Kritisch rapport over evacuatie Kabul: ‘chaotisch en traag’
Het kabinet “erkent en omarmt” de harde conclusies uit het Afghanistanrapport. In dit rapport, vrijdag 06.10.2023 officieel gepresenteerd, wordt een analyse gemaakt van de dramatisch verlopen evacuatie uit Kabul in 2021. Donderdag 05.10.2023 lekten de belangrijkste conclusies al uit via het AD. Toen meldde deze site al de hoofdconclusies van het rapport.
Daarin staat dat Nederland totaal niet was voorbereid op de machtsgreep in Afghanistan en de militaire evacuatieoperatie uit Kabul die daarop volgde. Ook werd er slecht gecommuniceerd tussen de ministeries van Buitenlandse Zaken en Defensie en werden van kabinetsberaden geen verslagen gemaakt.
Minister van Buitenlandse Zaken Bruins Slot herhaalt die conclusies in de reactie die zij namens het kabinet gaf, dat er inderdaad sprake was van een “collectieve inschattingsfout. De grootst mogelijke fout is achteraf de ogen te sluiten.” Het kabinet wil later pas uitgebreid reageren op de conclusies.
Diensten van 24 uur
De commissie-Ruys, die het onderzoek uitvoerde, bestudeerde 40.000 documenten en sprak met 200 betrokken. In het rapport wordt in detail beschreven hoe chaotisch de evacuatieoperatie Kaboel verliep. Coördinatie en technische ondersteuning bleken minimaal. Sommige leden van de ‘belteams’, die mensen moesten bellen om naar het vliegveld te komen, draaien diensten van 12 tot soms wel 24 uur.
Er waren geen roosters en er ontstonden fouten omdat er geen goede overdracht was. Ook waren medewerkers vaak onvoorbereid op de zeer heftige telefoongesprekken met Afghanen in doodsnood.
Die chaos kwam onder meer door de slechte voorbereiding van Buitenlandse Zaken en Defensie. Al vanaf 2020 waren er berichten over dat Kabul steeds onveiliger werd. Maar de signalen werden niet zo alarmerend ervaren door de twee ministeries, concludeert het rapport.
Kaag en Bijleveld
Naast de slechte voorbereiding hadden de bewindslieden van de betrokken ministeries beter moeten samenwerken, zegt de commissie. Minister Kaag van Buitenlandse Zaken had meer regie moete nemen. Kaag en minister van Defensie Bijleveld hadden moeten praten over bij wie de regie ligt, vindt de commissie, maar dat is niet gelukt. Ook premier Rutte nam niet de verantwoordelijkheid dit te organiseren, concluderen de onderzoekers.
Kort na de val van Kabul werd al duidelijk hoe chaotisch de evacuatie verliep. In september 2021 traden zowel Kaag en Bijleveld al af, nadat moties van afkeuring tegen hen waren aangenomen. Het kabinet-Rutte III was toen al demissionair. Kaag zei destijds in de Tweede Kamer dat “wij kennelijk een blinde vlek hebben gehad” voor hoe erg het was en hoe snel het zo erg zou worden.
Holland Spot: vluchten door riool
Ook schrijft de commissie dat niemand in het kabinet zich eindverantwoordelijk voelde voor de tolken die voor Nederland werkten, en recht hadden op evacuatie. In de aanloop van de machtsovername van de Taliban is ook onvoldoende nagedacht over wie gevaar liep en geëvacueerd zou moeten worden.
Dat er uiteindelijk toch bijna 1900 mensen werden geëvacueerd is vooral te danken aan de loyaliteit en inspanning van de medewerkers. Een succes was bijvoorbeeld Holland Spot. Omdat de toegangspoorten van het vliegveld moeilijk te beheersen zijn, besloten drie leden van de special forces om een stuk scheermesdraad, een soort militair prikkeldraad, van een muur te verwijderen.
Zo konden mensen over de muur getild worden. Vervolgens moesten de personen door een riool om zo de menigte te passeren. Op die manier werden 210 mensen naar binnen gehaald.
Terugblik snoeihard rapport over evacuatie Afghanistan: Nederland was amper voorbereid
De evacuatie uit Afghanistan was slecht voorbereid en kwam te laat op gang. Zo lag er geen volwaardig evacuatieplan toen de Taliban ruim twee jaar geleden de macht overnamen. De Commissie Ruys, die onderzoek deed, trekt snoeiharde conclusies.
Al in december 2020 trok de ambassade in Kaboel aan de bel met het verzoek de opties voor evacuatie uit te werken.
Toch was Nederland amper voorbereid op wat er komen ging, doordat de urgentie in Nederland op de betrokken ministeries anders werd beleefd dan in Kaboel. Op de dag dat de Taliban de macht overnamen, lag er alleen een planning voor de evacuatie van driehonderd tot vierhonderd mensen met commerciële vluchten.
Een dag eerder stond nog een werkbezoek gepland om verschillende scenario’s door te nemen en te oefenen. Deze planning werd ingehaald door de realiteit. De opmars van de Taliban verliep sneller dan verwacht en ging verder dan “het worstcasescenario”.
Zowel Nederland als de partnerlanden hebben dit volgens de onderzoekscommissie verkeerd ingeschat. Er was volgens de commissie sprake van “wensdenken”. De regeringen dachten dat “het zo’n vaart niet zou lopen”.
Er waren wel signalen over de verslechterende veiligheidssituatie, maar deze werden “niet op waarde geschat”, dan wel “bewust of onbewust” weggedrukt. De ambassade waarschuwde al vanaf begin 2020.
De machtsovername in Afghanistan
Op 15 augustus vallen de Taliban de Afghaanse hoofdstad Kaboel binnen. Ze nemen daar enkele uren later de macht over. Vanaf dat moment ontstaat er chaos en paniek.
In de dagen die volgen komen er duizenden mensen naar het vliegveld. Schokkende beelden van Afghanen die zich vastklampen aan de vliegtuigen gaan de hele wereld over.
De Nederlandse special forces proberen zo veel mogelijk mensen die op de evacuatielijst staan te helpen. In de nachtelijke uren kunnen ze veel mensen over de muren van het vliegveld tillen.
Op 26 augustus stoppen de evacuaties. De dreiging van een zelfmoordaanslag is op dat moment zo hoog dat het niet meer veilig kan gebeuren.
In de periode van elf dagen zijn in totaal 1.860 mensen naar Nederland geëvacueerd.
Geen van de ministers voelde zich eindverantwoordelijk
De evacuatieoperatie die volgde verliep chaotisch. Zo bestond er geen goede crisisstructuur op de ministeries. De betrokken ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie waren vooral gericht op hun eigen verantwoordelijkheden en minder op de samenhang.
Een goed voorbeeld hiervan is het tolkendossier. In de jaren dat Nederland in Afghanistan actief was, werkte Defensie samen met Afghaanse tolken. Zij liepen en lopen nog steeds groot gevaar. Het ministerie van Defensie heeft hier te afwachtend gehandeld en had volgens de commissie de verantwoordelijkheid moeten nemen.
In het geheel vindt de commissie dat de minister van Buitenlandse Zaken (dat was toen demissionair minister Sigrid Kaag) de regie had moeten pakken. De andere bewindspersonen hadden haar die rol moeten gunnen. Demissionair premier Mark Rutte had hier ook bij kunnen helpen.
Team ter plaatse geconfronteerd met onmogelijke opdracht
Het ambassadeteam ter plaatse werd volgens de commissie geconfronteerd met een “onmogelijke opdracht”. Vanuit Den Haag was er weinig inzicht in de lokale situatie. Opdrachten waren gebaseerd op niet-getoetste aannames, zoals dat het vliegveld wel beschermd zou worden door Amerikaanse militairen.
Zo werd een dag na de machtsovername vanuit Nederland druk uitgeoefend op de ambassademedewerkers om op het vliegveld te blijven. Zij wilden weg, maar vanuit Den Haag werd een oordeel geveld over hoe het in Kaboel moest. Volgens de commissie had het demissionaire kabinet vertrouwen moeten hebben in het oordeel van de mensen ter plekke.
Die druk werd overigens ook mede uitgevoerd vanwege een Kamerdebat dat een dag later gepland stond. “Voor bewindslieden was het geen aantrekkelijk vooruitzicht om in de Kamer te moeten melden dat Nederland geen diplomatieke presentie meer had in Afghanistan”, schrijft de commissie.
Ook heeft de ambassade in de twee dagen voor de machtsovername het advies aan Defensie gegeven om militaire versterking naar Afghanistan te sturen. Deze optie is in de week daarvoor ook twee keer besproken binnen Defensie.
Vanuit de militaire leiding is echter besloten om dit niet te doen, omdat hierdoor een verkeerd beeld kon ontstaan, namelijk dat Nederland snel weg wegging en geen vertrouwen had in de Afghaanse regering. De commissie is van oordeel dat dit geen steekhoudend argument is.
De betrokken bewindspersonen nemen het rapport van de commissie-Ruys in ontvangst.Foto: ANP
Evacuatie van meer groepen mensen vanaf de start onuitvoerbaar
Ook was er door de slechte voorbereiding niet goed nagedacht over welke groepen mensen gevaar zouden lopen. Politieke opvattingen over het asielbeleid en de lopende formatie speelden hier een rol, concluderen de onderzoekers.
De Kamer nam uiteindelijk in de dagen na de machtsovername een motie aan om veel meer mensen te evacueren. Dit maakte de uitvoering “complexer en omvangrijker”. Bij de toezegging van het demissionaire kabinet om de motie “naar letter en geest uit te voeren” was zelfs al duidelijk dat de opdracht “onuitvoerbaar” was.
De commissie is van oordeel dat de betrokken bewindspersonen dit duidelijk hadden moeten maken. Om het wekken van niet reële verwachtingen te voorkomen.
Terugkijken: Dit maakte de evacuaties vanaf het vliegveld van Kaboel zo moeilijk
Kaag en Bijleveld traden na motie van afkeuring af
De evacuatie werd extra complex door de betrokkenheid van de Tweede Kamer bij verschillende groepen en individuen in de maatschappij, zoals journalisten, veteranen en ngo’s. De commissie heeft er begrip voor dat zij aandacht hebben gevraagd voor mensen in nood. En dat het mede door hun inzet is gelukt om mensen die niet op een lijst stonden, toch te evacueren.
Tegelijkertijd leidde het tot frustratie over de communicatie met het crisisteam dat was ingericht op het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Een paar weken na het einde van de grote evacuatieoperatie trad Kaag af als demissionair minister na een motie van afkeuring uit de Kamer. Ank Bijleveld (Defensie) besloot in eerste instantie aan te blijven, maar stapte een dag later alsnog op.
Het rapport van de commissie-Ruys werd vrijdagochtend overhandigd aan huidig demissionair minister van Buitenlandse Zaken Hanke Bruins Slot, demissionair minister van Defensie Kajsa Ollongren en demissionair staatssecretaris van Asiel Eric van der Burg.
Het onderzoek:
De Commissie van Onderzoek Evacuatieoperatie Kaboel heeft ruim een jaar onderzoek gedaan naar de evacuaties uit Afghanistan. De commissie heeft een reconstructie gemaakt van de periode van 15 augustus tot en met 26 augustus 2021.
Daarnaast heeft de commissie ook onderzocht waarom is het gegaan zoals het is gegaan. Er zijn ruim veertigduizend documenten bestudeerd en de commissie heeft met ruim tweehonderd betrokkenen gesproken.
Schietongeval in Afghanistan was te voorkomen, oordeelt inspectie
In januari 2021 raakte een Nederlandse militair ernstig gewond bij een Schietincident in Mazar-e-Sharif, in Afghanistan.
De Nederlandse militair die gewond raakte bij een schietoefening op Kamp Marmal, is door een collega-militair in zijn arm geschoten. Dat meldde het AD. De advocaat van de collega-militair, Michael Ruperti, bevestigt na berichtgeving door de krant dat zijn cliënt wordt ondervraagd.
Bijna drie jaar later concludeert de Inspectie Veiligheid Defensie dat het voorval in kamp Marmal “niet onafwendbaar” was.Om tot dat oordeel te komen heeft de Inspectie een reconstructie van de zaak gemaakt. Daaruit blijkt dat op verschillende momenten extra checks uitgevoerd hadden moeten worden.
Volgens de Inspectie ontbrak op het moment van het ongeval een specialist die de verantwoordelijke commandant kon helpen “met kennis, inzichten en advies op het gebied van veiligheid en risicobeheersing”. Daarnaast was er onvoldoende toezicht en ondersteuning vanuit Den Haag.
Voor de toekomst pleit de inspectie niet voor een “reeks maatregelen en regels, want die zijn er al”. Wel moet er meer tijd en aandacht worden besteed aan risico’s.
Verwisseld
Bij het schietincident werden zogeheten blanks, oefenpatronen die trainingen realistischer maken, verwisseld met scherpe munitie. Dat kon gebeuren doordat de scherpe patronen onbedoeld op de achterbank van een van de voertuigen op het oefenterrein terechtkwamen.
De schutter gebruikte onbedoeld een magazijn dat niet met oefenpatronen, maar scherpe munitie was gevuld. Dat er een risico was op verwisseling werd vooraf niet goed onderkend, zegt de inspectie.
Het ministerie van Defensie neemt de aanbevelingen van de inspectie over. “Wij betreuren dat deze ongevallen hebben plaatsgevonden en leven mee met de slachtoffers”, schrijven minister Ollongren en staatssecretaris Van der Maat in een brief aan de Tweede Kamer.
Mondingsstoppen
In die brief staat dat Defensie zich inspant om veiligheidsbewustzijn uit te dragen en te vergroten. Defensie heeft in 2021 een e-training ontwikkeld met het doel militairen meer veiligheidsbewust te maken. Naar aanleiding van het nieuwe rapport wordt die module geactualiseerd en herzien.
Daarnaast benoemen Ollongren en van der Maat dat in 2022 is besloten om met andere mondingsstoppen te gaan werken. De zogeheten ‘safety-mondingsstoppen’kunnen scherpe munitie tegenhouden wanneer daar onbedoeld mee wordt geschoten, zoals in 2021 in Afghanistan gebeurde. Op dit moment loopt daarvoor nog een aanbesteding, Defensie is van plan om daarna zo snel mogelijk de nieuwe mondingsstoppen aan te schaffen.
‘We roepen snel het “Islamitische Emiraat Afghanistan” uit’
De Taliban hebben de macht in Afghanistan overgenomen, nadat ze ook de hoofdstad Kaboel voor een groot deel onder controle hadden gekregen. In het presidentiële paleis in Kaboel riepen vertegenwoordigers van de islamitische fundamentalisten de overwinning uit. De Afghaanse president Ashraf Ghani, zijn vrouw, staatshoofd en nationale veiligheidsadviseur zijn gevlucht naar Tasjkent, de hoofdstad van Oezbekistan.
Talibanstrijders hebben inmiddels zelfs al het presidentieel paleis in Kabul ingenomen, claimen twee commandanten van de extremistische beweging. De regering heeft het nog niet bevestigd of ontkend. Woordvoerders waren niet direct beschikbaar voor commentaar, meldt Reuters.
Een Taliban-woordvoerder heeft gezegd dat nu spoedig het “Islamitische Emiraat Afghanistan” wordt uitgeroepen vanuit het presidentiële paleis. De status hiervan is evenwel onduidelijk.
Stad na stad viel in handen van de Taliban. De opmars in Afghanistan duurde een week. “Vooraf wisten analisten wel dat het Afghanistan van na de internationale interventie een kaartenhuis was. Maar deze opmars is ongekend, haast ongelooflijk”, zegt Martijn Kitzen, oud-militair en hoogleraar irreguliere oorlogvoering aan de telefoon tegen NRC.
De Taliban is efficiënter, slimmer en sneller dan van tevoren werd gedacht. “Deze campagne had niet zo snel kunnen plaatsvinden zonder een centrale aansturing, een uitgedacht plan. Voor de uitvoer is steun nodig, aanwas van manschappen en materieel. Het lijkt me aannemelijk dat dit is opgezet en aangestuurd vanuit de uitvalsbasis in Pakistan.”
“De Taliban hebben gedaan wat je kunt verwachten van zo’n niet-statelijke beweging: afwachten, voorbereiden,” legt Kitzen uit. “Het cliché is: wij, de interventiemacht, hebben horloges, maar zij hebben de tijd. En zo was het ook. Zelfs toen de NAVO een gezamenlijke strategie opstelde, werd een einddatum afgesproken. De Taliban wisten precies hoe lang ze moesten wachten, en op het moment van vertrek was er geen fundament voor de echte stabiliteit die we wilden creëren.”
Het volk zelf reageert gelaten. “De Afghanen hebben zo ongeveer veertig jaar oorlog gekend. Ik kan mij voorstellen dat, ook bij de door de coalitietroepen getrainde militairen, een notie is van: De Taliban zijn nu de sterke partij, laat dat maar even’.”
De Taliban zijn zondagochtend 15.08.2021 Kabul binnengetrokken. De president trad volgens ingewijden af en de Afghaanse minister van Binnenlandse Zaken heeft al laten weten dat er een vreedzame machtsoverdracht gaat plaatsvinden.
Terugblik
De Taliban bleken de afgelopen weken efficiënter, slimmer en sneller dan van tevoren werd gedacht, stelt Martijn Kitzen, oud-militair en hoogleraar irreguliere oorlogvoering. „Vooraf wisten analisten wel dat het Afghanistan van na de internationale interventie een kaartenhuis was. Maar deze opmars is ongekend, haast ongelooflijk”, zegt hij aan de telefoon.
De militaire ontwikkelingen in Afghanistan gaan zo snel dat het lastig is al zekerheden te formuleren, aldus de onderzoeker. Maar duidelijk is voor hem wel: „Deze campagne had niet zo snel kunnen plaatsvinden zonder een centrale aansturing, een uitgedacht plan. Voor de uitvoer is steun nodig, aanwas van manschappen en materieel. Het lijkt me aannemelijk dat dit is opgezet en aangestuurd vanuit de uitvalsbasis in Pakistan.”
Daar komt de steun van enkele lokale leiders en kleinere organisaties bij, die de Taliban juist binnenhaalden en de controle opgaven zonder enig verzet.
In andere gebieden is wel strijd geleverd door plaatselijke autoriteiten. In juli circuleerden videobeelden van de executie van zeker twintig Afghaanse commando’s in de noordelijke provincie Faryab, door Talibanstrijders. De grote lokale verschillen maken de verwarring in het land nog groter, ziet Kitzen. De Taliban kunnen vooralsnog profiteren van hun successen, en in kracht groeien door de overname van gebieden, materieel en wapens. Deze razende opmars heeft ook zijn weerslag op het moreel van lokale troepen, die het inmiddels vrijwel zonder buitenlandse hulp moeten stellen.
Langere adem dan de vijand
Van het moreel was volgens Kitzen al niet veel over nadat president Joe Biden de volledige terugtrekking van de Amerikanen had afgekondigd. Dat dit besluit deze zomer al in praktijk werd gebracht, bijvoorbeeld met het verlaten van de vliegbasis Bagram, was voor president Ashraf Ghani een nare verrassing. Hij noemde het „te abrupt” voor zijn regering en het Afghaanse veiligheidsapparaat.
Voor de Taliban was het juist het moment waarop was gewacht, stelt Kitzen, die zich verdiept in de organisatie en tactieken van guerrillabewegingen. De Taliban troffen de laatste jaren voorbereidingen voor dit offensief, zoals het uitvoeren van kleinere aanvallen tegen de coalitie- en regeringstroepen, in onder meer Uruzgan. Die werden toen nog afgeslagen. „Op die manier kon de beweging zien hoe ver zij konden komen, we noemen dat probing attacks. Zo hebben de Taliban geleerd”, is de analyse van Kitzen.
In die jaren legden de buitenlandse troepen zich toe op het trainen van lokale eenheden en die wederkerende opstand maar werd steeds minder gekeken naar de maatschappelijke wortels van de Taliban.
Zo heeft volgens Kitzen de twintig jaar aanwezigheid uiteindelijk weinig duurzame impact gehad. „Er zijn theorieën over het bestrijden van guerrillabewegingen: het vergt een brede aanpak, aangepast aan de lokale situatie, en langdurig ingezet. Je moet kijken wat werkt en dat lang volhouden. Maar in het Westen is het draagvlak afgenomen, sinds ongeveer 2010. Er is daardoor niet gewerkt aan echte stabiliteit.”
„De Taliban hebben gedaan wat je kunt verwachten van zo’n niet-statelijke beweging: afwachten, voorbereiden. Het cliché is: wij, de interventiemacht, hebben horloges, maar zij hebben de tijd. En zo was het ook. Zelfs toen de NAVO een gezamenlijke strategie opstelde, werd een einddatum afgesproken. De Taliban wisten precies hoe lang ze moesten wachten, en op het moment van vertrek was er geen fundament voor de echte stabiliteit die we wilden creëren.”
Het gevolg bij de lokale bevolking is volgens Kitzen een zekere gelatenheid, ingegeven door overlevingsdrang. „De Afghanen hebben zo ongeveer veertig jaar oorlog gekend. Ik kan mij voorstellen dat, ook bij de door de coalitietroepen getrainde militairen, een notie is van: De Taliban zijn nu de sterke partij, laat dat maar even’.”
Doel is macht
Zaterdag viel Mazar-i-Sharif en rukten de strijders op tot vijftig kilometer van Kabul. Maar of de combinatie van een voedingsbodem en gelatenheid de Taliban tot in de hoofdstad brengt, is Kitzen niet zeker. Hij denkt dat Kabul nog verdedigd kan worden en dan een belegerde stad wordt.
Bovendien is het voor de Taliban wellicht een te groot risico om zich direct na buitenlands vertrek op die ‘hoofdprijs’ te storten: vergeldingsacties van de Amerikanen zijn dan niet uitgesloten. Voor Joe Biden zou luchtsteun aan de Afghaanse regering nog een optie zijn, en daartegen zijn de strijders misschien niet bestand – iets dat in komende dagen of weken moet blijken.
Doel van de beweging is macht op het Afghaanse grondgebied, en daarvoor zijn wellicht ook geen gevechten in de hoofdstad nodig. De daar gezetelde centrale regering staat al onder druk, president Ghani wendde zich zaterdag in een televisietoespraak tot de overgebleven troepen en zoekt nog naar een politieke oplossing.
Kitzen: „De steden die nu gevallen zijn, hebben grote symbolische waarde. Het is denkbaar dat de Taliban nu van hun positie gebruik maken en een deal forceren. Dan zouden de militaire successen verworden tot formele machtsverhoudingen.” Dat is ook wat de Taliban met de Verenigde Staten afspraken: een overeenkomst sluiten met de regering.
Stel dat de organisatie zich op die manier weet te vestigen, dan kan Afghanistan opnieuw een black hole worden, een toevluchtsoord voor andere extremistische groeperingen. Juist die situatie wilden de Amerikanen en de NAVO in de jaren na 11 september 2001 bestrijden en voorkomen, roept Kitzen in herinnering.
Een afgang voor de westerse mogendheden?
De analist wil voorlopig niet aan die conclusie, want het stof is nog niet neergedaald. „Ik vrees dat de politieke teneur nu gaat zijn: we moeten nooit meer zo’n interventie doen. Terwijl de les zou moeten zijn: als er een legitieme aanleiding is, een dreiging, moeten we onze strategieën met meer geduld implementeren voor een duurzaam resultaat.”
Burgeroorlog
Sinds het vertrek van de NAVO-troepenmachten was de Taliban al aan een opmars bezig. De terreurbeweging had al meerdere grote Afghaanse steden ingenomen en lijkt daar nog niet mee klaar. Dit weekend zei een woordvoerder tegen Al Jazeera dat er voorlopig geen staakt-het-vuren zal worden gesloten.
President Ashraf Ghani denkt dat een burgeroorlog in Afghanistan onvermijdelijk is. Hij wil in zee met milities en krijgsheren om de Taliban te stoppen. Ghani denkt niet dat er nog iets uit de vredesonderhandelingen tussen beide partijen komt, al blijft hij openstaan voor het gesprek, zegt zijn woordvoerder. Hij bereid zich voor op een burgeroorlog, vergelijkbaar met de situatie in de jaren negentig. De president wil ook burgers gaan bewapenen, zodat zij zich ook kunnen weren tegen de jihadisten van de Taliban.
De Amerikaanse gezant Zalmay Khalilzad probeert ondertussen in Qatar onderhandelaars van de Taliban ertoe te bewegen de wapens neer te leggen. Ook de NAVO roept de Taliban op om het geweld te stoppen. ,,Het is een moeilijke en uitdagende situatie. De Taliban moeten begrijpen dat ze nooit worden erkend door de internationale gemeenschap als ze de macht pakken door middel van geweld en het politieke proces negeren.’’ De NAVO roept landen in de regio op bij te dragen aan het vredesproces.
11 september 2001 WTC
De fundamentalistische Taliban-beweging beheerste in de jaren negentig al een groot deel van het land. Dat regime kwam ten val toen de VS binnenvielen na de terreuraanslagen op Amerikaans grondgebied WTC Ground Zero NY van 11 september 2001.
De Taliban voerden de afgelopen twintig jaar een ware guerrillastrijd tegen troepen van de regering in Kabul en de internationale strijdkrachten die nu vertrekken uit Afghanistan. En denk hierbij ook terug aan het maatschappelijk debatdat daardoor steeds meer onder druk kwam te staan door de verhoogde dreiging van aanslagen door extremisten !!!
Gebombardeerde Afghanen eisen logboeken van Nederlandse F16’s in Uruzgan
Vier Afghanen eisen van het ministerie van Defensie de logboeken op van Nederlandse F16’s, Apache-gevechtshelikopters en een pantserhouwitser die tijdens een nacht in juni 2007 zijn ingezet in de Chora-vallei in de Afghaanse provincie Uruzgan.
De vier doen dit in een rechtszaak die ze hebben aangespannen tegen Defensie, waarin ze de Nederlandse staat aansprakelijk stellen voor een bombardement op hun huizen, waarbij tientallen doden vielen. De Afghanen hopen met de logboeken te kunnen bewijzen dat ze zijn bestookt door de Nederlanders.
,,Ik wil vooral dat duidelijk wordt wat er nou precies die nacht is gebeurd”, zegt advocaat Liesbeth Zegveld, die de Afghanen bijstaat. ,,Waarom zijn de huizen van mijn cliënten gebombardeerd?”
Telegraaf 17.03.2021
Het ministerie van Defensie wil nog niet zeggen of het inzage geeft in de logboeken. Volgens het ministerie zal dit ‘onderwerp van bespreking’ zijn als de zaak op 29 maart 2021 voor het eerst in Den Haag voor de rechter komt.
Het ministerie van Defensie buigt zich over een melding van een Uruzgan-veteraan over een geweldsincident in 2007. Deze veteraan, Servie Hölzken, vertelt in Trouw hoe hij en zijn pantsergenie-eenheid halverwege dat jaar huizen beschoten in de Afghaanse provincie. Mogelijk zijn daarbij burgerdoden gevallen.
AD 23.03.2021
Vertrek uit Afganistan
De vredesonderhandelingen over Afghanistan worden volgende maand voortgezet in Istanboel. President Biden hoopt nog steeds op 1 mei 2021 te kunnen beginnen met het terugtrekken van Amerikaanse soldaten.
Na het vredesoverleg in Moskou, vorige week, is onduidelijk hoe de vlag erbij hangt. Optimisten willen de uitkomst van dat overleg en de aanwezigheid van alle grote spelers rond het conflict (inclusief China en Pakistan) graag uitleggen als bemoedigend. Ze hopen op een ‘laatste en beslissende fase’ naar vrede. Pessimisten verwachten dat het onderlinge Afghaanse geruzie weer oplaait en leidt tot een mislukking van de gesprekken.
Daags na de conferentie in Moskou stuurde de Afghaanse president Ashraf Ghani alvast twee ministers de laan uit. Zijn grote politieke rivaal maar ook regeringspartner Abdullah Abdullah was ziedend. ,,Deze beslissing is tegen de belangen van het land in de huidige situatie en is onaanvaardbaar’’, zei hij in een zaterdag vrijgegeven verklaring. Volgende maand komen alle Afghaanse partijen, inclusief de taliban, weer aan tafel in Istanbul.
NOS 13.04.2021 President Biden heeft besloten om voor 11 september van dit jaar de laatste Amerikaanse troepen uit Afghanistan te halen, melden functionarissen. Die dag is het twintig jaar geleden dat de aanslagen op het World Trade Center in New York werden gepleegd, wat de directe aanleiding was voor de invasie van Afghanistan onder leiding van de VS.
De terugtrekking is onvoorwaardelijk, aldus een hoge Amerikaanse regeringsfunctionaris. “De president heeft geoordeeld dat met een terugtrekking op basis van voorwaarden, wat de strategie is geweest in de afgelopen twee decennia, Amerika gedoemd is voor altijd in Afghanistan te blijven.”
Volgens de functionaris bestaat er voor het conflict in Afghanistan “geen militaire oplossing”. De Amerikanen zullen na 11 september overigens nog wel met “aanzienlijke middelen” in de regio aanwezig blijven om terrorisme tegen te gaan.
De Amerikaanse ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie, Antony Blinken en Lloyd Austin, maken het besluit vermoedelijk morgen bekend aan de NAVO-bondgenoten in Brussel. Mogelijk legt Biden zelf ook nog een verklaring af.
Deadline wordt niet gehaald
In januari zei waarnemend defensieminister Miller nog dat het de bedoeling was dat de laatste troepen in mei van dit jaar weg zouden zijn. De vorige regering, die van Donald Trump, was dat overeengekomen met de Taliban, zonder de bondgenoten er vooraf van op de hoogte te stellen. Vorige maand dreigden de Taliban nog met geweld als de Amerikanen niet op 1 mei weg zouden zijn.
Op dit moment zijn nog zo’n 2500 Amerikaanse militairen gestationeerd in Afghanistan. De piek was in 2011, toen er zo’n 100.000 Amerikaanse militairen in het land waren. Ongeveer 2400 Amerikaanse militairen zijn sinds het begin van de oorlog gesneuveld en duizenden zijn gewond geraakt.
Nederland stuurt juist extra militairen
Aan de NAVO-missie in Afghanistan dragen ook Nederland en andere lidstaten troepen bij. Nederland stuurt juist nog eens tachtig militairen naar Afghanistan om deel te nemen aan de NAVO-missie Resolute Support, bevestigen de demissionaire ministers Blok (Buitenlandse Zaken) en Bijleveld (Defensie) vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.
Het gaat om infanteristen van de landmacht die op verzoek van bondgenoot Duitsland worden gestuurd vanwege de toegenomen dreiging van de Taliban. De Tweede Kamer zal op korte termijn nader worden geïnformeerd over het besluit in een zogeheten artikel-100-brief, waarna een debat volgt.
NOS 29.03.2021 Defensie moet opnieuw een reconstructie maken van de slag om Chora, de Afghaanse vallei waar Nederlandse militairen in 2007 strijd met de Taliban leverden. Dat heeft de rechtbank van Den Haag bepaald in de zaak die is aangespannen door Afghaanse slachtoffers en nabestaanden van de Nederlandse bombardementen.
Bij de beschietingen in de nacht van 16 op 17 juni in de Afghaanse provincie Uruzgan zouden vijftig tot tachtig burgerdoden zijn gevallen. Defensie heeft steeds beweerd dat het oorlogsrecht is nageleefd. Het ministerie ziet steun in tal van rapporten van de NAVO, de Afghaanse regering en een lokale humanitaire organisatie.
