Het ging er donderdag 12.11.2020 in de Tweede Kamer hard aan toe in het debat over de vrijheid van meningsuiting in het onderwijs. Madeleine van Toorenburg (CDA) botste met Farid Azarkan (DENK).
Telegraaf 13.11.2020
De Tweede Kamer debatteerde donderdag 12.11.2020 over de vrijheid van meningsuiting. Op de agenda staat ook de buitenlandse financiering van moskeeën. Het debat is door PVV-leider Geert Wilders aangevraagd naar aanleiding van de moord op de Franse leraar Samuel Paty. Direct bleek dat het een vurig debat zou worden.
PVV-leider Geert Wilders opende het Kamerdebat met een opsomming van de aanslagen en bedreigingen de afgelopen weken. Hij schonk ook aandacht aan de oproep van de Amsterdamse imam Yassin Elforkani twee weken na de moord op Samuel Paty, om het beledigen van de profeet Mohammed strafbaar te maken. De petitie die zijn collega-imam Ismail Abou Soumayyah vervolgens opstelde om deze oproep te bekrachtigen, is al meer dan 120.000 keer getekend.
Geert Wilders: ‘‘De islam is het gif van onze samenleving. We hebben een monster geïmporteerd. Ik waarschuw er al twintig jaar voor. Hoeveel slachtoffers moeten er nog vallen voordat het kwartje valt dat die vreselijke islam niet bij Nederland hoort?’’
Geert Wilders: ‘‘Tweede termijn terreurdebat. Zolang iedereen – behalve de PVV – de islam niet durft te benoemen als oorzaak voor ellende/terreur lossen we de problemen nooit op. Moties over de-islamiseren, grenzen dicht en publiceren Mohammed-cartoons.’’
Geert Wilders: ‘‘Ik ben al 16 jaar mijn vrijheid kwijt en word meer dan 100x per week met de dood bedreigd, dus de premier moet niet suggereren dat ik om electorale redenen zeg wat ik zeg. Ik geloof in wat ik zeg, hoe hoog de prijs ook is. Maar Rutte weigert op de feiten te reageren. Dat is laf.’’
Geert Wilders: ‘‘Azarkan bewijst moslims een slechte dienst vandaag. Hij weigert afstand te nemen van een abjecte oproep net na de moord op Samuel Paty om belediging vd profeet strafbaar te stellen. Hij is nerveus, onzeker en druipt zwijgend af. Bye bye DENK.’’
Geert Wilders: ‘‘Je moet geen vrijheden geven aan ideologieën, die tot doel hebben jouw vrijheid af te pakken. Wees niet naïef, de islam wil ons overheersen en ons onze vrijheid afpakken. Geen islamitisch land ter wereld is vrij. We moeten Nederland de-islamiseren.’’
Geert Wilders: ‘‘De boodschap van het filmpje is glashelder: Wilders moet dood. Maar in een rechtsstaat moet je vrij kunnen wonen en werken. Ik hoop dat het OM hard zal optreden. Tegen iedereen die bedreigd wordt en nu dus ook.’’
Telegraaf 13.11.2020
Nadat DENK-fractievoorzitter Farid Azarkan de petitie in zijn betoog naar voren bracht en verdedigde, reageerde Kamerlid Madeleine van Toorenburg van het CDA‘ziek’ en ‘witheet’: ‘Een Franse leraar is onthoofd. Om dan de discussie over godslastering te voeren, is ziek.’ Ook PvdA-Kamerlid Attje Kuiken was niet blij met de uitlatingen van Azarkan: ‘Het enige wat u doet, is wegkijken en bagatelliseren.’
Aanvankelijk kregen politici in Nederland het verwijt te weinig aandacht te schenken aan de gruwelijke moord op de Franse leraar Samuel Paty op 16 oktober 2020 in een voorstad van Parijs. Zo sprak presentator Fidan Ekiz van talkshow De Vooravond zich zeer kritisch uit over het uitblijven van verontwaardiging na de onthoofding van de Franse leraar geschiedenis en maatschappelijke vorming.
Inmiddels is het debat over de onder druk staande vrijheid van meningsuiting wel losgebarsten, mede door de aanslagen in Nice, waar op 29 oktober 2020 drie mensen door een Tunesische moslimterrorist in een kerk werden vermoord, en in Wenen, waar op 2 november 2020 vier burgers werden doodgeschoten door een moslim-extremist.
AD 21.11.2020
Pure pesterij: ‘Expositie met spotprents Mohammed past in systematisch pesten van moslims’
Goedkoop effectbejag? Dat is het zeker niet, stelt raadslid Jan Pronk namens de Haagse liberalen. ,,Nee, we zijn heel serieus. Dit is een zeer noodzakelijke discussie, die we moeten blijven voeren. Wat in Rotterdam gebeurde – een docent die werd bedreigd en moest onderduiken vanwege een cartoon in zijn klas – kan in Den Haag net zo goed. En dus moeten we een krachtig tegengeluid laten horen.”
Een expositie met onder meer cartoons van Mohammed, dat is pure pesterij van moslims. Dat vindt Nur Icar van de Islam Democraten. ,,Het enige wat je ermee bereikt is polariseren, waarom zou je dat willen?”
Telegraaf 23.11.2020
De Haagse VVD pleit ervoor een tentoonstelling in te richten in een openbare ruimte in Den Haag, met spotprents over religies en politieke regimes. Volgens raadslid Jan Pronk is dat noodzakelijk om de discussie over vrijheid van meningsuiting te blijven voeren, vooral ook in de klas. ,,Wat heilig is voor de één, betekent onvrijheid voor de ander.”
Nur Icar kan zich absoluut niet vinden in het voorstel. ,,Het gaat zogezegd om alle heilige huisjes, maar het is natuurlijk volstrekt duidelijk dat dit gericht is tegen moslims. Een voorstel als dit had ik verwacht vanuit de hoek van de PVV, het verrast me dat de VVD dit nu inbrengt. Dat zal ongetwijfeld te maken hebben met de verkiezingen.”
Spotprenten van Mohammed projecteren op het provinciehuis
De Brabantse PVV wil gigantische spotprenten van profeet Mohammed laten projecteren op het provinciehuis in Den Bosch. De partij daagt het provinciebestuur uit om zo een statement te maken. ,,Zo komen we op voor onze westerse waarden en laten we zien dat we solidair zijn met Frankrijk”, zegt Alexander van Hattem, PVV-voorman in Brabant.
De oproep van de PVV komt twee weken na de moord op Samuel Paty. De Franse leraar werd onthoofd nadat hij tijdens een les over vrijheid van meningsuiting twee spotprenten van de profeet had laten zien. Het gaat om cartoons uit satirisch weekblad Charlie Hebdo, vijf jaar eerder zelf slachtoffer van een aanslag door moslimextremisten.
Bedreiging na tonen spotprent
Het onderwerp kwam nog prominenter op de politieke agenda door de twee Nederlandse docenten die vorige week op sociale media zijn bedreigd. Een docent van het Rotterdamse Emmauscollege moest onderduiken nadat hij dreigementen ontving uit islamitische hoek.
In het klaslokaal van de docent hing al vijf jaar een spotprent van cartoonist Joep Bertrams over de aanslag op redacteuren van het Franse satirische weekblad Charlie Hebdo. Diverse leerlingen zagen deze prent aan voor een Mohammed-cartoon, ook al is op de prent niet de profeet maar een jihadist te zien. Een foto van de spotprent werd online gedeeld, waarna de zaak snel escaleerde.
Later in de week werd bekend dat ook op een school in Den Bosch bedreigingen waren geuit jegens een docent, nadat hij in een les over de vrijheid van meningsuiting een Mohammed-cartoon had laten zien en besproken.
Buitenlandse financiering moskeeën
Gezien het islamitische motief bij de aanslagen in Nice en Wenen is donderdag in het Kamerdebat ook de buitenlandse financiering van moskeeën aan de orde. Moskeeën zouden een belangrijke en gevaarlijke rol spelen bij het verspreiden van gedachtegoed dat haaks staat op de vrije democratische waarden in Nederland. Eerder dit jaar concludeerde een parlementaire ondervragingscommissie dat de salafistische stroming van de islam in Nederlandse moskeeën wordt verspreid vanuit onder meer Turkije en de Arabische Golfstaten.
In hun Regeerakkoord uit 2017 legden de coalitiepartijen CDA, VVD, D66 en ChristenUnie vast dat buitenlandse financiering uit ‘onvrije landen’ onwenselijk is en dat ‘voorkomen moet worden dat vanuit het buitenland via geldstromen naar politieke, maatschappelijke en religieuze organisaties onwenselijke invloed wordt gekocht’. De partijen spraken af dat geldstromen vanuit zulke landen zoveel mogelijk moeten worden beperkt.
VVD en ChristenUnie willen zelf wet maken
Drie jaar later is er nog steeds geen wetgeving en blijft de buitenlandse financiering van moskeeën een probleem. De inspanningen van verantwoordelijk minister Wouter Koolmees (D66) hebben nog geen concrete resultaten opgeleverd.
Als het aan Kamerlid Bente Becker (VVD) en ChristenUnie-fractievoorzitter Gert-Jan Segers ligt, moet er zo snel mogelijk wetgeving komen. Komt die niet vanuit het kabinet, dan komen VVD en ChristenUnie zelf met een wetsvoorstel. Becker vindt dat de aanslagen van de afgelopen weken laten zien dat er sprake is van een ‘giftige voedingsbodem in de samenleving’. Ze noemt buitenlandse moskeeën als bron.
Segers zegt dat hij een wetsontwerp klaar heeft liggen. Eerder deze maand bepleitte Segers een Europese aanpak van de buitenlandse financiering. De ChristenUnie-voorman sprak het kabinet er vorig jaar ook al op aan.
Opmerkelijk is dat het initiatief nu komt van twee regeringspartijen. Zeker nu de verkiezingsstrijd zich begint te roeren, roept dat vragen op. Waarom kwam het kabinet de afgelopen jaren niet zelf met maatregelen?
Wetgeving loopt spaak
Om te beginnen moet er een juridische definitie komen van wat een ‘onvrij land’ is. Als financiering vanuit bepaalde landen wordt stopgezet, mag er dan nog wel handel worden gedreven met die landen? Daarnaast speelt ook de vrijheid van godsdienst een rol. Maar dat is volgens VVD’er Becker geen probleem. Volgens haar mag je grondrechten beperken als die worden gebruikt om vrijheid te ondermijnen.
In februari dit jaar deed het kabinet een poging om geldstromen naar moskeeën, religieuze organisaties en maatschappelijke organisaties te verbieden. Het kabinet stelde daarnaast voor dat organisaties financiering van buiten de Europese Unie openbaar moeten maken. Maar het verbod van geldstromen zou in strijd zijn met ‘grondwettelijke en Europees-rechtelijke vrijheden’. Er werd advies gevraagd aan de Raad van State.
In juni dit jaar presenteerde de parlementaire ondervragingscommissie in een 240 pagina’s tellend rapport de uitkomsten van onderzoek naar ongewenste beïnvloeding vanuit onvrije landen. De donaties zouden variëren van enkele tienduizenden euro’s tot 2,5 miljoen.
De commissie concludeerde ook dat Turkije een prominente rol speelt. Het Turkse ministerie voor godsdienstzaken, Diyanet, probeert via Diyanet-moskeeën in Nederland invloed uit te oefenen. Oplossingen gaf de onderzoekscommissie niet. Daarvoor is de Tweede Kamer verantwoordelijk.
Eerdere reactie van DENK op de spotprent in weekblad Charlie Hebdo
Tweede Kamerlid Tunahan Kuzu van Denk is niet te spreken over een spotprent in het satirische Franse weekblad Charlie Hebdo. Daags nadat Denk zich weigerde uit te laten over de Franse leraar Samuel Paty, die werd onthoofd omdat hij cartoons van de profeet Mohammed had laten zien, uit Kuzu wél zijn ongenoegen over dergelijke spotprenten.
Ik vraag het mij af: ‘willen wij een samenleving waarin het normaal is om elkaar tot op het bot te beledigen? Of willen wij een samenleving dat getuigt van kracht als we respectvol met elkaar omgaan?’ Mijn reactie op de cartoon van #CharlieHebdo#VrijheidVanMeningsuitingpic.twitter.com/KjUbirvm4T
Het Kamerlid legt hij uit wat Nederlanders volgens hem moeten verstaan onder de vrijheid van meningsuiting. „Vrijheid van meningsuiting betekent niet dat je een miljoen moslims in Nederland en anderhalf miljard moslims wereldwijd tot op het bot moet kwetsen omdat ze profeet in hun hart hebben gesloten.”
Een karikatuur van de Turkse president Erdogan siert de voorpagina van het Franse satirische weekblad Charlie Hebdo deze week. Onder de titel „privé is hij heel grappig” is Erdogan zittend in een stoel te zien terwijl hij de rok van een gesluierde vrouw omhoog houdt met de woorden: „Oh, de profeet.” Erdogan heeft opgeroepen tot een boycot van Franse producten omdat hij Macron een islamvijandige houding verwijt.
Het Franse satirische weekblad Charlie Hebdo publiceerde een Karikatuur van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan op de cover van het nummer dat woensdag 28.10.2020 verscheen. Dat werd door het tijdschrift dinsdag 27.10.2020 aangekondigd op Twitter.
Kuzu reageert op de spotprent door te stellen dat hij het ’niet normaal’ vindt. „Vandaag staat een groot deel van de moslimgemeenschap stil bij de geboortenacht van Mohammed. Dat valt precies in het tijdsbestek waarin een aantal mensen het normaal vindt om onder het mom van de vrijheid van meningsuiting elkaar diep te beledigen.”
Het Kamerlid jammert: „Ja ik heb de spotprent van Charlie Hebdo gezien in ik vind het erg ongepast en erg onsmaakvol.” Kuzu doceert vervolgens over wat de vrijheid van meningsuiting volgens hem moet zijn. „En in Nederland hebben we de vrijheid van meningsuiting, maar die vrijheid van meningsuiting betekent niet dat je een miljoen moslims in Nederland en anderhalf miljard moslims wereldwijd tot op het bot moet kwetsen omdat ze profeet in hun hart hebben gesloten.”
Tot slot vertelt hij ook nog wat voor samenleving we moeten zijn. „Wat voor samenleving willen we eigenlijk zijn? Willen we een samenleving zijn waarin het normaal is om elkaar te beledigen? Willen we een samenleving zijn waarin we kinderen zo opvoeden? Of willen we een samenleving zijn waarin het getuigt van kracht dat je respectvol met elkaar omgaat.”
Charlie Hebdo was in 2015 doelwit van een bloedige aanslag door moslimextremisten waardoor twaalf mensen om het leven kwamen. Aanleiding was de publicatie van spotprenten van de moslimprofeet Mohammed die door moslims beledigend worden opgevat.
Gewraakte Petitie
Het beledigen profeet Mohammed zou strafbaar gesteld moeten worden, vindt imam Ismail Abou Soumayyah. Hij heeft een petitie opgesteld die in drie dagen al meer dan 100.000 keer is ondertekend. Cartoonist Cortés, zelf niet vies van een controversiële tekening, vindt dat een slecht idee. “Als je niet mag beledigen, is het einde zoek.”
De petitie volgt op een oproep die de Amsterdamse imam Yassin Elforkani vrijdag 30.10.2020 deed in het Parool naar aanleiding van de terreuraanslagen in Frankrijk. Ook hij riep op om de vrijheid om de profeet te beledigen, in te perken met wetgeving. Nu de petitie meer dan 40.000 handtekeningen heeft bereikt, is de Tweede Kamer verplicht om het onderwerp bespreekbaar te maken.
De duizenden handtekeningen laten het sentiment onder moslims zien, zegt imam Abou Soumayyah. “Dat het bespotten van de profeet ons raakt in hart en ziel. Dat je ons echt heel erg kwetst en dat het ons heel erg pijn doet.”
Abou Soumayyah krijgt regelmatig de vraag waarom de cartoons eigenlijk zo kwetsend zijn. “De profeet is eigenlijk ons hele leven. Vanaf het moment dat ik wakker word, tot het moment dat ik ga slapen is hij mijn grote voorbeeld.” Het beledigen van de profeet valt volgens hem niet altijd onder de vrijheid van meningsuiting.
Rotterdamse docent bedreigd door leerlingen om spotprent
Een docent van het Emmauscollege in Rotterdam-Oosterflank is bedreigd nadat een foto van een spotprent die in een van de lokalen heeft gehangen, viral ging op Instagram. De politie neemt de dreiging zeer serieus.
Dat zegt een woordvoerder van de politie Rotterdam tegen RTL Nieuws. Volgens de politie zijn de bedreigingen afkomstig van één of meerdere leerlingen van de school. De politie neemt naar eigen zeggen ‘zichtbare en onzichtbare maatregelen’.
Grens
Dat cartoonisten die grenzen juist bij de islam opzoeken, heeft te maken met een beeldvormingsprobleem van de islam, zegt arabist De Ruiter. “Er zijn jihadistische bewegingen als IS die bomaanslagen plegen. In sommige landen is de islam niet tolerant. Ben je homoseksueel in Saudi-Arabië, dan loop je de kans onthoofd te worden. Dat beeld hangt als een wolk boven de islam. Zolang er aanslagen zijn namens de islam, zitten moslims in het verdomhoekje.”
Arabist De Ruiter vergelijkt het met de Black Lives Matter-beweging. “Ook al heb je als witte Nederlander niks te maken met hetgeen je voorouders hebben gedaan, je wordt toch op het westerse verleden aangekeken.”
2017
De relatie tussen Nederland en Turkije is al jaren moeizaam. De acties van Turkije in buurland Syrië, in Libië en de inmenging in het conflict over Nagorno-Karabach vallen slecht bij Kamer en kabinet. Ook is er al jaren kritiek op de schending van de mensenrechten in Turkije. Zo werden tal van rechters, journalisten en politieke tegenstanders van Erdogan en zijn AK-partij de afgelopen jaren opgepakt.
Het is niet voor het eerst dat ook Nederland in de clinch ligt met Turkije. In maart 2017 ontstond er ook al een hoogoplopende ruzie tussen Nederland en Turkije, toen het kabinet Turkse ministers belette in Nederland campagne te voeren voor een referendum dat president Erdogan meer macht zou geven. Ook toen maakte Erdogan Nederlandse politici uit voor ‘nazi-overblijfselen’ en ‘fascisten’. Die diplomatieke rel duurde tot de zomer van 2018.
Telegraaf 05.12.2020
Telegraaf 05.11.2020
Grijze wolven
Turkije ziet het Franse besluit om de Turkse ultranationalistische organisatie Grijze Wolven in Frankrijk te ontbinden als „provocatie”, Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Ankara waarschuwde woensdag dat er een „zo stevig mogelijke”reactie zal volgen.
„We benadrukken dat het noodzakelijk is om de vrijheid van meningsuiting en vergadering van Turken in Frankrijk te beschermen”, aldus het ministerie.
Ook Duitsland zegt NEIN !!!
In navolging van Frankrijk wil ook Duitsland de ultranationalistische en extreemrechtse Turkse groepering Grijze Wolven verbieden. Een meerderheid in het Duitse parlement dringt aan op een verbod en wil dat de regering stappen onderneemt.
De parlementariërs van regeringspartijen en oppositie hopen dat andere landen ook met een verbod komen, meldt het Duitse weekblad Der Spiegel. Volgens het parlement zijn de Grijze Wolven racistisch, antisemitisch en antidemocratisch en bedreigen zij de veiligheid van het land. In Duitsland wonen ongeveer 3 miljoen etnische Turken, van wie de helft de Turkse nationaliteit heeft.
AD 01.12.2020
De Grijze Wolven hebben banden met de ultranationalistische MHP-partij in Turkije, die daar een regering vormt met de AK-partij van president Erdogan.
Frankrijk gaat de ultranationalistische Turkse groepering Grijze Wolven verbieden. Minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin kondigde maandag in het parlement aan dat de ontbinding van de extreemrechtse beweging woensdag wordt besproken in de ministerraad. „Om het zacht uit te drukken: we praten hier over een bijzonder agressieve groep”, zegt de minister.
De Franse regering wil een verbod instellen op de Turks-nationalistische beweging Grijze Wolven. Volgens minister Gérald Darmanin van Binnenlandse Zaken is de beweging “een bijzonder agressieve groep”. Hij kondigt aan de organisatie morgen in de ministerraad te ontbinden.
De afgelopen dagen vonden in Frankrijk verschillende incidenten plaats die gelinkt worden aan de Turkse groepering. Zo werd in Lyon een monument ter nagedachtenis aan de Armeense genocide beklad. Op een snelweg ten zuiden van die stad gingen Franse Turken en Armeniërs vorige week met elkaar op de vuist.
De Grijze Wolven is gelieerd aan de Turkse rechts-nationalistische partij MHP. In het buitenland heeft de organisatie verschillende afdelingen, waarvan de omvang niet geheel duidelijk is. In 2016 liepen aanhangers van de Grijze Wolven mee in een demonstratie in Rotterdam tegen de couppoging in Turkije.
In het verleden vochten sympathisanten van de groepering mee met het Azerbeidzjaanse leger in de oorlog in Nagorno-Karabach. Als gevolg van het opleven van dat conflict zijn in meerdere Franse steden de afgelopen tijd Turkse nationalisten de straat op gegaan, waarbij anti-Armeense teksten werden gezongen.
Onder meer het Armeens consulaat in Lyon werd beklad met de initialen van de Turkse president Erdogan:
Het verbod komt op een moment dat de relatie tussen Frankrijk en Turkije gespannen is. De Turkse president Erdogan verweet zijn Franse ambtgenoot Macron een heksenjacht tegen moslims, nadat hij had aangekondigd strenger op te treden tegen islamitische organisaties als reactie op de onthoofding van de Franse leraar Samuel Paty door een 18-jarige moslim.
Minister Darmanin kondigde naast het verbod op de Grijze Wolven aan dat hij komend weekend Tunesië en Algerije gaat bezoeken om het uitzetten van geradicaliseerde Tunesiërs en Algerijnen te bespreken, schrijft Le Figaro. Ook wil hij voor een soortgelijke reis naar Rusland, waar de aanslagpleger op Paty vandaan kwam.
In Kazachstan is de groepering al verboden. Oostenrijk verbood vorige jaar symbolen van vlaggen van de Grijze Wolven.
AD 01.12.2020 Na Frankrijk en Duitsland, wordt ook in Nederland de roep luider om de extreemrechtse Turkse beweging Grijze Wolven te verbieden. Maar wie zijn ze? Waar komt hun ideologie vandaan? En hoe kijken ze in Turkije naar deze controversiële beweging?
Eind oktober reed een stoet luid toeterende auto’s door een Armeense wijk net buiten Lyon. Zo’n tweehonderd extreemrechtse Franse Turken zwaaiden met Turkse vlaggen en riepen leuzen. Gemoederen waren opgelopen vanwege het conflict in Nagorno-Karabach. Daar strijden Armeense en Azerbeidzjaanse troepen tegen elkaar. Azerbeidzjan wordt geholpen door Turkije, veel Turken steunen dat.
Vier mensen raakten die avond bij Lyon gewond bij rellen tussen Armeense en Turkse Fransen. Een dag later stond de leus ‘Grijze Wolven’ gekalkt op het gebouw waar de Armeniërs de Armeense genocide herdenken. Het was de handtekening van een omstreden club die in de jaren 60 in Turkije werd geboren, maar die binnen Europese Turkse gemeenschappen een eigen leven is gaan leiden.
Het was het startschot voor een verbod op de beweging in Frankrijk. Duitsland, waar ook problemen waren, volgde snel met een soortgelijk verbod. En nu ligt ook in Nederland het verzoek om te onderzoeken of de Grijze Wolven op een Europese sanctielijst kunnen komen.
Na het Franse verbod was de toon in pro-regeringsmedia in Turkije lacherig. ‘Verbod op niet-bestaande Turkse organisatie’ kopte de krant Sabah. Het is vaker de reactie in Turkse regeringskringen als het gaat over de controversie rond de Grijze Wolven. Er bestaat inderdaad geen organisatie met de naam Grijze Wolven, niet in Turkije en ook niet in Europa. Dat maakt het juridisch zo moeilijk om ze aan te pakken. Maar het is de ideologie en de symboliek die springlevend is en terugkomt in verschillende Turkse organisaties in Europa.
Het fenomeen Grijze Wolven kwam op in de jaren 60. Het was een zelfgekozen bijnaam van de ultranationalistische jeugdbeweging van de nationalistische partij MHP. Een groep die streeft naar een ‘Groot Turkije’ (alle Turkse volkeren in één staat) en gelooft in de superioriteit van het Turkse ras.
Knokploegen
Ze vormden een gewelddadige straatbeweging met knokploegen die af gingen op iedereen die in hun ogen een vijand was van de Turkse natie: communisten, linkse studenten, Koerden, Armeniërs en religieuze minderheidsgroepen zoals de Alevi-gemeenschap. Ze pleegden honderden politieke moorden. Na de militaire staatsgreep in 1980 verdwenen kopstukken van Grijze Wolven in de gevangenis. De beweging ging ondergronds en leden werden actief in de criminele onderwereld.
Nu maakt de nationalistische partij MHP deel uit van de regering in een coalitie met de AKP van president Erdogan. Daarmee zijn de Grijze Wolven ook terug van weggeweest. Ze worden omschreven als ultranationalistisch, neo-fascistisch en soms ook islamistisch (terwijl ze in de jaren juist 70 seculier waren).
De anticommunistische motieven van toen zijn vervangen door een meer etnisch Turkse en xenofobe ideologie, aldus Yektan Turkyilmaz, onderzoeker bij het Forum van Transregionale Studies in Berlijn.
Ze zijn niet meer zo gewelddadig als vroeger, zegt Yektan Turkyilmaz, onderzoeker bij het Forum van Transregionale Studies in Berlijn. ,,Maar hun ideologie is nog wel extreem en fascistisch. De anticommunistische motieven van toen zijn vervangen door een meer etnisch Turkse en xenofobe ideologie. De minderheidsgroepen die ze verafschuwen zijn nog steeds dezelfde: de Koerden, de Alevi, de Armeniërs.”
De beweging heeft meer macht in Turkije nu de MHP in de regering zit. Zorgwekkend, vindt Turkyilmaz. ,,Ze hebben te veel invloed binnen de regering. Het is een publiek geheim dat sommige leden banden hebben met de Turkse inlichtingendiensten.”
Toch blijft het lastig een echte Grijze Wolf aan te wijzen. Dat komt doordat het handgebaar van de Grijze Wolf ook gemeengoed is geworden. De middelvinger en ringvinger op de duim, de pink en wijsvinger gestrekt omhoog, het is een bekend beeld bij nationalistische demonstraties. Voor veel Turken is het een uiting van Turkse trots. Zelfs mensen van de liberale partijen zijn wel eens gezien met hun handen in de wolf-stand.
Het is heel makkelijk om het Grijze Wolf-gebaar te maken om je Turkse identiteit mee te benadrukken, aldus Matthew Goldman, Zweeds onderzoeksinstituut in Istanboel.
De Turkse regering noemt het Franse en Duitse verbod een provocatie. Ze ziet het als een inperking van vrijheid van meningsuiting dat de hele Turkse gemeenschap raakt. Tegelijk blijft de Turkse overheid zeggen dat de Grijze Wolven niet als zodanig bestaan. ,,Het lastige is dat Europese regeringen een club willen verbieden die geen formele organisatie heeft in Europese landen”, zegt Matthew Goldman van het Zweedse onderzoeksinstituut in Istanboel. ,,Je moet het meer zien als een slapende identiteit binnen de Turkse gemeenschap die kan worden geactiveerd bij gebeurtenissen zoals de Nagorno-Karabach oorlog.”
Hij ziet het meer als iets waar sommige migrantenjongeren zich bij thuisvoelen vanwege hun Turkse wortels. ,,Het is heel makkelijk om het Grijze Wolf-gebaar te maken om je Turkse identiteit mee te benadrukken. Vooral als je in een achterstandswijk woont en je je niet geaccepteerd voelt.”
Strijd
Volgens Goldman is de roep om een verbod vooral een wapen in de diplomatieke strijd tussen Turkije en de Europese Unie.
In Nederland zitten Grijze Wolven ‘verstopt’ in allerlei Turkse organisaties en verenigingen, onder de koepel Turkse Federatie Nederland (TFN), zo stellen onderzoeksrapporten in de afgelopen jaren. Al langer worden vragen gesteld over de Turks-nationalistische ideologie die verscholen zit achter sociale en culturele projecten die vaak subsidies krijgen van de Nederlandse overheid.
NOS 01.12.2020 Duitsland heeft de neonazigroep Wolfsbrigade 44 verboden. “Er is geen plaats in dit land voor een vereniging die haat zaait en werkt aan de herrijzenis van een nazi-staat”, zei minister Seehofer van Binnenlandse Zaken.
Vanochtend vroeg zijn 180 politieagenten in drie deelstaten de huizen van 13 leden binnengevallen. Ze vonden messen, een machete, een kruisboog en bajonetten. Ook legden ze beslag op nazi-objecten zoals hakenkruizen.
Het doel van de invallen was onder meer om bezittingen van de vereniging en mogelijke rechts-extremistische propaganda in beslag te nemen, zei het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Seehofer verbood dit jaar al drie andere neonazi-organisaties.
Elsevier 15.11.2020 Kamerleden van links tot rechts waren woedend op DENK-voorman Farid Azarkan toen hij een petitie verdedigde om het beledigen van Mohammed strafbaar te stellen. Ironisch, vindt Philip van Tijn: veel van diezelfde Kamerleden vonden Geert Wilders jarenlang een groter gevaar voor onze democratie dan DENK. Worden ze nu eindelijk wakker?
Ineens stuitte ik de afgelopen weken een paar keer op het begrip ‘moslimburger’, onder meer in de Volkskrant en Het Parool. Even dacht ik dat McDonald’s een nieuwe, halalproof, burger had gelanceerd, maar dat bleek niet het geval. Een moslimburger is een (Nederlands) staatsburger die ook moslim is. Dus vergelijkbaar met een refoburger, een jodenburger, een kathoburger – met dit verschil dat die andere begrippen niet bestaan. Wat een protestant, een jood of een katholiek achter zijn/haar befaamde voordeur uitspookt, is niet relevant; wat telt, zijn zijn gedrag en uitingen in het openbaar, als lid van de samenleving.
Philip van Tijnis bestuurder, toezichthouder en adviseur. Hij schrijft wekelijks een blog over de actualiteit.
Waarom zouden wij dan iemand die het islamitische geloof aanhangt, op andere wijze tegemoet moeten treden? Het bestaan van het begrip ‘moslimburger’ impliceert dat je aan zo iemand andere eisen mag stellen dan aan andere burgers, of bepaalde eisen niet mag stellen die je aan andere burgers wel stelt – terwijl het gewoon staatsburgers zijn, die moeten voldoen aan de Grondwet en de andere wetten van ons Koninkrijk. Je zou zelfs kunnen zeggen dat ze er méér aan moeten voldoen dan het mensentype dat nog niet lang geleden ‘autochtoon’ heette, want die kan er niks aan doen dat-ie als Nederlander is geboren, terwijl de ‘moslimburger’ er vrijwel altijd voor gekozen heeft.
In 20 jaar zijn we geen millimeter verder gekomen
Ik word er moe van, al die nieuwe begrippen, die eufemismen die in onze tijd worden uitgevonden om alsjeblieft maar niet de schijn van kwetsen op te roepen noch de schijn van discriminatie of – het allerergste – de schijn van islamofobie.
Maar het is helemaal geen nieuw begrip! Het was het kernbegrip op de Nationale Startconferentie Islam en Burgerschap in juni 2000, waarvan het verslag in boekvorm luidt: Bestaat de moslimburger? 2000 – twintig jaar geleden, Bill Clinton was nog president van de Verenigde Staten, George W. Bush moest nog worden gekozen, net als Barack Obama, Donald Trump en Joe Biden.
Een half jaar later zei Roger van Boxtel (D66, minister voor Grotesteden- en minderhedenbeleid) bij een Stuurgroep islam en burgerschap (intussen met kleine letters!) ‘We kennen in dit land alleen Nederlandse burgers, van wie er driekwart miljoen een islamitische achtergrond hebben.’ Ik ben benieuwd of de huidige fractievoorzitter Rob Jetten en zijn opvolger Sigrid Kaag dit ook nog zeggen, terwijl het aantal moslims in ons land intussen verdubbeld is.
Ik moest eraan denken bij het kijken naar het pandemonium (iets heel anders dan pandemie, maar lijkt er toch behoorlijk op) in de Tweede Kamer, die in zijn geheel viel over de geachte afgevaardigde Farid Azarkan (DENK) toen deze geen afstand wilde nemen van de petitie voor een verbod op godslastering, bedacht kort na de moord op Samuel Paty! Al die Kamerleden, die er allemaal al jaren bij horen en dus al jaren het gezamenlijk zo ver hebben laten komen, konden nauwelijks woorden vinden voor hun verontwaardiging en konden nauwelijks hun tranen van woede bedwingen.
Elsevier 12.11.2020 De Tweede Kamer debatteerde donderdag over de vrijheid van meningsuiting. Op de agenda staat ook de buitenlandse financiering van moskeeën. Het debat is door PVV-leider Geert Wilders aangevraagd naar aanleiding van de moord op de Franse leraar Samuel Paty. Direct bleek dat het een vurig debat zou worden.
PVV-leider Geert Wilders opende het Kamerdebat met een opsomming van de aanslagen en bedreigingen de afgelopen weken. Hij schonk ook aandacht aan de oproep van de Amsterdamse imam Yassin Elforkani twee weken na de moord op Samuel Paty, om het beledigen van de profeet Mohammed strafbaar te maken. De petitie die zijn collega-imam Ismail Abou Soumayyah vervolgens opstelde om deze oproep te bekrachtigen, is al meer dan 120.000 keer getekend.
Nadat DENK-fractievoorzitter Farid Azarkan de petitie in zijn betoog naar voren bracht en verdedigde, reageerde Kamerlid Madeleine van Toorenburg van het CDA furieus: ‘Een Franse leraar is onthoofd. Om dan de discussie over godslastering te voeren, is ziek.’ Ook PvdA-Kamerlid Attje Kuiken was niet blij met de uitlatingen van Azarkan: ‘Het enige wat u doet, is wegkijken en bagatelliseren.’
Aanvankelijk kregen politici in Nederland het verwijt te weinig aandacht te schenken aan de gruwelijke moord op de Franse leraar Samuel Paty op 16 oktober in een voorstad van Parijs. Zo sprak presentator Fidan Ekiz van talkshow De Vooravond zich zeer kritisch uit over het uitblijven van verontwaardiging na de onthoofding van de Franse leraar geschiedenis en maatschappelijke vorming.
Inmiddels is het debat over de onder druk staande vrijheid van meningsuiting wel losgebarsten, mede door de aanslagen in Nice, waar op 29 oktober drie mensen door een Tunesische moslimterrorist in een kerk werden vermoord, en in Wenen, waar op 2 november vier burgers werden doodgeschoten door een moslim-extremist.
Bedreiging na tonen spotprent
Het onderwerp kwam nog prominenter op de politieke agenda door de twee Nederlandse docenten die vorige week op sociale media zijn bedreigd. Een docent van het Rotterdamse Emmauscollege moest onderduiken nadat hij dreigementen ontving uit islamitische hoek.
In het klaslokaal van de docent hing al vijf jaar een spotprent van cartoonist Joep Bertrams over de aanslag op redacteuren van het Franse satirische weekblad Charlie Hebdo. Diverse leerlingen zagen deze prent aan voor een Mohammed-cartoon, ook al is op de prent niet de profeet maar een jihadist te zien. Een foto van de spotprent werd online gedeeld, waarna de zaak snel escaleerde.
Later in de week werd bekend dat ook op een school in Den Bosch bedreigingen waren geuit jegens een docent, nadat hij in een les over de vrijheid van meningsuiting een Mohammed-cartoon had laten zien en besproken.
Buitenlandse financiering moskeeën
Gezien het islamitische motief bij de aanslagen in Nice en Wenen is donderdag in het Kamerdebat ook de buitenlandse financiering van moskeeën aan de orde. Moskeeën zouden een belangrijke en gevaarlijke rol spelen bij het verspreiden van gedachtegoed dat haaks staat op de vrije democratische waarden in Nederland. Eerder dit jaar concludeerde een parlementaire ondervragingscommissie dat de salafistische stroming van de islam in Nederlandse moskeeën wordt verspreid vanuit onder meer Turkije en de Arabische Golfstaten.
In hun Regeerakkoord uit 2017 legden de coalitiepartijen CDA, VVD, D66 en ChristenUnie vast dat buitenlandse financiering uit ‘onvrije landen’ onwenselijk is en dat ‘voorkomen moet worden dat vanuit het buitenland via geldstromen naar politieke, maatschappelijke en religieuze organisaties onwenselijke invloed wordt gekocht’. De partijen spraken af dat geldstromen vanuit zulke landen zoveel mogelijk moeten worden beperkt.
VVD en ChristenUnie willen zelf wet maken
Drie jaar later is er nog steeds geen wetgeving en blijft de buitenlandse financiering van moskeeën een probleem. De inspanningen van verantwoordelijk minister Wouter Koolmees (D66) hebben nog geen concrete resultaten opgeleverd.
Als het aan Kamerlid Bente Becker (VVD) en ChristenUnie-fractievoorzitter Gert-Jan Segers ligt, moet er zo snel mogelijk wetgeving komen. Komt die niet vanuit het kabinet, dan komen VVD en ChristenUnie zelf met een wetsvoorstel. Becker vindt dat de aanslagen van de afgelopen weken laten zien dat er sprake is van een ‘giftige voedingsbodem in de samenleving’. Ze noemt buitenlandse moskeeën als bron.
Segers zegt dat hij een wetsontwerp klaar heeft liggen. Eerder deze maand bepleitte Segers een Europese aanpak van de buitenlandse financiering. De ChristenUnie-voorman sprak het kabinet er vorig jaar ook al op aan.
Opmerkelijk is dat het initiatief nu komt van twee regeringspartijen. Zeker nu de verkiezingsstrijd zich begint te roeren, roept dat vragen op. Waarom kwam het kabinet de afgelopen jaren niet zelf met maatregelen?
Wetgeving loopt spaak
Om te beginnen moet er een juridische definitie komen van wat een ‘onvrij land’ is. Als financiering vanuit bepaalde landen wordt stopgezet, mag er dan nog wel handel worden gedreven met die landen? Daarnaast speelt ook de vrijheid van godsdienst een rol. Maar dat is volgens VVD’er Becker geen probleem. Volgens haar mag je grondrechten beperken als die worden gebruikt om vrijheid te ondermijnen.
In februari dit jaar deed het kabinet een poging om geldstromen naar moskeeën, religieuze organisaties en maatschappelijke organisaties te verbieden. Het kabinet stelde daarnaast voor dat organisaties financiering van buiten de Europese Unie openbaar moeten maken. Maar het verbod van geldstromen zou in strijd zijn met ‘grondwettelijke en Europees-rechtelijke vrijheden’. Er werd advies gevraagd aan de Raad van State.
In juni dit jaar presenteerde de parlementaire ondervragingscommissie in een 240 pagina’s tellend rapport de uitkomsten van onderzoek naar ongewenste beïnvloeding vanuit onvrije landen. De donaties zouden variëren van enkele tienduizenden euro’s tot 2,5 miljoen.
De commissie concludeerde ook dat Turkije een prominente rol speelt. Het Turkse ministerie voor godsdienstzaken, Diyanet, probeert via Diyanet-moskeeën in Nederland invloed uit te oefenen. Oplossingen gaf de onderzoekscommissie niet. Daarvoor is de Tweede Kamer verantwoordelijk.
NU 12.11.2020 Wat is een passende reactie op opnieuw jihadistische aanslagen op Europese bodem? Donderdag in het Kamerdebat naar aanleiding van de onthoofding van de Franse leraar Samuel Paty wisselde een scala aan nieuwe en oude voorstellen voor de bestrijding van radicaalislamitisch terrorisme zich af met emotionele verwijten. Met name DENK moest het ontgelden. Madeleine van Toorenburg (CDA): “Ik ben witheet.”
Deels met woede en vooral met verbazing sprak de Tweede Kamer zich uit over een petitie die daags na de brute onthoofding van Paty ruim 120.000 keer is ondertekend. De ondertekenaars zeggen tegen geweld te zijn en roepen de politiek op de belediging van de islamitische profeet Mohammed strafbaar te stellen.
Farid Azarkan (DENK) verdedigde de petitie, hoewel hij de timing “ongelukkig” vond. Volgens Azarkan maken de ondertekenaars gebruik van hun democratisch recht om hun mening in het publieke debat kenbaar te maken.
De manier waarop Azarkan de petitie verdedigde, leidde bij onder meer de PvdA en het CDA tot furieuze reacties. Dat de DENK-leider geen antwoord wilde geven op de vraag of dit het moment is om de discussie over godslastering opnieuw te voeren, leidde tot verontwaardiging. “Azarkan praat iets goed wat op het foutste moment ter discussie is gesteld”, aldus Van Toorenburg.
“Een leraar die in een klas een cartoon bespreekt, wordt onthoofd en vervolgens wordt er een discussie over godslastering gevoerd. Dit is een nieuw mes in de rug van de leraar.” Attje Kuiken (PvdA): “Het enige wat u doet, is wegkijken en bagatelliseren.”
‘Withete’ Van Toorenburg botst met Azarkan in terrorismedebat
‘DENK bewijst moslims geen goede dienst’
VVD’er Dilan Yesilgöz-Zegerius: “Dit debat gaat niet over de vrijheid van meningsuiting, dit gaat over de onthoofding van een leraar. Dit gaat over leraren die in Nederland moeten onderduiken.” Volgens PVV-leider Geert Wilders bewijst Azarkan moslims in Nederland geen goede dienst als hij zich niet tegen de petitie uitspreekt.
Hij ziet de petitie als een directe reactie op de onthoofding. Volgens Wilders dragen de ondertekenaars de boodschap uit dat de onthoofding goed was, ook al staat dat niet letterlijk in de petitie. “Het is stuitend dat u niet klip-en-klaar afstand neemt van de strafbaarstelling van Mohammed-cartoons.”
Naast de verontwaardigde reacties op de inbreng van DENK, zocht een deel van de Kamer ook naar de juiste reactie op de recente aanslagen in Frankrijk en Wenen. Gert-Jan Segers (CU): “Dit is het zoveelste debat.
Het is frustrerend, maar niets doen is geen optie.” Segers maakt zich ook zorgen over een Rotterdamse docent die onlangs moest onderduiken vanwege bedreigingen na het tonen van een cartoon. “Hoe kunnen we leraren beter beschermen?”, wil hij van het kabinet weten.
Aanvrager van het debat Wilders herhaalde zijn pleidooi dat moslims die de Nederlandse rechtsstaat afwijzen, moeten vertrekken. Hij wil naar eigen zeggen Nederland “de-islamiseren”. Het CDA herhaalde de oproep om het “verheerlijken van terrorisme” strafbaar te stellen.
Kamer zoekt naar nieuwe oplossingen
De PvdA maakt zich zorgen over het gebrek aan toezicht op wat er op weekendscholen onderwezen wordt. Kuiken vreest dat dit “informele weekendonderwijs” buiten het zicht van de Inspectie van het Onderwijs een voedingsbodem van intolerantie kan zijn.
GroenLinks wil dat het kabinet beter gaat kijken naar de rol van grote socialemediabedrijven. Bram van Ojik wees er in het debat op dat degene die Paty doodde door sociale media beïnvloed is. Hij ziet dat mensen die eenmaal op het spoor van een radicale boodschap zitten door het algoritme steeds verder in de haatpropaganda terechtkomen.
GroenLinks benadrukt verder het belang van wijkagenten, buurthuizen en jongerenwerkers. Volgens Van Ojik kunnen zij vroegtijdig radicalisering op wijkniveau signaleren.
NOS 12.11.2020 Fractieleider Azarkan van Denk is in de Tweede Kamer keihard aangevallen omdat hij het opnam voor een petitie waarin wordt opgeroepen om het beledigen van de profeet Mohammed strafbaar te stellen. De petitie werd twee dagen na de moord op de Franse leraar Paty opgesteld en 120.000 keer ondertekend.
Azarkan zei het vreemd te vinden dat de Tweede Kamer deze petitie veroordeelt. Hij veroordeelde de timing, maar de ondertekenaars volgden de democratische regels en je moet overal over kunnen praten, stelde hij. “Dat heb ik liever dan dat je hier buiten het Tweede Kamergebouw wordt aangevallen omdat je een andere mening hebt.”
‘Asociale actie’
Verschillende Kamerleden reageerden furieus. “Ik ben witheet”. zei CDA-Kamerlid Van Toorenburg. Zij zei dat Azarkan de vermoorde onschuld speelt. Zij noemde het “ziek” om twee dagen na de moord een oproep te doen om de reden voor die moord goed te praten. “Dit is een nieuw mes in de rug van die leraar.”
Azarkan onder vuur vanwege petitie
ChristenUnie-leider Segers sloot zich daarbij aan: “Weet u wat u daarmee zegt? Die moordenaar had een punt.” VVD-Kamerlid Yesilgöz zei dat de timing meer dan ongelukkig was. “De timing is heel bewust. Daar is heel goed over nagedacht. U doet alsof het hier over vrijheid van meningsuiting gaat, maar dit is een asociale actie.”
Azarkan benadrukte: “Ik heb die petitie niet geschreven, ik heb hem niet ondertekend, verdikkeme.” Hij zei alleen te willen verdedigen dat mensen het recht hebben om een petitie op te stellen, waar die ook over gaat, en dat daar dan vervolgens over gepraat kan worden.
AD 12.11.2020 De woede over aanslagen in Frankrijk en Oostenrijk deelt de hele Tweede Kamer. Zeker nu in ons land ook leraren ondergedoken zitten vanwege een islam-kritische cartoon. Maar over de oplossingen is het parlement diep verdeeld.
Afschuwelijk. Laf. Weerzinwekkend. Misselijkmakend. In het verwerpen van de aanslag in Wenen of de onthoofding van de Franse leraar Samuel Paty is de Tweede Kamer eensgezind, in een debat over de vrijheid van meningsuiting. Zeker nu in Rotterdam een leraar moest onderduiken, omdat hij ook een islam-kritische cartoon toonde in de klas.
Maar daar houdt de eendracht dan ook wel op. Voor de ‘oplossingen’ of plannen rond (moslim)terreur en hoe ver de vrijheid van meningsuiting mag gaan, is het parlement diep verdeeld.
PVV-leider Geert Wilders wil sluiting van alle moskeeën, maar daarvoor is geen meerderheid in de Tweede Kamer. Regeringspartijen ChristenUnie en CDA willen dat moslims zich explicieter uitspreken tegen aanslagen, maar coalitiepartner D66 vindt dat dit niet van ‘willekeurige moslims’ gevraagd mag worden.
De PvdA wil de islamitische weekendscholen aan banden leggen, omdat de onderwijsinspectie nu geen zicht heeft als er radicaal ideologie gepredikt wordt. Maar dat plan verzandde eerder al in een ‘onderzoek’ ernaar door het kabinet, wat nog niet tot actie heeft geleid.
Het CDA wil het verheerlijken van geweld strafbaar stellen, maar D66 lijkt daar wel helemaal niets voor te voelen. En de VVD wil imams van buiten de EU weren, zodat zij geen ‘gif’ kunnen verspreiden in moskeeën, ‘waardoor moslims radicaliseren’. Maar ook dat heeft de regeringspartij na 5 jaar pleiten nog niet voor elkaar gekregen. Misschien ook omdat de ChristenUnie dan bang is dat ook een ‘rabbijn uit New York’ zou kunnen worden geweerd.
De SGP en PVV willen grensbewaking rond Nederland opschroeven, maar het kabinet wil zo lang mogelijk aan controle vasthouden aan de buitengrenzen van Europa. Wel zei premier Mark Rutte, in navolging van de Franse president Macron, er ‘wordt nagedacht’ over alternatieven als er aan de buitengrenzen geen goede controle is wie Europa binnenkomen. Toch, als landen hun eigen grenzen zouden gaan bewaken, betekent dat het einde van Schengen, weet ook de premier. D66 wees hem er vast op.
Ondertussen ligt tot ergernis van veel partijen nog geen wetgeving om geldstromen naar moskeeën en islamitische organisaties aan banden te leggen, als deze afkomstig is uit ‘onvrije landen’ als Saoedi-Arabië en Koeweit.
Niet zelden blijkt overigens dat het kabinet tegen de grenzen van wetgeving aanloopt. Want, merkte Rutte op: ,,Stel dat we dat hier goed regelen. Maar het geld komt dan via Luxemburg? Wetgeving is niet eenvoudig.” Hij zegt nog te zoeken naar de ‘muizengaten’ om dit mogelijk te maken.
In sommige opzichten lijkt de verdeeldheid in de Tweede Kamer alleen maar te zijn vergroot. Dat blijkt wel uit de woede richting Denk-leider Farid Azarkan. Die beklaagde zich dat een groep moslims erop wordt aangekeken dat zij daags na de onthoofding van Paty een petitie aanbood aan het parlement om tot een verbod op godslastering, waaronder Mohammedcartoons te komen.
,,Ik begrijp niet dat daar zoveel kritiek op is, los van de timing’’, zei Azarkan. Dat schoot het CDA in het verkeerde keelgat. ,,Er is een leraar onthoofd. Dan een discussie voeren over godslastering, is ziek’’, brieste Madeleine van Toorenburg. Ook ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers wees Azarkan terecht. ,,Weet u wat u daarmee zegt? Die moordenaar had een punt.”
Farid Azarkan (Denk) tijdens een debat over de moord op Samuel Paty. De Franse leraar werd vermoord in Parijs nadat hij tijdens een les spotprenten van de profeet Mohammed had laten zien. Ⓒ ANP/HH
Telegraaf 12.11.2020 Tijdens het debat over de terreuraanslag op de Franse leraar Samuel Paty en de vrijheid van meningsuiting in het onderwijs komt het tot een keiharde confrontatie met Farid Azarkan.
De fractievoorzitter van Denk verdedigde een petitie die kort na de aanslag op Paty in het leven werd geroepen om het beledigen van de islamitische profeet Mohammed strafbaar te stellen. Ruim 120.000 mensen ondertekenden de petitie.
De bijdrage van Azarkan stuit op woedeuitbarstingen van Kamerleden Attje Kuiken (PvdA) en Madeleine van Toorenburg (CDA). „Het gaat erom dat een leraar is onthoofd en om dan de discussie over godslastering te voeren is ziek,” schreeuwde Van Toorenburg tegen Azarkan. „Het enige wat u doet is wegkijken en bagatelliseren”, zei Kuiken.
De timing is ook niet toevallig, meent VVD-Kamerlid Dilan Yesilgöz. „Ik heb het goed gelezen en ik heb goed gezien wanneer-ie is ingediend. Daar is goed over nagedacht. Er wordt een leraar onthoofd. En de eerstvolgende reactie van een groot deel van de islamitische gemeenschap, is: laten we eens kijken wat die mensen zo boos heeft gemaakt, dat die man wel onthoofd moest worden.”
Terugvechten
De radicalisering van jonge moslims, het salafistische (weekend)onderwijs, de buitenlandse financiering van moskeeën, intimidatie van seculiere Turkse en Marokkaanse Nederlanders door anderen uit hun gemeenschap: het is een greep uit het brede palet van onderwerpen dat tijdens het debat aan bod komen.
„Ik waarschuw er al twintig jaar voor”, zegt PVV-leider Wilders, die het initiatief had genomen voor het debat. „Hoeveel slachtoffers moeten er nog vallen voordat het kwartje valt dat die vreselijke islam niet bij Nederland hoort? Mijn vraag aan het kabinet: wanneer vecht u een keer terug?”
Wilders verwijt premier Rutte dat hij te weinig heeft gedaan om het gevaar van de islam te bestrijden, onder meer door ruime immigratie. Dat ging de minister-president te ver. „We moeten het politieke salafisme en het islamisme recht in de ogen kijken, maar als je zegt: terrorisme bestaat doordat er migranten zijn, dan doe je precies wat terroristen willen: groepen tegen elkaar opzetten.
” Bij de aanslagen in Frankrijk en in Oostenrijk gaat het echter niet om een botsing tussen geloven, maar een tussen ’beschaving en barbarij’, citeerde Rutte de Oostenrijkse bondskanseliers Kurz.
Rutte maakt zich met de Franse president Macron wel zorgen over de bewaking van de buitengrenzen van de Schengen-zone. Als die bewaking niet verbetert, moet er serieus worden nagedacht over een alternatief, zoals een kleiner Schengen-gebied, vindt Rutte. „Mensensmokkelaars maken immers ook gebruik van die routes om terroisme naar Europa te brengen.”
Onthoofd
De aanslag op Paty zorgde voor schokgolven in de Tweede Kamer. De leraar werd op straat onthoofd door de Tsjetsjeen Abdoullakh Anzorov nadat hij een spotprent van de islamitische profeet Mohammed had laten zien in de klas. Twee weken geleden werd hij in de Kamer herdacht.
Kort daarna moest een leraar van het Rotterdamse Emmauscollege onderduiken na bedreigingen van leerlingen. De docent had een spotprent van een jihadist in zijn klaslokaal hangen.
RTL 12.10.2020 Een groot deel van de Tweede Kamer is woest op DENK-fractievoorzitter Farid Azarkan. Die toont begrip voor moslimorganisaties die in een petitie pleitten voor een verbod op godslastering, kort nadat in Frankrijk een leraar werd onthoofd omdat hij in de klas een cartoon van de profeet Mohammed had besproken.
“Ik begrijp niet dat daar zoveel kritiek op is, los van de timing”, zegt Azarkan daarover.
Maar volgens veel Kamerleden is juist die timing zo cruciaal. “Er is een leraar onthoofd. Dan een discussie voeren over godslastering, is ziek”, briest CDA-Kamerlid Madeleine van Toorenburg. Ook ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers wijst Azarkan in scherpe bewoordingen terecht. “Weet u wat u daarmee zegt? Die moordenaar had een punt.”
Volgens SGP-voorman Kees van der Staaij zegt dat de context waarin de petitie werd gestart juist de essentie is. “Dat je dat op allerlei mogelijke momenten mag doen, maar dat je dat niet moet doen na een aanslag waarbij je eigenlijk op die manier doet alsof we, onder druk van terreur, eens een goed gesprek moeten hebben hoe we met elkaar om moeten gaan”, zegt hij.
Timing
De timing is ook niet toevallig, meent VVD-Kamerlid Dilan Yesilgöz. “Ik heb het goed gelezen en ik heb goed gezien wanneer-ie is ingediend. Daar is goed over nagedacht”, zegt de politica. “Er wordt een leraar onthoofd. En de eerstvolgende reactie van een groot deel van de islamitische gemeenschap, is: laten we eens kijken wat die mensen zo boos heeft gemaakt, dat die man wel onthoofd moest worden.”
Volgens GroenLinks is ook de inhoud van de petitie, die inmiddels 120.000 keer is ondertekend, van groot belang. PvdA’er Attje Kuiken vindt dat Azarkan veel steviger afstand moet nemen. “Het enige wat u doet is wegkijken en bagatelliseren. Doe het niet, daar is niemand bij gebaat”, foetert zij.
Zeven jaar geleden stond het verbod op godslastering overigens nog in het Nederlandse Wetboek van Strafrecht. In 2012 ontstond een meerderheid Tweede Kamer om dit verbod te schrappen. De ChristenUnie, SGP en het CDA stemden tegen. Een jaar later was ook meerderheid in de Eerste Kamer voor afschaffing.
Madeleine van Toorenburg (CDA) was ‘witheet’ op de DENK-fractievoorzitter. “Hij weet dat de SGP, de ChristenUnie, het CDA, die hadden niet zoveel met het afschaffen van die (wet op het verbod van, red.) godslastering. Maar daar gaat het hier niet om. Hier gaat het erom dat een leraar in een klas een cartoon staat te bespreken, onthoofd wordt, en vervolgens gaan we dan een discussie voeren over godslastering. Dit is een nieuwe mes in de rug van deze leraar.”
Tweede Kamerlid Selçuk Öztürkstapt per direct op als voorzitter van de partij DENK. Dat heeft hij vandaag 06.06.2020 bekendgemaakt op een ledenraadpleging van zijn partij. Zijn positie stond al langere tijd onder druk door flinke onenigheid binnen de partij. Ook secretaris Zahir Rana treedt terug uit het bestuur van Denk.
Het opstappen van Öztürk lijkt het voorlopige slotstuk van maandenlang gedoe bij de partij. De drie Kamerleden gingen lange tijd ruziënd over straat. Tot half mei 2020, toen de strijdbijl werd begraven.
Daar was nogal wat aan vooraf gegaan. Het begon in maart 2020 toen Tunahan Kuzu ineens stopte als partijleider. Al snel werd duidelijk dat hij intern onder druk was gezet na een buitenrechtelijke affaire met een vrijwilligster van de partij, die hem betichtte van grensoverschrijdend gedrag.
Kuzu beschuldigde daarop zijn mede-Kamerlid en partijvoorzitter Öztürk van broedermoord om hem uit te partij te werken. Daarop verscheen het derde Kamerlid Farid Azarkan ten tonele die het partijbestuur -met daarin Öztürk – opriep om af te treden.
Het inmiddels nog maar twee koppige bestuur reageerde daarop door Azarkan als lid van de partij te royeren. Dat werd door een beroepscommissie van de partij teruggedraaid.
De afgelopen tijd maakten Kuzu en Öztürk beiden bekend na de Tweede Kamerverkiezingen van volgend jaar niet terug te zullen keren in de Tweede Kamer.
In zijn afscheidsspeech zei vertrekkend partijvoorzitter Öztürk: “Mensen komen en gaan, maar het gedachtegoed van Denk zal altijd blijven bestaan.”
“Na 25 jaar maatschappelijke betrokkenheid breekt er een moment aan dat je gezin vraagt om jouw rol te herzien”, verklaart Öztürk. “Ik ben verheugd dat ik mijn voorzitterschap met opgeheven hoofd en een goed gevoel kan overdragen aan de nieuwe lichting.”
Öztürk maakte aan alle leden excuses voor de gebeurtenissen van de afgelopen tijd, waarin de top van de partij aldoor ruziënd in de publiciteit kwam. Öztürk blijft nog wel Kamerlid namens Denk, tot de verkiezingen van maart 2021. Er is nu een tijdelijk bestuur aangesteld.
Öztürk heeft Denk vijf jaar geleden samen met Tuhanan Kuzu opgericht, toen ze samen uit de PvdA stapten “We stonden er vijf jaar geleden alleen voor, Kuzu en ik, toen we uit de Partij van de Arbeid stapten.
Maar ik ben trots op alles wat we hebben bereikt. We hebben nu duizenden leden. We kregen van een kwart miljoen mensen het vertrouwen en dat blijven we waarmaken”. Sommige leden zeiden voorafgaand aan de bijeenkomst te hopen op het vertrek van Öztürk.
AD 08.06.2020
Onderzoek
Er komt alsnog een gedegen onafhankelijkonderzoek’ naar eventuele integriteitsschendingen en een interne machtsstrijd binnen de organisatie van Denk. Dat hebben de leden beslist, blijkt uit een besluitenlijst van moties die zaterdag 06.06.2020 op de ledenvergadering zijn ingediend.
Het inmiddels opgestapte bestuur onder leiding van toenmalig partijvoorzitter en Kamerlid Selçuk Öztürk had eerder adviesbureau Berenschot in de arm genomen om zo’n heikel onderzoek in te stellen, vanwege langlopende ruzies en vermeende schandalen binnen de partij. Een bemiddelaar had dat geadviseerd.
De uitkomsten zouden op de ledenvergadering worden gepresenteerd. Maar vorige week kwam naar buiten dat het onderzoek was afgeblazen. De reden: tijdgebrek.
Nu moet dat omstreden onderzoek er alsnog komen, blijkt na een digitale stemming zaterdagavond 06.06.2020. Een belangrijk onderdeel is ook de beschuldiging van ‘grensoverschrijdend gedrag’ door Tweede Kamerlid Tunahan Kuzu tegenover een bij Denk betrokken vrouw.
Over die kwestie werd tijdens de ledenvergadering letterlijk geen woord gezegd, al maakte Kuzu wel excuses voor ‘dingen die speelden in zijn persoonlijk leven’.
Integriteitsprotocol
De ledenvergadering van Denk nam, na alle interne sores, vervolgens een motie aan voor het opstellen van een intern integriteitsprotocol. Daarnaast moet er een commissie democratisering en professionalisering komen. De partij zou nu teveel worden gerund door een paar mensen in de top, die de banen uitdelen. Verder is het niet meer de bedoeling dat er mensen zijn met dubbele petten binnen de beweging.
Het is niet het idee dat het interim-bestuur – dat er zit tot oktober 2020 – al een begin gaat maken met de uitvoering van de moties, vertelt interim-voorzitter Metin Çelik.
interim-Voorzitter Metin Çelik: “De secretaris en ik hebben expliciet de opdracht gekregen om ons bezig te houden met een vijftal zaken: de aankomende verkiezingen, de zoektocht naar geschikte kandidaten voor de lijst, het organiseren van de volgende algemene ledenvergadering, het opzetten van bestuursverkiezingen en het voortzetten van de dagelijkse bedrijfsvoering. Daar zit niet het uitvoeren van aangenomen moties bij.”
Ook wordt de zittingsperiode verkort door de vakantietijd. “De komende tijd zal het interim-bestuur met alle entiteiten binnen Denk hierover in gesprek gaan, waarbij we vooral ook de verwachtingen zullen managen.” Uitvoering van de motie over ‘een serieus onderzoek’ is volgens Çelik sowieso aan een nieuw en lang zittend bestuur.
Tijdens de #ALV hebben de leden o.a. onderstaande moties aangenomen om de partij te verbeteren. Tegelijkertijd spreken de leden hun vertrouwen uit in de partijleiders.
Maw,de leden willen verbeteringen én blijven geloven in de kracht van#Denk.
Telegraaf 08.09.2020 Het bestuur van Denk draagt Farid Azarkan voor als lijsttrekker bij de Tweede Kamerverkiezingen van komend voorjaar. Hij is de enige gegadigde. Tijdens een ledenvergadering op 26 september wordt zijn kandidatuur bekrachtigd.
Azarkan is al voorzitter van de Denk-fractie in de Tweede Kamer. Hij heeft die functie overgenomen van Tunahan Kuzu, die bij de vorige verkiezingen nog lijsttrekker was.
Met Azarkan heeft Denk „een fantastische aanvoerder”, vindt partijvoorzitter Metin Çelik. „Hij is een scherp debater, een voorvechter voor gelijke kansen en een ervaren politicus die de waarden van Denk overtuigend uitdraagt.”
Afgelopen voorjaar kwam Azarkan nog hard in aanvaring met toenmalig partijvoorzitter en collega-Kamerlid Selçuk Öztürk, die hem zelfs wilde royeren als partijlid. Öztürk en Kuzu gingen toen eveneens rollend over straat. Inmiddels is de strijdbijl begraven.
NOS 08.09.2020 Farid Azarkan wordt bij de komende Tweede Kamerverkiezingen lijsttrekker van Denk. Zijn benoeming moet eind deze maand nog worden bekrachtigd door de ledenvergadering, maar dat lijkt een formaliteit: Azarkan is de enige kandidaat en het bestuur draagt hem voor.
Azarkan zit sinds de verkiezingen van 2017 in de Tweede Kamer en sinds maart van dit jaar is hij fractievoorzitter. In het voorjaar waren er allerlei ruzies binnen Denk en Azarkan werd zelfs geroyeerd als lid. Dat werd later teruggedraaid en de drie leden van de Kamerfractie legden hun conflict in mei bij.
Partijvoorzitter Çelik noemt Azarkan een fantastische aanvoerder van Denk: “Hij is een scherp debater, een voorvechter van gelijke kansen en een ervaren politicus die de waarden van Denk overtuigend uitdraagt.”
Azarkan zelf zegt zeer gemotiveerd te zijn om samen met de andere leden te bouwen aan “de nieuwe fase van onze beweging”. Hij wil voorkomen “dat de coronacrisis leidt tot nog meer ongelijkheid, discriminatie en armoede”. Hij kondigt ook aan dat hij zal strijden tegen “extreemrechtse polarisatie”.
AD 08.09.2020 dvocaat Ejder Köse (48) wordt voorgedragen als de nieuwe partijvoorzitter van Denk. Köse heeft Turkse wortels, maar voelt zich thuis in Nederland. ,,Ik wil meer diversiteit binnen de top van Denk.”
Köse (1972) is advocaat sinds 2001 en de grondlegger van Köse Advocaten en de Turkse Juristen Vereniging Nederland. Hij is gespecialiseerd in Internationaal en Europees Recht.
Een eerste zoektocht op internet naar Ejder Köse levert gelijk een op het oog saillante zaak op: Köse was de advocaat van de Turkse minister (van de AK Partij van president Erdogan) die in 2017 met veel tumult Nederland werd uitgezet.
,,Het verbaast me niks dat u gelijk daarover begint”, aldus de advocaat. ,,We zijn niet op ons achterhoofd gevallen. Als ik naar voren wordt geschoven, hou ik hier rekening mee. Weet u: ik ben advocaat en verdedig mensen voor mijn beroep. Ook hooggeplaatste mensen als succesvol raadsheer. Maar als je iemand verdedigt, hoef je het niet met diegene eens te zijn. De schoorsteen moet gewoon roken. En ik ben van deze mevrouw allang niet meer de advocaat.”
Dat klinkt als Hollandse nuchterheid…
(Lacht) ,,Dat is ook onze kantoorslogan: Nederlandse nuchterheid, Turkse passie.”
Vindt u zichzelf eigenlijk een Turkse Nederlander?
,,Ik zou willen zeggen dat ik Turkse wortels heb. Maar nu ga ik er alleen nog op vakantie. Ik woon in Nederland en ik zal hier worden begraven.”
Waarom wilt u eigenlijk Denk-voorzitter worden?
,,Na al het geruzie in de partij vond ik dat ik mijn verantwoordelijkheid moest nemen, aangezien ik al jaren lid ben. Ik denk dat ik met mijn levenservaring een relevante bijdrage kan leveren om Denk er weer bovenop te helpen en een brede partij te creëren.”
Met drie heren in het beoogd bestuur die Turkse wortels hebben? Dat klinkt niet erg divers.
,,Daar hebben we intern lang debatten over gehad. En als we eind deze maand gekozen worden door de leden zullen we daarna zeker een oproep doen voor meer diversiteit binnen de top. Dan denk ik aan een betere man-vrouwverhouding en mensen van allerlei soorten afkomst.”
Heeft u als succesvol advocaat wel tijd voor deze klus?
,,Ik heb er zin in en wil er tijd voor maken. Het voorzitterschap zal me één tot twee dagen per week kosten. Maar ik heb al twintig jaar een kantoor met meerdere advocaten, momenteel vier, die ook zaken van me kunnen overnemen.”
Als u daar straks zit, ligt er nog een heikele kwestie: de leden willen alsnog een onafhankelijk onderzoek naar eventuele integriteitsschendingen door huidig Kamerlid Tunahan Kuzu. Komt dat er?
,,Daar moeten we over discussiëren zodra we er zitten. En dan zal er uiteindelijk een besluit volgen, daar kan ik nu nog niet op vooruitlopen. Maar de leden vinden dit een belangrijk onderwerp, gezien de eerder aangenomen moties. Dus zal het zeker als agendapunt worden meegenomen.”
Vreesde u toen wij belden dat we gelijk zouden beginnen over Denk als ‘de lange arm van Ankara’?
,,Ach, er zijn veel vooroordelen over Denk. Die lange arm van Ankara is er één van. En wat mijzelf betreft kan ik me bij die verbinding ook best nog iets voorstellen, gezien enkele zaken die ik in het verleden heb gedaan. Maar ik heb nu uitgelegd hoe ik als advocaat werk en verder laat ik die Turkije-obsessie bij anderen.”
NU 04.07.2020 Farid Azarkan wil lijsttrekker en politiek leider worden van DENK, zo zei hij zaterdagavond in tv-programma OP1. Zijn ambitie volgt op een aantal roerige maanden binnen DENK, waarin hij onder meer kortstondig uit de partij was gezet. Vooralsnog is hij de enige kandidaat-lijsttrekker.
Onder meer Tunahan Kuzu, Kamerlid en oprichter van Denk, steunt hem als potentiële lijsttrekker van DENK, aldus Azarkan in een persbericht. “Ik voel mij enorm gesteund binnen de partij om samen met alle DENK’ers te strijden voor onze idealen.”
In zijn rol als lijsttrekker en politiek leider wil Azarkan focussen op het streven naar gelijkwaardigheid, benadrukt hij. “Juist nu het debat over institutioneel racisme op het scherp van de snede wordt gevoerd, wil ik het momentum benutten om in Nederland werkelijk gelijkwaardigheid te bewerkstelligen. Ik wil het karwei afmaken.”
Of Azarkan de enige kandidaat-lijsttrekker blijft, moet nog blijken. Na de zomer zullen de DENK-leden hun lijsttrekker kiezen. Wie het tegen Azarkan wil opnemen, kan zich tot 15 augustus melden.
Maandenlange onrust binnen de partij
De onrust binnen DENK begon afgelopen april met een machtsstrijd tussen partijoprichters Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk, toenmalig partijvoorzitter. Kuzu besloot zich terug te trekken nadat bekend was geworden dat hij een buitenechtelijke relatie heeft gehad met een partijmedewerkster. Kuzu verdacht Öztürk ervan die informatie naar de pers te hebben gelekt en sprak van een “politieke broedermoordaanslag”.
Niet veel later bekritiseerden Kuzu en Azarkan de werkwijze van Öztürk, die volgens het duo steeds meer zijn eigen gang zou gaan en Kuzu’s politiek leiderschap zou ondermijnen. Daarop verweet Özturk Azarkan op zijn beurt lekken naar de pers en het “saboteren” van bemiddelingspogingen tussen hem en Kuzu.
Onterecht geroyeerd
Begin mei moest Azarkan thuis van zijn vrouw vernemen dat hij was geroyeerd. “Collega Öztürk had waarschijnlijk in een vlaag van verstandsverbijstering gehandeld”, zo kijkt Azarkan er nu op terug.
De boodschap was nooit persoonlijk aan hem overgebracht, maar is wel zonder zijn toestemming naar de ongeveer 3.500 leden gestuurd. Zodoende heeft hij zich ook niet kunnen verweren en daarmee was het royement onterecht, oordeelde de beroepscommissie van de partij. Het besluit moest daarom worden teruggedraaid. Sowieso had Azarkan al diezelfde dag laten weten aan te blijven als fractievoorzitter.
Toch weer samen verder
Azarkan, Öztürk en Kuzu meldden half mei in een verklaring dat ze de ruzie achter zich wilden laten en zich zouden gaan richten op de toekomst van DENK. De drie partijkopstukken stelden constructieve gesprekken te hebben gevoerd en goede afspraken te hebben gemaakt over de toekomst van de partij. Desondanks stapte Öztürk begin juni per direct op als partijvoorzitter.
Azarkan lichtte toe bij OP1: “We hebben elkaar in de ogen gekeken en gezegd: het is niet fraai wat zich afspeelt binnen DENK, mensen waren ontevreden, mensen keken ons erop aan, het was slecht voor de politiek, slecht voor DENK. Vanaf dat moment hebben we gezegd: we richten ons op de toekomst, we kijken naar onze verantwoordelijkheden.” De partij wordt momenteel geleid door een interim-bestuur.
NOS 04.07.2020 Farid Azarkan stelt zich kandidaat om lijsttrekker te worden van Denk bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen. Dat maakte hij bekend in talkshow Op1. Na de zomer kiezen de partijleden de nieuwe lijsttrekker.
Volgens Azarkan, nu al partijleider, blijven de strijd tegen racisme en discriminatie speerpunten van zijn partij. “Juist nu het debat over institutioneel racisme op het scherpst van de snede wordt gevoerd, wil ik het momentum benutten om in Nederland werkelijk gelijkwaardigheid te bewerkstelligen. Ik wil het karwei afmaken.”
De afgelopen maanden was er veel gerommel binnen Denk. Partijvoorzitter Selçuk Öztürk raakte in conflict met Azarkan en collega-partijlid Tunahan Kuzu. Öztürk bracht een buitenechtelijke affaire van Kuzu naar buiten en wilde Azarkan royeren als partijlid. Dat laatste besluit werd teruggedraaid door een beroepscommissie.
De drie leden van Denk hebben hun ruzie in mei uitgepraat. Öztürk liet daarna weten te zullen stoppen als Kamerlid en partijvoorzitter. Azarkan zei in Op1 dat hij op de steun van zijn collega’s kan rekenen. “Kuzu steunt me voor 200 procent, Öztürk voor 100 procent.”
Over zijn partij @DENKnl heeft @F_azarkan vanavond bij #Op1 nieuws: hij wil de nieuwe lijsttrekker worden. Na alle opschudding binnen de partij steunen Kuzu en Öztürk hem volledig in zijn keuze. ‘Ze staan 100% achter me, ook omdat ze graag willen dat DENK doorgaat.’ #Op1pic.twitter.com/bz6RxdSvuj
Telegraaf 04.07.2020 Na een politiek jaar vol intern geruzie steekt Farid Azarkan bij Denk zijn vinger op om lijsttrekker te willen worden. Partijgenoot Tunahan Kuzu staat volgens hem „voor 200 procent” achter hem, Selcuk Öztürk – met wie hij eerder stevig botste – „voor 100 procent.”
Bij splinterpartij Denk vochten de drie Kamerleden de afgelopen periode elkaar de tent uit. Het draaide om een machtsstrijd, waarbij Azarkan en Kuzu naar elkaar toe trokken en Öztürk zich buitenspel gezet voelde.
Via de in het nauw gedreven Öztürk lekte vervolgens uit dat Kuzu een affaire zou hebben gehad met een medewerkster van Denk. Daarbij werd geïnsinueerd dat het om een MeToo-affaire zou gaan. Het slachtoffer zelf wil daar niks over zeggen. Wat er precies is gebeurd, is nooit duidelijk geworden.
Kuzu reageerde op Öztürk door diens acties aan zijn adres te betitelen als „politieke zelfmoord.”
De interne ruzie raakt de partij hard. Azarkan – die aangeeft bij Denk de eerste man te willen worden – mengde zich in de kwestie door in een filmpje aan Öztürk te zeggen dat hij vond dat hij moest dimmen. „Een vlaag van verstandsverbijstering”, zo betitelde Azarkan de aantijgingen van Öztürk aan het adres van Kuzu.
Zand erover
In praatprogramma Op1 laat Azarkan weten dat hij over alles zand wil doen. Hij wil Denk gaan leiden en zegt dat hij daarvoor het fiat heeft van zowel Öztürk als Kuzu. De strijdbijl is volgens hem een poosje geleden al begraven. Er is een soort van mediation geweest. „Met drie Bert van Leeuwens (presentator van tv-programma het Diner, red.) zaten we aan tafel”, zo omschrijft hij de sussende praatsessies.
Politieke partij Denk ligt in de Tweede Kamer nogal eens onder vuur. Via filmpjes op sociale media met daarin bedenkelijk knip- en plakwerk zet de partij andere Kamerleden met een allochtone achtergrond geregeld te kakken. Laatst zette Azarkan SP-leider Marijnissen bovendien weg als ’beschonken komkommer’.
Bij Op1 reageert Azarkan daarop. Hij wuift de kritiek weg. Volgens hem is Denk ’erg scherp op de persoon, op de emotie.’ „Dat past bij een partij die het nog moet leren”, vindt hij. Hij trekt de vergelijking met stervoetballer Christiano Ronaldo. Als al diens overtredingen op een rij zouden worden gezet, zou dat ook geen fraai beeld opleveren, stelt hij.
AD 04.07.2020 Farid Azarkan wil de lijst gaan trekken voor de politieke partij Denk bij de landelijke verkiezingen volgend jaar maart. Dat zei Azarkan zaterdagavond bij het televisieprogramma Op1.
,,Het kan verkeren, ik wil de lijst graag trekken”, aldus Azarkan. Formeel is er komende maand een procedure geopend, waardoor ook andere Denk-leden zich onder voorwaarden kunnen kandideren voor het lijsttrekkerschap.
De top van de politieke partij, waaronder Azarkan, moest begin juni tijdens een digitale algemene ledenvergadering nog door het stof over de slechte interne gang van zaken bij Denk. Ruzies en achterklap beheersten lang de partij.
Fractievoorzitter Farid Azarkan en Kamerlid Tunahan Kuzu stonden enkele maanden lijnrecht tegenover Kamerlid en toenmalig partijvoorzitter Selçuk Öztürk. Azarkan werd in die periode zelfs geroyeerd, maar dat besluit werd teruggedraaid.
Azarkan: ,,Het was allemaal niet fraai en niet goed.” Uiteindelijk is de ruzie gesust, met behulp van drie vertrouwelingen en lange wandelingen, aldus de fractieleider. ,,We hebben inmiddels laten zien dat we de boel bij elkaar kunnen houden.”
Öztürk heeft het veld geruimd als voorzitter, maar de vraag bleef vooralsnog op tafel liggen wie Denk door de verkiezingen heen ging helpen. Dat wil Azarkan dus.
Integriteit
Overigens wachten de leden nog steeds op een ‘gedegen onafhankelijk onderzoek’ naar eventuele integriteitsschendingen en een interne machtsstrijd binnen de organisatie van Denk. Daartoe besloot de ledenvergadering.
Daarop reagerend zei de kandidaat-lijsttrekker zaterdagavond dat er al een onderzoek gedaan is naar integriteitsschendingen waar niets uitgekomen is, maar dat was niet onafhankelijk. Toch vindt Azarkan: ,,We hebben dat achter ons gelaten.”
Eind september houdt Denk een ledenvergadering om de lijsttrekker te kiezen. Azarkan geeft aan dat hij steun heeft voor zijn kandidatuur van Kuzu en Öztürk.
MSN 04.07.2020 Farid Azarkan wil lijsttrekker en politiek leider worden van DENK, zo zei hij zaterdagavond in tv-programma OP1. Zijn ambitie volgt op een aantal roerige maanden binnen DENK, waarin hij onder meer kortstondig uit de partij was gezet. Vooralsnog is hij de enige kandidaat-lijsttrekker.
Onder meer Tunahan Kuzu, Kamerlid en oprichter van Denk, steunt hem als potentiële lijsttrekker van DENK, aldus Azarkan in een persbericht. “Ik voel mij enorm gesteund binnen de partij om samen met alle DENK’ers te strijden voor onze idealen.”
In zijn rol als lijsttrekker en politiek leider wil Azarkan focussen op het streven naar gelijkwaardigheid, benadrukt hij. “Juist nu het debat over institutioneel racisme op het scherp van de snede wordt gevoerd, wil ik het momentum benutten om in Nederland werkelijk gelijkwaardigheid te bewerkstelligen. Ik wil het karwei afmaken.”
Of Azarkan de enige kandidaat-lijsttrekker blijft, moet nog blijken. Na de zomer zullen de DENK-leden hun lijsttrekker kiezen. Wie het tegen Azarkan wil opnemen, kan zich tot 15 augustus melden.
Maandenlange onrust binnen de partij
De onrust binnen DENK begon afgelopen april met een machtsstrijd tussen partijoprichters Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk, toenmalig partijvoorzitter. Kuzu besloot zich terug te trekken nadat bekend was geworden dat hij een buitenechtelijke relatie heeft gehad met een partijmedewerkster. Kuzu verdacht Öztürk ervan die informatie naar de pers te hebben gelekt en sprak van een “politieke broedermoordaanslag”.
Niet veel later bekritiseerden Kuzu en Azarkan de werkwijze van Öztürk, die volgens het duo steeds meer zijn eigen gang zou gaan en Kuzu’s politiek leiderschap zou ondermijnen. Daarop verweet Özturk Azarkan op zijn beurt lekken naar de pers en het “saboteren” van bemiddelingspogingen tussen hem en Kuzu.
Onterecht geroyeerd
Begin mei moest Azarkan thuis van zijn vrouw vernemen dat hij was geroyeerd. “Collega Öztürk had waarschijnlijk in een vlaag van verstandsverbijstering gehandeld”, zo kijkt Azarkan er nu op terug.
De boodschap was nooit persoonlijk aan hem overgebracht, maar is wel zonder zijn toestemming naar de ongeveer 3.500 leden gestuurd. Zodoende heeft hij zich ook niet kunnen verweren en daarmee was het royement onterecht, oordeelde de beroepscommissie van de partij. Het besluit moest daarom worden teruggedraaid. Sowieso had Azarkan al diezelfde dag laten weten aan te blijven als fractievoorzitter.
Toch weer samen verder
Azarkan, Öztürk en Kuzu meldden half mei in een verklaring dat ze de ruzie achter zich wilden laten en zich zouden gaan richten op de toekomst van DENK. De drie partijkopstukken stelden constructieve gesprekken te hebben gevoerd en goede afspraken te hebben gemaakt over de toekomst van de partij. Desondanks stapte Öztürk begin juni per direct op als partijvoorzitter.
Azarkan lichtte toe bij OP1: “We hebben elkaar in de ogen gekeken en gezegd: het is niet fraai wat zich afspeelt binnen DENK, mensen waren ontevreden, mensen keken ons erop aan, het was slecht voor de politiek, slecht voor DENK. Vanaf dat moment hebben we gezegd: we richten ons op de toekomst, we kijken naar onze verantwoordelijkheden.” De partij wordt momenteel geleid door een interim-bestuur.
Parool 07.06.2020 Er komt alsnog een ‘gedegen onafhankelijk onderzoek’ naar eventuele integriteitsschendingen en een interne machtsstrijd binnen de organisatie van Denk. Dat hebben de leden beslist, blijkt uit een besluitenlijst van moties die zaterdag op de ledenvergadering zijn ingediend.
Het inmiddels opgestapte bestuur onder leiding van toenmalig partijvoorzitter en Kamerlid Selçuk Öztürk had eerder adviesbureau Berenschot in de arm genomen om zo’n heikel onderzoek in te stellen, vanwege langlopende ruzies en vermeende schandalen binnen de partij. Een bemiddelaar had dat geadviseerd.
De uitkomsten zouden op de ledenvergadering worden gepresenteerd. Maar vorige week kwam naar buiten dat het onderzoek was afgeblazen. De reden: tijdgebrek.
Nu moet dat omstreden onderzoek er alsnog komen, blijkt na een digitale stemming zaterdagavond. Een belangrijk onderdeel is ook de beschuldiging van ‘grensoverschrijdend gedrag’ door Tweede Kamerlid Tunahan Kuzu tegenover een bij Denk betrokken vrouw. Over die kwestie werd tijdens de ledenvergadering letterlijk geen woord gezegd, al maakte Kuzu wel excuses voor ‘dingen die speelden in zijn persoonlijk leven’
De tekst van de motie over het alsnog uit te voeren onderzoek naar de interne perikelen bij Denk.BEELD INDIENER HANS STRAETER
Geteisterd
Denk werd de afgelopen maanden geteisterd door interne conflicten. De beschuldiging van de vrouw richting Kuzu zou door Öztürk als drukmiddel zijn gebruikt om Kuzu af te zetten als partijleider. Die beschuldigde de toenmalige partijvoorzitter daarna van ‘politieke broedermoord’ en ‘chantage’.
De nieuwe politiek leider, Azarkan, werd door Öztürk prompt uit de partij gezet nadat die de partijvoorzitter had gevraagd terug te treden. Dat besluit werd door een beroepscommissie teruggedraaid. Onlangs begroeven de heren de strijdbijl en ze maakten zaterdag volop hun excuses voor al het moddergooien.
Öztürk zei ook tijdens een emotionele speech dat hij per direct wilde opstappen als voorzitter van Denk. Hij noemde als belangrijkste reden voor zijn vertrek dat hij meer tijd aan zijn gezin wil besteden, na 25 jaar maatschappelijk actief te zijn geweest. Ook vindt Öztürk dat het ‘tijd is voor een nieuwe lichting’.
Integriteitsprotocol
De ledenvergadering van Denk nam, na alle interne sores, vervolgens een motie aan voor het opstellen van een intern integriteitsprotocol. Daarnaast moet er een commissie democratisering en professionalisering komen. De partij zou nu teveel worden gerund door een paar mensen in de top, die de banen uitdelen. Verder is het niet meer de bedoeling dat er mensen zijn met dubbele petten binnen de beweging.
Het is niet het idee dat het interim-bestuur – dat er zit tot oktober 2020 – al een begin gaat maken met de uitvoering van de moties, vertelt interim-voorzitter Metin Çelik.
Çelik: “De secretaris en ik hebben expliciet de opdracht gekregen om ons bezig te houden met een vijftal zaken: de aankomende verkiezingen, de zoektocht naar geschikte kandidaten voor de lijst, het organiseren van de volgende algemene ledenvergadering, het opzetten van bestuursverkiezingen en het voortzetten van de dagelijkse bedrijfsvoering. Daar zit niet het uitvoeren van aangenomen moties bij.”
Ook wordt de zittingsperiode verkort door de vakantietijd. “De komende tijd zal het interim-bestuur met alle entiteiten binnen Denk hierover in gesprek gaan, waarbij we vooral ook de verwachtingen zullen managen.” Uitvoering van de motie over ‘een serieus onderzoek’ is volgens Çelik sowieso aan een nieuw en lang zittend bestuur.
DENK 2.0
Tijdens de #ALV hebben de leden o.a. onderstaande moties aangenomen om de partij te verbeteren. Tegelijkertijd spreken de leden hun vertrouwen uit in de partijleiders.
Maw, de leden willen verbeteringen én blijven geloven in de kracht van #Denk.
AD 07.06.2020 Er komt alsnog een ‘gedegen onafhankelijk onderzoek’ naar eventuele integriteitsschendingen en een interne machtsstrijd binnen de organisatie van Denk. Dat hebben de leden beslist, blijkt uit een besluitenlijst van moties die zaterdag op de ledenvergadering zijn ingediend.
Het inmiddels opgestapte bestuur onder leiding van toenmalig partijvoorzitter en Kamerlid Selçuk Öztürk had eerder adviesbureau Berenschot in de arm genomen om zo’n heikel onderzoek in te stellen, vanwege langlopende ruzies en vermeende schandalen binnen de partij. Een bemiddelaar had dat geadviseerd.
De uitkomsten zouden op de ledenvergadering worden gepresenteerd. Maar vorige week kwam naar buiten dat het onderzoek was afgeblazen. De reden: tijdgebrek.
Nu moet dat omstreden onderzoek er alsnog komen, blijkt na een digitale stemming zaterdagavond. Een belangrijk onderdeel is ook de beschuldiging van ‘grensoverschrijdend gedrag’ door Tweede Kamerlid Tunahan Kuzu tegenover een bij Denk betrokken vrouw. Over die kwestie werd tijdens de ledenvergadering letterlijk geen woord gezegd, al maakte Kuzu wel excuses voor ‘dingen die speelden in zijn persoonlijk leven’.
Denk werd de afgelopen maanden geteisterd door interne conflicten. De beschuldiging van de vrouw richting Kuzu zou door Öztürk als drukmiddel zijn gebruikt om Kuzu af te zetten als partijleider. Die beschuldigde de toenmalige partijvoorzitter daarna van ‘politieke broedermoord’ en ‘chantage’.
De nieuwe politiek leider, Azarkan, werd door Öztürk prompt uit de partij gezet nadat die de partijvoorzitter had gevraagd terug te treden. Dat besluit werd door een beroepscommissie teruggedraaid. Onlangs begroeven de heren de strijdbijl en ze maakten zaterdag volop hun excuses voor al het moddergooien.
Öztürk zei ook tijdens een emotionele speech dat hij per direct wilde opstappen als voorzitter van Denk. Hij noemde als belangrijkste reden voor zijn vertrek dat hij meer tijd aan zijn gezin wil besteden, na 25 jaar maatschappelijk actief te zijn geweest. Ook vindt Öztürk dat het ‘tijd is voor een nieuwe lichting’.
Integriteitsprotocol
De ledenvergadering van Denk nam, na alle interne sores, vervolgens een motie aan voor het opstellen van een intern integriteitsprotocol. Daarnaast moet er een commissie democratisering en professionalisering komen. De partij zou nu teveel worden gerund door een paar mensen in de top, die de banen uitdelen. Verder is het niet meer de bedoeling dat er mensen zijn met dubbele petten binnen de beweging.
Het is niet het idee dat het interim-bestuur – dat er zit tot oktober – al een begin gaat maken met de uitvoering van de moties, vertelt interim-voorzitter Metin Çelik.
Çelik: ,,De secretaris en ik hebben expliciet de opdracht gekregen om ons bezig te houden met een vijftal zaken: de aankomende verkiezingen, de zoektocht naar geschikte kandidaten voor de lijst, het organiseren van de volgende algemene ledenvergadering, het opzetten van bestuursverkiezingen en het voortzetten van de dagelijkse bedrijfsvoering. Daar zit niet het uitvoeren van aangenomen moties bij.”
Ook wordt de zittingsperiode verkort door de vakantietijd. ,,De komende tijd zal het interim-bestuur met alle entiteiten binnen Denk hierover in gesprek gaan, waarbij we vooral ook de verwachtingen zullen managen.” Uitvoering van de motie over ‘een serieus onderzoek’ is volgens Çelik sowieso aan een nieuw en lang zittend bestuur.
Tijdens de #ALV hebben de leden o.a. onderstaande moties aangenomen om de partij te verbeteren. Tegelijkertijd spreken de leden hun vertrouwen uit in de partijleiders.
Maw,de leden willen verbeteringen én blijven geloven in de kracht van #Denk.
NU 06.06.2020 Selçuk Öztürk stopt per direct als voorzitter van DENK, zo heeft hij zaterdag bekendgemaakt tijdens de algemene ledenvergadering. Ook secretaris Zahir Rana treedt per direct af. Een tijdelijk bestuur zal de komende maanden de leiding overnemen, meldt de partij in een verklaring.
“Na 25 jaar maatschappelijke betrokkenheid breekt er een moment aan dat je gezin vraagt om jouw rol te herzien”, verklaart Öztürk. “Ik ben verheugd dat ik mijn voorzitterschap met opgeheven hoofd en een goed gevoel kan overdragen aan de nieuwe lichting.”
Diverse partijkopstukken, onder wie Öztürk en fractieleider Farid Azarkan, vochten de afgelopen maanden een publieke ruzie uit. Die begon met een machtsstrijd tussen partijoprichters Tunahan Kuzu en Öztürk, nadat Kuzu zich terugtrok omdat bekend was geworden dat hij een buitenechtelijke relatie met een partijmedewerkster had gehad.
‘We laten de ruzie achter ons’
Kuzu verweet Öztürk toen “broedermoord” omdat hij de affaire aan het licht zou hebben gebracht. Het partijdispuut eindigde in het royement van Azarkan, maar dit besluit werd later teruggedraaid door een beroepscommissie van de partij zelf.
Azarkan, Öztürk en Kuzu meldden half mei 2020 in een verklaring dat ze de ruzie achter zich wilden laten en zich zouden gaan richten op de toekomst van DENK. De drie partijkopstukken stelden constructieve gesprekken te hebben gevoerd en goede afspraken te hebben gemaakt over de toekomst van de partij.
NOS 06.06.2020 Partijvoorzitter Selçuk Öztürk van Denk legt zijn functie neer. Dat heeft hij gezegd op een ledenvergadering die in verband met de coronaregels door 30 mensen bijgewoond werd en die de leden thuis digitaal konden volgen.
Öztürk gaf als reden de lange werkweken die hij maakt, soms van 80 uur. Hij zei dat zijn gezin erom vroeg. “Dan word je emotioneel”, zei hij, zichtbaar aangedaan. Maar de ruzies in de partij zullen ook een rol hebben gespeeld.
Öztürk maakte aan alle leden excuses voor de gebeurtenissen van de afgelopen tijd, waarin de top van de partij aldoor ruziënd in de publiciteit kwam. Öztürk blijft nog wel Kamerlid namens Denk, tot de verkiezingen van maart 2021. Er is nu een tijdelijk bestuur aangesteld.
Öztürk heeft Denk vijf jaar geleden samen met Tuhanan Kuzu opgericht, toen ze samen uit de PvdA stapten “We stonden er vijf jaar geleden alleen voor, Kuzu en ik, toen we uit de Partij van de Arbeid stapten.
Maar ik ben trots op alles wat we hebben bereikt. We hebben nu duizenden leden. We kregen van een kwart miljoen mensen het vertrouwen en dat blijven we waarmaken”. Sommige leden zeiden voorafgaand aan de bijeenkomst te hopen op het vertrek van Öztürk.
Broedermoord
Op de vergadering van vandaag moet de top verantwoording afleggen over de knallende ruzie binnen Denk, die de afgelopen maanden tot een breuk binnen de partij leek te leiden. Maar na maanden van gerommel legden de drie leden van de Denk-fractie het half mei weer bij, al zitten de leden nog met veel vragen. In het conflict stonden Kamerlid Azarkan en Kuzu tegenover partijvoorzitter Öztürk. Er vielen termen als ‘broedermoord’ en ‘incompetent’.
Eind maart maakte Kuzu bekend dat hij na de verkiezingen niet meer zou terugkeren in de politiek. Eerst verklaarde hij dat het werk in de Tweede Kamer een te grote belasting was geworden, later bleek er een machtsstrijd in de partij te spelen waarbij berichten over een buitenechtelijke affaire van Kuzu opnieuw opdoken.
Kuzu droeg het fractievoorzitterschap over aan Azarkan, maar de machtsstrijd leidde ertoe dat Azarkan op 6 mei 2020 door het partijbestuur uit de partij werd gezet. Dat moest later teruggedraaid worden na een uitspraak van de beroepscommissie van de partij. De drie erkenden half mei dat de gebeurtenissen niet erg positief waren geweest voor Denk en betuigden spijt.
In zijn afscheidsspeech zei vertrekkend partijvoorzitter Öztürk: “Mensen komen en gaan, maar het gedachtegoed van Denk zal altijd blijven bestaan.”
Telegraaf 06.06.2020 Denk-politicus Öztürk stapt per direct op als voorzitter van de partij nadat de partijtop recent met elkaar overhoop lag. Volgens Öztürk legt hij het voorzitterschap neer omdat zijn gezin dat van hem vraagt en omdat hij een nieuwe generatie de kans wil bieden.
De partijvoorzitter kondigde zijn vertrek aan op de ledenvergadering van zijn partij. „Ik maak werkweken van 60, 70, 80 uren per week”, voerde hij op als reden. „Als je gezin dit vraagt word je emotioneel, je wil een bijdrage blijven leveren aan de maatschappij.”
Excuses
Even daarvoor had Öztürk zijn excuses aangeboden aan de leden voor recente conflicten in de partijtop. Het was namelijk een puinhoop bij Denk. Tussen de Denk-Kamerleden was de afgelopen weken een flinke strijd ontstaan.
Kamerlid Kuzu trok zich na een ruzie met Öztürk terug als fractievoorzitter. „,Wij vinden deze gebeurtenissen heel spijtig”, zei Öztürk. „We hebben ervan geleerd en zijn daar niet trots op. Wij zijn ondergeschikt aan de idealen van Denk.”
Kuzu stapte in maart op na verhalen over een buitenechtelijke affaire met een vrijwilligster van de partij. De vrouw in kwestie zou hem, zo meldde HP/De Tijd eind maart, beschuldigen van machtsmisbruik en ander ’ongewenst gedrag’.
Een paar dagen later beschuldigde Kuzu zijn fractiegenoot en partijvoorzitter Öztürk van ’broedermoord’ en ’chantage’. Hij zou de affaire gebruikt hebben om hem ’politiek te lynchen’.
Zijn opvolger Azarkan vroeg vergeefs aan het Denk-partijbestuur om op te stappen. Twee bestuursleden bleven aan, onder wie Öztürk, die daarop Azarkan uit de partij zetten. Een beroepscommissie draaide dat royement weer terug.
De drie Denk-Tweede Kamerleden Azarkan, Kuzu en Öztürk hebben de strijdbijl daarna begraven, beweren ze. De drie hebben samen „constructieve gesprekken gevoerd over de toekomst van Denk”, lieten zij in een persverklaring weten. Ook Kuzu ging tijdens de bijeenkomst door het stof door excuses te maken voor zijn gedrag.
Tijdens de ledenvergadering deed aftredend voorzitter Öztürk toch nog een poging om het geruzie recht te praten. Volgens hem ’hoort het erbij’ en ’gebeurt het ook bij andere partijen’. Öztürk kondigde eerder al aan na de verkiezingen te stoppen als Kamerlid.
Öztürk richtte Denk in 2015 op samen met Kuzu, nadat beide Kamerleden door de PvdA uit de fractie waren gezet. Sindsdien behaalde de partij bij de verkiezingen van 2017 drie Kamerzetels, en deed zij ook haar intrede in de gemeentelijke en provinciale politiek.
De leden van Denk hebben inmiddels een interim-bestuur aangesteld. Daarin zit onder meer voormalig PvdA-Kamerlid Çelik. Dit najaar komt er een nieuw bestuur.
AD 06.06.2020 Selçuk Öztürk stopt per direct als voorzitter van Denk. Dat heeft hij vanmiddag gezegd tijdens een speech op de algemene ledenvergadering.
Na vijf jaar is het ook goed dat er met het nieuwe bestuur een frisse wind komt, aldus Selçuk Öztürk, vertrokken partijvoorzitter Denk.
Öztürk noemde als belangrijkste reden voor zijn vertrek dat hij meer tijd aan zijn gezin wil besteden, na 25 jaar maatschappelijk actief te zijn geweest. ,,Er komt een moment dat je gezin vraagt om je bijdrage die je levert aan de samenleving te herzien.”
Hij vertelde dat de coronatijd, waarin hij veel thuis was met zijn gezin, zijn vertrekplannen hebben versneld. Ook vindt de scheidend voorzitter van Denk dat het tijd is voor een nieuwe lichting. ,,Na vijf jaar is het ook goed dat er met het nieuwe bestuur een frisse wind komt.”
Het was al duidelijk dat Öztürk in maart zou stoppen als Kamerlid, nu vertrekt hij dus ook per onmiddellijk als voorzitter. ,,Het was voor mij een eer om als arbeiderszoon dagelijks naar Rotterdam en Den Haag te komen om in dit land verandering te brengen en onrechtvaardigheid te bestrijden.”
De voorzitter zei ‘met opgeheven hoofd’ te vertrekken. Hij bood vanmiddag wel zijn excuses aan richting teleurgestelde leden voor de interne ruzies van de laatste tijd binnen Denk, ook namens de andere ruziemakers. ,,Wij vinden deze gebeurtenissen heel spijtig. We hebben ervan geleerd en zijn daar niet trots op. Wij zijn ondergeschikt aan de idealen van Denk.”
Interim-bestuur
De leden hebben inmiddels een interim-bestuur aangesteld via een digitale stemming. Daarin zit onder meer Metin Çelik, een oud-Kamerlid van de PvdA. Dit najaar komt er een nieuw bestuur.
De top van de politieke partij moest deze zaterdag tijdens een digitale algemene ledenvergadering verantwoording afleggen over de slechte interne gang van zaken. Met het vertrek van Öztürk lijkt een lopende machtsstrijd beslecht.
De strijdbijl werd medio vorige maand tot veler verrassing al begraven. In het conflict stonden fractievoorzitter Farid Azarkan en Kamerlid Tunahan Kuzu enkele maanden lang tegenover Kamerlid en toenmalig partijvoorzitter Selçuk Öztürk.
Moedig besluit
Farid Azarkan, politiek leider van Denk, sprak vanmiddag van een ‘moedig en geen gemakkelijk besluit’ van Öztürk. Hij roemde de rol van de mede-oprichter.
Volgens Azarkan is Denk de afgelopen maanden door de moeilijkste periode gegaan in de geschiedenis van de beweging. ,,Sorry, dat was niet goed en mag nooit meer gebeuren. Maar alles gaat voorbij.” Volgens de politiek leider gaat Denk nu een nieuwe fase in van volwassenheid, waarbij idealen voorop staan in plaats van conflicten.
Azarkan: ,,We gaan nu werken aan herstel van het vertrouwen, verbinding en het uitbouwen van de beweging.” De politiek leider zei vandaag niets over eventuele persoonlijke ambities om lijsttrekker te worden bij de landelijke verkiezingen. Dat komt later aan de orde, aldus een zegsman.
Vanwege het coronavirus konden maar dertig mensen aanwezig zijn bij de ledenvergadering. Zo’n 500 leden konden het gebeuren digitaal volgen en stemmen. Zij mochten zich bijvoorbeeld uitspreken over een voorstel om alsnog een onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de recente gebeurtenissen binnen Denk.
MSN 07.06.2020 Tweede Kamerlid Selçuk Öztürk stapt per direct op als voorzitter van de partij DENK. Dat heeft hij zojuist bekendgemaakt op een ledenraadpleging van zijn partij. Zijn positie stond al langere tijd onder druk door flinke onenigheid binnen de partij.
Het opstappen van Öztürk lijkt het voorlopige slotstuk van maandenlang gedoe bij de partij. De drie Kamerleden gingen lange tijd ruziënd over straat. Tot half mei, toen de strijdbijl werd begraven.
Daar was nogal wat aan vooraf gegaan. Het begon in maart toen Tunahan Kuzu ineens stopte als partijleider. Al snel werd duidelijk dat hij intern onder druk was gezet na een buitenrechtelijke affaire met een vrijwilligster van de partij, die hem betichtte van grensoverschrijdend gedrag.
Kuzu beschuldigde daarop zijn mede-Kamerlid en partijvoorzitter Öztürk van broedermoord om hem uit te partij te werken. Daarop verscheen het derde Kamerlid Farid Azarkan ten tonele die het partijbestuur -met daarin Öztürk – opriep om af te treden.
Het inmiddels nog maar twee koppige bestuur reageerde daarop door Azarkan als lid van de partij te royeren. Dat werd door een beroepscommissie van de partij teruggedraaid.
De afgelopen tijd maakten Kuzu en Öztürk beiden bekend na de Tweede Kamerverkiezingen van volgend jaar niet terug te zullen keren in de Tweede Kamer.
Tunahan Kuzu stapt op als fractievoorzitter van DENK. Hij blijft tot de verkiezingen in 2021 wel lid van de Tweede Kamer, meldde hij al eerder op Facebook. DENK meldde in een persverklaring dat ze het fractievoorzitterschap van Tunahan Kuzu hebben ontnomen omdat zijn gedrag ‘niet past bij de kernwaarden van de partij’.
Partijleider Tunahan Kuzu van DENK moest vertrekken uit de politiek vanwege een grensoverschrijdende relatie met een voormalig medewerker van zijn partij, meldde HP/De Tijd op basis van onderzoek. Kuzu maakte vorige week onverwachts bekend uit de politiek te stappen.
Telegraaf 07.04.2020
De politieke partij Denk was al in 2018 op de hoogte van een buitenechtelijke relatie van fractievoorzitter Tunahan Kuzu. Hem is daarop tijdelijk het fractievoorzitterschap ontnomen, staat in een verklaring die het bestuur vanavond naar buiten heeft gebracht.
Die verklaring is een reactie op de berichtgeving van HP De Tijd, dat zondag29.03.2020 meldde dat Kuzu zijn vertrek uit de politiek heeft aangekondigd omdat hij achtervolgd wordt door de affaire. Hij heeft zijn fractievoorzitterschap overgedragen aan Farid Azarkan en zal na de verkiezingen niet meer terugkeren.
Kuzu zei zelf dat hij opstapt omdat de politiek een te grote impact heeft op zijn persoonlijk leven. Ook in de verklaring van het bestuur wordt dat als reden gegeven.
Over de buitenechtelijke relatie schrijft het bestuur dat het niet om een stagiaire of een medewerker van Denk ging, zoals HP De Tijd schreef. “Maar dat doet niets af aan de ontstane situatie.” Volgens de partij ging het om een relatie met wederzijds goedvinden en was die inmiddels beëindigd toen de betrokken vrouw contact zocht met Denk.
“Als gevolg hiervan zijn vanuit de fractie en het bestuur indringende gesprekken gevoerd met Tunahan Kuzu. Uit deze gesprekken bleek dat zijn gedrag niet past bij de kernwaarden van Denk. Dat heeft destijds geleid tot het ontnemen van het fractievoorzitterschap.”
Die laatste zin is opmerkelijk, want destijds werd gezegd dat Kuzu tijdelijk terugtrad om de gemeenteraadsfracties van zijn partij te ondersteunen. Denk was bij de gemeenteraadsverkiezingen in dertien plaatsen voor het eerst in de raad gekomen. Zelf was hij gekozen in Rotterdam. Achteraf blijkt die verklaring dus niet waar.
Interimbestuur
Om de rust in DENK te laten wederkeren moet er volgens fractievoorzitter Farid Azarkan een nieuw interim-bestuur aantreden. Daarom heeft hij het bestuur van de partij gevraagd om op te stappen. Dat zegt hij woensdag in gesprek met NOS.
Lijmpoging
Azarkan zegt dat zijn inspanningen zijn gericht op het herstel van vertrouwen en het brengen van “rust en verbinding”.
“We zitten in een vervelende situatie. Tunahan Kuzu heeft een emotionele post gedaan en verwijt Öztürk een aantal zaken. We moeten om de tafel gaan zitten, maar daarom is het van belang dat er een interimbestuur komt”, aldus Azarkan.
Azarkan wil niet zeggen of hij een kant kiest. “Ik kies het partijbelang.” Hij sluit niet uit dat een lijmpoging nog resultaat kan bieden, en wil met beide collega’s praten om “een situatie te creëren waarin we verder kunnen gaan”.
Oorlog in de tent
Azarkan richt zich naar eigen zeggen op het herstel van vertrouwen en het brengen van “rust en verbinding” in de partij. Als het bestuur zijn verzoek honoreert, dan betekent dat ook dat Selçuk Öztürk uit het bestuur moet terugtreden, aldus Azarkan.
Telegraaf 08.04.2020
Matennaaier
Voormalig DENK-fractievoorzitter Tunahan Kuzu beschuldigt medeoprichter en Tweede Kamerlid Selçuk Özturk ervan meegewerkt te hebben aan de onthulling van vorige week waaruit bleek dat Kuzu een “grensoverschrijdende relatie” met een medewerker gehad zou hebben.
Kuzu spreekt in een maandag verschenen Facebook-post van een “politieke broedermoordaanslag” door zijn voormalige “strijdmakker” met wie hij in 2014 de PvdA verliet en DENK oprichtte.
Kuzu laat het er niet bij zitten en kondigt aan op een algemene ledenvergadering de leden van de partij een oordeel te laten vellen over de politieke toekomst van de partij. “Daarbij zal ik aanwezig zijn om mijn kant van het verhaal te vertellen en de leden ervan te overtuigen dat matennaaierij geen kernwaarde van DENK is”, aldus Kuzu.
Terugblik
De vermoorde onschuld spelen, daarin waren de beide PvdA- en later DENK-Kamerleden Tunahan Kuzu en Kuzu-Öztürk altijd goed. In het parlement eerst een relletje trappen en dan ogenschijnlijk verbaasd zijn dat andere partijen zich naar de interruptiemicrofoon spoeden. Eric Vrijsen over de politieke geschiedenis en toekomst van DENK.
Het liefst richtten de parlementariërs hun pijlen op eveneens allochtone collega’s. Zo beschuldigde Öztürk SP-Kamerlid Sadet Karabulut vorig jaar van betrokkenheid bij terrorisme. Zij verdedigde zich door te zeggen dat ze opkwam voor de mensenrechten in Turkije, wat natuurlijk niet wil zeggen dat ze banden heeft met de PKK.
Kamervoorzitter Khadija Arib zei dat Öztürk met bewijzen moest komen of anders moest zwijgen. Vervolgens maakte Öztürk misbaar alsof hem de mond werd gesnoerd. De voorzitter ontnam hem inderdaad het woord, maar hij bleef halsstarrig het spreekgestoelte bezetten.
Kuzu eiste in 2016 dat de Kamer niet zou vergaderen tijdens het Suikerfeest. Toen hij zijn zin niet kreeg en andere Kamerleden zeiden dat de vergaderingen ook gewoon doorgaan tijdens het katholieke carnaval en de protestantse bid- en dankdag, speelde hij het discriminatie-slachtoffer. De islamitische minderheid werd weer eens geschoffeerd, zo gebaarde hij.
Respect, maar altijd in één richting
Zo vulden ze hun tijd met het eisen van respect, maar altijd in één richting.
Toen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu het Binnenhof bezocht en werd ontvangen in de Kamer, was Kuzu present met een pro-Palestina button op zijn revers. Maar netjes een hand geven en argumenten uitwisselen, ho maar. Kuzu had gewoon kunnen wegblijven, maar hij wilde stangen omdat hij daarmee kiezers dacht te winnen.
DENK was ook berucht van de filmpjes op de eigen website waarin andere Kamerleden door het slijk worden gehaald. Met wat knip- en plakwerk werden fragmenten van Kamervergaderingen gemanipuleerd. ‘Dit is een Kamerlid onwaardig,’ oordeelde Kamervoorzitter Arib. Waarop Kuzu natuurlijk weer deed alsof iedereen het op hem had gemunt.
Dat Kuzu en Öztürk politieke straatvechters waren, was bekend. Toen ze in 2014 met veel kabaal uit de PvdA stapten en vasthielden aan hun zetels om een allochtonenpartij te beginnen, was dat pijnlijk voor de PvdA. Via die partij waren ze opgeklommen. Via PvdA-raadsfracties en -statenfracties maakten ze carrière. Eenmaal in het bezit van een Kamerzetel, braken ze uit en zouden ze voortaan hun oude club zoveel mogelijk beschadigen.
MSN 17.04.2020 Een groep actieve leden van Denk wil op eigen initiatief een algemene ledenvergadering afdwingen en eist meer inspraak in de partij. Via een manifest doet de groep, die zich op Facebook Nieuw Democratisch Denk-ers noemt, voorstellen voor democratische hervormingen. „De structuur bij DENK is ‘ons kent ons’ en achterkamertjes op hoog niveau waar leden op de stippellijn mogen tekenen om vóór te stemmen”, schrijven ze.
Het manifest, de nieuwste stap in een al weken durende saga, is een antwoord op de steeds hoger oplopende ruzie tussen de oprichters van de partij, Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk, die in het openbaar wordt uitgevochten. Kuzu en Öztürk zitten beiden in de Tweede Kamer, Öztürk is daarnaast ook voorzitter van het landelijk bestuur. Het derde Kamerlid van Denk, Farid Azarkan, riep het bestuur vorige week op om af te treden en kreeg daarbij steun van onder meer tien van de dertien gemeenteraadsfracties. Öztürk legde die oproep naast zich neer. Hij wil dat de leden zich op de geplande algemene ledenvergadering (alv) op 6 juni uitspreken.
Dat vinden de opstellers van het manifest – zes actieve leden, onder wie een stadsdeelcommissielid en een duoraadslid – te laat. Bovendien vrezen ze dat het vanwege corona ook in juni nog niet mogelijk zal zijn om bijeen te komen. „Volgens de statuten kunnen we met steun van 10 procent van de leden een alv afdwingen”, zegt Achraf El Johari, een van de initiatiefnemers. „Het bestuur moet dat honoreren. En als ze dat niet doen, mogen de leden het zelf organiseren.”
Bang dat de partij uiteenvalt
Omdat de coronamaatregelen fysieke bijeenkomsten voorlopig onmogelijk maken, onderzoekt hij de mogelijkheden om een digitale ledenvergadering te organiseren. „We zien dat er nu kampen ontstaan binnen de partij, maar dat willen wij nadrukkelijk niet”, zegt El Johari (23), die tot voor kort werkte als beleidsmedewerker bij de Amsterdamse gemeenteraadsfractie van Denk. Daar stopte hij om te gaan doceren aan de Hogeschool van Amsterdam. „We zijn bang dat de partij uiteenvalt als er niets gebeurt. Wij willen de eenheid juist bewaren.”
Daartoe doet de groep met het manifest een aantal concrete voorstellen. Zo willen ze dat het bestuur opstapt en plaatsmaakt voor een interim-bestuur en dat er partijafdelingen worden opgericht, waarvan de voorzitters dan samen de partijraad vormen. Ook willen ze dat leden inspraak krijgen in het opstellen van de kieslijsten of het aanstellen van de commissie die het verkiezingsprogramma schrijft.
„Het bestuur van Denk is heel invloedrijk”, zegt El Johari. „De partijtop combineert vaak bestuurlijke en politieke functies. Dat is een ongezonde verstrengeling van macht en belangen. Tegelijk zijn die mensen ook onderdeel van het huidige conflict, waardoor ze de situatie niet goed overzien.”
Rollebollend over straat
De top van Denk maakt al weken openlijk ruzie. Eind maart maakte Tunahan Kuzu plotseling bekend zijn fractievoorzitterschap neer te leggen en volgend jaar niet meer verkiesbaar te zijn voor Denk. Die beslissing, bleek later, nam hij onder druk van Öztürk, die hem confronteerde met een buitenechtelijke affaire uit 2018, die volgens een publicatie in HP/de Tijd„grensoverschrijdend” was. Kuzu sprak van een „politieke broedermoord”. Öztürk heeft inhoudelijk niet gereageerd.
Voor de leden, die met „pijn in de buik” zagen dat de politieke en bestuurlijke leiders van hun partij rollebollend met elkaar over straat gaan, was dit het moment om in actie te komen. „Öztürk, Kuzu, Azarkan. Allemaal zeiden ze dat de leden het laatste woord hebben”, zegt El Johari. „Wel, hier zijn we dan.”
Correctie (17 april 2020): In een eerdere versie van dit artikel stond dat de zes opstellers van het manifest geen politieke functie hebben. Onder hen zijn echter een stadsdeelcommissielid en een duoraadslid. Dat is hierboven aangepast.
NOS 14.04.2020 Voorzitter Selçuk Öztürk van Denk blijft gewoon op zijn plek, al wil nu ook de partijraad van de politieke beweging dat het volledige bestuur onmiddellijk opstapt. Öztürk schrijft vandaag in een brief aan de leden dat uit een rapport van de door hem ingehuurde professor Tom Zwart blijkt dat het wegsturen van het bestuur niets zou oplossen.
Binnen Denk woedt al een paar weken een machtsstrijd. De twee mannen die de partij in 2014 oprichtten, Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk, gaan rollend over straat. Kuzu beschuldigt Öztürk van een poging tot politieke broedermoord, omdat hij verhalen over een buitenechtelijke affaire van hem actief naar buiten zou hebben gebracht.
Beiden zijn ook Kamerlid namens Denk. Het derde Kamerlid, Farid Azarkan is inmiddels fractievoorzitter en vroeg het bestuur vorige week al om op te stappen om de rust in de partij weer terug te brengen. Öztürk wilde niet verdergaan dan het aanstellen van een onderzoeker/bemiddelaar, de Utrechtse hoogleraar cross-cultureel recht Tom Zwart. Die werd afgelopen vrijdag aangezocht.
Aanblijven is gewettigd
Volgens Öztürk heeft Zwart nu al een eerste rapport uitgebracht, waarin hij stelt dat de wens van het bestuur om voorlopig aan te blijven “gewettigd” wordt door de statuten en een “politiek feit” is. “Daarnaast wordt niet duidelijk gemaakt welk probleem door het aftreden van het bestuur zou worden opgelost”, zou Zwart volgens Öztürk concluderen.
Het bestuur kan tot de algemene ledenvergadering van 6 juni aanblijven, maar de voorbereidingen van de verkiezingen van volgend jaar zouden gedaan moeten worden door een aparte commissie, staat in de conclusies die door Öztürk zijn toegevoegd aan de brief aan de leden.
Gisteren stuurde de partijraad, dat het bestuur adviseert, juist een brief waarin wordt opgeroepen tot aftreden. De brief is in handen van de NOS. De leden van de partijraad, vertegenwoordigers van lokale afdelingen, schrijven: “Wij constateren dat het bestuur onderdeel is geworden van het conflict, waardoor er de schijn van belangenverstrengeling kan ontstaan.” Een onafhankelijke commissie moet samen met een extern onderzoeksbureau onderzoek doen en op de algemene ledenvergadering in juni de resultaten presenteren, vindt de partijraad.
RTL 10.04.2020 Farid Azarkan, de politiek leider van DENK, is met stomheid geslagen dat het partijbestuur niet wil aftreden. Azarkan riep het bestuur op om op te stappen na publicaties over de buitenechtelijke relatie van partijgenoot Kuzu en de rol die mede-fractiegenoot Özturk – tevens partijvoorzitter – gespeeld zou hebben bij Kuzu’s terugtreden als fractievoorzitter.
Farid laat met hoorbaar ingehouden woede aan RTL Nieuws weten: “Dit is allemaal weinig eervol. Zo ga je niet met je politiek leider om. Ik wist niks van deze verklaring en niemand van het bestuur is voor mij nu bereikbaar. Geen idee waar ze zijn en ook nemen ze de telefoon niet op. Hoe kun je je politiek leider zo overvallen.”
Samenwerking fractie onmogelijk
Azarkan zegt juist dat hij deze toestanden voor had willen zijn met zijn pleidooi dat het bestuur moest aftreden. “Hoe kan een bestuur dat zelf zo verweven is met de ontstane ellende, zelf onderzoek doen. De rest had het voorbeeld van de vice-voorzitter moeten volgen, die wel meteen is afgetreden. Ik wil een scheuring juist voorkomen. Maar als je zo doorgaat heb je straks twee politiek leiders. De samenwerking in de fractie wordt nu ook heel moeilijk, zo niet onmogelijk. Nogmaals dit is zo dom en zo weinig respectvol.”
Ook de lokale fractievoorzitters van DENK en de jongerenorganisatie van de partij eisen dat het bestuur opstapt. Zij hebben een open brief geschreven aan het bestuur.
Politiek verslaggever Frits Wester: “Als ik Farid Azarkan zo aanhoor, lijkt een scheuring in de fractie vrijwel onafwendbaar, met ook alle gevolgen voor de partij DENK. Misschien dat de leden nu in actie komen en ingrijpen. Maar mocht Kamerlid Özturk vasthouden aan zijn positie als partijvoorzitter dan is een oplossing onmogelijk.
Die samenwerking is toch al helemaal stuk. Kans is daarom groot dat we straks, in deze crisistijd, nog weer een fractiescheuring krijgen in de Tweede Kamer. En daarmee een ongewisse situatie voor de partij DENK in zijn huidige vorm.”
NOS 10.04.2020 In de politieke partij Denk is een bestuurscrisis ontstaan nu behalve de Tweede Kamerfractievoorzitter Azarkan ook lokale Denk-fracties het onmiddellijke vertrek van het bestuur eisen. “Wij merken dat de interne ontwikkelingen in onze partij de aandacht afleiden van hetgeen waarvoor wij als volksvertegenwoordigers zijn gekozen, namelijk het vertolken van de stem van onze kiezers”, staat in een verklaring van acht lokale fractievoorzitters, twee provinciale afdelingen en de jongerenbeweging.
Het bestuur, onder wie voorzitter Özturk, weigert echter op te stappen, zo heeft het vandaag in een openbaar gemaakte brief aan de leden bekendgemaakt. De bestuursleden willen dat de leden op een bijeenkomst op 6 juni beslissen wie de leiding moet krijgen van de partij. Verder willen ze “onafhankelijke personen” aanstellen om het bestuur de komende tijd te ondersteunen en willen ze een onafhankelijk onderzoek laten uitvoeren naar de ontstane situatie.
Privéleven
Het rommelt al enige tijd in de politieke partij, die drie zetels in de Tweede Kamer heeft. Het begon eind vorige maand met het plotseling aangekondigde vertrek van fractievoorzitter Kuzu. Hij zei dat het werk een te grote belasting was geworden voor zijn privéleven, maar later kwam naar buiten dat hij moest vertrekken wegens een buitenechtelijke affaire.
Kuzu verwijt mede-oprichter en Kamerlid Öztürk “politieke broedermoord”, omdat die deze affaire via een brief in de openbaarheid had gebracht. Hij vindt dat de leden op een Algemene Ledenvergadering in juni een oordeel moeten vellen over de kwestie. “Daarbij zal ik aanwezig zijn om mijn kant van het verhaal te vertellen en om de leden ervan te overtuigen dat matennaaierij geen kernwaarde van Denk is.”
Azarkan, het derde Kamerlid, is nu tijdelijk fractievoorzitter en zegt geen kant te willen kiezen. Wel vindt hij dat het bestuur moet vertrekken om “de rust in de partij te herstellen”.
Statuten
Uit de brief blijkt nu dus dat het bestuur niet van plan is om weg te gaan. “De leden van Denk vormen het hart van onze politieke beweging. Volgens de statuten van onze beweging gaan de leden over het vormen van het bestuur.”
De lokale fractievoorzitters zijn echter bang dat bij een stemming op de ALV in juni “wij als Denk’ers tegenover elkaar komen te staan”. Dat willen ze naar eigen zeggen vermijden.
AD 10.04.2020 De machtsstrijd binnen Denk is compleet. Voorzitter Selçuk Öztürk en de rest van het bestuur van de partij weigeren om op te stappen, ondanks een dringend verzoek van politiek leider Farid Azarkan. Ook de lokale fracties en de jongerenvereniging willen nu van het bestuur af.
In het belang van Denk en alle mensen die zich jarenlang keihard hebben ingezet voor onze idealen, zullen wij als bestuur onze werkzaamheden blijven voortzetten, aldus Bestuur Denk.
In een brandbrief doen lokale fracties en politieke jongerenbeweging Oppositie van Denk een beroep op het partijbestuur om ‘een groots gebaar te maken en per direct terug te treden’. Volgens de schrijvers is er teveel gebeurd de afgelopen tijd.
Ondertussen is al het contact tussen de fractietop en de partijtop verbroken, zo laat Azarkan weten. De strijd zal nu worden uitgevochten op een ledenbijeenkomst, begin juni. Dan moet er ook een nieuwe leider komen, vindt het bestuur.
Eerder deze week vroeg Azarkan, politiek leider van Denk in de Kamer, het bestuur om te vertrekken. Zo moest de patstelling tussen de twee ruziënde oprichters Tunahan Kuzu en Selçük Öztürk, allebei ook Tweede Kamerlid, worden doorbroken.
Het bestuur van Denk schrijft nu echter aan de leden: ,,Alleen tijdens een algemene ledenvergadering is het mogelijk om bestuurstaken over te dragen. In het belang van Denk en alle mensen die zich jarenlang keihard hebben ingezet voor onze idealen, zullen wij als bestuur voorlopig onze werkzaamheden blijven voortzetten.”
Wel zullen ‘onafhankelijke personen’ het bestuur de komende tijd ondersteunen en gaan bemiddelen met de betrokkenen, laten de bestuurders ook weten. Verder moet er een onafhankelijk onderzoek komen naar de ontstane situatie, waarin ook het handelen van de drie Tweede Kamerleden wordt meegenomen.
Op 6 juni, tijdens de ledenbijeenkomst, mogen de leden dan beslissen over de toekomst van Denk, aldus het bestuur. Dan wordt ook een nieuwe politiek leider gekozen. ,,Tot die tijd zullen wij als bestuur ons uiterste best doen om verschillen weer op één lijn te krijgen en te komen tot rust.”
Azarkan laat in een reactie op de mail aan de leden weten: ,,Volgens mij is het uniek dat een oproep van een politiek leider terzijde wordt geschoven. Dat is jammer en niet respectvol. Het draagt ook niet bij aan de oplossing van onze interne problemen en het zorgt voor verdeling binnen onze partij. Terwijl ik juist een waardige oproep heb gedaan, omdat het bestuur niet in staat is om de problemen op te lossen.”
Onaangenaam verrast
Als je niet communiceert met je politiek leider, hecht ik weinig waarde aan zulke beloften, aldus Farid Azarkan, politiek leider Denk.
De fractieleider in de Kamer werd onaangenaam verrast door de email van het bestuur, aldus Azarkan. ,,Ik wist hier niet van en de bestuursleden zijn niet bereikbaar voor een toelichting.” Hij vindt dat het bestuur de eer aan zichzelf had moeten houden. ,,Dat kan nog steeds waardig, daar ben ik van overtuigd.”
Over het geplande onderzoek zegt Azarkan dat hij het ‘niet integer’ vindt van het bestuur om daar opdracht toe te geven, terwijl ze zelf onderdeel zijn van het probleem. ,,Daarnaast ga ik als fractieleider zelf over onderzoeken naar de fractie.”
Azarkan vindt het spijtig dat de partij zo wordt gespleten door dit conflict. Hij wil op 6 juni nog geen nieuwe politiek leider kiezen. ,,Dat is raar, laten we eerst alles eens oplossen.” Zelf weet hij op dit moment nof niet of hij straks zelf weer wil opgaan voor het leiderschap.
Verder gelooft Azarkan niet dat het bestuur inderdaad zijn best zal doen om de komende tijd te proberen de verschillen uit de wereld te helpen. ,,Als je niet communiceert met je politiek leider, hecht ik weinig waarde aan zulke beloften.”
MSN 10.04.2020 Het bestuur van politieke partij Denk geeft geen gehoor aan de oproep van fractievoorzitter Farid Azarkan om op te stappen. In een reactie laat het partijbestuur weten dat het zijn voortbestaan laat afhangen van de leden, die daar op 6 juni over mogen besluiten.
