp voor Zijn schepselen vervangen door het pad van kortzichtige alternatieven die vroeg of laat het menselijk leven ruïneren en God onteren.
Deze seculiere geest van onze eeuw brengt een grote uitdaging mee voor de christelijke kerk. Zal de kerk van de Heere Jezus Christus haar Bijbelse overtuiging, duidelijkheid en moed verliezen en opgaan in de tijdgeest?
AD 08.01.2019
Of zal zij vasthouden aan het Woord van het leven, moed putten bij Jezus vandaan en zonder schaamte Zijn weg verkondigen als de weg des levens?
Zal ze, dwars tegen de cultuur in, haar heldere getuigenis bewaren en dit getuigenis doen horen aan een wereld die langs een hellend vlak op weg lijkt naar de ondergang?
Schriftgedeelten
De volgende Schriftgedeelten in de Bijbel kunt u erop na lezen:
Deze Schriftgedeelten maken geen deel uit van het originele document, maar zijn later als referentie toegevoegd.
Naschrift
Met de Nederlandse versie van de Nashvilleverklaring willen wij onverkort belijden wat Gods Woord ons verklaart en onverkort ontkennen wat tegen Gods Woord in gaat. Tegelijk voelen wij ons gedrongen de verklaring van een naschrift te voorzien, gericht op de pastorale praktijk.
Juist in het licht van deze principiële stellingname past ons belijdenis van schuld. Als christenen in Nederland hebben wij in dezen niet altijd duidelijk en publiek, en zeker niet met één mond gesproken, en zijn daarom mede-oorzaak van de verwarring in de samenleving. Ook hebben wij onze principes niet altijd met het voorbeeld van ons leven versierd.
Christelijke huwelijken toonden vaak niet het beeld van de manier waarop Christus omgaat met Zijn bruid. Kerkelijk leidinggevenden zijn soms helaas mede-verantwoordelijk geweest voor de praktijk of het toedekken van (seksueel) misbruik. Principiële stellingnames hebben niet zelden geresulteerd in machtsmisbruik jegens hen die een homoseksuele gerichtheid kennen. De pastorale zorg naar deze gemeenteleden in nood is te vaak onder de maat geweest.
Dit geeft ons een des te grotere verantwoordelijkheid voor pastorale nabijheid en zorg. Wij hebben de mond van een profeet nodig, maar ook het hart van een herder. Zij die bij zichzelf een homoseksuele gerichtheid herkennen of worstelen met hun geslachtelijkheid, mogen weten in de christelijke gemeente een volwaardige plaats te hebben.
Niemand kan zich immers laten voorstaan op iets goeds van zichzelf, maar allen moeten leven van genade. Ieders hart kent van nature een zondige gerichtheid en ieder mens kent zondige verlangens, die zich ook op seksueel gebied uiten. Strijden tegen de zonde betekent daarom altijd zelfverloochening. Dat is een gave van Gods genade. Ten diepste is ze slechts mogelijk vanuit Christus en door de Heilige Geest. Jezus Christus is gekomen niet om rechtvaardigen maar om zondaren te roepen tot bekering en hen zalig te maken.
Dat bepaalt het christenleven. Hierin wordt beleefd, dat onze identiteit niet ligt in onze seksualiteit, maar in onze verhouding tot Christus. Dit in de wetenschap dat hier op aarde het leven naar Gods Woord en in gemeenschap met Hem de grootste vreugde geeft, maar ook dat dit altijd ten dele zal zijn. De volle overwinning over onze zondige oude natuur is weggelegd voor straks, als alle ware gelovigen eeuwig met Christus zullen zijn. Dan zijn zij met lichaam en ziel geheel aan Hem gewijd en zal Hij zijn alles en in allen.
AD 07.01.2018 Gert-Jan Segers, partijleider van de ChristenUnie, kan zich niet vinden in een antihomopamflet dat is ondertekend door zo‘n 250 predikers en andere orthodoxe christenen.
Ik zie ook niet hoe homo’s – binnen en buiten de kerk – met deze verklaring geholpen worden, aldus Gert-Jan Segers.
Segers schrijft in een verklaring op Facebook: ,,Ik heb de Nashville-verklaring niet ondertekend omdat ik bang ben dat het gesprek over geloof en homoseksualiteit niet is gediend met deze Verklaring. Ik zie ook niet hoe homo’s – binnen en buiten de kerk – met deze verklaring geholpen worden.’’
De leider van de ChristenUnie vindt het gesprek over geloof en homoseksualiteit ‘belangrijk’. ,,Het raakt mensen en moet daarom – wat je opvatting ook is – respectvol en open gevoerd worden.’’
Het manifest is een Nederlandse vertaling van het Amerikaanse Nashville Statement. Die verklaring gaat over Bijbelse Mannelijkheid en Vrouwelijkheid. In de verklaring staat onder meer dat goede christenen homoseksualiteit altijd dienen af te wijzen. Het zou in strijd zijn met ‘Gods heilige bedoelingen wanneer mensen zichzelf bewust zien en positioneren als personen met een homoseksuele of transgenderidentiteit.’
Segers stelt dat Jezus’ eerste boodschap voor deze wereld is dat iedereen welkom is bij Hem. ,,Wie je ook bent. Ik hoop dat wij als christenen in onze samenleving niet allereerst een opgeheven vinger laten zien, maar vooral een luisterend oor en een helpende hand.’’
Overigens neemt Segers desgevraagd niet expliciet afstand van Orlando Bottenbley, voormalig lijstduwer voor de ChristenUnie. Bottenbley tekende de verklaring wél en heeft die handtekening volgens de initiatiefnemers vooralsnog onder het stuk laten staan. Segers daarover: ,,Het staat iedereen vrij zijn eigen opvattingen te ventileren.’’
Woede
De SGP heeft er nooit een geheim van gemaakt te staan voor de Bijbelse noties over huwelijk, gezin en seksualiteit, aldus Kees van der Staaij, SGP.
In politiek Den Haag, maar ook op sociale media, is met verbazing en afkeuring gereageerd op de verklaring tegen homoseksualiteit die inmiddels door honderden protestantse predikanten en voorgangers is ondertekend. Ook minister van Engelshoven (Emancipatie) sprak haar ongenoegen uit en noemt het op Twitter ‘stappen terug in de tijd’. ‘We hebben nog een lange weg te gaan. Emancipatie is nog lang niet af.’
Een van de ondertekenaars is SGP-voorman Kees van der Staaij. Hij laat in reactie op alle ophef weten nog altijd achter het manifest te staan. ,,De SGP heeft er nooit een geheim van gemaakt te staan voor de Bijbelse noties over huwelijk, gezin en seksualiteit. In lijn daarmee heb ik aangegeven dat ik me kan vinden in de strekking van de Nashville-verklaring.’’
Aangifte
De ambassadeur van de Gay Pride, Francis van Broekhuizen, heeft aangifte gedaan tegen Van der Staaij. ,,Dat hele pamflet is een oproep van toch weer discrimineren van lhbti’ers’’, aldus operazangeres Van Broekhuizen tegen NPO Radio 4. ,,Ik voelde mij echt gekwetst en heel verdrietig. Je gaat terug in de tijd. Als ambassadeur van de pride heb ik hiermee een signaal willen afgeven.’’
Ook kinderboeken- en scenarioschrijfster Lizzy Koppe-van Pelt uit Woudrichem heeft aangifte gedaan bij het College van de Mensenrechten om de verklaring. ,,Ik begrijp niet hoe het kan dat een Nederlandse politiek leider artikel 1 van onze Grondwet (Gelijke behandeling en discriminatieverbod, red.) overtreedt. Ik heb bij het College van de Mensenrechten aangifte gedaan van discriminatie’’, aldus Koppe-van Pelt, die ‘boos, bang en verdrietig’ is.
Spijt
Dominee Wilco Veltkamp, een van de ondertekenaars van de verklaring, heeft spijt en heeft zijn naam inmiddels teruggetrokken, meldt het Noordhollands Dagblad. ,,Ik heb de ondertekening teruggenomen en heb er spijt van dat de dingen zo gelopen zijn’’, zegt hij.
Een van de Nederlandse initiatiefnemers, dominee Van Reenen, laat aan deze krant weten dat er inmiddels ‘een handvol’ handtekeningen onder het pamflet is weggehaald, vanwege ‘de gevoeligheid die het oproept’. Daar staat volgens hem tegenover dat er ook weer nieuwe handtekeningen bij zijn gekomen.
AD 07.01.2019 SGP-leider Kees van der Staaij blijft, ondanks felle kritiek, achter een antihomopamflet staan. Dat schrijft hij vanmorgen op de website van de christelijke politieke partij.
De SGP heeft er nooit een geheim van gemaakt te staan voor de Bijbelse noties over huwelijk, gezin en seksualiteit, aldus Kees van der Staaij.
Van der Staaij: ,,De SGP heeft er nooit een geheim van gemaakt te staan voor de Bijbelse noties over huwelijk, gezin en seksualiteit. In lijn daarmee heb ik aangegeven dat ik me kan vinden in de strekking van de Nashville-verklaring.”
Volgens de SGP-leider geeft het pamflet ‘de klassiek-christelijke noties weer over relaties en seksualiteit’. ,,Deze noties worden over grenzen van kerken en landen gedeeld.”
De NL versie van #NashvilleVerklaring maakt helaas één ding heel duidelijk. Dit zijn stappen terug in de tijd. We hebben nog een lange weg te gaan. Emancipatie is nog lang niet af. 1,1529:54 PM – Jan 6, 2019
In politiek Den Haag, maar ook op sociale media, is met verbazing en afkeuring gereageerd op de verklaring tegen homoseksualiteit die door honderden protestantse predikanten en voorgangers is ondertekend.
Naast Kees van der Staaij tekende SGP-senator Diederik van Dijk. Minister Ingrid van Engelshoven (Emancipatie) sprak op Twitter van ‘stappen terug in de tijd’ en ‘nog een lange weg te gaan’.
In de zogenoemde Nashville-verklaring – met als ondertitel ‘Een gezamenlijke verklaring over Bijbelse seksualiteit’ – staat onder meer dat goede christenen homoseksualiteit altijd dienen af te wijzen. Het zou in strijd zijn met ‘Gods heilige bedoelingen wanneer mensen zichzelf bewust zien en positioneren als personen met een homoseksuele of transgenderidentiteit.’
Ook stelt de verklaring dat ‘God het huwelijk heeft bedoeld als een levenslange verbondsrelatie tussen één man en één vrouw’; geen homohuwelijk dus. Verder zou genezing van homoseksualiteit mogelijk zijn: ,,De genade Gods stelt een volgeling van Jezus in staat om zondige verlangens te doden en te leven op een wijze die de Heere waardig is.”
Van der Staaij voegt nog wel toe dat in de Nederlandse versie terecht de grote verantwoordelijkheid wordt benadrukt voor ‘een zorgvuldige omgang met mensen die indringende vragen hebben bij hun seksuele gerichtheid en geslacht’. Dat noemt hij een ‘essentiële’ toevoeging.
De kritiek is desondanks niet mals. ,,Ik ken u als een kundige collega’’, richt D66-Kamerlid Rutger Schonis zich op Twitter rechtstreeks tot de SGP’er. ,,Daarom valt uw steun voor de Nashville-verklaring mij zo vies van u tegen. U ontkent hiermee het bestaan van een fundamenteel grondrecht voor vele duizenden Nederlanders.’’
Walgelijk
CDA-partijvoorzitter en voormalig predikant Ruth Peetoom twittert: ,,Waar liefde is en zorg voor elkaar, daar is God.” Fractievoorzitter Henk Krol (50PLUS): ,,Als God bestaat, hoop ik maar dat hij niet gelukkig is met volgelingen van dat soort”. Kamerlid Femke Merel van Kooten van de Partij voor de Dieren is verbijsterd: ,,Hoe walgelijk en intens verdrietig. Om je kapot te schamen.”
Dilan Yeşilgöz van de VVD richt haar pijlen op de Vrije Universiteit, waarvan meerdere docenten de verklaring, die vier pagina’s telt, hebben ondertekend. ,,Ik zou graag trots zijn op mijn universiteit. Maar met docenten die deze belachelijke verklaring ondertekenen, wordt dat bijzonder lastig.’’
Astrid Oosenbrug van belangenorganisatie COC spreekt van een ,,schadelijk document voor orthodox-protestante LHBT’ers en een onbarmhartige en ongevoelige actie van de ondertekenaars”. Op sociale media verwijzen mensen naar artikel 1 van de Nederlandse Grondwet, waarin discriminatie ,,op welke grond dan ook niet is toegestaan”.
Aangifte
Kinderboeken- en scenarioschrijfster Lizzy Koppe-van Pelt uit Woudrichem heeft aangifte gedaan bij het College van de Mensenrechten om de verklaring. ,,Ik begrijp niet hoe het kan dat een Nederlandse politiek leider artikel 1 van onze Grondwet (Gelijke behandeling en discriminatieverbod, red.) overtreedt. Ik heb bij het College van de Mensenrechten aangifte gedaan van discriminatie’’, aldus Koppe-van Pelt, die ‘boos, bang en verdrietig’ is.
De ambassadeur van de Gay Pride, Francis van Broekhuizen, heeft aangifte gedaan tegen Van der Staaij. ,,Dat hele pamflet is een oproep van toch weer discrimineren van lhbti’ers’’, aldus operazangeres Van Broekhuizen tegen NPO Radio 4. ,,Ik voelde mij echt gekwetst en heel verdrietig. Je gaat terug in de tijd. Als ambassadeur van de pride heb ik hiermee een signaal willen afgeven.’’
Strafbaar?
In deze zaak draait het om de vraag of de teksten vallen onder het strafbare groepsbeledigring of (aanzetten tot) discriminatie. In beide gevallen moet een rechter toetsen aan drie criteria:
– Zijn de woorden beledigend/discriminerend?
– Neemt de context het beledigende/discriminerende karakter weg?
– Is de uitlating onnodig grievend?
De context speelt hier een grote rol. Vrijheid van meningsuiting is niet onbeperkt, maar kent een grote vrijheid toe aan teksten die vallen onder het maatschappelijk debat of iemands geloofsovertuiging. Rechters staan uitlatingen gedaan vanuit een bepaalde geloofsovertuiging dan ook toe, ook wanneer die uitlatingen andere groepen binnen de samenleving mogelijk kunnen kwetsen, choqueren of verontrusten. Het gegeven dat de opstellers van het pamflet dicht bij de Bijbel blijven, doet sterk vermoeden dat er een succesvol beroep kan worden gedaan op de vrijheid van meningsuiting.
RTL 07.01.2019 Kees van der Staaij, SGP-leider in de Tweede Kamer, lijkt verbaasd over de ophef die is ontstaan over zijn naam onder de omstreden Nashvilleverklaring. “De SGP heeft er nooit een geheim van gemaakt te staan voor de bijbelse noties over huwelijk, gezin en seksualiteit.”
In de zogenoemde Nashvilleverklaring – met als ondertitel ‘een gezamenlijke verklaring over bijbelse seksualiteit’ – staat onder meer dat goede christenen homoseksualiteit altijd dienen af te wijzen. Ook wordt gesuggereerd dat daar genezing voor mogelijk is.
Op sociale media wordt boos gereageerd op het manifest. Omdat de gelovigen in het manifest homoseksuele relaties afwijzen, noemen critici het een ‘homohaatmanifest’.
Klassiek-christelijke noties
Van der Staaij is van mening dat de Nashvilleverklaring de ‘klassiek-christelijke noties’ weergeeft over relaties en seksualiteit. Hij zegt zich te kunnen vinden in de strekking van het manifest. “Deze noties worden over grenzen van kerken en landen gedeeld”, aldus Van der Staaij in een verklaring op de site van de SGP.
Van der Staaij noemt het nawoord in de Nederlandse versie (pdf) ‘bijzonder waardevol’. Dat gaat onder meer in op het toedekken van seksueel misbruik door de kerk en mensen met een ‘afwijkende’ seksualiteit. “Zij mogen weten in de christelijke gemeente een volwaardige plaats te hebben.”
De Nashvilleverklaring is een Nederlandse vertaling van het Amerikaanse Nashville Statement. In de verklaring staat hoe christenen moeten omgaan met het geloof, maar ook met zaken als het huwelijk en seks.
Trouw 06.01.2019 Het debat over homo’s en religie lijkt te verharden door ruime steun aan een erg behoudende mening.
Homoseksualiteit was, zacht gezegd, altijd al een zwaar beladen onderwerp in de orthodoxe hoek van het protestantisme, maar daar is dit weekeinde nog eens een flinke schep bovenop gedaan. Alles wijst erop dat het debat over homoseksualiteit in protestants Nederland verder verhardt en polariseert.
Enkele honderden orthodox-protestantse predikanten en prominenten hebben hun handtekening gezet onder de Nashville-verklaring, een Amerikaans document dat zich stevig uitspreekt tegen homoseksualiteit en betoogt dat ‘God het huwelijk heeft bedoeld als een levenslange verbondsrelatie tussen één man en één vrouw’.
Nu is het geen verrassing dat er door velen in het orthodoxe protestantisme zo wordt gedacht. Maar terwijl er in grote delen van protestants-christelijk Nederland sprake is van een soms langzame maar wel zekere emancipatie van homoseksuelen, bevat de Nashville-verklaring teksten die het tegenovergestelde lijken te beogen.
Terug de kast in
In de verklaring staat onder meer: ‘Wij bevestigen dat ons zelfverstaan als mannelijk of vrouwelijk bepaald moet worden door Gods heilige bedoelingen in schepping en verlossing, zoals Hij die openbaart in de Bijbel. Wij ontkennen dat het in overeenstemming met deze heilige bedoelingen is wanneer mensen zichzelf bewust willen zien en positioneren als personen met een homoseksuele of transgenderidentiteit.’
Waar in het orthodox-protestantisme over homoseksualiteit vaak werd gezegd ‘Je mag het wel zijn, maar je mag het niet in de praktijk brengen’, wijst die laatste zin in een heel andere richting: terug de kast in. Elders in de tekst wordt impliciet gesuggereerd dat homo’s en transgenders kunnen genezen van hun geaardheid.
Het zou zomaar kunnen dat de lijst met ondertekenaars nog langer wordt: de tekst is dit weekend toegestuurd aan nog eens honderden predikanten
Op sociale media reageerden veel predikanten en theologen dit weekeinde uitgesproken negatief op de verklaring. Ook Theoloog des Vaderlands Stefan Paas weigert te ondertekenen: “Publieke stoerdoenerij ten koste van kwetsbare mensen”, stelde hij op Twitter. En predikant en EO-voorzitter Willem Smouter: “Ik wil zo duidelijk mogelijk zeggen: geloof dit niet! Wat je identiteit ook is, man of vrouw, jood of heiden, homo of hetero, je bent welkom in Gods huis.”
‘Belachelijke verklaring’
Ook in politiek Den Haag is met afkeuring gereageerd. Dat heeft alles te maken met twee van de ondertekenaars: SGP-leider Kees van der Staaij en SGP-senator Diederik van Dijk. “U ontkent hiermee het bestaan van een fundamenteel grondrecht voor vele duizenden Nederlanders”, richtte D66-Kamerlid Rutger Schonis zich op Twitter tot Van der Staaij.
Ook CDA-partijvoorzitter en predikant Ruth Peetom reageerde kritisch: “Waar liefde is en zorg voor elkaar, daar is God. Zo geloven en kerk zijn is voor mij helder belijden. De Nashville-verklaring staat daar haaks op. Voor mij en vele anderen.” VVD-Kamerlid Dilan Yesilgöz richt zich op de Vrije Universiteit. Meerdere VU-docenten hebben de verklaring ondertekend. Yesilgöz: “Ik zou graag trots zijn op mijn universiteit. Maar met docenten die deze belachelijke verklaring ondertekenen, wordt dat bijzonder lastig.”
De vraag is welke predikanten uit de behoudende vleugel van de PKN hun handtekening zullen zetten.
Tot nu toe is de in het Nederlands vertaalde verklaring zo’n 250 keer ondertekend. De ondertekenaars, allemaal mannen, komen onder andere uit kerkgenootschappen als de Hersteld Hervormde Kerk, de Gereformeerde Gemeenten en de Protestantse Kerk in Nederland (PKN).
Het zou zomaar kunnen dat de lijst met ondertekenaars nog langer wordt: de tekst is toegestuurd aan honderden predikanten. Daarmee maken de initiatiefnemers het onderwerp nog meer tot sjibbolet: de verklaring niet ondertekenen kan immers ook als een statement worden beschouwd.
PKN betreurt verklaring
Een paar maanden geleden is in de PKN uitgebreid over homoseksualiteit gediscussieerd. Het PKN-bestuur boog zich over de vraag of het onderscheid dat in die kerk wordt gemaakt tussen homo- en heterohuwelijk moest worden opgeheven. Dat gebeurde uiteindelijk niet. Tot onvrede van de progressievere vleugel van de brede PKN. ‘Wij staan voor een open kerk waarin geen onderscheid wordt gemaakt tussen verschillende relatievormen’, schreven honderden predikanten uit die hoek van de kerk in een open brief.
Onder de ondertekenaars van de Nashville-verklaring zijn zo’n dertig PKN’ers. Hun handtekening is opvallend omdat de verklaring stelt dat maar op één manier over homoseksualiteit kan worden gedacht. Een van de kenmerken van de PKN is juist dat over allerlei zaken verschillend wordt gedacht, zeker over homoseksualiteit. PKN-voorman René de Reuver betreurt het dat de Nashville-verklaring naar Nederland is overgewaaid, liet hij gisteravond weten. Hij noemt de tekst ‘theologisch eenzijdig en pastoraal onverantwoord’. De tekst helpt volgens hem het gesprek in kerkelijke gemeenten over gender, seksualiteit en het al dan niet kerkelijk zegenen van homoseksuele relaties niet verder.
Geen waardeoordeel
“Dit gesprek is sowieso niet gediend met verklaringen en statements over en weer, maar komt alleen verder als het op een veilige manier wordt gevoerd op de plek waar het thuishoort, namelijk in de gemeente. Het kan alleen in een open houding waarin ruimte is voor ieder om zich uit te spreken en te worden gehoord.”
De Reuver wijst op de synodevergadering van november: toen heeft de synode ‘uitgesproken dat in de kerk van Jezus Christus ieder mens als beelddrager van de Schepper, aangeraakt door de liefde van Christus, van harte welkom is en zich thuis mag voelen’. De PKN-voorman stelt dat de synode toen, ‘in tegenstelling tot de verklaring van Nashville’, heeft uitgesproken dat de kerk ‘een waardeoordeel uitspreekt over de seksuele geaardheid van haar leden noch over het huwelijk of andere levensverbintenissen’. Die terughoudendheid is volgens hem ‘noodzakelijk voor een veilig en open gesprek over seksualiteit en gender in de gemeenten’.
Nashville Statement
Het Nashville Statement werd in de zomer van 2017 opgesteld door zo’n 150 Amerikaanse conservatieve evangelische voormannen en werd sindsdien door zo’n 22.000 anderen ondertekend. De verklaring komt voort uit The Council on Biblical Manhood and Womanhood, een organisatie die zich inzet voor ‘de verspreiding van wat de Bijbel leert over de verschillen tussen man en vrouw’. De verspreiding van dat denken is volgens de CBMW ‘essentieel voor het gehoorzamen van de Schrift en voor de gezondheid van gezin en kerk’. Onder de 150 opstellers van het Nashville Statement zijn prominente theologen als John Piper en James Packer.
De initiatiefnemers voor de Nederlandse vertaling van het Nashville Statement zijn Arjan Baan en Piet de Vries. Baan is evangelist en directeur van de stichting Heart Cry. Die stichting, aldus haar website, wil ‘dat de naam van Jezus in Nederland in al zijn rijkdom verheerlijkt wordt’. En: ‘We verlangen naar voortdurende persoonlijke en nationale herleving van gelovigen en onderscheidingsvermogen om niet meegevoerd te worden door de geest van de tijd’. De Vries is docent aan de predikantenopleiding van de Hersteld Hervormde Kerk.
Lees ook:
PKN stelt het homohuwelijk niet gelijk uit angst voor scheuring door nieuwe debatten
Homohuwelijken houden een status aparte binnen de PKN. Op papier dan; lokale kerken zijn vrij om te doen wat ze willen.
‘Als de PKN homo’s veroordeelt, wat zegt dat dan over ons?’
Het domineespaar Theo Pieter de Jong en Maarten Diepenbroek is in de kerk getrouwd. Het wikt en weegt de voorstellen voor het homohuwelijk waarover het bestuur van de Protestantse Kerk in Nederland heeft beslist.
AD 06.01.2018 Al ruim 200 predikanten, voorgangers en prominenten van de orthodox-protestantse kerk in Nederland hebben een manifest ondertekend tegen homoseksualiteit. Onder hen SGP-boegbeeld Kees van der Staaij en partijgenoot en senator Diederik van Dijk. De ondertekenaars en hun Nashvilleverklaring krijgen felle kritiek.
Het manifest is een Nederlandse vertaling van het Amerikaanse Nashville Statement. Die verklaring gaat over Bijbelse Mannelijkheid en Vrouwelijkheid. Ze werd in augustus 2017 in Nashville (Tennessee) gelanceerd door de gelijknamige Raad. Ruim 20.000 evangelische leiders, theologen en activisten in de Verenigde Staten ondertekenden de verklaring.
Protest
De Nashvilleverklaring bevestigt de traditionele christelijke leer over seksuele ethiek en gender, spreekt zich uit tegen homoseksualiteit en betoogt dat ‘God het huwelijk heeft bedoeld als een levenslange verbondsrelatie tussen één man en één vrouw’.
Ook de Nederlandse vertaling is letterlijk en figuurlijk een statement tegen de huidige samenleving. ‘De geest van onze eeuw ziet niet langer de schoonheid van Gods bedoeling met het mensenleven. Bijbelgetrouwe christenen ervaren dat zij leven in een historische overgangssituatie. Terwijl de westerse cultuur in toenemende mate postchristelijk is geworden, zijn zij bezig om op ingrijpende wijze een nieuwe invulling te geven aan wat het betekent mens te zijn.’
Met de Nederlandse versie van de Nashvilleverklaring willen de ondertekenaar ‘onverkort belijden wat Gods Woord ons verklaart en onverkort ontkennen wat tegen Gods Woord in gaat.’
Ondertekenaars
Wie de vertaling al ondertekenden, maakt de Nederlandse werkgroep van de Nashvilleverklaring pas bekend als de termijn voor ondertekening is afgelopen. Daarna zullen de namen van de eerste ondertekenaars gepubliceerd worden op de website, belooft ze.
Volgens dagblad Trouw werd de Nederlandse versie al zo’n 250 keer ondertekend. In tegenstelling tot in Amerika – waar ook vrouwen ondertekenden – zijn het in Nederland louter mannen. Ze komen volgens de krant uit onder andere de Hersteld Hervormde Kerk, de Gereformeerde Gemeenten, de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Protestantse Kerk in Nederland (PKN).
Naast SGP-leider en Kamerlid Kees van der Staaij en partijgenoot Diederik van Dijk (Eerste Kamer) zette ook voormalig lijstduwer van de ChristenUnie en prominent baptisten-predikant Orlando Bottenbley zijn handtekening onder de verklaring. Het manifest krijgt ook de steun van landelijk voorzitter Willem Pos van de SGP-Jongeren.
Die #NashvilleVerklaring verdient onze volle steun. Een heldere onderbouwing van een standpunt dat weliswaar weerstand oproept, maar ook vraagt om een helder belijden. Daarom: goed dat deze verklaring er is.
De Nashvilleverklaring en haar ondertekenaars krijgen felle kritiek op sociale media. ‘De NL versie van #NashvilleVerklaring maakt helaas één ding heel duidelijk. Dit zijn stappen terug in de tijd. We hebben nog een lange weg te gaan. Emancipatie is nog lang niet af’, schrijft minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) op Twitter.
‘Waar liefde is en zorg voor elkaar, daar is God. Zo geloven en kerk zijn is voor mij #helderbelijden. De #NashvilleVerklaring staat daar haaks op. Voor mij en vele anderen’, reageert CDA-partijvoorzitter Ruth Peetoom.
‘Wat een ongelofelijk lange lijst Achterlijke predikanten heb je in Nederland. #NashvilleVerklaring’, tweet Barbara Barend.
Voormalig D66-Kamerlid Boris van der Ham, nu voorzitter van het Humanistisch verbond, schrijft: ‘Wat een naargeestige visie op de mens en de liefde in die #nashvilleverklaring. Als voorzittter van het @humanverbond trek ik graag op met iedereen die ook zich verzet tegen dit soort kortzichtigheid.’
Van der Staaij
Ook de ondertekenaars krijgen er flink van langs. SGP-voorman Kees van der Staaij is een favoriet mikpunt. ‘Veel mensen vragen of het niet weer eens tijd wordt voor een kopje koffie met @keesvdstaaij vanwege de #NashvilleVerklaring. Nou nee. Ik kan deze onzin zó niet serieus nemen, evenmin als islam-gedreven of andere homohaat. Jullie betekenen niks. Liefde is alles. #lovewins’, schrijft Claudia de Breij.
,,Ik ken u als een kundige collega’’, richt D66-Kamerlid Rutger Schonis zich op Twitter rechtstreeks tot de SGP’er. ,,Daarom valt uw steun voor de Nashville-verklaring mij zo vies van u tegen. U ontkent hiermee het bestaan van een fundamenteel grondrecht voor vele duizenden Nederlanders.’’
Kamerlid Femke Merel van Kooten van de Partij voor de Dieren is verbijsterd. ,,Hoe kun je geloven dat God mensen buitensluit vanwege hun liefde (liefde!) voor een ander’’, twittert zij. ,,Hoe walgelijk en intens verdrietig. Om je kapot te schamen.’’
Dilan Yeşilgöz van de VVD richt haar pijlen op de Vrije Universiteit, waarvan meerdere docenten de verklaring hebben ondertekend. ,,Ik zou graag trots zijn op mijn universiteit. Maar met docenten die deze belachelijke verklaring ondertekenen, wordt dat bijzonder lastig.’’
Astrid Oosenbrug, voorzitter van belangenorganisatie COC, noemt de ‘Nashville-verklaring’ een ,,schadelijk document voor orthodox-protestante LHBT’ers en een onbarmhartige en ongevoelige actie van de ondertekenaars”. Met deze verklaring worden mensen die lesbisch, homoseksueel, biseksueel of transgender zijn, terug de kast in gestuurd, vindt zij.
Rutte
Sommige Twitteraars richten zich tot of verwijzen naar premier Rutte. ‘Tsja, ik geloof niet dat Rutte III straks na de #PS2019 steun voor coalitie in Eerste Kamer gaat vragen aan #SGP Positie #Groenlinks sterker’, reageert politiek verslaggever Jan Hoedeman van het AD.
‘@MinPres Wij leven in NL, waar plaats is voor mooie en minder mooie gebruiken, verschillende opvattingen, afkomst en seksuele voorkeur dat is ons recht! U zei dat recht te zullen beschermen. Nou Mark begin er dan NU mee.Sta op en neem stelling! #NashvilleVerklaring’
‘In Nederland is geen plaats voor mensen die onze fundamentele waarden en (homo)rechten niet erkennen.’ Aldus Mark Rutte in zijn open brief aan alle Nederlanders. Nou, ondertekenaars van de #NashvilleVerklaring … Toedeloe, he!’
Veertien artikelen
De Nashvilleverklaring bestaat uit veertien artikelen over het huwelijk en over seksualiteit. Seks buiten het huwelijk, seks tussen mensen van hetzelfde geslacht en ook transmensen wordt gezien als in strijd met de wil van hun god. Homoseksualiteit is volgens de verklaring zelfs te genezen.
‘WIJ BEVESTIGEN dat het zondig is om homoseksuele onreinheid of transgenderisme goed te keuren. Wie deze wel goedkeurt wijkt fundamenteel af van de standvastigheid die van christenen verwacht mag worden en van het getuigenis waartoe zij geroepen zijn’
‘WIJ ONTKENNEN dat de goedkeuring van homoseksuele onreinheid of transgenderisme een moreel neutrale zaak is, waarover getrouwe christenen onderling van mening mogen verschillen.’
‘WIJ ONTKENNEN dat het in overeenstemming met deze heilige bedoelingen is wanneer mensen zichzelf bewust willen zien en positioneren als personen met een homoseksuele of transgenderidentiteit.’
‘WIJ BEVESTIGEN dat de genade van God in Christus zowel vergeving als levensveranderende kracht geeft, en dat deze vergeving en kracht een volgeling van Jezus in staat stellen om zondige verlangens te doden en te leven op een wijze die de Heere waardig is.
De NL versie van #NashvilleVerklaring maakt helaas één ding heel duidelijk. Dit zijn stappen terug in de tijd. We hebben nog een lange weg te gaan. Emancipatie is nog lang niet af. 2419:54 PM – Jan 6, 2019
Veel mensen vragen of het niet weer eens tijd wordt voor een kopje koffie met @keesvdstaaij vanwege de #NashvilleVerklaring. Nou nee. Ik kan deze onzin zó niet serieus nemen, evenmin als islam-gedreven of andere homohaat. Jullie betekenen niks. Liefde is alles. #lovewins1,973 8:08 PM – Jan 6, 2019
Zeer geschokt van wat er in #NashvilleVerklaring staat. In artikel 12 staat zelfs inmpliciet dat homo’s en transgenders kunnen genezen van hun geaardheid. Deze verkaring druist in tegen fundamentele rechten van de mens, tegen NLse Grondwet, tegen onze rechtsstaat. #MENSENRECHTEN41
RTL 06.01.2019 Op sociale media wordt boos gereageerd op een manifest van een groep Nederlandse christenen. Predikanten en prominenten van de orthodox-protestantse kerk beschrijven in het manifest dat het huwelijk bedoeld is als een ‘levenslange verbondsrelatie tussen één man en één vrouw’.
Het manifest is een Nederlandse vertaling van het Amerikaanse Nashville Statement. In deze verklaring staat hoe christenen moeten omgaan met zaken als het geloof, maar ook het huwelijk en seks.
Homohaatmanifest
De gelovigen wijzen in het manifest homoseksuele relaties en ‘transgenderisme’ af. Critici noemen het daarom een ‘homohaatmanifest’.
“Wat een naargeestige visie op de mens en de liefde”, twittert oud-D66-Kamerlid Boris van der Ham. “Ik weet niet wat ik lees”, schrijft een ander.
14artikelen
Het manifest bestaat uit 14 artikelen. Veel mensen vallen over het eerste artikel in de verklaring:
WIJ BEVESTIGEN dat God het huwelijk heeft bedoeld als een levenslange verbondsrelatie tussen één man en één vrouw, waarbinnen seksualiteit een plaats heeft en waaruit kinderen kunnen voortkomen. Het doel van het huwelijk is de verbondsliefde tussen Christus en Zijn bruid, de Kerk, zichtbaar te maken. WIJ ONTKENNEN dat God het huwelijk heeft bedoeld als een homoseksuele, polygame of polyamoreuze relatie. Wij ontkennen ook dat het huwelijk een louter menselijk contract is in plaats van een verbond gesloten voor God.
Over ‘transgenderisme’ meldt het manifest het volgende:
WIJ BEVESTIGEN dat het zondig is om homoseksuele onreinheid of transgenderisme goed te keuren. Wie deze wel goedkeurt wijkt fundamenteel af van de standvastigheid die van christenen verwacht mag worden en van het getuigenis waartoe zij geroepen zijn. WIJ ONTKENNEN dat de goedkeuring van homoseksuele onreinheid of transgenderisme een moreel neutrale zaak is, waarover getrouwe christenen onderling van mening mogen verschillen.
Kees van der Staaij
Onder de ondertekenaars ook Tweede Kamerlid Kees van der Staaij. Veel mensen reageren met afschuw op de SGP-voorman. “Een Tweede Kamerlid dat een verklaring tekent die indruist tegen de grondwet en tegen de universele verklaring voor de rechten van de mens, hoort niet thuis in ons parlement”, klinkt het.
Cabaretière Claudia de Breij twittert: “Veel mensen vragen of het niet weer eens tijd wordt voor een kopje koffie met Kees van der Staaij vanwege de NashvilleVerklaring. Nou nee. Ik kan deze onzin zó niet serieus nemen, evenmin als islam-gedreven of andere homohaat. Jullie betekenen niks. Liefde is alles.”
Kees van der Staaij is de meest bekende ondertekenaar van het manifest.
Telegraaf 06.01.2019 Een pamflet dat duidelijk maakt dat het huwelijk tussen een man en vrouw hoort te zijn en het goedkeuren van homoseksualiteit zondig is, is ondertekend door honderden orthodox-protestantse predikanten, voorgangers en politici, onder wie SGP-voorman Kees van der Staaij.
Het document is een Nederlandse versie van de Nashville-verklaring, die werd gelanceerd in de Verenigde Staten. Het geldt volgens de ondertekenaars als gids over de omgang met homoseksualiteit in de huidige tijd.
De opstellers spreken van een ’historische’ overgangssituatie. „Terwijl de westerse cultuur in toenemende mate postchristelijk is geworden, is zij bezig om op ingrijpende wijze een nieuwe invulling te geven aan wat het betekent mens te zijn.”
’Dit polariseert debat’
Vooral artikel 10 is stellig en pikant. Terwijl er de laatste tijd meer tolerantie voor homoseksualiteit komt binnen de kerk, wordt in dit document stellig beschreven dat het ’zondig is om homoseksuele onreinheid of transgenderisme goed te keuren’.
Dagblad Trouw, van christelijke signatuur, stelt dat het document ’het debat over homoseksualiteit in protestants Nederland verder verhardt en polariseert’.
Verschil homo en homoseksualiteit
De verklaring maakt overigens onderscheid tussen homo’s en homoseksualiteit. Dat laatste is slecht, de mensen zelf hebben wel een plaats in de kerk, aldus de predikanten. „Zij die bij zichzelf een homoseksuele gerichtheid herkennen of worstelen met hun geslachtelijkheid, mogen weten in de christelijke gemeente een volwaardige plaats te hebben.”
Minister Ingrid van Engelshoven heeft in een tweet gereageerd op de Nashville-verklaring. „Emancipatie is nog lang niet af”, stelt ze. „Dit zijn stappen terug in de tijd. We hebben nog een lange weg te gaan.”
Kees van der Staaij is een van de eerste ondertekenaars van de verklaringANP
Ook SGP-fractievoorzitter Kees van der Staaij zette zijn handtekening onder de zogenoemde Nashville-verklaring.
NOS 06.01.2019 Honderden orthodox-protestantse predikanten, voorgangers en politici hebben hun handtekening gezet onder een tekst die zich stevig uitspreekt tegen homoseksualiteit en transgenders. In het pamflet wordt beschreven dat “God het huwelijk heeft bedoeld als een levenslange verbondsrelatie tussen één man en één vrouw.”
Naast voornamelijk voorgangers is de verklaring ook ondertekend door SGP-fractievoorzitter Kees van der Staaij. Vanwege de zondagsrust was hij niet bereikbaar voor commentaar. SGP-senator Diederik van Dijk en voormalig lijstduwer van de ChristenUnie Orlando Bottenbley tekenden ook.
Volgens Trouw komen de 250 mannelijke ondertekenaars uit onder andere de Hersteld Hervormde Kerk, de Gereformeerde Gemeenten en de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Protestantse Kerk in Nederland (PKN).
Het gaat om de Nederlandse vertaling van de Nashville-verklaring, een document dat in 2017 werd opgesteld in de Verenigde Staten. Daarin staat beschreven hoe christenen moeten omgaan met het geloof, het huwelijk en seksualiteit.
De toon in de Nederlandse versie, met de titel Een gezamenlijke verklaring over Bijbelse seksualiteit, is sterk anti-lhbti. In artikel 10 van het document staat bijvoorbeeld: “Wij bevestigen dat het zondig is om homoseksuele onreinheid of transgenderisme goed te keuren.”
De volledige Nashville-verklaring kun je hier lezen.
Dominee Rinie van Reenen uit Oldebroek, van de hersteld-hervormde stroming binnen de protestantse kerk, is een van de predikanten die de verklaring ondertekenden. Hij zegt tegen het Nederlands Dagblad dat het pamflet veel steun krijgt. “Het is niet maar een enkeling die dit vindt. Het is een interkerkelijk en wereldwijd statement.”
De verklaring komt op een moment dat er juist sprake was van enige emancipatie van homoseksuelen binnen de protestantse kerk. Eind november vorig jaar schreven honderden predikanten en kerkelijk werkers een open brief waarin ze stelden dat het homohuwelijk in hun kerk geen enkel probleem was. Dagblad Trouw schrijft dat door de Nederlandse Nashville-verklaring “het debat over homoseksualiteit in protestants Nederland verder verhardt en polariseert”.
De discussie over homo’s doet helemaal niet ter zake, vinden de schrijvers van die verklaring. Zij stellen dat homoseksualiteit niet iets is waarover christenen onderling van mening mogen verschillen. Ook staat erin dat homoseksuelen en transgenders van hun geaardheid kunnen genezen.
Op sociale media krijgt het pamflet bijval, maar vooral heel veel kritiek. Verschillende predikanten en andere prominente protestanten zeggen het nooit te zullen ondertekenen. Bij de tegenstanders zitten ook mensen uit de kerkgemeenschappen die deels voor de verklaring zijn.
Een van de tegenstanders van het pamflet is Willem Smouter, predikant in Apeldoorn en voorzitter bij de EO. Hij schrijft op Twitter: “Ik wil zo duidelijk mogelijk zeggen: geloof dit niet! Wat je identiteit ook is, man of vrouw, Jood of heiden, homo of hetero, je bent welkom in Gods huis.”
Vele anderen laten op Twitter weten dat ze boos zijn, onder wie een raadslid van GroenLinks in Alkmaar:
De Nederlandse vertaling van de Nashville-verklaring is gemaakt door evangelist Arjan Baan en Piet de Vries van de Hersteld Hervormde Kerk. De verklaring is gisteren verder verspreid onder protestantse predikanten en voorgangers.
NU 06.01.2019 Honderden protestantse predikanten en voorgangers hebben zich met het ondertekenen van de zogeheten Nashville-verklaring uitgesproken tegen lhbt’ers. Ze betogen dat het huwelijk alleen bedoeld is als verbond tussen één man en één vrouw.
De Nashville-verklaring is in 2017 in Amerika opgesteld, het pamflet waar nu de handtekeningen onder zijn gezet is een vertaling hiervan.
In de Nashville-verklaring staat onder meer te lezen dat goede christenen homoseksualiteit altijd dienen af te wijzen. Ook wordt gesuggereerd dat daar genezing voor mogelijk is.
“Wij ontkennen dat de goedkeuring van homoseksuele onreinheid of transgenderisme een moreel neutrale zaak is, waarover getrouwe christenen onderling van mening mogen verschillen”, zo is te lezen.
Overigens is de verklaring alleen ondertekend door mannen.
SGP-leider Van der Staaij heeft ondertekend
Een van de ondertekenaars is SGP-leider in de Tweede Kamer Kees van der Staaij, net als senator Diederik van Dijk van diezelfde partij. Dit zorgt voor veel kritiek in Den Haag.
“Ik ken u als een kundige collega”, richt D66-Kamerlid Rutger Schonis zich op Twitter rechtstreeks tot SGP’er Van der Staaij. “Daarom valt uw steun voor de Nashville-verklaring mij zo vies van u tegen. U ontkent hiermee het bestaan van een fundamenteel grondrecht voor vele duizenden Nederlanders.”
Ook CDA-partijvoorzitter en voormalig predikant Ruth Peetoom is erg kritisch. “Waar liefde is en zorg voor elkaar, daar is God”, twittert zij. “Zo geloven en kerk zijn is voor mij helder belijden. De Nashville-verklaring staat daar haaks op. Voor mij en vele anderen.”
Minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs) stelt dat de Nashville-verklaring een stap terug in de tijd is.
De NL versie van #NashvilleVerklaring maakt helaas één ding heel duidelijk. Dit zijn stappen terug in de tijd. We hebben nog een lange weg te gaan. Emancipatie is nog lang niet af.
Astrid Oosenbrug, voorzitter van belangenorganisatie COC, noemt de ‘Nashville-verklaring’ een “schadelijk document voor orthodox-protestante LHBT’ers en een onbarmhartige en ongevoelige actie van de ondertekenaars”.
Met deze verklaring worden mensen die lesbisch, homoseksueel, biseksueel of transgender zijn, terug de kast in gestuurd, vindt zij.
Eastern Lightning (东方闪电 Dōngfāng Shǎndiàn), in het Nederlandstalig gebied bekend onder Kerk van de Almachtige God of Kerk Almachtige God, is een Chinese religieuze organisatie welke in 1991 is ontstaan. Aanhangers noemen zichzelf eerder lid van “de kerk van de almachtige” (Chinees 全能神教会 Quánnéng Shén Jiàohuì).
Ontstaan
In 1989 en daarna was er een opleving binnen de christenen van de onafhankelijke Huiskerk in China, waarbij een jonge vrouw, Yang Xiangbin (geboren 1973), regelmatig de diensten bezocht en de incarnatie van Jezus zou zijn (M. Introvigne, “Sinicization” of Religion and Xie Jiao in China: The Case of the Church of Almighty God, p. 9). Onder degenen die haar accepteerden was de voorganger Zhao Weishan waarvan algemeen wordt aangenomen dat hij in 1991 de sekte oprichtte. De benaming Eastern Lightning is afkomstig van Mattheüs 24:27 “Want gelijk de bliksem uitgaat van het oosten, en schijnt tot het westen, alzo zal ook de toekomst van den Zoon des mensen wezen” en wordt als onderbouwing gebruikt dat Jezus in China terugkomt en deze vrouw is.
Binnen China behoren religieuze groeperingen te worden erkend door de regering. De Kerk van de Almachtige God is niet erkend en wordt als xie jiao (= criminele religieuze sekte) bezien en wordt om die reden vervolgd (PierLuigi Zoccatelli, “Anti-Cult Campaigns in China and the Case of The Church of Almighty God: An Introduction” in The Journal of CESNUR, Volume 2, Issue 1, January—February 2018, p. 6).
Hun religie kunnen we opvatten als een vorm van syncretisme tussen het christendom en een aversie tegen het atheïsme welke door de communistische Chinese regering wordt voorgestaan. Dit kenmerkt zich dat ze het christendom en de Bijbel niet afwijzen, maar daarop voortborduren.
Jezus Christus
Zij leren dat Christus gereïncarneerd is in een 30-jarige Chinese vrouw die Yang Xiangbin heet (Ryan Turner, What is Eastern Lightning?; CNN, 3 feb. 2015; Trouw, 3 feb. 2015). Hoewel ze hierover in hun geschriften zelden schrijven, benadrukken zij wel dat “De Kerk van Almachtige God is tot stand gekomen vanwege de verschijning en het werk van de vleesgeworden Almachtige God van de laatste dagen.” (KingdomSalvation.org, Hoe is De Kerk van Almachtige God tot stand gekomen?). Zij stellen dat God in een nieuwe vorm is teruggekeerd en dat net als “Tweeduizend jaar geleden, toen Jezus vlees werd, werd Hij vervolgd en gearresteerd door de Romeinse overheid en het Joodse geloof. Tenslotte werd Hij gekruisigd.
Sinds God in de laatste dagen in China terugkeerde in het vlees om het werk van het oordeel te verrichten, is Hij wreed vervolgd en opgejaagd door de CCP. [=Chinese regering]” (KingdomSalvation.org, De oorsprong en ontwikkeling van De Kerk van Almachtige God). Verder wordt gesteld dat, in tegenstelling tot wat in Handelingen 1:11 staat, Jezus “is niet afgedaald onder degenen die zozeer naar zijn terugkeer hebben verlangd en Hij is niet rijdend op een witte wolk aan alle mensen verschenen. Hij is al aangekomen, maar de mens kent Hem niet en weet niet van Zijn komst.
De mens kijkt slechts tevergeefs naar Hem uit, niet vermoedend dat Hij al op een witte wolk is afgedaald (de witte wolk die Zijn Geest, Zijn woorden en Zijn gezindheid in al haar aspecten en alles wat Hij is) en Hij is nu onder een groep mensen die Hij in de laatste dagen tot overwinnaars zal maken.” (KingdomSalvation.org, De Redder is al teruggekeerd op een ‘witte wolk’).
Ook is het vreemd dat deze Yang Xiangbin, met als bijnaam Deng van Zhengzhou, pas vanaf 2012 door deze aanhangers wordt ontkend (E. Dunn, Lightning from the East…, p. 71-72) en de naam van hun websites werd verwijderd, hoewel ze niet ontkennen dat Jezus een vrouw is die nu is teruggekomen.
Ook stellen zij dat het verlossingswerk van Jezus alleen voor een vorig tijdperk voldoende was, maar dat we nu in een nieuw tijdperk leven: “De Kerk van Almachtige God houdt vast aan de nieuwe naam van God in het Tijdperk van het Koninkrijk en aanvaardt het nieuwe werk dat wordt uitgevoerd door God in de laatste dagen, terwijl het Christendom vasthoudt aan de naam van God in het Tijdperk van Genade en het oude werk dat God in de vorige tijdperken heeft verricht, aanneemt.” (KingdomSalvation.org, Wat is het verschil tussen Christendom en De Kerk van Almachtige God?).
Bijbel
Zij geloven dat de hele Bijbel door God is geïnspireerd, maar geschreven door mensen. Met de komst van een nieuw tijdperk is daar nu ook het boek “Het Woord verschijnt in het vlees” bijgekomen, waarin een aantal vragen over de heilige geschiedenis, theologie, ethiek en spiritualiteit worden behandeld en welke als normatief door de beweging wordt beschouwd. Of zoals zij het stellen zijn hun heilige geschriften “het Oude Testament, het Nieuwe Testament en de Bijbel van het Tijdperk van het Koninkrijk” (KingdomSalvation.org, De leerstellingen van De Kerk van Almachtige God; H. Folk, Protestant Continuities in The Church of Almighty God” in The Journal of CESNUR, p. 62).
De Grote Rode Draak
De grote rode draak uit Openbaring 12 wordt door hen gezien als een slechte demoon die tegenover God staat en God vervolgt. Volgens hen is de Chinese regering de personificatie van deze draak (H. Folk, Protestant Continuities in The Church of Almighty God” in The Journal of CESNUR, p. 67).
Dwaallering
Dat deze groepering een dwaallering is blijkt uit een aantal zaken. Als eerste hebben ze om hun ideologie te onderbouwen een nieuw boek toegevoegd aan de Bijbel. Hierin betogen ze dat niet iedereen Jezus heeft zien terugkomen, terwijl we in Mattheus 16:27 en 24:30 lezen dat het voor iedereen duidelijk zal zijn.
Als we hun bewijstekst in Mattheüs 24:27 “Want gelijk de bliksem uitgaat van het oosten, en schijnt tot het westen, alzo zal ook de toekomst van den Zoon des mensen wezen” in context lezen dan zien we dat het juist een waarschuwing is tegen valse profeten, in vers 23 lezen we namelijk “Alsdan, zo iemand tot ulieden zal zeggen: Ziet, hier is de Christus, of daar, gelooft het niet.” wat in vers 26 nog eens wordt herhaald.
Op 24 augustus 2013 werd het jongetje Guo Xiaobin ontvoerd en zijn ogen uitgestoken. De Chinese regering meende eerst dat het om orgaanhandelaren ging en daarna dat er een connectie was met de Kerk van de Almachtige God. Later bleek dat deze beschuldigingen foutief waren en dat het de tante van het jongetje was geweest (Holly Folk, ““Cult Crimes” and Fake News: Eye-Gouging in Shanxi” in The Journal of CESNUR, Vol. 1, Iss. 2, November–December 2017, p. 96–109).
In augustus 2014 werden vijf leden van de Kerk van de Almachtige God in Yantai, Shandong, berecht voor de moord op een 37-jarige vrouw in een restaurant – de vrouw werd doodgeslagen omdat ze weigerde lid te worden van hun groep. Deze moord kwam bekend te staan als de ‘Zhaoyuan McDonald’s cult murder‘ (CNN, 3 feb. 2015); M. Introvigne, ““Cruel Killing, Brutal Killing, Kill the Beast”: Investigating the 2014 McDonald’s “Cult Murder” in Zhaoyuan” in The Journal of CESNUR, vol. 1, n. 1, September-October 2017, p. 61-73). Hoewel diverse onderzoekers denken dat deze moord door voormalige aanhangers van deze sekte, of zelfs door helemaal geen aanhangers van deze sekte is gepleegd (M. Introvigne, ibid., p. 63; Tribunale Ordinario di Perugia, N. 5417/2017R.G.).
Volgens officiële Chinese cijfers hebben ze 4 miljoen aanhangers in China, hoewel andere bronnen hier vraagtekens bij zetten. Sinds de Zhaoyuan McDonald’s moord in 2014 is de vervolging op hen door de Chinese overheid geïntensiveerd en zijn velen gevlucht naar Zuid-Korea, Verenigde Staten, Europa en andere landen (CenSAMM, Church of Almighty God), vanwaaruit ze hun zendingsmissie voortzetten. Hoewel hun zendingsmethodieken zeer agressief zijn (zie hieronder), zijn er tot nu toe geen harde bewijzen gevonden dat de sekte mensen ontvoert of vermoord.
Dat is een fatale fout. Deze groep vertrouwt zijn meest capabele en goed opgeleide medewerkers toe aan de missie van Duitsland en heel Europa. De christenen die deze zendelingen in hun vriendenlijst en / of groep houden, ondersteunen hun werk.”; Der Bibelleser, Kirche des Allmächtigen Gottes). Diverse moderators van deze fora proberen om die reden zoveel mogelijk deze aanhangers tegen te houden (blokkeren) om zo de andere leden te beschermen tegen deze ongewenste en agressieve propaganda.
Sinds halverwege 2018 is geconstateerd dat veel aanhangers van hen als “slapers” zich bevinden op de diverse fora. Deze reageren weinig, maar kijken wel wat er gebeurd op reacties van aanhangers van deze sekte, met als gevolg dat moderators geblokt worden (ie. dat deze niet meer hen kunnen zien).
Ook worden Facebook-pagina’s die voor hun sekte waarschuwen veelvuldig gerapporteerd bij Facebook in de hoop dat op die manier zo’n pagina wordt opgeheven door Facebook. Ook op onze eigen Facebook-pagina wordt sinds oktober 2018 het geplaatste artikel veelvuldig gerapporteerd door deze sekte. De sekte komt in de belangstelling nadat enkele media als een dominee (Facebook, Sebastiaan Van Wessem) en Groot Nieuws Radio (GNR, 27 september 2018) er aandacht aan besteden.
Kerkleider Orlando B. is op Curaçao in hoger beroep veroordeeld tot veertien jaar cel voor het seksueel misbruiken van drie tienermeisjes en vier jonge vrouwen. Ook mag de 54-jarige B. negentien jaar de functie van kerkleider niet uitoefenen.
De voormalig leider van de Rains of Blessingskerkwerd vorig jaar juli veroordeeld tot negen jaar cel en een functieverbod van veertien jaar. Tegen de uitspraak ging B. in beroep. Het OM vond de opgelegde celstraf te laag, en ging ook in hoger beroep.
NU 18.10.2018 De Curaçaose kerkleider Orlando B. is donderdag in hoger beroep veroordeeld tot veertien jaar gevangenisstraf. Volgens de rechter is bewezen dat de 54-jarige B. meerdere vrouwen en ook minderjarigen gedurende een lange periode seksueel heeft misbruikt.
Ook mag B. van de rechter negentien jaar lang de functie van kerkleider niet uitoefenen. In eerste aanleg was de zelfverklaarde apostel nog veroordeeld tot negen jaar cel en een functieverbod van veertien jaar.
De aanklager had twaalf jaar tegen hem geëist. Maar volgens het hof is een hogere straf hier op zijn plaats, gezien de aard van de feiten. Verschillende slachtoffers werden door B. gedrogeerd alvorens hij hen misbruikte. Ook gebruikte hij regelmatig veel geweld.
B. noemt zichzelf een slachtoffer van een complot. Andere kerken zouden mensen hebben aangezet valse verklaringen te doen, aldus de kerkleider.
Naar aanleiding van een geluidsopname van een slachtoffer, die tijdens de rechtszitting werd gebruikt, zei B. dat hij in dat specifieke geval “een religieuze fout” had gemaakt.
B. was oprichter en leider van de Rains of Blessingskerk, een kerkgenootschap dat zowel op Curaçao als in Nederland actief is.
Hij zou ook in Nederland slachtoffers hebben gemaakt. Uit onder meer Amsterdam, Den Haag en Tilburg zijn meerdere meldingen over misbruik binnengekomen. Dat B. een minderjarig meisje in een Rotterdams hotel heeft misbruikt, is bewezen.
NOS 18.10.2018 Kerkleider Orlando B. is op Curaçao in hoger beroep veroordeeld tot veertien jaar cel voor het seksueel misbruiken van drie tienermeisjes en vier jonge vrouwen. Ook mag de 54-jarige B. negentien jaar de functie van kerkleider niet uitoefenen.
Het OM had in hoger beroep twaalf jaar tegen hem geëist. Het hof heeft “gezien de aard van de feiten” besloten de zelfverklaarde apostel een hogere straf te geven.
De voormalig leider van de Rains of Blessingskerkwerd vorig jaar juli veroordeeld tot negen jaar cel en een functieverbod van veertien jaar. Tegen de uitspraak ging B. in beroep. Het OM vond de opgelegde celstraf te laag, en ging ook in hoger beroep.
Volgens correspondent Dick Drayer zegt B. dat sprake is van een complot tegen hem. “B. ziet zichzelf als een slachtoffer van een complot door ex-kerkleden. Zo hebben andere kerken volgens hem mensen aangezet om valse verklaringen te doen. Ook legt hij de schuld van het misbruik bij de slachtoffers”, vertelt Drayer. “Dat rekent het hof de pastor zwaar aan.”
Duiveluitdrijving
B. drogeerde zijn slachtoffers en verkrachtte hen onder de noemer van duiveluitdrijving. Hij vertelde hun dat ze bezeten waren door demonen en dat hij die wakker zou maken als ze over het misbruik zouden vertellen. Een van de slachtoffers raakte vijf keer zwanger, waarna B. de abortussen betaalde. Het misbruik duurde jaren. Zijn jongste slachtoffer was 11 jaar oud.
NOS 17.10.2018 Bij een hindoetempel in het zuiden van India weerhouden honderden demonstranten vrouwen ervan het heiligdom binnen te gaan. Voor het eerst in eeuwen mogen vrouwen van alle leeftijden de tempel in, maar orthodoxe hindoes verzetten zich fel hiertegen.
Eeuwenlang was de Sabarimala-tempel in de zuidelijke deelstaat Kerala verboden voor vrouwen tussen de 10 en 50 jaar. Vorige maand besliste het Indiase Hooggerechtshof dat alle vrouwen voortaan de tempel binnen mogen. Sindsdien protesteren duizenden conservatieve hindoes, mannen én vrouwen, tegen dit besluit.
Gedwongen terugkeer
Vandaag opende het hindoeïstische heiligdom voor het eerst sinds het besluit van het Hooggerechtshof zijn deuren. Hordes actievoerders blokkeerdende weg naar de tempel, om zo de vrouwen toegang te weigeren. Auto’s en bussen werden gecontroleerd op vrouwelijke passagiers, die vervolgens gedwongen werden rechtsomkeert te maken. Honderden agenten zijn ingezet om de vrouwelijke gelovigen te beschermen tegen de actievoerders.
Onrein
De Indiase wet ziet goden als rechtspersonen. Ayyappa, de godheid waar de tempel aan gewijd is, is volgens de traditie strikt celibatair. Volgens de orthodoxe hindoes worden de rechten van Ayyappa geschonden nu vruchtbare en menstruerende vrouwen de tempel mogen betreden. Sommige hindoes zien menstruerende vrouwen als onrein.
De Sabarimala-tempel is een van de belangrijkste pelgrimsoorden voor hindoes en trekt jaarlijks miljoenen gelovigen.
Misbruik sekte Spatz
We moesten Spatz aanbidden, werden uitgehongerd en ondergingen fysiek geweld. Meisjes getuigden over seksueel misbruik door Spatz.”
AD 19.09.2018 Er lagen 170 aanklachten, variërend van valsheid in geschrifte tot seksueel misbruik, marteling en opsluiting van kinderen. En toch sprak het hof van beroep van de rechtbank in Brussel de voormalig Belgisch sekteleider Robert Spatz(73) dinsdag vrij, na liefst twintig jaar onderzoek.
De reden: vormfouten. Zo werden niet alle verdachten verhoord in het bijzijn van een advocaat, werd er informatie uit het dossier gelekt, bleek een expert bevooroordeeld en mochten twintig getuigen hun verhaal doen zonder dat de verdediging vragen kon stellen, somt Quentin Wouters, de advocaat van Spatz op in de Belgische krant De Standaard.
Spatz was tv-reparateur, tot hij na een reis door India in 1972 besloot om een Belgische tak van de boeddhistische gemeenschap OKC op te richten. Zijn volgelingen moesten hem Lama Kunzang noemen. Naast de sekte had Spatz ook onder meer een yogacentrum en winkels en restaurants in biologisch voedsel, waarmee hij een fortuin vergaarde.
Met die inkomsten financierde de sekteleider de aankoop van plezierjachten, auto’s en villa’s in Spanje, Portugal, Tahiti en aan de Côte d’Azur. In Zuid-Frankrijk had hij een kasteel op een heuvel, waar hij woonde met zestig kinderen, die veelal door hun ouders moesten worden afgestaan.
Fysiek geweld
,,Het domein lijkt idyllisch, maar is het allerminst’” zegt Ricardo Mendes, een van de slachtoffers in De Standaard. ,,We moesten Spatz aanbidden, werden uitgehongerd en ondergingen fysiek geweld. Meisjes getuigden over seksueel misbruik door Spatz.”
België heeft een naam als het gaat over de trage afhandeling van rechtszaken, maar het proces tegen Spatz springt er toch wel uit. Al in 1996, in de tijd dat in België nog met de frank werd betaald, werd het onderzoek opgestart. Eerst ging het vooral nog om fraude. Maar eenmaal volwassen voegden ook 21 kinderen zich bij het proces.
De slachtoffers zijn teleurgesteld in het feit dat Spatz de dans nu ontspringt. Maar Mendes begrijpt het wel. ,,Belangrijke mensen – de financieel expert, maar ook de vorige aanklager – raakten te betrokken. Ze hoorden onze verhalen en beeldden zich al die kinderen in. Ze werden bijna activistisch.’’
Spatz woont sinds 2005 in Spanje. Volgens zijn advocaat heeft hij inmiddels afstand genomen van OKC, dat nog altijd bestaat.
NU 21.10.2018 Bij rellen tussen moslims en christenen in de Nigeriaanse stad Kasuwan Magani zijn zaterdag 55 mensen om het leven gekomen. De politie in de Midden-Nigeriaanse staat Kaduna laat aan de BBC weten dat 22 mensen zijn aangehouden na de rellen.
Groepen christelijke en islamitische jongeren raakten slaags na een ruzie tussen kruiwagendragers op de markt van Kasuwan Magani. Er is nu een avondklok ingesteld, om nieuwe rellen te voorkomen.
In Nigeria komt religieus geweld vaker voor. De woordvoerder van president Muhammadu Buhari liet weten dat Buhari bedroefd is door het geweld. “Geen enkel geloof rechtvaardigt het recht om het leven van iemand anders te ontnemen.”
According to the President, “No culture and religion support the disregard for the sanctity of life,” adding that “peaceful coexistence is necessary for the progress of any society and its wellbeing.”
NOS 21.10.2018 Bij rellen tussen moslims en christenen in de Nigeriaanse deelstaat Kaduna zijn zeker 55 mensen omgekomen. Zeker 22 mensen zijn gearresteerd, meldt politie volgens de BBC.
De rellen tussen christen- en moslimjongeren braken uit op een markt in de plaats Kasuwa Magina, waar een meningsverschil was ontstaan tussen marktkooplieden.
De politie heeft een avondklok ingesteld naar aanleiding van het geweld. In Nigeria zijn geregeld uitbraken van sektarisch geweld.
President Buhari liet via een woordvoerder weten zich zorgen te maken over het geweld. “Geen enkele cultuur of religie rechtvaardigt het veronachtzamen van het respect voor het leven.” De president heeft de leiders van de gemeenschappen opgeroepen tot tolerantie.
Zeker 22 mensen zijn gearresteerd. Het geweld brak uit na een meningsverschil tussen marktkooplieden.
AD 21.10.2018 Bij rellen tussen moslims en christenen in de Nigeriaanse stad Kasuwan Magani zijn 55 mensen om het leven gekomen. De politie heeft 22 mensen aangehouden, zo meldt de BBC.
De Nigeriaanse president Muhammadu Buhari heeft het geweld veroordeeld. ,,Het frequente bloedvergieten dat het gevolg is van misverstanden die vreedzaam opgelost zouden kunnen kunnen worden, is onrustwekkend”, klinkt het in een persbericht van de president. ,,Geen enkele cultuur of religie kan de minachting voor het heilige karakter van een mensenleven rechtvaardigen.”
Donderdag brak er geweld uit tussen Hausa en Adara, respectievelijk moslims en christenen, als gevolg van een ruzie op de markt van Kasuwan Magani, in de staat Kaduna, in het noorden van Nigeria. In eerste instantie was er sprake van twee doden. De politie zou de situatie snel onder controle gekregen hebben.
Wraakacties
Maar volgens lokale bronnen voerden Adara-jongeren vervolgens wraakacties uit tegen de moslimgemeenschap. Ze staken hun huizen in brand. ,,De meeste doden vielen bij die tweede aanval, die de Hausa-gemeenschap heeft verrast”, zei Muhammadu Bala, een inwoner van een van de in brand gestoken huizen.
De gouverneur van Kaduna heeft tot nader order een avondklok ingesteld in de stad, om nieuwe rellen te voorkomen.
Slachtoffers van seksueel misbruik binnen de gesloten geloofsgemeenschap treden de laatste tijd naar buiten. De Jehova’s Getuigen weigeren in gesprek te gaan met de stichting waarin slachtoffers zich hebben verenigd. Daar hebben al zeker 276 mensen melding gemaakt van misbruik.
Slachtoffers van seksueel misbruik bij de Jehova’s Getuigen houden vaak een trauma over aan de heimelijke afhandeling van hun zaak. Het kerkgenootschap heeft zijn ‘eigen rechtssysteem’. Jehova’s willen de zaken niet voor een gewone rechtbank brengen.
Dat maakt het genootschap een ‘paradijs voor pedofielen’, meldt dagblad Trouwvandaag op basis van eigen onderzoek. Het interne rechtssysteem wordt als superieur gezien, dat staat boven de ‘wereldse autoriteiten’, net zoals de sharia bij sommige moslims. Jehova’s handelen de zaken binnenskamers af.
Intern behandeld
Leden en ex-leden die in de jaren tachtig en negentig te maken hadden met misbruik vertellen aan Trouw hoe ‘daders de hand boven het hoofd wordt gehouden’. Bij misbruikzaken treedt een mannelijke ouderling op als rechter. Intern komt het bijna nooit tot een veroordeling, en in veel gevallen heeft het misbruik nauwelijks gevolgen voor de dader.
Volgens de Jehova’s Getuigen zijn er twee getuigen nodig om een zaak hard te maken. De omstreden Twee Getuigen-regel en andere ‘wetten’ komen rechtstreeks uit Amerika, waar het hoofdkwartier zit van het internationale kerkgenootschap.
Geen straf, maar restricties
‘Misbruik wordt opgelost door de eerste beste boer die ouderling is, die er nul verstand van heeft,’ zegt een slachtoffer. Als een zaak toch tot een veroordeling leidt, is de straf mild.
Daders mogen bijvoorbeeld niet meer hardop voorgaan in gebed of ouderling worden. Als de dader spijt betuigt, gaat hij meestal vrijuit, en geniet hij de bescherming van het genootschap.
Twee jaar geleden deed Australië op grote schaal onderzoek naar seksueel misbruik door Jehova’s Getuigen. De Australische tak zou zeker duizend gevallen van seksueel misbruik in de doofpot hebben gestopt.
Bij een onlangs ingesteld meldpunt voor slachtoffers van seksueel misbruik binnen de gemeenschap van de Jehovah’s Getuigen, zijn inmiddels al tachtig meldingen binnen gekomen.
Een van de oprichters van het meldpunt, Frank Huiting, bevestigt donderdag berichtgeving hierover in Trouw.
De Stichting Reclaimed Voices, zoals de organisatie heet, bestaat nu ruim een maand. In die periode kwamen vijftig verhalen binnen van mensen die misbruikt zijn binnen de geloofsgemeenschap. Nog eens dertig meldingen kwamen binnen via Trouw, dat de afgelopen maanden berichtte over de kwestie.
Trouw 14.01.2019 Minister voor rechtsbescherming Sander Dekker geeft het WODC, kenniscentrum van het ministerie van justitie, opdracht om te onderzoeken hoe Jehovah’s Getuigen omgaan met seksueel misbruik. Het is voor het eerst dat de overheid onderzoek laat doen naar misbruik bij een religieuze groepering.
NU 14.01.2019 De Universiteit Utrecht gaat onafhankelijk onderzoek doen naar seksueel misbruik binnen het kerkgenootschap Jehovah’s Getuigen. Het onderzoek richt zich op hoe er binnen de kerk wordt omgegaan met misbruik.
Ook wordt onderzocht in hoeverre die houding invloed heeft op de bereidheid van slachtoffers om aangifte te doen. De onderzoekers willen met betrokkenen praten, onder wie leden van het bestuur van Jehovah’s Getuigen, schrijft Dekker maandag aan de Tweede Kamer.
Het kerkgenootschap laat in een reactie aan NU.nl weten mee te willen werken aan het onderzoek. “Hoewel wij nog onbekend zijn met de details van het onderzoek, zijn we graag bereid om ons standpunt ten aanzien van onze religieuze overtuiging toe te lichten”, zegt een woordvoerder van Jehovah’s Getuigen.
“Ook willen we onze inspanningen met betrekking tot de bescherming van kinderen aan de commissie uitleggen.”
In de zomer al aangedrongen op onderzoek
De Tweede Kamer had voor de zomer aangedrongen op een onafhankelijk onderzoek, naar aanleiding van onthullingen over seksueel misbruik door dagblad Trouw.
Minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) vroeg het kerkgenootschap in eerste instantie zelf een onafhankelijk onderzoek in te stellen, maar daar voelde de gemeenschap niets voor.
De universiteit hoopt het onderzoek in het najaar 2019 af te hebben.
Het Openbaar Ministerie (OM) besloot in augustus 2018 een strafrechtelijk onderzoek in te stellen naar het misbruik binnen de organisatie. Vorig jaar zijn meerdere meldingen over misbruik door leden van de kerk binnengekomen.
Eind december deed de politie een inval bij het kerkgenootschap om bewijsmateriaal te verzamelen.
Al langer bezorgdheid over afhandeling misstanden
Kamerleden uitten vorig jaar ook zorgen over de interne rechtspraak van gesloten geloofsgemeenschappen. Attje Kuiken (PvdA) en Michiel van Nispen (SP) wilden weten of er aanwijzingen zijn dat bepaalde groepen ernstige misdrijven niet melden bij de politie, maar enkel de interne procedures volgen.
Dekker deed navraag bij Slachtofferhulp Nederland en de organisatie Sektesignaal. Slachtofferhulp zei dat de meeste slachtoffers met wie zij spreekt niet met ontmoediging te maken hebben gehad.
Sektesignaal kan “niet zeggen of enkel het bestaan van interne rechtscolleges negatief werkt op de aangiftebereidheid van slachtoffers”, aldus Dekker.
Mede daarom wordt momenteel ook gekeken of een meldplicht voor seksueel misbruik haalbaar en wenselijk is. “Een aangifteplicht in geval van seksueel misbruik zou een middel kunnen zijn om de geslotenheid te doorbreken”, schrijft de minister.
Dit staat verder los van het onderzoek van de Universiteit Utrecht.
NOS 14.01.2019 De Universiteit Utrecht gaat onafhankelijk onderzoek doen naar seksueel misbruik bij de Jehova’s Getuigen. Dat schrijft minister Dekker in een brief aan de Tweede Kamer. Het doel van het onderzoek is om duidelijk te krijgen hoe binnen de geloofsgemeenschap om wordt gegaan met seksueel misbruik en de aangiftebereidheid van slachtoffers.
De Tweede Kamer heeft vorige zomer aangedrongen op een onafhankelijk onderzoek. Dagblad Trouw deed in de zomer van 2017 onthullingen over het seksueel misbruik binnen de geloofsgemeenschap. Minister Dekker heeft de Jehova’s eerst gevraagd om zelf onderzoek te doen, maar dat wilde de gemeenschap niet.
De onderzoekers gaan praten met Jehova’s Getuigen en ex-Jehova’s Getuigen om ervaringen te verzamelen. Daarnaast gaan ze praten met het bestuur en de stichting Reclaimed Voices. Deze stichting steunt misbruikslachtoffers van de Jehova’s Getuigen.
De Universiteit Utrecht verwacht dat het onderzoek in het najaar 2019 af is.
Dagblad Trouw deed in 2017 onderzoek naar het seksueel misbruik binnen de Jehova’s Getuigen. De krant voerde gesprekken met Jehova’s Getuigen, ex-leden en misbruikslachtoffers. Uit het onderzoek blijkt dat de afhandeling van seksueel misbruik veelal binnenkamers gebeurt en slachtoffers geen hulp krijgen. Na de onthullingen stroomden er meer meldingen binnen.
Vorige zomer werd bekend dat het Openbaar Ministerie negen aangiftes onderzoekt en afgelopen maand deed het OM meerdere invallen bij Jehova’s Getuigen. Het onderzoek van het OM staat los van het onderzoek van de Universiteit van Utrecht.
Meldplicht
Kamerleden maken zich ook zorgen over de interne rechtspraak van de gesloten gemeenschap. De vraag is of het doen van aangifte ontmoedigd wordt. Slachtofferhulp Nederland en de organisatie Sektesignaal zeggen hier geen aanwijzingen van te hebben. Daarom is minister Dekker aan het kijken of een meldplicht voor seksueel misbruik wenselijk en haalbaar is.
Telegraaf 14.01.2019 De Universiteit Utrecht gaat onafhankelijk onderzoek doen naar seksueel misbruik bij de Jehova’s getuigen. Doel van het onderzoek is om helder te krijgen hoe de geloofsgemeenschap omgaat met misbruik in eigen kring, en wat voor invloed dat heeft op de bereidheid van slachtoffers om aangifte te doen.
De Tweede Kamer had voor de zomer aangedrongen op een onafhankelijk onderzoek. Minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) vroeg de Jehova’s in eerste instantie zelf een onafhankelijk onderzoek in te stellen, maar daar voelde de gemeenschap niets voor.
De onderzoekers willen met betrokkenen praten, waaronder het bestuur van de Jehova’s getuigen, schrijft Dekker maandag aan de Tweede Kamer. De universiteit hoopt het onderzoek in het najaar af te hebben.
Hadassah Wiersma werd als 7-jarig meisje betast door haar oom en moest naakt bij hem in bed kruipen. Ⓒ SERGE LIGTENBERG
Eind vorig jaar schreef De Telegraaf al over, volgens slachtoffers, grootschalig misbruik in de gemeenschap. Hadassah Wiersma vertelde dat ze het jammer vond dat de gemeenschap als geheel buiten schot bleef, terwijl het OM wel individuele gevallen onderzocht.
Kamerleden uitten vorig jaar ook zorgen over de interne rechtspraak van gesloten geloofsgemeenschappen. Attje Kuiken (PvdA) en Michiel van Nispen (SP) wilden weten of er aanwijzingen zijn dat bepaalde groepen ernstige misdrijven niet melden bij de politie, maar enkel de interne procedures volgen.
Dekker deed navraag bij Slachtofferhulp Nederland en de organisatie Sektesignaal. Slachtofferhulp zei dat de meeste slachtoffers met wie zij spreekt niet met ontmoediging te maken hebben gehad. Sektesignaal kan „niet zeggen of enkel het bestaan van interne rechtscolleges negatief werkt op de aangiftebereidheid van slachtoffers”, aldus Dekker.
Meldplicht
Mede daarom wordt momenteel ook gekeken of een meldplicht voor seksueel misbruik haalbaar en wenselijk is. „Een aangifteplicht in geval van seksueel misbruik zou een middel kunnen zijn om de geslotenheid te doorbreken”, schrijft de minister. Dit staat verder los van het onderzoek van de Universiteit Utrecht.
AD 14.01.2019 De Universiteit Utrecht gaat onafhankelijk onderzoek doen naar seksueel misbruik bij de Jehovah’s Getuigen. Doel van het onderzoek is om helder te krijgen hoe de geloofsgemeenschap omgaat met misbruik in eigen kring, en wat voor invloed dat heeft op de bereidheid van slachtoffers om aangifte te doen.
Minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) riep slachtoffers van misbruik vorig jaar op aangifte te doen, zodat het Openbaar Ministerie (OM) een onderzoek zou kunnen instellen. Diverse slachtoffers gaven gehoor aan de oproep en traden naar voren. Een aantal van hen beticht de organisatie ervan het misbruik te hebben toegedekt.
Momenteel lopen er negen zaken tegen oud-leden van de Getuigen. Vijf aangiften kwamen binnen via Stichting Reclaimed Voices, welke opkomt voor seksueel misbruikten binnen geloofsgemeenschappen zoals de Jehovah’s Getuigen. De andere zaken kwamen bij het OM binnen als losse aangiftes. De zaken worden afzonderlijk door justitie behandeld.
Invallen
In december deed de politie een inval in het hoofdkwartier van de Nederlandse Jehovah’s Getuigen in Emmen. Ook werden twee zogenaamde Koninkrijkszalen en vier woningen doorzocht. Een woordvoerder van het OM benadrukte destijds dat er geen strafrechtelijk onderzoek loopt naar de geloofsgemeenschap zelf.
De Tweede Kamer had voor de zomer aangedrongen op een onafhankelijk onderzoek, naar aanleiding van onthullingen over seksueel misbruik door dagblad Trouw. Dekker vroeg de Jehovah’s Getuigen in eerste instantie zelf een onafhankelijk onderzoek in te stellen, maar daar voelde de gemeenschap tot teleurstelling van de minister niets voor.
Kamerleden uitten vorig jaar ook zorgen over de interne rechtspraak van gesloten geloofsgemeenschappen. De onderzoekers willen nu met betrokkenen praten, waaronder het bestuur van de Jehovah’s Getuigen, schrijft Dekker vandaag aan de Tweede Kamer. De universiteit hoopt het onderzoek in het najaar af te hebben.
NU 06.12.2018 De politie heeft vorige maand invallen gedaan in drie gebouwen van Jehova’s Getuigen vanwege een onderzoek naar seksueel misbruik binnen de geloofsgemeenschap.
Volgens RTL Nieuws gaat het om invallen in het hoofdkantoor in Emmen en twee kerkgebouwen. Daarnaast zijn er vier woningen doorzocht. Het doel van de invallen op 19 november was het vinden van documenten over interne rechtszaken.
Het Openbaar Ministerie (OM) behandelt negen aangiftes van mensen die stellen misbruikt te zijn door leden of oud-leden van het kerkgenootschap.
De Jehova’s Getuigen berechten misbruikers intern. Van die processen worden verslagen gemaakt. Na het bericht van RTL Nieuws laat het OM weten dat de doorzoeking was bedoeld om stukken over die “interne rechtsgang” in beslag te nemen. Of er daadwerkelijk stukken in beslag zijn genomen, kan het OM vanwege het onderzoek niet zeggen.
Bestuur wilde geen onafhankelijk onderzoek instellen
In augustus liet minister voor Rechtsbescherming Sander Dekker weten dat justitie een strafrechtelijk onderzoek was begonnen naar seksueel misbruik binnen de geloofsgemeenschap. Vijf mensen zouden aangifte hebben gedaan van seksueel misbruik.
Het bestuur van de Jehova’s Getuigen liet eerder dit jaar aan de minister weten geen onafhankelijk onderzoek in te stellen, ondanks verzoeken van het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Aangiften kwamen binnen via stichting
Via de Stichting Reclaimed Voices waren vijf aangiften binnengekomen. Daarnaast kwamen er nog vier losse klachten binnen. De zaken worden individueel beoordeeld door verschillende parketten, liet Dekker destijds weten.
Eerder dit jaar werd duidelijk dat het bestuur van Jehova’s Getuigen niet wilde meewerken aan een strafrechtelijk onderzoek naar een incident binnen de eigen gemeenschap.
Het bestuur weigerde een document vrij te geven waarin een man het seksueel misbruik van zijn nichtje zou bekennen. Doordat er genoeg bewijs was, werd de man alsnog veroordeeld.
NOS 06.12.2018 De politie heeft vorige maand bij zeven panden invallen gedaan in het kader van het onderzoek naar seksueel misbruik binnen Jehovah’s Getuigen. Dat bevestigt het OM na berichtgeving van RTL Nieuws.
De invallen vonden onder meer plaats in Emmen, in het hoofdkantoor van Jehovah’s Getuigen. Daarnaast werden twee gemeenschapsgebouwen – oftewel zogenoemde koninkrijkszalen – en vier woningen van de geloofsgemeenschap doorzocht.
Agenten waren op zoek naar documenten van interne ‘rechtszaken’.
Interne rechtszaken
Jehovah’s Getuigen heeft een intern systeem om zaken als misbruik te behandelen. Een klacht komt bij een speciale commissie terecht, waarna een procedure wordt gestart die niet openbaar is.
Eventuele daders worden door het genootschap berecht en niet aangegeven bij de politie. Verslagen van zaken worden niet met justitie gedeeld.
Begin augustus weigerde Jehovah’s Getuigen nog een document af te staan aan het OM waarin de bekentenis van een dader zou staan in een kindermisbruikzaak.
‘Juridisch bijzonder’
Met name de twee invallen in de koninkrijkszalen, waar leden van Jehovah’s Getuigen samenkomen voor bijeenkomsten, zijn “juridisch bijzonder”, zegt hoogleraar sanctierecht Henny Sackers, verbonden aan de Radboud Universiteit.
“Justitie is van oudsher namelijk terughoudend om kerken binnen te stormen en wettelijk is bepaald dat de politie bijvoorbeeld ook niet zomaar een kerk in mag als er een samenkomst is.”
Justitie is van oudsher terughoudend om kerken binnen te stormen, aldus Henny Sackers, hoogleraar sanctierecht.
Dat zijn volgens Sackers alleen wel bepalingen die stammen uit een tijd toen de Tweede Kamer nog grotendeels confessioneel was samengesteld en er minder organisaties waren die zich religieus noemden.
“Nu is er een grote diversiteit aan organisaties die om religieuze redenen menen boven de wet te staan”, zegt Sackers.
Hoogleraar kerkgeschiedenis Paul van Geest (Universiteit van Tilburg) vindt de invallen om die reden daarom minder bijzonder. “We hebben een volledige scheiding van kerk en staat. Dus de staat bekijkt elke kerk als een genootschap en als daar iets niet in de haak is, wordt dat aangepakt.”
‘Noodzakelijk voor onderzoek’
Het OM doet op dit moment onderzoek naar negen aangiftes die het kreeg van seksueel misbruik binnen de geloofsgemeenschap.
“In een aantal zaken bestond het vermoeden dat er informatie over de interne rechtsgang in deze zaken aanwezig is in dossiers die zich bevonden in deze panden”, aldus het OM over de invallen van vorige maand. Die informatie is volgens het OM “noodzakelijk” in het strafrechtelijk onderzoek.
Het is onduidelijk of de gezochte documenten bij de invallen ook zijn aangetroffen. Het OM doet verder geen mededelingen over de zaak.
Telegraaf 06.12.2018 Het Openbaar Ministerie heeft een paar weken geleden een inval gedaan bij het hoofdkantoor van de Jehovah’s Getuigen in Emmen en bij twee kerkgebouwen van de gemeenschap. Ook vier woningen zijn doorzocht.
Waar de doorzochte kerkgebouwen en woningen zijn gevestigd, wil het OM niet zeggen.
Justitie doet onderzoek naar seksueel misbruik binnen de Jehovah-gemeenschap. Het kerkgenootschap zou dat misbruik intern hebben afgehandeld en er vervolgens over hebben gezwegen.
Na een bericht van RTL Nieuws laat het Openbaar Ministerie weten dat de doorzoeking was bedoeld om stukken over die „interne rechtsgang” in beslag te nemen. Of er daadwerkelijk stukken in beslag zijn genomen, kan het OM echter niet zeggen.
Volgens het OM lopen er op dit moment negen misbruikzaken rond de geloofsgemeenschap. Over de inhoud wil justitie niets zeggen. Er loopt geen onderzoek naar de gehele Christelijke Gemeente van Jehovah’s Getuigen, zoals het kerkgenootschap voluit heet.
AD 06.12.2018 De politie heeft een inval gedaan in het hoofdkantoor van de Jehova’s getuigen in Emmen. Ook doorzochten agenten twee kerken en vier woningen. Dit naar aanleiding van het onderzoek wat loopt naar seksueel misbruik binnen de geloofsgemeenschap.
De invallen vonden plaats op 19 november. De politie zocht naar dossiers die van belang zijn in het onderzoek naar diverse zaken van seksueel misbruik door (oud)leden van de geloofsgemeenschap. Naast een doorzoeking in het hoofdkantoor is er ook in vier woningen en in twee kerken van de geloofsgemeenschap gezocht. Dat laat het Openbaar Ministerie (OM) weten.
Op dit moment lopen er negen zaken waarbij (oud-)leden van de geloofsgemeenschap als verdachte betrokken zijn. Vijf zaken kwamen binnen via Stichting Reclaimed Voices. Die stichting komt op voor kinderen die seksueel misbruikt worden of daar het risico op lopen binnen gesloten geloofsgemeenschappen zoals de Jehova’s getuigen. De andere vier zaken kwamen binnen bij het OM als losse aangiftes.
De laatste tijd maanden zijn er meerdere slachtoffers van seksueel misbruik bij de Jehova’s Getuigen naar buiten getreden. Sommigen betichtten de geloofsgemeenschap ervan het misbruik te hebben toegedekt.
NU 16.08.2018 Het Openbaar Ministerie (OM) is een strafrechtelijk onderzoek begonnen naar seksueel misbruik bij de geloofsgemeenschap Jehovah’s Getuigen. Dat schrijft minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) in een brief aan de Tweede Kamer. Hij laat weten dat vijf mensen aangifte van seksueel misbruik hebben gedaan. Die aangiften komen uit verschillende regio’s in het land.
“Bij het OM zijn de aangiften zorgvuldig in behandeling genomen door gespecialiseerde zedenofficieren in de regio’s”, schrijft de minister. Eerder riep hij slachtoffers op aangifte te doen, zodat het OM een onderzoek zou kunnen instellen.
De Jehova’s getuigen stellen zelf geen onafhankelijk onderzoek naar het misbruik in, hoewel het ministerie van Justitie en Veiligheid daar meerdere keren op had aangedrongen. Het bestuur liet in mei weten geen grond voor het instellen van een onderzoek te zien.
Geen onderzoek naar gemeenschap zelf
Een woordvoerder van het OM benadrukt dat er geen strafrechtelijk onderzoek loopt naar de geloofsgemeenschap zelf.
“Er zijn in het voorjaar vijf aangiften binnenkomen via Stichting Reclaimed Voices van misbruik binnen de jehova’s-gemeenschap. Daarnaast zijn er nog vier losse aangiften binnengekomen. Al deze zaken worden individueel beoordeeld door verschillende parketten.”
Omdat de onderzoeken nog niet zijn afgerond, kan het OM niet nader op de aangiften ingaan, aldus de woordvoerder.
Laatste tijd meerdere slachtoffers naar buiten getreden
De laatste tijd zijn meerdere slachtoffers van seksueel misbruik bij Jehovah’s Getuigen naar buiten getreden. Sommigen betichtten de geloofsgemeenschap ervan het misbruik toegedekt te hebben.
Begin augustus werd bekend dat het kerkgenootschap niet mee wilde werken aan een strafrechtelijk onderzoek naar een incident binnen de eigen gemeenschap. Een lid weigerde een document vrij te geven waarin een man het seksueel misbruik van zijn nichtje zou bekennen. Doordat er genoeg bewijs was, werd de man alsnog veroordeeld.
NOS 16.08.2018 Het Openbaar Ministerie doet onderzoek naar negen gevallen van seksueel geweld binnen het kerkgenootschap Jehovah’s Getuigen, meldt minister Dekker van Rechtsbescherming in een brief aan de Tweede Kamer.
Het onderzoek richt zich op de specifieke aangiften die gedaan zijn en dus niet op de hele geloofsgemeenschap van Jehovah’s Getuigen, zegt een woordvoerder van het Openbaar Ministerie.
Het gaat om vijf aangiften die binnengekomen zijn via Reclaimed Voices, een stichting die opkomt voor belangen van slachtoffers. Daarnaast zijn er vier aangiften buiten de stichting om gedaan. Ook daar wordt onderzoek naar gedaan. Het OM kan verder niet inhoudelijk op de aangiften ingaan.
Zorgvuldig
Volgens Dekker zijn de aangiften “zorgvuldig in behandeling genomen door gespecialiseerde zedenofficieren” in verschillende regio’s.
Enkele slachtoffers van het misbruik binnen de kerk zijn inmiddels met hun verhaal naar buiten gekomen. Bovendien riep minister Dekker slachtoffers van misbruik eerder op om aangifte te doen.
Onderzoek geweigerd
Vorige maand riepen alle partijen in de Tweede Kamer op tot een onderzoek naar het seksueel misbruik binnen het kerkgenootschap. De Kamer wilde dat omdat het bestuur van de Jehovah’s Getuigen weigerde het seksueel misbruik binnen de kerk te onderzoeken.
Volgens de leiding heeft Jehovah’s Getuigen de laatste jaren zelf al maatregelen genomen om kinderen te beschermen en er zou een gering aantal slachtoffers zich hebben gemeld.
Dat laatste argument wringt met cijfers van Reclaimed Voices, Daar kwamen 276 meldingen binnen van misbruik. Ook bij Trouw, dat regelmatig heeft geschreven over het misbruik, kwamen meldingen binnen.
Toedekken
“Er zijn in onze optiek aanleidingen om ervan uit te gaan dat er zaken binnen de hele gemeenschap niet goed zijn, waardoor slachtoffers benadeeld worden. Denk aan het toedekken van misbruik”, vertelt Raymond Hintjes van Reclaimed Voices op NPO Radio 1. “Of dat ouderlingen er wel van weten, maar het niet melden. We weten niet wat de uitkomsten van het onderzoek zijn. Slachtoffers gaan wat dat betreft dus een onzekere tijd tegemoet.”
Volgens Hintjes is het logisch dat er zoveel meldingen zijn binnengekomen, maar zo weinig aangiftes. “Jehovah’s die het melden zijn bang om hun familierelaties op het spel te zetten. Een grote groep weigert nog altijd te spreken.”
In Nederland zijn zo’n 30.000 mensen lid van de Jehovah’s Getuigen. De gemeenschap is erg gesloten. NOS op 3 maakte eerder deze korte documentaire over Rick, die de gemeenschap verliet en daardoor het contact verloor met zijn familie:
AD 16.08.2018 Het Openbaar Ministerie is een strafrechtelijk onderzoek begonnen naar seksueel misbruik bij de geloofsgemeenschap van Jehova’s Getuigen. Dat schrijft minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) in een brief aan de Tweede Kamer.
Dekker laat weten dat vijf mensen aangifte hebben gedaan van seksueel misbruik. Die aangiften komen uit verschillende regio’s in het land. ,,Bij het het OM zijn de aangiften zorgvuldig in behandeling genomen door gespecialiseerde zedenofficieren in de regio’s”, schrijft de minister.
Eerder riep hij slachtoffers op aangifte te doen, zodat het OM een onderzoek zou kunnen instellen.
De laatste tijd zijn meerdere slachtoffers van seksueel misbruik bij de Jehova’s Getuigen naar buiten getreden. Sommigen betichtten de geloofsgemeenschap ervan het misbruik te hebben toegedekt.
Een woordvoerder van het OM benadrukt dat er geen strafrechtelijk onderzoek loopt naar de geloofsgemeenschap zelf. ,,Er zijn in het voorjaar vijf aangiften binnenkomen via Stichting Reclaimed Voices van misbruik binnen de jehova’s-gemeenschap. Daarnaast zijn er nog vier losse aangiften binnengekomen. Al deze zaken worden individueel beoordeeld door verschillende parketten.”
Omdat de onderzoeken nog niet zijn afgerond, kan het OM niet nader op de aangiften ingaan, aldus de woordvoerder.
Hadassah Wiersma werd jarenlang misbruikt door haar oom en tante NOS
NOS 16.08.2018 Dertig jaar geleden deed Hadassah Wiersma voor het eerst aangifte tegen familieleden vanwege seksueel misbruik. Haar oom en tante, die lid zijn van het kerkgenootschap Jehovah’s Getuigen, werden nooit vervolgd omdat er te weinig bewijs was. Een paar jaar later probeerde ze het opnieuw, maar weer zonder succes.
Nu is Wiersma hoopvoller, want het Openbaar Ministerie gaat negen gevallen van seksueel geweld binnen het kerkgenootschap onderzoeken. Wiersma is één van die negen. “Eerder stond ik er alleen voor. We hebben nu een grotere groep om ons heen. Als groep hopen we hetzelfde doel te bereiken dat ik dertig jaar geleden als individuutje wilde bereiken”, zegt Wiersma.
Bekijk in de video hieronder het verhaal van Hadassah:
Slachtoffer Hadassah: daders krijgen vrij spel om door te gaan.
Toen Wiersma 8 jaar oud was, moest ze regelmatig bij haar oom en tante in één bed slapen. “Zonder kleren aan. Bijna tien jaar lang heb ik incest meegemaakt.”
Maar dat was niet het enige. Wiersma’s oom wilde graag foto’s van haar maken. “Op dat moment was ik 13, dus ik dacht: ‘leuk, ik ga op de foto als fotomodel’. En het begon ook leuk, ik heb drie foto’s van mijn oom gekregen, maar op die foto’s is de nette aangeklede versie te zien.”
Want de fotoshoot was op een warme zomerdag. Wiersma moest van haar oom haar kleding uitdoen. “Hij zei: ‘het is wel warm hè? Ook met al die lampen.’ Dus zo begonnen de leuke foto’s te veranderen in naaktfoto’s.”
Dit zijn de drie foto’s die Hadassah Wiersma kreeg van haar oomNOS
Zelf heeft Wiersma de naaktfoto’s nooit gezien. “Hij vond me te jong. Als ik oud genoeg was, zou hij me ze laten zien. De ouderlingen van het geloof en een ex-jeugdvriendje hebben de foto’s wel gezien.” Later besefte Wiersma pas dat het om pornografische foto’s ging. “Ik ben toen jarenlang bang geweest dat de foto’s ergens zouden opduiken. Ik keek in kiosken of ik mijn foto’s tegenkwam in boekjes of tijdschriften.”
Onderzoek naar geloofsgemeenschap
Hoewel Wiersma blij is dat het OM nu de negen aangiften gaat onderzoeken, blijft ze ook gematigd positief. “Het onderzoek richt zich op de individuele aangiften. Die worden dus onderzocht en niet de geloofsgemeenschap Jehova’s Getuigen als organisatie.” Wiersma had dat graag anders gezien. “Nadat ons individuele onderzoek is afgerond, komt mogelijk pas een onderzoek naar de geloofsgemeenschap. Daar gaat dus nog een hele tijd overheen.”
Bij de eerdere twee aangiften van Wiersma heeft ze de ouderlingen die haar naaktfoto’s hebben gezien gevraagd om te getuigen. Beide keren zijn ze niet komen opdagen. “Dat is de manier waarop de Jehova’s hiermee omgaan: het onder het tapijt schuiven, het niet serieus nemen. Ze behandelen ons, de slachtoffers, meer als daders. Ik ben zelfs uit de geloofsorganisatie gezet, zodat ze hun vingers er niet meer aan hoeven te branden. Daardoor krijgen de daders vrij spel om door te gaan.”
Mijn daders lopen nog altijd rond en andere kinderen mogen daar geen slachtoffer van worden, aldus Hadassah Wiersma.
De angst van Wiersma is dat haar naaktfoto’s nog altijd ergens rondzwerven. “Mijn oom en tante zijn nog altijd lid van de geloofsgemeenschap. Ik wil dan ook dat er een grondig onderzoek komt naar waar die foto’s nu zijn gebleven en dat ze vernietigd worden. Alleen daarom al kunnen ze aangeklaagd worden. Het is gewoon kinderpornografie wat daar heeft plaatsgevonden.”
Verder hoopt Wiersma vooral dat meer slachtoffers zich gaan melden. “We hebben op dit moment zo’n 300 meldingen binnen, maar ik weet zeker dat het er veel meer zijn. Ik hoop dat ze de kracht krijgen om naar buiten te komen met hun verhaal. Mijn daders lopen nog altijd rond en andere kinderen mogen daar geen slachtoffer van worden.”
NU 03.07.2018 De Tweede Kamer wil een onderzoek naar seksueel misbruik onder Jehova’s getuigen. Alle fracties schaarden zich dinsdag achter een voorstel van Michiel van Nispen (SP). Minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) zei eerder al “niet onwelwillend” tegenover zo’n onderzoek te staan.
Dekker hoopte aanvankelijk dat de Jehova’s getuigen zelf de bezem door hun eigen organisatie zouden halen. Maar zij stelden een onderzoek naar misbruik van voornamelijk kinderen niet nodig te vinden, omdat zich maar een paar slachtoffers hebben gemeld.
Reclaimed Voices, het meldpunt voor slachtoffers van misbruik onder Jehova’s getuigen, stelde in mei echter een kleine driehonderd meldingen te hebben ontvangen.
Van Nispen roept de regering op onderzoek te doen naar ervaringen van mensen die deel hebben uitgemaakt van de geloofsgemeenschap. Ook wil hij dat er wordt gekeken naar buitenlandse onderzoeken naar seksueel misbruik onder Jehova’s getuigen.
NOS 03.07.2018 Alle politieke partijen in de Tweede Kamer willen dat de overheid onderzoek doet naar seksueel misbruik in de gemeenschap van Jehovah’s Getuigen. Dit omdat het bestuur van de religieuze groep weigert mee te werken.
De Kamer vermoedt dat door de gesloten cultuur van de Jehovah’s Getuigen veel binnenskamers blijft en slachtoffers geen aangifte durven te doen. En daardoor lopen nog steeds kinderen gevaar, zegt de Kamer.
De Kamer wil dat er via de verklaringen van slachtoffers en andere betrokkenen onderzoek wordt gedaan naar “het mogelijk onderliggende patroon, de gebruikte (kerk)regels, gebruiken en structuren binnen de gemeenschap en de invloed die dit heeft op de aangiftebereidheid van deze personen”.
Niet dwingen
Ook wil de Kamer een analyse van de onderzoeken naar seksueel misbruik in gemeenschappen van Jehovah’s getuigen in andere landen. Meer is er juridisch niet mogelijk omdat de overheid het bestuur niet kan dwingen om mee te werken, heeft minister Dekker voor Rechtsbescherming al eerder uitgezocht.
Dekker was in gesprek gegaan met het bestuur nadat bij het nieuwe meldpunt voor seksueel misbruik ReclaimedVoices tientallen meldingen waren binnengekomen. Inmiddels zijn dat er bijna 300. Maar het bestuur houdt vol dat het maar om weinig mensen gaat en dat de organisatie zelf voldoende maatregelen heeft genomen.
AD 03.07.2018 De Tweede Kamer wil een onderzoek naar seksueel misbruik bij de Jehova’s getuigen. Alle fracties schaarden zich dinsdag achter een voorstel van Michiel van Nispen van de SP. Minister Sander Dekker van Rechtsbescherming gaf eerder al aan ,,niet onwelwillend” te staan tegenover zo’n onderzoek.
Dekker hoopte aanvankelijk dat de Jehova’s zelf de bezem door hun eigen organisatie zouden halen. De Jehova’s gaven aan een onderzoek naar misbruik van voornamelijk kinderen niet nodig te vinden, omdat zich maar een paar slachtoffers zouden hebben gemeld. Reclaimed Voices, het meldpunt voor slachtoffers van misbruik bij de Jehova’s, gaf in mei echter aan een kleine driehonderd meldingen te hebben ontvangen.
Van Dijk roept de regering op onderzoek te doen naar ervaringen van mensen die deel hebben uitgemaakt van de geloofsgemeenschap. Ook wil hij dat wordt gekeken naar onderzoeken die in het buitenland zijn gedaan naar seksueel misbruik bij de Jehova’s getuigen.
Telegraaf 02.06.2018 Bijna 280 klachten van seksueel misbruik binnen de gesloten gemeenschap van de Jehova’s getuigen zijn er binnengekomen bij de speciaal daartoe opgerichte stichting van slachtoffers, Reclaimed Voices. De stichting gaat al deze meldingen, verjaard en recent, nu voorleggen aan het Openbaar Ministerie. „Bovendien heeft een aantal slachtoffers nu alsnog aangifte gedaan bij de politie”, zegt Frank Huiting namens de stichting. Een van die slachtoffers is Marianne, nu 54. „Het misbruik begon net voordat ik 13 werd. Ouderling Drikus dwong me de bobbel in zijn broek te strelen.”
NOS 30.05.2018 Een basisschooldirecteur uit Hengelo heeft besloten dat er geen homorollen in de eindmusical van groep 8 mogen komen. De directeur van de Anninksschool vertelde aan de krant Tubantia dat hij bang was dat een leerling die Jehovah’s getuige is anders niet mee zou doen.
Volgens het oorspronkelijke script moesten een meisje en jongen een stel spelen. Maar de leerlingen van de montessorischool bedachten tijdens een repetitie dat een homostel leuker zou zijn. Zonder problemen werden twee jongens gevonden die de rollen wilden spelen. Toen directeur Ben de Vlugt daarover hoorde, dacht hij dat het plan problemen zou opleveren voor de Jehovah’s getuige.
“Ik weet hoe mensen van dit geloof hierover denken”, zei De Vlugt tegen Tubantia. “Je mag wel homo zijn, maar je mag het niet praktiseren. Ik achtte dus de kans zeer groot dat het bewuste meisje niet meer mee zou mogen doen met de musical, als we dit er in zouden laten.”
Alle kinderen aanwezig
De Vlugt vindt dat alle kinderen aanwezig moeten zijn bij de eindmusical, waarbij leerlingen uit groep 8 afscheid nemen van hun tijd op de basisschool. “Ik wil niemand uitsluiten van dit eindfeest en dat gebeurt wel als we die rollen zo op het toneel brengen.”
De directeur heeft de beslissing niet overlegd met de ouders van de gelovige leerling. Volgens hem zou dat niet geholpen hebben. Wel sprak hij met de musical-cast. Hij zei ontzettend trots te zijn dat de leerlingen de homorollen op eigen initiatief in de musical brachten. “Maar ik heb ook uitgelegd dat er in Nederland mensen zijn die daar anders over denken en dat ik ook die mening wil respecteren.”
NU 30.05.2018 De Anninkschool in Hengelo heeft besloten om geen homorollen toe te laten in de eindmusical. De directeur van de basisschool was bang dat een leerling die Jehovah’s getuige is anders niet mee zou doen. Dit vertelt directeur Ben de Vlugt tegen Tubantia.
In het oorspronkelijke script van de musical zou er een stel zijn, gespeeld door een jongen en een meisje. Tijdens de repetitie bedachten leerlingen van de basisschool dat het misschien leuker zou zijn als het om een homostel zou gaan. Voor het homostel werden moeiteloos twee jongens gevonden.
De directeur van de montessorischool besloot na het horen hiervan er meteen een stokje door te steken. “Ik weet hoe mensen van dit geloof hierover denken”, zegt De Vlugt, “Je mag wel homo zijn, maar je mag het niet praktiseren.”
Uit angst dat een leerling uit de Jehova gemeenschap niet mee zou willen doen, werd er toch gekozen voor de eerste versie van het script.
Door het oorspronkelijke script te gebruiken, hoopte de directeur de musical toegankelijk te houden voor alle leerlingen van groep 8. “Ik wil niemand uitsluiten van dit eindfeest”, vervolgt De Vlugt, “Dat gebeurt wel als we die rollen zo op het toneel brengen.”
Samenspraak
De Vlugt heeft dit in samenspraak gedaan met de musical-cast, maar niet met de ouders. Enkele ouders uitten hun onvrede over het besluit via Twitter, deze ouders zijn gebeld.
“Ik het verhaal uitgelegd. Ook zij begrepen het, al waren ook zij het er niet mee eens. Als er nog meer ouders zijn die hier problemen mee hebben dan ga ik graag met ze in gesprek”, sluit De Vlugt af.
Telegraaf 23.05.2018 Minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) is bereid te onderzoeken of de belastingvoordelen die de Jehova’s Getuigen genieten kunnen worden ingetrokken, als reactie op de berichten van seksueel misbruik. Tegelijkertijd twijfelt de bewindspersoon of het intrekken van de zogenoemde ANBI-status standhoudt bij de rechter.
Deze week werd bekend dat de Jehova’s Getuigen niet bereid zijn een onafhankelijk onderzoek in te stellen naar kindermisbruik binnen hun eigen gelederen. Ze vinden dat niet nodig omdat zich maar een paar slachtoffers hebben gemeld, liet Dekker dinsdag weten. Ook zouden ze zelf al maatregelen hebben genomen.
De uitzonderingspositie bij de Belastingdienst is bedoeld voor Algemeen nut beogende instellingen (ANBI), maar Kamerlid Madeleine van Toorenburg (CDA) vraagt zich af of de Jehova’s Getuigen nog wel binnen deze categorie vallen. ,,Als je een instelling van algemeen nut bent, maar niet bereid bent te kijken hoe je kinderen kan beschermen, welk nut heb je dan?”
Begrip
Dekker toonde begrip voor de breed gedeelde ergernis in de Kamer over de opstelling van de Jehova’s. ,,Ik begrijp dat punt, ik wil ernaar kijken.” Tegelijkertijd benadrukte hij dat de ,,Jehova’s zullen zeggen dat er geen veroordeling is geweest. En het laatste dat ik ze gun is een zaak die wij vervolgens verliezen. Je moet van tevoren goed weten of je in je recht staat.”
Van Toorenburg begreep de kanttekeningen die Dekker plaatste, maar ,,wil de minister toch aanmoedigen die strijd aan te gaan”.
AD 23.05.2018 Minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) gaat onderzoeken of de belastingvoordelen die de Jehova’s Getuigen genieten kunnen worden ingetrokken. Het gaat om een mogelijke reactie op de berichten van seksueel misbruik binnen de gesloten gemeenschap.
De Jehova’s zullen zeggen dat er geen veroordeling is geweest. En het laatste dat ik ze gun is een zaak die wij vervolgens verliezen
Minister Dekker
De Jehova’s Getuigen maken gebruik van een uitzonderingspositie bij de Belastingdienst voor Algemeen nut beogende instellingen (ANBI). CDA-Kamerlid Madeleine van Toorenburg vroeg zich vandaag openlijk af of die belastingvoordelen nog wel gerechtvaardigd zijn, nu de geloofsgemeenschap weigert onafhankelijk onderzoek te laten doen naar misbruik van met name kinderen binnen de eigen gelederen. ,,Als je een instelling van algemeen nut bent, maar niet bereid bent te kijken hoe je kinderen kan beschermen, welk nut heb je dan?”, aldus Van Toorenburg. Haar ergernis blijkt breed gedeeld in de Kamer.
Dekker toont begrip voor de oproep, maar tempert wel de verwachtingen. ,,De Jehova’s zullen zeggen dat er geen veroordeling is geweest. En het laatste dat ik ze gun is een zaak die wij vervolgens verliezen. Je moet van tevoren goed weten of je in je recht staat.”
Van Toorenburg begrijpt de kanttekeningen van Dekker, maar wil hem desondanks ‘toch aanmoedigen die strijd aan te gaan’.
Geen onderzoek
Dekker liet gisteren weten dat de Jehova’s Getuigen ondanks verwoede pogingen van zijn kant niet bereid zijn een onafhankelijk onderzoek in te stellen naar kindermisbruik. Ze vinden dat niet nodig omdat zich maar een paar slachtoffers hebben gemeld. Bovendien zouden ze zelf al maatregelen hebben genomen. De ‘teleurgestelde’ minister zegt de gemeenschap niet te kunnen dwingen.
De bewindsman gaat ook onderzoeken of hij kerken en andere organisaties kan verplichten voortaan aangifte te doen als ze weten van kindermisbruik in hun kring. Hij wil voorkomen dat ze misbruikzaken binnenskamers afhandelen.
Slachtoffers van seksueel misbruik binnen de gesloten geloofsgemeenschap treden de laatste tijd naar buiten. De Jehova’s Getuigen weigeren in gesprek te gaan met de stichting waarin slachtoffers zich hebben verenigd. Daar hebben al zeker 276 mensen melding gemaakt van misbruik.
Telegraaf 22.05.2018 De Jehova’s Getuigen stellen geen onafhankelijk onderzoek in naar seksueel misbruik van vooral kinderen binnen hun geloofsgemeenschap. Ze vinden dat niet nodig omdat zich maar een paar slachtoffers hebben gemeld, laat een teleurgestelde minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) weten. Ook zouden ze al maatregelen hebben genomen om kinderen beter te beschermen.
Slachtoffers van seksueel misbruik binnen de gesloten geloofsgemeenschap treden de laatste tijd naar buiten. Sommigen betichten de Jehova’s Getuigen ervan het misbruik te hebben toegedekt.
Dekker heeft de kerk ,,meermaals” erop gewezen dat onafhankelijk onderzoek geboden is, zoals eerder ook onder andere de rooms-katholieke kerk inzag. Zo’n onderzoek zou slachtoffers over de drempel kunnen helpen om naar de politie of naar hulpverleners te stappen. Bovendien voelen zij zich dan gehoord en erkend. Maar Dekker kan de gemeenschap niet verplichten zich aan een onafhankelijk onderzoek te onderwerpen, schrijft hij aan de Tweede Kamer.
De minister riep slachtoffers eerder al op aangifte te doen bij de politie, zodat het Openbaar Ministerie een onderzoek kan instellen. Hij is blij dat zich inmiddels minstens een handvol van hen hebben gemeld. Daardoor hoeft het OM zich ook niet langer het hoofd te breken of het uit eigen beweging onderzoek moet doen.
Dekker gaat onderzoeken of hij kerken en andere organisaties kan en wil verplichten voortaan aangifte te doen als ze weten van kindermisbruik in hun kring. Hij wil voorkomen dat ze misbruikzaken binnenskamers afhandelen.
De minister vindt het verder ,,teleurstellend” dat de Jehova’s Getuigen niet in gesprek willen met de stichting waarin slachtoffers zich hebben verenigd. Bij die stichting hebben honderden mensen melding gemaakt van misbruik.
NOS 22.05.2018 Minister Dekker voor Rechtsbescherming is teleurgesteld dat het bestuur van de Jehovah’s Getuigen weigert onafhankelijk onderzoek te laten doen na beschuldigingen van kindermisbruik.
In een brief aan de Kamer schrijft de minister dat het bestuur hem heeft laten weten daarvoor geen reden te zien. De leiding van de Jehovah’s Getuigen zegt dat een gering aantal mensen zich heeft gemeld met beschuldigingen en dat organisatie zelf de afgelopen jaren al maatregelen getroffen om kinderen te beschermen.
De minister laat weten dat hij geen mogelijkheden heeft om de Jehovah’s Getuigen te verplichten mee te werken aan een onderzoek naar de aard en omvang van seksueel misbruik binnen die gemeenschap.
Aangifte
Minister Dekker laat wel nagaan of het mogelijk en wenselijk is om de aangifteplicht te verruimen bij gevallen van seksueel misbruik bij kinderen. Hij vindt dat in zijn algemeenheid moet worden voorkomen dat zedendelicten alleen intern worden opgelost door organisaties. De verruiming van de aangifteplicht zou kunnen betekenen dat organisaties verplicht zijn kindermisbruik te melden bij de politie.
Eind vorig jaar kwamen binnen korte tijd na de oprichting van een meldpuntvoor seksueel misbruik binnen de Jehovah’s Getuigen tientallen meldingen binnen. Ook bij dagblad Trouw, dat geregeld heeft geschreven over misbruik binnen die kring, kwamen meldingen binnen.
AD 22.05.2018 De Jehova’s Getuigen stellen geen onafhankelijk onderzoek in naar seksueel misbruik van vooral kinderen binnen hun gemeenschap. Ze vinden dat niet nodig omdat zich maar een paar slachtoffers hebben gemeld, laat een teleurgestelde minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) weten. Ook zouden ze al maatregelen hebben genomen om kinderen beter te beschermen.
Slachtoffers van seksueel misbruik binnen de gesloten geloofsgemeenschap treden de laatste tijd naar buiten. Sommigen betichten de Jehova’s Getuigen ervan het misbruik te hebben toegedekt.
Dekker heeft de kerk er ‘meermaals’ op gewezen dat onafhankelijk onderzoek geboden is, zoals eerder ook onder andere de rooms-katholieke kerk inzag. Zo’n onderzoek zou slachtoffers over de drempel kunnen helpen om naar de politie of naar hulpverleners te stappen. Bovendien voelen zij zich dan gehoord en erkend. Maar Dekker kan de gemeenschap niet verplichten zich aan een onafhankelijk onderzoek te onderwerpen, schrijft hij aan de Tweede Kamer.
De minister riep slachtoffers eerder al op aangifte te doen bij de politie, zodat het Openbaar Ministerie een onderzoek kan instellen. Hij is blij dat zich inmiddels minstens een handvol van hen hebben gemeld. Daardoor hoeft het OM zich ook niet langer het hoofd te breken of het uit eigen beweging onderzoek moet doen.
Onderzoek
Dekker gaat onderzoeken of hij kerken en andere organisaties kan verplichten voortaan aangifte te doen als ze weten van kindermisbruik in hun kring. Hij wil voorkomen dat ze misbruikzaken binnenskamers afhandelen.
De minister vindt het verder ‘teleurstellend’ dat de Jehova’s Getuigen niet in gesprek willen met de stichting waarin slachtoffers zich hebben verenigd. Bij die stichting hebben honderden mensen melding gemaakt van misbruik.
NU 22.05.2018 Het bestuur van de gemeenschap van Jehova’s Getuigen gaat geen onafhankelijk onderzoek doen naar seksueel misbruik binnen hun gemeenschap. Het ministerie van Justitie en Veiligheid had daar meerdere keren op aangedrongen.
Minister van Rechtsbescherming Sander Dekker schrijft dinsdag aan de Tweede Kamer dat het bestuur van de Jehova’s Getuigen op 9 mei per brief heeft laten weten geen grond te zien voor het instellen van onafhankelijk onderzoek naar de aard en de omvang van seksueel misbruik.
Volgens Dekker is het bestuur van mening dat er de afgelopen jaren al maatregelen zijn getroffen die de bescherming van kinderen moeten bevorderen. Het bestuur heeft ook laten weten door een gering aantal mensen te zijn benaderd met beschuldigingen van kindermisbruik.
Eerder deze maand werd bekend dat het aantal meldingen van misbruik bij de Jehova’s Getuigen is gestegen tot 267. Dat meldde stichting Reclaimed Voices, dat vorig jaar is opgericht na publicaties in Trouw over seksueel misbruik binnen de gemeenschap.
Erkenning
De minister noemt de reactie van het bestuur teleurstellend. “Juist een onafhankelijk onderzoek kan vaststellen of het beleid van de Jehova’s Getuigen er in de praktijk toe leidt dat slachtoffers zich ondersteund voelen en naar politie of hulpverlening stappen”, aldus Dekker. “Door het afwijzen van een onafhankelijk onderzoek gaat het bestuur van de Jehova’s Getuigen ook voorbij aan het belang van erkenning voor slachtoffers.”
Dekker schrijft dat hij geen mogelijkheid heeft om de Jehova’s Getuigen te verplichten mee te werken aan een dergelijk onderzoek. Het Openbaar Ministerie heeft wel de mogelijkheid om een strafrechtelijk onderzoek te beginnen. De VVD’er wijst slachtoffers op de mogelijkheid de strafrechtelijke route te volgen.
Dekker vindt het ook “teleurstellend” dat de Jehova’s Getuigen niet in gesprek willen met de stichting waarin slachtoffers zich hebben verenigd.
VK 03.05.2018 Een nieuw opgerichte stichting voor misbruik binnen de gemeenschap van Nederlandse Jehova’s Getuigen kreeg binnen een half jaar bijna driehonderd meldingen binnen. Het bestuur van de Jehova’s weigert vooralsnog met de stichting in gesprek te gaan en handelt zaken liever af via een intern rechtssysteem.
‘Wij vragen ons ernstig af of u het probleem rond seksueel misbruik binnen uw gemeenschap wel serieus neemt (…) Er ontstaat bij ons de indruk dat u contact met ons uit de weg gaat’, schrijft Reclaimed Voices in een open brief aan het bestuur van Jehova’s Getuigen. De stichting is vorig jaar opgericht na berichtgeving van Trouw over seksueel misbruik bij de Jehova’s Getuigen. Sindsdien kwamen er volgens de stichting 276 meldingen binnen. Een aantal dat de Jehova’s getuigen zelf overigens tegenspreekt.
‘De slachtoffers zijn boos en gefrustreerd dat het zo lang duurt voordat er een reactie komt’, zegt voorzitter Raymond Hintjes van Reclaimed Voices. ‘In gesprekken met het ministerie van Veiligheid en Justitie heeft minister Sander Dekker bij het bestuur op aangedrongen het gesprek aan te gaan, maar daaraan wordt geen gehoor gegeven.’
‘Persoonlijke aandacht’
‘Als de dader ontkent wordt er geen actie ondernomen, tenzij er een tweede melding is van misbruik’, aldus Raymond Hintjes, Reclaimed Voices.
De meeste meldingen zijn afkomstig van mensen die niet langer Jehova’s Getuige zijn. ‘Voor mensen binnen de gemeenschap is de drempel om contact met ons op te nemen hoog. Er rust een taboe op. De organisatie ontraadt contact met ex-leden. Het is een gesloten gemeenschap waar je de vuile was niet buiten hangt.’
‘Er mag geen misverstand over bestaan dat wij graag bereid zijn om met individuele slachtoffers te spreken en hen de persoonlijke aandacht te geven die zij nodig hebben’, laat een woordvoerder van de Jehova’s getuigen in een schriftelijke reactie weten. ‘Dat is vele malen productiever dan communicatie middels open brieven in de media, zoals de stichting kennelijk voorstaat. Rechtstreekse communicatie heeft onze absolute voorkeur.’
De organisatie herkent zich niet in het aantal van 276 meldingen, ‘gelet op het aantal meldingen van seksueel kindermisbruik dat wij in de loop van de afgelopen tientallen jaren hebben ontvangen’. Dit ‘relatief geringe aantal’ meldingen is mede te danken aan artikelen op de website van Jehova’s getuigen, stelt de woordvoerder. Daarin wordt ‘gewaarschuwd voor de gevaren waaraan kinderen blootgesteld kunnen worden’.
De Jehova’s Getuigen lieten eind november aan RTV Noord weten ‘onder voorwaarden’ in gesprek te willen met de stichting. Een woordvoerder stelde destijds dat ‘dit soort uitwassen zich helaas voordoet in onze maatschappij, en dit verhaal laat zien dat kindermisbruik helaas ook bij ons voorkomt’. Reclaimed Voices schreef toen een open brief om opheldering te vragen over deze voorwaarden. Als reactie kregen ze alleen een ontvangstbevestiging.
Eigen rechtssysteem
Jehova’s getuigen maakt gebruik van een intern rechtssysteem. Ouderlingen onderzoeken meldingen van misbruik in de gemeenschap. Er vindt vervolgens een gesprek plaats met de vermeende dader. Hintjes: ‘Als de dader bekent, is er een interne zaak waarbij wordt vastgesteld of hij lid mag blijven of niet. Als hij ontkent wordt er geen actie ondernomen, tenzij er een tweede melding is van misbruik.’ Hintjes stelt dat de autoriteiten niet worden geïnformeerd door de organisatie. ‘Slachtoffers hebben wel het recht om naar de politie te gaan, maar de drempel is hoog vanwege de gesloten gemeenschap.’
De woordvoerder van Jehova’s getuigen benadrukt dat de organisatie niet schuwt om middelen als excommunicatie en levenslange ontheffing in te zetten tegen daders. Hij verwijst ook naar een document met het ‘Bijbels standpunt’ van de Jehova’s getuigen over kindermisbruik. Daarin staat onder meer dat de autoriteiten verantwoordelijk zijn voor het aanpakken van zulke misdrijven. ‘De ouderlingen nemen kindermisbruikers nooit tegen de bevoegde autoriteiten in bescherming.’
Vanwege het interne rechtssysteem houdt Jehova’s getuigen dossiers bij over de aard van het misbruik, wie erbij betrokken is en of de persoon in kwestie heeft bekend of niet. Dertien personen hebben deze dossiers zonder succes opgevraagd, vier mensen hebben aangifte gedaan tegen de organisatie. Dat lijkt weinig. Hintjes: ‘Maar toen het misbruik in de katholieke kerk naar buiten kwam, zijn er ook veel klachten en maar enkele aangiften binnengekomen.’
Vorm van erkenning
‘Het gaat om een maatschappelijk probleem. Slachtoffers zouden graag zien dat er een vorm van erkenning komt’, aldus Raymond Hintjes.
Hintjes wijst er ook op dat het misbruik relatief lang geleden heeft plaatsgevonden. ‘De meeste slachtoffers zijn de 40 al gepasseerd. De dader kan al overleden zijn of het slachtoffer wil de situatie niet weer oprakelen en heeft het wellicht al achter zich gelaten. Ook denken ze dat de zaak al is verjaard.’
De woordvoerder van Jehova’s getuigen zei destijds dat de organisatie geen statistieken bijhoudt van het aantal meldingen van misbruik. ‘Maar het komt slechts incidenteel voor.’ Hintjes denkt echter niet dat het om incidenten gaat. ‘Er spelen soortgelijke situaties bij de Jehova’s getuigen in andere delen van de wereld, zoals Australië.
Het gaat om een maatschappelijk probleem, dat de organisatie grotendeels intern probeert op te lossen. Slachtoffers zouden graag zien dat er een vorm van erkenning komt. Dat wordt toegegeven dat er een probleem is en dat deze organisatie daar excuses voor maakt. En daarnaast laat zien bereid te zijn de situatie zodanig te veranderen dat er een veilig klimaat voor kinderen ontstaat.’
Reclaimed Voices gaat vrijdag bij het ministerie van Justitie en Veiligheid pleiten voor een onafhankelijk onderzoek. ‘En idealiter hopen we dat we alsnog in gesprek kunnen raken met het bestuur van de Jehova’s getuigen’.
VK 02.05.2018 Jehova’s getuigen wil niet in gesprek met de stichting die het misbruik onderzocht. Het kerkgenootschap handelt zaken liever af met een intern rechtssysteem.
Een nieuw opgerichte stichting voor misbruik binnen de gemeenschap van Nederlandse Jehova’s getuigen kreeg binnen een half jaar bijna driehonderd meldingen binnen. Het bestuur van de Jehova’s weigert vooralsnog met de slachtoffers in gesprek te gaan.
‘Wij vragen ons ernstig af of u het probleem rond seksueel misbruik binnen uw gemeenschap wel serieus neemt […] Er ontstaat bij ons de indruk dat u contact met ons uit de weg gaat’, schrijft Reclaimed Voices in een open brief aan het bestuur van Jehova’s getuigen. De stichting is vorig jaar opgericht na berichtgeving van Trouw over seksueel misbruik bij de Jehova’s getuigen. Sindsdien kwamen er volgens de stichting 276 meldingen binnen. Een aantal dat de Jehova’s getuigen zelf overigens tegenspreken.
‘De slachtoffers zijn boos en gefrustreerd dat het zo lang duurt voordat er een reactie komt’, zegt voorzitter Raymond Hintjes van Reclaimed Voices. ‘In gesprekken met het ministerie van Veiligheid en Justitie heeft minister Sander Dekker er bij het bestuur op aangedrongen het gesprek aan te gaan, maar daar wordt geen gehoor aan gegeven.’
De meeste meldingen zijn afkomstig van mensen die niet langer Jehova’s getuige zijn. ‘Voor mensen binnen de gemeenschap is de drempel om contact met ons op te nemen hoog. Er rust een taboe op. De organisatie ontraadt contact met ex-leden. Het is een gesloten gemeenschap waar je de vuile was niet buiten hangt.’
‘Er mag geen misverstand over bestaan dat wij graag bereid zijn om met individuele slachtoffers te spreken en hen de persoonlijke aandacht te geven die zij nodig hebben’, laat een woordvoerder van de Jehova’s getuigen in een schriftelijke reactie weten. ‘Dat is vele malen productiever dan communicatie middels open brieven in de media, zoals de stichting kennelijk voorstaat. Rechtstreekse communicatie heeft onze absolute voorkeur.’
De organisatie herkent zich niet in het aantal van 276 meldingen, ‘gelet op het aantal meldingen van seksueel kindermisbruik dat wij in de loop van de afgelopen tientallen jaren hebben ontvangen’. Dit ‘relatief geringe aantal’ meldingen is mede te danken aan artikelen op de website van Jehova’s getuigen, stelt de woordvoerder. Daarin wordt ‘gewaarschuwd voor de gevaren waaraan kinderen blootgesteld kunnen worden’.
De Jehova’s getuigen lieten eind november aan RTV Noord weten ‘onder voorwaarden’ in gesprek te willen met de stichting. Een woordvoerder stelde destijds dat ‘dit soort uitwassen zich helaas voordoet in onze maatschappij, en dit verhaal laat zien dat kindermisbruik helaas ook bij ons voorkomt’. Reclaimed Voices schreef toen een open brief om opheldering te vragen over deze voorwaarden. Als reactie kregen ze alleen een ontvangstbevestiging.
Eigen rechtssysteem
Jehova’s getuigen maakt gebruik van een intern rechtssysteem. Ouderlingen onderzoeken meldingen van misbruik in de gemeenschap. Er vindt vervolgens een gesprek plaats met de vermeende dader. Hintjes: ‘Als de dader bekent, is er een interne zaak waarbij wordt vastgesteld of hij lid mag blijven of niet. Als hij ontkent wordt er geen actie ondernomen, tenzij er een tweede melding is van misbruik.’ Hintjes stelt dat de autoriteiten niet worden geïnformeerd door de organisatie. ‘Slachtoffers hebben wel het recht om naar de politie te gaan, maar de drempel is hoog vanwege de gesloten gemeenschap.’
De woordvoerder van Jehova’s getuigen benadrukt dat de organisatie niet schuwt om middelen als excommunicatie en levenslange ontheffing in te zetten tegen daders. Hij verwijst ook naar een document met het ‘Bijbels standpunt’ van de Jehova’s getuigen over kindermisbruik. Daarin staat onder meer dat de autoriteiten verantwoordelijk zijn voor het aanpakken van zulke misdrijven. ‘De ouderlingen nemen kindermisbruikers nooit tegen de bevoegde autoriteiten in bescherming.’
Vanwege het interne rechtssysteem houdt Jehova’s getuigen dossiers bij over de aard van het misbruik, wie erbij betrokken is en of de persoon in kwestie heeft bekend of niet. Dertien personen hebben deze dossiers zonder succes opgevraagd, vier mensen hebben aangifte gedaan tegen de organisatie. Dat lijkt weinig. Hintjes: ‘Maar toen het misbruik in de katholieke kerk naar buiten kwam, zijn er ook veel klachten en maar enkele aangiften binnengekomen.’
Foto Tijmen Snelderwaard
Hintjes wijst er ook op dat het misbruik relatief lang geleden heeft plaatsgevonden. ‘De meeste slachtoffers zijn de 40 al gepasseerd. De dader kan al overleden zijn of het slachtoffer wil de situatie niet weer oprakelen en heeft het wellicht al achter zich gelaten. Ook denken ze dat de zaak al is verjaard.’
De woordvoerder van Jehova’s getuigen zei destijds dat de organisatie geen statistieken bijhoudt van het aantal meldingen van misbruik. ‘Maar het komt slechts incidenteel voor.’ Hintjes denkt echter niet dat het om incidenten gaat. ‘Er spelen soortgelijke situaties bij de Jehova’s getuigen in andere delen van de wereld, zoals Australië.
Het gaat om een maatschappelijk probleem, dat de organisatie grotendeels intern probeert op te lossen. Slachtoffers zouden graag zien dat er een vorm van erkenning komt. Dat wordt toegegeven dat er een probleem is en dat deze organisatie daar excuses voor maakt. En daarnaast laat zien bereid te zijn de situatie zodanig te veranderen dat er een veilig klimaat voor kinderen ontstaat.’
Reclaimed Voices gaat vrijdag bij het ministerie van Justitie en Veiligheid pleiten voor een onafhankelijk onderzoek. ‘En idealiter hopen we dat we alsnog in gesprek kunnen raken met het bestuur van de Jehova’s getuigen’.
NU 02.05.2018 De Jehova’s Getuigen weigeren woensdag te reageren op verzoeken om verheldering over vermeend kindermisbruik binnen de kerk. Het kerkgenootschap zegt zich niet te herkennen in het aantal misbruikgevallen dat door een stichting van oud-leden is gemeld, maar laat in het midden om hoeveel gevallen het dan wel gaat.
Op de vraag van NU.nl of de Jehova’s Getuigen bereid zijn in gesprek te gaan met de stichting, Reclaimed Voices, volgde woensdagmiddag een verzoek van een woordvoerder van het kerkgenootschap om die vraag “anders te formuleren”. Gevraagd hoe deze kon worden gesteld op een manier die tot beantwoording zou leiden, moest de woordvoerder het antwoord schuldig blijven.
De Jehova’s Getuigen weigeren ook toe te lichten hoeveel misbruikgevallen er binnen de kerk bekend zijn. Ook over het aantal leden dat is geëxcommuniceerd of uit het kerkgenootschap is gezet wegens kindermisbruik worden geen uitspraken gedaan.
Eerder maakte het bestuur van de Jehova’s Getuigen al bekend graag met individuele slachtoffers te willen spreken. De kerk keurt de manier van communciatie van Reclaimed Voices – via een open brief in de media – af.
Minister voor rechtsbescherming Sander Dekker heeft het bestuur van de Jehova’s Getuigen opgedragen in gesprek te gaan met de slachtoffers die zich bij de stichting hebben gemeld.
Stichting Reclaimed Voices liet woensdag aan dagblad Trouw weten dat het aantal meldingen van misbruik is gestegen tot 276. De stichting werd vorig jaar opgericht na publicaties in die krant over seksueel misbruik bij de Jehova’s Getuigen. In de eerste maand na de oprichting kwamen er vijftig meldingen binnen bij Reclaimed Voices en dertig bij Trouw.
Betreurenswaardig
Voorzitter Raymond Hintjes van de stichting Reclaimed Voices laat in een reactie aan NU.nl weten dat er in eerste instantie niet is gekozen om de brief openbaar te maken. “We hebben deze eerst rechtstreeks per aangetekende post verstuurd naar Jehova’s Getuigen.”
“We hebben uiteindelijk gekozen voor openheid en transparantie en dit was ook de enige manier om een reactie los te krijgen van Jehova’s Getuigen. Al is die reactie eigenlijk nog steeds niet inhoudelijk”, stelt Hintjes vast.
Derde partij
Reclaimed Voices vindt het een betreurenswaardige gang van zaken. Beide partijen hebben met het Openbaar Ministerie gesprekken gevoerd over een onafhankelijk onderzoek naar de kwestie. “Maar dan reageert Jehova’s Getuigen louter via onze advocaat en wordt er geklaagd dat er een derde partij in het spel is”, zegt Hintjes. “Maar er is helemaal geen derde partij.”
“Wij zijn de enige partij met wie ze te maken hebben en wij hebben het verzoek gekregen van de slachtoffers om namens hen op te treden.”
Het valt Hintjes vooral op dat Jehova’s Getuigen niet wil erkennen dat er sprake is van een probleem. “Ze zijn vooral bezig met het in twijfel trekken van de geloofwaardigheid van de meldingen over misbruik. Maar als ze zich niet herkennen in het aantal meldingen is dat des te meer reden om een onderzoek in te stellen naar óf er een probleem is en zo ja, wat de omvang dan is.”
In de steek
De slachtoffers die zich in de stichting hebben verenigd voelen zich in de steek gelaten door het bestuur van het kerkgenootschap. In een open brief schrijven zij dat ze nog steeds niet zijn uitgenodigd voor een gesprek, ondanks het verzoek dat zij daar een half jaar geleden toe indienden en de toenmalige toezegging van het bestuur dat het daartoe bereid was.
Uit onderzoek dat Trouw vorig jaar deed naar het interne rechtssysteem van het kerkgenootschap bleek dat slachtoffers die melding van misbruik maken het risico lopen uit de Jehova’s Getuigen te worden gezet wegens het verspreiden van ‘laster of smaad’ over andere leden.
Voor een veroordeling voor kindermisbruik binnen de kerk zijn altijd twee getuigen nodig. Bovendien worden ‘berouwvolle kindermisbruikers’ niet uit de kerk gezet, hoewel hun wel restricties wordt opgelegd, zo blijkt uit een intern document van de kerk.
Telegraaf 02.05.2018 Het aantal meldingen van seksueel misbruik bij de Jehovah’s Getuigen is gestegen tot 276. Maar de religieuze organisatie gaat nog steeds niet in gesprek met slachtoffers. Frank Huiting van het vorig jaar opgerichte meldpunt voor slachtoffers bevestigt berichtgeving hierover in dagblad Trouw.
De meldingen bij de Stichting Reclaimed Voices komen vooral van mensen die nu volwassen zijn, maar vertellen over hun ervaringen uit hun jeugd. Vaak hebben zij afscheid genomen van de geloofsgemeenschap. ,,Voor hen is de drempel lager om melding te doen van hetgeen ze is overkomen”, aldus Huiting, die in zijn jeugd zelf slachtoffer was van misbruik bij de Jehovah’s Getuigen.
Inmiddels zijn ook vier aangiftes van misbruik gedaan bij het Openbaar Ministerie, zegt Huiting. ,,Die zijn tweeledig, zowel gericht tegen de plegers, maar ook tegen de organisatie.” Huiting verwacht dat meer aangiftes zullen volgen.
Het hoofdbestuur van de Jehovah’s Getuigen gaat niet goed om met meldingen van misstanden, vindt hij. ,,Zaken worden intern opgelost. Veel blijft verzwegen. Eventuele sancties leggen ze zelf op, maar openbaar maken ze zaken nooit.” Huiting roept daarom op tot een onafhankelijk onderzoek naar de misstanden bij de gemeenschap.
Inmiddels bemoeit minister Sander Dekker voor Rechtsbescherming zich ook met de zaak. Die riep de Jehovah’s Getuigen op een intern onderzoek te doen naar seksueel misbruik, net zoals de katholieke kerk dat eerder heeft gedaan. Huiting heeft de indruk dat het ministerie de zaak serieus oppakt.
NOS 02.05.2018 Slachtoffers van misbruik binnen de Jehovah’s Getuigen vinden dat het bestuur van het kerkgenootschap hen niet serieus neemt. In een open brief schrijven ze dat ze nog steeds niet zijn uitgenodigd, terwijl het bestuur in november al had beloofd met hen in gesprek te gaan.
Inmiddels is het aantal misbruikmeldingen bij de stichting Reclaimed Voices opgelopen tot 276. Het meldpunt werd vorig jaar opgericht door slachtoffers die zich niet serieus genomen voelden.
Uit de weg
“We krijgen de indruk dat u contact met ons uit de weg gaat”, schrijven de slachtoffers. “Dit heeft een groot effect op de slachtoffers die eindelijk naar buiten durfden te treden met hun verhaal”, zegt Frank Huiting van de stichting. Hij is zelf in zijn jeugd door een lid van de Jehovah’s Getuigen misbruikt. Vorig jaar zomer deed hij zijn verhaal, eerst anoniem in Trouw, later vertelde hij erover zonder zijn naam achterwege te laten.
Jehovah’s Getuigen hebben een eigen rechtssysteem dat zaken als seksueel misbruik behandelt. Volgens de slachtoffers wordt daardoor de drempel om misbruik te melden hoger, omdat die procedures niet openbaar zijn en dus niet te controleren valt of daders mogelijk de hand boven het hoofd wordt gehouden.
Binnen twee weken reactie
De stichting wil dat het bestuur binnen twee weken reageert op de oproep.
Minister Dekker voor Rechtsbescherming heeft slachtoffers binnen de Jehovah’s Getuigen opgeroepen naar de politie te stappen. Hij heeft ook het bestuur opgedragen om in gesprek te gaan met de slachtoffers die zich bij het meldpunt hebben gemeld.
AD 02.05.2018 Slachtoffers van seksueel misbruik bij de Jehovah’s Getuigen zijn boos op het bestuur van de religieuze organisatie. Dat wil, ondanks een belofte daartoe, niet met hen in gesprek over het misbruik. Inmiddels zijn er 276 meldingen, zo meldt Trouw.
In een open brief aan het bestuur verwijten de slachtoffers het hoofdkantoor in Emmen dat zij nog steeds niet zijn uitgenodigd, hoewel zij een half jaar lang verzoeken hebben ingediend om hun verhaal te mogen doen.
Volgens Frank Huiting, zelf als misbruikslachtoffer actief voor de stichting Reclaimed Voices heeft de weigering ‘groot effect op de slachtoffers die eindelijk naar buiten durfden te treden met hun verhaal.’ Hij wil dat de slachtoffers zo snel mogelijk worden gehoord.
Ook minister voor rechtsbescherming Sander Dekker heeft het bestuur van de Jehovah’s Getuigen opgedragen in gesprek te gaan met de slachtoffers die zich via Reclaimed Voices blijven melden.
Intern rechtssysteem
De slachtoffers maken zich volgens Trouw ook zorgen over documentatie van misbruikzaken waarover de religieuze organisatie beschikt. Omdat misbruik via een intern rechtssysteem wordt afhandelen, bewaart de organisatie informatie over slachtoffers en daders. Een aantal slachtoffers heeft die documenten opgevraagd, maar tot op heden niet gekregen. Contact over deze documenten moet via een advocaat.
‘Er ontstaat bij ons de indruk dat u contact met ons uit de weg gaat’, schrijven slachtoffers in de open brief. ‘Wij maken ons hierover ernstig zorgen. Is deze handelwijze een indicatie voor hoe u misbruikslachtoffers die niet langer bij uw geloofsgemeenschap horen zult behandelen?’
NU 02.05.2018 Het aantal meldingen van misbruik bij de Jehova’s Getuigen is gestegen tot 267, zo laat de stichting Reclaimed Voices woensdag weten aan dagblad Trouw.
De stichting Reclaimed Voices is vorig jaar opgericht na publicaties in Trouwover seksueel misbruik bij de Jehova’s Getuigen. De eerste maand na de oprichting kwamen er vijftig meldingen binnen bij de stichting en nog eens dertig via Trouw.
Trouw schrijft woensdag verder dat de slachtoffers van seksueel misbruik bij de Jehova’s Getuigen zich bedonderd voelen door het bestuur van de organisatie.
In een open brief aan het bestuur schrijven de slachtoffers dat ze nog steeds niet zijn uitgenodigd voor een gesprek, ondanks dat zij een halfjaar geleden een verzoek daarvoor hebben ingediend. Het bestuur had toegezegd het gesprek aan te willen gaan.
Teleurstelling
Frank Huiting van Reclaimed Voices zegt tegen Trouw dat dit een groot effect heeft op de slachtoffers die met hun verhaal naar buiten zijn getreden. “Zij zijn boos, weten al tijden niet waar ze aan toe zijn en voelen teleurstelling over het hele proces. Het komt erop neer dat we nog steeds niet gehoord worden”, aldus Huiting tegen de krant.
Ook minister Sander Dekker voor Rechtsbescherming heeft het bestuur van de Jehova’s Getuigen opgedragen om het gesprek aan te gaan met de slachtoffers.
De Jehova’s Getuigen zijn door NU.nl benaderd voor een reactie, maar een woordvoerder weigerde antwoord te geven op de vraag of het kerkgenootschap bereid is in gesprek te gaan met Reclaimed Voices. De kerk zegt zich niet te herkennen in het aantal gevallen van kindermisbruik dat door die stichting is geteld, maar doet ook geen uitspraken over wat dan het correcte aantal zou zijn of over het aantal mensen dat is geëxcomuniceerd of uit de Jehova’s Getuigen is gezet wegens kindermisbruik.
Telegraaf 09.02.2018 Minister Sander Dekker (Rechtsbescherming) roept slachtoffers van seksueel misbruik binnen de Jehovah-gemeenschap op naar de politie te stappen. „De beste start van een onderzoek is een aangifte bij de politie”, stelt Dekker.
De Jehovah’s Getuigen zijn in opspraak omdat de kerkelijke gemeenschap volgens RTL Nieuws seksueel misbruik en de interne afhandeling daarvan binnenskamers hield. Slachtoffers zijn bang dat bewijsmateriaal verloren gaat en willen dat het Openbaar Ministerie (OM) dat opvraagt. Maar justitie komt vooralsnog niet zelf in actie. Het OM roept slachtoffers op zich te melden, zodat het vervolgens een onderzoek kan instellen.
Dekker wil over de houding van het OM geen oordeel vellen, omdat dat „aan het OM zelf is” en „de politiek het OM niet aanstuurt.” Hij verzekert dat justitie en politie alles doen om slachtoffers over de drempel te helpen om aangifte te doen.
Geen aangifte ontvangen
Het uitgangspunt van de politie en Openbaar Ministerie (OM) in zedenzaken is dat slachtoffers zélf bepalen of ze al dan niet aangifte doen van misbruik, stelt het OM. „Het OM wil een slachtoffer niet tegen zijn zin betrekken in een strafrechtelijke procedure, omdat dat opnieuw beschadigend kan zijn.”
De politie en het OM hebben in de kwestie waar RTL Nieuws over bericht geen aangifte ontvangen. Het kan voorkomen dat een slachtoffer van seksueel misbruik geen aangifte wil doen, maar dat er wel concrete aanwijzingen zijn dat er sprake is van een strafbaar feit. In zo’n geval overlegt de politie met het OM over de vraag of ambtshalve onderzoek kan en moet worden gedaan.
VK 09.02.2018 Jehovah’s Getuigen Nederland houdt verslagen van interne rechtszaken over kindermisbruik onder de pet. Dit stelt RTL Nieuws. Slachtoffers vrezen dat de organisatie de documenten zal vernietigen.
Slachtoffermeldpunt Reclaimed Voiceswil dat Jehovah’s Getuigen Nederland de documenten overdraagt aan het Openbaar Ministerie (OM). De organisatie weigert dat en stelt dat slachtoffers vrij zijn om aangifte te doen bij de politie.
Jehova’s handelen beschuldigingen van seksueel misbruik van minderjarigen zelf af, via een eigen rechtbank. Die oordeelt over het algemeen mild: de zwaarste straf is uitsluiting uit de kerk. Kwesties worden zelden gemeld bij de politie.
Volgens RTL Nieuws bewaart de organisatie de verslagen van ‘tientallen en mogelijk honderden’ interne rechtszaken over seksueel misbruik in de archieven. De dossiers zouden ook bekentenissen van daders bevatten.
Vooralsnog ziet het OM geen reden om de documenten op te eisen, omdat er ‘geen concrete aanwijzingen voor strafbare feiten’ zijn, aldus landelijk officier Eva Kwakman tegen RTL Nieuws, ‘en dat betekent dat wij geen wettelijke basis hebben om opsporingshandelingen te verrichten.’ Inmiddels hebben 180 mensen bij Reclaimed Voices een melding gedaan dat ze als kind seksueel misbruikt zijn binnen Jehovah’s Getuigen.
NOS 09.02.2018 De Jehova’s Getuigen zijn niet van plan om vrijwillig de verslagen over mogelijk misbruik binnen de geloofsgemeenschap over te dragen aan justitie. Volgens een woordvoerder is het aan het slachtoffer om aangifte te doen en heeft de organisatie daar geen leidende rol in. “Wij roepen leden niet op om geen aangifte te doen.”
Gisteren werden de Jehova’s ervan beschuldigd dat ze jarenlang verslagen van beschuldigingen van seksueel kindermisbruik hebben achtergehouden. Slachtoffers zijn nu bang dat verslagen in de archieven van de Jehova’s Getuigen worden vernietigd en er dus bewijsmateriaal verloren gaat.
Sinds een paar maanden is er een meldpunt waar slachtoffers zich kunnen melden en daar zijn al meer dan tweehonderd gevallen gemeld. Raymond Hintjes is van de stichting die opkomt voor de belangen van slachtoffers. Hij zei gisteren dat er aangiftes gaan volgen. Hij wil dan ook dat het OM de verslagen opeist, voor het te laat is.
Intern systeem
De Jehova’s Getuigen hebben een intern systeem om zaken als misbruik te behandelen. Een klacht komt bij een speciale commissie terecht. Een woordvoerder zou deze commissies niet willen kwalificeren als rechtbanken. “De verslagen zijn voor de interne organisatie en we gebruiken die om een veilige organisatie te zijn voor onze jonge leden.”
En verder: “wij dragen de verslagen niet over aan politie of justitie omdat we vinden dat het slachtoffer leidend is. Wettelijk zijn we daartoe ook niet verplicht en iedere jurist zal ons daarin gelijk geven.”
NOS 08.02.2018 De organisatie Jehovah’s Getuigen in Nederland heeft jarenlang verslagen van beschuldigingen van seksueel kindermisbruik achtergehouden. Dat meldt RTL Nieuws. Slachtoffers vrezen dat de verslagen worden vernietigd en dat daarmee bewijsmateriaal verloren gaat.
De Jehovah’s Getuigen hebben een eigen soort rechtbanken, commissies met ‘ouderlingen’ binnen het genootschap. Zij vellen een oordeel over misstappen die leden van de beweging plegen. Het zijn geen zware straffen: de maximale straf is verbanning.
Volgens RTL liggen er tientallen of mogelijk honderden verslagen van interne rechtszaken in de archieven van Jehova’s Getuigen. Die bestaan uit zaken van Jehova’s Getuigen die beschuldigd worden van seksueel misbruik, met details of zelfs bekentenissen. Maar de documenten worden niet gedeeld met de politie. Dat is niet het beleid van de gemeenschap.
Geen aangifte
Het Openbaar Ministerie heeft nog geen onderzoek lopen naar het misbruik, omdat er geen aangiftes zijn gedaan. In een verklaring zegt het Openbaar Ministerie dat slachtoffers van misbruik zelf bepalen of ze aangifte doen. “Mochten die aangiftes op een later moment volgen, dan zullen politie en OM die in behandeling nemen.” Volgens de Jehovah’s Getuigen zijn slachtoffers van misbruik “vrij” om aangifte te doen.
Raymond Hintjes van de stichting Reclaimed Voices, die opkomt voor de belangen van slachtoffers, zegt dat inmiddels zo’n 220 meldingen van misbruik zijn binnengekomen. “We hebben vorige week met het OM gesproken en aangekondigd dat er aangiftes volgen, binnen nu en een week of twee”, zegt hij. Volgens Hintjes gaat het om zeker vijf aangiftes. “We hopen dat het OM door dit verhaal alsnog in beweging komt.”
Hintjes zegt dat het voor veel slachtoffers lastig is om aangifte te doen. “De vraag is of zij een heel proces willen ingaan, terwijl zij het voor zichzelf hebben afgesloten.” De vrees dat verslagen worden vernietigd is gebaseerd op ervaringen bij andere Jehova’s-afdelingen in de wereld, stelt Hintjes. “Dat is op verschillende plekken gebeurd, bijvoorbeeld in Australië, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten.”
‘Extra probleem’
De advocaat van de slachtoffers, Nico Meijering, roept via RTL Nieuws de Jehova’s op om de documenten alsnog te overhandigen aan het OM. “Laat het niet zo ver komen dat ze ook nog eens zo dom zijn om bewijsmateriaal te gaan vernietigen. Dan hebben ze een extra probleem aan de broek.”
Telegraaf 08.02.2018 Jehovah’s Getuigen Nederland heeft jarenlang verslagen van beschuldigingen van seksueel kindermisbruik achtergehouden. Dat blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws. Slachtoffers hebben nu grote angst dat de documenten vernietigd worden en mogelijk bewijsmateriaal verloren gaat.
Ze roepen de Jehovah’s Getuigen op om de verslagen per direct te overhandigen aan het Openbaar Ministerie. Justitie weigert de papieren op te eisen, meldt RTL.
Verslagen van tientallen en mogelijk honderden interne rechtszaken tegen Jehovah’s die beschuldigd zijn van seksueel kindermisbruik zijn achtergehouden. Met details van de zaak en soms zelfs bekentenissen van daders.
OM
Twee weken geleden meldde de zender dat Jehovah’s zaken rond kindermisbruik binnen de kerk zelf afhandelen. Ze hebben namelijk hun eigen ’rechtbanken’: commissies die bestaan uit zogenoemde ouderlingen, leidinggevenden binnen de kerk.
De politie en het OM hebben in deze kwestie geen aangifte(n) ontvangen, meldt het OM. Niet van individuele slachtoffers of van de stichting Reclaimed Voices. Mochten die aangiftes op een later moment volgen, dan zullen politie en OM die in behandeling nemen.
AD 08.02.2018 Jehovah’s Getuigen Nederland heeft jarenlang verslagen van beschuldigingen van seksueel kindermisbruik achtergehouden. Dat blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws. Slachtoffers hebben nu grote angst dat de documenten vernietigd worden en mogelijk bewijsmateriaal verloren gaat.
De slachtoffers roepen de Jehovah’s Getuigen op om de verslagen per direct te overhandigen aan het Openbaar Ministerie. Justitie zou tot dusver weigeren de papieren op te eisen. Het OM verklaart dat zij nog ‘geen wettelijke basis hebben om opsporingshandelingen te verrichten’.
Verslagen van tientallen en mogelijk honderden interne rechtszaken tegen Jehovah’s die beschuldigd zijn van seksueel kindermisbruik zijn al die tijd achtergehouden. Daarin staan details van de zaak en soms zelfs bekentenissen van daders.
Hoogleraar strafrecht Henny Sackers laakt de houding van het OM. “Dat het Openbaar Ministerie kennelijk tot op dit moment in een passieve rol blijft, is moeilijk te begrijpen”.
Elsevier 21.07.2017 Slachtoffers van seksueel misbruik bij de Jehova’s Getuigen houden vaak een trauma over aan de heimelijke afhandeling van hun zaak. Het kerkgenootschap heeft zijn ‘eigen rechtssysteem’. Jehova’s willen de zaken niet voor een gewone rechtbank brengen.
Dat maakt het genootschap een ‘paradijs voor pedofielen’, meldt dagblad Trouw vandaag op basis van eigen onderzoek. Het interne rechtssysteem wordt als superieur gezien, dat staat boven de ‘wereldse autoriteiten’, net zoals de sharia bij sommige moslims. Jehova’s handelen de zaken binnenskamers af.
Leden en ex-leden die in de jaren tachtig en negentig te maken hadden met misbruik vertellen aan Trouw hoe ‘daders de hand boven het hoofd wordt gehouden’. Bij misbruikzaken treedt een mannelijke ouderling op als rechter. Intern komt het bijna nooit tot een veroordeling, en in veel gevallen heeft het misbruik nauwelijks gevolgen voor de dader.
Volgens de Jehova’s Getuigen zijn er twee getuigen nodig om een zaak hard te maken. De omstreden Twee Getuigen-regel en andere ‘wetten’ komen rechtstreeks uit Amerika, waar het hoofdkwartier zit van het internationale kerkgenootschap.
Geen straf, maar restricties
‘Misbruik wordt opgelost door de eerste beste boer die ouderling is, die er nul verstand van heeft,’ zegt een slachtoffer. Als een zaak toch tot een veroordeling leidt, is de straf mild.
Daders mogen bijvoorbeeld niet meer hardop voorgaan in gebed of ouderling worden. Als de dader spijt betuigt, gaat hij meestal vrijuit, en geniet hij de bescherming van het genootschap.
Twee jaar geleden deed Australië op grote schaal onderzoek naar seksueel misbruik door Jehova’s Getuigen. De Australische tak zou zeker duizend gevallen van seksueel misbruik in de doofpot hebben gestopt.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier Weekblad.
Iedere plek waar boeddhistische studie en beoefening wordt aangeboden, moet een veilige plek zijn, aldus Michael Ritman, Boeddhistische Unie Nederland- voorzitter.
Namkha Rinpoche (‘rinpoche’ is een Tibetaanse religieuze eretitel en betekent ‘de kostbare’), die getrouwd is en kinderen heeft, kwam begin deze eeuw vanuit Nepal naar Zwitserland. Zijn organisatie Rigdzin heeft afdelingen in een zestal landen. In Nederland beoefenen enkele tientallen mensen het Tibetaans boeddhisme bij Rigdzin. Een voormalig bestuurslid van Rigdzin Nederland bevestigt tegenover de Volkskrant dat ‘vrouwen onder druk werden gezet seks te hebben met Namkha Rinpoche’. Hij verliet de organisatie in 2015 vanwege Namkha’s gedrag en een teveel aan ritualistische praktijken. Hem zijn vier gevallen bekend van vrouwen die om seks werden verzocht, twee vrouwen zouden hebben geweigerd.
Het huidige bestuur van Rigdzin Nederland reageerde niet op verzoeken om een reactie. De Boeddhistische Unie Nederland (BUN), waarbij ruim veertig boeddhistische verenigingen zijn aangesloten – waaronder Rigdzin – meldt in een reactie ‘in contact te zijn getreden met het bestuur van Rigdzin om te praten over de situatie in Nederland en te onderzoeken of er maatregelen nodig zijn’. BUN-voorzitter Michael Ritman: ‘Iedere plek waar boeddhistische studie en beoefening wordt aangeboden, moet een veilige plek zijn.’
Misbruik sinds de jaren 70
AD 14.09.2018
Uit verklaringen van Amerikaanse, Australische en Europese slachtoffers viel een omvangrijk seksueel misbruik te reconstrueren dat zich al vanaf de jaren zeventig had afgespeeld
Verhalen over seksueel misbruik door Namkha Rinpoche circuleren al sinds 2004. In dat jaar schreef Benti Banach, kenner van het Himalaya-gebied en journalist bij De Limburger, een bezorgde brief aan de staf van de dalai lama. Reeds in Nepal waren Banach van diverse vrouwen verhalen ter ore gekomen over seksuele diensten die Namkha van hen had geëist, plus grote geldsommen.
De aantijgingen tegen Namkha komen nadat vorig jaar de beroemde Tibetaanse geestelijke Sogyal Rinpoche (70) – bekend van het miljoenen malen verkochte boek Het Tibetaanse boek van leven en sterven – in opspraak raakte. Uit verklaringen van Amerikaanse, Australische en Europese slachtoffers viel een omvangrijk seksueel misbruik te reconstrueren dat zich al vanaf de jaren zeventig had afgespeeld. Sogyal leidde tot zijn aftreden in augustus jongstleden het Tibetaans-boeddhistische centrum Rigpa, dat in Nederland vele honderden leden heeft. Een maand voor hij terugtrad, had de dalai lama verklaard dat Sogyal Rinpoche zich ‘te schande’ heeft gemaakt.
Onafhankelijk onderzoek nodig
Vaak gaat het om vrouwen die door leed dat ze hebben meegemaakt extra kwetsbaar zijn, aldus Rob Hogendoorn, jurist en journalist van het online platform Open Boeddhisme.
‘Dit soort leraren zijn als handelsreizigers’, zegt Rob Hogendoorn, jurist en journalist van het online platform Open Boeddhisme. ‘Overal waar ze komen, gebeuren dezelfde dingen. Ook tussen hun slachtoffers zie je overeenkomsten. Vaak gaat het om vrouwen die door leed dat ze hebben meegemaakt extra kwetsbaar zijn.’ Het is de combinatie van die kwetsbaarheid en het psychologische overwicht van de leraren die vaak jarenlang misbruik in de hand werkt, zegt Hogendoorn. Vaak hebben slachtoffers een geïdealiseerd beeld van boeddhistische meesters, die immers doceren dat lijden voortvloeit uit verlangen. Op lustgedreven gedrag van zulke leraren anticiperen ze geenszins.
Rob Hogendoorn pleit voor onafhankelijk onderzoek naar misbruik binnen boeddhistische organisaties. ‘Het Centraal Bureau voor Statistiek maakt melding van ruim 50 duizend praktiserende boeddhisten in Nederland. En daar komen nog honderdduizenden sympathisanten bij.’
Geweld en seksueel misbruik: boeddhisten zijn niet zo zen als we denken in het Westen
Nee, boeddhisten zijn geen nobele wijzen
De Rohingya worden verjaagd uit Myanmar, een populaire geestelijke blijkt een seksueel roofdier: zo zen als westerlingen denken zijn boeddhisten niet. En mediteren doen ze ook al nauwelijks. (+)
NOS 15.09.2018 De dalai lama zegt dat hij allang op de hoogte was van verhalen over seksueel misbruik door boeddhistische leraren. “Ik wist deze dingen al. Niks nieuws”, antwoordde hij op de vraag van de NOS wat hij heeft geleerd van zijn gesprek met vier slachtoffers van gisteren. Vervolgvragen en andere vragen over het onderwerp mochten op een korte persbijeenkomst in de Nieuwe Kerk in Amsterdam niet worden gesteld.
Kijk hier voor de vraag over het misbruik op de persbijeenkomst:
‘Deze mensen geven niet om de boeddhistische leer’
De boeddhistische leider zegt dat hij beschuldigingen besprak op een bijeenkomst met westerse boeddhisten in 1993. “Ik denk dat dat hoogstwaarschijnlijk over Sogyal Rinpoche ging.” Dat is een van de bekendste en meest omstreden boeddhistische leraren. Volgens de vier slachtoffers had de dalai lama overigens gisteren gezegd dat hij door hun gesprek nu een aanleiding heeft om er iets mee te doen.
Tientallen slachtoffers
Verder herhaalde de geestelijk leider dat zelfdiscipline belangrijk is voor leraren en dat slachtoffers hun verhalen publiek moeten maken. “Dan zouden leraren bezorgd worden over het feit dat ze te schande worden gemaakt.” Tientallen slachtoffers zijn de afgelopen jaren naar buiten getreden met klachten over leraren.