Advocaat Liesbeth Zegveld, die de slachtoffers en hun nabestaanden vertegenwoordigt, legde de rechtbank stukken voor waaruit volgens haar blijkt dat de Nederlandse Defensie in strijd met het oorlogsrecht willekeurig gebombardeerd heeft.
Disproportioneel
De rechters willen nu weten op basis van welke informatie Afghaanse huizen zijn aangemerkt als militair doelwit. De voorzitter van de rechtbank zei te begrijpen dat een reconstructie lastig is, ook omdat sommige informatie wellicht geheim moet blijven.
Slachtoffers en nabestaanden eisen een schadevergoeding van Defensie. Ze lagen te slapen toen de Nederlandse bommen vielen. Volgens advocaat Zegveld waren de bombardementen disproportioneel, ook omdat de burgers niet vooraf waren gewaarschuwd.
Defensie spreekt dat tegen en zegt dat de burgerbevolking wel is geïnformeerd via de lokale autoriteiten. De meeste bewoners waren ook uit het gebied vertrokken, zegt de landsadvocaat.
Het bombardement maakte deel uit van de slag om de Choravallei. Dat strategisch gelegen gebied dreigde in handen te vallen van Taliban. Daarop besloot de commandant van de Nederlandse eenheid om de zone waarvan werd aangenomen dat de Talibanstrijders zich er ophielden, ’s nachts onder vuur te nemen.
Telegraaf 29.03.2021 Nederlandse militairen stonden volledig in hun recht om een woonhuis aan te vallen tijdens de slag om Chora in Afghanistan. Dat zegt de landsadvocaat in verweer tegen advocate Liesbeth Zegveld. Die wil een schadevergoeding voor haar cliënten, slachtoffers van een Nederlands bombardement in 2007.
Bij de slag om Chora vielen in juni 2007 tientallen burgerdoden. Dat gebeurde als nevenschade toen Nederlandse militairen alles uit de kast trokken om te voorkomen dat talibanstrijders de Chora-vallei zouden heroveren. Nederland zag een grote invasie van drie kanten op zich af komen. Om de vijand terug te slaan, werd luchtsteun aangevraagd. Afghaanse burgers kregen de oproep om een veilig heenkomen te zoeken. Toen de rook was opgetrokken, bleek op de ochtend van 17 juni dat er toch nog veel burgers in dat deel van de vallei hadden gezeten.
Mensenrechtenadvocate Zegveld meent dat Nederland veel te hard van stapel is gelopen en wil een schadevergoeding voor haar cliënten, vier nabestaanden en een groep erfgenamen. Volgens haar deugde de inlichtingen van de Nederlanders niet op de vooravond van de aanval. Er was geen gigantische invasie op komst, de schattingen van het aantal talibanstrijders in de vallei waren sterk overdreven. Ook dreigde ook geen massaslachting onder de Afghaanse bevolking als Nederland zich zou terugtrekken.
Bovendien zou er toende aanval werd ingezet geen goed zicht zijn geweest op de doelen en of daar burger of strijders zaten. Niet duidelijk was volgens Zegveld waar de taliban zich verschanst hadden en of de vervolgens de door Nederland bestelde bommen op de juiste plek vielen.
’Aanval was in overeenstemming met het oorlogsrecht’
Het ministerie van Defensie kijkt er heel anders tegenaan. De zaak draait om één specifiek huizencomplex waar zeven F-16-bommen op vielen. Het aanvallen van dat doel was in overeenstemming met het oorlogsrecht, vindt de Staat. Het huis was door verschillende inlichtingenbronnen aangeduid als vuurpositie van de taliban. Die informatie was van de afgelopen dag, dus niet op basis van verouderde of ongeverifieerde gegevens, zoals Zegveld zegt. Er was bovendien permanent zicht op het doel vanuit de lucht en vanaf de grond. En de burgerbevolking was opgeroepen om het gebied te verlaten.
De situatie was wel degelijk nijpend, vindt de staat. ’De Afghaanse politieposten om het centrum heen vielen, Chora dreigde onder de voet te worden gelopen door de taliban. „De militairen werden teruggedreven tot vier vierkante kilometer rondom het districtscentrum de ’white compound’. Het vermoeden bestond dat de vijand na zonsondergang dichterbij zou kunnen komen om de compound in handen te krijgen.”
De landsadvocaat zegt dat er na de aanval al geld is uitgekeerd aan burgers die waren getroffen door de luchtaanval. Er bestaat enige twijfel over wie de cliënten van Zegveld zijn en hoe destijds hun verhouding tot de taliban was.
NOS 29.03.2021 Met de slag om Chora in 2007 heeft Nederland niet de Taliban aangevallen, maar in feite de burgerbevolking van dat Afghaanse gebied. Dat betoogde advocaat Liesbeth Zegveld vanochtend namens slachtoffers en nabestaanden van het Nederlandse offensief voor de rechtbank in Den Haag. Die eisen in een proces tegen de Staat een schadevergoeding, maar volgens Defensie is daarvoor geen enkele aanleiding.
Nederlandse militairen werden van 2006 tot 2010 ingezet in de Afghaanse provincie Uruzgan als onderdeel van de internationale ISAF-coalitie. In 2007 dreigden de Talibanstrijders de strategische Choravallei in handen te krijgen. Daarop besloot de commandant van de Nederlandse eenheid om de zone waarvan werd aangenomen dat de Talibanstrijders zich er ophielden, ’s nachts onder vuur te nemen. Daarbij zouden vijftig tot tachtig Afghaanse burgers zijn omgekomen.
‘Te weinig voorkennis’
Het ontbrak de Nederlandse militairen ter plekke aan actuele kennis over de hoeveelheid Talibanstrijders, hun wapens, hun locaties en hun doelen, zei Zegveld in de rechtszaal. Uit militaire documenten is gebleken dat er na middernacht op 17 juni geen vijandelijkheden meer waren tegen de ISAF-eenheden.
Toch werd besloten om met artillerie en vliegtuigbommen het gebied aan te vallen. Daarbij is volgens advocaat Zegveld het oorlogsrecht, waarin de bescherming van burgers is vastgelegd, geschonden.
De slachtoffers en nabestaanden vragen via de rechter ook inzage in documenten en logboeken om uit te kunnen zoeken waarom hun dorp Qual-e-Ragh als doelwit van de Nederlandse aanvallen werd uitgekozen.
“Nederland heeft altijd gezegd dat de aanvallen noodzakelijk waren uit zelfverdediging, omdat de Taliban de Nederlandse posities dreigde over te nemen. Dat kan niet waar zijn als er bericht wordt dat er geen vijandelijkheden na middernacht meer plaatsvinden.”
Meer onderzoek nodig
Defensie verwijst al jaren naar onderzoeken die hebben aangetoond dat Nederland heeft geopereerd binnen de regels van het oorlogsrecht. Ook het Openbaar Ministerie heeft het optreden in Chora rechtmatig genoemd. Maar die rapporten zitten “vol met gaten”, stelt advocate Zegveld. “Dat is begrijpelijk kort na dato, maar inmiddels is er voldoende tijd verstreken om wel onderzoek te doen.”
Ze verwijst naar Duitse en Australische onderzoeken naar oorlogsincidenten in Afghanistan waarbij wel diepgravend onderzoek is gedaan.
Legitiem militair doel
Defensie ziet geen enkele reden om de schadevergoeding te betalen. De bewuste huizen werden door de Taliban gebruikt als vuurposities en daarom aangemerkt als legitiem militair doel, zo stelt advocaat Erik Koppe namens de Nederlandse Staat.
De aanvallen met F-16-vliegtuigen en helikopers op de woningen waren volgens Defensie nodig als verdediging van Chora als geheel. Veel burgers hadden de plek al verlaten na een waarschuwing voor de komende militaire operatie. En aan de Nederlandse militairen was door lokale autoriteiten bevestigd dat de waarschuwing aan het dorp was overgebracht, zegt de advocaat. “Task Force Uruzgan mocht ervan uitgaan dat er nog maar een beperkt aantal burgers aanwezig was.” Volgens hem is daarmee voldaan aan de beperkende regels van het humanitaire oorlogsrecht.
Eerder gecompenseerd
De bewering dat de Nederlandse militairen geen zicht hadden op activiteiten van Talibanstrijders wordt door Defensie fel bestreden. De beelden vanuit de F-16’s en drones gaven voldoende inzicht in de posities en activiteiten van de Talibanstrijders, aldus advocaat Koppe.
Enkele Afghanen die nu schadevergoedingen eisen, zijn al in 2007 gecompenseerd, stelt Defensie. Na afloop van de gevechten heeft Task Force Uruzgan diverse missies opgetuigd om noodhulp in de Choravallei te verlenen en “onverplichte schadevergoedingen” uit te keren voor herstel van woningen, wegen en dieren. De eisers die nu in Den Haag de Staat aanklagen hebben volgens Defensie al 10.000 dollar gekregen.
AD 29.03.2021 Nabestaanden die bij de slag om Chora in Afghanistan familieleden verloren en van wie toen huizen zijn vernietigd, hebben volgens de Nederlandse staat al een schadevergoeding gehad. Kort na het gevecht is aan familieleden ter plaatse 10.000 dollar uitgekeerd.
De vier nabestaanden stapten maandag naar de rechter, omdat ze Nederlandse militairen ‘blind geweld’ verwijten. In de nacht van 16 juni 2007 werden op hun huis zeven bommen gegooid in een half uur tijd. Ze verklaarden dat ze lagen te slapen en werden verrast door het geweld omdat ze niet waren gewaarschuwd. Ze bestrijden dat er talibanstrijders In hun huizen waren en willen nu een schadevergoeding.
Volgens advocaat Liesbeth Zegveld, die de Afghanen bijstaat, schonden de Nederlandse militairen het oorlogsrecht en hadden ze hun inlichtingen niet op orde toen werd besloten om Chora te bombarderen. Daarbij vielen vijftig tot tachtig burgerdoden, waaronder familieleden van haar cliënten.
Volgens de advocaat hadden de Nederlanders onvoldoende informatie over de aanwezigheid van de taliban toen ze met het offensief begonnen. Onduidelijk was hoeveel strijders er precies waren, met welke bewapening en wat de dreiging voor burgers was. De meeste inlichtingen bestonden volgens haar uit onderschept walkietalkieverkeer en geruchten.
De locaties van talibanstrijders die wel bekend waren, gaven volgens haar geen goed beeld van de actuele situatie in de nacht dat er zeven uur lang werd gebombardeerd. ,,Strijders bewegen en blijven niet stil zitten totdat ze worden gebombardeerd.” Bovendien waren er volgens haar op de grond geen concrete gevechten tijdens de bombardementen. ,,Dus waar richt je je aanval dan op”, hield ze de rechters voor.
Volgens Zegveld is er maar één rechtvaardiging om huizen te bombarderen en dat is er als er kort daarvoor nog vanuit die huizen is geschoten. ,,Er moeten wapens van het doelwit zichtbaar zijn en de vijandelijke intentie moet aannemelijk zijn.” Het gooien van zeven bommen op deze huizen gaat daarom volgens haar veel te ver.
De staat geeft toe dat het huis van de nabestaanden is gebombardeerd. Dat blijkt uit de logboeken van de vliegtuigen en satellietbeelden, maar daaruit valt ook af te leiden dat deze huizen een militair doel waren, stelt advocaat Erik Koppe. Op basis van eigen eenheden, lokale bronnen en buitenlandse inlichtingen was duidelijk geworden dat deze qala (woning) een vuuropstelling van de vijand was.
Twintig uur voordat het huis werd vernietigd, gebruikte de taliban deze plek nog om de Nederlanders te bestoken. Dat bombardement gebeurde volgens de staat geheel volgens de regels. Een militair had het doelwit continu onder waarneming en begeleidde de vliegtuigen.
Dat er achteraf burgers op deze locatie verbleven is volgens de staat betreurenswaardig, maar dat geeft die locatie niet ineens een andere status dan militair doelwit. Er ging dreiging vanuit, het uitschakelen leverde een militair voordeel op en het gebruikte geweld was proportioneel.
Schadevergoeding
Volgens de staat is er dus ook geen verplichting om de schade te compenseren, maar dat is uit medemenselijkheid kort na het gevecht al wel gebeurd. De militairen zijn met 250.000 dollar het gebied ingetrokken om onschuldige slachtoffers te compenseren. Eind augustus was er 31.000 dollar uitgekeerd aan negen slachtoffers en waren er nog tien aanvragen in behandeling.
Volgens de staat heeft een deel van de eisers, die nu bij de rechter staan, destijds ook al een schadevergoeding gehad. Ze kregen 10.000 dollar uitgekeerd voor de achttien doden die er waren te betreuren. Ook was het bedrag een compensatie voor de verwoeste moskee, omgebrachte dieren, beschadiging van de akkers en inkomstenderving.
De slag om Chora is het grootste offensief van de Nederlandse krijgsmacht sinds de Korea-oorlog. Zo’n zestig Nederlandse militairen zaten op een belangrijk knooppunt in de provincie Uruzgan en waren omsingeld door de taliban. Terugtrekken was voor de geloofwaardigheid van de missie geen optie, vertelde commandant Hans van Griensven zaterdag tegen deze site. Hij besloot te blijven. Omdat het uren zou duren voordat er op de grond versterkingen waren, gaf hij het bevel om te schieten met artillerie en voerden F-16’s bombardementen uit. In totaal werd er vier dagen gevochten en vielen er 250 slachtoffers, waaronder vijftig tot tachtig burgers. Ook kwamen in die dagen twee Nederlandse militairen om.
RTL 29.03.2021 Vier Afghaanse burgers die in 2007 slachtoffers werden van een Nederlands bombardement eisen een schadevergoeding en willen inzage in de logboeken van Defensie. Ze vinden dat de aanval in de Chora-vallei, waarbij zeker 50 tot 80 burgerdoden vielen, niet rechtmatig was. Volgens hun advocaat Liesbeth Zegveld is destijds buitenproportioneel gehandeld door Nederlandse militairen.
Het bombardement vond plaats in de nacht van 16 op 17 juni in 2007 tijdens de slag om Chora, in het Afghaanse Uruzgan. De aanval had als doel om de Taliban-strijders in het gebied uit te schakelen.
Het werd een bloedige aanval waarbij naast Taliban-strijders ook honderden burgers slachtoffer werden. Nederland heeft de aanval altijd zelfverdediging genoemd.
Bloedige aanval
Nu, bijna veertien jaar later, klagen vier nabestaanden de Nederlandse staat aan vanwege het gebruik van ‘niet proportioneel geweld’. Onder de eisers is een man die drie broers, zijn vrouw en zijn oom is kwijtgeraakt en zelf gewond is geraakt. Mensenrechtenadvocaat Liesbeth Zegveld voert het woord namens de vier nabestaanden.
Ze willen duidelijkheid over wat er die bewuste nacht is gebeurd en hopen dat te vinden in de logboeken van het ministerie van Defensie. De Nederlandse militairen zouden volgens Zegveld buitenproportioneel gehandeld hebben.
Advocaat Liesbeth Zegveld namens de nabestaanden van burgerdoden in #Chora: Het optreden van het NL-leger destijds “past in een beeld dat het leven van een Afghaan voor ons niet zoveel waard is.” 10:05 a.m. · 29 mrt. 20212
Huizen genummerd
De bemanning van de F16’s en Apache-gevechtshelikopters wisten volgens de advocaat heel precies waar gebombardeerd moest worden.
“De coördinaten en tijdstippen waren bekend. Omdat de woningen in de Chora-vallei geen huisnummers hebben, zijn de huizen door militairen van tevoren op kaarten genummerd”, zegt Zegveld.
“De mensen lagen te slapen in hun huizen toen het bombardement begon. Het algemene advies om in onveilige situaties vooral binnen te blijven gold toen natuurlijk niet meer. Maar ze waren niet van tevoren gewaarschuwd en veel mensen bleven toch in hun huis”, zegt de advocaat van de nabestaanden. Juist omdat vooral huizen gebombardeerd werden, vielen er veel doden.
De landsadvocaat, die de Staat bijstaat in de zaak, betoogde vanmiddag dat de aanval van de Nederlandse militairen wél rechtmatig was. Volgens hem hadden de militairen aan de lokale autoriteiten gevraagd om de bevolking te waarschuwen. Dat achteraf bleek dat de situatie anders was, is ‘zeer betreurenswaardig, maar dat kan de militairen niet worden tegengeworpen’.
De VN, NAVO en het Afghaanse parlement hebben eerder al aangegeven dat de Nederlandse militairen zich hebben gehouden aan het humanitair oorlogsrecht. Het uiteindelijke oordeel over de zaak is aan de rechtbank.
MSN 29.03.2021 Vier Afghaanse burgers die in 2007 slachtoffers werden van een Nederlands bombardement eisen een schadevergoeding en willen inzage in de logboeken van Defensie. Ze vinden dat de aanval in de Chora-vallei, waarbij zeker 50 tot 80 burgerdoden vielen, niet rechtmatig was. Volgens hun advocaat Liesbeth Zegveld is destijds buitenproportioneel gehandeld door Nederlandse militairen.
Het bombardement vond plaats in de nacht van 16 op 17 juni in 2007 tijdens de slag om Chora, in het Afghaanse Uruzgan. De aanval had als doel om de Taliban-strijders in het gebied uit te schakelen.
Het werd een bloedige aanval waarbij naast Taliban-strijders ook honderden burgers slachtoffer werden. Nederland heeft de aanval altijd zelfverdediging genoemd.
Bloedige aanval
Nu, bijna veertien jaar later, klagen vier nabestaanden de Nederlandse staat aan vanwege het gebruik van ‘niet proportioneel geweld’. Onder de eisers is een man die drie broers, zijn vrouw en zijn oom is kwijtgeraakt en zelf gewond is geraakt. Mensenrechtenadvocaat Liesbeth Zegveld voert het woord namens de vier nabestaanden.
Ze willen duidelijkheid over wat er die bewuste nacht is gebeurd en hopen dat te vinden in de logboeken van het ministerie van Defensie. De Nederlandse militairen zouden volgens Zegveld buitenproportioneel gehandeld hebben.
Huizen genummerd
De bemanning van de F16’s en Apache-gevechtshelikopters wisten volgens de advocaat heel precies waar gebombardeerd moest worden.
“De coördinaten en tijdstippen waren bekend. Omdat de woningen in de Chora-vallei geen huisnummers hebben, zijn de huizen door militairen van tevoren op kaarten genummerd”, zegt Zegveld.
‘Niet van tevoren gewaarschuwd’
“De mensen lagen te slapen in hun huizen toen het bombardement begon. Het algemene advies om in onveilige situaties vooral binnen te blijven gold toen natuurlijk niet meer. Maar ze waren niet van tevoren gewaarschuwd en veel mensen bleven toch in hun huis”, zegt de advocaat van de nabestaanden. Juist omdat vooral huizen gebombardeerd werden, vielen er veel doden.
De landsadvocaat, die de Staat bijstaat in de zaak, betoogde vanmiddag dat de aanval van de Nederlandse militairen wél rechtmatig was. Volgens hem hadden de militairen aan de lokale autoriteiten gevraagd om de bevolking te waarschuwen. Dat achteraf bleek dat de situatie anders was, is ‘zeer betreurenswaardig, maar dat kan de militairen niet worden tegengeworpen’.
De VN, NAVO en het Afghaanse parlement hebben eerder al aangegeven dat de Nederlandse militairen zich hebben gehouden aan het humanitair oorlogsrecht. Het uiteindelijke oordeel over de zaak is aan de rechtbank.
NOS 27.03.2021 De Nederlandse militairen in Afghanistan zijn in juni 2007 drie keer door de NAVO gewaarschuwd voor het risico dat er burgerdoden zouden vallen bij de slag om de Choravallei. Dat schrijft de Volkskrant op basis van staatsgeheime documenten die de krant met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur heeft ingezien.
Bij de aanval op Chora slaagden de Nederlandse militairen er met bombardementen en artilleriebeschietingen in om Talibanstrijders uit de vallei te verdrijven, maar vielen ook vijftig tot tachtig Afghaanse burgerdoden. Maandag staan vier nabestaanden voor de Nederlandse rechter om een schadevergoeding te vragen van de Nederlandse staat. Zij betogen dat hun familieleden het slachtoffer zijn geworden van ongericht geweld.
Uit zelfverdediging
Nederland heeft de aanval altijd zelfverdediging genoemd. In de vallei waren destijds zo’n zestig Nederlandse militairen gestationeerd vanwege de oplopende spanningen met de Taliban. Volgens Defensie werden zij op de dag van de bombardementen ingesloten door 800 tot 1000 gewapende Talibanstrijders. De commandant van de Nederlandse missie gaf vanuit Tarin Kowt het bevel tot mortierbeschietingen en luchtaanvallen.
Tijdens het offensief heeft het NAVO-commandocentrum in Uruzgan tot drie keer toe contact gehad met Defensie, schrijft de Volkskrant. Daarbij werd er steeds op gewezen dat er geen vijandelijke activiteit was gezien bij de doelen die onder vuur werden genomen. Nederland moet weten waar de vijand zich bevindt alvorens het vuur te openen, was de boodschap van de NAVO.
‘Achtergebleven burgers gewaarschuwd’
“Ons wordt verweten dat we willekeurig met bommen gooiden. Dat is gewoon niet waar en een belediging van onze professionaliteit”, zegt de toenmalige commandant van de Taskforce Uruzgan, Hans van Griensven in een vraaggesprek met het AD. Hij erkent dat er geschoten is op doelen die militairen niet direct konden waarnemen, maar waarvan ze wisten dat er Talibanstrijders zaten. Ook Van Griensven beroept zich op zelfverdediging: “We probeerden ons zoveel mogelijk aan de normale regels te houden. Maar als dat een keer niet lukte, moest ik toch kunnen vuren.”
Voor de aanval liet Van Griensven via zijn Afghaanse contacten de achtergebleven burgers in de vallei waarschuwen. “Ik had niet de luxe om uit te zoeken of ik iedereen heb bereikt. Onze mensen konden elk moment worden overlopen.” De oud-commandant is ervan overtuigd dat er veel meer burgerslachtoffers in Chora waren geweest als de Nederlanders het gebied in handen van de Taliban hadden laten vallen.
In verschillende internationale rapporten, van de VN en de Afghaanse Mensenrechtencommissie, is sindsdien geconcludeerd dat Nederland heeft geopereerd binnen de regels van het oorlogsrecht. Ook het Openbaar Ministerie noemt het optreden in Chora rechtmatig. Maar het NAVO-hoofdkwartier en de toenmalige Afghaanse president Karzai waren uiterst kritisch en vonden dat er regels waren geschonden.
“Ze hebben in Chora gewoon aangenomen dat alle burgers weg waren”, zegt advocaat Zegveld, die maandag optreedt namens de Afghaanse nabestaanden, in de Volkskrant. “Toen er tijdens het bombardement twijfels werden geuit, gingen ze gewoon door.” Defensie wacht met een reactie tot de rechtszaak heeft plaatsgevonden.
Nederlandse militairen waren van 2006 tot 2010 in de Afghaanse provincie Uruzgan, na een verzoek van de NAVO om bij te dragen aan de wederopbouw van het land. De thuisbasis voor de Task Force Uruzganwas Kamp Holland, niet ver van de hoofdstad Tarin Kowt. Tussen 15 en 19 juni 2007 vond de slag om Chora plaats, toen Talibanstrijders de strategisch belangrijke vallei in handen dreigden te krijgen. Daarbij vielen circa 250 doden, onder wie een Nederlandse en een Amerikaanse militair.
NU 27.03.2021 Nederlandse militairen in Uruzgan zijn zowel vóór als tijdens het bombardement op de Afghaanse stad en regio Chora in 2007 door bondgenoten gewaarschuwd voor het grote risico op burgerslachtoffers. Defensie sloeg die waarschuwingen echter in de wind, meldt de Volkskrant zaterdag op basis van staatsgeheime documenten. Uiteindelijk kwamen bij het bombardement zo’n vijftig tot tachtig Afghaanse burgers om. Defensie wil er niet inhoudelijk op reageren.
Wat deed Nederland ook alweer in Uruzgan?
Nederland was van 2006 tot 2010 in NAVO-verband op missie in de Afghaanse provincie Uruzgan.
De militairen moesten voor stabiliteit en veiligheid in het land zorgen, nadat de Taliban-beweging jarenlang (met veel geweld) de macht in handen had.
Tijdens de missie was de Taliban over z’n machtshoogtepunt heen, maar allerminst verdwenen uit het land. Er werd nog regelmatig gevochten tegen de Taliban.
Defensie heeft altijd gezegd dat het een gevecht tegen “achthonderd tot duizend” Taliban-strijders betrof, waarbij per ongeluk ook burgerslachtoffers vielen. De geheime documenten, die de Volkskrant kon inzien dankzij een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), laten echter zien dat Nederland bewust een risico nam.
Tot drie keer toe negeerden de militairen waarschuwingen uit het NAVO-hoofdkwartier in de stad Kandahar, aldus het logboek van die tijd. De Nederlanders konden namelijk niet goed zien of de bommen die ze gooiden op Taliban-strijders of juist op burgers zouden terechtkomen.
Volgens het oorlogsrecht mogen Nederlanders alleen vuren (of in dit geval: bommen afwerpen) als ze zelf bedreigd worden. Dat betwijfelde de NAVO dus. Eerder zou de Nederlandse juridisch adviseur ook al gewaarschuwd hebben voor mogelijke burgerslachtoffers.
Defensie: ‘Executies onder bevolking dreigden’
Maandag dient een zaak van vier Afghaanse nabestaanden tegen de Nederlandse Staat. Ze eisen een schadevergoeding omdat volgens hun advocaat Liesbeth Zegveld buitensporig veel geweld is gebruikt en niet duidelijk was waarom hun huizen werden gebombardeerd.
Defensie wil vooralsnog weinig kwijt over de gang van zaken toentertijd, laat majoor Peter de Bock weten aan NU.nl. “Het feit dat de Volkskrant heeft geschreven dat Nederland drie keer was gewaarschuwd, wil niet zeggen dat Defensie dit onderschrijft. Vanwege de rechtsgang gaan we daar nu inhoudelijk niet op in.”
Wel verwijst hij naar een eerder bericht op Defensie.nl over de zaak, waarin staat dat executies onder de lokale bevolking dreigden.
Het Defensie-bericht gaat verder met: “Onafhankelijke onderzoeken van de VN, de NAVO en het Afghaanse parlement hebben eerder al aangegeven dat Nederlandse militairen zich hebben gehouden aan het humanitair oorlogsrecht. Ook Defensie kwam tot die conclusie. Het Openbaar Ministerie zag geen reden om de zaak verder te onderzoeken.”
MSN 27.03.2021 Nederlandse militairen in Uruzgan zijn zowel vóór als tijdens het bombardement op de stad en regio Chora in 2007 door bondgenoten gewaarschuwd op het grote risico op burgerslachtoffers. Defensie sloeg die waarschuwingen echter in de wind, meldt De Volkskrant zaterdag op basis van staatsgeheime documenten. Uiteindelijk kwamen bij het bombardement zo’n vijftig tot tachtig Afghaanse burgers om.
Defensie heeft altijd gezegd dat er het een gevecht tegen “achthonderd tot duizend” Talibanstrijders betrof, waarbij per ongeluk ook burgerslachtoffers werden geraakt. De geheime documenten, die de Volkskrant kon inzien dankzij een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), laat echter zien dat Nederland bewust een risico nam.
Tot drie keer toe negeerden de militairen waarschuwingen uit het Navo-hoofdkwartier in de stad Kandahar, blijkt uit het logboek van die tijd. De Nederlanders konden namelijk niet goed zien of de bommen die ze gooiden, echt op Taliban-strijders of juist op burgers zouden terechtkomen.
Volgens het oorlogsrecht mogen Nederlanders alleen vuren (of in dit geval: bommen afwerpen) als ze zelf eerst bedreigd worden. Dat betwijfelde de NAVO dus. Eerder had de Nederlandse juridisch adviseur ook al gewaarschuwd voor mogelijke burgerslachtoffers.
‘Zo veel mogelijk burgers gewaarschuwd’
In een reactie laat Defensie weten dat het destijds zoveel mogelijk burgers heeft geprobeerd te waarschuwen voor het bombardement. De militairen vonden het echter belangrijk om de stad Chora “met alle mogelijke middelen” te beschermen, omdat “een slachting dreigde voor de lokale politie en bevolking”.
Bovendien was Chora van strategisch belang vanwege de belangrijke verbindingswegen in de regio, en zou “de geloofwaardigheid van Nederlandse militairen op het spel heben gezet” als Chora weer in handen zou komen van de Taliban.
Maandag dient een zaak van vier Afghaanse nabestaanden tegen de Nederlandse staat. Ze eisen een schadevergoeding omdat er volgens hun advocaat Liesbeth Zegveld buitensporig veel geweld is gebruikt, en niet duidelijk was waarom hun huizen werden gebombardeerd, aldus de krant.
NU 27.03.2021 Nederlandse militairen in Uruzgan zijn zowel vóór als tijdens het bombardement op de Afghaanse stad en regio Chora in 2007 door bondgenoten gewaarschuwd voor het grote risico op burgerslachtoffers. Defensie sloeg die waarschuwingen echter in de wind, meldt de Volkskrant zaterdag op basis van staatsgeheime documenten. Uiteindelijk kwamen bij het bombardement zo’n vijftig tot tachtig Afghaanse burgers om. Defensie wil er niet inhoudelijk op reageren.
Wat deed Nederland ook alweer in Uruzgan?
Nederland was van 2006 tot 2010 in NAVO-verband op missie in de Afghaanse provincie Uruzgan.
De militairen moesten voor stabiliteit en veiligheid in het land zorgen, nadat de Taliban-beweging jarenlang (met veel geweld) de macht in handen had.
Tijdens de missie was de Taliban over z’n machtshoogtepunt heen, maar allerminst verdwenen uit het land. Er werd nog regelmatig gevochten tegen de Taliban.
Defensie heeft altijd gezegd dat het een gevecht tegen “achthonderd tot duizend” Taliban-strijders betrof, waarbij per ongeluk ook burgerslachtoffers vielen. De geheime documenten, die de Volkskrant kon inzien dankzij een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), laten echter zien dat Nederland bewust een risico nam.
Tot drie keer toe negeerden de militairen waarschuwingen uit het NAVO-hoofdkwartier in de stad Kandahar, aldus het logboek van die tijd. De Nederlanders konden namelijk niet goed zien of de bommen die ze gooiden op Taliban-strijders of juist op burgers zouden terechtkomen.
Volgens het oorlogsrecht mogen Nederlanders alleen vuren (of in dit geval: bommen afwerpen) als ze zelf bedreigd worden. Dat betwijfelde de NAVO dus. Eerder zou de Nederlandse juridisch adviseur ook al gewaarschuwd hebben voor mogelijke burgerslachtoffers.
Defensie: ‘Executies onder bevolking dreigden’
Maandag dient een zaak van vier Afghaanse nabestaanden tegen de Nederlandse Staat. Ze eisen een schadevergoeding omdat volgens hun advocaat Liesbeth Zegveld buitensporig veel geweld is gebruikt en niet duidelijk was waarom hun huizen werden gebombardeerd.