Azarkan vroeg het partijbestuur van Denk „verantwoordelijkheid te nemen” en terug te treden, nu er een oplossing moet komen voor het conflict tussen partijvoorzitter Selçuk Öztürk en Tweede Kamerlid Tunahan Kuzu. Het bestuur, waartoe ook Öztürk behoort, laat weten voorlopig aan te blijven. Het schrijft met een aantal onderzoeksbureaus in gesprek te zijn en „onafhankelijke personen” te willen aanstellen om hen te ondersteunen. Op een ledenbijeenkomst op 6 juni 2020 kunnen de leden zich uitspreken.
Öztürk beschuldigde Kuzu onlangs in HP/De Tijd van ongewenst gedrag jegens een medewerker. Kuzu kondigde tegelijk met het interview aan na de verkiezingen van 2021 de politiek te verlaten. De twee richtten in 2015 de partij Denk op.
Hoe de ledenvergadering moet gaan plaatsvinden is nog niet duidelijk. Op dit moment zijn bijeenkomsten met drie personen of meer nog verboden, om zo verdere verspreiding van het coronavirus te voorkomen.
Denk-voorzitter Selcuk Öztürk legt het verzoek van Azarkan om af te reden naast zich neer, mailt hij zojuist aan de leden. Alleen de leden kunnen daartoe dwingen – op 6 juni is er een ALV. Wel komt er een “onafhankelijk onderzoek” naar ontstane situatie. pic.twitter.com/cCsN50CVWc
Dat heeft hij woensdag bekendgemaakt. Volgens Azarkan moet het bestuur zijn „verantwoordelijkheid nemen” en moet er een interim-bestuur aangesteld worden „om uit deze crisis te komen”. Öztürk is als partijvoorzitter een van de leden van het bestuur.
De publieke ruzie tussen Öztürk en Kuzu begon half maart toen laatstgenoemde onverwacht bekendmaakte te stoppen als partijleider. In eerste instantie zei hij dit te doen om meer tijd te hebben voor zijn persoonlijke leven, maar enkele dagen later onthulde HP/De Tijd dat een buitenechtelijke affaire van Kuzu ten grondslag lag aan zijn vertrek.
Kort hierna gaf Denk een verklaring uit waarin de partij stelde dat Kuzu inderdaad moest vertrekken vanwege de affaire. Hierop sloeg Kuzu terug door te zeggen dat zijn voormalige „strijdmakker” Öztürk het verhaal over de affaire had opgerakeld om hem „ten val te brengen”. De ruzie zou eigenlijk zijn gegaan over de partijstructuur en Öztürk zou van Kuzu af hebben gewild zodat hij zijn macht binnen de partij verder kon uitbreiden.
Öztürk heeft op die verwijten nog niet inhoudelijk gereageerd. In een verklaring op een Turkse nieuwswebsite zegt hij niet impulsief te willen reageren. „Ik wil alleen dat je weet dat mijn persoonlijke beschuldigingen totaal onrealistisch zijn.”
Telegraaf 10.04.2020 De positie van Denk-voorzitter Selçuk Öztürk en zijn mede-bestuursleden wordt vrijwel onhoudbaar. Vrijdag eisen ook lokale politici en de jongerenbeweging het aftreden van het partijbestuur, zo blijkt uit een brief die in handen is van De Telegraaf.
„Wij merken dat de interne ontwikkelingen in onze partij de aandacht afleiden van hetgeen waarvoor wij als volksvertegenwoordigers gekozen zijn, namelijk het vertolken van de stem van onze kiezers en het opkomen voor de belangen van de mensen in onze gemeenten en provincies. Wij zijn als lokale volksvertegenwoordigers de oren en ogen van onze partij en menen daarom in gezamenlijkheid een oproep te moeten doen”, zo staat in de brief. „Het raakt ons dat wij als Denk’ers op 6 juni mogelijk tegenover elkaar komen te staan tijdens een ledenvergadering. Dat willen wij ten koste van alles vermijden.”
De lokale partijleiders doen een „beroep op het partijbestuur om in het partijbelang een groots gebaar te maken en per direct terug te treden, zodat er een onafhankelijk interim-bestuur aangesteld kan worden.”
De brief is ondertekend door de fractieleiders van Denk in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Enschede, Zaanstad, Amersfoort, Deventer, Schiedam, Zuid-Holland en Flevoland en door de jongerenbeweging.
’Broedermoord’
Eerder deze week sloeg de opgestapte fractieleider Kuzu van zich af omdat hij beschuldigd was van een buitenechtelijke affaire waarbij hij de grenzen van het betamelijke had overschreden. Het was de reden dat hem het fractievoorzitterschap was ontnomen, zo meldde het partijbestuur. Öztürk was daarmee een ’matennaaier’ die ’broedermoord’ en ’sabotage’ had gepleegd, louter om Kuzu pootje te lichten, zo beweerde de laatste.
De nieuwe fractieleider Azarkan haakte daarop in: hij stelde ook dat het partijbestuur van Denk moet opstappen ’in het belang van de partij’. Het bestuur weigert echter.
Denk-voorzitter Selçuk Öztürk Ⓒ DIJKSTRA BV
’Bemiddelen’
Vrijdag stuurde het bestuur een bericht naar de leden. Het wil „onafhankelijke personen aanstellen om het bestuur de komende tijd te ondersteunen en te bemiddelen met de betrokken personen”, staat te lezen in een mail. Selçuk Öztürk was ook in gesprek met een aantal onderzoeksbureaus om onafhankelijk onderzoek te doen.
„Het handelen van onze drie Kamerleden die tot deze situatie heeft geleid, zal in dit onderzoek uitgebreid worden meegenomen.”Maar dat is voor de lokale politici onaanvaardbaar zolang Selçuk Öztürk de scepter zwaait in het bestuur, zo blijkt.
„Wij snappen dat het moeilijk is om dit te vragen van mensen die hart en ziel gegeven hebben om onze beweging op te bouwen. Mensen aan wie wij dank verschuldigd zijn voor hetgeen zij voor onze partij betekend hebben. Wij zijn ervan overtuigd dat dit noodzakelijk is voor de toekomst van onze partij.
Als jonge partij maken we groeispurten door die er uiteindelijk toe zullen leiden dat we groter, sterker en eensgezind onze taak zullen vervullen. Wij verzoeken op de geplande algemene ledenvergadering van 6 juni 2020 officieel een interim-bestuur te benoemen dat in onafhankelijkheid gaat bouwen aan de toekomst van onze beweging”, zo schrijven de lokale politici.
Selçuk Öztürk was vrijdag niet bereikbaar voor commentaar.
NU 08.04.2020 Om de rust in DENK te laten wederkeren moet er volgens fractievoorzitter Farid Azarkan een nieuw interim-bestuur aantreden. Daarom heeft hij het bestuur van de partij gevraagd af te treden. Dat zegt hij woensdag in gesprek met NOS.
Azarkan richt zich naar eigen zeggen op het herstel van vertrouwen en het brengen van “rust en verbinding” in de partij. Als het bestuur zijn verzoek honoreert, dan betekent dat ook dat Selçuk Öztürk uit het bestuur moet terugtreden, aldus Azarkan.
“We zitten in een vervelende situatie. Tunahan Kuzu heeft een emotionele post gedaan en verwijt Öztürk een aantal zaken”, zegt Azarkan. “We moeten om de tafel gaan zitten, maar daarom is het van belang dat er een interim-bestuur komt.”
Voormalig DENK-fractievoorzitter Tunahan Kuzu beschuldigt medeoprichter en Tweede Kamerlid Özturk ervan meegewerkt te hebben aan de onthulling van vorige week waaruit bleek dat Kuzu een “grensoverschrijdende relatie” met een medewerker zou hebben gehad.
Kuzu sprak maandag op Facebook van een “politieke broedermoordaanslag” door zijn voormalige “strijdmakker” met wie hij in 2014 de PvdA verliet en DENK oprichtte.
NOS 08.04.2020 De fractievoorzitter van Denk, Farid Azarkan, heeft het bestuur van de partij gevraagd terug te treden. Volgens Azarkan moet er een nieuw interimbestuur aantreden om de rust in de partij te herstellen. Dat zou betekenen dat ook Selçuk Öztürk uit het bestuur terug moet treden.
Azarkan werd door het bestuur aangewezen als voorlopige fractievoorzitter, nu Tunahan Kuzu die functie niet meer vervult.
Die zei eind vorige maand de politiek te verlaten. Als verklaring gaf hij dat het werk een te grote privébelasting gaf. Daarna schreef HP/De tijd dat een machtsstrijd gaande was binnen de partij. Afgelopen maandag beschuldigde Kuzu zijn partijgenoot Öztürk van “broedermoord”.
Lijmpoging
Azarkan zegt dat zijn inspanningen zijn gericht op het herstel van vertrouwen en het brengen van “rust en verbinding”.
“We zitten in een vervelende situatie. Tunahan Kuzu heeft een emotionele post gedaan en verwijt Öztürk een aantal zaken. We moeten om de tafel gaan zitten, maar daarom is het van belang dat er een interimbestuur komt”, aldus Azarkan.
Azarkan wil niet zeggen of hij een kant kiest. “Ik kies het partijbelang.” Hij sluit niet uit dat een lijmpoging nog resultaat kan bieden, en wil met beide collega’s praten om “een situatie te creëren waarin we verder kunnen gaan”.
Kuzu zei eerder in een toelichting dat hij niet opstapt uit de fractie en zijn Kamerzetel houdt. “Ik laat me niet wegjagen uit de partij die ik zelf heb opgericht.”
Het bestuur van Denk heeft nog niet op de oproep gereageerd.
Eind vorige maand maakte Kuzu bekend dat hij na de komende verkiezingen niet zou terugkeren in de politiek. Als verklaring gaf hij dat het werk in de Tweede Kamer een te grote belasting was geworden voor zijn privéleven. Een week later schreef HP/De Tijd dat er sprake was van een machtsstrijd binnen de partij en dat Kuzu moest vertrekken vanwege een buitenechtelijke affaire.
Het bestuur van Denk bevestigde dat Kuzu was aangesproken op een buitenechtelijke relatie, die niet past bij de kernwaarden van de partij. Maar ook het bestuur, onder leiding van Öztürk, hield vol dat Kuzu om persoonlijke redenen is gestopt.
Telegraaf 08.04.2020 Het partijbestuur van Denk moet opstappen. Dat zegt fractieleider Azarkan. Met die oproep treft hij partijvoorzitter Öztürk, waarmee de oorlog binnen de partij compleet is.
Deze week sloeg gewezen fractieleider Kuzu van zich af nadat hij was beschuldigd van een buitenechtelijke affaire waarbij hij de grenzen van het betamelijke had overschreden. Het was de reden dat hem het fractievoorzitterschap was ontnomen, zo meldde het partijbestuur. Öztürk was daarmee een ’matennaaier’ die ’broedermoord’ en ’sabotage’ had gepleegd, louter om Kuzu pootje te lichten, zo beweerde de laatste.
Vervelende situatie
„We zitten in een vervelende situatie”, zegt Azarkan. Hij wil ’om tafel’ met de ruziemakers. Tot die tijd moet er een interim-bestuur komen. De huidige fractieleider houdt zich op de vlakte over de vraag wie er gelijk heeft. „Ik kies het partijbelang.”
Kuzu wil het oordeel over zijn aanblijven overlaten aan de leden, die op 6 juni bijeenkomen. Zover wil Azarkan het niet laten komen. „Ik wil niet dat de twee oprichters tegenover elkaar komen tijdens een discussie.”
De vice-voorzitter heeft haar functie ter beschikking gesteld, voorzitter Öztürk heeft nog niet gereageerd. Azarkan, die woensdag in de Kamer het debat deed over de coronacrisis, was het tweede deel van het debat opeens verdwenen.
AD 08.04.2020 Farid Azarkan, fractievoorzitter van Denk in de Tweede Kamer, heeft het partijbestuur gevraagd op te stappen. Zo moet de patstelling tussen de twee ruziënde oprichters Tunahan Kuzu en Selçük Öztürk, allebei ook Kamerlid, worden doorbroken.
Vice-voorzitter Gladys Albitrouw heeft als eerste van de vijf bestuurders al gehoor gegeven aan de oproep van Azarkan, zo meldt de woordvoerder van de fractie. Azarkan wil een nieuw interim-bestuur. Partijvoorzitter en Tweede Kamerlid Selcük Öztürk, die probeerde te voorkomen dat Tunahan Kuzu opnieuw lijsttrekker werd, heeft nog niet gereageerd.
Öztürk en Kuzu, die in 2014 gebroederlijk uit de PvdA-Tweede Kamerfractie van Diederik Samsom vertrokken en op eigen kracht in 2017 drie zetels haalden, rollen nu vechtend over straat. Begin deze week gaf Kuzu een schriftelijke verklaring af, waarin hij Öztürk beschuldigde van broedermoord door een buitenechtelijke affaire te lekken aan HP/De Tijd.
Emotionele uiting
Ik heb er alle vertrouwen in dat beide collega’s met mij komen tot een werkbare oplossing. En wat die zal zijn, dat weet ik ook niet, aldus Fractieleider Farid Azarkan (Denk).
Azarkan distantieert zich nu zich van de verklaring van Kuzu: ,,Ik vind het een emotionele uiting, ik had het zelf zo niet gedaan.”
Voorafgaand aan het Kamerdebat over de coronacrisis stond fractieleider Azarkan vanmiddag de parlementaire pers te woord. ,,Ik heb er alle vertrouwen in dat beide collega’s met mij komen tot een werkbare oplossing. En wat die zal zijn, dat weet ik ook niet.”
Azarkan gaat er vanuit dat het zittende partijbestuur gevolg geeft aan zijn oproep. ,,Ik heb nog geen reactie gehad. Het klinkt misschien raar, maar we zijn een democratische partij, we hebben 3500 leden en die staan boven het bestuur.’’
Het conflict moet liefst vóór het partijcongres van 6 juni worden beslecht, vindt Azarkan. Hij vreest anders een bloedbad. ,, Ik wil dat er rust en verbinding komt zodat we weer politiek kunnen bedrijven en onze kiezers weer trots op ons kunnen zijn. Ik had nooit gedacht dat ik in deze situatie zou komen, dus ik heb er ook vertrouwen in dat we hier weer uit komen.”
Elsevier 07.04.2020 De vermoorde onschuld spelen, daarin waren de beide PvdA- en later DENK-Kamerleden Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk altijd goed. In het parlement eerst een relletje trappen en dan ogenschijnlijk verbaasd zijn dat andere partijen zich naar de interruptiemicrofoon spoeden. Eric Vrijsen over de politieke geschiedenis en toekomst van DENK.
Het liefst richtten de parlementariërs hun pijlen op eveneens allochtone collega’s. Zo beschuldigde Öztürk SP-Kamerlid Sadet Karabulut vorig jaar van betrokkenheid bij terrorisme. Zij verdedigde zich door te zeggen dat ze opkwam voor de mensenrechten in Turkije, wat natuurlijk niet wil zeggen dat ze banden heeft met de PKK.
Kamervoorzitter Khadija Arib zei dat Öztürk met bewijzen moest komen of anders moest zwijgen. Vervolgens maakte Öztürk misbaar alsof hem de mond werd gesnoerd. De voorzitter ontnam hem inderdaad het woord, maar hij bleef halsstarrig het spreekgestoelte bezetten.
Kuzu eiste in 2016 dat de Kamer niet zou vergaderen tijdens het Suikerfeest. Toen hij zijn zin niet kreeg en andere Kamerleden zeiden dat de vergaderingen ook gewoon doorgaan tijdens het katholieke carnaval en de protestantse bid- en dankdag, speelde hij het discriminatie-slachtoffer. De islamitische minderheid werd weer eens geschoffeerd, zo gebaarde hij.
Respect, maar altijd in één richting
Zo vulden ze hun tijd met het eisen van respect, maar altijd in één richting.
Toen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu het Binnenhof bezocht en werd ontvangen in de Kamer, was Kuzu present met een pro-Palestina button op zijn revers. Maar netjes een hand geven en argumenten uitwisselen, ho maar. Kuzu had gewoon kunnen wegblijven, maar hij wilde stangen omdat hij daarmee kiezers dacht te winnen.
DENK was ook berucht van de filmpjes op de eigen website waarin andere Kamerleden door het slijk worden gehaald. Met wat knip- en plakwerk werden fragmenten van Kamervergaderingen gemanipuleerd. ‘Dit is een Kamerlid onwaardig,’ oordeelde Kamervoorzitter Arib. Waarop Kuzu natuurlijk weer deed alsof iedereen het op hem had gemunt.
Dat Kuzu en Öztürk politieke straatvechters waren, was bekend. Toen ze in 2014 met veel kabaal uit de PvdA stapten en vasthielden aan hun zetels om een allochtonenpartij te beginnen, was dat pijnlijk voor de PvdA. Via die partij waren ze opgeklommen. Via PvdA-raadsfracties en -statenfracties maakten ze carrière. Eenmaal in het bezit van een Kamerzetel, braken ze uit en zouden ze voortaan hun oude club zoveel mogelijk beschadigen.
NU 06.04.2020 Voormalig DENK-fractievoorzitter Tunahan Kuzu beschuldigt medeoprichter en Tweede Kamerlid Selçuk Özturk ervan meegewerkt te hebben aan de onthulling van vorige week waaruit bleek dat Kuzu een “grensoverschrijdende relatie” met een medewerker gehad zou hebben.
Kuzu spreekt in een maandag verschenen Facebook-post van een “politieke broedermoordaanslag” door zijn voormalige “strijdmakker” met wie hij in 2014 de PvdA verliet en DENK oprichtte.
Kuzu laat het er niet bij zitten en kondigt aan op een algemene ledenvergadering de leden van de partij een oordeel te laten vellen over de politieke toekomst van de partij. “Daarbij zal ik aanwezig zijn om mijn kant van het verhaal te vertellen en de leden ervan te overtuigen dat matennaaierij geen kernwaarde van DENK is”, aldus Kuzu.
Kuzu schrijft dat hij door Özturk voor de bus is gegooid, nadat hij kritiek had geleverd op diens functioneren. DENK wist onder aanvoering van Özturk geen zetel in de Eerste Kamer te veroveren en ook de Europese verkiezingen verliepen voor de partij desastreus, terwijl de partij in 2017 (Tweede Kamer) en 2018 (gemeenteraadsverkiezingen) wel goede verkiezingsresultaten wist te boeken.
Ook kwam Özturk regelmatig negatief in het nieuws, onder meer na omstreden uitspraken over ‘moord’ in het Hawija-debat.
Kuzu schrijft dat de irritatie al in de zomer van 2019 begon toe te nemen. “Özturk ging steeds meer zijn eigen gang, ondermijnde mijn politiek leiderschap en plaatste zichzelf steeds meer op een zijspoor in de Kamerfractie”, schrijft Kuzu. “Zo stelde hij zonder medeweten en toestemming van de fractie een verkiezingsprogrammacommissie en een kandidaatstellingscommissie in.”
‘Broedermoord op z’n pijnlijkst’
De buitenechtelijke affaire, waar HP/De Tijd vorige week over schreef, wordt door Kuzu niet ontkend. “Ja, in mijn privéleven heb ik een zware periode achter de rug. Daar wist een beperkt aantal mensen van, onder wie mijn fractiegenoten.”
Volgens Kuzu is de privékwestie later door Özturk gebruikt om hem buitenspel te zetten, onder meer na een conflict tussen Özturk en fractiegenoot Farid Azarkan waar Kuzu het opnam voor Azarkan.
Özturk zou de affaire vervolgens hebben aangegrepen om namens het bestuur aan te kondigen dat Kuzu bij de volgende verkiezingen geen lijsttrekker zou kunnen worden. Hij zou hebben gezegd dat Kamervoorzitter Khadija Arib van de kwestie op de hoogte was en het vlak voor de verkiezingen zou lekken naar de media.
Dat het verhaal vervolgens toch naar buiten is gekomen, komt volgens Kuzu door Özturk. “Broedermoord op zijn pijnlijkst”, schrijft hij.
NOS 06.04.2020 Kamerlid Tunahan Kuzu van Denk haalt in een schriftelijke verklaring hard uit naar zijn collega Selçuk Öztürk, met wie hij samen de partij oprichtte. Volgens Kuzu heeft Öztürk “politieke broedermoord” op hem gepleegd. Daarmee lijkt het conflict in de partij nog verder op te laaien.
Kuzu schrijft dat zijn strijdmakker, die ook partijvoorzitter is, hem vorige week “voor de bus heeft gegooid” in een persverklaring van het bestuur. Daarin stond dat de partij Kuzu in 2018 tijdelijk het fractievoorzitterschap heeft afgenomen, als straf voor een buitenechtelijke affaire.
Hij vindt dat de leden op een Algemene Ledenvergadering in juni een oordeel moeten vellen over de kwestie. “Daarbij zal ik aanwezig zijn om mijn kant van het verhaal te vertellen en de leden ervan te overtuigen dat matennaaierij geen kernwaarde van Denk is.”
Eind vorige maand maakte Kuzu bekend dat hij na de komende verkiezingen niet meer zou terugkeren in de politiek. Als verklaring gaf hij toen dat het werk in de Tweede Kamer een te grote belasting was geworden voor zijn privéleven. Een week later schreef HP/De Tijd dat er sprake was van een machtsstrijd binnen de partij en dat Kuzu moest vertrekken vanwege een buitenechtelijke affaire.
Het bestuur van Denk bevestigde dat Kuzu was aangesproken op een buitenechtelijke relatie, die niet past bij de kernwaarden van de partij. Maar ook het bestuur, onder leiding van Öztürk, hield vol dat Kuzu om persoonlijke redenen is gestopt.
Kuzu geeft in de verklaring zijn visie op de gebeurtenissen van de afgelopen maanden, waarin de verhoudingen tussen hem en Öztürk steeds verder verslechterden. Volgens Kuzu knapte er in december iets bij Öztürk. Kuzu was toen samen met fractiegenoot Farid Azarkan naar Istanbul gereisd, en sprak daar onder meer over de toekomst van de partij:
Die reis, en het feit dat er over het lijsttrekkerschap was gesproken, schoten Öztürk in het verkeerde keelgat. Dat blijkt ook uit een briefwisseling die in handen is van de NOS. Öztürk was vantevoren niet op de hoogte van de reis en wilde een onderzoekscommissie instellen, omdat de partij er mogelijk door geschaad was. Zover kwam het uiteindelijk niet.
Kort daarna kwam het tot een gesprek tussen de twee partijoprichters. Volgens Kuzu rakelde Öztürk in dat gesprek opnieuw de kwestie van de buitenechtelijke affaire uit 2018 op. Kamervoorzitter Arib zou op de hoogte zijn en de zaak mogelijk voor de verkiezingen gaan lekken om Denk te saboteren. Mede daarom wilde het bestuur Kuzu niet als lijsttrekker, was de boodschap. “Mijn vertrouwen verdween als sneeuw voor de zon en ik besloot aan te kondigen dat ik ermee zou stoppen”, schrijft Kuzu.
Nog veel steun in de partij
Uiteindelijk kwam de affaire vorige week via HP/De Tijd toch in de publiciteit. Volgens Kuzu heeft Öztürk bewust de zaak opgerakeld om hem ten val te brengen. “Broedermoord op zijn pijnlijkst.”
Öztürk zou heel erg zijn best hebben gedaan om via het kader van Denk en de lokale volksvertegenwoordigers de opinie binnen de partij te beïnvloeden. “Het zal hem niet lukken.” Kuzu denkt nog veel steun te hebben binnen Denk. Hij wijst erop dat Öztürk niet meer dan 10.000 stemmen haalde in 2017, terwijl hijzelf 126.000 kiezers achter zich kreeg.
Kuzu zegt in een toelichting dat hij niet opstapt uit de fractie en zijn Kamerzetel houdt. “Ik laat me niet wegjagen uit de partij die ik zelf opgericht heb.” Farid Azarkan, die door het bestuur voorlopig is aangewezen als fractievoorzitter, zegt dat hij goed samenwerkt met partijvoorzitter en fractiegenoot Öztürk, “om Denk door deze lastige tijd heen te loodsen.”
Telegraaf 06.04.2020 Denk-Kamerlid Selcuk Öztürk heeft zich schuldig gemaakt aan ’broedermoord’, ’matennaaierij’ en ’sabotage’. Dat schrijft oprichter Tunahan Kuzu, van wie vorige week bekend werd dat hem het fractieleiderschap is ontnomen wegens een buitenechtelijke affaire. Nu slaat Kuzu terug.
Maar die affaire was helemaal het probleem niet, beweert Kuzu op zijn Facebook-pagina. „Wat me nog meer raakte, was de manier waarop deze kwestie door mijn ‘strijdmakker’ werd misbruikt om mij politiek te lynchen.”
Onlangs maakte Kuzu bekend dat hij stopte als fractievoorzitter van Denk. Ook zou hij na de verkiezingen van volgend jaar niet meer terugkeren in de Kamer. Vorige week werd de reden geopenbaard: zijn verhouding met een medewerkster van de fractie. Daarbij heeft hij zich volgens de vrouw in kwestie grensoverschrijdend gedragen. De relatie was de reden dat hem in 2018 het fractievoorzitterschap kortstondig was ontnomen, zo verklaarde het partijbestuur.
Achter de bestuursperikelen ettert al jaren een machtsstrijd tussen Öztürk en Kuzu, zo blijkt uit het relaas van de laatste. „Na het zomerreces van 2019 nam de irritatie alsmaar toe. Öztürk ging steeds meer zijn eigen gang, ondermijnde mijn politiek leiderschap en plaatste zichzelf steeds meer op een zijspoor in de Kamerfractie.”
Volgens Kuzu dreigde Öztürk zijn buitenechtelijke affaire te openbaren. „Hij verspreidde niet alleen moedwillig deze kwestie binnen de partij via zijn vertrouwelingen, maar fantaseerde daar nog meer roddels bij, die actief door zijn vertrouwelingen werden verspreid. Dat ging zelfs zo ver dat hij beweerde dat er beeldmateriaal zou zijn, wat een flagrante leugen is.”
Kuzu zegt dat hij een oordeel wil van de partijleden tijdens de vergadering van 6 juni. „Daarbij zal ik aanwezig zijn om mijn kant van het verhaal te vertellen en de leden ervan te overtuigen dat matennaaierij geen kernwaarde van Denk is.”
AD 06.04.2020 Denk-Kamerlid Tunahan Kuzu beschuldigt partijvoorzitter en mede-Kamerlid Selçuk Öztürk van ‘broedermoord op zijn pijnlijkst’.
Acties van Öztürk zouden Kuzu binnen en buiten de partij in een kwaad daglicht hebben gezet, schrijft hij in een verklaring op Facebook. Ook zou de voormalige fractievoorzitter zijn gechanteerd door de partijvoorzitter.
Onlangs maakte Kuzu bekend dat hij per directe stopte met het fractievoorzitterschap van Denk en dat hij na de landelijke verkiezingen, volgend jaar maart, ook niet meer terug zou keren als Kamerlid. Nu blijkt uit een verklaring van Kuzu dat het al lange tijd niet boterde tussen hem en collega Öztürk.
Achtervolgd
HP/De Tijd meldde vorige week dat Kuzu al jaren wordt achtervolgd door een ‘grensoverschrijdende’ relatie met een vrouwelijke medewerker van Denk. Kuzu schrijft nu dat zijn vroegere vriend Öztürk – de twee verlieten jaren geleden samen de PvdA om een eigen partij te starten – dat verhaal wereldkundig heeft gemaakt.
,,Wat me raakte, was de manier waarop deze kwestie door mijn ‘strijdmakker’ werd misbruikt om mij politiek te lynchen. Het heeft ervoor gezorgd dat ik een week lang verdrietig en boos voor me uit heb gestaard. De moeilijkste week van mijn leven.”
Kuzu erkent dat hij in zijn privéleven een zware periode achter de rug heeft. ,,Daarvan wist een beperkt aantal mensen, waaronder mijn fractiegenoten. Ook politiek was het zwaar. Interne conflicten, waarbij het mijn voornaamste rol was om de fractie bij elkaar te houden. Ook al was het moeizaam en heb ik daar offers voor gebracht, het lukte.”
Gechanteerd
De emmer stroomde over toen Kuzu naar eigen zeggen werd gechanteerd door Öztürk. Hij zou moedwillig de kwestie over de affaire hebben verspreid binnen de partij via zijn vertrouwelingen en ‘fantaseerde daar nog meer roddels bij’. Half maart barstte de bom tijdens een gesprek in Apeldoorn. Kuzu: ,,Öztürk zei letterlijk: ‘Het bestuur wil je niet als lijsttrekker’. Mijn vertrouwen verdween als sneeuw voor de zon en ik besloot op 21 maart aan te kondigen dat ik ermee zou stoppen.”
Nu gaat Kuzu toch de strijd aan, op de ledenbijeenkomst die pas zal plaatsvinden op 6 juni vanwege de coronamaatregelen. ,,Dan mogen de leden een oordeel vellen over deze kwestie. Daarbij zal ik aanwezig zijn om mijn kant van het verhaal te vertellen en de leden ervan te overtuigen dat matennaaierij geen kernwaarde van Denk is.”
Selçuk Öztürk was vanmiddag niet meteen beschikbaar voor wederhoor.
MSN 06.04.2020 Tunahan Kuzu, de voormalige partijleider van DENK, haalt in een Facebook-post ongekend hard uit naar zijn voormalige kameraad Selçuk Öztürk. Die zou “broedermoord” hebben gepleegd en zich schuldig hebben gemaakt aan “regelrechte” chantage.
Öztürk zou, na maanden van spanningen tussen de oprichters van DENK, de buitenechtelijke affaire van Kuzu in 2018 hebben opgerakeld om hem “ten val te brengen”. Kuzu maakte enkele weken geleden bekend te stoppen als fractievoorzitter. Ook is hij niet beschikbaar als lijsttrekker voor de volgende Kamerverkiezingen in 2021, zei hij toen.
In de post op Facebook schrijft hij dat “de leden een oordeel mogen vellen over deze kwestie” op de ledenvergadering in juni. “Daarbij zal ik aanwezig zijn om mijn kant van het verhaal te vertellen en de leden ervan te overtuigen dat matennaaierij geen kernwaarde van DENK is”, schrijft Kuzu.
AD 31.03.2020 Denk heeft Tunahan Kuzu in 2018 tijdelijk het fractievoorzitterschap in de Tweede Kamer ontnomen vanwege een buitenechtelijke affaire. Zijn gedrag zou niet passen bij de kernwaarden van Denk, aldus de partij vanavond in een verklaring.
HP/De Tijd bericht deze week over de zaak. De betrokken vrouw laat in het artikel weten dat Kuzu zich na het beëindigen van de relatie schuldig zou hebben gemaakt aan grensoverschrijdend gedrag. Kuzu ontkent dat.
De affaire zou deze maand gebruikt zijn door onder anderen Kamerlid Selçuk Öztürk om druk te zetten op Kuzu om op te stappen. Die maakte vorig weekend plotseling bekend het fractievoorzitterschap neer te leggen vanwege de ‘impact’ op zijn persoonlijk leven.
‘Indringende gesprekken’
Een woordvoerder van de partij wil nu niet ingaan op de vraag waarom in 2018 niet naar buiten is gebracht dat Kuzu zijn functie tijdelijk moest neerleggen vanwege zijn gedrag. Toen verklaarde Denk dat Kuzu lokale afdelingen ging helpen.
Ook op andere vragen wil de woordvoerder niet ingaan. Volgens de verklaring is de betrokken vrouw niet werkzaam geweest bij Denk. Ze zou in 2018 wel contact hebben gezocht met de partij, waarna fractie en bestuur ‘indringende gesprekken’ voerden met Kuzu.
Telegraaf 30.03.2020 „Het gedrag van Tunahan Kuzu past niet bij de kernwaarden van Denk”. Met die reactie komt de partij na de publicatie over de grensoverschrijdende relatie die de oud-fractievoorzitter zou hebben gehad met een fractiemedewerker.
Volgens de partij heeft het slachtoffer begin 2018 contact gezocht met Denk over wat er was voorgevallen. „Als gevolg hiervan zijn vanuit de fractie en het bestuur indringende gesprekken gevoerd met Tunahan Kuzu. Uit deze gesprekken bleek dat zijn gedrag niet past bij de kernwaarden van Denk. Dat heeft destijds geleid tot het ontnemen van het fractievoorzitterschap.”
Vertrouwenspersoon
Inmiddels is een vertrouwenspersoon voor personen buiten de organisatie aangesteld, meldt de partij. Ook zijn interne procedures aangescherpt, zodat bij soortgelijke voorvallen sneller en beter gereageerd kan worden.
Verder wil de partij niet inhoudelijk op de kwestie ingaan. „Vorige week heeft Tunahan Kuzu verklaard dat hij vanwege de impact op zijn persoonlijk leven binnen afzienbare tijd zijn rol voor Denk binnen de politiek zal beëindigen.”
Johan Derksen liet zich eerder in Veronica Inside uit over het besluit van Tunahan Kuzu om te stoppen in de Kamer.
Dat Kuzu er na nieuwe verkiezingen als politicus het bijltje bij wilde neergooien kwam vorige week nogal als een verrassing. In een bericht op Facebook vermeldde hij dat hij het werk in de Tweede Kamer als zwaar ervoer. Het kostte hem veel energie en had ’een behoorlijk impact’ op zijn ’persoonlijke leven.’
Inmiddels blijkt – nu ook zijn eigen partij toegeeft dat er volstrekt andere motieven speelden – de reden voor zijn vertrek toch anders te zitten.
MeToo-affaire
De vermeende MeToo-affaire kwam aan het rollen na een publicatie van HP/De Tijd. Dat blad beschikt over een schriftelijke verklaring van de vrouw, waarin ze vermeldt dat na afloop van de verhouding een incident plaatsvond waarbij de gehuwde Kuzu zich ’grensoverschrijdend’ heeft vertoond.
Kuzu zelf is ook door De Telegraaf om een reactie gevraagd. Daar is hij tot dusverre niet op ingegaan.
NOS 30.03.2020 De politieke partij Denk was al in 2018 op de hoogte van een buitenechtelijke relatie van fractievoorzitter Tunahan Kuzu. Hem is daarop tijdelijk het fractievoorzitterschap ontnomen, staat in een verklaring die het bestuur vanavond naar buiten heeft gebracht.
Die verklaring is een reactie op de berichtgeving van HP De Tijd, dat gisteren meldde dat Kuzu zijn vertrek uit de politiek heeft aangekondigd omdat hij achtervolgd wordt door de affaire. Hij heeft zijn fractievoorzitterschap overgedragen aan Farid Azarkan en zal na de verkiezingen niet meer terugkeren.
Kuzu zelf zegt dat hij opstapt omdat de politiek een te grote impact heeft op zijn persoonlijk leven. Ook in de verklaring van het bestuur van vanavond wordt dat als reden gegeven.
Wederzijds goedvinden
Over de buitenechtelijke relatie schrijft het bestuur dat het niet om een stagiaire of een medewerker van Denk ging, zoals HP De Tijd schreef. “Maar dat doet niets af aan de ontstane situatie.” Volgens de partij ging het om een relatie met wederzijds goedvinden en was die inmiddels beëindigd toen de betrokken vrouw contact zocht met Denk.
“Als gevolg hiervan zijn vanuit de fractie en het bestuur indringende gesprekken gevoerd met Tunahan Kuzu. Uit deze gesprekken bleek dat zijn gedrag niet past bij de kernwaarden van Denk. Dat heeft destijds geleid tot het ontnemen van het fractievoorzitterschap.”
Die laatste zin is opmerkelijk, want destijds werd gezegd dat Kuzu tijdelijk terugtrad om de gemeenteraadsfracties van zijn partij te ondersteunen. Denk was bij de gemeenteraadsverkiezingen in dertien plaatsen voor het eerst in de raad gekomen. Zelf was hij gekozen in Rotterdam. Achteraf blijkt die verklaring dus niet waar.
NU 30.03.2020 Partijleider Tunahan Kuzu van DENK moest vertrekken uit de politiek vanwege een grensoverschrijdende relatie met een voormalig medewerker van zijn partij, meldt HP/De Tijd zondag op basis van onderzoek. Kuzu maakte vorige week onverwachts bekend uit de politiek te stappen.
HP/De Tijd heeft een schriftelijke verklaring van de voormalig medewerker in handen. In de verklaring schrijft de vrouw dat Kuzu en zij een verhouding hadden. Nadat deze verhouding was beëindigd, zou er een incident hebben plaatsgevonden waarbij de getrouwde Kuzu “grensoverschrijdend” zou hebben gehandeld. De vrouw beschuldigt hem van “machtsmisbruik en ander ongewenst gedrag”, schrijft het blad.
Na het voorval zou de oud-medewerker hebben aangeklopt bij Farid Azarkan, de huidige partijleider van DENK. Azarkan zou hebben gezegd te willen nadenken over maatregelen, maar liet na afloop van het gesprek niets meer horen.
Daarna heeft de vrouw Kamervoorzitter Khadija Arib ingelicht. Arib zou haar hebben geadviseerd aangifte te doen. Dat heeft ze niet gedaan, omdat ze bang zou zijn dat de onthulling grote gevolgen zou hebben voor haar leven, blijkt uit een e-mail van Arib die HP/De Tijd in handen heeft.
Later zou partijvoorzitter Selçuk Öztürk contact met haar hebben opgenomen omdat hij Kuzu wilde confronteren. Daar wilde de oud-medewerker van DENK echter niet aan meewerken.
Kuzu: ‘De feiten liggen anders’
Kuzu heeft schriftelijk commentaar gegeven in HP/De Tijd. “Het is nogal makkelijk om zulke beschuldigingen te uiten, waarbij de beschuldigende weet dat de beschuldigde het nooit zal winnen van het beeld wat hier wordt opgeroepen. De feiten liggen echter anders”, schrijft hij.
“Laat ik vooropstellen dat ik, in tegenstelling tot het beeld wat deze publicatie oproept, niets heb gedaan wat op welke wijze dan ook geduid kan worden als grensoverschrijdend. Mijn besluit om te stoppen als politiek leider en als Kamerlid is ingegeven vanuit wat ik al eerder heb verklaard, namelijk de impact op mijn persoonlijke leven en het missen van de energie en de inzet om er nog een periode volop voor te gaan”, aldus Kuzu.
VK 30.03.2020 Een onthulling in een maandblad over ongewenst gedrag valt samen met de aankondiging dat hij uit de politiek stapt. Kamerlid Tunahan Kuzu houdt het in 2021 voor gezien, met grote gevolgen voor Denk.
Tunahan Kuzu van Denk zou zich schuldig hebben gemaakt aan ongewenst gedrag jegens een medewerker van de partij. Dat meldde zondagavond maandblad HP/De Tijd. Pas nadat toenmalig fractievoorzitter Kuzu twee weken geleden door partijvoorzitter Selçuk Öztürk met zijn gedrag werd geconfronteerd, zou hij hebben besloten zich volgend jaar terug te trekken uit de politiek. Vorige week gaf Kuzu zelf als reden voor zijn vertrek dat de politiek een ‘behoorlijke impact’ op zijn persoonlijke leven had.
In een persverklaring erkent de partij maandag dat Kuzu zich begin 2018 heeft gedragen op een manier die ‘niet past bij de kernwaarden van Denk’. Na ‘indringende gesprekken’ zouden het partijbestuur en de Tweede Kamerfractie hebben besloten Kuzu definitief zijn fractievoorzitterschap te ontnemen. Eerder had hij dat al tijdelijk moeten inleveren. Denk spreekt tegen dat de vrouw in kwestie een dienstverband had bij de partij en houdt het op een vrouw met wie Kuzu in een eerder stadium ‘met wederzijds goedvinden’ een relatie had, al doet dat ‘niets af aan de situatie’.
De affaire rond Kuzu doorbreekt de rust die de partij ogenschijnlijk genoot. Na het voortijdige vertrek van Sylvana Simons in 2016 leken de drie Kamerleden (Kuzu, Öztürk en Farid Azarkan) de eenheid te bewaren. De gestage groei van het aantal volksvertegenwoordigers na de verkiezingen voor gemeenten en provincies verliep zonder grote problemen, op enkele lokale oprispingen na. Onbesuisde acties zoals de fotocollages om collega-Kamerleden in diskrediet te brengen en het door Jeruzalem lopen met een Palestijnse vlag leken tot het verleden te behoren.
Geheim
Nu blijkt dat de partij al twee jaar een geheim met zich meedroeg. Voor de vrouw die slachtoffer zou zijn geweest van de avances van Kuzu was de zaak reeds afgedaan; zij had volgens HP/De Tijd eerst haar beklag gedaan bij Azarkan en toen dat niets uithaalde later bij Kamervoorzitter Khadija Arib. Die had haar aangeraden een vertrouwenspersoon te zoeken, binnen de partij, in de Tweede Kamer of bij maatschappelijk werk. De vrouw had de kwestie vervolgens laten rusten.
In de afgelopen weken kwam er opeens nieuw leven in de affaire. Öztürk, die zowel Kamerlid als partijvoorzitter is, zocht contact met de vrouw omdat hij Kuzu alsnog met zijn gedrag wilde confronteren. Dat zou hij doen in gezelschap van Ayhan Tonça, een voormalig CDA’er die voor Denk lijsttrekker was bij de Europese verkiezingen maar geen zetel haalde.
Dat gesprek zou plaatsvinden in Apeldoorn op 16 maart. De vrouw probeerde Öztürk van zijn plan te doen afzien, zo blijkt uit een aan hem gericht WhatsApp-bericht dat HP publiceerde. Ze zocht ook opnieuw contact met Arib, die haar andermaal, dit keer per mail, aanraadde een vertrouwenspersoon te zoeken.
Het was vergeefse moeite. Öztürk en Tonça zetten het gesprek door en vijf dagen later maakte Kuzu bekend de politiek te verlaten. Hij droeg met onmiddellijke ingang het fractievoorzitterschap over, maar zou tot de verkiezingen van 2021 aanblijven als gewoon Kamerlid. In de persverklaring schrijft de partij maandag ‘dat Kuzu binnen afzienbare tijd zijn rol voor DENK binnen de politiek zal beëindigen’.
Gevolgen
De ophef rond Kuzu heeft voor Denk grote gevolgen. De kiem voor de partij werd gelegd toen Kuzu en Öztürk het in 2014 oneens waren met het integratiebeleid van minister Asscher en vervolgens uit de PvdA-fractie werden gezet. Eén van de twee oprichters valt nu weg. Extra complicatie is dat ook Öztürk met de gedachte speelde de politiek te verlaten. Nadat Kuzu vorige week aankondigde niet herkiesbaar te zijn, naar nu blijkt dus vlak na het gesprek in Apeldoorn, was het eventuele vertrek van Öztürk van de baan.
Denk zegt een vertrouwenspersoon te hebben aangesteld voor ‘personen buiten de organisatie’ en interne procedures te hebben aangescherpt. De partij was niet bereikbaar voor nader commentaar. In een reactie in HP/De Tijd zei Kuzu ‘dat de beschuldigde het nooit zal winnen van het beeld dat hier wordt opgeroepen’ en dat hij niets heeft gedaan ‘wat kan worden geduid als grensoverschrijdend’.
NOS 29.03.2020 Partijleider Tunahan Kuzu van Denk, die vorige week onverwachts zijn vertrek uit de politiek aankondigde, deed dat omdat hij wordt achtervolgd door een inmiddels beëindigde relatie met een medewerkster van zijn partij, meldt HP/De Tijd.
Dat blad beschikt over een schriftelijke verklaring van de vrouw, waarin ze vermeldt dat na afloop van de verhouding een incident plaatsvond waarbij de gehuwde Kuzu zich ‘grensoverschrijdend’ heeft gedragen.
De vrouw informeerde de huidige partijleider Farid Azarkan over het voorval. Die zou zich geschokt hebben getoond en haar hebben gezegd dat hij over de consequenties wilde nadenken, maar vervolgens niets meer hebben laten horen.
Daarop nam de vrouw Kamervoorzitter Arib in vertrouwen, die haar adviseerde om aangifte te doen. Daartoe was zij niet bereid, blijkt uit een e-mail van Arib die ook in bezit is van HP/De Tijd. Een woordvoerder van Arib bevestigt dat dat gesprek heeft plaatsgevonden, maar wil niet op de zaak ingaan.
WhatsApp-gesprek
Vervolgens besloot de vrouw om de kwestie te laten rusten, omdat ze opzag tegen de gevolgen die openbaarmaking kon hebben voor haar leven. Ze vond elders een baan, maar enkele weken geleden zocht partijvoorzitter Öztürk via via contact met haar. Hij bleek van plan om Kuzu met de affaire te confronteren, samen met de oud-CDA’er Ayhan Tonca, die vorig jaar lijsttrekker was voor Denk bij de Europese Verkiezingen.
De vrouw wilde hier niet aan meewerken en blijkens een WhatsApp-gesprek heeft zij Öztürk dat ook duidelijk gemaakt, maar die reageerde niet op haar berichten en heeft Kuzu toch gesproken, zegt zij. Enkele dagen later maakte Kuzu zijn vertrek bekend.
Denk wil tegenover de NOS geen commentaar geven en verwijst naar de reactie van Kuzu in HP/De Tijd.
Reactie Tunahan Kuzu
“Het is nogal makkelijk om zulke beschuldigingen te uiten, waarbij de beschuldigende weet dat de beschuldigde het nooit zal winnen van het beeld wat hier wordt opgeroepen. De feiten liggen echter anders. Laat ik vooropstellen dat ik, in tegenstelling tot het beeld wat deze publicatie oproept, niets heb gedaan wat op welke wijze dan ook geduid kan worden als grensoverschrijdend.
Mijn besluit om te stoppen als politiek leider en als Kamerlid is ingegeven vanuit wat ik al eerder heb verklaard, namelijk de impact op mijn persoonlijke leven en het missen van de energie en de inzet om er nog een periode volop voor te gaan.”
HP 29.03.2020 Onlangs maakte partijleider Tunahan Kuzu van DENK bekend dat hij de politiek verlaat. Hij legde met onmiddellijke ingang de functie van fractievoorzitter in de Tweede Kamer neer. Omdat de baan ‘te grote impact’ op zijn leven heeft, aldus Kuzu. Uit onderzoek van HP/De Tijd blijkt dat Kuzu al jaren wordt achtervolgd door een ‘grensoverschrijdende’ relatie met een vrouwelijke medewerker van DENK. De vrouw kreeg van Kamervoorzitter Arib zélfs het advies om aangifte te doen. Kuzu ontkent verkeerd te hebben gehandeld. Ton F. van Dijk doet verslag.
Op zaterdag 21 maart – terwijl het nieuws wordt gedomineerd door de groeiende coronacrisis – maakt Tweede Kamerlid Tunahan Kuzu, zijn aftreden bekend als partijleider van DENK. Een mededeling die velen verrast, omdat in de weken daarvoor niets wijst op een vertrek van Kuzu uit de landelijke politiek.
“De afgelopen periode ben ik bij mezelf te rade gegaan of ik de energie en inzet die ik ten tijde van de oprichting van DENK en sinds de vorige landelijke campagne heb gehad opnieuw kon opbrengen,” schrijft Kuzu op Facebook. “Het antwoord heb ik inmiddels gevonden en mijn besluit staat vast.”
Kuzu wordt opgevolgd door fractiegenoot Farid Azarkan en zal tot de verkiezingen volgend jaar in de Kamer blijven als ‘gewoon’ lid van de fractie. Daarna is zijn politieke carrière definitief voorbij. Kuzu spreekt van ‘te grote impact’ op zijn persoonlijk leven, die zijn rol als fractievoorzitter van DENK in de Tweede Kamer op hem heeft.
Kuzu spreekt van ‘te grote impact’ op zijn persoonlijk leven, die zijn rol als fractievoorzitter van DENK in de Tweede Kamer op hem heeft.
Mede door alle aandacht die uitgaat naar de coronacrisis, leidt het bericht over het onverwachte vertrek van de kleurrijke Kuzu tot relatief weinig ophef in de media. En dat laatste lijkt ook precies de bedoeling. Want het vertrek van Kuzu is niet geheel ‘vrijwillig’, zo meldt een direct betrokkene bij de zaak.
De partijleider van DENK, getrouwd en vader van twee kinderen, wordt – zo blijkt uit informatie waarover HP/De Tijd beschikt – al enige tijd achtervolgd door een ‘grensoverschrijdende’ relatie met een medewerkster van DENK.
De DENK voorman wordt door de vrouw beschuldigd van machtsmisbruik en ander ongewenst gedrag. Deze beschuldiging doet zij onder meer in 2019 in een vertrouwelijk gesprek met Kamervoorzitter Khadija Arib. Die adviseert de vrouw zelfs om ‘aangifte’ tegen Kuzu te doen, zo blijkt uit een email afkomstig van de Kamervoorzitter, die HP/De Tijd bezit. Arib schrijft op 16 maart 2020 aan de betrokken medewerkster van DENK:
“Ik heb in het gesprek met jou geadviseerd aangifte te doen. Daar was je niet toe bereid. Het zou goed zijn om met een vertrouwenspersoon hierover te spreken. Die heeft ook geheimhoudingsplicht en kan jou verder adviseren en helpen.”
Ik heb in het gesprek met jou geadviseerd aangifte te doen. Daar was je niet toe bereid. Het zou goed zijn om met een vertrouwenspersoon hierover te spreken, aldus Khadija Arib.
HP/De Tijd is in het bezit van een uitgebreide schriftelijke verklaring, die de vrouw over haar relatie met Kuzu heeft opgesteld en die zij met derden heeft gedeeld. Daaruit blijkt dat zij zich bij DENK heeft gemeld, omdat zij graag stage wilde lopen bij de politieke partij van Tunahan Kuzu. Zij verklaart schriftelijk over haar eerste contact met Kuzu tijdens een politieke bijeenkomst van DENK:
“Ik gaf hem aan dat ik actief wilde worden als vrijwilliger voor DENK en dat ik ook op zoek was naar een stage of werkervaringsplek. Hij zei dat hij dat ging regelen. Vlak voordat ik wegging vroeg hij mijn nummer om een keer verder te praten over mijn mogelijkheden binnen DENK. Ik zat vol met politieke ambities destijds en keek uit naar het gesprek.”
Kuzu maakt volgens de vrouw al tijdens het eerste sollicitatiegesprek duidelijk dat hij méér wil dan een zakelijke relatie met de vrouw. Daarna ontstaat volgens de verklaring een wederzijdse relatie tussen de vrouw en Kuzu. Wanneer de relatie wordt beëindigd vindt in de periode die daarop volgt volgens de vrouw in de buurt van het partijbureau van DENK een ernstig incident plaats, waarbij sprake zou zijn van ‘grensoverschrijdend’ gedrag van Kuzu.
Enige tijd later later besluit de vrouw om een melding te doen bij DENK van machtsmisbruik en grensoverschrijdend gedrag van partijleider Kuzu. Zij komt terecht bij Kuzu’s directe collega, Kamerlid Farid Azarkan, de huidige leider van de partij. De vrouw schrijft daarover:
“Ik besloot uiteindelijk dat ik binnen de omstandigheden eigenlijk maar één optie had: iemand binnen DENK vertellen wat mij was overkomen. Ik had op de website van DENK gezocht naar regels rondom dit soort kwesties of vertrouwenspersonen, maar kon er niks over vinden. Aangezien Farid de enige persoon was binnen DENK die ik enigszins vertrouwde, besloot ik hem alles te vertellen. “
“Farid reageerde geschokt en zei dat er geen enkel excuus was voor wat hij had gedaan en dat hij het zou begrijpen als ik actie zou ondernemen tegen hem. Ook zei hij dat hij zich afvroeg of de Turkse aanhang van DENK het zou accepteren als hij aan het roer zou komen te staan. Bij het afscheid zei hij me dat hij ‘erop ging kauwen.’”
Farid reageerde geschokt en zei dat er geen enkel excuus was voor wat hij had gedaan en dat hij het zou begrijpen als ik actie zou ondernemen tegen hem.
Schriftelijke verklaring
Maar het ‘kauwen’ van Azarkan leidt tot niets, zo tekent de vrouw op:
“Behalve zeggen dat hij het begreep als ik actie zou ondernemen tegen Tunahan, heeft Farid vervolgens niets voor mij betekend. Ook al zou hij deze kwestie niet aan de kaak stellen, had ik erop gehoopt dat hij een manier zou vinden waarop ik veilig mijn werk zou kunnen doen. Dat gebeurde niet en Farid nam afstand van me. Ik heb op een gegeven moment besloten de Kamervoorzitter Arib te informeren.”
In een persoonlijk gesprek adviseert Kamervoorzitter Arib de vrouw dan om aangifte te doen. De vrouw besluit de zaak na rijp beraad te laten rusten omdat zij bang is voor de gevolgen van de publiciteit die aangifte tegen een bekend politicus met zich mee zal brengen. Ze pakt haar leven weer op en vindt een baan buiten DENK. De zaak lijkt vergeten en begraven.
De vrouw besluit de zaak na rijp beraad te laten rusten omdat zij bang is voor de gevolgen van de publiciteit die aangifte tegen een bekend politicus met zich mee zal brengen.
Tot enkele weken geleden. Via een tussenpersoon zoekt voorzitter Selçuk Öztürk van DENK contact met de vrouw die inmiddels haar leven weer heeft opgepakt.
In haar verklaring lezen we:
“Mijn leven was dus goed totdat ik door Selçuk Öztürk via een tussenpersoon werd benaderd. Hij moest aan mij overbrengen, dat Öztürk inmiddels op de hoogte was van mijn kwestie… (…) Ik zei tegen de tussenpersoon dat ik niet wens mee te werken, dat ik helemaal niet van plan was om nu een klacht in te dienen en tegen de tussenpersoon heb ik gezegd dat ik niet gediend ben van zijn bemoeienis en met rust gelaten wil worden “
“Een aantal weken gingen voorbij tot ik vernam dat Öztürk nogmaals met de tussenpersoon had afgesproken. Dit keer werd er een derde persoon bij geroepen, een partijprominent met goede aanzien, namelijk Ayhan Tonca. Deze drie heren hadden besloten, ondanks dat ik niet meewerkte en geen klacht had ingediend of een gesprek had gevoerd met Öztürk of het bestuur van DENK, om Tunahan Kuzu te gaan confronteren met zijn wangedrag en mijn kwestie in te zetten als drukmiddel. Het gesprek zou plaatsvinden op maandag 16 maart 2020 in Apeldoorn.”
“Ik hield er nog wel rekening mee dat het mogelijk allemaal bluf was, misschien zou hij toch besluiten het niet door te zetten. Echter op maandag 16 maart vernam ik via de tussenpersoon dat de bewuste afspraak waarbij Kuzu geconfronteerd zou worden met zijn wangedrag, daadwerkelijk zou plaatsvinden. Öztürk ging doen wat hij had gezegd, en mijn kwestie inzetten. Niet voor of namens mij, niet om mij recht te doen, maar vanwege een intern conflict of omdat de positie van Kuzu inmiddels onhoudbaar was geworden door een optelsom van gedragingen. “
Öztürk ging doen wat hij had gezegd, en mijn kwestie inzetten. Niet voor of namens mij, niet om mij recht te doen, maar vanwege een intern conflict …
Schriftelijke verklaring
“Hoe het ook zat, ik wilde er niks mee te maken hebben en besloot vlak voor de bewuste afspraak Öztürk te appen om hem te vertellen hoe ik over zijn handelen denk en dat ik er absoluut niet van gediend ben. Ook heb ik hem gezegd dat ik het onbegrijpelijk vind dat hij mij niet rechtstreeks benadert, aangezien hij immers weet wie ik ben en ik nota bene in hun ledenlijst sta.”
“Mijn berichten werden gelezen, maar er werd niet op gereageerd. (…) De afspraak tussen de heren ging dus door en mijn kwestie werd gebruikt als drukmiddel om Tunahan Kuzu op te laten stappen en diezelfde week op zaterdag 21 maart 2020 kondigde Tunahan Kuzu aan dat hij ‘vrijwillig’ opstapte als partijleider. “
In een reactie aan HP/De Tijd erkent een direct betrokkene (die niet bekend gemaakt wil worden) dat enkele dagen voor het aftreden van Kuzu in Apeldoorn een gesprek heeft plaatsgevonden op verzoek van partijvoorzitter Selçuk Öztürk, in aanwezigheid van partijprominent Tonca. In dat gesprek is Kuzu geïnformeerd over de ernstige beschuldiging van grensoverschrijdend gedrag en het advies van Kamervoorzitter Arib aan de vrouw om aangifte te doen. Vijf dagen later maakte Kuzu zijn aftreden bekend.
Reactie Tunahan Kuzu
Tunahan Kuzu zelf gaat niet inhoudelijk in op de bevindingen van HP/De Tijd. Hij zegt in een verklaring:
“Het is nogal makkelijk om zulke beschuldigingen te uiten, waarbij de beschuldigende weet dat de beschuldigde het nooit zal winnen van het beeld wat hier wordt opgeroepen. De feiten liggen echter anders. Laat ik vooropstellen dat ik, in tegenstelling tot het beeld wat deze publicatie oproept, niets heb gedaan wat op welke wijze dan ook geduid kan worden als grensoverschrijdend. Mijn besluit om te stoppen als politiek leider en als Kamerlid is ingegeven vanuit wat ik al eerder heb verklaard, namelijk de impact op mijn persoonlijke leven en het missen van de energie en de inzet om er nog een periode volop voor te gaan.”
Het is nogal makkelijk om zulke beschuldigingen te uiten, waarbij de beschuldigende weet dat de beschuldigde het nooit zal winnen van het beeld wat hier wordt opgeroepen, aldus Tunahan Kuzu.
En hoe zit het met de huidige politiek leider van DENK in de Tweede kamer, Farid Azarkan? Die wist immers al sinds 2018 van de beschuldigingen van de vrouw? Wanneer hij wordt gebeld en hoort waar het over gaat verwijst hij naar de woordvoerder van DENK en verbreekt hij de verbinding.
De woordvoerder van DENK laat het volgende weten: “Het Bestuur van DENK beraadt zich op dit moment over deze berichtgeving en zal later met een reactie komen.”
De vrouw zelf – wier identiteit bij HP/De Tijd bekend is – wil in het kader van deze publicatie niet reageren.
UPDATE 30 MAART 19:50 UUR:
DENK meldt in een persverklaring dat ze het fractievoorzitterschap van Tunahan Kuzu hebben ontnomen omdat zijn gedrag ‘niet past bij de kernwaarden van de partij’:
PERSVERKLARING
Gisteren verscheen een publicatie waarin informatie is gedeeld over een relatie van Tunahan Kuzu.
Anders dan vermeld heeft de betrokkene nooit een dienstverband met DENK gehad. Dat betrokkene geen medewerkster of stagiaire van DENK is geweest doet overigens niets af aan de ontstane situatie.
Op basis van de informatie constateert DENK dat de relatie met wederzijds goedvinden heeft plaatsgevonden en dat de relatie begin 2018 was beëindigd. Dat sluit ook aan bij het verhaal van betrokkene zoals opgetekend in de media.
De betrokkene heeft begin 2018 contact gezocht met DENK. Als gevolg hiervan zijn vanuit de fractie en het bestuur indringende gesprekken gevoerd met Tunahan Kuzu. Uit deze gesprekken bleek dat zijn gedrag niet past bij de kernwaarden van DENK. Dat heeft destijds geleid tot het ontnemen van het fractievoorzitterschap.
Dit heeft geleid tot het aanstellen van een vertrouwenspersoon voor personen buiten de organisatie en het aanscherpen van de interne procedures teneinde sneller en beter te reageren.
Vorige week heeft Tunahan Kuzu verklaard dat hij vanwege de impact op zijn persoonlijk leven binnen afzienbare tijd zijn rol voor DENK binnen de politiek zal beëindigen.”
NU 21.03.2020 Tunahan Kuzu stapt op als fractievoorzitter van DENK. Hij blijft tot de verkiezingen in 2021 wel lid van de Tweede Kamer, meldt hij zaterdag op Facebook.
De politicus heeft zijn partijgenoten zaterdag laten weten dat hij zich niet beschikbaar zal stellen als lijsttrekker voor de Tweede Kamerverkiezingen.
De 38-jarige Kuzu vertelt dat hij de afgelopen jaren heeft ervaren als achtbaanrit. “De keerzijde voor mij als gezicht van DENK, is dat het een behoorlijke impact op mijn persoonlijke leven heeft”, schrijft de Rotterdammer onder meer.
“De afgelopen periode ben ik bij mezelf te rade gegaan of ik de energie en inzet die ik ten tijde van de oprichting van DENK en sinds de vorige landelijke campagne heb gehad opnieuw kon opbrengen.”
De medeoprichter van DENK laat weten dat hij het antwoord inmiddels heeft gevonden en dat zijn besluit vaststaat. “Om mijn partij de ruimte te geven voor de zoektocht naar een nieuwe lijsttrekker, heb ik tevens besloten om het politiek leiderschap en het fractievoorzitterschap neer te leggen.”
Azarkan neemt fractievoorzitterschap over
Farid Azarkan zal het fractievoorzitterschap van Kuzu overnemen. Of hij ook de nieuwe lijsttrekker wordt, is nog niet bekend. “De procedure voor het presenteren van een nieuwe lijsttrekker ligt bij het landelijk bestuur”, benadrukt Kuzu.
DENK werd door Kuzu en Selçuk Öztürk in 2015 opgezet, een jaar nadat de twee politici uit de PvdA werden gezet. Dit gebeurde nadat ze openlijk kritiek hadden geuit op het integratiebeleid van partijgenoot en toenmalig minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher.
Inmiddels was iedereen binnen, de stemming begon. Dat moet Kamerlid voor Kamerlid, dus duurt altijd even.
Wilders gaat daar niet in mee en vraagt direct een hoofdelijke stemming. Het debat wordt geschorst. Iedereen moet nu naar de Kamer komen om te stemmen over zijn verzoek.
Telegraaf 04.02.2019
Wilders (PVV) krijgt het woord. ,,Zo kennen we de VVD weer. Wat een slapperds, wat een lafaards. En wat een feest voor alle illegalen en asielzoekers die een verblijfsvergunning willen. Zij hebben een geweldige dag vandaan, want de versoepeling van het asielbeleid is een feit.”
Wilders kreeg niet z’n zin. 54 Kamerleden stemmen voor, 74 tegen het voorstel Tijd dus om de fractievoorzitters en premier Mark Rutte naar de Kamer te roepen om het debat te voeren.
Telegraaf 06.02.2019
Wilders voorspelt dat de kiezer binnenkort zal afrekenen met de VVD.
Volgens Wilders (PVV) heeft deze beslissing een enorme aanzuigende werking op asielzoekers. ,,Er is voor gezorgd dat de misleiding wint. Om op het pluche te kunnen blijven zitten, worden illegalen gematst en de kiezer bedrogen.”
Wilders (PVV) heeft een vraag. ,,Ik hoor Van Dijk zeggen dat gezinnen lang in onzekerheid zaten, maar dat snap ik niet. Er was volstrekte duidelijkheid. Ze hebben te horen gekregen dat ze niet mochten blijven. Het was dus glashelder. Het enige dat helder is dat ze de boel belazerd hebben.”
Van Dijk: ,,Dat klopt niet”. Hij verwijst naar een situatie van een vrouw die wel mocht blijven, maar waarbij Harbers zelf in beroep ging. ,,Het is ook de staat die in beroep gaat tegen glasheldere uitspraken van de rechter.”
Telegraaf 31.01.2019
Wilders (PVV) opent de aanval en verwijt Groothuizen ‘hypocrisie ten top’, omdat hij de wet niet naleeft als het gaat om asielzoekers die geen verblijfsvergunning krijgen.
Groothuizen: ,,Niemand staat boven de wet, maar je moet ook kijken naar de realiteit. Als mensen niet vertrekken, kan dat leiden tot een situatie waarin kinderen in Nederland wortelen en schade oplopen. Dan kiezen we er voor met de hand over het hart te strijken.”
Wilders (PVV) breekt direct in. ,,Wat een ongeloofwaardig verhaal. De VVD heeft gewoon gezegd dat de mensen die illegaal hier zijn en niet meewerken, hier alsnog mogen blijven. Heel Afrika weet nu dat met Azmani aan het roer, er kans is op een nieuw pardon. Waarom?”
Telegraaf 31.01.2019
Kortom, de coalitie kan dan wel tevreden zijn over de nieuwe afspraken rond het kinderpardon, de oppositie denkt daar dus heel anders over. De rechtse partijen verwijten de VVD slap gedrag omdat het kinderpardon nog één keer uitgevoerd wordt, partijen op de linkerflank maken zich juist zorgen over toekomstige asielkinderen, als de regeling daarna van tafel gaat. Vandaag 30.01.2019 debatteerde de Tweede Kamer over deze kwestie.
AD 30.01.2019
Akkoord coalitie
De vier CoalitiepartijenVVD, CDA, D66 en ChristenUnie hebben een Akkoord bereikt over het kinderpardon. Er komt een ruime regeling voor ‘bestaande gevallen’ van ouders met gewortelde kinderen die eigenlijk geen recht hebben op verblijf.
De geldigheidsduurvan een tijdelijke asielvergunning wordt ingekort. Straks wordt een Verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd in eerste instantie verleend voor drie in plaats van vijf jaar. Ook kan na afloop van deze periode nog geen aanvraag voor een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd of een EU-verblijfsvergunning voor langdurig ingezetenen worden ingediend.
Daarvoor zal de vreemdeling eerst een aanvraag om verlenging van de geldigheidsduur van de verblijfsvergunning voor bepaalde tijd moeten indienen.
Dit staat in een wetsvoorstel van staatssecretaris Harbers van Justitie en Veiligheid waarmee de ministerraad heeft ingestemd. De maatregel vloeit voort uit het regeerakkoord. Nederland gaat zo meer in de pas lopen met andere landen in Europa.
Bij een meerderheid van de lidstaten wordt al op grond van subsidiaire bescherming een asielvergunning voor bepaalde tijd verleend met een kortere geldigheidsduur dan de huidige vijf jaar in Nederland.
De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.
Ook krijgen asielgezinnen twee weken de tijd om alsnog in aanmerking te komen voor het kinderpardon. Ze kunnen een verzoek indienen als ze voldoen aan de criteria die de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) vandaag bekendmaakte.
Iedereen die denkt aanspraak te kunnen maken op het kinderpardon kan tot en met 25 februari een aanvraag doen. Er moeten dan 14 pagina’s worden ingevuld en er moet 164 euro per persoon worden betaald. De aanvragers moeten ook naar een IND-kantoor.
De vandaag bekendgemaakte criteria om alsnog in aanmerking te komen voor het kinderpardon, volgen nadat een kleine twee weken geleden een politiek akkoord werd bereikt over de versoepeling van het kinderpardon. Er komen dus herbeoordelingen voor oude gevallen.
De pardonregeling zelf is afgeschaft. Een ander punt uit het akkoord is dat de discretionaire bevoegdheid – de mogelijkheid om een uitzondering te maken en van de regels af te wijken – niet langer bij de staatssecretaris ligt, maar bij de hoogste ambtenaar van de IND.
De grootste groep die door de versoepeling van het kinderpardon grote kans maakt alsnog te mogen blijven in Nederland, is wel in beeld van de Rijksoverheid. Hun aanvraag is eerder afgewezen. Deze groep bestaat uit zo’n 700 kinderen, inclusief ouders gaat het om 1300 personen.
Zij worden automatisch opnieuw beoordeeld en hoeven de komende weken geen verzoek in te dienen. De verwachting is dat zo’n 90 procent van hen mag blijven.
De groep is dus eerder afgewezen voor de eerdere kinderpardonregeling, maar alhoewel afwijzing eigenlijk betekende dat het gezin Nederland moest verlaten, gebeurde dit amper. In de afgelopen zes jaar is 94 procent van de afgewezen asielgezinnen in Nederland gebleven. Hoop op alsnog een verblijfsvergunning is een van de redenen die gezinnen in Nederland hield.
Akkoord over het kinderpardon:
De groep met 700 eerder afgewezen asielkinderen wordt opnieuw beoordeeld. De verwachting is dat 90 procent van die groep mag blijven.
Het kinderpardon zelf wordt per direct beëindigd.
Het hoofd van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) krijgt voortaan de ‘discretionaire bevoegdheid’ in plaats van staatssecretaris Harbers.
De IND krijgt extra geld voor snellere asielprocedures.
De vrijwillige overname van vluchtelingen uit oorlogsgebieden gaat van 750 naar 500 per jaar.
Uitgezet
Kinderen binnen die groep, die enkel op grond van het zogenoemde meewerkcriterium zijn afgewezen en die op 29 januari 2019 op een voor de IND bekende plek verbleven zoals een asielcentrum, hoeven niets te doen.
Mensen die eerder zijn afgewezen en niet meer in asielzoekerscentra verblijven, maar op een onbekende plek in Nederland, worden opgeroepen zich binnen twee weken te melden. Bij hen geldt wel de voorwaarde dat ze niet langer dan drie maanden buiten beeld zijn geweest bij de instanties.
De asielzoekers die Nederland werden uit gezet in de periode dat er werd onderhandeld over verruiming van het pardon, komen definitief niet meer in aanmerking voor een verblijfsstatus: alleen wie op 29 januari in Nederland verbleef kan aanspraak maken op de nieuwe regeling.
Akkoord
Dat meer kinderen een permanente verblijfsvergunning kunnen krijgen, is het gevolg van het akkoord tussen de coalitiepartijen over een versoepeling van de pardonregeling. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie besloten vorige maand dat er een ruime regeling komt voor ‘bestaande gevallen’ van ouders met gewortelde kinderen die eigenlijk geen recht hebben op verblijf.
Kinderen die hier langer dan 5 jaar zijn en tevergeefs asiel hebben aangevraagd, kunnen nu alsnog een aanvraag voor een verblijfsvergunning op grond van de Afsluitregeling indienen. De IND wil voor het einde van het jaar alle (her)beoordelingen hebben afgerond.
De aanvragers kunnen zich tot 25 februari opgeven via een formulier, blijkt uit de criteria voor de overgangsregeling voor het kinderpardon die de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) heeft gepubliceerd in de Staatscourant.
De belangrijkste voorwaarden voor een verlening van een verblijfsvergunning zijn, dat het kind:
Op 29 januari 2019 in Nederland verbleef
Op het moment van indiening van de oorspronkelijke aanvraag (of op enige moment tussen 1 februari 2013 en 29 januari 2019) jonger was dan 19 jaar
Ten minste 5 jaar voor het bereiken van het 18e levensjaar een asielaanvraag heeft ingediend
Zich niet aan Rijkstoezicht heeft onttrokken
Zijn/haar lopende procedures intrekt bij verblijfsverlening op grond van de Afsluitingsregeling
Uitzonderingen op de regel
Er is een aantal uitzonderingen op de nieuwe regel. Wanneer een gezinslid wordt verdacht van oorlogsmisdaden, of in Nederland is veroordeeld voor in totaal minimaal één maand gevangenisstraf, valt het kind niet onder het pardon. Dat geldt ook als een asielzoeker tijdens de eerste asielprocedure heeft gelogen over zijn of haar identiteit.
Het kinderpardon geldt ook niet als het gezin tijdens de procedure in Nederland elders in de Europese Unie een nieuwe asielaanvraag heeft ingediend. Als het nieuwe EU-land de verantwoordelijkheid voor dit gezinslid heeft overgenomen, ook al is het maar voor korte tijd, dan kan het gezin geen beroep meer doen op de pardonregeling.
AD 30.01.2019
Bronnen melden dat deze hele groep, bestaande uit 700 kinderen, opnieuw zal worden beoordeeld. De verwachting is dat zo’n 90 procent van hen mag blijven. Omdat de ouders, broers en zussen dan ook niet meer kunnen worden uitgezet, zal het totaal uitkomen op 1300 kinderen en volwassenen.
AD 30.01.2019
Op de lange termijn, als deze gevallen zijn behandeld, wordt de kinderpardonregelingafgeschaft. Dit is een wens van de VVD.
De partijen lagen de afgelopen weken met elkaar in de clinch, nadat het CDA een draai maakte.
Discretionaire bevoegheid
Voor schrijnende gevallen zou de optie voor de overheid om in te grijpen blijven bestaan, bijvoorbeeld als er volgens de regels geen recht is op een verblijfsvergunning. Deze zogenoemde discretionaire bevoegdheid gaat dan van de staatssecretaris voor Asielzaken naar het hoofd van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Die zal worden geadviseerd door een onafhankelijke commissie.
Ook krijgt de IND er 13 miljoen euro bij om procedures in de toekomst sneller te maken, zodat er geen nieuwe groep van gewortelde kinderen ontstaat die niet kan blijven.
Aangezien er door het nieuwe akkoord meer mensen in Nederland mogen blijven, zal Nederland minder vluchtelingen overnemen van de VN-organisatie UNHCR. Die vrijwillige overname van mensen uit oorlogsgebieden gaat van 750 naar 500.
AD 22.01.2019
Het kinderpardon splijt het kabinet – hoe kon het zo ver komen?
De regeringspartijen van Rutte III bleven koortsachtig op zoek naar een uitweg uit de impasse rond het kinderpardon. De kwestie was inmiddels uitgegroeid tot de zwaarste beproeving van de coalitie tot nu toe. Maandag 28.01.2019 was er tot laat in de avond spoedberaad om een crisis af te wenden.
Woensdag 30.01.2019 stond een belangrijk Kamerdebat over het kinderpardon op de agenda. Is het onderwerp voor het CDA, D66 en de ChristenUnie, die een rem willen op het uitzetten van uitgeprocedeerde gezinnen, belangrijk genoeg om een kabinetscrisis met de VVD te riskeren? Dit schreven we er tot nu toe over.
AD 29.01.2019
De leiders van de vier coalitiepartijen zijn weer bijeen geweest om te praten over het kinderpardon. Ingewijden verwachten echter niet dat er maandagavond nog een oplossing wordt gevonden voor de patstelling tussen de VVD enerzijds en CDA, D66 en de ChristenUnie anderzijds.
Klaas Dijkhoff (VVD), Sybrand Buma (CDA), Rob Jetten (D66) en Gert-Jan Segers (CU) spraken in de ochtend ook al over de kwestie. Later volgde overleg tussen de vier Kamerleden die het onderwerp asiel in hun portefeuille hebben. Maar een oplossing lijkt nog niet dichterbij.
Een weekeinde van telefoontjes tussen CDA, VVD, D66 en ChristenUnie heeft nog geen soelaas geboden. Sinds het CDA een draai maakte voor een soepeler kinderpardon staat die partij met D66 en ChristenUnie tegenover de VVD. Die wil vasthouden aan het regeerakkoord.
Bovendien verhoogde de ChristenUnie de inzet door te stellen dat er geen kinderen moeten worden uitgezet totdat de coalitie een gezamenlijk standpunt heeft bepaald. Joël Voordewind (CU) wees daarbij op de nieuwe ,,politieke realiteit” en kreeg steun van CDA en D66
Coalitieleiders weer bijeen
Premier Mark Rutte erkende vanmorgen bij de start van het wekelijkse coalitieoverleg dat er nog geen uitweg is gevonden. Hij verwees naar zijn uitspraak van vrijdag: ,,Alles wat ik erover zeg, komt het gesprek niet ten goede.’’
De VVD is nog niet van plan in te schikken als het gaat om versoepeling van het kinderpardon. Dat zeggen liberale ingewijden tegen RTL Nieuws. Afgelopen week ontstond spanning in de coalitie omdat CDA, D66 en ChristenUnie de regels rond het kinderpardon willen versoepelen.
Crisisgevoelig onderwerp
Het zoeken naar een compromis staat onder tijdsdruk. Woensdag is er een debat over het kinderpardon in de Tweede Kamer. Als tegen die tijd de coalitie het nog niet eens is en de oppositie met een motie komt waarin ze bijvoorbeeld het pleidooi van CDA-leider Buma voor een soepeler pardon herhaalt, wordt het moeilijk voor CDA, CU en D66 daartegen te stemmen. “Als ze zo’n motie steunen, hebben we donderdag een extra ministerraad. Het is crisisgevoelig zolang het niet is opgelost”, zegt een VVD’er.
Rutte 3 wankelt
Rutte III blijft voorlopig ruziën over het kinderpardon. Aan premier Mark Rutte (VVD) was na de ministerraad niets te merken van enige ruzie.
Hoezeer hij ook benadrukte dat de coalitie het nog altijd oneens is, de indruk dat zijn derde kabinet aan het wankelen is, wekte Rutte niet. ‘Je hebt af en toe een politiek onderwerp dat ingewikkeld is,’ zei hij. ‘Maar dat hoort bij het politieke vak.’
De jongste ingewikkeldheid dateert van vorige week toen het CDA zich plotseling bekeerde tot een nieuw kinderpardon. ChristenUnie en D66 hadden er opeens een bondgenoot bij. De VVD stond in een klap alleen.
Overleg kinderpardon
Het overleg tussen coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie over een soepeler kinderpardon zit muurvast. Vandaag 24.01.2019 spraken de coalitiepartners opnieuw over de mogelijkheid om hier ’gewortelde’ asielkinderen vaker een verblijfsvergunning te verstrekken. „Maar voor mij is duidelijk wat er in het regeerakkoord staat en ik ga er vanuit dat andere partijen die afspraken ook respecteren”, zegt VVD-Kamerlid Azmani. Daarmee staat de VVD recht tegenover CDA, D66 en CU.
Migratiedeskundigen zetten vraagtekens bij de plotselinge koerswijziging van het CDA over het kinderpardon.
Onderzoeker Carolus Grütters van het Centrum van Migratierecht van de Radboud Universiteit vindt het moment waarop het CDA twijfelt aan het Nederlandse kinderpardon vreemd. „Ze beroepen zich op een uitspraak van het Europese Hof van Justitie, maar die uitspraak is al in juni vorig jaar gedaan.” De onderzoeker aan het Nijmeegse Centrum van Migratierecht vreest dan ook dat andere motieven een rol spelen. „Wat is de waarde van zo’n voorstel, in aanloop naar de verkiezingen?”
Adempauze
De regeringspartijen krijgen een adempauze om het eens te worden over verruiming van het kinderpardon. Tot eind volgende week worden er geen asielzoekers met kinderen uitgezet die al langer dan vijf jaar in Nederland verblijven.
Maar dat is puur toeval, benadrukt staatssecretaris Mark Harbers (Asiel). Hij heeft geen opdracht gegeven om de uitzettingen stil te leggen. Er stonden er simpelweg geen gepland.
AD 24.01.2019
Volgende week
Volgende week buigt de Kamer zich over het kinderpardon. De coalitiepartijen overleggen donderdag 24.01.2019 opnieuw om voor dat debat een oplossing te vinden voor het meningsverschil tussen VVD en haar drie regeringspartners.
Of er een uitzetstop komt voor gezinnen van afgewezen asielzoekers, blijft onzeker. Een oplossing binnen de coalitie is nog niet in zicht. Staatssecretaris Mark Harbers van justitie wil voorlopig geen veranderingen doorvoeren in het uitzetbeleid, zei hij dinsdag in het vragenuur van de Tweede Kamer.
De regeringspartijen willen dat de regels rond kinderen in de asielprocedure soepeler worden. Meer kinderen en hun ouders kunnen zo in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning, bevestigen de partijen naar aanleiding van berichtgeving.
400 lopende gevallen
Daarvoor zou in ieder geval het zogenoemde ‘meewerkcriterium’ veranderd moeten worden. Daarin wordt van asielzoekers gevraagd dat zij meewerken aan hun eigen uitzetting. Wie bijvoorbeeld een afspraak mist met de IND, loopt kans buiten de pardonregeling te vallen.
Waar laat je de statushouders?
729 Statushouders hadden in de tweede helft van 2018 een woning moeten krijgen in de regio Haaglanden. Nog geen 500 werden er uiteindelijk gehuisvest. Waar loopt het mis?
Nog niet zo lang geleden werd Nederland opgeschrikt door een forse toename van het aantal vluchtelingen. Ze waren vooral afkomstig uit het door oorlog geteisterde Syrië. Die enorme toestroom van destijds is inmiddels aardig opgedroogd. De meeste nieuwkomers nu zijn ‘na-reizigers’, familieleden die zich voegen bij al hier wonende statushouders.
Ook Nemr uit Iran mag blijven
Het 9-jarige Iraakse jongetje Nemr, landelijk bekend door zijn strijd voor een ruimer kinderpardon, krijgt alsnog een verblijfsvergunning. Ook Nemrs ouders en broertje mogen blijven. Het gezin heeft op 1 april 2019bericht gekregen van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).
Nemr kreeg landelijke bekendheid door zijn optreden in de documentaire Terug Naar Je Eige Land van presentator Tim Hofman. Hij kwam daarin tegenover Haagse politici als Klaas Dijkhoff en Sybrand Buma te staan. Samen met Nemr overhandigde Hofman een bolderkar vol met petities voor een ruimer kinderpardon aan Kamerleden.
Eind januari sloten de coalitiepartijen hier na veel gesteggel een compromis over. De regeling werd afgeschaft, maar bepaalde kinderen krijgen nog een kans. Het gaat om kinderen die zijn afgewezen omdat ze niet of onvoldoende zouden hebben meegewerkt aan de eventuele uitzetting. De Immigratie- en Naturalisatiedienst liet in maart weten dat van 1070 asielkinderen wordt bekeken of ze mogen blijven, of weg moeten.
Amerikaanse predikers steunen familie Tamrazyan met speciale kerkdienst
Predikers Joel Milleren Austin McCabe Juhnke van de Columbus Mennonite Churchwaren gisteren in de Bethelkapel in Den Haag om een speciale kerkdienst te geven. Ze willen alles op alles zetten om de uitgeprocedeerde familie Tamrazyan te steunen. ,,De situatie van het Armeense gezin lijkt veel op het verhaal van Mexicaanse vrouw in de Verenigde Staten. We bieden haar al twintig jaar lang onderdak aan omdat ze deportatie naar Mexico te wachten staat.”
De organisatie rondom de non-stop kerkdienst in de buurt- en kerkhuis Bethel is blij met de draai van de landelijke CDA richting een ruimer kinderpardon. Honderden dominees houden al ruim twaalf weken lang 24 uur per dag een kerkdienst om kerkasiel aan het uitgeprocedeerde gezin Tamrazyan te bieden.
Wassen neus ??
De christendemocraten CDA waren eerder nog tegen een verruiming van het kinderpardon, maar zijn toch gedraaid. Daardoor is er een Kamermeerderheid voor de verruiming.
“Dat het CDA dit zegt is een belangrijke opening, maar we willen zien dat er wat mee gebeurd. Het moet geen wassen neus zijn”, vertelt woordvoerder Theo Hettema van de Protestantse Kerk Den Haag.
De ChristenUnie en D66 willen dat, nu er meer aanleiding is om het pardon te bespreken, er geen kinderen meer uitgezet zouden moeten worden.
“Overheidspardon”
Deze stop op het uitzetten noemt Hettema een ‘overheidspardon’. “Het is aan de overheid om voor de fouten op te draaien omdat de IND er te lang over doet.” Schrijnend genoeg werd maandag nog een Armeens gezin uitgezet. “Het zou getuigen van wijs bestuur als de overheid een andere opstelling kiest en ‘pardon’ zegt.”
De kerkdienst in buurt- en kerkhuis Bethel gaat onverstoord door met gastpredikers van over de hele wereld. Maandag leidden Amerikaanse predikers Joel Miller en Austin McCabe Junke de speciale dienst. “Met al deze steun gaan wij gewoon door.”
De achterban van regeringspartij CDA is namelijk verdeeld over een mogelijke verruiming van het kinderpardon. Bijna de helft (49 procent) is tegen, terwijl net iets minder CDA-stemmers (45 procent) juist voorstander zijn van een soepeler kinderpardon. Dat blijkt uit een peiling van EenVandaag (NPO 1) onder 21.000 mensen, van wie 2000 zeggen op het CDA te stemmen. Video eenvandaag.avro tros
Mensenrechtenorganisaties en asieladvocaten pleitten vanmorgen al voor een onmiddellijk verbod van het uitzetten van asielkinderen. Tot er nieuwe spelregels zijn afgesproken, moet geen kind worden uitgezet, zegt Martine Goeman van Defence for Children.
Telegraaf 19.01.2019
Ze krijgt bijval van asieladvocaten. ,,Kinderen die nu in afwachting zijn van uitzetting, moeten een eerlijke kans krijgen’’, aldus Patricia Scholtes, voorzitter van de Adviescommissie Vreemdelingenrecht.
Voor de Armeense kinderen Shushan (8), Vrej (5) en Jemma (3) dringt de tijd. Zij hebben vanmorgen te horen gekregen dat ze uitgezet worden. Hun vlucht stond gepland voor 13.10 uur. Onduidelijk is of ze vanmiddag daadwerkelijk worden uitgezet of dat ze, in ieder geval voor nu, mogen blijven.
Telegraaf 31.01.2019
Het Armeense gezin Grigoryan is maandagmiddag uiteindelijk uitgezet, heeft de advocaat van de familie laten weten. Het vliegtuig vertrok volgens Mary Grigorjan op maandag 21.01.2019 rond 14.00uur, bijna een uur later dan gepland. Volgens de advocaat zijn er tien mensen meegegaan om het Armeense gezin te begeleiden.
Het gezin met drie kinderen heeft de gedwongen terugkeer naar Armenië tot op het laatste moment geprobeerd te voorkomen. “Het heeft niet gebaat”, zei de raadsvrouw. De familie is al negen jaar in Nederland en heeft altijd in asielzoekerscentra gezeten. De kinderen zijn hier geboren.
Tamrazyan
De estafettedienst in de Bethelkerk ANP
Om uitzetting te voorkomen begon de Haagse Bethelkerk een permanente kerkdienst voor dit gezin.
Het Armeense gezin Tamrazyan dat met uitzetting werd bedreigd, heeft inmiddels de verblijfsstatus gekregen. Dat hebben een lid van het gezin en de Protestante Kerk Den Haag bekendgemaakt. Alle gezinsleden mogen in Nederland blijven, zo kregen ze dit op 26.03.2019 te horen.
AD 27.03.2019
De vader, moeder en drie in Nederland ‘gewortelde’ kinderen wonen al tien jaar in Nederland. Vorig jaar kregen ze te horen dat ze zouden worden uitgezet. Om dat te voorkomen begon de Haagse Bethelkerk drie maanden durende kerkdienst, waar het gezin zelf aan meedeed. Zolang de dienst duurde, konden ze niet worden uitgezet.
Ook het Armeense gezin Tamrazyan zou Nederland alsnog moeten verlaten. Het gezin zat sinds eind oktober 2018in de Bethelkerk in Den Haag waar ze kerkasiel hebben gekregen. Eerder zaten ze ondergedoken in een kerk in Katwijk. Het gezin moet Nederland verlaten omdat Armenië volgens de overheid een veilig land is.
AD 22.01.2019
Protestantse Kerk teleurgesteld
Theo Hettema – voorzitter van de Protestantse Kerk Den Haag – reageert teleurgesteld op het besluit. ‘Juist vlak voor Kerst – het feest van Gods menslievendheid en vrede – voelen we ons gesterkt om onze verantwoordelijkheid voor de familie Tamrazyan niet te laten varen.’ Het kerkasiel in de Bethelkerk blijft daarom doorgaan.
AD 30.01.2019
Hayarpi is uitgeprocedeerd en moet na negen jaar in Nederland met haar ouders, zusje (14) en broertje (19) terug naar Armenië. ‘Het maakt je als het ware gek. Het is heel moeilijk om daar elke dag mee te leven. Maar tegelijkertijd merk je dat er zoveel steun is en dat er zoveel mensen om je heen staan. Dat nu zelfs deze kerkdienst georganiseerd wordt… dat maakt het goed. Dan sta je sterker.’
Wij hoopten op een oplossing, maar die is niet gekomen.’ Dat zegt Hayarpi Tamrazyan, die met haar ouders en jongere broers tijdelijk in een kerk in Katwijk woonde. De 21-jarige vrouw is blij dat het gezin de afgelopen twee weken tot rust kon komen in het gebouw van de Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt) van Katwijk. Maar de familie is ‘erg teleurgesteld’, want tot een oplossing is het niet gekomen.
‘Ze stellen mij voor de keuze: kies voor je familie of je studie. Ze raden mij namelijk aan om te kijken of ik een studiebeurs kan krijgen, maar daar kom ik eigenlijk niet voor in aanmerking.’ Een beurs aanvragen is eigenlijk kansloos. Hayarpi studeert aan de Universiteit van Tilburg.
Vooralsnog verbleef de familie in de Katwijkse kerk en uiteindelijk naar de Bethelkerk in Den Haag, maar voor hoe lang is nog steeds onduidelijk. ‘Het blijft voor ons onzeker wat er gaat gebeuren. Voordat we in de kerk terecht konden, wachtten we in het asielzoekerscentrum in Katwijk op onze uitzetting.’ Het verblijf in de kerk zelf heeft ook zijn beperkingen: ‘we komen nooit buiten, want we zijn altijd bang dat we dan worden opgepakt’.
De kwestie met Hayarpi Tamrazyan:
De Armeense Hayarpi Tamrazyan, die met haar ouders, broer en zus al maanden in het Haagse kerk- en buurthuis Bethel zit om uitzetting te voorkomen, is ‘heel verdrietig’ over de uitzetting maandag van de Armeense familie Grigoryan. Toch zegt Hayarpi nog goede hoop te hebben dat de Nederlandse regering uiteindelijk soepeler zal omgaan met de asielzaken van zogenoemde gewortelde kinderen.
Toen het CDA zich dit weekend voor een oplossing voor gewortelde kinderen uitsprak, ontstond daarmee een meerderheid in de Tweede Kamer. De Tamrazyans waren ‘heel blij’, zegt Hayarpi. ‘Ik had echt gehoopt dat de uitzetting niet door zou gaan’, zegt ze over de familie Grigoryan.
‘Ik hoop dat het eindelijk tot versoepeling komt. Het kinderpardon wordt in de praktijk bijna niet toegepast. We zitten al drie maanden in de kerk. Ik hoop dat dit geen valse hoop is.’
Uitzetstop
De ChristenUnie pleitte maandagochtend in Trouw voor een uitzetstop, maar die komt er voorlopig niet. De VVD houdt vooralsnog vast aan de huidige regels.
‘Ik ben nu vooral heel verdrietig, want er zitten drie kinderen die in Nederland zijn geboren in het vliegtuig’, zegt Hayarpi in gesprek met het ANP. ‘Dan breekt mijn hart.’ Met de draai van het CDA is aan veel gewortelde kinderen hoop geboden, denkt ze.
Hoopvol
Hayarpi zegt de hoop toch niet te laten varen. De familie put veel steun uit de aandacht die er de afgelopen maanden was voor hun zaak, ook in internationale media. ‘Ik heb geen idee of het gaat helpen, maar daar gaat het me niet om. We ervaren het als steuntje in de rug, dat er zoveel mensen achter je staan. Meedenken. Meebidden.’
Hayarpi en haar ouders, zusje en broertje schuilen sinds eind oktober in de Haagse Bethelkerk. Daar wordt een doorlopende kerkdienst gehouden, omdat de overheid van oudsher geen kerkdienst onderbreekt om mensen mee te nemen die daaraan deelnemen. Het valt overigens niet mee om de marathondienst vol te houden, waarschuwt de kerk. Zo krijgt het sinds maandagmiddag hulp van Amerikaanse predikanten. De Bethelkerk roept daarom mensen op een nachtelijke dienst te ‘adopteren’.
ChristenUnie en D66 dringen aan op een denkpauze, omdat coalitiegenoot CDA zich aan hun zijde heeft geschaard en nu ook een soepeler kinderpardon bepleit. Daardoor hebben zij nu een meerderheid van de Tweede Kamer achter zich.
VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff wijst erop dat er altijd kinderen zullen moeten terugkeren naar hun moederland, ook als het kinderpardon zou worden verruimd. ,,Dus dat moet je niet stopzetten, want dat verlengt alleen maar de onzekerheid.”
Telegraaf 19.01.2019
Verruiming
Op het gebruikelijke coalitieoverleg maandagochtend 21.01.2019 stond veel spanning, door de draai van het CDA en het aandringen van ChristenUnie en D66. Maar de VVD maakte al voor aanvang duidelijk dat zij de coalitiegenoten aan de afspraken uit de kabinetsformatie houdt. In het regeerakkoord is vastgelegd dat er niets aan het kinderpardon verandert.
Het kinderpardon in het kort;
Na langlopende asielzaken als die van Lili en Howick is er opnieuw veel kritiek op het asielsysteem en het kinderpardon
Uit cijfers van de IND blijkt dat het grootste gedeelte van de aanvragen voor een kinderpardon wordt afgewezen
In 2016 kreeg slechts één kind een kinderpardon, terwijl er 120 aanvragen waren
Een van de grootste kritiekpunten is dat het gezin in kwestie vrijwillig moet meewerken aan het vertrek, wat ontmoedigend werkt
Het CDA en D66 doen daarom een aantal voorstellen, waaronder de aanpassing van het zogeheten meewerkcriterium. Dat houdt in dat alleen gezinnen die hebben meegewerkt aan hun uitzetting in aanmerking komen voor het kinderpardon. Deze regel wordt in de ogen van de partijen te strikt toegepast. Het is volgens het CDA en D66 mogelijk om er binnen de kaders van het regeerakkoord coulanter mee om te gaan.
CDA en D66 willen niet wachten op onderzoek
Er wordt door Harbers wel al onderzoek gedaan naar de asielprocedure. “Langdurig verblijf in Nederland zonder duurzaam verblijfsrecht is in alle opzichten voor iedereen onwenselijk, ook voor kinderen. Daarom heb ik de onafhankelijke commissie onder leiding van Richard van Zwol ingesteld. De uitkomsten van dat onderzoek worden voor de zomer verwacht en die wacht ik af”, zegt Harbers.
Versoepeling Kinderpardon
Regeringspartijen CDA en D66 willen een versoepeling van de regels rond het kinderpardon. Daardoor moeten meer asielkinderen en hun ouders in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning. “We hebben geconstateerd dat de situatie nu niet houdbaar is”, zegt CDA-Kamerlid Van Toorenburg
De partijen hebben een plan gemaakt dat ze gaan voorleggen aan staatssecretaris Harbers (VVD). Ze willen dat hij na onderzoek opnieuw kijkt naar de ongeveer 700 kinderen die ondanks afwijzing voor het kinderpardon nog steeds in Nederland zijn, zoals Lili en Howick destijds. Een groot deel van die kinderen woont al jaren in Nederland, of is hier zelfs geboren.
In het AD zegt Van Toorenburg dat Harbers desnoods zijn speciale bevoegdheid moet gebruiken om hen alsnog asiel te verlenen.
Het kabinet was eerst nog nadrukkelijk niet van plan om het kinderpardon te verruimen. Premier Rutte zegt dat hij respectvol kennisneemt van acties als die van programmamaker Tim Hofman. “Maar er zijn geen voornemens om het beleid aan te passen, dat niet.”
AD 22.01.2019
‘Geen valse hoop geven’
Rutte wilde deze kinderen geen “valse hoop” geven en voorkomen dat er een “aanzuigende werking” komt op andere ouders, die wat hem betreft geen echte vluchtelingen zijn en toch naar Nederland komen.
Rutte reageerde op verschillende acties voor kinderen die in Nederland zijn opgegroeid, maar mogelijk worden uitgezet. Hofman maakte een programma over een aantal van die kinderen en stelde een petitie op voor een ruimer kinderpardon. Daarnaast wordt er bijvoorbeeld in de Haagse Bethel-kerk een non-stopkerkdienst gehouden voor een Armeens gezin.
De acties volgen op de uitzondering die is gemaakt voor de Armeense kinderen Lili en Howick, die uiteindelijk wel een verblijfsvergunning hebben gekregen. Rutte wees erop dat er in hun geval gebruik is gemaakt van de discretionaire bevoegdheid van de staatssecretaris voor Asielzaken. “En dan gaat het altijd om een unieke afweging in unieke gevallen.”
Hersenschade
CDA en D66 komen echter tot de conclusie door onder meer de kritiek van het Europese Hof van Justitie en een rapport van 38 hoogleraren, waarin staat dat asielkinderen hersenschade kunnen oplopen als gevolg van de stress door een dreigende uitzetting.
Van Toorenburg wijst ook op de cijfers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) waaruit blijkt dat het overgrote deel van de afgewezen gezinnen niet vertrekt uit Nederland. “Ook zie je dat de IND het niet aan kan, het zijn nog steeds heel lange procedures, daar moet echt versnelling in komen”, zegt de CDA’er.
Mark Harbers (VVD), staatssecretaris voor asielzaken ANP
Petitie
Naar aanleiding van de zaak-Lili en Howick startte presentator Tim Hofman onlangs een petitie voor verruiming van het kinderpardon. Die petitie is tot nu toe ruim 253.000 keer ondertekend.
Naar aanleiding van de petitie zei premier Rutte in november 2018 notabene nog dat het kabinet niet van plan was om het kinderpardon te verruimen. Hij noemde het Nederlandse asielbeleid toen streng en rechtvaardig.
Lili en Howick zijn al sinds 2008 in Nederland. Hun moeder kreeg verschillende afwijzingen op haar asielverzoek, maar startte steeds nieuwe procedures. Ondertussen raakten haar kinderen steeds meer geworteld in Nederland.
Mark Harbers (VVD), staatssecretaris voor asielzaken besloot op het allerlaatste moment dat de broer en zus niet hoefden te worden uitgezet naar Armenië. Ze kregen hun verblijfsvergunning nadat ze waren weggelopen uit hun opvanggezin. “Het welzijn en de veiligheid van de kinderen was niet meer voldoende gewaarborgd”, schrijft Harbers in een brief aan de Kamer.
Nieuwe hoop Asielbeleid !!!
Was het dus eerst de beurt aan de VVD, nu zoeken CDA en D66 de randen van de coalitieafspraken op. Want amper bekomen van de wrevel over VVD-fractieleider Klaas Dijkhoff en zijn uitspraken over het klimaat, gooien nu coalitiepartners CDA en D66 een steen in de vijver. En vanwege de uitspraken van kereltje Dijkhoff over het Klimaat, is de VVD nog verder in de problemen geraakt. !!
Zo werd het ook in het regeerakkoord vastgelegd. Naar de letter van die afspraak verandert er niets, maar naar de geest ervan wel degelijk. De facto zouden meer kinderen in aanmerking kunnen gaan komen voor asiel.
Presentator Tim Hofman, die een burgerinitiatief voor een beter kinderpardon was begonnen, is verheugd met het standpunt van het CDA. Eerder – toen hij met 250.000 handtekeningen naar de Tweede Kamer ging – gaf hij al aan dat die partij de sleutel tot een verbeterd kinderpardon in handen had. Op Twitter reageert hij vandaag: ,,CDA is wakker. Goddomme, wat een goed nieuws. Ongelooflijk.”
Kortom, regeringspartijen CDA en D66 willen het kinderpardon verruimen. Daarmee lijkt er een Kamermeerderheid te zijn, maar of er de komende tijd daadwerkelijk iets verandert, is vooralsnog onduidelijk. Tot die tijd leidt alleen al de suggestie van een versoepeling van het kinderpardon tot nieuwe hoop bij een groep van honderden afgewezen asielkinderen en hun ouders.
“Deze groep grijpt iedere strohalm aan, of dat nu nieuwe verkiezingen, een verkiezingscampagne of een petitie is. Ook dit plan van CDA en D66 zal ongetwijfeld nieuwe hoop zijn voor ze”, zegt onderzoeker Jelmer Brouwer.
Brouwer deed voor VN-organisatie IOM onderzoek naar redenen waarom afgewezen gezinnen niet vertrekken uit Nederland. Daaruit bleek dat hoop op een verblijfsvergunning, naast de lange tijd die gezinnen met kinderen al in Nederland waren en de veiligheidssituatie in het land van herkomst, een belangrijke reden is om niet terug te keren.
De groep met veelal schrijnende gevallen bestaat uit 740 minderjarigen die al zeker vijf jaar in Nederland zijn en moeten vertrekken omdat ze zijn afgewezen voor het kinderpardon. Zij vertrekken amper, bleek onlangs uit cijfers die de NOS opvroeg bij het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Het lijkt er vooralsnog niet op dat een aanpassing van de huidige kinderpardonregeling er ook snel komt. CDA en D66 willen eerst het rapport van de commissie Van Zwol afwachten. Die doet onderzoek naar de redenen voor het langdurige verblijf van vreemdelingen en komt naar verwachting in juni met zijn conclusies. Ook staatssecretaris Harbers wil eerst de uitkomsten van het onderzoek afwachten.
AD 22.01.2019
Kinderpardon
Het zogenoemde kinderpardon was een regeling uit 2012, waardoor kinderen van asielzoekers die langer dan vijf jaar in Nederland woonden en eigenlijk het land uit moesten, toch konden blijven. Er kwam een jaar later een tijdelijke overgangsregeling, maar nog steeds kunnen kinderen ervoor in aanmerking komen. Wel moeten ze dan aan specifieke voorwaarden voldoen.
NOS 03.04.2019 De Iraakse jongen Nemr (9), die bekend werd van de petitie van Tim Hofman, krijgt een verblijfsvergunning. Dat zegt zijn advocaat tegen het persbureau ANP. Ze wil het bericht verder niet toelichten. Ook Nemrs ouders en broertje zouden in Nederland mogen blijven.
BNN-presentator Hofman vroeg in zijn documentaire Terug naar je eige land aandacht voor de toekomst van de jongen en hij riep op om de regeling voor het kinderpardon te verruimen. Er volgde een hevig debat in de politiek en de kwestie leidde tot verdeeldheid in de coalitie.
Verruiming
Er kwam een verruiming van het kinderpardon, maar vorige maand meldden bronnen dat Nemr niet aan de voorwaarden daarvoor voldeed.
De Immigratie- en Naturalisatiedienst beklemtoonde toen dat er nog geen beslissing over het gezin was genomen. Op 1 april zou de IND het gezin hebben laten weten dat ze toch een vergunning krijgen.
De advocaat van Nemr en zijn familie zegt tegen het ANP dat ze ontzettend dankbaar zijn voor alle steun die ze de afgelopen tijd hebben mogen ontvangen, en dat ze nu het liefst met rust worden gelaten.
NU 03.04.2019 De negenjarige Iraakse jongen Nemr krijgt alsnog een verblijfsvergunning na de verruiming van het kinderpardon eerder dit jaar, meldt onder anderen Tim Hofman woensdag. De jongen is bekend van zijn hoofdrol in de documentaire Terug Naar Je Eige Land.
Het gezin heeft eerder deze maand bericht gekregen van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Ook zijn ouders en broertje mogen in Nederland blijven.
Nemr werd een van de gezichten van de strijd voor een ruimer kinderpardon en leverde ook handtekeningen in bij Kamerleden.
Eerder dit jaar kwamen de coalitiepartijen tot een akkoord over nieuwe afspraken voor het kinderpardon. De verwachting werd toen al uitgesproken dat 630 van de 700 asielkinderen met hun gezinsleden mochten blijven.
AD 03.04.2019 Het 9-jarige Iraakse jongetje Nemr, landelijk bekend door zijn strijd voor een ruimer kinderpardon, krijgt alsnog een verblijfsvergunning. Ook Nemrs ouders en broertje mogen blijven. Het gezin heeft op 1 april bericht gekregen van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).
Nemr kreeg landelijke bekendheid door zijn optreden in de documentaire Terug Naar Je Eige Land van presentator Tim Hofman. Hij kwam daarin tegenover Haagse politici als Klaas Dijkhoff en Sybrand Buma te staan. Samen met Nemr overhandigde Hofman een bolderkar vol met petities voor een ruimer kinderpardon aan Kamerleden.
Eind januari sloten de coalitiepartijen hier na veel gesteggel een compromis over. De regeling werd afgeschaft, maar bepaalde kinderen krijgen nog een kans. Het gaat om kinderen die zijn afgewezen omdat ze niet of onvoldoende zouden hebben meegewerkt aan de eventuele uitzetting. De Immigratie- en Naturalisatiedienst liet in maart weten dat van 1070 asielkinderen wordt bekeken of ze mogen blijven, of weg moeten.
Familie wil rust
Volgens de woordvoerder van BNN is presentator Hofman ‘natuurlijk erg blij’ dat Nemr, samen met zijn ouders en broertje, mag blijven. Het gezin doet, bij monde van raadsvrouw Gonny Meijering, een dringend beroep op media om met rust gelaten te worden.
,,Het gezin is ontzettend dankbaar voor alle steun die ze de afgelopen tijd hebben mogen ontvangen”, aldus Meijering. ,,Omdat de laatste maanden erg hectisch zijn geweest, verzoekt de familie de media om met rust gelaten te worden.”
Eerder kreeg ook het gezin van de Armeense Hayarpi Tamrazyan bericht dat het mag blijven. De familie zat maandenlang in kerkasiel in buurt- en kerkhuis Bethel in Den Haag.
Nemr en Tim Hofman brengen ruim 250.000 handtekeningen in een bolderkar naar de Tweede Kamer. Ⓒ ANP
Telegraaf 03.04.2019 Het 9-jarige Iraakse jongetje Nemr, landelijk bekend door zijn strijd voor een ruimer kinderpardon, krijgt alsnog een verblijfsvergunning. Dat heeft zijn advocaat aan het ANP laten weten. Ook Nemrs ouders en broertje mogen blijven. Het gezin heeft op 1 april bericht gekregen van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).
Nemr kreeg landelijke bekendheid door zijn optreden in de documentaire Terug Naar Je Eige Land van presentator Tim Hofman. Hij kwam daarin tegenover Haagse politici als Klaas Dijkhoff en Sybrand Buma te staan. Samen met Nemr overhandigde Hofman een bolderkar vol met petities voor een ruimer kinderpardon aan Kamerleden. Hofmans woordvoerder laat weten dat de presentator erg blij is met het nieuws.
Eind januari sloten de coalitiepartijen hier na veel gesteggel een compromis over. De regeling werd afgeschaft, maar bepaalde kinderen krijgen nog een kans. Het gaat om kinderen die zijn afgewezen omdat ze niet of onvoldoende zouden hebben meegewerkt aan de eventuele uitzetting. De Immigratie- en Naturalisatiedienst liet in maart weten dat van 1070 asielkinderen wordt bekeken of ze mogen blijven, of weg moeten.
Het gezin doet, bij monde van raadsvrouw Gonny Meijering, een dringend beroep op media om met rust gelaten te worden. „Het gezin is ontzettend dankbaar voor alle steun die ze de afgelopen tijd hebben mogen ontvangen”, aldus Meijering. „Omdat de laatste maanden erg hectisch zijn geweest, verzoekt de familie de media om met rust gelaten te worden.”
Eerder kreeg ook het gezin van de Armeense Hayarpi Tamrazyan bericht dat het mag blijven. Het gezin zat maandenlang in kerkasiel in buurt- en kerkhuis Bethel in Den Haag.
MSN 03.04.2019 Het 9-jarige Iraakse jongetje Nemr, landelijk bekend door zijn strijd voor een ruimer kinderpardon, krijgt alsnog een verblijfsvergunning. Dat heeft zijn advocaat exclusief aan het ANP laten weten. Ook Nemrs ouders en broertje mogen blijven. Het gezin heeft op 1 april bericht gekregen van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).
Nemr kreeg landelijke bekendheid door zijn optreden in de documentaire Terug Naar Je Eige Land van presentator Tim Hofman. Hij kwam daarin tegenover Haagse politici als Klaas Dijkhoff en Sybrand Buma te staan. Samen met Nemr overhandigde Hofman een bolderkar vol met petities voor een ruimer kinderpardon aan Kamerleden.
Eind januari sloten de coalitiepartijen hier na veel gesteggel een compromis over. De regeling werd afgeschaft, maar bepaalde kinderen krijgen nog een kans. Het gaat om kinderen die zijn afgewezen omdat ze niet of onvoldoende zouden hebben meegewerkt aan de eventuele uitzetting. De Immigratie- en Naturalisatiedienst liet in maart weten dat van 1070 asielkinderen wordt bekeken of ze mogen blijven, of weg moeten.
Rust
Het gezin doet, bij monde van raadsvrouw Gonny Meijering, een dringend beroep op media om met rust gelaten te worden. ,,Het gezin is ontzettend dankbaar voor alle steun die ze de afgelopen tijd hebben mogen ontvangen”, aldus Meijering. ,,Omdat de laatste maanden erg hectisch zijn geweest, verzoekt de familie de media om met rust gelaten te worden.”
Eerder kreeg ook het gezin van de Armeense Hayarpi Tamrazyan bericht dat het mag blijven. Het gezin zat maandenlang in kerkasiel in buurt- en kerkhuis Bethel in Den Haag.
MSN 27.03.2019 Sinds de versoepeling van de regels rondom het kinderpardon hebben de eerste families te horen gekregen dat ze mogen blijven. Dat geldt bijvoorbeeld voor de Armeense Hayarpi, die 97 dagen opgesloten zat in een kerk. Andere gezinnen zitten nog in spanning. “De onzekerheid kan nog maanden duren.”
Wat de 21-jarige Armeense Hayarpi Tamrazyan deed toen ze horen kreeg dat haar gezin een verblijfsvergunning had gekregen? “We zijn elkaar in de armen gevlogen. Zo ontzettend blij zijn we”, glundert de 21-jarige studente.
Langverwachte telefoontje
Hayarpi werd bekend doordat ze met haar familie 97 dagen lang in een Haagse kerk ondergedoken zat om te voorkomen dat ze het land uitgezet werd. Gisteren kwam dat langverwachte, verlossende telefoontje van de advocaat. “Eindelijk kan ik mijn leven weer oppakken. Een wonder is het.”
Ze is één van de 1070 kinderen die de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) opnieuw beoordeelt sinds het kabinet in januari besloot om de regels soepeler te maken. De eerste goednieuwsberichten druppelen langzaam binnen, blijkt uit een rondgang van RTL Nieuws langs verschillende asieladvocaten.
Dossiers lezen
Het lijkt erop dat de IND eerst de families uitsluitsel geeft die al eerder een aanvraag voor een kinderpardon hebben gedaan. “Het lezen van een dossier kost al snel een dag”, vertelt een betrokkene.
“Daarna moet de IND-medewerker een eerste oordeel vellen. Dat concept-stuk moet weer worden bestudeerd en beoordeeld door andere IND-medewerkers. Uiteindelijk wordt een besluit genomen: blijven of niet? Voordat dat antwoord weer bij de advocaat van het gezin terechtkomt, ben je zo maanden verder.”
De Armeense Hayarpi heeft geluk, zij hoort bij de eerste lichting die goed nieuws heeft gekregen. Maar de 9-jarige Nemr, het andere bekende gezicht van de kinderpardondiscussie, zit nog altijd in onzekerheid, melden bronnen. Nemr werd bekend door programmamaker Tim Hofman.
Asieladvocaat Mary Grigorjan uit Den Bosch staat zo’n twaalf gezinnen bij. “Van één gezin heb ik te horen gekregen dat het mag blijven. Geweldig nieuws. De rest van mijn cliënten zit nog in spanning.”
Het Armeense gezin Mirzoyan, met 3 kinderen, zit nog altijd in onzekerheid. Ze wonen nu in een azc in Emmen. Oudste dochter Mariam zit op de middelbare school, het jongste zoontje is 2 jaar.
‘Maken elkaar gek’
De cliënten van asieladvocaat Grigorjan wonen veelal in asielzoekerscentra of noodopvangen. Sommigen wonen in een huis in een woonwijk. “Ik hoor vanuit mijn cliënten dat er hoogspanning is. Als de één goed nieuws krijgt, krijgt de ander hoop”, zegt Grigorjan.
Mensen raken in de stress als niets horen, zegt Grigorjan. “Ik word de hele dag platgebeld door mensen of ik al meer weet en waarom het zo lang duurt. En ze bellen onderling met elkaar of ze al iets gehoord hebben. Daarmee maken ze elkaar soms gek.”
“De meewerkcriteria zijn nu versoepeld”, zegt Wil Eikelboom, voorzitter van de |Vereniging van Asieladvocaten. “Maar dat betekent niet dat iedereen mag blijven die een aanvraag heeft gedaan op basis van het kinderpardon. Als je een strafblad hebt of lang van de radar bent geweest, is de kans klein dat je in het land mag blijven.”
Ook bij Eikelboom kwamen de eerste goednieuwsverhalen binnen. “Ik heb tot nu toe alleen nog maar positieve verhalen gehoord, dus nog geen verhalen van mensen die toch het land uit moeten. Ons advocatenbureau staat veel gezinnen bij die nog in onzekerheid zitten. Twee gezinnen van ons kantoor hebben een kinderpardon gekregen.”
Denken over de toekomst
Voor de 21-jarige Hayarpi is die onzekerheid voorbij. Ze gaat vanaf nu weer verder met haar leven en haar studie econometrie aan de Universiteit van Tilburg. Voor het eerst durft ze hardop te denken aan de toekomst. “Ik heb gemerkt dat ik in de politiek echt iets kan veranderen”, zegt ze.
Of ze de politiek ingaat? “Dat weet ik nog niet zeker. Ik kan niet zo ver vooruitdenken. Je ziet wel daar je daar onrecht kunt bestrijden. Dat je daar echt wat kunt veranderen.”
Den HaagFM 27.03.2019 Het Armeense gezin Tamrazyan, dat bijna honderd dagen in de Bethelkerk in het Valkenboskwartier verbleef, mag blijven. Dat schrijft dochter Hayarpi op Twitter. “We hebben alle moeilijkheden samen gedragen”, schrijft ze. “We hebben eindelijk een verblijfsvergunning gekregen. Dank jullie wel allemaal voor jullie steun, jullie gebeden en kaarsjes!”
De vijf Armeniërs waren uitgeprocedeerd en zaten 96 dagen in de kerk aan de Thomas Schwenkestraat. Door gebruik te maken van het zogeheten kerkasiel, het recht om vluchtelingen op te vangen zolang er een kerkdienst aan de gang is, kon de familie niet worden uitgezet.
Het gezin valt onder de nieuwe Kinderpardon-wet, kinderen die al langer dan vijf jaar in Nederland verblijven mogen niet meer worden uitgezet.
NU 26.03.2019 Het Armeense gezin Tamrazyan, dat in december nog te horen kreeg dat hun situatie in Nederland uitzichtloos was, heeft toch een verblijfsvergunning gekregen.
Dat meldt voorzitter Theo Hettema van de Protestante Kerk Den Haag. Het gezin zat maandenlang in kerkasiel in de Bethelkerk, nadat ze uitgeprocedeerd waren.
“De afgelopen tijd kregen diverse andere gezinnen al een vergunning, tot vreugde van de familie Tamrazyan”, zo valt te lezen op de site van de Protestantse Kerk. “Op dinsdag 26 maart kwam het verlossende woord voor henzelf zwart op wit: het hele gezin krijgt een verblijfsvergunning.”
In de kerk werd een maandenlange, doorlopende dienst gehouden, die moest voorkomen dat de uitgeprocedeerde familie uitgezet zou worden. De familie Tamrazyan is al negen jaar in Nederland.
Eind januari sloten de coalitiepartijen een akkoord over het kinderpardon. Door die regeling groeide de hoop van Hayarpi Tamrazyan, haar ouders, zusje en broertje dat ze toch in Nederland mochten blijven.
Lieve mensen, We hebben alle moeilijkheden samen gedragen. We hebben eindelijk een verblijfsvergunning gekregen. Dank jullie wel allemaal voor jullie steun, jullie gebeden, kaarsjes etc! #kinderpardon#kerkasielBethelhttps://t.co/fLEbffH61Q Zie hieronder voor een nieuw gedicht
Om uitzetting te voorkomen begon de Haagse Bethelkerk een permanente kerkdienst voor dit gezin.
NOS 26.03.2019 Het Armeense gezin Tamrazyan dat met uitzetting werd bedreigd, heeft een verblijfsvergunning gekregen. Dat hebben een lid van het gezin en de Protestante Kerk Den Haag bekendgemaakt. Alle gezinsleden mogen in Nederland blijven, zo kregen ze vandaag te horen.
Het ministerie van Justitie wil het bericht bevestigen noch ontkennen en zegt geen uitspraak te doen over individuele gevallen.
De vader, moeder en drie in Nederland ‘gewortelde’ kinderen wonen al tien jaar in Nederland. Vorig jaar kregen ze te horen dat ze zouden worden uitgezet. Om dat te voorkomen begon de Haagse Bethelkerk drie maanden durende kerkdienst, waar het gezin zelf aan meedeed. Zolang de dienst duurde, konden ze niet worden uitgezet.
Nadat de vier regeringspartijen eind januari een akkoord over het kinderpardon hadden gesloten, werd de marathonkerkdienst beëindigd.
In dat akkoord werd een regeling opgenomen voor ouders die nu in Nederland zijn en eigenlijk geen recht hebben op verblijf, maar in Nederland gewortelde kinderen hebben.
Telegraaf 26.03.2019 De Armeense Hayarpi Tamrazyan en haar familie hebben dinsdag een verblijfsvergunning gekregen. Dat meldt ze zelf op Twitter.
„We hebben alle moeilijkheden samen gedragen. We hebben eindelijk een verblijfsvergunning gekregen”, schrijft Hayarpi. „Dank jullie wel allemaal voor jullie steun, gebeden, kaarsjes, etc.” Ook de protestantse gemeente Den Haag laat weten dat de familie in Nederland mag blijven. De Immigratie- en Naturalisatiedienst IND kan het bericht niet bevestigen. „Wij doen geen uitspraken over individuele zaken”, aldus een woordvoerder.
Uitzetting voorkomen
De Armeense jonge vrouw is met haar ouders, broer en zus maanden opgevangen in kerken in Katwijk en Den Haag, waar de klok rond diensten werden gehouden. Ze hebben uitzetting op deze manier al die tijd voorkomen. Volgens een wet mag een religieuze dienst namelijk niet door de politie worden verstoord en dus ook niet door de Dienst Terugkeer en Vertrek om het gezin mee te nemen.
Begin dit jaar werden coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie het eens over versoepeling van het asielbeleid voor kinderen die in Nederland zijn geworteld, maar die geen recht hadden op een permanente verblijfsvergunning. Daardoor veranderde de situatie voor Hayarpi en de rest van de familie Tamrazyan. ChristenUnie-Kamerlid Voordewind zegt in een reactie ’blij en dankbaar’ te zijn. ,,Voor de duidelijkheid en rust voor het gezin Tamrazyan en alle asielkinderen die nog volgen.’’
Versoepeling kinderpardon
1070 kinderen hopen alsnog aanspraak te maken op een verblijfsvergunning, nu de regels van het kinderpardon zijn versoepeld. Veel kinderen die langer dan vijf jaar moesten wachten op een besluit in de asielprocedure, werden de afgelopen jaren afgewezen voor zo’n pardon. Dat komt omdat hun ouders in de ogen van de immigratiedienst IND niet voldoende hadden meegewerkt aan hun uitzetting.
Die strenge regel is vervallen. Deze wordt vervangen door de eis dat een asielgezin niet langer dan drie aaneengesloten maanden ’uit beeld’ mag zijn geweest voor overheidsdiensten in de asielketen, zoals de IND, of het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers.
Veel andere kinderen en hun ouders moeten nog even geduld hebben voordat ze weten of ze definitief in Nederland mogen blijven. De IND rekent erop dat alle aanvragen voor het einde van dit jaar zijn behandeld.
AD 26.03.2019 Het gezin Tamrazyan heeft een verblijfsvergunning gekregen. De vijf Armeniërs, die maandenlang in kerkasiel in de Haagse Bethelkerk zaten, kregen vandaag het verlossende antwoord. Uiteraard tot vreugde van de ouders en hun kinderen van 15, 19 en 21 jaar.
,,We hebben alle moeilijkheden samen gedragen”, schrijft dochter Hayarpi op Twitter. ,,We hebben eindelijk een verblijfsvergunning gekregen. Dank jullie wel allemaal voor jullie steun, jullie gebeden en kaarsjes!”
Liefst 96 dagen dook het Armeense gezin, dat bestaat uit ouders en drie kinderen Hayarpi (21), Warduhi (19) en Seyran (15), onder in de kerk aan de Thomas Schwenckestraat in Den Haag. Non-stop was er een kerkdienst gaande om op die manier uitzetting te voorkomen. Het gezin woont al negen jaar in Nederland.
Eind januari werd die dienst beëindigd, nadat de coalitiepartijen tot een akkoord kwamen. Het Kinderpardon werd verruimd. De huidige regeling voor kinderen die al langer dan vijf jaar in Nederland en daarmee in ons land zijn ‘geworteld’ wordt versoepeld, waardoor honderden kinderen alsnog mogen blijven. Het gezin Tamrazyan valt onder die regeling. Volgens Derk Stegeman, coördinator van het kerkasiel, heeft de maandenlange actie in het kerkkapel een rol gespeeld bij de ommezwaai in de coalitie.
OmroepWest 26.03.2019 Goed nieuws voor Hayarpi Tamrazyan. De Armeense en haar familie hebben dinsdag hun verblijfsvergunning gekregen, meldt ze op Twitter.
‘We hebben alle moeilijkheden samen gedragen. We hebben eindelijk een verblijfsvergunning gekregen’, schrijft Hayarpi. ‘Dank jullie wel allemaal voor jullie steun, gebeden, kaarsjes, etc.’
De familie Tamrazyan zat maandenlang in kerkasiel in de Bethelkerk in Den Haag. De doorlopende kerkdienst moest voorkomen dat de uitgeprocedeerde familie, die bestaat uit ouders, twee dochters en een zoon, uitgezet zou worden. De familie Tamrazyan is al negen jaar in Nederland.
Eind januari bereikten de coalitiepartijen een akkoord over het kinderpardon. Dankzij die nieuwe regeling zou de Armeense waarschijnlijk in Nederland kunnen blijven. Dinsdag kwam voor de familie het verlossende woord en kregen alle leden hun vergunning.
AD 22.03.2019 De immigratiedienst gaat 1070 aanvragen beoordelen door de nieuwe asieldeal die de partijen van Rutte-3 in januari instelden.
Gezinnen met kinderen die al langer dan vijf jaar in Nederland zijn, hebben daardoor een grote kans om alsnog een verblijfsvergunning te krijgen.
De nieuwe pardonregeling volgde op twee weken van politieke spanning binnen de regering. Het CDA hield namelijk met de VVD verdere verruiming van de asielregels tegen in de formatie van Rutte-3. Maar het CDA, min of meer gedwongen ook door onvrede uit de eigen achterban, besloot een draai te maken. Daarop was ineens een meerderheid van de partijen voor ruimere toepassing van de regels.
Het IND zegt dat tussen de 1070 ingediende aanvragen ook nieuwe aanvragen zijn, waarvan nog niet duidelijk is of zij voldoen aan de criteria. Hoeveel tijd de IND gaat nemen voor de beoordelingen is niet duidelijk.
Tussen de aanvragen zit ongetwijfeld die van de 9-jarige Nemr, hij werd na de Armeense kinderen Lili en Howick het gezicht van kinderen die buiten de boot vielen door de regels. De Armeense broer en zus mochten blijven na tussenkomst van staatssecretaris Mark Harbers, maar dat bewees volgens critici juist hoe willekeurig de regels konden uitpakken.
NU 22.03.2019 Van 1.070 asielkinderen wordt bekeken of ze in Nederland kunnen blijven of dat ze alsnog weg moeten. Tussen de aanvragers zitten ook kinderen van wie nog niet duidelijk is of ze voldoen aan de gestelde criteria voor een (her)beoordeling vanwege het verdwijnen van het kinderpardon.
Volgens een schatting in januari ging het om zo’n zevenhonderd (her)beoordelingen. Ook was de verwachting dat vermoedelijk 630 kinderen met hun gezinsleden mogen blijven.
Eind dit jaar moet er voor iedereen duidelijkheid zijn, meldt de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) vrijdag. Meteen na een beslissing krijgt het betrokken kind te horen of er een permanente verblijfsvergunning komt.
De stap volgt op het zwaarbevochten compromis over het kinderpardon bij de coalitie. De regeling is afgeschaft, maar bepaalde kinderen krijgen nog een kans. Het gaat om kinderen die zijn afgewezen omdat ze niet of onvoldoende zouden hebben meegewerkt aan de eventuele uitzetting.
Naast de afschaffing van het kinderpardon is ook afgesproken dat de asielprocedure wordt verkort. Daarom wordt er extra geld uitgetrokken om de IND te versterken.
Voor het eind van het jaar moeten alle aanvragen zijn behandeld en moet iedereen een besluit hebben ontvangen.
NOS 22.03.2019 De immigratiedienst IND heeft bekendgemaakt dat er 1070 aanvragen van minderjarigen zijn die in aanmerking willen komen voor het kinderpardon. Dat zijn er meer dan verwacht. Er zitten ook nieuwe aanvragen bij van kinderen die een permanente verblijfsvergunning willen krijgen.
Van 700 kinderen was al bekend dat hun dossier opnieuw zou worden geëvalueerd. Daar kwamen nog kinderen bij die zijn afgewezen of zich niet hebben gemeld. Het gaat om kinderen die hier langer dan vijf jaar zijn en tevergeefs asiel hebben aangevraagd.