Het kantoor van de dalai lama krijgt al sinds in ieder geval 1992 brieven van misbruikslachtoffers. De geestelijk leider heeft in de waarschuwingen over Sogyal in elk geval geen aanleiding gezien om afstand tot hem te bewaren.
Teleurstelling
Oane Bijlsma, ex-volgeling van Sogyal Rinpoche en initiatiefnemer van het gesprek met de de dalai lama, is teleurgesteld. “We zijn er al mee naar buiten getreden, hoe moeilijk dat ook is vanwege onder meer de schaamte.”
Bijlsma vindt het tijd dat “de belangen van slachtoffers voor politieke belangen en relaties tussen de dalai lama en leraren” gaan. “De dalai lama heeft Sogyal weliswaar publiekelijk laten vallen, maar het is afwachten of er nu ook werkelijk iets verandert.”
Ook is zij verbaasd over het antwoord dat de geestelijke het allemaal al wist. “Hij wist gisteren bijvoorbeeld duidelijk niets over OKC.” Dat is een Belgische boeddhistische sekte waarbinnen een van de vier slachtoffers, Ricardo Mendes, is geboren. Mendes zegt dat hij gisteren meerdere keren aan de geestelijk leider vertelde dat OKC foto’s van de dalai lama als legitimering gebruikt.
De dalai lama bevestigde dat hij het probleem in november zal bespreken op een bijeenkomst met boeddhistische leraren in zijn Indiase woonplaats Dharamsala.
Heeft u informatie over misbruik in boeddhistische kring? Stuur een e-mail naar anna.mees@nos.nl en/of bas.de.vries@nos.nl. Als wij publiceren, doen we dat alleen met uw expliciete toestemming.
NOS 14.09.2018 Slachtoffers van seksueel misbruik hebben in Rotterdam zo’n half uur met de dalai lama gesproken. Voor zover bekend is het voor het eerst dat hij slachtoffers van misbruik door boeddhistische geestelijken ontmoet.
De dalai lama heeft toegezegd dat hij het wijdverbreide misbruikprobleem gaat bespreken op een grote bijeenkomst met boeddhistische leraren in zijn Indiase woonplaats Dharamsala. Dat zegt de initiatiefnemer van de bijeenkomst, Oane Bijlsma.
Zij is verheugd met die toezegging en noemt de bijeenkomst “best moeizaam, maar zeker de moeite waard”. Het kantoor van de dalai lama heeft nog niet gereageerd op de bijeenkomst of zich uitgelaten over de toezegging.
Zelfdiscipline
“Hij begon met dingen die hij altijd zegt, zoals dat het beoefenen van zelfdiscipline belangrijk is voor boeddhisten. En dat de leraren over wie we het hadden, die zelfdiscipline niet hebben maar erop moeten trainen.”
In het begin wilde de dalai lama vooral zelf praten en het kostte moeite daardoorheen te breken, zegt Bijlsma. “Later zei hij dat we een zaadje geplant hadden en dat hij nu materiaal heeft om iets mee te doen.”
Slachtoffer na gesprek met dalai lama: ‘Ik denk dat het te schokkend voor hem was’
“Ik vind het jammer dat ik niet heb gehoord dat de dalai lama het erg vindt wat ons is overkomen”, zegt Chris, een andere Nederlandse vrouw. “Terwijl boeddhisten het juist altijd over compassie hebben.”
Niet bij machte
Lotgenoot Cecile zegt: “Ik kon wel aan hem zien dat hij het erg vond.” Ze heeft de naam van haar ex-leraar, bij wie ze twee jaar geleden wegging, een paar keer genoemd. “Zodat ik zeker wist dat hij het hoorde. Dat vind ik belangrijk, omdat de leraar nog actief is.” Als reactie kreeg de vrouw te horen dat leraren eerlijk moeten zijn. “En hij zei dat hij niet bij machte is om het probleem aan te pakken, maar dat hij graag wil dat wij daaraan bijdragen, bijvoorbeeld door onze verhalen online te zetten.”
De dalai lama in gesprek met de slachtoffersMARLIES BOSCH | STICHTING BEZOEK ZIJNE HEILIGHEID DALAI LAMA
In 2015 kwamen veel beschuldigingen aan het adres van boeddhistische monniken en leraren in Nederland. Ze zouden zich de afgelopen decennia schuldig hebben gemaakt aan seksueel misbruik van leerlingen, zowel mannen als vrouwen. Volgens Bijlsma noemde de dalai lama een speciale bijeenkomst met wetenschappers over dit onderwerp vandaag in Rotterdam een “zeer interessant idee”.
De slachtoffers willen graag dat de dalai lama zijn positie gebruikt om te benadrukken dat leraren die misbruik plegen niet boven de wet staan. “Hij zei daarop dat hij al eerder heeft gezegd dat ‘slechte lama’s’ publiekelijk moeten worden bekritiseerd.”
Sekte
Ricardo Mendes is geboren in de Belgische boeddhistische sekte Ogyen Kunzang Chöling (OKC) en heeft daar het grootste deel van zijn leven doorgebracht. “Dat is weer heel anders dan dat als je als volwassene bewust voor een bepaalde gemeenschap kiest. Ik heb aangetoond dat onze zaak anders is, omdat die over kinderen gaat.” Een Belgische rechter komt binnenkort met een beslissing over deze zaak.
Ricardo en Oane met het boekje dat ze overhandigd hebben ANNA MEES / NOS
De vier hebben de dalai lama allerlei papieren overhandigd. Het belangrijkste: een boekje met uitgeschreven getuigenissen van hen en acht anderen, uit allerlei landen en ex-volgelingen van allerlei leraren. “For the Dalai Lama’s eyes only” staat erop. Ook gaven ze prints van een groot deel van de ruim 1300 handtekeningen van hun petitie. En recente rapporten over misbruik binnen twee van de grootste boeddhistische organisaties, die ook actief zijn in Nederland, Rigpa en Shambhala.
Heeft u informatie over misbruik in boeddhistische kring? Stuur een e-mail naar anna.mees@nos.nlen/of bas.de.vries@nos.nl. Als wij publiceren, doen we dat alleen met uw expliciete toestemming.
NOS 14.09.2018 Slachtoffers van seksueel misbruik hebben zojuist kort met de dalai lama gesproken. Voor zover bekend is het voor het eerst dat de boeddhistisch leider slachtoffers over misbruikt spreekt.
Het ging “best moeizaam,” zegt initiatiefnemer Oane Bijlsma, “maar het was zeker de moeite waard.”
De dalai lama heeft toegezegd dat hij aandacht aan het wijdverspreide probleem gaat besteden in zijn Indiase woonplaats Dharmsala. Een speciale bijeenkomst met wetenschappers over dit onderwerp lijkt hem een “zeer interessant idee”, zegt Bijlsma.
De slachtoffers willen graag dat hij zijn positie gebruikt om te benadrukken dat leraren die misbruik plegen niet boven de wet staan. “Hij zei daarop dat hij al eerder heeft gezegd dat ‘slechte lama’s’ publiekelijk moeten worden bekritiseerd.”
NOS 13.09.2018 Slachtoffers van seksueel misbruik door boeddhistische leraren ontmoetenmorgen de dalai lama en geven hem een boekje met hun getuigenissen. Daarin staan meerdere verhalen van ex-volgelingen van de Tibetaanse boeddhist Sogyal Lakar, met de koosnaam Sogyal Rinpoche (“de kostbare”). Hij wordt sinds 1992 beschuldigd van allerlei vormen van misbruik van zijn leerlingen.
De Franse justitie onderzoekt de zaak en heeft een rechtshulpverzoek aan Nederland gedaan om hier slachtoffers te horen. Na zes jaar onderzoek door de Franse gendarmerie ligt het dossier sinds begin dit jaar op het bureau van de officier van justitie van Montpellier. Volgens Franse media doet de aanklager een justitieel vooronderzoek. Aan de NOS heeft hij laten weten dat hij “momenteel niet over deze zaak communiceert”.
Los van het Franse onderzoek heeft Sogyals internationale organisatie Rigpa een Brits advocatenkantoor ingehuurd om beschuldigingen te onderzoeken. Dit gebeurde nadat acht (ex-)volgelingen vorig jaar in een brief hadden geschreven dat ze schoon genoeg hadden van Sogyals misdragingen. De lama heeft sommige van zijn leerlingen “ernstig fysiek, seksueel en emotioneel” misbruikt, constateerde de ingehuurde firma Lewis Silkin vorige week.
In een verklaring schrijven verschillende internationale Rigpa-besturen dat ze “diepe spijt hebben en hun excuses aanbieden voor de ervaren pijn door vroegere en huidige leden”.
Sogyal heeft de bestseller Het Tibetaanse boek van leven en sterven op zijn naam staan en is na de dalai lama de bekendste boeddhist ter wereld. Zijn hoofdkwartier Lérab Ling in Zuid-Frankrijk werd in 2008 door de dalai lama geopend. Rigpa heeft zo’n 130 centra in 40 landen. Vanaf begin jaren 80 tot vorig jaar reisde Sogyal met zijn gevolg de wereld over om retraites te geven. In Nederland heeft de organisatie 350 leden en centra in Groningen en Amsterdam. Sogyal gaf hier voor het laatst een retraite in 2017.
Sogyal is zeker niet de enige beschuldigde leraar. Volgens onderzoeker Rob Hogendoorn zijn 20 van de 45 aangesloten organisaties van de Boeddhistische Unie Nederland (BUN) in opspraak geraakt wegens beschuldigingen van seksueel misbruik door de geestelijk leider(s).
Oane Bijlsma, initiatiefnemer van het verzoek de dalai lama te ontmoeten, is in opdracht van de Franse autoriteiten door de Amsterdamse zedenpolitie gehoord. “Ze wilden van alles weten. Het verhoor heeft 5,5 uur geduurd”, zegt ze. Vanaf halverwege 2011 was Bijlsma een klein jaar vrijwilliger bij Rigpa. Ze zegt dat Sogyal allerlei seksuele toespelingen maakte. Zo kwam hij op een avond naar haar toe met in zijn hand een afbeelding van een godheid met een enorme erectie.
“Hij pakte mijn achterhoofd vast, drukte de afbeelding in mijn gezicht en zei: kijk, kijk! Daarna begon hij smakelijk te lachen.” Vanwege onder meer deze ervaring vertrok Bijlsma bij Rigpa. Anderen kwamen er veel slechter vanaf, vertellen ex-leerlingen.
Sogyal en een paar van de vrouwen uit zijn ‘inner circle’ zo’n 10 jaar geleden EIGEN FOTO
Overtuigend bewijs dat hij meerdere volgelingen gebruikte als stootzak om zijn eigen frustraties en woede te ventileren, aldus Onderzoeker Karen Baxter.
Uit het rapport van het Britse advocatenkantoor blijkt dat meerdere mensen uit de groep die het dichtst bij Sogyal stonden – zijn ‘inner circle’ – dagelijks werden geslagen, sommigen tot bloedens toe. “Ik heb overtuigend bewijs gehoord dat hij meerdere volgelingen gebruikte als stootzak om zijn eigen frustraties en woede te ventileren”, schrijft onderzoeker Karen Baxter. Daarnaast vond ze bewijs dat Sogyal iemand bewusteloos heeft geslagen en iemand een hersenschudding opliep.
Sogyal gebruikte zijn positie om jonge vrouwen te “dwingen, intimideren en manipuleren om hem seksuele gunsten te verlenen”. Ook werden ze aan andere lama’s die langskwamen, aangeboden voor seksuele diensten, constateert Baxter.
Dit waren allemaal lessen op hun pad naar verlichting, hield hun goeroe hun voor. Verlichting is het ultieme doel van boeddhisten. Volledig toegewijde leerlingen zouden verlichting zelfs binnen één mensenleven kunnen bereiken. Het ruilmiddel was volledige gehoorzaamheid. Toonden leerlingen die niet, dan werd gedreigd dat de leraar-leerlingband (“samaya”) zou worden verbroken en bijvoorbeeld hun familie allerlei slechts zou overkomen.
Depressie en hallucinaties
Getuigen vertellen in het Britse rapport dat Sogyals gedragingen bij hen leidden tot posttraumatische stress, angst, depressie, chronische slapeloosheid, hallucinaties en suïcidale gedachten. Baxter concludeert dat Sogyal zijn studenten zo ver liet gaan, dat ze “aan de rand van een emotionele inzinking” zaten.
Leerlingen die intern misstanden meldden, kregen ‘Rigpa Therapy’, genoemd naar zijn organisatie. Volgens getuigen vertelde een ‘behandelaar’ze dat de oorzaak van hun problemen familierelaties waren, en niet datgene wat Sogyal deed. Op Rigpa kwamen veel kwetsbare vrouwen af, soms getraumatiseerd vanwege eerder seksueel geweld.
Hooggeplaatsten binnen Rigpa zijn er niet in geslaagd de kwesties aan te kaarten, waardoor ze anderen risico lieten lopen, aldus Onderzoeker Karen Baxter.
Niet alleen Sogyal zelf valt iets te verwijten, schrijft advocaat Baxter. Andere hooggeplaatsten binnen de organisatie wisten van in ieder geval een paar van deze zaken af. “Ze zijn er niet in geslaagd die aan te kaarten, waardoor ze anderen risico lieten lopen.”
Drie van de internationale bestuurders, die al tientallen jaren tot Sogyals trouwste volgelingen behoren, stappen naar aanleiding van het rapport op. In Nederland wordt sinds vorig jaar “toegewerkt naar een nieuw bestuur”, laat voorzitter Wim Marseille weten. De secretaris, de Groningse advocaat Daan Meerburg, treedt na 23 jaar “binnen afzienbare tijd” terug. De organisatie is vorig jaar begonnen een “transformatieproces op gang te brengen dat herhaling helpt voorkomen”. Zo trok Sogyal zich terug als “spiritueel directeur”. Hij is op retraite in Azië en in behandeling voor darmkanker, schrijft Marseille.
Aan autoriteiten melden
In hun verklaring schrijven de Rigpa-besturen dat ze “volledige verantwoordelijkheid nemen om te garanderen dat Rigpa een veilige omgeving voor iedereen biedt”. De besturen zeggen niet of ze concreet iets met de aanbevelingen in het rapport gaan doen. Op vragen van de NOS hierover kwam geen antwoord.
Twee van die aanbevelingen aan Rigpa zijn om “stappen te nemen zich zo volledig van Sogyal te distantiëren” en hem geen contact meer te laten hebben met leerlingen. Ook moeten de bestuurders van Rigpa in verschillende landen overwegen in hoeverre ze verplicht zijn “alle in het rapport genoemde zaken te melden aan rechtshandhavingsinstanties of relevante regelgevers”. Over dit laatste wordt in de verklaring van Rigpa met geen woord gerept.
Heeft u informatie over misbruik (in boeddhistische kring)? Stuur een e-mail naar anna.mees@nos.nlen/of bas.de.vries@nos.nl. Wij gaan uiterst vertrouwelijk met uw bericht om.
AD 13.09.2018 De Dalai Lama ontmoet vrijdag in Nederland slachtoffers van seksueel misbruik door boeddhistische leraren. Dat meldt de stichting die het bezoek van de Dalai Lama organiseert.
Twaalf misbruikslachtoffers, onder wie drie uit Nederland, deden eerder een dringend beroep op de Dalai Lama om met ze in gesprek te gaan. Hij heeft hier nu gehoor aan gegeven. Voor zover bekend heeft de geestelijk leider van het Tibetaanse volk nooit eerder om de tafel gezeten met slachtoffers.
,,Zijne Heiligheid de Dalai Lama was bedroefd om te horen over het seksuele misbruik dat leerlingen hebben geleden door boeddhistische leraren”, schrijft zijn secretaris, in een mail aan Nederlandse slachtoffers die de NOS in handen heeft. De secretaris schrijft ook dat de Dalai Lama ‘constant zulk onverantwoordelijk en onethisch gedrag heeft afgekeurd’.
Petitie
Volgens een woordvoerder is niet bekend hoeveel slachtoffers hij zal ontmoeten. Ze krijgen ook kort de tijd om hun uitgeschreven getuigenissen en een petitie aan te bieden. De Dalai Lama verblijft van 14 tot en met 17 september in Nederland en zal onder meer een lezing geven in Rotterdam.
NU 13.09.2018 De Dalai Lama ontmoet vrijdag in Nederland slachtoffers van seksueel misbruik door boeddhistische leraren. De stichting die het bezoek organiseert, heeft dit bevestigd naar aanleiding van een bericht van de NOS.
Twaalf misbruikslachtoffers, van wie drie uit Nederland, deden eerder een dringend beroep op de Dalai Lama om met ze om de tafel te gaan. Hij heeft hier nu gehoor aan gegeven.
Voor zover bekend heeft de geestelijk leider van het Tibetaanse volk nooit eerder om de tafel gezeten met slachtoffers.
Volgens een woordvoerder is niet bekend hoeveel slachtoffers hij zal ontmoeten. Ze krijgen ook kort de tijd om hun uitgeschreven getuigenissen en een petitie aan te bieden.
De Dalai Lama verblijft van 14 tot en met 17 september in Nederland en zal onder meer een lezing geven in Rotterdam.
Telegraaf 13.09.2018 De Dalai Lama ontmoet vrijdag in Nederland slachtoffers van seksueel misbruik door boeddhistische leraren. De stichting die het bezoek van de Dalai Lamai organiseert heeft dit bevestigd naar aanleiding van een bericht van de NOS.
Twaalf misbruikslachtoffers, waarvan drie uit Nederland, deden eerder een dringend beroep op hem om met ze om tafel te gaan. Hij heeft hier nu gehoor aan gegeven. Voor zover bekend heeft de geestelijk leider van het Tibetaanse volk nooit eerder om de tafel gezeten met slachtoffers.
Volgens een woordvoerder is niet bekend hoeveel slachtoffers hij zal ontmoeten. Ze krijgen ook korte de tijd om hun uitgeschreven getuigenissen en een petitie aan te bieden.
De Dalai Lama verblijft van 14 tot en met 17 september in Nederland en zal onder meer een lezing geven in Rotterdam.
NOS 13.09.2018 De dalai lama heeft morgen in Nederland een ontmoeting met slachtoffers van seksueel misbruik door boeddhistische leraren. Daarmee geeft hij gehoor aan het dringende beroep dat twaalf slachtoffers op hem deden. Voor zover bekend is het de eerste keer dat de dalai lama met misbruikslachtoffers om de tafel gaat.
“Zijne Heiligheid de dalai lama was bedroefd om te horen over het seksuele misbruik dat leerlingen hebben geleden door boeddhistische leraren”, schrijft zijn secretaris Tseten Samdup Chhoekyapa in een mail aan Nederlandse slachtoffers.
De secretaris schrijft ook dat de dalai lama “constant zulk onverantwoordelijk en onethisch gedrag heeft afgekeurd”. Ook heeft hij leerlingen eerder aangeraden om leraren te waarschuwen dat “zulk wangedrag intolerabel was en moest stoppen”. Werkten die waarschuwingen niet, dan zouden studenten het gedrag publiek moeten maken en de “dader met naam en toenaam bekritiseren”.
De slachtoffers krijgen morgenmiddag kort de tijd om hun uitgeschreven getuigenissen en een petitie aan te bieden. Drie van hen komen uit Nederland. De leraren over wie hun getuigenissen gaan, waren of zijn in meerdere landen actief. De petitie is sinds maandag zo’n 850 keer ondertekend.
Wetenschappers
De initiatiefnemers zijn blij dat ze morgen worden ontvangen door de dalai lama. “Ik vind het geweldig en ben erg blij dat de dalai lama dit toezegt”, zegt Oane Bijlsma. “Uit zijn mail sprak ook echt zijn zorg. Over het misbruik door boeddhistische leraren zijn al lang vrij serieuze dingen bekend. We zijn benieuwd of en hoe de dalai lama ervoor kan zorgen dat hij die leraren niet steunt.”
“Ik hoop dat we in grote lijnen kunnen bespreken wat er aan de hand was”, zegt slachtoffer Cecile, die niet met haar achternaam in de media wil komen. “Ik had het al wel gemeld bij het bureau van de dalai lama, maar ik weet niet of dat ooit is aangekomen.” Cecile zegt dat haar leraar haar tot drie keer toe seksueel heeft misbruikt.
‘Zachtjes wegbewegen’
Bij eerdere beschuldigingen was het advies van een medewerker van de dalai lama om in dit soort kwesties niet te veel lawaai te maken. “Als we ons ongemakkelijk voelen bij een leraar, is het het beste om enige afstand te nemen. En het is ook goed om niet te scherp of verdelend met andere leerlingen te praten, maar zachtjes weg te bewegen.”
De dalai lama begint zijn bezoek aan Nederland zaterdagochtend met een ‘dialoog’ in de Nieuwe Kerk in Amsterdam over ‘compassie en technologie’. Ook opent hij daar de tentoonstelling ‘Het leven van Boeddha’.
Zondagochtend houdt hij een lezing in Rotterdam Ahoy. Daar sluit de dalai lama maandagochtend af met een boeddhistische les.
NOS 10.09.2018 Slachtoffers van seksueel misbruik door boeddhistische leraren en monniken doen een dringend beroep op de dalai lama. Zij vragen om een ontmoeting tijdens zijn bezoek aan Nederland van komend weekeinde. De vrouwen willen hem uitgeschreven getuigenissen aanbieden van twaalf slachtoffers uit tien landen. Drie van hen komen uit Nederland. Ook willen ze hem een petitie overhandigen.
Voor zover bekend heeft de geestelijk leider van het Tibetaanse volk nooit eerder om de tafel gezeten met slachtoffers. Zijn kantoor in India heeft nog niet gereageerd op het verzoek, dat vrijdag naar hem is gestuurd.
Voorzitter Paula de Wijs van de stichting die het Nederlandse bezoek organiseert, zegt dat alleen dat kantoor kan beslissen over het programma van de 83-jarige dalai lama. “Maar als ons om advies wordt gevraagd, zal ik zeggen dat het mij goed lijkt om deze ontmoeting mogelijk te maken. Het is natuurlijk vreselijk wat slachtoffers van seksueel misbruik hebben meegemaakt. Als een ontmoeting met de dalai lama hen helpt, dan kan ik daar uiteraard nooit tegen zijn.”
Carla Bruni
De afgelopen jaren kwam een reeks prominente boeddhisten in opspraak na beschuldigingen van seksueel wangedrag. De bekendste van hen was de Tibetaan Sogyal Rinpoche. Hij is de co-auteur van het ‘Het Tibetaanse boek van leven en sterven’, waarvan wereldwijd miljoenen exemplaren zijn verkocht. Ruim een jaar geleden trad Sogyal terug nadat acht volgelingen hem in een open brief hadden beschuldigd van fysiek, emotioneel en seksueel misbruik van leerlingen. Een onafhankelijke onderzoeker bevestigde de aantijgingen vorige week.
De dalai lama weigerde tot voor kort afstand te nemen van Sogyal Rinpoche, hoewel hij al sinds de vroege jaren 90 weet dat die herhaaldelijk is beschuldigd van ernstig seksueel misbruik en mishandelingen.
Tien jaar geleden was de dalai lama eregast bij de plechtige opening van een tempel van Sogyal in Zuid-Frankrijk, samen met de toenmalige Franse presidentsvrouw Carla Bruni. Pas na de aanklacht van de groep leerlingen vorig jaar veranderde hij van koers door te zeggen dat Sogyal “zich te schande heeft gemaakt”.
Imago
De twaalf getuigenissen die voor de dalai lama zijn opgesteld, gaan over vijf boeddhistische leraren. Volgens de Nederlandse Cecile (achternaam bij de redactie bekend), een van de slachtoffers die het gesprek heeft aangevraagd, beseft de dalai lama onvoldoende hoe boeddhistische leraren hem gebruiken om een imago van betrouwbaarheid op te bouwen.
“Als hij iemand vereert met een bezoek en behandelt als een vriend, dan denken velen dat die leraar dan waarschijnlijk ook door en door deugt. Dat blijkt geregeld niet te kloppen. Niet alleen bij Sogyal, maar ook bij mijn leraar. Het wordt echt tijd dat de dalai lama zich er bewust van wordt hoe hij mensen naar deze verkeerde leiders trekt. En dat hij zijn invloed vanaf nu juist ten goede gaat aanwenden.”
De dalai lama met de omstreden Sogyal Rinpoche (uiterst links) in 2008 YOUTUBE
De dalai lama begint zijn bezoek aan Nederland zaterdagochtend met een ‘dialoog’ in de Nieuwe Kerk in Amsterdam over ‘compassie en technologie’. Zondagochtend houdt hij een lezing in Rotterdam Ahoy, die wordt ingeleid met een gesprek met Richard Gere. Die acteur is voorzitter van mensenrechtenorganisatie ‘International Campaign for Tibet’. De dalai lama sluit af met een boeddhistische les op maandagochtend, ook in Ahoy.
De meeste boeddhistische groeperingen in Nederland zijn aangesloten bij de Boeddhistische Unie Nederland (BUN). Volgens Rob Hogendoorn, die misbruik in boeddhistische kring onderzoekt, zijn 20 van de 45 leden in opspraak geraakt wegens beschuldigingen van seksueel misbruik door de geestelijk leider(s). Een paar voorbeelden:
Rigpa
Oprichter Sogyal Lakar, met de koosnaam Sogyal Rinpoche, is sinds de jaren 90 door tientallen leerlingen beschuldigd van allerlei vormen van misbruik. Een door Rigpa ingehuurd Brits advocatenkantoor bevestigde afgelopen week dat meerdere studenten door hem “ernstig fysiek, emotioneel en seksueel” zijn misbruikt.
Shambhala
De beschuldigingen tegen leraren gaan terug tot 1983, blijkt uit een recent rapport. Shambhala-hoofd Ösel Rangdröl Mukpo, die Sakyong Mipham wordt genoemd, zou onder meer vrijwilligers hebben gebruikt “voor zijn eigen seksuele bevrediging”. Mipham trad in juli af, nadat negen Shambhala-managers al waren opgestapt.
Rigdzin
Een Zwitserse vrouw heeft een strafklacht tegen oprichter Namkha Rinpoche ingediend wegens “omvangrijk seksueel misbruik”, schreef de Volkskrant begin dit jaar. Een voormalig bestuurslid van de Nederlandse tak bevestigde tegenover de krant dat “vrouwen onder druk werden gezet seks te hebben met Namkha Rinpoche”.
AD 02.09.2018 De Indiase politie heeft een boeddhistische monnik gearresteerd in de UNESCO-werelderfgoedplaats Bodh Gaya. De 55-jarige man zou ontucht hebben gepleegd met 15 minderjarige jongens in een meditatiecentrum waar hij de scepter zwaaide.
Bhante Shanghpriya Sujoy zit momenteel vast. Jongens die in het meditatiecentrum woonden hadden geklaagd dat ze werden geslagen, misbruikt en werden gedwongen om naakt te dansen. Dat meldt de politie. De jongens, die tussen de zes en twaalf jaar oud zijn, werden door Bhante Shanghpriya Sujoy weggehaald bij hun arme families in het noordoosten van het land. Als ze weigerden te dansen of zich verzetten tegen het misbruik, werden ze zonder voedsel of water opgesloten.
VK 20.02.2018 Een Zwitserse vrouw heeft een strafaanklacht ingediend tegen de Tibetaans-boeddhistische leraar Namkha Rinpoche (51) wegens omvangrijk seksueel misbruik. Dat bevestigt de vrouw tegenover de Volkskrant. Ook in andere Europese landen is de lama in opspraak geraakt.
Op de Facebookpagina Open Buddhism traden de afgelopen weken een Franse en twee Spaanse vrouwen met verhalen over misbruik naar buiten. Een Nederlandse vrouw vertelde op 9 februari aan Het Boeddhistisch Dagblad over seksuele intimidatie door deze leraar.
Veilige plek
Iedere plek waar boeddhistische studie en beoefening wordt aangeboden, moet een veilige plek zijn, aldus Michael Ritman, Boeddhistische Unie Nederland- voorzitter.
Namkha Rinpoche (‘rinpoche’ is een Tibetaanse religieuze eretitel en betekent ‘de kostbare’), die getrouwd is en kinderen heeft, kwam begin deze eeuw vanuit Nepal naar Zwitserland. Zijn organisatie Rigdzin heeft afdelingen in een zestal landen. In Nederland beoefenen enkele tientallen mensen het Tibetaans boeddhisme bij Rigdzin. Een voormalig bestuurslid van Rigdzin Nederland bevestigt tegenover de Volkskrant dat ‘vrouwen onder druk werden gezet seks te hebben met Namkha Rinpoche’. Hij verliet de organisatie in 2015 vanwege Namkha’s gedrag en een teveel aan ritualistische praktijken. Hem zijn vier gevallen bekend van vrouwen die om seks werden verzocht, twee vrouwen zouden hebben geweigerd.
Het huidige bestuur van Rigdzin Nederland reageerde niet op verzoeken om een reactie. De Boeddhistische Unie Nederland (BUN), waarbij ruim veertig boeddhistische verenigingen zijn aangesloten – waaronder Rigdzin – meldt in een reactie ‘in contact te zijn getreden met het bestuur van Rigdzin om te praten over de situatie in Nederland en te onderzoeken of er maatregelen nodig zijn’. BUN-voorzitter Michael Ritman: ‘Iedere plek waar boeddhistische studie en beoefening wordt aangeboden, moet een veilige plek zijn.’
Misbruik sinds de jaren 70
Uit verklaringen van Amerikaanse, Australische en Europese slachtoffers viel een omvangrijk seksueel misbruik te reconstrueren dat zich al vanaf de jaren zeventig had afgespeeld
Verhalen over seksueel misbruik door Namkha Rinpoche circuleren al sinds 2004. In dat jaar schreef Benti Banach, kenner van het Himalaya-gebied en journalist bij De Limburger, een bezorgde brief aan de staf van de dalai lama. Reeds in Nepal waren Banach van diverse vrouwen verhalen ter ore gekomen over seksuele diensten die Namkha van hen had geëist, plus grote geldsommen.
De aantijgingen tegen Namkha komen nadat vorig jaar de beroemde Tibetaanse geestelijke Sogyal Rinpoche (70) – bekend van het miljoenen malen verkochte boek Het Tibetaanse boek van leven en sterven – in opspraak raakte. Uit verklaringen van Amerikaanse, Australische en Europese slachtoffers viel een omvangrijk seksueel misbruik te reconstrueren dat zich al vanaf de jaren zeventig had afgespeeld. Sogyal leidde tot zijn aftreden in augustus jongstleden het Tibetaans-boeddhistische centrum Rigpa, dat in Nederland vele honderden leden heeft. Een maand voor hij terugtrad, had de dalai lama verklaard dat Sogyal Rinpoche zich ‘te schande’ heeft gemaakt.
Vaak gaat het om vrouwen die door leed dat ze hebben meegemaakt extra kwetsbaar zijn, aldus Rob Hogendoorn, jurist en journalist van het online platform Open Boeddhisme.
‘Dit soort leraren zijn als handelsreizigers’, zegt Rob Hogendoorn, jurist en journalist van het online platform Open Boeddhisme. ‘Overal waar ze komen, gebeuren dezelfde dingen. Ook tussen hun slachtoffers zie je overeenkomsten. Vaak gaat het om vrouwen die door leed dat ze hebben meegemaakt extra kwetsbaar zijn.’ Het is de combinatie van die kwetsbaarheid en het psychologische overwicht van de leraren die vaak jarenlang misbruik in de hand werkt, zegt Hogendoorn. Vaak hebben slachtoffers een geïdealiseerd beeld van boeddhistische meesters, die immers doceren dat lijden voortvloeit uit verlangen. Op lustgedreven gedrag van zulke leraren anticiperen ze geenszins.
Rob Hogendoorn pleit voor onafhankelijk onderzoek naar misbruik binnen boeddhistische organisaties. ‘Het Centraal Bureau voor Statistiek maakt melding van ruim 50 duizend praktiserende boeddhisten in Nederland. En daar komen nog honderdduizenden sympathisanten bij.’
Geweld en seksueel misbruik: boeddhisten zijn niet zo zen als we denken in het Westen
Nee, boeddhisten zijn geen nobele wijzen
De Rohingya worden verjaagd uit Myanmar, een populaire geestelijke blijkt een seksueel roofdier: zo zen als westerlingen denken zijn boeddhisten niet. En mediteren doen ze ook al nauwelijks. (+)
VK 08.01.2018 De Rohingya worden verjaagd uit Myanmar, een populaire geestelijke blijkt een seksueel roofdier: zo zen als westerlingen denken zijn boeddhisten niet. En mediteren doen ze ook al nauwelijks.
Stel dat het in Myanmar andersom was geweest: dat boeddhisten slachtoffer waren geworden van moslims. Dan was menig boeddhabeeld in een vinexwijk recentelijk niet stilletjes naar een minder prominent plekje verhuisd. Bezitters van boeddhabeelden hadden komende vrijdag zonder knagend gevoel dat ‘er iets niet klopt’ aan de Maand van de Spiritualiteit kunnen beginnen. Geert Wilders had de zoveelste schanddaad van de islamitische ideologie veroordeeld.
Helaas: in Myanmar zien we geweld van de in het Westen meest geïdealiseerde religie – beoefenaars spreken vaak liever van ‘levenshouding’ of ‘geesteswetenschap’ – tégen de meest gedemoniseerde. Meer dan zeshonderdduizend leden van een islamitische minderheidsbevolking werden tot nog toe door leden van een boeddhistische meerderheidsbevolking verdreven. Het dodental is de tienduizend ruim gepasseerd. Honderden dorpen zijn in brand gestoken.
Noem dat een bron van fors ongemak in westerse landen. Daar heb je volop mensen die de laatste kwart eeuw ‘iets’ of ‘veel’ met het boeddhisme kregen. In Nederland noemen tienduizenden mensen zich tegenwoordig boeddhist, bij honderdduizenden anderen is er sprake van affiniteit. In bijna elke Nederlandse straat zie je boeddhabeelden. De Boeddha siert ook maandelijks de covers van Happinez en andersoortige ‘mindstyle’-glossies.
Boeddhistisch geweld wordt niet slechter gedocumenteerd dan ander geweld. Het boeddhistische koninkrijkje Bhutan schopte het met zijn term Bruto Nationaal Geluk tot internationaal ‘knuffelland’ – tegelijk verdreef het Nepalese hindoes, op nagenoeg dezelfde schaal als Myanmar nu Bengalese moslims verdrijft. Het hoofdstuk over geweld in het boeddhisme is een der langste uit De oude Boeddha in een nieuwe wereld van Paul van der Velde, hoogleraar Aziatische religies. Toch kon je tot het begin van de Rohingyacrisis veelvuldig horen dat boeddhisme geweld net zo uitdooft als water vuur – een these die is gepopulariseerd door de veelbewonderde Franse boeddhistische monnik Matthieu Ricard.
Kerken waren ooit onaantastbaar; nu zijn mensen in het Westen nogal eens geneigd boeddhistische meesters onaantastbaar te vinden, aldus Rob Hogendoorn, jurist en journalist, runt de website Open Boeddhisme.
Kritiek op moslimsorganisaties
Moslimorganisaties krijgen vaak het verwijt dat ze moslimgeweld onvoldoende veroordelen – boeddhistische organisaties, en dat zijn er in Europa en de VS heel wat, kregen dat verwijt in de Rohingyacrisis niet. Het aantal reacties hield niet over. Cognitieve dissonantie speelde mensen parten, mag je aannemen: boeddhisme maakt mensen geweldloos, maar in Myanmar zien we geweldloze mensen geweld plegen.
’s Werelds bekendste boeddhistische leider, de veertiende dalai lama, riep collega-Nobelprijswinnaar Aung San Suu Kyi in september op het geweld te stoppen. Kort daarvoor had de dalai lama zich al moeten uitspreken over een andersoortige ongemakkelijke waarheid. Al jaren circuleerden berichten over seksueel misbruik van boeddhistische leraren in westerse landen. In het jaar van #MeToo barstte de bom.
De Maand van de Spiritualiteit 2018 wordt de eerste waarin géén duizenden exemplaren zullen worden verkocht van Het Tibetaanse boek van leven en sterven. Dit werk maakte van de Tibetaanse geestelijke Sogyal Rinpoche (Sogyal ‘de Kostbare’) wereldwijd een superster. De omvang van het tot nog toe bekende seksueel misbruik waaraan hij zich schuldig maakte, doet nauwelijks onder voor dat van Harvey Weinstein – en Weinstein onderwees niet dat lust illusoir is. ‘Sogyal Rinpoche, mijn goede vriend, heeft zichzelf te schande gemaakt’, verklaarde de dalai lama in juli.
Dit geval staat geenszins op zichzelf. ‘Wat we tot nog toe weten, is het topje van de ijsberg’, zegt jurist en journalist Rob Hogendoorn. Hij opereert in Maasland vanuit een kamer met boeken tot aan het plafond en twee kleine boeddhabeeldjes. Maar liefst 21 misbruikzaken worden door zijn website Open Boeddhisme onderzocht. Hogendoorn noemt zich ‘boeddhist tegen wil en dank’ – ‘de essentie van boeddhisme is illusies doorprikken’ – maar wordt door sommigen in het Nederlandse boeddhistische wereldje vanwege zijn kritische benadering veeleer gezien als ‘anti-boeddhist’. Regelmatig krijgt hij van boze mensen het predicaat ‘Mara’, de duivelse godheid die trachtte te verhinderen dat Gautama Boeddha verlicht raakte.
Boosheid van mensen die getraind zijn in het laten verdampen van boosheid heeft iets paradoxaals. ‘Mensen worden ontzettend kwaad als je ze hun illusies afneemt’, zegt Hogendoorn. Hun boosheid is vaak extra groot omdat hij, nu ja, meestal een kennisvoorsprong heeft. Als jurist bestudeerde hij in de vroege jaren negentig in het noorden van India het Tibetaanse recht. ‘Ik leerde de Tibetaanse boeddhistische gemeenschap in ballingschap kennen zoals die echt is, ontmoette de dalai lama en andere geestelijken. Ik kwam terug in het Westen en zag hoe mensen de meest vergaande idealen op die Tibetanen projecteerden.’
Bij optredens van lama’s zag je mensen massaal in katzwijm vallen. Sogyal Rinpoche verkocht miljoenen boeken. De ene na de andere Hollywoodfilm schetste een beeld van Tibet als een verloren paradijs. Jean-Jacques Rousseau kwam in de 18de eeuw ‘nobele wilden’ op het spoor, Hogendoorn zag hoe horden westerlingen in Tibetanen ‘nobele wijzen’ herkenden. ‘Maar als je niet weet wie je voor je hebt, zit je eigenlijk gewoon tegen jezelf te kletsen. Mensen kunnen jaren langs elkaar heen praten zonder elkaar door te hebben.’
Nobele wijzen zijn ook maar mensen, weet de boeddhist-tegen-wil-en-dank. ‘Ze laten zich leiden door dezelfde drijfveren en belangen als niet-boeddhisten.’ Jazeker: ‘Oók door aanzien, macht, geld en seks’. Helaas: als mensen alom bewonderd worden duurt het lang voor bewonderaars misstanden naar buiten durven brengen. In zaken van seksueel misbruik zag Hogendoorn vaak cognitieve dissonantie bij slachtoffers en omstanders: ik wil niet dat het zo is en dus is het niet zo. Ooit waren kerken onaantastbaar, in de 21ste eeuw hebben westerse mensen nogal eens de neiging boeddhistische meesters onaantastbaar te vinden.
5 procent
5 procent hooguit, waarschijnlijk niet meer dan 1 à 2 procent: een kleine minderheid van de boeddhistische monniken mediteert, zegt de Amerikaanse meditatieleraar Alan Wallace. Wat ze doen als ze niet mediteren? Het huishouden, werken op het land – er is altijd genoeg te doen.
Hoe meer je weet over de reëel bestaande boeddhistische wereld in Oost-Azië, hoe minder verbaasd je bent over minder fraais dat boeddhisten kunnen doen – dat is een wet die zich bijna kan meten met die van de zwaartekracht. Op de gang van de zeventiende verdieping van het Erasmusgebouw van de Nijmeegse universiteit kondigen forse boeddhabeelden uit diverse Aziatische landen van meters afstand de kamer aan van Paul van der Velde, hoogleraar hindoeïsme en boeddhisme. Zo groot is Van der Veldes beeldenverzameling dat die al lang niet meer in een, twee of drie kamers past.
Met die beelden beginnen vaak de disputen die Nederlands grootste kenner van het boeddhisme heeft met Nederlandse ‘belevers’ van het boeddhisme. Westerse mensen op het pad van de Boeddha zien die beeldencultus als een verwording van waar het in het boeddhisme ‘werkelijk om gaat’. In de biotoop van Boeddha’s leer is het geen verwording, maar de kern. Weinigen die dáár mediteren; het draait om riten en beeldenverering. Ook heel belangrijk: relieken. Van der Velde herinnert zich het ongemak van Nederlandse boeddhisten toen die oog in oog stonden met de devotie van Tibetanen bij een overgekomen reliek. Relieken associëren westerse mensen met het katholicisme, niet met een wetenschap van de geest.
Komeetachtige opkomst van het boeddhisme
Extra ongemakkelijke kennis die Van der Velde verspreidt: om relieken van de Boeddha zijn door de eeuwen heen flink wat oorlogen gevoerd – de zoektocht naar relieken was vaak de legitimatie voor strijd. ‘De leringen van de Boeddha waren historisch gezien nooit aanleiding om géén geweld te gebruiken. Zodra mensen volledig voor één waarheid kiezen, gaat de tolerantie eruit en sluipt geweld erin, dat is overal hetzelfde.’
Van der Velde traceert de oorsprong van het geïdealiseerde beeld van het boeddhisme in de 19de-eeuwse westerse theosofie. Theosofen zagen Tibetanen altijd glimlachen en hun ogen glanzen van wijsheid. Deze onthechte oosterse mens contrasteerde aangenaam met de gejaagde westerse mens. We vinden er sporen van terug in het werk van Couperus, Van Eeden en Henriëtte Roland Holst. Een kleine halve eeuw geleden was dezelfde theosofische romantiek in trek bij toen jonge babyboomers, op zoek naar alternatieven voor hun gejaagde, bekrompen en materialistische samenleving.
De leringen van de Boeddha waren historisch gezien nooit aanleiding om géén geweld te gebruiken, aldus Paul van der Velde, hoogleraar Aziatische religies.
Van een specifieke belangstelling voor het boeddhisme was destijds evenwel geen sprake, dat is iets veel recenters. Tot een jaar of 25 geleden werd er vooral een beroep op hem gedaan vanwege zijn expertise inzake hindoeïsme, vertelt Paul van der Velde. Vanaf het midden van de jaren negentig ‘nam het boeddhisme alles over’. Tegenwoordig wordt deze hoogleraar bedolven onder uitnodigingen van clubs en genootschappen die er zomaar van uitgaan dat hij zélf boeddhist is en vaak teleurgesteld zijn als ze horen dat hij er ‘alleen maar veel van afweet’. Noem dat iets typisch dat Nederlandse islamologen nooit overkomt.
Je kunt de komeetachtige opkomst van het boeddhisme in de westerse wereld verbinden met de stijging van de ster van de dalai lama na diens bekroning met de Nobelprijs, met Seven Years in Tibet en andere Hollywoodkrakers, met de golf aan beroemdheden die ‘iets’ met het boeddhisme kregen, van Brad Pitt tot Tiger Woods, van Richard Gere tot Tina Turner. Maar we doen het fenomeen tekort door het als romantisch of oriëntalistisch af te doen, of als Hollywoodspiritualiteit.
Dat toepassingen van het boeddhisme heilzaam kunnen zijn bij diverse vormen van psychisch lijden, is inmiddels veelvuldig aangetoond. Moleculair bioloog Jon Kabat-Zinn, grondlegger van de mindfulness, was een van de pioniers op het vlak van de stressreductie en baseerde zich grotendeels op het werk van de Vietnamese zenmonnik Thich Nhat Hanh. In Nederland verrichtte Ria Kloppenborg, tot haar overlijden in 2003 hoogleraar Aziatische religies in Utrecht, intensief onderzoek naar boeddhisme en psychotherapie, en zag dat veel psychologische inzichten uit het boeddhisme direct bruikbaar zijn.
Het knappe van boeddhistische leraren en monniken die naar het Westen kwamen, zegt Paul van der Velde, was dat ze zagen waar behoefte aan was. Ze legden de vinger op de goede plek: waar lijdt zo’n moderne westerse samenleving aan? ‘Die monniken kúnnen iets, dat is duidelijk.’ Van der Velde verbindt het onder meer met de Tibetaanse handelsgeest. ‘Handelaars stellen zich de vraag: waar is een markt voor? In het verlengde daarvan ligt de vraag: wat hebben wij die westerse mensen te bieden?’ Waar grote behoefte aan bleek: aan meditatie- en contemplatietechnieken, aan hulp bij omgang met stress en overprikkeling die uit het moderne leven voortvloeien.
Noem het een heuglijk feit dat een toenemend aantal westerse mensen bij toepassingen van het boeddhisme baat heeft. Het is evenzeer een feit dat de contemplatieve traditie waaruit die toepassingen voortkomen binnen het boeddhisme even marginaal was als de contemplatieve traditie binnen het christendom. Zo is het grote misverstand ontstaan dat er in boeddhistische landen wordt gemediteerd – door onthechte mensen die nooit oorlogen voeren.
In werkelijkheid is ‘meditatieboeddhisme’ bij uitstek westers. Paul van der Velde herinnert zich een typisch voorval toen hij Nederlanders rondleidde in Bhutan. Een psycholoog uit die groep wilde van deze Nederlandse hoogleraar niet aannemen dat de monniken niet mediteren. Op een gegeven moment vertelde de lokale gids: ‘We hebben projecten voor verslaafde jongeren. We behandelen die met meditatie. Daarvoor laten we speciaal meditatieleraren uit Europa overkomen.’
Rob Hogendoorn van Open Boeddhisme bestudeert al jaren het grensgebied tussen boeddhisme en wetenschap. In Nederland interviewde hij de bekende Amerikaanse meditatieleraar Alan Wallace, die langdurig in Tibetaanse kloosters verbleef, voor een publiek dat goeddeels bestond uit ‘boeddhafielen’. Die begonnen te steigeren toen Hogendoorn stelde dat maar een kleine minderheid van de boeddhistische monniken mediteert. Maar Wallace bevestigde het: ‘Niet meer dan 5 procent, maar waarschijnlijk niet meer dan 1 à 2 procent.’ Vanuit de zaal kwam de vraag: ‘Wat doen ze dan als ze niet mediteren?’ Nou ja, het huishouden, werken op het land, er is altijd genoeg te doen.
Misverstanden zijn één ding – problematischer wordt het als mensen idealen op boeddhisten gaan projecteren of zich overgeven aan adoratie. Paul van der Velde mag het fenomeen regelmatig aan den lijve ondervinden. Voordat hij boeddhafiele mensen vertelt dat hij zelf geen boeddhist is, behandelen ze hem vaak als een halve heilige. Een teleurgestelde vrouw riep een keer: ‘Wat jammer dat u het boeddhisme niet zo kunt uitdragen als Matthieu Ricard!’
Romantiseren
Matthieu Ricard: Frans boeddhistisch monnik, bestsellerauteur, door Amerikaanse neurowetenschappers die uitzonderlijk veel gammagolven in zijn brein waarnamen uitgeroepen tot ‘gelukkigste man ter wereld’. Ricard werd al veel bewonderd voor hij dat predicaat kreeg, maar heeft sindsdien weinig minder dan een godenstatus. In Franse talkshows wordt hem geen kritische vraag meer gesteld. Over de vergaande adoratie die Ricard ten deel valt in zijn klooster in Nepal schreef de Nederlandse kunsthistorica Mariëlle Hageman het ontnuchterende boek Overal boeddha’s en hoe ik geen verlichting bereikte.
Matthieu Ricard is een Europeaan. Rob Hogendoorn weet dat adoratie nog verder kan gaan ‘als de nobele wijze uit Azië zelf komt’. ‘Omgekeerd racisme’, noemt hij dat. Zulke verering viel bijvoorbeeld de in opspraak geraakte Sogyal Rinpoche ten deel. Die gold als onaantastbaar. Op plekken waar hij wordt verafgood, wordt ook weggekeken. Hogendoorn vermoedt dat het seksueel misbruik van Sogyal jaren eerder naar buiten was gekomen als hij geen iconische status als Tibetaan had genoten.
Ooit had je fellow travellers die naar Cuba reisden, zich in een socialistisch paradijs waanden en geen kwaad woord wilden horen over Fidel Castro. Er zijn overeenkomsten met contemporaine westerse reizigers die in boeddhistische landen spirituele paradijzen ontwaren. Wie het Tijgersnest-klooster in Bhutan bezoekt, ziet dezelfde extase bij toeristen als in Santa Clara op Cuba bij het mausoleum van Che Guevara.
Nog verder dan het idealiseren van bijvoorbeeld Bhutan gaat die van ‘het verloren paradijs’ Tibet. Paul van der Velde weet dat er geen enkele geschiedenis zo wordt geromantiseerd als de Tibetaanse, die van de Cubaanse revolutie wellicht uitgezonderd. Op een beeldscherm toont hij foto’s uit het Tibet van de vroege 20ste eeuw – er was horigheid, er was repressie, er werden oorlogen gevoerd. Het was een ander Tibet dan dat van Hollywood, dat van Seven Years in Tibet, Cry of the Snow Lion of Little Buddha. In die laatste film, van Bernardo Bertolucci, trad Sogyal Rinpoche op als acteur. Zijn carrière eindigde in 2017 op dezelfde wijze als die van Kevin Spacey.
Boeddhist-tegen-wil-dank Rob Hogendoorn zegt het zo: ‘Boeddhisten hebben net zoveel baat bij openheid en transparantie als niet-boeddhisten.’
De Rohingya-kwestie in woord en beeld;
Paus loopt op eieren in islamitisch Bangladesh
Paus Franciscus is na het boeddhistische Myanmar nu in het islamitische Bangladesh. Hij zal in dit land met een kleine katholieke minderheid uiterst behoedzaam moeten opereren. En de Rohingya-kwestie is slechts bijzaak. (+)
Deze radicale monnik legt uit waarom de paus het woord ‘Rohingya’ maar beter niet in de mond kan nemen
Het geweld tegen moslims in Myanmar? Allemaal de schuld van de Rohingya zelf, zegt Ashin Ottama Thiri. Hij is prominent lid van de groep boeddhistische monniken die álle islamieten het land uit wil hebben, wat de bezoekende paus er ook van vindt. (+)
In Bangladesh blijven Rohingya-vluchtelingen komen
Maanden na het begin van de exodus uit Myanmar komen er nog elke dag Rohingya-vluchtelingen Bangladesh binnen. Het zijn er nu bij elkaar 640.000, in overvolle opvangkampen. ‘Ik ben mijn hele leven al op de vlucht.’ Lees hier het verslag van journalist Ben van Raaij. (+)
Verdreven Rohingya over hun erbarmelijke vlucht: ‘Zwakke mensen moesten we achterlaten’
Bangladesh vangt meer dan 400 duizend verdreven Rohingya uit Myanmar op. Die zijn wanhopig. ‘Ik denk niet dat we ooit nog kunnen terugkeren.’
Trouw 05.12.2016 Anderhalf jaar geleden kwamen de eerste verhalen over seksueel misbruik onder Nederlandse boeddhisten naar buiten. Sindsdien zijn er tientallen verhalen bijgekomen. Wat is er aan de hand?
Hij zou hen hebben behandeld als bedienden, en daar hoorden ook seksuele diensten bij
Op 16 november stond een groep vrouwen te protesteren tegen de komst naar Nederland van Sogyal Rinpoche, schrijver van de bestseller ‘Tibetaans boek voor leven en sterven’. De boeddhist wordt beschuldigd van misbruik. In Frankrijk loopt strafrechtelijk onderzoek tegen hem, op YouTube vertellen verschillende vrouwen door hem misbruikt te zijn. Hij zou hen hebben behandeld als bedienden, en daar hoorden ook seksuele diensten bij.
Met een Amerikaans slachtoffer is een schikking getroffen, waarmee een proces is afgewend. Enkele vrouwen hebben de dalai lama gevraagd Sogyal Rinpoche tot de orde te roepen, maar die blijft hem openlijk steunen. Ook Sogyals Nederlandse Rigpa-organisatie laat hem niet vallen.
Het geval staat niet op zich, zo bleek ruim een jaar geleden, op 23 juni 2015, toen Hans Voerknecht op Radio 5 vertelde welke vrijheden de Thaise monnik Mettavihari zich in Nederland permitteerde. Tijdens groepsmeditaties vergreep die zich openlijk aan jongemannen: “Er was een ligmeditatie in een ruimte met een man of twintig. Op een gegeven moment knoopte hij mijn broek open en trok me af. Waar anderen bij waren.”
Sinds vorig jaar zijn er tientallen verhalen van slachtoffers bijgekomen. Onderzoeksjournalist Rob Hogendoorn, gespecialiseerd in Nederlands boeddhisme, is al een tijdlang bezig het misbruik zoveel mogelijk te documenteren met getuigenverklaringen. Inmiddels heeft hij informatie van vijftig (al dan niet vermeende) misbruikslachtoffers verzameld. Er zou sprake zijn van zestien plegers, allemaal geestelijk leiders van boeddhistische gemeenschappen, van wie er ten minste vijf jarenlang hun gang konden gaan.
Tot nu toe zijn er bij waarnemers zoals Hogendoorn 25 slachtoffers van deze monnik bekend. De jongste was twaalf jaar – een jongetje die hij van de straat de tempel binnen had gelokt
Zoals gewoonlijk bij seksueel misbruikzaken is de aangiftebereidheid laag; justitie heeft nog niet tot vervolging kunnen overgaan. Toch blijft het lastig te begrijpen dat juist deze slachtoffers, vaak hoogopgeleide babyboomers, zo laat en aarzelend reageerden.
Dat deze praktijken in alle openheid konden plaatsvinden zonder dat de daders iets hoefden te vrezen, toont in elk geval dat het misbruik verweven is met de boeddhistische gemeenschap, denkt Hogendoorn. Mettavihari heeft een belangrijk deel van de tegenwoordige meditatieleraren in de vipassana-richting uitgekozen en opgeleid. De meesten moeten volgens Hogendoorn van het misbruik geweten hebben. Dankzij hun zwijgzaamheid zou Mettavihari decennialang zijn gang hebben kunnen gaan.
Het misbruik van de in 2007 overleden Mettavihari kwam pas vorig jaar naar buiten. Tot nu toe zijn er bij waarnemers zoals Hogendoorn 25 slachtoffers van deze monnik bekend. De jongste was twaalf jaar – een jongetje die hij van de straat de tempel binnen had gelokt – aldus het inmiddels volwassen slachtoffer dat zich vorig jaar bij de NOS meldde. Er is in Waalwijk rond 1980 voor zover bekend slechts eenmaal een melding bij de politie gedaan, maar dat leidde tot niets. Nu Mettavihari overleden is, is juridische vereffening uitgesloten.
Rest de vraag hoe volgelingen jarenlang loyaal konden blijven aan hun misbruik plegende leraar. Eén van hen, meditatieleraar Frits Koster schrijft daarover op zijn website: “We keken enorm op tegen deze bijzonder charismatische leraar. Dat hij blijk gaf van telepathische vermogens riep nog meer ontzag, vertrouwen en bewondering op. Door dit alles was het moeilijk ‘nee’ zeggen als hij seksuele toenadering zocht. Daarnaast kon hij op subtiele manieren kritische leerlingen belachelijk maken.” Koster is zelf ook slachtoffer geweest.
We zijn gaan geloven dat leraren hele diepe en wijze boodschappen hebben. Zij lijken alles overstegen te zijn en kunnen zich lam drinken, rare financiële capriolen uithalen, aldus Frits Koster, meditatieleraar.
Zelf beweerde Mettavihari soms dat seks met leerlingen onderdeel uitmaakte van zogenaamde tantrische rituelen, vertelt Koster. “Dit alles om leerlingen tot inzicht te brengen en hen te confronteren met de beperkt oordelende geest. Een leerling laat pas diepgang zien als hij dergelijk gedrag normaal is gaan vinden en vertederd over de vrijheid van zijn leraar kan praten.”
Mettavihari werd vereerd, en die verering maakte dat volgelingen ook aanwijzingen voor banden van de meester met criminelen negeerden. Onderzoek van voorzitter Toine van Beek van de tempel in Waalwijk laat zien dat Mettavihari omging met Marokkaanse criminelen. Hij zou hebben gegokt met het geld van de gemeenschap, en volgens het kadaster was hij in Amsterdam-Noord eigenaar van een ‘massagesalon’, een bordeel.
Koster: “We zijn gaan geloven dat leraren hele diepe en wijze boodschappen hebben. Zij lijken alles overstegen te zijn en kunnen zich lam drinken, rare financiële capriolen uithalen, dure auto’s kopen.” Koster is een van de veertien leraren die door Mettavihari zijn gewijd. In een door de monnik verzonnen ritueel verbond hij de veertien getrouwen met zijn persoon, en daarmee met de Boeddha.
En met het misbruik, vermoedt Hogendoorn. “Mettavihari heeft hen op een voetstuk gezet, en zij Mettavihari.” De groep is inmiddels vanwege controversen over de aanpak van de misbruikkwestie verdeeld geraakt. Ank Schravendeel, meditatietrainer, dacht een half jaar na over de vraag wat de gevolgen voor haarzelf moeten zijn. Ze legde uiteindelijk aan haar gemeenschap verantwoording af. Een opname daarvan is online terug te vinden: “Het feit dat wij ooit door Mettavihari zijn aangewezen heeft geen grond meer, daar kunnen we niets meer aan ontlenen, we zijn onze licentie kwijt.” Haar leraarstoel gaf zij niet op.
Zijn opvolger Ösel Tendzin wist dat hij hiv-besmet was, maar had toch seks met mannelijke volgelingen, zonder hen dat te vertellen.
In een communiqué van de door Mettavihari benoemde leraren staat dat ‘Mettavihari briljant kon lesgeven en begeleiden’. De groep distantieert zich van Mettavihari’s opvatting dat wie op hoog niveau mediteert zich niet meer gebonden hoeft te weten aan ‘lekenregels’. Sommige leraren, zoals Jotika Hermsen van meditatiegroep Sangha Metta, blijven Mettavihari ‘Eerwaarde’ noemen. Tijdens meditaties buigen ze voor zijn foto.
Leerling Els Ott, die Sangha Metta vroeg een foto van Mettavihari bij retraites weg te halen, kreeg als antwoord dat besloten was dit niet te doen. “Mettavihari had volgens hen ook veel goeds gedaan, dus wilden ze hem ‘niet uit de geschiedenis wegschrijven’.”
Het misbruik is niet alleen verweven met de vipassana-richting in Nederland. Ook aan andere boeddhistische richtingen, zoals het (westers-)Tibetaans boeddhisme, kleven misbruikaffaires, aldus Hogendoorn. Zo hebben de Shambhala-centra een verleden van seksschandalen. Over oprichter Chögyam Trungpa gaan verhalen van alcoholisme en seksuele uitspattingen. Zijn opvolger Ösel Tendzin wist dat hij hiv-besmet was, maar had toch seks met mannelijke volgelingen, zonder hen dat te vertellen. Dat erkent de organisatie op haar website. Tendzin stierf in 1990 aan aids.
Uit de geschiedenis van de Shambhala-centra lijkt Chögyam Tendzin inmiddels weggeschreven, maar naast het altaar van de vestiging in Leiden hangt nog wel zijn portret.
Terwijl zenboeddhisten in Japan bijna niet doen aan wat wij meditatie noemen, doen we in Nederland alsof zen gelijk staat aan mediteren, aldus Henk Blezer, boeddholoog aan de Vrije Universiteit.
Volgens Henk Blezer, boeddholoog aan de Vrije Universiteit, bestaat er ‘een patroon van blinde vlekken’ in boeddhistisch Nederland, al denkt Blezer niet dat misbruik in het boeddhisme meer voorkomt dan elders in de samenleving. Maar hij ziet in het Nederlands boeddhisme wel factoren die seksueel misbruik en ander bandeloos gedrag in de hand werken.
Dat het misbruik zo lang kon duren terwijl iedereen zijn mond hield, komt volgens Blezer mede doordat de leraren ‘collectief geprojecteerde maskers’ dragen. “De smetteloze, schaduwloze meester is een ideaaltype dat velen dierbaar is. Ze zijn van zo’n groot belang dat mensen decennialang kunnen leven met de tegenstrijdige praktijk voordat ze uiteindelijk de bom laten barsten.”
Blezer denkt ook dat mediteren misbruik in de hand kan werken. “Meditatie is in traditioneel boeddhisme iets wat maar weinigen doen, ook omdat het de geestelijke gezondheid zou kunnen schaden. Op onze moderne manier gezegd: omdat het mensen labiel en depressief zou kunnen maken. Het traditioneel boeddhistische principe dat je het zelf moet zien los te laten, kan in sommige gevallen zelfs leiden tot zelfdoding. Maar terwijl zenboeddhisten in Japan bijna niet doen aan wat wij meditatie noemen, doen we in Nederland alsof zen gelijk staat aan mediteren.”
Meditatie maakt naar zichzelf zoekende leerlingen kwetsbaar, terwijl leraren in hun streven naar bevrijding grenzen uit het oog dreigen te verliezen, aldus Henk Blezer, boeddholoog aan de Vrije Universiteit.
“Door meditatie uit het lood geslagen kunnen zowel leerling als leraar een risicofactor worden. Het maakt naar zichzelf zoekende leerlingen kwetsbaar, terwijl leraren in hun streven naar bevrijding grenzen uit het oog dreigen te verliezen. Ze gaan zichzelf zien als de maat der dingen en nodigen hun leerlingen uit tot persoonsverheerlijking.”
In Azië was meditatie dan ook hoogstens onderdeel van een breed pakket aan rituelen en studie, legt Blezer uit. “En als het gedrag van een hooggeplaatste als misbruik werd gezien, was er een systeem van strakke sociale controle en sancties. In het geïndividualiseerde Westen gaat iedereen zijn gang, dus ook de meditatieleraar.”
Tussen het oosterse ideaal van zelfloosheid en het westerse van zelfverwerkelijking zit volgens Blezer een spanning die nog niet goed doordacht is. Oosterse traditionele boeddhisten zoeken idealiter ontsnapping aan het leven door de bevrijding van alle banden met het wereldse bestaan, door ‘de illusie van een zelf’ op te geven. Terwijl het in het westerse boeddhisme juist draait om het omarmen van het leven door zelfverwerkelijking. Dat kan de docenten een verkeerd idee geven van vrijheid.
Het zou zomaar kunnen dat bij ons het boeddhisme vorm gaat krijgen vanuit onverwachte plekken zoals tuincentra, aldus Henk Blezer,boeddholoog aan de Vrije Universiteit.
Dat Nederlandse boeddhisten nog niet goed hebben uitgedacht hoe ze met zulke spanningen omgaan, verbaast Blezer overigens niet: “In China duurde het ook eeuwen voordat het boeddhisme geworteld was. En dat was niet zozeer dankzij de elite van hoogopgeleide boeddhisten met hun theoretische discussies, maar vooral dankzij de populaire cultuur die het boeddhisme op haar eigen manier uitvond. Het zou zomaar kunnen dat bij ons het boeddhisme vorm gaat krijgen vanuit onverwachte plekken zoals tuincentra, en niet vanuit boeddhistische meditatiecentra.”
Veel Nederlandse boeddhistische organisaties hebben inmiddels ethische codes op hun websites gezet. Het Meldpunt Kinderporno heeft zelfs een onafhankelijk meldpunt boeddhisme ingesteld en de Boeddhistische Unie Nederland, de Bun, heeft daar duizend euro aan bijgedragen. Bun-voorzitter en Rigpa-lid Michael Ritman denkt dat de gedane inspanningen genoeg zijn. Hij spreekt van incidenten. “Er spelen nu geen zaken meer.” De demonstratie tegen de komst van Sogyal Rinpoche laat in elk geval zien dat de slachtoffers van misbruik hun stem durven laten horen.
Trouw 02.11.2015 Slachtoffers van seksueel misbruik in de boeddhistische gemeenschap kunnen vanaf maandag terecht bij een speciaal meldpunt. De directeur van de stichting die het meldpunt beheert, Arda Gerkens, vertelde er maandag over bij de NOS-radio.
Het meldpunt is opgericht na onder meer vermeend misbruik door een Thaise monnik van de boeddhistische tempel Buddharama in Waalwijk. De in 2007 overleden monnik Mettavihari zou mensen hebben misbruikt.
De NOS meldde in mei dit jaar dat boeddhistische monniken en leraren de afgelopen decennia in Nederland leerlingen misbruikten. In enkele gevallen waren de slachtoffers minderjarig. De omroep sprak met meerdere slachtoffers.
Het is niet duidelijk hoeveel Nederlandse boeddhisten er zijn. Het gaat om een relatief kleine gemeenschap. Volgens de NOS zijn er in ons land ongeveer 50.000 tot 65.000.
Er zijn in Nederland al een aantal andere meldpunten met betrekking tot misbruik. ‘Wat wij zien is dat mensen die iets te melden hebben over misbruik, dat willen doen vanuit hun boeddhistische achtergrond. En onze mensen zijn inmiddels bekend met de boeddhistische wereld”, stelt Gerkens.
NU 02.11.2015 Slachtoffers van seksueel misbruik in de boeddhistische gemeenschap kunnen zich vanaf maandag melden bij een onafhankelijk meldpunt op internet. Dat meldt de NOS.
Het meldpunt is opgericht na onder meer vermeend misbruik door een Thaise monnik van de boeddhistische tempel Buddharama in Waalwijk. De in 2007 overleden monnik Mettavihari zou mensen hebben misbruikt.
Het meldpunt is opgezet zodat slachtoffers een plek hebben ”om hun verhaal te doen”, aldus directeur Ada Gerkens van de stichting tegen NOS. ”Aan de hand van de meldingen die binnenkomen, zullen wij de aard en de omvang van het probleem in kaart brengen.”
Het meldpunt is opgezet door dezelfde stichting die ook het Meldpunt Kinderporno op Internet beheert.
Telegraaf 02.11.2015 Slachtoffers van seksueel misbruik in de boeddhistische gemeenschap kunnen vanaf maandag terecht bij een speciaal meldpunt. De directeur van de stichting die het meldpunt beheert, Arda Gerkens, vertelde er maandag over bij de NOS-radio.
Het meldpunt is opgericht na onder meer vermeend misbruik door een Thaise monnik van de boeddhistische tempel Buddharama in Waalwijk. De in 2007 overleden monnik Mettavihari zou mensen hebben misbruikt.
De NOS meldde in mei dit jaar dat boeddhistische monniken en leraren de afgelopen decennia in Nederland leerlingen misbruikten. In enkele gevallen waren de slachtoffers minderjarig. De omroep sprak met meerdere slachtoffers.
Het is niet duidelijk hoeveel Nederlandse boeddhisten er zijn. Het gaat om een relatief kleine gemeenschap. Volgens de NOS zijn er in ons land ongeveer 50.000 tot 65.000.
Er zijn in Nederland al een aantal andere meldpunten met betrekking tot misbruik. “Wat wij zien is dat mensen die iets te melden hebben over misbruik, dat willen doen vanuit hun boeddhistische achtergrond. En onze mensen zijn inmiddels bekend met de boeddhistische wereld”, stelt Gerkens.
AD 02.11.2015 Er is sinds maandag op internet een onafhankelijk meldpunt voor slachtoffers van seksueel misbruik binnen de boeddhistische gemeenschap. Dat meldt de NOS.
Het digitale meldpunt is opgericht door de stichting die ook het Meldpunt Kinderporno op Internet beheert.
Het meldpunt is opgericht na onder meer vermeend misbruik door een Thaise monnik van de boeddhistische tempel Buddharama in Waalwijk. De in 2007 overleden monnik Mettavihari zou mensen hebben misbruikt.
Het is bedoeld om slachtoffers een plek te bieden ,,om hun verhaal te doen”, zegt directeur Ada Gerkens van de stichting. ,,Aan de hand van de meldingen die binnenkomen, zullen wij de aard en de omvang van het probleem in kaart brengen.”
NU 02.06.2015 Boeddhistische tempel Buddharama in Waalwijk heeft de slachtoffers van seksueel misbruik dinsdag excuses aangeboden.
In een open brief betuigt huidig voorzitter Toine van Beek namens de tempel spijt ”voor de misdragingen van Mettavihari”, de monnik die vanaf de jaren zeventig volgelingen misbruikte in Waalwijk en elders in Nederland.
Nadat het misbruik onlangs via de NOS naar buiten kwam, meldden zich in totaal 21 slachtoffers.
Meldpunt
Inmiddels heeft Buddharama een online meldpunt geopend. Slachtoffers kunnen via de site van de tempel in contact komen met een onafhankelijke vertrouwenspersoon.
Telegraaf 02.06.2015 Boeddhistische tempel Buddharama in Waalwijk heeft de slachtoffers van seksueel misbruik dinsdag excuses aangeboden. In een open brief betuigt huidig voorzitter Toine van Beek namens de tempel spijt „voor de misdragingen van Mettavihari”, de monnik die vanaf de jaren zeventig volgelingen misbruikte in Waalwijk en elders in Nederland.
Nadat het misbruik onlangs via de NOS naar buiten kwam, meldden zich in totaal 21 slachtoffers. Mettavihari werd begin jaren tachtig weggestuurd uit Waalwijk, nadat een minderjarige jongen uit de buurt van de tempel bij de politie had gemeld dat hij was misbruikt. Van een zaak tegen de monnik kwam het echter niet. In 2007 is hij overleden.
NU 29.05.2015 De boeddhistische tempel in Waalwijk wil mensen die seksueel zijn misbruikt door een Thaise monnik graag bijstaan. Hoe dat precies vorm moet krijgen, hangt af van de wensen van de slachtoffers.
Dat vertelde voorzitter van tempel Buddharama Toine van Beek vrijdagavond. De tempel heeft een vertrouwenspersoon van buitenaf aangesteld bij wie slachtoffers terechtkunnen.
”Ik heb zelf ook met slachtoffers gesproken. Er zijn er die bijvoorbeeld graag een groepsgesprek willen”, aldus Van Beek. Sinds het misbruik zondag bekend werd gemaakt door de NOS, hebben zich 21 mensen gemeld die zeggen dat ze door de in 2007 overleden monnik Mettavihari zijn misbruikt.
Telegraaf 29.05.2015 De boeddhistische tempel in Waalwijk wil mensen die seksueel zijn misbruikt door een Thaise monnik graag bijstaan. Hoe dat precies vorm moet krijgen, hangt af van de wensen van de slachtoffers, vertelde voorzitter van tempel Buddharama Toine van Beek vrijdagavond. De tempel heeft een vertrouwenspersoon van buitenaf aangesteld bij wie slachtoffers terechtkunnen.
„Ik heb zelf ook met slachtoffers gesproken. Er zijn er die bijvoorbeeld graag een groepsgesprek willen”, aldus Van Beek. Sinds het misbruik zondag bekend werd gemaakt door de NOS, hebben zich 21 mensen gemeld die zeggen dat ze door de in 2007 overleden monnik Mettavihari zijn misbruikt.
VK 28.05.2015 De affaire rond het seksueel misbruik door de boeddhistische monnik Mettavihari breidt zich uit. De volgelingen van de in 2007 overleden Thaise monnik spreken van zeker 21 misbruikgevallen, meldt de NOS. De omroep bracht de zaak afgelopen week aan het licht na interviews met meerdere slachtoffers. Eén van hen, een man die graag anoniem wilde blijven, vertelde dat het tempelbestuur berustend reageerde, toen hij hen inlichtte over een nare ervaring die hij had gehad met Mettavihari. ‘Ik durf te zeggen dat hij dit met tientallen Nederlanders heeft gedaan’, aldus de man.
Bijeenkomsten
Voorzitter Toine van Beek van de huidige tempel in Waalwijk heeft geschrokken gereageerd op de beschuldigingen. De tempel organiseert op verzoek van twee slachtoffers tenminste een of twee bijeenkomsten, zodat zij ervaringen uit kunnen wisselen met lotgenoten.
Een belangrijke boeddhistische lerarengroep in de Vipassanatraditie, die ook door Mettavihari bedreven werd, is naar aanleiding van de beschuldigingen uit elkaar gevallen. Dat schrijft het Boeddhistisch Dagblad. De leraren konden het niet eens worden over het noemen van de naam van Mettavihari in verband met seksueel misbruik.
Telegraaf 28.05.2015 De affaire rond het seksueel misbruik door de boeddhistische monnik Mettavihari breidt zich uit. De volgelingen van de in 2007 overleden Thaise monnik spreken van zeker 21 misbruikgevallen.
Dat meldt de NOS donderdag. Niet alleen in Waalwijk maakte Mettavihari slachtoffers, maar ook in tal van andere plaatsen in Nederland, aldus de omroep. Het ging in bijna alle gevallen om volwassen vrouwen. Voorzitter Toine van Beek van de huidige tempel in Waalwijk reageert geschrokken.
AD 28.05.2015 De affaire rond het seksueel misbruik door de boeddhistische monnik Mettavihari breidt zich uit. De volgelingen van de in 2007 overleden Thaise monnik spreken van zeker 21 misbruikgevallen. Dat meldt de NOS vandaag.
Niet alleen in Waalwijk maakte Mettavihari slachtoffers, maar ook in tal van andere plaatsen in Nederland, aldus de omroep. Het ging in bijna alle gevallen om volwassen vrouwen. Voorzitter Toine van Beek van de huidige tempel in Waalwijk reageert geschrokken.
AD 24.05.2015 Boeddhistische monniken en leraren misbruikten de afgelopen decennia in Nederland leerlingen. In enkele gevallen waren de slachtoffers minderjarig. Dat meldt de NOS vandaag. De omroep sprak met meerdere slachtoffers.
Je moet het vroeg stoppen, anders gebeuren er steeds gekkere dingen, aldus Slachtoffer Patrick Franssen
De afgelopen maanden sprak de NOS, in samenwerking met boeddhisme-kenner Rob Hogendoorn, onder meer met drie slachtoffers van een Thaise monnik die na zijn komst naar Nederland in de jaren zeventig zeker twintig jaar lang jonge mannen misbruikte of pogingen daartoe deed.
VK 24.05.2015 Boeddhistische monniken en leraren misbruikten de afgelopen decennia in Nederland leerlingen. In enkele gevallen waren de slachtoffers minderjarig. Dat meldt de NOS vandaag. De omroep sprak met meerdere slachtoffers.
De afgelopen maanden sprak de NOS, in samenwerking met boeddhisme-kenner Rob Hogendoorn, onder meer met drie slachtoffers van een Thaise monnik die na zijn komst naar Nederland in de jaren zeventig zeker twintig jaar lang jonge mannen misbruikte of pogingen daartoe deed. Deze Mettavihari moest volgens betrokkenen begin jaren tachtig uit zijn tempel in Waalwijk vertrekken. Aanleiding zou een melding bij de politie zijn geweest over het lastigvallen van een minderjarige.
Trouw 24.05.2015 Boeddhistische monniken en leraren misbruikten de afgelopen decennia in Nederland leerlingen. In enkele gevallen waren de slachtoffers minderjarig. Dat meldt de NOS. De omroep sprak met meerdere slachtoffers.
De afgelopen maanden sprak de NOS, in samenwerking met boeddhisme-kenner Rob Hogendoorn, onder meer met drie slachtoffers van een Thaise monnik die na zijn komst naar Nederland in de jaren zeventig zeker twintig jaar lang jonge mannen misbruikte of pogingen daartoe deed.
Deze Mettavihari moest volgens betrokkenen begin jaren tachtig uit zijn tempel in Waalwijk vertrekken. Aanleiding zou een melding bij de politie zijn geweest over het lastigvallen van een minderjarige.
NU 24.05.2015 Boeddhistische monniken en leraren misbruikten de afgelopen decennia in Nederland leerlingen. In enkele gevallen waren de slachtoffers minderjarig. Dat meldt de NOS zondag. De omroep sprak met meerdere slachtoffers.
De afgelopen maanden sprak de NOS, in samenwerking met boeddhisme-kenner Rob Hogendoorn, onder meer met drie slachtoffers van een Thaise monnik die na zijn komst naar Nederland in de jaren zeventig zeker twintig jaar lang jonge mannen misbruikte of pogingen daartoe deed.
Deze Mettavihari moest volgens betrokkenen begin jaren tachtig uit zijn tempel in Waalwijk vertrekken. Aanleiding zou een melding bij de politie zijn geweest over het lastigvallen van een minderjarige.
Eerder in mei besloot een aantal van Mettavihari’s volgelingen zijn”herhaald grensoverschrijdend gedrag” na tientallen jaren zwijgen naar buiten te brengen.
NRC 24.05.2015 Boeddhistische monniken en leraren misbruikten de afgelopen decennia in Nederland leerlingen. In enkele gevallen waren de slachtoffers minderjarig. Dat meldt de NOS vandaag. De omroep sprak met meerdere slachtoffers.
De afgelopen maanden sprak de NOS, in samenwerking met boeddhisme-kenner Rob Hogendoorn, onder meer met drie slachtoffers van een Thaise monnik die na zijn komst naar Nederland in de jaren zeventig zeker twintig jaar lang jonge mannen misbruikte of pogingen daartoe deed. Hij moest volgens betrokkenen begin jaren tachtig uit zijn tempel in Waalwijk vertrekken. Aanleiding zou een melding bij de politie zijn geweest over het lastigvallen van een minderjarige.
Telegraaf 24.05.2015 Boeddhistische monniken en leraren misbruikten de afgelopen decennia in Nederland leerlingen. In enkele gevallen waren de slachtoffers minderjarig. Dat meldt de NOS zondag. De omroep sprak met meerdere slachtoffers.
De afgelopen maanden sprak de NOS, in samenwerking met boeddhisme-kenner Rob Hogendoorn, onder meer met drie slachtoffers van een Thaise monnik die na zijn komst naar Nederland in de jaren zeventig zeker twintig jaar lang jonge mannen misbruikte of pogingen daartoe deed. Deze Mettavihari moest volgens betrokkenen begin jaren tachtig uit zijn tempel in Waalwijk vertrekken. Aanleiding zou een melding bij de politie zijn geweest over het lastigvallen van een minderjarige.
Misbruik kwam volgens het onderzoek van de NOS ook voor in onder meer Middelburg en Makkinga.
Misbruik Rooms-Katholieke Kerk
Seksueel misbruik binnen de Rooms-Katholieke Kerk kreeg sinds eind twintigste eeuw veel aandacht in de media.
Het misbruik speelde zich vooral af in de jaren vijftig tot en met de jaren tachtig van de twintigste eeuw, maar kwam pas decennia later in volle omvang naar buiten. Sommige van de seksuele misbruiken kwamen voor het gerecht, andere werden door de kerkelijke overheid intern geregeld, soms toegedekt of door betrokkenen afgekocht.
AD 15.09.2018
Het probleem waren niet alleen de gevallen van seksueel misbruik zelf, maar ook de gebrekkige wijze waarop de autoriteiten binnen de Rooms-Katholieke Kerk met het seksueel misbruik omgingen.
Commissie Deetman
Alle gerelateerde stukken, documenten en correspondentie rondom het eerste onderzoek van de voormalige Onderzoekscommissie.
De Onderzoekscommissie deed van medio 2010 tot december 2011 onafhankelijk onderzoek in Nederland naar seksueel misbruik van minderjarigen in de Rooms-Katholieke Kerk van 1945 tot 2010.
Samenstelling
De Onderzoekscommissie bestond uit Wim Deetman (voorzitter), Pieter Kalbfleisch, Marit Monteiro, Gerard de Vries, Harald Merckelbach en Nel Draijer.
Klankbordgroep
De Onderzoekscommissie is ondersteund door een klankbordgroep, van vertegenwoordigers van verschillende disciplines. Deze klankbordgroep fungeerde als deskundige leescommissie en zag toe op de onafhankelijkheid en de kwaliteit van het onderzoek. De klankbordgroep bestond uit James Kennedy, Ybo Buruma, Marc Groenhuijsen, Jaap Smit, Nelleke Nicolai en Kees Schuyt.
Op deze pagina vindt u alle gerelateerde stukken, documenten en correspondentie rondom het tweede onderzoek van de voormalige Onderzoekscommissie.
Het onafhankelijk onderzoek naar seksueel misbruik van en fysiek en psychisch geweld jegens minderjarige vrouwen in de Rooms-Katholieke Kerk van 1945 tot heden is uitgevoerd onder leiding van drs. W.J. Deetman. Op 31 augustus 2012 presenteerde drs. W.J. Deetman het Voorstel voor onderzoek naar seksueel misbruik en fysiek en psychisch geweld jegens van minderjarige vrouwen in de Rooms-Katholieke Kerk van 1945 tot heden. Het voorstel sluit aan op het onderzoek Seksueel misbruik van minderjarigen in de Rooms-Katholieke Kerk, waarvan de voormalige commissie Deetman eerder haar eindrapport presenteerde.
Onderzoeksorganisatie
Het onderzoek naar seksueel misbruik en geweld jegens minderjarige vrouwen binnen de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland bouwt deels voort op het eindrapport van de voormalige Onderzoekscommissie en kent op hoofdlijnen eenzelfde aanpak. Hierom is gekozen voor een efficiënte samenstelling van de onderzoeksorganisatie die bestaat uit een klein kernteam van onderzoekers betrokken bij het eerste onderzoek, onder leiding van drs. W.J. Deetman. Oud- commissieleden van de voormalige Onderzoekscommissie treden op als referent.
De onderzoeksorganisatie wordt ondersteund door een klankbordgroep van vertegenwoordigers van verschillende disciplines. Deze klankbordgroep fungeert als deskundige leescommissie en ziet toe op de onafhankelijkheid en de kwaliteit van het onderzoek. Deze klankbordgroep bestond uit Stefan Bogaerts, Willy van Berlo en Renee Kool.
Persberichten
Persberichten over het tweede onderzoek zijn te vinden via deze link.
Eindrapport
Het eindrapport ‘Seksueel misbruik van en geweld tegen meisjes in de Rooms-Katholieke Kerk’ van de Onderzoekscommissie is uitgebracht in een handelseditie (ISBN 978 946 003 5944) en is via onderstaande link te downloaden.
Op het terrein van een voormalig opvanghuis voor ongehuwde moeders werden vermoedelijk 796 baby’s en jonge kinderen illegaal begraven.
NOS 29.12.2018 De Ierse regering heeft besloten om honderden babylijkjes op te laten graven op het terrein van een voormalig opvanghuis voor ongehuwde moeders bij het plaatsje Tuam, in het westen van Ierland.
Onderzoek moet meer duidelijkheid geven over misstanden in de katholieke instelling. Ook moeten de kinderen alsnog een waardige begrafenis krijgen.
Het massagraf werd in maart 2017 ontdekt. Er zijn al wat lijkjes opgegraven, maar voor het grote graafwerk is een wetswijziging nodig. De Ierse regering hoopt dat het parlement daar snel mee instemt, zodat het graafwerk in de tweede helft van volgend jaar kan beginnen.
Op het terrein van het katholieke opvanghuis werden vermoedelijk 796 kinderen begraven. Er is wel vastgelegd dat ze overleden zijn, maar niet waar de lichamen zijn gebleven. Waarschijnlijk zijn de kinderen daar illegaal begraven, mogelijk zonder dat de rest van de familie werd geïnformeerd.
Uit eerste onderzoek is gebleken dat het vooral gaat om kinderen tot twee of drie jaar oud, onder wie ook te vroeg geboren baby’s. Deskundigen vermoeden dat veel lijkjes dateren uit de jaren 50.
Fatsoenlijke begrafenis
“We weten niet precies wat ons allemaal te wachten staat, maar we zijn ervan overtuigd dat we dit moeten doen”, zegt de Ierse premier Varadkar. “We graven de resten op en geven de kinderen de fatsoenlijke begrafenis die ze eerder niet gekregen hebben.”
Het opvanghuis bij Tuam werd van 1925 tot 1961 gerund door de katholieke kerk. Het had een opmerkelijk hoog sterftecijfer, maar er is nooit opgehelderd waardoor dat kwam. Vermoedelijk speelde ondervoeding een rol.
Er waren in de vorige eeuw tien van zulke huizen in Ierland, waar in totaal zo’n 35.000 vrouwen zijn opgevangen. Niet alleen bij Tuam liggen kinderen begraven, ook drie andere opvanghuizen zouden een kindermassagraf hebben.
Telegraaf 29.12.2018 Honderden babylijkjes bij een voormalig opvanghuis voor ongehuwde moeders in Ierland worden opgegraven. Dat heeft de Ierse regering besloten, zo meldt Sky News. De opgraving moet helderheid verschaffen of er sprake was van grootschalig misbruik in dit katholieke opvanghuis en maakt deel uit van het onderzoek naar seksueel misbruik in de katholieke kerk.
In de graven liggen 796 stoffelijke overschotten. Het zijn baby’s, al dan niet te vroeg geboren, kinderen tot 2 à 3 jaar, maar ook volwassen vrouwen. De lijkjes zijn gevonden in ondergrondse kamers en opslagruimtes die zijn onderzocht bij het complex in Tuam. Dit ’Mother and Baby Home’ in county Galway werd in de periode 1925-1961 gerund door ’Bon Secours’-zusters.
Een beperkt aantal lijkjes is al opgegraven, maar om alle stoffelijk overschotten op te graven is een wetswijziging nodig. Die verwacht de regering in de eerste helft van 2019 door te voeren.
De onderzoekers gaan zich onder meer richten op de hoge sterftecijfers, medische proeven die op de kinderen zouden zijn uitgevoerd en de adoptie- en begrafenispraktijken in de tehuizen. Volgens schattingen verbleven in totaal circa 35.000 vrouwen in de tien tehuizen die door religieuze ordes in Ierland werden beheerd.
AD 29.12.2018 Honderden babylijkjes bij een voormalig opvanghuis voor ongehuwde moeders in Ierland worden opgegraven. Dat heeft de Ierse regering besloten, meldt Sky News. De opgraving moet helderheid verschaffen of er sprake was van grootschalig misbruik in dit katholieke opvanghuis en maakt deel uit van het onderzoek naar seksueel misbruik in de katholieke kerk.
In de graven liggen 796 stoffelijke overschotten. Het zijn baby’s, al dan niet te vroeg geboren, kinderen tot 2 à 3 jaar, maar ook volwassen vrouwen. De lijken zijn gevonden in ondergrondse kamers en opslagruimtes die zijn onderzocht bij het complex in Tuam. Dit ‘Mother and Baby Home’ in county Galway werd in de periode 1925-1961 gerund door ‘Bon Secours’-zusters.
Wetswijziging
Een beperkt aantal lijkjes is al opgegraven, maar om alle stoffelijk overschotten op te graven is een wetswijziging nodig. Die verwacht de regering in de eerste helft van 2019 door te voeren.
De onderzoekers gaan zich onder meer richten op de hoge sterftecijfers, medische proeven die op de kinderen zouden zijn uitgevoerd en de adoptie- en begrafenispraktijken in de tehuizen. Volgens schattingen verbleven in totaal circa 35.000 vrouwen in de tien tehuizen die door religieuze ordes in Ierland werden beheerd.
Vorige week al lieten de bisdommen weten dat sinds het onderzoek van de commissie-Deetman één voorgenomen benoeming is geblokkeerd om dezelfde reden.
NOS 21.12.2018 De Rooms-Katholieke Kerk heeft onlangs een priester op non-actief gezet vanwege een melding van grensoverschrijdend gedrag ten opzichte van een meerderjarige.
De ontslagen priester “wordt begeleid”, zegt een woordvoerder van de kerk. Of die begeleider een psycholoog is of iemand anders en hoe ernstig de overschrijding van de grens was, wil de woordvoerder niet zeggen. Wel is duidelijk dat de kwestie is gemeld aan het Vaticaan.
Het Vaticaan moet nu beoordelen wat er verder moet gebeuren. Meer informatie wil de kerk niet geven omdat anders te “herleidbaar” zou zijn om welke persoon het gaat.
Beweging
De NOS onderzocht vorige week de maatregelen die de Rooms-Katholieke Kerk ‘sinds Deetman’ nam om herhaling van de schandalen rond seksueel misbruik van vooral minderjarigen te voorkomen. Daaruit bleek onder meer dat er bij het ‘Meldpunt Grensoverschrijdend Gedrag RKK’ sinds de oprichting 3,5 jaar geleden 46 meldingen zijn binnengekomen. Acht daarvan hadden betrekking op seksueel grensoverschrijdend gedrag in de afgelopen zeven jaar. Ook daar ging het in alle gevallen om meerderjarigen.
Twee kwesties hadden betrekking op één en dezelfde religieuze beweging die niet rechtstreeks onder het kerkelijk gezag in Nederland valt. Ook daar wil de kerk niet meer over vertellen.
Eerder deze week ontving de paus Deetman om te praten over seksueel misbruik. Aanleiding voor de audiëntie was een grote bijeenkomst eind februari in Rome, waar alle voorzitters van de bisschoppenconferenties ter wereld naartoe komen.
NU 20.12.2018 De katholieke kerk in de Amerikaanse staat Illinois heeft de namen van zeker vijfhonderd priesters die van seksueel misbruik beschuldigd zijn achtergehouden.
Ook zijn veel meldingen van misbruik niet behoorlijk onderzocht door de kerk. Dat concludeert de hoofdaanklager van de staat, Lisa Medigan, die sinds augustus onderzoek heeft gedaan naar misbruik binnen de kerk.
De kerk, die zegt alle informatie over misbruik met de autoriteiten te delen, had zelf de namen van 185 priesters bekendgemaakt. Deze zijn niet meegeteld door Madigan.
“Door ervoor te kiezen om aantijgingen niet zorgvuldig te onderzoeken, heeft de katholieke kerk gefaald in haar morele verplichting om voor overlevenden, parochieleden en het publiek volledige rekenschap af te leggen over alle seksueel onacceptabele gedragingen waarbij priesters zijn betrokken in Illinois”, aldus de aanklager.
Madigan begon haar onderzoek, nadat een soortgelijk onderzoek in de staat Pennsylvania had uitgewezen dat de kerk daar duizenden gevallen van seksueel misbruik onder het tapijt had geveegd.
NOS 20.12.2018 De Rooms-Katholieke Kerk in Illinois heeft zo’n 500 beschuldigingen van misbruik niet openbaar gemaakt. Veel van die zaken zijn daardoor niet goed onderzocht, meent de openbaar aanklager van de Amerikaanse staat.
De aanklager begon in augustus een onderzoek naar de werkwijze binnen de kerk naar aanleiding van berichten over een grote doofpot in de staat . Dat bleek ook in Illinois te zijn gebeurd: slechts 185 zaken werden gemeld bij de autoriteiten.
“Doordat zaken niet werden onderzocht kon de katholieke kerk ook niet weten of het gedrag van beschuldigde priesters werd genegeerd of zelfs verdoezeld door leidinggevenden”, meent aanklager Lisa Madigan. “De kerk had de morele verplichting slachtoffers, gelovigen en het publiek een volledig overzicht te geven, maar faalde daarin.”
Spijt
De aartsbisschop van Chicago zegt in een reactie dat de kerk sinds 2002 alle beschuldigingen van kindermisbruik deelt met de autoriteiten. Eerder gebeurde dat niet met zaken waarbij de beschuldigde was overleden of ontslag had genomen, of als er niet genoeg bewijs was gevonden voor de aantijgingen.
“Ik wil opnieuw onze diepe spijt betuigen dat we niet hebben opgetreden tegen seksueel misbruik door priesters”, zei de hoogste katholieke vertegenwoordiger in de staat. Hij noemde het een zwarte bladzijde in de geschiedenis van de kerk.
Meer toezicht
Na de onthullingen in Pennsylvania hebben 36 van de 197 bisdommen in de VS overzichten gepubliceerd van beschuldigingen. Volgens Madigan bewijst de situatie in Illinois dat daarbij bemoeienis van buitenaf nodig is.
“De katholieke kerk kan niet zelf het toezicht uitoefenen”, waarschuwt ze. “Beschuldigingen van kindermisbruik, zelfs al zijn ze jaren oud, kunnen niet worden afgedaan als een interne privézaak.”
Doordat zaken niet werden onderzocht kon het gedrag van beschuldigde priesters genegeerd of zelfs verdoezeld worden, zegt de openbaar aanklager.
Telegraaf 20.12.2018 De katholieke kerk in de Amerikaanse staat Illinois heeft de namen achtergehouden van zeker vijfhonderd priesters die beschuldigd zijn van seksueel misbruik. Ook zijn veel meldingen van misbruik niet behoorlijk onderzocht door de kerk. Dit concludeert de hoofdaanklager van de staat, Lisa Medigan, die sinds augustus onderzoek heeft gedaan naar misbruik in de kerk.
De kerk, die zegt alle informatie over misbruik met de autoriteiten te delen, had zelf de namen van 185 priesters bekendgemaakt. Deze zijn niet meegeteld door Madigan. „Door ervoor te kiezen om aantijgingen niet zorgvuldig te onderzoeken, heeft de katholieke kerk gefaald in haar morele verplichting om voor overlevenden, parochieleden en het publiek volledige rekenschap af te leggen over alle seksueel onacceptabele gedragingen waarbij priesters zijn betrokken in Illinois”, aldus de aanklager.
Madigan begon haar onderzoek, nadat een soortgelijk onderzoek in de staat Pennsylvania had uitgewezen dat de kerk daar duizenden gevallen van seksueel misbruik onder het tapijt had geveegd.
NOS 19.12.2018 Paus Franciscus heeft in het Vaticaan Wim Deetman ontvangen, voorzitter van de commissie die de misbruikschandalen met minderjarigen in de Nederlandse Rooms-Katholieke Kerk onderzocht. Aanleiding voor de audiëntie is een grote bijeenkomst eind februari in Rome, waar alle voorzitters van de bisschoppenconferenties ter wereld naartoe komen. Ook meerdere experts en slachtoffers van misbruik komen aan het woord.
Namens de Nederlandse kerk zal bisschop Van den Hende van Rotterdam op die top aanwezig zijn. Van den Hende was vanmorgen ook aanwezig bij het gesprek van drie kwartier tussen Deetman en paus Franciscus.
Deetman liet na afloop weten dat het gesprek vooral ging over “opzet, aanpak en uitkomst” van zijn onderzoek, dat zeven jaar geleden werd gepresenteerd. Andrea Vreede, Vaticaancorrespondent van de NOS, zegt dat de uitnodiging voor de audiëntie onder meer bedoeld was als blijk van erkentelijkheid voor het uitvoerige onderzoek dat de protestant Deetman op verzoek van de Nederlandse kerk heeft gedaan.
Hooggespannen verwachtingen
“Maar de timing van de ontmoeting is natuurlijk vooral interessant met het oog op de top over misbruik, die onder enorme druk staat”, zegt Vreede. “In veel westerse landen, zoals de Verenigde Staten, Duitsland en Ierland, maar bijvoorbeeld ook in Chili zijn de verwachtingen hoog gespannen. Commentatoren in Duitsland en de VS noemen dit de ultieme lakmoesproef voor het pausschap van Franciscus.”
“Zij spreken van een crisis in de westerse Rooms-Katholieke Kerk die, en dat is niet eens zo vergezocht, vergelijkbaar is met de impact destijds van de Reformatie. Het einde van de christelijke kerk in West-Europa. Ik had graag meegeluisterd tijdens die drie kwartier met Deetman.”
Een van de heikele punten, zegt Andrea Vreede, is hoe de kerk moet omgaan met misbruikzaken uit het verre verleden. Het onderzoek van Deetman bestreek de complete periode sinds de Tweede Wereldoorlog.
“Het misbruik van nu lijkt in landen als Nederland, Duitsland en Ierland voortvarend te worden aangepakt, maar hoe ver terug moet de kerk rekenschap afleggen? Franciscus lijkt echt wakker geschud door de schandalen in Chili. Maar hoe ver gaat hij daar in? In de Italiaanse kerk bijvoorbeeld is de beerput nog altijd stijf gesloten.”
Bij het grootseminarie Rolduc zijn ze strenger geworden na misbruikschandalen in de kerk. Zo moeten priesters-in-wording bijvoorbeeld een VOG overleggen.
NOS 15.12.2018 “Een pijnlijke wond” en “absoluut niet mijn favoriete onderwerp”. Zo noemt Lambert Hendriks de misbruikschandalen in de Rooms-Katholieke Kerk. Hij is rector van het grootseminarie Rolduc in Zuid-Limburg, een van de katholieke instellingen die aan de slag zijn gegaan met aanbevelingen van de commissie-Deetman om herhaling van seksueel misbruik en ongewenst gedrag te voorkomen. Priesters in wording praten op Rolduc tegenwoordig over seksueel overschrijdend gedrag en voor iedereen is er ‘navorming’.
De NOS deed onderzoek naar de de concrete uitkomsten van het preventiebeleid dat de Nederlandse bisdommen, ordes en congregaties na ‘Deetman’ hebben ontwikkeld. Daaruit bleek onder meer dat de benoeming van een rooms-katholieke priester recentelijk niet is doorgegaan vanwege het risico van seksueel misbruik.
Hendriks (40) is te jong om de kerk te kennen van de tijd dat er nog katholieke internaten waren, waar het leeuwendeel van het misbruik plaatsvond. “Ik vind het nog steeds onvoorstelbaar dat dit heeft kunnen plaatsvinden.” Aandacht voor de risico’s van seksueel overschrijdend gedrag is er wel altijd al geweest in de priesteropleidingen in Nederland. Bijvoorbeeld in die van Hendriks zelf, bij het grootseminarie Rolduc. Hij werd daar in 2001 gewijd tot diaken – nu is hij er dus rector.
Beeld van de ‘jonge weduwe’
“In de jaren 90 kregen wij als studenten altijd het beeld voorgeschoteld van de ‘jonge weduwe’ als risicofactor”, vertelt Hendriks. “Maar dat was toen nog nadrukkelijk een beeld, een abstractie. Iets wat heel ver van de kerk en van jouw dagelijkse praktijk leek te staan.”
Voor de huidige generatie studenten ligt dat uiteraard heel anders, aldus Hendriks. Sinds alle schandalen in de Rooms-Katholieke Kerk naar buiten kwamen, is het voor iedereen juist uiterst concreet wat er allemaal fout kan gaan als je niet zorgvuldig omgaat met het thema.
Hendriks: “We besteden meer en intensiever aandacht aan de risico’s van seksueel overschrijdend gedrag. Niet alleen tijdens de opleiding. Na de wijding is er nog enkele jaren ‘navorming’. Dat betekent intervisie, begeleiding. Inclusief gesprekken met een psycholoog. En de studenten hebben al op Rolduc een spirituaal, een geestelijk leidsman.”
Ook is er altijd een verklaring omtrent het gedrag (VOG) nodig, zegt de rector:
‘Er is nu altijd een verklaring omtrent het gedrag nodig’
De werkkamer annex woonappartement van Hendriks is gevestigd in het 900 jaar oude complex van Rolduc, aan de rand van Kerkrade. Wie hier door de poort loopt, begrijpt meteen waarom Rolduc op de Unesco-lijst staat van honderd belangrijkste monumenten in Nederland. Het is qua oppervlakte zelfs het grootste van al die nationale monumenten. Alles in dit abdijcomplex ademt een rijk rooms verleden.
Om dat complex betaalbaar te houden, is er tegenwoordig een hotel met 160 kamers in gevestigd. Het grootseminarie bevindt zich in een vleugel. De hotelkeuken verzorgt de maaltijden. “Niet à la carte uiteraard, maar bijvoorbeeld boerenkool met worst”, lacht Hendriks. Even wennen voor de priesterstudenten, want op twee na komen die uit landen als India, Sri Lanka, Italië, Spanje en Polen. Het is de realiteit van de kerk anno 2018, waarin niet veel jonge mannen meer kiezen voor het priesterschap.
Hendriks begrijpt hoe belangrijk het is om open te zijn over wat er onder zijn verantwoordelijkheid gebeurt, om herhaling van het genoemde leed te voorkomen. “En daarbij ligt de lat hoog”, zo bezweert hij. “Zoals in de hele opleiding. Wij leveren geen priesters af die onvoldoende fouten hebben gemaakt om afgewezen te worden. Het is het andersom, het moet een positieve afweging zijn: iemand heeft in zijn zes jaar laten zien dat hij uitermate geschikt is om het ambt te gaan beoefenen.”
Slechts kwart priesterstudenten komt uit Nederland
92 priesterstudenten tellen de Nederlandse priesteropleidingen op dit moment. Van hen komt slechts ruim een kwart uit Nederland: 26. In het bisdom Roermond is inmiddels een tiental buitenlandse priesters aan de slag. De ervaringen zijn positief, volgens het bisdom zelf. Voordat zij hun opleiding op Rolduc beginnen, krijgen zij eerst een intensieve training van een jaar waarin zij de taal en de Nederlandse gewoonten leren.
“Die eis stellen niet alleen wij, maar ook de andere opleidingen. Twee keer per jaar komen wij als rectoren bij elkaar. Iedereen is en blijft verantwoordelijk voor de inhoud van zijn eigen studieprogramma, maar in die bijeenkomsten is heel veel gesproken over ‘Deetman’ en wat dat onderzoek praktisch voor ons betekent. Het is niet zo dat wij de criteria hebben aangepast omdat minder mensen voor het ambt kiezen.”
Voor de duidelijkheid: seksualiteit blijft in de kerk een “sacraal onderwerp”, benadrukt de rector. Het is dus niet zo dat er bij de koffieautomaat in Rolduc over wordt gesproken. Of dat er tijdens de lessen van studenten wordt verlangd dat zij iets over hun eigen seksualiteit delen met de groep.
Celibaat
Maar de docenten stellen het eens zo beladen onderwerp in de kerk volgens hem dus wel degelijk veelvuldig aan de orde. Om enkele voorbeelden te noemen: de vijftig studenten in Rolduc krijgen tijdens hun opleiding een studieweek over het celibaat. Zij krijgen onderwijs over de praktische betekenis van de gedragscode die de kerk ‘na Deetman’ heeft ontwikkeld. Over de risico’s in een pastorale relatie en de duidelijke grenzen die moeten worden aangehouden in het contact met parochianen.
Hendriks: “We vertellen ze dat een gelijkwaardige relatie in het pastoraat niet bestaat. Jij als priester moet altijd de grenzen bewaken. Zoiets als ‘wederzijdse toestemming’ bestaat per definitie niet.”
Uit de studiegids van de bisdommen Utrecht, Breda en Rotterdam:
“Als pastor maken mensen je deelgenoot van hun persoonlijke ervaringen, van wat hen ten diepste beweegt of verlamt. Dit kan tot bijzondere momenten van intimiteit leiden, die de pareltjes in je werk zijn. Intimiteit in een pastorale relatie kan echter ook leiden tot een te grote nabijheid in de vorm van lichamelijk en seksueel contact. Hierin spelen eigen verlangens van de pastor al dan niet bewust een grote rol. Ontsporingen op dit gebied kunnen ernstige gevolgen hebben.”
Een fase eerder, in de toelating van studenten, zijn de eisen ook al streng. Kandidaten moeten een VOG overleggen of een variant daarop, als zij niet uit Nederland komen. Ook krijgen zij een assessment, een beoordeling. Bij de Nederlandse studenten geeft Hendriks zelf die opdracht.
“Bij bijvoorbeeld Indiërs is dat moeilijker, maar besef dat wij hier een vrij gesloten leefgemeenschap vormen. Na zes jaar weet ik echt wel wat voor vlees ik in de kuip heb. Als studenten twijfelachtige opvattingen hebben, dan komt dat naar boven. Gelukkig heb ik dat tot op heden niet aan de hand gehad.”
Zeven jaar na het onderzoek van de commissie-Deetman over de misbruikschandalen probeert de Rooms-Katholieke Kerk herhaling te voorkomen.
NOS 15.12.2018 De benoeming van een rooms-katholieke priester is recentelijk niet doorgegaan vanwege het risico van seksueel misbruik. Uit antecedentenonderzoek bleek dat er enkele decennia geleden tegen de priester een melding van seksueel overschrijdend gedrag was gedaan. Daarom zag de betrokken bisschop – de kerk wil niet zeggen om wie het ging – van de benoeming op een andere plek af.
Het is één van de concrete uitkomsten van het preventiebeleid dat de Nederlandse bisdommen, ordes en congregaties na de verschijning van het rapport van de commissie-Deetman hebben ontwikkeld.
Doel is herhaling van de misbruikschandalen uit het verleden te voorkomen. De NOS deed onderzoek naar de resultaten van dit beleid. Morgen is het exact zeven jaar geleden dat Deetman zijn bevindingen presenteerde.
Vergeten
Sinds 2014 wordt er bij benoemingen binnen de Rooms-Katholieke Kerk van kandidaten onder meer verlangd dat zij een Verklaring omtrent gedrag (VOG) overleggen. Een VOG krijg je alleen als je de laatste vier jaar geen strafbare feiten hebt gepleegd; voor zedendelicten geldt een onbeperkte termijn.
Al langer gold de verplichting van een antecedentenonderzoek. De bisschop of hogere overste die verantwoordelijk is voor de benoeming moet controleren of er zich in het verleden geen zaken hebben afgespeeld die benoeming in de weg staan. Daarbij gaat het met name om seksueel misbruik.
Ordes
Sinds verschijning van het rapport van de commissie-Deetman zijn in de zeven Nederlandse bisdommen 103 van die onderzoeken gedaan. In één geval ging er volgens informatie van de bisdommen zelf dus een streep door een benoeming, in een ander geval werd de aanstelling uitgesteld omdat bleek dat de verplichting van dat het onderzoek over het hoofd was gezien. Dat laatste antecedentenonderzoek wordt nu alsnog gedaan en is nog niet afgerond.
Voor benoemingen bij de ordes, congregaties en abdijen in Nederland zijn geen cijfers bekend. 189 van hen zijn weliswaar aangesloten bij de Konferentie Nederlandse Religieuzen. Maar deze KNR opereert als koepelorganisatie, niet als centraal gezag dat zaken kan afdwingen.
Willen de religieuze instituten aangesloten blijven bij de KNR, dan zijn ze wel verplicht het preventiebeleid en de geldende gedragscode van de Nederlandse kerkprovincie te onderschrijven. De naleving daarvan wordt dus niet centraal gecontroleerd.
Meerderjarigen
Naast dit alles startte de kerk 3,5 jaar geleden een ‘Meldpunt Grensoverschrijdend Gedrag RKK’. Daar zijn sindsdien 46 meldingen binnengekomen. Acht daarvan hadden betrekking op seksueel grensoverschrijdend gedrag dat heeft plaatsgevonden na verschijning van het rapport van de commissie-Deetman.
Het meldpunt benadrukt dat het in al die acht gevallen ging om meldingen van misbruik van meerderjarigen, niet van kinderen. Niet altijd leidden de meldingen tot formele klachten. In drie gevallen lopen de zaken nog.
Twee kwesties die zijn aangekaart bij het meldpunt hadden betrekking op één en dezelfde religieuze beweging die niet is aangesloten bij de KNR en ook niet valt onder het gezag van een bisdom. Een hulpbisschop heeft vorig jaar wel actie ondernomen tegen deze beweging: hij heeft de kwestie gemeld bij het Vaticaan.
Daarnaast nam hij contact op met de Nederlandse politie. De naam van deze beweging willen meldpunt noch de bisdommen prijsgeven. “De bisschop van het bisdom waar deze beweging is gevestigd is op de hoogte en volgt de beweging”, stelt een KNR-woordvoerder.
‘Bemoedigend’
Hoogleraar kerkgeschiedenis Paul van Geest van de Universiteit Tilburg vindt het over het algemeen positief hoe de kerk in deze kwesties heeft geopereerd. “Zowel bij de geschrapte benoeming als bij de meldingen over de religieuze beweging is het volgens mij precies gegaan zoals het de commissie-Deetman voor ogen stond.
In dat laatste geval is niet alleen geprobeerd de zaak intern op te lossen, maar zijn ook de wereldlijke autoriteiten op de hoogte gebracht. Als hoogleraar kerkgeschiedenis, de geschiedenis van de kerk kennende, zeg ik: dat is bemoedigend. De Nederlandse bisschoppen hebben onder kardinaal Eijk hun bestuurlijke verantwoordelijkheid genomen. Dat is een uitstekende zaak.”
Steeds minder priesters en kerkgangers
Volgens de jongste cijfers van het onderzoekscentrum Kaski van de Radboud Universiteit in Nijmegen is het aantal beroepskrachten in de bisdommen de laatste vijf jaar met 16 procent gedaald. Van 1398 in 2013 ging het naar naar 1178 vorig jaar. Ruim 650 van hen zijn priester.
Die gestage daling past bij de (nog sterkere) terugloop van het aantal mensen dat daadwerkelijk een kerkdienst bezoekt. Eind 2017 waren er in de Rooms-Katholieke Kerk 158.000 kerkgangers. In 2013 bezochten nog 214.000 mensen diensten. Veel meer mensen in Nederland noemen zich katholiek: 3,8 miljoen. Hun aantal daalt met 55.000 per jaar.
De bisdommen wijzen erop dat de opleidingen eveneens zijn aangescherpt sinds ‘Deetman’. Zo wordt er een assessment gedaan bij de toelating van nieuwe priesterstudenten. Bij de meeste studenten is dat wel lastig, omdat tegenwoordig meer dan driekwart afkomstig is uit het buitenland: van India en Sri Lanka tot Zuid-Europa en Latijns-Amerika.
Varianten op de VOG’s zijn er echter wel in de meeste landen, zegt rector Lambert Hendriks van grootseminarie Rolduc, met vijftig studenten de grootste priesteropleiding van het land. “En de opleiding hier is betrekkelijk intensief en lang: zes jaar.
Na die tijd in deze betrekkelijk kleine leefgemeenschap weet ik echt wel wat voor vlees ik in de kuip heb. In de lessen op Rolduc wordt veel aandacht besteed aan zaken als het celibaat en de praktische betekenis van de gedragscode. Maar ook in de jaren na de priesterwijding is er aandacht voor intervisie, inclusief gesprekken met een psycholoog.”
NOS 13.12.2018 Kardinaal Pell, de derde man van het Vaticaan, is in Australië vermoedelijk schuldig bevonden voor misbruik van twee misdienaren. Of dat echt zo is weten we niet, want Australische media worden rond de rechtszaak gecensureerd.
“Alles aan dit proces, dus ook de aanklachten, worden geheimgehouden”, zegt correspondent Robert Portier in het NOS Radio 1 Journaal. “Dat komt door een publicatieverbod dat de rechter aan Australische media opgelegd heeft.”
“Er lopen namelijk twee zaken tegen Pell. Beide hebben ze te maken met het misbruik van kinderen, en de rechter wil niet dat de twee verschillende jury’s door publiciteit van de andere zaak beïnvloed worden”, zegt Portier. Deze zaak zou gaan om misbruik van twee misdienaren. Die zou hij achter in een kathedraal gedwongen hebben tot orale seks.
‘Grootste verhaal’
“Je kunt je voorstellen dat Australische media bepaald niet gelukkig zijn met het publicatieverbod. ‘Dit is het grootste verhaal van het land’, schreeuwde een gefrustreerde Daily Telegraph daarom op de voorpagina”, zegt Portier. Ook de Herald Sun kwam in opstand en maakte driekwart van de voorpagina zwart met daarboven groot het woord: ‘gecensureerd’.
Veel Australiërs zijn door het verbod op publicatie daarom aangewezen op sociale media. “Het is natuurlijk een beetje een rare discussie, omdat je in 2018 via alle mogelijke kanalen achter dat nieuws kan komen.” Nieuwsmedia buiten Australië vallen niet onder het verbod en publiceren wel mondjesmaat over de zaak. “In Australië was de kardinaal bovendien trending op alle sociale media. Daarom weten Australiërs er wel degelijk iets van”, zegt Portier.
De zaak wordt op de voet gevolgd doordat Pell zo’n hoge positie in de katholieke kerk heeft. “Hij is aartsbisschop in Melbourne geweest en is kardinaal. Hoger kan het niet en hij hoorde eigenlijk bij de top drie binnen de katholieke kerk”, zegt hoogleraar kerkgeschiedenis Paul van Geest. “Hij was een soort van minister van Economische Zaken bij de hervormingen in Vaticaanstad en liep daardoor ontzettend in het oog.”
Pell wordt volgens de hoogleraar al sinds de jaren 90 beticht van seksueel misbruik, nog voor hij bisschop was. “En toen het misbruik binnen de katholieke kerk begon op te spelen is zijn naam steeds genoemd. Toch werd hij daarbij ontzien, omdat hij zo hoog in de katholieke kerk zat.”
De kardinaal heeft de beschuldigingen altijd met kracht ontkend. Op 19 januari 2019hoort hij wat zijn straf is.
AD 13.12.2018 Kardinaal George Pell, een zeer invloedrijke man in het Vaticaan, is in Australië vermoedelijk schuldig bevonden voor misbruik van twee misdienaren. Helemaal zeker is dat niet: de Australische media mogen er niet over publiceren.
De voorpagina van de Herald Sun, een krant uit Melbourne in de staat Victoria, is zwart vandaag, met in grote letters CENSORED – gecensureerd. ,,De wereld leest een zeer belangrijk verhaal dat relevant is voor Victorianen”, staat erbij. ,,Maar de Herald Sun is het verboden om details over deze zaak naar buiten te brengen. Maar geloof ons: het is een verhaal dat u zou moeten lezen.”.
Het is dan ook een zaak met nogal wat impact. Kardinaal George Pell, tot gisteren de derde man in het Vaticaan, is volgens de Amerikaanse site The Daily Beast dinsdag veroordeeld voor het seksueel misbruiken van twee koorknapen in Australië eind jaren negentig, toen hij aartsbisschop van Sydney en Melbourne was. Er loopt nog een andere zaak tegen hem: Pell zou eerder misbruik in de doofpot hebben gestopt.
De veroordeling in de misdienaarzaak vond plaats achter gesloten deuren, zoals er al bijna anderhalf jaar een oorverdovende stilte is rond Pell. In juni 2017 werd hij aangeklaagd voor seksueel misbruik en de gevallen kardinaal vloog direct vanuit Rome naar zijn thuisland ‘om zijn naam te zuiveren’. In de rechtszaken die volgden, oordeelde de rechter dat de Australische media niet over de zaak mogen berichten, om beïnvloeding van de jury te voorkomen.
Publicatieverbod
Dit soort publicatieverboden komen vaker voor in Australië, maar in het digitale tijdperk blijkt het moeilijk vol te houden. Zo is de kardinaal trending op alle sociale media in Australië. The Daily Telegraph in Sydney vecht dan ook het verbod aan, en schrijft dat het een nogal archaïsche kijk op persvrijheid is in een wereld die digitaal met elkaar verbonden is.
Een topman van het Vaticaan die is veroordeeld voor een verschrikkelijke daad. Dat is groot, groot nieuws, aldus Noah Shachtman .
Buitenlandse media storten zich ook op de zaak, maar letten wel op. Zo is The Daily Beast zich ervan bewust dat ze vanwege hun bericht wel eens vervolgd kunnen worden. ,,Maar toch, er is een topman van het Vaticaan die is veroordeeld voor een verschrikkelijke daad. Dat is groot, groot nieuws”, zegt hoofdredacteur Noah Shachtman tegen The Washington Post. Om de Australische rechters tegemoet te komen, zorgt hij wel dat het artikel een ‘geoblock’ heeft, zodat het vanuit Down Under moeilijker te lezen is.
Paus Franciscus zei eerder dit jaar dat hij pas uitspraken doet over Pell nadat de rechtszaak is afgerond. Omdat de kardinaal hoogstwaarschijnlijk in beroep gaat, blijft de paus nog zwijgen. Gisteren heeft hij wel Pell en nog een ander lid van de Raad van Kardinalen geschorst vanwege de beschuldigingen.
De kardinaal heeft de beschuldigingen altijd met kracht ontkend. Op 19 januari hoort hij zijn straf.
Telegraaf 12.12.2018 Paus Franciscus heeft twee leden van de Raad van Kardinalen de wacht aangezegd omdat ze van seksueel misbruik worden beschuldigd. Het gaat om de Australiër George Pell en de Chileen Javier Errázuriz Ossa.
In de raad, de C9, zitten de naaste adviseurs van de kerkvorst. De twee weggestuurde kardinalen ontkennen de beschuldigingen.
Het Vaticaan liet woensdag na afloop van het beraad van de C9 weten dat ook de Congolees Laurent Monsengwo Pasinya de raad verlaat. Hij had eerder zijn ontslag ingediend.
AD 12.12.2018 Paus Franciscus heeft vandaag twee leden van de Raad van Kardinalen geschorst omdat ze van seksueel misbruik worden beschuldigd.
In de raad, de C9, zitten de naaste adviseurs van de kerkvorst. Ze hebben veel te zeggen. Het gaat om de Australiër George Pell en de Chileen Javier Errázuriz. Ze staan op non-actief tot hun proces. De twee weggestuurde kardinalen ontkennen de beschuldigingen.
Het Vaticaan liet na afloop van het beraad van de C9 weten dat ook de Congolees Laurent Monsengwo Pasinya de raad verlaat. Hij had eerder zijn ontslag ingediend.
De adviesraad gaat voorlopig verder met zes kardinalen.
NU 06.12.2018 De voormalige aartsbisschop Philip Wilson uit Australië is donderdag in hoger beroep vrijgesproken. Hij werd eerder dit jaar veroordeeld tot een jaar celstraf voor het verzwijgen van kindermisbruik.
Het hof in Sydney oordeelt dat er niet genoeg bewijs is in de zaak. De 78-jarige Wilson heeft altijd ontkend dat hij van het misbruik af wist.
De oud-aartsbisschop van Adelaide was volgens de aanklagers op de hoogte van het misbruik door priester James Fletcher, die negen jongens seksueel misbruikt had en hiervoor in 2004 veroordeeld werd tot 7,5 jaar cel. Hij overleed twee jaar later in de gevangenis.
Twee slachtoffers zouden Wilson, die op dat moment assistent-priester was, in 1976 over het misbruik verteld hebben. De lagere rechtbank oordeelde in mei dat hij de priester heeft geholpen om de gebeurtenissen stil te houden. De voormalige kerkelijke leider mocht de celstraf vanwege gezondheidsproblemen bij zijn zus uitzitten.
Wilson legde zijn functie als aartsbisschop onder druk neer. Hij was de hoogste katholieke geestelijke ter wereld die veroordeeld werd rond het misbruikschandaal binnen de katholieke kerk.
NOS 06.12.2018 De Australische oud-aartsbisschop Philip Wilson is in hoger beroep vrijgesproken. Afgelopen juli werd hij veroordeeld tot een gevangenisstraf omdat hij seksueel misbruik van kinderen had verzwegen. Wilson moest een jaar de cel in, maar mocht zijn straf thuis uitzitten vanwege zijn slechte gezondheid.
De zaak draait om twee jonge misdienaars die in de jaren 70 werden misbruikt door priester James Fletcher. De jongens meldden dat naar eigen zeggen aan Wilson, maar die stapte niet naar de politie.
Philip Wilson, die volgens de verdediging aan een vorm van alzheimer lijdt, zegt dat hij zich het gesprek niet kan herinneren. Fletcher werd in 2004 schuldig bevonden aan negen gevallen van seksueel misbruik en moest acht jaar de gevangenis in.
Doofpot
Afgelopen juli oordeelde de rechter nog dat de slachtoffers “geen belang of motief hadden om het gesprek te verzinnen of mensen te misleiden”. Omdat Wilson de zaak in de doofpot had gestopt, kreeg hij celstraf opgelegd. Daarmee was hij de hoogste katholieke in de recente geschiedenis die voor zo’n vergrijp is gestraft.
Maar in het hoger beroep oordeelt het hof nu dat de aanklager niet voldoende kan bewijzen dat Wilson er vanaf wist. Ook is er geen bewijsmateriaal. Volgens het hof maakte de bisschop een uitstekende indruk in de rechtszaal. “De rechter vond dat hij eerlijk en consistent was, terwijl de getuige tegen hem juist veel minder duidelijk was”, zegt correspondent Robert Portier.
Bullshit
De uitspraak werd bijgewoond door misbruikslachtoffers, die verbijsterd en in tranen waren na de vrijspraak. Een van de misbruikte misdienaars, Peter Creigh, zat ook in de zaal. “Hij kon zijn emoties niet in bedwang houden toen de bisschop werd vrijgesproken. ‘Wat een bullshit!’, riep hij vanaf de publieke tribune”, zegt Portier.
De aanklager gaat in hoger beroep tegen de vrijspraak. De kerk zegt kennis te hebben genomen van het vonnis en beraadt zich op de gevolgen.
Demonstranten buiten de rechtbank, juli 2018 epa
De Rooms-Katholieke Kerk ligt zwaar onder vuur in Australië, nadat een onderzoekscommissie onthulde dat tussen 1950 en 2010 zo’n 2400 Australische priesters zich aan schuldig maakten aan seksueel misbruik. Dat is 7 procent van het totale aantal katholieke priesters.
Wilson legde afgelopen mei zijn functie als aartsbisschop van Adelaide neer onder druk van toenmalig premier Turnbull, maar bleef wel bisschop van de Rooms-Katholieke Kerk. Ook loopt er in Australië een proces tegen kardinaal George Pell, de derde man van het Vaticaan. Deze hooggeplaatste geestelijke zou zich decennia lang aan kinderen hebben vergrepen.
Het misbruikschandaal leidde tot een nationaal excuses aan slachtoffers, door de Australische premier Scott. Hij sprak 800 misbruikslachtoffers toe in het parlement en beloofde dat de overheid instanties strenger zou gaan controleren.
Telegraaf 06.12.2018 Een Australische rechter heeft de veroordeling van de voormalige aartsbisschop van Adelaide in hoger beroep teruggedraaid. Philip Wilson kreeg in mei een jaar huisarrest omdat hij in de jaren zeventig het seksueel misbruik van twee jonge misdienaren door een priester onder de pet had gehouden. Daarop staat maximaal twee jaar gevangenisstraf.
Wilson, die inmiddels vier maanden met huisarrest in de woning van een zus verbleef, heeft altijd volgehouden dat hij onschuldig is. Hij weigerde af te treden, maar zwichtte in juli nadat de Australische premier Malcolm Turnbull het Vaticaan had gevraagd actie te ondernemen. In hoger beroep werd de 68-jarige rooms-katholieke geestelijke in het gelijk gesteld. Rechter Roy Ellis wees tevens het bezwaar af dat de openbaar aanklager had gemaakt tegen de mildheid van de straf.
Wilson mocht de uitspraak donderdag op afstand aanhoren via een videoverbinding om de media, die massaal was uitgerukt, te ontlopen. Het diocees Adelaide was ingenomen met de vrijspraak, maar benadrukte dat het proces lang en pijnlijk is geweest voor alle betrokkenen.
AD 20.11.2018 Kerken moeten bij vermoedens van seksueel misbruik voortaan verplicht in actie komen. Doen ze dat niet, dan zijn ze medeplichtig, vindt de PvdA.
De partij hoopt met een meldplicht bij het vermoeden van misbruik de ‘zwijg- en wegkijkcultuur’ in religieuze instellingen te doorbreken.
Ook moet iedereen die in de kerk met kinderen werkt over een verklaring omtrent gedrag beschikken, vindt Kamerlid Attje Kuiken, iets wat bij sportclubs en kinderdagverblijven al het geval is. Kuiken pleit vandaag tijdens de behandeling van de Justitiebegroting in de Tweede Kamer daarnaast voor een beroepsverbod voor kerkelijke functionarissen die veroordeeld worden voor misbruik.
,,Religie mag nooit een dekmantel zijn voor dit soort verschrikkelijke praktijken”, verwijst Kuiken naar misbruikschandalen die de laatste jaren in de katholieke kerk, de boeddhistische kerk en de Jehovah’s Getuigen aan het licht kwamen. Het Kamerlid sprak de laatste weken met slachtoffers en ‘werd misselijk van de verhalen’.
Biechtgeheim
Ze vindt dat interne regels van de kerk het aan het licht komen van misbruikzaken niet in de weg mogen staan. Zo kan in de katholieke kerk het biechtgeheim geen argument zijn, stelt Kuiken. Het twee-getuigen-principe bij de Jehovah’s – volgens die kerk bedoeld om onterechte aanklachten van seksueel misbruik uit te sluiten – noemt ze ‘je reinste waanzin’. ,,Juist door de cultuur van toedekken zijn slachtoffers vogelvrij en kunnen daders zo grof de fout in gaan.’’
Minister Sander Dekker voor Rechtsbescherming laat al een onderzoek uitvoeren naar het verruimen van de aangifteplicht, waarbij derden binnen religieuze instellingen verplicht zijn om aangifte te doen als ze weet hebben van misbruik. Dat onderzoek is na de zomer klaar.
Het voorstel van de PvdA, dat met negen zetels in de oppositie zit, gaat nog een flinke stap verder. Hoewel de christelijke partijen er weinig voor zullen voelen, lijkt er toch een meerderheid voor te vinden in de Kamer. Coalitiepartij VVD bijvoorbeeld staat er niet negatief tegenover. ,,Mits het onderzoek naar de aangifteplicht hierdoor geen vertraging oploopt”, waarschuwt VVD’er Foort van Oosten.Katholieke kerk Spanje geeft jarenlang misbruik toe
NU 19.11.2018 De katholieke kerk in Spanje heeft publiekelijk toegegeven dat priesters en andere geestelijken minderjarigen seksueel misbruikten.
“De kerk erkent openlijk misstanden van verschillende aard en is vastbesloten deze uit te roeien”, aldus Ricardo Blázquez, voorzitter van de Spaanse bisschoppenconferentie, bij de opening van de 112e plenaire vergadering van bisschoppen in Madrid.
In oktober onthulde de krant El País dat misbruik door kerkmedewerkers in Spanje stelselmatig werd verdoezeld. In de afgelopen dertig jaar zijn er slechts 33 priesters veroordeeld wegens seksueel misbruik van tachtig minderjarigen. Spanje telt achttienduizend priesters.
Paus Franciscus heeft alle voorzitters van bisschoppenconferenties op de wereld naar Rome geroepen voor overleg over de bestrijding van seksueel misbruik van minderjarigen door geestelijken. Dit treffen staat gepland in februari 2019.
NOS 19.11.2018 Voor het eerst heeft de katholieke kerk in Spanje publiekelijk toegegeven dat priesters en andere geestelijken minderjarigen seksueel hebben misbruikt. De voorzitter van de Spaanse bisschoppenconferentie Ricardo Blázquez zei in Madrid dat de kerk de misstanden openlijk erkent en vastbesloten is deze uit te roeien. Dat deed hij bij de opening van de 112e plenaire vergadering van de bisschoppen in Madrid.
In Spanje is er kritiek op de manier waarop de katholieke kerk omging met de misbruikschandalen. Vorige maand onthulde de krant El País dat het misbruik in de Spaanse kerk stelselmatig werd verdoezeld. In de afgelopen 30 jaar zijn 33 priesters in Spanje veroordeeld vanwege misbruik van 80 minderjarigen.
Paus Franciscus heeft de 113 voorzitters van alle bisschoppenconferenties ter wereld naar Rome geroepen om te praten over de bescherming van kinderen. Ze komen eind februari bijeen voor overleg over de bestrijding van het seksuele misbruik binnen de katholieke kerk.
Telegraaf 19.11.2018 De katholieke kerk in Spanje heeft publiekelijk toegegeven dat priesters en andere geestelijken minderjarigen seksueel misbruikten. „De kerk erkent openlijk misstanden van verschillende aard en is vastbesloten deze uit te roeien”, aldus Ricardo Blázquez, voorzitter van de Spaanse bisschoppenconferentie, bij de opening van de 112e plenaire vergadering van bisschoppen in Madrid.
In oktober onthulde de krant El País dat misbruik door kerkmedewerkers in Spanje stelselmatig werd verdoezeld. In de afgelopen 30 jaar zijn er slechts 33 priesters veroordeeld wegens seksueel misbruik van tachtig minderjarigen. Spanje telt 18.000 priesters.
Paus Franciscus heeft alle voorzitters van bisschoppenconferenties op de wereld naar Rome geroepen voor overleg over de bestrijding van seksueel misbruik van minderjarigen door geestelijken. Dit treffen staat gepland in februari 2019.
Telegraaf 16.11.2018 Advocaat Jan Boone gaat een nieuwe poging doen om de Rooms-Katholieke Kerk als ‘criminele organisatie’ te laten vervolgen. Hij wil zelfs een poging doen om de Paus voor het hekje te krijgen.
De bekende strafpleiter deed al eerder een poging om de Rooms-Katholieke Kerk te bestempelen als criminele organisatie. In 2012 kreeg hij echter te horen dat hij niet ontvankelijk was, omdat hij zelf nooit was misbruikt en als niet-slachtoffer ook geen rol had in een eventuele zaak. ,,Ik ben toen gaan zoeken”, vertelt de Utrechtse advocaat aan De Telegraaf. ,,Naar een slachtoffer namens wie ik de zaak mag doen.”
Die heeft hij nu gevonden: een slachtoffer van misbruik binnen de Katholieke kerk meldde zich bij Boone, en binnen twee weken gaat er een brief naar het Openbaar Ministerie waarin het slachtoffer en de advocaat gaan vragen om een onderzoek – en uiteindelijk vervolging. ,,Ik zie de kerk als een crimineel netwerk waarin bewezen misstanden, kindermisbruik, worden verzwegen.
De paus is de baas van het netwerk en de bisschoppen zijn de leden. Het is strafbaar om een misdrijf dat je had kunnen voorkomen of kon helpen oplossen te verzwijgen. De paus heeft toegegeven dat hij wist van het grootschalige misbruik. Daarmee is hij strafbaar”, vindt de advocaat.
Paus
Boone wil, als het OM nu wel een onderzoek begint, uiteindelijk zelfs de Paus naar Nederland laten komen om te laten vervolgen. Daar gaat hij nog een flinke dobber aan krijgen omdat de Paus, als staatshoofd van Vaticaanstad, onschendbaar is. ,,Dat zullen we dan wel weer horen”, slaat Boone die tegenwerping in de wind. ,,Wie heeft bepaald dat zo’n man onschendbaar is?”, vraagt hij zich af. ,,Een leider van een pedo-netwerk in Nederland kan jaren de cel in.
Waarom hij niet?” Hij maakt de boude vergelijking tussen terreurorganisatie Islamitische Staat en de Katholieke Kerk. ,,Als IS strafbare feiten pleegt in Nederland, worden ze ook vervolgd. Waarom dan de kerk niet?”
Dat er weerstand tegen zijn plan is, kan Boone begrijpen. ,,Hoe het zit met die onschendbaarheid, moeten we tegen die tijd maar zien. Als de rechter uiteindelijk zegt ‘die Boone is niet goed bij zijn hoofd om hierom te vragen, maar hij heeft wél gelijk’ hebben we al een wereld gewonnen.” Over twee weken, zegt Boone toe, kan het Openbaar Ministerie zijn brief verwachten.
VK 22.10.2018 De Australische premier Scott Morrison heeft publiekelijk excuses aangeboden voor het grootschalige misbruik van kinderen in zijn land. Bij zijn toespraak waren zo’n 800 slachtoffers en familieleden aanwezig.
Uit een vijf jaar durend onderzoek naar het misbruik blijkt dat zeker 8.000 kinderen het slachtoffer zijn geweest van seksueel misbruik. De handelingen hadden veelal plaats bij religieuze en door de staat gerunde instellingen, die juist de veiligheid van de kinderen hadden moeten waarborgen.
Morrison betuigde geëmotioneerd spijt over het falen van de regering. ‘Vandaag staan we als land stil bij het feit dat we niet hebben geluisterd en de slachtoffers niet hebben geloofd. Sorry’, zei hij in de Australische hoofdstad Canberra. Hij bedankte de overlevers, die met bewijzen kwamen over het misbruik. ‘Het is dankzij jullie kracht en moed dat we hier vandaag bijeen zijn.’
Compensatie slachtoffers
Als vorm van compensatie komt er een Nationaal Museum die mensen meer bewust moeten maken van de impact van kindermisbruik. Ook kunnen de slachtoffers aanspraak maken op een financiële schadevergoeding.
‘Het was heel intens om hierbij aanwezig te zijn’, zei Graeme, een van de slachtoffers, tegen de Australische nationale omroep. ‘Ik keek om me heen en zag alleen maar sterke mensen zitten. Ik ben trots op alle slachtoffers.’
Sommige slachtoffers vinden echter dat de overheid nog lang niet voldoende heeft gedaan. ‘Alleen met sorry zeggen zijn we er nog niet’, zei Tony Wardley, die in de jaren tachtig slachtoffer werd van misbruik. ‘Er moet nog zoveel gebeuren.’
Een speciale onderzoekscommissie, die de afgelopen vijf jaar seksueel misbruik binnen zo’n vierduizend kerken, scholen en sportclubs heeft onderzocht, deed eind vorig jaar zo’n vierhonderd aanbevelingen om verdere misbruikschandalen te voorkomen. Zo vond de commissie dat de katholieke kerk onder andere het verplichte celibaat voor priesters moest afschaffen. Ook de biecht moet worden aangepakt om misbruik sneller op te sporen en aan te pakken.
Behalve afschaffing van het celibaat, moest er volgens de onderzoekers een wet komen die religieuze leiders dwingt misbruik direct te melden. Zelfs als priesters dit te weten zijn gekomen tijdens de biecht, aldus het rapport, moeten zij dit doorgeven aan de politie. Aartsbisschop Denis Hart van Melbourne, een van de belangrijkste leiders van de katholieke kerk in Australië, keerde zich echter direct tegen deze aanbeveling. Hij waarschuwde dat elke priester die de biecht niet respecteert, uit de kerk zal worden gezet.
NOS 22.10.2018 De Australische regering heeft excuses aangeboden voor het seksueel misbruik van kinderen dat op grote schaal in het land heeft plaatsgevonden. Een onderzoekscommissie trok in december een beerput erover open: tienduizenden kinderen, veelal in de omgeving van de kerk, werden decennialang misbruikt.
Premier Morrison gaf geëmotioneerd toe dat de staat er niet in geslaagd is om de kinderen te beschermen tegen de “kwaadaardige en duistere” misdrijven.
Honderden slachtoffers en familieleden waren naar het parlement in Canberra gekomen om excuses van de regering te horen. “Australië heeft lang niet geluisterd, niet geloofd en geen gerechtigheid geboden. Sorry”, zei Morrison. “Ik zeg nu simpelweg: ik geloof jullie, wij geloven jullie, jullie land gelooft jullie.”
“Voor veel slachtoffers is het een bevrijding dat de regering eindelijk het leed erkent dan hen is aangedaan”, zegt correspondent Robert Portier. “Toch gaan de excuses voor anderen niet ver genoeg. Ze willen ook een compensatieregeling, die ze waarschijnlijk ook krijgen. Bovendien willen ze dat de aanbevelingen van de onderzoekscommissie worden opgevolgd.”
Fel verzet
Het merendeel van de ruim 400 aanbevelingen worden volgens Portier uitgevoerd. Zo wil de commissie het voortaan strafbaar maken als instanties als scholen, sportclubs of kerken er niet in slagen om kinderen beter te beschermen. Niet alle aanbevelingen worden even positief ontvangen, vooral de aanbevelingen die te maken hebben met het katholicisme kennen weerstand.
“De Rooms-Katholieke Kerk verzet zich fel tegen het advies om het biechtgeheim en het celibaat af te schaffen”, zegt Portier. “Zij zeggen dat beide horen bij het priesterschap, en dat dat niet veranderd kan worden.”
De onderzoekscommissie deed vijf jaar lang onderzoek naar het misbruik. Zestig procent van het misbruik vond plaats bij de Rooms-Katholieke Kerk.
Honderden slachtoffers kijken naar de toespraak van Morrison EPA
AD 22.10.2018 De Australische premier Scott Morrison heeft publiekelijk excuses aangeboden voor het grootschalige misbruik van kinderen in zijn land. Bij zijn toespraak waren zo’n 800 slachtoffers en familieleden aanwezig.
Uit een vijf jaar durend onderzoek naar het misbruik blijkt dat zeker 8.000 kinderen het slachtoffer zijn geweest van seksueel misbruik. De handelingen hadden veelal plaats bij religieuze en door de staat gerunde instellingen, die juist de veiligheid van de kinderen hadden moeten waarborgen.
Morrison betuigde geëmotioneerd spijt over het falen van de regering. ,,Vandaag staan we als land stil bij het feit dat we niet hebben geluisterd en de slachtoffers niet hebben geloofd. Sorry”, zei hij in de Australische hoofdstad Canberra.” Hij bedankte de overlevers, die met bewijzen kwamen over het misbruik. ,,Het is dankzij jullie kracht en moed dat we hier vandaag bijeen zijn.”
Compensatie slachtoffers
Als vorm van compensatie komt er een Nationaal Museum die mensen meer bewust moeten maken van de impact van kindermisbruik. Ook kunnen de slachtoffers aanspraak maken op een financiële schadevergoeding.
,,Het was heel intens om hierbij aanwezig te zijn’’, zei Graeme, een van de slachtoffers, tegen de Australische nationale omroep. ,,Ik keek om me heen en zag alleen maar sterke mensen zitten. Ik ben trots op alle slachtoffers.”
Sommige slachtoffers vinden echter dat de overheid nog lang niet voldoende heeft gedaan. ,,Alleen met sorry zeggen zijn we er nog niet’’, zei Tony Wardley, die in de jaren tachtig slachtoffer werd van misbruik. ,,Er moet nog zoveel gebeuren.”
NU 19.10.2018 De Amerikaanse autoriteiten doen onderzoek naar kindermisbruik binnen de Rooms-Katholieke Kerk in Pennsylvania. Zeven van de acht bisdommen in de staat zeggen gesommeerd te zijn documenten over te dragen, berichten Amerikaanse media.
Eerder dit jaar verscheen een vernietigend rapport over grootschalig misbruik binnen de kerk in Pennsylvania. Zeker duizend mensen, voornamelijk kinderen, zijn volgens het rapport in de loop van decennia slachtoffer geworden van het wangedrag van zo’n driehonderd priesters en andere geestelijken. Veel van die feiten zijn al verjaard.
Het lijkt volgens belangbehartigers van slachtoffers het eerste grote federale onderzoek te zijn naar het misbruik binnen de kerk.
Het schandaal heeft ook geleid tot het vertrek van de aartsbisschop van Washington D.C. Donald Wuerl stapte op vanwege seksueel misbruik door katholieke geestelijken in zijn vroegere bisdom in Pennsylvania.
Zeker duizend mensen, voornamelijk kinderen, zijn volgens het rapport de afgelopen decennia slachtoffer geworden van het wangedrag van zo’n driehonderd priesters en andere geestelijken. Wuerl was er bisschop van 1988 tot 2006.
Wuerl is er ook van beschuldigd dat hij zou hebben geweten van seksueel misbruik door zijn voorganger, ex-kardinaal Theodore McCarrick. Wuerl ontkent dat.
Eerder bleek al dat 300 priesters mogelijk meer dan duizend kinderen hebben misbruikt.
NOS 19.10.2018 De Amerikaanse justitie is een strafrechtelijk onderzoek begonnen naar seksueel misbruik binnen in ieder geval zes bisdommen in Pennsylvania. Uit een eerder rapport bleek al dat 300 priesters mogelijk meer dan duizend kinderen hebben misbruikt.
Justitie heeft dagvaardingen gestuurd naar de bisdommen van Allentown, Erie, Harrisburg, Philadelphia, Pittsburgh en Scranton. Alle zes hebben gezegd mee te werken. Het is voor het eerst dat Amerikaanse justitie op deze schaal een strafrechtelijk onderzoek doet naar seksueel misbruik binnen de katholieke kerk, zeggen belangenbehartigers van de slachtoffers.
Beerput
De laatste jaren is wereldwijd een beerput opengegaan van misbruik binnen de katholieke kerk. In onder meer Nederland, de rest van Europa, de Verenigde Staten, Chili en Australië is gebleken dat geestelijken jarenlang jonge kinderen hebben aangerand en verkracht en dat de katholieke kerk dat structureel heeft toegedekt.
Ook in Pennsylvania probeerde de kerkleiding het misbruik onder het tapijt te vegen, zei aanklager en onderzoeksleider Josh Shapiro eerder. Verder gebruikten geestelijken verhullende termen voor het misbruik, dat varieerde van betasten tot orale, anale en vaginale verkrachting.
“Kerkbeambten beschreven het misbruik routinematig en doelbewust als spelletjes, worstelen en ongepast gedrag. Het was niets van dat alles: het was seksueel misbruik en verkrachting van kinderen.”
NU 13.10.2018 Paus Franciscus heeft twee Chileense bisschoppen uit het ambt gezet. De mannen zijn betrokken bij een omvangrijke schandaal rond seksueel misbruik van jongens in hun thuisland.
Het besluit van de leider van de Rooms-Katholieke Kerk is zaterdag bekendgemaakt door het Vaticaan. Bezwaar maken is niet mogelijk, staat in een schriftelijke verklaring.
De kwestie draait om Francisco José Cox Huneeus (84) en Marco Antonio Órdenes Fernández (53), die al enige tijd niet meer het hoofd waren van de bisdommen in La Serena en Iquique.
Het tweetal behoort niet tot de 34 Chileense bisschoppen die afgelopen mei hun ontslag indienden vanwege het kindermisbruiksschandaal in hun land. Van zeven van hen is het ontslag inmiddels geaccepteerd.
Paus had overleg met president Chili
De verklaring van het Vaticaan werd zaterdag bekendgemaakt na een afspraak van de paus met de Chileense president Sebastian Pinera. Zij bespraken onder meer het misbruikschandaal, dat groter blijkt dat aanvankelijk gedacht.
Het openbaar ministerie in Chili onderzoekt 119 gevallen van seksueel misbruik, zo werd in augustus bekend. Het aantal zaken verdriedubbelde ten opzichte van een maand eerder.
Vorige maand zette de paus de Chileense priester Fernando Karadima Fariña uit het ambt. Hij wordt gezien als de spil in het schandaal. De 88-jarige Karadima werd in 2011 schuldig bevonden aan het misbruik van jongens.
NOS 13.10.2018 Twee Chileense bisschoppen die ervan worden beschuldigd dat ze kinderen hebben misbruikt, zijn door paus Franciscus uit hun geestelijk ambt gezet. Dat heeft het Vaticaan bekendgemaakt. De bisschoppen kunnen geen beroep aantekenen tegen de straf, die slechts zeer zelden wordt opgelegd en wordt gezien als de zwaarste sanctie die de kerk een geestelijke kan opleggen.
Vandaag sprak de paus in het Apostolisch Paleis in het Vaticaan met de Chileense president Piñera, onder meer over “de pijnlijke plaag van kindermisbruik”. Daarbij hebben ze afgesproken er alles aan te doen om misbruik en het in de doofpot stoppen daarvan te voorkomen.
In Chili worden meer dan 100 katholieke geestelijken onderzocht na beschuldigingen van seksueel misbruik of het verbergen daarvan. De twee bisschoppen die nu uit het ambt zijn gezet zijn Francisco José Cox Huneeus, emeritus-aartsbisschop van de stad La Serena, en Marco Antonio Órdenes Fernández, emeritus-bisschop van Iquique.
Karadima
Vorige maand zette de paus al een 88-jarige Chileense priester, Fernando Karadima, uit het ambt. Hij werd in 2010 beschuldigd van kindermisbruik en ging in 2011 met gedwongen pensioen.
Door de jaren heen is de zaak-Karadima in Chili uitgegroeid tot het symbool van het zwakke optreden van de kerk tegen seksueel misbruik, ook omdat de paus een vertrouweling van Karadima tot bisschop wijdde. De frustratie over het schandaal kwam dit jaar tot uitdrukking, toen paus Franciscus Chili bezocht en daar op tal van grote demonstraties stuitte.
Alle 34 bisschoppen van Chili hebben eerder dit jaar hun ontslag aangeboden vanwege het misbruikschandaal. Paus Franciscus heeft tot dusver zeven van hen daadwerkelijk weggestuurd. De twee bisschoppen die vandaag uit hun ambt zijn gezet, hebben hun ontslag toen niet aangeboden omdat ze niet langer actief zijn.
Wereldwijd schandaal
Wereldwijd ligt de Rooms-Katholieke Kerk zwaar onder vuur vanwege talloze misbruikzaken die in veel gevallen jaren onder de pet zijn gehouden. In september werd bekend dat in de VS meer dan duizend kinderen zijn misbruikt door 300 Amerikaanse priesters. In Duitsland bleek onlangs dat er de afgelopen decennia duizenden gevallen van misbruik zijn gedocumenteerd binnen de Kerk.
NRC meldde vorige maand dat ook in Nederland een groot deel van de bisschoppen en kardinalen wist van misbruik binnen de kerk. Volgens de krant werden pedofiele priesters overgeplaatst naar andere parochies, waar ze dan vaak opnieuw in de fout gingen.
NU 12.10.2018 De aartsbisschop van de Amerikaanse hoofdstad Washington, Donald Wuerl, heeft zijn ontslag ingediend vanwege seksueel misbruik door katholieke geestelijken in zijn vroegere bisdom Pittsburgh.
Paus Franciscus heeft zijn ontslag goedgekeurd, maar benadrukte dat het Wuerls eigen wens is. Hij heeft de Amerikaanse aartsbisschop, die tevens kardinaal is en blijft, gevraagd aan te blijven totdat een opvolger is gevonden.
Wuerl (77) is een van de hoogste katholieke geestelijken tot nu toe die vanwege seksueel misbruik zijn functie neerlegt. Hij kwam onder vuur te liggen toen afgelopen zomer een rapport verscheen met bewijzen voor grootschalig misbruik binnen de kerk in Pennsylvania, de staat waar ook Pittsburgh in ligt.
Zeker duizend mensen, voornamelijk kinderen, zijn volgens het rapport de afgelopen decennia slachtoffer geworden van het wangedrag door zo’n driehonderd priesters en andere geestelijken. Wuerl was er bisschop van 1988 tot 2006.
De vertrekkende aartsbisschop is er ook van beschuldigd dat hij zou hebben geweten van seksueel misbruik door zijn voorganger, ex-kardinaal Theodore McCarrick. Wuerl ontkent dat.
NOS 12.10.2018 Paus Franciscus heeft het ontslag geaccepteerd van kardinaal Donald Wuerl, de aartsbisschop van Washington. Wuerl was betrokken bij twee misbruikschandalen, waarbij hem verweten werd dat hij priesters die zich aan misbruik schuldig hebben gemaakt de hand boven het hoofd hield. Wuerl zelf is nooit beschuldigd van misbruik.
Vorige maand had Wuerl zijn ontslag aangeboden. In de verklaring waarin de paus het ontslag aanvaardt, staan lovende woorden voor de kardinaal. De paus schrijft dat Wuerl ten onrechte tot zondebok is gemaakt: dat die weliswaar fouten heeft gemaakt in de behandeling van de seksschandalen maar die schandalen nooit in de doofpot heeft gestopt.
De paus heeft de 77-jarige Wuerl gevraagd aan te blijven tot een opvolger is benoemd.
Pennsylvania
De naam van Wuerl wordt genoemd in het geruchtmakende rapport over misbruik door rooms-katholieke geestelijken in zes bisdommen in Pennsylvania. De onderzoekers verwijten hem dat hij als bisschop van Pittsburgh tussen 1988 en 2006 priesters heeft beschermd die over de schreef zijn gegaan. Ook zou hij ervoor gezorgd hebben dat verdachte priesters elders werden benoemd.
Wuerl wordt er ook van beschuldigd dat hij wist van het seksuele wangedrag van zijn voorganger in Washington, kardinaal Theodore McGarrick. Wuerl houdt vol dat hem daarover nooit iets ter ore is gekomen.
NU 09.10.2018 De Oud-Katholieke Kerk moet vertrouwenspersonen aanstellen om te voorkomen dat toekomstige gevallen van seksueel misbruik in de doofpot belanden, adviseert de Onderzoekscommissie Seksueel Misbruik in de Oud-Katholieke Kerk Nederland (OKKN) dinsdag.
Zowel gelovigen als geestelijken zouden op deze manier seksueel grensoverschrijdend gedrag binnen de kerk kunnen melden. Het is een van de zeven aanbevelingen in een dinsdag verschenen rapport van OKKN.
De onderzoekscommissie stond onder leiding van oud-rechter Wiel Stevens, die eerder misbruik in de Rooms-Katholieke Kerk onderzocht.
De kerk stelde in mei vorig jaar een onderzoek in naar misbruik binnen de kerk, nadat bekend werd dat zeven geestelijken zich hadden vergrepen aan kinderen. De misdragingen, zo concluderen de onderzoekers nu, varieerden van het maken van seksueel getinte opmerkingen, tot aanranding en ernstig seksueel misbruik.
Vijf van de zeven geestelijken zijn inmiddels overleden. Eén van hen was een oud-katholieke luchthavenpastor van Schiphol, die in Cambodja werd opgepakt. Hij had daar veel naaktfoto’s van jongens gemaakt. De kerk wist van zijn seksuele voorkeur, maar deed daar niets aan.
Het bestuur van de kerk zegt dinsdag “geschokt” te zijn door het rapport en betuigt “diepe spijt”. Ook sluit het bestuur terugtreden niet uit. De Oud-Katholieke Kerk is een liberale kerkstroming met zo’n vijfduizend leden.
‘Tegengaan van een doofpotcultuur’
De commissie denkt dat het aanstellen van vertrouwenspersonen het ontstaan van een doofpot- of schandpaalcultuur kan tegengaan. Het idee van de commissie is dat signalen van seksueel grensoverschrijdend gedrag bijeenkomen bij één “instantie” binnen de OKKN, “zonder dat meteen een geruchtencircuit ontstaat”.
De commissie heeft een voorziening op het oog voor zowel gelovigen als pastoors, die weet krijgen van een geval van seksueel grensoverschrijdend gedrag en hierover kunnen praten met iemand die daarvoor aangesteld en geschoold is.
Een bijkomend voordeel van vertrouwenspersonen is volgens de onderzoekers dat een pastoor of bisschop niet in een vroeg stadium op de hoogte wordt gesteld van vermeend seksueel misbruik en daarmee risico loopt partij te worden in de kwestie en daardoor onderdeel van het probleem.
Slachtoffers voelden zich in de steek gelaten
In het rapport zoomen de onderzoekers ook in op elk van de zeven daders en waarvan ze worden beticht. Hieruit wordt duidelijk dat in het geval van een melding van misbruik de kerkleiding destijds vaak niet de juiste maatregelen nam, waardoor slachtoffers zich in de steek gelaten voelden.
Vijf van de slachtoffers lieten weten nog steeds kwaad en verdrietig te zijn, terwijl vijf anderen zeiden dat de zaak wat hen betreft was afgesloten. Het melden was voor enkelen van hen wel belangrijk, omdat ze hopen dat de kerk ervan kan leren voor de toekomst. Sommigen van hen hebben schikkingen geaccepteerd.
De commissie is kritisch over hoe de leiding van de kerk is omgegaan met de situatie. “Hoewel de geruchten volop de ronde deden en er zelfs meldingen bij leidinggevenden binnenkwamen, is er niet opgetreden of ingegrepen. Slachtoffers die de moed hadden zich te melden, bleven in de kou staan.”
Ook is er vrees dat het huidige bestuur slagvaardigheid mist als die nodig is.
Het onderzoeksrapport kunt u hier downloaden. De volledige tekst van de persverklaring vindt u hier.
Telegraaf 09.10.2018 De Oud-Katholieke Kerk heeft zeven schikkingen getroffen met slachtoffers van seksueel misbruik. Dat maakt het bestuur dinsdagmiddag bekend.
Welke bedragen er zijn getroffen met de slachtoffers is niet bekendgemaakt. Ook is de identiteit van de getroffenen niet prijsgegeven. Er is de voorbije periode, zo melden de verantwoordelijken, uitgebreid onderzoek gedaan naar zaken waarbij geestelijken over de schreef gingen.
Het zogeheten Collegiaal Bestuur besloot een onderzoek te starten nadat bekend werd dat priester Nico S. – die niet met naam wordt genoemd – zich in Cambodja meerdere malen schuldig had gemaakt aan misbruik van kinderen.
Schorsing
De 52-jarige Nederlander werkte sinds 2013 als pastoor op Schiphol, en was verbonden aan het kerkgenootschap van de Oud-Katholieke Kerk Nederland, dat hem meteen schorste. Hij zit nog altijd vast in het Aziatische land, in afwachting van zijn berechting.
De voorbije decennia bleken er meer gevallen te zijn geweest van onaanvaardbaar seksueel gedrag van geestelijken, waarbij meer dan zeven personen slachtoffer waren. Vijf daders waren al overleden ten tijde van het onderzoek.
Recht voor slachtoffers
Doel van het onderzoek was recht doen aan de slachtoffers, en voorstellen te doen om te voorkomen dat seksueel misbruik binnen de Oud-Katholieke Kerk – dat zo’n 8000 volgelingen heeft – blijft bestaan.
Het Collegiaal Bestuur, dat om 13.00 uur een toelichting geeft op zijn bevindingen, legt onder andere de nadruk op het aanstellen van een vertrouwenspersoon, aandacht in opleiding en pastorale praktijk aan seksueel grensoverschrijdend gedrag, en een meldpunt.
NOS 09.10.2018 De leiding van de Oud-Katholieke Kerk heeft van de jaren 70 tot nu onvoldoende ingegrepen bij meldingen van seksueel misbruik. Mededogen met de dader en angst voor reputatieschade voor de kerk hadden meer prioriteit dan optreden. Daardoor bleven slachtoffers steeds weer “in de kou staan”.
Dat concludeert een commissie onder voorzitterschap van oud-president Wiel Stevens van het gerechtshof in Den Bosch, die de afgelopen anderhalf jaar onderzoek heeft gedaan naar het misbruik binnen de kleine, als verlicht bekendstaande geloofsgemeenschap (zo’n 4500 leden). Stevens en zijn collega’s hebben allen veel ervaring met het onderwerp als lid van de klachtencommissie seksueel misbruik in de Rooms-Katholieke Kerk.
Naar aanleiding van de bevindingen van de commissie heeft de leiding van de Oud-Katholieke Kerk met twee slachtoffers een ‘bemiddelingsbijeenkomst’ belegd. Een vertegenwoordiger van de kerk heeft hun naast excuses ook een schadevergoeding aangeboden, die de slachtoffers hebben geaccepteerd.
Diepe excuses
De leiding biedt slachtoffers “diepe excuses” aan en zegt te beseffen dat hun leed door de handelwijze van de Oud-Katholieke Kerk is vergroot. Alle aanbevelingen van de commissie worden overgenomen. Zo moeten alle priesters voortaan een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) overleggen.
Aanleiding voor het onderzoek vormde de arrestatie begin vorig jaar van een Oud-Katholieke priester in Cambodja die seksueel expliciete foto’s had gemaakt van jonge kinderen. Over deze priester bleek in 2001 tijdens zijn opleiding al een melding te zijn gedaan door de ouders van een slachtoffer, vanwege eerder seksueel misbruik.
Desondanks gingen er intern nooit alarmbellen rinkelen. Tamelijk recent ging de priester nog geregeld mee als begeleider op weekenden voor kinderen van 11 en 12 jaar, valt te lezen in het onderzoeksrapport.
Nieuwe gevallen
Naar aanleiding van de publiciteit over deze zaak kwamen er vorig jaar nog zes misbruikgevallen aan het licht, waarvan er vijf ook nieuw waren voor de kerkleiding.
In de reeds bekende kwestie ging het om een man die in de jaren 70 jongeren ‘in de kost had’ in zijn pastorie. Hij is inmiddels overleden, net als de andere beschuldigden. Een van zijn slachtoffers had in 2015 al een klacht tegen hem ingediend, die door de klachtencommissie van de kerk gegrond werd verklaard.
De commissie heeft met dit slachtoffer en met een ander slachtoffer gesproken, die “overtuigend en in detail hebben verklaard over de wijze waarop ze seksueel zijn misbruikt”. Ook hier was de kerkleiding op de hoogte – zeker van de geruchten over de man – maar deed niets. Deze twee slachtoffers hebben inmiddels een schadevergoeding gekregen.
Katholieke Kerk zonder paus
De Oud-Katholieke Kerk splitste zich in 1723 af van de moederkerk, uit verzet tegen het centralistisch gezag vanuit Rome. Bisschoppen worden bij de Oud-Katholieken niet door de paus benoemd, maar gekozen. De kerk staat bekend als progressief: vrouwen kunnen sinds 1998 voorganger worden, priesters mogen trouwen en homoseksuele stellen kunnen een zegen krijgen. Dat seksueel misbruik ook in deze gemeenschap voorkomt, laat volgens Stevens zien dat het celibaat geen doorslaggevende factor is. “Waar het eerder om gaat bij misbruik, is een bestaande machtsrelatie.”
In totaal heeft de commissie met meer dan veertig mensen gesproken, onder wie tien slachtoffers van het misbruik binnen de Oud-Katholieke Kerk. Daarbij zijn geen nieuwe namen van daders naar voren gekomen en zijn geen formele klachten ingediend. Soms vond een slachtoffer het niet nodig dat er nadere actie werd ondernomen, soms gold dat voor andere gelovigen die dingen wisten. Ook speelde mee dat zij nog steeds waardering hadden voor de dader, dat ze de kerk en diens familie niet wilden schaden of dat ze waren bang voor afkeuring binnen de gemeenschap.
De commissie spreekt van een “geloofsgemeenschap met een familiair karakter”, waarin “een cultuur van elkaar aanspreken op gedrag weinig ontwikkeld was”.
Geschorst
Bij vijf van de zeven meldingen over daders heeft de commissie concreet kunnen vaststellen dat er inderdaad sprake is geweest van seksueel misbruik. Bij twee niet, maar in deze gevallen is het volgens Stevens “zeker niet uit te sluiten”. Alleen de priester in Cambodja is nog in leven. Hij zit nog altijd in de cel en is formeel geschorst door de kerk.
NOS 06.10.2018 Paus Franciscus heeft een “grondig” onderzoek gelast naar documenten in het Vaticaan over het misbruikschandaal rond de voormalige Amerikaanse kardinaal McCarrick. McCarrick kon carrière maken binnen de Rooms-Katholieke Kerk, ondanks beschuldigingen dat hij priesters in opleiding had misbruikt.
Het Vaticaan gaat ervan uit dat door het onderzoek besluiten aan het licht komen die nu niet meer zouden worden genomen. “Misbruik en het in de doofpot stoppen daarvan worden niet langer getolereerd”, staat in de verklaring van het Vaticaan en ook dat Franciscus “het pad van de waarheid wil volgen, waarheen dat ook leidt”.
