2e kamerverkiezingen 2017 « Debat in de Digitale Hofstad

Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 4

We zijn pas 148 dagen bezig !!!!

De formatiebesprekingen zijn weer gestart

Op woensdag 9 augustus 2017 zijn de formatiebesprekingen in het Johan de Witthuis weer begonnen. Informateur Zalm en de onderhandelaars van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie vergaderen na een vakantieperiode weer verder.

Op woensdag 19 juli 2017 was de laatste sessie met onderhandelingen vóór de vakantie. De onderhandelaars vergaderden toen net als maandag en dinsdag in het Johan de Witthuis aan de Kneuterdijk in Den Haag, vlakbij de Tweede Kamer.

De volgende onderhandelaars van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie voeren gesprekken over de formatie van een nieuw kabinet:

VVD: Mark Rutte en Halbe Zijlstra
CDA: Sybrand van Haersma Buma en Pieter Heerma
D66: Alexander Pechtold en Wouter Koolmees
ChristenUnie: Gert-Jan Segers en Carola Schouten

Groot electoraal enthousiasme formatiepoging blijft uit

Nog steeds zijn niet alle kiezers gerust op een geslaagde uitkomst voor VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Net als voor de formatiebreak blijven weinig kiezers enthousiast over deze constructie.

Niet verrassend zien we een groot contrast tussen kiezers van de formerende partijen en die van de niet-formerende partijen. PVV’ers zijn het minst gelukkig met deze centrumrechtse samenwerking. Meer dan de helft zou ontevreden zijn met deze constructie.

Wel opvallend is dat D66’ers als enige achterban van de formerende partijen het m inst positief zijn met een kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. 41% van hen zegt zich te kunnen vinden in deze constructie. Daarmee is het draagvlak onder D66’ers flink gezakt: een maand geleden gaf 54% aan tevreden te zijn. Onder VVD’ers en CDA’ers is het draagvlak onverminderd groot, met respectievelijk 72% en 58%. Ook ChristenUnie-stemmers zouden zich goed kunnen vinden in de deelname van hun partij in deze vorm.

Nog geen kwart van de Nederlanders denkt dat dit centrumrechtse kabinet plannen zal uitvoeren die voor hen belangrijk zijn. Alleen VVD’ers zijn met 56% overwegend overtuigd dat er voor hen belangrijke zaken behandeld worden. Onder CDA’ers (44%) en D66’ers (32%) is dit vertrouwen aanzienlijk lager.

Net zo weinig Nederlanders voorspellen dat het de goede kant op zal gaan met Nederland als dit kabinet er komt. Alleen een meerderheid van de VVD-kiezers is hiervan overtuigd. Nederlanders zijn dan ook niet van mening dat dit kabinet het beter zal doen dan het afgelopen kabinet, met VVD en PvdA, dat voor het grootste deel erg weinig draagvlak genoot.

Met 148 dagen onderhandelen is deze poging de op twee na langste in de Nederlandse parlementaire geschiedenis. Toch vragen kiezers informateur Zalm vooral de tijd te nemen om de partijen op alle vlakken samen te laten komen, ook als dat lang duurt. 52% geeft daar de voorkeur aan boven het zo snel mogelijk vormen van een kabinet (23%). Het overige kwart adviseert geen van beide of weet het niet.

Wanneer we kijken naar de politieke voorkeur van Nederlanders zien we geen significante verschuivingen ten opzichte van een maand geleden. Opvallend is het electorale succes dat Forum voor Democratie sinds de verkiezingen realiseert. De partij is vandaag de dag goed voor zeven zetels: vijf zetels meer dan op verkiezingsdag.

Dat blijkt uit deze midzomerse Politieke Barometer.

Klik hier voor de trend analyse tool
Klik hier voor de laatste peiling

Formatie onderhandelingen weer verder

Nog altijd staan D66 en de Christenunie tegenover elkaar op “principiële” zaken als abortus en stervenshulp.

“We zijn weer begonnen. Iedereen heeft energie, ook energie om verschillen op te lossen maar ook om de eigen standpunten nog eens met extra kracht te verdedigen”, zei D66-leider Alexander Pechtold woensdag na afloop van de onderhandeldag.

Volgens Pechtold liggen er nog een paar stevige dossiers op tafel. “Er liggen nog moeilijke punten”, stelde hij.

Het is bekend dat D66 schoorvoetend akkoord is gegaan met formatiegesprekken met de ChristenUnie. In een eerder stadium liet Pechtold nog weten het “onwenselijk” te vinden om met de partij van Gert-Jan Segers samen te werken, maar na de mislukte onderhandelingen met GroenLinks en blokkades van andere partijen zijn er geen combinaties meer die kunnen leiden tot een meerderheidscoalitie.

D66 en ChristenUnie staan lijnrecht tegenover elkaar als het gaat om bijvoorbeeld medisch-ethische kwesties, softdrugsbeleid en de toekomst van de Europese Unie.

Uitruilen

Wat Pechtold betreft is het een optie om thema’s uit te ruilen; een voorstel dat lijkt op de onderhandelingsstrategie die leidde tot het kabinet van de VVD en PvdA. Zo krijgt de ene partij grotendeels haar zin op bijvoorbeeld onderwijs en de ander op sociale zekerheid.

Volgens Pechtold is het streven om niet alles in detail op te schrijven, “want dat zou een hoop wantrouwen onderling opleveren”. “Soms moet je het vertrouwen hebben dat je als onderhandelaars dingen op grote lijnen regelt en de uitwerking aan de bewindslieden overlaat”, aldus de D66’er.

Komt u binnen heren !!!

Principes

Of ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers er hetzelfde over denkt, is echter nog maar de vraag. “De afspraken worden binnen gemaakt. Of ik het ermee eens ben of niet, zeg ik binnen en niet buiten.” Hij erkende dat de onderhandelaars “al een tijdje bezig zijn” met medisch-ethische kwesties, maar dat iedereen aan tafel een grote verantwoordelijkheid voelt om eruit te komen.

Hij ziet de onderhandelende partijen er op financieel-economisch vlak wel uitkomen, maar lijkt niet bereid om principiële thema’s uit te ruilen. “Over geld kun je compromissen sluiten. Over principes niet”, aldus Segers.

Hoe de andere onderhandelaars er over denken, is niet bekend. VVD-leider Mark Rutte en Sybrand Buma (CDA) hielden hun kaken stijf op elkaar.

Donderdag onderhandelde de partijleiders verder. Of er met Prinsjesdag een nieuw kabinet op het bordes staat, kon Rutte niet zeggen. Volgens Buma is het niet te voorspellen wanneer en of de partijen eruit zullen komen. “We zijn drie weken geleden weggegaan wetende dat er nog een hele klus ligt. Daar gaan wij nu verder mee, maar wel vol goede moed.”

Ondertussen Kabinetscrisis !!

De onenigheid tussen VVD en PvdA over de lerarensalarissen leek tot een crisis te leiden in het demissionaire kabinet. Volgens de sociaal-democraten valt het allemaal reuze mee.

Coalitiepartner VVD zou bereid zijn concessies te doen en meer geld in het basisonderwijs te willen steken, zo meent de PvdA. Donderdagochtend publiceerde De Telegraaf een bericht waarin fractievoorzitter Halbe Zijlstra het gedrag van PvdA-leider Lodewijk Asscher hekelt.

Nieuw kabinet moet kans grijpen om de belasting te verlagen, vindt Syp Wynia: ‘Laat regeringspartijen eindelijk eens wat lef tonen’

1,8 miljard euro

Zijlstra gaf aan dat de PvdA kan fluiten naar de hogere salarissen voor leraren die de partij in de begroting voor 2018 eist. ‘Hij had het misschien best kunnen regelen, maar dan had hij zijn mond moeten houden,’ zegt Zijlstra.

Omdat de formatiepartijen voorlopig niet met een regeerakkoord zullen komen, zal de begroting voor 2018 worden opgesteld door het demissionaire kabinet. Die begroting zorgt, met als aanleiding een (korte) nationale staking van leraren eind juni, voor geruzie tussen de partijen.

Asscher dreigt de begroting niet te ondertekenen, tenzij een salarisverhoging voor de leraren wordt meegenomen. De loonsverhoging kan het kabinet zo’n 1,8 miljard euro kosten.

AD 11.08.2017

Hoop gevestigd op formatiepartijen

Maar de situatie is niet zo ernstig, meent PvdA-Kamerlid Henk Nijboer. Omdat de VVD niet uitsluit aan de formatietafel alsnog te zullen meegaan in een salarisverhoging voor leraren in het basisonderwijs, is er geen reden tot zorg.

Zijlstra zegt dat de VVD best bereid is om ‘in afstemming met de formerende partijen hierover overeenstemming te bereiken’. ‘Maar dan moet je niet meteen gaan claimen, waarbij je eigenlijk zegt: dat gaat gebeuren dankzij mij. Wat Asscher probeert te doen, is de bloemen van anderen wegjatten. Daarmee heeft hij het op scherp gezet,’ aldus Zijlstra.

‘Dan moet het volgens mij snel geregeld kunnen worden,’ reageert Nijboer op donderdag.

Mogelijk komt een wijzigingspakket voor de begroting voor 2018, samengesteld door de formatiepartijen, alsnog bij het demissionaire kabinet terecht, en worden aangepaste maatregelen nog in de Miljoenennota verwerkt.

‘Moet om inhoud gaan’

De bonje tussen PvdA en VVD zorgt overigens voor woede onder leraren. Lerarencollectief PO in Actie verwijt de partijen een ‘politiek spel’ te spelen over de rug van de leraren heen. De organisatie kondigde donderdag voor het najaar een nieuwe stakingsactie aan.

Gerry van der List: Het nut van kibbelen en vliegen afvangen in de politiek

PO in Actie was betrokken bij de protestactie in juni. Duizenden basisscholen bleven het eerste uur van de dag dicht als protest tegen het uitblijven van een loonsverhoging. De actie in het najaar zal ‘intensiever’ zijn, aldus de organisatie.

‘Dit moet niet om partijpolitiek gaan, maar om de inhoud: de kwaliteit van het onderwijs,’ zegt Thijs Roovers van PO in Actie tegen RTL Nieuws. ‘De opmerkingen van Zijlstra bewijzen maar weer eens dat het belangrijk is om onze stem te laten horen.’

‘Asscher schoot zichzelf in de voet met leraren’

Opnieuw hommeles in het demissionaire kabinet, nu VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra de hakken nog eens goed in het zand zet in de kwestie over de lerarensalarissen. Zijn partij is niet van plan om zomaar akkoord te gaan met de eisen van de PvdA voor hogere salarissen voor leraren in de begroting over 2018.

‘Hij had het misschien best kunnen regelen, maar dan had hij zijn mond moeten houden,’ zegt Zijlstra in De Telegraaf.

Asscher zette verhouding op scherp

PvdA-leider Lodewijk Asscher heeft zichzelf volgens de VVD’er in de vingers gesneden door te dreigen zijn handtekening niet onder het begrotingsakkoord van dit demissionaire kabinet te zetten als er geen afspraken worden gemaakt over hogere lonen.

Arendo Joustra: als Asscher leraren meer salaris wil geven, had hij aan de formatie mee moeten doen >

Zijlstra zegt dat de VVD best bereid is om, ‘in afstemming met de formerende partijen (dat zijn naast de VVD, het CDA, D66 en de ChristenUnie, red.) hierover overeenstemming te bereiken’: ‘Maar dan moet je niet meteen gaan claimen waarbij je eigenlijk zegt: dat gaat gebeuren dankzij mij. Wat Asscher probeert te doen, is de bloemen van anderen wegjatten. Daarmee heeft hij het op scherp gezet.’

Alsnog geld vrijmaken voor salarissen?

De VVD-fractievoorzitter sluit overigens niet uit dat er alsnog geld wordt vrijgemaakt voor hogere salarissen, maar dan omdat het door de formerende partijen wordt afgesproken, en niet omdat de PvdA dat zo graag wil. De begroting van volgend jaar is pas definitief net voor Kerst,’ zegt Zijlstra.

De onderhandelende partijen kunnen bijvoorbeeld nog een gezamenlijk wijzigingspakket indienen nadat het demissionaire kabinet een eigen begroting heeft gemaakt. Volgens De Telegraaf houden ze er bij de vier formerende partijen rekening mee dat het kabinet uiteenspat, dat de PvdA vertrekt uit het kabinet en dat de begroting op het liberale bordje komt te liggen.

Aanstaande coalitiepartijen moeten heel snel belastingdruk verlagen, meent Syp Wynia in Elsevier Weekblad: ‘Laat regeringspartijen eindelijk eens wat lef tonen’

De formatie is gisteren weer officieel begonnen na een vakantieperiode. D66-leider Alexander Pechtold en ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers keken elkaar eens diep in de ogen. Tussen hen zijn de verschillen ogenschijnlijk het grootst. Pechtold vindt het daarom beter om af te spreken dat ‘we het ene probleem aanpakken op de manier die jij ideaal vindt, en het andere zoals de ander dat zou zien’. Zowel Segers als hij is van mening dat er over principes geen compromis valt te sluiten.

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 3

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 2

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte-3 – deel 1

zie ook: Uitslag 2e kamerverkiezing 15.03.2017 – VVD de grote winnaar

zie ook: Verkiezingen 2e Kamer 15.03.2017

zie ook: Op weg naar de 2e kamerverkiezingen in 2017 – deel 3

zie ook; Op weg naar de 2e kamerverkiezingen in 2017 – deel 2

zie ook: Op weg naar de 2e kamerverkiezingen in 2017 – deel 1

dossier “Kabinetsformatie” AD

dossier formatie Elsevier

KABINETSFORMATIE VK

BLOG: Alles over de formatie Telegraaf

Meer informatie over de kabinetsformatie van 2017 TK

Bekijk ook de rechtenvrije foto’s van de kabinetsformatie TK

Zie: verslag verkenner schippers 27.04.2017

Zie: Brief aan Voorzitter en TK van informateur Schippers 11.05.2017

Zie: Verslag 29.05.2017

Zie: Verslag 12.06.2017

Zie: brief_tweede_kamer_van 12.06.2017

Zie: eindverslag_informateur_tjeenk_willink_27_juni_2017

Terugblik;

AD 17.08.2017

AD 17.08.2017

AD 17.08.2017

En opnieuw ligt er gevoelige informatie op straat Elsevier 17.08.2017

Rutte-III: studie naar meer ouders voor één kind AD 17.08.2017

AD 16.08.2017

Sfeer in formatie verslechterd Telegraaf 16.08.2017

‘Meer tijd voor pensioendeal’ Telegraaf 16.08.2017

Verplichte Wilhelmus-les op school? ‘Andere dingen zijn belangrijker’ NOS 16.08.2017

Plan over Wilhelmus uitgelekt: Rutte III onder druk Elsevier 16.08.2017

Alles weten over het Wilhelmus voor een halve euro AD 16.08.2017

AD 16.08.2017

Wilhelmus verplichte kost als Rutte III er komt AD 16.08.2017

Staand zingen hoeft niet, maar kinderen krijgen wel Wilhelmusles, blijkt uit concept-regeerakkoord VK 16.08.2017

Les over het Wilhelmus en kolonialisme? Nieuw kabinet bediscussieert onderwijs Trouw 16.08.2017

Formatiepartijen hopen op steun van werkgevers en werknemers bij hervormingen: vijf vragen VK 16.08.2017

Sociale partners hebben ‘nog geen begin van akkoord’ over arbeidsmarkt NU 16.08.2017

Spectaculaire economische groei van 3,3 procent is goed nieuws voor het nieuwe kabinet VK 16.08.2017

Nog geen nieuw kabinet, wel groeispurt economie Elsevier 16.08.2017

Formerende partijen terughoudend, ondanks spectaculaire groeicijfers Trouw 16.08.2017

AD 16.08.2017

‘Euthanasie’-deal is een verstandige AD 16.08.2017

‘Nog geen begin akkoord sociale partners’ AD 16.08.2017

Onbewogen om lek Telegraaf 16.08.2017

Pechtold: Ik begrijp dat er weer wat op straat ligt? AD 16.08.2017

’Wilhelmus verplichte kost’ Telegraaf 16.08.2017

‘Formerende partijen willen schoollessen over het Wilhelmus’ NU 16.08.2017

Polder nadert akkoord Telegraaf 16.08.2017

AD 15.08.2017

Kan de coalitie VVD, D66, CDA en ChristenUnie überhaupt wel tegenspoed verdragen? VK 15.08.2017

‘KABINET VEROORZAAKTE TEKORT NIEUWBOUWWONINGEN’ BB 15.08.2017

Rutte: we vertrouwen elkaar nog, ook na lek Elsevier 15.08.2017

Rutte: formatie gaat door, ondanks Seegers’ woede over lek over medisch-ethische thema’s VK 15.08.2017

Rutte: geen verwijten gemaakt Telegraaf 15.08.2017

Segers is furieus: lek uit overleg ‘heel schadelijk’ Elsevier 15.08.2017

Irritatie bij Segers over lek compromis euthanasie NU 15.08.2017

Segers kribbig: Dit helpt het proces niet AD 15.08.2017

Euthanasievereniging kan zich vinden in formatiedeal AD 15.08.2017

Kabinet in spe tast de medisch-ethische tsunami liever eerst even rustig af VK 15.08.2017

AD 15.08.2017

D66 en ChristenUnie plaveien de weg voor Rutte-III Trouw 15.08.2017

Pechtolds adviseur over medische ethiek NRC 15.08.2017

Compromis informateur Zalm: maak van euthanasie bij ‘voltooid leven’ een vrije kwestie VK 15.08.2017

‘Compromis over euthanasie op tafel bij kabinetsformatie’ NU 15.08.2017

Uitgelekt! D66 en CU sluiten deal over ‘voltooid leven’ Elsevier 15.08.2017

Pechtold en Segers hebben hun knopen geteld AD 15.08.207

Kabinetsformatie: deal over euthanasie AD 15.08.2017

14.08.2017

Na uitzetting Armeense moeder van minderjarige kinderen komt kinderpardon prominenter op formatietafel VK 14.08.2017

‘Formatie duurt nog wel even’ Telegraaf 14.08.2017

Optimisme in formatie houdt stand Telegraaf 14.08.2017

Partijen starten nieuwe week formeren met ‘goed gevoel’ AD 14.08.2017

12.08.2017

De formatie is verder gevorderd dan deze met GroenLinks ooit is geweest Trouw 12.08.2017

11.08.2017

Formatievlog #19: over de olifantenklus en poepende meeuw NOS 11.08.2017

Informateur Zalm hoopt zijn klus voor oktober af te ronden NOS 11.08.2017

Vertrouwen in formatiepoging groeit, maar finish nog niet in zicht VK 11.08.2017

Vaart in formatiegesprekken Telegraaf 11.08.2017

‘Tempo’ in formatie, maar ook ‘stevige dingen die terugkomen’ Elsevier 11.08.2017

Pechtold en Segers positief: ‘Afgelopen dagen heel zinvol’ Elsevier 11.08.2017

Optimisme groeit bij onderhandelaars formatie NU 11.08.2017

Partijleiders optimistisch over formatie AD 11.08.2017

De bloemen van Zijlstra: logisch dat kiezer cynisch wordt Elsevier 11.08.2017

‘Idioot als de PvdA opstapt’ AD 11.08.2017

Binnenhof telt af naar mini-kabinetscrisis VK 11.08.2017

AD 10.08.2017

Over deze onderwerpen spreken sociale partners met formatiepartijen Elsevier 10.08.2017

PvdA: VVD neigt in onze richting Telegraaf 10.08.2017

PvdA: VVD neigt juist in onze richting AD 10.08.2017

Vechtscheiding dreigt na geruzie tussen PvdA en VVD over extra geld leraren VK 10.08.2017

Kabinetscrisis dreigt: ‘Asscher schoot zichzelf in de voet met leraren’ Elsevier 10.08.2017

Kabinetscrisis? PvdA is juist positief gestemd Elsevier 10.08.2017

Nu de formatie weer is gestart zoemt opeens het scenario ‘kabinetscrisis’ rond VK 10.08.2017

Formatie terug aan Binnenhof Telegraaf 10.08.2017

Formatie hervat op het Binnenhof AD 10.08.2017

09.08.2017

’Uitruilen’ lijkt optie in formatie Telegraaf 09.08.2017

Partijen blijven worstelen met ‘principiële’ vraagstukken bij formatie NU 09.08.2017

Segers en Pechtold sluiten liever geen compromis AD 09.08.2017

Pechtold: soms principes ‘uitruilen’ in plaats van ‘verwateren’ Elsevier 09.08.2017

Onderhandelaars zijn terug van het uitwaaien Elsevier 09.08.2017

‘Kamer moet terug van reces’ Telegraaf 09.08.2017

Partijen hervatten overleg: doorgaan of stoppen AD 09.08.2017

Het huiswerk van Zalm ligt op de formatietafel Trouw 09.08.2017

Informateur Zalm heeft skelet voor regeerakkoord klaar, partijen blijven terughoudend VK 09.08.2017

Vakantie voorbij: formatie hervat met heikele kwestie Elsevier 09.08.2017

Formatie door met zware dobber Telegraaf 09.08.2017

Nog geen zicht op einde kabinetsformatie NU 09.08.2017

Achtergrond: De formatie wordt hervat, hoe zijn de kaarten geschud? NU 09.08.2017

Gronings gas op tafel formatie Telegraaf 09.08.2017

augustus 10, 2017 Posted by jandewandelaar | 2e kamer, 2e kamerverkiezingen 2017, begroting 2017, derde dinsdag september, formatie, miljoenennota 2017, Rutte 3, verkiezingen, verkiezingen 2017, VVD, VVD-CDA-D66 | cda, coalitie, coalitieakkoord, coalitievorming, CU, D66, informateur, kabinet, kabinetsdeelname, kabinetsformatie, politiek, regeerakkoord, regeringsakkoord, regeringsdeelname, Rutte 3, verkiezingen, verkiezingen 15.03.2017, verkiezingsprogramma, vvd, VVD-D66-CDA-CU | 1 reactie

PvdA in de steigers – fase 1 rouwverwerkingsproces

We durven jullie effe niet in de ogen te kijken !!!!

Onderzoek zetelverlies

Vandaag presenteert de burgemeester van Breda, Paul Depla PvdA, zijn analyse over de historische verkiezingsnederlaag van de Partij van de Arbeid. Na het recordverlies van 15 maart 2017 onderwierp Depla zijn partij aan een grondig onderzoek.

AD 22.06.2017

Rapporteur Paul Depla

Paul, burgemeester van Breda, is de auteur van een rapport over de dramatische verkiezingsnederlaag die zijn partij op 15 maart leed (van 38 naar 9 zetels). Een van zijn aanbevelingen: de PvdA moet gezelliger worden en minder betweterig. Op afdelingsvergaderingen mag voortaan best worden gelachen.

AD 21.06.2017

Tenslotte gaat het om een partij waarvan oud-minister Hedy d’Ancona ooit zei: de gemiddelde begrafenis is gezelliger dan onze congressen.De twee kleinzoons van oud-KVP-minister Frans Teulings hoorden bij de vertrouwelingen van Wouter Bos en Diederik Samsom en zijn nu close met Lodewijk Asscher. Ook die hoorde ik tijdens een politiek café in het Badhuistheater in Amsterdam zeggen dat de humor terug moest komen in de PvdA. Het lijkt me zoiets als zoeken naar water in de woestijn, was mijn eerste reactie.

Tenslotte gaat het om een partij waarvan oud-minister Hedy d’Ancona ooit zei: de gemiddelde begrafenis is gezelliger dan onze congressen

AD 21.06.2017

In dagblad Trouw geeft Depla alvast inzage in zijn rapport. De partij moet zich volgens zijn onderzoek ‘volledig focussen op de thema’s werk en inkomen, zorg, milieu en de multiculturele samenleving om het geloof in de sociaaldemocratie terug te winnen.’

AD 21.06.2017

Depla deed onderzoek naar het historische zetelverlies tijdens de Tweede Kamerverkiezingen op 15 maart 2017. De PvdA ging van 38 naar 9 zetels in de Tweede Kamer. De PvdA verloor 29 zetels en zit nu dus nog maar met negen leden in de Kamer.

De PvdA in anderhalve minuut NOS – Sinds hun start, kort na de Tweede Wereldoorlog, is de partij niet zo klein geweest.

Lees: kalma paul Ontwaak sociaal-democraat

Lees: Op de toekomst Paul Depla

Ook NU.nl deed afgelopen tijd onderzoek naar de achtergronden van het verlies van de PvdA. Onder andere de manier van regeren met de VVD, de ouderwetse partijstructuur en de lijsttrekkersverkiezing speelden een rol.

Financiële problemen

Ook werd bekend dat de PvdA naast een ideologisch probleem ook een financieel probleem heeft. Door de historische verkiezingsnederlaag gaat namelijk de rijksbijdrage vanaf 1 juli 2017 al fors omlaag. Dat scheelt de partij bijna 1,5 miljoen euro.

Dat betekent niet alleen dat de rijksbijdrage vanaf begin volgende maand wordt verlaagd, maar ook dat er veel minder Kamerleden een deel van hun salaris afdragen aan de partij.

Sinds 2009 dragen verkozen volksvertegenwoordigers zo’n 5,5 procent van hun salaris af aan de partij. Hoewel de afdrachtregeling een stuk minder lucratief is dan die van de SP, waar politici niet meer verdienen dan een modaal inkomen, draagt elk Kamerlid toch zo’n 5.000 euro per jaar bij aan de partijkas.

Daarnaast kampt de partij met problemen met een nieuw administratiesysteem. De invoering van het systeem verloopt verre van vlekkeloos. Door een fout in het boekhoudsysteem zijn honderden openstaande rekeningen niet geïnd.

Het contributiegeld van veel leden staat nog niet op de PvdA-rekening en ook de afdracht van een aantal politici is nog niet geïnd. Om welke bedragen het gaat wil de partij niet zeggen.

Nou dag hoor !!!

Mes in personeelsbestand

Na de verkiezingen is er een ware crisis uitgebroken bij de PvdA. Ook voorzitter Hans Spekman moest uiteindelijk het veld ruimen, en zal in oktober aftreden. Om te zorgen dat dit netjes gebeurt, had de afzwaaiend partijvoorzitter Spekman gevraagd langer te mogen blijven. “Ik wil geen bende achterlaten,” zei hij op een ledenraad in maart dit jaar. Na de zomer kiezen de PvdA-leden zijn opvolger.

Door de bezuinigingen zal hij niet de enige PvdA’er zijn die de deur wordt gewezen. Inmiddels zijn reeds tientallen medewerkers in de Tweede Kamer en op het partijbureau hun baan kwijt geraakt. Dat meldt RTL Nieuws maandag.

Terugblik

Wij gaan de tent hier overnemen !!

Einde Rode Bolwerk het Noorden

De uitslag van de 2e kamerverkiezingen 15.03.2017 betekent het (voorlopig) einde van het noorden als sociaal-democratisch bolwerk. De PvdA leidt ook in Friesland, Groningen en Drenthe verpletterende verliezen. Toch weet de SP in het hart van het aardbevingsgebied – Loppersum – maar mondjesmaat te profiteren.

Wel domineren in Oost-Groningen de socialisten samen met de PVV die daar in bijna elke gemeente haar beste resultaat ooit neerzette.

Stemmen tellen op het stembureau Foto: Rob Ramaker/Elsevier

Aardbevingen als belangrijk campagnethema

‘Het is toch niet te geloven dat je in de rij moet staan?’ Hardop verbaasden bewoners van Loppersum zich woensdagavond over de rij stemmers die zich vanuit de raadskamer naar buiten slingerde. De opkomst was ook hier met ruim 82 procent flink hoger dan in 2012. In dat jaar had in het naburige Huizinge een aardbeving plaats met een kracht van 3,6. De start, zo bleek achteraf, van het protest tegen de door de gaswinning veroorzaakte bevingen en schade.

De aardbevingen waren een belangrijk campagnethema, zeker in Loppersum. Burgemeester Albert Rodenboog (CDA) ziet de impact hiervan zeker in de uitslag. Tegen de landelijke trend in groeit de SP hier met 4 procentpunten. ‘De SP heeft zich hier altijd sterk geprofileerd op het aardbevingsdossier.’ Toch is de invloed beperkt. De meeste kiezersbewegingen passen beter in het landelijke beeld. GroenLinks won fors, net als het CDA dat hier de grootste is geworden.

Veel kiezers in Loppersum bevestigden dat de bevingen meewogen in hun keuze. ‘Zeker weten,’ zegt Sander Eisinga (30), die de VVD verruilde voor D66. Hij hoorde hoe premier Mark Rutte bij Pauw & Jinek de schadeafhandeling ‘netjes’ noemde. ‘Daar denken wij anders over,’ zegt hij. Hij voelt het in ‘kopzorgen, tijd en in de portemonnee’. Eisinga verkocht zijn huis met 20 tot 25 procent verlies en kreeg slechts een deel gecompenseerd. Na de uitzending stuurde hij een mail naar de VVD, maar kreeg geen reactie. ‘Dat is prima, maar dan ben je deze stem kwijt.’

‘De kraan moet dicht’

Net als Eisinga ondervinden veel mensen die in de rij staan voor het gemeentehuis persoonlijk gevolgen van de bevingen. Ze hebben schade, hun huis moet bevingsbestendig worden gemaakt en in één geval zelfs nieuw worden gebouwd. ‘Dat kost erg veel tijd,’ zegt Anita Weistra (51). Om de scheuren in haar huis te laten repareren, kreeg ze te maken met bureaucratie, keuringen en contra-expertises. ‘Dat zijn we wel erg zat.’

Kiezers die de bevingen laten meewegen, doen dat elk op hun eigen manier. Meer mensen sloten net als Eisinga de VVD uit. Anderen stemmen voor een partij met ‘aandacht voor alternatieve energie’; dat wil zeggen: GroenLinks. Sommigen zien in de onrust een directe aanleiding PVV of SP te stemmen. Joyce Alders (27) verhuisde een jaar geleden vanuit Groningen naar Loppersum. Afgelopen zaterdag voelde ze voor het eerst een aardbeving. Het heeft haar letterlijk geschokt, en ze stemt PVV. ‘Er moet echt iets veranderen.’ Greetje Groen (58) stemt dit maal SP. Ze voelt mee met de mensen die psychologisch lijden onder de bevingen. ‘De kraan moet dicht.’

Lees ook: PvdA wil eenderde van aardgasopbrengst investeren in Groningen

De uitslag markeert het (voorlopig) einde van de provincie Groningen als rood bolwerk. De PvdA die hier traditioneel domineert, lijdt een onthutsend verlies.

In Loppersum hebben PVV en SP slechts licht geprofiteerd van de afstraffing van de PvdA. Maar in Oost-Groningen, een regio die kampt met bevolkingskrimp en hoge werkloosheid, beleven deze partijen een verdere opmars. In bijna alle gemeentes benaderden (SP) of verbeterden (PVV) ze hun beste score ooit. En in heel Oost-Groningen, behalve Stadskanaal, is één van beide de grootste.

PvdA 70 b

Onvrede

Bij de PvdA zijn al vele gesprekken gevoerd met de leden en de achterban en zijn er onderzoeken gedaan zoals wat van Waarde is – en meer. Het ging al wat langer niet zo best met de partij !!!

De voormalige PvdA-aanvoerder Wouter Bos en andere pleitte al eens voor samenwerking tussen zijn PvdA en GroenLinks (eventueel met de SP) om in de formatie sterker te staan. Zo’n blok met zo’n 23 zetels had nu meer voor elkaar kunnen krijgen dan elk van de partijen afzonderlijk.

Het uitblijven van linkse samenwerking is kort te verklaren: de partij waarmee het goed gaat wil niet. En, voeg ik eraan toe, is geneigd tot zelfoverschatting, zoals de PvdA van Den Uyl met haar meerderheidsstrategie liet zien en GroenLinks van Klaver met het concept van ‘een beweging’ nu. zie:> hier

Kortom, “Heeft de PvdA nog bestaansrecht? Het is een harde vraag, maar je moet hem stellen.”

De website Linksom! wordt door zo’n 100 leden binnen de partij gesteund, zeggen de initiatiefnemers. Prominente leden worden opgeroepen om zich bij hen aan te sluiten.

De beweging werd al weer een tijdje geleden in het leven geroepen om de koers van de partij aan de kaak te stellen, maar de initiatiefnemers vinden dat er ‘nog steeds niks is veranderd’.

Dat komt volgens Monasch omdat de PvdA niet meer de brede volkspartij voor de gewone man is.

Hij stelt dat de meesten hun lidmaatschap ‘zo kunnen inruilen voor Groen Links’. ,,We zijn te veel een bestuurderspartij geworden. Wij zijn een partij geworden voor de hoogopgeleide politiek correcte medemens. Dit zegt hij tegen de Leeuwarder Courant.

Overigens gaan al enige jaren dergelijke geluiden op !!

Het NWO-rapport Diploma Democracy (download) laat namelijk zien dat het kabinet en de Tweede Kamer vrijwel uitsluitend bestaat uit hooggeleerden en academisch afgestudeerden. Binnen de raadsfractie is zelfs de aanbeveling gedaan dat nieuwe kandidaten voor de raadsfractie ten minste hbo-niveau moeten hebben.

Crisis

Is er sprake van een crisis in de sociaal-democratie? Na de zeperd van de Partij van de Arbeid op 15 maart 2017 in Nederland, een gedecimeerde Parti Socialiste in Frankrijk en het verlies waarop de Britse Labourpartij op 8 juni lijkt af te stevenen, lijkt het einde van grote sociaal-democratische partijen nabij. Elsevier.nl deed een rondvraag naar de oorzaken.

Klara Boonstra (Directeur Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de PvdA):

‘Een crisis in de sociaal-democratie? Dat zijn grote woorden. Het hangt erg van de analyse af. Bekijk je het vanaf 1990, of in de laatste tien jaar? Dan krijg je al volkomen verschillende conclusies. Het woord crisis, daar geloof ik niet zo in.

‘Een oorzaak van de nederlaag bij de afgelopen verkiezingen is de opkomst van partijen die een deelbelang vertegenwoordigen. Er is nu een Partij voor dieren, een partij die opkomt voor etnische minderheden en een partij voor ouderen. Naarmate de samenleving heterogener wordt, worden deze partijen aantrekkelijker. Daarmee neemt de vraag naar een traditionele volkspartij af.

‘Een ander interessant fenomeen is dat partijen die niet dominant zijn in een coalitie daarvan schade ondervinden: D66 na Paars II, het CDA na Rutte I, en nu de PvdA in Rutte II. De afgelopen kabinetsperiode heeft de PvdA, in de ogen van de kiezer, te weinig de belangen van de verzorgingsstaat verdedigd. Sterker, het belang van de economie stond voorop ten koste van het belang van de werkenden.

Verandering arbeidsmarkt

Zijn voorgangers Henk Kamp (VVD, red.) en Piet Hein Donner (CDA, red.) hebben daar veel minder aandacht aan besteed. Die worden vervolgens niet bestraft, omdat ze buiten beeld blijven. Hetzelfde kan GroenLinks nu overkomen.

‘De kerk, de PvdA en vakbond FNV zijn de enige instituties in Nederland die het oogmerk hebben alle klassen te vertegenwoordigen. Dit geldt voor iedereen, laag- en hoogopgeleiden. Uiteindelijk is de PvdA er om te verbinden, en dat gaat het beste door werk. Of, om Ernst Hirsch Ballin te citeren: ‘Arbeid is de sleutel tot het plein van de samenleving.’

René Cuperus (onderzoeker van de Wiardi Beckman Stichting):

‘Er zijn mensen die zeggen dat de sociaal-democratie klaar is, zijn klus heeft gedaan, omdat de samenleving af is, en iedereen geëmancipeerd. Maar dat is een dubieuze voorstelling van zaken.

Secularisering en individualisering hebben dat veranderd. Solidariteit, wat vroeger de lijm van de sociaal-democratie was, werkt niet in een samenleving waarin niemand meer een vaste baan krijgt, of waar niemand meer “in control” lijkt over de grenzen.

Establishment geworden

Iets soortgelijks zie je in Frankrijk en Groot-Brittannië. Ook de zogenoemde Derde Weg, waarvoor Frankrijk nu met Emmanuel Macron gaat kiezen, draagt bij aan het ontstaan van een ‘marktsamenleving’. Dit heeft de sociaal-democratie onherkenbaar gemaakt.

De PvdA van Willem Drees bestond uit drie stromingen: de SDAP, de christelijk geëngageerden en de vrijzinnigen. Die zijn respectievelijk terechtgekomen bij SP, GroenLinks en D66.

Geen monopolie

Een belangrijk alarmsignaal, maar ook met risico’s voor de rechtsstaat en de multiculturele verhoudingen. Met daartegenover de technocratie in Europa. Of de platte identiteitspolitieke zwart-witkeuzen: honderd procent voor Europa of honderd procent nationalist. Zie de tweede ronde van de Franse presidentsverkiezingen.

‘Zal Europa erin slagen ook in een mondialiserende wereld een werkende democratie en een verzorgingsstaat overeind te houden? Dat is de kernvraag. Mensen beginnen het vertrouwen in het antwoord daarop te verliezen, ook en vooral van sociaal-democraten.

Adriaan van Veldhuizen (promoveerde aan de Universiteit Leiden op de geschiedenis van de SDAP, de voorloper van de PvdA):

Politiek zijn het twee uitersten die moeilijk in één programma zijn te verenigen. In een Europese denktank over de sociaal-democratie zag ik dat dit vraagstuk in bijna elk land terugkeert: allemaal weten ze dat dit het probleem is, maar toch ging niemand met de oplossing naar huis. Dat is één kant van het probleem.

Traditioneel was een stevig gevestigde partij erg in het voordeel, maar als je je achterban kunt bedienen met behulp van Twitter of Facebook, wordt dat voordeel kleiner. In Nederland zie je dat aan de opkomst van Thierry Baudet, die in zeer korte tijd twee zetels veroverde.

Links gedachtegoed

In de negentiende eeuw waren dat bijvoorbeeld het algemeen kiesrecht en de achturige werkdag. Zo zou je nu kunnen kiezen voor een basisinkomen en een klimaatneutrale overheid. Plannen mogen best lastig zijn om te bereiken, maar dit biedt kiezers meer perspectief dan een procentje erbij aan het eind van de maand.’

Lees hier meer over de PvdA, de verkiezingen en de formatie

De conclusies van de officiële interne evaluatie van de PvdA sluiten aan bij het verhaal dat verslaggevers Frank Hendrickx en Ariejan Korteweg al maakten over de crisis in de PvdA én de vraag of de partij ondanks de grootste verkiezingsnederlaag uit de politieke geschiedenis toch zou kunnen gaan regeren. Paul Depla, die het onderzoek leidde, komt daarin ook aan het woord. Dat verhaal leest u hier.

‘Afgelopen zaterdag zei Asscher het voor de zevenentwintigste keer, ditmaal in onder andere Het Parool, een regiokrant uit Amsterdam: Hij. Doet. Het Niet. Waarom zou hij ook? Hij lijkt het prima naar zijn zin te hebben, als demissionair minister.’ Lees hier de column van Sheila Sitalsing.

Enkele tientallen burgemeesters en wethouders van de PvdA willen dat de partij gaat meeregeren. Burgemeester Jan Nieuwenburg van Hoorn: ‘In de oppositie gaan we een beetje lopen dolen. Eindelijk marcheert de economie. Dan moet je niet rechts er met de buit vandoor laten gaan.’

Na de zware verkiezingsnederlaag heeft Lodewijk Asscher overwogen te stoppen. Dat vertelt hij eerder in een interview met de Telegraaf. ‘Als je 29 zetels verliest, dan gaat dat door je hoofd.’

Natrappen ???

Kabinetscrisis? PvdA is juist positief gestemd

De onenigheid tussen VVD en PvdA over de lerarensalarissen leek tot een ‘kabinetscrisis’ te leiden in het demissionaire kabinet. Volgens de sociaal-democraten valt het allemaal reuze mee.

Nieuw kabinet moet kans grijpen om de belasting te verlagen, vindt Syp Wynia:

‘Laat regeringspartijen eindelijk eens wat lef tonen’

1,8 miljard euro

Asscher dreigt de begroting niet te ondertekenen, tenzij een salarisverhoging voor de leraren wordt meegenomen. De loonsverhoging kan het kabinet zo’n 1,8 miljard euro kosten.

Hoop gevestigd op formatiepartijen

‘Dan moet het volgens mij snel geregeld kunnen worden,’ reageert Nijboer donderdag.

‘Moet om inhoud gaan’

Gerry van der List: Het nut van kibbelen en vliegen afvangen in de politiek

‘Idioot als de PvdA opstapt’ AD 11.08.2017

PvdA: VVD neigt in onze richting Telegraaf 10.08.2017

PvdA: VVD neigt juist in onze richting AD 10.08.2017

Vechtscheiding dreigt na geruzie tussen PvdA en VVD over extra geld leraren VK 10.08.2017

Kabinetscrisis dreigt: ‘Asscher schoot zichzelf in de voet met leraren’ Elsevier 10.08.2017

Kabinetscrisis? PvdA is juist positief gestemd Elsevier 10.08.2017

Nu de formatie weer is gestart zoemt opeens het scenario ‘kabinetscrisis’ rond VK 10.08.2017

Rapport: Op-de-toekomst-Paul-Depla

zie ook: Fusie PvdA, GroenLinks, SP ??

zie ook: Populisme versus de opkomst van onvrede en onrust

zie ook: Tot ziens wethouder Rabin Baldewsingh PvdA !!!

zie ook: PvdA – aftrap Haagse gemeenteraadsverkiezingen 21.03.2018

zie ook: PvdA 70 jaar partijvernieuwing – Over wat van Waarde is – en meer

zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 4

zie ook: PvdA versus Code Rood

zie ook: De PVDA is te onzichtbaar geworden

zie verder ook: PvdA partijvernieuwing – Over wat van Waarde is – deel 5

zie ook: PvdA partijvernieuwing – Over wat van Waarde is – deel 4

zie ook: PvdA partijvernieuwing – Over wat van Waarde is – deel 3

zie ook: PvdA partijvernieuwing – Over wat van Waarde is – deel 2

zie ook: PvdA partijvernieuwing – Over wat van Waarde is – deel1

zie ook: Wethouder Rabin Baldewsingh PvdA luidt de noodklok

zie ook: Het Rode Bolwerk in Amsterdam is gebarsten – deel 2

zie ook: Het einde van de PvdA ??

zie ook: Is de ‘Elitaire’ samenstelling van de 2e kamer een afspiegeling van de samenleving ??

zie ook: PvdA, Partij van de Academici in 2010?

Deprimerend, de PvdA moet (al)weer een partij met humor worden

VN 29.07.2017 De PvdA moet een beweging worden die haar voelsprieten uitsteekt in de samenleving, stelt een rapport. Dat hebben we vaker gehoord. Gaat het deze keer wel lukken, nu alle bestuurlijke ballast overboord is gezet?

De broers Depla zijn sociaal-democraten met een prettig relativerende inslag. Van Staf, oud-Tweede Kamerlid en nu wethouder van Eindhoven, is de uitspraak: ‘Voor een bijeenkomst van twee of meer PvdA’ers heb je een milieuvergunning nodig vanwege de zuurgraad.’

Tenslotte gaat het om een partij waarvan oud-minister Hedy d’Ancona ooit zei: de gemiddelde begrafenis is gezelliger dan onze congressen. Maar Asscher droomt van partijbijeenkomsten waar je met een gerust hart ook je familie en vrienden mee naartoe kunt nemen en de burgemeester van Breda moest hem daarvoor de ingrediënten aanleveren.

Op de toekomst heet het werkstuk van Paul Depla. Het gaat hem om een partij die niet in zichzelf is gekeerd maar openstaat voor samenwerking met ngo’s, actiegroepen en jongerenclubs. Geen technocratische bestuurderspartij maar een beweging die haar voelsprieten uitsteekt in de samenleving.

Het deprimerende is dat de meeste aanbevelingen van Depla al jaren geleden zijn gedaan. De commissie-Van Kemenade schreef in 1991 dat de PvdA minder introvert moest worden en aansluiting moest zoeken bij nieuwe maatschappelijke bewegingen.

De commissie-De Boer constateerde in 2002 dat de PvdA onder de paarse kabinetten van Wim Kok in zichzelf gekeerd was geraakt. PvdA-voorzitter Lilianne Ploumen riep de bestuurders binnen de partij op hun gezicht vaker buiten het stadhuis te laten zien. PvdA-voorzitter Hans Spekman vond dat Kamerleden, wethouders en gedeputeerden moesten worden verplicht om minstens 25 procent van hun tijd op straat door te brengen. Het was allemaal aan dovemansoren gericht.

Hoe groot is de kans dat de sociaal-democratie nu wél te veranderen is in ‘een beweging van themanetwerken die door middel van festivals, acties, plannen en safari’s het maatschappelijk debat weer naar zich toetrekt’, zoals Depla aanbeveelt? Waarom zou de PvdA nu niet meer immuun voor verandering zijn?

Misschien ben ik te somber, want de afgelopen jaren is de bestuurlijke context waarbinnen de PvdA opereert (o jee, ik bezondig me nu ook al aan technocratisch jargon) grondig veranderd. Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 verloor de partij haar plek in het college van B en W in steden als Amsterdam, Utrecht en Maastricht. Bij de Provinciale Statenverkiezingen vielen de rode bolwerken Friesland en Groningen. Om nog maar te zwijgen van de 29 zetels verlies bij de Tweede Kamerverkiezingen.

Niet leuk voor de PvdA, maar voor de partijvernieuwing is het niet slecht dat zoveel bestuurlijke ballast overboord is gezet. Lodewijk Asscher, die sinds hij aan de VVD is ontsnapt een bevrijd man lijkt, heeft laten zien hoe ver je het in Kamerdebatten met een gezonde dosis humor kunt brengen. Al is het wel vaak galgenhumor.

‘Bezwaar tegen topbaan PvdA’er bij Financiën’

Elsevier 24.07.2017 De rechterhand van demissionair minister Jeroen Dijsselbloem (PvdA) en campagnevoerder van ‘Team Samsom’ komt op een invloedrijke positie op het ministerie van Financiën. Rens Nissen wordt directeur Algemene Financiële en Economische Politiek.

Dat betekent dat Nissen, die bij het afscheid van Diederik Samsom zelfs werd genoemd als actief campagnevoerder binnen de PvdA, veel invloed zal hebben op de Miljoenennota. Oud-partijleider Samsom leunde sterk op Nissen, die deel uitmaakte van een team van ‘high potentials’.

Eric Vrijsen: ‘Martijn van Dam had echt geen kartel of carrousel nodig’

Oppositiepartij kan meegluren

Zijn carrièreswitch wekt verbazing, zo meldt De Telegraaf, omdat een PvdA’er verantwoordelijk zal zijn voor de Miljoenennota. De sociaal-democratische partij kreeg een behoorlijke klap tijdens de verkiezingen, en verloor een historisch aantal zetels.

Met nog maar negen zetels is de PvdA veroordeeld tot de oppositiebanken. Die oppositiepartij zou toch achter de schermen kunnen meekijken op een van de belangrijkste ministeries, luidt de kritiek.

Banencarrousel

Het beleid in 2018 wordt al door Dijsselbloem uitgezet, zo bleek recent. Omdat de kabinetsformatie maar voortduurt, zal het demissionaire kabinet verantwoordelijk zijn voor de Miljoenennota en het beleid van het komende jaar. Voorlopig heeft de PvdA dus nog veel in de melk te brokkelen.

PvdA’ers die snel aan een nieuwe baan komen, vaak in bestuursfuncties of bij organen van de overheid, zorgen voor kritiek. Er zou sprake zijn van een banencarrousel, waardoor sociaa-ldemocraten door andere sociaal-democraten op belangrijke posities worden gezet.

Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier Weekblad.

GERELATEERDE ARTIKELEN

Dijsselbloem speculeert niet over aftreden

Diederik Samsom krijgt leiding over fosfor-onderzoek

Marcouch (PvdA) wordt de nieuwe burgemeester

lees ook Schimmige (PvdA-)praktijken rond deradicalisering Amsterdam

Topbaan PvdA’er wekt verbazing

Telegraaf 24.07.2017 Aan het Binnenhof worden de wenkbrauwen gefronst over de nieuwe baan van Rens Nissen, de rechterhand van minister Dijsselbloem (Financiën). De PvdA’er was tot voor kort de persoonlijk assistent van Dijsselbloem. Hij zwaait nu de scepter over de afdeling ’AFEP’ van het ministerie van Financiën, kort voor Algemeen Financiële Economische Politiek.

Het is een invloedrijke baan. Grote delen van de Miljoenennota worden door dit deel van het departement geschreven.

Oppositie

De PvdA – door de kiezer gemillimeterd bij de verkiezingen – gaat zoals het er nu naar uitziet de oppositie in en heeft daardoor minder in de melk te brokkelen. Maar door Rens Nissen de topbaan te geven zouden de sociaaldemocraten een kijkje in de keuken behouden als het gaat om de portemonnee van een nieuw kabinet. „De schijn van belangenverstrengeling wordt gewekt”, zo wordt gefluisterd.

Recent ontstond er ook ophef over de nieuwe job van staatssecretaris van Dam (Economische Zaken). Hij gaat in september aan de slag bij de raad van bestuur van de publieke omroep. Tot die tijd blijft de PvdA’er aan als bewindsman. Oud-Kamerleden Vermeij en Marcouch hebben invloedrijke stekken gevonden als leider van een pensioenfonds en burgemeester van Arnhem.

Keklik Yücel: ‘Te vaak heeft PvdA emancipatie verward met iedereen maar toelaten’

VK 15.07.2017 Keklik Yücel is sinds 15 maart Kamerlid af. Ze blikt terug op een explosieve periode: met de afsplitsing van partijgenoten Kuzu en Öztürk, de arrestatie van Ebru Umar en met Erdogan die zijn invloed doet gelden.

‘Een keer, ik vergeet het nooit, stond Tunahan Kuzu trillend van woede voor me in het Tweede Kamergebouw. Ik had geen schriftelijke vragen gesteld over een school die een stagiaire met een hoofddoekje had geweigerd. Razend was hij. Ik wilde de kwestie eerst uitzoeken. Hij schoot meteen in de pavlovreactie: ze komen aan moslima’s dus het zal per definitie discriminatie zijn. Ik ben weggelopen.’

In september 2012 wordt Keklik Yücel (49) Tweede Kamerlid voor de PvdA. Ze weet dan nog niet dat ze aan het begin staat van een twee jaar durende strijd in haar eigen fractie. Yücel – dochter van een Turkse gastarbeider, kind uit een alevitisch en seculier gezin – ziet de Marokkaans- en Turks-Nederlandse gemeenschappen afdrijven van de Nederlandse samenleving.

Zij beschouwt het als haar missie dit tij te keren. Haar progressieve agenda stuit op hevig bezwaar van onder anderen haar fractiegenoten Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk, de Turks-Nederlandse Kamerleden die zich eind 2014 afsplitsen van de PvdA.

Wat zich die eerste twee jaar in het klein afspeelt in haar fractie, voltrekt zich in de laatste twee jaar van het kabinet-Rutte II op grote schaal landelijk en op het internationale toneel. De Turkse president Erdogan doet zijn invloed gelden tot in Nederland. In de Turks-Nederlandse gemeenschap borrelt en gist het. Yücel spreekt zich kritisch uit over Turkije en krijgt de volle laag van Nederlandse AKP-aanhangers.

Ze is sinds 15 maart Kamerlid af. Zelfs plek 16 op de lijst was te laag bij een PvdA in vrije val. In een café in de schaduw van de Deventer Waag blikt ze terug. ‘Veel conservatief-Turkse geluiden binnen de PvdA hebben geprobeerd mij tegen te werken. Er was een actieve lobby tegen mij: Keklik moet niet op de lijst. Het is ze niet gelukt.’

‘Veel conservatief-Turkse geluiden binnen de PvdA hebben geprobeerd mij tegen te werken. Er was een actieve lobby tegen mij: Keklik moet niet op de lijst. Het is ze niet gelukt.’ © Aurélie Geurts / de Volkskrant

Als kersvers Kamerlid krijgt Yücel in 2012 de gevoelige portefeuille integratie. Het eerste wat ze doet, is een gesprek voeren met PvdA-leider Diederik Samsom en PvdA-minister van Integratie Lodewijk Asscher. ‘Te lang heeft de nadruk bij integratiebeleid gelegen op sociaal-economische problemen en zijn de sociaal-culturele problemen genegeerd.

De fundamentele waardenontwikkeling van groepen mensen loopt uiteen. Ik heb hun gezegd dat we binnen tien jaar de rekening krijgen gepresenteerd.’ Samsom en Asscher steunden haar, maar waarschuwden ook: ‘Je gaat het niet makkelijk krijgen in de fractie.’

‘Toen waren die Denk-jongens nog bij ons. Van hen ondervond ik continu intimidatie. Ze probeerden me voortdurend tegen te houden. Als ik een debat had, zaten zij in het publiek. Beoordelend keken ze toe vanaf de tribune. Of ze regelden dat er een Turkse cameraploeg bij was. Dat is niet normaal. Maar ik boog geen millimeter voor ze.’

Wat was hun kritiek op u?

In Kamerdebatten werd ik nooit uitgedaagd, de uitdaging zat in de fractie

‘De problemen die ik schetste, bestonden niet. Er was geen probleem met de democratische waardenvorming onder minderheden, met de positie van vrouwen binnen conservatief-islamitische kringen, geen probleem met vrijheid van homo’s. Daar moest ik het niet over hebben. De rector van de zogenaamde Islamitische Universiteit, een man die demonstranten wegzet als honden, mocht je niet bekritiseren. Met moskee-internaten was ook niks mis, daar werd alleen huiswerkbegeleiding gegeven.

‘De echte integratiedebatten vonden niet plaats in de plenaire zaal, maar in onze fractie. Na zo’n vergadering kon niemand me wat maken, ik had op elke scherpe vraag mijn antwoord klaar. In Kamerdebatten werd ik nooit uitgedaagd, de uitdaging zat in de fractie.’

Welke fractiegenoten waren tegen u, naast Kuzu en Öztürk?

‘Zij zorgden altijd wel dat ze wat collega’s meekregen die ook belobbyd werden uit de conservatief-Turkse hoek. Collega’s met een migratieachtergrond, ik noem geen namen. De fractietop steunde mijn lijn en de meerderheid van de fractie ook. Maar het stoorde me dat ze de ruimte kregen voor hun intimidaties.

‘Diederik is één keer op zijn strepen gaan staan, een jaar voordat Kuzu en Öztürk vertrokken, maar ze bleven dwarsliggen. Ik denk dat ze bewust op een clash hebben aangestuurd. Als dat niet zo is, is dat eigenlijk nog erger. Een soort waanzinpolitiek, puur politiekislamitisch fanatisme.

De PvdA heeft in het verleden emancipatie te vaak verward met iedereen maar toelaten

‘De PvdA had in het begin veel duidelijker moeten zijn naar die jongens. Toen zij op de lijst kwamen, hebben veel progressieve mensen zich afgekeerd van de PvdA. Daardoor heeft de PvdA meer kiezers verloren dan die drie zetels van Denk. Het is alsof je een mengelmoes van Kees van der Staaij en Geert Wilders op de lijst zet, maar dan islamistisch.

De PvdA heeft in het verleden emancipatie te vaak verward met iedereen maar toelaten. Ja, ze brachten achterban met zich mee, maar je moet afstand houden van stromingen die orthodoxie en conservatisme propageren. Die mensen moet je niet jouw partij laten vertegenwoordigen.

‘De sociaal-democratie moet vooruitgang voor iedereen mogelijk maken, eerlijk loon, werk, onderwijs, zorg, opkomen voor vrouwen- en lhbt-rechten. De meeste mensen in Nederland willen dat. Als je niet zichtbaar voor die meest essentiële verworvenheden opkomt, keren kiezers zich van je af.’

Een jaar later liepen de Turks-Nederlandse spanningen snel op. 2016 begon met een EU-Turkijedeal over migratie. De PvdA speelde een grote rol bij de totstandkoming. Wat vond u van die deal?

‘We hadden geen beter plan. Het mooiste zou een eigen humaan Europees grensbeleid zijn, maar ongecontroleerd iedereen binnenlaten, dat kan Europa niet aan. We hadden geen keus. Met buikpijn sluit je zo’n deal. Je geeft Erdogan positie, je stut een dictator. Ik zei toen in de fractie: wat deze man in Turkije doet, gaat hij ook in Europa doen. Hij gaat ons om zijn vinger proberen te winden.’

‘We hadden geen keus in de Turkijedeal. Met buikpijn sluit je zo’n deal.’ © Aurélie Geurts / de Volkskrant

Kort daarop werd columniste Ebru Umar gearresteerd in Turkije. ‘Schande’, twitterde u en u haalde uit naar juichende Turkse Nederlanders die haar arrestatie vierden.

> Keklik Yucel @keklikyucel

Vast vanwege haar column! Bizar dit schandelijk & onacceptabel’Columniste Ebru Umar door Turkse politie meegenomen’ http://nu.nl/algemeen/4251810/columniste-ebru-umar-turkse-politie-meegenomen.html …

12:06 AM – 24 Apr 2016

Columniste Ebru Umar opgepakt vanwege tweets over Erdogan

Ebru Umar, een kritische Nederlandse columniste van Turkse afkomst, is in Turkije door de politie meegenomen vanwege haar tweets over de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.

nu.nl

> Keklik Yucel @keklikyucel

Blije tweets Erdogan aanhang in NL Schaam je! Hier opgroeien en je als anti-democraat ontwikkelen Mislukte integratie #parallellesamenleving

10:41 AM – 24 Apr 2016

‘Toen Ebru werd opgepakt heb ik autonoom gehandeld. Het was op een zaterdagavond, de partij had nog niet getweet. Ik vreesde dat de PvdA met mitsen en maren zou reageren. Ik vond dat een statement nodig was. Mijn tweets kwamen recht uit het hart. Zonder afstemmen, zonder communicatieregeltjes toe te passen. In het verleden ergerde ik me aan PvdA’ers die zich niet uitspraken. Nu probeerde ik het te doen zoals ik denk dat het moet.

‘Ik ben het niet altijd eens met wat Umar schrijft, maar ze moet de vrijheid hebben om het te kunnen schrijven. Daarom heb ik haar tijdens haar landarrest opgezocht in Turkije. Zij twitterde een foto van ons en de poppen waren aan het dansen.

Ik was de vijand, ik mocht opgehangen worden. Toen ik op Facebook een kritisch stuk schreef, werd mijn pagina uit de lucht gehaald. Dat werd opgepikt door Nederlandse media. In de Turkse gemeenschap was ik al eerder gebombardeerd tot Turkenhater. Nu was er een breder publiek. Mijn doel was niet: hier ga ik me op profileren. Ik deed wat nodig was in mijn ogen.’

In juli volgde de couppoging en gingen Turkse Nederlanders met Turkse vlaggen de Erasmusbrug op.

Die mensen die in Rotterdam journalisten aanvielen gaven Wilders gelijk. Heel zorgelijk

‘Zo’n couppoging is vreselijk. Bovendien heeft Turkije een traumatisch verleden met militaire coups. Onze woordvoerder heeft daar wel degelijk stevig op gereageerd. Maar de volgende dag werd meteen duidelijk dat de Turkse regering de couppoging gebruikte om meer autocratie door te voeren. De echte coup is nu al een jaar gaande. Daar kwam terecht kritiek op vanuit de EU.

‘Die mensen die in Rotterdam journalisten aanvielen, zeiden eigenlijk: wij willen niet integreren, Nederland is niet ons land. Ze gaven Wilders gelijk. Heel zorgelijk. Moet je nagaan hoe een werkgever reageert de volgende keer dat een Turkse Nederlander komt solliciteren.’

Begreep u het ‘pleur op’ van Rutte?

‘Ik zou andere woorden gebruiken, maar wanneer Rutte zegt ‘als jij onze waarden niet wil delen en respecteren, zoek dan een ander land’, snap ik dat heel goed. Die mensen zeggen: ‘Jullie rechtsstaat respecteer ik niet, Erdogan is mijn president’. Inderdaad, ga dan lekker daar wonen.’

Afgelopen maart weigerde Nederland een Turkse minister de toegang tot haar ambassade in Rotterdam.

Wat vond u daarvan?

‘Ik snap dat het kabinet zei: tot hier en niet verder. Ik was daar ontzettend blij mee. Je moet niet met je laten sollen.’ © Aurélie Geurts

‘Het was spierballenvertoon van Erdogan. Kijk, wij durven een andere staat te tarten. Dat was voor hem win-win. Als het lukt: kijk waar wij mogen demonstreren. Lukt het niet: ze zijn tegen ons. Ja, ik snap dat het kabinet zei: tot hier en niet verder. Ik was daar ontzettend blij mee. Je moet niet met je laten sollen.’

Uw eigen PvdA koerste op dat moment richting de electorale afgrond. Wat ging er mis?

‘We hebben de afgelopen jaren de sociaal-democratie op papier bedreven, maar niet de harten van de mensen bereikt. Lage inkomens ontzien, de verzorgingsstaat houdbaar maken, de overheidsfinanciën op orde, op papier klopte het.

Maar we zijn vergeten om herkenbaar en waardenvast de PvdA neer te zetten. We hebben de strijd die wij achter de schermen voerden niet kunnen laten zien. Het regeerakkoord heette ‘Bruggen slaan’. Die sloegen we naar de coalitiepartner, naar de sociale partners, naar de Eerste Kamer, naar iedereen, behalve naar de mensen.

‘Asscher kon als lijsttrekker het tij niet keren. De leiderschapsverkiezing kwam ook veel te laat. Vier jaar lang schreef de pers Diederik kapot. Tot hij weg was, toen was hij geweldig. Maar toen moest Lodewijk het doen, met nog een paar maanden te gaan tot de verkiezingen. Ga er maar aan staan.

‘Ik heb vertrouwen in hem als oppositieleider. Ik weet wat hij kan in debatten. Nu kan hij wel zichtbaar de PvdA-strijd voeren. Ik hoop dat we de weg omhoog terugvinden. Je zou zeggen: erger dan dit kan niet. Weet je, ik heb heel erg het gevoel dat het onbedoeld is afgebroken op 15 maart. Dus als je het me nu vraagt zeg ik: ja, de volgende keer sta ik weer op de lijst en heel hoog. Want ik heb nog een progressieve strijd te voeren.’

Waarom deze plek voor mij belangrijk is

‘Tachtig procent van de kinderen op mijn basisschool was Turks. Pal ernaast stond de Julianaschool met enkel witte kinderen. Ik groeide op in een buurt waar veel meiden thuisbleven. Die meisjes werden in de zesde klas uitgehuwelijkt en trouwden op hun 14de.

Mijn vader moest zich tegenover buren vaak verantwoorden waarom mijn zus en ik wel naar school gingen. Soms gingen klasgenootjes naar een internaat, dat was heel schimmig, dan waren ze plots een hele zomer weg.

Van mijn ouders leerden wij: je bent te gast, je past je aan, je gaat naar school. En wees onafhankelijk. Toen dachten mijn ouders nog dat ze in Nederland geld zouden sparen en daarna terug naar Turkije zouden gaan. Nu voelen ze zich geen gasten meer. Ze wonen nog steeds in dezelfde wijk, vlak bij mijn oude basisschool.’