Doordat de criteria begin dit jaar zijn veranderd, komen meer kinderen in aanmerking voor het pardon. Dat is het gevolg van het akkoord dat de coalitiepartijen sloten over versoepeling van de regeling.
Voor eind dit jaar besluit
Voorheen moesten gezinnen meewerken aan hun vertrek, wat niet altijd gebeurde. Die kinderen hebben mogelijk geen beroep gedaan op de regeling. Nu geldt het criterium dat je beschikbaar moet zijn geweest voor vertrek; dat betekent niet per se dat je moet hebben meegewerkt aan je vertrek. Het kan zijn dat kinderen daardoor nu wel recht hebben op de regeling.
Op 25 februari 2019 verliep de deadline waarop kinderen zich konden aanmelden bij de IND.
De dienst gaat ervan uit dat iedereen voor het eind van het jaar krijgt te horen of hij of zij in Nederland mag blijven.
Telegraaf 04.03.2019 De 9-jarige Iraakse asielzoeker Nemr zou niet aan de voorwaarden van het kinderpardon voldoen, dat onlangs na een draai van coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie is verruimd.
Dat meldt de NOS ’op basis van bronnen’. Daardoor zou de jongen die voor tumult zorgde op televisie, alsnog niet in Nederland mogen blijven. Staatssecretaris Harbers (Asiel) wil niet reageren op het bericht, omdat het gaat om een individueel geval. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) laat via een woordvoerder weten iedere suggestie te betreuren die wordt gedaan. ,,Er is nog geen enkele beslissing genomen.’’
Nemr werd bekend door met presentator Tim Hofman verhaal te halen in de Tweede Kamer over het asielbeleid. Hij werd door Hofman in het programma ’Terug naar je Eige land’ ingezet om Tweede Kamerleden voor het blok te zetten. Zo kreeg VVD-fractieleider Dijkhoff kritiek omdat hij volgens critici bot reageerde op de smeekbede van Hofman en de Iraakse jongen.
De presentator meldt dat de familie van Nemr van niks weet. ,,Lelijk dat iemand bij de IND dit lekt, zeker als zaken zo complex en gevoelig zijn.’’
Het is niet bekend waarom Nemr buiten het pardon zou vallen. Een voorwaarde om gebruik te kunnen maken van de regeling is dat een asielkind zich niet langer dan drie maanden aaneengesloten heeft onttrokken aan toezicht van de overheid.
De eis dat asielzoekers moeten hebben meegewerkt aan hun vertrek is juist vervallen, waardoor naar verwachting 1300 kinderen en hun ouders opnieuw worden beoordeeld. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) heeft tot het eind van het jaar nodig om dossiers opnieuw te beoordelen.
NOS 04.03.2019 De 9-jarige Iraakse asielzoeker Nemr voldoet niet aan de voorwaarden van het kinderpardon, dat onlangs is verruimd. Dat melden bronnen aan de NOS. Het blijft onduidelijk of Nemr in Nederland mag blijven.
Nemr, die ook een broertje heeft, werd bekend door de documentaire Terug Naar Je Eige Land van programmamaker Tim Hofman, die zijn verhaal juist aanhaalde om problemen met het kinderpardon aan de kaak te stellen.
Nemr is geboren in Nederland. Waarom hij niet voldoet aan de voorwaarden van het kinderpardon, kunnen de bronnen niet zeggen. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) schrijft op Twitter dat er nog geen beslissing is genomen.
Er kunnen in het algemeen een aantal redenen zijn waardoor een jonge asielzoeker buiten het pardon valt. Zo mag het kind of een gezinslid zich niet langer dan drie maanden hebben onttrokken aan het toezicht van betrokken instanties. Ook mag het kind of een gezinslid niet bekendstaan als crimineel of ordeverstoorder, of ervan worden verdacht oorlogsmisdadiger te zijn.
‘Geworteld’
Over het kinderpardon is veel te doen geweest. Er bestond weliswaar al een regeling om ‘gewortelde’ kinderen en hun gezin te laten blijven, maar in de praktijk kwam daar vrijwel niemand voor in aanmerking.
Dankzij media-aandacht voor gevallen als die van Nemr, de vier andere kinderen in Hofmans film en de Armeense kinderen Lili en Howick, die wel mochten blijven, kwam het kinderpardon vorig jaar flink onder de aandacht.
De documentaire van Hofman bracht VVD-fractieleider Klaas Dijkhoff in verlegenheid. Hij reageerde met “Ja dus?”, toen Nemr tegen hem zei dat hij in Irak zijn leven niet zeker is. Een petitie van Hofman naar aanleiding van zijn film werd 250.000 keer ondertekend.
Bekijk hier hoe Nemr het boegbeeld werd van het kinderpardon:
Het kabinet was verdeeld over de kwestie. Er was een Kamermeerderheid voor een verruiming en coalitiepartijen D66, CDA en ChristenUnie wilden de oude regeling herzien, maar de VVD hield vast aan het coalitieakkoord.
Eenmalig verruimd
Eind januari werd het pardon voor naar schatting 1300 kinderen en hun gezinsleden eenmalig verruimd. Hun asielaanvragen worden opnieuw beoordeeld.
“Een pardon is heel goed nieuws”, zei Hofman destijds over de verruiming. “Maar ik geloof het eigenlijk pas als Nemr met een verblijfsvergunning in zijn handen staat.”
Als onderdeel van die verruiming is ook de algemene regeling gewijzigd. Zo ligt de discretionaire bevoegdheid, die het mogelijk maakt een uitzondering te maken op de regels, voortaan bij het hoofd van de IND. Voorheen lag die bij staatssecretaris Harbers, die deze bevoegdheid inzette voor Lili en Howick.
Ook krijgt de IND extra geld voor snellere asielprocedures en gaat de vrijwillige overname van vluchtelingen uit oorlogsgebieden terug van 750 naar 500.
AD 04.03.2019 Waar hij ruim een maand geleden nog blij was met de verruiming van het kinderpardon is het lachen de 9-jarige Nemr vandaag waarschijnlijk vergaan. Nemr voldoet niet aan de voorwaarden van het kinderpardon. Het is onduidelijk of hij in Nederland mag blijven. Dat melden bronnen aan de NOS.
Waarom Nemr niet aan de voorwaarden voldoet is niet duidelijk. Volgens programmamaker Tim Hofman weet de familie van het jongetje van niks. ,,Lelijk dat iemand bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) lekt, zeker als zaken zo complex en gevoelig zijn”, laat hij weten via Twitter. ,,Nemr heeft een broertje, zaak gaat net zo goed via hem.”
Nemr werd een van de gezichten van de lobby voor een ruimer kinderpardon. Hij ging samen met programmamaker Tim Hofman van #Boos naar de Tweede Kamer om daar politici te interviewen over het onderwerp. Uiteindelijk haalde Hofman meer dan 250.000 handtekeningen op voor aanpassing van het pardon.
Eind januari was Nemr nog in een video te zien waarin hij reageert op de verruiming van het kinderpardon. ,,Hoera! Het is eindelijk gebeurd. Het kinderpardon’’, juichte hij. ,,Ik bedank iedereen. Heel Nederland.’’
Geworteld in Nederland
De huidige regeling voor kinderen die al langer dan vijf jaar in Nederland en daarmee hier ‘geworteld’ zijn wordt met het kinderpardon versoepeld, waardoor honderden kinderen alsnog mogen blijven. Aangezien Nemr in Nederland is geboren werd gedacht dat hij nu ook onder het kinderpardon zou vallen. Voor nieuwe gevallen verdwijnt de regeling volledig.
RO 15.02.2019 De geldigheidsduur van een tijdelijke asielvergunning wordt ingekort. Straks wordt een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd in eerste instantie voor drie jaar verleend en niet langer voor vijf jaar. Ook kan na afloop van deze periode nog geen aanvraag voor een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd of een EU-verblijfsvergunning voor langdurig ingezetenen worden ingediend. Daarvoor zal de vreemdeling eerst een aanvraag om verlenging van de geldigheidsduur van de verblijfsvergunning voor bepaalde tijd moeten indienen.
Dit staat in een wetsvoorstel van staatssecretaris Harbers van Justitie en Veiligheid waarmee de ministerraad heeft ingestemd. De maatregel vloeit voort uit het regeerakkoord. Nederland gaat zo meer in de pas lopen met andere landen in Europa. Bij een meerderheid van de lidstaten wordt al op grond van subsidiaire bescherming een asielvergunning voor bepaalde tijd verleend met een kortere geldigheidsduur dan de huidige vijf jaar in Nederland.
De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.
Het kabinet wil niet verder gaan dan Europese regels voorschrijven.
NOS 15.02.2019 Het kabinet wil dat tijdelijke asielvergunningen voortaan nog maar voor drie jaar worden verleend in plaats van voor vijf jaar. Een wetsvoorstel waarin dat wordt geregeld, gaat nu naar de Raad van State.
Staatssecretaris Harbers benadrukt dat ook volgens Europese regels vergunningen maar een loopduur van drie jaar hoeven te hebben en het kabinet wil niet verder gaan dan Europa voorschrijft. De verkorting was al afgesproken in het regeerakkoord.
De verblijfsduur kan wel met twee jaar worden verlengd en daarna kan iemand een vergunning voor onbepaalde tijd aanvragen.
Volgens Harbers is de inkorting van de eerste vergunning een van de manieren om asielzoekers duidelijk maken dat bescherming in Nederland in principe iets tijdelijks is.
‘Funest voor integratie’
VluchtelingenWerk Nederland ziet alleen maar nadelen en noemt verkorting van de termijn funest voor de integratie van vluchtelingen. “Die komen daardoor nog moeilijker aan werk en het leidt tot nog langere wachttijden bij de IND en tot hogere kosten”, zegt adjunct-directeur Jasper Kuipers.
Hij wijst erop dat in het regeerakkoord het belang van snelle integratie van vluchtelingen wordt onderstreept. “Er zijn al belangrijke stappen gezet en het is daarom echt onbegrijpelijk dat er nu een wetsvoorstel wordt ingediend met zo’n negatief effect.”
Volgens VluchtelingenWerk is er al de mogelijkheid om een verblijfsvergunning binnen vijf jaar in te trekken, maar gebeurt dat in de praktijk vrijwel niet. “Een toetsing na drie jaar is dan ook een tamelijk nutteloze exercitie.”
Telegraaf 15.02.2019 Een asielvergunning wordt voortaan in eerste instantie voor drie jaar verleend. Nu krijgen toegelaten asielzoekers direct een vijfjarig verblijf. Over dat voorstel wordt volgens ingewijden zeer binnenkort besloten in de ministerraad.
De huidige verblijfsvergunning voor vijf jaar zorgt ervoor dat asielzoekers die periode in ieder geval kunnen blijven, ook al blijkt voor het verstrijken daarvan dat ze geen recht hebben op verlenging. Door die termijn terug te brengen naar drie jaar is het mogelijk om mensen die geen kans maken op een permanent verblijf eerder terug naar hun land van herkomst te sturen.
De nieuwe regels schrijven voor dat criteria na drie jaar worden getoetst. Een asielzoeker kan vervolgens twee jaar verlenging krijgen als hij of zij aan de eisen voldoet. Pas daarna besluit de IND over een vergunning voor onbepaalde tijd.
Het voorstel is bedoeld om Nederlands asielbeleid hetzelfde te krijgen als in de rest van de Europese Unie. Op dit punt verschillen regels met omliggende landen. Vooral door VVD en CDA werd al langer aangedrongen op eerder toetsen.
NOS 11.02.2019 Asielgezinnen krijgen twee weken de tijd om alsnog in aanmerking te komen voor het kinderpardon. Ze kunnen een verzoek indienen als ze voldoen aan de criteria die de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) vandaag bekendmaakte.
Voor een deel van de asielgezinnen wordt het verzoek automatisch gedaan, maar voor zeker tientallen en mogelijk honderden gezinnen komt het aan op de komende twee weken: zij moeten het verzoek voor een kinderpardon zelf indienen.
Een van de gezinnen die nu een aanvraag gaat doen is de familie Mekhaeel. Ze zijn sinds 2013 in Nederland en wonen in het asielzoekerscentrum in het Friese Burgum. “Het kinderpardon geeft ons nieuwe hoop voor de toekomst”, zegt vader Maged tegen de NOS. Zijn 7-jarige dochter Joya is blij: “Ik kan heel goed Nederlands praten en ik hou heel veel van Nederland”, zegt ze.
De familie Mekhaeel maakt deel uit van een groep asielgezinnen die nooit eerder aanspraak maakte op het kinderpardon. Dit kon ermee te maken hebben dat deze families niet voldeden aan de voorwaarden, of dat ze dachten hieraan niet te voldoen. Ze volgden meestal het advies van hun advocaten die meenden dat ze geen schijn van kans zouden hebben in verband met het zogenoemde meewerkcriterium, dat betekende dat je moest meewerken aan je eigen vertrek.
‘Onze kinderen kunnen nu leven zoals andere kinderen op school’
Hoe groot de groep gezinnen is die wel al langer dan vijf jaar in Nederland is (een van de vereisten voor het kinderpardon), maar nog nooit een aanvraag heeft gedaan, is niet duidelijk. Wel probeerden onlangs dertig families alsnog een verzoek in te dienen voor het kinderpardon, zij behoren vermoedelijk tot deze groep.
Wil Eikelboom, voorzitter van de Vereniging Asieladvocaten en advocaat van verschillende asielgezinnen, kan moeilijk inschatten hoeveel aanvragen er zullen volgen. Hij schat dat het gaat om tientallen en mogelijk honderden gezinnen.
Iedereen die denkt aanspraak te kunnen maken op het kinderpardon kan tot en met 25 februari een aanvraag doen. Er moeten dan 14 pagina’s worden ingevuld en er moet 164 euro per persoon worden betaald. De aanvragers moeten ook naar een IND-kantoor.
Door dat verplichte bezoek verwacht Eikelboom dat het aantal mensen dat nodeloos aanspraak maakt klein zal zijn. “Mensen die absoluut geen kans maken, wagen zich liever niet in de buurt van een IND-kantoor omdat ze bang zijn dat ze dan worden uitgezet”, aldus Eikelboom.
Beschikbaarheidscriterium
In de nieuwe criteria die aan het krijgen van het kinderpardon worden gesteld, is het meewerkcriterium verdwenen. Wel is een andere opvallende voorwaarde toegevoegd: het ‘beschikbaarheidscriterium’. “Het wordt nu zo dat je beschikbaar moet zijn geweest voor vertrek”, zegt IND-hoofddirecteur Aly van Berckel.
Het criterium houdt in dat het gezin of de alleenstaande minderjarige in Nederland in een opvanglocatie van het COA verbleef, bijvoorbeeld een gezinslocatie. Noodopvang door gemeentes, zoals bed, bad en broodlocaties, vallen hier niet onder.
Mede daardoor verwacht Eikelboom gesteggel. Hij vindt het beleid nog niet duidelijk. “Er was een meewerkcriterium, nu is er een beschikbaarheidscriterium. Dat betekent dat het Rijk moet hebben geweten waar je woonde. Er zullen gevallen zijn waar de Rijksoverheid dat misschien niet weet, maar wel de gemeente of een school.”
Akkoord over kinderpardon
De vandaag bekendgemaakte criteria om alsnog in aanmerking te komen voor het kinderpardon, volgen nadat een kleine twee weken geleden een politiek akkoord werd bereikt over de versoepeling van het kinderpardon. Er komen dus herbeoordelingen voor oude gevallen.
De pardonregeling zelf is afgeschaft. Een ander punt uit het akkoord is dat de discretionaire bevoegdheid – de mogelijkheid om een uitzondering te maken en van de regels af te wijken – niet langer bij de staatssecretaris ligt, maar bij de hoogste ambtenaar van de IND.
De grootste groep die door de versoepeling van het kinderpardon grote kans maakt alsnog te mogen blijven in Nederland, is wel in beeld van de Rijksoverheid. Hun aanvraag is eerder afgewezen. Deze groep bestaat uit zo’n 700 kinderen, inclusief ouders gaat het om 1300 personen.
Zij worden automatisch opnieuw beoordeeld en hoeven de komende weken geen verzoek in te dienen. De verwachting is dat zo’n 90 procent van hen mag blijven.
De groep is dus eerder afgewezen voor de eerdere kinderpardonregeling, maar alhoewel afwijzing eigenlijk betekende dat het gezin Nederland moest verlaten, gebeurde dit amper. In de afgelopen zes jaar is 94 procent van de afgewezen asielgezinnen in Nederland gebleven. Hoop op alsnog een verblijfsvergunning is een van de redenen die gezinnen in Nederland hield.
De IND zegt voor de beoordeling van alle (herbeoordelings)verzoeken voor het kinderpardon de rest van het jaar nodig te hebben.
NU 11.02.2019 De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) denkt voor het einde van het jaar de herbeoordeling van de kinderpardonaanvragen af te hebben, meldt de dienst maandag.
Vorige maand werd een compromis over het kinderpardon bereikt.
Toen is door de coalitie overeengekomen dat de procedures van kinderen die zijn afgewezen op grond van het omstreden meewerkcriterium opnieuw moeten worden beoordeeld. Het gaat naar schatting om zevenhonderd kinderen.
De verwachting is dat de meeste kinderen alsnog mogen blijven. De IND laat maandag weten dat het exacte aantal aanvragen dat herbeoordeeld moet worden nog niet bekend is.
“Zodra een beslissing is genomen, krijgt een kind te horen of hij of zij een permanente verblijfsvergunning krijgt”, aldus de IND.
Elsevier 11.02.2019 Kinderen die zijn afgewezen voor asiel in Nederland en in aanmerking willen komen voor het kinderpardon, krijgen twee weken de tijd om zich te melden. Ook nieuwe gezinnen mogen zich aanmelden voor het kinderpardon. Dat staat in de Staatscourant.
Kinderen van wie de asielaanvraag slechts op grond van het zogenoemde meewerkcriterium is afgewezen en die op 29 januari 2019 op een plek in Nederland verbleven die bekend was bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), hoeven niets te doen. Hun aanvraag wordt automatisch opnieuw bekeken. Het gaat om een groep van ongeveer zevenhonderd kinderen en bij elkaar vijfhonderd gezinsleden. De verwachting is dat de meesten van hen alsnog mogen blijven.
De komende tijd mogen ook gezinnen die nog niet eerder een aanvraag voor het kinderpardon deden, dat alsnog doen. Zij moeten daarvoor wel leges betalen, van iets meer dan 1.000 euro per aanvraag.
Kinderen die Nederland al zijn uitgezet, komen niet alsnog in aanmerking voor het kinderpardon.
Duidelijkheid eind 2019
De Immigratie- en Naturalisatiedienst streeft ernaar om alle kinderen die voor een herbeoordeling in aanmerking komen, voor het eind van dit jaar duidelijkheid te geven over hun lot. Zodra een beslissing is genomen, krijgt een kind te horen of hij of zij een permanente verblijfsvergunning krijgt.
Het kabinet belandde eind januari plotseling in een crisis nadat coalitiepartners CDA, D66 en ChristenUnie hadden besloten om zich niet langer te houden aan de afspraken in het Regeerakkoord en gingen pleiten voor een versoepeling van het kinderpardon. Linkse partijen wilden dat al langer en dus was een Kamermeerderheid voor de plannen. Vooral het eerder genoemde meewerkcriterium werd volgens de partijen te streng gehanteerd. Zo kon een gemiste koffieafspraak er al toe leiden dat iemand buiten het kinderpardon viel.
Nieuwe regels op een rij:
Het kind;
verbleef op 29 januari 2019 in Nederland
was op het moment van indienen van de oorspronkelijke aanvraag jonger dan 19 jaar
heeft ten minste vijf jaar voor het bereiken van het 18de levensjaar een asielaanvraag ingediend
heeft zich niet aan rijkstoezicht onttrokken
trekt al zijn/haar lopende procedures in bij verblijfsverlening
heeft de openbare orde nooit verstoord
heeft altijd meegewerkt aan het vaststellen van de identiteit
is gedurende het verblijf beschikbaar geweest voor vertrek
Na dagen vergaderen bereikten de coalitiepartijen op 29 januari een akkoord. Het kinderpardon wordt afgeschaft in ruil voor asiel voor de groep waarvan de aanvraag op het meewerkcriterium is gestruikeld.
Uitzonderingen op de regel
Er is een aantal uitzonderingen op de nieuwe regel. Wanneer een gezinslid wordt verdacht van oorlogsmisdaden, of in Nederland is veroordeeld voor in totaal minimaal één maand gevangenisstraf, valt het kind niet onder het pardon. Dat geldt ook als een asielzoeker tijdens de eerste asielprocedure heeft gelogen over zijn of haar identiteit.
Het kinderpardon geldt ook niet als het gezin tijdens de procedure in Nederland elders in de Europese Unie een nieuwe asielaanvraag heeft ingediend. Als het nieuwe EU-land de verantwoordelijkheid voor dit gezinslid heeft overgenomen, ook al is het maar voor korte tijd, dan kan het gezin geen beroep meer doen op de pardonregeling.
NOS 11.02.2019 Kinderen die nog niet eerder aanspraak hebben gemaakt op het kinderpardon, maar wel aan de definitieve voorwaarden voldoen, mogen zich alsnog melden bij de immigratiedienst. De IND geeft hen twee weken de tijd om zich te melden.
De aanvragers kunnen zich tot 25 februari opgeven via een formulier, blijkt uit de criteria voor de overgangsregeling voor het kinderpardon die de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) heeft gepubliceerd in de Staatscourant.
“Om hoeveel nieuwe aanvragen het gaat, kunnen we niet inschatten”, zegt IND-hoofddirecteur Aly van Berckel. “Het hangt ervan af of er een groep is die eerder in aanmerking zou zijn gekomen voor de definitieve regeling, maar daar toen geen beroep op heeft gedaan. We kunnen ook niet inschatten hoeveel dat er zijn.”
Ander criterium
“Voorheen was het zo dat je geacht werd mee te werken aan je vertrek, wat niet altijd gebeurde. Het kan zijn dat deze kinderen het advies gekregen hebben geen beroep op de regeling te doen. Nu wordt het zo dat je beschikbaar moet zijn geweest voor vertrek; dat is een ander criterium. Het kan zijn dat de kinderen daardoor nu wel recht hebben op de regeling”, zegt Van Berckel.
Wil Eikelboom van de Vereniging van Asieladvocaten Nederland denkt dat het gaat om “enkele tientallen, misschien honderden kinderen”. “Maar duizenden lijkt mij niet”, zei hij op NPO Radio 1.
De groep komt in ieder geval boven op de groep van 700 kinderen waarvan al bekend was dat hun dossier opnieuw geëvalueerd zou worden. De verwachting is dat zo’n 90 procent van hen mag blijven. Omdat de ouders dan ook niet meer kunnen worden uitgezet, zal die groep uitkomen rond de 1300 kinderen en volwassenen.
Uitgezet
Kinderen binnen die groep, die enkel op grond van het zogenoemde meewerkcriterium zijn afgewezen en die op 29 januari 2019 op een voor de IND bekende plek verbleven zoals een asielcentrum, hoeven niets te doen.
Mensen die eerder zijn afgewezen en niet meer in asielzoekerscentra verblijven, maar op een onbekende plek in Nederland, worden opgeroepen zich binnen twee weken te melden. Bij hen geldt wel de voorwaarde dat ze niet langer dan drie maanden buiten beeld zijn geweest bij de instanties.
De asielzoekers die Nederland werden uit gezet in de periode dat er werd onderhandeld over verruiming van het pardon, komen definitief niet meer in aanmerking voor een verblijfsstatus: alleen wie op 29 januari in Nederland verbleef kan aanspraak maken op de nieuwe regeling.
Akkoord
Dat meer kinderen een permanente verblijfsvergunning kunnen krijgen, is het gevolg van het akkoord tussen de coalitiepartijen over een versoepeling van de pardonregeling. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie besloten vorige maand dat er een ruime regeling komt voor ‘bestaande gevallen’ van ouders met gewortelde kinderen die eigenlijk geen recht hebben op verblijf.
Kinderen die hier langer dan 5 jaar zijn en tevergeefs asiel hebben aangevraagd, kunnen nu alsnog een aanvraag voor een verblijfsvergunning op grond van de Afsluitregeling indienen. De IND wil voor het einde van het jaar alle (her)beoordelingen hebben afgerond.
“We zullen elk dossier zorgvuldig behandelen”, stelt IND-hoofddirecteur Aly van Berckel. “Het is een hele grote klus voor de IND. Tegelijkertijd begrijpen we dat tot onzekerheid leidt bij de kinderen en de gezinnen. Daar hebben we alle begrip voor en we gaan proberen deze klus zo snel mogelijk te klaren.”
De belangrijkste voorwaarden voor een verlening van een verblijfsvergunning zijn, dat het kind:
Op 29 januari 2019 in Nederland verbleef
Op het moment van indiening van de oorspronkelijke aanvraag (of op enige moment tussen 1 februari 2013 en 29 januari 2019) jonger was dan 19 jaar
Ten minste 5 jaar voor het bereiken van het 18e levensjaar een asielaanvraag heeft ingediend
Zich niet aan Rijkstoezicht heeft onttrokken
Zijn/haar lopende procedures intrekt bij verblijfsverlening op grond van de Afsluitingsregeling
Verder mag iemand niet de openbare orde hebben verstoord, moet er zijn meegewerkt aan het vaststellen van de identiteit en moet het kind gedurende het verblijf beschikbaar zijn geweest voor vertrek.
Het kinderpardon zelf is door het coalitie-akkoord per direct beëindigd. Vanaf nu wordt alleen aan het begin van de procedure, tot en met een eventueel hoger beroep, getoetst of er andere schrijnende omstandigheden meespelen.
De IND maakt later dit jaar bekend hoe ze dit gaan doen. De discretionaire bevoegdheid van staatssecretaris Harbers komt daarmee te vervallen.
Telegraaf 11.02.2019 Gezinnen met kinderen die de afgelopen jaren zijn uitgezet, nadat ze zijn afgewezen voor het kinderpardon, kunnen geen beroep doen op de nieuwe regeling die de coalitie twee weken geleden heeft afgesproken. Dat blijkt uit de voorwaarden, die maandagochtend bekend zijn geworden.
Hiermee vervliegt de hoop op terugkeer naar Nederland voor gezinnen die zich wel netjes aan de regels hielden, en zijn teruggekeerd naar hun land van herkomst.
Veel kinderen die langer dan vijf jaar moesten wachten op een besluit in de asielprocedure, werden de afgelopen jaren afgewezen voor zo’n pardon. Dat komt omdat hun ouders in de ogen van de immigratiedienst IND niet voldoende hadden meegewerkt aan hun uitzetting.
Die strenge regel vervalt nu. Deze wordt vervangen door het criterium dat een asielgezin niet langer dan drie aaneengesloten maanden ‘uit beeld’ mag zijn geweest voor overheidsdiensten in de asielketen, zoals de IND, of het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers. Dat betekent dat het gezin haar verblijfplaats moet hebben doorgegeven aan de diensten. Als iemand in een asielzoekerscentrum verblijft, is de verblijfplaats sowieso bekend bij de overheid.
Er zijn wel een aantal uitzonderingen op deze basisregel. Wanneer een gezinslid wordt verdacht van oorlogsmisdaden, of in Nederland is veroordeeld voor in totaal minimaal een maand gevangenisstraf, dan verleent Harbers geen pardon. Dat geldt ook als een asielzoeker tijdens de eerste asielprocedure heeft gelogen over zijn of haar identiteit.
Het kinderpardon geldt ook niet wanneer het gezin tijdens de procedure in Nederland elders in de EU een nieuwe asielaanvraag heeft ingediend. Als het nieuwe EU-land de verantwoordelijkheid voor dit gezinslid heeft overgenomen, ook al is het maar voor korte tijd, dan kan het gezin geen beroep meer doen op de pardonregeling.
Asielprocedures ‘onvoorwaardelijk’ stopzetten
Wie in aanmerking wil komen voor het laatste kinderpardon (de regeling is door de coalitie voor de toekomst geschrapt) moet alle andere lopende asielprocedures ‘onvoorwaardelijk’ stopzetten. De komende tijd mogen ook gezinnen die dat nog niet eerder deden, een kinderpardon aanvragen. Zij moeten daarvoor wel leges betalen, van iets meer dan duizend euro per aanvraag.
NOS 11.02.2019 De IND geeft een groep asielzoekers die onder het kinderpardon willen vallen twee weken de tijd om zich te melden. Het gaat om mensen die eerder zijn afgewezen en niet meer in asielzoekerscentra verblijven, maar op een onbekende plek in Nederland.
De asielzoekers die Nederland werden uit gezet in de periode dat er werd onderhandeld over verruiming van het pardon, komen definitief niet meer in aanmerking voor een verblijfsstatus: alleen wie op 29 januari in Nederland verbleef kan aanspraak maken op de nieuwe regeling.
De groep die wel onder de regeling valt kan zich tot 25 februari melden via een aanvraagformulier, blijkt uit de criteria voor de overgangsregeling voor het kinderpardon die de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) heeft gepubliceerd in de Staatscourant.
De kinderen waarvan de aanvraag enkel op grond van het zogenoemde meewerkcriterium is afgewezen en die op 29 januari 2019 op een voor de IND bekende plek verbleven zoals een asielcentrum, hoeven niets te doen. Hun aanvraag wordt opnieuw bekeken.
Akkoord
Dat meer kinderen een permanente verblijfsvergunning kunnen krijgen, is het gevolg van het akkoord tussen de coalitiepartijen over een versoepeling van de pardonregeling. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie besloten vorige maand dat er een ruime regeling komt voor ‘bestaande gevallen’ van ouders met gewortelde kinderen die eigenlijk geen recht hebben op verblijf.
De hele huidige groep, bestaande uit 700 kinderen, moet opnieuw worden beoordeeld. De verwachting is dat zo’n 90 procent van hen mag blijven. Omdat de ouders dan ook niet meer kunnen worden uitgezet, zal het totaal uitkomen op 1300 kinderen en volwassenen.
Kinderen die hier langer dan 5 jaar zijn en tevergeefs asiel hebben aangevraagd, kunnen nu alsnog een aanvraag voor een verblijfsvergunning op grond van de Afsluitregeling indienen. De IND wil voor het einde van het jaar alle (her)beoordelingen hebben afgerond.
De belangrijkste voorwaarden voor een verlening van een verblijfsvergunning zijn, dat het kind:
Op 29 januari 2019 in Nederland verbleef
Op het moment van indiening van de oorspronkelijke aanvraag (of op enige moment tussen 1 februari 2013 en 29 januari 2019) jonger was dan 19 jaar
Ten minste 5 jaar voor het bereiken van het 18e levensjaar een asielaanvraag heeft ingediend
Zich niet aan Rijkstoezicht heeft onttrokken
Zijn/haar lopende procedures intrekt bij verblijfsverlening op grond van de Afsluitingsregeling
Verder mag iemand niet de openbare orde hebben verstoord, moet er zijn meegewerkt aan het vaststellen van de identiteit en moet het kind gedurende het verblijf beschikbaar zijn geweest voor vertrek.
Het kinderpardon zelf is door het coalitie-akkoord per direct beëindigd. Vanaf nu wordt alleen aan het begin van de procedure, tot en met een eventueel hoger beroep, getoetst of er andere schrijnende omstandigheden meespelen.
Het hoofd van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) krijgt voortaan deze discretionaire bevoegdheid, in plaats van staatssecretaris Harbers.
AD 09.02.2019 CDA-leider Sybrand Buma heeft in zijn speech voor het CDA-congres in Amsterdam erkend dat hij een nieuw partijstandpunt over het kinderpardon ‘politiek bijzonder risicovol’ vond. Tegelijkertijd zorgde druk van binnen en buiten het CDA dat de status quo ‘niet meer houdbaar en niet meer uit te leggen’ was.
Buma toonde zich onder de indruk van de betrokkenheid van de CDA-leden. ,,Wat voor de overheid rechtmatig is, werd in de samenleving en in onze eigen partij niet meer als rechtvaardig gevoeld en zelfs als onbarmhartig ervaren.”, aldus de partijleider. Volgens Buma was er een ‘nieuwe juridische werkelijkheid, en een nieuwe maatschappelijke realiteit’, waar zijn fractie niet meer omheen kon.
‘Twee heftige weken’
Binnen het CDA werd de druk op Buma afgelopen maanden flink opgevoerd om een oplossing te vinden voor gewortelde kinderen van asielzoekers die niet onder het kinderpardon vielen. Op het partijcongres in Amsterdam dreigde de achterban hem tot een koerswijziging te dwingen, waarna hij eieren voor zijn geld koos en de draai uiteindelijk zelf maakte.
,,Na alles wat er is gebeurd, ben ik trots op het bereikte akkoord”, zei Buma, verwijzend naar de overeenstemming die uiteindelijk in coalitieverband is bereikt nadat het CDA van standpunt veranderde. Vooral de VVD wilde aanvankelijk niets weten van aanpassing van het regeerakkoord. Volgens Buma was er sprake van ‘twee heftige weken’.
Het compromis dat is gesloten geeft volgens Buma ‘deze gezinnen, deze kinderen die hier geworteld zijn, een plek in onze samenleving’. Tegelijkertijd worden er regels aangescherpt en procedures verkort om nieuwe schrijnende gevallen te voorkomen. Buma: ,,Dat is het asielbeleid waar wij voor staan. Humaan waar het kan, streng waar het moet.”
Slopen
Buma haalde in zijn speech ook uit naar politieke partijen ‘op de flanken’, zonder hen bij naam te noemen. Volgens Buma ‘kapen’ zij het politieke debat en lopen zij weg voor hun verantwoordelijkheid: ,,Vanaf de zijlijn een afgewogen compromis slopen is in de politieke praktijk makkelijker dan het ongeschonden de eindstreep te laten halen.”
Maar in plaats van oplossingen, bieden deze partijen volgens Buma alleen maar de ‘verlokkingen van alternatieve waarheden, de alternative truth. ,,We hoeven maar naar Engeland en Amerika te kijken om te zien waar dat toe leidt.”
Telegraaf 05.02.2019 De verruiming van het kinderpardon geeft veel meer afgewezen asielgezinnen hoop op een verblijfsvergunning dan de 700 kinderen voor wie het bedoeld is. Volgens het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) hebben gezinnen vorige week nog snel een aanvraag ingediend. Zij werden volgens de beheerder van de asielzoekerscentra aangemoedigd door vrijwilligers.
„Die kwamen langs om iedereen erop te wijzen, op sommige locaties werden zelfs formulieren uitgedeeld”, zegt een woordvoerder van het COA. Toen bleek dat nog helemaal niet duidelijk was hoe het pardon er precies uit gaat zien, werden de medewerkers overstelpt met vragen. „Dat geeft een hoop onrust”, aldus de zegsman.
Het gaat om asielzoekers die nooit een aanvraag voor een kinderpardon hebben gedaan, bijvoorbeeld omdat dit veel geld kostte, en ze het idee hadden dat ze er toch niet voor in aanmerking zouden komen. De IND wil niet zeggen hoeveel gezinnen de afgelopen week al aanklopten bij de dienst. Maar op haar website vraagt de dienst inmiddels iedereen om even te wachten tot de spelregels bekend zijn.
Emoties
In het azc in Katwijk, waar ruim vijfhonderd afgewezen gezinnen wonen, zorgde het nieuws vorige week voor een stroom aan emoties, vertelt Saïd uit Irak, die al sinds 2005 in Nederland woont. „Wij horen dat 80 procent van de mensen hier nu alsnog mag blijven. Er werd vorige week gejuicht en gehuild van geluk. Maar er waren ook gezinnen die nog te kort in Nederland zijn, die weer heel verdrietig waren.”
Hij weet uit eigen ervaring hoe dat is. In 2013 was er ook al een kinderpardon, maar daarvoor kwam zijn gezin niet in aanmerking, omdat de kinderen pas in 2008 naar de polder kwamen, en nog niet de vereiste vijf jaar in Nederland woonden.
„Maar ik geef niet op, ik wil hier blijven. En nu is het zover! Althans, dat heeft iemand van Vluchtelingenwerk me verteld. Zij gaan ons helpen met de papieren. Na drie asielaanvragen en twee afwijzingen voor het kinderpardon komt het nu toch goed.”
Baklava
Met andere Irakese bewoners van de gezinslocatie (waar mensen mogen blijven tot het jongste kind achttien is geworden) heeft hij drie grote platen vol baklava aan laten rukken. „We vieren het kinderpardon”, glunderen de mannen.
Een woordvoerder van de IND erkent dat Defence for Children en Vluchtelingenwerk Nederland de situatie aangrijpen om de situatie van asielkinderen opnieuw onder de loep te krijgen.
„Als gevolg van de nieuwe afspraken die de regeringspartijen hebben gemaakt, is nu wel al duidelijk dat de IND wordt gevraagd een grote groep opnieuw te beoordelen”, valt bovendien te lezen in een verklaring van de instantie. Het duurt vermoedelijk nog maanden voordat duidelijk is welke gezinnen definitief mogen blijven.
Aanjager
Volgens ChristenUnie-Kamerlid Voordewind, aanjager van het nieuwe pardon, mogen na herbeoordeling zo’n 1700 kinderen en ouders dankzij het pardon blijven. Hij merkt dat kanshebbers alles op alles zetten om in beeld te komen. „Ook ik word er veel over gebeld.”
Kamerlid Van Toorenburg (CDA) is dan wel aanstichter van de draai van het kabinet, ze is geen voorstander van een plotselinge lobby van asieladvocaten en activistische clubs. „Het heeft geen zin om te flyeren of om actie te voeren, want bij de IND weten ze precies welke groep in aanmerking komt voor een nieuwe regeling.”
PVV-Kamerlid Fritsma vindt dat de coalitie een asiellobby aan zichzelf te wijten heeft. „Natuurlijk gaan de vreemdelingenadvocaten nu werven, er liggen opeens duizenden nieuwe klanten voor het oprapen.” SP’er Van Dijk snapt de aangewakkerde hoop van hier gewortelde asielzoekers. „Uiteraard proberen ze er nu het maximale uit te halen.”
Telegraaf 03.02.2019 Het akkoord dat de coalitiepartijen afgelopen week hebben gesloten over het kinderpardon valt uitermate slecht bij CDA-stemmers. Zelfs VVD’ers zijn er positiever over gestemd, blijkt uit een peiling van Maurice de Hond.
Dat CDA’ers – nu het stof is neergedaald – het meest somber zijn over het akkoord is opmerkelijk. Het was namelijk het CDA dat het tumult veroorzaakte door een politieke draai te maken. Plots pleitte de partij voor het verruimen van het kinderpardon en sloot zich daarmee aan bij D66 en CU. De VVD bleef zich als enige coalitiepartij ertegen verzetten en hield vast aan wat erover in het regeerakkoord was afgesproken.
Zo’n 51 procent van de CDA-stemmers is in de peiling van De Hond negatief over het akkoord dat de coalitie uiteindelijk heeft gesmeed. Bij de VVD is dat 34 procent. D66’ers zijn juist dik tevreden (61 procent).
FvD-stemmers (80 procent) en PVV-kiezers (90 procent) zijn het meest negatief over het akkoord. Ook de achterban van 50Plus (57 procent) vindt het maar niks.
Grootste verliezer
De VVD wordt door de meeste ondervraagden (45 procent) gezien als de grootste verliezer van het compromis. Een winnaar vindt men moeilijk aan te wijzen. De meeste deelnemers (37 procent) vinden eigenlijk dat niemand als winnaar uit de bus is gekomen.
De coalitiepartijen spraken af dat het kinderpardon opnieuw wordt verruimd. Hierdoor mogen zo’n 630 kinderen – die daar eigenlijk geen recht op hebben – in Nederland blijven met hun ouders.
Ook is afgesproken dat de discretionaire bevoegdheid wordt overgeheveld van de staatssecretaris naar de naturalisatie- en immigratiedienst IND. De dienst gaat op een eerder moment in het proces bepalen of iemand kan blijven omdat zijn of haar situatie ’schrijnend’ is. Daarnaast wordt geprobeerd om het kinderpardon definitief af te schaffen. Daar is echter veel kritiek op. Gevreesd wordt dat er gewoon weer nieuwe grensgevallen zullen ontstaan en er in de politiek opnieuw wordt geopperd om met de hand over het hart te strijken.
Het gaat om minderjarigen die langer dan vijf jaar in Nederland zijn en geen beroep hebben gedaan op het kinderpardon.
NOS 01.02.2019 Ten minste dertig asielkinderen proberen op de valreep alsnog in aanmerking te komen voor het kinderpardon, nu het versoepeld gaat worden. Asieladvocaten laten aan de NOS weten dat ze de afgelopen dagen druk bezig zijn geweest met het behandelen van nieuwe aanvragen.
Staatssecretaris Harbers kondigde dinsdagavond aan dat alle ongeveer 700 afgewezen aanvragen voor het kinderpardon opnieuw beoordeeld worden volgens de soepeler regeling. Omdat de nieuwe regeling nog niet is gepubliceerd in de Staatscourant, hopen de dertig aanvragers ook onder de herbeoordeling te vallen.
Mogelijk hebben meer dan dertig kinderen alsnog een aanvraag gedaan: hoe groot de groep in totaal is, is niet bekend. Het gaat om minderjarigen die langer dan vijf jaar in Nederland zijn en geen beroep hebben gedaan op het kinderpardon.
Zij deden dat op advies van hun advocaten. Die meenden dat ze geen schijn van kans zouden hebben in verband met het zogenoemde meewerkcriterium, dat in de loop der jaren steeds zwaarder ging wegen. Volgens de voorzitter van de Vereniging Asieladvocaten en -Juristen Nederland waren de zaken een half jaar geleden waarschijnlijk afgewezen. Voor de zekerheid heeft hij ze nu toch ingediend.
‘Buitengewoon wrang’
Martin Vegter van kinderrechtenorganisatie Defence for Children zou het “buitengewoon wrang” vinden dat een groep kinderen die geen pardon aanvroeg, maar wel vijf jaar of langer in Nederland is, nu mogelijk niet in aanmerking komt voor de soepeler regeling. “Zij hebben juist het advies van de staatssecretaris opgevolgd om geen kansloze aanvraag te doen. Als zij nu buiten de boot vallen zit je straks met een nieuwe groep gewortelde kinderen.”
Staatssecretaris Harbers zei woensdag in het debat over de versoepeling van het kinderpardon dat “de herbeoordeling gaat over de afgewezenen voor de definitieve regeling die in Nederland zijn”.
IND komt met ‘overgangsrecht’
Voor de personen die nu pas een aanvraag doen, komt er een overgangsrecht, is te lezen in een verklaring van de IND. “Binnen dat overgangsrecht zullen deze personen onder voorwaarden in staat gesteld worden alsnog een daartoe strekkende aanvraag in te dienen. De indieningstermijn zal naar verwachting kort zijn, doch zeker langer dan enkele dagen.” Binnenkort wordt meer over de regeling bekend.
Uit cijfers die de NOS opvroeg bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) bleken 2140 kinderen een beroep te hebben gedaan op de eerste twee kinderpardonregelingen. 1400 zijn er afgewezen. Van hen zijn er nu nog 740 in de asielopvang in Nederland.
Telegraaf 01.02.2019 De actie van een Haagse kerk om door een ellenlange dienst uitzetting van een Armeens gezin te voorkomen, is een riskante ontwikkeling. Daarvoor waarschuwen deskundigen. De actie past in een patroon waarbij de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) zich steeds activistischer opstelt.
Telegraaf 01.02.2019 Het politieke akkoord voor verruiming van het kinderpardon baart zorgen bij de mensen die het werk moeten gaan uitvoeren, de medewerkers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Dat zegt bestuurder Yntse Koenen van vakbond FNV.
„De beslismedewerkers van de dienst zijn nu al overbelast, maar krijgen er op korte termijn wel weer zevenhonderd dossiers bij, die helemaal opnieuw moeten worden bekeken”, schetst hij.
Nu al is het zo druk bij de IND, dat nieuwe asielzoekers een jaar moeten wachten voor ze aan de beurt zijn.
Het personeelstekort is zelfs zo groot, dat bij veel rechtszaken van asielzoekers geen vertegenwoordiger van de immigratiedienst meer aanwezig is in de rechtszaal.
Schandalen
Koenen: „Door enkele schandalen ligt de afdeling bovendien al onder het vergrootglas. Dit zorgt voor nog meer druk op de medewerkers.”
Dat zal in de nabije toekomst alleen maar erger worden, als de plannen werkelijkheid worden dat de directeur van de IND verantwoordelijk wordt voor het invullen van de discretionaire bevoegdheid, waarmee ze in uitzonderlijke gevallen van de regels mag afwijken om iemand een verblijfsvergunning te geven.
Gevoelige zaken
„Dat zijn vaak politiek gevoelige zaken, waar veel spanning op staat en waar maatschappelijke organisaties de druk fors opvoeren”, verwoordt Koenen de zorgen van de IND’ers.
„Dat komt straks allemaal op het bordje van de ambtenaren terecht. Het is voor de staatssecretaris misschien prettig dat hij er vanaf is, maar het probleem verdwijnt daarmee natuurlijk niet.”
Telegraaf 31.01.2019 Na veel overleg is de coalitie akkoord over een nieuw kinderpardon. Hoofdredacteur van De Telegraaf Paul Jansen denkt niet dat het probleem daarmee is opgelost.
Telegraaf 30.01.2019 Een motie van wantrouwen tegen het kabinet vanwege het nieuwe akkoord over het kinderpardon is door een grote meerderheid in de Tweede Kamer verworpen. Alleen PVV en Forum voor Democratie stemden voor.
De motie werd ingediend door de PVV. Volgens partijleider Geert Wilders heeft het kabinet ’een ruggengraat van slagroom’ door het kinderpardon opnieuw te verruimen. Hierdoor kunnen zo’n 630 kinderen en hun ouders waarschijnlijk in Nederland blijven, terwijl ze daar eigenlijk geen recht op hebben.
Het was bepaald niet voor de eerste keer dat de PVV met een motie van wantrouwen wapperde. Dat deed de partij al vele malen vaker.
Tussen Wilders en vooral de VVD knetterde het de hele dag. Ook staatssecretaris Harbers (Asiel) kreeg van Wilders de wind van voren. Volgens de VVD-bewindsman geeft de nieuwe coalitiedeal asielzoekers die daar echt geen recht op hebben minder hoop op verblijf in Nederland.
Wilders ziet dat toch echt anders. „Minder hoop? Die hoop heeft meneer Harbers nou juist wel gegeven. Die mensen horen niet wat u zegt, die zien wat u doet. Ze zien dat er altijd wel iemand opstaat met slappe knieën.”
De PVV-voorman wijst erop dat voorgangers van Harbers ook al keer op keer hebben beweerd dat er nooit meer een verruiming van het kinderpardon zou komen, zoals nu ook de huidige coalitie doet. Volgens Wilders is die belofte geen knip voor de neus waard. „Niemand gelooft dat er over een paar jaar geen nieuwe pardonregeling komt”, wierp hij de VVD-bewindsman voor de voeten.
FvD: kiezers zijn bij de neus genomen
Eerder op de dag gaf de rest van de oppositie de coalitiepartijen ook al de wind van voren. Forum voor Democratie richtte de pijlen op de VVD. „Kiezers zijn bij de neus genomen”, stelt Kamerlid Theo Hiddema vast.
Het FvD-Kamerlid heeft er een hard hoofd in dat het compromis van de coalitie de asielprocedure zal verbeteren. Besloten is om het kinderpardon te verruimen waardoor zo’n 630 kinderen en hun ouders waarschijnlijk alsnog in Nederland mogen blijven, ook al hebben ze daar eigenlijk geen recht op.
Hiddema vreest dat het versoepelen van de regeling juist een aanzuigende werking zal hebben. „Zo’n pardon leid tot een stapeling van procedures en het marchanderen met die procedures”, voorspelt hij. De VVD heeft altijd gezegd het pardon niet te willen verruimen, benadrukt de FvD-politicus. „De kiezer is bij de neus genomen. De leugen regeert”, concludeert hij.
GroenLinks-Kamerlid Bram van Ojik is juist zeer in zijn nopjes met het verruimde kinderpardon, waarvoor activisten zich keer op keer hebben ingezet. „Het helpt dus om je te verzetten”, jubelt hij.
Perverse prikkel
CDA-Kamerlid Madeleine van Toorenburg is blij dat door de nieuwe verruiming van het kinderpardon ’gewortelde kinderen’ in Nederland mogen blijven. Ze benadrukt dat tegelijkertijd de teugels worden aangetrokken door het beslismoment over nieuwe schrijnende gevallen in de asielprocedure naar voren te halen. „Hierdoor wordt de perverse prikkel om maar te traineren en te blijven doorprocederen weggenomen.”
Opmerkelijk is dat de CDA-politica tot voor kort niks wilde veranderen aan de discretionaire bevoegdheid, die nu in de nieuwe coalitiedeal verhuist van de staatssecretaris naar de Immigratie- en naturalisatiedienst IND. „De VVD heeft ons kunnen overtuigen”, verklaart ze haar draai.
De Tweede Kamer praat vandaag over het kinderpardon. De coalitie bereikte daar gisteren na vele koortsachtige gesprekken op het nippertje toch nog een akkoord over.
Afgesproken is dat het kinderpardon opnieuw wordt verruimd. De verwachting is dat daardoor zo’n 630 kinderen, die daar eerder geen aanspraak op maakten, alsnog in Nederland mogen blijven, inclusief hun ouders.
Nog veel onduidelijkheid
De coalitiepartijen hebben tevens afgesproken dat het kinderpardon definitief verdwijnt. Hoe dat in het vat wordt gegoten, daar bestaat echter nog veel onduidelijkheid over. De vraag is of er straks niet weer gewoon nieuwe grensgevallen ontstaan en of de pardonregeling dan niet weer gewoon wordt opgetuigd.
De coalitiepartijen hebben dinsdag ook afgesproken dat de discretionaire bevoegdheid wordt weggehaald bij de staatssecretaris en overgaat naar de Immigratie- en naturalisatiedienst IND. Het hoofd van de IND is daardoor voortaan degene die beslist of sommige gevallen dermate schrijnend zijn dat er met het hand over het hart moet worden gestreken. Dat gebeurt straks veel eerder in het proces, is het idee. Hierdoor moet het niet meer mogelijk zijn dat kinderen en ouders, die eigenlijk geen recht hebben op verblijf, jarenlang blijven doorprocederen.
Of dat ook daadwerkelijk het geval is, valt te betwijfelen blijkt uit het debat. De vier coalitiepartijen leggen hun deal namelijk allemaal nèt even anders uit.
Staatssecretaris Harbers moet bovendien bekennen dat hij straks toch nog zijn beslissingsbevoegdheid over individuele asielzaken kan aanwenden. ,,Technisch gezien kan dat nog.” Ook met nieuw beleid kan de VVD-bewindsman dus altijd nog zelf de knoop doorhakken.
Hoofdpijndossier klimaat
Later op de dag worden het kabinet en de coalitiepartijen doorgezaagd over het klimaatakkoord, een ander hoofdpijndossier. VVD-fractieleider Dijkhoff zette recent de boel op scherp door in een groot interview in deze krant te melden dat hij de kans nihil acht dat deze verregaand klimaatplannen helemaal worden uitgevoerd. Zijn coalitiegenoot Rob Jetten (D66) noemde hij een klimaatdrammer.
De politiek is volstrekt verdeeld over de kwestie. Partijen zoals PVV en FvD vinden de in december gepresenteerde klimaatplannen veel te ingrijpend en te duur. GroenLinks zit aan het andere eind van het spectrum en vindt juist dat er geen haast genoeg kan worden gemaakt met het vergroenen van ons land.
Een stevig robbertje zal er worden gevochten over wie de eventuele rekening voor het indammen van de CO2-uitstoot zal moeten betalen. In de tot dusverre gepresenteerde plannen draait vooral de burger daar voor op. Steeds meer steun is er om het bedrijfsleven dieper in de buidel te laten tasten door bijvoorbeeld een CO2-heffing op te leggen.
BB 30.01.2019 Driekwart van de gemeenteraden die onlangs een verruiming van het kinderpardon bespraken, stemde daar in een meerderheid voor. In bijna 60 procent van de raden stond een ruimer kinderpardon recentelijk op de agenda, meldt weblog Sargasso.
Splijtzwam
164 colleges hebben sinds 2018 de opdracht gekregen om bij staatssecretaris Mark Harbers (Justitie en Veiligheid, VVD) aan te dringen op een ruimer kinderpardon. Zo’n versoepeling zou de uitzetting van ongeveer 400 in Nederland gewortelde kinderen moeten voorkomen.
Het onderwerp lijkt in toenemende mate een splijtzwam te worden in de regeringscoalitie. D66 en ChristenUnie kaartten het onderwerp aan en recentelijk voegde ook het CDA zich onder druk van haar achterban bij het kamp dat strijdt tegen de uitzetting van vernederlandste kinderen uit uitgeprocedeerde vluchtelingengezinnen. Morgen debatteert de Tweede Kamer over het onderwerp.
Lokale partijen vaker verdeeld
Een motie om staatssecretaris Harbers te verzoeken om een ruimere regeling werd besproken in 223 gemeenteraden. Sargasso voerde een steekproef uit onder 111 raden om erachter te komen hoe er door de lokale afdelingen van verschillende politieke partijen wordt gedacht over een ruimer kinderpardon. Daaruit blijkt dat ongeveer 93 procent van de ChristenUnie-raadsleden voor een ruimer kinderpardon zijn.
Van de D66-raadsleden is ongeveer 90 procent voor en bij het CDA ongeveer twee derde van de raadsleden. Slechts 10 procent van de VVD-raadsleden is te porren voor een versoepeling. Sargasso deed ook een steekproef onder 89 raden om in kaart te brengen hoe lokale partijen denken over een verruiming van het kinderpardon. Daaruit blijkt dat lokale partijen vaker verdeeld zijn over het onderwerp.
Elsevier 30.,01.2019 Het kabinet is het dinsdagavond eens geworden over het kinderpardon. Dat wordt afgeschaft, in ruil voor asiel voor 630 kinderen en hun gezinsleden.
Verder wordt de discretionaire bevoegdheid die staatssecretaris Mark Harbers (VVD) de ruimte biedt om uitgeprocedeerde asielzoekers alsnog een verblijfsvergunning te verlenen, naar de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) overgeheveld. Ten slotte zal Nederland de jaarlijkse opname van het aantal door de VN geselecteerde erkende vluchtelingen verminderen van 750 naar 500.
De oppositiepartijen zijn niet blij met de plannen. ‘De VVD is gigantisch door de pomp gegaan. U bent gemangeld, u bent op uw knieën gegaan voor het CDA en de CU,’ zei PVV-leider Geert Wilders woensdag tijdens een debat in de Tweede Kamer. ‘En dat had u niet hoeven doen, want u had een afspraak in het Regeerakkoord. Daar had u gewoon het CDA en de CU aan kunnen houden. U bent nu de spreekbuis geworden van links Nederland.’
VVD-Kamerlid Malik Azmani gaf toe dat er maatregelen in het pakket zitten die zijn partij pijn doen. ‘Ik zal het de kinderen nooit verwijten, maar het gedrag van ouders die de procedure rekken moet niet worden beloond. Dat is nu pijnlijk en onrechtvaardig,’ zei Azmani.
Worst voor rekkende asielzoekers
De ChristenUnie ziet het vooral als winst dat eerder afgewezen asielkinderen opnieuw worden beoordeeld. Kamerlid Theo Hiddema van Forum voor Democratie is het daar niet mee eens. ‘Het kinderpardon hangt als een worst voor rekkende asielzoekers,’ vindt hij. ‘Een bedonderpardon.’
Wat vindt u? Heeft de VVD goede zaken gedaan of is het juist op de knieën gegaan? En hoe rechtvaardig is dit pardon voor mensen die ons land vrijwillig hebben verlaten?
NOS 30.01.2019 Premier Rutte noemt de nieuwe afspraken over asielkinderen een “mooi compromis”. “Het was een ingewikkelde week waarin we de problemen in goede sfeer hebben oplost”, zei Rutte na afloop van het debat over het compromis over het uitzetten van asielkinderen en hun familie. Het toont aan, zegt Rutte, dat de coalitie “problemen kan oplossen zonder het vooruit te schuiven”.
Hoop
Staatssecretaris Harbers van Justitie en Veiligheid (VVD) gelooft dat de nieuwe afspraken over het kinderpardon zullen voorkomen dat afgewezen asielzoekers te lang in Nederland blijven. “Ik kan goed uit de voeten met deze afspraken.”
Hij benadrukte dat er geen nieuw kinderpardon komt en dat dat alleen al de hoop bij veel mensen moet temperen. En hij noemde het ook belangrijk dat de zogenoemde discretionaire bevoegdheid verdwijnt.
Afwachten
De vier coalitiepartijen denken ook dat het asielbeleid beter wordt, zegt NOS-verslaggever Ron Fresen. “Enigszins tot hun eigen verrassing, hadden ze aan het eind van al die gesprekken een compromis dat ze beter vonden dan wat er lag.” Ze zijn vooral tevreden over de duidelijkheid die er moet komen voor asielzoekers. “Of het zo uitpakt, moet je nog maar afwachten”, aldus Fresen.
Feest voor illegalen
Harbers zei op kritische vragen van PVV-leider Wilders dat niemand “de ultieme oplossing heeft die honderd procent van de gevallen van langdurig verblijf kan verhinderen”. “Maar mensen die zich blijven verzetten, kunnen alleen nog naar de rechter en dan is er geen ander oordeel meer mogelijk, aldus de staatssecretaris.
Wilders noemde de afspraken “een feest voor illegalen”, omdat hij denkt dat er veel vreemdelingen naar Nederland zullen komen. “De VVD heeft slappe knieën.”
De staatssecretaris heeft dus voortaan niet meer de bevoegdheid om in schrijnende gevallen iemand die eigenlijk weg moet, toch te laten blijven. Dat gaat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) doen. Harbers verwacht dat er weinig schrijnende gevallen meer zullen komen. Tijdens de herbeoordeling van de dossiers van ‘gewortelde’ kinderen die al langere tijd in Nederland zijn, worden geen gezinnen uitgezet.
Koehandel
De linkse oppositie heeft gemengde gevoelens over de afspraken in de coalitie. Alle linkse partijen zijn blij met verruiming voor de huidige groep gewortelde kinderen, maar ze houden ook bedenkingen. “Er is sprake van een miezerige koehandel met vluchtelingen”, zei GroenLinks-Kamerlid Van Ojik.
Partijen drongen er bijvoorbeeld op aan dat er in de hele procedure toch een “toets op schrijnendheid” moet blijven, dat de staatssecretaris daarin zelf ook een verantwoordelijkheid moet houden en dat het aantal op te nemen vluchtelingen uit oorlogsgebieden niet moet worden verminderd. Maar alle wensen daarover krijgen geen meerderheid.
De PVV vindt dat het kabinet illegaliteit beloont en partijleider Wilders zegde daarom het vertrouwen in het kabinet op. De motie van wantrouwen daarover kreeg alleen steun van Forum voor Democratie.
De coalitie is erin geslaagd een crisis te voorkomen, zegt Ron Fresen. “De vier partijen hebben laten zien dat ze na het gekibbel en geruzie de laatste weken echt nog steeds in het kabinet willen investeren.”
“Een koehandel met kinderen”, noemt GroenLinks de nieuwe afspraak over gewortelde asielkinderen. De PVV verwijt de VVD slappe knieën, maar de coalitie is tevreden.
NOS 30.01.2019 Vluchtelingenorganisaties, kerken en oppositiepartijen zijn niet te spreken over het plan om de komende drie jaar minder vluchtelingen op te nemen.
De coalitiepartijen kwamen overeen om als onderdeel van het gisteren gesloten akkoord over het kinderpardon, 500 in plaats van 750 mensen per jaar op te nemen uit vluchtelingenkampen van VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR.
Critici spreken van een ‘uitruil’. Door het akkoord over het kinderpardon mogen 700 eerder afgewezen asielkinderen vermoedelijk in Nederland blijven, daar tegenover staat dat er minder vluchtelingen worden toegelaten.
Meest kwetsbare vluchtelingen
“De meest kwetsbare vluchtelingen ter wereld worden nu de dupe van de uitruil op het kinderpardon. Dat is buitengewoon ernstig”, zegt Jasper Kuipers van VluchtelingenWerk Nederland.
Stichting Vluchteling noemt het besluit beschamend. “Deze mensen zijn door de VN-vluchtelingenorganisatie geselecteerd als de meest kwetsbare, meest schrijnende gevallen, die ook niet kunnen overleven in hun opvangland. We moeten er niet minder, maar juist meer opvangen in Nederland”, schrijft directeur Tineke Ceelen in een verklaring.
De VN-vluchtelingenorganisatie reageerde ook zelf:
Nederland heeft in internationaal verband afgesproken vluchtelingen op te vangen die niet terecht kunnen in de regio waar ze vandaan komen. Nederland nodigt sinds 2016 elk jaar ongeveer 500 vluchtelingen uit.
Maar in het regeerakkoord is afgesproken dat er vanaf 1 januari 2018 meer kwetsbare vluchtelingen zouden worden opgenomen, 750 per jaar. Dat aantal wordt door het nieuwe plan voor de komende drie jaar dus weer verlaagd naar jaarlijks 500.
Debat
In het debat in de Tweede Kamer over de versoepeling van het kinderpardon toonden verschillende oppositiepartijen zich kritisch over de verlaging van het aantal op te nemen vluchtelingen. Bram van Ojik (GroenLinks) sprak van “miezerige koehandel”.
Ook coalitiepartner D66 is eigenlijk niet voor het plan. “Dat hebben wij moeten inleveren”, zei Maarten Groothuizen (D66) tijdens het debat. Volgens hem is het onmogelijk om samen te werken in een coalitie zonder water bij de wijn te doen.
Een motie van Farid Azarkan (DENK) om het plan terug te draaien en toch weer 750 vluchtelingen op te nemen kreeg geen meerderheid.
Akkoord over het kinderpardon:
De groep met 700 eerder afgewezen asielkinderen wordt opnieuw beoordeeld. De verwachting is dat 90 procent van die groep mag blijven.
Het kinderpardon zelf wordt per direct beëindigd.
Het hoofd van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) krijgt voortaan de ‘discretionaire bevoegdheid’ in plaats van staatssecretaris Harbers.
De IND krijgt extra geld voor snellere asielprocedures.
De vrijwillige overname van vluchtelingen uit oorlogsgebieden gaat van 750 naar 500 per jaar.
NOS 30.01.2019 De coalitie bereikte gisteren na dagenlang overleg een akkoord over het kinderpardon, waarmee een crisis werd afgewend. Afgesproken is onder meer dat een groep van 700 ‘gewortelde’ kinderen opnieuw wordt beoordeeld. De verwachting is dat het overgrote deel van hen alsnog in Nederland kan blijven.
Verder kwamen de partijen onder meer overeen dat het kinderpardon zoals dat tot nu toe gold met onmiddellijke ingang wordt beëindigd. De discretionaire bevoegdheid van de staatssecretaris om in schrijnende gevallen van de regels af te wijken verdwijnt. Daarvoor in de plaats krijgt het hoofd van de IND een soortgelijke bevoegdheid.
Discretionaire bevoegdheid
In het Kamerdebat met staatssecretaris Harbers daarover toonde de hele linkse oppositie zich opgetogen met de afspraken over de hier gewortelde kinderen.
Maar GroenLinks, SP, PvdA, Denk en Partij voor Dieren zetten onder meer vraagtekens bij wat er nu precies is afgesproken over de discretionaire bevoegdheid. “Er is uiteindelijk maar één iemand verantwoordelijk voor de IND en dat is de staatssecretaris. Je kunt zulke cruciale beslissingen niet overlaten aan een ambtenaar”, zei GroenLinks-Kamerlid Van Ojik.
Anderen vroegen zich af of mensen in een later stadium van de procedure niet alsnog een beroep op “schrijnendheid” kunnen doen. De linkse oppositie is ook zeer kritisch over de afspraak dat er minder vluchtelingen uit oorlogsgebieden worden opgenomen.
In het debat haalde PVV-leider Wilders uit naar VVD en CDA. Volgens hem is de VVD laf en is de partij gecapituleerd voor “linkse drammers” van het CDA en de ChristenUnie. “En wat een feest voor al die illegalen, migranten die een verblijfsvergunning willen, alle mensensmokkelaars en de hele asielindustrie.”
Wilders noemde het CDA onbetrouwbaar; hij vindt dat die partij geen rechte rug heeft gehouden. Volgens de PVV weten “de mensen in Afrika” dat er iedere keer weer een nieuwe pardonregeling komt.
Verruiming doet pijn
Kamerlid Azmani van regeringspartij VVD zei dat hij er geen doekjes om wil winden dat de verruiming van de mogelijkheden voor gewortelde kinderen de VVD pijn doet. “Maar op het moment dat je ziet dat een partij draait en dat er dus andere meerderheden ontstaan, zijn wij niet een partij die meteen wegloopt.”
Met die draai doelde hij op de ommezaai van het CDA: die partij was eerder tegen verruiming van het kinderpardon. Azmani zei verder dat de afspraken uiteindelijk tot een eerlijker en strenger systeem in de toekomst leiden. “Het illegaal verblijf in Nederland rekken wordt zinloos.”
Spannende week
Woordvoerder Van Toorenburg van coalitiepartner CDA erkende dat het een “spannende week” is geweest. Maar ook volgens haar resulteren de afspraken in een evenwichtiger beleid en komt er snel een eind aan de “tergende onzekerheid voor gewortelde kinderen”. Ze zei ook dat “de perverse prikkel om maar door te procederen wordt weggenomen”.
D66-Kamerlid Groothuizen benadrukte dat de coalitie voor een “brede oplossing” heeft gekozen en dat er niet alleen iets is afgesproken voor de huidige groep asielkinderen, maar dat voortaan “schrijnendheid” eerder in de procedure wordt getoetst. Hij erkende dat D66 het aantal vrijwillig op te nemen vluchtelingen liever op het eerder afgesproken aantal van 750 had willen houden.
Woordvoerder Voordewind van regeringspartij ChristenUnie zei dat de “wonderen de wereld nog niet uit zit zijn” nu veel gewortelde kinderen mogen blijven, een grote wens van zijn partij. Hij zei dat in de nieuwe afspraken de wensen zijn verwerkt van de vier regeringspartijen en dat de ChristenUnie al met al blij en tevreden is.
Tekentafel
SGP-woordvoerder Bisschop sprak van een “typisch Haags tekentafel-compromis”. 50Plus-leider Krol zei dat er veel onduidelijkheid is over wat er precies is afgesproken en dat er tot nu toe vooral in achterkamertjes is gepraat.
En Kamerlid Hiddema van Forum voor Democratie had weinig goede woorden over de afspraken. Volgens hem is er sprake van rechtsongelijkheid ten opzichte van afgewezen asielzoekers die wel zijn vertrokken.
Het debat wordt alleen gevoerd met Harbers. De oppositie had ook premier Rutte erbij willen hebben, maar de meerderheid vond dat niet nodig.
NU 30.01.2019 Hoewel een meerderheid van de oppositie blij is met de verruiming van het kinderpardon, is er woensdag tijdens het Kamerdebat over het kinderpardonakkoord forse kritiek op onder meer het besluit om minder erkende VN-vluchtelingen op te nemen.
GroenLinks-Kamerlid Bram van Ojik vindt het onbegrijpelijk dat de coalitiepartijen hebben besloten de jaarlijkse opname van het aantal door de VN geselecteerde erkende vluchtelingen te verminderen van 750 naar 500. “Miezerige koehandel”, noemt de GroenLinkser dit onderdeel van het akkoord.
De SP vindt het “gênant”. Kamerlid Jasper van Dijk spreekt van “een wrange uitruil” die bedoeld is om de VVD tevreden te houden.
Akkoord na week van onderhandelingen
Dinsdagavond presenteerde staatssecretaris Mark Harbers (Asiel) het akkoord over de verruiming van het huidige kinderpardon. Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie bevonden zich een week lang in een patstelling nadat het CDA een draai maakte op het kinderpardon.
Afgesproken is dat de regeling voor een groep van ongeveer zevenhonderd uitgeprocedeerde asielkinderen met coulance opnieuw wordt beoordeeld.
Het is de verwachting dat ongeveer 90 procent van de kinderen en hun gezinsleden mogen blijven, iets waar coalitiepartijen CDA, D66 en CU op inzetten.
‘Wie is hier trots op?’
Daar staat tegenover dat het kinderpardon wordt afgeschaft, de discretionaire bevoegdheid van de staatssecretaris naar de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) gaat en dat het aantal erkende vluchtelingen die naar Nederland mogen met een derde wordt verminderd.
“Wie is hier trots op?”, vraagt Van Ojik zich af. Volgens de GroenLinkser heeft dit kabinet en deze coalitie altijd gesteld dat in Nederland ruimte en draagvlak is voor “echte vluchtelingen”.
Het CDA staat achter dit besluit. Na afloop van de presentatie van het akkoord lichtte VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff het standpunt van zijn partij toe. “Met hervestiging zijn wij altijd terughoudend geweest. Wij hebben nooit gezegd dat we mensen willen ophalen uit de regio.” Met vijfhonderd erkende vluchtelingen is Dijkhoff tevreden.
D66 is er kort over. De partij noemt dit onderdeel van het akkoord “zuur”. CU’er Joël Voordewind zegt de concessie “met pijn in het hart” te hebben gedaan.
Onduidelijkheid over discretionaire bevoegdheid
Ook zijn er vragen over de discretionaire bevoegdheid die naar de directeur van de IND wordt overgeheveld. De coalitie wil dat doen om de toetsing van schrijnende gevallen uit de politiek te trekken.
Linkse oppositiepartijen vragen zich echter af of dat ook zal gebeuren, omdat de staatssecretaris eindverantwoordelijk blijft. De IND val immers onder de politieke verantwoordelijkheid van de bewindsman.
Ook is niet duidelijk of dit akkoord ervoor zal zorgen dat er in de toekomst geen schrijnende gevallen zullen voorkomen. Het is de bedoeling dat de personeelstekorten bij de IND zullen worden opgelost wat ervoor moet zorgen dat de procedures versnellen.
“Dit akkoord valt of staat bij de verbetering van de procedures”, merkt PvdD-Kamerlid Eva Akerboom op. Zij wijst erop dat in die tussentijd asielkinderen tussen wal en schip kunnen vallen. Akerboom waarschuwt ervoor dat in dat geval een nieuw pardon weer nodig is.
PVV-leider Geert Wilders is verbolgen over het akkoord. Hij verwijt de VVD te zijn gezwicht voor het CDA, D66 en CU. Hij herinnert de partij eraan in het verleden meerdere malen tegen een pardon te hebben gepleit, omdat dat een beloning voor het negeren van rechterlijke uitspraken zou zijn, en noemt de VVD een groep “slappelingen en lafaards”.
De PVV’er diende een motie van wantrouwen in en kreeg alleen de steun van FvD.
Telegraaf 30.01.2019 De coalitiepartijen leggen het akkoord over het kinderpardon allemaal in eigen voordeel uit. Voor de VVD is de winst echter onzeker, zegt parlementair verslaggever Jorn Jonker.
NOS 30.01.2019 Volgens Harbers komt er nu een einde aan de situatie dat mensen hun situatie schrijnend vinden, “maar dat die schrijnendheid er vooral uit bestaat dat mensen hier al lang verblijven”. Er wordt voortaan aan het begin van de procedure gekeken of een zaak schrijnend is.
En als iemand vindt dat zijn situatie alsnog schrijnend wordt, gedurende de procedure, dan kan hij naar de rechter stappen of een nieuwe procedure beginnen, zegt Harbers.
De coalitie bereikte gisteren een akkoord. De zaak van 700 kinderen wordt opnieuw bekeken. De verwachting is dat 90 procent mag blijven.
Telegraaf 30.01.2019 Staatssecretaris Harbers (Asiel) toont zich opgelucht nu hij de zeggenschap over individuele asielzaken verliest.
„Ik heb veel van mijn voorgangers horen zeggen dat ze dat deel van hun werk nooit zouden missen en ook ik kan heel goed zonder”, zegt de VVD-bewindsman. De zogeheten discretionaire bevoegdheid bracht hem eerder dit jaar in het nauw, toen toen hij de uitgeprocedeerde Armeense kinderen Lili en Howick na ophef in de media opeens tóch een verblijfsvergunning verstrekte.
Eerder zei hij juist dat uitzetting aan de orde was. Volgens kritische Kamerleden uit zowel coalitie als oppositie kwam die plotse draai door slappe knieën van Harbers.
Zelf bestrijdt hij dat verwijt. „De vraag of er media-aandacht voor uitgesprocedeerde asielzoekers was, heeft voor mij nooit een rol gespeeld. Ik sloot mij altijd af van de buitenwereld.” Toch klinkt er ook bij de VVD opluchting dat haar staatssecretaris niet opnieuw onder vuur kan komen te liggen bij dit soort gevallen.
Veel minder problemen
Harbers geeft toe dat het veel minder problemen oplevert dat de rechter nu het laatste woord heeft over asielzaken. „Ik heb namelijk nog nooit gezien dat actiegroepen bij de rechter tumult opriepen.” De VVD-bewindsman ziet in de oude regelgeving een perverse prikkel die uitnodigt om procedures te stapelen. „Ik zal de discretionaire bevoegdheid vooral niet missen omdat ik geloof in een stelsel waarin de overheid beslist en waarin de rechter het laatste oordeel heeft.”
AD 30.01.2019 Al na een minuut stokt de stem van Naira Kirakosyan aan de telefoon vanuit Jerevan, Armenië. Ze snikt. ,,Dit is zo oneerlijk. Waarom moesten wij weg en mag nu iedereen blijven?’’
Het gezin Grigoryan (vader Hovik, moeder Naira Kirakosyan en de drie kinderen: Shushan (8), Vrej (5) en Jemma (3)) werd vorige week maandag onder begeleiding van tien marechaussee’s Nederland uitgezet en met een lijnvlucht teruggebracht naar Armenië. Op dat moment was al twee dagen bekend dat het CDA toch voor een verruiming van het kinderpardon was en werd er in Den Haag al koortsachtig over een nieuw akkoord overlegd.
Dat akkoord kwam er gisteravond. De coalitiepartijen kwamen overeen dat zo’n 600 asielgezinnen alsnog aanspraak kunnen maken op het kinderpardon. Gezinnen dus zoals de Grigoryans. Moeder Naira volgde het nieuws uit Den Haag op de voet. ,,Negen jaar zijn we in Nederland geweest. We hebben ons altijd rustig gehouden. Toch zijn we uitgezet. En nu is er een akkoord. Dat is toch niet eerlijk? Ik hoop dat we mogen terugkomen.’’
‘Zo schrijnend’
Vrienden van het gezin en hun advocaat zeggen zich daar inderdaad sterk voor te gaan maken. ,,Want dit is natuurlijk wel heel erg schrijnend’’, zegt Esther van Dijken, die zich inzet voor veel kinderpardongezinnen. De advocaat bekijkt hoe een nieuwe aanvraag gedaan kan worden. Hoe groot de kans is, dat dat lukt, is niet duidelijk.
Het gebeurt zelden dat asielzoekers die uit zijn gezet, worden teruggehaald. Mogelijk krijgt de moeder van de Armeense kinderen Lili en Howick nog een verblijfsvergunning voor Nederland, nadat ze eerder is uitgezet. Maar ook die procedure is nog niet afgerond.
Het gezin Grigoryan kwam in 2010 naar Nederland. Alle drie de kinderen werden dus hier geboren. Dochter Shushan heeft medische problemen, zij werd twee jaar geleden op het azc in Den Helder aangereden door een vrachtwagen. De kinderen spreken geen Armeens.
Het gezin verblijft nu in een flatje bij vrienden in Jerevan. De eerste week woonden ze in een hotel, maar dat was niet langer te betalen. ,,Het gaat slecht met ons’’, zegt moeder Naira, waarna ze weer in snikken uitbarst. Van Dijken: ,,Ze wonen in bij vrienden, maar die hebben het ook arm. Er is nauwelijks begeleiding voor het gezin.’’
AD 30.01.2019 De coalitie kan dan wel tevreden zijn over de nieuwe afspraken rond het kinderpardon, de oppositie denkt daar heel anders over. Dat bleek vanmiddag tijdens het debat in de Tweede Kamer. De rechtse partijen verweten de VVD slap gedrag omdat het kinderpardon nog één keer uitgevoerd wordt, partijen op de linkerflank maken zich juist zorgen over toekomstige asielkinderen, als de regeling daarna van tafel gaat.
De staatssecretaris sloeg zich relatief simpel door het debat, dat de coalitie tot dinsdag nog zwaar op de maag lag. De PVV zegde weer het vertrouwen in het kabinet op, maar kreeg enkel steun van FVD.
De regeringspartijen stellen stuk voor stuk met winst uit hun onderlinge strijd om het kinderpardon te zijn gekomen. Ze hebben elk echter ook pijnlijke concessies gedaan, gaven ze toe. Desondanks vinden ze dat er een goed pakket ligt, dat op delen beter is dan de afspraken in het regeerakkoord.
De oppositiepartijen hadden daar hun eigen ideeën over. Zo vindt Geert Wilders dat de coalitie illegalen beloont en kansloze asielzoekers aanmoedigt ook naar Nederland te komen. Vooral de ‘slappelingen en lafaards’ van de VVD moesten het ontgelden. De VVD zou ‘door de pomp zijn gegaan’, meent de PVV-leider, die sprak van een ‘feest voor illegalen’.
Wilders begon het debat al geirriteerd omdat niet de fractievoorzitters en premier Mark Rutte, maar de fractiespecialisten naar de zaal waren gekomen voor het debat. Dat is ‘een beetje laf’, aldus Wilders, die erop wees dat ze ‘wel voor allerlei camera’s’ zijn verschenen. Via een hoofdelijke stemming probeerde hij de partijleiders alsnog naar de Kamer te krijgen, maar hij kreeg geen meerderheid.
‘Schrijdendheidstoets’
De linkse oppositie had vooral veel vragen over de afschaffing van de discretionaire bevoegdheid, waarmee asielzoekers in schrijnende gevallen toch een verblijfsvergunning kunnen krijgen. Coalitiepartners CDA en ChristenUnie gebruikten liever andere woorden dan de staatssecretaris van VVD-huize, merkten ze op.
De zogeheten discretionaire bevoegdheid maakt plaats voor een ‘schrijnendheidstoets’. Daar gaat de directeur van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) over. Die mogelijkheid een uitzondering te maken, geldt alleen nog voor een eerste asielaanvraag.
Denkt een afgewezen asielzoeker daarna nieuwe redenen te hebben om alsnog in Nederland te mogen blijven, dan moet hij maar een nieuwe aanvraag indienen, zegt Harbers.
De coalitie hoopt dat nieuwe toets ervoor zorgt dat schrijnende gevallen zich niet weer pas na jarenlang procederen aandienen. Het scheelt de staatssecretaris, rond wie geregeld een mediastorm opstak in de hoop dat hij met de hand over het hart zou strijken, ook een kopzorg.
Maar CDA, D66 en CU, die de discretionaire bevoegdheid tot voor kort nog fel verdedigden, hebben daarmee volgens de linkse oppositie wel een laatste uitweg voor in de regels verstrikte asielzoekers opgegeven.
De PvdA wijst erop dat Harbers nu nog een verblijfsvergunning kan verlenen zonder dat verder te hoeven toelichten. De baas van de IND werkt straks wel met regels in de hand, terwijl sommige asielaanvragen niet in regels te vangen zouden zijn. Dat laatste was een van de redenen waarom morrelen aan de discretionaire bevoegdheid voor CDA, D66 en CU lang uit den boze was.
Harbers pareert dat het eindoordeel, anders dan nu, straks altijd aan de rechter is. Ook een tweede tegenwerping, dat hij toch altijd verantwoordelijk blijft voor de IND en dus ook in de toekomst op schrijnende gevallen wordt aangesproken, wuift hij weg.
Asielkinderen die langer dan vijf jaar in Nederland zijn, moeten ook de kans krijgen alsnog een beroep te doen op het kinderpardon, zegt Defence for Children.
NOS 30.01.2019 Voor bijna 700 asielkinderen ziet de toekomst er zonniger uit. Dankzij het coalitieakkoord van gisteravond over het kinderpardon mogen zij waarschijnlijk toch in Nederland blijven. Het zijn de kinderen die tevergeefs een beroep had gedaan op de vorige twee kinderpardonregelingen.
Deze kinderen voldeden niet aan de voorwaarden. Maar er is ook een groep die langer dan vijf jaar in Nederland is en geen beroep heeft gedaan op de regeling. Kinderrechtenorganisatie Defence for Children roept de politiek op om ook voor deze kinderen een oplossing te zoeken.
In het debat in de Tweede Kamer zijn daar ook vragen over gesteld. Staatssecretaris Harbers komt later met nadere informatie hierover, heeft hij toegezegd.
Geen kans
Om hoeveel kinderen het gaat is niet bekend. Zij vroegen op advies van hun advocaten geen kinderpardon aan. De advocaten meenden dat ze geen schijn van kans zouden hebben. Dat had te maken met het zogenoemde meewerkcriterium, dat in de loop der jaren steeds zwaarder ging wegen. Het gevolg was dat in 2013 nog 880 aanvragen werden ingediend en in 2018 minder dan 50. Dat zijn aanvragen voor het hele gezin.
In het gisteren gesloten akkoord staat niets over deze groep. Volgens advocaat Martin Vegter van Defence for Children moeten deze kinderen niet uit het oog verloren worden. “We weten niet om hoeveel kinderen het gaat, maar we kennen wel voorbeelden van kinderen die hier ook langer dan vijf jaar zijn en die het niet eens hebben geprobeerd. Kijk ook naar deze kinderen bij de regeling”.
De meeste van deze kinderen wonen in een van de vijf gezinslocaties voor asielzoekers. Op dit moment verblijven daar zo’n 1300 kinderen met hun ouders.
Onbekende bestemming
Uit cijfers die de NOS eerder opvroeg bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) bleken 2140 kinderen een beroep te hebben gedaan op de eerste twee kinderpardonregelingen. Van hen zijn er nu nog 740 in de asielopvang in Nederland.
Zo’n 80 kinderen zijn inmiddels het land uitgezet of zelf vertrokken. Zij zullen niet terug worden gehaald, laat staatssecretaris Harbers weten tijdens het Tweede Kamerdebat over de nieuwe regeling.
Daarnaast zijn 180 kinderen met onbekende bestemming vertrokken. Waarschijnlijk verblijven zij nog ergens in Nederland. De kinderen waar Defence for Children het nu over heeft, vallen overigens buiten deze groep.
AD 30.01.2019 ,,Hoera! Het is eindelijk gebeurd. Het kinderpardon’’, juicht de 9-jarige Nemr uit Irak, gekleed in zijn Marvel-superhelden pyjama. ,,Ik bedank iedereen. Heel Nederland’’, zegt hij in een filmpje op twitter. Nemr is waarschijnlijk een van de ongeveer 600 kinderen die na het akkoord van gisteravond in Nederland mogen blijven. Er is ook verbijstering: over het lot van het gezin Grogoryan, dat vorige week nog is uitgezet.
De vier coalitiepartijen sloten gisteravond laat een compromis over de verruiming van het kinderpardon. De huidige regeling voor kinderen die al langer dan vijf jaar in Nederland en daarmee hier ‘geworteld’ zijn wordt versoepeld, waardoor honderden kinderen alsnog mogen blijven. Maar voor nieuwe gevallen verdwijnt de regeling volledig.
De Iraakse Nemr werd een van de gezichten van de lobby voor een ruimer kinderpardon. Hij ging samen met programmamaker Tim Hofman van #Boos naar de Tweede Kamer om daar politici te interviewen over het onderwerp. Uiteindelijk haalde Hofman meer dan 250.000 handtekeningen op voor aanpassing van het pardon.
Ook het Armeense gezin Tamrazyan speelde een grote rol in het debat. Het gezin van vijf, met oudste dochter Hayarpi als woordvoerder, verblijft al enkele maanden met ‘kerkasiel’ in de Bethelkerk in Den Haag. Het gezin was uitgeprocedeerd en moest terug naar Armenië, maar vluchtte naar de kerk. In die kerk wordt al die tijd al 24 uur per dag een dienst gehouden.
Een oude wet wil dat de politie niet binnen mag treden in een kerk als er een dienst gaande is. De coördinator van het kerkasiel liet in eerste instantie weten dat de dienst voorlopig zou doorgaan. ,,Ik denk dat het gezin mag blijven, maar we durven er nog niet helemaal op te rekenen’’, zei coördinator Derk Stegeman gisteravond al tegen deze site. Later woensdagochtend maakte Stegeman bekend dat de dienst vanmiddag stopt. Om 15u is er een persconferentie in de kerk.
,,Het is zeker een politieke deal met wrange aspecten. Maar voor Hayarpi en zoveel anderen is dit wel een reden tot vreugde’’, twitterde Stegeman ook. ,, Blij dat het bijna voorbij mag zijn. Straks eerst maar eens naar de Tweede Kamer.’’ Die Tweede kamer debatteert vandaag over het kinderpardon en het compromis van de coalitie.
AD 30.01.2019 Na anderhalve week onderhandelen hebben regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie een uitweg gevonden in de crisis rond het kinderpardon. Partijen zijn overeengekomen dat meer gezinnen in aanmerking komen voor het huidige kinderpardon. In de toekomst worden de criteria echter alsnog verscherpt.
Met die bezweringsformule hebben de kopstukken van de coalitie vanavond een dreigende kabinetscrisis afgewend. Afgesproken is dat de kinderen van afgewezen asielzoekers die nu langer dan vijf jaar in Nederland zijn meer kans maken om hier alsnog te blijven.
Die ruimhartigere toepassing van het kinderpardon geldt waarschijnlijk voor negentig procent van 700 kinderen en hun gezinnen. Er komt dus een uitzetstop voor die groep, totdat hun dossier beoordeeld is.
De VVD heeft op dat punt toegegeven, maar heeft daar wel wat voor teruggevraagd. Zo wordt de nieuwe pardonregeling gestopt. Voor nieuwe gevallen geldt het kinderpardon dus niet meer.
Ook verandert er iets aan de zogeheten discretionaire bevoegdheid van de staatssecretaris van Asiel. Die heeft nu nog het recht om over zijn hart te strijken bij schrijnende gevallen die volgens de regels geen recht hebben om hier te blijven.
Die bevoegdheid wordt echter overgedragen aan de IND. Daar wordt gekeken of de situatie van een asielzoeker ‘schrijnend’ is, waardoor die mogelijk in aanmerking komt voor een verblijfstatus. Is dat niet zo, dan kan dat in de toekomst ook niet meer worden aangepast. De coalitie maakt ook 13 miljoen euro extra beschikbaar voor de IND, voor snellere asielprocedures.
De fractievoorzitters legden de uitkomst van het overleg vanavond voor aan de fracties. Rond 21.15 uur werd bekend dat de fracties van ChristenUnie, D66 en CDA akkoord zijn met de plannen. Een halfuurtje later ging ook de VVD akkoord.
Op de vraag of er sprake was van een kabinetscrisis, antwoord VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff: ,,In de toon was het rustig, maar je weet wat er op het spel staat.’’ Hij vindt de plannen ‘inhoudelijk beter dan er in het regeerakkoord stond’.
Versoepeling
In de toon was het rustig, maar je weet wat er op het spel staat, aldus Klaas Dijkhoff, VVD
De coalitiepartijen overleggen al de hele week over het kinderpardon. Een Kamermeerderheid van CDA, D66 en een aantal oppositiepartijen wil dat de regels worden versoepeld, zodat meer asielkinderen en hun ouders in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning.
ChristenUnie en D66 eisten daarnaast een onmiddellijke uitzetstop voor asielkinderen, zolang de discussie nog loopt. De VVD voelde daar echter niets voor en hield vast aan het regeerakkoord. De partij wil de resultaten afwachten van de commissie Van Zwol, die onderzoek doet naar het functioneren van het kinderpardon.
De spanningen binnen de coalitie liepen ondertussen flink op, zeker nadat Dijkhoff eerder al uitspraken deed over het klimaatakkoord die tegen het regeerakkoord ingingen. Hij zei dat de kans ‘nihil’ is dat hij de grote hoeveelheid ingrijpende milieumaatregelen uit het akkoord allemaal gaat uitvoeren.
Debat
De Tweede Kamer debatteert morgen over de kwestie. Het was voor de coalitie van belang daarvoor al tot overeenstemming te komen, anders lopen zij het risico tijdens dat debat door de oppositie tegen elkaar te worden uitgespeeld. ,,Deze week is er een debat, dan moeten we weten waar we gaan landen’’, zei Gert-Jan Segers (ChristenUnie) daar al over. Staatssecretaris Mark Harbers (VVD) zou eigenlijk vrijdag al met een kabinetsbrief over de kwestie komen, maar heeft dat nog altijd niet gedaan.
Tot eind deze week worden er geen asielzoekers met kinderen uitgezet die al langer dan vijf jaar in Nederland verblijven. Maar dat is puur toeval, aldus Harbers. Hij heeft geen opdracht gegeven om de uitzettingen stil te leggen. Er stonden er simpelweg geen gepland.
NOS 30.01.2019 Het wordt vandaag een lange dag voor de coalitie. De Tweede Kamer debatteert over twee hoofdpijndossiers. Eerst staat de versoepeling van het kinderpardon op de agenda en direct daarna gaat het over het klimaatakkoord.
Over beide onderwerpen liep afgelopen weken de spanning op. Vooral de onderhandelingen over het kinderpardon verliepen in crisissfeer.
Het debat over het kinderpardon begint om 10.15 uur en is live te volgen op NPO Politiek en NOS.nl en via een liveblog.
Volgens de planning van de Tweede Kamer begint het debat over het klimaatakkoord om 16.00 uur.
Gisteravond werd alsnog een akkoord bereikt: een groep van 700 kinderen wordt opnieuw beoordeeld. Naar verwachting mag 90 procent van hen in Nederland blijven. Met hun ouders erbij gaat het in totaal om zo’n 1300 mensen.
Daar staat tegenover dat het kinderpardon wordt afgeschaft, zodat er in de toekomst geen schrijnende zaken meer gaan spelen zoals rond Lili en Howick. Ook wordt de druk bij de staatssecretaris weggehaald om in sommige gevallen, zoals bij de twee Armeense tieners, over zijn hart te strijken. Die verantwoordelijkheid gaat naar de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).
Wisselgeld
Beide punten heeft de VVD “binnengehaald”, zegt politiek verslaggever Xander van der Wulp. Het is als het ware wisselgeld voor de grootste regeringspartij, die als enige van de vier coalitiepartijen nog tegen een verruiming van het kinderpardon was.
“Het is een oplossing waar voor alle partijen iets in zit”, zegt Van der Wulp. “En je zou kunnen zeggen dat dat best knap is, nadat ze weken rollebollend over straat zijn gegaan.”
Het debat over het kinderpardon wordt minder spannend, denkt hij, nu de coalitiepartijen elkaar weer omarmen. Ze zullen vooral willen uitstralen dat ze er sterker uit zijn gekomen.
De rechtse oppositie zal zijn pijlen vooral op de VVD richten, is de verwachting. Deze partijen zullen de concurrent op rechts een slappe houding verwijten. “Wat dat betreft spreekt de voorpagina van De Telegraaf boekdelen”, zegt Van der Wulp. De krant stelt dat de VVD door de knieën is gegaan voor de coalitiepartijen.
De linkse oppositie is tevreden over het pardon voor de groep kinderen die in Nederland geworteld zijn, maar heeft nog veel vragen over het afschaffen van de kinderpardonregeling.
Klimaatakkoord
Na het debat over het kinderpardon volgt een debat over het klimaatakkoord. Ook dat ligt gevoelig. VVD-fractieleider Dijkhoff noemde een paar weken geleden in De Telegraaf de kans nihil dat het klimaatakkoord helemaal wordt uitgevoerd. Ook noemde hij coalitiegenoot Jetten (D66) een klimaatdrammer. Dijkhoff zei verder dat hij nog eerder het kabinet zou laten vallen dan dat hij de burgers voor de kosten van klimaatmaatregelen laat opdraaien.
“De coalitiepartijen wacht een lange dag”, concludeert Van der Wulp. “Ik denk dat het verstandig is dat ze bij het ontbijt een paracetamolletje nemen.”
NOS 29.01.2019 Organisaties die zich ingezet hebben voor verruiming van het kinderpardon reageren positief op het akkoord dat de coalitiepartijen in Den Haag hebben bereikt. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie kwamen overeen dat zo’n 90 procent van de nu in Nederland gewortelde kinderen hier mag blijven. Omdat de ouders dan ook niet meer kunnen worden uitgezet, zal het totaal uitkomen op 1300 kinderen en volwassenen.
Defence for Children spreekt van een grote doorbraak. “Natuurlijk hebben we nog wel wat vragen”, zegt juriste Martine Goeman. “Hoe gaat er bijvoorbeeld bepaald worden welke kinderen er wel en welke er niet onder vallen? Maar voor nu klinkt het heel positief. Wij zien dagelijks de stress bij de kinderen, ze verdienen dit.”
Dit verandert er, in het kort:
De groep kinderen wordt opnieuw beoordeeld. De verwachting is dat 90 procent van die groep mag blijven.
Het hoofd van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) krijgt voortaan de discretionaire bevoegdheid in plaats van staatssecretaris Harbers.
De IND krijgt extra geld voor snellere asielprocedures.
De vrijwillige overname van vluchtelingen uit oorlogsgebieden gaat van 750 terug naar 500.
Ook programmamaker Tim Hofman, die het kinderpardon opnieuw op de agenda zette, is blij met het akkoord. “Een pardon voor zo’n 630 kinderen is heel goed nieuws”, zei hij tegen persbureau ANP. “Maar ik geloof het eigenlijk pas als Nemr met een verblijfsvergunning in zijn handen staat.” Hofman maakte een documentaire over het Iraakse jongetje Nemr, dat ook met uitzetting wordt bedreigd.
Hofman vindt het belangrijk dat er ook meer geld is vrijgemaakt voor de Immigratie- en Naturalisatiedienst. Procedures kunnen dan sneller en zorgvuldiger worden afgerond.
VluchtelingenWerk Nederland spreekt van “een prachtig akkoord voor de kinderen”. Maar de organisatie spreekt van een “bittere pil” voor vluchtelingen die uit oorlogsgebieden naar Nederland zouden komen. Dat worden er jaarlijks 250 minder.
De VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR deelt die kritiek, blijkt uit een tweet.
Ook de kerkelijke organisatie voor hulp aan asielzoekers Inlia is blij met het akkoord, maar ook directeur John van Tilborg heeft nog vragen. Zo wil hij weten of het criterium blijft gelden dat uitgeprocedeerde asielzoekers hadden moeten meewerken aan hun uitzetting en wat daaronder wordt verstaan.
“Als je niet hebt meegewerkt als je bij de rechter in beroep bent gegaan, zou dat raar zijn. Want je hebt in Nederland het recht om naar de rechter te stappen”, aldus Van Tilborg. Hij had liever gezien dat de hele groep een verblijfsstatus krijgt.
Verder is Van Tilborg het er niet mee eens dat de toelating van deze kinderen en hun familie ten koste zal gaan van vluchtelingen. Er is namelijk afgesproken dat Nederland minder vluchtelingen van de VN-organisatie UNHCR zal opnemen: 500 in plaats van de eerder bepaalde 750. “Deze mensen hebben net zo goed recht op hulp en bescherming”, zegt Van Tilborg.
VK 29.01.2019 De regeringspartijen van Rutte III blijven koortsachtig op zoek naar een uitweg uit de impasse rond het kinderpardon. De kwestie is inmiddels uitgegroeid tot de zwaarste beproeving van de coalitie tot nu toe. Maandag was er tot laat in de avond spoedberaad om een crisis af te wenden.
Sybrand Buma staat de pers te woord na afloop van het overleg tussen de coalitieleiders over het kinderpardon. Beeld ANP
De coalitie praat al ruim een week over een mogelijke versoepeling van het kinderpardon. Maandag was er bijna de hele dag overleg. Eerst kwamen de vier fractievoorzitters bijeen met de top van het kabinet, inclusief premier Mark Rutte. Daarna was er tot ’s avonds laat overleg tussen de vier fractievoorzitters, de fractiespecialisten en staatssecretaris Mark Harbers van Asiel. De hoofdrolspelers toonden zich daarna gematigd positief. Het gesprek zou ‘constructief’ zijn geweest, maar ‘we zijn er nog niet’, aldus D66-voorman Rob Jetten.
Zeker is dat de verhoudingen binnen de coalitie zelden zo gespannen waren. CDA, D66 en ChristenUnie pleiten sinds vorige week samen voor een soepeler kinderpardon. De drie coalitiepartners willen dat een onafhankelijke commissie daar onderzoek naar doet en eisen tegelijkertijd dat er in de tussentijd geen gezinnen worden uitgezet die mogelijk gebruik kunnen maken van een mindere strenge uitleg van de huidige voorwaarden.
De VVD vindt dat de overige partijen tornen aan de afspraken in het regeerakkoord. De liberalen houden vast aan een restrictief asielbeleid, inclusief een streng kinderpardon, en willen alleen inschikken als er compensatie tegenover staat. Volgens de partij zou er opnieuw onderhandeld moeten worden over het regeerakkoord, een soort miniformatie. CDA, D66 en ChristenUnie vinden dat overdreven.
Onbegrip
Achter de schermen was maandag aanvankelijk onbegrip te horen voor het gebrek aan ‘politieke wil’ bij de VVD. Het CDA, dat vorige week plotseling een draai maakte over het kinderpardon, bestrijdt dat er afspraken uit het regeerakkoord worden geschonden. Volgens partijleider Sybrand Buma zijn de omstandigheden veranderd door een uitspraak van het Hof van Justitie van de EU in juni. De huidige regeling zou daardoor niet meer houdbaar zijn.
D66-leider Rob Jetten verlaat het overleg tussen de coalitieleiders over het kinderpardon. Beeld ANP
De VVD wuift dat argument weg. De grootste regeringspartij meent dat Buma het vonnis gebruikt om te verhullen dat hij onder druk van zijn partijleden van koers is veranderd. De liberalen zijn ook verbaasd over de wijze waarop het thema aan de orde is gesteld door de coalitiepartners. Eerst pleitten CDA en D66 in het AD voor een versoepeling. Vervolgens eiste de ChristenUnie via Trouw een uitzetstop.
Geen van de coalitiepartijen zegt uit te zijn op een kabinetscrisis, maar tegelijkertijd wil niemand aan de vooravond van de provinciale statenverkiezingen in maart gezichtsverlies lijden. VVD, CDA en D66 staan nu al op zwaar verlies in de peilingen. Het is daardoor moeilijk geworden om nog grote concessies te doen.
Gert Jan Segers staat de pers te woord na afloop van het overleg tussen de coalitieleiders over het kinderpardon. Beeld ANP
De interne coalitiestrijd zou in elk geval voor woensdag beslist moeten zijn. Dan staat er een Kamerdebat over het kinderpardon op de agenda. Dat dreigt een martelgang te worden als de meningsverschillen dan nog niet zijn opgelost. Staatssecretaris Harbers kondigde vorige week aan dat er tot het debat ‘toevalligerwijs’ geen uitzetting van gezinnen plaatsvindt. Ook dat zal na woensdag niet meer lang vol te houden zijn.
CDA, D66 en ChristenUnie lijken er ook op te hopen dat premier Rutte uiteindelijk zijn politiek kapitaal inzet om de coalitie overeind te houden. Zo ging het in het vorige kabinet ook geregeld: een morrende VVD-fractie werd uiteindelijk door Rutte in het gareel gebracht.
De nervositeit liep maandag wel op, ook omdat onduidelijk is hoeveel de VVD nog wil investeren in Rutte III. Alles wijst erop dat de coalitie bij de provinciale statenverkiezingen haar meerderheid gaat verliezen in de Eerste Kamer.
Het kinderpardon splijt het kabinet – hoe kon het zo ver komen?
Woensdag staat een belangrijk Kamerdebat over het kinderpardon op de agenda. Is het onderwerp voor het CDA, D66 en de ChristenUnie, die een rem willen op het uitzetten van uitgeprocedeerde gezinnen, belangrijk genoeg om een kabinetscrisis met de VVD te riskeren? Dit schreven we er tot nu toe over.
NOS 28.01.2019 De coalitie heeft nog geen oplossing gevonden voor het meningsverschil over een versoepeling van het kinderpardon. Wel is er “constructief” gesproken, zijn er “goede vorderingen” gemaakt en zijn er “stappen” gezet, zo zeiden de fractievoorzitters van CDA, D66 en ChristenUnie na afloop van een overleg maandagavond op het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Over de inhoud van de gesprekken wilde geen van de partijen iets kwijt. “In het belang van het proces doen we hierover geen verdere mededelingen”, sprak CDA-leider Buma. D66-voorman Jetten zei: “We zijn er nog niet”. VVD-fractievoorzitter Dijkhoff kwam niet door de hal van het ministerie naar buiten en gaf nog geen reactie.
‘Coalitieoverleg constructief, maar we zullen nog even door moeten’
Conflict
Al dagen is de coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie naarstig op zoek naar een oplossing voor een hoogoplopend conflict over het verruimen van de regels over het uitzetten van asielkinderen. De VVD is daartegen en beroept zich daarbij op afspraken in het regeerakkoord.
De drie andere fracties willen dat de regels soepeler worden, omdat ze in de praktijk volgens die partijen niet werken. De afgelopen dagen slaagden de partijen er in allerlei onderlinge gesprekken niet in om dichter bij elkaar te komen.
Woensdag debatteert de Tweede Kamer over een mogelijke versoepeling van het kinderpardon.
NOS-verslaggever Ron Fresen denkt dat het kinderpardon geen van de partijen een crisis waard is. “Maar tegelijkertijd kan geen van de partijen, gelet op hun ingenomen standpunten over dit gevoelige onderwerp, nog makkelijk inbinden.”
Dinsdag wordt een cruciale dag. “Dan moet duidelijk worden of de partijen zonder gezichtsverlies kunnen ontsnappen aan een crisis.”
Mensenlevens
Minister Kaag van Buitenlandse Handel zei in Jinek begrip te hebben voor de weinig inhoudelijke woorden van de coalitiepartijen .”Deze gesprekken over het kinderpardon gaan om mensenlevens, dat zijn hele gevoelige gesprekken.”
NOS 28.01.2019 De coalitie is er nog steeds niet in geslaagd een oplossing te vinden voor het hoogopgelopen meningsverschil over de versoepeling van het kinderpardon. De fractievoorzitters van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie zijn aan het begin van de avond weer bij elkaar gekomen voor politiek overleg met staatssecretaris Harbers op het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Vanmorgen heeft de coalitie ook al overlegd, maar toenadering was er niet. CDA, D66 en ChristenUnie willen kijken of de regels over het uitzetten van asielkinderen verruimd kunnen worden. De VVD wil daar niet aan.
De VVD wijst op het regeerakkoord, waarin is afgesproken om het kinderpardon niet te verruimen. “Het regeerakkoord is een houvast”, zei VVD-fractievoorzitter Dijkhoff vanmorgen. Premier Rutte, ook van de VVD, noemde de kwestie “ingewikkeld”.
Afgelopen weekend hadden Kamerleden al contact om een compromis te zoeken. VVD-staatssecretaris Harbers overlegde vanmiddag met de woordvoerders asielbeleid van de vier fracties. “Het zit nog muurvast”, zegt NOS-verslaggever Ron Fresen. “Het kruipt beetje bij beetje naar een crisisdreiging.”
Veranderen
Het probleem ontstond toen regeringspartij CDA anderhalve week geleden aankondigde dat meer asielkinderen en hun ouders in aanmerking moeten komen voor een verblijfsvergunning. D66 en de ChristenUnie sloten zich aan bij het CDA en daarmee was er een meerderheid voor een versoepeling. De drie partijen vinden dat het kinderpardon in de praktijk niet werkt, dat er iets moet veranderen. In de tussentijd moeten kinderen niet worden uitgezet, vanwege het risico dat ze bij een nieuwe regeling toch hadden mogen blijven.
De partijen staan lijnrecht tegenover elkaar, benadrukt Fresen. “De vier partijen hebben zich zo stevig uitgelaten dat het óf zo moet blijven óf anders moet. Dan is er voor geen van de partijen gemakkelijk een weg terug. De druk bij alle partijen loopt op.”
Botsing
De tijd dringt, omdat woensdag een debat over het kinderpardon is gepland. “Het is een enorm politiek risico als de vier partijen er dan nog niet uit zijn,” aldus Fresen. “Dan kan zomaar een van de coalitiepartijen meegaan met de oppositie en zo een versoepeling regelen. Dan heb je een enorme botsing met de VVD en een echte crisis.”
NOS 25.01.2019 Staatssecretaris Harbers weet niet hoe de coalitie uit het meningsverschil over het kinderpardon moet komen. “Een oplossing is ver weg”, zei hij vanmorgen voor aanvang van de ministerraad.
Harbers (VVD) zegt dat het gesprek tussen de vier partijen doorgaat. “Dat is iets wat bij een verschil van mening in ieder geval moet gebeuren.” Verder wil hij er niets over kwijt, omdat dit een oplossing volgens hem niet dichterbij brengt.
CDA-vicepremier De Jonge geeft toe dat het niet gemakkelijk is om tot elkaar te komen. “Dat is zo. De fracties zijn daarover stevig in gesprek.”
‘Ingewikkelde materie’
Vicepremier Schouten van de ChristenUnie spreekt van “ingewikkelde materie”. Zij zegt dat de discussie vooral gevoerd wordt door de Tweede Kamerfracties van de regeringspartijen en niet zozeer in het kabinet. “Zij zijn aan het kijken of hier een weg in te vinden is.”
Premier Rutte vindt de kwestie ook ingewikkeld, maar hij heeft er vertrouwen in dat de coalitie er uitkomt.
CDA, D66 en ChristenUnie zijn voor een verruiming van de regeling. Ze willen dat de staatssecretaris opnieuw kijkt naar 400 tot 700 zaken die tot nu toe buiten het pardon vallen. De VVD is tegenstander van een soepeler regeling.
Maandag is er regulier coalitieoverleg. Dat zal opnieuw vooral gaan over het kinderpardon. Woensdag debatteert de Tweede Kamer over het onderwerp. Staatssecretaris Harbers heeft zijn werkbezoek aan Jordanië daarvoor afgezegd.
Telegraaf 25.01.2019 Kabinetsleden breken zich het hoofd over de mogelijke verruiming van het kinderpardon en een tijdelijke uitzetstop voor sommige asielgezinnen. Ze wilden rond de ministerraad alleen kwijt hoe moeilijk het vraagstuk is voor de regeringspartijen en dat de gesprekken erover nog gaande zijn.
,,Het is ingewikkeld, maar ik denk dat we eruit gaan komen’’, zei premier Rutte daarover tijdens het wekelijkse persmoment. Rutte wilde niet inhoudelijk reageren. ,,Alles wat ik erover zeg bevordert de oplossing niet.’’ Wel kondigt de premier aan zich de komende dagen te bemoeien met de splijtzwam in de coalitie.
Ministers reageerden voorzichtig, omdat de discussie over soepeler asielregels erg gevoelig ligt in de coalitie. ,,Het is een delicate kwestie, ik laat het aan de partijen over’’, aldus minister Ollongren (Binnenlandse Zaken). De D66-bewindsvrouw weigert stelling te nemen voor of tegen een ruimer kinderpardon, zoals fractieleider Jetten (D66) wel deed.
Andere bewindslieden noemen het veelbesproken overleg over ruimere asielregels vooral ’ingewikkeld’. Verantwoordelijk staatssecretaris Harbers (Justitie en Veiligheid) noemde een oplossing vrijdagochtend ’ver weg’.
CDA, D66 en ChristenUnie willen een uitzetstop voor gezinnen die mogelijk onder een verruimd kinderpardon gaan vallen. De VVD is fel tegen en staatssecretaris Harbers volgt het regeerakkoord, zolang er geen nieuwe eenduidige koers vanuit de coalitie wordt aangegeven. Dat betekent dat het huidige beleid geldt, zonder verruiming van het pardon, en uitzettingen gewoon doorgaan.
Dit weekend wordt er telefonisch verder gepraat in de coalitie. Donderdagavond werd er nog door fractieleiders en Harbers over het onderwerp gesproken waarbij door de andere drie coalitiepartijen geprobeerd werd om met ’wisselgeld’ de VVD toch te verleiden tot een verruiming van het kinderpardon.
Bij de VVD valt scepsis te horen over of het onderwerp zich wel leent voor een uitruil. Daarom is het voor de liberalen ook een optie om regelgeving te laten zoals het is.
Telegraaf 25.01.2019 CDA, D66 en CU zijn bereid de VVD wisselgeld te bieden voor het openbreken van het regeerakkoord om zo een uitzetstop voor een groep asielgezinnen te bereiken.
Een ingelast topberaad tussen de fractieleiders van de coalitie met staatssecretaris Harbers (Asiel) bracht gisteravond de eerste voorzichtige opening in een discussie die tot dan toe muurvast zat. Dit weekend wordt er telefonisch verder gepraat.
De drie partijen willen de uitzetstop voor gezinnen die mogelijk onder een verruimd kinderpardon gaan vallen. De VVD is mordicus tegen en staatssecretaris Harbers (Asiel) volgt het regeerakkoord, zolang er geen nieuwe eenduidige koers vanuit de coalitie wordt aangegeven. Dat betekent dat het huidige beleid geldt en uitzettingen gewoon doorgaan.
Hinten op verkorten asielprocedures
Om de liberalen te paaien wordt in de coalitie gehint op het verkorten van asielprocedures, het versnellen van uitzettingen en extra capaciteit voor de IND. Op de kamer van VVD-fractieleider Dijkhoff is gisteravond kort over de discretionaire bevoegdheid gepraat, die de staatssecretaris ruimte geeft om achter de schermen verblijfsvergunningen af te geven. De VVD wil hier vanaf.
De liberalen eisen een hoge prijs voor een uitzetstop, omdat het versoepelen van het asielbeleid zeer gevoelig ligt in de achterban. In de VVD valt scepsis te horen over een oplossing, omdat de voorstellen die circuleren nauwelijks vallen ’uit te wisselen’ tegen een verruimd kinderpardon.
Andere zorgen
Ook zijn VVD’ers bezorgd over de invoeringstermijn van alternatieve maatregelen. Met een schuin oog wordt naar de senaat gekeken, waar de coalitie de meerderheid dreigt te verliezen en nieuwe asielafspraken straks alleen met steun van de PVV doorgang zouden kunnen vinden. Daar wordt in de coalitie van gerild.
Nadrukkelijk wordt de optie opengelaten dat er zelfs helemaal geen uitzetstop komt. De coalitie zou volgende week in een Kamerdebat dan alleen aan de commissie Van Zwol, die asielprocedures onderzoekt, vragen of ze de situatie rond het kinderpardon mee kan nemen in haar beraadslagingen. Zolang er geen verruimd kinderpardon is, zou het uitzetten gewoon doorgaan.
Fors gezichtsverlies
Deze uitkomst zou fors gezichtsverlies betekenen voor de CU, die deze week eiste dat gezinnen die mogelijk kans maken om gepardonneerd te worden niet meer mogen worden uitgezet. Het CDA sloot zich net als D66 hier bij aan, in een poging de VVD onder druk te zetten.
Ook het CDA zit knel, want die partij maakte afgelopen weekend op voorspraak van oud-justitieminister Hirsch Ballin een ommezwaai door een ruimer kinderpardon te eisen. Met de extra eis om dan ook maar gelijk tot een uitzetstop over te gaan, kan de partij haar hand hebben overspeeld.
Elsevier 25.01.2019 Rutte III blijft voorlopig ruziën over het kinderpardon. Aan premier Mark Rutte (VVD) was na de ministerraad niets te merken van enige ruzie.
Hoezeer hij ook benadrukte dat de coalitie het nog altijd oneens is, de indruk dat zijn derde kabinet aan het wankelen is, wekte Rutte niet. ‘Je hebt af en toe een politiek onderwerp dat ingewikkeld is,’ zei hij. ‘Maar dat hoort bij het politieke vak.’
De jongste ingewikkeldheid dateert van vorige week toen het CDA zich plotseling bekeerde tot een nieuw kinderpardon. ChristenUnie en D66 hadden er opeens een bondgenoot bij. De VVD stond in een klap alleen.
Lees dit commentaarover de onenigheid in de coalitie
Rutte werd er na de ministerraad over doorgezaagd en probeerde geen kant te kiezen tussen zijn VVD en VVD-staatssecretaris Mark Harbers (Justitie en Veiligheid) en de coalitiepartners CDA, ChristenUnie en D66, alle voor een kinderpardon en de laatste twee partijen zelfs voor een uitzetstop. Rutte: ‘Ik denk dat we eruit komen, maar zover is het nog niet.’
AD 25.01.2019 Aan de draai van het CDA om het kinderpardon te verruimen ging irritatie over regeringspartner VVD vooraf. Maar vooral: een legertje partijgenoten die de druk opvoerden op leider Sybrand Buma.
Ze is stellig die avond. Vijf dagen voordat het CDA via deze krant aankondigt dat het ‘om is’ en een soepeler toepassing van het kinderpardon wil, zegt Tweede Kamerlid Madeleine van Toorenburg nog dat ze van ‘aanpassingen’ niets wil weten. ,,Ik wil over alles meedenken, maar wij gaan niet zonder meer tornen aan de huidige afspraken.’’
AD 25.01.2018 De onenigheid binnen de coalitiepartijen rond het kinderpardon houdt voorlopig aan. Een oplossing is nog ‘ver weg’, aldus staatssecretaris Mark Harbers (Migratie) vanmorgen bij aanvang van de ministerraad.
,,Als er verschil van mening is in een coalitie, dan is praten met elkaar wat je in ieder geval moet doen. Maar een oplossing is ver weg’’, aldus Harbers, die verder niets over de besprekingen kwijt, omdat dat het overleg alleen maar zou bemoeilijken.
De partijen praten al de hele week achter de schermen over een mogelijke verruiming van het kinderpardon. Een Kamermeerderheid van CDA, D66 en een aantal oppositiepartijen wil dat de regels rond kinderen in de asielprocedure worden versoepeld. Zo moet het kinderpardon ruimer worden toegepast, waardoor meer asielkinderen en hun ouders in aanmerking kunnen komen voor een verblijfsvergunning.
ChristenUnie en D66 willen – zolang de discussie nog loopt – een onmiddellijke uitzetstop voor asielkinderen, maar de VVD voelt daar helemaal niets voor en houdt vast aan het regeerakkoord. De partij wil de resultaten afwachten van de commissie Van Zwol, die onderzoek doet naar het functioneren van het kinderpardon. Omdat het volgens Harbers nog maar de vraag is of daaruit blijkt dat de regeling baat heeft bij verruiming, blijft het huidige beleid vooralsnog gehandhaafd.
Dat er tot eind volgende week geen asielkinderen worden uitgezet die al langer dan vijf jaar in Nederland zijn, is puur toeval, stelt Harbers. Hij heeft geen opdracht gegeven om de uitzettingen stil te leggen. Er stonden er simpelweg geen gepland.
Volgende week debatteert de Kamer over de kwestie.
Ja hoor, daar ging Geert Wildersweer. Een zeker gevoel van déjà vu valt inmiddels niet meer te onderdrukken als het gaat om de provocaties van Geert Wilders aan het adres van de islam. Nu was er weer de cartoonwedstrijd, die hij inmiddels heeft afgeblazenvanwege bedreigingen. Zelfs onze troepen in Afganistan werden bedreigd met geweld.
Het lijkt sterk op de manier waarop, zeker in de jaren zestig en zeventig, satirici en andere kunstenaars christelijk Nederland op de hak namen. Lekker gelovigen treiteren – best vermoeiend. Het enige verschil is dat progressieve kringen dat vermoeiende getreiter destijds van harte toejuichten, maar nu Wilders er – vaak, niet altijd – om verketteren.
AD 03.09.2018
In het Haagse Spoorwijk is zijn 2e kamerzetel Inmiddels bij het grootvuil gezet !!
Terugblik
Pakistan verwijt Wilders de islam in een kwaad daglicht te willen stellen. De cartoonwedstrijd is volgens het Pakistaanse ministerie van Buitenlandse Zaken een ‘verschrikkelijk en schandelijk plan’. Het land roept de hulp in van andere islamitische landen, en wil de kwestie ook bij de Verenigde Naties (VN) onder de aandacht brengen.
Blok geeft dinsdag aan snel met een reactie te komen namens het kabinet, meldt de NOS.
Volgens Blok komen ‘druppelsgewijs reacties binnen’ van andere landen, maar hij noemt geen namen. Het ministerie zegt dat de Organisatie van Islamitische Samenwerking eind juli Nederland heeft aangeschreven. De organisatie is een samenwerkingsverband van 57 islamitische staten, waaronder Saudi-Arabië, Indonesië, Iran, Egypte, Turkije en Marokko. Ook Suriname is lid.
Belangen van Nederlanders in Pakistan moeten worden veiliggesteld
Wat de minister betreft moet worden benadrukt dat de vrijheid van meningsuiting een groot goed is in Nederland en alle ruimte moet krijgen. Ook zegt hij ervoor te willen zorgen dat de belangen van Nederlanders die ergens wonen of werken waar veel protest is tegen spotprenten over de islam, veiliggesteld worden.
Twee maanden geleden kondigde Wilders aan dat hij later dit jaar een cartoonwedstrijd wil houden over de islamitische profeet Mohammed. Wanneer het precies moet gebeuren, is nog niet bekend, maar hij zou inmiddels al zo’n tweehonderd inzendingen binnen hebben. De beste cartoons worden door Wilders en een nader te noemen jury geselecteerd. De overige cartoons wil Wilders bundelen in een ‘blad à la Charlie Hebdo‘, verklaarde hij in juli. Het satirische Franse tijdschrift publiceerde ook diverse keren Mohammed-cartoons, en moest dat in januari 2015 bekopen met een aanslag door islamitische terroristen op de redactie, waarbij in twaalf mensen werden doodgeschoten.
Na de aankondiging van de wedstrijd is in Pakistan een aantal keer hevig gedemonstreerd tegen Wilders en Nederland. Ook afgelopen vrijdag waren er in de Pakistaanse hoofdstad Islamabad weer duizenden mensen aan het protesteren. Tijdens eerdere demonstraties toonde Wilders zich weinig onder de indruk: in juli noemde hij demonstranten ‘idioten’.
Blok zegt dinsdag dat het ongenoegen over de cartoonwedstrijd groeit, ‘mogelijk ook in andere landen’. Hij bespreekt met het kabinet ‘welke stappen’ er kunnen worden genomen. Hij verwijst naar 2008, toen Wilders zijn omstreden anti-islamfilm Fitna uitbracht. Ook toen gingen er in Pakistan duizenden boze mensen de straat op. Het ministerie van Buitenlandse Zaken gaf diplomaten destijds de opdracht om te benadrukken dat de film niet het standpunt van de Nederlandse regering verkondigde.
Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) Dick Schoof liet al in juni weten vanuit terreuroogpunt geen bezwaar te hebben tegen de wedstrijd, en ook Khadija Arib, voorzitter van de Tweede Kamer, zei dat Wilders voor een bijeenkomst in zijn eigen fractiekamers geen toestemming nodig heeft.
Mislukte aanslag op cartoonwedstrijd in Texas waar Wilders sprak
In mei 2015 sprak Wilders samen met onder meer de islamcriticus Pamela Geller bij een andere Mohammed-cartoonwedstrijd, in Garland in de Amerikaanse staat Texas. Twee jihadisten openden het vuur en verwondden een agent, maar doodden niemand. Beide schutters werden doodgeschoten. Een video van Wilders’ toespraak in Garland is verwijderd van YouTube in Pakistan, heeft de videosite per mail aan de PVV-leider laten weten.
DDS 01.01.2019 Als je het mij vraagt, is Nederland er aan toe dat de PVV er na bijna vijftien jaar de brui aan geeft. De partij is namelijk niet veel meer dan een wormvormig aanhangsel van een al bont en druk politiek bestel. Een overbodige partij? Die kunnen we inmiddels echt wel missen als kiespijn.
Wat zou het een zegen voor Nederland zijn als 2020 niet alleen begint met oliebollen, vuurwerk en drie kussen op de wang… maar ook met een schoonmaker die voor de laatste keer de lege vertrekken doorgaat van wat nu nog – getalsmatig – de grootste oppositiepartij in de Tweede Kamer is. Iedereen vertrokken naar huis, of zich aangesloten bij een andere fractie. Einde PVV. Nederland zou er van opknappen, en niet zo’n klein beetje ook.
Laat me dit uitleggen, want ik zie de gefronsde wenkbrauwen al. Nee, de PVV moet niet verboden worden of ambtshalve door het Presidium van de Tweede Kamer opgeheven. Nee, het zou goed zijn als de PVV voor één keer de realiteit onder ogen ziet, en merkt dat het land niet meer gebaat is bij deze volkomen in de modder vastgelopen politieke beweging.
Om te beginnen met de leiding: Geert Wilders. De grootste plucheklever van heel politiek Den Haag. Waar andere partijen groeien en dóórgaan, zit de PVV nog altijd met dezelfde leider als in 2006. Dat is niet gezond: gebrek aan vernieuwing leidt bij een partij tot verslappen, inkakken en een algemeen laag energieniveau.
Bij de PVV zie je dat ook: bij de verkiezingen van vorig jaar werd de partij uit het Europese Parlement weggevaagd en werden er zware klappen opgevangen in de Provinciale Staten en de Eerste Kamer. De partij geeft niet eens meer verkiezingsfeestjes voor de eigen achterban. Wilders zelf is nauwelijks in de media te vinden, maar vaker in de strafbankjes van het Gerechtshof. Dit vanwege het feit dat hij in 2014 in een val geklapt is die hij voor zichzelf heeft opgezet.
Maar het probleem is breder dan alleen Wilders: de PVV is geen gezonde partij. Of liever gezegd: het is na anderhalf decennium nog steeds geen echte partij te noemen. Geen leden, nauwelijks geld, interne opleidingen die weinig overhouden en geen toekomstplannen.
Wilders’ grillige wil is wet, en dat is wat binnen de PVV moet doorgaan voor ‘visie’. Mark Rutte – ook al geen begenadigd visionair – zou er terecht in een lachstuip van schieten.
Wat wil de PVV eigenlijk nog bereiken? Ja, iets met minder islam. Net als FVD en SGP, twee partijen die binnen het Nederlandse politieke landschap veel minder geïsoleerd zijn geraakt en zo nu en dan nog wel eens een rechtse coalitie bij elkaar weten te verzamelen. De PVV kan dat niet meer: door steeds extremer te worden, is de partij in een isolement geraakt.
Niemand in Den Haag wil nog iets met de PVV te maken hebben. En – erger nog – niemand vreest nog Geert Wilders en zijn zogenaamde horde kiezers die op raadselachtige wijze altijd thuisblijven bij verkiezingen. Ze lachen om hem. Zien hem als een circus. Als carnaval. Als grofgebekt entertainment – de politieke equivalent van Haagse Harry.
Misschien kon de PVV tusen 2010 en 2012 invloed uitoefenen als gedoogpartij, maar die tijden zijn voorbij. De partij is sindsdien niet veranderd, en helemaal niet bestand tegen de woelige wereld van de politiek.
Met schreeuwen tegen de islam en iedere twee weken een motie van wantrouwen indienen bereik je echt helemaal niets. Dan ben je niet meer de waakhond van het Binnenhof, die de erfenis van Pim Fortuyn probeert warm te houden, en soms andere partijen blaffend bij de les te houden, maar een clown.
Maar de politiek is uiteindelijk geen kermis, maar een serieuze aangelegenheid. Die serieuze dingen vraagt van serieuze mensen. Geen plat geouwehoer van een partij die steeds meer een karikatuur van zichzelf is. Dus in de beste Amerikaanse traditie zeggen we: PVV, delete your account.
Tijd om plaats te maken voor mensen die wél menen wat ze zeggen en wél serieus werk willen maken van de problemen van Nederland. Het speelkwartier heeft vijftien jaar in plaats van vijftien minuten geduurd, maar het is in 2020 toch eindelijk écht voorbij. De koek is op, dus: vaarwel!
En ja, ik weet dat dit stuk prikkelend geschreven is, en het menig hardcore PVV-fan een tintelende sensatie in de onderbuik zal bezorgen. Maar jongens, dat geeft helemaal niet. Soms moet je je even laten uitdagen. Laat mijn woorden maar even rustig op je inwerken.
En wellicht dat je dan tegen Driekoningen kan zeggen: ja, die Engelbart had nog gelijk ook! En zo niet, en je blijft boos op mij, dan moet ik je helaas teleurstellen. Want anders dan de Luxemburgse vlaggentheorietjes luiden, heb ik me niet tot de islam bekeerd. Als ik zulke benauwde religieuze clubs boeiend had gevonden, had ik me immers allang aangesloten bij de eredienst van de onfeilbare profeet Geert!
Ik hou de zaak goed in de gaten maffe kereltjes !!
De lange arm vanuit Ankara
Met actieve steun van Turkije lukt het Turkse Nederlanders om succesvol te worden. Maar het is ook de bedoeling dat zij zich vervolgens opwerpen als Erdogans voorhoede in Nederland. Elsevier Weekblad ontleedt de lange arm van Erdogan.