Vaticaan-correspondent Andrea Vreede zegt dat het Vaticaan in actie moest komen door de enorme opschudding die de zaak in de Amerikaanse publieke opinie heeft gewekt en na fel aandringen van de top van de Amerikaanse kerk.
32 hoge functionarissen
Die druk vanuit de VS op het Vaticaan volgde op beschuldigingen van aartsbisschop Viganò, een voormalige ambassadeur van het Vaticaan in de VS, over het toedekken van de zaak-McCarrick.
Deze ex-diplomaat verklaarde in augustus dat in de loop der jaren 32 hoge functionarissen binnen het Vaticaan van het misbruik door McCarrick op de hoogte waren geweest. Ook schreef Viganò dat hij Franciscus in 2013 – kort nadat deze tot paus was verkozen – had verteld dat er een “dik dossier” over McCarrick lag. Viganò riep Franciscus op om af te treden, omdat hij deze informatie naast zich neer zou hebben gelegd.
Ontslag
McCarrick werd afgelopen juli tot ontslag gedwongen, onder meer voor misbruik van een 16-jarige jongen in de jaren 70. Maar hij zou ook jongere jongens en mannen hebben misbruikt. Slachtoffers deden in de jaren 90 hun beklag bij de kerk en ook een leraar aan een seminarie in New Jersey waarschuwde het Vaticaan. Toch werd McCarrick in 2000 aartsbisschop van Washington D.C. en in 2006 kardinaal.
Volgens Vreede wil paus Franciscus met dit onderzoek opening van zaken geven en tegelijkertijd het verleden proberen af te sluiten. Zerotolerance op het gebied van misbruik en toedekken is nu de nieuwe norm. De paus wil de oude cultuur van wat hij “klerikalisme” noemt uitbannen en organiseert daarom een grote bijeenkomst van bisschoppen uit alle landen in februari 2019.
NU 28.09.2018 Paus Franciscus heeft de Chileense priester Fernando Karadima Fariña officieel uit het ambt ontzet. Dat heeft het Vaticaan vrijdag bekendgemaakt.
Karadima wordt gezien als de spil in het omvangrijke schandaal rond seksueel misbruik van jongens in het overwegend rooms-katholieke Zuid-Amerikaanse land.
Franciscus nam volgens de verklaring het besluit naar eer en geweten en in het belang van de kerk. De nu 88-jarige Karadima werd in 2011 schuldig bevonden wegens zijn jarenlange wangedrag.
Onder anderen bisschop Juan Barros raakte door het schandaal in opspraak, omdat hij van de praktijken zou hebben geweten en die in de doofpot stopte. De paus verdedigde hem nog tijdens zijn bezoek aan Chili maar nam zijn woorden later terug.
OmroepWest 27.09.2018 Oud-politicus, oud-minister en oud-burgemeester van Den Haag Wim Deetman is er duidelijk over: de cultuur van zwijgen en toedekken over seksueel misbruik in de katholieke kerk moet worden doorbroken. ‘In het kerkelijk bestuur heerste een attitude van toedekken, je hangt je vuile was niet buiten’. ‘Mensen moeten niet langer zwijgen’. ‘Als alles open ligt kun je de ander in de ogen kijken.’ Hij zegt dat in het oktobernummer van het maandblad Kerk in Den Haag.
Deetman, nog steeds actief in de Kloosterkerk in Den Haag, deed in 2010 en 2011 onderzoek naar seksueel misbruik van minderjarigen in de Rooms-Katholieke kerk in Nederland. Eén van de kritiekpunten van zijn commissie was dat de kerk wist van het misbruik en veel te weinig deed voor slachtoffers. Deetman vindt dat de katholieke kerk wereldwijd het Nederlandse voorbeeld zou moeten volgen om nog iets van de eigen boodschap overeind te houden.
‘De paus roept op aangifte te doen van misbruik en tegelijkertijd wordt in Australië gesteld dat het biechtgeheim gehandhaafd wordt voor dienaren van de kerk. Dat is dus een vrijbrief. Ze zijn daar de weg kwijt!’
‘U kunt me wat!’
Deetman geeft geen interviews meer over misbruik in de Nederlandse kerkprovincie, ‘Alles is wel zo’n beetje gezegd.’ Maar voor het Haagse kerkelijk maandblad maakt hij toch een uitzondering. Vanwege Den Haag waar hij burgemeester is geweest en waar hij nog steeds kerkelijk betrokken is. En ook vanwege de actualiteit. De blijvende stroom slecht nieuws uit bijvoorbeeld de VS, Australië en Duitsland.
Veel slachtoffers hebben onherstelbare schade opgelopen. ‘Er zijn er van wie het leven verwoest is, dat moeten we goed beseffen’. ‘Dan ben je er niet met excuses, vergeving en gebed’. Als dat het enige antwoord is, vergroot je als kerk niet je geloofwaardigheid. De slachtoffers zeggen dan: U kunt me wat!’
AD 26.09.2018 Kardinaal Reinhard Marx is diep door het stof gegaan voor het seksueel misbruik in de Duitse rooms-katholieke kerk. ,,Veel te lang is binnen de kerk weggekeken. Voor al het falen en alle pijn bied ik excuses aan”, aldus de kerkvorst.
Volgens de rapporteurs van het onderzoek naar seksueel misbruik in de Duitse rooms-katholieke kerk hebben ten minste 1670 geestelijken zich tussen 1946 en 2014 vergrepen aan 3677 minderjarigen. De meeste slachtoffers, vooral jongens, waren niet ouder dan 13 jaar. De meesten zijn langdurig misbruikt.
,,Ik schaam me voor al het vertrouwen dat teloor is gegaan, voor de misdaden die door vertegenwoordigers van de kerk zijn aangericht. Ik schaam me ervoor dat zovelen hebben weggekeken en zich niet om de slachtoffers hebben bekommerd”, sprak Marx.’
Boetekleed
De kardinaal trok ook zelf het boetekleed aan. ,,We hebben niet naar de slachtoffers willen luisteren. Dat mag niet zonder gevolgen blijven. Veel mensen geloven ons niet meer. Ik heb daar begrip voor.”
De leider van het onderzoek, Harald Dressing, kan het resultaat ervan zelf ook maar moeilijk bevatten. ,,Het precieze aantal gevallen is niet meer te achterhalen”, aldus Dressing bij een toelichting. ,,Maar het gaat hier om het topje van een ijsberg waarvan we de echte grootte niet kennen.” Dressing erkent dat er lacunes zitten in zijn onderzoek. Zijn team had geen toegang tot officiële documenten en stuitte soms op aanwijzingen dat er was geknoeid met wel beschikbare informatie.
Diep geraakt
Al voor zijn openbare boetedoening had Reinhard Marx alle geestelijken van zijn kerk opgeroepen hun leven te beteren. ,,We zijn diep geraakt door het feit dat priesters dit onder het volk van God hebben kunnen aanrichten”, zei de kardinaal. ,,De slachtoffers hebben recht op gerechtigheid. We moeten hier consequenties aan verbinden.”
,,Het onderzoek is veel te oppervlakkig”, meent zegsman Matthias Katsch van ‘Eckiger Tisch’, een organisatie waarin sommige slachtoffers zich hebben verenigd ,,Het aantal slachtoffers is veel groter en ook de verantwoordelijke bisschoppen worden niet genoemd.” Katsch eist daarom een nieuw en geheel onafhankelijk onderzoek.
Paus Franciscus erkende gisteren dat de aanhoudende schandalen over seksueel misbruik de gelovigen de rooms-katholieke kerk uitjagen. ,,We moeten zelf worden bekeerd.”
NU 25.09.2018 Het hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk in Duitsland, kardinaal Marx, heeft excuses aangeboden voor alle vormen van seksueel misbruik binnen de kerk de afgelopen tientallen jaren.
Marx bood zijn excuses aan tijdens de presentatie van een omvangrijke studie naar misbruik van kinderen en jongeren, waaruit bleek dat tussen 1946 en 2014 3.677 minderjarigen werden misbruikt door 1.670 kerkelijke functionarissen.
“Veel te lang is binnen de kerk gelogen over misbruik, is er weggekeken en in de doofpot gestopt. Voor al het falen en alle pijn, bied ik excuses aan”, aldus de lokale kerkvorst. “Ik schaam me voor het vertrouwen dat werd vernietigd, voor de misdaden die mensen door kerkelijke functionarissen zijn aangedaan.”
Net als in andere landen als Nederland, worstelt de Rooms-Katholieke Kerk in Duitsland met de gevolgen van seksueel misbruik in het verleden. De zaak is met de studie volgens Marx allerminst afgehandeld, “maar begint nu pas”.
Deze week houden de Duitse bisschoppen hun herfstoverleg en daar zal over veranderingen binnen de kerk worden gesproken, kondigde de kardinaal aan.
Als de kerk toekomstige generaties wil behouden, zei de paus, zal het moeten veranderen.
NOS 25.09.2018 De misbruikschandalen in de katholieke kerk schokken de gelovigen en jagen ze de kerk uit. Dat zei de paus vandaag op de laatste dag van zijn bezoek aan de Baltische staten. De kerk moet veranderen als ze toekomstige generaties wil behouden, zei hij.
De uitspraken van de paus vallen samen met een nieuw rapport over tientallen jaren van seksueel misbruik en het verhullen daarvan in Duitsland.
Tegen een grote groep jongeren in Estland zei de paus dat hij weet dat veel jonge mensen vinden dat de kerk hun niets te bieden heeft en hun problemen niet begrijpt. “Ze zijn woedend over de seksuele en economische schandalen zonder duidelijke veroordeling. En over het feit dat we niet bereid zijn om de levens en gevoeligheden van jongeren echt te begrijpen.”
“We moeten zelf worden bekeerd”, zei de paus. “Om naast jullie te kunnen staan, moeten we ons realiseren dat we veel moeten veranderen.”
Rapport
Met de uitspraken erkent de paus voor het eerst publiekelijk het falen van de aanpak van seksueel misbruik.
Vandaag werd op de Duitse bisschoppenconferentie een rapport gepubliceerd dat aantoont dan bijna 3700 mensen in Duitsland door geestelijken zijn misbruikt tussen 1946 en 2014. Meer dan de helft was toen 13 jaar of jonger en bijna een derde van hen was misdienaar.
Veel te lang is binnen de kerk gelogen over misbruik, is er weggekeken en in de doofpot gestopt, aldus De Duitse kardinaal Marx.
Volgens het rapport is bewijs in deze zaken vernietigd of gemanipuleerd. Veel zaken zijn nooit voor het gerecht gebracht en misbruikers werden overgeplaatst, zonder dat hun verleden bekend werd gemaakt.
Kardinaal Marx zei als het hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk in Duitsland bij de presentatie van het rapport dat de zaken nu niet zijn afgehandeld, maar juist beginnen.
“Veel te lang is binnen de kerk gelogen over misbruik, is er weggekeken en in de doofpot gestopt. Voor al het falen en alle pijn, bied ik excuses aan”, zei Marx. “Ik schaam me voor het vernietigen van vertrouwen en voor de misdaden die mensen door kerkelijke functionarissen zijn aangedaan.”
MSN 19.09.2018 Vier mannen die stellen als kind seksueel misbruikt te zijn door een kerkleraar hebben een schikking getroffen met het bisdom van Brooklyn. Het gaat om een een compensatie van 27,5 miljoen dollar (ongeveer 23,6 miljoen euro) in totaal. Dat bericht The New York Times dinsdag.
Per persoon komt het neer op één van de hoogste bedragen die de Katholieke Kerk ooit heeft toegezegd in de Verenigde Staten vanwege een misbruikzaak. Ieder slachtoffer krijgt 6,8 miljoen dollar (5,8 miljoen euro). Als jongetje zouden ze tussen 2003 en 2009 ze herhaaldelijk zijn misbruikt. In een verklaring bij de schikking stelt het bisdom dat de dader een vrijwilliger was bij de kerk, geen geestelijke.
Sinds juni 2017 hebben zich 414 mensen gemeld voor een schadevergoeding bij het Onafhankelijke Verzoenings- en Compensatieprogramma in Brooklyn. Over het hele land zijn dergelijke programma’s opgezet.
Lees ook: Welke kardinalen en bisschoppen komen voor in de misbruikdossiers van de Rooms-Katholieke Kerk?
Grootste crisis sinds de Reformatie
De nieuwe misbruikzaken blijven zich nog steeds aandienen. De New Yorkse openbaar aanklager heeft een aantal weken geleden alle acht rooms-katholieke bisdommen in de staat gedagvaard voor hoe zij omgaan met meldingen van misbruik. Daarnaast heeft een groot onderzoek afgelopen zomer blootgelegd dat meer dan duizend kinderen zijn misbruikt door meer dan driehonderd priesters in de staat Pennsylvania.
Er zijn Vaticanisten die spreken van de grootste crisis in de Rooms-Katholieke Kerk sinds de Reformatie, in de zestiende eeuw.
Telegraaf 14.09.2018 De Chileense politie heeft invallen gedaan bij vier bisdommen vanwege een grote misbruikzaak in het land. Uit informatie die de politie in het onderzoek heeft verzameld bleek dat in Concepcion, Chillan, Valparaiso en Osorno meer documenten te vinden waren die van waarde kunnen zijn in het onderzoek.
Ook zijn meerdere medewerkers ondervraagd door de politie. De bisdommen hebben laten weten volledig mee te willen werken aan het onderzoek van de politie.
De informatie in de bisdommen heeft te maken met één van de grootste zaken van seksueel misbruik in het land, die van een assistent van de aartsbisschop van Chili, Oscar Munoz. Hij wordt beschuldigd van het misbruiken van zeker vijf minderjarigen.
De Chileense politie onderzoekt honderden gevallen van seksueel misbruik van minderjarigen binnen de Rooms-Katholieke Kerk.
Telegraaf 12.09.2018 De Duitse Rooms-Katholieke Kerk heeft het misbruik onder geestelijken zelf in kaart laten brengen. Uit het vertrouwelijke onderzoek kwamen duizenden vermeende misbruikzaken naar voren, bericht nieuwsblad Der Spiegel.
De Duitse bisschoppenconferentie liet tienduizenden interne dossiers onder de loep nemen. Onderzoekers concludeerden dat tussen 1946 en 2014 bijna 3680 gevallen van seksueel wangedrag zijn genoteerd. Zo’n 1670 geestelijken zouden daarvoor verantwoordelijk zijn. De meeste slachtoffers waren jongens.
De onderzoekers benadrukken dat sprake is van een voorzichtige schatting. Personeelsdossiers van geestelijken die zijn beschuldigd van misbruik, bleken in veel gevallen te zijn gemanipuleerd of vernietigd.
NU 12.09.2018 Volgens een vertrouwelijk onderzoek van de Duitse Rooms-Katholieke Kerk hebben er duizenden vermeende misbruikzaken in het land plaatsgevonden, zo meldt Der Spiegel woensdag. Het Duitse nieuwsblad zegt het onderzoek in handen te hebben.
De Duitse bisschoppenconferentie liet tienduizenden interne dossiers onder de loep nemen. Onderzoekers concludeerden dat tussen 1946 en 2014 bijna 3.680 gevallen van seksueel wangedrag genoteerd zijn.
Zo’n 1.670 geestelijken zouden daarvoor verantwoordelijk zijn. De meeste slachtoffers waren jongens. Volgens de onderzoekers was meer dan de helft van de slachtoffers dertien jaar of jonger.
De onderzoekers benadrukken dat er sprake is van een voorzichtige schatting en dat het exacte aantal misbruikzaken niet bekend is. Personeelsdossiers van geestelijken die van misbruik beschuldigd zijn bleken in veel gevallen gemanipuleerd of vernietigd te zijn.
Paus geconfronteerd met misbruikschandalen
Paus Franciscus is de afgelopen periode geconfronteerd met meerdere misbruikschandalen in de katholieke kerk. Zo zijn er bevindingen die geestelijken zich in de Amerikaanse staat Pennsylvania jarenlang aan kinderen hebben vergrepen.
De paus heeft alle voorzitters van bisschoppenconferenties van de wereld naar Rome geroepen voor overleg over de bestrijding van seksueel misbruik van minderjarigen door geestelijken. Dit heeft het Vaticaan woensdag laten weten.
Volgens de paus zijn veel gevallen jarenlang in de doofpot gestopt of genegeerd. Vergelijkbare gevallen werden onlangs aan de kaak gesteld in onder meer Chili en Australië.
Aartsbisschop wil dat Franciscus opstapt
De paus heeft zelf ook geen onbesmet verleden als het aankomt op het beschermen van misbruikverdachten. Zo verdedigde hij de Chileense verdachten in eerste instantie, totdat grote ophef daarover hem dwong zijn standpunt bij te stellen.
Eind augustus beschuldigde een aartsbisschop Franciscus zelf ervan het misbruik door de Amerikaanse kardinaal Theodore McCarrick jarenlang in de doofpot te hebben gestopt. De aartsbisschop wil dat de paus opstapt vanwege deze zaak.
Volgens Vaticaankenners wordt de aanval op de paus vooral gemotiveerd door een strijd tussen de conservatieve en progressieve facties in de kerktop.
Toen de beschuldiging naar buiten kwam, was de paus op de terugweg vanuit Ierland. Daar bood hij zijn excuses aan voor het misbruik dat daar heeft plaatsgevonden.
NOS 12.09.2018 Na de Verenigde Staten, Chili en Australië is ook de katholieke kerk in Duitsland het onderwerp van een groot misbruikschandaal. Seksueel misbruik is er al decennialang wijdverbreid, blijkt uit een rapport dat in handen is van Der Spiegel.
Het gaat om 3677 gedocumenteerde gevallen van seksueel misbruik vanaf de Tweede Wereldoorlog tot 2014. In een op de zes zaken kwam verkrachting voor en zeker 1670 geestelijken waren bij het misbruik betrokken. Meer dan de helft van de slachtoffers was 13 jaar of jonger. In de meeste gevallen ging het om jongens.
De aantallen zijn vermoedelijk een conservatieve weergave van de werkelijkheid, doordat veel gevallen vermoedelijk niet geregistreerd zijn.
Meer dan 38.000 documenten van 27 Duitse bisdommen zijn onderzocht. Het onderzoek is uitgevoerd door drie universiteiten in opdracht van de Duitse bisschoppenconferentie. Die heeft nog niet gereageerd op het nieuws.
Misbruikschandalen
De katholieke kerk worstelt wereldwijd met misbruikschandalen. Vorige maand werd bekend dat in de Amerikaanse staat Pennsylvania 300 priesters ruim duizend kinderen hebben misbruikt. Ook in onder meer Chili en Australiëkwamen grote misbruikzaken aan het licht.
De paus heeft de hoofden van alle bisschoppenconferenties ter wereld opgeroepen om in februari naar Rome te komen voor een top over het voorkomen van seksueel misbruik door katholieke geestelijken.
Telegraaf 12.09.2018 Paus Franciscus heeft alle voorzitters van bisschoppenconferenties van de wereld naar Rome geroepen voor overleg over de bestrijding van seksueel misbruik van minderjarigen door geestelijken. Dit heeft het Vaticaan woensdag laten weten.
De kerk wordt al geruime tijd geplaagd door een reeks schandalen rond misbruik gepleegd door geestelijken of beschuldigingen daarover.
Alle bisschoppen in de Nederlandse Kerkprovincie vormen samen de Nederlandse Bisschoppenconferentie. Dit is een permanent overlegorgaan, waarin de bisschoppen op uiteenlopende terreinen gezamenlijk beleid maken en uitvoeren.
NU 12.09.2018 Paus Franciscus heeft alle voorzitters van bisschoppenconferenties van de wereld naar Rome geroepen voor overleg over de bestrijding van seksueel misbruik van minderjarigen door geestelijken, zo heeft het Vaticaan woensdag laten weten.
Al jaren komen steeds meer beschuldigingen over misbruik binnen de kerk naar buiten. Daardoor hebben veel mensen hun lidmaatschap voor de Rooms-Katholieke Kerk opgezegd.
Woensdag bleek uit eigen onderzoek van de Duitse katholieke kerk dat ook in dat land veel kinderen misbruikt zijn.
Eind augustus beschuldigde een aartsbisschop paus Franciscus ervan dat hij het misbruik door de Amerikaanse kardinaal Theodore McCarrick in de doofpot heeft gestopt. De aartsbisschop wil dat de paus opstapt vanwege deze zaak.
Toen die beschuldiging naar buiten kwam, was de paus op de terugweg vanuit Ierland. Daar bood hij zijn excuses aan voor het misbruik dat daar heeft plaatsgevonden.
Alle bisschoppen in de Nederlandse kerkprovincie vormen samen de Nederlandse Bisschoppenconferentie. Dat is een permanent overlegorgaan waarin de bisschoppen op uiteenlopende terreinen gezamenlijk beleid maken en uitvoeren.
Telegraaf 06.09.2018 Bisschop Gerard de Korte van Den Bosch roept gelovigen in zijn bisdom op om de kerk trouw te blijven ondanks een nieuwe stroom berichten over seksueel misbruik van minderjarigen en doofpotbeschuldigingen. De bisschop heeft daarom een brief gestuurd aan alle parochies in het bisdom. De brief zal komend weekeinde worden voorgelezen tijdens vieringen.
„In deze dagen van crisis wordt onze verbondenheid met de kerk op de proef gesteld. Mag ik u vragen om juist nu het lastig is, trouw te blijven?”, schrijft De Korte.
De bisschop schrijft verder dat hij door meerdere slachtoffers van seksueel misbruik is benaderd die last ervaren omdat hun verleden wordt opgerakeld door het nieuws uit het buitenland.
Nieuwe onthullingen
Amerikaanse opsporingsautoriteiten onthulden vorige maand dat in Pennsylvania duizenden misbruikslachtoffers zijn gemaakt door meer dan driehonderd priesters. Paus Fransiscus staat zelf onder druk omdat hij volgens aartsbisschop Carlo Maria Vigano al jarenlang op de hoogte was van misbruik door de Amerikaanse kardinaal Theodore McCarrick.
AD 03.09.2018 Een katholieke broeder (80) die als dertiger kinderen misbruikte, moet in Australië alsnog de cel in. Een rechtbank veroordeelde Gerard McNamara tot een gevangenisstraf van negen maanden, bericht omroep ABC.
McNamara heeft toegeven dat hij zich als schoolhoofd in de stad Traralgon schuldig maakte aan ontucht. De man misbruikte jongens tussen de twaalf en vijftien jaar oud terwijl hij ze ‘sportmassages’ gaf in een schuurtje.
,,Elk kind wist wat er te gebeuren stond als je naar die kamer moest”, vertelde een slachtoffer buiten de rechtbank. McNamara heeft schuld bekend aan zeven gevallen.
Dertig keer misbruikt
Het toenmalige schoolhoofd van St Paul’s Secondary School zou een van zijn slachtoffers dertig keer hebben misbruikt. De man werd al twee keer eerder veroordeeld voor ontucht, steeds voorwaardelijke straffen. Hij verdwijnt nu wel achter de tralies.
Meerdere slachtoffers vertelden de rechtbank dat ze nog steeds gebukt gaan onder de gevolgen van het misbruik. Zij kampen onder meer met depressies en posttraumatische stressklachten.
Weerzinwekkend en walgelijk
De rechter concludeerde dat McNamara zich schuldig maakte aan ‘weerzinwekkend en walgelijk’ gedrag. ,,Je daden veroorzaakten een voortdurend trauma bij je slachtoffers”, aldus rechter Duncan Allen.
,,Je was een zeer gerespecteerd lid van een religieuze orde, je was een autoriteit en je genoot het vertrouwen van zowel de ouders van de kinderen alsook de gemeenschap.”
‘Nu zit hij bij de ratten’
Een belangenorganisatie voor slachtoffers noemt de uiteindelijke celstraf voor het misbruik ‘belachelijk mild’. Een van de slachtoffers van McNamara zegt: ,,Hij stond bekend als de rat, omdat hij zich gedroeg als een rat. Nu zit hij bij de ratten in de gevangenis.”
Tijdens de hoorzitting in juli verontschuldigde McNamara zich bij zijn slachtoffers en zei zich bewust te zijn van de impact en de ernst van zijn gedrag. ,,Ik heb erg veel spijt van de pijn die ik jullie allemaal heb aangedaan en de schade die ik heb berokkend”, sprak de bejaarde.
NU 01.09.2018 Het aantal zaken van seksueel misbruik binnen de katholieke kerk in Chili is veel groter dan gedacht. Het Openbaar Ministerie (OM) maakt vrijdag bekend 119 gevallen te onderzoeken, drie keer zoveel als een maand geleden.
Onder de 167 personen tegen wie verdenkingen zijn gerezen, zijn 7 bisschoppen en 96 priesters. Zij zouden zich hebben vergrepen aan 178 slachtoffers, onder wie 79 minderjarigen.
Justitie gaf geen verdere details. Sinds paus Franciscus het Zuid-Amerikaanse land in januari 2018 heeft bezocht, zijn er meer gevallen van seksueel misbruik aan het licht gekomen.
In mei dienden 34 Chileense bisschoppen hun ontslag in bij de paus. Van vijf van hen is het ontslag inmiddels geaccepteerd. In juli was nog sprake van 36 lopende onderzoeken en werd het aantal betrokken kerkelijk leiders niet genoemd.
NOS 01.09.2018 Het aantal gevallen van misbruik binnen de Rooms-Katholieke Kerk in Chili is veel omvangrijker dan gedacht. Het Openbaar Ministerie maakte bekend dat er inmiddels 119 onderzoeken lopen. Een paar weken geleden ging het nog om 38 zaken.
Volgens de openbaar aanklager zijn er verdenkingen tegen 167 mensen, onder wie zeven bisschoppen, 96 priesters en vier diakens. Zij zouden zich hebben vergrepen aan 178 mensen of zaken in de doofpot hebben willen stoppen.
Het OM verwacht dat de eerste rechtszaken over zes tot acht maanden beginnen en het moeilijk wordt de beschuldigingen te bewijzen.
Geen rechtbank
Vorig jaar kwamen de beschuldigingen van seksueel misbruik in Chili naar boven, nadat paus Franciscus het land had bezocht.
Hoewel het aantal misbruikzaken in meerdere landen blijft toenemen, is het Vaticaan nog niet met een concreet plan van aanpak gekomen. Zo is er nog geen rechtbank opgezet waar bisschoppen die het misbruik toedekken worden vervolgd, iets wat paus Franciscus eerder wel heeft beloofd.
De katholieke kerk in Australië is niet van plan zich te houden aan nieuwe wetten, die voorschrijven dat priesters het biechtgeheim moeten doorbreken als ze tijdens de biecht horen van misbruik van kinderen.
Daarmee stevenen de Australische bisschoppen af op een stevig conflict met in elk geval twee van de acht Australische staten, waar de nieuwe wetgeving al is ingevoerd. Ook andere staten overwegen ditzelfde wettelijke antwoord op het misbruikschandaal in de katholieke kerk, dat ook in Australië omvangrijk is.
Het hoofd van de Australische bisschoppenconferentie, Mark Coleridge, noemde de nieuwe wet vrijdag tegen persbureau Reuters ondoordacht en onuitvoerbaar. Slachtoffers zijn blij met de nieuwe regels, maar volgens Coleridge wordt het voor hen niet veiliger als priesters verhalen over misbruik, gedaan tijdens de biecht, moeten doorgeven aan de politie. “En de nieuwe wet ondermijnt de religieuze vrijheid. De biecht is een deel van onze godsdienst waarover niet te onderhandelen valt. Het belichaamt de verhouding tussen de gelovige en God.”
Dit is geen strikt Australische uitleg van de biecht; in de katholieke kerk geldt de biecht wereldwijd als onschendbaar. Nergens, dus ook in Nederland niet, verplicht de kerk de geestelijken misdrijven aan te geven bij de politie. Het rooms-katholieke Wetboek van Canoniek Recht zegt dat zo: ‘Het biechtgeheim is onschendbaar; daarom is het de biechtvader ten strengste verboden met woorden of op welke andere wijze en om welke reden ook over de boeteling ook maar iets bekend te maken.’
Priesters kunnen er bij de biechtelingen wel op aandringen naar de politie te gaan. “Als je een misdaad hebt gepleegd, word je toch echt eerst naar de politie verwezen en bepaalt de rechter de straf”, zei bisschop Gerard de Korte van Den Bosch daarover deze week in het Theologisch Elftal in Trouw.
Onderzoekscommissie
Een onderzoekscommissie in Australië onthulde eind december dat tienduizenden kinderen slachtoffer zijn geweest van misbruik. Bij 60 procent daarvan was de katholieke kerk betrokken. De commissie adviseerde de regering het biechtgeheim op te heffen in geval van misbruik. Die aanbeveling werd meteen bekritiseerd door de bisschoppen.
Maar ook zij kwamen onder vuur te liggen. De aartsbisschop van Adelaide, Philip Wilson, nam in juli ontslag. Hij was veroordeeld tot een gevangenisstraf, omdat hij wist van misbruik door priesters, maar dat had verzwegen.
Lees ook:
De kerk te mild voor daders? ‘Ik zie eerder het tegendeel’
Het lijkt er soms op dat de kerk meer bezig is met de vergeving van daders dan met de opvang van slachtoffers van seksueel misbruik. Enkele leden van het Theologisch Elftal bogen zich over deze kwestie.
NU 31.08.2018 De Rooms-Katholieke kerk in Australië verzet zich tegen een plan van de regering om het verplicht te maken kindermisbruik te melden als dat wordt bekend in de biechtstoel.
De Australische organisatie voor bisschoppen weigert het voorstel dat voortkomt uit een onderzoek naar misbruik binnen de kerk. Priesters zouden het verplicht moeten melden als iemand anoniem in de biechtstoel kindermisbruik toegeeft.
De organisatie zegt het kindermisbruik aan te willen pakken, maar vindt de geheimhoudingsplicht van de biecht belangrijker dan de Australische wet.
Twee van de acht Australische staten hebben al een wet aangenomen die priesters verplicht het bij de politie te melden als er iets over kindermisbruik wordt gezegd in de biechtstoel. De andere zes staten denken na over het invoeren van de wet.
Het vijfjarige onderzoek naar misbruik binnen de kerk is vorig jaar afgerond. Daaruit bleek dat 7 procent van de priesters die werkzaam waren tussen 1950 en 2010 wordt beschuldigd van misbruik.
De Australische aartsbisschop Philip Wilson heeft eerder dit jaar nog een celstraf gekregen, omdat hij misbruik van een priester in de jaren zestig stil zou hebben gehouden. Hij is de hoogste geestelijke die is veroordeeld voor betrokkenheid bij kindermisbruik.
NOS 31.08.2018 De Rooms-Katholieke Kerk in Australië is tegen het plan van enkele staten om het melden van misbruik voor geestelijken verplicht te stellen. De bisschoppenconferentie ACBC is het niet eens met de aanbeveling van een onderzoekscommissie, die priesters wettelijk moet verplichten hun biechtgeheim te schenden als ze van het misbruik horen.
“Het wetsvoorstel is ondoordacht, onpraktisch, het zal het er voor kinderen niet veiliger op maken, en zal waarschijnlijk de religieuze vrijheid ondermijnen”, reageerde ACBC-voorzitter Mark Coleridge. “Het biechtgeheim is een niet-onderhandelbaar element in ons religieuze leven en belichaamt een verstandhouding tussen de gelovige en God.”
Vijf jaar onderzoek
De onderzoekscommissie nam vijf jaar lang het seksueel misbruik binnen Australische kerken en andere instituties onder de loep. Uit het onderzoek bleek dat tienduizenden kinderen in Australië de afgelopen decennia zijn misbruikt en dat de instanties ernstig hebben gefaald in het voorkomen van het misbruik.
Het onderzoek werd vorig jaar afgerond. De commissie deed een reeks aanbevelingen, een daarvan was het verplicht melden van misbruik. Sindsdien hebben twee van de acht Australische staten en territoria wetten ingevoerd die het verzwijgen van informatie door priesters strafbaar stelt. Aartsbisschop Philip Wilson werd vorige maand veroordeeld voor het verzwijgen van misbruik in de jaren 70.
Trouw 29.08.2018 Dat een zo hoge functionaris als aartsbisschop Carlo Maria Viganò paus Fransiscus ervan beschuldigt weg te kijken in een Amerikaanse ontuchtzaak, is ongekend binnen de katholieke kerk. Tegenstanders van paus Franciscus beschouwen Viganò als een held, maar voor andere katholieken is hij niets anders dan een couppleger. Hij wekt al heel lang wrevel binnen het Vaticaan.
Afgelopen week publiceerde aartsbisschop Carlo Maria Viganò een document waarin hij topfunctionarissen binnen de kerk ervan beschuldigde de Amerikaanse misbruikpleger en aartsbisschop, Theodore McCarrick, de hand boven het hoofd te hebben gehouden. Ook paus Franciscus zelf hoort daar volgens de aartsbisschop bij.
Helemaal onomstreden is de kritische aartsbisschop niet. Ooit bezig met een droomcarrière in de kerk, zag hij zijn hoge ambities niet vervuld. Daarna leken wrok en frustraties vat op hem te krijgen, met die elf pagina’s tellende oorlogsverklaring als voorlopig hoogtepunt.
Viganò werd in 1941 geboren in een rijke familie uit Noord-Italië en in 1968 tot priester gewijd. Vijf jaar later ging hij werken in de Vaticaanse diplomatie. Hij was onder meer pauselijk vertegenwoordiger in Nigeria. Ook werkt hij een tijdje in de Romeinse curie. Daar leidde hij tien jaar lang een onopvallend bestaan, tot paus Benedictus hem in 2009 benoemde tot secretaris-generaal van Vaticaanstad. Die moet ervoor zorgen dat alles logistiek reilt en zeilt in het ministaatje. Een prestigieuze functie waarin Viganò zich een kundig financieel hervormer toonde en intern corruptie aan de kaak stelde.
Weggepromoveerd
Niet iedereen in het Vaticaan kon zijn manier van werken waarderen. In 2011 werd hij plotseling overgeplaatst naar Washington waar hij nuntius werd, zo ongeveer de hoofdprijs in Vaticaanse diplomatie. Weggepromoveerd, zeiden zijn medestanders in koor. Zelf wilde hij ook liever in Rome blijven, waar hij nog hogerop zou kunnen klimmen en het misschien tot kardinaal zou schoppen.
In de Verenigde Staten zorgde Viganò – die tot dan toe bekend stond als gematigd – voor de benoeming van een aantal behoudende bisschoppen. Conservatieve Amerikaanse katholieken noemden hem al snel ‘de beste nuntius die we ooit gehad hebben’. Toen de huidige paus in 2015 Amerika bezocht, regelde Viganò, zonder dat de paus het wist, een ontmoeting met Kim Davis, een overheidsambtenaar uit de staat Kentucky die weigerde mee te werken aan homohuwelijken. Franciscus was ‘not amused’ en Viganò werd op het matje geroepen. Het jaar daarop werd hij door de paus met pensioen gestuurd. Maar echt stil werd het daarna niet rond de aartsbisschop.
Hij ging zich roeren in het anti-Franciscuskamp, een groep traditionele katholieken onder wie ook een aantal kardinalen, die vanaf het begin niets van de Argentijnse paus moet hebben. Franciscus schept in hun ogen verwarring onder de gelovigen met uitspraken over homo’s en gescheiden mensen. De leer is bij hem gewoon niet veilig, vinden ze. Al een tijdje probeert deze groep Franciscus te linken aan het toedekken van seksueel misbruik en voor die ‘smoking gun’ heeft Viganò nu gezorgd. Volgens de aartsbisschop zou Franciscus persoonlijk de sancties tegen de ontuchtige McCarrick die door zijn voorganger Benedictus XVI werden ingesteld, hebben teruggedraaid. Franciscus als doofpotbisschop die volgens Viganò maar één optie heeft: aftreden.
Supporters van Franciscus twijfelen aan de motieven van Viganò en zeggen dat zijn verhaal op een aantal punten rammelt. Toch kan alleen paus Franciscus verhinderen dat de aartsbisschop niet de geschiedenis ingaat als de klokkenluider van het Vaticaan, door onduidelijkheden rond het McCarrick-dossier voor eens en altijd op te helderen. Hij lijkt dat nog niet van plan.
Waarom Stijn Fens in zijn column lezers oproept om toch katholiek te worden.
De achilleshiel van de katholieke kerk. Met het vertrek van de Amerikaanse aartsbisschop Theodore McCarrick, eind juli, bereikten de slepende schandalen in de rooms-katholieke kerk een voorlopig dieptepunt. Waarom grijpt ook de huidige paus Franciscus niet harder in?
NOS 28.08.2018 Paus Franciscus heeft te maken met een kerkopstand van binnenuit, aangejaagd door aartsbisschop Carlo Maria Viganò. De paus doet hier nog geen uitspraken over, maar het grootste Nederlandse bisdom doet dat wel. Bisschop Gerard de Korte van Den Bosch zegt achter de paus te staan. Wel mag hij actiever zijn in het nemen van maatregelen.
De Korte veroordeelt de beschuldiging van Viganò en vindt het “heel bijzonder” dat de hooggeplaatste aartsbisschop de paus aanvalt. “Het lijkt alsof Viganò opkomt voor de zorg voor kinderen. Maar hij speelt eigenlijk kerkpolitiek en wil via die kinderen paus Franciscus beschadigen.”
Nadat het bezoek van de paus aan Ierland vorige week was overschaduwd door de misbruikschandalen die recent naar boven zijn gekomen, eiste aartsbisschop Viganò zijn aftreden. De paus zou al jarenlang hebben geweten van het misbruik van kardinaal Theodore McCarrick. De Amerikaanse kardinaal wordt onder meer beschuldigd van seksueel misbruik van een jongen van 16 jaar in de jaren 70.
Ook fouten
De Korte: “De discussie gaat volgens mij over hoe je om moet gaan met bisschoppen die willens en wetens zaken verborgen houden en zelf misbruik hebben gepleegd. Bisschoppen kunnen dat zelf natuurlijk niet doen. Iemand daarboven, in dit geval de paus, moet die maatregelen nemen.”
Het zou wel goed zijn als de paus meer daadkracht laat zien, vindt de Nederlandse bisschop. “Dat heeft hij in een aantal gevallen al wel gedaan. Maar daar zou waarschijnlijk wel een tandje bij kunnen. En ik denk ook dat heel veel katholieken hopen dat hij dat in de nabije toekomst zal doen.”
De Korte hoopt dat de paus niet hoeft af treden. “Ik ben heel gelukkig met paus Franciscus en ik denk dat hij voor de kerk heilzaam is”, aldus De Korte. Dit geldt volgens hem ook voor de andere Nederlandse bisschoppen. “Ik heb geen reden om aan te nemen dat dat niet het geval is.”
NOS 28.08.2018 Het zijn pittige tijden voor paus Franciscus. Nadat zijn bezoek aan Ierland vorige week werd overschaduwd door de misbruikschandalen die recent naar boven zijn gekomen, eiste dit weekend een aartsbisschop zijn aftreden. Omdat de paus al jarenlang zou hebben geweten dat kardinaal Theodore McCarrick gelovigen misbruikte.
Aartsbisschop Carlo Maria Viganò, die jarenlang Vaticaan-diplomaat was in de VS, kwam zondag met een uitgebreide verklaring waarin hij stelde dat hij in 2013 zelf aan de paus had gemeld dat er een dik dossier was over McCarrick. Hij vindt dat de paus “zijn fouten moet toegeven” en moet opstappen.
Volgens Vaticaankenner Stijn Fens zijn er wel wat kanttekeningen te plaatsen bij de brief van Viganò. “Hij is een uitgesproken tegenstander van de paus. Hij zit in een bepaalde hoek in het Vaticaan die eigenlijk al heel lang vindt dat deze paus weg moet.” Deze conservatieve hoek heeft grote moeite met hoe de paus met de katholieke leer omgaat.
Een oorlogsverklaring, zo kan de verklaring van Viganò volgens Fens ook wel worden gezien. “De conservatieven binnen het Vaticaan hebben lange tijd gezocht naar een ‘smoking gun’, om van deze paus een doofpot-bisschop te maken. En ze denken die nu te hebben gevonden.”
Dit schandaal dreigt afbreuk te doen aan alles wat hij sinds de afgelopen jaren heeft geprobeerd te bereiken, aldus Vaticaankenner Stijn Fens.
De Amerikaanse kardinaal McCarrick wordt onder meer beschuldigd van seksueel misbruik van een jongen van 16 jaar in de jaren 70. Fens: “Viganò zegt dat de paus McCarrick de hand boven het hoofd heeft gehouden, als een soort cadeautje terug voor zijn steun bij zijn paus-kandidaatschap.”
De paus weigert zelf op de aantijgingen in te gaan. Dat maakte hij duidelijk toen hij na zijn bezoek aan Ierland in zijn vliegtuig journalisten te woord stond. Volgens de paus spreekt het dossier van Viganò voor zich en mogen de journalisten er zelf een oordeel over vellen.
Volgens Fens maakt de paus zich er op die manier te makkelijk vanaf. “Je kan als paus niet tegen journalisten zeggen: zoek het maar uit. Want op die manier verdwijnt zo’n verhaal natuurlijk niet. Het is wel kenmerkend: want alles wat naar boven is gekomen over de kerk, is het werk van buitenstaanders geweest.”
Heeft de paus nog genoeg tijd?
Volgens Fens staat paus Franciscus voor de grootste crisis in zijn pontificaat. “Dit schandaal dreigt afbreuk te doen aan alles wat hij sinds zijn aantreden in 2013 heeft geprobeerd te bereiken. Zij nalatenschap staat op het spel en het is de vraag of hij zich daar eigenlijk wel bewust van is.”
Deze knuffelpaus, zoals Fens hem noemt, heeft altijd voorgestaan op een meer open en transparantere kerk. “De mentaliteit van alles toedekken bestaat nog steeds binnen het Vaticaan en de paus wil die mentaliteit doorbreken. Hij vindt dat alle bisdommen, van Italië tot aan Nederland, daar zelf stappen in moeten zetten.”
Maar de weerstand tegen echte actie is groot, zegt Fens. “Het hiërarchische systeem binnen het Vaticaan houdt dat tegen. Een paus heeft zo’n tien jaar nodig om iets te kunnen bewerkstelligen, maar die tijd heeft deze paus eigenlijk niet. Hij zit er nu vijf jaar, maar hij is al 81. Dus hij moet wel opschieten.”
Elsevier 27.08.2018 Paus Franciscus wist in 2013 al van misbruikschandalen binnen de katholieke kerk en stopte die willens en wetens in de doofpot. Dat is de schokkende verklaring van aartsbisschop Carlo Maria Viganò in een elf pagina’s tellend document.
Viganò was van 2011 tot 2016 nuntius (ambassadeur) in de Verenigde Staten. In het document beschuldigt hij een lange lijst van huidige en voormalige hoogwaardigheidsbekleders binnen het Vaticaan van het verhullen van de daden van kardinaal Theodore Edgar McCarrick (88). Die trad vorige maand oneervol af, omdat hij jarenlang gelovigen seksueel misbruikte.
Viganò schrijft dat hij kort nadat Franciscus tot paus was gekozen, hem in juni 2013 al met een dik dossier op de hoogte stelde van het misbruik van McCarrick. Zeven jaar eerder, in 2006, stelde Viganò naar eigen zeggen ook al de hoge functionarissen op de hoogte van de misstanden. Die zouden eveneens niets met de informatie hebben gedaan.
Viganò beschrijft het wegstoppen als ‘een samenzwering van stilte die niet veel verschilt van dat wat er bij de maffia gebeurt’. In zijn verklaring roept hij op om aftreding van de paus.
‘In dit extreem dramatische moment voor de kerk wereldwijd, zíjn extreem dramatische moment voor de kerk wereldwijd, moet hij zijn fouten toegeven en, in lijn met het zero-tolerancebeleid, de eerste zijn om het goede voorbeeld te geven aan de kardinalen en bisschoppen die McCarricks misbruik verhulden en samen met hen aftreden,’ staat in het document.
Benedictus ook op de hoogte
De voorganger van Franciscus, paus Benedictus, was volgens Viganò ook op de hoogte en liet hij McCarrick sancties opleggen. Zo mocht hij geen kerkelijke vieringen bijwonen in het openbaar, mocht hij niet deelnemen aan openbare bijeenkomsten, lezingen geven of reizen. In plaats daarvan moest hij zich toeleggen op een leven van gebed en boetedoening. McCarrick bleef wel aan als kardinaal.
Viganò wijst ook beschuldigend naar de opvolger van McCarrick als aartsbisschop van de staat Washington, Donald Wuerl. Wuerl volgde McCarrick in 2006 op toen deze met emeritaat ging. Wuerl zou volgens Viganò hebben geweten van het misbruik van zijn voorganger, maar niets hebben gedaan, waardoor McCarrick pas vorige week aftrad als kardinaal.
Meer over misbruik, welke hulporganisaties gingen in de fout met seksueel wangedrag? Lees het in dit overzicht
In een reactie laat het aartsbisdom van de staat Washington weten dat Wuerl van niets wist. ‘In tegenstelling tot wat de memo’s van aartsbisschop Viganò aangeven, ontving kardinaal Wuerl nooit enige documentatie of informatie over acties (een onderzoek of strafmaatregelen red.) tegen aartsbisschop McCarrick tijdens zijn tijd in Washington,’ staat in een verklaring.
Paus wil niet reageren op beschuldigingen
Paus Franciscus wil zelf vooralsnog niet reageren op de beschuldigingen. Tijdens zijn terugreis vanuit Ierland – waar hij misbruikslachtoffers ontmoette en in een toespraak om vergiffenis vroeg voor de ‘weerzinwekkende daden’ – naar Rome zei hij in het vliegtuig dat de aantijgingen ‘voor zichzelf spreken’ en dat hij er verder niets over wil zeggen.
De beschuldigingen van Viganò komen bijna twee weken na een rapport over grootschalig kindermisbruik door zeker driehonderd katholieke priesters in de staat Pennsylvania. Volgens opsporingsautoriteiten gaat het om meer dan duizend slachtoffers, van wie velen zich waarschijnlijk nog niet hebben gemeld. Kerkleiders en het Vaticaan waren op de hoogte van het seksueel misbruik, maar hielden het tientallen jaren stil.
Fleur Verbeek (1991) werkt sinds oktober 2017 op de webredactie. Ze studeerde Journalistiek aan de Hogeschool van Utrecht.
NOS 27.08.2018 Paus Franciscus heeft gisteravond op de terugvlucht van Ierland naar het Vaticaan geweigerd in te gaan op zware aantijgingen van aartsbisschop Carlo Maria Viganò. Die stelt in een document van elf pagina’s dat hij Franciscus op 23 juni 2013 heeft ingelicht over het seksueel misbruik waaraan kardinaal Theodore McCarrick, de aartsbisschop van Washington, zich schuldig maakte. Franciscus, die toen drie maanden paus was, legde de beschuldiging naast zich neer en rehabiliteerde McCarrick in feite, stelt Viganò.
De beschuldiging aan het adres van de paus is zo ernstig, dat er voor Franciscus niets anders op zit dan af te treden, vindt Viganò.
Franciscus zei tegen journalisten over de uitgebreide tekst van Viganò dat ze zelf een oordeel moeten vellen:
‘Lees zijn verklaring aandachtig en vel zelf jullie oordeel’
Rechtervleugel
Viganò was van 2011 tot en met 2016 de ambassadeur van het Vaticaan in de Verenigde Staten. Hij zegt dat zijn twee voorgangers de Heilige Stoel geïnformeerd hebben over de praktijken van McCarrick, en dat twee memo’s over de zaak van zijn hand waren.
In juli jongstleden accepteerde de paus het ontslag van McCarrick, nadat in een Amerikaans onderzoek was vastgesteld dat de kardinaal een minderjarige had misbruikt. Daarvoor gingen al jarenlang verhalen rond over het misbruik door ‘oom Teddy’ van jonge mannen. De paus nam McCarrick ook zijn kardinaalstitel af.
Carlo Maria Vigano (midden) AFP
De nu 77-jarige Viganò is een exponent van de rechtervleugel in de Rooms-Katholieke Kerk, die grote moeite heeft met de manier waarop de paus met de katholieke leer omgaat. In zijn document gaat de aartsbisschop fel tekeer tegen hoge functionarissen in het Vaticaan en houdt hij een lange tirade over homoseksuelen en linkse elementen binnen de Kerk.
Het laat zich lezen als een ideologisch manifest tegen de paus, waarbij alle mensen met naam en toenaam genoemd worden die volgens Viganò McCarrick de hand boven het hoofd hielden.
Benedictus
NOS-correspondent voor het Vaticaan Andrea Vreede en Vaticaan-kenner Stijn Fens zeggen beiden dat het document neerkomt op een nieuwe keiharde aanval op de paus.
Fens zei gisteren in Met het Oog op Morgen dat Viganò met dit document munitie biedt aan een soort burgeroorlog die in de kerk woedt, waarbij zijn partij ten strijde trekt tegen een paus die te soepel in de leer zou zijn. Fens zegt “dat die beweging nu zijn kans schoon ziet door de paus te linken aan het misbruikschandaal”.
Benedictus XVI, de voorganger van Franciscus, komt als enige vrijwel ongeschonden tevoorschijn uit het document. Viganò schrijft dat hij McCarrick opdracht gaf zich terug te trekken in een leven van boetedoening en gebed, maar die opdracht is om onduidelijke redenen nooit door de kardinaal uitgevoerd.
Paus Franciscus schakelde McCarrick in om voor de kerk naar China te reizen. Ook werd hij ingezet als kerkelijk bemiddelaar bij de besprekingen tussen de VS en Cuba in 2014.
NU 27.08.2018 Paus Franciscus weigerde zondag in te gaan op een beschuldiging dat hij misbruik door een kardinaal zou hebben stilgehouden. Aartsbisschop Carlos Maria Vigano beschuldigt de paus en zegt dat hij moet opstappen.
Tijdens een vlucht van Dublin naar Rome ging de paus kort in op een vraag van een journalist naar de beschuldiging van elf pagina’s van Vigano. “Lees het document zelf en vel dan een oordeel. Het spreekt voor zich”, verklaarde de paus. “Jullie kunnen zelf wel een oordeel vellen.”
Franciscus zou in 2013 al van het misbruik hebben geweten, stelt Vigano. Hij vergelijkt de situatie binnen de kerk met de maffia. “Net als bij de maffia moet iedereen stil blijven over wat er gebeurt.”
Naast de paus beschuldigt Vigano, de voormalige gezant van het Vaticaan in de Verenigde Staten, meerdere hooggeplaatste katholieken. De aartsbisschop vindt dat de paus moet opstappen.
Het gaat om misbruik van de voormalige Amerikaanse kardinaal Theodore McCarrick. De 88-jarige oud-kardinaal heeft een minderjarige jongen en meerdere volwassen mannen misbruikt. Hij is vorige maand opgestapt naar aanleiding van het schandaal.
De beschuldiging werd gepubliceerd toen de paus voor een bezoek in Ierland was. Daar heeft de paus excuses aangeboden voor alle misbruikschandalen rond de kerk in het land.
NOS 26.08.2018 De paus weigert in te gaan op de aantijging dat hij op de hoogte was van misbruik van gelovigen door de Amerikaanse kardinaal Theodore McCarrick.
Gisteravond stelde aartsbisschop Carlo Maria Vigano, die ook jarenlang topdiplomaat was voor het Vaticaan, dat de paus van het misbruik afwist en eiste dat de paus hierom zou aftreden. Vigano kwam met een uitgebreide verklaring waarin hij stelde dat hij in juni 2013 zelf aan de paus had gemeld dat er een dik dossier was over McCarrick.
Vanuit zijn vliegtuig wilde de paus de claims niet bevestigen of ontkennen. Volgens de paus spreekt het dossier van de aartsbisschop voor zich en wil hij er niet op ingaan. Hij zei dat journalisten die de documenten hebben gezien, zelf mogen oordelen.
Oud-aartsbisschop van Washington Theodore McCarrick wordt onder meer beschuldigd van seksueel misbruik van een jongen van 16 jaar in de jaren 70 en het misbruik van een jongen van 11 jaar. Eind vorige maand accepteerde de paus zijn ontslag. Vigano noemt het bedekken “een samenzwering van stilte” die niet veel verschilt van wat er bij de maffia gebeurt.
Ook bij de Ierse katholieken die de paus wilden bezoeken maakten de nieuwe beschuldigingen veel los:
AD 26.08.2018 Zo’n half miljoen Ieren volgden vanmiddag paus Franciscus bij een misviering in Dublin. Alle verontschuldigingen van de paus verhinderden niet dat er heftige discussies woedden en er ook verschillende protesten waren tegen het seksueel misbruik binnen de katholieke kerk. Slachtoffers daarvan eisen vooral concrete maatregelen die kinderen moeten beschermen tegen misbruik door priesters en bisschoppen.
Tijdens een bezoek aan het Maria-bedevaartsoord Knock had de paus nogmaals namens de kerk om vergiffenis gevraagd. Ook zaterdag bood hij verontschuldigingen aan voor de “vreselijke geschiedenis van kindermisbruik binnen de kerk”.
De Ierse premier Leo Varadkar had de kerkvorst opgeroepen een “nultolerantie” af te kondigen voor pedofiele priesters. Varadkar vond dat er genoeg woorden hadden geklonken en er nu daden moeten volgen. ,,Het is tijd dat we een nieuwe, meer volwassen relatie opbouwen tussen de kerk en de staat”, aldus de Ierse premier die liet weten dat zijn voorgangers altijd intensief overleg voerden met de bisschoppen. De paus had zaterdag een ontmoeting met acht slachtoffers van misbruik. Tijdens die gesprekken zou de Argentijnse paus de corruptie en toedekking van het schandaal door de kerk “kaka” (poep) hebben genoemd. De officiële vertaler maakte daarvan “vuil dat je in het toilet vindt”.
Zeer beladen
Nieuwe getuigenissen van misbruik in Ierland en schokkende onthullingen uit de Verenigde Staten maakten het bezoek zeer beladen. Een brief van de paus vorige maandag, waarin hij toegaf dat de kerk niet genoeg had gedaan tegen het misbruik, oogstte hoon bij menig Iers slachtoffer.
Meer dan tienduizend mensen steunden op Facebook de groep “Say Nope to the Pope” die opriep de viering in Dublin te boycotten. Evenveel mensen steunden de actie “Stand for Truth” van de misbruikte Colm O’Gorman. Een keur aan Ierse artiesten, onder wie Hozier, Villagers, Mary Coughlan, en Mary Black traden spontaan voor de demonstranten op. Terwijl de paus sprak was er ook een stille tocht in de stad Tuam. Hier werden vorig jaar 800 kinderlijkjes ontdekt bij voormalig katholiek opvanghuis voor ongehuwde moeders en hun baby’s.
Compenseren
Ook elders vroegen demonstranten de paus om op te komen voor de overlevenden en hen ook te compenseren. Ondertussen heeft een voormalige aartsbisschop uit het Vaticaan gezegd dat de paus moet aftreden omdat hij al jaren op de hoogte zou zijn geweest van bijvoorbeeld de misdragingen van de Amerikaanse kardinaal Theodore McCarrick. Hij zou seminaristen en priesters hebben misbruikt. Volgens Vaticaan-watchers is de 11-pagina’s lange aanklacht van aartsbisschop Carlo Maria Vigano mogelijk ook ingegeven door de traditionele vleugel binnen de kerk die afwil van deze door sommigen als te liberaal ervaren paus uit Argentinië.
AD 27.08.2018 Paus Franciscus weigert in te gaan op beschuldigingen dat hij misbruikschandalen binnen de Rooms-Katholieke Kerk in de doofpot heeft gestopt. De beschuldigingen zijn afkomstig van aartsbisschop Carlo Maria Vigano. Hij was een aantal jaar nuntius (ambassadeur) in de Verenigde Staten.
Tijdens zijn terugreis naar Rome zei de geestelijke leider in het vliegtuig dat het document met de aantijgingen ‘voor zichzelf spreekt’ en dat hij er niet over wil uitweiden.
In het elf pagina’s tellende document wordt het aftreden van Franciscus geëist omdat hij jarenlang zou hebben geweten van het misbruik door de Amerikaanse kardinaal Theodore McCarrick.
Diepe wond
Vigano kwam met zijn verklaring naar buiten op het moment dat de paus een bezoek bracht aan Ierland, waar misbruik binnen de kerk een diepe wond heeft achtergelaten. Franciscus zei tegen journalisten dat ze zelf genoeg vaardigheden hebben om conclusies uit het document te kunnen trekken.
De 88-jarige McCarrick heeft in juli zijn ontslag ingediend, nadat meerdere mannen de voormalige aartsbisschop van Washington hebben beschuldigd van seksueel misbruik.
Babyschoenen hangen op Sean McDermott Street in Tuam aan de railing ter nagedachtenis van de kinderen die omkwamen in de katholiek opvanghuizen. Foto Brian Lawless/AP
NRC 26.08.2018 In de Ierse stad Tuam is een massagraf met honderden baby’s. Actiegroepen willen meer aandacht voor de inktzwarte bladzijdes uit het verleden van de Ierse kerk en zijn teleurgesteld over de eerste dag van het pausbezoek.
„Kom je voor de dode baby’s?” Nieuwsgierig komt Alisha – negen jaar, roze trainingsjack en lange blonde vlecht – aangestept over de speelplaats. „Dan moet je daar zijn, in die hoek.”
Ze wijst naar een stukje gras tussen een rij nieuwbouwhuizen, langs een muur in wat vroeger een stukje tuin van een katholiek opvanghuis voor zwangere vrouwen was. The Home heette het, tussen 1926 en 1961 gerund door de Zusters van Bon Secours (Frans voor: goede hulp). Ongetrouwd zwangere vrouwen werden hiernaartoe gestuurd om te bevallen en moesten daarna hun kinderen afstaan.
Hier, aan de rand van het stadje Tuam in Midden-Ierland, liggen waarschijnlijk honderden baby’s en jonge kinderen in een massagraf, in een ruimte die als beerput was gebouwd. In 1975 ontdekten spelende kinderen een aantal skeletten in een ruimte onder een blok beton, maar die ruimte werd snel weer gedicht. Een vasthoudende lokale historica concludeerde in 2012 na jaren van naspeuringen dat er honderden lijkjes moeten liggen. Dat leidde tot meer onderzoek en de bevestiging dat er willekeurig door elkaar heen schedels en botten van jonge kinderen liggen. Nog steeds is er geen besluit genomen wat er met het stuk grond moet gebeuren, een ander teken van de Ierse worsteling met het verleden. Alles opgraven en dna-onderzoek doen? Een monument van maken? Maar één ding is duidelijk geworden, ook uit andere rapporten: de nonnen zorgden in de regel bijzonder slecht voor de kinderen van ongehuwde moeders.
‘Deze kinderen hadden geen kans’
Alisha wijst steppend over de stenige speelplaats de weg. Op grote lakens die over het hek zijn gespannen dat het grasveld afschermt, zijn de namen geschreven van kinderen die in The Home zijn overleden, maar van wie geen graf is gevonden. Mary King, 5 maanden. Eileen Conry, één jaar. Mary Keane, drie weken. John Neary, zeven maanden. En zo gaat het lange rijen door, laken na laken.
‘Tuam’ is een van de inktzwarte bladzijdes in de geschiedenis van de Ierse katholieke kerk. „Deze kinderen hadden geen kans”, zegt een Ierse vrouw die met Amerikaanse vrienden naar deze schandplek komt kijken. „Hun moeders dachten dat er goed voor hen werd gezorgd.” De vrouwen moesten na de bevalling hun kind afstaan – sommigen van die baby’s zijn geadopteerd, al dan niet illegaal. De vrouwen moesten als schadevergoeding nog een jaar voor de nonnen werken.
Er waren meer van dergelijke huizen, beheerd door zes religieuze ordes. Een actiegroep van mensen die in zo’n moeder-en-kindhuis hebben gezeten, schat dat 100.000 alleenstaande moeders werden gescheiden van hun baby’s en dat 6.000 baby’s zijn gestorven in huizen als The Home.
In het centrum van het stadje explodeert Seanie Reilly bijna als hem naar het pausbezoek en naar de Ierse kerk wordt gevraagd. „Ik kom uit een oer-katholiek gezin, maar ik wil niets meer met de kerk te maken hebben. Ze zijn hypocriet en corrupt. Die nonnen hebben schuld aan wat bijna een genocide op jonge kinderen was.”
Zijn moeder probeert hem af te remmen, maar hij spuit nog snel zijn gal over het feit dat in het stadje allerlei onroerend goed van kerkelijke organisaties leeg staat, maar dat ze weigeren dat te huur aan te bieden. „Terwijl de woningnood zo groot is.” Dan neemt zijn moeder Maureen het over. „lk ben niet zo extreem. Ik ga nog wel naar de kerk, maar ik heb in mijn contact met God geen priester als bemiddelaar meer nodig.”
Caca
En de paus? Die heeft op de eerste dag van zijn bezoek aan Ierland gezegd dat er „weerzinwekkende misdaden” zijn begaan, dat hij „de pijn en schaamte’’ hierover deelt, dat kerkbestuurders decennia lang de andere kant op hebben gekeken, dat hij de katholieke kerk van „deze plaag” hoopt te bevrijden. Over de ‘gevallen’ vrouwen die onder vaak erbarmelijke omstandigheden hebben geleefd in opvanghuizen en wasserijen zei Franciscus zaterdag alleen, eufemistisch, dat die „bijzonder moeilijke situaties” hebben moeten doorstaan.
„Hoe vaak hebben we zoiets al gehoord?”, zegt Maureen. „Ze luisteren niet. Vrouwen zijn de ruggengraat van de Ierse kerk. Maar ze zijn altijd als tweederangs behandeld. En dat is nog steeds zo. En die baby’s, wat vindt de paus daar eigenlijk van?”
Premier Varadkar had zaterdagmiddag in een korte toespraak gezegd te hopen dat „uit woorden daden voortvloeien”. Organisaties van slachtoffers zeiden aan het einde van de dag dat ze teleurgesteld waren over de in hun ogen aarzelende opstelling van Franciscus. Ze willen meer openheid, meer erkenning voor wat hun is aangedaan.
In de avond sprak de paus volgens de woordvoerder van het Vaticaan nog anderhalf uur met acht misbruikslachtoffers. Onder hen twee mensen die in zo’n opvanghuis zijn geboren. Een van hen, Paul Redmond, heeft volgens Ierse media de paus gevraagd om ervoor te zorgen dat nonnenordes erkennen wat er is gebeurd. Redmond zei dat de Argentijnse paus de pogingen om de misbruikschandalen geheim te houden omschreven had als ‘caca’ – Spaans voor ‘stront’.
‘De paus zit vast’
Op een korte rijtoer door Dublin met de pausmobiel stonden mensen vier rijen dik te zwaaien naar de paus, maar in Tuam was zaterdag van belangstelling voor het bezoek weinig te merken. „Het is onwerkelijk hoe veel misbruik er is geweest”, zegt Jo Penter, een tai-chi-docent die na de schandalen „geen greintje” belangstelling heeft voor wat paus Franciscus zegt of niet zegt. „Hij heeft toen hij werd gekozen gezegd, dat hij de kerk wil veranderen, maar hij zit vast in een instituut waarin de meeste mensen die verandering niet willen.”
Brian O’Donovan, een gids in Tuam, vertelt dat hij in 1979 als 18-jarige nog enthousiast naar paus Johannes Paulus II ging luisteren toen die in het naburige Galway was. „Godsdienst werd toen in ons geslagen. Nu heb ik afstand genomen. Ik doe nog aan liefdadigheid, ik ken priesters voor wie ik respect heb. Maar met de kerk als instituut wil ik niets meer te maken hebben. En het interesseert me niet meer of er een hemel of hel is. Er is nog nooit iemand teruggekomen om het mij te vertellen.”
NU 26.08.2018 Paus Franciscus heeft zich tijdens de tweede dag van zijn bezoek aan Ierland opnieuw uitgesproken over de misbruikschandalen binnen de Rooms-Katholieke Kerk.
Hij zei God om vergiffenis te vragen voor “deze zonden” en het “verraad” dat velen hebben ervaren. Hij deed dit tijdens een toespraak voor duizenden mensen in de plaats Knock.
Franciscus zei dat het misbruik een “open wond” heeft achtergelaten.
De kerkvader stelde dat het onmogelijk is om niet te worden geraakt door de verhalen van misbruikte jongeren die “zijn beroofd van hun onschuld”. Vanuit het publiek klonk applaus toen de paus zich uitsprak over het seksueel misbruik, dat ook de geloofwaardigheid van de kerk in Ierland heeft aangetast.
Fotoserie: Paus Franciscus bezoekt Ierland
Kerkvorst praat met slachtoffers
De paus sprak zaterdag al met acht slachtoffers. Iemand die het gesprek had bijgewoond zei na afloop dat het een “zeer krachtige” ontmoeting was. “Hij luisterde met oprechte interesse”, aldus de aanwezige.
Niet alle Ieren zaten te wachten op het bezoek van Franciscus. Een activist wees erop dat sommige slachtoffers door het misbruik te beschadigd zijn om nog te functioneren. “Hij had niet moeten komen”, zei ze.
NOS 26.08.2018 Door de misbruikschandalen en de conservatieve houding van het Vaticaan nemen steeds meer Ieren afstand van hun geloof. De kerken lopen leeg. Paus Fransiscus treft vandaag tijdens zijn bezoek aan Ierland dan ook een heel ander land aan dan zijn voorganger Johannes Paulus II in 1979.
“Ik weet het nog zo goed. Het was alsof de grootste rockster ter wereld op bezoek kwam. Zo voelde het voor ons allemaal”, vertelt Helen Murray. Zij bezocht bijna veertig jaar geleden de mis van de toen nog jonge paus in Limerick. “Iedereen was goedgezind, er was een hoop vreugde en blijheid.”
Miljoenen Ieren probeerden bij het bezoek in 1979 een glimp van Johannes Paulus II op te vangen. Bij een mis in een park in Dublin waren meer dan een miljoen mensen. Helen en haar man John stonden tussen 400.000 anderen in Limerick. “Ouderen en jongeren hadden de hele nacht hadden gereisd om deze grootse man te zien, om dit evenement bij te wonen en samen te beleven. Geweldig. Zoiets had ik nog nooit gezien, en is daarna ook nooit meer gebeurd.”
Massale belangstelling van de Ieren voor Johannes Paulus II in 1979 GETTY IMAGES
Het bezoek maakte zo veel indruk, dat Ieren hun zoons massaal naar de paus vernoemden. John Paul werd begin jaren 80 de populairste jongensnaam.
Ook de Murrays gaven hun zoon in 1981 dezelfde naam als de paus. “Ik ben vrij strikt religieus opgevoed”, zegt John Paul aan zijn keukentafel in het Zuid-Ierse Wexford. “Elke zondag naar de kerk, ik was misdienaar en wilde misschien zelfs priester worden. Maar in de periode dat ik opgroeide, gebeurde er veel in de kerk. Negatieve verhalen, over kindermisbruik. Maar ook de starre veroordelende houding over anticonceptie en echtscheiding snapte ik echt niet. Laat staan dat een groep mannen wil bepalen dat abortus verboden moet blijven.”
Suse van Kleef ging langs bij de Murrays en sprak ook met de jongste priester van Ierland:
De kerk kreeg een nare bijsmaak, vertelt John Paul. “In zo’n mate, dat de meeste van mijn generatiegenoten niet meer naar de kerk gaan. Als je wel gaat ben je eigenlijk een uitzondering.”
Het is bekend dat jongere Ieren massaal afscheid nemen van de kerk. Maar ook oudere katholieken raken gedesillusioneerd, vertelt moeder Helen. “Ik vind het heel jammer, maar mijn geweten vertelt me dat ik hier niet meer bij betrokken wil zijn. De kerk speelt nog maar een hele kleine rol in mijn leven. Ik ga alleen nog maar als iemand trouwt, of naar een begrafenis.” Uit zichzelf gaat ze eigenlijk niet meer, lacht ze. “Alleen als ik word uitgenodigd.”
Niet meer denken dat je het enige morele kompas bent ter wereld. Dat zijn we gewoon niet.
David Vard, jongste priester van Ierland
De 26-jarige David Vard heeft wel lang uitgekeken naar het pauselijk bezoek. De jongste priester van Ierland begrijpt waarom de misbruikzaken reden zijn om afscheid te nemen van de kerk. “Zulke dingen moeten pijnlijke consequenties hebben. En terecht. Wat er is gebeurd, is afgrijselijk.”
Het gaat er nu om hoe de kerk daarmee omgaat, vindt hij. “We moeten de dialoog aangaan, met iedereen. Ook over moeilijke onderwerpen. Meer openstaan voor anderen, niet meer denken dat je het enige morele kompas bent ter wereld. Dat zijn we gewoon niet. We moeten ons meer naar buiten richten.”
David Vard is de jongste priester van Ierland SUSE VAN KLEEF | NOS
Zo pleit Vard voor een actiever socialemediabeleid. “We moeten niet blijven wachten tot jongeren vanzelf naar de kerk toekomen. Dat gaat echt niet meer gebeuren. De wereld verandert, de maatschappij verandert. Niet alleen in Ierland. De kerk is misschien wel langzaam in het accepteren daarvan. We hebben een hoop in te halen.”
Suse van Kleef sprak uitgebreid met Vard over de Ierse kerk
Ondanks alle problemen en schandalen denkt de jonge priester wel dat er altijd een plek zal zijn voor de kerk in de Ierse maatschappij. “De kerk is 2000 jaar oud. We hebben meer moeilijke tijden gekend. Toch zijn we er nog steeds.”
Maar bij de eens zo katholieke familie Murray in Wexford, hebben ze er minder vertrouwen in. “Het is zo’n gedateerd instituut”, verzucht Helen. “Ze sluiten mensen buiten. Niet iedereen is er welkom, ze respecteren niet iedereen. Alles moet anders daar.”
Zoon John Paul is milder: “Ik hoop dat de kerk erin slaagt om weer opnieuw verbinding te krijgen met ons. Ik zou de kerk graag een rol in mijn leven willen geven. Maar ik wil eerst zien hoe ze al deze problemen oplossen. Want tot nu toe ben ik niet onder de indruk.”
NOS 26.08.2018 Paus Franciscus wist al jarenlang dat kardinaal Theodore McCarrick gelovigen misbruikte. Dat zegt een aartsbisschop die jarenlang Vaticaan-diplomaat was in de VS. Carlo Maria Vigano vindt dat de paus hierom moet aftreden.
Vigano schrijft in een verklaring van 11 pagina’s dat hij in juni 2013, kort nadat Franciscus tot paus was gekozen, aan hem heeft verteld over het bestaan van “zo’n dik dossier” over McCarrick. Ook zegt Vigano dat hij al in 2006 aan hoge functionarissen binnen het Vaticaan heeft gemeld dat McCarrick werd verdacht van het misbruiken van volwassen kerkgangers.
Maffia
In de verklaring die op katholieke nieuwssites is gepubliceerd, staat een lijst met huidige en voormalige verantwoordelijken van het Vaticaan en de kerk in Amerika die van het misbruik door McCarrick afwisten.
Vigano schrijft dat het bedekken “een samenzwering van stilte is die niet veel verschilt van dat wat er bij de maffia gebeurt”.
Hij vindt dat de paus zijn “fouten moet toegeven” en een goed voorbeeld moet geven aan kardinalen en bisschoppen die het misbruik door McCarrick hebben bedekt “en met hen allemaal moet aftreden”.
Carlo Maria Vigano (m.)AFP
Het Vaticaan heeft niet direct gereageerd. Op een bijeenkomst in Ierland zei de paus gisteren dat het misbruik een “bron van pijn en schaamte” voor de katholieke gemeenschap blijft, en dat hij die gevoelens deelt.
Ook noemde hij het terecht dat Ieren boos zijn over het falen van de kerkelijke leiders om op de juiste manier te reageren op deze “weerzinwekkende misdaden”.
Oud-aartsbisschop van Washington Theodore McCarrick wordt onder meer beschuldigd van seksueel misbruik van een 16-jarige misdienaar in de jaren 70. Tijdens de voorbereidingen op de kerst-mis zou hij zijn hand in de broek van de jongen hebben gestoken.
McCarrick heeft gezegd dat hij zich daar niets van kan herinneren, maar de Amerikaanse tak van de kerk concludeerde na onderzoek dat de beschuldiging geloofwaardig is. Deze zaak heeft hem uiteindelijk de kop gekost.
De oud-aartsbisschop wordt ook beschuldigd van het misbruik van een 11-jarige jongen en enkele volwassen mannen. Eind vorige maand accepteerde de paus zijn ontslag.
NU 25.08.2018 Paus Franciscus heeft tijdens zijn bezoek aan Ierland kritiek geuit op de wijze waarop binnen zijn Rooms-Katholieke Kerk is omgegaan met slachtoffers van seksueel misbruik.
De kerkvorst noemde het terecht dat grote verontwaardiging is ontstaan over het feit dat ”geestelijke autoriteiten hebben nagelaten op toereikende wijze te reageren op deze walgelijke misdrijven”.
Franciscus zei niet te kunnen voorbijgaan aan het misbruik van jongeren door ”leden van de kerk die verantwoordelijk waren voor hun onderwijs en bescherming”. Hij sprak over een ”bron van pijn en schaamte voor de katholieke gemeenschap”.
De paus bracht zaterdag na zijn aankomst in het land een bezoek aan president Michael D. Higgins. Die kaartte de onrust rond het misbruik aan bij zijn gast. ”President Higgins heeft Zijne Heiligheid aangesproken op het ongekende leed dat is veroorzaakt door het seksueel misbruik van kinderen door sommigen binnen de katholieke kerk”, meldt het kantoor van Higgins.
Eerste bezoek aan Ierland in 39 jaar
Het eerste pauselijke bezoek aan het land in 39 jaar staat in het teken van de Wereldgezinsdagen, waar duizenden katholieken aan deelnemen. Zij reflecteren volgens de organisatie ”op het belang van het huwelijk en het gezin als hoeksteen van onze levens, de samenleving en de kerk”. Recente onthullingen over misbruik binnen de kerk werpen echter een schaduw over het bezoek.
De vorige paus die het overwegend rooms-katholieke Ierland bezocht was Johannes Paulus II. Tijdens zijn bezoek waren onder meer echtscheidingen en anticonceptie nog illegaal. Inmiddels hebben Ierse kiezers zich via referenda uitgesproken voor het legaliseren van abortus en het homohuwelijk.
Premier Leo Varadkar zei deze week tegen de BBC dat de Rooms-Katholieke Kerk vroeger een ”te dominante plaats had in onze samenleving”. Hij stelde dat zijn voorgangers met bisschoppen overlegden over beleidsvraagstukken, maar dat soort gebruiken zijn volgens Varadkar niet meer van deze tijd.
NOS 25.08.2018 Paus Franciscus heeft zich op bezoek in Ierland nog eens krachtig uitgesproken over het misbruik van kinderen door priesters en andere functionarissen in de katholieke kerk. Op een bijeenkomst waarbij ook enkele misbruikslachtoffers aanwezig waren, noemde hij het terecht dat de Ieren boos zijn over het falen van de kerkelijke leiders om op de juiste manier te reageren op deze “weerzinwekkende misdaden”.
Premier Varadkar van Ierland had Franciscus eerder opgeroepen om zijn positie en invloed te gebruiken om ervoor te zorgen dat de slachtoffers gerechtigheid en genezing vinden, in Ierland maar ook in de rest van de wereld. “We moeten ervoor zorgen dat uit woorden acties voortkomen.”
Bolwerk
Het is voor het eerst sinds 1979 dat er weer een paus op bezoek is in Ierland. Destijds, in 1979, was Ierland een van de katholieke bolwerken in de wereld, waar abortus en anticonceptie verboden waren. In totaal 2,7 miljoen Ieren kwamen toen op het bezoek van Johannes Paulus II af.
Die tijden zijn veranderd. De verwachting is dat nog geen kwart van dat aantal dit keer de moeite neemt om paus Franciscus te gaan zien. Voor de afsluitende mis morgen zijn weliswaar alle 500.000 kaarten verkocht, maar een onbekend aantal van die toegangsbiljetten is gekocht door de actiegroep Say Nope To The Pope (zeg nee tegen de paus), die heeft opgeroepen om kaartjes te kopen en vervolgens de mis te boycotten.
Paus Franciscus reed vanaf de luchthaven van Dublin naar de hoofdstad, waar hij werd ontvangen door president Michael Higgins. Hij had daar ook een ontmoeting met Syrische asielzoekers.
Higgins liet na afloop weten dat hij het “immense lijden”, veroorzaakt door het kindermisbruik bij de paus had aangekaart, net als de woede over, zoals het hem verteld was, de straffeloosheid voor de daders.
AD 25.08.2018 Paus Franciscus heeft tijdens zijn bezoek aan Ierland forse kritiek geuit op de wijze waarop binnen zijn Rooms-Katholieke kerk is omgegaan met slachtoffers van seksueel misbruik. De kerkvorst noemde het terecht dat grote verontwaardiging is ontstaan over het feit dat er ‘niet toereikend is gereageerd op deze walgelijke misdrijven’.
Franciscus zei niet te kunnen voorbijgaan aan het misbruik van jongeren door ‘leden van de kerk die verantwoordelijk waren voor hun onderwijs en bescherming’. Op de bijeenkomst, waarbij ook enkele misbruikslachtoffers aanwezig waren, sprak hij over een ‘bron van pijn en schaamte voor de katholieke gemeenschap’.
De paus bracht zaterdag na zijn aankomst in het land een bezoek aan president Michael D. Higgins, die de onrust rond het misbruik daarbij aankaartte. ,,President Higgins heeft Zijne Heiligheid aangesproken op het ongekende leed dat is veroorzaakt door het seksueel misbruik van kinderen door sommigen binnen de katholieke kerk”, aldus een verklaring.
Schaduw over bezoek
Het eerste pauselijke bezoek aan het land in 39 jaar staat in het teken van de Wereldgezinsdagen, waar duizenden katholieken aan deelnemen. Zij reflecteren volgens de organisatie ‘op het belang van het huwelijk en het gezin als hoeksteen van onze levens, de samenleving en de kerk’. Recente onthullingen over misbruik binnen de kerk werpen echter een schaduw over het bezoek.
De vorige paus die het overwegend rooms-katholieke Ierland in 1979 bezocht was Johannes Paulus II. Hij werd destijds als een soort rockster binnengehaald. Tijdens zijn bezoek waren onder meer echtscheidingen en anticonceptie nog illegaal. Inmiddels hebben Ierse kiezers zich via referenda uitgesproken voor het legaliseren van abortus en het homohuwelijk en stond er nagenoeg niemand de paus op te wachten op het vliegveld.
Premier Leo Varadkar zei deze week tegen de BBC dat de Rooms-Katholieke kerk vroeger een ‘te dominante plaats had in onze samenleving’. Hij stelde dat zijn voorgangers met bisschoppen overlegden over beleidsvraagstukken, maar dat soort gebruiken zijn volgens Varadkar niet meer van deze tijd.
Hij riep Franciscus eerder al op om ervoor te zorgen dat er gerechtigheid komt voor de slachtoffers. ,,We moeten ervoor zorgen dat uit woorden acties voortkomen.” De paus kwam tijdens het bezoek aan Ierland overigens nog niet met details over concrete maatregelen die kinderen tegen bisschoppen zouden moeten beschermen. Een van de slachtoffers van het misbruik, Marie Collins, noemde dat ‘zeer teleurstellend’.
Trouw 22.08.2018 Je zult maar een gewone, volhardende rooms-katholieke gelovige zijn – week in week uit naar de mis, tegen de stroom in, onderdeel van een in Nederland vergrijzende en krimpende groep medegelovigen – en dan de jongste brief van paus Franciscus onder ogen krijgen.
Die brief verscheen maandag en was gericht aan rooms-katholieken wereldwijd. Onderwerp: het seksueel misbruik in de kerk. Het is een brief om diep verdrietig van te worden. En dat na een week waarin zeer schokkende verhalen naar buiten kwamen over minstens driehonderd Amerikaanse priesters die minstens duizend kinderen misbruikten.
Natuurlijk, de paus veroordeelt in zijn schrijven het misbruik door rooms-katholieke geestelijken in keiharde bewoordingen. Het zou – na zoveel jaren van verhalen over seksueel misbruik en de schandelijke wijze waarop dat misbruik werd toegedekt – een affront zijn als de paus een andere toon zou hebben aangeslagen. Natuurlijk, al die verhalen van de talloze duizenden slachtoffers die jarenlang niet werden gehoord vervullen de paus met schaamte en schuld. ‘We toonden geen zorg voor de kleinen en zwakken maar lieten hen in de steek.’ En natuurlijk, er moet wat gebeuren: de ‘cultuur des doods’ die het misbruik en het toedekken ervan heeft mogelijk gemaakt moet worden uitgeroeid, schrijft Franciscus.
Maffiose trekken
Maar hoe? De paus zegt er in zijn brief zo goed als niets over. Nu ja, hij roept alle rooms-katholieke gelovigen op om te bidden en te vasten. Maar wat moet je als gewone gelovige in vredesnaam met zo’n oproep? Decennialang seksueel misbruik, een klerikaal systeem met maffiose trekken waarin de ene hoge geestelijke de ander de hand boven het hoofd houdt, het jarenlang toedekken van al dat (machts)misbruik, een grote schare aan slachtoffers die naar erkenning snakt – en dan vasten en bidden?
Geen misverstand: met vasten en bidden is niets mis, maar het eerste dat de rooms-katholieke kerk nu nodig heeft is hard en fundamenteel ingrijpen.
Zet priesters die zich schuldig hebben gemaakt aan misbruik aan de kant, zorg dat ze strafrechtelijk worden vervolgd (als hun misdaden nog niet verjaard zijn), doe hetzelfde met wegkijkende bisschoppen, maak eindelijk werk van dat kerkelijke tribunaal dat die doofpotbisschoppen moet aanpakken, doorbreek de klerikale structuren en maak daarin ruimte voor leken die buiten de gesloten orde van geestelijken staan.
Als de paus de vele slachtoffers van seksueel misbruik door rooms-katholieke geestelijken echt serieus wil nemen – en in zijn brief geeft hij er blijk van dat hij dat wil – dan moet Franciscus niet de kerk, maar de slachtoffers op de eerste plaats zetten. Woorden zijn er inmiddels meer dan genoeg. Nu de daden nog.
De mening van de krant, verwoord door leden van de hoofdredactie en senior redacteuren. Lees hier meer Trouw-commentaren.
Lees ook:
Paus spreekt zich keihard uit over seksueel misbruik door geestelijken
In een unieke brief aan alle rooms-katholieke gelovigen wereldwijd heeft paus Franciscus zich keihard uitgesproken over het seksueel misbruik door rooms-katholieke geestelijken.
Weer een misbruikschandaal in de katholieke kerk. Wilt u dit nog wel lezen?
Ik vraagt het maar, schrijft Stijn Fens. Weer een column over de misbruikschandalen in de katholieke kerk. Dat eeuwige liedje.
NOS 22.08.2018 In Ierland is het World Meeting of Families Festival begonnen, een katholieke conferentie over het belang van familie voor de samenleving en het geloof. Als absoluut hoogtepunt staat een bezoek van paus Fransiscus gepland.
En dat is interessant, want de paus en het Vaticaan zijn niet langer onomstreden in het van oudsher zwaar katholieke Ierland. De serie misbruikschandalen waarin de katholieke kerk is verwikkeld, maakt het pauselijk bezoek uiteraard alleen maar nog meer beladen.
Er wordt dus met gemengde gevoelens uitgekeken naar het pauselijke bezoek aan Ierland. Onder een deel van de katholieke bevolking, vooral ouderen en mensen op het platteland, is de paus nog erg populair. De 500.000 kaartjes voor de mis op zondag onder leiding van Franciscus waren dan ook razendsnel uitverkocht. Ook vliegt de merchandise de schappen uit: lolly’s, t-shirts en pennen met het gezicht van de paus zijn populair.
De fanartikelen zijn niet aan te slepen HOLLANDSE HOOGTE | NIALL CARSON
Maar een ander belangrijk deel van de bevolking heeft niet zoveel meer met het katholicisme, of vindt het bezoek aan het festival zelfs geen goed idee. De organisatie van het familiefestival, dat wordt gefinancierd door het Vaticaan, staat bekend om haar conservatieve standpunten: ze zijn tegen abortus, voorbehoedsmiddelen en het homohuwelijk. Dat valt niet goed bij het progressievere deel van de Ierse bevolking, dat steeds meer afstand van de kerk neemt.
Het Vaticaan loopt hopeloos achter, vinden veel Ieren. Vooral op het gebied van vrouwen- en homorechten is in Ierland de laatste jaren een hoop veranderd. In 2015 stemde de bevolking met een grote meerderheid voor het homohuwelijk, en onlangs stemde twee derde van de Ieren voor het recht op abortus. De bevolking negeerde daarmee de wens van de katholieke kerk, die beide keren een tegenovergesteld stemadvies gaf.
‘Vrouwonvriendelijk bastion’
Oud-president Mary McAleese is een van de bekendste Ierse criticasters van de paus en het Vaticaan. McAleese, zelf overtuigd katholiek, vindt de kerk een vrouwonvriendelijk bastion en noemt de manier waarop er in de kerk over homoseksualiteit wordt gesproken kwaadaardig.
McAleese is dan ook niet enthousiast over het festival dit weekend. “Het is in essentie een rechtse bijeenkomst die bedoeld is om mensen te motiveren om tegen het homohuwelijk, homorechten, abortusrechten en anticonceptie te vechten”, zei ze eerder op de Ierse radio.
Voor het homohuwelijk-referendum in 2015 was McAleese een van de belangrijkste mensen die campagne voerde voor het JA-kamp. McAleese ontwikkelde zich de laatste jaren tot iemand die oproept tot modernisering van de kerk. Het is ook geen toeval dat er vanavond, twee dagen voor het pauselijk bezoek, een documentaire van haar wordt uitgezonden door de Ierse publieke omroep RTÉ .
Zelf is ze overtuigd katholiek, en haar zoon is homoseksueel. Dat hoeft elkaar niet te bijten, vindt ze.
McAleese poseert met een gezin van drie mannen: twee vaders en hun pleegzoon SUSE VAN KLEEF | NOS
In de documentaire gaat McAleese op zoek naar andere Ierse gezinnen die geen traditionele samenstelling hebben. Ze praat onder meer met een samengesteld gezin, een jongen en zijn homoseksuele pleegouders en een tienermoeder, die ongehuwd zwanger raakte. McAleese onderzoekt wat er nog over is van de katholieke waarden in Ierland. En ze laat zien hoe gezinnen steeds diverser worden. Net als de Ierse samenleving.
De huidige regering van Ierland heeft zich ook uitgesproken over het bezoek van paus Fransiscus. De minister van Jeugdzaken gaf aan dat de paus geen verdeeldheid moet komen zaaien. Ze wil geen intolerante geluiden over homoseksuelen of transgenders en geen discriminerende uitlatingen over homostellen horen tijdens de conferentie in Dublin.
De huidige premier van Ierland, Leo Varadkar, is zelf openlijk homoseksueel en gebruikt zijn functie regelmatig om homorechten internationaal op de kaart te zetten. Over zijn ontmoeting met de paus heeft hij al gezegd dat hij – als er genoeg tijd is – een stevig gesprek wil voeren over homoseksualiteit en het homohuwelijk.
Premier Varadkar van Ierland: hij wil een stevig gesprek met de paus EPA
Ook wil Varadkar onderwerpen als seksueel misbruik binnen de kerk niet onbesproken laten. Verschillende actiegroepen hebben ook al aangegeven zich niet onbetuigd te laten de komende dagen: er staat onder andere een protest van misbruikslachtoffers gepland.
Toch is het onmiskenbaar dat nog steeds heel veel Ieren vierkant achter de kerk en het Vaticaan staan. Hoewel het kerkbezoek snel terugloopt, identificeert het overgrote deel van de bevolking zich nog steeds als katholiek.
Volgens Mary McAleese is er dan ook geen sprake van een geseculariseerd land. In haar documentaire concludeert ze dat een bescheidener, meer inclusieve kerk nog steeds een belangrijke rol in de samenleving kan spelen. Maar, waarschuwt ze: de kerk zou eerst lessen moeten trekken uit hoe de meer en meer uiteenlopende en diverse Ierse families omgaan met thema’s als steun, solidariteit en naastenliefde.
NU 20.08.2018 Paus Franciscus, die zich geconfronteerd zag met talloze gevallen van seksueel misbruik van minderjarigen door priesters in verscheidene landen, heeft een brief geschreven over deze schandalen.
De paus riep alle rooms-katholieken ter wereld op te helpen bij het ”uitroeien van deze cultuur des doods”.
De kerkelijk leider richtte zijn stellige woorden tot ”het volk Gods” en beloofde geen enkele maatregel te schuwen om dit misbruik en het verdoezelen ervan voortaan te voorkomen.
”We zijn ervan doordrongen dat de wonden nooit meer verdwijnen. Ze dwingen ons tot een krachtige veroordeling van deze gruweldaden”, aldus Franciscus, die wil dat de 1,2 miljard katholieken hun krachten bundelen om voor eens en voor altijd een einde te maken aan deze kwalijke praktijken.
De pauselijke brief verwees onder meer naar de bevindingen van een ‘grand jury’ in de Amerikaanse staat Pennsylvania, waar geestelijk leiders zich jarenlang vergrepen aan minderjarigen. ”De meeste gevallen in het rapport dateren van lang geleden. Dat maakt duidelijk dat misbruik al die tijd werd genegeerd, verzwegen of in de doofpot gestopt.”
Vergelijkbare gevallen werden onlangs aan de kaak gesteld in onder meer Chili en Australië.
De paus staat niet bekend als een fervent strijder tegen kindermisbruikers. Franciscus trok de betrouwbaarheid van de Chileense slachtoffers aanvankelijk in twijfel en schaarde zich aan de zijde van bisschop Juan Barros, die ervan wordt beschuldigd kindermisbruik door een priester te hebben bijgewoond en onder het tapijt te hebben geschoven. De paus bood medio april zijn verontschuldigingen aan voor die “ernstige fouten”.
Paus beweert al jaren zerotolerancebeleid te voeren
Franciscus heeft in het verleden meerdere keren gezegd dat hij een zerotolerancebeleid voert ten aanzien van pedofiele priesters. Er zijn echter veel gevallen bekend waarin de paus de verantwoordelijke geestelijken niet ontsloeg, maar het voldoende vond dat zij zich terugtrokken voor een “leven van gebed en boetedoening”.
In januari 2014 maakte aartsbisschop Silvano Tomasi, afgezant van het Vaticaan bij de Verenigde Naties, bekend dat er tussen 2004 en 2014 meer dan 3.420 geloofwaardige aantijgingen van kindermisbruik werden ontvangen door de kerkafdeling die verantwoordelijk is voor de afhandeling van dergelijke beschuldigingen. Dat resulteerde in het ontslag van 848 priesters. 2.572 priesters kwamen ervanaf met lichtere strafmaatregelen.
“Dat is geen zerotolerance, maar 75-procenttolerance”, aldus advocaat Keiran Tapsell, die betrokken was bij de parlementaire commissie die kerkelijk misbruik onderzocht in Australië
NOS 20.08.2018 Paus Franciscus heeft in een brief alle katholieken gevraagd het misbruik binnen de katholieke kerk te erkennen. Hij hekelt het seksueel misbruik door geestelijken en het systematisch toedekken van “wreedheden”.
De brief van de paus komt op een moment dat de kerk wereldwijd is verwikkeld in meerdere misbruikschandalen. Zo is vorige week een rapport gepresenteerd waarin staat dat de afgelopen tientallen jaren in de Amerikaanse staat Pennsylvania ruim duizend kinderen zijn misbruikt door ongeveer driehonderd priesters.
Het Vaticaan wilde eerst geen commentaar geven op het rapport, maar reageerde later met “schaamte en verdriet” op de zaak. In de brief gaat Franciscus nogmaals in op het schandaal. “We hebben ons gerealiseerd dat deze wonden nooit verdwijnen en dat ze ons verplichten deze wreedheden krachtig te veroordelen.”
Reputatie boven kinderen
In de brief vraagt Franciscus vergeving voor het leed dat slachtoffers is aangedaan. “Volledig bewust van de omvang en de ernst van de schade die aan zoveel levens is aangedaan, erkennen we met schaamte en berouw dat we als kerkelijke gemeenschap niet waren waar we hadden moeten zijn, dat we niet op tijd hebben gehandeld. We hebben geen zorg gedragen voor de kleintjes, we hebben ze in de steek gelaten.”
Het erkennen van de waarheid is volgens Franciscus niet genoeg. Hij roept op tot boetedoening en vraagt gelovigen te vasten en te bidden. Ook schrijft hij dat gerechtelijke maatregelen die mogelijk nodig zijn, moeten worden gesteund.
“Terugkijkend, zal geen enkele poging om om vergiffenis te vragen en de schade te herstellen voldoende zijn. Kijkend naar het heden en de toekomst, moet alles worden gedaan om een cultuur te creëren waarin dergelijke situaties worden vermeden, maar ook om de mogelijkheid van verdoezeling en bestendiging tegen te gaan.”
AD 20.08.2018 Paus Franciscus, die zich geconfronteerd ziet met talloze gevallen van seksueel misbruik van minderjarigen door priesters in verschillende landen, heeft een brief op ongekend hoge poten geschreven over deze schandalen. Hij riep alle rooms-katholieken ter wereld op te helpen bij het ‘uitroeien van deze cultuur des doods’.
De kerkelijk leider richt zijn stellige woorden tot ‘het volk Gods’ en belooft geen enkele maatregel te schuwen om dit misbruik en het verdoezelen ervan voortaan te voorkomen. ,,We hebben geen aandacht besteed aan de kinderen, we hebben hen in de steek gelaten”, schrijft de paus in de vandaag vrijgegeven brief. ,,Ik erken nogmaals het lijden van veel minderjarigen door seksueel misbruik en machtsmisbruik door een groot aantal geestelijken en gewijde personen.”
,,We zijn ervan doordrongen dat de wonden nooit meer verdwijnen. Ze dwingen ons tot een krachtige veroordeling van deze gruweldaden”, aldus Franciscus, die wil dat de 1,2 miljard katholieken hun krachten bundelen om voor eens en voor altijd een einde te maken aan deze kwalijke praktijken.
Doofpot
De pauselijke brief verwees onder meer naar de bevindingen van een ‘grand jury’ in de Amerikaanse staat Pennsylvania, waar geestelijk leiders zich jarenlang vergrepen aan minderjarigen. ,,De meeste gevallen in het rapport dateren van lang geleden. Dat maakt duidelijk dat misbruik al die tijd werd genegeerd, verzwegen of in de doofpot gestopt.”
Vergelijkbare gevallen werden onlangs aan de kaak gesteld in onder meer Chili en Australië.
Elsevier 20.08.2018 Naar aanleiding van het misbruikschandaal in de Amerikaanse staat Pennsylvania, laat paus Franciscus zich hard uit. De paus roept het ‘volk van God’ op om deze ‘cultuur des doods’ wereldwijd uit te roeien.
Paus Franciscus belooft in zijn brief elke vorm van verdoezeling en doofpotcultuur te elimineren. ‘We realiseren ons dat de wonden nooit meer zullen helen. Ze dwingen ons tot een krachtige veroordeling van deze gruweldaden,’ aldus Franciscus, die zijn oproep richt aan de 1,2 miljard katholieken in de hele wereld. Het is volgens het Vaticaan de eerste keer dat een paus zich richt tot alle katholieken ter wereld over het onderwerp seksueel misbruik, meldt persbureau Reuters.
Paus spreekt van doofpot
Franciscus verwijst onder meer naar de bevindingen van de grand jury in Pennsylvania, waar katholieke priesters zich jarenlang vergrepen aan minderjarigen. ‘De meeste gevallen in het rapport dateren van lang geleden. Dat maakt duidelijk dat het misbruik al die tijd werd genegeerd, verzwegen of in de doofpot gestopt.’ Vergelijkbare gevallen van wijdverspreid misbruik werden onlangs onthuld in onder meer Amerika, Chili en Australië.
Het rapport over Pennsylvania was het meest omvangrijke in de geschiedenis van misbruik binnen de Amerikaanse kerk. Volgens het rapport hebben in totaal 301 priesters in de staat zich in de laatste zeventig jaar vergrepen aan minderjarigen.
In een rapport van ruim 900 pagina’s, op basis van een half miljoen documenten die de katholieke kerk jarenlang verborgen hield, concludeert procureur-generaal Josh Shapiro dat ruim driehonderd priesters uit zes van de acht bisdommen in Pennsylvania meer dan duizend kinderen hebben misbruikt. Het misbruik varieerde van betasten en gedwongen masturbatie tot diverse vormen van anale, orale en vaginale verkrachting.
Gruwelijke details in rapport
Het document openbaart gruwelijke details, en staat vol passages over priesters die kinderen seksueel misbruikten en vervolgens werden beschermd door bisschoppen. De introductie vermeldt dat een priester in een niet bij naam genoemd bisdom een meisje verkrachtte. Ze werd zwanger, waarna hij een abortus voor haar regelde. Een bisschop stuurde vervolgens een brief met de tekst: ‘Dit is een moeilijke tijd in je leven, en ik realiseer me hoe overstuur je bent. Ik deel je rouw.’ De brief was niet gericht aan het verkrachte meisje, maar aan de priester.
Een andere schokkende passage betreft een priester uit Pittsburgh, die kettingen met een gouden kruis uitdeelde aan zijn ‘favoriete jongens’. Volgens de grand jury dienden de kettingen nog een ander doel dan het vleien van de slachtoffers: ‘Ze vormden een signaal voor andere roofdieren dat die kinderen ongevoelig waren geworden voor seksueel misbruik, en dus ideale doelwitten waren voor verder misbruik.’
Opvallend is ook dat de meeste misbruikte kinderen jongens waren. ‘Sommigen waren tieners, velen hadden de puberteit nog niet bereikt,’ aldus het rapport. De meeste misbruikgevallen speelden zich af in de jaren tachtig, sommige al eerder. ‘Als gevolg van de doofpot is bijna elk geval van misbruik te oud om nog te worden vervolgd,’ aldus de onderzoekers, die niet uitsluiten dat er in de staat meer ‘roofdieren’ zijn. De onderzoekers schrijven niet tevreden te zijn met het kleine aantal aanklachten dat ze wel kunnen indienen. ‘We zijn ziek van alle misdaden die onbestraft en zonder compensatie zullen blijven.’ Ook de paus erkent dinsdag dat er te lang geen sprake is geweest van een zerotolerancebeleid ten aanzien van seksueel misbruik.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 webredacteur bij Elsevier Weekblad.
NOS 18.08.2018 Gruwelijke details en een doofpot van formaat. Het rapport over seksueel misbruik door priesters in Pennsylvania stelt het Vaticaan voor een prangende vraag: wanneer wordt er echt schoon schip gemaakt? In enkele landen wachten de autoriteiten het niet af. Ze gaan zelf over tot onderzoek en soms ook strafvervolging.
“Schaamte en verdriet.” Met deze twee woorden begon het Vaticaan de eerste officiële reactie uit Rome op het juryrapport in Pennsylvania. De kerk moet lering trekken uit het verleden, misbruikers ter verantwoording roepen en zich houden aan de wereldlijke wet, voegde het Vaticaan toe.
Dat zijn geen nieuwe geluiden. De vorige paus, Benedictus XVI, heeft in 2010 al zijn bisschoppen opgedragen om misbruik door priesters aan te geven bij de politie overal in de wereld waar een wettelijke meldplicht bestaat. Paus Franciscus volgde de afgelopen vijf jaar dezelfde lijn.
Tik op de vingers
Terwijl de stroom nieuwe onthullingen aanhoudt – uit landen als de Verenigde Staten, Australië en Chili – blijft een nieuwe aanpak uit. Het Vaticaan heeft nog geen rechtbank opgezet voor de vervolging van bisschoppen die misbruik toedekken. Dat ondanks een belofte uit 2015 door paus Franciscus, waar misbruikslachtoffers en de invloedrijke kardinaal O’Malley hem aan blijven herinneren. Maar het probleem is volgens sommigen nog breder.
De Rooms-Katholieke Kerk heeft weliswaar een eigen rechtssysteem, maar dat is “ongeschikt om verdachten van seksueel geweld te vervolgen”, vindt Peter Saunders. Hij was een van de twee misbruikslachtoffers die zitting nam in de Pauselijke Commissie ter Bescherming van Minderjarigen, die door paus Franciscus is opgezet.
Vorig jaar stapte hij en het andere slachtoffer op, deels omdat ze tegenwerking kregen vanuit het Vaticaan. “Kerkelijke rechtbanken houden geen rekening met de slachtoffers. Áls het tot een veroordeling komt, leggen ze veel te lichte straffen op. Een voorbeeld kan zijn: een leven van berouw leiden”, zegt Saunders. Gevangenisstraf is geen optie.
Het geduld van sommige openbare aanklagers en politici raakt op. Dat bleek in Pennsylvania, waar de hoogste openbare aanklager een grand jury opdracht gaf om onderzoek te doen. De jury heeft meer dan een half miljoen pagina’s uit bisschoppelijke archieven geraadpleegd en getuigen onder ede gehoord. Tenslotte is het rapport geopenbaard. De inzet van dat soort zwaar juridisch geschut is de Rooms-Katholieke Kerk niet gewend.
Ter vergelijking: de commissie-Deetman, die in 2011 een rapport uitbracht over misbruik in de Nederlandse kerkprovincie, werd niet door de staat maar door de kerk geïnstalleerd en gefinancierd. Die had geen strafrechtelijke bevoegdheden en was dus afhankelijk van de medewerking van de kerk.
In Pennsylvania is buiten de kerk om, voor het eerst in de geschiedenis, de ernst en omvang van kerkelijk misbruik vastgesteld in een Amerikaanse staat. Het is maar één van de vijftig staten, maar het is een begin.
Dit is wat justitie in Pennsylvania dinsdag naar buiten bracht:
‘Priesters verkrachtten jongens en meisjes en andere geestelijken deden niets’
De voortvarende aanpak van de staat Pennsylvania zagen we ook in Australië. Daar bracht de overheid in 2017 een eindrapport uit na vijf jaar grootschalig onderzoek. Na gesprekken met 8000 slachtoffers concludeerde de krooncommissie dat 7 procent van Australische priesters kinderen had misbruikt. Nog een parallel: ook in Australië hadden de onderzoekers verstrekkende juridische bevoegdheden. Ze konden getuigen onder ede verhoren, archiefmateriaal dagvaarden en zelfs strafrechtelijke vervolging in gang zetten.
De Australische aanpak heeft ook geleid tot strafvervolging van prominente kerkleiders. Kardinaal Philip Wilson is daar vorige maand door een rechtbank veroordeeld voor het toedekken van misbruik. Onder druk van de Australische premier is hij gedwongen om zijn ambt neer te leggen. Binnenkort moet ook de machtige kardinaal George Pell in Melbourne terechtstaan. Kort geleden was de Australiër nog de nummer drie in het Vaticaan, en leek hij onaantastbaar.
Politie-invallen
Zelfs in het diepgelovige Chili pakken de autoriteiten de kerk ferm aan. Daar hebben politie en openbare aanklagers de afgelopen weken nog invallen gedaan in de hoofdkantoren van verschillende bisdommen. Ze hebben documenten in beslag genomen die als bewijsstukken kunnen dienen tijdens strafprocessen. En er is alle reden om processen te verwachten.
Veel Chileense geestelijken worden beschuldigd van misbruik en het toedekken daarvan. Kort geleden accepteerde paus Franciscus het ontslag van vijf Chileense bisschoppen wegens een misbruikschandaal. Maar een van de hoofdrolspelers in de doofpot, kardinaal Ezzati, zit nog steeds op zijn post als aartsbisschop van Santiago. Binnenkort moet hij getuigen voor de rechter over het jarenlang verzwijgen van misbruik. Het parlement overweegt het intrekken van zijn Chileens staatsburgerschap, dat de geboren Italiaan in 2006 kreeg wegens zijn “goede werken voor het land”.
‘Triomfalisme’
Kerkhistoricus Peter Nissen vindt dat in de reactie uit Rome op het rapport uit Pennsylvania te weinig oog is voor de structurele oorzaken van het misbruik. “De kerk benadert misbruik nog steeds als een individueel probleem, maar kijkt niet serieus naar de gevolgen van het celibaat en hun eigen geheimhoudingscultuur.”
Nissen proeft in de reactie van het Vaticaan ook “een zekere triomfalisme, omdat uit het rapport uit Pennsylvania blijkt dat er weinig nieuwe misbruikgevallen voorkomen na 2002. Maar dat is misleidend, want we weten dat slachtoffers vaak decennialang stil blijven voordat ze erover durven te praten.”
Slachtoffers van het seksueel misbruik en hun familieleden reageren in Harrisburg, Pennsylvania, als aanklager Shapiro zijn verhaal doet. Foto AP
VK 16.08.2018 Het bleef aanvankelijk stil in het Vaticaan toen dinsdag in de VS grootschalig seksueel misbruik in de katholieke kerk werd onthuld. Donderdag zei paus Franciscus dan toch te begrijpen dat ‘deze misdaden het geloof en de geest van gelovigen kunnen schokken’.
Een bijna negenhonderd pagina’s tellend rapport van openbaar aanklager Josh Shapiro in de staat Pennsylvania liegt er niet om: driehonderd priesters –roofdieren worden ze door hem genoemd – hebben zich schuldig gemaakt aan seksueel misbruik van ten minste duizend minderjarigen. Zeker zo erg: de kerkleiding heeft het zeventig jaar lang met de mantel der liefde bedekt. ‘Priesters verkrachtten jonge jongens en meisjes, en de mannen van God die verantwoordelijk waren deden niets. Sterker nog, ze verborgen het’, aldus Shapiro.
Het zijn aangrijpende verhalen die Shapiro en zijn onderzoeksteam noteerden uit de mond van slachtoffers. Een priester verkrachtte een 6-jarig meisje in het ziekenhuis, waar haar amandelen waren verwijderd. Een 9-jarige jongen moest een priester oraal bevredigen, waarna hij zijn mond diende te spoelen met ‘heilig water’. Slachtoffers werden bedreigd met hel en verdoemenis als ze tegenover iemand hun beklag zouden doen. Een jongen die toch zijn verhaal deed over een groepsverkrachting toen hij 7 jaar was, kreeg van een priester te horen dat hij dankzij zijn seksuele dienstverlening in de hemel zou komen.
Boetedoening
Een ruiterlijke boetedoening door de Amerikaanse kerk bleef uit. Tijdens een mis op woensdag riep kardinaal Donald Wuerl in Washington gelovigen slechts op hun vertrouwen in de kerk niet te verliezen te midden van de ‘vreselijke plaag’ van het misbruik. Saillant is dat Wuerl zelf niet zonder zonden is; hij wordt er in het rapport van beschuldigd dat hij als bisschop van Pittsburgh priesters beschermde die zich bezondigden aan seksueel misbruik. Hen hangt, in de meeste gevallen, geen strafvervolging boven het hoofd. Wetgeving in Pennsylvania bepaalt dat slachtoffers tot aan hun 30ste aangifte kunnen doen. Velen durfden pas op hogere leeftijd hun verhaal te doen.
Pijnlijker nog dan de terughoudende reactie van de Amerikaanse kerk was volgens veel gelovigen het zwijgen van de paus. Donderdagavond kwam het Vaticaan toch met een reactie. In een verklaring staat dat de paus met ‘schaamte en leed’ kennis heeft genomen van het rapport.
Hoogleraar theologie Massimo Faggioili, verbonden aan een universiteit in Pennsylvania, .zei eerder te denken ‘dat ze in Rome niet beseffen dat dit niet zomaar een vervolg is op de crisis rondom seksueel misbruik, maar een heel nieuw hoofdstuk.’ Het is zelfs ‘een van de grootste problemen’ voor de paus, aldus de theoloog.
‘Zonde waar vergiffenis voor bestaat’
Het eerste schandaal in de VS werd al in 2002 onthuld door Michael Rezendes, journalist van The Boston Globe. ‘Heeft het Vaticaan wel de wil om tot actie over te gaan?’, verzuchtte hij deze week in een gesprek met CNN. Volgens hem wordt seksueel misbruik door ‘veel functionarissen in de kerk’ niet gezien als een misdaad, ‘maar als een zonde waarvoor vergiffenis bestaat’.
Een jaar na de onthullingen van Rezendes werd door verontruste gelovigen de website BishopAccountability.org gecreëerd ‘om de misbruikcrisis in de Rooms Katholieke Kerk te documenteren’. Slachtoffers werden opgeroepen zich te melden. De site staat inmiddels bol van de onderzoeksrapporten die in de loop der jaren werden gepubliceerd. Ook worden tal van bisschoppen genoemd die ontslag namen of aan de kant werden gezet.
Paus
De huidige paus accepteerde in 2015 het ontslag van drie Amerikaanse bisschoppen, zonder de reden te noemen. Het Vaticaan beperkte zich tot een summiere standaardreactie: ‘Een bisschop die minder geschikt wordt voor zijn functie door slechte gezondheid of om een andere ernstige reden wordt serieus verzocht zijn taak neer te leggen’.
Deze maand boden 31 Chileense bisschoppen collectief ontslag aan wegens betrokkenheid bij (het toedekken) van seksueel misbruik. In een reactie prees de paus hun ‘reflectie, onderscheidingsvermogen en beslissing’. Die woorden vielen verkeerd bij slachtoffers en lagere geestelijken in Chili. Een van hen, Juan Carlos Claret, sprak er schande van dat de paus ‘de misdaden van de bisschoppen’ niet veroordeelde. Eerder dit jaar had de paus wel in algemene termen misprijzend uitgesproken over ‘de cultuur van misbruik en het verhullen ervan’.
Een lagere geestelijke in New York, Greg Kandra, vertelde CNN hoe hij woensdag wakker werd met het nieuws uit Pennsylvania. Sociale media explodeerden. Het bestaan van die platforms is volgens hem een van de grote verschillen met 2002, toen het eerste schandaal aan het licht kwam. ‘Wat we nu zien is dat mensen in alle vrijheid hun verontwaardiging uiten via Facebook en Twitter. De woede is hoorbaar’. Kandra ziet nog een verschil: het begon met verhalen over misbruik door priesters, nu reikt het schandaal tot in de hoogste kerkelijke regionen. Inclusief de paus.
NU 16.08.2018 Het Vaticaan heeft met ontsteltenis gereageerd op de berichten over langdurig en grootschalig kindermisbruik door katholieke geestelijken in de Verenigde Staten.
Deze week onthulden opsporingsautoriteiten in Pennsylvania dat meer dan driehonderd priesters zich de afgelopen zeventig jaar aan duizenden minderjarigen vergrepen hebben. Daarop zijn volgens het Vaticaan slechts twee woorden van toepassing: “Schaamte en spijt”.
Woordvoerder Greg Burke noemde het Amerikaanse schandaal donderdagavond “crimineel en moreel verwerpelijk” en zegt dat de slachtoffers van hun trots en geloof beroofd zijn. Volgens Burke moet de kerk “harde lessen” uit haar verleden trekken en moeten de daders en degenen die het misbruik mogelijk gemaakt hebben ter verantwoording geroepen worden.
Volgens Burke staat de paus aan de kant van de vele slachtoffers. Zij hebben bij hem de “hoogste prioriteit”. De kerk zal naar hen luisteren “om deze tragische verschrikkingen, die het leven van onschuldigen hebben geruïneerd, uit te roeien”.
Volgens procureur-generaal Josh Shapiro, die dinsdag de resultaten van het onderzoek presenteerde, heeft het Vaticaan bijgedragen aan het tientallen jaren stilhouden van het misbruik. Op die beschuldiging is de kerkelijke staat nog niet ingegaan.
Alleen al dit jaar zijn verschillende ontuchtschandalen binnen de katholieke kerk naar buiten gekomen. Maar eigenlijk komen soortgelijke onthullingen al jarenlang aan het licht. Hoe komt het dat juist binnen de kerk zo vaak misbruik plaatsvindt?
Het misbruik wordt veelal gepleegd met minderjarigen. Ton Leerschool was 13 jaar oud toen een pater hem vroeg op schoot te komen zitten. “Je voelt dat er iets niet klopt”, zegt Leerschool. Vlak daarna werd hij misbruikt.
Dan doe je alles wat hij van je vraagt, aldus Ton Leerschool.
Leerschool helpt nu zelf mensen met misbruikervaringen als traumatherapeut en doet al vijftien jaar vrijwillig onderzoek naar het onderwerp. “Het is echt een machtssituatie. Als jij in een jeugdhuis zit, een internaat, een zorginstelling of zelfs een jeugdorganisatie, dan ben je afhankelijk van de geestelijke”, legt Leerschool uit. “Daarbij maakt de indoctrinatie van het geloof dat je denkt dat de geestelijke boven alles verheven is. Dan doe je alles wat hij van je vraagt.”
Seks is binnen de kerk een moeilijk onderwerp, zegt Leerschool. “Geestelijken mogen geen seks hebben en homoseksualiteit mag absoluut niet. Toch zijn sommige geestelijken homoseksueel en zijn er gevallen bekend van kindermisbruik. Op die manier bestaat er een dubbele moraal binnen de kerk en de buitenwereld.”
“Deze dubbele moraal bestaat ook bij die kinderen. Volgens kinderen is bijvoorbeeld een priester echt een heilige man, waardoor ze zich er niet tegen verzetten. Ook al voelen ze dat het niet goed is wat er met ze gebeurt”, zegt Leerschool. “Ook ik dacht dat de pater die mij misbruikt heeft een man was die boven alles verheven was.”
Daarnaast denkt Leerschool dat veel van de daders zelf ooit slachtoffer zijn geweest. “Door andere kinderen te misbruiken, gaan ze terug naar het moment dat het bij hen misging, om het zo weer recht te zetten.”
De naam van de kerk komt boven het welzijn van de mens, aldus Ton Leerschool.
Binnen de katholieke kerk zijn er voorschriften, de zogenoemde ‘crimen sollicitationis‘, die zeggen dat een geestelijke een collega niet mag aangeven bij de politie als die zich schuldig maakt aan seksueel misbruik. Als de geestelijke dat wel doet, wordt hij uit de kerk gezet.
“Als je weet dat je collega’s je toch niet aangeven, kun je makkelijk je gang gaan. In sommige gevallen wordt het intern wel aangegeven, maar de straffen die daar binnen de kerk op staan, staan nooit in verhouding tot wat een kind is aangedaan”, vertelt Leerschool. “De naam van de kerk komt boven het welzijn van de mens.”
Ook wordt het binnen families verzwegen, volgens Leerschool. Als families weten van het schandaal, durven ze niets te zeggen. “Op het moment dat ze dit wel doen, keert het dorp zich namelijk tegen de familie, en niet tegen de geestelijke.”
Ook hier maakt de geestelijke weer misbruik van zijn macht, zegt Leerschool. “Ik ken gevallen waar het meisje boven misbruikt wordt door de priester terwijl de moeder beneden wacht met een kopje koffie.”
‘Geen pedofilie’
Leerschool denkt niet dat het misbruik van kinderen door geestelijken een vorm van pedofilie is, maar altijd een kwestie van machtsmisbruik. Volgens Leerschool gaat het bij geestelijken niet om liefde voor kinderen, maar om het uitleven van de eigen seksuele frustratie. “Ze hebben de mogelijkheid en die kans willen ze pakken.”
Die kans hebben ze bij volwassenen veel minder. “Het kind denkt echt dat de man een heilige is. Dat kind kun je dan veel makkelijker overrompelen dan een ouder die zich meer bewust is”, zegt Leerschool.
Dat er niet zo veel internaten meer zijn in Nederland, betekent niet dat er geen kinderen meer misbruikt worden, aldus Ton Leerschool.
Er zijn meer gevallen bekend waarbij misbruik is gepleegd op jongens dan op meisjes. Dit komt doordat geestelijken vaker in de omgeving van jongens werken, zoals op jongensinternaten.
In Nederland loopt de interesse voor het katholicisme terug. Er zijn bijna geen katholieke instellingen meer zoals internaten. In landen als België, Italië en Frankrijk bestaan die nog wel, maar over de hele linie is de macht en invloed van de katholieke kerk in Europa tanende.
Leerschool: “Doordat de macht verminderd is, is het aanzien dat de priesters hebben ook verminderd. Hierdoor wordt het moeilijker om kinderen te misbruiken. In landen in Zuidoost-Azië, Afrika en Zuid-Amerika heeft de Rooms-Katholieke Kerk nog steeds de absolute macht. Daar kunnen geestelijken doen wat ze willen.”
“Dat er niet zo veel internaten meer zijn in Nederland, betekent niet dat er geen kinderen meer misbruikt worden. Nog steeds geloven bepaalde geestelijken dat ze een soort supermens zijn. Alle misbruiken moeten aan het licht komen. In Amerika is nu een tweede grote golf met misbruikgevallen onthuld nadat er al een golf misbruikgevallen begin jaren negentig naar buiten was gekomen. Dus we zijn op de goede weg.”
NOS 16.08.2018 Amerikaanse bisschoppen willen dat het Vaticaan samen met experts en leken onderzoek gaat doen naar beschuldigingen van seksueel misbruik door oud-kardinaal Theodore McCarrick. De 88-jarige voormalige aartsbisschop van Washington wordt onder meer beschuldigd van seksueel misbruik van een 16-jarige jongen.
De Conferentie van Katholieke Bisschoppen in de VS (USCCB) roept hiertoe op. Ook wil de conferentie dat er procedures komen om klachten over bisschoppen vertrouwelijk te melden en dat klachten in de toekomst effectiever worden behandeld.
Het hoofddoel is een “sterkere bescherming tegen roofdieren in de kerk en iedereen die ze de hand boven het hoofd wil houden”, schrijft kardinaal Daniel DiNardo, voorzitter van de bisschoppenvergadering.
Zondes en fouten
“We zijn geconfronteerd met een spirituele crisis die niet alleen een spirituele oplossing vereist, maar praktische veranderingen om de zondes en fouten uit het verleden te voorkomen.”
DiNardio verwijst niet alleen naar McCarrick, maar ook naar het grootste onderzoek ooit naar seksueel misbruik in de Amerikaanse katholieke kerk. Daaruit kwam dinsdag naar buiten dat driehonderd priesters in de staat Pennsylvania de afgelopen 70 jaar ruim duizend minderjarigen hebben misbruikt.
De voorzitter biedt zijn verontschuldigingen aan en vraagt om vergiffenis “voor wat mijn broeder-bisschoppen en ik hebben gedaan of hebben verzaakt te doen”.
Theodore McCarrick werd eind juni op non-actief gesteld in verband met de beschuldigingen.Een maand daarna bood hij zijn ontslag aan, dat de paus accepteerde.
NOS 15.08.2018 Een Amerikaanse ex-priester die werd verdacht van seksueel misbruik, heeft op voorspraak van de katholieke kerk een baan in Disney World gekregen. Het geval staat beschreven in het rapport van de Grand Jury over het misbruikschandaal in Pennsylvania.
De man, Edward Ganster, verliet de kerk in 1990, trouwde en verhuisde naar Orlando waar hij bij Disney aan de slag ging. Hij werkte daar 15 jaar, als bestuurder van een trein.
In 1971 werd Ganster tot priester gewijd. Aan het eind van de jaren 70 diende een vrouw een klacht tegen hem in bij de kerk over seksueel misbruik van haar 13-jarige zoon. Ganster kreeg begeleiding en kon zijn werk als priester voortzetten.
Toen Ganster al lang was uitgetreden als priester werden nog twee beschuldigingen tegen hem ingebracht. Een man zei dat hij als 14-jarige door Ganster mishandeld was en een moeder deed haar verhaal over misbruik van haar 12-jarige zoon.
NOS 15.08.2018 Gisteren werd bekend dat in de Amerikaanse staat Pennsylvania zeker duizend kinderen zijn misbruikt door honderden priesters. Dit gebeurde decennialang, doordat de kerk gebruikmaakte van een geraffineerde doofpot. Vanuit de bovenste laag in de katholieke kerk werden priesters beschermd.
Dat blijkt uit onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag in de staat Pennsylvania. In het rapport van de onderzoekscommissie staan verschrikkelijke voorbeelden van structureel misbruik. “Priesters verkrachtten kleine jongens en meisjes. De mannen van God, die verantwoordelijk waren, deden niets: ze verstopten het allemaal. Decennialang”, is te lezen.
Slachtoffers werden vaak onder druk gezet om niet naar de autoriteiten te stappen. Zo stelden de bisschoppen het belang van de kerk boven het belang van de kinderen.
Als een priester op één locatie te veel in opspraak kwam, werd hij herplaatst naar een nieuwe regio. Bij de oude parochie werd de waarheid van zijn vertrek niet gemeld. “Zeg tegen parochianen dat hij op ‘ziekteverlof’ is, of last heeft van ‘vermoeidheidsklachten’. Of zeg helemaal niets”, overleggen bisschoppen onderling in briefwisselingen. Bij een nieuwe parochie werd de reden van een overplaatsing ook niet gegeven, waardoor de priester verder zijn gang kon gaan.
Naakt poseren als Christus
Het 1400 pagina’s tellende onderzoek beschrijft enkele voorvallen tot in detail. Een 7-jarig jongetje werd misbruikt door een priester die vervolgens tegen hem zei dat hij bij hem zijn zonden moest opbiechten.
Een andere priester misbruikte vijf zussen van één familie. Weer een ander gaf toe dat hij in ieder geval aan twaalf jongetjes had gezeten. Toch werd hij later door de bisschop, zijn leidinggevende, bedankt voor alles dat hij ‘voor Gods mensen’ gedaan had.
Op een andere plek werd een jong jongetje gedwongen naakt te poseren als Christus aan het kruis, terwijl priesters hem fotografeerden met een polaroidcamera. Priesters gaven de jongen en anderen gouden kettingen met een kruis. Door dat kenmerk wisten andere priesters ook dat het kind misbruikt kon worden.
Voor het rapport werden een half miljoen pagina’s aan interne documenten en het geheime archief van de kerk onderzocht. Het strekte zich uit tot zes bisdommen, waar ongeveer de helft van de ruim 3 miljoen katholieken in Pennsylvania onder vallen.
Volgens het onderzoeksrapport zijn er veel meer slachtoffers dan de duizend die nu bekend zijn geworden. Maar die durfden waarschijnlijk niet naar de commissie te stappen, of zijn inmiddels al overleden.
“Er zijn ontelbare voorbeelden van priesters die dit doen en vervolgens van parochie naar parochie verhuizen”, zegt correspondent Arjen van der Horst in het NOS Radio 1 Journaal. “Sommigen kregen zelfs promotie. Nooit ging de kerkleiding met dit soort voorbeelden naar justitie.”
Uit de correspondentie tussen bisschoppen, die nu met het onderzoek vrijkomt, blijkt dat de kerk wat er gebeurde bagatelliseerde. Verkrachting werd bijvoorbeeld geen verkrachting genoemd, maar ‘ongepast contact’ of ‘stoeien’. “Zo konden de priesters ongestoord hun gang gaan. Zeventig jaar lang werd alles onder het tapijt geveegd”, zegt Van der Horst.
Bijna elke zaak verjaard
Uit het rapport blijkt dat de openbaring van het nieuws niet tot veel vervolgingen zal leiden. “Als gevolg van het stilhouden is bijna elke misbruikzaak die we hebben gevonden verjaard”, is te lezen. Er wordt opgeroepen om de huidige ‘zwakke wetten’ aan te passen, zodat dit in de toekomst niet meer gebeurt.
Het Vaticaan heeft op dit nieuws nog niet gereageerd. “Maar de paus komt nu onder grote druk te staan”, zegt Van der Horst. “Hij kwam na zijn aanstelling met de belofte om grote veranderingen door te voeren, maar dat is nog nauwelijks gebeurd.”
NU 15.08.2018 Opsporingsautoriteiten in de Amerikaanse staat Pennsylvania hebben schokkende details aan het licht gebracht over seksueel misbruik door priesters en het zwijgen daarover door de katholieke kerk in de Verenigde Staten.
De autoriteiten beschuldigen meer dan driehonderd priesters van seksueel misbruik van kinderen. Het misbruik speelde zich af over de afgelopen zeventig jaar en is gepleegd in zes van de acht bisdommen in Pennsylvania.
Procureur-generaal Josh Shapiro, die dinsdag de resultaten van het onderzoek presenteerde, gaat uit van meer dan duizend slachtoffers. Hij denkt dat veel slachtoffers zich nog niet gemeld hebben.
Shapiro zei dat hooggeplaatste kerkleiders in Pennsylvania en het Vaticaan het misbruik tientallen jaren hebben stilgehouden.
Elsevier 15.08.2018 Amerika is geschokt door een rapport over grootschalig kindermisbruik door katholieke priesters in de staat Pennsylvania. Volgens opsporingsautoriteiten gaat het om meer dan duizend slachtoffers, van wie velen zich waarschijnlijk nog niet hebben gemeld. Kerkleiders en het Vaticaan waren op de hoogte van het seksueel misbruik, maar hebben het tientallen jaren stilgehouden.
‘Priesters verkrachtten kleine jongens en meisjes, en de mannen van God die verantwoordelijk voor deze priesters waren, deden niet alleen niets, ze probeerden alles te verstoppen. Decennia lang. Bisschoppen, kardinalen en anderen werden beschermd,’ schrijft procureur-generaal Josh Shapiro van de staat Pennsylvania. Zijn grand jury deed twee jaar onderzoek in zes bisdommen, over een periode van 70 jaar.
In een rapport van ruim 900 pagina’s, op basis van een half miljoen documenten die de katholieke kerk jarenlang verborgen hield, concludeert Shapiro dat ruim 300 priesters uit zes van de acht bisdommen in de staat in totaal meer dan duizend kinderen hebben misbruikt. Het misbruik varieerde van betasten, gedwongen masturbatie tot verschillende vormen van anale, orale en vaginale verkrachting.
Schokkende details over misbruik priesters en doofpotten
Het document staat vol met anekdotes over priesters die kinderen seksueel misbruikten en vervolgens werden beschermd door bisschoppen. De introductie vermeldt dat een priester in een niet genoemd bisdom een meisje verkrachtte. Ze werd zwanger, waarna hij een abortus voor haar regelde. Een bisschop stuurde vervolgens een brief met de tekst: ‘Dit is een moeilijke tijd in je leven, en ik realiseer me hoe overstuur je bent. Ik deel je rouw.’ De brief was echter niet bedoeld voor het verkrachte meisje, maar voor de priester.
Een andere schokkende passage betreft een priester uit Pittsburgh, die kettingen met een gouden kruis uitdeelde aan zijn ‘favoriete jongens’. Volgens de Grand Jurydienden de kettingen behalve het vleien van de slachtoffers nog een ander doel: ‘Ze vormden een signaal aan andere roofdieren dat die kinderen ongevoelig waren geworden voor seksueel misbruik, en dus ideale doelwitten waren voor verder misbruik.’
Onderzoekers: Vooral jongens misbruikt, meeste zaken verjaard
Meer over kindermisbruik
Welke hulporganisaties gingen in de fout met seksueel wangedrag? Lees dit overzicht
Opvallend is ook dat de meeste misbruikte kinderen jongens waren. ‘Sommigen waren tieners, velen hadden de puberteit nog niet bereikt,’ aldus het rapport. De meeste misbruikgevallen hadden in plaats in de jaren tachtig, sommige waren ouder. ‘Als gevolg van de doofpot is bijna elk geval van misbruik te oud om te worden vervolgd,’ aldus de onderzoekers, die niet uitsluiten dat er in de staat meer ‘roofdieren’ zijn. De onderzoekers schrijven niet tevreden te zijn met de weinige aanklachten die ze wel kunnen indienen: ‘We zijn ziek van alle misdaden die onbestraft en zonder compensatie zullen blijven.’
The President of the U.S. Conference of Catholic Bishops and its Chairman for the Committee for the Protection of Children and Young People have issued the following statement in response to findings outlined in today’s Pennsylvania grand jury report: http://www.usccb.org/news/2018/18-138.cfm …
De vereniging US Catholic Bishops plaatste dinsdagavond een verklaring op Twitter: ‘Als een verbond van bisschoppen, spijten en beschamen ons de zonden en overtredingen door katholieke priesters en katholieke bisschoppen,’ aldus kardinaal Daniel DiNardo en bisschop Timothy Doherty. Activistengroep Survivors Network of those Abused by Priests (Netwerk van overlevers van Misbruik door Priesters) verwelkomde het rapport. ‘Maar kennis van misdaden uit het verleden is alleen iets waard als ze omgezet wordt naar actie die seksueel misbruik en doofpotten in de toekomst kan vermijden.’
Matthijs van Schie (1992) is sinds 1 februari 2018 webredacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis en internationale betrekkingen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
NU 14.08.2018 Opsporingsautoriteiten in de Amerikaanse staat Pennsylvania hebben schokkende details aan het licht gebracht over seksueel misbruik door priesters en het zwijgen daarover door de katholieke kerk in de VS.
De autoriteiten beschuldigen meer dan driehonderd priesters van seksueel misbruik van kinderen. Het misbruik speelde zich af over de afgelopen zeventig jaar en is gepleegd in zes van de acht bisdommen in de Amerikaanse staat Pennsylvania.
Procureur-generaal Josh Shapiro, die dinsdag de resultaten van het onderzoek presenteerde, gaat uit van meer dan duizend slachtoffers. Hij denkt dat veel slachtoffers zich nog niet hebben gemeld.
Shapiro zei dat hooggeplaatste kerkleiders in Pennsylvania en het Vaticaan het misbruik tientallen jaren hebben stilgehouden.
NOS 14.08.2018 Meer dan duizend kinderen zijn misbruikt door 300 Amerikaanse priesters in zes bisdommen. Dat blijkt uit een onderzoek dat is vrijgeven door de autoriteiten in Pennsylvania. Het gaat om slachtoffers van wie is vastgesteld dat ze zijn misbruikt door geestelijken. Waarschijnlijk gaat het nog om veel meer gevallen.
Het rapport toont ook aan dat kerkleiders bezig zijn geweest om de misstanden toe te dekken. “De doofpot was geraffineerd. En, schokkend genoeg, documenteerden de leiders van de kerk het misbruik en de doofpot al die tijd”, zegt Josh Shapiro, die als hoogste aanklager in Pennsylvania het onderzoek leidde.
De meeste slachtoffers waren jongens, maar ook meisjes werden volgens het rapport misbruikt. Het misbruik varieerde van betasten tot anale, orale en vaginale verkrachting.
“Kerkbeambten beschreven het misbruik routinematig en doelbewust als spelletjes, worstelen en ongepast gedrag. Het was niets van dat alles: het was seksueel misbruik en verkrachting van kinderen”, zegt Shapiro.
‘Grote overeenkomsten met eerdere gevallen’
Het rapport wordt gezien als een van de grondigste onderzoeken naar grensoverschrijdend gedrag van geestelijken tot nu toe. Het strekte zich uit tot zes bisdommen, waar ongeveer de helft van de ruim 3 miljoen katholieken in Pennsylvania onder vallen.
Het rapport in Pennsylvania bevestigt eerdere bevindingen van onderzoeken in de Verenigde Staten naar seksueel misbruik binnen de Rooms-Katholieke Kerk. Het zou grote overeenkomsten vertonen in de beschrijving van hoe priesters te werk gingen en het verdoezelen daarvan door kerkautoriteiten.
We zijn ziek van alle misdaden die ongestraft blijven, aldus De grand jury
Het onderzoek werd gelast door een zogenoemde grand jury. In de VS bestaat die doorgaans uit een 16 tot 23 burgers die opdracht kunnen geven om onderzoek te laten doen naar een mogelijk strafbaar feit dat kan leiden tot gerechtelijke stappen. De juryleden kunnen mensen onder ede laten ondervragen. “We zijn ziek van alle misdaden die ongestraft blijven”, meldde de grand jury.
Het rapport komt zo’n twee weken na de roemloze aftocht van de Amerikaanse kardinaal Theodore McCarrick. De 88-jarige voormalige aartsbisschop van Washington wordt onder meer beschuldigd van seksueel misbruik van een 16-jarige jongen in de jaren 70. Sinds 1927 was er geen kardinaal meer opgestapt.
AD 14.08.2018 Tenminste duizend kinderen blijken de afgelopen decennia seksueel te zijn misbruikt door katholieke priesters in de Amerikaanse staat Pennsylvania.
Het grootschalige misbruik was intern bekend maar werd door hooggeplaatste kerkfiguren systematisch onder de mat geveegd, zo concludeert een schokkend, 900 pagina’s tellend, onderzoeksrapport dat vandaag is vrijgegeven.
‘Priesters verkrachtten kleine jongens en meisjes, en de mannen van God die verantwoordelijk voor deze priesters waren, deden niet alleen niets, ze probeerden alles te verstoppen. Decennia lang. Bisschoppen, kardinalen en anderen werden beschermd en een aantal in dit rapport kreeg zelfs promotie’, aldus het onderzoek.
Justitie vreest dat in werkelijkheid niet duizend maar waarschijnlijker ‘duizenden kinderen’ het slachtoffer zijn geweest van pedofiele priesters. In de staat Pennsylvania wonen ruim 3 miljoen katholieken. Ongeveer de helft van hen bidt in de nu in opspraak geraakte bisdommen Allentown, Erie, Greensburg, Harrisburg, Pittsburgh en Scranton.
Talloze slachtoffers daar zouden geen aangifte hebben durven doen. Van degenen die dat wel deden, blijken dossiers al dan niet opzettelijk te zijn kwijtgeraakt. Het onderzoeksrapport identificeerde meer dan 300 priesters die zich gedurende decennia aan de kinderen zouden hebben vergrepen. Vaak werd de kinderen vooraf alcohol toegediend.
Twee jaar is onderzoek gedaan in de zaak. Volgens openbare aanklager Josh Shapiro hebben katholieke bestuurders in zowel de Verenigde Staten als in Het Vaticaan systematisch aanklachten in de doofpot gestopt. ‘Er bestond een patroon: misbruik, ontkenning en doofpot’, aldus Shapiro die sprak van ‘systematisch wegpoetsen door de kerk’ en ‘falende justitie’. Alles werd wel bewaard in zogeheten ‘geheime archieven’. Die werden door de onderzoekers ontdekt en vormden de basis van verschillende aanklachten en het onderzoeksrapport, aldus Shapiro vandaag op een persconferentie in Harrisburg.
Een bijzonder kwalijke rol zou zijn gespeeld door kardinaal Donald Wuerl, die lange tijd bisschop van Pittsburg was. Hij zou bewust veel leed verborgen hebben gehouden. Daarop aangesproken verdedigde Wuerl zich met het argument dat door hem altijd was gehandeld uit ‘medeleven en genegenheid met de slachtoffers’. Wuerl wilde vooral herhaling van de misdrijven voorkomen, zei hij.
Het onderzoek, waaraan werd meegewerkt door de FBI, laat daar geen spaan van heel en concludeert dat de bisschop en anderen vooral bezig waren negatieve berichten te verhinderen. Ook ging het erom te voorkomen dat de katholieke kerk aansprakelijk kon worden gesteld voor het wegpoetsen van de misdaden. Er werd nimmer aangifte gedaan bij de politie en slachtoffers werd vooral afgeraden juridische stappen te ondernemen. Een aantal van de beschuldigde priesters is onlangs zelf naar de rechter gestapt om te voorkomen dat hun namen worden geopenbaard. Ze claimen dat dat hun reputatie kan aantasten terwijl de rechtszaak nog moet worden gevoerd. De identiteit van de meeste betrokken blijft daarom vooralsnog geheim.
In het rapport staan afgrijselijke zaken. Een priester bekend tenminste 15 jongetjes te hebben verkracht, de jongste was zeven. Een andere priester maakte een minderjarig meisje zwanger en dwong haar tot abortus. Een ander bewaarde het menstruatiebloed van meisjes die hij thuis misbruikte. Of de slachtoffers ooit genoegdoening zullen krijgen is zeer de vraag. Verreweg de meeste daders zijn overleden of ongrijpbaar omdat hun misdaden inmiddels zijn verjaard. Kinderen die zijn misbruikt kunnen in Pennsylvania tot hun dertigste een aanklacht indienen, daarna niet meer. De oudste gevallen dateren van 1947. Tegen twee verdachten lopen wel aanklachten wegens recente misdrijven. Een heeft zijn spijt betuigd. Het is het zoveelste schandaal in de katholieke kerk in de Verenigde Staten. Nog steeds verkeert het bisdom Washington in shock over alle onthullingen rond bisschop McCarrick (88) – die in 2006 werd vervangen door uitgerekend bisschop Wuerl – over aanranding van jongens en seksueel wangedrag tegenover seminaristen.
Voor het onderzoek in Pennsylvania zijn tientallen getuigen gehoord. Het volledige dossier beslaat een half miljoen pagina’s. 54 parochies werden doorgelicht. “Er zijn eerder rapporten verschenen over seksueel misbruik in de katholieke kerk, maar nooit op deze schaal. Voor velen van ons gebeurde alle eerdere verhalen altijd ergens anders, ergens ver weg. Nu weten we de waarheid: het gebeurde overal’, aldus het rapport.
NU 14.08.2018 De Australische aartsbisschop Philip Wilson mag zijn gevangenisstraf van één jaar thuis uitzitten vanwege zijn slechte gezondheid.
De 67-jarige Wilson zou in de jaren 1970 als assistent-priester misbruik van priester Jim Fletcher hebben stilgehouden. Fletcher heeft in de jaren zeventig kinderen misbruikt in de provincie waar Wilson aartsbisschop was.
Wilson is de hoogstgeplaatste katholieke geestelijke ter wereld die veroordeeld is rond het misbruikschandaal binnen de katholieke kerk. Hij beweert dat hij niets van het misbruik af wist.
Hij is vorige maand veroordeeld en legde onder druk van de Australische premier Turnbull zijn functie neer. Bij Wilson is een vroeg stadium van Alzheimer vastgesteld. Ook kampt hij met hartklachten.
NOS 14.08.2018 De Australische aartsbisschop Philip Wilson mag zijn gevangenisstraf van 1 jaar thuis uitzitten. Van de rechter hoeft hij vanwege zijn slechte gezondheid niet de cel in.
De 67-jarige Wilson is de hoogste geestelijke binnen de Katholieke Kerk die schuldig is bevonden aan het achterhouden van misbruik. Vorige maand werd hij veroordeeld. Hij lijdt aan alzheimer en daarom krijgt hij huisarrest in plaats van een gevangenisstraf.
De aartsbisschop wist volgens de rechter al in 1976 van misbruik door priester James Fletcher. Twee slachtoffers zouden zich in die tijd bij hem hebben gemeld. In 2004 werd Fletcher veroordeeld voor kindermisbruik.
Wilson, die aartsbisschop van Adelaide was, zegt van niets te hebben geweten. Onder druk van premier Turnbull legde hij eind vorige maand zijn functie neer.
NOS 28.07.2018 Oom Teddy, zo noemen James en zijn zes broers en zussen hun priester. De 39-jarige man, een rijzende ster binnen de katholieke kerk, is een huisvriend van de familie.
Als James 11 is, komt de priester zijn kamer binnen, terwijl de jongen zich staat om te kleden. “Hij zei: draai je om”, vertelt James, nu 60, in een interview met The New York Times. “Ik wil het echt niet, want ik wil niks laten zien.” Maar hij doet uiteindelijk toch wat oom Teddy vraagt.
En oom Teddy laat zijn broek ook zakken. “Kijk, we zijn hetzelfde”, zegt hij. Het is het begin van een misbruikrelatie die volgens James twintig jaar duurt. De oom Teddy in dit verhaal is de nu 88-jarige Amerikaanse kardinaal Theodore McCarrick, van wie paus Franciscus vandaag het ontslag heeft geaccepteerd.
Het verhaal van James, die niet wil dat zijn achternaam bekend wordt, is niet het enige misbruikverhaal met McCarrick in de hoofdrol. Hij wordt daarnaast beschuldigd van het misbruik van een 16-jarige misdienaar en enkele volwassenen.
Tweepersoonsbed
Een van die slachtoffers, Robert Ciolek, deed eerder ook zijn verhaal tegen de Amerikaanse krant. In de jaren 80 studeert Ciolek, dan begin 20, in New Jersey aan het seminarie.
De bisschop, McCarrick, vertelt hem dat hij veel in zijn mars heeft. Misschien kan hij wel in Rome gaan studeren en carrière maken binnen de katholieke kerk. Ciolek: “Ik vertrouwde hem en ik bewonderde hem.”
McCarrick nodigt hem en andere jonge studenten regelmatig uit, onder meer in een strandhuis van het bisdom. Ze verblijven er dan het hele weekend. Aan het eind van de avond vraagt de bisschop altijd een van de studenten mee naar zijn kamer, waar een tweepersoonsbed staat. Daar volgen ongewenste aanrakingen.
“Mijn observatie is dat mensen ervan walgden. Sommigen vonden de aandacht wel leuk, hoewel het natuurlijk verknipte aandacht was”, vertelt Ciolek. “Maar ik herinner mij niemand die het echt prettig vond en hoopte dat hij zou worden aangeraakt.”
Misbruik in de VS
Recente cijfers over misbruik in de VS zijn er niet, maar volgens een rapport uit 2004 gaat het om 11.000 beschuldigingen tegen ruim 4000 priesters in de periode 1950-2002. Die 4000 priesters zijn ongeveer 4 procent van het totaal aantal priesters dat in die tijd in de VS werkte.
Jaren later doet Ciolek zijn verhaal tegen het bisdom. Hij treft in 2005 een schikking van 80.000 dollar. Twee jaar later schikt het bisdom met een andere seminariestudent die ook zegt misbruikt te zijn door McCarrick.
In het dossier van de man, die anoniem wil blijven, staat een gebeurtenis beschreven uit 1987. McCarrick, inmiddels aartsbisschop van Newark, neemt de student mee uit eten in New York en vraagt hem daarna mee naar zijn appartement. Daar moet hij zich omkleden: McCarrick heeft een matrozen-T-shirt en een korte broek klaarliggen.
De twee gaan in bed liggen. “Hij sloeg zijn armen om mij heen en wrong zijn benen tussen de mijne.” Brieven aan de student, die in het dossier zitten, ondertekent McCarrick met ‘oom Ted’ of ‘oom T.’.
In 2001 wordt McCarrick kardinaal EPA
Deze man en Robert Ciolek maken hun verhaal, apart van elkaar, in jaren 90 aanhangig bij de katholieke kerk. Het maakt geen indruk, want in 2000 wordt McCarrick aartsbisschop van Washington D.C., een van de meest prestigieuze banen van de Amerikaanse kerk. Een jaar later benoemt paus Johannes Paulus II hem tot kardinaal.
In de jaren die volgen, komen er meer verhalen naar boven over McCarrick, die in 2006 met emeritaat gaat. Verschillende functionarissen binnen de kerk trekken aan de bel over misbruik. De zaak die hem uiteindelijk de kop kost, draait om een 16-jarige misdienaar.
Kerst-mis
In de jaren 70, aan het begin van zijn carrière, is McCarrick priester in New York. Tijdens de voorbereidingen op de kerst-mis zou hij zijn hand in de broek van de misdienaar hebben gestoken.
De Amerikaanse katholiek kerk achtte dit verhaal zo geloofwaardig dat ze McCarrick vorige maand hebben geschorst. De kardinaal zei toen in een verklaring dat hij zich van dat misbruik niets kan herinneren. Over de andere beschuldigingen heeft hij zich niet uitgesproken.
Afgelopen vrijdag stuurde hij de paus een brief waarin hij zijn ontslag als kardinaal aanbiedt. Paus Franciscus heeft McCarrick opgedragen om zich tot de rechtszaak terug te trekken in een huis van de kerk en boete te doen door middel van gebeden.
James reageert tegen persbureau AP verheugd op het ontslag van McCarrick. “De waarheid overwint alles. Gelukkig heeft iedereen tegenwoordig meer begrip voor de schade die priesters hebben aangericht. Nu kunnen we beginnen te helen.”
AD 28.07.2018 Paus Franciscus heeft het ontslag geaccepteerd van de in opspraak geraakte kardinaal Theodore McCarrick. Meerdere mannen hebben de voormalige aartsbisschop van Washington beschuldigd van seksueel misbruik.
De advocaat van een van de vermeende slachtoffers had tegenover The New York Times een boekje open gedaan over het misbruik. De geestelijke zou de destijds zestienjarige man in 1971 hebben aangerand en dat een jaar later weer hebben geprobeerd.
De inmiddels 88-jarige McCarrick zei later in een verklaring zich niets van dat misbruik te kunnen herinneren. De Amerikaanse tak van de kerk concludeerde echter dat de beschuldiging wel degelijk geloofwaardig is. De prominente geestelijke heeft niet publiekelijk gereageerd op andere beschuldigingen van wangedrag.
Een ander vermeend slachtoffer zei dat hij vanaf zijn elfde is misbruikt door ,,oom Ted”, destijds een vriend van de familie. Dat misbruik zou bijna twintig jaar hebben geduurd. Uit onderzoek van de krant bleek bovendien dat binnen de kerk al tientallen jaren bekend was dat McCarrick zich schuldig zou maken aan seksueel wangedrag.
NU 28.07.2018 Paus Franciscus heeft het ontslag geaccepteerd van de in opspraak geraakte kardinaal Theodore McCarrick. Meerdere mannen hebben de voormalig aartsbisschop van Washington beschuldigd van seksueel misbruik.
De advocaat van een van de vermeende slachtoffers had tegenover The New York Times een boekje open gedaan over het misbruik. De geestelijke zou de destijds zestienjarige man in 1971 hebben aangerand en dat een jaar later weer hebben geprobeerd.
De inmiddels 88-jarige McCarrick zei later in een verklaring zich niets van dat misbruik te kunnen herinneren. De Amerikaanse tak van de kerk concludeerde echter dat de beschuldiging wel degelijk geloofwaardig is. De prominente geestelijke heeft niet publiekelijk gereageerd op andere beschuldigingen van wangedrag.
Een ander vermeend slachtoffer zei dat hij vanaf zijn elfde is misbruikt door “oom Ted”, destijds een vriend van de familie. Dat misbruik zou bijna twintig jaar hebben geduurd. Uit onderzoek van de krant bleek bovendien dat binnen de kerk al tientallen jaren bekend was dat McCarrick zich schuldig zou maken aan seksueel wangedrag.
NU 19.07.2018 De Australische premier Malcolm Turnbull heeft aangedrongen op het ontslag van aartsbisschop Philip Wilson. De 67-jarige geestelijke is schuldig bevonden aan het verzwijgen van kindermisbruik door een andere priester.
Een rechtbank veroordeelde Wilson eerder deze maand tot een jaar gevangenisstraf. De geestelijke nam geen ontslag, omdat hij eerst de uitkomst van zijn hoger beroep wil afwachten.
Premier Turnbull maakte duidelijk het daar niet mee eens te zijn. “Hij had ontslag moeten nemen”, concludeerde de premier. Hij wil dat de paus ingrijpt en de geestelijke ontslaat.
Wilson zegt niets te hebben geweten van het kindermisbruik door priester James Fletcher, die in 2006 in de gevangenis was overleden. Twee slachtoffers verklaarden echter dat ze in 1976 wel degelijk bij Wilson aan de bel hebben getrokken.
Een rechtbank moet nog besluiten of de geestelijke daadwerkelijk de cel in moet of huisarrest krijgt. Wilson is dementerend.
NOS 19.07.2018 De Australische premier Turnbull heeft er bij paus Franciscus op aangedrongen om de Australische aartsbisschop Wilson te ontslaan. Wilson is veroordeeld tot een gevangenisstraf van een jaar, omdat hij seksueel misbruik binnen de katholieke kerk heeft verzwegen.
De 67-jarige aartsbisschop van Adelaide is de hoogste geestelijke die vanwege een misbruikschandaal in Australië is veroordeeld.
Wilson verzweeg in de jaren zeventig het misbruik van vier jongens door priester Fletcher. Die werd in 2004 schuldig bevonden aan negen gevallen van seksueel misbruik en veroordeeld tot acht jaar cel. In 2006 overleed Fletcher in de gevangenis.
Ontkennen
Volgens aartsbisschop Wilson wist hij niets van het misbruik, maar slachtoffers ontkennen dat. Zij zeggen dat Wilson in de bewuste jaren in hetzelfde appartement als Fletcher woonde en ervan moet hebben geweten.
“Er zijn veel leiders die hebben opgeroepen tot zijn ontslag. Het is duidelijk dat hij moet opstappen. De tijd is nu gekomen dat de hoogste autoriteit in de kerk actie moet ondernemen en hem moet ontslaan”, zegt premier Turnbull.
Wilson heeft zelf gezegd dat hij op zich wel wil nadenken over opstappen, maar hij wil eerst zijn hoger beroep afwachten.
Binnenkort wordt beslist of de aartsbisschop thuis zijn straf mag uitzitten. Hij heeft alzheimer.
Trouw 14.07.2018 De Chileense politie heeft in kantoren van twee aartsbisschoppen een inval gedaan in het onderzoek naar seksueel misbruik door katholieke geestelijken in het land. De invallen werden gedaan in de steden Temuco en Villarrica, ten zuiden van hoofdstad Santiago, in de regio Araucania.
Vijf priesters uit de regio zijn verdachte in het onderzoek naar seksueel misbruik. Agenten hadden het bevel om alle documenten die te maken zouden kunnen hebben met het misbruik in beslag te nemen. Sinds paus Franciscus Chili in januari bezocht, zijn steeds meer beschuldigingen van seksueel misbruik naar buiten gekomen in het land.
Het misbruikschandaal in het land is enorm: in mei dienden alle 34 Chileense bisschoppen hun ontslag in bij de paus. Van vijf bisschoppen is het ontslag geaccepteerd. Onderzoek door het Vaticaan toonde aan dat geestelijken in Chili systematisch misbruikzaken in de doofpot trachtten te stoppen. Ook werd bewijs van misbruik vernietigd. Mensen die alarm sloegen werden onder druk gezet.
Excuses
In mei bood de paus nog zijn verontschuldigingen aan. ‘Ik erken dat ik grove fouten heb gemaakt in mijn beoordeling van de situatie, vooral veroorzaakt door een gebrek aan informatie’, schreef Franciscus in een brief aan de Chileense bisschoppen. ‘Ik vraag vergeving aan een ieder die ik hiermee heb gekwetst.’ De paus nodigde daartoe Chileense misbruikslachtoffers uit om naar het Vaticaan te komen om hem daar te ontmoeten.
In een ontmoeting met de Chileense misbruikslachtoffers in het Vaticaan zei de paus dat ‘hij zelf deel van het probleem’ was. Niet alleen de geloofwaardigheid van de Chileense bisschoppen staat in Rome op het spel, maar ook die van Franciscus als het gaat om een doortastende aanpak van misbruik door geestelijken. Nog altijd een hoofdpijndossier voor de rooms-katholieke kerk. Ook onder deze paus.
De 34 Chileense bisschoppen gingen in gesprek met paus Franciscus over met afstand het grootste schandaal in de geschiedenis van de Chileense kerk: het grootschalige misbruik van minderjarigen door geestelijken en het toedekken daarvan door de kerkleiding. Zelf zeiden de bisschoppen dat ze met ‘pijn’ en ‘schaamte’ naar Rome waren gekomen. Ze zeiden zich ‘nederig’ te voelen en benadrukten dat ze goed naar de paus wilden luisteren.
Lees ook:
Paus roept Chileense bisschoppen op het matje: gaan er koppen rollen?
Drie dagen lang moeten alle 34 Chileense bisschoppen in het Vaticaan met de paus in gesprek. Onderwerp: de zeer gebrekkige Chileense aanpak van seksueel misbruik door rooms-katholieke geestelijken. De vraag is of er koppen gaan rollen.
Misbruikzaak kost drie Chileense bisschoppen hun positie
Grote kans dat er nog meer geestelijken het veld moeten ruimen, maar het grote misbruikschandaal in de rooms-katholieke kerk van Chili heeft nu de eerste drie geestelijken hun bisschopszetel gekost.
NOS 14.07.2018 In het zuiden van Chili zijn er gelijktijdig invallen geweest in de burelen van twee aartsbisschoppen in het onderzoek naar seksueel misbruik binnen de Rooms-Katholieke Kerk in het land. In de steden Temuco en Villarrica, op een kleine 700 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Santiago, ondervroegen rechercheurs medewerkers van de aartsbisschoppen en namen ze documenten in beslag.
In de regio worden vijf priesters verdacht van seksueel misbruik. Het onderzoek gaat terug tot 2000. De autoriteiten in Chili zijn bezig met een omvangrijk onderzoek naar misbruik door katholieke geestelijken. Belangengroepen van slachtoffers zeggen dat dat wijd verbreid was en dat de in Chili invloedrijke kerk veel te weinig heeft gedaan om zelf de daders aan te pakken.
Ernstige nalatigheid
Juist vandaag, op de dag van de invallen, werd de hoogste katholieke functionaris in Chili voorgeleid voor de rechtbank. Het gaat om de voormalige kanselier van de aartsbisschop van Santiago, die gisteren werd opgepakt. Hij wordt beschuldigd van het misbruiken van ten minste vijf kinderen, tot vorig jaar aan toe. Als hij schuldig wordt bevonden kan hij tussen de twee en vijftien jaar cel krijgen.
De beschuldigingen van seksueel misbruik in Chili begonnen nadat paus Franciscus het land in januari had bezocht. Geestelijken uit het Vaticaan concludeerden na een onderzoek dat de Chileense bisschoppen ernstige nalatigheid valt te verwijten bij hun aanpak van het misbruikschandaal.
In mei gebood paus Franciscus alle ruim dertig Chileense bisschoppen om naar Rome te komen, waar ze collectief hun ontslag aanboden. De paus heeft dat van vijf van hen geaccepteerd.
NU 04.07.2018 Een Australische aartsbisschop die dinsdag werd veroordeeld voor het verzwijgen van seksueel misbruik gaat tegen de uitspraak in beroep. Ook weigert Philip Wilson af te treden, zoals de kerk van hem verlangt.
Dat liet de 67-jarige kerkelijke leider woensdag weten in Sydney. Wilson is de hoogste katholieke geestelijke ter wereld die veroordeeld is rond het misbruikschandaal binnen de katholieke kerk.
De aartsbisschop werd dinsdag tot een jaar celstraf veroordeeld. Wilson krijgt in verband met zijn beginnende dementie waarschijnlijk huisarrest opgelegd.
Wilson zou geweten hebben dat priester James Fletcher in de jaren zeventig negen jongens seksueel misbruikt heeft en zou volgens de rechters ook geholpen hebben dat stil te houden. Fletcher is in 2004 veroordeeld voor dat vergrijp, maar is inmiddels overleden.
Wilson heeft altijd ontkend dat hij van het misbruik af wist.
NU 03.07.2018 Een Australische aartsbisschop is dinsdag veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf voor het verzwijgen van seksueel misbruik van kinderen door een priester.
De 67-jarige Philip Wilson is daarmee de hoogste katholieke geestelijke ter wereld die veroordeeld is in het misbruikschandaal binnen de katholieke kerk. De aartsbisschop krijgt in verband met zijn beginnende dementie waarschijnlijk huisarrest opgelegd.
Wilson zou geweten hebben dat priester James Fletcher in de jaren zeventig negen jongens seksueel misbruikt heeft en zou volgens de rechters ook geholpen hebben dat stil te houden. Fletcher is in 2004 veroordeeld voor dat vergrijp, maar is inmiddels overleden.
“Wilson heeft nooit spijt getoond”, aldus de rechter. “Hij was een van de hoogste figuren binnen de kerk. Door het misbruik te verzwijgen heeft hij gelovigen verraden.”
Wilson heeft altijd ontkend dat hij van het misbruik af wist.
NOS 03.07.2018 De Australische aartsbisschop Philip Wilson is veroordeeld tot een gevangenisstraf van 1 jaar. Hij heeft misbruik in de katholieke kerk in jaren 70 verzwegen.
Wilson (67), nu aartsbisschop van Adelaide, is de hoogstgeplaatste geestelijke binnen de katholieke kerk die schuldig is bevonden aan het achterhouden van misbruik. In mei werd hij hiervoor al schuldig bevonden, nu is de strafmaat bepaald.
De rechter bepaalde dat Wilson op zijn vroegst na 6 maanden in aanmerking komt voor strafvermindering. Hij hoeft niet meteen de cel in, omdat volgende maand wordt bepaald of hij zijn straf thuis kan uitzitten. Wilson heeft alzheimer.
Misbruik door priester
De geestelijke verzweeg in de jaren 70 het misbruik van vier jongens door de priester James Fletcher. Die werd in 2004 schuldig bevonden aan negen gevallen van seksueel misbruik en veroordeeld tot acht jaar cel.
Wilson zegt dat hij niets heeft geweten van de misdaden.
AD 03.07.2018 Een Australische aartsbisschop is veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf voor het verzwijgen van seksueel misbruik van kinderen door een priester in de zeventiger jaren.
Philip Wilson (67) is daarmee de hoogste geestelijke ter wereld die is veroordeeld in het misbruikschandaal binnen de katholieke kerk. De aartsbisschop van Adelaide krijgt in verband met zijn beginnende dementie waarschijnlijk huisarrest opgelegd.
Wilson zou geweten hebben dat priester James Fletcher in de jaren zeventig negen jongens seksueel heeft misbruikt. Een destijds 15-jarige jongen vertelde Wilson al in 1976 dat hij door de bewuste priester was misbruikt, maar de bisschop hield de geestelijke de hand boven het hoofd.
De aan Alzheimer lijdende Wilson heeft altijd ontkend dat hij van het misbruik afwist. Hij werd in mei door de rechter schuldig bevonden aan het in de doofpot stoppen van het misbruik. Fletcher werd in 2004 veroordeeld voor negen gevallen van kindermisbruik, hij overleed in 2006 in de gevangenis.
In Australië loopt ook nog het proces tegen de Australische kardinaal George Pell (76). Pell zou zich als jonge priester en later als aartsbisschop eveneens aan jongens hebben vergrepen. De 76-jarige kardinaal is penningmeester van het Vaticaan en een van de belangrijkste raadgevers van paus Franciscus.
In april hoorde de rechtbank van Melbourne vier weken lang de getuigenissen van vermeende slachtoffers van Pell aan. Niet alle zaken vallen te bewijzen, maar de rechter zag voldoende aanleiding voor een rechtszaak. Wat de kardinaal exact wordt aangewreven, evenals het aantal aanklachten, is niet bekend.
NU 11.06.2018 Paus Franciscus heeft het ontslag van drie Chileense bisschoppen geaccepteerd. De bisschoppen waren betrokken bij een groot kindermissbruikschandaal in het Zuid-Amerikaanse land.
Het ontslag is maandag bekendgemaakt in een personeelsupdate op de website van het Vaticaan.