Keklik Yücel: ‘Mijn ouders voelen zich nu geen gasten meer. Ze wonen nog steeds in dezelfde wijk, vlak bij mijn oude basisschool.’ © Aurélie Geurts / de Volkskrant

Volg en lees meer over: NEDERLAND POLITIEK POLITIEKE PARTIJEN PVDA

PvdA’ers: liever baantjes dan intellectueel debat

Elsevier 11.07.2017 De PvdA overtreft zichzelf. Hoewel er geen einde lijkt te komen aan de afgrond waarin zij tuimelt, werkt het old boys network van de partij nog uitstekend. Hoe minder kiezers, hoe meer dit netwerk nodig blijkt om banen te regelen en invloed uit te oefenen. Het Uitzendbureau van de Arbeid draait overuren, er moeten heel wat leden opnieuw worden gedetacheerd.

Afgelopen week ontstond ophef over drie PvdA-transfers. Niet alleen werd bekend dat twee voormalige PvdA-Kamerleden prestigieuze nieuwe banen kregen – Roos Vermeij als bestuurder bij Pensioenfonds PME en Ahmed Marcouch als burgemeester van Arnhem –, maar ook bleek de nog zittend staatssecretaris Martijn van Dam over te stappen naar de publieke omroep. Daar komt hij vanaf september in de raad van bestuur, zelfs als er nog geen nieuw kabinet is. Van emissierechten naar uitzendrechten – het maakt de gretige bestuurder blijkbaar niets uit.

lees ook: Arnhem wil Ahmed Marcouch (PvdA) als nieuwe burgemeester

lees ook: Waarom Ahmed Marcouch ongeschikt is als burgemeesterPvdA maakt geen pas op de plaats

Politiek verslaggever Carla Joosten van Elsevier Weekblad merkte terecht op dat dit soort transfers bij burgers het beeld van een geoliede baantjescarrousel alleen maar versterken: ‘Baudet hoeft eigenlijk niets te doen om virtueel te groeien’. Juist als het verwijt van ‘partijkartel’ zo luid klinkt, zou een partij als de PvdA een pas op de plaats moeten maken.

Martijn van Dam bij NPO versterkt idee partijkartel, schrijft Carla Joosten >

lees ook: Martijn van Dam had echt geen kartel of carrousel nodig

Niet alleen gezien de genadeloze afstraffingen van de kiezer, maar ook omdat partijbenoemingen geheel ingaan tegen de ambitie van de PvdA om weer een ‘volksbeweging’ te worden. Maar nee, de PvdA maakt geen pas op de plaats. Zij loopt extra hard om iedereen nog snel een stoeltje te geven voordat de muziek stopt.

Van een wolkenkrabber een bungalow maken

Hoewel de PvdA-praktijk dus wordt gedomineerd door carrièristische beroepsbestuurders, is de sociaaldemocratie in theorie veel interessanter. Zij herbergt een lange traditie van intellectuele predikers en grote woorden, die geregeld doordringen tot achter de katheders van onze universiteiten.

Een proefschrift dat vorige maand verscheen, herinnert ons hieraan. De promovendus die aan de Universiteit van Amsterdam zijn doctorstitel verkreeg was Menno Hurenkamp (1971). Zijn dissertatie behandelt het burgerschap in de eenentwintigste eeuw – een belangwekkend thema. (Het boek is hier gratis te downloaden.) Dat Hurenkamp intussen verbonden is aan het wetenschappelijk bureau van de PvdA, alwaar hij hoofdredacteur is van het maandblad, maakt hem geen minder interessante analyticus.

Zijn boek is zelfs soms, en dat is zeldzaam voor een proefschrift en voor de PvdA, om te lachen. Zo bekritiseert Hurenkamp de beroemde Britse socioloog Thomas Marshall, die meende dat het ‘sociale burgerschap’ niet de bodem in het bestaan van een paar mensen verhoogt, maar juist van een wolkenkrabber een bungalow maakt. ‘Dat had hij misschien beter niet kunnen zeggen, want waar is dan nog de verleiding om hogerop te komen?’

lees: Hurenkamp_Proefschrift_compleet

lees: Summary_Verantwoording

De sociaaldemocratie is niet gediend met de PvdA

Het is bizar hoe de PvdA in staat is om deze bloeiende sociaaldemocratische intellectuele traditie, waar Hurenkamp in staat, volledig links te laten liggen. Zij heeft het onderwerp laten kapen door opportunistische premiers van andere partijen, met hun ‘normen en waarden’ (Jan Peter Balkenende) en hun ‘participatiesamenleving’ (Mark Rutte).

Als Hurenkamp stelt dat burgers tot op grote hoogte asociaal zijn geworden, afwachtend en berekenend, dan geldt zijn analyse ook voor zijn eigen partij. ‘De wil om voor elkaar en voor de gemeenschap te zorgen, is gesmoord in voorzieningen en misplaatste geldingsdrang van bestuurders en politici.’

De goede verstaander leest hier drie namen – die van Vermeij, Van Dam, Marcouch.

Geerten Waling is historicus en schrijver van o.a. de boeken Zetelroof (2017) en 1848 – Clubkoorts en revolutie (2016).

Ook zonder PvdA blijft Amsterdam socialistisch

Elsevier 29.06.2017 In 2014 werd de Amsterdamse PvdA dan eindelijk afgestraft voor haar arrogantie. Maar daarmee is het socialisme nog niet uit de hoofdstad verdwenen, schrijft Syp Wynia.

Geen gemeente in Nederland wordt zozeer getekend door het socialisme als de hoofdstad Amsterdam. Dat heeft zo zijn redenen. Vanaf 1914 was de SDAP de grootste partij en vanaf 1946 was dat de PvdA. Samen met kleinere linkse partijen zetten de sociaal-democraten de toon. En wie lang aan de macht is, krijgt nog meer macht, want coalitiepartijen, het ambtenarenkorps en maatschappelijke organisaties richten zich naar de macht en mengen zich met de macht.

Het heeft lang geduurd, maar in 2014 werd de Amsterdamse PvdA dan toch afgerekend op haar arrogantie. De Amsterdamse afdeling van D66 leidde met steun van partijleider Alexander Pechtold het verzet tegen de eeuwige machtspartij PvdA en won overtuigend de gemeenteraadsverkiezingen.

De PvdA werd ondanks verwoede pogingen van Lodewijk Asscher (ex-wethouder, toen vicepremier en nu ook PvdA-leider) om het tegendeel te bereiken, naar de oppositie verwezen. Er kwam een coalitie van D66, VVD en SP (waarvan toen nog werd gedacht dat die wel eens een opmaat zou kunnen zijn tot landelijke samenwerking).

Kroonjuwelen van de PvdA

D66 en VVD was er, zo zou je mogen verwachten, veel aan gelegen om de kroonjuwelen van de opzij gezette PvdA aan te pakken, nu ze daartoe in de gelegenheid waren. Die kroonjuwelen van de PvdA zitten vooral in grond en gebouwen en de mogelijkheid die dat biedt om geld te verdienen en een gemeentelijke bevolkingspolitiek te voeren.

Dat zit zo. Ten eerste is vrijwel alle bebouwde grond in Amsterdam eigendom van de gemeente en die gebruikt dat om er socialistisch grond- en woonbeleid mee te voeren. De erfpacht die eigenaren van koopwoningen en bedrijven wordt opgelegd, wordt gebruikt voor allerlei collectieve voorzieningen en vooral voor het subsidiëren van sociale huurwoningen.

Gesubsidieerde huurwoningen

Dat is meteen kroonjuweel twee, de gesubsidieerde huurwoning. Geen land ter wereld heeft er zo veel als Nederland (30 procent) en geen gemeente er zo veel als Amsterdam (60 procent, waarvan het overgrote deel in handen van woningbouwverenigingen). Nergens is het ook zo profijtelijk om zo’n sociale huurwoning te hebben als in Amsterdam, waar volgens het Centraal Planbureau de gemiddelde gesubsidieerde huurder 6.500 euro per jaar minder voor zijn woning betaalt dan zijn ongesubsidieerde, hurende buurman. De cijfers zijn al weer wat verouderd – waarschijnlijk is het inmiddels meer.

Ooit werden sociale huurwoningen gebouwd om arme arbeiders uit vochtige kelders te halen. Zo veel arme arbeiders en vochtige woonkelders zijn er niet meer. Waarschijnlijk zouden Nederland in het algemeen en Amsterdam in het bijzonder prima af kunnen met iets van 10 procent sociale huurwoningen: eenvoudige woningen op niet al te dure plekken voor mensen die als te kwetsbaar worden beschouwd om geheel op eigen benen te kunnen staan.

In Amsterdam was zowel de grond als het woningbestand de kern van de machtsmachine van de PvdA. Daarom is de erfpacht nooit afgeschaft of gedimd, en het gesubsidieerde woningbestand kunstmatig groot gehouden. En daartoe werd door de PvdA en de bondgenoten van de PvdA een kwart eeuw geleden een derde kroonjuweel ontwikkeld: De Ongedeelde Stad.

Lees ook dit: waarom toch die verbijstering over het verlies van de PvdA ?

De Ongedeelde Stad

Volgens het ideaal van De Ongedeelde Stad moet er zodanig woonbeleid worden gevoerd dat arme mensen gesubsidieerd in rijke buurten (grachtengordel, Zuid) kunnen wonen en rijkere mensen gesubsidieerd in arme buurten. Lodewijk Asscher heeft als lokaal PvdA-leider het scheefwonen (mensen met behoorlijke inkomens in een gesubsidieerde huurwoning) openlijk verdedigd als een probaat middel om het hogere doel – De Ongedeelde Stad – te bereiken.

In de praktijk werkt die Ongedeelde Stad trouwens niet of nauwelijks. In de praktijk zitten er vooral handige, maar allerminst arme heren en dames voor weinig geld gesubsidieerd in de grachtengordel (of in Oud-West) en woont Amsterdam heel wat meer gesegregeerd dan De Ongedeelde Stad pretendeert. Dat komt overigens ook doordat Surinamers liever niet tussen de Marokkanen in West wonen en de Marokkanen liever niet tussen de Surinamers in Zuid-Oost.

Enfin, zo lag Amsterdam er bij toen de Amsterdamse PvdA in 2014 naar de oppositie werd verwezen. Wat hebben de nieuwe machthebbers van D66, VVD en SP met de erfenis van de PvdA gedaan, met de erfpacht, met de overmacht aan sociale huurwoningen en met het ideaal van de Ongedeelde Stad?

Welnu. De erfpacht wordt anders. Dat besloot de gemeenteraad van Amsterdam op 28 juni 2017. De gemeente Amsterdam houdt echter gewoon de gemeentegrond onder huizen en bedrijven – in die zin verandert er niets. Vanaf eind dit jaar krijgen eigenaren van huizen en andere panden wel wat meer keuzevrijheid. Zo kunnen ze kiezen voor een vast bedrag aan erfpacht, waar de gemeente die tot dusver nog periodiek kon verhogen. Is dit kroonjuweel van de PvdA daarmee verdwenen? Allerminst.

Cliëntelisme

Dan het woonbeleid. De Amsterdamse PvdA gebruikte het woonbeleid om de bevolking van Amsterdam naar de eigen hand te zetten. Je zou het ook grootscheeps cliëntelisme kunnen noemen. En inderdaad stemden huurders van gesubsidieerde huurwoningen, scheefwonend of niet, in voor de PvdA betere tijden massaal op de PvdA. Dat het kabinet Rutte-II met actieve medewerking van de PvdA de huren (vooral voor scheefwoners) liet stijgen en de woningcorporaties een verhuurdersheffing oplegde, legde al een bom onder de loyaliteit van de gesubsidieerde huurder met de PvdA.

En wat doen de nieuwe machthebbers in de Stopera, D66, VVD en SP? Die leggen niet de bijl aan de wortel van het PvdA-kroonjuweel van de gesubsidieerde huur, maar breiden dat kroonjuweel uit! Op 19 juli 2017 gaat de Amsterdamse gemeenteraad naar verwachting op voorstel van B en W een woningplan voor de periode tot 2025 goedkeuren. Volgens dat plan worden er van de nieuw te bouwen woningen in Amsterdam 40 procent sociale huur, 40 procent gesubsidieerd voor middeninkomens en (slechts) 20 procent voor hogere inkomens.

Geen inperking, maar uitbreiding

In feite wordt het gesubsidieerde huurbeleid in Amsterdam (kosten: circa 1,5 miljard euro per jaar) dat officieel alleen is voor inkomens tot modaal (37.000 euro bruto) uitgebreid tot inkomens tot ongeveer 52.000 euro. Ook dat kost geld, omdat de gemeente in ruil voor eisen aan verhuurders een lagere erfpacht gaat rekenen en daar naar verwachting 1 miljard euro bij inschiet. Het PvdA-woonbeleid wordt dus niet ingeperkt, maar uitgebreid.

De verandering (een beetje, dan) van de erfpacht komt uit de koker van de plaatselijke VVD-leider, wethouder Eric van der Burg – ook wel bekend als de meest linkse VVD-bestuurder die er in Nederland te vinden is. Nog maar kort geleden riep Van der Burg tot verbijstering van VVD’ers in de rest van het land: ‘Hoe meer asielzoekers hoe beter’ – en nog wel speciaal in Amsterdam, waar de woningkrapte nota bene het grootst is en de koophuizenprijzen het hoogst zijn.

De uitbreiding van het PvdA-woonbeleid komt uit de koker van de plaatselijke SP-leider, wethouder Laurens Ivens, die van zijn collega’s van D66 en VVD voluit mag gaan, onder het motto dat zonder stevig extra gebouwde sociale huurwoningen en het betrekken van de middeninkomens bij het gemeentelijke woonbeleid, gewone mensen niet meer in Amsterdam kunnen wonen. Daarbij wil het gemeentebestuur politieagenten, verpleegkundigen en leraren overigens speciaal voortrekken. Waarom werknemers uit de collectieve sector worden voorgetrokken boven werknemers van gewone bedrijven, is een raadsel.

Problemen met wonen

Als er een probleem met wonen in Amsterdam is, dan is dat tweeledig. Aan de ene kant is Amsterdam al weer enkele decennia terug als favoriete woonstad. Aan de andere kant heeft Amsterdam zijn dirigistische woon- en grondbeleid steeds belangrijker gevonden dan in te spelen op werkelijke vraag.

Dat er in Amsterdam te weinig woningen voor de middenklasse zijn, is geen natuurverschijnsel, maar het product van verkeerd beleid. De middenklasse moest in ogen van de vorige machthebbers immers maar verhuizen naar Purmerend en Almere. D66, VVD en SP in Amsterdam maken geen eind aan dat schadelijke collectivistische beleid, maar breiden het uit – nu voor de middenklasse.

Dat is het paard achter de wagen spannen.

Het Amsterdamse grond- en woonbeleid blijft uitgaan van een maakbare wereld, waar grote bedragen worden besteed aan het van gemeentewege sturen van een gewenste bevolkingssamenstelling. Dat maakbaarheidsideaal produceert wachtlijsten en hoge prijzen, die worden bestreden met nog meer geld en nog meer overheidsdirigisme, zonder dat enig ideaal wordt gerealiseerd.

Syp Wynia (1953) is sinds 1997 redacteur van Elsevier Weekblad. Hij schrijft columns, commentaren en analyses in weekblad Elsevier Weekblad en essays in maandblad Elsevier Juist over politiek, economie en samenleving, dikwijls met een grensoverschrijdende blik.

‘Opwindende’ meet-ups zijn niet van deze tijd, Klaver en Asscher!

Elsevier 27.06.2017 De PvdA is binnenkort geen partij meer, maar een ‘beweging’. Tenminste, als zij de adviezen volgt uit het nieuwe rapport van Paul Depla (nummer 784 in de reeks ‘verbeterstukken’ van de vermolmde sociaaldemocratie).

De ‘Beweging van de Arbeid’ moet nu ook met niet-leden in gesprek over ‘inhoudelijke vraagstukken’. Een verstandig advies, want bijeenkomsten met PvdA-leden dreigen inmiddels wel erg intieme onderonsjes te worden.

Nog naast de vraag of beroepsbestuurder Lodewijk Asscher wel genoeg charisma heeft voor opwindende meet-ups, dringt zich de vraag op: waar komen die meet-ups toch vandaan? Vorige week schreef ik al over de sociale en zelfs erotische aantrekkingskracht van meet-ups. Emmanuel Macron, Beppe Grillo, Jesse Klaver en Thierry Baudet – ze leiden allemaal succesvolle ‘bewegingen’. Die benaming wekt de suggestie dat het hier om heel iets anders gaat dan die ouwe, stoffige partijen.

René van Rijckevorsel:

partij in de versukkeling? Maak er een ‘beweging’ van

Al in 1848 gloedvolle betogen in volle zaaltjes

Maar het hele idee van meet-ups is uiteraard niet nieuw. Gloedvolle betogen in volle zaaltjes met verhitte jonge idealisten vormen de kern van politieke bewegingen die verandering beloven. Dat is nu zo, dat was een generatie geleden zo – en het was zelfs in 1848 het geval.

Terwijl in tientallen Europese steden de barricades werden beklommen in de meest democratische en omvangrijke revolutie uit de geschiedenis van ons continent, raakten ook de meet-ups in zwang. De revolutionairen van 1848 noemden het uiteraard niet zo, zij verzamelden hun achterban in ‘clubs’ en ‘volksvergaderingen’.

Het idee was echter hetzelfde. Avond aan avond kwamen de inwoners van Parijs, Berlijn, Wenen, Boedapest, Praag, en andere steden bij elkaar in rokerige cafés, theaterzalen, scholen en welke ruimten ook maar voorhanden waren. Ze bespraken er de toekomst, in de hoop dat ze die zelf konden vormgeven. De revolutionaire euforie vertroebelde de zintuigen en wekte de suggestie dat de samenleving maakbaar was en dat dít het moment was om haar te hervormen.

Democratische experimenten drijven op euforie

In mijn boek 1848 – Clubkoorts en revolutie (2016) volg ik de voetsporen van enkele revolutionairen en hun gewillige achterban, die zich vol overgave stortten op democratische experimenten. Net als bij de tegenwoordige meet-ups draaide het vaak om aansprekende leiders, die scherpe toespraken de zaal in slingerden, vol vuur, zekerheid en belofte. Door het rumoer waren ze lang niet altijd goed te verstaan, maar daar ging het niet om: je was erbij, je maakte het mee, je was onderdeel van iets groots. Je laafde je aan de vlammende retoriek van de Messias of popster op het podium.

Lees deze blog van Geerten Waling:
Bij ‘meet-ups’ draait het meer om seks dan om idealisme >

Ook buiten de vergaderingen om bleven de aanhangers betrokken, middels pamfletten, kranten en affiches die de clubs overal in de stad aanplakten. De bewegingen van tegenwoordig gaan volgens de regels van deze tijd te werk: zij versterken hun meet-ups met slim gebruik van social media, waarop de aanhangers en hun vatbare omgeving gericht worden aangeschreven om petities te tekenen, om lid te worden van online- en offline-groepen, om hun steentje bij te dragen aan de beloofde verandering.

Hoe lang kan een beweging doen alsof zij geen partij is?

De empowerment van de idealistische kiezer in bewegingen lijkt nieuwe vormen aan te nemen, maar eigenlijk is het een oude traditie. Die is krachtig, maar leert ons ook dat alle euforie ooit een keer wegvloeit. In 1848 gebeurde dit al na een paar maanden, toen de revolutie toch niet zo baanbrekend en universeel bleek als gedacht.

Nu we in minder revolutionaire tijden leven kunnen bewegingen het iets langer volhouden en hun basis langzamer uitbouwen. Toch moeten ze beducht zijn voor de teleurstelling, de leegloop, de korte spanningsboog van hun jonge volgelingen. Hoe lang lukt het bewegingen de schijn op te houden dat zij geen partijorganisatie nodig hebben?

Geerten Waling is historicus en schrijver van o.a. de boeken Zetelroof (2017) en 1848 – Clubkoorts en revolutie (2016).

Dit PvdA-rapport hoeft niet direct de la in

Trouw 21.06.2017 Het heeft inmiddels veel van een rituele dans en niet alleen voor de PvdA. Zodra er een (zware) verkiezingsnederlaag is geweest wordt een partijcommissie aan het werk gezet, die na lang nadenken tot de conclusie komt dat de partij te zeer een bestuurderspartij geworden is. Conclusie getrokken, en het rapport kan in een lade die verder niet meer opengaat.

De PvdA pakte het dit keer anders aan. De burgemeester van Breda, Paul Depla, werd gevraagd te reflecteren op de situatie waarin de partij zich bevindt en zijn bevindingen te rapporteren. Zijn werkstuk (‘Op de toekomst’) is verfrissend. Geen opsmuk, geen grote woorden, wel een interessante analyse van het huidige maatschappelijke en politieke klimaat en de consequenties voor de PvdA.

Depla trekt in ieder geval de juiste conclusie dat de PvdA niet als antwoord op de steeds verder fragmenterende samenleving in arren moede maar de eigen specifieke achterban op moet zoeken. De PvdA kan zijn eigen zuiltje zoeken, maar daar wint de partij niets mee, stelt hij.

De PvdA is een volkspartij. Terecht staat dat uitgangspunt centraal in de analyse; een zo groot mogelijke partij is niet het hoogste doel. De sociaal-democratische ideologie is leidend, niet de vraag hoe de partij weer zo snel mogelijk een centrale rol kan spelen in de politiek.

Depla gaat tegelijkertijd op dit punt de fout in. Hij constateert dat (regerings-)verantwoordelijkheid dragen niet altijd de meest effectieve weg is. Macht hebben en invloed uitoefenen zijn idealiter in balans, aldus Depla, maar tegelijkertijd is hij bijna jaloers op de PVV van Geert Wilders. Die partij heeft maximale invloed op de maatschappelijke discussie en daarmee op het beleid door langs de kant luid de stem te verheffen.

Traditie

De burgemeester van Breda lijkt daarmee te zeggen dat het beter is invloed te hebben zonder de last van verantwoordelijkheid te dragen. Als echter iets in de sociaal-democratische traditie staat dan is het het nemen van verantwoordelijkheid en de bereidheid situaties onder ogen te zien. De sterke bestuurstraditie van de partij, waar in het rapport aan wordt gerefereerd, begon met sociaal-democratische wethouders in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw. Zij droegen verantwoordelijkheid maar voerden beleid vanuit hun idealen.

Juist die houding is bij uitstek een sociaal-democratische. De specifieke conclusie van Depla lijkt al te zeer ingegeven door de onoverzichtelijke maatschappelijke verhoudingen van het moment en zou er op kunnen duiden dat ook hij nog geen concreet antwoord heeft op de vraag wat het typisch sociaal-democratische antwoord zou moeten zijn op de huidige gepolariseerde maatschappelijke verhoudingen.

De mening van de krant, verwoord door leden van de hoofdredactie en senior redacteuren.

‘Netflixisering’ past in een taaltrend

Trouw 21.06.2017 De ‘netflixisering’ van de maatschappij: volgens Paul Depla is daar de ‘ineenstorting’ van de PvdA aan te wijten, stond gisteren in Trouw.

Netflix is een streamingdienst waarmee ieder voor zich zijn ideale tv-serie of film kan kijken, maar Depla gebruikt het hiervan afgeleide woord netflixisering als metafoor voor ‘het ontstaan van groepjes die in hun eigen informatiebubbel leven’, voor ‘het uiteenvallen van de samenleving’ en voor ‘een versplinterde verzuiling’.

Zo’n metafoor oogt hip en eigentijds, maar werkt hij ook? Kan de traditionele PvdA-achterban de vertaalslag maken van een metafoor waarmee ze niet vertrouwd is, naar wat daarmee wordt bedoeld? Ik betwijfel het.

Wel past zo’n metafoor in een taaltrend. We hebben al eerder gezien dat merknamen werden omgevormd tot metaforen. Zo hebben we weet van de ‘googlificatie’ van informatie en de ‘vertwittering’ van het politieke debat. En ‘facebookisering’, een metafoor die verwijst naar het ontstaan van groepjes mensen in hun eigen informatiebubbel, was een paar jaar geleden wat nu netflixisering heet.

Opvallend is dat deze metaforen zijn afgeleid van merknamen uit de wereld van informatie en entertainment. Blijkbaar spreken zulke nieuwe industrieën meer tot de verbeelding dan oude, want ‘unileverisering’ en ‘vershelling’ hebben we nog niet aangetroffen. Overigens raken van merknamen afgeleide metaforen slechts zelden echt ingeburgerd. Zal netflixisering wel beklijven? Of wijt de PvdA haar problemen binnenkort weer, wat minder catchy geformuleerd, aan de ‘versplintering van de maatschappij’? tdb@taalbank.nl

De PvdA geeft zichzelf een peptalk tijdens hippe talkshow

Trouw 20.06.2017 Geen statig spreekgestoelte van waarachter burgemeester Paul Depla van Breda zijn adviezen over het herstel van de partij over de zaal uitstrooide, maar pizza bij binnenkomst, een talkshow op het podium, afgewisseld met live muziek van een brassband en bier van de tap. De PvdA introduceerde dinsdagavond een sessie politieke rouwverwerking nieuwe stijl.

Een paar honderd PvdA-leden kwamen dinsdag bijeen in een concertzaal in Hilversum om te praten over hoe het verder moet met de partij na het historische verlies van 29 zetels bij de verkiezingen. Of eigenlijk: luisteren. Partijleider Lodewijk Asscher, Depla en andere genodigden werden op het podium bevraagd door de presentator van de avond. Leden konden alleen via WhatsApp vragen insturen.

Met Depla, die vier tot acht jaar rekent voor de wederopbouw van de PvdA, ziet Asscher dat het herstel van de partij wel even kan gaan duren. “Er zijn leden die bij een eerste blik op een zandkorrel denken: ‘Ik heb wel genoeg van deze tocht door de woestijn.’ Maar het komt niet vanzelf weer goed. We krijgen niet vanzelf weer dertig of veertig zetels.” Ook een ander kritiekpunt deelt Asscher met Depla: “Ik wil dat we weer trots op onszelf kunnen zijn”.

Anders dan na vorige verkiezingsnederlagen kiest de PvdA dit keer voor een veel minder officiële evaluatie van het verleden. Dit keer geen persconferentie in het Haagse perscentrum waar partijcoryfeeën na maanden intern gesoebat in vuistdikke rapporten hun kritiek uiteenzetten, maar een ‘talkshow met live muziek’ op een doordeweekse avond ver van het Binnenhof. Voor de concertzaal is geen banner of vlag van de PvdA te bekennen.

Ook het werk van Depla past in dat minder bestuurlijke beeld. Hij wil met zijn advies over hoe de PvdA weer uit het dal kan klimmen enkel ‘de hoekstukjes van de puzzel’ leggen.

Zijn hulptroepen en hijzelf mogen geen commissie heten, zijn advieswerk – een document van 33 kantjes – mag niet als rapport worden gezien. Alles om het beeld te vermijden van een wondenlikkende partij die met papieren werkelijkheden de strijd met de toekomst aan denkt te kunnen gaan. Dat terwijl er de afgelopen maanden heel wat materiaal is verzameld om een behoorlijk boekwerk mee te vullen.

Inspraakavonden

Zo zijn er vier inspraakavonden georganiseerd voor leden, die daar met een tablet op schoot hun commentaar op de campagne, de partij en de koers konden doorgeven. Dat leverde alleen tijdens de sessie in Rotterdam al een urenlang aanhoudende stroom aan opmerkingen en suggesties op.

Verder is er achter de schermen een grootscheepse enquête uitgevoerd. Honderd PvdA’ers dienden elk vijf mensen met kennis van zaken te bevragen over de oorzaken van de crisis in de sociaaldemocratische partij en hun aanbevelingen voor de toekomst. Dat konden mensen binnen de partij zijn, maar ook prominenten uit andere partijen werkten mee. Al die gegevens verdwenen eveneens in een online database om de rode draden te kunnen ontdekken.

Al die bergen aan data hebben Depla’s rapport niet gehaald, de PvdA-leden kregen de bevindingen gisteren evenmin over zich uitgestort.

In plaats daarvan kwamen voorbeelden van Asscher op het podium aan het woord. Van Roda JC-aanvoerder en rasoptimist Nathan Rutjes (“Wacht niet tot de storm voorbij is, maar dans in de regen”) tot de gelauwerde Amsterdamse vmbo-lerares Trudy Coenen. “Deze mensen brengen verandering in de praktijk”, zei Asscher bij wijze van peptalk tegen het publiek. “Ik vind dat inspirerend.”

Lees ook: Leden op congres: Dat Asscher weigert te regeren, is prima

Leden op congres: Dat Asscher weigert te regeren, is prima

Trouw 20.06.2017 Liesbeth Tijhaar is al 36 jaar lid van de Partij van de Arbeid. Ze was wethouder namens de partij, in Huizen. Maar de bestuursjaren zijn wat haar betreft nu even voorbij. Dat partijleider Lodewijk Asscher dit keer blijft volharden in zijn weigering om te regeren, vindt ze ‘alleen maar prima’.

Tijhaar kwam dinsdagavond nieuwsgierig af op ‘Club Rood’, de talkshow waarmee de PvdA zichzelf opnieuw probeert uit te vinden. “Ik maakte me wel zorgen”, zegt ze. “Ik hoorde op de radio dat Asscher ‘nee’ gezegd had tegen Rutte. In de auto hiernaartoe zei ik nog tegen mijn man: als ze nu maar hun poot stijfhouden.”

“Hij staat wel onder druk”, weet Tijhaar. “Ik las een oproep van burgemeesters: dat hij nu toch moest gaan onderhandelen. Maar nu ik hem hoorde zeggen ‘alleen als de pleuris uitbreekt’, ben ik wel wat gerustgesteld.”

De zaal van Club Rood is voller dan kennelijk verwacht werd: de stoelen zijn allemaal bezet, ook in de gangpaden staan mensen die luisteren. Huub van Schaijik uit Amsterdam staat in zo’n doorloop. Ooit was hij lid van de partij, maar hij zegde ook weer op. Waarom precies weet hij eigenlijk niet zo goed meer – dat het uit onvrede was, dat weet hij nog. Nu overweegt Van Schaijik sterk om zich opnieuw aan te melden.

Dat Asscher blijft weigeren om bij de coalitiebesprekingen aan te sluiten, is een belangrijke reden voor zijn hernieuwde geloof in de partij. “Het kan echt niet, anderen hebben gewonnen.”

Van Schaijik is gecharmeerd van het idee van een brede volkspartij. “Deze partij is toch het meest verbonden met iedereen, waar andere partijen meer een verzameling individuen lijken voor te staan”, zegt hij.

Naast hem staat Cisca van Rijn uit Almere – geen familie van de staatssecretaris, zegt ze. Van Rijn is raadslid in haar stad, die ‘behoorlijk rechts’ is. Ze weet dat je ook in zo’n omgeving dingen voor elkaar kan krijgen. Toch: “Ik vind het op dit moment wel heel erg goed, dat Asscher niet meedoet. We moeten de partij eerst opnieuw opbouwen”, zegt ze. Bovendien: “Er zijn nog genoeg andere mogelijkheden om een coalitie te vormen, er is geen reden voor de PvdA om rechts aan een meerderheid te helpen.”

Vijf jaar geleden vond Van Rijn dat trouwens ook al, toen Diederik Samsom op het congres het regeerakkoord met de VVD presenteerde. “Ik heb toen tegengestemd. Ik wil niet gelijkhebberig doen, maar zie waar het ons heeft gebracht.”

Lees ook: ‘PvdA mist aansluiting met de samenleving’

Macht moet geen doel zijn binnen de nieuwe ‘brede volksbeweging’ PvdA

VK 20.06.2017 Terug naar de basis. Dat is de kern van het advies dat rapporteur Paul Depla zijn verwarde partij geeft. De PvdA moet van en voor het volk zijn, opgebouwd van onderaf. En dat met politici in wie de kiezer zich kan herkennen.

De toekomstvisie die Paul Depla, burgemeester van Breda en prominent PvdA’er, dinsdagavond presenteerde, is ook te lezen als een correctie op de koers van de ploeg die de afgelopen jaren samen met de VVD het land bestuurde. Bezuinigingen op de zorg, flexwerk, strafbaarstelling van illegaliteit – het lijkt allemaal haaks te staan op de koers die Depla voorstelt om zelfvertrouwen te herwinnen. Die van een partij die mensen bindt, dwars door bevolkingsgroepen heen.

‘Een brede progressieve volkspartij’, dat moet de PvdA weer worden

‘De PvdA is sterk bezig geweest met besturen’, vertelt Depla vlak voordat de presentatie begint. ‘Dat moest ook, Nederland moest uit de crisis komen. Maar we hebben intussen ons verhaal niet kunnen vertellen.’ Een brede progressieve volkspartij, dat moet de PvdA weer worden. Dwars op wat Depla de ‘netflixisering’ van de samenleving noemt: ‘Kleine groepjes die in hun eigen informatiebubbel leven, met elk hun eigen politieke partij.’

Zaal de Vorstin in Hilversum is voor de gelegenheid omgedoopt in Cafe Rood. Er is inbreng uit allerlei richtingen geregeld. Voormalig hoofdpiet Erik van Muiswinkel, politicoloog Sarah de Lange, Volkskrantcolumnist Harriet Duurvoort, Kamerlid Gijs van Dijk, onderwijzers, vakbondsmensen – allemaal komen ze vertellen hoe ze de toekomst van de PvdA voor zich zien.

Ook Nathan Rutjes, cultheld van het veelgeplaagde Roda JC, schuift aan. Om uit te leggen hoe je positieve energie uit nederlagen haalt. Zijn advies: ‘Wacht niet tot de storm voorbij is; leer dansen in de regen.’ En wat hij ervaart als hij Asscher hoort praten: ‘Dat is alsof ik het heel koud had, en iemand gooit een warme deken over me heen.’

Maar hoofdact is Depla. Zijn opvattingen zijn tot in de enscenering terug te vinden. Geen zaalmicrofoons voor ellenlange interrupties, maar bier en pizzapunten na afloop en het Broken Brass Ensemble om de zaal op te warmen. ‘Het moet gezellig zijn om naar de PvdA te gaan’ – Depla zal het vaak herhalen.

Een toekomstgerichte analyse moest het worden. Vooral geen evaluatie van wat er zoal mis ging, zoals bij vorige nederlagen gebeurde. Geen terugblik dus op de ongelukkig verlopen tweestrijd tussen Lodewijk Asscher en Diederik Samsom, waardoor de campagne te laat op gang kwam. Geen nabeschouwing over de samenwerking met de VVD, of over de fletse aanwezigheid in de Tweede Kamer.

Telkens na een regeerperiode stelde de PvdA vast dat ‘ideologische veren’ waren afgeschud. Dan klonk de roep om terugkeer naar de bronnen van de sociaaldemocratie. Die roep is er ook bij Depla. De PvdA moet zich volgens hem de komende vier tot acht jaar richten op het beschermen van bestaanszekerheid. Hij deelt dat op in vier thema’s: werk en inkomen, zorg, milieu en de multiculturele samenleving.

Die nadruk op bestaanszekerheid is een constante in de partijgeschiedenis. Depla citeert Joop den Uyl die in ‘De weg naar vrijheid’ het socialisme een beweging noemt ‘die de ganse maatschappij (…) wil hervormen tot een gemeenschap van vrije mensen.’ Voor die vrije mensen is bestaanszekerheid een voorwaarde.

In het rapport ‘Bewogen beweging’, waarmee de PvdA zich in 1989 op de verkiezingen voorbereidde, werd ‘bestaanszekerheid’ als prioriteit genoemd. Ook Hans Spekman, tot oktober partijvoorzitter, noemt bestaanszekerheid vaak als kern van de sociaaldemocratie.

De PvdA moet ‘een organisatie van netwerken’ worden. Met minder nadruk op besluitvorming, en meer ideeënvorming

De PvdA moet ‘een organisatie van netwerken’ worden, vindt Depla. Met minder nadruk op besluitvorming, en meer ideeënvorming. Nieuwe maatschappelijke bewegingen moet worden omarmd en versterkt.

Welke bewegingen dat zijn, staat er niet bij. Depla wil ook minder nadruk op de ledendemocratie, die bij de PvdA gepaard kan gaan met interne verkiezingen die voor wrijving zorgen. ‘Het lidmaatschap krijgt waarde als men als lid dingen kan doen. En het gezellig is binnen de partij.’

Kritisch is hij over de stoet aan capabele bestuurders waar de partij graag mee pronkt. ‘Te lang heeft de partij op twee gedachten gehinkt. Aan de ene kant de sociaaldemocratische idealen. Aan de andere kant de PvdA als partij van sterke bestuurders.

De klassieke bestuurderspartij moet omgevormd naar een volksbeweging.’ Macht is geen doel op zich; het moet gaan om het uitoefenen van invloed op de maatschappelijke en politieke agenda. Geert Wilders noemt hij als voorbeeld van iemand die dat effectief doet.

De hamvraag: moet de PvdA de komende jaren in de oppositie zichzelf opnieuw uitvinden, als derde partij op de linkerflank?

Waarmee de hamvraag is aangesneden die de hele avond boven Cafe Rood hangt. Moet de PvdA de komende jaren zichzelf in de oppositie opnieuw uitvinden, als derde partij op de linkerflank? Of kan de partij loon naar werken krijgen door na Rutte II opnieuw aan te schuiven? Depla sluit dat laatste niet uit.

Fractieleider Asscher, dinsdagmiddag andermaal door informateur Herman Tjeenk Willink ontboden, gaf toen al aan dat overtuigend anders te zien. ‘Over regeringsdeelname kan ik in drie letters antwoorden: nee.’

Een ontspannen Asscher geeft in Cafe Rood nog eens zijn voorwaarden aan. ‘Als de pleuris uitbreekt en we nodig zijn, doen we mee. Maar een ruzie tussen Pechtold en Segers, dat kan het land wel aan. Willen ze dat uitpraten, dan gaan ze maar een weekeinde kamperen op Terschelling.’ Intussen heeft Asscher een andere prioriteit. Hij vindt het ‘heerlijk om van die nederlaag een kracht te maken’..’

Volg en lees meer over: NEDERLAND POLITIEK POLITIEKE PARTIJEN PVDA LODEWIJK ASSCHER

Is de PvdA klaar om te regeren na de grote verkiezingsnederlaag?

De PvdA na de nederlaag

VK 20.06.2017 De PvdA boekte de grootste verkiezingsnederlaag uit de politieke geschiedenis. Toch is de partij van Lodewijk Asscher nu de formatie stokt weer in beeld om te regeren. Is de PvdA daar klaar voor? ‘Er zijn enkele malloten in onze partij die dat roepen.’

Op de ochtend van 16 maart riep een suizebollende Lodewijk Asscher zijn suizebollende acht fractieleden bij elkaar voor overleg. Op de gangen van de ineens veel te grote PvdA-burelen in het Kamergebouw zaten en hingen intussen de medewerkers, zeventig mensen in totaal. Ook zij waren verbijsterd en wanhopig. Door de nederlaag moesten er zo’n vijftig van hen weg. Maar wie?

‘Ik ben naar Asscher toegestapt’, vertelt Ellen Grigoleit, fractiemedewerker sinds de nadagen van Joop den Uyl. ‘Ik heb ‘m gezegd: jij moet de medewerkers nu wat vertellen. Hij bedankte me en is bij iedereen langs geweest. Een mooi gebaar. Eigenlijk had hij dat moeten doen vóór de fractievergadering.’

Volgende week neemt de PvdA afscheid van die medewerkers, onzichtbare slachtoffers van de dramatische verkiezingsuitslag: een ongekende val van 38 naar 9 zetels. Dat betekent minder beleidsmedewerkers, minder perswoordvoerders, minder ondersteunend personeel. Zowel in de Kamer als op het partijbureau. De riante fractiezaal waar Diederik Samsom de afgelopen jaren bleef hopen op de genade van de kiezer is definitief ontruimd. De nieuwe fractie kreeg de bescheiden derde verdieping toegewezen.

De politieke pikorde is onverbiddelijk, ook voor een partij die na de oorlog zo lang haar stempel op de politiek drukte. Asscher zit in de plenaire zaal niet op de voorste rij, zoals de leiders van grotere fracties. ‘Ik kan hem nauwelijks nog zien’, sarde Geert Wilders vanaf het spreekgestoelte. ‘Daar zit-ie, negen zetels, ergens naar achteren verbannen.’

Meteen na De Klap voorspelde Asscher een ‘tocht door de woestijn’. De gedachte dat de partij nog in aanmerking kwam voor regeringsdeelname was een idee-fixe. Asscher: ‘Regeren? Get real!’ Minister Plasterk stelde voor met GroenLinks te fuseren. Jesse Klaver kon dan de nieuwe leider worden. ‘We moeten een toontje lager zingen.’

Dit duo wil Hans Spekman opvolgen als voorzitter van de PvdA

Nog voor de inschrijving is geopend, melden zich de eerste twee kandidaten voor het voorzitterschap van de PvdA. Voormalig Kamerlid Astrid Oosenbrug (48) en Gerard Oosterwijk (32), beleidsmedewerker van de fractie in Brussel, willen er een duobaan van maken. Lees hier het hele artikel.

Het is negentig dagen later en het is alsof de historische afstraffing nooit plaatsvond. Regeren? Waarom niet? De opties voor een meerderheidskabinet zijn bijna uitgeput nu GroenLinks naar de oppositiebankjes is verbannen. Alleen ChristenUnie of PvdA zijn nog in de race.

Er hangt een nieuwe emotie op het Binnenhof: PvdA-heimwee. Zelfs Alexander Pechtold, die een privé-oorlogje leek uit te vechten met de arrogante regentenpartij die hem als juniorwethouder in Leiden al dwarszat, zou zijn halve verkiezingsprogramma inleveren om Asscher aan tafel te krijgen. VVD en CDA verlangen na de ‘surrealistische ervaring’ met Jesse Klaver naar de kille onderhandelaar Asscher.

Niet meer tobben

Asscher vertrekt na de wekelijkse ministerraad. © ANP

De negenkoppige fractie wil een goede indruk op het Binnenhof maken. PvdA-Kamerleden melden graag dat ze er met ‘opgeruimd gemoed’ tegenaan gaan, alsof is afgesproken dat het tobben is afgezworen. In de debatten over de formatie trekt Asscher fris van leer.

Een deel van de achterban vindt inmiddels dat de tocht door de woestijn lang genoeg heeft geduurd. De PvdA-kiezers zijn in meerderheid voor regeren, blijkt uit peilingen. Oud-minister Willem Vermeend, ex-campagnestrateeg Dig Istha, voormalig partijvoorzitter Michel van Hulten: allemaal vinden ze dat Asscher zijn bezwaren opzij moet zetten. Ook bij de bestuurlijke flank van de partij is dat gevoel aanwezig. ‘Er is maar één oplossing voor de PvdA: in een kabinet gaan zitten’, aldus Vermeend.

Is dat wel zo? Een rondgang in de coulissen roept de vraag op of de PvdA stabiel genoeg is om een kabinet te dragen. Organisatorisch verkeert de partij in niemandsland. Er klinkt veel kritiek op het tot oktober aanblijven van voorzitter Hans Spekman. Daardoor komt de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart te laat op gang, is de vrees. De PvdA tuimelt dan in dezelfde valkuil als bij de landelijke verkiezingen, toen de campagne pas echt begon nadat de lijsttrekkersstrijd tussen Samsom en Asscher was beslecht.

Eigen plan

We kunnen niet wachten tot oktober. Omdat we ons afvragen of de partijtop met de oplossingen komt die nodig zijn.

Den Haag en Amsterdam trekken zich niets van het partijproces aan, daar worden de lokale lijsttrekkers al gekozen. Ook de eerste kandidaten om Spekman op te volgen, Astrid Oosenbrug en Gerard Oosterwijk, negeren de partijkalender. Ze meldden zich voordat de profielschets naar buiten kwam. ‘We kunnen niet wachten tot oktober. Omdat we ons afvragen of de partijtop met de oplossingen komt die nodig zijn.’ Zo trekken PvdA’ers hun eigen plan.

Lodewijk Asscher houdt zich op de vlakte. De partijleider wil volgens zijn woordvoerder niet meewerken aan een artikel waarin hij moet ‘reageren op wat andere mensen zeggen’.

Onomstreden is zijn leiderschap niet, blijkt bijvoorbeeld op de zevende verdieping van het Haagse stadhuis. Daar zetelt Rabin Baldewsingh, laatste PvdA-wethouder in een van de vier grote steden. Baldewsingh is in alles een rode bestuurder. Robuuste man met luide stem, die zichzelf tijdens het gesprek vragen stelt en daar uitgebreid antwoord op geeft. ‘Follow the leader: dat bestaat de komende jaren niet meer bij de PvdA’, zegt hij. ‘De partijtop zal juist de basis moeten volgen.’

Baldewsingh is ‘een klassieke sociaaldemocraat’. Hij is voorstander van gesubsidieerd werk, wil dat de overheid de schulden overneemt van mensen in de schuldsanering en stelt voor dat gemeenten zelf goedkope woningen bouwen, omdat corporaties ‘de weg kwijt zijn’. De Rotterdamse burgemeester Aboulaleb noemt hij ‘knettergek’ omdat die het Vluchtelingenverdrag wil aanpassen. ‘Dan worden onze beginselen gewoon aan de kant gezet. Een populair orakel mag dat blijkbaar zeggen.’

Baldewsingh wil dat de PvdA zich bevrijdt van ‘de sociaal-liberale wurggreep’, zoals Corbyn deed met Labour. ‘Ik behoor tot de stoottroepen die de partij weer naar links willen krijgen. De partij moet weer activistisch worden. Het technocratische afschudden.’ Asscher kan de Nederlandse Corbyn worden, vindt de wethouder. ‘Ik zie hem veranderen en krachtiger worden. Maar hij mag grotere stappen nemen.’

De laatste PvdA-wethouder in de grote steden heeft zo zijn eigen zorgen. Baldewsingh is 54 jaar, loopt al heel lang mee in de PvdA en wordt gezien als ‘een machtspoliticus’. Zeker na de opkomst van Jesse Klaver is dat een probleem: de PvdA voelt zich oud en onzeker. Baldewsingh was erbij toen Sharon Dijksma het bij de laatste ledenraad bijna wanhopig uitriep: ‘Hoe worden we weer een beetje sexy?’

Linksom

We gaan met z’n allen door op de weg die Rabin inzet: linksom

In de strijd om het PvdA-lijsttrekkerschap in Den Haag doet de wethouder er alles aan om energiek en vitaal over te komen. In het debat ‘veegt’ de stuiterende Baldewsingh zijn jonge tegenstander, Martijn Balster, bijna van het podium. Tijdens een optreden bij Omroep West begint hij tot verbazing van de stamelende presentator opeens aan een zelfgeschreven rap. Hij wil een beweging met ‘de razende woede van een afgewezen minnaar’. ‘Ja, ja, ja. Onweerstaanbaar. Ja. Onweerstaanbaar’, rapt Baldewsingh. ‘Een vloed van tederheid.’

Sexy? De leden vinden van niet. Baldewsinghs jongere rivaal komt woensdag als winnaar uit de bus. Balster belooft wel de koers van de wethouder voort te zetten. ‘We gaan met z’n allen door op de weg die Rabin inzet: linksom.’

Maar lang niet iedereen gelooft dat de PvdA de kant op moet van Corbyns Labour. Zo’n 150 kilometer zuidelijker klinken heel andere geluiden. In Eindhoven, een van de weinige steden waar de PvdA nog de grootste is, gelooft wethouder Staf Depla in een tussenweg.

‘We hoeven niet te kiezen tussen markt óf overheid. Dat is meer iets voor andere partijen. Hier in het zuiden werken overheden, bedrijven en kennisinstellingen juist heel goed samen.’

Eerst moeten ze het over rechts proberen, met de ChristenUnie. Als dat niet lukt, zijn wij aan de beurt en moeten we ons interne en externe verhaal op orde hebben

Depla, voormalig Kamerlid, vindt het spijtig dat de term participatiesamenleving – een woord waar Baldewsingh van gruwelt – besmet raakte. ‘Net als marktwerking in de jaren tachtig werd het een dekmantel voor een bezuinigingsoperatie. Toch is het een ontwikkeling die in de samenleving plaatsvindt. Een gezonde maatschappij heeft ruimte voor burgerinitiatieven. Dat willen mensen ook.’

Anders dan Baldewsingh staat Depla achter Aboutaleb als die waarschuwt voor slinkende maatschappelijke spankracht voor vluchtelingenopvang. ‘We moeten het probleem onder ogen zien. We staan voor bestaanszekerheid: een fatsoenlijke arbeidsmarkt, toegankelijk onderwijs, betaalbare zorg en huisvesting. Minstens zo belangrijk is de immateriële bestaanszekerheid. Mensen willen zich thuis voelen in hun buurt, terwijl daar soms niet meer hun eigen taal wordt gesproken. Tegelijkertijd mogen Nederlanders met een allochtone achtergrond niet als tweederangsburgers worden behandeld.’

Kraken

De PvdA scoorde al vanaf 2013 laag in de peilingen. Dat staat dus los van het oordeel over de bewindspersonen

In september 2017 moet er volgens Depla een verhaal van Asscher liggen waarmee de PvdA de gemeenteraadsverkiezingen in kan. Meeregeren sluit de Eindhovense wethouder niet uit. ‘Eerst moeten ze het over rechts proberen, met de ChristenUnie. Als dat niet lukt, zijn wij aan de beurt en moeten we ons interne en externe verhaal op orde hebben.’

Als het zover komt, zal de PvdA ongetwijfeld kraken. De leden spraken zich op de laatste ledenraad uit tegen kabinetsdeelname en mensen als Baldewsingh zullen niet van mening veranderen. ‘De PvdA gaat dan weer pleisters plakken in een rechtse coalitie’, zegt hij. ‘Er zijn malloten in onze partij die roepen dat we het moeten doen. Never nooit! De PvdA gaat niet besturen. Met negen zeteltjes! We zijn in de war. Het dak is van ons huis geblazen. Met de gemeenten als proeftuinen moeten we de partij weer opbouwen, de beweging op gang krijgen.’

PvdA-leden tijdens de ledenraad in het Beatrix gebouw. © ANP

Mocht de PvdA toch in de regering gaan? Baldewsingh: ‘Dan moet de beweging kijken of er een plek voor ons verhaal is binnen de PvdA.’

René Cuperus, wetenschappelijk medewerker bij de Wiardi Beckman Stichting, de denktank van de PvdA – en columnist van de Volkskrant -, ziet een partij die nog niet lijkt te beseffen wat er is gebeurd. Zoals het huis dat verbazend genoeg niet in elkaar stort nadat het een dreun heeft gekregen van Jerommeke, de sterke man uit de strip Suske en Wiske. ‘Huis snapt nog niet wat gebeurd is, heeft even tijd nodig’, legt Jerommeke uit. Een plaatje verder verandert het huis alsnog in een bouwval.

‘Iedereen die zegt dat we zulke goede ministers hadden en dat de nederlaag onterecht is, vergeet één ding’, zegt Cuperus. ‘De PvdA scoorde al vanaf 2013 laag in de peilingen. Dat staat dus los van het oordeel over de bewindspersonen. 50 procent van onze aanhang heeft de partij niet meer nodig om te emanciperen. De andere helft voelt zich verraden.

Rode burchten als Amsterdam, Zaanstad en Rotterdam zijn weg, het rode noorden is verloren. De kweekvijver van wethouders die kunnen doorstromen naar het Binnenhof droogt op. Maar negen zetels is blijkbaar nog te veel om de partij wakker te schudden uit haar posttraumatische stresssyndroom.’

Cuperus plaatst het verlies van de PvdA in een ruimer verband: het hele traditionele politieke centrum verkeert in een systeemcrisis. Daarom is hij sceptisch over de kansen van de PvdA zich ‘als een baron van Münchhausen aan de eigen haren uit het moeras te trekken.’

De buitenwacht ziet partijen als organisaties die net zo degelijk zijn als Shell of de ANWB. In werkelijkheid zijn het reuzen op lemen voeten, die tijd noch menskracht hebben om structureel na te denken over waar het met Nederland heen moet, zegt Cuperus. ‘De PvdA heeft die wankele situatie lang gemaskeerd door telkens een nieuwe leider de arena in te sturen. Maar veel is improvisatie. Kamerleden hebben technocratische kennis op deelterreinen. Als die tien minuten over de partijkoers moeten praten, worden ze al ongemakkelijk.’

De PvdA heeft die wankele situatie lang gemaskeerd door telkens een nieuwe leider de arena in te sturen. Maar veel is improvisatie.

De vraag of Nederland een fatsoenlijke middenklassesamenleving blijft, is voor hem belangrijker dan de toekomst van de PvdA. ‘De samenleving spat uit elkaar. De middenklasse kan zich geen woning in Amsterdam meer permitteren, nieuwe emigranten leven in 19de-eeuwse omstandigheden. En dan is er een rijke bovenklasse. Dat bij elkaar brengen is de opdracht van het politieke midden. In een partij die dat wil, zal het altijd schuren. ‘Omdat je verschillende stemmen in je gelederen hebt. Heel anders dan partijen voor louter geestverwanten zoals GL, D66 of Denk.’

In eerste instantie was de Wiardi Beckman Stichting gevraagd een analyse te maken van de verkiezingsnederlaag. Later ging de opdracht naar Paul Depla, burgemeester van Breda, die dinsdag een juist op de toekomst gericht rapport zal presenteren. Cuperus is er niet rouwig om. ‘Ik heb die gifbeker al meerdere malen leeggedronken.’

Hoe het verder moet? ‘Laat iedere PvdA’er zichzelf opnieuw uitvinden en zijn eigen rommel opruimen, door eigen stad of regio op orde te brengen. We moeten nederig en relevant zijn.’

‘Blom fan ús partij’

Op een stralende zondagmiddag verzamelen zich in het voormalige kerkje van Wergea, onder de rook van Leeuwarden, tientallen wethouders, raadsleden en andere PvdA’ers uit voorheen ‘het rode noorden’ om afscheid te nemen van Lutz Jacobi, die elf jaar Kamerlid was. PvdA’ers als Roelof Offringa, fractievoorzitter in Heerenveen, waar de partij met acht raadsleden dubbel zo groot is als de nummer twee.

Hoe zal dat straks zijn, vraagt Offringa zich bezorgd af. Veel Friezen hoor je hier pleiten voor een terugkeer naar de basis: een PvdA die voorkomt dat mensen 40 procent van hun inkomsten aan huisvesting moeten besteden en die de decentrale zorg op orde brengt.

Er wordt gezongen, een lied op de wijs van Het Dorp. ‘Hé Lutz, wu wolle dy wat sizze/ Do bist de blom fan ús partij.’ Twee landelijke partijgenoten, voormalig Kamerlid Agnes Wolbert en staatssecretaris Jetta Klijnsma, namen de moeite naar Wergea te komen. Waar Jacobi nog eens uitlegt hoe je de PvdA nieuw leven inblaast. ‘Alle lagen van de samenleving moeten elkaar met liefde vasthouden. Als je elkaar vaak treft, gaat het goed komen. En’ – grote grijns – ‘het moet gezellig zijn.’

Zij gaat doen waar Cuperus op aandringt: in de eigen stad ‘de rommel opruimen’. Ze stelt zich, met een kus, kandidaat voor de gemeenteraad van Leeuwarden. ‘Dikke tút voor allemaal.’

Dat is de PvdA waar ook het Binnenhof mee te maken krijgt. ‘Follow the leader’ bestaat niet meer, het ontzag voor de partijtop is verdampt, de lokale afdelingen zoeken hun eigen weg en ‘het interne en externe verhaal’ is niet op orde.

Het is ook de partij waar VVD, CDA en D66 een deel van hun hoop op hebben gevestigd om na deze lange, lange formatie toch nog een meerderheidskabinet te vormen.

Luide roep – De PvdA moet weer een beweging worden

De PvdA moet weer een beweging worden – die roep klinkt luid. Bewegingen doen het goed. Macron werd president van Frankrijk dank zij zijn beweging En Marche. Klaver ziet GroenLinks als een beweging, Denk doet hetzelfde, Trump had het over zijn movement. We zijn een instituut dat weer een beweging van onderop moet worden, zegt wethouder Baldewsingh. ‘De PvdA is altijd een beweging geweest’, vinden kandidaat-partijvoorzitters Astrid Oosenbrug en Gerard Oosterwijk.

En in een videoboodschap voor Lutz Jacobi noemt Asscher haar ‘een sieraad van onze beweging’. Voormalig wethouder Pieter Hilhorst schreef in zijn boek De belofte: ‘Door van de partij een beweging te maken, is ze voor haar succes ook veel minder afhankelijk van de lijsttrekker.’ Alleen partij-ideoloog Cuperus is sceptisch. ‘De PvdA is nu niet eens een partij, laat staan een beweging.’ Zijn analyse: partijen hebben baat bij sterke wortels in maatschappelijke bewegingen.

‘In de jaren zeventig was de PvdA van Den Uyl zo sterk omdat de sociale protestbewegingen politiek werden vertolkt. Zo surft Klaver met GroenLinks nu op de groene golf van zorgen om het klimaat. Partijen zonder stuwende maatschappelijke beweging zijn lege hulzen.’

Volg en lees meer over: NEDERLAND POLITIEK POLITIEKE PARTIJEN PVDA

Intern advies: PvdA moet zich omvormen tot brede volksbeweging

VK 20.06.2017 De PvdA moet zich de komende vier tot acht jaar volledig richten op het beschermen van bestaanszekerheid op het gebied van werk en inkomen, zorg, milieu en de multiculturele samenleving. Dat zegt de Bredase burgemeester Paul Depla vandaag in Trouw. De klassieke bestuurderspartij moet daarbij worden omgevormd naar een brede volksbeweging.

Depla was door het bestuur van de PvdA gevraagd een advies te schrijven over hoe om te gaan met de grote verkiezingsnederlaag. Dat advies wordt vanavond in Hilversum gepresenteerd. De opdracht aan Depla was zich niet te concentreren op het grote zetelverlies, maar vooral te kijken naar hoe de partij weer een rol van betekenis kan krijgen.

Paul Depla, de burgemeester van Breda. © ANP

‘Een brede progressieve volkspartij.’ Dat is voor Depla nog steeds het ideaal dat de PvdA moet nastreven. Het moet een partij zijn die de verbinding legt tussen verschillende bevolkingsgroepen. Iedereen, binnen en buiten de PvdA, zegt volgens Depla ‘dat we dat ideaal van een brede progressieve volkspartij niet moeten verlaten.’

Invloed boven macht

Het beeld is ontstaan dat de PvdA een scholingsinstituut is voor bestuurders, zegt Depla. Dat moet veranderen. Invloed moet volgens hem boven macht worden gesteld. ‘In een kabinet ben je juist heel beperkt, want je zit vastgeketend aan een regeerakkoord. We hadden te weinig invloed op de maatschappelijke en publieke agenda.’

Toch sluit Depla opnieuw regeren niet uit. Wel vindt hij dat eerst moet worden onderzocht of een kabinet over rechts echt niet mogelijk is.

Demissionair minister Asscher verlaat de wekelijkse ministerraad. © ANP

De nadruk op bestaanszekerheid is een constante in de geschiedenis van de PvdA. In het rapport Bewogen beweging, waarmee de partij zich in 1989 op de verkiezingen voorbereidde, werd ‘bestaanszekerheid’ als eerste prioriteit genoemd. Het leidde tot Lubbers III, met Wim Kok als vicepremier. Ook Hans Spekman, tot oktober nog partijvoorzitter, noemt bestaanszekerheid vaak als kern van de sociaal-democratie.

Lees hier meer over de PvdA, de verkiezingen en de formatie

Volg en lees meer over: NEDERLAND POLITIEKE PARTIJEN POLITIEK PVDA

Demissionair minister van sociale zaken en werkgelegenheid en vicepremier Lodewijk Asscher (PvdA) wordt na het verlaten van de ministerraad op het Binnenhof aangeklampt door een fan. © ANP

‘PvdA mist aansluiting met de samenleving’

Trouw 20.06.2017 De partij moet niet capituleren voor maatschappelijke ontwikkelingen en laten zien dat ze nodig is, zegt verkenner Depla.

De PvdA moet de komende jaren veranderen van een klassieke bestuurderspartij in een brede volksbeweging die naast en met de mensen opkomt voor ieders bestaanszekerheid. De partij moet zich ‘volledig focussen’ op de thema’s werk en inkomen, zorg, milieu en de multiculturele samenleving om het geloof in de sociaaldemocratie terug te winnen. Dat is in hoofdlijnen het advies dat PvdA-prominent Paul Depla vanavond presenteert in Hilversum. Hij blikt er in deze krant alvast op vooruit.

De bijeenkomst vormt het sluitstuk van de werkzaamheden van Depla. De burgemeester van Breda was na de verkiezingen van maart door de partij gevraagd om te onderzoeken hoe de PvdA het verlies van 29 Kamerzetels te boven kan komen. Depla maakte een verkennende ronde langs de velden, won binnen en buiten de partij advies in bij honderden mensen om zo tot ‘toekomstgerichte aanbevelingen’ te komen. “Ik leg alleen de hoeksteentjes van de puzzel.”

Netflixisering

Depla ziet de ‘netflixisering’ van de maatschappij als een van de oorzaken van de ineenstorting van de partij. “De samenleving valt uiteen in kleine groepjes die in hun eigen informatiebubbels leven, met elk hun eigen politieke partij. Er is sprake van een versplinterde verzuiling, terwijl de PvdA juist altijd heeft gestaan voor verbinding tussen de verschillende bevolkingsgroepen om zo maatschappelijke ontwikkelingen aan te pakken die voor al die groepen van belang zijn.”

In die nieuwe verzuiling moet de PvdA niet meegaan, stelt Depla. “Als de PvdA een eigen zuiltje wordt, kunnen we beter ophouden te bestaan. Dan doe je geen recht aan waar de partij ooit voor is opgericht en wat nog steeds van betekenis is, namelijk dwars door de bevolkingsgroepen heen mensen binden. Iedereen, binnen en buiten de PvdA, zegt dat we dat ideaal van een brede progressieve volkspartij niet moeten verlaten.”

Lodewijk Asscher. © ANP

Om dat ideaal toekomstbestendig te maken, moet de partij zichzelf weer een duidelijk smoelwerk geven. De komende vier tot acht jaar zou ze zich daarom volledig op het thema bestaanszekerheid moeten concentreren, vindt Depla. Daaronder schaart hij vier hoofdthema’s: werk en inkomen, zorg, milieu en de multiculturele samenleving. “Op die punten voelen mensen zich niet altijd zeker over hun bestaan en verwachten ze van de PvdA een agenda die verdergaat dan capituleren voor maatschappelijke ontwikkelingen.”

Besturen met buikpijn

Daarnaast zou de partij zichzelf moeten bevrijden van het beeld van een klassieke bestuurderspartij, meent Depla. “Er is het beeld dat het land in goede handen is bij ons en we het land uit de crisis hebben geholpen. Daarmee presenteren we ons als een soort ENA-partij, naar die Franse eliteopleiding die bestuurders klaarstoomt. Alsof de PvdA een scholingsinstituut is voor bestuurders. Dat willen we niet. Dat vinden we te weinig.”

Uit de analyse van Depla komt een beeld naar voren van een partij die grote moeite heeft zichzelf een beetje leuk in de etalage te zetten. De top weet haar compromissen met moeite uit te leggen aan de achterban, leden staren zich blind op de weg in plaats van de horizon en ledenraden hebben de sfeer van een zitting bij de rechtbank.

“In wezen zijn we meer een oppositiepartij die bestuurt met buikpijn”, aldus Depla. Hij vergelijkt de sfeer in de partij met het kind dat voor een moeilijk proefwerk een zeven haalt. “Dan kun je als vader zeggen: ‘Nou, drie punten te weinig voor een tien’. Of je zegt: ‘Dat heb je goed gedaan’. Dat beeld dat we maar geen tienen haalden, leidde tot chagrijn en dat werd vervolgens het beeld naar buiten toe. Het kinderpardon is daar wel het grootste voorbeeld van. We hadden als partij ook kunnen zeggen: ‘Dat hebben we goed geregeld.'”