In juli 2016, daags na de mislukte coup in Turkije, kleurde de Erasmusbrug in Rotterdam rood van de Turkse vlaggen. Vanuit de lucht gezien leek de demonstratie een soort slagader, gevormd door duizenden Turkse Nederlanders wier harten overliepen van liefde voor ‘hun’ leider Recep Tayyip Erdogan. En afgelopen zomer werd ook de herverkiezing van Erdogan als president in diverse Nederlandse steden uitbundig gevierd.
Provocerende viering Turkse Nederlanders. Lees meer
Zo’n 83.000 Turkse Nederlanders stemden op Erdogan. Hoe kan het dat zij, die hier zijn getogen (en vaak ook hier zijn geboren) zich zo verbonden voelen met een autocratische leider op 3.000 kilometer afstand? Het antwoord is simpel: omdat de Turkse staat er de afgelopen twintig jaar alles aan heeft gedaan om hen aan zich te binden.
Telegraaf 10.10.2018
Een soort Turkse zuil
Vooropgesteld: op individueel niveau is weinig in te brengen tegen alle initiatieven van de Turkse overheid. Wat geeft het of een Turks-Nederlandse student een studiereis naar Turkije maakt, of dat een Turkse migrantenvereniging in Nederland een seminar over leiderschap organiseert? Maar samen zorgen al deze initiatieven ervoor dat veel Turkse Nederlanders in een soort zuil leven waarin zij zich Turks voelen.
Door in Turkije en Nederland nieuwe instituties op te zetten en bestaande om te vormen, zorgt de Turkse staat ook hier voor ze, in elk opzicht: religieus, politiek, praktisch, juridisch, en als het gaat om integratie.
‘De combinatie van deze instituties geeft Turkse Nederlanders de mogelijkheid volledig in een Turkse bubbel te leven. Dat hoeft niet problematisch te zijn, maar het zorgt er wel voor dat hele generaties zich afzonderen,’ zegt politicoloog Floris Vermeulen (45) van de Universiteit van Amsterdam.
Critici zien het als een poging van hem om de markt te beïnvloeden, iets wat getuige de vrije val van de lire in aanloop naar de verkiezingen niet altijd even goed uitpakt. Tusiad, de grootste ondernemersvereniging, waarschuwde dinsdag dan ook direct voor het verlies van onafhankelijkheid bij de financiële institutie. De autonomie van de centrale bank is cruciaal voor een sterke economie, aldus de vereniging.
AD 02.10.2018
Blijvende patstelling bij onderhandelingen over EU-toetreding?
Minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu benadrukte dinsdag direct na de aanstelling van Erdogan opnieuw dat Turkije zo snel mogelijk lid wil worden van de Europese Unie (EU). Een opmerkelijke uitspraak, aangezien het land door het presidentiële systeem verder afdrijft van Europese waarden.
AD 04.10.2018
Eind juni – na de overwinning van Erdogan – liet de Europese Raad van Ministers zich al ontvallen dat de gesprekken over een Turkse toetreding tot stilstand zijn gekomen en dat de kans dat daarin nog verandering komt zeer klein is.
Kabinet, fluit Nederlandse Turken terug!
Nederland dreigt de controle over een vitaal belang te verliezen. Ik heb het hier niet over gas, olie of telecommunicatie, maar over Nederlanders van Turkse komaf.
Het vorige kabinet besloot om, waar het om vitale economische belangen gaat, de overname van Nederlandse door buitenlandse bedrijven te belemmeren. Mag een ander land een deel van de Nederlandse bevolking mobiliseren voor een militaire strijd? Ruim 350.000 Nederlanders staan onder controle van een andere staat.
Turkse interventie beperkt zich niet tot de moskee
Turkse moskeeën in Nederland staan onder controle van de Turkse regering. Waarom is dat niet verboden? Tja, de Turkse regering zou dat niet leuk vinden. Sinds wanneer is voor de bescherming van een vitaal Nederlands belang de mening van een ander land doorslaggevend? En dit is niet eens de enige vorm van de Turkse interventie in Nederland.
Politiek complot
Erdogan heeft de strafmaatregelen van Trump gebrandmerkt als chantage, een politiek complot en een economische aanval om Turkije op de knieën te dwingen.
De ruzie tussen Turkije en de VS over een gevangen geestelijke lijkt nog lang niet over. President Erdogan heeft bekendgemaakt dat hij de invoer van elektronische apparaten uit Amerika wil verbieden.
Hij maakte de maatregel niet concreet, maar suggereerde dat zijn landgenoten in plaats van een iPhone maar een Samsung moeten kopen of een smartphone van Vestel, een Turkse elektronicafabrikant.
De Turkse president Erdogan heeft zijn landgenoten namelijk opgeroepen i-Phone en andere Amerikaanse elektronica te boycotten. Een vergelding voor de verdubbeling van de Amerikaanse importtarieven die president Trump afgelopen vrijdag afkondigde voor aluminium en staal uit Turkije.
Het is een nieuwe escalatie van de oplaaiende handelsoorlog en vertrouwenscrisis tussen beide Navobondgenoten. Erdogan is van plan het keihard te spelen en is niet van plan concessies te doen.
Eerder zei hij, zinspelend op Trump: ,,De bullebakken van de wereld zullen falen.” En vandaag zei hij in een toespraak: ,,Laten we zaak omkeren en onze betovering op de tovenaar richten.”
Dieptepunt
Washington verdubbelde deze maand de importtarieven voor staal uit Turkije. President Trump is boos omdat Turkije weigert om de Amerikaanse dominee Andrew Brunson vrij te laten.
Dat heeft de verhouding tussen de Navo-bondgenoten Turkije en de Verenigde Staten op scherp gezet. Vorige week twitterde Trump daarover: “onze relaties met Turkije zijn op dit moment niet goed!”
AD 18.08.2018
Mislukte staatsgreep
Turkije beschuldigt Andrew Brunson ervan dat hij de mislukte staatsgreep van twee jaar geleden tegen Erdogan steunde. Hij zit al bijna twee jaar vast. Half juli mocht hij de gevangenis verlaten en sindsdien heeft hij huisarrest.
Andrew Brunson is een in Amerika geboren protestantse dominee die een kleine geloofsgemeenschap van 25 kerkgangers leidde in Izmir, aan de westkust van Turkije. Buiten zijn eigen kring hadden weinigen van deze man gehoord. Maar nu is hij het middelpunt van de ongekend felle ruzie tussen Turkije en de VS.
Gevolgen van die ruzie: de val van de Turkse lira, handelssancties over een weer en zorgen over het NAVO-partnerschap. Wie is de man waar Erdogan en Trump zoveel ruzie over maken? En waarom loopt het zo hoog op?
Voor het antwoord moeten we eerst even terug naar oktober 2016. Toen werd de 50-jarige dominee uit North Carolina aangehouden tijdens een golf van arrestaties na de mislukte staatsgreep in Turkije.
Op een hoorzitting sprak een Turkse rechter over aantijgingen dat Brunson lid zou zijn van de Gülen-beweging. President Erdogan verdenkt deze organisatie van het op touw zetten van de couppoging.
Het Witte Huis gooide het in eerste instantie op een akkoord met Turkije. Trump vroeg het Congres om Turkije geen sancties op te leggen vanwege wapendeals die Erdogan had gesloten met de Russische president Poetin. Ook zag de VS af van strafrechtelijke vervolging van een aantal lijfwachten van Erdogan, die demonstranten in elkaar hadden geslagen in Washington in 2017. Allemaal om Brunson vrij te krijgen.
Maqluba
Het bewijs tegen Brunson is geheim gehouden en de getuigen die door de aanklager zijn opgeroepen zijn anoniem gebleven. Maar volgens berichten in de media is een van de bewijsstukken een foto die rechercheurs op de smartphone van Brunson hebben gevonden. Op de foto is een bord Maqluba te zien, een maaltijd van vlees en rijst die in heel het Midden-Oosten populair is, maar die door de aanklager als “Gülenistische delicatesse” wordt bestempeld.
Volgens de Wall Street Journal vroeg Brunson de rechter om hem zo snel mogelijk naar huis te laten gaan. Toen hij de rechtszaal verliet, keek hij naar zijn vrouw die in het publiek zat, en zei “Ik word hier gek. Ik hou van je.”
Maximale pijn
Vorige week tweette Trump dat hij de Amerikaanse importtarieven ging verhogen. De aankondiging was zó getimed om maximale pijn te veroorzaken. Turkije was net bezig de financiële markten te kalmeren met de aankondiging van een nieuw economisch beleid. Maar door de importtarieven verloor de Turkse lira afgelopen week in rap tempo zijn waarde.
Andrew Brunson wordt vrijgelaten en krijgt huisarrest, 25 juli 2018EPA
Ondertussen loopt de ruzie steeds verder op. Vandaag liet Turkije wetenAmerikaanse elektronica te boycotten. Ook publiceerde de New York Times een ingezonden brief van Erdogan, waarin hij schreef: “Als de Verenigde Staten onze soevereiniteit niet respecteren en geen begrip tonen voor de dreigingen waar onze natie mee te maken heeft, kan ons partnerschap in gevaar komen.”
En de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur gaf de Turkse ambassadeur in Washington een onheilspellende waarschuwing: we zijn klaar met praten, totdat jullie Brunson naar huis laten gaan.
Draait het allemaal nou echt om die ene onbekende dominee uit North Carolina? Nee, zeker niet. Maar voorlopig vormt Andrew Brunson voor zowel Trump als Erdogan een handige stok waarmee ze elkaar kunnen blijven slaan.
Overleg
Gisteren 13.08.2018 was er in Washington overleg over Brunson met de Turkse ambassadeur, maar daar is niets concreets uitgekomen. Eerder deze maand stelde Amerika sancties in tegen twee kabinetsleden van Erdogan om zo de druk op te voeren om Brunson vrij te krijgen.
Door de Amerikaanse strafmaatregelen is de financiële crisis in Turkije versterkt. De lira heeft snel terrein verloren ten opzichte van andere valuta. De financiële wereld maakt zich zorgen of Turkije zijn buitenlandse leningen nog wel kan aflossen en vreest dat grote Europese banken hard worden geraakt door de Turkse financiële crisis.
AD 14.08.2018
Omwisselen
Erdogan riep zijn landgenoten vandaag 14.08.2018 nog maar eens op om lira’s niet in te ruilen voor dollars. “Omwisselen in buitenlandse valuta betekent toegeven aan de vijand”, zei hij.
AD 15.08.2018
Volgens hem heeft zijn regering de noodzakelijke maatregelen genomen om de economie te ondersteunen, maar hij voegde eraan toe dat het ook belangrijk is om politiek de rug recht te houden.
Kredietbeoordelaar Moody’s slaat alarm over Turkse bankensector
Nu de economie van Turkije vanwege het conflict met de Verenigde Staten de in problemen zit, wil het land de banden met de Europese Unie (EU) aanhalen. Turkije blijft benadrukken dat het nog altijd aast op EU-lidmaatschap. Maar de Franse president Emmanuel Macron trapt stevig op de rem.
Maandag zei Macron in gesprek met Franse diplomaten dat Turkije ‘ongeschikt’ is om toe te treden tot de EU. ‘Het Turkije van president Erdogan is niet hetzelfde Turkije als tijdens de periode-Atatürk,’ zei de Franse president, verwijzend naar Mustafa Kemal Atatürk (‘Vader der Turken’), die tijdens zijn presidentschap (1923-1938) een seculiere republiek van het land maakte.
‘Hoe kunnen we serieus overwegen met Turkije te blijven praten over het EU-lidmaatschap, terwijl de Turken dag in dag uit een pan-islamistischeen anti-Europese agenda nastreven?’ zei Macron. Volgens hem geniet een ‘strategisch partnerschap’ met Turkije, net als met bijvoorbeeld Rusland, de voorkeur.
Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken liet in een verklaring weten de uitspraken te betreuren, meldt de regeringsgezinde krant Yeni Safak. ‘Macrons opmerkingen over Turkije laten zien hoe weinig hij, ondanks voortdurende uitleg van onze kant, begrijpt van de Turkse realiteit.’ Ankara meent dat de noodtoestand na de mislukte coup op 15 juli 2016 – waarbij honderden doden vielen en waarna tienduizenden tegenstanders van president Recep Tayyip Erdogan de cel in gingen – de strenge maatregelen rechtvaardigde.
Nu de noodtoestand voorbij is, is Turkije volgens de verklaring een ‘genormaliseerde fase ingegaan’. Het nieuwe presidentiële systeem zou de door Brussel gewenste hervormingen mogelijk maken. Een opmerkelijke lezing, aangezien het nieuwe systeem Erdogan de macht geeft om buiten het parlement om ministers, hoge rechters en topambtenaren te benoemen. Eind juni – kort na de overwinning van Erdogan – liet de Europese Raad van Ministers zich al ontvallen dat de gesprekken over een Turkse toetreding tot stilstand zijn gekomen en dat de kans dat daarin nog verandering komt, zeer klein is.
Turkije wil handelsrelatie met Frankrijk versterken na sancties Amerika
Desondanks blijft Turkije toenadering tot de EU zoeken, omdat het zich daartoe door de Amerikaanse sancties genoopt ziet. ‘Turkije wil een nieuwe fase ingaan in de relatie met de EU,’ zei de Turkse minister van Financiën Berat Albayrakmaandagavond in Parijs, waar hij op bezoek was bij zijn Franse ambtgenoot Bruno Le Maire. De ‘unilaterale stappen’ van Amerika tonen volgens Albayrak dat een sterke band tussen Turkije en de EU belangrijker is dan ooit.
Zo wil Ankara de wederzijdse handel met Frankrijk, waarmee nu zo’n 14 miljard euro is gemoeid, vergroten naar 20 miljard euro. ‘Het is in ieders belang, in dat van Frankrijk, Turkije, Europa, dat de situatie in Turkije stabiliseert,’ aldus Albayrak. Op zijn beurt kondigde Le Maire aan dat zijn land graag met de Turken zaken blijft doen: ‘Frankrijk zal achter alle Franse bedrijven blijven staan die handelen of willen handelen met Turkije.’
Maandag was ook de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu al op bezoek in Europa: hij sprak in Vilnius, de hoofdstad van Litouwen, met zijn collega Linas Linkevičius. ‘Europa kan Turkije niet de rug toekeren,’ aldus de Litouwse minister, die zei dat beide partijen elkaar nodig hebben op het gebied van handel, veiligheid en immigratie. Cavusoglu benadrukte dat Turkije zich onverminderd blijft inzetten op EU-toetreding: ‘We weten dat vele obstakels niet technisch, maar politiek zijn.’
Cavusoglu spreekt donderdag en vrijdag met collega’s van EU-lidstaten
Cavusoglu krijgt deze week de kans om zijn Europese collega’s uit te leggen waarom een Turks EU-lidmaatschap minder onwaarschijnlijk is dan het lijkt. Donderdag en vrijdag is hij uitgenodigd op een informele bijeenkomst van ministers van Buitenlandse Zaken van lidstaten in Oostenrijk, dat EU-voorzitter is. Volgens het Turkse staatspersbureau Anadolu zullen de ministers ‘discussies houden over het Turkse toetredingsproces en bilaterale relaties’.
De man protesteerde tijdens een persconferentie van Merkel en Erdogan tegen de positie van journalisten in Turkije.
NOS 29.10.2018 Een kritische Turkse columnist moet Duitsland na 36 jaar verlaten. De man, Ertugrul Adil Yigit, zegt dat de uitzetting het gevolg is van zijn protestactie tijdens een persconferentie van de Duitse bondskanselier Merkel en de Turkse president Erdogan in september in Berlijn.
Yigit staat bekend om zijn kritische benadering van president Erdogan. Hij droeg tijdens de persconferentie een T-shirt met de tekst ‘Vrijheid voor alle journalisten in Turkije.’ De actie leidde tot onrust en Yigit werd door de beveiliging de zaal uit gezet.
Problemen verblijfsvergunning
Yigit woont naar eigen zeggen al 36 jaar in Duitsland. Zijn verblijfsvergunning is meerdere keren verlengd, maar vorig jaar waren er problemen met de verlenging. Volgens de columnist heeft het hoofd van de immigratiedienst in Hamburg hem beloofd dat die problemen zouden worden opgelost. Dit weekend heeft hij te horen gekregen dat hij tot 22 januari de tijd heeft om Duitsland te verlaten.
De Duitse autoriteiten zeggen dat Yigit wordt uitgezet omdat hij geen betaalde baan heeft en omdat zijn kinderen niet meer bij hem in huis wonen. De columnist zelf is ervan overtuigd dat de beslissing te maken heeft met zijn protestactie. Hij overweegt juridische stappen.
NU 24.10.2018 Het Europees Parlement wil de geldkraan voor Turkije volgend jaar verder dichtdraaien. De zogenaamde pre-toetredingssteun van de EU zou met 147 miljoen euro omlaag moeten in 2019 vanwege de politieke ontwikkelingen in het land.
Daarbovenop komt een korting van 40 procent die de Europese Commissie heeft voorgesteld voor de komende twee jaar.
Turkije krijgt jaarlijks gemiddeld zo’n 700 miljoen euro om het land op allerlei beleidsterreinen klaar te stomen voor het EU-lidmaatschap. De onderhandelingen liggen echter al geruime tijd stil. In oktober stemde het EU-parlement er al voor om 70 miljoen euro van de beschikbare steun in 2018 te besteden aan migratieprogramma’s.
CDA-delegatieleider Esther de Lange vindt de korting terecht. “Met het inperken van de godsdienst- en persvrijheid en de manier waarop president Erdogan omgaat met minderheden, heeft Turkije de laatste jaren laten zien dat het met Europese waarden niets van doen heeft.”
Kati Piri (PvdA) is niet gelukkig met de kortingen. Brussel gebruikte pre-toetredingsgeld recent ook om niet-gouvernementele organisaties in Turkije te steunen die zich met democratie en mensenrechten bezighouden. “Die worden hierdoor geraakt.”
Telegraaf 24.10.2018 Het Europees Parlement wil de geldkraan voor Turkije volgend jaar verder dichtdraaien. De zogenaamde pre-toetredingssteun van de EU zou met 147 miljoen euro omlaag moeten in 2019 vanwege de politieke ontwikkelingen in het land, bovenop een korting van 40 procent die de Europese Commissie heeft voorgesteld voor de komende twee jaar.
Turkije krijgt jaarlijks gemiddeld zo’n 700 miljoen euro om het land op allerlei beleidsterreinen klaar te stomen voor het EU-lidmaatschap. De onderhandelingen liggen echter al geruime tijd stil. In oktober stemde het EU-parlement er al voor om 70 miljoen euro van de beschikbare steun in 2018 te besteden aan migratieprogramma’s.
CDA-delegatieleider Esther de Lange vindt de korting terecht. ,,Met het inperken van de godsdienst- en persvrijheid en de manier waarop president Erdogan omgaat met minderheden, heeft Turkije de laatste jaren laten zien dat het met Europese waarden niets van doen heeft.’’
Kati Piri (PvdA) is niet gelukkig met de kortingen. Brussel gebruikte pre-toetredingsgeld recent ook om niet-gouvermentele organisaties in Turkije te steunen die zich met democratie en mensenrechten bezighouden. ,,Die worden hierdoor geraakt.”
AD 22.10.2018 De afgelopen jaren zijn honderden aanvragers van een uitkering bij gemeenten of de Sociale Verzekeringsbank (SVB) betrapt die hadden verzwegen dat ze eigen vermogen in het buitenland hadden. Het verzwegen bezit loopt in de tientallen miljoenen euro’s, blijkt uit onderzoek van het actualiteitenprogramma Nieuwsuur.
Alleen al in Turkije werd in 2016 en 2017 ongeveer 17 miljoen euro aan vermogen ontdekt, dat niet was gemeld bij de aanvraag van een bijstandsuitkering of een aanvulling op de AOW. Het vaakst werd in de afgelopen twee jaar onderzoek naar vermogens gedaan in Turkije (625 keer), Marokko (154) en Suriname (130). Het is niet bekend voor hoeveel geld aan verzwegen bezit is ontdekt in Marokko en Suriname. Het gaat onder meer om het bezit van tweede huizen.
Als geheim vermogen wordt ontdekt, kan de uitkering worden gestopt en moet het ten onterechte ontvangen uitkeringsbedrag worden terugbetaald. Maar ook dat blijkt erg lastig, meldt Nieuwsuur. De betrokkenen leven meestal op bijstandsniveau waardoor er maandelijks maar heel kleine bedragen kunnen worden geïncasseerd. Dat zou onder meer komen omdat het moeilijk en ingewikkeld is om bezit te verkopen.
Zo ontdekte de gemeente Den Haag in 2016 zeker 21 gevallen van vermoedelijk verzwegen bezit. Er werd bijna 200.000 euro teruggevorderd bij betrokkenen maar daarvan werd slechts 298 euro terugbetaald.
NOS 22.10.2018 De onderzoeken die gemeenten en de Sociale Verzekeringsbank uitvoeren in Turkije, om bij uitkeringsgerechtigden verzwegen vermogen op te sporen, zijn illegaal. Dat zegt de prominente Turkse AK-parlementariër Mustafa Yeneroglu tegen Nieuwsuur.
Uit onderzoek van Nieuwsuur blijkt dat gemeenten en de Sociale Verzekeringsbank de afgelopen jaren honderden aanvragers van een uitkering hebben betrapt op het verzwijgen van het bezit van bijvoorbeeld een huis in het buitenland.
Drie weken geleden oordeelde de Centrale Raad van Beroep in Nederland dat bewijs, vergaard bijvoorbeeld via het lokale kadaster in Turkije, rechtmatig is. Ook al is dat misschien niet volgens de Turkse wet, zoals een aantal Turkse advocaten in Nederland had beweerd.
Volgens de Centrale Raad van Beroep is dat voor de Nederlandse zaken niet relevant, zolang de onderzoeken volgens Nederlands recht op redelijke manier worden uitgevoerd.
‘Delict volgens Turkse wet’
Mustafa Yeneroglu van de AK-partij vindt de Nederlandse aanpak illegaal. “Het gaat hier om een delict volgens de Turkse wet”, aldus Yeneroglu. “Het feit dat er illegaal privégegevens verkregen worden en dat er in ons land voor een ander land gegevens worden verzameld, kan problemen veroorzaken in het kader van het internationaal recht en daarom moet dit niet gedaan worden.”
Hij zegt aangifte te gaan doen tegen de mensen die deze onderzoeken in Turkije uitvoeren voor Nederland. Yeneroglu hoop dat de Turkse regering dit soort onderzoeken stopzet.
AD 17.10.2018 President Recep Tayyip Erdogan heeft de aanklacht tegen vier studenten uit Ankara die hem zouden hebben beledigd, laten vallen. Ze hadden een spandoek bij zich met een satirische tekst. Hun rechtszaak zou 22 oktober 2018 beginnen, maar de openbaar aanklager ziet daar na het besluit van de Turkse leider zeer waarschijnlijk vanaf. Dat heeft Human Rights Watch vanavond bekendgemaakt.
De mensenrechtenorganisatie spreekt van een positieve en welkome ontwikkeling voor de betrokkenen, maar wijst erop dat er nog duizenden Turken vastzitten op verdenking van vergelijkbare vergrijpen. Met de persvrijheid in het land blijft het droevig gesteld. Volgens HRW moeten critici zich kunnen uitspreken. Ook als de president dat opvat als een belediging, behoort dat niet als misdrijf aan de rechter te worden voorgelegd.
Het viertal werd in juli opgepakt tijdens hun afstudeerfeest. Dan is het de gewoonte dat de geslaagden grappig bedoelde spandoeken maken, vaak met een politiek tintje. Op het gewraakte exemplaar stonden karikaturen van dieren met het hoofd van Erdogan en de ondertiteling ,,Dit is het …koninkrijk van de Tayyips’’, naar analogie van een voorpagina van een satirisch tijdschrift uit 2005.
AD 13.10.2018 De Amerikaanse predikant Andrew Brunson heeft president Donald Trump bezocht in het Witte Huis. Brunson, die vrijdag in Turkije op vrije voeten kwam, knielde bij binnenkomst in het Oval Office, ging in gebed voor de president en vroeg God om Trump bovenmenselijke wijsheid te schenken om het land te leiden.
De vijftigjarige Brunson werd in Turkije ongeveer twee jaar geleden vastgehouden op verdenking van banden met terreurorganisaties. Meteen na aankomst in de VS reisde de dominee af naar het Witte Huis.
Losgeld
Trump twitterde bij aankomst van de predikant ‘Welkom thuis predikant Andrew Brunson’. De Amerikaanse president zei dat er geen losgeld was betaald voor de vrijlating van de dominee. Trump benadrukte opnieuw dat de vrijlating en terugkeer van Brunson een ,,enorme” stap zal zijn naar betere relaties tussen de Verenigde Staten en Turkije, waar de christelijke dominee twee jaar werd vastgehouden.
De Turkse rechter hief gisteren het huisarrest en andere beperkingen op die van kracht waren tegen de aangeklaagde Amerikaanse predikant Andrew Brunson. Hij werd verdacht van betrokkenheid bij de couppoging in 2016, mocht het land verlaten en zat korte tijd later al in het vliegtuig op weg naar huis.
NOS 13.10.2018 Volgens president Trump is er “lang en hard onderhandeld” over de vrijlating van de Amerikaanse dominee Brunson, die twee jaar gevangen heeft gezeten in Turkije. Brunson kwam gisteren vrij en landde eerder vandaag op Amerikaanse bodem. Op uitnodiging van Trump kwam de 50-jarige dominee vrijwel direct na aankomst naar het Witte Huis.
Daar bedankte hij de president voor zijn inspanningen en vroeg hij God om Trump bovenmenselijke wijsheid te schenken. Brunson, die al lange tijd in Turkije woonde, werd in oktober 2016 aangehouden en vastgezet. Hij werd ervan beschuldigd banden te onderhouden met terroristen, iets wat Brunson altijd heeft tegengesproken.
“Geweldige verbetering”
De kwestie zette de Amerikaans-Turkse verstandhouding onder druk. Trump zegt nu dat er geen heimelijke afspraken zijn gemaakt over de vrijlating van Brunson, die hij “een goed christen” noemde. “Wij betalen in dit land geen losgeld”, aldus Trump. Hij zei ook dat de vrijlating van Brunson een “geweldige” verbetering in de relatie met Ankara betekent. De Turkse president Erdogan zei eerder vandaag ook al te hopen op betere banden tussen de twee landen.
NU 13.10.2018 De Amerikaanse predikant die bijna twee jaar werd vastgehouden in Turkije, is zaterdag aangekomen in de Verenigde Staten. Hij kwam na een medische controle in Duitsland met het vliegtuig aan in Washington.
Predikant Andrew Brunson had kort na aankomst een ontmoeting met de Amerikaanse president Donald Trump. In het Witte Huis knielde hij naast Trump om vervolgens voor hem te bidden. De vijftigjarige geestelijke woonde sinds de jaren negentig in Turkije.
In Turkije werd hij verdacht van onder meer betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in 2016. Brunson stond onder huisarrest, nadat hij eerst ruim anderhalf jaar in de gevangenis zat. Hij ontkende de beschuldigingen en ook de Amerikaanse regering dacht dat de predikant onschuldig was.
Brunson werd vrijdag veroordeeld vanwege betrokkenheid bij terrorisme. Omdat hij al enige tijd vastzat, hoefde hij niet opnieuw naar de gevangenis. De Amerikaan kon kort na zijn veroordeling het land verlaten.
Volgens Trump heeft de evangelische geestelijke “enorm geleden” onder zijn vervolging in Turkije.
Geen afspraken gemaakt over vrijlating
Volgens de Amerikaanse media had het Witte Huis afspraken gemaakt met Turkije over de vrijlating van Brunson. Trump laat zaterdagavond via Twitter weten dat dit niet het geval was. “Ik maak geen afspraken over gijzelaars.”
Verder bedankt Trump de Turkse president Recep Tayyip Erdogan voor zijn hulp in de kwestie. De “grote waardering” van de Verenigde Staten zou kunnen leiden tot “goede, misschien wel heel goede betrekkingen” met Turkije.
Erdogan reageerde ook op Twitter: “Geachte president Donald Trump. Zoals ik altijd benadruk, heeft de Turkse rechterlijke macht zijn vonnis op onafhankelijke wijze uitgesproken. Ik hoop dat de Verenigde Staten en Turkije hun samenwerking zullen voortzetten, zoals het twee bondgenoten betaamt.”
Nadat Trump in de zomer sancties en strafheffingen had opgelegd aan Turkije om Brunson te vrij te krijgen, stortte de Turkse nationale munteenheid de lira in. Erdogan sprak over een “economische oorlog” en noemde Trump een “krachtpatser”.
There was NO DEAL made with Turkey for the release and return of Pastor Andrew Brunson. I don’t make deals for hostages. There was, however, great appreciation on behalf of the United States, which will lead to good, perhaps great, relations between the United States & Turkey!
NU 12.10.2018 De Turkse rechter heeft vrijdag besloten het huisarrest van Andrew Brunson na twee jaar op te heffen. Dat betekent dat de Amerikaanse predikant het land kan verlaten.
De man is wel veroordeeld tot drie jaar cel vanwege betrokkenheid bij terrorisme. Hij zal die straf echter niet uit hoeven zitten, omdat hij al sinds oktober 2016 gevangen zat.
Volgens ooggetuigen in de rechtszaal huilde de vijftigjarige Brunson tijdens het vonnis. Kort daarvoor had hij tegen de rechtbank gezegd: “Ik ben een onschuldige man. Ik hou van Jezus, ik hou van Turkije.”
Brunson is kort na de uitspraak naar zijn huis in Izmir gegaan, aldus CNN Turk. Amerikaanse functionarissen verklaren, zonder een tijdstip te noemen, dat de predikant Turkije met een militair toestel zal verlaten.
Predikant verdacht van betrokkenheid bij mislukte staatsgreep
De Amerikaan woont al twintig jaar in Turkije. De predikant werd verdacht van onder meer betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in Turkije van twee jaar geleden. Brunson stond onder huisarrest, nadat hij eerst ruim anderhalf jaar in de gevangenis zat.
Brunson ontkende de beschuldigingen en ook de Amerikaanse regering dacht dat de geestelijke onschuldig was en wilde dat hij vrijkwam. Het lot van Brunson was zelfs de inzet van een hoogopgelopen diplomatieke ruzie tussen de Verenigde Staten en Turkije geworden.
Regering VS zou afspraken hebben gemaakt over vrijlating
De Amerikaanse regering zou met Turkije afspraken hebben gemaakt over de vrijlating. Hooggeplaatste bronnen binnen het Witte Huis zeiden dat donderdag tegen NBC News.
Een regeringsfunctionaris hield donderdag nog wel een slag om de arm. Hij stelde dat het Witte Huis er niet helemaal van overtuigd was dat de Turken zich aan de afspraken zouden houden.
NOS 12.10.2018 Een rechtbank in de Turkse stad Izmir heeft bepaald dat de Amerikaanse dominee Andrew Brunson op vrije voeten komt. Hij werd vandaag veroordeeld tot een gevangenisstraf van drie jaar, maar kwam direct vrij omdat hij al geruime tijd in huisarrest heeft doorgebracht. Eerdere verzoeken om opheffing van het huisarrest werden steeds afgewezen door de Turken.
De Turkse openbaar aanklager pleitte vandaag nog voor een gevangenisstraf van tien jaar voor Brunson. Tegelijkertijd vroeg hij om opheffing van het huisarrest.
De Amerikaanse regering eiste de vrijlating van Brunson. President Trump zegt dat de dominee zaterdag aankomt op een militaire basis bij Washington. Vermoedelijk volgt dan een ontvangst in het Witte Huis.
Staatsgreep
Brunson woont al ruim twintig jaar in Turkije. Twee jaar geleden werd hij gearresteerd omdat hij banden zou hebben met de beweging van de Turkse geestelijke Güllen. Die zit volgens de Turkse regering achter de mislukte staatsgreep van de zomer van 2016.
De gevangenhouding van Brunson heeft de betrekkingen tussen Turkije en de VS doen verslechteren. De Amerikaanse regering legde beslag op bezittingen en bankrekeningen van de twee meest betrokken Turkse ministers. Ook mochten Amerikanen geen zaken meer met hen doen.
Toen geruchten over de aanstaande vrijlating van de Amerikaan rondgingen, steeg de Turkse munt in waarde. Beleggers hopen dat het conflict met de VS hiermee uit de wereld is.
Getuigen zeiden vandaag in de rechtbank in Izmir dat hun verklaringen over Brunson verdraaid waren. Brunson herhaalde dat hij niets met de Gülen-beweging te maken heeft.
AD 11.10.2018 Het Witte Huis verwacht dat predikant Andrew Brunson binnen enkele dagen op vrije voeten komt. De Amerikaanse regering heeft daar afspraken over gemaakt met Turkije, zeggen hooggeplaatste bronnen tegen het Amerikaanse NBC News.
De bronnen zeggen dat aanklachten tegen Brunson worden ingetrokken als hij weer voor de rechter moet verschijnen. Dat gebeurt vermoedelijk vrijdag. Het is onduidelijk wat precies is afgesproken tussen de landen.
Het lot van Brunson is de inzet van een hoogopgelopen diplomatieke ruzie tussen de twee NAVO-bondgenoten. De predikant wordt onder meer verdacht van betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep van twee jaar geleden en staat momenteel onder huisarrest. De Amerikaanse regering denkt dat de predikant onschuldig is en wil dat hij vrijkomt.
Een regeringsfunctionaris hield nog wel een slag om de arm. Hij stelde dat het Witte Huis er niet helemaal van overtuigd is dat de Turken zich aan de afspraken zullen houden.
Het Witte Huis verwacht dat de door Turkije vastgehouden predikant Andrew Brunson binnen enkele dagen wordt vrijgelaten. De Amerikaanse regering zou daar afspraken over hebben gemaakt met Turkije.
Hooggeplaatste bronnen zeggen tegen NBC News dat aanklachten tegen de Amerikaanse Brunson worden ingetrokken als hij weer voor de rechter moet verschijnen. Dat gebeurt vermoedelijk vrijdag.
Het is onduidelijk wat de twee landen precies hebben afgesproken. De predikant zit intussen al bijna twee jaar vast in Turkije.
Het lot van Brunson is de inzet van een hoogopgelopen diplomatieke ruzie tussen de NAVO-bondgenoten. De predikant wordt verdacht van onder meer betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in Turkije van twee jaar geleden en staat momenteel onder huisarrest. De Amerikaanse regering denkt dat de geestelijke onschuldig is en wil dat hij vrijkomt.
Een regeringsfunctionaris hield nog wel een slag om de arm. Hij stelde dat het Witte Huis er niet helemaal van overtuigd is dat de Turken zich aan de afspraken zullen houden.
NU 12.10.2018 Het Witte Huis verwacht dat de door Turkije vastgehouden predikant Andrew Brunson binnen enkele dagen wordt vrijgelaten. De Amerikaanse regering zou daar afspraken over hebben gemaakt met Turkije.
Hooggeplaatste bronnen zeggen tegen NBC News dat aanklachten tegen de Amerikaanse Brunson worden ingetrokken als hij weer voor de rechter moet verschijnen. Dat gebeurt vermoedelijk vrijdag.
Het is onduidelijk wat de twee landen precies hebben afgesproken. De predikant zit intussen al bijna twee jaar vast in Turkije.
Het lot van Brunson is de inzet van een hoogopgelopen diplomatieke ruzie tussen de NAVO-bondgenoten. De predikant wordt verdacht van onder meer betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in Turkije van twee jaar geleden en staat momenteel onder huisarrest. De Amerikaanse regering denkt dat de geestelijke onschuldig is en wil dat hij vrijkomt.
Een regeringsfunctionaris hield nog wel een slag om de arm. Hij stelde dat het Witte Huis er niet helemaal van overtuigd is dat de Turken zich aan de afspraken zullen houden.
NOS 08.10.2018 De Duitse politie bewaakt een tentoonstelling in Duisburg vanwege een schilderij met daarop de Turkse president Erdogan met een banaan tussen zijn billen. Het werk heeft geleid tot dreigementen aan het adres van het museum, de Cubus Kunsthalle, en zijn medewerkers, schrijft de Rheinische Post. Ook heeft het Turkse consulaat bij het museum en de gemeente geprobeerd het werk van de muur te krijgen.
Bananen zijn kenmerkend voor graffiti-kunstenaar Thomas Baumgärtel. Het is hem niet specifiek om Erdogan te doen. De zelfverklaard ‘bananensprayer’ neemt in zijn werk ook andere politiek leiders op de korrel. Zo spuugt Trump een banaan uit zijn mond en berijdt de Noord-Koreaanse president Kim een raket vermomd als banaan.
De afbeelding van Erdogan leidde in februari ook tot problemen bij een kunstbeurs in Karlsruhe. Toen besloot een galeriehouder het werk te verwijderen na druk van buitenaf.
Niet bang
De directeur van de Kunsthalle wil het werk gewoon laten hangen. Wel is zij geschrokken van de dreigementen, zegt zij tegen de Rheinische Post. “De intensiteit van de haat baart me zorgen”, zegt Claudia Schäfer tegen de krant. De directeur vindt het “ongelooflijk dat veel mensen het werk zien als laster over Turkije. Er is geen onderscheid meer tussen de Turkse mensen en het gedrag van een dictatoriaal heerser”.
De kunstenaar is niet verbaasd over de ophef. Zijn werk is immers “bedoeld als provocatie”. Baumgärtel stelt voor ook de reacties tentoon te stellen. “Je moet niet bang zijn voor bedreigingen.”
AD 08.10.2018 Een tentoonstelling van de Duitse kunstenaar Thomas Baumgärtel in Duisburg staat onder politiebewaking. De aanleiding is een schilderij waarop de Turkse president Erdogan staat afgebeeld met een banaan in zijn achterste. Dat leidt tot massaal protest en bedreigingen.
Dat schrijft de Rheinische Post. De tentoonstelling is te zien in de Cubus-Kunsthalle in de stad in het Roergebied. ,,We hadden vooraf wel ingeschat dat er iets zou kunnen gebeuren”, zegt Claudia Schäfer, directeur van het museum. ,,Maar de omvang en de intensiteit van de haat die we nu ervaren, is zorgwekkend.”
Medewerkers van het museum werden online beledigd en bedreigd, en er werd ook gedreigd het museum plat te branden. De Turkse autoriteiten poogden de tentoonstelling van het bewuste kunstwerk tegen te houden. Maar dat wil het museum niet. ,,Dat is niet mijn idee van artistieke vrijheid.”
De museumdirecteur zegt dat de Turken die op internet bedreigingen uiten het schilderij zien als een belediging van de Turkse staat en het Turkse volk. Volgens Schäfer is dat een misvatting. Het moet volgens haar gezien worden als kritiek op ‘een dictatoriale machthebber’. Bovendien worden ook andere regeringsleiders – Trump, Kim en Merkel bijvoorbeeld – afgebeeld met een banaan op weinig voor de hand liggende plekken.
Provoceren
De kunstenaar zelf zegt in de Duitse krant dat het werk bedoeld is om te provoceren. Hij is dan ook niet verrast door de ophef. ,,Maar als we toegeven aan de bedreigingen, winnen zij.” Ook Baumgärtel zegt dat het werk geen aanval op Turkije is – ‘Dat is een geweldig land met geweldige mensen’. Met zijn werk wil de Duitser echter stelling nemen tegen ‘alle vormen van racisme en xenofobie’. ,,Zolang Turkse mensen onterecht gevangen zitten, zal ik met alle kracht daartegen strijden.”
Het is niet de eerste keer dat een kunstenaar die stelling neemt tegen Erdogan weerstand ontmoet. Eerder dit jaar was Turkije boos over een Zwitserse tentoonstelling, waar Erdogan de dood van een demonstrant in de schoenen geschoven kreeg. In 2016 haalde de Duitser Jan Böhmermann zich de woede van de president op de hals. Hij las live op de Duitse televisiezender ZDF een gedicht voor waarin Erdogan onder meer werd uitgemaakt voor ‘geitenneuker’ en ‘pedofiel’.
AD 05.10.2018 Het CDA wil een app verbieden waarmee Turkse Nederlanders criticasters van de Turkse regering kunnen aangeven bij de politie in hun moederland. Tweede Kamerleden Pieter Heerma en Chris van Dam noemen de app ,,ontwrichtend” en ,,onacceptabel” en willen die ,,zo snel mogelijk uit de lucht”.
Ook vicepremier Carola Schouten vindt de app onwenselijk, al weet ze niet of een verbod mogelijk is. De kwestie is in ieder geval iets om Turkije op aan te spreken. Schouten wijst erop dat de betrekkingen met de regering van president Recep Tayyip Erdogan onlangs zijn hersteld en dat er weer een Nederlandse ambassadeur in Ankara aan de slag is gegaan. Ze neemt ,,aan dat dit soort gesprekken gevoerd worden”.
Heerma en Van Dam sloegen aan op de ophef die in Duitsland over de app is ontstaan. Ze willen weten of de app ook in Nederland wordt gebruikt en willen dat het kabinet gaat praten met Apple en Google om die uit de Nederlandse appwinkels te weren.
NOS 04.10.2018 Excuses zijn er niet gemaakt, en er zijn geen voorwaarden vooraf. Maar de relatie tussen Nederland en Turkije is weer volledig hersteld. Vanmiddag is de band bezegeld met een bezoek van minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok aan de Turkse hoofdstad Ankara. “We hebben besloten nu vooruit te kijken. Wat gebeurd is, is gebeurd.”
Tijdens de persconferentie die Blok en zijn Turkse collega Mevlut Cavusoglu gaven, kwam die laatste met een opmerkelijke kijk op het afgelopen jaar. Gevraagd of hij nog altijd van mening is dat Nederlanders en de Nederlandse regering “overblijfselen van nazi’s en fascisten” zijn, sprak hij tegen dat dat ooit zo was gezegd:
‘We hebben nooit gezegd dat Nederlanders nazi’s zijn’
President Erdogan en Cavusoglu noemden Nederlanders en de Nederlandse regering vorig jaar maart wel overblijfselen van nazi’s en fascisten. Aanleiding was het weren van Cavusoglu (en later de Turkse minister Kaya van Familiezaken) voor een campagnebijenkomst in Nederland, kort voor het referendum over een grondwetswijziging waarvoor ook Turken in het buitenland mochten stemmen.
Die uitspraak leidde in Nederland tot veel verontwaardiging. Toen minister Kaya, die in plaats van Cavusoglu vanuit Duitsland met de auto naar Rotterdam was gekomen, niet mocht spreken bij het Turkse consulaat, sloeg de vlam in de pan. Er volgde een confrontatie tussen een deel van het publiek en de Mobiele Eenheid; de Turkse regering reageerde woest.
Excuses eisen
Voor het herstellen van de relatie vonden beide landen dat de ander excuses moest maken. Van die eis was vanmiddag niets meer over. “Geen van beide landen heeft excuses gemaakt”, zei Blok. “We hebben afgesproken dat we niet blijven terugkijken. Het was onverkwikkelijk, nu kijken we vooruit. We delen veel belangen.”
Blok verder: “We hebben elkaar nodig in de strijd tegen terrorisme. Turkije is een doorgangsland, ook naar Nederland. Dan is het van groot belang dat je samenwerkt. Op het gebied van handel moet je met elkaar verder. Er is in Nederland een grote bevolkingsgroep van Turkse afkomst, ook om die reden is het van belang dat we nu vooruitkijken.”
De minister kwalificeert de herstelde relatie tussen Nederland en Turkije “zeker als een vriendschap”. Volgens hem kunnen vrienden elkaar goed nieuws brengen, maar kunnen ze ook eerlijk zijn als dat nodig is.
Turkije veranderd
Turkije is een ander land dan op het moment dat de relatie met Nederland bekoelde. Sinds maart 2017 is een nieuwe grondwet van kracht, waarbinnen de macht zich concentreert rond president Erdogan. Internationaal is er weinig geloof meer in de onafhankelijkheid van de Turkse rechtelijke macht. Politieke oppositie krijgt weinig ruimte en honderden journalisten, advocaten, wetenschappers en politici zitten in de gevangenis.
Blok: “We hebben nu de gelegenheid om ook die onderwerpen weer aan de orde te stellen. De gesprekken gaan ook over de rechtsstaat, over het feit dat mensen gevangen zitten. Dat heb ik aan de orde gesteld en zal ik ook aan de orde blijven stellen.”
Turkse cel
Nog altijd zit een aantal Nederlanders met de Nederlandse en Turkse nationaliteit vast in Turkije. Volgens Buitenlandse Zaken zitten zeker twee Nederlanders in de gevangenis. Twaalf anderen hebben tijdens een bezoek aan Turkije een uitreisverbod gekregen, en kunnen dus niet terug reizen naar Nederland. Mogelijk gaat het om veel meer gevallen, de veertien zijn de gevallen die zich gemeld hebben bij het ministerie.
Het lot van deze Nederlanders, van wie sommigen niet eens weten waarom ze vast zitten in Turkije, is in de gesprekken ook aan de orde gekomen, zegt Blok. “Ik heb gevraagd om een fatsoenlijke behandeling en een eerlijke rechtsgang.” De vrijlating van de Nederlanders is niet als voorwaarde gesteld aan het verbeteren van de relatie. Blok herhaalt: “Ik heb gevraagd; doe het zorgvuldig, doe het snel en doe het respectvol.”
Ook andere knelpunten tussen Nederland en Turkije lijken niet meteen opgelost. Premier Rutte noemde eerder het Turkse plan om Turkse weekendscholen in Nederland te gaan financieren “ongemakkelijk”. De scholen zouden onder andere de band tussen Turkse Nederlanders en Turkije moeten versterken.
“Ik heb benadrukt dat die scholen transparant moeten zijn”, zei Blok vanmiddag. “En dat de leermiddelen openbaar moeten zijn en er toegang moet zijn, bijvoorbeeld voor journalisten. Zodat de Nederlandse samenleving kan zien wat daar gebeurt.”
De herstelde relatie heeft er vooralsnog niet toe geleid dat NOS.nl weer toegankelijk is in Turkije. In december 2016 besloot de Turkse regering de website en de app van de NOS te blokkeren. Sindsdien krijgen gebruikers een scherm te zien waarop staat dat de site wegens een ‘beschermende maatregel’ niet te bezoeken is in Turkije.
AD 03.10.2018 Na ruim een jaar van diplomatieke spanningen hebben Nederland en Turkije de eerste stappen gezet om hun stormachtige relatie naar rustiger vaarwater te leiden. De kou is uit de lucht. De verzoenende toon die vanuit Ankara klinkt, heeft daartoe veel bijgedragen. De Turkse minister Mevlüt Çavuşoğlu zal volgend jaar zelfs een bezoek aan Nederland brengen.
Minister Blok (Buitenlandse Zaken) arriveerde vandaag voor een bliksembezoek van 24 uur op uitnodiging van zijn Turkse ambtgenoot Mevlüt Çavuşoğlu.
De lichaamstaal en de uitspraken van beide politici maakten duidelijk dat ze het roerige verleden achter zich willen laten om een nieuwe start te maken. Blok sprak over ‘een positieve dag’ en een ‘hartelijke ontmoeting’ met de Turkse minister. De relatie ‘die op een laag pitje was gezet is hersteld’. Hij sprak over het feit dat het aantal Nederlandse toeristen naar Turkije weer toeneemt en dat Turkije ‘een positieve rol speelt in de Syrische provincie Idlib’.
Om aan te geven hoe goed de nieuwe start is, kondigde de Turkse minister aan dat hij begin volgend jaar een bezoek aan Nederland zal brengen.
De relatie is terug op vriendschappelijk niveau, aldus de minister. En vrienden moeten elkaar de waarheid kunnen zeggen. Daarom ook had hij de zorgen van het kabinet over de rechtsstaat en de mensenrechten bij zijn Turkse ambtgenoot aangekaart.
Excuses
Excuses heeft Turkije niet gemaakt en Nederland ook niet over het diplomatieke conflict vorig jaar maart in Rotterdam, toen een Turkse minister het land werd uitgezet. ,,We hebben besloten niet te blijven terugkijken, maar vooruit te kijken”, aldus minister Blok.
Çavuşoğlu sprak tegen dat hij of president Erdogan Nederland heeft beschuldigd ‘restanten van de nazi’s’ te zijn of ‘fascisten’. ,,Wat er toen is gebeurd was onaanvaardbaar”, zei de minister. ,,We hebben die dagen achter ons gelaten en kijken nu vooruit”, zei de minister.
Nederlandse ondernemers hebben belangstelling om zaken te doen met Turkije, dat een ‘enorm groeipotentieel heeft’, zei de VVD-bewindsman. Nederland, dat de belangrijkste investeerder is in Turkije, zal zich inspannen om de handelsbetrekkingen met het land nog verder uit te breiden, aldus Blok. Op die manier kan Nederland van positieve betekenis zijn voor de Turkse economie, zei hij.
De Nederlandse bewindsman heeft ook het lot van de zeker vijftien Turkse Nederlanders aangekaart die sinds de mislukte coup in Turkije vastzitten. Enkele van hen zitten in de gevangenis. Anderen hebben om onduidelijke reden een uitreisverbod. Hij heeft gevraagd om een eerlijke rechtsgang’ en hun zaken ‘snel en correct’ af te handelen. Çavuşoğlu had de minister beloofd er aan dacht aan te zullen schenken.
Blok hamerde er op dat dat Turkije en Nederland veel gemeenschappelijke belangen hebben. Door samenwerking met Ankara is de vluchtelingenstroom richting Europa beheersbaar geworden. En politie en justitie in Nederland hebben Turkije nodig om informatie te delen over jihadisten die op de terugweg zijn naar Europa.
NU 03.10.2018 De advocaat van de Amerikaanse dominee Andrew Brunson stapt naar het Turkse grondwettelijk hof om de vrijlating van zijn cliënt te eisen. De dominee heeft huisarrest in Turkije, nadat hij daar eerst ruim 1,5 jaar in de gevangenis zat.
De rechtszaak tegen Brunson staat op de rol voor 12 oktober 2018.
De arrestatie van de geestelijke leidt tot een verslechtering van de banden tussen Ankara en Washington. Zo hebben de twee landen elkaar bestookt met handelsmaatregelen.
De Turkse autoriteiten beschuldigen de geestelijke onder meer van steun aan een terreurorganisatie. Hij zou volgens Turkije betrokken zijn geweest bij de organisatie van de Turkse geestelijke Fethullah Gülen, die er door Ankara van verdacht wordt de mislukte staatsgreep in 2016 georganiseerd te hebben.
De politie deed daarna onderzoek bij het Amerikaanse landgoed van de Turkse geestelijke. Agenten wilden weinig kwijt over het incident.
NOS 03.10.2018 Een beveiliger heeft bij het landgoed van de Turkse geestelijke Fethullah Gülen in de Amerikaanse staat Pennsylvania een waarschuwingsschot gelost omdat hij een gewapende indringer zag. Dat zegt de woordvoerder van Gülen. De politie deed na het voorval onderzoek op het terrein.
Nadat de beveiliger het schot had gelost, sloeg de indringer op de vlucht. Er is niemand gewond geraakt. Wat de persoon van plan was, is onduidelijk.
Na het voorval zette de politie het erf enkele uren af. Buren werd geadviseerd binnen te blijven. Agenten wilden de aanwezige journalisten niet te woord staan.
Banneling
De 76-jarige Gülen woont al jaren in ballingschap in de Verenigde Staten. De Turkse regering wil dat de VS hem uitlevert. De geestelijke wordt door Turkije gezien als het brein achter de mislukte staatsgreep in 2016. De Amerikaanse regering acht zijn betrokkenheid bij de couppoging niet bewezen.
De Wall Street Journal meldde in november vorig jaar dat oud-generaal Michael Flynn en zijn zoon betrokken waren bij een plan om Gülen te ontvoeren. De Turkse regering zou de twee 15 miljoen dollar hebben beloofd als zij de geestelijke naar Turkije zouden brengen.
NOS 03.10.2018 Turkije kampt met de hoogste inflatie in 15 jaar. In september steeg de inflatie naar bijna 25 procent op jaarbasis. Dat is voornamelijk te verklaren door de forse waardedaling van de lira. Daardoor is het duurder geworden om energie en levensmiddelen te importeren.
Zo stegen de prijzen van voedsel met bijna 28 procent. Transport, kleding en andere diensten en producten werden ook fors duurder voor de Turken. Vorige maand voerde de Turkse centrale bank een flinke renteverhoging door om de inflatie onder controle te houden, zeer tegen de zin van president Erdogan.
‘Ergste achter de rug’
De Turkse minister Albayrak van Financiën heeft voor volgende week maatregelen aangekondigd om de inflatie te beteugelen. September was een dieptepunt, maar volgens de minister is het ergste nu achter de rug. Albayrak voorspelt dat de cijfers van oktober een stijgende lijn laten zien en dat de inflatie gaat dalen. Wat hij precies gaat doen om de geldontwaarding tegen te gaan, lichtte Albayrak niet toe.
De waarde van de Turkse lira is dit jaar zo’n 40 procent gedaald ten opzichte van de dollar en de euro. Dat komt onder meer door de internationale onrust over het financieel-economische beleid van president Erdogan. Er bestaan grote twijfels over de onafhankelijkheid van de centrale bank. Ook is er een diplomatieke crisis tussen Turkije en de Verenigde Staten.
NOS 02.10.2018 Turkije krijgt 70 miljoen euro minder uit de Europese subsidiepotten. Het Europees Parlement schrapt de financiële toetredingssteun voor het land, want er is te weinig vooruitgang op het gebied van mensenrechten, persvrijheid en democratie.
Ankara krijgt het geld als kandidaat-lidstaat. Het is een extraatje om het land te helpen te voldoen aan de toetredingseisen van de Europese Unie.
Tijdens de begrotingsonderhandelingen van vorig jaar werd besloten om 70 miljoen euro voor Turkije te reserveren. De voorwaarde was dat het land verbeteringen zou doorvoeren op het gebied van democratie, persvrijheid en mensenrechten. Dat is Turkije niet gelukt en dus is de Europese Commissie een procedure gestart om het geld anders te verdelen.
Teruggetrokken
In het jaarverslag van de Europese Commissie, dat eerder dit jaar uitkwam, stond dat Turkije zich steeds verder verwijdert van de Europese Unie, “met name op het gebied van de rechtsstaat en het evenwicht in het politieke systeem”.
Het geld dat nu niet naar Turkije gaat, wordt geïnvesteerd in migratie, humanitaire hulp en het Europese natuurbeleid.
Esther de Lange, de fractievoorzitter van het CDA in het Europees Parlement, is enthousiast over het besluit. “Allereerst gaat er minder geld naar Turkije, waarvan onlangs in het rapport van de Europese Rekenkamer al bleek dat de impact klein was. Ten tweede wordt het geld geïnvesteerd in de veiligheid van vluchtelingen door het businessmodel van mensensmokkelaars aan te pakken. Het mes snijdt zo aan twee kanten.”
Coup
Eerder werd er in de Tweede Kamer al gedebatteerd over de toetredingssubsidies. Na de mislukte coup in Turkije in 2016 werd een motie aangenomen om de toetredingssteun voor Turkije te schrappen.
Ook in België en Duitsland is het onderwerp al eerder naar voren gekomen. De Belgische premier Michel zei een jaar geleden voor “bevriezing of heroriëntering” te zijn en ook de Duitse bondskanselier Merkel wilde snijden in de toetredingsfondsen.
NU 02.10.2018 De broer van de geestelijke Fethullah Gülen, die volgens de Turkse regering achter de mislukte staatsgreep zat, is veroordeeld tot een jarenlange gevangenisstraf. Kutbettin Gülen is schuldig bevonden aan lidmaatschap van een gewapende terroristische organisatie.
Staatspersbureau Anadolu schrijft dinsdag dat de rechters in de havenstad Izmir Kutbettin Gülen 10,5 jaar celstraf hebben opgelegd. Hij zat sinds begin oktober 2016 in voorarrest. Hij wijst alle beschuldigingen van de hand en vroeg eerder om vrijlating vanwege gezondheidsproblemen.
In de zomer van 2016 vond in Turkije een couppoging plaats. De Turkse president Tayyip Erdogan houdt de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die in de Verenigde Staten verblijft, verantwoordelijk voor de poging hem ten val te brengen. De Amerikanen weigeren hem uit te leveren.
NOS 02.10.2018 De broer van de Turkse geestelijke Fethullah Gülen is veroordeeld tot een gevangenisstraf van 10,5 jaar. Volgens de rechters in de stad Izmir was Kutbettin Gülen lid van een terroristische organisatie.
Kutbettin Gülen werd na de mislukte staatsgreep van 2016 opgepakt en zat sinds die tijd vast. Hij heeft volgens de rechtbank mensen opgehitst om aan de staatsgreep mee te doen, maar zelf ontkent hij dat.
Zijn broer Fethullah wordt door de Turkse regering gezien als het brein achter de mislukte coup. De geestelijke woont nu in de Verenigde Staten en die weigeren om hem aan Turkije uit te leveren.
Ontslagen
Bij de mislukte staatsgreep kwamen zo’n 270 Turken om en raakten duizenden mensen gewond.
President Erdogan trad daarna hard op tegen mensen die banden zouden hebben met de beweging van Fethullah Gülen. Zo werd een groot aantal rechters en hoogleraren ontslagen. Dat leidde tot felle internationale kritiek op Erdogan.
NU 02.10.2018 Een Turkse rechter heeft de levenslange gevangenisstraf voor de prominente journalist Ahmet Altan en vijf collega’s dinsdag bevestigd. Ze kunnen geen aanspraak maken op voorwaardelijke vrijlating en ook niet profiteren van een eventuele amnestieregeling. Dat heeft het staatspersbureau Anadolu bekendgemaakt.
Altan werd in februari veroordeeld wegens betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in 2016. Hij zou, net zoals zijn broer Mehmet en vier andere mediavertegenwoordigers, tot het netwerk behoren van de in de VS wonende geestelijke Fethullah Gülen. President Recep Tayyip Erdogan houdt Gülen verantwoordelijk voor de couppoging.
Het proces tegen de broers Altan, die de beschuldigingen afwijzen, onderstreept volgens de critici dat het met de persvrijheid en de mensenrechten in Turkije slecht is gesteld.
Behalve tal van journalisten zijn na de zomer van 2016 tienduizenden vermeende tegenstanders gearresteerd of ontslagen.
Telegraaf 01.10.2018 Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) bezoekt woensdag en donderdag Turkije op uitnodiging van zijn Turkse collega Mevlüt Çavuşoğlu. Aanleiding voor het bezoek is de herstelde relatie tussen beide landen, aldus zijn ministerie.
De betrekkingen tussen beide landen waren flink bekoeld, onder meer nadat Nederland vorig jaar maart een campagnebijeenkomst van een Turkse minister in Nederland had verboden. In juli werden de betrekkingen weer genormaliseerd.
Blok zegt dat het belangrijk is „nu na de uitwisseling van ambassadeurs ook verder met elkaar het gesprek weer aan te gaan over uiteenlopende onderwerpen. De nauwe banden tussen onze landen gaan honderden jaren terug en we werken samen op verschillende terreinen zoals migratie, terrorismebestrijding en economie en handel.”
Woensdag praat Blok in de Turkse hoofdstad Ankara met de Turkse regering. Ook zal hij praten met parlementariërs en mensenrechten-ngo’s. Donderdag is de minister in Istanbul en spreekt hij op het TRT World Forum over het belang van multilateralisme en samenwerking op het wereldtoneel.
NOS 01.10.2018 De Turkse president Erdogan wil dat Duitsland 136 Turkse staatsburgers uitlevert. Volgens hem gaat het om terroristen die een rol hebben gespeeld bij de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016.
Tegen Turkse media zei Erdogan dat hij een lijst met namen heeft overhandigd aan de Duitse regering. Vlak voor het staatsbezoek van afgelopen weekend vroeg hij al om de uitlevering van 69 mensen. Die lijst heeft hij nu uitgebreid.
Erdogan zou tegen de Turkse pers hebben gezegd dat het “onbegrijpelijk is dat Duitsland niet uitlevert, ondanks bewijs van betrokkenheid bij de Gülen-beweging of lidmaatschap van de PKK”. Hij ziet vooral de in ballingschap levende geestelijke Fethullah Gülen als brein achter de mislukte couppoging.
De Turkse president stond de pers zaterdagavond te woord tijdens de terugvlucht na zijn staatsbezoek. Pas vandaag komt de inhoud van die gesprekken naar buiten.
Toespraak
De ontvangst in Duitsland noemde Erdogan “zeer vriendelijk”, schrijft de Turkse krant Hürriyet. Wel had Erdogan het over de toespraak van de Duitse president Steinmeier tijdens het staatsbanket. Daarin bekritiseerde Steinmeier het mensenrechtenbeleid van Erdogan. “In ons land nodigen we niet iemand uit voor het eten om vervolgens zoiets te zeggen”, zei de Turkse president.
Volgens Erdogan komen zowel bondskanselier Merkel als president Steinmeier volgend jaar naar Turkije. “We hebben afgesproken elkaar vaker te bezoeken”, zei hij.
Andere blik
Bondskanselier Merkel kijkt met een andere blik naar het bezoek van Erdogan. Zaterdag zei ze dat “de diepe verdeeldheid” tussen beide landen door het bezoek niet is afgenomen.
De relatie tussen Duitsland en Turkije is bekoeld na Duitse kritiek op de arrestatiegolf in Turkije na de mislukte coup. Ook maakt Duitsland zich zorgen over landgenoten die in Turkije gevangen zitten. Turkije tilt op zijn beurt zwaar aan het politieke asiel dat Turken in Duitsland hebben gekregen; Ankara vindt dat Duitsland zich te veel met Turkse binnenlandse aangelegenheden bemoeit.
NOS 28.09.2018 De regering van Turkije heeft Duitsland kort voor het staatsbezoek van president Erdogan om uitlevering van zo’n zeventig in Duitsland verblijvende ‘terroristen’ gevraagd. Dat meldt de Turkse krant Yeni Asir. Een van de gezochte personen is de academicus Adil Öksüz, die een sleutelrol zou hebben gespeeld bij de mislukte staatsgreep tegen Erdogan in 2016.
Duitse media noemen ook de naam van de journalist Can Dündar, een voormalig medewerker van de kritische krant Cumhuriyet. Hij is in Turkije tot vijf jaar en tien maanden veroordeeld voor het schenden van staatsgeheimen, verraad en propaganda, omdat hij over wapenleveranties van een Turkse geheime dienst aan rebellen in Syrië had geschreven.
Niet naar Erdogan
De 57-jarige Dündar leeft als balling in Duitsland. De verwachting was dat hij vanmiddag bij een persconferentie van Erdogan en Merkel vragen zou stellen over journalisten die onder het bewind van Erdogan zijn vastgezet.
Vanmorgen maakte hij bekend dat hij van zijn voornemen afzag. “Erdogan zou de persconferentie afzeggen om geen vragen hoeven te beantwoorden”, zei Dünbar op Twitter. Hij ging ervan uit dat Duitse journalisten namens hem vragen zouden stellen.
Een Turkse fotograaf deed dat non-verbaal. Hij droeg een T-shirt met de opdruk ‘Vrijheid voor journalisten in Turkije’ en werd voor het oog van de vele camera’s afgevoerd. Dünbar zal later vandaag reageren op het bezoek van Erdogan aan Duitsland.
De Turks-Duitse journalist Ertugrul Yigit wordt door beveiligers verwijderd EPA
Op de persconferentie zei Merkel dat er wat betreft persvrijheid, mensenrechten en de rechtsstaat grote verschillen zijn tussen Duitsland en Turkije. Ze hoopt de kloof te verkleinen door een dialoog en samenwerking op economisch gebied op gang te brengen.
Erdogan ging de verschillen niet uit de weg. Hij bedankte Duitsland voor steun bij de opvang van vluchtelingen uit Syrië. “Maar als het om de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht gaat, dan is het belangrijk dat elk land gerespecteerd wordt. Iedereen die in een democratie gelooft, zal me daarin gelijk geven.”
Ook zei hij dat er in Duitsland duizenden leden van de Koerdische PKK en honderden leden van de Gülen-beweging wonen, organisaties die door de Turkse regering als terroristisch worden beschouwd.
NOS 28.09.2018 Ze hebben sinds gistermiddag een uitgelezen onderwerp om het ijs wat te breken, en dat zal nodig zijn ook. Als de Turkse president Erdogan deze dagen op bezoek is bij de Duitse president Steinmeier en bondskanselier Merkel, kan hij beginnen met felicitaties. Want de organisatie van een EK voetbal gaat opnieuw aan Turkije voorbij, Duitsland werd door de UEFA aangewezen voor het toernooi van 2024.
De Turkse regering en zijn media presenteren het al als een reset, de ultieme wiedergutmachung: president Erdogan gaat naar Berlijn om weer vrede te sluiten met Duitsland en Europa. “Het is onze prioriteit om de afgelopen jaren volledig achter ons te laten”, zegt Erdogan. Vandaag en morgen moet dat gaan gebeuren, tijdens zijn eerste bezoek aan Duitsland in vier jaar tijd.
Turkije verkeert sinds deze zomer in economisch noodweer, dus wil Erdogan vooral praten over het verstevigen van economische banden. Maar Europa, met bondskanselier Merkel voorop, verbindt aan nieuwe economische afspraken al een tijdje ook politieke eisen. Op dat terrein hobbelt Turkije alleen maar verder bij Europa vandaan.
Daarmee is de kans op een echt succes – nieuwe afspraken, warme woorden en grote doorbraken – heel klein. Toch kan Erdogan op voorhand tevreden zijn. Een ontvangst door de Duitse president Steinmeier, inclusief militaire eer en een staatsbanket, en meerdere ontmoetingen met bondskanselier Merkel. De fotomomenten die dat oplevert zijn het bewijs: hoe ongelukkig ook met alle veranderingen in Turkije, Europa erkent zijn macht.
Vijandbeelden
De nazi-vergelijkingen zijn uit speeches en kranten verdwenen, de vijandbeelden ook; er komt sinds deze zomer een andere toon uit Ankara richting Europa. Die beleidswijziging ging gelijk op met een andere drastische verandering: de Turkse munt, de lira, stortte in een diep ravijn en kwam voorlopig tot stilstand bij een waarde die 40 procent lager ligt dan aan het begin van dit jaar.
Meerdere sectoren van de Turkse economie staan sindsdien in crisis-stand. Bedrijven die afhankelijk zijn van importen of schulden hebben in het buitenland, verkeren plotseling op de rand van faillissement. De braindrain, hoogopgeleid personeel dat vertrekt, krijgt een nieuwe impuls. Uit recente cijfers blijkt dat in 2017 meer dan een kwart miljoen Turken hun land verlieten.
Ankara beseft dat er iets moet gebeuren, hoewel de Turkse regering officieel blijft ontkennen dat met het beleid iets mis is. De problemen worden veroorzaakt door de ‘economische oorlog’ die vooral Amerika tegen Turkije heeft ontketend. Een welwillende houding van Europa, de belangrijkste handelspartner van Turkije, zou inmiddels dus wel van pas komen. Erdogan zoekt deze dagen Duitse bedrijven op, wil financiële markten geruststellen en de politieke sfeer verbeteren.
Een meerderheid van de Duitsers vindt het onbegrijpelijk dat president Erdogan een militair eerbetoon krijgt, terwijl er nog steeds Duitse journalisten in Turkije vastzitten. Uit protest hebben leiders van oppositiepartijen besloten niet aan te schuiven bij het staatsbanket, zegt correspondent Beau Heimensen vanuit Berlijn.
Bondspresident Steinmeier wil Turkse Duitsers laten zien dat Duitsland respect heeft voor hun land van herkomst. “Het bezoek is geen uiting van de genormaliseerde verhoudingen, daar zijn we nog ver van verwijderd, maar het is een begin”, zegt Steinmeier.
Morgen gaat Erdogan ook naar Keulen om daar de grootste moskee van Europa te openen. Die behoort tot het moskeeverband Ditib en is grotendeels betaald door de Turkse staat. Velen beschouwen Ditib als de lange arm van Erdogan in Duitsland.
Zowel in Berlijn als in Keulen zijn er voor dit weekend demonstraties aangekondigd. Duizenden extra politieagenten zijn ingezet om het bezoek in goede banen te leiden. Er wordt gevreesd voor botsingen tussen pro- en anti-Erdogan-betogers.
Rechtsstaat
De beste uitkomst voor Erdogan zou zijn dat hij toezeggingen krijgt over visumvrij reizen en een vernieuwing van de douane-unie tussen Europa en Turkije. Zodat Turken zonder obstakels naar Europa kunnen, tariefmuren verder worden afgebroken en de handel tussen de twee soepeler gaat verlopen. Erdogan heeft die wensen al jaren boven aan zijn lijstje staan.
Bondskanselier Merkel gaf in 2017 al aan dat zulke afspraken er alleen komen als de rechtsstaat wordt hersteld in Turkije. Erdogan benadrukt regelmatig dat hij geen invloed heeft op de rechtsgang in zijn land en rechtbanken onafhankelijk zijn. Buiten Turkije zijn er weinigen die dat nog geloven. Tienduizenden politieke opponenten van Erdogan verloren in de afgelopen jaren hun baan, hun paspoort of werden gevangengezet.
Duitsland heeft daar rechtstreeks mee te maken: nog altijd zitten vijf Duitse staatsburgers vast in Turkije. De eerdere vrijlating van twee andere Duitsers had alle schijn van een politieke beslissing. Turkije is er door westerse landen meermaals van beschuldigd buitenlanders gevangen te nemen in een poging sterker te staan in diplomatieke onderhandelingen.
Autocraat
Zo’n geval van ‘gijzelingsdiplomatie’ heeft ook de relatie met de Verenigde Staten in de afgelopen maanden flink beschadigd. De Amerikaanse dominee Andrew Brunson zit al twee jaar vast op verdenking van betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in 2016. President Trump noemt die beschuldiging belachelijk en heeft economische sancties tegen Turkije ingesteld.
Reden te meer voor de Turkse regering om de banden met landen in Europa aan te halen. Ook Nederland merkt dat. Vorige maand was er plotseling een doorbraak in de ruzie tussen Nederland en Turkije, die voortsleept sinds de rel in Rotterdam in maart 2016. Er werden over en weer opnieuw ambassadeurs aangesteld en naar verwachting gaat minister Blok van Buitenlandse Zaken volgende week op bezoek in Turkije.
Het lijkt erop dat Europese hoofdsteden zich erbij neerleggen dat Turkije wordt bestuurd door een autocraat, met wie een nieuw soort relatie moet worden aangegaan. Tot 2015 werd de relatie tussen de EU en Turkije altijd gestaag steeds een beetje hechter. De jaren daarna was er steeds meer onenigheid, stilstand en hier en daar zelfs achteruitgang.
Nu zal worden gezocht naar een nieuwe vorm, die minder heeft van een vriendschap, en meer van een strategisch partnerschap. Want voor Europa blijft Turkije belangrijk. De vluchtelingendeal, de buffer die Turkije vormt tussen conflicten in het Midden-Oosten en Europa, zal Merkel willen bewaken. En het is ook in haar belang dat de Turkse economie niet in elkaar zakt. Dat kan ook Duitsland, dat grote handelsbelangen heeft in Turkije, diep raken.
NU 27.09.2018 De politie in Berlijn verdenkt een collega ervan dat hij voor de Turkse geheime dienst leden van de Turkse oppositie in de Duitse hoofdstad heeft bespioneerd. Het korps is een onderzoek naar de man begonnen, zo werd donderdag bekendgemaakt.
Het gaat om een politieman in een hoge rang die al langere tijd door de veiligheidsdiensten in de gaten werd gehouden.
Het zou hem vooral om adressen van oppositieleden te doen zijn geweest, die hij aan een medewerker van de Turkse ambassade in Berlijn zou hebben overhandigd.
De politie spreekt van “ernstige beschuldigingen”.
AD 27.09.2018 De politie in Berlijn verdenkt een collega van spionage. De man zou voor de Turkse geheime dienst leden van de Turkse oppositie in de Duitse hoofdstad hebben bespioneerd. Het korps is een onderzoek tegen de man begonnen, zo werd donderdag bekendgemaakt.
Het gaat om een politieman in een hoge rang die al langere tijd door de veiligheidsdiensten in de gaten werd gehouden. Het zou hem vooral om adressen van oppositieleden te doen zijn geweest die hij aan een medewerker van de Turkse ambassade in Berlijn zou hebben overhandigd.
De politie spreekt van ‘ernstige beschuldigingen’.
Erdogan
Het nieuws komt een dag voor het bezoek van de Turkse president Erdogan aan Duitsland. Dat bezoek moet de verhoudingen tussen beide landen verbeteren.
NU 26.09.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft dinsdagavond (Amerikaanse tijd) gezegd dat een rechter moet beslissen over het lot van een Amerikaanse dominee die wordt verdacht van betrokkenheid bij terrorisme. De gevangenschap van de geestelijke heeft tot een diplomatiek en economisch conflict tussen Turkije en de Verenigde Staten geleid.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, zei maandag te hopen dat Andrew Brunson later deze maand zal worden vrijgelaten. De predikant staat sinds afgelopen juli onder huisarrest, daarvoor zat hij 21 maanden lang in de cel.
“Dit is een gerechtelijke kwestie. Brunson is aangehouden op verdenking van deelname aan terrorisme gerelateerde misdrijven”, zei Erdogan dinsdag in New York, waar hij de algemene vergadering van de Verenigde Naties bijwoonde. “Op 12 oktober is er weer een hoorzitting en we weten niet wat de rechtbank zal besluiten. Politici zullen niets te zeggen hebben over het vonnis.”
De Turkse president benadrukte dat hij niet de bevoegdheid heeft de vrijlating van Brunson te gelasten. “Onze gerechtelijke macht is onafhankelijk. Laten we afwachten wat de rechter beslist.”
Als Brunson schuldig wordt bevonden, hangt hem een celstraf tot 35 jaar boven het hoofd. De Amerikaanse dominee ontkent alle aantijgingen tegen hem.
De zaak tegen Brunson heeft tot een hoog opgelopen diplomatiek en economisch conflict tussen Ankara en Washington geleid. De Amerikaanse president Donald Trump verdubbelde in augustus de heffingen op aluminium- en staalimport uit Turkije als strafmaatregel.
Turkse lira raakte in vrije val door Amerikaanse sancties
Het conflict met de VS en zorgen over het financiële beleid van de regering-Erdogan hebben ervoor gezorgd dat de Turkse lira in de afgelopen weken bijna 40 procent van zijn waarde ten opzichte van de Amerikaanse dollar heeft verloren. Een recente ingreep van de Turkse centrale bank wist de munt weer iets te stabiliseren.
Volgens Erdogan vallen de economische problemen van Turkije mee. “De zaak-Brunson is in de verste verte niet verbonden met de economie van Turkije. De huidige economische uitdagingen worden meer overdreven dan nodig is en Turkije zal deze uitdagingen het hoofd bieden met zijn eigen middelen.”
NOS 24.09.2018 De Duitse bondskanselier Merkel zal het staatsbanket dat wordt georganiseerd voor de Turkse president Erdogan niet bijwonen. Het Duitse weekblad Der Spiegel meldt dat op basis van bronnen rond de regering. Waarom Merkel niet aanwezig zal zijn, is onduidelijk.
Erdogan brengt later deze week een driedaags bezoek aan Duitsland. Tijdens dat bezoek staat een staatsbanket gepland met honderd genodigden, onder wie de bondskanselier.
Of de afzegging van Merkel politiek gemotiveerd is, valt volgens Der Spiegel niet te zeggen. Ze heeft in het verleden vaker diners met buitenlandse presidenten afgezegd. Ze was voor het laatst bij een staatsbanket aanwezig in 2015, toen de Britse koningin Elizabeth een bezoek bracht aan Duitsland.
In de agenda van de bondskanselier staan wel twee andere afspraken met Erdogan. De twee hebben vrijdag een gesprek en zaterdagochtend een werkontbijt. Daarna gaat de Turkse president vermoedelijk naar Keulen om een moskee te openen.
‘Signaal afgeven’
Het is gebruikelijk dat de Duitse president bij officiële staatsbezoeken een staatsbanket organiseert. Niettemin was er in Duitsland kritiek op de keuze om dit ook voor de Turkse president te doen, gezien de recente spanningen tussen Duitsland en Turkije.
Volgens politicus Cem Özdemir van de oppositiepartij de Groenen is Erdogan “geen normale president van een democratie”. Hij zou daarom niet met alle egards van een staatsbezoek moeten worden ontvangen, vinden Özdemir en andere oppositieleden.
Ook andere politici hebben de uitnodiging voor het staatsbanket afgeslagen. Özdemir heeft daarentegen gezegd dat hij wel aanwezig zal zijn, “zodat Erdogan een criticus onder ogen moet komen”.
Economie op agenda
Duitse media schrijven dat Erdogan het tijdens zijn bezoek aan Duitsland vooral over de economische betrekkingen tussen de twee landen zal willen hebben. Duitsland is een belangrijke handelspartner van Turkije, dat in een valutacrisis verkeert.
Erdogan is nu in de VS voor de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Voor zijn vertrek naar Duitsland heeft hij ook nog een ontmoeting met investeerders in de Verenigde Staten.
AD 24.09.2018 De Duitse bondskanselier Angela Merkel gaat niet naar het staatsbanket dat de Duitse president Steinmeier zijn Turkse ambtgenoot Erdogan aanbiedt.
Erdogan dineert vrijdagavond tijdens zijn staatsbezoek aan Duitsland bij Steinmeier in het slot Bellevue, waar het Duitse staatshoofd woont.
Sommige politici van de oppositie die zijn uitgenodigd voor het diner, blijven uit protest tegen Erdogans autoritaire beleid weg.
Er zijn ongeveer 120 mensen uitgenodigd. Medewerkers van Steinmeier beklemtonen echter dat de bondskanselier lang niet altijd naar een staatsbanket gaat, zoals vorig jaar nog het geval was bij het bezoek van president Xi Jinping van China. Merkel spreekt Erdogan vrijdagmiddag en zaterdagmorgen.
NU 20.09.2018 Het Turkse hof van beroep heeft de vrijlating gelast van parlementariër Enis Berberoglu, die in februari was veroordeeld tot bijna zes jaar celstraf voor het lekken van staatsgeheimen naar een kritische krant.
Zijn straf blijft staan, maar hij zou die pas moeten uitzitten na afloop van zijn mandaat, meldt het Turkse staatspersbureau Anadolu.
Beberoglu was bij de parlementsverkiezingen van 24 juni voor vijf jaar herkozen als lid van het parlement voor de centrumlinkse partij CHP. In februari was hij veroordeeld tot vijf jaar en tien maanden voor spionage. Hij had naar verluidt videobeelden van Turkse wapenleveranties aan Syrische islamisten doorgespeeld in 2014.
Zijn veroordeling leidde tot veel verontwaardiging. De leider van oppositiepartij CHP, Kemal Kilicdaroglu, organiseerde uit protest een ‘Mars voor Gerechtigheid’; hij legde meer dan 400 kilometer te voet af.
Berberoglu was in juni 2017 al veroordeeld tot 25 jaar gevangenisstraf voor de beschuldigingen. In hoger beroep werd die straf in februari verminderd tot bijna zes jaar.
AD 18.09.2018 De in Istanboel gearresteerde Dordtenaar Ekrem Deniz Osmanogullari zit niet meer in de cel. Dat heeft zijn advocaat bekendgemaakt. ,,Hij werd gisteravond vrijgelaten uit de Silivri-gevangenis”, aldus zijn advocaat. Het is nog niet bekend of hij Turkije mag verlaten.
De officier van justitie is nog bezig met het opstellen van de aanklacht. Het zou gaan om uitlatingen van de Dordtenaar op social media, die kunnen worden gezien als ‘propaganda maken voor een gewapende terroristische organisatie’ en het ‘beledigen van president Erdogan’.
Zodra de aanklacht is opgesteld, zal duidelijk worden waarvan Osmanogullari officieel wordt beschuldigd en wat de strafeis van de openbare aanklager is.
Lees ook
Dordtse Deniz overgeplaatst naar gevangenis voor terreurverdachten
Lees meer
PREMIUM
Opluchting na bezoek advocaat: gearresteerde Deniz is gezond
Lees meer
Deniz uit Dordrecht in Turkije gearresteerd
Lees meer
PREMIUM
Tante bezoekt Ekrem Deniz in cel: ‘Iedereen leeft mee met hem’
Het goede nieuws zorgt voor grote opluchting bij de ouders van Deniz: ,,Mijn vrouw was gisteren een beetje verdrietig”, vertelt vader Ali. ,,Maar ik zei haar: ‘Maak je geen zorgen, hij komt deze week nog vrij. Dat voel ik.’ En gisteravond werden we gebeld dat hij vrij was. ‘Zie je wel’, zei ik haar. Ik wist het. Nu wachten tot de zitting, maar daarna komt hij snel naar Nederland hoor.”
Overbevolkte gevangenis
Osmanogullari zat sinds vorige week in een cel met andere verdachten in het overbevolkte Silivri-gevangeniscomplex, een van de zwaarst beveiligde detentiecentra van Europa voor onder meer terroristen en politieke gevangenen.
De Turkse Nederlander reisde ruim een week geleden naar Istanboel. Daar werd hij op het Atatürk-vliegveld gearresteerd en in voorarrest achter de tralies gezet.
Vertaler op links symposium
Osmanogullari was van plan om tijdens het linkse Eyüp Bas-symposium in Istanboel als vertaler te helpen. Hoewel dit evenement een vergunning kreeg van de overheid, zijn de organisatoren fel gekant tegen de regering van president Erdogan.
Het Anti-Imperialisme Front, dat het symposium organiseert, is in de ogen van de overheid gelieerd aan het revolutionair volksbevrijdingsleger DHKP/C. Die extreemlinkse groep staat op de zwarte lijst van terroristische organisaties en stelt zich op als een van de grootste vijanden van de huidige regering.
NOS 16.09.2018 De Duitse minister van Buitenlandse Zaken verdedigt zich tegen de reacties op het staatsbezoek van de Turkse president Erdogan. Die komt eind september naar Duitsland en dat leidt tot forse kritiek.
De politieke partijen Die Linke, de Groenen en Alternatieve für Deutschland zien niets in dat bezoek. Volgens politicus Cem Özdemir van de Groenen is Erdogan “geen normale president van een democratie”. Hij zou daarom niet met alle egards van een staatsbezoek moeten worden ontvangen.
Minister Maas zegt in een interview met persbureau DPA dat het juist van groot belang is dat Erdogan op staatsbezoek komt, want “er valt veel te bespreken”.
Arrestaties om politieke redenen
De relatie tussen Duitsland en Turkije is al een paar jaar slecht. Een van de belangrijkste redenen daarvoor is dat in Turkije meer dan dertig Duitse staatsburgers zijn opgepakt om politieke redenen.
Bekende voorbeelden zijn de Die Welt-correspondent Deniz Yücel en Mesale Tolu. Een groot deel van de Duitsers is inmiddels vrijgelaten. Voor zover bekend zitten er nog zes op politieke gronden vast in Turkije.
Toch is het volgens Maas tijd om de relatie te normaliseren: “Het is voor Duitsland van strategisch belang. Turkije is meer dan een grote buur. Het is ook een belangrijke partner van Duitsland.”
Militaire eer en staatsbanket
Erdogan is op 28 en 29 september in Duitsland. Hij wordt ontvangen met militaire eer en een staatsbanket met president Steinmeier. Ook staat er een gesprek met bondskanselier Merkel op het programma.
Tegenstanders willen dan bij de Brandenburger Tor een grote demonstratie houden. Maas: “Dat er tegen het bezoek van Erdogan wordt geprotesteerd is onderdeel van de democratische realiteit in ons land.”
In Duitsland wonen ruim drie miljoen mensen van Turkse afkomst. Volgens Maas kunnen interne Turkse conflicten daardoor makkelijk overspringen naar zijn land. “Daar hebben we geen zin in en daarom is een goede verstandhouding van belang.”
#MeTwo
Dat de spanningen in Duitsland makkelijk kunnen oplopen, bewees de ophef afgelopen zomer rond de Duits-Turkse voetballer Mesut Özil. Hij ging rond de Turkse verkiezingen op de foto met Erdogan en noemde hem ‘mijn president’. Dat leidde tot heftige discussies over de plaats van Turkse Duitsers in de samenleving en vervolgens ook tot #MeTwo.
Met die hashtag twitterden tienduizenden over discriminatie in het dagelijks leven in Duitsland. Daar kwam ook weer kritiek op, ook van Turkse Duitsers die vonden dat er te makkelijk voor de slachtofferrol werd gekozen.
Erdogan gaat tijdens zijn bezoek ook naar Keulen, maar wat hij daar wil doen is nog niet duidelijk. Anders dan bij vorige bezoeken aan Europese landen zijn er geen verkiezingen op komst in Turkije. Minister Maas: “Het staatsbezoek wordt afgestemd met Turkije. De Turkse regering weet dat we geen acties willen die de normalisering van onze relatie ondermijnen.”
TM 14.09.2018 De huidige renteverhoging van de centrale bank in Turkije heeft voor veel woede gezorgd bij de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan, die al fel tegen het rentesysteem is.
“Persoonlijk is dit mijn periode van veel geduld en ook dat kent zijn grenzen. We gaan de daden van die rente-uitbuiters niet zomaar aan ons voorbij laten gaan”, reageerde Erdoğan vrijdag in Ankara. “Dat de dollarkoers in augustus naar de 7 lira vloog is regelrecht een economische moordslag te noemen. Maar ook hier, ze strijden tegen het volk dat Turken heet. Ook deze strijd zullen we overwinnen.”
De regelrechte economische aanval van de VS en manipulatie van de Turkse economie “laat zien dat geen enkel land meer economisch en politiek veilig is”, sprak de Turkse president.
Erdoğan was ook boos op de kwaadaardige roeptoeters die de Turkse economie beoordelen op basis van de wisselkoers. “De rente en daarmee samenhangend inflatie zijn de klappen die we incasseren en blijvend zijn. Niet de koers van buitenlandse valuta. We nemen alle maatregelen.”
De Turkse president had ook een boodschap aan de leugenverspreiders, voornamelijk in de westerse media, die beweren dat de centrale bank in Turkije niet onafhankelijk zou zijn. “De rente is flink verhoogd. Ze zeggen dat toch, onafhankelijkheid en zo. Zie hier die onafhankelijkheid (van de centrale bank) en wat het doet met ons.”
Erdoğan zei ook dat “wie zich niet met import of export bezig houdt, eigenlijk niets te maken moet hebben met de dollar. We zijn in Turkije. Vertrouw je eigen munteenheid.”
De Turkse minister van Financiën, Berat Albayrak, verklaarde donderdagavond na de renteverhoging dat “hiermee de discussie of de Turkse centrale bank wel of niet onafhankelijk is, gesloten is.”
Renteplaag
Erdoğan is bekend om zijn uitingen tegen de rente en diens lobby, die hij een plaagt noemt. Hij ziet dat “oneerlijke en meedogenloze systeem ook graag en snel verdwijnen uit zijn land”, zegt hij vaker in toespraken. “In huidige economische stelsels is rente de oorzaak van alle ellende.” (LEES meer)
Woordenspel
Ook wordt in diverse mediaberichten gewezen op de naam van de centrale bank in Turkije. Die heet geen ‘Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’, maar ‘Türkiye Cumhuriyet, zonder de i, Merkez Bankası’, een naamloze vennootschap die niet van de staat is, is benadrukt.
NU 13.09.2018 De Turkse centrale bank heeft de rente waartegen banken lenen bij de bank verhoogd van 17,75 procent naar 24 procent. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan sprak zich eerder juist uit voor een renteverlaging.
De centrale bank neemt de maatregel om de stijgende inflatie in het land te temperen. De inflatie kwam in augustus uit op 17,9 procent op jaarbasis. Op maandbasis steeg het prijspeil met 2,3 procent, één van de hoogste stijgingen in de laatste jaren.
De renteverhoging was hoger dan waar op was gerekend. Economen en analisten gingen uit van een bijstelling naar 22 procent.
Door de renteverhoging herstelde de Turkse munt flink. Op het dieptepunt op donderdag moest voor een euro 7,6 lira worden betaald, maar na het rentebesluit wordt voor een euro rond de 7,10 lira overgemaakt.
Erdogan wil juist lagere rente
Erdogan zei eerder op donderdag opnieuw tegen hogere rentes te zijn. Hierna daalde de Turkse lira nog 2,5 procent in waarde ten opzichte van de euro en de dollar.
De president benadrukte ook dat de centrale bank onafhankelijk is, maar zei tegelijkertijd dat de hoge inflatie in het land aan de hogere rente te wijten is.
Erdogan, die zich eerder dit jaar al tegen een hoge rente uitsprak, noemde rentetarieven “gereedschappen voor exploitatie” en zei zelfs dat de centrale bank de rente moet verlagen. Bij hogere rentes zou iedereen in de economie verliezen, aldus de president die zichzelf woensdag nog tot voorzitter van het Turkse investeringsfonds benoemde.
In gangbare economische theorieën is een hogere rente van de centrale bank nodig om de inflatie te beperken. Met een hogere rente wordt het lenen van geld namelijk duurder en dat remt de economische groei af. Erdogan lijkt juist het tegenovergestelde te denken.
NOS 13.09.2018 In een poging de koers van de lira te stabiliseren en vluchtende beleggers binnenboord te houden, heeft de Turkse centrale bank het belangrijkste rentepercentage fors verhoogd, van 17,75 naar 24 procent. De maatregel is drastischer dan economen en analisten hadden voorzien. Zij voorspelden een percentage van 22.
De koers van de lira reageerde snel na de bekendmaking. De dollar is nu zo’n 6 Turkse lira waard, terwijl dat eerder nog bijna 6,5 lira was. Door de grotere waarde van de lira wordt het aantrekkelijker om je geld in lira’s aan te houden.
Opvallend is dat luttele uren voor de koersstijging de lira nog 2.5 procent in waarde daalde. Dat was het gevolg van een uitspraak van president Erdogan, die herhaalde tegen hogere rentes te zijn. De hoge inflatie die het land teistert is volgens Erdogan zelfs het directe gevolg van een hoge rente, doordat die risico’s met zich meebrengt voor binnenlandse markten. De Turkse economie is voor een groot deel afhankelijk van de instroom van buitenlands kapitaal.
Het rentepercentage is het tarief waartegen banken geld kunnen lenen bij de nationale centrale bank. Met een hogere rente wordt geld lenen duurder. De economische groei wordt zo gesmoord en daarmee ook de stijgende inflatie. Mede hierdoor daalde de lira in een jaar tijd met ruim 35 procent.
De president benadrukte ook dat de centrale bank onafhankelijk is, iets waaraan sinds zijn herverkiezing in mei wordt getwijfeld nadat hij te kennen had gegeven de centrale bank aan de ketting te willen leggen.
Sinds zijn herverkiezing trekt Erdogan steeds meer macht naar zich toe. Zo is Turkije sinds dit jaar overgegaan naar een presidentieel systeem waarbij de uitvoerende macht in handen ligt van de president, en niet meer in die van de premier. Gisteren nog werd bekend dat Erdogan zichzelf tot voorzitter van het Turkse staatsfonds heeft benoemd.
NU 12.09.2018 De Turkse lira is woensdag gestegen in waarde ten opzichte van de euro en de dollar. Handelaren lopen vooruit op een mogelijke renteverhoging door de Turkse centrale bank op donderdag.
Voor 1 euro wordt 7,39 lira betaald rond 18.20 uur. Een dag eerder moest rond dezelfde tijd nog 7,45 lira worden betaald.
Nadat het Turkse statistiekbureau had bekendgemaakt dat de inflatie flink hoger uitviel dan verwacht, hintte de centrale bank op een mogelijke aanpassing van de rente.
Als de centrale bank een hogere rente hanteert, wordt geld lenen duurder in een economie. De economische groei wordt zo gesmoord en daarmee ook de stijgende inflatie.
Maar tot voorkort heeft de centrale bank maar mondjesmaat die rente hoger bijgesteld. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is namelijk tegenstander van hogere rentes.
Telegraaf 12.09.2018 De Oostenrijkse journalist Max Zirngast is in Turkije opgepakt. De politie hield hem dinsdagochtend vroeg aan in Ankara. Behalve Zirngast, die meerdere kritische artikelen schreef over de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, werden ook twee Turkse burgers opgepakt.
De arrestatie is bekendgemaakt door werkgevers van Zirngast en het Oostenrijkse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft bevestigd dat er een Oostenrijker in Turkije is opgepakt. „Onze ambassade in Ankara staat al in contact met de familie en de Turkse autoriteiten.”
Het linkse tijdschrift re:volt bracht het nieuws van de arrestatie als eerste. „Vanochtend om 5 uur is onze kameraad en auteur Max Zirngast samen met andere mensen in Ankara gearresteerd door het anti-terreurdepartement”, aldus het blad. „Aanklacht, natuurlijk: Terreur!!!”
NOS 12.09.2018 Tegenstanders van de Turkse president Erdogan zijn bang dat de krant Cumhuriyet zijn kritische toon zal verliezen, nu de leiding van de krant in andere handen is gekomen.
De krant is eigendom van een stichting die vrijdag een nieuw bestuur kreeg. De nieuwe bestuurders vinden de koers van de krant te liberaal en te weinig kritisch jegens naar autonomie strevende Koerden.
Hoofdredacteur Murat Sabuncu is ontslagen. Meer dan twintig medewerkers zouden ook de laan uit zijn gestuurd of zelf ontslag hebben genomen.
Opgekocht
Tot die laatste groep behoort theaterregisseur en columnist Aydin Engin. In de Duitse krant Die Zeit schrijft hij dat Erdogans partij AKP het Turkse medialandschap bijna volledig heeft opgekocht. Inmiddels zouden 92 procent van de gedrukte media en 94 procent van de tv-bedrijven de AKP-leiding nooit tegenspreken en nooit berichten verspreiden die de belangen van de AKP schaden.
“Cumhuriyet was de enige (ja, de enige) krant die niet te koop was; die niet gebonden was aan een politieke partij of investeerder en die geen ‘baas’ had die de regering was toegedaan”, schrijft Engin.
Stekel
De krant bekritiseerde onder meer Erdogans aanpak van het Koerdische vraagstuk en zijn steun aan jihadisten in Syrië. “Cumhuriyet werd zo een stekel, waarvan Erdogan zich moest ontdoen”, schrijft Engin.
Een collega-columnist, Ali Sirmen, is lid van het nieuwe stichtingsbestuur. Hij bestrijdt dat de machtswisseling in het paleis van Erdogan is bekokstooft.
Journalisten van Cumhuriyet stonden in het verleden aan aanslagen en vervolging bloot. In 2016 overleefde de toenmalige hoofdredacteur Can Dündar een aanslag bij de rechtbank waar hij terechtstond.
Zijn opvolger Sabuncu werd in april tot meerdere jaren celstraf veroordeeld, omdat hij en collega’s de Gülenbeweging en de terroristische organisaties PKK en DKHP-C zouden hebben gesteund. De straf is nog niet ten uitvoer gebracht.
NOS 12.09.2018 De Turkse consul-generaal die vorig jaar betrokken was bij het bezoek van de Turkse minister van Familiezaken aan Rotterdam is vervangen. Sinds vorige week is er een nieuwe consul-generaal. Tussen de vorige consul en burgemeester Aboutaleb bestonden flinke spanningen.
Minister van Familiezaken Fatma Betül Sayan Kaya probeerde vorig jaar maart vanuit Duitsland naar het Turkse consulaat in Rotterdam te komen om daar een toespraak te houden. Vlak bij het consulaat werd ze tegengehouden door de politie en teruggestuurd na ingrijpen van de antiterreureenheid DSI. Daarna braken er rond het consulaat rellen uit.
Misleiding
Burgemeester Aboutaleb uitte direct na het incident forse kritiek op consul-generaal Sadin Ayyildiz. Volgens Aboutaleb had de consul hem voorgelogen en misleid. De consul-generaal had Aboutaleb verzekerd dat er niemand naar Rotterdam zou komen, terwijl hij volgens de burgemeester wel degelijk wist van de komst van de minister.
Bovendien riep de consul Turkse Nederlanders op om naar het consulaat in het centrum van Rotterdam te komen. Ook misleidden de Turken de lokale autoriteiten door verschillende konvooien in de richting van Rotterdam te sturen, aldus Aboutaleb.
Het was niet de enige aanvaring tussen Aboutaleb en de consul. Zo riep de burgemeester de consul ook op het matje vanwege een brief die hij na de mislukte coup in Turkije in 2016 stuurde naar burgemeesters in de regio Rotterdam.
Vrijheid van meningsuiting
In de brief stond hoe de burgemeesters zouden moeten omgaan met demonstraties van tegenstanders van de Turkse regering. Volgens Aboutaleb ging de consul zijn boekje te buiten door zich te mengen in de vrijheid van meningsuiting in Nederland. In de gemeenteraad zei Aboutaleb dat hij deze vorm van inmenging niet accepteert.
Aboutaleb was ook ontstemd dat de consul-generaal niet inging op zijn uitnodiging om met verschillende Turkse vertegenwoordigers om de tafel te gaan zitten over de spanningen in de Turkse gemeenschap in Rotterdam na de mislukte coup.
In mei van dit jaar was er weer een incident in het consulaat in Rotterdam. Beveiligers zouden pepperspray hebben gebruikt tegen een bezoeker. Volgens Aboutaleb hadden ze geen toestemming voor het bezit daarvan. Aboutaleb zei in de raad dat de consul verantwoordelijk is voor het handelen van zijn personeel.
NU 12.09.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft zichzelf benoemd tot voorzitter van het staatsinvesteringsfonds van zijn land.
Het volledige oude management is onlangs ontslagen en vervangen door een nieuw bestuur. Dat bestaat volgens de Turkse overheid onder meer uit de schoonzoon van de president en minister van Financiën Berat Albayrak.
De Turkse regering heeft de organisatie twee jaar geleden opgericht, in de nasleep van de mislukte staatsgreep. Het staatsfonds heeft belangen in onder meer Turkish Airlines, de staatsspoorwegen, Turk Telekom en banken.
Erdogan is sinds 2003 de baas in Turkije. Eerst als premier, later als president. Sinds de verkiezingen eerder dit jaar heeft hij meer macht dan ooit. Door zijn overwinning heeft hij de macht gekregen om decreten uit te vaardigen.
Turkije is overgestapt op een presidentieel systeem, waarin de president verregaande bevoegdheden heeft.
Telegraaf 12.09.2018 De Turkse president Erdogan heeft zichzelf benoemd tot voorzitter van het staatsinvesteringsfonds van zijn land. Het volledige management moest het veld ruimen en is vervangen door een nieuw bestuur. Dat bestaat volgens de Turkse staatscourant onder meer uit de schoonzoon van de president, minister Berat Albayrak (Financiën).
De Turkse regering heeft de organisatie twee jaar geleden opgericht, in de nasleep van de mislukte staatsgreep. Het staatsfonds heeft belangen in onder meer Turkish Airlines, de staatsspoorwegen, Turk Telekom en banken.
Erdogan zwaait al sinds 2003 de scepter in Turkije, aanvankelijk als premier en inmiddels als president. Hij is sinds dit jaar machtiger dan ooit. Turkije is overgestapt op een presidentieel systeem, waarin de president verregaande bevoegdheden heeft.
AD 12.09.2018 De Turkse president Erdogan heeft zichzelf benoemd tot voorzitter van het staatsinvesteringsfonds van zijn land. Het volledige management moest het veld ruimen en is vervangen door een nieuw bestuur.
Dat bestaat volgens de Turkse staatscourant onder meer uit de schoonzoon van de president, minister Berat Albayrak (Financiën).
De Turkse regering heeft de organisatie twee jaar geleden opgericht, in de nasleep van de mislukte staatsgreep. Het staatsfonds heeft belangen in onder meer Turkish Airlines, de staatsspoorwegen, Turk Telekom en banken.
Erdogan zwaait al sinds 2003 de scepter in Turkije, aanvankelijk als premier en inmiddels als president. Hij is sinds dit jaar machtiger dan ooit. Turkije is overgestapt op een presidentieel systeem, waarin de president verregaande bevoegdheden heeft.
TM 11.09.2018 De VN-gezant van Turkije eiste dinsdag een “onmiddellijk en volledig” staakt-het-vuren om een halt toe te roepen aan alle militaire operaties in de provincie Idlib in het noordwesten van Syrië.
“We nodigen de internationale gemeenschap uit om onze inspanningen zowel mondeling als actief te steunen”, zei Feridun Sinirlioğlu tijdens een sessie van de VN-Veiligheidsraad over Idlib.
De oproep komt nadat Rusland, Iran en het Assad-regime de militaire operaties in Idlib opvoeren en er wordt gevreesd voor een humanitaire catastrofe.
Sinds begin september zijn minstens dertig burgers gedood in Idlib en Hama door luchtaanvallen van het Assad-regime en Russische oorlogsvliegtuigen. Tientallen mensen raakten gewond, meldt de reddingsorganisatie White Helmets.
De VN waarschuwde maandag dat minstens 30.000 inwoners van Idlib in de eerste negen dagen van deze maand ontheemd zijn geraakt door deze luchtbombardementen.
Sinirlioğlu waarschuwde dat “een allesomvattende militaire operatie zou resulteren in een grote humanitaire catastrofe”. “Een dergelijke operatie zou een enorme golf van vluchtelingen teweegbrengen met enorme veiligheidsrisico’s voor zowel Turkije als de rest van Europa en daarbuiten”.
“Met al onze vrijgevigheid hebben we buitengewoon veel moeite gedaan om het lijden van de Syrische bevolking te verlichten door ongeveer 3,5 miljoen vluchtelingen op te vangen. Dat is meer dan enig ander land ter wereld. Maar laten we eerlijk zijn: we hebben de grenzen van onze capaciteit allang overschreden”, zei hij.
Vorige week waarschuwde de VN dat een offensief op Idlib waarschijnlijk zou leiden tot de ergste humanitaire catastrofe van de eenentwintigste eeuw.
VK
De Britse VN-gezant Karen Pierce liet in haar toespraak dinsdag weten “volledig achter Erdoğan te staan inzake Idlib”. De Turkse president schreef in een artikel voor de Amerikaanse krant Wall Street Journal dat de terroristen in Idlib, die een klein deel vormen van de bevolking, apart bestreden moet worden en de buitenlandse strijders voor de rechter gesleept dienen te worden.
De Turkse president gaf aan dat daar een gezamenlijke antiterreurmissie voor nodig is en dat Turkije [in met name Jarablus, Al-Bab en Afrin] grootschalig heeft bewezen dat het terroristen kan uitschakelen zonder dat er een enkele burgerslachtoffer valt. (LEES meer)
Regering Assad zou de terroristen in Idlib als dekmantel gebruiken om de stad compleet aan te vallen, alle oppositiegroepen te vernietigen en de stad in te nemen. Hij zou volgens Turkije eerder de kans hebben gehad alle terroristen uit te schakelen, maar dat niet heeft gedaan. (LEES meer)
NU 11.09.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan waarschuwt dat een aanval van de Syrische regering op de stad Idlib wereldwijde gevolgen zal hebben.
Syrische regeringstroepen en hun bondgenoten zouden de afgelopen dagen intensieve bombardementen op het rebellenbolwerk uitgevoerd hebben. Dat bestaat uit het grootste deel van Idlib en gedeelten van aangrenzende provincies.
Erdogan stelt dat verdere aanvallen op de Syrische stad een “humanitaire- en veiligheidscrisis” zou betekenen, “voor Turkije, Europa en de hele wereld”.
Als Idlib weer gebombardeerd wordt, “betaalt de hele wereld daar de prijs voor”, aldus de Turkse president. Eerder waarschuwde Erdogan al dat een invasie van Idlib “catastrofale gevolgen” zou hebben.
Turkije probeerde Rusland en Iran, twee bondgenoten van Syrië, vrijdag nog te bewegen tot een wapenstilstand voor Idlib. Moskou en Teheran maakten echter duidelijk dat ze daar niets voor voelen.
Tienduizenden Syriërs gevlucht door opgelaaid geweld
Door het recent opgelaaide geweld zijn tienduizenden mensen in de omgeving van Idlib de afgelopen dagen gevlucht. Veel Syrische vluchtelingen wijken door het geweld uit naar Turkije.
Het VN-agentschap voor Humanitaire Zaken (OCHA) waarschuwt dat 800.000 mensen op de vlucht kunnen slaan bij een groot offensief op de Syrische stad.
NOS 11.09.2018 Een offensief van Syrische regeringstroepen in de provincie Idlib heeft niet alleen gevolgen voor Turkije, maar ook voor Europa en de rest van de wereld. Daarvoor waarschuwt de Turkse president Erdogan in een opiniestuk in The Wall Street Journal.
Erdogan pleit al langer voor een bestand in de noordwestelijke regio Idlib, het laatste bolwerk van de rebellen in Syrië. In de provincie wonen veel mensen die vanuit andere delen van Syrië zijn gevlucht. Turkije wil voorkomen dat opnieuw een grote groep Syriërs zijn kant op komt en steunt een deel van de opstandelingen.
Volgens de Turkse president zal een offensief van het Syrische regime in Idlib eindigen in een bloedbad, met onschuldige Syriërs als slachtoffers. Dat biedt een nieuwe voedingsbodem voor terrorisme en extremisme, schrijft hij in het artikel met de kop ‘De Wereld Moet Assad Tegenhouden’.
‘Wereld moet ingrijpen’
De Syrische president Assad bereidt zich met steun van Rusland en Iran voor op een aanval op de provincie. De afgelopen week zijn al ruim 30.000 inwoners op de vlucht geslagen na bombardementen door Syrische regeringstroepen en Russische gevechtsvliegtuigen. In het gebied wonen nog steeds bijna 3 miljoen mensen.
Erdogan besprak de situatie in Idlib vorige week met de twee bondgenoten van het Syrische regime in de Iraanse hoofdstad Teheran. De landen werden het niet eens over een staakt-het-vuren. Iran en Rusland zijn daarom net zo goed verantwoordelijk voor de naderende humanitaire ramp, stelt de Turkse president.
Ook de Verenigde Staten zouden meer moeten doen, vindt hij. De VS zegt dat er veel bewijs is dat de troepen van Assad chemische wapens gereedmaken in Idlib. Als de internationale gemeenschap, inclusief de VS en Europa, niet ingrijpt, betaalt de hele wereld daar de prijs voor, schrijft Erdogan. “Turkije heeft alles gedaan om een bloedvergieten naast de deur te voorkomen.”
Wie vecht nog tegen wie? Waarom Idlib? En hoe zijn we op dit punt beland? NOS op 3 blikt terug op 7,5 jaar oorlog in Syrië:
AD 11.09.2018 Het offensief van regeringstroepen op de Syrische provincie Idlib zal niet alleen voor veiligheidsproblemen zorgen in Turkije, maar ook in Europa en daarbuiten. Daarvoor waarschuwt de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Hij ijvert al langer voor een bestand in dat rebellenbolwerk.
In een artikel in de The Wall Street Journal roept Erdogan de internationale gemeenschap op om actie te ondernemen. De hele wereld moet anders opdraaien voor de humanitaire gevolgen van een aanval op Idlib, stelt hij.
De Turkse president kwam vorige week met Rusland en Iran, beide bondgenoten van de Syrische president Bashar al-Assad, niet tot een akkoord over een wapenstilstand. Erdogan vindt dat ook die twee landen verantwoordelijkheid dragen om een humanitaire crisis af te wenden.
Zelf bereidt hij zijn land voor op een mogelijke escalatie van de situatie in Idlib. Er zijn extra legervoertuigen naar het grensgebied gestuurd, en er is een vluchtelingenkamp in het gebied uitgebreid. In Idlib bevinden zich naast tienduizenden strijders ook miljoenen burgers en Turkije vreest voor een nieuwe vluchtelingenstroom.
TM 10.09.2018 Turkije heeft zich met de groei van het bruto binnenlands product (bbp) in het tweede kwartaal van dit jaar boven alle OESE-landen gepositioneerd. In Europa is Turkije de tweede snelst groeiende economie geworden.
De Turkse economie groeide in de periode tussen april en juni met 5,2 procent tot 884 miljard lira (204,3 miljard dollar) in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar, bleek maandag uit cijfers van het Turkse Instituut voor de Statistiek (TUIK).
Met deze cijfers staat Turkije op de eerste plaats in de lijst van OESO-landen. Turkije wordt gevolgd door Polen en Chili (5 procent), Hongarije (4,6 procent) en Letland (4,4 procent). De gemiddelde groei van de OESO-landen kwam in het tweede kwartaal uit op 2,5 procent.
De laagste groeipercentages waren te vinden in Denemarken, Japan en Italië. Die groeiden respectievelijk met 0,6 procent, 1 procent en 1,2 procent.
In het eerste kwartaal van 2018 stond Ierland op de eerste OESO-plaats met een groeipercentage van 10 procent. Toen groeide Turkije ook flink met 7,3 procent, goed voor een tweede plaats tussen januari en maart.
De jaarlijkse bbp-groei van Turkije bedroeg vorig jaar 7,4 procent.
Europa
Van de 28 landen in de EU is Turkije de tweede snelst groeiende economie geworden. Malta groeide met 5,7 procent. Na Turkije volgen Polen, Hongarije en Letland.
De laagste Europese percentages liggen dit kwartaal in Denemarken (0,6 procent), Italië (1,2 procent) en het Verenigd Koninkrijk (1,3 procent). Zowel de economieën van EA19 als EU28 groeiden in de periode april-juni met 2,1 procent, vergeleken met dezelfde periode vorig jaar.
De gemiddelde groei van NAFTA-landen is 2,7 procent geworden.
TM 10.09.2018 Een Saudische prinses is vrijdag bestolen in het prestigieuze Ritz-hotel in Parijs. Daders gingen met haar juwelen ter waarde van 800.000 euro ervandoor. Dat meldt de regionale radiozender France Bleu maandag.
In Frankrijk is een onderzoek gestart naar de diefstal zonder sporen. De Saudische prinses, van wie de naam niet is bekendgemaakt, verklaart dat haar juwelen uit haar kamer zijn gestolen.
Het is niet de eerste keer dat het hotel met diefstal van juwelen te maken krijgt. In januari werd de juwelier in het hotel overvallen. Vijf daders maakten zo’n vier miljoen euro aan sieraden buit. Drie van hen werden later opgepakt.
TM 10.09.2018 De Turkse economie is in het tweede kwartaal van dit jaar met 5,2 procent gegroeid. Daarmee groeit Turkije, sinds de mislukte couppoging, inmiddels zeven kwartalen op rij. Dat blijkt uit cijfers van het Turkse statistiekbureau TUIK die maandag zijn gepubliceerd.
Het bruto binnenlands product (BBP) tegen huidige prijzen klom dit jaar tot 884 miljard lira (204,3 miljard dollar), een stijging van 20,4 procent.
De totale toegevoegde waarde van de agrarische sector daalde ten opzichte in hetzelfde kwartaal van een jaar eerder lichtelijk met 1,5 procent. Bij de industriesector was sprake van een stijging van 4,3 procent en bouwsector met 0,8 procent. De toegevoegde waarde van de dienstensector, bestaand uit handel, vervoer en horeca, steeg met 8 procent.
De consumptieve bestedingen van Turkse huishoudens stegen met 6,3 procent.
NOS 09.09.2018 Het Griekse leger heeft twee Turkse militairen opgepakt die de grens illegaal waren gepasseerd. Na een paar uur werden ze weer vrijgelaten.
De militairen werden opgepakt in het noordoosten van Griekenland. Volgens Turkije volgden ze migranten die naar Griekenland wilden en passeerden de militairen daarbij zelf per ongeluk de grens. Athene heeft hun vrijlating bevestigd.
Vanmiddag meldde een bron in het Griekse leger dat onderzocht werd hoe en waarom de twee Turken de grens waren gepasseerd. Berichten in Griekse media over schoten bij de arrestaties, werden door deze bron tegengesproken.
Vrijgelaten
Turkije pakte in maart twee Griekse soldaten op. Volgens Athene waren de twee per ongeluk van hun route afgeweken terwijl ze op patrouille waren langs de grens met Turkije. Ze werden vorige maand vrijgelaten.
In Griekenland zitten acht Turkse militairen die Turkije uitgeleverd wil zien. De mannen vluchtten naar Griekenland na de mislukte staatsgreep in Turkije in 2016. De Griekse rechter heeft hun uitlevering tegengehouden omdat wordt gevreesd dat ze geen eerlijk proces krijgen in Turkije.
TM 09.09.2018 In de oostelijke Turkse provincie Van is zondag de historische kerk Akdamar opnieuw geopend voor kerkdiensten. De openingsceremonie werd bijgewoond door de Turkse minister van Cultuur, Mehmet Nuri Ersoy.
Na afloop van de dienst zei Ersoy dat de bijeenkomsten in de kerk vanwege veiligheidsredenen voor een periode van drie jaar waren stopgezet. “De veiligheid in de regio is weer gewaarborgd. Daar zijn we erg blij mee. We hopen dat de diensten in de Akdamar-kerk zonder enige onderbreking kunnen doorgaan.”
Aartsbisschop Aram Ateşyan, vicaris-generaal van het Armeense Patriarchaat in Turkije, leidde de de twee uur durende kerkdienst. Hij was samen met de bezoekers met name de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan en diens ministersploeg enorm dankbaar.
Turkije begon in 2005 met een restauratieproject in de Akdamar-kerk, gelegen op een eiland aan het Van-meer. De historische kerk heropende in 2007 als een monumentaal museum.
Op 19 september 2010 organiseerde de Akdamar-kerk zijn eerste dienst na een onderbreking van 95 jaar. De kerk opende elk jaar voor één dag. De laatste kerkdienst was in 2015, toen bijgewoond door duizenden lokale en internationale toeristen in Van.
In augustus bevestigden de leiders van religieuze minderheden, inclusief aanhangers van de Grieks-orthodoxe en Armeense kerken, dat mensen van verschillende religies “in volle vrijheid in Turkije leven”. Die verklaring kwam na een medialeugen die het tegenovergestelde beweerde. (LEES meer)
Moris Levi, hoofdvertegenwoordiger van alle religieuze minderheden in Turkije, voegde daaraan toe dat mensen van minderheidsgemeenschappen in Turkije net zo respectvol worden behandeld als elke andere Turkse burger. (LEES meer)
TM 09.09.2018 De Russische president Vladimir Putin stond versteld bij het horen van het bedrag dat de VS doorsluist naar de Syrische terreurgroep PKK in Noord-Syrië, daar actief onder deknamen PYD en YPG.
Dat zei de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan na zijn gesprek met Putin in de Iraanse hoofdstad Teheran.
“De VS zit op de theaterbank en kijkt alleen maar toe wat er in Syrië gebeurt. Ze houden zich aan geen enkele afspraak. Kwamen ze hun belofte na in Manbij? Nee. Nu zijn ze daar weer bezig om een terreurgroep naar binnen te halen. Hetzelfde deden ze in Deir ez-Zor. Ze voeden de terreurgroepen in Deir ez-Zor”, zei de Turkse president.
“Hoe ze de terreurgroepen voeden? Met olie. Terreurgroepen verdienen daar flink aan olie. Het gaat om 300 miljoen dollar ruwe olie. In bewerkte vorm loopt dat op naar 700 tot 800 miljoen dollar. Ik heb dit bedrag doorgegeven aan Putin. Hij stond versteld. De VS voedt daar twee terreurgroepen (PYD en YPG) en gebruikt ze als pion”, vertelde Erdoğan.
Nog ‘interessanter’ is het feit dat de VS 18.000 vrachtwagens vol wapens heeft getransporteerd naar Noord-Syrië, zei Erdoğan. “Ook is sprake van 3.000 vrachtvliegtuigen vol wapens en munitie die de legerbases daar hebben bereikt. Hoe worden ze gesteund en gevoed? Zo dus.”
De Turkse president vindt het ook niet kunnen dat de VS zegt “in te gaan grijpen als er chemische wapens worden gebruikt in Idlib”. “En dat doen ze niet nu burgers met conventionele wapens worden gedood. Dat is dus een foute benadering van de zaken”, aldus de Turkse president.
TM 08.09.2018 De voorzitter van de centrale bank van Iran, Abdolnaser Hemmati, heeft laten weten dat Turkije, Rusland en Iran afgesproken hebben te gaan handelen in eigen valuta.
Hemmati zei zaterdag tegen journalisten dat in de nabije toekomst autoriteiten van de Turkse en Russische centrale bank elkaar ontmoeten om de afspraken snel na te komen.
De voorzitter liet weten dat de onderhandelingen tussen de drie landen goed zijn verlopen in Teheran. “Alle drie landen zijn overeengekomen niet meer te gaan handelen met de dollar. De afspraken omvatten handel in olie, gas, basisproducten en bankzaken.”
De zet van de drie landen komt nadat de VS in augustus de Turkse economie aanviel en de dollarkoers manipuleert. Turkije verklaarde officieel dat er meer landen zijn die zich “uit de klauwen van de dollar willen redden”. (LEES meer)
TM 08.09.2018 De speciale VN-gezant voor Syrië, Staffan de Mistura, herhaalde vrijdagavond de opmerkingen van de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan. Hij zei dat de wereld een mogelijke catastrofe in Syrië’s noordwestelijke provincie Idlib moet vermijden.
Tijdens de videoconferentie in de VN-Veiligheidsraad benadrukte De Mistura de behoefte dat de burgers in Idlib moeten worden gehoord door de internationale gemeenschap. Het regime van Bashar al-Assad heeft onlangs plannen aangekondigd om een groot militair offensief te starten in Idlib, dat wordt gecontroleerd door verschillende oppositiegroepen.
Tijdens zijn opmerkingen aan de raad, hield de VN-gezant een foto van een burger in Idlib omhoog en merkte op dat 98,8 procent van de bevolking een burger is. De Mistura ontving ook een brief van 1.000 vrouwen die zich momenteel in Idlib bevinden, zei hij. Die dringen de internationale gemeenschap erop aan te onthouden dat zij burgers zijn, geen terroristen.
“Het gaat om leraren, artsen, verpleegsters, ingenieurs, schrijvers en huisvrouwen. Veel van hen kwamen uit verschillende delen van Syrië. Idlib symboliseert in veel opzichten een mozaïek van Syrië.”
De Mistura vertelde dat er verschillende gewapende groepen zijn in Idlib die gescheiden moeten worden van de rest van de bevolking.
Syrië-top
Op vrijdag ontmoetten de leiders van Iran, Rusland en Turkije elkaar in Teheran om de situatie te en het geplande offensief van het Assad-regime te bespreken (LEES meer + FOTO’S). De Mistura merkte op dat Erdoğan een inhoudelijk aantal ideeën op tafel had en dat hij ernaar uitkijkt nog meer daarvan te horen. Vier dagen voor de top vroeg hij Erdoğan om hulp (LEES meer). Acht Europese leden van de VN-Veiligheidsraad, waaronder Nederland, gaven vrijdag voor de top aan Turkije daarin te steunen. (LEES meer)
De Mistura zal volgende week vertegenwoordigers van de drie landen in Genève ontmoeten. “We willen een land zonder oorlog en een toekomst waarin we kunnen leven”, zei hij. “Zij zijn ook tegen terroristen, maar ze kunnen dat niet laten zien omdat de situatie daar erg moeilijk is”, zei hij namens de bevolking van Idlib.
Idlib ligt nabij de Turkse grens en is de thuisbasis van meer dan drie miljoen Syriërs, waarvan velen al uit andere Syrische steden zijn gevlucht nadat die door regeringstroepen zijn aangevallen.
TM 08.09.2018 De aanval op de Turkse economie moet worden gezien als een voorbeeld van hoe het zinloze gebruik van economische druk als een politiek wapen serieuze mondiale risico’s met zich meebrengt, schreef de Turkse minister van Financiën in een artikel voor het Amerikaanse nieuwsblad Foreign Policy. Hij beschuldigde regering-Trump van openlijk aanvallen van de economie van een mede-NAVO-lid.
“Door nu samen met Turkije op te treden, kunnen andere landen ook helpen bij het opstellen van een gemeenschappelijke strategie om toekomstige crises te voorkomen”, stelde Berat Albayrak in het artikel getiteld ‘Amerika is niet betrouwbaar in het leiden van de wereldeconomie’, dat vrijdag door de nieuwsmagazine is gepubliceerd.
Na de aanval van de Amerikaanse president Donald Trump op Turkije moet de wereld zichzelf beschermen tegen de economische macht van Washington, zei Albayrak.
“In augustus werd de economie van Turkije het belangrijkste onderwerp in berichtgevingen over de hele wereld. De reden was een systematische aanval op de Turkse economie door de grootste speler in het wereldwijde economische systeem, de VS. Het was een van de meest teleurstellende momenten in de geschiedenis van de alliantie tussen Turkije en Amerika”, benadrukte Albayrak.
Albayrak onderstreepte dat hoewel de omvang van de aanval resulteerde in wisselkoersschommelingen, het incident uiteindelijk de sterke fundamenten van de Turkse economie heeft aangetoond.
“Tegen de achtergrond van alle negatieve propaganda en de aanvallen op het financiële stelsel in heeft de Turkse economie haar kracht bewezen. Het is belangrijk om te herhalen dat er geen economische indicatoren of macro-economische gegevens zijn die de devaluatie van de Turkse lira in het verleden verklaren. De financiële structuur en het banksysteem van Turkije hebben in deze periode geen fundamentele veranderingen ondergaan”, aldus Albayrak.
TM 07.09.2018 Aytaç Yılmaz is sinds deze week de nieuwe Turkse consul-generaal in Rotterdam. Hij hecht veel waarde aan de normalisatie van de betrekkingen tussen Turkije en Nederland.
Yılmaz hoopt dat het relatieherstel voortaan voor positiviteit zal zorgen en verklaart dat hij zich daar flink voor in zal zetten, zei hij vrijdag tegen Turkse mediadiensten. “Het is belangrijk dat de Turkse gemeenschap goede contacten onderhoudt met lokale autoriteiten. Onze rol hierin is versoepeling van deze zaken en verbinding.”
De nieuwe consul-generaal verwacht van Turkse-Nederlanders een eenheid te vormen inzake kwesties die hen rechtstreeks aangaan, zodat “tijdens gesprekken beide kanten elkaar dan beter zullen begrijpen”. Zo worden misverstanden voorkomen.
Yılmaz zal binnenkort ook de hoogste autoriteiten van Rotterdam ontmoeten.
Ambassadeur
Vrijdag wees Turkije, na de aanwijzing van ambassadeur Marjanne de Kwaasteniet door Nederland, de Turkse ambassadeur in Den Haag aan. Die is Şaban Dişli geworden.
Telegraaf 07.09.2018 Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) brengt naar verwachting in de eerste helft van oktober een bezoek aan Turkije. Vrijdag werd ook bekendgemaakt dat er weer een Nederlandse ambassadeur in Ankara is benoemd.
De ambassadeur daar wordt Marjanne de Kwaasteniet, die eerder namens Nederland permanent vertegenwoordiger bij de NAVO was. Tegelijkertijd maakte de Turkse regering de naam bekend van haar nieuwe ambassadeur in Den Haag. Dat wordt Şaban Dişli, aldus Turkse media.
De betrekkingen tussen beide landen was flink bekoeld, onder meer nadat Nederland vorig jaar maart een campagnebijeenkomst van een Turkse minister in Nederland had verboden. In juli werden de betrekkingen weer genormaliseerd.
„Dat is belangrijk omdat we veel met elkaar te bespreken hebben”, zei Blok na afloop van de wekelijkse ministerraad. Hij noemde veiligheid, terrorismebestrijding en onderlinge economische betrekkingen als voorbeelden. „Er zijn ook onderwerpen waarover we discussies met elkaar hebben. Dat kan je nu ook weer op gelijkwaardige basis doen omdat je weer allebei een ambassadeur hebt.”
NOS 07.09.2018 Het kabinet heeft een nieuwe ambassadeur in Turkije benoemd. Het is Marjanne de Kwaasteniet, die eerder Permanent Vertegenwoordiger van Nederland was bij de NAVO. Ongeveer tegelijk met de benoeming werd bekend dat Turkije een ambassadeur in Den Haag heeft aangewezen: Saban Disli.
Disli is een van de oprichters van de regerende AK-partij en was daarvan ook vicevoorzitter. Hij heeft jarenlang in Nederland gewoond: hij was directeur van de Nederlandse tak van een Turkse bank.
Twee maanden geleden kondigden de regeringen van de twee landen al aan dat ze de betrekkingen zouden normaliseren en dat ze over en weer ambassadeurs zouden benoemen.
De relatie tussen Nederland en Turkije was flink bekoeld sinds Nederland maart vorig jaar Turkse ministers verbood hier campagne te voeren voor een referendum in Turkije.
Minister Blok brengt volgende maand een bezoek aan Turkije. Blok noemde het vandaag belangrijk dat de twee landen nu weer normale diplomatieke betrekkingen hebben. Hij zei dat Nederland en Turkije veel met elkaar te bespreken hebben, zowel over onderwerpen waar ze goed samenwerken, als over terreinen waar discussie over is. “Dat kun je nu weer op gelijkwaardige basis doen, omdat je nu weer allebei een ambassadeur hebt.”