Juan Barros is een van de bisschoppen die is ontslagen. Hij zou seksueel misbruik door een priester hebben verhuld.
Franciscus heeft zijn excuses moeten aanbieden, omdat hij Barros in eerste instantie heeft verdedigd. Dit heeft geleid tot grote kritiek op de paus en protesten in Chili. Later bleek dat de paus door de Chileense bisschoppen is misleid.
Het Vaticaan heeft een onderzoek ingesteld naar het misbruik binnen de katholieke kerk in Chili. De 34 Chileense bisschoppen moesten zich in mei bij de paus verantwoorden. Daarop hebben zij hun ontslag aangeboden.
De paus heeft tot nu toe drie aanvragen geaccepteerd. Het is nog onduidelijk wat de paus met de aanvragen van de overige 31 bisschoppen gaat doen.
Een van de slachtoffers van misbruik zegt op Twitter dat het een emotionele, maar mooie dag is. “Vandaag begint er een nieuwe dag voor de katholieke kerk in Chili. We hopen dat dit het begin is van het einde van deze cultuur van misbruik en het verhullen daarvan binnen de kerk.”
Today begins a new day for the Catholic Church in Chile and hopefully the world. @Pontifex has started the firing of bishops who are abusers or have covered up. We hope this is the beginning of the end of this culture of abuse and cover up in the Church. Emotional but great day!
NOS 11.06.2018 Paus Franciscus heeft het ontslag aanvaard van drie Chileense bisschoppen die een centrale rol spelen bij een kindermisbruikschandaal. Het Vaticaan bracht de mededeling middels een personeelsupdate op de website.
Begin dit jaar verdedigde Franciscus een van de bisschoppen, Juan Barros, nog fel. Barros zou seksueel misbruik door een pedoseksuele priester hebben verhuld. Volgens Franciscus maakte iedereen die Barros daarvan beschuldigde zich schuldig aan laster.
De paus kwam door die opmerking onder vuur te liggen. Vooral in Chili, waar mensen protesterend de staat op gingen. Een paar dagen later bood de paus zijn excuses aan voor zijn steunbetuiging aan Barros. Hij bleek te zijn misleid door de Chileense bisschoppen.
‘Emotionele dag’
Eind januari stuurde Franciscus een misbruikonderzoeker naar Chili. Begin mei nodigde hij de 34 Chileense bisschoppen uit in Rome. Een week later boden die allemaal hun ontslag aan.
Daarvan heeft de paus er nu dus drie heeft geaccepteerd. Het is onduidelijk of hij dat ook met de overige 31 ontslagen gaat doen.
Vaticaankenner Andrea Vreede verwachtte vorige maand al dat de paus niet alle ontslagverzoeken zou inwilligen: “Dan heeft de Chileense kerk geen bisschop meer over. Maar het is duidelijk dat dit een heel belangrijk moment kan worden, waar Fransiscus daadwerkelijk ingrijpt in zaken over seksueel misbruik en bisschoppen.”
Een van de slachtoffers van het seksuele misbruik door de priester, Juan Carlos Cruz, twitterde verheugd over het besluit van de paus: “Een emotionele, maar geweldige dag. Vandaag begint een nieuw tijdperk voor de katholieke kerk en hopelijk voor de wereld.”
NOS 23.05.2018 In ruim een eeuw tijd – tussen 1860 en 1973 – hebben zeker 15.000 vrouwen dwangarbeid gedaan in katholieke instellingen. Ze kregen niet betaald voor hun werk in bijvoorbeeld wasserijen en naaiateliers. De NRC deed onderzoek naar de wantoestanden en becijferde om hoeveel meisjes en vrouwen het ging.
Annemie Knibbe van het platform Vrouwenplatform Kerkelijk Kindermisbruik noemde vier jaar geleden in Trouw al de kindertehuizen van de Zusters van de Goede Herder, waar duizenden vrouwen leden onder machtsmisbruik. Slechts vijf vrouwen deden er melding van.
Excuus
Vijf andere vrouwen eisen nu excuses en uitbetaling van niet-ontvangen loon. Ze worden daarin gesteund door het Vrouwenplatform. Dat wil dat de overheid onafhankelijk onderzoek laat doen naar de uitbuiting, waarbij bekeken moet worden wat de rol van de overheid daarin was.
Op NPO Radio 1 zei Annemie Knibbe dat Deetman in zijn onderzoek over seksueel misbruik de dwangarbeid die vrouwen in internaten moesten doen niet wilde meenemen. Ze zei dat de vrouwen naar erkenning snakken en aandringen op uitbetaling van het gederfde loon.
Volgens Knibbe zijn de vrouwen aan hun lot overgelaten. Schaamte weerhield volgens haar velen van hen ervan een klacht in te dienen.
Ierland
In Ierland hebben zich ook dergelijke wantoestanden voorgedaan. Dezelfde congregatie, de Zusters van de Goede Herder, was daar bij betrokken. Begin deze eeuw bood de Ierse regering excuses aan en keerde een schadevergoeding uit.
De congregatie heeft aan de NRC laten weten dat aan de slachtoffers excuses is aangeboden. De zusters weigeren echter schadevergoeding te betalen omdat de zaak verjaard is.
Gevallen vrouwen
In de naaiateliers en wasserijen werkten zogenoemde gevallen vrouwen. Onder hen waren prostituees, veroordeelden, ongehuwd zwangere meisjes en vrouwen, maar ook wezen. Tot het begin van de jaren 70 werden zij tegen hun wil door de overheid, voogdijverenigingen, de Kinderbescherming en ouders in de gestichten geplaatst.
Het werk daar werd voorgesteld als boetedoening. De opdrachten kwamen van fabrieken, confectiebedrijven, hotels en ziekenhuizen, maar ook van particulieren, In 1933 kwam er een order binnen voor 40.000 legerhemden.
De instellingen van de Zusters van de Goede Herder stonden in Tilburg, Zoeterwoude, Almelo en Velp.
In de internaten kwam ook seksueel misbruik voor. Een klacht daarover van een vrouw werd twee jaar geleden gegrond verklaard door de commissie die het kindermisbruik in de kerk naging.
NU 23.05.2018 De Australische aartsbisschop Philip Wilson heeft een stap terug gedaan nadat hij dinsdag schuldig is bevonden aan het verbergen van kindermisbruik. Dat heeft Wilson woensdag zelf bekendgemaakt.
Wilson liet in een mail aan Australische media weten dat hij nog na moet denken over de uitspraak van de rechter. “Tot die tijd is het gepast dat ik een stap terug doe.”
De aartsbisschop zou in de jaren 1970 als assistent-priester misbruik van priester Jim Fletcher hebben stilgehouden. Fletcher heeft in de jaren zeventig kinderen misbruikt in de provincie New South Wales, waar Wilson tot woensdag aartsbisschop was.
Afschrikwekkend
Wilson hoort op 19 juni welke straf hij krijgt. De openbare aanklager heeft een celstraf geëist. Dat zou afschrikwekkend moeten werken, waardoor de cultuur van het stilzwijgen kan worden doorbroken. De hoogste straf die Wilson kan krijgen is twee jaar cel.
De advocaten van de aartsbisschop wilden dat de zaak werd gestopt, omdat Wilson alzheimer heeft.
Wilson heeft de hoogste positie binnen de Australische Rooms-Katholieke kerk, die is aangeklaagd in het kindermisbruikschandaal.
NOS 23.05.2018 De Australische aartsbisschop Philip Wilson legt eind deze week zijn functie neer. Dinsdag werd hij schuldig bevonden aan het verhullen van seksueel misbruik door een priester. Wilson kan een gevangenisstraf van twee jaar krijgen.
Wilson, aartsbisschop van Adelaide, werd verdacht van het verzwijgen van het misbruik van vier jongens door de priester James Fletcher in de jaren 70. De priester kreeg in 2004 acht jaar cel. Hij overleed in 2006 aan een beroerte.
Wilson (67) zei eerder dat hij onschuldig is en niets heeft geweten van de misdaden. Hij zegt nu dat hij nog nadenkt over de overwegingen van de rechtbank, en dat hij permanent zijn taken zal neerleggen als dat “nodig of passend” is.
In juni bepaalt een lokale rechtbank welke straf Wilson krijgt. Hij is wereldwijd de hoogstgeplaatste geestelijke binnen de katholieke kerk die schuldig is bevonden aan het achterhouden van misbruik.
NU 22.05.2018 De rooms-katholieke aartsbisschop van de Australische regio Adelaide, Philip Wilson, is schuldig bevonden aan het verbergen van kindermisbruik door priester Jim Fletcher.
Fletcher heeft in de jaren zeventig kinderen misbruikt in de provincie New South Wales. Wilson heeft toen geholpen om dat stil te houden.
Wilson werd schuldig bevonden op basis van de verklaring van een slachtoffer. Peter Creigh getuigde dat hij tegen Wilson, toen assistent-priester van Fletcher, heeft gezegd dat Fletcher hem had misbruikt.
De advocaten van de aartsbisschop houden vol dat hij van niets wist en dus niets stil heeft gehouden.
Afschrikwekkend
Wilson hoort op 19 juni welke straf hij krijgt. De openbare aanklager heeft een celstraf geëist. Dat zou afschrikwekkend moeten werken, waardoor de cultuur van het stilzwijgen kan worden doorbroken. De hoogste straf die Wilson kan krijgen is twee jaar cel.
De advocaten van de aartsbisschop wilden dat de zaak werd gestopt, omdat Wilson alzheimer heeft.
Wilson heeft de hoogste positie binnen de Australische Rooms-Katholieke kerk, die is aangeklaagd in het kindermisbruikschandaal.
Telegraaf 22.05.2018 Een rechtbank in Australië heeft aartsbisschop Philip Wilson van Adelaide schuldig bevonden aan het in de doofpot stoppen van kindermisbruik door een priester. Volgens Australische media is hij daarmee de hoogste katholieke geestelijke ooit die voor een dergelijk vergrijp is veroordeeld.
Wilson was aangeklaagd omdat hij jarenlang een priester de hand boven het hoofd had gehouden, hoewel al in 1976 een toen vijftienjarige jongen hem had verteld door de man te zijn misbruikt. De bewuste priester werd in 2004 veroordeeld voor negen gevallen van kindermisbruik en overleed in 2006 in de gevangenis.
De rechtbank maakt naar verwachting in juni de strafmaat bekend. Wilson kan maximaal twee jaar gevangenisstraf krijgen. In een verklaring schreef de aartsbisschop dat hij „overduidelijk teleurgesteld” is.
NOS 22.05.2018 Een Australische aartsbisschop is schuldig bevonden aan het verzwijgen van misbruik in de katholieke kerk in de jaren 70. Philip Wilson kan een gevangenisstraf krijgen van twee jaar. Hij is wereldwijd de hoogstgeplaatste geestelijke binnen de katholieke kerk die schuldig is bevonden aan het achterhouden van misbruik.
Wilson (67), aartsbisschop van Adelaide, werd verdacht van het verzwijgen van het misbruik van vier jongens door de priester James Fletcher in de jaren 70. Fletcher werd in 2004 schuldig bevonden aan negen gevallen van seksueel misbruik en veroordeeld tot acht jaar cel.
Samenwonen
Wilson zelf zegt dat hij onschuldig is en niets heeft geweten van de misdaden. “Hij deelde ooit het huis met de priester in de jaren 90”, vertelt correspondent Robert Portier. “Een van de slachtoffers was een jongen van 15 jaar die gedurende meerdere jaren door de priester in dat huis werd aangerand. Die jongen sprak Wilson er later op aan dat hij geweten moet hebben wat er gebeurde, maar dat hij niets deed met die kennis.”
Toen Fletcher eenmaal was veroordeeld, stapte hij naar de rechter om de rol van Wilson aan te kaarten. Die ontkende vorige maand onder ede dat hij in 1976 van twee misdienaars vernam dat zij seksueel waren misbruikt.
Op dat moment was Wilson, bij wie alzheimer is vastgesteld, priester-assistent. “Ik denk niet dat ik dat zou vergeten”, sprak Wilson in de rechtszaal. Een van de slachtoffers verklaarde dat Wilson hem zei dat hij leugens vertelde, omdat Fletcher “een goede vent” was.
Fletcher stierf in 2006 in de gevangenis aan een beroerte.
AD 22.05.2018 Een rechtbank in Australië heeft aartsbisschop Philip Wilson van Adelaide schuldig bevonden aan het in de doofpot stoppen van kindermisbruik door een priester. Volgens Australische media is hij daarmee de hoogste katholieke geestelijke ooit die voor een dergelijk vergrijp is veroordeeld.
Wilson was aangeklaagd omdat hij jarenlang een priester de hand boven het hoofd had gehouden, hoewel hem al in 1976 door een toen 15-jarige jongen was verteld dat hij door de man zou zijn misbruikt. De bewuste priester Jim Fletcher werd in 2004 veroordeeld voor negen gevallen van kindermisbruik en overleed in 2006 in de gevangenis.
Wilson, bij wie Alzheimer in een vroege fase is vastgesteld, hield dinsdag vol niets van het misbruik te hebben geweten. Hij zei zich ook niets meer te kunnen herinneren van het gesprek dat hij in 1976 zou hebben gevoerd met Peter Creigh, een van de slachtoffers van Fletcher.
Geen bewijs
De verdediging van Wilson had al vier keer geprobeerd om de zaak geseponeerd te krijgen. Volgens zijn advocaten is er geen enkel bewijs dat Wilson op de hoogte was van het misbruik van Fletcher. Rechter Robert Stone ging echter niet mee in het verhaal van de aartsbisschop en zei dat Creigh ‘geen motief of belang heeft om te misleiden of het gesprek te verzinnen’.
De rechtbank maakt naar verwachting in juni de strafmaat bekend. Wilson kan maximaal twee jaar gevangenisstraf krijgen. In een verklaring schreef de aartsbisschop dat hij ‘overduidelijk teleurgesteld’ is.
Wilson is nu de hoogte katholieke functionaris die is veroordeeld in verband met seksueel misbruik. In Australië loopt ook nog het proces tegen de Australische kardinaal George Pell (76), die zich als jonge priester en later ook als aartsbisschop aan jongens zou hebben vergrepen.
AD 21.05.2018 In Chili heeft de bisschop van Rancagua, Alejandro Goic, twaalf priesters geschorst. De priesters werden in een reportage van tv-zender T13 ervan beschuldigd seksuele berichten te hebben gestuurd naar minderjarigen. Goic zegt dat hij al eerder informatie over het wangedrag had gekregen en verontschuldigde zich dat hij niet sneller heeft gehandeld.
Goic heeft de twaalf priesters van het bisdom van Rancagua, op 85 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Santiago, aangegeven bij de politie. Daarnaast zal hij alle informatie over de mannen overdragen aan het Vaticaan.
In de reportage erkent de Chileense priester Luis Rubio dat hij naaktfoto’s heeft gestuurd naar een profiel op Facebook. Dat bleek om een nepaccount te gaan, met de bedoeling om hem op heterdaad te betrappen. Jeugdwerker Elisa Fernandez vertelde in dezelfde reportage dat ze bisschop Goic meermaals op de hoogte heeft gebracht van de wantoestanden, maar dat die altijd om hard bewijs vroeg.
Het nieuws komt enkele dagen nadat de 34 bisschoppen van Chili collectief hun ontslag hadden aangeboden bij paus Franciscus. Dat deden ze naar aanleiding van een misbruikschandaal in de Chileense kerk. Een van de bisschoppen, Juan Barros, wordt ervan beschuldigd dat hij het kindermisbruik door een pedofiele priester in de doofpot heeft gestopt.
Trouw 18.05.2018 Alle 34 Chileense bisschoppen hebben collectief hun ontslag ingediend bij het Vaticaan als gevolg van een misbruikschandaal. Ze vragen om vergiffenis. Met die ongehoorde actie reageren ze op een uitgelekte brief van paus Franciscus.
Daarin staat dat het ontslaan van aan misbruik gelieerde bisschoppen niet genoeg is om de cultuur van machtsmisbruik in de Chileense kerk een halt toe te roepen.
Het heeft even geduurd voordat het misbruik in de Chileense kerk aandacht kreeg van Franciscus. Dat priester Fernando Kardima jarenlang jongens had misbruikt, werd door het Vaticaan wel erkend. Maar het gerucht dat bisschop Juan Barros van Osorno daarvan wist – en het stil hield – betitelde Franciscus in januari nog als laster. Onder druk van Chileense katholieken, stuurde hij toch een onderzoeksdelegatie naar Chili.
Toen die terugkwam met vernietigend rapport van 2300 pagina’s, zag Franciscus in dat hij een ernstige inschattingsfout had gemaakt en riep hij alle 34 actieve Chileense bisschoppen naar het Vaticaan. Die conferentie vond afgelopen week plaats. Misbruikslachtoffers, van wie er drie ook waren uitgenodigd, verwachtten er niet veel van. Maar nadat de conclusies van Franciscus naar de Chileense televisie zijn gelekt, waarschijnlijk door één van de 34 bisschoppen, staan de zaken er anders voor.
Bewijsmateriaal vernietigd
Confronterend aan Franciscus’ brief is vooral zijn conclusie dat bisschoppen bewust bewijsmateriaal hebben vernietigd. Advocaten werd gevraagd de beschuldigingen te minimaliseren, verdachte priesters werden overgeplaatst, zodat ze elders hun misbruik konden voortzetten. Deze nalatigheid in het beschermen van slachtoffers duidt volgens Franciscus op een structureel probleem van machtsmisbruik. “De concrete gevallen moeten aangepakt worden en dat moet leiden tot het ontslaan van mensen, maar – en daar wil ik helder over zijn – het is niet genoeg, we moeten meer doen.”
Op dat ‘meer doen’ hebben de bisschoppen nu een voorschot genomen. In hun eigen brief van vrijdag gaan ze diep door het stof. Ze vragen niet alleen vergiffenis aan de slachtoffers voor hun ernstige vergissingen en nalatigheid, maar ook aan de paus, de gelovigen en aan hun land, Chili. Ook prijzen ze de moed en het doorzettingsvermogen van de slachtoffers.
Overigens moet de paus het ontslag van de bisschoppen nog wel goedkeuren. In de komende weken moet hij daarover een beslissing nemen.
Lees ook: Paus roept Chileense bisschoppen op het matje: gaan er koppen rollen?
Niet alleen de geloofwaardigheid van de Chileense bisschoppen staat in Rome op het spel, maar ook die van Franciscus als het gaat om een doortastende aanpak van misbruik door geestelijken.
AD 18.05.2018 In de nasleep van een misbruikschandaal binnen de katholieke kerk hebben alle 34 Chileense bisschoppen hun ontslag ingediend. ,,We hebben onze positie in de handen van de Heilige Vader gelegd en laten het aan hem over om over ieder van ons een beslissing te nemen”, schrijven ze.
De bisschoppen hebben hun excuses aangeboden, zowel aan de slachtoffers als aan hun land en paus Franciscus. Het is nog niet bekend of de kerkleider daadwerkelijk bisschoppen zal ontslaan.
Vorige week voerden de bisschoppen crisisoverleg met de paus over de affaire. Een van de bisschoppen wordt ervan beschuldigd dat hij kindermisbruik door een pedofiele priester in de doofpot heeft gestopt.
Franciscus had het eerder voor deze bisschop Juan Barros opgenomen en de beschuldigingen afgedaan als ‘laster’. Daar kwam hij na een storm van kritiek op terug. Hij besloot een onderzoek in te stellen.
Eind vorige maand sprak de kerkvorst in het Vaticaan met drie Chileense slachtoffers van seksueel misbruik. James Hamilton, Jose Andres Murillo en Juan Carlos Cruz gingen bij Fransiscus op bezoek en spraken tweeënhalf uur met de paus.
,,Hij luisterde met veel respect, affectie en intimiteit, zoals een vader. We spraken over veel onderwerpen. Vandaag heb ik meer hoop in de toekomst van onze kerk”, twitterde Juan Carlos Cruz na afloop. De paus wilde de slachtoffers ‘om vergiffenis vragen en hun leed en schaamte delen’, liet het Vaticaan weten.
De Chileense bisschop Juan Barros (midden) wordt ervan beschuldigd kindermisbruik in de doofpot te hebben gestopt EPA
NOS 18.05.2018 Alle 34 Chileense bisschoppen hebben hun ontslag ingediend bij paus Franciscus. Ze stappen op vanwege het misbruikschandaal binnen de katholieke kerk in Chili. Franciscus moet het ontslag van de bisschoppen nog wel accepteren.
Een van de bisschoppen wordt ervan beschuldigd dat hij kindermisbruik door een pedoseksuele priester in de doofpot heeft gestopt. Franciscus deed die beschuldigingen af als laster, maar na een storm van kritiek kwam hij daarvan terug en ging in gesprek met slachtoffers van seksueel misbruik. De paus bleek te zijn voorgelogen door de bisschoppen.
De afgelopen dagen hebben de Chileense bisschoppen in het Vaticaan gesproken over het misbruikschandaal. De paus schreef hun daarna een brief waarin hij hun vraagt om een constructieve oplossing.
Volgens Vaticaankenner Andrea Vreede was het een krachtige brief. “De paus heeft de afgelopen dagen gezegd dat ze dit misbruik echt moeten aanpakken. Hij zei: het is systematisch wat jullie gedaan hebben. Dat betekent niet dat er alleen maar wat koppen moeten rollen, maar er moet veel meer gebeuren.”
Accepteren
De 34 bisschoppen schrijven in een brief dat ze hun positie in de handen van de Heilige Vader hebben gelegd. “We laten het aan hem over om over ieder van ons een beslissing te nemen.”
Vreede verwacht niet dat de paus de ontslagen van alle bisschoppen zal accepteren. “Dan heeft de Chileense kerk geen bisschop meer over. Maar het is duidelijk dat dit een heel belangrijk moment kan worden, waar Fransiscus daadwerkelijk ingrijpt in zaken over seksueel misbruik en bisschoppen.”
NU 18.05.2018 34 Chileense bisschoppen hebben vrijdag bekendgemaakt hun titel te willen neerleggen na een groot misbruikschandaal door rooms-katholieke geestelijken in het land. De bisschoppen moesten zich de afgelopen dagen verantwoorden tegen paus Franciscus.
Het is nog niet bekend of de paus de bisschoppen afstand zal laten nemen van de titels.
“We hebben onze positie in de handen van de Heilige Vader neergelegd en laten het aan hem over om over ons te beslissen”, zeiden de bisschoppen in een verklaring.
De bisschoppen hebben crisisoverleg gevoerd met de paus over de affaire. Een van de bisschoppen wordt ervan beschuldigd dat hij kindermisbruik door een pedofiele priester in de doofpot heeft gestopt.
Franciscus had het eerder voor deze bisschop Juan Barros opgenomen en de beschuldigingen afgedaan als ”laster”. Daar kwam hij na een storm van kritiek op terug. Hij besloot een onderzoek in te stellen en sprak eind vorige maand in het Vaticaan met drie Chileense slachtoffers van seksueel misbruik.
NU 01.05.2018 De Australische kardinaal George Pell, de voormalige penningmeester van het Vaticaan, moet terechtstaan wegens kindermisbruik. Dat heeft de rechtbank in Melbourne dinsdag bepaald.
De 76-jarige Pell was tot vorig jaar een van de belangrijkste adviseurs van paus Franciscus en gold als de derde man binnen de katholieke kerk. Pell wordt beschuldigd van verschillende misbruikzaken uit de jaren zeventig en negentig. Zelf ontkent de kardinaal.
De afgelopen vier weken heeft de rechtbank getuigenissen aangehoord van vermeende slachtoffers. De rechter zag voldoende aanwijzingen om de zaak door een hogere rechtbank te laten onderzoeken.
Woensdag moet Pell opnieuw voor de rechter verschijnen, dan hoort hij hoe en wanneer de zaak inhoudelijk wordt behandeld.
De paus heeft eerder laten weten niet op de zaak te willen reageren, totdat er een definitieve uitspraak is gedaan.
Telegraaf 01.05.2018 De Australische kardinaal George Pell, de voormalige penningmeester van het Vaticaan, moet terechtstaan wegens kindermisbruik. Dat heeft de rechtbank in Melbourne dinsdag bepaald.
De 76-jarige Pell was tot vorig jaar een van de belangrijkste adviseurs van paus Franciscus en gold als de derde man binnen de katholieke kerk. Pell wordt beschuldigd van verschillende misbruikzaken uit de jaren zeventig en negentig. Zelf ontkent de kardinaal.
De afgelopen vier weken heeft de rechtbank getuigenissen aangehoord van vermeende slachtoffers. De rechter zag voldoende aanwijzingen om de zaak door een hogere rechtbank te laten onderzoeken.
NOS 01.05.2018 De Australische kardinaal George Pell moet terechtstaan voor seksueel misbruik. Dat heeft de rechtbank in Melbourne besloten na getuigenverhoren.
De 76-jarige George Pell is tot nog toe de hoogste katholieke geestelijke die moet terechtstaan voor misbruik. Hij was tot voor kort de derde in rang in het Vaticaan en ging over de financiën van de katholieke kerk.
Zwemmen
De aanklachten tegen de kardinaal worden niet bekendgemaakt. Op deze manier moet worden voorkomen dat toekomstige juryleden te veel over de zaak weten en bevooroordeeld zijn.
In een boek dat afgelopen jaar is verschenen staat dat Pell onder meer jongens heeft betast toen ze met hem aan het zwemmen waren. Ook zou hij zich oraal hebben laten bevredigen door minderjarige jongens. Pell spreekt de beschuldigingen tegen.
Geen verrassing
Dat de kardinaal terecht moet staan is geen verrassing, zegt correspondent Robert Portier. “Beide partijen hebben hier belang bij. De slachtoffers willen natuurlijk graag dat de rechter zich buigt over de beschuldigingen, maar Pell zelf ook. Hij heeft de beschuldigingen altijd ontkend en wil zijn naam graag gezuiverd zien worden.”
Het is niet bekendgemaakt wanneer de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak begint. “Morgen is er een regiezitting, dan wordt er gesproken over een begindatum. Het zal nog heel lastig worden om een jury te vinden voor deze zaak.
De zaak heeft zo veel aandacht gekregen dat het amper mogelijk is om mensen te vinden die er niet van op de hoogte zijn.” Het is volgens Portier dan ook de vraag hoelang het duurt voordat beide partijen het eens zijn over een jury die onbevooroordeeld genoeg is om zijn werk te kunnen doen.
AD 01.05.2018 De Australische kardinaal George Pell, de derde man binnen de katholieke kerk, moet terechtstaan wegens kindermisbruik. Dat heeft de rechtbank in Melbourne dinsdag bepaald.
De 76-jarige kardinaal, penningsmeester van het Vaticaan en een van de belangrijkste raadgevers van paus Franciscus, wordt beschuldigd van verschillende feiten van seksueel misbruik vele jaren geleden. De kardinaal ontkent de beschuldigingen.
De rechtbank van Melbourne heeft de afgelopen vier weken getuigenissen van vermeende slachtoffers aangehoord, die onderworpen werden aan een spervuur van vragen van de verdediging. Robert Richter, de advocaat van de kardinaal, betoogde dat de vermeende slachtoffers niet geloofwaardig zijn. Maar rechter Belinda Wallington ging daar dinsdag niet in mee. Zij ziet voldoende aanleiding voor een rechtszaak.
Niet alle aanklachten tegen Pell werden overigens behouden, enkele werden er geschrapt. Wat de kardinaal precies ten laste wordt gelegd en het exacte aantal aanklachten is niet bekendgemaakt.
Pell en zijn advocaat wilden niet reageren op de uitspraak. Zij verwezen voor commentaar naar het aartsbisdom Sydney, de laatste werkgever van Pell in Australië, maar ook die hulde zich in stilzwijgen.
Een datum voor de rechtszaak is nog niet bekendgemaakt.
AD 30.04.2018 Paus Franciscus heeft dit weekeinde drie slachtoffers van een pedofiele priester uit Chili te woord gestaan. Na zijn bezoek aan het land begin dit jaar was de nodige ophef ontstaan, omdat de paus de lokale bisschop Juan Barros – die de uitspattingen van de betrokken priester zou hebben toegedekt – had verdedigd.
Begin april kwam de paus daar op terug en gaf hij toe dat hij fouten had gemaakt. Van vrijdag tot zondag hield hij in het Vaticaan individuele ontmoetingen met de drie slachtoffers, James Hamilton, Jose Andres Murillo en Juan Carlos Cruz.
,,Ik heb meer dan twee en een half uur alleen met Paus Franciscus gesproken”, meldde die laatste zondag op Twitter. ,,Hij luisterde met veel respect, affectie en intimiteit, zoals een vader. We spraken over veel onderwerpen. Vandaag heb ik meer hoop in de toekomst van onze kerk.”
Volgens het Vaticaan wilde de paus tijdens de ontmoetingen met de drie slachtoffers ‘vergiffenis vragen en hun leed en schaamte delen’.
Telegraaf 28.04.2018 Paus Franciscus heeft in het Vaticaan drie slachtoffers ontvangen van misbruik binnen de kerk in Chili. Het ging om drie mannen die met anderen zijn misbruikt door de Chileense dominee en leraar van priesters Fernando Karadima.
Het Vaticaan deed geen mededelingen over de inhoud van de gesprekken van de kerkvorst met de slachtoffers. Franciscus wil dit weekeinde „zo veel tijd als nodig” uittrekken om te horen wat de drie is overkomen.
Tijdens zijn reis in januari naar Chili had de paus scherpe kritiek geoogst van slachtoffers van misbruik. Franciscus verdedigde toen de Chileens bisschop Juan Barros die de in 2011 voor seksueel misbruik veroordeelde Karadima gesteund zou hebben. Hij maakte later zijn excuses voor zijn woordkeuze.
NU 18.04.2018 De klachtencommissie die het seksueel misbruik binnen de Rooms-Katholieke Kerk onderzocht, is in de zaak rond Jo Gijsen onzorgvuldig te werk gegaan. Er zijn enkele fundamentele rechtsbeginselen geschonden van degenen die werden beschuldigd van het misbruik.
Dat concludeert de rechtbank in Arnhem woensdag in een rechtszaak die was aangespannen door stichting Sint Jan, die opkomt voor een aantal aangeklaagden.
Het voorbeeld van Gijsen werd aangehaald door de stichting, maar de zaak ging niet alleen om hem. De rechtbank concludeert dat er enkele fundamentele rechtsbeginselen zijn geschonden van degene die werd aangeklaagd.
Volgens de persrechter is niet uit te sluiten dat dit bij meerdere kwesties het geval is geweest, maar het is hiermee ook niet aangetoond.
Stichting Sint Jan vond dat de procedure van de commissie onzorgvuldig was en in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Zo zou er sprake zijn geweest van gebrekkig feitenonderzoek, vooringenomenheid ten gunste van het slachtoffer, gebrekkige hoor en wederhoor en onzorgvuldige publicaties.
De rechtbank stelde dat de procedure van de klachtencommissie op zich wel klopt, maar dat het soms schort aan de uitvoering. Zo was de bewijsvoering te karig, omdat een verklaring van één klager niet voldoende is. De rechtbank vindt het niet genoeg dat de commissie stelt een klacht “aannemelijk” te vinden.
De klachtencommissie heeft meer dan tweeduizend klachten tegen medewerkers van de kerk behandeld en verklaarde er bijna duizend gegrond. Het werk werd onlangs afgerond.
Telegraaf 18.04.2018 De klachtencommissie die het seksueel misbruik binnen de Rooms-Katholieke Kerk onderzocht, is soms onzorgvuldig te werk gegaan. Het ging om de zaak tegen bisschop Jo Gijsen die in 2013 overleed en werd beticht van seksueel misbruik van twee jongens. Dat valt op te maken uit een vonnis van de rechtbank in Arnhem woensdag in een rechtszaak die was aangespannen door de stichting Sint Jan.
De rechtszaak draaide niet specifiek om Gijsen maar de stichting, die opkomt voor een groep aangeklaagden, had het voorbeeld van Gijsen ingebracht. De rechtbank concludeert dat er enkele fundamentele rechtsbeginselen zijn geschonden van de degene die werd aangeklaagd. Volgens de persrechter is niet uit te sluiten dat dit bij meerdere kwesties het geval is geweest, maar het is hiermee ook niet aangetoond.
De stichting Sint Jan vond dat de procedure van de commissie onzorgvuldig was en in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Zo zou er sprake zijn geweest van gebrekkig feitenonderzoek, vooringenomenheid ten gunste van het slachtoffer, gebrekkige hoor en wederhoor en onzorgvuldige publicaties.
De rechtbank stelde dat de procedure van de klachtencommissie op zich wel klopt, maar dat het soms schort aan de uitvoering. Zo was de bewijsvoering te karig, omdat een verklaring van één klager niet voldoende is. De rechtbank vindt het niet genoeg dat de commissie stelt een klacht „aannemelijk” te vinden.
De klachtencommissie heeft meer dan tweeduizend klachten tegen medewerkers van de kerk behandeld en verklaarde er bijna duizend gegrond. Het werk werd onlangs afgerond.
Telegraaf 16.03.2018 Het Vaticaan heeft de aartsbisschop van Agana op het eiland Guam de laan uitgestuurd. Hij is vrijdag door een rechtbank van het Vaticaan schuldig bevonden aan misbruik van minderjarigen.
Wat Anthony Apuron precies op zijn kerfstok heeft is niet bekendgemaakt. De weggestuurde geestelijke ontkent alle beschuldigingen en heeft zestig dagen de tijd om in beroep te gaan.
De vijf rechters van de Congregatie voor de leer van het geloof bevonden Apuron „schuldig aan bepaalde beschuldigingen” zonder in details te treden. Hij moet zijn residentie nu verlaten.
AD 16.03.2018 Het Vaticaan heeft de aartsbisschop van Agana op het eiland Guam ontslagen. Hij is vandaag door een rechtbank van het Vaticaan schuldig bevonden aan misbruik van minderjarigen in de jaren 70 van de vorige eeuw.
De vijf rechters van de congregatie voor de leer van het geloof bevonden de man ‘schuldig’, zonder in details te treden. Hij moet zijn residentie nu verlaten. De weggestuurde geestelijke ontkent alle beschuldigingen en heeft zestig dagen de tijd om in beroep te gaan. Als hij hiertoe besluit, wordt zijn straf tot de definitieve uitspraak uitgesteld.
In het laatste decennium zijn duizenden zaken van seksueel misbruik door geestelijken aan het licht gekomen. Door de toegenomen aandacht voor deze zaken hebben veel slachtoffers die lange tijd zwegen zich uitgesproken over het misbruik.
Het Vaticaan ontving eerder veel kritiek op de wijze waarop werd omgegaan met vermeend misbruik. Volgens actiegroepen namen zij de meldingen niet serieus.
‘Besef groeit bij priesters dat zij hier niet langer om heen kunnen’
VK 02.03.2018 Nonnen worden uitgebuit en door mannelijke geestelijken niet serieus genomen. Dat is de strekking van een opmerkelijk artikel in een bijlage van L’Osservatore Romano, de krant van het Vaticaan.
Zuster Paula (een schuilnaam) zegt in het stuk dat nonnen gratis of tegen een schamele vergoeding allerlei huishoudelijke diensten verrichten voor kardinalen, bisschoppen en priesters. Volgens zuster Cecilia (ook een pseudoniem) worden nonnen beschouwd als ‘vrijwilligers’ die op afroep beschikbaar zijn.
Sommige nonnen hebben theologie gestudeerd, maar moeten zich tevreden stellen met eenvoudig werk
Het gaat hun niet zozeer om geld als wel om respect in de door mannen gedomineerde rooms-katholieke kerk, blijkt uit het stuk in de maarteditie van het maandelijkse magazine ‘Vrouwen, Kerk, Wereld’. Nonnen vinden het schrijnend dat ze wel de tafel mogen dekken voor de heren, maar nooit aan de dis worden gevraagd. Zuster Paula: ‘Achter dit alles gaat het idee schuil dat vrouwen minder waard zijn dan mannen, en bovenal dat een priester ‘alles’ is en een non ‘niets’ in de kerk.’
Het magazine bevat een manifest waarin de kerkleiding wordt opgeroepen eindelijk respect te tonen voor de kwaliteiten van vrouwen. Sommigen hebben theologie gestudeerd, maar moeten zich tevreden stellen met eenvoudig werk. Volgens een van de opstellers van het pamflet is het hoog tijd dat ook vrouwen de mis mogen opdragen. ‘Priesters beginnen te beseffen dat ze niet langer om dit onderwerp heen kunnen.’
Op 8 maart, Internationale Vrouwendag, organiseert het Vaticaan een congres over vrouwelijk leiderschap in de katholieke kerk.
Telegraaf 18.02.2018 In het misbruikschandaal rond de Chileense bisschop Juan Barros heeft Charles Scicluna, de gezant van het Vaticaan, de eerste getuigenis van een misbruikslachtoffer gehoord.
De bisschop van Osorno wordt ervan beschuldigd een pedofiele priester die zich heeft vergrepen aan minderjarigen te hebben beschermd.
„Ik heb voor het eerst het gevoel dat er naar ons geluisterd wordt”, vertelde slachtoffer Juan Carlos Cruz na zijn gesprek met Scicluna in New York.
De gezant reist door naar Chili waar hij de komende week nog meer slachtoffers gaat horen.
Verontschuldigingen
Paus Franciscus hield Barros eerder deze maand de hand boven het hoofd omdat bewijzen voor diens betrokkenheid ontbraken. Hij verontschuldigde zich tijdens de terugvlucht naar Rome wel voor zijn woordkeus.
De Chileense slachtoffers beweren dat Barros van de misstanden wist en dat hij zelfs aanwezig is geweest toen ze in 2011 werden misbruikt door de priester. De dader is door de rechtbank van het Vaticaan schuldig bevonden voor het misbruik.
AD 14.02.2018 Hagenaar Richard B. moet vier jaar, waarvan één jaar voorwaardelijk, de cel in voor het ernstig seksueel mishandelen van jonge vrouwen en het verduisteren van kerkgeld. Ook moet de 46-jarige, om de kans op herhaling te beperken, zich verplicht laten behandelen voor de bij hem vastgestelde stoornissen en moet hij zijn slachtoffers schadevergoeding betalen.
De Hagenaar heeft jarenlang jonge vrouwen op extreem gewelddadige manier seksueel misbruikt. Hij voerde zijn seksuele fantasieën op hen uit en werd daarbij zeer gewelddadig, volgens vier slachtoffers. Hij betaalde voor de seks met twee meisjes, waarvan hij wist dat ze minderjarig waren, met geld (zeker 435.000 euro) dat hij als penningmeester van de Christelijk Gereformeerde Kerk ruim negen jaar lang achteroverdrukte.
De slachtoffers waren kwetsbare vrouwen, die geestelijk niet goed ontwikkeld waren. En die moesten het flink ontgelden. Volgens de psycholoog heeft B. een ‘seksuele sadismestoornis’. Hierdoor wil hij anderen leed aanbrengen, kwam vandaag naar voren. In zijn geval ging dat erg ver. De meisjes werden gewaterboard, geslagen met een zweep, kregen naalden en een haak op tere plekken en werden geslagen met alles wat maar voorhanden was.
Tijdens de rechtszaak gaf de verdachte toe dat hij seks had met de vrouwen, maar dat hij hen daartoe niet dwong. De aanklager kon daar echter niet inkomen en vond dat alle beschuldigingen bewezen waren. Daarom eiste die vijf jaar onvoorwaardelijk. Het OM beschuldigde de man van mishandeling en misbruik van vier vrouwen, maar dat is in één geval niet bewezen. De rechtbank komt daarom tot een lagere celstraf dan het OM had geëist. De officier van justitie eiste twee weken geleden ook voorwaardelijke tbs, maar dat vindt de rechtbank te ver gaan. Wel moet de Hagenaar zich verplicht laten behandelen.
Den HaagFM 14.02.2018 Richard B. (45), de voormalige penningmeester van de Christelijke Gereformeerde Kerk in Den Haag, is veroordeeld tot een celstraf van vier jaar, waarvan een jaar voorwaardelijk. De rechtbank vindt dat de Hagenaar zich schuldig heeft gemaakt aan misbruik en mishandeling van jonge vrouwen tijdens SM-spelletjes. Om de vrouwen te betalen, verduisterde hij geld van de kerk.
“De verdachte is veel te ver gegaan”, zei de rechter woensdag tijdens de uitspraak over de SM-ontmoetingen die de man had met drie jonge vrouwen. Volgens de verdachte gebeurde de seks op basis van vrijwilligheid, maar de rechtbank oordeelt nu dat de man grenzen heeft overschreden. Een van de slachtoffers vertelde bij de politie dat ze met een zweep bont en blauw werd geslagen. De man zou naalden door haar borsten en tepels gestoken hebben en haar hoofd in een wc-pot geduwd hebben. Van de drie slachtoffers waren er twee ook nog minderjarig. Ze waren nog maar zeventien ten tijde van het misbruik.
De rechtbank komt tot een lagere celstraf dan de vijf jaar die het OM had geëist. De officier van justitie eiste twee weken geleden ook voorwaardelijke TBS, maar dat vindt de rechtbank te ver gaan. De rechtbank verplicht de Hagenaar wel zich te laten behandelen aan zijn sadisme-stoornis. Volgens een deskundige lijdt hij daaraan.
Verduistering
Richard B. is ook veroordeeld voor verduistering van geld uit de kas van de Christelijk Gereformeerde Kerk uit Den Haag. Hij drukte ruim vier ton achterover, waarmee hij onder meer de jonge vrouwen betaalde. Het geld zal hij moeten terugbetalen aan de kerk. …lees meer
Telegraaf 14.02.2018 Sinds 2010 heeft de Rooms Katholieke Kerk in Nederland twaalf priesters geschorst en twee priesters ontheven uit hun ambt na meldingen van seksueel misbruik van minderjarigen. Dat zegt een woordvoerster van de RKK naar aanleiding van een onderzoek van Zembla en dat woensdag wordt uitgezonden. Het is voor het eerst dat er cijfers naar buiten komen over maatregelen tegen priesters.
In 2010 werd de commissie-Deetman ingesteld die onderzoek deed naar seksueel misbruik door geestelijken. Sindsdien is ook een preventiebeleid ontwikkeld en zijn aanbevelingen voor genoegdoening aan de slachtoffers.
Als er een vermoeden is van strafbare feiten doet de RKK aangifte bij het Openbaar Ministerie, aldus de woordvoerster. Dit is in enkele gevallen ook gedaan, maar zij kon geen exacte cijfers geven.
Om te voorkomen dat een priester die zich aan seksueel misbruik schuldig heeft gemaakt, elders wordt benoemd, moet hij een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) overleggen en een antecedentenverklaring laten zien, waarin zijn bisschop of hogere overste verklaart hij zich niet schuldig heeft gemaakt aan seksueel misbruik.
65 slachtoffers
In 2010 is het Meldpunt Seksueel Misbruik RKK opgericht, dat eind vorig jaar is opgeheven. Uit het eindverslag van afgelopen december blijkt volgens Zembla dat er ruim 28 miljoen euro is uitgekeerd aan schadevergoedingen aan 941 slachtoffers van geestelijken in internaten en bisdommen. Vijfenzestig slachtoffers kregen de maximale schadevergoeding toegekend van honderdduizend euro.
Tussen 2000 en 2010 zijn ook nog eens twee priesters geschorst en een uit zijn ambt ontheven na meldingen van seksueel misbruik. Het totaal aantal priesters tegen wie maatregel genomen sinds 2000, meldt de RKK.
AD 14.02.2018 Sinds 2010 heeft de Rooms Katholieke Kerk in Nederland twaalf priesters geschorst en twee priesters ontheven uit hun ambt na meldingen van seksueel misbruik van minderjarigen.
Dat zegt een woordvoerster van de RKK naar aanleiding van een onderzoek van nieuwsprogramma Zembla. Het is voor het eerst dat er cijfers naar buiten komen over maatregelen tegen priesters.
In 2010 werd de commissie-Deetman ingesteld die onderzoek deed naar seksueel misbruik door geestelijken. Sindsdien is ook een preventiebeleid ontwikkeld en zijn aanbevelingen voor genoegdoening aan de slachtoffers. Als er een vermoeden is van strafbare feiten doet de RKK aangifte bij het Openbaar Ministerie, aldus de woordvoerster. Dit is in enkele gevallen ook gedaan, maar zij kon geen exacte cijfers geven.
Verklaring
Om te voorkomen dat een priester die zich aan seksueel misbruik schuldig heeft gemaakt, elders wordt benoemd, moet hij een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) overleggen en een antecedentenverklaring laten zien, waarin zijn bisschop of hogere overste verklaart hij zich niet schuldig heeft gemaakt aan seksueel misbruik.
In 2010 is het Meldpunt Seksueel Misbruik RKK opgericht, dat eind vorig jaar is opgeheven. Uit het eindverslag van afgelopen december blijkt volgens Zembla dat er ruim 28 miljoen euro is uitgekeerd aan schadevergoedingen aan 941 slachtoffers van geestelijken in internaten en bisdommen. Vijfenzestig slachtoffers kregen de maximale schadevergoeding toegekend van honderdduizend euro. Tussen 2000 en 2010 zijn ook nog eens twee priesters geschorst en een uit zijn ambt ontheven na meldingen van seksueel misbruik.
Telegraaf 30.01.2018 Paus Franciscus stuurt een vertrouweling naar Chili om opheldering te krijgen over de handelswijze van Juan Barros, de bisschop van Osorno. Deze wordt ervan beschuldigd een pedofiele priester die zich heeft vergrepen aan minderjarigen te hebben beschermd. De paus kreeg onlangs tijdens zijn bezoek aan het Zuid-Amerikaanse land flinke kritiek wegens zijn omgang met dat geval van seksueel misbruik.
Het Vaticaan deelde dinsdag mee dat Charles Scicluna, de aartsbisschop van Malta, naar Santiago gaat om van slachtoffers te horen wat hen is overkomen. Scicluna behoort tot de hoogste geestelijken die seksueel misbruik in de katholieke kerk moeten bestraffen en uitbannen.
Franciscus hield eerder deze maand de bisschop van Osorno de hand boven het hoofd omdat bewijzen voor diens betrokkenheid ontbraken. Hij verontschuldigde zich tijdens de terugvlucht naar Rome wel voor zijn woordkeus. De Chileense slachtoffers beweren dat Barros van de misstanden wist en dat hij zelfs aanwezig is geweest toen ze werden misbruikt door de priester. Deze is schuldig is bevonden.
NOS 30.01.2018 Paus Franciscus stuurt de Maltese bisschop Charles Scicluna naar Chili in het kader van het misbruikschandaal in de Rooms-Katholieke Kerk. Scicluna moet onderzoek doen naar een bisschop die ervan wordt beschuldigd dat hij het seksueel misbruik door een pedoseksuele priester verhulde.
De ervaren misbruikonderzoeker gaat in Santiago luisteren naar mensen die informatie willen leveren over bisschop Juan Barros. Volgens slachtoffers van de Chileense priester Fernando Karadima wist zijn vertrouweling Barros van het misbruik, maar zweeg hij daarover. In een verklaring die op de Vaticaan-website verscheen, staat dat er “recent ontvangen informatie” is in de zaak-Barros.
Een woordvoerder van het Vaticaan zei dat bisschop Scicluna zo snel mogelijk naar Santiago zal reizen, maar dat de zaak enige “voorbereiding en grondigheid” nodig heeft.
Oversten die oogje dichtknijpen
Scicluna speelde een belangrijke rol in het vervolgen van de Mexicaanse priester Marcial Maciel. Die moest vanwege seksueel misbruik in 2006 zijn zelf opgerichte kerkgenootschap verlaten.
Voor zover bekend is het de eerste keer dat het Vaticaan een diepgaand onderzoek instelt naar het verhullen van seksueel misbruik. Volgens persbureau AP kan de stap een precedent zijn. Het Vaticaan zou vaker gevraagd kunnen worden om actief onderzoek te doen naar oversten die een “oogje dichtknijpen voor priesters die kinderen verkrachten en mishandelen”.
Tijdens zijn bezoek aan Chili deze maand beschuldigde de paus de slachtoffers van priester Karadima van laster, omdat ze zeiden dat bisschop Barros het misbruik verhulde. Vorige week bood de kerkvorst zijn excuses aan voor die opmerking.
NOS 19.01.2018 Paus Franciscus heeft het opgenomen voor een bisschop die ervan wordt beschuldigd misbruik door een priester te hebben verhuld. Volgens slachtoffers van de Chileense priester Fernando Karadima wist zijn vertrouweling Juan Barros van het misbruik, maar zweeg hij daarover.
De paus vindt dat slachtoffers die Barros beschuldigen van medeplichtigheid, zich schuldig maken aan laster. Dat zei hij donderdag, op de laatste dag van zijn bezoek aan Chili. “De dag waarop ze me bewijs tegen bisschop Barros brengen, zal ik spreken”, zei hij als antwoord op een vraag van een journalist.
Karadima is door het Vaticaan schuldig bevonden aan jarenlang misbruik van tienerjongens, waarna hij met pensioen is gestuurd. Barros werd in 2015 benoemd als bisschop in de regio Osorno, tot onvrede van veel Chileense katholieken.
Zo zei Juan Carlos Cruz volgens Voice of America dat Barros een “leugenaar is, een delinquent met geheugenverlies. Hij heeft misbruiken verhuld en zou in de gevangenis moeten zitten of ten minste moeten worden weggestuurd.”
AD 19.01.2018 Paus Franciscus heeft voor veel ophef gezorgd in Chili door het aan het einde van zijn staatsbezoek op te nemen voor een omstreden bisschop.
Zolang er geen bewijs is dat de Chileense bisschop Juan Barros medeplichtig is aan het verhullen van de pedofiele wandaden van de Chileense priester Fernando Karadima, maken mensen die claimen slachtoffer te zijn zich schuldig aan ‘laster’, aldus de paus.
De kerkvorst haalde uit na een vraag over de kwestie van een Chileense journalist: ,,De dag dat ze me bewijs leveren tegen bisschop Barros zal ik praten. Er is geen spatje bewijs tegen hem. Het is allemaal laster. Is dat duidelijk?”
De uitspraak leidde tot veel ophef aan het einde van een toch al moeilijk staatsbezoek, ook al bezoekt de Argentijnse paus het continent van zijn afkomst. De katholieke kerk heeft het moeilijk in landen als Chili en Peru, waar Franciscus tot maandag op bezoek is. Dat heeft te maken met het weglopen van veel gelovigen, mede als gevolg van wantoestanden in de kerk.
Vooral de lang verhulde praktijken van priester Karadima die zich jarenlang vergreep aan minderjarige jongens zette veel kwaad bloed. In 2011 werd Karadima door het Vaticaan veroordeeld tot een leven van ‘penitentie en gebed’. Afgelopen week getuigde Franciscus nog van zijn ,,pijn en schaamte over de onherstelbare schade die sommige vertegenwoordigers van de kerk kinderen hebben toegebracht.”
Punt is dat een van zijn beschermelingen, bisschop Barros van het zuidelijke bisdom Osorno weet zou hebben van Karadima’s praktijken. Barros was destijds beschermeling van Karadima. Maar volgens de paus bestaat daarvoor geen enkel bewijs en zou de bisschop mikpunt zijn van een campagne van linkse tegenstanders.
Juan Carlos Cruz, een van degenen die Barros van medeplichtigheid beschuldigt, tweette vanmorgen verbijsterd. ,,Alsof ik een selfie had kunnen maken terwijl Karadima mij en anderen misbruikte en Juan Barros erbij stond te kijken.” De harde toon van de paus in zijn verdediging bewees volgens Cruz ,,dat er niets is veranderd en dat zijn verzoek om vergiffenis leeg is.”
Commentatoren in Chili noemen de uithaal van de paus een ‘enorme fout’. Volgens politicoloog German Silva zal die nadreunen in Chili en de rest van Zuid-Amerika.
VK 18.12.2017 De Fraters van Tilburg hebben de meeste schadevergoeding betaald aan slachtoffers van seksueel misbruik in de rooms-katholieke kerk, gevolgd door het aartsbisdom Utrecht en het bisdom Roermond. Deze drie kerkelijke organisaties gaven elk meer dan 2 miljoen euro uit aan compensatiebetalingen.
Dit blijkt uit het eindverslag dat het Meldpunt Seksueel Misbruik RKK maandag heeft gepresenteerd. De kerk keerde via de klachten- en compensatieregeling van het meldpunt ruim 28 miljoen euro uit aan 860 slachtoffers. Daarnaast werden er ook nog zaken geschikt, waardoor het totale compensatiebedrag volgens kardinaal Wim Eijk uitkomt op meer dan 30 miljoen euro.
Tijdens een persconferentie bevestigde Eijk ook dat de misbruikaffaire sinds 2010 de r.k. kerk al zo’n 60 miljoen euro heeft gekost. Daaronder vallen onder meer ook de kosten van het meldpunt zelf (met een klachten- en compensatiecommissie plus een platform hulpverlening) en de commissie-Deetman die onderzoek deed naar seksueel misbruik. ‘De kerk bevindt zich niet in een florissante toestand, maar we hebben het kunnen dragen’, verklaarde hij.
Uit het eindverslag blijkt dat bijna 400 slachtoffers in de zwaarste categorie 5 vielen: uitzonderlijk seksueel misbruik ofwel verkrachting over een langere periode. Daarvoor geldt een maximumbedrag van 100 duizend euro. Uiteindelijk kregen 65 aanvragers ook daadwerkelijk een ton uitgekeerd.
Advies RKK aan sportwereld: stel centraal meldpunt open
Kardinaal Wim Eijk wil zijn ervaringen over de aanpak van seksueel misbruik in de kerk best delen met andere organisaties die momenteel worstelen met hetzelfde probleem, zoals de sportkoepel NOCNSF of de kunst- en cultuursector. ‘Nu men ook in onder meer de wereld van de sport en die van de televisie, film en politiek met een maatschappelijke discussie over seksueel misbruik wordt geconfronteerd − zie ook de #MeToo-discussie − zijn de Bisschoppenconferentie en KNR van harte bereid met anderen te spreken over de ervaringen die zij hebben opgedaan in de genoemde aanpak’, zei hij tijdens de persconferentie.
‘Wij kunnen niet zeggen: je moet het op deze of die manier aanpakken. Iedere sector heeft zijn verantwoordelijkheid voor de bestrijding van seksueel misbruik in eigen kring. Maar we kunnen wel zeggen: dit zijn onze regelingen geweest en ze hebben vruchten afgeworpen.’
Bestuursvoorzitter Rob van de Beeten van het Meldpunt Misbruik RKK zei niet verbaasd te zijn dat er bij de commissie-De Vries, die seksueel misbruik in de sportwereld onderzocht, slechts honderd meldingen zijn binnengekomen. ‘Mensen doen er heel lang over om naar buiten te treden met wat hun is overkomen’, aldus de jurist. Dat kan jaren duren, zo heeft ook de katholieke kerk geleerd. ‘Het zou goed zijn dat er ook in de sportwereld een voorziening komt waar mensen zich kunnen melden voor erkenning, hulp en genoegdoening’, aldus Van de Beeten. ‘Daarbij hoort een meldpunt.’
Sportkoepel NOCNSF heeft wel een Vertrouwenspunt Sport, maar daarop is scherpe kritiek. Daar kunnen slachtoffers vertrouwelijk hun verhaal kwijt, maar krijgen ze ook advies over wat ze kunnen doen om misbruik aanhangig te maken. Die combinatie leidt ook volgens de commissie-De Vries tot verwarring. Bij het meldpunt van de katholieke kerk konden slachtoffers zich niet alleen melden en hulp krijgen, maar werd hun klacht ook (semi-)juridisch getoetst door een klachtencommissie en adviseerde een compensatiecommissie over een schadevergoeding.
Het meldpunt werd opgezet op advies van de commissie-Deetman. Vanaf het voorjaar 2010 tot begin december hebben zich ruim 3.700 slachtoffers gemeld. Van hen hebben 1.650 het om allerlei redenen slechts bij een melding gelaten. Uiteindelijk zijn ruim 2.050 officiële klachten ingediend bij het meldpunt. Daarvan zijn er ruim duizend gegrond verklaard in ruim 320 zaken was de uitspraak ‘niet gegrond’, ruim 330 andere klachten zijn geschikt en 250 ingetrokken.
‘De kerk heeft de zwartste bladzijde uit haar geschiedenis onder ogen willen zien’, zei kardinaal Eijk. ‘Seksueel misbruik mag nooit voorkomen en zeker niet in de kerk, die immers de opdracht heeft het evangelie van Jezus Christus te verkondigen.’
Het meldpunt sluit per 1 januari definitief. De kerk had het meldpunt eigenlijk al eerder willen sluiten. Aanvankelijk konden slachtoffers tot juni 2014 een klacht indienen. Maar het Vrouwenplatform Kerkelijk Kindermisbruik (VPKK) stapte daarop met succes naar de rechter. Het wist voor elkaar te krijgen dat het meldpunt nog tien maanden langer openbleef voor klachten. Daardoor konden nog 300 klachten in behandeling worden genomen.
Volgens Eijk wil de sluiting van het meldpunt niet zeggen dat nieuwe misbruikslachtoffers zich niet meer kunnen melden bij de kerk. Zij kunnen sinds 1 mei 2015 terecht bij het Meldpunt grensoverschrijdend gedrag. Dat meldpunt is echter minder zwaar opgetuigd en geformaliseerd. ‘Wij continueren de zorg voor misbruikslachtoffers’, aldus Eijk. ‘Mensen kunnen in gesprek gaan met een onafhankelijk team van deskundigen, hulp is mogelijk evenals een bescheiden financiële genoegdoening.’
AD 19.12.2017
Ontmoediging
Het VPKK vindt dat de kerk slachtoffers die zich na de sluiting van het klachtenloket hebben gemeld ‘in de kou laat staan’. In het eindverslag van het meldpunt wordt gesproken van 72 nieuwe melders. Zij kunnen zich volgens het VPKK slechts ‘in schrijnende gevallen’ melden bij de verantwoordelijke overste (van de congregatie) of bisschop. De slachtofferorganisatie vreest dat mensen zich door deze boodschap laten ontmoedigen.
Kritiek was er ook van de koepel van slachtoffergroepen Klokk, bijvoorbeeld omdat slechts tweederde van de klachten over misbruik gegrond is verklaard. Voor veel slachtoffers was de juridische klachtenprocedure al slopend genoeg, aldus Klokk-voorzitter Guide Klabbers. ‘Niet-ontvankelijk en ongegrond zijn termen die vermeden hadden moeten worden.’
‘Mijn ouders zeiden: dat doen nonnen niet’ Seksueel misbruik in de katholieke kerk wordt vaak met jongens geassocieerd. Anneke getuigde over haar ervaringen in het levensverhalenproject, dat vrouwelijke slachtoffers een stem moet geven.
‘Opeens pakte hij mijn hand en ging daarmee onder zijn pij’ Broeder Delphinus nam de 12-jarige Piet mee uit fietsen langs de boeren. Een eer, tot de priester hem ging betasten. Omdat hij de enige klager is, kreeg hij geen erkenning.
NU 18.12.2017 De afgelopen jaren hebben zich 3.712 vermeende slachtoffers van seksueel misbruik binnen de Rooms-Katholieke Kerk gemeld bij het speciale meldpunt dat daarvoor werd opgericht in 2010.
Dit Meldpunt Misbruik RKK heft zich per 1 januari op. Uiteindelijk dienden van alle melders 2.062 mensen een officiële klacht in. 1.002 misbruikzaken werden gegrond verklaard.
In honderden niet-gegrond verklaarde gevallen was er bijvoorbeeld te weinig ondersteunend bewijs. In 941 gevallen is financiële compensatie toegekend. De kerk heeft hun ruim 28,5 miljoen euro aan smartengeld uitgekeerd. 65 slachtoffers die zeer ernstig zijn misbruikt, ontvingen het maximale bedrag van 100.000 euro.
Dat blijkt uit het eindverslag van het meldpunt dat maandag in Utrecht is aangeboden aan de Bisschoppenconferentie en de Konferentie Nederlandse Religieuzen. Ook de slachtoffergroepen KLOKK (Koepel Landelijk Overleg Kerkelijk Kindermisbruik), MCU (Mea Culpa Unlimited) en VPKK (Vrouwen Platform Kerkelijk Kindermisbruik) waren hierbij aanwezig.
Psychische hulp
De meeste slachtoffers die zich de afgelopen jaren hebben gemeld, wilden geen psychische hulp. ”Veel mensen hebben geen vertrouwen meer in hulpverleners.” Bovendien hebben zij jarenlang gezwegen over wat hun is overkomen. Schaamte, ontkenning en angst kunnen hiervoor de basis zijn. ”Voor verder herstel is erkenning van groot belang”, aldus een woordvoerder van het meldpunt.
Psychologen noemen de slachtoffers een bijzondere groep. ”Het misbruik vond regelmatig plaats, over een langere periode en in het grootste geheim. De slachtoffers werden vaak niet geloofd door hun ouders. De macht van de dader plaatste hem boven elke verdenking. Zelfs in die gevallen waarin de ouders hun kind geloofden, bleven mensen vaak zwijgen uit angst of achting voor de kerk. Families hadden vaak nauwe banden met de pleger.”
De einddatum van het meldpunt is meermalen verschoven, maar telkens kwamen er toch nog enkele nieuwe meldingen binnen. Nu sluit het meldpunt echt.
Zwarte bladzijde
De katholieke kerk heeft met het meldpunt over seksueel misbruik “de zwartste bladzijde uit de geschiedenis onder ogen willen zien”, aldus kardinaal Wim Eijk. De kerk heeft volgens hem niet steeds direct adequate antwoorden weten te geven op het probleem van seksueel misbruik. “We hebben hierin een leerproces doorgemaakt.”
“Als mens en gelovige heeft het seksueel misbruik van minderjarigen ons diep geraakt. Seksueel misbruik mag nergens en nooit voorkomen, en zeker niet in de kerk die immers de opdracht heeft het evangelie van Jezus Christus te verkondigen”, zei Eijk.
NU 01.07.2017 Dominee Gerrit Bredeweg van de Gereformeerde Gemeente in Kruiningen heeft maandag afluister- of volgapparatuur onder zijn auto gevonden. Dat meldt het PZC.
Een politiewoordvoerder bevestigt aan NU.nl dat zij met de dominee hebben gesproken nadat hij een melding heeft gemaakt van de vondst van de apparatuur. Momenteel heeft de politie een voorwerp onder de auto in beslag genomen, meer kunnen ze niet zeggen over de vondst.
De advocaat van de dominee zegt tegen de regionale krant dat zijn cliënt een idee heeft van wie de apparatuur geplaatst kan hebben, maar wil hier verder niets over melden.
AD 02.08.2017
Conflict
In de Gereformeerde Gemeente in Kruiningen speelt er al enige tijd een conflict tussen de dominee en zijn oud-diaken Henk Jansen, wat erin resulteerde dat laatstgenoemde zijn functie als diaken neerlegde en na 24 jaar uit de kerkenraad stapte.
Kort daarop beschuldigde Bredeweg de oud-diaken van overspel met zijn eigen nichtje. Dat wordt door zowel Jansen als zijn nichtje ontkent. Desondanks werd de oud-diaken onder censuur geplaatst, wat inhield dat hij niet meer mocht deelnemen aan het avondmaal.
Jansen stapte naar de rechter om dat besluit aan te vechten, van wie hij gelijk kreeg. De kerkenraad had volgens de rechtbank niet zulke zware maatregelen mogen treffen.
Surveillance
Door de hoog oplopende ruzie in de kerkelijke gemeenschap, heeft de politie ook enige tijd gesurveilleerd bij de kerk. Dat bevestigt een politiewoordvoerder aan NU.nl. “Wij hebben enige tijd extra toezicht gehouden bij de kerk, omdat het onrustig was binnen de gemeenschap.”
Zo dreigden kerkleden met elkaar op de vuist te gaan tijdens een kerkdienst en is een dag daarvoor ook daadwerkelijk een klap uitgedeeld. De politie is op dit moment gestopt met de surveillances.
Burgemeester
De gemeente Reimerswaal wil vooral neutraal blijven in het conflict, meldt waarnemend burgemeester Piet Zoon aan De Bode. “Wij zijn geen partij in deze zaak. De openbare orde wordt niet verstoord. Er is een geschil tussen twee groeperingen binnen de kerkelijke gemeente en er is een bemiddelingscommissie vanuit de kerk ingesteld om dit geschil op te lossen.”
“Dat overleg moeten we respecteren en afwachten”, vervolgt de burgemeester. “Het zou dubbelop en niet verstandig zijn om dan als gemeente ook te gaan bemiddelen. Ik kan alleen de partijen oproepen om zich te bezinnen.”
OmroepWest 31.07.2017 Het parochiebestuur van de Rooms-Katholieke kerk in Poeldijk biedt ‘oprechte excuses’ aan voor het misbruik van zeker vijf misdienaars in de jaren ’60. Vier van de jongens pleegden later zelfmoord. De misdienaars werden misbruikt door de rector van het Jozefhuis, het toenmalige bejaardentehuis naast de kerk.
Vice-voorzitter Koos Verbeek van het parochiebestuur las na de kerkdiensten afgelopen zaterdag en zondag een verklaring voor. ‘Wij erkennen dat dit nooit had mogen gebeuren en dat dit diepe wonden bij de betrokken kinderen, hun ouders, familie en omgeving heeft veroorzaakt. Dat de toenmalige verantwoordelijken dit in de doofpot hebben gestopt en hun verantwoordelijkheid niet op een andere manier hebben ingevuld is zeer verwerpelijk.’
In Poeldijk was het misbruik op een gegeven moment wel bekend, nadat een moeder van één van de slachtoffers het in de openbaarheid bracht, maar er werd nauwelijks over gepraat. Wel zijn twee feiten in 2010 door de parochie aangemeld bij de commissie-Deetman die het misbruik in de RK-kerk landelijk onderzocht. ‘Omdat zowel slachtoffers als dader al waren overleden is er door het toenmalige bestuur voor gekozen er verder geen ruchtbaarheid meer aan gegeven,’ aldus Verbeek.
Gebaar
Het feit dat er nooit echt over gesproken is, en dat de kerk nooit excuses heeft gemaakt, zat Jos de Brabander uit Poeldijk nog steeds dwars, zo vertelde hij vorige week. De Brabander was misdienaar in de tijd dat het misbruik plaatsvond, maar ontsnapte er aan omdat de betreffende pater hem ‘te brutaal’ vond. Hij hoopte na al die tijd op ‘een gebaar’ van de kerk naar de nabestaanden van de slachtoffers.
Dat het kerkbestuur zo snel bereid is verantwoordelijkheid te nemen noemt hij ‘mooi en moedig’. ‘Ze erkennen niet alleen dat het is gebeurd, maar bieden ook excuus aan. Dat is meer dan ik had durven hopen.’
Nabestaanden
Bij de kerk is in elk geval één reactie binnengekomen van een familielid van één van de misdienaars. Dit familielid is blij met de open houding van de kerk, aldus Koos Verbeek van het parochiebestuur.
Verbeek hoopt op meer contact met familieleden van de slachtoffers. ‘Wij zijn bereid het gesprek aan, als er mensen zijn die dit hoofdstuk nog niet kunnen afsluiten dan zijn ze altijd welkom.’
OmroepWest 27.07.2017 Een voormalige misdienaar uit Poeldijk hoopt dat de rooms-katholieke kerk wil erkennen dat er in de jaren ’60 andere jonge misdienaars zijn misbruikt door een priester. Jos de Brabander ontsnapte aan de ontucht, maar zeker vijf andere misdienaren niet. Vier van hen pleegden later zelfmoord. De Brabander vindt dat de kerk het aan de nabestaanden verplicht is om een gebaar te maken.
Het misbruik vond plaats in het Jozefhuis, een bejaardentehuis naast de katholieke kerk in Poeldijk. Het tehuis is al lang vervangen door nieuwbouw, maar indertijd – toen er nog een kapel aan vast zat – werden er kerkdiensten voor de bewoners gehouden, waar dan natuurlijk misdienaars bij waren.
‘De andere jongens mochten thee drinken in de kamer van de rector. Daar was ik best jaloers op,’ vertelt De Brabander. ‘Ik heb ook wel eens gevraagd of ik niet ook thee mocht drinken, maar dat wilde hij niet. Hij vond me te brutaal.’ Achteraf is de oud-misdienaar maar wat blij dat hij op die manier de dans is ontsprongen.
Vier zelfmoorden
Vier misdienaren uit zijn tijd pleegden zelfmoord, allemaal toen ze begin twintig waren, zo’n vijftien jaar nadat het misbruik had plaatsgevonden. ‘De moeder van één van de jongens kwam bij mij in de slagerij en vertelde het hele verhaal. Toen viel pas het muntje.’
In het katholieke Poeldijk van de jaren ’60 werd er liever niet over gepraat. ‘De kerk had toen zo’n invloed op de samenleving. Het werd onder het kleed geveegd.’ Omdat er niet over gepraat werd, heeft de kerk ook nooit excuses gemaakt.
Excuses
Zover hoeft het voor De Brabander ook niet te komen. ‘Maar ik wil dat het niet ontkend wordt, en niet gebagatelliseerd. Het is gebeurd, er zijn slachtoffers gevallen. Het zou netjes zijn naar de nabestaanden van de vier jongens, als de kerk in elk geval zegt “het had niet mogen gebeuren en we zijn daar toen niet goed mee omgegaan”.’
De Brabander is wel nog steeds katholiek, hoewel hij niet meer elke week in de kerk komt. ‘Maar je mag een instituut niet afschrijven vanwege de daden van één zo’n lampenkap.’
Reactie Bisdom
Het bisdom Rotterdam, waar Poeldijk onder valt, geeft in een schriftelijke reactie aan dat het om een ernstige en complexe gebeurtenis gaat. ‘Niet alleen de aangeklaagde is overleden, maar ook de klagers. Er zijn twee meldingen gedaan bij het Meldpunt Seksueel Misbruik RKK. Niet door de slachtoffers zelf, maar door mensen uit hun directe omgeving.
Uit informatie die het bisdom ontving van het Meldpunt blijkt overigens dat geen andere meldingen zijn gedaan ten aanzien van de betreffende pater. Informatie over de pater ontbreekt in het archief van het bisdom. Hij was werkzaam met de instemming vanuit zijn orde op een specifieke plek, maar zonder benoeming van de toenmalige bisschop’, laat het bisdom weten.
‘Gezien het sfeerbeeld in het rapport Deetman heeft het bisdom geen reden te twijfelen aan de meldingen ook al is er in het archief geen evidentie.’
NU 26.07.2017 De Australische kardinaal George Pell heeft bij zijn eerste verschijning voor de rechter alle beschuldigingen van kindermisbruik tegengesproken.
De vertrouweling van paus Franciscus liet woensdag voor de rechtbank in Melbourne een verklaring voorlezen waarin hij zijn onschuld verklaart. Hoewel de 76-jarige in de rechtszaal aanwezig was, zei hij zelf niets.
Pell is tot nu de hoogste katholieke geestelijke die zich wegens beschuldigingen van misbruik in de rechtbank moet verantwoorden. Als de belangrijkste financieel-economisch raadgever van de paus was hij de derde machtigste man in het Vaticaan.
Als gevolg van beschuldigingen dat hij zich als jonge priester en later als aartsbisschop in zijn land aan jongens had vergrepen, was hij sinds juni niet meer op zijn post. Eerder zei Pell het slachtoffer te zijn van “onophoudelijke karaktermoord” en noemde hij “het hele idee van seksueel misbruik afschuwwekkend”.
De eerste zitting in de rechtbank van Melbourne was na vijf minuten al voorbij. Het proces zal in oktober worden voortgezet.
Telegraaf 26.07.2017 Bij zijn eerste verschijning voor de rechter heeft de Australische kardinaal George Pell alle beschuldigingen van kindermisbruik tegengesproken. De vertrouweling van paus Franciscus liet woensdag voor de rechtbank in Melbourne een verklaring voorlezen waarin hij zijn onschuld verklaart. Hoewel de 76-jarige in de rechtszaal aanwezig was, zei hij zelf niets.
De eerste zitting was na vijf minuten al voorbij. Het proces zal in oktober worden voortgezet. Als financiële topman van het Vaticaan was de Australiër officieus de nummer drie van belangrijkste functionarissen in de pauselijke staat. Als gevolg van beschuldigingen dat hij zich als jonge priester en later als aartsbisschop in zijn land aan jongens had vergrepen, was hij sinds juni niet meer op zijn post.
Pell is tot nu de hoogste katholieke geestelijke die zich wegens beschuldigingen van misbruik voor de rechter moet verantwoorden.
AD 26.07.2017 De Australische kardinaal George Pell is voor het eerst voor de rechter verschenen. De derde man binnen de katholieke kerk is aangeklaagd wegens kindermisbruik, maar de beschuldigingen werden woensdag in de rechtbank in Melbourne tegengesproken.
De Australische kardinaal liet woensdag voor de rechtbank een verklaring voorlezen waarin hij zijn onschuld verklaart. De 76-jarige Pell was in de rechtszaal aanwezig, maar sprak zelf geen woord. Hoewel zijn eerste bezoek kort en zakelijk was – na vijf minuten was de zitting voorbij – kreeg de rechtszaak veel belangstelling.
Kardinaal Pell is de financiële topman van het Vaticaan en daarmee de nummer drie van belangrijkste functionarissen in de pauselijke staat. De kardinaal zou zich als jonge priester en later als aartsbisschop in Australië aan jongens hebben vergrepen. Door de aanklacht zit hij sinds juni niet meer op zijn post in het Vaticaan.
Pell is de tot nu toe de hoogste katholieke geestelijke die zich voor de rechter moet verantwoorden wegens beschuldigingen van misbruik. Na het korte bezoek aan de rechtbank werd hij onder begeleiding van politie naar buiten geleid. Door voor- en tegenstanders werd hij toegeschreeuwd. ‘We houden van je’, riep een vrouw. Terwijl een ander schreeuwde: ‘Je had de kinderen juist moeten beschermen!’
Pell hield tijdens de rechtszitting zijn mond, maar advocaat Robert Richter maakte tegenover de rechter duidelijk dat de kardinaal ongeacht de aanklacht zal zeggen onschuldig te zijn. ‘Om elke onduidelijkheid hierover te voorkomen en gezien de overweldigende belangstelling, wil ik alvast zeggen dat kardinaal Pell zijn onschuld zal bepleiten op alle aanklachten’, zei advocaat Richter tegen de rechtbank. In oktober zal het proces worden voortgezet.
Paus Franciscus doet vooralsnog geen uitspraken over de zaak. Toen de paus vorig jaar werd gevraagd naar het discutabele verleden van Pell zei hij: ‘Het klopt dat er twijfels bestaan, maar we zullen moeten wachten tot het recht zegeviert, in plaats van nu al een mediagenieke veroordeling te geven op basis van roddels. Dat helpt niet. Zodra het recht heeft gesproken, zal ik ook spreken.’
Eind juni werd paus Franciscus ook al geconfronteerd met kindermisbruik binnen zijn kerk. Toen laïciseerde hij de 67-jarige Italiaanse priester Mauro Inzoli nadat deze schuldig werd bevonden aan pedofilie. Hij werd door een rechtbank in Cremona schuldig bevonden aan acht gevallen van seksueel misbruik met kinderen tussen de 12 en 16 jaar oud. Dat gebeurde tussen 2004 en 2008 en meestal tijdens de biecht. Eenmaal misbruikte hij een kind in het ziekenhuis.
Ook hier wachtte Franciscus jarenlang het definitieve oordeel van de rechter af. Hoewel er al sinds 2012 grote twijfels bestonden over Inzoli, besloot Franciscus hem weer in genade aan te nemen.
VK 26.07.2017 De Australische kardinaal George Pell is voor het eerst voor de rechter verschenen. De derde man binnen de katholieke kerk is aangeklaagd wegens kindermisbruik, maar de beschuldigingen werden woensdag in de rechtbank in Melbourne tegengesproken.
De Australische kardinaal liet woensdag voor de rechtbank een verklaring voorlezen waarin hij zijn onschuld verklaart. De 76-jarige Pell was in de rechtszaal aanwezig, maar sprak zelf geen woord. Hoewel zijn eerste bezoek kort en zakelijk was – na vijf minuten was de zitting voorbij – kreeg de rechtszaak veel belangstelling.
Kardinaal Pell is de financiële topman van het Vaticaan en daarmee de nummer drie van belangrijkste functionarissen in de pauselijke staat. De kardinaal zou zich als jonge priester en later als aartsbisschop in Australië aan jongens hebben vergrepen. Door de aanklacht zit hij sinds juni niet meer op zijn post in het Vaticaan.
Pell is tot nu toe de hoogste katholieke geestelijke die zich voor de rechter moet verantwoorden wegens beschuldigingen van misbruik. Na het korte bezoek aan de rechtbank werd hij onder begeleiding van politie naar buiten geleid. Door voor- en tegenstanders werd hij toegeschreeuwd. ‘We houden van je’, riep een vrouw. Terwijl een ander schreeuwde: ‘Je had de kinderen juist moeten beschermen!’
Pell hield tijdens de rechtszitting zijn mond, maar advocaat Robert Richter maakte tegenover de rechter duidelijk dat de kardinaal ongeacht de aanklacht zal zeggen onschuldig te zijn. ‘Om elke onduidelijkheid hierover te voorkomen en gezien de overweldigende belangstelling, wil ik alvast zeggen dat kardinaal Pell zijn onschuld zal bepleiten ten opzichte van alle aanklachten’, zei advocaat Richter tegen de rechtbank. In oktober zal het proces worden voortgezet.
Paus Franciscus wil vooralsnog geen uitspraken doen over de zaak. Toen de paus vorig jaar werd gevraagd naar het discutabele verleden van Pell zei hij: ‘Het klopt dat er twijfels bestaan, maar we zullen moeten wachten tot het recht zegeviert, in plaats van nu al een mediagenieke veroordeling te geven op basis van roddels. Dat helpt niet. Zodra het recht heeft gesproken, zal ik ook spreken.’
Eind juni werd paus Franciscus ook al geconfronteerd met kindermisbruik binnen zijn kerk. Toen laïciseerde hij de 67-jarige Italiaanse priester Mauro Inzoli nadat deze schuldig werd bevonden aan pedofilie. Hij werd door een rechtbank in Cremona schuldig bevonden aan acht gevallen van seksueel misbruik met kinderen tussen de 12 en 16 jaar oud. Dat gebeurde tussen 2004 en 2008 en meestal tijdens de biecht. Eenmaal misbruikte hij een kind in het ziekenhuis.
Ook hier wachtte Franciscus jarenlang het definitieve oordeel van de rechter af. Hoewel er al sinds 2012 grote twijfels bestonden over Inzoli, besloot Franciscus hem weer in genade aan te nemen.
Lees verder
Een ‘gevaarlijk individu’, ‘hardvochtig’, ‘koudbloedig’ en ‘bijna een sociopaat’. Zo werd de Australische kardinaal George Pell in 2015 omschreven door Peter Saunders, een Brits misbruikslachtoffe. Wie is de van misbruik verdachte derde man in het Vaticaan?
AD 26.07.2017 In Poeldijk zwijgen sommige inwoners liever nog steeds over de grote ontuchtzaak die het Westlandse dorp teisterde in de jaren ’60. Dat misdienaars seksueel werden misbruikt was een publiek geheim. Maar na de publicatie in deze krant trok alsnog een schokgolf door het dorp.
Natuurlijk wist niet iedereen ervan, er werd tenslotte niet openlijk over gesproken. Dat de pater in een katholiek bejaardentehuis vijf jongens uit de buurt seksueel misbruikte, werd doodgezwegen. Maar de zelfmoorden van vier van de slachtoffers gingen destijds uiteraard niet onopgemerkt voorbij.
AD 26.07.2017
Ontsteld
Op straat reageren sommige Poeldijkers ontsteld op het nieuws dat ook hun dorp niet gevrijwaard is gebleven van ontuchtplegende priesters. ,,Ik schrik er wel van dat het in dit kleine dorp is voorgekomen”, zegt een van hen. ,,Ik denk dat de kerk het wel langer wist, maar dat het gewoon onderin een laatje is gestopt. Het is zeer zeker goed dat het nu naar buiten komt.”
Zwijgcultuur
Maar de zwijgcultuur is daarmee niet doorbroken. Anderen zijn juist boos dat de kwestie niet binnenskamers is gehouden. Een vrouw die langs de Bartholomeuskerk loopt steekt haar mening dan ook niet onder stoelen of banken. ,,Ik vind het heel erg dat dit nu in de krant staat”, roept een vrouw terwijl ze voorbij loopt. ,,Waarom moet dat allemaal nu opgerakeld worden? Dat is toch niet nodig; die ouwe koeien hoef je niet meer uit de sloot te halen.” Na haar zegje gedaan te hebben, loopt ze zonder op of om te kijken weer stug door.
Dan komt Jan Duivesteijn aanrijden in de schaduw van de ‘kathedraal van het Westland’. De van oorsprong Loosduiner woont sinds enkele jaren op een steenworp afstand van de kerk. ,,Daar zit ik tussen de Poeldijkers, nou dan weet je het wel. Die vinden het maar stom en achterlijk dat het nu allemaal opgerakeld wordt. Wat ik daarvan vind? Ik maak me er niet druk om.”
Het is tekenend voor de horen-zien-zwijgencultuur in het dorp. Een man die net bij de slager vandaan komt haast zich te zeggen dat hij niets van de kwestie afweet en dat hij er ook niet over wil spreken. Op zijn fiets gaat hij ervandoor. Ondernemer Coos Bos slaat het tafereel met een lach gade vanuit zijn café in het hart van dorp. ,,Iedere Poeldijker weet wel iets van de zaak af. Dat het zo lang stil is gebleven, ligt aan de dorpscultuur. Er gebeuren wel meer dingen in Poeldijk, die onder de Poeldijkers blijven. Hetzelfde zal voor de andere dorpen gelden, daar gebeuren ongetwijfeld dingen die wij weer niet horen.”
AD 26.07.2017
De bal kwam aan het rollen toen Poeldijker Wim van Zijl de zaak aankaartte in zijn boek Het Rijke Poeldijkse Roomse Leven. Dat de kwestie inmiddels zoveel stof doet opwaaien, moet hij even laten bezinken. Aanvragen van andere media houdt hij even af. ,,Ik loop elke dag even een rondje door het dorp. Nu kreeg ik al veel reacties op het artikel. De meeste positief hoor, eigenlijk was er maar één negatief.”
Toch is er in het dorp ook gelatenheid. ,,Het verbaast me niet meer”, zegt een passant. ,,Nu is er toch die kwestie rond een kardinaal in Australië? Het is overal zo.”
OmroepWest 26.07.2017 Vijf jonge misdienaars werden in de jaren ’60 misbruikt door een pater in een katholiek bejaardenhuis in Poeldijk. Dit zegt Wim van Zijl tegen het AD. Het misbruik zou hebben plaatsgevonden in de kamer van de – inmiddels overleden – priester, in de biechtstoel en de sacristie.
Een van de slachtoffers werkte bij Van Zijl in zijn tuindersbedrijf. Volgens hem ‘brulde die jongen dat hij niet naar huis wilde omdat zijn ouders zijn verhaal niet geloofden’. Een half jaar later dreef de jongen dood in de zee.
Volgens Van Zijl – die dit aan de orde brengt in zijn boek Het Rijke Poeldijkse Roomse Leven – raakten ook drie andere slachtoffers zo getraumatiseerd dat ze in hun tienertijd voor zelfdoding kozen. Het vijfde slachtoffer ging op straat zwerven in Amsterdam. Hij schuwde volgens Van Zijl levenslang zijn ouders en Poeldijk uit angst dat hij voor viezerik werd aangezien. Hij is inmiddels overleden.
Publiek geheim
Volgens het AD, dat Van Zijl woensdag aan het woord laat, was het misbruik decennialang een publiek geheim in Poeldijk, maar wil Van Zijl hier niet langer mee leven.
Volgens Van Zijl verbood de pater de slachtoffers over het misbruik te praten. De plaatselijke parochiepastoor zou de misstanden hebben weggewuifd en de ouders van de kinderen zwijgplicht hebben opgelegd.
Klacht indienen niet mogelijk
Volgens het Meldpunt Seksueel Misbruik RKK is in 2010 twee keer melding gemaakt van de misstanden in Poeldijk. Liesbeth Sanders van het meldpunt laat in de krant weten dat er geen nader onderzoek naar deze meldingen is gedaan omdat het onder de klachtenprocedure van het meldpunt niet mogelijk was voor nabestaanden om een klacht in te dienen.
Volgens het bisdom Rotterdam zijn geen andere meldingen over deze verdachte binnengekomen. Bisschop Hans van den Hende spreekt in het AD van een ‘ernstige gebeurtenis’.
AD 26.07.2017 Vijf jonge misdienaars werden in de jaren 60 misbruikt door een pater in een katholiek bejaardenhuis in Poeldijk. Vier slachtoffers pleegden zelfmoord. Hun families moesten hun mond houden, meldingen van het misbruik zijn nooit onderzocht. ,,Het is een combinatie geweest van macht en doofpot.”
Een half jaar later dreef hij dood in de zee. De dader liep in een witte pij en op sandalen door het dorp, aldus Wim van Zijl.
Het gebeurde in zijn kamer. Maar ook in de biechtstoel en de sacristie. Voor vijf jonge misdienaars was de kapel van het Sint Jozefhuis in Poeldijk in het Westland een regelrechte hel. In de jaren 60 vielen ze in het katholieke bejaardenhuis ten prooi aan de lusten van een – inmiddels overleden – pedoseksuele priester.
Een van de slachtoffers werkte in die jaren in het tuindersbedrijf van Wim van Zijl. ,,Ik moest een keer ’s avonds om half negen de luchtramen laten zakken en die jongen was nog aan het werk’’, vertelt de nu 84-jarige Van Zijl. ,,Hij brulde dat hij niet naar huis wilde, omdat zijn ouders zijn verhaal niet geloofden. Een half jaar later dreef hij dood in de zee. De dader liep in een witte pij en op sandalen door het dorp.’’
Publiek geheim
Het misbruik is decennialang een publiek geheim in Poeldijk. Van Zijl wil er niet langer mee leven. Hij beschrijft het schandaal in een kort hoofdstuk in zijn boek Het Rijke Poeldijkse Roomse leven. ,,De misdienaartjes leefden in een hel. Ze raakten zo getraumatiseerd dat vier jongens in hun tienertijd voor zelfdoding kozen. Het vijfde slachtoffertje werd straatzwerver in Amsterdam en schuwde levenslang zijn ouders en Poeldijk uit angst dat hij voor viezerik werd aangezien.’’ Hij is inmiddels overleden.
Het misbruik begint als de vermeende dader, lid van de orde van kruisheren (ook wel orde van het Heilig Kruis genoemd), eind jaren 50 neerstrijkt in Poeldijk. Hij is in 1933 tot priester gewijd, vertrekt een jaar later als missionaris naar Nederlands-Indië waar hij in Bandung (Java) een radiozender opzet. Daar overleeft hij het Jappenkamp. Na de Tweede Wereldoorlog keert hij terug naar Nederland.
In 1958 wordt de pater rector van het Sint Jozefhuis, een katholiek bejaardenhuis in Poeldijk. Het kerkdorp in het Westland, met de H. Bartholomeuskerk als blikvanger, is een kleine, gesloten gemeenschap. Seksualiteit is taboe, laat staan homoseksualiteit. Voorlichting is vooral een taak van de kerk. De priester breekt zijn celibataire gelofte en vergrijpt zich aan de misdienaars van het Jozefhuis.
Het is allemaal de schuld van Rome en het celibaat. Zij hebben de priesters als beesten het bos in gestuurd, aldus een broer van een slachtoffer.
De pater verbiedt de slachtoffers over het misbruik te praten. De plaatselijke parochiepastoor wuift de misstanden weg en legt de ouders een zwijgplicht op. ,,Veertig jaar later sprak ik een getraumatiseerde vader van een slachtoffertje, zo boos als een belaagde kettinghond, die mij vertelde nooit meer in de Poeldijkse kerk te zijn geweest en er ook niet begraven wilde worden.’’
De pater verhuist in 1967 naar de kruisherengemeenschap in Voorschoten. Hij overlijdt begin 1978 in Nijmegen. De ouders van de misbruikte misdienaars van het Jozefhuis zijn inmiddels ook overleden. Maar broers en zussen leven nog steeds met de last van wat tientallen jaren geleden is gebeurd. ,,Het is heel zwaar voor mij geweest’’, zegt een hoogbejaarde broer. ,,Het is allemaal de schuld van Rome en het celibaat. Zij hebben de priesters als beesten het bos in gestuurd. Mijn ouders hebben er veel verdriet om gehad.’’
Een andere nabestaande wil liever geen ruchtbaarheid aan de zaak geven. ,,Ik kan er niets over zeggen omdat er nog veel pijn en verdriet zit. De nabestaanden gaan er allemaal anders mee om. Vergelijk het met overlevenden van een concentratiekamp. De een sluit zich aan bij een slachtoffergroep en de ander neemt het mee in zijn graf. Wij moeten ermee leren leven.’’
Tot op de dag van vandaag zwijgen Poeldijkers erover. Sommigen zeggen van niets te weten, anderen zeggen vooral ‘voorzichtig’ te zijn met het publiceren van dit soort verhalen. De zwijgcultuur wordt door de omgeving van de slachtoffers overgenomen. In het rapport van de commissie-Deetman, die misbruik in de katholieke kerk onderzocht, wordt dat ook als een van de problemen gezien.
Pastoor Jaap Steenvoorden van de parochiefederatie in het Westland weigert ieder commentaar en gooit de hoorn op de haak. Koos Verbeek, vicevoorzitter van het parochiebestuur in Poeldijk, noemt het een ‘dieptrieste zaak’ die zich buiten het zicht van de kerk afspeelde. ,,Het gebeurde in het Jozefhuis, het aanliggende bejaardenhuis. De parochie had er niets mee te maken en wist er ook niet van.’’
Wel zegt Verbeek dat het misbruik en de zelfmoorden al langer bekend waren in de Poeldijkse gemeenschap. ,,Ik ken de families wel en in de volksmond werd erover gesproken. Maar de ouders liepen er niet mee te koop. Ze wilden er niet over praten. Ik kan me niet voorstellen dat de parochie hen een zwijgplicht heeft opgelegd.’’
Schrijver Van Zijl doet in juni 2010 melding bij de parochie. Daar is een korte notitie van gemaakt, die deze krant heeft ingezien. Daarin staan de namen van de slachtoffers en de vermeende dader. De rapportage is doorgegeven aan het Bisdom Rotterdam. Het bisdom heeft vervolgens contact opgenomen met de Orde van het Heilig Kruis, waarvan de pater lid was.
Eigen onderzoek heeft ‘geen aanwijzingen voor misbruik’ opgeleverd, laat de orde weten. Ook de toenmalige secretaris kan zich daar niets van herinneren. ,,Persoonsgebonden kwesties werden door de provinciaal steeds met de betreffende confraters achter gesloten deuren besproken. Daar was de secretaris nooit bij aanwezig’’, stelt overste Peter Snijkers.
Klachtencommissie
Het is desastreus voor jonge mensen. Het misbruik is een combinatie geweest van macht en doofpot, aldus Bisschop Hans van den Hende.
Het meldpunt seksueel misbruik in de katholieke kerk bevestigt dat in 2010 twee meldingen zijn gedaan over Poeldijk. ,,Omdat het onder de klachtenprocedure van het meldpunt niet mogelijk was voor nabestaanden om een klacht in te dienen, is door de klachtencommissie geen nader onderzoek naar deze meldingen verricht’’, laat Liesbeth Sanders, hoofd van het meldpunt, weten.
Het parochiebestuur in Poeldijk heeft zelf geen contact gehad met de nabestaanden. Dat is overgelaten aan de diaken die de notitie maakte. ,,Maar als ze behoefte hebben aan een gesprek staan we daarvoor open’’, zegt Verbeek.
Volgens het Bisdom Rotterdam zijn er geen andere meldingen over de vermeende dader binnengekomen. ,,In verschillende klachten zijn wij na een gesprek met de slachtoffers tot een afronding gekomen’’, zegt bisschop Hans van den Hende in meer algemene zin. ,,Deze zaak kwam minder naar voren omdat niemand meer in leven was. De aanwezigheid van de pater komt ook niet in ons archief voor. Er is geen officiële benoeming door het bisdom.’’
Van den Hende heeft geen reden te twijfelen aan de meldingen, ook al is er in het archief geen bewijs voor. ,,Het blijft een ernstige gebeurtenis. Een man van de kerk die zulke dingen heeft gedaan, heeft tegengesteld aan het evangelie gehandeld. Het is desastreus voor jonge mensen. Het misbruik is een combinatie geweest van macht en doofpot.’’
NU 19.07.2017 Het Openbaar Ministerie op Curaçao gaat in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechtbank in de zaak tegen de Curaçaose pastor Orlando B.
Hij werd twee weken geleden veroordeeld tot negen jaar gevangenisstraf wegens seksueel misbruik. Ook mag hij veertien jaar de functie van pastor niet uitoefenen.
Het OM meldde dinsdag dat het niet duidelijk is wanneer het hoger beroep wordt behandeld. Tegen de geestelijke was achttien jaar cel geëist.
Orlando B. was pastor van de Rains of Blessings-kerk, die ook in Nederland bestaat. De rechter stelde vast dat de 53-jarige pastor zich schuldig heeft gemaakt aan seksueel misbruik van drie tienermeisjes en vier jongvolwassen vrouwen, die allemaal lid waren van de geloofsgemeenschap.
Volgens de rechter heeft hij “het overwicht dat hij op de slachtoffers had door zijn leeftijd en zijn bijzondere positie binnen de geloofsgemeenschap, op een volstrekt verkeerde manier ingezet”.
Telegraaf 19.07.2017 Het Openbaar Ministerie op Curaçao gaat in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechtbank in de zaak tegen de Curaçaose pastor Orlando B. Hij werd twee weken geleden veroordeeld tot negen jaar gevangenisstraf wegens seksueel misbruik. Ook mag hij veertien jaar de functie van pastor niet uitoefenen.
Het OM meldde dinsdag dat het niet duidelijk is wanneer het hoger beroep wordt behandeld. Tegen de geestelijke was achttien jaar cel geëist.
B. was pastor van de Rains of Blessings-kerk, die ook in Nederland bestaat. De rechter stelde vast dat de 53-jarige pastor zich schuldig heeft gemaakt aan seksueel misbruik van drie tienermeisjes en vier jongvolwassen vrouwen, die allemaal lid waren van de geloofsgemeenschap.
Volgens de rechter heeft hij ,,het overwicht dat hij op de slachtoffers had door zijn leeftijd en zijn bijzondere positie binnen de geloofsgemeenschap, op een volstrekt verkeerde manier ingezet”.
VK 18.07.2017 De omvang van het misbruikschandaal bij het kathedraalkoor van Regensburg is veel groter dan tot nu toe gedacht. Ruim vijfhonderd jongens zijn misbruikt en mishandeld door priesters en leraren, zo blijkt uit het dinsdag gepresenteerde onderzoeksrapport.
Advocaat Ulrich Weber spreekt daarin van een regime van ‘geweld, angst en hulpeloosheid’, weerspiegeld in 547 gevallen van mishandeling en 67 gevallen van seksueel misbruik en 49 geïdentificeerde daders. Medeplichtig aan deze misstanden is Georg Ratzinger (94), de oudere broer van de voormalige Paus Benedictus.
Ratzinger stond tussen 1964 en 1994 aan de leiding van het koor en het bijbehorende internaat, in de tijd waarin volgens Weber de mishandelingen op hun hoogtepunt waren, in de jaren zestig en zeventig. Weber concludeert dat Ratzinger van de misdaden geweten moet hebben. ‘Hij heeft weggekeken.’
Als mannen van middelbare leeftijd, vergelijken ze hun tijd op het internaat met ‘de hel’
De ‘Domspatzen’ (mussen van de Dom) traden in die tijd op van de VS tot Korea, Hongarije en Polen. De gepolijste jongensgezichtjes in hun roodwitte gewaden sierden tientallen platenhoezen. Als mannen van middelbare leeftijd, vergelijken ze hun tijd op het internaat met ‘de hel’ en ‘een concentratiekamp’. Weber spreekt van ‘gebroken mensen.’
‘Lieve lieve ouders, ik hou zo, zo veel van jullie, alstublieft ik wil zo, zo, zo graag naar huis.’ Zo begint een handgeschreven briefje van een jongen die eind jaren zestig de vooropleiding van het internaat bezoekt. Hij smeekt om opgehaald te worden: ‘Meld me af bij meneer de directeur. Ik moet altijd, altijd huilen.’
Doofpot
Wie heimwee had, werd geslagen of opgesloten, zo staat in getuigenverklaringen. Ook is er sprake van ‘hygiënecontroles’ waarbij de jongens zich in het openbaar moesten uitkleden. Een getuige schrijft dat hij als straf zijn eigen overgeefsel moest opeten. Zong je vals, sloeg de leraar soms zo hard dat wel vier rijen jongens omvielen, ‘als dominostenen.’
Onderzoeker Weber constateert dat het bisdom al decennialang vreesde dat het misbruikschandaal zou worden ontdekt en actief heeft geprobeerd de omvang ervan onder de pet te houden.
Ratzinger gaf later toe zelf ook weleens ‘een tik’ te hebben uitgedeeld
Pas in 2010, in de tijd dat overal in Europa katholieke misbruikzaken aan het licht kwamen, klapte de eerste oud-leerling uit de school in de talkshow van Sandra Maischberger op de ARD.
De misdaden zijn bijna allemaal verjaard. Het bisdom van Regensburg heeft de slachtoffers schadevergoedingen beloofd van 5 duizend tot 20 duizend euro per persoon.
Ratzinger, die in 2010 ontkende iets van het misbruik te weten, gaf twee jaar later toe zelf ook weleens ‘een tik’ te hebben uitgedeeld, omdat dat in die tijd zo normaal was.
NU 18.07.2017 Meer dan vijfhonderd koorknapen van het beroemde kathedraalkoor in de Duitse stad Regensburg zijn de afgelopen decennia mishandeld en misbruikt door priesters en leraren.
Dat concludeert de advocaat die in opdracht van het bisdom onderzoek deed naar de zaak, die daarmee nog veel groter is dan gedacht.
Volgens advocaat Ulrich Weber waren vijfhonderd kinderen slachtoffer van lichamelijk geweld en 67 (daarbij ook) van seksueel misbruik. Hij zegt dat in zijn eindrapport, meldt Der Spiegel. Eerder was nog sprake van 231 slachtoffers.
Weber begon zijn onderzoek nadat zeven jaar geleden de eerste gevallen van misbruik aan het licht kwamen. Daarna kwamen er honderden meldingen van voormalige koorleden. Het gaat om vergrijpen tussen 1945 en de begin jaren negentig.
Bisschop Rudolf Voderholzer van Regenburg heeft vorig jaar excuses aangeboden. Slachtoffers krijgen een schadevergoeding.
Weber identificeerde 49 priesters en leraren die schuldig waren aan mishandeling en misbruik. In het rapport krijgen de huidige kardinaal en voormalig bisschop van Regensburg Gerhard Ludwig Müller en de voormalig koorleider Georg Ratzinger (broer van emeritus paus Benedictus) felle kritiek.
Laatstgenoemde is zijn ”wegkijken en gebrek aan ingrijpen ondanks dat hij er van wist te verwijten”, aldus het rapport.
Telegraaf 18.07.2017 REGENSBURG – Meer dan vijfhonderd koorknapen van het beroemde kathedraalkoor in de Duitse stad Regensburg zijn de afgelopen decennia mishandeld en misbruikt door priesters en leraren. Dat concludeert de advocaat die in opdracht van het bisdom onderzoek deed naar de zaak, die daarmee nog veel groter is dan gedacht.
Volgens advocaat Ulrich Weber waren vijfhonderd kinderen slachtoffer van lichamelijk geweld en 67 (daarbij ook) van seksueel misbruik. Hij zegt dat in zijn eindrapport, meldde Der Spiegel dinsdag. Eerder was nog sprake van 231 slachtoffers.
Weber begon zijn onderzoek nadat zeven jaar geleden de eerste gevallen van misbruik aan het licht kwamen. Daarna kwamen er honderden meldingen van voormalige koorleden. Het gaat om vergrijpen tussen 1945 en de begin jaren negentig.
Excuses
Bisschop Rudolf Voderholzer van Regenburg heeft vorig jaar excuses aangeboden. Slachtoffers krijgen een schadevergoeding.
Weber identificeerde 49 priesters en leraren die schuldig waren aan mishandeling en misbruik. In het rapport krijgen de huidige kardinaal en voormalig bisschop van Regensburg Gerhard Ludwig Müller en de voormalig koorleider Georg Ratzinger (broer van emeritus paus Benedictus) felle kritiek. Laatstgenoemde is zijn „wegkijken en gebrek aan ingrijpen ondanks dat hij er van wist te verwijten”, aldus het rapport.
Telegraaf 05.07.2017 De politie van Vaticaanstad is afgelopen maand binnengevallen in het huis van de secretaris van een van de belangrijkste adviseurs van paus Franciscus terwijl er een homoseksuele orgie aan de gang was. Dat meldt de Italiaanse krant Il Fatto Quotidiano. Er zouden ook drugs zijn genuttigd op het intieme huisfeestje.
Omdat buren hadden geklaagd over lawaai, besloot de politie in te grijpen. Ter plekke bleken diverse mannen seks met elkaar te hebben.
’Afkicken in kliniek’
De priester werd opgepakt en is ondervraagd. Het appartement behoorde tot de secretaris van kardinaal Francesco Coccopalmerio. Zijn departement is mede verantwoordelijk voor onderzoek naar seksueel misbruik door klerken.
De monseigneur (een secretaris van een kardinaal die een belangrijke positie in de Romeinse Curie heeft) gebruikte voor het drugsvervoer expres een luxeauto met een kenteken van het Vaticaan, omdat die niet wordt gecontroleerd. De monseigneur moest afkicken in een kliniek en mag nu zijn zonden overdenken tijdens een opgelegde retraite in een klooster.
’Paus woedend’
Volgens Il Fatto Quotidiano zou de paus woedend zijn geweest toen hij het nieuws vernam. De krant suggereert dat hij wellicht Coccopalmerio gaat verzoeken met pensioen te gaan.
Trouw 02.07.2017 Ik heb kardinaal George Pell ooit één keer ontmoet. Het was in Sydney, toen hij daar nog aartsbisschop was. Honderdduizenden jongeren waren in het kader van de Wereldjongerendagen uit de hele wereld naar de stad gekomen om met elkaar en de paus hun geloof te vieren.
Paus Benedictus XVI was al in het land, maar rustte nog uit van de lange reis. Ik wilde Pell interviewen. En dus was ik naar een evenement gegaan waar hij aanwezig zou zijn. “Hij zit daar ergens”, zei een woordvoerder terwijl hij naar een tribune wees. Na even zoeken vond ik hem, in een donkere hoek, zittend op een evenementenstoel.
Ik gaf hem een hand en vroeg of hij tijd had voor een interview. De kardinaal keek me aan en zei: “Nee, het spijt me. Nu niet, misschien later.” Hij stond op en liep weg. Pas toen zag ik hoe lang en imposant hij was. Niet een man waar je als kleine jongen in een zwembad snel op afstapt.
Deze week werd bekend dat kardinaal George Pell wordt vervolgd voor meerdere gevallen van kindermisbruik. Die zouden hebben plaatsgevonden in de jaren zeventig in Australië, toen hij nog geen bisschop was. In één geval zou sprake zijn verkrachting. In twee andere gevallen zou het gaan om betasting, in een zwembad dat ‘Eureka’ heette.
Ontkenning
Pell, die de beschuldigingen altijd ontkend heeft, is de belangrijkste financiële adviseur van de paus. De vooruitgeschoven pion van Franciscus in zijn strijd om de financiën van het Vaticaan op orde te krijgen. Het feit dat Pell vervolgd wordt voor misbruik is een enorme klap zijn voor de Argentijnse paus en zijn hervormingsbeleid.
Op 18 juli moet Pell in Melbourne voorkomen. Het Vaticaan benadrukte in een verklaring zijn verdiensten voor de kerk. De paus heeft waardering voor ‘de eerlijkheid van kardinaal Pell gedurende zijn werk van de afgelopen drie jaar in de Romeinse curie.’ Dat zijn mooie woorden die op geen enkele afscheidsreceptie zouden misstaan.
Pell zelf las afgelopen donderdag in de Vaticaanse perszaal een verklaring voor, waarin hij nog eens benadrukte onschuldig te zijn. Hij zag er redelijk relaxed uit. Die dag vierde de kerk het hoogfeest van de apostelen Petrus en Paulus. De een werd ondersteboven gekruisigd, de ander onthoofd. In het licht daarvan, viel het met Pell dus nog wel mee. Hoewel, hij zei wel slachtoffer te zijn van een ‘meedogenloze karaktermoord’. Verder zei Pell uit te zien naar ‘ zijn dag in de rechtbank’. Daar zou alles duidelijk worden.
Onlangs zag ik op Netflix de zevendelige documentaireserie ‘The Keepers’ over de nooit opgeloste moord op Cathy Cesnik, een non die eind jaren zestig les gaf op een katholieke meisjesschool in de Amerikaanse stad Baltimore. Die moord wordt in de serie in verband gebracht met grootschalig seksueel misbruik door katholieke priesters op diezelfde school. Wist de zuster te veel?
Wat me door ‘The Keepers’ weer eens duidelijk werd, is dat het misbruik binnen de katholieke kerk kon plaatsvinden door het wegkijken, het incestueuze niets doen en het de hand- boven-goedgeknipte-hoofden-houden van de hiërarchie. Kardinalen, bisschoppen, priesters, noem maar op. Zij maakten deel uit van ‘het systeem’.
Vergeving
Eerder dit jaar vroeg Franciscus in het voorwoord van een boek dat misbruikslachtoffer Daniel Pittet schreef, “deemoedig om vergeving”. De kerk moet volgens de paus extreem streng zijn tegenover priesters die hun missie verraden en tegenover oversten, bisschoppen of kardinalen, die hun eventueel de hand boven het hoofd houden.
Hij prees het boek van Pittet. “Getuigenverklaringen als de jouwe slopen de muur van het zwijgen die schandalen en leed onderdrukken, en brengen licht in een verschrikkelijke schaduwzone in het leven van de kerk.” Volgens Franciscus kan zo het pad naar een rechtvaardig herstel en de “genade van de verzoening” zichtbaar worden.
Maar inmiddels ligt de paus zelf onder vuur. Tegenstanders van Franciscus verwijten hem dat hij de benoeming van Pell op een hoge post doorzette, ook al waren er toen al beschuldigingen dat deze als aartsbisschop van Melbourne pedofiele slachtoffers de hand boven het hoofd zou hebben gehouden. Hoezo strengheid?
Verzoening blijft een illusie als slachtoffers het idee hebben dat ‘het systeem’ nog altijd functioneert.
Daar kan vrijspraak of veroordeling van deze lange, imposante kardinaal door de burgerlijke rechter niet veel aan veranderen, vrees ik.
Trouw 01.07.2017 In het tijdbestek van een paar dagen moeten twee hoge geestelijken in het Vaticaan het veld ruimen. Nadat eerder deze week kardinaal George Pell van zijn taken werd vrijgesteld om zich te kunnen verweren tegen beschuldigingen van seksueel misbruik, werd vandaag bekend dat paus Franciscus de voorman van de machtige Congregatie voor de Geloofsleer de wacht heeft aangezegd.
Met het vertrek van deze kardinaal Müller krijgt de traditionalistische vleugel van de rooms-katholieke kerk – die toch al bepaald niet dolenthousiast is over deze paus – opnieuw een tik te verwerken.
De Congregatie voor de Geloofsleer is een buitengewoon machtig instituut binnen de rooms-katholieke kerk. De Congregatie waakt over de zuiverheid van de rooms-katholieke leer en behandelt daarnaast alle misbruikzaken die wereldwijd in de rooms-katholieke kerk aan het licht gekomen zijn. Kardinaal Gerhard Müller leidde de Congregatie voor de Geloofsleer in de afgelopen vijf jaar, nadat de vorige paus, Benedictus XVI, hem had benoemd.
Zijn termijn eindigt morgen, en wordt niet verlengd, meldt het Vaticaan. Waarom dat gebeurt, zegt het Vatciaan er niet bij. Onduidelijk is bovendien welke nieuwe functie Müller zal worden toebedeeld. Mogelijk krijgt hij de nogal ceremoniële rol van Grootmeester van de Orde van het Heilig Graf.
Dat Müller en paus Franciscus niet de allerbeste vrienden zijn, is geen geheim. Dat was onder de vorige paus wel anders: Müller en paus Benedictus zijn landgenoten, en voor zijn aantreden als prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer was hij tien jaar lang bisschop in het Duitse Regensburg, waar Benedictus (toen nog Joseph Ratzinger geheten) jarenlang aan de universiteit actief was.
De twee kunnen prima met elkaar opschieten. Overigens is ook Ratzinger prefect van de Congregatie geweest. Hij hield dat beduidend langer vol dan Müller: Ratzinger gaf van 1981 tot 2005, toen hij paus werd, leiding aan de Congregatie.
Afstand van de paus
De 69-jarige Duitse kardinaal hoort tot het conservatieve kamp in de rooms-katholieke kerk. In interviews heeft hij meermalen afstand genomen van de paus. De welwillende houding van Franciscus in het debat over de vraag of hertrouwd gescheidenen deel mogen nemen aan de communie, bijvoorbeeld, staat Müller bepaald niet aan en hij heeft niet nagelaten daar blijk van te geven.
Evenmin is hij enthousiast over de door Franciscus ingestelde commissie die onderzoekt of vrouwen in de toekomst diaken zouden kunnen worden. En ook over de wijze waarop met slachtoffers van seksueel misbruik door geestelijken moet worden omgegaan, verschillen Franciscus en Müller van mening.
De manier waarop Müller nu aan de kant is gezet, past in de methode-Franciscus: de paus heeft Müller zijn termijn uit laten zitten, heeft in de tussentijd maar weinig gebruik van hem gemaakt, en verlengt vervolgens die termijn niet.
Dat is een aanpak, zeggen Vaticaan-kenners, die medestanders prima vinden. Maar het zorgt er ook voor dat het conservatieve kamp verder van de paus vervreemdt. Zo ga je niet met mensen om, is daar een veelgehoord geluid.
Het gezag van de paus wordt er intussen ieder geval niet groter op. Terwijl Franciscus in de breed gedragen wens om de Romeinse curie te hervormen juist gezag nodig heeft. Het vertrek van Müller en het zijspoor waar kardinaal Pell op is beland, hebben het er wat dat betreft voor de paus niet beter op gemaakt.
Müller wordt opgevolgd door de tweede man van de Congregatie, aartsbisschop Luis Ladaria. De 73-jarige Ladaria is een Spaanse jezuïet die veel meer verwantschap met Franciscus vertoont dan Müller. Hij is bijvoorbeeld de voorman van de commissie die onderzoek doet naar de vraag of vrouwen diaken mogen worden.
NU 01.07.2017 Paus Franciscus heeft het hoofd van de congregatie voor de Geloofsleer de wacht aangezegd. De ambtstermijn van de Duitse kardinaal Gerhard Müller wordt na vijf jaar niet verlengd, meldden Italiaanse en Duitse media zaterdag.
De congregatie voor de Geloofsleer is onder meer verantwoordelijk voor het ophelderen van gevallen van seksueel misbruik.
Er is door het Vaticaan geen reden gegeven voor het vertrek van Müller. Bekend was wel dat Franciscus en Müller het niet zo best met elkaar konden vinden.
Het bericht over het vertrek van Müller komt kort nadat een andere hoge leider in het Vaticaan, de Australische kardinaal George Pell, op eigen verzoek met verlof werd gestuurd door Franciscus. Pell wordt in Australië vervolgd na beschuldigingen van seksueel misbruik.
Trouw 29.06.2017 Dat kardinaal George Pell, de financiële rechterhand van de paus, wordt vervolgd voor seksueel misbruik is een dreun voor de Heilige Stoel. De kardinaal zelf zegt het slachtoffer te zijn van een ‘meedogenloze karaktermoord.’
De invloedrijke kardinaal Pell, de derde man van het Vaticaan, werd eigenlijk al enige tijd achtervolgd door beschuldigingen van seksueel misbruik. Zo vertelden twee mannen in zijn vaderland Australië vorig jaar dat Pell in de jaren zeventig, toen hij nog een gewone priester was, hun geslachtsdelen betastte tijdens het spelen in het zwembad. En in de decennia daarna zou hij zich schuldig hebben gemaakt aan soortgelijke vergrijpen. Dat varieerde van naakt verschijnen in de kleedkamer van een plaatselijke reddingsbrigade tot ongewenst seksueel gedrag tegen koorknapen van een beroemde kathedraal.
Maar dat de 76-jarige Pell gisteren door de Australische politie officieel werd aangeklaagd voor meerdere gevallen van seksueel misbruik is toch een flinke klap voor het Vaticaan. Want Pell is de financiële rechterhand van paus Franciscus. Nog nooit werd zo’n hoge gezagsdrager in de katholieke kerk vervolgd voor misbruik.
Behoudende ideeën
George Pell werd op 8 juni 1941 geboren in de provinciestad Ballarat in het zuiden van Australië. Hij was behoorlijk goed in Australisch voetbal, dat een beetje op rugby lijkt, en kreeg zelfs een contract aangeboden bij een club. Maar tijdens zijn studie economie besloot hij priester te worden. In de decennia daarna schopte hij het tot aartsbisschop van Sydney, de hoogste positie in de kerk in Australië.
Pell houdt er enigszins behoudende ideeën op na. Zo is hij tegen het homohuwelijk, tegen anticonceptie en voor het celibaat.
In 2014 benoemde paus Franciscus hem tot hoofd van het nieuw ingestelde Secretariaat voor Economie. Hij moest orde op zaken gaan stellen na een reeks financiële schandalen rond onder meer de bank van het Vaticaan. Dit bracht de Australiër meermaals in aanvaring met leden van de Curie, het bestuursapparaat van de Heilige Stoel, waar veel Italianen werken.
Dreun voor Franciscus
Dat Pell nu in eigen land wordt vervolgd voor seksueel misbruik, bemoeilijkt de pogingen van de paus om de financiën van het Vaticaan op te schonen. En het is een nog grotere dreun voor het streven van Franciscus om eindelijk eens een streep te zetten onder de misbruikschandalen die de kerk al jaren teisteren.
In een reactie liet kardinaal Pell gisteren weten dat de paus hem op eigen verzoek verlof heeft verleend, zodat hij naar Australië kan afreizen om zich te verweren. Hij moet daar op 18 juli voor de rechtbank verschijnen in Melbourne.
Volgens Australische media wordt hij door justitie beschuldigd van drie verschillende gevallen van misbruik, waaronder een verkrachting. Maar Pell zelf stelt het slachtoffer te zijn van een ‘meedogenloze karaktermoord’. De prelaat zegt uit te kijken naar zijn kans om zichzelf te verdedigen voor de rechtbank. “Dan kan ik mijn naam zuiveren en weer terugkeren naar mijn werk in Rome.”
Rechterhand paus en ‘nummer drie Katholieke Kerk’ staat in Australië terecht wegens kindermisbruik
Maanden verlof voor George Pell om zich te verdedigen
VK 29.06.2017 De Australische kardinaal George Pell (76), de op twee na belangrijkste man binnen de Rooms-Katholieke Kerk, wordt in zijn thuisland officieel verdacht van kindermisbruik. Afgelopen nacht liet hij vanuit Vaticaanstad in een verklaring weten ‘onschuldig’ te zijn en zei hij ‘zo snel mogelijk naar Australië terug te zullen keren om mijn naam te zuiveren.’
‘Hoewel het nog heel vroeg is in Rome, is kardinaal George Pell geïnformeerd over de beslissing en de actie van de politie in Victoria. Hij ontkent alle beschuldigingen ten stelligste’, aldus de verklaring. Pell krijgt de komende maanden verlof om zich te verdedigen.
Paus Franciscus houdt hem vooralsnog de hand boven het hoofd. Toen de paus vorig jaar werd gevraagd naar het discutabele verleden van Pell zei hij: ‘Het klopt dat er twijfels bestaan, maar we zullen moeten wachten tot het recht zegeviert, in plaats van nu al een mediagenieke veroordeling te geven op basis van roddels. Dat helpt niet. Zodra het recht heeft gesproken, zal ik ook spreken.’
Hoewel er al sinds 2012 grote twijfels bestonden over Inzoli, besloot Franciscus hem weer in genade aan te nemen
Eerder deze week werd paus Franciscus ook al geconfronteerd met kindermisbruik binnen zijn kerk. Op woensdag laïciseerde hij de Italiaanse priester Mauro Inzoli (67) nadat deze schuldig werd bevonden aan pedofilie. Ook hier wachtte Franciscus jarenlang het definitieve oordeel van de rechter af.
Hoewel er al sinds 2012 grote twijfels bestonden over Inzoli, en de vorige paus Benedictus XVI hem uit de priesterstand had gezet, besloot Franciscus hem weer in genade aan te nemen. Hij zei dat Inzoli zich voortaan uit de buurt van kinderen moest houden.
Inzoli beloofde voortaan ‘een leven van gebed en nederige discretie’ te leiden. Het leverde Franciscus, die bij zijn aantreden in 2013 nog verklaarde een zerotolerancebeleid te voeren tegen seksueel misbruik, enorm veel kritiek op. Die kritiek verdubbelde toen het Vaticaan in 2015 weigerde een intern onderzoek naar de priester te delen met justitie.
Inzoli, ook wel ‘Don Mercedes’ genoemd vanwege zijn hang naar luxe auto’s en sigaren, werd onlangs door een rechtbank in Cremona schuldig bevonden aan acht gevallen van seksueel misbruik met kinderen tussen de 12 en 16 jaar oud. Dat gebeurde tussen 2004 en 2008 en meestal tijdens de biecht. Eenmaal misbruikte hij een kind in het ziekenhuis. Hij zou tegen de kinderen hebben gezegd dat hij hun testikels moest dopen.
Meerdere aanklachten
Australië is een van de vele landen waar kritiek op de Katholieke Kerk hoogtij viert vanwege de vele misbruikschandalen
George Pell moet 18 juli 2017 voor een rechter in Melbourne verschijnen. Nooit werd er zo’n hooggeplaatste geestelijke aangeklaagd wegens seksueel misbruik.
‘Er zijn verschillende aanklachten tegen kardinaal Pell, ingediend door meerdere slachtoffers’, aldus de Australische politie op donderdag. Pell zou als jonge priester in de jaren zeventig en tachtig meerdere jongens seksueel hebben misbruikt. Later werd hij aartsbisschop in Melbourne en Sydney en sinds 2014 woont hij in Vaticaanstad. Daar is hij de eerste prefect van het secretariaat voor de Economie, wat hem de belangrijkste financiële man van de paus maakt en officieus de derde man binnen de katholieke Kerk wereldwijd.
Australië is een van de vele landen waar kritiek op de Rooms-Katholieke Kerk hoogtij viert vanwege de vele misbruikschandalen. Duizenden slachtoffers kregen tientallen miljoenen euro’s aan smartengeld. Sinds 2013 onderzoekt een speciaal daarvoor aangestelde commissie of er mogelijk nog meer misbruik plaatsvond bij onder meer scholen, sportclubs en de kerk. Pell werd al meermaals door die commissie ondervraagd op basis van getuigenverklaringen.
Lees verder
‘7 procent Australische priesters heeft kinderen seksueel misbruikt’ Het misbruik in de katholieke kerk werd in Australië, waar George Pell vandaan komt, jarenlang verdoezeld. ‘Kinderen werden genegeerd of erger nog, gestraft.’
AD 29.06.2017 In Australië wordt kardinaal George Pell officieel vervolgd voor kindermisbruik. Er lopen meerdere aanklachten tegen hem. Dat bevestigt de politie van de Australische deelstaat Victoria. Pell is een van de belangrijkste financiële adviseurs van paus Franciscus. Hij geldt officieus als de nummer drie binnen de katholieke Kerk.
De 76-jarige Pell is in rang de hoogste katholieke geestelijke die ooit voor seksueel misbruik is vervolgd. De geestelijke was vroeger aartsbisschop in Melbourne en in Sydney. Volgens politie-commissaris Shane Patton zou hij als jonge priester in de jaren 1970 en 1980 meerdere jongens seksueel hebben misbruikt. Er hebben verschillende mensen een aanklacht met betrekking tot seksueel misbruik tegen hem hebben ingediend.
Pell liet in Rome weten dat hij onschuldig is. Hij zei dat paus Franciscus hem op eigen verzoek verlof heeft verleend, zodat hij naar Australië kan reizen om de aantijgingen te weerleggen. Pell moet op 18 juli voor de rechter verschijnen in Melbourne.
Onderzoek
In oktober vorig jaar onthulde ABC dat agenten de inmiddels 76-jarige Pell, met diens instemming, hadden opgezocht en verhoord in verband met aantijgingen van seksueel misbruik die de ronde deden. Dat gebeurde in Rome, waar de voormalig aartsbisschop van Melbourne sinds 2014 woont. Pell wees toen ook alle beschuldigingen van de hand.
Vorig jaar juli vertelden twee mannen dat ze als jonge jongens al in de jaren ’70 onzedelijk waren benaderd en betast door Pell tijdens het spelen in een zwembad. Hun verhaal staat niet op zich. Ook in de decennia daarna zou Pell zich schuldig hebben gemaakt aan vergelijkbare vergrijpen. Die varieerden van naakt verschijnen in de kleedkamer van de ‘Torquay Life Saving Club’ tot seksueel ongewenst gedrag tegen koorknapen van de St Patrick-kathedraal.
4.444 kinderen misbruikt
Eerder dit jaar maakte een commissie, die sinds 2013 onderzoek doet naar seksueel misbruik in de Australische kerk, bekend dat maar liefst 7 procent van de katholieke priesters in Australië zich tussen 1950 en 2010 schuldig heeft gemaakt aan seksueel misbruik van in totaal 4.444 kinderen.
Pell gaf toen toe dat de kerk een grote fout had gemaakt om het misbruik te verdoezelen. Maar nu moet hij dus ook zelf voor de rechter verschijnen. Commissaris Patton droeg de Australische pers op hem niet bij voorbaat te veroordelen. ‘Hij verdient een eerlijk proces, net als ieder ander’, aldus Patton.
Gevraagd naar een reactie op de aanhoudende geruchten rond het misbruik van Pell zei de paus vorig jaar dat hij niet wilde oordelen voor justitie zich over de zaak had gebogen. ‘Er is twijfel, dat is waar’, zei hij destijds. ‘Maar we moeten het onderzoek afwachten. Pas als justitie heeft geoordeeld, wil ik er iets over zeggen.’
Telegraaf 29.06.2017 De Australische kardinaal George Pell wordt officieel verdacht van seksueel misbruik. De politie in Australië maakte donderdag bekend dat hij wordt vervolgd en dat meerdere aanklachten tegen hem lopen.
De politie meldt dat verschillende mensen een aanklacht met betrekking tot seksueel misbruik tegen hem hebben ingediend. Pell moet op 18 juli voor de rechter verschijnen in Melbourne.
Pell liet vrijdag in Rome weten dat hij onschuldig is. Hij zei dat paus Franciscus hem op eigen verzoek verlof heeft verleend, zodat hij naar Australië kan reizen om de aantijgingen te weerleggen.
De in rang hoogste rooms-katholieke geestelijke van Australië is in het Vaticaan de belangrijkste financieel-economisch raadgever van de paus.
In oktober vorig jaar onthulde ABC dat agenten de inmiddels 76-jarige Pell, met diens instemming, hadden opgezocht en verhoord in verband met aantijgingen van seksueel misbruik die de ronde deden. Dat gebeurde in Rome, waar de voormalig aartsbisschop van Melbourne sinds 2014 woont. Pell wees toen alle beschuldigingen van de hand.
Vorig jaar juli vertelden twee mannen dat ze als jonge jongens al in de jaren ’70 onzedelijk waren benaderd en betast door Pell tijdens het spelen in een zwembad. Hun verhaal staat niet op zich. Ook in de decennia daarna zou Pell zich schuldig hebben gemaakt aan vergelijkbare vergrijpen. Die varieerden van naakt verschijnen in de kleedkamer van de ’Torquay Life Saving Club’ tot seksueel ongewenst gedrag tegen koorknapen van de St Patrick-kathedraal.
NU 29.06.2017 De Australische kardinaal en financieel raadgever in het Vaticaan George Pell wordt officieel verdacht van seksueel misbruik. De politie in Australië maakt donderdag bekend dat er meerdere aanklachten tegen hem lopen.
Pell is in rang de hoogste katholieke geestelijke van Australië. Sinds 2014 is hij bovendien de belangrijkste financieel-economisch raadgever van de paus en daarmee de derde machtigste man in het Vaticaan.
De precieze inhoud van de beschuldigingen aan het adres van Pell is niet bekend. Wel is duidelijk dat de kardinaal verdacht wordt van seksueel misbruik in het verleden.
Pell ontkent in alle toonaarden en kondigde donderdag aan met verlof te zullen gaan om zijn naam te zuiveren. Volgens de kardinaal is hij het slachtoffer van “onophoudelijke karaktermoord” en vindt hij “het hele idee van seksueel misbruik afschuwwekkend”.
De zaken kwamen naar boven bij een speciaal onderzoek naar seksueel misbruik binnen Australische instituties. Een commissie kijkt sinds 2013 naar mogelijk misbruik bij onder meer scholen, sportclubs en de kerk.
Paul is meermaals geïnterviewd door rechercheurs van de politie naar aanleiding van getuigenissen van twee mannen. Zij zeggen als jonge jongens in de zeventiger jaren onzedelijk te zijn benaderd en betast door Pell tijdens het spelen in een zwembad.
Ook in de decennia daarna zou Pell zich schuldig hebben gemaakt aan vergelijkbare vergrijpen. Die varieerden van naakt verschijnen in de kleedkamer van de ‘Torquay Life Saving Club’ tot seksueel ongewenst gedrag tegen koorknapen van de Saint Patrick-kathedraal.
Pell heeft alle aantijgingen ontkend. Een maand geleden sprak de kardinaal uitgebreid met verslaggevers in Rome, meldt The Guardian. Hij zei toen onschuldig te zijn en te blijven meewerken aan het onderzoek van de politie.
Vaticaan
In februari van dit jaar werd Pell uit het Vaticaan teruggeroepen door Australië om medewerking te verlenen aan het onderzoek van de politie. De Australische politie benadrukt in een persconferentie dat Pell’s zaak “behandeld wordt als iedere andere beschuldiging van seksueel misbruik.”
De speciale commissie die in Australië onderzoek doet naar seksueel misbruik, komt in december met haar conclusies. In de tussentijd worden nieuwe zaken die bij dat onderzoek aan het licht komen, overgedragen aan de politie.
Pell moet op 18 juli 2017 voor de rechter verschijnen in Melbourne.
VK 06.05.2017 Bij de Oud-Katholieke Kerk zijn meer misbruikgevallen aan het licht gekomen. Er zijn inmiddels zeven geestelijken bekend die zich hebben vergrepen aan kinderen. Eerder was nog sprake van twee daders.
‘De kerk heeft de volgelingen en de buitenwereld vrijdag in een ‘herderlijke boodschap’ op de hoogte gebracht. Vijf van de zeven geestelijken zijn overleden, twee leven nog.
‘Ook al zouden sommige van deze zaken van lang geleden dateren en reeds lang zijn verjaard, de kerk wil niet doen alsof ze daarmee ook niet zouden zijn gebeurd’, aldus de Oud-Katholieke Kerk.
De kerk laat onderzoek doen naar het misbruik, de aanpak en de communicatie. Dat moet voor het einde van het jaar klaar zijn. Namen van daders en slachtoffers worden niet gepubliceerd.
Een oud-katholieke luchthavenpastor van Schiphol werd vorige maand opgepakt in Cambodja, omdat hij daar veel naaktfoto’s van jongetjes had gemaakt. De kerk wist dat hij een seksuele voorkeur had voor jongetjes, maar deed daar niets aan.
NU 06.05.2017 Bij de Oud-Katholieke Kerk zijn meer misbruikgevallen aan het licht gekomen. Er zijn inmiddels zeven geestelijken bekend die zich hebben vergrepen aan kinderen. Eerder was sprake van twee daders.
De kerk heeft de volgelingen en de buitenwereld vrijdag in een ‘herderlijke boodschap’ op de hoogte gebracht. Vijf van de zeven geestelijken zijn overleden, twee leven nog. ”Ook al zouden sommige van deze zaken van lang geleden dateren en reeds lang zijn verjaard, de kerk wil niet doen alsof ze daarmee ook niet zouden zijn gebeurd”, melden de oud-katholieken.
De kerk laat onderzoek doen naar het misbruik, de aanpak en de communicatie. Dat moet voor het einde van het jaar klaar zijn. Namen van daders en slachtoffers worden niet gepubliceerd.
Een oud-katholieke luchthavenpastor van Schiphol is vorige maand opgepakt in Cambodja, omdat hij daar veel naaktfoto’s van jongetjes had gemaakt. De kerk wist dat hij een seksuele voorkeur had voor jongetjes, maar deed daar niets aan.
Telegraaf 06.05.2017 Opnieuw zijn er binnen de Oud-Katholieke Kerk gevallen van kindermisbruik aan het licht gekomen. Het gaat om vijf priesters die inmiddels zijn overleden.
Vorige maand werd een priester van de kerk in Cambodja opgepakt voor het maken van foto’s van naakte jongens en werd een ander geschorst vanwege kindermisbruik in het verleden.
Onderzoek door de kerk naar aanleiding van die gevallen bracht de nieuwe zaken aan het licht. Volgens de kerk was er sprake van „een onaanvaardbare seksuele houding in pastorale situaties”, zo schrijft de kerk op zijn website.
De Oud-Katholieke Kerk schrijft opnieuw geschokt te zijn en kondigt aan dat er een onafhankelijk onderzoek komt. Dat zou voor het einde van het jaar afgerond moeten zijn.
Trouw 10.04.2017 De ultrakatholieke Priesterbroederschap Sint-Pius X wordt ervan beschuldigd seksueel misbruik van enkele geestelijken te hebben toegedekt. Dat beweert het tv-programma Uppdrag Granskning van de Zweedse publieke omroep SVT.
Drie priesters en een vrijwilliger zouden zich in verschillende landen in totaal aan twaalf kinderen hebben vergrepen. Aanwijzingen voor het misbruik zouden niet aan de burgerlijke autoriteiten zijn doorgegeven. De vrijwilliger, werkzaam bij de broederschap in de Amerikaanse staat Idaho, is inmiddels tot levenslang veroordeeld voor het misbruik van zeven jonge kinderen.
Een Vaticaanse commissie en de broederschap voeren op dit moment onderhandelingen om de traditionalisten weer een reguliere status binnen de rooms-katholiek kerk te geven. Vorige week maakte de paus het mogelijk dat traditionalistische gelovigen die met de broederschap zijn verbonden voortaan een geldig kerkelijk huwelijk kunnen sluiten.
Hervormingen
De Priesterbroederschap Sint-Pius X (FSSPX) werd opgericht door de Franse aartsbisschop Marcel Lefebvre. Hij had grote moeite met de hervormingen van het Tweede Vaticaans Concilie, dat tussen 1962 en 1965 in Rome gehouden werd. Zo moest Lefebvre niets hebben van de toenadering van het concilie tot protestanten, joden en moslims en het vieren van de mis in de volkstaal. Hij hield met zijn beweging strikt vast aan de tradities van voor het concilie. Rome heeft lang geprobeerd Lefebvre en zijn volgelingen in het gareel te krijgen, maar toen de aartsbisschop in 1988 vier van zijn priesters zonder toestemming van de paus tot bisschop wijdde, leidde dat tot een breuk met Rome. Lefebvre overleed in 1991.
Wat de onthullingen over het misbruik betekenen voor de verzoeningsgesprekken is nog onduidelijk. Het Vaticaan en de FSSPX hebben nog niet officieel gereageerd. De doorgaans goed ingevoerde National Catholic Register citeert bronnen binnen de broederschap die ontkennen dat er misbruikzaken in de doofpot zijn gestopt. Alles zou ‘zorgvuldig en prudent’ zijn afgehandeld.
Trouw 27.03.2017 Zal het Rome ooit lukken om hard op te treden tegen seksueel misbruik? De pauselijke adviescommissie die maatregelen tegen misbruik moet formuleren is er niet meer zo zeker van. Adviseurs mopperen dat het Vaticaan haar adviezen in de wind slaat.
De toekomst van de waakhond is ongewis, sinds begin deze maand Marie Collins opstapte, het enige lid dat zelf als kind door een priester was misbruikt. Collins raakte gefrustreerd doordat ze vanuit de Vaticaanse bureaucratie een ‘onacceptabele’ weerstand ervoer, zo schreef ze in een openbare verklaring.
Twee belangrijke aanbevelingen die de commissie had gedaan en die de paus had overgenomen zijn – in ieder geval voorlopig – in een lade beland. De in 2013 opgerichte commissie pleitte onder meer voor een tribunaal voor bisschoppen die niet adequaat hadden gereageerd op misbruikkwesties. De andere aanbeveling: het Vaticaan moet gaan reageren op alle brieven die misbruikslachtoffers naar Rome sturen.
De Congregatie voor de Geloofsleer, een soort Vaticaans ministerie, had daar volgens Collins al lang mee aan de slag moeten gaan. Maar dat is dus niet gebeurd.
De anderen zijn ook gefrustreerd
Toch gaan we door, zeggen de overgebleven commissieleden nu een verklaring. Ze willen op zoek naar ‘nieuwe manieren’ om slachtoffers in de procedures te betrekken. Hoe ze dat precies gaan doen, laten ze nog in het midden.
Tussen de regels door valt te lezen dat ook zij gefrustreerd zijn over de laksheid vanuit het Vaticaan. En in interviews drukken commissieleden zich ook beleefd doch kritisch uit. “Wat Marie heeft gezegd is de waarheid”, zegt kinderpsychiater en expert kindermisbruik Catherine Bonnet tegen persbureau AP. “Het is meer dan de stem van een overlever. Ze heeft een goede kijk op wat er nodig is.” De kerk denkt vooral in termen van kerkrecht, vindt psychiater Sheila Hollins. Ze lijkt nog niet helemaal te beseffen dat bij gerechtigheid en genoegdoening meer komt kijken. “Sommige kerkelijke leiders snappen het”, zegt ze. “Andere niet.”
Collins is kritisch en fel
Dat ze het uitgerekend zonder Collins moeten stellen is pijnlijk. Collins stond al voordat ze in 2014 tot de commissie toetrad bekend als een fel criticus van de manier waarop de kerk met misbruik omging. Als iemand verandering kon brengen, was zij het wel, zo dachten veel slachtoffers. Daar komt bij dat de commissie vanaf deze maand alleen nog óver misbruikslachtoffers kan spreken, en niet námens hen.
Ook pijnlijk: Collins is niet de eerste die vertrekt. Vorig jaar werd het andere commissielid dat zelf misbruikt was, Peter Saunders, op non-actief gesteld. Saunders vond ook dat het Vaticaan veel te laks reageerde op misbruik en op suggesties om de misbruikprocedures te verbeteren. Zijn verkapte ontslag had waarschijnlijk te maken met een verschil van inzicht: Saunders wilde dat de commissie niet alleen adviseerde over beleid, maar zich ook mengde in specifieke casussen. Nu zou de commissie vooral dienen ‘als PR-vehikel’.
In Nederland hebben rooms-katholieke geestelijken van 1955 tot 1983 zeker tussen de tienduizend en twintigduizend misbruikslachtoffers gemaakt. Ordes en bisdommen waren daar jarenlang van op de hoogte, zo constateerde de commissie-Deetman vijf jaar geleden. De manier waarop de kerk met die gevallen omging, kende volgens Deetman ‘ernstige tekortkomingen’.
Deetman was wel te spreken over de manier waarop de bisdommen en ordes omgingen met zijn onderzoek. “De medewerking is royaal geweest”, zei hij tijdens de presentatie van zijn rapport. “Ook van de kerk. Ze deed wat gevraagd werd, zonder vragen te stellen over het waarom.”
AD 20.03.2017 Binnen de Anglicaanse kerk van Australië zijn 1.100 klachten binnengekomen over seksueel misbruik van kinderen. Dat meldt BBC op basis van een recent gepubliceerd rapport van de Australische Commissie voor onderzoek naar Kindermisbruik. Het gaat om meldingen die zijn gedaan tussen 1980 en 2015.
In 569 van de gevallen is de verdachte een vrijwilliger, geestelijke of docent binnen de kerk. De misbruikte kinderen waren gemiddeld 11 jaar oud. Volgens de commissie heeft de Anglicaanse kerk al 31 miljoen Australische dollar betaald aan 459 slachtoffers.
Intens verdrietig
De Anglicaanse bisschop van Melbourne liet in een verklaring weten geschokt te zijn door het grote aantal klachten. ,,Wij vinden het intens verdrietig dat we seksueel misbruik niet hebben kunnen voorkomen’’, liet de geestelijke verder weten. Tegenover Australische pers zei de commissie dat slachtoffers op vele manieren zijn teleurgesteld door de handelswijze van de kerk.
Ook misbruik katholieken
Een paar weken geleden bleek uit een ander onderzoek dat er ook binnen de rooms-katholieke kerk op grote schaal misbruik heeft plaatsgevonden. Maar liefst 7 procent van de priesters zou zich tussen 1950 en 2010 hebben vergrepen aan jonge kinderen. De onderzoekscommissie telde 4500 slachtoffers binnen de katholieke kerk.
Trouw 17.03.2017 In Australië kwam seksueel misbruik de afgelopen decennia niet alleen regelmatig voor in de rooms-katholieke kerk, maar ook in de Anglicaanse. Die laatste kreeg tussen 1980 en 2015 zo’n 1082 klachten binnen.
Dat blijkt uit een vrijdag gepubliceerd onderzoek van een koninklijke commissie. In 569 van de gevallen is de verdachte een geestelijke, docent of vrijwilliger. De kinderen aan wie zij zich vergrepen, waren gemiddeld 11 jaar oud. Sinds 1980 heeft de kerk 195 miljoen euro compensatie uitgekeerd.
De hoogste geestelijke van de kerk, aartsbisschop Philip Freier van Melbourne, spreekt in een verklaring van ‘een persoonlijk gevoel van schaamte en verdriet’. “We zijn werkelijk geschokt en ontzet door ons onvermogen om seksueel kindermisbruik binnen de kerk tegen te gaan.”
Een woordvoerder stelt tegenover persbureau Reuters dat het instituut ‘slachtoffers op vele manieren hebben teleurgesteld, zowel in de manier waarop we gehandeld hebben als in ons onvermogen om te handelen’. De kerkelijke mechanismen die misbruik moesten voorkomen, hebben volgens haar duidelijk gefaald.
Ook veel misbruik bij katholieken
Vorige maand bleek uit een ander onderzoek dat binnen de Australische rooms-katholieke kerk op grote schaal misbruik heeft plaatsgevonden. Tussen 1950 en 2010 maakte naar schatting maar liefst 7 procent van de priesters zich daaraan schuldig. In sommige bisdommen vergreep zelfs 15 procent van de priesters zich aan minderjarigen. Vanaf 1980 telde de onderzoekcommissie 4500 slachtoffers.
Het oordeel van die commissie was hard: niet alleen had de kerk weinig gedaan om misbruik te voorkomen, ze werkte ook nauwelijks mee aan het onderzoek. Zo reageerde het Vaticaan op een verzoek om documenten te overleggen over beschuldigde priesters door te zeggen dat dat ‘mogelijk noch gepast’ was.
We zijn werkelijk geschokt en ontzet door ons onvermogen om seksueel kindermisbruik binnen de kerk tegen te gaan, aldus Aartsbisschop Philip Freier van Melbourne.
De Anglicaanse kerk is in Australië met 3,7 miljoen leden de op één na grootste. Alleen de katholieke kerk is groter. Ze is ontstaan uit de Kerk van Engeland, het Britse antwoord op de Reformatie, en doet qua theologie en liturgie denken aan traditionele protestantse en katholieke kerken. Belangrijke verschillen zijn er ook. Zo kennen anglicanen geen celibaat.
Telegraaf 01.03.2017 De Ierse Marie Collins, zelf slachtoffer van seksueel misbruik door een priester, is uit de internationale commissie gestapt die paus Franciscus in 2014 oprichtte in de strijd tegen kindermisbruik. Collins stapt op „uit frustratie” omdat diverse leden van de Romeinse Curie, het bestuursorgaan rond de paus, weigeren mee te werken aan het voorkomen van kindermisbruik. In een verklaring noemt de Ierse het gebrek aan medewerking „schandalig.”
De paus heeft het ontslag van de vrouw aanvaard.
Vorige maand stapte ook een ander lid van de pauselijke commissie op, de Brit Peter Saunders. Ook hij werd als kind misbruikt door een priester en ook hij beschuldigde de Curie ervan niet mee te werken aan het onderzoek.
De commissie wordt geleid door de kardinaal van Boston, Sean O’Malley.
Trouw 21.02.2017 Het seksueel misbruik in een gereformeerd-vrijgemaakte kerk in Amersfoort dat dit najaar aan het licht kwam, is mogelijk minder omvangrijk dan werd gedacht. Van de zestien mogelijke slachtoffers zijn er drie naar voren gekomen, meldt een kerkelijke onderzoekscommissie. Er zou geen sprake zijn van een doofpot.
Van de andere dertien personen heeft de commissie naar eigen zeggen ‘geen slachtofferschap kunnen vaststellen’. De drie mannen bevestigen wat de kerk in oktober bekendmaakte: een gemeentelid zou in de jaren ’80, toen ze nog minderjarig waren, ‘ontuchtige handelingen’ bij hen hebben gepleegd. De bal kwam opnieuw aan het rollen toen tijdens de zondagsdienst gebeden werd voor dat gemeentelid. Hij was 71 jaar en ernstig ziek. Een kerkgenoot stapte naar de kerkenraad: wist die wel dat de man zich aan jongens had vergrepen?
De huidige kerkenraad wist dat niet, maar, zo bleek, de toenmalige dominee Berend Kamphuis was wel op de hoogte gebracht. Het gemeentelid had hem destijds zelf opgebiecht dat hij zich aan jongens had vergrepen. Kamphuis wist van twee van die slachtoffers, maar deed geen aangifte, vertelde hij in Trouw. Hij vond dat niet de taak van de predikant. “De tijd was ook anders. Er zijn nu meldpunten en protocollen, dat was indertijd niet zo.”
‘Kerk heeft zich om slachtoffers bekommerd’
De commissie, bestaande uit onder meer juristen, psychologen en een emeritus predikant uit een andere kerk, rekenen dat Kamphuis niet zwaar aan. Ze wijst erop dat de gemeente die twee slachtoffers en hun familie pastorale zorg heeft verleend en dat ze zich ‘om hen bekommerd heeft’. “Alhoewel de verleende begeleiding van destijds bezien vanuit het perspectief van heden beter had gekund, had deze destijds niet per se beter gemoeten”, schrijft ze. “Zij is zorgvuldig, oprecht, binnen de toenmalige kerkordelijke kaders en met goede intenties uitgevoerd.”
De commissie zegt geen aanwijzingen te hebben dat de man na zijn biecht in 1986 opnieuw in de fout ging. Strafrechtelijke vervolging is geen optie meer, want het gemeentelid is inmiddels overleden.
NU 16.02.2017 De Katholieke Kerk in Australië betaalde omgerekend zo’n 200 miljoen euro als compensatie voor de duizenden slachtoffers van seksueel misbruik sinds de jaren tachtig. Meer dan 4.400 personen hebben gemeld dat zij slachtoffer zijn geweest van misbruik.
Volgens een rapport over het misbruik hebben in totaal 3.066 slachtoffers een vorm van compensatie gekregen. Gemiddeld zat er zo’n 33 jaar tussen het moment van misbruik en het moment dat er aangifte werd gedaan. Verwacht wordt dat een grote groep mensen geen aangifte heeft gedaan.
Honderden zaken zijn nog altijd in behandeling. De officiële commissie die het misbruik in kaart moet brengen, schat dat er gemiddeld zo’n 66.000 euro per persoon is uitbetaald.
De organisatie Christian Brothers heeft in totaal het meeste betaald: bijna 33 miljoen euro. Dat bedrag wordt verdeeld over 763 personen. De Jezuïeten betaalden het meeste per persoon, zo’n 185.000 euro. Ook zijn sommige slachtoffers op een niet-financiële manier gecompenseerd.
7 procent van de rooms-katholieke priesters in Australië is in de afgelopen zes decennia, sinds 1950, beschuldigd van kindermisbruik. De gemiddelde leeftijd van de slachtoffers lag rond de 10 jaar bij meisjes en rond de 11 jaar bij jongens.
De commissie werd in 2013 ingesteld. Zij onderzoekt ook misbruikzaken buiten de Katholieke Kerk.
Telegraaf 16.02.2017 De katholieke kerk in Australië heeft in de afgelopen decennia omgerekend 200 miljoen euro schadevergoeding betaald aan duizenden mensen die als kind in scholen en instellingen seksueel werden misbruikt door geestelijken.
Gemiddeld ontving elk slachtoffer 91.000 Australische dollar (66.000 euro). Dat zegt een officiële commissie die het misbruik in kaart moet brengen.
Sinds 1980 keerde de kerk in totaal 276 miljoen Australische dollar uit. Meer dan 4400 mannen en vrouwen hebben tot dusver gemeld dat zij als kind door katholieke geestelijken zijn misbruikt. Het werkelijke aantal ligt vermoedelijk hoger. Tot dusver werd aan ruim 3000 mensen schadevergoeding betaald. Honderden zaken zijn nog in behandeling.
De commissie werd in 2013 ingesteld. Zij onderzoekt ook misbruikzaken buiten de katholieke kerk.
VK 06.02.2017 7 procent van de katholieke priesters in Australië heeft zich tussen 1950 en 2010 schuldig gemaakt aan seksueel misbruik van in totaal 4.444 kinderen. De meisjes zijn gemiddeld 10,5 jaar oud, de jongens 11,5 jaar. Dit blijkt uit de eerste resultaten van een koninklijke commissie die sinds 2013 onderzoek doet naar seksueel misbruik binnen religieuze instituten in Australië.
Jarenlang werd het misbruik verdoezeld. ‘Kinderen werden genegeerd of erger nog, gestraft’, zegt Gail Furness, de belangrijkste advocaat die de commissie bijstaat. ‘Beschuldigingen werden niet onderzocht. Priesters en religieuze broeders werden verplaatst. De parochies of gemeenschappen waarin zij werden verplaatst, wisten niets van het verleden. Documenten werden vernietigd of niet bewaard.’
De Heilige Stoel, het centrale bestuursorgaan van de katholieke kerk dat vanuit het Vaticaan opereert, weigert documenten van misbruik door Australische priesters over te dragen aan de onderzoekscommissie. ‘Het is niet mogelijk of gepast de gevraagde informatie te verstrekken’, aldus het orgaan in juli 2014.
De cijfers zijn het resultaat van getuigenisverklaringen van slachtoffers en katholieke gezaghebbers. Onder meer de Australische kardinaal George Pell, tegenwoordig een van de belangrijkste financiële adviseurs van paus Franciscus, heeft in verschillende hoorzittingen verslag gedaan hoe autoriteiten reageerden op kindermisbruik tijdens zijn tijd in Australië. Het onderzoek bevindt zich in een afrondende fase. De komende drie weken zullen de laatste hoorzittingen plaatsvinden. Het officiële rapport wordt tegen het einde van dit jaar verwacht.
Het misbruik vond plaats in meer dan duizend katholieke instellingen. In vier instituten vergreep meer dan 20 procent van de priesters zich aan kinderen. Bij de Brothers of St John maakte zelfs 40,4 procent zich hieraan schuldig. Dit katholieke instituut bestaat sinds 1947 en heeft verschillende scholen voor jongens opgezet. In 2002 erkende het instituut dat medewerkers 24 jongens en mannen met een handicap hadden misbruikt in drie huizen in Victoria. Er werd een bedrag van 3,6 miljoen dollar (3,3 miljoen euro) ter compensatie betaald aan de slachtoffers.
De katholieke kerk heeft geschokt gereageerd op de bevindingen van de onderzoekscommissie. ‘De cijfers zijn een aanklacht tegen priesters en religieuzen die deze kinderen hebben misbruikt’, aldus Francis Sullivan, de voorzitter van een raad die speciaal is opgezet om een antwoord te formuleren op het onderzoek. ‘Het is ook een reflectie op kerkleiders die hebben gefaald stappen te ondernemen tegen de misbruikers, hebben gefaald hen tot de orde te roepen en hebben gefaald met hen te handelen in overeenstemming met de wet.’ Volgens Sullivan ‘laten katholieken hun hoofden hangen van schaamte’.
Sullivan onderstreept dat de katholieke kerk stappen heeft genomen om misbruik in de toekomst te voorkomen. Zo is er een speciaal orgaan opgezet dat erop toeziet dat bisschoppen en kerkleiders zich houden aan de regels die gelden voor de bescherming van kinderen.
De katholieke kerk kampt sinds het einde van de 20ste eeuw met onthullingen van seksueel misbruik. Dit speelde zich voornamelijk af tussen de jaren vijftig en tachtig van de vorige eeuw, maar kwam pas decennia later aan het licht.
In Nederland presenteerde de commissie-Deetman in december 2011 een eindrapport naar seksueel misbruik tussen 1945 en 1985. Er waren 1.795 meldingen binnengekomen van misbruik binnen deze periode. Daarbij waren ongeveer 800 daders betrokken. Ook in Duitsland, Oostenrijk, Ierland, Zwitserland en België laaide een discussie op naar aanleiding van meldingen van seksueel misbruik binnen de katholieke kerk.
In de Verenigde Staten verscheen in 2004 een rapport waarin elfduizend gevallen van misbruik werden vastgesteld. Later werd dit aantal bijgesteld naar vijftienduizend. Er waren zo’n vijfduizend geestelijken bij betrokken.
Telegraaf 06.02.2017 Van de rooms-katholieke priesters in Australië zou 7 procent zich tussen 1950 en 2010 schuldig hebben gemaakt aan misbruik van kinderen. In een bepaalde orde wordt zelfs meer dan 40 procent van de medewerkers daarvan beschuldigd.
Bij een Australische commissie die onderzoek doet naar seksueel misbruik en mishandeling van kinderen zijn bijna 4500 meldingen binnengekomen van mensen die beweren in die periode slachtoffer te zijn geworden binnen de rooms-katholieke kerk.
De commissie heeft maandag haar bevindingen bekendgemaakt, meldt de BBC. De verhalen van de slachtoffers waren ,,deprimerend vergelijkbaar”, zei een woordvoerder van de commissie.
Het misbruik vond plaats in meer dan duizend katholieke instellingen. De gemiddelde leeftijd van de slachtoffers was 10,5 jaar voor meisjes en 11,5 voor jongens.
De rooms-katholieke kerk in Australië zegt in een reactie geschokt te zijn door de uitkomst. ,,Als katholieken moeten we ons schamen.”
Trouw 06.02.2017 “Als katholieken buigen wij vol schaamte ons hoofd”, zei de woordvoerder van de rooms-katholieke kerk in Australië, kort nadat vandaag de resultaten van onderzoek naar seksueel misbruik in Australië bekend waren gemaakt.
Die resultaten zijn ronduit schokkend. Van de rooms-katholieke priesters in Australië heeft 7 procent zich tussen 1950 en 2010 schuldig gemaakt aan misbruik van kinderen. In sommige bisdommen vergreep zelfs 15 procent van de priesters zich aan minderjarigen.
Nog erger zijn de cijfers uit een aantal Australische katholieke kloosterordes. Bij de orde van Saint John of God Brothers zou 40 procent van de broeders kinderen hebben misbruikt.
De onderzoekscommissie vertelde dat tussen 1980 en 2010 bijna 4500 kinderen slachtoffer werden van seksueel misbruik in katholieke instellingen. Het misbruik vond plaats in meer dan duizend van deze instellingen. De gemiddelde leeftijd van de slachtoffers was ruim 10 jaar voor meisjes en ruim 11 jaar voor jongens. Tussen het moment van het misbruik en het moment waarop de slachtoffers ermee naar buiten durfden te komen, zat gemiddeld 33 jaar.
Een hoorzitting van de Australische koninklijke onderzoekscommissie naar kindermisbruik in instellingen.
Na jaren van debat werd de onderzoekscommissie vier jaar geleden ingesteld. Die deed onderzoek naar misbruik van minderjarigen in instellingen in Australië. Van alle gevallen van misbruik waar de commissie op stuitte, vond bijna 40 procent plaats in rooms-katholieke instellingen.
De commissie hekelde de wijze waarop de rooms-katholieke kerk zich tijdens het onderzoek opstelde. Op de vraag aan het Vaticaan om documenten te overleggen die informatie bevatten over Australische priesters die van misbruik waren beschuldigd, kreeg de commissie het antwoord dat dat ‘mogelijk noch gepast’ was. Ook de Australische bisdommen werkten niet goed mee, meldde de commissie.
De Australische rooms-katholieke kerk stelde wel een commissie voor waarheid, gerechtigheid en herstel in. De voorman van die commissie, Francis Sullivan, reageerde vandaag zeer geschokt op de cijfers. “Maar dit gaat niet om statistieken, dit gaat om kinderen. Deze uitkomsten staan haaks op het evangelie dat wij als kerk zouden moeten volgen.”
Hypocrisie
Zolang de top van de kerk niet begrijpt dat de kerk en haar cultuur het echte probleem is, kan het niet worden opgelost, aldus Francis Sullivan.
Sullivan haalde hard uit naar de top van de rooms-katholiek kerk. “De hypocrisie ontneemt je de adem”, zei hij. In plaats van kinderen te beschermen, waren kerkleiders druk doende om hun eigen belang en het imago van de kerk te bewaken. “Zolang de top van de kerk niet begrijpt dat de kerk en haar cultuur het echte probleem is, kan het niet worden opgelost.”
Volgens Sullivan moeten priesters en broeders veel beter worden voorbereid op en begeleid in een celibatair leven. “Wij moeten door de knieën gaan en wij moeten ons door de slachtoffers de weg laten wijzen. Niet andersom. Laten we een nederige positie aannemen.”
NU 06.02.2107 7 procent van de rooms-katholieke priesters in Australië is in de afgelopen zes decennia, sinds 1950, beschuldigd van kindermisbruik. Dat blijkt uit gegevens die werden verzameld door een Australische onderzoekscommissie.
De statistieken werden maandag gepresenteerd tijdens een hoorzitting van de Royal Commission into Institutional Responses to Child Sexual Abuse, meldt AP.
De koninklijke commissie, de belangrijkste vorm waarin in Australië nationaal onderzocht wordt verricht, onderzoekt sinds 2013 hoe de Rooms-Katholieke Kerk en andere instellingen reageerden op kindermisbruik.
Leden van de commissie ontdekten in de archieven van de Kerk dat tussen 1980 en 2014 4.444 mensen meldden te zijn misbruikt in meer dan duizend katholieke instellingen in heel Australië.
De gemiddelde leeftijd van de slachtoffers lag rond de 10 jaar bij meisjes en rond de 11 jaar bij jongens.
Doofpotten
Volgens Furness werkten zowel het Vaticaan als lokale katholieke bischopdommen vaak niet mee aan het onderzoek. Het Vaticaan weigerde documenten over beschuldigde priesters te overhandigen.
“Kinderen werden genegeerd of erger, gestraft. Aantijgingen werden niet onderzocht. Priesters en monniken werden verplaatst. De parochies of gemeenschappen waar ze naartoe werden verplaatst wisten niets over hun verleden”, zei ze. “Documenten werden niet bewaard of ze werden vernietigd. Geheimhouding en doofpotten vierden hoogtij”, aldus de commissie.
Kloosterorden
Veruit het meest wijdverbreide misbruik vond plaats bij kloosterorden, schrijft The Guardian. Zo werd bij de Hospitaalbroeders van Sint Jan de Deo 40 procent van de broeders beschuldigd van misbruik. Bij de Christelijke Broeders en de Broeders Maristen was dat respectievelijk 22 en 20 procent. Beide orden hebben scholen.
Schaamte
Volgens Francis Sullivan, het hoofd van de Waarheids-, Gerechtigheids- en Genezingsraad die door de Rooms-Katholieke Kerk werd opgericht naar aanleiding van het werk van de onderzoekscommissie, blijkt uit de data “een enorm falen” van de kerk om kinderen te beschermen.
“Deze aantallen zijn schokkend, ze zijn tragisch en ze zijn onverdedigbaar”, zei een zichtbaar geëmotioneerde Sullivan tegen de commissie. “Als katholieken moeten we onze hoofden in schaamte buigen.”
De kerk heeft tegenwoordig stappen gezet om misbruik te voorkomen, zei Sullivan. Zo zijn er nieuwe regels voor het onderzoeken van beschuldigingen en zien kerkfunctionarissen toe op de naleving daarvan. Ook worden beschuldigingen uit het verleden onderzocht en wil de kerk slachtoffers schadevergoedingen gaan betalen.
Trouw 03.01.2017 Paus Franciscus heeft alle bisschoppen van de katholieke kerk in een brief meegedeeld dat zij een beleid van ‘zero tolerance’ moeten hanteren voor geestelijken die zich schuldig maken aan seksueel misbruik bij kinderen.
‘Ik zou graag willen dat we onze volledige inzet vernieuwen om te verzekeren dat deze gruweldaden niet langer plaats zullen vinden in ons midden’, schreef de paus op 28 december in een brief die maandag naar buiten werd gebracht door het Vaticaan. De paus smeekte in de brief om vergiffenis voor ‘een zonde die ons beschaamt’.
‘De kerk erkent de zonden van enkele van haar leden: het lijden, de ervaringen en de pijn van minderjarigen die seksueel zijn misbruikt door priesters’, aldus de paus. ‘Het is een zonde waarvoor we ons diep schamen. Laat ons de moed vinden om alle noodzakelijke maatregelen te treffen en om de levens van onze kinderen op elke manier te beschermen, zodat dergelijke misdaden nooit meer zullen worden herhaald.’
Sinds Franciscus’ aantreden in 2013 heeft de kerkleider verschillende stappen ondernomen om seksueel misbruik in de katholieke kerk met wortel en tak uit te roeien.
Franciscus ontmoette al meerdere slachtoffers van seksueel misbruik en ontnam in 2015 een Poolse aartsbisschop het ambt. Deze geestelijke werd ervan beschuldigd te hebben betaald voor seks met minderjarigen in de Dominicaanse Republiek.