Defensie wil vooralsnog weinig kwijt over de gang van zaken toentertijd, laat majoor Peter de Bock weten aan NU.nl. “Het feit dat de Volkskrant heeft geschreven dat Nederland drie keer was gewaarschuwd, wil niet zeggen dat Defensie dit onderschrijft. Vanwege de rechtsgang gaan we daar nu inhoudelijk niet op in.”
Wel verwijst hij naar een eerder bericht op Defensie.nl over de zaak, waarin staat dat executies onder de lokale bevolking dreigden.
Het Defensie-bericht gaat verder met: “Onafhankelijke onderzoeken van de VN, de NAVO en het Afghaanse parlement hebben eerder al aangegeven dat Nederlandse militairen zich hebben gehouden aan het humanitair oorlogsrecht. Ook Defensie kwam tot die conclusie. Het Openbaar Ministerie zag geen reden om de zaak verder te onderzoeken.”
AD 27.03.2021 De slag om Chora in Afghanistan uit 2007 blijft Nederlandse militairen achtervolgen. Nabestaanden van burgerdoden verwijten hen ‘blind geweld’ en staan maandag bij de rechter. Voor het eerst reageert de verantwoordelijk commandant Hans van Griensven (60) zelf op de keuzes die hij maakte. ,,Wij worden steeds neergezet als moordenaars van vrouwen en kinderen. Maar wij hebben daar niets verkeerds gedaan.”
Als Hans van Griensven zaterdagavond 16 juni 2007 naar de sterrenhemel kijkt op zijn hoofdkwartier in Tarin Kowt ziet hij plotseling een fel licht door de donkere nacht flitsen. Het is de naverbranding van een van de granaten die deze nacht worden afgevuurd richting Chora. De commandant van de Taskforce Uruzgan heeft zojuist het bevel gegeven om de Pantserhouwitser in te zetten, het zwaarste wapen van de landmacht.
Hij probeert daarmee zijn manschappen te redden die zijn omsingeld door de taliban in Chora. Van Griensven is zeker van zijn zaak. ,,Maar let op. Over drie jaar hebben we een parlementaire enquête. Er zijn heel veel mensen die deze situatie niet aankunnen”, zegt hij tegen een collega als ze samen kijken hoe het vuur langzaam uitdooft en de granaat even later met een doffe klap zo’n 30 kilometer verderop neerkomt.
Tot een parlementair onderzoek komt het niet. Maar 14 jaar later wordt er nog steeds veel gesproken over de omstreden slag om Chora, een gevecht van vier dagen bij een belangrijk knooppunt in Uruzgan dat in handen dreigde te vallen van de taliban. Sommige van de 1400 Nederlandse militairen die erbij waren, zijn trots en voelen het als revanche voor het drama van Srebrenica uit 1995. Nu werden ze niet overlopen. Ze hielden stand en vochten terug in de grootste slag van de Nederlandse krijgsmacht sinds de Korea-oorlog.
Maar in die strijd kwamen wel zo’n 250 mensen om het leven, onder wie 50 tot 80 burgers en twee Nederlandse militairen. Vier nabestaanden staan maandag voor het eerst bij een rechter omdat ze de Nederlanders ‘blind geweld’ verwijten. Ze eisen een schadevergoeding.
De toenmalige commandant en nu luitenant-generaal b. d. Hans van Griensven hield 14 jaar publiekelijk zijn mond over de keuzes die hij maakte, maar kan het niet langer aanzien hoe zijn mensen steeds door die nabestaanden en leken worden weggezet als moordenaars. ,,Ons wordt verweten dat we willekeurig met bommen hebben gegooid. Dat is gewoon niet waar en een belediging van onze professionaliteit.”
Terug naar het jaar 2007 waarin van Griensven sinds januari de scepter zwaait op het hoofdkwartier in Uruzgan. De Nederlanders zijn hier om de Afghanen te beschermen, te ondersteunen en het land te helpen opbouwen. Hij merkt vanaf april dat de spanning in het gebied oploopt. Er zijn troepenverplaatsingen met geregeld confrontaties. Van Griensven is bang dat het fout gaat, vooral rond Chora.
Nederlanders moesten al eens een controlepost heroveren. ,,Maar het probleem is; zodra je weg bent, gaat de taliban de mensen weer bedreigen. Wij stimuleerden daar meer lokale politie neer te zetten. Voerden druk uit op president Karzai om daar te investeren in veiligheid. Anders dreigden we een belangrijk knooppunt kwijt te raken.’’
Hulp blijft uit en dus regelt Van Griensven zelf een plek waar ze permanent kunnen zijn: de White Compound. Daar verblijven zo’n 60 Nederlanders per toerbeurt. Ze komen steeds vaker in vuurgevecht met opstandelingen die ze dan nog kunnen afslaan. Op 15 juni slaat dat om. De Nederlanders krijgen een zware klap te verwerken. Een zelfmoordterrorist blaast in Tarin Kowt een legervoertuig op waarbij militair Timo Smeehuijzen overlijdt. Het verdriet en de commotie op het kamp is groot.
Terwijl collega’s de volgende morgen zijn afscheidsceremonie voorbereiden, komen er uit Chora al vroeg meldingen van vuurgevechten. ,,Normaal gesproken hebben we dan al snel weer de overhand. Maar dit ging maar door”, zegt Van Griensven.
Cruciale vraag
Als de commandant iets voor 19.30 uur wil gaan eten krijgt hij een melding voor spoedoverleg. Kapitein Larry Hamers zit met zijn mensen op de White Compound in Chora en ziet de druk op zijn basis toenemen. Ze hebben de hele dag moeten vechten en twee posten buiten het dorp opgegeven. Inlichtingen wijzen op een serieuze aanval. Dat de grote leiders erbij zijn betrokken. Dat er zelfs buitenlandse strijders zijn gesignaleerd, Arabieren, Serviërs. Achthonderd tot duizend man zijn de aantallen die rondgaan. De Nederlanders zitten er met 60 man, een paar Afghaanse militairen en dorpelingen.
Hamers legt een cruciale vraag op tafel: wat is Chora ons waard?
Van Griensven heeft een half uur om erover na te denken, maar zoveel opties zijn er niet. Zijn manschappen zijn omsingeld tegen een overmacht. Als ze weggaan kunnen ze misschien nog op tijd terugkomen op het hoofdkwartier, maar dat is allerminst zeker. ,,Ze moesten een rivier oversteken. Als er mensen met raketwerpers zitten, ben je onmiddellijk de klos. Maar stel dat dit toch lukt, dan heeft de taliban gewonnen. Dan zullen ze wraak nemen op iedereen die ons heeft gesteund. En dan komt de taliban aan de poort van ons hoofdkwartier te staan.”
Ratten in de val
Als wij het gebied hadden verlaten, was het aantal slachtoffers waarschijnlijk nog veel groter geweest, aldus Hans van Griensven, Commandant van de slag om Chora.
Van Griensven besluit te blijven. ,,Als we dit laten lopen is dat het failliet van onze missie. Dan worden we nergens meer geloofwaardig ontvangen. We moeten blijven. Ook al zitten we als ratten in de val. Deze nacht kunnen de gevechten nog erger worden.”
Na overleg met zijn juridisch adviseur concludeert de commandant: dit is pure zelfverdediging. Hij neemt extra maatregelen, mobiliseert troepen die hij naar Chora stuurt. Die zijn er alleen niet voor daglicht. De Britse generaal Page en commandant over Zuid-Afghanistan, biedt F-16’s en Apaches aan ter ondersteuning.
Hij geeft hem ook toestemming om met artillerie te schieten op locaties die de militairen niet direct onder waarneming hebben, maar waarvan ze weten dat daar taliban zit. Dat is in strijd met de normale regels, maar mag volgens Van Griensven wel bij zelfverdediging.
Een besluit waar tot op de dag van vandaag veel discussie over is. Hoe haalt Van Griensven het in zijn hoofd om de allerminst nauwkeurige granaten af te vuren op een gebied waar nog steeds burgers zijn. ,,Natuurlijk besefte ik dat dit gevoelig lag. Maar ik heb wel een hele moeilijke situatie te redden. We probeerden ons zoveel mogelijk aan de normale regels te houden. Maar als dat een keer niet lukte, moest ik toch kunnen vuren.”
Voordat de operatie begint laat Van Griensven de bewoners die er nog zijn waarschuwen via zijn Afghaanse contacten. ,,Heb ik iedereen bereikt? Dat weet ik niet. Ik had de luxe niet om het uit te zoeken. Onze mensen konden elk moment worden overlopen. Ik moest de gok nemen en erop vertrouwen dat de Afghanen elkaar wisten te vinden.”
Tijdens de nacht wordt er gebombardeerd met artillerie en vliegtuigbommen. De volgende ochtend krijgen de mannen op de White Compound versterking van andere Nederlandse troepen en het Afghaanse leger. Ze kunnen standhouden en zetten uiteindelijk op dinsdag de tegenaanval in. De taliban wordt met succes verdreven. Er worden in die dagen volgens Van Griensven minstens veertien leiders gedood.
Later blijkt dat er ook zo’n 50 tot 80 burgers zijn omgekomen. Militairen zien mensen met kruiwagens en overleden slachtoffers uit het gebied komen. ,,Natuurlijk was het niet de bedoeling om die mensen om te brengen”, reageert Van Griensven. Maar waar hij moeite mee heeft, is dat nu al jaren het beeld wordt geschetst dat deze burgerdoden door de inzet van de pantserhouwitser zijn veroorzaakt. Hij kent ook de getuigenissen over mensen die met een gaatje in hun hoofd in een kruiwagen lagen.
,,Dat kan dan niet door onze artillerie zijn gebeurd, maar die nuance hoor je nooit. En je kunt ook de vraag stellen: waarom zaten die mensen daar nog? Misschien waren ze een levend schild. Dat zou zeker kunnen. Maar er was een grote dreiging dat we onder de voet gelopen zouden worden. We hebben de situatie proberen te redden en zijn daar in geslaagd. Als wij het gebied hadden verlaten, was het aantal slachtoffers waarschijnlijk nog veel groter geweest.”
Onschuldige slachtoffers
Van Griensven kan het niet uitsluiten dat de 32 granaten van zijn artillerie onschuldige slachtoffers hebben gemaakt, maar hij schat die kans bijzonder klein in. Er zijn volgens hem geen salvo’s afgevuurd, maar enkele schoten. Storend vuur, in militair jargon. ,,De munitie was niet nauwkeurig, dat klopt. Maar we bestookten opmarsroutes. Geen gebouwen.
Zo’n granaat kan misschien een keer ongelukkig zijn gevallen, maar die vernietigt niet een hele Afghaanse qala. Daar heeft het de kracht niet voor. De vliegtuigbommen vielen zeker niet willekeurig. Die gooiden we op een legitiem doelwit. Wij gaan daar niet voor de lol zomaar de boel omploegen. Dat doet niemand en is onze beroepseer te na.”
Veertien jaar na de missie heeft Van Griensven geen nacht wakker gelegen van de keuzes die hij heeft gemaakt. ,,Je kan zeggen, wat voor monster ben ik dan? Ik heb besluiten genomen die veel mensenlevens hebben gekost. Waarom heb ik daar geen last van? Ik weet het niet. Ik weet wel waarom ik dit heb besloten. En dat het nodig was. Ik kan mezelf elke ochtend recht in de ogen aankijken.”
AD 22.03.2021 De vredesonderhandelingen over Afghanistan worden volgende maand voortgezet in Istanboel. President Biden hoopt nog steeds op 1 mei te kunnen beginnen met het terugtrekken van Amerikaanse soldaten.
Na het vredesoverleg in Moskou, vorige week, is onduidelijk hoe de vlag erbij hangt. Optimisten willen de uitkomst van dat overleg en de aanwezigheid van alle grote spelers rond het conflict (inclusief China en Pakistan) graag uitleggen als bemoedigend. Ze hopen op een ‘laatste en beslissende fase’ naar vrede. Pessimisten verwachten dat het onderlinge Afghaanse geruzie weer oplaait en leidt tot een mislukking van de gesprekken.
Daags na de conferentie in Moskou stuurde de Afghaanse president Ashraf Ghani alvast twee ministers de laan uit. Zijn grote politieke rivaal maar ook regeringspartner Abdullah Abdullah was ziedend. ,,Deze beslissing is tegen de belangen van het land in de huidige situatie en is onaanvaardbaar’’, zei hij in een zaterdag vrijgegeven verklaring. Volgende maand komen alle Afghaanse partijen, inclusief de taliban, weer aan tafel in Istanbul.
Niemand verwacht dat de hervatting van de onderhandelingen gaat leiden tot een blijvende oplossing voor het Afghaanse conflict. Wel zou een akkoord president Biden de kans bieden een door zijn voorganger, Donald Trump, bedongen aftocht van het Amerikaanse leger uit het Afghaanse wespennest ook daadwerkelijk uit te voeren. Na twintig jaar kunnen de Verenigde Staten dan uit een oorlog stappen die begon na de aanslagen van 11 september 2001.
Volgens Biden is een Amerikaanse aftocht vanaf 1 mei nog steeds mogelijk. De Amerikanen willen dan garanties hebben voor een interim-regering in juni hebben en verkiezingsbeloften voor 2022. Een akkoord daarover zou de Amerikanen gelegenheid geven met opgeheven hoofd en in relatieve rust hun spullen te pakken.
De taliban zouden zich ook rustig willen houden om de Amerikanen daadwerkelijk te zien vertrekken. De deal die Donald Trump sloot, was dat het Amerikaanse leger zou vertrekken als de taliban geen onderkomen en bescherming zouden bieden aan jihadistische organisaties als Al-Qaeda en Islamitische Staat.
In Turkije zal duidelijk moeten worden of de oprichting van een voorlopige Afghaanse regering haalbaar is. De zittende Afghaanse president Ashraf Ghani is daarvan geen voorstander. Hij wil zijn mandaat afmaken, ook al wordt zijn regime door waarnemers beschreven als een van de meest corrupte regimes uit de Afghaanse geschiedenis. ,,Hij zal er alles aan doen om zolang mogelijk aan de macht te blijven. Hij weet dat hij geen deel uitmaakt van de toekomstige oplossing’’, zei een in Moskou aanwezige diplomaat in de Franse media.
De Amerikanen willen in ieder geval weg uit Afghanistan. De Amerikaanse publieke opinie is er klaar mee. Ook Joe Biden zegt – net als Donald Trump – al jaren dat het Amerikaanse leger er niets te zoeken heeft. Als vicepresident van Barack Obama was Biden het in 2010 oneens met het sturen van versterkingen. Biden wil de Amerikaanse interventie in Afghanistan beperken tot terrorismebestrijding. De laatste jaren hebben special forces er al diverse kopstukken van Al-Qaeda geëlimineerd.
Een definitieve oplossing blijft bij dat alles ver weg. De taliban zijn nooit erg enthousiast geweest over verkiezingen. Veel Afghanen uit het noorden zouden nooit op hen stemmen. De vraag is ook waarom de taliban ook politieke risico’s zouden willen lopen als ze militair min of meer hebben gewonnen.
Ondertussen gaan de bomaanslagen in Kabul door, evenals het vermoorden van activisten, journalisten en politieagenten. Het lokale filiaal van de terreurorganisatie Islamitische Staat heeft de verantwoordelijkheid opgeëist voor een deel van het geweld, maar veel aanvallen worden niet opgeëist, waarna de Afghaanse regering de schuld bij de taliban legt. De laatste heeft de verantwoordelijkheid voor de meeste aanslagen van zich afgeworpen.
Telegraaf 21.03.2021 De Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin heeft een verrassingsbezoek aan Afghanistan gebracht. Het bezoek was uit veiligheidsoverwegingen niet aangekondigd.
Een Afghaanse regeringswoordvoerder zei dat Austin met president Ashraf Ghani in Kabul heeft gesproken over onder meer de vredesgesprekken met de Taliban, de strijd tegen het terrorisme en het vertrek van de Amerikaanse troepen uit Afghanistan.
Austin was al in de regio. Hij bracht eerder bezoeken aan Japan, Zuid-Korea en India.
De Amerikaanse regering heeft onder voormalig president Donald Trump met de Taliban afgesproken dat alle 2500 Amerikaanse militairen, die nog in het land zijn gestationeerd, uiterlijk op 1 mei zijn teruggetrokken. Voor die tijd hoopt de huidige regering van president Joe Biden politieke afspraken te maken.
Al Qaeda
De Taliban hebben in ruil voor de Amerikaanse belofte toegezegd alle banden met terreurbeweging al-Qaeda te verbreken en vredesgesprekken te voeren met de Afghaanse regering, waar de radicaalislamitische beweging al jaren mee in oorlog is.
Austin zei vorige maand dat Washington de Amerikaanse strategie in Afghanistan op „doordachte en weloverwogen” wijze zou herzien. Biden beloofde vorige week dat hij met zijn bondgenoten zal overleggen over het tijdschema voor het terugtrekken van de Amerikaanse troepen uit Afghanistan.
NOS 19.03.2021 De vredesbesprekingen tussen de Taliban en de Afghaanse overheid zouden een einde moeten maken aan tientallen jaren oorlog in het land. Maar sinds de start van de gesprekken vorig jaar in de Qatarese hoofdstad Doha, is het aantal aanslagen op Afghaanse burgers flink toegenomen. Vooral vrouwenactivisten en journalisten zijn het doelwit.
Veel Afghaanse vrouwen zijn dan ook bang dat hun rechten waar ze zo hard voor hebben gevochten, worden afgepakt als de Taliban en de Afghaanse overheid een deal sluiten en samen gaan regeren. “De Taliban zijn niet veranderd, ze hebben nog steeds dezelfde ideologie”, vertelt vrouwenactivist Rada Akbar. “Ze zullen weer dezelfde beperkingen opleggen aan vrouwen als toen ze eerder aan de macht waren.”
Afghaanse vredesonderhandelingen
De VS viel in 2001 Afghanistan binnen en zette de Taliban af. De oorlog die volgde duurt nu al 20 jaar. Vorig jaar sloten de VS en de Taliban een historisch akkoord om een einde te maken aan de strijd.
De Taliban zouden Afghanistan niet meer gebruiken als uitvalbasis voor terreurgroepen. In ruil daarvoor zou de VS binnen 14 maanden al hun militaire troepen terugtrekken. Ook zouden de Taliban over vrede gaan praten met de Afghaanse regering.
Die onderhandelingen hadden vorig jaar in maart al moeten beginnen, maar gingen pas in september van start. Er is tot op heden geen vooruitgang geboekt.
Volgens activiste Freshta Karim is de positie van vrouwen in Afghanistan de laatste jaren sterk verbeterd. “Het belangrijkste is dat mannen en vrouwen nu volgens de grondwet gelijk zijn. Vrouwen mogen naar school en kunnen werken, in alle lagen van de samenleving zijn we nu zichtbaar.” Dit was ondenkbaar toen de streng-islamitische Taliban het voor zeggen had tussen 1996 en 2001.
Idealen afpakken
Maar sinds de start van de vredesbesprekingen is de positie van vrouwen verslechterd en zijn ze steeds vaker doelwit. Begin deze maand werden nog drie vrouwelijke journalisten vermoord. Ook mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch luidt de noodklok en zegt dat de gerichte moorden bedoeld zijn om vrouwen uit het publieke leven te verdrijven.
Karim ziet de situatie in haar land met lede ogen aan. “Onze vrijheden worden weer ingeperkt en het probleem is dat mensen zich steeds minder durven uit te spreken vanwege de toenemende aanslagen en gerichte moorden.”
“Iedere vrouw die opgeleid is en hoop en verandering kan brengen, is een potentieel doelwit”, aldus Freshta Karim, vrouwenactivist
De activiste kwam onlangs haar naam nog tegen op een dodenlijst van de Taliban die rondgaat op sociale media. Ze weet niet of de lijst echt is, maar schrikken is het wel. “Iedere vrouw die opgeleid is en hoop en verandering kan brengen, is een potentieel doelwit. Ze willen het ideaal dat wij hebben – een Afghanistan waarin iedereen gelijk is – van ons afpakken.”
Alhoewel de Taliban vaak ontkennen iets met de aanslagen te maken te hebben, geven de Afghaanse overheid en Amerika de groep wel de schuld van de recente geweldsgolf. Onderzoeken en berechting blijven vaak uit.
‘Talibanisering’ van het onderwijs
De Afghaanse overheid probeert zelf ook weer steeds vaker beperkingen aan vrouwen op te leggen, vertelt Akbar. “We zijn niet alleen in strijd met de Taliban, maar ook met onze eigen overheid.” Het Afghaanse ministerie van Onderwijs kwam vorige week nog met een zangverbod voor meisjes vanaf 12 jaar.
Volgens Ahmad Sarmast, oprichter van het Nationaal Muziekinstituut in Kabul, zou dit een poging kunnen zijn tot de ‘talibanisering’ van het onderwijssysteem. Sarmast wijst erop dat de Taliban muziek en meisjesonderwijs verboden toen zij aan de macht waren. Hij raakte zelf in 2014 gewond bij een aanslag van de Taliban. Een zelfmoordterrorist blies zichzelf vlak achter hem op tijdens een concert in Kabul.
“Het zangverbod laat duidelijk zien dat sommige politici binnen de Afghaanse overheid de weg proberen vrij te maken voor de Taliban”, vertelt Sarmast. “Sinds de vredesbesprekingen is er politiek veel veranderd. Sommigen zien de Taliban graag weer meeregeren en proberen een plek voor zichzelf veilig te stellen voor als er een deal komt. Dit verbod kan dan ook gezien worden als een test om te kijken of de Afghaanse samenleving bereid is om een stap terug te zetten.”
Maar dat zijn de Afghanen zeker niet. Vrouwenactivisten – en eigenlijk iedereen die tegen de streng-islamitische Taliban is – kwamen massaal in opstand via een online protestcampagne, op initiatief van Sarmast. Onder de hashtag #IamMSong plaatsten vrouwen en meisjes video’s op sociale media waarin ze hun favoriete nummers zongen.
Het verbod werd teruggedraaid en de Afghaanse overheid spreekt inmiddels van een misverstand. Maar het is niet het enige voorbeeld. Enkele maanden geleden besloot het ministerie van Onderwijs nog om alle basisschoolleerlingen weer les te geven in de moskee. Ook dat besluit stuitte op grote weerstand en werd uiteindelijk ingetrokken.
Vredesbesprekingen
Toch gelooft activiste Karim wel in de vredesbesprekingen. “Praten is de enige manier om vrede te bereiken, maar het moet meer gaan over de kwetsbare groepen.” De activisten benadrukken dan ook allemaal dat het belangrijk is dat er meer vrouwen meedoen aan de vredesonderhandelingen.
De Afghaanse regering heeft vier vrouwen opgenomen in het onderhandelingsteam van 21 leden, de Taliban niet één. Karim: “We moeten een sterkere stem hebben bij de onderhandelingen om onze rechten te garanderen.” Zolang dat niet gebeurt, vrezen de Afghaanse vrouwen voor hun toekomst en zijn ze bang dat een nieuwe burgeroorlog niet uitgesloten is.
NOS 18.03.2021 Bij een bomaanslag op een bus in Afghanistan zijn zeker drie doden gevallen en elf gewonden. De bus vervoerde in de hoofdstad Kabul overheidspersoneel toen een bermbom explodeerde. Het zou gaan om medewerkers van het ministerie van Communicatie.
De aanslag gebeurde tijdens de ochtendspits.
Crash
De aanslag komt een paar uur na een helikoptercrash waarbij negen militairen omkwamen. Op zo’n drie uur rijden van Kabul zou de helikopter zijn geraakt door een raket en crashte.
Wie er achter de aanslagen zit, is niet bekend. De Afghaanse regering houdt de Taliban verantwoordelijk voor recente aanslagen op onder anderen overheidspersoneel en journalisten.
De Taliban dreigden gisteren nog met gevolgen als de VS niet uit Afghanistan terugtrekt voor 1 mei 2021, zoals president Trump eerder had afgesproken. Reuters meldt dat de Taliban betrokkenheid bij de aanslagen hebben ontkend.
Biden
De deadline van 1 mei 2021 staat op losse schroeven, omdat Biden bedenkingen heeft over de haalbaarheid van die datum. Gisteren zei de Amerikaanse president tegen ABC News dat hij met bondgenoten overlegde over het tempo en de omvang van de terugtrekking van hun troepen. Hij voegde eraan toe dat als de deadline zou worden verlengd, het niet “veel langer verlengd” zou worden.
Amerikaanse media schrijven dat het vooral logistiek gezien onmogelijk is om de deadline van 1 mei te halen. Op dit moment zouden er zo’n 3500 Amerikanen in Afghanistan gestationeerd zijn.
Telegraaf 18.03.2021 Een bermbom in de Afghaanse hoofdstad Kabul heeft zeker vier inzittenden van een bus, medewerkers van een ministerie, het leven gekost. De aanslag kwam een dag na de dood van negen veiligheidsmensen die in een neergeschoten helikopter zaten. Het toestel zou door een raket zijn geraakt in de centrale provincie Maidan Wardak.
Zowel de bomaanslag als de raketaanval is niet opgeëist. De extremistische Taliban zeggen er niets mee te maken te hebben. De groepering zit donderdag in Moskou aan tafel met vertegenwoordigers van de Afghaanse regering en onder meer China, de VS en Rusland in een poging het geweld in het land terug te dringen.
De Afghaanse president Ashraf Ghani sprak van een „zware dag.” Hij verzekerde dat de daders zullen worden gepakt en bestraft.
MSN 18.03.2021 Een bermbom in de Afghaanse hoofdstad Kabul heeft zeker vier inzittenden van een bus, medewerkers van een ministerie, het leven gekost. De aanslag kwam een dag na de dood van negen veiligheidsmensen die in een neergeschoten helikopter zaten. Het toestel zou door een raket zijn geraakt in de centrale provincie Maidan Wardak.
Zowel de bomaanslag als de raketaanval is niet opgeëist. De extremistische Taliban zeggen er niets mee te maken te hebben. De groepering zit donderdag in Moskou aan tafel met vertegenwoordigers van de Afghaanse regering en onder meer China, de VS en Rusland in een poging het geweld in het land terug te dringen.
De Afghaanse president Ashraf Ghani sprak van een „zware dag.” Hij verzekerde dat de daders zullen worden gepakt en bestraft.
AD 16.03.2021 Vier Afghanen eisen van het ministerie van Defensie de logboeken op van Nederlandse F16’s, Apache-gevechtshelikopters en een pantserhouwitser die tijdens een nacht in juni 2007 zijn ingezet in de Chora-vallei in de Afghaanse provincie Uruzgan. Dat schrijft Trouw.
De vier doen dit in een rechtszaak die ze hebben aangespannen tegen Defensie, waarin ze de Nederlandse staat aansprakelijk stellen voor een bombardement op hun huizen, waarbij tientallen doden vielen. De Afghanen hopen met de logboeken te kunnen bewijzen dat ze zijn bestookt door de Nederlanders.
,,Ik wil vooral dat duidelijk wordt wat er nou precies die nacht is gebeurd”, zegt advocaat Liesbeth Zegveld, die de Afghanen bijstaat. ,,Waarom zijn de huizen van mijn cliënten gebombardeerd?”
Het ministerie van Defensie wil nog niet zeggen of het inzage geeft in de logboeken. Volgens het ministerie zal dit ‘onderwerp van bespreking’ zijn als de zaak op 29 maart voor het eerst in Den Haag voor de rechter komt.
Verwoeste huizen na de zogenoemde Slag om Chora in juni 2007 in de Afghaanse provincie Uruzgan. De Nederlandse militair Oscar van der Ven maakte deze foto kort na de gevechten. Beeld Oscar van der Ven
Trouw 16.03.2021 Eind deze maand dient in Den Haag een rechtszaak over omstreden gevechten in 2007 tussen Nederlandse militairen en de Taliban. Tientallen Afghaanse burgers kwamen daarbij om. Een reconstructie. “We hadden onze inlichtingenvergaring nog niet op orde.”
Het wordt in juni 2007 steeds duidelijker dat er gevaar op komst is in de Afghaanse provincie Uruzgan, waar in die tijd meer dan duizend Nederlandse militairen gelegerd zijn. Zo druppelen inlichtingen binnen over een dreigend offensief van de Taliban in de Chora-vallei, waar de Nederlanders een post hebben. Er worden ook pick-uptrucks met stuurs kijkende mannen gesignaleerd en eenheden raken af en toe verwikkeld in schotenwisselingen.
Op vrijdag 15 juni slaat het onheil toe in de vorm van een zelfmoordaanval op een Nederlands konvooi in de provinciehoofdstad Tarin Kowt. “Ik stond bovenluiks nadat ik bezig was geweest met de antennes van onze pantserwagen”, vertelt oud-militair Oscar van der Ven. “Door de klap werd ik naar binnen geslagen.
Toen ik mijn hoofd weer boven het luik uitstak, was het een en al stof en rook. Het duurde een tijd voordat ik doorhad wat er aan de hand was. Maar op een gegeven moment zag ik vlammen en ging de achterklep van het voorste voertuig open. Toen zag ik een collega gewond op zijn rug liggen, die even later werd gereanimeerd. Ook hoorde ik het radioverkeer. Langzaam drong het tot me door.”
Van der Ven, chauffeur-boordschutter van een Bushmaster-pantserwagen, ervaart de zelfmoordactie als een omslag. “Daarna was ik eigenlijk alleen nog maar bang. Ik reed met veel meer agressie door het gebied en ik was ook agressiever tegenover de mensen.”
Oscar van der Ven in 2007 in Afghanistan. “Het was heel moeilijk om onderscheid te maken tussen de Taliban en burgers.” Beeld
Voor de Task Force Uruzgan, zoals de Nederlandse troepenmacht heet, zal het de aanloop blijken naar een van de heftigste periodes tijdens de vier jaar durende missie, waarin de koelbloedigheid van de militairen behoorlijk op de proef wordt gesteld. Want de volgende ochtend vroeg vallen enkele honderden Talibanstrijders inderdaad, zoals gevreesd, politieposten in de Chora-vallei aan.
De Nederlanders hebben in die vallei twee infanteriepelotons van de Luchtmobiele Brigade gestationeerd in een wit, ommuurd districtskantoor, dat de White Compound wordt genoemd. Op het dak van het gebouw zijn met zandzakken verstevigde mitrailleurposities gemaakt.
Gelijkenis met Srebrenica
De commandant op de White Compound, kapitein Larry Hamers, diende eerder in Dutchbat 3, dat in 1995 de Bosnische enclave Srebrenica vrijwel zonder slag of stoot overgaf aan de Servische vijand – met gruwelijke gevolgen voor de bevolking. Hamers ziet in de Chora-vallei met zijn bergen en ongeregelde strijders gelijkenissen met de benarde Bosnische enclave destijds.
De kapitein krijgt vanuit Kamp Holland, het Nederlandse hoofdkwartier bij Tarin Kowt, versterking van een extra peloton, dat de route voor een eventuele terugtrekking veiligstelt, en hij dirigeert troepen de vallei in om de belaagde Afghaanse politiemensen bij te staan.
De militairen voeren die zaterdag onoverzichtelijke vuurgevechten, waarbij de Taliban zich verstoppen in en rond zogenoemde qala’s, typische Afghaanse ommuurde huizen. Een Nederlands Patria-pantservoertuig wordt getroffen door een mortiergranaat van de vijand. Maar de infanteristen kunnen de val van de politieposten niet voorkomen en trekken zich in de loop van de dag terug in het centrale dorpje Ali Shirzai, waar zich de White Compound bevindt.