Het hielp daarbij niet dat de PvdA-kopstukken zich de afgelopen jaren afschermden, concludeert Depla. “Alles was erop gericht om uit de crisis te komen. Daar werd de top blind van. Ze zagen niet dat leden het gevoel hadden dat hun inspraak er niet meer toe deed. We zijn sowieso te weinig naast de mensen gaan staan. Neem de Q-koorts in Brabant. We leken meer op een verzekeringsbedrijf dan een partij die voor burgers opkomt.”

Trots

Dat de PvdA ook best trots op zichzelf mag zijn, kreeg Depla tijdens zijn rondgang alleen van buitenstaanders horen. “Binnen de partij gaat het niet over de mooie reis die we willen afleggen, maar over de moeren en bouten die nodig zijn om het schip voor die reis te laten varen. We verliezen onszelf in de details. In plaats daarvan zouden we best wat minder bescheiden kunnen zijn, én: we mogen het ook gezellig hebben met elkaar hebben.”

De ledenraad meteen na de verpletterende verkiezingsuitslag van maart was voor hem precies het toonbeeld van hoe het níet meer moet. Een Jaarbeurshal vol rijen stoelen en de ene na de andere ‘ome Harry van de PvdA’ die zijn gal spuwde in de microfoon. “Het leek wel een rechtszaal; mensen haken daardoor af. Als we die niet weten te veranderen, wordt de drempel voor nieuwkomers om actief te worden wel heel hoog.” Hoe Depla het had aangepakt? “We hadden na verloop van tijd gewoon de bierpomp open moeten zetten om samen het verdriet te verwerken.”

Geen agenda

Volgens Depla moet de PvdA het verkrijgen van invloed boven het vergaren van macht plaatsen. “Het misverstand is dat je alleen invloed hebt als je macht hebt. Terwijl je in een kabinet juist heel beperkt bent, want je zit vastgeketend aan een regeerakkoord. Kijk naar de afgelopen jaren. We hebben te weinig invloed uitgeoefend op de maatschappelijke en publieke agenda. Er lag geen agenda van de sociaaldemocratie waar mensen warm voor liepen.”

Tijdens de verbouwing van de partij kan de PvdA in theorie best meeregeren, vindt de burgemeester. Mits zij zaken kan regelen die passen bij het scherpgestelde kompas. “Macht is niet heilig en zaligmakend, maar het is ook geen verboden woord. Maar gelet op de geloofwaardigheid van de politiek zou ik eerst verkennen of een kabinet over rechts echt niet mogelijk is. Als dat niet lukt, is het logisch dat je als PvdA ook gaat kijken, maar we moeten onze geloofwaardigheid niet weer op het spel zetten omdat andere partijen dat niet durven.”

De rol van Samsom

Een opvallend detail in Depla’s studie is de rol van partijleider Diederik Samsom. Of beter gezegd: zijn functie. Volgens Depla was het ‘gezien Diederiks rol in de kabinetsformatie en zijn karakter veel logischer geweest om hem vicepremier te laten worden’ in Rutte-II. Hij werd fractievoorzitter. Samsom had in aanloop naar de verkiezingen van 2012 gezegd in de Kamer te blijven als hij van de PvdA niet de grootste partij wist te maken. Depla: “Dat was een reactie op het falen van de samenwerking tussen Bos en Balkenende in een vorig kabinet.

Maar daarmee vecht je een vorige oorlog uit. Achteraf had je op basis van het karakter van Diederik een andere conclusie moeten trekken.” Iemand als Frans Timmermans, die in 2012 minister van buitenlandse zaken werd, was geschikter geweest als fractieleider, denkt Depla. “Hij had als buitenboordmotor beschouwend kunnen zijn.” Huidig partijleider Lodewijk Asscher was in dat scenario wethouder in Amsterdam gebleven.

Lees ook: Hoe de volkspartijen kopje-onder gingen.

‘PvdA moet brede volksbeweging worden die opkomt voor mensen’

NU 20.06.2017 De PvdA moet de komende jaren veranderen van een klassieke bestuurderspartij in een brede volksbeweging die naast en met de mensen opkomt voor ieders bestaanszekerheid. Dat is de belangrijkste aanbeveling die coryfee Paul Depla dinsdag zal geven aan zijn partij.

In dagblad Trouw geeft hij dinsdag alvast inzage in zijn rapport.

Het prominente partijlid en burgemeester van Breda, deed in opdracht van de PvdA onderzoek naar hoe de partij het verlies van 29 zetels bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen te boven kan komen.

De partij moet zich volgens het onderzoek “volledig focussen op de thema’s werk en inkomen, zorg, milieu en de multiculturele samenleving om het geloof in de sociaaldemocratie terug te winnen”.

Depla sprak voor het rapport met honderden mensen binnen en buiten de partij om te komen tot wat hij noemt “toekomstgerichte aanbevelingen”.

Netflixisering

Een van de belangrijkste oorzaken van de ineenstorting van de partij noemt Depla de ‘Netflixisering van de maatschappij’.

“De samenleving valt uiteen in kleine groepjes die in hun eigen informatiebubbels leven, met elk hun eigen politieke partij. Er is sprake van een versplinterde verzuiling waarin de partij niet mee moet gaan. Als de PvdA een eigen zuiltje wordt kunnen we beter ophouden te bestaan”, stelt hij.

Het rapport zegt verder dat “de partij zal zichzelf snel weer een duidelijk smoelwerk zal moeten geven. De komende twee kabinetsperiodes zou de PvdA zich volledig op het thema bestaanszekerheid moeten richten. Kiezers verwachten van de PvdA dat we verder gaan dan capituleren voor maatschappelijke ontwikkelingen”.

Onderzoek

NU.nl deed afgelopen tijd ook onderzoek naar de achtergronden van het verlies van de PvdA. Onder andere de manier van regeren met de VVD, de ouderwetse partijstructuur en de lijsttrekkersverkiezing speelden een rol.

Op basis van de vele gesprekken komt bovendien een beeld naar voren van een inhoudelijk diep verdeelde partij, waarvan vele twijfelen aan het voortbestaan. Zo stellen drie onlangs vertrokken Kamerleden dat de partij zichzelf de vraag moet stellen of de sociaaldemocratie nog wel nodig is.

“De vraag bij de PvdA zou moeten zijn: Moet er nog wel een sociaaldemocratie zijn? En misschien is de conclusie wel: Misschien kan de sociaaldemocratie er beter niet zijn”, aldus een betrokken PvdA’er.

Lees het hele onderzoek hier:

Zie ook: NU.nl onderzoekt: Waar ging het mis bij de PvdA?

Lees meer over: PvdA

PvdA gaat strijd ‘populisten’ aan

Telegraaf 20.06.2017 ’Populisten’ zijn in het gat gesprongen dat de sociaaldemocratie heeft laten ontstaan. Dat concludeert de Bredase PvdA-burgemeester Paul Depla na een ’verkenning’ van de problemen binnen zijn partij. Hij adviseert daarom onder meer een kritischere houding ten aanzien van de rol van de islam in Nederland.

Na zijn licht op te hebben gestoken zowel binnen als buiten de partij over het waarom van de enorme verkiezingsnederlaag in maart, concludeert Depla dat de PvdA niet voldoende heeft gestaan voor ’bestaanszekerheid’. „Door die onzekerheid te negeren (of erger nog, te bagatelliseren) worden de mensen die zich onzeker voelen onbewust en onbedoeld in de armen van de xenofoben en racisten gedreven.”

In zijn verkenning pleit hij er dan ook voor dat de PvdA ’pal’ gaat staan „voor de waarden van de economische en culturele emancipatie gericht op het versterken van de autonomie van de mensen.” Volgens hem betekent dit dat er ’afstand’ genomen moet worden „van politieke stromingen in de islam en religieus-conservatieve groepen onder migranten.”

Ook op het gebied van zorg ziet Depla dat het mis is gegaan. „Voordat je het weet, ben je de sloper van de verzorgingstehuizen in plaats van de opbouwer van aanspreekbare zorg in de wijken”, aldus de Bredase burgervader.

Hij vindt dat de PvdA nu een ’brede volksbeweging’ moet worden, in plaats van een ’bestuurderspartij’. De hoofdthema’s waarop gericht zou moeten worden, zijn ’werk en inkomen’, ’milieu’, ’zorg’ en ’wonen en samenleven’.

PvdA’ers staat een potje navelstaren te wachten

Telegraaf 20.06.2017 Terwijl er door de beoogde coalitiepartijen steeds wanhopiger naar de PvdA gekeken wordt voor steun voor een meerderheidskabinet, richt de partij het vizier op zichzelf. Vandaag wordt het nieuwste rapport gelanceerd, bedoeld om het tij te keren.

PvdA’ers staat weer een ouderwets potje navelstaren te wachten. Met bier, pizza en live muziek worden leden naar Hilversum gelokt om de ’toekomstverkenning’ te bespreken die de Bredase PvdA-burgemeester Paul Depla heeft opgesteld na gesprekken met mensen ’binnen en buiten de partij’.

Uitdagingen

Zo zullen de sociaaldemocraten volgens ingewijden kleur op de wangen moeten krijgen door zich meer een oppositiestijl aan te meten met een herkenbaar verhaal dat aansluit op de ’uitdagingen’ van deze tijd, zoals migratie en de arbeidsmarkt. Ook moet de PvdA weer een ’partij worden die aanspreekt’ door zich bijvoorbeeld te profileren op thema’s als de positie van basisschoolleraren en het eigen risico in de zorg. Daarbij moet er meer oor zijn voor de geluiden die vanuit de samenleving zelf komen om zo van de PvdA weer een brede volkspartij te maken.

Dat dit een proces is dat enkele jaren in beslag neemt, wordt voor lief genomen. Volgens de verkenning liggen de problemen immers dieper dan één dramatische verkiezingsuitslag. Hierin zit ’m ook de reden dat PvdA-leider Asscher in steeds hardere bewoordingen ’nee’ zegt tegen deelname aan een kabinet met VVD, CDA en D66.

Bij het CDA zegt men inmiddels overtuigd te zijn van Asschers ’nee’. Maar VVD en D66 zien nog altijd mogelijkheden. Vandaag komt het ’motorblok’ bijeen met Tjeenk Willink om zich te buigen over de volgende stap in het formatieproces.

Intussen wacht de andere gegadigde, de ChristenUnie, rustig af tot men zich weer tot haar wendt.

Analyse Depla: ‘PvdA moet volksbeweging worden’

Elsevier 20.06.2017 Vandaag presenteert de burgemeester van Breda, Paul Depla, zijn analyse over de verkiezingsnederlaag van de Partij van de Arbeid. Na het recordverlies van 15 maart onderwierp Depla zijn partij aan een grondig onderzoek.

De Partij van de Arbeid leed bij de Tweede Kamerverkiezingen een verlies van 29 zetels – een niet eerder geëvenaard record in de naoorlogse parlementaire geschiedenis.

Depla werd gevraagd met een analyse te komen. Die levert hij vanavond op een partijbijeenkomst in Hilversum. In gesprek met dagblad Trouw blikt hij vooruit op zijn conclusie: ‘De Partij van de Arbeid is slachtoffer geworden van de “netflixisering” van de maatschappij.’

Depla ontwaart een nieuwe verzuiling: ‘De samenleving valt uiteen in kleine groepjes die in hun eigen informatiebubbels leven, met elk hun eigen politieke partij. Er is sprake van versplinterde verzuiling, terwijl de PvdA juist altijd heeft gestaan voor verbinding.’ Mogelijk doelt Depla op partijen die een deelbelang vertegenwoordigen, zoals DENK, 50Plus of Partij voor de Dieren. ‘Als de PvdA een eigen zuiltje wordt, kunnen we beter ophouden te bestaan.’

‘De Partij van de Arbeid moet weer een brede volksbeweging worden,’ filosofeert Depla tegen Trouw. Hij benadrukt dat er voor de sociaal-democraten vier thema’s van belang zijn: werk en inkomen, zorg, milieu en de multiculturele samenleving. Volgens de burgemeester van Breda moet de noodlijdende partij zich de komende vier tot acht jaar richten op eigen bestaanszekerheid.

Financiële problemen

Maandag werd bekend dat de PvdA naast een ideologisch probleem ook een financieel probleem heeft. De bijdrage van het Rijk gaat door het zetelverlies bij de verkiezingen fors omlaag, en door een fout in het boekhoudsysteem zijn honderden openstaande rekeningen niet geïnd.

De PvdA ging van 38 naar 9 zetels in de Tweede Kamer. Dat betekent niet alleen dat de rijksbijdrage vanaf begin volgende maand wordt verlaagd, maar ook dat er veel minder Kamerleden een deel van hun salaris afdragen aan de partij. Sinds 2009 dragen verkozen volksvertegenwoordigers zo’n 5,5 procent van hun salaris af aan de partij. Hoewel deze afdrachtregeling een stuk minder lucratief is dan die van de SP, waar politici niet meer verdienen dan een modaal inkomen, draagt ieder Kamerlid toch zo’n 5.000 euro per jaar bij aan de partijkas.

Lees verder: Sinds verkiezingsverlies kampt PvdA met groeiende geldproblemen

Daarnaast kampt de partij met problemen met een nieuw administratiesysteem. De invoering van het systeem verloopt verre van vlekkeloos. Daarom zijn veel betalingen nog niet geïnd. Het contributiegeld van veel leden staat nog niet op de PvdA-rekening en ook de afdracht van een aantal politici is nog niet geïnd. Om welke bedragen het gaat wil de partij niet zeggen.

Berend Sommer (1990) is online redacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Zijn debuut Duchamp verscheen in juni 2017 bij Uitgeverij Prometheus.

Paul Depla

PvdA moet weer een duidelijk smoelwerk krijgen

AD 20.06.2017 De Partij van de Arbeid moet de komende jaren van een klassieke bestuurderspartij veranderen in een brede volksbeweging, die naast en met de mensen opkomt voor ieders bestaanszekerheid. Daarnaast moet de PvdA weer een duidelijk smoelwerk krijgen. Dat is de belangrijkste aanbeveling die de Bredase burgemeester Paul Depla, prominent lid van de partij, vanavond zal geven aan zijn partij tijdens een ledenavond in Hilversum.

Depla deed onderzoek naar het historische zetelverlies tijdens de Tweede Kamerverkiezingen op 15 maart van dit jaar. De PvdA verloor 29 zetels en zit nu nog maar met negen leden in de Kamer.

Focussen

Er lag geen agenda van de sociaaldemocratie waar mensen warm voor liepen

Depla sprak voor het rapport met honderden mensen binnen en buiten de partij om zo tot ‘toekomstgerichte aanbevelingen’ te komen. ,,Ik leg alleen de hoeksteentjes van de puzzel.”

Verzuiling

Partijleider Lodewijk Asscher © ANP

Als de PvdA een eigen zuiltje wordt, kunnen we beter ophouden te bestaan

Een van de belangrijkste oorzaken van de ineenstorting van de partij is volgens de PvdA-prominent de ‘Netflixisering van de maatschappij’. ,,De samenleving valt uiteen in kleine groepjes die in hun eigen informatiebubbels leven, met elk hun eigen politieke partij. Er is sprake van een versplinterde verzuiling, terwijl de PvdA juist altijd heeft gestaan voor verbinding tussen de verschillende bevolkingsgroepen om zo maatschappelijke ontwikkelingen aan te pakken die voor al die groepen van belang zijn.”

Het is volgens Depla van groot belang dat de PvdA niet meegaat in die verzuiling. ,,Als de PvdA een eigen zuiltje wordt, kunnen we beter ophouden te bestaan. Dan doe je geen recht aan waar de partij ooit voor is opgericht en wat nog steeds van betekenis is, namelijk dwars door de bevolkingsgroepen heen mensen binden. Iedereen, binnen en buiten de PvdA, zegt dat we dat ideaal van een brede progressieve volkspartij niet moeten verlaten.”

Bestuurdersclub

In het rapport staat verder dat de partij zal zichzelf snel weer een ‘duidelijk smoelwerk’ zal moeten geven en af moet van het imago van een klassieke bestuurderspartij.

,,Er is het beeld dat het land in goede handen is bij ons en we het land uit de crisis hebben geholpen. Daarmee presenteren we ons als een soort ENA-partij, naar de Franse eliteopleiding die bestuurders klaarstoomt. Alsof de PvdA een scholingsinstituut is voor bestuurders. Dat willen we niet. Dat vinden we te weinig.”

Volgens Depla moet zijn partij invloed boven het vergaren van macht plaatsen. ,,Het misverstand is dat je alleen invloed hebt als je macht hebt. Terwijl je in een kabinet juist heel beperkt bent, want je zit vastgeketend aan een regeerakkoord”, aldus Depla. ,,Kijk naar de afgelopen jaren. We hebben te weinig invloed uitgeoefend op de maatschappelijke en publieke agenda. Er lag geen agenda van de sociaaldemocratie waar mensen warm voor liepen.”

Sinds verkiezingsverlies kampt PvdA met groeiende geldproblemen

Elsevier 19.06.2017 De financiële problemen van de Partij van de Arbeid stapelen zich op. De bijdrage van het rijk gaat fors omlaag door het zetelverlies bij de verkiezingen, en door een fout in het boekhoudsysteem zijn honderden betalingen niet geïnd.

Dat meldt RTL Nieuws maandag. De partij moet zelfs werknemers ontslaan om te bezuinigen. PvdA ging van 38 naar 9 zetels in de Tweede Kamer. Dat betekent niet alleen dat de rijksbijdrage vanaf begin volgende maand wordt verlaagd, maar ook dat er veel minder Kamerleden een deel van hun salaris afdragen aan de partij.

Arendo Joustra: dat de PvdA niet is beloond, moet niet verbazen

Problemen met administratiesysteem

Mes in personeelsbestand

Na de verkiezingen is crisis uitgebroken bij de PvdA. Voorzitter Hans Spekman moest het veld ruimen, en zal in oktober aftreden. Door de bezuinigingen zal hij niet de enige PvdA’er zijn die de deur wordt gewezen. Tientallen medewerkers op het partijbureau en in de Kamer zouden hun baan kwijtraken.

Al voor de verkiezingen kwam aan het licht dat veel grote politieke partijen, waaronder naast de PvdA ook CDA en VVD, met geldproblemen zitten. Omdat het ledenaantal afneemt, loopt de partijkas langzaam leeg. Daarnaast wordt ook de subsidie minder omdat de partijen minder leden hebben, en omdat de subsidie aan politieke partijen is verlaagd als bezuinigingsmaatregel.

Bauke Schram Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier Weekblad.

OP DE TOEKOMST

PvdA 17.06.2017 Het Partijbestuur heeft mij begin april benaderd om de PvdA een spiegel voor te houden. Om een toekomstgerichte analyse op te stellen, geen dik rapport, maar een serie observaties en een aantal adviezen. Dit heb ik met veel plezier samen met de Wiardi Beckmanstichting en met leden en experts van binnen en buiten de partij gedaan. Hieronder staat een beknopte samenvatting van die analyse.

De opdracht voor de PvdA is niet eenvoudig. We zullen met alle energie moeten werken aan een partij die herkenbaar en geloofwaardig is als brede progressieve volkspartij. Een inhoudelijk herkenbare agenda is van groot belang. Maar politiek gaat om meer dan alleen de inhoud. We kunnen alleen succesvol zijn als we aansprekend en inspirerend zijn.

Dat stelt eisen aan de structuur en cultuur van onze organisatie. Net zoals het eisen stelt aan de manier waarop we als PvdA politiek bedrijven. En de manier waarop we campagne voeren. Ook op deze punten moeten we kritisch in de spiegel kijken. En zouden we juist nu duidelijke keuzen moeten maken.

In de analyse waar het partijbestuur om heeft gevraagd, wordt daarom stil gestaan bij:

Wat voor een partij willen we zijn: het wezen van de PvdA.
Wat is de agenda van de PvdA: de idealen van de PvdA
Wat voor een organisatie ondersteunt agenda van de PvdA
Wat is een aansprekende stijl van politiek bedrijven

I. Het wezen van de PvdA

De PvdA is altijd een brede progressieve volkspartij geweest. De laatste decennia is dit steeds moeilijker geworden. De verdeelde samenleving speelt brede volkspartijen als de PvdA steeds meer parten. Het is de verzuiling in een eigentijdse vorm, waarbij de nieuwe zuiltjes steeds kleiner en specifieker lijken te worden. Ook op de kiezersmarkt zien we de gevolgen van de versplinterde verzuiling.

Ons electorale systeem maakt het mogelijk dat iedere nieuwe zuil zijn eigen nieuwe partij krijgt. Ik noem het de ‘Netflixisering’ van de politiek. Door deze versplintering lijkt voor brede volkspartijen geen plaats meer te zijn. En juist dat, een brede volkspartij, waren wij als PvdA altijd. Dus hebben we het als PvdA – net als andere brede volkspartijen – zwaar.

Hoewel de dominante maatschappelijke trends de keuze voor één zuil zou rechtvaardigen, is er vrijwel niemand binnen de PvdA die een dergelijke beweging omarmt. Wil de PvdA echt overleven als een brede progressieve volkspartij, zal het tegen de stroom in moeten roeien. Dat lukt alleen als de PvdA in staat is om duidelijk te maken waar de partij voor staat.

De laatste jaren is de PvdA is bij het antwoord op deze vraag te lang op twee gedachten blijven hinken. Aan de ene kant was de PvdA de partij die stond voor de sociaaldemocratische idealen. Aan de andere kant werd vaak aangegeven dat de PvdA uiteindelijk de partij van de sterke bestuurders waren. Die dubbele positie komt de herkenbaarheid van de PvdA niet ten goede.

II. De idealen van de PvdA

Hoewel de PvdA zich vaak presenteert als een bestuurderspartij, zien we onszelf vooral als een brede progressieve volkspartij. Gedreven door idealen. Vrijwel iedereen is ervan overtuigd dat PvdA in wezen een waardenpartij is. We moeten als partij leidend zijn in de zoektocht naar het verkennen van de belangrijkste, maatschappelijke vraagstukken.

Macht (bijvoorbeeld door te regeren) kan daarbij handig zijn. Maar het is geen doel op zichzelf. Het gaat uiteindelijk om de invloed die de sociaaldemocratische beweging heeft op de maatschappelijke en politieke agenda.

Als PvdA hoeven we niet op zoek te gaan naar nieuwe idealen. Integendeel, we kunnen vol trots vasthouden aan het aloude ideaal van het streven naar een gemeenschap van vrije mensen, zoals Den Uyl het omschreef. We beseffen alleen wel dat dit ideaal door de veranderende maatschappelijke context steeds bij de tijd gehouden moeten worden. Den Uyl was van mening dat de gemeenschap van vrije mensen alleen zou ontstaan als er bestaanszekerheid voor iedereen was. Vrijheid veronderstelt bestaanszekerheid.

De PvdA zou dus moeten staan voor het versterken van die bestaanszekerheid. Door die strijd voor bestaanszekerheid centraal te stellen, kunnen we als partij de spreekbuis worden voor de maatschappelijke beweging die de bestaanszekerheid in de huidige samenleving wil versterken. We hoeven zo dus ook niet alleen conservatief te zijn.

Waar de sociaaldemocratie niet meer lijkt te gaan voor bestaanszekerheid, duiken populisten handig in dit vacuüm. Toch hoeft bestaanszekerheid niet het domein van populisten te worden. In discussies over de toekomst van arbeid is namelijk meer mogelijk dan alleen een strategie van valse beloftes, capitulatie, of een van de kop in het zand.

Het is goed om te kijken wat op dit moment de belangrijkste pijlers van bestaanszekerheid zijn.

Werk en inkomen door globalisering, flexibilisering en robotisering
Milieu door klimaatverandering
Zorg door vergrijzing
Wonen en samenleven door de multiculturele samenleving

Dit zijn de vier thema’s die de belangrijkste dragers van bestaanszekerheid vormen, en waarop de PvdA zich dus de komende tijd volledig moet richten. De PvdA als partij die staat voor het versterken van de bestaanszekerheid. Omdat alleen dan mensen in staat zijn om echt te geloven in de toekomst. En optimistisch vooruit kunnen gaan.

III. De organisatie van de PvdA

De toekomst van de PvdA moet liggen in het zijn van een beweging. Een beweging georganiseerd rond de inhoudelijke vraagstukken waar de PvdA zich op gaat richten. In deze netwerken vinden, daarbij verbinding makend met afdelingen en regionale actiecentra, inhoudelijke debatten plaats. De inhoudelijke netwerken hebben een open karakter. Leden en niet leden kunnen deelnemen aan de activiteiten.

Een maatschappelijke beweging ontstaat echter niet bij toverslag. Het kost veel tijd en energie om deze beweging op te bouwen. Daarom moet het komende jaar tijd capaciteit – zowel in mensen als in centen – worden vrijgespeeld om de ontwikkeling richting beweging van netwerken mogelijk te maken. Op dit moment is de PvdA voor een groot deel georganiseerd langs de lijnen van de beroepsgroepen van politici.

Maar het is de vraag of we wel in staat zijn om op deze manier echt agenda-bepalend bezig te zijn op de thema’s waar je als PvdA het verschil wil maken. In plaats een organisatie van beroepsgroepen te zijn, zou het wellicht beter zijn om de partij in te richten als een organisatie van netwerken. De inzet van de netwerken zou dus minder moeten liggen op besluitvorming, en veel meer op de ideeënvorming. Die behoefte is breed aanwezig binnen de partij.

Ook de communicatie moet dan anders: de ontvanger met al zijn en haar emoties moet veel meer centraal staan in onze communicatie. Dat maakt onze communicatie veel effectiever.

De afgelopen jaren is veel tijd en moeite gestoken in het versterken van de ledendemocratie. Het is mooi dat deze ontwikkeling is ingezet. Op veel punten loopt de PvdA in dit opzicht voorop. Toch knaagt het. Want de manier waarop het binnen de PvdA georganiseerd is, wordt het stemmen over moties en amendementen de hoogste vorm van de ledendemocratie.

Terwijl het lidmaatschap waarde krijgt als men als lid dingen kan doen. En het gezellig is binnen de partij. Het kunnen loslaten van de stemdemocratie vraagt wellicht het een en ander van onze manier van werken. Het zou aardig zijn om met radicale voorstellen te komen. Voorstellen waarin we niet voortborduren op bestaande structuren en we tot marginale aanpassingen komen, maar we met voorstellen komen waarmee we een fundamenteel nieuwe start maken.

IV. De stijl van de PvdA

We zullen als PvdA weer ambitieus moeten zijn in onze idealen en veel bescheidener in de oplossingen. Juist in het zoeken van de oplossingen moet een eigentijdse politicus veel meer willen varen op de ervaring en de kennis in de samenleving. Als PvdA moeten we een positieve houding hebben.

Ten opzichte van elkaar (“De PvdA zal gezellig zijn, of de PvdA zal niet zijn”), maar ook ten opzichte van maatschappelijke initiatieven. Dergelijke initiatieven kunnen als een sociaal alternatief dienen voor het liberale dogma van de eigen verantwoordelijkheid. We moeten nieuwe maatschappelijke bewegingen omarmen en versterken, omdat ze een nieuw aansprekend vehikel zijn waarmee de bestaanszekerheid van mensen kan worden versterkt.

Als we dat niet doen, worden we in het oog van de samenleving namelijk meer en meer technocraten in plaats van aansprekende politici. Dat is lastig, want de gulzigheid van de ambtelijke-professionele wereld is groot en heeft grote gevolgen. Na verloop van tijd verliezen de bestuurders hun politiek-bestuurlijke antenne en politiek-bestuurlijke uitstraling.

Men verliest contact met de andere domeinen. En worden symbool van een voor de buitenwereld vrij gesloten bestuurlijke wereld. Politieke partijen hebben een rol om te voorkomen dat de politicus een beleidsmedewerker wordt. Bijvoorbeeld in de werving van politici. En ook in onze scholingsprogramma’s zouden we veel meer moeten richten op de eigenschappen die van een politicus mogen worden verwacht in de huidige tijd: waarin we mensen scholen in politieke acties en het politieke handwerk.

Tot slot

Met deze analyse eindigt niet het veranderingsproces. Integendeel. We beginnen pas. De analyse is niet meer dan de vier hoekstukjes van een puzzel die we de komende jaren met vele mensen moeten leggen. De PvdA heeft het niet gemakkelijk. Maar er is geen reden voor te groot pessimisme. Want als zelfs Feyenoord het heeft geflikt om toch weer eens kampioen te worden, kunnen we als PvdA er ook zeker weer er helemaal bovenop komen!

DOWNLOAD: DE VOLLEDIGE ANALYSE

juni 20, 2017 Posted by jandewandelaar | 2e kamer, 2e kamerverkiezingen 2017, Paul Depla PvdA, politiek, PvdA | 15 maart 2017, 2e kamer, Jacques Monasch Nieuwe Wegen, kabinetsformatie, Paul Depla PvdA, politiek, pvda, steiger, Tweede Kamerverkiezingen 2017, verkiezingen | 3 reacties

Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 3

Doet ie het of doet ie het niet ??

De bel voor de volgende ronde

Onderhandelaars VVD, CDA, D66 en ChristenUnie praten verder – Informateur Gerrit Zalm en de onderhandelaars van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie komen op maandag 3 juli 2017 opnieuw twee keer bij elkaar. De gesprekken zijn in de Tweede Kamer, in de Stadhouderskamer. Op vrijdagochtend 30 juni spraken de informateur en de onderhandelaars met voorzitter Mariëtte Hamer van de Sociaal-Economische Raad. In de middag volgde een onderlinge vergadering.

De onderhandelaars zijn:

VVD: Mark Rutte en Halbe Zijlstra
CDA: Sybrand van Haersma Buma en Pieter Heerma
D66: Alexander Pechtold en Wouter Koolmees
ChristenUnie: Gert-Jan Segers en Carola Schouten

ELKE WERKDAG ONDERHANDELEN

Onder leiding van informateur Zalm gaan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie de komende tijd elke werkdag onderhandelen, maar snelheid in de formatie is geen doel op zich. Dat zei informateur Zalm woensdagavond 28 juni tijdens een korte persconferentie in de Oude Zaal van de Tweede Kamer. Hij kondigde ook aan dat de Stadhouderskamer, in de Tweede Kamer, het centrum van de kabinetsformatie blijft. Wel zullen de onderhandelaars op maandag 10 en en dinsdag 11 juli ergens buiten Den Haag samenkomen.

GESPREKKEN MET DESKUNDIGEN

Informateur Zalm en de onderhandelaars van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie spraken op donderdag 29 juni met president Klaas Knot van de Nederlandsche Bank, directeur Laura van Geest van het Centraal Planbureau, voorzitter Manon Leijten van de Studiegroep Begrotingsruimte en directeur Kim Putters van het Sociaal en Cultureel Planbureau.

KIEZERS STERK VERDEELD OVER MOGELIJK CENTRUMRECHTS KABINET – Aan de start van deze week vingen nieuwe onderhandelingen tussen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie aan. Uit de Politieke Barometer van deze week verwachten de meeste kiezers dat deze partijen er wel uit gaan komen en daarmee een volgend kabinet kunnen vormen. Echter nog niet alle kiezers zijn er gerust op dat een kabinet tussen deze partijen goed is voor Nederland.

Slechts 35% van de Nederlanders geeft aan tevreden te zijn als er een kabinet komt tussen deze partijen. Daarnaast kan een derde dat (nog) niet beoordelen en is nog eens een derde ontevreden met een dergelijk kabinet.

Tjeenk Willink: kabinet VVD, CDA, D66 en ChristenUnie onderzoeken – De Tweede Kamer debatteert op woensdag 28 juni 2017 om ongeveer 11.45 uur over het eindverslag van informateur Herman Tjeenk Willink en het vervolg van de kabinetsformatie.

Hij adviseert in zijn eindverslag dat een informateur van VVD-huize moet gaan onderzoeken of een kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie mogelijk is. Oud-minister Gerrit Zalm (VVD) is beschikbaar als nieuwe informateur. Tjeenk Willink overhandigde zijn eindverslag op dinsdag 27 juni aan Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib.

Informateur Herman Tjeenk Willink sprak op dinsdagmiddag 20 juni 2017 verder met fractievoorzitters Mark Rutte (VVD), Sybrand van Haersma Buma (CDA) en Alexander Pechtold (D66) over de kabinetsformatie. Het gesprek is in het Tweede Kamergebouw, in de Stadhouderskamer. De informateur richt zich op een meerderheidskabinet waarvan in elk geval VVD, CDA en D66 deel uitmaken. Dat zei hij donderdagmiddag 15 juni tijdens een persconferentie in de Oude Zaal van de Tweede Kamer.

Informateur Tjeenk Willink zoekt verder naar mogelijkheden om een stabiel meerderheidskabinet te vormen “dat grote vraagstukken aanpakt”. Hij liet donderdag 16 juni weten dat hij na gesprekken met fractievoorzitters Rutte, Buma en Roemer (SP) heeft geconcludeerd dat het op ‘inhoudelijke gronden’ niet mogelijk is om een meerderheidskabinet te formeren met de PVV of de SP.

Op donderdagmiddag 16 juni had Tjeenk Willink een gesprek met fractievoorzitters Rutte, Buma en Pechtold. Eerder op de middag sprak hij afzonderlijk met D66-fractievoorzitter Pechtold over het vervolg van de formatie.

Informateur Herman Tjeenk Willink richt zich op een meerderheidskabinet waarvan in elk geval VVD, CDA en D66 deel uitmaken. Dat zei hij donderdagmiddag 15 juni 2017 in een persconferentie over de voortgang van de kabinetsformatie in de Oude Zaal van de Tweede Kamer. Tjeenk Willink heeft na gesprekken met fractievoorzitters Mark Rutte (VVD), Sybrand Buma (CDA) en Emile Roemer (SP) geconcludeerd dat het op ‘inhoudelijke gronden’ niet mogelijk is om een meerderheidskabinet te formeren met de PVV of de SP.

Op woensdag 15 maart 2017 ging Nederland naar de stembus. Kiezers bepaalden zo welke 150 Nederlanders namens hen vier jaar lang volksvertegenwoordiger mogen zijn. 28 partijen deden mee aan de verkiezingen. De Tweede Kamerleden controleren de regering en maken en beoordelen wetsvoorstellen.

Net als tijdens de eerste formatiepoging, klapte de tweede ronde toen bleek dat de afstand tussen de partijen op het gebied van migratie te groot is. Al snel bleek dat GroenLinks geen handtekening wilde zetten onder het voorstel van informateur Tjeenk Willink, omdat het plan niet de bescherming zou bieden aan oorlogsvluchtelingen waar ze recht op hebben, aldus Klaver.

Tja, en wat nu ???

Formatie geklapt: VVD, CDA en D66 boos om vluchtelingeneis van Klaver

Volgens een peiling van RTL snapt ruim 55 procent van de GroenLinkskiezers niet waarom Klaver de handdoek in de ring gooit. Ook de Volkskrant publiceerde een aantal woedende brieven, van kiezers die zich door Klaver bedrogen voelen.

Na het mislukken van de formatiegesprekken reageert zelfs de ngo Vluchtelingenwerk Nederland verrast over het gewicht van het thema migratie. In een interview met De Telegraaf vraagt adjunct-directeur Jasper Kuipers zich af waarom migratie het grote struikelblok is: ‘In Zuid-Europa, waar echt problemen zijn, lukt het politiek wel.’

Telegraaf 14.06.2017

Internationale verdragen

Dat eindvoorstel gaat over de vraag of de Europese Unie (EU) deals mag sluiten met andere landen waarbij ze geld ontvangen in ruil voor het opvangen van migranten, naar het voorbeeld van de Turkijedeal die in 2015 werd gesloten.

Vluchtelingenwerk vindt het prijzenswaardig van Tjeenk Willink dat hij vastlegt dat de afspraken alleen mogen worden gemaakt wanneer alle partijen zich aan de internationale verdragen houden. ‘Dat biedt ook mogelijkheden om Turkije aan te spreken op het niet nakomen van de mensenrechten. Zo gaan daar veel kinderen niet naar school,’ aldus Kuipers, die daarmee verwijst naar een uitspraak van Klaver, die hij eerder op de dag gebruikte om zijn starre houding te rechtvaardigen.

Ferme kritiek op Klaver

Klavers koppigheid kon ook vanuit de Tweede Kamer op flinke kritiek rekenen. ‘Gesprekken liepen stuk op een punt waarover iedereen het eens is. De afspraken die de Europese Unie met Turkije heeft gemaakt zijn conform het internationaal recht, en bovendien effectief. Zelfs de meest linkse lidstaten van de Europese Unie zijn het hierover eens,’ zei premier Mark Rutte eerder op de dag.

Nu wenden de ogen zich weer langzaam tot de ChristenUnie. Die partij is weliswaar bereid te praten, maar dan moet er verandering in de houding van D66 komen. Gert-Jan Segers: ‘We kunnen niet eindeloos wachten op een nieuw kabinet.’ D66 wees een samenwerking met ChristenUnie eerder resoluut af, omdat de partijen op het gebied van medisch-ethische kwesties te zeer verschillen.

Ik krijg er hoofdpijn van !!!

Lees ook;
Sybrand Buma: ‘Principiële ondergrens even onbegrijpelijk als ongelofelijk’

Weer mislukt

VVD en CDA hebben het natuurlijk ook aan zichzelf te wijten. Hadden ze de PVV vooraf níet uitgesloten, dan hadden ze Jesse Klaver (GroenLinks) onder druk kunnen zetten: ‘Blijf jij moeilijk doen over een rem op de massa-immigratie, dan wenden wij ons tot Wilders en dat wil jij zeker niet.’ Maar de leiders van de middenpartijen ontkenden pertinent die optie en doordat D66 feitelijk ook nog de ChristenUnie uitsluit, zit de formatie muurvast.

Pragmatisch zijn, is te moeilijk voor GroenLinks

GroenLinks wilde het onderste uit de kan. Volgens ‘verkenner’ Herman Tjeenk Willink was het verschil te overbruggen. Maar in plaats van pragmatisch te zijn, redeneerde Klaver teveel vanuit de eigen ideologische positie.

Volgens bronnen in de andere partijen boog hij voor de pro-immigratie-belangenorganisaties en actiegroepen, die in GroenLinks een flinke stem hebben. Klaver deed een beetje mee met de grote jongens over een nieuwe interpretatie van het Vluchtelingenverdrag maar eiste later toch weer dat grote aantallen vluchtelingen per vliegtuig naar Nederland werden overgebracht. Een onbegrijpelijke nederlagenstrategie.

De formatiegesprekken tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks zijn mislukt, meldde informateur Herman Tjeenk Willink maandagavond. Langzaam maar zeker komt toch ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers weer in beeld. Hoe denkt hij over het onderwerp waarover de partijen het niet eens werden?

Aanpassingen van Klaver

In eerste instantie leek het obstakel migratie te zijn overwonnen, maar GroenLinks-leider Jesse Klaver had nog wat aanpassingen. Daaronder viel onder meer zijn eis om 5.000 tot 25.000 extra vluchtelingen op te nemen in Nederland. De andere partijen gingen daar niet mee akkoord.

‘Libië-deal is onvermijdelijk’

Hoe kijkt de ChristenUnie naar dit soort deals? Voor de verkiezingen zei ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers duidelijk het ‘eens’ te zijn met de stelling ‘een Libië-deal is onvermijdelijk’ die het Nederlands Dagblad hem voorlegde. ‘Er moet in Noord-Afrika onder strikte voorwaarden opvang komen. Libië is een volstrekte chaos. We kunnen het niet aan hen overlaten hoe mensen worden opgevangen. De VN-vluchtelingenorganisatie moet daarbij betrokken zijn. Als goede en veilige opvang geregeld kan worden, is zo’n deal een optie.’

AD 14.06.2017

Gaat D66 in zee met ChristenUnie?

Na de eerste formatiepoging tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks, schoof Segers kort aan tafel met D66-leider Alexander Pechtold. De gesprekken liepen op niets uit, onder meer omdat Pechtold een lijst met eisen zou hebben gehad, waaraan Segers moest voldoen om een plekje te verdienen aan de formatietafel.

Segers zegt dinsdag dat de situatie ‘onveranderd’ is. Volgens de CU-leider heeft Pechtold de deur dichtgedaan. ‘Pas als hij van gedachten verandert, komen wij in beeld.’

AD 14.06.2017

D66 geeft aan dat de partij niet in een kabinet wil met de ChristenUnie. De partij hoopt dat de SP of de PvdA een einde maakt aan de blokkades die ze hebben opgeworpen, om aan te sluiten bij de VVD, CDA en D66.

Pechtold sluit echter nog niet uit dat de partijen in zee gaan met gedoogsteun van de ChristenUnie. Progressief D66 staat vooral op het gebied van medisch-ethische lijnrecht tegenover de ChristenUnie.

We komen er wel uit !!

Lees verder: jonge D66’ers hadden vertrouwen in kabinet met CU

Toch zegt de voorzitter van jongerenvereniging de Jonge Democraten wel wat te zien in samenwerking met de ChristenUnie, op voorwaarde dat de stappen niet worden teruggedraaid die D66 heeft gemaakt op het gebied van bijvoorbeeld wietregulering en andere ethische kwesties.

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 2

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte-3 – deel 1

zie ook: Uitslag 2e kamerverkiezing 15.03.2017 – VVD de grote winnaar

zie ook: Verkiezingen 2e Kamer 15.03.2017

zie ook: Op weg naar de 2e kamerverkiezingen in 2017 – deel 3

dossier “Kabinetsformatie” AD

dossier formatie Elsevier

KABINETSFORMATIE VK

BLOG: Alles over de formatie Telegraaf

Meer informatie over de kabinetsformatie van 2017 TK

Bekijk ook de rechtenvrije foto’s van de kabinetsformatie TK

Zie: verslag verkenner schippers 27.04.2017

Zie: Brief aan Voorzitter en TK van informateur Schippers 11.05.2017

Zie: Verslag 29.05.2017

Zie: Verslag 12.06.2017

Zie: brief_tweede_kamer_van 12.06.2017

Zie: eindverslag_informateur_tjeenk_willink_27_juni_2017

Terugblik;

AD 10.08.2017

09.08.2017

’Uitruilen’ lijkt optie in formatie Telegraaf 09.08.2017

Partijen blijven worstelen met ‘principiële’ vraagstukken bij formatie NU 09.08.2017

Segers en Pechtold sluiten liever geen compromis AD 09.08.2017

Pechtold: soms principes ‘uitruilen’ in plaats van ‘verwateren’ Elsevier 09.08.2017

Onderhandelaars zijn terug van het uitwaaien Elsevier 09.08.2017

‘Kamer moet terug van reces’ Telegraaf 09.08.2017

Partijen hervatten overleg: doorgaan of stoppen AD 09.08.2017

Het huiswerk van Zalm ligt op de formatietafel Trouw 09.08.2017

Informateur Zalm heeft skelet voor regeerakkoord klaar, partijen blijven terughoudend VK 09.08.2017

Vakantie voorbij: formatie hervat met heikele kwestie Elsevier 09.08.2017

Formatie door met zware dobber Telegraaf 09.08.2017

Nog geen zicht op einde kabinetsformatie NU 09.08.2017

Achtergrond: De formatie wordt hervat, hoe zijn de kaarten geschud? NU 09.08.2017

Gronings gas op tafel formatie Telegraaf 09.08.2017

08.08.2017

Gaswinning op agenda bij hervatting formatie AD 08.08.2017

‘Nieuw kabinet moet luisteren naar ondernemers: schaf DBA af’ Elsevier 08.08.2017

07.08.2017

Frans Weisglas: Maak haast met formatie en houd ‘voltooid leven’ erbuiten VK 07.08.2017

Waarom die renovatie van het belastingstelsel zo moeilijk is Trouw 07.08.2017

04.08.2017

Formatie lijkt eindfase te naderen: sociale partners welkom als gesprekspartner VK 04.08.2017

Komt eindfase formatie in zicht? Het lijkt er wel op Elsevier 04.08.2017

03.08.2017

Sjaak van der Tak wil minister van land- en tuinbouw in nieuw kabinet OmroepWest 03.08.2017

24.07.2017 – Thierry Baudet op Instagram: “Ik laat mijn baard staan totdat er een nieuw kabinet is!

Thierry Baudet laat baard staan tot er een nieuw kabinet is Telegraaf 24.07.2017

Thierry Baudet begint een nieuwe challenge: ‘Laat je baard staan … DDS 24.07.2017

Thierry Baudet laat een zomerbaardje staan, en geniet van nieuwe … Dagelijke Standaard 24.07.2017

NPO-boegbeeld steunt #ThierryChallenge van Thierry Baudet … TPO 24.07.2017

Baudet laat zijn baard staan totdat er een nieuw kabinet is DD 24.07.2017

GeenStijl: Vergeet ice buckets: hier is de #thierrychallenge GeenStijl 24.07.2017

Thierry Baudet start challenge: laat baard staan tot nieuw kabinet WNL 24.07.2017

Baudet laat baard staan tot nieuw kabinet Elsevier 25.07.2017

22.07.2017 – week 19

Kunnen de onderhandelaars zomaar met formatievakantie? NU 22.07.2017

In de droom van Gert-Jan Segers past geen compromis VN 22.07.2017

AD 21.07.2017

FormatieVlog #18: onderhandelaars zijn elkaar zat en off the record NOS 21.07.2017

AD 21.07.2017

Principiële pijn tart de formatie AD 21.07.2017

AD 20.07.2017

Zalm praat koning bij Telegraaf 20.07.2017

Informateur Zalm praat de koning bij over formatie AD 20.07.2017

AD 20.07.2017

Een minister van klimaat? Liever niet! Trouw 20.07.2017

Kabinet Rutte-III laat op zich wachten AD 20.07.2017

19.07.2017 – Dag 126 van de formatie

Ja, hier gaan we uitkomen, is de stemming op formatiedag 126 VK 19.07.2017

Het eindpunt van de formatie is nog niet in zicht Trouw 19.07.2017

Cruciale dag voordat vakantie formatie stillegt AD 19.07.2017

Onderhandelaars blijven hoopvol over goede afloop formatie NU 19.07.2017

Hoopvol formatiepauze in Telegraaf 19.07.2017

Laatste dag: politici kijken reikhalzend uit naar vakantie Elsevier 19.07.2017

Laatste dag formeren voor vakantie Telegraaf 19.07.2017

Informateur Zalm hoopvol dat kabinet er na vakantie komt AD 19.07.2017

Als ‘de polder’ nu niets zegt, hebben ze na de formatie geen recht van spreken meer Trouw 19.07.2017

18.07.2017

Formatie op weg naar ’knip’ Telegraaf 18.07.2017

Geen tropenrooster bij formatie Telegraaf 18.07.2017

Rutte heeft haast met formatie? Dat blijkt nergens uit Elsevier 18.07.2017

CU-voorman Segers glashelder: Point of no return nog niet bereikt AD 18.07.2017

Twee C’s in één kabinet? AD 18.07.2017

‘Pechtold en Buma botsen over klimaat’ bij formatie-onderhandelingen Elsevier 18.07.2017

17.07.2017

Pechtold: een productieve dag Telegraaf 17.07.2017

Productieve formatiedag: ‘Voor oktober hopelijk regeerakkoord’ Elsevier 17.07.2017

‘Financiële plaatje moet rond’ Telegraaf 17.07.2017

Partijen starten marathonsessie tijdens cruciale week in formatie AD 17.07.2017

Bijna vakantie. Op het nippertje een doorbraak in formatie? Elsevier 17.07.2017

Laatste week formatie voor reces Telegraaf 17.07.2017

Lange dag aan de formatietafel Telegraaf 17.07.2017

16.07.2017

Amper progressie in formatieonderhandelingen AD 16.07.2017

14.07.2017 – Dag 122 van de formatie

Stap in formatie: CPB rekent volgende week eerste ‘houtskoolschetsen’ door VK 14.07.2017

Onderhandelaars praten maandag verder in Johan de Witthuis NU 14.07.2017

Weer naar Johan de Witthuis Telegraaf 14.07.2017

Onderhandelaars opnieuw naar Johan de Witthuis Elsevier 14.07.2017

Formatiepartijen hebben geen haast: ‘Er zal nog wel wat tijd bijkomen’ Elsevier 14.07.2017

Formatiepartijen weer terug in vertrouwde Stadhouderskamer AD 14.07.2017

Telegraaf 13.07.2017

‘Nieuwe kabinet moet start-ups stimuleren’ Telegraaf 13.07.2017

AD 12.07.2017

Informateur Zalm praat koning bij over formatie AD 12.07.2017

Zalm praat koning bij over formatie Telegraaf 12.07.2017

AD 11.07.2017

Pechtold tempert verwachtingen: ‘We zijn er nog lang niet’ Elsevier 11.07.2017

Overzicht kabinetsformatie: CU laatste optie voor VVD, CDA en D66 NU 11.07.2017

Pechtold ziet nog weinig vooruitgang in formatiegesprekken NU 11.07.2017

Onderhandelingen onderbroken: ChristenUnie naar U2 Elsevier 11.07.2017

Partijen maken centimeters’ Telegraaf 11.07.2017

Pechtold: Partijen formatie maken centimeters AD 11.07.2017

Partijen vervolgen ‘informeel’ formeren op nieuwe locatie AD 11.07.2017

‘Informeel’ formeren gaat verder Telegraaf 11.07.2017

AD 10.07.2017

Informele formatiedag Telegraaf 10.07.2017

‘Pittige’ formatie even verder buiten het Binnenhof Parool 10.07.2017

Formatie op gymschoenen verder NOS 10.07.2017

Formeren op gympen Telegraaf 10.07.2017

Formatie verkast naar goedkoop adresje AD 10.07.2017

Onderhandelaars kiezen voor ‘uitje’ elders in Den Haag Elsevier 10.07.2017

Formatie om de hoek verder Telegraaf 10.07.2017

Formatie even weg van het Binnenhof NOS 10.07.2017

Elsevier 09.07.2017

Gênant, het snel willen regelen van ‘voltooid leven’-wet

Elsevier 09.07.2017 Over een paar dagen is het vier maanden geleden dat we naar de stembus gingen en een nieuwe volksvertegenwoordiging kozen. Sindsdien zijn de politieke kopstukken bezig geweest om op basis daarvan een nieuwe regeringscoalitie te smeden.

Het einde is nog niet in zicht, met nog een afgesproken vakantie voor de boeg. Als een nieuw kabinet op Prinsjesdag in de Ridderzaal zit, is dat al een hele prestatie.

Genoeg hebben van het leven

Een belangrijke factor bij deze slakkengang is het principiële meningsverschil over de ‘voltooid leven’-wet. Daar begint het misverstand, want er zijn er twéé van: de ene is ingediend in oktober door minister Edith Schippers (VVD, Volksgezondheid), de andere is een initiatiefwet van het Tweede Kamerlid Pia Dijkstra (D66).

Tussen beide wetsontwerpen zijn fijnzinnige verschillen, maar die laat ik voor wat ze zijn. Grofweg komt het in beide gevallen neer op zelfgekozen beëindiging van het leven van een mens die niet ziek is maar domweg genoeg heeft van het leven.

De hulp die daarbij door anderen wordt gegeven is momenteel strafbaar en aan een dergelijke zelfdoding wordt door de samenleving niet meegewerkt omdat er geen sprake is van zichtbare ellende. Anders dan bij euthanasie die (wettelijk) mag plaatshebben als sprake is van ‘ondraaglijk en uitzichtloos lijden’.

Voor euthanasie hebben we een Euthanasiewet, waarmee we in de wereld voorop lopen. Behalve het zojuist genoemde fundamentele verschil, zijn er nog andere verschillen. Er is in het ene geval wel een objectieve norm, in het andere niet en in het ene geval komt er iemand aan te pas die in het bezit is van een artsendiploma, in het andere geval is een ‘stervensbegeleider’ voldoende, wat dat ook moge zijn.

Afshin Ellian: eerst een volwaardig debat over ‘voltooid leven’, D66! >

Nieuw kroonjuweel

De ‘voltooid leven’-wet is een nieuw ‘kroonjuweel’ van D66. Voor nogal wat mensen kan de wereld niet meer fatsoenlijk draaien zonder die wet. Voor anderen is het niet veel meer dan ten dele een doublure van de Euthanasiewet en ten dele een overbodige wet gezien de bestaande praktijk. En voor weer anderen is het strijdig met hun religieuze beleving.

Zo lijkt het alsof de scheidslijnen duidelijk zijn, maar dat is allerminst het geval. Een adviescommissie, door de regering ingesteld met als voorzitter prof. Schnabel – een D66-er – sabelde de wet neer, de KNMG -de beroepsgroep van artsen- wil er niets van weten. Het is nog vreemder. In gezelschappen stel ik geregeld dit onderwerp aan de orde en peil de meningen.

Die neigen steeds naar fifty-fifty, maar interessanter is dat de scheidslijnen niet duidelijk zijn. Mensen die in vrijwel alles dezelfde opvatting hebben, verschillen hier van opvatting en mensen die over vrijwel niets hetzelfde denken, zijn het hierin eens. In zo’n situatie moet je geen wet willen, maar de maatschappelijke ontwikkeling eerst zijn werk laten doen.

In een recent interview verwijst de oude staatsman Frits Korthals Altes (VVD) naar de wettelijke regeling van euthanasie en abortus, waarbij hij als minister betrokken was. Je moet bij dergelijke fundamentele levensvraagstukken niet te hard van stapel willen lopen, vindt hij. En: “De helft plus één is niet voldoende. Je moet draagvlak hebben.”

Trekken aan een dood paard

U zult mij niet horen zeggen dat materiële thema’s als salarisverhoging voor onderwijzers of versterking van onze krijgsmacht belangrijker zijn dan immateriële. Ze zijn beide even belangrijk en als ik moet kiezen vind ik immateriële zelfs belangrijker. Maar drammerig trekken aan een dood paard of netter gezegd: iets per se willen regelen dat daarvoor (nog) niet rijp is, is een beetje gênant.

En als je daarmee maanden vermorst terwijl de Noord-Koreaanse kernproeven dagelijks werk zijn, Donald Trump op vergelding hint, de G20-top nauwelijks iets heeft opgeleverd, een nieuwe crisis zich volgens deskundigen aankondigt en het IS-kalifaat zijn laatste uren beleeft, is dat haast (politiek) misdadig.

Als de Noord-Koreaanse langeafstandsraketten zijn geperfectioneerd en de jihadisten massaal terugkeren, hebben we allemaal een voltooid leven.