NU 07.09.2018 Turkije heeft een ambassadeur in Nederland benoemd. Volgens het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken is het besluit onderdeel van het normaliseren van de banden tussen de beide landen.
De relatie tussen Turkije en Nederland bekoelde nadat de Nederlandse overheid een Turkse minister verbood om in april 2017 in Nederland campagne te voeren voor een groot Turks referendum.
In het referendum werd de bevolking onder meer gevraagd of het goed was dat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan meer macht zou krijgen. Een nipte meerderheid van de bevolking stemde voor.
In Turkije is ook weer een Nederlandse ambassadeur benoemd. De ambassadeur in Ankara wordt Marjanne de Kwaasteniet, die namens Nederland eerder permanent vertegenwoordiger bij de NAVO was. De benoeming is pas definitief na goedkeuring van de Turkse regering.
Minister Blok brengt in oktober bezoek aan Turkije
Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) brengt naar verwachting in de eerste helft van oktober een bezoek aan Turkije.
Na afloop van de wekelijkse ministerraad van vrijdag verklaarde Blok het belangrijk te vinden dat er weer ambassadeurs zijn. “We hebben veel met elkaar te bespreken”, vertelde hij. De minister noemt veiligheid, terrorismebestrijding en onderlinge economische betrekkingen als voorbeelden.
“Er zijn ook onderwerpen waarover we discussies met elkaar hebben. Dat kan je nu ook weer op gelijkwaardige basis doen, omdat je weer allebei een ambassadeur hebt.”
Turkije wil banden met Europese landen aanhalen
Turkije heeft de laatste tijd vaker aangegeven de banden met Europese landen weer aan te willen halen. Een van de motieven hiervoor is dat de relatie met de Verenigde Staten verder is verslechterd sinds president Donald Trump in het Witte Huis zit.
Turkije heeft ook weer de wens uitgesproken in de toekomst deel uit te maken van de Europese Unie.
TM 05.09.2018 De ruzie die de VS met zijn NAVO-bondgenoot Turkije heeft veroorzaakt is gekheid te noemen. Slimme mensen investeren momenteel in Turkse activa.Die opvallende uitspraken deed Jim Rogers, een van ‘s werelds bekendste investeringsgoeroes, tijdens een telefonisch interview met een Turkse nieuwsdienst.
“Het is waanzin wat er gebeurt. Ik heb geen idee waarom Amerika dit doet. Turkije is al heel lang een bondgenoot van de VS en de NAVO geweest”, vertelde de beurslegende over de economische oorlog die de VS in augustus tegen Turkije begon.
“Naar mijn mening zal dat op de lange termijn schadelijk zijn voor Amerika. We zullen onszelf meer bezeren dan we iemand anders pijn doen”, zei Rogers, mede-oprichter van het Quantum Fund met George Soros in 1970, momenteel CEO en de voorzitter van Rogers Holdings.
“In de loop van de geschiedenis hadden sancties zeer zelden een groot effect op de lange termijn. Uiteindelijk hebben markten altijd hun weg gevonden en zijn sancties omzeild. Sommige mensen noemen dat de zwarte markt of parallelle markt of zelfs de slimme markt.”
Rogers: “Naar mijn mening zijn sancties zo goed als de verspilling van tijd. Ze kosten veel moeite, omdat mensen ze proberen af te dwingen. Andere mensen proberen ze te vermijden. Er zijn maar weinig politici die lang slim kunnen praten, maar eigenlijk zijn sancties verspilling van tijd, energie en geld.”
De investeringsgoeroe benadrukte dat investeerders kunnen profiteren van de huidige situatie in Turkije. “Als je slim genoeg bent, is de uitkomst over twee of vijf jaar heel goed.”
Reagerend op een vraag of hij op dit moment zou overwegen te investeren in Turkse activa, zei de financieel analist: “Ik heb nog niets gedaan, omdat ik op dit moment veel reis en weg ben. Maar ik zie zeker wat er aan de hand is. Ik zou denk ik alles kopen. Slimme mensen investeren nu in Turkije.”
De mondiale economische macht in de wereld is van het Westen naar het Oosten verschoven, vertelde Rogers: “Wat Amerika onlangs heeft gedaan, maakt China opnieuw groot: China, Rusland en Iran en nu Turkije komen steeds dichter bij elkaar. Dit kan niet goed zijn voor Amerika. Ik ben een Amerikaans staatsburger, maar ik zie dat Rusland, China, Iran en Turkije steeds dichterbij komen. Chinezen hebben tegenwoordig veel geld. De VS heeft heel veel schulden.”
“Volgende berenmarkt ergste in mijn leven”
Erop wijzend dat de Amerikaanse aandelen de afgelopen jaren de langste bullmarkten hebben gehad, terwijl de Amerikaanse schuld omhoogschiet sinds de financiële crisis in 2008, waarschuwde Rogers: “Amerikanen hebben al sinds tien jaar geen financiële problemen. De schulden van Amerika nemen toe en we worden vijanden met veel landen.”
“De volgende zogeheten bearmarkt, daling aandelenkoersen en wijdverbreid economische pessimisme, wordt de ergste in mijn leven. De schulden bouwen op. Het is nu te laat. Veel landen zullen niet meer met ons handelen”, aldus Rogers.
TM 05.09.2018 Turkije en Duitsland delen een sterke wil om de bilaterale betrekkingen te stimuleren, verklaarde de Duitse minister van Buitenlandse Zaken woensdag tijdens zijn aankomst in Turkije.
In een reeks tweets voorafgaand aan zijn contacten in Turkije noemde Heiko Maas Turkije een grote buur en een belangrijke partner voor Duitsland. “We hebben een sterke wil om onze relaties verder te verbeteren”, twitterde de Duitse minister in het Turks en zei dat hij hoopt dat zijn reis naar Turkije zal bijdragen aan de bilaterale betrekkingen.
Over de bezorgdheid van Duitsland over “sommige ontwikkelingen, met name mensenrechten” in het land, schreef Maas dat hij het probleem tijdens de vergaderingen aan de orde gaat stellen. “We moeten opmerken: onze humanitaire relaties met Turkije zijn zo intens dat we heel hard moeten blijven werken om onze relaties te verbeteren”, voegde hij eraan toe.
In de afgelopen twee jaar hebben de politieke betrekkingen tussen Ankara en Berlijn tegenslagen gehad, maar de afgelopen maanden hebben beide partijen stappen ondernomen om de banden te verbeteren.
Als onderdeel van zijn bezoek is Maas woensdagavond ontvangen door de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan.
Na zijn gesprekken op het hoogste niveau in de hoofdstad, zal Maas donderdag naar Istanbul afreizen, waar hij samen met zijn Turkse collega-minister Mevlüt Çavuşoğlu een ceremonie zal bijwonen ter gelegenheid van de 150e verjaardag van het Duitse Lyceum in Istanbul.
De tweedaagse reis van Maas naar Turkije komt vóór het belangrijkste bezoek van Erdoğan aan Berlijn op 28-29 september.
Het EU-zwaargewicht Duitsland blijft de belangrijkste economische en handelspartner van Turkije, ondanks de politieke meningsverschillen tussen de twee regeringen over een aantal kwesties. De terughoudendheid van Berlijn om serieuze maatregelen te nemen tegen terroristische groeperingen zoals de PKK en FETO is lange tijd een bron van spanning geweest tussen de twee landen.
Beide terroristische terreurorganisaties gebruiken Duitsland als een platform voor hun fondsenwerving voor propaganda en andere wervingsactiviteiten.
TM 04.09.2018 De Duitse buitenlandminister Heiko Maas brengt woensdag en donderdag een werkbezoek aan Turkije. Hij gaf vorige maand aan de betrekkingen met Turkije “verder te willen normaliseren”.
De Duitse minister is welkom in Turkije: tijdens zijn bezoek zal Maas zijn collega-minister Mevlüt Çavuşoğlu ontmoeten en ontvangen worden door president Recep Tayyip Erdoğan. Ook zal Maas spreken met de Turkse parlementsvoorzitter Binali Yıldırım, verklaarde het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken.
“De Turks-Duitse bilaterale betrekkingen, ons EU-proces en de huidige regionale en internationale kwesties zullen op de agenda van de vergaderingen staan”, aldus de verklaring.
Ook is gemeld dat Çavuşoğlu en Maas zullen deelnemen aan de openingsceremonie van het nieuwe academische jaar van het Duitse Lyceum in Istanbul. Die viert zijn 150e verjaardag in de Turkse stad.
AD 03.09.2018 De inflatie in Turkije is in augustus met bijna 18 procent omhooggeschoten vergeleken met augustus vorig jaar. Dat is de grootste stijging in vijftien jaar en ruim drie keer zoveel als de officiële doelstelling van de Turkse centrale bank. In juli was de geldontwaarding nog 15,9 procent op jaarbasis.
De hoge inflatie hangt samen met de duikvlucht van de Turkse lira, die dit jaar zo’n 40 procent aan waarde is verloren ten opzichte van de dollar. Dat komt onder meer door zorgen over de invloed van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan op het monetaire beleid. De Turkse munt staat ook onder druk door de verslechterde relatie tussen Turkije en de Verenigde Staten, als gevolg van de hechtenis van de Amerikaanse predikant Andrew Brunson. De Turken verdenken hem van terrorisme.
De lira verloor vandaag opnieuw aan waarde, ruim 2,5 procent.
TM 03.09.2018 De afhankelijkheid van de internationale handel van de Amerikaanse dollar moet worden verminderd, omdat het een obstakel voor Turkije is geworden.
Dat zei de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan maandag tijdens de zesde top van de Turkse Raad in Kirgizië.
“We stellen voor om in onze eigen valuta te handelen in plaats van de dollar”, zei Erdoğan in de Kirgizische stad Čolponata tegen de Turkssprekende landen.
De top wordt georganiseerd door de Kirgizische president Sooronbay Jeenbekov. Naast de presidenten van Turkije, Azerbeidzjan, Kazachstan en Oezbekistan neemt ook de Hongaarse premier deel aan het evenement als waarnemer.
Wereld
De Amerikaanse koersoorlog tegen Turkije heeft de ogen van de wereld geopend, zei de Turkse buitenlandminister in augustus. “Dus is iedereen op zoek naar een manier om zich te ontdoen van (handel met) de dollar.” (LEES meer)
Rusland gaf in die maand expliciet bereid te zijn om over te schakelen naar handel in Turkse lira. De Russische regering liet weten de handel in dollar reeds te gaan verminderen. (LEES meer)
De Turkse minister van Financiën, Berat Albayrak, liet vorige week weten dat Turkije de economische oorlog tegen de VS zal overwinnen en dat de Amerikaanse aanvallen juist averechts werken en Turkije profijt begint te krijgen omdat nieuwe (blijvende) beslissingen worden genomen die voordelig werken.
TM 02.09.2018 Het Zweedse parlementslid Jeff Ahl vindt het hoog tijd dat “minimaal een half miljoen mensen met buitenlandse komaf in Zweden terug gaan naar hun land”. Ahl belooft dat te gaan realiseren als hij opnieuw wordt gekozen.
Dat zei hij, nu de verkiezingen in Zweden naderen, tijdens een bijeenkomst van radicale racisten in Halmstad. De extreem-rechtse partij Alternatief voor Zweden (AFS) was ook aanwezig.
“Stem op AFS als jullie willen dat dat gebeurt”, schreeuwde Ahl tijdens zijn speech. “Het is tijd dat 500.000 buitenlanders terugkeren naar hun land. De vluchten naar Turkije, Afghanistan, Irak, Syrië, Roemenië, Somalië, Oezbekistan, Marokko en Eritrea staan op het punt te vertrekken. Immigranten mogen, op voorwaarde dat ze niet meer terugkeren, instappen en Zweden verlaten.”
De show van de Zweedse politicus werd bekrachtigd door speakers waarmee aankondigingen zijn gedaan die vergelijkbaar zijn met die van vertrekkende vluchten op luchthavens.
De Zweedse politie was grootschalig aanwezig bij de meeting. Ruim 150 Zweedse burgers waren bijeen voor een betoging tegen Ahl en zijn handlangers. “Wij willen geen racisten in onze straten”, scandeerden zij. Ook spuugde een vrouw op het gezicht van Ahl.
Zweden gaat 9 september naar de stembus. Ahl neemt zonder partij deel aan de verkiezingen.
De actie van Ahl komt in een tijdsperiode waarin Turkije Europa extra waarschuwt voor de opkomst en gevaren van extreem-rechtse groepen en hun populistische leiders. Die worden met terreurleiders vergeleken. (LEES meer)
TM 02.09.2018 Het handelstekort van Turkije is in augustus op jaarbasis met 58 procent afgenomen tot 2,48 miljard dollar.
Dat maakte het Turkse ministerie van Handel zaterdag bekend.
Minister van Handel, Ruhsar Pekcan, zei in een verklaring dat het handelstekort van 2,48 miljard dollar in augustus het laagste maandelijkse cijfer was in de afgelopen negen jaar.
“In dezelfde maand bereikte de dekkingsgraad van de export 83,3 procent”, zei Pekcan. “Dar is ook het hoogste niveau van de afgelopen negen jaar.”
Ze liet weten dat de export in augustus uitkwam op 12,4 miljard dollar, een daling van 6,5 procent op jaarbasis, terwijl de import van het land daalde met 22,4 procent tot 14,8 miljard dollar.
Pekcan zei dat de negendaagse vakantie door het Offerfeest, Eid al-Adha, vorige maand een rol speelde in de 6,5 procent afname van de export als gevolg van het verlies van vier werkdagen. “Door het kalendereffect te compenseren, zullen we zien dat de export in september snel zal stijgen”, voegde ze eraan toe.
Pekcan zei dat de invloed van de officiële handelsoorlogen op de buitenlandse handel van Turkije voortduurt. “In de nabije toekomst zullen we beginnen met het verkrijgen van de resultaten van onze maatregelen.”
“Ondanks de wereldwijde protectionistische trends in de wereldhandel, zullen we de werkgelegenheid en de economische groei gestaag ondersteunen door de exportdoelstellingen te halen”, aldus de minister.
De Turkse export steeg tussen januari en augustus met 5,3 procent tot 108,7 miljard dollar. Vorig jaar was dat in die periode 103,2 miljard dollar.
Telegraaf 31.08.2018 In maart vorig jaar kwam de relatie in zwaar weer nadat Nederland had geweigerd enkele Turkse bewindslieden toe te laten om hier campagne te voeren. Daarop liet de regering in Ankara weten dat de Nederlandse ambassadeur niet meer welkom was.
Er is volgens een woordvoerder van Blok gesproken over actuele kwesties en de uitwisseling van de ambassadeurs. Dat laatste duurt vermoedelijk nog even. Als dat eenmaal zover is, zal Blok op bezoek gaan in Turkije.
Het Nederlandse kabinet had onlangs nog kritiek op het voornemen van Turkije om in Nederland weekendscholen te openen. Ook het Turkse militaire optreden in Syrië valt hier slecht. Daarnaast is er scherpe kritiek op de mensenrechtensituatie in Turkije.
TM 31.08.2018 In het kader van het wederzijdse besluit de betrekkingen te normaliseren, zal Turkije heel binnenkort een ambassadeur toewijzen aan Nederland. Ook zal Nederland dat doen en een hoge gezant naar Ankara sturen.
Dat werd bekend na een bijeenkomst tussen de twee ministers van Buitenlandse Zaken Mevlüt Çavuşoğlu en Stef Blok in Wenen.
De Nederlandse buitenlandminister zal begin oktober een officieel bezoek brengen aan Turkije, schreef Çavuşoğlu vrijdag op Twitter in een verklaring.
In juli zette Nederland de eerste stap om de banden met Turkije te herstellen. (LEES meer)
Elsevier 30.08.2018 De koers van de Turkse lira is donderdag hard op weg naar een nieuw dieptepunt. Persbureau Reuters meldt dat de vicepresident van de Turkse centrale bank Erkan Kilimci op het punt staat af te treden.
Kredietbeoordelaar Fitch waarschuwt voor de gevolgen van de in waarde dalende nationale munt voor de toch al zwakke Turkse bankensector. De lira kreeg deze maand harde klappen door sancties van de Verenigde Staten. Amerika legde die sancties op omdat Turkije de Amerikaanse predikant Andrew Brunson (50) niet uit gevangenschap wil vrijlaten. Brunson wordt verdacht van betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in Turkije, zomer 2016.
Sinds het begin van de week is de lira 10 procent in waarde gedaald. Donderdagmiddag stond de lira ten opzichte van de euro 4 procent lager genoteerd dan 24 uur daarvoor.
Financiële markten wachten op concrete maatregelen van de Turkse overheid om de daling van de munt tegen te houden, maar vooralsnog blijven deze uit. Intussen stapelen de rapporten over de gevolgen zich op en lijkt de Turkse economie af te koelen. Zo meldde Het Financieele Dagblad twee weken geleden dat de economische groeiverwachting voor Turkije inmiddels is bijgesteld.
Naast het conflict met de Verenigde Staten heersen op de financiële markten ook zorgen over de invloed die de Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft op het beleid van de Turkse centrale bank. Die is van oudsher politiek onafhankelijk, maar Erdogan trok een aantal weken geleden de macht naar zich toe door per decreet de president en vicepresident van de centrale bank te benoemen, een instituut waarmee hij eerder dikwijls overhoop lag.
De tijd dringt voor Erdogan, want Turkije dreigt technisch failliet te gaan. Dat gebeurt op het moment dat het land zijn schulden niet meer kan betalen.
Erdogan kan de crisis te lijf gaan door de rente op leningen te verhogen, maar dat wil hij juist voorkomen omdat die boodschap in Turkije politiek onverkoopbaar is. Een tweede mogelijkheid is het invoeren van kapitaalrestricties. Dat is een paardenmiddel: Turken kunnen dan niet zomaar bij hun geld. Het voorkomt wel zij hun geld massaal inwisselen voor dollars of euro’s, waardoor de lira verder in waarde daalt.
Strikt genomen kan een land niet failliet gaan, maar door een schuldencrisis zoals in Turkije kan het wel in grote problemen komen. Er is dan geen geld om ambtenaren te betalen, of bijvoorbeeld infrastructuur te financieren. Ook scholen en ziekenhuizen moeten dan sluiten. Daarnaast wordt het een groot probleem voor Turkije om geld te lenen, want geldschieters durven dat niet meer aan.
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) kan in zo’n geval te hulp schieten. Geldschieters krijgen dan garanties en schulden worden (deels) gesaneerd. President Erdogan moet in ruil daarvoor flinke belastingen doorvoeren en de rente alsnog verhogen.
NU.nl meldt dat komende maandag een nieuwe verkoopgolf van de lira kan ontstaan. De laatste cijfers over de inflatie in Turkije worden dan bekend.
TM 30.08.2018 Woordvoerder Ömer Çelik van de Turkse regeringspartij haalde deze week uit naar de Franse president Emmanuel Macron. Die zei maandag tijdens een ambassadeursconferentie in Parijs dat “Frankrijk een nieuwe wet heeft aangenomen om ‘Islamitische terrorisme’ te bestrijden”.
Dat laatste uiting zorgde voor kritiek uit Turkije. “We willen Macron erop wijzen hoe ongerieflijk het is om Islam met terreur te associëren.” Turkije verklaart vaker aan Frankrijk (en Duitsland) dat dat een foute associatie is en die twee woorden niet samen kunnen. (LEES meer)
Ook zei Macron dat “de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan een pan-islamitisch project heeft dat in strijd is met Europese waarden.” “We moeten een strategische partnerschap aangaan met Turkije en Rusland in plaats van EU-lidmaatschap”, aldus de Franse president.
“We willen dat Macron zijn gezond verstand gebruikt als hij het over Turkije heeft”, aldus Çelik.
Trouw 29.08.2018 Kredietbeoordelaar Moody’s verlaagt de kredietwaardigheid van twintig Turkse, financiële instellingen waaronder banken. Tegelijkertijd zakt de Turkse lira weer verder weg.
De Turkse minister van financiën, Berat Albayrak, weet het zeker. Hij ziet geen grote risico’s voor de economie van het land, ondanks de financiële crisis die Turkije momenteel parten speelt. Dat zei hij dinsdag na een bezoek aan Frankrijk. De belangrijkste graadmeters wijzen echter in de tegenovergestelde richting. Dinsdagavond sloeg de gezaghebbende kredietbeoordelaar Moody’s alarm over de bankensector in Turkije.
De kredietbeoordelaar zegt nog minder vertrouwen dan voorheen te hebben in de Turkse banken. Volgens Moody’s is het risico op een neerwaarts scenario voor de Turkse economie de afgelopen periode gestegen. In dat scenario voorziet Moody’s grote kredietproblemen voor Turkse banken, die dan mogelijk financieringssteun van de overheid of de centrale bank nodig hebben.
Twintig banken
Door de uitspraak van Albayrak en de vlak daarop volgende kredietverlaging van Moody’s daalde de waarde van de lira wederom. Voor iedere dollar moest woensdag 6,38 lira worden neergelegd, de laagste waarde van de munt sinds 15 augustus – toen deze kort rond de 7 lira per dollar schommelde. Dit jaar verloor de munt al zo’n 40 procent van zijn waarde. Moody’s verlaagde de rating voor de kredietwaardigheid van twintig Turkse financiële instellingen. Sommige waarderingen werden met twee stappen tegelijk naar beneden bijgesteld. Eerder werd de rating van Turkije zelf al verlaagd naar Ba3, dat betekent een groot risico voor beleggers.
In Turkije houden president Erdogan en minister van financiën Albayrak – de schoonzoon van Erdogan – echter vast aan de huidige groei van de Turkse economie. Ondanks diverse aanwijzingen dat de Turkse economie in zwaar weer terecht gaat komen, staat wil de regering in Ankara geen afdoende maatregelen treffen om de valutacrisis en daarmee gepaard gaande inflatie te stutten. Een verhoging van de rente, door economen in eigen- en buitenland gezien als een noodzakelijke maatregel, is voor Erdogan onbespreekbaar.
Ondertussen zucht Turkije, door de goedkope koers van de lira, onder de honderden miljarden aan leningen in buitenlandse valuta. Aflossing en rente is in korte tijd zo duur geworden dat die leningen als een molensteen om de nek van de Turkse economie hangen.
Frankrijk en Duitsland
Het uitblijvende optreden van de Turkse autoriteiten is in Europa niet onopgemerkt gebleven. De vrees bestaat dat de crisis in Turkije zal doorsijpelen naar de Europese Unie, en dan vooral voor banken tot problemen zal leiden. Bij het bezoek van Albayrak aan Frankrijk drukte diens Franse collega Bruno le Maire de Turken op het hart om toch werk te maken van economische hervormingen.
Volgens The Wall Street Journal maken beleidsmakers in Duitsland zich ook zorgen. De regering in Berlijn zou, volgens bronnen die de Amerikaanse krant heeft gesproken, overwegen om de Turken financiële steun te bieden. Turkije in het eigen sop laten gaarkoken met een risico op een volledige economische crisis ziet Berlijn als een groter risico voor de eigen economie en de stabiliteit in het Midden-Oosten.
Hoe die steun er precies uit moet zien is nog onduidelijk. Een lening van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) ligt voor de hand, maar dan moet Turkije voldoen aan hervormingen die het IMF ze voorkauwt. Daarnaast kan de Amerikaanse president Trump zo’n steunpakket wegstemmen met zijn vetorecht. De VS en Turkije liggen nog altijd met elkaar in conflict vanwege de detentie van een Amerikaanse dominee in Turkije.
Een alternatief zou een steunpakket vanuit de Europese Unie kunnen zijn. Of daar geld voor is, is echter de vraag.
TM 29.08.2018 De wreedheden die gericht zijn tegen de Rohingya-minderheid in Myanmar zijn vergelijkbaar met die van nazi-Duitsland, zegt een prominente boeddhistische mensenrechtenactivist.
In een interview met een Turkse nieuwsdienst in Kent, het VK, vertelt Maung Zarni, coördinator bij de Free Rohingya Coalition, dat de internationale gemeenschap moet optreden tegen zijn land van herkomst.
Zarni’s opmerkingen komen nadat de VN-onderzoekers eerder deze week een rapport uitbrachten waarin is vastgesteld dat er massale verkrachtingen, moordpartijen – inclusief moord op baby’s en jonge kinderen – brute mishandeling en verdwijningen zijn gepleegd door Myanmarese staatstroepen. De onderzoekers meldden dat dergelijke schendingen mogelijk misdaden tegen de menselijkheid zijn geweest.
“We hebben een situatie waarin een VN-lidstaat gerund door een Nobelprijswinnaar, Aung San Suu Kyi, en haar machthebbers, Birmese militaire generaals, door de [meest] geloofwaardige en hoogste instantie van mensenrechtenautoriteiten vergeleken wordt met nazi-Duitsland”, meldt Zarni.
“Genocide is wat de nazi’s deden. Genocide is wat er in Rwanda, in Cambodja of tegen Bosnische moslims is gebeurd.”
Zarni onderstreept dat wanneer een zaak wordt bepaald als genocidaal, de verantwoordelijkheid voor het omgaan met dat land bij alle VN-lidstaten ligt. “De hoogste politieke en morele verplichting rust op de [VN-] Veiligheidsraad”, voegt hij eraan toe.
Hij zegt dat een rechtszaak bij het internationaal strafhof, zoals gedaan voor Rwanda of Bosnië, niet genoeg zou zijn; de Rohingya-minderheid heeft “een beschermd gebied nodig waarin ze veilig en als normale, fatsoenlijke mensen kunnen leven”.
De onafhankelijke VN-onderzoeksmissie over Myanmar heeft de belangrijkste militaire functionarissen van Myanmar, waaronder de commandant-generaal van het leger, generaal-majoor Aung Hlaing, opgeroepen om bij het Internationaal Strafhof te worden berecht voor genocide tegen Rohingya-moslims.
“Mijn verwachting, in een ideale wereld is dat de VN-Veiligheidsraad een bepaalde vorm van interventie toestaat zodat de gruweldaden kunnen worden gestopt en de Rohingya hun land terug kunnen worden gegeven en mogen leven in waardigheid en veiligheid”, vindt Zarni.
Sancties
Zarni vertelt dat er nu meer Rohingya buiten Myanmar wonen dan diegenen die in het land zijn achtergelaten na tientallen jaren van geweld en een grootschalige aanval tegen hen in augustus vorig jaar.
Door erop te wijzen dat de internationale gemeenschap sancties moet opleggen aan de regering en het leger van Myanmar, wijst Zarni erop dat het uitsluitingsbeleid tegen de Rohingya moet worden beëindigd.
“Rohingya-moslims worden gezuiverd en het uiteindelijke doel bij het invoeren van sancties tegen Myanmar zou moeten zijn het beleid van de Birmese staat en de structuren [die] door het Birmese leger en de publieke opiniemakers zijn gebruikt om de moslim uit te roeien, fundamenteel te veranderen.”
Zarni: “Het uiteindelijke doel van meerdere sancties zou moeten zijn om Rohingya internationale bescherming te bieden en een autonome regio te creëren waarin het Birmese leger de gruweldaden niet zou kunnen voortzetten.”
Oplossing
Zarni zegt dat Myanmar vier belangrijke pijlers heeft: het leger, de boeddhistische orde, politieke partijen en het publiek. “Alle vier deze grote instellingen hebben de Rohingya categorisch verworpen. We zeggen tegen hen dat ze niet tot Birma behoren. We willen ze niet in Birma.”
Zarni stelt dat de oplossing van het probleem niet in het land ligt, maar internationaal binnen VN-instellingen moet worden geformuleerd.
Oproep aan Turkije
De boeddhistische activist meldt dat de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan en de Turkse regering “buitengewoon vocaal [actief] zijn geweest en het Rohingya-volk steunen. Dit is het moment voor Turkije om serieus moreel en politiek leiderschap te tonen.”
Zarni: “De VN-Veiligheidsraad verkeert in coma, is verlamd en kan daardoor geen problemen oplossen. Turkije kan echt helpen als het een coalitie van moslims en niet-islamitische regeringen vormt die tegen genocide zijn en genocideplegers niet bijstaan.”
De activist meldt dat er meer dan 500.000 Rohingya vastzitten in Myanmar en dat ze op elk moment verdreven kunnen worden, eraan toevoegend dat het de tijd is om te handelen en een coalitie te vormen. “Mijn oproep is niet aan het Birmese volk. Mijn oproep is zowel aan de Islamitische wereld als aan niet-islamitische gemeenschappen om de Rohingya te helpen.”
“Dit gaat niet alleen over moslims. Het zijn menselijke wezens. Maar wij, Birmezen, behandelen hun in ons land alsof ze minder zijn dan dieren”, aldus de boeddhistische mensenrechtenactivist die in april zei dat hij de Rohingya niet steunt omdat het moslims zijn, maar mensen.
Turkije
Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken reageerde dinsdag op het VN-rapport dat het zich diplomatiek maximaal zal blijven inspannen en de zaak volgt zodat de misdaadplegers worden bestraft en Rohingya terug kunnen naar hun land. (LEES meer)
Turkije bouwde ook veldhospitalen voor de vluchtelingen in Bangladesh (LEES meer + FOTO’S). Tot nu toe zijn 100.000 Rohingya behandeld (LEES meer + FOTO’S). Ook wordt dagelijks warme maaltijden uitgedeeld aan tienduizenden Rohingya, die willen dat Erdoğan langskomt. (LEES meer + FOTO’S)
TM 29.08.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan gelooft dat binnenkort Turkije nieuwe overwinningen zal behalen. Dat zei hij in zijn verklaring vanwege de Dag van de Overwinning, een nationale feestdag in Turkije, jaarlijks op 30 augustus.
De grote doelen die Turkije voor in 2023 heeft en wil bereiken, zal de toekomst van de hele regio bepalen, liet Erdoğan weten.
“Net zoals onze andere victories laat 30 augustus ons zien dat hoe moeilijk deze overwinningen ook zijn behaald, successen op ons zitten te wachten op ons pad. We zullen zeer zeker deze strijd overwinnen samen met mensen die hun vertrouwen in Turkije en het Turkse volk hebben gelegd. De wereld zag op 15 juli (verijdelde couppoging in 2016) tot wat Turken ertoe bereid zijn om hun toekomst en onafhankelijkhed te beschermen tegen imperialisten en hun lusten.”
Jaarlijks herdenkt Turkije op 30 augustus de overwinning op Griekse troepen in de slag bij Dumlupınar in 1922.
Economie
De Turkse minister van Financiën, Berat Albayrak, liet dinsdag weten dat Turkije de economische oorlog tegen de VS zal overwinnen en dat de Amerikaanse aanvallen juist averechts werken en Turkije profijt begint te krijgen omdat nieuwe (blijvende) beslissingen worden genomen die voordelig werken.
TM 27.08.2018 Turkije en Frankrijk zullen gezamenlijk actie ondernemen tegen Amerikaanse sancties. Dat werd maandag in Parijs bevestigd na een bijeenkomst van de Turkse en Franse ministers van Financiën.
“We hebben vandaag besloten gezamenlijk aan de slag te gaan tegen de VS die sancties heeft opgelegd tegen Turkije en de Europese Unie”, sprak de Turkse minister Berat Albayrak tijdens de persconferentie. “We hebben elkaar over de details gesproken. Frankrijk heeft een sterke houding aangenomen die past bij onze historische vriendschap.”
Albayrak benadrukte nogmaals dat de Amerikaanse zet ervoor heeft gezorgd dat men het vertrouwen in de dollar verliest. “De dollar wordt steeds meer een onbetrouwbaar (betaal)instrument.”
“Het is zeer duidelijk dat de sancties vanwege politieke motivaties zijn opgelegd. De sancties schaden de hele wereldeconomie. Soortgelijke economische coups hebben een negatieve effect op de hele regio. Helaas zorgt dat ervoor dat de terreur- en vluchtelingenproblemen erger worden en uit kunnen lopen tot chaos.”
Het handelsvolume tussen Turkije en Frankrijk is 14 miljard euro. “Die willen we verhogen naar 20 miljard euro”, aldus de Turkse minister.
AD 27.08.2018 Steeds meer Turken ontvluchten hun land en vragen asiel aan in Griekenland. Alleen al in juli gebeurde dat 687 keer, melden Griekse media. Een onbekend aantal mensen is om het leven gekomen tijdens de oversteek van de Egeïsche Zee of de grensrivier Evros.
Sinds begin dit jaar heeft Athene al bijna 2.000 Turken geregistreerd. Volgens een officier van de kustwacht is het werkelijke aantal veel groter, omdat velen zich niet bij de autoriteiten melden. Ze reizen door naar West- of Midden-Europa.
De stroom kwam op gang na de mislukte poging in de zomer van 2016 om de Turkse leider Recep Tayyip Erdogan ten val te brengen. Het jaar voor deze staatsgreep schreef Griekenland 43 Turkse asielzoekers in, in 2016 al 189 en in 2017 zelfs 1827.
President Erdogan liet na de coup tienduizenden tegenstanders oppakken wegens vermoedelijke betrokkenheid. Door de economische crisis die zich momenteel doet voelen, besluiten nog meer Turken te vertrekken.
Elsevier 27.08.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan lijkt steeds meer in het nauw te komen. Hij wuift kritiek op zijn persoon en beleid van de hand: ‘Aanvallen op mij zijn eigenlijk aanvallen op Turkije.’
‘Als we ook maar een klein teken van zwakte laten zien, komen ze op ons af als bonte kraaien. Sommige onbehoedzame mensen onder ons denken dat het ze om mij gaat, maar nee, het gaat ze om Turkije. Het gaat ze om de islam,’ zei Erdogan zondag tijdens een nationalistische toespraak in de zuidoostelijke provincie Muş.
Verhoudingen tussen VS en Turkije op dieptepunt
Het is de tweede toespraak in korte tijd waarin hij impliceert dat het Westen hem aanvalt. Eerder noemde hij de koersval van de lira al een ‘aanval van buitenaf’, en zei hij dat een aanval op de economie een aanval op het islamitische geloof is.
‘Hun probleem ligt niet bij mij of de AK-partij (AKP), maar bij Turkije, bij de islam. (…) Turkije is de hoop van alle moslims. Wij zijn het enige land dat in direct contact staat met het Westen maar nog altijd kunnen we onze vrijheid en identiteit beschermen,’ zei Erdogan afgelopen zondag.
De verhoudingen tussen Amerika en Turkije zijn op een historisch dieptepunt beland. De lira verloor vorige week flink aan waarde door zorgen over het economisch beleid van Erdogan en de toenemende spanningen tussen Ankara en de regering van president Donald Trump vanwege een ruzie over de Amerikaanse predikant Andrew Brunson, die in Turkije vastzit. Beide landen zijn verwikkeld in een handelsconflict over importheffingen. Vorige week wees de Turkse rechtbank een nieuw verzoek tot vrijlating van Brunson opnieuw af. De Turkse lira verloor maandag 27 augustus bij de opening van de Turkse beurs bijna 3 procent aan waarde ten opzichte van de dollar, na een handelsstop van bijna een week vanwege officiële feestdagen.
Erdogan wil betere economie voor 2023
Erdogan sprak dit weekeinde van ‘economische aanvallen’ en benadrukte de geografische ligging van Turkije: ‘Vergeet niet dat Anatolië een muur vormt, en als die muur valt, is er niet langer een Midden-Oosten, Afrika, Centraal-Azië, Balkan of Kaukasus.’ Volgens hem is ‘eenheid van het volk de enige manier om de doelen van 2023’ te behalen. Voor 2023 heeft Erdogan een lijst met doelen opgesteld. De datum heeft een symbolische betekenis, omdat hij samenvalt met de honderdjarige verjaardag van de seculiere Turkse republiek en de val van het Ottomaanse Rijk.
De doelen zijn vooral economisch van aard: de regering van Erdogan wil in dat jaar onder meer dat Turkije deel uitmaakt van de top-10 van grootste economieën ter wereld, en een verdubbeling van het bruto nationaal product. Daarnaast ambieert Turkije voor dat jaar het lidmaatschap van de Europese Unie (EU).
Tegenstanders van Erdogan vrezen dat hij op die datum een nieuw islamitisch kalifaat wil instellen. Ook de Saudische troonopvolger Mohammed bin Salman sprak eerder soortgelijke vermoedens uit. Saudi-Arabië koestert een diep wantrouwen jegens Erdogan, wiens regerende AK-partij wortels heeft in de islamitische politiek. De Turkse president koos bovendien de kant van Qatar in het conflict met de Saudi’s en andere Golfstaten.
Daarvan heeft Erdogan de vruchten mogen plukken: Qatar schoot hem onlangs te hulp door 15 miljard dollar als investering toe te zeggen, om de Turkse economie te ondersteunen en de noodlijdende lira weer op te krikken. Het geld wordt doorgesluisd naar de Turkse financiële markten en de bankensector.
Elif Isitman Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 webredacteur bij Elsevier Weekblad.
TM 27.08.2018 De Duitse minister van Economische Zaken heeft opnieuw de essentie van Turkije voor Duitsland en de Europese Unie benadrukt. Dat zei hij zondag tijdens een open dag van zijn ministerie tegen Duitse burgers op een vraag over de Turkse economie, die is aangevallen door de VS.
“We hebben geen interesse in de destabilisatie van een land als Turkije met 80 miljoen mensen, waar ook ongeveer 4 miljoen vluchtelingen verblijven”, zei Peter Altmaier, tevens grootste vertrouweling van bondskanselier Angela Merkel.
Altmaier sloot de mogelijkheid van financiële steun aan Turkije niet volledig uit “mocht Ankara daarom vragen”, liet hij weten. “Ik denk niet dat we ons nu in een situatie bevinden waarin we concrete beslissingen moeten nemen over financiële of economische hulp”, voegde Altmaier daaraan toe.
Politiek
De Duitse minister erkende dat er politieke verschillen zijn tussen Berlijn en Ankara over een aantal kwesties, maar sprak ook zijn hoop uit dat dat met dialoog kan worden opgelost.
De politieke betrekkingen tussen Turkije en Duitsland hebben de afgelopen twee jaar verschillende tegenslagen gekend, maar beide partijen hebben stappen ondernomen om de banden te normaliseren.
De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan zal op uitnodiging van Duitsland naar verwachting op 28 en 29 september een officieel bezoek brengen aan Berlijn. Altmaier zal Turkije in oktober bezoeken met een enorme delegatie bestaande uit tachtig personen.
In Duitsland wonen meer dan 3 miljoen mensen van Turkse komaf. Velen van hen zijn de tweede of derde generatie afkomstig uit Turkse gezinnen die in de jaren zestig naar Duitsland zijn geëmigreerd.
EU-zwaargewicht Duitsland is de belangrijkste economische en handelspartner van Turkije, waar meer dan 7.500 Duitse bedrijven actief zijn. In 2017 bedroeg het bilaterale handelsvolume 37,6 miljard euro (43,6 miljard dollar).
TM 27.08.2018 Koeweiti’s hebben tot nu toe 7.500 huizen gekocht in Turkije. 1.691 daarvan was vorig jaar en dat laat zien in hoeverre mate het volk van het olierijke emiraat de Turkse economie vertrouwt. In 2016 was de handelsvolume met Koeweit 700 miljoen, vorig jaar bereikte dat 1,3 miljard dollar. Het doel is 5 miljard dollar. Dat laat de Turkse ambassadrice in Koeweit, Ayşe Hilal Sayan Koytak, weten.
Koeweiti’s hebben een grote bewondering voor Turkije. “Dat ze erg veel houden van onze president [Erdoğan] en ons land, laten ze niet alleen economisch merken, maar ook middels culturele en sociale zaken. Vorig jaar bezochten 255.000 toeristen uit Koeweit Turkije. Als we naar inwonersaantallen kijken, is Koeweit [percentagegewijs] het land dat het meeste toeristen naar Turkije heeft gestuurd.”
Koytak: “Daarnaast hebben Koeweiti’s vorig jaar voor 1,7 miljard dollar geïnvesteerd in Turkije. De hoogste leiders van beide landen hebben elkaar in korte tijd vijf keer gesproken.”
Ook volgen de Koeweiti’s Turkse series en laten weten geïnteresseerd te zijn in de Turkse taal. “En daarom zal vanaf september de Turkse taal worden onderwezen aan de universiteit van Koeweit”, vertelt Koytak, tevens de eerste Turkse vrouwelijke moslimambassadeur va Koeweit.
Wederzijds hebben Turken ook belangrijke projecten in Koeweit lopen. Zo bouwt de Turkse bouwgigant Limak het nieuwe vliegveld van het emiraat. Kosten: 4,4 miljard dollar. Dat is, na een olieproject, het grootste project in Koeweit en tevens ook de grootste buitenlandse opdracht voor een Turks bedrijf in één keer. “Als alle Turkse bouwbedrijven worden meegerekend, hebben zij voor 6,5 tot 7 miljard dollar aan aanbestedingen gewonnen in Koeweit.”
De Turkse ambassadrice meldt ook dat Koeweit een oprechte bondgenoot is in de strijd tegen terrorisme en Turkije hartgrondig steunde tijdens de verijdelde couppoging in 2016.
NU 26.08.2018 De Duitse journalist Mesale Tolu is zondag teruggekeerd in haar thuisland. De vrouw zat sinds vorig jaar vast in Turkije, omdat ze werd beschuldigd van lidmaatschap van een terroristische organisatie en het verspreiden van propaganda.
Op het vliegveld van Stuttgart zei Tolu dat ze niet echt blij kan zijn over haar vrijlating, omdat in Turkije nog honderden journalisten, juristen, studenten en politieke tegenstanders van president Recep Tayyip Erdogan vastzitten.
De journalist zei dat ze zich blijft inzetten voor mensen die in Turkije uit politieke overwegingen gevangen worden gehouden.
Reisverbod van Tolu is onverwacht opgeheven
In december vorig jaar werd de journalist uit de gevangenis vrijgelaten, maar ze mocht het land niet verlaten. Een Turkse rechtbank heeft haar reisverbod een week geleden onverwacht opgeheven. Het proces tegen haar zal worden voortgezet.
Tolu’s echtgenoot, Suat Çorlu, die van hetzelfde wordt beschuldigd als Tolu, moet in Turkije blijven. Zijn verbod om het land te verlaten blijft van kracht.
Tolu werd in het voorjaar van 2017 opgepakt in Turkije, waar ze voor het kleine linkse persbureau Etha werkt. Tolu zei eerder dat ze vanwege haar beroep is opgepakt. Ze is van Turkse komaf, maar heeft alleen de Duitse nationaliteit.
TM 26.08.2018 “Nee. Nee. Nee”, zo reageerde de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan op de gedachte dat Turkije constant wordt aangevallen omdat hij en zijn partij het land leidt.
“Alles draait om Turkije. Het gaat om de Islam. Iedereen die het Westen kent, weet dat daar volgens hun Turk zijn, moslim zijn betekent. Turkije is de hoop van alle moslims. Daarom waarderen alle onderdrukten en slachtoffers in de wereld Turkije en zitten wij in hun hart en worden wij in hun smeekbedes benoemd.”
Dat zei de Turkse president zondag tijdens de herdenking van de grote overwinning van de Seltsjoeks, voorvaderen van de Turken, op het Byzantijnse Keizerrijk in 1071 bij Malazgirt. Onder aanvoering van Alp Arslan werd 947 jaar geleden Anatolië van de Turken. Bij de herdenkingsceremonie in het verre oosten van Turkije en ten noorden van het Vanmeer waren ongeveer 75.000 Turken aanwezig.
“Anatolië is een dam. Als die breekt, vallen het Midden-Oosten, Afrika en Centraal-Azië. Ook blijft er niets over van de Balken en Kaukasus. Wie het geest van Malazgirt vergeet, vergeet zijn geschiedenis en toekomst. De hele wereld zag destijds in Malazgirt wat voor een volk Turken zijn en zullen blijven. Deze regio en zeer rijke geschiedenis moeten beschermd worden.”
Anatolië vervult een sleutelrol voor de toekomst van de mensheid, zei Erdoğan. “Vandaar dat grote volkeren en grote leiders altijd al Anatolië wilden hebben. Voor deze regio is grootschalig gestreden en wel tegen de hele wereld, zoals in Çanakkale (Slag om Gallipoli).”
Turkije is verplicht om machtig te blijven. “Anders laten ze ons niet eens een dag leven op deze wereld. Laat staan dat ze ons land afpakken, ze zullen ons niet eens een enkele ademhaling gunnen of een druppeltje water geven. Als ze bij ons het kleinste teken van zwakte opmerken, zullen ze als zwarte kraaien op ons afstormen [en ons willen vernietigen]”, aldus Erdoğan, die ook alle Turkse jongeren opriep het land, rijke en ongekende geschiedenis koste wat het kost te beschermen.
Het Turkse presidentshuis verklaarde ook dat voortaan soortgelijke victories op nog grootschaligere wijze gevierd zullen worden.
Bahçeli
MHP-leider Devlet Bahçeli sloeg een veel zwaardere toon aan tijdens de herdenking en verklaarde dat Turkije steeds op de Byzantijnse manier wordt aangevallen [toen vonden ook economische manipulaties plaats]. “Malazgirt doet nog steeds zeer bij hun, nu bij hun hedendaagse verwanten. Turkije wordt sindsdien constant aangevallen door middel van complotten die nooit eindigen.”
TM 24.08.2018 De Russische president Vladimir Putin is tevreden met de steeds sterker wordende band met Turkije.
Dat zei hij in een gesprek in Moskou met de Turkse buitenlandminister, minister van Defensie en hoofd van de Turkse inlichtingendienst MIT.
“Onze relatie met Turkije wordt steeds dieper en waardevoller, zowel als op het gebied van economische samenwerking, bij aanpak van regionale kwesties en ook nieuwe zaken”, sprak Putin tijdens de unieke bijeenkomst.
Rusland en Turkije hebben samen met andere landen serieuze vooruitgang geboekt bij het oplossen van de crisis is Syrië, zei de Russische president, die ook aangaf op de nationale televisie dat hij vaak in contact treedt met de Turkse president vanwege regionale zaken.
De Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlüt Çavuşoğlu, liet weten dat sommige landen zich storen aan de goede relatie tussen Rusland en Turkije.
“Deze betrekkingen blijven sommigen jaloers maken. Binnenkort houden we nog een trilaterale top (Turkije-Rusland-Iran) voor Syrië. Dit is belangrijk voor de regionale vrede”, aldus Çavuşoğlu.
BI 24.08.2018 Recep Tayyip Erdogan is sinds 2014 de president van Turkije. Hij is de eerste president van het land die direct door het volk is gekozen.
Die directe verkiezing was het gevolg van grondwetswijzigingen die Erdogan zelf in 2007 als premier via een referendum wist te bewerkstelligen.
Vanaf het moment dat Erdogan in 2002 voor het eerst de nationale verkiezingen won, heeft hij steeds meer macht naar zich toegetrokken.
Hoe blijft hij zo geliefd bij zijn eigen volk, terwijl hij vanuit het buitenland steeds meer wordt gezien als autocraat die zich op onbehoorlijke manier macht toe-eigent?
Lukt het hem om de huidige valutacrisis te bezweren, of loopt de president tegen de limieten van zijn kunde en populariteit aan?
Een blik op de carrière van Recep Tayyip Erdogan, die er bij het sturen van publieke opinie niet voor terugdeinst om vrije meningsuiting op social media aan banden te leggen.
Recep Tayyip Erdogan wordt op 26 februari 1954 geboren in Kasimpasa, een arme wijk in Istanboel.
Foto: Rize aan de Zwarte Zee in Turkije.Bron: EPA
Zijn ouders verhuizen vlak daarna naar het noordoostelijke Rize, waar de Erdogan-familie vandaan komt en waar vader Ahmet als kustwacht werkt.
Recep Tayyip verhuist als tiener weer naar Istanboel. Daar gaat hij onder andere naar een imam-hatipschool, waar leerlingen worden opgeleid tot imam.
Foto: REUTERS/Murad Sezer
Geld verdient hij op straat, met de verkoop van limonade en simit, een Turks ringvormig broodje met sesamzaad.
Tussen 1969 en 1982 speelt Erdogan een verdienstelijk potje voetbal. Hij komt onder meer uit voor de club Kasimpasa en verdient er op semiprofessioneel niveau ook een boterham mee.
“We speelden vroeger met ballen die we van papier maakten”, vertelde Erdogan in 2017 in een tv-interview met de Turkse sportzender NTVSpor.
“Mijn moeder klaagde nooit over mijn hobby, zij waste en streek mijn tenue altijd. Maar mijn vader kon ik niet overtuigen. Hij zei altijd dat ik mijn tijd aan mijn studie moest besteden.”
Een ander citaat in hetzelfde interview verraadt dat Erdogan het liefst zelf de touwtjes in handen heeft: “Ik heb maar één keer een rode kaart gekregen in mijn carrière, en dat was omdat ik protesteerde tegen de beslissing van de scheidsrechter.”
In 1978 trouwt hij met Emine Gülbaran, die hij heeft leren kennen op een conferentie. Het echtpaar krijgt vier kinderen: twee zoons en twee dochters.
Foto: REUTERS/Fatih Saribas
Emine Erdogan zet zich als Turkse ‘first lady’ met name in voor vrouwenrechten, maar ze staat te boek als een conservatieve feministe. Zij verdedigt samen met haar man conservatieve waarden en vindt dat vrouwen hun plaats moeten kennen.
Zo komt ze in 2016 in opspraak nadat ze de Ottomaanse harem “een leerschool om vrouwen voor te bereiden op het leven” noemt.
Tegelijkertijd spreekt ze zich fel uit tegen kindhuwelijken, een standpunt dat niet iedereen in de moslimwereld op prijs stelt.
In 1981 studeert Erdogan af aan de faculteit voor economische en bestuurlijke wetenschappen van de Marmara Universiteit in Istanboel.
Foto: Anilyilmaz / Wikimedia Commons / CC BY 3.0
Zijn studie deed hij naast zijn voetbalcarrière. “Sinds zijn jeugd kiest meneer Erdogan er al voor om een actief sociaal leven te combineren met politiek”, aldus de officiële website van de Turkse president.
Op de universiteit ontmoet Erdogan Necmettin Erbakan, die later de eerste Turkse premier zou worden die de politieke islam beleed. Ook Erdogan zelf begint zich in zijn studietijd voor de politieke islam te interesseren.
Curieus detail: in Turkije vragen sommige mensen zich af of de huidige president wel echt zijn diploma heeft gehaald. Volgens de website van de universiteit is de betreffende faculteit pas geopend in 1982, een jaar nadat Erdogan zou zijn afgestudeerd. Erdogan heeft zijn diploma ook nooit kunnen tonen.
Volgens Erdogan-aanhangers is het diploma ooit vernietigd door volgers van de islamitische geleerde Fethullah Gülen, wiens naam vaker opduikt in het leven van Erdogan.
Al in zijn tienerjaren is Erdogan geïnteresseerd in de politieke islam.
Foto: Necmettin Erbakan, de grondlegger van de Turkse beweging Millî Görüş. Bron: Reuters
Hij wordt in zijn studietijd lid van de Nationale Turkse Studenten Vakbond, een anticommunistische actiegroep.
Later, in 1976, komt hij als jonge twintiger aan het hoofd te staan van de jeugdafdeling van een islamitische Partij voor Nationale Redding in de stad Beyoglu.
Na de staatsgreep in 1980 volgt hij Millî Görüş-grondlegger Necmettin Erbakan (foto) en sluit hij zich aan bij de fundamentalistische Welvaartspartij. Daar werkt hij zich langzaam maar zeker op tot afdelingsvoorzitter van Istanboel.
Maar niet alles gaat van een leien dakje. In 1989 is hij namens de Welvaartspartij kandidaat voor de burgemeesterspost in Beyoglu, maar hij eindigt op de tweede plaats. En als hij in 1991 voldoende stemmen haalt voor een plek in het Turkse parlement, blijkt dat de nummer twee op de lijst meer voorkeursstemmen heeft. Erdogan moet de zetel opgeven.
In 1994 is er dan eindelijk de doorbraak waar Erdogan naar smacht. De Welvaartspartij haalt bij verkiezingen een kwart van de stemmen in Istanboel en Erdogan wordt de nieuwe burgemeester van de miljoenenstad.
Foto: Reuters
Hij krijgt te maken met grote problemen, zoals het watertekort in de stad, verkeersproblemen en grote luchtvervuiling.
Maar die pakt hij vlot aan. Hij laat water via enorme netwerken aan pijpleidingen naar de stad stromen, legt tientallen bruggen en nieuwe wegen aanleg en de stad stapt onder zijn leiding over op aardgas om luchtvervuiling aan te pakken.
In 1998 wordt de Welvaartspartij verboden, omdat ze de scheiding tussen staat en religie in gevaar zou brengen. Volgens het Constitutionele Hof heeft de islamitische partij sympathieën voor de jihad en wil het de sharia invoeren.
Foto: EPA
Dat gaat regelrecht in tegen het seculiere principe van Turkije. Oprichter Erbakan (op de foto op weg naar de rechtbank) wordt vijf jaar uit de politiek verbannen.
Erdogan wordt later ook veroordeeld wegens het aanzetten tot haat, nadat hij een islamitisch gedicht voorleest met de volgende zin: “Minaretten zijn onze bajonetten, koepels onze helmen, moskeeën onze kazernes en gelovigen onze soldaten.”
Hij moet tien maanden de cel in, waarvan hij er vier daadwerkelijk uitzit, en moet zijn functie als burgemeester neerleggen.
In 2001, een paar jaar na zijn vrijlating, richt hij zijn eigen partij op: de Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling, in het Turks afgekort tot AKP.
In 2002 wint de AKP de verkiezingen in Turkije. En hoe: ze halen een absolute meerderheid in het parlement. Maar door zijn veroordeling kan Erdogan niet direct premier worden, dat wordt Abdullah Gül.
Foto: Erdogan voor een portret van Kemal Ataturk, de grondlegger van het huidige Turkije.Bron: EPA
In 2003 komt er een grondwetswijziging waardoor Erdogan alsnog aan de macht komt.
Onder Erdogan bloeit de Turkse economie op. In de EU gaan er stemmen op om Turkije te laten toetreden. De Nederlandse premier Balkenende is één van die stemmen: als Nederland voorzitter is van de EU zet hij de toetreding van Turkije prominent op de agenda.
Maar de toetreding van Turkije is een gevoelig onderwerp in de EU en het plan wordt op de lange baan geschoven. In de tussentijd neemt Erdogan steeds vaker maatregelen die de kansen op het EU-lidmaatschap ook niet groter maken.
Foto: EPA
Zo wordt de persvrijheid flink beperkt. De EU vindt bovendien dat Erdogan problemen als eerwraak en discriminatie van homoseksuelen niet hard genoeg aanpakt.
Erdogan richt zich dan minder op Europese landen en haalt banden aan met moslimlanden.
Na het uitbreken van de Arabische lente houdt hij het Turkse model voor als het lichtende voorbeeld voor de landen waar de revoluties zijn geslaagd. Hij steunt onder meer openlijk het Egyptische Moslimbroederschap en legt al snel een staatsbezoek af aan de Egyptische president Morsi.
In 2014 wint Erdogan de presidentsverkiezingen. Het presidentschap is tot op dat moment vooral een ceremoniële functie in Turkije – de macht ligt bij de premier. Maar Erdogan wil daar verandering in brengen.
Foto: EPA
Hij smeedt plannen om de grondwet te wijzigen om als president de macht naar zich toe te trekken.
Turkije moet veranderen van een parlementaire democratie waarin de premier leiding geeft aan de regering in een presidentiële democratie, een systeem dat meer lijkt op het Amerikaanse en Franse.
In 2016 lijken de verhoudingen tussen de EU en Turkije weer even te verbeteren. Door de oorlog in Syrië trekt een grote stroom vluchtelingen naar Europa. Om die te beperken, wordt er een deal met Turkije gesloten.
Foto: De Turkse premier Ahmet Davutoglu met Donald Tusk Jean-Claude Juncker. Bron: EPA
De Turken houden de vluchtelingen tegen, en in ruil daarvoor krijgen ze geld en wordt er opnieuw onderhandeld over toetreding tot de EU.
Maar al snel ontstaan er weer grote spanningen, bijvoorbeeld als de Duitse komiek Jan Böhmermann een gedicht over Erdogan voorleest.
Böhmermann noemt de Turkse president in zijn gedicht onder meer een geitenneuker en pedofiel.
De Turkse president oefent grote druk uit om de komiek te laten vervolgen. De rechtbank besluit dat de komiek het grootste deel van het gedicht inderdaad niet meer mag herhalen.
Ook met Nederland ontstaan er spanningen. Columnist Ebru Umar, die op dat moment in Turkije verblijft, krijgt huisarrest omdat ze Erdogan in tweets zou hebben beledigd. Pas na intensieve diplomatieke contacten op het hoogste niveau mag Umar naar Nederland.
Foto: EPA
Umar haalt daarna in een column hard uit naar Nederlanders van Turkse komaf.
“GEFELICITEERD met jullie totaal mislukte Nederlanderschap”, schrijft Umar in Metro. “GEFELICITEERD met jullie loyaliteit aan een stel berggeiten uit Turkije, geitenneukers zo je wilt, die jullie volgen zodra ze oproepen tot NSB-gedrag.”
In juli 2016 probeert een deel van het leger Erdogan af te zetten. Ze denken Erdogan op te kunnen pakken op zijn vakantieadres, maar daar is hij niet.
Foto: EPA
De coup mislukt helemaal nadat Erdogan via zijn iPhone op tv verschijnt: hij roept zijn aanhangers op de straat op te gaan, en te voorkomen dat de poging slaagt. Er vallen zeker 265 doden bij de couppoging.
Volgens Erdogan zit de islamitische geestelijke Fethullah Gülen achter de mislukte staatsgreep. Gülen verliet Turkije in 1999 en woont momenteel in de Amerikaanse staat Pennsylvania, maar hij heeft nog steeds veel volgelingen.
Erdogan besluit het overheidsapparaat te zuiveren van Gülen-sympathisanten. Duizenden politieagenten, militairen en academici worden ontslagen wegens vermeende banden met terreurorganisaties of met groepen die handelen ‘tegen de nationale veiligheid’.
Na de couppoging kondigt Erdogan een referendum aan, waarmee hij de president – zichzelf dus – meer macht wil geven. Zo krijgt hij meer invloed op de uitvoerende en rechtsprekende macht.
Foto: Turken demonstreren bij het consulaat in Rotterdam.Foto: ANP
Het referendum is omstreden en Erdogan moet strijden voor elke stem, ook in Nederland. En dat leidt in Rotterdam tot een confrontatie tussen de ME en demonstranten.
De Turkse minister Kaya wil in Rotterdam bij het consulaat campagne voeren voor het referendum, maar premier Rutte steekt daar een stokje voor. Kaya wordt uitgezet.
Daarna breken er rellen uit tussen de ME en de ongeveer duizend demonstranten die zich hebben verzameld bij het Turkse consulaat. Zestien mensen worden gearresteerd.
Erdogan is woedend en noemt Nederland “nazi-overblijfselen en fascisten”.
Erdogan haalt uiteindelijk de zege bij het referendum binnen, maar het is geen monsteroverwinning. De stem van Turken in het buitenland, waaronder die in Nederland, blijkt cruciaal.
In de zomer van 2018 krijgt Erdogan het aan de stok met Donald Trump. De Amerikaanse president eist dat zijn Turkse collega de Amerikaanse predikant Andrew Brunson vrijlaat.
Foto: EPA
Erdogan weigert, waarna Trump economische sancties afkondigt tegen Turkije. Hij verdubbelt de Amerikaanse importtarieven op staal en aluminium uit Turkije.
Door het diplomatieke geschil komt de Turkse economie onder grote druk te staan. De lira keldert ten opzichte van de dollar, waardoor de inflatie nog verder dreigt op te lopen. De logische tegenmaatregel is het verhogen van de rente, maar daar wil Erdogan niet aan.
De lira-crisis is misschien wel de grootste test voor Erdogan tot nu toe. Kan hij de Turkse economie uit het slop trekken? Zo niet, dan is het nog maar de vraag of hij tot 2029 kan blijven zitten.
TM 24.08.2018 In Marokko is deze week een campagne gestart om de Turkse lira te steunen. Meerdere vooraanstaande Marokkanen roepen het volk op om te reizen naar Turkije, Turkse producten te kopen en Amerikaanse producten te boycotten. Op sociale media zijn hashtags #SteunDeTurkseLira terug te lezen, waar veel Marokkanen aan meedoen.
De Marokkaanse journalist Khalid Abjeg noemt het zelfs een plicht om Turken te steunen. “Boycot Amerikaanse producten. Turkije steunen is een plicht. Turkije bevindt zich boven iedereen”, schreef hij in een bericht op sociale media.
De Marokkaanse onderzoeker Idris Bivanu noemt Turkije een rolmodel tegen de hegemonie van de VS. “Ze strijden voor hun vrijheid. Van Pakistan tot aan Marokko ontvangt Turkije steun voor deze strijd.”
Younes Miskin, redacteur van de krant Ahbar el-Yevm, ziet ook dat Turkije breedschalig wordt gesteund. “Dit komt omdat men hetzelfde voelt als de Turken en zich uit de (buitenlandse) klauwen wil redden.”
De Marokkaanse geestelijke Hammad al-Kabbac roept alle Marokkanen en Arabische volken op tot het steunen van Turkije en de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan. “Erdoğan heeft bewezen dat hij een redder is en opkomt voor onderdrukte mensen. Hij strijd tegen het imperialistische systeem. Het is nu tijd voor moslimeenheid.” Al-Kabbac noemt de steun van Qatar aan de Turkse economie van 15 miljard een oprechte rugsteun namens alle moslimvolken.
Adil Raffush, een hoofdimam in Marokko, vindt dat iedereen zij aan zij moet staan met rechtvaardige leiders. “Turkije is een vooraanstaand land in barmhartigheid, groei en humanitaire hulp. Ik roep al mijn moslimbroeders en ook iedereen die voor vrijheid is op om het Turkse volk te steunen dat niet zwicht voor de arrogantie van de VS geleid door Donald Trump en zijn zionistische handlangers”, aldus Raffush.
TM 23.08.2018 Een van de 145 landen waar Turkse hulpstichtingen persoonlijk door middel van vrijwilligers offervlees uitdelen is Nigeria. Daar zijn aan 250.000 Nigerianen in meer dan 10 steden vlees uitgedeeld tijdens het Offerfeest.
In totaal zijn in Nigeria 1.340 dieren geofferd, grotendeels door de Turkse hulpverenigingen en -stichtingen Hasene, Diyanet (TDV), Adamder, Beşir en Hüdayi.
De behoeftigen hebben de Turkse hulpactie lovend ontvangen en zijn Turkije met name dankbaar “omdat het land hen niet is vergeten”, zeiden ze in reacties.
“Ze bidden voor ons”, aldus Nigeria-vertegenwoordiger van vereniging Hüdayi, Yunus Emre Akyol.
De Nigeriaan Lawal Abdulhafız vertelde donderdag in een interview dat zij op de hoogte zijn van de Amerikaanse economische oorlog tegen Turkije en dat zij “er zeer zeker van zijn dat Turkije dat zal overwinnen”.
Hulp
Turkse hulporganisaties delen dit jaar tijdens het vierdaagse Offerfeest vlees uit aan ruim 25 miljoen behoeftigen in 145 landen. (LEES meer)
Elsevier 22.08.2018 Nederlandse media, de NOS in het bijzonder, stellen de Turkse weekendscholen in het buitenland onterecht in een kwaad daglicht. Dat stelt het Turkse staatspersbureau Anadolu, dat heeft uitgezocht hoe andere landen de banden met ‘de diaspora’ proberen te versterken. Volgens Ankara doet Nederland precies hetzelfde als Turkije.
Anadolu publiceerde dinsdag een artikel dat de lezer duidelijkheid moet bieden over de weekendscholen, een project dat het ministerie voor Turken in het Buitenland (YTB) vorig jaar al lanceerde. ‘Momenteel wonen zo’n 6,5 miljoen Turkse burgers in het buitenland, vooral in Europa,’ schrijft Anadolu op zijn site. ‘Turkije, via YTB, biedt diverse activiteiten aan voor de Turkse burgers die resideren in Europese landen, zodat ze hun Turkse identiteit behouden.’
Turkse weekendscholen
Turks-Nederlandse kinderen krijgen op de weekendscholen twee uur Turks, één uur Turkse geschiedenis, één uur godsdienst en één uur cultuuronderwijs per week. In de praktijk zal dit betekenen dat vooral conservatief-nationalistische en Turks-islamitische organisaties in Nederland deze lessen, geïnitieerd door het ministerie voor Turken in het Buitenland, gaan aanbieden.
Het gaat volgens de NOS om klassen met tussen de 15 en 25 leerlingen, die minimaal 32 weken de vakken volgen. Ankara is de belangrijkste financier van de scholen.
Het staatspersbureau schrijft dat het project ook bedoeld is om ‘actieve en academisch onderlegde jongeren te ontwikkelen in de gemeenschappen waarin ze wonen’. Het bericht benadrukt dat deelname aan het project – volgens de overheid ‘zowel een onderdeel van het buitenlandbeleid als dienstverlening aan Turkse burgers in het buitenland’ – volledig vrijwillig is.
Turkije hekelt NOS – die stelt scholen in kwaad daglicht
‘Veel landen, waaronder Duitsland, Nederland, China, Griekenland, Servië, Ierland en Israël, hebben vergelijkbare initiatieven opgezet om de banden met die diaspora en hun thuisland te versterken,’ aldus Anadolu, dat onderstaande infographic maakte om dat aan te tonen. Daarin valt onder meer te lezen hoeveel scholen bovengenoemde landen in het buitenland hebben gevestigd, hoeveel geld ze daaraan uitgeven en om hoeveel inwoners het gaat.
Het Nederlandse onderwijsprogramma waarop het Turkse staatspersbureau Anadolu doelt, is de Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland (NOB). Via deze stichting volgen dit jaar ruim 14.000 Nederlandse leerlingen Nederlandstalig onderwijs op bijna 200 scholen in 115 landen. Het programma is vooral bedoeld voor kinderen van expats die tijdelijk in een ander land verblijven. ‘Dat zijn kinderen die vaak weer terugkomen naar Nederland of Vlaanderen – ruim eenderde al binnen vijf jaar – en zo probleemloos mogelijk willen instromen in het onderwijs,’ aldus de website van de NOB.
Anadolu, dat wil uitdragen dat de Turkse weekendscholen niet wezenlijk anders zijn dan de instituten van andere landen over de grens, sneert vervolgens naar Nederland: ‘Desondanks hebben de Nederlandse staatstelevisie NOS en andere mediakanalen geprobeerd de Turkse “weekendscholen” in een negatief daglicht te stellen – vooral één specifiek NOS-bericht dat op 10 augustus werd uitgezonden.’ Die dag onthulde de publieke omroep dat Ankara bezig was met het opzetten van het project in Nederland.
Rutte: ‘Ongemakkelijk gevoel’, maar verbod niet direct mogelijk
Premier Mark Rutte (VVD) zei afgelopen vrijdag tijdens zijn wekelijkse persconferentie na de ministerraad dat het plan bij hem ‘een ongemakkelijk gevoel’ oproept, maar dat het kabinet de weekendscholen niet op voorhand kan verbieden. Wel kondigde hij aan zijn zorgen te zullen overbrengen in gesprekken met de Turkse overheid.
Eerder had minister van Sociale Zaken Wouter Koolmees (D66) gezegd dat het stimuleren van het behoud van de eigen taal en cultuur bij emigranten in principe geen probleem is. ‘Maar wat we niet willen, is onderwijs dat als doel heeft om de integratie in Nederland te belemmeren of om antidemocratische opvattingen te stimuleren.’
‘Geen koekjes bakken, maar Turkije in het zonnetje zetten’
Rutte leek daar tijdens de persconferentie in elk geval niet erg gerust op, omdat ‘de ontwikkelingen in Turkije niet een kant opgaan die wij goed vinden’. Volgens de premier leren de leerlingen van de Turkse weekendscholen ‘geen koekjes bakken’, maar is het vooral de bedoeling ‘om op de een of andere manier Turkije daar in het zonnetje te zetten’. Ook zei hij te vrezen dat de scholen de integratie van Nederlanders met een Turkse achtergrond mogelijk belemmeren.
De meeste partijen in de Tweede Kamer zijn kritisch over de weekendscholen. VVD-Kamerlid Bente Becker wil dat minister Koolmees toezicht op de lessen garandeert, en ingrijpt als die een obstakel vormen voor de integratie. Jan Paternotte (D66) stelt dat scholen niet als ‘politiek middel’ mogen worden gebruikt, en vraagt VVD-minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok ‘een duidelijke grens te trekken’. SP’er Jasper van Dijk ziet in het project een onwenselijke poging om vanuit Ankara invloed uit te oefenen.
Matthijs van Schie (1992) is sinds 1 februari 2018 webredacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis en internationale betrekkingen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
TM 21.08.2018 Turkije onderneemt juridische stappen tegen de VS na eenzijdige invoerheffingen op staal en aluminium. Dat liet het Turkse ministerie van Handel in een schriftelijke verklaring weten.
“Turkije heeft de VS uitgenodigd om deze zaak bij de Wereldhandelsorganisatie (WTO) te bespreken. Daarmee is een juridisch proces gestart.”
Afgezien van Turkije zijn India, China, Zwitserland, Noorwegen, Canada, Rusland, Mexico en de EU ook juridische procedures bij de WTO gestart tegen de VS, verklaarde het Turkse ministerie. “Turkije zal samenwerken met deze landen om de rechten van Turkse exporteurs veilig te stellen.”
Op 10 augustus verhoogde de Amerikaanse president Donald Trump zijn aanval op Turkije door de Amerikaanse tarieven voor invoer van Turks aluminium en staal te verdubbelen.
Trump twitterde dat hij (eenzijdig) toestemming had gegeven voor het verdubbelen van de tarieven en merkte op dat “de tarieven voor aluminium met 20 procent en staal met 50 procent zijn verhoogd. Onze betrekkingen met Turkije zijn op dit moment niet goed!”
Afgelopen woensdag verhoogde Turkije, als vergelding, de tarieven voor verschillende Amerikaanse producten, waaronder alcohol, tabaksproducten en auto’s. Het Turkse ministerie benadrukte dat Turkije 22 Amerikaanse producten meer heeft belast, goed voor 533 miljoen dollar.
WTO kondigde maandag de Turkse juridische zet op haar website. “Turkije heeft WTO-geschillenbeslechtingsgesprekken met de VS aangevraagd over aanvullende invoerrechten die door de VS zijn opgelegd op staal- en aluminiumproducten. Het verzoek is op 20 augustus aan WTO-leden toegezonden”, aldus de organisatie.
BB 20.08.2018 Stedenbanden tussen Nederlandse en Turkse gemeenten zijn na de ‘Turkije-rel’ van maart 2017 steeds vaker bekoeld of afgeschaft. Twee van de zes gemeenten met een Turkse stedenband hebben deze al opgedoekt. Andere stedenbanden met Turkije staan op een laag pitje. Alleen Amsterdam lijkt een uitzondering op de regel te vormen.
Voorbij
Dit blijkt uit een rondgang van Binnenlands Bestuur langs alle gemeenten met een stedenband of samenwerkingsverband in Turkije. Tot aan de ‘Turkije-rel’ van maart 2017 hadden zes Nederlandse gemeenten een band met een zustergemeente in dat land, maar nu zijn het er nog vier. In Almelo hield de vriendschapsband met Denizli na maart 2017 op te bestaan. Zo viel bij de Twentse gemeente een brief uit de West-Turkse stad op de mat waarin stond dat de stedenband voorbij was. De reden was de Turkije-rel, die vlak voor de Nederlandse Tweede Kamerverkiezingen in Rotterdam ontstond toen de Turkse minister van Gezinszaken haar aanhangers in de Maasstad wilde toespreken. De Nederlandse regering was daar tegen. Haar werd de toegang tot het Turkse consulaat ontzegd, waarna zij rechtsomkeert moest maken naar Duitsland – van waaruit ze eerst per auto was vertrokken. Boze Turkse Nederlanders raakten slaags met de ME en er werden charges verricht.
Bevroren
In de dagen na de rel gooiden Nederlandse en Turkse politici met modder naar elkaar. Zo liet de burgemeester van Gaziantep per brief aan collega Hubert Bruls (CDA) van Nijmegen weten dat de stedenband verbroken zou worden indien het bestuur van de Keizerstad het handelen van de Nederlandse regering niet zou veroordelen. Bruls stelde daarop ‘geen centimeter’ in te gaan op de eisen uit Gaziantep en vond de opstelling van het kabinet tegenover de Turken ‘zeer gerechtvaardigd’. Wel wilde Bruls de rust bewaren in Nijmegen onder Turken en niet-Turken. Daarna is de relatie met Gaziantep toch niet beëindigd, maar wel bekoeld, zo laat een woordvoerder weten. ‘In 2016 zou er een Nijmeegse adviesraad komen voor scholen die subsidie wilden aanvragen voor projecten in Gaziantep. De adviesraad is er niet gekomen door de ontwikkelingen rond de coup in hetzelfde jaar en door de Turkije-rel van maart 2017. Alles kwam stil te liggen. De stedenband is momenteel bevroren en we hebben geen zicht op een ontdooiing.’
Herijken
De gemeente Delft heeft zelf haar conclusies al getrokken over de stedenband die zij had met het Turkse Adapazari. De gemeenteraad nam in november 2017 het collegevoorstel Internationaal Beleid 2018-2010 aan en draaide de samenwerking met Turkije de nek om. ‘De gemeente wil het internationaal beleid herijken om beter te kunnen aansluiten bij de hedendaagse positie en ambities van Delft in internationaal verband’, luidt het. De stedenband met Adapazari sluit volgens het college niet langer aan met de eisen van nu. Delft wil economisch profiteren van stedenbanden, wil ter plaatse projecten opzetten en wil de ‘internationale bevolking en bedrijven nog beter faciliteren’. Ook zijn het anno 2018 vooral de bewoners die zelf de banden organiseren, bijvoorbeeld middels eigen stichtingen. De gemeente is niet langer leidend. Daarom heeft Delft alle steden- en vriendschapsbanden opgezegd, ook die met Adapazari. Wel is de Stichting Partnerstad Delft Adapazari blijven bestaan.
Geen contact
In sommige gemeenten zijn de Turkse stedenbanden nog enigszins levend. Alkmaar kent al jarenlang een stedenband met de Turkse gemeente Bergama. Momenteel is de relatie stabiel. ‘Er is op bestuurlijk niveau sinds 2016 geen contact geweest tussen Alkmaar en Bergama’, aldus een zegsvrouw. Het niet hebben van contact heeft volgens de gemeente Alkmaar niets te maken met de Turkije-rel of de huidige Lira-crisis in Turkije. ‘De bestuurlijke contacten hebben de laatste jaren aan beide zijden geen hoge bestuurlijke prioriteit genoten. Er zijn wel uitwisselingen tussen scholen geweest.’ Naast Alkmaar onderhoudt ook Amsterdam een samenwerkingsverband met het stadsdeel Sisli in Istanbul. Ondanks de situatie in Turkije blijft die verstandhouding prima, aldus de woordvoerder van burgemeester Femke Halsema (GroenLinks). ‘De samenwerking is er gewoon en die verandert niet. Die hebben we al een tijd en die is goed. Het is niet zo dat naar aanleiding van de activiteiten daar de relatie is veranderd.’ In de gesprekken die de Amsterdamse ambtenaren hebben met hun Turkse collega’s komt de huidige politieke situatie en de Lira-crisis in Turkije niet ter sprake. ‘We zijn daar positief over en dat blijft zo.’
Elsevier 20.08.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan blijft volhouden dat de daling van de lira een ‘aanval van buitenaf’ is. Aan de vooravond van het islamitische Offerfeest, probeert hij zijn bevolking een hart onder de riem te steken.
De Turken zullen niet ‘op hun knieën’ worden gebracht, beloofde Erdogan maandag tijdens een toespraak ter ere van het Offerfeest.
‘De aanval op onze economie is niet anders dan aanvallen op ons geloof en onze vlag. Het doel is hetzelfde. Het doel is om Turkije en het Turkse volk op hun knieën te brengen,’ zei Erdogan. ‘Degenen die denken dat Turkije zal toegeven met de wisselkeurs zullen zich snel realiseren dat ze fout zitten.’
Afgelopen vrijdag wees de Turkse rechtbank een verzoek tot vrijlating van Brunson opnieuw af. De Amerikaanse president Donald Trump reageerde woedend en verklaarde opnieuw dat Amerika het gevangenschap van de pastoor niet zonder meer zal accepteren. Turkije vormt ‘al langere tijd een probleem’, aldus Trump. Hij kondigde een verdubbeling van de eerder ingevoerde importtarieven aan op Turks staal en aluminium. De Turkse regering verklaarde maandag op haar beurt een klacht over de importtarieven te hebben ingediend bij de Wereldhandelsorganisatie WTO.
Qatar helpt Turken uit de brand
Turkije trekt nu naar Qatar toe. Het rijke oliestaatje heeft woensdag 15 miljard dollar toegezegd als investering in Turkije. Het geld wordt doorgesluisd naar de Turkse financiële markten en de bankensector.
De investering werd aangekondigd na een ontmoeting tussen de emir van Qatar, sjeik Tamim bin Hamad al-Thani en Erdogan woensdag in Ankara. De regering van Qatar gaf een verklaring uit na de bijeenkomst tussen Al-Thani en Erdogan. Daarin staat dat de emir de opdracht heeft gegeven dat de staat Qatar een reeks economische projecten, investeringen en betalingen zal doen ter waarde van 15 miljard dollar (omgerekend 13 miljard euro) om de Turkse economie te ondersteunen.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 webredacteur bij Elsevier Weekblad.
TM 20.08.2018 De Turkse ambassadeur in de VS, Serdar Kılıç, moest te midden van de economische oorlog met Amerika ook nog eens reageren op een nieuwsartikel in de Wall Street Journal van de Franse journalist Bernard-Henri Levy. Die Fransman, tevens filosoof en een intellectueel, stelde dat “Turkije uit de NAVO moet worden getrapt”.
De Turkse gezant bekritiseerde Levy vanwege valse beschuldigingen over Turkije en het negeren van de bijdrages van Turkije aan de NAVO.
“Turkije is meer dan 60 jaar een trotse en onmisbare bondgenoot van de NAVO. Turkije strijdt in de voorste linie tegen ISIS (Daesh) en andere religieuze extremisten, is de bewaker van de zuidelijke flank van de NAVO en de thuisbasis van het tweede grootste leger van de alliantie”, herinnerde Kılıç de Fransman.
“De heer Levy beschuldigt Turkije van het verspreiden van ‘Islamistisch extremisme’ en het aanwakkeren van geweld in Syrië, maar het tegenovergestelde is waar”, benadrukte de Turkse ambassadeur.
De gezant zei dat Turkije een veilige haven is voor bijna vier miljoen Syrische vluchtelingen die de oorlog in hun land zijn ontvlucht. “Ze leven vrij van angst in Turkije en hebben toegang tot woningen, scholen en gezondheidszorg.”
Levy’s bewering dat Turkije een “antiliberale staat” is, kreeg ook een antwoord van Kılıç: “De Turkse verkiezingen in juni waren democratisch en is gevolgd door internationale waarnemers.”
“De cijfers vertellen het verhaal: 86,2% van de kiesgerechtigden, een geweldige opkomst, ging naar de stembus tijdens een verkiezing die het meest ter wereld is gevolgd door de internationale gemeenschap.”
De opkomst bij de kiezers in Turkije was een van de hoogste in de wereld. Daarentegen zijn de opkomst van kiezers in Frankrijk, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk veel lager, met alle drie de landen onder de 70 procent, liet Kılıç de Franse intellectueel weten.
Kılıç benadrukte nogmaals het geopolitieke belang van Turkije en zei dat het land voor een wereldwijde veiligheid zorgt in een tijd van ongekende uitdagingen voor de alliantie.
“Vliegbasis Incirlik in Turkije is ook cruciaal voor de internationale coalitie om ISIS te verslaan. De vliegbasis bevindt zich op 96 kilometer afstand van de Syrische grens. Vliegtuigen van coalitielanden kunnen daardoor sneller reageren en langer in de lucht blijven zonder opnieuw te hoeven tanken.”
“Dat redt Amerikaanse levens en coalitielevens. Incirlik speelt een vitale rol in het organiseren van operaties die onze vijanden op de vlucht zetten”, voegde Kılıç aan zijn reactie toe.
“Wij staan zij aan zij met onze NAVO-bondgenoten in deze uitdagende tijd en staan trots op de wacht in de frontlinie voor onze collectieve veiligheid tegen toekomstige gevaren. We verwachten niets minder van onze bondgenoten“, aldus de Turkse ambassadeur in Amerika.
NAVO
Een NAVO-woordvoerder liet maandag weten dat de ruzie tussen Turkije en de VS de alliantie niet zal schaden. “Soms kunnen NAVO-landen het niet eens zijn met elkaar, maar bondgenoten zijn het altijd eens geworden over de essentie: samen staan en elkaar beschermen. Het gaat om een bilaterale kwestie tussen Turkije en de VS.”
NU 20.08.2018 De Turkse autoriteiten hebben twee mannen opgepakt vanwege de beschieting van de Amerikaanse ambassade in Ankara op maandag rond 5.30 uur lokale tijd. Ook zijn een voertuig en een vuurwapen in beslag genomen.
De opgepakte dertigers hebben een strafblad en legden na hun arrestatie een bekentenis af, melden de autoriteiten in de Turkse hoofdstad.
Vanuit een rijdend voertuig werden zes kogels afgevuurd op de beveiligingspost bij de ingang van de diplomatieke post. Niemand raakte gewond.
De ambassade is deze week dicht in verband met het Offerfeest. Het pand was, evenals het consulaat in Istanbul, al vaker het doelwit van militanten.
Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken meldt dat er inmiddels extra veiligheidsmaatregelen zijn genomen rond de ambassade en andere Amerikaanse posten. Een woordvoerder van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan meldt op Twitter dat duidelijk sprake was van een poging om ”chaos te creëren”.
Relatie VS en Turkije zwaar onder druk
De betrekkingen tussen de VS en Turkije zijn momenteel zeer gespannen. De regeringen van beide landen hebben onder andere een conflict over de Amerikaanse dominee Andrew Brunson, die in Turkije op beschuldiging van terrorisme wordt vastgehouden.
De VS heeft onlangs sancties en strafheffingen aan Turkije opgelegd als drukmiddel om Brunson te vrij te krijgen. Als gevolg daarvan is de nationale munteenheid, de lira, de afgelopen tijd sterk in waarde gedaald. President Erdogan spreekt van een ”economische oorlog”.
NOS 20.08.2018 De Amerikaanse ambassade in de Turkse hoofdstad Ankara is vanochtend beschoten. Drie kogels raakten de ruit en de deur van een beveiligingshokje bij het gebouw. Niemand raakte gewond. De politie heeft een verdachte opgepakt, meldt het Turkse staatspersbureau Anadolu.
Volgens de autoriteiten werden er zes kogels afgevuurd uit een rijdend busje. Een onbekend aantal schutters ging er daarna vandoor. De ambassade is deze week dicht vanwege het islamitische Offerfeest.
Erdogan
Een woordvoerder van president Erdogan heeft de aanval veroordeeld als een “poging om chaos te veroorzaken”. Hij voegde er aan toe dat Turkije een veilig land is en dat alle buitenlandse ambassades en consulaten “onder de garantie van de wet vallen”.
Tussen Turkije en de Verenigde Staten is een diplomatieke rel ontstaan over de Amerikaanse dominee Andrew Brunson. Die zit sinds 2016 vast in Turkije omdat hij volgens de Turkse regering betrokken was bij de mislukte staatsgreep in dat land.
Vrije val lira
Brunson zou ook banden hebben met de islamitische geestelijke Gülen, die volgens de Turkse regering achter de couppoging zit. Vrijdag werd een verzoek om het huisarrest van de Amerikaanse dominee op te schorten door de rechter afgewezen.
Turkije en de Verenigde Staten hebben elkaar over en weer sancties opgelegd. Dat leidde tot een vrije val van de Turkse lira. Qatar is Turkije inmiddels te hulp geschoten om de economie een impuls te geven.
AD 20.08.2018 Onbekenden hebben de ambassade van de Verenigde Staten in de Turkse hoofdstad Ankara met geweerschoten onder vuur genomen, zo melden meerdere Turkse media.
De schoten werden afgevuurd omstreeks 2 uur vannacht vanuit een rijdende auto. Drie kogels raakten de ijzeren deur en een raam van de beveiligingspost bij de ingang. Ook zijn er patroonhulzen gevonden.
Onbekend is nog om hoeveel verdachten het gaat. Ze slaagden erin te ontkomen. De politie is op zoek naar de daders en de witte wagen waarin ze zaten. Op beelden van omroep Haberturk is te zien dat agenten de schade aan een van de ingangen van het gebouw inspecteren.
David Gainer, woordvoerder van de Amerikaanse ambassade, bedankte de Turkse politie voor de snelle reactie.De Amerikaanse ambassade zou deze week dicht zijn in verband met de Eid al-Adha, het Offerfeest. Het pand was, evenals het consulaat in Istanbul, al vaker het doelwit van militanten. De bedreigingen zijn legio.
De betrekkingen tussen de VS en Turkije zijn momenteel zeer gespannen. De regeringen van beide landen hebben onder andere een conflict over de Amerikaanse dominee Andrew Brunson, die in Turkije op beschuldiging van terrorisme wordt vastgehouden.
De VS hebben onlangs sancties en strafheffingen aan Turkije opgelegd als drukmiddel om Brunson te vrij te krijgen. Als gevolg daarvan is de nationale munteenheid, de lira, de afgelopen tijd sterk in waarde gedaald. President Recep Tayyip Erdogan spreekt van een ‘economische oorlog’.
NU 20.08.2018 Onbekenden hebben de ambassade van de Verenigde Staten in de Turkse hoofdstad Ankara onder vuur genomen, melden verschillende Turkse media maandag. De schoten werden afgevuurd vanuit een rijdende auto.
Sommige kogels raakten een wachtpost, maar niemand raakte gewond. Het is onbekend om hoeveel schutters het gaat. De daders wisten te ontkomen. De ambassade was ten tijde van het incident gesloten in verband met het Offerfeest.
Op beelden is te zien dat politieagenten een van de ingangen van het gebouw inspecteren. Er zijn hier ook patroonhulzen gevonden.
De betrekkingen tussen de VS en Turkije zijn momenteel zeer gespannen. De Turkse en Amerikaanse regeringen zijn onder meer in conflict over de Amerikaanse dominee Andrew Brunson.
Turkije verdenkt Brunson van terrorisme en houdt hem vast. De dominee is volgens Turkije betrokken geweest bij de organisatie van de Turkse geestelijke Fethullah Gülen. Ankara verdenkt Gülen ervan de couppoging in 2016 georganiseerd te hebben.
De VS heeft Turkije onlangs sancties en strafheffingen opgelegd als drukmiddel om Brunson te vrij te krijgen. Als gevolg daarvan is de Turkse munteenheid, de lira, de afgelopen tijd sterk in waarde gedaald. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan spreekt van een “economische oorlog”.
NOS 20.08.2018 De Duitse journalist Mesale Tolu mag Turkije verlaten. Ze wordt door de Turkse autoriteiten beschuldigd van lidmaatschap van een terroristische organisatie en mocht vanwege het proces tegen haar de grens niet oversteken. Een rechtbank in Turkije heeft het reisverbod onverwacht opgeheven.
Wel gaat de rechtszaak tegen Tolu (33) gewoon door. Ook de aanklachten tegen haar echtgenoot Suat Çorlu blijven gelden, stelde de rechter. Het reisverbod tegen hem blijft van kracht en hij zal dus voorlopig in Turkije moeten blijven.
Duitse media schrijven dat de opheffing van het reisverbod van Tolu als een verrassing komt. In april besloot een Turkse rechtbank nog dat zij in het land moest blijven vanwege de rechtszaak tegen haar. De journaliste noemde die uitspraak politiek gemotiveerd.
Teken van toenadering
De journalist is kind van Turkse ouders, maar heeft alleen de Duitse nationaliteit. Ze werkte enkele jaren voor een links persbureau in Turkije toen ze in april 2017 werd opgepakt, omdat ze banden zou hebben met een verboden partij. Na een aantal maanden in de cel werd ze in december vorig jaar vrijgelaten, onder voorwaarde dat ze binnen de landsgrenzen bleef.
Door de zaak van Tolu en andere Duitsers die in Turkije in de gevangenis zaten, zijn de banden tussen Duitsland en Turkije sterk verslechterd. Volgens het Duitse persbureau DPA is de plotselinge opheffing van het reisverbod een teken dat Turkije toenadering zoekt. In februari werd de Duits-Turkse journalist Deniz Yücel ook vrijgelaten.
De volgende zitting in het proces tegen Tolu staat gepland voor 16 oktober. Als de Duitse journalist wordt veroordeeld, kan ze een jarenlange gevangenisstraf opgelegd krijgen.
NU 20.08.2018 De Duitse journalist Mesale Tolu mag Turkije verlaten. Ze zat vast in het land, omdat ze werd beschuldigd van lidmaatschap van een terroristische organisatie en het verspreiden van propaganda.
Tolu werd in december vorig jaar uit de gevangenis vrijgelaten, maar mocht het land tot nu toe niet verlaten. Ze moest ze zich één keer per week bij de politie melden.
Een Turkse rechtbank heeft het reisverbod van Tolu onverwacht opgeheven. Het proces tegen haar zal echter worden voortgezet. Tolu’s echtgenoot, Suat Çorlu, die van hetzelfde wordt beschuldigd als Tolu, moet in Turkije blijven. Zijn verbod om het land te verlaten, blijft van kracht.
De zaak-Tolu heeft de betrekkingen met Duitsland zwaar onder druk gezet. Tolu zei zelf na haar vrijlating dat ze is opgepakt, omdat ze journalist is.
De 33-jarige in Ulm geboren Mesale Tolu werd april 2017 opgepakt in Turkije. Daar werkt ze voor het kleine linkse persbureau Etha. Ze is van Turkse komaf, maar heeft alleen de Duitse nationaliteit.
DJT 18.08.2018 De verdachte die zaterdag het turkse consulaat amsterdam heeft belaagd, blijkt volgens veiligheidsbronnen banden te hebben met de terroristische organisatie PKK.
TRT heeft beelden vrijgegeven van de aanslag op het Turks consulaat in Amsterdam door de 35-jarige Ercan P.. Ercan P. beschikt over een verblijfsvergunning, maar wordt gezocht door Turkije voor banden met de terreurbeweging PKK. 15:14 – 16 aug. 2018
Ercan Polater, de verdachte die door de Nederlandse politie werd gearresteerd, wordt sinds 2012 gezocht door de Turkse overheden omwille van zijn banden met de terreurorganisatie PKK.
De PKK die door Turkije, de VS en de EU wordt beschouwd als een terreurorganisatie, heeft in haar 30-jaar durende terreurcampagne tegen Turkije, meer dan 40.000 slachtoffers gemaakt.
Drie molotovcocktails
De Turkse Consul, Tolga Orkun, zei zondag in een gesprek met Anadolu Agency dat de persoon in kwestie drie molotovcocktails had afgevuurd op het Turkse consulaat. De feiten deden zich zaterdagnacht voor.
“De molotovcocktails bleven gelukkig intact en ontplofte niet. Gelukkig, dit had anders ernstige schade kunnen aanrichten,” zei Orkun opgelucht. Bij het voorval vielen geen slachtoffers.
Links: Polater – – – Rechts: Het Turkse consulaat in Amsterdam
Polater werd in 2004 aangehouden door de Nederlandse autoriteiten. Ze verleende hem asiel en hij werd vrijgelaten.
Turkije vroeg Nederland in 2016 om een uitlevering maar op deze aanvraag werd niet ingegaan. Na de aanslag hebben Turkse functionarissen opnieuw contact opgenomen met de Nederlandse autoriteiten, deze keer in de hoop op een positief antwoord.
NOS 18.08.2018 De koers van de Turkse lira is de afgelopen dagen na een flinke val aardig opgekrabbeld. Per saldo is de munt dit jaar 35 procent gedaald ten opzichte van de dollar en de euro. Wat zijn de oorzaken en gevolgen van de vrije val van de lira?
Als er één ding duidelijk is geworden, dan is het wel de internationale onrust over het beleid van president Erdogan. Er bestaan grote twijfels aan de onafhankelijkheid van de centrale bank. En Erdogan laat niet na de schuld van de monetaire en economische crash te geven aan buitenlandse mogendheden.
Er is onrust onder beleggers, investeerders en banken die vele miljarden euro’s en dollars hebben geïnvesteerd in Turkse projecten, maar nu vrezen dat ze hun geld niet terugzien. En dat leidt weer tot zorgen bij andere banken en toezichthouders.
Een goed voorbeeld van een vastgelopen megabouwproject is het Atasehir Financial Centre aan de rand van Istanbul:
‘In de afgelopen tien jaar bouwde Turkije een joekel van een vastgoedbubbel’
Tot nu toe heeft de Turkse centrale bank wel een paar maatregelen genomen die op korte termijn tot enige stabiliteit leiden. Desondanks laten die maatregelen volgens vele analisten de echte oorzaken van de crisis voortbestaan.
Diepere oorzaak
De afgelopen jaren zijn er door zowel de Amerikaanse als de Europese centrale bank biljoenen in de economie gepompt, om de economie te stimuleren. Dat geld is niet alleen binnen de landsgrenzen gebleven. Want tijdens de crisis waren juist de opkomende markten plaatsen waar geld kon worden verdiend: Brazilië, Zuid-Afrika en niet in de laatste plaats Turkije.
Dus een deel van het stimuleringsgeld is ver buiten de reikwijdte van de FED en de ECB terechtgekomen, omdat daar hogere rendementen konden worden behaald dan in Europa of de VS.
“Dat zorgde ervoor dat de opkomende economieën kwetsbaar werden voor renteschommelingen in Europa en de Verenigde Staten”, zegt ING-econoom Bert Colijn. “Op het moment dat daar de valuta sterker werden, de dollar en de euro, omdat de rente weer omhoog ging, dan maakte dat in lokale munt de schuld duurder.”
Nu die goedkope dollars en euro’s weer duurder worden, loopt het hier vast, aldus Correspondent Lucas Waagmeester.
In Turkije kwam veel van het geïnvesteerde geld terecht in bouwprojecten. Deels prestige-projecten die door de regering of gemeenten werden opgetuigd, deels een overvloed aan moderne winkelcentra waar de economische groei kon worden uitgegeven aan luxe, veelal buitenlandse, producten.
“In de afgelopen jaren bouwde Turkije een joekel van een vastgoedbubbel”, zegt correspondent Lucas Waagmeester. “Gecreëerd met goedkope leningen uit het buitenland en nu die goedkope dollars en euro’s weer duurder worden, loopt het hier vast.”
De zorgen dat Europese banken ook risico lopen vanwege hun Turkse leningen, leidde deze week tot een lagere koers van de euro. Zo is de Spaanse bank BBVA voor de helft eigenaar van de Turkse Garantibank, die op zijn beurt weer bij vele vastgoedprojecten betrokken is. Er zijn ook Franse en Italiaanse banken die grote bedragen uit hebben staan in Turkije.
Nieuwe vriend
De nieuwste vriend van Turkije is Qatar, dat belooft om 15 miljard dollar te investeren. Maar onder welke voorwaarden en waarin precies werd er niet bij gezegd. Het lijkt erop dat Qatar Turkije hiermee bedankt voor de steun die het een jaar geleden kreeg, toen Qatar in de ban werd gedaan door Saoedi Arabië, Egypte en aantal andere Arabische landen.
Het was overigens niet alleen de Turkse lira die de afgelopen week onder vuur lag. De schokgolf was ook te voelen in andere opkomende markten. Ook in Zuid Afrika, Brazilië, Mexico, Rusland en China daalde de waarde van de munt en stonden beurzen onder druk. Dus ook zij zullen met grote belangstelling toekijken hoe de Turkse regering het vertrouwen weer gaat proberen te herstellen.
“Het is de vloek van de opkomende economieën”, vat Waagmeester de situatie samen. “Hoog pieken, maar ook diep vallen.”
TM 18.08.2018 Volgens de Turkse regering heeft de dreigtaal en sancties van de VS de wereld wakker geschud hoe Washington de dollar als chantagemiddel gebruikt en landen onderdrukt. De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan waarschuwde eerder de VS Turkije niet te moeten bedreigen, voordat het flinke spijt krijgt.
“We zien jullie spel en gaan de strijd aan”, sprak Erdoğan zaterdag tijdens het overvolle en feestelijke congres van zijn partij in Ankara, bijgewoond door leiders van tientallen landen. Buiten stonden tienduizenden Turken op hem te wachten.
“Sommigen [VS] bedreigen ons met de economie, sancties, wisselkoersen, belangen en inflatie. Turkije heeft zich nooit en zal zich nu ook niet overgeven aan degenen die Turkije een strategische doelwit proberen te maken.”
Erdoğan benadrukte in zijn recente uithaal dat Turkije nooit zal buigen voor landen die rijk zijn geworden door de wereld leeg te roven en uit te buiten.
De zwaardere toon van Erdoğan komt na de tweede bedreiging van de Amerikaanse president Donald Trump vrijdag. Die verklaarde Turkije “terug te gaan pakken” omdat de omstreden christelijk-zionistische prediker Andrew Brunson, volgens Trump “een groot patriottische gijzelaar”, niet is vrijgelaten, terwijl er een rechtsproces over hem loopt in Turkije. Brunson wordt beschuldigd van spionage en steun aan terrorisme.
Turkije noemt de Amerikaanse aanval nu ook op officieel niveau een economische couppoging tegen Turkije, die ook nu, net als twee jaar geleden, is mislukt, zeggen meerdere Turkse ministers en ook Erdoğan.
Rusland
Rusland vindt Turkije machtig genoeg om de valutaoorlog te overwinnen en meldt dat zij ook vinden dat het tijd is voor een nieuwe wereldmunt, met name tussen BRICS-landen. (LEES meer)
Moskou streeft ook naar het gebruik van nationale valuta en wil de dollar uit de weg ruimen. (LEES meer)
NOS 18.08.2018 Tientallen Turks-Nederlandse jongeren zijn de afgelopen jaren naar Turkije gereisd om les te krijgen van een radicale imam. Volgens NRC heeft moskeekoepel Milli Görüs de reizen georganiseerd. De jongeren gingen in de leer bij prediker Nureddin Yildiz, die de gewapende jihad in Syrië steunt en geweld tegen vrouwen goedkeurt.
Het onderwijscentrum van Yildiz in Istanbul ontvangt sinds 2013 jongeren uit Nederland, blijkt onder meer uit flyers en verslagen die op internet te vinden zijn. Yildiz heeft steun uitgesproken voor een leider van al-Qaida in Syrië en heeft ook banden met een jihadistische strijdgroep.
Zorgen bij gemeenten
Jongerenverenigingen van Milli Görüs, in onder meer Den Haag en Rotterdam, verspreiden citaten en lezingen van de prediker. NRC heeft verslagen van de reizen naar Turkije in handen. Daar doen Yildiz en collega-imams uitspraken als “moslims moeten wereldwijd een eenheid vormen”. Bij de krant is bekend dat de ‘trainingen’ in elk geval tot 2016 liepen. Of de reizen nog steeds plaatsvinden, is niet duidelijk.
Gemeenten waar de moskeekoepel in Nederland actief is, weten niet goed wat ze ermee moeten. Ze maken zich zorgen over de band tussen de organisatie en de prediker, maar ze zien niet genoeg mogelijkheden om in te grijpen, zeggen bronnen tegen de krant.
In Nederland heeft Milli Görüs naar eigen zeggen vijftig organisaties en vijftienduizend aanhangers. De beweging zegt tegenwoordig te streven naar de integratie van haar leden in de Nederlandse samenleving.
Band met Erdogan
Imam Yildiz is een bekende figuur in Turkije. Jarenlang stond hij nauw in contact met de familie Erdogan. Hij was vaste prediker bij een organisatie die wordt geleid door de zoon van de president.
Dit jaar zei Yildiz in een filmpje dat mensen mogen trouwen met zesjarige kinderen en dat God mannen heeft toegestaan vrouwen te slaan. Erdogan nam daarop afstand van de prediker. Een Turkse aanklager is een onderzoek gestart wegens haatzaaien.
NOS 17.08.2018 Premier Rutte zegt dat het Turkse plan om weekendscholen in Nederland op te zetten “een ongemakkelijk gevoel” oproept, maar dat het kabinet ze niet op voorhand kan verbieden.
Hij zegt dat Nederland de weekendscholen zal aankaarten in contacten met de Turkse overheid en goed in de gaten houdt of er geen dingen gebeuren die niet mogen.
Vorige week bleek dat de Turkse overheid bezig is met opzetten en financieren van weekendscholen in verschillende landen, waaronder Nederland. Het is de bedoeling dat jonge Nederlanders van Turkse afkomst daar les krijgen in onder meer de Turkse taal, geschiedenis en godsdienst.
Minister Koolmees van Sociale Zaken zei toen al dat het op zich geen probleem is als landen het behoud van de eigen taal en cultuur wil stimuleren bij emigranten, hun kinderen en kleinkinderen. “Wat we niet willen is onderwijs dat als doel heeft om de integratie in Nederland te belemmeren of om antidemocratische opvattingen te stimuleren.”
‘Geen koekjes bakken’
Premier Rutte voegt daar nu, na de eerste ministerraad na de vakantie, aan toe dat “de ontwikkelingen in Turkije niet een kant opgaan die wij goed vinden”. Volgens hem is wel duidelijk dat de leerlingen van de Turkse weekendscholen geen koekjes leren bakken, maar dat het er vooral om gaat “Turkije in het zonnetje te zetten” wat zijns inziens niet direct bijdraagt aan de integratie in Nederland.
Hij wees erop dat de scholen gericht zijn op Nederlanders die weliswaar een Turkse achtergrond hebben, maar toch in eerste plaats Nederlander zijn. “Wij vinden het belangrijk dat zij in deze samenleving actief zijn.”
AD 17.08.2018 Volgens minister-president Rutte heeft het kabinet ‘echt een heel ongemakkelijk gevoel’ bij te stichten Turkse scholen in Nederland. Hij zei dit op zijn eerste persconferentie na de zomervakantie.
Het nieuws dat Turkije weekendscholen in Nederland wil financieren leidde vorige week al tot gefronste wenkbrauwen in de Tweede Kamer. In die scholen worden taallessen, godsdienst en geschiedenis gegeven.
,,Verbieden verhoudt zich niet tot de Grondwet’’, zei Rutte. Daarmee doelde hij op de vrijheid van het onderwijs. In dit stadium kan er niets worden verboden.
De meeste ministers waren weer terug van vakantie. Rutte meldde dat ze er in de ministerraad ‘lang over hebben gesproken’. Hij kondigde aan dat de overheid openstaat voor alle signalen over het onderwijs dat op die scholen wordt gegeven. ,,We zullen niet naïef zijn.’’ En: ,,Iedereen die zich hierover ongemakkelijk voelt, vindt het kabinet aan zijn zijde.’’
NOS 17.08.2018 De man uit Sittard die wordt vervolgd omdat hij de Turkse president Erdogan zou hebben beledigd, ontkent dat hij kwetsende e-mails heeft gestuurd naar de Turkse ambassade in Den Haag. Dat bleek vandaag tijdens een regiezitting bij de rechtbank in Den Haag.
Het Openbaar Ministerie vervolgt de 64-jarige man voor het beledigen van een bevriend staatshoofd. Hij zou in 2016 in e-mails aan de Turkse ambassade Erdogan ‘geitenneuker’ hebben genoemd en hem hebben vergeleken met Hitler. De ambassade deed aangifte van belediging. Het e-mailadres leidde naar de inwoner van Sittard.
Geen wachtwoord
De man, die niet naar de zitting was gekomen, ontkent de e-mails te hebben verstuurd. In een brief aan de rechtbank stelt zijn advocaat dat de computer van de man de hele dag aan staat en niet met een wachtwoord is beveiligd. Hij suggereert dat bezoekers van de man de gewraakte e-mails hebben verstuurd. Ook sluit de raadsman niet uit dat de computer van de man is gehackt.
Zowel het OM als de advocaat vindt dat er geen nader onderzoek hoeft te worden verricht. Dat betekent dat de zaak binnenkort inhoudelijk kan worden afgedaan.
Het beledigen van een bevriend staatshoofd is nog steeds strafbaar in Nederland. De Tweede Kamer heeft eerder een voorstel om de wet op dit punt te veranderen aangenomen, maar de Eerste Kamer heeft er nog niet over beslist.
Elsevier 17.08.2018 Het Openbaar Ministerie (OM) vervolgt een 64-jarige man uit Sittard voor het beledigen van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Zelf ontkent hij aanstootgevende mails te hebben gestuurd. Het kwam de afgelopen jaren al vaker voor dat de Turkse regering straf of censuur eiste tegen mensen die hun president beledigden.
Na berichtgeving van de lokale nieuwswebsite 1Limburg bevestigde het OM dinsdagavond dat de man, Jacobus G., inderdaad wordt vervolgd. Hij wordt er van beschuldigd dat hij in de tweede helft van 2016 beledigende mails over Erdogannaar de Turkse ambassade in Den Haag heeft gestuurd. In berichten met het onderwerp ‘Fuck Erdogan’ werd de Turkse president gelijkgesteld aan Adolf Hitler, en werd hij uitgemaakt voor goat fucker (geitenneuker) en ‘zwijn’, terwijl ook afbeeldingen waren meegestuurd met een hakenkruis erop.
G. ontkent sturen mails: ‘Mogelijk gehackt of door anderen verstuurd’
Een van de mails aan de Turkse ambassade
‘Erdogan moet zo nodig de hele wereld gijzelen met zijn verderfelijke ideeën. Meer dan zeventig jaar geleden ging eenzelfde dictator exact dezelfde fout in. Ik betreur het Turkse volk met deze idioot, jullie verdienen niet beter.’
Vrijdagmiddag, tijdens de rechtszaak, ontkende G. dat. Hij verklaarde eerder bij de politie dat hij er niets van af wist, en dat hij is gehackt of dat anderen de mails mogelijk vanaf zijn computer hebben gestuurd. Zowel de verdachte als zijn als zijn advocaat lieten verstek gaan, waardoor de regiezitting maar kort duurde.
Het verbod op het beledigen van bevriende staatshoofden wordt binnenkort overigens geschrapt. Het initiatiefwetsvoorstel hiertoe van D66 is in april door de Tweede Kamer aangenomen en ligt nu in de Eerste Kamer. Duitsland schafte datzelfde wetsartikel begin vorig jaar al af, na een pikante affaire rond Erdogan.
Mails verstuurd tijdens affaire-Böhmermann, die Erdogan ‘geitenneuker’ noemde
De mails aan de Turkse ambassade werden verstuurd in de maanden nadat Erdogan aandrong op de vervolging van de Duitse komiek Jan Böhmermann. Die sprak in april 2016 een gedicht uit waarin hij de Turkse president uitmaakt voor ‘geitenneuker’ en een liefhebber van kinderporno. Meer dan honderd mensen – vooral Duitse Turken – steunden Erdogan en deden aangifte tegen de cabaretier. Tot ontzetting van velen zwichtte bondskanselier Angela Merkel voor de Turkse druk en gaf ze toestemming voor een strafrechtelijk onderzoek: de rechter verbood delen van het gedicht.
In mei van dit jaar bepaalde Hamburgse hooggerechtshof in hoger beroep dat delen van het gedicht ontoelaatbaar blijven. Het gaat om de passages waarin Böhmermann zich uitlaat over de verzonnen seksuele escapades van de Turkse president. Wel mag hij in zijn gedichten kritiek hebben op de manier waarop Erdogan Turkije bestuurt. Geen van beide partijen was tevreden met dat oordeel: Böhmermann wilde de vrijheid om te dichten wat hij wilde, en Erdogan wilde het gehele gedicht laten verbieden.
De kwestie maakte ook in Nederland veel los. Zo nam Hans Teeuwen het karakteristieke wijze op voor Böhmermann: ‘Ik zit hier om een kunstbroeder te verdedigen, aldus de cabaretier. ‘Ik ken Erdogan nog uit de tijd dat hij een jongenshoertje was in een bordeel in Istanbul en ik kwam daar regelmatig, omdat ik homoseksuele stoom moet afblazen. Ik heb nog een pijpbeurt van hem tegoed.’
Hoewel het Turkse consulaat in Rotterdam Turken in Nederland eerder die week (april 2016) opriep ‘beledigers’ van president Erdogan aan te geven, werd Teeuwen niet vervolgd voor zijn uitspraken. De Nederlandse columnist Ebru Umar werd een week later wel opgepakt toen ze Turkije bezocht. Aanleiding waren haar tweets over Erdogan. Ook haalde ze in haar column uit naar het meldpunt van het Turkse consulaat, en benadrukte dat het een manier was om critici het zwijgen op te leggen. Umar bleef kort vastzitten, en mocht vervolgens het land een aantal weken niet verlaten.
Ook sociale media censureerden spotprenten en nieuws over Erdogan
Vorig jaar eiste Turkije dat een spotprent van cartoonist Ruben Oppenheimer uit 2016 – Erdogan die het blauwe Twitter-vogeltje van achteren neemt, met de tekst ‘Erdogan is geen geitenneuker’ erboven – van Twitter zou worden verwijderd. Het sociale medium verwijderde de prent, maar Oppenheimer deelde die later alsnog. In april dit jaar kreeg hij weer bericht van Twitter: diverse cartoons van zijn hand zouden illegaal zijn, deelde het sociale medium hem per mail mee.
En daar gaan we weer. De Derde Wereldoorlog staat op het punt van uitbreken in zijn achtertuin, maar meneer Erdogan houdt zich liever bezig met cartoons.
Diezelfde dag werd opvallend genoeg ook het Facebook-account van The Post Online-hoofdredacteur Bert Brussen tijdelijk opgeschort omdat hij een bericht over de affaire-Böhmermann had gedeeld. Datzelfde overkwam Arthur van Amerongen (columnist voor HP/De Tijd en de Volkskrant), omdat hij in 2015 een foto van de Turkse president met make-up op en oorbellen op zijn profiel plaatste. Volgens Facebook waren de berichten in strijd met zijn richtlijnen. Na de ophef die ontstond als gevolg van de berichtgeving van Elsevier Weekblad, kregen die twee al na een dag weer toegang tot hun account.
Net een ban gekregen van een maand op een van mijn Facebookwandjes vanwege een grapje over Erdogan. Drie jaar geleden! Dat is toch wel een hele goede reden om echt te stoppen met Faecesbook, @RHoogland10:38 – 13 apr. 2018
Matthijs van Schie (1992) is sinds 1 februari 2018 webredacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis en internationale betrekkingen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
NU 17.08.2018 De Turkse rechtbank heeft het verzoek om de vrijlating van de Amerikaanse predikant Andrew Brunson afgewezen. Dat meldt het persbureau AFP vrijdag. Door de gevangenschap van de predikant is de relatie tussen Turkije en de Verenigde Staten flink bekoeld.
De predikant wordt onder meer beschuldigd van steun aan een terreurorganisatie. Hij zou betrokken zijn geweest bij de organisatie van de Turkse geestelijke Fethullah Gülen, die ervan verdacht wordt de mislukte coup in 2016 georganiseerd te hebben.
De Amerikaan zit al bijna twee jaar vast in Turkije. Hij ontkent betrokken te zijn geweest bij de couppoging. De Amerikaanse president Donald Trump reageerde donderdag geïrriteerd op de gevangenschap van Brunson. “Ze zijn geen goede vriend”, zei Trump over Turkije bij een kabinetsontmoeting. “Ze hebben daar een geweldige christelijke pastoor zitten. Hij is onschuldig.”
De VS heeft vanwege de gevangenschap van de predikant sancties aan twee Turkse ministers opgelegd. De landen bestoken elkaar inmiddels ook met handelsmaatregelen. Donderdag dreigde de Amerikaanse minister van Financiën Steven Mnuchin met extra sancties als Brunson niet snel vrijgelaten zou worden.
Turkse Lira afgelopen week flink gekelderd
Trump maakte eerder deze week bekend dat hij hogere importtarieven op aluminium en staal uit Turkije had goedgekeurd. Ook ondertekende Trump maandagavond een defensiewet, waar onder meer de overdracht van honderd Amerikaanse F-35 gevechtsvliegtuigen naar Turkije in werd tegengehouden.
Dinsdagochtend dreigde de Turkse president Erdogan met een boycot op Amerikaanse elektronica. Hij zei onder meer dat Turkije geen producten meer ging kopen van Amerikaanse bedrijven als Apple. “Als zij iPhones hebben, dan is er ook nog Samsung aan de andere kant”, zei Erdogan. “In Turkije hebben we ook nog Vestel Venus-telefoons.”
Sinds de spanningen zijn opgelopen is de Turkse Lira flink gekelderd. Ook ingrepen van de Turkse centrale bank konden het vertrouwen van investeerders niet herstellen. De munt verloor vrijdag nog ruim 5 procent van zijn waarde ten opzichte van de euro.
NOS 17.08.2018 De Amerikaanse dominee Andrew Brunson blijft vastzitten in Turkije. Een rechtbank in Izmir heeft een verzoek om opschorting van zijn huisarrest afgewezen.
De 50-jarige Brunson zit sinds 2016 vast voor onder meer betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in de zomer van dat jaar. Hij zou banden hebben met de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die volgens de Turkse regering achter de couppoging zat. Brunson spreekt de aantijgingen tegen.
Vorige maand mocht hij op last van een Turkse rechter de gevangenis verlaten, maar Brunson bleef wel onder huisarrest. Hij mag zijn proces thuis met een elektronische enkelband afwachten. In oktober is er een nieuwe rechtszitting.
Val Turkse lira
Inmiddels is Brunson het middelpunt geworden van een diplomatieke crisis tussen Turkije en de VS. Zo zijn er over en weer sancties opgelegd. Mede daardoor kelderde de koers van de Turkse lira kortstondig en zijn er zorgen over het NAVO-lidmaatschap van Turkije.
Ankara stelde eerder al voor om Brunson te ruilen tegen Gülen, die in de VS verblijft. De Amerikanen gingen daar niet op in.
President Trump heeft vandaag op Twitter opnieuw met sancties gedreigd. “Wij zullen niets betalen voor de vrijlating van een onschuldig man, maar laten Turkije de prijs betalen.”
TM 17.08.2018 De Turkse minister van Buitenlandse Zaken, Mevlüt Çavuşoğlu, heeft de VS nogmaals eraan herinnerd dat Turkije voor geen enkel land zwicht.
Dat zei de Turkse minister vrijdag tijdens de ambassadeursconferentie in Konya.
Hij maakte de VS duidelijk dat Turkije erg vriendelijk kan zijn als het andere land Turkije vriendschappelijk benadert, maar dat landen die “zich fout en vijandelijk gedragen tegen Turkije moeten weten dat het Turkse volk voor niemand buigt”.
De uiting van de buitenlandminister komt op de dag dat de Amerikaanse president Donald Trump Turkije nogmaals bedreigde met terugslaan. (LEES meer)
Europa
Çavuşoğlu benadrukte ook geen problemen te hebben met Europese landen, maar had wel een boodschap: “Plaats geen politieke obstakels voor Turkije. Reflecteer uw interne beleid niet op de relatie met Turkije. Niemand kan beweren dat Turkije een kandidaat-lidstaat is dat van buitenaf Europa binnenkomt.”
TM 17.08.2018 Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde vrijdag dat Turkije in staat is om de tijdelijke economische problemen aan te pakken.
“De stabiliteit en ontwikkeling van Turkije zijn in voordeel van regionale vrede en stabiliteit,” zei Lu Kang, de Chinese buitenlandwoordvoerder.
“China gelooft dat Turkije het vermogen heeft om tijdelijke economische problemen te overwinnen en hoopt dat alle betrokken partijen hun geschillen via een dialoog zullen oplossen”, benadrukte Lu.
Beijing hecht altijd belang aan de samenwerking tussen China en Turkije op het gebied van economie, handel en financiën, voegde hij eraan toe.
TM 17.08.2018 De ijzersterke houding van Turkije tegen Amerikaanse dreigementen heeft veel losgemaakt bij de Amerikaanse president Donald Trump. In een vijandelijke tweet zei hij dat de VS niet gaat “betalen” voor de vrijlating van de christelijk-zionistische predikant Andrew Brunson, die wordt verdacht van steun aan terrorisme en het verchristelijken van Koerden in bijzijn van PKK-terroristen. Brunson zou ook een van de vijf mensen zijn die regelrecht in contact kon treden met de kopstuk van terreurgroep FETO in Pennsylvania, melden grote Turkse nieuwszenders.
In een tweet schreef Trump dat Turkije jarenlang heeft “geprofiteerd” van de Verenigde Staten en dat Brunson een “onschuldige man en een groot patriottische gijzelaar” is. “We zullen niets betalen voor de vrijlating van een onschuldige man, maar we zullen Turkije terugpakken”, aldus Trump.
In een recente video van de rechterhand van Trump, de evangelische vicepresident Mike Pence, werd Turkije zwaar bedreigd waarna Turkije in de tegenaanval ging.
Cowboygedrag
Turkije heeft deze week veelvuldig bekendgemaakt dat Amerika moet stoppen met cowboygedrag en het Turkse rechtsproces moet respecteren. “Dit is geen Amerikaanse film”, haalde de Turkse buitenlandminister Mevlüt Çavuşoğlu donderdag tijdens een ambassadeursconferentie uit.
Ook is nogmaals benadrukt dat Washington een hoge prijs zal betalen omdat de Turkse economie opzettelijk is aangevallen en de dollar als een middel voor onderdrukking wordt gebruikt. Dankzij de huidige economische oorlog, gestart door de VS, zijn landen volgens Turkije wakker geschud en willen zij zich redden uit de klauwen van de dollar. (LEES meer)
Rusland vindt Turkije machtig genoeg om de valutaoorlog te overwinnen en meldt dat zij ook vinden dat het tijd is voor een nieuwe wereldmunt, met name tussen BRICS-landen. (LEES meer)
AD 17.08.2018 President Donald Trump heeft nog maar eens duidelijk gemaakt dat de Verenigde Staten ,,niet gaan betalen” voor de vrijlating van de Amerikaanse pastoor Andrew Brunson. Trump noemt de pastoor ,,een groot patriottische gijzelaar”.
,,We zullen niets betalen voor de vrijlating van een onschuldige man, maar we zullen Turkije terugpakken”, liet Trump via Twitter weten. Ook zei hij dat Turkije al jaren heeft geprofiteerd van de Verenigde Staten.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo had de Turkse ambassadeur eerder op de dag al te kennen gegeven dat de Turken Brunson onvoorwaardelijk moeten vrijlaten. Ambassadeur Serdar Kilic was op het Witte Huis om te spreken over de voorwaarden van Brunsons vrijlating. Hij kreeg van Pompeo te horen dat de Amerikanen hierover niet onderhandelen.
De Turkse autoriteiten arresteerden Brunson in 2016 na de mislukte staatsgreep in het land. Hij wordt onder meer beschuldigd van steun aan terreurorganisaties. De dominee woont al meer dan twintig jaar in Turkije en leidt een kleine protestantse kerkgemeente in Izmir.
Turkey has taken advantage of the United States for many years. They are now holding our wonderful Christian Pastor, who I must now ask to represent our Country as a great patriot hostage. We will pay nothing for the release of an innocent man, but we are cutting back on Turkey!
BI 17.08.2018 De Amerikaanse president Donald Trump en de Turkse president Tayyip Erdogan liggen verbaal overhoop met elkaar. Maar Turkije krijgt steun van golfstaat Qatar.
De hoogste leider van Qatar, Tamim bin Hamad Al Thani, tweette woensdagavond: “In het kader van belangrijke gesprekken met zijn excellentie president Erdogan kondigen we vandaag een pakket van financieringen en investeringen aan ter waarde van 15 miljard dollar. Turkije heeft een productieve, sterke en robuuste economie.”
De Turkse president Erdogan sprak op zijn beurt via een tweet z’n dank uit voor de steun van Qatar.
Maar afgelopen april leek Trump 180 graden te zijn gedraaid: de Amerikaanse president ontving de leider van Qatar op het Witte Huis en sprak opvallend vriendelijke woorden. Vraag is hoe Trump reageert op de steun van Qatar voor Turkije.
Turkse lira herstelt
De Turkse lira herstelde donderdag opnieuw, na de flinke klappen van de afgelopen week en het dieptepunt dat maandag werd bereikt.
Tegenover de euro noteerde de lira donderdagochtend op 6,62 euro per lira, waarmee de Turkse munt binnen 24 uur een herstel van 2 procent had laten zien.
De spanningen tussen de VS en Turkije zorgden de afgelopen weken voor escalatie van de lira-crisis. De VS toonden zich verbolgen over de de weigering van Turkije om een Amerikaanse predikant vrij te laten; beide landen dreigen met forse importheffingen.
Onderliggend speelt in Turkije dat de inflatie uit de hand begint te lopen en dat de centrale bank talmt met het verhogen van de rente om dit gevaar te keren.
Eerder deze week kondigde de Turkse centrale bank een reeks maatregelen aan “om de economie te ondersteunen”. Afgelopen woensdag greep de Turkse toezichthouder op het bankwezen ook in door de mogelijkheden te beperken voor Turkse financiële instellingen om speculatie op de koers van de lira te faciliteren.
Valutastrateeg Hussein Sayed van handelshuis FXTM gaf donderdag per mail aan: “Deze maatregelen bieden alleen op de korte termijn soelaas. De beleidsmakers moeten ook maatregelen nemen om problemen voor de langere termijn aan te pakken. (…). De inflatie loopt naar verwachting verder op de komende maanden. Turkije kampt met een tekort van 50 miljard dollar op de lopende rekening en moet meer dan 16 miljard dollar aan schulden aflossen in 2019. Beleggers zijn beducht dat de valuta-crisis uitmondt in een schuldencrisis.”
NU 16.08.2018 De Verenigde Staten dreigen met meer sancties tegen Turkije als het land niet snel de Amerikaanse predikant Andrew Brunson vrijlaat, stelt de Amerikaanse minister van Financiën Steven Mnuchin donderdag.
De uitspraak van Mnuchin volgt enkele dagen na de beslissing van een Turkse rechtbank om Brunson vast te houden. De kwestie leidt al enige tijd tot spanning tussen beide landen.
De Amerikaanse president Donald Trump maakte eerder bekend dat hij hogere importtarieven op aluminium en staal uit Turkije had goedgekeurd. Hij dreigde verder met een boycot.
“Ze zijn geen goede vriend”, aldus Trump over Turkije. “Ze hebben daar een geweldige christelijke pastoor zitten. Hij is onschuldig.”
Onder meer door de Amerikaanse heffingen is de koers van de Turkse munt flink gekelderd, al zouden investeerders ook problemen hebben met de invloed die de Turkse president Recep Tayyip Erdogan op de economie kan uitoefenen.
Turkije verhoogde op zijn beurt de importtarieven voor auto’s, alcohol en tabak uit de VS. Ook wil Turkije een verbod op elektronische apparaten van Amerikaanse makelij.
TM 16.08.2018 De VS gebruikt de dollar steeds om landen te onderdrukken en dat zorgt ervoor dat regeringen naar een nieuwe mondiale munteenheid zoeken.
Dat zei de financiële commissievoorzitter van de Russische Staatsdoema, Anatoly Aksakov, in een interview.
“De dollar kreeg in 1944 zijn status als ‘wereldmunt’ na de Tweede Wereldoorlog omdat de nationale munteenheid van veel landen was gedevalueerd, terwijl de dollar stabiel bleef. Dit zorgde voor meer betalingen in dollar wat leidde tot zijn dominante positie in internationale transacties. Maar vandaag de dag doet de Amerikaanse regering er alles aan zodat landen vragen om een nieuwe wereldvaluta”, zei Aksakov.
“Meer en meer landen overwegen transacties in nationale valuta. Ondertussen spreken BRICS-landen, waar Turkije ook aan wil deelnemen, over de mogelijkheid van een eigen munteenheid waarmee betaald kan worden tussen BRICS-landen”, sprak Aksakov verwijzend het blok van Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika .
Het lid van het Russische Lagerhuis zei dat een dergelijke BRICS-munt goede vooruitzichten heeft, omdat het blok de helft van de wereldbevolking, dertig procent van de industrie en veertig procent van de landbouw in de wereld vertegenwoordigt. Ook bezit het de grootste natuurlijke hulpbronnen.
“Het proces van het creëren van een alternatieve wereldvaluta kan binnen vijf jaar worden voltooid. Dat hangt ook af van Washington, omdat de VS de dollar gebruikt om druk uit te oefenen. Hoe meer ze dat doen, hoe meer landen betalingen in dollar weigeren”, zei Aksakov.
Veel landen hebben al de dollar geweigerd, vertelde hij, verwijzend naar hoe China is begonnen met het kopen van olie met de eigen yuan. “Turkije heeft zijn gouddeposito’s teruggetrokken uit de Verenigde Staten en de Russische investeringen in de Amerikaanse overheidsschuld zijn aanzienlijk gedaald.”
“Zodra de alternatieve wereldmunt verschijnt, verliest de dollar zijn betekenis en zal het kelderen en de helft van zijn waarde verliezen.”