Het is dan al duidelijk dat ook onschuldige bewoners worden getroffen. “Burger in Chora heeft een vlag op zijn qala geplaatst in de hoop dat wij niet meer op zijn qala zullen vuren”, noteert een militair om 18.38 uur in het operatielogboek. “Hij heeft gewonde familieleden en is er nu mee naar het medical centre.”
Rond die tijd nemen de gevechten af, maar de Taliban zijn inmiddels al wel behoorlijk dicht bij de compound. Kapitein Hamers vreest dat de strijders na het vallen van de nacht onder dekking van de duisternis verder zullen optrekken naar zijn post. Hij neemt rond 19.25 uur radiocontact op met kolonel Hans van Griensven, de commandant van de Task Force Uruzgan op Kamp Holland, met de vraag wat Chora hem waard is.
Van Griensven komt daarmee voor een lastig besluit te staan. Want de Nederlandse missie is in Den Haag ‘verkocht’ als een soort ontwikkelingsproject met zware militaire beveiliging, maar het is feite een counterinsurgency- of anti-guerrillamissie, waarbij de ongeüniformeerde vijand vaak onzichtbaar is en de sympathie geniet van een deel van de bevolking.
Het is veelal belangrijker om de hearts and minds van de burgers te winnen dan om grondgebied vast te houden. Mede daarom heeft de internationale troepenmacht ISAF, waarvan de Nederlanders deel uit maken, tamelijk strikte Rules of Engagement (de geweldsinstructie), om burgerslachtoffers te voorkomen.
Beeld Louman&Friso
Versterken en verdedigen
Maar als Van Griensven de Chora-vallei opgeeft, krijgen de Taliban nog meer greep op het oosten van Uruzgan en ligt de weg naar de provinciehoofdstad Tarin Kowt voor hen open. Ook bereiken hem op dat moment al gruwelijke berichten over represailles van de Taliban tegen Afghanen die samenwerken met de Nederlanders. De commandant vreest bovendien dat een aftocht een propagandazege voor de Taliban zou opleveren.
Hij laat kapitein Hamers rond 19.50 uur weten dat hij moet standhouden. “Ik besloot te blijven in Chora”, schrijft Van Griensven later in zijn zogenoemde After Action Report. “We gingen versterken en fel verdedigen met alle beschikbare middelen.”
De kolonel meldt zijn besluit aan de Britse generaal Jacko Page, die vanuit de stad Kandahar het bevel voert over alle ISAF-troepen in Zuid-Afghanistan, en aan de Nederlandse commandant der strijdkrachten, generaal Dick Berlijn, in Den Haag. Die belt op zijn beurt met defensieminister Eimert van Middelkoop. “Ik weet nog dat ik op een zaterdagavond zat te eten toen Berlijn belde”, vertelt Van Middelkoop. “Ik heb me niet bemoeid met het besluit, want het is niet de taak van de minister om te interveniëren in concrete militaire operaties.”
Een controversieel kanon
Hoe de strijd verloopt, valt in grote lijnen te reconstrueren aan de hand van onder meer foto’s, filmpjes, gesprekken met veteranen, en allerlei defensiestukken, waaronder After Action Reports en communicatielogboeken. Van Griensven besluit die avond om grootscheepse luchtaanvallen te laten uitvoeren.
Ook besluit hij tot inzet van een pantserhouwitser, het zwaarste kanon van het Nederlandse leger – iets waarover later veel discussie zal ontstaan. Want de pantserhouwitser staat in Kamp Holland, zo’n dertig kilometer van de vallei. Het kanon is met zijn ‘domme’ ongeleide granaten tamelijk onnauwkeurig. Bovendien is er die avond en nacht geen gekwalificeerde waarnemer beschikbaar die de artilleristen via de radio kan helpen om hun granaten op doel te krijgen.
Weliswaar zit er op het dak van de White Compound een zogenoemde Joint Terminal Attack Controller (JTAC), die contact onderhoudt met de gevechtspiloten, die hij naar hun doel leidt. Maar deze JTAC zit op te grote afstand en heeft te weinig zicht op het doelgebied om als waarnemer voor het kanon te fungeren.
Terwijl de Rules of Engagement juist nadrukkelijk bepalen dat de troepen alleen geweld mogen gebruiken tegen mensen die ze duidelijk als vijand hebben geïdentificeerd. Die inzet zonder behoorlijke waarneming maakt de inzet van het kanon controversieel.
Australische militairen in Uruzgan, waarmee de Nederlanders samenwerken, zijn betrokken bij de planning van de operatie. Maar zij besluiten zelf niet mee te doen, omdat ze kennelijk striktere instructies hebben omtrent de inzet van geweld en de bescherming van burgers.
En het commandocentrum voor Zuid-Afghanistan, waar de Britse generaal Page de scepter zwaait, zal er dat weekend bij de Nederlanders op aandringen om zich aan de Rules of Engagement te houden, zo blijkt uit een communicatielogboek: “Voor het uitbrengen van vuur gelden de normale regels. U moet positieve identificatie hebben voor u een doel aangrijpt.”
Intussen zet kolonel Van Griensven zijn plannen door. De Nederlander benadrukt dat hij het kanon alleen laat vuren op coördinaten waarop eerder Taliban zijn vastgesteld en op vermoede aanvalsroutes van de strijders. Hij spreekt van ‘storend vuur’, bedoeld om de Taliban in verwarring te brengen en een mogelijke verdere opmars van de strijders te bemoeilijken.
Om te voorkomen dat de Nederlandse F-16’s en andere vliegtuigen die nacht worden geraakt door de eigen artilleriegranaten, laat Van Griensven op de kaart ook twee grote aan elkaar grenzende vlakken aanwijzen: eentje waarop het kanon vuurt, en eentje waarop de vliegtuigen hun bommen gooien.
De militairen gebruiken voor het te beschieten gebied naast de eufemistische term ‘engagement area’ ook de kreten ‘killbox’ en ‘free fire zone’ – onheilspellende woorden waarvan later in de After Action Review, een evaluatierapport, zal worden gesteld dat ze bij vergissing werden gebruikt, zonder dat dit gevolgen zou hebben gehad.
Slag om Chora
Volgens de After Action Review laat Van Griensven die avond vanaf ongeveer 20.00 uur via onder andere een lokale politiecommandant en een tribale leider de bewoners van het te beschieten gebied waarschuwen dat ze moeten vluchten. Vijf kwartier later beginnen de Nederlanders met de houwitser te vuren. ‘Shot out’ meldt het logboek van de Operations Room om 21.14 uur. Van Griensven rapporteert later dat de Nederlanders dan nog bezig zijn om via de lokale machthebbers de burgers te alarmeren.
De gevechten zullen uiteindelijk vier dagen duren en zullen de annalen in gaan als de ‘Slag om Chora’, een roemrucht moment in de Nederlandse krijgsgeschiedenis. Een beetje als revanche ook voor de blamage dertien jaar eerder in Srebrenica. “Nu hadden we wél de middelen om keihard terug te slaan en die lui van de mat te vegen”, zegt Hamers, de kapitein op de White Compound, later tegenover een verslaggever van De Groene Amsterdammer.
Maar op het moment zelf beleven niet alle militairen die heroïek. Zo bevindt pantsergenist Servie Hölzken zich tijdens de beschietingen met infanteristen op een hoger gelegen gebied aan de overkant van de vallei, tegenover de White Compound. “Een echte slag, zoals je je dat misschien voorstelt, was het niet”, vertelt Hölzken. “Ik merkte zelf op die plek weinig van vijandelijk vuur. Het geweld kwam vooral van onze kant.”
Servie Hölzken in 2007 in Afghanistan. “Ik herinner me dat er een tractor aankwam met allemaal vluchtelingen op een grote aanhangwagen.“Beeld RV
“Sommige jongens stonden de luchtaanvallen ook te filmen. Waarnemers wezen met laserapparaten doelen aan, dus we wisten vaak wanneer er een bom aan zat te komen. Op een gegeven moment kregen twee jongens zelfs op hun donder omdat ze hun kistjes hadden uitgetrokken en blootvoets op het dak van hun pantserwagen waren gaan zitten. Als we echt in gevecht waren geweest, was zoiets niet gebeurd.”
Een militair zal ’s ochtends om 6.46 uur in het operatielogboek noteren dat de Taliban vanaf 0.00 uur niks meer tegen de Nederlanders hebben ondernomen. Maar de Nederlandse beschietingen gaan na middernacht nog urenlang door. En met grote gevolgen.
De Nederlandse militairen filmden sommige beschietingen tijdens de Slag om Chora. Dit zou een luchtaanval zijn in de eerste nacht.
Want niet alleen worden de Taliban die nacht in het defensief gedrongen. Als het ’s morgens licht wordt, blijken er veel meer burgers in het gebied te zijn geweest dan de Nederlanders ’s avonds aannamen. De After Action Review constateert dat de oproep om te vluchten veel bewoners waarschijnlijk niet heeft bereikt, of dat burgers besloten om toch te blijven.
Veegactie
Op Kamp Holland komen die ochtend dan ook meerdere meldingen binnen over vluchtelingen. En soldaten zien in de buurt van de White Compound een stoet mensen voorbij trekken. “Deze burgers vervoerden overleden mensen op kruiwagens en aanhangwagens van een trekker”, meldt de After Action Review. “Het waren lijken van mannen, vrouwen en kinderen. De stoet verplaatste zich naar een begraafplaats aan de rand van een berg. Daar werden de doden begraven. Volgens getuigen betrof het ongeveer 20 overleden mensen.”
Ook pantsergenist Hölzken, aan de overkant van de vallei, ziet vluchtelingen uit het gebied komen. “Ik herinner me dat er een tractor aankwam met allemaal vluchtelingen op een grote aanhangwagen. Wij moesten die mensen fouilleren en de wagens doorzoeken, omdat er een gevaar was dat Talibanstrijders stiekem zouden vluchten. Die mensen waren heel erg bang. Dat zag je aan hun ogen en er waren ook huilende kinderen bij.”
Ondertussen werkt kolonel Van Griensven met zijn staf een plan uit voor een tegenoffensief, Operatie Troy. Hij stuurt verse versterkingen naar de vallei en laat de taakgroep Viper, een speciale eenheid van commando’s en mariniers, een afleidingsmanoeuvre uitvoeren bij de nabijgelegen Baluchi-vallei, een notoir Taliban-bolwerk, om strijders uit de Chora-vallei weg te lokken. Tegelijk plant hij een actie om de Chora-vallei schoon te vegen.
Die veegactie, de grootste aanvallende operatie van Nederlanders sinds de Korea-oorlog, begint in de ochtend van dinsdag 19 juni 2007. Deze keer worden de burgers wel eerst door de troepen gewaarschuwd met een geluidswagen.
Een lokale militie herovert vervolgens het oosten van de Chora-vallei. En Afghaanse troepen vegen samen met Nederlandse militairen het westen van de vallei schoon. De Afghanen gaan daarbij midden door het bewoonde gebied, de Nederlandsers trekken vooral op langs de randen van de vallei en geven vuursteun.
Volgens een After Action Report van deze actie, die Operatie Fliegenfanger wordt genoemd, zien de troepen in huizen aanwijzingen dat Talibanstrijders kort ervoor ‘in paniek’ zijn vertrokken. Zo vinden ze grote hoeveelheden brood en nog lauwe thee. Ook slingeren her en der halflege dozen walkietalkiebatterijen en worden er raketgranaten, munitie en wat marihuana gevonden.
Als Afghaanse troepen bij de herovering van de politiepost Kala Kala, gelegen op een heuvel, op weerstand stuiten, roepen de Nederlanders hulp in van een straaljager. “Voltreffer”, bevestigt een militair over de radio.
Tegen het vallen van de avond wordt als laatste de politiepost Kala Kala, strategisch gelegen op een heuvel, heroverd. Wanneer de Afghaanse troepen daar op weerstand stuiten, roepen de Nederlanders hulp in van een straaljager. Terwijl de islamitische oproep tot gebed door de vallei schalt, valt de Nederlandse bom, die een grijze paddestoelvormige wolk veroorzaakt. “Voltreffer”, bevestigt een militair over de radio. “Dankjewel voor je assistentie.”
Vergoeding voor nabestaanden
De volgende dag keert de rust terug in de vallei. De bazaar gaat weer open, kinderen gaan naar school en boeren wagen zich weer op hun land. Vrijwel direct na de herovering gaat een zogenoemd Provinciaal Reconstructie Team (PRT) de vallei in om de schade op te nemen. Het PRT is verantwoordelijk voor hulpprojecten, zoals de bouw van een brug, een moskee en de aanleg van een weg. Na de gevechten keren de PRT’ers vergoedingen uit aan nabestaanden, gewonden en mensen met schade door Nederlandse beschietingen. Een klus die nog niet meevalt.
“Het was heel moeilijk om onderscheid te maken tussen de Taliban en burgers”, vertelt oud-militair Van der Ven, die als PRT’er kort na de strijd door het gebied rijdt. “Ze liepen daar allemaal met wapens. En het was zo corrupt. Zelfs vrouwen en kinderen kon je niet vertrouwen. De Taliban gebruikten kinderen om door te geven dat wij er aan kwamen.”
Al snel start ook een discussie over het Nederlandse optreden. Want hoe groot was het gevaar die zaterdagavond geweest in de Chora-vallei? Gaf Van Griensven terecht opdracht tot de zware beschietingen? Was er wel genoeg gedaan om onschuldige slachtoffers te voorkomen?
Aan Nederlandse zijde is na vier dagen geweld één dode te betreuren: een sergeant-majoor is omgekomen op de White Compound toen bij het vuren met een mortier een granaat voortijdig ontplofte. Maar er zijn naar schatting 250 Afghanen omgekomen.
Hoeveel burgers daaronder precies zijn, is onbekend. Defensie houdt het op 50 tot 80 dode burgers, maar hoeveel van hen zijn getroffen door Nederlands vuur blijft onduidelijk. Volgens Defensie heeft de pantserhouwitser in de eerste nacht gevuurd op coördinaten bij veertien woonhuizen, en hebben de vliegtuigen en helikopters tijdens de hele vier dagen durende operatie luchtaanvallen uitgevoerd op negentien huizen.
Conform de regels
Commandant der strijdkrachten Dick Berlijn geeft kort na de strijd een briefing aan Tweede Kamerleden, van wie vooral SP’ers en GroenLinksers kritische vragen stellen over de burgerslachtoffers. En de generaal brengt een bliksembezoek aan Uruzgan. “Ik ben trots op jullie”, zegt Berlijn tegen de troepen. Tegen meegereisde journalisten: “De jongens die in Chora hebben gevochten, willen dat Nederland begrijpt wat ze hebben meegemaakt.”
Defensie benadrukt dat de militairen conform de regels hebben geopereerd en krijgt bijval van onder meer het Navo-commandocentrum in Europa.
Ook leden van de Afghaanse Onafhankelijke Mensenrechtencommissie, die het gebied na de geweldsuitbarsting kort bezoeken, concluderen dat de meeste burgerslachtoffers waarschijnlijk wel zijn gevallen door de Nederlandse beschietingen, maar dat de Nederlanders weinig te verwijten valt omdat de Taliban tussen burgers opereerden.
Het jaar erop zal het Nederlandse Openbaar Ministerie eveneens concluderen dat de militairen rechtmatig optraden.
Maar de toenmalige Afghaanse president Hamid Karzai laat zich direct na de gevechten kritisch uit over de manier waarop het zware kanon is ingezet in bewoond gebied. “Je opent niet het vuur op dertig kilometer afstand van het doel”, foetert Karzai. “Daarmee maak je vrijwel zeker slachtoffers onder de burgerbevolking.”
En ook binnen ISAF wordt schande gesproken van de Nederlandse handelwijze. De Britse generaal Page, verantwoordelijk voor Zuid-Afghanistan, en de Amerikaanse generaal Dan McNeill, de hoogste ISAF-commandant, vrezen dat de Nederlanders met de pantserhouwitser het oorlogsrecht hebben geschonden. ISAF kondigt korte tijd later enkele extra maatregelen aan, waaronder het gebruik van lichtere vliegtuigbommen, om burgerslachtoffers te voorkomen.
Hoe ontstemd generaal Page is, merkt minister Van Middelkoop als hij enige tijd later een bezoek brengt aan Afghanistan. Tijdens een visite aan het commandocentrum in Kandahar krijgt hij de wind van voren. “Page was heel kritisch”, herinnert Van Middelkoop zich. “Toen hij een tijdje bezig was, dacht ik: als je nog even zo doorgaat, loop ik weg. Maar gelukkig hield hij op een gegeven moment op. Daarna hebben we het over andere dingen gehad.”
Rechtszaak
Van Middelkoop zegt dat hij er destijds van overtuigd was dat kolonel Van Griensven de juiste beslissing nam en dat hij er nog altijd achter staat. “Had het anders gekund? Misschien. Maar Van Griensven moest op dat moment op grond van gebrekkige informatie snel een beslissing nemen. Ga er maar aan staan. En je moet niet vergeten dat we in die tijd nog niet zo lang in Uruzgan zaten. We hadden onze inlichtingenvergaring nog niet op orde.”
De eerste Nederlandse journalist die, los van de militairen, het gebombardeerde gebied bezoekt, is oorlogsverslaggever Arnold Karskens. Anders dan veel andere journalisten gaat Karskens niet embedded met de militairen mee, waardoor hij volledig zijn eigen gang kan gaan. Hij trekt in oktober 2007, vier maanden na de gevechten, naar het dorpje Qal-e-Ragh, waar de meeste burgerslachtoffers lijken te zijn gevallen, en windt er geen doekjes om. Onder de kop ‘Nederlandse oorlogsmisdaden in Uruzgan’ schrijft hij in de Nieuwe Revu over een ‘lukrake’ beschieting met de houwitser en een ‘massaslachting’. De namen en andere gegevens van slachtoffers speelt hij door aan mensenrechtenadvocate Liesbeth Zegveld.
“De missie in Uruzgan werd ons voorgespiegeld als een succesverhaal”, zegt Karskens. “Maar dat was een farce, een kartonnen decor. Als je daar rondreisde, merkte je dat de invloed van de Taliban groot was. Er waren wel Afghanen die profiteerden van de Nederlanders, bijvoorbeeld omdat ze transporten deden of spullen leverden, maar de meesten waren geen fans van de Nederlanders. Ze noemden de troepen bezetters.” Het zal dan nog een decennium duren voordat de Slag om Chora uitmondt in een juridisch gevecht.
Namens vier Afghanen uit het dorpje Qal-e-Ragh stelt advocate Zegveld in 2018 de staat aansprakelijk. In de zaak, die op 29 maart in Den Haag voor het eerst voor de rechter komt, stelt Zegveld dat de militairen ‘niet proportioneel’ geweld hebben gebruikt en dat ze te weinig onderscheid hebben gemaakt tussen strijders en burgers.
Om haar betoog kracht bij te zetten, stuurt de advocate de rechtbank een getuigenis van boer Akhtar Mohmad. Die vertelt daarin hoe hij in de nacht van 16 op 17 juni in het dorp Qal-e-Ragh lag te slapen toen zijn huis werd bestookt.
Volgens Mohmad waren er geen Taliban in de buurt en was hij ook niet gewaarschuwd. Zijn woning werd aan puin geschoten en meerdere familieleden raakten bedolven onder de brokstukken, zegt hij. Zijn moeder en een zus kwamen om en een broer liep blijvende psychische schade op. “Waarom hebben jullie dit gedaan?”, vraagt de Afghaan. “Jullie kwamen om ons te helpen. In plaats daarvan hebben jullie ons verwoest.”
Open zenuw
De rechtszaak leidt tot ergernis onder Uruzgan-veteranen. Daarbij speelt een rol dat ‘Chora’ in de krijgsmacht is uitgegroeid tot een soort repliek op ‘Srebrenica’: het bewijs dat Nederlandse troepen wel degelijk lef hebben en kunnen vechten. Kritische vragen raken bij heel wat militairen en veteranen nog steeds een open zenuw.
Het ministerie van Defensie voert in zijn verweer in de eerste plaats aan dat de schadeclaims van de Afghanen zijn verjaard. Volgens het ministerie handelden de troepen bovendien uit gerechtvaardigde zelfverdediging tegen de acute dreiging van een grote Talibanmacht van 800 tot 1000 strijders. De militairen gebruikten volgens Defensie uitsluitend gepast geweld en deden onder moeilijke omstandigheden hun best om burgers te waarschuwen. Woonhuizen moesten daarbij helaas worden bestookt omdat de Taliban zich er schuilhielden en burgers als schild gebruikten.
Verder wijst het ministerie erop dat de vier cliënten van Zegveld niet hebben bewezen dat hun huizen zijn beschoten door de Nederlanders. De schade zou ook kunnen zijn aangericht door bijvoorbeeld mortiergranaten van de Taliban.
In reactie daarop heeft Zegveld de rechtbank afgelopen maand gevraagd om Defensie te verplichten om meer informatie te verstrekken over de Nederlandse beschietingen. Zo wil de advocate de logboeken inzien van de F-16’s, Apache-gevechtshelikopters en pantserhouwitser die werden ingezet.
“Het gaat in deze zaak al lang niet meer om winnen of verliezen”, zegt Zegveld. “Ik wil vooral dat duidelijk wordt wat er nou precies die nacht is gebeurd. Waarom zijn de huizen van mijn cliënten gebombardeerd? Te veel is nog in nevelen gehuld.”
Defensie
Defensie stelt niet te weten hoeveel burgerdoden er in totaal zijn gevallen door Nederlandse geweldsinzet tijdens de Uruzgan-missie, die liep van 2006 tot 2010.
Bij de evaluatie in de Tweede Kamer in 2012 verklaarden de toenmalige ministers Hans Hillen (Defensie) en Uri Rosenthal (Buitenlandse Zaken) dat het tellen van burgerslachtoffers geen prioriteit had, vooral omdat militairen gevaar liepen als ze eraan begonnen. De ministers verzekerden dat de troepen hun best hadden gedaan om onschuldige slachtoffers te voorkomen. Alle gevechtshandelingen werden gemeld aan het Openbaar Ministerie, dat nooit aanleiding zag voor vervolging.
Volgens Rosenthal zat “bescherming van de burgerbevolking in de genen van de Nederlandse militairen”.
Lees ook:
Justitie onderzoekt of Nederlandse militairen burgers hebben gedood in Uruzgan
Militair Servie Hölzken ging volledig over de schreef in Uruzgan. ‘Het moet verteld worden’
De Nederlandse veteraan Servie Hölzken vertelt hoe hij op een avond in de Afghaanse provincie Uruzgan huizen beschoot en mogelijk burgers doodde. ‘Pas later drong het tot me door hoe fout het was.’
Nederlandse soldaten doodden mogelijk burgers in Uruzgan. Defensie wil onderzoek
Een Nederlandse veteraan vertelt hoe hij in de Afghaanse provincie Uruzgan huizen beschoot en mogelijk burgers doodde. Defensie gaat met de oud-militair praten en met justitie overleggen over een onderzoek.
Het verhaal van een oud-militair over een mogelijk onrechtmatige beschieting in 2007 in de Afghaanse provincie Uruzgan, waarover Trouw bericht, roept veel vragen en gevoeligheden op, ook bij Uruzgan-veteranen en militaire vakbonden. “Dit blijft natuurlijk altijd een lastig en gevoelig onderwerp”, zegt voorzitter Jan Kropf van de Bond van Defensiepersoneel (ACOM).
De ex-militair zegt tegen de krant dat bij een beschieting van huizen mogelijk burgerdoden zijn gevallen. Defensie noemt het verhaal “zeer ernstig” en gaat met de oud-militair in gesprek. Daarnaast heeft het departement het Openbaar Ministerie gevraagd te bekijken of er strafbare feiten zijn gepleegd.
Het ministerie wijst er in Trouw op dat de veteraan getraumatiseerd terugkwam uit Afghanistan en dat de ex-militair zich het incident mogelijk helemaal of voor een deel heeft ingebeeld.
Onderzoek
Het Openbaar Ministerie start een onderzoek naar het beschieten van Afghaanse huizen door Nederlandse militairen tijdens een missie in 2007. Mogelijk zijn daarbij burgerslachtoffers gevallen.
Het OM heeft dit besloten nadat Uruzgan-veteraan Servie Hölzken in Trouw vertelde hoe hij en zijn pantsergenie-eenheid huizen beschoten in de Afghaanse provincie. Hij vuurde naar eigen zeggen op wegrennende mensen die onbewapend waren. Ook nam hij een Afghaanse qala (huis) lange tijd onder vuur omdat mensen zich daar schuilhielden. Hij kreeg opdracht net zo lang door te gaan tot er geen beweging meer was. ,,Het was niet te rechtvaardigen wat wij die avond deden’’, vertelt Hölzken nu.
Defensie zegt geschrokken te zijn van het verhaal. Een woordvoerder benadrukt dat het departement in de archieven niets is tegengekomen van een incident dat lijkt op dat wat Hölzken beschrijft. “Misschien is het wel gebeurd, maar wij kunnen het niet vinden.”
Het ministerie overweegt om een meldpunt en een onafhankelijke commissie in te stellen. Bij die commissie zouden voormalig militairen mogelijk onrechtmatig gedrag uit het verleden in vertrouwen kunnen melden.
“Veteranen kunnen altijd melding doen van misstanden, maar we willen de drempel zo laag mogelijk maken. Er was al een meldpunt in verband met de inventarisatie van Australische misstanden”, aldus Mike Bos, kolonel en defensiewoordvoerder, in het NOS Radio 1 Journaal.
Veel gelijkenissen
Mike Bos verwijst naar leden van speciale eenheden van het Australische leger die tijdens hun dienst in Afghanistan 39 burgers en gevangenen hebben omgebracht. De misstanden kwamen naar voren uit het Brereton-onderzoek onderzoek dat in november werd gepubliceerd. In dat rapport zijn 23 incidenten onderzocht die voornamelijk in Uruzgan hebben plaatsgevonden. Enkele incidenten vonden plaats in 2009 en 2010, maar het merendeel gebeurde tussen 2012 en 2013.
Het verhaal van een oud-militair over een mogelijk onrechtmatige beschieting in 2007 in de Afghaanse provincie Uruzgan, waarover Trouw bericht, roept veel vragen en gevoeligheden op, ook bij Uruzgan-veteranen en militaire vakbonden. “Dit blijft natuurlijk altijd een lastig en gevoelig onderwerp”, zegt voorzitter Jan Kropf van de Bond van Defensiepersoneel (ACOM).
De ex-militair zegt tegen de krant dat bij een beschieting van huizen mogelijk burgerdoden zijn gevallen. Defensie noemt het verhaal “zeer ernstig” en gaat met de oud-militair in gesprek. Daarnaast heeft het departement het Openbaar Ministerie gevraagd te bekijken of er strafbare feiten zijn gepleegd.
Het ministerie wijst er in Trouw op dat de veteraan getraumatiseerd terugkwam uit Afghanistan en dat de ex-militair zich het incident mogelijk helemaal of voor een deel heeft ingebeeld.
De ex-militair claimt dat de rules of engagement zijnovertreden. Kropf: “Verder onderzoek moet dat nu uitwijzen. Het is heel belangrijk dat er nu gedegen onderzoek komt. Defensie doet dit altijd met volledige transparantie richting het Openbaar Ministerie.”
‘Niet 100 procent geloofwaardig’
Advocaat Michael Ruperti staat regelmatig militairen en veteranen bij in zaken. “Ik vind dat dit soort verhalen niet in de media moet worden gemeld. Daarmee beschuldig je indirect je collega-militairen van oorlogsmisdaden. Als ik zijn advocaat zou zijn geweest, dan had ik hem nooit naar Trouw gestuurd.”
Ook zegt Ruperti nergens te lezen dat de oud-militair zijn verhaal niet kwijt kon bij Defensie. “Ik ga niet zeggen dat ik dit verhaal 100 procent geloofwaardig vind. Ik heb in al die 21 jaar nog nooit zoiets gehoord zoals in Australië is gebeurd.”
Ruperti verwijst naar leden van speciale eenheden van het Australische leger die tijdens hun dienst in Afghanistan 39 burgers en gevangenen hebben omgebracht.
Defensie onderzoekt melding over Australisch exces in Uruzgan
Het ministerie van Defensie onderzoekt een melding van een Nederlandse militair over misstanden van het Australische leger in Afghanistan. De militair was destijds uitgezonden naar Uruzgan. Daar hebben Nederlandse en Australische militairen tussen 2006 en 2010 samengewerkt.
Volgens minister Ank Bijleveld (Defensie) meldde de militair zich een dag na het verschijnen van het onderzoek over excessen gepleegd door Australische troepen in Afghanistan. Special forces hebben daar 39 mensen standrechtelijk geëxecuteerd tussen 2005 en 2016. De meeste incidenten vonden plaats in Uruzgan.
Defensie onderzoekt momenteel of er geen aanwijzingen waren dat Nederland op de hoogte was van de Australische misdaden. “Deze inventarisatie richt zich op operaties van Australische speciale eenheden waarbij met Nederlandse troepen is samengewerkt, of die door Nederlandse militairen zijn ondersteund”, aldus Bijleveld in antwoord op Kamervragen van D66 en SP.
De Australische onderzoekers hebben geen aanwijzingen gevonden dat Nederlandse militairen op de hoogte waren van de misstanden of erbij betrokken waren.
Vragen Kabinet over ernstige misdaden die Australische special forces hebben gepleegd
Het kabinet onderzoekt toch nog een keer of er geen aanwijzingen waren dat Nederland op de hoogte was van ernstige misdaden die Australische special forces in Afghanistan hebben gepleegd. Dat zei minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) donderdag in de Tweede Kamer.
Uit onderzoek is naar voren gekomen dat Australische elitetroepen tussen 2005 tot 2016 in Afghanistan 39 mensen illegitiem hebben gedood. Er werden onder anderen gevangen Afghanen doodgeschoten als vorm van ontgroening. Dat was mogelijk door een verziekte cultuur, aldus de hoogste militair van Australië.
Nasleep inzet Australische elitetroepen in Afganistan
Afghanistan eist gerechtigheid na de berichten over Australische gruweldaden tegen Afghaanse burgers. De premier van Australië heeft de Afghaanse president Ashraf Ghani verzekerd dat de militairen die verantwoordelijk zijn voor de moorden voor de rechter worden gebracht, zei de president vrijdag 20.11.2020 in Kaboel.
Het nieuws komt een dag na het vrijgeven van een rapport met duidelijk bewijs dat een groep Australische elitetroepen tussen 2009 en 2013 minstens 39 Afghaanse burgers heeft gedood. Dat gebeurde bij 23 verschillende incidenten.
Volgens het onderzoek zijn 25 daders geïdentificeerd, van wie sommigen nog deel uitmaken van de strijdkrachten. Dit blijkt uit een eigen onderzoek (pdf) van de krijgsmacht. Dat is tevens de conclusie van het Brereton-onderzoek (.pdf), waarvan een samenvatting vandaag openbaar is gemaakt.
Het Nederlandse ministerie van Defensie weet zeker dat er geen Nederlanders betrokken waren bij de oorlogsmisdaden van Australische elitetroepen in Afghanistan. Dat vertelt majoor Peter de Bock donderdag in gesprek met NU.nl, na berichtgeving van de NOS.
Telegraaf 18.02.2021
Defensie werd er vorige week al door Australië van op de hoogte gebracht dat er geen sprake was van Nederlandse betrokkenheid. De andere uitkomsten van het onderzoek ontving Defensie in de nacht van woensdag op donderdag pas en worden door de woordvoerder als “zeer ernstig” bestempeld.