Philip van Tijn is bestuurder, toezichthouder en adviseur. Schrijft geregeld voor elsevierweekblad.nl

08.07.2017

De gekunstelde poging om links en rechts te verbinden VN 08.07.2017

AD 07.07.2017

Koning ook op vakantie op hoogte gehouden van formatie AD 07.07.2017

Koning volgt formatie op vakantie Telegraaf 07.07.2017

Restaurant formatie moet dicht Telegraaf 07.07.2017

Formatie even buiten Binnenhof Telegraaf 07.07.2017

Hoe werd Voltooid Leven zo groot in de formatie? Trouw 07.07.2017

AD 06.07.2017

De christelijke powervrouw van de formatietafel AD 06.07.2017

Dijsselbloem voert druk op: Snel kabinet, anders drukt PvdA stempel op begroting AD 06.07.2017

Lastenverlichting? Zelfs VVD weigert beloftes te doen Elsevier 06.07.2017

Politici blijven deze zomer het liefst dichtbij huis AD 06.07.2017

05.07.2017

Politieke tegenstellingen zijn min of meer naar de achtergrond verdwenen Trouw 05.07.2017

Dijsselbloem speculeert niet over aftreden na Asschers eis Elsevier 05.07.2017

Dijsselbloem wil niet speculeren over aftreden als minister NU 05.07.2017

Formatieoverleg volgende week in Haagse Johan de Witthuis NU 05.07.2017

Onderhandelaars kiezen voor ‘uitje’ elders in Den Haag Elsevier 05.07.2017

Onderhandelaars op ‘uitje’ naar Haagse Johan de Witthuis AD 05.07.2017

Formatie in Johan de Witthuis nabij Binnenhof Telegraaf 05.07.2017

Formatiepartijen vragen opnieuw advies van Sociaal en Cultureel Planbureau AD 05.07.2017

Partijen zijn er ‘nog lang niet’ na overleg over cijfers Elsevier 05.07.2017

Kamer ruziet over geld Telegraaf 05.07.2017

Dijsselbloem belooft koopkrachtreparatie voor 2018 NU 05.07.2017

Vakantie Kamerleden beknot door formatie AD 05.07.2017

AD 04.07.2017

Onderhandelaars hebben weer advies nodig Parool 04.07.2017

Weer advies voor onderhandelaars Telegraaf 04.07.2017

Carola Schouten brengt nuchterheid en ervaring aan de formatietafel Trouw 04.07.2017

‘Rutte, kijk eens naar Schiphol’ Telegraaf 04.07.2017

Grootste gevaar voor Rutte III is de coalitie zelf AD 04.07.2017

Formatie vandaag weer verder Telegraaf 04.07.2017

AD 03.07.2017

Kabinet heeft geluk nodig Telegraaf 03.07.2017

Cruciale week voor formerende partijen AD 03.07.2017

‘Hete’ euthanasiewet kan nog alles verpesten AD 03.07.2017

Moeilijke kwesties aan formatietafel Telegraaf 03.07.2017

Kiezers D66 en CU volgen formatie met argusogen Trouw 03.07.2017

Kabinet heeft geluk nodig Telegraaf 03.07.2017

Cruciale week voor formerende partijen AD 03.07.2017

‘Hete’ euthanasiewet kan nog alles verpesten AD 03.07.2017

Moeilijke kwesties aan formatietafel Telegraaf 03.07.2017

Voorwaarts mars! Telegraaf 03.07.2017

02.07.2017

Met Kuyper tegen de heilige liberale koe Trouw 02.07.2017

De Haagse flipperkast waarin Zalm een coalitie moet zien te formeren NRC 02.07.2017

01.07.2017

Een onverklaarbaar optimisme heeft zich meester gemaakt van politiek Den Haag Trouw 01.07.2017

Zorgen COC nog niet weg na gesprek met formatieteam ChristenUnie NU 01.07.2017

Hoe zal het dit keer boteren tussen Gerrit Zalm en de christelijke partijen? VN 01.07.2017

Pensioendeal uit zicht Telegraaf 01.07.2017

Asscher blijft als demissionair vicepremier PvdA-wensen binnenhalen NU 01.07.2017

AD 30.06.2017

Formatievlogs maken politiek weer hip OmroepWest 30.06.2017

Formerende partijen bespreken direct ‘stevige materie’ NU 30.06.2017

Onderhandelaars bespreken ‘stevige materie’ Telegraaf 30.06.2017

Asscher zorgt voor spanning bij kabinet én formatiepartijen Elsevier 30.06.2017

Asscher trekt nu zijn eigen plan Trouw 30.06.2017

Dijsselbloem: Asschers eisen zijn ‘volstrekt legitiem’ Elsevier 30.06.2017

Bussemaker houdt dreigement lerarensalarissen overeind VK 30.06.2017

Rutte: Kabinet was al gevallen als we niet door konden AD 30.06.2017

Formatie verder met SER-voorzitter Hamer NU 30.06.2017

SER-voorzitter Hamer naar Zalm Telegraaf 30.06.2017

GroenLinks offert de rechtsstaat op aan een ideaal dat al in 2015 achterhaald was Trouw 30.06.2017

Je moet het maar durven: twee weken weg tijdens de formatie VK 30.06.2017

AD 29.06.2017

Formatie vrijdag verder Telegraaf 29.06.2017

Formatiepartijen morgen om tafel met SER-voorzitter Hamer AD 29.06.2017

Informateur Zalm wil volgende week medisch-ethische kwesties behandelen NU 29.06.2017

Zalm: Heikele onderwerpen volgende week al aan bod Elsevier 29.06.2017

DNB waarschuwt onderhandelaars opnieuw voor extra uitgaven NU 29.06.2017

DNB-president Klaas Knot bracht een informeel bezoek aan informateur Gerrit Zalm om een update te geven over de stand van de Nederlandse economie. Telegraaf 29.06.2017

Verdeeldheid over centrumrechts Telegraaf 29.06.2017

Slechts derde van kiezers blij met centrumrechts kabinet AD 29.06.2017

Nederland maakt zich meeste zorgen over integratie AD 29.06.2017

Vakantie tijdens formatie is schoffering van de kiezer Elsevier 29.06.2017

Boodschap formatie: niet te veel uitgeven Telegraaf 29.06.2017

Formatiediscipline schuift Asschers voorstel over langer partnerverlof weer op lange baan VK 29.06.2017

Uitbreiding vaderschapsverlof toch weer op de lange baan NU 29.06.2017

Formatiepartijen blokkeren uitbreiding verlof voor papa’s AD 29.06.2017

Gerrit Zalm is meester in het gunnen AD 29.06.2017

AD 28.06.2017

Belangrijkste breuklijn door coalitie in wording loopt tussen D66 en CU, maar aan de secondanten zal het niet liggen VK 28.06.2017

Informateur Zalm wil volgende week medisch-ethische kwesties behandelen NU 28.04.2017

Zalm zet vaart achter formatie Telegraaf 28.06.2017

D66 heeft gegokt en zwaar verloren Trouw 28.06.2017

Pechtold blijft maar treuren over afhaken Klaver Elsevier 28.06.2017

Zalm: We willen inzoomen op de grote onderwerpen AD 28.06.2017

Tjeenk Willink: Formerende partijen moeten respect voor elkaar hebben AD 28.06.2017

Informateur rondt eerste dag overleg af AD 28.06.2017

Het is officieel: Gerrit Zalm nieuwe informateur AD 28.06.2017

Rutte wil ook steun linkse partijen bij vraagstukken als migratie en klimaat NU 28.06.2017

Partijleiders weer aan de bak Telegraaf 28.06.2017

Premier Rutte heeft vertrouwen Telegraaf 28.06.2017

AD 27.06.2017

Weg vrij voor Zalms coalitie AD 27.06.2017

Scheidend informateur Tjeenk Willink pleit voor brede steun bij lastige dossiers NU 27.06.2017

Vanavond eindverslag Tjeenk Willink AD 27.06.2017

Formatiebesprekingen mogelijk op geheime locatie AD 27.06.2017

AD 27.06.2017

D66- en CU-kiezers stug Telegraaf 27.06.2017

ChristenUnie toont eerste teken van loyaliteit aan de coalitie in wording VK 27.06.2017

Bonussenbeleid mogelijke splijtzwam formatie Elsevier 27.06.2017

ChristenUnie laat afkeer van bonussen plotseling vallen Elsevier 27.06.2017

ChristenUnie stemt onverwacht tegen motie over strenge bonuswetgeving AD 27.06.2017

Kamer: soepeler bonusregels bankiers mogelijk AD 27.06.2017

Tjeenk Willink geeft opvolger huiswerk mee AD 27.06.2017

26.06.2017

Banvloek op PVV maakt de formatie erg spannend Elsevier 26.06.2017

Zalm moet Rutte-III in elkaar sleutelen Trouw 26.06.2017

Gerrit Zalm volgt Tjeenk Willink op als informateur NU 26.06.2017

Gerrit Zalm nieuwe informateur Telegraaf 26.06.2017

Gerrit Zalm wordt de nieuwe informateur Trouw 26.06.2017

Gerrit Zalm volgt Tjeenk Willink op als informateur en moet Rutte III gaan smeden VK 26.06.2017

Gerrit Zalm (VVD) wordt de nieuwe informateur Elsevier 26.06.2017

Gerrit Zalm wordt nieuwe informateur AD 26.06.2017

Gerrit Zalm wordt de nieuwe informateur Trouw 26.06.2017

Tjeenk Willink hoort ‘bekende standpunten’ van oppositie NU 26.06.2017

Informateur Tjeenk Willink hoort bekende standpunten van oppositie AD 26.06.2017

Oppositie langs bij informateur Telegraaf 26.06.2017

Toekomstige oppositie bij informateur Telegraaf 26.06.2017

‘Informateur Tjeenk Willink houdt het voor gezien’ Elsevier 26.06.2017

‘Tjeenk Willink wil stoppen als informateur, Gerrit Zalm mogelijke opvolger’ NU 26.06.2017

Tjeenk Willink wil niet verder als informateur VK 26.06.2017

Tjeenk Willink wil stoppen als informateur AD 26.06.2017

Tjeenk Willink stopt ermee Telegraaf 26.06.2017

Partijleiders nog een keer langs informateur Tjeenk Willink, Wilders grote afwezige AD 26.06.2017

25.06.2019

Het probleem is dat er zes, zeven partijen menen dat het Torentje binnen handbereik is Trouw 25.06.2017

Partijleiders nog een keer naar informateur Telegraaf 25.06.2017

Informateur Tjeenk Willink ontvangt nogmaals alle partijleiders NU 25.06.2017

AD 24.06.2017

Den Haag heeft geen formateur nodig, maar een tovenaar VN 24.06.2017

De gesprekken over een nieuw klimaatbeleid beloven ingewikkeld te worden Trouw 24.06.2017

Slob (CU): ‘Pragmatische Pechtold kiest voor coalitie van lef’ Elsievier 24.06.2017

Roemer: VVD, CDA en D66 hebben zich verloofd AD 24.06.2017

SP moet ’hot’ worden Telegraaf 24.06.2017

Welke strijd wordt het hevigst aan de onderhandeltafel? VK 24.06.2017

Van de honderd dagen sinds de verkiezingen is er niet één verspild Trouw 24.06.2017

Formatiedag 100: na twee etentjes naar de volgende fase NOS 24.06.2017

AD 23.06.2017

VVD, CDA, D66 en CU gaan woensdag onderhandelen VK 23.06.2017

Partijen eindelijk bij elkaar: ‘Er moet wel een keer een kabinet komen’ Elsevier 23.06.2017

Motorblok gaat met CU onderhandelen Telegraaf 23.06.2017

VVD, CDA en D66 gaan met ChristenUnie onderhandelen over kabinet AD 23.06.2017

Nieuw hoofdstuk in kabinetsformatie begonnen Trouw 23.06.2017

Rutte 3 moet inzetten op digitaal, technologie en klimaat Telegraaf 23.06.2017

De formatieworsteling in zes ronden AD 23.06.2017

Wil een beweging iets bereiken, dan moet ze toch weer partij worden Trouw 23.06.2017

Tjeenk Willink levert perfect werk af Trouw 23.06.2017

Deze hobbels staan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie te wachten NU 23.06.2017

AD 23.06.2017

VVD, CDA, D66 en CU zijn begonnen Telegraaf 23.06.2017

VVD, CDA, D66 en ChristenUnie voor het eerst samen bij informateur NU 23.06.2017

Leiders ‘motorblok’ en ChristenUnie samen bij informateur AD 23.06.2017

Lang wachten op kabinet Telegraaf 23.06.2017

Na honderd dagen kunnen we vandaag starten! AD 23.06.2017

Gert-Jan Segers weigert het kleine broertje te zijn Trouw 23.06.2017

Alleen Tjeenk Willink krijgt de fractieleiders stil Trouw 23.06.2017

Formeren zoals wij dat doen, is hopeloos verouderd Trouw 23.06.2017

AD 22.06.2017

Brengt dit D66-wetsvoorstel formatie in gevaar? Elsevier 22.06.2017

Pijnpunten formatie na weekend Telegraaf 22.06.2017

VVD, CDA, D66 en ChristenUnie vrijdag naar Tjeenk Willink Elsevier 22.06.2017

VVD, CDA, D66 en CU vrijdag naar informateur NU 22.06.2017

VVD, CDA, D66 en Christenunie vrijdag naar informateur AD 22.06.2017

VVD, CDA, D66 en CU vrijdag naar informateur Telegraaf 22.06.2017

AD 22.06.2017

Achterban CU ziet D66 wel zitten Telegraaf 22.06.2017

Achterban ChristenUnie wil graag met D66 in zee AD 22.06.2017

Het optimisme van Pechtold is ongeloofwaardig AD 22.06.2017

Rijsttafel klaart lucht tussen Segers en Pechtold: hoe verder? Elsevier 22.06.2017

AD 21.06.2017

Doorbraak in formatie AD 21.06.2017

Rutte: eerst even bellen Telegraaf 21.06.2017

Pechtold en Segers opgetogen over formatiediner: ‘Smaakt naar meer’ Elsevier 21.06.2017

De formatie: alle ingrediënten voor een voorspoedig vervolg zijn nu aanwezig

Na bijna 100 dagen gloort Rutte III VK 21.06.2017

Schouten (CU) onderhandelt mee over nieuw kabinet AD 21.06.2017

Etentje Pechtold en Segers Telegraaf 21.06.2017

Pechtold en Segers opnieuw in gesprek over nieuw kabinet Trouw 21.06.2017

Pechtold en Segers praten met elkaar tijdens diner Elsevier 21.06.2017

D66 niet toe aan uitnodiging CU Telegraaf 21.06.2017

Alsnog formatiepoging VVD, CDA, D66 en ChristenUnie NU 21.06.2017

Kogel is door de kerk: CU aan tafel met VVD, CDA en D66 VK 21.06.2017

‘Motorblok’ van VVD, CDA en D66 gaat met ChristenUnie om tafel AD 21.06.2017

CU wil ’een faire kans’ Telegraaf 21.06.2017

Segers: ik wil wel, maar informateur moet checken of ik gewenst ben aan formatietafel Elsevier 21.06.2017

Gert-Jan Segers is aan zet, zo navigeert hij VK 21.06.2017

CU-leider Segers legt druk in formatieproces bij VVD, CDA en D66 NU 21.06.2017

Het is CU of nooit Telegraaf 21.06.2017

ChristenUnie-leider Segers wacht op uitnodiging van ‘motorblok’ AD 21.06.2017

ChristenUnie staat sterk na afhaken PvdA AD 21.06.2017

Na ‘nee’ van Asscher zijn VVD, CDA en D66 aangewezen op Segers Elsevier 21.06.2017

Voorman ChristenUnie woensdag naar informateur Tjeenk Willink NU 21.06.2017

Leden op congres: Dat Asscher weigert te regeren, is prima Trouw 21.06.2017

Formeren is een strijd om politieke prioriteiten en macht Trouw 21.06.2017

20.06.2017

Tjeenk Willink zet streep door Asscher; alleen de ChristenUnie blijft over VK 20.06.2017

Gert-Jan, kom er maar in; de PvdA blijft nee zeggen tegen VVD, CDA en D66 VK 20.06.2017

Asscher zegt nee; weg vrij voor coalitie met ChristenUnie Trouw 20.06.2017

Asscher: ‘Drie letters voor de informateur: nee’ Elsevier 20.06.2017

Asscher is niet beschikbaar voor plek in kabinet met VVD, CDA en D66 NU 20.06.2017

Asscher zegt ‘njet’ tegen regeringsdeelname AD 20.06.2017

’Kabinet moet links en rechts verbinden’ Telegraaf 20.06.2017

Is de PvdA klaar om te regeren na de grote verkiezingsnederlaag? VK 20.06.2017

Rutte: nieuw kabinet moet links en rechts verbinden AD 20.06.2017

Segers voert druk op VVD, CDA en D66 op: ‘CU is geen tussengerecht’ Elsevier 20.06.2017

Deadline nodig voor kabinetsformatie Trouw 20.06.2017

19.06.2017

’Duurdere tabak in regeerakkoord’ Telegraaf 19.06.2017

Zo’n ouderwets regeerakkoord kan echt niet meer Trouw 19.06.2017

PvdA-burgemeesters zetten Asscher onder druk Elsevier 19.06.2017

PvdA-burgemeesters: we moeten meedoen met de formatie VK 19.06.2017

Sheila Sitalsing: meeregeren, waarom zou Asscher? Hij lijkt het prima naar zijn zin te hebben VK 19.06.2017

18.06.2017

Asscher: ‘We gaan Rutte niet aan een meerderheid helpen’ Elsevier 18.06.2017

Formatie toont de tragiek van links Trouw 18.06.2017

Roemer wil geloofwaardigheid behouden Trouw 18.06.2017

AD 17.06.2017

Het wordt tijd dat Asscher zijn knopen telt Trouw 17.06.2017

Een formatierecord komt snel dichterbij Trouw 17.06.2017

‘In een coalitie met een meerderheid in beide Kamers zal achterdocht het cement zijn’ Trouw 17.06.2017

Meeregeren? Of niet? Tweespalt binnen de PvdA AD 17.06.2017

Segers: ‘De informateur kan beter eerst met de PvdA gaan praten’ Trouw 17.06.2017

‘IK DOE HET NIET. PUNT’

Alleen zij kunnen VVD, CDA en D66 nog aan meerderheid helpen AD 17.06.2017

Alleen zij kunnen VVD, CDA en D66 nog aan meerderheid helpen Trouw 17.06.2017

Rutte en Buma spelen de vermoorde onschuld VN 17.06.2017

Segers bedankt voor formatie, kaatst de bal weer naar Asscher Elsevier 17.06.2017

Het wordt tijd dat Asscher zijn knopen telt Trouw 17.06.2017

Telegraaf 16.06.2017

Zoek de overeenkomsten: welke partij vult het ‘motorblok’ het best aan? VK 16.06.2017

VVD, CDA en D66 praten dinsdag verder NU 16.06.2017

Informateur praat dinsdag verder met ‘motorblok’ AD 16.06.2017

Telegraaf 16.06.2017

Pechtold zet deur op kier voor ChristenUnie Elsevier 16.06.2017

Formatie: D66 moet minder dogmatisch denken Elsevier 16.06.2017

Telegraaf 16.06.2017

Asscher bepleit migratiedeals Telegraaf 16.06.2017

Asscher hengelt echt niet naar plek aan formatietafel, zegt hij Elsevier 16.06.2017

Waarom mengt Lodewijk Asscher zich met een opinie-artikel in het asieldebat? VK 16.06.2017

Telegraaf 16.06.2017

‘PvdA wél bereid vluchtelingen terug te sturen naar Noord-Afrika’ AD 16.06.2017

Is Asscher toch uit op regeringsdeelname? Elsevier 16.06.2017

Telegraaf 16.06.2017

GroenLinks offert de rechtsstaat op aan een ideaal dat al in 2015 achterhaald was Trouw 16.06.2017

Twee opties Tjeenk Willink Telegraaf 16.06.2017

AD 15.06.2017

Tjeenk Willink sluit SP en PVV uit van kabinetsformatie Elsevier 15.06.2017

Rutte en Buma sluiten Wilders uit, zwart op wit VK 15.06.2017

AD 15.06.2017

Informateur Tjeenk Willink roept partijen op te bewegen NU 15.06.2017

Meerderheid blijft inzet Telegraaf 15.06.2017

SP buitenspel in formatie, Tjeenk Willink wil verder met ChristenUnie of PvdA VK 15.06.2017

Tjeenk Willink sluit SP en PVV uit van kabinetsformatie Elsevier 15.06.2017

Leiders motorblok moeten elkaar weer zien te vinden AD 15.06.2017

Roemer vindt dat VVD en CDA elkaar los moeten laten NU 15.06.2017

Roemer wil VVD en CDA uit elkaar trekken Elsevier 15.06.2017

SP volhardt: Geen deelname aan kabinet met VVD AD 15.06.2017

Roemer wil echt niet Telegraaf 15.06.2017

Informateur wil variant met CU óf PvdA onderzoeken Trouw 15.06.2017

‘Het is slim dat Jesse Klaver wegblijft van de schuldvraag’ Trouw 15.06.2017

Klaver had tijdens formatie geen vertrouwen in halen doelen Parijs NU 15.06.2017

GroenLinks is nooit een echte groene partij geweest Trouw 15.06.2017

Heel goed dat Klaver zijn rug recht heeft gehouden VK 15.06.2017

Drukte in de achterkamertjes Telegraaf 15.06.2017

Klaver: ik ben niet teruggefloten door onzichtbare partijbazen Elsevier 15.06.2017

Het was niet alleen migratie, zegt Klaver: ‘Op andere dossiers zag ik ook geen compromis doorschemeren’ VK 15.06.2017

Telegraaf 14.06.2017

Rutte baalt van mislukte formatie, en Roemer aan tafel bij Tjeenk Willink Elsevier 14.06.2017

Zoek de overeenkomsten: welke partij vult het ‘motorblok’ het best aan? VK 14.06.2017

SP op gesprek bij informateur Telegraaf 14.06.2017

SP-leider Roemer morgen bij informateur op bezoek AD 14.06.2017

Rutte en Buma richten zich nu op kabinet met SP, PvdA of ChristenUnie NU 14.06.2017

Tjeenk Willink probeert formatie weer vlot te trekken AD 14.06.2017

VVD verwijt GL koudwatervrees Telegraaf 14.06.2017

LIVE: Jesse Klaver geeft tekst en uitleg aan achterban AD 14.06.2017

Informateur opnieuw om tafel met Rutte en Buma AD 14.06.2017

PvdA komt langs bij D66 Telegraaf 14.06.2017

Asscher houdt hoop op kabinetsdeelname levend AD 14.06.2017

Rutte vreest lange formatie en sluit nieuwe verkiezingen niet uit NU 14.06.2017

Rutte: zaak is ingewikkeld Telegraaf 14.06.2017

Jesse Klaver heeft de milieuliefhebbers bedonderd Elsevier 14.06.2017

Informateur weer verder in Stadhouderskamer Telegraaf 14.06.2017

Klaver kort gehouden’ Telegraaf 14.06.2017

Felle kritiek op uitleg Klaver over mislukken formatie NU 14.06.2017

Helaas heeft Jesse Klaver een verkeerde afweging gemaakt Trouw 14.06.2017

Waarom de Turkije-deal niet te kopiëren is in Noord-Afrika Trouw 14.06.2017

Er wordt te gretig naar de wereldvreemde Klaver gewezen Trouw 14.06.2017

De informateur trekt, maar wie helpt? Trouw 14.06.2017

Misschien moet er nu geen regeerakkoord komen, maar een regeeragenda VK 14.06.2017

AD 13.06.2017

Aanhang GroenLinks verbijsterd over manoeuvre Klaver Elsevier 13.06.2017

Onbegrijpelijk: Jesse Klaver liet gouden kans liggen Elsevier 13.06.2017

Schuift CU aan bij formatiegesprek? Dit zegt Segers over migratiedeals Elsevier 13.06.2017

juni 14, 2017 Posted by jandewandelaar | 2e kamer, 2e kamerverkiezingen 2017, CDA, CU-SGP, formatie, groenlinks, politiek, verkiezingen 2017, VVD, VVD-CDA-D66 | 2e kamer, cda, coalitie, coalitieakkoord, coalitievorming, CU, D66, formatie, Herman Tjeenk Willink, Informateur Edith Schippers, kabinet, kabinetsformatie, Mark Rutte vvd, politiek, pvda, pvv, SP, verkiezingen, verkiezingen 15.03.2017, vvd | 1 reactie

Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 2

Nieuwe verkenningsronde

Informateur Edith Schippers ontvangt vrijdag 26.05.2017 in een nieuwe verkenningsronde wederom alle fractievoorzitters van grote partijen, in een ultieme poging de kabinetsformatie vlot te trekken.

Schippers spreekt tussen tien uur ’s ochtends en half vijf ’s middags vanwege haar verkennend onderzoek met achtereenvolgens Henk Krol, Geert Wilders, Jesse Klaver, Mark Rutte, Sybrand van Haersma Buma, Lodewijk Asscher, Gert-Jan Segers en Alexander Pechtold.

Met de leiders van de SP, de Partij voor de Dieren, DENK, SGP en Forum voor Democratie neemt Schippers telefonisch contact op.

Hoewel de formatie van een nieuw kabinet muurvast lijkt te zitten, gooit de informateur het bijltje er nog niet bij neer. In een brief aan Kamervoorzitter Khadija Arib schreef ze vanmiddag dat ze nog steeds op zoek is naar opties voor een meerderheidskabinet.

Hoe nu verder?

De grote vraag in Den Haag is hoe het verder moet !!! Juist nu is gebleken dat een kabinet van VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie ook niet tot de mogelijkheden behoort. Verkennende gesprekken tussen D66 en de ChristenUnie mislukten eerder deze week. Eerder viel GroenLinks al af als regeringspartner.

Het enige waar alle partijen het over eens lijken te zijn, is dat de bal nu weer bij Schippers ligt. De voltallige Tweede Kamer wil volgende week in debat over de formatie, mogelijk dinsdag al. Voorwaarde is wel dat er eerst een rapport van de informateur komt.

Uiteindelijk zag D66 gisteren toch geen heil in formele onderhandelingen. ,,Het zat er gewoon niet in,’’ aldus Segers, die zich geen buil valt aan die mislukking.

Strategie

En inderdaad: het onbehagen zal de andere partijen ook bekruipen. Een dezer dagen moet gedebatteerd worden over de impasse. Met de breuk die Pechtold geforceerd heeft met ChristenUnie, zal hij opnieuw op SP en PvdA een appèl doen. Goeddeels is dat strategie. Pechtold wil niet de enige linkse partij in een nieuw kabinet worden, bang als hij is dan felle oppositie te krijgen uit die hoek de komende vier jaar. Op hun beurt zijn SP en PvdA bang om (verder) uitgekleed te worden, als ze wél regeringsverantwoordelijkheid gaan dragen.

Formatie gestrand

De formatieonderhandelingen tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks zijn gestrand. De vier partijen zijn er niet uitgekomen om samen een kabinet te vormen.

Dat heeft informateur Edith Schippers al eerder bekendgemaakt. “Er is ontzettend hard gewerkt, maar de inhoudelijke verschillen zijn te groot gebleken”, aldus Schippers in een persconferentie.

Volgens haar waren de standpunten over asiel en migratie onverenigbaar. “We hebben echt alles geprobeerd om die kloof kleiner te maken, maar uiteindelijk was dat kleine stukje niet te overbruggen.”

De gesprekken over de vorming van een coalitie gingen inmiddels weer verder. Dat heeft informateur Schippers bekendgemaakt. Ze riep de partijen op opnieuw na te denken over hun eigen positie en voorkeur.

De tweede poging een nieuwe regering te vormen blijkt een ingewikkelde puzzel. Alle partijen willen iets anders en niemand wil opschuiven naar de ander.

,,Ik moet constateren dat er in alle varianten altijd onvoldoende steun bestaat bij een of meerdere partijen binnen die combinatie”, aldus Schippers in een korte toelichting. ,,Daarom geef ik de partijen vandaag een moment van reflectie, waarin ze zich kunnen zich beraden op hun positie.”

View image on Twitter Deborah Jongejan @djongejan

Een minderheidscoalitie kan ook, zegt Schippers, “maar land is gebaat bij meerderheid”

10:37 AM – 19 May 2017 Twitter Ads info & Privacy

De tweede poging een nieuwe regering te vormen blijkt een ingewikkelde puzzel. Alle partijen willen iets anders en niemand wil opschuiven naar de ander.

De PvdA van Lodewijk Asscher is niet beschikbaar voor een coalitie met VVD, CDA, D66 en SP. Dat heeft Asscher gezegd na een gesprek met informateur Edith Schippers. D66-leider Alexander Pechtold had een vijfpartijenvariant voorgesteld.

Asscher wil dat VVD, CDA en D66 en GroenLinks het nog een keer met elkaar proberen. Hij zei dat vorige week ook al, voordat Schippers de partijen opriep om nog een keer over hun standpunten na te denken. Asscher vindt dat de winnaars van de verkiezingen een serieuzere poging moeten doen.

Op de vraag of er varianten zijn waar de PvdA wel beschikbaar voor is, antwoordde Asscher dat dit tot nu toe niet zo is. ,,En ik zie het ook niet gebeuren, want ik vind dat de verkiezingsuitslag moet worden vertaald in een regering”, aldus Asscher.

AD 11.05.2017

Ook een centrumlinkse coalitie met het CDA zoals die is voorgesteld door Emile Roemer van de SP vindt Asscher niet realistisch. ,,Ik heb nog niet heel erg de indruk dat het CDA daarom staat te springen. Als ik nou een ander signaal krijg van meneer Buma, dan wil ik best over die variant ook nog eens een keer nadenken”, aldus Asscher die daarmee wel de deur op een kier houdt.

Debat 30.05.2017

Het debat start rond 15.30 uur. De Kamer stemt na afloop direct over het voorstel om Tjeenk Willink aan te wijzen als nieuwe informateur. Volg alle ontwikkelingen vanmiddag in ons liveblog.

Zwaargewicht Herman Tjeenk Willink is volgens Schippers de aangewezen persoon om de impasse te doorbreken in de volgende fase van de formatie. Hij zou direct ‘gericht combinaties van partijen’ moeten uitnodigen voor een gesprek. Daarbij moeten alle opties op tafel komen. ,,Het kan, zoals de meesten blijven nastreven, een meerderheidskabinet zijn, maar ook een minderheidskabinet in welke vorm dan ook”, schrijft Schippers.

De Kamer reageerde gistermiddag positief op het voorstel Tjeenk Willink aan te wijzen als nieuwe informateur. De VVD noemt het een ‘prima keuze’, en vindt daarin ook CDA, D66, PvdA, SP, ChristenUnie en SGP aan zijn zijde. Asscher zegt over zijn partijgenoot dat het ‘verstandig is iemand te vragen die zoveel gezag heeft en boven de partijen staat om te kijken of hij schot in de formatie kan brengen’. SP-voorman Emile Roemer hoopt dat de sociaaldemocratische minister van staat ‘de frisheid heeft om tot nieuwe inzichten te komen’.

Verslag

Schippers diende 29.05.2017 haar eindverslag in. Ze concludeert dat er vooralsnog onvoldoende steun is voor welke meerderheidscoalitie dan ook. Toch, stelt ze optimistisch, ziet ze nog ruimte voor beweging. ,,Het vraagt om een gerichte tussenstap waarin partijen nieuwe bereidheid kunnen vinden om zonder voorwaarden vooraf het onderlinge gesprek aan te gaan.”

Ook debatteert de Tweede Kamer dinsdag 30.05.2017 met Schippers over haar eindverslag en over het vervolg van de formatie. Tjeenk Willink kan wellicht dezelfde dag nog zijn gespreksuitnodigingen de deur uit doen.

Wie kan met wie regeren? Bekijk het in deze coalitiewijzer

Wie kan met wie?

Stel hier je eigen coalitie samen en bekijk welke partijen eigenlijk inhoudelijk door één deur kunnen – of juist niet.

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte-3 – deel 1

dossier “Kabinetsformatie” AD

dossier formatie Elsevier

KABINETSFORMATIE VK

BLOG: Alles over de formatie Telegraaf

Meer informatie over de kabinetsformatie van 2017 TK

Bekijk ook de rechtenvrije foto’s van de kabinetsformatie TK

Zie: verslag verkenner schippers 27.04.2017

Zie: Brief aan Voorzitter en TK van informateur Schippers 11.05.2017

Zie: Verslag 29.05.2017

Zie: Verslag 12.06.2017

Terugblik:

AD 13.06.2017

Formatie opnieuw muurvast: Hoe nu verder? NU 13.06.2017

Hoelang moeten we nog wachten op Rutte-III? AD 13.06.2017

LIVE Debat over ‘Klaver-klucht’ Telegraaf 13.06.2017

Schuift CU aan bij formatiegesprek? Dit zegt Segers over migratiedeals Elsevier 13.06.2017

Tjeenk Willink strandde op exact hetzelfde punt als Schippers Trouw 13.06.2017

‘Plan Tjeenk Willink best goed’ Telegraaf 13.06.2017

Zelfs Vluchtelingenwerk verbaasd over eisen Klaver Elsevier 13.06.2017

Vluchtelingenorganisaties bezorgd, milieuorganisaties bedroefd over stuklopen formatie Trouw 13.06.2017

AD 13.06.2017

Harde kritiek Tweede Kamer op afhaken GroenLinks Trouw 13.06.2017

Ondergrens GroenLinks: ‘Wij sturen oorlogsvluchtelingen niet terug’ VK 13.06.2017

Formatiemagie Tjeenk Willink mocht niet baten: overleg met Klaver strandt opnieuw op vluchtelingenbeleid VK 13.06.2017

LIVE: Tjeenk Willink: We zijn ver gekomen, maar niet ver genoeg AD 13.06.2017

Felle kritiek op uitleg Klaver over mislukken formatie NU 13.06.2017

‘Principiële ondergrens even onbegrijpelijk als ongelooflijk’ Elsevier 13.06.2017

SP-leider Roemer: Rutte jaagt alle partijen de gordijnen in AD 13.06.2017

Rutte verbijsterd dat overleg stukliep op ‘detail’ Elsevier 13.06.2017

Partijen uiten fel kritiek op afhaken GroenLinks AD 13.06.2017

Was het onwil van GroenLinks of wilden VVD, CDA en D66 niet bewegen? VK 13.06.2017

VVD, CDA en D66 boos om vluchtelingeneis van Klaver Elsevier 13.06.2017

Tjeenk Willink strandde op exact hetzelfde punt als Schippers Trouw 13.06.2017

Debat over formatie dinsdag Telegraaf 13.06.2017

Dan maar een minderheidskabinet? Dit is waarom bijna niemand dat wil VK 13.06.2017

Overzicht kabinetsformatie: Ook tweede poging met GroenLinks mislukt NU 13.06.2017

VVD-coryfee Neelie Kroes: Minderheidskabinet zeker een optie AD 13.06.2017

VVD, CDA en D66 ontstemd over GroenLinks na mislukken formatie NU 13.06.2017

Reconstructie: Formatie bleek al binnen een paar dagen kansloos Parool 13.06.207

Zo klapten de formatiegesprekken met Jesse Klaver AD 13.06.2017

Debat over formatie waarschijnlijk dinsdag Telegraaf 13.06.2017

Rutte: ontzettend teleurgesteld Telegraaf 13.06.2017

Jesse wilde niet. Ik ben daar blij om Parool 13.06.2017

ChristenUnie en PvdA: Voor ons is er niks veranderd AD 13.06.2017

Klaver wilde 25.000 extra vluchtelingen naar Nederland halen Elsevier 13.06.2017

Overleg met Klaver strandt opnieuw op vluchtelingenbeleid VK 13.06.2017

AD 12.06.2017

Tjeenk Willink: ‘GroenLinks kon mijn voorstel niet steunen’ Elsevier 12.06.2017

Pechtold neemt verbitterd afscheid van Klaver, Rutte ‘ontzettend teleurgesteld’ en ‘verbijsterd’ VK 12.06.2017

Tjeenk Willink: meerderheidscoalitie VVD, CDA, D66 en GroenLinks niet mogelijk 2deK 12.06.2017

Kabinetsformatie op dood spoor Trouw 12.06.2017

Tjeenk Willink: GroenLinks wees eindvoorstel over migratie af NOS 12.06.2017

Overleg tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks klapt opnieuw: ‘Dit is niet mogelijk’ VK 12.06.2017

Tjeenk Willink: ‘GroenLinks kon mijn voorstel niet steunen’ Elsevier 12.06.2017

Geen nieuwe onderhandelingen VVD, CDA, D66, GroenLinks NOS 12.06.2017

Formatie met GroenLinks mislukt wéér door migratie AD 12.06.2017

Herstart formatie VVD, CDA, D66 en GroenLinks mislukt NU 12.06.2017

Herstart formatie mislukt Telegraaf 12.06.2017

Partijen praten verder in Catshuis Telegraaf 12.06.2017

Formatiepartijen handelen uit angst AD 12.06.2017

Partijen praten verder over oppakken formatie AD 12.06.2017

Belastingbetaler de dupe van slome formatie Elsevier 12.06.2017

Vluchtelingen zetten politiek schaak AD 12.06.2017

Trage formatie belastingstrop Telegraaf 12.06.2017

11.06.017

De smalle marge maakt de formatie moeizaam Trouw 11.06.2017

10.06.2017

Kabinet met D66 en GroenLinks is gedoemd te mislukken Elsevier 10.06.2017

Bij gebrek aan nieuws is een ruzie altijd leuk Trouw 10.06.2017

Jesse, ga je steriele positie over Afrikaanse ‘oorlogsvluchtelingen’ herzien Trouw 10.06.2017

AD 09.06.2017

VVD, CDA, D66 en GroenLinks praten maandag verder over heikel punt migratie VK 09.06.2017

Formatiegesprekken VVD, CDA, D66 en GroenLinks maandag verder NU 09.06.2017

Catshuisoverleg gaat na het weekend verder AD 09.06.2017

Zelfbewust GroenLinks stelt hoge eisen aan CDA bij terugkeer aan formatietafel Trouw 09.06.2017

Formatie: ‘motorblok’ en GroenLinks weer bij elkaar in Catshuis Elsevier 09.06.2017

Vier partijen klaar voor overleg Telegraaf 09.06.2017

De formatie: met man en macht wordt koortsachtig overlegd op dag 86 VK 09.06.2017

AD 08.06.2017

Overzicht kabinetsformatie: tweede poging met GroenLinks NU 08.06.2017

Vier partijen schorten formatie-overleg op NU 08.06.2017

Overleg Catshuis afgebroken Telegraaf 08.06.2017

VVD, CDA, D66 en GroenLinks spreken verder op het Catshuis Trouw 08.06.2017

VVD, CDA, D66 en GroenLinks vanavond verder in het Catshuis AD 08.06.2017

Eindelijk beweging: VVD, CDA, D66 en GroenLinks samen in Catshuis VK 08.06.2017

Nieuw formatieoverleg Telegraaf 08.06.2017

‘Motorblok’ spreekt stiekem met Klaver Elsevier 08.06.2017

AD 07.06.2017

De formatie is nog altijd geruststellend kneuterig, maar zit muurvast VK 07.06.2017

Angst voor verongelijkte achterban helpt niet in de formatie Trouw 07.06.2017

Formatie-aan-huis moet de impasse doorbreken AD 07.06.2017

Geheim overleg Rutte en Klaver bij informateur thuis AD 07.06.2017

Praten bij informateur Tjeenk Willink thuis, net als zeven jaar terug Trouw 07.06.2017

Rutte en Klaver op de koffie bij Tjeenk Willink thuis Elsevier 07.06.2017

Ontmoeting Rutte (VVD) en Klaver (GroenLinks) bij informateur thuis VK 07.06.2017

Rutte en Klaver thuis bij informateur Tjeenk Willink NU 07.06.2017

Rutte en Klaver bij informateur Telegraaf 07.06.2017

Informateur Tjeenk Willink wil ‘nadenkdagje’ AD 07.06.2017

Nog geen groen licht voor Klaver, de bedachtzame Tjeenk Willink heeft meer tijd nodig

06.06.2017

Opties met GroenLinks komen langzaam weer in beeld in de formatie Trouw 06.06.2017

Nog geen groen licht voor Klaver, de bedachtzame Tjeenk Willink heeft meer tijd nodig VK 06.06.2017

Nog geen formatie-onderhandelingen in zicht NU 06.06.2017

Nog geen beweging in formatie na gesprek VVD, CDA en D66 VK 06.06.2017

Mist trekt niet weg na ‘cruciaal gesprek’ met Tjeenk Willink Elsevier 06.06.2017

CDA en D66: goed gesprek Willink Telegraaf 06.06.2017

Tjeenk Willink: partijen moeten verder kijken dan vier jaar Trouw 06.06.2017

Formatie: ‘motorblok’ naar Tjeenk Willink Elsevier 06.06.2017

Klaver schept geen helderheid Telegraaf 06.06.2017

GL en CU naar informateur Telegraaf 06.06.2017

GroenLinks bereid te onderhandelen, Segers staat open voor D66 NU 06.06.2017

Informateur loopt op eieren Telegraaf 06.06.2017

04.06.2017

Een ontkoningde formatie levert ook verlies op Trouw 04.06.2017

AD 03.06.2017

Kunnen we wel zonder de koning? Trouw 03.06.2017

Tjeenk Willink heeft een schat aan ervaring, maar is alles hetzelfde? Trouw 03.06.2017

Van der Staaij: ‘D66 meet met dubbele maat’ Elsevier 03.06.2017

Harde eisen minderheidskabinet Telegraaf 03.06.2017

Opmerkelijk advies Aboutaleb: laat de PVV regeren VK 03.06.2017

Aboutaleb: ‘PVV hoort aan de formatietafel’ Elsevier 03.06.2017

Achterdocht over rentree GroenLinks Telegraaf 03.06.2017

AD 02.06.2017

Aan zet: Tjeenk Willink, klusjesman van de Koning VN 02.06.2017

Formatie na weekend verder Telegraaf 02.06.2017

Formatie na Pinksteren verder AD 02.06.2017

Formatiegesprekken na Pinksterweekend verder NU 02.06.2017

Brandbrief aan informateur: ‘Verdeel zorggeld evenwichtig AD 02.06.2017

VVD’er Elias: Ik vond Schippers niet juiste type voor formatie AD 02.06.2017

Tjeenk Willink hult zich in nevelen AD 02.06.2017

En plots is er weer de mogelijkheid van een formatie met VVD, CDA, D66 en GroenLinks VK 02.06.2017

AD 01.06.2017

Rutte en Buma zwijgen: ‘In het belang van voortgang’ AD 01.06.2017

Informateur ontvangt Rutte en Buma samen AD 01.06.2017

Rutte en Buma samen naar Willink Telegraaf 01.06.2017

Herhaling van zetten: Pechtold wil GroenLinks Elsevier 01.06.2017

Pechtold houdt vast aan GL Telegraaf 01.06.2017

Pechtold mikt op nieuwe formatiegesprekken met Klaver NU 01.06.2017

Pechtold: Kans dat GroenLinks weer aanschuift AD 01.06.2017

Plots klinkt er geen kwaad woord meer over Klaver VK 01.06.2017

Klaver: Altijd gezegd dat regeren onze ambitie is AD 01.06.2017

Klaver: verschillen blijven heel groot Telegraaf 01.06.2017

‘Wonder nodig voor D66 + CU’ Telegraaf 01.06.2017

GroenLinks en ChristenUnie komen terug aan tafel Trouw 01.06.2017

ChristenUnie gaat pas formeren als D66 dat graag wil AD 01.06.2017

11:04 Dijsselbloem: uitdagingen kabinet Telegraaf 01.06.2017

Informateur vraagt de partijen om lef AD 01.06.2017

Topambtenaar van justitie: Houd ‘superministerie’ heel AD 01.06.2017

AD 31.05.2017

Wij, het volk, kunnen prima formeren zonder staatshoofd VK 31.05.2017

Rutte wil haast maken met de formatie AD 31.05.2017

Tjeenk Willink richt zich eerst alleen op VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie VK 31.05.2017

Tjeenk Willink zet in op meerderheidskabinet AD 31.05.2017

Nieuwe informateur Tjeenk Willink richt zich op vijftal partijen NU 31.05.2017

Willink praat met Schippers Telegraaf 31.05.2017

Klaver duikt weer op Telegraaf 31.05.2017

GroenLinks en ChristenUnie komen terug aan tafel Trouw 31.05.2017

Rutte meldt zich voor gesprek Tjeenk Willink: ‘Ik ga het zien’ AD 31.05.2017

AD 30.05.2017

Formatie: beleefdheid maakt plaats voor harde verwijten Trouw 30.05.2017

‘Kabinet moet roken terugdringen’ Telegraaf 30.05.2017

Met aantreden van Tjeenk Willink komt GroenLinks weer in beeld VK 30.05.2017

Informateur Tjeenk Willink moet impasse doorbreken, Kamer is akkoord VK 30.05.2017

Waarom wil het maar niet lukken met de formatieonderhandelingen? VK 30.05.2017

Informateur Tjeenk Willink niet ‘vooropgezet’ aan de slag AD 30.05.2017

Herman Tjeenk Willink moet vastgelopen formatie gladstrijken AD 30.05.2017

Tjeenk Willink benoemd tot informateur AD 30.05.2017

Buma hekelt Pechtold in grimmig debat Elsevier 30.05.2017

Motorblok hoopt dat Tjeenk Willink GroenLinks weer aan tafel krijgt Elsevier 30.05.2017

Irritatie Rutte en Buma over houding Pechtold in formatie NU 30.05.2017

PvdA-achterban verdeeld Telegraaf 30.05.2017

PvdA-achterban diep verdeeld over onderhandelen EenVandaag 30.05.2017

Word wakker, makke schapen in de Tweede Kamer! Elsevier 30.05.2017

De VVD kan Wilders de doodskus geven Trouw 30.05.2017

‘Mark Rutte, u kunt de PVV niet blijven negeren bij de formatie’ AD 30.05.2017

Herrijzenis van de ‘onderkoning’ AD 30.05.2017

De druk op de partijen om te bewegen neemt toe Trouw 30.05.2017

Kamer debatteert vanmiddag over impasse bij formatie AD 30.05.2017

Tjeenk Willink: net geen wetenschapper, net geen politcus, wel adviseur Parool 30.05.2017

Schippers neemt taken als minister weer op Parool 30.05.2017

AD 29.05.2017

Commentaar: Na 75 dagen formatie is de vrijblijvendheid voorbij VK 29.05.2017

Pechtold moet zich minder arrogant opstellen Elsevier 29.05.2017

Schippers neemt ministertaken op Telegraaf 29.05.2017

Herman Tjeenk Willink: gezag, en afstand tot actuele politiek Trouw 29.05.2017

Wilders over Willink: ’Bah!’ Telegraaf 29.05.2017

Fracties positief over Tjeenk Willink, behalve…PVV-leider Geert Wilders Elsevier 29.05.2017

Kamer positief over Tjeenk Willink als informateur AD 29.05.2017

’Onderkoning van Nederland’ Telegraaf 29.05.2017

‘Laat Tjeenk Willink het doen’ Telegraaf 29.05.2017

Schippers wil formatie overdragen aan Tjeenk Willink Elsevier 29.05.2017

Schippers adviseert Tjeenk Willink (PvdA) als nieuwe informateur VK 29.05.2017

Schippers adviseert Tjeenk Willink als nieuwe informateur NU 29.05.2017

Schippers komt er niet uit: ‘Stel nieuwe informateur aan’ AD 29.05.2017

Dijsselbloem: ‘Wij sluiten onszelf uit’ Elsevier 29.05.2017

PvdA’er Dijsselbloem: Wij sluiten onszelf uit AD 29.05.2017

Dijsselbloem: Wij sluiten onszelf uit Telegraaf 29.05.2017

Dijsselbloem wil niet dat PvdA meedoet aan formatiegesprekken NU 29.05.2017

PvdA-kopstukken: Asscher, word wakker! AD 29.05.2017

Houd de PvdA nu wel uit het Catshuis Trouw 28.05.2017

De formatie is vastgelopen: moet Rutte gewoon beginnen met een regeerakkoord? Trouw 28.05.2017

27.05.2017

AD 27.05.2017

Wierd Duk peilt de stemming: ‘Klaver mag best realistischer’ AD 27.05.2017

Of Schippers premier had willen worden, weet niemand Trouw 27.05.2017

Van Baalen pleit voor PvdA Telegraaf 27.05.2017

Formatie stagneert: meeste partijen zien minderheidskabinet als laatste redmiddel VK 27.05.2017

De linkse dagdroom van Max van Weezel VN 27.05.2017

AD 26.05.2017

Schippers brengt maandag verslag uit Elsevier 26.05.2017

Schippers ziet beweging in vastgelopen formatie NU 26.05.2017

Formatie: Schippers verwacht dat de boel in beweging komt AD 26.05.2017

Formatie blijft muurvast Telegraaf 26.05.2017

Binnenhof wacht op een Houdini-act Trouw 26.05.2017

De formatie moet verder, de zelfgekozen dood liever niet Trouw 26.05.2017

Formatie is net ’n midweekje Drenthe plannen AD 26.05.2017

Schippers ondanks impasse optimistisch over kabinetsformatie Trouw 26.05.2017

De druk op GroenLinks neemt toe in de formatie Trouw 26.05.2017

Klaver wil terug aan tafel als VVD, CDA en D66 bewegen op migratie VK 26.05.2017

Rutte en Buma staan open voor nieuwe gesprekken met GroenLinks NU 26.05.2017

Schippers: ‘Kom met compromis of accepteer minderheidskabinet’ Elsevier 26.05.2017

Wilders: benoem drie informateurs Telegraaf 26.05.2017

Wilders: informateur Agema moet optie VVD, PVV, CDA onderzoeken Elsevier 26.05.2017

Buma zou wel gek wezen als-ie nu over links gaat Elsevier 26.05.2017

Roemer werkt achter de schermen nog steeds aan Kabinet-Buma I Elsevier 26.05.2017

Roemer wil twee nieuwe informateurs AD 26.05.2017

Reddingsplan Henk Krol Telegraaf 26.05.2017

De strohalmen van de formatie zijn Roemer en Asscher VK 26.05.2017

Overzicht kabinetsformatie: Van verkiezingsuitslag tot impasse NU 25.05.2017

Waarom de angst van D66 terecht is Trouw 25.05.2017

Nu dreigt minderheidskabinet Telegraaf 25.05.2017

Schippers zegt dat minderheidskabinet ‘dreigt’ NU 25.05.2017

Schippers: Zonder beweging dreigt minderheidskabinet AD 25.05.2017

‘Houdini’ Mark Rutte neemt regie in vastgelopen formatie AD 25.05.2017

24.05.2017

Totale patstelling in formatie, wat is er nog wel mogelijk? NU 24.05.2017

Deze vrolijkheid leverde geen doorbraak op VK 24.05.2017

Weinig vertrouwen in formatie Telegraaf 24.05.2017

Hoe moet het verder met de formatie? Trouw 24.05.2017

Ascher wil debat Telegraaf 24.05.2017

Kamer wil na weekend debat over formatie Telegraaf 24.05.2017

Kamer wil na weekend debat Telegraaf 24.05.2017

Informateur doet vrijdag opnieuw verkenningsronde AD 24.05.2017

Rutte geeft formatie met D66 en CU niet op NU 24.05.2017

Rutte houdt optie CU open Telegraaf 24.05.2017

Buma teleurgesteld in mislukte gesprekken, maar Rutte is optimistischer Elsevier 24.05.2017

Toekomstige afsplitsingen PVV schuiven aan bij formatie VK 24.05.2017

Wilders boos om zonnig overleg Telegraaf 24.05.2017

Wilders boos: Rutte zit liever op strand dan aan tafel met mij Elsevier 24.05.2017

Rutte en Pechtold houden formatieoverleg op Scheveningen OmroepWest 24.05.2017

Rutte en Pechtold blijven twisten; geen coalitie in zicht waarover beiden het eens zijn VK 24.05.2017

VVD en CDA moeten zinspelen op kabinet met PVV Elsevier 24.05.2017

Jongerenafdeling D66 snapt afwijzen CU: ‘Met veel programmapunten afgelopen zijn’ VK 24.05.2017

Jonge D66’ers hadden vertrouwen in kabinet met CU Elsevier 24.05.2017

VVD en CDA kunnen Pechtold niet overhalen om met CU te formeren Elsevier 24.05.2017

’MH17 moet in regeerakkoord’ Telegraaf 24.05.2017

Koenders wil meer geld voor BZ Telegraaf 24.05.2017

Schippers wil door met verkenning formatie NU 24.05.2017

Formatie nog geen stap verder Telegraaf 24.05.2017

D66 weigert nieuw gesprek na mislukt overleg met ChristenUnie NU 24.05.2017

D66 wil niet praten met partijen Telegraaf 24.05.2017

D66 houdt poot stijf: geen coalitie met ChristenUnie VK 24.06.2017

23.05.2017

Schippers: ‘Het ontbreekt aan politieke wil’ Elsevier 23.05.2017

Rutte, Buma willen opheldering Telegraaf 23.05.2017

Schippers weet ’t ook niet meer Telegraaf 23.05.2017

Kabinet met ChristenUnie nu al van de baan Elsevier 23.05.2017

Verkenning D66 en CU mislukt Telegraaf 23.05.2017

D66 begint met tegenzin aan verkennend gesprek met ChristenUnie VK 23.05.2017

D66 en ChristenUnie akkoord met verkenning formatie NU 23.06.2017

D66 en ChristenUnie toch in gesprek over vorming coalitie AD 23.05.2017

Egeltjesdans Pechtold en Segers nadert ontknoping VK 23.05.2017

Pechtold bereid met ChristenUnie te praten Elsevier 23.05.2017

Alle ogen gericht op D66: komt Pechtold met een formatievoorstel? Elsevier 22.05.2017

Geen formatie-onderhandelingen met VVD, CDA, D66 en ChristenUnie NU 23.05.2017

D66 en ChristenUnie gaan niet onderhandelen over de vorming van een kabinet Trouw 23.05.2017

22.05.2017

Waarom Pechtold niet met de ChristenUnie wil regeren Trouw 22.05.2017

Schippers: ‘Formatie met ChristenUnie is laatste optie’ Elsevier 22.05.2017

Formatie: Waarom Schippers toch bij D66 en ChristenUnie uitkomt NU 22.05.2017

D66 heeft bijna geen keus meer: nu is de ChristenUnie aan de beurt VK 22.05.2017

Schippers: Coalitie tussen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie onderzoeken NU 22.05.2017

SP doet beroep op ‘premier’ Buma NU 22.05.2017

D66 wil coalitie met SP en PvdA NU 22.05.2017

Informateur Schippers ontvangt opnieuw fractieleiders NU 22.05.2017

Fracties D66 en ChristenUnie beslissen over samenwerking VK 22.05.2017

Schippers zet D66 en CU voor het blok Trouw 22.05.2017

21.05.2017

D66-prominenten zien geen kans op slagen met ChristenUnie NU 21.05.2016

Van Rutte wordt nu leiderschap gevraagd Trouw 21.05.2017

20.05.2017

Werkgeversvoorman Van Straalen: ‘Lange formatie kent risico’s’ NU 20.05.2017

Geen enkele reden om zo geheimzinnig te doen rond de formatie Trouw 20.05.2017

Laat Rutte vijf heldere voornemens op A4’tje zetten: wie meedoet, krijgt drie ministers VK 20.05.2017

De ChristenUnie hoopt op een uitnodiging van Schippers Trouw 20.05.2017

CU-leider Segers hekelt smoesjes van Alexander Pechtold AD 20.05.2017

De VVD is nog niet helemaal over de breuk met GroenLinks heen Trouw 20.05.2017

Moet de koning weer een rol krijgen in de formatie? Trouw 20.05.2017

Er zullen in deze formatie waarschijnlijk nog vele schimmige debatten volgen Trouw 20.05.2017

Maak van voltooid leven geen breekpunt tijdens de formatie Trouw 20.05.2017

Bert Wagendorp: ‘Lodewijk, de PvdA stapt in, of het land gaat ten onder’ VK 20.05.2017

19.05.2017

Schippers wil nog niet van impasse spreken en last ‘moment van reflectie’ VK 19.05.2017

Schippers wil nog niet spreken van impasse in formatie NU 19.05.2017

Bijna-impasse in formatie: wie schuift al mokkend toch nog aan? VK 19.05.2017

Rutte zag al een kabinet met GroenLinks Trouw 19.05.2017

Rutte ‘onder de indruk’ van Jesse Klaver AD 19.05.2017

18.05.2017

Impasse dreigt in kabinetsformatie: Pechtold en Roemer houden voet bij stuk VK 18.05.2017

Buma vreest voor impasse in kabinetsformatie NU 18.05.2017

ChristenUnie staat open voor onderhandelingen met D66 NU 18.05.2017

Pechtold ziet in coalitie met ChristenUnie weinig kans van slagen NU 18.05.2017

17.05.2017

Pechtold verhoogt druk op PvdA en SP om te praten over coalitie NU 17.05.2017

Rutte wil SP, PvdA of Christenunie als vierde partij NU 17.05.2017

Partijen roepen SP op te onderhandelen met VVD NU 17.05.2017

Migratie levert cynisch spel op AD 17.05.2017

Schippers weer informateur, wil volgende week ‘met nieuwe ploeg aan tafel’ VK 17.05.2017

16.05.2017

Woensdag debat over mislukte formatie NU 16.05.2017

De formatie, welke opties zijn er nog over? NU 16.05.2017

Kamervoorzitter Arib ontvangt fractieleiders na mislukte formatiepoging NU 16.05.2017

15.05.2017

Partijleiders willen geen schuldige voor mislukken formatie aanwijzen NU 15.05.2017

Formatiepoging VVD, CDA, D66 en GroenLinks geklapt NU 15.05.2017

mei 25, 2017 Posted by jandewandelaar | 2e kamer, 2e kamerverkiezingen 2017, 50 plus, CDA, CU-SGP, D66, Denk NL, formatie, geert wilders, henk krol, politiek, PvdA, PVV, sp, verkiezingen 2017, VVD | 2e kamer, coalitie, coalitieakkoord, coalitievorming, debat, Edith Schippers, Edith Schippers VVD, Herman Tjeenk Willink, informateur, Informateur Edith Schippers, kabinetsformatie, politiek, Tweede Kamerverkiezingen 2017, verkiezingen, verkiezingsprogramma | 2 reacties

Meer geld vanwege gedonder in de Zorg door bezuinigingen – deel 9

Foto: ANP

Meer geld

Nog voor de zomer krijgen verpleeginstellingen die het het hardste nodig hebben in totaal 100 miljoen euro om de ergste problemen aan te pakken. Dat heeft staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) afgelopen vrijdag aan de Tweede Kamer laten weten.

Martin van Rijn, staatssecretaris Volksgezondheid

Dit bedrag had hij al eerder toegezegd voor 2017, maar er wordt nu grote spoed achter gezet om het daadwerkelijk uit te keren. Het gaat erom de zorgaanbieders die ernstige problemen hebben met de kwaliteit een steun in de rug te geven. Vaak zijn daar veel werknemers ziek en is er veel verloop onder het personeel.

AD 02.08.2017

Instellingen moeten zich zelf aanmelden voor het extra geld en aan bepaalde voorwaarden voldoen, zoals transparant zijn over de inspanningen en bestedingen.

In politiek Den Haag wordt gestreden om extra geld voor ouderenzorg. Eerder deze week kwam de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) met berekeningen hoeveel er nodig is om de kwaliteit op peil te krijgen. Dat bedrag loopt uiteen van 1,3 miljard tot 3,1 miljard euro. Het komende kabinet moet daar een besluit over nemen. De partijen die meedoen aan de formatietafel laten zich daar nu niet over uit.

Foto: ANP

Efficienter werken

Minder goede verpleeghuizen moeten eerst efficiënter gaan werken voordat de politiek extra in deze ouderenzorg investeert. Zij moeten bijvoorbeeld minder geld uitgeven aan management en gebouwen en meer geld aan zorg. Pas dan is het zinvol meer geld uit te trekken. Daarvoor moet de komende jaren 1,3 miljard euro per jaar extra beschikbaar zijn.

Dit concludeert de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), in een onderzoek dat vrijdag openbaar werd. De NZa is het belangrijkste bestuurs- en toezichtorgaan van de rijksoverheid in de gezondheidszorg. Met deze boodschap bevestigt de NZa officieel een vaker opgeroepen beeld dat nog te veel geld bedoeld voor zorg naar managers en gebouwen gaat. Volgens de zorgautoriteit moeten de minder presterende verpleeghuizen een voorbeeld nemen aan de goede: die steken minder geld in overhead en zetten hun personeel efficiënter in.

De website van Scherp op Ouderenzorg.

lees: manifest

Als u het manifest wil delen, of wilt ondertekenen dan kan dat hier.

Dossier Zorgen over de zorg OmroepWest

lees: kamerbrief-over-waardigheid-en-trots-aanpak-vernieuwing-verpleeghuiszorg

lees: eindrapportage-toezicht-igz-op-150-verpleegzorginstellingen

zie ook: Manifest gedonder in de Zorg door bezuinigingen – deel 8

zie ook: Gedonder in de Zorg door bezuinigingen – deel 7

zie ook: Gedonder in de Zorg door bezuinigingen – deel 6

zie ook: Gedonder in de Zorg door bezuinigingen – deel 5

zie ook: TSN / Vérian – Gedonder in de Zorg door bezuinigingen – deel 4

zie ook: Gedonder in de Zorg door bezuinigingen – deel 4

zie ook: Gedonder in de Zorg door bezuinigingen – deel 3

zie ook: Gedonder in de Zorg door bezuinigingen – deel 2

zie ook: Gedonder in de Haagse Zorg door bezuinigingen – deel 1

zie ook: Het Kabinet met de aangepaste Zorgwet

zie ook: Vérian

zie ook: Zorg 2017

Wachtlijsten zijn terug in de zorg: bekijk hoe het met de wachttijden is gesteld in uw gemeente VK

zie ook: Meer voor wachttijden ziekenhuis

Verder;

Ingrijpende bezuiniging ouderenzorg levert geen cent op

AD 02.08.2017 De ingrijpende bezuinigingsoperatie in de ouderenzorg van bijna 2 miljard euro levert geen cent op. Kwetsbare senioren zitten intussen thuis en krijgen vaak niet de zorg die ze nodig hebben.

Het kabinet Rutte II dacht bij de start een monsterbedrag van 1,88 miljard te besparen door ouderen minder snel naar het verpleeghuis te laten gaan en tegelijkertijd te beknibbelen op thuiszorg. Maar uiteindelijk blijft er van de hele bezuiniging niks over. Dat blijkt uit berekeningen van deze krant, De Groene Amsterdammer en Platform voor onderzoeksjournalistiek Investico.

Onder druk van de Tweede Kamer draaide het kabinet al een half miljard aan besparingen terug in de afgelopen jaren. Zowel de verpleeghuizen als de wijkverpleging en huishoudelijke hulp kregen er honderden miljoenen bij, omdat de fikse snijoperatie de kwaliteit van de zorg in het geding bracht.

Maar er moet nog veel meer geld bij. Alleen al om de zorg in verpleeghuizen op orde te krijgen, zal het kabinet de komende jaren 2,1 miljard extra investeren. Daarnaast geven zorgverzekeraars meer uit aan ouderenzorg dan je op grond van de toename van het aantal senioren mag verwachten. Tussen 2015 en 2017 ging al bijna een miljard extra naar ouderenzorg. In 2018 kan dat oplopen naar 2,5 miljard euro is de verwachting, aldus de doorrekening van Investico.

‘Terug bij af’

We zijn volgend jaar terug bij af. We hebben de ouderenzorg grotendeels afgebroken, aldus Zorgeconoom Guus Schrijvers.

Die extra uitgaven van zorgverzekeraars worden deels verklaard doordat veel meer 65-plussers het thuis niet redden. Ze melden zich na een val of in verwarde toestand op de eerste hulp van het ziekenhuis. Alleen al in 2015 groeide dat aantal met 20 procent, blijkt uit eerder onderzoek van bureau Fluent. En de kortdurende opvang voor ouderen die om medische redenen niet thuis kunnen wonen – bijvoorbeeld na een ziekenhuisopname – nam in datzelfde jaar maar met 87 procent toe.

,,We zijn volgend jaar terug bij af”, concludeert zorgeconoom Guus Schrijvers. De fikse bezuiniging die het kabinet in 2012 aankondigde, is volgens Schrijvers een ‘noodingreep, ingegeven door de economische crisis’. ,,Toen bleek dat de crisis meeviel, kwamen er weer allerlei bedragen bij om de bezuiniging te verzachten. Maar we hebben de ouderenzorg grotendeels afgebroken.”

Een woordvoerder van staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) erkent dat er minder is bezuinigd dan in het regeerakkoord is afgesproken en dat de kosten aan ouderenzorg stijgen. Hij noemt die laatste ontwikkeling vanwege de vergrijzing ‘logisch’. De aanname dat het temperen van de zorgkosten mislukt zou zijn, verwijst de zegsman echter ‘naar het land der fabelen’. ,,Zonder het beleid van het huidige kabinet zouden de zorgkosten nu miljarden hoger liggen.”

Aad (85) viel na het ziekenhuis tussen wal en schip

AD 02.08.2017 Een van de ouderen die de dupe is geworden van de bezuinigingen op de ouderenzorg is Aad Advokaat (85) uit Rotterdam. Haar verhaal laat zien waar het misgaat.

Het is nog donker buiten wanneer Aad Advokaat van het toilet naar bed schuifelt. Ze wil zich achterwaarts op het bed laten zakken, maar glijdt uit over het dekbed dat op de grond ligt. Met haar rug belandt ze hard op de houten bedrand. Opstaan lukt niet. ,,Ik wist me geen raad”, zegt ze drie maanden later. Via een knopje op haar horloge alarmeert ze de buren.

De Rotterdamse heeft zeven ribben en een sleutelbeen gebroken. Na een week wordt ze ontslagen uit het ziekenhuis, maar ze kan niet naar huis. Ze is alleen, heeft geen kinderen of familie.

Aan de goden overgeleverd

Hoe moest ik voor mezelf zorgen? Als ik Yvonne niet had gehad…, aldus Aad Advokaat.

,,Na een maand in een zorghotel dorst ik nog niet naar huis. Ik was slap. Hoe moest ik voor mezelf zorgen? Als ik Yvonne niet had gehad…” Yvonne van de Laar (55), haar vriendin en mantelzorger, maakt haar zin af: ,,Dan was Aad aan de goden overgeleverd. Als je tegenwoordig de juiste zorg wilt regelen voor ouderen, moet je haar op je tanden hebben.” Yvonne regelt dat haar vriendin nog vier weken in Logeerhuis de Buren terecht kan, een vrijwilligersinitiatief.

Eenmaal thuis, in haar flatje op de zevende verdieping, wordt de thuiszorg ingeschakeld. Die kunnen mevrouw alleen tussen twaalf en half een komen wassen. ,,Daar heb ik een stokje voor gestoken”, zegt Yvonne kwaad. ,,Natuurlijk willen we dat ouderen zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Dat wil Aad ook, maar ouderen zoals zij worden als oud vuil behandeld.”

Klein pensioentje

Ze regelt een andere thuiszorgorganisatie die in de ochtend komt. ,,Door de vakantietijd en tekort aan personeel kan het wijkteam nu niet ’s avonds komen.” Yvonne kijkt Aad aan, die vochtige ogen heeft. ,,Ze kan niet accepteren dat ze niet alles meer alleen kan. Maar we redden het nog. Ik ben hier bijna elke dag.” Op hulp in het huishouden moest Advokaat tien weken wachten. Yvonne: ,,Wat moet ze dan in die tijd? We hebben particuliere hulp ingeschakeld. Aad heeft geluk dat ze een klein pensioentje heeft, maar als je dat niet hebt?”

120 werknemers weg bij zorggroep Florence

Den HaagFM 25.07.2017 Bij Zorggroep Florence moeten zo’n 120 werknemers weg. De zorginstelling exploiteert verpleeg- en verzorgingshuizen en een thuiszorgbedrijf in Den Haag en omstreken.

In totaal gaat het om 87 fte’s. “Veel mensen hebben we kunnen herplaatsen”, vertelt een woordvoerster. Ze wijst onder meer op het verzorgingshuis Loosduinse Hof in Den Haag, die vanwege renovatie sluit. “Bijna alle medewerkers van dat huis zijn binnen Florence herplaatst. Een aantal is uit eigen beweging vertrokken, onder meer omdat zij de pensioengerechtige leeftijd hadden bereikt.”

Vorig jaar stond Zorggroep Florence op de lijst van ondermaats presterende ouderenzorginstellingen, die de Inspectie voor de Gezondheidszorg publiceerde. Volgens RTL blijkt uit de jaarrekening dat Florence afgelopen jaar in financieel zwaar weer terecht is gekomen. De instelling boekte een verlies van 11,7 miljoen euro...lees meer

Gerelateerd

Florence verpleeghuis goed voor jong dementerenden

12 november 2008

Gemeente neemt consultatiebureaus Jong Florence over

16 november 2016

Hoofdkantoor zorginstelling Florence

Zorggroep Florence schrapt banen: ‘Maar hebben veel mensen kunnen herplaatsen’

OmroepWest 25.07.2017 Zorggroep Florence uit Rijswijk heeft zo’n 120 banen – 87 fte – geschrapt. De zorginstelling exploiteert verpleeg- en verzorgingshuizen en een thuiszorgbedrijf in Den Haag en omstreken.

‘Veel mensen hebben we kunnen herplaatsen’, vertelt een woordvoerster. Ze wijst onder meer op het verzorgingshuis Loosduinse Hof in Den Haag, die vanwege renovatie sluit. ‘Bijna alle medewerkers van dat huis zijn binnen Florence herplaatst. Een aantal is uit eigen beweging vertrokken, onder meer omdat zij de pensioengerechtige leeftijd hadden bereikt.’

Vorig jaar stond Zorggroep Florence op de lijst van ondermaats presterende ouderenzorginstellingen, die de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) publiceerde.

Verlies 11,7 miljoen

Volgens RTL blijkt uit de jaarrekening dat Zorggroep Florence afgelopen jaar in financieel zwaar weer terecht is gekomen. De instelling boekte een verlies van 11,7 miljoen euro.

LEES OOK: Zorgen over de zorg: ‘Een zak geld is niet de oplossing voor betere ouderenzorg’

Meer over dit onderwerp: RIJSWIJK ZORGGROEP FLORENCE BANEN ECONOMIE WERKGELEGENHEID

HWW Zorg dreigt met ‘stevige acties’

AD 25.07.2017 Medewerkers van zorgorganisatie HWW Zorg zijn ‘stevigere acties’ aan het voorbereiden. Dat meldt vakbond FNV. De medewerkers zijn boos omdat er ontslag dreigt.

Een aantal medewerkers hangt ontslag boven het hoofd, omdat ze te laag zijn opgeleid en ‘niet-leerbaar’ zouden zijn. De actie is aangekondigd voor 7 augustus. Een eerdere ludieke actie met ‘lulkoekjes’ loste niks op, aldus het personeel.

zie ook: Succesvolle actie van medewerkers De Kwadrantgroep

Medewerkers HWWzorg strijdbaar tegen beleid Raad van Bestuur

FNV 21.07.2017 Medewerkers van de Haagse Wijk- en Woonzorg (HWWzorg) in Den Haag gaan stevigere acties voorbereiden.

Bernard Koekoek, bestuurder FNV Zorg & Welzijn: ‘De medewerkers zijn het beleid van hun Raad van Bestuur helemaal zat. Ludieke acties, zoals het aanbieden van lulkoekjes en het Baggâhboek, hebben duidelijk geen effect. De Raad wil niets oplossen. De medewerkers gaan het harder aanpakken om ervoor te zorgen dat de Raad van Bestuur hun beleid gaat aanpassen, zodat de zorg in Den Haag menselijk blijft.’

Medewerkers van HWWzorg voeren al maanden op ludieke wijze actie tegen het beleid van de Raad van Bestuur. De medewerkers eisen echte banen, goede roosters en kwalitatief goede zorg voor hun cliënten.

Over de eisen zegt Koekoek: “De menselijkheid in de zorg is ver te zoeken. Er dreigt ontslag voor zorgmedewerkers, terwijl zzp’ers hun werk overnemen. Zelfs de medewerkers die hun baan houden worden zo kriskras door de stad ingeroosterd, dat zij zich voelen als een uitzendkracht binnen de eigen organisatie. Dit zorgt alleen maar voor onrust bij de zorgbehoevende mensen die juist zo’n behoefte hebben aan een vertrouwd gezicht. De grens is bereikt. Als de Raad niet wil luisteren, dan moeten ze maar voelen.”