‘Vaticaantribunaal’
In 2014 richtte Franciscus binnen het Vaticaan een commissie op die kerken adviseert over misbruikpreventie. In die commissie hebben ook slachtoffers zitting. Een andere, door de paus goedgekeurde maatregel is een ‘Vaticaantribunaal’ dat bisschoppen beoordeelt die worden beschuldigd van het verbergen van misbruik of van falen in de preventie daarvan. Maar tot de daadwerkelijke oprichting van dat tribunaal is het nog niet gekomen.
Ondanks de maatregelen vinden verschillende belangenorganisaties van misbruikslachtoffers dat de paus te weinig doet. Zo zijn bisschoppen die misbruik hebben getolereerd of hebben verdoezeld vaak niet ter verantwoording geroepen, zeggen zij.
“Deze paus blijft zero tolerance verkondigen, maar bekrachtigt dat niet”, reageerde Anne Barrett-Doyle, oprichtster van de Amerikaanse onderzoeksgroep Bishopaccountability.org, tegenover The Guardian naar aanleiding van de brief van Franciscus. “Hij weet net zo goed als wij dat kerkwetten geen dekking geven aan zero tolerance. Het is dus louter retoriek. Het trieste feit is dat de kerk nog steeds zijn systeem niet heeft aangepast om het tot een verplichte realiteit te maken.”
Misbruik wereldwijd
Misbruik van kinderen in de katholieke kerk kwam voor het eerst groot aan het licht in 2002, toen ontdekt werd dat Amerikaanse bisschoppen misbruikende geestelijken het hand boven het hoofd hielden door ze van parochie naar parochie te verplaatsen.
Soortgelijke schandalen werden later wereldwijd ontdekt, waaronder in Nederland. Hier kwam in 2010 voor het eerst aan het licht dat mensen in hun jeugd waren misbruikt door priesters, geestelijken en andere medewerkers van de katholieke kerk. Een commissie onder leiding van Wim Deetman concludeerde na ruim een jaar onderzoek dat enkele duizenden kinderen tussen 1945 en 1985 ernstig seksueel zijn misbruikt.
Telegraaf 19.12.2016 Het Vaticaan heeft drie priesters uit El Salvador schuldig bevonden aan seksueel misbruik met minderjarigen. Dat heeft de katholieke kerk van San Salvador zondag bekendgemaakt. Het seksueel misbruik zou gepleegd zijn tussen 1980 en 2000.
De drie priesters zijn na het strafproces uit de katholieke kerk gezet. Paus Franciscus heeft al vaker gezegd dat seksueel geweld tegen kinderen niet getolereerd wordt en heeft gezworen dat het seksueel misbruik binnen de katholieke kerk gestopt zal worden.
De regering van El Salvador heeft (nog) geen strafrechtelijke vervolging ingesteld.
VK 25.10.2016 De Rooms-Katholieke Kerk in Nederland heeft in de afgelopen jaren ruim 29 miljoen euro aan smartengeld uitgekeerd aan slachtoffers van seksueel misbruik. Dinsdag zijn de laatste gesprekken geweest met slachtoffers die zich hadden gemeld. Het Meldpunt Seksueel Misbruik RKK heft zichzelf naar verwachting in april 2017 op.
‘Opeens pakte hij mijn hand en ging daarmee onder zijn pij’
Het bestuur kondigde dinsdag aan dat het in het voorjaar met een uitgebreid eindverslag komt over de hele onderzochte periode. Het verwacht dat het bedrag na afhandeling van alle zaken zal zijn opgelopen tot zo’n 30 miljoen euro.
De klachtencommissie heeft uiteindelijk ruim 1400 zaken afgerond, na zittingen waarbij het slachtoffer in de meeste gevallen aanwezig was. Bijna duizend klachten zijn geheel of gedeeltelijk gegrond verklaard. In veel van de andere gevallen was er onvoldoende bewijs. De R.K.-Kerk wil ook deze groep alsnog genoegdoening en compensatie bieden.
100.000 euro
‘Mijn ouders zeiden: dat doen nonnen niet’
Seksueel misbruik in de katholieke kerk wordt vaak met jongens geassocieerd. Anneke getuigde over haar ervaringen in het levensverhalenproject, dat vrouwelijke slachtoffers een stem moet geven.
Als hun klacht gegrond wordt verklaard, kunnen slachtoffers om financiële compensatie vragen. Afhankelijk van de ernst van het seksueel misbruik kan dat bedrag oplopen tot 100.000 euro. In deze categorie van het zwaarste misbruik vallen 318 slachtoffers.
Vanaf het moment dat de stroom meldingen op gang kwam, in voorjaar 2010, hebben zich 3678 mensen gemeld. Het Platform Hulpverlening benadert na afloop van de procedures alle slachtoffers opnieuw om te kijken of aan de hulpvraag is voldaan. Dat neemt nog zeker enkele maanden in beslag.
NU 25.10.2016 De Nederlandse Rooms-Katholieke Kerk (RKK) heeft in de afgelopen jaren ruim 29 miljoen euro aan smartengeld uitgekeerd aan slachtoffers van seksueel misbruik, dinsdag zijn de laatste gesprekken geweest met slachtoffers die zich hadden gemeld.
Het Meldpunt Seksueel Misbruik RKK heft zich naar verwachting in april 2017 op.
Het bestuur kondigde dinsdag aan dat het in het voorjaar met een uitgebreid eindverslag komt over de hele onderzochte periode. Het verwacht dat het bedrag na afhandeling van alle zaken zal zijn opgelopen tot zo’n 30 miljoen euro.
De klachtencommissie heeft uiteindelijk ruim 1.400 zaken afgerond, na zittingen waarbij het slachtoffer in de meeste gevallen aanwezig was. Bijna duizend klachten zijn geheel of gedeeltelijk gegrond verklaard. In veel van de andere gevallen was er onvoldoende bewijs. De RKK wil ook deze groep alsnog genoegdoening en compensatie bieden.
Compensatie
Als hun klacht gegrond wordt verklaard, kunnen slachtoffers om financiële compensatie vragen. Afhankelijk van de ernst van het seksueel misbruik kan dat bedrag oplopen tot 100.000 euro. In deze categorie van het zwaarste misbruik vallen 318 slachtoffers.
Vanaf het moment dat de stroom meldingen op gang kwam, in voorjaar 2010, hebben zich 3.678 mensen gemeld. Het Platform Hulpverlening benadert na afloop van de procedures alle slachtoffers opnieuw om te kijken of aan de hulpvraag is voldaan. Dat neemt nog zeker enkele maanden in beslag.
Telegraaf 25.10.2016 De Rooms-Katholieke Kerk in Nederland heeft in de afgelopen jaren ruim 29 miljoen euro aan smartengeld uitgekeerd aan slachtoffers van seksueel misbruik. Dinsdag zijn de laatste gesprekken geweest met slachtoffers die zich hadden gemeld.
Het Meldpunt Seksueel Misbruik RKK heft zichzelf naar verwachting in april 2017 op. Het bestuur kondigde dinsdag aan dat het in het voorjaar met een uitgebreid eindverslag komt over de hele onderzochte periode. Het verwacht dat het bedrag na afhandeling van alle zaken zal zijn opgelopen tot zo’n 30 miljoen euro.
Ruim 1400 zaken
De klachtencommissie heeft uiteindelijk ruim 1400 zaken afgerond, na zittingen waarbij het slachtoffer in de meeste gevallen aanwezig was. Bijna duizend klachten zijn geheel of gedeeltelijk gegrond verklaard. In veel van de andere gevallen was er onvoldoende bewijs. De R.K.-Kerk wil ook deze groep alsnog genoegdoening en compensatie bieden.
Als hun klacht gegrond wordt verklaard, kunnen slachtoffers om financiële compensatie vragen. Afhankelijk van de ernst van het seksueel misbruik kan dat bedrag oplopen tot 100.000 euro. In deze categorie van het zwaarste misbruik vallen 318 slachtoffers.
Bijna 3700 meldingen
Vanaf het moment dat de stroom meldingen op gang kwam, in voorjaar 2010, hebben zich 3678 mensen gemeld. Het Platform Hulpverlening benadert na afloop van de procedures alle slachtoffers opnieuw om te kijken of aan de hulpvraag is voldaan. Dat neemt nog zeker enkele maanden in beslag.
AD 25.10.2016 De Rooms-Katholieke Kerk in Nederland heeft in de afgelopen jaren ruim 29 miljoen euro aan smartengeld uitgekeerd aan slachtoffers van seksueel misbruik. Dinsdag zijn de laatste gesprekken geweest met slachtoffers die zich hadden gemeld.
Het Meldpunt Seksueel Misbruik RKK heft zichzelf naar verwachting in april 2017 op. Het bestuur kondigde dinsdag aan dat het in het voorjaar met een uitgebreid eindverslag komt over de hele onderzochte periode. Het verwacht dat het bedrag na afhandeling van alle zaken zal zijn opgelopen tot zo’n 30 miljoen euro.
De klachtencommissie heeft uiteindelijk ruim 1400 zaken afgerond, na zittingen waarbij het slachtoffer in de meeste gevallen aanwezig was. Bijna duizend klachten zijn geheel of gedeeltelijk gegrond verklaard. In veel van de andere gevallen was er onvoldoende bewijs. De R.K.-Kerk wil ook deze groep alsnog genoegdoening en compensatie bieden.
Compensatie Als hun klacht gegrond wordt verklaard, kunnen slachtoffers om financiële compensatie vragen. Afhankelijk van de ernst van het seksueel misbruik kan dat bedrag oplopen tot 100.000 euro. In deze categorie van het zwaarste misbruik vallen 318 slachtoffers.
Vanaf het moment dat de stroom meldingen op gang kwam, in voorjaar 2010, hebben zich 3678 mensen gemeld. Het Platform Hulpverlening benadert na afloop van de procedures alle slachtoffers opnieuw om te kijken of aan de hulpvraag is voldaan. Dat neemt nog zeker enkele maanden in beslag.
AD 08.10.2016 Het Meldpunt Seksueel Misbruik in Kerkelijke Relaties heeft het nog nooit zo druk gehad sinds vorige week de oude misbruikzaak in de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt (GKV) Amersfoort-Oost naar buiten werd gebracht. Dat zegt woordvoerder van het meldpunt, Ineke van Dongen, tegen het Nederlands Dagblad.
Er zijn ouderen die bellen en voor het eerst spreken over het seksueel misbruik in hun kindertijd.
Het Meldpunt Seksueel Misbruik
Het Meldpunt spreekt van een ‘onwaarschijnlijke drukte’. Het nieuws dat de nu terminaal zieke 71-jarige Piet Hein W. uit Hoevelaken in 1986 twaalf minderjarige jongens heeft misbruikt als lid van de kerkgemeente GKV Amersfoort-Oost heeft volgens Van Dongen een hoop los gemaakt.
,,Er zijn ouderen die het meldpunt bellen die voor het eerst spreken over het seksueel misbruik in hun kindertijd. Er reageren mensen uit de omgeving van slachtoffers die zich afvragen of zij in het verleden wel goed hebben gehandeld. Kerken melden zich met adviesvragen, vertrouwenspersonen vragen begeleiding bij verhalen die bij hen gemeld worden,” aldus Van Dongen. Ook bellen er slachtoffers die zich niet gehoord voelen. Het Meldpunt heeft extra mensen ingeschakeld om de drukte van telefoontjes en hulpvragen aan te kunnen.
Onderzoeksteam GKV Amersfoort-Oost liet gisteren weten een onafhankelijk team samengesteld te hebben om onderzoek te doen naar het seksueel misbruik. Het onderzoeksteam bestaat uit een theoloog, jurist en een gedragwetenschapper annex psycholoog. Twee van hen zijn niet afkomstig uit de GKV. Het drietal wil boven water krijgen waarom dit misbruik niet naar buiten is gebracht, doet onderzoek naar de feiten en omstandigheden en gaat op zoek naar slachtoffers.
Het doet dit met een regie van vijf leden van GKV Amersfoort-Oost. Zo wil de kerk ‘een zo groot mogelijk objectiviteit bereiken’. Eerder zijn diaken Henk te Roller liet eerder weten dat de kerkgemeenschap ‘boos, verdrietig en verontwaardigd’ is dat de zaak in de doofpot werd gestopt.
Geen aangifte Het seksueel misbruik was destijds in beperkte kring binnen de kerk bekend. Zowel door slachtoffers als door de kerk werd in 1986 geen aangifte gedaan. Het seksueel misbruik kwam twee weken geleden aan het lichtnadat tijdens een dienst werd gebeden voor de terminaal zieke Piet Hein W. De kerkenraad ontving toen een mail met de vraag ‘of de kerk wel wist voor wie ze bidden?’
De kerkenraad onderzocht de aantijging, die algauw juist bleek te zijn. In 1986 zou W. zijn daden tegen de toenmalige predikant hebben opgebiecht. Die zegt te hebben gesproken met de slachtoffers en hun ouders en maatregelen te hebben getroffen.
VK 04.06.2016 Bisschoppen die ‘nalatig’ zijn wanneer priesters worden beschuldigd van misbruik van minderjarigen, kunnen uit hun ambt worden gezet. Dat blijkt uit een zaterdag uitgevaardigd pauselijk decreet.
Interview
De kerk moet zich niet bemoeien met wat zich in de slaapkamer afspeelt. Dat stelt Gerard de Korte, bisschop van Den Bosch, die wordt gezien als de officieuze plaatsvervanger van paus Franciscus in Nederland. Lees hier het interview met De Korte. (+)
Paus Franciscus richtte in 2014 een Vaticaanse commissie op die moest vaststellen hoe misbruikzaken in de parochies het beste kunnen worden tegengegaan.
De katholieke kerk kende de afgelopen vijftien jaar veel schandalen rond priesters die kinderen misbruikten, maar daar niet voor werden gestraft. In plaats daarvan werden ze van parochie naar parochie gestuurd, zonder dat de autoriteiten iets over de zaken hoorden.
Het feit dat niet ingrijpen bij misbruik nog steeds niet tot ontslag op staande voet gaat leiden stemt David Clohessy, zelf slachtoffer en tegenwoordig hoofd van belangenvereniging SNAP, weinig hoopvol.
‘In plaats van slechte bisschoppen gewoon te ontslaan, of informatie over misbruik te overhandigen aan de politie, komt het Vaticaan voor de zoveelste keer met een intern proces voor bisschoppen die kindermisbruik negeren of verhullen’, zei Clohessy in een verklaring. ‘Een proces is alleen nuttig als het zo vaak wordt gebruikt dat er een afschrikkende werking vanuit gaat. Wij betwijfelen dat dat hierbij het geval zal zijn.‘
Gelekt document
In februari van dit jaar lekte een document uit waaruit bleek dat de katholieke kerk nieuwe bisschoppen informeerde dat het niet per se hun taak is beschuldigingen van kindermisbruik te melden. Alleen de slachtoffers en hun familie zouden het besluit moeten nemen aangifte bij de politie te doen, meldt het document dat in handen is van de Britse krant The Guardian.
Het document zou sinds afgelopen september aan nieuwe bisschoppen worden verstrekt. De speciale commissie die in opdracht van paus Franciscus opkomt voor de bescherming van minderjarigen heeft waarschijnlijk geen rol gespeeld bij het opstellen van de richtlijnen en de training van bisschoppen. Die commissie liet eerder weten dat het melden van kindermisbruik juist een morele verplichting voor geestelijken is.
Het Vatiaan wilde niet reageren op het uitgelekte document.
Trouw 04.06.2016 Bisschoppen die ‘nalatig’ zijn wanneer priesters worden beschuldigd van misbruik van minderjarigen, kunnen uit hun ambt worden gezet. Dat blijkt uit een zaterdag uitgevaardigd pauselijk decreet.
Paus Franciscus richtte in 2014 een Vaticaanse commissie op die moest vaststellen hoe misbruikzaken in de parochies het beste kunnen worden tegengegaan.
De Rooms-Katholieke Kerk kende de afgelopen vijftien jaar veel schandalen rond priesters die kinderen misbruikten, maar daar niet voor werden gestraft. In plaats daarvan werden ze van parochie naar parochie gestuurd, zonder dat de autoriteiten iets over de zaken hoorden.
Het feit dat niet ingrijpen bij misbruik nog steeds niet tot ontslag op staande voet gaat leiden stemt David Clohessy, zelf slachtoffer en tegenwoordig hoofd van belangenvereniging SNAP, weinig hoopvol.
“In plaats van slechte bisschoppen gewoon te ontslaan, of informatie over misbruik te overhandigen aan de politie, komt het Vaticaan voor de zoveelste keer met een intern proces voor bisschoppen die kindermisbruik negeren of verhullen”, zei Clohessy in een verklaring.
“Een proces is alleen nuttig als het zo vaak wordt gebruikt dat er een afschrikkende werking vanuit gaat. Wij betwijfelen dat dat hierbij het geval zal zijn.”
NU 04.06.2016 Bisschoppen die ‘nalatig’ zijn wanneer priesters worden beschuldigd van misbruik van minderjarigen, kunnen uit hun ambt worden gezet. Dat blijkt uit een zaterdag uitgevaardigd pauselijk decreet.
Paus Franciscus richtte in 2014 een Vaticaanse commissie op die moest vaststellen hoe misbruikzaken in de parochies het beste kunnen worden tegengegaan.
De Rooms-Katholieke Kerk kende de afgelopen vijftien jaar veel schandalen rond priesters die kinderen misbruikten, maar daar niet voor werden gestraft.
In plaats daarvan werden ze van parochie naar parochie gestuurd, zonder dat de autoriteiten iets over de zaken hoorden.
Ontslag
Het feit dat niet ingrijpen bij misbruik nog steeds niet tot ontslag op staande voet gaat leiden stemt David Clohessy, zelf slachtoffer en tegenwoordig hoofd van belangenvereniging SNAP, weinig hoopvol.
“In plaats van slechte bisschoppen gewoon te ontslaan, of informatie over misbruik te overhandigen aan de politie, komt het Vaticaan voor de zoveelste keer met een intern proces voor bisschoppen die kindermisbruik negeren of verhullen”, zei Clohessy in een verklaring.
“Een proces is alleen nuttig als het zo vaak wordt gebruikt dat er een afschrikkende werking vanuit gaat. Wij betwijfelen dat dat hierbij het geval zal zijn.”
Telegraaf 04.06.2016 Bisschoppen die ‘nalatig’ zijn wanneer priesters worden beschuldigd van misbruik van minderjarigen, kunnen uit hun ambt worden gezet. Dat blijkt uit een zaterdag uitgevaardigd pauselijk decreet.
Paus Franciscus richtte in 2014 een Vaticaanse commissie op die moest vaststellen hoe misbruikzaken in de parochies het beste kunnen worden tegengegaan.
De Rooms-Katholieke Kerk kende de afgelopen vijftien jaar veel schandalen rond priesters die kinderen misbruikten, maar daar niet voor werden gestraft. In plaats daarvan werden ze van parochie naar parochie gestuurd, zonder dat de autoriteiten iets over de zaken hoorden.
Het feit dat niet ingrijpen bij misbruik nog steeds niet tot ontslag op staande voet gaat leiden stemt David Clohessy, zelf slachtoffer en tegenwoordig hoofd van belangenvereniging SNAP, weinig hoopvol.
,,In plaats van slechte bisschoppen gewoon te ontslaan, of informatie over misbruik te overhandigen aan de politie, komt het Vaticaan voor de zoveelste keer met een intern proces voor bisschoppen die kindermisbruik negeren of verhullen”, zei Clohessy in een verklaring. ,,Een proces is alleen nuttig als het zo vaak wordt gebruikt dat er een afschrikkende werking vanuit gaat. Wij betwijfelen dat dat hierbij het geval zal zijn.”
AD 04.06.2016 Bisschoppen die ‘nalatig’ zijn wanneer priesters worden beschuldigd van misbruik van minderjarigen, kunnen uit hun ambt worden gezet. Dat blijkt uit een zaterdag uitgevaardigd pauselijk decreet.
Paus Franciscus richtte in 2014 een Vaticaanse commissie op die moest vaststellen hoe misbruikzaken in de parochies het beste kunnen worden tegengegaan.
De Rooms-Katholieke Kerk kende de afgelopen vijftien jaar veel schandalen rond priesters die kinderen misbruikten, maar daar niet voor werden gestraft. In plaats daarvan werden ze van parochie naar parochie gestuurd, zonder dat de autoriteiten iets over de zaken hoorden.
Telegraaf 04.06.2016 Bisschoppen die ‘nalatig’ zijn wanneer priesters worden beschuldigd van misbruik van minderjarigen, kunnen uit hun ambt worden gezet. Dat blijkt uit een zaterdag uitgevaardigd pauselijk decreet.
Paus Franciscus richtte in 2014 een Vaticaanse commissie op die moest vaststellen hoe misbruikzaken in de parochies het beste kunnen worden tegengegaan.
De Rooms-Katholieke Kerk kende de afgelopen vijftien jaar veel schandalen rond priesters die kinderen misbruikten, maar daar niet voor werden gestraft. In plaats daarvan werden ze van parochie naar parochie gestuurd, zonder dat de autoriteiten iets over de zaken hoorden.
VK 10.05.2016 Oud-bisschop van Brugge Roger Vangheluwe (79) riskeert vervolging, nu er op zijn computer een grote hoeveelheid porno is aangetroffen. Mogelijk gaat het om kinderporno. Indien het bezit van kinderporno bewezen wordt, zullen zijn misbruikzaken normaliter niet langer als verjaard worden……
Den HaagFM 01.05.2016 Oud-burgemeester Wim Deetman zou bestuursleden van een organisatie die opkomt voor slachtoffers van seksueel misbruik in…lees meer
RTVWEST 30.04.2016 Oud-burgemeester Wim Deetman van Den Haag zou bestuursleden van een organisatie die opkomt voor slachtoffers van seksueel misbruik in de katholieke kerk hebben geïntimideerd. Volgens onderzoeksprogramma Argos van NPO Radio 1 deed hij dat om een parlementaire enquête te voorkomen.
Deetman was voorzitter van de commissie die onderzoek deed naar misbruik in de kerk. Tussen 1945 en 1981 werden op katholieke seminaries en internaten tienduizenden kinderen misbruikt. Dat bleek uit het eindrapport van de commissie-Deetman in december 2011.
Enkele maanden later ging Deetman in gesprek met vier bestuursleden van de Koepel Landelijk Overleg Kerkelijk Kindermisbruik (KLOKK). Daarin vroeg de commissievoorzitter ‘op dwingende wijze’ om niet om een parlementaire enquête te vragen. Dat was aanvankelijk een dwingende eis van de slachtoffers. Kort daarvoor vond KLOKK nog dat er ‘alle reden’ was om aan te dringen op een parlementair onderzoek.
‘Geen parlementaire enquête’
De bestuursleden gaven gehoor aan Deetmans verzoek. ‘Deetman wilde ons eigenlijk dwingen om geen parlementaire enquête te doen’, zegt KLOKK-bestuurslid Annemie Knibbe. Argos meldt dat ook uit e-mails blijkt dat Deetman al langer druk uitoefende op de slachtofferorganisatie om niet meer om een enquête te vragen.
Deetman ontkent dat hij de bestuursleden onder druk heeft gezet. ‘De heer Deetman antwoordt telkens dat hij daar niet over gaat’, laat zijn woordvoerder weten aan Argos.
In de Haagse regio is Deetman niet alleen bekend als oud-burgemeester (1996-2008), maar ook werd hij deze maand benoemd als commissaris bij ADO Den Haag. Ook werd hij in september vorig jaar gevraagd als voorzitter van de adviesgroep die de gemeente Delft moet helpen uit de financiële problemen te komen.
Trouw 19.03.2016 Een op de drie misbruikzaken in de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland is in het geheim afgehandeld met een geldbedrag. Dat meldt NRC Handelsblad zaterdag. Dat is niet verboden, maar gaat in tegen het advies van de commissie-Deetman, die juist transparantie adviseerde. In 342 van de 1045 zaken is nu niet duidelijk wat er is gebeurd en hoeveel geld de Kerk heeft betaald.
Tot 1 januari dit jaar zijn 342 misbruikzaken in beslotenheid afgehandeld: 210 keer via mediation en 132 keer via een schikking, zonder mediator. Op basis van interne documenten schrijft de krant dat in deze gevallen 10,2 miljoen euro is betaald als compensatie. In ruil daarvoor moeten slachtoffers van seksueel misbruik hun mond houden over wat er zich heeft afgespeeld en mogen ze zich niet meer negatief uitlaten over de daders.
Een groot deel van de compensatieregelingen is wel openbaar te vinden, bij de Stichting Beheer & Toezicht. Tot 1 januari is via deze procedure de compensatie voor 703 slachtoffers afgehandeld. Zij kregen 21,3 miljoen euro.
In NRC zegt een woordvoerder van de Nederlandse Kerkprovincie dat slachtoffers konden kiezen voor geheimhouding. “Elk slachtoffer heeft daarin gekozen. De mate van geheimhouding is gebonden aan de route die is gevolgd.”
AD 06.03.2016 Een van Frankrijks bekendste kardinalen staat in het beklaagdenbankje omdat hij een pedofiele priester de hand boven het hoofd heeft gehouden. Justitie wil in verband met een misbruikzaak uit 1991 rekenschap van kardinaal Philippe Barbarin omdat hij verzuimd heeft aangifte te doen. Deel van de aanklacht is het in gevaar brengen van derden.
Barbarin, aartsbisschop van Lyon en nummer twee van de katholieke kerk in Frankrijk, houdt vol dat hij er na een ontmoeting met de priester van overtuigd was dat die tot inkeer was gekomen. Daarom mocht de priester aanblijven. Vorig jaar, op aandringen van inmiddels volwassen slachtoffers die de openbaarheid zochten, werd hij alsnog uit zijn ambt gezet.
Volgens Barbarin heeft hij pedofiele daden van priesters nooit ‘verdoezeld’. Hij verleent zijn ‘volledige medewerking’ aan justitie, zo laat de Franse Bisschoppenconferentie zaterdag weten. In een verklaring zeggen de bisschoppen dat ze een ‘politiek van kordaatheid’ toepassen als het gaat om seksueel misbruik. De geestelijken zeggen de aangeklaagde kardinaal te voorzien van ‘steun en gebeden’.
Aanrandingen De priester zelf is pas sinds kort officieel verdacht van aanrandingen van kinderen, ruim 25 jaar geleden. De slachtoffers verwijten verscheidene verantwoordelijken van het diocees van Lyon, onder wie kardinaal Barbarin, dat ze deze priester niet bij het gerecht aangaven nadat ze op de hoogte waren gebracht van bepaalde aanrandingen, en dat ze hem op post lieten onder het voorwendsel dat hij spijt had betuigd.
VK 25.02.2016 In een hoger beroepzaak heeft het Hof van Beroep in Gent de slachtoffers van seksueel misbruik donderdagmorgen in het ongelijk gesteld. De 39 klagers hadden alle geledingen van de katholieke kerk, tot aan het Vaticaan toe, aansprakelijk gesteld voor wat zij ‘doofpotschade’ noemen. De kerk wordt nalatigheid verweten, omdat de daders (in de jaren vijftig tot en met tachtig) telkens werden overgeplaatst, zodat het misbruik elders kon doorgaan.
Volgens het Hof is de rechter niet bij machte om de dagvaarding van de Heilige Stoel te beoordelen, omdat Vaticaanstad als staat immuniteit geniet. Ook de vordering van slachtoffer Roel Verschueren die zich als enige van de 39 met naam bekend gemaakt had, werd afgewezen. Hij zou de feiten te weinig concreet hebben gemaakt. De vordering van de overige 38 wordt pas in behandeling genomen als ze zichzelf bekendmaken, aldus het Hof.
‘Er kan begrip worden opgebracht voor de bijzondere omstandigheden eigen aan het misbruik,’ citeerde De Standaard Kamervoorzitter Dirk Floren bij het voorlezen van het arrest, ‘maar die bijzondere omstandigheden laten niet toe om de rechtsregels verkeerd te interpreteren en terzijde te schuiven. Niets belet de appellanten (de slachtoffers, red.) om een dagvaarding in te dienen die wel aan alle voorwaarden voldoet.’
Het seksueel misbruik in de kerk staat in België op de agenda sinds het geruchtmakende ontslag van bisschop Vangheluwe in 2010. Hij bleek zijn minderjarige neefje te hebben misbruikt. Maar een grootschalig onderzoek, inclusief toegang tot de archieven, zoals dat van Wim Deetman in Nederland, is er daarna nooit gekomen. Wel is de verwachting dat een justitieel onderzoek, beter bekend als ‘Operatie Kelk’, over enkele maanden klaar is.
Verjaard
Iemand kan in een leven wel vijftig slachtoffers maken, aldus Rik Devillé van slachtofferkoepel Mensenrechten in de Kerk
Maar slachtoffervertegenwoordigers betwijfelen of alle slachtoffers zich wel hebben gemeld. Meld je bij kerk én politie, was hun oproep in De Standaard deze week, ook al lijken de feiten in kwestie verjaard (de verjaringstermijn in België is 15 jaar). ‘De rechter moet vaststellen of de feiten verjaard zijn’, zegt Rik Devillé van slachtofferkoepel Mensenrechten in de Kerk. ‘Misschien heeft de dader veel meer op zijn kerfstok. Iemand kan in een leven wel vijftig slachtoffers maken.’
Zeker 460 slachtoffers, bijna de helft van het bestand van de koepelorganisatie, zouden nog geen klacht hebben ingediend. Uit schaamte, denkt Devillé. ‘Hun ouders of echtgenoot weten het vaak niet.’
NU 25.02.2016 Belgische bisschoppen en andere kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders kunnen niet hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld voor de schade van slachtoffers van seksueel misbruik.
Een veertigtal slachtoffers was naar de rechter gestapt om gezamenlijk schade te verhalen bij kerkelijke bestuurders wegens nalatigheid.
Het hof van beroep in Gent verklaarde de dagvaarding donderdag in navolging van het vonnis van de rechtbank in 2013 nietig. ”Nergens wordt vermeld wie, waar of wanneer misbruikt werd”, aldus het hof. De beschuldiging is niet concreet en specifiek genoeg en de geestelijken weten dan niet waartegen ze zich moeten verweren, aldus het hof.
Ook het Vaticaan was aangeklaagd, maar het hof oordeelde dat de Heilige Stoel immuun is voor vervolging en voegde daaraan toe dat de eis van de slachtoffers op ”geen enkel concreet feit’’ is gebaseerd.
VK 25.02.2016 Slachtoffers in België hebben een nieuw offensief geopend in hun strijd voor openheid over het misbruik in de katholieke kerk. Wie nog niet met het misbruik naar buiten is getreden, wordt opgeroepen zich alsnog bij de politie te melden. Bovendien besluit het Hof van Beroep in Gent donderdag of Belgische oversten en bisschoppen nalatig zijn gebleven bij het grootschalige misbruik in de jaren vijftig tot en met tachtig.
Beide initiatieven, zowel de oproep als het hoger beroep, komen voort uit frustratie onder slachtoffers over de afhandeling door het katholieke establishment….
Het seksueel misbruik in de kerk staat in België op de agenda sinds het geruchtmakende ontslag van bisschop Vangheluwe in 2010. Hij bleek zijn minderjarige neefje te hebben misbruikt. Maar een grootschalig onderzoek, inclusief toegang tot de archieven, zoals dat van Wim Deetman in Nederland, is er daarna nooit gekomen. Wel is de verwachting dat een justitieel onderzoek, beter bekend als ‘Operatie Kelk’, over enkele maanden klaar is.
Nooit eerder
Het arrest van het Hof in Gent kan donderdag een unicum worden. De 39 klagers hebben in een civiele zaak namelijk alle geledingen van de kerk gedaagd: van de Belgische oversten tot en met de Heilige Stoel in Vaticaanstad. Advocate van de klagers Christine Mussche: ‘Bij mijn weten is dat nooit eerder gebeurd.’
Mussche vat het verwijt aan de kerk samen als ‘schade door wanbeleid’. Vanuit het Vaticaan kwam de instructie te zwijgen over het misbruik, zegt Mussche en (Belgische) daders werden consequent overgeplaatst naar andere parochies. De slachtoffers zeggen naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens te stappen wanneer zij in het ongelijk worden gesteld.
De zaak lijkt op die in de recentelijk uitgekomen film Spotlight, zegt Roel Verschueren, een van de 39 klagers. Daarin is te zien hoe handtastelijke priesters in Boston tijdig overgeplaatst werden, zodat zij in een andere parochie met het misbruik konden doorgaan. ‘Ik weet zeker dat de rechters die film ook hebben gezien.’
Meldingen
Misschien heeft de dader veel meer op zijn kerfstok. Iemand kan in een leven wel vijftig slachtoffers maken, aldus Rik Devillé van slachtofferkoepel Mensenrechten in de Kerk.
De Interdiocesane Commissie voor de Bescherming van Kinderen en Jongeren, opgericht met steun van zowel de kerk als het Belgisch parlement, maakte deze week bekend dat er de afgelopen vier jaar 1.046 meldingen van seksueel misbruik zijn binnengekomen. De kerk keerde een kleine 4 miljoen euro uit aan compensatie. Ter vergelijking: bij de Nederlandse kerk hebben zich meer dan 3.600 slachtoffers gemeld en is zo’n 20 miljoen euro uitgekeerd.
De vraag is of alle Belgische slachtoffers zich wel hebben gemeld. In een open brief in De Standaard betwijfelden 58 slachtoffers dat. Meld je bij kerk én politie, is hun oproep, ook al lijken de feiten in kwestie verjaard (de verjaringstermijn in België is 15 jaar). ‘De rechter moet vaststellen of de feiten verjaard zijn’, zegt Rik Devillé van slachtofferkoepel Mensenrechten in de Kerk. ‘Misschien heeft de dader veel meer op zijn kerfstok. Iemand kan in een leven wel vijftig slachtoffers maken.’
Zeker 460 slachtoffers, bijna de helft van het bestand van de koepelorganisatie, zouden nog geen klacht hebben ingediend. Uit schaamte, denkt Devillé. ‘Hun ouders of echtgenoot weten het vaak niet.’
Het misbruik als een ‘lijdensweg’
Er werd psychologische druk uitgeoefend, of men zei: die dader is bij ons niet bekend, aldus Rik Devillé van slachtofferkoepel Mensenrechten in de Kerk.
In de open brief bestempelen de slachtoffers de kerkelijke afwikkeling van het misbruik als een ‘lijdensweg’. De arbitragecommissie, waar slachtoffers tot eind 2012 met hun klacht terecht konden en die voor de helft door de bisschoppen was aangesteld, zou het slachtoffers extra moeilijk hebben gemaakt. ‘Mensen werden ontmoedigd hun verhaal te doen’, aldus Devillé. ‘Er werd psychologische druk uitgeoefend, of men zei: die dader is bij ons niet bekend.’
In ruil voor erkenning en compensatie hebben slachtoffers bij de arbitragecommissie geheimhouding moeten beloven over de dader. Extra kwalijk, meent Devillé, die zelf gepensioneerd priester is. ‘Slachtoffers leiden daaruit af: we mogen er niet meer over praten. Terwijl ze daar gewoon recht op hebben. Het is niet zo dat je meteen na je melding hiep-hiep-hoera genezen bent.’ De arbitragecommissie is inmiddels gesloten, maar slachtoffers kunnen nog wel terecht bij de bisschoppelijke opvangpunten – in ieder bisdom één.
Een ander verwijt aan het adres van de bisschoppen is dat ze het ene zeggen, maar het andere doen. De kerk zou zich publiekelijk empathisch opstellen, maar onverminderd hard zijn in de rechtszaal. Eind januari was Devillé bij de hoorzitting in Gent, waar de zes bisschoppelijke advocaten betoogden dat de kerk niet schuldig kán zijn aan verzuim, aangezien ze geen rechtspersoon is. ‘Dé kerk bestaat niet, was het verweer. Bisschoppen hebben geen zeggenschap over het handelen van individuele priesters.’
Trouw 22.02.2016 In België zijn de afgelopen vier jaar ruim duizend meldingen van seksueel misbruik in de rooms-katholieke kerk binnengekomen bij speciaal daarvoor opgerichte meldpunten. Het gaat vaak om feiten die al verjaard zijn. De kerk heeft ruim 3,9 miljoen euro aan schadevergoeding betaald, melden Belgische media vandaag.
De cijfers komen uit het rapport van Manu Keirse, emeritus hoogleraar aan de KU in Leuven. Hij beschrijft de initiatieven die Belgische bisschoppen tussen 2012 en 2015 namen om slachtoffers van seksueel misbruik binnen de kerk op te vangen.
Vaak gaan de verhalen over feiten die inmiddels verjaard zijn. Toch werden ook mensen die niet meer bij een rechtbank terecht konden werden opgeroepen bij verschillende meldpunten hun verhaal te doen. “De juridische verjaring betekent immers niet dat het leed voor de slachtoffers verleden tijd is”, aldus Keirse.
Binnen de kerk werden elf opvangpunten gecreëerd, waar zich uiteindelijk 418 mensen meldden. Bij een speciaal opgericht Centrum voor Arbitrage, waar mensen heen konden die geen vertrouwen hadden meer in de ‘structuren van de kerk’, kwamen 628 mensen vertellen wat ze hadden meegemaakt.
Honderden slachtoffers kregen na hun verhaal alsnog een schadevergoeding toegewezen. Via de opvangpunten in de kerken zelf werd 1,2 miljoen euro betaald, via het Centrum voor Arbitrage 2,7 miljoen euro.
In de Belgische krant De Standaard worden vandaag vijftig slachtoffers van seksueel misbruik met naam genoemd. Op deze manier willen ze andere slachtoffers overtuigen alsnog hun verhaal te doen. “Onderschat niet hoe groot de schaamte bij veel slachtoffers nog altijd is”, zegt priester Rik Devillé in de krant. “Op de laatste dag dat slachtoffers bij het Centrum voor Arbitrage een dossier konden indienen, hebben tientallen dat nog gedaan. Het was voor hen zo moeilijk om die stap te zetten dat ze tot het laatste moment hebben getwijfeld.”
NOS 22.02.2016 Vijftig slachtoffers van misbruik in de Rooms-Katholieke Kerk in België zijn vandaag met naam en toenaam naar buiten getreden in de Belgische krant De Standaard. “Dat is opmerkelijk, want de schaamte is nogal groot”, zegt correspondent Joris van Poppel.
De slachtoffers roepen andere slachtoffers op zich ook te melden en alsnog een klacht in te dienen. Volgens Van Poppel zijn nog lang niet alle zaken bekend. “De werkgroep Mensenrechten in de Kerk zegt dat iedere keer als er iets over misbruik in de media verschijnt, er weer nieuwe meldingen komen.”
Ook zijn er volgens diezelfde werkgroep veel mensen die zich wel melden, maar geen klacht durven of willen indienen.
Duizend meldingen
De voorzitter van de Interdiocesane Commissie voor de Bescherming van Kinderen en Jongeren Manu Keirse deed onderzoek naar het misbruik in de kerk in België. Uit het rapport dat later vandaag verschijnt, blijkt dat er ongeveer duizend meldingen zijn gedaan.
De Belgische bisschoppen hebben de afgelopen vier jaar 3,9 miljoen euro aan schadevergoedingen uitgekeerd aan slachtoffers van seksueel misbruik. In Nederland is tot nu toe ruim 20 miljoen euro aan schadevergoedingen uitgekeerd.
VK 22.02.2016 In de afgelopen vier jaar zijn 1064 meldingen gedaan van seksueel misbruik binnen de rooms-katholieke kerk in België. Aan slachtoffers is door de kerk in die periode 3,9 miljoen euro aan schadevergoedingen uitgekeerd. Dat blijkt uit het rapport ‘Van taboe naar open beleid’ dat maandagmiddag in Brussel wordt gepresenteerd.
Van alle klachten kwamen er 418 binnen bij de meldpunten van de kerk zelf. De andere meldingen werden gedaan bij het Centrum voor Arbitrage, in het leven geroepen door een Belgische parlementaire commissie.
‘Opeens pakte hij mijn hand en ging daarmee onder zijn pij’
Broeder Delphinus nam de jongen mee uit fietsen langs de boeren. Een eer, tot de priester hem ging betasten. Ook in Nederland kwam misbruik van de katholieke kerk aan het licht. Lees hier een verhaal uit het Limburgse Helden.
Ook slachtoffers van misbruikzaken die juridisch gezien verjaard zijn, werden aangemoedigd zich te melden. ‘De juridische verjaring betekent immers niet dat het leed voor de slachtoffers verleden tijd is’, aldus professor Manu Keirse, emeritus-hoogleraar aan de universiteit van Leuven en opsteller van het rapport.
NU 22.02.2016 In de afgelopen vier jaar zijn 1.064 meldingen gedaan van seksueel misbruik binnen de Rooms-Katholieke Kerk in België. Aan slachtoffers is door de kerk in die periode 3,9 miljoen euro aan schadevergoedingen uitgekeerd.
Van alle klachten kwamen er 418 binnen bij de meldpunten van de kerk zelf. De andere meldingen werden gedaan bij het Centrum voor Arbitrage, in het leven geroepen door een Belgische parlementaire commissie, zo blijkt uit het rapport ‘Van taboe naar open beleid’ dat maandagmiddag in Brussel wordt gepresenteerd.
Ook slachtoffers van misbruikzaken die juridisch gezien verjaard zijn, werden aangemoedigd zich te melden. “De juridische verjaring betekent immers niet dat het leed voor de slachtoffers verleden tijd is”, aldus professor Manu Keirse, emeritus-hoogleraar aan de universiteit van Leuven en opsteller van het rapport.
AD 22.02.2016 In de afgelopen vier jaar zijn precies 1064 meldingen gedaan van seksueel misbruik binnen de Rooms-Katholieke Kerk in België. Aan slachtoffers is door de kerk in die periode 3,9 miljoen euro aan schadevergoedingen uitgekeerd. Dat blijkt uit het rapport ‘Van taboe naar open beleid’ dat maandagmiddag in Brussel wordt gepresenteerd.
Van alle klachten kwamen er 418 binnen bij de meldpunten van de kerk zelf. De andere meldingen werden gedaan bij het Centrum voor Arbitrage, in het leven geroepen door een Belgische parlementaire commissie.
Ook slachtoffers van misbruikzaken die juridisch gezien verjaard zijn, werden aangemoedigd zich te melden. ,,De juridische verjaring betekent immers niet dat het leed voor de slachtoffers verleden tijd is”, aldus professor Manu Keirse, emeritus-hoogleraar aan de universiteit van Leuven en opsteller van het rapport.
Trouw 10.02.2016 Volgens de katholieke kerk is het niet aan de kerk om beschuldigingen van kindermisbruik te melden bij de autoriteiten. Alleen de slachtoffers en hun familie zouden het besluit moeten nemen aangifte bij de politie te doen. Volgens de Britse krant The Guardian meldt de kerk dat aan nieuwe bisschoppen.
De Britse krant zou in het bezit zijn van een document dat recentelijk door het Vaticaan werd uitgegeven aan kerkleiders. Het bevat richtlijnen hoe geestelijken moeten omgaan met beschuldigingen van misbruik. Volgens het document moeten bisschoppen zich bewust zijn van de lokale wetten, maar zijn ze slechts verplicht om gevallen van misbruik intern te verwerken. Het is niet nodig naar de lokale autoriteiten, de politie of het Openbaar Ministerie te gaan, zo luidt de boodschap aan de bisschoppen.
Controversiele adviseur De richtlijnen zijn geschreven door de controversiële Franse geestelijke en psychotherapeut Tony Antrella, die dienst doet als adviseur voor de Pauselijke Raad. De richtlijnen zijn onderdeel van een breder trainingsprogramma voor nieuwe bisschoppen en werden eerder deze maand door het Vaticaan gepresenteert bij een persconferentie.
Een speciale commissie die in opdracht van paus Franciscus opkomt voor de bescherming van minderjarigen, heeft waarschijnlijk geen rol gespeeld bij het opstellen van de richtlijnen en de training van bisschoppen. Die commissie liet eerder weten dat het melden van kindermisbruik juist een morele verplichting voor geestelijken is. Het Vaticaan weigerde woensdag elk commentaar.
VK 10.02.2016 De katholieke kerk zegt tegen nieuwe bisschoppen dat het niet per se hun taak is beschuldigingen van kindermisbruik te melden. Alleen de slachtoffers en hun familie zouden het besluit moeten nemen aangifte bij de politie te doen. Dat zou in een document staan dat de Britse krant The Guardian in het bezit zegt te hebben.
Dat document zou onlangs door het Vaticaan aan de kerkleiders zijn uitgegeven. Het is niet nodig naar de lokale autoriteiten, de politie of het Openbaar Ministerie te gaan, zo luidt de boodschap aan de bisschoppen. Hun enige opdracht is beschuldigingen intern te verwerken. Het document zou sinds afgelopen september aan nieuwe bisschoppen worden verstrekt.
De speciale commissie die in opdracht van paus Franciscus opkomt voor de bescherming van minderjarigen heeft waarschijnlijk geen rol gespeeld bij het opstellen van de richtlijnen en de training van bisschoppen. Die commissie liet eerder weten dat het melden van kindermisbruik juist een morele verplichting voor geestelijken is.
Volgens SNAP, een Amerikaanse actiegroep die opkomt voor de rechten van misbruikslachtoffers, blijkt hieruit dat de katholieke kerk niet wezenlijk is veranderd. ‘Het is razendmakend en gevaarlijk dat zo veel mensen blijven geloven dat bisschoppen hun omgang met misbruik hebben veranderd, en er zo weinig aandacht aan bewijs van het tegendeel wordt besteed’, aldus de groep in een verklaring. Het Vaticaan weigerde woensdag commentaar te geven.
NU 10.02.2016 De katholieke kerk zegt tegen nieuwe bisschoppen dat het niet per se hun taak is beschuldigingen van kindermisbruik te melden. Alleen de slachtoffers en hun familie zouden het besluit moeten nemen aangifte bij de politie te doen.
De Britse krant The Guardian meldt woensdag dat het een document van deze strekking bezit. Dat document zou onlangs door het Vaticaan aan de kerkleiders zijn uitgegeven.
Het is niet nodig naar de lokale autoriteiten, de politie of het Openbaar Ministerie te gaan, zo luidt de boodschap aan de bisschoppen. Hun enige opdracht is beschuldigingen intern te verwerken.
Een speciale commissie die in opdracht van paus Franciscus opkomt voor de bescherming van minderjarigen, heeft waarschijnlijk geen rol gespeeld bij het opstellen van de richtlijnen en de training van bisschoppen. Die commissie liet eerder weten dat het melden van kindermisbruik juist een morele verplichting voor geestelijken is. Het Vaticaan weigerde woensdag elk commentaar.
Telegraaf 10.02.2016 De katholieke kerk zegt tegen nieuwe bisschoppen dat het niet per se hun taak is beschuldigingen van kindermisbruik te melden. Alleen de slachtoffers en hun familie zouden het besluit moeten nemen aangifte bij de politie te doen.
De Britse krant The Guardian meldt woensdag dat hij een document van deze strekking bezit. Dat document zou onlangs door het Vaticaan aan de kerkleiders zijn uitgegeven. Het is niet nodig naar de lokale autoriteiten, de politie of het Openbaar Ministerie te gaan, zo luidt de boodschap aan de bisschoppen. Hun enige opdracht is beschuldigingen intern te verwerken.
Een speciale commissie die in opdracht van paus Franciscus opkomt voor de bescherming van minderjarigen, heeft waarschijnlijk geen rol gespeeld bij het opstellen van de richtlijnen en de training van bisschoppen. Die commissie liet eerder weten dat het melden van kindermisbruik juist een morele verplichting voor geestelijken is. Het Vaticaan weigerde woensdag elk commentaar.
AD 10.02.2016 De katholieke kerk zegt tegen nieuwe bisschoppen dat het niet per se hun taak is beschuldigingen van kindermisbruik te melden. Alleen de slachtoffers en hun familie zouden het besluit moeten nemen aangifte bij de politie te doen.
De Britse krant The Guardian meldt woensdag dat hij een document van deze strekking bezit. Dat document zou onlangs door het Vaticaan aan de kerkleiders zijn uitgegeven. Het is niet nodig naar de lokale autoriteiten, de politie of het Openbaar Ministerie te gaan, zo luidt de boodschap aan de bisschoppen. Hun enige opdracht is beschuldigingen intern te verwerken.
Een speciale commissie die in opdracht van paus Franciscus opkomt voor de bescherming van minderjarigen, heeft waarschijnlijk geen rol gespeeld bij het opstellen van de richtlijnen en de training van bisschoppen. Die commissie liet eerder weten dat het melden van kindermisbruik juist een morele verplichting voor geestelijken is.Het Vaticaan weigerde woensdag elk commentaar.
Telegraaf 10.02.2016 De Amerikaanse politie heeft een 83-jarige voormalige priester gearresteerd voor een moord in 1960. De man, John Feit, werd in Scottsdale in de staat Arizona gearresteerd, nadat een jury in Texas hem had aangeklaagd voor moord op een 25-jarige vrouw in die staat, aldus Amerikaanse media woensdag.
Irene Garza, een onderwijzeres en voormalig miss Texas, verdween destijds nadat ze bij de priester te biecht was gegaan. Ze werd als laatste gezien bij de kerk waar dat gebeurde, in McAllen. Haar lichaam werd vijf dagen later levenloos aangetroffen in een rivier in Hildago County. Ze was verkracht en gewurgd.
Feit was lange tijd in beeld als verdachte maar werd nooit vervolgd. Het is niet duidelijke welke nieuwe aanwijzingen er zijn waardoor hij nu wel is aangeklaagd.
VK 08.02.2016 Er komt geen strafrechtelijk onderzoek naar de Eritrees-orthodoxe kerk in Rotterdam. De kerk zou mogelijk betrokken zijn bij misbruikzaken in de gemeenschap. Een woordvoerster van het Openbaar Ministerie (OM) in Rotterdam zegt dat de signalen over misbruik geen aanwijzingen hebben opgeleverd die een strafrechtelijk onderzoek rechtvaardigen.
Eritrees stilzwijgen
Het COA heeft aanwijzingen voor seksueel misbruik van Eritrese vluchtelingen in kringen rondom de Eritrese kerk in Rotterdam. Er zijn geen aangiften. Lees in dit artikel waarom Eritrese vluchtelingen zich hullen in stilzwijgen? (+)
Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) maakte begin januari duidelijk dat alleenstaande minderjarige asielzoekers niet meer naar kerkdiensten van de Eritrees-orthodoxe kerk in Rotterdam moesten gaan.
Een woordvoerder van het COA wilde niet zeggen wat de aanleiding was, alleen dat er ‘ernstige signalen’ waren binnengekomen.
Die signalen zouden te maken hebben met mogelijk misbruik in de gemeenschap rond deze kerk. Er zou sprake zijn van een groot aantal zwangerschappen van jonge Eritrese vrouwen. Het COA heeft melding gedaan van de signalen bij de politie en het meldpunt mensenhandel.
Het OM onderzocht de zaak samen met de politie. Probleem was dat er geen aangiften waren gedaan van misbruik. Dat bemoeilijkte ook het onderzoek. De Eritrese gemeenschap zwijgt over de zaak, mogelijk door intimidatie. De kerk zou het regime in Eritrea steunen.
Intimidatie
Intimidatie Eritrea
De intimidatiepraktijken van aanhangers van het dictatoriale regime in Eritrea in Nederland breiden zich uit tot mensen buiten de Eritrese gemeenschap. Wetenschappers en een VN-rapporteur zeggen te worden achtervolgd en geïntimideerd.
Aanhangers van het Eritrese dictatoriale regime intimideren niet alleen leden van de Eritrese gemeenschap, zo meldde de Volkskrant vorige maand. Ook wetenschappers en een VN-rapporteur zeggen achtervolgd en geïntimideerd te worden.
Zo ontvangt hoogleraar Mirjam van Reisen geregeld dreigende tweets en is ze wel eens achtervolgd in de auto. Ook journaliste Sanne Terlingen zegt dat ze intimiderende tweets aan zich gericht krijgt en dat de Eritrese mannen achter die tweets ook geregeld opduiken bij debatten waar ze aanwezig is.
VN-rapporteur Sheila Keetharuth werd in september tijdens een bezoek aan Nederland ook achtervolgd tot in haar hotel.
Trouw 08.02.2016 Er komt geen strafrechtelijk onderzoek naar de Eritrees-orthodoxe kerk in Rotterdam. De kerk zou mogelijk betrokken zijn bij misbruikzaken in de gemeenschap. Een woordvoerster van het Openbaar Ministerie (OM) in Rotterdam zegt dat de signalen over misbruik geen aanwijzingen hebben opgeleverd die een strafrechtelijk onderzoek rechtvaardigen.
Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) maakte begin januari duidelijk dat alleenstaande minderjarige asielzoekers niet meer naar kerkdiensten van de Eritrees-orthodoxe kerk in Rotterdam moesten gaan. Een woordvoerder van het COA wilde niet zeggen wat de aanleiding was, alleen dat er ‘ernstige signalen” waren binnengekomen.
Die signalen zouden te maken hebben met mogelijk misbruik in de gemeenschap rond deze kerk. Er zou sprake zijn van een groot aantal zwangerschappen van jonge Eritrese vrouwen. Het COA heeft melding gedaan van de signalen bij de politie en het meldpunt mensenhandel. Het OM onderzocht de zaak samen met de politie. Probleem was dat er geen aangiften waren gedaan van misbruik. Dat bemoeilijkte ook het onderzoek.
NU 08.02.2016 Er komt geen strafrechtelijk onderzoek naar de Eritrees-orthodoxe kerk in Rotterdam. De kerk zou mogelijk betrokken zijn bij misbruikzaken in de gemeenschap.
Een woordvoerster van het Openbaar Ministerie (OM) in Rotterdam zegt dat de signalen over misbruik geen aanwijzingen hebben opgeleverd die een strafrechtelijk onderzoek rechtvaardigen.
Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) maakte begin januari duidelijk dat alleenstaande minderjarige asielzoekers niet meer naar kerkdiensten van de Eritrees-orthodoxe kerk in Rotterdam moesten gaan. Een woordvoerder van het COA wilde niet zeggen wat de aanleiding was, alleen dat er “ernstige signalen” waren binnengekomen.
Die signalen zouden te maken hebben met mogelijk misbruik in de gemeenschap rond deze kerk. Er zou sprake zijn van een groot aantal zwangerschappen van jonge Eritrese vrouwen. Het COA heeft melding gedaan van de signalen bij de politie en het meldpunt mensenhandel. Het OM onderzocht de zaak samen met de politie. Probleem was dat er geen aangiften waren gedaan van misbruik. Dat bemoeilijkte ook het onderzoek.
Telegraaf 08.02.2016 Er komt geen strafrechtelijk onderzoek naar de Eritrees-orthodoxe kerk in Rotterdam. De kerk zou mogelijk betrokken zijn bij misbruikzaken in de gemeenschap. Een woordvoerster van het Openbaar Ministerie (OM) in Rotterdam zegt dat de signalen over misbruik geen aanwijzingen hebben opgeleverd die een strafrechtelijk onderzoek rechtvaardigen.
Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) maakte begin januari duidelijk dat alleenstaande minderjarige asielzoekers niet meer naar kerkdiensten van de Eritrees-orthodoxe kerk in Rotterdam moesten gaan. Een woordvoerder van het COA wilde niet zeggen wat de aanleiding was, alleen dat er ,,ernstige signalen’’ waren binnengekomen.
Die signalen zouden te maken hebben met mogelijk misbruik in de gemeenschap rond deze kerk. Er zou sprake zijn van een groot aantal zwangerschappen van jonge Eritrese vrouwen. Het COA heeft melding gedaan van de signalen bij de politie en het meldpunt mensenhandel. Het OM onderzocht de zaak samen met de politie. Probleem was dat er geen aangiften waren gedaan van misbruik. Dat bemoeilijkte ook het onderzoek.
AD 08.02.2016 Er komt geen strafrechtelijk onderzoek naar de Eritrees-orthodoxe kerk in Rotterdam. Dat meldt het Openbaar Ministerie (OM) maandag. Volgens het OM zijn er geen aanwijzingen voor misbruik die een strafrechtelijk onderzoek rechtvaardigen.
Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) maakte begin januari duidelijk dat alleenstaande minderjarige asielzoekers niet meer naar kerkdiensten van de Eritrees-orthodoxe kerk in Rotterdam moesten gaan. Een woordvoerder van het COA wilde niet zeggen wat de aanleiding was, alleen dat er ,,ernstige signalen” waren binnengekomen. Er zou sprake zijn van ,,een groot aantal zwangerschappen van Eritrese jonge vrouwen (van 17-22).
Voorzitter Teklit Girmazion van het bestuur van de Rotterdamse kerk zei, in een reactie aan het Reformatorisch Dagblad, geschrokken te zijn van de signalen over mogelijke misstanden. Hij zou geen contact hebben gehad met het COA, maar wel openstaan voor een gesprek. Girmazion herkent het beeld van een groot aantal zwangere jonge vrouwen niet.
Misbruik kan volgens de woordvoerder niet hebben plaatsgevonden in de kerk. Het kerkbestuur zou eerder, na klachten over overlast, hebben besloten dat er ’s nachts geen bezoekers meer in de pastorie en kerk mogen verblijven. Er zouden wel soms jongeren bij gemeenteleden thuis overnachten.
Elsevier 02.02.2016 De Eritrees-orthodoxe kerk Tewahdo in Rotterdam is door het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) uitgeroepen tot verboden gebied voor minderjarige asielzoekers. Er zouden signalen zijn dat jonge vrouwelijke asielzoekers er op grote schaal werden misbruikt.
Hulporganisatie VluchtelingenWerk en voogdijinstelling Nidos klopten onafhankelijk bij het COA aan, meldde hetReformatorisch Dagblad maandag. Beiden spraken over een opvallend groot aantal ongewilde zwangerschappen bij jonge, gevluchte Eritrese vrouwen die de kerk in Rotterdam hadden bezocht.
Verboden terrein
Het COA verspreidde daarna een notitie aan het personeel van asiellocaties waar alleenstaande minderjarige vreemdelingen worden opgevangen. Daarin staat dat ‘een groot aantal zwangerschappen’ is voorgekomen bij Eritrese vrouwen tussen de 17 en 22 jaar oud. ‘Er zijn vragen te stellen of de vrouwen uit vrije wil ingestemd hebben met het seksuele contact.’
De politie en het Expertisecentrum Mensenhandel en Mensensmokkel werden ingelicht; zij doen nu onderzoek. Bovendien mogen alleenstaande minderjarige asielzoekers voorlopig geen diensten van de kerk meer bezoeken.
Nachtelijke bezoeken
De Tewahdo kerk heeft in Nederland zo’n 800 leden en zit in Rotterdam en Amsterdam. De kerk vormt een sociaal vangnet voor veel onlangs aangekomen Eritreeërs. Vieringen duren soms de hele nacht, en kerkgangers bleven meer dan eens in het gebouw slapen.
Drie maanden geleden besloot het kerkbestuur na klachten van omwonenden over overlast dat er ’s nachts geen bezoekers meer mochten komen. Omwonenden zeggen dat er nog altijd nachtelijke kerkdiensten worden gehouden.
Teklit Girmazion, bestuurslid van de kerk, zegt tegen De Volkskrant niets te hebben vernomen van ongewenste zwangerschappen. ‘Als er iets is gebeurd, denk ik eerder dat de meisjes hebben gezegd dat ze naar de kerk gingen, terwijl ze ergens anders heen gingen.’
Wereldnieuws
Ondertussen zijn de vermeende misstanden internationaal nieuws geworden. In Spaanse media wordt gerept over 22 ongewilde zwangerschappen in korte tijd, maar het COA wil niet bevestigen om hoeveel zwangere vrouwen het exact gaat.
Onder de asielzoekers die het afgelopen jaar naar Nederlandkwamen zitten veel Eritreeërs; ze vormen na Syriërs de tweede groep. Relatief veel Eritreeërs zijn minderjarig. Volgens het COA worden momenteel meer dan 1.000 jonge Eritreeërs opgevangen, een derde van alle minderjarige vreemdelingen.
AD 20.01.2016 Het Amersfoortse jongensinternaat Saint Louis was in de jaren ’50 en ’60 jarenlang decor van seksueel misbruik van tientallen jongens. Een van die misbruikte jongens van toen, Pieter C. (60) uit Antwerpen, is onlangs ontmaskerd als een van de kopstukken van een internationaal kinderpornonetwerk.
Hij zei: Denk maar aan Jezus aan het kruis, die had het veel zwaarder dan jij, die is voor jou gestorven, aldus het Slachtoffer.
Ook zou Pieter C. uit een weeshuis in Cambodja kinderen hebben geadopteerd die hij later misbruikte. Hij staat hiervoor donderdag terecht. Er hangt hem een straf boven het hoofd van 16 jaar. De man heeft verklaard dat zijn ‘seksuele afwijking’ komt doordat hij op 12-jarige leeftijd door een broeder seksueel werd misbruikt.
In het jongenspensionaat, gerund door de Broeders van Maastricht F.I.C., was het goed mis. Over veertien broeders zijn meldingen gedaan van seksueel misbruik. Het meldpunt Seksueel Misbruik RKK, dat zijn zaak onderzocht en bevestigde, verklaart dat er dertien meldingen en 22 klachten van seksueel misbruik in het internaat zijn binnengekomen. De 22 bewezen slachtoffers kregen samen 707.000 euro compensatiebetaling van de Broeders van Maastricht.
Op internet delen slachtoffers van de Amersfoortse broeders verhalen met elkaar. ,,Ik heb hier nog nooit over gesproken. Ik ben in 1965 twee jaar lang door broeder Felicius misbruikt. Hij was de zaalbroeder. Ik dacht dat ik een vies jongetje was en dat ik straf had verdiend. Ook was ik bang dat ik niet in de hemel kwam en dat gaf mij nog meer angst.”
Extra aandacht In een van de vele verslagen van de compensatiecommissie wordt anoniem gesproken over een broeder van Saint Louis en een 13-jarig slachtoffer. ,,Na het eerste jaar in de instelling overleed de vader van de jongen. Hij kreeg bij terugkomst in de slaapzaal een chambrette (een met gordijnen afgeschermde slaapplek) naast de broeder toegewezen. Vanwege het overlijden van zijn vader kreeg hij extra aandacht van de broeder. Hij werd uiteindelijk 2 jaar lang circa drie keer per week seksueel misbruikt.”
Broeder Simplicius zou jongens in de jaren ’60 behandelen vanwege schraalheid en eczeem en hen tijdens die behandelingen aanranden. Broeder Gratianus, ook bekend als broeder ‘portier’, vergreep zich 2 jaar lang aan dezelfde jongen. Een andere broeder zou de jongens strelen als ze in bed lagen. Hij liet de honderden jongens op de slaapzaal in het pensionaat ook zonder pyjama en onderbroek slapen, vanwege ‘de hygiëne’.
Naakt De broeder die verpleger in het internaat was, Arvatius, beval de jongens, ook bij keelklachten, altijd naakt voor hem te gaan staan. Als de jongens hun geslachtsdelen wilden verbergen, moesten ze voor straf een hele tijd met gespreide armen naakt in zijn kamer staan. ,,Denk maar aan Jezus aan het kruis, die had het veel zwaarder dan jij, die is voor jou gestorven,” zou de broeder hebben gezegd. Het ene heftige verhaal na het andere wordt na jaren stilzwijgen door de slachtoffers verteld. ,,Ik kan me zelfs nog herinneren dat twee broeders een jongetje hadden gedrogeerd en misbruikt,” schrijft een van de slachtoffers.
De Amersfoortse letselschade advocaat Martin de Witte van SAP Advocaten heeft meerdere slachtoffers van seksueel misbruik door een geestelijke bijgestaan tijdens hun zaak tegen de kerk. ,,Het moeilijke aan deze zaken is dat ze verjaard zijn en het moeilijk is bewijs te verzamelen. Degenen die geen bewijs hebben, krijgen slechts een klein vergoedinkje. Maar als er wel bewijs is, een verklaring van een getuige of documenten, dan kan de vergoeding oplopen tot een ton. Maar de weestand van de kerk om de daden van hun broeders te erkennen, is nog steeds groot.”
38 broeders Het pensionaat Saint Louis sloot in 1975. De school telde in 1952 376 leerlingen en 38 broeders. In het rapport van de commissie-Deetman is een compleet hoofdstuk gewijd aan de daden van de Broeders van Maastricht, ook in het Amersfoortse kinderhuis.
Daarin wordt specifiek geschreven over broeder Simplicius, die meerdere keren betrapt zou zijn op het betasten van een jongen. In het rapport is de reactie van de overste van het instituut geplaatst: ,,Spoedig ingrijpen gewenst. De betrokken jongen komt uit een keurig gezin en zwijgt hierover zeker niet bij zijn ouders. Ik zou het heel erg vinden als pensionaat Saint Louis weer eens in opspraak kwam. De zwakheid van deze broeder is a priori te vergeven, maar in deze positie is hij te labiel. Het feit was bij zeven jongens bekend. Bij alle zeven heeft hij meerdere malen per nacht hetzelfde gedaan. Goddank hebben ze niets doorverteld.”
De congregatie van de Broeders van Maastricht was niet beschikbaar voor commentaar.
NU 20.01.2016 De katholieke kerk in Duitsland heeft de afgelopen vijf jaar in totaal 6,4 miljoen euro uitgekeerd aan slachtoffers van seksueel misbruik. Meer dan duizend mensen ontvingen financiële genoegdoening.
Dat blijkt uit een onderzoek dat de krant Neue Osnabrücker Zeitung onder alle 27 bisdommen in Duitsland heeft gehouden.
De kerk droeg bovendien bij aan de kosten die sommige slachtoffers voor psychologische hulp hebben gemaakt. De katholieke kerk maakte in 2011 mogelijk dat de slachtoffers een aanvraag voor financiële compensatie konden indienen. De meeste aanvragen kwamen uit het bisdom Münster, waar 122 van de 129 aanvragen werden gehonoreerd.
Het seksueel misbruik bleek in de meeste gevallen strafrechtelijk verjaard. Meer dan 860 geestelijken en leken die voor de kerk werkten, zijn van misbruik beschuldigd.
Trouw 20.01.2016 De katholieke kerk in Duitsland heeft de afgelopen vijf jaar in totaal 6,4 miljoen euro uitgekeerd aan slachtoffers van seksueel misbruik. Meer dan duizend mensen ontvingen financiële genoegdoening. Dat blijkt uit een onderzoek dat de krant Neue Osnabrücker Zeitung onder alle 27 bisdommen in Duitsland heeft gehouden.
De kerk droeg bovendien bij aan de kosten die sommige slachtoffers voor psychologische hulp hebben gemaakt. De katholieke kerk maakte in 2011 mogelijk dat de slachtoffers een aanvraag voor financiële compensatie konden indienen. De meeste aanvragen kwamen uit het bisdom Münster, waar 122 van de 129 aanvragen werden gehonoreerd.
Het seksueel misbruik bleek in de meeste gevallen strafrechtelijk verjaard. Meer dan 860 geestelijken en leken die voor de kerk werkten, zijn van misbruik beschuldigd.
Telegraaf 20.01.2016 De katholieke kerk in Duitsland heeft de afgelopen vijf jaar in totaal 6,4 miljoen euro uitgekeerd aan slachtoffers van seksueel misbruik. Meer dan duizend mensen ontvingen financiële genoegdoening. Dat blijkt uit een onderzoek dat de krant Neue Osnabrücker Zeitung onder alle 27 bisdommen in Duitsland heeft gehouden.
De kerk droeg bovendien bij aan de kosten die sommige slachtoffers voor psychologische hulp hebben gemaakt. De katholieke kerk maakte in 2011 mogelijk dat de slachtoffers een aanvraag voor financiële compensatie konden indienen. De meeste aanvragen kwamen uit het bisdom Münster, waar 122 van de 129 aanvragen werden gehonoreerd.
Het seksueel misbruik bleek in de meeste gevallen strafrechtelijk verjaard. Meer dan 860 geestelijken en leken die voor de kerk werkten, zijn van misbruik beschuldigd.
AD 13.01.2016 Er is een gevangenisstraf van 36 maanden geëist, waarvan 6 voorwaardelijk, tegen dominee Peter K. Hij zou destijds een 15-jarig meisje hebben opgevangen nadat zij seksueel werd misbruikt door haar stiefopa. In plaats van het slachtoffer te helpen, vergreep de ‘foute dominee’ zich vervolgens ook aan het 15-jarige meisje.
In het weekend stond hij te preken en door de week zat hij aan me, aldus Slachtoffer.
Peter K. leek als vader van vijf kinderen de ideale man om het minderjarige meisje op te vangen. De gerespecteerde predikant van de Hersteld Hervormde Gemeente in Oud-Beijerland zou het meisje echter destijds onder meer hebben verkracht. Daarnaast zou hij haar kinderpornografische foto’s hebben laten maken die ze naar zijn mobiele telefoon moest sturen.
Vaderfiguur Het slachtoffer heeft tijdens de rechtszaak een verklaring voorgelezen. Daarin zei ze de dominee als vaderfiguur te hebben beschouwd. Ze kwam bij hem en zijn vrouw thuis om af en toe op te passen op de 18-jarige gehandicapte zoon van het stel.
Vaak kwam ze ook om met de dominee over haar problemen te praten. Ze was door haar stiefopa seksueel misbruikt, durfde er niet met haar ouders over te spreken en stapte daarom naar dominee omdat hij beroepsgeheim had. Het begon met een arm om haar schouder en daarna ging hij steeds verder, volgens het slachtoffer. ,,In het weekend stond hij te preken en door de week zat hij aan me.”
Crisis De advocaat van de dominee voert aan hij in een crisis verkeerde. Zijn vader was ernstig ziek, de geboorte van zijn jongste dochter verliep met grote problemen en de verdachte heeft een zwaar verstandelijk gehandicapte zoon die alle zorg nodig had. ,,Eigenlijk was mijn client niet in staat te preken in die tijd,” aldus advocaat Frank van Ardenne.
Hij vindt dat aan de verklaringen van het slachtoffer geen gewicht mag worden gehangen en bepleit vrijspraak. Een zus van het slachtoffer, meldt Van Ardenne, heeft bij de politie verklaard dat het meisje vroeger al vaak dingen verzon.
Peter K. en zijn advocaat betwisten een groot deel van de aangifte die door het destijds minderjarige meisje is gedaan. ,,De verklaringen,” zegt zijn advocaat, ,,wijken op essentiële punten af. Toch zag de dominee af om het meisje als getuige te ondervragen. Hij wilde haar niet belasten.
De advocaat beweert dat dit een ander beeld geeft van de dominee dat de reclassering doet overkomen. Daar zou volgens Van Ardenne de teneur leven dat zijn cliënt het eigenlijk niet zo erg vindt wat er is gebeurd.
Trouw 11.01.2016 Inderdaad, hij zat dicht bij het vuur. Toch ging het volledig langs hem heen. Georg Ratzinger, de oudere broer van emeritus paus Benedictus XVI, heeft naar eigen zeggen helemaal niets gemerkt van het grootschalige misbruik in zijn kerkkoor.
Ratzinger dirigeerde het koor in Regensburg dertig jaar lang, van 1964 tot 1994. Een advocaat die namens het koor onderzoek deed naar misbruik van koorknapen, publiceerde vrijdag een deprimerende conclusie: tussen 1953 en 1992 werden vermoedelijk zeker 231 van de jongens misbruikt. In ruim 50 gevallen is het ‘aannemelijk’ dat het om seksueel misbruik gaat.
“Ik heb niets gehoord over seksueel misbruik”, zegt de 91-jarige Ratzinger in de krant. Ja, hij deelde wel eens een draai om de oren uit. Maar dat waren hoogstens corrigerende tikken. “Ik had er geen andere bedoelingen mee.” Bovendien: dat zulke reprimandes waren in het grootste deel van de vorige eeuw vrij gebruikelijk. “Het gebeurde ook in alle sectoren van het onderwijs, en in gezinnen.”
Ging het echt langs Benedictus heen? Het misbruikrapport roept opnieuw de vraag of Georgs broer Joseph, die later paus werd, er iets van heeft meegekregen. In 2010, toen het misbruik voor het eerst aan het licht kwam, ontkende Benedictus dat nog stellig. Ook Benedictus zat dicht op het vuur. Hij doceerde van 1969 tot 1976 theologie in Regensburg.
De onderzoeker, Ulrich Weber, is er niet van overtuigd dat de emeritus paus er destijds niets van heeft gemerkt. Het misbruik was zo ernstig en omvangrijk, meent hij, daar moét Joseph Ratzinger iets van hebben meegekregen.
Op de school waar het koor aan was verbonden, was ongeveer één op de drie kinderen wel eens misbruikt. Volgens Weber waren de gebeurtenissen ‘intern bekend en werden ze ook bekritiseerd’. Maar conclusies, die werden er vrijwel nooit aan verbonden.
‘Benedictus houdt zich op de vlakte’ Tijdens zijn pausschap werd Benedictus gedwongen om zich over misbruik uit te laten. In het ene na het andere land kwam toen misbruik uit het verleden aan het licht. Benedictus noemde seksueel misbruik door priesters een ‘zonde binnen de kerk’ en ontmoette enkele slachtoffergroepen.
Critici verwijten hem dat hij nooit duidelijk heeft gemaakt of hij eerder in zijn carrière al met misbruikkwesties te maken kreeg. Zij menen dat hij er als prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer (een soort ministerie binnen het Vaticaan) en als aartsbisschop van München in de jaren tachtig toch mee in aanraking gekomen moet zijn.
NU 08.01.2016 Priesters en leraren van het beroemde kathedraalkoor in de Duitse stad Regensburg hebben de afgelopen decennia minstens 231 koorknapen misbruikt, mishandeld of gemarteld.
Advocaat Ulrich Weber, die afgelopen jaar in opdracht van het bisdom sprak met talloze betrokkenen en geheime archieven raadpleegde, vreest dat het daadwerkelijke aantal slachtoffers nog hoger ligt. Hij schat dat ongeveer een derde van de 2.100 leerlingen die tussen 1953 en 1992 naar Regensburg kwamen met lichamelijk geweld te maken heeft gehad.
In vijftig van de 231 gevallen was sprake van seksueel geweld. Daarbij varieerde de handelingen van strelen tot verkrachting. Andere jongens zeiden dat ze tot bloedens toe zijn geslagen met een stok, sleutelhanger of zegelring. Kinderen die in bed hadden geplast mochten niets meer drinken.
De meeste misdrijven zijn inmiddels verjaard. Intern was volgens Weber al langer bekend wat er gebeurde, maar uit vrees voor persoonlijke gevolgen en die voor het koor werd daar niets mee gedaan. Het aantal slachtoffers ligt daarmee een stuk hoger dan de 72 gevallen die eerder bekend waren. Het bisdom heeft slachtoffers 2500 euro in het vooruitzicht gesteld.
NU 04.01.2016 Een Britse priester is maandag veroordeeld tot vijftien jaar cel, omdat hij tussen 1970 en 1991 ongeveer tien jongetjes heeft misbruikt.
De man, nu 69, werkte op een internaat voor kinderen met gedragsproblemen. Een 75-jarige oud-leraar op de instelling kreeg negen jaar cel. Beide verdachten waren al eerder veroordeeld voor misbruik.
Volgens het Britse Openbaar Ministerie waren de slachtoffers ongeveer twaalf jaar oud. Het ging om kinderen die uit huis waren gehaald en op het internaat waren geplaatst.
Het internaat Saint William’s Boy’s Home in Market Weighton, ten zuidoosten van de stad York, sloot zijn deuren in 1992. Het viel rechtstreeks onder het bisdom. Meer dan 170 mensen hadden de afgelopen jaren geklaagd over seksueel misbruik op het internaat.
VK 01.11.2015 Broederschap van het Christelijk Leven (Sodalitium Christianae Vitae), een Rooms-katholieke organisatie met afdelingen in Zuid-Amerika, Italië en de Verenigde Staten, heeft onder druk bevestigd dat het Vaticaan beschuldigingen van seksueel misbruik aan het adres van de oprichter onderzoekt. Deze zou jonge leden misbruikt hebben.
De secretaris van de Broederschap maakte het onderzoek van het Vaticaan bekend nadat twee Peruaanse journalisten een boek publiceerden, waarin de beschuldigingen tegen leider Luis Fernando Figari (68) uit de doeken worden gedaan. Pedro Salinas, een Peruaan die vroeger deel uitmaakte van de Broederschap, werkte mee aan het boek. Hij beschuldigt Figari al vijf jaar van fysiek, mentaal en seksueel misbruik. Volgens het boek zouden in 2011 drie mannen voor een Peruaans kerktribunaal hebben getuigd dat Figari hen had misbruikt toen ze minderjarig waren. Er is geen indicatie dat het tribunaal iets met de klachten heeft gedaan. Wanneer het Vaticaan precies op de hoogte is gebracht van het mogelijke misbruik, is niet bekend. Aanklagers wijzen er echter op dat de feiten hoogstwaarschijnlijk verjaard zijn, omdat ze plaatsvonden in de jaren ’80 en ’90.
Trouw 01.11.2015 Broederschap van het Christelijk Leven (Sodalitium Christianae Vitae), een Rooms-katholieke organisatie met afdelingen in Zuid-Amerika, Italië en de Verenigde Staten, heeft onder druk bevestigd dat het Vaticaan beschuldigingen van seksueel misbruik aan het adres van de oprichter onderzoekt. Deze zou jonge leden misbruikt hebben.
De secretaris van de Broederschap maakte het onderzoek van het Vaticaan bekend nadat twee Peruaanse journalisten een boek publiceerden, waarin de beschuldigingen tegen leider Luis Fernando Figari (68) uit de doeken worden gedaan.
Pedro Salinas, een Peruaan die vroeger deel uitmaakte van de Broederschap, werkte mee aan het boek. Hij beschuldigt Figari al vijf jaar van fysiek, mentaal en seksueel misbruik. Volgens het boek zouden in 2011 drie mannen voor een Peruaans kerktribunaal hebben getuigd dat Figari hen had misbruikt toen ze minderjarig waren. Er is geen indicatie dat het tribunaal iets met de klachten heeft gedaan. Wanneer het Vaticaan precies op de hoogte is gebracht van het mogelijke misbruik, is niet bekend.
Aanklagers wijzen er echter op dat de feiten hoogstwaarschijnlijk verjaard zijn, omdat ze plaatsvonden in de jaren ’80 en ’90.
AD 01.11.2015 Broederschap van het Christelijk Leven (Sodalitium Christianae Vitae), een Rooms-katholieke organisatie met afdelingen in Zuid-Amerika, Italië en de Verenigde Staten, heeft onder druk bevestigd dat het Vaticaan beschuldigingen van seksueel misbruik aan het adres van de oprichter onderzoekt. Deze zou jonge leden misbruikt hebben.
De secretaris van de Broederschap maakte het onderzoek van het Vaticaan bekend nadat twee Peruaanse journalisten een boek publiceerden, waarin de beschuldigingen tegen leider Luis Fernando Figari (68) uit de doeken worden gedaan. Pedro Salinas, een Peruaan die vroeger deel uitmaakte van de Broederschap, werkte mee aan het boek. Hij beschuldigt Figari al vijf jaar van fysiek, mentaal en seksueel misbruik. Volgens het boek zouden in 2011 drie mannen voor een Peruaans kerktribunaal hebben getuigd dat Figari hen had misbruikt toen ze minderjarig waren. Er is geen indicatie dat het tribunaal iets met de klachten heeft gedaan. Wanneer het Vaticaan precies op de hoogte is gebracht van het mogelijke misbruik, is niet bekend. Aanklagers wijzen er echter op dat de feiten hoogstwaarschijnlijk verjaard zijn, omdat ze plaatsvonden in de jaren ’80 en ’90.
NU 28.10.2015 Een katholieke priester is in Peru veroordeeld tot 35 jaar gevangenisstraf en het betalen van een schadevergoeding voor het seksueel misbruik van een kind. Dat vond plaats op een privéschool waar de man werkte als kapelaan.
De geestelijke heeft opgebiecht dat hij het slachtoffer tussen 2010 en 2012 meerdere keren heeft verkracht. De jongen was tien toen de priester zich voor het eerst aan hem vergreep. Het slachtoffer vertelde dat de man hem na het misbruik een keer geld toestopte om een MP3-speler te kopen.
De laatste jaren komen steeds meer misbruikzaken rond de kerk aan het licht in Zuid-Amerika. Geestelijken zijn daar relatief vaak actief op scholen.
Telegraaf 27.10.2015 Een katholieke priester is in Peru veroordeeld tot 35 jaar gevangenisstraf en het betalen van een schadevergoeding voor het seksueel misbruik van een kind. Dat vond plaats op een privéschool waar de man werkte als kapelaan.
De geestelijke heeft opgebiecht dat hij het slachtoffer tussen 2010 en 2012 meerdere keren heeft verkracht. De jongen was tien toen de priester zich voor het eerst aan hem vergreep. Het slachtoffer vertelde dat de man hem na het misbruik een keer geld toestopte om een MP3-speler te kopen.
De laatste jaren komen steeds meer misbruikzaken rond de kerk aan het licht in Zuid-Amerika. Geestelijken zijn daar relatief vaak actief op scholen.
NU 13.10.2015 Zo’n 250 slachtoffers van misbruik binnen de rooms-katholieke kerk krijgen in tegenstelling tot eerdere uitspraken toch een schadevergoeding. Ook wordt het misbruik door de kerk erkend. Dat meldt de rooms-katholieke kerk op haar website.
Het besluit volgt op advies van de commissie Deetman die onderzoek deed naar misbruik in de kerk. Eerder nog had een speciale commissie de klachten van de slachtoffers van het misbruik ongegrond verklaard.
De 250 personen die erkenning en een schadevergoeding krijgen, konden zich volgens de kerk alleen beroepen op hun eigen verklaringen. Ze beschikten niet over andere bewijzen waarmee ze hun verhaal konden ondersteunen. Om die reden heeft de kerk besloten om tot de erkenning over te gaan.
In het verleden erkende de kerk ook al schuld in honderden gevallen. Ook keerde de kerk al voor miljoenen aan schadevergoedingen uit in het kader van misbruik.
Telegraaf 12.10.2015 Ongeveer 250 mensen krijgen toch erkenning en een vergoeding omdat ze seksueel misbruikt zijn door medewerkers van de Rooms-Katholieke Kerk. Het gaat om mensen van wie de klacht eerst niet gegrond werd verklaard, omdat ze geen ander bewijs hadden dan hun eigen verklaring.
Dat de Rooms-Katholieke Kerk het leed van deze mensen nu toch erkent, is op voorstel van Wim Deetman, voorzitter van de commissie die het misbruik in kaart bracht.
Deze slachtoffers krijgen een vergoeding die tussen de 1000 en de 17.500 euro ligt. Voor deze groep gaat het in totaal om ongeveer een miljoen euro. Dat hebben maandagavond woordvoerders van de RKK en de commissie Deetman laten weten.
Het seksueelmisbruikschandaal heeft de RKK tot nu toe meer dan 16 miljoen euro gekost. Voor de klagers over seksueel misbruik en over geweld hebben de kerkelijke instanties tot nu toe 20 miljoen euro beschikbaar gesteld. Bij de onafhankelijke klachtencommissie zijn nog 393 klachten over seksueel misbruik in behandeling.
De kerk zegt dat de betrokken slachtoffers een brief krijgen met de vraag of zij in aanmerking willen komen voor erkenning, genoegdoening en/of hulpverlening. “Deze persoonlijke benadering past bij de gevoelde morele verantwoordelijkheid”, schrijft de kerk op de website.
Telegraaf 07.10.2015 Een 83-jarige vroegere bisschop van de Engelse anglicaanse kerk is veroordeeld voor jarenlang misbruik van jongens en jonge mannen. Peter Ball kreeg 47 maanden gevangenisstraf opgelegd voor het misbruik, dat tussen de jaren zeventig en negentig plaatsvond.
Als bisschop van Lewes en Gloucester nam hij jonge priesters mee naar zijn huis in het graafschap Sussex waar hij hen seksueel misbruikte. De kerk verklaarde later dat er “geen excuses zijn” voor het systematische misbruik van vertrouwen.
AD 01.10.2015 Eric Dejaeger, een voormalige katholieke priester van Belgische afkomst, heeft woensdag voor de rechtbank in de Canadese stad Iqaluit schuld bekend voor vier aanklachten van seksueel misbruik. Dat meldt de Canadese zender CBC.
De feiten zouden tussen 1975 en 1978 hebben plaatsgevonden in het Newman Theological College in Edmonton, waar hij toen studeerde. Volgens CBC bekende Dejaeger twee aanklachten wegens grove obsceniteiten. Ook gaf hij toe een jongen en een meisje te hebben aangerand. Een gerechtelijke uitspraak wordt op 22 oktober verwacht.
De voormalig pater-Oblaat in Iqaluit werd in januari al veroordeeld tot 19 jaar cel voor 32 seksuele misdrijven, uiteenlopend van verkrachting tot blootstelling aan bestialiteiten, op Inuït-kinderen in Igloolik tussen 1978 en 1982.
VK 27.09.2015 Paus Franciscus heeft zondag slachtoffers ontmoet die als kind zijn misbruikt door rooms-katholieke geestelijken. ‘God huilt’, zei hij later op de dag in een tot bisschoppen in een seminarium in Philadelphia.
Volgens zijn woordvoerder heeft de paus een half uur doorgebracht met vijf slachtoffers – waarvan sommigen door geestelijken zijn misbruikt, en anderen door familie of docenten. ‘Hij heeft naar hun verhalen geluisterd en met hen gebeden’, aldus Lombardi. De paus heeft ook zijn ‘pijn en schaamte’ laten blijken tegenover degenen die door mensen van de kerk zijn misbruikt.
Telegraaf 27.09.2015 Paus Franciscus heeft zondag in Philadelphia slachtoffers van seksueel kindermisbruik ontmoet, onder wie slachtoffers van misbruik gepleegd door rooms-katholieke geestelijken. De paus zei dat hij zich blijft inzetten voor de bestraffing van de daders.
In een toespraak tot bisschoppen die zich in een seminarium in Philadelphia hadden verzameld, zei de paus dat het blijft storen dat mensen “die de verantwoordelijkheid hadden om voor kinderen te zorgen, het vertrouwen van die kinderen schonden en veel leed hebben aangericht”.
Sinds 2002 zijn er talrijke schandalen in de kerk geweest rond kindermisbruik gepleegd door priesters en beschuldigingen van kindermisbruik in rooms-katholieke instellingen.
De paus gaat zondag op de laatste dag van zijn bezoek aan Amerika ook naar een gevangenis en draagt elders in de open lucht een mis op waar anderhalf miljoen mensen worden verwacht.
Trouw 24.09.2015 Over seksueel misbruik door geestelijken is veel geschreven. Over misbruik in pastorale relaties veel minder. Christiane van den Berg-Seiffert sprak zeventien misbruikte vrouwen.
Je vergeet haast dat er wél veel goede wil is in geloofsgemeenschappen.
De dominee, dat is zo’n warme, hartelijke man. Hij luistert ook zo goed. Bij het weggaan volgt een omhelzing. Maar dan gaat het mis. De omhelzing wordt een zoen. Het eindigt in de slaapkamer.
Regelmatig komt het in het nieuws: een predikant die niet van een kerklid kan afblijven. Een schandaal is al snel geboren: hoe kan een iemand die zo’n hoge moraal propageert, zo de mist in gaan? Er is nog maar weinig bekend over hoe slachtoffers zelf seksueel grensoverschrijdend gedrag ondergaan, zo ontdekte Christiane van den Berg-Seiffert. Ze sprak zeventien vrouwen over hun ervaringen met misbruik in een pastorale relatie. In het bijzonder keek ze naar de de dynamiek in de kerkelijke gemeente die slachtoffers van misbruik ervaren. Vandaag promoveert ze op dit onderzoek aan de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) in Groningen.
Justitie vermoedt misbruik van patiënten door Aaldert van E.
AD 05.08.2015 De gelovige zorginstelling Jedidja leek zo vredig, daar in dat lieflijke boerderijtje aan de rand van het Zuid-Hollandse dorpje Meerkerk. Maar nu de 74-jarige oprichter Aaldert van E. is opgepakt voor seksueel misbruik van patiënten, is de beerput open.
De advertentie van zorginstelling Hoeve Jedidja klinkt nog wel zo charmant. Voor iedereen die het leven even niet meer ziet zitten, is er ‘dagelijks hulp’ in een ‘landelijke omgeving’, zodat je er ‘rust ervaart’ en privacy krijgt ‘geschonken’. Kamers hebben tv en internet, er zijn dokters en psychiaters. Als klap op de vuurpijl krijg je ook nog hulp bij al dat ‘pgb-gedoe’. En: ,,Als je geen vervoer hebt, kunnen we je ook wel komen halen.”
Handtastelijk Met de arrestatie van de man is er ook hernieuwde aandacht voor zijn verleden. Het maakt de zorgen in Meerkerk alleen maar talrijker.
Van E. stond begin jaren ’90 te boek als een ‘groot evangelisch leider’ die door het Hogere was geroepen om ‘gedemoniseerde’ cliënten te genezen. Van E. is dan nog razend populair: zijn gemeenschap Nehemia trekt soms wel 800 volgelingen naar de kerk.
Maar al snel gaat het bergafwaarts. Van E. vertrekt er na beschuldigingen van handtastelijkheden. Ze blijven onbestraft, maar verbolgen kerkgangers klagen van ‘sektarisch gedrag’, waarin ze tegen hun zin in ‘intiem’ moesten zijn. Van E. vertrekt naar Ridderkerk om daar een nieuw centrum te starten voor begeleiding van geloven en ‘behoeftigen’.
In 2008 komen er opnieuw beschuldigingen. Ditmaal stappen zes vrouwen naar justitie. Ze doen een boekje open over aanrandingen, betastingen en zelfs gedwongen orale seks. Een van de vrouwen vertelt ook hoe Van E. aan duiveluitdrijving deed.
Trouw 28.07.2015 Australische Jehova’s Getuigen hebben sinds de jaren vijftig intern 1006 meldingen van kindermisbruik gekregen. In geen enkel geval zijn die meldingen doorgezet naar justitie. Dit concludeerde de in 2013 ingestelde staatscommissie die naar aanleiding van de misbruikverhalen uit de katholieke kerk onderzoek doet naar kindermisbruik maandag tijdens de eerste openbare hoorzitting in Sydney.
In plaats van aangifte te doen, handelden de Jehova’s Getuigen de zaken binnenskamers af. Max Horley, die als ouderling te maken kreeg met de interne meldingen, verklaarde dat hij de politie niet op de hoogte stelde omdat hij zich er niet van bewust was dat het misbruik strafbaar was.
Ook vertelde hij dat hij de aantekeningen van gesprekken tussen de kerkleiding en de verdachten vernietigd had om ervoor te zorgen dat ze niet ‘in verkeerde handen zouden vallen’. Zo vonden de ouderlingen het niet nodig dat hun vrouwen of gemeenteleden wisten wat er op dat gebied speelde binnen de gemeente.
‘Zo gaan wij te werk’ “Zou u hetzelfde doen vandaag als iemand bij u kwam en melding maakte van seksuele misdrijven? Zou u de aantekeningen vernietigen?” vroeg de rechter aan Horley. “Ja, zo gaan wij te werk”, antwoordde die. Horley gaf aan dat bij twijfel niet de politie maar ‘de Kring’, een verzameling van gemeenten, werd geraadpleegd. In dit soort gevallen gaven de leiders van de Kring zowel juridisch als schriftelijk advies.
Het nu 47-jarige slachtoffer geïdentificeerd als BCB, vertelde hoe zij als vijftienjarige werd misbruikt door de ouderling Bill Neil. Hij gaf haar tongzoenen, keek toe als ze douchte en dwong haar tot orale seks. Zij meldde haar misbruik en moest dit vervolgens uit de doeken doen voor een zaal vol mannen, inclusief Neil, die haar misbruikt had. Die ervaring noemt ze ‘zeer pijnlijk’.
Haar werd opgedragen niet over haar misbruik te praten uit respect voor Neil en zijn familie. “Nu ik terugkijk, zie ik dat er van mij gevraagd werd dat ik de man die mij dat aan had gedaan respecteerde, maar niemand bood míj enige vorm van respect of ondersteuning”, zei ze tijdens de zitting. Dat ze destijds geen aangifte heeft gedaan is volgens haar omdat ze gehersenspoeld werd. “Ik dacht dat ik door hier met mensen buiten de kerk over te spreken, Jehova’s naam te schande zou maken.”
Twee getuigen Binnen de gemeenschap van Jehova’s Getuigen is het gebruikelijk dat disciplinaire zaken voor een rechterlijk comité worden gebracht. Dit comité bestaat uit een aantal ouderlingen, maar kan pas worden gevormd wanneer er minimaal twee getuigen zijn van de overtreding.
In het geval van seksueel misbruik is dit doorgaans niet het geval, waardoor in zeker 125 zaken het misbruik voor veel daders geen gevolgen had. Vanaf 1950 is in 401 gevallen de zwaarste sanctie, uitsluiting uit de gemeenschap, opgelegd, maar in de loop der jaren mochten 230 leden weer terugkeren.
Tranen in een kruik Zo ook de vader van het tweede slachtoffer dat getuigde in de hoorzitting, BCG. De nu 43-jarige vrouw en haar drie zussen werden seksueel misbruikt en geslagen door haar vader. Ze bracht naar eigen zeggen haar jeugd door in angst. Angst voor haar vader en voor uitsluiting, dat zou immers haar lot zijn als ze ongehoorzaam was.
“Ik bad tot Jehova of hij engelen om mijn bed wilde opstellen zodat mijn vader niet meer bij me zou komen, maar Jehova hielp me niet en mijn vader stopte niet”, zei ze.
Haar vader werd geëxcommuniceerd, maar mocht een paar jaar later weer toetreden omdat hij volgens een ouderling ‘weer het goede deed’. De enige ondersteuning die de vrouw vanuit de Jehova’s Getuigen kreeg was een regel uit Psalm 56: ze moest ‘haar tranen in een kruik bewaren’, dan zou God die later ‘afsluiten met zijn liefde’.
De Jehova’s Getuigen hebben in Australië 68.000 leden. Wereldwijd zijn er zo’n 8,2 miljoen Getuigen, waarvan ruim 30.000 in Nederland.
NU 27.07.2015 Jehova’s getuigen in Australië hebben sinds de jaren vijftig meer dan duizend keer gevallen van seksueel misbruik van kinderen stilgehouden. Dat is maandag naar voren gekomen tijdens een hoorzitting van een speciale commissie die het misbruik onderzoekt.
De zaken werden niet gemeld bij de politie en bewijs werd vernietigd. In plaats daarvan werd de voorkeur gegeven aan interne onderzoeken.
Jehova’s getuige Max Horley, betrokken bij de interne afhandeling van het misbruik, vertelde de commissie over de gang van zaken. Naar eigen zeggen had hij er niet bij stilgestaan dat het misbruik een misdrijf was.
Telegraaf 27.07.2015 Seksueel misbruik, vooral van minderjarigen, wordt standaard door de Jehova’s Getuigen in de doofpot gestopt, naar alle waarschijnlijkheid ook in Nederland. Men handelt het in eigen kring af en daders gaan meestal vrijuit. Aangifte wordt nooit gedaan.
Dit bleek maandag voor een Australische onderzoekscommissie naar seksueel misbruik van kinderen in kerkelijke kring. Namens de Jehova’s Getuigen gaf Max Horley toe dat er zeker duizend gevallen bekend waren bij de Australische Jehova’s Getuigen in de afgelopen zestig jaar. Al die zaken werden stilgehouden. Horley, verantwoordelijk voor het dossier, zei er niet bij te hebben stilgestaan dat misbruik een misdrijf is.
Naar de omvang van het kindermisbruik binnen de Jehova’s Getuigen is het gissen, maar er is wel een interne databank van alle misbruikzaken wereldwijd. Justitie wordt inzage geweigerd. Volgens de Amerikaanse slachtofferorganisatie Silent Lambs bevat de databank zo’n 24.000 namen van daders, voornamelijk voorgangers en ouderlingen. Gezien de omvang van de databank is het aannemelijk dat daar ook Nederlandse zaken bij zitten. Bevestiging is bij de kerk niet te krijgen. Aangiftes in Nederland zijn niet bekend.
NU 19.07.2015 Pastoor Dominique Donders, die eerst veroordeeld werd voor het bezit van kinderporno en daarna werd vrijgesproken, heeft een nieuwe baan.
Hij gaat aan de slag als kapelaan bij de parochie Maria Moeder van de Kerk in de Brabantse gemeente Sint Anthonis. Dat heeft de parochie op zijn website staan.
In het AD zeggen de pastoor en een bestuurslid van de kerk zaterdag dat de man een tweede kans verdient.
De pastoor kwam in 2013 voor de rechter omdat hij erotische foto’s van minderjarigen in bezit zou hebben. De rechtbank veroordeelde hem. Het gerechtshof in Den Bosch vond de beschuldigingen echter niet bewezen en sprak de man vrij.
Morele kanttekeningen
De parochie in Sint Anthonis heeft Donders op verzoek van het bisdom aangenomen. Bij het gedrag van Donders kunnen volgens de parochie “in moreel opzicht zeker kanttekeningen worden geplaatst”, maar is “zijn pastorale integriteit niet fundamenteel in het geding.”
Het is de bedoeling dat Dominique Donders op korte termijn al zal voorgaan in vieringen en bij uitvaarten. Een precieze benoemingsdatum is er nog niet.
Telegraaf 18.07.2015 Pastoor Dominique Donders, die eerst veroordeeld werd voor het bezit van kinderporno en daarna werd vrijgesproken, heeft een nieuwe baan. Hij gaat aan de slag als kapelaan bij de parochie Maria Moeder van de Kerk in de Brabantse gemeente Sint Anthonis. Dat heeft de parochie op zijn website staan.
In het AD zeggen de pastoor en een bestuurslid van de kerk zaterdag dat de man een tweede kans verdient.
De pastoor kwam in 2013 voor de rechter omdat hij erotische foto’s van minderjarigen in bezit zou hebben. De rechtbank veroordeelde hem. Het gerechtshof in Den Bosch vond de beschuldigingen echter niet bewezen en sprak de man vrij.
NRC 17.06.2015 Mensen die slachtoffer zijn geworden van seksueel misbruik door priesters, maar wier klacht ongegrond verklaard werd door de klachtencommissie van de katholieke kerk, krijgen toch erkenning en een schadevergoeding. De Volkskrant meldt vandaag dat de kerk werkt aan een nieuwe regeling.
Tot 1 mei dit jaar konden slachtoffers van misbruik zich melden bij het Meldpunt Seksueel Misbruik RKK. De afgelopen jaren zijn er volgens de laatst bekende cijfers ruim 3.500 meldingen binnengekomen. 1.900 zijn omgezet in een formele klacht, 1.100 zijn er inmiddels behandeld. Van die 1.100 zijn er zo’n 800 gegrond of deels gegrond verklaard. Aan bijna 600 slachtoffers is in totaal al zo’n 17,5 miljoen euro uitbetaald. 250 klachten zijn ongegrond verklaard, vaak wegens gebrek aan ‘steunbewijs’: er hadden zich geen andere slachtoffers van dezelfde priester gemeld.
NU 17.06.2015 De katholieke kerk werkt aan een regeling om misbruikslachtoffers die eerder niet zijn erkend, alsnog een schadevergoeding te bieden. Dat meldt de Volkskrant woensdag.
De klachtencommissie van het Meldpunt Seksueel Misbruik RKK heeft ruim 250 gevallen niet gegrond verklaard. Bij de meeste klachten ontbraken andere slachtoffers van de aangeklaagde priester. De commissie kan niemand op grond van een enkele verklaring veroordelen.
Aanleiding voor de nieuwe regeling is volgens de krant de hoorzitting van Wiel Stevens, de voorzitter van de klachtencommissie, in de Tweede Kamer twee jaar geleden. Hij zei niet te twijfelen dat het grootste deel van de afgewezen klagers wel is misbruikt. De regels zouden het niet toelaten om deze klachten gegrond te verklaren.
VK 15.06.2015 De voormalige aartsbisschop Jozef Wesolowski wordt formeel vervolgd voor seksueel misbruik, zo heeft de openbare aanklager van het Vaticaan maandag besloten. De oud-geestelijke riskeert een gevangenisstraf van maximaal twaalf jaar voor seks met kinderen en het bezit van een grote hoeveelheid kinderporno.
Het proces gaat op 11 juli van start. Het Vaticaan heeft Wesolowski vorig jaar al uit zijn functie ontheven en onder huisarrest geplaatst vanwege de verdenkingen. Onderzoekers van de pauselijke justitie troffen destijds op zijn pc meer dan 100 duizend films en foto’s aan van seksuele handelingen met kinderen. Hieronder bevonden zich volgens de Italiaanse krant Corriere della sera ook foto’s van Wesolowski’s eigen slachtoffers, die hij zou hebben misbruikt in zijn tijd als pauselijk gezant in de Dominicaanse Republiek.
De zaak werd aan het rollen gebracht door de politie van het Midden-Amerikaanse land, waar Wesolowski vijf jaar lang aartsbisschop was. Toen de beschuldigingen aan zijn adres openbaar werden riep het Vaticaan hem in 2013 terug, waarna de autoriteiten aldaar het onderzoek voortzetten.
Het aftreden van de twee geestelijken volgt slechts enkele dagen op de aankondiging dat het Vaticaan een apart ‘misbruiktribunaal’ opricht, dat beschuldigingen zal beoordelen tegen bisschoppen die seksueel misbruik van kinderen zouden hebben toegelaten of geprobeerd te verbergen. De Rooms-Katholieke Kerk wil hiermee tegemoet komen aan de wensen van slachtoffers.
Trouw 15.06.2015 Het Vaticaan gaat de pedofiele ex-aartsbisschop Jozef Wesolowski (66) vervolgen voor seksueel misbruik. De aanklager van de Rooms Katholieke Kerk heeft dat maandag bevolen. De inmiddels uit zijn ambt gezette geestelijke zou betaald hebben voor seks met kinderen toen hij nuntius in de Dominicaanse Republiek was. Ook moet hij terechtstaan voor het bezit van kinderporno.
Wesolowski was vorig jaar de eerste persoon die in het Vaticaan werd gearresteerd op beschuldiging van pedofilie. De eerste procesdag staat voor 11 juli op de agenda.
NU 15.06.2015 Het Vaticaan gaat de pedofiele ex-aartsbisschop Jozef Wesolowski vervolgen voor seksueel misbruik. De aanklager van de Rooms Katholieke Kerk heeft dat maandag bevolen.
De inmiddels uit zijn ambt gezette geestelijke zou betaald hebben voor seks met kinderen toen hij nuntius in de Dominicaanse Republiek was. Ook moet hij terechtstaan voor het bezit van kinderporno.
Wesolowski was vorig jaar de eerste persoon die in het Vaticaan werd gearresteerd op beschuldiging van pedofilie. De eerste procesdag staat voor 11 juli op de agenda.
Verenigde Staten
Maandag werd ook bekend dat de aartsbisschop van het Amerikaanse St. Paul en Minneapolis en een hulpbisschop zijn afgetreden in verband met kindermisbruik.
De twee zijn teruggetreden na beschuldigingen dat het bisdom te weinig deed om kinderen te beschermen tegen een pedofiele priester.
Telegraaf 15.06.2015 Het Vaticaan gaat de pedofiele ex-aartsbisschop Jozef Wesolowski (66) vervolgen voor seksueel misbruik. De aanklager van de Rooms Katholieke Kerk heeft dat maandag bevolen. De inmiddels uit zijn ambt gezette geestelijke zou betaald hebben voor seks met kinderen toen hij nuntius in de Dominicaanse Republiek was. Ook moet hij terechtstaan voor het bezit van kinderporno.
Wesolowski was vorig jaar de eerste persoon die in het Vaticaan werd gearresteerd op beschuldiging van pedofilie. De eerste procesdag staat voor 11 juli op de agenda.
De misbruikzaak tegen hem is gestoeld op onderzoek van de politie van de Dominicaanse Republiek. De kinderporno werd op zijn computer gevonden toen hij al terug was in het Vaticaan. Hij werd in 2013 teruggeroepen en zit sinds zijn arrestatie in september afgelopen jaar vast onder huisarrest. Indien schuldig bevonden hangt hem een maximale gevangenisstraf van twaalf jaar boven het hoofd.
NRC 15.06.2015 Het Vaticaan gaat de voormalige Poolse aartsbisschop Jozef Wesolowski vervolgen voor kindermisbruik. Wesolowski was nuntius, een diplomatieke vertegenwoordiger van de paus, in de Dominicaanse Republiek toen hij in 2013 uit zijn ambt werd gezet nadat bekend was geworden dat hij zich aan kinderen had vergrepen.
Naast zijn vergrijpen – hij zou jongetjes hebben betaald om in zijn bijzijn te masturberen – werd er ook kinderporno aangetroffen op de computer van Wesolowski. Hij werd in augustus 2013 uit zijn ambt gezet en onder huisarrest geplaatst in afwachting van de beslissing van het Vaticaan om hem te vervolgen. Het is voor het eerst dat de kerk zo’n hooggeplaatste functionaris vervolgt. Naast nuntius was Wesolowski aartsbisschop van Sléibhte. Het proces begint over een maand.
OOK BISSCHOPPEN AANGEPAKT
Het lijkt erop alsof de Rooms-Katholieke kerk steeds concreter wil gaan optreden tegen het eigen misbruikverleden. Vorige week stemde paus Franciscus in met de oprichting van een tribunaal dat zich moet gaan bezighouden met het verhoren en bestraffen van bisschoppen die er van worden beschuldigd niet op te treden tegen kindermisbruik door geestelijken binnen hun bisdom.
AMERIKAANSE AARTSBISSCHOP STAPT OP
Vandaag dienden de Amerikaanse aartsbisschop John Niensteds uit St. Paul/Minneapolis en zijn rechterhand bisschop Lee Anthony Piche hun ontslag in bij de paus. Het Amerikaanse bisdom onder hun leiding wordt vervolgd door Amerikaanse justitie voor het oogluikend toestaan van het misbruik van twee jongetjes door een priester.
De Rooms-Katholieke Kerk is in de afgelopen jaren stevigbekritiseerd over haar houding ten aanzien van het seksueel misbruik. Volgens velen schoot de kerk tekort in het straffen van de daders. Paus Franciscus heeft zich negatief uitgelaten over het misbruikverleden van de kerk. Vorig jaar vroeg hij vergiffenis voor de fouten van zijn geestelijken. Toch werd er tot nu toe weinig gedaan. LEES VERDER
Trouw 10.06.2015 Slachtoffers van misbruik vroegen de paus er al jaren om: doe nou eens wat tegen bisschoppen die de andere kant uitkeken toen een van hun priesters de fout inging. Binnenkort moeten die bisschoppen verschijnen voor een nieuw tribunaal in het Vaticaan dat Paus Franciscus vandaag in het leven heeft geroepen.
Het is de grootste stap die het Vaticaan tot dusver heeft genomen om bisschoppen die op de hoogte waren van misbruik verantwoordelijk te houden. Tot dusver is geen enkele bisschop ontslagen omdat hij misbruik had genegeerd of in de doofpot had gestopt. Wel accepteerde de paus in april van dit jaar het ontslag van de Amerikaanse aartsbisschop Robert Finn, die een pedoseksuele priester had beschermd, maar tegelijkertijd benoemde hij in het zuiden van Chili een bisschop, die van hetzelfde beschuldigd werd. Dit tot grote woede van de gelovigen daar die zelfs zover gingen dat ze de plaatselijke kathedraal binnendrongen in een poging zijn wijding te verhinderen.
Telegraaf 10.06.2015 Het Vaticaan krijgt een apart bureau voor de beoordeling van beschuldigingen tegen bisschoppen die seksueel misbruik van kinderen hebben geprobeerd te verbergen of hebben toegelaten. Dat heeft de kerk woensdag bekendgemaakt. De Rooms-Katholieke Kerk komt daarmee tegemoet aan de wens van slachtoffers.
Die willen al jaren dat de kerk in actie komt om bisschoppen verantwoording te laten afleggen voor misbruik, ook al zijn ze daar persoonlijke niet verantwoordelijk voor. De afdeling komt onder auspiciën van de Congregatie voor de Geloofsleer.
Het misbruiktribunaal gaat zaken over de hele wereld behandelen. Het idee voor een dergelijke bureau was een van een reeks voorstellen van de speciale commissie voor Kinderbescherming en kreeg het fiat van paus Franciscus.
Volgens het internationaal netwerk van slachtoffers van misbruik door pedofiele priesters (SNAP) gaat het voorstel niet ver genoeg. Volgens de organisatie verandert er weinig zolang de kerk om blijft gaan met geestelijken die misbruik plegen of dat verdoezelen.
Franciscus is sinds zijn aantreden bezig met de aanpak van misbruik binnen de kerk en de instelling van een apart bureau wordt gezien als een belangrijke stap.
NRC 10.06.2015 Paus Fransiscus heeft toestemming verleend aan de oprichting van een kerkelijk tribunaal dat zich moet gaan bezighouden met het verhoren en bestraffen van bisschoppen die er van worden beschuldigd niet op te treden tegen kindermisbruik door geestelijken binnen hun bisdom. Dat heeft het Vaticaan laten weten.
De paus stemt daarmee in met een aantal aanbevelingen die waren gedaan door zijn adviesorgaan op het gebied van seksueel misbruik. De oprichting van het tribunaal wordt als een grote en vrij onverwachte stap gezien, aldus NRC-redacteur Marc Leijendekker:“Het is afwachten hoe het tribunaal wordt ingevuld, maar het is een onmiskenbare stap van het Vaticaan om schoon schip te maken. Dat komt toch wel als een verrassing, want tot nu toe heeft de Paus zijn kaarten voor zich gehouden en alleen een onderzoek ingesteld naar het misbruik binnen de kerk.”
STERK BEKRITISEERD
De Rooms-Katholieke Kerk is in de afgelopen jaren stevig bekritiseerd over haar houding ten aanzien van het seksueel misbruik. Volgens velen schoot de kerk tekort in het straffen van de daders.
Paus Fransiscus heeft zich negatief uitgelaten over het misbruikverleden van de kerk. Vorig jaar vroeg hij vergiffenis voor de fouten van zijn geestelijken. Toch werd er tot nu toe weinig gedaan. De paus liet wel in augustus 2013 de Poolse nuntius Jozef Wesolowski, een diplomatieke vertegenwoordiger van het Vaticaan, uit zijn functie in de Dominicaanse Republiek ontzetten nadat aan het licht was gekomen dat hij zich in Santo Domingo aan verschillende jongetjes had vergrepen. LEES VERDER
VK 10.06.2015 Het Vaticaan krijgt een apart tribunaal voor de beoordeling van beschuldigingen tegen bisschoppen die seksueel misbruik van kinderen hebben toegelaten of geprobeerd te verbergen. Dit heeft de Rooms-Katholieke Kerk bekendgemaakt, die daarmee tegemoet komt aan de wens van slachtoffers.
Slachtoffers willen al jaren dat de kerk in actie komt om bisschoppen verantwoording te laten afleggen voor misbruik, ook al zijn ze daar persoonlijk niet verantwoordelijk voor. De wetten van de Kerk kenden al straffen voor bisschoppen die hun taken niet vervullen, maar voor zover bekend heeft het Vaticaan nog nooit een bisschop bestraft die een kindermisbruiker de hand boven het hoofd hield.
Waarschuwing Eerder dit jaar publiceerde paus Franciscus een brief waarin hij geestelijken waarschuwde dat ‘in de kerk absoluut geen plaats is voor diegenen die minderjarigen misbruiken’. Ook herinnerde hij bisschoppen en leiders van religieuze ordes en congregaties aan de ontmoeting die hij in de zomer van 2014 met slachtoffers van misbruik door priesters had gehad.
De paus zei diep getroffen te zijn geweest door ‘de diepte van hun lijden en de kracht van hun geloof’. Het sterkte Franciscus naar eigen zeggen in zijn overtuiging dat al het mogelijke zou moeten worden worden gedaan om de kerk te bevrijden van de ‘plaag van het seksueel misbruik’.
Al jaren strijdt het Survivors Network of those Abused by Priests (SNAP) voor gerechtigheid van slachtoffers. ’s Werelds oudste en grootste belangenvereniging voor misbruikslachtoffers telt meer dan 15.000 leden.
Trouw 01.06.2015 Één van de machtigste mannen in het Vaticaan, George Pell, zou als bisschop expres de hand boven het hoofd van misbruik plegende priesters hebben gehouden. De commissie die misbruik in de katholieke kerk in Australië onderzoekt, noemt zijn positie na nieuw onderzoek ‘onhoudbaar’.
Peter Saunders, lid van de misbruikcommissie, noemde Pell dit weekend op de Australische televisie een ‘hardvochtig’, ‘gevaarlijk’ en ‘koudbloedig’ individu, ‘bijna een sociopaat’. Hij zei dat Pell moet opstappen als hoofd Financiën van het Vaticaan.
“Pell begon te praten over mijn groeiende familie en mijn taak om hen goed te onderhouden. Hij zei dat ik op deze manier snel een auto of een huis voor mijn familie kon kopen,” zei Ridsdale. Hij lepelde vrijwel letterlijk op hoe het telefoongesprek verder ging:
Ridsdale: ‘Sorry hoor George, maar waar the fuck praat je over?’ Pell: ‘Ik wil weten wat het kost om jou stil te houden.’ Ridsdale: ‘Fuck you George, en alles waarvoor je staat.’
Pell reageerde op deze en andere beschuldiging in een statement. Hij ontkent dat hij Risdale zwijggeld heeft aangeboden en schrijft juist ‘extreem sympatiek’ tegen het slachtoffer te zijn geweest. Hij beteurt dat ze elkaar ‘verkeerd hebben begrepen’. “Tijdens onze discussie was de politie zelfs al bezig met de zaak”, schrijft hij.
Telegraaf 28.05.2015 De methodistenkerk in Groot-Brittannië heeft donderdag excuses aangeboden voor het seksueel misbruik en de mishandeling van volwassenen en minderjarigen door predikanten en andere leden van de kerk. Dat gebeurde na de publicatie van een rapport waaruit blijkt dat sinds de jaren vijftig bijna 1900 gevallen zijn gemeld.
Na de publicatie van het rapport publiceerde secretaris-generaal Martyn Atkins van de Britse methodisten een verklaring waarin hij namens de kerk er zonder reserves verontschuldigingen voor aanbood dat de kerk kinderen, jongeren en volwassenen niet tegen het misbruik en de mishandeling heeft beschermd. „Dat is en blijft een diepe bron van verdriet en schaamte voor de kerk”, schrijft Atkins volgens de krant The Guardian.
AD 28.05.2015 De methodistenkerk in Groot-Brittannië heeft vandaag excuses aangeboden voor het seksueel misbruik en de mishandeling van volwassenen en minderjarigen door predikanten en andere leden van de kerk. Dat gebeurde na de publicatie van een rapport waaruit blijkt dat sinds de jaren vijftig bijna 1900 gevallen zijn gemeld.
Dat is en blijft een diepe bron van verdriet en schaamte voor de kerk, aldus Martyn Atkins.
Na de publicatie van het rapport publiceerde secretaris-generaal Martyn Atkins van de Britse methodisten een verklaring waarin hij namens de kerk er zonder reserves verontschuldigingen voor aanbood dat de kerk kinderen, jongeren en volwassenen niet tegen het misbruik en de mishandeling heeft beschermd. ,,Dat is en blijft een diepe bron van verdriet en schaamte voor de kerk”, schrijft Atkins volgens de krant The Guardian.
NU 19.05.2015 Een priester die werkte op een school in Australië heeft daar iedere jongen tussen de tien en zestien jaar misbruikt.
Dat bleek dinsdag tijdens een zitting van de speciale commissie die onderzoek doet naar de manier waarop de autoriteiten in het verleden zijn omgegaan met signalen over kindermisbruik.
De priester werkte in het begin van de jaren tachtig op een school in Ballarat, waar hij volgens een raadsvrouw berucht was onder de jongens.
Hij is al vier keer veroordeeld voor misbruik en zit daarvoor nog steeds vast. In totaal gaat het om minstens 130 gevallen.
Telegraaf 19.05.2015 Een priester die werkte op een school in Australië heeft daar iedere jongen tussen de tien en zestien jaar misbruikt. Dat bleek dinsdag tijdens een zitting van de speciale commissie die onderzoek doet naar de manier waarop de autoriteiten in het verleden zijn omgegaan met signalen over kindermisbruik.
De priester werkte in het begin van de jaren tachtig op een school in Ballarat, waar hij volgens een raadsvrouw berucht was onder de jongens. Hij is al vier keer veroordeeld voor misbruik en zit daarvoor nog steeds vast. In totaal gaat het om minstens 130 gevallen.
NU 04.05.2015 De Belgisch aartsbisschop André-Joseph Léonard zal woensdag zijn ontslag aanbieden aan de paus. Dat is conform de regels van de rooms-katholieke kerk omdat Léonard woensdag 75 jaar wordt. Bij het bereiken van die leeftijd dient het ontslag aangeboden te worden.
Paus Franciscus heeft drie opties: het ontslag accepteren, de benoeming tot aartsbisschop voor een bepaalde tijd verlengen of Léonard vragen aan te blijven totdat er een nieuwe aartsbisschop is. Het besluit kan weken duren.
Léonard is sinds 18 januari 2010 aartsbisschop van Mechelen-Brussel en ook het hoofd van de Belgische bisschoppenconferentie. Daarvoor was hij onder meer bisschop in Namen. Léonard was in tegenstelling tot zijn voorgangers nooit kardinaal.
Seksueel misbruik
Eind april werd Léonard veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding van 10.000 euro aan een slachtoffer van seksueel misbruik, omdat hij te laks had gereageerd op een klacht tegen een priester die onder Léonard viel toen hij bisschop was. Volgens de rechters had Léonard de ernst van het misbruik ook onderschat.
Opvolging
De ambassadeur van het Vaticaan in België (de zogeheten apostolische nuntius) stuurt na beraad met de andere Belgische bisschoppen een lijst met drie kandidaten voor de opvolging van Léonard naar Rome. De paus is niet verplicht het advies te volgen
Telegraaf 04.05.2015 De Belgisch aartsbisschop André-Jozef Léonard zal woensdag zijn ontslag aanbieden aan de paus. Dat is conform de regels van de rooms-katholieke kerk omdat Léonard woensdag 75 jaar wordt. Bij het bereiken van die leeftijd dient het ontslag aangeboden te worden.
Paus Franciscus heeft drie opties: het ontslag te accepteren, de benoeming tot aartsbisschop voor een bepaalde tijd te verlengen of Léonard te vragen aan te blijven totdat er een nieuwe aartsbisschop is. Het besluit kan weken duren.
Trouw 30.04.2015 Het Meldpunt Seksueel Misbruik in de Rooms-Katholieke Kerk is vanaf morgen gesloten. Slachtoffers die nog willen klagen over misbruik in de kerk moeten zich vanaf morgen bij hun eigen parochie of bij slachtoffergroepen als KLOKK melden. Klagen over overleden religieuzen of over zaken die ondertussen zijn verjaard, is formeel niet meer mogelijk.
Het meldpunt werd in 2011 in het leven geroepen, toen er steeds meer naar buiten kwam over seksuele wantoestanden op (kost-)scholen, in kerken en bij katholieke verenigingen. Sinds 2011 zijn ruim 3500 zaken behandeld, laat het meldpunt weten. Er is meer dan 18 miljoen euro aan schadevergoedingen uitgekeerd.
NU 30.04.2015 Het Meldpunt Seksueel Misbruik in de Rooms-Katholieke Kerk is vanaf vrijdag gesloten. Slachtoffers die nog willen klagen over misbruik in de kerk moeten zich vanaf vrijdag bij hun eigen parochie of bij slachtoffergroepen als KLOKK melden.
Klagen over overleden religieuzen of over zaken die ondertussen zijn verjaard, is formeel niet meer mogelijk.
Het meldpunt werd in 2011 in het leven geroepen, toen er steeds meer naar buiten kwam over seksuele wantoestanden op (kost-)scholen, in kerken en bij katholieke verenigingen.
Sinds 2011 zijn ruim 3500 zaken behandeld, laat het meldpunt weten. Er is meer dan 18 miljoen euro aan schadevergoedingen uitgekeerd.
Telegraaf 30.04.2015 Het Meldpunt Seksueel Misbruik in de Rooms-Katholieke Kerk is vanaf vrijdag gesloten. Slachtoffers die nog willen klagen over misbruik in de kerk moeten zich vanaf vrijdag bij hun eigen parochie of bij slachtoffergroepen als KLOKK melden. Klagen over overleden religieuzen of over zaken die ondertussen zijn verjaard, is formeel niet meer mogelijk.
Het meldpunt werd in 2011 in het leven geroepen, toen er steeds meer naar buiten kwam over seksuele wantoestanden op (kost-)scholen, in kerken en bij katholieke verenigingen. Sinds 2011 zijn ruim 3500 zaken behandeld, laat het meldpunt weten. Er is meer dan 18 miljoen euro aan schadevergoedingen uitgekeerd.
Telegraaf 23.04.2015 Aartsbisschop André Léonard van Mechelen-Brussel moet een slachtoffer van seksueel misbruik een schadevergoeding van 10.000 euro betalen. Dat heeft het hof van beroep in Luik donderdag bepaald. De man, Joël Devillet, had de 74-jarige aartsbisschop aangeklaagd, omdat die naar zijn oordeel het misbruik had toegedekt.
Devilet werd in de periode 1987-1991 herhaaldelijk verkracht door een priester in Aubange in de Belgische provincie Luxemburg. Léonard was van 1991 tot zijn benoeming in het aartsbisdom bisschop van Namen, waaronder de kerk in die provincie valt. Een lagere rechtbank had Devillet in november 2013 in het ongelijk gesteld. Het hof van beroep oordeelde dat de aartsbisschop laks heeft gereageerd nadat die een klacht tegen de priester had ingediend. Ook heeft de aartsbisschop de ernst van het misbruik onderschat, aldus het hof.
Léonard wordt volgende maand 75 en moet dan overeenkomstig het kerkelijk wetboek zijn ontslag bij de paus indienen.
Telegraaf 21.04.2015 De veroordeelde bisschop Robert Finn van het Amerikaanse bisdom Kansas City-St. Joseph heeft zijn functie neergelegd. Paus Franciscus heeft het ontslag aanvaard, liet het Vaticaan dinsdag weten. Finn (62) werd in september 2012 tot een gevangenisstraf van twee jaar voorwaardelijk veroordeeld, omdat hij een priester die van het maken van kinderporno werd beschuldigd, de hand boven het hoofd had gehouden. De bisschop is niet zelf van kindermisbruik beschuldigd.
Finn was toen de hoogste kerkelijke gezagsdrager die voor een misdrijf dat met kindermisbruik te maken had, werd veroordeeld. Hij was vorige week op bezoek in het Vaticaan en had de paus gevraagd hem te ontslaan op grond van een artikel in het kerkelijk wetboek dat bisschoppen toestaat hun ontslag in te dienen om gezondheidsredenen of om een andere ernstige reden. De betrokken priester zit een gevangenisstraf van vijftig jaar uit en is door de kerk uit het priesterambt gezet
PvdA door Marith Rebel-Volp op 15 april 2015 – De Rooms Katholieke Kerk heeft weinig geleerd van het verleden. Vandaag kwam opnieuw naar buiten dat van misbruik verdachte priesters ook in de afgelopen jaren nog uitgezonden werden vanuit Europa naar de derde wereld om met arme kinderen te werken. Zo ook de Belgische pater Jan, lid van de Nederlands-Vlaamse provincie van de congregatie Priesters van Het Heilig Hart van Jezus. Onacceptabel. De doofpot mag niet weer dichtgaan. Daarom vindt de PvdA dat het meldpunt Seksueel Misbruik RKK open moeten blijven. Kinderen waar ook ter wereld moeten binnen de kerkmuren beschermd worden tegen deze zogenaamde geestelijken. lees verder »
Op 17 mei 2018 zou het proces Wilders in hoger beroep worden hervat, maar daar lijkt nu een stokje voor te worden gestoken. Advocaat Geert-Jan Knoops wil eerst wachten of D66-leider Alexander Pechtold wordt vervolgd voor zijn discriminerende uitspraak over Russen. De raadsman van Wilders heeft uitstel aangevraagd. Dat meldt deTelegraaf.
Na een onthulling over Halbe Zijlstra, die opbiechtte dat hij een ontmoeting met president Vladimir Poetin had verzonnen, zei Pechtold tegen de NOS: ‘Ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf recht zet’. Dit zei Pechtold om de leugen van de inmiddels gewezen minister van Buitenlandse Zaken te relativeren.
Pechtold kreeg een stroom van kritiek over zich heen, hoewel hij de uitspraak later nuanceerde, door te stellen dat hij het alleen over Russische politicihad gehad. Tientallen mensen hebben aangifte gedaan tegen de D66-leider. Die klachten worden nu onderzocht door het Openbaar Ministerie; het is nog niet zeker of Pechtold wordt vervolgd.
Groepsbelediging
Advocaat Knoops vindt dat als het Openbaar Ministerie besluit Pechtold niet te vervolgen, de vraag rijst waar het OM anders heeft geoordeeld over de uitspraak van Wilders.
Het verzoek voor uitstel is begin maart ingediend. Het beroep in de strafzaak tegen Wilders zou beginnen op 17 mei 2018. De rechtbank in Den Haag veroordeelde Wilders in december 2016 voor de uitspraak.
De PVV-leider had zich volgens de rechter schuldig gemaakt aan groepsbelediging en het aanzetten tot haat. Zowel Wilders zelf als het Openbaar Ministerie gingen in hoger beroep. Het OM wil dat de PVV-leider een hogere straf krijgt.
‘Minder Marokkanen’
Op die beslissing wil Knoops nu wachten. Knoops vindt namelijk dat Wilders veroordeeld is op het doen van een soortgelijke uitspraak. Wilders vroeg, in 2014, bij een bijeenkomst na de gemeenteraadsverkiezingen of zijn toehoorders ‘meer of minder Marokkanen’ wilden. Voor honderden mensen was dit aanleiding om aangifte te doen voor aanzetten tot discriminatie en haat. Wilders nuanceerde zijn uitspraak eveneens, door te zeggen dat hij ‘criminele Marokkanen’ had bedoeld.
Dat mocht niet baten: in 2016 werd Wilders veroordeeld voor aanzetten tot discriminatie op grond van ras. Wilders is in hoger beroep, en krijgt nu met de uitspraken van Pechtold een belangrijke troef in de schoot geworpen.
De uitspraak van Pechtold is volgens Knoops te vergelijken met die van Wilders, en als Pechtold niet wordt vervolgd, kan Knoops aanvoeren dat er geen sprake is van een gelijke behandeling.
‘Als Marokkanen speciale status verdienen, dan Russen ook’
Paul Cliteur was getuige bij het proces Wilders in eerste aanleg, hij schreef een boek over het aanzetten tot discriminatie. ‘Als je als rechtbank beweert dat Marokkanen een speciale status krijgen, dan verdienen de Russen dat ook.’
Het waren heftige weken. De lokale verkiezingsstrijd leek op een echte landelijke politieke strijd. De politieke taal is verhard. D66 begon de campagne met antiracisme. Daarmee was de toon gezet.
De partij van Thierry Baudet moest het ontgelden. Forum voor Democratie (FvD) werd als een racistische partij neergezet. Aanleiding waren de uitspraken van nummer 2 van FvD op de Amsterdamse kandidatenlijst voor de gemeenteraadsverkiezingen.
D66-minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren kwalificeerde Baudet als een grotere bedreiging voor de democratie dan Geert Wilders. Zo begon de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. Dit is de lijn die in de komende maanden en jaren de politieke debatten zal domineren: u bent een racist, nee, ik ben geen racist.
WeeYernaz Ramautarsing, de nummer twee van de Amsterdamse FvD, sneuvelde nadat de Volkskrant met nieuwe onthullingen was gekomen over zijn vermeende discriminerendeuitspraken. Dat was kennelijk nog niet genoeg voor D66-leider Alexander Pechtold. In een interview met WNL op Zondag zei Pechtold: ‘Bij Geert Wilders waren we te laat, bij Thierry Baudet moeten we op tijd zijn. (…) Wilders pakt altijd de islam aan. Hij spreekt van islamisering. Maar geloof is nog iets waarvoor je kunt kiezen. Je geaardheid of je ras, daarvoor kun je niet kiezen.’
Terugblik van de eerste regiedag en drie vragen over het hoger beroep
Het proces tegen Wilders begint op 17 mei 2018. De politicus wordt vervolgd, omdat hij op 19 maart 2014 zijn aanhangers liet roepen dat ze ”minder” Marokkanen wilden.
Op 9 december 2016 werd de politicus veroordeeld voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Tijdens een verkiezingsbijeenkomst in een Haags café vroeg Wilders zijn aanhang of zij meer of minder Marokkanen wilden in de stad en in Nederland.
Het publiek scandeerde ‘minder, minder’, waarna Wilders zei dat hij dat zou regelen. De rechtbank veroordeelde Wilders voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar hij werd vrijgesproken van het aanzetten tot haat. De rechtbank legde geen straf op omdat hij met deze veroordeling voldoende gestraft zou zijn. Er was een boete van 5.000 euro geëist. Wilders ging tegen het vonnis in beroep.
24.10.2017 is de voorbereiding van het hoger beroep van het ‘Minder Marokkanen’–proces tegen PVV-leider Geert Wilders begonnen. Tijdens een zogenoemde regiezitting in de zwaarbeveiligde rechtbank op Schiphol is de verdediging van Wilders op dinsdag 24.10.2017 en donderdag 26.10.2017 de onderzoekswensen toegelicht. Drie vragen over het hoger beroep.
‘Ik heb mijn twijfels over u’, sprak PVV-leider Geert Wilders tegen de voorzitter van het gerechtshof in het hoger beroep van het ‘Minder Marokkanen’-proces. Een verslag van de eerste zittingsdag.
Telegraaf 15.05.2018 Het hoger beroep in de zaak tegen PVV-leider Geert Wilders start donderdag, maar de hoofdpersoon maakt zich niet druk. De politicus belooft alvast dat hij zich ’geen bal’ zal aantrekken van welk vonnis dan ook.
Wilders zegt dat er een ’juridische jihad’ tegen hem wordt gevoerd en hij vindt het ’een gotspe’ dat hij überhaupt voor de rechter moet verschijnen. „Als je mensen in hun nek steekt, kom je weg met het stempel ’verwarde man’, maar als je een legitieme vraag stelt aan je publiek kom je voor de rechter.”
De politicus werd eerder veroordeeld nadat hij zijn publiek liet roepen dat ze minder Marokkanen willen, waarop Wilders zei hij dat hij dat zou regelen. Hij kreeg ondanks dat de rechter hem schuldig bevond aan groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie, geen straf opgelegd. Wilders en het OM gingen in beroep tegen de uitspraak.
’Immuniteit’
De PVV’er zegt echter nu al dat hij geen andere toon zal aanslaan na een nieuwe veroordeling. „Ik zal me van welke uitkomst dan ook geen bal aantrekken.” Hooguit zal hij de plek veranderen waarvandaan hij zijn boodschap verspreidt. „In het allerslechtste geval kan ik alleen dingen zeggen in de microfoon van de Tweede Kamer, waar ik immuniteit geniet.”
Zenuwachtig is Wilders niet. „Ik heb het eigenlijk allemaal al eens meegemaakt.” Wel kost de hele gang van zaken weer ’voorbereidingstijd, geld en energie’. Wilders zegt dat zijn ’goede advocaat’ Geert-Jan Knoops het woord zal voeren, hij zelf niet. „Ik ga geïnteresseerd luisteren.” De PVV’er blijft strijdlustig. „Niemand snoert mij de mond, ook de raadsheren van het hof niet.”
Telegraaf 09.05.2018 Het gerechtshof in Den Haag begint volgende week donderdag met het proces tegen Geert Wilders. De PVV-leider staat in hoger beroep terecht om zijn ’minder-Marokkanen’ uitspraken. Voor het proces zijn elf zittingsdagen uitgetrokken.
De politicus liet in maart 2014 zijn aanhangers op tv liet roepen dat ze „minder Marokkanen” wilden. Eind 2016 werd Wilders veroordeeld voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, maar hij kreeg geen straf opgelegd. Zowel Wilders als het OM ging in hoger beroep.
De behandeling van de zaak vindt plaats in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol.
AD 03.05.2018 De tegenstanders van Wilders in het proces over de uitspraak ‘minder, minder, minder Marokkanen’ krijgen tóch hun advocatenkosten vergoed. Dat heeft de Raad van State gisteren besloten. Het terugkrijgen van die kosten is de afgelopen jaren een heel gedoe geweest; de Raad voor de Rechtsbijstand wees het verzoek lange tijd af.
De Raad voor de Rechtsbijstand vond de veelbesproken rechtszaak tegen de PVV-leider eenvoudig genoeg om het zonder advocaten af te kunnen. De Raad van State is het daar niet mee eens: alleen al het feit dat het OM –dat Wilders vervolgde- de Nederlands-Marokkaanse tegenstanders adviseerde een advocaat in de arm te nemen, had genoeg reden moeten zijn om de kosten te vergoeden.
Göran Sluiter, advocaat van een aantal tegenstanders, is ‘heel blij’ dat er eindelijk duidelijkheid over het geld is. Maar hij baalt dat het zo lang heeft geduurd. ,,De rigide opstelling van de Raad voor de Rechtsbijstand heeft mijn cliënten uiteindelijk wel ontmoedigd.” Van de acht cliënten die hij vertegenwoordigde, zijn er inmiddels drie over.
Over de reden waarom de Raad zich ‘rigide’ opstelde, tast de raadsman in het duister. ,,Het kan puur financieel zijn: ook de Raad moet bezuinigen. Maar ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat het op een gegeven moment ook een prestigekwestie werd.”
Schadevergoeding
Om te voorkomen dat zijn cliënten uit vrees voor hoge juridische kosten afhaakten, heeft Sluiter overigens wel al vroeg besloten de kosten ‘desnoods’ zelf te dragen. ,,Wij vinden deze zaak als mensenrechtenadvocaten zó belangrijk dat we dat gebaar heel bewust hebben gemaakt. Met zijn uitspraak heeft Wilders de positie van minderheden aangetast: minderheden voelden zich niet veilig meer. Daarnaast is er ook een zogenaamde ‘gedragsrechtelijke verplichting’; je mag als advocaat je cliënt sowieso niet zomaar in steek laten.”
Sluiter heeft inmiddels zo’n 150 uur à raison van 100 euro per uur in de zaak zitten; hij zal bij de Raad voor de Rechtsbijstand dus zo’n 15.000 euro declareren. Daar komen dan nog de kosten bij van de twee andere advocaten die weer andere cliënten hebben. Hoeveel die precies in rekening zullen brengen, is nog niet bekend.
Sluiter is ook verheugd dat de betaling eindelijk geregeld is omdat de komende maand het hoger beroep in de zaak ‘minder, minder, minder’ start. Daar zullen de Nederlandse Marokkanen die zich gedupeerd voelen opnieuw hun punt maken: door Wilders’ uitspraak maart 2014 hebben ze ‘immateriële schade’ opgelopen. Bij de eerste zaak vroegen ze om 500 euro schadevergoeding maar die werd door de rechtbank niet toegekend.
Zoals bekend veroordeelde de rechtbank Wilders wel, maar zonder strafoplegging: de politicus kreeg geen geldboete of voorwaardelijke straf. Zowel OM als Wilders’ advocaat Knoops kondigde aan tegen het vonnis in beroep te gaan.
Telegraaf 04.04.2018 De uitlating over Russen van D66-leider Alexander Pechtold eerder dit jaar is niet strafbaar. Volgens het Openbaar Ministerie (OM) heeft hij zich niet schuldig gemaakt aan groepsbelediging.
Na een verklaring van toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Zijlstra in februari van dit jaar zou Pechtold hebben gezegd ’Ik waardeer zijn openhartigheid’ en ’Ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf rechtzet.’ Zijlstra had toegegeven dat hij, anders dan hij daarvoor had gezegd, niet aanwezig was geweest bij een bijeenkomst waar president Poetin van Rusland bepaalde uitspraken zou hebben gedaan in de geopolitieke sfeer.
Zeven personen hebben tegen Pechtold aangifte gedaan vanwege zijn uitspraak.
Het OM heeft beoordeeld of er sprake is van groepsbelediging van Russen, strafbaar gesteld in artikel 137c Wetboek van Strafrecht. Volgens het OM is de uitlating in strafrechtelijke zin op zichzelf bezien niet beledigend. Als de uitspraak wel beledigend zou zijn, dan neemt naar het oordeel van het OM de context van het maatschappelijk debat het beledigende karakter weg en is de uitlating van Pechtold niet ’onnodig grievend’ is.
PVV-leider Geert Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops opperden afgelopen weekeinde nog dat de strafzaak over Wilders’ uitlatingen over ’minder Marokkanen’ uitgesteld moest worden, in verband met de aangiftes tegen Pechtold. Volgens hen vertonen de aangiftes „sterke parallellen.” Wilders moet zich vanaf half mei in hoger beroep verantwoorden voor de uitspraken die hij over Marokkanen heeft gedaan.
De politicus liet in maart 2014 zijn aanhangers op tv liet roepen dat ze „minder Marokkanen” wilden. Eind 2016 werd de politicus veroordeeld voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen. Hij kreeg geen straf opgelegd. Zowel Wilders als het OM ging in hoger beroep.
NU 04.04.2018 De uitspraken van D66-leider Alexander Pechtold over Russen zijn niet strafbaar. Dat meldt het Openbaar Ministerie (OM). Er is volgens het OM geen sprake van groepsbelediging.
Zeven mensen hadden aangifte tegen Pechtold gedaan na zijn uitspraak ”Ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf rechtzet”. Hij zei dat naar aanleiding van de verklaring van ex-minister van Buitenlandse Zaken Halbe Zijlstra, die erkende dat hij had gelogen.
Volgens het OM is de uitspraak van Pechtold strafrechtelijk gezien niet beledigend. Daarnaast moet de uitspraak volgens justitie ook in de ”context van het maatschappelijk debat” gezien worden. Ook is de tekst volgens het OM ‘”niet onnodig grievend”.
Pechtold laat weten kennis te hebben genomen van het besluit van het OM. Hij had eerder al gezegd dat zijn uitspraak over Russische politici ging.
Wilders
PVV-leider Geert Wilders vindt dat de uitspraak van Pechtold overeenkomsten vertoont met zijn “minder Marokkanen”-uitspraak. In maart 2014 vroeg Wilders aan zijn gevolg tijdens een verkiezingsavond of zij “meer of minder Marokkanen” in Nederland wilden. De rechtbank in Den Haag veroordeelde Wilders in december 2016 voor die uitspraak. Hij kreeg geen straf opgelegd. Het hoger beroep in die zaak begint op 17 mei.
Wilders liet afgelopen zaterdag via zijn advocaat, Geert Jan Knoops, weten een verzoek tot uitstel te hebben ingediend bij de rechtbank. Hij wilde eerst afwachten wat het OM besloot over de uitspraak van Pechtold.
Linkse vriendjes
De PVV-leider reageerde woensdag binnen een uur op Twitter. Wilders vindt dat het Openbaar Ministerie niet onafhankelijk en objectief is. Hij vindt dat zijn uitspraken van dezelfde strekking zijn als eerdere uitspraken van andere politici die niet werden vervolgd, zoals Pechtold.
“Samsom niet vervolgd. Spekman niet vervolgd. Pechtold niet vervolgd. Ik wél vervolgd”, stelde hij. “Gelijke gevallen ongelijk behandeld: OM beschermt linkse vriendjes. Als er nog iets van een rechtsstaat bestaat, dan ook mijn zaak nu meteen van tafel! Hof moet OM niet-ontvankelijk verklaren.”
Rechtstaat ondermijnen
Eerder deed WIlders al soortgelijke uitspraken tijdens zijn proces. Toen riep hij dat “niemand in Nederland de rechters meer vertrouwt”. Dit kwam hem op veel kritiek te staan van collegaparlementariërs, premier Mark Rutte en toenmalig minister Edith Schippers. Zij stelden dat de PVV-voorman met zijn uitlatingen het vertrouwen in de democratische rechtsstaat ondermijnde.
Ook in 2010, toen Wilders werd vervolgd wegens groepsbelediging, liet de politicus zich in soortgelijke bewoordingen over de Nederlandse rechtspraak uit. In die zaak werd de PVV-leider overigens vrijgesproken.
NOS 04.04.2018 D66-leider Alexander Pechtold wordt niet vervolgd vanwege een uitspraak over Russen. Hij heeft zich niet schuldig gemaakt aan groepsbelediging, concludeert het Openbaar Ministerie.
Pechtold zei in februari tegen de NOS, naar aanleiding van de leugen van toenmalig minister Zijlstra over zijn ontmoeting met president Poetin: “Ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf rechtzet.” Zeven mensen deden aangifte tegen Pechtold omdat die discriminerend zou zijn voor Russen.
Volgens het OM is de uitlating in strafrechtelijke zin niet beledigend. Als de uitspraak wel beledigend zou zijn, dan neemt naar het oordeel van het OM de context van het maatschappelijk debat het beledigende karakter weg. Ook vindt het OM dat de uitlating van Pechtold niet ‘onnodig grievend’ is.
De mensen die aangifte hebben gedaan, kunnen nog in beroep tegen het besluit van het OM. Pechtold zegt dat hij kennis heeft genomen van het besluit en wil verder geen commentaar leveren.
Wilders bepleitte uitstel eigen zaak
PVV-leider Geert Wilders is het er niet mee eens. Hij voelt zich door het OM ongelijk behandeld, omdat hij wel wordt vervolgd om zijn uitspraken. “Als er nog iets van een rechtsstaat bestaat dan ook mijn zaak nu meteen van tafel!”
Zaterdag werd bekend dat Wilders en zijn advocaat Knoops het besluit van het OM van groot belang vinden voor het hoger beroep in de ‘minder Marokkanen’-zaak tegen Wilders.
Knoops zei in De Telegraaf dat de aangiften tegen Pechtold gebaseerd zijn op hetzelfde wetsartikel dat Wilders zou hebben overtreden: het verbod op aanzetten tot discriminatie op grond van onder meer ras. Als Pechtold niet wordt vervolgd, is er sprake is van schending van het recht van Wilders op een eerlijk proces, zei Knoops.
Wilders daagde bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 aanhangers uit om te roepen dat ze minder Marokkanen wilden. In 2016 leidde dat tot een veroordeling voor groepsbelediging zonder strafoplegging. Het hoger beroep in deze zaak dient op 17 mei bij het gerechtshof in Den Haag.
AD 04.04.2018 ,,Ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf rechtzet.” Deze uitspraak over Russen van D66-leider Alexander Pechtold eerder dit jaar, is niet strafbaar. Zeven mensen hadden aangifte tegen hem gedaan.
Samsom niet vervolgd. Spekman niet vervolgd. Pechtold niet vervolgd. Ik wél vervolgd. Gelijke gevallen ongelijk behandeld: OM beschermt linkse vriendjes.
Als er nog iets van een rechtsstaat bestaat dan ook mijn zaak nu meteen van tafel! Hof moet OM niet-ontvankelijk verklaren. 11:33 AM – Apr 4, 2018
Na een verklaring van toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Halbe Zijlstra, in februari van dit jaar, zei Pechtold: ,,Ik waardeer zijn openhartigheid. Ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf rechtzet.”
Zijlstra had toegegeven dat hij, anders dan hij daarvoor had beweerd, niet aanwezig was geweest bij een bijeenkomst waar president Poetin van Rusland gezegd zou hebben dat hij streeft naar een Groot Rusland. Door zijn leugen moest Zijlstra opstappen.
Groepsbelediging
Zeven personen deden aangifte na Pechtolds opmerking. Maar het Openbaar Ministerie concludeert nu dat er geen sprake is van groepsbelediging van Russen. Volgens het OM is de uitlating ‘in strafrechtelijke zin’ op zichzelf bezien niet beledigend. Als de uitspraak wél beledigend zou zijn, dan valt dat weer weg omdat de opmerking werd geplaatst in de context van van een maatschappelijk debat.
Pechtold laat weten kennis te hebben genomen van het besluit van het OM. Hij had eerder al gezegd dat zijn uitspraak over Russische politici ging.
NOS 04.04.2018 D66-leider Alexander Pechtold wordt niet vervolgd vanwege een uitspraak over Russen. Hij heeft zich niet schuldig gemaakt aan groepsbelediging, concludeert het Openbaar Ministerie.
Pechtold zei in februari tegen de NOS, naar aanleiding van de leugen van toenmalig minister Zijlstra over zijn ontmoeting met president Poetin: “Ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf rechtzet.” Zeven mensen deden aangifte tegen Pechtold omdat die discriminerend zou zijn voor Russen.
Volgens het OM is de uitlating in strafrechtelijke zin niet beledigend. Als de uitspraak wel beledigend zou zijn, dan neemt naar het oordeel van het OM de context van het maatschappelijk debat het beledigende karakter weg. Ook vindt het OM dat de uitlating van Pechtold niet ‘onnodig grievend’ is.
De mensen die aangifte hebben gedaan, kunnen nog in beroep tegen het besluit van het OM. Pechtold zegt dat hij kennis heeft genomen van het besluit en wil verder geen commentaar leveren.
Wilders
Zaterdag werd bekend dat PVV-leider Geert Wilders en zijn advocaat Knoops het besluit van het OM van groot belang vinden voor het hoger beroep in de ‘minder Marokkanen’-zaak tegen Wilders.
Knoops zei in De Telegraaf dat de aangiften tegen Pechtold gebaseerd zijn op hetzelfde wetsartikel dat Wilders zou hebben overtreden: het verbod op aanzetten tot discriminatie op grond van onder meer ras. Als Pechtold niet wordt vervolgd, is er sprake is van schending van het recht van Wilders op een eerlijk proces, zei Knoops.
Wilders daagde bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 aanhangers uit om te roepen dat ze minder Marokkanen wilden. In 2016 leidde dat tot een veroordeling voor groepsbelediging zonder strafoplegging. Het hoger beroep in deze zaak dient op 17 mei bij het gerechtshof in Den Haag.
Telegraaf 03.04.2018 Dat Geert Wilders zijn rechtszaak wil vertragen is volgens D66-leider Pechtold een ‘stuntje’. De PVV-leider vindt dat Pechtold ook vervolgd zou moeten worden voor zijn uitspraken over Russen.
VK 31.03.2018 PVV-leider Geert Wilders heeft uitstel gevraagd van het hoger beroep over de ‘minder Marokkanen’-uitspraak. Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops willen afwachten wat het Openbaar Ministerie doet met de aangiften wegens discriminatie die zijn gedaan tegen D66-leider Alexander Pechtold.
Toen ex-minister van Buitenlandse Zaken Halbe Zijlstra in opspraak raakte door zijn leugen over een ontmoeting met de Russische president Poetin, reageerde Pechtold met de opmerking: ‘Ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf rechtzet.’ Naar aanleiding daarvan zijn aangiften gedaan tegen Pechtold door mensen die zich gediscrimineerd achten.
De aangiften stoelen op hetzelfde wetsartikel waarop de zaak tegen Wilders is gebaseerd. In De Telegraaf noemt strafrechtgeleerde Theo de Roos de uitspraken van Wilders en Pechtold vergelijkbaar: ‘Vervang het woord Russen door Marokkanen, en vraag je dan af wat voor commotie je krijgt.’
Wilders en Knoops willen nu eerst zien wat het Openbaar Ministerie doet met de aangiften tegen Pechtold. Het hoger beroep van Wilders tegen zijn eerdere veroordeling staat bij het gerechtshof in Den Haag op de rol voor 17 mei. Het Openbaar Ministerie in Amsterdam beslist binnenkort over een eventuele vervolging van Pechtold.
Op 9 december 2016 werd Wilders door de rechtbank in Den Haag veroordeeld voor zijn uitspraken in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Tijdens een verkiezingsbijeenkomst in een Haags café vroeg Wilders zijn aanhang of zij meer of minder Marokkanen wilden in de stad en in Nederland.
Het publiek scandeerde ‘minder, minder’, waarna Wilders zei dat hij dat zou regelen. De rechtbank veroordeelde Wilders voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar hij werd vrijgesproken van het aanzetten tot haat. De rechtbank legde geen straf op omdat hij met deze veroordeling voldoende gestraft zou zijn. Er was een boete van 5.000 euro geëist. Wilders ging tegen het vonnis in beroep.
NU 31.03.2018 PVV-leider Geert Wilders wil dat het hoger beroep in de strafzaak over zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak wordt uitgesteld. Hij wil eerst weten wat het Openbaar Ministerie doet met de aangiften die tegen D66-leider Alexander Pechtold zijn gedaan wegens discriminatie.
Dat heeft zijn advocaat Geert Jan Knoops bevestigd naar aanleiding van een bericht in De Telegraaf.
Pechtold stelde naar aanleiding van de affaire rond voormalig minister van Buitenlandse Zaken Halbe Zijlstra dat hij “de eerste Rus nog moet tegenkomen die zijn fouten zelf rechtzet”. Drie mensen deden aangifte van discriminatie over deze uitspraak. Veel Russen voelden zich beledigd door deze uitspraak.
Wilders vindt dat deze uitspraak overeenkomsten vertoont met zijn “minder Marokkanen”-uitspraak. In maart 2014 vroeg Wilders aan zijn gevolg tijdens een verkiezingsavond of zij “meer of minder Marokkanen” in Nederland wilden.
Advocaat Knoops vindt dat als het Openbaar Ministerie besluit Pechtold niet te vervolgen, de vraag rijst waar het OM anders heeft geoordeeld over de uitspraak van Wilders.
Het verzoek voor uitstel is begin maart ingediend. Het beroep in de strafzaak tegen Wilders zou beginnen op 17 mei. De rechtbank in Den Haag veroordeelde Wilders in december 2016 voor de uitspraak.
De PVV-leider had zich volgens de rechter schuldig gemaakt aan groepsbelediging en het aanzetten tot haat. Zowel Wilders zelf als het Openbaar Ministerie gingen in hoger beroep. Het OM wil dat de PVV-leider een hogere straf krijgt.
Telegraaf 31.03.2018 Een terloopse opmerking van D66-leider Alexander Pechtold over Russen, heeft mogelijk grote gevolgen voor het proces tegen Geert Wilders.
Volgens Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops is de opmerking van Pechtold „ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf rechtzet” volledig vergelijkbaar met de ’minder Marokkanen-uitspraak’ waarvoor Wilders nu in hoger beroep terechtstaat. Als Pechtold niet wordt vervolgd, is er sprake van schending van het gelijkheidsbeginsel en Wilders’ recht op een eerlijk proces, vindt de raadsman.
Hij heeft het Haagse gerechtshof gevraagd om uitstel van het hoger beroep dat vanaf 17 mei inhoudelijk wordt behandeld. Wilders en zijn advocaat willen dat het hof wacht op de beslissing van het Openbaar Ministerie in Amsterdam over de vervolging van Pechtold.
Ook rechtsgeleerde Theo de Roos noemt de uitlatingen van Wilders en Pechtold vergelijkbaar. ,,Vervang het woord Russen door Marokkanen, en vraag je dan af wat voor commotie je krijgt.”
NOS 31.03.2018 Geert Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops hebben uitstel gevraagd in het hoger beroep in de ‘minder-Marokkanen’-zaak die tegen de PVV-leider loopt. Wilders en Knoops willen afwachten wat het Openbaar Ministerie doet met de aangiften die zijn gedaan tegen D66-leider Alexander Pechtold wegens discriminatie. Dat meldt De Telegraaf.
Pechtold gaf vorige maand een reactie op Zijlstra die toegaf dat hij heeft gelogen over een ontmoeting met de Russische president Poetin. Tegen de NOS zei Pechtold : “Ik waardeer zijn openhartigheid. Ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf rechtzet.”
Aangiften
Veertig mensen maakten melding van discriminatie bij de politie, schrijft de krant. Drie mensen deden aangifte. Volgens een van hen scheert Pechtold alle Russen over een kam en voelen veel Russen zich gestigmatiseerd en gediscrimineerd.
Advocaat Knoops zegt dat de aangiften tegen Pechtold gebaseerd zijn op hetzelfde wetsartikel dat Wilders zou hebben overtreden: het verbod op aanzetten tot discriminatie op grond van onder meer ras. Knoops vindt dat als Pechtold niet wordt vervolgd, er sprake is van schending van het gelijkheidsbeginsel en Wilders’ recht op een eerlijk proces.
Inhoudelijk verweren
Wilders en Knoops hebben het verzoek tot uitstel op 1 maart gestuurd aan het gerechtshof Den Haag, dat de strafzaak vanaf 17 mei inhoudelijk behandelt. Als het uitstel wordt toegestaan kan Knoops de beslissing in de zaak-Pechtold mogelijk meenemen tijdens de inhoudelijke behandeling van het hoger beroep bij het gerechtshof.
Het OM in Amsterdam zegt tegen de Telegraaf dat er nog geen beslissing is genomen over vervolging van Pechtold, maar dat die wel op korte termijn te verwachten is.
AD 31.03.2018 PVV-leider Geert Wilders heeft, via zijn advocaat Geert-Jan Knoops, uitstel gevraagd in het hoger beroep dat tegen hem loop in ‘minder-minder’-zaak. Wilders wil eerst zien hoe het OM omgaat met de drie aangiften wegens discriminatie tegen D66-voorman Alexander Pechtold.
,,Ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zelf zijn fouten rechtzet’’, zei Pechtold tegen de NOS in reactie op CDA’er Halbe Zijlstra, die bekende gelogen te hebben over zijn ontmoeting met de Russische president Vladimir Poetin.
Bij de politie werd, na Pechtolds woorden, veertig keer melding gemaakt van discriminatie. Drie mensen deden aangifte, schrijft De Telegraaf. Pechtold zou, volgens een van de aangiften, Russen discrimineren en stigmatiseren met zijn uitspraken.
Eerlijk proces
De aangiften tegen Pechtold zijn, zo zegt Wilders raadsman, gebaseerd op hetzelfde wetsartikel dat de PVV-leider volgens Justitie heeft overtreden. Te weten, het aanzetten tot discriminatie op basis van onder meer ras. Als het OM pechtold niet vervolgd, zou dat Wilders recht op een eerlijk proces schenden, meent Knoops.
Knoops: ,,De aangiften rond Pechtold en de zaak rond Wilders vertonen sterke parallellen. We willen daarom afwachten wat het OM hiermee gaat doen. Ik ga ervan uit dat ik het verzoek tijdens de inhoudelijke behandeling op 17 mei zal kunnen toelichten en dat het gerechtshof er dan een beslissing over neemt.”
Uitlatingen vergelijkbaar
De uitlatingen van Wilders en Pechtold zijn vergelijkbaar vindt ook rechtsgeleerde Theo de Roos. ,,Vervang het woord Russen door Marokkanen, en vraag je dan af wat voor commotie je krijgt”, zegt hij tegen de krant. Het OM heeft nog niet besloten of het overgaat tot vervolging van Pechtold.
De zaak tegen Wilders wordt vanaf 17 mei inhoudelijk behandeld door het hof in Den Haag. Knoops heeft op 1 maart het verzoek tot uitstel ingestuurd. Mocht het gerechtshof het verzoek honoreren, dan kan een uitspraak in de zaak tegen Pechtold worden meegenomen in het beroep van Wilders.
Elsevier 31.03.2018 Op 17 mei zou het proces Wilders in hoger beroep worden hervat, maar daar lijkt nu een stokje voor te worden gestoken. Advocaat Geert-Jan Knoops wil eerst wachten of D66-leider Alexander Pechtold wordt vervolgd voor zijn discriminerende uitspraak over Russen. De raadsman van Wilders heeft uitstel aangevraagd.
Dat meldt De Telegraaf. Pechtold zei na een onthulling over Halbe Zijlstra, die opbiechtte dat hij een ontmoeting met president Vladimir Poetin had verzonnen: ‘Ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf recht zet’. Dit zei Pechtold om de leugen van de inmiddels gewezen minister van Buitenlandse Zaken te relativeren.
Pechtold kreeg een stroom van kritiek over zich heen, hoewel hij de uitspraak later nuanceerde, door te stellen dat hij het alleen over Russische politici had gehad. Tientallen mensen hebben aangifte gedaan tegen de D66-leider. Die klachten worden nu onderzocht door het Openbaar Ministerie; het is nog niet zeker of Pechtold wordt vervolgd.
‘Minder Marokkanen’
Op die beslissing wil Knoops nu wachten. Knoops vindt namelijk dat Wilders veroordeeld is op het doen van een soortgelijke uitspraak. Wilders vroeg, in 2014, bij een bijeenkomst na de gemeenteraadsverkiezingen of zijn toehoorders ‘meer of minder Marokkanen’ wilden. Voor honderden mensen was dit aanleiding om aangifte te doen voor aanzetten tot discriminatie en haat. Wilders nuanceerde zijn uitspraak eveneens, door te zeggen dat hij ‘criminele Marokkanen’ had bedoeld.
Dat mocht niet baten: in 2016 werd Wilders veroordeeld voor aanzetten tot discriminatie op grond van ras. Wilders is in hoger beroep, en krijgt nu met de uitspraken van Pechtold een belangrijke troef in de schoot geworpen.
De uitspraak van Pechtold is volgens Knoops te vergelijken met die van Wilders, en als Pechtold niet wordt vervolgd, kan Knoops aanvoeren dat er geen sprake is van een gelijke behandeling.
‘Als Marokkanen speciale status verdienen, dan Russen ook’
Paul Cliteur was getuige bij het proces Wilders in eerste aanleg, hij schreef een boek over het aanzetten tot discriminatie. ‘Als je als rechtbank beweert dat Marokkanen een speciale status krijgen, dan verdienen de Russen dat ook.’
Berend Sommer (1990) is online redacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Zijn debuut Duchamp verscheen in juni 2017 bij Uitgeverij Prometheus.
Zondag 16.04.2017 stemt Turkije over de machtsuitbreiding van de president
Een spannende nek-aan-nekrace met een lichte voorsprong voor het ja-kamp, voorspelde de Turkse peilingen aan de vooravond van het referendum.
Vandaag mochten zo’n 55 miljoen Turken in een nu al historische volksraadpleging beslissen of hun president meer macht krijgt. Er staat veel op het spel en dus telt elke stem.
Het werd toch nog een nek-aan-nekrace in Turkije, maar het ‘ja’-kamp heeft met een kleine meerderheid gewonnen: ruim 51 procent stemde voor. Het bleef spannend tot alle stemmen waren geteld. In Rotterdam vieren ze al feest.