Uit een Australisch rapport kwam naar voren dat speciale eenheden van het Australische leger tijdens hun dienst in Afghanistan in strijd met internationale regels 39 burgers en gevangenen hebben gedood. Een onderzoeksrechter spreekt van oorlogsmisdaden.
MSN 11.03.2021 Afghaanse meisjes mogen straks alleen nog maar voor publiek zingen als dat louter uit vrouwen bestaat, zo heeft het ministerie van Onderwijs besloten. Het ministerie besloot ook dat mannelijke leraren schoolmeisjes geen zangles meer mogen geven.
Op Afghaanse sociale media is woedend gereageerd op het besluit, dat volgens velen erg doet denken aan de het beleid van de Taliban.
Meisjes boven de twaalf jaar mogen alleen nog optreden voor een publiek als dat „voor 100 procent uit vrouwen bestaat” zo maakte het ministerie bekend. Volgens een woordvoerder van het ministerie is het besluit genomen op aandrang van studenten en ouders. Schoolhoofden worden verantwoordelijk gesteld voor het doorvoeren van de maatregel.
Verontwaardiging
Op sociale media wordt met woede en verontwaardiging gereageerd op de beslissing. „Het ziet er niet best uit voor de republiek als ze dezelfde waarden als de Taliban aan gaan hangen” stelt journalist Ruchi Kumar op Twitter. Andere twitteraars vechten het verbod aan met filmpjes van dansende en zingende meisjes.
Rangina Hamidi, de Afghaanse minister van Onderwijs, staat er nu slecht op bij veel twitteraars. „Ik heb eens gelezen dat u een van de ’leidende stemmen’ bent voor Afghaanse vrouwen. Maar ik wist niet dat u uw stem zou gebruiken om die van Afghaanse meisjes af te kappen. Wat is de bedoeling?”, tweette een boze twitteraar.
Beschermd
De minister kreeg ook bijval van mensen die meenden dat de meisjes zo beschermd worden tegen opdringerige mannen, maar haar critici stellen dat dat probleem echt niet weggaat door meisjes te verbieden te zingen.
Sinds de Taliban begin deze eeuw door de Amerikanen uit Kaboel verdreven werden hebben vrouwen in Afghanistan er meer rechten gekregen op het gebied van onderwijs en werk. Veel vrouwen zijn bang die rechten weer kwijt te raken, nu er onderhandeld wordt met de Taliban over een terugkeer in de Afghaanse politiek.
NU 08.03.2021 De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken heeft een dwingend voorstel gedaan tot een vredesoverleg tussen de Afghaanse regering en de Taliban. Het beraad zou onder leiding van de Verenigde Naties moeten worden gehouden in Turkije. Dat blijkt uit berichtgeving door het Afghaanse TOLOnews en The New York Times.
Het doel van het vredesoverleg zou het verminderen van gewelddadigheden voor de duur van drie maanden zijn. Uiteindelijk moet dat leiden tot een staakt-het-vuren.
In een felle brief aan de Afghaanse president Ashraf Ghani roept Blinken hem op leiderschap te tonen. Hij stelt dat de regering-Biden het vertrouwen is kwijtgeraakt door de haperende vredesbesprekingen tussen de machthebbers in Kaboel en de Taliban-opstandelingen.
Blinken vraagt Ghani de harde toon die de Amerikaanse minister aanslaat tot zich door te laten dringen omdat die de Amerikaanse frustratie over de gang van zaken reflecteert. Washington vindt dat Ghani zich onbuigzaam opstelt en daarmee het vredesproces verstoort. Het bestaan van de brief is tegenover The New York Times bevestigd door functionarissen in de VS en Afghanistan.
Blinken schreef ook dat de VS nog niet heeft besloten of het land de resterende 2.500 Amerikaanse militairen voor 1 mei 2021 terughaalt uit Afghanistan, zoals ruim een jaar geleden met de Taliban is afgesproken.
Dat akkoord maakte de weg vrij voor vredesbesprekingen tussen de rebellen en de Afghaanse regering, maar sinds het begin in september is er geen vooruitgang geboekt. De gesprekken lopen steeds vast op onderwerpen als de uitwisseling van gevangenen en terugdringing van het geweld.
MSN 07.03.2021 De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken heeft een dwingend voorstel gedaan tot een vredesoverleg tussen de Afghaanse regering en de Taliban. Het beraad zou onder leiding van de Verenigde Naties moeten worden gehouden in Turkije. Dat blijkt uit berichtgeving door het Afghaanse TOLOnews en The New York Times.
Het doel van het vredesoverleg zou het verminderen van gewelddadigheden voor de duur van drie maanden zijn. Uiteindelijk moet dat leiden tot een staakt-het-vuren.
In een felle brief aan de Afghaanse president Ashraf Ghani roept Blinken hem op leiderschap te tonen. Hij stelt dat de regering-Biden het vertrouwen is kwijtgeraakt door de haperende vredesbesprekingen tussen de machthebbers in Kaboel en de Taliban-opstandelingen.
Blinken vraagt Ghani de harde toon die de Amerikaanse minister aanslaat tot zich door te laten dringen omdat die de Amerikaanse frustratie over de gang van zaken reflecteert. Washington vindt dat Ghani zich onbuigzaam opstelt en daarmee het vredesproces verstoort. Het bestaan van de brief is tegenover The New York Times bevestigd door functionarissen in de VS en Afghanistan.
Blinken schreef ook dat de VS nog niet heeft besloten of het land de resterende 2.500 Amerikaanse militairen voor 1 mei terughaalt uit Afghanistan, zoals ruim een jaar geleden met de Taliban is afgesproken.
Dat akkoord maakte de weg vrij voor vredesbesprekingen tussen de rebellen en de Afghaanse regering, maar sinds het begin in september is er geen vooruitgang geboekt. De gesprekken lopen steeds vast op onderwerpen als de uitwisseling van gevangenen en terugdringing van het geweld.
MSN 13.02.2021 De Duitse regering wil dat haar militairen langer in Afghanistan blijven, maakte minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas zaterdag bekend. Na de Verenigde Staten levert Berlijn het grootste contingent militairen in het Zuid-Aziatische land.
De vredesonderhandelingen tussen de Afghaanse overheid en de Taliban “zullen niet voor eind maart zijn afgesloten” als het mandaat van de Duitse troepen afloopt, zei Maas tegen Duitse media. “Daarom moet we ons voorbereiden op verschillende scenario’s, waaronder een nieuw mandaat van de Bondsdag.”
De Duitse troepen maken deel uit van de 10.000 man sterke troepenmacht van de NAVO in Afghanistan. Defensieministers van het bondgenootschap spreken later deze maand over de toekomst van de missie. Aan de NAVO-missie Resolute Support nemen momenteel zo’n 150 Nederlandse militairen deel, aldus het ministerie van Defensie in Den Haag. De hoofdtaak bestaat uit het trainen en adviseren van Afghaanse veiligheidsdiensten.
De Taliban en de Verenigde Staten zijn overeengekomen dat in mei dit jaar alle Amerikaanse troepen uit het land zijn teruggetrokken. Er zitten nu nog zo’n 2500 Amerikaanse militairen in Afghanistan, het kleinste aantal sinds het begin van de oorlog in 2001.
NU 19.01.2021 De Nederlandse militair van de Koninklijke Landmacht die zaterdag tijdens een schietoefening in Afghanistan aan zijn arm gewond raakte, is terug in Nederland. Hij kwam in de nacht van maandag op dinsdag aan op Vliegbasis Eindhoven, bevestigt een woordvoerder van Defensie dinsdag in gesprek met NU.nl.
De militair is in Afghanistan geopereerd aan zijn arm en zijn toestand is stabiel. Hij is teruggebracht naar Nederland, omdat volgens de zegsman in Afghanistan de specialistische zorg ontbreekt die de militair nodig heeft. Het ging hierbij om een medische vlucht. De militair heeft inmiddels met zijn familie kunnen spreken.
De man raakte gewond tijdens een schietoefening op Kamp Marmal in Noord-Afghanistan. Wat er precies is gebeurd, is nog niet helemaal duidelijk. Volgens het AD werd hij geraakt door een kogel van een collega. De Defensie-woordvoerder kan dit desgevraagd tegenover NU.nl “bevestigen noch ontkrachten”. De marechaussee op het kamp doet onderzoek naar het incident.
De landmachtmilitair maakte deel uit van de NAVO-missie Resolute Support. Voor die missie zijn circa 150 Nederlandse militairen gelegerd in Mazar-i-Sharif, een stad in het noorden van Afghanistan nabij de grens met Oezbekistan.
MSN 19.01.2021 De Nederlandse militair van de Koninklijke Landmacht die zaterdag tijdens een schietoefening in Afghanistan aan zijn arm gewond raakte, is terug in Nederland. Hij kwam in de nacht van maandag op dinsdag aan op Vliegbasis Eindhoven, bevestigt een woordvoerder van Defensie dinsdag in gesprek met NU.nl.
De militair is in Afghanistan geopereerd aan zijn arm en zijn toestand is stabiel. Hij is teruggebracht naar Nederland, omdat volgens de zegsman in Afghanistan de specialistische zorg ontbreekt die de militair nodig heeft. Het ging hierbij om een medische vlucht. De militair heeft inmiddels met zijn familie kunnen spreken.
De man raakte gewond tijdens een schietoefening op Kamp Marmal in Noord-Afghanistan. Wat er precies is gebeurd, is nog niet helemaal duidelijk. Volgens het AD werd hij geraakt door een kogel van een collega. De Defensie-woordvoerder kan dit desgevraagd tegenover NU.nl “bevestigen noch ontkrachten”. De marechaussee op het kamp doet onderzoek naar het incident.
De landmachtmilitair maakte deel uit van de NAVO-missie Resolute Support. Voor die missie zijn circa 150 Nederlandse militairen gelegerd in Mazar-i-Sharif, een stad in het noorden van Afghanistan nabij de grens met Oezbekistan.
NOS 17.01.2021 De Nederlandse militair die gewond raakte bij een schietoefening op Kamp Marmal, is door een collega-militair in zijn arm geschoten. Diens advocaat Michael Ruperti bevestigt dat na berichtgeving van het AD.
Het incident op het kamp in het noorden van Afghanistan gebeurde gisteren. De militair is geopereerd in het veldhospitaal van het kamp. Volgens het ministerie van Defensie wordt hij voor verdere zorg naar Nederland overgebracht. Zijn toestand is stabiel.
Ruperti zegt dat zijn cliënt wordt ondervraagd, maar hij kan daar verder niets over zeggen omdat het onderzoek door de marechaussee nog in volle gang is.
Resolute Support
In Afghanistan zijn sinds 2015 zo’n 150 Nederlandse militairen actief die meewerken aan de NAVO-missie Resolute Support. Doel van de missie is het ondersteunen van het veiligheidsapparaat, leger en politie in Afghanistan.
De Nederlanders blijven tot eind 2021 actief in het gebied.
AD 17.01.2021 De militair die op kamp Marmal in Afghanistan tijdens een training gewond raakte, blijkt door een Nederlandse collega in zijn arm te zijn geschoten. Het slachtoffer is direct na het incident geopereerd in het veldhospitaal op het kamp. Zijn toestand is stabiel.
Het ongeluk gebeurde tijdens een schietoefening. Wat er precies misging, is nog niet duidelijk. De schutter wordt verhoord door de marechaussee. Advocaat Michael Ruperti die de militair bijstaat, bevestigt dat zijn cliënt wordt ondervraagd, maar kan verder geen toelichting geven omdat het onderzoek nog loopt. Ook de marechaussee wil niet op de zaak ingaan.
Het is niet voor het eerst dat militairen gewond raken tijdens schietoefeningen op missie. In 2017 schoot een Nederlandse militair op hetzelfde kamp in Afghanistan ook per ongeluk op een collega. In 2015 had een peshmerga-strijder alle geluk van de wereld toen hij door een Nederlandse sergeant per ongeluk in zijn borst werd geschoten. Hij overleefde het ongeval.
Het gebeurde toen ze oefenden hoe ze een huis moesten bestormen. De sergeant wilde met zijn eigen dienstwapen zijn pupillen schrik aanjagen als ze fouten maakten, omdat maar niet tot hen wilde doordringen dat elke misstap fatale gevolgen kan hebben. Hij deed dat al eerder met een leeg pistool, maar nu bleek er toch nog een kogel in zijn wapen te zitten. De militair werd veroordeeld tot een taakstraf van zestig uur.
RTL 17.01.2021 In de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn twee vrouwelijke rechters van het Hooggerechtshof doodgeschoten. Dat meldt een woordvoerder van het Hooggerechtshof.
De laatste maanden wordt Kabul regelmatig opgeschrikt door gerichte aanslagen. “Twee gewapende mannen hebben hun voertuig aangevallen, terwijl ze op weg waren naar het werk”, zegt de woordvoerder over de aanslag op de rechters. Voor het Hooggerechtshof werken zo’n tweehonderd vrouwelijke rechters.
De aanslag komt amper twee dagen nadat het Amerikaanse ministerie van Defensie had aangekondigd dat het aantal Amerikaanse troepen in Afghanistan wordt teruggebracht tot 2500, het laagste aantal in de oorlog die al bijna 20 jaar woedt.
Meer mensen omgebracht
De afgelopen weken zijn al verschillende bekende Afghanen, zoals journalisten, politici en mensenrechtenactivisten, omgebracht in Afghanistan. De autoriteiten in Kabul wijzen voor dat geweld naar de taliban, hoewel terreurorganisatie Islamitische Staat regelmatig dergelijke aanslagen heeft opgeëist.
Geweld houdt Afghanistan in zijn greep terwijl onderhandelaars van de regering en de radicale taliban in Qatar proberen een vredesakkoord te sluiten.
NOS 17.01.2021 In de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn twee vrouwelijke rechters van het Hooggerechtshof doodgeschoten, meldt een woordvoerder van het hof. De twee waren in een auto van het Hooggerechtshof op weg naar hun werk toen ze in een hinderlaag werden gelokt en om het leven werden gebracht. De chauffeur overleefde de aanslag.
De hoofdstad wordt de laatste maanden geregeld opgeschrikt door aanslagen op klaarlichte dag op politici, aanklagers, journalisten en activisten. Niemand heeft de aanslag tot dusver opgeëist, de Taliban ontkennen iedere betrokkenheid.
De aanslagen vinden plaats tegen de achtergrond van de vredesonderhandelingen tussen de Afghaanse regering en de Taliban die in Qatar plaatsvinden. De Afghaanse regering beschuldigt de Taliban ervan achter de recente aanslagen te zitten; de Taliban zeggen juist dat de regering opdracht heeft gegeven tot de moorden om het vredesproces te ontwrichten. Islamitische Staat heeft een aantal recente aanslagen in Afghanistan opgeëist.
Afghanistan, waar vrouwen tijdens het schrikbewind van de Taliban (1996-2001) van scholen en universiteiten werden geweerd, telde vorig jaar 250 vrouwelijke rechters.
NU 17.01.2021 Een militair van de Koninklijke Landmacht is zaterdag tijdens een schietoefening op Kamp Marmal in Noord-Afghanistan gewond geraakt aan zijn arm. Zijn toestand is stabiel. Het is nog onduidelijk wat er precies is gebeurd, meldt Defensie.
De Nederlandse militair werd na het incident overgebracht naar een veldhospitaal, waar hij werd geopereerd door Nederlandse medici. Hij zal naar Nederland worden gebracht voor verdere zorg.
Defensie schrijft dat de landmachtmilitair deel uitmaakt van de NAVO-missie Resolute Support. Voor die missie zijn zo’n 150 Nederlandse militairen in Mazar-i-Sharif, een stad in het noorden van Afghanistan nabij de grens met Oezbekistan.
Ze trainen en adviseren daar de Afghaanse veiligheidsdiensten en begeleiden hen bij de logistiek, verbindingen en bedrijfsvoering
De familie van de militair is geïnformeerd. De marechaussee op het kamp doet onderzoek naar het incident.
NOS 16.01.2021 In Afghanistan is verspreid over het land een reeks dodelijke aanslagen gepleegd. Daarbij kwamen vooral militairen en politiemensen om het leven.
In de westelijke provincie Herat was gisteravond de bloedigste aanslag. Die werd gepleegd door twee Talibanstrijders die waren doorgedrongen tot een militaire basis. Veiligheidstroepen zaten op dat moment te eten. De Taliban heeft de verantwoordelijkheid voor de aanval opgeëist en zegt dat beide strijders zijn ontkomen. Zeker twaalf militieleden zijn gedood.
Kabul en Jalalabad
In de hoofdstad Kabul ontplofte langs de kant van de weg een bom toen een auto met politieagenten voorbijreed. Twee agenten zijn daarbij omgekomen. Een derde raakte gewond.
In de Oost-Afghaanse stad Jalalabad werden twee agenten gedood bij een schietpartij. In de noordelijke provincie Baghlan kwam een politieman om het leven door een bermbom en in het zuiden, in Helmand, werd een agent bij een politiepost gedood door Talibanstrijders.
In de provincie Kandahar, ook in het zuiden van het land, ging een autobom af bij een gebouw van de inlichtingendiensten. Daarna werd er volgens de provinciegouverneur geschoten, waarbij vier aanvallers werden gedood. Of er ook slachtoffers zijn gevallen aan de kant van de veiligheidstroepen is niet bekendgemaakt.
Vredesoverleg
De reeks aanslagen komt op het moment dat de Taliban en de Afghaanse regering vredesoverleg voeren. In de Qatarese hoofdstad Doha stellen ze vast waarover ze moeten praten om tot een oplossing te komen voor de bloedige strijd in het land, die al bijna twintig jaar duurt. De gesprekken begonnen in september en aan beide kanten groeit de frustratie over het aanhoudende geweld.
Telegraaf 16.01.2021 Door een bomaanslag in de Afghaanse hoofdstad Kabul en een aanval door Talibanstrijders in de westelijke provincie Herat zijn in totaal veertien mensen omgekomen, hebben de autoriteiten zaterdag bekendgemaakt. Ook elders in het land waren er aanslagen waarbij doden en gewonden vielen.
In Herat openden drie Talibanstrijders vrijdag het vuur op veiligheidstroepen die aan het eten waren en schoten twaalf van hen dood. De aanvallers wisten te ontkomen. In Kabul kwamen twee politieagenten om en een derde raakte gewond toen een bom ontplofte die onder hun auto met een magneet was bevestigd. Niemand heeft die aanslag opgeëist.
In Jalalabad, de hoofdstad van de oostelijke provincie Nangarhar, werden twee agenten doodgeschoten. Wie verantwoordelijk is voor de aanslag is volgens lokale autoriteiten onduidelijk. In de noordelijke provincie Baghlan kwam een politieman om door een bermbom, een tweede agent raakte gewond. In de zuidelijke provincie Helmand vielen Talibanstrijders een controlepost van de politie aan. Een agent werd gedood, twee anderen liepen verwondingen op.
Bij een gebouw van de inlichtingendienst in het district Daman in de zuidelijke provincie Kandahar ontplofte een autobom. Volgens provinciegouverneur Ruhullah Khanzada was er vervolgens een schietpartij waarbij vier aanvallers werden gedood. Het is nog onduidelijk of er ook aan de kant van de veiligheidstroepen slachtoffers zijn gevallen.
In Doha zijn sinds half september vorig jaar vredesbesprekingen gaande tussen de Afghaanse regering en de Taliban. De Taliban blijven zich verzetten tegen een staakt-het-vuren. De Verenigde Staten hebben onlangs hun troepenmacht in het land teruggebracht van 4500 naar 2500 soldaten.
Eind februari 2020 ondertekenden de VS een overeenkomst met de Taliban die voorziet in een geleidelijke terugtrekking van Amerikaanse troepen uit Afghanistan in ruil voor veiligheidsgaranties die zijn afgegeven door de Taliban.
De Taliban willen de macht heroveren. Ze regeerden over Afghanistan tussen 1996 en 2001. Een door de VS geleide militaire interventie na de aanslagen van 11 september 2001 in de VS maakte een einde aan hun bewind.
Telegraaf 16.01.2021 Een militair van de landmacht is zaterdag in Afghanistan gewond geraakt aan zijn arm. Het gebeurde tijdens een schietoefening op Kamp Marmal bij de stad Mazar-e-Sharif in het noorden van het land, meldt het ministerie van Defensie.
De militair is naar een veldhospitaal op het kamp gebracht en is inmiddels geopereerd. Zijn toestand is stabiel. Hij zal voor verdere zorg naar Nederland worden gevlogen.
Het is nog onbekend wat er precies is gebeurd. De marechaussee op het kamp doet hier onderzoek naar.
De gewonde militair maakt deel uit van de NAVO-missie Resolute Support waar ongeveer 150 Nederlandse militairen deel van uitmaken De Nederlanders adviseren en trainen de Afghaanse veiligheidsdiensten en begeleiden hen bij hun logistiek, verbindingen en bedrijfsvoering.
NOS 16.01.2021 In Afghanistan is een Nederlandse militair gewond geraakt. Dat gebeurde bij een schietoefening op Kamp Marmal, het kamp in het noorden van het land waar de Nederlanders gestationeerd zijn.
De marechaussee onderzoekt wat er precies is gebeurd. De militair raakte gewond aan zijn arm. Hij is geopereerd in het veldhospitaal in het kamp.
De toestand van de gewonde militair is stabiel, meldt het ministerie van Defensie. Voor verdere zorg wordt hij naar Nederland overgevlogen.
De gewonde militair is een van de ongeveer 150 Nederlanders die deel uitmaken van de NAVO-missie Resolute Support. Een van hun taken is het adviseren en trainen van de Afghaanse veiligheidsdiensten.
AD 16.01.2021 Een militair van de landmacht is zaterdag in Afghanistan gewond geraakt aan zijn arm. Dat gebeurde tijdens een schietoefening op Kamp Marmal bij de stad Mazar-e-Sharif in het noorden van het land, meldt het ministerie van Defensie.
De militair is naar een veldhospitaal op het kamp gebracht en is inmiddels geopereerd. Zijn toestand is stabiel. Hij zal voor verdere zorg naar Nederland worden gevlogen.
Het is nog onbekend wat er precies is gebeurd. De marechaussee op het kamp doet hier onderzoek naar.
De gewonde militair maakt deel uit van de NAVO-missie Resolute Support waar ongeveer 150 Nederlandse militairen deel van uitmaken De Nederlanders adviseren en trainen de Afghaanse veiligheidsdiensten en begeleiden hen bij hun logistiek, verbindingen en bedrijfsvoering.
NU 15.01.2021 De Verenigde Staten hebben hun voorgenomen gedeeltelijke terugtrekking van hun troepen uit Afghanistan en Irak voltooid, meldt het Pentagon vrijdag. Het aantal militairen in Afghanistan is verminderd van 4.500 naar 2.500.
Uit Irak zijn vijfhonderd van de drieduizend Amerikaanse militairen vertrokken, zoals president Donald Trump in november had aangekondigd. Het troepenniveau van de VS is nu op het laagste peil in bijna twintig jaar.
“Ons vermogen om het aantal troepen te reduceren is een bewijs van echte vooruitgang”, zegt waarnemend defensieminister Christopher Miller in een verklaring. Volgens hem gaat de terugtrekking niet ten koste van de veiligheid voor de VS. Het is de planning dat alle Amerikaanse troepen in mei weg zijn, aldus Miller.
Trump beloofde tijdens zijn verkiezingscampagne in 2016 de troepen naar huis te halen, tot onvrede van de NAVO. In Afghanistan strijden de Amerikanen tegen de extremistische Taliban sinds de aanslagen in de VS van 11 september 2001. In februari vorig jaar spraken de partijen af elkaar voortaan zo veel mogelijk met rust te laten.
De Amerikanen vielen Irak in 2003 binnen. Daar zijn Amerikaanse troepen nu gestationeerd om de dreiging van de terroristische groepering Islamitische Staat (IS) terug te dringen.
NOS 23.12.2020 Het verhaal van een oud-militair over een mogelijk onrechtmatige beschieting in 2007 in de Afghaanse provincie Uruzgan, waarover Trouw bericht, roept veel vragen en gevoeligheden op, ook bij Uruzgan-veteranen en militaire vakbonden. “Dit blijft natuurlijk altijd een lastig en gevoelig onderwerp”, zegt voorzitter Jan Kropf van de Bond van Defensiepersoneel (ACOM).
De ex-militair zegt tegen de krant dat bij een beschieting van huizen mogelijk burgerdoden zijn gevallen. Defensie noemt het verhaal “zeer ernstig” en gaat met de oud-militair in gesprek. Daarnaast heeft het departement het Openbaar Ministerie gevraagd te bekijken of er strafbare feiten zijn gepleegd.
Het ministerie wijst er in Trouw op dat de veteraan getraumatiseerd terugkwam uit Afghanistan en dat de ex-militair zich het incident mogelijk helemaal of voor een deel heeft ingebeeld.
De ex-militair claimt dat de rules of engagement zijnovertreden. Kropf: “Verder onderzoek moet dat nu uitwijzen. Het is heel belangrijk dat er nu gedegen onderzoek komt. Defensie doet dit altijd met volledige transparantie richting het Openbaar Ministerie.”
‘Rillingen over mijn rug’
Jean Debie, voorzitter van de Vakbond voor Burger en Militair defensiepersoneel (VBM), zegt niet te kunnen beoordelen wat het verhaal doet met andere Uruzgan-veteranen. “Dat kan ik niet beoordelen. Dat is sterk afhankelijk van persoon tot persoon. Het maakt uit in welke situatie je bent geweest: of je ooit zelf in een hinderlaag bent gelopen of dat je op de militaire compound verbleef.”
Wie wel weet hoe het voelt, is Rocky Letteboer. Hij werd als jonge militair, destijds 22, naar Uruzgan uitgezonden. Letteboer is na zijn tijd in Uruzgan arbeidsongeschikt geraakt door wat hij heeft meegemaakt op uitzending. “Als ik vanmorgen de kop lees, dan lopen de rillingen al over mijn rug. Het gaat te ver om over de rug van een van onze maten met psychische problemen over zogenaamde misstanden in Uruzgan te berichten. Alle Uruzgangangers worden onterecht in een kwaad daglicht gezet. Ik vind het mijn plicht om op te komen voor de rest. Ik ben er vandaag ook emotioneel van, en op sociale media heeft iedereen het erover.”
Letteboer kende de oud-militair via via. “Over hem wil ik persoonlijk niets zeggen. Mijn oprechte hoop is dat hij de juiste hulp vindt.” De oud-militair is groot voorstander van een onderzoek. “Alles wordt al gerapporteerd. Ik durf er mijn hand voor in het vuur te steken: er zijn daar geen misstanden gepleegd.”
‘Niet 100 procent geloofwaardig’
Advocaat Michael Ruperti staat regelmatig militairen en veteranen bij in zaken. “Ik vind dat dit soort verhalen niet in de media moet worden gemeld. Daarmee beschuldig je indirect je collega-militairen van oorlogsmisdaden. Als ik zijn advocaat zou zijn geweest, dan had ik hem nooit naar Trouw gestuurd.”
Ook zegt Ruperti nergens te lezen dat de oud-militair zijn verhaal niet kwijt kon bij Defensie. “Ik ga niet zeggen dat ik dit verhaal 100 procent geloofwaardig vind. Ik heb in al die 21 jaar nog nooit zoiets gehoord zoals in Australië is gebeurd.”
Ruperti verwijst naar leden van speciale eenheden van het Australische leger die tijdens hun dienst in Afghanistan 39 burgers en gevangenen hebben omgebracht.
‘Het hangt af van de context’
Advocaat en bijzonder hoogleraar internationaal recht Geert-Jan Knoops zegt dat het dertien jaar later niet eenvoudig zal zijn om de feiten van destijds te reconstrueren. “En met name ook het verweer te kunnen controleren van de militair dat hij expliciet opdracht had gekregen van zijn superieuren om het vuur te openen. Het feit dat de geweldsinstructies zouden zijn overtreden door de militair betekent op zichzelf nog niet dat hij strafbaar is. Het zal met name afhangen van de context waarin de opdracht werd gegeven maar ook hoe deze in redelijkheid kon worden geïnterpreteerd door de militair.”
Hij vindt het geen verkeerd idee “om een commissie in te stellen, zoals Defensie nu overweegt, waarin oorlogsveteranen mogelijk onrechtmatig gedrag of handelen uit het verleden vertrouwelijk kunnen doorgeven”. Knoops stelde eerder al voor om zulke zaken niet meteen aan het OM te melden maar die eerst door experts binnen Defensie te laten behandelen.
AD 23.12.2020 Het Openbaar Ministerie start een onderzoek naar het beschieten van Afghaanse huizen door Nederlandse militairen tijdens een missie in 2007. Mogelijk zijn daarbij burgerslachtoffers gevallen.
Het OM heeft dit besloten nadat Uruzgan-veteraan Servie Hölzken in Trouw vertelde hoe hij en zijn pantsergenie-eenheid huizen beschoten in de Afghaanse provincie. Hij vuurde naar eigen zeggen op wegrennende mensen die onbewapend waren. Ook nam hij een Afghaanse qala (huis) lange tijd onder vuur omdat mensen zich daar schuilhielden. Hij kreeg opdracht net zo lang door te gaan tot er geen beweging meer was. ,,Het was niet te rechtvaardigen wat wij die avond deden’’, vertelt Hölzken nu.
Defensie beschouwt het verhaal van de veteraan in het artikel als ernstig en gaat morgen met hem in gesprek. ,,Het feit dat een Uruzgan-veteraan een dergelijke melding dertien jaar na dato doet, verdient zorgvuldige aandacht, zeker gezien de aard van de melding”, aldus een verklaring van het departement.
Het was niet te rechtvaardigen wat wij die avond deden, aldus Servie Hölzken, Uruzgan-veteraan.
Volgens een woordvoerder van defensie heeft Hölzken niet eerder zelf contact opgenomen met defensie om het incident te melden. Het ministerie heeft op basis van zijn verhaal ook nog niet helder om welke operatie het precies gaat. Geweldsincidenten tijdens een missie, zoals vuurgevechten, moeten worden gerapporteerd in een zogeheten after action report. In de archieven vond defensie wel een missie die doet denken aan wat Hölzken verklaart, maar er zijn volgens de woordvoerder significante verschillen. ,,Daarom gaan we met hem in gesprek om scherp te krijgen wat hier nu is gebeurd.”
Een destijds naaste collega van Hölzken bevestigt in Trouw dat het schietincident is voorgevallen zoals Hölzken dat beschrijft. Het ministerie overweegt een meldpunt in te stellen voor veteranen die ook zaken willen melden. Tot dat er is, kunnen veteranen terecht bij het Veteranenloket of bij de commandant van hun (toenmalige) eenheid.
Het Openbaar Ministerie besluit nu zelf een onderzoek te starten naar wat daar precies is gebeurd, of er burgerslachtoffers zijn gevallen en of er strafbare feiten zijn gepleegd. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de Marechaussee.
NU 23.12.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) opent een feitenonderzoek naar de melding van een Uruzganveteraan over een incident in 2007. De man beschreef woensdag in Trouw dat hij met zijn eenheid huizen heeft beschoten in de Afghaanse provincie.
Het onderzoek richt zich op het vaststellen van de feiten en de omstandigheden waarin mogelijk burgerslachtoffers zijn gevallen.