Frustraties

Eén van de frustraties van de medewerkers is dat HWW hun tegen elkaar lijkt uit te spelen. Groepen medewerkers worden gelabeld als ‘niet-leerbaar’ en mogen vanaf de zomer belangrijke delen van hun werkzaamheden niet meer uitvoeren. Zieke medewerkers worden gedwongen om door te werken, zonder dat de organisatie zelfs maar de moeite neemt het oordeel van een arts te vragen.

Koekoek vervolgt: ‘Zorgmedewerkers willen weer zorg kunnen verlenen en geen nummertje zijn die overal hun plicht moeten vervullen. We horen steeds vaker dat cliënten de zorg afzeggen, omdat ook voor hen de maat vol is. Zij hebben liever een keer géén zorg dan dat ze hun vertrouwde gezicht moeten missen.’

Baggâhboek

De FNV en de medewerkers hebben de misstanden in het HWW-beleid verzameld in het Baggâhboek. Dit boek is vorige week aangeboden aan de Raad van Bestuur, met het verzoek om met de FNV aan tafel te zitten om de problemen aan te pakken. Het bestuur wilde het Baggâhboek zelf niet in ontvangst nemen en heeft het ultimatum om de problemen aan te pakken inmiddels laten verlopen. Reden voor de zorgmedewerkers om nu te besluiten hardere acties te gaan voeren.

Verdubbeling gedwongen opnames psychiatrische patiënten door bezuinigingen

AD 19.07.2017 Duizenden psychiatrisch patiënten zijn in de dwang- en crisisopvang terecht gekomen, omdat ze moesten meebetalen aan hun behandeling. Zo pakte een miljoenenbezuiniging averechts uit, stellen onderzoekers.

Patiënten die zelf een paar honderd euro moeten neertellen voor psychiatrische hulp beginnen er niet aan of stoppen hun behandeling. Dat blijkt uit een studie onder 900.000 mensen door vier Nederlandse universiteiten, GGZ-instelling InGeest en de Harvard Universiteit in de Verenigde Staten. De onderzoekers laten zien dat na de invoering van de eigen bijdrage in 2012 (200 euro per jaar bij gesprekken, 145 euro per maand bij opname) 13 procent van de patiënten afhaakte: van ruim 450.000 naar ruim 393.000 behandeltrajecten.

Daarmee lijkt de beoogde bezuiniging van het kabinet geslaagd, maar schijn bedriegt. Onderzoeker in Harvard, Bastian Ravesteijn: ,,Er werd naar schatting 70 miljoen minder uitgegeven aan reguliere behandelingen, maar daar kwam 57 miljoen aan kosten bij omdat de hoeveelheid dwang en crisisopvang explosief groeide.” De crisisopvang steeg met bijna 5.000 opnames en de dwangopvang verdubbelde: 2200 in plaats van 1100 gevallen. Met name mensen met ernstige ziektebeelden als schizofrenie en bipolaire stoornissen kwamen in die acute zorg terecht.

Verward op straat

De impact op het welzijn van deze patiënten is dramatisch, stelt hoogleraar psychiatrie Aartjan Beekman aan het VUmc in Amsterdam en behandelaar bij GGZ InGeest: ,,Die acute zorg is juist wat je wilt voorkomen. Deze mensen hebben na een jarenlang gevecht tegen hun stoornis met de juiste behandeling en steun van hun familie hun leven enigszins op de rit. Als de hulp dan wegvalt, glijden ze af tot het moment dat ze als verwarde personen op straat rondzwerven. En juist dát willen we allemaal zo graag voorkomen.”

Dat een nieuw kabinet per 2013 de eigen bijdrage weer afschafte, heeft niet veel goedgemaakt, zegt hoogleraar Beekman. ,,De eigen bijdrage voor psychiatrisch patiënten verviel weliswaar, maar daar kwam het eigen risico werd verhoogd van 220 naar 350 euro. Per saldo werp je dan dezelfde financiële drempel op.”

Beekman ziet vanaf 2012 letterlijk hoe patiënten afhaken omdat ze zelf geld moeten ophoesten. ,,Daar kun je als behandelaar onverantwoord vinden, maar uiteindelijk is het aan de patiënt zelf. Veel mensen hebben het financieel krap, juist omdat ze niet volledig kunnen functioneren. Maar probleem is ook dat ze vaak zelf niet doorhebben hoe ziek ze zijn en hoe naarstig hulp nodig is.”

Die acute zorg is juist wat je wilt voorkomen !!

Besparing verdampt

Dat geldt niet alleen voor mensen met een ernstige stoornis. Ook mensen met een milder psychiatrisch probleem als depressie en angststoornis mijden zorg en kunnen daar ernstige consequenties van ondervinden. Ravesteijn onderzoekt momenteel wat die precies zijn: verlies van werk, scheidingen. Hoogleraar Beekman: ,,Maar hoe dan ook zorgt het afhaken van deze groep ook voor maatschappelijke kosten. Iemand met een depressie is gemiddeld 300 dagen niet op zijn werk.” Hij verwacht dan ook dat als je alles bij elkaar optelt er niets van de beoogde miljoenenbesparing overeind blijft.

De toename in dwang en crisisopvang is al jaren gaande. Tot nu toe was het gissen naar de redenen. Zo zouden steeds minder bedden in de psychiatrische hulpverlening een oorzaak zijn. De onderzoekers erkennen dat er mogelijk meerdere factoren zijn. Ravesteijn: ,,Maar het effect van de financiële drempels is nu heel duidelijk aangetoond.”

Hoogleraar Beekman raadt een nieuw kabinet aan psychiatrische hulp buiten het eigen risico te laten vallen en denkt zelfs aan een beloning voor aan mensen die geestelijk gezond weten te blijven, door bijvoorbeeld een lagere zorgpremie te rekenen.

Het effect van de financiële drempels is nu heel duidelijk aangetoond !!!

De verliezen zijn voor een belangrijk deel te wijten aan gestegen personeelskosten.

Verpleeghuis duikt in rode cijfers

Telegraaf 18.07.2017 Bijna vier op de tien verpleeghuizen en thuiszorgorganisaties hebben vorig jaar met verlies gedraaid. Een jaar eerder schreef nog geen kwart (24 procent) van deze zorgorganisaties rode cijfers, blijkt uit berekeningen van Intrakoop, een inkoopcoöperatie van de zorg, en accountantskantoor Verstegen.

De verliezen zijn voor een belangrijk deel te wijten aan gestegen personeelskosten. Dat hangt samen met nieuwe cao-afspraken. Eén daarvan is dat werkgevers niet ontvangen onregelmatigheidstoeslagen tijdens de vakantie over de afgelopen jaar alsnog moeten betalen. „Een forse kostenpost voor zorgorganisaties van naar schatting 200 miljoen euro. Ook stonden vorig jaar de tarieven en volumes onverminderd onder druk”, aldus Intrakoop.

Gezamenlijk leed de sector in 2016 een verlies van 39 miljoen euro, tegen een winst van 123 miljoen euro het voorgaande jaar. De onderzoekers namen de jaarverslagen van bijna 400 organisaties werkzaam in verpleging, verzorging en thuiszorg onder de loep.

Daaruit blijkt ook dat de investeringen voor het vijfde jaar op rij zijn gedaald, met 10 procent vorig jaar. De onderzoekers noemen dit, samen met de krapte op de arbeidsmarkt, een zorgelijke ontwikkeling. Het aantal moeilijk vervulbare functies binnen zorgorganisaties stijgt volgens Intrakoop explosief. Dat komt onder meer doordat het aantal patiënten met complexe medische problemen steeds verder stijgt.

Een lichtpuntje is dat de omzet van zorgorganisaties licht is toegenomen met 0,9 procent. De bedrijfskosten stegen met 2,2 procent echter veel harder.

Minister Schippers en belangengroepen: wachtlijsten ggz binnen een jaar wegwerken

VK 13.07.2017 De wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg moeten binnen een jaar weggewerkt worden. Het verkorten van de wachttijd voor mensen met autisme, persoonlijkeidsstoornissen, trauma’s en licht verstandelijke beperkingen krijgt prioriteit. Dit heeft minister Edith Schippers van Volksgezondheid afgesproken met de belangengroepen in de ggz.

Dit jaar moet er al een begin worden gemaakt aan het terugbrengen van de wachtlijsten. Dit betekent dat de behandeling uiterlijk tien weken na de eerste diagnose van start moet gaan. De behandeling in een instelling moet binnen zeven weken aanvangen.

Dit zijn de zogenoemde Treeknormen, die al in 2000 in een herenakkoord tussen alle behandelaars in de zorg, verzekeraars en de minister van Volksgezondheid zijn opgenomen. In de praktijk lopen de wachttijden voor behandeling in de ggz op dit moment echter op tot tien maanden.

De problemen in de geestelijke gezondheidszorg worden niet veroorzaakt door onvoldoende finaciële middelen, zo stelden de partijen vast in hun akkoord. Zo boekte Schippers het afgelopen jaar een meevaller, aangezien 288 miljoen euro minder aan geestelijke gezondheidszorg is uitgegeven dan begroot. Aan de ggz wordt jaarlijks bijna 4 miljard euro besteed via de zorgverzekeringswet.

De begroting van de zorgverzekeringswet voor volgend jaar bedraagt 3,909 miljard euro, meldt Schippers in het akkoord. Dat bedrag wordt nog wel hoger door compensatie voor stijgende lonen en prijzen. In totaal gaat het om bijna 7 miljard euro, inclusief de kosten voor de gebouwen en financiering van ggz-zorg via andere wetten.

Onvoldoende samenwerking

De samenwerking tussen alle betrokken partijen moet verbeteren

De wachtlijsten zijn volgens het akkoord vooral het gevolg van onvoldoende samenwerking, tekortschietende organisaties, onvoldoende specifieke behandelcapaciteit en onvoldoende zorg op de juiste plek.

Het gebrek aan samenwerking bestaat voornamelijk wat betreft de financiering van de ggz. Die wordt deels betaald via de zorgverzekering, de Jeugdwet, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en de Wet Langdurige Zorg (WLZ). De zorgverzekering neemt nu de praktijkondersteuner bij de huisarts, de generalistische, algemene ggz en de gespecialiseerde ggz voor haar rekening. De eerste drie jaren dat iemand in een ggz-instelling woont worden door de zorgverzekering gedekt; de jaren die volgen door de WLZ. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor het contracteren van ggz-hulp aan jeugdigen en ggz-hulp aan thuiswonende hulpbehoevenden. De samenwerking tussen alle betrokken partijen moet verbeteren, zo staat in het akkoord. Ook de hulp aan degenen die 18 jaar worden, waardoor hun hulp via de Jeugdwet wegvalt, moet worden verbeterd.

Verzekeraars zien aan de hand van de declaraties uit de ggz dat sommige behandelaars veel langer bezig zijn met patiënten dan hun collega’s met vergelijkbare patiënten. Er zullen afspraken gemaakt gaan worden over het ‘verkorten’ van de behandeltijd van ‘lichtere’ patiëntengroepen, zonder dat dit gevolgen heeft voor de kwaliteit van de zorg. ‘De vrijgespeelde capaciteit’, zo vermeldt het akkoord, ‘zal worden ingezet voor het wegwerken van wachttijden bij de ‘zwaardere’ doelgroepen.’

Volg en lees meer over: GEZONDHEID GEZONDHEIDSZORG

NEDERLAND

ZORG;

Minister Schippers en belangengroepen: wachtlijsten ggz binnen een jaar wegwerken

7 miljoen meer frauduleuze zorgdeclaraties in 2016 dan in 2015

Negen wetenschappelijke studies herhaald in Nederland om resultaten te checken

Waarom zou je je als zzp’er verzekeren (of niet)?

Structureel tekort aan zorgpersoneel, vooral in de wijk: ‘100.000 mensen extra nodig’

BEKIJK HELE LIJST

Extra hulp voor zware GGZ-patient

Telegraaf 13.07.2017 De geestelijke gezondheidszorg gaat op de schop, zodat de wachtlijsten kunnen slinken. Besloten is om zware patiënten voorrang en meer behandeluren te geven.

De afspraken zijn gemaakt tussen het kabinet, verzekeraars en GGZ-zorginstellingen. Binnen een jaar moeten de wachtlijsten weer binnen de daarvoor geldende normen zijn. Op dit moment zijn ze dat bij lange na niet allemaal. Vooral mensen met autisme, persoonlijkheidsstoornissen, trauma en licht verstandelijke beperking in combinatie met GGZ-problematiek vallen buiten de boot.

Minister Schippers (Volksgezondheid) laat weten dat de wachtlijsten niet door geldgebrek komen. In de sector is zelfs meer geld dan wordt gebruikt. Zo’n 290 miljoen euro ligt nog op de plank. Het probleem moet volgens de bewindsvrouw worden opgelost door de behandelcapaciteit beter te verdelen. Afgesproken is dat instellingen beter gaan samenwerken en afstemmen.

Schippers verruimt bovendien de opleidingscapaciteit tot gespecialiseerde GGZ-verpleegkundige. Ook wordt er ingezet op e-health, zodat patiënten ook thuis op afstand zorg kunnen krijgen.

LEES MEER OVER; EDITH SCHIPPERS GGZ GEZONDHEIDSZORG ZORG

Afspraken aanpak ouderenzorg

Telegraaf 12.07.2017 Geen gedwongen ontslagen, uitbreiding van het aantal uren, flexibiliteit naar wens van het personeel, geen onderbroken diensten meer en korte opleidingen voor zij-instromers en bepaalde nieuwe collega’s. Dat zijn maatregelen tegen het personeelstekort in de ouderenzorg die woensdagmiddag volgens CNV Zorg & Welzijn zijn ondertekend door onder andere deze bond, FNV, het ministerie van Volksgezondheid, werkgevers en mbo-opleidingen.

Dit arbeidsmarktplan moet in 2023 125.000 extra zorgmedewerkers hebben opgeleverd, iets waarvoor 435 miljoen euro beschikbaar is, becijfert het CNV.

,,Werknemers, werkgevers en onderwijs laten vandaag zien dat ze schouder aan schouder staan om te zorgen voor werkzekerheid, goede banen die passen bij de wensen en mogelijkheden van medewerkers, goede opleiding en voldoende mensen in de zorg voor ouderen om samen het werk te verzetten”, reageert staatssecretaris van Volksgezondheid Martin van Rijn. ,,Vandaag is dus de start van iets moois, zowel voor ouderen die zorg nodig hebben als mensen die werken in de zorg of daarover nadenken.’’

Technologie

In de afspraken is ook aandacht voor nieuwe technologie. ,,Hiermee kan er juist meer aandacht naar de patiënt ofwel cliënt daar waar dat het hardste nodig is”, zegt een woordvoerder van de ondertekenaars.

Volgens verwachting groeit het aantal tachtigplussers van 700.000 naar 1,25 miljoen in 2025.

Ouderenzorg gaat fors uitbreiden

AD 12.07.2017 De komende jaren zullen er 32.000 scholingstrajecten komen om mensen in de ouderenzorg aan de slag te laten gaan met een diploma als helpende, verzorgende of verpleegkundige. Dat staat in de Arbeidsmarktagenda 2023. ‘Aan het werk voor ouderen!’ die vanmiddag is ondertekend.

Het is de bedoeling van werknemers, werkgevers, het onderwijs en de overheid om vanaf 2018 genoeg stage- en opleidingsplaatsen aan te bieden in de zorg, inclusief begeleiding. Daarnaast zullen alle betrokkenen werken aan voldoende (zij-)instroom in het mbo en het hbo om stage- en opleidingsplaatsen in te vullen, beloven ze.

Uiteindelijk moet werken in de zorg weer betekenen dat mensen een goede baan hebben met een fatsoenlijk inkomen. Verder wordt de roep om meer personeel op de werkvloer beantwoord door het uitbreiden van kleine contracten en het aantrekken van nieuwe medewerkers.

Schouder aan schouder

Staatssecretaris van Rijn: ,,Werknemers, werkgevers en onderwijs laten vandaag zien dat ze schouder aan schouder staan om te zorgen voor werkzekerheid en goede banen en voldoende mensen in de zorg voor ouderen.”

Om de plannen te ondersteunen stelt het ministerie van Volksgezondheid van 2017 tot 2021 ten minste 72 miljoen euro beschikbaar, werd al bij de presentatie van de Voorjaarsnota helder. Dit bedrag wordt onder andere ingezet voor scholing van nieuw aan te trekken personeel.

De vakbeweging is blij dat er eindelijk aandacht is voor de mensen die het werk doen in de zorg. ,,Die hebben recht op echte banen en een fatsoenlijk inkomen.”

Werknemers, werkgevers en onderwijs laten vandaag zien dat ze schouder aan schouder staan om te zorgen voor werkzekerheid en goede banen.

‘Tekort aan verpleegkundigen structureel en urgent probleem’

NU 12.07.2017 Een schaarste aan verpleegkundigen zorgt voor duurdere zorg en langere wachtlijsten, en dwingt zorginstellingen tot het geven van hogere salarissen, bonussen en zelfs huisvesting om personeel aan te trekken.

Dat is woensdag te lezen in het Financieele Dagblad, waarin bestuurder Ab Klink van zorgverzekeraar VGZ en Sonja Kersten, directeur van de beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland de noodklok luiden. Ze spreken van een structureel en urgent probleem binnen de sector.

Klink noemt het geven van hogere salarissen, bonussen en huisvesting “symptoombestrijding”, en dat zorgt er alleen maar voor dat lonen verder stijgen, waarschuwt hij.

Met hogere lonen “lost de zorginstelling het eigen personeelsprobleem op, maar ze trekt de mensen wel weg van een plek waar ze anders zouden werken”, zegt Kersten. De werkdruk wordt daardoor steeds hoger van zittend personeel met leegloop als gevolg, vult Klink aan.

Tekort aan verpleegkundigen ‘urgent’ probleem

Telegraaf 12.07.2017 Een schaarste aan verpleegkundigen zorgt voor duurdere zorg en langere wachtlijsten.

Bestuurder Ab Klink van zorgverzekeraar VGZ en Sonja Kersten, directeur van de beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland luidden woensdag in het Financieele Dagblad de noodklok. Ze spreken van een structureel en urgent probleem binnen de sector.

Een groeiend tekort aan verpleegkundigen dwingt zorginstellingen tot het geven van hogere salarissen, bonussen en zelfs huisvesting om personeel aan te trekken. Maar dat is ,,symptoombestrijding” en zorgt er alleen maar voor dat lonen verder stijgen, waarschuwt Klink.

Met hogere lonen ,,lost de zorginstelling het eigen personeelsprobleem op, maar ze trekt de mensen wel weg van een plek waar ze anders zouden werken”, zegt Kersten. De werkdruk wordt daardoor steeds hoger van zittend personeel met leegloop als gevolg, vult Klink aan.

Volgens de oud-minister van Volksgezondheid is het ,,juist belangrijk om te kijken waar onnodige zorg wordt geleverd en waar het personeel dus onnodig wordt ingezet.” Zo wil Klink bijvoorbeeld een verplaatsing van zorg vanuit het ziekenhuis naar de huisarts en de wijkverpleging, om de personele druk in ziekenhuizen te verlagen.

Beiden pleiten voor betere samenwerking op regionaal niveau en tussen zorgverzekeraars en gemeenten om het probleem aan te pakken.

Reinier de Graaf kampt met forse wachtlijsten

AD 08.07.2017 Het Reinier de Graaf ziekenhuis gaat zich extra inspannen om de wachtlijsten kleiner te maken. Dat meldt het Delftse streekziekenhuis naar aanleiding van problemen in Voorburg.

De dependance Voorburg staat op nummer 7 in de top-10 van ziekenhuislocaties met de langste wachttijden, blijkt uit gegevens van zorgkaartnederland.nl.

Bij elkaar opgeteld bedraagt de wachttijd voor de in Voorburg gevestigde specialisaties 118 weken. De top-10 wordt gedomineerd door ziekenhuizen in het noorden en oosten van het land, waar de problemen met wachtlijsten het grootst zijn.

Reinier de Graaf heeft vier locaties. Behalve in het ziekenhuis in Delft vinden specialistische behandelingen plaats in Naaldwijk, Ypenburg en Voorburg.

Dagbehandeling
Op de locatie Diaconessenhuis Voorburg vinden ingrepen in dagbehandeling of kort verblijf plaats. Het Diaconessenhuis kent twintig specialisaties. Ook patiënten uit Westland en Delft zijn van deze locatie afhankelijk. Zo vinden in het voormalige Diaconessenhuis alle ivf- en icsi-behandelingen plaats.

De wachtlijsten zijn in vergelijking met de peildatum van de ranglijst reeds verkort, zegt een woordvoerder van het ziekenhuis. ,,Maar we betreuren dit enorm. Want iedere week dat een patiënt moet wachten op een behandeling is er een te veel. Samen met de medische leiding doen we ons uiterste best om de wachttijden terug te dringen en de patiënt zo snel mogelijk te helpen. We nemen maatregelen om de capaciteit continu te verbeteren en zetten waar mogelijk extra medewerkers in.’’

Onderzoek
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) presenteerde onlangs een actieplan voor het terugdringen van wachttijden in de GGZ en in ziekenhuizen. Voor wachttijden in ziekenhuizen bestaan er zogenoemde Treeknormen.

Bij poliklinieken is die Treeknorm vier weken. Uit onderzoek van recente wachttijden blijkt dat voor diverse poliklinieken de wachttijd gemiddeld boven die Treeknorm ligt.

Intimidatie, geweld en seks; misstanden in woonzorgcentrum Op de Laan

OmroepWest 07.07.2017 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) doet onderzoek naar misstanden in HWW woonzorgcentrum ‘Op de Laan’ in Den Haag. Het betreft onder meer klachten over intimidatie van personeel en bewoners door andere bewoners, verwaarlozing van bewoners door personeel, en betaalde seksuele handelingen tussen bewoners onderling. Ook HWW zelf heeft een extern en onafhankelijk onderzoek ingesteld, al zegt de directie zich in het geheel niet in de klachten te herkennen.

Het voormalig Meavita-verzorgingshuis aan de sjieke, langste laan van Nederland, de Laan van Meerdervoort, heeft een nogal diverse groep bewoners. Het huis wordt gedeeld door een groep HWW-cliënten, onder wie zwaar demente mensen op een gesloten afdeling, en een groep ‘vrije’ huurders, die een kamer hebben gehuurd in het complex. Ook zij gebruiken de gezamenlijke ruimtes tussen de HWW-cliënten in. Onder hen zou een aantal (ex-)gedetineerden de dienst uitmaken.

Een derde groep bewoners is cliënt van de crisisopvang van Limor, die een verdieping huurt. Zij worden door onze bronnen omschreven als (ex-)verslaafden en daklozen. Volgens HWW is Limor ‘een afgescheiden afdeling, met eigen ruimtes, waarbij alleen de hoofdingang gedeeld wordt’.

‘Pistoolgebaar’

Omroep West sprak met een aantal betrokkenen die anoniem wensen te blijven. Volgens hen maakt met name de groep vrije bewoners zich schuldig aan intimidaties en geweld jegens de andere bewoners. Een aantal van de HWW-cliënten durft zich niet meer in de gezamenlijke ruimte te vertonen en trekt zich terug. Zij worden niet gedoucht of gelucht. ‘Sommige bewoners stinken en zijn ernstig verwaarloosd’, zegt een onthutste oud-medewerker.

De groep vrije bewoners heerst over de anderen. Hun belangrijkste domein is het rookhok. HWW-personeel dat wil ingrijpen wordt ook geïntimideerd en bedreigd. ‘Ik kreeg van één van die zware jongens een handgebaar als pistool op mijn hoofd’, zegt een oud-medewerkster, die zich daardoor lang slecht heeft gevoeld en inmiddels een andere baan heeft gezocht.

Seksuele handelingen

Er wordt in het rookhok hoog opgegeven over seksuele handelingen die Limor-cliënten tegen betaling hebben verricht. ‘Maar dat heb ik niet zelf waargenomen’, zegt de anonieme bron erbij. HWW zegt daar ook niets van te weten: ‘Er heeft ons geen enkel signaal bereikt zoals u weergeeft rond Limor.’ Ook zouden er volgens HWW ‘geen gedetineerden en daklozen op de afdeling aanwezig’ zijn.

Ten minste één van de HWW- cliënten is mishandeld. Omdat de politie geen duidelijkheid kon krijgen over de schuldigen is hier niets mee gedaan, zegt een medewerker van het huis. HWW: ‘Van een situatie van mishandeling – zo heeft de politie geconcludeerd – is geen sprake.’

Extern onderzoek

In een reactie neemt voorzitter Bert Deitmers van de raad van bestuur van HWW volledig afstand van onze bevindingen. ‘Het beeld dat u schetst, herken ik in het geheel niet op basis van mijn bronnen. Er is slechts bij mij één signaal binnengekomen. Met deze persoon is afgesproken het onderzoek eerst af te wachten.’ Volgens betrokkenen is de leiding al langere tijd op de hoogte maar greep steeds maar niet in. ‘Als het je niet bevalt, ga je toch weg?’, zou een leidinggevende hebben gezegd. ‘Zo is de cultuur hier nu eenmaal.’

Deitmers laat weten dat hij een extern bureau opdracht heeft gegeven de klacht te onderzoeken. Dat onderzoek wordt gedaan door Bezemer Kuiper & Schubad uit Rotterdam, volgens zijn website ‘marktleider in de aanpak van ongewenste omgangsvormen in de zorg’. Volgens Deitmers is het bureau sinds anderhalve week aan het werk. Op dit moment wordt met betrokkenen gesprekken gevoerd.

‘Bezem erdoor!’

Ook de Inspectie voor de gezondheidszorg IGZ kreeg klachten van medewerkers en familie van bewoners. De IGZ laat desgevraagd weten ‘in april klachten te hebben ontvangen en in behandeling te hebben genomen’. Het is niet bekend hoe lang de onderzoeken gaan duren.

Volgens Deitmers zou in elk geval Limor in september gaan verhuizen naar een eigen nieuwbouwpand. Maar volgens een oud-medewerker van HWW is er maar één oplossing die hout snijdt: ‘Alle bewoners en personeel eruit en het huis opnieuw opbouwen. De bezem erdoor!’

LEES OOK: Zorgen over de zorg: Mantelzorgers trekken aan de bel bij Omroep West

Onderzoek naar verwaarlozing en geweld in woonzorgcentrum ‘Op de Laan’

Den HaagFM 07.07.2017 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) doet onderzoek naar misstanden in HWW woonzorgcentrum ‘Op de Laan’. Het betreft onder meer klachten over intimidatie van personeel en bewoners door andere bewoners, verwaarlozing van bewoners door personeel, en betaalde seksuele handelingen tussen bewoners onderling. Ook HWW zelf heeft een extern en onafhankelijk onderzoek ingesteld, al zegt de directie zich in het geheel niet in de klachten te herkennen.

Het voormalig Meavita-verzorgingshuis aan de Laan van Meerdervoort, heeft een nogal diverse groep bewoners. Het huis wordt gedeeld door een groep HWW-cliënten, onder wie zwaar demente mensen op een gesloten afdeling, en een groep ‘vrije’ huurders, die een kamer hebben gehuurd in het complex. Ook zij gebruiken de gezamenlijke ruimtes tussen de HWW-cliënten in. Onder hen zou een aantal (ex-)gedetineerden de dienst uitmaken. Een derde groep bewoners is cliënt van de crisisopvang van Limor, die een verdieping huurt. Zij worden door onze bronnen omschreven als (ex-)verslaafden en daklozen.

Collega’s bij Omroep West sprak met een aantal betrokkenen die anoniem wensen te blijven. Volgens hen maakt met name de groep vrije bewoners zich schuldig aan intimidaties en geweld jegens de andere bewoners. Een aantal van de HWW-cliënten durft zich niet meer in de gezamenlijke ruimte te vertonen en trekt zich terug. Zij worden niet gedoucht of gelucht. “Sommige bewoners stinken en zijn ernstig verwaarloosd”, zegt een onthutste oud-medewerker.

Onderzoek

In een reactie neemt voorzitter Bert Deitmers van de raad van bestuur van HWW volledig afstand van de bevindingen. Hij geeft aan dat er slechts één signaal binnen is gekomen. Deitmers laat weten dat hij een extern bureau opdracht heeft gegeven de klacht te onderzoeken. Dat onderzoek wordt gedaan door Bezemer Kuiper & Schubad uit Rotterdam. Volgens Deitmers is het bureau sinds anderhalve week aan het werk. Volgens betrokkenen is de leiding al langere tijd op de hoogte maar greep steeds maar niet in.

Ook de Inspectie voor de gezondheidszorg IGZ kreeg klachten van medewerkers en familie van bewoners. De IGZ laat weten “in april klachten te hebben ontvangen en in behandeling te hebben genomen”. Het is niet bekend hoe lang de onderzoeken gaan duren.…lees meer

Gerelateerd;

HWW verpleeghuizen moeten zorg snel verbeteren

16 april 2010

Wethouder bemiddelt niet bij HWW Zorg

15 februari 2013

Personeel HWW Zorg levert dagboek in bij Inspectie

13 november 2012

Wachtlijsten zijn terug in de zorg: voor acht van 24 specialismen wordt norm overschreden

Wachtlijsten zijn terug in de zorg: bekijk hoe het met de wachttijden is gesteld in uw gemeente

VK 06.07.2017 De wachtlijsten zijn terug van weggeweest in de Nederlandse ziekenhuizen. Voor 8 van de 24 medische specialismen overschrijdt de gemiddelde wachttijd de norm. Ook verschillen die wachttijden erg per ziekenhuis. Dat blijkt uit een inventarisatie van de Volkskrant en een rapport van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).

De wachttijden zijn het langst bij specialismen allergiebehandelingen, oogheelkunde en maag-, darm- en leverziekten. Ook reumatologie, revalidatiegeneeskunde, pijnbestrijding, neurochirurgie en neurologie halen de norm niet.

Hoe zit het met wachtlijsten in uw gemeente? Bekijk het met onze tool. Bij het onderzoek is gekeken naar vestigingen van ziekenhuizen. Sommige ziekenhuizen hebben na een fusie meerdere vestigingen met dezelfde naam, zodat voor de herkenbaarheid soms de oude ziekenhuisnaam is gebruikt.

Door economische groei stijgt de vraag naar zorg

Volgens de zogeheten Treeknormen moeten patiënten binnen vier weken (diagnose en polikliniekbezoek) of zeven weken (klinisch) geholpen worden. De Treeknormen zijn streefnormen, gebaseerd op een herenakkoord uit 2004 tussen alle ziekenhuizen en zorgverzekeraars. Er staan geen sancties op overschrijding.

De wachttijden voor medisch-specialistische behandelingen nemen weer toe sinds 2013. Door economische groei stijgt de vraag naar zorg. Ziekenhuisbedden worden vaker bemand door kwetsbare ouderen die langer thuis wonen. Ook een tekort aan medisch specialisten speelt een rol, met name in Noord- en Oost-Nederland.

Tussen ziekenhuizen bestaan grote verschillen, blijkt uit de inventarisatie van de Volkskrant van de wachttijden voor 22 veel voorkomende, niet-acute ingrepen in 48 Nederlandse ziekenhuizen. De wachttijden zijn het langst voor plastische chirurgie, zoals buikwandcorrecties en borstverkleiningen. Zonder medische noodzaak vergoedt de zorgverzekering deze ingrepen niet. Privéklinieken – ook in het buitenland – zijn een populair alternatief. Ook op een nieuwe heup moeten patiënten relatief lang wachten.

De gemiddelde wachttijd is het langst in academische ziekenhuizen, doordat zij zich steeds meer toeleggen op complexe zorg. Vaak is er voor een ziekenhuis met een lange wachttijd voor een bepaalde ingreep dichtbij een sneller alternatief.

Zo moet een patiënt bij het UMC Groningen dertig weken wachten op een staaroperatie, terwijl hij of zij voor dezelfde ingreep bij het Martini Ziekenhuis in dezelfde stad over vier weken terecht kan.

Omdat patiënten elders vaak sneller geholpen kunnen worden, moeten zorgverzekeraars en zorgaanbieders nadrukkelijker wijzen op het recht op wachtlijstbemiddeling. Dat is het doorverwijzen van patiënten naar ziekenhuizen waar iemand sneller geholpen wordt. Daarvoor pleit de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in een rapport dat woensdag naar de Tweede Kamer is gestuurd.

‘Stijgende wachttijden zijn onwenselijk voor patiënten, die het recht hebben om tijdig passende zorg te ontvangen’, aldus de toezichthouder. ‘De kwaal kan bovendien verergeren als je te lang moet wachten’, voegt directeur Dianda Veldman van Patiëntenfederatie Nederland toe. Zij noemt de groeiende wachtlijsten ‘zorgelijk’.

De verzekeraars

Van wachtlijstbemiddeling komt nu nog weinig terecht, zegt directeur Dianda Veldman van Patiëntenfederatie Nederland. ‘Een enkele goede niet te na gesproken, maar je moet bij de meeste verzekeraars vier vijf keer doorklikken op de website voor je weet dat ze aan wachtlijstbemiddeling doen.’

Slechts een op de drie patiënten ontvangt informatie over wachttijden zonder hier zelf naar te vragen, blijkt uit een enquête die de NZa liet uitvoeren. Dat moet veranderen, vindt de toezichthouder. ‘Het is cruciaal dat burgers weten waar zij recht op hebben en wat hun mogelijkheden zijn. Ze moeten hier actief op gewezen worden.’

Ook de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen wil dat patiënten beter geïnformeerd worden over wachttijden en wachtlijstbemiddeling. Bovendien moeten er meer artsen opgeleid worden voor ‘krappe’ specialismen zoals oogheelkunde. Buiten ziekenhuizen moeten extra bedden komen voor kwetsbare ouderen.

De NZa pleit voor een ‘integraal plan’. Patiënten moeten actief worden ingelicht over wachttijden en alternatieven, de registratie – nu soms kunstmatig hooggehouden om patiënten af te schrikken – moet accurater, er moet nog kritischer bekeken worden welke zorg echt in het ziekenhuis thuishoort (in plaats van bijvoorbeeld bij de huisarts) en zorgverzekeraars en zorgaanbieders moeten beter samenwerken.

‘Zorgaanbieders en zorgverzekeraars wijzen vooral naar elkaar in plaats van dat zij gezamenlijk de wachtlijsten aanpakken in het belang van de patiënt/verzekerde.’

Zorgverzekeraars Nederland laat in een reactie weten uit te kijken naar de bevindingen van de NZa. ‘Maar als dit in het rapport staat, nemen we dat heel serieus en zullen we dat met onze leden bespreken’, zegt een woordvoerder. ‘Zorgverzekeraars hebben de opdracht toegankelijke, goede en betaalbare zorg te organiseren. In dat licht ligt hier een opdracht. Als mensen te lang op zorg moeten wachten, moet je met alle betrokkenen werken aan het probleem.’

Zorgverzekeraars worden wel wat actiever op het gebied van wachtlijstbemiddeling, merkt Patiëntenfederatie Nederland. Directeur Veldman: ‘Maar patiënten willen voor kleine ingrepen liever naar het ziekenhuis om de hoek en dan dus maar wachten tot daar plek is.’

Lees ook: De wachtlijsten in de ziekenhuizen zijn terug. Waarom dat gebeurt, blijkt van vele factoren afhankelijk. Maar er is een oplossing: wachttijdbemiddeling. Lees de bespreking. (+)

Volg en lees meer over: GEZONDHEID GEZONDHEIDSZORG ZORGVERZEKERING NEDERLAND

Wachttijden Amsterdamse ziekenhuizen nemen toe – Amsterdam

Parool 06.07.2017 De spoedeisende hulpen zitten vol, het specialistentekort is groot en oudere patiënten blijven onnodig lang. Het resultaat: de wachttijden in de ziekenhuizen nemen toe.

Bij 8 van de 24 medisch specialismen moeten patiënten te lang wachten op een onderzoek of behandeling. De wachttijden nemen al sinds 2013 toe, blijkt uit een rapport van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).

De regionale verschillen zijn echter groot. In Amsterdam ligt er vooral een hoge druk op oogheelkunde, maag-, darm- en leverziekten, reumatologie, pijnbestrijding en anesthesiologie en neurologie.

Ziekenhuizen geven verschillende oorzaken aan voor de oplopende wachttijden. Zo gaat veel capaciteit naar de overvolle spoedeisende hulpen, waardoor er minder tijd is voor geplande operaties en onderzoeken.

Nieuwe specialisten
Aan bepaalde medisch specialisten is een tekort. Maar ook worden de ziekenhuizen, meer dan voorheen, bevolkt door ouderen die door hun complexe ziektebeeld langer blijven, soms onnodig lang omdat er onvoldoende plekken buiten het ziekenhuis zijn om aan te sterken voor ze naar huis kunnen.

Het AMC stoot basiszorg af om tijd te maken voor gespecialiseerde zorg

Volgens de zogeheten Treeknormen moeten patiënten binnen vier weken terechtkunnen voor onderzoek en na zeven weken voor een behandeling.

Maar voor oogheelkunde geldt landelijk al een gemiddelde wachttijd van 6,5 weken voordat de patiënt überhaupt een oogarts ziet.

Bij maag-, darm- en leverziekten is dat 6,2 weken. De NZa voorspelt dat deze wachtlijsten de komende jaren zullen krimpen door de instroom van nieuw opgeleide medisch specialisten.

Het OLVG herkent de problematiek die in het rapport staat. “In de metropoolregio is er een oplopende druk op de opnamecapaciteit in alle ziekenhuizen,” laat een woordvoerder weten. Door ‘het verbeteren van de doorstroming van patiënten binnen en buiten het ziekenhuis’ moeten de wachttijden worden verkort.

Beter samenwerken
Het AMC doet dat door zo veel mogelijk basiszorg af te stoten naar regioziekenhuizen en meer terug te verwijzen naar de huisarts. “Daardoor proberen we tijd vrij te maken voor de gespecialiseerde zorg waarvoor wij in het leven zijn geroepen,” zegt een woordvoerder. “Want hier zijn de wachttijden ook opgelopen de afgelopen jaren.”

Ook de NZa ziet een deel van de oplossing in het doorverwijzen van patiënten naar zelfstandige behandelcentra of de huisarts en andere eerstelijnszorg.

Daarnaast wil de toezichthouder dat ziekenhuizen en zorgverzekeraars beter gaan samenwerken om het probleem aan te pakken. ‘Nu verwijzen ziekenhuizen en verzekeraars nog te vaak naar elkaar in plaats dat zij de te lange wachttijden gezamenlijk aanpakken’, stelt de NZa.

Wachttijden in ziekenhuizen © Jorris Verboon

Volg en lees meer over: Gezondheidszorg Amsterdam Gezondheid

Nederlandse Zorgautoriteit in actie tegen stijgende wachttijden

NU 05.07.2017 De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) komt met een plan om de te lange wachttijden in Nederlandse ziekenhuizen terug te dringen. Patiënten voor acht specialismen moeten in sommige delen van het land zelfs langer wachten dan volgens de zogeheten treeknormen is afgesproken.

Het gaat onder meer om de specialismen cardiologie en kaakchirurgie.

Volgens de treeknormen moet iemand binnen vier weken terechtkunnen op de polikliniek en binnen zeven weken geopereerd worden. In de praktijk blijkt dit niet altijd het geval. De NZa heeft een plan van aanpak geschreven om deze wachtlijsten weg te werken.

De toezichthouder wil dat ziekenhuizen en zorgverzekeraars actiever doorverwijzen naar andere ziekenhuizen waar wel ruimte is. Ook moeten ziekenhuizen en zelfstandige behandelcentra hun wachttijden verplicht publiceren. De NZa wil toe naar een centrale plek waar alle wachttijden zijn te raadplegen.

Samenwerking

Volgens een NZa-rapport zijn de oplopende wachttijden in de medisch specialistische zorg een gevolg van verschillende factoren. Om het probleem op te lossen zal de toezichthouder sturen op samenwerking tussen alle verantwoordelijke partijen, met name zorgaanbieders en -verzekeraars.

De NZa is kritisch over de bestaande samenwerking tussen zorgverzekeraars en ziekenhuizen. ”Nu verwijzen ziekenhuizen en verzekeraars nog te vaak naar elkaar in plaats van dat zij de te lange wachttijden gezamenlijk aanpakken.”

Ten slotte vindt de NZa dat patiënten vaker moeten worden doorverwezen naar zelfstandige behandelcentra. Dat zijn veelal commerciële gezondsheidscentra die zich hebben toegelegd op een specialisme zoals bijvoorbeeld orthopedie.

Lees meer over: Zorg NZa

NZa gaat wachttijden ziekenhuis aanpakken

Telegraaf 05.07.2017 De wachttijden voor specialisten in Nederlandse ziekenhuizen zijn nog steeds te lang. Voor acht specialismen, zoals cardiologie en kaakchirurgie, moeten patiënten in sommige delen van het land langer wachten dan volgens de zogeheten treeknormen is afgesproken. Volgens deze normen moet iemand binnen vier weken terechtkunnen op de polikliniek en binnen zeven weken geopereerd worden.

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft een plan van aanpak geschreven om deze wachtlijsten weg te werken. Volgens de NZa moeten ziekenhuizen en zorgverzekeraars actiever doorverwijzen naar andere ziekenhuizen waar wel ruimte is. Ook moeten ziekenhuizen en zelfstandige behandelcentra hun wachttijden verplicht publiceren. De NZa wil toe naar een centrale plek waar alle wachttijden zijn te raadplegen.

Verder is de NZa kritisch over de samenwerking tussen zorgverzekeraars en ziekenhuizen. ,,Nu verwijzen ziekenhuizen en verzekeraars nog te vaak naar elkaar in plaats van dat zij de te lange wachttijden gezamenlijk aanpakken.”

NZa slaat alarm: wachttijden in de zorg blijven oplopen

NOS 05.07.2017 Het is alle hens aan dek in de strijd tegen wachttijden in de zorg, zegt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Patiënten moeten steeds langer wachten voor specialistische zorg in het ziekenhuis, staat in een rapport van de NZa. Die wachttijd kan inmiddels oplopen tot wel 48 weken.

Het gaat hierbij om de wachttijd tussen het bellen van de patiënt voor een eerste afspraak tot terechtkunnen voor de afspraak. Pas daarna wordt een behandeling gepland.

In alle regio’s komt voor veel specialismen overschrijding van de afgesproken norm voor, maar in Groningen, Friesland en Drenthe zijn de meeste problemen. Daar is een oplopend tekort aan medisch personeel, terwijl er juist steeds meer ouderen wonen die zorg nodig hebben.

Te lange wachttijden zijn onwenselijk voor de patiënten, zegt de NZa. Zij hebben het recht om tijdig passende zorg te krijgen. Dat is ook in akkoorden vastgelegd.

Eerder dit jaren waren er al signalen dat er landelijk acht specialismen zijn waarvoor mensen met een doorverwijzing langer moeten wachten dan eigenlijk mag. Voor de NZa was dat reden voor “verdiepend onderzoek”.

Cardiologie en kaakchirurgie

Uit het rapport blijkt dat in een aantal regio’s nog extra ‘probleem-specialismen’ zijn. Zo lopen bijvoorbeeld in Rotterdam en Noord-Friesland ook de wachttijden voor cardiologie op. Andere regio’s verspreid over het land kampen met hoge wachttijden voor kaakchirurgie.

In 2013 signaleerde de NOS op basis van eigen onderzoek al dat wachttijden in het ziekenhuis oplopen, met name voor aandoeningen die te maken hebben met ouderdom. Volgens de NZa is de situatie sindsdien niet verbeterd, maar stijgen de wachttijden de afgelopen jaren juist.

Landelijk gezien wachten mensen te lang voor allergologie, oogheelkunde, maag-, darm- en leverziekten, reumatologie, revalidatiegeneeskunde, pijnbestrijding-anesthesiologie, neurochirurgie, neurologie. In delen van het land zijn ook problemen met de wachttijden voor kaakchirurgie, geriatrie, dermatologie en cardiologie.

Bij de problemen speelt ook de toestroom van ouderen op de eerste-hulpafdelingen een rol. Doordat meer personeel nodig is voor de SEH, kunnen minder mensen voor de ‘planbare’ zorg worden ingeroosterd. Bovendien liggen ouderen soms onnodig lang in het ziekenhuis, omdat er nog geen goede zorg thuis is.

De zorgautoriteit roept aanbieders en verzekeraars op snel iets aan de situatie te doen. Zij moeten stoppen met naar elkaar wijzen, en in het belang van de patiënt oplossingen zoeken, vindt de NZa. Ook moeten patiënten beter worden geïnformeerd over zorgbemiddeling als ze op een wachtlijst komen.

Strenger toezicht

De NZa zegt daarnaast dat voor ziekenhuizen meer winst te behalen valt uit het doorverwijzen van patiënten naar zelfstandige behandelcentra of de huisarts en andere eerstelijnszorg. Bovendien wil de zorgautoriteit betere registratie van wachttijden. De NZa zal daar ook strenger op gaan toezien.

Ook de zorgverzekeraar moet wat de NZa betreft in actie komen en pro-actiever zijn om bijvoorbeeld een andere plek in de buurt te zoeken waar de patiënt terechtkan. Patiënten krijgen het advies aan de bel te trekken bij hun verzekeraar als ze te lang moeten wachten.

BEKIJK OOK;

Wachtlijsten vooral voor ouderen

GGZ: wachtlijsten geestelijke gezondheidszorg steeds langer

7.000 verplegenden erbij dankzij 335 miljoen euro extra voor verpleeghuiszorg

VK 04.07.2017 Het demissionaire kabinet trekt volgend jaar 335 miljoen euro extra uit voor verpleeghuiszorg. Dat is goed voor zevenduizend extra verplegenden. Daarmee komt het budget voor ruim tachtigduizend bewoners van verpleeghuizen op bijna zeven miljard euro.

Dit heeft staatssecretaris Martin van Rijn (PvdA) van Volksgezondheid dinsdag bekend gemaakt. Eerder dit jaar stelde het Zorginstituut vast dat op termijn 2,1 miljard euro extra nodig is om de verpleeghuiszorg op niveau te brengen. Het extra geld in 2018 is daarvan een eerste stap. De Tweede Kamer heeft de conclusie van het Zorginstituut bijna voltallig omarmd. Daarom kan het demissonaire kabinet-Rutte II deze beslissing al nemen, in afwachting van de formatie van een nieuw kabinet: extra geld is in dit geval politiek onomstreden.

Met de nieuwe normen voor goede verpleegzorg die we begin dit jaar hebben vastgesteld, komt er meer tijd en aandacht voor bewoners, aldus Staatssecretaris Martin van Rijn.

Van Rijn verwacht dat met het extra budget vooral extra verpleeghulpen kan worden aangenomen. Het zou gaan om zevenduizend verplegenden. Op termijn zijn volgens de ramingen veertigduizend extra mensen nodig in de verpleeghuiszorg.

‘Met de nieuwe normen voor goede verpleegzorg die we begin dit jaar hebben vastgesteld, komt er meer tijd en aandacht voor bewoners. Extra nieuwe medewerkers in de zorg en de dagbesteding voor bewoners zijn daarvoor onmisbaar’, laat Van Rijn weten.

Staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid. © ANP

Dit jaar is 6,5 miljard euro begroot voor de verpleeghuiszorg aan tachtigduizend bewoners. Per plek kost de zorg nu 82 duizend euro.

Eerder dit jaar was al eenmalig 100 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de verpleeghuislocaties waar dat het hardst nodig is. Hierbovenop is het budget in het voorjaar met nog eens 100 miljoen verhoogd. Dit is een blijvende verhoging. Daar komt volgend jaar nog 335 miljoen euro bovenop, waardoor de begroting in 2018 in totaal 435 miljoen euro hoger is dan dit jaar.

Lees verder over de discussie rondom de verpleeghuiszorg;

Hugo Borst
‘De verzorgenden die mijn moeder verschonen, leveren een wereldprestatie.’ Hugo Borst over zijn strijd voor betere ouderenzorg. (+)

Dementerende moeder
Hun moeder is opgenomen in een kleinschalige woonvorm voor dementerende ouderen. Maar Marco Wisse, zelf directeur van een verpleeghuis, en zijn broer oordelen geheel verschillend over de kwaliteit van de daar geboden zorg. (+)

Laatste levensfase
De discussie rond voltooid leven is voor specialisten ouderengeneeskunde die werken met dementiepatiënten ‘niet zo relevant’. Zij richten zich liever op het hier en nu: hoe kunnen ze het leven van patiënten in die laatste fase zo prettig mogelijk maken. (+)

Kabinet, red de verpleeghuiszorg
Het nieuwe kabinet krijgt een opgelegde kans een nationaal schuldgevoel weg te poetsen. (+) Dat gaat over de bewoners van verpleeghuizen, vooral 80-plussers, die 24 uur per dag zorg nodig hebben.

Volg en lees meer over: POLITIEK GEZONDHEID MARTIN VAN RIJN NEDERLAND GEZONDHEIDSZORG

Zevenduizend extra medewerkers voor verpleeghuizen

NU 04.07.2017 In verpleeghuizen kunnen vanaf volgend jaar zo’n 7000 extra medewerkers worden ingezet. Het gaat deels om nieuw personeel, en contracten met medewerkers kunnen worden uitgebreid om snel meer handen aan het bed te krijgen.

Staatssecretaris van Volksgezondheid Martin van Rijn heeft besloten vanaf 2018 jaarlijks 335 miljoen euro extra beschikbaar te stellen, bovenop de 100 miljoen jaarlijks die onlangs al was aangekondigd.

Er wordt verwacht dat op termijn in verpleeghuizen tot ongeveer 40.000 extra medewerkers nodig zijn.

“Verpleeghuizen kunnen meteen aan de slag om mensen aan te nemen”, aldus de bewindsman. Hij wil meer tijd en aandacht voor de bewoners en hun naasten, en meer vaste medewerkers die zij kennen.

De 100 miljoen die eerder dit jaar vrijkwam was voornamelijk bedoeld om de grootste problemen aan te pakken in de verpleeghuizen waar dat het hardste nodig is.

Lees meer over: Verpleeghuizen Zorg

Financiële impuls voor zorg

Telegraaf 04.07.2017 Verpleeghuizen krijgen volgend jaar 435 miljoen euro om extra personeel aan te nemen en de kwaliteit op orde te krijgen. Vanaf volgend jaar kunnen daarmee zo’n 7000 extra medewerkers worden ingezet. Op termijn moet dit bedrag groeien naar 2,1 miljard euro per jaar.

Het gaat deels om nieuw personeel. Ook kunnen contracten met medewerkers worden uitgebreid om snel meer handen aan het bed te krijgen.

De extra handen aan het bed zijn hard nodig. Veel verpleeghuizen kampen met een ernstig personeelstekort. Berekend is dat er eigenlijk zelfs 40.000 extra banen nodig zijn.

Volgens PvdA’er Van Rijn zijn voor de instroom van zoveel nieuwe zorgmedewerkers enkele jaren nodig. Dat komt onder andere door krapte op de arbeidsmarkt en het vermogen van verpleeghuizen om hun organisatie hier op aan te passen.

„Verpleeghuizen kunnen meteen aan de slag om mensen aan te nemen”, aldus de bewindsman. Hij wil meer tijd en aandacht voor de bewoners en hun naasten, en meer vaste medewerkers die zij kennen.

Het kabinet had eerder al 100 miljoen euro voor de verpleeghuiszorg van 2018 gereserveerd. Daar komt nu 335 miljoen euro structureel bij.

Tijd voor een dolletje in verpleeghuis Huis in de Duinen in Zandvoort. © Hollandse Hoogte / Marcel van den Bergh

De verpleeghuiszorg moet je niet beperken tot bed, bad en brood

Trouw 11.06.2017 Geestelijke verzorging in verpleeghuizen is pure noodzaak, vindt historica en mantelzorger Carin Gaemers. Samen met Hugo Borst stelde ze het manifest ‘Scherp op ouderenzorg’ op. Ze roept alle betrokkenen op hiervoor de barricades op te gaan.

Bij alle rumoer rond de ouderenzorg gaat het steeds over medewerkers die de dagelijkse zorg bieden. Het tekort aan geestelijke verzorgers blijft buiten beschouwing, terwijl op te veel plaatsen onderbezetting leidt tot ernstig verlies van kwaliteit.

In een verpleeghuis is geestelijke verzorging geen luxe, maar een noodzaak. Een goed toegeruste vakgroep geestelijke verzorging draagt op alle niveaus van zorgorganisaties bij aan kwaliteit. Helaas wordt van hun capaciteiten onvoldoende gebruikgemaakt. Niet alle zorgbestuurders, beleidsmakers en politici zijn zich bewust van de toegevoegde waarde. En dat terwijl geestelijke verzorging een integraal onderdeel is van de wettelijke zorgplicht.

Nog steeds zijn er zorgorganisaties die de al matige bezetting aan geestelijke verzorgers verder inkrimpen. Bij de formatie van een nieuw kabinet wordt veel gesproken over verzorgenden, budgetten en kwaliteitseisen, maar een warm pleidooi voor geestelijke verzorging heb ik niet gehoord.

Zachte waarden

Met de nadruk op strak sturen op het financiële resultaat zijn de ‘zachte waarden’ in het gedrang gekomen. Marktwerking heeft te veel bestuurders ertoe aangezet verpleeghuiszorg te beperken tot ‘bed, bad en brood’. Het beleid is gebaseerd op de aanname dat zorgvragers op basis van rationele afwegingen verstandige keuzes maken.

De werkelijkheid is anders. Aan verhuizing naar het verpleeghuis gaat meestal een periode vooraf van toenemende afhankelijkheid van zorg. Zekerheden zijn weggevallen en mantelzorgers zijn vaak overbelast geraakt. Eenmaal in het verpleeghuis moeten bewoners nog steeds lastige afwegingen maken, bij voorbeeld over wel of niet behandelen van hun ziekte, terwijl het vermogen tot zelfstandig denken en handelen afneemt.

Al is de zorg nog zo goed, in die omstandigheden kan de laatste levensfase ontwrichtend zijn. Er dringen zich existentiële vragen op, zoals hoe om te gaan met afhankelijkheid, pijn en afscheid, en wat nog de zin en mogelijkheden zijn.

Niet alleen de bewoner heeft baat bij geestelijke verzorging. Uit ervaring weet ik dat eigen zorgen en verdriet over de situatie de mantelzorgers soms danig in de weg kunnen zitten. Geestelijk verzorgers kunnen naasten helpen bij het maken van keuzes en vragen over zingeving.

Barricaden

Ze kunnen ook een zinvolle inbreng hebben voor zorgmedewerkers en behandelaars die worstelen met ethische vraagstukken: onderscheid tussen doodswens en eenzaamheid, inperking van vrijheid ten behoeve van veiligheid. Voor bestuurders en toezichthouders zijn ze waardevol omdat zij bij de meestal abstracte besluitvorming het zicht weten te houden op de menselijke maat. In die zin houden ze het geweten van de organisaties in de gaten.

Gelukkig zijn er zorgorganisaties die dit onderkennen en die beschikken over een volwaardige vakgroep. Maar dat ze niet allemaal voldoen aan dit onderdeel van de zorgplicht is onacceptabel. Hoog tijd dus om de barricaden op te gaan voor goede geestelijke verzorging binnen alle instellingen voor langdurige zorg. Zeker nu het beleid aan het veranderen is, er meer geld komt en de discussie over langdurige zorg volop in de aandacht staat.

Hier ligt een belangrijke taak voor de geestelijk verzorgers zelf. Overtuig politici, beleidsmakers en bestuurders van het belang van geestelijke verzorging. Zoek bondgenoten: zorgvragers, hun naasten, zorgmedewerkers, behandelaars en cliëntenraden. Waar de geestelijke zorg niet op orde is, kunnen ook zij aandringen op uitbreiding. Alle betrokkenen roep ik op meer geestelijke verzorging te eisen. En geestelijk verzorgers, schrik niet terug voor enig activisme.

Opkomen voor je vak is ook een manier om je cliënten bij te staan. Als ik nu een verpleeghuis zou moeten zoeken voor een dierbare, dan wist ik het wel. Liever een wat tochtig huis met een warm geestelijk klimaat dan een dat prachtig is ingericht, maar een kille bedoening. Warme truien, kacheltjes en dekens kan ik als mantelzorger zelf meebrengen, voor geestelijke warmte hebben we toch echt jullie nodig.

Woensdag 21 juni spreekt Carin Gaemers op de werkconferentie van het Humanistisch Verbond ‘Wat als oma wil rocken?’ over eigenheid en zingeving in de zorg.

WoonZorgcentra Haaglanden niet langer onder extra toezicht

Den HaagFM 11.06.2017 Het extra toezicht van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) op WoonZorgcentra Haaglanden (WZH) is beëindigd. De IGZ heeft dat besloten na onaangekondigde bezoeken aan diverse huizen van de zorginstelling.

De zorginstelling voldoet aan nagenoeg alle normen en de inspectie heeft er vertrouwen in dat WZH de opgemerkte aandachtspunten zelf ter hand neemt. In de zomer van 2016 kwam de organisatie op een lijst van slecht presterende verpleeghuizen. In oktober haalde de inspectie de instelling er weer af.

Landelijk kwam WZH in november 2014 in het nieuws door onvoldoende zorg aan dementerende ouderen onder wie de moeder van Martin van Rijn (kleine foto), de staatssecretaris van Volksgezondheid.…lees mee r

Gerelateerd;

Medewerkers van WZH gaan uur staken

17 december 2013

Verscherpt toezicht Apotheek Seinpost opgeheven

16 december 2011

Woonzorgcentrum Oldeslo onder verscherpt toezicht

25 juli 2013

Extra toezicht WoonZorgcentra Haaglanden opgeheven

OmroepWest 10.06.2017 Het extra toezicht van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) op WoonZorgcentra Haaglanden (WZH) is beëindigd. De IGZ heeft dat besloten na onaangekondigde bezoeken aan diverse huizen van de zorginstelling.

WZH voldoet aan nagenoeg alle normen en de inspectie heeft er vertrouwen in dat WZH de opgemerkte aandachtpunten zelf ter hand neemt, maakte de zorginstelling zaterdag bekend. In de zomer van 2016 kwam de WZH op een lijst van slecht presterende verpleeghuizen. In oktober haalde de inspectie de instelling er weer af.

Landelijk kwam WZH in november 2014 in het nieuws door onvoldoende zorg aan dementerende ouderen onder wie de moeder van Martin van Rijn, de staatssecretaris van Volksgezondheid.

Meer over dit onderwerp: WZH DEN HAAG IGZ TOEZICHT

IGZ stopt met extra toezicht op WZH

Telegraaf 10.06.2017 Het extra toezicht van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) op WoonZorgcentra Haaglanden (WZH) is beëindigd. De IGZ heeft dat besloten na onaangekondigde bezoeken aan diverse huizen van de zorginstelling.

Landelijk kwam WZH in november 2014 in het nieuws door onvoldoende zorg aan dementerende ouderen onder wie de moeder van Martin van Rijn, de staatssecretaris van Volksgezondheid.

GERELATEERDE ARTIKELEN;

05 JUL 2016: Lijst van slechte verpleeghuizen openbaar

Onvrede IGZ over verpleeghuis

Telegraaf 06.06.2017 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) blijft ontevreden over het Rotterdamse verpleeghuis Pniël en heeft het verscherpt toezicht daarop verlengd. Er verblijven mensen met lichamelijke aandoeningen en met dementie.

In augustus vorig jaar stelde de IGZ de verpleeghuizen Pniël en De Koningshof van de Lelie-zorggroep onder verscherpt toezicht. Het was er niet veilig. De Koningshof is inmiddels gesloten. In Pniël zijn wel verbeteringen, maar nog niet genoeg. Zo moeten de dossiers duidelijker zijn over inspraak, wensen en behoeften van de cliënten en moeten medewerkers meer tijd krijgen om daar voldoende aandacht aan te kunnen geven.

Ook moeten ze meer tijd kunnen besteden aan bijvoorbeeld begeleiding. Meldingen van dingen die mis gaan in de zorg moeten goed worden geanalyseerd, benadrukt de IGZ.

LEES MEER OVER; INSPECTIE VOOR DE GEZONDHEIDSZORG IGZ ROTTERDAM PNIËL DE KONINGSHOF

Brandbrief aan informateur: ‘Verdeel zorggeld evenwichtig

AD 02.06.2017 Verdeel de beloofde zak geld van 2,1 miljard euro per jaar voor de zorg zo evenwichtig mogelijk, zodat alle ouderen daar baat bij hebben. Dat is de oproep van het zorgveld in een nieuwe brandbrief aan informateur Tjeenk Willink.

De zorgorganisaties reageren op de bekendmaking van staatssecretaris Van Rijn dat het extra geld ‘op termijn’ goed is voor 40.000 zorgmedewerkers. ,,Met de nieuwe normen voor kwaliteit en personeel is nu voor iedereen helder waar alle verpleeghuizen aan moeten gaan voldoen om goede verpleegzorg overal te realiseren”, aldus Van Rijn.

Volgens het collectief, bestaande uit vertegenwoordigers van werknemers, werkgevers, gemeenten, zorgverzekeraars, mantelzorgers en cliënten, moet de focus niet alleen op de verpleeghuizen liggen, maar op alle aspecten van de ouderenzorg. ‘De overheid heeft zwaar ingezet op het mogelijk maken van zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen, in het licht van de wensen van burgers.

De drempel om te verblijven in een verpleeghuis is daardoor verhoogd. De groep die naar een verpleeghuis verhuist, is afgenomen – de groep die thuis blijft is daarentegen aanzienlijk toegenomen’, staat in de brief. ‘Voor die groep komt het verpleeghuis pas in beeld als het niet anders kan.’

Druk

Martin van Rijn © Dijkstra bv

Om zo lang mogelijk zelfstandig thuiswonen mogelijk te maken is een gedeelte van het budget overgeheveld naar de gemeenten, stellen de organisaties. ‘Dit heeft gevolgen gehad voor de besteedbare ruimte die gemeenten hebben voor de huishoudelijke hulp, de dagbesteding en de mogelijkheid tot woningaanpassingen. Mensen moeten hierdoor een groter beroep doen op mantelzorg: de druk op hen is toegenomen.’

De zorgvertegenwoordigers opperen in de brief, die ze vanmorgen hebben verstuurd, een aantal aandachtspunten voor zowel korte als lange termijn. Zo wordt onder meer opgeroepen zorgverzekeraars te dwingen honderd procent van NZa-tarieven betalen in plaats van 93 tot 96 procent, te investeren in beeldvorming, opleiding en de arbeidsmarkt rond de ouderenzorg en nieuwe technologieën die het werk vergemakkelijken te stimuleren.

Extra geld

Het kabinet heeft eerder dit jaar 100 miljoen euro beschikbaar gesteld om kwaliteitsproblemen en basisveiligheid bij verpleeglocaties te verbeteren. Met de verhoging komt er nog eens structureel 100 miljoen bij, in 2012 oplopend naar een totaalbedrag van 2,1 miljard euro. Volgens het CPB kunnen er maximaal 10.000 extra banen per jaar voor gekwalificeerde medewerkers in de verpleeghuiszorg worden geregeld.

De brief is ondertekend door Actiz, ANBO, Mezzo, NU’91, De Unie, V&VN, ZuidZorg en de gemeente Amsterdam.