Momenteel is het bruto binnenlands product van de VS 20 biljoen dollar, inclusief 5 biljoen dollar aan reëel inkomen, terwijl 15 biljoen dollar uit buitenlandse landen komen die de dollar gebruiken. “Stel je eens voor wat het verlies van die 15 biljoen dollar voor de VS zou betekenen.”
Macht
Leonid Slutsky, voorzitter van de Buitenlandse Zakencommissie van het Russische Lagerhuis, liet weten dat Rusland Turkije steunt in deze moeilijke tijdsperiode. “We zijn blij om te zien dat de lira is begonnen met herstel na de eerste schok.”
“Rusland kreeg met een soortgelijke situatie te maken in 2014. Toen daalde de waarde van de roebel scherp. Maar dat betekende niet de einde van de wereld. Turkije heeft alle benodigde middelen, politieke wil en intellectuele macht, om deze uitdaging het hoofd te bieden. Turkije is geen land dat kan worden onderdrukt door de nationale munt ervan aan te vallen”, aldus Slutsky.
Elsevier 16.08.2018 Nadat oliestaat Qatar te hulp schoot, beweert de Turkse regering dat de daling van de lira ‘onder controle’ is. ‘De smadelijke omgeving die om speculaties over de lira vraagt is geëlimineerd,’ aldus een woordvoerder van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Ondertussen gaan er beelden rond van Turken die iPhones kapotslaan en cola door de wc spoelen.
Volgens Turkse staatsmedia is de waarde van de lira inmiddels weer ietwat opgeklommen ten opzichte van de dollar, na een turbulente week van oplopend conflict tussen Turkije en de Verenigde Staten.
‘Economische staatsgreep’ overwinnen
‘We betreden een periode van normalisering, en ondernemen stappen om die te behouden,’ aldus Ibrahim Kalin, woordvoerder van Erdogan. De president zei eerder dat Turkije ‘de crisis zal omzetten in een voordeel’.
Erdogan sprak donderdag bovendien zowel met de Franse president Emmanuel Macron als met de Duitse bondskanselier Angela Merkel, die volgens de regering zich beiden willen inzetten voor een betere Turkse economie. Eerder op de dag sprak Fahrettin Altun, een andere woordvoerder van een ‘economische staatsgreep’ die moet worden overwonnen.
Turkije trekt nu naar Qatar toe. Het rijke oliestaatje heeft woensdag 15 miljard dollar toegezegd als investering in Turkije. Het geld wordt doorgesluisd naar de Turkse financiële markten en de bankensector.
De investering werd aangekondigd na een ontmoeting tussen de emir van Qatar, sjeik Tamim bin Hamad al-Thani en Erdogan woensdag in Ankara. De regering van Qatar gaf een verklaring uit na de bijeenkomst tussen Al-Thani en Erdogan. Daarin staat dat de emir een bevel heeft gegeven waarbij de staat Qatar een reeks economische projecten, investeringen en betalingen zal doen ter waarde van 15 miljard dollar (omgerekend 13 miljard euro) om de Turkse economie te ondersteunen.
Qatar en Turkije hebben vriendschappelijke banden met elkaar. Zo stond Ankara vorig jaar aan de kant van de Golfstaat toen verscheidene Arabische landen, waaronder Saudi-Arabië, de politieke en economische banden met Qatar doorsneden. Dat gebeurde onder meer vanwege Qatars vermeende steun aan internationaal terrorisme en te nauwe banden met Iran.
Ondertussen gaan op sociale media beelden rond van Turken die gehoor geven aan Erdogans roep om een boycot van Amerikaanse producten.
Op video’s is te zien hoe mensen iPhones kapotslaan, Coca-Cola door het toilet spoelen en wapperen met Turkse vlaggen in een symbolisch protest tegen de Amerikaanse sancties.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 webredacteur bij Elsevier Weekblad.
TM 16.08.2018 De emir van Qatar, Tamim bin Hamad al-Thani, heeft na bekendmaking van een investeringspakket van 15 miljard dollar in Turkije verklaard dat Qatar Turkije altijd zal steunen.
Al-Thani beschreef Turkije als een land dat opkomt voor moslims en zich bezighoudt met hun kwesties. Ook liet hij weten dat Turkije Qatar heeft gesteund tijdens moeilijke tijden.
De Qatarese emir benadrukte dat de Turkse economie zeer sterk en productiegericht is. Hij is de eerste leider die Turkije na de Amerikaanse aanval op de Turkse economie bezoekt.
Broederschap
De ambassadeur van Qatar in Ankara liet weten geen enkel moment te twijfelen als het gaan om steun aan broederland Turkije.
“Turkije hielp Qatar en het volk tijdens de Golfcrisis. Een vooraanstaand principe in Qatar is dankbaarheid. Ook is sprake van een oprechte en eervolle houding van Turkije namens de moslimwereld en de regio. De betrekkingen tussen Turkije en Qatar zijn zeer stevig en uitgebreid”, reageerde ambassadeur Salem bin Mubarak Al Shafi.
De gezant bevestigt wat Turkije al langer roept: “Door middel van speculatieve aanvallen is beoogd om de Turkse economie als zwak te bestempelen, terwijl die erg sterk is. Qatar heeft volledig vertrouwen in Turkije.”
Qatar heeft tot nu toe meer dan 20 miljard dollar geïnvesteerd in Turkije.
Elsevier 15.08.2018 Nu de problemen met de Turkse munt lira verergeren, zal het Turkse volk snel ontdekken dat hun grootste probleem Recep Tayyip Erdogan heet, schrijft Afshin Ellian. Het beleid van de ‘sultan’ kenmerkt zich door een grote kloof tussen wensdenken en realiteit.
Turkije is terug bij af. Aan het begin van deze eeuw was de Turkse munt waardeloos. Voor een eenvoudig product moesten miljoenen lira’s worden neergeteld. Oneindig veel nullen leken in Turkije bij de aanduiding van prijzen normaal te zijn. Dat was ook het geval met de Turkse begroting. Sinds Turkije serieus werk maakte van het lidmaatschap van de Europese Unie, ging het beter met de lira. Het vertrouwen van financiële markten was terug. Maar nu is het alweer wekenlang onrustig op de Turkse financiële markten.
Groei Turkse economie niet gebaseerd op reële productiecijfers
Beleggers in de valutamarkt kijken met angst en beven naar de verdere ontwikkeling – lees: devaluatie – van de Turkse munt. De groei van de Turkse economie in de voorbije jaren was niet gebaseerd op reële productiecijfers, maar op leningen. Er werd veel geld geleend in buitenlandse valuta’s.
Maar Turkije profiteerde ook van de chaos in het Midden-Oosten, en fungeerde als de grote witwasmachine. Landen en personen die door sancties werden getroffen, konden en kunnen in Turkije hun geld witwassen. Daarvan worden bepaalde mensen rijk. Dat blijkt ook uit het proces dat in Amerika is gevoerd tegen de Turks-Iraanse goudhandelaar Reza Zarrab, die 50 miljoen dollar aan steekpenningen aannam in Turkije.
Prof. mr. dr. Afshin Ellian (Teheran, 1966) is momenteel hoogleraar Encyclopedie van de rechtswetenschap en wetenschappelijk directeur van Instituut voor Metajuridica aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden.
NU 15.08.2018 Turkije is bereid met de VS over onderlinge problemen te praten als er geen dreigementen meer worden geuit, zegt de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Çavusoglu woensdag.
De band tussen de landen is de laatste tijd ernstig verslechterd, onder meer vanwege de Amerikaanse predikant Andrew Brunson die in Turkije vastzit.
De onenigheid leidde ertoe dat Trump hogere importtarieven op aluminium en staal uit Turkije goedkeurde. Turkije reageerde hierop met de invoering van hogere tarieven op verschillende producten uit de VS.
Çavusoglu gaat naar eigen zeggen ook met EU-commissaris Frans Timmermans praten over bespoediging van visumvrij reizen voor Turkse ingezetenen en over normalisering van de onderlinge betrekkingen.
Ook zullen Turkse en Russische werkgroepen praten over de afschaffing van visumverplichtingen. Dat zal gebeuren na het islamitische Offerfeest van volgende week.
Spanningen met VS leiden tot druk op lira
De spanningen leiden tot veel druk op de al in zwaar weer verkerende Turkse economie. Onder meer de koers van de lira en de Turkse bankensector kwamen flink onder druk te staan.
De Turkse centrale bank heeft maatregelen genomen. Inmiddels is de koers van de lira aan het herstellen.
AD 15.08.2018 De man die afgelopen zaterdag brandbommen gooide naar het Turkse consulaat in Amsterdam, is geen Nederlander maar een Turk. Volgens Turkse media gaat het om de 34-jarige Ercan P., lid van de Koerdische afscheidingsbeweging PKK.
P., die de Turkse nationaliteit heeft maar sinds 2004 een verblijfsvergunning in Nederland zou hebben, geniet al sinds 2012 bijzondere aandacht van de Turkse inlichtingendiensten. Hij staat op de opsporingslijst.
De Turken zouden Nederland al een paar keer om uitlevering van P. hebben verzocht en hem ook al twee keer hebben laten aanhouden, in Bulgarije en in België. Maar P. zou steeds niet zijn overgedragen aan zijn thuisland, vanwege zijn Nederlandse verblijfsvergunning.
Ook na het incident van afgelopen zaterdag bij het consulaat aan het Museumplein zou Turkije om de uitlevering van Ercan P. hebben verzocht. Een woordvoerder van het Ministerie van Veiligheid en Justitie kon dat woensdagavond niet bevestigen.
Geen Nederlander
Een zegsman van het OM wilde niet meer zeggen dan dat de persoon die vastzit voor het incident een 34-jarige man met de Turkse nationaliteit is, zonder vaste woon- of verblijfplaats. Eerder meldde de Turkse consul-generaal dat de man een Nederlander was. Dat klopt dus niet.
De verdachte beroept zich tot nu toe op zijn zwijgrecht, meldde het OM dinsdag in een persbericht. Hij wordt verdacht van brandstichting en poging brandstichting. Het OM stelde dinsdag nog geen aanwijzingen te hebben dat de verdachte een terroristisch oogmerk zou hebben gehad.
De man werd werd dinsdagmiddag voor minimaal veertien dagen vastgezet. Bij het incident bij het consulaat raakte zaterdag niemand gewond.
Elsevier 15.08.2018 Qatar heeft toegezegd 15 miljard dollar te investeren in Turkije. Het geld wordt doorgesluisd naar de Turkse financiële markten en de bankensector, aldus het Turkse staatspersbureau Anadolu.
De investering werd aangekondigd na een ontmoeting tussen de emir van Qatar, sjeik Tamim bin Hamad al-Thani, en de Turkse president Recep Tayyip Erdogan woensdag in Ankara. De ministers van Financiën van beide landen waren ook aanwezig bij de bijeenkomst.
De regering van Qatar gaf een verklaring uit na de bijeenkomst tussen Al-Thani en Erdogan. Daarin staat dat de emir een bevel heeft gegeven waarbij de staat Qatar een reeks economische projecten, investeringen en betalingen zal doen ter waarde van 15 miljard dollar (omgerekend 13 miljard euro) om de Turkse economie te ondersteunen.
Qatar en Turkije hebben vriendschappelijke banden met elkaar. Zo stond Ankara vorig jaar aan de kant van de Golfstaat toen verscheidene Arabische landen, waaronder Saudi-Arabië, de politieke en economische banden met Qatar doorsneden. Dat gebeurde onder meer vanwege Qatars vermeende steun aan internationaal terrorisme en te nauwe banden met Iran.
De tijd dringt voor Erdogan, want Turkije dreigt technisch failliet te gaan. Dat gebeurt op het moment dat het land zijn schulden niet meer kan betalen.
Erdogan kan de crisis te lijf gaan door de rente op leningen te verhogen, maar dat wil hij juist voorkomen omdat die boodschap politiek onverkoopbaar is in zijn land. Een tweede mogelijkheid is het invoeren van kapitaalrestricties. Dat is een paardenmiddel: mensen kunnen dan niet zomaar bij hun geld. Het voorkomt wel dat Turken hun geld massaal inwisselen voor dollars of euro’s en de lira nog verder in waarde daalt.
Strikt genomen kan een land niet failliet gaan, maar door een schuldencrisis zoals in Turkije kan het wel in grote problemen komen. Er is dan geen geld om ambtenaren te betalen, of voor het financieren van infrastructuur. Ook scholen en ziekenhuizen moeten dan hun deuren sluiten. Daarnaast wordt het een groot probleem voor Turkije om geld te lenen, want geldschieters durven dat niet meer aan.
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) kan in zo’n geval te hulp schieten. Geldschieters krijgen dan garanties en de schulden worden (deels) gesaneerd. Erdogan moet in ruil daarvoor flinke belastingen doorvoeren en de rente alsnog verhogen.
NOS 15.08.2018 De Turkse voorzitter van Amnesty International, Taner Kiliç, is vrijgelaten uit de gevangenis. Een rechtbank in Turkije gelastte zijn vrijheid vanmiddag. Kiliç zat al 14 maanden vast, omdat hij ervan wordt verdacht dat hij betrokken was bij de Gülen-beweging. De Turkse regering ziet die als het brein achter de couppoging van 2016. Het proces tegen Kiliç gaat nog wel door.
“We zijn dolgelukkig met dit nieuws. Het heeft ons meer dan een jaar van campagnevoeren en worstelen gekost om op dit punt te komen”, zei Amnesty’s nieuwe secretaris-generaal Kumi Naidoo.
Internationaal verontwaardiging
In januari van dit jaar besliste de rechter al dat Kiliç zijn proces in vrijheid mocht afwachten, maar toen werd hij een dag later opnieuw aangehouden. In veel westerse landen werd de gevangenneming van Kiliç veroordeeld. Een petitie voor zijn vrijlating werd meer dan een miljoen keer ondertekend. Ook de Tweede Kamer riep, met uitzondering van Denk, op tot Kiliç’ vrijlating.
Naidoo: “Achter onze glimlach van blijdschap en opluchting, schuilen smart, woede en vastberadenheid. Smart vanwege alle dingen die Taner heeft moeten missen tijdens zijn gevangenschap en woede over de onterechte aanklachten tegen hem en tien anderen, die nog steeds niet zijn ingetrokken.” Amnesty is vastbesloten zich na Kiliç’ vrijlating in te blijven zetten voor de mensenrechten in Turkije.
NU 15.08.2018 Een Turkse rechter heeft de vrijlating gelast van Taner Kilic, de voorzitter van Amnesty International (AI) in Turkije. Kilic zit in de West-Turkse stad Izmir al een meer dan een jaar in voorarrest.
Tegen Kilic en tien andere mensenrechtenactivisten lopen zaken, omdat ze verdacht worden van betrokkenheid bij terrorisme. Kilic is de enige van deze beklaagden die vastzit.
Het proces tegen de mensenrechtenactivisten wegens ”lidmaatschap van of steun aan een bewapende terroristische organisatie” gaat op 7 november verder.
De regering en rechterlijke macht hebben onder aanvoering van president Recep Tayyip Erdogan een heksenjacht geopend op een beweging die Erdogan verantwoordelijk houdt voor de bloedige couppoging in 2016.
De filosofisch ingestelde, sekteachtige beweging van Fethullah Gülen is in Turkije als een terroristische beweging bestempeld.
Talrijke mensen zijn ontslagen of opgepakt, omdat ze mogelijk iets met de beweging van de in de VS wonende Gülen te maken zouden hebben gehad.
TM 15.08.2018 Turkije heeft enorme steun gekregen van veel landen over de hele wereld tegen de sancties van de VS. Dat liet de Turkse buitenlandminister Mevlüt Çavuşoğlu woensdag weten.
“Deze gebeurtenissen hebben de ogen van de wereld geopend”, sprak Çavuşoğlu naast zijn Sudanese collega tijdens de tiende ambassadeursconferentie in de hoofdstad Ankara.
Çavuşoğlu zei dat de internationale gemeenschap de “respectloze houding van de VS jegens alle landen” ziet sinds de huidige regering aan het roer kwam. “De VS gebruikt diens economische macht op een ruwe wijze.”
“Dus is iedereen op zoek naar een manier om zich te ontdoen van (handel met) de dollar”, zei de Turkse minister. “Turkije zal zijn oprechte houding voortzetten.”
“We zullen doorgaan met onze inspanningen om de huidige problemen langs diplomatieke weg op te lossen. Maar we zullen niet zwichten vanwege de druk”, zei Çavuşoğlu verwijzend naar de voortdurende spanning tussen Ankara en Washington.
“Zoals zij hebben geleerd van ervaringen, nemen Turkse autoriteiten maatregelen om de economie te hervormen. De reeds genomen maatregelen hebben de druk op de markten verlicht.”
Met vermelding van de wereldwijde humanitaire steun van Turkije, benadrukte Çavuşoğlu dat Turkije zijn macht ten gunste van de mensheid en vrienden heeft gebruikt en dat andere landen hier op de hoogte van zijn en lovend zijn over Turkije.
“Turkije is ‘het meest genereuze land ter wereld’ in termen van buitenlandse hulp”, zei de Turkse minister, eraan toevoegend dat onderdrukte mensen over de hele wereld dit opmerkten en bidden voor de sterke economie van Turkije.
Çavuşoğlu benadrukte ook dat de EU en landen die economische banden hebben met Turkije de voorkeur geven aan een sterke Turkse economie.
Brunson
Over de detentie van de Amerikaanse christelijk-zionistische prediker Andrew Brunson zei Çavuşoğlu dat de VS en andere landen niet alleen hun eigen teleurstelling maar ook die van anderen in overweging moeten nemen.
“De wapens die de VS aan de YPG (de Syrische terreurgroep PKK) heeft uitgedeeld, worden nu op de open markt verkocht.”
De Turkse minister citeerde ook de Amerikaanse steun aan Fetullah Gülen, de in Pennsylvania gevestigde leider van de Fetullah Terrorist Organization (FETO). Hij wordt verantwoordelijk gehouden voor de in juli 2016 verijdelde coup waarbij 251 omkwamen (martelaar werden) en duizenden gewond raakten.
“We zien dat zij [de VS] proberen FETO-leden in derde landen te beschermen”, zei hij, eraan toevoegend dat Amerikaanse ambassadeurs FETO-leden ondersteunen in sommige landen die zich willen ontdoen van de terreurgroep.
“Als sprake is van een misdaad, moet iedereen onderworpen worden aan het gerechtelijke proces. Turkije wil alle kwesties door middel van vonderhandelingen en dialoog oplossen, niet door druk en sancties. Nu is sprake van een ernstige verwarring [van de VS].”
F-35 straaljagers (JSF)
Over Amerikaanse stappen om de verkoop van F-35 straaljagers aan Turkije te verbieden, zei Çavuşoğlu: “Dit heeft geen praktische betekenis. Turkije heeft al twee F-35’s in ontvangst genomen. Turkse piloten trainen al met de jets.”
Een Amerikaanse wet op de defensie-uitgaven die deze week is ondertekend, bevat een maatregel die de verkoop van F-35 aan Turkije verbiedt totdat het Pentagon binnen negentig dagen een rapport uitbrengt over de Turks-Amerikaanse relaties.
Turkije maakt sinds 1999 onderdeel uit van het F-35-programma. De Turkse defensie-industrie heeft een actieve rol gespeeld in de productie, waaronder Alp Aviation, AYESAS, Kale Aviation, Kale Pratt & Whitney en Turkish Aerospace Industries (TAI), die onderdelen maken voor de eerste F- 35 straaljager. Turkije is van plan in de komende jaren 100 F-35 straaljagers te kopen.
“Er is dus geen opschorting”, zei Çavuşoğlu, eraan toevoegend dat de beperkingen voor de levering van de jets een binnenlandse kwestie van de VS zijn. “Dergelijke zaken als drukmiddel gebruiken, schaadt het eigen aanzien en prestige van de VS.”
“Geen enkel land is zonder alternatieven en niet wanhopig. Elk land is eerbaar. Ze moeten dit respecteren”, aldus Çavuşoğlu.
Rusland
Rusland gaf deze week bereid te zijn om over te schakelen naar handel in eigen valuta. De Russische regering liet weten de handel in dollar reeds te gaan verminderen. (LEES meer)
Valse aanvallen
De Turkse regering spreekt van manipulatie van de Turkse economie door de VS. De abrupte en abnormale koerswijzigingen kennen geen economische basis en hebben, vanwege de grote dalingen en stijgingen (ook op zondag) niets te maken met regeringsbeleid, bleek volgens deskundigen en economen na de meest recente grote manipulatie-aanval van afgelopen weekend.
De Turkse minister van Financiën, Berat Albayrak, liet deze week weten dat inmiddels (voor iedereen) bekend is hoe onbetrouwbaar de dollar als betaalmiddel is en meer als manipulatiemiddel dient.
Ook zijn Turkse autoriteiten en het Openbaar Ministerie van het land een onderzoek gestart naar economische onrustzaaiers en nepnieuwsproducenten die complete leugens hebben verspreid te midden van alle commotie. (LEES meer)
TM 15.08.2018 De VS schaadt de eigen reputatie door illegale sancties op te leggen tegen Turkije. Dat zeiden de ministers van Buitenlandse Zaken van Turkije en Rusland woensdag in Ankara.
“Het tijdperk van treiteren moet eindigen”, sprak de Turkse minister Mevlüt Çavuşoğlu tijdens een gezamenlijke persconferentie met zijn Russische collega. “Als de VS een gerenommeerd land wil blijven, kan dat niet met sancties. Wij zijn tegen de VS en andere landen die sancties opleggen.”
De Russische minister Sergey Lavrov steunt Turkije in deze kwestie. “De sancties van de VS zijn onrechtmatig en illegaal.”
De Turkse regering laat weten dat de VS spijt zal krijgen van de recente stappen tegen Turkije. Deskundigen, economen en nieuwsmensen reageren tijdens praatprogramma’s woedend op de chantagepolitiek van Amerika.
NU 15.08.2018 Een Turkse rechtbank heeft geweigerd het huisarrest van de Amerikaanse predikant Andrew Brunson in te trekken. Het verzoek wordt nu voorgelegd aan een hogere rechtbank, schrijft de krant Hürriyet.
De vervolging van Brunson is een belangrijk pijnpunt in de relatie tussen Turkije en de Verenigde Staten, twee NAVO-bondgenoten.
De VS heeft vanwege het gevangenschap van de predikant sancties aan twee Turkse ministers opgelegd. De landen bestoken elkaar inmiddels ook met handelsmaatregelen.
De Turkse autoriteiten beschuldigen de geestelijke onder meer van steun aan een terreurorganisatie. Hij zou betrokken zijn geweest bij de organisatie van de Turkse geestelijke Fethullah Gülen, die er door Ankara van verdacht wordt de mislukte coup in 2016 georganiseerd te hebben.
Brunson werd vorige maand onder huisarrest geplaatst, nadat hij zo’n anderhalf jaar in detentie had doorgebracht. De VS vindt dat onvoldoende en eist dat hij wordt vrijgelaten.
Amerikanen weigeren Gülen uit te leveren
De Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur John Bolton sprak woensdag met de Turkse ambassadeur in de VS over de kwestie-Brunson. Het is niet duidelijk of dat gesprek iets heeft opgeleverd.
Op haar beurt eist de Turkse regering dat de VS Gülen uitlevert. De Turkse geestelijke verblijft in de Amerikaanse staat Pennsylvania. De Amerikaanse regering weigert dat verzoek, omdat de Turken niet genoeg bewijzen tegen Gülen zouden hebben geleverd.
AD 15.08.2018 Het huisarrest van de Amerikaanse predikant Andrew Brunson in Turkije wordt niet opgeheven. Dat heeft de rechtbank vandaag besloten, aldus Turkse media. De advocaat van de predikant riep Turkije gisteren opnieuw op om de man vrij te laten en zijn reisverbod te herzien.
Volgens de krant Hurriyet besloot de rechtbank in Izmir het verzoek af te wijzen. Het hoger gerechtshof kan de uitspraak nog herzien.
Afgelopen maandag sprak de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur John Bolton met de Turkse ambassadeur in de VS over de Amerikaanse predikant Andrew Brunson. Het Witte Huis zei dat dit overleg plaats had op verzoek van de Turkse ambassadeur Serdar Kilic.
Turkije houdt Brunson onder toezicht via huisarrest. Ankara verdenkt hem van terroristische activiteiten. Brunson werd vorige maand onder huisarrest geplaatst, nadat hij zo’n anderhalf jaar in detentie had doorgebracht. De VS vinden dat onvoldoende en eisen dat hij wordt vrijgelaten.
De zaak doet de relatie tussen NAVO-bondgenoten Ankara en Washington geen goed. Mede door die onderlinge spanningen kampt Turkije met een fikse inflatie en is de koers van de lira sterk gedaald. Onder meer de importtarieven van aluminium en staal werden door de VS verdubbeld. Daarop zei Erdogan dat de Turken Amerikaanse producten moeten gaan boycotten. Ook hij zette vervolgens een tegenaanval in. De tarieven van auto’s, rijst, steenkool, cosmetica, alcohol en tabak afkomstig uit de VS zijn daarop ook verhoogd.
AD 15.08.2018 De 64-jarige Limburger die wordt vervolgd omdat hij de Turkse president Erdogan voor onder meer varken en Hitler uitmaakte, betwist dat hij dat zelf heeft gedaan. Zijn advocaat zegt dat ze voor vrijspraak zullen gaan. Jack G. uit Sittard zou niet eigenhandig de vijf e-mails hebben gestuurd die in 2016 binnenkwamen bij de Turkse ambassade.
Of Erdogan de scheldmails zelf ooit heeft gezien, is natuurlijk zeer de vraag. Maar na vijf mails in ongeveer een half jaar tijd waren ze het bij de Turkse ambassade in Den Haag wel zat en deden aangifte. Het Openbaar Ministerie kwam in actie en vervolgt nu de 64-jarige Jack G., die man die de mails zou hebben gestuurd, voor ‘belediging van een bevriend staatshoofd’.
Couppoging
De mails werden voor zover bekend allemaal gestuurd in 2016, het jaar dat Turkije vol in het nieuws was vanwege de mislukte couppoging. Erdogan overleefde de coup en hield daarna keihard huis in zijn land door duizenden vermeende coupplegers op te pakken. De mails werden gestuurd tussen juli en november. De eerste scheldmail kwam val na de mislukte coup. In de tierende mails wordt Erdogan voor van alles nog wat uitgemaakt, van nazi tot varken.
De verdachte – die tot aan zijn pensioen in de luchtvaart werkte – zelf wil nu nog niet zeggen hoe de mails dan wel vanuit in elk geval zijn omgeving of ip-adres op de Turkse ambassade werden afgevuurd. Vrijdag moet hij voor de rechter in Den Haag verschijnen tijdens een eerste nog niet-inhoudelijke zitting. Maar zowel de Sittardenaar als zijn advocaat zal er niet zijn. Pas bij de inhoudelijke behandeling zullen zij komen en tekst en uitleg geven.
TM 15.08.2018 De Turkse regering heeft de tarieven op tientallen Amerikaanse producten flink verhoogd. Zo zijn met name Amerikaanse auto’s, alcohol, tabak, rijst en cosmetische producten flink meer belast. Het gaat om meer dan 20 producten uit de VS. Dat meldt de Turkse vicepresident Fuat Oktay.
De belasting op Amerikaanse auto’s is met 120 procent verhoogd. Het tarief op alcohol gaat met 140 procent en cosmetische producten met 60 procent omhoog.
De zet van Turkije komt na opzettelijke Amerikaanse aanvallen op de Turkse economie. De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan deed dinsdag de oproep om geen Amerikaanse elektronica meer te gebruiken en over te schakelen naar Turkse smartphones en producten.
Woensdag schoot de dollar onder de 6-lira grens en bereikte het een waarde van 5,96. Dat gebeurde een dag nadat één dollar rond 7,15 lira waard was. Turkije treft nog meer maatregelen om de misleidende koerswijzigingen verder te beperken, is gemeld.
NOS 14.08.2018 Andrew Brunson is een in Amerika geboren protestantse dominee die een kleine geloofsgemeenschap van 25 kerkgangers leidde in Izmir, aan de westkust van Turkije. Buiten zijn eigen kring hadden weinigen van deze man gehoord. Maar nu is hij het middelpunt van de ongekend felle ruzie tussen Turkije en de VS.
Gevolgen van die ruzie: de val van de Turkse lira, handelssancties over een weer en zorgen over het NAVO-partnerschap. Wie is de man waar Erdogan en Trump zoveel ruzie over maken? En waarom loopt het zo hoog op?
Voor het antwoord moeten we eerst even terug naar oktober 2016. Toen werd de 50-jarige dominee uit North Carolina aangehouden tijdens een golf van arrestaties na de mislukte staatsgreep in Turkije.
Op een hoorzitting sprak een Turkse rechter over aantijgingen dat Brunson lid zou zijn van de Gülen-beweging. President Erdogan verdenkt deze organisatie van het op touw zetten van de couppoging.
PKK
Maar de aanklacht luidde uiteindelijk anders. In april dit jaar verscheen Brunson na 18 maanden in detentie voor de rechter. Hij werd officieel beschuldigd van “politieke of militaire spionage” en “steun verlenen aan een gewapende terroristische organisatie”, de Koerdische PKK. Hij kan uiteindelijk 35 jaar cel krijgen.
Twee dagen na de zitting werd Brunsons naam wereldwijd bekend, toen president Trump via Twitter openlijk twijfelde aan de aanklacht. “Ze noemen hem een spion, maar ik ben meer spion dan hij,” schreef Trump. Sindsdien bemoeit het Witte Huis zich voortdurend met de zaak. De president neemt het zo hoog op dat hij een van zijn belangrijkste juristen heeft gevraagd om Brunson te verdedigen. Maar waarom?
Brunsons arrestatie was wellicht nooit in het nieuws gekomen als de evangelische achterban van de Amerikaanse vice-president Pence er geen lucht van had gekregen. Zij wilden steun geven aan hun mede-christen. Via Pence is de zaak vervolgens hoog op de politieke agenda gekomen.
Het Witte Huis gooide het in eerste instantie op een akkoord met Turkije. Trump vroeg het Congres om Turkije geen sancties op te leggen vanwege wapendeals die Erdogan had gesloten met de Russische president Poetin. Ook zag de VS af van strafrechtelijke vervolging van een aantal lijfwachten van Erdogan, die demonstranten in elkaar hadden geslagen in Washington in 2017. Allemaal om Brunson vrij te krijgen.
Fethullah Gülen
Maar Erdogan wilde meer: de uitlevering van zijn aartsvijand Fethullah Gülen, de moslimgeestelijke met een grote aanhang in Turkije die de president dus verdenkt van het beramen van de mislukte staatsgreep in 2016. Gülen woont sinds 1999 in ballingschap in Pennsylvania. Erdogan heeft Amerika herhaaldelijk verzocht om zijn uitlevering, maar de Amerikanen houden voet bij stuk.
In september 2017 bood de Turkse president aan om de ene geestelijke voor de andere uit te ruilen: Brunson voor Gülen. Maar Trump en Pence, aangespoord door de evangelische achterban, willen dit niet. Zij zien de zaak-Brunson als een onacceptabele inperking van de religieuze vrijheid.
Fethullah Gülen in zijn woning in Saylorsburg, Pennsylvania.AFP
Brunson zelf kwam voor het eerst in het openbaar aan het woord tijdens zijn rechtszitting in april dit jaar. In vloeiend Turks zei hij: “Ik heb al 25 jaar voor Turkije gebeden. Ik zou nooit iets doen tegen Turkije.”
Hij erkende dat hij een aantal vluchtelingenkampen bij de Turkse grens met Syrië had bezocht, maar alleen om zijn religieus en humanitair werk te doen. Hij ontkende alle betrokkenheid bij de PKK. “Ik heb altijd de territoriale integriteit van Turkije gesteund, en het geweld van de PKK is tegen mijn geloof,” zei hij tegen de rechter.
Maqluba
Het bewijs tegen Brunson is geheim gehouden en de getuigen die door de aanklager zijn opgeroepen zijn anoniem gebleven. Maar volgens berichten in de media is een van de bewijsstukken een foto die rechercheurs op de smartphone van Brunson hebben gevonden. Op de foto is een bord Maqluba te zien, een maaltijd van vlees en rijst die in heel het Midden-Oosten populair is, maar die door de aanklager als “Gülenistische delicatesse” wordt bestempeld.
Volgens de Wall Street Journal vroeg Brunson de rechter om hem zo snel mogelijk naar huis te laten gaan. Toen hij de rechtszaal verliet, keek hij naar zijn vrouw die in het publiek zat, en zei “Ik word hier gek. Ik hou van je.”
Vorige maand deed Trump nog een poging via Twitter om de “gegijzelde” Brunson vrij te krijgen. Zes dagen later werd Brunson na 22 maanden uit de gevangenis gehaald en onder huisarrest geplaatst. Maar Pence nam er geen genoegen mee en dreigde voor het eerst met sancties tegen Turkije.
Begin deze maand was het zover: de VS legde de Turkse ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken financiële sancties op. Het was de eerste keer in de geschiedenis van de NAVO dat één lidstaat strafmaatregelen nam tegen ministers van een ander lid van het bondgenootschap.
Maximale pijn
Vorige week tweette Trump dat hij de Amerikaanse importtarieven ging verhogen. De aankondiging was zó getimed om maximale pijn te veroorzaken. Turkije was net bezig de financiële markten te kalmeren met de aankondiging van een nieuw economisch beleid. Maar door de importtarieven verloor de Turkse lira afgelopen week in rap tempo zijn waarde.
Andrew Brunson wordt vrijgelaten en krijgt huisarrest, 25 juli 2018EPA
Ondertussen loopt de ruzie steeds verder op. Vandaag liet Turkije wetenAmerikaanse elektronica te boycotten. Ook publiceerde de New York Times een ingezonden brief van Erdogan, waarin hij schreef: “Als de Verenigde Staten onze soevereiniteit niet respecteren en geen begrip tonen voor de dreigingen waar onze natie mee te maken heeft, kan ons partnerschap in gevaar komen.”
En de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur gaf de Turkse ambassadeur in Washington een onheilspellende waarschuwing: we zijn klaar met praten, totdat jullie Brunson naar huis laten gaan.
Draait het allemaal nou echt om die ene onbekende dominee uit North Carolina? Nee, zeker niet. Maar voorlopig vormt Andrew Brunson voor zowel Trump als Erdogan een handige stok waarmee ze elkaar kunnen blijven slaan.
Elsevier 14.08.2018 Met actieve steun van Turkije lukt het Turkse Nederlanders om succesvol te worden. Maar het is ook de bedoeling dat zij zich vervolgens opwerpen als Erdogans voorhoede in Nederland. Elsevier Weekblad ontleedt de lange arm van Erdogan.
In juli 2016, daags na de mislukte coup in Turkije, kleurde de Erasmusbrug in Rotterdam rood van de Turkse vlaggen. Vanuit de lucht gezien leek de demonstratie een soort slagader, gevormd door duizenden Turkse Nederlanders wier harten overliepen van liefde voor ‘hun’ leider Recep Tayyip Erdogan. En afgelopen zomer werd ook de herverkiezing van Erdogan als president in diverse Nederlandse steden uitbundig gevierd.
Provocerende viering Turkse Nederlanders. Lees meer
Zo’n 83.000 Turkse Nederlanders stemden op Erdogan. Hoe kan het dat zij, die hier zijn getogen (en vaak ook hier zijn geboren) zich zo verbonden voelen met een autocratische leider op 3.000 kilometer afstand? Het antwoord is simpel: omdat de Turkse staat er de afgelopen twintig jaar alles aan heeft gedaan om hen aan zich te binden.
Een soort Turkse zuil
Vooropgesteld: op individueel niveau is weinig in te brengen tegen alle initiatieven van de Turkse overheid. Wat geeft het of een Turks-Nederlandse student een studiereis naar Turkije maakt, of dat een Turkse migrantenvereniging in Nederland een seminar over leiderschap organiseert? Maar samen zorgen al deze initiatieven ervoor dat veel Turkse Nederlanders in een soort zuil leven waarin zij zich Turks voelen.
Door in Turkije en Nederland nieuwe instituties op te zetten en bestaande om te vormen, zorgt de Turkse staat ook hier voor ze, in elk opzicht: religieus, politiek, praktisch, juridisch, en als het gaat om integratie.
‘De combinatie van deze instituties geeft Turkse Nederlanders de mogelijkheid volledig in een Turkse bubbel te leven. Dat hoeft niet problematisch te zijn, maar het zorgt er wel voor dat hele generaties zich afzonderen,’ zegt politicoloog Floris Vermeulen (45) van de Universiteit van Amsterdam.
Nikki Sterkenburg (1984) is sinds september 2013 redacteur op de redactie Nederland van Elsevier Weekblad.
NU 14.08.2018 De Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur John Bolton heeft maandag met de Turkse ambassadeur in de VS gesproken over de Amerikaanse predikant Andrew Brunson. Het Witte Huis zei dat dit overleg plaats had op verzoek van de Turkse ambassadeur Serdar Kilic.
Over de uitkomst van het overleg liet het Witte Huis zich niet uit. Turkije houdt Brunson in hechtenis. Ankara verdenkt hem van terroristische activiteiten, maar volgens de VS is daar geen bewijs voor.
De zaak doet de relatie tussen Ankara en Washington geen goed. Mede door die onderlinge spanningen kampt Turkije met een fikse inflatie en is de koers van de lira sterk gedaald.
AD 14.08.2018 De Turkse president Erdogan heeft zijn landgenoten opgeroepen i-Phone en andere Amerikaanse elektronica te boycotten. Een vergelding voor de verdubbeling van de Amerikaanse importtarieven die president Trump afgelopen vrijdag afkondigde voor aluminium en staal uit Turkije.
Het is een nieuwe escalatie van de oplaaiende handelsoorlog en vertrouwenscrisis tussen beide Navobondgenoten. Erdogan is van plan het keihard te spelen en is niet van plan concessies te doen.
Eerder zei hij, zinspelend op Trump: ,,De bullebakken van de wereld zullen falen.” En vandaag zei in een toespraak: ,,Laten we zaak omkeren en onze betovering op de tovenaar richten.”
Politiek complot
Erdogan heeft de strafmaatregelen van Trump gebrandmerkt als chantage, een politiek complot en een economische aanval om Turkije op de knieën te dwingen.
Erdogan: ,,We gaan Amerika’s elektronische producten boycotten. Zij hebben iPhone, maar er is ook Samsung.” En hij riep de Turken op de Turkse Venus Vestel te kopen.
De ironie is dat Erdogan in de nacht van de militaire staatsgreep de bevolking kon oproepen de straat op te gaan en zich te verzetten tegen de putschisten dankzij de Facetime-app op zijn iPhone.
Sancties veroordeeld
Hij veroordeelde de Amerikaanse sancties tegen Turkije, wegens de weigering van Erdogan de Amerikaanse dominee Andrew Brunson vrij te laten, als een ‘economische aanval’.
De dramatische val van de lira is niet te wijten aan economische problemen in Turkije, maar is het gevolg van manipulatie, is de overtuiging van de president. Hij wees er op dat Turkije sterk genoeg is om dit soort aanvallen te weerstaan.
,,Turkije heeft in alle opzichten een van de meest solide banksystemen ter wereld”, aldus Erdogan in een toespraak tijdens een symposium in Ankara ter gelegenheid van de 16de verjaardag van de oprichting van zijn AK-Partij.
Mogelijke oplossing
Een mogelijke oplossing van de crisis dient zich ook aan: de advocaat van dominee Brunson heeft opnieuw een verzoek ingediend bij de rechtbank in Izmir om hem vrij te laten.
Na bijna twee jaar in voorarrest te hebben gezeten op beschuldiging van betrokkenheid bij terrorisme en de couppoging, heeft hij nu huisarrest. Erdogan heeft gezegd dat het aan ‘de onafhankelijke justitie’ in zijn land is om te beslissen over de Amerikaan.
AD 14.08.2018 Een 64-jarige man uit Sittard wordt vervolgd voor het beledigen van de Turkse president Erdogan. De man had in 2016 verschillende beledigende e-mails verstuurd naar de Turkse ambassade in Den Haag, gericht aan Erdogan. Ze hadden onder andere titels als ‘fuck Erdogan’.
De man, die vrijdag voor de rechter moet verschijnen in Den Haag, vergeleek de Turkse president met Hitler en stuurde foto’s mee met afbeeldingen van de Duitse dictator en Erdogan met de tekst: ‘there is no difference’. Ook schreef hij: ‘Erdogan, you fucking goat fucker, burn in hell’.
De Sittardenaar wordt verdacht van belediging van een bevriend staatshoofd, belediging én het beledigen van een ambtenaar. ,,De zaak wordt dan nog niet inhoudelijk behandeld”, zegt de advocaat van de man, Raimon Maessen. ,,Naar alle waarschijnlijkheid wordt alleen een datum bepaald voor de daadwerkelijke inhoudelijke behandeling.”
NU 14.08.2018 Het Openbaar Ministerie (OM) in Den Haag gaat een 64-jarige inwoner van Sittard vervolgen voor het beledigen van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Een woordvoerder van het OM heeft dat dinsdag bevestigd na berichtgeving door de lokale omroep 1Limburg.
De man wordt ervan verdacht twee jaar geleden een handvol e-mails naar de Turkse ambassade in Den Haag te hebben gestuurd. Daarin zou de Limburger onder meer een vergelijking hebben gemaakt tussen Erdogan en Adolf Hitler. Ook zou hij de Turkse president een zwijn hebben genoemd.
Het OM stelt dat de verdachte zowel in tekst als beeld beledigingen aan het adres van Erdogan uitte.
De verdachte moet vrijdag voor de rechter verschijnen. De inhoudelijke behandeling van de zaak volgt later.
1L 14.08.2018 Een man uit Sittard (64) staat in Den Haag terecht voor het beledigen van de Turkse president Erdogan.
De man stuurde verschillende beledigende mails naar de Turkse ambassade in Den Haag. Hij vergeleek de Turkse president onder meer met Hitler. De verdachte stuurde de mails in 2016 met titels als ‘Fuck Erdogan’.
Idioot
In de mailtjes schreef hij onder meer: “Erdogan moet zo nodig de hele wereld gijzelen met zijn verderfelijke ideeën. Meer dan zeventig jaar geleden ging eenzelfde dictator exact dezelfde fout in. Ik betreur het Turkse volk met deze idioot, jullie verdienen niet beter.”
Hakenkruis
Ook schreef hij: “Erdogan, you fucking goat fucker, burn in hell.” Als bijlage had de verdachte een foto meegestuurd met de afbeeldingen van Hitler en Erdogan erop. Tussen beide personen stond een hakenkruis met de daarbij de tekst: ‘There’s no difference’. Op het colbert van Erdogan stond een hakenkruis afgebeeld.
Geen reactie
Advocaat Raimon Maessen van de Sittardenaar wil nog niet reageren op de zaak: “Het is op dit moment niet in het belang van mijn cliënt om te reageren.” De man wordt verdacht van belediging, het beledigen van een ambtenaar en het beledigen van een bevriend staatshoofd.
Het Openbaar Ministerie in Den Haag bevestigt dat de rechtszaak tegen de Sittardenaar wordt voorbereid, maar wil verder niks kwijt. Vrijdag komt de zaak voor de rechter in Den Haag.
Cartoon
Het is niet voor het eerst dat de Turkse president zich tegen de haren ingestreken voelt door een Limburger. Eind vorig jaar kreeg de Maastrichtse cartoonist Ruben L. Oppenheimer van Twitter te horen dat hij op gezag van een Turkse rechtbank een tweet met een cartoon van Erdogan moest verwijderen.
NOS 14.08.2018 De rel rond voetballer Mesut Özil blijft in Duitsland leiden tot heftige discussies over de plaats van Turkse Duitsers in de samenleving. Centraal in die discussies staat de hashtag #MeTwo, waarmee de 24-jarige Ali Can de gelijkwaardigheid van Duitsers met een Turkse of andere buitenlandse achtergrond wil benadrukken.
Zijn actie krijgt veel bijval. Tienduizenden twitterden al over discriminatie in het dagelijks leven in Duitsland. Maar er is ook veel kritiek, ook van Turkse Duitsers die vinden dat er te makkelijk voor de slachtofferrol wordt gekozen.
Het begon met een serie foto’s waarop voetbalinternational Mesut Özil poseerde met de Turkse president Erdogan. Die noemde hij ‘mijn president’. Na de vroege uitschakeling van Duitsland viel de halve natie over hem heen.
De Duitse voetbalbond stelde dat Özil medeverantwoordelijk was voor het sportieve drama. Özil besloot na 92 interlands te stoppen bij de nationale ploeg en schreef een bittere afscheidsbrief. “Als we winnen, ben ik een Duitser. Als we verliezen een Turk.”
“Özil had gezien de gespannen relatie met Turkije beter niet op de foto kunnen gaan met Erdogan”, zegt activist Ali Can. Maar tegelijk voelt hij net als veel Turkse Duitsers mee met Özil, die zegt dat zijn hart voor twee landen klopt: voor Turkije én voor Duitsland.
Can is met #MeTwo gestuit op veel gevallen van discriminatie. Hij geeft een voorbeeld: “Een vrouw vertelde dat zij een woning zocht. Ze heeft een buitenlandse naam. Ze werd telkens afgewezen. Toen zij zich voor dezelfde woningen aanmeldde met de naam van een Duitse vriendin, kreeg ze drie aanbiedingen in één week. Dat bewijst wel dat ze wordt benadeeld vanwege haar buitenlandse naam.”
Can en anderen leggen in de onderstaande video uit waarom #MeTwo belangrijk is:
‘Ik heb een Duits paspoort, maar ben ook trouw aan mijn geboorteland’
Veel politici laten weten geschokt te zijn door de meldingen van discriminatie en van soms openlijk racisme. Maar er zijn ook commentatoren die kritisch staan tegenover #MeTwo.
Dözen Tekkal, een publicist en veelgevraagd commentaar op de Duitse televisie, zegt dat ze op zich blij is met #MeTwo, omdat voor het eerst Duitsers met een niet-Duitse achtergrond openlijk vertellen wat ze overkomt. “Maar wat mij vanaf het begin heeft gestoord, is dat met #MeTwo de indruk wordt gewekt dat alle autochtone Duitsers racisten zijn en alle immigranten slachtoffers die bescherming nodig hebben. Zo is het niet.”
Van binnenuit uithollen
Als eerste politicus noemt ook fractievoorzitter Christian Lindner van de liberale FDP het debat rond #MeTwo eenzijdig. “Er bestaat in Duitsland al langere tijd alledaagse discriminatie van mensen met een migratie-achtergrond. Die treft name Turken”, erkent Lindner. “En we moeten erkennen dat we niet zo open, tolerant en ruimdenkend zijn als we zelf denken.”
Maar, zo stelt hij, in de Turkse gemeenschap wordt tegelijkertijd geringschattend gedaan over allerlei grondrechten, zoals vrijheid en tolerantie. “Turken proberen onvoldoende te integreren”, is zijn overtuiging. “Je kunt je niet op onze tolerantie beroepen, als je die zelf van binnenuit uitholt”, aldus de liberale voorman.
Als hij het volkslied niet meezingt, geeft hij Turks-Duitse fans het signaal dat zij zich niet met Duitsland moeten identificeren, aldus Tuba Sarica.
Ook schrijfster Tuba Sarica is kritisch op Turkse Duitsers. Ze publiceerde recent een boek met de veelzeggende titel: “Jullie schijnheiligen”, over de dubbele moraal in de Turks-Duitse gemeenschap. Ze noemt Özil in een interview in de Süddeutsche Zeitung een “meeloper die zich als slachtoffer presenteert”. Özil is geen voorbeeld van integratie, volgens haar. “Als hij het volkslied niet meezingt, geeft hij Turks-Duitse fans het signaal dat zij zich niet met Duitsland moeten identificeren.”
Sarica, die opgroeide in een gastarbeidersgezin, spreekt van schijnintegratie onder Turkse Duitsers en van een parallelle samenleving. Zelfs Turken die van zichzelf vinden dat ze goed zijn geïntegreerd, staan onder druk van het geloof. “Als er gelovige of gesluierde familieleden op bezoek kwamen bij ons thuis, werden er vrouwonvriendelijke dingen gezegd en vijandige opmerkingen gemaakt over Duitsland.”
Twee, drie of vier identiteiten
Terug naar Ali Can van #MeTwo. Wat is zijn boodschap aan Duitsland? Kortweg: Duitsers moeten er maar aan wennen dat er in Duitsland gewoon veel mensen leven die meerdere loyaliteiten hebben en daar is niets mis mee.
“Ik ben Duitser. Ik woon en werk hier. Ik heb hier gestudeerd. Ik ken de grondwet en ik heb een Duits paspoort. Maar tegelijkertijd voel ik me verbonden met het land waar ik geboren ben: Turkije. Dat is géén tegenstelling. Je hebt niet één identiteit, maar misschien wel twee, drie of vier. Dáárvoor staat #MeTwo.”
NOS 14.08.2018 De Turkse lira is vandaag licht opgekrabbeld en de aandelenbeurs van Istanbul noteert plussen. De financiële storm die de voorbije week over Turkije trok en de lira omver blies lijkt even te gaan liggen. Europese beurzen noteren eveneens plusjes. Het zorgt voor opluchting en hoop dat het ergste voorbij is.
Turkse ondernemersclubs riepen de overheid vandaag op tot een strakker monetair beleid om de lira te stabiliseren. Ze willen een diplomatieke oplossing voor de ruzie met de Verenigde Staten.
Het is echter maar de vraag of de crisis is bezworen. De miljarden die de Turkse centrale bank in de banken stopt nemen de meest acute geldzorgen weg, maar lossen het probleem niet op. Het lijkt vooralsnog meer een adempauze en even uitblazen. Het is een patroon dat je wel vaker ziet na heftige koersbewegingen terwijl er feitelijk niets verandert. Koersen stuiteren terug, maken een soort pas op de plaats, of herstellen zich wat, om vervolgens in de volgende dagen weer af te kalven.
Vijand
Ondertussen escaleert het handelsconflict tussen Turkije en de VS. President Erdogan kondigt een boycot aan van Amerikaanse elektronische producten als antwoord op de verdubbeling van de tarieven op staal door de VS in de ruzie over de vrijlating van een Amerikaanse evangelische predikant.
Ook roept hij zijn landgenoten nog eens op om lira’s niet in te ruilen voor dollars. “Omwisselen in buitenlandse valuta betekent toegeven aan de vijand”, aldus Erdogan. Volgens Erdogan is er niks mis met de fundamenten van de Turkse economie maar is er sprake van een oorlog tegen het land.
Turkse lira
Van een terugkerend vertrouwen van markten lijkt geen sprake. Het vertrouwen in de financieel-economische en politieke basis van de munt bereikte zondagavond zijn voorlopig dieptepunt. De lira tikte een koers aan van 0,1217 euro (8,22 lira voor een euro), een dag later sloot de munt op 0,1260. In de loop van de nacht en ochtend krabbelde de munt op naar 0,1350 euro (7,41 lira), een stijging van 5 procent. Deels is het een euro-dollar-effect: omdat de euro iets goedkoper is geworden ten opzichte van de dollar loopt de lira-eurokoers op.
Albayrak of Draghi
De Turkse beursindex opende bijna twee procent hoger, maar daar is aan het einde van de beursdag niet veel meer van over. Later vandaag houdt de Turkse minister van Financiën Berat Albayrak een conference-call met investeerders om ze gerust te stellen. Zijn eerder optreden overtuigde de markten in het geheel niet.
Van monetair ‘management by speech’, zoals ECB-president Mario Draghi dat vijf jaar geleden deed met de euro kunnen Albayrak of Erdogan alleen maar dromen. “De ECB staat klaar om alles te doen wat nodig is om de euro te redden. En geloof mij, het zal genoeg zijn”, dreigde Draghi toen. De woorden waren genoeg om de financiële markten te kalmeren en het vertrouwen terug te brengen.
NOS 14.08.2018 De ruzie tussen Turkije en de VS over een gevangen geestelijke lijkt nog lang niet over. President Erdogan heeft bekendgemaakt dat hij de invoer van elektronische apparaten uit Amerika wil verbieden.
Hij maakte de maatregel niet concreet, maar suggereerde dat zijn landgenoten in plaats van een iPhone maar een Samsung moeten kopen of een smartphone van Vestel, een Turkse elektronicafabrikant.
Dieptepunt
Washington verdubbelde deze maand de importtarieven voor staal uit Turkije. President Trump is boos omdat Turkije weigert om de Amerikaanse dominee Andrew Brunson vrij te laten.
Dat heeft de verhouding tussen de Navo-bondgenoten Turkije en de Verenigde Staten op scherp gezet. Vorige week twitterde Trump daarover: “onze relaties met Turkije zijn op dit moment niet goed!”
Mislukte staatsgreep
Turkije beschuldigt Brunson ervan dat hij de mislukte staatsgreep van twee jaar geleden tegen Erdogan steunde. Hij zit al bijna twee jaar vast. Half juli mocht hij de gevangenis verlaten en sindsdien heeft hij huisarrest.
Gisteren was er in Washington overleg over Brunson met de Turkse ambassadeur, maar daar is niets concreets uitgekomen. Eerder deze maand stelde Amerika sancties in tegen twee kabinetsleden van Erdogan om zo de druk op te voeren om Brunson vrij te krijgen.
Door de Amerikaanse strafmaatregelen is de financiële crisis in Turkije versterkt. De lira heeft snel terrein verloren ten opzichte van andere valuta. De financiële wereld maakt zich zorgen of Turkije zijn buitenlandse leningen nog wel kan aflossen en vreest dat grote Europese banken hard worden geraakt door de Turkse crisis.
Omwisselen
Erdogan riep zijn landgenoten vandaag nog eens op om lira’s niet in te ruilen voor dollars. “Omwisselen in buitenlandse valuta betekent toegeven aan de vijand”, zei hij.
Volgens hem heeft zijn regering de noodzakelijke maatregelen genomen om de economie te ondersteunen, maar hij voegde eraan toe dat het ook belangrijk is om politiek de rug recht te houden.
Op 24 juni 2018 konden ook de Nederlandse Turken stemmen tijdens de vervroegde verkiezingen die Erdogan vorige maand uitschreef. Hij riep zijn toehoorders op om een eenheid te blijven, omdat sommige Europese landen in zijn ogen verdeeldheid proberen te zaaien onder hun Turkse inwoners. ‘Als Turken in Europa verenigd zijn, zullen ze sterker zijn,’ aldus Erdogan.
Ook vroeg hij Turken de taal van hun moederland niet te verleren: ‘Als je in Duitsland woont, kun je Duitser én Turk zijn.’ Erdogan beloofde zijn toehoorders te zorgen voor meer Turks onderwijs in Europa en een verbetering van ‘consulaire zaken’. Ook krijgen gepensioneerde Turken in het buitenland de kans om parttime te werken in Turkije.
Turkije heeft een nieuwe ministersploeg. Die werden na bekendmaking op maandagavond dinsdag ingezworen in het Turkse parlement.
Het nieuwe team van president Recep Tayyip Erdoğan bestaat uit vele nieuwe, maar ook krachtige zichzelf bewezen namen, is gemeld.
Opvallend is de nieuwe functie van Hulusi Akar, die na zijn functie als de stafchef van het Turkse leger nu – net voor de NAVO-top – minister van Defensie is geworden en een civiel leven ingaat.
De huidige ministers van Buitenlandse Zaken (Mevlüt Çavuşoğlu), Binnenlandse Zaken (Süleyman Soylu) en Justitie (Abdulhamit Gül) behouden hun functie.
De vice-president is Fuat Oktay geworden.
Dat werd in bijzijn van tienduizend burgers en leiders uit 22 landen grootschalig gevierd op het presidentiële paleis in Ankara. (LEES meer + foto’s)
In theorie betekent dit dat Erdogan tot 2028 kan aanblijven als president.
Nadat hij twee weken geleden de verkiezingen won, is Recep Tayyip Erdogan vandaag ingezworen voor zijn tweede termijn als president van Turkije.
Tegelijkertijd is Turkije is op maandag 09.07.2018 officieel overgeschakeld van een parlementair systeem naar een nieuw presidentieel systeem. De huidige Turkse president Recep Tayyip Erdoğan is beëdigd als de eerste nieuwe president.
“Dit is een nieuwe start. We beloven dat Turkije zal herrijzen. Er was sprake van tijdverlies. Dit gaan we inhalen door heel hard te werken”, liet Erdoğan weten.
15 juli 2016/15 juli 2018: de dag dat Turken en Koerden samen Turkije redden
Het was de langste 15 juli ooit voor Turkije in 2016. Het land kreeg met een staatsgreep te maken waarmee putschisten eigenlijk niet alleen de democratisch gekozen regering wilde omverwerpen, maar Turkije wilde vernietigen door het in stukken te verdelen.
Het waren een ‘handjevol’ FETO-terroristen in uniform die zich geïnfiltreerd hadden in het Turkse leger. Die zouden als de dag kwam in opdracht van hun kopstuk en terreurleider in de VS een poging wagen tegen het Turkse volk. De slapende cellen waren vergeten dat het volk waarmee ze te maken kregen de Turken waren, die met miljoenen klaar stond te sterven voor hun land.
Sinds de mislukte Coup zijn ongeveer 160.000mensen gevangen gezet en is bijna hetzelfde aantal ambtenaren ontslagen, meldde het mensenrechtenbureau van de Verenigde Naties in maart van dit jaar.
Turkije zegt dat de maatregelen nodig zijn om bedreigingen van de nationale veiligheid tegen te gaan. Critici van president Erdogan beschuldigen hem ervan dat hij de mislukte staatsgreep als voorwendsel gebruikt om afwijkende meningen de kop in te drukken.
Adnan Oktar’a dev operasyon: 235 kişi hakkında gözaltı kararı
Operasyon devam ederken telefonla Cumhuriyet gazetesine açıklama yapan Adnan Oktar, “ilginç” ifadeler kullandı.
Seçimlerde Recep Tayyip Erdoğan ve AKP’yi desteklediklerini söyleyen Oktar, “Biz vatanına milletine bağlı insanlarız. PKK’ye, vatan millet düşmanlarına operasyon yapılması gerekirken bize yapılıyor. Bu operasyondan Tayyip Bey’in de İçişleri Bakanının da haberi olduğunu düşünmüyorum. Kırgın değilim ama şaşkınım” dedi.
Hallo daar !!! Ik maak NU de dienst uit !!!
Systeem op de schop
Het politieke systeem gaat na de verkiezingen flink op de schop, de post van premier vervalt en de president krijgt meer bevoegdheden. Turkse kiezers stemden vorig jaar in met het Referendum over een grondwetswijzing die dat mogelijk maakte.
Met de grondwetswijziging zou een presidentieel systeem worden ingevoerd, waarbij alle uitvoerende macht bij de president komt te liggen. In het huidige stelsel leidt de premier de regering en is de functie van president slechts een ceremoniële.
Kortom,slaagt Erdogan met zijn greep naar de absolute macht ?
De Turkse president Erdogan zou de noodtoestand opheffen als hij de verkiezingen van 24 juni 2018 wint. Die belofte deed hij in een interview met de Turkse zender 24TV.
De noodtoestand werd ingesteld na de couppoging van juli 2016 en werd steeds elke drie maanden verlengd. Erdogan zei er wel bij dat de noodtoestand opnieuw wordt ingesteld als het land weer met dreigingen te maken krijgt.
AD 09.07.2018
Vernieuwing
De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan heeft gezegd dat Turkije een nieuwe periode ingaat. Hij is blij met de grote verkiezingswinst maar heeft ook zelfkritiek.
“Het Turkse volk koos voor ons met 26,3 miljoen geldige stemmen (52,56 procent). Dat is 11 miljoen meer dan de dichtstbijzijnde opponent”, sprak Erdoğan zaterdag tijdens zijn partijbijeenkomst. “Hoewel het om een victorie gaat, is ons verkiezingsdoel niet behaald. We moeten deze gevoelige boodschap van ons volk goed evalueren.”
AD 11.08.2018
Het Turkse volk kiest voor de AK-partij vanwege de strijd die het levert en opkomt voor doelen van Turken. “Daardoor waren we de eerste twee periodes succesvol. Derde periode hebben we al die vuile (buitenlandse) plannen en valkuilen in duigen laten vallen.”
“In de vierde periode kregen we te maken met een groot ongeluk. 15 juli – mislukte couppoging – was een van het grootste verraad ooit in de wereld. Maar dat mislukte dankzij ons volk. We hebben het systeem in samenwerking met ons volk gewijzigd. We zullen net zoals altijd zij aan zij staan met ons volk en met mensen die onze waarden, doelen, gevoeligheden en verwachtingen delen”, sprak Erdoğan.
Zijn partij weet wat hen te wachten staat. “Wat we nu moeten doen is weer kijken naar wat ons volk van ons verlangt en ons pad vervolgen in de richting die het Turkse volk ons wijst.”
Feest
De Turkse president werd maandag 09.07.2018 beëdigd als de nieuwe president van het nieuwe presidentiële systeem. Die ceremonie werd bijgewoond door 22 voormalige presidenten, 17 premiers en vele vertegenwoordigers van allerlei en verschillende organisaties en verengingen. Ook zijn een groot aantal buitenlandse leiders, ministers en diplomaten uitgenodigd. De beëindiging en ceremonie vonden in het Turkse parlement en in het presidentiële paleis plaats.
“En zo zullen we ons nieuw bestuurssysteem gezamenlijk met de wereld en ons volk vieren in het huis van het Turkse volk”, aldus Erdoğan.
Begin mei 2018 kondigde de regering een hervorming aan van het pensioenstelsel en een vernieuwing van het sociale stelsel. Toen werd gesuggereerd dat dat een zet was van de president om de ouderen aan zijn kant te krijgen voor de verkiezingen. Ook deed hij toezeggingen aan studenten.
Veranderingen
Maandag 09.07.2018 werd Recep Tayyip Erdogan tijdens een pompeuze ceremonie opnieuw ingezworen als president van Turkije. Daarmee treedt ook het door opponenten gevreesde presidentiële systeem in. Erdogan laat er geen gras over groeien: direct na zijn officiële aantreden voerde hij een aantal ingrijpende veranderingen door.
Onder het nieuwe presidentiële systeem is er niet langer een premier in Turkije. Alle uitvoerende macht ligt daarmee bij Erdogan. Hij kan zelf ministers, hooggeplaatste rechters en topambtenaren benoemen, zonder ingrijpen van het parlement.
Controversiële benoeming van schoonzoon als minister
Onder het nieuwe systeem wordt een kabinet ingesteld dat is teruggebracht tot zestien bewindslieden. Controversieel is de benoeming van Berat Albayrak, de schoonzoon van Erdogan, tot minister van Financiën. Albayrak was hiervoor minister van Energiezaken en vervangt Mehmet Simsek – voormalig economisch strateeg bij de Amerikaanse bank Merrill Lynch en een van de weinige overgebleven Turkse politici die nog een goede band onderhield met buitenlandse investeerders. Simsek moet de ministersploeg verlaten omdat er ‘geen plek’ meer voor hem is.
Minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Cavusoglu mag op zijn post blijven, evenals de ministers van Binnenlandse Zaken Süleyman Soylu en van Justitie Abdülhamit Gül. Erdogans nieuwe vicepresident is Fuat Oktay, voormalig secretaris van de premier. Oktay wordt gezien als een van de architecten van de transformatie van het parlementaire naar het presidentiële systeem. Als minister van Handel benoemt Erdogan een vrouw: Ruhsar Pekcan, een ondernemer die eerder actief was bij de Handelskamer als aanjager van vrouwelijk ondernemerschap.
Het nieuwe kabinet komt vrijdag voor het eerst bij elkaar, als Erdogan terugkomt van de NAVO-top in Brussel.
Erdogan vaardigde al drie decreten uit na zijn benoeming
Naast de macht om ministers en rechters te benoemen, kan Erdogan vanaf nu ook per decreet regeren. Dit is vergelijkbaar met de situatie tijdens de noodtoestand die was ingesteld na de mislukte coup in juli 2016. Direct na zijn aanstelling dinsdag voerde Erdogan dan ook een aantal vergaande decreten door.
Met het eerste decreet worden 65 bestuursorganen samengevoegd tot 9 bureaus. Erdogan wil daarmee naar eigen zeggen de bureaucratie terugdringen: ‘We hebben een staatsapparaat gebouwd dat is gericht op service, niet op bureaucratie,’ verklaarde hij. Die nieuwe instituties moeten fungeren als ‘denktanks’ en beleidsvoorstellen doen en implementeren, die Erdogan vervolgens kan goedkeuren of verwerpen. Ook heeft hij de macht om de bureaus rechtstreeks op te dragen om beleidsveranderingen door te voeren.
Daarnaast vallen diverse directoraten vanaf nu onder de directe macht van Erdogan. Het gaat onder meer om het religieorgaan Diyanet en de Nationale Veiligheidsraad.
Ook gaat het academisch systeem drastisch op de schop. Erdogan heeft bepaald dat rectoren de titel ‘professor’ vanaf nu niet meer nodig hebben. De post wordt daarmee toegankelijker voor lager opgeleide kandidaten. Ook mogen rectors vanaf nu meer termijnen uitzitten. Hiervoor was dat beperkt tot een maximum van twee termijnen. Ook moesten voorheen academici van de universiteit in kwestie rectors voordragen. Dat hoeft nu ook niet meer.
Tot slot heeft Erdogan per decreet ook de macht naar zich toegetrokken om het hoofd van de centrale bank te benoemen, een instituut waarmee hij eerder dikwijls overhoop lag. Hij lost daarmee een van zijn verkiezingsbeloften in.
Critici zien het als een poging van hem om de markt te beïnvloeden, iets wat getuige de vrije val van de lire in aanloop naar de verkiezingen niet altijd even goed uitpakt. Tusiad, de grootste ondernemersvereniging, waarschuwde dinsdag dan ook direct voor het verlies van onafhankelijkheid bij de financiële institutie. De autonomie van de centrale bank is cruciaal voor een sterke economie, aldus de vereniging.
AD 14.08.2018
Blijvende patstelling bij onderhandelingen over EU-toetreding?
Minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu benadrukte dinsdag direct na de aanstelling van Erdogan opnieuw dat Turkije zo snel mogelijk lid wil worden van de Europese Unie (EU). Een opmerkelijke uitspraak, aangezien het land door het presidentiële systeem verder afdrijft van Europese waarden.
Eind juni – na de overwinning van Erdogan – liet de Europese Raad van Ministers zich al ontvallen dat de gesprekken over een Turkse toetreding tot stilstand zijn gekomen en dat de kans dat daarin nog verandering komt zeer klein is.
Kabinet, fluit Nederlandse Turken terug!
Nederland dreigt de controle over een vitaal belang te verliezen. Ik heb het hier niet over gas, olie of telecommunicatie, maar over Nederlanders van Turkse komaf.
Het vorige kabinet besloot om, waar het om vitale economische belangen gaat, de overname van Nederlandse door buitenlandse bedrijven te belemmeren. Mag een ander land een deel van de Nederlandse bevolking mobiliseren voor een militaire strijd? Ruim 350.000 Nederlanders staan onder controle van een andere staat.
Turkse interventie beperkt zich niet tot de moskee
Turkse moskeeën in Nederland staan onder controle van de Turkse regering. Waarom is dat niet verboden? Tja, de Turkse regering zou dat niet leuk vinden. Sinds wanneer is voor de bescherming van een vitaal Nederlands belang de mening van een ander land doorslaggevend? En dit is niet eens de enige vorm van de Turkse interventie in Nederland.
TM 14.08.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan heeft dinsdag gezegd dat Turkije Amerikaanse elektroniche producten gaat boycotten.
“Als zij de Iphone hebben, is er ook nog de Samsung. Genoeg andere alternatieven, ook in Turkije”, zei Erdoğan tijdens zijn speech in het ATO-congrescentrum. “Dankzij hun tegenwerkingen produceren we nu zelfs onze eigen drones. Turkije is de zeventiende, als wordt gekeken naar koopkracht dertiende, grootste economie er wereld. Vandaar hun vijandschap. Vraag maar aan die rijkste meneer (Trump) hoeveel ze uitgeven voor humanitaire hulp. Zij (Amerika) komen pas na ons, wij staan op de eerste plaats. Wij zullen altijd behoeftigen en onderdrukten steunen.”
De Turkse president liet weten gesprekken te voeren met landen om de VS nog meer in het nauw te drijven vanwege hun chantagepolitiek. “We gaan nog meer produceren en exporteren. Wees gerust, de hulp van Allah is nabij. Want als wij wantrouwen, juist dan zitten we in de problemen. Jij bent een Turk en zal met de lira je weg vervolgen.”
“Binnenkort is het 26 augustus en tijd voor een tweede Malazgirt en daarmee een nieuwe herrijzing. Turkije wordt een stralende ster. Turkije heeft genoeg aan zijn zeer intelligente en gelovige jongeren. Turkije zal dankzij deze jongeren zijn doelen bereiken”, aldus Erdoğan.
Boycot
In Turkije is een grootschalige boycot gestart tegen Amerikaanse producten. De Turkse giganten Turkish Airlines en Türk Telekom hebben dinsdag besloten te stoppen met adverteren bij Amerikaanse zenders en hun filiaal in Turkije. Het gaat met name om de omstreden ‘Turkse’ FOX Tv die miljoenen dollars ontving. Het Turkse volk roept andere Turkse multinationals en wereldmerken op om dat ook te doen.
TM 14.08.2018 Op sociale media woedde te midden van alle economische manipulaties nog eens misleiding van de Turkse bevolking veroorzaakt door paniekzaaiers en nepnieuwsdelers. De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan reageerde maandag dat zij de prijs daarvan gaan betalen en noemde hun ‘economische terroristen’.
“De Turkse justitie jaagt op de economische terroristen op sociale media. Zij gaan de prijs hiervan betalen. Want dit is landverraad. De Turkse toezichthouder BTK heeft maatregelen getroffen. Deze misleiders mogen niet zomaar vrij over straat lopen”, liet Erdoğan weten.
Maandag is gemeld dat 346 sociale media-accounts onder de loep is genomen, meldt het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken. “De Turkse cyberpolitie is een onderzoek gestart.”
De Turkse procureur-generaal bevestigt de jacht op misleiders op internet. “Er is sprake van pogingen om de samenleving te misleiden en verontwaardiging te veroorzaken.”
Op sociale media werd met name afgelopen weekend veel valse informatie en nepnieuws verspreid. Zo zou de Turkse regering beslag hebben gelegd op buitenlandse valuta van ondernemers en dit geld automatisch inwisselen voor de Turkse lira. Ook zou de Turkse regering de dollarkoers vastzetten op een bepaalde waarde. De Turkse minister van Financiën, Berat Albayrak, benadrukte maandag dat het om leugens gaat.
46 procent van de valse activiteit op sociale media was afkomstig uit de Verenigde Staten, melden Turkse nieuwszenders.
NOS 13.08.2018 De crisis waarin Turkije is verzeild geraakt, schudt de financiële markten ruw door elkaar. Aandelenmarkten, valutamarkten en obligatiemarkten lijken hun handen af te trekken van het land. Het vertrouwen in de Turkse receptuur om de crisis te bezweren is klein. Beleggers zoeken een schuilplaats voor de storm en verplaatsen hun belangen naar andere markten en valuta.
De geplaagde Turkse lira is in een vrije val terechtgekomen en zit in een heuse ‘meltdown’. Dit jaar is al 40 procent van zijn waarde weggesmolten, vooral de laatste dagen ging het bijzonder hard. Sinds donderdag verloor de munt ten opzichte van de dollar en de euro bijna een kwart van zijn waarde. Beleggers verplaatsten investeringen in de lira naar veiliger valutaoorden, zoals de Japanse yen en de Zwitserse frank.
Ook andere jonge groeimarkten, zoals Zuid-Afrika en Mexico, voelen de druk en het wegebbend vertrouwen in de lira waardoor ook hun munten verliezen. De ‘emerging markets’, opkomende economieën, zijn gewoon kwetsbaar en risicovol.
Begin dit jaar was een lira nog 22 eurocent waard, nu nog maar 12 eurocent. Fijn voor wie euro’s of dollars krijgt, een ramp voor wie ze wil hebben of moet betalen. Door de waardedaling van de munt zal de inflatie, met 16 procent al extreem hoog, hard oplopen omdat alles wat het land binnenkomt in euro’s en dollars gekocht wordt en dus duurder wordt.
10 miljard
De Turkse centrale bank heeft vanmorgen een paar maatregelen aangekondigd om de crisis in te dammen en het vertrouwen terug te winnen. De centrale bank neemt de handel in buitenlandse valuta in handen en garandeert voldoende lira’s om de boel niet vast te laten lopen. Banken hoeven niet bang te zijn in liquiditeitsproblemen te komen en hoeven minder hoge reserves aan te houden.
Alles bij elkaar pompt de centrale bank hiermee bijna 10 miljard euro in het financiële systeem. Maar veel soelaas bieden de maatregelen niet. Een renteverhoging om de munt te ondersteunen bleef tot ieders teleurstelling uit.
Banken
De Turkse beurs verliest meer dan twee procent, de index van 100 grootste bedrijven meer dan vijf procent. Alle Europese beurzen laten rode koersborden zien, met verliezen tot een procent. De aandelen van banken krijgen de hardste tikken.
Europese landen, met de banken voorop, hebben voor meer zo’n 140 miljard euro aan beleggingen, leningen en investeringen uitstaan in Turkije. Vooral Franse, Spaanse en Italiaanse banken hebben veel geld in Turkije zitten.
ING bank, met 15 miljard de grootste Nederlandse bank in Turkije, verloor vandaag op de Amsterdamse beurs 2,2 procent. De helft van die 15 miljard euro bestaat uit spaar- en rekeningtegoeden, de andere helft uit leningen. BNP Paribas verloor 1 procent. Van de totale leningenportefeuille van de Franse bank staat 39 procent, oftewel 32 miljard euro, uit in Turkije. BNP is eigenaar van een Turkse bank met veel leningen aan het mkb.
Schuld
Op de obligatiemarkt, de markt voor schulden, wordt Turkse schuld steeds duurder en stilaan onbetaalbaar. De deplorabele financiële staat en toenemende risico’s zorgen voor een torenhoge rente op de financiering van de staat.
Voor een tienjarige staatslening moet nu al 21 procent neergeteld worden, twee maanden geleden was dat nog 15 procent. Ter vergelijking, voor soortgelijke Nederlandse of Duitse schuld geldt een rente van respectievelijk 0,4 en 0,3 procent. Voor een tweejarige lening is de rente al 25 procent.
Turkije torst een buitenlandse schuldenlast (publiek en privaat) van 430 miljard dollar (380 miljard euro). Met een krimpende economie, een waarde verliezende munt en een monetair beleid dat geit en kool wil sparen, zoeken investeerders liever een veilig heenkomen.
NOS 13.08.2018 Turkije pakt accounts op sociale media aan die in de ogen van de regering de economie van het land beschadigen. Volgens het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken zijn er in een kleine week tijd 346 accounts geïdentificeerd waarop posts zijn geplaatst die op “provocatieve wijze” verwijzen naar de verzwakking van de Turkse lira ten opzichte van de dollar.
Het is niet duidelijk wat er met de mensen achter die posts en accounts gaat gebeuren. Ankara laat alleen weten dat er juridische stappen zullen worden gezet.
De Turkse justitie is een onderzoek begonnen naar “individuen die verdacht worden van het ondermijnen van de economische veiligheid van Turkije”, meldt de nieuwszender CNN Turkije. Volgens het Turkse OM is Turkije het doelwit van een economisch aanval, en zal het actie ondernemen tegen alle geschreven en visuele nieuws en alle sociale media accounts die meedoen aan deze aanval.
Waardedaling
De Turkse munt is dit jaar al veertig procent in waarde gedaald ten opzichte van de dollar. Dat betekent dat Turken met hun lira’s steeds minder kunnen kopen.
De fikse waardedaling van de munt komt op het moment dat de VS en Turkije een diplomatieke ruzie uitvechten rond de gevangenschap van een Amerikaanse dominee in Turkije. Andrew Brunson zit sinds 2016 vast voor onder meer betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep van dat jaar.
De Amerikaanse dominee Andrew Brunson zit sinds 2016 vast in TurkijeAFP
Hij zou banden hebben met de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die volgens president Erdogan achter de couppoging zat. Turkije wil dat de VS Gülen uitlevert, maar Washington weigert dat.
Erdogan stelde in september vorig jaar voor dominee Brunson te ruilen voor Gülen, maar ook daar gingen de Amerikanen niet op in. De VS wil dat de dominee wordt vrijgelaten en heeft alle Amerikaanse bezittingen en tegoeden van twee Turkse ministers bevroren.
De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu zei vandaag dat zijn land genoeg heeft gedaan om de banden met de VS te herstellen.
TM 13.08.2018 De Amerikaanse manipulatie van de Turkse economie heeft voor eenheid gezorgd in Turkije. De Turkse zakenwereld, economisten, directeuren van banken, denktanks, politici en journalisten melden dat het om een economische oorlog gaat. Het gaat niet om de vrije val van de Turkse lira, maar om een tweede couppoging nadat die van 2016 is mislukt.
Meerdere Turkse ondernemersverenigingen hebben verklaard achter de nationale munt te staan en zijn op eigen initiatief tegenaanvallen gestart.
Zo hebben driehonderd leden van zakenvereniging TUMKIAD, om een signaal af te geven, drie miljoen dollar ingewisseld voor de lira. “Wij zeggen nee tegen imperialisten en zionistische druk. Dit is geen volk dat zwicht voor zionisten”, zeggen TUMKIAD-leden. “Wat heb je aan de dollar als je je land zou verliezen. We herdenken onze helden van 15 juli, maar nu is ook sprake van oorlog. Wij roepen iedereen op tot actie”, reageerde TUMKIAD-voorzitter Nihat Tanrıkulu maandag.
Een van de vele voorbeelden uit heel Turkije is ook een winkelstraat in de Istanbulse wijk Merter. Daar hebben winkeliers besloten de dollar op 4 lira ‘vast te zetten’. Daar wordt alles volgens die koers berekend.
Economisten melden dat de wereld moet inzien wat er aan de hand is. “Dit heeft niets te maken met de economie of regeringsbeleid. Het gaat duidelijk om een spel. De dollar vloog op een zondag, wanneer banken en beurzen gesloten zijn, opnieuw omhoog na manipulaties.”
Oppositiepartij CHP verklaarde naast het Turkse volk te staan. “Wij zullen niet toestaan dat Turkije wordt gekleineerd.”
Voorzitter Kerem Alkın van de Turkse vermogensfonds meldt dat economen in Turkije een gezamenlijk gebaar hebben gevormd tegen economische speculanten. “De Turkse bankensector verkeer niet in gevaar.” Hij roept autoriteiten op onrustzaaiers en nepnieuwsproducenten op sociale media aan te pakken.
Het Turkse presidentshuis meldt dat de Turkse economie zeer sterk is en niemand speculatieve nieuwsberichten en acties moet vertrouwen. “De autoriteiten, centrale bank en toezichthouder BDDK, ondernemen alle stappen voor financiële stabiliteit.”
Bestuursvoorzitter van de Turkse İşbank, Adnan Bali, bevestigt dat er sprake is van een serieuze manipulatieaanval. “De koerswijzingen zijn niet te verklaren met ecomomische feiten. Het Turkse banksysteem heeft een realiseerbare liquiditeit van ongeveer 50 miljard dollar. Dat wijst op een positief beeld.”
De Turkse bank TEB meldt dat er over het algemeen geen vraag is naar buitenlandse valuta. “We verwachten dat binnen enkele dagen alles weer normaal is.”
Grote Turkse nieuwszender melden maandag dat een Engelse bank in Londen in opdracht van de VS drie uur lang op zondag de Turkse economie heeft gemanipuleerd. “Turkije volgt een voor een wat er allemaal door wie gebeurt en zal reageren wanneer de tijd (echt) rijp is”, laat een deskundige weten.
AD 13.08.2018 De dramatische vrije val van de lira is volgens president Erdogan onderdeel van een economische oorlog tegen Turkije. Die zal zijn land winnen ‘want wij hebben Allah’. Hij riep zijn landgenoten op hun dollars en goud voor lira’s in te wisselen. Doen ze dat ook?
Mehmet Sancak (67), een gepensioneerde voorman in de bouw, houdt zijn pas in en kijkt bij een ‘döviz’ wisselkantoortje met gefronste wenkbrauwen naar de koers van de dollar. Weer verder gestegen. Daar wordt hij niet blij van. ,,In mei wisselde ik mijn laatste 3.000 dollar in tegen een koers van 4,7 lira. Nu staat ie rond de 6,4 en zou ik er 5.000 lira meer voor hebben gekregen.”
Amerika is volgens Sancak het kwade genie achter de valutacrisis. President Trump meldde dit weekend via Twitter dat hij de invoerrechten op staal en aluminium uit Turkije verhoogt. ,,Ze proberen af te maken wat ze met de mislukte coup tegen Turkije zijn begonnen. Ze noemen zich de belangrijkste bondgenoot, maar zijn onze ergste vijand.”
Op de knieën
Net als president Erdogan ziet hij de grootste waardedaling van de lira sinds 2001 als het gevolg van de chantage van Trump. Hij zou Turkije met dreigementen en sancties op de knieën willen dwingen. ,,Wij buigen voor niemand”, zei Erdogan. ,,Zij hebben dollars, wij hebben Allah.” De ruzie tussen Trump en Erdogan heeft nog een andere politieke dimensie. Erdogan wil dat Trump Fethullah Gülen uitlevert aan Turkije. De geestelijk leider zit volgens hem achter de mislukte coup van twee jaar geleden. Trump wil op zijn beurt dat Turkije het huisarrest van de Amerikaanse dominee Andrew Brunson opheft, de dominee wordt verdacht van ‘terroristische activiteiten’.
Het gevolg van de ruzie is de scherpe koersdaling van de lira: in de afgelopen twaalf maanden al 67 procent . De crisis is het gesprek van de dag. Iedereen wordt er door geraakt.
Alles wat ingevoerd wordt of wat prijs betreft afhankelijk is van geïmporteerde producten, zoals olie, gas en halffabricaten voor de auto-industrie, wordt duurder. Daardoor is de inflatie al gestegen tot bijna 16 procent. Aanhoudende prijsstijgingen zijn er voor benzine, diesel, elektriciteit, gas, mobiele telefoons en andere elektronica, medicijnen, en levensmiddelen. Erdogan riep de Turken op de economie als onderdeel van de ‘nationale strijd’ te verdedigen. ,,Als jullie dollars, euro’s of goud onder de matras hebben liggen, wissel ze dan in tegen onze nationale munt.”
Scharensliep Bayram Özbey (48) lacht schamper ‘ik heb geen dollars of goud’. Op straat, in de buurt van de Kruidenbazaar, is hij druk met het slijpen van kleine en grote vleesmessen, die hij bij de döner kebab zaken ophaalt. Hij is het met de president eens dat Turkije zo snel mogelijk zelfvoorzienend moet worden om minder afhankelijk te worden van dure buitenlandse import. ,,Ik maak me geen zorgen. Die gek van een Trump probeert ons klein te krijgen, maar wij staan achter onze president.”
Gratis vis of grafstenen
In december 2016, toen de lira ook een vrije val maakte, reageerden patriottische Turken met acties. Er werden gratis porties vis, knipbeurten of grafstenen weggegeven als je met een bonnetje kon bewijzen dat je gehoor had gegeven aan de oproep van Erdogan om je dollars in lira’s om te wisselen.
Daar is nu geen sprake van. Erdogans meest loyale aanhangers hebben hun goud, dollars of euro’s al bij zijn eerdere oproepen omgewisseld. Er zijn juist meer Turken die dollars of euro’s kopen, of achter de hand houden om zich in te dekken tegen een verdere val van de lira. Diverse Turkse banken in Istanboel meldden dat er op ‘zwarte vrijdag’ een toeloop was van klanten die dollars of euro’s wilden opnemen.
Mijn salaris blijft hetzelfde terwijl de koopkracht daalt. Daar gaat Allah mij niet bij helpen, aldus Mehmet.
,,Ik ken veel winkeliers hier in de buurt die dollars en goud hebben, maar niet inwisselen. Als ze zeggen van wel, liegen ze”, zegt Mehmet, manager van een restaurant in de buurt van de Grote Bazaar. ,,God is er voor iedereen”, zo reageert hij op de uitspraak van Erdogan. “Wij houden van ons land en onze vlag, maar mijn salaris blijft hetzelfde terwijl de koopkracht daalt. Daar gaat Allah mij niet bij helpen.”
Ondertussen wordt er ook grof geld verdiend aan de valutacrisis. Talloze wisselkantoortjes hebben hun omzet de afgelopen dagen fors zien stijgen. Ze hanteren extra grote winstmarges, die kunnen oplopen van 4 cent tot 90 cent per euro en dollar.
Ook toeristen varen er wel bij. Shoppen, restaurants en drank worden omgerekend in euro’s steeds goedkoper. Zo is Matthew Vennik uit Hoorn, die in zijn eentje een rondreis maakt door Turkije, steeds minder kwijt aan reis- en verblijfkosten. ,,Met een grote glimlach pin ik elke keer weer 500 lira”, zegt hij na terugkeer van een bezoek aan een grafheuvel op de berg Nemrut. ,,Dat is nu al 18 euro goedkoper dan bij mijn vertrek op 1 augustus”.
Turkse crisis houdt beurzen in greep
De aandelenbeurs in Amsterdam is vanochtend in de min geopend. Ook de andere Europese beurzen begonnen met verliezen. De aandacht bleef uitgaan naar de Turkse lira, die ondanks maatregelen van de Turkse centrale bank opnieuw daalde. Beleggers maken zich zorgen dat de Turkse crisis overslaat naar de Europese financiële markten en bankensector.
De AEX-index op Beursplein 5 noteerde kort na aanvang van de handel 0,5 procent lager op 560,25 punten. De MidKap daalde 0,6 procent tot 790,41 punten. De beursgraadmeters in Parijs, Londen en Frankfurt verloren tot 0,8 procent.
TM 13.08.2018 Moskou streeft naar het gebruik van nationale valuta in de handel met Turkije, in plaats van dollars of euro’s, zei de woordvoerder van het Kremlin maandag.
De kwestie van het gebruik van nationale valuta in bilaterale handel is vele malen besproken in gesprekken tussen Rusland en Turkije, vertelde Dmitry Peskov aan journalisten tijdens een teleconferentie in Moskou.
“Het gebruik van nationale valuta in wederzijdse handelstransacties is een onderwerp dat door Russische zijde op verschillende niveaus, ook op het hoogste niveau, al lang ter sprake is gebracht”, legde hij uit.
“President Putin heeft herhaaldelijk over een dergelijke mogelijkheid en bovendien over die opportuniteit gesproken. Natuurlijk is dit onderworpen aan nauwgezette studies en berekeningen. Maar dit is wat we zoeken in onze bilaterale handels- en economische betrekkingen. Dit is wat herhaaldelijk is besproken tijdens bilaterale Russisch-Turkse gesprekken.”
Internationaal
Voor de internationale handel wil Rusland ook af van de dollar. De Russische minister van Financiën zei zondag dat Rusland het gebruik van de roebel en andere valuta zoals de euro wil toe laten nemen in plaats van de dollar.
In een interview met Rossiya 1 TV beschreef minister Anton Siluanov de Amerikaanse dollar als een “riskant hulpmiddel” voor internationale betalingen. “We hebben onze investering in Amerikaanse activa aanzienlijk verminderd.”
Erdoğan
De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan liet zaterdag weten dat Turkije over kan schakelen naar nationale munteenheden in handel met de grootste handelspartners zoals Rusland, China, Iran en Oekraïne. Hij zei dat de VS spijt zal krijgen van zijn verkeerde zet tegen Turkije en dat het tijd is dat men zich bevrijdt uit de klauwen van de dollar. (LEES meer)
Chantage
De VS chanteert de Turken voor de ogen van de hele wereld door te zeggen dat de omstreden christelijk-zionistische (LEES meer) pastoor Andrew Brunson, in Turkije gearresteerd wegens spionage en steun aan terrorisme, woensdag voor 18:30 uitgeleverd moet worden aan de Amerikanen. Anders “moet Turkije zich voorbereiden op de consequenties”.
Turkije reageerde daarop niet te zullen zwichten en de VS zich bewust moet zijn met welk volk de confrontatie wordt aangegaan (LEES meer) en dat Washington hiermee de eigen belangen en veiligheid schaadt. (LEES meer)
Trouw 13.08.2018 De Nederlandse overheid investeert de komende jaren extra geld in taal- en cultuurlessen voor landgenoten over de grens. Turkije is hetzelfde van plan, werd vrijdag bekend, en wil Turkse weekendscholen in Nederland oprichten. Sociale Zaken beschouwt het als vergelijkbare initiatieven.
Dat is maar deels terecht, vindt Jaap van Marle, deskundige op het gebied van het Nederlands over de grens. “De Nederlandse overheid heeft geen enkele bemoeienis met de inhoud van het lesprogramma op de scholen in het buitenland. Er zit ook geen ideologie achter. Het is meer een praktische kwestie, gericht op kinderen die als ze terugkeren in Nederland gewoon hier onderwijs kunnen volgen.”
De vraag is hoeveel de regering Erdogan zich zal bemoeien met de inhoud van de lesprogramma’s op de Turkse weekendscholen in Nederland, zegt Van Marle.
Dat Ankara een ideologisch stempel zal drukken, staat wel vast, zegt Lily Sprangers, directeur van het Turkije Instituut. Het initiatief voor de scholen past volgens haar in een strategie die Ankara al eerder heeft ingezet: het behoud van de Turksheid van de vijf miljoen Turken in het buitenland. “Dat komt voort uit nationalisme. Maar het hangt ook samen met de Kieswet. Turken in het buitenland kunnen stemmen voor de verkiezingen, daar profiteert Erdogan van.”
Opa en oma
In Nederland wordt, na bezuinigingen van de afgelopen jaren, weer geïnvesteerd in het Nederlandse onderwijs in het buitenland: jaarlijks komt er 3 miljoen euro bij. Afgelopen schooljaar kregen zo’n 13.500 kinderen in 118 landen les in de Nederlandse taal en cultuur.
De meesten wonen tijdelijk in een ander land, omdat hun ouders er een paar jaar werken, zegt Sylvia Woortman van de Wereldschool, één van de organisaties die Nederlandse lessen aanbieden in het buitenland. “De lesprogramma’s zijn sterk gericht op het bijhouden van de Nederlands taal, zodat leerlingen bij terugkeer geen achterstand hebben opgelopen.”
Al zijn er op de Nederlandse scholen ook leerlingen die geëmigreerd zijn, of van wie één van de ouders Nederlands is. “Ouders vinden het bijvoorbeeld belangrijk dat hun kinderen met opa en oma in Nederland kunnen communiceren”, zegt Woortman. Ze kan zich voorstellen dat dat ook voor Turkse Nederlanders geldt.
Uitgestoken hand
Sprangers bevestigt dat. “We hebben het vaak over de lange arm van Ankara, maar die arm reikt wel naar uitgestoken handen. Er is een groep Turken in Nederland die zich hier geen eersterangs burgers voelt en een sterke band met hun moederland ervaart. Bij die groep zal een Turkse weekendschool in een behoefte voorzien.”
Een deel van de Tweede Kamer vreest dat de Turkse weekendscholen de integratie belemmeren. Sprangers deelt die zorg niet. Ook los van de school zal een groep een kloof met de Nederlandse samenleving ervaren. “Het kan voor kinderen wel ingewikkeld worden als ze tegenstrijdige dingen horen op de weekendschool en de school die ze daarnaast bezoeken.”
Ook Woortman weerspreekt dat het bijhouden van de moedertaal slecht is voor de integratie in een ander land.
Lees ook:
Ook onder Nederlandse Turken maakt de affaire-Özil veel los
‘Veel Turkse Duitsers herkennen het gevoel van niet-geaccepteerd-zijn van Mesut Özil’
Met zijn besluit niet meer te voetballen voor de Duitse Mannschaft ontketent voetballer Mesut Özil een debat over de integratie van Duitsers met Turkse wortels. In de Berlijnse migrantenwijk Neukölln krijgt hij bijval én kritiek.
We hebben het vaak over de lange arm van Ankara, maar die arm reikt wel naar uitgestoken handen
TM 13.08.2018 In Qatar is een campagne gestart voor de Turkse lira. Qatarezen ruilen hun dollars in voor de Turkse munteenheid. Die zet komt na de Amerikaanse manipulatie van de Turkse economie.
Qatarese zakenmannen laten in tweets weten achter Turkije te staan. Ook delen zij foto’s van hun recent bemachtigde lira-biljetten en verwijzen naar de stevige broederrelatie tussen beide landen.
Moslimland Turkije
De Qatarese bekende journalist en hoofdredacteur Jaber Al-Harmi sprak ook steun uit voor Turkije. In een tweet, die hij in het Turks schreef, verklaarde hij dat het verwacht was dat de VS een [economische] oorlog zou verklaren tegen Turkije. “Ze kunnen het niet hebben dat moslimland Turkije zowel op economische als politieke vlakte onafhankelijk is geworden.”
Al-Harmi haalde ook uit naar pro-Amerikaanse Arabieren. “Sommige Arabieren steunen deze oorlog tegen Turkije. Wat een grote lafhartigheid.”
Trouw 13.08.2018 De Turkse president is gewend om in tijden van geopolitieke crisis oude vetes bij te leggen. Maar op de financiële markten gelden andere wetten.
Erdogan hoopt dat nieuwe vrienden hem uit de brand helpen. Maar waar hij in de internationale politiek vaak de ene partner voor de ander kan inruilen, zijn de vooruitzichten om op deze manier nieuwe financiers voor zijn economie te vinden niet gunstig.
In zijn buitenlands beleid grijpt de Turkse president tijdens ruzies steevast terug op hetzelfde draaiboek. Hij botst geregeld met andere leiders, maar lijkt ook te begrijpen dat hij niet iedereen tegelijk tegen zich in het harnas moet jagen. Dus als ruzie nummer zoveel losbarst, legt hij een oude vete bij.
Nadat de Turkse luchtmacht in november 2015 bijvoorbeeld een Russische straaljager rond de grens met Syrië neerschoot, reageerde Vladimir Poetin met economische sancties. Kort daarna probeerde Erdogan het goed te maken met Israël. De banden met Israël waren ernstig beschadigd nadat het land in 2010 met geweld een Turks schip tegenhield dat de maritieme blokkade rond Gaza probeerde te doorbreken.
Interne vijanden
In de zomer van 2016 bond hij ook in richting Rusland. Door de mislukte couppoging tegen zijn bewind had hij ineens veel interne vijanden. Want Erdogan lag niet alleen in de clinch met de putschisten, maar ook met Koerdische strijders en met Islamitische Staat.
De afgelopen dagen suggereerde Erdogan dat hij deze geopolitieke aanpak ook op de financiële markten wil uitproberen. De koersval van de lira kwam volgens hem door een politiek gemotiveerde aanval vanuit de VS, dat de dollar als wapen inzette. Hij overweegt dan ook nieuwe vrienden te zoeken, zo schreef hij vrijdag in The New York Times.
Die nieuwe partners zullen dan over diepe zakken moeten beschikken. Importland Turkije heeft iedere maand een paar miljard dollar nodig om zijn handelstekorten af te dekken. Daarnaast zijn veel binnenlandse economische activiteiten, zoals uitbreiding van de infrastructuur en de bouw van huizen en kantoren, met tientallen miljarden dollars aan buitenlandse leningen gefinancierd.
Politieke spanningen
Tijdens eerdere politieke spanningen met Westerse landen keek Erdogan naar Moskou. Maar waar Rusland een grote speler is in de oorlog in Syrië of als mogelijke wapenleverancier, stelt het land in financiële zin veel minder voor. De Russische economie is niet veel groter dan die van de Benelux.
Bovendien kreeg Rusland na zijn ingrijpen in Oekraïne in 2014 te maken met stevige Westerse economische sancties. Om zijn eigen banken en energiebedrijven te redden, moest het Kremlin een reservefonds leeghalen. Dat geld was eigenlijk bedoeld voor toekomstige pensioenen, dus Poetin beschikt niet meer over cash waarmee hij Erdogan te hulp kan schieten.
Een andere nauwe bondgenoot van Turkije is Qatar. Dat kleine land exporteert vooral vloeibaar aardgas, en daarop komt het een in juni 2017 begonnen boycot door Arabische landen goed door. Voor zijn veiligheid kan het emiraat ook op een garnizoen van Turkse militairen rekenen. Maar Qatar doet ook zijn best om de relatie met de VS goed te houden, dus het zou grote risico’s nemen door de kant van Erdogan te kiezen tegen Trump.
China
Een land dat wel de financiële middelen zou hebben om Turkije bij te staan, is China. Maar Peking steggelt de laatste tijd al met Trump over handel en heeft er waarschijnlijk geen zin in om de Amerikaanse president nog verder tegen zich in het harnas te jagen. Bovendien verstrekken de Chinezen hun kredieten doorgaans onder bijzondere voorwaarden. De leningen moeten dan besteed worden aan Chinese bedrijven, die er infrastructuur voor aanleggen. Dit is niet waar Turkije behoefte aan heeft, want het land heeft zelf juist een grote bouwsector die ook in het buitenland actief is.
Ook Europese landen zullen waarschijnlijk niet te hulp komen. De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei gisteren dat zij hoopt dat de Turkse economie goed presteert. Maar, de verantwoordelijkheid daarvoor ligt in Ankara, zo maakte ze direct duidelijk. Erdogan moet de Turkse Centrale Bank de vrijheid geven om impopulaire maatregelen te nemen.
Lees ook:
De Turkse lira zit in een vrije val. Erdogan: ‘Maar wij hebben Allah’
De munt brak vorige week – na lang tegenstribbelen – door de psychologische grens van 5 lira voor 1 dollar. Deze week vervolgde de Turkse valuta haar vrije val, inmiddels kost 1 dollar bijna 6 lira, waarmee de munt 66 procent in waarde is gedaald sinds het begin van dit jaar. Recep Erdogan noemde de valutadaling donderdag een ‘campagne’ om Turkije te raken, meldt persbureau AP. “Zij hebben de dollar, wij hebben het volk, wij hebben Allah“.
Elsevier 13.08.2018 Een nieuwe val van de Turkse lira brengt president Recep Tayyip Erdogan verder in het nauw. In een poging de crisis een halt toe te roepen komt minister van Financiën Berat Albayrak vandaag met plannen om de rust op financiële markten te herstellen. De Turkse lira is maandag verder in waarde gedaald na de vrije val vorige week. De munt daalde nog eens 10 procent tot een nieuw dieptepunt ten opzichte van de dollar. De Turkse minister van Financiën Berat Albayrak komt vandaag met plannen om de rust op de markt te herstellen.
De lira staat onder grote druk, mede door de sterk verslechterde relatie tussen Turkije en de Verenigde Staten over de hechtenis van de Amerikaanse predikant Andrew Brunson. De Verenigde Staten nemen de nodige maatregelen tegen Turkije, omdat het land weigert de voorganger vrij te laten.
Het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken laat maandag weten dat het juridische stappen onderneemt tegen posts op social media die erop gericht zijn de economie van het land schade te berokkenen. Volgens het departement zijn er sinds 7 augustus 346 accounts geïdentificeerd waarop posts zijn geplaatst die op ‘provocatieve wijze’ verwijzen naar de verzwakking van de Turkse lira ten opzichte van de dollar.
Beurzen krijgen klap
Aandelenbeurzen in Azië zijn maandag fors omlaaggegaan. Ook op Europese aandelenmarkten leidde de onrust de afgelopen dagen tot koersverliezen. De koersval van de Turkse munt sleept ook andere valuta’s mee omlaag: zo heeft de euro behoorlijk terrein prijsgegeven ten opzichte van de dollar.
De economische groeiverwachting in Turkije is inmiddels bijgesteld, meldt het Financieele Dagblad. Het bruto binnenlands product zal in 2019 niet 5,5 procent groeien, maar met een percentage tussen de 3 en 4. De fors goedkopere lira betekent dat de al fikse inflatie in het land nog verder dreigt op te lopen. Daardoor wordt het leven voor de Turkse bevolking steeds duurder.
Behalve het conflict met de Verenigde Staten zijn er op financiële markten ook zorgen over de invloed die de Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft op het beleid van de Turkse centrale bank. De centrale bank is van oudsher politiek onafhankelijk. Maar Erdogan trok een aantal weken geleden de macht naar zich toe om het hoofd van de centrale bank te benoemen, een instituut waarmee hij eerder dikwijls overhoop lag.
Minister presenteert reddingsplan
Erdogan haalde afgelopen weekeinde nog eens hard uit naar Amerika. Zo zei hij dat Turkije in een ‘economische oorlog’ is verwikkeld en hij gelooft dat zijn land slachtoffer is van een complot. Ook wees hij een regeling met het Internationaal Monetair Fonds (IMF) af. Gisteren riep de president Turken voor de derde dag op rij op hun euro’s en dollars in te wisselen voor lira’s. ‘Wat niet is gelukt met provocaties en een staatsgreep, proberen ze nu met geld,’ zei Erdogan.
Volgens Turkse media komt de minister van Financiën – en schoonzoon van Erdogan – maandag met maatregelen om de rust rond de lira te herstellen. Het zou gaan om ingrepen rond de bankensector en steun aan het midden- en kleinbedrijf. Volgens Albayrak komen er geen kapitaalbeperkingen. Vrijdag presenteerde de minister ook een plan, maar dat kon de zorgen op financiële markten niet wegnemen.
De crisis begon twee weken geleden, toen Trump besloot sancties op te leggen aan twee Turkse ministers Abdulhamit Gül (Justitie) en Süleyman Soylu (Binnenlandse Zaken), die volgens de Verenigde Staten een belangrijke rol speelden bij de arrestatie en detentie van Brunson. De sancties hebben tot gevolg dat Amerikaanse burgers in de meeste gevallen geen zaken meer mogen doen met de Turkse ministers. Ook worden bezittingen van de bewindslieden bevroren die onder Amerikaanse jurisdictie vallen.
Trump ging afgelopen vrijdag nog een stapje verder en verdubbelde de importheffing op staal en aluminium uit Turkije, naar respectievelijk 50 en 20 procent. ‘Onze relatie met Turkije is momenteel niet goed!’ twitterde de Amerikaanse president. Die dag bereikte de lira een nieuw dieptepunt toen de munt 13,5 procent aan waarde verloor ten opzichte van de dollar.
In een opiniestuk in de Amerikaanse krant The New York Times vrijdag somde Erdogan op hoe Turkije zijn NAVO-bondgenoot Amerika de afgelopen decennia te hulp is geschoten. Hij noemt de steun van het Turkse leger aan de Amerikanen tijdens de Korea-oorlog (1950-1953) en tijdens de oorlog in Afghanistan, na de aanslagen van 9/11. In het stuk waarschuwde de leider ook dat als Trump zijn houding niet verandert, hij op zoek gaat naar nieuwe vrienden en bondgenoten. Mogelijk is dat Iran, al is dat wegens de oorlog in Syrië vooralsnog geen bondgenoot van Turkije.
De vijftigjarige Andrew Brunson is een dominee uit North Carolina en woont al meer dan twintig jaar in Turkije. Hij is de voorganger van een kleine protestantse kerk in de stad Izmir. De Turkse autoriteiten arresteerden hem in 2016.
TM 12.08.2018 Het onderwijsproject van Turkije waarin scholen in Nederland zullen worden gefinancierd voor Turkse taal- en cultuurlessen, wordt helemaal niet uitgevoerd omdat de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan dat wil, maar omdat Turkse-Nederlanders daar jarenlang om vragen.
Dat zegt de Turks-Nederlandse journalist İlhan Karaçay, die zelf meer dan tien jaar voorvechter is van Turkse scholen in Nederland. “Dat schoolproject is iets wat wij Turkse Nederlanders al jaren willen. De Nederlandse media blaast de zaak helemaal op en schaadt daarmee de Turkse gemeenchap in Nederland. Erdoğan zou met het project volgens tegenwerkers ‘meer grip willen op onderdanen en zieltjes winnen’.”
Het begon allemaal met berichtgevingen van de NOS, stelt Karaçay. “Dat nieuwsbericht is zowel op tv als op de website volledig vervormd. Dat werd ook zo overgenomen door andere mediagroepen in Nederland.”
De Volkskrant reageerde met de zin ‘de lange arm van Ankara’en liet anti-Erdoğan mensen reageren, benadrukt de Turks-Nederlandse journalist. “De Telegraaf kopte op basis van VVD- en PvdA-uitspraken dat ‘het plan van Turkije misselijk’ is en ‘de integratie daarmee gevaar loopt’. De PvdA vindt dat Turkse-Nederlanders beschermd moeten worden tegen “die enge dictatoriale man”.”
VVD-Kamerlid Bente Becker, de PvdA en D66 wijzen naar Erdoğan en uiten kritiek op de Turkse regering. D66-Kamerlid Jan Paternotte zegt dat het project niet verboden is en hoopt dat het kabinet zoveel mogelijk middelen aangrijpt om op te treden tegen zulke scholen.
Paternotte: “Het is niet verboden. Nederland heeft ook scholen in het buitenland. Maar het motief van Erdoğan is heel duidelijk dat hij Turkse Europeanen ziet als zijn onderdanen en dat hij probeert steeds meer grip op hen te krijgen. Dat is zorgelijk”, zegt het D66-Kamerlid, dat vindt dat het Nederlandse kabinet het project goed in de gaten moet houden of de scholen buiten de wet gaan.
Karaçay reageert op die uitspraken van Paternotte. “Laten we opzij leggen wat Paternotte in dat interview zegt en zijn uiting dat de regering het project moet controleren en volgen, beoordelen. Ja, die uiting is te prijzen. Hij herinnert ons aan de fout van de regering. Het is de Nederlandse regering die bekritiseerd dient te worden. Tot 2004 waren er Turkse taal en cultuurlessen voor Turks-Nederlandse kinderen. Dat werd door de toenmalige regering stopgezet vanwege bezuinigingen. Het ging om 70 miljoen euro. Wij protesteerden hiertegen en kregen als antwoord dat ‘Turkije het dan maar moest betalen’. Nu, na een veertien jaar durende strijd van Turkse civiele organisaties in Nederland, is Turkije bereid om te betalen. Maar nu wordt Ankara hierdoor onder vuur genomen.”
Karaçay vindt de uitspraken van het Nederlandse ministerie van Sociale Zaken belangrijk. Zo liet een woordvoerder weten dat Sociale Zaken op de hoogte is van het onderwijsproject en vervolgde: “Het staat landen vrij om behoud van de eigen taal en cultuur te stimuleren bij hun landgenoten, of hun kinderen of kleinkinderen, in het buitenland. Meerdere landen, waaronder ons eigen land, doen dit. Wat we niet willen is onderwijs dat als doel heeft om de integratie in Nederland te belemmeren of om antidemocratische opvattingen te stimuleren. Als er signalen zijn dat dit gebeurt, zal de overheid optreden.”
Karaçay: “Nu heb ik iets te zeggen tegen degenen die niets weten wat er vroeger gebeurde omtrent deze Turkse taallessen. Wij hebben veertien jaar gestreden zodat kinderen ook hun moedertaal konden leren. Eerst werd gezegd dat Turkije het moest financieren. Nu is Turkije bereid om dat te doen. Maar dit wordt ‘misselijk’ genoemd, puur omdat sprake is van vijandschap tegen Erdoğan.”
“Nog iets: het is niet gepast dat omstreden anti-Turkse figuren steeds namens Turkije over Turkse zaken mogen reageren. En daarom gil ik dit uit: “Beste politici en collega’s, ik roep jullie op tot gezonde politiek en objectieve journalistiek”, aldus Karaçay.
Ilhan Karaçay, ooit producer bij de NOS, is een van de Turkse namen in Nederland die wordt geassocieerd met de Turkse immigratie. (LEES meer over zijn levensverhaal)
Trouw 12.08.2018 Eerst begon het met de Syriërs. ‘Statushouders uit dat land hebben informele weekendscholen opgericht waar hun kinderen Arabisch leren en soms ook koranles volgen’, meldde de Volkskrant een kleine twee weken geleden.
Het zou gaan om tientallen schooltjes met in totaal enkele duizenden leerlingen. Reden voor de VVD-kamerleden Bente Becker en Rudmer Heerema om de regering in de kamer om opheldering te vragen. ‘Deelt u de mening van de VVD-fractie dat het slecht is voor de integratie en voor het risico op parallelle samenlevingen als dit soort weekendscholen niet uitgaat van Nederlandse vrijheden of zelfs afstand neemt van de waarden van de Nederlandse samenleving?’
Becker, die met een tweet de Kamervragen nadrukkelijk in de openbaarheid bracht, kreeg nogal wat hoon over zich heen. Goedkoop effectbejag voor iets wat doodnormaal is, zo schreef menige expat. Natuurlijk proberen ouders die in een buitenland wonen hun kinderen de taal en kennis van het moederland bij te brengen die ze op hun gewone school nu eenmaal moeten missen. De Nederlandse overheid heeft daar zelfs een speciaal potje voor. Zouden we willen dat Nederlandse kinderen in het buitenland vervreemd zouden raken van hun moedertaal en –land?
Wat voor Nederland geldt, geldt voor talloze andere landen. Mijn eigen Spaans-Nederlandse dochtertje ging een paar jaar lang eens per week naar les in Spaanse taal & cultuur, gefinancierd door de Spaanse overheid. Ze leerde er spellen, schrijven, geschiedenis en aardrijkskunde en misschien ook nog wat van de typische gewoonten van dat land. Niemand kwam op het idee te reppen van buitenlandse inmenging of zorgelijk te doen over inburgering.
Zelf gefinancierd
De Syrische ouders, zo heb ik begrepen, hebben hun weekendschooltje helemaal zelf opgezet en gefinancierd – dus van inmenging door vreemde mogendheden is geen sprake. En wie zou hun zorgen niet delen? Wil je contact houden met familie die in het moederland is achtergebleven, dan moet je Arabisch kunnen spreken. En mogelijk gaan die statushouders over een paar jaar weer naar Syrië terug: dan moeten ze beslagen ten ijs komen willen ze in hun ‘eigen’ land niet vastlopen als hopeloze buitenstaanders.
Inmiddels heeft ook de Turkse president Erdogan aangekondigd in het buitenland een netwerk van Turkse weekendscholen te willen uitrollen. Met hetzelfde doel: de identiteit en cultuur van jonge Turken die in het buitenland wonen te behouden en om de banden te versterken met het vaderland. Ook dat is niet iets om je druk over te maken, zou je zeggen. Erdogan doet niets anders dan wat zovele landen doen – al vraag je je af waar hij met een kelderende munt, stagnerende economie en onontkoombare bezuinigingen op het overheidsbudget het geld vandaan denkt te halen.
Maar vergelijkbaar zijn de Turken en de Syriërs niet. Niet alleen omdat de laatsten het helemaal zonder overheidsbemoeienis doen, maar vooral omdat dat Turkse onderwijs gericht is op kinderen die hier stevig geworteld zijn – en dat in principe zullen blijven. Tegen de achtergrond van Erdogans politiek lijken deze weekendscholen een zoveelste poging om Nederlanders van Turkse afkomst alsnog te binden aan een ‘moederland’ waarvan ze zich juridisch niet kunnen losmaken, al zouden ze het willen.
Dekmantel
Formeel is er weinig tegen het Turkse initiatief in te brengen, maar feitelijk verdient het enige argwaan. Niet omdat dergelijke scholen op zich de inburgering per se in de weg staan, zoals de Kamervragen van Becker en Heerema suggereerden. Overheidstoezicht kan dat binnen de perken houden, onder eerbiediging van het recht van iedere ouder zijn kinderen op te voeden zoals hij wil. Maar juist bij Erdogans weekendscholen is het de vraag of dat laatste geen dekmantel is voor een stevigere greep van de Turkse staat op mensen in het buitenland die hij onverkort als ‘zijn’ burgers beschouwt.
Zo’n oneigenlijk gebruik van het ouderlijk opvoedingsrecht zou wèl neerkomen op buitenlandse inmenging en daarvoor kan Nederland terecht beducht zijn. Niet om een dam op te werpen voor de kennis van een andere taal, geschiedenis en cultuur bij kinderen die daarmee een bijzondere band hebben. Tenslotte is iedere kennis een groot goed en verrijkt ze de horizon. Alleen wanneer die laatste daardoor zou worden ingeperkt en vorming in haar tegendeel omslaat, is het tijd voor Kamervragen.
TM 12.08.2018 De Duitse minister van Economische Zaken en Energie, Peter Altmaier, heeft nogmaals benadrukt hoe cruciaal Turkije voor de veiligheid van Europa is. Dat schreef hij in een artikel bestemd voor de Duitse krant Bild am Sonntag.
“De samenwerking met Ankara omtrent de vluchtelingendeal is perfect”, merkte Altmaier, tevens grootste vertrouweling van bondskanselier Angela Merkel, op. “Turkije betekent veiligheid en betrouwbaarheid in Europa”, schreef Altmaier.
De Duitse minister maakt zich op voor een staatsbezoek aan Turkije in oktober met een enorme delegatie bestaande uit tachtig personen, liet hij weten. “Ik vertegenwoordig de belangen van 7.000 Duitse bedrijven die actief zijn in Turkije. Duitsland wil de economische betrekkingen met NAVO-bondgenoot Turkije, dat tachtig miljoen mensen telt, versterken.”
Altmaier benadrukte in zijn stuk ook dat de Amerikaanse sancties tegen Turkije de wereldeconomie kunnen schaden. “Economische oorlogen zorgen voor lagere groei en wantrouwen.”
De uitingen van de Duitse minister komen nadat Turkije en Duitsland een lastige relatieperiode hadden vanwege Turkse verkiezingen. Het land liet vorige week blijken het verzoeningsproces te willen versnellen (LEES meer). Ook is de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan uitgenodigd naar Duitsland.
Veiligheid Europa
De Hongaarse premier Viktor Orban heeft eerder ook veelvuldig gesteld dat de veiligheid van Europa van Turkije afhankelijk is. “We leggen onze veiligheid in handen van de Turken waarna we hun op een onnodige wijze bekritiseren, aanvallen en onze afkeuring afspreken. Dit is geen slimme politiek”, zei hij vorig jaar in zijn uithaal naar de Europese Unie.” (LEES meer)
Orban vindt ook dat de Turkse president Erdogan gesteund moet worden. “Anders zitten we straks allemaal in de problemen”, zei hij toen. (LEES meer)
Ook werd uit Turkije op officieel niveau Europa eraan herinnerd dat de veiligheid van Europa in Turkije begint. (LEES meer)
NU 12.08.2018 Een 34-jarige Nederlander zou zaterdagavond drie zelfgemaakte explosieven naar het Turkse consulaat in Amsterdam hebben gegooid. Hierdoor ontstond een kleine brand.
Dit vertelde de Turkse consul-generaal in Amsterdam, Tolga Orkin, zondag aan de Turkse nieuwssite TRT Haber. Volgens Orkun blijkt uit camerabeelden dat de aanvaller drie zelfgefabriceerde explosieven naar het gebouw gooide.
Het eerste projectiel viel brandend in de tuin, een tweede bij de entree van de hoofdingang. Een derde, gefabriceerd van bij elkaar gebonden spuitbussen, richtte geen schade aan. Door de bekogeling van het gebouw op het Museumplein ontstond een kleine brand.
In verband met het incident is een verdachte aangehouden. Bij die aanhouding is een waarschuwingsschot gelost. De politie bevestigt dat een 34-jarige man is opgepakt, maar doet geen uitspraken over de nationaliteit.
Wat het motief van de man is geweest, is nog niet duidelijk.
NOS 12.08.2018 Bij de aanslag van gisteravond op het Turkse consulaat in Amsterdam zijn drie explosieven naar het gebouw gegooid, zegt de Turkse consul-generaal. De man die niet lang daarna in de buurt van het consulaat werd opgepakt, is volgens hem een Nederlander van 34.
De politie bevestigt de aanhouding van een 34-jarige man, maar doet verder nog geen uitspraken over zijn identiteit of een mogelijk motief.
Consul-generaal Tolga Orkun zegt dat “drie stuks handgemaakte explosieven” werden gegooid naar het gebouw, dat licht beschadigd raakte. “Volgens de beelden van onze beveiligingscamera’s kwam het eerste explosief in de tuin terecht als een vuurbal. Het tweede explosief gooide hij tegen het raam naast de hoofdingang. Die molotovcocktail vatte gelukkig geen vlam.”
Het derde explosief, dat ook niet ontplofte, bestond uit drie bij elkaar gebonden spuitbussen of busjes met gas.
40 martelaren in de gelederen
Met een verwijzing naar eerdere aanslagen op diplomatieke vestigingen van Turkije in het buitenland, zei de consul-generaal: “Wij hebben 40 martelaren in onze diplomatieke gelederen. Maar in plaats van ons angst aan te jagen, binden de aanslagen ons nog sterker samen. We zijn vastbesloten om op onze weg door te gaan”, zei Orkun tegen een Turks persagentschap.
TM 12.08.2018 Het Turkse consulaat op het Museumplein in Amsterdam is zaterdagavond rond een uur of 22:10 bekogeld met zelfgemaakte vuurbommen. De 34-jarige dader van Nederlandse afkomst is zondag aangehouden. Dat laat de Turkse consul-generaal in Amsterdam Tolga Orkun aan Turkse nieuwsdiensten weten.
“De aanslagpleger heeft drie zelfgemaakte explosieven gebruikt. Uit bewakingsbeelden blijkt dat de eerste molotovcocktail in de tuin viel. De tweede gooide hij op onze hoofdingang. Godzijdank brak de molotovcocktail alleen en ontplofte niet, anders was er een flinke brand ontstaan. De derde lijkt op (gas)flessen die aan elkaar verbonden zijn. Ook die ontvlamde niet”, legde Orkun uit.
De Turkse consul-generaal liet weten dat dit soort aanslagen het Turkse volk juist meer bij elkaar brengt. “We hebben meer dan 40 diplomaten, martelaren, verloren tijdens (Armeense ASALA/PKK-) aanslagen tegen onze diplomaten (KLIK voor de lijst) over de hele wereld. Dit soort aanslagen zorgen juist voor eenheid tussen ons.”
Het Turkse consulaat bevindt zich tussen de consulaten van de Verenigde Staten en Rusland op een van de meest prominente plaatsen van Amsterdam. De schade aan het gebouw bleef beperkt.
AD 11.08.2018 Bij het Turkse consulaat op het Museumplein in Zuid is zaterdagavond een brandje ontstaan nadat het pand met iets was bekogeld.
Wat dat is geweest moet nog worden uitgezocht, zegt een woordvoerster van de politie. Berichten dat het om een molotovcocktail zou gaan, kon zij niet bevestigen.
In verband met het incident is een verdachte aangehouden. Bij die aanhouding is een waarschuwingsschot gelost. Wie de verdachte is en wat een mogelijk motief kan zijn geweest, is nog niet duidelijk.
NOS 11.08.2018 De politie in Amsterdam heeft een man aangehouden die een brandend voorwerp heeft gegooid naar het Turkse consulaat in Amsterdam. Het voorwerp veroorzaakte een kleine buitenbrand bij het gebouw op het Museumplein. Die is inmiddels weer geblust.
Op basis van een signalement kon de politie de man kort daarna in de buurt aanhouden. Bij die aanhouding is een waarschuwingsschot gelost.
Voor zover bekend zijn er geen gewonden gevallen. Wat het motief van de man was, is nog onduidelijk.
Zelfgemaakt
Er waren berichten over een molotovcocktail die gegooid zou zijn, maar de politie kon dat niet bevestigen. Op een foto is te zien dat een zelfgemaakt voorwerp, bestaande uit drie aan elkaar gemaakte spuit- of gasbussen, bij het consulaat ligt.
Het lijkt hierbij onder meer te gaan om goedkope gasbusjes met butaan die worden gebruikt door kampeerders.
Het voorwerp dat mogelijk naar het consulaat is gegooid INTER VISUAL STUDIO
NU 11.08.2018 Bij het Turkse consulaat op het Museumplein in Amsterdam is zaterdagavond een kleine brand ontstaan nadat het pand was bekogeld.
Waarmee het pand bekogeld is, moet nog worden uitgezocht, zegt een woordvoerder van de politie. Berichten dat het om een molotovcocktail zou gaan, konden niet worden bevestigd.
Op een foto is te zien dat een zelfgemaakt voorwerp, dat bestaat uit een aan elkaar gemaakte gasbussen, voor het gebouw ligt.
In verband met het incident is een verdachte aangehouden. Bij die aanhouding is een waarschuwingsschot gelost. Wie de verdachte is en wat een mogelijk motief kan zijn geweest, is nog niet duidelijk.
AD 11.08.2018 Bij het Turkse consulaat op het Museumplein in Amsterdam is gisteravond een brandje ontstaan nadat het pand met iets was bekogeld. Wat dat is geweest moet nog worden uitgezocht, zegt een woordvoerster van de politie. Berichten dat het om een molotovcocktail zou gaan, kon zij niet bevestigen.
Op basis van een signalement kon de politie vlak daarna een verdachte aanhouden. Bij die aanhouding is een waarschuwingsschot gelost. Het brandje werd snel geblust.
Wie de verdachte is en wat een mogelijk motief kan zijn geweest, was net als gisteravond ook vanochtend nog niet duidelijk.
Spuitbussen
Op een foto van het mogelijke projectiel voor de deur van het consulaat is te zien dat gaat om drie samengebonden spuitbussen.
BI 12.08.2018 De Turkse economie staat nog meer onder druk door de valutacrisis die vrijdag begon met een val van de nationale valuta – de lira – van meer dan 7 procent ten opzichte van de dollar. In een jaar tijd is de lira zelfs met ruim 35 procent in waarde gedaald.
Het is denkbaar dat deze crisis ook andere landen zal besmetten. Zo lopen sommige zwakke banken in Italië en andere Europese landen mogelijk een groot risico op grote verliezen bij een sterke daling van de lira.
De aanleiding voor val van de lira was de dreiging van president Trump om Turkije sancties op te leggen vanwege het vasthouden van de Amerikaan Andrew Brunson. Deze evangelische predikant wordt door Turkije beschuldigd van banden met de oppositionele Gulen-beweging.
De economische groei van Turkije is immers robuust. Zo groeide de economie in 2017 met maar liefst 7%, twee tot drie keer zo snel in vergelijking met Nederland (3,2%) en de Verenigde Staten (2,3%).
Waar zit dan het echte probleem van Turkije?
De val van de lira Foto: XE.com
Recep Tayyip Erdogan mist fundamentele kennis over de rol van centrale banken in de economie
Het lijkt erop dat president Recep Tayyip Erdogan essentiële economische kennis ontbeert om de rol van centrale banken in de strijd tegen inflatie te begrijpen. Dit is een belangrijke oorzaak achter de huidige zwakte van de lira.
Het principe is eenvoudig. Als de inflatie van een land stijgt, moet de centrale bank de rente verhogen om de inflatiestijging te stoppen en weer naar een lager niveau te brengen. Hoe hoger de inflatie, hoe hoger de rente moet zijn om deze te bestrijden.
In Turkije is de inflatie op het moment zo’n 16 procent, een schrikbarend hoog niveau voor een modern Europees land. De meeste moderne en hoogontwikkelde economieën streven naar een inflatieniveau van dichtbij de 2 procent op jaarbasis.
Vanwege de ongebreidelde inflatie verwachtten financiële markten dat de Turkse centrale bank de rente zou verhogen. Maar de bank hield in juli de rente constant op 17,75 procent (wat al pijnlijk hoog moet zijn voor de Turkse economie).
Dat gaf financiële markten de indruk dat Erdogan’s centrale bank niet daadkrachtig genoeg optreedt tegen de inflatie en dus de wisselkoers van de lira.
‘Omdat ik geloof dat rente de vader en moeder van al het kwaad is’
De reden achter dit kennelijke gebrek aan daadkracht van de Turkse centrale bank geeft je koude rillingen: Erdogan begrijpt niet hoe het rentebeleid van de bank werkt en wat de rol van rente in de economie is. In mei zei hij volgens Reuters (nadruk toegevoegd):
“Als de bevolking mij in de verkiezingen (van 24 juni, red.) het mandaat geeft om door te gaan, zal ik de vloek van de rente overwinnen,” aldus Erdogan in een verkiezingsspeech voor zakenlui.
“Omdat ik geloof dat rente de vader en moeder van al het kwaad is.”
Erdogan is een conservatieve moslim die zijn land wil losweken van het westen en meer wil verankeren in de islam. Volgens die religie is het heffen van rente op schulden “riba”, woekerrente, en is daarom “haraam” (zondig of verboden). Het kan dus goed zo zijn dat als Erdogan rente omschrijft als “het kwaad”, hij dat letterlijk zo bedoelt.
Door de rente ongemoeid te laten geven ze een signaal aan financiële markten dat de wisselkoers van de lira voorlopig niet zal stabiliseren
Het probleem voor Turkije is dat hoge economische groei van de laatste jaren heeft geleid tot inflatie. Sterke economische groei is doorgaans gunstig en één van de redenen waarom Erdogan deze zomer werd herkozen. Maar een snelgroeiende economie drijft vaak ook de prijzen van goederen op, omdat de vraag ernaar groter is dan het aanbod.