De Koninklijke Marechaussee leidt het onderzoek. De Koninklijke Marechaussee is onderdeel van de Defensieorganisatie, maar het gezag over de uitvoering van de militaire politietaak (waar dit onderzoek onder valt), ligt weer bij de officier van justitie.
Defensie heeft het OM laten weten binnenkort in gesprek te gaan met Servie Hölzken, de veteraan die de melding deed. Na de afronding van het onderzoek wordt bepaald of er sprake is van een strafbaar feit.
Hölzken heeft aan Trouw verteld dat hij de opdracht kreeg te schieten op een gebied met Afghaanse huizen om te kijken of er een reactie zou komen via de walkietalkie. “Maar dat ging mis doordat de mitrailleur een afwijking had. Ik vuurde per ongeluk op een raam en schoot dwars door die qala” (een Afghaans huis, red.)”, aldus de veteraan.
Hölzken zegt dat hij opnieuw de opdracht kreeg te vuren, maar dan op een andere, grotere qala een heel eind verderop. Hij meldde vijf of zes personen zonder wapens te hebben gezien. Tegen de krant zegt Hölzken dat pas later tot hem doordrong hoe verkeerd dit was.
MSN 23.12.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) opent een feitenonderzoek naar de melding van een Uruzganveteraan over een incident in 2007. De man beschreef woensdag in Trouw dat hij met zijn eenheid huizen heeft beschoten in de Afghaanse provincie.
Het onderzoek richt zich op het vaststellen van de feiten en de omstandigheden waarin mogelijk burgerslachtoffers zijn gevallen.
De Koninklijke Marechaussee leidt het onderzoek. De Koninklijke Marechaussee is onderdeel van de Defensieorganisatie, maar het gezag over de uitvoering van de militaire politietaak (waar dit onderzoek onder valt), ligt weer bij de officier van justitie.
Defensie heeft het OM laten weten binnenkort in gesprek te gaan met Servie Hölzken, de veteraan die de melding deed. Na de afronding van het onderzoek wordt bepaald of er sprake is van een strafbaar feit.
Hölzken heeft aan Trouw verteld dat hij de opdracht kreeg te schieten op een gebied met Afghaanse huizen om te kijken of er een reactie zou komen via de walkietalkie. “Maar dat ging mis doordat de mitrailleur een afwijking had. Ik vuurde per ongeluk op een raam en schoot dwars door die qala” (een Afghaans huis, red.)”, aldus de veteraan.
Hölzken zegt dat hij opnieuw de opdracht kreeg te vuren, maar dan op een andere, grotere qala een heel eind verderop. Hij meldde vijf of zes personen zonder wapens te hebben gezien. Tegen de krant zegt Hölzken dat pas later tot hem doordrong hoe verkeerd dit was.
NOS 23.12.2020 Het Openbaar Ministerie start een feitenonderzoek naar mogelijke strafbare feiten, begaan door Nederlandse militairen in de Afghaanse provincie Uruzgan in 2007.
De aanleiding is een publicatie in Trouw. Een voormalige Nederlandse militair zegt daarin dat hij opdracht kreeg ongewapende mensen onder vuur te nemen en dat daar mogelijk doden bij zijn gevallen. Zijn commandant zou in de veronderstelling zijn geweest dat het om Talibanstrijders ging.
Defensie heeft om het onderzoek gevraagd. Het ministerie noemt het verhaal “zeer ernstig” en gaat zelf ook in gesprek met de veteraan. Het wijst er wel op dat de veteraan getraumatiseerd terugkwam uit Afghanistan en dat de ex-militair zich het incident mogelijk helemaal of voor een deel heeft ingebeeld.
Chora-vallei
De beschieting zou zich medio 2007 hebben afgespeeld in de Chora-vallei, waar oud-militair Servie Hölzken diende als pantsergenist. Hij en zijn kompanen gingen mee met patrouilles om geïmproviseerde bermbommen op te sporen.
Volgens de veteraan reed zijn eenheid op een avond langs bewoond gebied, toen zijn commandant met een scanner mogelijk walkietalkieverkeer van de Taliban onderschepte. Hölzken kreeg naar eigen zeggen opdracht om met een zware mitrailleur op twee huizen te schieten, om te zien of er werd gereageerd.
Nadat de officier via de portofoons de vermeende Talibanstrijders over het mitrailleurvuur had horen praten en er uit het tweede huis mensen kwamen rennen, kreeg Hölzken de opdracht om op hen te schieten. “Ik ben ervan overtuigd dat we burgers hebben doodgeschoten”, zegt hij in Trouw.
Nederlandse militair in Uruzgan in 2009 ANP
Tijdens het incident kwam er volgens de ex-militair geen geweervuur van de andere kant. Ook zou hij hebben gemeld dat hij geen wapens had gezien.
“Ik denk dat we er wel vijf, zes kistjes munitie doorheen hebben gejaagd”, zegt Hölzken in Trouw. “We vuurden totdat we geen beweging meer zagen.” Hij noemt de beschieting “niet te rechtvaardigen”. “We hadden alleen dat walkietalkieverkeer.”
Een toenmalige kameraad van Hölzken, die niet met naam in Trouw wordt genoemd, bevestigt een groot deel van zijn relaas.
Nederlandse militairen waren van 2006 tot 2010 in Uruzgan, na een verzoek van de NAVO om bij te dragen aan de wederopbouw van het land. Een overgrote meerderheid van de Kamer stemde in met de missie. De thuisbasis voor de Task Force Uruzganwas Kamp Holland, niet ver van de hoofdstad Tarin Kowt.
In de zomer van 2007 was de spanning in het gebied rond de plaats Chora flink opgelopen. In juni stonden Nederlanders en hun bondgenoten tegenover honderden Talibanstrijders in de Slag bij Chora. Daarbij vielen tientallen burgerdoden. Toenmalig defensieminister Van Middelkoop sprak van “het grootste militaire treffen in de Nederlandse krijgsgeschiedenis sinds de Korea-oorlog”.
In totaal kwamen bij de missie in Afghanistan 24 Nederlandse militairen om het leven. De besluitvorming over de verlenging van de missie leidde in 2010 tot de val van het vierde kabinet-Balkenende.
Defensie zegt geschrokken te zijn van het verhaal. Een woordvoerder benadrukt dat het departement in de archieven niets is tegengekomen van een incident dat lijkt op dat wat Hölzken beschrijft. “Misschien is het wel gebeurd, maar wij kunnen het niet vinden.”
Het ministerie overweegt om een meldpunt en een onafhankelijke commissie in te stellen. Bij die commissie zouden voormalig militairen mogelijk onrechtmatig gedrag uit het verleden in vertrouwen kunnen melden.
“Veteranen kunnen altijd melding doen van misstanden, maar we willen de drempel zo laag mogelijk maken. Er was al een meldpunt in verband met de inventarisatie van Australische misstanden”, aldus Mike Bos, kolonel en defensiewoordvoerder, in het NOS Radio 1 Journaal.
Veel gelijkenissen
Bos verwijst naar leden van speciale eenheden van het Australische leger die tijdens hun dienst in Afghanistan 39 burgers en gevangenen hebben omgebracht. De misstanden kwamen naar voren uit het Brereton-onderzoek onderzoek dat in november werd gepubliceerd. In dat rapport zijn 23 incidenten onderzocht die voornamelijk in Uruzgan hebben plaatsgevonden. Enkele incidenten vonden plaats in 2009 en 2010, maar het merendeel gebeurde tussen 2012 en 2013.
Het Nederlandse ministerie van Defensie liet in reactie op dit rapport weten dat er geen Nederlanders betrokken waren bij het ombrengen van burgers en gevangenen door Australiërs in Afghanistan.
Defensie gaat dus praten met de veteraan. Mike Bos: “We hebben het OM vrij snel ingeschakeld. Zij hebben ook geadviseerd: ga in gesprek met de veteraan. Dat gaan we nu eerst doen en we zullen het OM van de uitkomst van dat gesprek op de hoogte brengen.”
“Wat het moeilijk maakt voor ons, is dat we geen rapport kunnen vinden dat zijn verhaal een-op-een beschrijft”, aldus Bos. “Ook al wordt zijn verhaal bevestigd door een collega, er wordt altijd rapport opgemaakt. We hebben wel een ander rapport gevonden met veel gelijkenissen met zijn verhaal. Daarom gaan we in gesprek met de veteraan, om dit gerichter te kunnen onderzoeken.”
MSN 23.12.2020 Defensie gaat in gesprek met een veteraan over een schietincident in de Afghaanse provincie Uruzgan waarbij mogelijk burgerslachtoffers vielen. Dat meldt Trouw woensdag en bevestigt een woordvoerder. In een interview met de krant vertelt veteraan Servie Hölzken dat hij twee huizen in Uruzgan in 2007 onrechtmatig zou hebben beschoten.
Defensie noemt het verhaal „zeer ernstig” en gaat donderdag met Hölzken in gesprek om uit te zoeken wat er precies heeft plaatsgevonden. Het incident kan in de archieven niet gevonden worden. Ook heeft Defensie contact gehad met het OM en overweegt het een meldpunt in te stellen, waar veteranen onrechtmatig gedrag uit het verleden vertrouwelijk kunnen melden.
Hölzken vertelt in Trouw dat hij in 2007 in de Chora-vallei de opdracht kreeg twee huizen te beschieten met een zware mitrailleur op basis van mogelijk walkietalkieverkeer van de Taliban. Nadat mensen uit het huis renden, kreeg Hölzken het bevel om op hen te schieten, ook al meldde hij dat hij geen wapens zag. „Het was niet te rechtvaardigen wat wij die avond deden.”
Vorige maand werd bekend dat Australische militairen in Uruzgan 39 Afghanen hebben geëxecuteerd. De Australiërs werkten nauw samen met de Nederlandse krijgsmacht maar voor Nederlandse betrokkenheid bij de oorlogsmisdaden zijn geen aanwijzingen.
NU 23.12.2020 Defensie onderzoekt een melding van een Uruzganveteraan over een incident in 2007. De veteraan Servie Hölzken vertelt woensdag in een interview met Trouw hoe hij en zijn eenheid halverwege dat jaar huizen beschoten in de Afghaanse provincie. Volgens hem zijn daar mogelijk burgerdoden bij gevallen.
Defensie beschouwt het verhaal van de veteraan als ernstig en heeft contact opgenomen met het Openbaar Ministerie (OM). “Het feit dat een Uruzganveteraan een dergelijke melding dertien jaar na dato doet, verdient zorgvuldige aandacht, zeker gezien de aard van de melding”, aldus een verklaring van het departement.
De krant schrijft dat de pantserwagen waarin Hölzken destijds zat door de leider van het konvooi werd gestuurd naar een heuvel die uitzicht bood over een gebied met typisch Afghaanse huizen (qala’s). Hölzken was de boordschutter van dienst en bediende een zware mitrailleur.
“Ik kreeg opdracht vuur uit te brengen op de zijkant van de dichtstbijzijnde qala, om te kijken of er via de walkietalkie een reactie kwam. Maar dat ging mis doordat de mitrailleur een afwijking had. Ik vuurde per ongeluk op een raam en schoot dwars door die qala”, aldus Hölzken in Trouw.
Hölzken zegt dat hij opnieuw de opdracht kreeg te vuren, maar dan op een andere, grotere qala een heel eind verderop. Hij meldde dat hij vijf of zes personen zonder wapens had gezien. “De volgende opdracht was: ‘Vuren vrij!’ Uitschakelen dus, die mensen”, aldus Hölzken. “Telkens als ik een hoofdje omhoog zag komen of iets zag bewegen, heb ik gevuurd. Pas later drong het tot me door hoe fout het was.”
De melding in Trouw heeft Defensie nog niet kunnen herleiden en verifiëren. Het ministerie overweegt een meldpunt in te stellen voor veteranen die ook zaken willen melden. Tot die tijd kunnen veteranen terecht bij het Veteranenloket of bij de commandant van hun (toenmalige) eenheid.
MSN 23.12.2020 De Nederlandse veteraan Servie Hölzken vertelt aan Trouw hoe hij op een avond in de Afghaanse provincie Uruzgan huizen beschoot en mogelijk burgers doodde. ‘Pas later drong tot me door hoe fout het was.’
Servie Hölzken diende als pantsergenist in de Afghaanse provincie Uruzgan. Hölzken en zijn maten gingen mee met patrouilles en konvooien om geïmproviseerde bermbommen op te sporen.
Op een middag medio 2007 reden ze in het district Chora terug naar hun uitvalsbasis. De officier die het konvooi leidde, de ‘Romeo’ in jargon, ving via een scanner walkietalkie-verkeer op dat mogelijk afkomstig was van de Taliban.
De Romeo dirigeerde de Patria-pantserwagen waarin Hölzken zat naar een heuvel die uitzicht bood op qala’s, enigszins fortachtige, typisch Afghaanse huizen. “Ik kreeg opdracht vuur uit te brengen op de zijkant van de dichtstbijzijnde qala, om te kijken of er via de walkietalkie een reactie kwam. ‘Verkeerde huis! Verkeerde huis!’, werd er geroepen. Gelukkig gebeurde er verder niks.”
De schutter kreeg opdracht opnieuw een salvo af te vuren, nu op een andere, grotere qala een heel eind verder. Enige tijd na het salvo zag hij mensen uit de poort rennen. “Vijf, zes pax, geen wapens zichtbaar, meldde ik.” De term ‘pax’ stond voor ‘personen’. “De volgende opdracht was: ‘Vuren vrij!’ Uitschakelen dus, die mensen.”
Hölzken schoot met zijn volgende salvo de eerste persoon neer, waarna de anderen naar de grond gingen. “We zijn daar toen een hele tijd gebleven. Telkens als ik een hoofdje omhoog zag komen of iets zag bewegen, heb ik gevuurd. Ik denk dat we er wel vijf, zes kistjes munitie doorheen hebben gejaagd. We vuurden totdat we geen beweging meer zagen.”
Hij legt uit dat hij en zijn maten die avond in Uruzgan de zogenoemde Rules of Engagement, die er onder meer waren om onschuldige burgerslachtoffers te voorkomen, op grove wijze overtraden.
“Als dit zo is gebeurd”, reageert oud-generaal Mart de Kruif, “zijn de Rules of Engagement overtreden, daar wil ik heel duidelijk over zijn”. Hij was een jaar lang commandant van alle Navo-troepen in Zuid-Afghanistan. “Dit is niet zoals het hoort.”
RTL 23.12.2020 Het ministerie van Defensie doet onderzoek naar een melding van een Uruzgan-veteraan over een geweldsincident in 2007. Deze veteraan, Servie Hölzken, vertelt in Trouw hoe hij en zijn pantsergenie-eenheid halverwege dat jaar huizen beschoten in de Afghaanse provincie. Mogelijk zijn daarbij burgerdoden gevallen.
De krant schrijft dat de pantserwagen waarin Hölzken zat, door de leider van het konvooi werd gestuurd naar een heuvel die uitzicht bood over een groen gebied met boomgaarden, akkers en zogenoemde qala’s (typisch Afghaanse huizen).
Per ongeluk
Hölzken was de boordschutter van dienst en bediende de zware mitrailleur.
“Ik kreeg opdracht vuur uit te brengen op de zijkant van de dichtstbijzijnde qala, om te kijken of er via de walkietalkie een reactie kwam. Maar dat ging mis doordat de mitrailleur een afwijking had en ik niet degene was die het wapen had ingeschoten. Ik vuurde per ongeluk op een raam en schoot dwars door die qala. Vervolgens bleken ze me ook nog naar het verkeerde doel te hebben geluld. ‘Verkeerde huis! Verkeerde huis!’, werd er geroepen. Gelukkig gebeurde er verder niks.”
Hölzken kreeg opdracht opnieuw te vuren, nu op een andere, grotere qala een heel eind verder. Hij meldde dat hij vijf of zes personen had gezien, maar geen wapens. “De volgende opdracht was: ‘Vuren vrij!’ Uitschakelen dus, die mensen”, aldus Hölzken. “We zijn daar toen een hele tijd gebleven. Telkens als ik een hoofdje omhoog zag komen of iets zag bewegen, heb ik gevuurd. Ik denk dat we er wel vijf, zes kistjes munitie doorheen hebben gejaagd. We vuurden totdat we geen beweging meer zagen.”
Defensie beschouwt het verhaal van de veteraan in het artikel als ernstig en heeft contact opgenomen met het Openbaar Ministerie. “Het feit dat een Uruzgan-veteraan een dergelijke melding 13 jaar na dato doet, verdient zorgvuldige aandacht, zeker gezien de aard van de melding”, aldus een verklaring van het departement.
De melding in Trouw heeft Defensie nog niet kunnen herleiden en verifiëren. Het ministerie overweegt een meldpunt in te stellen voor veteranen die ook zaken willen melden. Tot dat er is, kunnen veteranen terecht bij het Veteranenloket of bij de commandant van hun (toenmalige) eenheid.
MSN 23.12.2020 Het ministerie van Defensie en het Openbaar Ministerie doen onderzoek naar een melding van een Uruzgan-veteraan over een geweldsincident in 2007. Deze veteraan, Servie Hölzken, vertelt woensdag in Trouw hoe hij en zijn pantsergenie-eenheid halverwege dat jaar huizen beschoten in de Afghaanse provincie. Mogelijk zijn daarbij burgerdoden gevallen.
De krant schrijft dat de pantserwagen waarin Hölzken zat, door de leider van het konvooi werd gestuurd naar een heuvel die uitzicht bood over een groen gebied met boomgaarden, akkers en zogenoemde qala’s (typisch Afghaanse huizen). Hölzken was de boordschutter van dienst en bediende de zware mitrailleur. “Ik kreeg opdracht vuur uit te brengen op de zijkant van de dichtstbijzijnde qala, om te kijken of er via de walkietalkie een reactie kwam. Maar dat ging mis doordat de mitrailleur een afwijking had en ik niet degene was die het wapen had ingeschoten. Ik vuurde per ongeluk op een raam en schoot dwars door die qala. Vervolgens bleken ze me ook nog naar het verkeerde doel te hebben geluld. ‘Verkeerde huis! Verkeerde huis!’, werd er geroepen. Gelukkig gebeurde er verder niks.”
Hölzken kreeg opdracht opnieuw te vuren, nu op een andere, grotere qala een heel eind verder. Hij meldde dat hij vijf of zes personen had gezien, maar geen wapens. “De volgende opdracht was: ‘Vuren vrij!’ Uitschakelen dus, die mensen”, aldus Hölzken. “We zijn daar toen een hele tijd gebleven. Telkens als ik een hoofdje omhoog zag komen of iets zag bewegen, heb ik gevuurd. Ik denk dat we er wel vijf, zes kistjes munitie doorheen hebben gejaagd. We vuurden totdat we geen beweging meer zagen.”
Ernstig
Defensie beschouwt het verhaal van de veteraan in het artikel als ernstig en heeft contact opgenomen met het OM. “Het feit dat een Uruzgan-veteraan een dergelijke melding 13 jaar na dato doet, verdient zorgvuldige aandacht, zeker gezien de aard van de melding”, aldus een verklaring van het departement. De melding in Trouw heeft Defensie nog niet kunnen herleiden en verifiëren.
Het OM laat weten een onderzoek te beginnen naar de melding. Dat feitenonderzoek, uitgevoerd door de Koninklijke Marechaussee, richt zich op het “zoveel als mogelijk vaststellen van de feiten en omstandigheden waaronder mogelijk burgerslachtoffers zijn gevallen, alsmede op de vraag of sprake is van een verdenking van enig strafbaar feit”.
AD 23.12.2020 Het ministerie van Defensie buigt zich over een melding van een Uruzgan-veteraan over een geweldsincident in 2007. Deze veteraan, Servie Hölzken, vertelt in Trouw hoe hij en zijn pantsergenie-eenheid halverwege dat jaar huizen beschoten in de Afghaanse provincie. Mogelijk zijn daarbij burgerdoden gevallen.
De krant schrijft dat de pantserwagen waarin Hölzken zat door de leider van het konvooi naar een heuvel werd gestuurd. Die bood uitzicht over een groen gebied met boomgaarden, akkers en zogenoemde qala’s (typisch Afghaanse huizen).
Hölzken was de boordschutter van dienst en bediende de zware mitrailleur. ,,Ik kreeg opdracht vuur uit te brengen op de zijkant van de dichtstbijzijnde qala, om te kijken of er via de walkietalkie een reactie kwam. Maar dat ging mis doordat de mitrailleur een afwijking had en ik niet degene was die het wapen had ingeschoten. Ik vuurde per ongeluk op een raam en schoot dwars door die qala. Vervolgens bleken ze me ook nog naar het verkeerde doel te hebben geluld. ‘Verkeerde huis! Verkeerde huis!’, werd er geroepen. Gelukkig gebeurde er verder niks.”
Telkens als ik een hoofdje omhoog zag komen of iets zag bewegen, heb ik gevuurd, aldus Servie Hölzken, Uruzgan-veteraan.
Schieten op hoofdjes
Hölzken kreeg opdracht opnieuw te vuren, nu op een andere, grotere qala een heel eind verder. Daarna zag hij vijf of zes personen wegrennen, maar geen wapens. ,,De volgende opdracht was: ‘Vuren vrij!’ Uitschakelen dus, die mensen”, aldus Hölzken.
Het was niet te rechtvaardigen wat wij die avond deden, aldus Servie Hölzken, Uruzgan-veteraan..
,,We zijn daar toen een hele tijd gebleven. Telkens als ik een hoofdje omhoog zag komen of iets zag bewegen, heb ik gevuurd. Ik denk dat we er wel vijf, zes kistjes munitie doorheen hebben gejaagd. We vuurden totdat we geen beweging meer zagen.” Volgens Hölzken is er die hele tijd niet teruggeschoten. ,,Het was niet te rechtvaardigen wat wij die avond deden.”
Ernstig
Defensie beschouwt het verhaal van de veteraan in het artikel als ernstig en heeft contact opgenomen met het Openbaar Ministerie. ,,Het feit dat een Uruzgan-veteraan een dergelijke melding dertien jaar na dato doet, verdient zorgvuldige aandacht, zeker gezien de aard van de melding”, aldus een verklaring van het departement.
Geweldsincidenten tijdens een missie, zoals vuurgevechten, moeten worden gerapporteerd in een zogeheten after action report. Het verhaal van de veteraan heeft Defensie in die rapporten nog niet gevonden. Wel bevestigt een destijds naaste collega van Hölzken in Trouw dat het schietincident is voorgevallen zoals Hölzken dat beschrijft.
Het ministerie overweegt een meldpunt in te stellen voor veteranen die ook zaken willen melden. Tot dat er is, kunnen veteranen terecht bij het Veteranenloket of bij de commandant van hun (toenmalige) eenheid.
MSN 15.12.2020 Het ministerie van Defensie onderzoekt een melding van een Nederlandse militair over misstanden van het Australische leger in Afghanistan. De militair was destijds uitgezonden naar Uruzgan. Daar hebben Nederlandse en Australische militairen tussen 2006 en 2010 samengewerkt.
Volgens minister Ank Bijleveld (Defensie) meldde de militair zich een dag na het verschijnen van het onderzoek over excessen gepleegd door Australische troepen in Afghanistan. Special forces hebben daar 39 mensen standrechtelijk geëxecuteerd tussen 2005 en 2016. De meeste incidenten vonden plaats in Uruzgan.
Defensie onderzoekt momenteel of er geen aanwijzingen waren dat Nederland op de hoogte was van de Australische misdaden. “Deze inventarisatie richt zich op operaties van Australische speciale eenheden waarbij met Nederlandse troepen is samengewerkt, of die door Nederlandse militairen zijn ondersteund”, aldus Bijleveld in antwoord op Kamervragen van D66 en SP.
De Australische onderzoekers hebben geen aanwijzingen gevonden dat Nederlandse militairen op de hoogte waren van de misstanden of erbij betrokken waren.
NOS 01.12.2020 Australische speciale eenheden hebben bier gedronken uit het prothesebeen van een overleden talibanstrijder, meldt Guardian Australia. De krant heeft een foto waarop te zien is hoe een van de militairen het onderbeen aan zijn mond zet.
Op een andere foto poseren twee commando’s met het been. Het speelde zich af in de bar The Fat Lady’s Arms op de basis van de Australische troepen in Tarin Kowt, de hoofdstad van de provincie Uruzgan, in 2009.
Dave Earley @earleyedition
#EXCLUSIVE: for the first time, @GuardianAus can reveal a picture of Australian soldiers drinking from the prosthetic leg of a dead Taliban fighter, confirming the practice took place in the Tarin Kowt special forces base in 2009 https://t.co/tX98rSyTSR Story by @rory_callinan
Het been zou van een vermoedelijke Talibanstrijder zijn geweest die in 2009 was gedood en van het slagveld zijn meegenomen naar de bar. Het is verboden om bezittingen mee te nemen en te houden.
Een voormalige militair zegt tegen Guardian Australia dat commandanten de bar af en toe bezochten en het been hebben gezien, en mogelijk ook dat eruit gedronken werd.
Fout van de legerleiding
Vorige maand werd bekend dat speciale eenheden van het Australische leger tijdens hun missie in Afghanistan tussen 2009 en 2013 39 burgers en gevangenen hebben omgebracht. Er bestond een “giftige, haatzaaiende cultuur” , zei defensiechef Angus Campbell op de persconferentie over het rapport.
“De gevolgen waren fataal voor vertrouwen, cohesie en de missie. Het is een fout van de legerleiding dat hiertegen niet is opgetreden.”
AD 01.12.2020 Vermeende oorlogsmisdaden van Australische elitesoldaten in Afghanistan brachten de strijdkrachten en politiek van het land vorige maand het schaamrood op de kaken. Premier Scott Morrisson gelaste een onderzoek naar 39 moorden op burgers en gevangenen. Nu opgedoken beelden, waarbij soldaten bier drinken uit het kunstbeen van een gedode talibanstrijder, brengen het Australische leger opnieuw in verlegenheid.
Generaal John Angus Campbell presenteerde op 19 november de bevindingen van het onderzoek naar de misdragingen van de militairen in Afghanistan. Het rapport levert het bewijs voor de moord op 39 Afghanen door 25 militairen, voornamelijk van het Special Air Service-regiment. ,,Aan het volk van Afghanistan bied ik namens het Australische leger oprecht en zonder terughoudendheid excuses aan voor misdaden door Australische soldaten”, sprak de generaal.
Campbell noemde de bevindingen ‘beschamend’ en sprak van een ‘egocentrische krijgerscultuur’ onder het eliteregiment. Onervaren soldaten zouden van hun commandanten het bevel hebben gekregen gevangenen dood te schieten, zodat zij ritueel ‘hun eerste dodelijke slachtoffer’ zouden maken. ‘Blooding’, werd dat genoemd. Na de moorden zouden de verantwoordelijken een gevechtssituatie in scène hebben gezet, waardoor deze verdoezeld werden. ‘Een cultuur van geheimhouding’, aldus Campbell.
Hoe diepgeworteld het gebrek aan respect bij de Australiërs was, blijkt ook uit foto’s die vandaag werden afgedrukt door de krant The Guardian Australia. Op een van de beelden is te zien hoe militairen, in een bar op de basis Tarin Kowt in Uruzgan, bier drinken uit de prothese van een omgekomen talibanstrijder. Een van de betrokken militairen heft het been op en zet het aan zijn mond. De man zou nog in actieve dienst zijn, weet de krant. Twee elitesoldaten poseren op een andere foto met het kunstbeen en maken een dansje.
Volgens The Guardian, die met soldaten uit die periode sprak, zouden de gedragingen worden getolereerd door hogere officieren in het kamp. Die waren al jaren op de hoogte en naar verluidt waren sommigen van hen zelfs betrokken bij de praktijken in de bar. De foto’s vormen het eerste bewijs van verhalen die de ronde deden over het gebruik van het been in de The Fat Lady’s Arms. Het been in kwestie zou als een oorlogstrofee zijn meegenomen van het slagveld, iets wat de soldaten niet is toegestaan.
Later zou het been op een houten plaat zijn bevestigd met het opschrift ‘Das Boot’, verwijzend naar de oorlogsfilm over een Duitse onderzeeër. Ook werd een IJzeren Kruis – een militaire onderscheiding die door de nazi’s werd gebruikt – bij het been gemonteerd. Het been zou overal met de eenheid zijn meegereisd, vertelt een voormalig militair aan de krant. ,,Overal waar de Fat Lady’s Arms werd opgezet, daar was ook het been en werd het af en toe gebruikt om uit te drinken’’, aldus de man.
Telegraaf 01.12.2020 Guardian Australia heeft schokkende foto’s gepubliceerd waarop te zien is hoe een Australische militair bier drinkt uit een prothesebeen. Volgens de krant is de foto gemaakt in de bar Fat Lady’s Arms op de Australische basis in Tarin Kowt in Afganistan. Het been zou afkomstig zijn van een Talibanstrijder die in april 2009 overleed. De militair die op de foto te zien is zou nog steeds in het leger actief zijn.
Op andere foto’s is te zien hoe twee andere commando’s vrolijk met het been poseren. Enkele militairen hebben verklaard dat officieren op de hoogte waren van de acties en zelfs meededen. Mogelijk zouden zij ook uit het been gedronken hebben. Het is ten strengste verboden om oorlogssouvenirs mee te nemen en te houden.
Het been werd overal mee naartoe genomen, zo verklaart een militair. „Waar de Fat Lady’s Arms werd opgezet, ging het been naartoe en het werd geregeld gebruikt om uit te drinken.”
Onlangs werd bekendgemaakt dat Austrliasche elitetroepen in Afghanistan 39 moorden zouden hebben gepleegd. In een rapport werd gesproken over een „giftig competitieve” cultuur die geleid zou hebben tot „half werk en het negeren en verdraaien van de regels.”
NOS 01.12.2020 Nieuw-Zeeland heeft scherp uitgehaald naar een actie van een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken. Die plaatste gisteren een nepfoto op Twitter van een Australische militair die schijnbaar de keel van een Afghaans kind dreigt door te snijden.
De in scène gezette foto is een reactie op het bericht dat een groep Australische militairen in Afghanistan 39 burgers en gevangenen hebben omgebracht. Dertien militairen moeten nu aantonen dat ze onschuldig zijn, anders worden ze ontslagen.
Australië reageerde gisteren al woedend op de tweet van de Chinese woordvoerder. “Het is een belediging van iedereen die in het Australisch uniform heeft gediend”, zei premier Morrison. “De Chinese overheid moet zich schamen voor het bericht.” Maar China heeft al laten weten dat het geen excuses zal aanbieden.
Nieuw-Zeeland in spagaat
De relatie tussen Australië en China is verslechterd sinds de Australiërs hebben opgeroepen tot een onderzoek naar de oorsprong van de coronapandemie. Het virus verspreidde zich vanuit China over de wereld. “Maar dit is niet de manier hoe we nu met elkaar moeten omgaan”, zei premier Morrison.
Premier Ardern van Nieuw-Zeeland heeft haar zorgen geuit bij de Chinese autoriteiten, maar ze reageert milder op de nepfoto dan haar Australische ambtgenoot. Ardern zit in een spagaat: Australië is een belangrijke bondgenoot en China is de grootste handelspartner van Nieuw-Zeeland.
De woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken, Zhao Lijian, kwam al eerder onder vuur te liggen vanwege een tweet. In maart deelde hij een complottheorie dat Amerikaanse militairen het coronavirus naar China hebben gebracht.