Extra geld nodig voor verpleeghuiszorg

NU 31.05.2017 Het volgende kabinet moet ruim twee miljard euro extra uittrekken om de kwaliteitsstandaard in de verpleeghuiszorg te kunnen halen. Dat schrijft staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) woensdag aan de Tweede Kamer.

Met het extra geld kunnen 40.000 extra mensen aan de slag in de verpleeghuiszorg. Over vier jaar moet dit aantal gehaald worden. Van Rijn baseert zich daarbij op cijfers van het Centraal Planbureau (CPB).

Het extra personeel is nodig, omdat er door het Zorginstituut nieuwe kwaliteitseisen zijn vastgesteld. Zo moet meer personeel zorgen voor betere ondersteuning voor de ouderen.

Het bedrag ligt een stuk hoger dan aanvankelijk gedacht, doordat volgens Van Rijn in eerdere berekeningen nog geen rekening werd gehouden met de vergrijzing, de toename van de overhead en de aanzuigende werking.

Eerder liet het kabinet al weten nog dit jaar 100 miljoen extra te investeren. Van Rijn schrijft nu dat hier nog eens 100 miljoen bijkomt.

Lees meer over: Verpleeghuiszorg

Miljarden nodig voor zorg

Telegraaf 31.05.2017 Miljarden euro’s extra zijn nodig voor de verpleeghuiszorg. Dat bevestigt staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) in een brief aan de Tweede Kamer. Op termijn gaat het om minstens 2,1 miljard euro. Van het geld kunnen ongeveer 40.000 medewerkers worden aangetrokken.

De Telegraaf meldde vorige week al dat de kosten voor verpleeghuizen vele malen duurder uitvielen dan menigeen in politiek Den Haag dacht. De Nederlandse Zorgautoriteit becijferde eerder al dat het om minimaal 1,3 miljard euro ging. Inmiddels – zo moet Van Rijn bekennen – ligt dat bedrag al op 2,1 miljard euro.

Deze stijging komt doordat in eerdere berekeningen te weinig rekening is gehouden met de vergrijzing. De verwachting is dat daardoor meer mensen verpleeghuiszorg nodig hebben. Het gaat gepaard met een structurele tegenvaller van 300 miljoen euro, laat Van Rijn weten.

Het extra geld moet tot meer handen aan het bed leiden en de kwaliteit van verpleeghuizen opkrikken.

Juist door die kwaliteitsstijging – waarschuwt Van Rijn – zullen de kosten met nòg eens 500 miljoen euro per jaar extra oplopen. Verwacht wordt namelijk dat meer mensen gebruik zullen willen maken van verpleeghuizen. Ook is men meer geld kwijt aan indirecte uitgaven aan personeel.

Flink prijskaartje aan betere verpleeghuiszorg

AD 24.05.2017 Aan de set nieuwe kwaliteitseisen voor de verpleeghuiszorg hangt een prijskaartje van minstens 2,1 miljard euro in 2021. Dat melden Haagse bronnen. Volgend jaar gaat het om enkele honderden miljoenen, heeft minister Dijsselbloem (Financiën) de onderhandelaars aan de formatietafel al half april meegedeeld.

Enkele weken daarvoor sprak de ministerraad zelf over de financiële gevolgen van betere verpleeghuiszorg. Toen wisten de betrokken bewindspersonen, Dijsselbloem en Martin van Rijn (Volksgezondheid) al, mede door inmenging van de landsadvocaat, dat het vaststellen van bijvoorbeeld een personeelsnorm de begroting direct zou raken.

,,Natuurlijk waren we op de hoogte van de verplichting die ontstond”, zegt een betrokkene hierover. ,,Er was helemaal geen sprake van een juridische blunder, zoals door sommigen wordt beweerd.” Staatssecretaris Van Rijn zei vanmorgen ook bij de inloop van de ministerraad dat een fikse kostenpost ‘geen verrassing kon zijn’.

Hoger

Het bedrag werd alleen wel hoger dan gepland. Een eerdere impactanalyse van de Nederlandse Zorgautoriteit gaf nog aan dat het nieuwe kabinet minstens 1,3 miljard euro moest uittrekken om de zorg in verpleeghuizen te verbeteren. Maar het Centraal Planbureau legde het kabinet ineens een veel somberder schatting op van 2,1 miljard.

Die stijging komt doordat het nog enkele jaren duurt voordat er genoeg gekwalificeerd personeel is gevonden om de beschikbare zak geld helemaal aan uit te geven. Maar ondertussen vergrijst Nederland steeds verder en zullen er dus steeds meer ouderen komen die intensieve en dure verpleeghuiszorg nodig hebben.

Verbaasd

De onderhandelaars, destijds de leiders van VVD, D66, CDA en GroenLinks, waren erg verbaasd over de uiteindelijk hoogte van het prijskaartje en het feit dat de bedragen de komende jaren verplicht moesten worden ingeboekt. ,,Daar word je dan zomaar mee geconfronteerd, een gekke situatie”, aldus een bron.

,,Iedereen, met de VVD voorop, riep de afgelopen tijd dat er tot 2 miljard meer naar verpleeghuiszorg moest, dus dan moeten de partijen ook boter bij de vis doen als er extra geld nodig is”, klinkt het rond het ministerie van Volksgezondheid. De huidige schatting (2,1 miljard) is het minimale om betere zorg te krijgen.

Meer herstelbedden gewenst: vraag naar tijdelijke zorg voor ouderen stijgt snel

Tijdelijke zorg tussen ziekenhuisopname en thuiskomst

VK 23.05.2017 De tijdelijke zorg voor ouderen moet snel beter worden geregeld, anders lopen de ziekenhuizen vast. ‘Het is urgent dat er honderden herstelbedden bij komen’, zegt Wouter van der Horst van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen. Verzekeraars zijn daarvan nog niet overtuigd.

Steeds meer ouderen liggen langer in het ziekenhuis dan nodig, waardoor veel ziekenhuizen kampen met een beddentekort. Herstelbedden zijn daarvoor de oplossing: het is de verzamelnaam voor zorg voor ouderen die tijdelijk te zwak zijn om zelfstandig te wonen nadat ze in het ziekenhuis zijn behandeld, bijvoorbeeld doordat ze hun pols hebben gebroken.

Ziekenhuizen en zorgorganisaties zijn bezig deze relatief nieuwe vorm van zorg gezamenlijk te organiseren. Maar de vraag ernaar stijgt sneller dan het aanbod, nu sinds de zorghervorming van 2015 ouderen langer thuis wonen en verzorgingshuizen sluiten. Ook verschilt het aanbod sterk per regio.

Sommige van deze ouderen hebben bovendien andere problemen, zoals eenzaamheid, vergeetachtigheid of een alcoholverslaving, aldus Mariët Dirkzwager, accountmanager OLVG in Amsterdam.

In het ‘herstelhotel’ kunnen ouderen tijdelijk terecht

De 78-jarige Marthy Weernink wil zo veel mogelijk zelf doen. Maar met een arm uit de kom is dat lastig. Zij heeft geluk: er is tijdelijk plaats voor haar in een herstelbed. ‘Er zouden veel meer van dit soort huizen moeten zijn.’ (+)

‘Doordat mensen langer thuis wonen, ontstaat vaker een acute situatie, bijvoorbeeld na een val’, zegt accountmanager Mariët Dirkzwager van het ziekenhuis OLVG in Amsterdam. ‘Sommige van deze ouderen hebben bovendien andere problemen, zoals eenzaamheid, vergeetachtigheid of een alcoholverslaving. Dan vind je niet snel een passende vervolgplek na een opname. In het hele land is de zorg nu bezig dit vangnet te verbeteren.’

Zo beheert zorgorganisatie Omring sinds maart een afdeling met vijftien herstelbedden in het Westfriesgasthuis in Hoorn. Onder meer de ziekenhuizen Amphia (Breda) en Tergooi (Hilversum) hebben met regionale zorgorganisaties afspraken gemaakt over dit soort tijdelijke zorg. De Rotterdamse zorgorganisatie Laurens ziet haar afdeling voor tijdelijke zorg volstromen met ‘vaak zieke mensen die anders in een verzorgingshuis hadden gezeten, maar die bestaan niet meer’.

Ook klagen zorgorganisaties dat ze van de verzekeraars te weinig geld krijgen

Goedkope bedden

In 2015 maakten 26.600 ouderen gebruik van een herstelbed, in 2016 waren dat er 29.300 en het aantal stijgt snel. Driekwart van hen is ouder dan 75 jaar, 65 procent woont alleen. In bijvoorbeeld een vleugel van een ziekenhuis of een (voormalig) verzorgings- of verpleeghuis krijgen verzwakte ouderen maximaal achttien weken zorg, totdat ze weer naar huis kunnen. Een herstelbed kost 126 euro per dag, een ziekenhuisbed 700 euro.

In regio’s waar zo’n samenwerking niet van de grond komt, weten ziekenhuizen en huisartsen niet waarheen zij deze groep kwetsbare ouderen moeten verwijzen. Ook klagen zorgorganisaties dat ze van de verzekeraars te weinig geld krijgen, waardoor ze maar beperkt mensen kunnen opnemen.

Minister Edith Schippers van Volksgezondheid maakte 243 miljoen euro vrij voor deze zorg. De zorgverzekeraars zijn sinds dit jaar verantwoordelijk voor de inkoop. Schippers wil dat zij snel inzichtelijk maken hoeveel tijdelijke zorgbedden per regio beschikbaar zijn. De Patiëntenfederatie vindt dat Schippers zelf de touwtjes in handen moet nemen. ‘In veel regio’s wordt nog steeds geleurd met kwetsbare ouderen.’

Deze herstelzorg moet geen problemen gaan oplossen die eigenlijk elders liggen, aldus Zorgverzekeraar CZ.

Zorgverzekeraar CZ noemt de herstelbedden een mooie vorm van zorg, voor kort herstel. ‘Het is niet de bedoeling dat mensen te lang in zo’n bed liggen, bijvoorbeeld doordat sommige ouderen langer thuis wonen dan verantwoord is of doordat het ziekenhuis mensen te snel naar huis stuurt. Deze herstelzorg moet geen problemen gaan oplossen die eigenlijk elders liggen.’

Dat vindt ook verzekeraar Menzis. ‘De herstelbedden zijn relatief nieuw en iedereen is nog bezig zijn weg te vinden in de nieuwe regels voor langdurige zorg. We weten ook nog niet of het door het Rijk beschikbaar gestelde bedrag toereikend is voor deze tijdelijke zorg.’

Volg en lees meer over: GEZONDHEIDSZORG GEZONDHEID NEDERLAND

ZORG;

Dna-matches bewijzen: directeur spermakliniek vader van zeker 18 kinderen

Meer herstelbedden gewenst: vraag naar tijdelijke zorg voor ouderen stijgt snel

De onnodige medicalisering van ouderdom: verdrietig is sterven sowieso

Ggz-instelling laat onverzekerde yogalessen toch vergoeden door verzekering

Vrouwen horen vaker dat hun lichamelijke klachten tussen de oren zitten

BEKIJK HELE LIJST

Zorguitgaven groeien voor vierde jaar op rij minder hard dan economie

NU 18.05.2017 De uitgaven aan de gezondheidszorg zijn vorig jaar voor het vierde jaar op rij minder hard gegroeid dan de Nederlandse economie. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) donderdag.

De zorgkosten kwamen uit op ruim 96 miljard euro, 1,8 procent meer vergeleken met het voorgaande jaar. Ter vergelijking: de economie groeide vorig jaar met meer dan 3 procent.

Aan ziekenhuizen is 27 miljard euro uitgegeven, 2,5 procent meer dan in 2015. De uitgaven aan geneesmiddelen via openbare apotheken, drogisten en supermarkten stegen met ruim 3 procent tot 5,6 miljard euro.

Aan langdurige zorg (ouderenzorg en gehandicaptenzorg) is in 2016 iets meer uitgegeven, na een daling in 2015.

De zorgkosten voor asielzoekerscentra bedroegen 1,1 miljard euro. Dat betekent een stijging van 200 miljoen euro, ofwel 29 procent, vergeleken met het voorgaande jaar.

Woensdag werd al bekend dat de uitgaven aan de gezondheidszorg vorig jaar minder gestegen zijn dan waar het kabinet op rekende. De meevaller voor de staatskas is daardoor 1,8 miljard euro.

Lees meer over: Zorg

Zorg in woonzorgcentrum Zandvoort weer op orde

Telegraaf 21.04.2017 Het gaat weer goed met de zorgverlening in Huis in de Duinen in Zandvoort. Dat concludeert de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Het verscherpte toezicht dat de inspectie een half jaar geleden oplegde aan het woonzorgcentrum, is daarom opgeheven.

In de instelling leven ouderen met dementie en mensen met een lichamelijke aandoening. Volgens de inspectie heeft het woonzorgcentrum hard gewerkt om de kwaliteit van de zorg te verbeteren. Het bestuur maakte een verbeterplan voor de hele organisatie en de resultaten daarvan zijn duidelijk te zien, vindt de IGZ. ,,Op alle getoetste onderwerpen voldoet Huis in de Duinen helemaal of grotendeels aan de normen.” Ook medewerkers worden beter ondersteund.

De inspectie ziet een ,,open en lerende houding” bij het zorgcentrum en vertrouwt erop dat het met de zorg helemaal goed komt.

Henk Nijboer waarschuwt het nieuwe kabinet: “We gaan het ze nog lastig maken”. © ANP

Ineens voert de PvdA keiharde oppositie tegen het (eigen) zorgbeleid

Trouw 19.04.2017 De PvdA wil zich onderscheiden op het thema zorg. Samen met SP en PVV gaat de partij ‘de druk opvoeren’. Ook al zit er nog altijd een PvdA-staatssecretaris in het kabinet.

Alles is veranderd sinds de PvdA niet langer gebonden is aan het regeerakkoord. Het Groningse Kamerlid Henk Nijboer (34) vertolkt het nieuwe geluid van de PvdA over de zorg. “We gaan het ze nog lastig maken” waarschuwt hij een nieuw kabinet. “Alle partijen die beloftes deden over investeringen in de zorg, moeten dat wel gaan waarmaken”.

De eis van de PvdA: nog vóór de zomer extra miljoenen voor de verpleeghuizen, en afschaffing van het eigen risico in de zorgverzekering. Daartoe trekt de PvdA-fractie vanaf nu zo veel mogelijk op met partijen die zich al langer roeren over de zorg: de SP, de PVV en 50Plus. “Ook met de PVV. Want op het punt van de ouderenzorg vinden wij hetzelfde als zij”, zegt Nijboer.

Gisteren bleek meteen dat het nog niet zo eenvoudig is om de nieuwe wensen te realiseren. Een ruime Kamermeerderheid verwierp een motie van PvdA en SP om het eigen risico af te schaffen. De vier partijen die onderhandelen over een nieuw kabinet stemden tegen.

“Wij vinden het geen kansloze acties. Zo voeren we de druk op, ook richting formatietafel”, zegt Nijboer. Hij viel vorige week in een Kamerdebat GroenLinks er hard op aan dat die partij geen uitspraken wil doen over het eigen risico of over meer geld voor de ouderenzorg. Nijboer: “Ik pak ze niet aan, ik geef ze juist een steuntje in de rug aan de formatietafel”. Hij daagde ook CDA, VVD en D66 uit zich aan om zich aan hun verkiezingsbeloftes over de ouderenzorg te houden.

Staatssecretaris Martin van Rijn. © ANP

‘Rijkelijk laat’

In de Kamer valt de nieuwe koers van de PvdA nog niet goed. GroenLinks noemde het pleidooi van de PvdA voor afschaffing van het eigen risico ‘rijkelijk laat’, het CDA vroeg zich af ‘waar de PvdA de afgelopen jaren was’. 50Plus zag een fractie ‘die spijt heeft’.

Maar volgens de PvdA zelf is de nieuwe toon ‘logisch’. Al in het verkiezingsprogramma pleitte de partij voor afschaffing van het eigen risico en voor meer geld voor de verpleeghuizen. “PvdA-staatssecretaris Van Rijn zette zich in voor betere ouderenzorg. Wij trekken die lijn nu door”, redeneert Nijboer.

Hij zegt dat de PvdA gaandeweg tot de conclusie kwam dat het eigen risico niet werkt, omdat de compensatie via de zorgtoeslag ‘niet zo gevoeld wordt’. Het was regeringspartner VVD die tegenhield dat er extra geld voor de verpleeghuizen kwam, aldus de PvdA.

En PvdA-staatssecretaris Martin van Rijn? Hij wees beide moties van de PvdA-fractie af. Maar inhoudelijk steunt hij de nieuwe koers. “Nu ik demissionair ben, kan ik meer mijn liefde verklaren aan mijn partij”, sprak Van Rijn. “Ik beveel de partijen die nu formatiegesprekken voeren zeer aan om het verkiezingsprogramma van de PvdA nog eens te lezen.”

Lees ook: De PvdA went aan haar nieuwe rol als de kleinste partij op links.

Demissionair kabinet Rutte II wil 200 miljoen extra voor verpleeghuiszorg

VK 18.04.2017 Het demissionaire kabinet Rutte II wil 200 miljoen euro extra uitgeven aan de verpleeghuiszorg. Het bedrag komt bovenop de 100 miljoen euro extra die in januari al werd gereserveerd.

Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën doet dat voorstel dinsdagavond aan de vier partijen die werken aan de kabinetsformatie – VVD, CDA, D66 en GroenLinks. Formeel kan het demissionaire kabinet niet zomaar extra geld besteden aan verpleeghuiszorg. Maar dat kan wel met instemming van de vier partijen die samen een ruime meerderheid in de Tweede Kamer hebben.

Onlangs sneuvelden nog moties in de Tweede Kamer om extra geld uit te trekken voor de verpleeghuiszorg. De bedragen liepen uiteen van 300 miljoen die de SP voorstelde tot 2 miljard euro extra die de PVV vroeg. De moties kregen geen meerderheid omdat de vier formerende partijen die niet steunden. Zij willen in de formatie knopen doorhakken.

Politiek onomstreden

Verschillende voorstellen van 300 miljoen tot 2 miljard euro sneuvelden onlangs in de Tweede Kamer

Toch is extra geld voor verpleeghuizen politiek eigenlijk onomstreden. Eind 2016 nam de Kamer unaniem een motie aan om het debat over de verpleeghuiszorg te ‘depolitiseren’. Aanleiding was het manifest van Hugo Borst en Carin Gaemers waarin ook werd opgeroepen extra geld voor de verpleeghuizen uit te trekken. Globale berekeningen kwamen erop uit dat mogelijk 2 miljard euro extra nodig zou zijn. De VVD nam dat bedrag prompt op in het verkiezingsprogramma.

De Nederlandse Zorgautoriteit stelde onlangs dat dat bedrag echt het maximum is. Met de toezichthouder op de zorg, de IGZ, acht de NZA het ook mogelijk dat de verpleegzorg met 1,3 miljard euro extra op een behoorlijk peil kan worden gebracht. Slecht functionerende tehuizen krijgen in de visie van de NZA pas extra geld als zij hun organisatie verbeteren. Zij moeten zich spiegelen aan goed functionerende tehuizen.

Volg en lees meer over: POLITIEK GEZONDHEIDSZORG GEZONDHEID NEDERLAND KABINET-RUTTE II

Kabinet trekt 200 miljoen euro extra uit voor verpleeghuizen

NU 18.04.2017 Het demissionaire kabinet van VVD en PvdA wil dit jaar nog eens 200 miljoen euro extra uittrekken om de meest urgente problemen in de verpleeghuizen aan te pakken. Bronnen bevestigen berichtgeving hierover van de NOS dinsdag.

Het geld is net als de 100 miljoen euro die begin dit jaar al werd toegezegd, bedoeld om de grootste problemen aan te pakken en specifiek voor meer handen aan het bed.

Minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) spreekt dinsdagavond nog met de vier partijen die onderhandelen over een nieuwe regering. Of de extra investering staat of valt met hun stem is onduidelijk. Wat wel duidelijk is, is dat alle partijen in de Tweede Kamer aandringen op meer geld voor de verplegingszorg.

Het bedrag zal in de Voorjaarsnota worden ingeboekt. De overheid had vorig jaar een begrotingsoverschot van 2,9 miljard euro.

Lees meer over: Ouderenzorg Verpleeghuizen Martin van Rijn

200 miljoen voor verpleeghuizen

Telegraaf 18.04.2017 Het demissionaire kabinet van VVD en PvdA wil dit jaar nog eens 200 miljoen euro extra uittrekken om de meest urgente problemen in de verpleeghuizen aan te pakken. Bronnen bevestigen berichtgeving hierover van de NOS dinsdag.

Het geld is net als de 100 miljoen euro die begin dit jaar al werd toegezegd, bedoeld om de grootste problemen aan te pakken en specifiek voor meer handen aan het bed.

Het bedrag zal in de Voorjaarsnota worden ingeboekt. De overheid had vorig jaar een begrotingsoverschot van 2,9 miljard euro.

Brandbrief aan Schippers: Zorgbudget niet alleen naar verpleeghuizen

AD 04.04.2017 Extra geld voor ouderenzorg moet niet alleen naar verpleeghuizen gaan, maar ingezet worden over de volle breedte van de ouderenzorg. Daarvoor pleitten diverse organisaties vanmorgen in een brief aan informateur Edith Schippers. De clubs roepen de onderhandelaars op het geld goed te besteden.

Er is een groot gebrek aan gekwalificeerd personeel en niet alle organisaties zijn goed georganiseerd

De oproep komt van seniorenorganisatie ANBO, (thuis)zorgorganisaties Espria, Fundis, HVP Zorg, Vilente en Zorgbalans, werknemersorganisaties Nu ’91 en De Unie, mantelzorgorganisatie Mezzo en de Leyden Academy on Vitality and Aging.

,,Slechts 8 procent van de kwetsbare ouderen woont in een zorginstelling. Het is dus van groot belang dat de middelen die beschikbaar zijn voor de langdurige zorg evenwichtig verdeeld worden”, luidt de verklaring van de partijen.

Volgens de organisaties is de beeldvorming hardnekkig dat het leven in een verpleeghuis dramatisch is. De zorg in verpleeghuizen is echter over het algemeen goed en de laatste jaren veel beter geworden, stellen ze.

Wel zijn ze van mening dat er verbeteringen nodig zijn voor verpleeghuizen. ,,Er is een groot gebrek aan gekwalificeerd personeel en niet alle organisaties zijn goed georganiseerd.”

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft een rommeltje gesignaleerd bij een thuiszorgorganisatie in Nijmegen.

Rommeltje bij Nijmeegse thuiszorg

Telegraaf 03.04.2017 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft een rommeltje gesignaleerd bij een thuiszorgorganisatie in Nijmegen. „Dit leidt tot gezondheidsrisico’s voor cliënten”, aldus de inspectie. De organisatie, De Wit Thuiszorg B.V., heeft een zogenoemde aanwijzing gekregen, een zeer ernstige waarschuwing.

De Wit biedt 24-uurszorg aan patiënten thuis, maar dat laat al langer te wensen over, zegt IGZ: „Het lukt De Wit Thuiszorg niet om de kwaliteit van zorg op het vereiste niveau te brengen. Tijdens de meest recente toezichtbezoeken bleek dat er sprake was van een verslechtering. Hierdoor zijn de risico’s voor de cliëntveiligheid toegenomen. Deze risico’s ontstaan onder andere doordat medewerkers onvoldoende deskundig zijn. Veel van de medewerkers beheersen niet genoeg de Nederlandse taal. Communicatie tussen zorgverlener en cliënt kan hierdoor een risico vormen. Ook worden fouten niet gemeld.”

De inspectie wil nu boter bij de vis: binnen vier maanden moeten de problemen verholpen zijn, anders volgen nog strengere maatregelen. Er kan dan bijvoorbeeld een soort boete worden opgelegd.

Thuiszorgorganisatie Nijmegen krijgt ernstige waarschuwing van IGZ

AD 03.04.2017 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft een rommeltje gesignaleerd bij een thuiszorgorganisatie in Nijmegen. ,,Dit leidt tot gezondheidsrisico’s voor cliënten”, aldus de inspectie. De organisatie, De Wit Thuiszorg B.V., heeft een zogenoemde aanwijzing gekregen, een zeer ernstige waarschuwing.

Deze risico’s ontstaan onder andere doordat medewerkers onvoldoende deskundig zijn, aldus IGZ.

De Wit biedt 24-uurszorg aan patiënten thuis, maar dat laat al langer te wensen over, zegt IGZ: ,,Het lukt De Wit Thuiszorg niet om de kwaliteit van zorg op het vereiste niveau te brengen. Tijdens de meest recente toezichtbezoeken bleek dat er sprake was van een verslechtering. Hierdoor zijn er risico’s voor de cliëntveiligheid toegenomen. Deze risico’s ontstaan onder andere doordat medewerkers onvoldoende deskundig zijn. Veel van de medewerkers beheersen niet genoeg de Nederlandse taal. Communicatie tussen zorgverlener en cliënt kan hierdoor een risico vormen. Ook worden fouten niet gemeld.”

De inspectie wil nu boter bij de vis: binnen vier maanden moeten de problemen verholpen zijn, anders volgen nog strengere maatregelen. Er kan dan bijvoorbeeld een soort boete worden opgelegd.

Van Rijn zegt snel 100 miljoen euro toe aan verpleeghuizen

NU 31.03.2017 Nog voor de zomer krijgen verpleeginstellingen die het het hardste nodig hebben in totaal 100 miljoen euro om de ergste problemen aan te pakken. Dat heeft staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) vrijdag aan de Tweede Kamer laten weten.

Dit bedrag had hij al eerder toegezegd voor 2017, maar er wordt nu grote spoed achter gezet om het daadwerkelijk uit te keren. Het gaat erom de zorgaanbieders die ernstige problemen hebben met de kwaliteit een steun in de rug te geven. Vaak zijn daar veel werknemers ziek en is er veel verloop onder het personeel.

Instellingen moeten zich zelf aanmelden voor het extra geld en aan bepaalde voorwaarden voldoen, zoals transparant zijn over de inspanningen en bestedingen.

In politiek Den Haag wordt gepleit voor extra geld voor ouderenzorg. Eerder deze week kwam de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) met berekeningen hoeveel er nodig is om de kwaliteit op peil te krijgen. Dat bedrag loopt uiteen van 1,3 miljard tot 3,1 miljard euro.

Het komende kabinet moet daar een besluit over nemen. De partijen die meedoen aan de formatietafel laten zich daar nu niet over uit.

Lees meer over: Ouderenzorg Verpleeghuizen Martin van Rijn

Ouderenzorg krijgt 100 miljoen

Telegraaf 31.03.2017 Nog voor de zomer krijgen verpleeginstellingen die het het hardste nodig hebben in totaal 100 miljoen euro om de ergste problemen aan te pakken. Dat heeft staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) vrijdag aan de Tweede Kamer laten weten.

Zelf aanmelden

Instellingen moeten zich zelf aanmelden voor het extra geld en aan bepaalde voorwaarden voldoen, zoals transparant zijn over de inspanningen en bestedingen. In politiek Den Haag wordt gestreden om extra geld voor ouderenzorg.

Eerder deze week kwam de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) met berekeningen hoeveel er nodig is om de kwaliteit op peil te krijgen. Dat bedrag loopt uiteen van 1,3 miljard tot 3,1 miljard euro. Het komende kabinet moet daar een besluit over nemen. De partijen die meedoen aan de formatietafel laten zich daar nu niet over uit.

LEES MEER OVER; MARTIN VAN RIJN VOLKSGEZONDHEID OUDERENZORG NZA ZORG

Van Rijn: snel 100 miljoen voor betere ouderenzorg

AD 31.03.2017 Nog voor de zomer krijgen verpleeginstellingen die het het hardste nodig hebben in totaal 100 miljoen euro om de ergste problemen aan te pakken. Dat heeft staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) vrijdag aan de Tweede Kamer laten weten.

Instellingen moeten zich zelf aanmelden voor het extra geld en aan bepaalde voorwaarden voldoen, zoals transparant zijn over de inspanningen en bestedingen.

In politiek Den Haag wordt gestreden om extra geld voor ouderenzorg. Eerder deze week kwam de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) met berekeningen hoeveel er nodig is om de kwaliteit op peil te krijgen. Dat bedrag loopt uiteen van 1,3 miljard tot 3,1 miljard euro. Het komende kabinet moet daar een besluit over nemen. De partijen die meedoen aan de formatietafel laten zich daar nu niet over uit.

Oudere verdient betere zorg

Telegraaf 31.03.2017 Het op peil brengen van de verpleeghuiszorg gaat minstens één tot drie miljard euro extra kosten. Hoe efficiënter de zorginstellingen gaan werken, hoe minder overheidsgeld ervoor nodig is.

Dat blijkt uit een rapport dat vandaag door de ministerraad wordt besproken. De doorrekening is van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). In opdracht van demissionair staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) becijferde de toezichthouder wat er nodig is voor meer handen aan het bed en een betere kwaliteit van de verpleeghuiszorg.

De NZa maakte drie scenario’s, waaruit een nieuw kabinet straks kan kiezen. Ze variëren in prijs van 1,3 tot 3,1 miljard euro.

De toezichthouder geeft de voorkeur aan het goedkoopste plan. Dit plan gaat ervan uit dat tal van verpleeghuizen gaan reorganiseren. Ze moeten een voorbeeld nemen aan instellingen waar de boel al op orde is. Daar wordt efficiënter omgesprongen met geld en het inzetten van personeel.

Lees hier het hele verhaal

Lees ook: ’Goede personeelsmix nodig’

LEES MEER OVER; OUDERENZORG NZA VERPLEEGHUISZORG ZORGINSTELLINGEN

NZa: slechte verpleeghuizen moeten hervormen voordat zij extra geld krijgen

VK 31.03.2017 Minder goede verpleeghuizen moeten eerst efficiënter gaan werken voordat de politiek extra in deze ouderenzorg investeert. Zij moeten bijvoorbeeld minder geld uitgeven aan management en gebouwen en meer geld aan zorg. Pas dan is het zinvol meer geld uit te trekken. Daarvoor moet de komende jaren 1,3 miljard euro per jaar extra beschikbaar zijn.

Dit concludeert de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), in een onderzoek dat vrijdag openbaar wordt. De NZa is het belangrijkste bestuurs- en toezichtorgaan van de rijksoverheid in de gezondheidszorg. Met deze boodschap bevestigt de NZa officieel een vaker opgeroepen beeld dat nog te veel geld bedoeld voor zorg naar managers en gebouwen gaat. Volgens de zorgautoriteit moeten de minder presterende verpleeghuizen een voorbeeld nemen aan de goede: die steken minder geld in overhead en zetten hun personeel efficiënter in.

Zorgwekkend

Jolanda Buwalda, voorzitter raad van bestuur van Omring, een van de volgens de NZa goede verpleeghuisorganisaties: ‘Omring besteedt relatief veel geld aan directe zorg. We hebben bezuinigd op overhead, niet op uitvoerend personeel. Wij investeren veel in de opleidingen van ons personeel en maken relatief weinig gebruik van uitzendkrachten.

Familie en vrijwilligers betrekken we bij de zorg. Toch ervaren we, ondanks onze inzet onze bewoners de beste zorg te bieden, dagelijks de werkdruk. Wij vinden het noodzakelijk dat er extra geld naar ouderenzorg gaat, zeker nu de nieuwe bewoners bij ons komen met een steeds zwaardere vraag naar zorg.’

De verpleeghuiszorg staat in de schijnwerpers sinds de Inspectie voor de Gezondheidszorg op 4 juli vorig jaar een rapportage over 150 verpleeghuizen publiceerde. Eenderde kreeg ‘blijvend intensief toezicht’, bij elf was de situatie ronduit zorgwekkend. Eind oktober riep journalist Hugo Borst met Carin Gaemers in een manifest op tot depolitisering van het debat over ouderenzorg.

Minder geld naar managers, meer naar zorg, was hun boodschap. Borst schrijft in het AD wekelijks over zijn dementerende moeder. De Tweede Kamer omarmde het manifest unaniem. Uitwerking zou echter 2 miljard euro extra kosten. De VVD reserveerde hiervoor prompt dit bedrag in het verkiezingsprogramma.

Zo’n bedrag is dus helemaal niet nodig, meent NZa-topvrouw Marian Kaljouw (60). Om de verpleeghuiszorg te verbeteren, heeft het Zorginstituut Nederland eerder dit jaar normen opgesteld waaraan goede zorg zou moeten voldoen. Het ministerie van Volksgezondheid heeft aan de NZa gevraagd te berekenen hoeveel extra geld er naar de verpleeghuizen zou moeten gaan, om deze kwaliteit te behalen.

Verbetering

Dat geld komt er pas als er verbetering is

Gerekend met de huidige staat van de verpleeghuizen, zou er volgens de NZa 3,1 miljard euro extra nodig zijn. Maar dat geld ‘verdampt’ volgens Kaljouw ‘voor het aankomt’. Zij wil dat slecht presterende verzorgingshuizen in de leer gaan bij goed functionerende. Die krijgen nu in principe net zoveel geld maar leveren wel goede zorg.

Als de slechte huizen zich daaraan optrekken, is er ‘slechts’ 1,3 miljard euro extra per jaar nodig. ‘Dat geld komt er dan pas als er verbetering is. Dat proces kan in drie, maximaal vijf jaar zijn afgerond’, aldus Kaljouw.

Gemiddeld gaat in goede verpleeghuizen een groter deel van het geld naar de zorg, aldus Marian Kaljouw, voorzitter van bestuursraad NZa.

Het onderzoek spitst zich toe op de opgestelde kwaliteitseisen voor voldoende personeel. Dat moet genoeg zorg en aandacht geven aan de kwetsbare bewoners en er moet voldoende toezicht zijn. Er moet er altijd een verpleegkundige beschikbaar zijn.

Een groot deel van deze doelen zijn al te bereiken met hetzelfde budget als bestaand personeel efficiënter wordt ingezet en meer tijd kan doorbrengen met de bewoners op de woongroep. Ook het percentage van het budget dat aan de zorg wordt besteed, kan in veel verpleeghuizen omhoog, stelt de NZa. Nu gaat gemiddeld iets meer dan de helft van het geld naar de zorg.

Bijna 30 procent gaat naar overhead en leidinggevenden, en de rest naar verblijfskosten. ‘Er zijn grote verschillen tussen de organisaties in deze kosten’, zegt Kaljouw, voorzitter van de raad van bestuur van de NZa. ‘Gemiddeld gaat in goede verpleeghuizen een groter deel van het geld naar de zorg. Andere organisaties kunnen deze voorbeelden volgen.’

De brancheorganisatie van zorgondernemers Actiz wil eerst het rapport bestuderen voordat zij een reactie wil geven.

Volg en lees meer over: GEZONDHEIDSZORG GEZONDHEID NEDERLAND

ZORG;

Een aanval op ons beschavingsideaal

‘Eerst geld besteden aan zorg, daarna pas aan managers’

NZa: slechte verpleeghuizen moeten hervormen voordat zij extra geld krijgen

Is genetische manipulatie van embryo’s verwerpelijk?

Psychiater en onderzoeker Vikram Patel: ‘Veel problemen worden onnodig gemedicaliseerd’

BEKIJK HELE LIJST

‘Verpleeghuizen moeten efficiënter werken voordat er extra geld komt’

NU 31.03.2017 Minder goede verpleeghuizen moeten eerst efficiënter gaan werken, voordat de politiek extra in de zorg investeert. Dat is de conclusie van een onderzoek door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), dat later op vrijdag wordt gepubliceerd.

Het belangrijkste bestuurs- en toezichtorgaan van de rijksoverheid in de gezondheidszorg vindt dat er bij veel verpleeghuizen te veel geld naar managers en gebouwen gaat in plaats van naar de ouderenzorg zelf, meldt De Volkskrant.

Gemiddeld gaat bij verpleeghuizen iets meer dan de helft van het geld naar de zorg, terwijl bijna 30 procent wordt afgeschreven voor overhead en leidinggevenden. De rest van het budget is bestemd voor verblijfskosten.

“Er zijn grote verschillen tussen de organisaties in deze kosten”, zegt NZa-topvrouw Marian Kaljouw. “Gemiddeld gaat in goede tehuizen een groter deel van het geld naar de zorg. Andere organisaties kunnen deze voorbeelden volgen.’

De zorg voor ouderen staat in de schijnwerpers sinds vorig jaar een rapport van de Inspectie van Gezondheidszorg verscheen, waarin een derde van de 150 onderzochte verpleeghuizen “blijvend intensief toezicht” kreeg en de situatie in elf tehuizen als zorgwekkend werd omschreven.

Zorgnormen

Eeder dit jaar stenlde het Zorginstituut Nederland normen op waaraan goede ouderenzorg zou moeten voldoen. Op verzoek van het ministerie van Volksgezonheid onderzocht de NZa hoeveel extra geld er nodig is om ervoor te zorgen dat de verpleeghuizen aan die normen voldoen. Dat blijkt een bedrag van 3,1 miljard euro te zijn.

Het NZa denkt echter dat die extra 3,1 miljard euro “verdampt voor het aankomt” als de huidige staat van de verpleeghuizen niet eerst wordt aangepakt, zegt Kaljouw. Zij wil dat slecht presterende verpleeghuizen in de leer gaan bij goed presterende collega’s. Daarvoor is 1,3 miljard euro extra per jaar nodig.

Kaljouw: “Dat geld komt er dan pas als er verbetering is. Dat proces kan in drie, maximaal vijf jaar zijn afgerond.”

In het onderzoek van de NZa is vooral veel aandacht voor de opgestelde kwaliteitseisen voor voldoende personeel op de werkvloer. Als dat meer tijd kan doorbrengen met de bewoners, wordt dat door de zorgautoriteit als winst gerekend.

Lees meer over: Ouderenzorg Verpleeghuizen

Bezem door verpleeghuissector

Telegraaf 30.03.2017 De bezem kan worden gehaald door de verpleeghuissector, melden bronnen aan De Telegraaf. Te veel instellingen gaan inefficiënt om met hun geld en personeel. Als dat verbetert, dan hoeft het Rijk miljarden euro’s minder te reserveren voor het op peil brengen van de verpleeghuiszorg.

Morgen buigt de ministerraad zich over de kwestie.

Dat er extra geld nodig is voor verpleeghuizen staat als een paal boven water. Tal van instellingen kampen met personeelstekorten. Bewoners krijgen daardoor niet altijd de zorg die ze verdienen.

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) is door demissionair staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) gevraagd om te berekenen welk bedrag ervoor vrij moet worden gemaakt. Ingewijden melden dat de toezichthouder daarvoor drie scenario’s heeft geschetst.

De drie scenario’s hebben elk hun eigen prijskaartje. Ze variëren van 1,3 tot 3,1 miljard euro. Een nieuw kabinet kan straks uit de scenario’s kiezen.

De NZa geeft de voorkeur aan het goedkoopste plan. Dit scenario gaat ervan uit dat personeel in tal van verpleeghuizen efficiënter kan worden ingezet. De zorgautoriteit constateert in het rapport dat dit kan. Ook kan er door bestuurders verstandiger worden omgesprongen met bijvoorbeeld vastgoedinvesteringen, wordt vastgesteld.

In het duurste plan van 3,1 miljard kan de bedrijfsvoering van verpleeghuizen blijven zoals het nu is. In de tussenvariant (2,1 miljard) wordt wel de personeelsinzet aangepakt, maar niet de overhead.

LEES MEER OVER; VERPLEEGHUIZEN NEDERLANDSE ZORGAUTORITEIT MARTIN VAN RIJN ZORG

‘Minstens 1,3 miljard nodig voor verpleeghuizen’

AD 30.03.2017 Het nieuwe kabinet moet minstens 1,3 miljard euro uittrekken om de zorg in verpleeghuizen te verbeteren. Dat blijkt uit een rapport van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) waarover de ministerraad morgen praat, bevestigen Haagse bronnen.

Demissionair staatssecretaris Martin van Rijn praat morgen met het kabinet over de scenario’s. © ANP

De toezichthouder heeft drie scenario’s geschetst voor betere verpleeghuiszorg met verschillende kostenplaatjes: 1,3 miljard, 2,1 miljard en 3,1 miljard euro. Dat geld is vooral bestemd voor extra verpleeghuispersoneel.

Volgens een direct betrokkene blijkt uit het rapport dat er ongelooflijk veel verschil zit tussen de bedrijfsvoering van zorginstellingen. Als je de huizen als voorbeeld neemt die het beste omgaan met hun geld en personeel dan is het scenario van 1,3 miljard euro haalbaar, luidt de redenering.

Bij het duurste alternatief (3,1 miljard) verandert er niks aan de huidige bedrijfsvoering. Het vertrekkende kabinet zal morgen praten over de scenario’s, maar vanwege de demissionaire status geen keuze maken. Zo’n besluit wordt overgelaten aan een nieuwe ploeg.

Manifest

Carin Gaemers, die samen met Hugo Borst een manifest heeft opgesteld voor betere ouderenzorg, stelt in een eerste reactie dat de overheid dan wel direct moet gaan interveniëren op de bedrijfsvoering. Dat zou in strijd zijn met het huidige beleid. Gaemers: ,,Ik heb het liefst dat de bestuurders met hun gezicht naar de werkvloer staan. Dat ze gaan kijken wat nodig is om goede zorg te verlenen. Dan komt er ook geld vrij.”

Overigens is het extra geld voor betere ouderenzorg nog niet geregeld. Bij de informatie praten VVD, D66, GroenLinks en CDA daarover. Partijen doen hun best om al bij de Voorjaarsnota met meer budget op de proppen te komen, naar verwachting in eerste instantie enkele honderden miljoenen.

PVV-Kamerlid Fleur Agema snapt best dat er behoorlijk gereorganiseerd moet worden, maar ze wil nu eerst een aanzienlijke investering zien in de ouderenzorg. ,,Er moet onmiddellijk een bak geld naar betere zorg, dan kunnen we later alsnog goed de overhead (it’ers en managers) aanpakken.”

NZa

De Nederlandse Zorgautoriteit benadrukt in een toelichting dat een aantal instellingen nu al ‘vrijwel voldoet aan de eisen’. ,,Opvallend is dat deze aanbieders in staat zijn om meer directe zorg aan bewoners te leveren dan andere verpleeghuizen onder gelijke omstandigheden.” Natuurlijk beseft ook de toezichthouder dat niet iedereen gelijk is gelijk en niet alle omstandigheden hetzelfde zijn. ,,Daarom moet maatwerk worden geleverd.”

,,Wij realiseren ons dat ons advies grote impact heeft op een sector waar de afgelopen jaren veel van gevraagd is”, zegt Marian Kaljouw, voorzitter van de Raad van Bestuur van de NZa. Ze roept de sector op om gezamenlijk de schouders te zetten onder betere zorg voor kwetsbare ouderen in verpleeghuizen.

Zeker 1,3 miljard nodig voor verpleeghuiszorg volgens zorgautoriteit

NU 30.03.2017 Om ervoor te zorgen dat alle verpleeghuizen in Nederland voldoen aan de kwaliteitsnormen is er tenminste 1,3 miljard euro extra nodig. Dat concludeert de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).

Het rapport van de NZa, aangevraagd door demissionair staatssecretaris Martin van Rijn, wordt vrijdag in de ministerraad besproken. Als alle verpleeghuizen qua bedrijfsvoering het voorbeeld zouden volgen van de instellingen die het nu al goed doen, is 1,3 miljard euro voldoende om overal de kwaliteitsnormen te halen.

Het zogenoemde kwaliteitskader is opgesteld door het Zorginstituut en schrijft voor aan welke minimale voorwaarden alle verpleeghuizen moeten voldoen, onder meer op het gebied van veiligheid en de samenstelling van het bestuur en het personeel.

Hoeveel geld er nodig is als niet iedereen het voorbeeld van de best presterende verpleeghuizen zou volgen, zegt de NZa donderdag in zijn verklaring niet. Volgens een bron in Den Haag loopt de rekening op naar 3,1 miljard euro als er niets aan de bedrijfsvoering zou worden verbeterd. Het derde scenario dat de NZa schetst zit tussen deze twee uitersten in.

Dat er moet worden ingegrepen in de verpleeghuiszorg is iets waar eigenlijk alle partijen in Den Haag het over eens zijn. Drie van de vier partijen die momenteel over een regering praten – VVD, D66 en GroenLinks – wilden donderdag nog niet reageren op de conclusies van de NZa. De vierde gesprekspartner, het CDA, was niet direct bereikbaar voor commentaar.

Zie ook: Onderhandelende partijen willen nog geen extra geld verpleeghuiszorg

Lees meer over: Nederlandse Zorgautoriteit Martin van Rijn

Zorginstelling Laurens niet langer onder verscherpt toezicht

NU 30.03.2017 De zorginstelling Stichting Laurens in Rotterdam staat, na acht maanden niet meer onder verscherpt toezicht van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ).

De inspectiedienst meldde donderdag dat Laurens voortvarend met de gevraagde verbetermaatregelen aan de slag is gegaan. Wel blijft de inspectie de ontwikkelingen bij de zorginstelling intensief volgen en wordt in de gaten gehouden of Laurens de verbeteringen goed weet vast te houden.

Het verscherpt toezicht ging over de verpleeghuizen van en de thuiszorg door de stichting. De zorginstelling voldeed niet aan alle eisen voor goede en veilige zorg. Ook maakte de toezichthouder zich zorgen over de personeelsbezetting in relatie tot de taken van de medewerkers.

Toenmalig bestuursvoorzitter Ids Thepass van zorginstelling Laurens stapte vorig jaar op na kritiek op zijn functioneren. Laurens werd eerder gerekend tot elf verpleeghuizen die volgens de inspectie slecht presteren.

Lees meer over: Stichting Laurens IGZ Gezondheid

Onderhandelende partijen willen nog geen extra geld verpleeghuiszorg

NU 29.03.2017 Een poging van onder meer PVV, SP en PvdA om de nieuwe meerderheid in de Tweede Kamer voor meer geld voor verpleeghuizen te verzilveren, is woensdag stukgelopen.

CDA, D66 en GroenLinks willen pas daarover beslissen tijdens hun onderhandelingen over een mogelijke coalitie. Ook zij beloofden tijdens de verkiezingscampagne meer geld voor ouderenzorg uit te trekken.

PvdA-Kamerlid Henk Nijboer drong er tevergeefs bij deze partijen op aan haast te maken. Hij wees erop dat de Tweede Kamer binnen een paar weken de knoop moet doorhakken. Anders kunnen verpleeghuizen niet tijdig extra personeel aantrekken en verbetert er komend jaar nog niets.

CDA, D66 en GroenLinks verzekerden dat zij staan voor hun verkiezingsbeloften, maar dat de bal ligt bij de onderhandelaars over een nieuwe regering. Er zou nog genoeg gelegenheid zijn om het demissionaire kabinet op te dragen extra geld uit te trekken.

Lees meer over: Verpleeghuiszorg

april 3, 2017 Posted by jandewandelaar | 2e kamer, 2e kamerverkiezingen 2017, begroting 2017, bezuinigingen, miljoenennota 2017, politiek, Prinsjesdag 2017, Zorg | Bert Deitmers, bezuinigingen, donder, HWW, igz, Inspectie voor de Gezondheidszorg, Intrakoop, laan van meerdervoort, manifest, Martin van Rijn, Meavita, NZA, Op de Laan, ouderen, staatssecretaris Martin van Rijn, Stichting Laurens, thuiszorg, thuiszorginstelling, Treeknormen, Verpleeghuiszorg, verzorgingshuizen, Woonzorgcentrum, woonzorgcentrum Op de Laan, Zorg, zorginstelling | 2 reacties

Met de begroting 2017 op weg naar kabinet Rutte-3

Nieuw kabinet

Het nieuwe kabinet zal allereerst moeten zorgen dat meer mensen in hun portemonnee gaan voelen dat het economisch beter gaat. Dat stelt vakbond FNV in een reactie op de jongste ramingen van het Centraal Planbureau (CPB).

Volgens het CPB stijgt de koopkracht de komende jaren nauwelijks, terwijl de economie verder groeit en het begrotingsoverschot oploopt. ,,Het geld is er, dus er staat een nieuw kabinet niets in de weg om te investeren in mensen en de kwaliteit van de samenleving’´, aldus FNV-voorzitter Han Busker.

Ook met het Nederlandse bedrijfsleven gaat het na jaren van crisis weer beter. ,,Nu zijn de gewone man en vrouw aan de beurt om te merken dat de economie aantrekt’´, vindt Busker. FNV pleit onder meer voor een betere aanpak van verdringing op de arbeidsmarkt en meer vaste banen in de publieke sector.

De overheid behaalde in 2016 een begrotingsoverschot van 2,9 miljard euro. Dat meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vrijdag.

Het overschot betreft 0,4 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Een jaar eerder was er nog een tekort van 2,1 procent. De zogenoemde schuldquote van de overheid daalt sinds 2015 en kwam eind 2016 uit op 62,3 procent van het bbp.

De overheid behaalde voor het laatst een overschot in 2008. Het jaar daarop volgde door het uitbreken van de financiële crisis een tekort van 5,4 procent. Van 33,5 miljard euro tekort in 2009 ging de overheid naar 2,9 miljard euro overschot in 2016, constateerde het statistiekbureau.

Volgens het CBS bedroegen de inkomsten van de Nederlandse overheid vorig jaar 307 miljard euro, een stijging van meer dan 14 miljard euro ten opzichte van 2015. Dat is te danken aan hogere opbrengsten uit belastingen en sociale premies. Lagere aardgasbaten hadden juist een negatief effect van 3 miljard euro op de inkomsten van de overheid.

De overheidsuitgaven gingen vorig jaar met bijna 3 miljard euro omlaag tot ruim 304 miljard euro. Het statistiekbureau merkte daarbij op dat de afdrachten aan de Europese Unie vorig jaar bijna 4 miljard euro lager waren. Daarvan is 3 miljard euro eenmalig. De rentelasten namen af met bijna 1 miljard euro. Wel stegen de uitgaven aan lonen en salarissen van ambtenaren, evenals de lasten voor sociale uitkeringen.

De staatsschuld stond eind vorig jaar op 434 miljard euro, een afname met 7 miljard euro ten opzichte van een jaar eerder. Met een schuld van iets meer dan 62 procent van het bbp voldoet Nederland bijna aan de Europese norm die stelt dat een EU-lidstaat geen hogere schuld mag hebben dan 60 procent van het bbp. De cijfers die het CBS vrijdag heeft gepresenteerd, zullen ook aan de Europese Commissie worden gerapporteerd.

De gepubliceerde cijfers – het planbureau komt elk jaar in maart met een prognose over de economische ontwikkelingen voor de komende jaren – kunnen een vliegende start geven aan de onderhandelingen over een mogelijke coalitie tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks, die volgende week moeten beginnen.

Onderhandelingen

De onderhandelingen over de formatie van een nieuw kabinet gaan volgende week onder een uniek gunstig economisch gesternte van start. Nog nooit in de politieke geschiedenis na de oorlog kon een formatie rekening houden met een begrotingsoverschot in de volledige reguliere kabinetsperiode.

Volgens het vanmorgen door het Centraal Planbureau (CPB) gepubliceerd Centraal Economisch Plan zal de begroting tot en met 2021 een overschot laten zien, mocht tenminste een nieuw kabinet niet alles aan nieuw beleid gaan uitgeven. In 2021 zou het overschot uit kunnen komen op 11 miljard euro, 1,3 procent van de omvang van de totale economie.

Vorig jaar sloegen de rode cijfers om in zwarte. Minister Dijsselbloem van Financiën hield in 2016 onder de streep 2,9 miljard euro over, terwijl hij de Kamer vorige maand nog meldde 200 miljoen euro over te houden. De economie groeide in 2016 met 2,2 procent, ondanks dat er minder gas werd opgepompt in Groningen. Die reductie scheelde 0,2 procent groei.

Tegenover de gunstige financiële cijfers staat echter wel de waarschuwing van het planbureau dat Nederland rekening moet houden met de mogelijkheid dat de groei van de economie blijvend op een veel lager niveau uit zal komen. 3 procent groei, zoals in het verleden, zal niet meer voorkomen. Hooguit breidt de economie tot 2021 met gemiddeld 1,7 procent uit.

Regeersakkoord nieuw kabinet

Donderdag kwamen de lijsttrekkers van VVD, CDA, D66 en GroenLinks bijeen voor een formatiegesprek, onder toeziend oog van verkenner Edith Schippers. Kunnen de vier – zeer verschillende – partijen tot een Regeerakkoord komen?

Ook VVD-coryfee Frank de Grave heeft zijn partij opgeroepen prioriteit te geven aan het klimaatbeleid. Daar ontstaan direct problemen: volgens doorrekeningen van het Centraal Planbureau (CPB) zorgen alleen al de kilometer- en spitsheffing van GroenLinks voor een lastenverzwaring van 4 miljard euro, terwijl de VVD de lasten voor automobilisten juist wil verlagen met 200 miljoen euro.

De totale lastenverzwaring door de klimaatplannen van GroenLinks komt uit op 16,4 miljard euro. In de plannen van D66 kost het klimaatbeleid de belastingbetaler zo’n 9,5 miljard euro; als het aan de VVD ligt, geeft Nederland er maar 500 miljoen euro aan uit. Het CDA heeft de kosten van zijn klimaatplannen niet laten doorrekenen.

(De)nivellering?

Daarnaast willen CDA en VVD een einde maken aan het langdurige ‘nivelleringsfeestje’, terwijl het partijprogramma van GroenLinks door Klaver zelf ‘een groot aanvalsplan om ongelijkheid aan te pakken’ wordt genoemd. De partijen verschillen veel in hun ideeën over wie het meest moet profiteren van de economische groei nu de crisis voorbij is.

Als het aan de VVD en het CDA ligt, profiteren vooral werkenden en huishoudens met een middeninkomen. GroenLinks richt zich meer op de lage inkomens. Zo gaan uitkeringsontvangers er bij GroenLinks net zoveel op vooruit in koopkracht als werkenden (beiden 1,3 procent). Bij de VVD gaan werkenden erop vooruit en uitkeringsgerechtigden erop achteruit.

Ondernemers blijken helemaal niet zo laaiend over de winst van GroenLinks: ‘Plannen zijn doodsteek bedrijfsleven’

De partij van Klaver zal ook moeten inleveren bij de zorg: D66, CDA en VVD hebben aangegeven er niet nog meer in te willen investeren. GroenLinks vindt een toename van de zorgkosten minder een probleem.

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte-3

zie ook: Uitslag 2e kamerverkiezing 15.03.2017 – VVD de grote winnaar

zie ook: Verkiezingen 2e Kamer 15.03.2017

zie ook: Kabinet Rutte 2 – miljoenennota versus rijksbegroting 2017

zie ook: Algemene Beschouwingen Miljoenennota Begroting 2017

zie ook: Kabinet Rutte 2 – Op weg naar de Begroting 2017

Nederland hoeft 80 miljoen minder aan EU af te dragen

NU 11.05.2017 Nederland kan een meevaller van zo’n 80 miljoen euro uit Brussel verwachten. Dat is wat Den Haag minder aan de Europese Unie hoeft af te dragen, omdat daar vorig jaar meer geld binnenkwam dan verwacht.

De EU ontving in 2016 1,7 miljard euro meer dan begroot, vooral door hogere inkomsten aan boetes en door rente op late betalingen. Dat meldt minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën donderdag aan de Tweede Kamer.

Brussel gaf vorig jaar ook 4,9 miljard euro minder uit dan in de begroting stond. Zo was er veel geld gereserveerd voor steun aan achtergebleven gebieden, maar het kwam bij de uitvoering tot vertragingen. De verwachting is dat dat geld de komende jaren alsnog wordt uitgegeven.

Lees meer over: Nederland EU

Meevaller uit Brussel voor schatkist

Telegraaf 11.05.2017 Nederland kan een meevaller van zo’n 80 miljoen euro uit Brussel verwachten. Dat is wat Den Haag minder aan de Europese Unie hoeft af te dragen, omdat daar vorig jaar meer geld binnenkwam dan verwacht.

De EU ontving in 2016 1,7 miljard euro meer dan begroot, vooral door hogere inkomsten aan boetes en door rente op late betalingen. Dat meldde minister Jeroen Dijsselbloem van FinanciÃ«n donderdag aan de Tweede Kamer.

‘Meevallers gebruiken voor verlaging staatsschuld’

Telegraaf 04.04.2017 Peiling DFT – De extra inkomsten voor de Nederlandse schatkist dankzij de aantrekkende economie moeten door het nieuwe kabinet worden besteed aan het verder terugbrengen van de staatsschuld.

Althans dat meent ruim een derde van de respondenten aan een poll van DFT.nl

Het Nederlandse kabinet heeft vorig jaar €4,3 miljard aan extra inkomsten gekregen doordat het economische klimaat in ons land zich beter heeft ontwikkeld dan verwacht.

De keus om de meevallers te gebruiken voor het verlagen van de staatsschuld is voor 35% van de respondenten de beste optie.

Het omlaag brengen van de BTW krijgt van 27% de voorkeur. Iets meer dan een kwart meent dat een verlaging van de AOW-leeftijd het meest voor de hand ligt.

Het opschroeven van de ontwikkelingshulp of een verhoging van de defensie-uitgaven is voor 3% respectievelijk 9% favoriet.

Pechtold noemt DNB-advies niet achterover te leunen ‘verstandig’

NU 31.03.2017 D66-leider Alexander Pechtold vindt het advies dat de president van De Nederlandse Bank (DNB) Klaas Knot voor het volgende kabinet heeft, om ondanks de economische groei toch op de centen te letten, “verstandig”.

“In Nederland zijn we altijd heel zuinig en zorgvuldig als het om geld gaat”, zei hij vrijdag na afloop van het gesprek dat de onderhandelaars van de VVD, CDA, D66 en GroenLinks hadden met de DNB, het Centraal Planbureau en de Studiegroep Begrotingsruimte.

VVD-leider Mark Rutte wilde niet reageren op het advies van de DNB. “U kunt ongeveer bedenken hoe een VVD’er daarover denkt, maar mij past enige terughoudendheid”, aldus Rutte die daaraan toevoegde dat alles wat hij in dit stadium hierover zegt, geïnterpreteerd zal worden in de context van de formatie.

Ook CDA-voorman Sybrand Buma en Jesse Klaver (GroenLinks) wilden niet ingaan op de inhoud van de gesprekken.

Geen grote uitgaven

Knot zei donderdag dat het volgend kabinet de extra miljarden die er beschikbaar zijn niet zomaar moet uitgeven.

Verstandiger zou zijn om een buffer op te bouwen zodat er bij een volgende economische crisis niet drastisch bezuinigd hoeft te worden. Ruimte voor grote uitgaven ziet hij dan ook niet.

Wel moet er een serieus klimaatbeleid komen en er moet werk gemaakt worden van de afbouw van de hypotheekrenteaftrek. Ook de verschillen tussen flex- en vast werk moeten de aandacht van een volgend kabinet krijgen.

De onderhandelaars spraken met de experts om inzicht te krijgen in de financieel-economische ruimte die zij hebben voor de komende vier jaar. Volgende week gaan de echte formatieonderhandelingen van start.

Zie ook: Vooruitblik op de formatie: Verschillen tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks

Lees meer over: Verkiezingen 2017

President Klaas Knot van De Nederlandsche Bank staat de pers te woord op het Binnenhof.

Knot pleit voor stabieler beleid

Telegraaf 31.03.2017 De president van De Nederlandsche Bank Klaas Knot heeft bij onderhandelaars VVD, CDA, D66 en GroenLinks gepleit voor een stabieler financieel beleid.

Sinds de economie aantrekt is er meer financiële ruimte, maar Knot wil dat de partijen, die misschien wel samen in een kabinet stappen, voorzichtig zijn met spenderen. Verstandiger vindt hij het dat er nu een flinke buffer wordt opgebouwd. Hij hekelt het „hollen-of-stilstaan-karakter van de Nederlandse economie”, zei hij na afloop van een anderhalf uur durend gesprek aan het Binnenhof. „Het ging vooral om de begrotingsruimte”, liet hij weten.

Ook topvrouw Laura van Geest van het Centraal Planbureau en Manon Leijten van de Studiegroep Begrotingsruimte waren uitgenodigd voor het gesprek onder leiding van informateur Edith Schippers.

’Gaan hier ons voordeel mee doen’

De fractievoorzitters van VVD, CDA, D66 en GroenLinks lieten na afloop weinig los over de adviezen van de financiële kopstukken. „We gaan hier ons voordeel mee doen”, zei Sybrand Buma (CDA).

Ook VVD-leider Mark Rutte hield het vaag. Wel maakte hij op het zonnige Binnenhof tijd om met dagjesmensen op de foto te gaan. „U kent de regels, hè? Een selfie is tien euro, tenzij u de rest van uw leven op de VVD stemt”, grijnsde hij tegen een dame in een roze jasje.

LEES MEER OVER; KLAAS KNOT FORMATIE POLITIEK EDITH SCHIPPERS DE NEDERLANDSCHE BANK

Knot waarschuwt weer: temper overheidsuitgaven

AD 31.03.2017 President van De Nederlandsche Bank Klaas Knot heeft de onderhandelaars over een nieuw kabinet nog eens op het hart gedrukt het beschikbare extra geld niet meteen geheel uit te geven.

De economie had de afgelopen jaren helaas een ,,hollen-en-stilstaankarakter”. ,,Het zou een goede zaak zijn daaraan geen extra impuls te geven”, zei Knot na afloop van een gesprek vrijdag met VVD, CDA, D66 en GroenLinks onder leiding van informateur Edith Schippers.

Of de onderhandelaars de boodschap van de centralebankpresident ter harte nemen zal moeten blijken, zei Knot. De vier beoogde regeringspartners hebben vooral gesproken over hoeveel geld zij verstandig kunnen uitgeven, zei hij. Een andere wens van de centralebankpresident, een hervorming van het belastingstelsel, kwam nog niet ter tafel.

>Tobias den Hartog @DenhartogT

Eensgezinde boodschap: het waren fijne gesprekken. #formatie 1:46 PM – 31 Mar 2017

Over de inhoud van het gesprek wilden de vier partijleiders na afloop weinig kwijt. Alexander Pechtold vond het een nuttige bijeenkomst en noemde het advies van Knot ,,verstandig”. ,,Het is heel belangrijk om je te laten bijpraten door mensen die goed zicht hebben op de overheidsfinanciën”, aldus de D66-voorman. ,,Goede gesprekken, hier gaan we ons voordeel mee doen”, zei Sybrand Buma (CDA) op weg naar buiten.

Premier en VVD-leider Mark Rutte gaf aan voorzichtig te willen zijn met commentaar op de gesprekken. ,,Een kabinetsformatie is ingewikkeld genoeg”, zei hij. ,,En alles wat ik zeg is in de context van de formatie.”

DNB-president Klaas Knot adviseert Nederlandse politici zich voor het nieuwe kabinet niet rijk te rekenen.

Knot: Financiële ruimte kabinet beperkt

Telegraaf 30.03.2017 De financiële armslag van het komende kabinet is veel kleiner dan veel politici nu denken. Het is aan te raden een stevige buffer op de begroting aan te houden om bij een volgende crisis bezuinigingen te voorkomen.

http://content.tmgvideo.nl/embed/account=Kx1PKc/item=1aZgdqvDBgcV/player=LakMO-EKGMsh/embed.html

Dat zegt president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) donderdag bij de presentatie van het jaarverslag.

”Het is zaak dat de overheid in gunstige economische tijden streeft naar een begrotingsoverschot”, aldus Knot. Hij mikt op een overschot op de begroting van 1% van het bruto binnenlands product (bbp).