Hoge inflatie schaadt een economie onder meer doordat het de waarde van de valuta ondermijnt. Er is geen vraag naar de lira als de waarde ervan morgen een fractie is van de waarde van vandaag. Valuta houden doorgaans hun waarde op de internationale valutamarkt als de binnenlandse prijzen stabiel zijn (dat wil zeggen: de inflatie is laag).
De enige manier voor de Turkse centrale bank om de waarde van de lira ten opzichte van bijvoorbeeld de dollar en de euro constant te kunnen houden is – op dit moment – om Turkse overheidsobligaties te verkopen en investeerders tot kopen te verleiden met een hoge rente. Op deze manier kan de bank een grote hoeveelheid lira van de markt halen, waardoor de geldhoeveelheid kleiner wordt. Net als voor elke goed geldt ook voor de lira: een kleiner aanbod op de markt, hoe hoger waarde. Zo kan de prijs van de lira worden gestabiliseerd.
Helaas doen Erdogan en zijn schoonzoon het tegenovergestelde: door de rente ongemoeid te laten geven ze financiële markten de indruk dat de wisselkoers van de lira vooralsnog niet zal stabiliseren. Of Erdogan en Albayrak begrijpen niet wat ze moeten doen om de valutacrisis onder controle te houden, of ze zien rentebeleid als zo duivels dat ze nog liever met de gevolgen leven.
NOS 11.08.2018 De koers van de Turkse lira verkeert in een vrije val. De waarde van de munt daalt al maanden. Turks-Nederlandse ondernemers moeten hier rekening mee houden.
“Dit was natuurlijk niet voorzien”, zegt Ethem Emre, voorzitter Kamer van Koophandel Nederland & Turkije in het NOS Radio 1 Journaal. “Maar de meeste ondernemers merken dit nu nog niet in hun portemonnee. In Turkije zitten ze nu nog midden in de vakantietijd. De gevolgen zijn daardoor niet echt te merken. Ik denk dat dit nog even duurt.”
Toch gaan volgens Emre veel bedrijven de val zeker voelen. “Vooral lokale bedrijven die afhankelijk zijn van import hebben hier straks last van.” Die moeten afrekenen in dollars of euro’s, maar dat wordt doordat hun eigen munt steeds minder waard wordt lastiger.
De val van de Turkse lira is ingezet op het moment dat president Erdogan verkozen werd. Tegelijk werd er een presidentieel systeem ingevoerd, waardoor hij nu oppermachtig is. Daardoor neemt wereldwijd het vertrouwen in de Turkse economie af. Dat hij zijn schoonzoon aanstelde als minister van Financiën hielp ook niet.
Ondertussen zijn er ook organisaties die profiteren van de val van de munt. “Blirauitenlandse bedrijven kunnen hun kansen benutten nu”, zegt Emre. “Die kunnen nu veel meer doen met hun geld. De euro en dollar zijn in Turkije veel meer waard geworden. Voor vakantiegangers is het dus ook positief.”
Emre gaat ervan uit dat de val van de munt tijdelijk is. “De regering zegt dat het opgelost zal worden. In 2001 is er bovendien in Turkije ook zo’n crisis geweest. Daar is het land ook bovenop gekomen.”
NU 11.08.2018 Algevolg van het conflict met de Verenigde Staten dreigt de Turkse president Recep Tayyip Erdogan de NAVO-partner met een breuk. Als de Amerikanen zo respectloos blijven, dan zal zijn regering ”nieuwe vrienden en bondgenoten gaan zoeken”.
Erdogan gaf die waarschuwing in een ingezonden bijdrage in TheNew York Times.
De wrevel tussen de VS en Turkije heeft ernstige gevolgen voor de Turkse economie. De nationale munt lira wordt ten opzichte van de dollar en euro steeds minder waard.
Geestelijk leiders vormen het middelpunt van de twist. Washington eist de vrijlating van dominee Andrew Brunson, die in Turkije wordt verdacht van terroristische activiteiten en huisarrest heeft.
”Schande, schande. Ze geven de voorkeur aan een predikant boven een strategische NAVO-partner”, foeterde Erdogan zaterdag tijdens een AK-partijbijeenkomst in Rize aan de Zwarte Zee. ”Turkije mag dan bedreigd worden door de VS maar zal niet buigen. Men kan dit land niet door bedreigingen temmen.”
Ankara wil op haar beurt de uitlevering van de geestelijke Fethullah Gülen, die in de VS woont en door Turkije verantwoordelijk wordt gehouden voor de mislukte militaire coup in 2016.
In de Amerikaanse krant vroeg Erdogan met grote woorden opnieuw aandacht voor de zaak. Hij schreef dat de poging hem ten val te brengen in juli 2016 te vergelijken is met ”wat het Amerikaanse volk ongetwijfeld zelf heeft meegemaakt na Pearl Harbour en de aanslagen van 11 september”.
Elsevier 11.08.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is ontstemd over het besluit van het Witte Huis om de importheffingen op staal en aluminium te verdubbelen. Terwijl de lira, de Turkse nationale munt, toch al in zwaar weer verkeert, verergerde de Amerikaanse president Donald Trump de economische crisis de afgelopen week met sancties en heffingen. Volgens Erdogan past het besluit in een bredere trend van een vijandige Amerikaanse houding jegens Turkije.
In een opiniestuk in de Amerikaanse krant The New York Times somt Erdogan op hoe Turkije zijn NAVO-bondgenoot Amerika de afgelopen decennia te hulp is geschoten. Hij noemt de steun van het Turkse leger aan de Amerikanen tijdens de Korea-oorlog (1950-1953) en tijdens de oorlog in Afghanistan, na de aanslagen van 9/11.
Erdogan hekelt Amerikaanse reactie na coup en steun Koerden in Syrië
Maar in ruil voor die steun heeft Turkije niet op Amerika kunnen rekenen, concludeert Erdogan: ‘De Verenigde Staten hebben de afgelopen jaren herhaaldelijk en consequent nagelaten de zorgen van de Turkse burgers te begrijpen en respecteren.’ Zo hekelt hij de milde reactie van de regering van de vorige president Barack Obama na de coup in Turkije, op 15 juli 2016. Volgens Erdogan is die georkestreerd door de geestelijke Fethullah Gülen, vanuit de Amerikaanse staat Pennsylvania, waar de aartsrivaal van de president verblijft.
‘Het Turkse volk had van de Verenigde Staten verwacht dat die de aanval ondubbelzinnig zouden veroordelen en solidariteit met de Turken zouden uitspreken, maar dat gebeurde niet,’ schrijft Erdogan. In plaats daarvan riepen Amerikaanse diplomaten op tot ‘stabiliteit, vrede en continuïteit in Turkije’. Daarbovenop komt dat het Witte Huis niet bereid is om Gülen uit te leveren.
Ook de Amerikaanse steun aan de Koerdische volkseenheden YPG in de strijd tegen terreurgroep Islamitische Staat in Syrië zit Erdogan dwars. Volgens de Turken is de YPG een verlengstuk van de PKK, die ook in Amerika als terroristische organisatie wordt beschouwd. Turkije bestrijdt de Koerden juist te vuur en te zwaard in het Syrische Afrin.
Amerika wil met dreigende sancties pastoor Brunson vrij krijgen
De Turkse onvrede over het optreden van Washington bereikt tot een hoogtepunt, nadat Trump besloot sancties op te leggen aan twee Turkse ministers Gül en Soylu, die volgens de Verenigde Staten een belangrijke rol speelden in de arrestatie en detentie van de Amerikaanse predikant Andrew Brunson. De sancties die de Verenigde Staten afgelopen week week invoerden, hebben onder meer tot gevolg dat Amerikaanse burgers in de meeste gevallen geen zaken meer mogen doen met de Turkse ministers. Ook worden bezittingen van de bewindslieden bevroren die onder Amerikaanse jurisdictie vallen.
I have just authorized a doubling of Tariffs on Steel and Aluminum with respect to Turkey as their currency, the Turkish Lira, slides rapidly downward against our very strong Dollar! Aluminum will now be 20% and Steel 50%. Our relations with Turkey are not good at this time! 14:47 – 10 aug. 2018
Als klap op de vuurpijl verdubbelde Trump vrijdag de importheffing op staal en aluminium uit Turkije, naar respectievelijk 50 en 20 procent. ‘Onze relatie met Turkije is momenteel niet goed!’ twitterde de Amerikaanse president. En dat terwijl de nationale de lira toch al in een diepe crisis verkeert. Vrijdag bereikte de nationale munt een nieuw dieptepunt toen de munt 13,5 procent aan waarde verloor ten opzichte van de dollar. Na de tweet van Trump daalde de munt nog enkele procenten.
Iran als nieuwe bondgenoot Turkije in strijd tegen Amerika?
In de slotalinea van zijn opiniestuk waarschuwt Erdogan Amerika: ‘Voordat het te laat is, moet Washington de dwaze gedachte opgeven dat onze relatie asymmetrisch kan zijn, en moet het beseffen dat Turkije alternatieven heeft. Als deze trend niet wordt omgekeerd, zullen we op zoek moeten gaan naar nieuwe vrienden en bondgenoten.’
Trump’s jubilation in inflicting economic hardship on its NATO ally Turkey is shameful. The US has to rehabilitate its addiction to sanctions & bullying or entire world will unite—beyond verbal condemnations—to force it to. We’ve stood with neighbors before, and will again now.
Mogelijk is dat Iran, dat wegens de oorlog in Syrië vooralsnog juist niet als bondgenoot van Turkije te boek staat. De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Javad Zarif – die het wegens de Amerikaanse terugtrekking uit het atoomakkoord en de daaropvolgende sancties al maanden aan de stok heeft met Washington – hintte op Twitter in elk geval op een grootschalige alliantie tegen de Verenigde Staten. ‘De VS moet afkomen van zijn verslaving aan sancties en pesten, anders zal de hele wereld – verdergaand dan alleen verbale veroordelingen – ze daartoe dwingen. We stonden eerder aan de zijde van buren, en zullen dat nu weer doen.’
Ook het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken zit niet stil. Een woordvoerder zegt tegen Hürriyet News dat Ankara er niet voor terugdeinst met tegensancties te komen, al geeft het volgens hem de voorkeur aan onderhandelen. ‘Turkije zoekt altijd de weg van de diplomatie, de dialoog, wederzijds begrip en goodwill voor het oplossen van problemen.’
Erdogan sust gemoederen: ‘Zij hebben dollar, wij hebben Allah’
Donderdagavond probeerde Erdogan de Turkse gemoederen te sussen door te wijzen op vermeende hulp van boven: ‘Zij hebben misschien wel de dollar, maar wij hebben ons volk, onze gerechtigheid en onze Allah.’ Zaterdag bezigde hij tijdens een toer door het land opnieuw religieuze retoriek: ‘We buigen alleen voor God.’ Toch roept de president zijn volk ook op hun euro’s en dollars in te ruilen voor lira’s om de nationale munt te versterken.
Erdogans schoonzoon Berat Albayrak – die tot ontzetting van velen werd benoemd tot minister van Financiën – kwam vrijdag al met een nieuw economisch plan om de neergang van de lira te lijf te gaan. Turkije gaat volgens hem een ‘strak fiscaal beleid’ voeren om ‘de balans te herstellen’. ‘Het proces waar Turkije doorheen gaat laat zich niet met logica uitdrukken,’ aldus de omineuze woorden van Albayrak.
Matthijs van Schie (1992) is sinds 1 februari 2018 webredacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis en internationale betrekkingen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
AD 11.08.2018 In het conflict met de Verenigde Staten dreigt de Turkse president Recep Tayyip Erdogan de NAVO-partner met een breuk. Als de Amerikanen zo respectloos blijven, dan zal zijn regering ,,nieuwe vrienden en bondgenoten gaan zoeken”. Erdogan gaf die waarschuwing in een ingezonden bijdrage in de New York Times.
De wrevel tussen de VS en Turkije heeft ernstige gevolgen voor de Turkse economie. De nationale munt lira wordt ten opzichte van de dollar en euro steeds minder waard. President Donald Trump wakkerde de devaluatie aan door de importheffing op Turks staal met ingang van maandag te verdubbelen tot 50 procent.
Geestelijk leiders vormen het middelpunt van de twist. Washington eist de vrijlating van dominee Andrew Brunson, die in Turkije wordt verdacht van terroristische activiteiten en huisarrest heeft. ,,Schande, schande. Ze geven de voorkeur aan een predikant boven een strategische NAVO-partner”, foeterde Erdogan zaterdag tijdens een AK-partijbijeenkomst in Rize aan de Zwarte Zee. ,,Turkije mag dan bedreigd worden door de VS maar zal niet buigen. Men kan dit land niet door bedreigingen temmen.”
Erdogan vroeg op zijn beurt de VS al verscheidene keren om de uitlevering van Fethullah Gülen, die volgens Ankara achter de mislukte staatsgreep zat. In de NYT vroeg hij met grote woorden opnieuw aandacht voor de zaak. Hij schreef dat de poging hem ten val te brengen in juli 2016 te vergelijken is met ,,wat het Amerikaanse volk ongetwijfeld zelf heeft meegemaakt na Pearl Harbour en de aanslagen van 11 september”.
TM 11.08.2018 Turkije bereidt zich voor op handel in de nationale munt met landen zoals China, Rusland, Iran en Oekraïne. Dat zal gebeuren omdat de VS aan chantagepolitiek doet en de Turkse economie voor de ogen van de hele wereld manipuleert. Dat liet de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan zaterdag weten.
De Turken zijn enorm woedend op de illegale praktijken van de VS en bereiden zich voor op een harde tegenslag. Erdoğan beklemtoonde nogmaals dat Turkije het huidige wereldsysteem waar de VS andere landen chanteert, economische oorlogen start en uitbuit niet accepteert.
“Turkije bereidt zich voor op handel in lira met grote handelspartners zoals China, Rusland, Iran, Oekraïne en andere landen. Mochten Europese landen zich ook willen bevrijden uit de klauwen van de dollar, zijn we ook bereid om ook voor hun een soortgelijk systeem in te voeren. Met dit of via andere alternatieven zijn we vastberaden om Turkije te redden van deze koersmanipulaties”, sprak hij in Rize.
“Turkije heeft de landen niet nodig die zich afkeren van Turkije. Koers, rente, straffen, sancties: boeit ons allemaal niet. Turkije heeft deze (succesvolle) dagen dankzij zijn volk bereikt. Dit zal ook zo doorgaan. We gaan nog harder werken en strijden. We vragen niemand om een gunst en gaan alles zelf doen”, liet Erdoğan weten.
“Zo te zien doet het groeiende Turkije pijn bij sommigen. Ze probeerden Turkije op 15 juli 2016 (couppoging) gevangen te nemen. Ze kregen als antwoord onze militaire missies in Syrië. (Hun) plannen voor een terreurcorridor (van Syrische PKK, de PYD/YPG) in Noord-Syrië vielen in duigen. Turkije heeft nog meer antwoorden klaarliggen. Wie Turkije tegen zich opzet vanwege ‘kleine zaken’, moet gereed staan om de prijs te betalen, zowel in de regio als in hun eigen politiek. Moge dit duidelijk zijn en niemand dit vergeten: geen enkele politicus of regering heeft het met hun vijandige politiek gered tegen Turkije. Hen overkwam alsnog het ergste.”
Erdoğan: “De VS dreigt zogenaamd: Turkije moet (pastoor Brunson) voor 18:00 uitleveren. Wat denken jullie wel? Dit is Turkije. Wij zijn een Turkije van 81 miljoen mensen en eeuwenoude historie. De VS bestaat maar driehonderd jaar. Turkije heeft hun hypocrisie in hun gezicht geslagen. Degenen die zich niet durven te tonen op het veld, zijn fictieve koerspellen begonnen die niets te maken hebben met de reële economie en productie. Turkije breekt records in de productie, export en banencreatie.”
De Turkse president had ook een boodschap aan de Amerikanen. “Wie met de vingers naar ons wijst en dreigt, zal hier spijt van krijgen.”
Erdoğan schreef zaterdag ook een groot artikel voor de Amerikaanse krant New York Times. Daarin stelde hij dat de VS zichzelf zal schaden met de sancties tegen Turkije. (LEES meer)
De sancties die de VS tegen Turkije heeft genomen, zal Washington zelf schaden. De Amerikanen moeten dit snel inzien. Dat schreef de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan in zijn artikel bestemd voor de Amerikaanse krant New York Times.
TM 11.08.2018 “In een tijd waar het kwaad overal ter wereld op de loer ligt, zullen eenzijdige acties tegen jarenlange bondgenoot Turkije alleen maar de Amerikaanse belangen en eigen veiligheid schaden”, schreef Erdoğan.
De Turkse president drong er bij Washington op aan dat “asymmetrische” bilaterale relaties niet bestaan en moet beseffen dat Turkije alternatieven heeft “voordat het te laat is”. “Als de VS deze trend van unilateralisme en gebrek aan respect niet terugdraait, moeten we op zoek gaan naar nieuwe vrienden en bondgenoten”, voegde Erdoğan eraan toe.
Erdoğan zei dat de twee landen al zes decennia strategische partners en NAVO-bondgenoten zijn en herinnerde Washington eraan dat Turkije en de VS “schouder aan schouder stonden tegen gemeenschappelijke uitdagingen tijdens de Koude Oorlog en de nasleep daarvan”.
“In de loop der jaren haastte Turkije zich naar de hulp van Amerika wanneer dat nodig was” benadrukte de Turkse president en gaf enkele voorbeelden.
“Onze militairen bloedden samen tijdens de Koreaanse Oorlog. In 1962 kon regering-Kennedy de Sovjets ertoe brengen om raketten uit Cuba weg te halen door de Jupiter-raketten uit Italië en Turkije te verwijderen. In de nasleep van de terreuraanslagen van 11 september, toen Washington rekende op zijn vrienden en bondgenoten om terug te slaan tegen het kwade, stuurden we onze troepen naar Afghanistan om de NAVO-missie daar te volbrengen”, onderstreepte Erdoğan.
VS begrijpt bezorgdheid Turken niet
Erdoğan schreef dat Washington altijd “de zorgen van het Turkse volk niet heeft begrepen en niet heeft gerespecteerd”. Hij zei dat er in de afgelopen jaren onenigheid was tussen de twee landen en dat de pogingen van Turkije om de “gevaarlijke trend” om te keren tevergeefs waren.
“De Verenigde Staten moeten de soevereiniteit van Turkije beginnen te respecteren en bewijzen dat zij de gevaren begrijpen waarmee onze natie geconfronteerd wordt. Anders komt onze samenwerking in gevaar.”
Verwijzend naar de verijdelde couppoging op 15 juli 2016 geleid door de Fetullah Terrorist Organisation (FETO), waarvan Fetullah Gülen de leider is, zei Erdoğan dat dat vergelijkbaar is met wat het Amerikaanse volk twee keer in zijn geschiedenis meemaakte.
“De Gülenisten probeerden een bloedige staatsgreep uit te voeren tegen mijn regering. Die nacht gingen miljoenen burgers de straat op voor hun land, vergelijkbaar met wat het Amerikaanse volk ongetwijfeld ervoer na Pearl Harbor en de aanslagen van 11 september.”
Erdoğan liet weten dat 251 onschuldige mensen de ultieme prijs betaalden voor de vrijheid van de Turkse natie, waaronder zijn oude campagneleider Erol Olçok en zijn zoon Abdullah Tayyip Olçok. “Als het moordteam, dat achter mij en mijn familie aankwam, succesvol was geweest, zou ik me bij hen hebben gevoegd”, voegde hij eraan toe.
“Het Turkse volk verwachtte dat de Verenigde Staten de aanval ondubbelzinnig zouden veroordelen en solidair zouden zijn met de gekozen leider van Turkije. Maar dat deden ze niet”, benadrukte Erdoğan.
“De reactie van de Verenigde Staten was verre van bevredigend. In plaats van zich te scharen achter de Turkse democratie, riepen ambtenaren van de VS voorzichtig op tot ‘stabiliteit, vrede en continuïteit in Turkije’. Tot overmaat van ramp is er geen vooruitgang geboekt met betrekking tot het Turkse verzoek om uitlevering van Fetullah Gülen onder een bilateraal verdrag.”
Amerikaans partnerschap met PYD/YPG
Erdoğan noemde ook de Amerikaanse steun op voor de PYD/YPG, de Syrische tak van de terroristische organisatie PKK, die verantwoordelijk is voor de dood van duizenden Turkse burgers sinds 1984.
Hij zei dat dat een andere bron is van frustratie dat betrekking heeft op het partnerschap tussen de VS en de PYD/YPG, eraan toevoegend dat die terreurgroep ook door de VS is aangeduid als een terroristische groep.
“Volgens schattingen van Turkse autoriteiten heeft Washington in recente jaren 5.000 vrachtwagens en 2.000 vrachtvliegtuigen vol wapens geleverd aan PYD/YPG”, gaf Erdoğan aan. Hij schreef dat zijn regering herhaaldelijk zijn zorgen deelt met Amerikaanse functionarissen over de Amerikaanse beslissing om bondgenoten van PKK in Syrië te trainen en uit te rusten.
“Helaas zijn onze woorden aan dovemansoren gericht en werden Amerikaanse wapens gebruikt tegen burgers en leden van onze veiligheidstroepen in Syrië, Irak en Turkije.”
Erdoğan schreef dat Washington stappen ondernomen had om de spanningen met Ankara te laten escaleren onder het voorwendsel van de arrestatie van de Amerikaanse dominee Andrew Brunson, die onder huisarrest staat wegens beschuldigingen van medeplichtigheid aan een terroristische organisatie.
“In plaats van het juridische proces te respecteren, zoals ik president Trump opriep om te doen tijdens onze vele ontmoetingen en gesprekken, hebben de Verenigde Staten flagrante bedreigingen uitgevaardigd tegen een bevriende natie en vervolgens sancties opgelegd aan verschillende leden van mijn kabinet.”
Hij zei dat de beslissing “onaanvaardbaar, irrationeel en uiteindelijk schadelijk” is voor de langdurige vriendschap tussen de twee landen.
Bedreigingen doen Turkije niet veel
Erdoğan vertelde dat sancties niet veel losmaken bij Turkije en zij dat kenbaar hebben gemaakt door enkele Amerikaanse functionarissen op dezelfde wijze te sanctioneren. “Turkije heeft keer op keer vastgesteld dat het voor zijn eigen zaken zal zorgen als de Verenigde Staten weigeren te luisteren”, waarschuwde Erdoğan
“In de jaren zeventig greep de Turkse regering in om het massamoord van etnische Turken door de Grieks-Cyprioten te voorkomen, ondanks de bezwaren van Washington. “Nog recenter heeft het feit dat Washington de ernst van onze zorgen over de nationale veiligheidsdreigingen uit Noord-Syrië niet heeft begrepen, geresulteerd in twee militaire invallen die de toegang van de zogenaamde Islamitische Staat (Daesh) tot NAVO-grenzen hebben afgesneden en de YPG-militanten uit de Syrische stad Afrin hebben verwijderd.”
“Net als in die gevallen zullen we de nodige stappen ondernemen om onze nationale belangen te beschermen”, aldus Erdoğan, die zaterdag later op de dag zei dat hij het jammer vindt dat de VS een NAVO-bondgenoot kan verliezen vanwege een ‘pastoor’.
“Ze (evangelisten) hebben Trump in de val gelokt, hij moet dit zelf rechtzetten”, zij hij ook vorige week.
AD 10.08.2018 De Tweede Kamer is bezorgd over het nieuws dat de Turkse regering weekendscholen wil financieren in Nederland. De VVD en de SP hebben Kamervragen gesteld aan minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken. Diens ministerie laat weten het Turkse initiatief niet als een probleem te zien.
De NOS berichtte eerder vandaag over de plannen van de Turkse regering. Turkije wil op de scholen onder meer taalles en lessen geschiedenis en godsdienst geven. De klassen op de scholen moeten uit minimaal 15 en maximaal 25 leerlingen bestaan. De kinderen moeten minimaal 32 weken de vakken volgen, en niet langer dan 40 weken.
Het ‘weekendscholenproject’, officieel Anadola Hafta Sonu Okullar Proje Destek Programi geheten, is erop gericht om de identiteit en cultuur van jonge Turken die in het buitenland wonen te behouden en om de banden te versterken met het vaderland.
Onwenselijke poging
Kamerlid Bente Becker (VVD) wil van Koolmees weten of er toezicht zal worden gehouden op de weekendscholen, en of hij bereid is ,,in te grijpen” als integratie wordt belemmerd. Jasper van Dijk (SP) spreekt van een ,,onwenselijke poging om invloed uit te oefenen”.
Het ministerie laat in een reactie weten dat het ,,landen vrij staat om behoud van de eigen taal en cultuur te stimuleren bij hun landgenoten in het buitenland. ,,Meerdere landen, waaronder ons eigen land, doen dit.”
Het ministerie plaatst daar wel een kanttekening bij. ,,Wat we niet willen is onderwijs dat als doel heeft om de integratie in Nederland te belemmeren of om antidemocratische opvattingen te stimuleren. Als er signalen zijn dat dit gebeurt, zal de overheid optreden.”
Duidelijke grens
Jan Paternotte van D66 wil dat minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok dit ook benadrukt in Ankara. ,,We moeten een duidelijke grens trekken”, stelt het Kamerlid. Hij is bezorgd dat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan met de weekendscholen ,,meer greep wil hebben op Turken in Nederland”.
NOS 10.08.2018 De Tweede Kamer is zeer verontrust door het bericht dat de Turkse overheid bezig is om weekendscholen op te zetten voor jonge Turken in Nederland, waar zij les krijgen in onder meer de Turkse taal, geschiedenis en godsdienst. Verschillende fracties willen dat het kabinet goed in de gaten houdt wat er op die scholen gebeurt en of dat binnen de wet is.
VVD-Kamerlid Becker zegt dat ze er op zich geen probleem mee heeft dat Turkse Nederlanders feeling houden met Turkije, maar dat dit plan in de richting van ongewenste beïnvloeding wijst. “Ik maak me daar grote zorgen over. Turkse Nederlanders moeten vrij kunnen zijn om hier mee te doen. Maar president Erdogan trekt vanuit een onvrij en ondemocratisch land voortdurend aan deze mensen en dat is slecht voor de integratie in Nederland. Hij beïnvloedt mensen op een negatieve manier.”
Ook D66-Kamerlid Paternotte noemt het zorgelijk dat Erdogan Turkse Nederlanders als zijn onderdanen lijkt te zien “die naar hem moeten luisteren en daarom ook naar dit soort scholen zouden moeten”. Volgens hem zijn er de laatste jaren meer voorbeelden te zien geweest van Turkse beïnvloeding door Ankara. “Door tegen ouders te zeggen dat je je kind van een bepaalde school moet halen of door mensen per brief te zeggen dat ze op Erdogan moeten stemmen.”
‘Rug naar samenleving’
Coalitiepartner CDA spreekt eveneens van een zorgelijke ontwikkeling. “Kinderen mogen niet met de rug naar de Nederlandse samenleving worden opgevoed”, zegt een woordvoerder van de fractie. “Daar moet dus op gecontroleerd worden.”
SP-Kamerlid Van Dijk kondigt Kamervragen aan. “Dit is weer een voorbeeld van de lange arm van Turkije”, zegt hij. “In het kader van de integratie is dit onwenselijk. Het is belangrijk dat de lesinhoud niet tegen de grondwet indruist.”
PVV-leider Wilders vindt dat er hoe dan ook geen Turkse scholen in Nederland moeten worden toegestaan.
Minister Koolmees van Sociale Zaken, die over integratie gaat, heeft laten weten dat het op zich geen probleem is als landen het behoud van de eigen taal en cultuur stimuleren. Dat is niet verboden.”Wat we niet willen is onderwijs dat als doel heeft om de integratie in Nederland te belemmeren of om antidemocratische opvattingen te stimuleren. Als er signalen zijn dat dit gebeurt, zal de overheid optreden.”
Politiek verslaggever Ireen Oostveen zegt dat deze “voorzichtige reactie” van Koolmees te maken heeft met het ongelukkige moment waarop het plan voor de weekendscholen naar buiten komt. “Net nu de diplomatieke contacten tussen Nederland en Turkije weer worden hersteld en de twee landen hebben besloten om weer te praten in plaats van ruzie te maken.”
‘Grens trekken’
Een paar weken geleden, op 20 juli, brachten de ministers van Buitenlandse Zaken van Nederland en Turkije naar buiten dat er weer een Turkse ambassadeur in Den Haag komt en een Nederlandse ambassadeur in Ankara. Minister Blok kondigde toen ook aan dat hij binnenkort in Turkije op bezoek gaat.
D66-Kamerlid Paternotte vindt dat Blok bij die gelegenheid de weekendscholen moet aankaarten. “Hij moet duidelijk maken dat dit soort scholen op zich niet verboden is, maar dat Nederland wel een grens trekt bij intimidatie en discriminatie en dat de Nederlandse overheid heel goed in de gaten houdt of dit wel binnen de wet past. Dat we weer diplomatieke betrekkingen hebben, betekent niet dat we onze mond moeten houden.”
NOS 10.08.2018 De Turkse overheid is bezig met het opzetten van weekendscholen in verschillende landen, waaronder Nederland. Dat bevestigt de YTB, een Turkse overheidsinstantie gericht op Turken in het buitenland, aan de NOS. Jonge Turken in het buitenland zullen op de scholen ongeveer vijf uur per weekend les krijgen: twee uur Turkse taalles, en drie uur geschiedenis, godsdienst, kunst en maatschappijleer. Het onderwijs wordt grotendeels gefinancierd door de Turkse overheid.
Het ‘weekendscholenproject’, officieel Anadola Hafta Sonu Okullar Proje Destek Programi genoemd, is erop gericht om de identiteit en cultuur van jonge Turken die in het buitenland wonen te behouden en om de banden te versterken met het vaderland. “Je staat steviger in je schoenen als je goed je moedertaal spreekt en je je bewust bent van je culturele achtergrond”, meldt een woordvoerder van de YTB.
De klassen op de scholen moeten uit minimaal 15 en maximaal 25 leerlingen bestaan. De kinderen moeten minimaal 32 weken de vakken volgen, en niet langer dan 40 weken. Ze worden ingedeeld in drie leeftijdscategorieën: van 6 tot 9 jaar, 10 tot 13 jaar en 14 tot 17 jaar. Een school met één groep ontvangt een financiering van maximaal zo’n 7.000 euro. Dat loopt op tot 11.000 euro bij twee groepen en 15.000 euro bij drie groepen.
Het project wordt gesteund door de Turkse overheid en via giften. Ook aan ouders zal worden gevraagd of ze een bijdrage willen leveren. Onder meer non-profitorganisaties en maatschappelijke organisaties kunnen een aanvraag indienen. Ze moeten dan zelf op zoek gaan naar een locatie. Overigens zegt Ankara dat het maar een beperkt budget heeft. Volgens een woordvoerder kunnen niet alle aanvragen worden goedgekeurd.
Ook organisaties die bijvoorbeeld Turkse lessen in het buitenland al faciliteren mogen meedoen. Volgens de YTB zijn het geen officiële scholen, maar cursussen van tien maanden.
In mei maakte de Turkse president Erdogan al bekend dat dit project zou beginnen.Hij herhaalde dat Turken in Europa hun godsdienst en de Turkse taal moeten beschermen, omdat die volgens hem anders verloren gaan. Turkije wil het project ook in bijvoorbeeld Duitsland, Frankrijk en België starten.
Het is niet de eerste keer dat Turkije projecten voor de Turkse taal en cultuur in het buitenland steunt. De YTB bestaat sinds 2010. Dit nieuwe project is echter veel omvangrijker dan de projecten hiervoor. Hoeveel aanvragen er vanuit Nederland zijn, wil Ankara niet zeggen. Wel laat de woordvoerder weten dat er genoeg aanmeldingen binnen zijn om het project te laten doorgaan.
De Turkse overheid biedt Turken in het buitenland ook een docentenopleiding aan. Zij volgen de cursus in Turkije en krijgen een beurs. Er werken vijf Turkse universiteiten aan mee.
Hier in Turkije heb je ook Amerikaanse weekendscholen, dus wat wij doen is niet nieuw, aldus Woordvoerder van de YTB
Verschillende Turkse organisaties bevestigen dat er behoefte bestaat om Turkse taallessen te volgen. Maar sommige hebben wel vragen bij dit onderwijsproject. Zo maakt Mustafa Ayranci van de HTIB, de Turkse arbeidersvereniging in Nederland, zich zorgen. “Moedertaal is erfgoed van het kind, maar dan moet je dit niet via de Turkse overheid doen. Met dit project zeggen ze: jullie zijn van ons. Dat is niet goed voor de integratie in Nederland.”
Ayranci vraagt zich ook af wie er straks toezicht houdt op de weekendscholen, vertelt hij:
Turkse organisaties hebben twijfels bij weekendscholen
In Ankara zijn ze het niet eens met de kritiek. “Andere landen doen dit ook. Hier in Turkije heb je ook Amerikaanse weekendscholen, dus wat wij doen is niet nieuw”, zegt de woordvoerder.
Speelbal van Turkije
In Nederland werd in 2004 de subsidie voor het programma Onderwijs in allochtone levende talen (OALT) stopgezet. Volgens het kabinet moest het accent bij de integratie liggen op het leren van de Nederlandse taal.
Volgens oud YTB-lid Yusuf Altuntas gaat Turkije zich alleen maar meer bemoeien met de Turken in Nederland als dit soort dingen wordt verboden.”Het beheersen van Turks is een element van je identiteit. Het staat er niet los van. Je kunt het niet door een beleidskeuze afschaffen.”
Wel zegt Altuntas, die ook bestuurslid is van de moskeeorganisatie Milli Gorus, dat het bij Turkse lessen moet blijven. “Islamitisch onderwijs heb je hier al en moskeeën ook, dat hebben we niet nodig. We hebben prima islamitische basisscholen. Als ze de taal niet goed beheersen, hoe ga je dan geschiedenis aanbieden?”
Ayranci roept de Nederlandse overheid op om in te grijpen. “Als Nederland echt voor integratie is en echt gelooft dat deze Turkse Nederlanders Nederlanders zijn, moet de overheid heel serieus gaan bewegen en onze kinderen niet als speelbal laten gebruiken door Turkije.”
Antidemocratische opvattingen
Het ministerie van Sociale Zaken is op de hoogte van het Turkse onderwijsproject en ziet geen problemen, tenzij de lessen een politieke lading krijgen.
“Het staat landen vrij om behoud van de eigen taal en cultuur te stimuleren bij hun landgenoten, of hun kinderen of kleinkinderen, in het buitenland. Meerdere landen, waaronder ons eigen land, doen dit. Wat we niet willen is onderwijs dat als doel heeft om de integratie in Nederland te belemmeren of om antidemocratische opvattingen te stimuleren. Als er signalen zijn dat dit gebeurt, zal de overheid optreden”, is de reactie.
Trouw 10.08.2018 Gigantische inflatie en een vrije val van de lira maken dat het woord crisis steeds vaker valt in Turkije.
De munt brak vorige week – na lang tegenstribbelen – door de psychologische grens van 5 lira voor 1 dollar. Deze week vervolgde de Turkse valuta haar vrije val, inmiddels kost 1 dollar bijna 6 lira, waarmee de munt 66 procent in waarde is gedaald sinds het begin van dit jaar.
Een van de oorzaken voor die duikvlucht is een hoog oplopende diplomatieke rel tussen Turkije en de Verenigde Staten. De regeringen in Ankara en Washington staan op gespannen voet met elkaar vanwege de detentie van de Amerikaanse predikant Andrew Brunson in Turkije, sinds de mislukte coup in dat land. Ook zijn beide regeringen het niet eens over militaire interventies in Syrië.
Recep Erdogan noemde de valutadaling donderdag een ‘campagne’ om Turkije te raken, meldt persbureau AP. “Zij hebben de dollar, wij hebben het volk, wij hebben Allah”, aldus de Turkse president.
I have just authorized a doubling of Tariffs on Steel and Aluminum with respect to Turkey as their currency, the Turkish Lira, slides rapidly downward against our very strong Dollar! Aluminum will now be 20% and Steel 50%. Our relations with Turkey are not good at this time! 14:47 – 10 aug. 2018
Trump twittert de lira nog verder omlaag
De Amerikaanse president Donald Trump kondigde op Twitter aan de importheffingen op staal en aluminium uit Turkije te verdubbelen. Daarmee komen die heffingen op respectievelijk 50 procent en 20 procent. Direct na de tweet van Trump was de lira naar een nieuw dieptepunt gedaald. De Turkse munt verloor tot wel 20 procent aan waarde ten opzicht van de dollar.
De Turkse overheid riep de VS inmiddels op af te zien van verdere sancties omdat die de relatie tussen de twee NAVO-bondgenoten verder onder druk zetten. Ankara gaf ook aan dat het zo nodig zal terugslaan.
Open wond
Het is een van de meest kwetsbare opkomende economieën, die van Turkije. Groeipotentie heeft het land alleszins. De beroepsbevolking is er jong, divers en neem toe, en Turkije boft met zijn ligging: het land fungeert als doorvoerhaven naar de golfstaten en Azië. Maar de risico’s in Turkije overtreffen de kansen. De inflatie rijst de pan uit en de Turkse lira staat op een dieptepunt. Ondertussen blijft president Recep Tayyip Erdogan pleisters plakken om de economische groei vast te houden.
“De gedachtegang van Erdogan is simpel: zolang we zorgen dat de muziek blijft spelen, de mensen blijven dansen en iedereen geld verdient, dan is er geen probleem. Bedrijven maken winsten, lonen stijgen en de aandeelhouders zijn blij”, zegt Nora Neuteboom. De econome volgt voor ABN Amro de situatie in Turkije op de voet en weet dat lang niet alles crescendo gaat in Turkije. “Ondanks de economische groei is het slecht gesteld met belangrijke economische indicatoren.”
De ingestorte waarde van de lira legt meteen een belangrijk Turks probleem aan de oppervlakte. Om te profiteren van lage rentes zijn bedrijven de afgelopen jaren in groten getale schulden in veelal dollars aangegaan. Nu de lira keer op keer in waarde daalt, zijn die schulden een open wond.
Om gedupeerde ondernemers te ondersteunen, plakt president Erdogan die wond met pleisters, in dit geval kredieten. Bedrijven kunnen buitenlandse schulden bij de Turkse overheid omwisselen voor lira-leningen. Neuteboom: “De Turkse economie heeft een relatief solide schuldenpositie waardoor Erdogan zulke maatregelen kan nemen. Het is alleen de vraag hoe lang de Turkse regering dure leningen kan blijven kopen.”
Want Erdogan geeft graag geld uit om de economie te stimuleren. Bijvoorbeeld met een kredietgarantiefonds ter waarde van 50 miljard dollar. Zo bleven banken geld uitlenen aan mkb’ers, want de overheid neutraliseerde de risico’s. Neuteboom: “Uit onze berekeningen blijkt dat van de 7,4 procent economische groei vorig jaar zeker 2 procent direct afkomstig is van dat stimulatiepakket.”
Schoonzoon op Financiën
Electoraal legt die economische groei Erdogan geen windeieren. Eind juni won hij de parlementsverkiezingen en trok zo nog meer macht naar zich toe. Maar het constant toevoegen van brandstof aan de motor heeft de Turkse economie uit haar evenwicht gebracht. Naast de devaluatie van de lira steeg de inflatie dit jaar tot bijna 16 procent, bleek uit cijfers van het Turkse ministerie van financiën.
Toch besloot de Turkse centrale bank, tegen de verwachtingen van investeerders en economen in, om eind juli de rente niet te verhogen. Een hogere rente zou een rem op de groei van de economie betekenen en een gewenste compensatie voor de hoge inflatie en de lage koers van de munt. Analisten zagen het rentebesluit als een belangrijke test om te beoordelen in welke mate president Erdogan invloed op de Turkse centrale bank heeft. Begin juli benoemde Erdogan zijn schoonzoon Berat Albayrak nog tot minister van financiën.
“De onafhankelijkheid van de centrale bank wordt nu serieus in twijfel getrokken”, zegt ABNAmro-econome Neuteboom. “Als je puur naar de cijfers kijkt zou een renteverhoging de logische stap zijn. Dat is niet genomen. Veel buitenlandse investeerders worden nu huiverig, de betrouwbaarheid van de centrale bank in een land wordt vaak meegenomen in risicobeoordelingen.”
Volgens Neuteboom is de economie van Turkije nu onhoudbaar. “Voor de komende twee jaar verwachten we nog groei, maar ook dat houdt een keer op.”
Te veel import
Een van de problemen van Turkije is dat het land te weinig produceert en daardoor ieder jaar een fiks tekort op de lopende rekening heeft: het land importeert veel meer dan het exporteert. Juist die import is nu duur door de lage stand van de lira. Zo lang er investeerders zijn die dat tekort willen financieren is er niets aan de hand, maar als zij het vertrouwen verliezen heeft Erdogan een probleem.
Wanneer Turkije zijn schulden niet kan afbetalen dreigt een externe schuldencrisis. De vraag is wie Turkije dan te hulp wil schieten. De EU heeft zijn handen vol aan Italië en Griekenland, en Turkije heeft een lastige relatie met het Internationaal Monetair Fonds. Dat zal aan eventuele steun ongetwijfeld voorwaarden stellen. Het is de vraag of Erdogan daaraan wil voldoen.
De inflatie is nu zo hoog en de waarde van de lira dusdanig gedaald dat het voor binnenlandse maatregelen te laat lijkt. “Jaren geleden was al het advies: hervorm structureel en investeer in onderwijs, kennis en technologie. Maar de langetermijnvisie ontbrak bij Erdogan, mede omdat hij niet zeker wist of hij zijn macht kon consolideren”, zegt Neuteboom. “Nu Erdogan electoraal gezien eindelijk vooruit kan kijken, ziet hij een crisis voor zich opdoemen. Door pleisters te plakken kan Erdogan wel wat tijd winnen, maar niet voldoende. Eigenlijk heeft het land een kleine crisis nodig om deze condities te doorbreken.”
Lees ook:
De Turkse economie laaft zich aan een giftige cocktail
NOS 10.08.2018 De val van de Turkse munteenheid lira is ook te voelen op de Amsterdamse beurs. De AEX leverde vandaag 1,6 procent in. De grootste daler was ING. De bank verloor ruim 4 procent, wat een flinke daling is voor een zo’n groot beursfonds.
Het bedrijf voelt de val van de Turkse munt meer dan andere beursgenoteerde banken omdat het in totaal zo’n 15 miljard euro aan activiteiten heeft in Turkije. Ook andere Europese banken die in Turkije actief zijn, noteerden vandaag dieprode cijfers.
Beleggers maken zich zorgen over de economische situatie in Turkije. De waarde van de Turkse munt daalt al maanden en kelderde vandaag verder.
Instabiel
Volgens Harald Benink, hoogleraar Banking en Finance aan de universiteit van Tilburg, voelt ING de val van de munt door twee belangrijke oorzaken. Doordat de lira veel minder waard is, krijgt de bank er minder euro’s voor terug.
Daarnaast is de politieke instabiliteit ook een groot risico. “Als het in Turkije uit de hand loopt, nemen de kredietrisico’s ook toe. ING loopt dan risico dat leningen in Turkije niet worden terugbetaald”, zegt Benink.
Toch maakt de hoogleraar zich niet zo’n grote zorgen over ING. “Het is een grote bank die in heel veel landen actief is, dus de risico’s zijn gespreid.” Van alle leningen die ING wereldwijd heeft uitstaan, zit 2,3 procent in Turkije.
NOS 10.08.2018 De koers van de Turkse lira blijft in een vrije val. De munt verliest vandaag fors aan waarde ten opzichte van de dollar. Op een bepaald moment was de waardedaling liefst 13,5 procent. Een dollar kostte toen ruim 6 Turkse lira. Dat was een laagterecord.
De waarde van de Turkse munt daalt al maanden. Turken merken dat ze steeds minder kunnen kopen voor hun lira’s. Bij wisselkantoren in onder meer Istanbul worden lira’s ingewisseld voor dollars.
De fikse waardedaling van vandaag komt op het moment dat de VS en Turkije een diplomatieke ruzie uitvechten rond de gevangenschap van een Amerikaanse dominee in Turkije.
Het Turkse Openbaar Ministerie heeft hem aangeklaagd voor onder meer betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016. De VS wil dat de dominee wordt vrijgelaten en legde begin deze maand aan twee Turkse ministers sancties op.
Topoverleg met een Turkse delegatie in Washington leverde gisteren niets op, waarna de lira afgelopen nacht in een paar uur tijd 5 procent in waarde daalde.
Wantrouwen
Financieel experts verwachten overigens niet dat de lira miraculeus zal herstellen als het diplomatieke conflict met de VS wordt opgelost. Voordat de ruzie tussen de VS en Turkije uitbrak had de lira dit jaar al bijna een derde van zijn waarde verloren.
Eind juni werd de Turkse president Erdogan herkozen. Tegelijk werd er een presidentieel systeem ingevoerd, waardoor hij nu oppermachtig is. Daardoor neemt wereldwijd het vertrouwen in de Turkse economie af.
Om de inflatie te beteugelen, zou in een normale situatie de rente worden verhoogd. Maar dat gebeurt niet, vermoedelijk op instructie van de president, aldus Marten Wiegman, specialist internationale economie NOS.
De financiële wereld maakt zich zorgen over de invloed van Erdogan op het monetaire beleid. Hij stelde zijn schoonzoon aan als minister van Financiën.
Tijdens zijn verkiezingscampagne gaf hij meerdere malen aan de onafhankelijkheid van de Turkse centrale bank te willen inperken. Volgens Marten Wiegman, specialist internationale economie bij de NOS, wordt er nu getwijfeld aan de onafhankelijkheid van die bank.
“Om de inflatie te beteugelen, zou in een normale situatie op dit moment de rente worden verhoogd. Maar dat gebeurt niet, vermoedelijk op instructie van de president”, zei Wiegmanop NPO Radio 1.
De absolute macht van Erdogan maakt investeerders huiverig te investeren in Turkije. “Er is een gebrek aan vertrouwen in de politieke leiding”, aldus Wiegman.
Zorgen bij ECB
De financiële chaos in Turkije begint ook over te slaan naar Europa. Banken uit Spanje (BBVA), Frankrijk (BNP Paribas) en Italië (UniCredit) hebben tientallen miljarden aan leningen uitstaan in Turkije.
The Financial Times meldt dat toezichthouders van Europese Centrale Bank hun zorgen hebben geuit over het feit of die leningen terugbetaald kunnen worden. De Europese banken zijn daardoor kwetsbaar voor verliezen, aldus de ECB.
Te midden van die zorgen stond de waarde van de euro ten opzichte van de dollar vanochtend op het laagste niveau in ruim een jaar, op 1,1450 dollar.
Complot
Erdogan drukte de Turken gisteravond laat tijdens een toespraak in de stad Rize, aan de kust van de Zwarte Zee, op het hart zich vooral niet te druk te maken om de kelderende lira. Volgens hem is de waardedaling het gevolg van een complot tegen Turkije vanuit het buitenland. “Vergeet niet: zij hebben hun dollars, wij hebben ons volk en onze God”, zei Erdogan.
Zijn schoonzoon en minister van Financiën Berat Albayrak presenteerde vanmiddag een “nieuwe economische aanpak” die spoedig zal beginnen. Zonder in details te treden, sprak hij over voorgenomen hervormingen waarin “we ons richten op een strategische mentaliteit en niet op de waan van de dag.”
Of dat nieuwe beleid effect zal hebben op de koers van de lira is de vraag. De Amerikaanse president Trump twitterde gelijktijdig met de toespraak van Albayrak dat hij de importtarieven op staal en aluminium voor Turkije verhoogt met respectievelijk 50 en 20 procent. Met de boodschap: “Onze relatie met Turkije is op dit moment niet goed.”
Elsevier 04.08.2018 De Turks-Nederlandse prediker Abdullah Özütürk wordt door Amsterdamse autoriteiten gezien als jihadronselaar. Het extremisme in Turks-Nederlandse kring zou een blinde vlek zijn voor terreurbestrijders, die zich doorgaans concentreren op extremisme onder Marokkanen.
Dat Özütürk een mogelijke ronselaar voor de gewapende strijd is, blijkt uit geheime documenten die in handen zijn van NRC.
Prediker opende eigen koranschool in Amsterdam-Sloterdijk
Lessen die hij gaf in Amsterdam werden bijgewoond door jongeren die kort daarop vertrokken naar Syrië. De prediker zelf zou in contact staan met Turkse extremisten. Hij opende vorig jaar op een industrieterrein in Amsterdam-Sloterdijk een eigen koranschool. Medine Dershanesi, een Turkse moskee in Den Haag waar hij lezingen houdt, verspreidt bovendien via propagandamateriaal voor een Al-Qa’ida-leider.
Özütürk is een bekende naam binnen de Turks-islamitische gemeenschap in Nederland. Zijn vader was betrokken bij de oprichting van de Nederlandse tak van de Turkse moskeekoepel Milli Görüs. Daar begon ook zoon Özütürk zijn carrière: op zijn 23e begon hij islamlessen te geven aan jongeren in het hoofdkantoor van Milli Görüs.
Toen Özütürk zijn koranschool opende, bespraken de gemeente Amsterdam en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding hun zorgen over de islamprediker. In geheime stukken van de politie en de afdeling veiligheid van Amsterdam wordt hij als ‘ronselaar’ bestempeld. Özütürk wordt daarin bovendien direct in verband gebracht met de radicalisering van vier jongeren, van wie twee ook daadwerkelijk naar Syrië zijn vertrokken. Direct bewijs ontbreekt echter. Özütürk is nooit aangeklaagd. De prediker zelf ontkent banden te hebben met extremisten en zegt jongeren altijd te hebben ‘afgeraden’ naar Syrië te vertrekken.
Binnen de terreurbestrijding wordt toegegeven dat Turks extremisme voor hen een ‘blinde vlek’ is. Voornaamste redenen daarvoor zijn dat weinig mensen binnen de kringen van terreurbestrijding Turks spreken, en dat er van oudsher meer wordt gefocust op Marokkaanse jihadisten.
R.verspreidt al jaren online propaganda voor terreurbeweging IS. Daarnaast organiseert hij jeugdactiviteiten in de El Tawheedmoskee in Amsterdam-West. O. was lid van het bestuur van de Amsterdamse Arrayan-moskee.
De twee staan in contact met een aantal jihadistische figuren uit de Randstad. De politie wilde niet dat de twee mannen zouden worden opgenomen in een deradicaliseringsprogramma, omdat dat een politieonderzoek in de weg zou zitten.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 webredacteur bij Elsevier Weekblad
Elsevier 02.08.2018 De Verenigde Staten leggen twee Turkse ministers sancties op wegens de gevangenschap van de Amerikaanse predikant Andrew Brunson in Turkije. Het betreft de ministers Abdulhamit Gül (Justitie) en Süleyman Soylu (Binnenlandse Zaken).
Turkije protesteert tegen het besluit en dreigt met tegenmaatregelen.
De bewindslieden speelden volgens de Verenigde Staten een belangrijke rol in de arrestatie en detentie van Brunson. ‘President Donald Trump heeft duidelijk gemaakt dat de Verenigde Staten verwachten dat Turkije hem onmiddellijk laat gaan,’ zegt minister van Financiën Steven Mnuchin. Hij noemt de vervolging van Brunson ‘onacceptabel’.
De sancties hebben onder meer tot gevolg dat Amerikaanse burgers in de meeste gevallen geen zaken meer mogen doen met de Turkse ministers. Ook worden bezittingen van de bewindslieden bevroren die onder Amerikaanse jurisdictie vallen.
Turkije laat weten dat de Amerikaanse strafmaatregelen ‘niet onbeantwoord’ zullen blijven, bericht staatspersbureau Anadolu. Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken hekelt de ‘agressieve opstelling van de Verenigde Staten’ en roept het Witte Huis op om de ‘foute beslissing’ te heroverwegen.
Trump klaagde eerder al op Twitter dat er geen reden is om de Brunson te vervolgen. De vijftigjarige dominee uit North Carolina woont al meer dan twintig jaar in Turkije. Hij is de voorganger van een kleine protestantse kerk in de stad Izmir.
Brunson is in slechte gezondheid
Vorige week besloot een Turkse rechter dat Brunson kon worden vrijgelaten uit de gevangenis, maar de predikant heeft wel tot half oktober huisarrest en een elektronische enkelband gekregen. Dan is er een nieuwe zitting over de beschuldigingen tegen de predikant, die volgens kerkgenoten kwakkelt met zijn gezondheid.
De vervolging van Brunson is een van de pijnpunten in de relatie tussen de NAVO-bondgenoten. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zou Brunson en de in Turkije vastzittende NASA-wetenschapper Serkan Gölge zien als een ‘gijzelaars’ van de Turkse autoriteiten, die kunnen worden ingezet om concessies af te dwingen.
De Verenigde Staten dreigden vorige week al met sancties. Naast de maatregel die recent is genomen, kan Trump besluiten tot het later, of niet leveren van F-35 straaljagers aan Turkije. Erdogan reageerde daarop door te zeggen dat Turkije onmiddellijk internationale arbitrage aanspant als Trump daartoe overgaat.
Fleur Verbeek (1991) werkt sinds oktober 2017 op de webredactie. Ze studeerde Journalistiek aan de Hogeschool van Utrecht.
NU 29.07.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan dreigt met een internationale arbitragezaak tegen de Verenigde Staten als dat land Turkije sancties oplegt wanneer de Amerikaanse predikant Andrew Brunson niet vrijkomt.
“De Verenigde Staten verliezen een waardevolle en oprechte partner als ze de sancties doorzetten”, aldus Erdogan. “We houden voet bij stuk.”
Een van de sancties kan zijn dat de VS de F-35’s niet meer aan Turkije levert of dat de straaljagers later komen. “Als dat gebeurt, spannen we een internationale arbitragezaak tegen de VS aan”, stelt Erdogan.
De Amerikaanse vicepresident Mike Pence maakte vrijdag bekend dat mogelijk sancties volgen als Brunson vast blijft zitten. “Als Turkije niet direct actie onderneemt om deze onschuldige man van het geloof vrij te laten en naar huis in Amerika te sturen, dan zal de VS belangrijke sancties tegen Turkije treffen.”
Afspraak
De VS dacht met Turkije een afspraak over een ruil van gevangenen te hebben gemaakt. Op verzoek van de Amerikaanse president Donald Trump heeft Israël een Turkse vrouw die aan Hamas gelinkt wordt vrijlaten in de Palestijnse gebieden, op de voorwaarde dat Turkije Brunson vrijliet. De vrouw is inmiddels vrij, maar de Amerikaan zit nog vast.
De predikant, die in Turkije terechtstaat op verdenking van terrorisme, is woensdag onder huisarrest geplaatst na meer dan anderhalf jaar detentie. De vijftigjarige dominee Brunson uit North Carolina woont al meer dan twintig jaar in Turkije. Hij is de voorganger van een kleine protestantse kerk in Izmir.
Brunson is aangeklaagd wegens onder meer betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016. De Turkse president Erdogan houdt de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die in de VS verblijft, verantwoordelijk voor de poging hem ten val te brengen.
AD 29.07.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft de Verenigde Staten gedreigd met internationale arbitrage als dat land sancties tegen Turkije uitvaardigt. De VS hebben gezegd die uit te vaardigen als Turkije de gevangen genomen Amerikaanse predikant Andrew Brunson niet vrijlaat.
Brunson staat in Turkije terecht op verdenking van terrorisme en betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016. De vijftigjarige dominee uit North Carolina woont al al meer dan twintig jaar in Turkije. Hij is de voorganger van een kleine protestantse kerk in de stad Izmir.
Straaljagers
Een van de mogelijke sancties van de VS zou uitstel of afstel van levering van F-35 straaljagers aan Turkije kunnen zijn. ,,Als dat gebeurt dan spannen we onmiddellijk internationale arbitrage aan”, zei Erdogan zondag tegen Turkse media.
Erdogan zei ook dat zijn land niet zal zwichten voor de dreigementen van zijn Amerikaanse ambtsgenoot Donald Trump. ,,De Verenigde Staten verliezen een sterke en oprechte partner als ze deze houding niet veranderen”, aldus Erdogan.
Elsevier 29.07.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft de Verenigde Staten gedreigd met internationale arbitrage als dat land sancties tegen Turkije uitvaardigt. Een van de mogelijke sancties van de Verenigde Staten zou uitstel of afstel van levering van F-35 straaljagers aan Turkije kunnen zijn.
‘Als dat gebeurt dan spannen we onmiddellijk internationale arbitrage aan,’ zei Erdogan tegen Turkse media. Een arbitraal vonnis kan wereldwijd in zo’n 150 landen ten uitvoer worden gelegd.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan herhaalde daarnaast dat zijn land niet zal zwichten voor de dreigementen van zijn Amerikaanse ambtsgenoot Donald Trump. ‘De Verenigde Staten verliezen een sterke en oprechte partner als ze deze houding niet veranderen,’ zei Erdogan zondag.
Predikant kwakkelt met gezondheid
De Verenigde Staten dreigden eerder deze week met sancties tegen Turkije als dat land de Amerikaanse predikant Andrew Brunson niet vrijlaat. Brunson staat in Turkije terecht op verdenking van terrorisme en betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016. De vijftigjarige dominee uit North Carolina woont al al meer dan twintig jaar in Turkije. Hij is de voorganger van een kleine protestantse kerk in de stad Izmir.
Donderdag verstuurde Trump nog een woedende tweet de wereld in over de gevangenschap van Brunson. ‘Een geweldige christen, familieman en een prachtig mens. Hij lijdt vreselijk. Deze onschuldige man van het geloof zou onmiddellijk vrij moeten worden gelaten!
The United States will impose large sanctions on Turkey for their long time detainment of Pastor Andrew Brunson, a great Christian, family man and wonderful human being. He is suffering greatly. This innocent man of faith should be released immediately! 17:22 – 26 jul. 2018
Een dag ervoor besloot een Turkse rechter dat Brunson vrijkwam, maar de predikant heeft huisarrest en een elektronische enkelband gekregen tot half oktober. Dan is er een nieuwe rechtszitting over de beschuldigingen tegen Brunson, die volgens kerkgenoten kwakkelt met zijn gezondheid.
VN 27.07.2018 Stef Blok kon de lof voor het herstellen van de diplomatieke betrekkingen wel eventjes gebruiken. Maar, schrijft Ko Colijn, felicitaties zijn niet helemaal op zijn plaats.
Het herstel van de diplomatieke betrekkingen met Turkije is begroet als een groot succes voor minister Blok. Dat had hij misschien ook wel nodig na de onthulling van zijn ongelukkige immigratie-analyse en zijn denigrerende (en onjuiste) opmerkingen over falende staten.
Ter afleiding van alle narigheid, die maar niet zal overgaan totdat de kamerleden weer thuiskomen van vakantie, was dus het ‘goede’ nieuws van de Nederlands-Turkse toenadering wel heel welkom.
Turkije is geen falende staat, maar je kunt wel stellen dat de bevolkingsgroepen juist helemaal niet vreedzaam met elkaar omgaan (wat Stef Bloks definitie van een falende staat lijkt te zijn). Koerden en Turken, seculieren en islamisten, gülenisten en erdoganisten, het zou daar allemaal best iets vreedzamer kunnen.
Nu heb ik niets tegen het aanknopen van diplomatieke betrekkingen met foute landen. Het kan heel zinvol zijn om er nog iets van te maken met die regimes.
Turkije staat op de 58ste plaats van de jaarlijkse fragiliteitsindex van het Fund for Peace (Suriname veel beter: 114e). Dus Stef is gewaarschuwd: hij stuurt de ambassadeur naar een land vol problemen. Het is er volgens die fragiliteitsindex nog erger gesteld dan in Guatemala en Honduras, ook geen fijne bestemmingen.
Nu heb ik niets tegen het aanknopen van diplomatieke betrekkingen met foute landen. Het kan heel zinvol zijn om er nog iets van te maken met die regimes, zeker als je er nog enige invloed for the good op kunt uitoefenen. Dat zal niet meevallen met het huidige Turkije, maar we gaan er graag op vakantie en onze bedrijven investeren er veel geld. Dus we kunnen de illusie koesteren dat de Turken er ook baat bij hebben om een beetje naar Nederland te luisteren in plaats van ons voor halve nazi’s uit te maken.
GELEGENHEIDSARGUMENT
Als een van de pluspunten van het herstel van de betrekkingen noemde Stef Blok ook dat we lastige zaken als mensenrechtenschendingen beter mét dan zonder ambassadeurs aan de orde kunnen stellen. Dat klopt, maar is eigenlijk een merkwaardig argument want veel meer dan een koerier op niveau is zo’n ambassadeur niet, en weinig wijst erop dat Erdogan zich veel aantrekt van wat Den Haag van de mensenrechtensituatie in zijn land vindt.
Een gelegenheidsargument dunkt me, dat doorschiet in de redenering dat je ambassadeurs vooral nodig hebt als je laag scoort in de lijstje van Fund for Peace, Human Rights Watch (zie het vernietigende Turkije-rapport) of Amnesty International.
Weinig dat erop wijst dat Erdogan zich veel aantrekt van wat Den Haag van de mensenrechtensituatie in zijn land vindt.
De werkelijke reden achter de normalisering van de betrekkingen ligt waarschijnlijk eerder in de verklaring die Blok ook op 20 juli gaf. Namelijk ‘dat Turkije en Nederland twee vriendschappelijke landen en Navo-bondgenoten met veel gemeenschappelijke belangen zijn’. (Let op de formulering: er wordt niet gesproken van een ‘vriendschappelijk relatie’ maar van ‘vriendschappelijke landen’).
OPERATIE OLIJFTAK
Zo, we zijn dus vriendschappelijk en Navo-bondgenoten, en dat schuift ineens veel bedenkingen opzij. Dat ‘vriendschappelijk’ is opmerkelijk voor een land met wie we de vrijheid samen zeggen te verdedigen, maar dat voor het eerst sinds 2016 ‘not free’ scoort op de jaarlijkse ranking van Freedom House en op die lijst elk jaar gestaag keldert.
Blijft over, volgens de brief van Blok daterend van 20 juli, ‘zes decennia’ Navo-bondgenootschap. Moet zijn 66 jaar, maar soit. Ook daar valt wel wat op af te dingen. Sinds januari bezet het Turkse leger een stukje grond in Noord-Syrië, Afrin, waar het jacht zegt te maken op Koerdische ‘terroristen’. Die vielen Turkije niet aan, maar waren juist actief geweest bij de intussen gewonnen strijd tegen IS. Dat is een Nederlands belang (we trainen de Koerden zelfs in Irak), maar daar denken de Turken anders over.
Bondgenoten? Wij waren niet meer dan ‘bezorgd’ en hadden begrip voor die Turkse operatie Olijftak. De Navo kijkt nog altijd liever de andere kant uit.
HET GELD IS AL OVERGEMAAKT
Je kunt zeggen: first things first. We hebben die Turken nu eenmaal hard nodig voor onze eigen veiligheid en het tegenhouden van Syrische vluchtelingen, dus hoe vervelend ook: we houden ze liever in de club dan erbuiten. Met Poetin, Assad en IS om de hoek kunnen we Turkije maar beter dichtbij houden.
Maar ook hier wringt de schoen. De jongste affaire is dat Turkije, dat een paar jaar geleden nog aan Nederland vroeg om haar luchtruim met onze Patriot-raketten tegen indringers te verdedigen, nu in Rusland een fijn luchtverdedigingssyteem heeft besteld, de S-400. De Turkse luchtmacht heeft echter ook de F-35 (ook wel bekend als JSF) besteld in de VS, het vliegtuig waarmee ook onze luchtmacht gaat vliegen in veel andere Navo-landen.
Met de radar van dat Russische afweersysteem kan men veel op de F-35 ‘oefenen’, en volgens enkele bronnen bouwt de Turkse industrie ook onderdelen voor andere F-35-gebruikers. Binnen de Navo is de discussie ontstaan of de geheimen van de F-35 zo niet gemakkelijk in Russische handen kunnen/zullen komen. In de Amerikaanse Senaat is een wetsvoorstel ingediend om de verkoop van de F-35 te blokkeren als de Turkse aankoop van de S-400 niet van tafel gaat.
Daarvoor is het nu te laat, het geld is al naar Moskou overgemaakt, kregen senatoren Graham en Shaheen eind juni in Ankara te horen.
Herstel van de betrekkingen met Turkije? Eind 2015 circuleerde ‘om over na te denken bij de kerstboom’ binnen het ministerie nog een notaatje van de afdeling strategische adviseurs van BuZa waarin het scenario werd geopperd om Turkije uit de Navo te zetten. Het land was intussen de kwalificatie ‘bondgenoot’ niet meer waard. Andere tijden.
Allemaal niets hierover in de brief van Blok van 20 juli, terwijl toch ook de belangen omtrent onze JSF’s hiermee gemoeid zijn.
NU 27.07.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan zal een staatsbezoek brengen aan Duitsland, waarschijnlijk eind september, meldt de Duitse krant Bild op basis van overheidsbronnen in Berlijn en Ankara.
Het zou Erdogans eerste officiële bezoek aan Duitsland zijn sinds 2014, en zijn eerste sinds hij het Turkse presidentschap heeft overgenomen, aldus de krant.
Plannen voor het bezoek weerspiegelen pogingen om de betrekkingen tussen Duitsland en Turkije te herstellen. De relaties zakten naar een dieptepunt na een reeks geschillen over het harde optreden van Turkije na een mislukte staatsgreep in 2016 en het arresteren van Duitse burgers en journalisten.
Een staatsbezoek omvat een receptie door de Duitse president met militaire eer en een formeel staatsbanket.
Er was geen onmiddellijk commentaar van de Duitse of Turkse regering.
NU 27.07.2018 Israël blijkt op verzoek van Donald Trump een Turkse vrouw te hebben vrijgelaten die vastzat op verdenking van het hebben van banden met Hamas. De Amerikaanse president dacht dat Ankara in ruil daarvoor de Amerikaanse predikant Andrew Brunson zou vrijlaten.
Volgens de Washington Post dacht Trump na een ontmoeting met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan tijdens de NAVO-top van eerder deze maand, dat hij een overeenkomst over een soort gevangenenruil had.
Op 14 juli belde hij daarom naar de Israëlische premier Benjamin Netanyahu met het verzoek om de Turkse Ebru Ozkan vrij te laten. Dat gebeurde vervolgens een dag later.
De vrijlating van Brunson laat echter op zich wachten. Een rechtbank plaatste hem woensdag onder huisarrest in plaats van hem vrij te laten. Trump reageerde furieus door Turkije met sancties te dreigen als Brunson niet direct op vrije voeten komt. De predikant wordt van terrorisme verdacht.
Een Israëlische functionaris bevestigde het verzoek van Trump over de vrijlating van de Turkse tegenover persbureau Reuters. Turkije ontkent het verhaal. Een Turkse functionaris zei dat het bericht “volledig ongegrond” was.
NU 26.07.2018 De VS dreigt Turkije met sancties als het land de Amerikaanse predikant Andrew Brunson niet snel laat gaan. Vicepresident Mike Pence maakt deze ”boodschap van de president” donderdag bekend.
”Als Turkije niet direct actie onderneemt om deze onschuldige man van het geloof vrij te laten en naar huis in Amerika te sturen, dan zal de VS belangrijke sancties nemen tegen Turkije, totdat Andrew Brunson vrij is”, aldus de boodschap.
Brunson, die in Turkije terechtstaat op verdenking van terrorisme, is woensdag onder huisarrest geplaatst na meer dan anderhalf jaar detentie. De vijftigjarige dominee Brunson uit North Carolina woont al meer dan twintig jaar in Turkije. Hij is de voorganger van een kleine protestantse kerk in Izmir.
Brunson is onder meer aangeklaagd wegens betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan houdt de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die in de VS verblijft, verantwoordelijk voor de poging hem ten val te brengen.
Een woordvoerder van het Turkse ministerie laat weten dat ze niet zullen voldoen aan de eis. “De VS moet begrijpen dat ze met dreigementen niet krijgen wat ze willen. Ze moeten een constructieve andere houding aannemen.”
The United States will impose large sanctions on Turkey for their long time detainment of Pastor Andrew Brunson, a great Christian, family man and wonderful human being. He is suffering greatly. This innocent man of faith should be released immediately!
NOS 26.07.2018 Turkije krijgt te maken met zware Amerikaanse sancties als dat land niet onmiddellijk een Amerikaanse dominee vrijlaat die al tijden vastzit op verdenking van terrorisme. President Trump kondigde de sancties aan in een tweet waarin hij dominee Andrew Brunson “een groot christen, een familieman en een prachtig mens” noemt, die onschuldig vastzit en daar zwaar onder lijdt.
Brunson, die leider is van een christelijke kerkgemeenschap in Izmir, heeft anderhalf jaar in de cel gezeten op verdenking van terrorisme. Gisteren kwam hij op last van een Turkse rechter vrij, maar hij heeft huisarrest en een elektronische enkelband gekregen tot half oktober. Dan is er een nieuwe rechtszitting over de beschuldigingen tegen Brunson (50), die volgens kerkgenoten kwakkelt met zijn gezondheid.
De predikant woont al meer dan twintig jaar in Izmir. Het Turkse OM heeft hem aangeklaagd voor onder meer betrokkenheid bij de mislukte staatsgreep in de zomer van 2016. Daarvoor kan hij 35 jaar cel krijgen. Brunson heeft de beschuldiging altijd tegengesproken.
Turkije verdenkt hem van banden met de islamitische geestelijke Fethullah Gülen, die in de Verenigde Staten woont en volgens president Erdogan achter de staatsgreep zat. Turkije wil dat de VS Gülen uitlevert, maar Washington weigert dat. Erdogan stelde in september vorig jaar voor dominee Brunson te ruilen voor Gülen, maar ook daar gingen de Amerikanen niet op in.
Grote schande
Voor Trump is de slepende kwestie nu aanleiding om Erdogan en de zijnen te dreigen met zware sancties.
Dat Brunson voorlopig is vrijgelaten en huisarrest heeft gekregen, heeft vermoedelijk te maken met aanhoudende druk van de Amerikaanse regering. Trump twitterde al eerder over de zaak. Vorige week nog noemde hij de arrestatie en de aanklachten tegen de dominee een grote schande.
Geen uitzonderingen
Turkije is niet onder de indruk. “Met dreigen bereik je niets. De Verenigde Staten moeten hun aanpak heroverwegen en zich constructief opstellen om te voorkomen dat hun belangen en de banden met Turkije worden geschaad”, schrijft de woordvoerder van president Erdogan in een verklaring.
Minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu twitterde kort en krachtig: “Niemand schrijft Turkije de wet voor. De rechtsstaat geldt voor iedereen – zonder uitzondering.”
NU 25.07.2018 Het Turkse parlement heeft zijn goedkeuring gegeven aan alle onderdelen van een nieuwe veiligheidswet.
De wet moet een nieuw middel in de strijd tegen terrorisme zijn, nadat de noodtoestand in het land afgelopen donderdag na twee jaar werd opgeheven door de Turkse regering.
De wet geeft bredere bevoegdheden aan lokale bestuurders, staat langere detenties toe en geeft het recht ambtenaren te ontslaan als er banden of contacten met terroristische organisaties of andere bedreigingen voor de nationale veiligheid zijn.
In Turkije werd kort na de mislukte staatsgreep in 2016 de noodtoestand afgekondigd en die werd sindsdien zeven keer met drie maanden verlengd. Het was een verkiezingsbelofte van president Recep Tayyip Erdogan om de noodtoestand niet nog eens te verlengen.
AD 25.07.2018 Het Turkse parlement heeft zijn goedkeuring gegeven aan alle onderdelen van een nieuwe veiligheidswet. Die moet een nieuw middel zijn in de strijd tegen terrorisme, nadat vorige week na twee jaar de noodtoestand is opgeheven in het land.
De wet voorziet in bredere bevoegdheden voor lokale bestuurders, staat langere detenties toe en geeft het recht ambtenaren te ontslaan als er banden of contacten zijn met terroristische organisaties of andere bedreigingen voor de nationale veiligheid.
Noodtoestand
De Turkse regering besloot vorige week donderdag de noodtoestand op te heffen. Die werd kort na de mislukte staatsgreep in 2016 afgekondigd en werd in totaal zeven keer met drie maanden verlengd. President Recep Tayyip Erdogan had al beloofd die niet nog eens te verlengen.
Door de noodtoestand konden bepaalde vrijheden worden ingeperkt en kon de regering decreten uitvaardigen die geen goedkeuring van het parlement nodig hebben. Sinds de mislukte staatsgreep zijn ongeveer 160.000 mensen gevangengezet en is bijna hetzelfde aantal ambtenaren ontslagen, meldde het mensenrechtenbureau van de Verenigde Naties in maart van dit jaar. Ruim 50 duizend van hen werden in staat van beschuldiging gesteld.
Elsevier 24.07.2017 Recep Tayyip Erdogan neemt het op voor Mesut Özil, die stopt als Duits international vanwege ‘racisme en een gebrek aan respect’ van de Duitse voetbalbond. Nadat de profvoetballer met Turkse wortels poseerde met de Turkse president, kwam een storm van kritiek los, van voetbalfans, politici en sportbestuurders. Erdogan belde Özil maandag om hem een hart onder de riem te steken.
‘Om een jongeman vanwege zijn religieuze overtuiging zo te behandelen die alles gaf voor het Duitse nationale team, zo racistisch, dat is onaanvaardbaar,’ zei Erdogan dinsdag tegen journalisten in het Turkse parlement in de hoofdstad Ankara. De Turkse president belde maandag met Özil, en sprak hem bemoedigende woorden toe.
#UPDATE Turkey’s President Erdogan says he spoke to Turkish-origin footballer Mesut #Ozil after his decision to quit the German team on grounds of racism, offering his praise for the Arsenal player’s move http://u.afp.com/osvm 14:45 – 24 jul. 2018
Merkel respecteert besluit: ‘Hij heeft veel gedaan voor nationale team’
‘Ik kus zijn ogen. Ik sta achter Mesut vanwege zijn opmerkingen,’ vertelde Erdogan. Maandag reageerde de Duitse bondskanselier Angela Merkel ook op de kwestie: ze respecteert Özils beslissing, maar liet in het midden of ze het met hem eens is. ‘Hij is een geweldige voetballer en heeft veel gedaan voor het nationale team,’ aldus Merkel, die er direct een algemeen statement aan toevoegde: ‘Duitsland is een land waar mensen met een achtergrond als immigrant welkom zijn. Integratie staat ook hoog bij ons op de agenda.’
Maandag maakte Özil bekend dat hij per direct stopt als international van Duitsland. Hij is klaar met het ‘racisme’ dat hem ten deel viel nadat hij poseerde voor een foto met Erdogan. Door de kwestie is het Duitse immigratiedebat weer hevig opgelaaid.
‘Racisme mag nooit, maar dan ook nooit worden geaccepteerd,’ schreef Özil zondagavond op Twitter in een lang statement, gericht aan de Duitse voetbalbond (DFB). Vooral bondsvoorzitter Reinhard Grindel, die meermaals zijn ergernis uitte over een foto waarop Özil poseerde met Erdogan, krijgt er in de brief van langs. Özil schrijft dat hij niet langer een ‘zondebok wil zijn voor zijn (Grindel, red.) incompetentie’, en dat hij niet meer wil uitkomen voor de nationale ploeg van Duitsland. Eerder op zondag had hij al geschreven geen spijt te hebben van de foto, die hij zo weer zou maken.
Tekst op shirt voor Erdogan: ‘Groot respect voor mijn president’
In mei ontstond grote ophef in de Duitse media nadat een foto verscheen waarop Özil poseerde met de Turkse president en een ander lid van het Duitse elftal, Ilkay Gündogan. De twee zijn geboren in Duitsland, maar hebben Turkse ouders. De foto was gemaakt tijdens een bezoek van Erdogan aan Londen in mei. Hij voerde daar campagne voor de Turkse verkiezingen van 24 juni.
De voetballers lieten zich tijdens de bijeenkomst fotograferen met de president en overhandigden hem shirtjes van hun clubs, Arsenal en Manchester City. Op het shirt van Gündogan stond geschreven: ‘Met groot respect voor mijn president.’ Tijdens oefenwedstrijden werden de twee massaal uitgefloten door Duitse supporters, maar bondscoach Joachim Löw nam het voor hen op. Diverse politici, onder meer van de rechts-nationalistische partij AfD, riepen hem tevergeefs op het tweetal niet te selecteren voor het WK-voetbal.
Özil boos op DFB-voorzitter Grindel, die multiculturalisme ‘mythe’ noemde
Volgens Özil is hij in de ogen van voetbalbondsvoorzitter Grindel en veel andere Duitsers ‘een Duitser als we winnen, maar een immigrant als we verliezen’. Naar eigen zeggen is de 92-voudig international (23 doelpunten) nog steeds niet volledig geaccepteerd in de Duitse samenleving, mede door anti-immigrantensentimenten die Grindel zou aanwakkeren.
De DFB-voorzitter zat tussen 2002 en 2016 in de Bondsdag namens de partij CDU (waartoe ook bondskanselier Angela Merkel behoort), en zei in 2004 dat ‘multiculturalisme in werkelijkheid een mythe‘ is. Ook beweerde Grindel dat de islamitische cultuur te sterk aanwezig is in de Duitse cultuur. ‘Dat is onvergeeflijk en onvergetelijk,’ schrijft Özil daarover. Hij vindt dat ‘mensen met raciaal discriminerende achtergronden’ niet zouden moeten worden toegestaan om te werken bij de voetbalbond, ‘waar veel spelers met gemengde achtergronden spelen’.
Özil: ‘Is het omdat het Turkije is? Is het omdat ik moslim ben?’
In de brief, waarin Özil zegt na het WK-duel met Zweden (2-1 winst) door een fan te zijn uitgemaakt voor ‘Turks varken’, trekt hij de vergelijking met voormalig ploeggenoten Miroslav Klose en Lukas Podolski. Beide aanvallers hebben Poolse wortels, maar worden volgens Özil nooit ‘Duits-Pools’ genoemd: ‘Dus waarom ben ik Duits-Turks? Is het omdat het Turkije is? Is het omdat ik moslim ben? Ik denk dat dit een belangrijk issue is.’
Thomas Bareiss van regeringspartij CDU vindt dat Özils beschuldigingen van racisme en een gebrek aan respect ‘niet op hun plaats‘ zijn, schrijft persbureau Reuters. Voetbalicoon Uli Hoeness, voorzitter van topclub Bayern München, zegt tegen Sport Bild blij te zijn dat de middenvelder stopt als international. De sportieve prestaties van Özil waren al jaren onder de maat, vindt hij. ‘Hij speelt al jaren als een natte krant. Zijn laatste duel heeft hij vóór het WK 2014 gewonnen. En nu verschuilt hij zichzelf en zijn wanprestaties achter deze foto.’
Uli Hoeneß über Özil: „Ich bin froh, dass der Spuk vorbei ist. Der hat seit Jahren einen Dreck gespielt. Den letzten Zweikampf hat er vor der WM 2014 gewonnen. Und jetzt versteckt er sich und seine Mist-Leistung hinter diesem Foto.“@SPORTBILD@Fussball_Bild@FCBayern07:51 – 23 jul. 2018
SPD, Groenen in bres voor Özil, Turkije spreekt van ‘doelpunt tegen virus van fascisme’
Linkse partijen in de Duitse Bondsdag nemen het juist op voor Özil. Zo noemt SPD-minister van Justitie Katarina Barley het ‘een alarmsignaal als een grote Duitse voetballer als Mesut Özil zich door racisme niet meer gewild voelt en gerepresenteerd door de voetbalbond DFB’. Haar partijgenoot Frank Schwabe eist het aftreden van Grindel en teammanager Oliver Bierhoff, die onlangs suggereerde dat de vroege uitschakeling van Duitsland deels was te wijten aan Özils foto met Erdogan en de ophef die daarover ontstond.
Cem Özdemir, die in het parlement zit namens die Grünen, noemt het ‘een probleem als jonge Turkse Duitsers denken dat er geen plek voor hen is in het nationale elftal’. ‘Kracht zit in diversiteit,’ aldus Özdemir, die zelf ook een Turkse achtergrond heeft. ‘Zo zijn wij in 2014 wereldkampioen geworden. En Frankrijk dit keer.’
Almanya Milli Takımı’ndan ayrılarak faşizm virüsüne karşı en güzel golünü atan Mesut Özil’i tebrik ediyorum. Yolun, bahtın açık olsun @MesutOzil108822:02 – 22 jul. 2018
Ook de Turkse regering springt in de bres voor Özil. ‘We steunen de eervolle houding van onze broeder Mesut Özil van harte,’ zegt de Turkse minister van Sport Mehmet Kasapoglu. Minister van Justitie Abdulhamit Gül prijst de middenvelder eveneens: ‘Ik feliciteer Mesut Özil, die door het verlaten van de nationale ploeg het mooiste doelpunt heeft gemaakt tegen het virus van fascisme.’
Matthijs van Schie (1992) is sinds 1 februari 2018 webredacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis en internationale betrekkingen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
AD 24.07.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft zich fel uitgesproken tegen de behandeling van voetbalvedette Mesut Özil in Duitsland. Hij zegt het onaanvaardbaar te vinden dat de speler met een Turkse achtergrond op een racistische wijze is bejegend om zijn religieuze opvattingen.
Özil maakte zondag bekend dat hij niet langer zal uitkomen voor de Duitse nationale ploeg. De middenvelder van Arsenal voelde zich diep gekwetst door alle negatieve reacties die los kwamen nadat hij vlak voor het WK in Rusland met Erdogan op de foto was gegaan in Londen. ,,Met pijn in mijn hart stop ik als international zolang ik racisme en een gebrek aan respect voel”, stelde de middenvelder van Arsenal, die zich met name door de Duitse voetbalbond onheus behandeld voelde.
Zijn beslissing om te bedanken voor ‘Die Mannschaft’ kwam na het WK, waar Duitsland roemloos afdroop na de groepsfase. Opnieuw was er veel beroering in het land en zelfs bondskanselier Angela Merkel kwam met een verklaring. Zij respecteerde zijn besluit. ,,Hij is een geweldige voetballer en heeft veel gedaan voor het nationale team”, liet ze weten, om eraan toe te voegen: ,,Duitsland is een land waar mensen met een achtergrond als immigrant welkom zijn. Integratie staat ook hoog bij ons op de agenda.”
Erdogan nam het op voor Özil. ,,Een dergelijk racistische behandeling van een jonge man, die alles heeft gegeven voor het Duitse nationale team, vanwege zijn religieuze overtuiging, is onaanvaardbaar”, meldde de president aan verslaggevers bij het Turkse parlement. ,,Ik heb Özil inmiddels gesproken en hoe hij hiermee omgaat verdient de grootste bewondering.”
Elsevier 24.07.2018 Het aantal Turkse asielzoekers in Nederland is de afgelopen maanden sterk toegenomen. In het tweede kwartaal van dit jaar waren het er 330, tegen 185 in de eerste drie maanden van 2018. Daaronder zijn ook nareizende gezinsleden van mensen met een verblijfsvergunning.
Het aantal asielzoekers uit Turkije is sterk toegenomen na de mislukte coup tegen president Recep Tayyip Erdogan in de zomer van 2016. In de maanden daarna schommelde het aantal steeds rond de honderd, maar sinds eind vorig jaar is sprake van een sterkere stijging.
Meesten kloppen aan in Duitsland, Griekenland en Frankrijk
In het tweede kwartaal waren Turken in aantal de derde groep onder de migranten, na Syriërs en Eritreeërs. In totaal vroegen in die periode 6.315 mensen asiel aan in Nederland.
Sinds de couppoging in juli 2016 hebben zo’n 30.000 Turken asiel gevraagd in landen van de Europese Unie. De meesten klopten aan in Duitsland, Griekenland en Frankrijk, bijna 1.200 in Nederland.
Erdogan trekt steeds meer macht naar zich toe
Sinds de Turkse president Erdogan eerder deze maand opnieuw werd ingezworen als president is er veel veranderd in Turkije. Direct na zijn officiële aantreden voerde Erdogan een aantal ingrijpende maatregelen door.
Zo heeft Turkije onder het nieuwe presidentiële systeem, waarin het parlement minder en de president meer macht heeft, niet langer een premier. Alle uitvoerende macht is nu in handen van de president, Erdogan dus. Hij kan ook zelf ministers, hoge rechters en topambtenaren benoemen, zonder ingrijpen van het parlement.
Daarnaast kan Erdogan per decreet regeren. De situatie nu is vergelijkbaar met die tijdens de noodtoestand na de mislukte coup in juli 2016. Ook voerde Erdogan ingrijpende wijzigingen door in het onderwijs en kan hij het hoofd van de centrale bank benoemen.
TM 22.07.2018 Verschillen Turken en Nederlanders veel van elkaar? Moet Nederland Turkije dankbaar blijven voor alles? Waarvoor eigenlijk? Waarom ruziën Turkse Nederlanders met elkaar? De Turks-Nederlandse journalist İlhan Karaçay doet zijn verhaal in een uniek interview met dit nieuwsmedium. Hij duikt er diep in: hoe reageert de Turk op een scheldwoord? Hoe reageren Nederlanders op beledigingen? Ook wordt aandacht besteed aan voormalige problemen van de eerste Turken in Nederland en worden woorden gewisseld over de strijd tegen nepnieuws.
De migratie van Turkse gastarbeiders naar Nederland begon begin jaren zestig. Het arbeidscontract tussen de twee landen werd ondertekend in 1964. Dat is precies 54 jaar geleden.
Na zware jaren in Nederland pakten Turken eigen problemen aan. De Turken vestigden zich steeds beter in Nederland en trokken zich terug naar hun eigen politieke en religieuze hoeken. Deze polarisaties, die begonnen in het begin van de Turkse staatsgreep in 1980, worden tot op de dag van vandaag voortgezet. Er werden geen pogingen ondernomen om de polarisatie tussen Turken weg te nemen”, laat de prominente Turks-Nederlandse journalist İlhan Karaçay weten.
Inspanningen van sommige intellectuelen waren volgens hem niet voldoende om dit probleem op te lossen. Karaçay is ook een van die intellectuelen. Zijn naam wordt geassocieerd met Nederland en de Turkse immigratie. Karaçay is een van de namen die zowel vroeger als nu in veel onderwerpen een leidende rol speelt en een voortrekkersrol op zich heeft genomen.
U heeft veel dingen meegemaakt tijdens uw verblijf in Nederland. U maakte hier als journalist vele berichtgevingen en fotoreportages over. Er zaten daar ook conflicten tussen van Turken in Nederland. Wat zit in de kern van deze ruzies?
“In de afgelopen vijftig jaar zijn de politieke en religieuze geschillen en meningsverschillen tussen Turkse mensen die in Nederland wonen vaak erg vervelend geweest. Wij als mensen verschillen in karakter en gewoontes van andere levende wezens. Ondanks het feit dat onze schepper van ons verwacht dat we met elkaar in harmonie samenleven, proberen wij steeds superieur te zijn over de ander. Daar kwam ook geweld aan te pas”, vertelt Karaçay.
“Ik ken de wilde natuur niet, maar wij mensen moeten eerst vrede sluiten met onszelf en daarna met andere mensen. We leven samen op deze aardbol. Niemand mag zich hoger zien dan de ander. Want dat leidt niet tot vrede maar tot oorlog. Bij geschillen moeten gerespecteerde tussenpersonen of rechters de zaak oplossen. Maar helaas, soms zijn die bemiddelaars ook niet genoeg voor verzoening tussen mensen.”
Wilt u ons iets vertellen over uw eerste jaren?
“In 1966 verbleef ik vier maanden als toerist in Nederland, waarna ik terugkeerde naar Turkije. Op 10 november 1967 bezocht ik Nederland opnieuw. Sindsdien leef ik 51 jaar hier. Ik begon als journalist en maakte geen onderscheid tussen mijn landgenoten en mensen met verschillende politieke en religieuze opvattingen. Ik probeerde iedereen te helpen en discrimineerde daarbij niemand”, laat de Turks-Nederlandse journalist weten.
“Onze landgenoten hadden het zeer moeilijk in hun eerste jaren in Nederland. Ik sprak persoonlijk met ze. Ik schreef voor kranten en produceerde tv-items. Ik werd heel beroemd. We blijven mensen: sommige mochten me niet vanwege mijn lange neus of haarbeperking, maar er waren ook mensen die me wel mochten en waardeerden.”
Uw landgenoten richtten zich na verlichting van hun problemen in Nederland meer op de politieke en religieuze conflicten in hun thuisland. Aanhangers van linkse en rechtse ideologieën begonnen ook hier te ruziën. Wat was dat?
“Laat ik jullie eerst vertellen waar het onderscheid tussen rechts en links vandaan komt. De Franse koning Louis de zoveelste, organiseerde steeds een speciale zitting om te voorkomen dat parlementaire beslissingen werden geblokkeerd. De conservatieven die tegen verandering, voor monarchie en een koning met vetorecht waren, zaten bij deze zitting aan de rechterzijde. Zij hadden het makkelijk in de samenleving. Aan de linkerzijde namen de vertegenwoordigers van de bourgeoisie, rechtsverdedigers van boeren en dorpelingen en mensen die hervorming wilden plaats”, legt Karaçay uit.
“Sinds deze periode staat links voor hervorming, innovatie, rechten en vrijheden en het belangrijkste: voor gelijkwaardigheid. Mensen die conservatief zijn en niet open staan voor verandering, innovatie, rechten en vrijheden worden rechts genoemd. Natuurlijk is dit verhaal anders in Amerika, Azië en Europa.”
En nu terug naar de Turken in Nederland, hoe zat het bij hun?
“In die periode was er een felle rivaliteit tussen rechtse en linkse mensen. De vrees voor anarchistische moorden in Turkije bereikte ook Nederland, toen na een voetbalwedstrijd in Utrecht Muzaffer Çavuşoğlu werd vermoord. Çavuşoğlu wilde politiek niet mengen met sport, maar werd door een politieke groep vermoord op het voetbalveld.”
Wat vond u van deze gebeurtenis?
Karaçay: “In die tijd van politieke converse was ik noch voorstander van rechts noch van links. Beide kanten riepen mij uit tot hun vijand, omdat ik geen kant koos. Ik schreef hierover een artikel met als titel ‘de vijand.’”
“Na berichten dat eerst de rechtse mensen en daarna een jaar later de linkse mensen mij wilde vermoorden, werd mij door de Nederlandse politie tweemaal bescherming aangeboden. Ik verwierp beide verzoeken. Ik gaf aan dat mijn landgenoten wel woedend op me konden zijn, maar niet zo ver zouden gaan om me te doden. Desondanks forceerde de politie mij om een kogelvrij vest te dragen. Ik liep maandenlang met dat zware stalen vest. Gelukkig ben ik niet aangevallen en zijn die tijden voorbij.”
Om misverstanden te voorkomen, wat was toen uw kijk op de Islam?
“In Nederland zochten moslims naar gebedsplekken en later naar moskeeën. Moslims begonnen zich te verenigen. Ze stichtten verenigingen op en daarna koepelorganisaties en federaties. Later kwam ook een confederatie. İbrahim Görmez was toen voorzitter van zowel de federatie als de confederatie. Ik was verslaggever bij een televisiezender en bij het dagblad Hürriyet. Ik steunde mijn landgenoten in mijn publicaties.”
“In Nederland hadden katholieken, evangelisten en joden hun eigen tv- en radiozenders. Moslims niet, waardoor zij hiervoor begonnen te strijden. Ik steunde dat initiatief in mijn tv-programma’s en krant. Helaas zagen sommige mensen Hürriyet als vijand en Tercüman als vriend. Zij distantieerden zich van mij en begrepen mijn opvattingen niet.”
Ten tijde dat u producer was van het programma ‘Paspoort’ van de NOS, werd op de EO de film Yoneko uitgezonden. Dat zorgde voor veel woede bij Turken. Wat gebeurde er toen?
“In 1978 besloot de Evangelische Omroep (EO) de Engelse bekeringsfilm Yoneko met Turkse ondertiteling uit te zenden. Deze film zit vol met christelijke propaganda. Toen ik dit hoorde, protesteerde ik daartegen in mijn tv-uitzendingen en krant Hürriyet. In mijn artikel kopte ik: ‘Waarom persé in het Turks?’ Ik kreeg twee brieven vol zware en lelijke beledigingen van Tercüman-lezers, omdat ik bij de NOS werkte en voor Hürriyet schreef. Zij dachten dat ik die film had uitgezonden. Zij dachten dat de toenmalige staatszender TRT hetzelfde deed als de NOS. Zij wisten niet dat omroeporganisaties hier aan uitzendingen in overeenstemming met hun ideologie en overtuigingen deden. Ze dachten dat ik achter elk tv-item zat.”
Denkt u er nu anders over?
“Natuurlijk. De dag kwam dat alles bekend werd, ook onder nietwetenden. Gelukkig toonde İbrahim Görmez, toen president van de Federatie van Turks-Islamitische en Culturele Verenigingen en de Islamitische Nieuwsdienst, een stukje beschaving en zei dat men toen mijn waarde niet kenden. ‘Je was doelwit van onrustzaaiers. Nu hebben we meer begrip over hoe nuttig u bent geweest voor de Islam en onze staat.’ Bedankt daarvoor, İbrahim Görmez…”
Voordat we over uw sociale en individuele hulpactiviteiten vragen, nog even iets te melden over de huidige gang van zaken, met name recente ruziën?
“Ik denk dat het nu duidelijk is wat mijn positie is geweest in eerdere conflicten. Ik ben geen links of een rechtse aanhanger, ik doe slechts mijn werk. Wat betreft de huidige ruziën en mijn plek daarin: na de toenemende welvaart van onze burgers en verlossing van problemen in Nederland, werd men nog partijdiger. Men werd zelfs in Nederland overdreven fanatiek voor het Turkse voetbal.
“Vroeger bleef het enkel bij een discussie, nu is men – met de komst van sociale media – overgegaan tot regelrechte beledigingen. Oude vrienden werden vijanden. Laat staan dat discussies over politiek en het geloof gingen, zelfs fans van Fenerbahçe en Galatasaray in Nederland vlogen elkaar flink in de haren. Ik ben voor Beşiktaş en ben geen lid geworden van de Nederlandse Vereniging van Beşiktaşfans. Omdat ik geloofwaardig moet zijn en onpartijdig blijf in mijn werk.”
Wat vindt u van de situatie in Nederland na de mislukte couppoging van twee jaar geleden in Turkije?
“Na de couppoging van 15 juli 2016 brak er een felle ruzie uit tussen de zogeheten Erdoğanisten en FETO’ers. Dit leidde tot serieuze conflicten. Bestuurders van Nederland voelden zich hierdoor ongemakkelijk en startten onderzoeken. Vijf Turkse organisaties werden na bevel van vicepremier Asscher onder de loep genomen. De politie greep vaak in.”
“Ambtenaren van een Nederlands ministerie en de inlichtingendienst bezochten vaak de Turkse gemeenschap. Kort daarna dienden Turken aanklachten tegen elkaar in en begonnen elkaar zwart te maken. Op sociale media discussieerde men er op los, geregeld op brutale wijze. Iedereen beschuldigde elkaar van betrokkenheid. Er was sprake van een zeer ongemakkelijke situatie. Vroeger leefde men in harmonie met de buren. Door de ruzies is men nu de helft van de buren kwijt. Mensen zien elkaar als vijanden.”
Er woedde recent een online ruzie op sociale media tussen enkele nieuwswebsites en welbekende Turkse Nederlanders. Die begon nadat een van de jongere nieuwssites zijn wapen, de pen, negatief losliet op enkele Turkse Nederlanders. Dit schoot in het verkeerde keelgat bij getroffen Turken in Nederland, die deze acties middels een campagne, gericht aan de hele gemeenschap, met handtekeningen stevig hebben veroordeeld. Deze laatste actie zorgde ervoor dat het misging: de nieuwssite reageerde zwaar terug en beledigde personen en diens familieleden. Daarbij zijn zelfs scheldwoorden in kopteksten en nieuwsberichten gebruikt. Hoe denkt u daarover?
“Alsof de ontstane spanningen tussen Turkse Nederlanders na de couppoging niet genoeg waren, begonnen diegenen die de beschikking hebben over een digitale pen en smartphone, met schrijven (zwartmaken) en reageren op diverse sociale media. Hieronder vallen ook degenen die een eigen website startten. Zij maakten zwart wie zij wilden.”
“Soms schreven ze zelfs over mij, en wel op een heel negatieve wijze. Ik maakte daar geen problemen van. Ik riep ze bijeen en probeerde misverstanden en problemen samen op te lossen. Want ik wil, net zoals ik dat vroeger ook deed, geen ruzie met mijn landgenoten. Ik los de zaken op mijn eigen manier op”, zegt Karaçay.
Dus u gebruikt uw verstand, wat doen de anderen?
“Op dit moment wordt er nog steeds over en weer over elkaar geschreven. Sommige vrienden waren niet blij met wat deze website-eigenaren over hun schreven. Zij startten een campagne die gericht was aan de hele (Turks-Nederlandse) gemeenschap. Later werden handtekeningen verzameld tegen deze website eigenaren. Welbekende Turkse Nederlanders tekenden mee.”
Karaçay: “En toen barstte alles los. De website ging in de tegenaanval door iedereen die zijn handtekening onder de campagne te bestempelen als FETO’er of PKK’er. De gebruikte scheldwoorden kunnen niet door de beugel. Al die beledigingen, ook richting familieleden, waren erg vervelend”, legt Karaçay uit die een opvallende opmerking maakt: “En natuurlijk kijken ambtenaren van de Nederlandse inlichtingendienst mee, onderzoeken dit en rapporteren dit vervolgens aan hun superieuren.”
Wat vindt u van die campagne?
“Wat ik er van denk? Ik zal niet jokken: ik kreeg de vraag waarom ik geen handtekening heb gezet onder die publieke boodschap. Mij werd verzocht de publieke boodschap te signeren, echter ik reageerde met de opmerking dat ik niet beïnvloedbaar ben en dat ik niet gecharmeerd was over de manier waarop alles verliep. Ik ben van mening dat je niets bereikt met schelden en, in dit geval, ook niet veel met rechtszaken. Men schreef ook niet aardig over mij. Ik geloof in dialoog.”
Waar bevindt u zich in deze zaak?
“Een goede vriend zei ooit tegen mij: ‘Kijk İlhan, jij bemoeit je niet met ruzies en blijft er buiten. Zo sta je hoger. Ga zo door.’ Zo doe ik dat al 51 jaar. Ik distantieer mij van ruzies tussen mijn landgenoten. Ze gaan me, net zoals vroeger, laf en kleurloos (droog) noemen. Maar degene die mij echt kennen, zullen vertellen hoe dapper en kleurig ik ben. Als men de geschiedenis van Turken in Nederland schrijft, wil ik dat mijn naam vlekkeloos blijft”, zegt Karaçay.
Controle over media en nepnieuws: wat is de actuele status van de mainstream-media in Nederland en Europa en sociale media? Worden er maatregelen genomen?
“Europese lidstaten hebben gezamenlijk besloten te gaan strijden tegen beledigingen, haatberichten, smaad en laster op sociale media. Mochten haatberichten op Facebook, Twitter, Instagram, Whatsapp en Messenger niet binnen een week worden verwijderd, volgen zware sancties. In opdracht van de Volkskrant heeft onderzoeksbureau I&O onderzocht wat het effect van nepnieuws is op de gemeenschap. Uit analyse van onderzoeksresultaten door Annieke Kranenberg blijkt dat één op de drie Nederlanders geen onderscheid kan maken tussen nepnieuws en echt nieuws.”
“Slechts 29 procent merkt op om wat voor type nieuws het gaat. Een groot deel van alle Nederlanders, 82 procent, stoort zich enorm om nepnieuws en vinden dat valse berichtgevingen een gevaar vormen voor democratie en rechtsstaat. Ook is in het Volkskrantartikel benadrukt dat nieuwslezers over het algemeen kritisch zijn en niet gelijk geloven wat men leest. Volgens deze ondervraagde lezers kan 71 procent van het nieuws op Facebook wellicht fout zijn”, merkt Karaçay op.
Wat doen andere Europese landen hier tegen?
“Natuurlijk is nepnieuws niet anders in andere Europese landen. In Nederland wordt te traag opgetreden tegen nepnieuws, maar in Frankrijk en Duitsland neemt men zware maatregelen. Recent liet de Franse president Emmanuel Macron weten dat er een wet in werking treedt tegen nepnieuws. Zelf was Macron ook getroffen tijdens verkiezingstijd door nepnieuws. In Duitsland is een wetsvoorstel ingediend. Haatberichten op sociale media dienen te worden verwijderd, anders volgt een geldboete en wordt de desbetreffende account verwijderd.”
“De Europese Commissie wil nog dit jaar de sancties bepalen tegen vals nieuws. De Commissie is hiermee gestart en heeft dit toegewezen aan 39 experts. Het besluit dat Brussel neemt, zal ervoor zorgen dat alle Europese landen tot actie overgaan. Zo wil men voorkomen dat nepnieuws schade toebrengt aan personen, de openbare orde, juridische processen en het persoonlijke leven van eenieder.”
Aan wat stoort men zich het meest op sociale media?
“Redacteuren van sommige nieuwsportalen kunnen, tegen hun eigen visie in, soms niet bestaande mensen interviewen met onjuiste opvattingen over een persoon als gevolg. Maar daar trapt men gelukkig steeds minder in. Ik hoop dat men hier voor uitkijkt zodat personen niet meer zwart gemaakt worden omwille wraak.”
Wat er vroeger gebeurde. Laten we het over uw maatschappelijke activiteiten hebben. In Hoofddorp startten Turken een boycot en bezetten een fabriek. U loste dit probleem op. Hoe?
“In 1975 bezetten 160 Turkse medewerkers de fabriek Dam Chips. Hun werkgever ontsloeg hen op staande voet. Maar de Turken vertrokken niet en bleven op het fabrieksterrein. Dit zorgde voor Kamervragen. De media hield zich enkel met deze zaak bezig. Inspanningen van vakbonden mislukten. Ik ging toen naar Haarlem waar de Turken woonden en sprak heel lang met ze. Daarna belde ik de fabriekseigenaar en gaf aan dat ik beide kanten tevreden zou stellen. Eerst wilde de fabrieksbaas niet met mij in gesprek, echter na een paar keer bellen deed hij dit uiteindelijk toch.”
“We verzamelden ons met de Turken bij de fabriek. Het lukte ons vrede te sluiten tussen beide partijen. De volgende dag schreef de Nederlandse media dat “het de ombudsman van de Turken, journalist Ilhan Karacay, was gelukt wat niemand kon oplossen en dat beide partijen tot een overeenkomst zijn gekomen.”
U schreef een brief naar koningin Juliana. Waarover?
“In maart 1975 werd op een school in Helmond Turkse scholieren grof onrecht aangedaan. Elke zaterdag kregen zij Turkse taallessen en religieus onderwijs. Op een gegeven moment verbood de schoolleiding die lessen. Dit zorgde voor ophef in Nederland. Ik besloot hierop een brief te schrijven aan koningin Juliana en vroeg om haar bemiddeling. De Nederlandse media pikte dit op en besteedde er veel aandacht aan. Het resultaat was dat de lessen werden hervat.”
U werkte ook aan een generaal pardon voor arbeiders die toen onwettig in Nederland verbleven. Wat wilt u daarover delen?
“In 1973 vormden wij een werkgroep voor buitenlandse arbeiders die niet legaal in Nederland konden verblijven. Zij waren bestempeld als illegale arbeiders. Ik kwam met de term ‘generaal pardon’. Dit werd ook zo door de Nederlandse overheid overgenomen. In die tijd was er een zeer bekende vakbondsman van Spaanse afkomst. Hij keerde later terug naar Spanje en noemde mij ‘meneer generaal pardon’. Onze inspanningen hadden hun vruchten afgeworpen. De arbeiders kregen hun verblijfsvergunning.”
De Nederlandse regering wilde minder kinderbijslag betalen aan Turkse kinderen. Hoezo?
“In 1976 was ik betrokken bij een commissie van het Nederlandse ministerie van Sociale Zekerheid. De toenmalige regering was bezig met het inkorten van de kinderbijslag van Turken. Reden: in Turkije zou melk, groente en fruit goedkoper zijn dan in Nederland. Ik liet de commissie weten dat het omgekeerde het geval was. De Turkse kinderen leefden niet goedkoper in Turkije, omdat ouders in Europa leefden. Er werd dus juist meer uitgegeven aan de verzorging van de kinderen in Turkije. Mijn verhaal was genoeg voor de regering. Het plan was van de baan.”
Dan was er nog de Zwarte Markt-kwestie. Waar ging dat over?
“Ik was in 1983 betrokken bij de oprichting van ‘s werelds grootste marktplaats in Beverwijk. De Nederlandse ondernemer Bart van Kampen was marktondernemer. Toen Turken voor de Bruynzeel-fabriek in Zaandam geen markt meer mochten opzetten, kwam Bart van Kampen naar mij toe. Hij zei dat hij deze Turken ruimte kon aanbieden in Beverwijk.”
“Ik startte daarop een groot reclamecampagne en benadrukte alle marktondernemers die ik kende. Ik adverteerde in de kranten Hürriyet en Tercüman en plaatste overal posters. Het lukte ons om duizenden Turken naar de markt in Beverwijk te trekken omdat we gratis concerten organiseerden. We vlogen artiesten en zangers uit Turkije in. Deze plek is de grootse markt ter wereld te noemen, maar werd wekelijks gesloten wegens politie-invallen. Beverwijk had op dat moment honderd Turkse stands.”
“We besloten om een commissie op te richten om de politie-invallen tegen te gaan. We gingen naar de minister van Binnenlandse Zaken, echter deze bleef koppig en gaf aan dat de zondag een vrije dag moest blijven. Op dat moment nam ik het woord: “Meneer de minister, waarom zijn in Scheveningen, Noordwijk en Katwijk zondag alle winkels open?’ De minister gaf me precies het antwoord dat ik wilde horen: ‘De winkels zijn daar open voor buitenlanders.”
“Ik reageerde daar onmiddellijk op: ‘Goed meneer de minister, de Zwarte Markt is ook open voor vreemdelingen. Er zijn zeer beperkte recreatieve plekken voor buitenlanders in Nederland. Buitenlanders die naar deze markt komen, kunnen samen met hun kinderen een mooie en plezierige tijd beleven. Daarnaast hebben meer dan honderd Turkse bedrijven hun zaak geopend en daarmee honderden banen gecreëerd.’”
“De minister luisterde aandachtig naar mij. Hij sloeg met zijn hand op de tafel en besloot plotseling en standvastig dat de Turkse markt open mocht blijven. In eerste instantie leek het erop dat de Nederlanders in de commissie begonnen te protesteren. Ik greep in en zei: ‘Maak geen bezwaar. Vandaag wordt de Turkse markt toegestaan, morgen zal dat gelden voor de Nederlandse variant. In de maanden erna, mocht na onderhandelingen met de gemeente en leden van het ministerie, ook de Nederlandse markt open blijven. Sindsdien is de Turkse markt in Beverwijk nog steeds actief op zaterdag en zondag.”
Er was eens sprake van een marktboycot van de Turken. Wat gebeurde er?
“Turkse marktondernemers waren op een gegeven moment niet blij met de huurcontracten met markteigenaar Van Kampen. Een vooraanstaande Turk besloot over te gaan tot een boycot. De volgende dag stond men voor een gesloten markt. Mensen die van ver kwamen, gingen met lege handen naar huis. Dit terwijl er veel kosten waren gemaakt om de bezoekers naar de markt te krijgen.”
“Markteigenaar Bart van Kampen had door dat Turken door zouden blijven protesteren en nam telefonisch contact met mij op. Ik reisde vrijdagnacht naar het marktplein. Ik bracht de Turkse marktondernemers bij elkaar en gaf aan dat bij een vervolgboycot niemand meer naar deze markt zou komen. Dan zou iedereen verliezen. De Turk die de boycot was gestart begon wat te mompelen. Maar het overgrote deel luisterde naar mij en besloot de boycot te stoppen.”
“De volgende dag werd ik door Van Kampen gebeld. Hij vroeg om mijn bankrekening. Hij wilde mij een honorarium sturen voor mijn nachtreis en werkzaamheden. Ik bedankte hem hiervoor en weigerde die vergoeding.”
U schreef ook brieven aan koningin Beatrix en premier Mark Rutte.
“Ja, die brieven zijn in 2002 en 2017 met goede bedoelingen geschreven zodat het Turkse en Nederlandse volk in vrede kunnen leven.”
Dan zijn we nu bij een ander onderwerp beland. Wat zijn de verschillen tussen Turken en Nederlands op het gebied van cultuur, traditie, geloof en boosheid?
“Hoewel ik al vijftig jaar in Nederland leef als Turkse Nederlander en dus een dubbele nationaliteit heb, is het niet alleen lastig om het over deze verschillen te hebben, maar ook risicovol. Het is niet juist om iedereen over een kam te scheren. Daarom wil ik met de voorbeelden die ik geef niet generaliseren, maar benadruk wel hiermee dat het om de 51 procent gaat.”
U zal natuurlijk objectief antwoorden. Waarom aarzelt u hierover?
“Ik zal in mijn vergelijkingen niet de fout maken van de bekende denker en schrijver Aziz Nesin. Die zei dat ‘zestig procent van de Turken dom zijn’ en zorgde voor enorme ophef. Op de hevige kritiek die hij ontving, haalde Nesin uit dat hij het “fout had en dat tachtig procent van de Turken dom zijn’. Als Aziz Nesin slim was geweest had hij gereageerd dat ‘veertig procent van de Turken intelligent zijn’. Zo zou men begrijpen dat hij het over de ‘overige zestig procent’ had en zou hij niet zo bekritiseerd worden.”
“Nu ga ik in mijn vergelijking tussen Turken en Nederlanders niet dezelfde fout maken als Aziz Nesin en probeer te kijken naar een halfvol glas in plaats van een halfleeg glas.”
Hoe trouw vindt u Turken en Nederlanders?
“Nederlanders zijn op dit punt wat koelbloedig en nonchalant. Ze zijn je dankbaar na een behulpzame daad en gunst, maar kunnen deze ook snel vergeten. Voorbeeld: de Tachtigjarige Oorlog tussen Nederland en Spanje werd gewonnen dankzij invloed van het Ottomaanse Rijk. De toenmalige Prins Maurits gaf aan de plek waar het hevigst is gestreden de naam: ‘Turkije’ (provincie Zeeland) als dank voor de hulp van de Ottomanen. Op deze plek dicht bij de Belgische grens hebben we zelfs een honorair ambassadrice genaamd Monique Strum.”
Karaçay: “Nederland werd na stichting door geen enkel land erkend. De Nederlanders stuurden daarop ambassadeur Haga naar Istanboel. Haga werd na lang wachten ontvangen door Sultan Ahmet. Die erkende de Nederlandse staat wel, ondanks dat de Venetianen, Duitsers en Fransen hier fel op tegen waren. Sultan Ahmet gaf Nederland toestemming tot handel in regio van de Middellandse Zee. Turkije was het eerste land dat Nederland heeft erkend. En dat deed Turkije terwijl het één van de machtigste landen ter wereld was. Nederland verdiende en verdient nog steeds veel geld aan de tulp en tachtig andere bloemsoorten, die uit Turkije naar Nederland zijn gebracht. Hier worden ook festivals over gehouden.”
“Nederland profiteerde ook van de keramiek, tabak, koffie en muziekinstrumenten uit Turkije. Nederland moest Turkije dankbaar blijven. Wat zien we nu? De huidige premier van Nederland, Mark Rutte, schuift dit alles op zij. Zijn anti-Turkije uitspraken en houding zijn verreweg van trouwheid. Slechts een klein deel van de Nederlanders is op de hoogte van wat ik hierboven heb verteld. Ik ben tot op heden de enige die hierover een boek heeft geschreven. Alleen de lezers van dit boek en goede historici weten wat Turkije allemaal voor Nederland heeft betekend. De Nederlanders die de juiste informatie lezen, zullen Turkije vanaf nu (hopelijk) wel dankbaar zijn.”
Woede
“Nederlanders worden niet vaak en ook niet snel boos. Voorbeeld: als een Turk tegen een Nederlander zegt dat hij het ‘met zijn zus/zusje ‘gaat doen’ , blijft de Nederlander over het algemeen de Turk op absurde wijze aankijken. De Nederlander zal daarop heel koelbloedig reageren door te zeggen dat ze thuis is en eens moet kijken of zij hem (de Turk die de betreffende opmerking maakt) wel mag. Als een dusdanige opmerking tegen een Turk wordt gemaakt loopt men een groot risico op een gevecht, bloedblad en zelfs moord.”
“Nog een voorbeeld. Een Turk bezoekt samen met zijn echtgenoot het huis van de schoonmoeder. Op een gegeven moment is de Turk boos op zijn vrouw en fluistert zonder dat iemand anders het hoort tegen haar: ‘Ik neuk je moeder’. Hierop zegt de echtgenoot tegen haar moeder: “Hey mam, hij wil het met je doen”. De schoonmoeder reageert daarop: “Aaah, ik ben te oud voor die zaken”. Als de Turkse schoonmoeder op deze wijze wordt geschoffeerd, wordt er op zijn minst iets gegooid op het hoofd van de belediger.”
Kunt u een politieke voorbeeld geven?
“Een Turkse politicus die boos is op Nederland begint zijn woorden met “Heeeyyy Nederland” en vervolgt met “jij bent een nazi-overblijfsel, jij bent een fascist, jij bent een uitbuiter”. Daarentegen is de Nederlandse politicus een stuk rustiger en doet niet aan persoonlijke of algehele belediging richting een volk.”
En hoe zit het met hoffelijkheid tussen Turken en Nederlanders?
“Nederlanders zijn over het algemeen zachtaardig. In een discussie met andersdenkenden blijft men bij het onderwerp. Maar de Turk dwaalt af en speelt op de man. Voorbeeld: een Turkse politicus zal in een politieke discussie met zijn tegenstander zeggen dat hij niet eens een schaapsherder kan zijn. In Turkije hebben we tijdens verkiezingstijd het helemaal gehad met het geschreeuw startend met ‘Hey jij meneer de Kemal’, ‘Heyyyyy meneer Muharrem’ en ‘ja meneer Recep’. Gelukkig is verkiezingstijd voorbij en is de boel wat rustiger. Daardoor zijn wij ook wat rustiger geworden.”
Gastvrijheid
“Dat Turken zeer gastvrij zijn, zal elk mens wel zeggen. In Marmaris is ‘s nachts rond 23:00 uur een echtpaar bestaande uit een Turk en een Nederlander onderweg naar hun hotel. Zij besluiten een kortere route te nemen door iemands tuin. Zij hebben niet door dat de tuineigenaren thuis gezamenlijk zitten te eten. Hierop schrikt deze echtpaar en probeert met een begroeting weg te komen. Tot hun grote verbazing krijgen zij van deze huiseigenaren te horen: “ook een goedenavond, neem plaats, neem plaats (aan tafel)’. Na veel aandringen besluit het Turks-Nederlandse echtpaar aan de eettafel aan te schuiven en staat versteld van de gastvrijheid.”
“Elke Turk heeft vaak zijn Nederlandse buurman uitgenodigd voor een maaltijd. Of heeft wat van zijn eten aan de buren gegeven. Maar zoiets hoef je niet van Nederlanders te verwachten. Want het antwoord ligt al klaar: ‘Zoiets bestaat niet in onze traditie’.”
En het verschil in cultuurgebonden beleefdheidsregels?
“Als we dit onderwerp vergelijken met de mensen van beide landen, zien we dat de Turken meer aandacht besteden aan deze regel. Dit kan anders zijn bij de elite, maar wanneer we kijken naar het gewone volk, ben ik ervan overtuigd dat deze regels hoger in het vaandel staan.”
“Bijvoorbeeld: ik zal mijn gast die mij bezoekt netjes in mijn jas en schoenen bij de deur ontvangen. Dit geldt voor thuis, maar ook op kantoor. Maar bij, toch ga ik ‘sommige Nederlanders’ zeggen, ontbreekt deze beleefdheid.”
“Als bij de Turk een oudere binnenloopt, staat de kleine op en wijst naar een zitplaats. Laat me een gebeurtenis vertellen die ik heb meegemaakt: er wordt een verjaardag gevierd in het huis van een familielid. Het huis zit vol met gasten. De jongste puber van het huis zit op de bank, terwijl een oude Turkse oom moet staan. Op een gegeven moment verlaat deze jonge knaap even zijn zitplaats. De oude Turkse oom neemt daarop plaats op deze bank. De reactie van deze jonge knaap is heel vreemd: “Je zit op mijn plek”. De Turkse oom hoort dit, maar reageert niet. De desbetreffende knul is twintig jaar oud en weet blijkbaar niet wat beleefdheid is.”
Wat is het verschil tussen het religieuze begrip en gedrag hierin tussen Turken en Nederlanders?
“Nederlanders zijn over het algemeen christelijk. De Turken zijn moslim. De Turk gelooft in het lot en dat alles al vooraf bepaald is. De Nederlander gelooft daar niet in. Tijdens een debat met een Nederlander zal hij vragen: ‘Is het God die alles over mij schrijft?’ Welnu, zal God op iemands voorhoofd schrijven dat hij een driejarig kind zal verkrachten en daarna zal vermoorden? Of zal dat op het voorhoofd van dat kindje staan? Het antwoord daarop is moeilijk te vinden.”
“De Turk gelooft in het lot en dat zijn tijd van overlijden vaststaat. De Nederlanders vragen daarop ‘waarom God dan de mensen in Scandinavië negentig jaar laat leven, terwijl mensen in ontwikkelingslanden maar dertig tot vijftig jaar oud worden?’ Ook daar is een moeilijk antwoord op te geven.”
Hoe kijkt men naar de liefde?
“Liefde kent geen grenzen. Ieder houdt op unieke wijze van elkaar. Maar wat ik waarneem, is dat mensen die uit het Oosten (Turkije) komen van elkaar kunnen houden alsof hun leven er van af hangt. Ik wil hier geen onderscheid maken tussen Turken en Nederlanders. Het zou geschikter zijn om een oosterse en westerse vergelijking te maken. De westerling verliest, net zoals bij elk onderwerp, ook niet zijn koelbloedigheid. Hij zal van iemand houden, maar niet tot de dood. De oosterling kiest voor de ongelofelijke liefde.”
Gedurende zijn hele leven worstelde Karaçay in Nederland met sociale kwesties en persoonlijke zaken van zijn landgenoten. Die strijd werd voor werkgeversdeuren, ziekenhuisdeuren, gevangenispoorten en voor menig ander denkbare poorten gehouden. Karaçay’s activiteiten vinden uiteraard een plekje in de Turks-Nederlandse geschiedenis.
Karaçay wordt met name daardoor onder Turks-Nederlandse journalisten gezien als een ‘abi’, Turks voor de (grote) broer.
TM 21.07.2018 Nederland is vorig jaar de grootste buitenlandse investeerder in Turkije geworden. Nu de twee landen tot een herstel van de betrekkingen gaan, zal dat met name de economische relatie positief beïnvloeden.
Dat verklaart voorzitter Murat Özyeğin van de Economische Raad DEIK afdeling Turkije-Nederland.
De zakenwereld is tevreden met de toenadering tussen Nederland en Turkije, zei Özyeğin. “Nederland was met 1,77 miljard dollar vorig jaar opnieuw de grootste investeerder in Turkije. Ondanks de ruzie bleven de economische betrekkingen op dit niveau. Dat laat zien dat in de toekomst deze samenwerking zal toenemen”, stelt de DEIK-voorzitter.
Hij bedankt de twee buitenlandministers die het herstel in werking hebben laten treden. Minister Stef Blok zette de eerste stap door een brief te overhandigen aan zijn Turkse collega (LEES meer). “De twee ambassadeurs van beide landen zullen al in september terugkeren naar hun ambt”, aldus Özyeğin.
Elsevier 20.07.2018 Na een jaar lang vrieskou hebben Nederland en Turkije vrijdag de onderlinge diplomatieke betrekkingen weer hersteld. Dat betekent dat er weer een Turkse ambassadeur in Den Haag komt en een Nederlandse in Ankara. Maar de relatie tussen Nederland en Turkije is al sinds 2012 turbulent, en tekent zich door een aantal rellen.
Minister Stef Blok (VVD) van Buitenlandse Zaken meldt vrijdag dat de diplomatieke relatie met Turkije weer hersteld is. De relatie tussen de twee landen werd volgens hem tijdens de NAVO-top in Brussel vorige week besproken. Vervolgens schreef Blok een brief aan de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu, die Blok vervolgens belde. Toen besloten de twee om de relatie weer te normaliseren. Ook heeft Blok beloofd nog dit jaar een bezoek te brengen aan Turkije.
Er blijven belangrijke kwesties spelen, vindt Blok
De betrekkingen met Turkije belandden eerder in zwaar weer omdat de regering vorig jaar twee Turkse ministers verbood om in Nederland campagne te voeren voor het referendum van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Dat ontaardde in een rel, die voor beide kanten de aanleiding vormde om de ambassadeurs terug te trekken.
Volgens Blok zijn er veel belangrijke kwesties die spelen tussen Nederland en Turkije: ‘Denk aan de bestrijding van ISIS, het risico van terugkerende strijders uit Syrië en consulaire kwesties, maar ook onze zorgen over de rechtsstaat en mensenrechtensituatie in Turkije.’
Veel incidenten sinds 2012
Het is zeker niet de eerste keer dat de twee landen diplomatiek met elkaar in de clinch liggen. Al sinds 2012 is de relatie met Turkije turbulent.
Zo wilde in 2012 de toenmalige Turkse president Abdullah Gül – de voorganger van Erdogan – naar Nederland komen. PVV-leider Geert Wilders, destijds gedoogpartner van VVD en CDA, liet toen weten dat Gül niet welkom was. Daarop noemde Gül hem ‘islamofoob’.
Een jaar later, in 2013, bezocht Erdogan – die toen nog premier was – Nederland. Vlak voor zijn vertrek maakte hij zich kwaad om Yunus, het Turks-Nederlandse jongetje dat als baby werd geplaatst bij lesbische pleegouders. Het plaatsen van een kind bij homoseksuele ouders strookt niet met islamitische waarden, aldus een boze Erdogan die de zaak persoonlijk besprak met premier Mark Rutte. Rutte reageerde door aan te stippen dat Nederland geen onderscheid maakt op basis van geloof of seksuele geaardheid van pleegouders.
Weer een jaar later, in 2014, beweert de Turkse regering dat Nederland Turkse Nederlanders discrimineert. Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken schreef dat in een brief aan de Tweede Kamer. De regering beklaagde zich over ‘racistische aanvallen’ op de diaspora in Nederland.
In januari 2015 wordt de journalist Fréderike Geerdink, die veel over Koerdische zaken schrijft, in Turkije opgepakt. Ze wordt beschuldigd van vervaardigen en verspreiden van ‘terreurpropaganda’ (voor de PKK, red.). De arrestatie gebeurt tijdens een bezoek van de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken, Bert Koenders. Later dat jaar werd Geerdink, die woonde in het overwegend Koerdische Diyarbakir in het oosten van Turkije, het land uitgezet.
In oktober 2015 roept Nederland de Turkse ambassadeur op het matje. Turkse Nederlanders hadden tot de verbazing van velen een brief op de mat gekregen van de regerende AK-partij. Daarin werden ze opgeroepen om tijdens de parlementsverkiezingen in dat jaar opnieuw op de partij te stemmen. De kwestie was saillant, omdat het impliceerde dat de partij van Erdogan schijnbaar de contactgegevens van Turken in Nederland in handen had.
In april 2016 ging het een stapje verder. Het Turkse consulaat in Rotterdam riep Turken op om beledigingen aan het adres van Erdogan te melden, inclusief de persoonlijke gegevens van degenen die zich daaraan schuldig zouden maken. Kort daarna werd columnist Ebru Umar opgepakt in haar vakantiehuis in Kusadasi aan de Turke westkust. Aanleiding waren haar tweets over Erdogan. Ook haalde ze in haar column uit naar het meldpunt van het Turkse consulaat, en benadrukte dat het een manier was om critici het zwijgen op te leggen. Umar bleef kort vastzitten, en mocht vervolgens het land een aantal weken niet verlaten.
Een jaar later in maart 2017 was de diplomatieke rel waarvan de banden nu zijn hersteld. De Turkse ministers Cavusoglu (Buitenlandse Zaken) en Fatma Kaya van Familiezaken wilden in Nederland campagne voeren voor de nieuw ingevoerde Turkse grondwet, destijds onderwerp van een referendum. Van Cavusoglu werden de landingsrechten ingetrokken waardoor zijn vliegtuig niet kon aankomen en moest uitwijken naar het vliegveld Charles de Gaulle in Parijs. Vanuit Duitsland was Kaya per auto onderweg naar Rotterdam, maar zij werd tegengehouden en teruggestuurd. In Rotterdam braken vervolgens rellen uit: boze aanhangers wilden haar graag horen spreken bij het consulaat. Vervolgens weerde Turkije de Nederlandse ambassadeur en vice versa. Er volgden heftige woordenwisselingen, waarin Erdogan Nederland onder meer uitmaakte voor ‘nazi-overblijfselen’ en ‘fascisten’.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 webredacteur bij Elsevier Weekblad.