AD 06.04.2017
Nederland
Bijna twee op de drie Turkse Nederlanderssteunen het beleid van president Erdogan. Vrijwel net zo’n grote meerderheid veroordeelt de rol van Nederland in de diplomatieke rel met Turkije.
Groepen Turkse Nederlanders protesteerden in Rotterdam tegen de uitzetting van een van de ministers, maar onbekend was hoe de Turkse gemeenschap in het algemeen aankijkt tegen het conflict. Nu blijkt dat circa zes op de tien Turkse Nederlanders het beleid van Erdogan steunen.
Dit bleek uit een onderzoek onder 561 Turkse Nederlanders, dat in opdracht van de Volkskrant werd uitgevoerd door Ipsos en het Opiniehuis. Het onderzoek vond plaats nadat Nederland twee Turkse ministers de toegang tot het land had ontzegd. Dat was het dieptepunt in de moeizame relatie tussen Nederland en Turkije de afgelopen maanden.
Bekijk hier de resultaten van de peiling in woord en grafiek. Tipje van de sluier: de meeste Turkse Nederlanders zijn pessimistisch over Nederlandse politici, en de aanhang van Denk is overwegend pro-Erdogan.
Zo’n 46,8 procent van de Turkse Nederlanders gestemd voor het Turkse referendum. Tot zondag 09.04.2017 konden zij in Amsterdam, Deventer en Den Haag hun ‘ja’ of ‘nee’ uitbrengen voor de grondwetswijziging.
Stemlocatie Zichtenburg Den Haag
Opkomst
De opkomst was iets hoger dan bij de Turkse parlementsverkiezingen in 2015. In vijf dagen tijd stemden 118.323 van de in totaal 252.841 stemgerechtigden. Door de felle campagne hoopte zowel het ja- als het nee-kamp op een opkomst van 60 procent.
Circa drie miljoen mensen buiten Turkije hebben het recht mee te doen aan het referendum. Van de Europese landen heeft Duitsland met 1,4 miljoen de meeste Turkse kiezers, in Frankrijk zijn er 325.000, in België zijn het er 137.000.
AD 29.03.2017
AD 29.03.2017
Nee-stemmers referendum gehinderd’
Mensen die tegen uitbreiding van de macht van de Turkse president Erdogan zijn, worden in Turkije op grote schaal gehinderd campagne te voeren. Dit heeft de chef van de afdeling democratie en mensenrechten van de OVSE (Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa), Michael Link, vandaag in de Duitse krant Die Welt gezegd.
Klachten
De grootste oppositiepartij van Turkije CHP heeft maandag aan de Turkse kiesraad gevraagd de uitslag van het referendum ongeldig te verklaren. Veel Turken hebben niet met volledige privacy hun stem uit kunnen brengen, en ook zouden veel stemmen in het geheim zijn geteld, aldus de partij.
CHP wil tot aan Europees Hof gaan
Veel Turken werden op hun vingers gekeken terwijl ze hun stem uitbrachten, zegt CHP-vicevoorzitter Bulent Tezcan.
Het toestaan van stembiljetten zonder de benodigde stempel door de kiescommissie heeft bovendien kwaad bloed gezet bij de oppositiepartij. Het is niet bekend hoeveel van deze stembiljetten zijn toegelaten, maar er gaan geruchten dat het om zo’n 1,5 miljoen stempassen gaat.
OVSE
Ook waarnemers van de Organisatie voor Vrede en Samenwerking in Europa (OVSE) verklaren maandag dat het stemproces niet eerlijk is verlopen. De twee partijen zouden geen gelijke kansen hebben gehad. Met name in de aanloop naar het referendum had het nee-kamp nauwelijks de mogelijkheid om zijn standpunten in de media bekend te maken.
‘Hoewel er zondag weinig problemen waren, vond het referendum plaats onder omstandigheden waarin democratische vrijheden werden onderdrukt door de noodtoestand die in Turkije sinds de mislukte staatsgreep van vorig jaar is ingesteld,’ zei Cezar Florin Preda, het hoofd van de OVSE-waarnemers bij het referendum.
Volgens Michael Link
De directeur van de afdeling democratie bij de OVSE, vindt namelijk dat de campagne te wensen over liet. In het interview met de Duitse krant Die Welt zegt hij dat de tegenstanders van het referendum amper de mogelijkheid krijgen om zelf campagne te voeren. ‘Voor tegenstanders van de grondwetswijziging is het voeren van een campagne haast onmogelijk,’ zegt hij.
Turkije hekelt kritiek VN
De Turkse regering beschuldigt de Verenigde Naties van inmenging in de Turkse binnenlandse politiek. Aanleiding was een kritische verklaring van VN-experts over het aankomende referendum in het land.
De deskundigen stelden dat de mogelijkheid een inhoudelijk debat te voeren over de volksraadpleging is ondermijnd door het optreden van de Turkse autoriteiten na de mislukte staatsgreep van vorig jaar. Meer dan 100.000 mensen verloren in de nasleep van de couppoging hun baan en meerdere media moesten de deuren sluiten.
Rechtzaak
De Turkse minister Fatma Betül Sayan Kaya, die vier weken geleden met veel tumult Nederland werd uitgezet, heeft een juridische procedure aangespannen tegen de Nederlandse overheid. Dat heeft haar advocaat Ejder Köse bevestigd.
Politieke crisis
Het uitzetten van de minister, de beelden van de rellen en het het politiegeweld, en de scheldpartijen van president Erdogan over Nederland (‘nazi-overblijfselen en fascisten’) hebben geleid tot een ongekende diplomatieke crisis in de relatie tussen Nederland en Turkije.
De Turkse minister Kaya (Familiezaken en Sociaal Beleid) kon volgens het kabinet de toegang tot Nederland worden geweigerd, omdat zij volgens het internationaal recht geen speciale status geniet. Dat schreef de regering maandag in een brief aan de Kamer over de voorgenomen campagnebezoeken van Turkse ministers aan Nederland.
De landingsrechten van het vliegtuig van minister van Buitenlandse Zaken, Çavusoglu, werden ingetrokken, nadat hij met economische en politieke sancties had gedreigd. Minister Kaya werd het land uitgezet, omdat ze zonder officiële uitnodiging naar Rotterdam kwam om campagne te voeren voor meer macht voor president Erdogan.
Fatma Betul Sayan Kaya
Terugblik
De Turkseminister van Familiezaken Fatma Betul Sayan Kaya werd een maand geleden met veel ophef Nederland uitgezet. Ze blijkt daar nog zo boos over dat ze een juridische procedure aanspant tegen de Nederlandse overheid. ‘Ik heb mij afgelopen vrijdag in opdracht van minister Kaya tot de rechter gewend,’ zegt haar advocaat Ejder Köse woensdag tegen het AD.
Turkije gooide olie op het vuur
Het is volgens Köse en zijn cliënt nog steeds niet duidelijk op welke juridische gronden Kaya ‘onder dwang en politie-escorte’ naar Duitsland werd uitgezet. De minister noemt het ‘onrechtmatig’ dat ze tot ongewenst vreemdeling is verklaard. ‘Burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam gaf opdracht haar het land uit te zetten, maar heeft daarvoor, tegen de regels in, geen schriftelijke verklaring met uitleg gegeven,’ aldus Köse.
Kaya werd zaterdagavond 11 maart 2017tegengehouden toen ze probeerde het Turkse consulaat in Rotterdam te bereiken. Het kwam de politie op een reprimande te staan. Kaya tierde ter plekke dat Nederland het internationaal recht schond en zei nadien dat ze zich ‘onmenselijk’ behandeld voelde.
De minister kwam die dag uit Duitsland met een konvooi naar Nederland. Turkije gooide daarmee extra olie op het vuur, op diezelfde dag waren de Nederlandse landingsrechten voor de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Çavuşoğlu ingetrokken. Zo werd hem belet Turkse Nederlanders toe te spreken in het kader van het referendum in Turkije op 16 april 2017.
Tumult vanwege referendum
Door die volksraadpleging op zondag 16 april 2017 over machtsuitbreiding voor de Turkse president Recep Tayyip Erdogan lopen de gemoederen hoog op, zowel binnen Turkije als daarbuiten. Ankara stookt het vuurtje op door zeer omstreden uitspraken te doen over onder meer Nederland, dat ‘fascistisch’ zou zijn.
De weigering van de ministers en de omstreden uitlatingen van Erdogan leidden tot een diplomatieke rel tussen Nederland en Turkije. Maandag schreef het kabinet nog dat Kaya de toegang tot Nederland kon worden geweigerd omdat zij volgens het internationaal recht geen speciale status geniet.
Wat betekent ‘ja’ bij referendum?
Aanstaande zondag is het zover. Dan stemt de bevolking van Turkije in het referendum over een grondwetswijziging. Wat houdt de grondwetswijziging in? En wat betekent het voor het politieke stelsel als er een ‘Ja’ uitrolt ?
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is initiatiefnemer van het referendum, en wordt er door velen van beschuldigd op deze manier meer macht naar zich toe te willen trekken. Met de grondwetswijziging zou een presidentieel systeem worden ingevoerd, waarmee de president de uitvoerende macht krijgt. In het huidige stelsel leidt de premier de regering en is de functie van president slechts ceremonieel.
Termijn
Het aantal presidentstermijnen blijft twee, net als in de huidige situatie, maar de telling zou in 2019 opnieuw beginnen. In theorie betekent dit dat Erdogan tot 2029 zou kunnen aanblijven als president.
Grondwetswijziging
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is initiatiefnemer van het referendum, en wordt er door velen van beschuldigd op deze manier meer macht naar zich toe te willen trekken. Met de grondwetswijziging zou een presidentieel systeem worden ingevoerd, waarmee de president de uitvoerende macht krijgt. In het huidige stelsel leidt de premier de regering en is de functie van president slechts ceremonieel.
Uitvoerende macht
Wat betekent een grondwetswijziging concreet voor Erdogan? Bij een ‘ja’ in het referendum verandert het politieke systeem van Turkije van een parlementaire in een presidentiële republiek. De president – Erdogan dus – wordt dan zowel staatshoofd als hoofd van de uitvoerende macht.
Met de hervorming krijgt hij de mogelijkheid om per decreet te gaan regeren. Daarnaast wordt zijn invloed op de benoeming van de rechterlijke macht vergroot, wordt de functie van premier afgeschaft en komt er een vicepresident voor in de plaats. Erdogan krijgt het recht om ministers en andere hoge bewindslieden te benoemen, en om de noodtoestand uit te roepen. Het parlement kan de president in principe afzetten, maar om dat proces te starten, is eerst een tweederde meerderheid van het parlement nodig.
De meeste hervormingen worden pas in 2019 doorgevoerd als Erdogan en zijn AKP de volgende presidents- en parlementsverkiezingen winnen. Die staan gepland voor 3 november 2019.
Het aantal presidentstermijnen blijft twee, net als in de huidige situatie, maar de telling zou in 2019 opnieuw beginnen. In theorie betekent dit dat Erdogan tot 2029 zou kunnen aanblijven als president.
Voorstanders en tegenstanders
Voorstanders van de grondwetswijziging – Erdogan voorop – vergelijken het met het Amerikaanse presidentiële systeem en menen dat het stelsel ‘stabiliteit’ brengt en dat het nodig is om ‘uitdagingen op het gebied van de economie en veiligheid’ te tackelen. Zo zou besluitvorming sneller gaan, omdat er geen conflicten meer ontstaan tussen de president en de premier, zo is de redenering van voorstanders.
Critici noemen het systeem ondemocratisch en vrezen dat Erdogan zijn autoritaire macht verder zal doorzetten om politieke opponenten, activisten, academici en journalisten nog harder aan te pakken. Ook zou het systeem van checks and balances – essentieel bij het democratische proces – vervallen. De president staat aan het hoofd van zowel de staat als de regering en de rechterlijke macht. Omdat hij de macht heeft om decreten uit te vaardigen, staat het parlement bovendien vrijwel machteloos.
Kritiek op systeem
De mislukte staatsgreep van vorig jaar juli heeft de indirecte aanleiding gevormd voor het wetsvoorstel voor de grondwetswijziging. Dat wetsvoorstel werd in januari door het parlement aangenomen.
Dat ging niet van harte: de uitslag was met 339 voor en 142 tegen niet genoeg om het voorstel direct tot wet te maken, waardoor het volk zich nu per referendum moet uitspreken over het wetsvoorstel. De seculiere CHP, de grootste Turkse oppositiepartij, en de Koerdische HDP zijn fel tegen de grondwetswijziging. ‘Het parlement verraadt hiermee zijn eigen geschiedenis. Onze burgers zullen het spelletje van het parlement zeker dwarsbomen… we zullen van deur tot deur gaan, en het volk uitleggen wat ze moeten doen,’ zei CHP-leider Kemal Kilicdaroglu nadat het parlement het initiële wetsvoorstel aannam.
Erdogan was lang premier, maar moest na ruim elf jaar zijn functie opgeven. Sinds 2014 is hij president. In die functie wil hij nu ook formeel de macht. Hij voerde met zijn AK-partij (AKP) vurig campagne, ook in Europa. Toen Europese landen hem daarin dreigden te frustreren, opende hij de aanval: zowel Nederland als Duitsland kon rekenen op bijna dagelijkse toespraken, waarin Erdogan de landen continu van nazi-praktijken betichtte. Ook dreigde hij dat Europese burgers niet meer veilig over straat zouden kunnen, als Europa zo zou doorgaan.
President Erdoğan Despoot ??
Recep Tayyip Erdoğan heeft gewonnen. Dat is niet vreemd, schrijft Afshin Ellian. Despoten winnen altijd de verkiezingen die zij zelf organiseren.
Er is één uitzondering: despotenmoeheid! Dat is een situatie waarin het onderdrukkende staatsorgaan moe wordt van zijn eigen despoot. Het functioneert niet langer perfect.
Het was generaal Augusto Pinochet (1915-2006) de despoot van Chili die na een heftige heerschappij aan vermoeidheid leed. Pinochet werd steeds zenuwachtiger. Het systeem functioneerde plotseling niet. Daarvoor werd in 2012 een mooie speelfilm gemaakt: NO. Deze film is geregisseerd door Pablo Larraín.
Het verlangen naar een despoot is de fundamentele angst van een mens om vrij te zijn en in vrijheid zijn rede aan te wenden. De logica van angst heeft in Turkije gewonnen en daarom heeft de republiek van Mustafa Kemal Atatürk verloren. Het is een trieste dag voor bijna de helft van de Turken die niet verliefd zijn op de despoot.
Het zou niemand ontgaan zijn dat in Turkije de nee-campagne nauwelijks mocht worden gevoerd. En de media worden volledig door de Erdoganbende gecontroleerd. Daarnaast is iedereen doodsbang gearresteerd te worden: er zitten nu al tienduizenden politieke gevangen in Turkije. Zelfs Nederlandse Turken werden geïntimideerd met de dreiging van een kliklijn en andere methoden.
Wel blijft het verbijsterend dat meer dan zeventig procent van Nederlandse Turken voor een despoot heeft gekozen. Dit is niet langer een integratieprobleem dat met subsidies, respect en acceptatie kan worden aangepakt. Dit is een heel groot probleem voor Nederland en andere Europese landen.
Staat Zwart/Wit etnischprofileren staat ook in Nederland op Scherp ??
“In Amerika is het de dagelijkse realiteit dat zwarten worden doodgeschoten door de politie”, De naam Ferguson (reactie:Obama) zegt al genoeg !!!
En denk ook eens terug aan de Banlieue Parijs ofwel de Rellen in Frankrijk !!!! In 2005 explodeerde de Franse buitenwijk Clichy-sous-Bois nadat twee jongens op de vlucht voor de politie omkwamen.
‘Gevoelige’ gebieden
In rapportages van de Chinese, Japanse en Russische televisie, die onbekend zijn met politieke correctheid, spreekt men over invloed van de islam en de grote aanwezigheid van Afrikanen. Maar de Nederlandse media, in de zeldzame rapportages die ze maken, noemen het slechts “jongeren die het moeilijk hebben.”
Vandaar ook dat de werkelijke situatie in de Franse wijken nauwelijks bij ons bekend is. Inmiddels zijn er in Frankrijk al honderden ‘gevoelige’ gebieden: delen van Frankrijk die de politie heeft overgelaten aan de bendes.
AD 17.02.2021
AD 11.11.2017
Dat is in Nederland gelukkig NOGniet het geval, maar we zagen na de dood van Mitch Henriquez dat er ook al rellen ontstonden in Den Haag.
De staandehouding van rapper Typhoon door de politie vorige maand zorgde voor nationale ophef. Een sterk staaltje van etnisch profileren, was de conclusie.
„Dan zie je een maand later een filmpje op internet van een agent die bij een controle ernstig beledigd wordt door een ander rapper, rapper Boef, en dat wordt nauwelijks opgepikt”, zegt Van de Kamp.
„Er is sprake van een grote eenzijdigheid in het debat over racisme, etnisch profileren, minderheden en andere kwetsbare groepen. Zaken worden niet van twee kanten belicht en het geluid van kleine groepen krijgt onevenredig veel aandacht. Sociale media spelen daarbij een grote rol. ’Schreeuwers’ kunnen voor sterke polarisatie zorgen, met alle gevolgen van dien.” De moord op vijf agenten in Dallas laat zien wat die polarisatie voor gevolgen kan hebben.
Net als in Amerika vindt Esajas dat de Nederlandse politie te vaak misstanden verdoezelt. “Ook als het iemand zijn leven kost, zijn ze niet bereid toe te geven dat ze fouten hebben gemaakt.” Hij verwijst daarmee onder meer naar de dood van Mitch Henriquez. “Zolang iets als etnische profilering nog niet structureel wordt aangepakt, zou het me niets verbazen als ook in Nederland mensen hierover hun woede gaan uiten. Dan kan in sommige wijken, zoals de Haagse Schilderswijk en Transvaalwijk, opnieuw de vlam in de pan slaan.”
Ook deze namen maakte al eerder indruk; Rishi Chandrikasing, rapper Boef, ihsan gurzen rapper Typhoon.
‘Vreedzaam protest werkt niet meer’
De protestmarsen in Amerka werden gehouden naar aanleiding van de recente dood van twee zwarte Amerikanen. Beide mannen overleden door politiekogels. Volgens de commissaris in Dallas was de moord op vijf agenten een wraakactie voor het fatale politiegeweld gericht tegen Amerikanen van Afrikaanse afkomst.
De situatie in Nederland is minder extreem, maar wel vergelijkbaar. Ook hier zouden de politie en autoriteiten elkaar te veel in bescherming nemen. “Ook als het iemand zijn leven kost, zijn ze niet bereid toe te geven dat ze fouten hebben gemaakt.” Men verwijst daarmee onder meer naar de dood van Henriquez vorig jaar in Den Haag.
Goedemorgen!
Op Schiphol begint vandaag 20.11.2018 het hoger beroep van de agenten die zijn veroordeeld voor de dood van Mitch Henriquez.
Telegraaf 06.12.2018
Wat kun je vandaag verwachten?
In de extra beveiligde rechtbank op Schiphol begint vandaag het hoger beroep van de agenten die veroordeeld zijn voor de dood van Mitch Henriquez. De twee kregen in december vorig jaar een voorwaardelijke celstraf van zes maanden opgelegd voor hun aandeel in de dood van de Arubaan. De zaak wordt nog niet inhoudelijk behandeld. Het gaat om een zogenoemde regiezitting, waarbij vooral duidelijk wordt wat de stand van het onderzoek is.
Op Maandag 13.11.2017 startte het proces tegen de agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez. De 42-jarige Arubaan werd ruim twee jaar geleden tijdens het Haagse muziekfestival Night at the Park gearresteerd en overleed later door hardhandig optreden van de politie. Twee agenten staan nu voor de rechter omdat zij verdacht worden van doodslag. Dit is er in de tussentijd gebeurd.
27 juni 2015: Mitch Henriquez wordt gearresteerd in het Haagse Zuiderpark, omdat hij zou hebben geroepen dat hij een wapen had. Bij de arrestatie wordt geweld gebruikt.
28 juni 2015: Mitch Henriquez overlijdt zondagavond in het ziekenhuis.
29 juni 2015: Op social media duiken filmpjes op van de arrestatie van Henriquez. Aan de hand van de filmpjes stellen mensen vragen. Overleed Mitch door het gewelddadige optreden van de politie?
29 juni 2015: Minister van Binnenlandse Zaken en Koninklijksrelaties, Ronald Plasterk, belt met Aruba en de Haagse burgemeester Jozias van Aartsen biedt de familie hulp aan. De Haagse Stadspartij wil een onafhankelijk onderzoek naar de cultuur in het Haagse politiekorps.
Betogers tijdens een demonstratie na de dood van Mitch Henriquez in juni 2015(Foto: ANP)
30 juni 2015: De familie brengt voor het eerst een foto naar buiten van Henriquez in het ziekenhuis. Op Aruba wordt hij herdacht tijdens een kerkdienst. In Nederland legt de familie bloemen in het Zuiderparkin Den Haag.
30 juni 2015: Amnesty International vindt het strafrechtelijk onderzoek van de Rijksrecherche onvoldoende. Er zou volgens de organisatie een externe onderzoekscommissie moeten komen, met een uitdrukkelijk mandaat om uit te zoeken of discriminatie een rol heeft gespeeld bij de aanhouding.
1 juli 2015: Het Openbaar Ministerie meldt dat Mitch Henriquez is overleden door zuurstoftekort als gevolg van politiegeweld.
4 juli 2015: Tientallen mensen lopen mee in een stille tocht voor Mitch Henriquez.
8 juli 2015: De chef van de Haagse politie, Paul van Musscher, houdt het niet droog bij de gemeenteraadsvergadering over de dood van Henriquez. Met tranen in zijn ogen onderbreekt hij zijn uitleg. Na een stilte zegt hij: ‘Ik begrijp de emoties die dit oproept. Ook bij mij, zoals u ziet.’ De oppositie in Den Haag heeft tijdens de vergadering forse kritiek op het stadsbestuur en de politie.
8 juli 2015: De Haagse burgemeester Jozias van Aartsen geeft toe dat ook binnen de politie racisme voorkomt. ‘Is de politie structureel racistisch en gewelddadig? Nee. Komt racisme en verkeerd gebruik van geweld voor? Ja’, aldus de burgemeester.
9 juli 2015: De inspectie voor Veiligheid en Justitie onderzoekt de nekklem. Mitch Henriquez overlijdt aan zuurstoftekort dat waarschijnlijk is ontstaan als gevolg van een nekklem.
9 juli 2015: Mitch Henriquez wordt naar zijn laatste rustplaats gebracht op Aruba.
Foto: ANP
6 augustus 2015: De moeder, neef en zussen van Mitch Henriquez nemen advocaat Richard Korver in de arm. Ze willen duidelijkheid over wat zich precies heeft afgespeeld. Ook willlen ze dat de verantwoordelijken voor de rechter verschijnen. ‘Het lijkt alsof er met twee maten gemeten wordt’, aldus Korver.
6 november 2015: Het onderzoeksrapport van de Rijksrecherche concludeert dat Mitch Henriquez inderdaad door politiegeweld om het leven is gekomen. De onderzoekers schrijven over ‘uitwendig mechanisch samendrukkend geweld op de hals’ veroorzaakt door ‘verwurging in het kader van een nekklem’, wat goed kan verklaren ‘dat verstikkingseffecten zijn ontstaan door zuurstoftekort (..) en uiteindelijk overlijden’.
12 januari 2016: Vijf agenten die ervan worden verdacht betrokken te zijn bij de dood van Mitch Henriquez komen eind februari voor het eerst voor de rechter. Het gaat om een zitting achter gesloten deuren. Alle partijen kunnen daar aangeven wat ze nog onderzocht willen zien.
28 juni 2016: In het Haagse Zuiderpark wordt stilgestaan bij het overlijden van Mitch Henriquez. De moeder van Henriquez is speciaal vanuit Aruba naar Nederland gekomen om haar zoon te herdenken.
De moeder van Mitch wordt getroost door een neef. Foto: John van der Tol
17 september 2016: Twee politiewetenschappers concluderen dat er grote fouten zijn gemaakt bij de arrestatie van Mitch Henriquez. Niet alleen door het gebruik van de omstreden nekklem, ook is er te snel geweld gebruikt en te laat medische hulp ingezet.
19 september 2016: Het OM maakt bekend dat twee van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez worden vervolgd.
7 oktober 2016: NRC Handelsblad komt met het bericht dat de vijf agenten die betrokken zijn bij de dood van Mitch Henriquez sowieso niet ontslagen worden. Amnesty International reageert en zegt dat de politie geen respect toont voor de rechtstaat.
7 oktober 2016: Vier van de vijf agenten die betrokken zijn bij de arrestatie van Henriquez hebben zich schuldig gemaakt aan ‘ernstig plichtsverzuim’. Dat concludeert de politie na intern onderzoek. Bij de vijfde agent is ook sprake van plichtsverzuim, maar minder ernstig.
29 oktober 2016: De politie past de training van de omstreden nekklem aan. Agenten worden bewuster gemaakt van de effecten van de klem, ze moeten de klem zelf een keer ondergaan. En een agent moet tijdens de aanhouding letten op het welzijn van de verdachte.
12 november 2016: Op basis van gespreksverslagen van de verhoren van de Rijksrecherche meldt RTL Nieuws dat de agenten die betrokken zijn bij de dood van Mitch Henriquez onvoldoende getraind waren.
15 december 2016: De politie maakt bekend dat twee van de vijf agenten betrokken bij de aanhouding van Mitch Henriquez in het Zuiderpark een voorwaardelijk ontslag van een jaar krijgen.
6 januari 2017: De nabestaanden van Mitch Henriquez spannen een procedure aan om niet twee, maar alsnog alle vijf de agenten vervolgd te krijgen.
20 februari 2017: In de extra beveiligde rechtbank op Schiphol vindt de eerste regiezitting plaats. Er wordt gekeken naar de stand van het onderzoek en een datum geprikt voor de inhoudelijke behandeling. Het is de bedoeling dat de zaak op 6 april behandeld wordt.
27 maart 2017: In opdracht van de advocaten van de twee agenten die vervolgd worden, vertelt een forensisch arts dat Mitch Henriquez mogelijk niet door een nekklem is overleden, maar door een hartstilstand of hartritmestoornissen. De familie van Mitch is uiterst ontstemd over het nieuwe onderzoeksrapport. De rechtszaak wordt uitgesteld.
30 maart 2017: De drie andere agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez worden niet vervolgd, laat het gerechtshof weten.
Zus Lila en moeder Maria praten na over het besluit van het OM twee agenten te vervolgen
31 maart 2017: De nabestaanden van Henriquez eisen dat de namen van de betrokken agenten openbaar gemaakt worden.
6 april 2017: De rechtbank besluit dat het proces in november verdergaat. Een nieuwe deskundige moet in de tussentijd beoordelen waar Mitch Henriquez aan is overleden.
20 april 2017: Het Openbaar Ministerie hoeft de namen van twee agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez niet bekend te maken. In het dossier zijn ze niet met hun eigen naam aangeduid, maar met DH01 en DH02.
27 juni 2017: De voorzieningenrechter in Den Haag beslist dat de namen van de agenten geheim mogen bljven.
30 juni 2017: Familieleden van Mitch Henriquez leggen bloemen in het Haagse Zuiderpark op de plek waar de Arubaan twee jaar geleden werd gearresteerd.
4 juli 2017: Ook het gerechtshof beslist dat de namen van de agenten geheim mogen blijven. Volgens het hof weegt de veiligheid van de agenten zwaarder dan de wens van de familie van Henriquez om de namen te kennen.
13 november: Start proces tegen de twee agenten die betrokken zijn bij de dood van Mitch Henriquez. DH01 en DH02 worden verdacht van doodslag.
– Alexis de Tocqueville, Over de democratie in Amerika (1835-1840).
Eerder schreef ik al over het recente geweld door én tegen de Amerikaanse politie. Dagelijks zijn er nieuwe incidenten. Afgelopen zaterdag werd de politie in Milwaukee bestookt door een boze menigte nadat agenten een verdachte op de vlucht hadden doodgeschoten.
Op diezelfde dag bezocht ik Yale, de topuniversiteit in New Haven, Connecticut, waar ik een gesprek had met professor Tom Tyler. Deze psycholoog, verbonden aan de rechtenfaculteit, bestudeert al sinds de jaren negentig het fenomeen van de ‘procedurele rechtvaardigheid’. In vele onderzoeken bij rechtbanken en politiekorpsen heeft hij aangetoond dat autoriteiten op veel meer medewerking van de burgers kunnen rekenen als zij zich rechtvaardig behandeld voelen.
De bibliotheek van Yale Law School – foto: Geerten WalingAchtergrond van de Amerikaanse problemen
Als historicus verwachtte ik dat de problemen met de dienaren van de wet waren geworteld in de democratische constitutionele cultuur, zoals we bij Tocqueville zouden kunnen lezen. Maar Tyler is van mening dat het simpeler ligt: in de jaren zeventig ging het land gebukt onder een ongekende misdaadgolf. De opdracht van de burgers aan de politie was toen om deze golf koste wat kost in te dammen
Deze blanco cheque is in de loop van de decennia via de politieacademies in de hoofden van Amerikaanse agenten geprent, samen met de gedachte dat de samenleving een gevaarlijke jungle is, waar elke burger elk moment naar een vuurwapen kan grijpen om je overhoop te schieten. Op die manier dienen agenten weliswaar de openbare orde en veiligheid, maar zien zij individuele burgers als potentiële vijanden.
Nederland als schoolvoorbeeld
Professor Tyler is een vaste gast in Nederland, waar hij veel eerder gehoor vond voor zijn ideeën dan in de Verenigde Staten. Regelmatig spreekt hij op de universiteiten van Leiden en Utrecht, maar ook voor ambtenaren en politiediensten in ons land. Het Ministerie van Binnenlandse zaken heeft – onder de titel ‘Prettig contact met de overheid’ – enthousiast zijn principes van procedurele rechtvaardigheid overgenomen.
Professor Tom Tyler (rechts) spreekt aan de Universiteit Leiden, mei 2016 – foto: Geerten Waling
Zo kent Nederland een landelijk systeem van geschilbeslechting, met een belangrijke rol voor de ombudsman, en uitgebreide trainingen voor ambtenaren op alle niveaus om oplossingsgericht en empathisch om te gaan met burgers die zich benadeeld voelen. Het sluit aan bij de Nederlandse cultuur: de Dutch approach van ons leger is wereldwijd bekend. Evenals de meerwaarde van onze welingelichte wijkagenten. Veelzeggend: Nederland is één van de weinige landen ter wereld waar burgers niet schrikken, maar juist opgelucht ademhalen als ze een politieauto de hoek om zien komen.
Opportunistisch aardig zijn
Al klinkt dit heel genereus, de fundamentele drijfveer voor een overheid om ‘procedurele rechtvaardigheid’ te omarmen is ook simpelweg opportunistisch: als burgers zich respectvol behandeld voelen, als hun klachten serieus genomen worden en als de overheid beslissingen in hun nadeel goed communiceert en toelicht – dan hebben ze veel meer vertrouwen in de overheid. Hoe meer vertrouwen zij hebben, des te meer legitimiteit burgers aan autoriteiten geven; en des te sneller zij bereid zijn om braaf mee te werken en, bijvoorbeeld, om minder vaak in beroep te gaan. Iedereen blij, toch?
Toch vocht Tyler jarenlang tegen de bierkaai: de Amerikaanse politie was niet bezig met lief en aardig zijn, maar met crime control. Pas door de recente geweldsgolf dringt langzaam door dat hij misschien toch een punt heeft. En dat het kweken van vertrouwen bij burgers, die op hun beurt sneller bereid zullen zijn om de politie te bellen, óók kan bijdragen aan misdaadbestrijding. Kortom, dat de lange arm een zachte hand behoeft.
Den HaagFM 25.02.2021 De familie van de overleden arrestant Mitch Henriquez vindt het verschrikkelijk dat de advocaten van de verdachte agenten 1,3 miljoen euro hebben gedeclareerd bij de politie. ‘Ik heb even hard lopen vloeken’, zegt Ella de Groot, woordvoerder van de Arubaanse familie en vriendin van Mitch tegen mediapartner Omroep West.
De 42-jarige Henriquez overleed in juni 2015 na zijn arrestatie tijdens Night at the Park. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie, nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
Advocatenkantoor Sjöcrona-Van Stigt declareerde tussen juni 2015 en mei 2018 € 1.309.380,96 bij de politie, ontdekte RTL Nieuws. Het gaat om kosten voor juridische hulp aan politieagenten die als verdachte of getuige bij de zaak betrokken waren.
Familie trekt het financieel niet
‘Weet je wat ik erg vind’, zegt Ella de Groot, ‘dat ik daar als Nederlandse burger aan meebetaal’. De Groot spreekt namens de familie Henriquez, die voor een groot deel op Aruba woont. ‘Zij moeten een advocatenrekening afbetalen van 50.000 euro. Ze staan op het punt hun huis te verhuren, omdat ze het financieel niet trekken.’
Het is voor de familie Henriquez niet nieuw dat de politie de portemonnee flink trekt voor de verdediging van agenten. Eerder bleek al dat het Haagse kantoor 2,7 miljoen euro declareerde bij de politie in drie jaar tijd. ‘Maar dit is wel verschrikkelijk veel geld voor één zaak.’
‘Dit is klassenjustitie’
Het bedrag van 1,3 miljoen gaat over de gemaakte advocatenkosten tot mei 2018. Toen was de zaak tegen de verdachte agenten nog lang niet afgerond. Het hoger beroep diende in 2019 en de Hoge Raad besliste een week geleden dat de straf voor één van de agenten blijft staan. Hoe veel het advocatenkantoor na mei 2018 nog declareerde is niet bekend.
De Groot is verbijsterd dat dit niet eens het volledige bedrag is. ‘Ik sta met mijn mond vol tanden. Dit is klassenjustitie.’ SP-kamerlid Michiel van Nispen heeft Kamervragen gesteld over de zaak en is van mening dat ‘exorbitante uurtarieven van commercieel werkende advocaten niet door de belastingbetaler betaald hoeven worden’.
Vergoeding afgewezen
Ella de Groot hoopt dat justitie nog eens wil kijken naar een vergoeding voor de familie Henriquez. ‘We hebben er vaker om gevraagd, maar het is keer op keer afgewezen.’ Lila, de zus van Mitch, vertelde eerder dat de familie financieel uitgeput is.
‘Ze zijn een inzamelingsactie gestart en hebben 2.000 euro opgehaald. Dat is niet veel, maar wel iets’, zegt De Groot. ‘Ze hebben het financieel zwaar en het heeft allemaal weinig nut gehad.’
OmroepWest 25.02.2021 De familie van de overleden arrestant Mitch Henriquez vindt het verschrikkelijk dat de advocaten van de verdachte agenten 1,3 miljoen euro hebben gedeclareerd bij de politie. ‘Ik heb even hard lopen vloeken’, zegt Ella de Groot, woordvoerder van de Arubaanse familie en vriendin van Mitch.
De 42-jarige Henriquez overleed in juni 2015 na zijn arrestatie tijdens Night at the Park. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie, nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
Het Haagse advocatenkantoor Sjöcrona-Van Stigt declareerde tussen juni 2015 en mei 2018 € 1.309.380,96 bij de politie, ontdekte RTL Nieuws. Het gaat om kosten voor juridische hulp aan politieagenten die als verdachte of getuige bij de zaak betrokken waren.
Familie trekt het financieel niet
‘Weet je wat ik erg vind’, zegt Ella de Groot, ‘dat ik daar als Nederlandse burger aan meebetaal’. De Groot spreekt namens de familie Henriquez, die voor een groot deel op Aruba woont. ‘Zij moeten een advocatenrekening afbetalen van 50.000 euro. Ze staan op het punt hun huis te verhuren, omdat ze het financieel niet trekken.’
Het bedrag van 1,3 miljoen gaat over de gemaakte advocatenkosten tot mei 2018. Toen was de zaak tegen de verdachte agenten nog lang niet afgerond. Het hoger beroep diende in 2019 en de Hoge Raad besliste een week geleden dat de straf voor één van de agenten blijft staan. Hoe veel het advocatenkantoor na mei 2018 nog declareerde is niet bekend.
De Groot is verbijsterd dat dit niet eens het volledige bedrag is. ‘Ik sta met mijn mond vol tanden. Dit is klassenjustitie.’ SP-kamerlid Michiel van Nispen heeft Kamervragen gesteld over de zaak en is van mening dat ‘exorbitante uurtarieven van commercieel werkende advocaten niet door de belastingbetaler betaald hoeven worden’.
Vergoeding afgewezen
Ella de Groot hoopt dat justitie nog eens wil kijken naar een vergoeding voor de familie Henriquez. ‘We hebben er vaker om gevraagd, maar het is keer op keer afgewezen.’ Lila, de zus van Mitch, vertelde eerder dat de familie financieel uitgeput is.
‘Ze zijn een inzamelingsactie gestart en hebben 2.000 euro opgehaald. Dat is niet veel, maar wel iets’, zegt De Groot. ‘Ze hebben het financieel zwaar en het heeft allemaal weinig nut gehad.’
RTL 22.02.2021 De politie heeft 1,3 miljoen euro aan advocaatkosten betaald in de nekklem-zaak rond de overleden arrestant Mitch Henriquez. Dat blijkt uit cijfers die de Haagse politie op verzoek van RTL Nieuws heeft verstrekt. Er is felle kritiek op die advocaatkosten: de agenten in de Henriquez-zaak krijgen van de overheid relatief veel meer geld voor rechtsbijstand dan veel andere verdachten.
Advocatenkantoor Sjöcrona-Van Stigt declareerde tussen juni 2015 en mei 2018 € 1.309.380,96bij de politie. Het gaat om kosten voor juridische hulp aan politieagenten. Die agenten waren in de zomer van 2015 als verdachte of als getuige betrokken bij de fataal afgelopen arrestatie van de Arubaan Mitch Henriquez.
De hoogte van de declaratie wordt verklaard door de omvang van de zaak Henriquez en het grote aantal politiemensen dat erbij betrokken was, melden de politie Den Haag en het advocatenkantoor in geschreven reacties aan RTL Nieuws. Arthur van Stigt stelt namens Sjöcrona-Van Stigt: “In de uiteenlopende, jarenlange procedures heeft ons kantoor begrijpelijkerwijs veel werk moeten verrichten.”
Maar vanuit advocatuur, wetenschap en politiek wordt harde kritiek geuit op de advocatenrekening: ‘peperduur’, ‘schandelijk’ en ‘klassenjustitie’.
De politie vindt het zijn ‘plicht als werkgever om een vergoeding te geven voor rechtskundige hulp’. Op de vraag of die rechtskundige hulp ook goedkoper had gekund, antwoordt de politie: “Wij vergoeden advocaten die vaste, marktconforme tarieven hanteren en in het politievak zijn gespecialiseerd.” Details om te beoordelen of het daadwerkelijk om ‘marktconforme tarieven’ gaat, geeft de politie niet.
Mitch Henriquez overleed in juni 2015, na een hardhandige arrestatie waarbij de politie onder andere de omstreden nekklem-techniek gebruikte. De 42-jarige Henriquez verzette zich tijdens de arrestatie. Na de dood van Henriquez volgden dagenlange protesten en rellen in Den Haag. Het Openbaar Ministerie (OM) besloot twee agenten (DH01 en DH02) strafrechtelijk te vervolgen.
Zo’n 500 betogers waren samengestroomd om te protesteren. Ze riepen leuzen als ‘Politie moordenaars!’ Een demonstratie na de dood van de door de politie opgepakte Arubaan Mitch Henriquez is in de Haagse Schilderswijk uitgelopen op rellen.
In de zaak Henriquez gaf advocatenkantoor Sjöcrona-Van Stigt rechtsbijstand aan tenminste 26 politiemensen. Focus lag daarbij op de twee vervolgde agenten. Ook drie andere verdachte agenten en 21 politiegetuigen hadden een advocaat van Sjöcrona-Van Stigt. Het leidde begin 2016 tot kritiek: door zo’n groot aantal verdachten en getuigen bij één kantoor onder te brengen, zouden tegenstrijdige belangen kunnen ontstaan.
Financiële belangen
RTL Nieuws deed twee keer een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur om de hoogte van de declaraties te achterhalen. Doel was bloot te leggen hoeveel belastinggeld met de juridische bijstand is gemoeid en hoe groot de financiële belangen van Sjöcrona-Van Stigt in de zaak Henriquez zijn.
De Haagse politie maakte uiteindelijk in twee fases bekend welke bedragen zijn gedeclareerd en betaald:
Bekendmaking declaraties advocatenkantoor Sjöcrona-Van Stigt in zaak Mitch Henriquez bij politie Den Haag:
Periode 1: 28 juni 2015 t/m 17 februari 2016 > € 249.794,04 (incl. BTW)
Periode 2: 17 februari 2016 t/m 31 mei 2018 > € 1.059.586,92 (incl. BTW)
———————
€ 1.309.380,96
Het advocatenkantoor wilde de betalingen binnenskamers houden, onder meer vanwege concurrentieoverwegingen. Om openbaarmaking te voorkomen procedeerde Sjöcrona-Van Stigt tot aan de Raad van State. Ook de politie verzette zich aanvankelijk tegen openbaarmaking. De rechtbank Midden-Nederland (maart 2018) en de Raad van State (augustus 2020) bepaalden uiteindelijk dat het totaalbedrag geopenbaard moest worden.
Het aantal gedeclareerde uren en de gehanteerde uurtarieven hoefden van de rechters niet vrijgegeven te worden. Ook het per agent gedeclareerde bedrag mocht geheim blijven. Daardoor is grotendeels onbekend hoe het bedrag van 1,3 miljoen euro is opgebouwd.
Wel verdacht, geen vervolging
Drie recent opgedoken vonnissen brengen daar verandering in. Het gaat om juridische procedures over vergoeding van rechtsbijstandskosten van drie betrokken agenten: DH03, DH04 en DH05 (zie hieronder). Zij werden aanvankelijk wél als verdachte aangemerkt, maar zijn uiteindelijk niet vervolgd. De Haagse rechtbank bepaalde in december 2018 dat de advocaatkosten die Sjöcrona-Van Stigt voor hen maakte, door de Staat vergoed moesten worden aan de Nationale Politie.
Het gaat opgeteld om bijna 215.000 euro. Die kosten werden in een periode van vijftien maanden gemaakt: vanaf de dood van Henriquez tot aan het moment dat het OM besloot de drie agenten niet strafrechtelijk te vervolgen (19 september 2016).
Rechtszaken over terugbetaling advocaatkosten (van de Staat aan de politie):
Agent DH03 (.pdf): vraagt vergoeding van € 102.027,10 > rechtbank wijst toe € 97.957,50
Agent DH04 (.pdf): vraagt vergoeding van € 75.980,30 > rechtbank wijst toe € 71.758,59
Agent DH05 (.pdf): vraagt vergoeding van € 44.854,04 > rechtbank wijst toe € 43.814,54
De politie en het advocatenkantoor benadrukken dat ‘de kosten van rechtsbijstand naar het oordeel van de rechtbank niet bovenmatig of onredelijk’ zijn. De drie genoemde uitspraken gaan over een beperkt deel van de geopenbaarde 1,3 miljoen euro.
Allesbehalve compleet
Het bedrag van 1,3 miljoen is overigens niet compleet. Het betreft de advocatenvergoedingen over de periode tot en met mei 2018. De strafzaak rond de dood van Henriquez is sindsdien doorgegaan. En de werkzaamheden van Sjöcrona-Van Stigt ook. Hoeveel het advocatenkantoor bovenop de 1,3 miljoen euro nog incasseerde, is niet bekendgemaakt.
De agent (DH01) die de nekklem aanlegde bij Mitch Henriquez is veroordeeld voor mishandeling met de dood. Het Gerechtshof noemde het politiegeweld tegen Henriquez onrechtmatig en legde de agent in juni 2019 een voorwaardelijke gevangenisstraf van zes maanden op. Vorige week bepaalde de Hoge Raad dat de veroordeling van agent DH01 in stand blijft. De tweede vervolgde agent (DH02) is in juni 2019 vrijgesproken.
De Nationale politie lanceerde in oktober 2015 de zogeheten advocatenpoule: een lijst van twintig advocaten die gespecialiseerd zijn in het bijstaan van politiemensen. In de eerste drie jaar declareerden deze poule-advocaten in totaal 4,7 miljoen euro, zo bleek eerder uit onderzoek van de NOS. Grootverdiener bleek toen advocatenkantoor Sjöcrona-Van Stigt: 2,7 miljoen euro in drie jaar tijd.
Reactie nabestaande na overlijden Mitch Henriquez
Ex-vriendin Mitch Henriquez: ‘Mijn leven stopte twee jaar geleden’
Den HaagFM 22.02.2021 Om de agenten bij te staan in de zaak rond de overleden Mitch Hendriquez heeft de politie 1,3 miljoen euro aan advocaatkosten betaald. Dat meldt RTL Nieuws op basis van gegeven die de Haagse politie heeft verstrekt.
Het advocatenkantoor Sjöcrona-Van Stigt declareerde tussen juni 2015 en mei 2018 € 1.309.380,96. Die kosten zijn bedoeld voor juridische hulp aan de agenten die als verdachte of getuigen in de zomer van 2015 betrokken waren bij de arrestatie van Henriquez in het Zuiderpark.
RTL Nieuws weet te melden dat de kosten zo hoog zijn omdat er een groot aantal politiemedewerkers betrokken was bij de zaak, ze baseert zich daarvoor op schriftelijke reacties van de politie en het advocatenkantoor.
NU 16.02.2021 De Hoge Raad heeft dinsdag de voorwaardelijke veroordeling van een agent tot zes maanden cel voor het mishandelen van Mitch Henriquez met de dood tot gevolg in stand gelaten. De uitspraak is daarmee definitief. Henriquez kwam in 2015 te overlijden na zijn aanhouding op een muziekfestival in Den Haag.
De agent die tot de voorwaardelijke straf is veroordeeld, is degene die in 2015 de nekklem toepaste bij Henriquez. Een tweede agent die werd vervolgd, werd eerder door het hof vrijgesproken. Het Openbaar Ministerie (OM) ging in zijn geval niet in cassatie.
Henriquez bezocht in juni 2015 een muziekfestival in Den Haag en riep in beschonken toestand tegen een groep agenten dat hij een wapen bij zich had en wees daarbij naar zijn kruis. Henriquez negeerde de waarschuwingen en werd daarop aangehouden voor verstoring van de openbare orde.
In totaal vijf agenten hielden Henriquez in bedwang, waarbij volgens het OM twee agenten disproportioneel geweld gebruikten. De man wiens straf dinsdag in stand is gehouden, is de agent die een nekklem toepaste. Gezien de daaraan verbonden risico’s was die nekklem onrechtmatig, aldus het hof. De dood van Henriquez was de agent daarom aan te rekenen.
Volgens de Hoge Raad was deze uitspraak van het hof “niet onjuist of onbegrijpelijk” en kan die daarom in stand blijven. Dat de agent niet de bedoeling had om Henriquez wat aan te doen, doet daar niks aan af.
Bekijk hier de arrestatie van Mitch Henriquez
Onrust in Haagse Schilderswijk na dood Henriquez
Na de fatale arrestatie van de Arubaan was het een tijd onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd.
Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen na de arrestatie ernstig bedreigd werden. De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
Telegraaf 16.02.2021 De veroordeling van een van de agenten die betrokken was bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez, kan in stand blijven. Dat oordeelt de Hoge Raad dinsdag. De agent die verantwoordelijk wordt gehouden voor de volgens het gerechtshof fatale nekklem, kreeg in 2019 in hoger beroep een half jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd. Hij ging in cassatie tegen deze uitspraak. De andere agent werd vrijgesproken.
Tegen de beslissing van de Hoge Raad is geen beroep meer mogelijk.
De 42-jarige Henriquez overleed juni 2015 na zijn arrestatie tijdens een Haags muziekfestival. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
Na de fatale arrestatie van de Arubaanse man was het tijdenlang onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd. Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen ernstig bedreigd werden na de arrestatie. De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
AD 16.02.2021 De veroordeling van een van de agenten die betrokken was bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez, kan in stand blijven. Dat oordeelt de Hoge Raad dinsdag. De agent die verantwoordelijk wordt gehouden voor de volgens het gerechtshof fatale nekklem, kreeg in 2019 in hoger beroep een half jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd. Hij ging in cassatie tegen deze uitspraak. De andere agent werd vrijgesproken.
De agent heeft altijd ontkend dat de dood van Henriquez door zijn handelen komt. Ook meent hij dat zijn optreden niet onrechtmatig was en bij de uitvoer van zijn politietaak hoort. De Hoge Raad is het met het oordeel van het hof eens dat de agent te lang de nekklem heeft ingezet en daarmee ‘niet proportioneel’ heeft gehandeld. Tegen de beslissing van de Hoge Raad is geen beroep meer mogelijk.
De 42-jarige Henriquez overleed in juni 2015 na zijn arrestatie tijdens een Haags muziekfestival. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
Na de fatale arrestatie van de Arubaanse man was het tijdenlang onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd. Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen ernstig bedreigd werden na de arrestatie. De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
RTL 16.02.2021 De veroordeling van een van de agenten die betrokken was bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez, kan naar oordeel van de Hoge Raad in stand blijven.
De agent die verantwoordelijk wordt gehouden voor de volgens het gerechtshof fatale nekklem, kreeg in 2019 in hoger beroep een half jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd. Hij ging in cassatie tegen deze uitspraak. De andere agent werd vrijgesproken.
Geen beroep mogelijk
De agent heeft altijd ontkend dat de dood van Henriquez door zijn handelen komt. Ook vindt hij dat zijn optreden niet onrechtmatig was en bij de uitvoer van zijn politietaak hoort. De Hoge Raad is het met het oordeel van het hof eens dat de agent te lang de nekklem heeft ingezet en daarmee ‘niet proportioneel’ heeft gehandeld. Tegen de beslissing van de Hoge Raad is geen beroep meer mogelijk.
De 42-jarige Henriquez overleed in juni 2015 na zijn arrestatie tijdens een Haags muziekfestival. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
Onrust Schilderswijk
Na de fatale arrestatie van de Arubaanse man was het tijdenlang onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd. Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen ernstig bedreigd werden na de arrestatie.
De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
De ex van Mitch Henriquez, Jeniffer Petrocthi, hoopt dat de agenten spijt hebben.
OmroepWest 16.02.2021 De veroordeling van een van de agenten die betrokken was bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez, kan in stand blijven. Dat oordeelt de Hoge Raad dinsdag. De agent, DH01, die verantwoordelijk wordt gehouden voor de volgens het gerechtshof fatale nekklem, kreeg in 2019 in hoger beroep een half jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd. Hij ging in cassatie tegen deze uitspraak. De andere agent werd vrijgesproken.
De 42-jarige Henriquez overleed juni 2015 na zijn arrestatie tijdens een Haags muziekfestival. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
De agent heeft altijd ontkend dat de dood van Henriquez door zijn handelen komt. Ook meent hij dat zijn optreden niet onrechtmatig was en bij de uitvoer van zijn politietaak hoort. De Hoge Raad is het met het oordeel van het hof eens dat de agent te lang de nekklem heeft ingezet en daarmee ‘niet proportioneel’ heeft gehandeld. Tegen de beslissing van de Hoge Raad is geen beroep meer mogelijk.
‘Een mooie afsluiting’
In een eerste reactie laat de neef van Henriquez weten blij te zijn met de uitspraak. ‘Het is een mooie afsluiting’, zegt hij. Wel was hij verrast dat de Hoge Raad de veroordeling in stand liet. ‘Ik had eigenlijk gedacht dat hij vrijgesproken zou worden.’
De nabestaanden van Henriquez waren teleurgesteld na de uitspraak van het gerechtshof, zij hadden gehoopt dat de agenten de cel in zou gaan en hun baan zouden kwijtraken. De neef kijkt daar nu wat anders tegenaan. ‘Die man heeft ook een gezin. Je zit er niet op te wachten dat hij zijn werk kwijtraakt.’
‘Mitch krijgen we er niet mee terug’
Woordvoerder van de familie en vriendin van Mitch, Ella de Groot, laat weten dat de rest van de familie ook blij is met deze uitspraak. ‘Ik ben blij dat we niet weer teleurgesteld worden. We zijn al zo vaak teleurgesteld in dit proces.’ De familie snapt alleen niet dat de agenten niet vervolgd zijn voor het nalaten van hulpverlening aan Henriquez. ‘Als je ziet dat het fout gaat en dan handel je niet, dat is fout. En dat wordt niet vervolgd’, zegt De Groot. ‘En dat is het ergste.’
Ook snapt de familie niet dat de agenten nog bij de politie mogen blijven werken. De nabestaanden hopen na deze uitspraak aan een echte verwerking toe te komen. ‘Alleen Mitch krijgen we er nooit mee terug.’
Onrustig in de Schilderswijk
Na de fatale arrestatie van de Arubaanse man was het tijdenlang onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd. Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen ernstig bedreigd werden na de arrestatie. De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
De moeder van Henriquez had meerdere keren aangegeven in gesprek te willen met de agenten, desnoods achter gesloten deuren. Dat gesprek heeft nooit plaatsgevonden, tot teleurstelling van de familie. ‘Zo blijft het toch altijd een beetje een spookproces’, vindt De Groot. De politie laat weten dat de agent nog altijd in dienst is.
Den HaagFM 16.02.2021 De veroordeling van een van een van de agenten die betrokken was bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez, kan in stand blijven. Dat oordeelt de Hoge Raad dinsdag. De agent, DH01, die verantwoordelijk wordt gehouden voor de volgens het gerechtshof fatale nekklem, kreeg in 2019 in hoger beroep een half jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd. Hij ging in cassatie tegen deze uitspraak. De andere agent werd vrijgesproken.
De 42-jarige Henriquez overleed juni 2015 na zijn arrestatie tijdens een Haags muziekfestival. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
De agent heeft altijd ontkend dat de dood van Henriquez door zijn handelen komt. Ook meent hij dat zijn optreden niet onrechtmatig was en bij de uitvoer van zijn politietaak hoort. De Hoge Raad is het met het oordeel van het hof eens dat de agent te lang de nekklem heeft ingezet en daarmee “niet proportioneel” heeft gehandeld. Tegen de beslissing van de Hoge Raad is geen beroep meer mogelijk.
‘Een mooie afsluiting’
In een eerste reactie laat de neef van Henriquez weten blij te zijn met de uitspraak. ‘Het is een mooie afsluiting’, zegt hij. Wel was hij verrast dat de Hoge Raad de veroordeling in stand liet. ‘Ik had eigenlijk gedacht dat hij vrijgesproken zou worden.’
De nabestaanden van Henriquez waren teleurgesteld na de uitspraak van het gerechtshof, zij hadden gehoopt dat de agent de cel in zou gaan en hun baan zouden kwijtraken. De neef kijkt daar nu wat anders tegenaan. ‘Die man heeft ook een gezin. Je zit er niet op te wachten dat hij zijn werk kwijtraakt.’
Onrustig in de Schilderswijk
Na de fatale arrestatie van de Arubaanse man was het tijdenlang onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd. Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen ernstig bedreigd werden na de arrestatie. De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
Den HaagFM 16.02.2021 De Hoge Raad doet dinsdag uitspraak in de langslepende zaak rond de dood van Mitch Henriquez, in juni 2015. Dat meldt mediapartner Omroep West. De 42-jarige Henriquez overleed na zijn arrestatie tijdens Night at the Park in het Haagse Zuiderpark. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
Twee agenten die betrokken waren bij die arrestatie werden vervolgd. Het gerechtshof in Den Haag sprak in juni 2019 één politieman vrij. De andere agent, die verantwoordelijk wordt gehouden voor de volgens het hof fatale nekklem, kreeg een half jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd. Hij ging in cassatie tegen deze uitspraak. De advocaat-generaal adviseerde in november vorig jaar de straf in stand te laten, het staat de Hoge Raad vrij dit advies al dan niet over te nemen.
Kijk hier naar een uitleg bij de start van de rechtzaak in 2017
Na de fatale arrestatie van de Arubaanse man was het tijdenlang onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd. Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen ernstig bedreigd werden na de arrestatie. De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
OmroepWest 16.02.2021 De Hoge Raad doet dinsdag uitspraak in de langslepende zaak rond de dood van Mitch Henriquez, in juni 2015. De 42-jarige Henriquez overleed na zijn arrestatie tijdens Night at the Park in het Haagse Zuiderpark. Hij werd hardhandig aangepakt door de politie nadat hij had geroepen dat hij een wapen bij zich had, en daarbij naar zijn kruis wees.
Twee agenten die betrokken waren bij die arrestatie werden vervolgd. Het gerechtshof in Den Haag sprak in juni 2019 één politieman vrij. De andere agent, die verantwoordelijk wordt gehouden voor de volgens het hof fatale nekklem, kreeg een half jaar voorwaardelijke celstraf opgelegd. Hij ging in cassatie tegen deze uitspraak. De advocaat-generaal adviseerde in november vorig jaar de straf in stand te laten, het staat de Hoge Raad vrij dit advies al dan niet over te nemen.
Kijk hier naar een uitleg bij de start van de rechtszaak in in 2017
Na de fatale arrestatie van de Arubaanse man was het tijdenlang onrustig in de Haagse Schilderswijk. De agenten bleven zowel in de rechtbank als bij het hof afgeschermd en anoniem. Ze zaten in een aparte kamer en hun stem werd vervormd. Dat was nodig, omdat zij en hun gezinnen ernstig bedreigd werden na de arrestatie. De familie van Henriquez heeft meerdere keren geprobeerd hun identiteit te achterhalen. Dat is tot nu toe niet gelukt.
AD 28.01.2020 De familie van de in 2015 bij een hardhandige arrestatie omgekomen Mitch Henriquez eist opheldering over een rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid. Klokkenluiders meldden aan deze site dat het rapport van hogerhand gecensureerd zou zijn.
De Inspectie Justitie en Veiligheid heeft jarenlang onderzoeksresultaten aangepast onder druk van topambtenaren, meldt het AD op basis van informatie van zeven klokkenluiders. Daardoor zou gevoelige informatie niet aan de Tweede Kamer zijn doorgegeven.
De familie van Mitch Henriquez vraagt minister Ferd Grapperhaus (Justitie) per direct te laten weten welke zaken uit het rapport gehaald zijn. ,,Dit mede omdat er nog een cassatie loopt en een procedure bij het Europese Hof aanhangig is gemaakt waarbij de familie het optreden van de Nederlandse autoriteiten hekelt’’, zegt advocaat Richard Korver namens de moeder, zussen en neef van Henriquez.
Mitch Henriquez stierf in juni 2015 op een festival in het Haagse Zuyderpark als gevolg van een hardhandige arrestatie. Nadat hij agenten had geprovoceerd, werd hij met een nekklem, pepperspray en harde klappen naar de rond gewerkt. In een hoger beroepsprocedure werd de agent die de nekklem toepaste vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van zes maanden.
‘Onjuiste informatie’
De Inspectie Justitie en Veiligheid presenteerde in 2016 een onderzoeksrapport naar het gebruik van de nekklem. Gisteren bleek dat klokkenluiders binnen de inspectie dit rapport hebben genoemd als één van de voorbeelden van beïnvloeding. Bepaalde conclusies, mogelijk over de bekwaamheid van de betrokken agenten, zouden volgens hen niet in het rapport zijn opgenomen.
Voor de familie Henriquez komt deze onthulling als een klap aan. ,,De familie heeft gedurende de zaak meermaals moeten constateren dat de overheid onjuiste informatie naar buiten bracht.
Zo werd er een onjuist persbericht (Mitch werd onwel in een busje van de politie) naar buiten gebracht, werden verkeerde beelden in het strafdossier gestopt en werd een niet bestaand syndroom ten tonele gevoerd. Met betrekking tot de nekklem is het onderzoek van de Inspectie naar de toepassing van de nekklem in de strafzaak gebruikt’’, zegt advocaat Richard Korver.
In totaal hebben zeven inspecteurs in 2017 aan de bel getrokken over een cultuur van beïnvloeding bij de Inspectie Justitie en Veiligheid, een instituut dat volstrekt onafhankelijk onderzoek zou moeten doen. Behalve de familie Henriquez hebben ook diverse Kamerleden om opheldering gevraagd aan minister Grapperhaus.
OmroepWest 28.01.2020 Bij de inspectie voor Justitie en Veiligheid zijn jarenlang onderzoeksresultaten aangepast, waardoor gevoelige informatie is weggehouden voor de Tweede Kamer. Dat schrijft het AD op basis van informatie van klokkenluiders. Onder meer het rapport naar de nekklem die ook bij Mitch Henriquez werd toegepast, zou onder externe druk zijn gemanipuleerd.
Zeven medewerkers van de inspectie zijn volgens de krant in 2017 naar de coördinator Integriteit gestapt. Ze dienden klachten in over een cultuur van ‘oneigenlijke beïnvloeding’, waardoor politiek onwelgevallige conclusies uit hun onderzoeken zijn aangepast of zelfs weggelaten.
Volgens de klokkenluiders was er een verkeerde cultuur binnen de inspectie. Sommige inspecteurs kregen burnout-achtige klachten. Anderen gingen bewust eerder met pensioen. Ook onderzoeken naar de politie, de brandweer en de IND zouden volgens de klokkenluiders zijn beïnvloed. De Inspectie van Justitie en Veiligheid ontkent dat de Tweede Kamer onjuist geïnformeerd is geweest. ‘De Inspectie staat voor de kwaliteit van haar rapporten’, staat in het AD.
Night at the Park
Het onderzoek naar het toepassen van de nekklem werd gedaan na de dood van Mitch Henriquez. De Arubaan stierf nadat hij door de politie was aangehouden tijdens muziekfestival Night at the Park, in de zomer van 2015 in het Haagse Zuiderpark.
Twee Haagse politieagenten zijn door het Openbaar Ministerie (OM) vervolgd na het overlijden van Henriquez. Een van hen kreeg vorige zomer in hoger beroep een voorwaardelijke gevangenisstraf van zes maanden opgelegd voor zijn rol bij de fatale aanhouding. Hij is in cassatie gegaan. De andere agent werd vrijgesproken.
NU 05.12.2018 De nabestaanden van Mitch Henriquez mogen in het hoger beroep zelfstandig het gerechtshof verzoeken om bewijsstukken toe te voegen aan het dossier, heeft het gerechtshof van Den Haag woensdag besloten.
Het besluit volgt op de inleidende zitting van 20 november in het hoger beroep in de zaak die draait om de dood van Henriquez en de mogelijke schuld van twee agenten die de man aanhielden in 2015. Tijdens deze zogenoemde regiezitting werden onderzoekswensen ingediend.
Ook mogen zij eventueel vragen stellen aan deskundigen die worden gehoord in het hoger beroep. Het hof voegde daaraan toe dat per verzoek wordt bepaald of dit wordt toegelaten. De verdediging van de agenten had verzocht om de nabestaanden alleen het spreekrecht toe te zeggen.
De rol van de nabestaanden was in de eerdere rechtszaak groot. Zo leverden zij scherpere beelden van de aanhouding van Henriquez.
Rapport over acuut stressyndroom toegevoegd
Het gerechtshof stond het Openbaar Ministerie (OM) ook toe het rapport van Wilma Duijst (bijzonder hoogleraar forensische geneeskunde en gezondheidsstrafrecht aan de Maastricht University) over het acuut stresssyndroom toe te voegen aan het dossier.
Tijdens de behandeling van de rechtszaak in eerste aanleg werd dit syndroom door enkele deskundigen als doodsoorzaak van de man aangewezen, maar niet door de forensisch patholoog van het NFI Vidija Soerdjbalie, die het lichaam van de Arubaan heeft onderzocht.
Soerdjbalie zegt dat Henriquez is overleden als gevolg van zuurstoftekort dat weer het gevolg was van samendrukkend geweld op de hals. Bij de arrestatie van Henriquez werd door een van de agenten een nekklem toegepast.
Veel discussie over bestaan acuut stresssyndroom
Door de rechtszaak is er veel discussie over het acuut stresssyndroom ontstaan. Daarom wilde de advocaat van de nabestaanden, Richard Korver, een uitzending van het onderzoeksprogramma Argos toevoegen aan het dossier. Het hof wees dit verzoek toe.
In deze aflevering van het radioprogramma zeggen drie specialisten en de cardioloog die Henriquez hebben behandeld dat het acuut stresssyndroom niet bestaat. Daarnaast stelt de cardioloog dat het veel waarschijnlijker is dat de nekklem tot de dood van de man heeft geleid.
Bekijk hier de arrestatie van Mitch Henriquez
Arubaan aangehouden na ‘dreigen’ met wapen
Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden in het Zuiderpark tijdens een muziekfestival in Den Haag. Hij riep meermaals dat hij een wapen op zak had en greep daarbij naar zijn kruis. De 42-jarige Arubaan werd na meerdere waarschuwingen aangehouden door in totaal vijf agenten.
De Arubaan verzette zich tegen zijn arrestatie waarop door de politieagenten geweld werd toegepast. In het geval van twee agenten wordt dat verwijtbaar geacht.
Agenten om veiligheidsredenen met codenamen aangeduid
De twee agenten worden om veiligheidsredenen aangeduid als DH01 en DH02. DH01 paste de nekklem toe en DH02 had als groepscommandant de leiding over de arrestatie.
De nabestaanden hadden om opheffing van hun anonimiteit gevraagd, zodat ze zelf onderzoek kunnen doen naar de agenten. Dit verzoek werd, zoals al meermalen bij verschillende gerechtelijke instanties al gebeurde, ook door het hof afgewezen.
De agenten werden in december vorig jaar veroordeeld tot voorwaardelijke celstraffen van zes maanden voor mishandeling met de dood tot gevolg. Zij zijn tegen deze straf in hoger beroep gegaan, omdat ze vinden dat ze ten onrechte zijn veroordeeld.
Hun advocaten stelden eerder dat er proportioneel geweld is toegepast en dat het geweld direct werd gestaakt nadat de aanhouding was voltooid.
OmroepWest 05.12.2018 De namen van de agenten die in 2015 betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez blijven geheim. Dat heeft het gerechtshof woensdag besloten. Het hof vindt dat de anonimiteit van de verdachten de openbare behandeling van de zaak niet in de weg staat. Ook als de stemmen van de agenten vervormd zijn en de namen niet genoemd worden, is de zaak voor iedereen goed te volgen.
Het gevolg van de uitspraak is dat de agenten tijdens het hoger beroep op dezelfde manier aanwezig zullen zijn bij het proces als tijdens de zitting in de rechtbank. Dit houdt in dat ze achter een scherm zitten, hun stemmen vervormd zijn en hun namen niet worden genoemd.
Nabestaanden spreken van een ‘spookproces’, maar de ruimte die de nabestaanden geboden is tijdens de behandeling van de rechtszaak doet volgens het hof geen recht aan die uitspraak.
Identiteitsafscherming
De advocaten van de agenten zeggen dat de politiemannen worden bedreigd en dat ze daarom anoniem moeten blijven. Het hof heeft geconcludeerd dat de verdachten inderdaad zijn bedreigd, maar de afgelopen tijd niet meer.
Het gerechtshof is zich ervan bewust dat als het hoger beroep wordt behandeld – en de zaak weer in de publiciteit komt – er opnieuw bedreigingen kunnen komen. De anonimiteit van de agenten wordt daarom gewaarborgd. Ze worden tijdens het proces dan ook DH01 en DH02 genoemd.
Eigen onderzoeksmogelijkheden
De nabestaanden van Mitch Henriquez wilden van de anonimiteit van de agenten af, omdat die hen beperkte in hun eigen onderzoeksmogelijkheden. Ze verwijten het OM dat er niet genoeg onderzoek is gedaan naar de achtergrond van de twee agenten.
Ook vinden de nabestaanden het onnodig kwetsend dat ze niet weten wie de agenten zijn. Het hof is het met die stelling eens. Maar er bestaat volgens het gerechtshof geen twijfel dat de juiste personen terecht staan.
Spreektijd
De nabestaanden hebben spreektijd tijdens het hoger beroep. Ze mogen alleen niet steeds reageren als de advocaten van de verdachte agenten hebben gesproken. Daar hadden de nabestaanden wel om gevraagd.
Ook hadden de nabestaanden verzocht of ze de communicatie tussen het gerechtshof en het OM mochten inzien. Die wens heeft het hof niet ingewilligd. Wel krijgen ze inzage in alle processtukken in de zaak Mitch Henriquez. Daarnaast mogen de nabestaanden stukken aan het dossier toevoegen.
Den HaagFM 05.12.2018 De namen van de agenten die in 2015 betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez blijven geheim. Dat heeft het gerechtshof woensdag besloten. Het hof vindt dat de anonimiteit van de verdachten de openbare behandeling van de zaak niet in de weg staat. Ook als de stemmen van de agenten vervormd zijn en de namen niet genoemd worden, is de zaak voor iedereen goed te volgen.
De conclusie van het hof is dat de agenten tijdens het hoger beroep op dezelfde manier aanwezig zijn bij het proces als tijdens de eerste aanleg. Dat houdt in dat ze achter een scherm zitten, hun stemmen zijn vervormd en hun namen niet worden genoemd. De agenten in kwestie worden nog geregeld bedreigd en een van het is met het gezin ondergedoken.
Nabestaanden spreken van een ‘spookproces’, maar de ruimte die de nabestaanden geboden is tijdens de behandeling van de rechtszaak doet geen recht aan die uitspraak, zegt het hof. De identiteitsafscherming van de agenten is volgens het het hof niet in strijd is met de wet en ook niet met de positie van de nabestaanden. Op 1 april gaat de zaak verder in de rechtbank op Schiphol.
Telegraaf 05.12.2018 De agenten die in hoger beroep terechtstaan wegens betrokkenheid bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 in Den Haag, blijven anoniem. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag, voor de gelegenheid uitgeweken naar de extra beveiligde locatie op Schiphol, woensdag besloten.
De nabestaanden van de Arubaan hadden wederom gevraagd om de namen van die agenten, maar ook nu is dit verzoek afgewezen. ,,Volgens het hof wegen de belangen van de agenten op dit punt zwaarder dan die van de nabestaanden”, licht het hof toe.
De familie van Henriquez probeert al tijden via allerlei procedures de identiteit van de agenten openbaar te krijgen. Zij willen dat onder meer weten als rouwverwerking en nu hebben ze het gevoel in een ,,spookproces” te zitten. ,,Juist een proces dat handelt over de dood van een burger door toedoen van overheidsdienaren dient volledig transparant te zijn”, aldus Richard Korver, advocaat van onder anderen de moeder van Henriquez, twee weken geleden tijdens de regiezitting.
De agenten, steeds afgeschermd in de rechtszaal, met vervormde stemmen en aangeduid als DH01 en DH02, vrezen naar eigen zeggen nog altijd voor hun veiligheid en die van hun gezin. Na het overlijden van Henriquez werden zij en hun gezinnen heel ernstig bedreigd. DH01 heeft zelfs met zijn gezin moeten onderduiken.
Henriquez overleed nadat hij was aangehouden op een muziekfestival in Den Haag, eind juni 2015. Er waren vijf agenten voor nodig om de grote en sterke 42-jarige Arubaan in bedwang te krijgen. Twee van de betrokken agenten zijn strafrechtelijk vervolgd.
De rechtbank in Den Haag veroordeelde de twee agenten eind vorig jaar tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden, met een proeftijd van een jaar. De agenten gingen in hoger beroep tegen dat vonnis. Volgens hen hebben ze niks fout gedaan.
De inhoudelijke behandeling van het hoger beroep staat gepland voor begin april.
AD 05.12.2018 De agenten die in hoger beroep terechtstaan wegens betrokkenheid bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in Den Haag, blijven anoniem. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag, voor de gelegenheid uitgeweken naar de extra beveiligde locatie op Schiphol, woensdag besloten.
De nabestaanden van de Arubaan hadden wederom gevraagd om de namen van die agenten, maar ook nu is dit verzoek afgewezen. ,,Volgens het hof wegen de belangen van de agenten op dit punt zwaarder dan die van de nabestaanden”, licht het hof toe.
De familie van Henriquez probeert al tijden via allerlei procedures de identiteit van de agenten openbaar te krijgen. Zij willen dat onder meer weten als rouwverwerking en nu hebben ze het gevoel in een ,,spookproces” te zitten. ,,Juist een proces dat handelt over de dood van een burger door toedoen van overheidsdienaren dient volledig transparant te zijn”, aldus Richard Korver, advocaat van onder anderen de moeder van Henriquez, twee weken geleden tijdens de regiezitting.
De agenten, steeds afgeschermd in de rechtszaal, met vervormde stemmen en aangeduid als DH01 en DH02, vrezen naar eigen zeggen nog altijd voor hun veiligheid en die van hun gezin. Na het overlijden van Henriquez werden zij en hun gezinnen heel ernstig bedreigd. DH01 heeft zelfs met zijn gezin moeten onderduiken.
Vervolging
Henriquez overleed een dag nadat hij was aangehouden op een muziekfestival in Den Haag, eind juni 2015. Er waren vijf agenten voor nodig om de grote en sterke 42-jarige Arubaan in bedwang te krijgen. Twee van de betrokken agenten zijn strafrechtelijk vervolgd.
De rechtbank in Den Haag veroordeelde de twee agenten eind vorig jaar tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden, met een proeftijd van een jaar. De agenten gingen in hoger beroep tegen dat vonnis. Volgens hen hebben ze niks fout gedaan.
De inhoudelijke behandeling van het hoger beroep staat gepland voor begin april 2019.
NU 20.11.2018 Het acuut stresssyndroom waaraan Mitch Henriquez mogelijk zou zijn overleden tijdens zijn arrestatie in juni 2015 wordt wederom ter discussie gesteld in het hoger beroep. Dat werd dinsdag bekend tijdens een regiezitting voor het gerechtshof van Den Haag. Twee agenten wordt onder meer dood door schuld verweten.
Het Openbaar Ministerie (OM) liet aan het begin van de eerste, nog niet inhoudelijke, zitting in het hoger beroep weten dat ze Wilma Duijst (bijzonder hoogleraar forensische geneeskunde en gezondheidsstrafrecht aan de Maastricht University) een rapport hebben laten opstellen over het acuut stresssyndroom.
Dit rapport zal, als het hof het toelaat, in april tijdens de inhoudelijke behandeling van de zaak worden besproken. Ook werd bekend dat de advocaat van de nabestaanden, Richard Korver, de uitzending van onderzoeksprogramma Argos wil toevoegen aan het dossier.
In deze aflevering van het radioprogramma zeggen drie specialisten en de cardioloog die Henriquez hebben behandeld dat het acuut stresssyndroom waar de 42-jarige Arubaan volgens twee deskundigen aan is overleden, niet bestaat.
Discussie over toelaten van verzoeken nabestaanden
De verdediging stelt dat er geen wettelijke grondslag is voor het toestaan van verzoeken van nabestaanden. Zij hebben spreekrecht, maar daar moet het volgens de verdediging bij blijven.
De officier van justitie ziet evenmin heil in het toelaten van het programma van Argos, “omdat het hier om meningen van deskundigen gaat die het dossier niet hebben gelezen”. “Maar we zijn niet doof voor de discussie en daarom hebben wij door hoogleraar Duijst een rapport laten opstellen.”
Korver wierp op dat de deskundigen in de uitzending van Argos wel degelijk over de medische stukken uit het dossier beschikten.
Korver voegde hieraan toe dat hij het gevoel heeft dat de verdediging de nabestaanden wil “muilkorven”. De advocaat wees er nog maar eens op dat zij degenen waren die scherpere beelden van de aanhouding aanleverden. Een van de agenten paste daarop zijn verklaring aan.
Doodsoorzaak speelt een hoofdrol in deze zaak
De doodsoorzaak van Henriquez speelt een hoofdrol in deze zaak. De forensisch patholoog van het NFI Vidija Soerdjbalie, die het lichaam van de Arubaan heeft onderzocht, heeft altijd gezegd dat de man overleed aan zuurstofgebrek als gevolg van samendrukkend geweld op de hals.
Deskundigen Kees Dads van de GGD en Daan Botter van het NFI houden het op hartfalen als gevolg van een acuut stresssyndroom. Het lichaam zou tijdens de arrestatie in zo’n staat van opwinding zijn geraakt, dat het hart het niet meer aankon.
Ook forensisch patholoog, Pieter van Driessche, onderschreef deze conclusie. Deze deskundige stelde in opdracht van de advocaten van de agenten een rapport op
De verdediging van de agenten verzocht de drie deskundigen opnieuw te horen, omdat er na hun verklaringen destijds in eerste aanleg, nieuwe informatie is toegevoegd aan het dossier over de doodsoorzaak van Henriquez. Het OM heeft hier geen bezwaar tegen.
Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden in het Zuiderpark tijdens een muziekfestival in Den Haag. Hij riep meermaals dat hij een wapen op zak had en greep daarbij naar zijn kruis. De 42-jarige Arubaan werd na meerdere waarschuwingen aangehouden door in totaal vijf agenten.
De Arubaan verzette zich tegen zijn arrestatie waarop door de politieagenten geweld werd toegepast. In het geval van twee agenten wordt dat verwijtbaar geacht.
Zij werden hiervoor in december vorig jaar veroordeeld tot voorwaardelijke celstraffen van zes maanden voor mishandeling met de dood tot gevolg. Zij zijn tegen deze straf in hoger beroep gegaan, omdat ze vinden dat ze ten onrechte zijn veroordeeld.
Hun advocaten bepleiten dinsdag dat er proportioneel geweld is toegepast en dat het geweld direct werd gestaakt nadat de aanhouding was voltooid.
Bekijk hier de arrestatie van Mitch Henriquez
Agenten om veiligheidsredenen met codenamen aangeduid
De twee agenten worden om veiligheidsredenen aangeduid als DH01 en DH02. DH01 paste de nekklem toe en DH02 had als groepscommandant de leiding over de arrestatie.
Hun anonimiteit is een heikel punt in deze zaak, omdat de nabestaanden erop blijven hameren dat de agenten ten onrechte anoniem mogen blijven. Door het afschermen van de agenten, voelen de nabestaanden zich belemmerd om zelf ook onderzoek naar de agenten te laten doen.
De nabestaanden hebben hier al verschillende rechtszaken over gevoerd, maar tot nu toe is het verzoek tot het opheffen van de anonimiteit altijd afgewezen. De nabestaanden hebben deze vraag wederom aan het hof voorgelegd.
Openbaring namen agenten volgens verdediging gevaar voor veiligheid
De verdediging is pertinent tegen en zegt dat anonimisering nodig is, omdat zijn na bekendmaking van hun namen hun werk niet meer zouden kunnen doen. Daarnaast zou het ook gevolgen kunnen hebben voor de veiligheid van de agenten en hun gezinnen.
Ook het OM noemt het openbaren van de namen van de agenten niet wenselijk, al snappen ze de vraag van de nabestaanden zeer goed. De agenten zouden nog steeds beveiligd worden.
Het hof doet op 5 december 2018 uitspraak over alle ingediende verzoeken.
Den HaagFM 20.11.2018 De agenten die zijn veroordeeld voor betrokkenheid bij de dood van Mitch Henriquez krijgen nog steeds bedreigingen. Dat zei hun advocaat dinsdag tijdens het hoger beroep in de extra beveiligde rechtbank bij Schiphol. De advocaat wil dan ook dat de agenten anoniem blijven. Tijdens de rechtszaak heten de agenten DH01 en DH02, zitten ze achter een scherm en is hun stem vervormd.
De nabestaanden van Henriquez willen graag dat de namen van de agenten bekend worden en daar zijn ze al hele lang mee bezig. Maar volgens de advocaat van de verdediging is dat veel te gevaarlijk. De agenten zeggen nog steeds doodsbedreigingen te krijgen. Een agent moest met zijn gezin onderduiken.
Mitch Henriquez overleed eind juni 2015 nadat hij was aangehouden na het muziekfestival Night At The Park in het Zuiderpark. Hij riep tegen agenten dat hij een wapen bij zich had en wees daarbij naar zijn kruis. Er waren vijf agenten voor nodig om de 42-jarige Arubaanse man onder controle te krijgen bij zijn arrestatie. De dood van Henriquez leidde destijds tot dagenlange rellen in de Schilderswijk.
Agenten in hoger beroep
Twee van de betrokken agenten zijn strafrechtelijk vervolgd. Zij hadden het meeste en heftigste geweld toegepast. De rechtbank achtte de twee agenten schuldig aan mishandeling met de dood tot gevolg. Tijdens de rechtszaak waren de agenten volledig anoniem, vanwege bedreigingen. Begin dit jaar gingen de agenten in hoger beroep, omdat ze vrijspraak willen.
OmroepWest 20.11.2018 De agenten die zijn veroordeeld voor betrokkenheid bij de dood van Mitch Henriquez, krijgen nog steeds bedreigingen. Dat zegt hun advocaat dinsdag tijdens het hoger beroep in de extra beveiligde rechtbank bij Schiphol. De advocaat wil dan ook dat de agenten anoniem blijven. Tijdens de rechtszaak heten de agenten DH01 en DH02, zitten ze achter een scherm en is hun stem vervormd.
De nabestaanden van Henriquez willen graag dat de namen van de agenten bekend worden en daar zijn ze al heel lang mee bezig. Maar volgens de advocaat van de verdediging is dat veel te gevaarlijk. De agenten krijgen nog steeds doodsbedreigingen.
Volgens de advocaat gaat het om teksten als: ‘Wij gaan achter hun familie aan. Dood hun kinderen. Gewoon neerknallen die kutagenten. Doodstraf.’ Volgens de advocaat zijn dat niet gewoon wat loze dreigementen van een verveelde Twitteraar. Ook heeft één agent met zijn gezin ondergedoken gezeten.
Openbaar Ministerie
Ook het Openbaar Ministerie vindt dat de identiteit van de agenten geheim moet blijven. Volgens het OM zijn ze met een reden afgeschermd. De nabestaanden mogen wel gewoon een verzoek doen voor het bekendmaken van de namen van de agenten. Het hof moet daar dan een afweging in maken, zegt het OM.
Mitch Henriquez overleed eind juni 2015 nadat hij was aangehouden op muziekfestival Night At The Park in Den Haag. Hij riep tegen agenten dat hij een wapen bij zich had en wees daarbij naar zijn kruis. Er waren vijf agenten voor nodig om de 42-jarige Henriquez onder controle te krijgen bij zijn arrestatie. De dood van Henriquez leidde destijds tot dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Agenten in hoger beroep
Twee van de betrokken agenten zijn strafrechtelijk vervolgd. Zij hadden het meeste en heftigste geweld toegepast. De rechtbank achtte de twee agenten schuldig aan mishandelng met de dood tot gevolg. Tijdens de rechtszaak waren de agenten volledig anoniem, vanwege bedreigingen. Begin dit jaar gingen de agenten in hoger beroep, omdat ze vrijspraak willen.
Vanmiddag komen het Openbaar Ministerie en de advocaten van de nabestaanden aan het woord in de rechtbank.
Telegraaf 20.11.2018 De verdediging van de anonieme agenten die in hoger beroep terechtstaan voor hun rol bij de dood van de 42-jarige Mitch Henriquez, vraagt het Haagse gerechtshof om de rol van de nabestaanden in het proces in te perken.perken.
Volgens de advocaten Thijs Kelder en Caroline de Sitter hebben de advocaten van de familie Henriquez tijdens de behandeling van de zaak door de rechtbank veel te veel ruimte gevraagd en gekregen, en heeft de rechtbank teveel de oren laten hangen naar „invloeden van buitenaf. „De nabestaanden domineerden daardoor het proces tegen de agenten DH01 en DH02.
Dat is niet hoe het strafvorderlijk hoort en hoe de wetgever de rol van nabestaanden heeft bedoeld”, aldus Kelder vanmorgen tijdens de start van het hoger beroep in de rechtbank op Schiphol.
Volgens Kelder leek met name advocaat Richard Korver de rol van een tweede aanklager te spelen. Hij riep het hof op om ,,een oneerlijk proces – twee tegen één – te voorkomen.” Advocaat Korver reageerde verontwaardigd. ,,Ze hebben mijn cliënt monddood gemaakt, en nu proberen ze hetzelfde met de nabestaanden.”
“Het zwaarwegend belang van de agenten en hun gezinnen moet prevaleren boven al het andere”
De Sitter en Kelder drongen er bij het hof ook op aan om het verzoek van de nabestaanden om de namen van de agenten bekend te maken, af te wijzen. Volgens hen is er nog steeds sprake van bedreigingen aan het adres van de politie in het algemeen, maar deze agenten en hun gezinnen in het bijzonder. Ze citeerden recente teksten op social media waarin werd geschreven dat ,,het jachtseizoen is geopend”, en werd opgeroepen om een volkstribunaal op te richten, de doodstraf te eisen ,,of gewoon die kutagenten neer te knallen.” De Sitter: ,,Huiveringwekkend om te moeten lezen.”
Volgens de advocaten is het afschermen van de identiteit van de agenten de enige manier om te voorkomen dat de dreigementen worden uitgevoerd. Dat de nabestaanden niet weten wie verantwoordelijk wordt gehouden voor de dood van hun familielid, vinden De Sitter en Kelder ,,geen schending van een fundamenteel recht. Het zwaarwegend belang van de agenten en hun gezinnen moet prevaleren boven al het andere.”
Volgens advocaat Richard Korver is er al sinds ruim een jaar geen sprake van dreigementen. Bovendien zijn er verdachten tegen wie de volkswoede groter was dan tegen de agenten, zoals Volkert van der G., de moordenaar van Pim Fortuyn, en Robert M., die tientallen baby’s en peuters seksueel misbruikte. Hun identiteit werd evenmin afgeschermd, aldus Korver.
Volgens de advocaat worden nu juist de nabestaanden belemmerd in het uitoefenen van hun rechten. Ze kunnen niet onderzoeken of de agenten vaker betrokken zijn geweest bij geweldsincidenten. Desnoods nemen de nabestaanden volgens de advocaat genoegen met het uitsluitend verstrekken van de namen aan hun raadsman, áls er maar onderzoek kan plaatshebben.
De agenten hadden volgens hun raadslieden liever een streep onder de zaak willen zetten, maar gingen toch in hoger beroep tegen hun veroordeling tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van een half jaar, omdat ze zich oneerlijk behandeld voelen.
Kelder: ,,De rechtbank heeft keer op keer de beelden van het incident kunnen bekijken, de rapporten van deskundigen aangehoord en er rustig naar kunnen kijken. Diezelfde rust en kennis was de agenten niet gegund. Die zaten in een situatie van hevig wederspannig verzet.”
AD 20.11.2018 De rol van de familie van Mitch Henriquez bij het hoger beroep tegen de agenten moet beperkter. Dat stellen de advocaten van de agenten die vinden dat de nabestaanden de eerdere rechtszaak hebben overheerst.
De onophoudelijke stroom verzoeken en interrupties van de advocaat van de nabestaanden was schadelijk voor de aangeklaagden, zegt advocaat Thijs Kelder terugkijkend op de rechtszaak vorig jaar december.
Hij staat de agenten bij die toen werden veroordeeld voor de dodelijk verlopen arrestatie van Mitch Henriquez (42) in juni 2015 in het Haagse Zuiderpark. Het hoger beroep begon vandaag met een regiezitting over onderzoeken die gedaan moeten worden, de inhoudelijke behandeling is in april.
Terughoudend
Het voelde, volgens Kelder, of het een proces betrof van twee tegen een: Het OM en de nabestaanden tegen de dienders. Kelder stelde vandaag onder meer dat nabestaanden nog maar één keer zouden mogen spreken, en dat er ‘ terughoudend’ met nieuwe verzoeken moest worden omgegaan.
Advocaat Richard Korver, die de moeder en zussen van Mitch Henriquez bijstaat, meent juist dat de zaak door zijn ‘actieve houding’ gediend is. Zo wist hij duidelijkere beelden boven water te halen waarop te zien was dat een van de twee agenten een arm om de nek van de Arubaan geklemd hield, en niet om zijn kaak, zoals de agent tot dan toe gezegd had.
De agenten vrezen nog altijd voor hun veiligheid als hun identiteit bekend raakt. ,,Als ik de deur uitloop, kijk ik nog altijd over mijn schouder’’, zei een van de agenten vandaag onherkenbaar vanuit een getuigencabine en met vervormde stem.
Met hand en tand verzetten de raadslieden van de dienders zich tijdens de zitting dan ook tegen pogingen van Korver om de identiteit van de agenten openbaar te maken. Korver stelt dat hij onderzoek wil doen naar de achtergrond van de dienders. Dat heeft het OM in zijn ogen nagelaten.
Maar advocaat Caroline de Sitter, die net als Kelder de agenten bijstaat, somde de dreigementen van sociale media op. ‘ Oog om oog, tand om tand, het jachtseizoen is geopend’ , is er een van. ,,Als de identiteit bekend raakt, volgen in mum van tijd ook adressen, namen van scholen van kinderen’’, zei De Sitter.
Volkswoede
Volgens Korver is er geen sprake van recente dreigingen tegen de agenten. Bovendien, stelt hij dat er tegen mannen als Robert M. , Volkert van der Graaf en Benno L. een veel grotere volkswoede bestond. ,,Daar is nooit sprake van geweest dat ze anoniem konden blijven.’’
Over de wurgklem en of die tot de dood van Henriquez heeft geleid, zal het straks ook weer gaan als het hof de zaak in april inhoudelijk behandelt. Het Openbaar Ministerie heeft aan een nieuwe deskundige, hoogleraar forensische geneeskunde en gezondheidsstrafrecht Wilma Duijst, gevraagd duidelijkheid te geven. Vooral als het gaat om de inzichten over het acute stress syndroom dat volgens drie deskundigen tot Mitch’ dood leidde.
Het hof maakt op 5 december 2018zijn beslissing over de ingediende verzoeken bekend.
OmroepWest 20.11.2018 Bij de extra beveiligde rechtbank op Schiphol is het hoger beroep begonnen tegen de agenten die betrokken waren bij de aanhouding van Mitch Henriquez. De arubaan overleed nadat hij in 2015 was aangehouden tijdens het festival Night at the Park in Den Haag.
Den HaagFM 20.11.2018 In de extra beveiligde rechtbank op Schiphol begint dinsdag het hoger beroep van de agenten die veroordeeld zijn voor de dood van Mitch Henriquez. De zaak wordt nog niet inhoudelijk behandeld, het gaat om een zogenoemde regiezitting waarbij vooral duidelijk wordt wat de stand van het onderzoek is.
De twee agenten werden in december vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden voor hun aandeel in de dood van de Arubaan. De rechtbank achtte de twee agenten uiteindelijk schuldig aan mishandeling met de dood tot gevolg, maar begin dit jaar tekenden de agenten beroep aan tegen het vonnis.
Mitch Henriquez overleed de dag nadat hij was aangehouden op muziekfestival Night at The Park in Den Haag, eind juni 2015. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had en daarbij naar zijn kruis gewezen. Er waren vijf agenten voor nodig om de grote en sterke 42-jarige Henriquez onder controle te krijgen bij zijn arrestatie.
OmroepWest 20.11.2018 In de extra beveiligde rechtbank op Schiphol begint dinsdag het hoger beroep van de agenten die veroordeeld zijn voor de dood van Mitch Henriquez. De twee werden in december vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden voor hun aandeel in de dood van de Arubaan.
Mitch Henriquez overleed de dag nadat hij was aangehouden op muziekfestival Night At The Park in Den Haag, eind juni 2015. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had en daarbij naar zijn kruis gewezen. Er waren vijf agenten voor nodig om de grote en sterke 42-jarige Henriquez onder controle te krijgen bij zijn arrestatie. Twee van de betrokken agenten zijn strafrechtelijk vervolgd. Zij hadden het meeste en heftigste geweld toegepast.
De rechtbank achtte de twee agenten uiteindelijk schuldig aan mishandeling met de dood tot gevolg. Hun identiteit wordt afgeschermd in de rechtszaal, omdat zij en hun families na de arrestatie zwaar bedreigd zijn. De dood van Henriquez zorgde destijds voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Hoger beroep
Begin dit jaar werd duidelijk dat de agenten beiden beroep aantekenen tegen het vonnis. Hun advocaten zeggen dat de agenten ‘zich niet bij enige veroordeling neerleggen’. De verdediging wil dat de agenten volledig worden vrijgesproken.
De zaak wordt dinsdag nog niet inhoudelijk behandeld. Het gaat om een zogenoemde regiezitting, waarbij vooral duidelijk wordt wat de stand van het onderzoek is. In april 2019 staat de inhoudelijke behandeling van het hoger beroep gepland.
AD 15.11.2018 Bij het Gerechtshof in Den Haag begint komende dinsdag het hoger beroep in de strafzaak tegen de agenten om de fataal verlopen arrestatie van Mitch Henriquez. De Arubaan werd op 27 juni 2015 gearresteerd tijdens Night at the Park in het Zuiderpark in Den Haag nadat hij zich provocerend had gedragen. Hij overleed de volgende dag.
De rechtbank veroordeelde in december de twee agenten voor mishandeling met de dood tot gevolg. Zonder de nekklem die de agenten aanlegden was Mitch niet overleden, oordeelde de rechter. Bovendien had de andere agent op dat moment geen pepperspray in het gezicht van Henriquez mogen smeren.
De dienders hoefden niet de cel in, zij kregen een voorwaardelijke straf, omdat ze in het heetst van de strijd moesten optreden en hem echt moesten arresteren.
De agenten zijn in hoger beroep gegaan. Het gaat dinsdag nog niet om een inhoudelijke zitting. Die is naar verwachting in april 2019.
OmroepWest 02.10.2018 Je kunt nog zo goed je best doen, maar als het niet lukt om dat aan de buitenwereld te laten zien, dan kan het beeld dat het publiek van je heeft snel kantelen. Dat is een van de lessen die de Haagse politiechef Paul van Musscher trekt na een onderzoek dat twee hoogleraren deden na de dood van Mitch Henriquez en de rellen in de Haagse Schilderswijk in de zomer van 2015. Maandag werd dat gepresenteerd.
Voor de fatale arrestatie van Henriquez en de daarop volgende rellen was Van Musscher ervan overtuigd dat zijn agenten goed bezig waren in de wijk. Er werd bewust minder vaak gevraagd aan jongeren om hun identiteitsbewijs te laten zien. De politie deed hard zijn best om ook in deze wijk ‘een politie voor iedereen te worden.’
Maar na de dood van Henriquez blijkt dat veel mensen een heel ander beeld hebben. Ze betichten het korps van racisme. Het vertrouwen in de politie loopt een flinke deuk op. Om een antwoord te krijgen op hoe dit in korte tijd heeft kunnen gebeuren vroeg de Haagse politie twee hoogleraren om er onderzoek naar te doen. ‘Om van te leren.’
Meelopen in de Schilderswijk
Gelijk na de rellen voerde de politie een aantal veranderingen door om nog beter op de hoogte te zijn van wat er speelt in de Schilderswijk. Er kwamen klankbordgroepen, het werd makkelijker om klachten in te dienen. En iedere nieuwe agent moet nu door de ‘culturele wasstraat.’ Een project waarbij agenten meelopen in de Schilderswijk en daarbij kennis maken met de buurt.
Ook de communicatie werd tegen het licht gehouden. Zo moet de reactie die de politie geeft ‘aansluiten bij de vragen en gevoelens in de samenleving.’ Om die beter in kaart te krijgen werd er gezorgd voor een beter zicht op de sociale media.
Procedures uitleggen
‘Na de dood van Henriquez zagen we die reacties daar te laat’, geeft Van Musscher toe. Als voorbeeld geeft hij het persbericht dat naar buiten kwam waarin stond dat Henriquez pas in de politiebus onwel werd, terwijl online een filmpje van de aanhouding rondging die een hele andere indruk wekte.
Wat Van Musscher het liefst zou doen is vaker de procedures uitleggen en vertellen waarom zijn organisatie soms niet meer informatie kan geven. ‘Zodat het publiek weet waarom het gegaan is, zoals het gegaan is.
‘Tot op de dag van vandaag impact’
De dood van Henriquez na een avondje Night at the Park houdt de politie-organisatie ‘nog altijd ongelofelijk bezig’, blijkt ook maandag weer tijdens de presentatie: ‘Tot op de dag van vandaag heeft het nog impact’, vertelt de politiechef. En met het hoger beroep van de veroordeelde agenten in het vooruitzicht zal dat ook voorlopig nog niet voorbij zijn.
OmroepWest 28.09.2018 De nabestaanden van Mitch Henriquez kunnen de namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan niet opvragen bij de civiele rechter. De Hoge Raad heeft vrijdag bepaald dat de familieleden de namen alleen aan de strafrechter kunnen vragen ‘aangezien zij die namen uitsluitend hebben gevraagd met het oog op het strafproces’.
Henriquez overleed na zijn arrestatie in juni 2015 tijdens het muziekfestival Night at the Park in het Haagse Zuiderpark. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees. Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Daarbij maakte de politie grote fouten: Henriquez overleed door zuurstoftekort als gevolg van politiegeweld, onder meer een omstreden nekklem.
Twee van de agenten zijn strafrechtelijk vervolgd en werden eind vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Ze gingen in hoger beroep tegen de veroordeling. Die zaak begint waarschijnlijk op 13 november.
Procedures
De familie van Henriquez heeft tot nu toe tevergeefs vele procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen voor hun rouwverwerking. In het strafproces zijn de namen van de agenten – tijdens het strafproces ‘DH01’ en ‘DH02’ genoemd – ook nooit genoemd, met het oog op hun veiligheid. Ze werden namelijk ernstig bedreigd.
Den HaagFM 28.09.2018 De nabestaanden van Mitch Henriquez kunnen de namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan niet opvragen bij de civiele rechter. De Hoge Raad heeft vrijdag bepaald dat de familieleden de namen alleen aan de strafrechter kunnen vragen.
De familie van Henriquez heeft tot nu toe tevergeefs vele procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen voor hun rouwverwerking. In het strafproces zijn de namen van de agenten – tijdens het strafproces ‘DH01’ en ‘DH02’ genoemd – ook nooit genoemd, met het oog op hun veiligheid. Ze werden namelijk ernstig bedreigd.
Henriquez overleed na zijn arrestatie in juni 2015 tijdens het muziekfestival Night at the Park in het Zuiderpark. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees. Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Daarbij maakte de politie grote fouten, want Henriquez overleed door zuurstoftekort als gevolg van onder meer een omstreden nekklem.
AD 28.09.2018 De nabestaanden van de in 2015 overleden Mitch Henriquez kunnen met hun vraag naar de namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan, niet terecht bij de civiele rechter. De Hoge Raad bepaalde vandaag dat de familieleden de namen alleen aan de strafrechter kunnen vragen ,,aangezien zij die namen uitsluitend hebben gevraagd met het oog op het strafproces”.
Henriquez overleed na zijn arrestatie in juni 2015 tijdens een muziekfestival in Den Haag. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees. Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Twee van hen zijn strafrechtelijk vervolgd en werden eind vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Ze gingen in hoger beroep tegen de veroordeling. Die zaak begint waarschijnlijk eind dit jaar.
De familie van Henriquez heeft tot nu toe tevergeefs vele procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen voor hun rouwverwerking. In het strafproces zijn de namen van de agenten ook nooit genoemd, met het oog op hun veiligheid. Ze werden namelijk ernstig bedreigd.
ANP 28.09.2018 De nabestaanden van de in 2015 overleden Mitch Henriquez kunnen met hun vraag naar de namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan, niet terecht bij de civiele rechter. De Hoge Raad bepaalde vrijdag dat de familieleden de namen alleen aan de strafrechter kunnen vragen ,,aangezien zij die namen uitsluitend hebben gevraagd met het oog op het strafproces”.
Henriquez overleed na zijn arrestatie in juni 2015 tijdens een muziekfestival in Den Haag. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees. Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Twee van hen zijn strafrechtelijk vervolgd en werden eind vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Ze gingen in hoger beroep tegen de veroordeling. Die zaak begint waarschijnlijk eind dit jaar.
De familie van Henriquez heeft tot nu toe tevergeefs vele procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen voor hun rouwverwerking. In het strafproces zijn de namen van de agenten ook nooit genoemd, met het oog op hun veiligheid. Ze werden namelijk ernstig bedreigd.
OmroepWest 08.06.2018 De namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 moeten geheim blijven. Dat adviseert de procureur-generaal de Hoge Raad vrijdag. Het is aan de Hoge Raad om dit onafhankelijk advies te volgen. Wanneer de uitspraak volgt is nog niet duidelijk.
De Arubaan overleed na zijn arrestatie in juni 2015 na een muziekfestival in Den Haag. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees.
Voorwaardelijke celstraf
Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Twee van hen zijn strafrechtelijk vervolgd en zij zijn eind vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Ze gingen in beroep tegen de veroordeling. Die zaak zal waarschijnlijk eind dit jaar beginnen.
Den HaagFM 08.06.2018 De namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 moeten geheim blijven. Dat adviseert de procureur-generaal de Hoge Raad in een vrijdag gepubliceerde conclusie. Het is aan de Hoge Raad om dit onafhankelijk advies te volgen, wanneer de uitspraak volgt is nog niet duidelijk.
De familie van Henriquez heeft tot nu toe tevergeefs vele procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen. De Arubaan overleed na zijn arrestatie in juni 2015 na een muziekfestival in het Zuiderpark. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees.
Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Twee van hen zijn strafrechtelijk vervolgd en zijn eind vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Ze gingen in hoger beroep tegen de veroordeling. Die zaak zal waarschijnlijk eind dit jaar beginnen.. …lees meer
NU 08.06.2018 De namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 moeten geheim blijven. Dat adviseert de procureur-generaal van de Hoge Raad in een vrijdag gepubliceerde conclusie.
Het is aan de Hoge Raad om dit onafhankelijke advies wel of niet te volgen. Wanneer de uitspraak volgt, is nog niet duidelijk.
Nabestaanden van de 42-jarige Henriquez hebben tot nu toe tevergeefs meerdere procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen. Dit deden zij omdat ze zich belemmerd voelden bij hun eigen onderzoek naar de mannen.
Henriquez overleed na zijn arrestatie in juni 2015. De Arubaan had na een muziekfestival in Den Haag tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had. Hij wees daarbij op zijn kruis. Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Zij hebben daarbij geweld gebruikt.
Twee van de vijf agenten zijn na de dood van Henriquez strafrechtelijk vervolgd. Tijdens de rechtszaak besloot de strafrechter hun namen vanwege veiligheidsredenen niet openbaar te maken.
De agenten zijn eind vorig jaar schuldig bevonden aan mishandeling met de dood tot gevolg en veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Volgens de rechter is er een verband tussen de nekklem die de agenten bij de arrestatie hebben toegepast en de dood van Henriquez.
De agenten gingen in hoger beroep tegen de veroordeling. Het hoger beroep dient waarschijnlijk eind dit jaar.
Telegraaf 08.06.2018 De namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 moeten geheim blijven. Dat adviseert de procureur-generaal de Hoge Raad in een vrijdag gepubliceerde conclusie. Het is aan de Hoge Raad om dit onafhankelijk advies te volgen, wanneer de uitspraak volgt is nog niet duidelijk.
De familie van Henriquez heeft tot nu toe tevergeefs vele procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen.
De Arubaan overleed na zijn arrestatie in juni 2015 na een muziekfestival in Den Haag. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees.
Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Twee van hen zijn strafrechtelijk vervolgd en zij zijn eind vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Ze gingen in hoger beroep tegen de veroordeling. Die zaak zal waarschijnlijk eind dit jaar beginnen.
AD 08.06.2018 De namen van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 moeten geheim blijven. Dat adviseert de procureur-generaal de Hoge Raad in een vandaag gepubliceerde conclusie.
Het is aan de Hoge Raad om dit onafhankelijk advies te volgen. Wanneer de uitspraak volgt is nog niet duidelijk. De familie van Henriquez heeft tot nu toe tevergeefs vele procedures aangespannen om de namen van de agenten te achterhalen.
De Arubaan overleed na zijn arrestatie in juni 2015 na een muziekfestival in Den Haag. Hij had tegen agenten geroepen dat hij een wapen bij zich had, waarna hij op zijn kruis wees.
Vijf agenten waren er nodig om Henriquez onder bedwang te krijgen. Twee van hen zijn strafrechtelijk vervolgd en zij zijn eind vorig jaar veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. Ze gingen in hoger beroep tegen de veroordeling. Die zaak zal waarschijnlijk eind dit jaar beginnen.
OmroepWest 10.11.2017 Maandag start het proces tegen de agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez. De 42-jarige Arubaan werd ruim twee jaar geleden tijdens het Haagse muziekfestival Night at the Park gearresteerd en overleed later door hardhandig optreden van de politie. Twee agenten staan nu voor de rechter omdat zij verdacht worden van doodslag. Dit is er in de tussentijd gebeurd.
27 juni 2015: Mitch Henriquez wordt gearresteerd in het Haagse Zuiderpark, omdat hij zou hebben geroepen dat hij een wapen had. Bij de arrestatie wordt geweld gebruikt.
28 juni 2015: Mitch Henriquez overlijdt zondagavond in het ziekenhuis.
29 juni 2015: Op social media duiken filmpjes op van de arrestatie van Henriquez. Aan de hand van de filmpjes stellen mensen vragen. Overleed Mitch door het gewelddadige optreden van de politie?
29 juni 2015: Minister van Binnenlandse Zaken en Koninklijksrelaties, Ronald Plasterk, belt met Aruba en de Haagse burgemeester Jozias van Aartsen biedt de familie hulp aan. De Haagse Stadspartij wil een onafhankelijk onderzoek naar de cultuur in het Haagse politiekorps.
Betogers tijdens een demonstratie na de dood van Mitch Henriquez in juni 2015(Foto: ANP)
30 juni 2015: De familie brengt voor het eerst een foto naar buiten van Henriquez in het ziekenhuis. Op Aruba wordt hij herdacht tijdens een kerkdienst. In Nederland legt de familie bloemen in het Zuiderparkin Den Haag.
30 juni 2015: Amnesty International vindt het strafrechtelijk onderzoek van de Rijksrecherche onvoldoende. Er zou volgens de organisatie een externe onderzoekscommissie moeten komen, met een uitdrukkelijk mandaat om uit te zoeken of discriminatie een rol heeft gespeeld bij de aanhouding.
1 juli 2015: Het Openbaar Ministerie meldt dat Mitch Henriquez is overleden door zuurstoftekort als gevolg van politiegeweld.
4 juli 2015: Tientallen mensen lopen mee in een stille tocht voor Mitch Henriquez.
8 juli 2015: De chef van de Haagse politie, Paul van Musscher, houdt het niet droog bij de gemeenteraadsvergadering over de dood van Henriquez. Met tranen in zijn ogen onderbreekt hij zijn uitleg. Na een stilte zegt hij: ‘Ik begrijp de emoties die dit oproept. Ook bij mij, zoals u ziet.’ De oppositie in Den Haag heeft tijdens de vergadering forse kritiek op het stadsbestuur en de politie.
8 juli 2015: De Haagse burgemeester Jozias van Aartsen geeft toe dat ook binnen de politie racisme voorkomt. ‘Is de politie structureel racistisch en gewelddadig? Nee. Komt racisme en verkeerd gebruik van geweld voor? Ja’, aldus de burgemeester.
9 juli 2015: De inspectie voor Veiligheid en Justitie onderzoekt de nekklem. Mitch Henriquez overlijdt aan zuurstoftekort dat waarschijnlijk is ontstaan als gevolg van een nekklem.
9 juli 2015: Mitch Henriquez wordt naar zijn laatste rustplaats gebracht op Aruba.
Foto: ANP
6 augustus 2015: De moeder, neef en zussen van Mitch Henriquez nemen advocaat Richard Korver in de arm. Ze willen duidelijkheid over wat zich precies heeft afgespeeld. Ook willlen ze dat de verantwoordelijken voor de rechter verschijnen. ‘Het lijkt alsof er met twee maten gemeten wordt’, aldus Korver.
6 november 2015: Het onderzoeksrapport van de Rijksrecherche concludeert dat Mitch Henriquez inderdaad door politiegeweld om het leven is gekomen. De onderzoekers schrijven over ‘uitwendig mechanisch samendrukkend geweld op de hals’ veroorzaakt door ‘verwurging in het kader van een nekklem’, wat goed kan verklaren ‘dat verstikkingseffecten zijn ontstaan door zuurstoftekort (..) en uiteindelijk overlijden’.
12 januari 2016: Vijf agenten die ervan worden verdacht betrokken te zijn bij de dood van Mitch Henriquez komen eind februari voor het eerst voor de rechter. Het gaat om een zitting achter gesloten deuren. Alle partijen kunnen daar aangeven wat ze nog onderzocht willen zien.
28 juni 2016: In het Haagse Zuiderpark wordt stilgestaan bij het overlijden van Mitch Henriquez. De moeder van Henriquez is speciaal vanuit Aruba naar Nederland gekomen om haar zoon te herdenken.
De moeder van Mitch wordt getroost door een neef. Foto: John van der Tol
17 september 2016: Twee politiewetenschappers concluderen dat er grote fouten zijn gemaakt bij de arrestatie van Mitch Henriquez. Niet alleen door het gebruik van de omstreden nekklem, ook is er te snel geweld gebruikt en te laat medische hulp ingezet.
19 september 2016: Het OM maakt bekend dat twee van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez worden vervolgd.
7 oktober 2016: NRC Handelsblad komt met het bericht dat de vijf agenten die betrokken zijn bij de dood van Mitch Henriquez sowieso niet ontslagen worden. Amnesty International reageert en zegt dat de politie geen respect toont voor de rechtstaat.
7 oktober 2016: Vier van de vijf agenten die betrokken zijn bij de arrestatie van Henriquez hebben zich schuldig gemaakt aan ‘ernstig plichtsverzuim’. Dat concludeert de politie na intern onderzoek. Bij de vijfde agent is ook sprake van plichtsverzuim, maar minder ernstig.
29 oktober 2016: De politie past de training van de omstreden nekklem aan. Agenten worden bewuster gemaakt van de effecten van de klem, ze moeten de klem zelf een keer ondergaan. En een agent moet tijdens de aanhouding letten op het welzijn van de verdachte.
12 november 2016: Op basis van gespreksverslagen van de verhoren van de Rijksrecherche meldt RTL Nieuws dat de agenten die betrokken zijn bij de dood van Mitch Henriquez onvoldoende getraind waren.
15 december 2016: De politie maakt bekend dat twee van de vijf agenten betrokken bij de aanhouding van Mitch Henriquez in het Zuiderpark een voorwaardelijk ontslag van een jaar krijgen.
6 januari 2017: De nabestaanden van Mitch Henriquez spannen een procedure aan om niet twee, maar alsnog alle vijf de agenten vervolgd te krijgen.
20 februari 2017: In de extra beveiligde rechtbank op Schiphol vindt de eerste regiezitting plaats. Er wordt gekeken naar de stand van het onderzoek en een datum geprikt voor de inhoudelijke behandeling. Het is de bedoeling dat de zaak op 6 april behandeld wordt.
27 maart 2017: In opdracht van de advocaten van de twee agenten die vervolgd worden, vertelt een forensisch arts dat Mitch Henriquez mogelijk niet door een nekklem is overleden, maar door een hartstilstand of hartritmestoornissen. De familie van Mitch is uiterst ontstemd over het nieuwe onderzoeksrapport. De rechtszaak wordt uitgesteld.
30 maart 2017: De drie andere agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez worden niet vervolgd, laat het gerechtshof weten.
Zus Lila en moeder Maria praten na over het besluit van het OM twee agenten te vervolgen
31 maart 2017: De nabestaanden van Henriquez eisen dat de namen van de betrokken agenten openbaar gemaakt worden.
6 april 2017: De rechtbank besluit dat het proces in november verdergaat. Een nieuwe deskundige moet in de tussentijd beoordelen waar Mitch Henriquez aan is overleden.
20 april 2017: Het Openbaar Ministerie hoeft de namen van twee agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez niet bekend te maken. In het dossier zijn ze niet met hun eigen naam aangeduid, maar met DH01 en DH02.
27 juni 2017: De voorzieningenrechter in Den Haag beslist dat de namen van de agenten geheim mogen bljven.
30 juni 2017: Familieleden van Mitch Henriquez leggen bloemen in het Haagse Zuiderpark op de plek waar de Arubaan twee jaar geleden werd gearresteerd.
4 juli 2017: Ook het gerechtshof beslist dat de namen van de agenten geheim mogen blijven. Volgens het hof weegt de veiligheid van de agenten zwaarder dan de wens van de familie van Henriquez om de namen te kennen.
13 november: Start proces tegen de twee agenten die betrokken zijn bij de dood van Mitch Henriquez. DH01 en DH02 worden verdacht van doodslag.
OmroepWest 11.04.2017 De Hagenaar die vorig jaar werd opgepakt voor het plakken van ‘opruiende’ posters in de Schilderswijk, moet toch de cel in als het aan het Openbaar Ministerie ligt. Die eiste dinsdag in hoger beroep acht weken gevangenisstraf, waarvan vier voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar.
Eerder sprak de rechter de 21-jarige Hagenaar vrij. Volgens de rechter zijn de teksten niet opruiend. Het OM is het daar niet mee eens en ging in beroep tegen deze uitspraak.
‘Oproep tot opstand’
Volgens het OM roepen de teksten op tot een opstand. De advocaat-generaal: ‘Met de zin “Laat deze zomer een hete zomer worden” wordt niet een meteorologische wens geuit. Hete zomer moet gelezen worden in samenhang met de oproep tot een opstand en ongeregeldheden en dus een oproep tot geweld tegen het openbaar gezag.’
Den HaagFM 11.04.2017 De Hagenaar die vorig jaar werd opgepakt voor het plakken van “opruiende” posters in de Schilderswijk, moet toch de cel in als het aan het Openbaar Ministerie ligt. Die eiste dinsdag in hoger beroep acht weken gevangenisstraf, waarvan vier voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar.
Op de posters stonden teksten als “Laat de zomer een hete zomer worden” en “Weg met de politie en staat, leve de opstand”. De teksten zouden refereren aan de Schilderswijkrellen die vorig jaar zomer uitbraken, nadat de Arubaan Mitch Henriquez (kleine foto) om het leven kwam door politiegeweld.
Eerder sprak de rechter de 21-jarige Hagenaar vrij. Volgens de rechter zijn de teksten niet opruiend. Volgens het OM roepen de teksten op tot een opstand. Het gerechtshof bepaalt over twee weken of de wildplakker de cel in moet.…lees meer
AD 11.04.2017 In hoger beroep is vandaag een onvoorwaardelijke celstraf van vier weken geëist tegen een posterplakker in de Schilderswijk. Volgens het OM maakte de man zich met een oproep tot geweld tegen het gezag schuldig aan opruiing.
De 21-jarige man hing met enkele anderen in april 2016 tientallen pamfletten op in de Schilderswijk en Transvaal. De teksten erop refereerden aan de rellen die waren uitgebroken na de fataal verlopen arrestatie van Arubaan Mitch Henriquez in de zomer van 2015. Die rellen werden ‘een legitieme opstand tegen de politie en de staat’ genoemd. De verspreiders hoopten op een nieuwe ‘hete zomer’. De ‘enige optie’ zou zijn ‘keihard in opstand te komen’.
Aanklager
De politierechter sprak de Hagenaar eerder vrij van opruiing, omdat ze de oproep niet concreet genoeg vond. Het OM ging in hoger beroep. Volgens de aanklager wordt met de zin over de hete zomer niet het weer bedoeld. In combinatie met de oproep tot een opstand is dit, stelt het OM, een oproep tot geweld tegen het gezag. Uitspraak 25 april.
NU 07.01.2017 Fysiek en verbaal geweld tegen agenten op straat is volgens veel politiemedewerkers toegenomen. Geweld zou inmiddels aan de orde van de dag zijn en neemt ook in hevigheid toe. Dat blijkt zaterdag uit een enquête onder 3.500 politiemedewerkers door EenVandaag en drie politiebonden.
Acht op de tien agenten stellen dat het verbale geweld toeneemt, volgens zeven op de tien neemt ook het fysieke geweld toe. De helft van de agenten die regelmatig op straat werkt, zegt zich daar minder veilig te voelen dan twee jaar geleden.
Ruim 80 procent van de ondervraagde politiemedewerkers meent dat zij te weinig middelen tot hun beschikking hebben om effectief op te treden tegen geweld.
Stroomstootwapens
Korpschef Erik Akerboom zei donderdag in gesprek met NU.nl dat de Nederlandse politie op korte termijn gaat experimenteren met stroomstootwapens bij verschillende eenheden binnen de politie.
De aanleiding is de incidenten tijdens de jaarwisseling, toen hulpverleners werden bestookt met stenen en vuurwerk en voor miljoenen aan schade werd aangericht.
“We moeten constateren dat de maatregelen die er nu zijn niet het gewenste effect hebben en gemakkelijke oplossingen liggen niet direct voor het oprapen”, aldus Akerboom. De korpschef zegt de huidige maatregelen tegen het licht te gaan houden.
Verder wil Akerboom medio 2017 grootschalige pilots starten met bodycams.
“Op veel plekken wordt er al mee gewerkt, maar ik vind dat we dat nu ook goed moeten gaan regelen. Dat we niet alleen weten wat het kost, maar ook wat het oplevert. En het is belangrijk wat politiemensen er van vinden en of ze ook merken dat het effect heeft.”
Telegraaf 07.01.2017 Politieagenten ervaren steeds meer verbaal en fysiek geweld op straat tijdens hun werk. Geweld zou inmiddels aan de orde van de dag zijn en neemt ook in hevigheid toe. Dat blijkt zaterdag uit een enquête onder 3500 politiemedewerkers door EenVandaag en drie politiebonden. Agenten pleiten voor het gebruik van tasers en het invoeren van een speciaal tuchtrecht voor de politie.
Acht op de tien agenten stellen dat het verbale geweld toeneemt, volgens zeven op de tien neemt ook het fysieke geweld toe. De helft van de agenten die regelmatig op straat werkt, zegt zich daar minder veilig te voelen dan twee jaar geleden.
Ruim 80 procent van de ondervraagde politiemedewerkers meent dat zij te weinig middelen tot hun beschikking hebben om effectief op te treden tegen geweld. Het tekort aan middelen, mensen en bevoegdheden zorgt er volgens veel agenten voor dat het gezag van de politie wordt aangetast. Velen geven aan dat zij op straat nu soms een stapje terug doen, terwijl ze juist zouden moeten ingrijpen.
Aan het onderzoek deden bijna 3500 agenten mee, van wie er ongeveer 2500 zeiden regelmatig op straat te werken.
Politievakbond ACP kwam eerder deze week met de resultaten van een andere enquête, onder 1700 agenten, over geweld tijdens de jaarwisseling. Donderdag zei korpschef Erik Akerboom dat de politie het gebruik van tasers en bodycams gaat testen, zodat die mogelijk zijn in te zetten tegen relschoppers tijdens de jaarwisseling.
AD 07.01.2017 Politieagenten ervaren steeds meer verbaal en fysiek geweld op straat tijdens hun werk. Geweld zou aan de orde van de dag zijn en neemt ook in hevigheid toe. Dat blijkt uit een enquête onder 3500 politiemedewerkers door EenVandaag en drie politiebonden. Agenten pleiten voor het gebruik van tasers en het invoeren van een speciaal tuchtrecht voor de politie.
Acht op de tien agenten stellen dat het verbale geweld toeneemt, volgens zeven op de tien neemt ook het fysieke geweld toe. De helft van de agenten die regelmatig op straat werkt, zegt zich daar minder veilig te voelen dan twee jaar geleden.
Velen geven aan dat zij op straat nu soms een stapje terug doen, terwijl ze juist zouden moeten ingrijpen
Ruim 80 procent van de ondervraagde politiemedewerkers meent dat zij te weinig middelen tot hun beschikking hebben om effectief op te treden tegen geweld. Het tekort aan middelen, mensen en bevoegdheden zorgt er volgens veel agenten voor dat het gezag van de politie wordt aangetast. Velen geven aan dat zij op straat nu soms een stapje terug doen, terwijl ze juist zouden moeten ingrijpen.
Tasers en bodycams
Aan het onderzoek deden bijna 3500 agenten mee, van wie er ongeveer 2500 zeiden regelmatig op straat te werken.
Politievakbond ACP kwam eerder deze week met de resultaten van een andere enquête, onder 1700 agenten, over geweld tijdens de jaarwisseling. Donderdag zei korpschef Erik Akerboom dat de politie het gebruik van tasers en bodycams gaat testen, zodat die mogelijk zijn in te zetten tegen relschoppers tijdens de jaarwisseling.
Elsevier 06.01.2017 De Nederlandse politie krijgt waarschijnlijk meer middelen om de veiligheid op straat te waarborgen. Het ministerie van Veiligheid en Justitie heroverweegt de inzet van onder meer stroomstootwapens, na geweld rond de jaarwisseling en klachten over minister Ard van der Steur (VVD).
In een interview met NU.nl zegt korpschef Erik Akerboom dat de politie op korte termijn gaat experimenteren met de inzet van tasers en bodycams. Nadat Van der Steur ervan langs kreeg: op Twitter haalden agenten uit naar de minister, wordt opnieuw gekeken naar de middelen die beschikbaar zijn voor agenten en de wetten rond illegaal vuurwerk.
Dialoog na kritiek
‘Soms past het u meer om te zwijgen. Dat is Nu. Middelen om het werk te doen zijn ondermaats en geen politieke steun,’ schreef de chef van het politieteam in Segbroek op Twitter, nadat Ard van der Steur berichtte dat hij het ‘onacceptabel’ vindt dat juist tegen hulpdiensten geweld wordt gebruikt tijdens de jaarwisseling.
Na de Tweet kwam een dialoog op gang tussen Van der Steur en de politievakbonden. Van der Steur was ‘benieuwd’ naar wat de bonden precies zouden willen, terwijl politieagenten en leden van de bonden aangaven ‘niets meer van Van der Steur te verwachten’.
Nu wordt toch gewerkt aan een oplossing. Naar aanleiding van het geweld tijdens de jaarwisseling worden oplossingen gezocht. ‘Het gat tussen vuurwapen en stok wordt als te groot ervaren,’ legt Akerboom de keuze voor de taser-experimenten uit. ‘We zijn benieuwd naar de werking en wanneer we ze [de stroomstootwapens, red.] het beste kunnen gebruiken.’
Zwaardere straffen voor geweld en illegaal vuurwerk
Verder gaat de politie kijken naar het effect van bodycams en worden uitschuifbare wapenstokken in 2018 ingevoerd. Inhoudelijk moet nog veel veranderen, vindt Akerboom. ‘Het gaat ook om hogere strafeisen. Het stuit agenten tegen de borst dat mensen die geweld gebruiken na dagen of een paar weken weer buiten staan.
Daarnaast zou de korpschef graag zien dat illegaal vuurwerk onder de wet wapens en munitie wordt geschaard, waardoor zwaardere straffen kunnen worden uitgedeeld, en politie meer bevoegdheden krijgt. Akerboom hoopt ook dat ouders medeverantwoordelijk worden gemaakt voor de acties van hun kinderen. ‘Veel kinderen gaan met hun ouders illegaal vuurwerk kopen en veel ouders staan met kinderen ’s avonds op straat en dan is het zaak zichzelf en hun kinderen in toom te houden tegen politie en elkaar.’
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
NU 05.01.2017 Politieagenten hebben er geen vertrouwen in dat de politiek de problemen bij de politie gaat aanpakken. Bij de dienst is behoefte aan meer mensen, middelen en bevoegdheden.
Het is voor politiemensen door de tekorten onmogelijk om hun werk veilig te doen, concludeert politiebond ACP op basis van een enquête die door 1.700 politiemensen werd ingevuld.
Geweld tegen hulpverleners krijgt bijzonder veel aandacht tijdens de jaarwisseling, maar volgens ACP krijgt de politie op alle andere dagen ook te maken met geweld.
“Er wordt veel gepraat, maar er zijn weinig daden”, is de strekking van de resultaten van de enquête. De vakbond roept de politiek dringend op maatregelen te nemen. Politiek en openbaar bestuur overvragen de organisatie structureel, stelt ACP.
Mentaliteit
Ook dringen agenten aan op een verandering van mentaliteit in de maatschappij. Er moet op school meer aandacht komen voor waarden en normen. Ook moeten scholieren beter doordrongen raken van hun acties door voorlichting over en confrontatie met de gevolgen van geweld, aldus de vakbond.
Als rechters niet zwaarder willen straffen, dan moeten er minimumstraffen komen, vinden de politiemensen. Bij minderjarigen zou een overtreding van de wet financieel voelbaar moeten zijn voor de ouders.
Behalve een tekort aan mensen is er ook een tekort aan materieel. Uit de enquête blijkt dat er een dringende behoefte is aan tasers, uitschuifbare wapenstokken en bodycams.
Minister
ACP-voorzitter Gerrit van de Kamp verwacht dat minister Ard van der Steur van Justitie stappen gaat zetten. Als dat niet gebeurt, dan laat de bond het er niet bij zitten, zegt Van de Kamp.
”Afgelopen jaar was er veel politie nodig door de enorme migratiestromen, terreurdreiging en allerlei evenementen. Maar het kan niet zo zijn dat er dan bij de jaarwisseling geen mensen genoeg zijn. Als er geen agenten meer bij kunnen komen, zullen het hele jaar door keuzes gemaakt moeten worden. Er zal dan vaker nee gezegd moeten worden bij bepaalde evenementen.”
Telegraaf 05.01.2017 De politievakbond ACP verwacht dat minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie) echt wat gaat doet met de resultaten en voorstellen uit een enquête onder agenten over het geweld tijdens de jaarwisseling. Als dat niet gebeurt, laat de bond het er zeker niet bij zitten, zegt voorzitter Gerrit van de Kamp.
In totaal 1700 agenten deelden hun ervaringen. Daaruit komt naar voren dat zij niet meer geloven dat de politiek iets voor ze gaat doen. „Dat is een harde conclusie. Maar we verwachten dat de minister hier zo snel mogelijk op reageert. Als de politiek ons weer laat zwemmen, dan gaan we ons met de achterban beraden wat we dan kunnen gaan doen”, aldus Van de Kamp.
Volgens Van de Kamp komt uit de enquête ook naar voren dat er tijdens de jaarwisseling te weinig politiemensen beschikbaar waren. „Afgelopen jaar was er veel politie nodig door de enorme migratiestromen, terreurdreiging en allerlei evenementen. Maar het kan niet zo zijn dat er dan bij de jaarwisseling geen mensen genoeg zijn. Als er geen agenten meer bij kunnen komen, zullen het hele jaar door keuzes gemaakt moeten worden. Er zal dan vaker nee gezegd moeten worden bij bepaalde evenementen.”
Elsevier 05.01.2017 Politievakbond ACP ligt overhoop met minister van Justitie Ard van der Steur. Uit een enquête van de vakbond blijkt dat een meerderheid van de politieagenten geen vertrouwen meer heeft in de politiek.
‘Ik schat dat zo’n 90 procent van de agenten aangeeft dat ze helemaal niets meer van politici verwachten. Dat is schokkend,’ zegt ACP-voorzitter Gerrit van de Kamp tegen AD. ‘De politiek in Nederland is losgezongen van het politieapparaat’.
Tweet viel verkeerd
Na Oud en Nieuw uitten agenten zware kritiek op Van der Steur, die eerder dacht agenten een hart onder de riem te steken met een bericht op Twitter. ‘Grote waardering voor de inzet van onze hulpdiensten tijdens jaarwisseling. Onacceptabel dat juist tegen hen geweld wordt gebruikt #handenaf,’ twitterde Van der Steur.
De tweet van minister Van der Steur viel bij de politie helemaal verkeerd. ‘Soms past het U meer om te zwijgen. Dat is Nu. Middelen om het werk te doen zijn ondermaats en geen politieke steun,’ beet de chef van politieteam Segbroek in Den Haag Van der Steur toe in een tweet, die later weer verwijderd werd.
Van der Steur liet naar aanleiding van de politiekritiek via zijn woordvoerder weten ‘benieuwd’ te zijn naar wat de bonden nou precies van hem willen. ‘Wat willen de bonden nou precies als ze om ‘geen woorden maar daden’ verzoeken? Het geweld tegen agenten is onacceptabel en dat willen we niet bagatelliseren,’ zegt de woordvoerder, die de hogere strafeisen voor agenten en andere hulpverleners noemt als voorbeeld. ‘Of de zwaardere straffen ook worden opgelegd is aan de rechter, niet aan ons.’ Verder staat het ministerie volgens de woordvoerder ‘open voor goede ideeën’. Tegelijkertijd zegt hij ook dat er ‘geen nieuwe maatregelen’ in de maak zijn om de politie te helpen.
Veel woorden, weinig daden
‘Er wordt veel gepraat, maar er zijn weinig daden,’ is een veelgehoorde uitspraak. Na het geweld tegen agenten tijdens de afgelopen jaarwisseling heeft de ACP de eigen leden in een enquête gevraagd wat ze verwachten van de politiek. Volgens Van de Kamp verwacht dus zo’n 90 procent ‘helemaal niets meer’.
De meest prangende zaken zouden zijn dat er over het hele jaar een tekort aan middelen, bevoegdheden en mensen is. Dat laatste zou vooral met evenementen als Oud en Nieuw consequenties hebben, wanneer agenten sneller doelwit van geweld zijn, en zou het directe gevolg zijn onder meer de grote migratiestroom en de aanhoudende terreurdreiging.
Momenteel worden er dubbele straffen tegen daders geëist die geweld plegen tegen agenten. Ook wordt er geëxperimenteerd met bodycams. Agenten vinden dit niet genoeg. Ze pleiten via de vakbond voor een boete van minimaal 5.000 euro voor het gooien van vuurwerk naar hulpverleners. En van daders die vaker in de fout gaan, willen ze dat de identiteit openbaar wordt gemaakt. Het zijn in de praktijk vaak minderjarige plegers, dus wil de ACP dat ouders daarvoor financieel aansprakelijk worden gesteld.
De roep om tasers zou onder agenten groot zijn. Vorig jaar besloot de politietop dat agenten daar niet meer worden uitgerust. Wel krijgen ze vanaf 2018 een langere wapenstok.
ACP verwacht naar eigen zeggen dat Van der Steur ‘echt wat gaan doen’ met de resultaten en voorstellen die uit de enquête naar voren komen. Als hij dat niet doet, laat de bond ‘het er niet bij zitten,’ dreigt Van de Kamp. De bond zegt zich dan nog te moeten beraden over wat er precies gedaan kan worden.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier.
AD 05.01.2017 Een grote meerderheid van de politiemensen heeft geen enkel vertrouwen meer in de politiek. Dat blijkt uit een nieuwe enquête van politievakbond ACP onder 1.700 agenten. ,,Er wordt veel gepraat, maar er zijn weinig daden.”
De politiek in Nederland is losgezongen van het politieapparaat, aldus Gerrit van de Kamp.
Na het geweld tegen agenten tijdens de afgelopen jaarwisseling heeft de ACP haar leden in een enquête gevraagd wat zij verwachten van de politiek. ,,Ik schat dat zo’n 90 procent van de agenten aangeeft dat zij helemaal niets meer van politici verwachten”, zegt ACP-voorzitter Gerrit van de Kamp. ,,Dat is schokkend. De politiek in Nederland is losgezongen van het politieapparaat.”
De ondervraagde agenten ervaren over het hele jaar een tekort aan middelen, bevoegdheden en mensen. Dat laatste wreekt zich tijdens oud en nieuw: dan is er een tekort aan agenten op straat, waardoor ze sneller doelwit van geweld zijn. Politiemensen verwachten niet dat minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie de problemen actief oppakt. ,,Er wordt veel gepraat, maar er zijn weinig daden”, zegt een agent in de enquête.
Bodycams
Direct na de jaarwisseling uitten meerdere politiemensen via Twitter al openlijk kritiek op Van der Steur. De woordvoerder van de minister reageerde terughoudend en gaf aan dat er ‘geen nieuwe maatregelen’ in de maak zijn om geweld tegen hulpverleners in te dammen. Tegen daders worden al dubbele straffen geëist en de politie doet een proef met bodycams.
Agenten vinden dat niet genoeg. Ze pleiten voor een boete van minimaal 5.000 euro voor het gooien van vuurwerk naar hulpverleners. Van daders die vaker in de fout gaan, willen ze dat de identiteit openbaar wordt gemaakt. Omdat het vaak om minderjarige geweldplegers gaat, wil de ACP dat ouders financieel aansprakelijk worden gesteld.
De roep onder agenten om tasers is groot. Vorig jaar besloot de politietop dat agenten daar niet mee worden uitgerust. Wel krijgen ze vanaf 2018 een lange wapenstok.Het is niet voor het eerst dat politiebonden klagen over een tekort aan agenten. Uit eerder onderzoek bleek dat wijkagenten te weinig toekomen aan werk in de wijk. In de periode 2017-2020 verdwijnen er ongeveer 1.000 voltijdbanen bij de politie. In totaal telt de politie nu een kleine 51.000 banen.
Trouw 05.01.2017 De politievakbond ACP verwacht dat minister Ard van der Steur van veiligheid en justitie echt wat gaat doet met de resultaten en voorstellen uit een enquête onder agenten over het geweld tijdens de jaarwisseling. Als dat niet gebeurt, laat de bond het er zeker niet bij zitten, zegt voorzitter Gerrit van de Kamp.
Voorzitter Gerrit van de Kamp van de politievakbond ACP.
In totaal 1700 agenten deelden hun ervaringen. Daaruit komt volgens Van der Kamp onder meer naar voren dat zo’n 90 procent niet meer gelooft dat de politiek iets voor hen gaat doen.
“Dat is een harde conclusie. Maar we verwachten dat de minister hier zo snel mogelijk op reageert. Als de politiek ons weer laat zwemmen, dan gaan we ons met de achterban beraden wat we dan kunnen gaan doen”, aldus Van de Kamp.
Deze jaarwisseling was 79 keer sprake van geweld tegen een agent. Bij de vorige Oud en Nieuw waren er 59 van dit soort incidenten. Ook het geweld tegen andere hulpverleners zoals brandweerlieden, ambulancepersoneel en beveiligers nam toe.
Volgens Van de Kamp komt uit de enquête ook naar voren dat er tijdens de jaarwisseling te weinig politiemensen beschikbaar waren.
“Afgelopen jaar was er veel politie nodig door de enorme migratiestromen, terreurdreiging en allerlei evenementen. Maar het kan niet zo zijn dat er dan bij de jaarwisseling geen mensen genoeg zijn. Als er geen agenten meer bij kunnen komen, zullen het hele jaar door keuzes gemaakt moeten worden. Er zal dan vaker nee gezegd moeten worden bij bepaalde evenementen.”
Jaarlijkse risicowedstrijd
Korpschef Erik Akerboom van de nationale politie riep na de jaarwisseling al op tot een ‘brede maatschappelijke discussie’ over geweld tegen hulpverleners en andere overlast tijdens Oud en Nieuw.
Hij noemt de viering voor zijn korps een jaarlijkse “risicowedstrijd die Oud en Nieuw heet”. Hoewel het aantal incidenten dit jaar met 6 procent daalde en de strafbare feiten minder ernstig van aard waren, “hoor je mij niet zeggen dat we op de goede weg zijn”, aldus Akerboom in zijn nieuwjaarsboodschap.
“Zo lang onze collega’s worden bekogeld, zo lang burgers hun auto in vlammen zien opgaan, zo lang we nog miljoenen aan schade veroorzaken, zijn we niet op de goede weg”, meent de korpschef.
Ook minister Van der Steur heeft laten weten dat geweld tegen hulpverleners onacceptabel is. “Daarom eist het Openbaar Ministerie een dubbel zo hoge straf tijdens de jaarwisseling”, zei hij afgelopen zondag via een woordvoerster.
AD 05.01.2017 Tijdens de jaarwisseing zijn meer agenten nodig, maar die zijn er op dit moment niet. Dit zei ACP-voorzitter Gerrit van de Kamp tegen RTL Nieuws. Volgens Van de Kamp zijn veel agenten in de loop van het jaar al ingezet bij asielzoekerscentra en ter bescherming van terreurdreiging.
Politiek en openbaar bestuur overvragen de organisatie, stelt Van De Kamp. ,,Als je in de loop van het jaar ziet dat we te maken hebben met enorme migratiestromen, met terreurdreiging en allerlei evenementen waar veel capaciteit van de politie heen gaat, dan moet je niet raar opkijken dat het tegen het eind van het jaar op is.”
Enquête
Uit een enquête van politievakbond ACP, ingevuld door 1700 agenten, blijkt dat velen al zóveel extra uren hebben gewerkt, dat ze met oud en nieuw niet meer kunnen worden ingezet. ,,De bezetting was totaal uitgekleed”, is één van de reacties.
Volgens Van de Kamp moeten in de politiek keuzes gemaakt worden om dat capaciteitsprobleem op te lossen. Gebeurt dat niet, dan moet de politie zelf keuzes gaan maken, stelt hij.
VK 07.12.2016 De politie gaat vanaf vandaag etnisch profileren te lijf met een klachtenknop in de bestaande politie-app. Hiermee wil de politie beter zicht krijgen op hoe vaak burgers op basis van ‘etnische of religieuze kenmerken’ denken te worden aangehouden. Politievakbonden hebben hun bedenkingen bij de nieuwe functie en verwachten weerstand bij agenten.
Iedereen die een controleklacht heeft, krijgt in de app de vraag: Vindt u dat etnisch geprofileerd bent? De introductie ervan heeft volgens de politie ‘uiteraard te maken met alle aandacht voor onheuse bejegening en etnisch profileren’. Rapper Typhoon en Feyenoord-doelman Kenneth Vermeer voelden zich recentelijk benadeeld, omdat agenten ze op grond van hun huidskleur en hun dure auto aan de kant zouden hebben gezet.
De politie gaf destijds rijkelijk toe dat het etnisch profileren realiteit is onder agenten. Typhoon kreeg openlijk excuses van de politie en minister Van der Steur (Justitie) vroeg hem te helpen bij het bestrijden van etnisch profileren. De nu geïntroduceerde app moet ook bijdragen ‘aan meer bewustzijn en daarmee aan het vergroten van ons vakmanschap’, zegt Peter Slort, portefeuillehouder ‘Diversiteit en De Kracht van het Verschil’ bij de politie.
Voorzitter van de politiebond ACP, Gerrit van de Kamp, zegt te begrijpen dat het korps meer inzicht wil krijgen in de problematiek, maar vindt het jammer dat ze hebben gekozen voor deze vorm. ‘Nu wordt meteen een klacht ingediend’, zegt hij. ‘Dan schiet je in de aanval of de verdediging. Het wordt meteen heel formeel. Als ze hadden gekozen voor een gewone melding, kun je met elkaar in gesprek gaan, kijken of er misschien sprake was van miscommunicatie of een misverstand. Als zo’n gesprek onbevredigend is, kun je alsnog een klacht indienen. Maar nu wordt het meteen op de spits gedreven. Ik denk dat deze app daarom bij veel agenten niet goed zal vallen.’
Na een klacht op de app neemt de Afdeling Veiligheid, Integriteit en Klachten van de betreffende politie-eenheid binnen vijf werkdagen contact op, zodat de burger een toelichting kan geven en informatie krijgt over de vervolgprocedure. Op dit moment is het indienen van een klacht over politieoptreden alleen schriftelijk mogelijk of via een formulier op de website van de politie.
Vice-voorzitter Hans Schoones van politiebond ANPV vindt het jammer dat zij niet zijn betrokken bij de ontwikkeling van de app. Bovendien werkt de huidige klachtenafhandeling bij de politie nu goed volgens hem. ‘Dit zou laagdrempeliger zijn, maar ik ben daar sceptisch over.’
Het succes hangt volgens Schoones af van hoe de klacht wordt beoordeeld. ‘Als er in een bepaalde buurt een duidelijk daderprofiel is bij meerdere tasjesdieven, dan is het jammer voor mensen van bepaalde afkomst die daar op lijken en onschuldig zijn, maar dan mogen wij ze gewoon aanhouden’, zegt Schoones. ‘Dit is geen etnisch profileren.’
Albert Springer, vicevoorzitter van de Nederlandse Politiebond zegt dat het altijd goed is als de politie nadenkt over nieuwe vormen van aangifte doen. ‘Maar je moet niet denken dat dit de oplossing is voor etnisch profileren’, zegt hij. ‘Begin maar eens met meer diversiteit op de werkvloer, voorlichting en maak het onderwerp gemakkelijker bespreekbaar op de werkvloer.’
De politie werkt op dit moment ook aan een technische mogelijkheid om agenten bij het natrekken van een kenteken automatisch informatie te geven over eerdere controles van dat voertuig. Dit systeem is nog in ontwikkeling. Komend voorjaar wordt hiermee proefgedraaid.
NU 07.12.2016 Mensen die menen dat de politie ze vanwege hun uiterlijk onterecht controleert, kunnen dat vanaf woensdag melden via de app van de politie. Die wordt uitgebreid met een formulier voor klachten over het zogeheten etnisch profileren.
De politie hoopt hiermee meer inzicht te krijgen in hoe vaak burgers zich etnisch geprofileerd voelen en of dat terecht is. Het onderwerp werd onlangs weer op de politieke agenda gezet.
Bekende Nederlanders als rapper Typhoon en doelman Kenneth Vermeer van Feyenoord voelden zich benadeeld omdat agenten ze op grond van hun huidskleur en hun dure auto aan de kant hadden gezet.
Typhoon kreeg openlijk excuses van de politie.
Onheus bejegenen
Volgens Peter Slort, bij de politie verantwoordelijk voor het onderwerp diversiteit, heeft deze functie in de app uiteraard te maken met alle aandacht voor onheuse bejegening en etnisch profileren.
“De politie voert dagelijks vele tientallen controles uit. Etnisch profileren komt voor, net als dat de politie ten onrechte van etnisch profileren wordt beschuldigd”, stelt Slort. “Door deze app krijgen we daar beter zicht op, waardoor we gerichter ons vakmanschap kunnen verbeteren.”
Natrekken kenteken
De politie werkt ook aan een technische mogelijkheid om agenten bij het natrekken van een kenteken automatisch informatie te geven over eerdere controles van dat voertuig. Dit systeem is nog in ontwikkeling. Komend voorjaar wordt hiermee proefgedraaid.
De politieleiding heeft al eerder aangegeven het af te keuren dat mensen louter op basis van hun uiterlijk langs de kant worden gezet.
Telegraaf 07.12.2016 Mensen die menen dat de politie ze vanwege hun uiterlijk onterecht controleert, kunnen dat vanaf woensdag melden via de app van de politie. Die wordt uitgebreid met een formulier voor klachten over het zogeheten etnisch profileren.
De politie hoopt hiermee meer inzicht te krijgen in hoe vaak burgers zich etnisch geprofileerd voelen en of dat terecht is. Het onderwerp werd onlangs weer op de politieke agenda gezet. Bekende Nederlanders als rapper Typhoon en doelman Kenneth Vermeer van Feyenoord voelden zich benadeeld omdat agenten ze op grond van hun huidskleur en hun dure auto aan de kant hadden gezet. Typhoon kreeg openlijk excuses van de politie.
Volgens Peter Slort, bij de politie verantwoordelijk voor het onderwerp diversiteit, heeft deze functie in de app uiteraard te maken met alle aandacht voor onheuse bejegening en etnisch profileren. ,,De politie voert dagelijks vele tientallen controles uit. Etnisch profileren komt voor, net als dat de politie ten onrechte van etnisch profileren wordt beschuldigd. Door deze app krijgen we daar beter zicht op, waardoor we gerichter ons vakmanschap kunnen verbeteren.”
De politie werkt ook aan een technische mogelijkheid om agenten bij het natrekken van een kenteken automatisch informatie te geven over eerdere controles van dat voertuig. Dit systeem is nog in ontwikkeling. Komend voorjaar wordt hiermee proefgedraaid.
De politieleiding heeft al eerder aangegeven dat het niet oké is dat mensen louter op basis van hun uiterlijk langs de kant worden gezet.
AD 07.12.2016 Mensen die menen dat de politie ze vanwege hun uiterlijk onterecht controleert, kunnen dat vanaf woensdag melden via de app van de politie. Die wordt uitgebreid met een formulier voor klachten over het zogeheten etnisch profileren.
De politie hoopt hiermee meer inzicht te krijgen in hoe vaak burgers zich etnisch geprofileerd voelen en of dat terecht is. Het onderwerp werd onlangs weer op de politieke agenda gezet. Bekende Nederlanders als rapper Typhoon en doelman Kenneth Vermeer van Feyenoord voelden zich benadeeld omdat agenten ze op grond van hun huidskleur en hun dure auto aan de kant hadden gezet. Typhoon kreeg openlijk excuses van de politie.
Volgens Peter Slort, bij de politie verantwoordelijk voor het onderwerp diversiteit, heeft deze functie in de app uiteraard te maken met alle aandacht voor onheuse bejegening en etnisch profileren. ,,De politie voert dagelijks vele tientallen controles uit. Etnisch profileren komt voor, net als dat de politie ten onrechte van etnisch profileren wordt beschuldigd. Door deze app krijgen we daar beter zicht op, waardoor we gerichter ons vakmanschap kunnen verbeteren.”
Nieuw systeem
De politie werkt ook aan een technische mogelijkheid om agenten bij het natrekken van een kenteken automatisch informatie te geven over eerdere controles van dat voertuig. Dit systeem is nog in ontwikkeling. Komend voorjaar wordt hiermee proefgedraaid.
De politieleiding heeft al eerder aangegeven dat het niet oké is dat mensen louter op basis van hun uiterlijk langs de kant worden gezet.
AD 07.12.2016 Negatieve krantenkoppen over de politie zijn veel agenten een doorn in het oog. Toch lijdt hun imago er niet onder: het vertrouwen van de Nederlandse burger in de politie is nog steeds gigantisch.
Dit verhaal is voor veel dienders een feest van herkenning, aldus Jaap Timmer, politiewetenschapper.
Politieman Frank de Vetter raakt een gevoelige snaar met zijn hartenkreet op Facebook over de wijze waarop politiemensen volgens hem onheus worden bejegend door veel burgers en in de media. Beschuldigingen van racisme, agenten die na geweld voor de rechter moeten verschijnen en gebrekkige rijtraining: de krantenkoppen over de politie zijn de laatste tijd niet fraai.
,,Dit verhaal is voor veel dienders een feest van herkenning”, zegt politiewetenschapper Jaap Timmer van de Vrije Universiteit Amsterdam. ,,De ergernis over negatieve beeldvorming begrijp ik. De politie heeft jaarlijks miljoenen keren contact met burgers en slechts in een klein deel van de gevallen gaat er iets mis. Maar dat staat dan wel groot in de krant.”
Altijd wat te klagen
Toch zijn de zorgen van agent De Vetter absoluut niet nieuw. Al decennialang moppert de politie over gebrek aan waardering en respect bij burgers, media en politiek. ,,Agenten zijn wat dat betreft echte Nederlanders: altijd wat te klagen”, zegt Timmer. ,,Dat zit ingebakken in de cultuur.”
Agenten zijn wat dat betreft echte Nederlanders: altijd wat te klagen. Dat zit ingebakken in de cultuur, aldus Jaap Timmer, politiewetenschapper.
Zo beklaagden dienders zich in 2009 in een enquête van de SP over toenemende agressie en intolerantie in de samenleving. Ook gruwelden ze toen al van lage waardering van het publiek.
Maar wat ook telkens in onderzoeken terugkomt: agenten zijn bevlogen en trots op hun vak. En het beeld dat burgers van politiemensen hebben, is helemaal niet zo slecht. Want jaar na jaar scoort de politie torenhoog in de lijstjes van vertrouwen dat Nederlanders in publieke instanties hebben.
Vertrouwen
Volgens het CBS zet 70 procent de politie zelfs bovenaan het vertrouwenslijstje. Ter vergelijking: het vertrouwen in de pers en in de kerk is met 30 procent het laagst.
Ook als je naar het buitenland kijkt, doet de politie het hier goed. ,,Wie in Nederland in de problemen zit, belt de politie”, zegt Timmer. ,,Dat is in andere landen helemaal niet zo vanzelfsprekend. En daarvoor hoef je niet eens ver weg: in België is het beeld over de politie al een stuk negatiever dan hier.”
Spiegel
Volgens Duits onderzoek is de politie ‘een spiegel van de samenleving’.
Als in een land weinig corruptie en geweld bestaat, is het vertrouwen in de politie daar automatisch hoger. Mede daardoor scoort de Nederlandse politieagent een dikke voldoende.
NU 08.10.2016 Iedere dag worden gemiddeld acht agenten ernstig beledigd. Dat blijkt uit cijfers die het AD heeft opgevraagd bij de Nationale Politie.
Politiemensen worden volgens het AD onder meer uitgescholden voor “eikel”, “vuile hond” of “kankerlijer”.
Agenten deden in de eerste acht maanden van dit jaar ruim tweeduizend keer melding van belediging. Dat aantal is al jaren stabiel. Agenten zouden tegen de afspraak in lang niet altijd aangifte doen.
Hoewel het aantal geregistreerde meldingen niet toeneemt, is er volgens politievakbond ACP wel sprake van meer beledigingen. “Mensen worden mondiger en hebben kortere lontjes. Dat merken agenten op straat”, zegt voorzitter Gerrit van de Kamp tegen het AD.
Agenten doen volgens de ACP-voorzitter meestal pas aangifte of melding als een belediging “écht niet door de beugel kan”. Dan gaat het bijvoorbeeld om opmerkingen over iemands huidskleur, sekse of uiterlijk.
AD 08.10.2016 Elke dag krijgen gemiddeld acht agenten in Nederland een ernstige belediging naar hun hoofd geslingerd. De verwensingen lopen uiteen van ‘eikel’, ‘vuile hond’ tot ‘kankerlijer’. In de eerste acht maanden van dit jaar deden politiemensen ruim 2.000 keer melding van belediging.
Mensen worden mondiger en hebben kortere lontjes. Dat merken agenten op straat, aldus Gerrit van de Kamp, politiebond.
Dat aantal is al jaren stabiel, blijkt uit cijfers die deze krant heeft opgevraagd bij de Nationale Politie. Agenten doen lang niet altijd aangifte, terwijl dat wel de afspraak is.
,,Een agent doet meestal pas melding of aangifte wanneer een belediging écht niet door de beugel kan”, zegt Gerrit van de Kamp, voorzitter van politievakbond ACP. ,,Meestal voelt een agent zich dan persoonlijk geraakt. Denk aan opmerkingen over iemands huidskleur of een scheldpartij waarin sekse of uiterlijk belachelijk wordt gemaakt.”
Korte lontjes
Hoewel het aantal geregistreerde meldingen niet toeneemt, is er volgens Van de Kamp wel sprake van meer beledigingen. ,,Mensen worden mondiger en hebben kortere lontjes. Dat merken agenten op straat.” Dat zegt ook politiesocioloog Jaap Timmer: ,,Voor het minste of geringste krijg je nu een middelvinger.”
Van de Kamp stelt dat het aantal geregistreerde meldingen slechts het topje van de ijsberg is. ,,Kijk alleen maar naar de recente filmpjes van treitervloggers. Je ziet dat politiemensen de volle laag krijgen en lang niet altijd ingrijpen. Maar soms heeft een gesprek dan ook meer effect dan een boete of taakstraf.” Voor het woord ‘eikel’ of ‘kankerhomo’ kunnen boetes van 380 tot 450 euro worden opgelegd.
Onacceptabel
,,Belediging van politiemensen wordt niet getolereerd”, zegt korpschef Erik Akerboom van de Nationale Politie. ,,Het blijft onacceptabel dat agenten tijdens het uitoefenen van hun werk worden uitgescholden. Daarom wordt iedere collega die dit overkomt aangeraden om melding te doen. We pakken deze zaken met prioriteit op.”
VK 05.10.2016 Intuïtie is voor de politie een slechte leidraad’, stond gisteren in deze krant boven een stuk over etnisch profileren van vermeende wetsovertreders. Met andere woorden: mensen, behorend tot een etnische minderheid, worden door de politie ‘onevenredig vaak’ gecontroleerd. Of dat ‘onevenredig vaak’ in een getal of in een formule is uit te drukken, weet ik niet. In elk geval zou je het moeten koppelen aan de misdaadcijfers van autochtonen en allochtonen.
In een versimpeld voorbeeld bedoel ik dit: van alle gevangenen in Nederland is ongeveer 94 procent man en 6 procent vrouw. Ware ik een politieagent dan zou dus ik 16 keer zo vaak een man aanhouden als een vrouw. Houd ik daarentegen 21 keer zo vaak een man aan dan ben ik onevenredig bezig en zouden mannen zich terecht kunnen beklagen bij de politie.
Aangezien ik mannen daar nooit over hoor, neem ik aan dat de huidige praktijk ongeveer de juiste verhouding weerspiegelt. Ook is het mogelijk dat die vermeende disbalans mannen helemaal niet interesseert, omdat ze het juist te druk hebben met het zetten van een ramkraak.
In principe kun je ook uitrekenen hoe groot de kans is dat iemand ten onrechte wordt aangehouden. Dat is een vrij ingewikkelde berekening, waarbij je de criminaliteitscijfers moet betrekken, die je dan weer kunt uitsplitsen naar de verschillende bevolkingsgroepen.
Ooit reed de politie zelf in een Porsche, maar die tijd is voorbij
Een regelrechte breinbreker, terwijl ondertussen die twee agenten in hun tot politiewagen omgebouwde Volkswagen zitten te wachten op de crimineel die in zijn Porsche langsscheurt. Ooit reed de politie zelf in een Porsche, maar die tijd is voorbij. Dus ga er als agent maar aan staan. Je moet in a split second een beslissing nemen.
Ergens las ik dat in drie van de twintig gevallen de aanhouding terecht was en dat 9 procent van de controles leidt tot een arrestatie. Die cijfers werden als zeer laag gepresenteerd, maar zijn ze niet verschrikkelijk hoog?
Er zijn meer Nederlanders, vermoed ik, dan staatsloten. Aan de Staatsloterij doe ik elke maand mee, maar ik win nooit wat, terwijl die politieagenten toch regelmatig scoren met een terechte arrestatie.
De aanzet is goed, maar men heeft geen tijd om de handeling te controleren
Het voorgaande is niet alleen grappig bedoeld. Wat heeft die politieman meer dan zijn intuïtie? En uiteindelijk nog belangrijker: wat is intuïtie eigenlijk?
Op internet claimen verschillende auteurs de uitspraak: ‘Intuïtie is verstand dat haast heeft.’ Intuïtie zou dus een rationele beslissing zijn, die onder grote tijdsdruk wordt genomen, vandaar dat het toch regelmatig fout gaat. De aanzet is goed, maar men heeft geen tijd om de handeling te controleren.
Door de haast krijgen ook de onbewuste vooroordelen een kans. Er vindt dan een heftige vechtpartij plaats tussen de ratio die zegt dat Marokkanen oververtegenwoordigd zijn in de criminaliteitscijfers en het geweten – wat dat ook moge zijn – dat zegt dat je niemand mag beoordelen op zijn afkomst. De uitkomst noemen wij intuïtie.
Aan het maken van berekeningen komen wij helemaal niet toe
Volgens de filosoof Douglas Hofstadter zijn bijna al onze dagelijkse handelingen gebaseerd op intuïtie: van het kopje koffie dat wij zo neerzetten dat het niet omvalt tot de wijze waarop wij een drukke straat oversteken. Hij spreekt van een ‘intuïtieve fysica’, die ons ervoor behoedt dat de koffie over onze broek valt en dat wij door een stoomwals worden overreden.
Aan het maken van berekeningen komen wij helemaal niet toe. We weten zonder het raadplegen van een zakjapanner hoe wij die stoomwals moeten ontwijken, zelfs als wij nooit eerder in een situatie met een stoomwals verzeild zijn geraakt. Zeker, het gaat weleens mis. Dan moet onze broek naar de stomerij of zijn wij zo plat als een dubbeltje, maar het wonder is dat het veel vaker goed gaat.
De liefde is niet denkbaar zonder intuïtie en mijn beste vriend werd mijn beste vriend, omdat mijn neus zei dat hij mijn beste vriend moest zijn
Ons hele handelen wordt gedragen door intuïtie. Dat de mens nog niet alle schaakpartijen van de computer verliest, komt door zijn intuïtie. Dat ik in een boekwindel met een grote boog om een boek van Kluun heen loop, ligt aan mijn intuïtie. De liefde is niet denkbaar zonder intuïtie en mijn beste vriend werd mijn beste vriend, omdat mijn neus zei dat hij mijn beste vriend moest zijn. Kennelijk zetelt de intuïtie niet alleen in het brein en in het hart, maar ook in de neus.
Alles bij elkaar meen ik dat wij in dezen enigszins terughoudend moeten zijn met kritiek op de politie. Wie foutloos de criminelen eruit haalt, moet de Procureur-Generaal van Nederland worden. Agenten zouden weleens meer te goeder trouw kunnen zijn dan wij denken, tenminste dat zegt mijn intuïtie.
NU 04.10.2016 Minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie) denkt niet dat het invoeren van stopformulieren een effectief middel is om etnisch profileren door agenten tegen te gaan.
Uit onderzoek blijkt, zo schrijft de minister dinsdag aan de Kamer, dat het gebruik van stopformulieren “de disproportionaliteit bij staandehoudingen” van minderheden niet vermindert.
Wel kan het registreren van de etniciteit bij agenten bijdragen aan de bewustwording van etnisch profileren door de politie.
Onderzoek
Uit een maandag verschenen studie van Politie & Wetenschap blijkt dat allochtonen vaak ten onrechte worden staande gehouden. Een op de drie agenten doet dit aan de hand van een vermoeden dat gestoeld is op stereotyperingen. In slechts 9 procent van de gevallen leidt een controle ook tot een aanhouding.
De onderzoekers stellen dat etnisch profileren “onbedoeld bijdraagt aan de ongelijkheid in de samenleving”. Ook zou de politie onderschatten wat de maatschappelijke kosten zijn van het systematisch onterecht aanhouden van minderheden in Nederland.
Vertrouwen
Van der Steur schrijft in reactie op het rapport dat “het voorkomen van etnisch profileren – al dan niet onbewust of incidenteel – [van] cruciaal belang [is] voor de legitimiteit van het optreden van de politie, het maatschappelijk vertrouwen van een ieder in de politie en effectief politieoptreden.”
Hij ontkent het bestaan van het probleem niet, maar ziet vooralsnog geen trend bij de politie. Hij wijst in de brief op de maatregelen die de politie neemt om tot meer bewustwording te komen.