Bezuiniging voorkomen

Volgens de laatste cijfers van het Centraal Planbureau kan een nieuwe kabinet in 2021 een begrotingsoverschot van 1,3% behalen. Daarmee blijft er voor de middellange termijn maximaal €2 miljard over aan extra geld.

“Er moet niet de indruk ontstaan dat geld tegen de plinten klotst”, licht Knot in een interview met De Financiële Telegraaf toe.

“De Nederlandse economie kent een hoge mate van hollen en stilstaan. Dat geldt helaas ook voor onze overheidsfinanciën. Als we willen voorkomen dat wij in een volgende recessie weer moeten bezuinigen, moeten we nu zorgen voor een begrotingsoverschot van zo’n 1%.”

Positief gestemd

Knot is zeer positief over de stand van de Nederlandse economie. “De economische groei trekt duidelijk aan. Ook in vergelijking met veel andere Europese landen deed Nederland het in 2016 goed.”

De DNB-president wijst onder meer op de snel dalende werkloosheid. “Het tempo waarmee de werkloosheid daalt blijft ons maar positief verrassen. Voor een fenomeen als ‘baanloze groei’ is geen aanwijzing.”

DNB bepleit voor een komende kabinetsperiode hervormingen op het gebied van de arbeidsmarkt, huizenmarkt en pensioenen.

Lees hier alles over de kabinetsformatie

GERELATEERDE ARTIKELEN

30 MRT 2017: ’Aan stimulans ECB komt snel een eind’
30 MRT 2017: Bijna €15000 korting voor Knot
30 MRT 2017: ‘Kabinet geef geen geld uit’

DNB-baas Klaas Knot maant kabinet tot zuinigheid: ‘Geen nieuwe uitgaven’

VK 30.03.2017 Van DNB-directeur Klaas Knot hoeft het nieuwe kabinet niet te bezuinigen, maar blijft de hand wel op de knip. Dat zei Knot donderdag bij de presentatie van het jaarverslag van De Nederlandsche Bank. Als de nieuwe regeringspartijen deze boodschap ter harte nemen, betekent dat geen extra uitgaven in de komende kabinetsperiode.

De directeur van de centrale bank wil dat het kabinet streeft naar een structureel begrotingsoverschot van 1 procent. Het Centraal Planbureau liet vorige week vrijdag weten dat het begrotingsoverschot zonder aanvullend beleid naar die 1 procent kruipt. Knots pleidooi vloeit voort uit de grilligheid van de Nederlandse economie. Gaat het goed, dan gaat het heel goed. Gaat het slecht dan lopen de overheidstekorten hard op.

Een structureel overschot zorgt ervoor dat bij recessies forse bezuinigingen kunnen worden voorkomen, schrijft DNB in het jaarverslag: ‘een overschot van 1 procent van het bruto binnenlands product in economisch goede tijden is nodig om voldoende marge te hebben ten aanzien van de Europese 3%-norm voor het begrotingstekort.’ Die grilligheid is het gevolg van het huidige overheidsbeleid, dat in de ogen van Knot grondig moet worden herzien.

Sinds zijn aantreden als DNB-directeur in 2011 pleit Knot al voor een grondige renovatie van de economie. Huishoudens hebben hoge hypotheken en hoge pensioenvoorzieningen, maar nauwelijks vrij beschikbaar vermogen. Dat maakt dat huishoudens bij economisch ontij nauwelijks geld hebben om klappen op te vangen. Bovendien zijn zowel het pensioen als de hypotheek zeer vatbaar voor bewegingen op de financiële markten.

Minder hoge hypotheken

Knot pleit dan ook voor minder hoge hypotheken en minder hoge pensioenopbouw. Te bereiken door het verminderen van de fiscale voordelen van ons pensioenstelsel (dat volgens Knot over de houdbaarheidsdatum is). Huizenkopers mogen wat Knot betreft straks nog maar maximaal 90 procent van de waarde van de woning lenen (nu is dat nog 101 procent).

Niet alleen Den Haag krijgt advies van Knot, ook bij de Europese Centrale Bank in Frankfurt mag het roer om. ‘Door de oplopende inflatie is de rationale voor het ruime monetaire beleid weggevallen,’ zei Knot, die niet wilde aangeven met welk tempo de ECB het opkoopprogramma moet afbouwen.

De ECB koopt elke maand voor 60 tot 80 miljard euro obligaties op, om de rente in het eurogebied laag te houden. De lage rente moet inflatie, investeringen en economische groei aanwakkeren. Knot waarschuwde donderdag voor de bubbels die kunnen ontstaan als gevolg van de aanhoudend lage rente. Die bubbels vertalen zich in stijgende vastgoedprijzen en bedrijfsinvesteringen die bij een wat hogere rente niet rendabel zouden zijn.

Daarnaast werken de financiële markten niet meer disciplinerend, vindt Knot. Nogal wat Europese landen zien te weinig noodzaak om de overheidsbegroting op orde te brengen, omdat geld lenen door de lage rente nu nauwelijks geld kost.

Lees meer;

De Nederlandse economie blijft de komende jaren doorgroeien en het overschot op de rijksbegroting loopt op, zo blijkt uit nieuwe ramingen die het Centraal Planbureau (CPB) afgelopen vrijdag publiceerde. Of dat goed nieuws is voor de formatie? Vier vragen.

Intussen blijft Nederland wel onverminderd kwetsbaar voor een crisis: we sparen en lenen te veel.

Toen Klaas Knot in 2011 als president aantrad, had zelfs De Nederlandsche Bank enige averij opgelopen van de financiële crisis. Sindsdien pleit hij al voor een renovatie van de economie.

Volg en lees meer over: POLITIEK KLAAS KNOT ECONOMIE NEDERLAND DE NEDERLANDSCHE BANK (DNB)

Kopafbeelding cijfers CPB

Nu meer in de knip!

Telegraaf 25.03.2017 Het is hoog tijd dat de de koopkracht van de werkende Nederlander wordt hersteld. Die roep klinkt nu de schatkist de komende jaren wordt gespekt door miljarden euro’s aan begrotingsoverschotten.

Na jaren van tientallen miljarden aan lastenverzwaringen en bezuinigingen, heeft het nieuwe kabinet een rekening te vereffenen. Onder Rutte is in zes jaar tijd 47,4 miljard euro aan snij- en zaagwerk verricht. Maar nu staan de overheidsfinanciën er zo gunstig voor, dat het Centraal Planbureau dikke plussen op de begrotingen verwacht. Vooral de middengroepen waren de klos, zij moeten dus flink profiteren, vinden vakbonden en het bedrijfsleven.

Lees ook: ’Kom maar op met die centen’

Een formatie van vier jaar levert 11 miljard euro op

VK 24.03.2017 Het Centraal Planbureau kwam vanochtend met gunstige cijfers over de Nederlandse economie. Die groeit aardig, alleen blijft de koopkracht wat achter. Wel knapt de schatkist op en daalt de werkloosheid. Goed nieuws voor de formatie? Vier vragen.

Wat betekenen de CPB-cijfers voor de formatie?

Dat de economie groeit en het overschot op de begroting van het volgende kabinet fors is, maakt de formatie er niet eenvoudiger op. Natuurlijk is er meer geld. In het laatste kabinetsjaar, 2021, staat de begroting niet zoals in september vorig jaar nog gedacht 7 miljard euro in de plus, maar bijna 11 miljard. Dat voorspelt de economisch adviseur en rekenmeester van het kabinet, het Centraal Planbureau. Maar dat bedrag is de premie op nietsdoen.

Althans, zo rekent het CPB: hoe ziet de economie eruit als het beleid niet verandert? En beleid veranderen is nou net waarover vanaf volgende week VVD, CDA, D66 en GroenLinks gaan onderhandelen. Als die formatie vier jaar duurt, ja dan is er een begrotingsoverschot in 2021 van 1,3 procent van het bruto binnenlands product, zeg maar de omvang van de Nederlandse economie. Dan bedraagt de staatsschuld nog maar 46,6 procent van het bbp. Dan is de werkloosheid 4,7 procent van de beroepsbevolking. En dan is de koopkracht gestegen met een magere 0,2 procent.

Veel extra geld om uit te geven, dat maakt een formatie toch een peulenschil?

Niet in politiek Den Haag. Denk nog even aan eind 2015 toen het kabinet, nu demissionair, 5 miljard te verdelen had. Zou zo maar worden weggegeven omdat de eigenlijke bestemming, het versoepelen van de overgang naar een simpeler belastingstelsel, wegviel. In de jaren daarvoor werden miljarden bezuinigd, maar dat ging eenvoudiger dan het uitgeven van 5 miljard extra. Elke politieke partij kan wel de ‘drank en vrouwen’ bedenken waarnaar dat geld met de hoogst mogelijke prioriteit heen moet. Dat zal gedurende de formatie niet anders zijn.

VVD en CDA willen meer geld naar veiligheid en defensie, D66 wil meer voor onderwijs, en GroenLinks véél meer voor duurzaamheid. Tegelijk is het volgens CPB-directeur Laura van Geest onverstandig voor de betaling van die wensen enthousiast in te teren op het door haar voorspelde begrotingsoverschot. Niet alleen is die enorme plus toch nog te klein om alle wensen mee te betalen. Het is ook riskant omdat bijvoorbeeld door inflatie – die volgens het CPB sterker gaat stijgen – of door rente – die volgens het CPB flink kán gaan stijgen – een begrotingsevenwicht zomaar kan omslaan naar een tekort.

Kijk dus uit dat je niet zo veel geld uitgeeft, dat je later weer moet bezuinigen, aldus CPB-directeur Laura van Geest.

‘Kijk dus uit dat je niet zo veel geld uitgeeft, dat je later weer moet bezuinigen’, waarschuwt Van Geest. Bovendien kan ze wel wat andere posten bedenken waar ook geld naartoe moet. Het belastingstelsel moet nog steeds flink worden vereenvoudigd en dat is niet gratis. Hetzelfde geldt voor het dichten van de kloof tussen werknemers met een vast contract en met een flexibele arbeidsovereenkomst.

De arbeidsmarkt, de woningmarkt en de pensioenen, allemaal zaken waarvoor Van Geest aandacht gaat vragen zodra ze wordt uitgenodigd om aan de formatietafel een presentatie te geven over van de stand van de economie.

Hoe komen die economische cijfers eigenlijk zo gunstig?

Door de lage rente is het kabinet ook minder kwijt aan de financiering van de staatsschuld en hypotheekrenteaftrek.

In tegenstelling tot eerdere jaren, toen de economie vooral dreef op de export, komt de groei nu uit alle hoeken en gaten. Weliswaar is de uitvoer nog steeds het belangrijkst, maar dat ook consumenten meer zijn gaan uitgeven helpt de economie aan een groei van 2,1 procent dit jaar, 1,8 procent volgend jaar en 1,7 procent de jaren daarna.

Dat pakt ook gunstig uit voor de schatkist, want er komt meer aan btw binnen. Door de lage rente is het kabinet ook minder kwijt aan de financiering van de staatsschuld en hypotheekrenteaftrek. Met enige vertraging heeft de economische groei ook geleid tot een dalende werkloosheid naar 4,7 procent. Dat is weer gunstig als het gaat om het aantal uit te betalen werkloosheidsuitkeringen. Van Geest noemt de 4,7 procent een evenwichtsniveau.

Het grootste deel van de daling komt volgens haar op het conto van het huidige kabinet. ‘De daling van de werkloosheid van de laatste twee jaar is één keer eerder voorgekomen, maar toen groeide de economie met liefst 4 procent.’

Wat tegenvalt is de koopkracht. Het CPB voorspelt dat de burger de economische groei niet in gelijke mate voelt in de portemonnee, want de koopkracht stijgt bij nietsdoen met maar een paar tienden van procent. Dat zullen de onderhandelende partijen vermoedelijk aangrijpen om hun eigen plannen erdoor te drukken aan de formatietafel.

Waardoor blijft de koopkracht achter?

De lonen stijgen nauwelijks harder dan de prijzen. ‘De lonen lagen al vast voordat de inflatie ging stijgen’, legde Van Geest vanmorgen uit.

De inflatie stijgt dit en volgend jaar wat meer dan verwacht: 1,6 procent dit jaar en 1,4 procent in 2018. Tegelijk stijgen de lonen nauwelijks meer dan de prijzen. ‘De lonen lagen al vast voordat de inflatie ging stijgen’, legde Van Geest vanmorgen uit. Het inkomen stijgt maar een heel klein beetje meer dan het geld minder waard wordt met als gevolg een bescheiden plus voor de koopkracht. Nederland volgt met de inflatie de eurozone, zei Van Geest, en die is het afgelopen half jaar spectaculair gestegen door hogere energietarieven en hogere prijzen voor grondstoffen zoals met name olie.

Ten opzichte van vorig jaar daalt de koopkracht spectaculair. Dat komt door de 5 miljard die Rutte II heeft teruggegeven aan de burgers. Want uiteindelijk wisten alle partijen het daar op de valreep toch over eens te worden doordat bijna elke partij die nodig was voor een meerderheid in de Eerste Kamer iets kreeg waarmee zij bij de eigen achterban voor de dag kon komen. Een voorbode van de huidige formatie.

Volg en lees meer over: ECONOMIE NEDERLAND

CPB: Hoge groei voorbij

Telegraaf 24.03.2017 Hoewel de robuuste economische groei in Nederland aantrekt, waarschuwt het Centraal Planbureau dat er ook niet heel veel meer in het vat zit.

Het CPB schrijft in het vanochtend gepubliceerde Centraal Economisch Plan dat de vette jaren van voor de financiële crisis niet meer terugkomen. “Groeicijfers van 3,4 of zelfs 5% behoren tot het verleden. Lagere groei is het voorland, niet alleen voor Nederland, maar ook voor veel andere westerse landen. Dit is onder andere het gevolg van vergrijzing en afnemende productiviteitsgroei. Potentiële groei is mogelijk, maar weerbarstig”, zegt CPB-directeur Laura van Geest.

Vergrijzing

Dat is onder andere een gevolg van de vergrijzing. Daardoor krimpt de beroepsbevolking en op termijn de werkgelegenheid. Volgens het CPB zal de groei in de toekomst vooral moeten komen van een hogere arbeidsproductiviteit. Voor een stijging daarvan, zijn we vooral aangewezen op technologische vooruitgang.

Zonder een grote technologische doorbraak, blijft onze productiviteitsgroei steken op 1 tot 1,5% per jaar. “Niet niets, maar ook geen herleving van de tijden van weleer”, schrijft het CPB.

Recessies

Die lagere economische groei betekent dat we te maken krijgen met meer en langere recessies. Het duurt langer voordat we er na een economische dip weer bovenop zijn. Dat fenomeen is nu al te zien in de cijfers. In de jaren 80 duurde het slechts een jaar voordat de economie weer terug was op het oude niveau. Maar hoe lager de economische groei, hoe langer de herstelperiode.

GERELATEERDE ARTIKELEN

24 MRT 2017: Flinke pot geld voor nieuw kabinet

Flinke pot geld voor kabinet

Telegraaf 24.03.2017 Het nieuw te vormen kabinet heeft ruimschoots financiële spelingsruimte om alle plannen en ideeën te verwezenlijken. Volgens de nieuwste cijfers van het Centraal Planbureau zijn er de komende regeerperiode jaar na jaar fikse overschotten op de begroting.

Bij ongewijzigd beleid groeit de economie tot aan 2021 met gemiddeld 1,7 procent per jaar. Er wordt namelijk flink geëxporteerd en bedrijven gaan weer meer investeren. Ook consumeren huishoudens meer. Voor dit jaar wordt een groei van 2,1 procent verwacht.

De werkloosheid daalt ook een stuk sneller dan gedacht. Dit jaar al naar 4,9 procent en de rest van de periode naar 4,7 procent.

In 2021 overschot van 11 miljard

Die gunstige cijfers betekenen dat er tegen 2021 een overschot op de begroting te noteren is van 1,3 procent, dat komt neer op zo’n 11 miljard euro. Politieke partijen gingen bij het opstellen van hun verkiezingsprogramma’s nog uit van 7 miljard euro.

Dit jaar is er ook al sprake van een overschot van 0,5 procent en volgend jaar van 0,8. De plussen zijn te danken aan de extra belastinginkomsten bij de overheid en de lagere uitgaven aan werkloosheidsuitkeringen nu er meer mensen aan de bak komen. Wel dempen de teruglopende gasbaten de gunstige cijfers.

Door de overschotten ligt de staatsschuld in 2017 met 58,5 procent van het bruto binnenlands product voor het eerst sinds 2010 onder de Europese schuldnorm van 60 procent. In 2021 is die schuld zelfs gedaald naar 46,6 procent.

’Groei vlakt af’

Het Centraal Planbureau waarschuwt wel dat de Nederlandse economie de komende decennia op lagere economische groei kan rekenen dan voor de economische crisis. „Groeicijfers van 3, 4 en 5 procent horen tot het verleden”, stelt CPB-directeur Laura van Geest. Dat komt onder meer door de vergrijzing en afnemende productiviteitsgroei. „Potentiële groei stimuleren is mogelijk, maar weerbarstig”, waarschuwt ze.

De partijen VVD, CDA, D66 en GroenLinks die met elkaar aan de onderhandelingstafel gaan zitten, vinden allemaal dat er in meer of mindere mate voor lastenverlichting moet worden gekozen. Dat zou gevolgen kunnen hebben voor de overschotten en de staatsschuld omdat daarmee minder belastinginkomsten kunnen binnenkomen.

Van Geest waarschuwt dan ook om „niet in de val te trappen” dat het nieuwe kabinet flink veel geld gaat uitgeven omdat er nu begrotingsruimte ontstaat. „Ik constateer dat het geld bij iedereen in de zakken brandt. Maar het zou mooi zijn als de overheidsfinanciën nu eindelijk op orde zijn, om die ook op de lange termijn gezond te houden.”

FNV: geld voor koopkrachtverbetering is er

Telegraaf 24.03.2017 Het nieuwe kabinet zal allereerst moeten zorgen dat meer mensen in hun portemonnee gaan voelen dat het economisch beter gaat. Dat stelt vakbond FNV in een reactie op de jongste ramingen van het Centraal Planbureau (CPB).

Volgens het CPB stijgt de koopkracht de komende jaren nauwelijks, terwijl de economie verder groeit en het begrotingsoverschot oploopt. ,,Het geld is er, dus er staat een nieuw kabinet niets in de weg om te investeren in mensen en de kwaliteit van de samenleving’´, aldus FNV-voorzitter Han Busker.

Inkomen huishoudens gestegen

Telegraaf 24.03.2017 Het reëel beschikbaar inkomen van huishoudens is vorig jaar met 1,4 procent gestegen. Vooral de lonen van werknemers hebben aan de inkomensstijging bijgedragen. Dat meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vrijdag.

Zowel de hoogte van de lonen nam toe, als het aantal werkenden. De hypotheekschuld is, ondanks een afname in het vierde kwartaal, in het afgelopen jaar toegenomen. De toename van het beschikbaar inkomen was kleiner dan in 2015.

Een belangrijke bron van de inkomensstijging, zo merkt het statistiekbureau op was het loon van werknemers. Dit nam in 2016 met 8,1 miljard euro toe, een groei van 3,2 procent. De cao-lonen lagen 1,9 procent hoger dan een jaar eerder, de grootste toename sinds 2009.

Hogere hypotheekschuld

Aan het eind van 2016 hadden huishoudens wel een hogere hypotheekschuld dan een jaar eerder. Aan het eind van het vierde kwartaal was de hypotheekschuld 664,4 miljard euro. ,,Per saldo namen huishoudens voor 8,1 miljard euro meer hypotheken op dan ze aflosten. Deze toename van de schuld heeft in de eerste drie kwartalen plaatsgevonden, in het vierde kwartaal werd er per saldo afgelost”, aldus het CBS.

Tegenover de hogere schuld stonden ook hogere spaartegoeden en andere deposito’s.

Groei economie 2016 hoger

Telegraaf 24.03.2017 De groei van de Nederlandse economie is in 2016 iets sterker uitgevallen dan eerder werd gedacht. Volgens een vrijdag gepubliceerde nieuwe raming van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bedroeg de groei 2,2 procent, terwijl bij een eerdere schatting 2,1 procent werd gemeld.

De sterkere vooruitgang is onder meer te danken aan een opwaartse bijstelling van de economische groei in het vierde kwartaal. Die is nu aangepast tot 2,5 procent op jaarbasis, van een eerder gemelde 2,3 procent. Op kwartaalbasis ging de Nederlandse economie in de laatste drie maanden van 2016 met 0,6 procent vooruit, 0,1 procentpunt hoger dan eerder werd aangenomen door het CBS.

De groei in het vierde kwartaal is volgens het statistiekbureau vooral te danken aan de export en de consumptie van huishoudens.

Meer banen

Het CBS liet verder weten dat het aantal banen van werknemers en zelfstandigen in het afgelopen kwartaal met 62.000 is toegenomen ten opzichte van de voorgaande periode. Bij de eerste berekening werd nog een stijging met 53.000 banen gemeld.

Volgens het CBS blijven de economische fundamenten positief. Het conjunctuurbeeld is deze maand verder verbeterd. Het vertrouwen van consumenten ligt op het hoogste niveau in bijna tien jaar en het producentenvertrouwen is het hoogst in ongeveer negen jaar.

GERELATEERDE ARTIKELEN

24 MRT 2017: Inkomen huishoudens gestegen

Groei economie in 2016 opwaarts bijgesteld

De groei in het vierde kwartaal is volgens het statistiekbureau vooral te danken aan de export en de consumptie van huishoudens.

GERELATEERDE ARTIKELEN

24 MRT 2017: Inkomen huishoudens gestegen
24 MRT 2017: Begrotingsoverschot bijna 3 miljard

Bijna 3 miljard begrotingsoverschot

Telegraaf 24.03.2017 De overheid behaalde in 2016 een begrotingsoverschot van 2,9 miljard euro. Dat meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vrijdag.

Hoera, een overschot van 3 miljard. Uitgeven maar?

AD 24.03.2017 De economie draait als een lier en dat betekent dat de schatkist weer overloopt. Dit jaar komt er 3 miljard euro meer binnen dan er uitgaat, zegt het Centraal Bureau voor de Statistiek. In 2021 is het begrotingsoverschot zelfs 11 miljard euro, berekent het Centraal Plan Bureau (CPB).

Nederlandse politici hebben altijd de neiging om meevallers direct uit te geven

Het kabinet heeft de uitgaven goed in de hand. De werkloosheid loopt fors terug, en dat scheelt behoorlijk aan uitkeringen. De lage rente bespaart de overheid nu 1 miljard aan rentebetaling op de staatsschuld.

Ook aan de inkomstenkant is het feest. Er komt meer loon- en inkomstenbelasting binnen, omdat meer mensen werken en de lonen wat stijgen. Door de lage rente is ook de hypotheekrenteaftrek lager, wat meer belasting oplevert. Omdat we meer consumeren, komt er ook meer btw binnen.

De bedrijven maken meer winst en betalen daarom meer winstbelasting. De inkomsten van het aardgas waren wel lager, omdat er in Groningen minder gas wordt opgepompt. Dat scheelde ruim een miljard aan inkomsten.

Kater

Kunnen we nu weer met een gerust gemoed het geld gaan uitgeven? Het lijkt er immers op dat de bomen weer tot in de hemel groeien. En na jaren van bezuinigen zijn er genoeg doelen te bedenken, die wel wat extra geld kunnen gebruiken. Nee, niet doen, waarschuwt het CPB. Nederlandse politici hebben altijd de neiging om meevallers direct uit te geven.

Daarmee wordt de economie over de kop gejaagd. En als de groei vervolgens terugvalt, moet er meteen extra worden bezuinigd. Dat zet de economie nog meer onder druk. Zorg daarom voor buffers als het goed gaat, dan kun je wat meer uitgeven als het slecht gaat. Zo voorkom je dat het feestje van de groei te wild wordt en de kater na afloop te heftig.

Er vallen in de formatie miljarden te verdelen

Trouw 24.03.2017 De onderhandelingen over een nieuw kabinet gaan volgende week onder een uniek gunstig economisch gesternte van start. Nog nooit in de politieke geschiedenis na de oorlog kon een formatie rekening houden met een begrotingsoverschot in de volledige reguliere kabinetsperiode.

Directeur Laura van Geest van het planbureau gaf echter een schot voor de boeg. Zij wees erop dat Nederlanders er ‘erg goed in zijn om in goede tijden te veel uit te geven’. “Het zou leuk zijn om eens niet in die val te trappen”, aldus Van Geest.

Wensen

Er komt de komende jaren door de mogelijke overschotten geld vrij voor een aantal al langer in vrijwel de gehele politiek levende wensen. Daarbij staat een hervorming van het belastingstelsel voorop. Het vorige kabinet berekende dat er rond vijf miljard euro nodig is om dat stelsel te hervormen zonder dat bepaalde groepen er te veel in koopkracht op achteruit gaan.

Geld kan dus niet meer het probleem zijn, al hebben de vier partijen die nu gaan onderhandelen geheel verschillende wensen voor een belastingstelsel. Gemeenschappelijke wens is wel de lasten op arbeid te verlagen. Maar bijvoorbeeld GroenLinks wil dat vooral doen door milieuheffingen drastisch te verhogen.

In principe is er ook geld om één of meerdere kolencentrales extra te sluiten, de grote wens van D66 en GroenLinks.

Het planbureau verwacht de komende jaren een aanzienlijke stijging van de energieprijzen. Die zijn er voornamelijk verantwoordelijk voor dat de koopkracht bij de economische groei achterblijft.

Ook de werkloosheid zal minder afnemen dat op grond van de gunstige economische vooruitzichten verwacht zou mogen worden.

Het planbureau is onzeker over de werkgelegenheid en voorspelt in 2021 rond 450.000 werkzoekenden, honderdduizend minder dan nu. Veel is afhankelijk van de vraag of, nu er meer werk komt, zich ook meer mensen op de arbeidsmarkt zullen melden.

maart 25, 2017 Posted by jandewandelaar | 2e kamer, 2e kamerverkiezingen 2017, begroting, begroting 2017, formatie, politiek, verkiezingen 2017, VVD, Zorg | 2e kamer, begroting, bezuinigingen, Centraal Economisch Plan, Centraal Planbureau, coalitie, coalitieakkoord, coalitievorming, consumentenvertrouwen, cpb, formatie, informateur, kabinet, kabinetsformatie, koopkracht, Mark Rutte vvd, onderhandelingen, politiek, regeringsakkoord, regeringscoalitie, Rutte 3, schaliegas, verkiezingen, Zorg | 1 reactie

Op weg naar kabinet Rutte-3

Formatie kabinet

Verkenner Edith Schippers (VVD) praat dinsdag verder met de partijleiders van VVD, CDA, D66 en GroenLinks over de vorming van een nieuwe regering. Een coalitie van dit viertal aan partijen werd door de meeste partijen aangeraden, waarbij VVD, CDA en D66 samen als motorblok gelden.

AD 21.03.2017

Schippers ontving maandag de gekozen lijsttrekkers van alle 13 politieke partijen om hun advies voor de kabinetsformatie aan te horen.

AD 21.03.2017

Motorblok

Een regeringscoalitie van dit viertal is door de meeste partijen aangeraden, waarbij VVD, CDA en D66 samen als motorblok of rompkabinet gelden.

Maar liefst 46 procent van de 639 sitebezoekers die de poll invulden is ervan overtuigd dat een uitbreiding van het zogenaamde ‘motorblok’ van VVD, CDA en D66 met de ChristenUnie de beste kans van slagen heeft. Een coalitie met GroenLinks maakt volgens 30 procent van de stemmers de meeste kans.

Lees ook

In tegenstelling tot Asscher wil Kuzu PvdA wel in kabinet

VVD-leider Mark Rutte wil graag in zee met CDA en D66, maar liet in het midden of GroenLinks of de ChristenUnie dit drietal aan een meerderheid zou moeten helpen. D66-voorman Alexander Pechtold koos wel ondubbelzinnig voor GroenLinks. CDA-leider Sybrand Buma sprak zich nog helemaal niet uit over de coalitie van zijn voorkeur, terwijl Jesse Klaver graag eerst nog zou onderzoeken of een christelijk-progressief kabinet mogelijk is.

AD 22.03.2017

Dat Schippers nu verder spreekt met de vier partijen wijst erop dat deze combinatie de eerste coalitie is die in aanmerking komt. De verkenner neemt voor de onderonsjes met de vier partijleiders ruim de tijd. Om 10.00 uur treedt als eerste haar partijgenoot Rutte aan, gevolgd door Buma, Pechtold en als laatste om 15.30 uur Klaver.

VVD, CDA, D66 en GroenLinks hebben in zowel de Eerste als de Tweede Kamer een meerderheid.

Dit zijn de voorkeuren van de partijen;

Wat willen de partijen precies? Een overzicht van de lijsttrekkers die met Schippers hebben gesproken.

Mark Rutte (VVD): een stabiele meerderheid

Mark Rutte hoopt op een coalitie die in de Tweede Kamer en de Eerste Kamer een meerderheid heeft. Zo hoopt hij ook een stabiele regering te vormen. Als het aan de demissionair premier ligt, werkt de VVD samen met het CDA en D66.
PVV, de grootste partij na de VVD, moet buiten de deur worden gehouden van Rutte

Jesse Klaver (GroenLinks): christelijk progressieve coalitie

Jesse Klaver, de grote winnaar van de verkiezingen, hoopt zonder de VVD te kunnen regeren. De wens van GroenLinks is een ‘christelijk progressieve’ coalitie. Dat zou betekenen dat bijvoorbeeld de ChristenUnie wordt betrokken. Naar verwachting is Klaver vooral enthousiast over de klimaatplannen van de partij van Gert-Jan Segers

AD 11.05.2017

Sybrand Buma (CDA): vruchtbare samenwerking met beide Kamers ….!!

Het nieuwe kabinet moet hoe dan ook een vruchtbare samenwerking hebben met de Eerste Kamer en de Tweede Kamer, zegt CDA-leider Sybrand Buma. De voorstellen van Klaver noemt hij ‘onlogisch’, en het lijkt erop dat het CDA vooral met de VVD wil regeren.
Buma pleit tevens voor een formateur van de VVD, ‘de partij die wellicht heeft verloren, maar toch de grootste partij is geworden’.
Het CDA schrijft in een brief aan Schippers dat het hoopt op een kabinet met een meerderheid.

Alexander Pechtold (D66): progressief midden

De formateur moet straks kijken naar de mogelijkheden voor een kabinet dat het progressieve midden vertegenwoordigt, vindt Alexander Pechtold. De D66-leider hoopt met GroenLinks, VVD en D66 te regeren, waarbij vooral Klaver en Rutte tot compromissen zullen worden gedwongen. ‘Ik weet niet hoe Klaver naar de VVD kijkt,’ geeft Pechtold toe. ‘Maar ik ga uit van wat ik wil.’
Alleen op die manier, met zowel GroenLinks als de VVD, wordt het progressieve midden volgens Pechtold ‘vanuit beide kanten’ ondersteund.

Geert Wilders (PVV): luisteren naar PVV-Kiezer

Ook Geert Wilders, de voorman van de PVV, schuift aan bij Schippers. Hij wordt door veel grote partijen uitgesloten, maar hoopt toch te zoeken naar regeringsmogelijkheden voor de PVV. In dat geval wil hij graag in zee met VVD, CDA, 50Plus, SGP en Forum voor Democratie.
De PVV-kiezer moet gehoord worden, stelt Wilders. ‘Het is onverkoopbaar en ondemocratisch als je bij voorbaat al 1,3 miljoen kiezers zou negeren.’

Formatie

In een honderden pagina’s tellend stuk sommen zij op waar een volgend kabinet op kan bezuinigen of extra geld aan kan uitgeven.

Het levert een uitgebreide menukaart (.pdf) op van maatregelen waaruit de partijen die onderhandelen over een regeerakkoord kunnen kiezen.

ombuigings-en-intensiveringslijst-2017

BLOG: Alles over de formatie Telegraaf

Meer informatie over de kabinetsformatie van 2017

Bekijk ook de rechtenvrije foto’s van de kabinetsformatie

verslag_verkenner_schippers 27.03.2017

KABINETSFORMATIE VK

Formatie Elsevier

zie ook: Fusie PvdA, GroenLinks, SP ??

zie ook: Uitslag 2e kamerverkiezing 15.03.2017 – VVD de grote winnaar

zie ook: Verkiezingen 2e Kamer 15.03.2017

zie ook: Op weg naar de 2e kamerverkiezingen in 2017 – deel 3

zie ook: Op weg naar de 2e kamerverkiezingen in 2017 – deel 2

zie ook: Op weg naar de 2e kamerverkiezingen in 2017 – deel 1

Verder;

Schippers over vastgelopen formatie: “Migratie was te hoge drempel” Trouw 15.05.2017

Reacties mislukte formatie Telegraaf 15.05.2017

Immigratiekloof GroenLinks buitenspel in vorming van kabinet met VVD, CDA en D66 VK 15.05.2017

Partijleiders willen geen schuldige voor mislukken formatie aanwijzen NU 15.05.2017

Besprekingen formatie vastgelopen Telegraaf 15.05.2017

Formatiepoging VVD, CDA, D66 en GroenLinks geklapt NU 15.05.2017

Formatie VVD, CDA, D66 en GroenLinks stukgelopen op migratie VK 15.05.2017

Partijen eensgezind: kloof niet te dichten Elsevier 15.05.2017

Liveblog mislukte formatie: migratie bleek struikelblok AD 15.05.2017

Rutte reageert amper op GL-kritiek Telegraaf 15.05.2017

Jong GroenLinks wil dat Klaver CDA uitsluit Elsevier 15.05.2017

‘VVD heeft milieubeleid op de kaart gezet’ Elsevier 14.05.2017

‘Rutte is ’t probleem niet qua milieu’ AD 14.05.2017

Wiegel: ‘Spelen op de man’ Telegraaf 14.05.2017

‘Zet Buma drie dagen op Spitsbergen, misschien is dat wat hij nodig heeft’ VK 14.05.2017

‘Betrek PvdA bij de formatie’ Telegraaf 14.05.2017

De vijfentachtig Kamerleden weten redelijk te zwijgen Trouw 13.05.2017

‘VVD’ers beste milieuministers’ Telegraaf 13.05.2017

GroenLinks: beste milieuministers komen van VVD Elsevier 13.05.2017

Zo bouwt Schippers aan haar vierpartijenkabinet Trouw 13.05.2017

VVD-kiezers krijgen déjà-vu Telegraaf 13.05.2017

Alleen slim kabinet kan nieuwe economie overleven Telegraaf 12.05.2017

Keuze voor Klaver Telegraaf 12.05.2017

Zo denken partijen over immigratie Elsevier 12.05.2017

Waarom Schippers zo schimmig doet over de formatie AD 12.05.2017

Kleine dictator Wijffels is een komediant Elsevier 12.05.2017

Overzicht kabinetsformatie: Van verkiezingsuitslag tot bordesfoto NU 11.05.2017

Vaart in formatie Telegraaf 11.05.2017

‘Inzet kabinet voor zomer’ Telegraaf 11.05.2017

Schippers op koers: streven blijft voor de zomer kabinet te vormen Trouw 11.05.2017

Schippers: onderhandelende partijen botsen over deze onderwerpen Elsevier 11.05.2017

Partijen ‘botsen flink’ maar schrijven wel aan regeerakkoord NU 11.05.2017

Na ‘klimaatlek’ CDA sluiten de rijen van de formatie weer AD 11.05.2017

Formatie CDA geen probleem Telegraaf 11.05.2017

CDA: ‘Het hoeft niet altijd op GroenLinks-manier’ Elsevier 05.2017

GroenLinks gijzelt VVD Telegraaf 11.05.2017

CDA’ers geven Buma een duwtje richting Klaver Trouw 11.05.2017

Formatiepartners pareren kritiek Wijffels op ‘Nederlandse Trump’ Buma VK 11.05.2017

CDA-coryfee gooit formatie open met aanval op Buma VK 11.05.2017

CDA-prominent Wijffels haalt uit naar partijleider Buma NU 11.05.2017

Als De Telegraaf lawaai maakt Trouw 10.05.2017

Informateur stuurt Kamer brief over formatie NU 10.05.2017

Schippers informeert Kamer, ondanks verzet Elsevier 10.05.2017

Informateur komt Kamer tegemoet met brief over formatie AD 10.05.2017

Onderhandelaars willen geen openheid geven over kabinetsformatie NU 10.05.2017

Geen openheid voortgang formatie Telegraaf 10.05.2017

PVV wil brief over formatie Telegraaf 10.05.2017

SP en PVV worden ongeduldig van formatiegesprekken Elsevier 10.05.2017

Struikelt de formatie over verplichte weidegang voor koeien? Trouw 10.05.2017

Stad vreest korting van miljoenen AD 09.05.2017

Waarschijnlijk meer bewindslieden in nieuw kabinet AD 09.05.2017

Rutte: wij ploeteren voort Telegraaf 08.05.2017

Formatienieuws: ‘We ploeteren voort’ Elsevier 08.05.2017

Schippers belooft ‘tempo’ in onderhandelingen AD 08.05.2017

Een lange traditie: hoe De Telegraaf zich mengt in kabinetsformaties VN 06.05.2017

Gedram? Daar kan ze niet tegen NRC 06.05.2017

Nieuw Kamerlid Ingrid van Engelshoven: ‘Ik zeg heel vaak ‘uh” Trouw 05.05.2017

Ergernis over trage formatie neemt toe Telegraaf 05.05.2017

Waarom willen bedrijven zo graag een groen kabinet? VK 04.05.2017

Informateur Schippers wil vaart maken met onderhandelingen NU 04.05.2017

Schippers wil meters gaan maken Telegraaf 04.05.2017

Schippers belooft hoger tempo in kabbelende formatie AD 04.05.2017

Buma: ‘Absoluut geen gesprekken over ministersposten’ Elsevier 04.05.2017

VVD, CDA, D66 en GroenLinks hervatten formatiegesprekken NU 03.05.2017

Mark Rutte morgen niet bij onderhandelingen AD 03.05.2017

Formatiebesprekingen verder: ‘We gaan weer serieus onderhandelen’ AD 03.05.2017

De formatie gaat verder, en kan geen enkele verrassing gebruiken VK 03.05.2017

Topbestuurders vragen nieuw kabinet duurzaam ondernemen te belonen NU 03.05.2017

Topbestuurders vragen steun politiek bij duurzaam ondernemen VK 03.04.2017

Formatie gaat verder Telegraaf 02.05.2017

Formatie gaat verder, knop moet om AD 02.05.2017

Gerdi Verbeet roept formerende partijen op: maak van 5 mei een nationale vrije dag VK 01.05.2017

Ministerie waarschuwt: wegen worden alleen maar drukker, stop niet met investeren in infrastructuur VK 01.05.2017

Gerdi Verbeet roept formerende partijen op: maak van 5 mei nou eens een nationale vrije dag VK 01.05.2017

Boven formatietafel neemt de bewolking toe Telegraaf 29.04.2017

Een lange traditie: hoe De Telegraaf zich mengt in kabinetsformaties Telegraaf 29.04.2017

VVD en GroenLinks botsen over douchegedrag Buma VK 28.04.2017

Dinsdag geen formatiegesprekken vanwege overlijden moeder Klaver NU 28.04.2017

Formatienieuws: overleg ligt even stil na dood moeder Klaver Elsevier 28.04.2017

Een beroep op het nieuwe kabinet om verstedelijking vaart en schwung te geven VK 28.04.2017

Kabinet, verbeter positie van vrouw op arbeidsmarkt en geef vaders 12 weken ouderschapsverlof VK 26.04.2017

De Stadhouderskamer is een succeslocatie voor formaties Trouw 26.04.2017

Dit wordt (vermoedelijk) het milieubeleid van de komende jaren Elsevier 26.04.2017

Milieucommissies formatiepartijen schrijven gezamenlijk advies AD 26.04.2017

Nieuw kabinet zal burgers meer privacy-bewust moeten maken Trouw 25.04.2017

Achterban van politieke partijen wil groen akkoord bij formatie Trouw 25.04.2017

Groene partijleden: klimaatparagraaf regeerakkoord is klaar VK 25.04.2017

Hoogleraren: zet alles op alles voor een groene economie Trouw 24.04.2017

Brief 90 hoogleraren: ‘Maak Nederland koploper in de nieuwe, groene economie’ Trouw 24.04.2017

Deze 90 hoogleraren roepen het kabinet op Nederland groener te maken Trouw 24.04.2017

Wc-eend-hoogleraren willen meer groene gekte en klimaathysterie Elsevier 24.04.2017

Activistische hoogleraar Jan Rotmans: transitie naar duurzame economie gaat pijn doen VK 24.04.2017

Partijen voelen zich tot elkaar veroordeeld tijdens deze formatie AD 22.04.2017

Wordt rekeningrijden wéér een splijtzwam in de kabinetsformatie? VN 22.04.2017

Correctief referendum door initiatiefnemers op de lange baan geschoven Trouw 21.04.2017

Commentaar: er hangt te weinig enthousiasme rond formatie Rutte III VK 21.04.2017

Formatie-update: Kantelpunt in formatiegesprekken? Eerst vakantie NU 21.04.2017

Extra 340 miljoen naar ziekenhuizen Telegraaf 21.04.2017

Onderhandelaarsakkoord medisch-specialistische zorg 2018 RO 21.04.2017

Ziekenhuizen mogen honderden miljoenen extra besteden AD 21.04.2017

‘Het kan nog vreselijk misgaan’, maar de formatiegesprekken gaan door VK 20.04.2017

VVD, CDA, D66 en GroenLinks onderhandelen na reces verder NU 20.04.2017

Kabinetsformatie tot 1 mei in de koelkast Elsevier 20.04.2017

Formatie na vakantie verder Telegraaf 20.04.2017

Schippers over formatie: We zijn er nog lang niet AD 20.04.2017

Financiële tegenslag formatie Telegraaf 20.04.2017

Hoe groen wil het CDA het land doorgeven? Trouw 20.04.2017

JOVD: ‘Mastodonten van 75+ aan het woord over GroenLinks’ Elsevier 20.04.2017

VVD’ers zeggen nee Telegraaf 20.04.2017

VVD-prominenten zien kabinet met GroenLinks echt niet zitten: ‘Dit is onhaalbaar’ Elsevier 20.04.2017

Kabinetsformatie vordert gestaag Trouw 20.04.2017

Pechtold ziet vooruitgang Telegraaf 20.04.2017

D66-leider Pechtold wil duidelijkheid over status formatie NU 20.04.2016

Pechtold wil vandaag duidelijkheid: ‘Formatie soms wel heftig’ Elsevier 20.04.2017

Bert Wagendorp: formatiewatcher is moeilijkste beroep van Nederland VK 20.04.2017

Formatiereces heeft geen diepere betekenis, zegt Rutte Elsevier 20.04.2017

GroenLinks moet nog wennen aan nieuwe ‘rechtse vrienden’ VK 19.04.2017

Druk in formatiebesprekingen neemt toe: langzaam komt de Rubicon in zicht VK 19.04.2017

Rutte: geen week v/d waarheid Telegraaf 19.04.2017

Formatienieuws: week vrij heeft geen diepere betekenis, zegt Rutte Elsevier 19.04.2017

EEN DUURZAAM REGEERAKKOORD BB 18.04.2017

Druk groeit in formatiebesprekingen: compromissen liggen op tafel VK 18.04.2017

Dijsselbloem bij de formatie Telegraaf 18.04.2017

Klaver terug aan formatietafel Telegraaf 17.04.2017

Klaver dinsdag weer aanwezig bij formatiegesprekken NU 17.04.2017

Wordt Rutte de derde liberale staatsman Trouw 16.04.2017

Wordt er eigenlijk nog geformeerd? Trouw 15.04.2017

Schippers: zo nodig zomer door Telegraaf 15.04.2017

Het belang van die vreselijke radiostilte tijdens de formatie VN 15.04.2017

Buma hoeft Ab Klink niet te bellen voor ministerspost AD 15.04.2017

Waarom Klaver tóch het kabinet in wil AD 14.04.2017

Henk Kamp weet het zeker: het is nu menens met GroenLinks VK 13.04.2017

Formatie: komende week spant het erom AD 13.04.2017

Utrecht goed voorbeeld voor kabinet van VVD, CDA, D66 en GroenLinks AD 12.04.2017

Schippers: stevige formatie Telegraaf 12.04.2017

Schippers ziet ‘stevige onderhandelingen soms knetteren’ AD 12.04.2017

Donderdag geen formatiegesprekken vanwege afwezigheid Klaver NU 12.04.2017

Formatie tijdelijk opgeschort Telegraaf 12.04.2017

Formatie even op pauze: moeder Klaver met spoed opgenomen VK 12.04.2017

Formatieonderhandelingen met Klaver verschoven naar dinsdag AD 12.04.2017

Pijnlijke beginnersfout Bram van Ojik: formatiedocument gelekt AD 12.04.2017

Onthulling formatiedocument Telegraaf 12.04.2017

Formatienieuws: Klavers moeder ziek, en Van Ojik begaat blunder Elsevier 12.04.2017

Moeder Jesse Klaver in ziekenhuis, Van Ojik vervangt hem AD 12.04.2017

Formatie: meer geld voor Defensie Telegraaf 12.04.2017

Klaver niet bij formatie om moeder Telegraaf 12.04.2017

Klaver weg van formatietafel Telegraaf 12.04.2017

‘Als het niet serieus was, dan was het allang geklapt’ Trouw 12.04.201

‘Heerlijke reus’ waakt bij formatie over CDA AD 12.04.2017

HERINDELING VAN ‘BOVENAF’ MOET IN DE BAN BB 12.04.2017

Maatschappelijke organisaties willen 100 miljoen voor nationale parken NU 12.04.2017

Pechtold: meer geld veiligheid Telegraaf 12.04.2017

Formatie kijkt naar veiligheid Telegraaf 11.04.2017

‘VVD en CDA zetten vol in op succes met GroenLinks’ AD 11.04.2017

Waarom de formatie nog wel even duurt AD 11.04.2017

Radiostilte tijdens formatie is goed teken: ‘Hoe meer lekken, hoe meer onwil’ VK 10.04.2017

Formatie door in de avonduren Telegraaf 10.04.2017

Is GroenLinks al volwassen genoeg om mee te besturen? Trouw 09.04.2017

Tijdens de formatie is het schipperen tussen openheid en vertrouwelijkheid Trouw 08.04.2017

Partijen kleuren het altijd samen wel in Trouw 08.04.2017

Een beetje Trumpiaans denken kan geen kwaad bij de formatie VN 08.04.2017

Formeren-in-slakkengang past niet meer in wereld van Trump en Poetin VK 08.04.2017

Wat mag de Kamer nog wél bespreken? Trouw 07.04.2017

‘Nog geen enkel zicht op uitkomst in formatiegesprekken’ NU 07.04.2017

Papa-dag voor Klaver Telegraaf 07.04.2017

Formatie ligt stil op vrijdag, want Jesse Klaver wil papa-dag Elsevier 07.04.2017

Wat mag de Kamer nog wél bespreken? Trouw 07.04.2017

Schippers praat koning bij Telegraaf 06.04.2017

‘Nog geen enkel zicht op uitkomst in formatiegesprekken’ NU 06.04.2017

Nieuw kabinet is nog ver weg Telegraaf 06.04.2017

Klaver: Het gaat de goede kant op Telegraaf 06.04.2017

Schippers: formatie ‘ingewikkeld proces’, kabinet nog ver weg Elsevier 06.04.2017

Schippers: Formatie duurt nog wel even AD 06.04.2017

De secondant van nu is morgen de minister Trouw 05.04.2017

Overzicht kabinetsformatie: van verkiezingsuitslag tot bordesfoto NU 05.04.2017

Hamer schuift aan bij informateur Telegraaf 05.04.2017

Formatiepartijen praten over de arbeidsmarkt AD 05.04.2017

Tweede Kamer zet omstreden onderwerpen in de ijskast AD 05.04.2017

Dit kosten de plannen van CDA en GroenLinks met het eigen risico Elsevier 04.04.2017

Klaver: over inhoud gesproken Telegraaf 04.04.2017

Formatie: het gaat erom spannen AD 04.04.2017

Ruim 150 organisaties willen duurzaam regeerakkoord NU 04.04.2017

Ruime keuze op formatiemenu: 750 voorstellen – maar haast is geboden VK 04.04.2017

Tada, daar is het klimaatkonijn Trouw 04.04.2017

Klimaat ‘urgent’ bij formatie AD 03.04.2017

Planbureau benadrukt urgentie klimaatkwestie tijdens formatie NU 03.04.2017

Van Olympische Spelen tot incontinentieluiers: keuzes voor de formatie RTL 03.04.2017

De kloof is voelbaar: van ‘optimistisch’ tot ‘mislukt’ RTL 03.04.2017

Overleg over formatie dinsdagmiddag verder Telegraaf 03.04.2017

Formatie: alle adviezen zijn binnen AD 03.04.2017

Ruime keuze op formatie-menu: 750 voorstellen à 150 miljard – maar haast is geboden VK 03.04.2017

Planbureau benadrukt urgentie klimaatkwestie tijdens formatie NU 03.04.2017

Pechtold hand in hand met Koolmees Telegraaf 03.04.2017

Schippers weet het nu al: dit gaat nog even duren Trouw 01.04.2017

Een groen-rechtse regering maakt nu meer kans dan in 2010 VN 01.04.2017

‘Groen’ akkoord opgesteld Telegraaf 31.03.2017

Prestige op het spel voor vier heren AD 31.03.2017

Het religieuze fanatisme van GroenLinks is niet ongevaarlijk Elsevier 31.03.2017

Onderhandelende partijen staan al met één been in coalitie VK 31.03.2017

Pechtold noemt DNB-advies niet achterover te leunen ‘verstandig’ NU 31.03.2017

Knot pleit voor stabieler beleid Telegraaf 31.03.2017

Knot waarschuwt weer: temper overheidsuitgaven AD 31.03.2017

DNB-baas Klaas Knot maant kabinet tot zuinigheid: ‘Geen nieuwe uitgaven’ VK 30.03.2017

Nieuw kabinet kan volgens DNB niet achteroverleunen NU 30.03.2017

Wilders hekelt Rutte om coalitieonderhandelingen: ‘Volgende keer worden wij de grootste’ Elsevier 30.03.2017

CDA en D66: Tegenpolen die het goed met elkaar kunnen vinden Trouw 31.03.2017

Druk op informatiepartijen Telegraaf 29.03.2017

Onderhandelende partijen willen nog geen extra geld verpleeghuiszorg NU 29.03.2017

Niet voor Pasen, maar wel voor de zomer een nieuw kabinet – daar zet de informateur op in VK 29.03.2017

Informateur Schippers streeft naar kabinet voor de zomer Elsevier 29.03.2017

Formatie nu echt van start Telegraaf 29.03.2017

Rechts voert hoogste woord in nieuwe Kamer VK 29.03.2017

Klaver wil meer dan ‘scherpe randjes van rechts beleid halen’ Elsevier 29.03.2017

Schippers blijft demissionair minister Telegraaf 28.03.2017

Ook Rutte zet het klimaat op de agenda Trouw 28.03.2017

Wilders haalt uit naar VVD over GroenLinks Telegraaf 28.03.2017

Kamer geeft groen licht voor onderhandelen over motorblok met opvoersetje AD 28.03.2017

Debat met verkenner: Kamer wijst Schippers aan als informateur VK 28.03.2017

Rechts voert hoogste woord in nieuwe Kamer VK 28.03.2017

Schippers vol vertrouwen Telegraaf 28.03.2017

Wilders: ‘Klaver en zijn vriendjes gaan het Torentje kraken’ Elsevier 28.03.2017

Klaver: Doe niet mee om scherpe randjes eraf te halen AD 28.03.2017

Klaver neemt geen genoegen met ‘een beetje minder rechts beleid’ NU 28.03.2017

Lobbyen voor een alinea in het coalitieakkoord Trouw 28.03.2017

Kamerdebat over verkenning Telegraaf 28.03.2017

AMBTENAREN: VVD, CDA, D66 EN CU MAAKT MEESTE KANS BB 27.03.2017

Dagkoersen: Klavers vermijdbaarheid maakt hem kwetsbaar VK 27.03.2017

Wie verzorgingsstaat wil beschermen, moet migratie stoppen Elsevier 27.03.2017

Roemer laat deur op kier voor VVD Telegraaf 27.03.2017

SP laat deur op kier voor VVD: dit valt op in rapport Schippers Elsevier 27.03.2017

Schippers: Met GroenLinks proberen AD 27.03.2017

‘Schippers gaat door als enige informateur’ NU 27.03.2017

VVD, CDA, D66 en GroenLinks willen verder met Schippers Trouw 27.03.2017

Schippers wordt informateur Telegraaf 27.03.2017

Geen tweede informateur, Schippers blijft als enige de formatie leiden VK 27.03.2017

Schippers biedt verslag verkenning aan NU 27.03.2017

Schippers biedt rapport aan Telegraaf 27.03.2017

Informateur Edith Schippers biedt rapport verkenning aan AD 26.03.2017

Geen tweede informateur, Schippers blijft als enige de formatie leiden VK 27.03.2017

Rutte III steunt op hoogopgeleide kiezer, laagopgeleiden stemden oppositie VK 26.03.2017

Edith Schippers gaat door als enige informateur VK 26.03.2017

Denkend aan Holland zie ik Klaver regeren Trouw 26.03.2017

Edith Schippers hoopte zelf al op een vrouw als informateur Trouw 26.03.2017

Edith Schippers wordt informateur AD 26.03.2017

‘Edith Schippers gaat door als enige informateur’ NU 26.03.20217

Schippers door als informateur Telegraaf 26.03.2017

Voorkeur voor ChristenUnie Telegraaf 26.03.2017

Kabinet met GroenLinks: meer innovatie en geen hogere belastingen Telegraaf 25.03.2017

Wilders wil nog steeds regeren, anders ‘guerrilla-oppositie’ Elsevier 25.03.2017

VVD, CDA, D66 en GroenLinks gaan onderhandelen over vormen coalitie NU 24.03.2017

Verkenning maandag afgerond Telegraaf 24.03.2017

Rutte III? De jongeren van CDA en GroenLinks moeten het nog zien VK 24.03.2017

Jongeren CDA: Geen basisbeurs, geen kabinet AD 24.03.2017

Een formatie van vier jaar levert 11 miljard euro op VK 24.03.2017

Er vallen in de formatie miljarden te verdelen Trouw 24.03.2017

GroenLinks huiverig voor PvdA-script Trouw 24.03.2017

Formatienieuws: deze onderhandelaars nemen de 4 partijen mee Elsevier 23.03.2017

Bij Rutte, Buma, Pechtold en Klaver domineren bedenkelijke gezichten en zuinige teksten VK 23.03.2017

Niemand heeft haast met Rutte III VK 23.03.2017

Kunnen VVD en GroenLinks genoeg water bij de wijn doen? Trouw 23.03.2017

Hierover zijn de partijen het oneens bij de formatiegesprekken Elsevier 23.03.2017

Kabinetsformatie: onderhandeling ‘GroenRechts’ begint volgende week Elsevier 23.03.2017

VVD, CDA, D66 en GroenLinks gaan onderhandelen over vormen coalitie NU 23.03.2017

Acht onderhandelaars bij overleg Telegraaf 23.03.2017

Kamerleden snuffelen aan elkaar Telegraaf 23.03.2017

‘We zien je wel hoor, Lodewijk Asscher!’ AD 23.03.2017

Protest tegen uitsluiting PVV Telegraaf 23.03.2017

Haalbaarheid coalitie onder de loep Telegraaf 23.03.2017

Rutte als Kamerlid die premier Rutte aan de tand voelt? Het kan in demissionair kabinet VK 22.03.2017

Poker en patience ineen: formatiespel zet relaties tussen partijen op scherp VK 22.03.2017

Onderzoek coalitie GroenLinks Telegraaf 22.03.2017

Wat wil Jesse Klaver precies? Het GroenLinks-programma in vijf punten Elsevier 22.03.2017

VVD-Jongeren willen graag een kabinet met GroenLinks Trouw 22.03.2017

Klaver vraagt zich af of gesprek met VVD, CDA en D66 zinvol is NU 22.03.2017

Wilders wil ‘werken aan herstel van vertrouwen’, VVD en CDA blijven PVV uitsluiten VK 22.03.2017

Formatienieuws: Rutte en Buma willen nog altijd niet met PVV praten Elsevier 22.03.2017

Wilders: PVV niet met VVD en CDA Telegraaf 22.03.2027

‘VVD en CDA willen niet met PVV om tafel’ NU 22.03.2017

Slechte rekenaar, die Geert Wilders Trouw 22.03.2017

Harde kritiek vertrekkend Kamerlid Elias: ‘VVD gaat gebukt onder ja en amen-cultuur’ VK 22.03.2017

Elias haalt uit: ‘Onder Rutte heerst bij VVD ja-knikkerscultuur’ Elsevier 22.03.2017

‘Regeren met Wilders werkt niet’ Telegraaf 22.03.2017

Formatienieuws: verkenner Schippers heeft meer tijd nodig Elsevier 21.03.2017

Verkenner Schippers heeft week extra nodig, spreekt nogmaals met Wilders VK 21.03.2017

Wilders weer langs Schippers Telegraaf 21.03.2017

Schippers wil week extra voor verkenning NU 21.03.2017

Schippers wil week extra voor verkenning Telegraaf 21.03.2017

‘Verschillen met VVD megagroot’ Telegraaf 21.03.2017

Vijfpartijencoalitie? Dat wordt knokken! AD 21.03.2017

Wat zij bedoelen: ‘Ik ga dat f*cking kabinet in’ AD 21.03.2017

D66: coalitie GroenLinks optie Telegraaf 21.03.2017

Pechtold: regeren met GroenLinks is een serieuze optie AD 21.03.2017

GroenLinks nadrukkelijk in beeld voor nieuw kabinet Trouw 21.03.2017

‘Houd GroenLinks buiten de coalitie, omwille van de stabiliteit’ Trouw 21.03.2017

GroenLinks-jongeren waarschuwen Klaver: niet te snel regeren AD 21.03.2017

Rutte laat weinig los over gesprek verkenner Telegraaf 21.03.2017

Dit zei Mark Rutte in 2008 over Groen Rechts Elsevier 21.03.2017

Schippers praat dinsdag door met VVD, CDA, D66 en GroenLinks NU 20.03.2017

In het hoofd van Geert Wilders zit Rutte IIIc AD 20.03.2017

Rutte wil CDA en D66 in nieuw kabinet NU 20.03.2017

Met deze partijen praat Schippers verder over kabinetsvorming Elsevier 20.03.2017

Schippers praat dinsdag door met VVD, CDA, D66 en GroenLinks NU 20.03.2017

Formatienieuws: Thieme wil ‘klimaatkabinet’ met VVD Elsevier 20.03.2017

Wilders houdt vol: PVV wil regeren met VVD, zonder Rutte Elsevier 20.03.2017

Nog steeds hoopt Klaver VVD buiten coalitie te houden Elsevier 20.03.2017

Rutte wil CDA en D66 in nieuw kabinet NU 20.03.2017

Rutte regeert liefst met CDA, D66 en een vierde Telegraaf 20.03.2017

Schippers niet in nieuw kabinet Telegraaf 20.03.2017

In het hoofd van Geert Wilders zit Rutte IIIc AD 20.03.2017

Het ‘formatieflirten’ is begonnen in Den Haag Trouw 20.03.2017

Schippers begint verkenningsproces Telegraaf 20.03.2017

Sheila Sitalsing: ‘Advies’ vanuit VVD: niet te veel noten op je zang, Klaver VK 20.03.2017

Een centrum-groen kabinet? Gewoon. Doen. Trouw 19.03.2017

Waarom we die ellenlange formatiefasen beter kunnen overslaan Elsevier 19.03.2017

Lange formatie fnuikt vertrouwen Trouw 19.03.2017

Senator: CDA ‘Wilders light’ Telegraaf 19.03.2017

CDA-senator noemt CDA ‘Wilders light’ AD 19.03.2017

Het klimaat wordt een sleutelkwestie in de formatie Trouw 18.03.2017

Weg naar Rutte III is er een vol hobbels Trouw 17.03.2017

Fractievoorzitters maandag langs bij Schippers NU 17.03.2017

Fractieleiders maandag bij Schippers Telegraaf 17.03.2017

Een versnipperd land, maar blauwer dan ooit Trouw 17.03.2017

Uitslagen per Haags stadsdeel: Van PVV tot DENK AD 17.03.2017

Schippers druk met formatie Telegraaf 16.03.2017

Teruglezen: Schippers verkenner formatie na lastige verkiezingsuitslag Elsevier 16.03.2017

Verkenner Schippers: weinig tijd, alles kan Telegraaf 16.03.2017

Edith Schippers (VVD) wordt verkenner van de nieuwe formatie AD 16.03.2017

VVD’er Edith Schippers gaat coalitiewensen verkennen VK 16.03.2017

Schippers gaat verkennen Telegraaf 16.03.2017

Dossier: formatie van start Telegraaf 16.03.2017

Schaakspel fracties begonnen Telegraaf 16.03.2017

Lijsttrekkers donderdagmiddag bijeen over formatie NU 16.03.2017

Achter de schermen van de formatie: dit is de volgende stap Elsevier 16.03.2017

Chemie ontbreekt: hoe moet het verder tussen Rutte en Buma? Elsevier 16.03.2017

Teruglezen: Schippers verkenner formatie na lastige verkiezingsuitslag Elsevier 16.03.2017

maart 21, 2017 Posted by jandewandelaar | 2e kamer, 2e kamerverkiezingen 2017, formatie, politiek, verkiezingen, verkiezingen 2017, VVD | 2e kamer, cda, coalitie, coalitieakkoord, coalitievorming, D66, den haag, Edith Schippers, formatie, Groen Links, informateur, kabinet, kabinetsformatie, Mark Rutte vvd, politiek, regeringscoalitie, rompkabinet, verkiezingen, vvd | 5 reacties

Fusie PvdA, GroenLinks, SP ??

Nou dag hoor !!!

PvdA is de grote verliezer

De PvdA (Wikipedia) is zwaar afgestraft voor haar regeringsdeelname. De sociaal-democraten lijden een historische nederlaag. Lijsttrekker Lodewijk Asscher ziet zijn partij dalen van 38 naar 9 zetels, bleek eerder al uit de exitpoll van Ipsos in opdracht van NOS en RTL.

Lees online het artikel van:

Dirk-Jan van Baar: Vanuit de oppositie bouwen aan een moderne sociaal-democratie

Meer reacties op de verkiezingsuitslag 2017 vindt u op de website van de WBS, evenals rapporten die verschenen na eerdere verliezen.

AD 08.05.2017

Hoe de verkiezingsuitslag te duiden?

Hoe de verkiezingsuitslag te duiden, en hoe nu verder? Die vraag zal nog wel een tijdje spelen. Enige auteurs van naam gaven al een voorzet.

Eerdere verliezen

Hoewel de eerdere nederlagen minder groot waren, is het toch zeker niet de eerste keer dat de PvdA een klap van de kiezers kreeg. Er zijn serieuze studies over gemaakt en brede kritieken aan gewijd.

De scherven opgeveegd (2007), Commissie Vreeman en de reacties hierop in S&D.
Verloren slag (2006), Frans Becker & Rene Cuperus WBS
De Kaasstolp aan diggelen (2002), werkgroep politiek inhoudelijke koers PvdA.

PvdA2

Rode Bolwerk ten onder gegaan

Al eerder was het Rode Bolwerk in Amsterdam gebarsten, dan is uiteindelijk ook het Rode bolwerk in het Noorden van de kaart geveegd. Er zijn zelfs al eerdere pogingen ondernomen om de PvdA te redden !!