AD 20.07.2018 Bedrijven in de handel en logistiek zijn blij met het herstellen van de diplomatieke betrekkingen tussen Nederland en Turkije. Volgens evofenedex, dat de belangen van 15.000 in Nederland gevestigde bedrijven behartigt, biedt dit goede kansen om gezamenlijke problemen op het gebied van handel en logistiek beter aan te pakken.
,,Er is nog veel meer werk aan de winkel, maar dit is een stevige stap in de goede richting”, aldus de organisatie. Een probleem dat speelt is dat Turkse chauffeurs op weg naar onder andere Nederlandse bedrijven nog steeds grote hinder ondervinden bij de passage van Oostenrijk.
De laatste tijd zijn er bovendien weer wachtrijen voor verkeer aan de grens tussen Turkije en de EU, zegt evofenedex. En er is onduidelijkheid over de benodigde documenten voor vrachtvervoer tussen Turkije en de EU. Ook zijn Nederlandse bedrijven volgens de organisatie wat terughoudend met investeringen in Turkije, vanwege slechte ervaringen uit het verleden.
NOS 20.07.2018 Nederland en Turkije herstellen de onderlinge diplomatieke betrekkingen. Dat betekent dat er weer een Turkse ambassadeur in Den Haag komt en een Nederlandse ambassadeur in Ankara, hebben de regeringen van beide landen bekendgemaakt.
De relatie tussen Nederland en Turkije was slecht sinds Nederland in maart 2017 de Turkse minister van Familiezaken uitzette. Zij was zonder toestemming naar Rotterdam gekomen om campagne te voeren voor president Erdogan.
Dat leidde ertoe dat Turkije de Nederlandse ambassadeur, die op dat moment in Nederland was, verbood om terug te keren en dat Nederland geen toestemming gaf voor het aantreden van een nieuwe Turkse ambassadeur in Den Haag.
Ontmoeting in Brussel
In een gezamenlijke verklaring schrijven de Nederlandse en de Turkse regering dat Blok en zijn Turkse collega Cavusoglu elkaar op 11 juli in de marge van de NAVO-top in Brussel hebben ontmoet.
De twee NAVO-bondgenoten spraken over de gebeurtenissen in maart vorig jaar en constateerden dat ze het daarover oneens bleven. Blok laat weten dat het juist daarom van belang is om weer een volwaardige diplomatieke relatie hebben.
De ministers van Buitenlandse Zaken hadden ook later nog contact, waarbij zij steeds benadrukten dat Nederland en Turkije vriendschappelijke en economische banden hebben die 400 jaar teruggaan en dat het omwille van de migratieaanpak en de bestrijding van terrorisme van belang is om de betrekkingen te normaliseren.
‘Bladzijde omslaan’
Blok zal in augustus of september een bezoek aan Turkije brengen. Hij zegt dat het goed is dat Turkije en Nederland de bladzijde omslaan. “Dat is nodig om vrij te spreken over zaken die ons binden, maar ook over onderwerpen waarover we van mening verschillen.”
Bronnen melden dat geen van beide landen excuses heeft gemaakt voor wat er in maart is gebeurd en de beschuldigingen die daarop volgden. Turkije wilde aanvankelijk dat Den Haag zich zou verontschuldigen voor het uitzetten van de minister, en Nederland eiste excuses van Ankara omdat Erdogan na het uitzetten van de bewindsvrouw over nazi-praktijken sprak en Nederland fascistisch noemde.
NU 20.07.2018 Nederland en Turkije herstellen hun onderlinge diplomatieke betrekkingen. Dat betekent dat er weer een Turkse ambassadeur in Den Haag komt en een Nederlandse ambassadeur in Ankara. Dat meldt minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) vrijdag aan de Tweede Kamer. Ook is afgesproken dat Blok op korte termijn een officieel bezoek aan Turkije zal brengen.
De banden zijn aangehaald na de NAVO-top van vorige week. In een gezamelijke verklaring schrijven Nederland en Turkije dat zij de verslechterde relatie betreurenswaardig vinden.
“Turkije en Nederland zijn twee vriendschappelijke landen en NAVO-bondgenoten met veel gemeenschappelijke belangen.”
Turkije-rel
De betrekkingen met Turkije stonden zwaar onder druk sinds de regering in maart vorig jaar twee Turkse ministers verbood in Nederland campagne te voeren voor hun president Recep Tayyip Erdogan.
Erdogan beschuldigde Nederland van nazisme en fascisme en verklaarde dat de Nederlandse ambassadeur niet meer welkom was. Sindsdien zijn de diplomatieke verhoudingen verslechterd. Premier Mark Rutte en president Erdogan eisten over en weer excuses van elkaar.
Oude vriend
Rutte stelde later dat excuses toch niet nodig zijn en Erdogan noemde Rutte “een oude vriend”. Toch heeft het vervolgens maanden geduurd voordat de diplomatieke relaties waren hersteld.
In februari dit jaar trok Nederland de ambassadeur officieel terug. Het ministerie van Buitenlandse Zaken laat weten dat er zo snel mogelijk een nieuwe ambassadeur naar Ankara zal worden gestuurd. Dat besluit moet eerst door de ministerraad worden goedgekeurd.
AD 20.07.2018 Nederland en Turkije zijn begonnen aan het herstellen van de diplomatieke banden. Er komt weer een Turkse ambassadeur in Den Haag en een Nederlandse ambassadeur in Ankara, schrijft minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) vanmiddag aan de Tweede Kamer.
Dit is nodig om vrij te spreken over zaken die ons binden, maar ook over onderwerpen waarover we van mening verschillen
Minister Blok
De relatie met Turkije staat al langere tijd zwaar onder druk sinds het kabinet in maart vorig jaar twee Turkse ministers verbood om in Nederland campagne te voeren voor president Recep Tayyip Erdogan. De rel die daardoor ontstond was voor beide landen reden hun ambassadeur terug te roepen.
,,Goed dat Turkije en Nederland de bladzijde samen omslaan, en we onze betrekkingen herstellen”, zegt Blok in reactie. ,,Dat is nodig om vrij te spreken over zaken die ons binden, maar ook over onderwerpen waarover we van mening verschillen.”
Nederland heeft de afgelopen tijd opnieuw gesprekken gevoerd met Turkije op ambtelijk niveau. Daarnaast had Blok zelf ook twee ontmoetingen met zijn Turkse collega Mevlüt Çavusoglu. ‘Deze gesprekken hebben ertoe geleid dat Turkije en Nederland hebben besloten de diplomatieke betrekkingen te normaliseren’, aldus Blok in de korte brief. Ook zal Blok nog dit jaar een bezoek brengen aan Turkije.
De partijen blijven het oneens over de gebeurtenissen in maart vorig jaar, maar er spelen volgens Blok veel belangrijkere kwesties tussen Nederland en Turkije. ,,Denk aan de bestrijding van IS, het risico van terugkerende strijders uit Syrië en consulaire kwesties, maar ook onze zorgen over de rechtsstaat en de mensenrechtensituatie in Turkije.” Beide landen hechten er dan ook aan een ‘volwaardige diplomatieke relatie’ te onderhouden, benadrukken ze in een gezamenlijke verklaring.
Rotterdam
Nederland en Turkije botsten met elkaar vanwege een voorgenomen bezoek van Cavusoglu aan Rotterdam, waar hij een campagnebijeenkomst wilde houden voor het Turkse referendum. Nederland besloot hem op het laatste moment de toegang te ontzeggen, waarop Turkije een andere minister naar Rotterdam stuurde, die toevallig in Duitsland was. Zij werd door de politie tegengehouden en teruggebracht naar Duitsland.
Turkije eiste excuses van Nederland. President Erdogan beschuldigde Nederland onder meer van nazisme en fascisme.
Eind vorig jaar gingen de partijen ook al met elkaar om tafel om nader tot elkaar te komen. Hoewel het gesprek volgens bronnen in goede sfeer verliep, bleef een oplossing uit.
TM 20.07.2018 Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken heeft het initiatief genomen de betrekkingen met Turkije te herstellen. Dat liet de Turkse buitenlandminister Mevlüt Çavuşoğlu vrijdag weten.
De twee spraken elkaar tijdens de NAVO-top. “Uit ons gesprek bleek dat beide kanten de uitgebreide strategische betrekkingen willen herstellen. Dat zal op initiatief van mijn Nederlandse collega gebeuren. Hij heeft mij een brief overhandigd en gaf aan dat hij de relatie wil herstellen”, liet de Turkse minister in een interview weten.
Beide landen gaan nog bespreken hoe het herstel zal plaatsvinden en welke stappen ondernomen worden. “Turkije en Nederland zijn twee vriendschappelijke landen en NAVO-bondgenoten met veel gemeenschappelijke belangen”, staat in een gezamenlijke verklaring.
Rotterdam
Nederland en Turkije raakten in een ongekende diepe ruzie toen in maart 2017 Nederland de toegang van Turkse ministers verbood en landingsrechten introk.
De Turkse minister van Familizaken die toch met de auto naar Rotterdam kwam, werd kort gearresteerd en middels een politie-escorte geforceerd naar Duitsland gebracht. Burgemeester Ahmed Aboutaleb zorgde voor enorme woede bij zowel Turkije als Turkse Nederlanders toen hij in een NOS-uitzending liet weten dat hij een schietbevel had uitgevaardigd mocht de Turkse minister niet uit haar diplomatenauto komen. Er werd zelfs aan een takelwagen gedacht.
De Rotterdamse politie liet honden los op aangestormde Turkse Nederlanders. Een politiehond beet in het been van een Turkse Nederlander die een gepensioneerde Nederlandse militair is. (LEES meer)
Turkse Nederlanders gaven aan dat de politie hen van achteren aanviel terwijl er geen sprake was van een betoging en ze wegliepen. Turken in Turkije keken live mee dankzij Turkse televisiezenders die ook aanwezig waren. Een bekende Turkse nieuwslezer werd ook weggeduwd door de Rotterdamse politie.
Turkije stuurde daarop de Nederlandse ambassadeur in Turkije weg en sloot ook het luchtruim voor Nederlandse diplomaten. Het land noemde de daden van Nederland een ongekend diplomatisch schandaal.
Elsevier 19.07.2018 Na twee jaar is er in de nacht van woensdag op donderdag een einde gekomen aan de noodtoestand in Turkije. Die werd ingesteld na de mislukte coup in juli 2016, en werd dit keer voor het eerst niet verlengd.
Het opheffen van de noodtoestand was een van de verkiezingsbeloften van de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. De Europese Unie (EU) verwelkomt het besluit om de noodtoestand op te heffen, maar zet ook vraagtekens bij hoeveel er in de praktijk verandert.
Critici ontslagen, opgesloten en vervolgd
De noodtoestand was twee jaar lang van kracht. Hij werd vijf dagen na de mislukte staatsgreep in Turkije voor het eerst ingesteld. De Turkse regering houdt de in Pennsylvania woonachtige islamitische geestelijke Fethullah Gülen en zijn volgelingen steevast verantwoordelijk voor de coup, en hebben onder de noodtoestand veel van zijn vermeende aanhangers vervolgd. In april verlengde de regering van Erdogan de noodtoestand voor de zevende keer.
Onder de noodtoestand kon Erdogan per decreet regeren, iets wat hij met zijn machtsuitbreiding naar aanleiding van de nieuwe grondwetswijzigingen overigens ook kan.
Onder de noodtoestand konden de rechten en vrijheden van burgers flink worden ingeperkt. Onder die noodtoestand werden talloze ambtenaren, rechters, journalisten en academici ontslagen en op non-actief gesteld. Ook veel andere prominenten, academici en politici (vooral van de Koerdische oppositiepartij HDP) werden dan ook onder het mom van de noodtoestand ontslagen of opgesloten. Tientallen kranten en andere mediabedrijven moesten hun deuren sluiten.
Veel kritiek op Turkse noodtoestand
De Turkse noodtoestand werd zowel nationaal als internationaal bekritiseerd: critici beschuldigen Erdogan ervan misbruik te maken van de situatie en tegenstanders zo de mond te willen snoeren. Volgens officiële cijfers werden sinds juli 2016 ten minste 77.000 mensen gevangengezet onder het mom van de noodtoestand.
Critici van de regering-Erdogan zijn sceptisch over het opheffen van de noodtoestand. Volgens hen verandert er in de praktijk weinig. Vanwege zijn onlangs verworven machtsuitbreiding, vrezen zij dat wat vroeger als noodtoestand gold, nu de permanente situatie wordt.
Er ligt in Turkije namelijk een wetsontwerp van Erdogans AK-partij klaar voor de ‘strijd tegen terreur in normale toestand’. Binnen die wet zouden rechters, militairen en ambtenaren kunnen worden ontslagen in het kader van terreurbestrijding – een rekbaar begrip in Turkije – en kan hun paspoort worden ingetrokken. Daarnaast blijft de vrijheid van vergaderen beperkt, en kunnen mensen die als gevaar voor de ‘publieke orde’ worden gezien, worden verboden bepaalde gebieden te verlaten. Tot slot wordt het militairen toegestaan om in een ‘noodgeval’ mensen zonder opgave van reden te fouilleren, en auto’s en bezittingen te doorzoeken.
De Europese Unie (EU) is kritisch over de nieuwe wet. ‘Het beëindigen van de noodtoestand is een welkome stap,’ zegt EU-buitenlandwoordvoerder Maja Kocijancic, ‘maar tegelijkertijd geloven wij dat de goedkeuring van de nieuwe wetten waarmee de autoriteiten uitzonderlijke macht krijgen, en waarbij sommige restrictieve elementen van de noodtoestand blijven bestaan, het positieve effect van het beëindigen daarvan temperen.’ De Europese Unie roept Turkije dan ook voor de zoveelste keer op om maatregelen die de rechtsstaat aantasten, terug te draaien.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 webredacteur bij Elsevier Weekblad.
NOS 19.07.2018 De noodtoestand in Turkije is na twee jaar opgeheven. Vannacht is er een eind aan gekomen doordat hij niet is verlengd.
De noodtoestand werd ingesteld na de couppoging van juli 2016 en werd sindsdien elke drie maanden verlengd. President Erdogan beloofde in juni dat hij de noodtoestand zou opheffen als hij opnieuw tot president werd gekozen.
Erdogan kon de afgelopen twee jaar per decreet regeren (dus zonder instemming van het parlement) en rechten en vrijheden van de Turken inperken. Volgens hem was dat nodig in de strijd tegen het terrorisme, en met name tegen de aanhangers van de in Amerika wonende geestelijke Gülen, die volgens hem achter de mislukte staatsgreep zat.
Sinds juli 2016 zijn volgens officiële cijfers minstens 77.000 mensen gevangen gezet, onder wie journalisten en politici van de oppositie. Tientallen kranten en andere mediaorganisaties zijn gesloten. Minstens 130.000 ambtenaren en 4000 rechters en officieren van justitie zijn ontslagen. Nog maar twee weken geleden raakten 18.000 leraren, politiemensen en militairen hun baan kwijt.
Volgens critici van Erdogan zal het opheffen van de noodtoestand niet veel veranderen. Door een recente wijziging in de grondwet heeft de president meer macht gekregen. Ze zeggen dat de noodtoestand onder het mom van normaliteit in feite permanent zal worden.
Er ligt volgens het Duitse persbureau DPA een wetsontwerp voor “de strijd tegen de terreur in de normale toestand”. Die wet biedt bijvoorbeeld de mogelijkheid om rechters, militairen en ambtenaren te ontslaan en hun paspoort in te nemen. Ook blijft de vrijheid van vergaderen beperkt. Verdachten kunnen zonder meer tot twaalf dagen in een politiecel vastgehouden worden.
NU 19.07.2018 De noodtoestand in Turkije is na twee jaar opgeheven. De noodtoestand werd kort na de mislukte staatsgreep in 2016 afgekondigd en is in de nacht van woensdag op donderdag verlopen.
Vanwege de noodtoestand konden bepaalde vrijheden worden ingeperkt en kon de regering zonder instemming van het parlement decreten uitvaardigen.
Sinds de mislukte staatsgreep zijn ongeveer 160.000 mensen gevangengezet en is een vergelijkbaar aantal ambtenaren ontslagen, meldde het mensenrechtenbureau van de Verenigde Naties afgelopen maart.
De noodtoestand werd in totaal zeven keer met drie maanden verlengd. President Recep Tayyip Erdogan, die onlangs is herkozen, had al beloofd de noodtoestand niet nog eens te verlengen.
Tegenstanders van Erdogan verwachten niet dat er veel zal veranderen. Door een recente grondwetswijziging heeft Erdogan meer macht dan voorheen. Het parlement buigt zich nog over nieuwe antiterreurwetten.
TM 19.07.2018 De Europese Unie heeft de stap van Turkije de noodtoestand op te heffen positief verwelkomd. In het land gold sinds de mislukte couppoging van 15 juli 2016 de noodtoestand.
In een schriftelijke verklaring zei Federica Mogherini, hoofd van het buitenlandse beleid van de EU: “Het einde van de noodtoestand die in Turkije van kracht is sinds de couppoging van 2016 is een stap naar verwelkoming.”
Maar vindt Mogherini dat “de goedkeuring van nieuwe wetgevingsvoorstellen die buitengewone bevoegdheden aan autoriteiten verlenen en verschillende beperkende elementen het positieve effect van de beëindiging kunnen dempen.”
De opmerkingen van de EU-chef lieten niet lang op zich wachten en kwamen kort na het besluit van Turkije de noodtoestand niet te gaan verlengen.
De Turkse regering heeft op 20 juli 2016 voor het eerst een noodtoestand uitgeroepen na een mislukte staatsgreeppoging onder leiding van terreurgroep FETO en diens in de VS gevestigde sekteleider. In april vernieuwde de regering de noodtoestand voor de zevende keer.
In haar verklaring bevestigde Mogherini ook de verwachtingen van de EU dat “Turkije de belangrijkste aanbevelingen van de Raad van Europa, de Commissie van Venetië en andere relevante instellingen ten uitvoer legt en de scheiding der machten tussen de uitvoerende macht en de rechterlijke macht respecteert.”
“We verwachten ook van Turkije dat alle maatregelen die een negatieve invloed blijven hebben op de rechtsstaat, de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en de fundamentele vrijheden die de kern vormen van elke democratische staat worden teruggedraaid,” merkte ze op.
Ze benadrukte ook dat “concrete en duurzame verbeteringen op het gebied van de rechtsstaat en fundamentele vrijheden van essentieel belang blijven voor de vooruitzichten van de betrekkingen tussen de EU en Turkije.”
AD 19.07.2018 Na twee jaar is in Turkije de noodtoestand opgeheven. Die werd kort na de mislukte staatsgreep in 2016 afgekondigd en verliep in de nacht van woensdag op donderdag.
Door de noodtoestand konden bepaalde vrijheden worden ingeperkt en kon de regering decreten uitvaardigen die geen goedkeuring van het parlement nodig hebben. Sinds de mislukte staatsgreep zijn ongeveer 160.000 mensen gevangengezet en is bijna hetzelfde aantal ambtenaren ontslagen, meldde het mensenrechtenbureau van de Verenigde Naties in maart van dit jaar. Ruim 50 duizend van hen werden in staat van beschuldiging gesteld.
Erdogan is ervan overtuigd dat zijn voormalige medestander, de Turkse geestelijke Fethullah Gülen,achter de mislukte coup zit. Gülen woont in de Verenigde Staten sinds 1999. Tienduizenden mensen die werden ontslagen en vastgezet worden door de regering van Erdogan gezien als Gülen-aanhangers.
De noodtoestand werd in totaal zeven keer met drie maanden verlengd. President Recep Tayyip Erdogan, die onlangs is herkozen als president, had al beloofd die niet nog eens te verlengen.
Tegenstanders van Erdogan verwachten niet dat veel zal veranderen. Door een recente grondwetswijziging heeft Erdogan veel meer macht dan voorheen. Veel aanklagers en rechters werden vervangen in de nasleep van de coup en het parlement buigt zich momenteel over nieuwe antiterreurwetten.
Elsevier 17.07.2018 De Oostenrijkse premier Sebastian Kurz wil het toetredingsproces van Turkije tot de Europese Unie direct een halt toeroepen. Volgens Kurz hebben verdere gesprekken over toetreding geen enkele zin. ‘Turkije heeft zich de afgelopen jaren voortdurend verwijderd van Europa en de Europese waarden.’
Dat zegt Kurz in een interview met de Griekse krant Ekathimerini. Oostenrijk is sinds 1 juli voorzitter van de Europese Unie, reden voor Kurz om de schijnwerpers op te zoeken.
‘Ik ben al jaren duidelijk geweest over een eerlijke relatie met Turkije,’ zegt Kurz. ‘Onderhandelingen over het EU-lidmaatschap van Turkije moeten onmiddellijk stoppen. Turkije heeft zich de afgelopen jaren voortdurend verwijderd van Europa en de Europese waarden. Tegelijkertijd moeten we ons richten op andere vormen van samenwerking tussen de Europese Unie en Turkije.’
Oostenrijk neemt geen extra migranten op
De Oostenrijkse premier heeft de inperking van de migratiestroom hoog op de agenda staan, laat hij weten. Kurz wil geen extra migranten opnemen.
Volgens Kurz is er binnen de Europese Raad in toenemende mate consensus over dit vraagstuk: ‘We juichen toe dat een groeiend aantal lidstaten het eens lijkt over de versterking van de Europese buitengrens, dat zij grensagentschap Frontex een hogere begroting en een groter mandaat willen geven, en de samenwerking willen aangaan met andere landen.’
Samenwerking op terreinen buitenland, veiligheid en defensie
Kurz staat bekend als een conservatieve kracht binnen de Europese Unie. Toch ziet hij nut in het Europese project. ‘De Europese Unie moet sterk en betrokken zijn op de belangrijke gebieden, zoals buitenlandbeleid, veiligheid en defensie. Daaronder valt ook de gezamenlijke bewaking van de buitengrens en de bescherming van onze concurrentiepositie in een globaliserende wereld.’
‘Tegelijkertijd moet de Europese Unie zich terugtrekken van veel dossiers die beter op nationaal of regionaal niveau kunnen worden afgehandeld. Dan weten we ons verzekerd van een sterke en effectieve Europese Unie.’
Kurz wil de Europese Unie dichter bij de Europese bevolking brengen. ‘Er moet geen eerste- en tweedeklas lidmaatschap ontstaan, of een dialoog waarin de een zich moreel verheven voelt boven een ander.’
Berend Sommer (1990) is sinds maart 2017 webredacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Zijn debuut Duchamp verscheen in juni 2017 bij Uitgeverij Prometheus.
NU 12.07.2018 Een rechtbank in Turkije heeft 72 mensen tot levenslang veroordeeld voor hun rol in rellen die in Istanbul ontstonden tijdens de mislukte couppoging in juli 2016.
Zij zouden burgers hebben gedood die na een oproep van president Recep Tayyip Erdogan in het geweer kwamen tegen de plegers van de staatsgreep.
Op een van de bruggen over de Bosporus in de Turkse stad kwam het tot gewelddadigheden waardoor 34 mensen om het leven kwamen.
Elsevier 11.07.2018 Maandag is Recep Tayyip Erdogan tijdens een pompeuze ceremonie opnieuw ingezworen als president van Turkije. Daarmee treedt ook het door opponenten gevreesde presidentiële systeem in. Erdogan laat er geen gras over groeien: direct na zijn officiële aantreden voerde hij een aantal ingrijpende veranderingen door.
Onder het nieuwe presidentiële systeem is er niet langer een premier in Turkije. Alle uitvoerende macht ligt daarmee bij Erdogan. Hij kan zelf ministers, hooggeplaatste rechters en topambtenaren benoemen, zonder ingrijpen van het parlement.
Controversiële benoeming van schoonzoon als minister
Onder het nieuwe systeem wordt een kabinet ingesteld dat is teruggebracht tot zestien bewindslieden. Controversieel is de benoeming van Berat Albayrak, de schoonzoon van Erdogan, tot minister van Financiën. Albayrak was hiervoor minister van Energiezaken en vervangt Mehmet Simsek – voormalig economisch strateeg bij de Amerikaanse bank Merrill Lynch en een van de weinige overgebleven Turkse politici die nog een goede band onderhield met buitenlandse investeerders. Simsek moet de ministersploeg verlaten omdat er ‘geen plek’ meer voor hem is.
Minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Cavusoglu mag op zijn post blijven, evenals de ministers van Binnenlandse Zaken Süleyman Soylu en van Justitie Abdülhamit Gül. Erdogans nieuwe vicepresident is Fuat Oktay, voormalig secretaris van de premier. Oktay wordt gezien als een van de architecten van de transformatie van het parlementaire naar het presidentiële systeem. Als minister van Handel benoemt Erdogan een vrouw: Ruhsar Pekcan, een ondernemer die eerder actief was bij de Handelskamer als aanjager van vrouwelijk ondernemerschap.
Het nieuwe kabinet komt vrijdag voor het eerst bij elkaar, als Erdogan terugkomt van de NAVO-top in Brussel.
Erdogan vaardigde al drie decreten uit na zijn benoeming
Naast de macht om ministers en rechters te benoemen, kan Erdogan vanaf nu ook per decreet regeren. Dit is vergelijkbaar met de situatie tijdens de noodtoestand die was ingesteld na de mislukte coup in juli 2016. Direct na zijn aanstelling dinsdag voerde Erdogan dan ook een aantal vergaande decreten door.
Met het eerste decreet worden 65 bestuursorganen samengevoegd tot 9 bureaus. Erdogan wil daarmee naar eigen zeggen de bureaucratie terugdringen: ‘We hebben een staatsapparaat gebouwd dat is gericht op service, niet op bureaucratie,’ verklaarde hij. Die nieuwe instituties moeten fungeren als ‘denktanks’ en beleidsvoorstellen doen en implementeren, die Erdogan vervolgens kan goedkeuren of verwerpen. Ook heeft hij de macht om de bureaus rechtstreeks op te dragen om beleidsveranderingen door te voeren.
Daarnaast vallen diverse directoraten vanaf nu onder de directe macht van Erdogan. Het gaat onder meer om het religieorgaan Diyanet en de Nationale Veiligheidsraad.
Ook gaat het academisch systeem drastisch op de schop. Erdogan heeft bepaald dat rectoren de titel ‘professor’ vanaf nu niet meer nodig hebben. De post wordt daarmee toegankelijker voor lager opgeleide kandidaten. Ook mogen rectors vanaf nu meer termijnen uitzitten. Hiervoor was dat beperkt tot een maximum van twee termijnen. Ook moesten voorheen academici van de universiteit in kwestie rectors voordragen. Dat hoeft nu ook niet meer.
Tot slot heeft Erdogan per decreet ook de macht naar zich toegetrokken om het hoofd van de centrale bank te benoemen, een instituut waarmee hij eerder dikwijls overhoop lag. Hij lost daarmee een van zijn verkiezingsbeloften in.
Critici zien het als een poging van hem om de markt te beïnvloeden, iets wat getuige de vrije val van de lire in aanloop naar de verkiezingen niet altijd even goed uitpakt. Tusiad, de grootste ondernemersvereniging, waarschuwde dinsdag dan ook direct voor het verlies van onafhankelijkheid bij de financiële institutie. De autonomie van de centrale bank is cruciaal voor een sterke economie, aldus de vereniging.
Blijvende patstelling bij onderhandelingen over EU-toetreding?
Minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu benadrukte dinsdag direct na de aanstelling van Erdogan opnieuw dat Turkije zo snel mogelijk lid wil worden van de Europese Unie (EU). Een opmerkelijke uitspraak, aangezien het land door het presidentiële systeem verder afdrijft van Europese waarden.
Eind juni – na de overwinning van Erdogan – liet de Europese Raad van Ministers zich al ontvallen dat de gesprekken over een Turkse toetreding tot stilstand zijn gekomen en dat de kans dat daarin nog verandering komt zeer klein is.
Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 webredacteur bij Elsevier Weekblad.
NU 10.07.2018 Turkije wil graag op korte termijn lid worden van de Europese Unie. Dat heeft de minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu dinsdag laten weten, een dag nadat Erdogan opnieuw als president werd ingezworen.
De uitspraak van Cavusoglu, die ook tijdens de vorige regeringsperiode van Erdogan deze functie bekleedde, is opmerkelijk. Turkije zit al jaren in de ‘wachtkamer’ voor het lidmaatschap van de EU.
Maar de EU heeft de afgelopen jaren nadrukkelijk duidelijk gemaakt dat de manier waarop Erdogan minderheden en politieke tegenstanders behandelt, een flink struikelblok is voor toetreding tot de unie. De president heeft in de afgelopen jaren, sinds de mislukte coup in juli 2016, honderdduizenden tegenstanders en critici laten opsluiten of uit hun ambt laten zetten. Het gaat om onder anderen rechters, professoren, politici en journalisten.
Ook maakt de EU zich nadrukkelijk zorgen over de behandeling van de Turkse Koerden en de inval van Turkije in de Syrische regio Afrin. De officiële gesprekken over toetreding van het land tot de unie zijn medio 2017 stopgezet. Volgens Turkije was dit besluit van de EU een “aanval op alle Europese basisprincipes”.
Basisvrijheden
De gesprekken over een eventuele toetreding van Turkije tot het Europese statenverbond zijn al in 2005 gestart. De gesprekken zijn gestrand door de achteruitgang van basisvrijheden na de coup in 2016. Maar Europa heeft nooit helemaal de stekker uit het plan tot toetreding willen trekken. Turkije heeft een sleutelrol als het gaat om de aanpak van de toestroom van migranten en de aanpak van terrorisme.
Het Europees Parlement liet echter begin 2018 weten dat de gesprekken wel zouden moeten worden stopgezet als Erdogan zijn plan zou verwezenlijken om zichzelf meer macht toe te eigenen. Dit plan is maandag in werking getreden, toen Erdogan werd ingezworen voor zijn volgende termijn.
Parlement buitenspel
De leider tekende vorige week een decreet dat hem meer macht geeft. Het ambt van premier verdwijnt en het parlement wordt deels buitenspel gezet. Erdogan kan voortaan zonder enige inspraak van het parlement ministers aanstellen of naar huis sturen.
De veranderingen komen niet als verrassing. Erdogan had vorig jaar al een referendum over zijn plannen georganiseerd. Dat won hij met een nipte meerderheid. Vooral in de grote steden stemde een grote meerderheid van de Turken tegen de plannen. De meeste ja-stemmers kwamen uit de regio Centraal-Anatolië of wonen in het buitenland.
Het referendum en de uitslag werden fel bekritiseerd door waarnemers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa. Volgens de Europese waakhond is het referendum niet eerlijk verlopen en zijn er veelvuldig ongestempelde biljetten gebruikt.
Dinsdag werd bekend dat Erdogan zijn bevoegdheden in het nieuwe presidentiële systeem heeft gebruikt voor het benoemen van zijn schoonzoon Berat Albayrak tot minister van Financiën. Albayrak was daarvoor minister van Energie.
“Dat Albayrak minister van Financiën wordt, is geen goed teken, vooral vanwege zijn nauwe relatie met president Erdogan”, zei Guillaume Tresca, ontwikkelingsstrateeg bij de bank Crédit Agricole. “Het is een teken dat Erdogan het economische beleid nog meer zal beheersen.”
NOS 10.07.2018 Mensen die niet kunnen omgaan met het veranderende Nederland, waarin mensen met verschillende achtergronden samenleven, kunnen beter “oprotten”. Dat zegt Denk-Kamerlid Kuzu in een video van de Zaanse vlogger Ismail Ilgun. Zijn opmerking leidt op social media tot kritiek en woede, onder anderen van PVV-leider Wilders.
In het vlog praat Kuzu met Ilgun over politiek, inburgering en identiteit. Volgens Ilgun, die een Turkse achtergrond heeft, “kotsen” de meeste Nederlanders hem uit. “Dat is precies het punt”, reageert Kuzu. “Door jou te zien als buitenlander, als Turk, zeggen ze eigenlijk: wij, de Nederlanders, voelen ons superieur. En die ander hoort er niet bij.”
Rollen omdraaien
Kuzu wil de rollen omdraaien. “Als het ze niet bevalt, dat veranderende Nederland, waar mensen met verschillende achtergronden samen met elkaar leven in een stad als Zaandam, in een wijk als Poelenburg, dan rotten zij maar op.”
PVV-leider Wilders reageert via Twitter op de opmerking van Kuzu. “Mijn boodschap aan Kuzu, Denk en alle andere Erdogan-lovers: snel optiefen naar Turkije!”
Inmiddels heeft Kuzu via zijn eigen Facebookpagina gereageerd op de ophef. “Als je het zonder context hoort, kan ik begrijpen dat het verkeerd kan overkomen. Het is echter te makkelijk om één zin uit een video van een half uur te knippen en dat los te trekken. Ik doe niet mee aan het sentiment eromheen en zal me blijven inzetten om de groeiende tendens van xenofobie, racisme en discriminatie een halt toe te roepen, zodat alle Nederlanders zich thuis voelen in ons land.”
In de video hieronder is het gehele vlog van Ismail Ilgun te zien. De passage waar nu ophef over is ontstaan, begint na 15:30 minuten.
NU 10.07.2018 Duitsland heeft de motorclub Osmanen Germania en aanverwante organisaties verboden, maakt het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken dinsdag bekend. De vereniging brengt volgens het departement “individuele rechten en het grote publiek” in gevaar.
Duitsland heeft eerder al grote acties tegen de club uitgevoerd. Volgens het ministerie staat de groep in verbinding met de Turkse AK-partij en kringen rond de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.
De groep, die officieel als boksclub is geregistreerd, staat bekend als Turks-nationalistisch en extreemrechts. De groep telt in Duitsland 22 lokale afdelingen en bij elkaar ongeveer driehonderd leden.
Elsevier 10.07.2018 Duitsland heeft motorclub Osmanen Germania en verwante organisaties verboden. Het ministerie van Binnenlandse Zaken in Berlijn maakte dat dinsdag bekend.
De vereniging met Turkse achtergrond brengt volgens het departement ‘individuele rechten en het grote publiek’ in gevaar.
Duitsland kwam eerder al met grootscheepse acties met soms duizend politieagenten tegen de club. Veel leden zijn actief in onder meer drugs- en wapenhandel. Volgens het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken staat de groep in verbinding met de Turkse regeringspartij AK en kringen rond de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Ook zou het banden hebben met de extreem-rechtse Turkse organisatie Grijze Wolven.
De motorclub, die officieel als boksclub is geregistreerd, telt in Duitsland 22 afdelingen en heeft bij elkaar ongeveer driehonderd leden.
‘Een ander idee van wat het is om biker te zijn’
De club zelf – opgericht door Selcuk S. en Mehmet B. – zegt steevast dat het kansarme jongeren van de straat houdt.
‘Opkomende motorclubs bestaan voornamelijk uit leden met een immigrantenachtergrond of andere nationaliteiten, die een ander idee hebben van wat het betekent om een biker te zijn,’ zei Stephan Strehlow, hoofd van de Berlijnse politieafdeling Bendecriminaliteit in 2016 tegen nieuwssite VICE. ‘Voor veel van deze nieuwe bendeleden is het lidmaatschap van een motorclub een manier om respect te krijgen en om misdaden te plegen onder de bescherming van een grotere groep.’
Club had ook afdelingen in Nederland
De Nederlandse Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Dick Schoof waarschuwde in juni vorig jaar in een rapport voor paramilitaire clubs zoals Osmanen Germania. In oktober 2016 kwam aan het licht dat de club een afdeling had opgezet in Twente. Daarna volgden afdelingen in Rotterdam, Utrecht en Tilburg. Inmiddels heeft de Nederlandse tak zich vanwege ‘verschil van inzicht’ met het Duitse hoofdbestuur weer opgeheven.
In een video uit 2015 op YouTube poseren leden van de Duitse motorclub dreigend met vuurwapens. Er is geen motor te zien.
In Nederland doet het kabinet ook pogingen om criminele motorclubs te verbieden. In december verbood de rechter de Bandidos en in juni de Satudarah. Bestrijding van motorclubs was aangekondigd in het Regeerakkoord.
Fleur Verbeek (1991) werkt sinds oktober 2017 op de webredactie. Ze studeerde Journalistiek aan de Hogeschool van Utrecht.
NU 09.07.2018 De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is maandag ingezworen voor zijn volgende termijn. In zijn toespraak beloofde hij ”een sterker Turkije” na te streven met een sterke defensie en een groeiende economie.
Erdogan was tussen 2003 en 2014 premier van Turkije. Twee jaar eerder richtte hij de AKP op, nu al jaren de grootste partij van het land. Sinds 2014 is hij president van Turkije.
De leider tekende vorige week een decreet dat hem meer macht geeft. Het ambt van premier verdwijnt en het parlement wordt deels buitenspel gezet.
Erdogan kan voortaan zonder enige inspraak van het parlement ministers aanstellen of naar huis sturen. Met zijn decreet past de Turkse president diverse wetten aan die tussen 1924 en 2017 ingevoerd zijn.
“Wij, Turkije en de Turkse bevolking, maken vandaag een nieuwe start”, stelde hij. “We laten het oude systeem achter ons, dat ons land in het verleden alleen maar economische en politieke chaos heeft gebracht.”
Referendum
De veranderingen komen niet als verrassing; Erdogan had vorig jaar al een referendum over zijn plannen georganiseerd. Dat won hij met een nipte meerderheid. Vooral in de grote steden stemde een grote meerderheid van de Turken tegen de plannen. De meeste ja-stemmers kwamen uit de regio Centraal-Anatolië of wonen in het buitenland.
Het referendum en de uitslag werden fel bekritiseerd door waarnemers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa. Volgens de Europese waakhond was het referendum niet eerlijk verlopen en zijn er veelvuldig ongestempelde biljetten gebruikt.
In de praktijk had Erdogan trouwens al de macht die hij nu officieel vastgelegd heeft. Na de coup in de zomer 2016 kondigde hij de noodtoestand af, wat hem het recht gaf fundamentele rechten van burgers te beperken en per decreet te regeren, zonder inspraak van het parlement. Sindsdien zijn honderdduizenden kritische politici, journalisten en wetenschappers opgepakt, vastgezet of ontslagen.
Reporters zonder Grenzen publiceert jaarlijks een lijst waarop de persvrijheid in de wereld geanalyseerd wordt en noemde Turkije vorig jaar ”de grootste gevangenis voor media-professionals ter wereld”.
NOS 09.07.2018 Nadat hij twee weken geleden de verkiezingen won, is Recep Tayyip Erdogan vandaag ingezworen voor zijn tweede termijn als president van Turkije. Vanaf vandaag heeft Erdogan nog meer bevoegdheden. Voor professor Izge Günal belooft dat niet veel goeds. Hij werd – net als duizenden anderen – ontslagen en weet nog steeds niet waarom.
“Als je kijkt naar het gemeenschappelijke profiel van degenen die ontslagen zijn, denken we dat het te maken heeft met het vredespamflet dat we ruim twee jaar geleden hebben ondertekend”, zegt Günal. “Maar niemand heeft ons ergens van beschuldigd. We zijn niet verhoord, dus het is gissen.”
Hij heeft weinig hoop op een goede afloop voor hem persoonlijk. “Het is een politiek besluit dat ik ontslagen ben. Pas als de politiek verandert, kan ik weer aan het werk, en mijn vrienden ook.”
Gisteren werden meer dan 18.000 ambtenaren, onder wie duizenden politiemensen en militairen, maar ook leraren en 199 medewerkers van universiteiten ontslagen. Het decreet over het massaontslag werd gepubliceerd in het staatsblad. Ook werden twaalf verenigingen, drie kranten en een tv-kanaal verboden.
“Mijn jonge collega’s van de universiteit hebben het nóg moeilijker dan ik. Ik kan als orthopedisch chirurg wellicht in een privéziekenhuis aan de slag, maar deze mensen hebben die optie niet. Ze zijn jong, kunnen niet met pensioen en ook niet werken in het buitenland. Ze hebben geen geld, geen brood”, zegt Günal.
De Turken gingen vorig jaar bij een referendum – met een krappe meerderheid – akkoord met de invoering van een presidentieel systeem. De functie van premier verdwijnt, Erdogan is als president zowel regeringsleider als staatshoofd. Verder heeft het parlement beperkte controle en Erdogan kan per decreet wetten vaststellen. De verandering werd definitief door zijn verkiezingswinst.
Erdogan sloeg in zijn inauguratiespeech in Ankara een verzoenende toon aan. Hij beloofde de rechten van alle Turken te beschermen en gerechtigheid centraal te stellen. Maar arrestaties en ontslagen lijken vooralsnog nog niet ten einde.
“Ik ben nu werkloos. Ik ben wetenschapper, ik heb de academische onderzoeken die ik deed allemaal voortijdig moeten afbreken. Ik kan mijn patiënten niet behandelen, niet naar mijn studenten, ik zit gewoon thuis”, zegt Günal, die via alle officiële wegen wil proberen om weer aan het werk te kunnen.
“Maar als je de wet hier kent: je moet eerst naar een commissie, beroep doen. En er is maar één commissie voor alle ontslagen mensen. Je pakt er een nummertje en zij beslissen of je weer aan het werk kan.”
Moeilijk maken
Zijn ervaring is dat het antwoord meestal ‘nee’ is. “Dan kun je nog naar de rechter. Als de rechter ook weigert, kun je nog naar de Hoge Raad. Als die ook weigert, kun je naar de constitutionele rechtbank. en uiteindelijk naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.”
De academicus vreest dat hij daar zo maar vijf jaar mee bezig is. “Maar wat gebeurt er in die jaren ondertussen in Turkije? Ze kunnen onderweg nog een hindernis opwerpen en het je nog weer moeilijker maken.”
NOS 09.07.2018De Turkse president Recep Tayyip Erdogan is officieel begonnen aan zijn nieuwe termijn. In zijn inauguratietoespraak zei hij dat Turkije op weg is naar een sterke regering, een sterk parlement en een sterk land. Hij belooft vooruitgang op elk gebied, van rechten en vrijheid tot grote investeringen.
Verwacht wordt dat hij later vanavond zijn nieuwe ministersploeg presenteert. De eerste kabinetszitting is vrijdag.
In zijn toespraak, die hij hield buiten het presidentieel paleis in Ankara, liet hij meteen zien wat hij van plan is nu Turkije overgaat op een presidentieel systeem, waarbij de uitvoerende macht in handen komt van de president. Deze macht verwierf hij in een referendum vorig jaar. Twee weken geleden werd hij herkozen met 52,9 procent van de stemmen.
Politieke chaos
Erdogan zei dat het presidentiële systeem een eind zal maken aan een systeem dat “het land in zware politieke, sociale en economische chaos heeft gestort”. Hij sprak over het referendum als een “goed overdachte keuze”. 51 procent van de kiezers stemde vorig jaar april vóór het vergroten van de macht van de president.
De president is nu degene die de regering benoemt, hoge ambtenaren aanstelt, decreten uitvaardigt, de begroting opstelt en de bevoegdheid heeft om de noodtoestand uit te roepen. Daarnaast is hij leider van de AK-Partij, die samen met een nationalistische partij de meerderheid heeft in het parlement.
Het parlement kan de begroting goedkeuren of afwijzen, en moet toestemming geven voor de noodtoestand en decreten die in die periode worden uitgevaardigd.
DeIslamitische Staat gaat ondergronds en probeert van daaruit nieuwe aanslagen te plegen. Daarvoor waarschuwt inlichtingendienst AIVD in haar jaarverslag. Meer dan ooit spoort de terreurorganisatie zijn strijders aan om aanslagen te plegen in Europa.
AD 07.03.2018
Wraak en de wens ‘ongelovigen te straffen’ zijn de twee belangrijkste motieven. Elke aanslag kan weer potentiële terroristen inspireren, schrijft de AIVD. De inlichtingendienst waarschuwt ook voorAl-Qaeda.
Salafisten dwingen moslims loyaal te zijn
De AIVD wijst er verder op dat verschillende salafistische stromingen hun meningsverschillen over de islam opzij zetten om gezamenlijk op te trekken. Zo proberen ze islamitisch onderwijs en het salafisme te promoten. De AIVD waarschuwt voor de dwingende manier waarop ze een beroep doen op moslims om loyaal te zijn aan de islam.
Dit gaat gepaard met intimidatie. De AIVD neemt ook de financiering van salafistische organisaties onder de loep. Opvallend is dat die organisaties zich verschuilen achter de vrijheid van godsdienst, en tegelijkertijd andermans vrijheden inperken.
175 IS-kinderen in het Midden-Oosten
Volgens de AIVD zijn er 175 Nederlandse kinderen in het gebied waar Islamitische Staat was gevestigd. Een groter aantal dan verwacht. Tweederde is geboren in Syrië of Irak. Slechts 10 procent van deze IS-kinderen is ouder dan negen jaar, en is mogelijk door de terroristische organisatie getraind.
In 2017 keerden er weinig mensen terug uit IS-gebied. De AIVD verwacht wel dat dit er meer worden, nu IS bijna al zijn grondgebied kwijt is. Islamitische Staat is nog altijd actief op het internet en spoort aanhangers aan om aanslagen te plegen. Volgens de AIVD zal de terugkeer van Syriëgangers geleidelijk gaan.
Telegraaf 08.03.2018 Nu het kalifaat van IS bijna omvalt, is het niet de tijd om op onze lauweren te rusten. Terrorisme wordt alleen maar complexer en daardoor moeilijker te bestrijden.
Dat is de boodschap van Dick Schoof, de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid(NCTV). Schoof komt vandaag terug van een reis aan de Iraakse hoofdstad Bagdad en Abu Dhabi, waar hij voorzitter was van een internationale conferentie van terrorismebestrijders uit twintig landen.
De belangrijkste zorg van al die terrorismebestrijders is volgens Schoof het gevaar van laksheid. „Gaan mensen niet te veel denken dat het wel meevalt met IS nu het kalifaat kapot is?”
Schoof snapt dat mensen denken dat nu deze ’evidente publiekstrekker’ op omvallen staat, het terrorisme minder aantrekkingskracht zal hebben. Maar hij ziet bijvoorbeeld dat andere terreurorganisaties momenteel weer opstaan en jongeren trekken. Bovendien wordt er door terreurorganisaties meer ingezet op nieuwe technologieën, zodat ze via geheime netwerken toch kunnen samenwerken vanuit verschillende landen. „Zo krijg je veel meer individuen, maar die wel in een netwerk opereren”, zegt de NCTV vanuit Bagdad.
Nu Europa?
De angst bij velen is dat moslimextremisten die niet meer kunnen uitreizen naar het kalifaat, zich in Europa willen gaan bewijzen. „Ik wil niet zeggen dat de situatie gevaarlijker wordt, maar hij wordt wel steeds complexer”, zegt Schoof. Hij wijst op het gevaar van terugkeerders die deze nieuwe generatie jihadi’s weer kunnen inspireren.
Nu IS minder krachtig is en andere organisaties nog lang niet zo ver zijn als het kalifaat was, ziet Schoof meer kansen om de aandacht van radicaliserende jongeren te pakken en ze op andere ideeën te brengen. „Door het wegvallen van die magneet van het kalifaat is er een momentum om veel zwaarder in te zetten op preventieve programma’s.” Schoof noemt het ’programma’s om jongeren goed geïntegreerd te houden in de Nederlandse samenleving’.
Er is afgesproken om terugkerende kinderen zo goed mogelijk te begeleiden. „Het klinkt soft, maar je moet ze warm opvangen. Zo gaan ze zich niet afkeren van onze samenleving.”
Trouw 07.03.2018 In Nederland vreest de regering de terugkeer van IS-strijders, en hun kinderen. Maar zijn de ‘kalifaatkinderen’ gevaarlijk? In Irak hebben ze er ervaring mee.
“Ik wil naar Amerika”, zegt Ayhem (7) in het Engels. Het Iraakse jongetje, een yezidi, wil niet bij zijn oom in het Koerdische Sharia blijven. Na zijn ontvoering door IS een aantal jaar geleden, spreekt hij alleen nog Engels en Arabisch. Nu hij terug is bij zijn familie, mist hij zijn voormalige ‘stiefmoeder’: een Amerikaanse IS-aanhangster.
De vrouw, Oumm Yousef, die vóór haar vertrek naar Syrië met haar Marokkaanse echtgenoot door het leven ging als Sam, voedde Ayhem op alsof hij haar eigen kind was. Haar oudste zoontje werd Ayhems beste vriend.
De man van Oumm Yousef is gesneuveld. Nu zit ze met haar andere kinderen in een gevangenenkamp van Syrische Koerden, net als veel andere buitenlandse IS-vrouwen, onder wie ook een aantal Nederlanders. Dat Ayhem terug is bij zijn echte familie dankt hij aan Oumm Yousef. Zij zorgde ervoor dat hij de naam van zijn echte moeder niet vergat, en gaf Ayhem aan bij de Koerden zodat hij met zijn biologische familie herenigd zou worden. Ayhems zusje, broertjes en moeder zitten nog gevangen bij IS.
Ayhems speelde tijdens zijn verdwijning een rol in de video’s die IS maakte van zijn ‘leeuwenwelpen’, de term die IS gaf aan zijn kindsoldaten. Hij is te zien in gevechtstenue, met wapens en bij karatetraining. Bij zijn ontvoerders hoorde hij weinig anders dan propaganda voor het kalifaat, al hoefde hij nog niet te bidden.
Een vuist door de ramen
Vormen kinderen die terugkeren een gevaar voor de samenleving? Medewerkers van de Koerdische hulporganisatie Seed die kinderen helpt die in terreurkampen hebben gezeten, glimlachen. In Nederland leidt die vraag regelmatig tot discussie op politiek niveau. Deze week werd bovendien duidelijk dat twee keer zoveel kinderen met een Nederlandse connectie zich bevinden in IS-gebied dan tot op heden gedacht. “Tot nu toe is het gewelddadigste geval dat ik heb meegemaakt een kind dat met zijn vuist door de ramen sloeg”, zegt teammanager Zaid Abdulla. Hij kent geen voorbeelden van kinderen die anderen aanvallen of voor ongelovigen uitmaken.
De therapeuten zien weinig aanwijzingen dat kinderen de IS-ideologie meebrengen. “Degenen die wij kenden, waren de ideeën die IS hen opdrong al kwijt (vóór de behandeling, red.)”, zegt Abdulla. Kinderen zijn als sponzen, beaamt hij: “Ze pakken nieuwe ideeën op, en passen zich aan in nieuwe situaties.”
In het geval van Ayhem vertelde IS hem dat hij alle ongelovigen, en dus ook alle yezidi’s, moest doden. Of hij dat ook wilde? “Nee, natuurlijk niet”, zegt hij met een lach op zijn gezicht. Maar hij wil geen Koerdisch leren, heeft moeite om met andere kinderen te spelen en slaapt slecht omdat hij nachtmerries heeft van de bombardementen op Raqqa.
Stigma wegnemen
Ayhems problemen komen vaak voor bij jonge yezidi’s die ontsnapten aan IS, weet Seed. Klinisch psycholoog Yusra al-Kailani zegt dat zij vaak flashbacks en woedeaanvallen hebben, opstandig gedrag vertonen en last hebben van bedplassen. “Ieder kind is anders.” Sommige kinderen zijn overgevoelig voor harde geluiden, de kleur zwart of voor baarden; anderen durven hun familie of vroegere vriendjes niet meer te vertrouwen. Sommige kinderen zijn agressief, anderen zijn juist heel passief, zegt ze. “Die hebben geen interactie op school of met de familie. Vaak wordt dit niet herkend, want niemand heeft last van ze.” Ze kunnen ook hyperactief zijn, en daarin afleiding vinden voor hun problemen.
De Seed Foundation heeft vanwege het grote tekort aan therapeuten de opleiding van specialisten zelf ter hand genomen. Bij de behandeling van de kinderen is het essentieel hun familie – vaak grootouders, of ooms en tantes – te betrekken, stelt Abdulla. “Die moeten gereed zijn om zo’n kind te ontvangen, en weten hoe te reageren. We helpen ze ook hen te begrijpen.”
Opvang is noodzakelijk, zeggen beide hulpverleners, net als het wegnemen van het stigma, dat ze bij IS waren en dus eng en gevaarlijk zijn. Anders is de kans groot dat ze geïsoleerd raken en terugkeren naar wat IS hen ooit leerde, meent Al-Kailani.
En voor Ayhem? Abdulla weet wel hoe hij hem zou helpen. “Zeker, hij wil naar Amerika, maar dat gebeurt niet zo snel. Dus zou ik hem helpen een relatie op te bouwen met zijn omgeving. En de taal te leren, zodat hij kan communiceren en vriendjes maken. Zodat hij weer kan groeien.”
AD 07.03.2018 Zo’n 30 Nederlandse jihadisten zijn vanuit het strijdgebied in Syrië en Irak ‘onderweg terug naar Nederland’. Zij zitten ergens in de regio in een vluchtelingenkamp, in een gevangenis of zijn letterlijk onderweg.
Dat stelt AIVD-baas Rob Bertholee, die gisteren het jaarverslag van de inlichtingendienst presenteerde. De dienst waarschuwt al enige tijd voor het ‘druppelsgewijs’ terugkeren van Nederlandse Syriëgangers. Nu plakt Bertholee er voor het eerst een cijfer op. ,,Van terugkeerders gaat een serieuze dreiging uit, omdat zij vaak lang in het gebied zijn geweest en waarschijnlijk zelf hebben deelgenomen aan ernstige gewelddadigheden of er getuige van zijn geweest”, aldus de dienst. Daarbij doelt de AIVD op zowel vrouwen als mannen.
Er zijn al zo’n 50 Nederlanders teruggekeerd uit Syrië of Irak, maar de meesten van hen zijn al enkele jaren terug en behoorden tot de eerste golf ‘spijtoptanten’. Het grootste deel van de 30 die nu onderweg zijn, zijn hun terugreis pas begonnen toen IS en andere jihadistische groepen zware verliezen begonnen te lijden. Bekend was al dat zeker vier Nederlandse IS-vrouwen met hun jonge kinderen in vluchtelingenkampen in Koerdisch Syrië verblijven. Ook zitten zeker drie Nederlanders vast in Turkse gevangenissen.
Vier andere Nederlanders werden eerder dit jaar in Turkije niet vastgezet, maar op het vliegtuig naar Nederland gezet. Eenmaal in ons land werden ze alsnog direct opgesloten, in afwachting van een rechtszaak. Los van de 30 jihadisten die op de terugweg zijn, zijn er momenteel nog zo’n 160 Nederlanders (van negen jaar en ouder) in het strijdgebied.
,,IS leeft nog steeds”, zei Bertholee gisteren. ,,Geografisch mogen ze dan flink wat terrein verloren hebben, ideologisch zijn ze nog springlevend. Dat zien we elke dag opnieuw.” De inlichtingenbaas doelt daarbij onder meer op jihadistische propaganda op internet. Het verlies van terrein maakt de kans op aanslagen in Europa misschien nog wel groter. ,,IS wil in zijn propaganda laten zien dat het wraak kan nemen op de internationale coalitie, waartoe Nederland behoort. Aanhangers in Europa die een aanslag overwegen, voelen meer dan ooit de druk vanuit Syrië en Irak, om in eigen land tot actie over te gaan.”
De AIVD stelde gisteren ook het aantal Nederlandse kinderen dat nog in Syrië en Irak is, flink naar boven bij: van 100 naar 175 minderjarigen ‘met een Nederlandse link’. Het gaat voornamelijk om kinderen die daar geboren zijn, met een of twee Nederlandse ouders, vaak niet ouder dan vier jaar. ,,Het is lastig om precies zicht op het aantal kinderen te krijgen. We krijgen geen geboortekaartjes”, aldus Bertholee. Ook familieleden in Nederland weten vaak niet of hun uitgereisde zoon een kind heeft verwerkt bij een Syrische vrouw.
Wel bekend is dat er Nederlandse vrouwen met hun kinderen vastzitten in door de Koerden beheerde vluchtelingenkampen in Noord-Syrië. De Koerden willen hen graag overdragen aan Nederland, maar Nederland vindt dat zij zich op eigen kracht bij een Nederlandse ambassade in Turkije of Irak moeten melden. De vrouwen beseffen dat ze zelf in Nederland de cel ingaan, maar willen terug voor de toekomst van hun kinderen. Bertholee: ,,De AIVD heeft geen mening over wat er met die kinderen moet gebeuren. We constateren wel dat je er rekening mee moet houden in welke omgeving ze, ook ideologisch gezien, hebben gezeten. Je kunt ze hier niet zomaar weer, hup, naar de basisschool sturen.”
Telegraaf 06.03.2018 De druk van terreurnetwerk Islamitische Staat (IS) op eenlingen om aanslagen te plegen in Europa groeit. Nederlandse salafisten worden opdringeriger. En in het kalifaat blijken veel meer Nederlandse kinderen te zitten dan gedacht. Dat is een greep uit de conclusies die de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) trekt in het jaarverslag, dan vandaag wordt gepresenteerd.
Het risico van aanslagen door organisaties als IS is nog steeds aanzienlijk, ondanks dat de islamitische staat in puin ligt. Het kalifaat overleeft ondergronds en de druk om aanslagen te plegen in Europa is toegenomen. De voormalige islamitische staat wil zijn internationale bestaansrecht bewijzen ten opzichte van concurrerende groepen als al-Qaeda. IS zint ook op wraak op de landen die IS hebben vernietigd, waaronder Nederland. ,,Aanhangers in Europa die een aanslag overwegen, voelen meer dan ooit de druk vanuit Syrië en Irak om in eigen land tot actie over te gaan. IS speelt hier in de propaganda bewust op in.’’
Salafisten brutaler
Het salafisme in Nederland is springlevend. Salafisten zetten hun verschillen opzij en gaan meer samenwerken. Ze krijgen zo alleenheerschappij in het aanbod van bijvoorbeeld islamitisch onderwijs. ,,Tegenspraak wordt daarbij niet geduld’’, noteert de dienst. ,,Op dwingende en vaak intimiderende toon wordt een beroep gedaan op de loyaliteit van moslims aan de islam in het algemeen.’’
De Amsterdamse burgemeester Van Aartsen bagatelliseerde twee weken geleden nog de invloed van deze stroming. De AIVD schrijft dat het bestuurders juist bewust probeert te maken van de activiteiten van salafisten. Het gaat dan om vooral om praktijken waarmee salafisten, ‘met een beroep op vrijheid van religie en meningsuiting, diezelfde vrijheden van anderen proberen in te perken’.
Veel meer IS-kinderen
Er leven veel meer Nederlandse kinderen in en rond het Syrische strijdgebied dan gedacht. Uit nieuw onderzoek van de AIVD blijkt dat er zeker 175 kinderen met een Nederlandse link verblijven in Syrië en Irak op de restanten van het kalifaat. De meesten zijn jonger dan vier. De dienst heeft op basis van nieuwe inlichtingen beter gekeken naar kinderen van Nederlandse IS-strijders bij Syrische vrouwen.
Nu het kalifaat in puin ligt, zijn er meer terugkerende IS’ers te verwachten, vooral vrouwen en kinderen. Van terugkeerders hen gaat een serieuze dreiging uit, benadrukt de dienst opnieuw. Dat komt omdat zij lang in het gebied zijn geweest. De kans is groot dat ze zelf ernstig geweld hebben gebruikt of ze zijn er getuige van geweest.
Elsevier 06.03.2018 Islamitische Staat gaat ondergronds en probeert van daaruit nieuwe aanslagen te plegen. Daarvoor waarschuwt inlichtingendienst AIVD in haar jaarverslag. Meer dan ooit spoort de terreurorganisatie zijn strijders aan om aanslagen te plegen in Europa.
Wraak en de wens ‘ongelovigen te straffen’ zijn de twee belangrijkste motieven. Elke aanslag kan weer potentiële terroristen inspireren, schrijft de AIVD. De inlichtingendienst waarschuwt ook voor Al-Qa’ida.
Salafisten dwingen moslims loyaal te zijn
De AIVD wijst er verder op dat verschillende salafistische stromingen hun meningsverschillen over de islam opzij zetten om gezamenlijk op te trekken. Zo proberen ze islamitisch onderwijs en het salafisme te promoten. De AIVD waarschuwt voor de dwingende manier waarop ze een beroep doen op moslims om loyaal te zijn aan de islam.
Dit gaat gepaard met intimidatie. De AIVD neemt ook de financiering van salafistische organisaties onder de loep. Opvallend is dat die organisaties zich verschuilen achter de vrijheid van godsdienst, en tegelijkertijd andermans vrijheden inperken.
175 IS-kinderen in het Midden-Oosten
Volgens de AIVD zijn er 175 Nederlandse kinderen in het gebied waar Islamitische Staat was gevestigd. Een groter aantal dan verwacht. Tweederde is geboren in Syrië of Irak. Slechts 10 procent van deze IS-kinderen is ouder dan negen jaar, en is mogelijk door de terroristische organisatie getraind.
In 2017 keerden er weinig mensen terug uit IS-gebied. De AIVD verwacht wel dat dit er meer worden, nu IS bijna al zijn grondgebied kwijt is. Islamitische Staat is nog altijd actief op het internet en spoort aanhangers aan om aanslagen te plegen. Volgens de AIVD zal de terugkeer van Syriëgangers geleidelijk gaan.
Berend Sommer (1990) is online redacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Zijn debuut Duchamp verscheen in juni 2017 bij Uitgeverij Prometheus.
Bij de PvdA zijn al vele gesprekken gevoerd met de leden en de achterban en zijn er onderzoeken gedaan zoals wat van Waarde is – en meer. Het ging al wat langer niet zo best !!!
De voormalige PvdA-aanvoerder Wouter Bos en andere pleitte al eens voor samenwerking tussen zijn PvdA en GroenLinks (eventueel met de SP) om in de formatie sterker te staan. Zo’n blok met zo’n 23 zetels had nu meer voor elkaar kunnen krijgen dan elk van de partijen afzonderlijk.
Het uitblijven van linksesamenwerking is kort te verklaren: de partij waarmee het goed gaat wil niet. En, voeg ik eraan toe, is geneigd tot zelfoverschatting, zoals de PvdA van Den Uyl met haar meerderheidsstrategie liet zien en GroenLinks van Klaver met het concept van ‘een beweging’ nu. zie:>hier
Kortom,“Heeft de PvdA nog bestaansrecht? Het is een harde vraag, maar je moet hem stellen.”
Denk hierbij aan de opkomst van Jan Maat, Pim Fortuyn en Geert Wilders en het ontstaan van de opkomst van de vele “Splinterpartijen” zoals geregistreerd bij de kiesraad o.a. de Piratenpartij, De Vrijzinnige Partij en Thierry Baudets Forum voor Democratie en meer en meer en nog meer.
Is dat een probleem of is het juist goed voor de democratie?
Kijk ook eens naar de studie van M.RooduijnZeitgeist.
En ook het boek “In de Schaduw van de grote Oorlog” van I.Kuypers geeft een scherp beeld van de opkomst van onvrede en onrust na de 1e WO. Uiteraard niet 1 op 1 te vergelijken met het NU !!!! Maar wel als herkenning van signalen van onrust en onvrede en het resultaat van de naween welke mede hierdoor ontaardde in de 2e wereldoorlog.
Kiezers zijn veranderlijker en kritischer geworden en er is een wantrouwen ontstaan tegenover de traditionele heersende klasse. Mensen hebben ook een afkeer gekregen van brede volkspartijen met een warenhuisachtig aanbod; ze stemmen nu liever op ‘boetiekpartijen’ voor een specifieke doelgroep, iets wat samenhangt met de individualisering.
“De sociaal-democratische partijen in Europa zijn de afgelopen decennia een liberale koers gaan varen, zowel cultureel als economisch. Ze zijn pro-Europees, pro-globalisering, pro-immigranten, pro-islam en pro-gender/feminisme. Tegelijk hebben ze hard gesneden in de verzorgingsstaat en leveren ze nauwelijks kritiek op de marktsamenleving die is ontstaan. Zo maak je mensen onzeker op cultureel en economisch gebied, een fatale combinatie. Ergens is de verkeerde afslag genomen.”
Het resultaat is dat veel van de traditionele kiezers zich niet meer beschermd voelen door de sociaal-democraten, die ze zelfs beschuldigen van ‘klasseverraad’. Vandaar de electorale vlucht naar links- en rechts-populistische partijen, al viel hun voorspelde winst dit jaar tegen. Wilders en Le Pen scoorden weliswaar goed, maar niet zo exceptioneel als verwacht. Dat was waarschijnlijk deels een gevolg van de Brexit-chaos en de Trump-chaos: door die antireclame werd het ‘jaar van het populisme’ eerder het ‘jaar van het contrapopulisme’.
Neem Nederland, het land waar het poldermodel ooit is uitgevonden om de scherpe kantjes van de arbeidsmarkt af te halen. “Hoe kunnen wij zozeer zijn ontspoord dat we het meest flexibele arbeidsland van Europa zijn geworden? Bijna geen enkele jongere krijgt meer een vaste baan, terwijl deze generatie de hoogst opgeleide aller tijden is. Mensen boven de 50 zijn ook afgeschreven.
Tegelijk is er een totale stress-samenleving ontstaan voor de middengroep, die zich drie keer over de kop werkt met de kinderen ernaast. De PvdA en de FNV, de sociaal-democratische beweging, zijn medeverantwoordelijk voor deze sfeer rond arbeid. Daar is de partij terecht voor afgestraft.
Derde Weg
Pas in de jaren negentig vonden de sociaal-democraten een antwoord met hun Derde Weg: ze kozen voor een frisse, optimistische koers met ruim baan voor het bedrijfsleven. Ze omhelsden de toekomst en bewandelden voortaan een middenweg tussen het rechtse neo-liberalisme en het ouderwetse vakbondssocialisme.
De Derde Weg ging gepaard met een enthousiaste globalisering, die in het begin veel groei en welvaart opleverde. Maar recentelijk is er volgens Cuperus een ‘kantelpunt’ ontstaan waarbij de globalisering voor het eerst niet meer bijdraagt aan de verzorgingsstaat maar wel aan de ongelijkheid.
Verbond met de markt
Leiders als Blair, Kok, Schröder en Clinton hadden aanvankelijk veel succes met deze strategie. Maar het verbond dat ze met de markt aangingen, kostte hen uiteindelijk de kop. Ze braken moeizaam verworven zekerheden van werknemers af, werkten mee aan privatiseringen en versoberden de verzorgingsstaat. Tegelijk omarmden ze de immigratie, ook al drukte dat de lonen van de werknemers aan de onderkant van de samenleving.
De Derde Weg ging gepaard met een enthousiaste globalisering, die in het begin veel groei en welvaart opleverde. Maar recentelijk is er volgens Cuperus een ‘kantelpunt’ ontstaan waarbij de globalisering voor het eerst niet meer bijdraagt aan de verzorgingsstaat maar wel aan de ongelijkheid.
Toch is cultuurhistoricus René Cuperus (Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de PvdA) al met al niet optimistisch over de toestand van de sociaal-democratie, die ooit als missie had om van iedereen een middenklasseburger te maken. Van dat ideaal zijn westerse samenlevingen volgens hem ver aan het afdrijven, mede als gevolg van de immigratie en groeiende sociale ongelijkheid.
Hij vreest dat het minimaal vijftig jaar gaat kosten om de grote groepen Oost-Europese en Noord-Afrikaanse immigranten economisch mee te krijgen en hen te integreren in de ‘leidcultuur’ van de westerse democratische rechtsstaat en verzorgingsstaat. “Je kunt het natuurlijk als een voordeel zien dat er onder deze omstandigheden eigenlijk meer dan ooit behoefte is aan een grote sociaal-democratische partij. Maar in plaats van zo’n partij heb ik toch liever een sociaal-democratische samenleving.”
Elsevier 10.01.2019 Populisme, aldus politicoloog Cas Mudde, is een ‘dunne ideologie’ die een patstelling opwerpt tussen volk en elite. Waarbij dat goede volk wordt verraden of gecorrumpeerd door een slechte elite, schrijft Max van Duijn.
Weinig politici noemen zich een populist en vele wijzen die term verontwaardigd van de hand. Het woord ‘populisme’ roept immers negatieve associaties op van volksmenners die onwetende burgers honing om de mond smeren. Maar in feite is populisme een politiek neutraal mechanisme dat door zowel links als rechts kan worden gebruikt. Sterker, populisme kan juist een heilzame werking hebben op het bestendigen van het democratisch bestel.
Lokaal politicus Max van Duijn(1999) is publicist en student geschiedenis en politicologie in Leiden. Zijn onderzoek naar rechts-populisme werd in 2017 genomineerd voor het wetenschapscongres van de Universiteit Leiden.
Tot in het eerste decennium na de eeuwwisseling werd populisme gebruikt als synoniem van extreem-rechts. Publicist en later politicus Pim Fortuyn bijvoorbeeld was voor velen een herrezen fascist. Ook de opmars in de jaren negentig van FPÖ-politicus Jörg Haider in Oostenrijk was internationaal omstreden en leidde tot massale protesten.
Maar dat is veranderd. De laatste jaren is het stigma op sceptici van immigratie, multiculturalisme en de open grenzen vervaagd. Het wordt steeds meer ‘normaal’ gevonden om populistisch te stemmen: de sociale druk om dat niet te doen, is minder groot.
En de problemen die door politici als Fortuyn en Haider werden aangekaart, worden inmiddels ook breed gedeeld en meer geaccepteerd. De vaak populistische partijen die deze problemen agendeerden, hebben in die zin dan ook een emancipatieslag gemaakt in het politieke discours.
Trump en Brexit kwamen helemaal niet onverwacht
Sindsdien is het populisme in een stroomversnelling geraakt. Vooral in 2016 leek een opmars ervan niet te stuiten. De Britten besloten de Europese Unie te verlaten, maar wellicht nog groter was de verbijstering na de overwinning van de Amerikaanse presidentsverkiezingen door Donald Trump. Voor velen was dit nieuws als een klap in het gezicht, gevolgd door totale ontreddering. Trumps overwinning was als een blikseminslag die de politiek op haar grondvesten deed schudden.
Toch is de opmars van het populisme geen onverwacht fenomeen. Het gevoel van totale verrassing, alsof de beweging uit het niets kwam, is misplaatst. Het zegt meer over degenen die erdoor werden verrast, dan over de populistische partijen en de kiezers zelf.
Het populisme is niet een incidentele uitbarsting van onvrede, maar, zoals historicus en journalist Hans Wansink schrijft in zijn boek De populistische revolutie, iets wat langer speelt: ‘een historische ontwikkeling’.
Populisme waait niet vanzelf over
Sommigen geloven dat problemen zichzelf oplossen, met het verstrijken van de tijd. Maar populisme is niet iets tijdelijks dat vanzelf overwaait. Integendeel, het is iets wat al twintig tot dertig jaar op de achtergrond speelt en latent aan de oppervlakte aanwezig is. In die jaren is de spanning en de druk alleen maar toegenomen.
Zoals een seismoloog de aarde voelt trillen en weet dat er een aardbeving op komst is, zo is het de taak van de politicoloog om de vinger op de pols van de tijd te leggen en te begrijpen in welke richting kiezers zich bewegen. Want de voedingsbodem voor populisme is onverminderd aanwezig. En de schokken die we de laatste jaren hebben gevoeld, zijn slechts voortekenen voor een aardbeving die nog moeten komen.
De ‘stille’ revolutie die zich nu voltrekt, kan zich binnen enkele jaren openbaren en op de voorgrond treden. Dat wil zeggen dat populistische krachten de regering gaan domineren. Nu is dat in het merendeel van de Europese landen nog niet het geval. Wel zien we over de brede linie de geleidelijke zetelwinst die populistische politieke partijen boeken. Het codewoord voor deze ‘stille’ revolutie is dan ook de populistische revolte. ‘Ongenoegen’ is bij uitstek het woord om deze politieke tijdgeest te omschrijven. En dat in de breedste zin van het woord: sluimerende onvrede, politiek cynisme, machteloosheid en pessimisme. Waarom het populisme alleen maar sterker zal worden en tot een blijvende politieke aardverschuiving zal zorgen, komt door de oorzaken van de populistische opmars: ontwikkelingen op de lange termijn als mondialisering, economische onzekerheid en immigratie.
Ondanks populisten is de politieke koers niet verlegd
Te lang zijn de verliezers van deze maatschappelijke veranderingen genegeerd. En veel mensen voelden dat ook zo. Zij keerden zich af van gevestigde partijen en gingen op zoek naar politici die hun zorgen erkenden. Het populisme bestaat daarom bij de gratie van het falen van de gevestigde politiek. Als de traditionele partijen geen antwoorden hebben op grote maatschappelijke kwesties, dan steken populistische bewegingen de kop op.
Om die reden vervult het populisme een wezenlijke functie in een democratie: het fungeert als een rookmelder, een signaal voor de gevestigde politiek dat ze iets over het hoofd heeft gezien en in actie moet komen.
Maar actie bleef uit. Nederland kende Hans Janmaat (Centrumpartij), Jan Marijnissen (SP) en Pim Fortuyn (Lijst Pim Fortuyn), gevolgd door Geert Wilders (PVV) en later Thierry Baudet (Forum voor Democratie) als de meest recente ster aan het populistische firmament. Ieder op zijn eigen manier was een rookmelder om de gevestigde politiek wakker te schudden.
En hoewel van het CDA en de VVD wordt gezegd dat zij fors naar rechts zijn opgeschoven, vooral in culturele zin, is de koers die Nederland vaart niet ingrijpend verlegd. Dat heeft mede te maken met dichtgetimmerde coalitieakkoorden, waarbij verkiezingsbeloften tegen elkaar worden uitgeruild. Dit resulteert in beleid waarin de achterban zich nog maar weinig herkent.
Daarnaast speelt het Nederlandse politieke systeem zelf een rol: onze stem als kiezer is al een compromis doordat we niet per thema kunnen stemmen, maar een ideologisch totaalpakket aankruisen. Zo kan het zijn dat een kabinet wel op een meerderheid in het parlement kan rekenen, maar als beleid wordt uitgesplitst in bepaalde onderwerpen steun onder de bevolking ontbreekt.
Zo hadden politici decennialang andere opvattingen over Europese integratie en multiculturalisme dan het merendeel van de bevolking had. En voor burgers is het lastig om daarin bij te sturen.
Terug naar de wortels van de bloei van het populisme. Onder meer economische onzekerheid, massale migratie en mondialisering hebben een voedingsbodem geschapen voor een sluimerende onvrede. De greep op ons leven wordt verzwakt. Elke verandering kent winnaars en verliezers. Op zich is dat geen probleem, maar als overheid moet je via beleid wel een bepaalde herverdeling tot stand brengen om de verliezers te compenseren. Anders gaan zij morren.
Dat is bondig samengevat de kern van het probleem. Veel mensen zijn een gevoel van houvast en controle kwijtgeraakt. Dat maakt ze onrustig. En dat latente gevoel van ongenoegen komt soms tot een uitbarsting. De gelehesjes-beweging is daarvan een voorbeeld. Een zichtbare golf van onvrede, van mensen die vrezen hun rekeningen niet meer te kunnen betalen. Wie heeft er nog oog voor hun belangen? Wie vertegenwoordigt ze nog?
Machteloosheid is het credo van de middenklasse in de westerse wereld.
Het probleem voor de overheid is dat haar bewegingsruimte om de nadelen van mondialisering te compenseren vrij beperkt is. Het is niet alleen een kwestie van ‘willen’, maar ook van ‘kunnen’. Welke greep heeft de staat immers nog op de economie? Zoals de Duitse economisch socioloog Wolfgang Streeck stelt in de Volkskrant heeft de economie zich bevrijd uit de democratische inbedding door te internationaliseren.
Met andere woorden: de markten zijn geglobaliseerd, maar de democratie niet. En dat zorgt voor spanning. Daarnaast heeft de Europese Unie meer macht naar zich toegetrokken en is het door de interne markt lastiger geworden om een nationaal economisch beleid te voeren.
Hoe compenseer je mensen voor vervreemding?
Na de Tweede Wereldoorlog compenseerde de opbouw van een verzorgingsstaat de verliezers van open grenzen en de lagelonenpolitiek, schrijven de politicologen Hans Vollaard en Niels van Willigen. Het zou in de lijn der verwachting liggen dat de actuele verliezers van de mondialisering dan ook via de verzorgingsstaat worden opgestuwd in de vaart der volkeren. Maar de praktijk is weerbarstiger: ‘De vraag is wat er nu nog te bieden is aan de verliezers van de lagelonenpolitiek en open grenzen: de welvaartsstaat geldt immers steeds meer als hinderpaal voor internationale concurrentiekracht.’
Voor overheden is het daarom zoals gezegd niet alleen een kwestie van ‘willen’ maar ook van ‘kunnen’. Helemaal als je het culturele aspect erbij betrekt. Hoe compenseer je mensen voor vervreemding, sociale onthechting en verwatering van de nationale identiteit? En heeft iedere democratie niet een bepaald territoir nodig om te kunnen bloeien? Is de natiestaat niet een voorwaarde voor een functionerende democratie?
Nederland dreigt uiteen te vallen
Hoe de verliezers als gevolg van mondialisering, immigratie en economische onzekerheid kunnen worden gecompenseerd, is dé grote vraag die ons in deze tijd bezighoudt. En bij gebrek aan antwoord vanuit de traditionele politieke partijen, zoeken mensen naar profeten die het wel weten. Populistische partijen nemen die rol graag op zich.
De traditionele politiek kan dus niet eindeloos op zich laten wachten. Ze moet aan de slag. De tijd werkt immers in het voordeel van de populisten: zolang een antwoord uitblijft, worden zij alleen maar sterker. Bovendien dreigt Nederland uiteen te vallen in twee ‘gescheiden werelden’, zoals opiniepeiler Maurice de Hond het omschreef.
Een ideologische patstelling tussen twee fundamenteel verschillende waardesystemen: het nationalisme van een verarmde middenklasse tegenover een Randstedelijk, hoogopgeleid kosmopolitisme. Deze hardnekkige tweedeling mag niet worden onderschat. De winnaars en verliezers groeien steeds verder uit elkaar. Het antwoord op deze nieuwe ‘sociale kwestie’ mag dan ook niet op de lange baan worden geschoven.
Stilstand betekent achteruitgang. De traditionele politiek moet daadkrachtig het voortouw durven nemen. Uiteindelijk moet zij het oplossen van dit vraagstuk in goede banen leiden. Dat deze taak wacht, is al jaren bekend. Toch ben ik somber gestemd over waar we over dertig jaar staan. Ik denk dat deze nieuwe sociale kwestie de gevestigde politiek boven het hoofd zal groeien.
En dat bedoelde ik eerder ook met de schokken die we in 2016 voelden: de Brexit en inauguratie van Donald Trump als president van de Verenigde Staten zijn slechts voortekenen van de echte aardbeving die nog moet komen.
Als het antwoord op de sociale tweedeling uitblijft en de gevestigde politici niet weten wat ze moeten doen, is de toekomst grillig. De verliezers van de mondialisering raken steeds verder achterop en dreigen zich af te zonderen van de rest van de samenleving. Vervolgens zullen zij radicaliseren in hun onvrede.
Maar waarom zouden we moeten verwachten dat de gevestigde partijen er niet in zullen slagen om een afdoende antwoord op de nieuwe sociale kwestie te formuleren? Waarom zou compensatie voor de verliezers uitblijven?
Omdat de energietransitie er nog eens bovenop komt. Het gaat niet alleen meer over migratie, mondialisering en veranderingen op de arbeidsmarkt. De grootste, en meest uitdagende opgave ligt nog voor ons. En intussen is het besef dat die energietransitie snel moet gebeuren gemeengoed geworden.
Niemand lijkt te weten wat we moeten doen
Maar niemand weet hoe we dat moeten gaan aanpakken. Zowel praktisch, juridisch als politiek stijgt de energietransitie ons boven het hoofd. Om over de kosten en wie die honderden miljarden euro’s moet gaan betalen nog maar te zwijgen.
We bevinden ons tussen hamer en aanbeeld. Niet alleen de erfenis van de naoorlogse periode, oftewel de verliezers van de open grenzen en mondialisering, moet worden gecompenseerd. Er is ook de nieuwe sociale kwestie met een versterkende factor: de energietransitie.
Want hoe je het ook wendt of keert, burgers moeten via heffingen en belastingen deze transitie gaan betalen. Bedrijven zullen de kosten om te verduurzamen doorberekenen in de prijs van hun producten. Anders trekken zij weg naar gunstigere vestigingslanden. Kortom, de burger lijkt de klos. En meer dan ooit ontbreekt het aan een plan.
Maar wat, zoals de gevestigde partijen steeds beweren, als de ideeën van populistische partijen schijnoplossingen zijn? En wat als ook zij de nieuwe sociale kwestie niet het hoofd kunnen bieden? Wie weet wordt het parlementaire populisme, bij gebrek aan resultaat, dan opgevolgd door een nieuwe revolutionaire ideologie die het oude systeem omver wil werpen.
Net als in Frankrijk (1789) en Rusland (1917) gebeurde. Dat klinkt onheilspellend. We hebben immers vaak het idee dat de orde zoals we die nu kennen voor eeuwig is. Maar dat dachten de Romeinen ook in de vierde eeuw.
De tijd zal het leren. Voor nu zijn dat voorspellingen waaraan ik me niet te veel wil wagen.
Het populisme is de polsslag die we in de gaten moeten houden
Wellicht staan we aan de vooravond van een wisseling van de wacht. Zal de gevestigde politiek overleven, of zal ze de scepter van de macht moeten afstaan aan haar tegenspeler? En zo ja, zal het populisme slagen daar waar haar voorganger faalde? Het populisme is de polsslag die we in de gaten moeten houden.
Zoals hoogleraar politicologie Tom van der Meer stelt in zijn boek Niet de kiezer is gek, zijn de gevestigde partijen aan zet. Zij moeten reageren op de rookmelder die is afgegaan. ‘Er is geen crisis van de democratie, er is een crisis van de gevestigde partijen. Zij zitten op een doodlopend spoor, maar blijken niet bij machte bij te sturen.’
Is de westerse wereld het nieuwe Romeinse Rijk dat langzaam verzwakt, en slechts een schaduw van zichzelf wordt? Is onze wereld de nieuwe Republiek die van wereldmacht in de zeventiende eeuw werd ingehaald en achterop raakte bij Engeland, Frankrijk en Pruisen?
Of maken we juist een wedergeboorte mee, een nieuwe opleving van het politieke systeem? Het is aan de traditionele partijen om hierop te antwoorden. Zij hebben de kaarten in handen. Zij zijn aan zet.
‘Op de lange termijn,’ sluit Van der Meer zijn boek af, ‘zouden gevestigde partijen wel gek zijn als ze op deze doodlopende weg doorgaan.’
AD 01.10.2018 Minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) vindt dat partijen als PVV en Forum voor Democratie meer weerwoord moeten krijgen. Hoewel ze deze partijen niet bij naam noemde, verwees ze er zondag tijdens de Abel Herzberg-lezing naar in haar betoog de democratie beter te beschermen.
Wie bepaalt eigenlijk wie de Nederlandse vreemdeling is, en wie niet?, aldus Sigrid Kaag .
,,We merken steeds meer dat delen van de samenleving vatbaar zijn voor halve waarheden, manipulatie, fake news, die de internationale orde typeert als ‘cultuur-marxistisch project’,’’ zei ze. Ze hekelde partijen die gebedshuizen willen sluiten, omdat dat ingaat tegen de waarden waar onze samenleving volgens Kaag voor staat.
Kaag trok een vergelijking met de Weimar-republiek, het Duitsland van net na de Eerste Wereldoorlog, waar de democratie omver werd geworpen door steeds radicalere partijen die opkwamen. Volgens haar is het onverteerbaar dat er ‘steeds meer stemmen zijn die roepen: weg met het Europees recht’.
Volgens Kaag wordt te makkelijk vergeten dat de Europese Unie een geslaagd project is. ,,Wat niet op waarde wordt geschat, kan verloren gaan.’’ Volgens haar riskeren er niet voor niets zo veel migranten hun leven om naar Europa te komen.
Ze haalde de voormalige Amerikaanse president Obama aan die eraan herinnerde dat Europa voor de EU voortdurend geplaagd werd door oorlog en ellende. Daar mag volgens Kaag niet te makkelijk aan voorbij worden gegaan. ,,Het geweld dat ons continent eeuwen heeft verscheurd, is niet zo maar bedwongen.’’ Dat de EU kan worden verbeterd, betekent volgens haar niet dat die moet worden afgebroken.
In de lezing vertelde Kaag ook dat ze regelmatig wordt geconfronteerd met haar afwijkende identiteit, omdat ze is getrouwd met een Palestijnse man. En dat ze regelmatig moet uitleggen dat haar dochter echt háár dochter is, alleen maar omdat ze er ‘anders’ uitziet. ,,Soms word ik, vanwege mijn huwelijk en carrière, behandeld als vreemdeling in eigen land.
En dan vraag ik me af: wie bepaalt dat eigenlijk? Wie de Nederlandse vreemdeling is en wie niet? In het stereotype hoor ik daar soms kennelijk toe, en pijnlijker: ook mijn kinderen.’’
Minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, D66) brak met een Haagse wet toen ze zondag de Abel Herzberglezing uitsprak. Een minister, zou luidt de ongeschreven regel op het Binnenhof, spreekt doorgaans alleen over onderwerpen binnen de eigen portefeuille. Alleen als de context het toelaat, is het mogelijk om daarvan af te wijken.
Maar Sigrid Kaag, die tot voor kort internationale functies voor de Verenigde Naties bekleedde, is nog altijd een buitenstaander in de binnenlandse politiek. Haar lezing luistert als het relaas van iemand die zich nog weet te verbazen over wat in Den Haag allang normaal wordt gevonden.
In haar toespraak riep Kaag op om de stilte over populisme te doorbreken. Impliciet leverde ze kritiek op de PVV en Forum voor Democratie, toen ze sprak over „de stilte van het zwijgen als een totaalverbod op de bouw van gebedshuizen wordt bepleit”. Of toen ze zei dat mensen verleid worden „met een bedrieglijke notie van een romantisch negentiende-eeuws nationalisme. Een zogeheten ‘terugkeer’ naar de soevereine natiestaat.”
Maar haar kritiek reikte verder. Ze doelde, zeggen bronnen rondom de minister, ook op Denk, toen ze betoogde dat „mensen niet gereduceerd kunnen worden tot één kenmerk van hun wezen”. Denk is bekritiseerd om de filmpjes die ze op YouTube plaatsen over het stemgedrag van Kamerleden met een migratieachtergrond.
Verhulde kritiek op het CDA
Kaag sprak over het publieke debat, waar ze hoorde dat „een grotendeels onbenoemde ‘elite’ het land in de uitverkoop zou hebben gedaan”. Het was een vrijwel directe verwijzing naar de HJ Schoo-lezing van CDA-leider Sybrand Buma. Hij omschreef daarin hoe „de gewone Nederlander verweesd achterbleef”. „Alsof de elite er met hún vrijheid en gelijkheid vandoor ging en ze aan de nieuwkomers gaf.”
Kaag richtte zich ook tot politiek in het algemeen. „Wie zwijgt over de eerste stappen in het proces van uitsluiting van bevolkingsgroepen, van het uithollen van burgerrechten, vrijheid en menselijke waardigheid, verliest ook zelf zijn waardigheid en vrijheid.”
Inspelend op anti-EU sentimenten zei Kaag: „Ik geloof in het internationale en Europese bestel dat we hebben opgebouwd in de nasleep van de Tweede Wereldoorlog.” Waar coalitiepartner CDA voor de uitwassen van globalisering waarschuwde, zei Kaag: „Ik geloof in de kracht van internationale samenwerking.”
Opvallend waren de juichende reacties op Kaags toespraak. Eduard Nazarski, directeur van Amnesty International Nederland, oud-Tweede Kamervoorzitter Frans Weisglas (VVD) en PvdA-fractievoorzitter Lodewijk Asscher noemden het een „prachtige lezing”.
Berisping en geruststelling ineen
Misschien ligt dat hieraan: de woorden van Kaag klinken als een berisping aan het Binnenhof én een geruststelling aan een deel van de bevolking. Aan het ‘stille midden’ waar zo veel over geschreven en gezegd is, mensen die zich niet mengen in het gepolariseerde debat over identiteit, maar er wel zorgen over hebben, en aan minderheden.
Haar zorgen lijken oprecht, omdat ze persoonlijk zijn. Kaag is gehuwd met een Palestijn en moeder van vier kinderen. Daarover zegt ze dat ze soms moet uitleggen dat haar dochter, „die anders oogt”, ook echt van haar is. „Soms word ik, vanwege mijn huwelijk en carrière, behandeld als vreemdeling in eigen land.”
Ook binnen D66 wordt haar lezing vol lof ontvangen. Partijgenoten twitteren linkjes naar de lezing en komen superlatieven tekort.
Zelfs FvD-fractievoorzitter Thierry Baudet twitterde een compliment, al bevatte dit ook een sneer. Volgens hem is het een „mooie, literaire lezing” die ook nog eens „beeldend en onderhoudend” was opgetekend. Maar hij noemde het ook „filosofisch totaal verward.” Elders aan de rechterzijde van het politieke spectrum werd Kaag soms juist fel aangevallen.
Op het goede moment voor D66
De lezing komt D66 ook goed uit. Het eerste jaar in de regering viel de partij zwaar, het zwaarst van alle vier de coalitiepartijen. Er kwam een eind aan het raadgevend referendum. De Wet op de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten, waar D66 als oppositiepartij kritisch over was, werd aangenomen. En vorige maand lag zelfs het privéleven van partijleider Alexander Pechtold op straat.
Aanstaande zaterdag is het partijcongres, waar veel heikele onderwerpen worden besproken en Pechtolds koers ter discussie staat. Dat leden in aanloop naar het weekend een toespraak horen die ze inspirerend vinden, kan de stemming verbeteren.
Elsevier 08.11.2017 Afgelopen dinsdag publiceerde de Leidse historicus Geerten Waling een column op deze site waarin hij mij bekritiseerde naar aanleiding van een tweet waarin ik schreef dat de plannen van Geert Wilders en Flip Dewinter om de Brusselse wijk Molenbeek te bezoeken mij ‘ergens deden denken’ (ja, ik drukte me voorzichtig uit) aan de mars die de leider van de British Union of Fascists, Oswald Mosley hield op 4 oktober 1936 door East End Londen. Een (arme) wijk waar zich destijds veel joodse migranten uit Oost-Europa hadden gevestigd.
Dat Waling moeite heeft met vergelijkingen tussen het hedendaagse radicaal-rechtse populisme en politieke ontwikkelingen aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog, is zijn goed recht. Sterker nog, een open discussie over het nut van dit soort vergelijkingen is meer dan welkom. Ik ben dan ook blij voor de gelegenheid die hij mij biedt om in meer dan 140 tekens uit te leggen wat ik bedoel.
Zoals ik eerder in een door het Leidse Universiteitsblad Mare georganiseerd gesprek tussen mij en Paul Cliteur (december 2016) heb duidelijk gemaakt, betekent in de wetenschap vergelijken niet dat dingen hetzelfde zijn, maar is het een methode om overeenkomsten én verschillen systematisch in kaart te brengen.
Als ik dan naar de nu al vijftien jaar durende tirade van Geert Wilders tegen ‘de’ islam en ‘moslims’ kijk, dan valt moeilijk te ontkennen dat zowel Mosley als Wilders een grote groep mensen louter op grond van hun godsdienstige overtuiging over een kam scheert en als ongewenst en gevaarlijk stigmatiseert. Dat in het geval van moslims een zeer kleine minderheid een terroristische weg is ingeslagen, is geen rechtvaardiging om de overgrote meerderheid die dat terrorisme net zo zeer verafschuwt, in het verdachtenbankje te plaatsen.
Wilders gebruikt apocalyptische beeldspraak
De joden vormden volgens Mosley ‘hordes door Moskou betaalde agenten’ die erop uit waren de Engelse samenleving te vernietigen. Wilders gebruikt een vergelijkbare apocalyptische beeldspraak. Dat maakt hem nog niet tot een fascist, maar net als bij Mosley is het ‘bezoek’ aan een wijk waarin de overgrote meerderheid van de inwoners het object van hun campagnes vormt, een doelbewuste politieke strategie om te provoceren en de eigen partij te profileren over de rug van een groep die toch al in de marge van de samenleving verkeert.
Anders dan Waling denk ik dat de jaren dertig een bijzonder interessante en leerzame periode vormen als we hedendaags populisme willen begrijpen. Daarmee zeg ik niet dat de geschiedenis zich herhaalt of dat de PVV een fascistische partij is, maar bepaalde uitsluitingsmechanismen vertonen wel degelijk opvallende overeenkomsten. Het is de taak van de historicus om die op te sporen.
Jammer van Walings onterechte verdachtmakingen
En dan nog dit. Geerten Waling is een goed historicus die interessante boeken heeft geschreven over de Nederlandse politieke cultuur. Het is daarom jammer dat hij een groot deel van de ruimte in zijn column gebuikt om mij op grond van ‘anonieme bronnen’ verdacht te maken als onderzoeksdirecteur van het Internationaal instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) en mij (en mijn collega Maurits Berger) dingen in de mond legt die wij nooit hebben gezegd, of denken. Bijvoorbeeld dat ‘de islam een godsdienst van vrede is’.
Het zou hem sieren als hij zich voortaan houdt aan de grondregels van het historische (en journalistieke) metier.
Van een vertrouwensbreuk is geen sprake, maar het Nederlandse partijwezen is verre van robuust
Van een vertrouwensbreuk met de gevestigde politieke orde is, in tegenstelling tot Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk, bij ons niet echt sprake. Onze politieke leiders genieten veel vertrouwen als het gaat om belangrijke zaken als de bestrijding van terrorisme, het bevorderen van economische groei en hun functioneren in de Europese Unie. Juist deze thema’s worden in andere landen geëxploiteerd door populisten van zowel links als rechts.
In de ogen van de Nederlandse kiezers schieten de politieke leiders evenwel tekort bij het reguleren van immigratie en integratie, het tegengaan van ongelijkheid en het veiligstellen van de pensioenen. Ook dit zijn onderwerpen die populisten graag aangrijpen om ontevreden kiezers te mobiliseren.
Voeg daarbij dat de Nederlanders negatief zijn over politieke partijen, hun neiging compromissen te sluiten en menen dat de meeste politici geen begrip hebben voor de problemen van ‘mensen zoals wij’, dan is duidelijk dat het Nederlandse partijwezen verre van robuust is.
De uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart bevestigt die fragiliteit. De regeringscoalitie van VVD en PvdA werd weggestemd, de rechts-populistische PVV consolideerde zich als tweede partij van het land. Maar de verkiezing verschafte geen duidelijkheid over een door een meerderheid van de kiezers gewenste coalitie.
Door de fragmentatie van het politieke landschap zijn er voor een parlementair meerderheidskabinet niet minder dan vier partijen nodig. Het feit dat de betrokken partijen geen enkele openheid verschaffen over het verloop van de kabinetsformatie, versterkt het gevoel dat kiezers en gevestigde partijen geen boodschap aan elkaar hebben.
Wanneer populisten maatschappelijke kwesties aan de orde stellen waarvoor de gevestigde partijen weglopen, leveren ze een positieve bijdrage
Hoe sterker dat gevoel leeft, hoe meer mogelijkheden er zijn voor populisten en andere protestpartijen. Op zichzelf hoeft dat geen bedreiging te zijn voor de parlementaire democratie. In ons stelsel van evenredigheid ligt de drempel voor nieuwkomers laag, zodat op lokaal en landelijk niveau hun stem snel doordringt.
Wanneer populisten maatschappelijke kwesties aan de orde stellen waarvoor de gevestigde partijen liever weglopen, leveren ze een positieve bijdrage aan de democratie.
De radicaal-rechtse propaganda van columnist Derk Jan Eppink mag niet onbeantwoord blijven.
VK 25.07.2017 Derk Jan Eppink begint zijn recente column (O&D, 19 juli) met een verwijzing naar een opiniestuk over populisme dat ik onlangs in The Guardian (7 juli) publiceerde. Nu is het natuurlijk leuk dat Eppink mijn stuk heeft gelezen, maar het is pijnlijk dat hij het niet heeft begrepen.
Ik schrijf inderdaad dat populisme niet kan worden verslagen door immigratiebeperking. Dit is omdat populisme niet gaat over externe vijanden (‘de immigranten’) maar over interne vijanden (‘de elite’). Het is waar dat de meeste rechts-populistische partijen primair op basis van hun anti-immigrantenprogramma worden gesteund, maar dat is vanwege hun nativisme (dat wil zeggen: xenofoob nationalisme), niet hun populisme. Er zijn verschillende (linkse) populisten die niet anti-immigrant zijn, zoals het Griekse Syriza of het Spaanse Podemos.
De echte anti-immigratiekiezer verkiest het origineel boven de kopie
Overigens is hiermee niet gezegd dat rechts-populistische partijen via immigratiebeperking kunnen worden bestreden. Ja, Mark Rutte heeft de opkomst van het ‘verkeerde populisme’ van Geert Wilders voorlopig een halt toegeroepen, en Sebastian Kurz doet momenteel hetzelfde in Oostenrijk, maar zowel de PVV als de FPÖ blijven bestaan als respectievelijk tweede en derde partij van het land. Want zoals Jean-Marie Le Pen al in de jaren negentig opmerkte: de echte anti-immigratiekiezer verkiest het origineel boven de kopie.
Maar ik wil eigenlijk primair reageren op de kern van Eppinks column, waarvoor hij mijn opiniestuk als stroman gebruikt. De column is een pseudo-intellectuele verdediging van de huidige Spengleriaanse visie op Europa van prominente islamofobe denkers in verschillende Europese landen, van het voormalig lid van de Raad van Bestuur van de Duitse Bundesbank Thilo Sarrazin tot de Franse auteur Michel Houellebecq en de Britse neoconservatief Douglas Murray.
Ja, hij verklaart zelfs Jean Raspail tot visionair, en stelt tussen neus en lippen dat diens racistische boek Le Camp des Saints niet meer controversieel is wat meer zegt over de kringen waarin Eppink verkeert dan over de inhoud van het boek. Le Camp des Saints inspireert sinds 1973 westerse racisten en islamofoben, inclusief Steve Bannon en Stephen Miller, de belangrijkste radicaal-rechtse adviseurs van de Amerikaanse president, verantwoordelijk voor Donald Trumps recente speech in Polen, die grofweg dezelfde boodschap had als Eppinks column.
De these van Bannon, Eppink, Trump en vele anderen is verre van origineel
De these van Bannon, Eppink, Trump en vele anderen is verre van origineel en wordt al sinds de jaren negentig breed in conservatieve kring verkondigd: West-Europa pleegt zelfmoord via massa-immigratie. Het is de Europese variant van het in de VS populairdere ‘white genocide’-verhaal, zeer populair in zogeheten alt-rightkringen. Eppink noemt dat ‘West-Europa’s voltooidlevensgevoel’, een sneer naar het desbetreffende wetsvoorstel van D66.
Eppink goochelt wat met cijfers
Eppink goochelt wat met cijfers en komt dan vervolgens met de apocalyptische visie dat ‘als ook maar 1 procent naar de voltooidlevenlanden komt, zijn deze binnen een generatie cultureel omgeploegd’ – zijn eigen variant op Thierry Baudets ‘homeopathische verdunning’. Afgezien van het feit dat verschillende West-Europese landen een afnemende bevolkingsomvang hebben, en de overgrote meerderheid van immigranten en vluchtelingen in de eigen regio blijft, hoeft een werkelijke massa-immigratie van Afrikanen geen probleem te zijn voor West-Europa, mits de landen zich hierop voorbereiden. Duitsland laat dat zien met de bijna een miljoen vluchtelingen die het in de afgelopen twee jaar heeft opgenomen.
De meeste allochtonen zijn meer Nederlands dan de meeste autochtonen vroeger waren
Onderzoek in verschillende West-Europese landen toont aan dat, al zijn er problemen met specifieke minderheden, de overgrote meerderheid van de immigranten en hun afstammelingen min of meer goed geïntegreerd is. Zij steunen ‘onze’ normen en waarden, met enige uitzonderingen: die welke tot enkele decennia terug ook zeer omstreden waren onder ‘autochtonen’ (zoals het homohuwelijk). Maar nog belangrijker is dat ‘onze’ cultuur al vele malen omgeploegd is, als gevolg van eerdere golven van immigratie, maar ook van interne economische en sociale ontwikkelingen (zoals secularisatie).
Radicaal-rechts definieert culturen en etnische groepen in essentialistische termen, alsof ze homogeen en onveranderlijk zijn. De Nederlandse cultuur bestaat echter niet en heeft nooit bestaan.
Tot de jaren zeventig stond Nederland bekend als een verzuilde samenleving. Katholieken en protestanten haatten elkaar, en elkaars cultuur, en samen haatten ze homoseksuelen en ongelovigen. Het zo tolerante Nederland dat islamofoben tegenwoordig tegen de intolerante islamisten (lees: moslims) pretendeert te beschermen, werd vijftig jaar geleden nog door een meerderheid van de Nederlandse bevolking afgewezen.
Wat dat betreft zijn de meeste allochtonen tegenwoordig meer Nederlands dan de meeste autochtonen vroeger waren.
Nederlanders, Britten en Fransen willen een ‘sterke leider die orde op zaken stelt’, blijkt uit een groot onderzoek naar populisme. Dat betekent nog niet dat zij tegen de democratie zijn, reageert populisme-expert Cas Mudde (+).
VK 24.07.2017 De Nederlandse kiezer stemt meer uit overtuiging dan uit protest. Franse en Duitse kiezers zijn juist veel meer geneigd tot tegenstemmen. Nederlanders willen een sterke leider die orde op zaken stelt, maar wel binnen de democratische spelregels.
Dit blijkt uit een grootscheeps opinieonderzoek naar populisme van de internationale peiler Kantar Public – in Nederland het voormalige TNS/Nipo. De onderzoekers stelden dezelfde vragen aan representatieve aantallen respondenten in Nederland, Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië. Hun conclusie: Duitsland is het minst ‘vatbaar’ voor populisme, Frankrijk en Groot-Brittannië het meest. Nederland zit ertussenin.
Meer nog dan Nederlanders verlangen Britten en Fransen naar een sterke leider, maar zij hebben minder vertrouwen in de democratie, verkiezingen en politieke partijen. Het tegenovergestelde geldt voor Duitsers: die geloven eerder dan in mensen vooral in democratische instituties, vakbonden en de Europese Unie.
De onderzoekers vroegen waarom iemand stemt: omdat hij het eens is met de ideeën van de gekozen partij of uit frustratie over de andere partijen – een tegenstem dus. Van de Nederlandse respondenten in het Kantar Public-onderzoek zei 15 procent uit frustratie te stemmen. Van de Britten deed 23 procent dat, Fransen en Duitsers scoorden respectievelijk 37 en 41 procent.
‘Tegenstemmers in Nederland komen uit bij anti-establishmentpartijen als de Partij voor de Dieren, Denk, 50Plus en de PVV’, zegt Tim de Beer, die voor Kantar Public onderzoek deed in Nederland. Stemmen uit overtuiging doen hogeropgeleide kiezers, wie lager is opgeleid stemt eerder uit protest, blijkt uit het onderzoek.
‘De vragen in dit onderzoek zijn goed’, zegt de internationaal bekende Nederlandse populisme-expert Cas Mudde, niet betrokken bij de Kantar Public-peiling, ‘maar populisme is erg moeilijk te meten.’ Een klassieke vraag bij populisme-onderzoek is: wilt u een sterke leider? ‘Op Duitsland na zegt men daar in alle landen ‘ja’ op. De interpretatie is dat die mensen geen democratie willen. Maar dat is niet zo. Wat men wil is gewoon een daadkrachtige democratische politicus. Je meet met zo’n vraag veel meer de onvrede over de politieke klasse dan die over het democratische systeem.’
Volgens Mudde, hoofddocent politicologie aan de Amerikaanse University of Georgia, blijkt uit het onderzoek vooral veel ontevredenheid over de politiek. ‘Populisten profiteren van politieke ontevredenheid, maar ze zijn zeker niet de enigen. Protest is niet per definitie populistisch – ook GroenLinks heeft flink geprofiteerd van proteststemmen.’
Opleiding is volgens de onderzoekers een belangrijke factor in de mate van tevredenheid over het functioneren van de democratie. Van alle Nederlandse respondenten is bijna tweederde daar tevreden over, aanzienlijk meer dan in Frankrijk en Groot-Brittannië. Lageropgeleiden zijn echter in ruime meerderheid uitdrukkelijk ontevreden. Hun stem gaat in Nederland vooral naar PVV en 50 Plus.
Ontevredenheid lijkt vooral de politiek en politici te gelden en minder ‘politieke instituties’ zoals democratie, de EU, de euro en de vakbonden. Over deze laatste onderwerpen denkt Duitsland veruit het positiefst. ‘Nederland staat dicht bij Duitsland’, zegt onderzoeker De Beer. Hij ziet een Nederlandse ‘traditie’ als het om populisme gaat: ‘De elite die ontevreden populisten de wind uit de zeilen neemt door hun kritiek over te nemen. Pragmatische aanpassing, noemen we dat. De VVD werd de grootste en het CDA won zetels door een deel van de PVV-agenda over te nemen.’
Een kleine minderheid van 28 procent in Nederland, Groot-Brittannië en Frankrijk en 37 procent in Duitsland gelooft dat politici eerlijk zijn. ‘Daarbij zien we weer een enorme onderwijskloof’, zegt De Beer. ‘Mensen met een lage opleiding zijn veel sceptischer en wantrouwend.’ Ze geloven niet dat hun land nu een betere plek is om te wonen dan tien jaar geleden en verwachten ook niet dat het de komende tien jaar beter wordt.
Lees meer over populisme;
Populisme-expert Cas Mudde: ‘Proteststemmen zijn niet per definitie populistisch’
Dat Britten en Fransen een ‘sterke leider die orde op zaken stelt’ willen, betekent nog niet dat zij tegen de democratie zijn. Populisme-expert Cas Mudde: ‘Ik zie een trend naar meer tegenstemmen‘
West-Europese landen missen de wil tot overleven Overmatige immigratie is de hoofdbron van populisme, vindt columnist Derk Jan Eppink. ‘West Europese politiek-culturele elites zijn levensmoe. Het is mooi geweest. Ze laten de Westerse cultuur eroderen.’
Stem van het volk
Bij recente verkiezingen krijgen populisten veel stemmen. Maar waarom stemmen mensen op deze partijen? Hoeveel hebben kiezers van de PVV, het Front National, Trump en het AFD gemeen?
PVV-leider Geert Wilder werkt aan zeker negen vervolgfilmpjes op zijn controversiële film Fitna. Fitna kwam uit in 2008 en zorgde voor internationale ophef.
Volgens Wilders zijn ‘Fitna 2 tot en met 10’ in de maak. Op Twitter kondigt hij aan te werken aan een reeks ‘korte filmpjes met heldere uitleg over gevaar van de islam en de noodzaak tot deislamiseren’.
Fitna 2?
‘In 2008 bracht ik over de Koran de korte film Fitna uit, die binnen drie uur meer dan drie miljoen keer werd bekeken,’ schrijft Wilders op Twitter. De leider van de PVV – die na de verkiezingen 20 zetels bezet in de Tweede Kamer – hoopt in zijn films meer duidelijk te maken over het effect van de islam op onze samenleving.
Overigens kondigde Wilders al eerder een vervolg aan op Fitna. In 2010 zou deel twee uitkomen, met meer informatie over de profeet Mohammed. De productie van de film werd steeds uitgesteld en het vervolg is nooit uitgekomen.
Ik werk nu aan 9 nieuwe delen, Fitna 2 t/m 10. Korte filmpjes met heldere uitleg over gevaar vd islam en de noodzaak tot #deislamiseren (2) 13:45 – 9 Apr 2017
Kwetsen
De Nederlandse regering leverde destijds zware kritiek op de film. Kort na de publicatie zei toenmalig premier Balkenende het verschijnen van de film te betreuren. Ook constateerde hij dat de film slechts tot doel had anderen te kwetsen.
„In de film wordt de Islam gelijk gesteld met het plegen van gruweldaden”, aldus Balkenende. „Wij verwerpen deze voorstelling van zaken. Het overgrote deel van de moslims verwerpt extremisme en geweld. De slachtoffers zijn vaak ook moslims.”
„Wij betreuren het dan ook dat de heer Wilders deze film naar buiten heeft gebracht. Wij zien niet welk doel deze film dient, anders dan het kwetsen van gevoelens. Deze mogen overigens nooit een excuus zijn voor agressie en bedreigingen.”
Nette film
Fitna leidde internationaal ook tot veel ophef. De Iraanse regering noemde de film ‘anti-islamitisch’ en ‘beledigend’, en ook Indonesië uitte kritiek. Volgens de regering is de film misleidend, racistisch en schadelijk voor de interreligieuze dialoog. In Pakistan werd gedemonstreerd.
Wilders zelf sprak van „een nette film” die binnen de grenzen van de wet is gebleven. „Mijn film is niet bedoeld om rotzooi uit te lokken”, zei Wilders na het uitkomen van de productie.
Het vervolg op Fitna, die over de profeet Mohammed zou gaan, had eigenlijk in 2010 moeten verschijnen maar werd steeds uitgesteld.
Fitna 1
Fitna is een zestien minuten durende Nederlandse korte film van Geert Wilders. Wilders had moeite een omroep te vinden die de film op televisie wilde uitzenden. Wikipedia
NOS 09.04.2017 Geert Wilders werkt aan nieuwe delen van zijn film Fitna. Op Twitter zegt de PVV-leider dat hij bezig is met negen nieuwe delen, die hij Fitna 2 tot en met 10 noemt.
Het worden korte filmpjes met een heldere uitleg over het gevaar van de islam en de noodzaak tot deïslamiseren, schrijft Wilders.
Ik werk nu aan 9 nieuwe delen, Fitna 2 t/m 10. Korte filmpjes met heldere uitleg over gevaar vd islam en de noodzaak tot#deislamiseren (2) 13:45 – 9 Apr 2017
Wilders publiceerde zijn eerste Fitna-film in 2008. Het was een 16 minuten durende video waarin onder meer citaten uit de Koran en archiefbeelden voorbijkwamen. Wilders wilde de film op televisie uitzenden, maar omdat geen enkele omroep daartoe bereid bleek zette hij de video op internet. Binnen enkele uren werd de film 3 miljoen keer bekeken.
Er kwam veel kritiek op. Toenmalig premier Balkenende zei het verschijnen van de film te betreuren.
Vrijspraak
Eind juni 2008 besloot het Openbaar Ministerie Wilders niet te vervolgen voor Fitna.Later oordeelde het hof dat er voldoende aanwijzingen van een redelijke verdenking waren dat Wilders zich schuldig had gemaakt aan groepsbelediging en haatzaaien en dat Wilders daarvoor toch vervolgd moest worden. In 2011 werd Wilders vrijgesproken.
Wilders kondigde al vaker aan te werken aan vervolgen op Fitna, maar de plannen werden nooit concreet.
Trouw 09.04.2017 De PVV-leider meldde gisteren op Twitter een reeks van negen ‘korte filmpjes’ te willen publiceren ‘met heldere uitleg over het gevaar van de islam en de noodzaak tot deislamiseren’. Wanneer deze verschijnen, is nog onbekend. De filmpjes moeten de namen Fitna (Arabisch voor ‘beproeving’) 2 tot en met 10 meekrijgen.
Ik werk nu aan 9 nieuwe delen, Fitna 2 t/m 10. Korte filmpjes met heldere uitleg over gevaar vd islam en de noodzaak tot#deislamiseren (2) 13:45 – 9 Apr 2017
De aankondiging van Wilders’ eerste film over de islam, waarin mogelijk een Koran zou worden verscheurd, zorgde eind 2007 voor veel politiek tumult. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding wees de PVV-leider op de risico’s, het kabinet waarschuwde alle burgemeesters en praatte zich de blaren op de tong om islamitische landen ervan te overtuigen dat de film niet namens de Nederlandse regering zou verschijnen.
De ‘forse crisissituatie’ die toenmalig premier Jan-Peter Balkenende zei te vrezen, bleef uit toen Wilders maanden na zijn aankondiging ‘Fitna’ uitbracht. Anders dan de PVV-leider had gewild, verscheen de zestien minuten durende film niet op tv – publieke en commerciële zenders weigerden hem uit te zenden.
Vrees voor opruiende acties
In Indonesië, Maleisië en Jordanië klonken oproepen om Nederlandse bloemen en zuivel te mijden, maar niet vanuit overheden. Geweld tegen Nederlanders in het buitenland bleef uit. Fitna kreeg nog een ongekende publicitaire staart toen Wilders in 2009 zijn film in het Britse Hogerhuis wilde vertonen. De regering verbood hem te komen uit vrees voor opruiende acties, maar in een vliegtuig vol journalisten reisde de PVV’er toch af naar Londen waar hij ondanks druk van het Nederlandse kabinet geen toegang kreeg tot het land. De camera’s registreerden minutieus hoe Wilders in Londen werd tegengehouden, vastgezet en teruggestuurd.
Wilders kondigde in 2009 al een vervolg aan op Fitna, maar die film kwam er tot nu toe niet. In de enige verschenen Fitna haalt de PVV-leider citaten uit de Koran aan en wijst hij op terroristische aanslagen waarbij extremistische moslims betrokken waren. Aan het eind komt een Koran in beeld waarna te horen valt hoe een pagina uit een boek wordt gescheurd; volgens de toelichting betreft het een blad uit een telefoongids.
The Post 09.04.2017 Geert Wilders werkt aan een vervolg op zijn film Fitna uit 2008. Dat meldt hij zondag op Twitter. Het vervolg op Fitna, dat Wilders in 2008 op internet zette, was eerder aangekondigd voor 2010, vervolgens voor 2012 en 2014.
Ik werk nu aan 9 nieuwe delen, Fitna 2 t/m 10. Korte filmpjes met heldere uitleg over gevaar vd islam en de noodzaak tot#deislamiseren (2) 13:45 – 9 Apr 2017
Wilders’ 17 minuten durende film Fitna kwam op 27 maart 2008 uit op internet. Wilders maakte de productie om ‘de gevaren van de Koran en islam te laten zien’.
De Nederlandse regering leverde destijds zware kritiek op de film. Kort na de publicatie zei toenmalig premier Jan Peter Balkenende het verschijnen van de film te betreuren. Ook constateerde hij dat de film slechts tot doel had anderen te kwetsen. Wilders zelf sprak van ‘een nette film’ die binnen de grenzen van de wet is gebleven. “Mijn film is niet bedoeld om rotzooi uit te lokken”, zei Wilders na het uitkomen van zijn film.
Metro 09.04.2017 Geert Wilders werkt aan een vervolg van de film Fitna. Op Twitter kondigde de PVV-leider negen nieuwe filmpjes aan waarin hij „het gevaar van de islam” en „de noodzaak tot deislamiseren” uitlegt. De filmpjes hebben vooralsnog de naam Fitna 2 tot en met 10 gekregen.
De eerste Fitna-film van de PVV-leider werd gepubliceerd in 2008. De zestien minuten durende film ging over de Koran:.Wilders maakte de productie om „de gevaren van de Koran en islam te laten zien”.
Ik werk nu aan 9 nieuwe delen, Fitna 2 t/m 10. Korte filmpjes met heldere uitleg over gevaar vd islam en de noodzaak tot#deislamiseren (2) 1:45 PM – 9 Apr 2017
KWETSEN
De Nederlandse regering leverde destijds zware kritiek op de film. Kort na de publicatie zei toenmalig premier Balkenende het verschijnen van de film te betreuren. Ook constateerde hij dat de film slechts tot doel had anderen te kwetsen.
„In de film wordt de Islam gelijk gesteld met het plegen van gruweldaden”, aldus Balkenende. „Wij verwerpen deze voorstelling van zaken. Het overgrote deel van de moslims verwerpt extremisme en geweld. De slachtoffers zijn vaak ook moslims.”
„Wij betreuren het dan ook dat de heer Wilders deze film naar buiten heeft gebracht. Wij zien niet welk doel deze film dient, anders dan het kwetsen van gevoelens. Deze mogen overigens nooit een excuus zijn voor agressie en bedreigingen.”
NETTE FILM
Fitna leidde internationaal ook tot veel ophef. De Iraanse regering noemde de film ‘anti-islamitisch’ en ‘beledigend’, en ook Indonesië uitte kritiek. Volgens de regering is de film misleidend, racistisch en schadelijk voor de interreligieuze dialoog. In Pakistan werd gedemonstreerd.
Wilders zelf sprak van „een nette film” die binnen de grenzen van de wet is gebleven. „Mijn film is niet bedoeld om rotzooi uit te lokken”, zei Wilders na het uitkomen van de productie.
Het vervolg op Fitna, die over de profeet Mohammed zou gaan, had eigenlijk in 2010 moeten verschijnen maar werd steeds uitgesteld.
Dagelijkse Standaard 09.04.2017 Geert Wilders heeft laten weten dat hij een reeks nieuwe films gaan maken. Voorlopig heten ze Fitna 2 tot en met 10. De idee achter de filmpjes is dat hij graag wil uitleggen waarom het noodzakelijk is voor Nederland en de rest van Europa om te “de-islamiseren.”
Fitna werd uitgebracht in 2008. Het vervolg, dat over het leven van de islamitische profeet Mohammed zou gaan, zou eigenlijk uitkomen in 2010, dus twee jaar later. Dat werd echter steeds uitgesteld, ongetwijfeld mede door druk van bovenaf én doordat Wilders op dat moment juist het kabinet Rutte I ging gedogen.
Nu wil Wilders dus toch doorgaan met zijn filmproject:
I am working now on 9 new episodes, Fitna 2 ->10. Short movies explaining the danger of Islam and the necessity to #deislamize (2) 14:05 – 9 Apr 2017
Het moge duidelijk zijn dat in Nederland iedereen het recht heeft om dit soort films te maken. Daar kan en mag niet aan getoornd worden. Wilders heeft dat recht dus ook, hoewel het misschien enigszins frappant is dat een parlementariër zich als een soort van hobby-filmmaker beschouwt. Maar goed, dat mag in principe natuurlijk gewoon.
Dat gezegd hebbende vraag je je wél af wat Wilders hiermee hoopt te bereiken, behalve dan meer aandacht voor hem persoonlijk. Er zijn Amerikaanse (en Nederlandse) denktanks genoeg die zulkje films al gemaakt hebben of dat ongetwijfeld best zouden willen doen. Daar hebben ze Wilders niet voor nodig.
Dus, tja, aan de ene kant heeft Wilders het volste recht om dit soort films te maken, maar aan de andere kant kan ik niet anders dan me hardop afvragen wat hij daar precies mee hoopt te bereiken, behalve dan wat gratis (wereldwijde) aandacht voor hem persoonlijk en wellicht voor zijn partij.
Wel een tip voor de zogenaamde ‘islamitische wereld’: de beste manier om hierop te reageren is door het te negeren óf door rustig met Wilders in debat te gaan. Wat je vooral niet moet doen is roepen dat het allemaal niet kan, dat hem de mond gesnoerd moet worden, of erger.
Ja, dat is inderdaad een extra gratis tip. Doe er je voordeel mee, zou ik zeggen.
Telegraaf 09.04.2017 Geert Wilders komt met een reeks aan opvolgers voor zijn spraakmakende film Fitna. De PVV-voorman kondigt vandaag aan dat hij met negen nieuwe, korte delen komt.
Fitna ging over de Koran, de Fitna’s 2 t/m 10 liggen ervan in het verlengde en de ’noodzaak tot de-islamiseren’. Wilders zegt de filmpjes ’op alle mogelijke manieren’ te zullen verspreiden. „Het worden negen korte filmpjes met uitleg over de islam en waarom het een gevaar is en een nog groter gevaar zal worden”, stelt Wilders. „En dat we echt snel wat moeten doen.”
Hij wil nog niet vertellen wanneer de eerste opvolger uit de reeks zal verschijnen. In 2008 zorgde deel 1 van Fitna voor grote nervositeit in het kabinet. Nederlandse ambassades in islamitische landen werden gewaarschuwd en in het buitenland werd preventief verteld dat de film van Wilders niet namens de Nederlandse regering werd verspreid.
Uitzending
Zo moest voorkomen worden dat Nederland, Nederlanders of Nederlandse bedrijven in het buitenland doelwit werden van boze moslims die aanstoot zouden konden nemen aan de film.
Ik werk nu aan 9 nieuwe delen, Fitna 2 t/m 10. Korte filmpjes met heldere uitleg over gevaar vd islam en de noodzaak tot #deislamiseren (2) 13:45 – 9 Apr 2017
Elsevier 09.04.2017 PVV-leider Geert Wilder werkt aan zeker negen vervolgfilmpjes op zijn controversiële film Fitna. Fitna kwam uit in 2008 en zorgde voor internationale ophef.
Volgens Wilders zijn ‘Fitna 2 tot en met 10’ in de maak. Op Twitter kondigt hij aan te werken aan een reeks ‘korte filmpjes met heldere uitleg over gevaar van de islam en de noodzaak tot deislamiseren’.
‘In 2008 bracht ik over de Koran de korte film Fitna uit, die binnen drie uur meer dan drie miljoen keer werd bekeken,’ schrijft Wilders op Twitter. De leider van de PVV – die na de verkiezingen 20 zetels bezet in de Tweede Kamer – hoopt in zijn films meer duidelijk te maken over het effect van de islam op onze samenleving.
Overigens kondigde Wilders al eerder een vervolg aan op Fitna. In 2010 zou deel twee uitkomen, met meer informatie over de profeet Mohammed. De productie van de film werd steeds uitgesteld en het vervolg is nooit uitgekomen.
Ambities van Wilders
Wilders kondigde deze week ook zijn ambities aan voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. In zestig gemeenten hoopt hij zetels te winnen met zijn PVV. De verkiezingen worden gehouden in het voorjaar van 2018, op 21 maart.
Ik werk nu aan 9 nieuwe delen, Fitna 2 t/m 10. Korte filmpjes met heldere uitleg over gevaar vd islam en de noodzaak tot #deislamiseren (2) 13:45 – 9 Apr 2017
Eerder kondigde Wilders al aan in Rotterdam mee te doen om zetels in de gemeenteraad. Hiermee vist hij in de vijver van Leefbaar Rotterdam, de partij van van Pim Fortuyn die in 2002 een grote overwinning boekte.
Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier
Kortom, er is hier altijd wel iets om over te zeiken. Ze zeggen in Den Haag daarom:Een dag nie gezeik, is een dag nie geleef.
Disclaimer: Dit is een non-profit site. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van rechtenvrij materiaal via o.a. de Wikimedia Commons-licenties. Mocht u bezwaar hebben tegen de plaatsing van enig beeldmateriaal op deze site, omdat u bijvoorbeeld rechthebbende bent, laat u dan zo snel mogelijk een bericht achter opdat er zo spoedig mogelijk actie ondernomen kan worden.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5b91c54e-2588-11eb-8133-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/87122c0e-1967-11eb-979c-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/86849068-29db-11eb-8030-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d2c4bd40-24ef-11eb-9aaa-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/450b9d2c-f1c6-11ea-b482-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d9a71986-be3e-11ea-9edd-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b235d0dc-a7f9-11ea-a049-0255c322e81b.jpg)
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2020/04/web-0904bindenkazarkan.jpg)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data57158512-550395.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ce22cfda-7b39-11ea-ac47-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ce346790-7b39-11ea-ac47-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ae0db670-79a8-11ea-ac47-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/85ea75b4-7833-11ea-86ff-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/11e924a2-72c1-11ea-84a6-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/58c94202-55fe-11e9-8be0-02d1dbdc35d1.jpg)
Auteur
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a7a84052-4ff1-11e9-bd14-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/642cf8fa-3ebb-11e9-a6fa-a37f2baeb519.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/64862014-30fc-11e9-a418-2df1f7a37429.jpg)
Arendo Joustra 
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/071dc802-2de4-11e9-8378-3fb292e857e6.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e27585b0-297b-11e9-9900-bd1513695729.png)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/fa3a0bee-27b9-11e9-89b3-a7cc3f483c4c.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b1bcd5e0-25a2-11e9-9993-91f550d33d08.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/51d6637c-25f6-11e9-9900-bd1513695729.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/249b113e-24a5-11e9-a3de-a99c75d6b60c.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/114b1646-260e-11e9-89b3-a7cc3f483c4c.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c2f08494-2497-11e9-a08f-4ddbf62ed589.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/69b78eb6-24c6-11e9-8286-855d37de608e.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/46f5f222-20b7-11e9-93e7-1983be47d715.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b8e53d10-208b-11e9-bda7-0118e8281e29.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ce6a3bb4-208a-11e9-bd48-6d1eda59c66c.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/60ac5d54-d7ac-11e8-ae2c-3124e46fbc7e.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2c827ebc-c598-11e8-a992-07cd6b07da77.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e0c2d374-b5fb-11e8-8081-5de8a6efa4cc.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/dac33a06-b685-11e8-a3a3-bb86b1d66ef5.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a14da10a-b2a5-11e8-b62c-4379ee5c2317.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d2c85b80-ad23-11e8-a18f-853a71f3ae6a.jpg)
Prof. mr. dr. 
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2ddb0904-2120-11e8-bcd1-f978b1d730c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ecd1b12c-2121-11e8-8f8a-25b1e99633ea.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c6beb370-225e-11e8-9242-f54a3abc2ac8.jpg)
Debat in de Digitale Hofstad 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.