NOS 27.11.2020 In het onderzoek naar oorlogsmisdaden van Australische militairen in Afghanistan is dertien militairen de wacht aangezegd. De Australische legerleider Rick Burr heeft dat bekendgemaakt op een persconferentie. De dertien worden ontslagen tenzij ze binnen twee weken aantonen dat hun niets te verwijten valt.
Vorige week verscheen een rapport waaruit bleek dat Australische commando’s in Afghanistan gedurende enkele jaren 39 ongewapende Afghaanse gevangenen hebben geëxecuteerd. De betreffende onderzoeksrechter sprak van oorlogsmisdaden en de Australische regering ging diep door het stof.
In het rapport werd aanbevolen om negentien betrokkenen strafrechtelijk te vervolgen, zowel huidige als voormalige militairen.
Legerleider Burr wilde op de persconferentie niet zeggen of onder hen ook de dertien mensen zijn voor wie nu ontslag dreigt, maar volgens de BBC en ABC gaat het om een andere groep. De dertien zouden bijvoorbeeld getuige zijn geweest van executies die werden uitgevoerd door andere militairen.
NU 26.11.2020 Het kabinet onderzoekt toch nog een keer of er geen aanwijzingen waren dat Nederland op de hoogte was van ernstige misdaden die Australische special forces in Afghanistan hebben gepleegd. Dat zei minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) donderdag in de Tweede Kamer.
Uit onderzoek is naar voren gekomen dat Australische elitetroepen tussen 2005 tot 2016 in Afghanistan 39 mensen illegitiem hebben gedood. Er werden onder anderen gevangen Afghanen doodgeschoten als vorm van ontgroening. Dat was mogelijk door een verziekte cultuur, aldus de hoogste militair van Australië.
Nederlandse militairen hebben samengewerkt met de Australiërs in Uruzgan. Daar zouden de meeste incidenten hebben plaatsgevonden Volgens Blok wordt er nog eens “met de stofkam door dossiers” gegaan. Ook wordt er opnieuw met mensen gepraat die destijds bij de uitzending waren betrokken, zei hij.
Omdat er ook Kamervragen over de kwestie zijn gesteld, wilde de bewindsman er niet verder op ingaan. Voor het Australische onderzoek is ook gesproken met diverse Nederlandse militairen. In het Australische onderzoek zijn geen aanwijzingen gevonden voor Nederlandse betrokkenheid bij de misstanden.
Telegraaf 26.11.2020 Het kabinet onderzoekt toch nog een keer of er geen aanwijzingen waren dat Nederland op de hoogte was van ernstige misdaden die Australische special forces in Afghanistan hebben gepleegd. Dat zei minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) donderdag in de Tweede Kamer.
Uit onderzoek is naar voren gekomen dat Australische elitetroepen tussen 2005 tot 2016 in Afghanistan 39 moorden hebben gepleegd. Er werden onder anderen gevangen Afghanen doodgeschoten als vorm van ontgroening. Dat was mogelijk door een verziekte cultuur, aldus de hoogste militair van Australië.
Samenwerking
Nederlandse militairen hebben samengewerkt met de Australiërs in Uruzgan. Daar zouden de meeste incidenten hebben plaatsgevonden Volgens Blok wordt er nog eens „met de stofkam door dossiers” gegaan. Ook wordt er opnieuw met mensen gepraat die destijds bij de uitzending waren betrokken, zei hij.
Omdat er ook Kamervragen over de kwestie zijn gesteld, wilde de bewindsman er niet verder op ingaan. Voor het Australische onderzoek is ook gesproken met diverse Nederlandse militairen. In het Australische onderzoek zijn geen aanwijzingen gevonden voor Nederlandse betrokkenheid bij de misstanden.
MSN 20.11.2020 Afghanistan eist gerechtigheid na de berichten over Australische gruweldaden tegen Afghaanse burgers. De premier van Australië heeft de Afghaanse president Ashraf Ghani verzekerd dat de militairen die verantwoordelijk zijn voor de moorden voor de rechter worden gebracht, zei de president vrijdag in Kaboel.
Het nieuws komt een dag na het vrijgeven van een rapport met duidelijk bewijs dat een groep Australische elitetroepen tussen 2009 en 2013 minstens 39 Afghaanse burgers heeft gedood. Dat gebeurde bij 23 verschillende incidenten. Volgens het onderzoek zijn 25 daders geïdentificeerd, van wie sommigen nog deel uitmaken van de strijdkrachten.
De Afghaanse regering zei dat het rapport een belangrijke stap was in het waarborgen van transparantie en dat ze het volste vertrouwen heeft in het Australische rechtssysteem. Tussen 2001 en 2014 dienden minstens 26.000 Australische militairen in Afghanistan. Volgens rapporten kwamen in die periode 41 Australische militairen om en raakten er meer dan 260 militairen gewond.
NU 19.11.2020 Het Nederlandse ministerie van Defensie weet zeker dat er geen Nederlanders betrokken waren bij de oorlogsmisdaden van Australische elitetroepen in Afghanistan. Dat vertelt majoor Peter de Bock donderdag in gesprek met NU.nl, na berichtgeving van de NOS.
Defensie werd er vorige week al door Australië van op de hoogte gebracht dat er geen sprake was van Nederlandse betrokkenheid. De andere uitkomsten van het onderzoek ontving Defensie in de nacht van woensdag op donderdag pas en worden door de woordvoerder als “zeer ernstig” bestempeld.
“Australische autoriteiten hebben ons formeel verteld dat er geen misdaden hebben plaatsgevonden onder de ogen van Nederlandse militairen”, aldus De Bock. Defensie ziet dan ook geen aanleiding om eigen onderzoeken op te starten, maar houdt eventuele vervolgonderzoeken rond Australische militairen in de gaten.
Een deel van de misdaden vond plaats in Uruzgan, waar toentertijd zo’n 1.500 Nederlandse militairen waren gestationeerd, aldus De Bock. Militair historicus Christ Klep zegt in gesprek met de NOS dat er nooit beschuldigen zijn geuit over Nederlandse militairen in Uruzgan.
Australische speciale eenheden zouden tussen 2005 en 2016 zeker 39 mensen illegitiem gedood hebben, bij 23 incidenten.
Zeker 25 militairen worden verdacht van betrokkenheid. Het merendeel van hen behoorde tot het Special Air Service Regiment, een speciale Australische militaire eenheid. Een deel van hen zou nog steeds in de krijgsmacht dienen. Australië wil een speciaal aanklager aanstellen om te onderzoeken of alle militairen vervolgd kunnen worden.
De incidenten vonden niet plaats tijdens vuurgevechten. In sommige gevallen zou er sprake zijn geweest van een “ontgroeningsritueel” voor nieuwe militairen. Zij zouden van hun leidinggevenden gevangenen hebben moeten doden.
Het onderzoek naar oorlogsmisdaden werd vier jaar geleden opgestart na beschuldigingen in verschillende media. Militairen werden beschuldigd van het doden van kinderen en ongewapende mannen. De Australische generaal John Angus Campbell bood de Afghaanse bevolking in de nacht van woensdag op donderdag zijn “oprechte excuses” aan voor “misdaden door Australische soldaten”, die hij beschamend noemde.
NOS 19.11.2020 Het Nederlandse ministerie van Defensie zegt dat er geen Nederlanders betrokken waren bij het ombrengen van burgers en gevangenen door Australiërs in Afghanistan.
Vannacht kwam uit een Australisch rapport naar voren dat speciale eenheden van het Australische leger tijdens hun dienst in Afghanistan in strijd met internationale regels 39 burgers en gevangenen hebben gedood. Een onderzoeksrechter spreekt van oorlogsmisdaden.
Een deel van de incidenten gebeurde in Uruzgan in een tijd dat daar ook Nederlandse militairen waren. Een woordvoerder van Defensie bevestigt dat voor het onderzoek ook Nederlanders zijn geïnterviewd.
Defensie in Den Haag noemt de uitkomsten van het onderzoek zeer ernstig. Het ministerie zegt al vorige week van de Australische minister van Defensie te hebben gehoord dat uit het onderzoek geen Nederlandse betrokkenheid naar voren is gekomen. Minister Bijleveld heeft haar Australische collega bedankt dat zij haar dat al voor de publicatie van het rapport heeft laten weten.
‘Ruwere’ krijgscultuur
Ook militair historicus Christ Klep benadrukt dat er nooit concrete beschuldigingen zijn geuit over Nederlandse militairen in Uruzgan. Hij ziet eerder een parallel met landen als de Verenigde Staten en Rusland.
“Dat zijn typisch landen met een ‘ruwere’ krijgshaftige cultuur. Ook in de VS spelen vergelijkbare zaken, onder meer bij de elitetroepen van de Navy SEALs. Maar vergelijkbare gevallen rond Nederlanders in Uruzgan ken ik niet.”
Cultureel-antropoloog Tine Molendijk, die vijftig Uruzgan-veteranen interviewde, erkent dat norm-overschrijdend gedrag op de loer ligt op het slagveld, maar hoorde ook niets over Nederlandse misstanden. “Op basis van mijn gesprekken met militairen van verschillende rangen, die in verschillende jaren in Uruzgan zaten, heb ik geen reden om aan te nemen dat er sprake is van oorlogsmisdaden.”
“Twee derde van de veteranen die ik sprak, kampte met stress. Ook hadden sommigen schuldgevoelens, maar de oorzaak daarvan lag met name in lomp verbaal gedrag en had niets te maken met oorlogsmisdaden”, vertelt Molendijk.
AD 19.11.2020 Ook Nederlandse militairen blijken te zijn ondervraagd in het omvangrijke onderzoek naar 39 moorden op Afghanen door met name Australische elitetroepen. Een van hen is generaal buiten dienst Mart de Kruif. Hij had zelf een jaar lang de militaire leiding in het zuiden van Afghanistan. ,,Ik heb er nooit iets van vernomen, maar dit is verschrikkelijk voor de hele missie.”
Het schandaal maakt in Australië veel los. Nadat Australische media al eerder berichtten over misstanden is er nu bewijs gevonden dat 25 militairen tussen 2005 en 2016 in totaal 39 Afghanen hebben vermoord. De Australische generaal John Angus Campbell die het rapport donderdag presenteerde noemde de bevindingen ‘beschamend’, en sprak van een ‘egocentrische krijgerscultuur’ onder het eliteregiment SAS.
In het rapport wordt ook Nederland meermalen genoemd. De Australiërs werkten in Afghanistan nauw samen met de Nederlanders. Zo meldden onderzoekers dat ze Nederlandse getuigen hebben gehoord. Dat impliceert dat Nederlanders ook op de hoogte waren van wat er is gebeurd, maar daarvan is volgens het ministerie van Defensie geen sprake. De Australische defensieminister en de hoogste generaal hebben inmiddels ook officieel bevestigd dat er geen Nederlandse link is.
Verschrikkelijk
Generaal b.d Mart de Kruif is een van de mensen die is ondervraagd. Hij was vanaf 1 november 2008 één jaar lang de regionale commandant in het zuiden van Afghanistan. Ook uit die periode is nu een enkele misstand blootgelegd, maar de Kruif zegt er nooit iets van te hebben gemerkt. ,,Ik lees in het rapport dat het vooral door onderofficieren gebeurde die daar verder niet over spraken en het onder elkaar hielden. Dat is misschien een van de redenen waarom ik er nooit van op de hoogte ben gesteld.”
De Kruif noemt het verschrikkelijk dat dit nu zo naar boven komt. ,,Dit is niet de reden dat ik in dienst ben gegaan. Oorlog is geen schaakspelletje. Deze berichten zijn killing voor die missie.”
Van enige Nederlandse betrokkenheid is geen sprake. Toch rijst de vraag of dit ook denkbaar is onder Nederlandse militairen? De Kruif kan het nooit helemaal uitsluiten, maar acht die kans wel een stuk kleiner. ,,Geen enkele oorlog is schoon, want je plaatst mensen in extreme omstandigheden. Maar wij hebben juridisch een robuust systeem met een Openbaar Ministerie dat onafhankelijk wapeninzet toetst.
Tijdens de opleiding van onze commando’s is er heel veel aandacht voor normen en waarden. Dat speelt een essentiële rol, ook als er geen toezicht is. We proberen garanties in te bouwen door troepen te laten leiden door officieren en te mixen met onderofficieren. Is dat een garantie? Nee. Er is een groot verschil tussen praktisch en theoretisch handelen. Maar de ethiek is bij ons wel diep verankerd.”
In het rapport wordt ook de zaak van Marco Kroon aangehaald als een internationaal voorbeeld van oorlogsmisdaden. Kroon verklaarde in 2017 dat hij tien jaar eerder op een geheime missie een Afghaan had gedood nadat deze man hem gevangen had genomen en verkracht.
Het is het ministerie van Defensie onduidelijk waarom deze zaak wordt aangehaald omdat hierin geen directe link is met de Australische oorlogsmisdaden. Bovendien is nooit komen vast te staan wat er precies is gebeurd omdat er onvoldoende aanknopingspunten waren om de verklaring van Kroon verder te onderzoeken.
NU 19.11.2020 Australische elitetroepen hebben 39 mensen illegitiem gedood in Afghanistan, blijkt uit een eigen onderzoek (pdf) van de krijgsmacht van het land naar vermeende oorlogsmisdaden. De Australische generaal John Angus Campbell presenteerde de bevindingen donderdag.
25 militairen zouden betrokken zijn geweest bij in totaal 23 incidenten. Het merendeel van hen behoorde tot het Special Air Service Regiment, een speciale Australische militaire eenheid. De incidenten vonden plaats tussen 2005 en 2016. Een aantal van de verdachte militairen zou nog steeds in de krijgsmacht dienen.
Het onderzoek werd in 2016 ingesteld na beschuldigingen in verschillende media, die schreven dat militairen kinderen en ongewapende mannen hadden gedood. Uit het onderzoek blijkt dat de 25 slachtoffers gevangenen, boeren of andere burgers waren.
De incidenten vonden niet plaats tijdens vuurgevechten, maar zouden volgens het onderzoek in enkele gevallen “ontgroeningsrituelen” voor nieuwe militairen zijn geweest. Zij zouden van hun leidinggevenden gevangenen hebben moeten doden. Vervolgens zouden de betrokkenen een gevecht met vijanden hebben nagebootst om de moord te “rechtvaardigen”.
Generaal biedt excuses aan: ‘Beschamend’
“Ik bied het volk van Afghanistan namens het Australische leger mijn oprechte excuses aan voor misdaden door Australische soldaten”, aldus generaal Campbell.
Campbell noemde de bevindingen “beschamend” en sprak van een “egocentrische krijgerscultuur” binnen het eliteregiment SASR. In het rapport van de inspecteur-generaal wordt gesteld dat in dat regiment een “schadelijk competitieve” cultuur heerste. Volgens generaal Campbell leidde die tot “half werk en het negeren en het verdraaien van de regels”.
Binnenkort zal een speciaal aanklager aangesteld worden om te bepalen of er genoeg bewijs is om militairen te vervolgen.
MSN 19.11.2020 Australië is in rep en roer over een rapport waarin wandaden van Australische elitetroepen in Afghanistan uitgebreid beschreven worden. Uit onderzoek blijkt dat 25 militairen, voornamelijk van het Special Air Service Regiment (SAS), 39 personen ‘op onwettige wijze’ hebben gedood.
Het zou gaan om het ombrengen van ongewapende mannen en kinderen. “Er zijn geloofwaardige aanwijzingen dat onervaren soldaten van hun patrouillebevelhebbers een gevangene moesten doodschieten, zodat zij hun eerste dodelijke slachtoffer hadden gemaakt, in een ritueel dat als ‘blooding’ bekendstond”, staat in het rapport.
Cultuur van geheimhouding
Nadat een burger was vermoord zouden de verantwoordelijken het hebben laten lijken op een gevechtssituatie door wapens of ander materiaal bij de slachtoffers neer te leggen, is ook te lezen.
De gruweldaden kwamen aanvankelijk niet aan het licht door een ‘cultuur van geheimhouding en compartimentering’, waarbij informatie geheim werd gehouden binnen patrouillegroepen.
Excuses aan Afghaanse volk
Australië begon vier jaar geleden een onderzoek naar het handelen van zijn militairen in de periode tussen 2005 tot 2016. Toen generaal John Angus Campbell de bevindingen vandaag presenteerde, meldde hij dat uit het rapport blijkt dat er bewijs is voor de moorden.
“Aan het volk van Afghanistan, namens het Australische leger, bied ik oprecht en zonder terughoudendheid excuses aan voor misdaden door Australische soldaten”, zei de generaal.
Premier Morrison had de Australiërs al gewaarschuwd dat het rapport ‘lastig en moeilijk nieuws’ zou brengen, maar dat de onthullingen zo schokkend waren, werd door weinigen verwacht.
Hoewel het rapport uitvoerig geredigeerd is, bevat het beschuldigingen aan het adres van hoge officieren bij de SAS, die het doodschieten van ongewapende Afghanen zouden hebben bevolen.
Defensie: geen Nederlandse betrokkenheid
Australische en Nederlandse troepen hebben tussen 2005 en 2016 samengewerkt in Uruzgan. Maar de Australische troepen stonden niet onder Nederlands bevel, meldt het ministerie van Defensie aan RTL Nieuws naar aanleiding van het onthutsende rapport over de wandaden van de Australische SAS-militairen.
In 2014-2015 kwamen de eerste geluiden naar buiten over misdragingen van Australische speciale troepen. Daarnaar is onderzoek gedaan, waarbij ook vier Nederlanders werden gehoord. Maar volgens Defensie ging dat niet over het wangedrag, maar over zaken als bevelstructuur en dergelijke.
Over het nu naar buiten gekomen onderzoek is Nederland vorige week geïnformeerd via twee brieven, één van de Australische minister van Defensie aan zijn Nederlandse collega, en één van de Australische Chef Defensiestaf aan de Chef Defensiestaf van de Nederlandse krijgsmacht.
Daarin staat dit citaat: “It is important to note that there are no Dutch service personnel who are persons of interest or affected persons as a result of this Inquiry. The Inquiry makes no recommendations with regard to Australia’s foreign military relationships, foreign military organisations or service personnel from The Netherlands.”
Uit de brieven blijkt dat er geen Nederlandse betrokkenheid is bij het wangedrag van de Australische militairen. Volgens Defensie is er dan ook geen enkele aanleiding om in Nederland onderzoek te doen.
Telegraaf 19.11.2020 Australische elitetroepen in Afghanistan hebben daar 39 moorden gepleegd, heeft het hoofd van de Australische strijdkrachten donderdag bekendgemaakt. Een week geleden benoemde premier Scott Morrison al een speciaal aanklager om onderzoek te doen naar vermeende oorlogsmisdaden door Australische militairen in Afghanistan.
Australië stelde in 2016 een onderzoek in naar het handelen van zijn militairen van 2005 tot 2016 na beschuldigingen door de media van het doden van ongewapende mannen en kinderen. Toen generaal John Angus Campbell de bevindingen donderdag presenteerde, zei hij dat uit het rapport blijkt dat er bewijs is dat 25 militairen gevangenen, boeren of andere burgers hebben gedood.
„De inspecteur-generaal heeft bevonden dat er geloofwaardige informatie is die bewijs geeft voor 23 incidenten, waarin 39 personen op onwettige wijze zijn gedood door 25 militairen, voornamelijk van het Special Air Service Regiment”, aldus Campbell.
„Aan het volk van Afghanistan, namens het Australische leger, bied ik oprecht en zonder terughoudendheid excuses aan voor misdaden door Australische soldaten”, sprak de generaal.
’Egocentrische krijgers-cultuur’
Campbell noemde de bevindingen „beschamend”, en sprak van een „egocentrische krijgers-cultuur” onder het eliteregiment SAS. In het rapport van de inspecteur-generaal wordt gesteld dat in dat regiment een „giftig competitieve” cultuur heerste. Volgens generaal Campbell leidde die tot „half werk en het negeren en het verdraaien van de regels.”
Premier Morrison had de Australiërs al gewaarschuwd dat het rapport „lastig en moeilijk nieuws” met zich mee zou brengen, maar de meest schokkende onthullingen werden door weinigen verwacht. Hoewel het rapport uitvoerig geredigeerd is, bevat het beschuldigingen aan het adres van hoge officieren bij de SAS, die zouden hebben bevolen dat ongewapende Afghanen werden gedood.
„Er zijn geloofwaardige aanwijzingen dat onervaren soldaten van hun patrouillebevelhebbers een gevangene moesten doodschieten, zodat zij hun eerste dodelijke slachtoffer hadden gemaakt, in een ritueel dat als ’blooding’ bekendstond”, staat in het rapport. Nadat een burger was vermoord zouden de verantwoordelijken het hebben laten lijken op een gevechtssituatie door wapens of ander materiaal bij de slachtoffers neer te leggen, was ook te lezen.
De gruweldaden kwamen aanvankelijk niet aan het licht door een „cultuur van geheimhouding en compartimentering” waarbij informatie geheim werd gehouden binnen patrouillegroepen.
NOS 19.11.2020 Leden van de speciale eenheden van het Australische leger hebben tijdens hun dienst in Afghanistan 39 burgers en gevangenen omgebracht. Dat is de conclusie van het Brereton-onderzoek (.pdf), waarvan een samenvatting vandaag openbaar is gemaakt. “Deze executies zouden door een jury worden bestempeld als oorlogsmisdaden, als ze voor de rechter komen”, schrijft onderzoeksrechter Paul Brereton.
In het rapport staat expliciet benoemd dat de 39 Afghaanse slachtoffers niet stierven in het heetst van de strijd. “In geen van de gevallen was de intentie van de tegenstander onduidelijk of verwarrend. Het grootste deel van hen was al gevangengenomen, de situatie was onder controle. Daarmee staan krijgsgevangenen onder bescherming van internationale wetgeving.”
Defensiechef Angus Campbell presenteerde de conclusies van het onderzoek.
Australische troepen executeerden 39 Afghanen in Uruzgan
In het rapport zijn 23 incidenten onderzocht die voornamelijk in Uruzgan hebben plaatsgevonden. Enkele incidenten vonden plaats in 2009 en 2010, maar het merendeel gebeurde tussen 2012 en 2013.
Voor het rapport zijn ook Nederlandse getuigen gehoord. Nederland werkte samen met Australië in de provincie Uruzgan tussen 2006 en 2010.
Ontgroeningsritueel
In sommige gevallen zijn krijgsgevangenen geëxecuteerd door jonge militairen als ontgroeningsritueel, staat in het rapport. De militairen bedachten een alibi en plaatsten achteraf wapens op de lichamen van de slachtoffers om hun handelingen te rechtvaardigen.
De aanbeveling is om negentien leden van de speciale eenheden strafrechtelijk te vervolgen omdat zij de executies op hun geweten zouden hebben. Een deel van hen is nog steeds in dienst van het Australische leger (ADF).
Giftige rivaliserende cultuur
De oorzaak van de vermoedelijke oorlogsmisdaden begint bij de cultuur waarin dit kon plaatsvinden, benoemde defensiechef Angus Campbell tijdens de persconferentie over het rapport. Volgens hem was er sprake van “een misplaatste nadruk op prestige, status en macht”. “Een houding die niet past bij de militaire excellentie van de speciale eenheden. In het rapport wordt gesproken over een egocentrische krijgscultuur.”
Deze verstoorde cultuur werd toegestaan en zelfs versterkt door ervaren, invloedrijke en charismatische onderofficieren en hun beschermelingen, beschrijft het rapport. Daardoor viel het gedisciplineerde militaire leven weg en werden het overtreden van regels genormaliseerd.
“Binnen de speciale eenheden was een giftige rivaliserende cultuur ontstaan. De gevolgen waren destructief voor vertrouwen, cohesie en de missie”, citeerde Campbell uit het rapport. “Het is een fout van de hogere militairen dat hiertegen niet is opgetreden.”
Tussen 2005 en 2016 dienden meer dan 26.000 Australische militairen in Afghanistan. 3000 daarvan behoorden tot de speciale eenheden. Naar aanleiding van vermeende misstanden in die periode werd het Brereton-onderzoek begonnen.
Het onderzoek duurde ruim vier jaar en baseert zich op gesprekken met 423 getuigen, meer dan 25.000 foto’s en 20.000 documenten die lange tijd geheim waren. Het onderzoek is uitgevoerd namens de Inspecteur-generaal der Krijgsmacht, een orgaan van defensie dat buiten de militaire commandostructuur valt.
Het onderzoek is niet strafrechtelijk van aard, maar doet wel aanbevelingen over strafrechtelijke vervolging.
Degenen binnen de speciale eenheden die zich tegen de heersende cultuur probeerden te verzetten, werden ontmoedigd, geïntimideerd en in diskrediet gebracht, beschrijft de onderzoeksrechter. Zo kon de cultuur standhouden.
Premier Morrison kondigde vorige week een strafrechtelijk onderzoek aan naar de vermoedelijke oorlogsmisdaden door een nieuw team bij de nationale politie. Dat team onderzoekt de beschuldigingen, verzamelt bewijs en stelt justitie op de hoogte van de bevindingen.
Excuses
Defensiechef Campbell heeft excuses gemaakt aan nabestaanden van de slachtoffers, de Afghaanse gemeenschap, coalitiepartners in Afghanistan en Australische burgers. Premier Morrison en de minister van Buitenlands Zaken boden eerder vandaag hun excuses aan aan de premier van Afghanistan.
Zowel de premier als de defensiechef erkent de ernst van de situatie, maar spraken ook hun waardering uit voor de militairen die zich tijdens hun missies wél aan ethische gedragsregels hebben gehouden.
AD 19.11.2020 Australische elitetroepen in Afghanistan hebben daar 39 moorden gepleegd. Dat heeft het hoofd van de Australische strijdkrachten donderdag bekendgemaakt. Een week geleden benoemde premier Scott Morrison al een speciaal aanklager om onderzoek te doen naar vermeende oorlogsmisdaden door Australische militairen in Afghanistan.
Australië stelde in 2016 een onderzoek in naar het handelen van zijn militairen van 2005 tot 2016 na beschuldigingen door de media van het doden van ongewapende mannen en kinderen. Toen generaal John Angus Campbell de bevindingen donderdag presenteerde, zei hij dat uit het rapport blijkt dat er bewijs is dat 25 militairen gevangenen, boeren of andere burgers hebben gedood.
,,De inspecteur-generaal heeft bevonden dat er geloofwaardige informatie is die bewijs geeft voor 23 incidenten, waarin 39 personen op onwettige wijze zijn gedood door 25 militairen, voornamelijk van het Special Air Service Regiment”, aldus Campbell. ,,Aan het volk van Afghanistan bied ik namens het Australische leger oprecht en zonder terughoudendheid excuses aan voor misdaden door Australische soldaten”, sprak de generaal.
Egocentrische krijgers-cultuur
Campbell noemde de bevindingen “beschamend”, en sprak van een “egocentrische krijgers-cultuur” onder het eliteregiment SAS. In het rapport van de inspecteur-generaal wordt gesteld dat in dat regiment een “giftig competitieve” cultuur heerste. Volgens generaal Campbell leidde die tot “half werk en het negeren en het verdraaien van de regels”.
Premier Morrison had de Australiërs al gewaarschuwd dat het rapport “lastig en moeilijk nieuws” met zich mee zou brengen, maar de meest schokkende onthullingen werden door weinigen verwacht. Hoewel het rapport uitvoerig geredigeerd is, bevat het beschuldigingen aan het adres van hoge officieren bij de SAS, die zouden hebben bevolen dat ongewapende Afghanen werden gedood.
Blooding-ritueel
,,Er zijn geloofwaardige aanwijzingen dat onervaren soldaten van hun patrouillebevelhebbers een gevangene moesten doodschieten, zodat zij hun eerste dodelijke slachtoffer hadden gemaakt, in een ritueel dat als ‘blooding’ bekendstond”, staat in het rapport. Nadat een burger was vermoord zouden de verantwoordelijken het hebben laten lijken op een gevechtssituatie door wapens of ander materiaal bij de slachtoffers neer te leggen, was ook te lezen.
De gruweldaden kwamen aanvankelijk niet aan het licht door een “cultuur van geheimhouding en compartimentering” waarbij informatie geheim werd gehouden binnen patrouillegroepen.
NOS 19.11.2020 “Dit is misschien wel het meest beschamende hoofdstuk uit de militaire geschiedenis van Australië.” Onderzoeksrechter Brereton velt een snoeihard oordeel over Australische commando’s in Afghanistan, die tientallen oorlogsmisdaden zouden hebben gepleegd.
Details blijven in het rapport gecensureerd, deels uit privacyoverwegingen en staatsveiligheid, maar ook omdat veel zaken nog een strafrechtelijk vervolg zullen krijgen. Toch rijst er ook uit de stukken die niet zijn weggelakt een schokkend beeld.
Defensiechef Angus Campbell presenteerde de conclusies van het onderzoek.
Australische troepen executeerden 39 Afghanen in Uruzgan
Zo komt keer op keer dezelfde zinsnede terug: “… doodde moedwillig en onrechtmatig een Afghaanse man die niet gewapend was en geen dreiging vormde”. Niet alleen waren de slachtoffers altijd ongewapend, soms waren ze zelfs gewond of geboeid.
Het meest gedetailleerde verhaal dat in het rapport (.pdf) is opgenomen komt uit 2012. “… nam een ongewapende Afghaan die buiten gevecht was gesteld en geen dreiging vormde naar een afgelegen deel van de basis. Daar dwong hij hem op de grond en, aangemoedigd door …, schoot hem in zijn hoofd, met de dood tot gevolg.”
Australische commando’s in Afghanistan EPA
In totaal is er in 23 van de 57 onderzochte gevallen geloofwaardig bewijs dat er oorlogsmisdaden zijn gepleegd. Daarbij kwamen 39 Afghanen om het leven. Er zijn 25 verdachten.
Geregeld werden er voorwerpen bij lichamen neergelegd om te bewijzen dat een Afghaan een vijand was. Throwdown is de term die het rapport gebruikt voor wapens of communicatieapparatuur die zo werden achtergelaten. Commando’s namen ze zelfs in hun ransel mee op patrouille.
Verder wisten militairen belastende foto’s en stelden ze valse gevechtsverklaringen op. Bij verschillende incidenten claimden militairen bijvoorbeeld dat ze uit noodweer hadden gehandeld, bijvoorbeeld omdat een Afghaan naar een wapen had gegrepen, in een hinderlaag had gelegen of tegen de Australiërs optrok. “Leugens om te voorkomen dat de waarheid bekend werd”, concludeert het rapport.
Verziekte cultuur
Leidinggevenden deden vaak niks om geweld te voorkomen. Soms moedigden ze het zelfs aan, staat in het rapport.
“Er waren momenten waarop nieuwe leden van een patrouille gedwongen werden een gevangene neer te schieten, zodat die militair zijn eerste slachtoffer had gemaakt”, zei defensiechef Angus Campbell bij de presentatie van het rapport. “Dit walgelijke gebruik stond bekend als blooding.”
Campbell spreekt van een verziekte cultuur, waarin “militaire uitmuntendheid gemengd werd met ego, elitarisme en arrogantie”. Hij heeft excuses aangeboden aan zijn Afghaanse collega’s en bereidt negentien strafzaken voor. Het squadron dat zich schuldig maakte aan de misdaden, is ontbonden.
Het kamp op Lesbos werd dinsdagnacht 08.09.2020 grotendeels verwoest door branden, waardoor zo’n 13.000 migranten zijn gedupeerd.