PvdA won in maar acht stembureaus Telegraaf 30.03.2017

PvdA won bij verkiezingen maar in acht stembureaus AD 30.03.2017

De PvdA is verpletterd door de eigen mensen

Voor de eerste keer na de Tweede Wereldoorlog is er een partij in de Tweede Kamer die het belang van een buitenlandse despoot vertegenwoordigt.

NL Denk is voortgebracht door de PvdA. De sociaal-democratie is verpletterd door de eigen mensen. Zij heeft niet tot taak om in naam van de mensheid te opereren, maar moet een sociaal-economisch belang vertegenwoordigen. Ze zijn in het moeras van etniciteit terecht gekomen. Zie nu de vruchten: DENK.

De PvdA moet niet de partij van allochtonen zijn. Jeroen Dijsselbloem zei dat morgen de opbouw moet beginnen. Nee Jeroen, niet de opbouw maar de wederopbouw van de sociaal-democratie moet beginnen. Bevrijd je van grachtengordel en allochtonen in je organisatie, word weer de partij van de sociaal-democraten zonder etnische bepaaldheid.

Gedonder in de PvdA-tent met Tunahan Kuzu en Selcuk Öztürk

Binnen de PvdA zou een grote ruzie zijn over het integratiebeleid van minister Lodewijk Asscher (PvdA, Sociale Zaken), schrijft het AD. Volgens de minister is het volstrekt onduidelijk welke rol conservatief-religieuze organisaties als Milli Görüs, Diyanet en de Fethullah Gülenbeweging spelen bij de integratie van Turken in de Nederlandse maatschappij.

Asscher wil deze clubs vijf jaar lang in de gaten houden om hen te dwingen de integratie van Turken te bevorderen. Maar dat is tegen het zere been van zijn partijgenoten, de Tweede Kamerleden Tunahan Kuzu en Selcuk Öztürk. Op een Turkse internetsite beklagen de twee zich over de minister: hij zou aan ‘uitsluitingspolitiek’ doen.

GE DIGITAL CAMERA

Blunder ??

‘Is dit een strategische blunder van de PvdA? Dat hangt ervan af hoe je het bekijkt. Het staat in ieder geval in schrille tegenspraak met Politiek van Waarde Van Waarde (rapport) dat de PvdA net heeft uitgebracht. Daarin staat dat de partij niet meer ‘top down’ maar ‘bottom up’ moet werken. Het eerste wat de partij doet is de twee mensen die al ‘bottom up’ werkten, eruit gooien. Volgens insiders zou de partijleiding de betreffende Kamerleden te weinig de ruimte geven. En uiteindelijk gaan ze nu door met hun eigen beweging.

De rumoer rondom de twee geroyeerde Kamerleden Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk leidde verrassend genoeg tot slechts één zetel verlies voor de partij. Volgens een peiling van Maurice de Hond stond de PvdA daarna op elf zetels, 27 minder dan ze nu daadwerkelijk in de Tweede Kamer hebben. Uiteindelijk kwamen ze met een eigen partij NL Denk die in de verkiezingen van 15 maart 2017 3 zetels heeft opgeleverd !!!

Gedonder met Jacques Monasch (ex-PvdA)

Jacques Monasch voelt zich bevrijd van de PvdA, en besloot uiteindelijk een eigen partij op te richten. Als mensen vinden dat het een PVV Light-partij wordt, is dat prima, vindt het Kamerlid.

In een interview met de Volkskrant legt hij uit hoe de breuk tussen het Kamerlid en de PvdA is ontstaan. ‘Ik wilde liever de strijd aangaan binnen de PvdA, maar alleen als mensen van buiten eenvoudig mee konden stemmen,’ zegt hij over het zogenaamde ‘flitslidmaatschap’.

Nieuwe Wegen

Op Facebook zet hij al kort uiteen wat hij met zijn partij wil gaan doen. ‘Nederland is klaar met het wegkijken van links bij integratie- en immigratieproblemen; Nederland wil vaste banen in plaats van de losse baantjes en flexcontracten die rechts bepleit; Nederland heeft genoeg van het buitensluiten van de burger, en is discrimineren van hardwerkende nieuwkomers meer dan zat’, zelfs na referenda, door de gevestigde politiek.”

Volgens de politicus is het “tijd voor een doorbraak in de Nederlandse politiek”. “Tijd voor een partij die economisch sociaal is, de menselijke maat centraal stelt en grenzen stelt aan immigratie, illegaliteit en de inbreuk op onze normen en waarden.”

Zitten jullie me nu in de maling te nemen ???

Eric Vrijsen: Monasch was kansloos tegen de doorgestoken kaart van PvdA

Monasch voorstander van referenda
Monasch zegt grenzen te willen stellen aan immigratie, illegaliteit en ‘de inbreuk op onze normen en waarden’, waarmee hij zich positioneert aan de rechterkant van het politieke landschap. Op economisch vlak noemt hij zichzelf juist sociaal.

Ook verschilt de partij van Monasch van de concurrenten op links wat betreft referendabeleid. Het Kamerlid schrijft dat Nederlanders ‘genoeg hebben van het buitensluiten van de burger, zelfs na referenda, door de gevestigde politiek’. Hij was een van de enige PvdA-stemmen die premier Mark Rutte (VVD) wilde dwingen om snel actie te ondernemen na het Oekraïne-referendum eerder dit jaar.

Na ruzie binnen PvdA begint Monasch eigen partij
Het is geen grote verrassing dat Monasch een eigen partij sticht. Onlangs stapte hij uit de PvdA, nadat hij niet mee mocht doen aan de lijsttrekkerverkiezingen bij de sociaaldemocraten. De PvdA beloofde een open verkiezing te houden, maar vond toch reden om de kritische Monasch te weren.

Waar gaan we het over hebben heren !! PvdA-light, SP-light of PVV-light ???

Monasch over eigen partij: Een PVV-light zou prima zijn

De kiezer stelt Judasgedrag niet op prijs

Ik vind het vreselijk om te herhalen, maar al kort na de staatsgreep tegen Diederik Samsom heb ik gezegd dat deze broedermoord niet zou worden beloond. Judasgedrag wordt niet op prijs gesteld. Samsom had de lijstrekker moeten zijn, die met verve zijn succesvolle nivelleringskabinet kon verdedigen. Die kans kreeg hij niet.

AD 21.03.2017

Links heeft verloren. Doordat links arbeid verwart met uitkeringen, doordat links moslims verwart met de islam, doordat links Nederland met de wereld verwart, doordat links de Messiaanse grenzeloosheid verwart met een begrensde politieke ordening. Jesse Klaver mag feestvieren. Hij heeft gewonnen, maar links heeft verloren.

Gewoon opheffen die zielige hap !!!

PvdA opheffen dan maar ??

Partijprominent Rob Oudkerk heeft donderdagochtend voor de microfoon van Radio Noord gepleit voor opheffing van de PvdA. Hij noemt de nederlaag van de sociaal-democraten „historisch, maar totaal niet onverwacht.”

AD 23.03.2017

„De SDAP is vroeger ook opgeheven en daar kwam de PvdA uit voort. Misschien komt er een nieuwe sociaaldemocratische beweging, die mensen aan zich weet te binden.”

Oudkerk denkt dat de integratie het punt is waarop het mis is gelopen voor zijn partij. „Die problematiek hebben we niet alleen terzijde geschoven, maar de mensen die daar last van hebben, hebben we niet aan ons weten te binden.”

De PvdA moet zichzelf weer uitvinden, als partij van werkenden en niet als partij van allochtonen of subsidies. De positieve campagne van Mark Rutte heeft gewonnen. De kiezer heeft gesproken, punt.

2016-12-09 00:00:00 AMSTERDAM - PvdA-partij voorzitter Hans Spekman tijdens de uitslag van de PvdA-lijsttrekkersverkiezing. ANP KOEN VAN WEEL

Na winst van Asscher zegt partijvoorzitter Spekman: ‘Slechte peilingen niet alleen door PvdA zelf’

De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid won met 54,5 procent van de stemmen, zijn tegenstander Diederik Samsom ontving 45,5 procent van de stemmen. Samsom kondigde ook zijn vertrek aan na de nederlaag. Maandag stapt hij op als fractievoorzitter. ‘Het is nu aan een ander,’ zei hij in het Podium Mozaïek in Amsterdam.

Asscher gaf al aan die stap te betreuren. ‘Natuurlijk vind ik het jammer en natuurlijk had hij kunnen aanblijven.’ Bang voor een breuk is Spekman niet. Hij denkt juist dat de PvdA heeft laten zien dat de partij ‘een open, sociaaldemocratisch platform is’. ‘Ik denk ook dat we de nieuwe leden kunnen laten zien dat er een alternatief is voor de rechtse partijen.’

Ingrijpende reorganisatieproces PvdA

Mede door toedoen van PvdA’er Vos nam de afgelopen dagen de druk op voorzitter Hans Spekman toe om te vertrekken. De leden zouden daar zaterdag over beslissen. Vrijdagavond haalde voorzitter Hans Spekman de druk al van de bijeenkomst door aan te kondigen dat hij opstapt. Niet meteen, maar in oktober, zodat hij nog tijd heeft om de procedure voor de nieuwe voorzitter in gang te zetten. Ook kan hij dan het ingrijpende PvdA-reorganisatie proces gaan leiden – de partij verliest o.a. tientallen medewerkers nu ze zo klein is geworden.

Ook al duurt de formatie twee maanden, of twee jaar, dan nog moet de PvdA zich verre houden van een kabinet waar de VVD de boventoon voert, aldus een lid op de bijeenkomst waar mensen konden uithuilen over de val van 38 naar 9 zetels.

Politiek leider Lodewijk Asscher zei woensdagavond al na de verpletterende nederlaag van de PvdA dat haar bescheidenheid past, en een rol in de oppositie. In de campagne zette hij in op een linkse coalitie. Daar zou tweederde van de leden wel voor voelen, maar eenderde ook niet.

Reactie VVD

Vreemd genoeg maar tegelijkertijd o zo voorspelbaar had het VVD mannetje Halbe Zijlstra, ”Ondanks de grote ideologische verschillen”, daar zo zijn eigen visie over.

De PvdA is wat betreft Halbe Zijlstra van harte welkom in het nieuwe kabinet als ze dat zelf ook wil. ”Ondanks de grote ideologische verschillen is het voor ons nog altijd een optie. Maar laten we realistisch zijn: Asscher moet nu eerst even wat verbandtrommels bij de PvdA laten aanrukken.”

Dat zegt de VVD-fractievoorzitter zaterdag in een interview met het AD.

PvdA en GroenLinks en SP … Yes we Can !!!!

Samenwerking op Links !!!

Oud-PvdA’ers hebben in het verleden meermaals opgeroepen tot een samenwerking op links. GroenLinks-leider Jesse Klaver heeft tijdens de verkiezingen steevast aangegeven wel wat te zien in een samenwerking met de PvdA en de SP. Ook oud-burgemeester en voormalig PvdA-lijsttrekker Job Cohen heeft de linkse partijen al opgeroepen een blok te vormen. Hij hoopte dat dit nog voor de verkiezingen zou gebeuren.

AD 31.05.2017

Klaver als leider

Het plan van Plasterk gaat wel een stuk verder. De demissionair minister van Binnenlandse Zaken wil dat de Tweede Kamerfracties van GroenLinks en PvdA fuseren. Klaver, als lijsttrekker van de grote winnaar en de grootste linkse partij, zou het blok moeten leiden.

De samensmelting onvermijdelijk, schrijft Plasterk in een brief aan de Volkskrant. ‘Als er één moment is om dit proces in gang te zetten is het nu. In plaats van negatieve aandacht voor het verlies op links genereert het interesse, en respect, net op tijd voor de gemeenteraadsverkiezingen.’

Ook moet de PvdA zich realiseren dat het tijd is een toontje lager te zingen, nu GroenLinks groter is dan de partij. Als het aan Plasterk ligt, sluit de SP zich overigens ook aan bij het ‘blok’, en zullen de partijen ook op gemeentelijk niveau fuseren.

Mogelijke fusie tussen GroenLinks, SP en PvdA ???

Dit weekend had crisisberaad plaats onder leden van de PvdA. De partij moet een forse nederlaag verwerken en als het aan minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk ligt, lopen de overgebleven Kamerleden over maar GroenLinks.

De opmerkingen van Plasterk komen na een weekend waarin PvdA-leden tegen mogelijke regeringsdeelname hebben gestemd. Het is tijd voor de PvdA om haar wonden te likken en eerst eigen zaken op orde te krijgen, luidt het oordeel..

Lodewijk Asscher ✔@LodewijkA

Samenwerking met links is belangrijk, maar de PvdA zal de PvdA-kiezers vanuit eigen kracht vertegenwoordigen 09:16 – 20 maart 2017

Sywert van Lienden ✔@Sywert

Plasterk maakt geesten rijp voor fusie GroenLinks/PvdA via eerste opstapje: samenwerking van fracties (daarna gezamenlijke lokale lijsten?).https://twitter.com/JaapJansen/status/843571939897688064 …

22:27 – 19 maart 2017

Ook op gemeentelijk niveau

Dat linkse blok is volgens Plasterk vergelijkbaar met de Britse Labour-partij en de Democraten in de Verenigde Staten. Per gemeente moeten de mogelijkheden voor de fusie worden bekeken, vindt Plasterk. ‘Het is organisatorisch een grote klus, vraagt psychologisch om het inleveren van oude vormen en gedachten, maar kan ook een enorme hoop positieve energie genereren.’

PvdA-lijsttrekker Lodewijk Asscher zegt op Twitter echter weinig te voelen voor de voorgestelde fusie. ‘De PvdA zal de PvdA-kiezers vanuit eigen kracht vertegenwoordigen.’

Lodewijk Asscher (links) en Ronald Plasterk.

Tags: GroenLinks Jesse Klaver links blok Lodewijk Asscher PvdA Ronald Plasterk SP

Zie ook: Lijstverbinding PvdA, GroenLinks, SP ??

zie ook: PvdA-Plus is linkse samenwerking met PvdA + Groenlinks + SP + D66 !!!

zie ook: PvdA 70 jaar partijvernieuwing

zie ook: Jacques Monasch ex-PvdA lanceert partij Nieuwe Wegen

zie ook: Is de kwestie Jacques Monasch PvdA doorgestoken kaart ?

zie ook: NL Denk – De Return van Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk (ex-PvdA)

zie ook: Weer gedonder bij de PvdA

zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas

zie ook: Het Rode Bolwerk in Amsterdam is gebarsten – deel 2

Zie ook: De SP-light van Job Cohen viel verkeerd bij de PvdA-achterban

zie ook: De PvdA op weg naar SP-light ???

Zie ook: PvdA-SP-GroenLinks-D66 versus een Hete en Rode Lente – deel 2

Zie ook: PvdA-SP-GroenLinks-D66 versus een Hete en Rode Lente !?!?!? deel 1

Zie ook: Manifest Linkse oppositie SP, PvdA, GroenLinks, ChristenUnie en de FNV

Zie ook: Provinciale verkiezingen 02.03.2011 – Groenlinks, PvdA, SP en ook D66 Samen ?

Zie ook: Een Links Den Haag – samenwerking SP, Groenlinks en PvdA

Zie ook: Geen Samenwerking PvdA, Groenlinks, SP en D66 ?

Zie ook: Guusje ter Horst en Jolande Sap – PvdA, Groenlinks en D66 samen

En ook nog: PvdA mobiliseert Nederland in strijd tegen het Rechtse Kabinet Rutte 1- deel 2

En verder ook: De PvdA mobiliseert Nederland in strijd tegen het Rechtse Kabinet Rutte 1 deel 1

NU.nl onderzoekt: Waar ging het mis bij de PvdA?

‘De PvdA moet zich afvragen of er nog wel een sociaaldemocratie moet zijn’

NU 16.06.2017 De PvdA liep afgelopen maart tegen een historische nederlaag aan. Slechts negen zetels zijn er nog over voor de sociaaldemocratische partij die eens vast onderdeel was van de politieke macht in Nederland.

Waar is er toch misgegaan met de PvdA? Lag het aan het regeren met de VVD? Lag het aan de campagne? Of is de PvdA om andere redenen al langer bezig om langzaam in te storten.

Dinsdag presenteert de partij een eigen evaluatie van het verkiezingsechec, maar NU.nl sprak nu al met experts en diverse betrokkenen rond de partij. Van prominent tot minder prominent.

Het beeld komt naar voren van oprechte twijfel of de PvdA nog bestaansrecht heeft.

“Want alle thema’s waarom mensen voorheen PvdA stemden kun je nu ook prima vinden bij andere partijen. De progressieven bij GroenLinks en D66. De conservatieven bij de SP.”

“Heeft de PvdA nog bestaansrecht? Het is een harde vraag, maar je moet hem stellen.”

De vraag of de PvdA bestaansrecht heeft wordt door drie PvdA’ers die tot voor kort Kamerlid waren gedeeld. “Ik vraag me af of de partij nog te reanimeren is”, verzucht er een. En een ander: “Als je echt soulsearching wil doen moet je de vraag stellen: Is de PvdA wel nodig? Is de sociaaldemocratie wel nodig?”

En de ander: “Heeft de PvdA nog bestaansrecht? Het is een harde vraag, maar je moet hem stellen.”

Maar waar is het dan zo misgegaan? NU.nl komt op basis van de gesprekken tot een viertal conclusies.

De PvdA slaagt er niet om de achterban vast te houden.

De PvdA, ooit vooral opgericht voor de grote groep arbeiders in de lagere en midden klasse, verloor de laatste decennia hele brokken van de oorspronkelijke achterban.

Net als het CDA had de PvdA last van het einde van de verzuiling en de bijbehorende versplintering van het electoraat. Met name de jonge kiezers voelen zich nauwelijks aan partijen gebonden.

“De verkiezingen zijn geen volkstelling meer. Als je vroeger de stemmen van de KVP (waar het CDA uit is voortgekomen, red) bij elkaar optelde wist je hoeveel katholieken er waren”, aldus politicoloog Tom Louwerse.

Daar kwam voor de PvdA nog bij dat de traditionele achterban kleiner was geworden door de toegenomen welvaart. De arbeider was middenklasse geworden.

Nadat Wim Kok in de jaren negentig de ideologische veren had afgeschud maakte Bos van de PvdA een moderne middenpartij. Nog steeds stonden solidariteit en verheffing voorop, maar de vrije markt was geen vies ding meer en wie dat wilde kon niet meer zomaar rekenen op steun van de overheid.

Een stukje eigen verantwoordelijkheid, een kleinere overheid, internationalisering en het weerbaar maken van werknemers in een veranderende arbeidsmarkt waren de nieuwe kenmerken van de sociaaldemocratie.

“Het zou me niet verbazen als Denk twee zetels weg heeft gehaald bij de PvdA”, aldus Politicoloog Tom Louwerse.

Doordat de binding met de kiezer afnam kwamen er steeds meer partijen die geleidelijk aan brokjes achterban gingen wegkapen. Zo vonden de lager opgeleiden hun weg naar bijvoorbeeld de SP.

Ook was er volgens Louwerse een belangrijk deel dat zich uit algehele onvrede afkeerde tegen de politiek en niet meer ging stemmen.

“In de jaren negentig leek het bij politieke discussies haast of Nederland af was, maar sommige mensen dachten juist: ik ben helemaal niet zo tevreden over hoe het gaat”, aldus Louwerse.

“Pim Fortuyn wist die onvrede te kanaliseren zodat mensen weer een reden hadden om te gaan stemmen. Zeker in Rotterdam zag je dat daar een groot aantal voormalig PvdA-stemmers tussen zaten. Die mensen zitten nu onder andere bij de PVV.”

Inmiddels ondervindt de PvdA ook concurrentie van bijvoorbeeld 50Plus en Denk, die de mensen met een migrantenachtergrond weet te trekken.

“De PvdA had duidelijk steun onder migrantenkiezers”, stelt Louwerse, maar hij geeft ook een kanttekening. “Denk heeft nu drie zetels, terwijl de PvdA er 29 verloor. De rest is dus elders heengegaan, bijvoorbeeld naar GroenLinks. Toch zou het me niet verbazen als Denk twee zetels weg heeft gehaald bij de PvdA.”

De PvdA probeert alle verschillende groepen te verbinden, maar in het versplinterde landschap is dat lastig en zorgt het bovendien voor botsingen tussen de opvattingen van progressief links aan de ene kant en het conservatievere deel aan de andere kant.

“Die Van Dijk is gewoon een vriendje van Lodewijk. Het zijn een stel strategische onbenullen.”

“Ik dacht in de campagne heel vaak als ik Asscher of Spekman hoorde: Huh, dit vinden wij helemaal niet. We gingen ineens populistisch doen en SP-standpunten overnemen, zoals het afschaffen van het eigen risico. Ineens moesten we af van het eigen risico”, aldus een oud-Kamerlid.

“En wat me stoorde was de lijn op arbeid. We gingen helemaal inzetten op baanzekerheid, in plaats van werk-naar-werk.”

Het schrok sommige ‘progressieven’ binnen de partij af. “De PvdA heeft na de traditionele achterban nu ook de progressieve achterban van zich vervreemd”, aldus een actieve PvdA’er.

Binnen deze groep werd ook de komst van FNV-bestuurder Gijs van Dijk met gefronste wenkbrauwen gadegeslagen. Van Dijk kwam uit het niets op plek vijf van de kandidatenlijst.

“Ik dacht echt: Wat doet die man daar? Ik had het kunnen billijken als hij tienduizenden stemmen had binnengehaald vanuit de FNV. Maar hoeveel had hij er? Nog geen tweeduizend. Op een miljoen leden van de FNV”, aldus een PvdA’er die tot voor kort Kamerlid was.

“Die Van Dijk is gewoon een vriendje van Lodewijk. Het zijn een stel strategische onbenullen.”

De PvdA-achterban accepteert geen harde maatregelen, mede doordat de partij zelf verwachtingen schept

“De gaswinning in Groningen is niet goed gegaan en de bezuinigingen in de zorg gingen te snel”, wil het huidige Kamerlid Henk Nijboer tegenover NU.nl wel toegeven.

Maar voor de PvdA is het niet nieuw dat de partij electoraal last ondervindt van het nemen van zware maatregelen. Begin jaren negentig was het PvdA-leider en minister van Financiën Wim Kok die het durfde om in te grijpen in de arbeidsongeschiktheidswet WAO.

Het leverde de grootste demonstratie ooit op tegen het kabinetsbeleid. Een paar jaar later verloor de partij twaalf zetels bij de verkiezingen.

“Als je op ons stemt verwacht je dat we iets voor je doen. We maken ons kwetsbaarder voor teleurstelling”, aldus PvdA-Europarlementariër Paul Tang.

Ook toen er in het kabinet-Balkenende 4 onder PvdA-leiderschap van Wouter Bos harde maatregelen moesten worden genomen zakte de partij ver weg in de peilingen.

Het heeft deels te maken met de aard van de gemiddelde PvdA-kiezer. Die verwacht dat de partij altijd maatregelen neemt die hen niet raakt, zo erkennen eigenlijk alle gesproken PvdA’ers.

“Een pianostemmer die in de crisisjaren mensen had moeten ontslaan kwam eens naar me toe en zei: Jullie hadden meer moeten doen voor de gewone, hardwerkende man! Wat hadden we dan meer moeten doen?, vroeg ik. Wist ie niet”, aldus een PvdA’er.

“Hij was teleurgesteld, omdat er duidelijk dingen waren beloofd. In plaats daarvan werden er hele andere dingen gedaan zonder dat daar uitleg over kwam.”

Of zoals PvdA-Europarlementariër Paul Tang het onlangs in NRC verwoordde: “Een liberaal gelooft meer in zijn eigen kracht dan in die van z’n partij. Maar als je op ons stemt verwacht je dat we iets voor je doen. We maken ons kwetsbaarder voor teleurstelling.”

Concessies in de richting van rechtse partijen als het CDA en de VVD zijn voor veel leden a priori uit den boze.

“De sluiting van de sociale werkplaatsen is de metafoor van het drama. Je laat mensen die minder weerbaar zijn in de steek. PvdA-senatoren hebben liggen kotsen, omdat ze voor deze maatregel moesten stemmen.”

Zeker bij beleid dat kwetsbare mensen direct raakt, zoals het kinderpardon, strafbaarstelling illegaliteit, ouderenzorg, ligt dat bij de traditionele achterban altijd uiterst gevoelig.

Daarbij speelt ook mee dat juist de PvdA in de oppositie en tijdens campagnes altijd het hoogste woord heeft en daarmee verwachtingen schept.

Zo protesteerde Kok, voordat hij zelf ingreep, juist altijd hard tegen maatregelen in de WAO: “Handen af van de WAO”, viel op de verkiezingsposters te lezen.

Voordat het kabinet-Rutte 2 aantrad brieste Diederik Samsom op het Malieveld nog dat de PvdA ‘natuurlijk’ de bezuinigingen op de sociale werkplaatsen zou terugdraaien.

Na de verkiezingen werden de sociale werkplaatsen juist afgebroken. Dat er wel alternatieven werden geboden verlichtte de pijn voor de PvdA-kiezer onvoldoende.

Een PvdA’er: “De sluiting van de sociale werkplaatsen is de metafoor van het drama. Je laat mensen die minder weerbaar zijn in de steek. PvdA-senatoren hebben liggen kotsen, omdat ze voor deze maatregel moesten stemmen.”

En: “De participatiesamenleving gaf de doorslag voor de PvdA. Dat is een essentieel punt. Daarmee zeg je: Je bent er niet meer voor mensen. Je zegt niet meer: Wij regelen het voor je.”

Tom Louwerse: “Als je gaat regeren met een partij aan de andere kant van het spectrum dan betaal je de electorale prijs. Maar wat het nog erger maakt is dat de PvdA jarenlang het uitruilen met de VVD heeft zitten verdedigen, in plaats van het neerzetten van een eigen profiel.”

Maar, zegt Louwerse ook, deze kiezers zijn in het versplinterde landschap niet voor altijd weg. “Wat dat betreft was 2012 een piek omhoog, en 2017 een piek omlaag.”

Ouderwetse partijstructuur zit in de weg en maakt PvdA onaantrekkelijk voor jongeren

“De cultuur van de partij is ambtelijk, bureaucratisch en bestuurlijk. Creativiteit krijgt geen plaats en dat staat vernieuwing in de weg”, stelde oud-PvdA-Kamerlid Jan Vos onlangs in de Volkskrant.

De PvdA gaat er al tijden prat op dat de leden alles bepalen binnen de partij, maar toch zit de manier waarop de partijdemocratie nu is ingericht de sociaaldemocraten vaak behoorlijk in de weg.

Zo trekken de stoffige zaaltjes, ledenraden en congressen vaak dezelfde boze leden die vinden dat de partij voor een bepaalde groep niet genoeg doet.

“We moeten echt stoppen met die vreselijke partijcongressen”, aldus een prominente PvdA’er. “Daar komt altijd hetzelfde groepje op af. Zij zijn niet representatief voor de hele achterban. De partij heeft nu zo’n klap gehad dat een nieuwe voorzitter hier echt wat aan moet doen.”

En een ander: “De leden zijn linkser dan de kiezers en Spekman heeft hen de mogelijkheid gegeven spaken in de wielen te steken. Het is triest en oliedom dat je de partijstructuur zo inricht dat je de leider pootje haakt.”

En weer een ander: “Als ik die mensen rijendik voor de interruptiemicrofoon ziet denk ik: Wat heeft dit nou voor zin? Het gaat ze om de media-aandacht. En die is vaak nog negatief ook.”

“De cultuur van de partij is ambtelijk, bureaucratisch en bestuurlijk. Creativiteit krijgt geen plaats en dat staat vernieuwing in de weg” aldus Oud-PvdA-Kamerlid Jan Vos.

Ook de sessies van de commissie-Depla, die de verkiezingen evalueert, trekt vooral dezelfde groep witte mannen van middelbare leeftijd.

“Vraag een middle aged white guy, om sessies te organiseren over de toekomst & this is what you get”, verzuchtte kandidaat-Kamerlid Giselle Schellekens bij de foto op Twitter.

Het is typerend voor de PvdA. Afgelopen verkiezingen werden het verkiezingsprogramma en de kandidatenlijst opgesteld onder leiding van twee mannen van boven de zeventig: Wim Meijer en Max van den Berg.

De PvdA is momenteel al geen partij waar je bij wilt horen, maar de ouderwetse manier waarop een en ander georganiseerd wordt nodigt voor een jonge groep politiek geïnteresseerden ook niet uit om actief te worden voor de partij.

“Met Spekman aan het roer gaat de partij niet vernieuwen. Kijk naar hoe Klaver dat doet. Bij zijn meetups worden geen moties ingediend. Die vertelt gewoon waar hij naartoe wil en de zaal juicht”, stelt een PvdA’er, die er net als veel van de andere PvdA’ers op aandringt dat de nieuwe voorzitter iemand van deze tijd moet zijn.

Van de Facebook-generatie, en niet iemand die al twintig jaar hoog in de partij rondloopt.

Maar hoe de partijdemocratie kan worden gewijzigd is nog niet zo eenvoudig. Je wilt immers de leden niet al hun invloed afpakken.

Een van de gesproken PvdA’ers heeft wel een idee. “Zoek op een aantrekkelijkere manier het contact met je achterban. Zoals ze nu ook willen doen door een PvdA-avond te organiseren met inhoud, maar ook met cultuur en muziek. Cabaretier Erik van Muiswinkel komt langs.”

Dergelijke evenementen zouden moeten helpen om een breder deel van de achterban te prikkelen om zich aan te sluiten en actief te worden voor de partij.

Volgens een ander actief lid, dat op de kandidatenlijst stond bij de afgelopen verkiezingen, is er echter meer nodig.

“Een cabaretier uitnodigen is slechts een ander jasje. Je moet stoppen met interne PvdA-feestjes en alleen nog evenementen organiseren met maatschappelijke organisaties. Dan pas zorg je voor inhoud én een ander publiek.”

De verkiezingen kwamen te snel voor Asscher

Slechts twee maanden zaten er tussen de verkiezingscampagne voor het PvdA-lijsttrekkerschap en de landelijke verkiezingen.

Toen Asscher eenmaal de strijd had gewonnen was de tijd te kort om in de rol van partijleider te groeien en een eigen koers uit te zetten. In plaats daarvan hing er in de campagne nog altijd een grote zweem van verdeeldheid en onvrede rond de PvdA.

“Lodewijk heeft een hele beperkte scoop. Hij heeft nog geen tiende van het intellectuele vermogen van Diederik”

Bovendien legde de lijsttrekkersstrijd juist bloot waar de PvdA het had laten liggen, in plaats van dat het de start was van nieuw elan.

Asscher haalde hard uit naar zijn opponent (Diederik, je hebt zitten kwartetten met onze idealen) en was daarmee niet geloofwaardig, omdat hij zelf vanaf het begin betrokken was bij het kabinet-Rutte 2.

Sowieso is er bij PvdA’ers twijfel over Asscher als partijleider. “Lodewijk heeft een hele beperkte scoop. Hij heeft nog geen tiende van het intellectuele vermogen van Diederik (Samsom, red). Je moet een heleboel ingewikkelde dossiers aan elkaar kunnen knopen. Op ethiek doet hij het fantastisch, maar van economie begrijpt hij geen fluit”, aldus een PvdA’er.

“Lodewijk is een bestuurder, geen leider”, stelt een andere PvdA’er.

Als minister en vicepremier toonde hij zich een effectief politicus door deals te sluiten met partijen, opstandige Senatoren en sociale partners. Maar het partijleiderschap is een ander metier.

“Tijdens het verkiezingscongres in Utrecht keek iedereen uit naar de speech van Asscher. Maar op het moment dat ik kippenvel moest voelen, voelde ik het niet”, aldus een PvdA’er.

En een ander: “Als je de speeches van Asscher vergelijkt met die van Diederik (Samsom, red). Bij Diederik hoorde je het vuur in zijn betoog. Bij Jesse zie je dat ook. Mensen stemmen daarop omdat je dan het idee krijgt dat iemand zijn werk doet”, aldus een PvdA’er.

Een lichtpuntje voor de PvdA is dat Asscher snel lijkt te groeien in zijn rol als offensief partijleider. Bij de eerste debatten opende hij eerst stevig de aanval op Geert Wilders en wist hij later ook Jesse Klaver in het nauw te drijven.

Toekomst

De vertrekkend partijvoorzitter Hans Spekman zei toen hij zijn vertrek aankondigde dat de sociaaldemocratie altijd zal blijven bestaan.

Misschien heeft hij gelijk, maar de partij zal moeten accepteren dat de partij niet méér recht heeft op zetels dan veel andere partijen om de PvdA heen.

Daarbij zijn oplevingen mogelijk wanneer een aansprekende leider het verhaal geloofwaardig over het voetlicht kan brengen, zoals Samsom deed in 2012. De keerzijde is echter ook mogelijk, zoals we zagen bij de afgelopen verkiezingen, waarbij er juist heel veel zetels worden verloren.

De richtingenstrijd tussen progressief en conservatief links maakt het des te complexer om voor een brede groep kiezers herkenbaar te zijn. Een duidelijke keuze zou dan kunnen helpen, maar logischerwijs ook weer een groep afschrikken.

Bovendien zal de partij er nog een hele kluif aan krijgen om de jonge garde weer aan zich te binden. Die vinden momenteel meer inspiratie bij het GroenLinks van Jesse Klaver. Hij slaagde er afgelopen campagne wel in op een vernieuwde manier het contact te vinden met het electoraat.

Voor de PvdA breekt nu een periode van herbronnen en ‘soulsearching’ aan. Over vier jaar zal blijken wat dit heeft opgeleverd. Of de partij daarbij ook serieus het eigen bestaansrecht tegen het licht zal houden valt te betwijfelen, net als of dit gebeurt vanuit de oppositie of coalitie.

Want ook daar is de partij over verdeeld. Er zijn PvdA’ers die hun lidmaatschap zullen opzeggen als de PvdA na de afstraffing op 15 maart alsnog gaat regeren, een vermoedelijk net zo groot deel van de achterban vreest dat de PvdA in de marge van de oppositie ook weinig te winnen heeft.

Welke koers de partij ook kiest, er is komende jaren genoeg om over na te denken.

Lees meer achtergrondverhalen in NUweekend

Lees meer over: PvdA

Authentiek oud-Kamerlid gaat voor PvdA-voorzitterschap

Trouw 10.06.2017 Oud-Tweede Kamerlid Astrid Oosenbrug wil samen met PvdA-medewerker Gerard Oosterwijk een gooi doen naar het partijvoorzitterschap van de PvdA, waar Hans Spekman onlangs afstand van deed.

De twee zijn de eersten die openlijk zeggen dat ze voorzitter Hans Spekman op willen volgen, en doen dat in de Volkskrant. Spekman blijft nog aan tot oktober.

Oosenbrug en Oosterwijk, die het voorzitterschap willen delen, zeggen dat ze de partij terug willen geven aan de leden. Volgens hen is de PvdA te veel een bubbel geworden waarbinnen alleen mensen met dezelfde afkomst en opleiding elkaar tegenkomen.

Oosenbrug wil meer mensen bij de partij die zich op eigen kracht een weg omhoog zoeken. Hoewel er nog geen profielschets is opgesteld voor de nieuwe PvdA-voorzitter, kan ze zich niet voorstellen dat ze niet aan het profiel voldoet, zegt ze in de krant.

Oosenbrug was Kamerlid sinds 2012 en woordvoerster namens de PvdA-fractie op het gebied van onder meer ICT en privacy. Ze kwam na de laatste verkiezingen in maart niet terug in de Kamer. In september vorig jaar zei Oosenbrug al dat ze terug wilde naar ‘de echte wereld’ zonder Haagse spelletjes, om “de partij weer groot te maken”.

Portret Oosenbrug

In heel veel opzichten is Oosenbrug (48) geen doorsnee Kamerlid. Naast een tatoeage zijn er de uiterlijkheden als het neusknopje, het ringetje in de wenkbrauw, roodgeverfd haar en de immer zwarte kleding. Maar ook los daarvan onderscheidt de geboren Rotterdamse met authentieke tongval en klaterende schaterlach zich met een rijk levensverhaal en een voorkeur voor de politieke luwte.

Ze is het zesde kind van een Haagse marinier en Rotterdamse fabriekarbeidster. Hij is zeventien en zit in de Van Ghentkazerne als ze elkaar leren kennen, zij is zestien en werkt bij de Jaminfabriek. Op hun achttiende worden ze voor het eerst ouders. Herinneringen aan een gelukkig gezinsleven heeft Oosenbrug niet. Haar moeder verdwijnt op haar vierde met een vriendin naar Griekenland, haar vader ziet de kinderen in het weeshuis belanden.

Keuze voor PvdA

Zodra eind jaren negentig de eerste computers in huis komen te staan, zet Oosenbrug – fan van Nintendo en Usenet – haar zinnen op een baan in de ict. Dáár ligt de toekomst en daarmee geld, bedenkt ze zich. De sociale dienst maant haar als pas gescheiden vrouw tot kalmte, maar ze wil voor haar gezin zorgen. Zélf.

Ze overtuigt de medewerkers ervan dat een vrouw heus in de ict kan werken en fietst fluitend door de opleiding. Ze vindt werk als helpdeskmedewerker bij een internetaanbieder – ‘als je een computer kon aanzetten, was je al de bom’ – en mag na een halfjaar doorstuderen voor systeembeheerder.

In dat nog prille internettijdperk staat in Rotterdam een man op die haar vertelt dat ze haar vriendin met wie ze opgroeide, moet zien als Marokkáánse vriendin met een in potentie gevaarlijk geloof. Die man heet Pim Fortuyn. Bezorgd over de maatschappelijke tweedeling die Fortuyn teweeg zou kunnen brengen, merkt ze dat ze niet gefrustreerd aan de zijlijn wil staan. Ze meldt zich bij de PvdA.

In 2012 valt het kabinet-Rutte-I en geeft Oosenbrug zich op als kandidaat, én tot haar verbazen wordt ze uiteindelijk benoemd tot Kamerlid. Daar kijkt ze met verbazing toe hoe collega’s voorstellen van anderen naar zich toetrekken, met tig titels de wereld denken te kennen of met wollig taalgebruik proberen te maskeren dat ze iets niet weten.

Passie voor ICT

Haar portefeuille geeft haar in die wondere wereld van het Binnenhof houvast. Ze kent de ict op haar duimpje, maar krijgt ook privacy toebedeeld – een onderwerp dat zo ongeveer elk wetsvoorstel raakt. Het is vooral technisch, inhoudelijk werk. Ze sleutelt in stilte aan de gehekelde cookiewet, spant zich in om te voorkomen dat de radiofrequenties worden geveild en daarmee banen op de tocht komen te staan en staat pal voor een vrij internet.

Vorig jaar, toen ze vier jaar bezig was, oogstte ze lof en bewondering bij zowel internetondernemers als privacybeschermers. Die waren het inhoudelijk niet altijd met Oosenbrug eens, maar ze is wel zo ongeveer het enige Kamerlid dat zich vol op de digitale wereld stort. Ze laat merken in te zien dat de politiek er juist nu, in die draaikolk van technologische ontwikkelingen, bovenop moet zitten voor de burger.

Partijgenoten erkennen haar voor haar kennis, maar ook om wie zij is. Ze noemen haar gepassioneerd, gevoelig, onverstoorbaar, een bijtertje. Iemand zonder opsmuk die standvastige politiek kan bedrijven vanuit haar eigen ervaringen. Woede, tranen en levensechte voorbeelden zijn nooit ver weg. Noem het authentiek, noem het volks. Of traditioneel PvdA.

Dit artikel is gebaseerd op het eerder verschenen portret over Astrid Oosenbrug.

Lees het volledige artikel hier: Zo dom was ik dus niet

Lees ook dit artikel over een ander duo dat in 1998 een gooi deed naar het PvdA-voorzitterschap: Van Hees of duo/Strijd om voorzitterschap van PvdA

Dit duo wil Hans Spekman opvolgen als voorzitter van de PvdA

VK 09.06.2017 Nog voor de inschrijving is geopend, melden zich de eerste twee kandidaten voor het voorzitterschap van de PvdA. Voormalig Kamerlid Astrid Oosenbrug (48) en Gerard Oosterwijk (32), beleidsmedewerker van de fractie in Brussel, willen er een duobaan van maken.

Ze denken elkaar goed aan te vullen. Oosenbrug was van 2012 tot 2017 het enige Kamerlid zonder middelbare school. Ze maakte naam als specialist cybercrime en privacy en werkt nu aan een cyberwerkplaats voor wat ze ‘digitale hangjeugd’ noemt. Oosterwijk studeerde in Leiden en Berkeley en is oprichter van Positief Links, een ontmoetingsplek die progressieve samenwerking wil bevorderen.

Oosenbrug wil de afdelingen langs om het enthousiasme aan te wakkeren: ‘Een intensieve band met de leden opbouwen, aanjagen, zelfvertrouwen herstellen. Het gevoel terughalen.’ Oosterwijk zal de reorganisatie ter hand nemen. Broodnodig na de teruggang van 38 naar 9 Kamerzetels.

‘Oprechtheid is in de Tweede Kamer geen handige kwaliteit’

In 2012 kwam ze voor de PvdA in de Tweede Kamer. Als een van de weinigen bracht ze in plaats van een hoge opleiding een hoop praktijkkennis mee, over ict. Bij de afgelopen verkiezingen stonde ze niet meer op de lijst. Ze stopte, gedesillusioneerd.

Op de door de partij geformuleerde profielschets wilden ze niet wachten. ‘Ik kan me niet voorstellen dat ik niet aan het profiel voldoe’, zegt Oosenbrug.

De partij teruggeven aan de leden, dat is wat ze willen. Ze stoorden zich aan hoe werd bedisseld dat Hans Spekman na de nederlaag van 15 maart nog een half jaar aan mocht blijven als voorzitter. Hij wilde zelf de personele afslanking doen. Oosenbrug; ‘Het gaat niet om de persoon, maar om de manier waarop zoiets bij de ledenraad georkestreerd wordt.’ Oosterwijk: ‘De leden werden er buiten gehouden. Zo’n reorganisatie kan door een interimbestuurder worden gedaan.’

Sociaaldemocratie gaat over diversiteit, vindt Oosenbrug: ‘Dat het niet steeds dezelfde groep is die bepaalt wat er gebeurt.’ Ze wil meer types zoals zijzelf bij de partij, mensen die zich op eigen kracht een weg omhoog zoeken. De PvdA is zijn eigen bubbel geworden, vinden ze. Waarbinnen je alleen mensen tegenkomt die op jou lijken, qua afkomst en opleiding.

Oosenbrug: ‘Het moet ook een partij voor zzp’ers zijn, de arbeidersklasse van nu. We willen een nieuwe visie op arbeid brengen. Niet alleen over angst voor robotisering spreken, maar ook over de kansen die dat biedt. Oosterwijk: ‘Je kunt in de fabriek geen protest meer organiseren door arbeiders bij elkaar roepen, maar digitaal kan het wel.’

Oosterwijk: ‘De 46.000 leden die we nog hebben, dat is de basis. Die kern is wel te homogeen, en er is vergrijzing. We gaan op zoek naar verjonging en diversiteit. Je bent ook lid om wat voor anderen te doen. We willen de PvdA-ombudsteams verder uitbouwen.’ Oosenbrug: ‘De sociaaldemocratie was altijd al een beweging. Mijn oma zei tegen me: ik ging de barricaden op, om voor jou de werkweek van veertig uur te bevechten. Die mentaliteit moet je weer naar buiten trekken.’

Sociaaldemocraten hebben niet alleen idealen, maar willen die ook verwezenlijken. We zijn niet tegen marktwerking, maar willen de markt aan banden leggen, aldus Gerard Oosterwijk.

Oosterwijk: ‘Na de nederlaag is gezegd dat we onze koers beter moeten uitleggen. Maar dat is niet waar het aan schort. Je moet de mensen beter meenemen, bereid zijn je besluiten aan te passen, je invloed te delen. Veel wordt vanuit de ratio gebracht. Het gaat ook om gevoel, om het delen van het grote verhaal. Natuurlijk wil je als PvdA besturen. Maar dat mag geen doel op zich worden.’

Ze zijn voorstanders van linkse samenwerking. Met een blok op links krijg je een andere dynamiek, zeggen ze: zowel in de coalitie als daarbuiten. Maar een fusie willen ze niet. Oosterwijk: ‘Sociaaldemocraten hebben niet alleen idealen, maar willen die ook verwezenlijken. We zijn niet tegen marktwerking, maar willen de markt aan banden leggen.’

Ze lanceren zich zondag in Bar Comics in Amersfoort als kandidaten. Daarmee negeren ze de afspraken binnen de partij, die volgende week de criteria bekend maakt waaraan een voorzitter moet voldoen. Oosterwijk: ‘Heb je vertrouwen in je leden, dan laat je zo’n verkiezing open. Dan kom je helemaal niet met een profielschets.’ Oosenbrug: ‘Met vertrouwen haal je het beste uit mensen. De neiging tot controle gaat tegen je werken.’

Begin oktober gaat de PvdA de opvolger van Hans Spekman kiezen. Oosenbrug: ‘Dat is laat. Half maart al zijn de gemeenteraadsverkiezingen. We moeten er alles aan doen lokaal terug te komen.’

Volg en lees meer over: PVDA POLITIEKE PARTIJEN POLITIEK NEDERLAND

Eerste kandidaten voor voorzitterschap PvdA melden zich

NU 09.06.2017 De eerste kandidaten voor het voorzitterschap van de PvdA hebben zich gemeld. Oud-Kamerlid Astrid Oosenbrug en beleidsmedewerker Gerard Oosterwijk stellen zich samen kandidaat.

Zij hebben vrijdag een bericht daarover in de Volkskrant bevestigd. De aanmelding is opmerkelijk, want de inschrijving is nog niet geopend.

Oosenbrug (48) zat de afgelopen vijf jaar in de Tweede Kamer als specialist cybercrime en privacy. Zij is oprichter van Positief Links, een ‘politieke startup’ die progressieve samenwerking in de maatschappij wil bevorderen.

Het tweetal stelt “de partij terug te willen geven aan de leden”. PvdA-voorzitter Hans Spekman maakte na de historische verkiezingsnederlaag van zijn partij bekend in oktober op te stappen. Hij wil de komende maanden nog helpen om “de klap te verwerken”.

Van de 38 Kamerzetels die de PvdA voor de verkiezingen had, bleven er in maart nog maar negen over. De leden mogen zich begin oktober uitspreken over de nieuwe voorzitter.

Lees meer over: PvdA Hans Spekman Astrid Oosenbrug

Asscher bereid PvdA acht jaar te leiden

Telegraaf 09.05.2017 Lodewijk Asscher is bereid de PvdA acht jaar te leiden. Dat heeft hij tegen BNR gezegd. Hij wil in die ,,overzichtelijke periode” werken aan herstel van de partij. Het moet dan weer een ,,echte herkenbare sociaaldemocratische partij” zijn.

De PvdA kwam bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer in maart uit op negen zetels. Vier jaar eerder haalde de partij nog 38 zetels. De partij regeerde de afgelopen vier jaar met de VVD. Asscher ziet de komende jaren een rol in de oppositie voor zijn partij weggelegd.

LEES MEER OVER; LODEWIJK ASSCHER PVDA

Paul Depla

Jongeren kritisch over toekomst PvdA

AD 08.05.2017 De PvdA probeert zichzelf opnieuw uit te vinden, maar de nog schaars aanwezige jongeren zijn ontevreden. De gesloten partijtop moet nu écht openstaan voor

We hebben nog stapels aanbevelingen in een la liggen, waar nooit iets mee is gebeurd, aldus Bart van Bruggen.

,,Op de avond van 15 maart heb ik gezegd: en nu wordt er een man van middelbare leeftijd aangesteld die een rapport schrijft met toekomstgerichte aanbevelingen. En ja hoor,’’ zegt het Nijmeegse raadslid Giselle Schellekens. Ze doelt op partijtijger Paul Depla, die volgende maand met aanbevelingen komt die de PvdA weer winst moeten brengen. ,,Het is wederom lullen in een zaaltje, dat landt dan in een rapport en wat gebeurt er dan?’’

,,We hebben nog stapels aanbevelingen in een la liggen, waar nooit iets mee is gebeurd,’’ vult oud-voorzitter van de Jonge Socialisten Bart van Bruggen aan. ,,De partijtop is zelden werkelijk geïnteresseerd en stond niet open voor kritiek. Dat is een van de belangrijkste dingen die is misgegaan.’’

Zorgen
Meer jongeren maken zich zorgen over de toekomst van hun partij. Van de weinige kiezers die in maart op de PvdA stemden, was slechts 13 procent jonger dan 35 jaar. Terwijl het voortbestaan van de partij uiteindelijk van deze kiezers afhangt.

Het is reden voor de nog aanwezige PvdA-jongeren om van zich te laten horen. Zo stelde een viertal een vernieuwingsagenda op onder de noemer ‘Kies voor de Toekomst’, met harde kritiek op de partijcultuur. De partijtop moet minder gesloten en controlerend opereren en de partijbijeenkomsten moeten gezelliger worden. Ook willen ze dat er meer 35-minners worden benoemd op politieke functies. Ruim 600 partijleden hebben inmiddels hun steun betuigd en partijleider Lodewijk Asscher en Depla hebben met de initiatiefnemers gesproken.

Gesloten
,,De partijtop was de afgelopen jaren behoorlijk gesloten, ook vanwege de coalitie met de VVD. Daardoor was het lastig om nieuwe ideeën naar boven te krijgen. Daar zullen ze nu beter mee om moeten gaan, zodat de PvdA aantrekkelijker wordt voor jongeren. Dat is de enige manier om weer groter te worden’’, zegt initiatiefnemer Wimar Bolhuis.

Ook Caesar Bast is met een klein groepje PvdA-jongeren aan het nadenken hoe de PvdA een ‘rooskleurige toekomst’ tegemoet gaat. ,,Ik waardeer de inzet van Depla, maar ik denk dat structurele verandering niet centraal geleid kan worden of binnen een paar maanden bedacht. Ik geloof veel meer in bewegingen vanuit groepjes partijleden. Zo is het altijd gegaan met vernieuwingsbewegingen.’’

Schellekens waarschuwt dat de PvdA naast oudere, blanke mannen meer verschillende soorten mensen bij elkaar moet zetten, van diverse komaf en opleidingsniveau. ,,Zonder diversiteit blijf je een blinde vlek houden. Dan graaf je als PvdA je eigen graf.’’

Ik roep jongeren vooral op om mee te denken, aldus Paul Depla.

Bestaansrecht
Het positieve van al deze kritiek is dat de twintigers en dertigers zich wel druk maken om hun partij. Ze geloven nog in het bestaansrecht van de sociaaldemocratie. Het enige wat de partijtop nu moet doen, is goed luisteren naar al die jonge stemmen.

Dat is precies wat Depla momenteel doet, zo zegt hij zelf. De Bredase burgemeester denkt dat de kritiek op hem op een misverstand berust. ,,Er is helemaal geen commissie-Depla, er komt geen dik rapport, we doen het nu heel anders dan vroeger.

Ik bekijk welke initiatieven en ideeën er leven in de partij en probeer daarin een rode draad te vinden. Ik roep jongeren vooral op om mee te denken. Denk niet dat ikzelf alle wijsheid in pacht heb.’’

Broedermoord in PvdA was een historische gebeurtenis

Elsevier 03.05.2017 De sociaaldemocratie verkeert in crisis. Die crisis begon met Pim Fortuyn. Hij richtte zijn pijlen op de PvdA. De sociaaldemocraten waren vervreemd geraakt van hun natuurlijke achterban.

Maar het ergste was hun arrogantie. Terwijl de partij het politieke domein tijdens het paarse kabinet (1994-2002) depolitiseerde, eiste de PvdA toch de morele superioriteit. De PvdA verloor. Maar het echt historische verlies van de PvdA had dit jaar plaats. Een nederlaag die een prominente plaats zal krijgen in de geschiedenisboeken.

De historische nederlaag bracht geen debatten, maar een groot zwijgen teweeg. Alsof de partij de nederlaag niet wil onderzoeken. Dat is vreemd. In de verkiezingsdebatten is de PvdA zelden hard aangepakt. De PVV van Geert Wilders was bijna afwezig in de debatten. En de andere partijen waren vooral bezig met de VVD en premier Mark Rutte.

Wie of wat is dan de oorzaak van deze historische nederlaag? Ook rijst hier de vraag wie de winnaar is van de strijd tegen de PvdA.

De PvdA heeft verloren van zichzelf

Niemand heeft van de PvdA gewonnen. Er was immers geen strijd tegen de PvdA. De PvdA heeft verloren van zichzelf. Daarom willen en kunnen ze het niet onderzoeken. Dat is een unieke politieke situatie. Thijs Niemantsverdriet heeft in NRC Handelsblad een reconstructie gemaakt van de strijd in de PvdA.

2016-11-26 17:43:38 GRONINGEN - Kandidaat-lijsttrekkers van de PvdA Diederik Samsom en Lodewijk Asscher debatteren in Groningen over de koers van de partij. In de zoektocht naar een nieuwe leider organiseert de PvdA debatten waarin de kandidaat-lijsttrekkers de strijd met elkaar aangaan. ANP KOEN VAN WEEL

Lees ook;
Achter de schermen zag Samsom de strijd met Asscher niet zitten

De hoofdrolspelers in deze politieke zelfmoord zijn Jeroen Dijsselbloem, Diederik Samsom, Hans Spekman en Lodewijk Asscher. De heren noemde hun lotsverbondenheid ‘het Pact van Dokkum’. Dit is door Samsom bedacht. Het verwijst naar de kopgroep in Dokkum bij de Elfstedentocht van 1940. Ze spraken af dat ze samen over de finish zouden gaan.

Het werd een ‘auto-ongeluk in slow motion’. Toen Asscher besloot om broedermoord te plegen, stuurde Samsom hem dit bericht: ‘Weet jij hoe het afliep met het Pact van Dokkum? Eén schaatser kon zich toch niet bedwingen en sprintte vlak voor de finish weg uit de kopgroep.’

Wouter Bos en Maurice de Hond zeiden: laat Samsom het doen

Het begon, zoals altijd in de politiek met de slechte peilingen. En daarom dachten ze in de groep van Dokkum dat ze wellicht van leider moeten wisselen. Samsom kwam in de zomer van 2016 juist tot de conclusie dat een leiderschapsverkiezing onnodig en gevaarlijk was. Hij berichtte zijn besluit aan de drie anderen. Ook Wouter Bos meende dat een leiderswissel niet nodig was: Samsom nummer 1 en Asscher nummer 2. Er gebeurde nog iets bijzonders. In de antieke tijd gingen politici, voordat ze een gevaarlijk besluit namen, langs bij het orakel van de stad. Het orakel van onze stad heet Maurice de Hond.

2017-03-18 00:00:00 UTRECHT - PvdA-leden tijdens de politieke ledenraad van de Partij van de Arbeid in het Beatrixgebouw. ANP ROBIN UTRECHT

Lees ook;
Markeert 2017 het einde van de sociaal-democraten?

Asscher bezocht een week voordat hij zijn definitieve beslissing nam De Hond in Amsterdam, aldus Niemantsverdriet. Het advies van het orakel luidde: ‘Doe het niet, je beschadigt jezelf alleen maar. Laat Samsom als lijsttrekker zijn beleid verdedigen. Als hij na de verkiezingen moet aftreden, en die kans is vrijwel 100 procent, dan kan jij met een schone lei beginnen.’ Wat een waarachtig en briljant advies!

En zelfs Mark Rutte waarschuwde de PvdA

Toen de strijd tussen Samsom en Asscher begon, vroeg Rutte aan de heren: ‘Realiseren jullie je wel dat zoiets leidt tot een pijnlijk afscheid van de zittende leider?’ Dit was de derde keer dat ze werden gewaarschuwd. Toch nam Asscher de beslissing om voor het leiderschap van de PvdA te gaan. Zie hier, de basis-ingrediënten voor een klassieke tragedie. Tegen alle waarschuwingen in regisseerden de hoofdrolspelers hun eigen ondergang. Daarna was alles onomkeerbaar.

Asscher opende zelfs de frontale aanval op zijn politiek leider: ‘Diederik, je hebt tijdens de formatie zitten kwartetten met onze waarden.’ Door deze uitspraak kwam Asscher over als een onbetrouwbare en oneerlijke politicus. Asscher was immers met volle overtuiging ingegaan op de uitnodiging van Samsom om als vicepremier namens de PvdA het kabinetsbeleid uit te voeren. En dat noemde hij nu ‘kwartetten met onze waarden’.

Dit was echt krankzinnig, uitermate oneerlijk, onwaar en onwerkelijk! De rampspoed was daarna onafwendbaar. De PvdA verloor van zichzelf in een interne strijd.

Prof. mr. dr. Afshin Ellian (Teheran, 1966) is momenteel hoogleraar Encyclopedie van de rechtswetenschap en wetenschappelijk directeur van Instituut voor Metajuridica aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden.

Tags: Diederik Samsom Hans Spekman Lodewijk Asscher Mark Rutte PvdA sociaal-democratie Wouter Bos

Markeert 2017 het einde van de sociaal-democraten?

Elsevier 02.05.2017 Is er sprake van een crisis in de sociaal-democratie? Na de zeperd van de Partij van de Arbeid op 15 maart, een gedecimeerde Parti Socialiste in Frankrijk en het verlies waarop de Britse Labourpartij op 8 juni lijkt af te stevenen, lijkt het einde van grote sociaal-democratische partijen nabij. Elsevier.nl doet een rondvraag naar de oorzaken.

Klara Boonstra (Directeur Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de PvdA):

Verandering arbeidsmarkt

‘De arbeidsmarkt is natuurlijk ingrijpend veranderd en die verandering zet door. Voornamelijk voor mensen die niet hoogopgeleid zijn, kan dat in de nabije toekomst problematisch worden. Het cynische is dat Lodewijk Asscher (minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, red.) wel een poging heeft gedaan om de arbeidsmarkt te hervormen, maar dat is naar de smaak van de kiezer te weinig gelukt. Zijn voorgangers Henk Kamp (VVD, red.) en Piet Hein Donner (CDA, red.) hebben daar veel minder aandacht aan besteed. Die worden vervolgens niet bestraft, omdat ze buiten beeld blijven. Hetzelfde kan GroenLinks nu overkomen.

René Cuperus (onderzoeker van de Wiardi Beckman Stichting):

‘Er zijn mensen die zeggen dat de sociaal-democratie klaar is, zijn klus heeft gedaan, omdat de samenleving af is, en iedereen geëmancipeerd. Maar dat is een dubieuze voorstelling van zaken.

‘Volgens mij is er sprake van een bredere politieke systeemcrisis. Een crisis van vertrouwen en vertegenwoordiging. De sociaal-democratie is daarvan het zwaarste slachtoffer, maar dit raakt ook christen-democraten en andere gevestigde partijen. In de twintigste eeuw had het kapitalisme twee remmen, enerzijds de sociaal-democratie, anderzijds het christendom. Secularisering en individualisering hebben dat veranderd. Solidariteit, wat vroeger de lijm van de sociaal-democratie was, werkt niet in een samenleving waarin niemand meer een vaste baan krijgt, of waar niemand meer “in control” lijkt over de grenzen.

Establishment geworden

‘Vroeger stonden de sociaal-democraten met één been in de gevestigde orde, en met één been erbuiten. De PvdA onder Joop den Uyl zou je toch nooit elite of establishment noemen? De afgelopen twintig jaar is dat veranderd: de PvdA is gaan samenvallen met het establishment. Door neoliberaal mee te bezuinigen op de verzorgingsstaat, door het steeds meer wegvallen van de links/rechts-tegenstelling in de politiek. Iets soortgelijks zie je in Frankrijk en Groot-Brittannië. Ook de zogenoemde Derde Weg, waarvoor Frankrijk nu met Emmanuel Macron gaat kiezen, draagt bij aan het ontstaan van een ‘marktsamenleving’. Dit heeft de sociaal-democratie onherkenbaar gemaakt.

‘De lijnen die door de samenleving lopen zijn veranderd: de PvdA was altijd een overbruggingspartij: tussen hogere en lagere middengroepen, tussen het rode noorden en de grote steden, tussen man en vrouw, migrant en niet-migrant. De sociaal-democratie wist die voorheen te verenigen. De PvdA van Willem Drees bestond uit drie stromingen: de SDAP, de christelijk geëngageerden en de vrijzinnigen. Die zijn respectievelijk terechtgekomen bij SP, GroenLinks en D66.

Geen monopolie

‘De klassieke middenpartijen hebben niet het monopolie op de democratie. De samenleving is in hoog tempo veranderd: dan is het ook niet gek dat nieuwe partijen en bewegingen zich roeren. De vraag is wel even wat het alternatief voor het klassieke partijenkartel is. Daar ben ik niet helemaal gerust op. Neem de nationaal-populistische opstand tegen het establishment. Een belangrijk alarmsignaal, maar ook met risico’s voor de rechtsstaat en de multiculturele verhoudingen. Met daartegenover de technocratie in Europa. Of de platte identiteitspolitieke zwart-witkeuzen: honderd procent voor Europa of honderd procent nationalist. Zie de tweede ronde van de Franse presidentsverkiezingen.

Adriaan van Veldhuizen (promoveerde aan de Universiteit Leiden op de geschiedenis van de SDAP, de voorloper van de PvdA):

‘Afgelopen twintig jaar hinkt de sociaal-democratie op twee gedachten: enerzijds de Derde Weg van Tony Blair en Wim Kok, anderzijds zeer gepolitiseerd activisme, zoals Jeremy Corbyn nu in Engeland, of Benoît Hamon in Frankrijk. Deze twee stromingen botsen met elkaar. Politiek zijn het twee uitersten die moeilijk in één programma zijn te verenigen. In een Europese denktank over de sociaal-democratie zag ik dat dit vraagstuk in bijna elk land terugkeert: allemaal weten ze dat dit het probleem is, maar toch ging niemand met de oplossing naar huis. Dat is één kant van het probleem.

‘De andere kant is het achterhaalde instituut van de politieke partij. Je ziet bij de verkiezingen in Frankrijk dat het voordeel van een politiek instituut is weggevallen; Macron kan vanuit het niets de grootste partij worden, maar ook Jean-Luc Mélenchon gooide in korte tijd hoge ogen. Traditioneel was een stevig gevestigde partij erg in het voordeel, maar als je je achterban kunt bedienen met behulp van Twitter of Facebook, wordt dat voordeel kleiner. In Nederland zie je dat aan de opkomst van Thierry Baudet, die in zeer korte tijd twee zetels veroverde.

Links gedachtegoed

‘Wel merk je dat er nog steeds behoefte is aan links gedachtegoed. GroenLinks en Mélenchon scoorden prima. In Duitsland komt ook Martin Schulz nu met een overwegend links programma. Volgens mij moeten de sociaal-democraten leren van de negentiende eeuw: gewoon twee of drie thema’s uitkiezen waar men waarde aan hecht, en voor die thema’s op de bres staan. In de negentiende eeuw waren dat bijvoorbeeld het algemeen kiesrecht en de achturige werkdag. Zo zou je nu kunnen kiezen voor een basisinkomen en een klimaatneutrale overheid. Plannen mogen best lastig zijn om te bereiken, maar dit biedt kiezers meer perspectief dan een procentje erbij aan het eind van de maand.’

Berend Sommer (1990) is online redacteur bij Elsevier. Hij studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Zijn eerste boek verschijnt in 2017 bij Uitgeverij Prometheus. Portefeuille Buitenland Politiek Fusies en overnames Onderwijs