“Zo is de aandacht voor diversiteit en discriminatie in het basispolitieonderwijs versterkt”, schrijft de minister. “In de eenheden worden trainingen en workshops gegeven en activiteiten verricht om de bejegening en verbinding met de samenleving te versterken.”
Ook wordt er ingezet op meer diversiteit bij de politie en daar wordt vooruitgang geboekt. “Het instroompercentage van niet-westerse allochtonen is in 2016 verdubbeld ten opzichte van 2013.”
RTVWEST 03.10.2016 ‘Louter op basis van zijn of haar uiterlijk iemand langs de kant zetten, deugt niet, is onprofessioneel, niet effectief en ondermijnt het vertrouwen van burgers in de politie.’ Daarmee reageert de politieleiding op een onderzoek waaruit blijkt dat politieagenten vaak ten onrechte allochtonen staande houden.
In bijna 40 procent van de gevallen zijn de controles niet ‘objectief en redelijk’ te rechtvaardigen. Intuïtie en stereotypering spelen een rol bij aanhoudingen die gebeuren op basis van een vermoeden van een strafbaar feit. Er is echter geen sprake van bewuste discriminatie, staat in het rapport met onderzoeksresultaten van het onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap.
Agenten willen boeven vangen en gebruiken daar stereotypen voor. Dit wordt bewust en onbewust aangemoedigd door het politie- en veiligheidsbeleid. De onderzoekers geven verder aan dat een politieagent die ‘etnisch profileert’ onbedoeld bijdraagt aan ongelijkheid in de samenleving. Daarom zou de politie dit complexe vraagstuk met voorrang moeten aanpakken.
‘Vakmanschap vergroten’
‘Het antwoord op deze problematiek ligt voor het korps niet in het inperken van de professionele ruimte van de politiemensen’, meent de politie. ‘Het antwoord ligt in het vergroten van hun vakmanschap.’
De politieleiding zegt dan ook de ‘gefundeerde inzichten’ van het onderzoek ter harte te nemen. ‘Profileren hoort bij het politievak, maar dat moet gebeuren op basis van een combinatie van factoren. Zoals tijd, locatie, voertuig en daderprofiel. In die context kunnen iemands uiterlijke kenmerken uiteraard relevant zijn.’
Cursus
Er komt een speciale cursus die bijdraagt aan meer bewustzijn ‘hoe de valkuil van etnisch profileren werkt’, aldus de politie. ‘Deze cursus reikt ook alternatieven aan hoe agenten kunnen reageren op bepaalde situaties.’
De politie stelt verder nog dit jaar een code vast voor bewust en beter selecteren van mensen die staande worden gehouden. ‘Deze code maakt duidelijk welke professionele norm de politie hanteert bij controles en hoe zij in zo’n situatie met burgers om wil gaan.’
Den HaagFM 3.10.2016 “Louter op basis van zijn of haar uiterlijk iemand langs de kant zetten, deugt niet, is onprofessioneel, niet effectief en ondermijnt het vertrouwen van burgers in de politie.” Daarmee reageert de politieleiding op een onderzoek waaruit blijkt dat politieagenten vaak ten onrechte allochtonen staande houden. In Den Haag wordt hier al enkele jaren over geklaagd, vooral door jongeren uit de Schilderswijk.
In bijna veertig procent van de gevallen zijn de controles niet “objectief en redelijk” te rechtvaardigen, staat in het onderzoek. Agenten vertrouwen te veel op hun intuïtie en beseffen niet dat hun vooroordelen ook een rol kunnen spelen. De onderzoekers van adviesbureau Twynstra Gudde geven aan dat een politieagent die ‘etnisch profileert’ onbedoeld bijdraagt aan ongelijkheid in de samenleving. Daarom zou de politie dit complexe vraagstuk met voorrang moeten aanpakken.
Er komt daarom een speciale cursus die bijdraagt aan meer bewustzijn “hoe de valkuil van etnisch profileren werkt”, aldus de politie. “Deze cursus reikt ook alternatieven aan hoe agenten kunnen reageren op bepaalde situaties.” Ook komt er een gedragscode voor het selecteren van mensen die staande worden gehouden. …lees meer
RTVWEST 03.10.2016 Politieagenten houden vaak ten onrechte allochtonen staande. In bijna 40 procent van de gevallen zijn de controles niet ‘objectief en redelijk’ te rechtvaardigen. Intuïtie en stereotypering spelen een rol bij aanhoudingen die gebeuren op basis van een vermoeden van een strafbaar feit. Er is echter geen sprake van bewuste discriminatie.
Dit blijkt uit het rapport in het kader van het onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap. De onderzoekers van het adviesbureau Twynstra Gudde hebben hierbij het politieoptreden in kaart gebracht door in totaal dertig diensten mee te draaien in vier basisteams.
Agenten willen boeven vangen en gebruiken daar stereotypen voor. Dit wordt bewust en onbewust aangemoedigd door het politie- en veiligheidsbeleid. De onderzoekers geven aan dat een politie die etnisch profileert onbedoeld bijdraagt aan ongelijkheid in de samenleving. Daarom zou de politie dit complexe vraagstuk met voorrang moeten aanpakken.
Elsevier 03.10.2016 Allochtone Nederlanders worden relatief vaak gecontroleerd door de politie, volgens onderzoekers vaak ten onrechte. Agenten verdedigen zich door te wijzen naar criminaliteitscijfers: allochtone Nederlanders begaan ook relatief veel vaker misdaden.
Onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap bekeek een groot aantal pro-actieve politiecontroles, waarbij agenten zelf selecteren wie ze controleren. Ruim de helft van de onderzochte controles richtte zich op allochtonen, schrijven de onderzoekers. In veertig procent van die gevallen bleek een staandehouding onterecht, omdat er geen sprake van crimineel gedrag was.
Het rapport acht het bewezen dat ‘etnisch profileren’ voorkomt. De onderzoekers geven aan dat een politie die etnisch profileert ‘onbedoeld bijdraagt aan ongelijkheid in de samenleving’. Etnische minderheden zouden zich ‘gediscrimineerd’ voelen door de politie. De politietop en minister Ard van der Steur (Justitie, VVD) houden juist vol dat er niet structureel sprake is van etnisch profileren.
Allochtonen begaan ook veel vaker misdaden
Agenten vinden ‘stereotypering’ in veel gevallen terecht. Volgens de onderzoekers ‘verwijzen ze naar hun ervaringen in het politiewerk en naar de informatie die zij over criminaliteitsplegers krijgen aangereikt’. Uit die cijfers blijkt dat allochtonen al jarenlang oververtegenwoordigd zijn in de criminaliteitsstatistieken.
Van alle 196.300 verdachte misdrijven in Nederland in 2015 werden er 93.880 begaan door allochtonen (47,8%), aldus het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het aandeel allochtone inwoners in Nederland is echter veel lager: 22 procent.
Vooral Marokkanen en Antilianen tonen vaak crimineel gedrag Bepaalde groepen komen zeer vaak in de criminaliteit terecht. Zo steken Marokkanen (3,94 procent verdacht van een misdaad in 2015) en Antillianen (4,6%) er duidelijk bovenuit. Ook relatief veel Turken (2,3 procent) belanden in de criminaliteit, in vergelijking met de autochtone bevolking (0,76 procent).
De onderzoekers geven aan dat de politiecontroles ook bij autochtone burgers niet altijd terecht is. ‘Ook binnen de etnische meerderheid wordt geprofileerd en worden burgers zonder objectieve en redelijke rechtvaardiging staandegehouden.’
Politie en Wetenschap roept op om politieprofilering ‘met voorrang aan te pakken’. De politietop reageerde maandag dat iemand ‘op basis van zijn of haar uiterlijk iemand langs de kant zetten, niet deugt’. Het is onprofessioneel, niet effectief en ondermijnt het vertrouwen van burgers in de politie.’
Emile Kossen (1992) is sinds september 2015 online redacteur bij Elsevier. Portefeuilles/interesses Verenigde Staten Latijns-Amerika Politiek Media
VK 03.10.2016 Volgens minister Van der Steur (Veiligheid & Justitie) en de politietop is etnisch profileren door agenten geen structureel probleem, maar nieuw onderzoek trekt dat in twijfel. Bijna 40 procent van de proactieve controles van mensen met een niet-Nederlands voorkomen is niet ‘objectief en redelijk’ te rechtvaardigen.
‘We rijden achter een witte Volkswagen Golf als hij zegt: ‘Zo’n auto, een GTI, dat is het voorbeeld. Er zit een Marokkaanse jongen in. Ik zal hem even controleren. Als dit door de straat rijdt, is dat een voorbeeld voor die jonge gasten.’ Nadat Frans een stopteken heeft gegeven, zie ik de jongen uitstappen. Hij heeft blonde haren. Frans vraagt naar rij- en kentekenbewijs. ‘Is deze auto van u?’ ‘Nee, van mijn vader.’ Frans is snel klaar: ‘In orde. Fijne dag nog.’ Tegen mij in de auto: ‘Nee, geen Marokkaanse jongen. Grotenhuijs, de rijke tak.’
De lat moet omhoog. Dat is de voornaamste conclusie van de politiewetenschappers die zo’n 240 uur op de achterbank van een politieauto doorbrachten voor hun onderzoek naar ‘proactieve controles’. Bij deze controles houden agenten mensen op eigen initiatief en op basis van vermoedens staande, waardoor objectieve aanwijzingen en subjectieve gevoelens vaak door elkaar lopen. Gevraagd naar de reden van een staandehouding verwijzen agenten vaak naar ‘instinct’ of ‘intuïtie’, zeggen de onderzoekers. Het ‘onderbuikgevoel’ maakte de situatie verdacht.
Onevenredig vaak
‘Huidskleur mag behandeling niet beïnvloeden‘ (+)
Dwight van van de Vijver (33), wijkagent in Utrecht, hulpofficier en docent ethische dilemma’s aan de Politieacademie, over etnisch profileren.
Uit het onderzoek blijkt voor het eerst dat etnische minderheden in Nederland onevenredig vaak worden gecontroleerd. Bij meer dan de helft van de staandehoudingen waren een of meer burgers met een niet-Nederlands voorkomen betrokken, terwijl maar 23 procent van de inwoners van de wijken waar de controles plaatsvonden als niet-westers stond geregistreerd.
In de Randstad is dat percentage nog hoger: daar was bij 92 procent van de controles een ‘buitenlands’ ogende burger betrokken, tegenover 41 procent niet-westerse Nederlanders in de populatie. Minister Van der Steur beschouwt etnisch profileren ook na dit onderzoek nog steeds niet als structureel probleem, maar laat wel weten dat er ‘structurele maatregelen’ komen (zie kader).
Proactieve controles treffen niet alleen onevenredig vaak etnische minderheden, maar zijn ook vaak onnodig, toont het onderzoek aan. De ‘opbrengst’ van staandehoudingen is door de bank genomen gering, ook bij controles van autochtone Nederlanders. Zo’n 33 procent van de controles leverde ‘iets’ op (vaak informatie), slechts 9 procent resulteerde in een aanhouding.
Van de controles van mensen met een niet-Nederlands voorkomen was bijna 40 procent niet ‘objectief en redelijk’ te rechtvaardigen. Agenten die het net groot uitgooien zijn hoogstwaarschijnlijk niet effectiever dan collega’s die gerichter controleren, zegt onderzoeker Wouter Landman. ‘En dat geeft te denken over de criteria om iemand staande te houden. Er is te vaak te weinig voor nodig.’
Gerichter en zorgvuldiger profileren
Ze zien het als een tijdelijk ongemak voor burgers, terwijl het voor degene die het ondergaat heel ingrijpend kan zijn, aldus Wouter Landman, onderzoeker.
‘Je mag het eigenlijk niet zeggen, maar…’ was volgens de onderzoekers een veelgebruikte zin onder agenten met wie ze meereden. ‘Je mag het eigenlijk niet zeggen, maar ze zijn nu eenmaal vaker dader.’ ‘Je mag het eigenlijk niet zeggen: Marokkaantjes. Het is puur de combinatie […] Van Marokkaantjes in een Volkswagen Golf.’ ‘Je mag niet in hokjes denken, maar het komt ergens vandaan. Dat is onze ervaring.
Dus kijk waar ons beeld vandaan komt.’ Een kip-ei verhaal, bevestigt politiewetenschapper Landman. ‘Agenten geven aan dat zij bij briefings en in het strafrechtsysteem veel vaker etnische minderheden tegenkomen, en dat klopt ook wel. Maar ja, aan de andere kant: zij zijn zelf deels verantwoordelijk voor die cijfers, doordat ze selectief kunnen zijn wanneer ze op optreden. Wetenschappelijke onderzoeken spreken elkaar geregeld tegen over afkomst en criminaliteit. We weten het niet precies.’
In de tussentijd moeten agenten in elk geval gerichter en zorgvuldiger profileren, bepleiten de onderzoekers, want zij onderschatten de gevolgen. Voor agenten behoren controles tot de dagelijkse routine, zegt Landman. Tot de orde van de dag. ‘Ze zien het als een tijdelijk ongemak voor burgers, terwijl het voor degene die het ondergaat heel ingrijpend kan zijn en voor een verwijdering tussen burgers en politie kan zorgen. Agenten staan nauwelijks stil bij de sociale en maatschappelijke gevolgen.’
Vertrouwen in politie en rechtsstaat
Controle Alt Delete, een organisatie die etnisch profileren wil tegengaan, wijst op de overeenkomsten tussen dit rapport en eerder onderzoek in Amsterdam. Toen en ook nu wordt melding gemaakt van de manier waarop politieagenten etnische minder- én meerderheden bespreken, en hoe die verweven is met criminaliteit. Termen als ‘petjesvolk’, ‘Marokkaantjes’, ‘zigeuners’, ‘Oostblokkers’, ‘Polen’ en ‘Turken’, ‘junks’, ‘tokkies’, ‘kampers’, ‘plot’n volk’, ‘kakkerlakken’, ‘(foute) gasten’ en ‘eencelligen’ kwamen tijdens het veldwerk allemaal voorbij.
Agenten horen niet zo over burgers te praten, vindt woordvoerder Jair Schalkwijk. ‘Voor ons is het heel simpel: bij slechts één van de 57 proactieve controles is ter plekke een strafbaar feit ontdekt. Al die andere keren raakte het vertrouwen van mensen in de politie en de rechtsstaat onnodig beschadigd. Politie zou er moeten zijn om je beschermen. Dit onderzoek bewijst: de onderbuik is kapot.’
Geen stopformulier, wel maatregelen
De politie en minister Van der Steur voelen niks voor een stopformulier tegen etnisch profileren, lieten ze maandag weten.
Deze maatregelen gaan ze wel nemen:
• Er komt een cursus voor meer bewustzijn over ‘de valkuil’ van etnisch profileren.
• De politie breidt haar app uit met de mogelijkheid om eenvoudiger te melden dat een staandehouding onterecht was.
• De politie stelt een gedragscode op hoe agenten bij controles met burgers moeten omgaan.
• Er komt techniek waarmee agenten snel kunnen zien dat een persoon of kenteken al eerder door collega’s is gecontroleerd.
• In elke politie-eenheid gaat een aangewezen medewerker zich richten op het thema etnisch profileren.
• De politie vergroot de diversiteit binnen het korps.
Trouw 03.10.2016 Politieagenten vinden etnisch profileren een onmisbaar onderdeel van hun werk. Niet omdat ze racistisch zijn, maar omdat ze boeven willen vangen en daar stereotypen voor gebruiken. Afkomst speelt daarin een belangrijke rol, al delen agenten mensen op straat niet alleen langs etnische lijnen in. Ook in de autochtone meerderheid onderscheiden ze ‘nette burgers’ van ‘foute gasten’.
In bijna veertig procent van de gevallen was de controle niet ‘objectief en redelijk’ te rechtvaardigen
Dat blijkt uit de studie ‘Boeven vangen’ van het Programma Politie en Wetenschap, die vandaag verschijnt. De studie werd uitgevoerd door Wouter Landman van adviesbureau Twynstra Gudde en Lianne Kleijer-Kool van de Hogeschool Utrecht.
Allochtonen worden onevenredig vaak gecontroleerd. De onderzoekers vergezelden politieteams in wijken waar gemiddeld veertig procent van de bevolking tot een etnische minderheid behoorde. Bij de staandehoudingen was dat zestig procent.
Die oververtegenwoordiging hoeft niet onterecht te zijn. Agenten kunnen goede redenen hebben om allochtonen er uit te pikken, bijvoorbeeld omdat er sprake is van gedrag dat past bij het plegen van een bepaald delict. Zulke redenen blijken er lang niet altijd te zijn. In bijna veertig procent van de gevallen waarin allochtonen werden gecontroleerd op basis van een vermoeden van een strafbaar feit, was de controle niet ‘objectief en redelijk’ te rechtvaardigen.
Gevoelig
Het zijn bevindingen die gevoelig liggen: de politietop en minister Van der Steur ontkennen dat er bij het handelen van agenten op straat structureel sprake is van etnisch profileren – het disproportioneel selecteren en staande houden van mensen van allochtone komaf zonder goede rechtvaardiging. Al enkele jaren woedt hierover een maatschappelijk debat. De nieuwe studie toont aan dat het bij etnisch profileren niet om een paar incidenten gaat, maar dat het verweven is met de manier waarop agenten hun vak zien en beoefenen.
Zelf vinden agenten het terecht dat ze profileren: burgers die aan hun stereotypen voldoen zijn oververtegenwoordigd in de criminaliteitscijfers zeggen ze.
Het onderzoek gaat over ‘proactief’ politiewerk in den brede. Dat houdt in: alle gevallen waarbij agenten los van meldingen ingrijpen in het leven van burgers. De twee politiewetenschappers liepen van juni 2015 tot en met januari 2016 mee met vier basisteams in twee regionale politie-eenheden. Ze probeerden een landelijk beeld te krijgen en keken mee in de Randstad, een middelgrote provinciestad en op het platteland.
Agenten mogen op basis van eigen inschattingen op straat ingrijpen. Dit is hun ‘discretionaire ruimte’. Verkeersovertredingen vormen het gros van de gevallen waar agenten op eigen initiatief achteraan gaan. Agenten proberen ook los van wetsovertredingen of duidelijk verdachte gedragingen in te schatten of mensen een risico vormen. Een grijs gebied waarin stereotypen hulp bieden. Agenten worden in hun proactieve houding geprikkeld, schrijven de auteurs, door een maatschappelijk klimaat waarin controle en risicopreventie steeds belangrijker zijn.
Terecht
Zelf vinden agenten het terecht dat ze profileren: burgers die aan hun stereotypen voldoen zijn oververtegenwoordigd in de criminaliteitscijfers, zeggen ze. Door alle kritiek op etnisch profileren hebben ze het gevoel dat ze zich steeds minder mogen uitspreken. Een zin die de onderzoekers vaak hoorden was: “Je mag het eigenlijk niet zeggen, maar…”
Agenten verschillen onderling in hoe snel ze iemand verdenken of controleren. Ook per team zijn er verschillende culturen, en dat maakt uit, constateren de onderzoekers. Wel domineert grosso modo het type agent dat ze omschrijven als ‘ongerichte boevenvanger’. Zo’n agent vaart op zijn intuïtie en legt de lat laag om tot een staandehouding over te gaan. Hij gooit het net zo breed mogelijk uit.
Niet iedere agent neemt de moeite om mensen uit te leggen waarom ze worden gecontroleerd
Vangt hij daar veel boeven mee?
De onderzoekers vinden van niet. Het is hun belangrijkste kritiekpunt. Zelfs als je effectiviteit breed definieert, levert maar 33 procent van de proactieve controles ‘iets’ op, bijvoorbeeld nuttige informatie. Slechts 9 procent leidt tot een aanhouding.
Overschatting
Agenten hebben zelf een ‘aanzienlijk positiever’ beeld van wat hun proactieve werk oplevert. Volgens de onderzoekers overschatten ze hun eigen inschattingsvermogen en professionele intuïtie. Tegelijkertijd onderschatten ze de maatschappelijke kosten van hun controles. Ze zijn zich ‘niet of nauwelijks’ bewust van de impact ervan op burgers en zien hun ingrijpen als een vorm van tijdelijk ongemak of vervelende onderbreking, “die eigenlijk vooral potentiële boeven ‘raakt’ (want men is ervan overtuigd vaak ‘goed te zitten’)”.
Niet iedere agent neemt de moeite om mensen uit te leggen waarom ze worden gecontroleerd. Bij profileren is dat ook lastig, schrijven de onderzoekers. ‘Eerlijk zijn richting burgers’ leidt in die gevallen tot een ‘problematische en voor burgers vermoedelijk onacceptabele situatie’.
Het contact tussen agenten en burgers verloopt in de regel rustig en vriendelijk. Bij jongemannen uit migrantengroepen in de Randstad is dat anders. Agenten krijgen hier vaak het verwijt te discrimineren. Gebeurtenissen in het nieuws dragen bij aan de gespannen verhoudingen. ‘Het idee dat er sprake is van onrechtvaardigheid’ roept bij de jongeren ‘vijandigheid’ op, wat leidt tot een meer autoritaire houding van de politie. Wat het beeld van discriminatie weer bevestigt: een ‘vicieuze cirkel met een escalerend effect’.
Telegraaf 03.10.2016 „Louter op basis van zijn of haar uiterlijk iemand langs de kant zetten, deugt niet, is onprofessioneel, niet effectief en ondermijnt het vertrouwen van burgers in de politie.” Daarmee reageert de politieleiding op een onderzoek waaruit blijkt dat politieagenten vaak ten onrechte allochtonen staande houden.
In bijna 40 procent van de gevallen zijn de controles niet „objectief en redelijk” te rechtvaardigen. Intuïtie en stereotypering spelen een rol bij aanhoudingen die gebeuren op basis van een vermoeden van een strafbaar feit. Er is echter geen sprake van bewuste discriminatie, staat in het rapport met onderzoeksresultaten van het onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap.
Agenten willen boeven vangen en gebruiken daar stereotypen voor. Dit wordt bewust en onbewust aangemoedigd door het politie- en veiligheidsbeleid. De onderzoekers geven verder aan dat een politieagent die ’etnisch profileert’ onbedoeld bijdraagt aan ongelijkheid in de samenleving. Daarom zou de politie dit complexe vraagstuk met voorrang moeten aanpakken.
„Het antwoord op deze problematiek ligt voor het korps niet in het inperken van de professionele ruimte van de politiemensen”, meent de politie. „Het antwoord ligt in het vergroten van hun vakmanschap.”
De politieleiding zegt dan ook de „gefundeerde inzichten” van het onderzoek ter harte te nemen. „Profileren hoort bij het politievak, maar dat moet gebeuren op basis van een combinatie van factoren. Zoals tijd, locatie, voertuig en daderprofiel. In die context kunnen iemands uiterlijke kenmerken uiteraard relevant zijn.”
Er komt een speciale cursus die bijdraagt aan meer bewustzijn „hoe de valkuil van etnisch profileren werkt”, aldus de politie. „Deze cursus reikt ook alternatieven aan hoe agenten kunnen reageren op bepaalde situaties.” De politie stelt verder nog dit jaar een code vast voor bewust en beter selecteren van mensen die staande worden gehouden. „Deze code maakt duidelijk welke professionele norm de politie hanteert bij controles en hoe zij in zo’n situatie met burgers om wil gaan.”
NU 03.10.2016 Allochtonen worden onevenredig vaak gecontroleerd door de politie. In veel gevallen is dat ten onrechte, zo blijkt uit een studie van Politie & Wetenschap die maandag is verschenen.
Een op de drie onderzochte politiecontroles zou gebaseerd zijn op een vermoeden van een agent dat er iets aan de hand is. Agenten gebruiken daar stereotyperingen voor.
“Zij rechtvaardigen het gebruik hiervan door te verwijzen naar hun ervaringen in het politiewerk en naar de informatie die zij over criminaliteitsplegers krijgen aangereikt”, aldus het rapport.
De onderzoekers zeggen dat het etnisch profileren ‘onbedoeld bijdraagt aan de ongelijkheid in de samenleving’ en adviseren het onderwerp hoog op de agenda te zetten. Ook zou meer moeten worden geïnvesteerd in de bewustwording van agenten.
Typhoon
Deze zomer leefde het debat over etnisch profileren door de politie onder andere na een bericht over een controle van rapper Typhoon.
Hij werd staande gehouden vanwege zijn huidskleur en omdat hij in een volgens de politie opvallend dure auto reed.
Uit het onderzoek blijkt ook dat ‘proactieve controles’ in ongeveer drie van de tien gevallen iets oplevert, maar dat agenten denken dat dit vaker is. Ze zouden ook vaak onderschatten wat de maatschappelijke kosten zijn van deze controles.
De politie laat in een reactie weten dat het een organisatie ‘van en voor iedereen wil zijn’. De politie zegt een lerende organisatie te zijn en de inzichten van het onderzoek mee te nemen.
“Profileren hoort bij het politievak, maar dat moet gebeuren op basis van een combinatie van factoren. Zoals tijd, locatie, voertuig en daderprofiel. In die context kunnen iemands uiterlijke kenmerken uiteraard relevant zijn.”
“Dat is geen etnisch profileren. Maar louter op basis van zijn of haar uiterlijk iemand langs de kant zetten, deugt niet, is onprofessioneel, niet effectief en ondermijnt het vertrouwen van burgers in de politie.”
Cursus
De politie gaat agenten een speciale cursus aanbieden die bijdraagt aan meer bewustzijn “hoe de valkuil van etnisch profileren werkt”, aldus de politie.
“Deze cursus reikt ook alternatieven aan hoe agenten kunnen reageren op bepaalde situaties.” De politie stelt verder nog dit jaar een code vast voor bewust en beter selecteren van mensen die staande worden gehouden.
“Deze code maakt duidelijk welke professionele norm de politie hanteert bij controles en hoe zij in zo’n situatie met burgers om wil gaan.”
Den HaagFM 22.07.2016 De Raad voor de Rechtspraak heeft veel vragen over de voorgestelde veranderingen van speciale wetsartikelen voor politiemensen die geweld gebruiken. Geweld van politiemensen of andere opsporingsambtenaren leidt soms tot verwonding of de dood van mensen die worden overmeesterd. De agenten moeten dan niet als verdachten worden aangemerkt, is de teneur van het nieuwe wetsvoorstel.
Minister Ard van der Steur (kleine foto) van Veiligheid en Justitie wil de wet wijzigen omdat agenten voor hun werk soms geweld moeten gebruiken en dan vaak worden behandeld als verdachte. De Raad voor de rechtspraak heeft daar begrip voor, maar denkt niet dat de wijziging dit oplost. In een advies aan de minister schrijft de raad dat de geplande wetswijziging om politiemensen niet meteen als verdachte aan te laten merken, vooral symbolisch is. De raad wijst erop dat in de wet al staat dat een agent die een feit begaat ter uitvoering van een wettelijk voorschrift niet strafbaar is.
De minister kwam met het voorstel voor de wetswijziging na het overlijden van Mitch Henriquez (grote foto) vorig jaar in het Zuiderpark door politiegeweld. Vijf agenten zijn officieel aangemerkt als verdachte en al een jaar geschorst. Van der Steur wil agenten die onrechtmatig geweld hebben gebruikt, gaan vervolgen voor een nieuw in te voeren strafbaar feit: schending van de geweldsinstructie. …lees meer
NU 22.07.2016 Een geplande wetswijziging om politiemensen die geweld gebruiken niet meteen als verdachte aan te laten merken, is vooral symbolisch. Dat stelt de Raad voor de Rechtspraak in een advies.
Minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie) wil de wet veranderen omdat agenten er soms niet aan ontkomen om voor hun werk geweld te gebruiken.
Zij worden geacht om in te grijpen in een noodsituatie. Maar als een burger gewond raakt of zelfs overlijdt, dan worden agenten vaak behandeld als verdachte, bijvoorbeeld voor mishandeling of doodslag.
De raad begrijpt dat de minister meer aandacht wil voor de bijzondere positie van agenten. Maar de voorgestelde wijziging voegt volgens de raad niets toe, omdat in de wet toch al staat dat ”hij die een feit begaat ter uitvoering van een wettelijk voorschrift” niet strafbaar is.
Feitenonderzoek
Een effect van de verandering van de wet zal zijn dat het strafrechtelijk onderzoek wordt vervangen door een feitenonderzoek. Mocht daaruit blijken dat een agent onterecht geweld heeft gebruikt, dan kan hij worden vervolgd voor een nieuw strafbaar feit: schending van de geweldsinstructie.
Dat feitenonderzoek roept volgens de raad ook vragen op. Agenten zijn geen verdachten, maar krijgen wel deels dezelfde rechten. Ook is bijvoorbeeld het afluisteren van telefoons niet toegestaan. Daardoor ontstaat volgens de raad onduidelijkheid over de rechten van slachtoffers.
Telegraaf 22.07.2016 Een geplande wetswijziging om politiemensen die geweld gebruiken niet meteen als verdachte te laten aanmerken, is vooral symbolisch. Dat stelt de Raad voor de Rechtspraak in een advies.
Minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie) wil de wet veranderen omdat agenten er soms niet aan ontkomen om voor hun werk geweld te gebruiken. Zij worden geacht om in te grijpen in een noodsituatie. Maar als een burger gewond raakt of zelfs overlijdt, dan worden agenten vaak behandeld als verdachte, bijvoorbeeld voor mishandeling of doodslag.
De raad begrijpt dat de minister meer aandacht wil voor de bijzondere positie van agenten. Maar de voorgestelde wijziging voegt volgens de raad niets toe, omdat in de wet toch al staat dat ,,hij die een feit begaat ter uitvoering van een wettelijk voorschrift” niet strafbaar is.
Een effect van de verandering van de wet zal zijn dat het strafrechtelijk onderzoek wordt vervangen door een feitenonderzoek. Mocht daaruit blijken dat een agent onterecht geweld heeft gebruikt, dan kan hij worden vervolgd voor een nieuw strafbaar feit: schending van de geweldsinstructie.
Dat feitenonderzoek roept volgens de raad ook vragen op. Agenten zijn geen verdachten, maar krijgen wel deels dezelfde rechten. Ook is bijvoorbeeld het afluisteren van telefoons niet toegestaan. Daardoor ontstaat volgens de raad onduidelijkheid over de rechten van slachtoffers.
AD 22.07.2016 Een geplande wetswijziging om politiemensen die geweld gebruiken niet meteen als verdachte aan te laten merken, is vooral symbolisch. Dat stelt de Raad voor de Rechtspraak in een advies.
Minister Ard van der Steur van Veiligheid en Justitie wil de wet veranderen omdat agenten er soms niet aan ontkomen om voor hun werk geweld te gebruiken. Zij worden geacht om in te grijpen in een noodsituatie.
Maar als een burger gewond raakt of zelfs overlijdt, dan worden agenten vaak behandeld als verdachte, bijvoorbeeld voor doodslag.
De raad begrijpt dat de minister meer aandacht wil voor de bijzondere positie van agenten. Maar de voorgestelde wijziging voegt volgens de raad niets toe, omdat in de wet toch al staat dat ,,hij die een feit begaat ter uitvoering van een wettelijk voorschrift” niet strafbaar is.
Demonstraties
Sinds het overlijden van Mitch Henriquez is er steeds meer discussie over het gebruik van geweld door de Nederlandse politie bij arrestaties. Henriquez overleed bij zijn arrestatie op een Haags muziekfestival. Later bleek dat hij tijdens zijn aanhouding te weinig zuurstof had gekregen. Na zijn dood werd er meerdere malen gedemonstreerd in het centrum van Den Haag tegen politiegeweld en braken in de Haagse Schilderswijk rellen uit, waarbij zo’n 200 mensen werden opgepakt.
Trouw 22.07.2016 Hij is in zijn volwassen leven zeker een keer of vijftig aangehouden door de politie. De vriend zei het zonder drama. Meer als feit; een zwarte man met een mooie auto, dat is nu eenmaal verdacht in Nederland.
Bijna alle zwarte mannen die ik ken zijn wel eens zonder aanleiding gefouilleerd, of zelfs een nacht in de cel gezet
Zijn opleidingsniveau of maatschappelijke status zouden er niet toe moeten doen. Ook al zijn het simpele verklaringen voor die auto. Bijna alle zwarte mannen die ik ken, economisch geslaagd of niet, zijn wel eens zonder aanleiding aangesproken, staande gehouden, gefouilleerd, of zelfs een nacht in de cel gezet door de politie. Ik weet dit, maar deze kennis went nooit. De berusting over zijn permanente status als verdachte en de grapjes die de vriend erover poogde te maken waren bijna nog pijnlijker.
Het onderwerp kwam zo’n twee maanden geleden terloops ter sprake. Nog voor het nieuws datrapper Typhoon was aangehouden omdat iemand met zijn kleur en leeftijd – hij is bijna 32 – volgens de Zwolse politie geen Mitsubishi Outlander hoort te bezitten. Een gangster in een hybride; hoe verzin je het? In de verklaring van de immer opgewekte Typhoon over zijn aanhouding klonk nu dezelfde mistroostige berusting door als die van de vriend. Het was “de zoveelste keer”.
Daarna maakten ook andere bekende zwarte mannen hun onevenredig frequente aanhoudingen openbaar: Feyenoord-keeper Kenneth Vermeer en nu rapper Mr Probz. Hij was zijn wekelijkse ondervragingen vanwege zijn Audi RS7 zo zat dat het deze keer tot een discussie kwam met de agenten. En zo belandde een Nederlandse ster met hits over de gehele wereld in een arrestantencomplex in Amsterdam Zuid-Oost.
Wat een pijn het hem doet als hij merkt dat witte vrouwen het eng vinden om met hem in de lift te stappen
‘Niet structureel’
Maar ‘etnisch profileren’ is volgens zowel de politie als de minister van veiligheid en justitie “niet structureel”. Vertel dat maar aan de gemiddelde zwarte man, die constant moet denken voor zichzelf en voor degene hem bij voorbaat vreest. En dus verdenkt.
Drummer Questlove van rapgroep The Roots gaf een aantal jaren geleden een hartverscheurend inkijkje in hoe hij zich er als grote, zwarte man altijd bewust van is dat mensen hem bedreigend vinden. Hij deed zijn verhaal vanwege de in 2012 doodgeschoten, ongewapende tiener Trayvon Martin uit Florida. Questlove schreef dat hij zich jarenlang, zelfs nog als beroemdheid, niet in chique etablissementen begaf “om anderen geen ongemakkelijk gevoel te geven”.
Wat een pijn het hem doet als hij merkt dat witte vrouwen het eng vinden om met hem in de lift te stappen. Altijd rekening moeten houden met degene die jou vreest; wat een bestaan.
Het schijnt in Amerikaanse zwarte gezinnen nog altijd traditie te zijn om het ‘hoe gedraag je je als zwarte man in het openbaar?’-praatje met zonen te houden
Toen een reisgenoot me eens smeekte om bij mij op de hotelkamer te mogen slapen omdat zijn kamergenote – telg uit een invloedrijk geslacht – zich aan hem opdrong, voelde ik daar aanvankelijk helemaal niks voor. Totdat ik merkte hoe angstig hij was. Snapte ik dan niet dat als hij die rijke, witte vrouw zou afwijzen, zij zou kunnen zeggen dat juist hij de agressor was? En wie zouden ze dan geloven? Het was beter haar helemaal uit de weg te gaan.
Te gast
Het schijnt in Amerikaanse zwarte gezinnen nog altijd traditie te zijn om het ‘hoe gedraag je je als zwarte man in het openbaar?’-praatje met zonen te houden. En eigenlijk hielden mijn ouders, politiek vluchtelingen uit Ethiopië, ons ook altijd voor extra voorkomend te zijn in het openbaar. Wij waren immers ‘te gast’.
Daar moet ook de zwarte Amerikaan Charles Kinsey (47) aan gedacht hebben toen hij eergisteren ongewapend op een weg lag in Noord-Miami en er drie keer op hem werd geschoten door de politie terwijl hij zijn handen onbewogen in de lucht had. “Wat er ook gebeurt, ik moet ze laten weten dat ik niet bedreigend ben” moet er als een mantra door zijn hoofd zijn gegaan terwijl kogels zijn benen doorboorden.
Zijn misdaad? Kinsey, een therapeut op een instelling, probeerde zijn weggelopen autistische cliënt, een zwarte jongen, buiten te kalmeren en weer mee terug te nemen. De jongen had een speelgoedvrachtwagen in zijn handen, maar omwonenden zagen een wapen en belden de politie. Zelfs nadat hij bloedend op de grond lag kreeg Kinsey nog boeien om. Toen hij de agent vroeg waarom hij hem neergeschoten had, zei deze: “Ik weet het niet”. Je angst op iemand loslaten terwijl je zelf niet eens snapt waarom. Wat een bestaan.
Nu blijkt dat het korps in Noord-Miami oefent met schietschijven met daarop foto’s van zwarte mannen die ooit gearresteerd waren.
Trouw 18.07.2016 De basisteams bij de politie zijn te groot en er zijn te veel leidinggevenden. Dat gaat ten koste van het contact tussen agenten en burgers. Daarom is er meer maatwerk nodig, staat in het rapport Politie en Wetenschap dat vandaag is verschenen. De slagkracht is groter geworden, maar de kloof met de burger ook.
De basisteams dienen als eerste aanspreekpunt voor burgers en moeten veelvoorkomende criminaliteit opsporen. Via de meldkamer worden de teams ingeschakeld voor zowel noodhulp als niet-spoedeisende meldingen. Ze zijn opgebouwd uit enkele tientallen tot maximaal tweehonderd fte’s.
Door de basisteams moet de politie op straat beter zichtbaar worden. Maar agenten klagen over ‘een anonieme grote hoop waarin men is terechtgekomen’. De vele protocollen maken bovendien dat het werken moeizaam gaat.
Onvrede
Alle onderzochte basisteams proberen door het creëren van subteams antwoorden te vinden op het feit dat ze te groot zijn om uit zichzelf een sociaal verband te vormen. Het functioneren van deze subteams levert binnen de basisteams ook veel discussie, onrust en onvrede op, aldus het rapport.
Korpschef Erik Akerboom erkent dat bij de basisteams behoefte is om zaken zelf goed te organiseren. “Ik wil die basis versterken en dat kan onder andere door meer ruimte te geven voor maatwerk”, aldus de korpschef. “De functies in een basisteam en de samenstelling van het voertuigenpark, het mobiele werken en daarbij behorende toerusting: voor zulke aspecten is flexibiliteit nodig.”
Het onderzoek vond plaats in de laatste vier maanden van vorig jaar, midden in de periode dat de politie werd gereorganiseerd.
NU 18.07.2016 De basisteams bij de politie zijn te groot en er zijn te veel leidinggevenden. Dat gaat ten koste van het contact tussen agenten en burgers. Agenten willen graag meer maatwerk.
Dat staat in het rapport Politie en Wetenschap dat maandag is verschenen. Door de basisteams, opgebouwd uit enkele tientallen tot maximaal tweehonderd fte’s, moet de politie op straat beter zichtbaar worden.
De uitkomsten zijn niet verrassend, zegt Gerrit van de Kamp, voorzitter van de politiebond ACP. “Geen verrassing, wel teleurstellend”, aldus de voorzitter. “De risico’s waar wij al tijden op wijzen, zijn werkelijkheid geworden.”
Op dit moment is alles “dichtgetimmerd met protocollen, werkingsdocumenten en zo verder”, zegt Van de Kamp. “Er moet meer ruimte komen voor het politievak, de politie moet terug naar de burger.”
Sinds 2013 kent Nederland de Nationale Politie, daarin nemen de basisteams een prominente plaats in. Deze teams voeren op lokaal niveau de basistaken van de politie uit en daarin spelen wijkagenten een centrale rol.
De basisteams dienen als eerste aanspreekpunt voor burgers en moeten veelvoorkomende criminaliteit opsporen. Via de meldkamer worden de teams ingeschakeld voor zowel noodhulp als niet-spoedeisende meldingen. Ze zijn opgebouwd uit enkele tientallen tot maximaal tweehonderd fte’s.
Beter zichtbaar
Door de basisteams moet de politie op straat beter zichtbaar worden. Maar agenten klagen over “een anonieme grote hoop waarin men is terechtgekomen”. De vele protocollen maken het werk bovendien moeizamer.
De zes onderzochte basisteams proberen door het creëren van subteams antwoorden te vinden op het feit dat ze te groot zijn om uit zichzelf een sociaal verband te vormen. Het functioneren van deze subteams levert binnen de basisteams ook veel discussie, onrust en onvrede op, zo blijkt uit het rapport.
Flexibiliteit
Korpschef Erik Akerboom erkent dat bij de basisteams behoefte is om zaken zelf goed te organiseren. “Ik wil die basis versterken en dat kan onder andere door meer ruimte te geven voor maatwerk”, aldus de korpschef.
“De functies in een basisteam en de samenstelling van het voertuigenpark, het mobiele werken en daarbij behorende toerusting: voor zulke aspecten is flexibiliteit nodig.”
Het onderzoek vond plaats in de laatste vier maanden van vorig jaar, midden in de periode dat de politie werd gereorganiseerd.
Telegraaf 18.07.2016 De basisteams bij de politie zijn te groot en er zijn te veel leidinggevenden. Dat gaat ten koste van het contact tussen agenten en burgers. Er is meer maatwerk nodig, staat in het rapport Politie en Wetenschap dat maandag is verschenen. De slagkracht is groter geworden, maar de kloof met de burger ook.
De basisteams dienen als eerste aanspreekpunt voor burgers en moeten veelvoorkomende criminaliteit opsporen. Via de meldkamer worden de teams ingeschakeld voor zowel noodhulp als niet-spoedeisende meldingen. Ze zijn opgebouwd uit enkele tientallen tot maximaal tweehonderd fte’s.
Door de basisteams moet de politie op straat beter zichtbaar worden. Maar agenten klagen over ’een anonieme grote hoop waarin men is terechtgekomen’. De vele protocollen maken bovendien dat het werken moeizaam gaat.
Subteams
Alle onderzochte basisteams proberen door het creëren van subteams antwoorden te vinden op het feit dat ze te groot zijn om uit zichzelf een sociaal verband te vormen. Het functioneren van deze subteams levert binnen de basisteams ook veel discussie, onrust en onvrede op, aldus het rapport.
Korpschef Erik Akerboom erkent dat bij de basisteams behoefte is om zaken zelf goed te organiseren. ,,Ik wil die basis versterken en dat kan onder andere door meer ruimte te geven voor maatwerk”, aldus de korpschef. ,, De functies in een basisteam en de samenstelling van het voertuigenpark, het mobiele werken en daarbij behorende toerusting: voor zulke aspecten is flexibiliteit nodig.”
Het onderzoek vond plaats in de laatste vier maanden van vorig jaar, midden in de periode dat de politie werd gereorganiseerd.
AD 18.07.2016 Agenten in Nederland hebben het gevoel steeds verder af te staan van de burger. De basisteams zijn te groot en er zijn te veel leidinggevenden. Dat gaat ten koste van het contact tussen agenten en burgers.
De slagkracht van de politie is groter geworden, maar de kloof met de burger ook, aldus het Rapport Politie en Wetenschap.
Dat staat te lezen in het rapport Politie en Wetenschap dat vandaag is verschenen. De onderzoekers stellen in het schrijven vast dat de slagkracht groter is geworden, maar de kloof met de burger ook. Basisteams bestaan uit agenten die op straat werken. Zij dienen als eerste aanspreekpunt voor burgers en moeten veelvoorkomende criminaliteit opsporen. Via de meldkamer worden de teams ingeschakeld voor zowel noodhulp als niet-spoedeisende meldingen.
Gezicht
Juist de basisteams moeten de politie op straat een duidelijk gezicht geven. Maar agenten klagen over ‘een anonieme grote hoop waarin men is terechtgekomen’. De vele protocollen maken bovendien dat het werken moeizaam gaat. Alle onderzochte basisteams proberen door het creëren van subteams antwoorden te vinden op het feit dat ze te groot zijn om uit zichzelf een sociaal verband te vormen. Het functioneren van deze subteams levert binnen de basisteams ook veel discussie, onrust en onvrede op, aldus het rapport.
Het onderzoek keek niet alleen naar stedelijke gebieden. Ook plattelandsgebieden werden meegenomen. Het sluiten van lokale politiebureaus en opkomstlocaties in die gebieden zorgen voor aanzienlijke reistijden en aanrijtijden. Al eerder klaagden agenten over de organisatie van de politie.
Korpschef
Korpschef Erik Akerboom erkent dat bij de basisteams behoefte is om zaken zelf goed te organiseren. ,,Ik wil die basis versterken en dat kan onder andere door meer ruimte te geven voor maatwerk”, aldus de korpschef. ,, De functies in een basisteam en de samenstelling van het voertuigenpark, het mobiele werken en daarbij behorende toerusting: voor zulke aspecten is flexibiliteit nodig.”
Het onderzoek vond plaats in de laatste vier maanden van vorig jaar, midden in de periode dat de politie werd gereorganiseerd.
AD 10.07.2016 Zo’n 150 mensen hebben vanmiddag op de Amsterdamse Dam tegen politiegeweld gedemonstreerd. Directe aanleiding voor het Black Lives Matter-protest was het aanhoudende politiegeweld in de Verenigde Staten. Maar er werd ook aandacht gevraagd voor de Nederlandse slachtoffers, waaronder Mitch Henriquez uit Den Haag.
Initiatiefneemster Anna riep zaterdag op tot de betoging. ,,Via social media zag ik iedereen lekker makkelijk zijn mening geven, maar ik vond dat ik van de bank af moest komen. En ik ben blij dat zoveel mensen dat ook vinden,” zegt Anna.
Met pamfletten ‘Don’t Shoot, I Am’ op rug en borst toonden de demonstranten zich solidair met de Afro-Amerikanen. Ze stonden minutenlang stil in een kring en er waren speeches. ,,Ik heb een kleurtje maar woon gelukkig in Amsterdam. Als ik nu in Amerika had gewoond, had mijn leven er heel anders uit gezien. Dat moet stoppen”, zegt Anna.
Wakker geschud
Maar ook in Nederland broeit het, ervaart Wendy Rechards die zich spontaan bij het initiatief heeft aangesloten. ,,Wat in Dallas is gebeurd mag natuurlijk niet, maar ik hoop dat iedereen is wakker geschud. Ook hier,” zegt ze. Rechards maakt het nog vaak mee dat ze wordt gediscrimineerd. Laatst nog in een speelgoedwinkel. ,,Loopt er de hele tijd een verkoopmedewerker op nog geen meter achter mij aan omdat hij denkt dat ik wat ga stelen. Ik hoop dat dit bij iedereen de ogen opent. Want wie geen donkere vrienden heeft, heeft geen idee wat er speelt.”
In veel Amerikaanse steden wordt vandaag geprotesteerd nadat eerder deze week twee zwarte mannen werden doodgeschoten door de politie. In Dallas schoot een zwarte Amerikaanse veteraan deze week vijf politieagenten dood tijdens zo’n demonstratie. Zeven anderen raakten gewond.
Trouw 10.07.2016 Als in de oorlog als eerste de waarheid sneuvelt, treft dat lot in tijden van polarisatie de nuance. In zulke tijden is het moeilijker compromissen te sluiten, zoals is gebleken uit onze politieke geschiedenis.
Duurt polarisatie te lang en wordt zij een doel in zichzelf, dan ontstaan er kloven die nauwelijks nog zijn te overbruggen
Het kabinet-Den Uyl trad in de gepolariseerde jaren zeventig aan op basis van twee programma’s: het ene van de progressieve partijen PvdA, D66 en PPR, het andere van de christelijke KVP en ARP. Het zou een vechtkabinet worden, dat weinig voor elkaar kreeg, met uitzondering van de Oosterscheldedam, die ironisch genoeg nu juist de uitkomst was van een uiterst ingenieus compromis tussen veiligheid en natuurbehoud.
Vergelijkbaar met het kabinet-Den Uyl is het eerste kabinet-Rutte. Ook dat trad, in 2010, aan in een gepolariseerd politiek klimaat en ook dat steunde niet op één gezamenlijk programma, maar op een regeerakkoord en een gedoogakkoord. Het bleek al na anderhalf jaar niet te werken.
Zondig reformist
Conclusie: polarisatie heeft een ongunstig effect op de regeerbaarheid van het land. Om toch nog wat voor elkaar te krijgen, presenteerde Den Uyl zich destijds met een knipoog als een ‘zondig reformist’. De zondigheid school daarin dat hij, hoe afstandelijk ook, uiteindelijk toch met de christen-democraten in zee was gegaan. Er waren niet weinigen in zijn achterban die alleen dat al als een vorm van verraad zagen.
Polarisatie kan nuttig zijn om politieke tegenstellingen in een samenleving helder te maken, maar duurt zij te lang en wordt zij een doel in zichzelf, dan ontstaan er kloven die nauwelijks nog zijn te overbruggen. Na het kabinet-Den Uyl (1973-1977) duurde het twaalf jaar voordat de PvdA de compromisbereidheid weer voorop zette en invloed op het landsbestuur herwon.
Niet dat de representatieve democratie volmaakt is, maar zij doet meer recht aan levende opvattingen dan een systeem van directe democratie
Polarisatie die doorslaat in wederzijdse verkettering is niet alleen ongunstig voor de regeerbaarheid, maar ook voor de verhoudingen in de samenleving. Daarin schuilt een belangrijke reden om huiverig te zijn voor een tweepartijenstelsel en voor referenda, die de werkelijkheid reduceren tot voor of tegen. Een stem in een referendum is daarmee een grotere karikatuur van iemands opvattingen dan de stem op een politieke partij.
Plurale samenleving
Cort van der Linden trad in 1913 als premier aan met het voornemen een eind te maken aan de Schoolstrijd, omdat deze ‘een wig in de samenleving’ dreef en ‘van ons volk twee volken maakte’. Deze strijd sleepte zich zo lang voort mede door de politieke tweedeling links (liberalen en sociaal-democraten) versus rechts (christelijke partijen), die door het districtenstelsel in de hand werd gewerkt.
Het stelsel van evenredige vertegenwoordiging, dat in 1918, tegelijk met de invoering van het algemeen kiesrecht, voor het eerst werd toegepast, maakte het mogelijk op een fijnere wijze recht te doen aan de verlangens van een plurale samenleving. Bovendien gaf het een nationale stem aan kleine minderheden, die in een als vanzelf vergrovend tweepartijensysteem politiek verborgen zouden zijn gebleven.
Niet dat de representatieve democratie volmaakt is, verre van dat, maar zij doet meer recht aan levende opvattingen dan een systeem van directe democratie, dat slechts de wilsuiting van een meerderheid representeert en nuances daarbinnen weg walst. De vraag hoe je de volkswil bepaalt, is al een oude, maar in het stellen van de vraag ligt het simpele antwoord: de volkswil bestaat niet.
Wie beweert namens het volk te spreken, neemt het volk niet serieus maar spant dat voor zijn karretje
Relativering
De historicus Huizinga besloot in 1935 zijn beroemde essay over onze volksaard met het uiten van de hoop dat de natie haar kracht zou blijven zoeken in de kunst met verschillen om te gaan. Men was geen Nederlander, schreef hij, als de volkseenheid niet zou worden begrepen als eenheid in verscheidenheid. Aan heerschappij van wie dan ook had hij de pest: ‘We willen niet worden geleid als Bruegels blinden of als een beer aan een ketting’.
Een democratie kan niet zonder het organiseren van een politieke wil, maar in een plurale samenleving behoeft deze wil in het elfde uur een relativering. Wie het absolute gelijk aan zijn kant meent te hebben en daarbij beweert namens het volk te spreken, neemt het volk niet serieus maar spant dat voor zijn karretje.
Het lukte de PvdA in de jaren zeventig niet zich uit de modus van polarisatie en politiek activisme los te maken, waardoor zij een tweede kabinet-Den Uyl verspeelde en zichzelf meer dan een decennium buitenspel zette. Hetzelfde gold voor de PVV in Rutte I. Polarisatie loont niet en maakt blind voor klinkende resultaten als de Oosterscheldedam – door links nooit goed op waarde geschat.
Voor partijen die zichzelf hebben veroordeeld tot eeuwige oppositie, SP en GroenLinks, zou deze ervaring een drijfveer moeten opleveren zich uit die modus te bevrijden. Het zou de naderende verkiezingsstrijd interessanter maken en de mogelijkheden voor de machtsvorming na maart 2017 aanzienlijk vergroten.
Telegraaf 09.07.2016 De discussie en spanningen in de Verenigde Staten rond politiegeweld, etnisch profileren en racisme spelen in Nederland ook. Volgens Gerrit van de Kamp van de politiebond ACP leidt eenzijdige berichtgeving en beeldvorming tot gevaarlijke polarisatie.
De staandehouding van rapper Typhoon door de politie vorige maand zorgde voor nationale ophef. Een sterk staaltje van etnisch profileren, was de conclusie.
„Dan zie je een maand later een filmpje op internet van een agent die bij een controle ernstig beledigd wordt door een ander rapper, rapper Boef, en dat wordt nauwelijks opgepikt”, zegt Van de Kamp.
„Er is sprake van een grote eenzijdigheid in het debat over racisme, etnisch profileren, minderheden en andere kwetsbare groepen. Zaken worden niet van twee kanten belicht en het geluid van kleine groepen krijgt onevenredig veel aandacht. Sociale media spelen daarbij een grote rol. ’Schreeuwers’ kunnen voor sterke polarisatie zorgen, met alle gevolgen van dien.” De moord op vijf agenten in Dallas laat zien wat die polarisatie voor gevolgen kan hebben.
Mensen moeten er zich van bewust zijn dat ze bij dit soort gevoelige kwesties als racisme, zaken niet uit het verband trekken en zich beroepen op feiten, vindt Van de Kamp: „Er lijkt soms van alles aan de hand, terwijl dat helemaal niet het geval is. Of er is nog geen helemaal geen onderzoek gedaan naar een bepaald fenomeen, terwijl er al conclusies zijn getrokken. We moeten voorzichtig zijn: dat geldt voor alle betrokken spelers”, zegt de politiebond-voorzitter.
Den HaagFM 08.07.2016 Door buitensporig politiegeweld gericht op minderheden en etnische profilering kan ook in Nederland de situatie uit de hand lopen. Dat zegt antropoloog Mitchell Esajas tegen de NOS. De Nederlander reageert daarmee op de fatale schietpartijen van de afgelopen dagen in de Verenigde Staten.
“In Amerika is het de dagelijkse realiteit dat zwarten worden doodgeschoten door de politie”, zegt Esajas. “Dat is in Nederland gelukkig niet het geval, maar we zagen na de dood van Mitch Henriquez dat er ook rellen ontstonden in Den Haag.” De 27-jarige Esajas is voorzitter van New Urban Collective, dat zich inzet voor jongeren met een multiculturele achtergrond.
Net als in Amerika vindt Esajas dat de Nederlandse politie te vaak misstanden verdoezelt. “Ook als het iemand zijn leven kost, zijn ze niet bereid toe te geven dat ze fouten hebben gemaakt.” Hij verwijst daarmee onder meer naar de dood van Henriquez. “Zolang iets als etnische profilering nog niet structureel wordt aangepakt, zou het me niets verbazen als ook in Nederland mensen hierover hun woede gaan uiten. Dan kan in sommige wijken, zoals de Schilderswijk, opnieuw de vlam in de pan slaan.” …lees meer
AD 08.07.2016 Wat in Dallas is gebeurd, zal niet zo snel in Nederland plaatsvinden. Nederlandse agenten zijn zelden het slachtoffer van gericht geweld. Dat heeft te maken met de strenge wapenwetgeving in ons land.
In 1929 werden in Nederland voor het laatst meerdere agenten gedood tijdens één incident. ,,In het Groningse Grootegast schoot een stroper met zijn jachtgeweer vier agenten dood”, vertelt Jaap Timmer, politiewetenschapper aan de Vrije Universiteit Amsterdam. ,,De man was het er niet mee eens dat zijn vriendin opgepakt zou worden voor de verwaarlozing van haar kinderen.”
De laatste decennia sterft in Nederland gemiddeld eens in de drie jaar een agent door gericht geweld, stelt Timmer. Dat is veel minder dan in de Verenigde Staten, waar jaarlijks tientallen agenten worden vermoord. ,,Als je de Amerikaanse situatie zou vertalen naar Nederland, zouden er in ons land elk jaar 5 tot 10 agenten om het leven komen.”
Ongekend
Toch is de omvang van de schietpartij in Dallas volgens Timmer ongekend, óók voor Amerikaanse begrippen. ,,Sluipschutters die op grote afstand op agenten schieten en ook nog doel treffen, dat is zeer ongebruikelijk.”
Volgens Timmer toont het aan dat de schutters goed getraind waren. ,,Met dit soort wapens schiet je niet zomaar raak.
Het is een belangrijke verklaring voor het feit dat dit soort drama’s zich in Nederland bijna nooit afspelen. Dit zware wapentuig is hier niet verkrijgbaar. En als je het al hebt, zijn er nauwelijks plekken in ons land waar je er ongestoord mee kunt oefenen. Schietverenigingen zullen meteen alarm slaan en buiten is er altijd wel iemand die knallen hoort en de politie zal bellen.”
Stenen en vuurwerk
Hoewel onze wapenwetgeving streng is, komt het wel zo nu en dan voor dat burgers zich tegen de politie keren. Een jaar geleden leidde de dood van Mitch Henriquez tot rellen in de Haagse Schilderwijk. Henriquez overleed nadat hij door agenten hardhandig was gearresteerd en afgevoerd. De relschoppers gooiden stenen en vuurwerk naar de politie. Ze maakten de Haagse agenten uit voor ‘racisten’ en ‘moordenaars’.
De politie wordt vaker beschuldigd van discriminatie en racisme: de discussie laaide eind mei opnieuw op toen rapper Typhoon in Zwolle werd staande gehouden vanwege zijn huidskleur. De politie wil meer agenten in dienst nemen met een donkere huidskleur, om zo een betere afspiegeling te vormen van de samenleving.
Den HaagFM 05.07.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez overwegen een civiele procedure te starten tegen de Staat, het OM en de politie. Ook overwegen ze hoger beroep in het tweede kort geding. Dat laat hun advocaat Richard Korver weten.
Dinsdag werd bekend dat de namen van de twee agenten die terecht staan voor betrokkenheid bij de dood van Henriquez in de zomer van 2015 niet bekend gemaakt hoeven te worden. Ter voorbereiding op de civiele procedure willen de nabestaanden agenten die bij de aanhouding van Henriquez tijdens Night at the Park in 2015 betrokken waren, onder ede horen. Een verzoek hiervoor gaat Korver deze week indienen bij de Haagse rechtbank. Volgens de verklaring van de advocaat blijven de nabestaanden met alle mogelijke juridische middelen strijden omdat ze vinden dat met twee maten wordt gemeten omdat de namen van de agenten geheim blijven.
Het gerechtshof in Den Haag heeft dinsdag besloten dat de veiligheid van de agenten zwaarder weegt, dan de wens van de familie om de namen te kennen. De agenten worden nog steeds bedreigd. De nabestaanden van Mitch hadden geëist dat de namen bekend zouden worden, maar een rechter wees dit eerder af. Tegen die beslissing had de familie een kort geding aangespannen bij de voorzieningenrechter. Ook die wees het verzoek af.…lees meer
OmroepWest 04.07.2017 DEN HAAG – De nabestaanden van Mitch Henriquez overwegen een civiele procedure te starten tegen de Staat, het OM en de politie. Ook overwegen ze hoger beroep in het tweede kort geding. Dat laat hun advocaat Richard Korver weten. Eerder dinsdag werd bekend dat de namen van de twee agenten die terecht staan voor betrokkenheid bij de dood van Henriquez in de zomer van 2015 niet bekend gemaakt hoeven te worden.
Ter voorbereiding op de civiele procedure willen de nabestaanden agenten die bij de aanhouding van Henriquez tijdens Night at the Park in 2015 betrokken waren, onder ede horen. Een verzoek hiervoor gaat Korver deze week indienen bij de Haagse rechtbank. Volgens de verklaring van de advocaat blijven de nabestaanden met alle mogelijke juridische middelen strijden omdat ze vinden dat met twee maten wordt gemeten omdat de namen van de agenten geheim blijven.
Het gerechtshof in Den Haag heeft dinsdag besloten dat de veiligheid van de agenten zwaarder weegt, dan de wens van de familie om de namen te kennen. ‘Het hof hecht belang aan het feit dat de veiligheid van de betrokken politieagenten het vereist dat hun namen op dit moment niet bekend worden’, schrijven zij in een persbericht. De agenten worden nog steeds bedreigd.
Afwijzingen
De nabestaanden van Mitch hadden geëist dat de namen bekend zouden worden, maar een rechter wees dit eerder af. Tegen die beslissing had de familie een kort geding aangespannen bij de voorzieningenrechter. Ook die wees het verzoek af.
OmroepWest 04.07.2017 De namen van de twee agenten die terecht staan voor betrokkenheid bij de dood van Mitch Henriquez in de zomer van 2015 hoeven niet bekend gemaakt te worden. Het gerechtshof in Den Haag heeft dinsdag beslist dat de veiligheid van de agenten zwaarder weegt, dan de wens van de familie om de namen te kennen.
Nu heeft ook het gerechtshof in Den Haag bepaald dat het niet nodig is dat de namen bekend worden. ‘Het hof hecht belang aan het feit dat de veiligheid van de betrokken politieagenten het vereist dat hun namen op dit moment niet bekend worden’, schrijven zij in een persbericht. De agenten worden nog steeds bedreigd.
Agenten staan anoniem terecht
Dat de namen van de twee agenten niet bekend worden zit een eerlijke en onpartijdige strafzaak niet in de weg, volgens het hof. De twee agenten zullen in november, als DH01 en DH02, anoniem terecht staan voor betrokkenheid bij de dood van de Arubaan.
Mitch Henriquez werd op 27 juni 2015 na afloop van muziekfestival Night at the Park aangehouden. Hij overleed twee dagen later, vermoedelijk aan de gevolgen van een nekklem.
Den HaagFM 04.07.2017 De namen van de twee agenten die terecht staan voor betrokkenheid bij de dood van Mitch Henriquez in de zomer van 2015 hoeven niet bekend gemaakt te worden. Het gerechtshof in Den Haag heeft dinsdag beslist dat de veiligheid van de agenten zwaar weegt.
De nabestaanden van Mitch hadden geëist dat de namen bekend zouden worden, maar een rechter wees dit eerder af. Tegen die beslissing had de familie een kort geding aangespannen bij de voorzieningenrechter. Ook die wees het verzoek af.
Nu heeft ook het gerechtshof in Den Haag bepaald dat het niet nodig is dat de namen bekend worden. Het hof zegt dat Volgens het hof zit dat een eerlijke en onpartijdige strafzaak niet in de weg. …lees meer
NU 04.07.2017 Het gerechtshof Den Haag heeft dinsdag in hoger beroep geoordeeld dat de Staat niet verplicht is de namen bekend te maken van de politieagenten die betrokken waren bij de aanhouding van Mitch Henriquez.
De nabestaanden van Henriquez hadden hier om gevraagd. Door het afschermen van de agenten, voelen de nabestaanden zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen.
De advocaat van de nabestaanden, Richard Korver, liet eerder al aan NU.nl weten dat de nabestaanden de namen van de agenten willen om zelf onderzoek te kunnen doen naar de achtergrond van de agenten. “Het Openbaar Ministerie acht dit namelijk niet nodig”, aldus Korver. “Wij willen weten of zij bijvoorbeeld een geschiedenis hebben als het gaat om aggressief gedrag.”
De voorzieningsrechter wees dit verzoek in maart van dit jaar af omdat de rechtbank in de strafprocedures al afwijzend heeft beslist op het gelijkluidende verzoek van eisers.
Afgewezen
Ook eind juni werd het verzoek om het vrijgeven van de namen afgewezen. Dit verzoek was gebaseerd op het voornemen van de nabestaanden om de agenten te kunnen oproepen om te getuigen in een zogenoemd voorlopig getuigenverhoor, in voorbereiding op een civiele rechtszaak.
“Van aantasting van een eerlijke en onpartijdige behandeling van de strafzaak is geen sprake”, aldus het oordeel. “Het hof hecht belang aan het feit dat de veiligheid van de betrokken politieagenten het vereist dat hun namen op dit moment niet bekend worden, terwijl de politie en haar verzekeraar hebben toegezegd dat zij een eventuele schadeclaim van de nabestaanden zullen beoordelen.” Een dergelijke claim is nog niet ingediend.
In een reactie op de uitspraak zegt advocaat Korver namens de nabestaanden dat in het strafdossier geen onderbouwing wordt gegeven van het feit “dat deze agenten zich ook nu nog in een bedreigende situatie zouden bevinden”.
De nabestaanden laten het er ook na deze verloren procedure niet bij zitten. Korver dient deze week een verzoek bij de rechtbank in om een aantal bij de aanhouding betrokken agenten onder ede te horen, ter voorbereiding op een aansprakelijkheidstelling.
Telegraaf 04.07.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez krijgen niet de namen van de agenten die betrokken waren bij zijn dood. Dat heeft het hof in Den Haag zojuist in hoger beroep geoordeeld.
Mitch Henriquez werd op 27 juni 2015 op een muziekfestival in Den Haag door vijf politieagenten aangehouden en overmeesterd. Hij overleed een dag later.
Twee van de vijf agenten worden vervolgd, maar de familie van Henriquez weet niet wie dat zijn. Ze blijven anoniem, en zaten tijdens de voorbereidende zittingen in de strafzaak in een aparte getuigencabine, onzichtbaar voor de nabestaanden. Ook werden hun stemmen vervormd.
Dat gebeurt omdat de veiligheid van de agenten in het geding zou zijn. De familie vocht dat aan via een civiel kort geding. De voorzieningenrechter wees de eis echter af.
Het hof vindt dat de beslissing van de strafrechter door de burgerlijke rechter moet worden gerespecteerd. Van aantasting van een eerlijke en onpartijdige behandeling van de strafzaak is geen sprake. De nabestaanden kunnen evengoed een schadeclaim indienen, zegt het hof.
Advocaat Richard Korver van de nabestaanden reageert met onbegrip op de beslissing van het hof en zegt dat zij met alle juridische middelen blijven strijden om de namen te krijgen. De nabestaanden overwegen de agenten, de politie, het Openbaar Ministerie, of de Staat civiel aansprakelijk te stellen. Ter voorbereiding daarop willen ze de bij de aanhouding van Henriquez betrokken agenten onder ede horen. Korver: ,,Dat verzoek wordt deze week ingediend bij de Rechtbank Den Haag.
Volgens de advocaat blijkt nergens uit dat de agenten op dit moment nog steeds worden bedreigd. Korver: ,,Er was tijdens de rellen in de Schilderswijk in 2015 mogelijk sprake van een dreiging, maar die was niet gericht tegen de agenten die nu terechtstaan.”
Volgens Korver ging de familie van Henriquez akkoord met het voorstel om de namen alleen te verstrekken aan hun advocaten. ,,Ze zouden ze in dat geval zelf niet eens weten, zodat de dreiging voor de agenten niet erger zou kunnen worden.”
Korver wijst erop dat zelfs de rechtbank de identiteit van de agenten niet kan controleren, omdat de namen in het dossier zijn zwartgemaakt. Alleen het Openbaar Ministerie weet wie de mannen zijn.
AD 04.07.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez hebben opnieuw bot gevangen in hun pogingen de namen te achterhalen van de agenten die betrokken waren bij de dood van de Arubaan in juni 2015. Het gerechtshof in Den Haag oordeelde vandaag in hoger beroep dat de Staat niet verplicht is hun namen bekend te maken.
Het hof zegt belang te hechten aan de veiligheid van de vijf agenten. Bovendien wil het hof het oordeel van de strafrechter in deze zaak respecteren. Vorige week wees de voorzieningenrechter in Den Haag in een opnieuw aangespannen kort geding ook al de eis tot bekendmaking van hun namen af.
Henriquez werd op 27 juni 2015 bij een muziekfestival in Den Haag aangehouden en overmeesterd door vijf agenten. Hij overleed een dag later aan de gevolgen van vermoedelijk een nekklem. Twee van de agenten worden voor hun aandeel in het incident vervolgd.
Telegraaf 04.07.2017 De rechtbank in Den Haag bepaalt dinsdag of de vijf politieagenten die betrokken waren bij de fatale aanhouding van Mitch Henriquez in 2015 anoniem blijven. Het kort geding werd aangespannen door de nabestaanden van Henriquez. Zij wilden de namen van de agenten hebben in verband met een zogenoemd voorlopig getuigenverhoor. Daarmee wilden zij een eis tot schadevergoeding voorbereiden.
De rechter wees het verzoek eerder af, omdat hun eisen in een eerder kort geding in maart 2017 op dezelfde gronden niet werden ingewilligd.
De Arubaan Henriquez overleed twee jaar geleden in Den Haag, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Dat gebeurde na afloop van een festival in Den Haag. Twee betrokken agenten worden strafrechtelijk vervolgd.
Telegraaf 03.07.2017 De rechtbank in Den Haag bepaalt maandag of de vijf politieagenten die betrokken waren bij de fatale aanhouding van Mitch Henriquez in 2015 anoniem blijven. Het kort geding werd aangespannen door de nabestaanden van Henriquez. Zij wilden de namen van de agenten hebben in verband met een zogenoemd voorlopig getuigenverhoor. Daarmee wilden zij een eis tot schadevergoeding voorbereiden.
De rechter wees het verzoek eerder af, omdat hun eisen in een eerder kort geding in maart 2017 op dezelfde gronden niet werden ingewilligd.
De Arubaan Henriquez overleed twee jaar geleden in Den Haag, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Dat gebeurde na afloop van een festival in Den Haag. Twee betrokken agenten worden strafrechtelijk vervolgd.
NU 27.06.2017 De voorzieningenrechter in Den Haag heeft dinsdag bepaald dat de namen van de vijf agenten die betrokken waren bij de aanhouding van Mitch Henriquez niet openbaar worden gemaakt aan de nabestaanden van de omgekomen Arubaan.
De nabestaanden van Henriquez willen de namen weten omdat zij de agenten willen oproepen om te getuigen in een zogenoemd voorlopig getuigenverhoor, in voorbereiding op een civiele rechtszaak.
De Haagse voorzieningenrechter zegt het verzoek af te wijzen omdat in de eerdere kort geding-procedure in maart op dezelfde gronden om de namen van de politieagenten werd gevraagd en dat toen is afgewezen.
Ook toen was het argument om de vordering af te wijzen dat de rechtbank in een eerder stadium al afwijzend had beslist op het gelijkluidende verzoek van eisers. “Via de voorzieningenrechter kan niet een beslissing van een andere rechter worden aangevochten”, aldus de rechtbank.
Door het afschermen van de agenten, voelen de nabestaanden zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen. Ook vinden ze het onnodig en kwetsend dat ze niet weten wie er betrokken is bij de dood van hun familielid.
De 42-jarige Arubaan Henriquez overleed twee jaar geleden in Den Haag, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Dat gebeurde na afloop van een festival in Den Haag. Twee betrokken agenten worden strafrechtelijk vervolgd.
Telegraaf 27.06.2017 De vijf politieagenten die betrokken waren bij de fatale aanhouding van Mitch Henriquez in 2015 blijven anoniem.
Dat heeft de voorzieningenrechter in Den Haag dinsdag bepaald naar aanleiding van een nieuw kort geding, aangespannen door de nabestaanden van Henriquez. Zij wilden de namen van de agenten hebben in verband met een zogenoemd voorlopig getuigenverhoor. Daarmee wilden zij een eis tot schadevergoeding voorbereiden.
De Haagse voorzieningenrechter wijst het nieuwe verzoek af, omdat hun eisen in een eerder kort geding in maart 2017 op dezelfde gronden niet werden ingewilligd.
Op 4 juli doet het gerechtshof uitspraak in het beroep dat is ingesteld tegen die eerdere afwijzing. De moeder van Henriquez wil de namen van de agenten kennen zodat zij aan haar verwerkingsproces kan beginnen, was toen een van de argumenten.
De Arubaan Henriquez overleed twee jaar geleden in Den Haag, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Dat gebeurde na afloop van een festival in Den Haag. Twee betrokken agenten worden strafrechtelijk vervolgd.
OmroepWest 27.06.2017 De identiteit van de vijf politieagenten die in 2015 in het Haagse Zuiderpark betrokken waren bij de aanhouding van Mitch Henriquez, die hierna overleed, blijft onbekend. Dat heeft de Haagse voorzieningenrechter bepaald.
De nabestaanden van Henriquez wilden de namen weten omdat zij de agenten willen oproepen om te getuigen in een zogenoemd voorlopig getuigenverhoor, in voorbereiding op een civiele rechtszaak.
De Haagse voorzieningenrechter wijst het verzoek af, omdat de nabestaanden in maart, tijdens een eerdere kort geding-procedure, op dezelfde gronden om de namen van de politieagenten gevraagd hebben. Dat verzoek werd toen afgewezen. Ook in de strafzaak tegen twee van de vijf agenten werd het verzoek afgewezen.
Nekklem
Henriquez werd in het Haagse Zuiderpark door de vijf agenten gearresteerd bij een muziekfestival, omdat hij zou hebben geroepen dat hij een wapen had.
Henriquez overleed nadat agenten bij zijn aanhouding een nekklem toepasten. Maar volgens een forensisch arts is de meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritmestoornissen. Na de dood van Henriquez ontstonden in de Schilderswijk flinke rellen.
Meer over dit onderwerp:
Den Haag FM 27.06.2017 De identiteit van de vijf politieagenten die in 2015 in het Zuiderpark betrokken waren bij de aanhouding van Mitch Henriquez, die hierna overleed, blijft onbekend. Dat heeft de Haagse voorzieningenrechter bepaald.
De nabestaanden van Henriquez wilden de namen weten omdat zij de agenten willen oproepen om te getuigen in een zogenoemd voorlopig getuigenverhoor, in voorbereiding op een civiele rechtszaak. De voorzieningenrechter wijst het verzoek af, omdat de nabestaanden in maart, tijdens een eerdere kort geding-procedure, op dezelfde gronden om de namen van de politieagenten gevraagd hebben. Dat verzoek werd toen afgewezen. Ook in de strafzaak tegen twee van de vijf agenten werd het verzoek afgewezen.
Henriquez werd door de vijf agenten gearresteerd bij een muziekfestival, omdat hij zou hebben geroepen dat hij een wapen had. Hij overleed nadat agenten bij zijn aanhouding een nekklem toepasten. Een forensisch arts zei later dat de meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritmestoornissen is. Er komt daarom nu een nieuw onderzoek. …lees meer
OmroepWest 26.06.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez strijden verder om de namen van de agenten boven tafel te krijgen die betrokken waren bij zijn fatale arrestatie. Dit verzoek is al twee keer afgewezen, maar de familie probeerde het dinsdag opnieuw via een kort geding bij het gerechtshof in Den Haag.
De Arubaan overleed twee jaar geleden in Den Haag tijdens een festival, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Zijn familie wil weten wie de vijf agenten waren die erbij waren. Twee van hen worden strafrechtelijk vervolgd. Deze zaak wordt in november inhoudelijk behandeld.
Vooral de moeder wil weten wie de agenten zijn, zodat zij aan haar verwerkingsproces kan beginnen, zei haar neef.
Anoniem
Volgens hun advocaat Richard Korver is dat niet alleen een wens maar ook een recht, omdat niet wettelijk is vastgelegd dat agenten anoniem mogen blijven als zij verdachten zijn in een strafzaak.
Hij zei dat de familie het gevoel heeft dat zij in een spookproces is beland, vol met beweringen en anonieme personen die met een nummer worden aangeduid. Er bestaat een dagvaarding waarin wel de namen staan, maar die is ten onrechte niet aan het strafdossier gevoegd, aldus Korver.
Namen agenten
De familie is niet van plan om de namen openbaar te maken. Ze zouden wel eigen onderzoek willen doen en dat mag volgens Korver ook. Verder zijn de namen belangrijk, onder meer om ze aansprakelijk te stellen in verband met een schadevergoeding.
Maar volgens de landsadvocaat heeft de verzekeraar al aangegeven tot uitkering over te gaan als de agenten aansprakelijk worden gesteld. Ook komt het volgens hem vaker voor dat de namen van agenten onbekend blijven. Dat is juist in deze zaak belangrijk, omdat er ernstige bedreigingen tegen de politie zijn geuit, betoogde hij.
Telegraaf 19.06.2017 Nabestaanden van Mitch Henriquez hebben maandag in kort geding een hernieuwde poging gedaan de namen te achterhalen van agenten die betrokken waren bij zijn fatale arrestatie.
Ondanks eerder afgewezen verzoeken zeggen de nabestaanden die namen nodig te hebben voor een civiel getuigenverhoor. Daarmee willen zij onderzoeken of er mogelijkheden bestaan om een schadevergoeding van de agenten te eisen, aldus hun advocaat Richard Korver. Dat is volgens hun raadsman een wezenlijk andere insteek dan een eerder verloren kort geding bij de rechtbank in Den Haag. Daartegen is bij het gerechtshof beroep ingesteld, waarvan op 4 juli uitspraak wordt gedaan. De moeder van Henriquez wil de namen van de agenten kennen zodat zij aan haar verwerkingsproces kan beginnen, was toen een van de argumenten.
De Arubaan Henriquez overleed twee jaar geleden in Den Haag, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Dat gebeurde na afloop van een festival in Den Haag. Twee betrokken agenten worden strafrechtelijk vervolgd.
Korver voerde maandag aan dat er geen bewijs is dat juist deze agenten bedreigd zijn of dat nog steeds worden. De politie ontving na de dood van Henriquez dreigementen. Volgens Korver zijn de personen achter geuite, bedreigende teksten via onder meer social media opgespoord en berecht. „Tegen deze agenten bestaat geen enkele reële of concrete dreiging”, aldus de advocaat.
De landsadvocaat heeft in een eerder kort geding aangegeven dat de verzekeraar tot uitkering zal overgaan indien de aansprakelijkheid van de agenten wordt vastgesteld.
De uitspraak in het nieuwe kort geding wordt op maandag 3 juli 2017 gedaan, een dag voor de uitspraak van het andere geding in hoger beroep.
OmroepWest 06.06.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez strijden verder om de namen van de agenten boven tafel te krijgen die betrokken waren bij zijn fatale arrestatie. Dit verzoek is al twee keer afgewezen, maar de familie probeerde het dinsdag opnieuw via een kort geding bij het gerechtshof in Den Haag.
De Arubaan overleed twee jaar geleden in Den Haag tijdens een festival, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Zijn familie wil weten wie de vijf agenten waren die erbij waren. Twee van hen worden strafrechtelijk vervolgd. Deze zaak wordt in november inhoudelijk behandeld.
Vooral de moeder wil weten wie de agenten zijn, zodat zij aan haar verwerkingsproces kan beginnen, zei haar neef.
Anoniem
Volgens hun advocaat Richard Korver is dat niet alleen een wens maar ook een recht, omdat niet wettelijk is vastgelegd dat agenten anoniem mogen blijven als zij verdachten zijn in een strafzaak.
Hij zei dat de familie het gevoel heeft dat zij in een spookproces is beland, vol met beweringen en anonieme personen die met een nummer worden aangeduid. Er bestaat een dagvaarding waarin wel de namen staan, maar die is ten onrechte niet aan het strafdossier gevoegd, aldus Korver.
Namen agenten
De familie is niet van plan om de namen openbaar te maken. Ze zouden wel eigen onderzoek willen doen en dat mag volgens Korver ook. Verder zijn de namen belangrijk, onder meer om ze aansprakelijk te stellen in verband met een schadevergoeding.
Maar volgens de landsadvocaat heeft de verzekeraar al aangegeven tot uitkering over te gaan als de agenten aansprakelijk worden gesteld. Ook komt het volgens hem vaker voor dat de namen van agenten onbekend blijven. Dat is juist in deze zaak belangrijk, omdat er ernstige bedreigingen tegen de politie zijn geuit, betoogde hij.
Den HaagFM 06.06.2017 Het Gerechtshof in Den Haag buigt zich de komende weken over het verzoek van de nabestaanden van Mitch Henriquez om de namen bekend te maken van de agenten die betrokken waren bij dood van de Arubaanse man.
Een verzoek daartoe werd door lagere rechtbanken al twee keer afgewezen, waarop de familie naar het gerechtshof stapte. De familie wil de namen van de vijf betrokken agenten weten zodat ze onderzoek kunnen doen naar het verleden van de politiemensen. Ook zijn de namen nodig om de agenten eventueel aansprakelijk te kunnen stellen in verband met een schadevergoeding.
Advocaat Richard Korver zei dinsdag in de rechtbank dat de familie daar recht op heeft, omdat niet wettelijk is vastgelegd dat agenten anoniem mogen blijven als zij verdachten zijn in een strafzaak. Het Gerechtshof doet op 4 juli uitspraak. …lees meer
Telegraaf 06.06.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez strijden verder om de namen van de agenten boven tafel te krijgen die betrokken waren bij zijn fatale arrestatie. Dit verzoek is al twee keer afgewezen, maar de familie probeerde het dinsdag opnieuw bij het gerechtshof in Den Haag.
De Arubaanse man overleed twee jaar geleden in Den Haag, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Zijn familie wil weten wie de vijf agenten waren die erbij waren. Twee van hen worden strafrechtelijk vervolgd. Deze zaak wordt in november inhoudelijk behandeld.
Vooral de moeder wil weten wie de agenten zijn, zodat zij aan haar verwerkingsproces kan beginnen, zei haar neef. Volgens hun raadsman Richard Korver is dat niet alleen een wens maar ook een recht, omdat niet wettelijk is vastgelegd dat agenten anoniem mogen blijven als zij verdachten zijn in een strafzaak.
’Spookproces’
Hij zei dat de familie het gevoel heeft dat zij in een spookproces is beland, vol met beweringen en anonieme personen die met een nummer worden aangeduid. Er bestaat een dagvaarding waarin wel de namen staan, maar die is ten onrechte niet aan het strafdossier gevoegd, aldus Korver.
De familie is niet van plan om de namen openbaar te maken. Ze zouden wel eigen onderzoek willen doen en dat mag volgens Korver ook. Verder zijn de namen belangrijk, onder meer om ze aansprakelijk te stellen in verband met een schadevergoeding.
Namen blijven vaker onbekend
Maar volgens de landsadvocaat heeft de verzekeraar al aangegeven tot uitkering over te gaan als de agenten aansprakelijk worden gesteld. Ook komt het volgens hem vaker voor dat de namen van agenten onbekend blijven. Dat is juist in deze zaak belangrijk, omdat er ernstige bedreigingen tegen de politie zijn geuit, betoogde hij.
AD 06.06.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez strijden verder om de namen van de agenten boven tafel te krijgen die betrokken waren bij zijn fatale arrestatie. Dit verzoek is al twee keer afgewezen, maar de familie probeerde het vandaag opnieuw via een kort geding bij het gerechtshof in Den Haag.
De Arubaanse man overleed twee jaar geleden in Den Haag, mogelijk doordat de politie hem in een nekklem had genomen. Zijn familie wil weten wie de vijf agenten waren die erbij waren. Twee van hen worden strafrechtelijk vervolgd. Deze zaak wordt in november inhoudelijk behandeld.
Vooral de moeder wil weten wie de agenten zijn, zodat zij aan haar verwerkingsproces kan beginnen, zei haar neef. Volgens hun raadsman Richard Korver is dat niet alleen een wens maar ook een recht, omdat niet wettelijk is vastgelegd dat agenten anoniem mogen blijven als zij verdachten zijn in een strafzaak.
Spookproces
Hij zei dat de familie het gevoel heeft dat zij in een spookproces is beland, vol met beweringen en anonieme personen die met een nummer worden aangeduid. Er bestaat een dagvaarding waarin wel de namen staan, maar die is ten onrechte niet aan het strafdossier gevoegd, aldus Korver.
De familie is niet van plan om de namen openbaar te maken. Ze zouden wel eigen onderzoek willen doen en dat mag volgens Korver ook. Verder zijn de namen belangrijk, onder meer om ze aansprakelijk te stellen in verband met een schadevergoeding.
Maar volgens de landsadvocaat heeft de verzekeraar al aangegeven tot uitkering over te gaan als de agenten aansprakelijk worden gesteld. Ook komt het volgens hem vaker voor dat de namen van agenten onbekend blijven. Dat is juist in deze zaak belangrijk, omdat er ernstige bedreigingen tegen de politie zijn geuit, betoogde hij.
OmroepWest 20.04.2017 Het Openbaar Ministerie hoeft de namen van twee agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez niet bekend te maken. Dat heeft de Haagse rechtbank donderdagmiddag bepaald. In een eerder kort geding besloot de rechter ook al dat de agenten anoniem mogen blijven. ‘De rechtbank geeft hun namen niet vrij omdat ze niet in de processtukken staan’, zegt de rechtbank.
Dat is om hun identeiteit en daarmee veiligheid te beschermen, zegt de rechtbank. De familie wil de namen weten om onder meer onderzoek te doen naar het verleden van de agenten. De nabestaanden willen meer te weten komen over de staat van dienst van de agenten, hun verleden en of ze eventueel persoonlijk aansprakelijk gesteld kunnen worden voor de geleden schade.
Volgens hun advocaat hoefden de namen niet voor iedereen openbaar gemaakt te worden, als de familie ze maar mocht inzien. Over de kwestie is een hoop juridisch geharrewar, omdat verschillende rechters zich er al over uit hebben gesproken. De anonimiteit van de agenten kwam ter sprake tijdens een pro formazitting op 20 februari tegen de twee politiemensen die terecht moeten staan voor de dood van Henriquez.
‘Ga naar de scholen en dood hun kinderen’
Toen oordeelde de rechtbank dat ‘de veiligheid van de verdachte het noodzakelijk maakt dat hij in dit proces anoniem optreedt. Daarom is daarvoor gekozen’, luidde het verweer destijds. De agenten die betrokken waren bij de affaire worden nog steeds bedreigd.
‘Ga naar de scholen en dood hun kinderen, ga naar het werk van zijn vrouw en dood die kk’, luidde een van de bedreigingen. Tijdens een eerdere rechtszitting waren agenten daarom onherkenbaar. Ze zaten achter een kamerscherm, hun stem werd vervormd en in het dossier werden ze niet met hun eigen naam aangeduid, maar met DH01 en DH 02.
Omstreden nekklem
Mitch Henriquez overleed in juni 2015 in het Zuiderpark in Den Haag, tijdens het festival Night at the Park. Hij zou hebben geroepen dat hij een wapen bij zich had en werd hierna door vijf agenten overmeesterd. Daarbij werd hij in een nekklem gehouden. De Haagse burgemeester Jozias van Aartsen pleitte bij zijn afscheid in februari voor de afschaffing daarvan.
Of dat ook zijn doodsoorzaak is wordt door sommigen betwist, aan de hand van een onderzoeksrapport. Op dat rapport kwam van verschillende kanten ook kritiek. Henriquez overleed de volgende dag in het ziekenhuis, hoogstwaarschijnlijk door zuurstofgebrek veroorzaakt door het optreden tijdens de arrestatie. Na zijn dood ontstonden in de Haagse Schilderswijk flinke rellen.
Den HaagFM 20.04.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez krijgen niet de namen van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van de 42-jarige Arubaan. De rechtbank in Den Haag ziet geen reden om een eerder besluit daarover te heroverwegen, bleek donderdag in de rechtbank.
De familie van Henriquez wilde de namen hebben om onderzoek te kunnen doen naar het verleden van de agenten. De nabestaanden willen meer te weten komen over de staat van dienst van de agenten, hun verleden en of ze eventueel persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de geleden schade. De namen hoefden van de familie niet voor iedereen openbaar te worden gemaakt. De rechtbank vindt het geheim houden van de namen terecht omdat de agenten en hun families zeer ernstig bedreigd zijn na het overlijden van Henriquez.
De strafzaak tegen twee van de vijf betrokken agenten is uitgesteld omdat de verdediging een nieuw onderzoek naar de doodsoorzaak presenteerde. De rechtbank wil daarom eerst een extra onderzoek naar de doodsoorzaak laten doen. …lees meer
NU 20.04.2017 De twee agenten die terechtstaan voor betrokkenheid bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in Den Haag, blijven anoniem. Dat heeft de rechtbank Den Haag donderdag opnieuw besloten na herhaaldelijk verzoek van de nabestaanden om de namen vrij te geven.
De reden dat de agenten anoniem zijn, is om hun veiligheid te waarborgen, staat in een verklaring van de rechtbank.
De agenten en hun families zijn namelijk zeer ernstig bedreigd na het overlijden van Henriquez. Zijn dood zorgde ook voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Henriquez overleed in 2015 nadat hij was gearresteerd bij een muziekfestival in Den Haag. Of hij overleed door de hardhandige arrestatie, is onderwerp in de strafzaak die momenteel loopt tegen twee van de vijf agenten die bij die arrestatie betrokken waren.
Telegraaf 20.04.2017 De twee agenten die terechtstaan voor betrokkenheid bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in Den Haag, blijven anoniem. De nabestaanden van de Arubaan hebben meerdere keren gevraagd om de identiteit van die agenten, ook begin deze maand weer, maar de rechtbank in Den Haag blijft bij het eerdere besluit.
De reden dat de agenten anoniem zijn, is om hun veiligheid te waarborgen. De agenten en hun families zijn namelijk zeer ernstig bedreigd na het overlijden van Henriquez. Zijn dood zorgde ook voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Henriquez overleed in 2015 nadat hij was gearresteerd bij een muziekfestival in Den Haag. Of hij overleed door de hardhandige arrestatie, is onderwerp in de strafzaak die momenteel loopt tegen twee van de vijf agenten die bij die arrestatie betrokken waren.
Nieuw rapport over doodsoorzaak
Aanvankelijk werd door een patholoog van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) gemeld dat hij door politiegeweld was overleden, door het toepassen van de nekklem. Maar eind vorige maand kwam forensisch arts Kees Das, in opdracht van de verdediging, met een nieuw rapport over de doodsoorzaak. Hij concludeerde dat de 42-jarige Arubaan door hartfalen overleed.
De rechtbank heeft daarom een forensisch arts van het NFI als derde deskundige gevraagd. Mede hierdoor is de inhoudelijke behandeling van deze rechtszaak, die eigenlijk deze maand zou beginnen, tot medio november uitgesteld. Dan moet er duidelijkheid zijn over de doodsoorzaak.
AD 20.04.2017 De twee verdachte agenten die betrokken zijn bij de aanhouding van Mitch Henriquez, die hierna overleed, blijven gedurende de strafzaak anoniem. Dat heeft de rechtbank in Den Haag vandaag bepaald.
De nabestaanden van de Arubaan hebben meerdere keren gevraagd om de namen van die agenten, ook begin deze maand weer, maar de rechtbank in Den Haag blijft bij het eerdere besluit. De rechtbank heeft vandaag besloten die namen niet vrij te geven omdat hun namen niet voorkomen in de processtukken om hun identiteit en daarmee hun veiligheid te waarborgen. De agenten en hun families zijn namelijk zeer ernstig bedreigd na het overlijden van Henriquez. Zijn dood zorgde ook voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
De twee worden verdacht van mishandeling met dodelijke afloop, dan wel doodslag of dood door schuld. Het gaat om de man die de nekklem aanlegde bij de arrestatie in juni 2015, en om de man die Mitch met pepperspray bewerkte en sloeg.
Drie andere agenten die bij de arrestatie betrokken waren, worden niet alsnog vervolgd. Twee van de drie andere agenten die ook bij Mitch’ arrestatie betrokken waren, kregen ‘slechts’ straf van hun werkgever, de politie. Een vijfde agent kreeg helemaal geen straf.
Henriquez overleed in 2015 nadat hij was gearresteerd bij een muziekfestival in Den Haag. Of hij overleed door de hardhandige arrestatie, is onderwerp in de strafzaak die momenteel loopt tegen twee van de vijf agenten die bij die arrestatie betrokken waren.
Den HaagFM 14.04.2017 Vier politieagenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in het Zuiderpark gaan in beroep tegen de straffen die ze van de korpsleiding kregen. Een onafhankelijke commissie van de politie gaat het beroep beoordelen.
De korpsleiding wil twee agenten op staande voet ontslaan als ze binnen een jaar weer in de fout gaan. Bij de aanhouding van Henriquez in 2015 zouden ze te veel geweld hebben gebruikt. Ook zouden ze te weinig hulp hebben geboden. Twee andere agenten kregen eerder een schriftelijke waarschuwing, omdat ze te weinig deden om het slachtoffer te helpen. Hen wordt geen buitensporig geweld verweten.
Een onafhankelijke commissie brengt nu een advies uit aan de korpschef van de Nationale Politie, Erik Akerboom (kleine foto). Die beslist of er iets verandert aan de straf van de agenten.…lees meer
OmroepWest 13.04.2017 De vier agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 hebben bezwaar aangetekend tegen de straffen die zijn opgelegd door de politie. Hun beroep zal behandeld worden door een onafhankelijke commissie van de politie, met een voorzitter van buiten de organisatie.
Vier van de vijf betrokken agenten werden gestraft door hun werkgever. De twee die het zwaarst gestraft werden, kregen een voorwaardelijk strafontslag van een jaar, omdat ze bij de aanhouding van Henriquez disproportioneel geweld hadden gebruikt en onvoldoende zorg hadden verleend.
De agent die nalatig is geweest bij het verlenen van hulp, maar geen disproportioneel geweld gebruikte, kreeg een schriftelijke berisping. Die straf gold ook voor een agent die deels de fout in ging bij de arrestatie na muziekfestival Night at the Park in het Haagse Zuiderpark.
Het bezwaar van de agenten wordt behandeld door de bezwaaradviescommissie. De onafhankelijke commissie van de politie brengt advies uit aan de korpschef van de Nationale Politie, Erik Akerboom. Die beslist dan weer of er iets verandert aan de straf.
Korpschef bepaalt
De politie liet donderdag weten dat ze verder niet inhoudelijk op de zaak ingaan. Wanneer er een uitspraak volgt van de commissie is niet bekendgemaakt. Als de agenten het niet eens zijn met het besluit van de korpschef hebben zij nog de mogelijkheid om in beroep te gaan.
Telegraaf 13.04.2017 De vier agenten die gestraft zijn voor hun aandeel in de fatale arrestatie van Mitch Henriquez gaan in beroep tegen de door de politie opgelegde straffen. Dat schrijft Omroep West donderdag. Het bezwaar zal worden behandeld door een onafhankelijke commissie van de politie met een voorzitter van buitenaf.
Twee agenten kregen een voorwaardelijk strafontslag van een jaar, twee kregen een schriftelijke berisping. Twee van de agenten moeten zich ook nog voor de rechter verantwoorden voor de dood van Henriquez, die in 2015 overleed na zijn aanhouding bij muziekfestival Night at the Park.
AD 13.04.2017 Vier van de vijf agenten die betrokken waren bij de fataal verlopen arrestatie van Mitch Henriquez zijn in beroep gegaan tegen hun disciplinaire straf. Dat doen ze bij een onafhankelijke commissie, onder voorzitterschap van een persoon buiten de politie.
Deze commissie adviseert korpschef Erik Akerboom die vervolgens beslist wat hij met het advies doet. Zijn de agenten het hier niet mee eens dan kunnen ze naar de rechter stappen.
Er waren in totaal vijf agenten betrokken bij de arrestatie eind juni 2015 tijdens het muziekfestival Night at the Park in het Haagse Zuiderpark. Vier kregen hiervoor een interne disciplinaire straf. Twee kregen een schriftelijke berisping. Twee anderen kregen een jaar voorwaardelijk strafontslag. Deze agenten zouden volgens Paul van Musscher, chef van de Eenheid Den Haag bij de arrestatie disproportioneel geweld hebben gebruikt. Het zijn ook de twee agenten die strafrechtelijk vervolgd worden. Deze zaak liep onlangs vertraging op omdat een forensisch arts stelt dat de Arubaan niet door een nekklem overleden is.
Politiewoordvoerder Anna Valentini kan niet inhoudelijk op de zaak ingaan. ,,De zaak is onder de rechter. Het staat agenten vrij deze weg te bewandelen. Dat is hun goed recht.’’
OmroepWest 06.04.2017 Eén van de twee agenten die terechtstaat voor de dood van Mitch Henriquez zei donderdag in de rechtszaal dat hij het uitstel van de rechtszaak betreurt. ‘Voor de nabestaanden, maar ook voor mijn gezin’, zei de agent, die wordt aangeduid als ‘DH02’.
De zaak wordt pas in november inhoudelijk behandeld, zo werd donderdag op de zitting besloten. De twee agenten waren aanwezig in de rechtszaal, maar zaten in een afgeschermd hok. Zij waren voor het publiek niet zichtbaar en ook hun stemmen werden vervormd.
De nabestaanden van Henriquez hebben via de rechter geprobeerd de namen van de agenten te bemachtigen om onder meer onderzoek te kunnen doen naar hun verleden. Dit verzoek werd echter afgewezen. De rechter buigt zich nu nog een keer over het verzoek en besluit over twee weken. Hij zal dan ook uitspraak doen over andere verzoeken, zoals de vragen van de advocaten voor de deskundige die onderzoek doet naar de doodsoorzaak.
Veiligheid
Agent DH02 vertelde donderdag nogmaals dat hij vreest voor de veiligheid van zichzelf en zijn gezin. De agenten en hun gezinnen zijn na Mitch Henriquez’ arrestatie in 2015 ernstig bedreigd. In de Haagse Schilderswijk waren dagenlange rellen.
‘Mijn gezin heeft hier niet voor gekozen. Ik ook niet overigens. Ik heb mijn werk gedaan en ben daarom hier terechtgekomen.’ Hij hoopt dan ook dat de rechtbank niet besluit alsnog zijn naam vrij te geven.
Doodsoorzaak
Henriquez werd in juni 2015 in het Haagse Zuiderpark aangehouden, nadat hij had gedreigd een wapen te hebben. Dat bleek niet het geval. Agenten pasten een nekklem toe en de Arubaan raakte bewusteloos. Hij overleed later. Een deskundige van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) concludeerde dat Henriquez overleed door verstikking door de nekklem.
Twee van de vijf betrokken agenten staan terecht voor zijn dood. De advocaten van de agenten kwamen onlangs met een rapport van een deskundige die een andere conclusie trok: Henriquez zou door hartfalen zijn overleden. Dat rapport was reden om een derde deskundige in te schakelen en de zaak pas in november inhoudelijk te behandelen.
Telegraaf 06.04.2017 De agent die momenteel voor de rechter staat voor de fatale arrestatie van Mitch Henriquez, vreest voor de veiligheid van zichzelf en zijn gezin. Dat vertelde hij donderdag tijdens de zitting in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Het is voor het eerst dat de agent, die anoniem is en wordt aangeduid als DH02, zich in het openbaar uitspreekt over de zaak.
De advocaten van de nabestaanden van de in juni 2015 na zijn arrestatie overleden Arubaan Henriquez pleiten ervoor dat de namen van de agenten bekend worden gemaakt. Daartoe is zelfs een kort geding geweest, maar de nabestaanden kregen tot nu toe nul op het rekest. De rechter buigt zich nogmaals over het verzoek en besluit over twee weken.
DH02 liet daarop weten dat hij hoopt dat de rechtbank niet in het nadeel van zijn gezin besluit. De agenten en hun gezinnen zijn na de arrestatie op het Haagse muziekfestival in 2015 heel ernstig bedreigd. In de Haagse Schilderswijk waren dagenlange rellen. „Mijn gezin heeft hier niet voor gekozen. Ik ook niet overigens. Ik heb mijn werk gedaan en ben daarom hier terechtgekomen.”
Den HaagFM 06.04.2017 Nog een deskundige moet zich buigen over de doodsoorzaak van Mitch Henriquez, die in juni 2015 overleed nadat hij werd gearresteerd in het Zuiderpark. Dat heeft de rechtbank donderdag besloten. Mede hierdoor is de inhoudelijke behandeling van deze zaak tot medio november uitgesteld.
Henriquez overleed nadat hij was gearresteerd op het festival Night At The Park. Aanvankelijk werd door een patholoog van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) gemeld dat hij door politiegeweld was overleden, door het toepassen van de nekklem. Twee agenten staan terecht voor die fatale arrestatie.
Maar eind vorige maand kwam forensisch arts Kees Das met een nieuw rapport over de doodsoorzaak. Hij concludeerde dat de 42-jarige Arubaan door hartfalen overleed. De rechtbank heeft een forensisch arts van het NFI als derde deskundige gevraagd. …lees meer
Reden is een nieuw rapport over mogelijke doodsoorzaak
VK 06.04.2017 De rechtszaak over de dood van Mitch Henriquez zal pas tussen 13 en 24 november inhoudelijk worden behandeld. Eigenlijk zou de zaak tegen twee politieagenten vandaag plaatsvinden. Het uitstel komt door een nieuw rapport over de mogelijke doodsoorzaak van de 42-jarige Arubaan. De uitspraak vindt plaats op 21 december.
Dat heeft de rechtbank vandaag aangekondigd tijdens een zitting in de zwaar beveiligde rechtbank op Schiphol. ‘De doodsoorzaak van de heer Henriquez is heel belangrijk’, aldus de voorzitter van de rechtbank. ‘De rechtbank zal moeten beoordelen of de handelingen van de agenten hebben geleid tot zijn dood. Als de doodsoorzaak in twijfel wordt getrokken, zoals nu gebeurt, dan moet er nader onderzoek komen.’
Twee weken geleden dienden de advocaten van de twee verdachte agenten een nieuw rapport in van een forensisch arts. Deze arts oordeelde dat Henriquez niet kan zijn overleden als gevolg van de nekklem, maar door een hartritmestoornis. De worsteling tussen Henriquez en de agenten duurde 2,5 minuut. Verwurging is haast uitgesloten, aldus de second opinion.
Tegenstrijdig
De rechtbank vraagt nu een ander forensisch arts om een oordeel over het nieuwe rapport
Daarmee weerspreekt de forensisch arts de conclusies van de patholoog van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) die sectie deed op het lichaam. Het NFI oordeelde dat de dood van Henriquez waarschijnlijk het gevolg was van ‘manuele wurging van de nek’, geweld op de hals en mogelijk ook een stomp op de neus, waardoor ademen moeilijk werd. Er zijn tijdens de sectie 332 foto’s gemaakt.
De rechtbank vraagt nu een ander forensisch arts om een oordeel over het nieuwe rapport. Dat kost tijd. De patholoog en de twee forensisch artsen moeten vervolgens als getuigen worden gehoord tijdens de rechtszaak.
Het Openbaar Ministerie betreurt de vertraging. ‘Het is een extra zware belasting voor de nabestaanden. Maar dit is een onvermijdelijke weg.’ De experts moeten ook de sectiefoto’s kunnen zien. Die zitten niet in het dossier, maar volgens het OM is een uitzondering noodzakelijk.
Henriquez overleed in juni 2015 na een arrestatie in het Zuiderpark in Den Haag.
Meer over de zaak Henriquez;
Niet vervolgd
Drie agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez worden niet vervolgd. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag op 30 maart besloten. De nabestaanden van de 42-jarige Arubaan eisten dat in totaal vijf agenten zouden worden berecht.
OmroepWest 06.04.2017 Het proces over de dood van Mitch Henriquez gaat pas verder in november. Dat heeft de rechtbank donderdag besloten. In de tussentijd moet een nieuwe deskundige beoordelen waar Mitch Henriquez aan overleed na zijn arrestatie in juni 2015 in het Haagse Zuiderpark.
De inhoudelijke behandeling moet tussen 13 en 24 november plaatsvinden en gaat langer dan vijf dagen duren. Dat komt omdat er veel getuigen moeten worden gehoord.
Het uitstel kost de nabestaanden extra geld, zegt hun advocaat Richard Korver. Het Openbaar Ministerie (OM) betreurt dat, maar noemt het uitstel ‘onvermijdelijk’.
Politiegeweld of hartfalen?
Henriquez overleed nadat hij was gearresteerd tijdens muziekfestival Night at the Park in het Zuiderpark. Twee agenten staan terecht voor die fatale arrestatie. Aanvankelijk werd door een patholoog van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) gemeld dat hij door politiegeweld was overleden, door het toepassen van een nekklem.
Eind vorige maand kwam forensisch arts Kees Das, ingeschakeld door de advocaten van de agenten, echter met een nieuw rapport over de doodsoorzaak. Hij concludeerde dat de 42-jarige Arubaan door hartfalen overleed. De rechtbank heeft nu een forensisch arts van het NFI als derde deskundige gevraagd.
‘Baanbrekend’
In de rechtszaal hebben de advocaten van de agenten gezegd dat het nieuwste rapport ‘baanbrekend’ en ‘verhelderend’ zou zijn. Ook is er geen sprake van een ‘vertragingstactiek’, want dat zou niet in het belang van de agenten zijn.
De advocaten van de nabestaanden van Henriquez hebben al op meerdere manieren verzocht om toch de identiteit van de agenten te horen. Ze spanden er zelfs een kort geding voor aan, maar tot nu toe kregen zij nul op het rekest. Over twee weken besluit de rechter of er toch gehoor gegeven kan worden aan het verzoek.
Waarnemers
Bij de zitting donderdag in de rechtbank waren ook drie Arubaanse waarnemers aanwezig. Parlementariër Desirée de Sousa-Crous wil met eigen ogen zien of de rechtszaak eerlijk verloopt.
AD 05.04.2017 Forensisch arts Daan Botter van het NFI moet zich gaan buigen over twee verschillende rapporten die er al liggen over de doodsoorzaak van Arubaan Mitch Henriquez. De rechtbank heeft dat vandaag besloten omdat de rapporten elkaar tegenspreken over de vraag of de nekklem of een hartstilstand Henriquez fataal werd. Mede daardoor vindt de inhoudelijke behandeling van de zaak pas in november plaats. In Aruba groeien ondertussen zorgen over het verloop van de strafzaak. Verslaggever Victor Schildkamp twittert vanuit de rechtbank.
De rechtbank boog zich vanmorgen over het verdere verloop van de zaak Henriquez.
Volgens een nieuw forensische rapport, kort geleden ingediend door de advocaten van de twee verdachte agenten, stierf de Arubaan Mitch Henriquez niet aan de gevolgen van een nekklem van agenten, maar aan hartritmestoornissen of een hartstilstand. Dat staat haaks op het eerdere sectierapport dat de verwurging wél als oorzaak aanwees. De rechtbank besloot vanmorgen daarom NFI-expert Daan Botter beide rapporten te laten bestuderen.
Alle deskundigen moeten vervolgens ook in een later stadium tijdens een rechtszaak worden gehoord. Door alle vertraging en onduidelijkheid over de doodsoorzaak, kan de zaak nu pas echt in november worden behandeld. De uitspraak in de zaak volgt dan in december.
Zorgen in Aruba
Desirée de Sousa-Croes, voorzitter van de commissie van justitie van het parlement op Aruba, was vandaag als parlementair waarnemer aanwezig zijn tijdens een niet-inhoudelijk behandeling van de zaak. In Aruba groeien de zorgen over het strafrechtelijk onderzoek naar de twee politieagenten, die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan twee jaar geleden. ,,We willen met eigen ogen zien of de rechtszaak eerlijk verloopt”, aldus Desirée de Sousa-Croes.
Vertrouwen
Het parlement in Aruba krijgt het gevoel dat de twee verdachte agenten de hand boven het hoofd wordt gehouden. Dat zou volgens De Sousa-Croes schadelijk zijn voor het vertrouwen van het hele Arubaanse volk in de politie en het OM in Nederland.
Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden in het Haagse Zuiderpark na een muziekfestival. Hij overleed een dag later. Aanvankelijk werd aangenomen dat hij overleed als gevolg van de nekklem die agenten op hem toepasten bij de arrestatie. Maar vorige week kwam er een nieuw forensisch rapport, dat twijfel zaait over de doodsoorzaak. Dat rapport is opgesteld door Kees Das, forensisch arts uit Amsterdam die al eerder politiemensen vrij pleitte in een vergelijkbare zaak.
NU 06.04.2017 Er moet nog een deskundige zich buigen over de doodsoorzaak van Mitch Henriquez, de man die juni 2015 overleed na een arrestatie. Dat heeft de rechtbank Den Haag, donderdag bijeen op de extra beveiligde locatie op Schiphol, besloten.
Mede hierdoor is de inhoudelijke behandeling van deze zaak tot medio november uitgesteld.
Henriquez overleed nadat hij was gearresteerd op een muziekfestival in Den Haag. Aanvankelijk werd door een patholoog van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) gemeld dat hij door politiegeweld was overleden, door het toepassen van de nekklem. Twee agenten staan terecht voor die fatale arrestatie.
Maar eind vorige maand kwam forensisch arts Kees Das, in opdracht van de verdediging, met een nieuw rapport over de doodsoorzaak. Hij concludeerde dat de 42-jarige Arubaan door hartfalen overleed. De rechtbank heeft daarom een forensisch arts van het NFI als derde deskundige gevraagd.
Zorgvuldigheid
Aanvankelijk zou donderdag de inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen de twee agenten verdergaan. Maar omdat de advocaten van deze twee agenten dus vorige maand met het nieuwe medische rapport kwamen, besloot de rechtbank dat eerst te bespreken. ”De rechtbank vindt het jammer dat we niet verder kunnen”, zei de rechter. ”Maar het is anders gelopen. De rechtbank kan niet anders dan dit rapport eerst behandelen, in het belang van de zorgvuldigheid.”
Mede daardoor en omdat de derde deskundige zijn licht op de doodsoorzaak van Henriquez moet laten schijnen, is de behandeling van de zaak tot november uitgesteld. De rechter verwacht nog wel dit jaar uitspraak te doen.
Vreest
Een van de agenten vreest voor de veiligheid van zichzelf en zijn gezin, vertelde hij donderdag. Het is voor het eerst dat de agent, die anoniem is en wordt aangeduid als DH02, zich in het openbaar uitspreekt over de zaak.
DH02 liet weten dat hij hoopt dat de rechtbank niet in het nadeel van zijn gezin besluit. De agenten en hun gezinnen zijn na de arrestatie op het Haagse muziekfestival in 2015 heel ernstig bedreigd. In de Haagse Schilderswijk waren dagenlange rellen. ”Mijn gezin heeft hier niet voor gekozen. Ik ook niet overigens. Ik heb mijn werk gedaan en ben daarom hier terechtgekomen.”
De 42-jarige Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden na een muziekfestival in Den Haag omdat hij riep dat hij een wapen had. Hij verzette zich hevig tegen zijn aanhouding. De agenten gebruikten bij zijn aanhouding – zo bleek later – ”normoverschrijdend geweld”. Henriquez overleed een dag later.
Telegraaf 06.04.2017 De rechtbank vraagt een derde deskundige van het Nederlands Forensisch Instituut, om zich te buigen over de doodsoorzaak van Mitch Henriquez. Dat zei de rechtbank van kregen tijdens een pro formazitting in de zaak. De deskundige is forensisch arts Daan Botter.
Zoals het er nu naar uitziet zal de inhoudelijke behandeling van de zaak pas tussen 13 en 24 november plaatshebben. De uitspraak is dan op 21 december.
De reden voor het uitstel is dat de verdediging van de twee agenten DH01 en DH02, twee weken voordat de inhoudelijke behandeling van de strafzaak zou beginnen, op de proppen kwam met een rapport van forensisch arts Kees Das. Hij wierp een nieuw licht op de doodsoorzaak. Die was volgens hem niet de nekklem die volgens de patholoog de vermoedelijke doodsoorzaak is.
Das bekeek echter niet de ruim 300 foto’s die van de sectie zijn gemaakt, en heeft ook het lichaam van Henriquez niet onderzocht. Hij baseert zijn stelling op informatie in het dossier. De drie deskundigen zullen tijdens de openbare zitting in november worden gehoord.
De rechtbank benadrukte vanmorgen de verdediging niet kwalijk te nemen dat er niet eerder is gezegd dat er nog een onderzoek liep. „Maar de verdediging is dat niet verplicht”, aldus de voorzitter. Er bleef de rechtbank echter geen andere mogelijkheid over dat de zaak uit te stellen om het rapport van Das aan een ander onderzoek te onderwerpen. Duidelijkheid over de doodsoorzaak is van cruciaal belang.
De consequenties zijn groot. De rechters die de zaak behandelen hebben de komende maanden een overvol schema met zittingen die niet kunnen worden uitgesteld. Ook de zaal in het justitieel complex op Schiphol waar de zaak dient, is niet altijd beschikbaar.
Aruba controleert
De zaak wordt ook bijgewoond door Mevr. De Sousa-Croes, voorzitter van commissie justitie van parlement op Aruba. Aruba maakt zich zorgen over het onderzoek naar de zaak en het verloop van de strafzaak. „Ik heb nog niet eerder meegemaakt dat Aruba komt controleren of de rechtsgang in Nederland wel goed verloopt”, twittert Saskia Belleman hierover.
Volg deze zaak via de tweets van onze rechtbankverslaggeefster Saskia Belleman.
Telegraaf 06.04.2017 De rechtbank in Den Haag buigt zich donderdag over een nieuw forensisch rapport in de zaak rond Mitch Henriquez. Volgens het rapport, ingediend door de advocaten van de twee verdachte agenten, stierf de Arubaan niet aan de gevolgen van een nekklem door agenten. De oorzaak zou liggen bij hartritmestoornissen of een hartaanval.
Eigenlijk zou de rechtbank de kwestie inhoudelijk gaan behandelen, maar nu zal er eerst een zogeheten pro-formazitting zijn over de verrassende wending in de zaak. Nabestaanden van Henriquez reageerden erg ontstemd op het nieuwe rapport.
Aruba controleert
De zaak wordt ook bijgewoond door Mevr. De Sousa-Croes, voorzitter van commissie justitie van parlement op Aruba. Aruba maakt zich zorgen over het onderzoek naar de zaak en het verloop van de strafzaak. „Ik heb nog niet eerder meegemaakt dat Aruba komt controleren of de rechtsgang in Nederland wel goed verloopt”, twittert Saskia Belleman hierover.
Overlijden Henriquez
Henriquez (42) werd op 27 juni 2015 aangehouden in het Haagse Zuiderpark na een muziekfestival. Hij overleed een dag later. Na sectie concludeerde het Openbaar Ministerie eerder op basis van onderzoek door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) dat de Arubaan overleed door verstikking, waarschijnlijk veroorzaakt door geweld op zijn hals, een gevolg van een nekklem.
De dood van Henriquez was aanleiding tot dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
De zitting is donderdagochtend voor de rechtbank Den Haag, maar wordt gehouden in de rechtbanklocatie op Schiphol.
Volg deze zaak via de tweets van onze rechtbankverslaggeefster Saskia Belleman (v.a. 10.00 uur).
OmroepWest 06.04.2017 Bij het proces over de dood van Mitch Henriquez zijn drie Arubaanse waarnemers aanwezig. Dat meldt RTL Nieuws. Parlementarier Desirée de Sousa-Crous zegt tegen de nieuwszender dat ze met eigen ogen willen zien of de rechtszaak eerlijk verloopt.
De waarnemers zijn er op initiatief van de commissie Justitie van het parlement op Aruba, meldtRTL. Daar groeien de zorgen over het Nederlandse strafrechterlijk onderzoek naar de twee politieagenten, die betrokken waren bij de aanhouding van Henriquez tijdens Night at the Park in 2015.
De Sousa-Croes: ‘Wij krijgen het gevoel dat de verdachte politiemensen de hand boven het hoofd wordt gehouden. We horen dat de agenten met elkaar hebben kunnen overleggen over hun verklaringen. En dat de voormalige korpschef de garantie gaf dat ze niet ontslagen zullen worden. Het is bijna onmogelijk dat dit in deze tijd in Nederland gebeurt.’
Inhoudelijke behandeling uitgesteld
De rechtszaak tegen twee agenten die betrokken waren bij de aanhouding van Henriquez gaat donderdag verder. De rechtbank had vijf dagen uitgetrokken voor de inhoudelijke behandeling, maar dat gaat niet door, omdat de verdediging twijfels heeft over de doodsoorzaak.
Mitch Henriquez zou volgens een deskundige van de verdediging niet door een nekklem om het leven zijn gekomen. Mogelijk speelden hartritmestoornissen een belangrijke rol, aldus de deskundige. De rechtbank bekijkt donderdag hoe de zaak nu verder moet, en hoe de doodsoorzaak van Mitch Henriquez nader onderzocht moet worden.
Verslaggever Monica Overdijkink volgt het proces donderdag en vertelt rond 8.10 uur in Mogge Michiel op 89.3 Radio West over de zaak.
Den HaagFM 06.04.2017 Bij het proces over de dood van Mitch Henriquez is een Arubaans waarnemer aanwezig. Dat meldt RTL Nieuws. Het gaat om Desirée de Sousa-Croes, de voorzitter van de parlementscommissie voor Justitie op Aruba.
Sousa-Crous wil met eigen ogen zien of de rechtszaak eerlijk verloopt. De 49-jarige parlementariër heeft het gevoel “dat de verdachte politiemensen de hand boven het hoofd wordt gehouden”. Mitch Henriquez werd in de zomer van 2015 tegen de grond gewerkt in het Zuiderpark, nadat hij zou hebben geroepen dat hij een wapen had. Bij zijn arrestatie pasten agenten een nekklem toe. Henriquez overleed een dag later.
Twee van de vijf betrokken agenten moeten zich nu verantwoorden voor de strafrechter. De Haagse rechtbank zou donderdag eigenlijk beginnen met de inhoudelijke behandeling van de zaak, maar de start daarvan is opgeschort. De rechters moeten zich eerst buigen over het rapport van een forensisch arts die stelt dat Henriquez niet is overledendoor politiegeweld.…lees meer
NU 05.04.2017 Een vertegenwoordiger van het parlement op Aruba woont donderdag de pro forma-zitting bij in de strafzaak tegen de agenten die worden verdacht van betrokkenheid bij de dood van Mitch Henriquez.
Dat heeft advocaat Richard Korver, die de familie van Henriquez vertegenwoordigt, woensdag laten weten.
De voorzitter van de commissie van justitie, Desiree De Sousa-Croes, is bij de rechtszaak aanwezig, omdat de commissie zich zorgen maakt over het verloop van het onderzoek en de strafzaak.
Henriquez overleed in 2015 nadat hij werd aangehouden bij een muziekfestival in Den Haag. Er zou een nekklem zijn toegepast door de agenten, waarna hij het bewustzijn verloor.
Videobeelden
De Arubaanse zorgen zijn begonnen na de verklaring van de verdachte agenten dat Henriquez in de ME-bus onwel was geworden, terwijl uit de videobeelden die in de media terecht kwamen bleek dat dat onjuist was.
Het verbaast de Arubaanse autoriteiten dat de verdachte agenten toen niet onmiddellijk zijn aangehouden, al zou het maar zijn op verdenking van het afleggen van een valse verklaring.
De betreffende agenten zijn niet aangehouden en ook niet vastgezet, geobserveerd of getapt, stelt de Arubaanse commissie. Het is hen ook niet verboden met elkaar te communiceren, waardoor zij de gelegenheid hebben gehad dat te doen.
Het is de commissie daarna duidelijk geworden dat alle (ex) verdachte agenten hebben verklaard dat er geen debriefing is geweest, terwijl een aantal andere agenten, waaronder de groepscommandant, gedetailleerd verklaren over een debriefing die de bewuste avond met de groepscommandant zou hebben plaatsgevonden.
Ook is volgens De Sousa-Croes gebleken dat er in ieder geval door politiemensen in een Whatsapp groep is gecommuniceerd over de zaak.
De commissie van het Arubaanse parlement vindt dat juist in een zaak als deze er zoveel mogelijk aan moet worden gedaan om twijfels over het de wijze waarop het onderzoek is verricht weg te nemen. Zij meent daarom dat de justitiële autoriteiten zo transparant mogelijk moeten zijn, zodat dat onderzoek gecontroleerd kan worden
Eigen onderzoek
De commissie acht het daarom in deze zaak van essentieel belang dat het mogelijk is voor de verdediging van de nabestaanden zelf onderzoek te (laten) verrichten naar de verdachten en (mogelijkerwijs) de drie agenten die verdacht waren.
Ook vindt Aruba het vreemd dat het Openbaar Ministerie zelf geen heeft onderzoek gedaan naar de achtergrond van de verdachten.
Dat de advocaten van de nabestaanden hun identiteit niet mogen weten, zoals de rechtbank onlangs besloot, acht de commissie niet in lijn met de beginselen van een democratische rechtstaat. Bovendien meent De Sousa-Croes dat in een strafdossier zich de namen van de verdachten zouden moeten bevinden.
OmroepWest 31.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez zijn teleurgesteld dat ze de namen van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van de 42-jarige Arubaan niet krijgen. De familie spande een kort geding aan. De rechter besliste vrijdag dat het Openbaar Ministerie de namen niet bekend hoeft te maken.
Advocaat Richard Korver, die de zussen, de moeder en de neef van Mitch bijstaat, noemt het de ‘zoveelste tegenslag’. ‘Maar wij gaan door tot het bittere eind, dat heb ik de familie toegezegd,’ aldus Korver. Hij overweegt in hoger beroep te gaan tegen de beslissing van de rechter. De nabestaanden kregen eerder deze week ook te horen dat hun verzoek om alle agenten te vervolgen is afgewezen door het gerechtshof.
In een kort geding dat vorige week vrijdag diende, eiste de familie de namen van alle vijf agenten die bij de arrestatie van Mitch Henriquez waren. De familie wilde de namen hebben om onder meer onderzoek te doen naar het verleden van de agenten. De nabestaanden willen meer te weten komen over de staat van dienst van de agenten, hun verleden en of ze eventueel persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de geleden schade. De namen hoefden niet voor iedereen openbaar te worden gemaakt, als de familie ze maar mocht inzien.
Namen alleen bekend bij OM
De rechtbank oordeelt nu dat een soortgelijk verzoek eerder al is behandeld door de strafrechter, daarom kan eenzelfde verzoek niet opnieuw door de voorzieningrechter worden behandeld. ‘Via de voorzieningenrechter kan niet een beslissing van een andere rechter worden aangevochten’, aldus de rechtbank. Korver vindt dat grote onzin: ‘De strafrechter zei eerder dat hij de namen niet kan geven, omdat hij ze niet heeft. Die zijn alleen bekend bij het Openbaar Ministerie. De strafrechter verwees me naar de voorzieningenrechter. En nu wijst die weer terug.’
De anonimiteit van de agenten kwam ter sprake tijdens een pro formazitting op 20 februari tegen de twee politiemensen die terecht moeten staan voor de dood van Henriquez. Toen oordeelde de rechtbank dat ‘de veiligheid van de verdachte het noodzakelijk maakt dat hij in dit proces anoniem optreedt. Daarom is daarvoor gekozen.’
Los van de strafzaak
Dit kort geding staat los van de strafzaak die volgende week zou dienen tegen twee van de vijf betrokken agenten. Die zaak is uitgesteld omdat de verdediging een nieuw onderzoek naar de doodsoorzaak presenteerde. In dat onderzoek staat dat Henriquez niet overleed door een nekklem van de agenten, maar aan een hartstilstand of hartritmestoornissen. Mitch Henriquez kwam in juni 2015 om het leven bij zijn arrestatie op een festival in het Haagse Zuiderpark.
Den HaagFM 31.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez krijgen niet de namen van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van de 42-jarige Arubaan. Dat heeft de rechtbank in Den Haag vrijdagmiddag bepaald. De uitspraak is een teleurstelling voor de familie van Henriquez.
In een kort geding dat vorige week vrijdag diende, eiste de familie de namen van alle vijf agenten die bij de arrestatie van Mitch Henriquez waren. De familie wilde die hebben om onderzoek te kunnen doen naar het verleden van de agenten. De nabestaanden willen meer te weten komen over de staat van dienst van de agenten, hun verleden en of ze eventueel persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de geleden schade. De namen hoefden niet voor iedereen openbaar te worden gemaakt, als de familie ze maar mocht inzien.
De rechtbank oordeelt nu dat een soortgelijk verzoek eerder al is behandeld door de strafrechter, daarom kan eenzelfde verzoek niet opnieuw door de voorzieningrechter worden behandeld. “Via de voorzieningenrechter kan niet een beslissing van een andere rechter worden aangevochten”, aldus de rechtbank.
Nieuw onderzoek naar doodsoorzaak
Dit kort geding staat los van de strafzaak die volgende week zou dienen tegen twee van de vijf betrokken agenten. Die zaak is uitgesteld omdat de verdediging een nieuw onderzoek naar de doodsoorzaak presenteerde. …lees meer
NU 31.03.2017 De namen van de vijf agenten die betrokken waren bij de fatale aanhouding van Mitch Henriquez blijven afgeschermd. De rechtbank in Den Haag wees een verzoek van de nabestaanden om de namen kenbaar te maken af.
De voorzieningenrechter wijst de vordering af omdat de rechtbank in de strafprocedures al afwijzend heeft beslist op het gelijkluidende verzoek van eisers. “Via de voorzieningenrechter kan niet een beslissing van een andere rechter worden aangevochten”, aldus de rechtbank.
Door het afschermen van de agenten, voelen de nabestaanden zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen. Ook vinden ze het onnodig en kwetsend dat ze niet weten wie er betrokken is bij de dood van hun familielid.
Teleurgesteld
Advocaat Richard Korver zegt dat de familie teleurgesteld is en dat hij de beslissing van de voorzieningenrechter gaat bestuderen en zich te beraden op zijn beroepsmogelijkheid.
De familie meent dat er geen wettelijke basis is voor de anonimisering van de verdachten. Ze kunnen naar eigen zeggen ook niet controleren of de desbetreffende agenten ook daadwerkelijk de agenten zijn die terecht staan en/of een eventuele straf ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd.
Moeder
De moeder van Henriquez vertelde de rechter vorige week in tranen dat ze de agenten in de ogen wil kijken. ”Ik wil ze zien. Dan kan mijn hart rust krijgen.” Korver en de familie benadrukken dat ze namen niet openbaar willen maken, maar het zelf willen weten.
De rechter zegt de wens om de vijf agenten in ieder geval een keer te kunnen zien begrijpelijk te vinden, maar dat die vraag nu niet behandeld is.
De Staat betoogde dat de levens van de agenten in gevaar zijn als hun namen niet verborgen blijven. ”Zij zijn heel ernstig bedreigd.” Er werd onder meer opgeroepen om hun kinderen en vrouw te doden.
Donderdag besloot het gerechtshof in Den Haag dat drie agenten niet strafrechtelijk vervolgd worden voor de dood van Henriquez. Van de vijf agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie worden er momenteel twee vervolgd.
De nabestaanden wilden dat de andere drie zich ook voor de rechter zouden moeten verantwoorden, maar het gerechtshof wees dat verzoek af.
Nekklem
Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden in het Haagse Zuiderpark na een muziekfestival. Hij overleed een dag later. Aanvankelijk werd aangenomen dat hij overleed als gevolg van de nekklem die agenten op hem toepasten bij de arrestatie. Maar deze week kwam er een nieuw forensisch rapport, dat twijfel zaait over de doodsoorzaak. Volgens dat rapport, ingebracht door de advocaten van de twee agenten die terechtstaan, overleed hij zeer waarschijnlijk aan de gevolgen van hartritmestoornissen of een hartstilstand.
De inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen de twee agenten zou komende donderdag beginnen. Door het nieuwe rapport wordt de inhoudelijke behandeling uitgesteld en wordt donderdag het rapport besproken.
Telegraaf 31.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez krijgen niet te horen hoe de agenten heten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan twee jaar geleden. Dat heeft de rechter vrijdag besloten na een door de familie aangespannen kort geding.
Door het afschermen van de agenten voelen de familieleden zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen. Ook vinden ze het onnodig en kwetsend dat ze niet weten wie er betrokken is bij de dood van hun familielid, motiveerde hun advocaat Richard Korver vorige week de wens van de nabestaanden.
De moeder van Henriquez vertelde de rechter in tranen dat ze de agenten in de ogen wil kijken. „Ik wil ze zien. Dan kan mijn hart rust krijgen.”
Tegen twee van de vijf agenten loopt momenteel een strafzaak. Ook in die zaak is door de nabestaanden verzocht om de namen, maar de rechter daar heeft dat verzoek ook afgewezen. Via een kort geding kan „de beslissing van een andere rechter niet worden aangevochten”, staat in de uitspraak.
’Wens is begrijpelijk’
Wel noemt de rechter de wens begrijpelijk om de vijf agenten in ieder geval een keer te kunnen zien. „De vraag of hieraan tegemoet gekomen kan worden, valt echter buiten deze procedure.”
De familie laat weten teleurgesteld te zijn over de beslissing en zich te beraden op een mogelijk hoger beroep.
Twijfel over doodsoorzaak
Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden in het Haagse Zuiderpark na een muziekfestival. Hij overleed een dag later. Aanvankelijk werd aangenomen dat hij overleed als gevolg van de nekklem die agenten op hem toepasten bij de arrestatie. Maar deze week kwam er een nieuw forensisch rapport, dat twijfel zaait over de doodsoorzaak. Volgens dat rapport, ingebracht door de advocaten van de twee agenten die terechtstaan, overleed hij zeer waarschijnlijk aan de gevolgen van hartritmestoornissen of een hartstilstand.
De inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen de twee agenten zou komende donderdag beginnen. Door het nieuwe rapport, wordt de inhoudelijke behandeling uitgesteld en wordt donderdag het rapport besproken.
AD 31.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez krijgen niet te horen hoe de agenten heten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan twee jaar geleden. Dat heeft de rechter vrijdag besloten na een door de familie aangespannen kort geding.
Door het afschermen van de agenten voelen de familieleden zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen. Ook vinden ze het onnodig en kwetsend dat ze niet weten wie er betrokken is bij de dood van hun familielid, motiveerde hun advocaat Richard Korver vorige week de wens van de nabestaanden. De moeder van Henriquez vertelde de rechter in tranen dat ze de agenten in de ogen wil kijken. ,,Ik wil ze zien. Dan kan mijn hart rust krijgen.”
Strafzaak
Tegen twee van de vijf agenten loopt momenteel een strafzaak. Ook in die zaak is door de nabestaanden verzocht om de namen, maar de rechter daar heeft dat verzoek ook afgewezen. Via een kort geding kan ,,de beslissing van een andere rechter niet worden aangevochten”, staat in de uitspraak.
Wel noemt de rechter de wens begrijpelijk om de vijf agenten in ieder geval een keer te kunnen zien. ,,De vraag of hieraan tegemoet gekomen kan worden, valt echter buiten deze procedure.”
De familie laat weten teleurgesteld te zijn over de beslissing en zich te beraden op een mogelijk hoger beroep.
Doodsoorzaak
Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden in het Haagse Zuiderpark na een muziekfestival. Hij overleed een dag later. Aanvankelijk werd aangenomen dat hij overleed als gevolg van de nekklem die agenten op hem toepasten bij de arrestatie. Maar deze week kwam er een nieuw forensisch rapport, dat twijfel zaait over de doodsoorzaak. Volgens dat rapport, ingebracht door de advocaten van de twee agenten die terechtstaan, overleed hij zeer waarschijnlijk aan de gevolgen van hartritmestoornissen of een hartstilstand.
De inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen de twee agenten zou komende donderdag beginnen. Door het nieuwe rapport wordt de inhoudelijke behandeling uitgesteld en wordt donderdag het rapport besproken.
Telegraaf 31.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez gaan een zaak aanspannen bij het Hof voor de Rechten van de Mens. Dit bevestigt Hagenaar Alexander Dijkhoff, neef van de in juni 2015 omgekomen Arubaan.
„We gaan tot het uiterste”, zegt Dijkhoff. „Het is van de gekke dat iedereen kan zien wat er met Mitch is gebeurd en toch proberen die agenten er onderuit te komen. Zij spelen dat zij de slachtoffers zijn en wij de verdachten. Het moet niet gekker worden.”
Worden namen agenten bekendgemaakt?
De nabestaanden krijgen vrijdagmiddag te horen of de namen van de vijf agenten bekend worden gemaakt. Deze week werd bekend dat drie politiemannen, die bij de fatale arrestatie in het Haagse Zuiderpark betrokken waren, niet worden vervolgd. Het OM besloot eerder wel twee agenten te vervolgen.
Het gaat om de man die de nekklem aanlegde en de collega die Henriquez met peppersray bewerkte en sloeg. Het duo wordt verdacht van mishandeling met dodelijke afloop, dan wel doodslag of dood door schuld.
VK 30.03.2017 Drie agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez in 2015 worden niet vervolgd. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag donderdag besloten. De nabestaanden van de 42-jarige Arubaan eisten dat in totaal vijf agenten zouden worden berecht.
Ze hadden daartoe een artikel 12-procedure aangespannen tegen het Openbaar Ministerie. Het Hof vindt het echter juist dat het OM slechts twee van de vijf betrokken agenten wil berechten. De drie niet-vervolgde agenten hebben ‘niet bewust en nauw samengewerkt’ met bijvoorbeeld het toepassen van de nekklem, aldus het Hof.
‘Eerder lijkt het een ongecoördineerd en weinig doordacht optreden van deze drie agenten’, aldus het Hof. ‘Ook is niet gebleken dat de vijf agenten opzettelijk onvoldoende ondernomen hebben om de arrestant, die na de aanhouding bewusteloos leek, te helpen.’
De afwijzing van het Hof is de tweede tegenslag voor de nabestaanden deze week. Maandag stelde een forensisch expert dat Henriquez mogelijk niet is overleden door de nekklem, maar door een hartstilstand. Door deze verklaring, aangedragen door de advocaten van de twee vervolgde agenten, is de inhoudelijke behandeling van de zaak uitgesteld.
Eigenlijk zou de zaak vanaf 6 april vijf dagen inhoudelijk worden behandeld op de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. De patholoog en een andere forensisch arts krijgen nu de tijd om op het nieuwe onderzoeksrapport te reageren. Eerder zei het Openbaar Ministerie, op basis van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), dat Henriquez stierf door verstikking na een nekklem, in combinatie met pepperspray en een klap op zijn neus.
Lees verder;
Niet nekklem, maar hartstilstand
Uit nieuw forensisch onderzoek blijkt dat Mitch Henriquez tijdens zijn arrestatie in 2015 niet aan verwurging door een nekklem, maar door een hartstilstand is overleden.
Familie Henriquez start procedure om vijf Haagse agenten te vervolgen
Nabestaanden van de in 2015 overleden Mitch Henriquez gaan een procedure aanspannen om alsnog alle vijf agenten te vervolgen die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan en niet enkel twee van de vijf.
Politie past training omstreden nekklem aan na dood Mitch Henriquez
De politie heeft de trainingen aangepast rondom het gebruik van de omstreden nekklem. Na drie maanden van oefenen met die nieuwe aanpassingen, komt de politie daar nu mee naar buiten.
NU 30.03.2017 Drie agenten worden niet strafrechtelijk vervolgd voor de dood van Mitch Henriquez. Van de vijf agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan in juni 2015 in Den Haag worden er momenteel twee vervolgd.
De nabestaanden wilden dat de andere drie zich ook voor de rechter zouden moeten verantwoorden, maar het gerechtshof in Den Haag wees dat verzoek donderdag af.
De nabestaanden van Henriquez hadden een zogeheten Artikel 12-procedure aangespannen nadat het Openbaar Ministerie besloot om twee van de vijf agenten strafrechtelijk te vervolgen en de andere drie niet. Zij vinden dat alle vijf de agenten vervolgd moeten worden voor de dood van Henriquez en ook dat de beschuldigingen tegen alle vijf uitgebreid moet worden met het in hulpeloze toestand laten van de man.
Volgens het hof is er geen sprake van een “bewuste en nauwe samenwerking” van de drie agenten met handelingen waarvan de twee wel vervolgde agenten worden verdacht.
“Het lijkt eerder op een ongecoördineerd en weinig doordacht optreden van de drie agenten. Ook is niet gebleken dat de vijf agenten opzettelijk onvoldoende ondernomen hebben om de arrestant, die na de aanhouding bewusteloos bleek, te helpen”, concludeert het hof.
Henriquez werd op 27 juni aangehouden in het Haagse Zuiderpark na een muziekfestival. Hij overleed een dag later.
Maandag werd bekend dat de inhoudelijke behandeling van rechtszaak tegen de twee agenten is opgeschort nadat een forensisch arts concucleerde dat het zeer onwaarschijnlijk is dat Henriquez als gevolg van verwurging na een nekklem is overleden. De arts werd ingeschakeld door de advocaten van de verdachten.
Het rapport noemt als meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritmestoornissen. De conclusie van het rapport moet nog gestaafd worden door een patholoog en een andere forensisch arts.
6 april wordt een pro-formazitting belegd, waarop uitsluitend het nieuwe rapport over de doodsoorzaak van Henriquez wordt besproken.
Volgens Richard Korver, de advocaat van nabestaanden van Henriquez, is de conclusie van de arts niet gebaseerd op eigen onderzoek of sectie, maar geschreven na lezing van het onderzoeksdossier. De familie van Henriquez verwerpt de uitkomst van het rapport.
Na sectie concludeerde het Openbaar Ministerie eerder op basis van onderzoek door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) dat de Arubaan overleed door verstikking, waarschijnlijk veroorzaakt door geweld op zijn hals. Dat zou het gevolg zijn geweest van een nekklem.
Korver noemt dat NFI-rapport een ”goed en uitgebreid onderzoek”. Hij vindt het vreemd dat een forensisch arts op basis van dezelfde gegevens een geheel andere doodsoorzaak heeft kunnen vaststellen.
Namen
Vrijdag beslist de rechter of de namen van de vijf agenten openbaar worden gemaakt. De nabestaanden spanden een kort geding aan omdat ze zich belemmerd voelen en het onnodig kwetsend vinden dat ze niet weten wie er betrokken is bij de dood van hun familielid.
De Staat betoogde dat de levens van de agenten in gevaar zijn als hun namen niet verborgen blijven.
Telegraaf 30.03.2017 Er worden niet meer agenten strafrechtelijk vervolgd voor de dood van Mitch Henriquez. Van de vijf agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan in juni 2015 in Den Haag worden er momenteel twee vervolgd. De nabestaanden wilden dat de andere drie zich ook voor de rechter zouden moeten verantwoorden, maar het gerechtshof in Den Haag wees dat verzoek donderdag af.
De nabestaanden van Henriquez hadden een zogeheten Artikel 12-procedure aangespannen nadat het Openbaar Ministerie besloot om twee van de vijf agenten strafrechtelijk te vervolgen en de andere drie niet. Zij vinden dat alle vijf de agenten vervolgd moeten worden voor de dood van Henriquez en ook dat de beschuldigingen tegen alle vijf uitgebreid moet worden met het in hulpeloze toestand laten van de man.
Advocaat Roethof die samen met zijn collega Korver de familie Henriquez vertegenwoordigt, zegt het er niet bij te laten zitten en overweegt een gang naar het Europese hof.
De strafzaak tegen de twee agenten die wel worden vervolgd, zou komende week starten, maar is uitgesteld. Dat uitstel heeft te maken met een rapport van een forensisch arts dat de verdediging op de valreep inbracht. De conclusie van dat rapport luidt dat Mitch Henriquez overleed aan een hartstilstand en niet als gevolg van een nekklem.
Henriquez werd op 27 juni aangehouden in het Haagse Zuiderpark na een muziekfestival. Hij overleed een dag later, naar aanvankelijk werd aangenomen door de nekklem die agenten op hem toepasten bij de arrestatie. Maar deze week kwam er een nieuw forensisch rapport, dat twijfel zaait over de doodsoorzaak. Volgens dat rapport, ingebracht door de advocaten van de twee agenten die terechtstaan, overleed hij zeer waarschijnlijk aan de gevolgen van hartritmestoornissen of een hartstilstand.
Op 6 april zou de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak tegen die twee agenten beginnen, maar dat wordt nu uitgesteld. Volgende week wordt een pro-formazitting belegd, waarop uitsluitend het nieuwe rapport over de doodsoorzaak van Henriquez wordt besproken.
De nabestaanden van de 42-jarige Arubaan hebben ook een kort geding aangespannen tegen de Nederlandse Staat omdat ze de namen van de betrokken agenten willen weten. De agenten zijn nu anoniem, volgens de Staat om hun veiligheid te waarborgen. De uitspraak hiervan is vrijdag.
De dood van Henriquez zorgde destijds voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
AD 30.03.2017 Justitie gaat drie agenten die ook betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez, níet alsnog vervolgen. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag besloten nadat de advocaten van de nabestaanden van Mitch een artikel 12-procedure waren begonnen om álle vijf de betrokken agenten voor de rechter te slepen.
Het Openbaar Ministerie besloot al eerder wél tot strafvervolging tegen twee agenten die bij de arrestatie van Henriquez betrokken waren. Het gaat om de man die de nekklem aanlegde bij de arrestatie in juni 2015, en om de man die Mitch met pepperspray bewerkte en sloeg. De twee worden verdacht van mishandeling met dodelijke afloop, dan wel doodslag of dood door schuld.
Twee van de drie andere agenten die ook bij Mitch’ arrestatie betrokken waren, kregen ‘slechts’ straf van hun werkgever, de politie. Een vijfde agent kreeg helemaal geen straf.
Hulpeloos
De advocaten van de familie hadden aan het Haagse hof verzocht om die drie andere agenten ook te vervolgen voor de dood van Henriquez. Ook wilde de familie dat de beschuldigingen tegen alle vijf de agenten zou worden uitgebreid met ‘het in hulpeloze toestand laten van de man’. Mitch werd buiten bewustzijn in een arrestantenbus gesleept. Pas later werd medische hulp ingeschakeld. Hij overleed een dag na de worsteling met de agenten, die was ontstaan nadat hij grapte dat hij een pistool op zak had.
Het hof heeft de verzoeken tot extra vervolging vandaag afgewezen. Het hof vindt dat de drie agenten niet ‘bewust en nauw’ hebben samengewerkt bij het toegepaste geweld van de twee agenten die wél worden vervolgd, voor onder meer het toepassen van de fatale nekklem. Er is wel ongecoördineerd en weinig doordacht gehandeld, maar de drie niet-vervolgde agenten hebben dus níet bewust geholpen met geweld gebruiken. Ook is niet gebleken dat de drie agenten opzettelijk onvoldoende actie ondernamen om de bewusteloze Henriquez te helpen.
Staat aansprakelijk
Volgens het gerechtshof is mogelijk wél sprake van tuchtrechtelijk verwijtbaar handelen en zou de familie van Mitch de Staat aansprakelijk kunnen stellen. Er is echter onvoldoende basis voor het strafrechtelijk vervolgen van drie politiemannen. De strafzaak tegen de twee andere agenten gaat wel gewoon door.
De nabestaanden van de 42-jarige Arubaan hebben ook een kort geding aangespannen tegen de Nederlandse Staat omdat ze de namen van de betrokken agenten willen weten. De agenten zijn nu anoniem, volgens de Staat om hun veiligheid te waarborgen. De uitspraak hiervan is morgen.
AD 29.03.2017 De advocaten van de agenten die Mitch Henriquez zouden hebben omgebracht, hebben niet voor niets forensisch arts Kees Das naar de zaak laten kijken. Volgens Das is niet de nekklem, maar een hartstilstand Mitch fataal geworden. Door een soortgelijke conclusie van Das werden zeven jaar geleden ook zes cipiers vrijgesproken.
De overeenkomsten tussen de zaak van Mitch Henriquez en de zaak van Horst C. uit 2010 moeten de advocaten van de verdachte agenten in de zaak Mitch ertoe hebben bewogen GGD-arts Kees Das eens te bellen.
Arrestant Horst C. was net als Mitch 42 jaar toen hij overleed. Dat gebeurde in 2003 nadat hij was opgepakt vanwege hennep en wapenbezit. C. werd op het politiebureau agressief en zes bewaarders werkten hem tegen de vloer. Horst verloor het bewustzijn en enkele dagen later overleed hij, ónder de blauwe plekken.
Het lijkt in een aantal opzichten op de arrestatie van Mitch Henriquez in 2015: Mitch deed vervelend, vijf agenten werkten hem in het Haagse Zuiderpark tegen de grond, Mitch verloor het bewustzijn en overleed een dag later, eveneens bont en blauw.
De zaak Horst C. kostte justitie jaren werk en kwam pas in februari 2010 tot een climax. Net als bij Mitch nu, concludeerde het Nederlands Forensisch Instituut ook bij Horst dat het geweld van de agenten de doodsoorzaak was. Maar net als bij Horst toen, verschijnt ook nu bij Mitch forensisch arts Kees Das ten tonele. En net als bij Horst, ook bij Mitch met een andere conclusie: niet het geweld van de politiemensen, maar het verweer van de arrestant heeft waarschijnlijk geleid tot een hartstilstand.
De twijfel die Das destijds zaaide over Horst C’s doodsoorzaak, leidde tot vrijspraak van de cipiers. De rechter concludeerde dat de deskundigen ‘diametraal’ tegenover elkaar stonden en dat de dood van Horst niet met zekerheid in verband kon worden gebracht met het handelen van de cipiers. Die twijfel was genoeg: de politiemensen werden vrijgesproken. Zover is het nu in de zaak Mitch nog lang niet, maar de rechtbank Den Haag besloot eergisteren de rechtszaak uit te stellen om Das’ bevindingen te bestuderen.
Je kunt praten wat je wil over hartritmestoornissen, maar Mitch Henriquez was een gezonde man die na politiegeweld is overleden, aldus Advocaat Gerald Roethof namens de nabestaanden van Mitch Henriquez.
Grote verschillen
Kees Das wil in de zaak Mitch Henriquez geen commentaar geven. ,,Heeft hij geen behoefte aan,” zegt zijn vrouw. Maar dat de advocaten van de twee agenten die in de zaak Mitch worden vervolgd op dezelfde twijfel hopen als in de zaak Horst, is duidelijk. En de gerenommeerde 65-jarige arts uit Diemen heeft in elk geval al wat twijfel gezaaid.
Advocaat Gerald Roethof die een deel van de nabestaanden van Mitch bijstaat, vermoedt wel dat Das er om deze reden bij is gehaald, maar denkt dat de agenten daarmee niet wegkomen. ,,Er zijn namelijk grote verschillen. In onze zaak hebben wij een batterij aan onafhankelijke getuigen die hebben gezien op welke gewelddadige wijze de agenten Henriquez hebben behandeld. Ook hebben we beeldmateriaal van de worsteling.”
Daarnaast is er nog een verschil: Horst C. had een verleden als drugsgebruiker waardoor zijn gezondheid was verzwakt. Bij Mitch was dat voor zover bekend niet het geval. Over de zaak Horst C. kan en wil Roethof niks zeggen, maar wel: ,,Je kunt praten wat je wil over hartritmestoornissen, maar Mitch Henriquez was een gezonde man die na politiegeweld is overleden.”
OmroepWest 28.03.2017 Is het een juridische rotstreek of juist een slimmigheidje? Vorige week werd een nieuw rapport over de doodsoorzaak van Mitch Henriquez ingediend. Door de verdediging van de twee politieagenten die terechtstaan voor de dood van de 42-jarige Arubaan.
Toch zijn het nieuwe onderzoek en het uitstel volgens de Haagse strafrechtadvocaat Jacques Taekema niet zo erg. ‘Als je naar deze zaak kijkt, was het wel zo netjes geweest om de tegenpartij op de hoogte te stellen, maar het is ook weer niet onbegrijpelijk. Het Openbaar Ministerie doet dit zelf zo vaak: een week voor de zitting met nieuwe rapporten komen, soms zelfs op de zitting. Dan heb je als verdediging ook een probleem.’
Positief resultaat
Het lijkt er op dat de advocaten hebben gewacht tot ze zeker wisten dat het onderzoek positief zou uitpakken voor hun cliënten. ‘Dat doe ik zelf ook wel eens,’ zegt Taekema. ‘De kans dat ze bij zo’n onderzoek iets anders vinden dan het NFI is heel klein, want die mensen zijn goed in hun werk, maar àls je iets anders vindt, breng je het in. En anders laat je het zitten.’ Het NFI verrichtte sectie op het lichaam van Henriquez.
Taekema krijgt bijval van Isabelle Huisman, van Salomons Van der Valk advocaten uit Den Haag. ‘Als uit het onderzoek was gekomen dat de nekklem vrijwel zeker de doodsoorzaak was dan hou je zo’n rapport natuurlijk achter, want je gaat niet het werk van het OM doen. Vanuit de verdediging gezien snap ik het wel. En ja, je mag dat zo laat indienen. Als je het op eigen initiatief en op eigen kosten doet, hoef je het niet eerder te zeggen.’
‘Voordeel van de twijfel’
De Haagse strafpleiter Ad Westendorp ziet nog een andere mogelijke reden voor het late inleveren van het onderzoeksrapport. Zo’n ‘overval’ verleidt de rechtbank misschien tot een snelle keuze tussen twee deskundigen.
‘Ik denk dat de verdediging denkt als we nu met een rapport komen dat een hele andere oorzaak aangeeft dan heeft de rechtbank een keuze en is die misschien wat sneller geneigd om het oordeel van de tweede deskundige te volgen, wat gunstig is voor de verdachten. Ik heb volledig vertrouwen in de integriteit van de rechtbank, maar toch lijkt het of politiemensen wat vaker het voordeel van de twijfel wordt gegund.’
Is er een connectie?
Dat de overvaltactiek niet is gelukt, de zaak is tenslotte uitgesteld, begrijpt Westendorp ook: ‘De rechtbank heeft gemeend, en dat is heel voor de hand liggend, om dat nieuwe rapport nog nader te bestuderen. En ik kan me voorstellen dat ze die bevindingen nog weer nader willen laten onderzoeken door weer een andere deskundige.’
Westendorp vraagt zich ook af of er een connectie bestaat tussen de onderzoeker en de politie, en hij verbaast zich over de timing. Isabelle Huisman zegt daarover: ‘Misschien was het gewoon niet eerder beschikbaar’.
Den HaagFM 27.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez verwerpen de mogelijkheid dat hun familielid misschien toch niet is overleden door de nekklem die de politie aanlegde tijdens zijn arrestatie in 2015. Een forensisch arts noemt dat in een nieuw rapport “zeer onwaarschijnlijk“. De inhoudelijke rechtszaak tegen twee agenten – die op 6 april zou starten – gaat daarom voorlopig niet door.
Richard Korver en Lisa Harteveld, advocaten van de moeder, zussen en een neef van Henriquez, zijn ontstemd dat de opdracht tot dat nieuwe onderzoek door de verdediging van de agenten is stilgehouden. “Tal van nabestaanden zijn overgekomen en hebben vliegtickets geboekt om de inhoudelijk behandeling bij te wonen. Kosten die gezien het voorgaande niet gemaakt hadden hoeven worden.”
De nabestaanden noemen het een nieuw voorbeeld van “onbetrouwbaar handelen van de politie” waardoor “de familie weinig tot geen vertrouwen meer heeft in hoe de politie in deze zaak opereert”. Ook vinden zij het vreemd dat de deskundige die is aangezocht door de verdediging,
Henriquez niet zelf heeft onderzocht, in tegenstelling tot de deskundigen waarop het Openbaar Ministerie zich baseert. “De familie meent dat er geen redenen zijn te twijfelen aan de deskundigheid van de patholoog die Mitch Henriquez wél zelf onderzocht.” …lees meer
OmroepWest 27.03.2017 De familie van Mitch Henriquez is uiterst ontstemd over een nieuw onderzoeksrapport dat op het laatste moment is ingebracht door de advocaten van de twee verdachte agenten. In het rapport van een forensisch arts staat dat het zeer onwaarschijnlijk is dat Henriquez in 2015 door verwurging na een nekklem van de politie is overleden.
Volgens de forensisch arts is de meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritemestoornissen. De familie van Mitch Henriquez merkt op dat de geraadpleegde arts het lichaam van de 42-jarige Arubaan niet zelf heeft onderzocht, hij heeft alleen het dossier bestudeerd. De deskundigen die in opdracht van het Openbaar Ministerie werkten onderzochten wel zelf het lichaam van Henriquez.
De advocaat van de moeder en zussen van het slachtoffer, Richard Korver, is verbaasd dat de verdediging het aanvullende onderzoek naar de doodsoorzaak niet eerder heeft aangekondigd. ‘De verdediging wist tijdens de regiezitting van 20 februari 2017 al dat er nog een deskundigenbericht zou volgen, nu zij daar zelf opdracht toe had gegeven. De verdediging heeft de keus gemaakt de rechtbank en de nabestaanden en het Openbaar Ministerie daarover niet te informeren. Dit terwijl een regiezitting nou net strekt tot instructie van de zaak.’
Vliegtickets al geboekt
De rechtbank heeft besloten de inhoudelijke behandeling uit te stellen. Een deel van de familie Henriquez woont op Aruba en is niet blij met het uitstel, zegt Korver: ‘In deze zaak zijn er tal van nabestaanden overgekomen en hebben anderen vliegtickets geboekt om de inhoudelijk behandeling, die geagendeerd stond op 6 april, bij te wonen. Kosten die gezien het voorgaande niet gemaakt hadden hoeven worden.’
De familie van Henriquez blijft overtuigd van de doodsoorzaak vastgesteld door het NFI. Die onderzoekers concludeerden dat Mitch was gestikt, waarschijnlijk door geweld op zijn hals. ‘De familie meent dat er geen redenen zijn te twijfelen aan de deskundigheid van de patholoog die Mitch Henriquez wel zelf onderzocht,’ aldus advocaat Richard Korver.
Bezwaren
‘In de ogen van de familie kleven niet alleen aan de inhoud van de rapportage, maar ook aan de wijze waarop deze tot stand kwam en de wijze waarop deze ter kennis is gebracht aan de rechtbank de nodige bezwaren,’ vervolgt Korver. De zaak-Henriquez gaat wel op 6 april verder. Dan wordt er in een regiezitting over het nieuwe onderzoeksrapport gepraat.
Ook de advocaat van de stiefkinderen van Henriquez, Gerald Roethof, reageert: ‘Mijn cliënten zijn onaangenaam verrast met de recente wending die deze zaak heeft genomen. En ik druk mij dan voorzichtig uit,’ zo laat Roethof weten. ‘Mijn cliënten zijn er kapot van dat het één en ander zo loopt. Ze zijn ontdaan. De zaak loopt al zo lang. Ze hadden zich opgeladen voor de komende zittingsdagen, zich geestelijk voorbereid daarop, en nu dit…’
OmroepWest 27.03.2017 Forensisch patholoog Frank van de Goot vindt het indienen van het rapport, waarin staat dat Mitch Henriquez mogelijk niet door een nekklem is overleden, extreem goedkoop. Dat zegt hij tegen Omroep West. In het rapport staat dat de meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritmestoornissen zou zijn. Volgens Van de Goot overlijdt ‘iedereen aan een hartstilstand’.
Het zou volgens Van de Goot dus mogelijk zijn dat Henriquez aan een hartstilstand overleed die het gevolg was van de nekklem. ‘Ik heb vraagtekens bij de stelligheid van het rapport. Ik ben heel benieuwd hoe zij tot deze conclusie zijn gekomen.’
Het Openbaar Ministerie en de advocaat van de familie zagen het rapport niet aankomen. Van de Goot vindt dat het rapport ‘even naar buiten is gebracht’. En dat kan niet volgens hem. ‘De nekharen stonden overeind. Het rapport doet geen eer aan de dode, geen eer aan de familie en nabestaanden. En het is ook niet goed voor de rechtspraak.’
Inhoudelijke behandeling uitgesteld
De raadslieden van de twee agenten die terecht staan voor de dood van Henriquez hebben het onderzoek laten uitvoeren door een forensisch arts. Het rapport is twee weken voor de inhoudelijke behandeling van de zaak ingediend. De rechtbank heeft nu besloten dat die behandeling, die 6 april zou beginnen, voorlopig niet doorgaat.
De familie van Henriquez is uiterst ontstemd over een nieuw onderzoeksrapport dat op het laatste moment is ingebracht door de advocaten van de twee verdachte agenten. De advocaat van de moeder en zussen van het slachtoffer, Richard Korver, is verbaasd dat de verdediging het aanvullende onderzoek naar de doodsoorzaak niet eerder heeft aangekondigd.
OmroepWest 27.03.2017 Het Openbaar Ministerie betreurt het late verschijnen van een rapport over de doodsooorzaak van Mitch Henriquez. De advocaten van de twee agenten die worden vervolgd voor het aanbrengen van een nekklem bij Henriquez kwamen twee weken voor de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak met een nieuw rapport. Daarin staat dat de Arubaan mogelijk niet door de nekklem is overleden.
De meest waarschijnlijke doodsoorzaak zou volgens een forensisch arts een hartstilstand of hartritmestoornissen kunnen zijn. De arts heeft het lichaam van het slachtoffer niet zelf onderzocht, maar baseert zich op eerdere onderzoeken.
Het OM zegt wel te begrijpen dat de inhoudelijke behandeling nu is uitgesteld. Die zou eigenlijk op 6 april beginnen, maar is nu voor onbepaalde tijd uitgesteld. Eerst moeten een patholoog en een andere forensisch arts de gelegenheid krijgen om commentaar te geven op het rapport dat de avdocaten hebben laten opstellen.
Rechtbank
Niet alleen het OM betreurt het late inbrengen van het rapport in het dossier, ook de rechtbank in Den Haag was onaangenaam verrast.
Telegraaf 27.03.2017 Nabestaanden van de Arubaan Mitch Henriquez reageren „uiterst ontstemd” op een medisch rapport waarin twijfel wordt gezaaid over diens doodsoorzaak. De familie verwerpt de conclusie uit dat rapport dat diens overlijden zeer waarschijnlijk door hartritmestoornissen of een hartstilstand, is veroorzaakt.
Dat rapport is volgens hun raadsman Richard Korver opgesteld door een forensisch arts in opdracht van de verdediging. De conclusie is naar zijn zeggen niet gebaseerd op eigen onderzoek of sectie, maar geschreven na lezing van het onderzoeksdossier.
Na sectie concludeerde het Openbaar Ministerie eerder op basis van onderzoek door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) dat de Arubaan overleed door verstikking, waarschijnlijk veroorzaakt door geweld op zijn hals. Dat zou het gevolg zijn geweest van een nekklem.
’Goed en uitgebreid onderzoek’
Korver noemt dat NFI-rapport een „goed en uitgebreid onderzoek.” Hij vindt het vreemd dat een forensisch arts op basis van dezelfde gegevens een geheel andere doodsoorzaak heeft kunnen vaststellen.
Daarnaast vindt hij het merkwaardig dat de verdediging van de twee agenten ruim de tijd heeft genomen om twee weken voor de zitting met een dergelijke conclusie te komen. Op de laatste regiezitting op 20 februari wisten de raadslieden van de verdachte agenten al dat er een rapport werd opgesteld, maar hielden zij daarover hun mond, aldus Korver. Ook de rechtbank zou daarover ontstemd zijn. In een mail noemde de rechtbank dat volgens Korver „betreurenswaardig.”
Proces voorlopig uitgesteld
Het tijdstip van bekendmaking van het uitstel bezorgt de nabestaanden financiële problemen. Familieleden van Henriquez hebben reis- en verblijfskosten betaald voor de zittingsdagen vanaf 6 april, maar dat proces is nu voorlopig uitgesteld.
Volgens Korver hebben de nabestaanden zich al vaker beklaagd „over het onbetrouwbaar handelen van de politie in deze.” De familie kan de bekendmaking van het alternatieve medische rapport niet los zien van andere incidenten, zoals de baangarantie voor de betrokken agenten en de onjuiste verklaringen die op meerdere fronten zouden zijn afgelegd, stelt hij.
OmroepWest 27.03.2017 Mitch Henriquez is mogelijk niet overleden door de nekklem die door de politie is aangelegd tijdens zijn arrestatie in het Haagse Zuiderpark in 2015. Volgens een forensisch arts is de meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritmestoornissen.
De betreffende arts heeft onderzoek gedaan in opdracht van de raadslieden van de twee agenten die terecht staan voor de dood van Henriquez. In zijn rapport staat volgens de rechtbank ‘dat het zeer onwaarschijnlijk is dat Mitch Henriquez als gevolg van verwurging na een nekklem is overleden. Het rapport noemt als meest waarschijnlijke doodsoorzaak: hartstilstand/hartritmestoornissen.’
Het rapport is twee weken voor de inhoudelijke behandeling van de zaak ingediend. De rechtbank heeft nu besloten dat die behandeling, die 6 april zou beginnen, voorlopig niet doorgaat. De rechtbank zegt daarover: ‘De doodsoorzaak van de heer Henriquez is een belangrijk punt in de zaak. Daarom moet naar aanleiding van het overgelegde rapport nader onderzoek plaatsvinden. De patholoog en een andere forensisch arts moeten de gelegenheid krijgen om daarop schriftelijk commentaar te geven.’
Verrassing
De rechtbank in Den Haag lijkt onaangenaam verrast door de nieuwe ontwikkeling. ‘Deze ontwikkeling was voor de rechtbank niet te voorzien,’ zo staat te lezen op de website van de rechtbank. ‘Niet bekend was dat de raadslieden van de verdachten een onderzoek lieten instellen naar de doodsoorzaak. Indien dat wel bekend was geweest, had de rechtbank geen inhoudelijke behandeling gepland voordat al het onderzoek was afgerond. Dan was ook het afblazen van de inmiddels geplande zitting voorkomen.’
Het advocatenkantoor dat de twee agenten bij staat, doet geen mededelingen over de zaak. Dezitting die op 6 april was gepland gaat wel door, maar dan als zogeheten pro formazitting. Voor de inhoudelijke behandeling moet een nieuwe datum worden geprikt, als al het onderzoek is afgerond.
Den HaagFM 27.03.2017 Mitch Henriquez is misschien toch niet overleden door de nekklem die de politie aanlegde tijdens zijn arrestatie. Dat zegt een forensisch arts. De inhoudelijke rechtszaak tegen twee agenten – die op 6 april zou starten – gaat daarom voorlopig niet door.
Eerder werd er vanuit gegaan dat de Arubaan in 2015 in het Zuiderpark overleed door een verkeerd uitgevoerde nekklem die de politie tijdens zijn arrestatie toepaste. De forensisch arts noemt dat nu “zeer onwaarschijnlijk”. Een hartstilstand of hartritmestoornissen zou de reden voor het overlijden van Henriquez zijn.
De rechtbank reageert verbaasd op het nieuws. “Deze ontwikkeling was voor de rechtbank niet te voorzien. Niet bekend was dat de raadslieden van de verdachten een onderzoek lieten instellen naar de doodsoorzaak. Indien dat wel bekend was geweest, had de rechtbank geen inhoudelijke behandeling gepland voordat het onderzoek was afgerond. Om eerst de doodsoorzaak nauwkeurig vast te stellen heeft de rechtbank besloten dat de inhoudelijke behandeling op 6 april niet doorgaat.”
Politiegeweld
Het Openbaar Ministerie maakte in juli 2015 bekend dat Henriquez was overleden door politiegeweld. Hij had een gebroken strottenhoofd, twee gebroken ribben en bloeduitstortingen bij slaap, neus en geslachtsdeel. Hoofdofficier van Justitie Kitty Nooy zei destijds dat er bij de man geen natuurlijke oorzaak was gevonden voor zijn overlijden. Twee politiewetenschappers zeiden in september vorig jaar dat de politie bij de aanhouding van Henriquez “fout op fout” had gestapeld. De agenten zaten niet alleen fout met de nekklem, maar gebruikten ook te snel geweld en wreven Henriquez pepperspray in het gezicht. …lees meer
NU 27.03.2017 Volgens een rapport van een forensisch arts die werd ingeschakeld door de advocaten van de verdachte agenten, is het zeer onwaarschijnlijk dat Mitch Henriquez als gevolg van verwurging na een nekklem is overleden.
Het rapport noemt als meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritmestoornissen.
De rechtbank in Den Haag heeft besloten dat de inhoudelijke behandeling, die op 6 april zou beginnen, voorlopig niet doorgaat. Op die datum is er nu een pro forma-zitting, waarop uitsluitend dit onderwerp wordt besproken.
“De doodsoorzaak van de heer Henriquez is een belangrijk punt in de zaak. Daarom moet naar aanleiding van het overgelegde rapport nader onderzoek plaatsvinden”, aldus de rechtbank.
“De patholoog en een andere forensisch arts moeten de gelegenheid krijgen om daarop schriftelijk commentaar te geven. Daarvoor is geen tijd meer in de korte periode die tot de zitting resteert. Bovendien zijn deze artsen niet in de gelegenheid bij de behandeling op zitting als deskundige te verschijnen, wat ook noodzakelijk is.”
Volgens de rechtbank was het niet bekend dat de advocaten van de verdachten een onderzoek hadden laten instellen naar de doodsoorzaak van Henriquez. “Indien dat wel bekend was geweest, had de rechtbank geen inhoudelijke behandeling gepland voordat het onderzoek was afgerond.”
De 42-jarige Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden na een muziekfestival in Den Haag omdat hij riep dat hij een wapen had. Hij verzette zich hevig tegen zijn aanhouding. De agenten gebruikten bij zijn aanhouding – zo bleek later – ”normoverschrijdend geweld”. Henriquez overleed een dag later. Zijn dood zorgde voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Overzicht: Fatale arrestatie Mitch Henriquez
Richard Korver, de advocaat van de nabestaan van Henriquez, laat in een verklaring weten dat de familie ontstemd is over het plotseling opduiken van het onderzoek door de verdediging van de agenten. De verdediging heeft er volgens Korver tijdens de regiezitting op 20 februari voor gekozen de rechtbank, de nabestaanden en het Openbaar Ministerie niet te informeren.
“De cliënten hebben zich al vaker beklaagd over het onbetrouwbare handelen van de politie in deze”, aldus de advocaat.
Volgens Korver is de conclusie van de arts niet gebaseerd op eigen onderzoek of sectie, maar geschreven na lezing van het onderzoeksdossier. De familie van Henriquez verwerpt de uitkomst van het rapport.
Na sectie concludeerde het Openbaar Ministerie eerder op basis van onderzoek door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) dat de Arubaan overleed door verstikking, waarschijnlijk veroorzaakt door geweld op zijn hals. Dat zou het gevolg zijn geweest van een nekklem.
Korver noemt dat NFI-rapport een ”goed en uitgebreid onderzoek”. Hij vindt het vreemd dat een forensisch arts op basis van dezelfde gegevens een geheel andere doodsoorzaak heeft kunnen vaststellen.
VK 27.03.2017 Uit nieuw forensisch onderzoek blijkt dat Mitch Henriquez tijdens zijn arrestatie in 2015 niet aan verwurging door een nekklem, maar door een hartstilstand is overleden. Deze conclusie is maandag in de strafzaak ingebracht door de advocaten van de agenten die Henriquez arresteerden.
Als gevolg van deze contra-expertise heeft de rechtbank in Den Haag de inhoudelijke behandeling van de zaak, die gepland stond van 6 tot en met 10 april, voor onbepaalde tijd opgeschort. De patholoog en een andere forensisch arts moeten de tijd krijgen om op het nieuwe onderzoeksrapport te reageren.
Eerder zei het Openbaar Ministerie, op basis van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), dat Henriquez stierf door verstikking na een nekklem, in combinatie met pepperspray en een klap op zijn neus.
De arrestatie van Mitch Henriquez, tijdens een festival in het Haagse Zuiderpark op 27 juni 2015, veroorzaakte landelijk ontsteltenis. De Arubaan riep voor de grap dat hij een wapen had, waarna vijf agenten hem met veel geweld overmeesterden. Aanvankelijk bracht de politie de verklaring naar buiten dat Henriquez in de arrestantenbus ‘onwel’ was geworden.
Uit filmbeelden van omstanders bleek echter dat de arrestant liggend op de grond al geen teken van leven meer vertoonde. De Mobiele Eenheid moest eraan te pas komen om opstanden in de Haagse Schilderswijk te beteugelen.
De patholoog en een andere forensisch arts moeten de tijd krijgen om op het nieuwe onderzoeksrapport te reageren
Na het NFI-onderzoek zei de Haagse politiechef eind vorig jaar dat het optreden van de agenten ‘te hard, te veel en te ongecoördineerd’ was. De vijf agenten, die als verdachten werden aangemerkt, werden kort na het incident geschorst. Twee van hen werden na het NFI-onderzoek voorwaardelijk ontslagen en vervolgd. Een van hen paste de nekklem toe, de ander sloeg Henriquez op zijn neus en spoot met pepperspray in het gezicht van de arrestant.
De advocaten van de agenten willen het nieuwe onderzoeksrapport niet toelichten. Advocaat Korver, die de nabestaanden vertegenwoordigt, stelt in een persbericht dat de contra-expert Mitch Henriquez niet zelf heeft onderzocht, maar zich uitsluitend baseert op het strafdossier.
‘De deskundige van de verdediging lijkt extreem veel waarde te hechten aan de verklaringen van politiemensen omtrent het verzet van Henriquez’, meldt Korver. ‘Het is niet voor niets dat de politie zelf het handelen van vier van de vijf agenten heeft aangemerkt als ernstig plichtsverzuim.’
Veel van zijn cliënten zijn boos dat het nieuwe rapport zo kort voor de strafzaak wordt ingediend – zij hebben vanuit Aruba tickets geboekt om de strafzaak die in april stond gepland, te kunnen bijwonen.
Lees verder;
Familie Henriquez start procedure om vijf Haagse agenten te vervolgen
Nabestaanden van de in 2015 overleden Mitch Henriquez gaan een procedure aanspannen om alsnog alle vijf agenten te vervolgen die betrokken waren bij de fatale arrestatie van de Arubaan en niet enkel twee van de vijf.
Politie past training omstreden nekklem aan na dood Mitch Henriquez
De politie heeft de trainingen aangepast rondom het gebruik van de omstreden nekklem. Na drie maanden van oefenen met die nieuwe aanpassingen, komt de politie daar nu mee naar buiten.
Telegraaf 27.03.2017 Een nieuw forensisch rapport heeft maandag twijfel gezaaid over de doodsoorzaak van Mitch Henriquez in 2015. De man zou niet aan de gevolgen van een nekklem van agenten zijn bezweken, maar volgens dat rapport zeer waarschijnlijk aan de gevolgen van hartritmestoornissen of een hartstilstand.
De Haagse rechtbank heeft nu besloten tot uitstel van de inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen twee verdachte agenten. Het forensisch rapport is in opdracht van de advocaten van de agenten opgesteld.
De raadslieden van de verdachten hebben volgens de rechtbank twee weken voor de eerste zittingsdag het nieuwe forensisch rapport ingediend. Het rapport over de gewraakte aanhouding van Henriquez in het Zuiderpark noemt een hartstilstand of hartritmestoornissen als meest waarschijnlijke doodsoorzaak, maakte de rechtbank maandag bekend.
De raadslieden van de twee agenten waren maandagmiddag niet bereid het alternatieve rapport toe te lichten.
Eerder concludeerde het Openbaar Ministerie op basis van onderzoek door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) dat de Arubaan overleed door verstikking, waarschijnlijk veroorzaakt door geweld op zijn hals. Ook geweld op zijn neus en het gebruik van pepperspray heeft mogelijk een rol gespeeld.
Van de twee agenten die worden vervolgd, paste één de nekklem toe en sloeg de ander Henriquez op zijn neus en gebruikte hij pepperspray tegen hem, aldus het OM. Uit het onderzoek bleek volgens het OM niet dat deze agenten uit waren op de dood van Mitch Henriquez.
Rapport toetsen
Het nieuwe rapport is opgemaakt door een forensisch arts, maar de rechtbank wil eerst commentaar van een patholoog en een andere forensisch arts horen om de inhoud van het rapport te kunnen toetsen. De tijd tot aan de inhoudelijke behandeling die voor 6 april geagendeerd stond, is voor nader onderzoek te beperkt.
De rechtbank zegt in een verklaring niet bekend te zijn geweest met dat onderzoek en dat uitstel dus niet was te voorzien. Op 6 april wordt nu een pro-formazitting belegd waarop uitsluitend het nieuwe rapport over de doodsoorzaak van Henriquez wordt besproken.
Elsevier 27.03.2017 Mitch Henriquez is mogelijk niet om het leven gekomen door een nekklem, toegepast door politieagenten. In het rapport van een forensisch expert staat dat hij vermoedelijk stierf na hartfalen.
Het rapport van de forensisch arts, die werd ingeschakeld door de advocaten van de verdachte agenten, noemt als meest waarschijnlijke doodsoorzaak een hartstilstand of hartritmestoornissen, meldt de rechtbank in Den Haag maandag.
Strafzaak tegen twee agenten
Door deze nieuwe medische gegevens over de doodsoorzaak van Henriquez heeft de Haagse rechtbank besloten de inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen de twee agenten uit te stellen. De inhoudelijke behandeling zou beginnen op 6 april. Op die datum is er nu wel een zogenoemde pro forma-zitting, waarop uitsluitend de uitkomst van dit rapport wordt besproken.
‘De doodsoorzaak van de heer Henriquez is een belangrijk punt in de zaak.’
‘Daarom moet naar aanleiding van het overgelegde rapport nader onderzoek plaatshebben,’ oordeelt de rechtbank. ‘De patholoog en een andere forensisch arts moeten de gelegenheid krijgen om daarop schriftelijk commentaar te geven. Daarvoor is geen tijd meer in de korte periode die tot de zitting resteert.’
Tot dusver werd aangenomen dat een van de agenten, op die bewuste zaterdagavond van 27 juni 2015, de omstreden nekklem op de verkeerde manier toepaste. Hij deed dit in een poging om Henriquez in het Haagse Zuiderpark tot bedaren te brengen.
Schilderswijk het toneel van rellen
De 42-jarige Arubaan, die een muziekfestival bezocht, zou daar hebben geroepen dat hij een wapen bij zich droeg. Dat bleek uiteindelijk niet het geval. Hij werd aangehouden en daarbij ging het mis. De Arubaan verzette zich, werd tegen de grond gedrukt – op dusdanige wijze dat hij een ernstig zuurstoftekort kreeg. De volgende dag overleed Henriquez in het ziekenhuis.
Op basis van onderzoek van het Nederlands Forensisch Instituut concludeerde justitie dat Henriquez overleed door verstikking, waarschijnlijk veroorzaakt door geweld op zijn hals. Ook geweld op zijn neus en het gebruik van pepperspray hebben mogelijk een rol gespeeld. In september vorig jaar werd duidelijk dat twee agenten hiervoor strafrechtelijk zouden worden vervolgd. De dood van Henriquez leidde tot grote beroering in Den Haag. De Schilderswijk was enige tijd het toneel van hevige rellen.
Tom Reijner (1986) werkt sinds augustus 2013 op de webredactie. Hij studeerde Politicologie en Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.
AD 27.03.2017 Mitch Henriquez is mogelijk niet overleden door een nekklem, maar door een hartstilstand. De rechtbank in Den Haag heeft daarom besloten de inhoudelijke behandeling van de zaak Mitch Henriquez voorlopig niet te laten doorgaan. Henriquez overleed in 2015 tijdens een festival in Den Haag, nadat hij door agenten tegen de grond was gewerkt. Altijd werd aangenomen dat hij door een nekklem was omgekomen.
De raadslieden van de twee verdachte agenten hebben afgelopen vrijdag, twee weken voor de eerste zittingsdag, een rapport van een forensisch arts aan de rechtbank overlegd. Daarin staat dat het zeer onwaarschijnlijk is dat Henriquez als gevolg van verwurging na een nekklem is overleden. Het rapport noemt als meest waarschijnlijke doodsoorzaak hartstilstand of hartritmestoornissen.
Doodsoorzaak
De doodsoorzaak van Henriquez is een belangrijk punt in de zaak. Daarom moet naar aanleiding van het overlegde rapport nader onderzoek plaatsvinden. De patholoog en een andere forensisch arts moeten de gelegenheid krijgen om daarop schriftelijk commentaar te geven. Daarvoor is geen tijd meer in de korte periode die er nog is voor de rechtszaak. Bovendien zijn deze artsen niet in de gelegenheid bij de behandeling op zitting als deskundige te verschijnen, wat ook noodzakelijk is.
Onvoorzien
Het was niet bekend dat de raadslieden van de verdachten een onderzoek lieten instellen naar de doodsoorzaak. Als dat wel bekend was geweest, had de rechtbank nog geen inhoudelijke behandeling gepland.
Advocaat Richard Korver is namens zijn cliënt op ‘zijn zachtst gezegd not amused’ over het verschijnen van het rapport. ,,Al tijdens de regiezitting wisten de advocaten dat dit rapport eraan kwam. Zij hebben er niets over gezegd. De regiezitting is juist bedoeld om dit soort zaken te bespreken. Nu zijn mijn cliënten speciaal uit Aruba overgekomen voor dit gebeuren. Dat is nu allemaal voor niets. Wij betreuren het zeer, buitengemeen teleurstellend.’’
Veronderstellingen
Vrijdag kwam het rapport bij Korver binnen. Hij is nog niet erg onder de indruk van de bevindingen. ,,Het rapport is op de laatste werkdag van deze deskundige verschenen. Dan gaan mijn wenkbrauwen al meteen omhoog staan. Hij heeft het lichaam van Henriquez niet zelf onderzocht. Bovendien doet hij op basis van het dossier veronderstellingen waarvan meteen duidelijk is dat ze niet even sterk zijn.’’
Volgens advocaat Roethof, die ook een deel van de familie bijstaat, is de familie er kapot van dat het weer langer gaat duren. ,,Ze hadden zich opgeladen voor de komende zittingsdagen. Zich geestelijk voorbereid daarop. De zaak sleept al zo lang. En nu dit,” zegt Roethof.
Oneerlijk
Voor Mitch’ neef Alex Dijkhoff voelt het onrechtvaardig dat de inhoudelijke behandeling weer wordt uitgesteld. ,,Op ons komt het over alsof de zaak partijdig wordt behandeld, het lijkt nu of we geen eerlijk proces meer kunnen verwachten.’’
Lila, de oudste zus van Mitch zegt dat het rapport van de forensisch arts voelt alsof ‘de vloer onder je voeten wordt weggenomen’. ,,Het enige dat wij hebben gevraagd is een eerlijk en rechtvaardig proces. Rechtvaardigheid. Dan kunnen wij als familie proberen alles een plekje te geven en proberen door te gaan met onze levens. Dat wordt nu weer moeilijk gemaakt.’’
Grote fouten
De Arubaan Mitch Henriquez overleed in de zomer van 2015 in het Haagse Zuiderpark na een festival. Vanwege een grap kreeg hij ruzie met vijf agenten die hem tegen de grond werkten. Henriquez verzette zich, waarna een agent hem in een nekklem legde. Henriquez verloor het bewustzijn en overleed een dag later. Twee agenten worden vervolgd, drie anderen kregen een straf van hun werkgever opgelegd. De korpsleiding erkende eerder dat er grote fouten waren gemaakt bij de arrestatie van Henriquez.
De politie in Den Haag zegt ‘ook verrast’ te zijn door het onderzoek. ,,Dit komt voor ons ook uit de hoge hoed”, zegt een woordvoerster. ,,We kunnen er inhoudelijk dus weinig over zeggen. We nemen elke vorm van bewijs serieus, maar we kennen de inhoud van dit rapport ook niet.”
Onduidelijk
De inhoudelijke behandeling van de rechtszaak zou 6 april beginnen en 5 dagen duren. Er zal op 6 april nog wel een zitting plaatsvinden, maar dat zal een zogenoemde pro forma-zitting zijn, waarop uitsluitend dit onderwerp zal worden besproken. Het is nu nog onduidelijk wanneer de inhoudelijke zitting zal plaatsvinden.
OmroepWest 24.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez eisten vandaag in een kort geding de namen op van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van de Arubaan in juni 2015 in Den Haag. De familie wil de namen hebben om onder meer onderzoek te doen naar het verleden van de agenten. De rechter doet volgende week uitspraak.
De namen hoeven niet openbaar te worden gemaakt. De nabestaanden willen meer te weten komen over de staat van dienst van de agenten, hun verleden en of ze eventueel persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de geleden schade.
Het kort geding duurde een uur. Er was veel familie aanwezig in de rechtbank. Ook de moeder van Henriquez, die op Aruba woont, was aanwezig. De nabestaanden worden vertegenwoordigd door advocaat Richard Korver. Onze verslaggever John van der Tol was aanwezig in de rechtbank en twitterde over de zaak. Zijn verslag staat hieronder.
Twee van de vijf agenten worden strafrechtelijk vervolgd voor de gewelddadige en uiteindelijk fataleaanhouding van Mitch Henriquez op 27 juni 2015 in het Haagse Zuiderpark. Het hof bepaalt in een zogeheten artikel 12-procedure nog of ook de andere drie agenten moeten terechtstaan. Die beslissing wordt eind maart verwacht.
De inhoudelijke behandeling van de zaak begint op 6 april. Er zijn vijf zittingsdagen voor uitgetrokken. De uitspraak staat vooralsnog op 9 mei gepland. De uitspraak van het kort geding is op 31 maart.
NU 24.03.2017De nabestaanden van Mitch Henriquez willen de namen horen van de vijf agenten die betrokken waren bij de fatale aanhouding van de Arubaan. Door het afschermen van de agenten, voelen zij zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen.
Ook vinden ze het onnodig en kwetsend dat ze niet weten wie er betrokken is bij de dood van hun familielid.
Dat zei hun advocaat Richard Korver vrijdag tijdens een kort geding tegen de Nederlandse Staat in de rechtbank in Den Haag. De moeder van Henriquez vertelde de rechter in tranen dat ze de agenten in de ogen wil kijken. ”Ik wil ze zien. Dan kan mijn hart rust krijgen.” Korver en de familie benadrukken dat ze namen niet openbaar willen maken, maar het zelf willen weten.
Gevaar
De Staat betoogde dat de levens van de agenten in gevaar zijn als hun namen niet verborgen blijven. ”Zij zijn heel ernstig bedreigd.” Er werd onder meer opgeroepen om hun kinderen en vrouw te doden.
Korver en de familie benadrukken dat ze namen niet openbaar willen maken, maar het zelf willen weten. De advocaat noemt het ongepast en beledigend dat de veiligheid van de agenten in gevaar zou zijn als de namen aan zijn cliënten en hem bekend worden gemaakt. ”Alsof wij niet ordentelijk met die namen om zouden gaan.”
De 42-jarige Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden na een muziekfestival in Den Haag omdat hij riep dat hij een wapen had. Hij verzette zich hevig tegen zijn aanhouding. De agenten gebruikten bij zijn aanhouding – zo bleek later – ”normoverschrijdend geweld”, Henriquez overleed een dag later. Zijn dood zorgde voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Strafrechtelijk vervolgd
Twee van de vijf betrokken agenten worden strafrechtelijk vervolgd. De inhoudelijke behandeling van die zaak is begin april. Tijdens een regiezitting eerder dit jaar bleek al dat de agenten volledig afgeschermd worden. Ze zitten achter een muur en hun stem wordt vervormd.
”Mijn cliënten kunnen niet eens horen of de agenten bijvoorbeeld zenuwachtig zijn. De familie heeft het gevoel dat ze verzeild zijn geraakt in een spookproces.”
De uitspraak van het kort geding is volgende week vrijdag om 15:00 uur.
Telegraaf 24.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez willen de namen horen van de vijf agenten die betrokken waren bij de fatale aanhouding van de Arubaan. Door het afschermen van de agenten voelen zij zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen. Ook vinden ze het onnodig en kwetsend dat ze niet weten wie er betrokken is bij de dood van hun familielid..
Dat zei hun advocaat Richard Korver vrijdag tijdens een kort geding tegen de Nederlandse Staat in de rechtbank in Den Haag. De moeder van Henriquez vertelde de rechter in tranen dat ze de agenten in de ogen wil kijken. „Ik wil ze zien. Dan kan mijn hart rust krijgen.”
De Staat betoogde dat de levens van de agenten in gevaar zijn als hun namen niet verborgen blijven. „Zij zijn heel ernstig bedreigd.” Er werd onder meer opgeroepen om hun kinderen en vrouw te doden.
Korver en de familie benadrukken dat ze namen niet openbaar willen maken, maar het zelf willen weten. De advocaat noemt het ongepast en beledigend dat de veiligheid van de agenten in gevaar zou zijn als de namen aan zijn cliënten en hem bekend worden gemaakt. „Alsof wij niet ordentelijk met die namen om zouden gaan.”
De 42-jarige Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden na een muziekfestival in Den Haag omdat hij riep dat hij een wapen had. Hij verzette zich hevig tegen zijn aanhouding. De agenten gebruikten bij zijn aanhouding – zo bleek later – „normoverschrijdend geweld”, Henriquez overleed een dag later.
Zijn dood zorgde voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Twee van de vijf betrokken agenten worden strafrechtelijk vervolgd. De inhoudelijke behandeling van die zaak is begin april. Tijdens een regiezitting eerder dit jaar bleek al dat de agenten volledig afgeschermd worden. Ze zitten achter een muur en hun stem wordt vervormd. „Mijn cliënten kunnen niet eens horen of de agenten bijvoorbeeld zenuwachtig zijn. De familie heeft het gevoel dat ze verzeild zijn geraakt in een spookproces.”
De uitspraak van het kort geding is volgende week vrijdag.
AD 24.03.2017 De levens van de agenten die betrokken waren bij de fatale arrestatie van Mitch Henriquez (42) in 2015 lopen gevaar als hun namen bekend worden. Dat stelde de advocaat van de Staat vandaag in een door de nabestaanden aangespannen rechtszaak. Door het afschermen van de agenten voelen zij zich belemmerd om een eigen onderzoek te doen naar hen. Volgens de moeder van Mitch kan haar hart ‘geen rust krijgen’ als ze niet weet wie de agenten zijn.
In de zomer van 2015 liep Henriquez dodelijk letsel op tijdens het muziekfestival Night at the Park. De man zou volgens de politie verbaal gedreigd hebben met een wapen. Twee agenten gingen vervolgens te ver tijdens de aanhouding, waardoor de arrestant de volgende dag in het ziekenhuis kwam te overlijden. Het incident zorgde voor rellen in Den Haag.
Veiligheid
Het openbaar ministerie heeft de namen van alle agenten die bij de fatale aanhouding betrokken waren altijd geheim gehouden in verband met hun veiligheid. De moeder, zussen en neef van Henriquez claimen de namen nodig te hebben om hen via een civiele procedure aansprakelijk te kunnen stellen voor de fatale aanhouding. Ook willen ze weten wie de agenten zijn, zodat ze zelf onderzoek kunnen doen naar hun betrouwbaarheid en staat van dienst.
Advocaat Richard Korver staat de nabestaanden bij. Volgens de raadsman blijkt nergens uit dat de agenten nog slachtoffer zijn van dreiging vanuit de samenleving. Hij zegt ook dat de namen niet publiekelijk openbaar hoeven te worden gemaakt, het gaat hem er om dat hij de namen krijgt. Korver wil dat de rechter zijn verzoek toewijst en de Staat veroordeeld tot de betaling van dwangsommen als hij de namen toch niet krijgt.
Korver en de familie benadrukken dat ze de identiteit van de agenten niet openbaar willen maken, maar het zelf willen weten. De advocaat noemt het ongepast en beledigend dat de veiligheid van de agenten in gevaar zou zijn als de namen aan zijn cliënten en hem bekend worden gemaakt. ,,Alsof wij niet ordentelijk met die namen om zouden gaan.”
Bedreigingen
De advocaat van de Staat stipte aan dat er in het verleden ernstige bedreigingen zijn geuit tegen agenten. Zo werd er opgeroepen om naar de school van de kinderen van de agenten te gaan om hun kinderen te doden. Ook stelde hij vast dat een rechter eerder al oordeelde dat de namen geheim mogen blijven.
Eerder was de rechter het al eens met het OM om de namen geheim te houden. Dat was bij de eerste openbare rechtszitting een maand geleden in de beveiligde rechtbank van Schiphol. Advocaat Richard Korver en Gerald Roethof vroegen toen ook al namens de nabestaanden de namen van de dienders. De rechter vreesde echter net als het OM de veiligheid van de agenten en hun familieleden.
De rechter beslist op 31 maart of de advocaat van de nabestaanden recht heeft op de namen van de betrokken agenten.
Den HaagFM 24.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez eisten vrijdag in een kort geding de namen van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van de Arubaan in juni 2015 door politiegeweld. De familie wil de namen hebben om onder meer onderzoek te doen naar het verleden van de agenten. De rechter doet volgende week uitspraak.
De namen hoeven niet openbaar te worden gemaakt. De nabestaanden willen meer te weten komen over de staat van dienst van de agenten, hun verleden en of ze eventueel persoonlijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de geleden schade.
Het kort geding duurde een uur. Er was veel familie aanwezig in de rechtbank. Ook de moeder van Henriquez, die op Aruba woont, was aanwezig. De nabestaanden worden vertegenwoordigd door advocaat Richard Korver. Verslaggever John van der Tol was aanwezig in de rechtbank. …lees meer
OmroepWest 20.03.2017 DEN HAAG – De nabestaanden van de 42-jarige Arubaan Mitch Henriquez eisen in een kort geding de namen op van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van Henriquez in juni 2015. Dat bevestigt hun raadsman Richard Korver.
Twee van de vijf agenten worden strafrechtelijk vervolgd voor de gewelddadige en uiteindelijk fatale aanhouding van Mitch Henriquez op 27 juni 2015 in het Haagse Zuiderpark. Het hof bepaalt in een zogeheten artikel 12-procedure nog of ook andere betrokkenen moeten terechtstaan. Die beslissing wordt eind maart verwacht.
In het geding van komende vrijdag in Den Haag tegen de Staat wil Korver de bekendmaking van hun namen afdwingen, onder meer om nader onderzoek te doen naar de politiemensen, naar hun verleden en naar hun eventuele aansprakelijkheid voor de geleden schade.
‘Ten onrechte afgeschermd’
De overheid heeft de betrokken agenten in zijn ogen ten onrechte volledig afgeschermd. ‘Iedere Nederlander heeft het recht om daders aansprakelijk te stellen, dus ook mijn cliënten. Maar de nabestaanden hebben geen idee met wie ze te maken hebben’, stelt Korver. ‘Ik wil geen spookproces voeren. Mijn clienten kunnen de agenten niet zien, want ze zitten achter een scherm en niet horen, want hun stem wordt vervormd. Wie garandeert mij dat ze zijn wie ze zeggen dat ze zijn? Ik wil de achtergrond van de agenten weten. Misschien hebben ze wel een strafblad. Ik wil weten wat hun verleden is.’
De raadsman meent dat ten onrechte onderscheid wordt gemaakt tussen gewone verdachten en politiemensen. ‘Ik snap niet dat voor hen andere regels gelden, terwijl de Holleeders en BN’ers van deze wereld gewoon met naam en toenaam terechtstaan. Dat is in strijd met de openbare en voor iedereen controleerbare strafrechtspleging’, aldus Korver. Korver wil dat de namen openbaar worden gemaakt. Als de rechter daar niet in mee gaat, wil hij de namen hebben onder voorwaarde dat hij er niet mee naar buiten treedt. Puur voor zijn eigen verdediging, zegt hij tegen Omroep West. Korver zegt meerdere keren om namen gevraagd te hebben, maar zonder resultaat.
Inhoudelijke behandeling
De inhoudelijke behandeling van de zaak begint op 6 april. Er zijn vijf zittingsdagen voor uitgetrokken. De uitspraak staat vooralsnog op 9 mei gepland.
Den HaagFM 20.03.2017 De nabestaanden van Mitch Henriquez eisen in een kort geding de namen van de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van Henriquez in juni 2015.
Twee van de vijf agenten worden strafrechtelijk vervolgd voor de fatale aanhouding van de 42-jarige Arubaan in het Zuiderpark. In die zaak blijft hun identiteit geheim. De nabestaanden staan vrijdag bij de rechter om de bekendmaking van hun namen af te dwingen.
“Iedere Nederlander heeft het recht om daders aansprakelijk te stellen, dus ook mijn cliënten. Maar de nabestaanden hebben geen idee met wie ze te maken hebben”, zegt hun Richard Korver (kleine foto). “Ik wil de achtergrond van de agenten weten. Misschien hebben ze wel een strafblad. Ik wil weten wat hun verleden is.” …lees meer
NU 20.03.2017 De nabestaanden van de 42-jarige Arubaan Mitch Henriquez eisen in kort geding de namen op van de vijf agenten die betrokken waren bij diens dood in juni 2015. Dat bevestigt hun raadsman Richard Korver.
In het geding van komende vrijdag in Den Haag tegen de Staat wil Korver de bekendmaking van hun namen afdwingen, onder meer om nader onderzoek te doen naar de politiemensen, naar hun verleden en naar hun eventuele aansprakelijkheid voor de geleden schade.
De overheid heeft de betrokken agenten in zijn ogen ten onrechte volledig afgeschermd. ”Iedere Nederlander heeft het recht om daders aansprakelijk te stellen, dus ook mijn cliënten. Maar de nabestaanden hebben geen idee met wie ze te maken hebben”, stelt Korver in een toelichting.
De raadsman meent dat ten onrechte onderscheid wordt gemaakt tussen gewone verdachten en politiemensen. ”Ik snap niet dat voor hen andere regels gelden, terwijl de Holleeders en BN’ers van deze wereld gewoon net naam en toenaam terechtstaan. Dat is in strijd met de openbare en voor iedereen controleerbare strafrechtspleging”, aldus Korver.
Vervolgd
Twee van de vijf agenten worden strafrechtelijk vervolgd voor de gewelddadige en uiteindelijk fatale aanhouding van Mitch Henriquez op 27 juni 2015 in het Haagse Zuiderpark. Het hof bepaalt in een zogeheten artikel 12-procedure nog of ook andere betrokkenen moeten terechtstaan. Die beslissing wordt eind maart verwacht.
Henriquez kreeg eind juni een woordenwisseling met agenten op het festival Night at the Park in het Zuiderpark in Den Haag. Toen zij hem vervolgens overmeesterden, kreeg hij geen lucht meer. Hij raakte onwel en overleed een dag later.
Na de dood van Henriquez was het vier nachten op rij onrustig in de Haagse Schilderswijk. Relschoppers bekogelden de politie met stenen, vernielden winkels en een theater en staken spullen in brand. Meer dan tweehonderd mensen werden opgepakt.
Telegraaf 20.03.2017 De nabestaanden van de 42-jarige Arubaan Mitch Henriquez eisen in kort geding de namen op van de vijf agenten die betrokken waren bij diens dood in juni 2015. Dat bevestigt hun raadsman Richard Korver.
In het geding van komende vrijdag in Den Haag tegen de Staat wil Korver de bekendmaking van hun namen afdwingen, onder meer om nader onderzoek te doen naar de politiemensen, naar hun verleden en naar hun eventuele aansprakelijkheid voor de geleden schade.
De overheid heeft de betrokken agenten in zijn ogen ten onrechte volledig afgeschermd. ,,Iedere Nederlander heeft het recht om daders aansprakelijk te stellen, dus ook mijn cliënten. Maar de nabestaanden hebben geen idee met wie ze te maken hebben”, stelt Korver in een toelichting.
De raadsman meent dat ten onrechte onderscheid wordt gemaakt tussen gewone verdachten en politiemensen. ,,Ik snap niet dat voor hen andere regels gelden, terwijl de Holleeders en BN’ers van deze wereld gewoon net naam en toenaam terechtstaan. Dat is in strijd met de openbare en voor iedereen controleerbare strafrechtspleging”, aldus Korver.
Twee van de vijf agenten worden strafrechtelijk vervolgd voor de gewelddadige en uiteindelijk fatale aanhouding van Mitch Henriquez op 27 juni 2015 in het Haagse Zuiderpark. Het hof bepaalt in een zogeheten artikel 12-procedure nog of ook andere betrokkenen moeten terechtstaan. Die beslissing wordt eind maart verwacht.
Vorige maand bleek de afscherming van twee verdachte agenten op een zogenoemde regiezitting in de beveiligde rechtbank op Schiphol. Zij zaten toen achter geblindeerd glas in een aparte ruimte. Hun stemmen werden vervormd. Ook hun namen werden niet genoemd en de verdachten werden aangeduid als ‘DH01’ en ‘DH02’. Korver betitelt dat als ,,een spookproces”.
Volgens de rechter vroeg de situatie daarom. De agenten en hun families zijn namelijk ernstig bedreigd, aldus de rechter. Een van hen heeft met zijn gezin zelfs moeten onderduiken.
De inhoudelijke behandeling van de zaak begint op 6 april. Er zijn vijf zittingsdagen voor uitgetrokken. De uitspraak staat vooralsnog op 9 mei gepland.
AD 20.03.2017 Familieleden van Mitch Henriquez eisen vrijdag in een kort geding dat de Staat de namen bekend maakt van alle vijf de agenten die betrokken zijn geweest bij de fataal verlopen arrestatie van de 42-jarige Arubaan.
De aanhouding gebeurde tijdens het muziekfestival Night at the Park in de zomer van 2015 in Den Haag. Nadat Henriquez als gevolg van deze aanhouding overleed braken er rellen uit in de Haagse Schilderswijk.
Tot nu toe houdt het openbaar ministerie alle namen van agenten die bij de fatale aanhouding betrokken waren geheim. Twee van hen worden strafrechtelijk vervolgd. Ze staan terecht voor zware mishandeling met de dood tot gevolg.
De moeder, zussen en neef van Henriquez claimen de namen van de agenten nodig te hebben om hen via een civiele procedure aansprakelijk te kunnen stellen voor de fatale aanhouding. Ook willen ze weten wie de agenten zijn zodat ze zelf onderzoek kunnen doen naar hun betrouwbaarheid en staat van dienst. De familie wil onder meer via het gerechtshof afdwingen dat het OM alle vijf agenten gaat vervolgen.
Eerder was de rechter het al eens met het OM om de namen geheim te houden. Dat was bij de eerste openbare rechtszitting een maand geleden in de beveiligde rechtbank van Schiphol. Advocaat Richard Korver en Gerald Roethof vroegen toen ook al namens de nabestaanden de namen van de dienders. De rechter vreesde echter net als het OM de veiligheid van de agenten en hun familieleden.
OmroepWest 20.02.2017 De twee agenten die vervolgd worden vanwege betrokkenheid bij de dood van Mitch Henriquez worden nog steeds bedreigd. Dat zei de officier van justitie maandag tijdens de eerste zittingsdag. Na het overlijden van Henriquez werd op social media opgeroepen om wraak te nemen op de agenten. En de dreiging is volgens het OM nog steeds niet weg.
De impact van de bedreigingen is enorm geweest zegt een van de advocaten van de verdachte agenten. Zo heeft een van hen met zijn gezin moeten onderduiken, zegt hij. De bedreigingen zijn niet alleen gericht tegen de agenten maar ook tegen hun familie. ‘Ga naar de scholen en dood hun kinderen, ga naar het werk van zijn vrouw en dood die kk’, luidde een van de bedreigingen. ‘Als je die berichten leest lopen de rillingen je over de rug’, zegt de advocaat.
Vanwege de bedreigingen zitten de twee agenten maandag onherkenbaar in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Ze zitten in een nis, achter een kamerscherm. Hun stem is vervormd en in het strafdossier heten ze DH01 en DH02. Een verzoek van de verdediging om de namen van de twee, wijst de rechter om veiligheidsredenen af.
‘Anoniem terecht staan voelt onrechtvaardig’
Eén van hun advocaten noemt het ‘bedroevend’ dat de agenten onder een pseudoniem terecht moeten staan. Voor de agenten is dat niet makkelijk te accepteren, zegt hij. ‘Zij hebben hun werk als politieagent naar eer en geweten gedaan en zij staan daar ook voor. Het voelt dan onrechtvaardig om dan anoniem onder bescherming voor dat werk verantwoording te moeten afleggen.’
Den HaagFM 20.02.2017 Zo’n twintig mensen hebben zaterdag onaangekondigd gedemonstreerd in de Schilderswijk “tegen politiegeweld en repressie”.
Fakkels en rookbommen werden afgestoken en flyers werden uitgedeeld met de tekst “de strijd tegen politiegeweld is altijd legitiem. Stop de repressie tegen een iedereen die strijdt tegen de racistische politie”. In een verklaring laten de actievoerders weten bewust het demonstratieverbod dat in de Schilderswijk geldt te hebben genegeerd. “Ons interesseert het niet wat de politie als opruiend aanmerkt.”
Toen er steeds meer politie kwam, gingen de demonstranten na een kwartier uit elkaar. In de verklaring achteraf worden politieagenten “gewapende honden van de staat” genoemd, “die hun racistische beleid uitvoeren en daarbij moorden, mishandelen en opsluiten.” Zeven mensen werden aangehouden. …lees meer
OmroepWest 20.02.2017 DEN HAAG – Het proces tegen de twee agenten die worden vervolgd voor de fatale aanhouding van Mitch Henriquez gaat door. Dat bepaalde de rechter maandag op de zogeheten regiezitting. De inhoudelijke behandeling is op 6 april.
De advocaat van de familie, Richard Korver, wilde dat ook de andere drie agenten worden vervolgd, maar de artikel-12 procedure is nog niet afgerond. Met de procedure kan je afdwingen dat het Openbaar Ministerie (OM) alsnog tot vervolging overgaat, ook al heeft het OM besloten om niet tot vervolging over te gaan.
Korver vroeg daarom om de zitting een maand uit te stellen. ‘De nabestaanden zijn met meer zittingen extra belast. Wat maakt een maand wachten op de beslissing in het hoger beroep nog uit?’ De officier van justitie wil wel dat de zaak in april wordt behandeld. De advocaat van een van de agenten is het daar mee eens. ‘Afgelopen anderhalf jaar heeft hen uitgeput. Ze willen een uitspraak van uw rechtbank.’
6 april
De rechter vindt het belang dat er na twee jaar een zitting komt voor zowel de agenten als de maatschappij het zwaarst wegen. Anders zou het minstens nog een half jaar duren, voordat de zaak van de drie andere agenten bij deze zaak gevoegd kunnen worden. ‘Dan hebben we het over een zitting na bijna drie jaar. Dat vindt de rechtbank onaanvaardbaar.’
Niet herkenbaar
De twee agenten zaten maandag achter een scherm. Alleen de rechtbank, officier van justitie en de advocaten van de agenten kunnen de verdachten zien. Hun stem wordt vervormd en de namen worden niet bekendgemaakt. ‘Ik ben DH01’, klinkt het vervormd door de speaker. ‘Ik ben DH02’, zegt de andere agent.
Den HaagFM 20.02.2017 Het proces tegen de twee agenten die worden vervolgd voor de fatale aanhouding van Mitch Henriquez gaat op 6 april door. Dat bepaalde de rechter maandag op de zogeheten regiezitting.
De advocaat van de familie, Richard Korver (kleine foto), wilde dat ook de andere drie agenten worden vervolgd, maar de artikel-12 procedure is nog niet afgerond. Met de procedure kan je afdwingen dat het Openbaar Ministerie (OM) alsnog tot vervolging overgaat, ook al heeft het OM besloten om niet tot vervolging over te gaan. Korver vroeg daarom de zitting een maand uit te stellen.
De rechter vindt het belang dat er na twee jaar een zitting komt voor zowel de agenten als de maatschappij het zwaarst wegen. Anders zou het minstens nog een half jaar duren, voordat de zaak van de drie andere agenten bij deze zaak gevoegd kan worden. “Dan hebben we het over een zitting na bijna drie jaar. Dat vindt de rechtbank onaanvaardbaar.” …lees meer
Trouw 20.02.2017 DH01 en DH02 heten ze. Ze zitten in politie-uniform achter een scherm. De rechter heeft zich voor de rechtszaak tegen de beide agenten van hun identiteit vergewist. Wie precies op welke stoel zit achter het scherm is moeilijk vast te stellen. De rechter vergiste zich even. Met een vervormde stem laat de verdachte DH01 weten dat de rechter de beide verdachten even door elkaar haalt.
Vandaag moesten de beide agenten voor de rechter verschijnen. Ze worden verdacht van doodslag of mishandeling met de dood tot gevolg van de Arubaan Mitch Henriquez. Hij overleed op 28 juni 2015 na zijn aanhouding op een Haags muziekfestival. Zijn dood werd gevolgd door een groot aantal ongeregeldheden in de Haagse Schilderswijk waarbij de politie zwaar bekritiseerd werd. Vele arrestaties volgden en het was mede te danken aan de oproepen tot respect van de familie van Henriquez dat de rust weerkeerde.
De vrees voor nieuwe onrust in Den Haag is blijkbaar niet verdwenen. De rechtbank Den Haag wikkelt de rechtszaak daarom niet op eigen bodem af maar heeft de behandeling verplaatst naar de extra beveiligde rechtbank op Schiphol, veelal gebruikt voor de berechting van terreurverdachten. Voor de zekerheid werd dit keer ook extra gepost door marechaussees rond de rechtbank.
Normaal gesproken is de strafzaak openbaar en zijn voor de procespartijen, zoals de slachtoffers en hun advocaten de verdachten zichtbaar en worden hun stemmen niet vervormd. De rechters hebben echter besloten dat DH01 en DH02 nooit zichtbaar zullen zijn en dat hun namen ook niet gebruikt zullen worden. De families van de beide mannen zijn bedreigd en voor hun veiligheid wordt gevreesd als hun namen uitlekken.
Volgens de advocaten van de nabestaanden van Henriquez staan ten onrechte slechts twee en niet vijf agenten voor de rechter. De zaken tegen wat wordt genoemd DH03, DH04 en DH05 zijn door het OM geseponeerd. Via een zogeheten artikel 12 procedure bij het hof trachten de advocaten het drietal alsnog voor de rechter te brengen. Het hof neemt daar eind maart een beslissing over. De advocaten van de nabestaanden wilden eerst die uitslag afwachten en het proces tegen DH01 en DH02 uitstellen. De rechter voelt daar echter niets voor. De agenten wachten al geruime tijd op hun zaak. En anderhalf jaar na dato heeft de samenleving volgens de rechter ook recht op een oordeel van de rechters. Vanaf 6 april en dan gedurende vijf dagen zal het proces worden gevoerd.
Wat er ook wordt besloten, de Nationale Politie heeft het OM al gemeld dat de nabestaanden hun schade kunnen verhalen op de verzekering van de politieorganisatie. De verzekering geeft ook dekking bij doodslag. De meeste verzekeringen dekken niet als er sprake is van schuld. Advocaat Richard Korver wilde zekerheid voor de familie die hij bijstaat. Vooral nu het Openbaar Ministerie volgens hem al heeft aangegeven dat voor de zwaarste aanklacht, de doodslag, vrijspraak gevraagd zal worden.
VK 20.02.2017 De vervolging van de twee agenten die betrokken zijn bij de dood van Mitch Henriquez in de zomer van 2015 in Den Haag begint zoals gepland in april. De rechtbank wil niet wachten tot duidelijk is of nog drie agenten moeten worden vervolgd. Maandag werden de twee zwaar bedreigde agenten ‘DH01’ en ‘DH02’ tijdens de regiezitting afgeschermd voor het publiek en besloot de rechter hun identiteit ook tijdens de rest van het proces geheim te houden.
Het Openbaar Ministerie besloot eerder alleen deze twee agenten te vervolgen. De zitting maandag is ter voorbereiding op het inhoudelijke proces tegen het tweetal.
De nabestaanden van Henriquez willen dat in totaal vijf agenten worden vervolgd en dat hun zaken in een keer worden behandeld. In dit scenario moet worden gewacht tot het Hof van de Haagse rechtbank half maart heeft besloten de drie andere agenten al dan niet alsnog te vervolgen.
Ernstig bedreigd
De twee agenten verzetten zich hiertegen, omdat dit de zaak zou vertragen. Hier voelen zij niet voor, omdat zij ernstig zijn bedreigd en vrezen voor hun veiligheid. Mede daarom is de zitting maandag niet in de Haagse vestiging van de rechtbank, maar in de extra beveiligde vestiging in Badhoevedorp, vlak bij Schiphol.
Tijdens hun rechtszaak zijn ze grotendeels afgeschermd. Ze zitten achter geblindeerd glas in een aparte ruimte met nog een extra kamerscherm ervoor. Hun stemmen worden vervormd.
‘Normoverschrijdend’ geweld
De 42-jarige Arubaan Henriquez overleed een dag na zijn aanhouding op een Haags muziekfestival in de zomer van 2015 als gevolg van politiegeweld, bleek later uit sectie. Hij riep meerdere keren tegen agenten dat hij een wapen had en verzette zich hevig toen hij opgepakt werd.
Bij zijn aanhouding is vervolgens ‘normoverschrijdend’ geweld gebruikt. Toen bleek dat hij na zijn arrestatie buiten bewustzijn was, is hem ook niet meteen medische zorg verleend. De volgende dag kwam hij te overlijden.
De inhoudelijke behandeling van de zaak begint op 6 april en gaat vijf dagen duren. De rechtbank verwacht uitspraak te doen op 9 mei.
De zaak-Henriquez:
Wat gebeurde er precies met Mitch Henriquez?
Dat Mitch Henriquez tegen de politie zei dat hij een wapen had, lijdt geen twijfel. Maar hij bedoelde iets anders. Wat gebeurde er met Mitch Henriquez?
‘Onderlinge afstemming ontbrak, niemand had het overzicht’ Het optreden van vijf agenten tijdens de fatale arrestatie van Mitch Henriquez was ‘te hard, te veel en te ongecoördineerd’. Dat concludeert politiechef Paul van Musscher na een uitvoerig intern onderzoek.
Korpschef beloofde verdachte agenten niet te ontslaan in zaak-Henriquez
Voormalig korpschef Gerard Bouman heeft de vijf agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez de garantie gegeven dat ze niet zouden worden ontslagen. De ‘blauwe baas’ draaide bovendien de gevolgen van het besluit om het vijftal buiten functie te stellen, terug.
NU 20.02.2017 De twee agenten die terecht staan voor de gewelddadige en uiteindelijk fatale aanhouding van Mitch Henriquez, zitten tijdens hun rechtszaak in een aparte ruimte, achter geblindeerd glas, met nog een extra kamerscherm ervoor.
Hun stemmen worden vervormd en ook hun namen worden tijdens de hele rechtszaak, waarvan maandag een zogeheten regiezitting is, niet genoemd.
Deze uitzonderlijke gang van zaken heeft te maken met de veiligheid van de twee agenten, vertelde de rechter. Zij zijn namelijk ernstig bedreigd. Mede daarom is de zitting maandag niet in de Haagse vestiging van de rechtbank, maar in Badhoevedorp, vlakbij Schiphol.
Normoverschrijdend
De 42-jarige Arubaan Henriquez overleed een dag na zijn aanhouding op een Haags muziekfestival in de zomer van 2015, als gevolg van politiegeweld, bleek later uit sectie. Hij riep meerdere keren tegen agenten dat hij een wapen had en verzette zich hevig toen hij opgepakt werd.
Bij zijn aanhouding is vervolgens “normoverschrijdend” geweld gebruikt. Toen bleek dat hij na zijn arrestatie buiten bewustzijn was, is hem ook niet meteen medische zorg verleend. De volgende dag kwam hij te overlijden. De dood van Henriquez zorgde voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Artikel 12-procedure
Bij de aanhouding waren vijf agenten betrokken. Twee van hen worden strafrechtelijk vervolgd. De familie van Henriquez, die ook maandag aanwezig was in de rechtbank, vindt dat de andere drie agenten ook moeten worden vervolgd.
Hun advocaat heeft daarom een zogeheten Artikel 12-procedure aangespannen om vervolging af te dwingen. Het hof in Den Haag moet daar nog uitspraak over doen, dat komt waarschijnlijk eind volgende maand.
Inhoudelijke behandeling
De familie van Henriquez had gevraagd om de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak uit te stellen tot na de beslissing van het hof, maar de rechtbank ging daar niet in mee. De inhoudelijke behandeling van de zaak tegen de twee agenten staat voor begin april gepland.
AD 20.02.2017 Twee agenten die betrokken waren bij de dood van Arubaan Mitch Henriquez in de zomer van 2015 in het Haagse Zuiderpark, stonden vandaag op de rechtbank bij Schiphol voor de rechter. Zij staan terecht voor zware mishandeling met de dood als gevolg. Maar de agenten kúnnen ook nog veroordeeld worden voor het zwaardere doodslag. De agenten stonden anoniem terecht, zij zaten achter een scherm. De familie van Mitch Henriquez eiste vandaag tevergeefs in de rechtbank hun namen op.
De zaak van vandaag was nog niet inhoudelijk, het ging om een regiezitting, maar was wel de start van de openbare rechtszaak tegen de agenten die strafrechtelijk worden vervolgd. De identiteit van de twee mannen zal geheim worden gehouden uit veiligheidsoverwegingen. De dreiging richting de agenten is nog steeds groot. De twee agenten waren vandaag wel aanwezig, maar zaten in politietenue achter een scherm. Hun stemmen werden vervormd.
De advocaten van de familie wilden weten wie de verdachten zijn en hebben vandaag in de rechtbank gevraagd of de namen bekend gemaakt kunnen worden aan de nabestaanden. De familie overweegt namelijk naast de strafzaak ook een civiele procedure tegen de agenten. Ook willen zij de identiteit weten om – bijvoorbeeld – na te gaan of de agenten al eens eerder hun boekje te buiten gingen. De rechter vond het echter geen taak van de rechtbank om de namen van de verdachten ter beschikking te stellen aan de familie.
Politiebusje
Vanaf 6 april wordt de zaak vijf dagen lang inhoudelijk behandeld. De advocaten van de familie wilden dat uitstellen omdat zij een artikel 12-procedure zijn begonnen om ook drie andere agenten te vervolgen die betrokken waren bij het incident. Ook zij zouden Mitch hulpeloos hebben achtergelaten en hem tegen de regels in met een politiebusje hebben vervoerd, terwijl hij al bewusteloos was. Die artikel 12-procedure wordt in maart behandeld.
De rechtbank wil echter niet wachten op die procedure en wil verder met de twee agenten die vandaag en dus ook in april (inhoudelijk) terechtstaan. ,,Anders gaat het nog jaren duren en daarvoor is het maatschappelijk belang in deze geruchtmakende zaak te groot.”
Nekklem
Mitch Henriquez (42) werd eind juni 2015 na een festival in het Haagse Zuiderpark aangehouden na een woordenwisseling met enkele agenten. Zij werkten hem tegen de grond en legden hem in een, naar later bleek, fatale nekklem. Hij overleed een dag later. De agent die de nekklem aanlegde en de agent die Mitch in zijn gezicht sloeg en pepperspray gebruikte, worden strafrechterlijk vervolgd. Drie andere betrokken agenten kwamen er met een maatregel van hun werkgever vanaf.
Mitch’ dood leidde tot dagenlange protesten en rellen in de Haagse Schilderswijk tegen politiegeweld.
Telegraaf 20.02.2017 De twee agenten die terechtstaan voor de gewelddadige en uiteindelijk fatale aanhouding van Mitch Henriquez zitten tijdens hun rechtszaak volledig afgeschermd. Ze zitten achter geblindeerd glas in een aparte ruimte met nog een extra kamerscherm ervoor. Hun stemmen worden vervormd. Ook hun namen worden tijdens de hele rechtszaak, waarvan maandag een zogeheten regiezitting is, niet genoemd. Tijdens de zitting worden ze aangeduid als ’DH01’ en ’DH02’.
„Dit is een uitzonderlijke gang van zaken”, vertelde de rechter. Maar de situatie vraagt er volgens hem om: De agenten en hun families zijn namelijk ernstig bedreigd. Een van de agenten heeft zelfs met zijn gezin moeten onderduiken. Mede daarom is de zitting maandag niet in de Haagse vestiging van de rechtbank, maar in Badhoevedorp, vlakbij Schiphol.
’Normoverschrijdend geweld’
De 42-jarige Arubaan Henriquez werd op 27 juni 2015 aangehouden na afloop van een muziekfestival in het Haagse Zuiderpark omdat hij meerdere keren tegen agenten riep dat hij een wapen had. Bij zijn aanhouding verzette hij zich hevig. De agenten hebben – zo bleek later – „normoverschrijdend” geweld gebruikt. Toen bleek dat hij na zijn arrestatie buiten bewustzijn was, is hem ook niet meteen medische zorg verleend. De volgende dag kwam Henriquez te overlijden. Zijn dood zorgde voor dagenlange rellen in de Haagse Schilderswijk.
Bij de aanhouding waren vijf agenten betrokken. Twee van hen worden strafrechtelijk vervolgd. De familie van Henriquez, die ook maandag aanwezig was in de rechtbank, vindt dat de andere agenten ook moeten worden vervolgd. Hun advocaat heeft daarom een zogeheten Artikel 12-procedure aangespannen om vervolging af te dwingen. Het hof in Den Haag moet daar nog uitspraak over doen, dat komt waarschijnlijk eind volgende maand.
De familie van Henriquez had gevraagd om de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak uit te stellen tot na de beslissing van het hof, maar de rechtbank ging daar niet in mee. De inhoudelijke behandeling van de zaak tegen de twee agenten staat voor vanaf 6 april gepland, er zijn vijf zittingsdagen voor uitgetrokken. De uitspraak staat momenteel gepland op 9 mei.
Telegraaf 20.02.2017 Vijf agenten arresteerden Mitch Henriquez toen hij bij een muziekfestival op 27 juni 2015 in het Haagse Zuiderpark riep dat hij een wapen droeg (een grap, hij wees naar zijn geslachtsdeel). Henriquez verzette zich bij de arrestatie, waarop de politie geweld gebruikte dat de arrestant fataal werd.
De Rijksrecherche concludeerde dat het geweld buitensporig is geweest. Een agent gebruikte de controversiële nekklem. Een collega wreef pepperspray in het gezicht van de Arubaan. Ze werden disciplinair gestraft. Nabestaanden eisten dat de agenten ook strafrechtelijk worden vervolgd. Een poging om de nekklem te laten verbieden, liep op niets uit.
Maandag staan de agenten voor het eerst in een zogenaamde regiezitting voor de rechtbank. Daar wordt onder andere bepaald of er nog aanvullend onderzoek moet worden gedaan of andere getuigen opgeroepen. In april volgt de echte behandeling van de zaak. Daarvoor zijn vijf dagen uitgetrokken.
OmroepWest 20.02.2017 De twee agenten die vervolgd worden voor de gewelddadige en later fatale aanhouding van Mitch Henriquez twee jaar geleden, moeten maandag voor de rechter verschijnen. De 42-jarige Arubaan overleed als gevolg van politiegeweld een dag na de aanhouding.
Het gaat maandag om een zogeheten regiezitting, waarbij de rechtbank nagaat of het onderzoek compleet is en of alle partijen over de nodige stukken beschikken. De inhoudelijke behandeling van de zaak staat voor begin april gepland. De zitting is voor de rechtbank Den Haag, maar wordt gehouden in de rechtbanklocatie op Schiphol. De behandeling begint om 10.00 uur.
De 42-jarige Henriquez overleed in de zomer van 2015 na muziekfestival Night at the Park in het Haagse Zuiderpark. Hij riep meerdere keren tegen agenten dat hij een wapen had en verzette zich hevig toen hij opgepakt werd. Bij zijn aanhouding is vervolgens ‘normoverschrijdend’ geweld gebruikt. Toen bleek dat hij na zijn arrestatie buiten bewustzijn was, is hem ook niet meteen medische zorg verleend. De volgende dag kwam hij te overlijden.
Intern politieonderzoek
Eerder was er ook al een intern politieonderzoek gehouden, waarbij de betrokken agenten voorwaardelijk strafontslag voor een jaar kregen of een re-integratietraject moesten doorlopen. Een van de agenten die bij de arrestatie betrokken was, wordt geen plichtsverzuim verweten en kreeg geen straf of maatregel. Dit onderzoek staat los van het strafrechtelijke onderzoek.
RTVWEST 11.01.2017 De rechtszaak met betrekking op de twee agenten die worden vervolgd voor hun betrokkenheid bij de dood van Mitch-Henriquez, zal plaatsvinden in een extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Henriquez overleed in juni 2015 na zijn arrestatie op muziekfestival Night at the Park in het Zuiderpark in Den Haag. De eerste pro-formazitting vindt plaats op 20 februari.
De voorlopige conclusie van het OM is dat het handelen van de twee politieagenten die vervolgd worden, niet aan de eisen voldeed die de politie in acht moet nemen bij het toepassen van geweld. Zo paste een van hen de nekklem toe en de ander gebruikte pepperspray en sloeg Henriquez op de neus.
De rechtszaak wordt gehouden in een extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Dit in verband met de grote commotie die de zaak tot nu toe heeft veroorzaakt.
Extra procedure
De twee agenten worden verdacht van mishandeling met de dood tot gevolg, omdat zij niet uit waren op de dood van de Arubaan. Toch legt het OM de twee agenten ook doodslag dan wel dood door schuld ten laste. De rechter moet beslissen welke juridische kwalificatie daadwerkelijk van toepassing is en welke straf daarbij hoort.
Nabestaanden hebben inmiddels een artikel-12 procedure aangespannen om alsnog de drie andere agenten vervolgd te krijgen voor hun betrokkenheid bij de fatale arrestatie. Het OM concludeerde eerder dat de drie andere agenten geen geweldshandelingen verricht zouden hebben die het overlijden van Henriquez mede hebben kunnen veroorzaakt. De rechtszaak tegen de twee agenten, die vervolgd worden wegens mishandeling met de dood tot gevolg, staat gepland in april.
RTVWEST 06.01.2017 Nabestaanden van de in 2015 overleden Mitch Henriquez gaan een procedure aanspannen om niet twee, maar alsnog alle vijf de agenten vervolgd te krijgen voor hun betrokkenheid bij de fatale arrestatie van de Arubaan.
Ook moeten de vijf agenten vervolgd worden voor het achterlaten in hulpeloze toestand van Henriquez. Hiervoor is een zogeheten artikel 12-procedure gestart, om op die manier vervolging af te dwingen. Dat heeft de advocaat van de nabestaanden Richard Korver vrijdag bevestigd naar aanleiding van een bericht van RTL Nieuws.
Mitch Henriquez kwam in juni 2015 om het leven bij zijn arrestatie op een festival in het Haagse Zuiderpark. Agenten sloegen hem en gebruikten een omstreden nekklem. Henriquez kreeg geen lucht meer en stierf.
Vervolging wegens doodslag
Het Openbaar Ministerie vervolgt nu twee agenten die hard geweld gebruikten. Zij worden verdacht van doodslag, danwel dood door schuld en ook van zware mishandeling met de dood tot gevolg. Volgens het OM hebben de handelingen van de drie andere agenten niet bijgedragen aan de dood van Henriquez.
Dat laatste bestrijdt Richard Korver, advocaat van de familie van Henriquez. ‘Ze zijn als groep agenten overgegaan tot een groepsaanhouding. Dat is een gecoördineerd geheel. Dat is ook te zien op die filmpjes. Op iedere ledemaat zit een agent. Dan werk je samen, je bent professional. Dat betekent ook dat je een verantwoordelijkheid hebt om in te grijpen als het mis gaat. Dat is niet gebeurd. Het is gruwelijk misgegaan.’
‘Fatale’ rit
‘De agenten hadden meteen moeten beginnen met reanimeren, in plaats van hem eerst mee te nemen naar het politiebureau’, vervolgt Korver. De rit heeft ruim zeven minuten geduurd volgens de advocaat, wat fataal geweest zou kunnen zijn.
De rechtszaak tegen de twee agenten, die vervolgd worden wegens mishandeling met de dood tot gevolg, dient in april. Het af- of toewijzen van een artikel 12-verzoek duurt gemiddeld een jaar. Korver hoopt dat het gerechtshof in Den Haag in dit geval eerder het besluit bekend kan maken, vooral in verband met de strafzaak.
RTVWEST 10.11.2016 De agenten die betrokken waren bij de dood van Mitch Henriquez vorig jaar zomer in Den Haag worden niet vervolgd voor meineed en valsheid in geschrifte. Dat heeft het Openbaar Ministerie besloten.
De familie van de Arubaan, die overleed na zijn arrestatie door de politie, had aangifte gedaan tegen de agenten omdat zij volgens de nabestaanden onjuiste verklaringen zouden hebben afgelegd bij de Rijksrecherche. Of dat zo is, heeft het OM niet onderzocht, omdat de agenten niet onder ede stonden toen ze de verklaring aflegden. Het zou dus kunnen zijn dat er gelogen is, maar dat valt niet onder het strafrecht.
Het OM heeft de aangifte wel doorgespeeld aan de Haagse politie voor het interne, disciplinaire onderzoek dat loopt tegen de betrokken agenten. Eerder werd al bekend dat twee van de vijf agenten worden vervolgd voor de fatale arrestatie. Hardhandig optreden politie
De 42-jarige Henriquez werd op 27 juni vorig jaar aangehouden bij een muziekfestival in het Haagse Zuiderpark, omdat hij zou hebben geroepen dat hij een wapen had. Hij verzette zich tegen de aanhouding, waarna de politie geweld tegen hem gebruikte. Henriquez overleed de volgende dag in het ziekenhuis, hoogstwaarschijnlijk door zuurstofgebrek veroorzaakt door het hardhandige optreden van de vijf agenten die hem arresteerden. Ze gebruikten daarbij onder meer de omstreden nekklem.
De agent die Mitchel Winters (21) op dinsdag 30 mei 2016doodschoot in het Beatrixpark in Schiedam wordt niet vervolgd. Volgens het Openbaar Ministerie (OM) heeft de politieman volgens de regels geschoten. Hij zou een reële inschatting hebben gemaakt dat hij in gevaar was. Dat heeft het OM woensdag bekendgemaakt.
De agent die schoot reageerde op een melding dat een jongen zou zijn beroofd en beschoten. Uit onderzoek blijkt dat Mitchel die melding zelf gedaan had. Hij gaf zijn eigen signalement door aan de meldkamer.
Al vrij snel na de fatale schietpartij uitte het Openbaar Ministerie het vermoeden dat Mitchel met opzet de confrontatie had gezocht om een einde aan zijn leven te maken. Dat vermoeden wordt volgens justitie onderbouwd door verklaringen van mensen uit zijn omgeving.
Protestmars
In Schiedam werd een protestmars gehouden na de dood van Mitchel. Ruim honderd mensen verzamelden zich om hun ongenoegen te uiten over de dood van de Capellenaar. Ze eisten onder meer een onafhankelijk onderzoek. De protestmars was slechts aangekondigd op de facebookpagina Justice for Mitchel.
Vader
De vader van Mitchel Winters (21) kwam ook om het leven nadat agenten op hem hadden geschoten. Dat gebeurde in 2010 in Nijmegen. De toen 40-jarige Jerry Landveld had een aardappelschilmesje bij zich en werd getroffen door acht politiekogels.
OmroepWest 03.04.2017 De dood van Rishi Chandrikasing op Station Den Haag HS is een van de meest spraakmakende rechtszaken van de afgelopen jaren. De 17-jarige Hagenaar werd doodgeschoten door een politieagent, die schuldig werd bevonden, maar niet veroordeeld. Het Haagse theatergezelschap Firma MES speelt vanaf volgende week maandag een reconstructie van deze noodlottige gebeurtenis.
De voorstelling wordt gespeeld in het Pakhuis De Règâh op de Hoefkade. Dit is op steenworp afstand van het treinstation, wat heel even ook een optie was als speellocatie. Maar los van de praktische problemen, bleek dat geen goed idee. Actrice Lindertje Mans: ‘We vonden het zelf te heftig om het daar te doen. Deze plek heeft een beetje afstand, maar je voelt dat het wel dichtbij is. Dat vonden we beter voor dit stuk.’
Voor de voorstelling is ook contact geweest met familie en vrienden van Rishi. Volgens actrice Roos Eijmers is dat heel heftig: ‘Aan de ene kant proberen ze door te gaan met hun leven, maar ze vinden het ook belangrijk dat het niet wordt vergeten. Ze zien het als een mooi monument voor Rishi, dat wij hopelijk kunnen oprichten.’
Huidskleur
Centrale vraag tijdens de voorstelling is: Was Rishi de verkeerde persoon op de verkeerde plaats? Acteur Daan van Dijsseldonk: ‘Wij hebben ons afgevraagd zou het ons ook kunnen overkomen. Misschien heeft huidskleur er wel meer mee te maken dan we zouden willen. Bij het maken van de voorstelling is niet gebleken dat dat helemaal niet zo is, maar dat het nog veel complexer is en dat het met nog heel veel meer factoren te maken heeft dan alleen huidskleur.’
Een van de factoren die daarbij een rol speelt is de angst voor de politie. Rishi was eerder in aanraking geweest met de politie. Van Dijsseldonk: ‘Daaruit komt misschien ook wel voort dat je wegrent voor de politie. Iets wat ik niet in eerste instantie zou doen, maar hij wel omdat hij zich misschien benadeeld voelt door de politie en daarom ook wegrent. En dat is in deze situatie wel essentieel geweest.’
Den HaagFM 04.04.2017 Het Haagse theatergezelschap Firma MES speelt vanaf maandag een voorstelling over de in 2012 doodgeschoten jongen Rishi Chandrikasing. De voorstelling wordt gespeeld in Pakhuis De Règâh aan de Hoefkade, vlakbij station Hollands Spoor, waar de zeventienjarige Rishi door een politieagent werd neergeschoten.
In de voorstelling vragen acteurs zich af of Rishi destijds de verkeerde persoon op de verkeerde plaats was. Rishi bleek ongewapend toen hij werd neergeschoten. De zaak deed een hoop stof opwaaien. Schrijver Kees Roorda liet zich inspireren door het politierapport met getuigenverslagen en interviewde enkele betrokkenen. Dit alles verwerkte hij tot een serie teksten die tijdens een live-reconstructie door drie acteurs worden vertolkt.
De voorstelling ‘Rishi’ is van 10 tot en met 14 en van 18 tot en met 22 april te zien in Pakhuis de Règâh. Er komen ook voorstellingen in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Leiden en Haarlem. Rishi …lees meer
Trouw 31.03.2017 Frankrijk kiest 23 april en 7 mei (tweede ronde) een nieuwe president. In de aanloop daarnaartoe belicht Trouw de maatschappelijke thema’s die een rol spelen in de campagnes. Vandaag: de situatie in de banlieue.
Had ze het maar nooit gedaan. Asma Bouzommita woonde op 15 hoog met alleen nog gsm-masten boven zich. “We kregen er hoofdpijn van, mijn man en ik. Maar we konden alleen nog hier in Grigny terecht.”
Bouzommita (36), van Tunesische afkomst, wijst op een flat waar uitsluitend Malinezen wonen. Er zijn ook aparte flats voor Senegalezen en ‘blanken’, zoals Noord-Afrikanen hier worden genoemd. In het winkelcentrum zijn bijna alle rolluiken permanent gesloten. Opeens klinkt een langgerekte kreet tussen het beton: zo waarschuwen jongens met hoodies de dealers in de flats voor de komst van de politie.
Grigny, ten zuiden van Parijs, heeft een slechte naam. Met de reputatie van de wijk La Grande Borne waar Bouzommita woont is het nog erger gesteld. De jihadist Amedy Coulibaly die in januari 2015 vier klanten afslachtte in een joodse supermarkt woonde hier. En in oktober vorig jaar werden twee agenten bijna levend verbrand toen molotovcocktails in hun auto werden gegooid.
Twee buurjongens van Bouzommita zijn aangehouden in verband met de zaak. Het is een raadsel voor haar, zegt zij terwijl ze een glaasje muntthee serveert in haar appartement. “Het is een heel correcte familie, die jongens waren altijd heel aardig en beleefd.”
Na het drama – een van de agenten lag tien dagen in coma – begon een grote schoonmaakactie. Het is nu rustiger tussen de lage flats die als slangen om elkaar heen krullen. De politie is veel agressiever sinds de aanval op hun collega’s, weet Ilyès, Bouzommita’s oudste zoon van 14. “Sommigen geven je gewoon een klap bij een identiteitscontrole, ze proberen je te provoceren. Zelfs kinderen van 9 en 10 nemen ze mee naar het bureau.”
Bouzommita houdt Ilyès zoveel mogelijk binnen. “Ik wil niet dat hij hier op straat rondhangt. Je maakt er verkeerde vrienden en de politie is racistisch.” Een ander gevaar: de veldslagen die leerlingen van rivaliserende scholen organiseren. “Ze gaan elkaar te lijf met alles wat ze kunnen vinden. Wie niet mee wil doen wordt in elkaar geslagen”, zegt Ilyès zelf. “Ik bedenk altijd een smoes en ik ben gelukkig groot voor mijn leeftijd, mij pakken ze niet zo snel.”
“Dit is geen omgeving om kinderen op te voeden”, concludeert Bouzommita. Dat vindt ook haar vriendin Djouma Diarra (37). Zij stuurde haar zoon Malik, ook 14, naar Senegal. “Daar heerst nog orde en regelmaat, hier haalt bijna niemand de derde klas van het voortgezet onderwijs. Als hij zijn diploma heeft, kan hij in Frankrijk studeren.”
Een groot aantal flats ziet er slecht uit, maar er is ook veel gerenoveerd en overal zijn de portieken voorzien van solide hekken met een intercom. Sinds de beruchte rellen van 2005 ging er 45 miljard euro naar de zevenhonderd achterstandswijken van Frankrijk en dat is te zien.
Maar de problemen bleven. Daarvoor zijn de overheid èn de bewoners verantwoordelijk, denkt de jongerenwerker van Senegalese komaf Aboubacar Sakanoko. “Sommige ouders kunnen het niet meer aan en de staat stuurt slecht opgeleide agenten en matig gemotiveerde leraren op ons af.”
Ontsporingen
Wat de belangrijkste kandidaten willen
De laatste jaren is veel geïnvesteerd in de banlieue. In de huidige campagne van presidentsverkiezingen spelen de problemen in deze achterstandswijken echter een bescheiden rol. De nadruk ligt op veiligheid. De standpunten op een rij:
Marine Le Pen: Meer blauw op straat. Ontwapening van alle achterstandswijken. Speciale inlichtingendienst voor drugs-criminaliteit. Strenger straffen, capaciteit gevangenissen uitbreiden met 40.000 plaatsen (is nu 69.077)
François Fillon: Scholen moeten respect voor autoriteit onderwijzen. Gemeentepolitie uitrusten met wapens. Criminelen straf daadwerkelijk laten uitzitten, 16.000 plaatsen in de gevangenissen er bij.
Emmanuel Macron: Meer agenten. Band tussen politie en bevolking verbeteren door politie meer te binden aan de wijk waar ze werken.
Sakanoko (36), die opgroeide in La Grande Borne, probeert met huiswerkbegeleiding en sportactiviteiten de jeugd voor ontsporingen te behoeden. Hij begrijpt de recente woede over politiegeweld: vorige maand ‘ontploften’ verschillende wijken nadat bleek dat Théo L. verkracht was met een wapenstok. “De meerderheid van de agenten in dit soort buurten is helaas ongeschikt voor dit werk, ze gedragen en uiten zich racistisch.”
Modju koti Kong, die met Sakonoko het online-radioprogramma Block-Out Music maakt, doet voor hoe sommige van zijn ontmoetingen met agenten zijn verlopen. In de studio van Block-Out zet hij zijn handen tegen de muur, zijn benen doet hij uit elkaar. “Als het niet snel genoeg gaat, krijg je een schop.”
Toch wil Kong (28), van Congolese komaf, niet zeggen dat de politie racistisch is. “Hun methode deugt niet. Je hebt Arabische en zwarte agenten die precies hetzelfde doen.” Als een controle correct verloopt, is er niets aan de hand, relativeert hij.
NU 19.03.2017 De Franse politie heeft zondag traangas gebruikt tegen demonstranten die de confrontatie zochten met de agenten in het centrum van Parijs. De betogers protesteerden opnieuw tegen politiegeweld.
Het is al sinds februari onrustig in delen van de Franse hoofdstad nadat een 22-jarige man door vier agenten werd belaagd toen hij hen aansprak op het slaan van een verdachte jongere. De donkere jeugdwerker Theo stelt daarna door de agenten te zijn verkracht met een wapenstok. Na het incident moest hij urenlang worden geopereerd vanwege anale verwondingen.
De vier agenten zelf ontkennen dat zij de man met een wapenstok hebben gepenetreerd. Zij stellen dat zijn broek afzakte en dat zij hem met de stok op de billen hebben geslagen.
Volgens de politie waren zondag 7.000 tot 7.500 betogers op de been, meldt AFP. Zij liepen mee in een mars richting Place de la République in het centrum van Parijs. Daar aangekomen scandeerden de demonstranten leuzen als: “Geen rechtvaardigheid, geen vrede” en “Een noodgeval, een noodgeval, de politie doodt ongestraft”.
Gemaskerd
De betogers droegen gezicht bedekkende kleding en hadden anarchistische vlaggen bij zich. Agenten zetten traangas in tegen enkele van die gemaskerde demonstranten, die de traangasbussen op hun beurt weer terug wierpen naar de politie.
Twee politieagenten raakten lichtgewond bij de schermutselingen. Drie betogers werden gearresteerd. Volgens de politie werden bij vijf bankgebouwen ramen ingegooid.
Afgelopen maanden vonden in de buitenwijken van Parijs meerdere protesten tegen de politie plaats.
Traangas ingezet tijdens demonstratie politiegeweld Parijs
NU 15.02.2017 De Franse president François Hollande eiste dinsdag “gerechtigheid” in de zaak van de vermeende verkrachting van een donkere jongerenwerker door politieagenten in Parijs.
De 22-jarige man zou tijdens een visitatie op straat door vier agenten zijn verkracht met een politieknuppel. Hij liep ernstige verwondingen aan zijn rectum op. Het incident leidde tot tien nachten van rellen en meer dan tweehonderd arrestaties.
“De gerechtigheid moet zegevieren”, zei Hollande tijdens een bezoek aan de Parijse voorstad Aubervilliers in de regio Seine-Saint-Denis, waar het incident zou hebben plaatsgevonden, schrijft AFP.
Volgens Hollande is Frankrijk vastbesloten “te laten zien dat we in staat zijn om samen te leven in een vreedzame maatschappij, waar respect de regel is en we streng moeten optreden tegen hen die afwijken van dit beginsel.”
Een eerste politieonderzoek, dat vorige week vrijdag werd gepresenteerd, stelde dat er geen sprake is geweest van een verkrachting, al “gaat het wel om een zeer ernstige zaak”. Er zou wel anale penetratie met een wapenstok hebben plaatsgevonden, maar het handelen van de agenten zou “geen opzettelijk karakter” hebben gehad. Het rapport leidde tot nieuwe rellen.
Een van de agenten is inmiddels in staat van beschuldiging gesteld voor verkrachting. De andere drie worden aangeklaagd wegens mishandeling.
Mogelijk is een van de agenten ook betrokken bij de mishandeling van een andere 22-jarige inwoner van de banlieu Aulnay-sous-Bois. Dinsdag werd een officieel onderzoek naar dat incident geopend.
Telegraaf 12.02.2017 Een demonstratie tegen politiegeweld in de Parijse voorstad Bobigny is zaterdagavond op rellen uitgelopen. Een kind moest door agenten uit een brandende auto worden gered, zo liet de betreffende prefectuur weten. Behalve enkele personenauto’s ging ook een wagen van een televisiestation in vlammen op.
Een protest van volgens schattingen van de politie ongeveer 2000 mensen verliep in de middag nog vreedzaam. De demonstranten protesteerden tegen de gewelddadige arrestatie van een 22-jarige man afgelopen week in het naburige Aulnay-sous-Bois. De man ligt volgens mediaberichten nog altijd in het ziekenhuis. De vier betrokken agenten zijn geschorst, een wordt verdacht van verkrachting van de arrestant, de anderen van buitensporig geweld.
Enkele honderden relschoppers verstoorden volgens de politie de demonstratie. Ze bestookten agenten, openbare gebouwen en winkels met vuurwerk en staken vuilnisbakken in brand. Afgelopen week werden in Aulnay-sous-Bois auto’s in brand gestoken.
NU 08.02.2017 In een voorstad in het noorden van Parijs is het voor de vierde achtereenvolgende nacht onrustig geweest. De politie arresteerde in de nacht van dinsdag op woensdag zeker twaalf mensen.
Er zouden tien politieauto’s in brand zijn gestoken. Een buschauffeur raakte gewond toen zijn voertuig werd belaagd met een benzinebom.
Aanleiding voor de onrust is een aanklacht tegen vier agenten die een 22-jarige man bij een arrestatie zouden hebben verkracht met een wapenstok.
De buitenwijken waar de protesten tegen de politie plaatsvinden, waren in 2005 ook wekenlang het decor van rellen die wereldwijd de aandacht trokken. Toen kwam het tot ongeregeldheden omdat jongeren de straat op gingen vanwege de in hun ogen beperkte toekomstperspectieven. De rellen duurden bijna een maand; tienduizend auto’s gingen in vlammen op en driehonderd huizen raakten ernstig beschadigd.
De politie stelt dat de protesten lastig te bestrijden zijn omdat de buitenwijken nog steeds “getto’s” zijn. Volgens de politievakbonden zijn gewone agenten in dit soort gevallen in deze wijken getraind noch geëquipeerd om adequaat hun werk te doen.
De vier agenten, die vijf dagen geleden werden geschorst, zouden extreem geweld hebben toegepast bij de arrestatie van de 22-jarige man. Een van de agenten zou tijdens de worsteling de man met zijn wapenstok hebben verkracht. Deze agent wordt verdacht van verkrachting, de andere drie wordt onnodig gebruik van geweld ten laste gelegd.
Protesten Aulnay-sous-Bois
Routinecontrole
Het geweldsincident had vorige week donderdag al plaats tijdens een routinecontrole. De arrestatie werd gefilmd en werd via de sociale media in hoog tempo verspreid. De agenten stelden in een weerwoord in Franse media dat de broek van de man “vanzelf afzakte” en dat zij hem alleen met de wapenstok op de billen hebben geslagen.
De man moest na het incident aan zijn inwendige verwondingen worden geopereerd. President François Hollande bezocht het slachtoffer dinsdag in het ziekenhuis.
Verkiezingen
De rellen lijken een onderwerp te gaan worden tijdens de Franse verkiezingen die in mei plaatsvinden. De extreem-rechtse kandidaat Marine le Pen doet het erg goed in de peilingen. Ondertussen wordt de conservatieve kandidaat, François Fillon, geteisterd door beschuldigingen over fraude.
Vier agenten waren zaterdag in de wijk La Grande Borne, een voorstad van Parijsberucht om zijn criminaliteit, drugshandel en armoede, om een beveiligingscamera te installeren. Tientallen jongeren kwamen kijken en gooiden brandbommen naar de agenten en hun auto’s. Drie agenten raakten zwaar gewond, een 27-jarige man verkeert nog in levensgevaar.
‘Dacht niet dat ik ooit zo’n dag mee zou maken De agent die er vanaf kwam met lichtere brandwonden vertelt zijn verhaal op de Franse radio RTL. De probleemjongeren ‘omsingelden de auto’s binnen de korte keren’, sloegen de ruiten in en gooiden molotovcocktails naar binnen.
Bewoners zijn bang om over problemen te praten In de probleemwijk, in de jaren 60 opgericht als een utopisch project, wonen veel allochtone Fransen, veelal zonder werk. Van de 13.000 inwoners is 50 procent onder de 18 jaar en leeft de helft onder de armoedegrens. Politievakbonden omschrijven het al een van de veleno-gozones in Frankrijk: agenten zouden er niet meer durven patrouilleren.
Onder de inwoners van de wijk heerst angst om over de ongeregeldheden te praten, een soort omertà, schrijft Le Figaro. Domingo, een gepensioneerde Portugees die vanaf het begin in de wijk woont, zegt dat ze ‘van de hemel naar de hel’ zijn gegaan.
Hollande noemt aanslag ‘onverdraaglijk’ Er is veel steun voor de agenten. In Lyon, Marseille, Toulouse en Parijs gingen politieagenten de afgelopen dagen de straat op. ‘We willen niet meer fungeren als lokaas,’ riepen de stakers in Toulouse. De agenten eisen een betere uitrusting, meer personeel en harder ingrijpen van Justitie. Ook willen ze meer mogelijkheden tot ‘zelfverdediging’.
Zelfs president François Hollande heeft zich met de kwestie bemoeid. De aanslag noemde hij ‘onverdraaglijk’, waarna hij dreigde met zware straffen voor de daders, die overigens nog allemaal op vrije voeten zijn. Premier Manuel Valls, die eerst nog volhield dat de problemen in criminele wijken wel meevallen, stelt maatregelen voor om agenten beter te beschermen: hij denkt onder meer aan gepantserde politieauto’s.
Een vrouwelijke politieagent is dinsdagmiddag neergestoken in het Franse Toulouse. De dader is volgens autoriteiten een 31-jarige Algerijn.
Hij kwam rond 14.30 het politiebureau van Rempart Saint-Etienne binnen en onder het mom van aangifte doen. Toen hij eenmaal binnen was probeerde hij het dienstwapen van de agent te grijpen, waarna hij haar neerstak, schrijft de regionale krant La Depeche.
Gelijkenis steekpartij Charleroi
Het incident doet denken aan de steekpartij in het Belgische Charleroi, waarbij een ‘allahu akbar’-schreeuwende Algerijn twee agenten verwondde. Die aanval werd later opgeëist door terreurbeweging Islamitische Staat (IS). De Belgische premier Charles Michel sprak toen al zeer snel van een ‘terreurdaad’. Die conclusie is bij de aanval in Toulouse nog niet officieel getrokken.
De onrust brak uit na de dood van een 24-jarige man, die was opgepakt omdat hij de aanhouding van een broer die werd verdacht van geweld en afpersing probeerde te verhinderen. Hij zou tijdens het vervoer naar een politiebureau een hartaanval hebben gekregen.
In 2005 werden veel arme Franse voorsteden door geweld getroffen nadat twee jongens waren geëlektrocuteerd toen ze zich op de vlucht voor de politie probeerden te verstoppen in een elektriciteitshuisje.
Elsevier 26.06.2017 In Londen heeft de dood van een zwarte man geleid tot gewelddadige confrontaties met de politie. Volgens de relschoppers stierf de man door politiegeweld, wat de politie ontkent.
Zondagavond liep een herdenkingsmars voor Edir ‘Edson’ Frederico Da Costa (25) flink uit de hand. De man stierf afgelopen woensdag in het ziekenhuis, nadat hij onwel raakte bij zijn arrestatie op 15 juni. De agenten zetten pepperspray in.
Familieleden zeggen dat de politie Da Costa zwaar verwondde. Bij de arrestatie zou een agent een knie op zijn keel hebben gezet. Ook zou hij een gescheurde blaas, een klaplong en een middenrif-verwonding hebben opgelopen. Larissa Dos Santos, nicht van het slachtoffer, zegt dat de Britse politie bevooroordeeld is over jonge zwarte mannen. ‘Tegen hen wordt onnodig hard opgetreden,’ aldus Dos Santos.
Een forensisch onderzoek ontkracht de aantijgingen van zwaar letsel. De politie geeft toe pepperspray en minimaal geweld te hebben gebruikt, maar gelooft dat Da Costa overleed door een overdosis drugs.
Machetes en bijlen
De sfeer op de herdenkingsmars werd zondagavond grimmig toen de Britse variant van de Amerikaanse Black Lives Matter-beweging het verkeer ontregelde en vuren ontstak. Honderden demonstranten bekogelden de politie met flessen en stenen. Zes agenten raakten gewond, vier relschoppers werden gearresteerd.
De rellen leken te bekoelen tijdens een minuut stilte voor het slachtoffer, maar werden daarna weer heviger. Zo dreigden mannen op motoren in te rijden op de politie. Ook werden er relschoppers met machetes en bijlen gesignaleerd, meldt de Britse tabloid Daily Star.
De Britse autoriteiten vrezen voor een herhaling van de Engelse rellen in 2011, die ontstonden nadat de Londense politie een zwarte man doodschoot. Toen werd er in diverse Engelse steden gedurende vijf dagen gevochten met de politie en geplunderd, en gingen gebouwen in vlammen op. Bij de rellen vielen vijf doden en honderden gewonden.
Milan Bruynzeel (1991) is sinds februari 2017 stagiair op de webredactie. Momenteel studeert hij European Studies aan de Haagse Hogeschool.
Abdirahman Abdi Ottawa Canada
De betogers zien de dood van Abdi als een voorbeeld van etnisch profileren door de politie. Zo’n vijfhonderd mensen waren in Ottawa op de been. De mars verliep verder rustig, er is niemand gearresteerd.
Niet alleen Afro-Amerikaanse mannen hebben in de VS meer kans om te sterven door politiegeweld, dat geldt ook voor Afro-Amerikaanse vrouwen, latino-mannen, indianen en mensen uit Alaska. Voor alle bevolkingsgroepen geldt dat het risico het grootst is in de leeftijdscategorie 20 tot 35 jaar.
NU 18.08.2019 Van alle Amerikanen lopen Afro-Amerikaanse mannen de meeste kans te worden gedood door de politie. Voor hen is het risico één op duizend. Daarmee is politiegeweld met name voor jonge zwarte mannen een van de belangrijkste doodsoorzaken, blijkt uit een onderzoek van wetenschappers van drie Amerikaanse universiteiten, dat eerder deze maand is gepubliceerd.
Het risico voor Amerikaanse mannen om door politiegeweld om het leven te komen, is gemiddeld één op tweeduizend, dus twee keer zo weinig. Voor vrouwen in de Verenigde Staten geldt een kans van gemiddeld 1 op 33.000. Het risico ligt het laagst voor mannen en vrouwen met een lichte huidskleur, latina-vrouwen en mensen uit Hawaï.
Niet alleen Afro-Amerikaanse mannen hebben in de VS meer kans om te sterven door politiegeweld, dat geldt ook voor Afro-Amerikaanse vrouwen, latino-mannen, indianen en mensen uit Alaska. Voor alle bevolkingsgroepen geldt dat het risico het grootst is in de leeftijdscategorie 20 tot 35 jaar.
De wetenschappers keken alleen naar absolute aantallen van overledenen door politiegeweld; of bepaalde groepen vaker met de politie in aanraking kwamen dan anderen, is niet in het onderzoek meegenomen.
The Washington Post houdt bij hoeveel mensen in de VS om het leven komen door de politie. Vorig jaar betrof het 992 personen, dit jaar zijn het er tot nu toe 570. De beweging Black Lives Matter protesteert sinds 2013 tegen alle vormen van geweld tegen Afro-Amerikaanse mensen, zoals politiegeweld, etnisch profileren en overbestraffing van Afro-Amerikanen in het Amerikaanse rechtssysteem.
George Floyd Minneapolis noordelijke staat Minnesota USA
Een grootschalige demonstratie in de Amerikaanse stad Minneapolis na het overlijden van een ongewapende zwarte man, liep in de nacht van woensdag 27/28.05.2020 op donderdag enorm uit de hand. Tal van winkels zijn geplunderd en in brand gestoken en een politiebureau is belaagd door een woedende menigte. Eén relschopper is overleden. De burgemeester van de stad deed tijdens de ongeregeldheden een emotionele oproep aan alle betrokkenen. ,,Verlaat het gebied.”
Wat gebeurde er?
De 46-jarige verdachte George Floyd werd maandag 25.05.2020 door agenten bij zijn aanhouding tegen de grond gewerkt. Een agent hield hem in bedwang door zijn knie op Floyds keel te drukken. Dat duurde zo lang dat hij naar een ziekenhuis moest en overleed.
President Donald Trump heeft gezegd dat het ministerie van Justitie een onderzoek is gestart naar de dood van Floyd. Vier agenten in de Amerikaanse stad Minneapolis, in de noordelijke staat Minnesota, zijn dinsdag ontslagen nadat een zwarte man die ze maandag hardhandig arresteerden later in het ziekenhuis overleed. Dat heeft burgemeester Jacob Frey bekendgemaakt.
Frey riep woensdag nog op tot vervolging van de dader. ,,Waarom zit de man die George Floyd vermoordde niet in de cel? Als u of ik dit had gedaan, zaten we nu achter de tralies”, aldus de burgemeester.
Veel Amerikaanse sportsterren hebben via de sociale media hun afschuw uitgesproken over de dood van George Floyd. De voorman van de politievakbond van Minneapolis roept in lokale media het publiek op te wachten met conclusies. ,,Een diepgaand onderzoek is gaande. Onze agenten werken volledig mee. We moeten alle videobeelden bekijken. We moeten wachten op het rapport van de autopsie.’’
NU 08.05.2020 Een voormalige politieagent en zijn zoon zijn donderdagavond in de Amerikaanse staat Georgia opgepakt omdat zij in februari een ongewapende Afro-Amerikaanse man neergeschoten zouden hebben terwijl hij aan het joggen was.
Op 23 februari werd de 25-jarige Ahmaud Arbery neergeschoten terwijl hij door de plaats Brunswick rende. Het voorval werd gefilmd en de beelden leidden tot sociale onrust in het dorp en woede onder burgerrechtenactivisten, politici en beroemdheden, omdat er niemand werd gearresteerd.
Op de video is te zien dat Arbery door een straat rent. Nadat hij een witte pick-uptruck ontwijkt, klinkt er een schot en worstelt hij met een man die een lang geweer vasthoudt. Een tweede man, die in de laadruimte van de wagen staat, lost vervolgens twee schoten met een revolver.
Beide schutters, een 64 jaar oude man en zijn 34-jarige zoon, beroepen zich op zelfverdediging. Zij zouden Arbery herkend hebben als een inbreker die in de wijk actief is en hem achtervolgd hebben om hem aan te kunnen houden.
De advocaat van de familie van Arbery denkt dat de schutters erop uit waren om hem dood te schieten en noemt zijn overlijden een “moderne lynchpartij”.
Ooggetuige filmt hoe Afro-Amerikaanse jogger wordt neergeschoten
NOS 08.05.2020 In de Amerikaanse staat Georgia zijn twee witte mannen aangehouden voor de moord op een zwarte man eind februari. Het slachtoffer is de 25-jarige Ahmaud Arbery die aan het joggen was toen hij werd doodgeschoten. De schutters vertelden de politie dat ze dachten dat Arbery een inbreker was die eerder in de buurt had toegeslagen.
Na het incident was er woede en onbegrip onder vrienden en familie, omdat er niemand werd gearresteerd of vervolgd. Die woede werd sinds deze week, ruim twee maanden na het incident, breder gedragen. Zo werden er protestmarsen gehouden in de straten van Brunswick, de woonplaats van Arbery in Georgia.
De protesten zijn aangewakkerd nadat deze week een video was gepubliceerd waarop de dodelijke schietpartij te zien is. Een lokaal radiostation publiceerde de video, die in handen was van een van de advocaten van de familie van Arbery, Lee Merritt.
Ahmaud Arbery doodgeschoten
Dat er drie keer werd geschoten, duidt er volgens Merritt op dat “de schutter van plan was om Ahmaud Arbery te vermoorden”.
De advocaat zegt de beelden te hebben gekregen van iemand die het slachtoffer kende. Hij noemt het een “moderne lynchpartij”, en vindt dat de schutters vervolgd moeten worden. Waarom dat niet direct is gebeurd, is de grote vraag.
Zelfverdediging
Om te beginnen gooien de twee schutters, Travis (34) en zijn vader Gregory (64), het op zelfverdediging. Er zouden veel inbraken zijn geweest in de buurt, en Arbery zou hebben voldaan aan het signalement. Ze besloten de persoon die zij als inbreker zagen, achterna te gaan. Vader en zoon achtervolgden hem meerdere huizenblokken met wapens. Uiteindelijk zou er een worsteling om het wapen zijn ontstaan, zo is te lezen in het politieverslag. En vervolgens werd er geschoten.
De moeder van Arbery gelooft niets van de inbraak of zelfverdediging. “Hij was gewoon z’n dagelijkse rondje aan het hardlopen. Dat doet-ie al jaren.”
Ahmaud Arbery FAMILIE AHMAUD ARBERY
Marieke de Vries, correspondent in de Verenigde Staten, legt uit hoe het kan dat de twee verdachten niet meteen werden opgepakt. “Hier in de VS moet een openbaar aanklager bewijs verzamelen om te beslissen of er een zaak van wordt gemaakt.”
In de zaak van Arbery waren twee openbaar aanklagers. Beiden trokken zich terug omdat ze te dicht op de zaak zouden zitten; de oudste verdachte is volgens Amerikaanse media een voormalig politieagent en werkte ook bij justitie. De tweede aanklager zei er helemaal geen zaak in te zien, vanwege de verklaring dat het zelfverdediging zou zijn geweest.
“Burgerarresten zijn in de VS overal toegestaan en in Georgia mag daar, indien nodig, fysiek geweld bij worden toegepast; daar kan iemand uit zelfverdediging neerschieten ook onder vallen”, aldus de Vries.
Maar onlangs werd er een derde openbaar aanklager op de zaak gezet, uit een heel ander district. Die heeft in het proces de nu gepubliceerde video aangedragen.
Gesteund door de massale protesten en online steun, riepen de advocaat van de familie samen met andere mensenrechtenadvocaten op om de verdachten toch te arresteren. Dat is vannacht alsnog gebeurd.
‘Het kan niet zo zijn dat er twee rechtssystemen zijn’
Een van die mensenrechtenadvocaten die de familie bijstaan is Ben Crump. Hij vraagt zich af hoe het kan dat er met twee maten wordt gemeten. “Het leven van Arbery is belangrijk, en er is nu zelfs bewijs van de misdaad. We hebben de video. Zwarte mensen worden elke dag gearresteerd terwijl er veel minder bewijs is. Het kan niet zo zijn dat er twee rechtssystemen zijn in Amerika.”
Het is niet voor het eerst dat er grote woede ontstaat nadat een ongewapende zwarte Amerikaan wordt gedood, terwijl de (witte) daders, verdachten of politieagenten vrij blijven rondlopen.
Dat gebeurde eerder in 2012, toen de 17-jarige Trayvon Martin werd vermoord toen hij naar de supermarkt liep. De burgerwacht die hem doodschoot, beriep zich toen ook op het recht op zelfverdediging: Trayvon zou ‘verdacht’ zijn geweest. De vrijspraak van die burgerwacht gaf aanleiding voor het ontstaan van de internationale beweging Black Lives Matter, als reactie op het politiegeweld tegen Afro-Amerikanen in de Verenigde Staten.
Ook de dood van de 18-jarige Michael Brown in 2014 leidde tot demonstraties en ongeregeldheid in heel Amerika, toen de agent die hem doodschoot niet werd vervolgd. Ook zaken van Tamir Rice, Eric Garner en Philando Castile leidden tot grote onrust in het hele land.
AD 08.05.2020 De autoriteiten in de Amerikaanse staat Georgia hebben twee verdachten aangehouden voor de moord op Ahmaud Arbery, een 25-jarige zwarte man die in februari werd doodgeschoten toen hij aan het hardlopen was. De zaak heeft tot grote verontwaardiging geleid in de VS.
De verdachten zijn een 64-jarige witte oud-politieagent en diens zoon van 34. De twee werden donderdag (lokale tijd) aangehouden in Brunswick, waar Arbery werd doodgeschoten, en zitten vast voor verder onderzoek.
Arbery was op 23 februari aan het hardlopen door het stadje toen hij werd gedood. De daders verklaarden tegenover de politie dat zij hem aanzagen voor een inbreker. Eerder deze week dook een video op van het voorval. De beelden zijn de afgelopen dagen gedeeld en zorgden voor grote verontwaardiging over het uitblijven van arrestaties.
Dinsdag werden protestmarsen georganiseerd in de buurt waar Arbery werd omgebracht. Ook diverse beroemdheden, zoals basketballer LeBron James, rapper Snoop Dogg en tennisster Serena Williams, spraken hun verontwaardiging uit over de zaak.
Op de plaats waar hardloper Ahmaud Arbery om het leven kwam, staan bloemen en een kruis. Zijn dood werd gefilmd door de inzittenden van een auto die achter de schutters aanreed. Ⓒ AFP
Telegraaf 08.05.2020 Een video van een zwarte man die wordt opgejaagd en doodgeschoten in de zuidelijke staat Georgia zorgt voor grote ophef in de VS. De advocaat van de nabestaanden noemt het „een moderne lynching.”
Volgens nabestaanden was de man bezig met zijn hardlooprondje toen hij werd doodgeschoten door twee blanke mannen. Het incident haalt oude en recentere raciale wonden open in de VS.
De video is vanuit een auto opgenomen. Te zien is hoe de 25-jarige Ahmaud Arbery op een witte pick-uptruck met twee mannen stuit. Arbery ontwijkt eerst de truck en lijkt dan een wapen afhandig te willen maken van een van de twee mannen. Er wordt drie keer geschoten. Na het derde schot zakt Arbery naar de grond.
De twee mannen in de pick-up truck zijn oud-politieagent Gregory McMichael van 64 en zijn zoon Travis van 34. Volgens het politierapport dachten de twee dat Arbery een inbreker was. Toen ze hem voorbij zagen rennen, pakten ze een revolver en een geweer en sprongen ze in hun pick-up om Arbery te confronteren.
Uiteindelijk schoten ze uit zelfverdediging, zeggen vader en zoon McMichael. De twee werden in eerste instantie niet gearresteerd en niet aangeklaagd, maar na grote verontwaardiging gebeurde dat donderdag (lokale tijd) alsnog. Zij zitten nu vast voor verder onderzoek.
Arbery’s familieleden zijn verbijsterd. Arbery was volgens hen aan het hardlopen, zoals hij zo vaak deed. Buurtbewoners bevestigen aan Amerikaanse media dat Arbery vaker door de straat rende.
Het incident vond al in februari plaats, maar toen deze week de video werd gedeeld op sociale media, kreeg het ook nationale aandacht. Burgerrechtenorganisaties, de Democratische presidentskandidaat Joe Biden en NBA-ster LeBron James spreken er schande van.
Raciale wonden
De zaak haalt oude en recentere raciale wonden open. De burgerrechtenorgansatie ACLU vergelijkt het met de zaak van Trayvon Martin, een zwarte jongen die acht jaar geleden werd doodgeschoten door een witte buurtbewoner. „Beide incidenten laten zien dat racisme nog altijd een fundamenteel onderdeel is van dit land.”
De advocaat van de familie Arbery gaat nog verder terug in de geschiedenis van racistisch geweld. Hij noemt het „een moderne lynching op klaarlichte dag.” De advocaat eist dat de McMichaels meteen worden gearresteerd.
Demonstratie voor het ontslag van Daniel Pantaleo, in mei AFP
Dodelijke wurggreep
Vijf jaar na de dood van Eric Garner is in New York de verantwoordelijke politieman ontslagen. Garner, een zwarte man, overleed in 2014 kort na zijn arrestatie, waarbij hij door politieman Daniel Pantaleo in een dodelijke wurggreep werd gehouden.
Een tuchtzaak van de politie tegen Pantaleo, een witte agent, leidde begin deze maand tot het advies om hem te ontslaan. Dat advies is nu overgenomen door het hoofd van de New Yorkse politie.
De dood van Garner leidde tot veel beroering in de Verenigde Staten. Op sommige plaatsen braken rellen uit. De zaak droeg bij aan de groei van de protestbeweging Black Lives Matter. Bekende Amerikanen droegen T-shirts met de tekst “I can’t breathe”, de laatste woorden van Garner.
Illegale verkoop sigaretten
Vorige maand maakte het Amerikaanse Openbaar Ministerie bekend dat Pantaleo definitief niet wordt vervolgd voor de dood van Garner. Er was volgens de federaal aanklager onvoldoende bewijs voor een misdrijf.
Agenten wilden de ongewapende Garner in juli 2014 aanhouden voor de illegale verkoop van sigaretten in Staten Island. Hij weigerde handboeien om te doen en werd in een wurggreep gehouden.
Een omstander filmde de aanhouding. In de video is te horen dat Garner, die aan astma leed, meerdere keren zegt dat hij niet kan ademen. Hij overleed in het ziekenhuis.
Miljoenenschikking
Wurggrepen zijn al meer dan twintig jaar verboden voor agenten in New York City. Pantaleo zegt dat hij Garner niet in een wurggreep hield, maar in een greep die wel is toegestaan. Ook zou de dood van de man niet het gevolg zijn van de greep. Volgens de lijkschouwer was het wel een wurggreep, die had bijgedragen aan de dood van Garner.
Een jaar na zijn dood schikte de gemeente New York met de familie van Garner. Nabestaanden kregen een bedrag van 5,9 miljoen dollar.
NOS 01.05.2018 Gregory Vaughn Hill werd doodgeschoten in zijn garage WPTV
Een jury in Florida heeft de familie van een zwarte man die werd doodgeschoten door de politie, een schadevergoeding toegekend van 4 dollar. Dat is omgerekend 3,43 euro.
Het slachtoffer, Gregory Vaughn Hill jr., woonde met zijn verloofde en drie kinderen in Fort Pierce. In januari 2014 klaagden de buren over harde muziek en kwam de politie aan de deur.
Hill zou snel de garage hebben dichtgedaan. Een witte politieman schoot drie keer door de dichte deur. Hill, die binnen stond, werd getroffen in zijn hoofd en in zijn buik. Hij was dronken en had een ongeladen pistool bij zich.
Eigen schuld
In de rechtszaak eiste de familie honderdduizenden dollars schadevergoeding. De jury kwam echter tot de conclusie dat de politie niets verkeerd had gedaan. Hill was dronken, zijn dood was voor 99 procent zijn eigen schuld.
Omdat de politie toch een zekere rol had gespeeld, kende de jury vier dollar schadevergoeding toe. Ieder kind een dollar, en een dollar voor de begrafenis.
Volgens de advocaat van de familie is de kans groot dat er van de vier dollar in de praktijk maar vier cent over blijft. De jury heeft immers gezegd dat de politie voor slechts 1 procent iets te verwijten valt. In het uiteindelijke vonnis zal de rechter die vier cent helemaal schrappen, verwacht de advocaat. Hij wil een nieuwe rechtszaak.
Hartverscheurend
De verloofde van het slachtoffer noemt de uitspraak in The New York Times“hartverscheurend. ” Ze zegt dat ze nog heel veel vragen heeft.
VK 18.09.2017 Het is onrustig in de Amerikaanse stad St. Louis sinds een oud-politieagent vrijdag werd vrijgesproken van moord op een zwarte man. Voor de derde dag op rij demonstreerden zondag meer dan duizend mensen tegen de vrijspraak. In de avond liepen de vreedzame protesten andermaal uit op vandalisme en arrestaties.
Zondagavond pakte de politie ruim tachtig betogers op, nadat zij het bevel hadden genegeerd om uiteen te gaan. Ook zijn mensen gearresteerd voor vandalisme en gewelddadige confrontatie met agenten. Burgemeester Lyda Krewson schoof de escalatie in de schoenen van ‘een groep onruststokers’ en benadrukte dat ‘de grote meerderheid van demonstranten geweldloos is’.
Het protest richt zich tegen de vrijspraak van voormalig agent Jason Stockley, die in 2011 de zwarte bestuurder Anthony Lamar Smith doodschoot. Smith, verdacht van drugshandel, reed tweemaal in op de politiewagen van Stockley. Tijdens de achtervolging die hierop volgde zei Stockley ‘deze klootzak te gaan doden’, blijkt uit geluidsopnamen gemaakt in zijn politiewagen.
Even later doorboorde hij Smith met vijf kogels. Achteraf verklaarde Stockley dat hij had gedacht dat Smith gewapend was. In diens auto werd een revolver aangetroffen, maar volgens de aanklager was die daar gelegd door de agent als vervalst bewijs. Vrijdagochtend concludeerde de rechter dat er te weinig bewijs om Stockley voor moord naar de gevangenis te sturen.
Ik weet dat iedereen iemand de schuld wil geven, maar ik ben gewoon niet de persoon daarvoor, aldus Jason Stockley, vrijgesproken agent.
Kort na het vonnis gingen demonstranten de straat op. De gouverneur van Missouri was vooraf berekend op protesten en zette extra politiekracht in. Hij zei een herhaling van de Ferguson-rellen in 2014 te willen voorkomen. Toch was de onrust in St. Louis dit weekend voldoende rede voor U2 en Ed Sheeran om hun concerten af te zeggen.
De afgelopen drie dagen volgden de straatprotesten tegen politiegeweld in St. Louis een vast patroon. Overdag waren de betogingen vreedzaam, maar ’s avonds keerde een harde kern demonstranten zich tegen winkelruiten, kiosken en politieagenten. Vrijdagavond verzamelde zich een boze menigte voor het huis van burgemeester Krewson. Twee raamden sneuvelden en de gevel werd met rode verf beklad, alvorens de oproerpolitie ingreep.
De betogingen roepen het Ferguson-protest in herinnering. In augustus 2014 bracht de dood van een ongewapende zwarte man, de 18-jarige Michael Brown, een grote protestbeweging op de been, onder de vlag van Black Lives Matter. Dat incident vond plaats in voorstad Ferguson, niet ver van de plek waar Smith door zijn achtervolger Stockley werd gedood.
Toen een onderzoeksjury maanden later besloot de witte agent die Brown had doodgeschoten niet te vervolgen, werd St. Louis opnieuw het toneel van demonstraties en rellen. De zaak-Brown zette politiegeweld tegen zwarte Amerikanen op de agenda.
‘Ik begrijp wat de familie doormaakt’, zei de vrijgesproken Stockley zondag in een interview. ‘En ik weet dat iedereen iemand de schuld wil geven, maar ik ben gewoon niet de persoon daarvoor.’
NU 18.09.2017 In de Amerikaanse stad St. Louis is zondag (lokale tijd) voor de derde dag op rij gedemonstreerd tegen politiegeweld. Demonstranten gooiden ruiten in, waarop de politie besloot de menigte uiteen te drijven.
Sinds een voormalige politieagent werd vrijgesproken van moord op een zwarte arrestant, is het onrustig in de stad.
De afgelopen dagen werden traangas en rubberkogels ingezet toen oorspronkelijk vreedzame protesten uitliepen op vandalisme en botsingen tussen demonstranten en politie. Zeker tien politieagenten raakten gewond en ruim tachtig mensen werden gearresteerd.
Grote popconcerten en andere geplande evenementen werden afgelast vanwege de rellen.
VK 17.09.2017 Een groep demonstranten heeft vannacht opnieuw onrust veroorzaakt in de Amerikaanse stad St. Louis. Ze protesteerden tegen de vrijspraak van een blanke ex-politieman, die een zwarte man had doodgeschoten. Honderden agenten kwamen in actie om de orde te herstellen.
Eerder op de avond was er een vreedzaam protest in St. Louis. Toen het nacht werd, riepen de organisatoren de mensen op te vertrekken en de volgende dag terug te komen. Enkele tientallen demonstranten weigerden te vertrekken, tot ongenoegen van de politie. Die noemde het protest “onwettig”.
De sfeer werd grimmig toen de politie ingreep. De demonstranten gooiden ramen in van gebouwen en de politie werd bekogeld met prullenbakken en flessen. Zeker negen mensen zijn gearresteerd. Tijdens een eerdere demonstratie in de nacht van vrijdag op zaterdag werden 33 mensen opgepakt.
Vrijspraak
Een rechter sprak de 36-jarige oud-politieman Jason Stockley eergisteren vrij van moord. De aanklagers vonden dat de dood van de zwarte man, Antony Lamar Smith, een racistisch karakter had. Maar daar ging de rechter niet in mee.
Volgens de rechter handelde de voormalig agent uit zelfverdediging.
NU 16.09.2017 In de Amerikaanse stad Saint Louis zijn zaterdagochtend rellen uitgebroken nadat een blanke voormalige politieagent was vrijgesproken van moord op een donkere verdachte. De politie zette traangas en rubberen kogels in tijdens botsingen met de demonstranten.
Wat begon als een vreedzaam protest na de vrijspraak op vrijdag werd gewelddadig toen de politie een kleine groep demonstranten aansprak. De politie vuurde met traangas toen demonstranten ramen insloegen van een bibliotheek, een restaurant en een huis. Ook gooiden ze met stenen en flessen.
Bij de ongeregeldheden raakten tien politieagenten gewond. Zeker 23 demonstranten zijn aangehouden, aldus de politie.
Na de uitspraak van vrijdag marcheerden ongeveer zeshonderd demonstranten vanaf het gerechtsgebouw door het centrum van Saint Louis, en scandeerden “Geen rechtvaardigheid, geen vrede.” Sommigen droegen een spandoek met “Black Lives Matter.”
Door de ongeregeldheden is een optreden van de band U2 geannuleerd. “We zijn op de hoogte gesteld door de politie van St. Louis dat zij nu niet in staat zijn de benodigde beveiliging te kunnen geven aan ons publiek”, luidt de verklaring van U2 en Live Nation, te lezen op Entertainment Weekly.
Telegraaf 16.09.2017 In de Amerikaanse stad Saint Louis zijn in de vroege zaterdag rellen uitgebroken nadat een blanke voormalige politieagent was vrijgesproken van moord op een zwarte verdachte. De politie zette traangas en rubberen kogels in tijdens botsingen met de demonstranten.
Wat begon als een vreedzaam protest na de vrijspraak op vrijdag werd gewelddadig toen de politie een kleine groep demonstranten aansprak. De politie vuurde met traangas toen demonstranten ramen insloegen van een bibliotheek, een restaurant, een huis en met stenen en flessen gooiden. Tien politieagenten raakten gewond. Zeker 23 demonstranten zijn aangehouden, zei de politie.
Na de uitspraak van vrijdag marcheerden ongeveer zeshonderd demonstranten vanaf het gerechtsgebouw door het centrum van Saint Louis, en scandeerden ’Geen rechtvaardigheid, geen vrede’. Sommigen droegen een spandoek met ’Black Lives Matter’.
Telegraaf 15.09.2017 Een blanke ex-politieagent uit het Amerikaanse Saint Louis, Jason Stockley, is vrijdag door de rechter vrijgesproken van moord op een Afro-Amerikaanse verdachte. Stockley was destijds agent in het stadsdeel Ferguson en schoot naar eigen zeggen uit zelfverdediging in december 2011 de 24-jarige zwarte Anthony Lamar Smith na een achtervolging dood.
Stockley werd vorig jaar gearresteerd en van moord beschuldigd, omdat de verdenking was gerezen dat hij met bewijsmateriaal had geknoeid en het vuur niet uit zelfverdediging op de ongewapende Smith zou hebben geopend.
Circa vijfhonderd mensen gingen vrijdag de straat op uit protest tegen het vonnis en riepen: „Geen rechtvaardigheid geen vrede”. Een aantal betogers droeg borden met de spreuk ’Black Lives Matter’. De gelijknamige beweging is in de VS ontstaan als reactie op politiegeweld tegen zwarte Amerikanen.
NU 26.06.2017 De nabestaanden van een door de Amerikaanse politie doodgeschoten donkere man krijgen 3 miljoen dollar schadevergoeding. De familie van Philando Castile (32) is dit overeengekomen in een schikking met de stad St. Anthony in de staat Minnesota. Dat meldt de Amerikaanse zender CNN maandag.
Politieagent Jeronimo Yanez, die Castile op 6 juli 2016 doodschoot, werd in juni 2017 vrijgesproken van dood door schuld. Vele honderden mensen gingen na de uitspraak de straat op om hun woede en onvrede kenbaar te maken. Yanez zal volgens CNN de politiemacht verlaten.
Castile werd in zijn auto doodgeschoten in het bijzijn van zijn vriendin en haar 4-jarige dochtertje. De politieman schoot toen Castile zijn documenten wilde pakken om zich te legitimeren. Het incident werd door de vrouw gefilmd en rechtstreeks op Facebook gedeeld.
In de VS kwamen na de dood van Castile en enkele anderen protesten tegen politiegeweld en racisme op gang, die wekenlang aanhielden.
AD 26.06.2017 Castile werd aangehouden op 6 juli 2016 toen hij met zijn vriendin en 4-jarige dochtertje in de auto zat. In de daarop volgende woordenwisseling schoot de agent Castile dood. De vriendin van de gedode man streamde beelden van het incident live op Facebook.
Politieagent Jeronimo Yanez die Castile doodschoot, werd in juni 2017 vrijgesproken van dood door schuld. Een dag daarna gaf de politie beelden vrij van de fatale schietpartij. Yanez zal volgens CNN de politiemacht verlaten.
In de VS kwamen na de dood van Castile en enkele anderen protesten tegen politiegeweld en racisme op gang, die wekenlang aanhielden.
Zou dit zijn gebeurd als alle passagiers blank waren? Ik denk het niet, aldus Gouverneur Mark Dayton
,,Zou dit zijn gebeurd als alle passagiers blank waren? Ik denk het niet.” Met die woorden veroordeelde gouverneur Mark Dayton van de Amerikaanse staat Minnesota het doodschieten van Castile.
,,Ik heb geen woorden om uit te drukken hoe geschokt en diep, diep verontwaardigd ik ben dat dit in Minnesota kon gebeuren, bij iemand die werd tegengehouden voor een achterlicht dat niet werkte”, sprak Dayton zichtbaar geëmotioneerd tijdens een persconferentie.
NU 17.06.2017 De agent die in juli 2016 de 32-jarige Philando Castile neerschoot bij een verkeerscontrole in Minnesota, is niet schuldig aan moord. Dat heeft een jury vrijdag bepaald.
Vele honderden mensen gingen na de uitspraak de straat op om hun woede en onvrede kenbaar te maken.
Philando Castile werd in zijn auto doodgeschoten in het bijzijn van zijn vriendin en haar 4-jarige dochtertje. De politieman schoot toen Castile zijn documenten wilde pakken om zich te legitimeren. Het incident werd door de vrouw gefilmd en rechtstreeks op Facebook gedeeld.
In de rechtbank zei agent Jeronimo Yanez dat hij voor zijn leven vreesde en dat Castile niet naar zijn bevelen luisterde.
Justitie spande een rechtszaak tegen hem aan voor onrechtmatig gebruik van dodelijk geweld. “Ik had geen keuze”, verklaarde Yanez vorige week. Het Openbaar Ministerie stelde dat de agent zich niet kon beroepen op noodweer. Castile bleef beleefd en gedroeg zich niet bedreigend, zei het OM.
Demonstranten blokkeren snelweg Minneapolis na vrijspraak agent
Medeleven betuigd
De moeder van de overleden Amerikaan, Valerie Castile, liep abrupt de rechtbank uit bij het horen van het vonnis. “Alleen omdat hij een agent is maakt het niet uit dat mijn eerstgeboren zoon dood is”, zei ze woedend tegen de pers. ”Het rechtssysteem blijft donkere mensen teleurstellen.”
Gouverneur Mark Dayton van Minnesota betuigde na het vonnis zijn medeleven aan de ouders van Castile. Zijn dood was een van de zaken die vorig jaar de discussie in de VS over politiegeweld tegen donkere Amerikanen aanwakkerde.
Politie schiet donkere man neer bij verkeerscontrole in VS
Telegraaf 17.06.2017 Een politieagent in de Amerikaanse staat Minnesota die vorig jaar een zwarte man met vijf kogels doodde tijdens een verkeerscontrole, is voor de rechtbank van alle aanklachten vrijgesproken. Het incident trok de aandacht door het filmpje dat de vriendin van de man live streamde op sociale media terwijl hij doodbloedde.
De agent zei dat hij voor zijn leven vreesde toen hij Philando Castile doodschoot. Hij dacht dat Castile een vuurwapen wilde pakken waarvan hij kort daarvoor had gezegd dat hij het bij zich had. Volgens de vriendin van Castile had hij de agent verteld dat hij een vuurwapen had, maar dat hij alleen maar zijn portefeuille met identiteitsbewijs uit zijn zak ging pakken.
Het Openbaar Ministerie stelde dat de agent zich niet kon beroepen op noodweer. Castile bleef beleefd en gedroeg zich niet bedreigend, zei het OM.
Twee dagen voor Castile was in Baton Rouge in Louisiana een andere zwarte man door een politieagent doodgeschoten. Toenmalig president Barack Obama zei dat de twee zaken geen op zichzelf staande incidenten waren, maar „symptomatisch voor de rassenongelijkheid in ons strafrechtsysteem.”
0.a. Laquan McDonald Chicago USA
Chicago, de thuisstad van president Barack Obama, dreigt terug te vallen naar de gewelddadige jaren negentig van de vorige eeuw. Tot nog toe zijn er dit jaar al ruim 500 moorden gepleegd, meer dan in heel 2015. Lees dit artikel van Buitenland-redacteur Bert Lanting.
VK 13.01.2017 De politie van Chicago maakt zich regelmatig schuldig aan het gebruik van buitensporig geweld tegen verdachten, voornamelijk zwarte inwoners. Ook wordt discriminerend gedrag getolereerd en hanteren agenten een ‘zwijgcultuur’ om onderzoeken naar collega’s te dwarsbomen. Dit staat in een vernietigend rapport van het ministerie van Justitie naar wangedrag van agenten in Chicago.
Belediging Obama
Op een moment dat de politie van Chicago al flink onder vuur lag vanwege grof geweld tegen zwarte inwoners, noemde een blanke agent president Obama medio vorig jaar een ‘nigger’. Een lokaal onderzoeksorgaan dat wangedrag van de politie onderzoekt, adviseerde de agent te ontslaan. Lees dit artikel over hoe de onderzoekers stuitten op de beruchte ‘blauwe muur’: agenten die niet uit de school willen klappen.
Het ministerie begon het dertien maanden durende onderzoek na de dagenlange protesten van bewoners eind 2015 tegen de dood van de zwarte tiener Laquan McDonald. Hij werd in oktober 2014 doodgeschoten door een blanke politieman, die zestien kogels op hem afvuurde.
Het stadsbestuur gaf pas een jaar later een politievideo vrij waarop is te zien hoe de agent bleef schieten, ook toen de jongen al op de grond lag. Het vrijgeven van de beelden leidde tot massale demonstraties tegen politiegeweld. De agent verklaarde dat hij zich bedreigd voelde omdat de jongen een mes had. Op de video was echter te zien dat de jongen hem niet aanviel.
‘Op basis van dit onderzoek kan geconcludeerd worden dat de politie van Chicago zich schuldig maakt aan buitensporig geweld in strijd met het Vierde Amendement van de Grondwet’, aldus minister van Justitie Loretta Lynch vrijdag bij de presentatie van het rapport. Ze werd geflankeerd door de burgemeester en de politiechef van de stad.
Volgens het rapport schoten agenten onder andere vluchtende verdachten in de rug en werden Taser-wapens gebruikt tegen kinderen en mensen met psychiatrische problemen. Onderzoeken naar wangedrag van agenten worden gedwarsboomd doordat collega’s liegen en door het verbergen van bewijsmateriaal. Het moreel van de agenten ‘die dagelijks hun leven in de waagschaal stellen om burgers te dienen en beschermen’ is ernstig aangetast, aldus minister Lynch. ‘Het valt zwaar om sommige conclusies te lezen’, zei politiebaas Eddie Johnson. ‘Simpel gezegd: we moeten het beter gaan doen.’
Geen respect
Moordstad
Chicago, de thuisstad van president Barack Obama, dreigt terug te vallen naar de gewelddadige jaren negentig van de vorige eeuw. Tot nog toe zijn er dit jaar al ruim 500 moorden gepleegd, meer dan in heel 2015. Lees dit artikel van Buitenland-redacteur Bert Lanting.
In april vorig jaar concludeerde een werkgroep die door burgemeester Rahm Emanuel was ingesteld, dat de politie geen respect heeft voor de levens van zwarte inwoners. Racisme in het politiekorps heeft ertoe bijgedragen dat agenten zwarte bewoners mishandelden en hardhandig optraden. Agenten hebben zo het vertrouwen verloren van bewoners van de stad.
De politie van Chicago is volgens minderheden in de stad exponent van een schietgrage cultuur. Het korps, in grootte de tweede van de VS, schoot in de vijf jaar tussen 2009 en 2014 zeventig voornamelijk zwarte inwoners dood. Het staat daarmee op de eerste plaats in de VS.
‘Cijfers van het korps bevestigen het beeld dat wijdverbreid bestaat over dat de politie geen achting zou hebben voor de heiligheid van levens als het gaat om gekleurde mensen’, concludeerde de werkgroep. ‘Aangehouden worden zonder enige aanleiding, verbale en fysieke mishandeling en in sommige gevallen arrestatie en opsluiting zonder toegang tot een advocaat: dat is wat we steeds weer hoorden.’
NU 14.10.2016 Dat heeft minister van Justitie Loretta Lynch donderdag gezegd in onder meer de Washington Post.
De nationale databank met gedetailleerde en accurate informatie over de inzet van geweld is noodzakelijk om het vertrouwen tussen de bevolking en wetshandhavers te herstellen.
Doordat het vaak ontbreekt aan een volledige beschrijving van wat er precies is gebeurd, is het moeilijk te beoordelen of de politie tijdens een actie al dan niet terecht heeft geschoten of ander geweld heeft gebruikt. Ook is het onduidelijk of dat de afgelopen jaren is toegenomen of dat de media er alleen meer aandacht aan besteden.
Overzicht: Politiegeweld in de Verenigde Staten
Michael Brown
Sinds de jeugdige Michael Brown in 2014 in Ferguson door politiekogels om het leven kwam, zijn de VS opgeschrikt door een reeks van vergelijkbare incidenten. Niet zelden waren ongewapende Afro-Amerikanen het slachtoffer. Dat leidde tot een storm van protest en grote demonstraties.
Omdat er in het land vele verschillende instanties zijn, valt het centraal verzamelen van betrouwbare data niet mee. In burgerrecht gespecialiseerde advocaten hebben volgens de New York Times kritiek op het het FBI-project van Lynch omdat het doorgeven van de feiten door lokale politiecommissarissen voor een deel vrijwillig is.
Ook is niet bekend welke sancties er zijn om ervoor te zorgen dat het gebruik van geweld ook daadwerkelijk wordt gerapporteerd.
Telegraaf 14.10.2016 De FBI begint na de jaarwisseling met een pilotproject om het politiegeweld in de Verenigde Staten in kaart te brengen. De op die manier te vormen nationale databank met gedetailleerde en accurate informatie over de inzet van geweld is onontbeerlijk om het vertrouwen tussen de bevolking en de wetshandhavers te herstellen. Dat heeft minister van Justitie Loretta Lynch donderdag gezegd in onder meer de Washington Post.
Doordat het vaak ontbreekt aan een volledige beschrijving van wat er precies is gebeurd, is het moeilijk te beoordelen of de politie tijdens een actie al dan niet terecht heeft geschoten of ander geweld heeft gebruikt. Ook is het onduidelijk of dat de afgelopen jaren is toegenomen of dat de media er alleen meer aandacht aan besteden.
Sinds de jeugdige Michael Brown in 2014 in Ferguson door politiekogels om het leven kwam, zijn de VS opgeschrikt door een reeks van vergelijkbare incidenten. Niet zelden waren ongewapende Afro-Amerikanen het slachtoffer. Dat leidde tot een storm van protest en grote demonstraties.
Omdat er in het land vele verschillende instanties zijn, valt het centraal verzamelen van betrouwbare data niet mee. In burgerrecht gespecialiseerde advocaten hebben volgens de New York Times kritiek op het het FBI-project van Lynch omdat het doorgeven van de feiten door lokale politiecommissarissen voor een deel vrijwillig is. Ook is niet bekend welke sancties er zijn om ervoor te zorgen dat het gebruik van geweld ook daadwerkelijk wordt gerapporteerd.
De 50-jarige Walter Scott werd op de vlucht in de rug geschoten nadat hij was aangehouden omdat zijn remlicht niet werkte. De agent schreef in zijn proces-verbaal dat Scott zijn taser (verdovingswapen) had afgepakt en dat hij daarom had geschoten.
NU 07.12.2017 De blanke politieman die in april 2015 in South Carolina een ongewapende zwarte automobilist in de rug schoot nadat hij die had aangehouden wegens een verkeersovertreding is donderdag veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf. Een omstander filmde het optreden van de agent en zette dat op internet.
Velen beschouwden het als een koelbloedige moord op de 50-jarige Walter Scott, die door vijf kogels werd getroffen. Een jury kon vorig jaar in de rechtszaak geen uitsluitsel geven, waarna de zaak nietig werd verklaard. De federale rechter legt nu een langdurige celstraf op omdat de dood van het slachtoffer te vergelijken is met moord.
Het openbaar ministerie paste de aanklacht in mei aan, nadat de schutter had toegegeven dat hij zijn boekje te buiten was gegaan en met het gebruik van excessief geweld de burgerrechten van Scott had geschonden. Hij had de chauffeur tot stoppen gedwongen, omdat diens auto een kapot achterlicht had. Daarna had hij zich bedreigd gevoeld en na een worsteling geschoten.
Telegraaf 07.12.2017 De blanke politieman die in april 2015 in South Carolina een ongewapende zwarte automobilist in de rug schoot nadat hij die had aangehouden wegens een verkeersovertreding is donderdag veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf.
Velen beschouwden het als een koelbloedige moord op de vijftigjarige Walter Scott. Een jury kon vorig jaar in de rechtszaak geen uitsluitsel geven. De federale rechter legde nu een langdurige celstraf op omdat de dood van het slachtoffer te vergelijken is met moord.
Het openbaar ministerie paste de aanklacht in mei aan nadat de schutter had toegegeven dat hij zijn boekje te buiten was gegaan en met het gebruik van excessief geweld de burgerrechten van Scott had geschonden. Hij had de chauffeur tot stoppen gedwongen omdat diens wagen een kapot achterlicht had. Daarna had hij zich bedreigd gevoeld en na een worsteling geschoten.
NOS 07.12.2017 Een blanke oud-politieman is door een Amerikaanse rechtbank veroordeeld tot 20 jaar celstraf voor het doodschieten van een ongewapende zwarte man. Volgens de rechter is er sprake van doodslag.
Het gaat om een incident uit 2015 in de staat South Carolina. De agent, Michael Slager, schoot het slachtoffer Walter Scott vijf keer in zijn rug toen deze ervandoor ging nadat hij aan de kant was gezet vanwege een kapot remlicht.
In mei bekende Slager schuld voor het schenden van de burgerrechten van Scott door op hem te schieten. Volgens de agent handelde hij uit zelfverdediging. Hij stelt dat hij en Scott hebben gevochten voordat hij op de man schoot. Het slachtoffer zou daarbij hebben geprobeerd om het dienstwapen van de agent af te pakken.
De agent werd kort na het incident ontslagen. De politiechef van de stad North Charleston zei dat de beelden van de schietpartij hem “misselijk” maakten. De beelden werden gemaakt door een omstander en gingen de wereld over.
Verontwaardiging
De zaak leidde tot enorme verontwaardiging in de VS, maar ook internationaal. De rellen die in dit soort gevallen vaak uitbreken bleven in Charleston uit, mogelijk vanwege de oproep van de familie van Scott om kalm te blijven.
Vorig jaar werd de rechtszaak tegen Slager ongeldig verklaard. De jury (elf witte leden, een zwarte) kon het na vier dagen van overleg niet eens worden over wat hem ten laste zou moeten worden gelegd: moord of doodslag. Daarop blies de rechter de zaak af, maar die werd later heropend.
Justitie in de Verenigde Staten heeft de agent aangeklaagd die in juli de 32-jarige Philando Castile neerschoot bij een verkeerscontrole in Minnesota. De politieman zou onrechtmatig dodelijk geweld hebben gebruikt tegen de donkere Amerikaan.
Dat heeft het Openbaar Ministerie in de Amerikaanse staat woensdag bekendgemaakt na uitgebreid onderzoek.
Philando Castile werd in zijn auto doodgeschoten in het bijzijn van zijn vriendin en zijn 4-jarige dochtertje. De politieman schoot toen Castile zijn documenten wilde pakken om zich te legitimeren. Het incident werd door zijn vrouw gefilmd en leidde tot veel ophef.
De dood van Castile was een van de zaken die het afgelopen jaar de discussie in de VS over politiegeweld tegen donkere Amerikanen aanwakkerde.
Het doodschieten van een ongewapende zwarte man door agenten in het Californische El Cajon, heeft opnieuw geleid tot protesten tegen de politie.
Tientallen inwoners demonstreerden woensdag op de plek en bij het hoofdbureau nadat twee agenten de man hadden doodgeschoten, omdat ze dachten dat hij een wapen op ze richtte. Volgens zijn zus was hij geestelijk labiel.
Demonstranten hebben woensdag in het Amerikaanse Charlotte (North Carolina) een snelweg geblokkeerd om te protesteren tegen het doodschieten van een zwarte man door de politie. Dat ontaardde in ongeregeldheden waardoor zeker tien agenten gewond raakten. Ook verscheidene actievoerders liepen verwondingen op. Burgemeester Jennifer Roberts maande tot rust en beloofde een diepgaand onderzoek. ,,Ook ik wil antwoorden”.
De Amerikaanse politieagent die vrijdag een ongewapende zwarte man doodschoot in Tulsa, Oklahoma wordt vervolgd voor doodslag. Op videobeelden is te zien hoe Betty Shelby schoten lost op de 40-jarige Terence Crutcher, die op dat moment met de armen in de lucht wegliep van de aanwezige agenten.
De politieagente in de Amerikaanse staat Oklahoma heeft afgelopen vrijdag een ongewapende Afro-Amerikaan doodgeschoten. Het is het zoveelste geval van – vermoedelijk – onnodig politiegeweld.
Een politieagente in de Amerikaanse staat Oklahoma heeft afgelopen vrijdag een ongewapende Afro-Amerikaan doodgeschoten. Het is het zoveelste geval van – vermoedelijk – onnodig politiegeweld.
Foto: AP
Op vrijgegeven beelden is te zien hoe een man met handen boven het hoofd langzaam op straat naar een stilstaande auto stapt. Van achter hem naderen vier politieagenten met getrokken wapens. Daarna valt de man hevig bloedend op de grond. De agente zou éénmaal op de man hebben geschoten. Een andere agent sloeg toe met een teasergun.
Bij de verdachte werd geen wapen aangetroffen. De schietende agente zei dat de man niet meewerkte. Het ministerie van Justitie is een onderzoek gestart.
Een Amerikaanse politieagent heeft een dertienjarige zwarte jongen doodgeschoten die, naar later bleek, een speelgoedpistool op hem richtte.
De politie in Columbus in de Amerikaanse staat Ohio heeft woensdagavond een jongen van dertien jaar doodgeschoten. Politieagenten kregen een melding van een gewapende overval en kwamen in een steeg oog in oog te staan met de zwarte jongen. Die trok een pistool waarop een blanke agent reageerde en schoot.
Bij de beroving werd 10 dollar gestolen. Het slachtoffer wilde de politie niet bellen maar omstanders deden dat toch. Tyree King werd door meerdere kogels geraakt en naar een ziekenhuis gebracht. Daar overleed hij later aan zijn verwondingen. De gedode jongen behoorde tot een groepje van drie dat een man had overvallen en diens geld eiste. Verder raakte iemand gewond bij de schietpartij. Later bleek dat het wapen van het slachtoffer een zogenoemde ‘BB gun’ is, een namaakpistool dat wordt gebruikt bij simulatiespelletjes.
Volgens advocaten van de nabestaanden moet er een onderzoek komen naar de gebeurtenissen. Zij stellen vraagtekens bij het relaas van de politie. Donderdagavond werd een wake gehouden voor de doodgeschoten tiener. Leden van zijn sportteam verschenen in football-shirts. Een dominee bij de bijeenkomst in Ohio zei dat het verkeerd is wat er is gebeurd.
De betrokken politieman, Bryan Mason, schoot in 2012 al eens een man dood. Destijds ging het om een man die een ander een pistool tegen het hoofd drukte.Toen hij weigerde zijn vuurwapen te laten zakken, schoot Mason hem dood. Een onderzoek naar dit schietincident pleitte de politieman vrij: hij had binnen de regels gehandeld.
Stukje burgerlijke ongehoorzaamheid, staaltje fight the system, ordinair gewelddadig vandalisme of terecht verzet tegen de zoveelste zwarte Amerikaan die door de politie is doodgeschoten?
In America’s Toolshed, de thuisbasis van Harley Davidson en Miller bier, zijn rellen uitgebroken na de dood van een crimineel die een gestolen wapen had. De 23-jarige man werd bij een verkeerscontrole door de politie aangehouden. Dat liep uit op een achtervolging en die eindigde in de dood van de man. Daarop braken rellen uit, inclusief het gooien van stenen, het in brand steken van onder andere een tankstation en een bank, en het plunderen van winkels (want zonder het bij elkaar roven van andermans spullen kun je niet voor mensenrechten strijden natuurlijk).
Iemand heeft de cijfers al opgedoken: bijna alle moorden in de stad worden gepleegd door (criminele) zwarten, op criminele zwarten. Sowieso is er weinig sympathie op de social media voor de zoveelste geweldsuitbarsting van #BLM, na de zoveelste geweldsuitbarsting van de politie.
,,Dit is een waarschuwing”, zei wethouder van Milwaukee Khalif Rainey. ,,De zwarten in Milwaukee zijn moe. Ze zijn moe van het leven met onderdrukking.” De identiteiten van het slachtoffer en de agent die schoot zijn nog niet bekend gemaakt. Het slachtoffer zou een lang strafblad hebben.
Gas station at Sherman and Burleigh set on fire. MFD cannot extinguish fire as gunshots are being fired. 5:13 AM – 14 Aug 2016
Rellen volgden op een incident zaterdagmiddag, waarbij een agent een zwarte man doodschoot toen die zich verdacht gedroeg en wegrende bij een verkeerscontrole. De demonstranten beschuldigen de politie van racisme. Intussen is echter bekend geworden dat de schietende agent ook zwart was en dat hij het slachtoffer neerschoot omdat die een vuurwapen op hem richtte.
Politie LA: ‘Doodschieten zwarte man was fout’ – De politie in Los Angeles heeft toegegeven dat ze een fout heeft gemaakt door vorige maand een ongewapende zwarte man dood te schieten. De 27-jarige Donnell Thompson lag bewegingsloos op de grond en werd door politieagenten voor een autodief aangezien.
Het is niet bekend waarom de man bewusteloos op de grond lag. Toen hij vervolgens opstond en naar zijn riem greep, loste een agent twee fatale schoten. De werkelijke autodief bleek even daarvoor aangehouden.
Nabestaanden van de jongen gaan een aanklacht indienen tegen het Amerikaanse politiekorps, liet hun advocaat weten. De agent die schoot, is geschorst. Hoewel de politie heeft toegegeven dat het om een fout gaat, loopt er een eigen onderzoek naar de toedracht van het incident. Dat moet uitwijzen of het handelen van de bewuste agent gerechtvaardigd was onder de omstandigheden.
De dodelijke schietpartij was in oktober vorig jaar. Beelden van het incident werden eerder al vrijgegeven. Agent Jason van Dyke is beschuldigd van moord op de zwarte 17-jarige Laquan McDonald. Een rechter bepaalde dat de agent niet op borgtocht vrij mag komen. Van Dyke zou zestien keer op de tiener hebben geschoten. Uit documenten die later zijn vrijgegeven, blijkt dat agenten het incident in eerste instantie heel anders hebben gerapporteerd.
Duizenden mensen gingen na het zien van de beelden in Chicago de straat op om te protesteren tegen politiegeweld. Veel mensen vinden dat burgemeester Rahm Emanuel af moet treden, maar die heeft laten weten dat hij dat niet van plan is. Wel stapte de korpschef van de politie onder druk van de burgemeester op.
Soortgelijke onderzoeken werden eerder gedaan in de steden Baltimore (Maryland) en Ferguson (Missouri), na geweldsincidenten waarbij agenten buitensporig geweld gebruikten tegenover zwarte burgers.
AD 05.08.2016 De Amerikaanse politie heeft een schokkende video vrijgegeven van het doodschieten van een zwarte 18-jarige jongen in Chicago. Het slachtoffer is Paul O’Neal, die op 28 juli uit een auto vluchtte die gerapporteerd stond als gestolen. De tiener was ongewapend en stierf uiteindelijk door een schotwond in zijn rug.
Het incident heeft opnieuw veel boosheid veroorzaakt onder de zwarte bevolking. De politie in Chicago werd overladen met kritiek. Het is het zoveelste incident in een lijst met fatale incidenten, waarbij een zwarte verdachte het slachtoffer wordt van hardhandig politieoptreden. De advocaat van de familie O’Neal sprak van ”moord in koelen bloede.”
De beelden zijn gemaakt door een bodycam die een agent bij zich droeg tijdens het incident. Te zien is hoe agenten proberen de auto, bestuurd door O’Neal, tot stilstand te brengen, maar hij rijdt door en ramt daarbij een politieauto. Terwijl O’Neal wegrijdt wordt er meerdere keren geschoten op het voertuig. Volgens de richtlijnen van de politie in Chicago mag dit niet.
Boze reacties
De video is gepubliceerd door onafhankelijke onderzoekers van het incident van de politie in Chicago. Activisten van Black Lives Matter reageerden furieus op de dood van O’Neal. De critici geloven niet het toeval is dat de camera het belangrijkste moment niet heeft vastgelegd.
Nieuwe wet
Het is de eerste video uit Chicago die is verschenen onder een nieuwe Amerikaanse wet, waarbij beelden van dit soort incidenten binnen 60 dagen publiekelijk moeten worden gemaakt.
Met de wet moet het vertrouwen van het Amerikaanse volk in de politie worden hersteld. Dit vertrouwen werd sinds vorig jaar ernstig verstoord nadat de Amerikaanse tiener Laquan McDonald 16 keer door een blanke agent werd beschoten. Sindsdien zijn er talloze van dit soort incidenten geweest, die regelmatig tot protest hebben geleid.
Schietpartij San Diego: één agent overleden, andere in ziekenhuis. In het Amerikaanse San Diego zijn twee agenten neergeschoten. Eén agent heeft dat niet overleefd. De andere is zwaargewond, meldt de lokale politie. Wat de aanleiding is voor de schietpartij is niet bekend. Het incident deed zich voor op de Boston Avenue.
De toedracht is nog niet helemaal duidelijk. De politie zou af zijn gekomen op een melding van een persoon die beweerde door minimaal drie mensen beschoten te worden vanuit een auto, meldt ABC News. Toen de politie arriveerde, vluchtten de inzittenden met die wagen. Er volgde een klopjacht, die ten einde kwam toen agent Robert Melton ter plekke kwam. De verdachten sprongen uit de auto en openden het vuur op de agent. Reanimatiepogingen in het ziekenhuis mochten niet baten.
Tweede keer
Het is al de tweede keer dit jaar dat in Kansas een politieagent wordt doodgeschoten. Afgelopen mei kwam Brad Lancaster (39) nog om het leven na een gewelddadig incident langs de snelweg.
‘Sprake van discriminatie bij politiekorps Baltimore’
Het politiekorps van de Amerikaanse stad Baltimore heeft jarenlang zwarte mensen ‘gediscrimineert’. De politie richtte zich disproportioneel vaak op zwarte mensen, hield ze illegaal vast en gebruikte buitensporig geweld.
De Afro-Amerikaan brak in april 2015 zijn nekwervel bij zijn aanhouding. Hij zou om medische hulp hebben gesmeekt, maar werd niet geholpen door de agenten. Hij overleed voordat het politiebusje het bureau bereikte aan een hartstilstand.
Niet aansprakelijk
Zes agenten werden in staat van beschuldiging gesteld. Officieren Edward Nero, Caeser Goodson Jr. en Brian Rice waren al vrijgesproken. Het proces van een vierde agent, William Porter, werd nietig verklaard. Omdat het Amerikaanse Openbaar Ministerie alle aanklachten laat vallen, loopt ook die rechtszaak op niets uit. Nu ook de twee overige officieren niet worden vervolgd, zal niemand aansprakelijk worden gehouden voor de dood van Gray.
Vorig jaar september vroegen de advocaten de rechter in Baltimore om de aanklacht tegen de agenten te laten vervallen. Die wees die eis echter af, waardoor de zaak nog een keer diende.
Telegraaf 13.09.2017 Het Amerikaanse ministerie van Justitie zal geen politieagenten in Baltimore vervolgen voor de dood van Freddie Gray in april 2015, een zwarte man die kort daarvoor was aangehouden. De dood van de 25-jarige Gray zorgde voor een golf van protest en geweld in Baltimore en andere steden die zich richtte tegen politieagenten.
Een onderzoek van het ministerie naar de dood van Gray heeft onvoldoende bewijs voor aanklachten opgeleverd, zo liet Justitie weten. „Het ministerie van Justitie zal beschuldigingen van excessief geweld door rechtshandhavers blijven onderzoeken en zal zich ervoor blijven inzetten dat alle beschuldigingen van het schenden van burgerrechten nadrukkelijk onderzocht zijn”, luidt het in een verklaring.
Openbaar aanklagers in Baltimore brachten zes agenten voor de rechter, maar geen van allen werden veroordeeld.
NU 13.09.2017 Het Amerikaanse ministerie van Justitie zal geen politieagenten in Baltimore vervolgen voor de dood van Freddie Gray in april 2015, een zwarte man die kort daarvoor was aangehouden. De dood van de 25-jarige Gray zorgde voor een golf van protest en geweld in Baltimore en andere steden die zich richtte tegen politieagenten.
Een onderzoek van het ministerie naar de dood van Gray heeft onvoldoende bewijs voor aanklachten opgeleverd, zo liet Justitie weten.
“Het ministerie van Justitie zal beschuldigingen van excessief geweld door rechtshandhavers blijven onderzoeken en zal zich ervoor blijven inzetten dat alle beschuldigingen van het schenden van burgerrechten nadrukkelijk onderzocht zijn”, luidt het in een verklaring.
Openbaar aanklagers in Baltimore brachten zes agenten voor de rechter, maar geen van allen werden veroordeeld.
VK 23.06.2017 De familie van Michael Brown, de tiener die in 2014 werd neergeschoten in het stadje Ferguson, heeft een schadevergoeding gekregen van omgerekend ruim 1,3 miljoen euro. Dat heeft de advocaat van de familie vrijdag bekendgemaakt.
De dood van de 18-jarige ongewapende zwarte jongen leidde tot hevige protesten en dat werd nog erger toen na maanden van onderzoek werd besloten om de (blanke) agent niet te vervolgen. Het was de doorbraak van de beweging #BlackLivesMatter.
Namen van zwarte mannen die door de politie werden neergeschoten zouden voorheen alleen in de lokale krant zijn verschenen, maar nu werden ze door de grote kranten opgepikt: Tamir Rice uit Cleveland, Eric Harris uit Tulsa, Walter Scott uit North Charleston, Freddie Gray uit Baltimore. Het politiegeweld tegen zwarte mannen kwam op de agenda te staan, evenals andere onderwerpen waar voorheen niet veel over werd gepraat, zoals economische ongelijkheid en discriminatie.
Voormalig president Barack Obama probeerde veranderingen door te voeren door bijvoorbeeld betrokken korpsen onder curatele te plaatsen en harde afspraken te maken over het gebruik van geweld en de benadering van de zwarte gemeenschap. In het stadje Ferguson kregen agenten vorig jaar speciale trainingen om ze bewust te maken van hun eigen vooroordelen. Onder de huidige president Donald Trump zal dat beleid waarschijnlijk niet worden voortgezet.
NU 23.06.2017 De familie van de in 2014 neergeschoten tiener Michael Brown heeft een schadevergoeding gekregen van omgerekend ruim 1,3 miljoen euro van de stad Ferguson. Dat heeft de advocaat van de familie vrijdag bekendgemaakt, melden Amerikaanse media.
CNN meldde eerder dat de familie van Brown omgerekend bijna 70.000 euro schadevergoeding had gevraagd.
De achttienjarige ongewapende zwarte jongen werd op 9 augustus 2014 door de blanke agent Darren Wilson doodgeschoten in Ferguson bij St. Louis. Getuigen hebben verklaard dat Brown zijn handen omhoog had om zich over te geven toen hij werd doodgeschoten. De agent heeft altijd verklaard dat hij uit zelfverdediging had geschoten en dat hij door Brown werd aangevallen.
Na maanden onderzoek besloten de autoriteiten de agent niet te vervolgen. Het incident veroorzaakte maandenlange protesten in Ferguson en ook elders.
Vooroordelen
Na de hevige rellen kwamen er hervormingen in het politiekorps. Middels speciale trainingen moesten agenten bewust worden van eigen vooroordelen. Zo moeten sommige agenten de speciale bewustwordingstraining gaan volgen. Ook erkende het stadsbestuur van Ferguson dat moet worden voorkomen dat discriminatie een rol speelt bij het staande houden of oppakken van verdachte personen.
Uit een rapport van het ministerie van Justitie bleek eerder dat de politie in de stad jarenlang buitensporig geweld heeft gebruikt tegen Afro-Amerikanen. Ook kregen ze vaker een boete dan blanken en werden ze vaker aangehouden.
NU 21.06.2017 De familie van de in 2014 neergeschoten tiener Michael Brown heeft een schikking getroffen met de stad Ferguson.
Wat er precies is afgesproken is onbekend. Volgens CNN vroeg de familie omgerekend bijna 70.000 euro schadevergoeding.
De 18-jarige ongewapende donkere jongen werd in 2014 door een blanke agent doodgeschoten in de stad. Na maanden onderzoek stelde het Amerikaanse ministerie van Justitie dat de agent de burgerrechten van de jongen niet had geschonden.
Getuigen hebben verklaard dat Brown zijn handen omhoog had om zich over te geven toen hij werd doodgeschoten. De agent heeft altijd verklaard dat hij uit zelfverdediging had geschoten en dat hij door Brown werd aangevallen.
Protesten
De zaak zorgde voor veel onrust in de Verenigde Staten. Mensen gingen massaal de straat op om te protesteren tegen geweld van de politie tegen donkere mannen.
Nadat uit een ander onderzoek bleek dat het grotendeels blanke politiekorps van Ferguson stelselmatig de grondrechten van donkere mensen schond, startte de de familie een nieuwe zaak, maar toen tegen de overheid.
Baton Rouge speelt grote rol in debat over politiegeweld
De schietpartij vond plaats op de Airline Highway, vlakbij de plek waar twee weken geleden de zwarte man Alton Sterling werd gedood door een agent. Volgens een buurtbewoner zou de dader tien tot twaalf schoten hebben afgevuurd. Het is niet bekend of de man gericht op agenten schoot.
Over het slachtofferaantal bestaat onduidelijkheid, maar Amerikaanse media melden zeker twee doden. De politie bevestigt dat er nog eens vijf gewonden zijn.
Een getuige heeft tegenover WBRZ verklaard dat een man, gekleed in het zwart en met bedekt gezicht, schietend uit een winkel kwam gelopen. Een buurtbewoner vertelt tegenover The New York Times dat hij tien tot 12 schoten hoorde. De schutter is omsingeld, maar nog niet gearresteerd of buiten gevecht gesteld.
Alton Sterling
Eerder deze maand kwam de 37-jarige Alton Sterling om in Baton Rouge nadat hij werd doodgeschoten door de politie. Het zorgde voor veel protesten door de zwarte gemeenschap tegen excessief politiegeweld tegen afro-amerikanen.
En livestream van de gebeurtenissen in Baton Rouge ishier te bekijken
A number of gun attacks involving police officers and civilians have occurred in other parts of the US in the aftermath of the deaths in Minnesota and Louisiana.
In Tennessee, a black army veteran killed a woman and also injured three other people, including a police officer, as he opened fire on a motorway on Thursday morning, before the Dallas attacks. After his arrest, Lakeem Keon Scott told investigators he was troubled by police violence against African-Americans
In Missouri on Friday, a police officer was shot from behind after he walked back to his patrol car to check the driving status of a black man who he had stopped. Antonio Taylor, 31, was later arrested but the motive for the shooting is unknown
In Georgia on Friday, an officer was shot after he responded to a call from a man who said his car had been broken into. Again the motive is unknown
Early on Saturday in Houston, police shot dead a man they said had pointed a gun at officers in a street. Tweets under the #Alvabraziel hashtag said he was black, with some suggesting he was shot 10 times and questioning whether he was armed
In the Georgian state capital, Atlanta, on Friday evening, thousands marched in protest at the recent police shootings but although roads were blocked off the demonstration remained peaceful.
De Amerikaan Yoni Appelbaum schrijft op atlantic.com hoe erg hij onder de indruk is van de iconische foto. ,,Er zijn afbeeldingen die je onmogelijk kunt vergeten, deze schroeien zich vast in ons collectieve geheugen. Denk aan de foto van een Chinese man op het Tiananmen-plein die voor een rij tanks blijft staan of die van een scholier die aangevallen wordt door een politiehond in Birmingham, Alabama. Dit is ook zo’n exemplaar. Eens je hem hebt gezien kun je niet meer terug.”
AD 13.07.2016 De politie in de Verenigde Staten schiet net zo vaak blanke verdachten dood als zwarte. Dat is de verrassende uitkomst van Amerikaans onderzoek. Wel blijkt dat zwarte verdachten veel vaker te maken krijgen met andere vormen van politiegeweld. De politie trekt ook sneller het vuurwapen bij een donkere verdachte.
Onderzoeker Roland Fryer (Harvard) bekeek 1300 fatale schietincidenten in Texas, Florida en Californië in de periode 2000 tot 2015 en analyseerde daarnaast nog eens duizend confrontaties waarbij de politie het vuurwapen had mogen gebruiken. Uiteindelijk blijkt volgens Fryer dat een blanke tijdens een aanhouding net zo veel kans loopt om doodgeschoten te worden als een zwarte verdachte.
Uit cijfers in de regio Houston blijkt zelfs dat agenten beduidend minder vaak dodelijk vuurwapengeweld gebruiken als het gaat om donkere verdachten.
Geweld
Op alle andere fronten blijkt echter dat zwarte verdachten veel grover worden behandeld. Zo lopen ze 18% meer kans om tegen een muur geduwd te worden, 16% meer om in de handboeien geslagen te worden en maar liefst 25% meer kans om geslagen te worden of met pepperspray te worden bewerkt. Ook trekt de politie vaker het vuurwapen bij een aanhouding van een zwarte verdachte.
Kritiek
Het onderzoek van Fryer heeft in de Verenigde Staten voor een fel debat gezorgd. Criticasters menen dat Fryer mogelijk niet goed onderscheid heeft gemaakt in de mate van agressie van de slachtoffers. Zo zouden de in het onderzoek genoemde blanke verdachten agressiever zijn geweest, waardoor dodelijk geweld legitiemer was. Anderen wijzen op het gegeven dat het onderzoek slechts iets zegt over 4% van de totale bevolking van de Verenigde Staten. Ook stellen zij dat in het onderzoek niet duidelijk naar voren komt dat zwarte Amerikanen nu eenmaal eerder worden aangehouden.
Fryer zelf pareert de kritiek door te stellen dat het onderzoek daar ook niet over gaat, de resultaten geven wat hem betreft slechts weer hoe zaken lopen als er eenmaal een aanhouding gaande is. Fryer erkent wel dat meer onderzoek nodig is om een beter en vollediger beeld te krijgen.
NU 10.07.2016 De Amerikaanse president Barack Obama heeft zijn landgenoten opgeroepen niet mee te gaan in de verdeeldheid die dreigt na de geweldsincidenten van de afgelopen week. Hij noemde deze week “pijnlijk”.
Obama deed de oproep zaterdag, na een week waarin geweldsincidenten op verschillende plekken de gemoederen hoog deden oplopen.
In Dallas werden tijdens een demonstratie tegen het politiegeweld door één schutter vijf agenten doodgeschoten. De demonstratie was het gevolg van twee incidenten in Minnesota en Louisiana waarbij blanke politieagenten donkere verdachten doodschoten.
“Het land is niet zo verdeeld als sommige mensen suggereren”, aldus Obama tijdens een persconferentie in Polen, waar hij een NAVO-top bij woont. “Amerikanen van alle rassen en achtergronden zijn woedend over de zinloze aanval op de politie in Dallas.”
Veteraan
De aanval was het werk van een 25-jarige veteraan. “Hij was niet representatief voor de Afro-Amerikanen, net zo min als de schutters in Orlando of San Bernardino representatief waren voor alle moslims.”
In Orlando richtte één man onlangs een bloedbad aan in een homoclub en doodde 49 mensen. In San Bernardino vond vorige jaar een bloedige aanslag plaats. De schutter in Dallas werd donderdag door de politie gedood met behulp van een bom-robot.
Jaren zestig
Obama beklemtoonde dat er in de VS een probleem is met de ongelijke behandeling door sommige agenten bij donkere Amerikanen en latino’s. Maar hij spreekt met klem tegen dat het land dreigt af te glijden in de rassenpolarisatie en de bijbehorende demonstraties en rellen in de jaren zestig.
Op de onderzoeken naar de sterfgevallen in Louisiana en Minnesota wilde Obama niet ingaan; die zaken worden onderzocht.In verschillende Amerikaanse steden vonden zaterdag weer demonstraties plaats van honderden mensen die hun ongenoegen kenbaar maakten over de manier waarop sommige blanke agenten Afro-Amerikanen behandelen.
Kortom, er is hier altijd wel iets om over te zeiken. Ze zeggen in Den Haag daarom:Een dag nie gezeik, is een dag nie geleef.
Disclaimer: Dit is een non-profit site. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van rechtenvrij materiaal via o.a. de Wikimedia Commons-licenties. Mocht u bezwaar hebben tegen de plaatsing van enig beeldmateriaal op deze site, omdat u bijvoorbeeld rechthebbende bent, laat u dan zo snel mogelijk een bericht achter opdat er zo spoedig mogelijk actie ondernomen kan worden.
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.