Zo’n 1500 demonstranten hebben zaterdagmiddag 12.09.2020 in Amsterdam op het Museumplein gedemonstreerd voor een humaner asielbeleid. Het protest werd georganiseerd door verschillende organisaties onder de noemer ‘Evacueer Moria’.
En op 11.09.2020 protesteerden vijfhonderd mensen tegen het Moria-akkoord van het kabinet in Utrecht.
Het protest is op touw gezet door vier Amsterdamse studenten die elkaar nog kenden van het Barlaeus Gymnasium. Zij winden zich al jaren op over het Nederlandse vluchtelingenbeleid, maar na de branden deze week konden ze écht niet langer toekijken. ,,Nu is het moment om te protesteren,” aldus initiatiefnemer Paco Kuit (21).
#SOSMoria
Meer dan honderd mensen zijn gisteravond 13.09.2020 bijeen gekomen op het Koekamp in Den Haag om te Demonstreren voor een humaner vluchtelingenbeleid. De directe aanleiding is het bijna geheel afgebrande kamp Moria op het Griekse Lesbos, bijna een week geleden.
Volgens de actievoerders doet Nederland te weinig om deze mensen te helpen. Zo valt op hun borden te lezen: ‘Rutte, kom uit je ivoren Toren(tje)’ en ‘Grenzen zijn dodelijk’. Er waren enkele sprekers, waaronder vluchtelingen en de oprichter van Millennial Refugee. Er waren zo’n honderd tot honderdvijftig mensen aanwezig. Ook op het Museumplein in Amsterdam werd gedemonstreerd.
Waarom ?
“De brand was de druppel. Niet alleen op Lesbos is de situatie onhoudbaar, ook op andere Griekse eilanden, zoals Samos en Chios, en op het Griekse vasteland staat de situatie op springen. Wachten kan niet langer en daarom pleiten wij voor een humaner asielbeleid“, schrijven de initiatiefnemers op Facebook.
Meer dan driehonderd mensen lieten weten te zullen gaan, ruim duizend anderen gaven aan geïnteresseerd te zijn in het evenement.
Om 16.00 uur begon het programma van de demonstratie. Sprekers wisselden elkaar af op een podium. Onder andere GroenLinks-leider Jesse Klaver sprak de menigte toe: ,,Ik schaam me dat wij hier vandaag moeten staan. Het zou niet nodig moeten zijn.” Cabaretier Erik van Muiswinkel praatte de sprekers aan elkaar. Halverwege hielden de betogers een minuut stilte voor de vluchtelingen uit kamp Moria.
Het voornaamste standpunt van de betogers is dat de dakloos geraakte vluchtelingen zo snel mogelijk moeten worden geëvacueerd. “Wij pleiten voor de onmiddellijke opvang van minstens 500 kinderen in Nederland en daarnaast voor het evenredig opvangen in Europa van de andere vluchtelingen die vastzitten in Griekenland.”
Het kabinet zei donderdag 10.09.2020 bereid te zijn honderd vluchtelingen op te vangen die dakloos zijn geraakt.
De uiteindelijke deal over de opvang van honderd mensen uit het afgebrande kamp Moria is donderdag 10.09.2020 in de Tweede Kamer met gemengde reacties ontvangen. Volgens de linkse oppositiepartijen gaat de deal niet ver genoeg, terwijl de PVV juist vindt dat het kabinet is gezwicht. Van de coalitiepartijen is met name de VVD erg content, terwijl D66 en ChristenUnie niet enthousiast zijn. “We staan niet te juichen”, aldus Joël Voordewind (CU).
Het Kamerdebat over de branden in het vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos is donderdag op het allerlaatste moment onverwachts uitgesteld. Terwijl Tweede Kamerleden in de commissiezaal wachtten op staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) en minister Sigrid Kaag (Ontwikkelingssamenwerking), werd bekend dat de coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie achter de schermen onderhandelen over de eventuele opvang van migranten uit de Griekse kampen.
AD 21.09.2020
Minikamp (Hashtag) #thisisnotahome
Demonstranten hadden hun plek ingenomen op het Plein voor de Tweede Kamer. Ze verblijven daar 24 uur, om aandacht te vragen voor de situatie in vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos.
Er mochten vannacht vijf tenten staan, vandaag worden er meer mensen verwacht. Om 12.00 uur start er een programma, waarbij verschillende sprekers naar het Plein komen.
De studenten hebben karton en lekke tentjes en ze slapen in de buitenlucht. Er worden ongeveer twintig demonstranten verwacht, vertelt Roos Ykema, een van de studenten. “We zijn met maximaal twintig studenten. Dat is het voorschrift vanwege het coronavirus.”
Met de actie vraagt de groep aandacht voor de verschrikkingen die heersten in het verwoeste kamp. Ze willen een menswaardige oplossing voor alle vluchtelingen die nog op het Griekse eiland zijn.
Ykema is zelf op Lesbos in Moria geweest. Behalve mooie herinneringen over vriendschap en solidariteit, heeft ze vooral ook nare beelden in haar hoofd. “Het was vooral veel ellende.”
De studenten bouwen het kamp zondag om 18.00 uur op en blijven in Den Haag tot maandag 18.00 uur. De 1,5 meter afstand vanwege het coronavirus wordt gerespecteerd volgen Ykema.
Mensen worden uitgenodigd te komen kijken. Ook is door de studenten online een actie op touw gezet. “Waarbij we mensen oproepen om zelf ook in hun straat, tuin of op hun balkon Moria na te bootsen en hier een foto van te plaatsen op sociale media onder de hashtag #thisisnotahome.”
Opvanghuis voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen in Griekenland klaar voor gebruik
Het kabinet maakte afgelopen voorjaar bekend dat het de opvang mogelijk maakt van 48 kinderen op drie locaties op het Griekse vasteland.
Inmiddels is het eerste Grieks-Nederlandseopvanghuis voor minderjarige, alleenstaande vreemdelingen op het Griekse vaste land is sinds eind september 2020klaar voor gebruik. De Griekse autoriteiten hebben 16 minderjarige meisjes en tienermoeders geselecteerd voor opvang in het pand.
Na de standaard gezondheidscontroles, verwachten de Grieken dat de meisjes uiterlijk 9 oktober hun intrek zullen nemen in het opvanghuis. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel en Migratie) kreeg donderdag een digitale rondleiding door het pand, dat gereed is voor de opvang.
De opvanglocatie, onderdeel van een driejarig Grieks-Nederlands programma om de opvang en voogdij van minderjarige alleenstaande vreemdelingen op het Griekse vasteland te verbeteren, is het eerste van drie opvanghuizen. Het is tot stand gekomen door nauwe samenwerking tussen de Griekse en Nederlandse autoriteiten, en de organisaties Movement on The Ground en the HOME Project. Broekers-Knol heeft het project bekostigd.
Beste lezer,
Ik zie dat Europa steeds vaker schimmige deals sluit met landen als Libië, Turkije en Afghanistan om vluchtelingen buiten te houden. Projecten die door Europa worden gefinancierd leiden tot situaties waarin vluchtelingen slecht worden behandeld en soms zelfs in slechte omstandigheden worden vastgehouden.
Gisteren presenteerde ik in de Mensenrechtencommissie van het Europees Parlement mijn voorstellen om te voorkomen dat de EU migratiedeals kan afsluiten als ze tot mensenrechtenschendingen leiden. We maakten er deze video over. 👇
Ik sta voor de rechten van vluchtelingen. Daarom moeten we de Europese beleidsmakers verantwoordelijk houden voor hun besluiten, zowel politiek, financieel als juridisch. We hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid om vluchtelingen een positief perspectief te bieden.
Migratiepact EU
17.05.2021
Erdogan wil EU onder druk zetten door migratiekraan open te draaien
Het Italiaanse eiland Lampedusa wordt plotseling weer overspoeld met migranten uit Noord-Afrika. En dat is volgens de Italianen geen toeval.
De toevoer van migranten op Lampedusa is nooit helemaal gestopt – om de zoveel tijd voer er wel een bootje de haven van het eiland in. De afgelopen jaren vertrokken ze meestal vanuit Tunesië, nu is de Libië-route ineens weer populair. Velen zien daarin de hand van de Turkse president Erdogan. Volgens de Italiaanse pers doet hij nu hetzelfde in het centrale Middellandse Zeegebied als wat hij jaren eerder in de Egeïsche Zee deed: migranten inzetten als drukmiddel.
Leverde het tegenhouden van Syrische vluchtelingen de Turkse president een enorme zak Europees geld op, nu zou Erdogan opnieuw aansturen op een deal met de Europese Unie, maar dan met Libië als lijdend voorwerp. Sinds het Turkse leger de rust in het Noord-Afrikaanse land heeft teruggebracht, krijgen de Turken ook steeds meer politieke invloed. Het is allemaal een onderdeel van Erdogans strategie om zijn invloed in de Middellandse Zee te vergroten en toegang te krijgen tot de grote olie- en gasvoorraden in de Libische bodem.
Khadaffi
De strategie om met immigratie Europa onder druk te zetten, is niet nieuw. Eind vorige eeuw gebruikte de voormalige dictator Khadaffi dezelfde tactiek om Europa en Italië geld uit de zak te kloppen, en nu wordt die onder invloed van de Turkse president Erdogan nieuw leven ingeblazen. De afgelopen jaren vertrokken migranten met rubberboten clandestien vanaf Libische stranden of met snelle speedboten vanuit Tunesië, de golf die afgelopen weekend op Lampedusa landde bestond voor een belangrijk deel uit grote vissersboten. Schuiten met soms wel vierhonderd migranten aan boord kunnen niet ongezien uit Libische havens vertrekken. De kustwacht lijkt een oogje dicht te knijpen, terwijl ze de afgelopen jaren juist regelmatig met geweld optraden tegen migrantenbootjes.
Behalve politieke en economische invloed, is Erdogan ook bezig zijn militaire invloed te vergroten in Noord-Afrika. Honderden Libische militairen zijn door het Turkse leger getraind en de Turken zijn begonnen met de verbouwing van een groot militair vliegveld in Al Watyiha, niet ver van de Tunesische grens.
Kraan
Een andere belangrijke militaire zet is de Turkse training van de Libische kustwacht. De hypermoderne schepen van de Libiërs zijn van Italiaanse makelij, door de regeringen Gentiloni en Conte gedoneerd om de migratie richting Italië te reguleren, maar inmiddels staan de Turken aan het roer. „Met de Libische kustwacht heeft Erdogan dus nu, indirect, de beschikking over een vloot in het centrale Middellandse Zeegebied waarmee de kraan van migratie naar Europa open en dicht kan worden gezet”, zegt een Italiaanse admiraal die het dossier volgt. Het doel van die kraan is de Europese Unie tot een nieuwe immigratiedeal dwingen, als Europa betaalt blijven de migranten in Libië, zo niet dan zetten we ze op de boot naar Lampedusa.
Nadat dit weekend ruim tweeduizend migranten op het piepkleine Italiaanse eiland aankwamen, sprak de Italiaanse premier Draghi al over het aangaan van bilaterale akkoorden met zowel Tunesië als Libië. In de praktijk betekent dat vaak dat de knip getrokken wordt, ook omdat een gezamenlijke Europese actie tot nu uitblijft. De Europese Unie geeft niet thuis bij het opnieuw bespreken van de Malta-akkoorden, waarbij in het najaar van 2019 werd afgesproken dat andere Europese landen, op vrijwillige basis, migranten zouden overnemen.
De Italiaanse minister van Binnenlandse Zaken Luciana Lamorgese wil dat er een automatische en verplichte verdeelsleutel komt, maar krijgt daarvoor in Brussel de handen niet op elkaar. Volgende week vliegt de minister samen met haar EU collega Ylva Johansson naar Tunis om het probleem van de toegenomen immigratie te bespreken.
VK 26.09.2020
AD 24.09.2020
De Europese Commissie gaat de EU-staten niet verplichten om bepaalde hoeveelheden asielzoekers op te nemen, blijkt uit het woensdag gepresenteerde Migratie en Asiel Pact. Als het voorstel wordt goedgekeurd, moeten landen bij nieuwe crisissen straks een verplichte mate van solidariteit tonen, afhankelijk van de grootte en welvaartssituatie van het land.
AD 24.09.2020
Landen kunnen bijvoorbeeld verplicht verantwoordelijk worden voor de terugkeer van vluchtelingen. Dat houdt in dat zij de afhandeling van procedures overnemen en verantwoordelijk worden voor het re-integratie van asielzoekers in het land van oorsprong.
Telegraaf 24.09.2020
Brussel wil verder ook meer gaan samenwerken met landen waar migranten vandaan komen. Daarbij wordt vooral gekeken naar Afrikaanse landen.
Voordat de plannen in werking worden gesteld, moeten EU-lidstaten en het Europees Parlement akkoord gaan met het voorstel. Daardoor strandde een eerder wetsvoorstel uit 2016.
Volgens Europese Commissie-voorzitter Urusula von der Leyen voldoen de huidige migratieplannen niet meer voor Europa en zijn ze gedateerd. De recente branden in vluchtelingenkampen op Griekenland zouden dat hebben aangetoond, redeneert Von der Leyen.
AD 16.02.2021
Deel Syrische vluchtelingen overweegt terugkeer: ‘Kunnen in Nederland niet ademen’
De oorlog in Syrië is nog niet voorbij, toch komen er bij terugkeerorganisaties dagelijks telefoontjes binnen van asielzoekers die overwegen terug te gaan. ,,Dat zijn de mensen die hier niet kunnen wennen, niet kunnen ademen.”
Als Nader met zijn taxi door de straten van de hoofdstad Damascus rijdt, denkt hij eigenlijk nooit meer aan Nederland. ,,Hier kan ik weer genieten van het leven, dat lukte me in Nederland niet. Daar bleef iedereen me zien als vluchteling, hier voel ik me weer de leider van mijn gezin.”
Nader en zijn vrouw en drie kinderen vluchtten in 2016 voor de burgeroorlog vanuit Syrië naar Nederland en kregen hier een verblijfsvergunning. Maar hoewel de oorlog in Syrië nog niet voorbij is, keerde het gezin een jaar geleden weer terug naar Damascus. Ze hadden heimwee en voelden zich in Nederland eenzaam en onbegrepen. ,,Ik ben gevlucht vanwege de onveiligheid in Syrië, maar dat wil niet zeggen dat ik geen verstand heb. Dat begreep niet iedereen in Nederland.”
Meerderheid wil blijven
De terugkeer van asielzoekers naar Syrië is een beladen onderwerp. Sinds 2014 kregen meer dan 70.000 Syriërs een verblijfsvergunning in Nederland. In recent onderzoek gaf een grote meerderheid van hen aan hier te willen blijven. Ook nu melden zich nog elke maand enkele honderden Syriërs in Nederland voor asiel.
Ondertussen bepleiten enkele politieke partijen in Nederland juist de terugkeer van de Syriërs. De PVV zette het vorige maand nog in het verkiezingsprogramma, ook Forum voor Democratie wil dat de Syriërs teruggaan.
Vooralsnog stuurt Nederland niemand gedwongen terug naar Syrië, het land heeft ‘onveilig’ als beoordeling gekregen. Het alomvattende oorlogsgeweld van de afgelopen jaren mag dan geluwd zijn, er woedt nog steeds een burgeroorlog in het noordwesten van het land. Ook terreurorganisatie IS pleegt nog aanslagen. Daarnaast maakt Nederland zich zorgen over het schenden van de mensenrechten door zowel de Syrische staat als andere groeperingen. Wel kunnen Syriërs op vrijwillige basis terugkeren, daarbij kunnen ze om (financiële) hulp van Nederland vragen.
We krijgen dagelijks telefoontjes van Syriërs die nadenken over terugkeer. Het zijn mensen die heimwee hebben of die niet in Nederland kunnen aarden, aldus Hiran Ali, Solid Road.
,,We krijgen dagelijks telefoontjes van Syriërs die nadenken over terugkeer. Het zijn mensen die heimwee hebben of die niet in Nederland kunnen aarden. Mensen die het gevoel hebben dat ze hier niet kunnen ademen”, zegt Hiran Ali, van de terugkeerorganisatie Solid Road. ,,Sommige mensen komen hier niet toe aan inburgeren, omdat ze in Syrië eigenlijk nog niet zijn uitgeburgerd. Ze zijn vanuit een oorlogssituatie hierheen gekomen, kampen soms nog met trauma’s en worden daar nauwelijks mee geholpen.” Wat ook vaak meespeelt: problemen bij het vinden van werk in Nederland. ,,En veel mensen die wel werk vinden, krijgen een baan die ver onder hun niveau is.”
Solid Road is een van de twee gesubsidieerde, particuliere organisaties die Syriërs helpt bij terugkeer. Via de organisatie zijn in 2019 acht mensen teruggegaan. In een groot deel van 2020 lag terugkeer stil door de reisbeperkingen vanwege de coronapandemie. Inmiddels komen de aanvragen weer binnen, stelt Ali. ,,Er staan nu tien mensen op de wachtlijst.”
Hoeveel Syriërs er in totaal zijn teruggegaan, is lastig vast te stellen. De Dienst Terugkeer & Vertrek, onderdeel van het ministerie van Veiligheid en Justitie, meldt in 2019 en 2020 steeds zo’n tien Syriërs te hebben geholpen bij hun reis door vliegtickets te boeken. Het zijn (deels) dezelfde mensen die Solid Road heeft begeleid.
Verblijfsvergunning kwijt
Maar het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) becijferde vorig jaar dat ‘van alle Syriërs die tussen 2014 en 2016 in Nederland een verblijfsvergunning ontvingen, halverwege 2018 ongeveer 2,3 procent uit Nederland was vertrokken.” Waar die 1355 mensen naar toe zijn gegaan, Syrië of een ander (Europees) land, is niet onderzocht. Mogelijk meldt niet iedereen zijn terugreis direct: wie aantoonbaar terugkeert naar Syrië raakt zijn Nederlandse verblijfsvergunning in principe kwijt.
Solid Road hielp ook Nader en zijn gezin bij hun terugkeer naar Damascus. ,,Via onze partnerorganisatie in Syrië hebben we ervoor kunnen zorgen dat Nader een taxi heeft kunnen aanschaffen. Overdag is hij nu taxichauffeur, ‘s avonds privéchauffeur voor mensen van hulporganisaties. Hij heeft zijn leven weer kunnen oppakken.”
Opgepakt en verhoord
Toch is terugkeer naar Syrië ingewikkeld. Want de oorlog in Syrië mag dan geluwd zijn, het Assad-regime is nog steeds aan de macht. Syriërs zijn bang na terugkeer door een van de vele beruchte veiligheidsdiensten te worden opgehaald voor ‘verhoor’. Of alsnog in militaire dienst te moeten en naar een van de overgebleven fronten te worden gestuurd.
Het Syrian Network for Human Rights becijferde dat zeker tweeduizend Syriërs na terugkeer uit buurlanden als Libanon of Jordanië werden gearresteerd en dagenlang werden verhoord. ,,Er zijn best mensen die terug willen, maar niemand weet zeker of hij wel of niet op een lijst van een geheime dienst daar staat en of dat problemen kan opleveren”, zegt een bron bij een hulporganisatie.
Solid Road stelt altijd expliciet na te vragen of er bij hun klanten iets speelt vanuit het verleden. ,,Wij willen niet dat mensen worden opgepakt na terugkeer. Dat is niet goed voor hen en niet goed voor het Nederlandse beleid”, zegt Hiran Ali. ,,Niemand die via ons is teruggegaan heeft problemen gekregen.” Solid Road houdt nog zeker twaalf maanden na aankomst contact.
Onderhandelen met Assad
Nederlands grootste partnerorganisatie bij vrijwillige terugkeer, de IOM (Internationale Organisatie voor Migratie), assisteert vooralsnog niet bij terugkeer naar Syrië. Officiële reden is dat Syrië nog te gevaarlijk is. Officieus lijkt mee te spelen dat bij terugkeer via de IOM Nederland de verbroken banden met het regime van Assad, die beschuldigd wordt van vele oorlogsmisdaden, weer zou moeten aanhalen.
Ik kan mijn gezin hier in leven houden en dat voelt beter dan toen ik in Nederland was, aldus Nader.
,,Ik was niet bang om terug te gaan en heb hier geen problemen gehad”, laat taxichauffeur Nader vanuit Damascus weten. Wel een probleem: na acht jaar oorlog kampt Syrië met een grote economische crisis. ,,Het is een reden waarom veel mensen toch niet terugkomen. Maar ik kan mijn gezin hier in leven houden en dat voelt beter dan toen ik in Nederland was.”
*De naam Nader is om veiligheidsredenen gefingeerd. De vragen die we hem hebben voorgelegd, zijn via Solid Road gegaan.
Binnen vijf dagen duidelijk of asielzoeker mag blijven
Ook bij het nieuwe beleid zouden landen waarin vluchtelingen aankomen in principe de verantwoordelijkheid houden over hun asielprocedure, een beleid dat in het verleden leidde tot kritiek vanuit Italië, Griekenland en Spanje.
Nu zijn extra criteria toegevoegd aan de wijze waarop besloten wordt welk land de asielprocedure in handen krijgt. De EC kijkt ook naar in welk land de asielzoeker al familie heeft, welk visum hij op zak heeft en in welke omstandigheden een (jonge) asielzoeker het beste kan worden opgevangen.
Asielzoekers moeten daarnaast sneller duidelijkheid krijgen. Brussel wil verbeterde opvangcentra aan de grenzen, waar vluchtelingen snel geïdentificeerd, gescreend en geregistreerd kunnen worden. Binnen vijf dagen moet duidelijk zijn of een asielzoeker in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning, of dat de persoon een langer traject in gaat om in aanmerking te komen.
AD 25.11.2020
Mini-Schengen-zone
Nederland moet werken aan een ‘VVD pleit voor ‘mini-Schengen’, waarin samen met “andere sterken landen” bij noodsituaties door grote toestroom van migranten de buitengrenzen gesloten kunnen worden, maar de handel onderling overeind blijft. Dat stelt Kamerlid Bente Becker van regeringspartij VVD in een opiniestuk in het AD. Nederland moet “desnoods” ook in staat zijn de eigen grenzen te sluiten en grenscontroles in te stellen, vindt Becker.
Volgens Becker beleeft Nederland economisch veel voordeel aan de open grenzen, maar “betalen we de prijs via illegale migratie”. “Griekenland en Italië worden overspoeld door bootmigranten”, aldus de politica. “Zij vragen ons om hulp. Maar veel migranten lopen door naar Nederland, terwijl twee derde geen recht heeft op asiel.”
Bente Becker, Tweede Kamerlid voor de VVD
Zoek bondgenoten voor het sluiten van grenzen
Het Europese asielstelsel is failliet. Onze open grenzen zijn economisch een voordeel. Maar de prijs betalen we via illegale migratie. Griekenland en Italië worden overspoeld door bootmigranten. Zij vragen ons om hulp.
Nederland moet in ‘noodgevallen’ de eigen grenzen sluiten en bewaken als er weer grote aantallen migranten naar ons land zouden komen. ‘Liever nog’ wil de partij dat er een mini-Schengenzone komt, waarin een groepje van omliggende landen gezamenlijk de grenzen bewaken.
Dat schrijft regeringspartij VVD woensdag 25.11.2020 in een opiniestuk. Tweede Kamerlid Bente Becker stelt dat ‘het risico groot is’voor ons land dat in tijden van crisis veel migranten hierheen komen ‘vanwege onze welvaart’. Omdat een nieuw Europees asielstelsel nog in de maak is, moet ons land zelf klaar zijn ‘om grip te houden’.
Eerder al kondigde de Franse president Macron aan dat hij nadenkt over een mini-Schengenzone, als blijkt dat de migrantenstroom ‘oncontroleerbaar’ is geworden. Hij zei dat in reactie op de aanslag in Nice, die werd gepleegd door een 21-jarige Tunesiër die via Italië naar Frankrijk reisde.
‘Verplichte solidariteit’ moet landen als Polen en Hongarije overtuigen
Mochten landen als Griekenland, Spanje en Italië alsnog in de problemen komen door grote aantallen vluchtelingen in korte tijd, wordt een beroep gedaan op de zogeheten ‘verplichte solidariteit’ van andere landen. Zij moeten dan asielzoekers overnemen of helpen bij het organiseren van de terugkeer van asielzoekers die geen kans maken op een verblijfsvergunning.
De Zweedse commissaris Ylva Johansson hoopt dat de laatstgenoemde optie landen als Polen en Hongarije overtuigt. Beide landen hebben de laatste jaren meermaals geweigerd om vluchtelingen op te nemen en hoeven dat in het huidige voorstel voorlopig ook niet te doen.
Oxfam Novib reageert teleurgesteld op de gepresenteerde migratieplannen. “Europa had al jaren eerder zijn asielstelsel moeten hervormen. Het is positief dat de EC probeert EU-landen samen te brengen om zinvolle veranderingen door te voeren, maar de Commissie lijkt alsnog te zijn gezwicht voor druk vanuit EU-regeringen die het aantal mensen dat in Europa bescherming en asiel zoekt, juist willen verminderen.”
Nasleep Moria eiland Lesbos Griekenland
AD 20.03.2021
Telegraaf 15.03.2021
Telegraaf 13.03.2021
Telegraaf 11.03.2021
Telegraaf 06.03.2021
AD 26.01.2021
AD 20.01.2021
Telegraaf 20.01.2021
AD 09.01.2021
Telegraaf 17.12.2020
Telegraaf 22.10.2020
Telegraaf 13.10.2020
AD 07.10.2020
AD 06.10.2020
Telegraaf 06.10.2020
Telegraaf 05.10.2020
Telegraaf 05.10.2020
Telegraaf AD 23.09.2020
Telegraaf 22.09.2020
Telegraaf 22.09.2020
VK 22.09.2020
VK 22.09.2020
Trouw 19.09.2020
AD Telegraaf 19.09.2020
AD 18.09.2020
15.09.2020
12.09.2020
11.09.2020
‘Chaos aan de Griekse grens alleen te bestrijden met een nieuwe Turkijedeal !!!
Kamp Moria
Vluchtelingenkamp Moria op Lesbos was ooit bedoeld voor de opvang van zo’n 2.000 vluchtelingen.
Maar omdat Europa de deur dichtdeed, konden velen niet verder. Moria groeide met 13.000 migranten uit zijn voegen.
Dat zorgt al lange tijd voor overlast en spanning onder de migranten én eilandbewoners.
Afgelopen week werd ook nog eens corona geconstateerd en ging het kamp tot woede van de bewoners op slot.
Of dat met de brand te maken heeft? Vaststaat dat het vuur op een aantal plekken kort na elkaar begon.
4 jaar geleden ondertekenden de EU en Turkije de deal die een eind moest maken aan de eindeloze stroom vluchtelingenbootjes tussen Turkije en Griekenland. Maar de architect van die deal is ontevreden. ,,De crisis kan weer oplaaien. De situatie is niet stabiel geworden”, zegt Gerald Knaus.
In vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos braken indertijd gevechten uit tussen de kampbewoners en de politie. De vlam sloeg in de pan in het overvolle kamp tijdens een protest tegen de uitzichtloze situatie waarin de asielzoekers zich bevinden. Aan het eind van de dag moesten elf mensen worden behandeld ‘vanwege traangas en paniekaanvallen’, meldde Artsen zonder Grenzen. Zij, en talloze andere hulporganisaties, wanhopen al maanden over de erbarmelijke toestanden op de eilanden.
,,Ik sta nog steeds achter De Deal”, zei Knaus, later telefonisch vanuit zijn woonplaat Berlijn. ,,Er was op dat moment geen alternatief. Al die bootjes… Dat moest stoppen. Alleen is de uitvoering niet zo geweest als had gemoeten.”
De oorzaak: het falende Griekse asielsysteem. Of beter: het falende Europese asielsysteem. ,,We slagen er nauwelijks in om mensen die volgens de deal terug moeten naar Turkije ook echt terug te sturen. Mensen op de eilanden wachten maanden op beslissingen. Je zou zeggen dat we er in twee jaar tijd een functionerend systeem voor hadden moeten kunnen optuigen.
Maar er is een gebrek aan focus nu het grootste probleem, de ongecontroleerde stroom vluchtelingen die door Europa trok, is opgelost.” Maar ook nu komen er nog wekelijks meer mensen in bootjes aan op eilanden dan dat er worden teruggestuurd naar Turkije: zo kwamen er in januari 1600 mensen met bootjes aan op de eilanden, 47 gingen er gedwongen terug.
De chaos aan de grens tussen Turkije en Griekenland wordt namelijk veroorzaakt door ‘de angst de controle te verliezen’. De oplossing is een Turkijedeal 2.0 stelt, Gerald Knaus, de bedenker van de eerste versie van dat vluchtelingenakkoord.
Gerald Knaus, directeur van de Europese denktank ESI, werd bekend als de architect van de deal die Turkije en de EU in maart 2016 sloten om de toenmalige vluchtelingencrisis in te perken. Nu die deal bij de grensplaats Erdine lijkt op te lossen in wolken van traangas, pleit Knaus juist voor een nieuwe overeenkomst: een Turkijedeal 2.0. ,,Hoe sneller iedereen hier een stap terugdoet, hoe beter het voor iedereen is: voor de EU, voor Turkije én voor de vluchtelingen zelf.”
,,Wat we nu aan de Turks-Griekse grens zien? Twee overheden die angst hebben de controle te verliezen. Turkije ziet een stijgend aantal vluchtelingen uit Syrië naar hun grens komen. En Griekenland kampt nog met hun trauma uit 2015. Allebei de landen zijn nu aan het overreageren.
Turkije heeft daar wel een punt, stelt Knaus. ,,De Turken vinden Europa hypocriet: zij moeten Syrische vluchtelingen opvangen, maar Europa houdt zelf de grens wel dicht. Turkije vangt nu al meer Syriërs op dan de hele EU bij elkaar: zo’n 3,6 miljoen. Dat is echt een grote uitdaging voor ze. Het geld van de EU helpt ze daarbij, de opvang is er zelfs beter dan in sommige EU-landen.”
Waarmee de Oostenrijker doelt op Griekenland. Want hoewel daar sinds 2016 veel minder boten aankwamen op de eilanden, werd de chaos er niet minder op. De opvangkampen zijn er overvol, de omstandigheden slecht en de wachttijden voor alleen al zoiets als een afspraak met een asielbeambte soms al meer dan een jaar. De één op één-uitwisselingsregeling met Turkije bracht ook nauwelijks verlichting: dat ging tot maart vorig jaar maar om zo’n 20.000 Syriërs.
Vier vragen over het Griekse vluchtelingenkamp;
Wat is Moria en hoe is het ontstaan?
Moria is een voormalig militaire basis en ligt op het Griekse eiland Lesbos. Het is het grootste vluchtelingenkamp van Europa, aldus de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties.
Het vluchtelingenkamp is ontstaan toen duizenden mensen in 2013 op de vlucht sloegen voor de burgeroorlog in Syrië en de strijd in Afghanistan tussen de Taliban en de Amerikanen. Vluchtelingen maakten vanuit Noord-Afrika en Turkije de oversteek naar Europa en veel van hen belandden zo op de Griekse eilanden.
Moria werd aangewezen als een zogenoemde hotspot, waar vluchtelingen een asielzoekersprocedure kunnen starten voordat ze eventueel door mogen reizen naar het Europese vasteland. Andere hotspots zijn te vinden op Samos, Chios, Leros en Kos.
Het kamp heeft capaciteit voor drieduizend inwoners, maar eind augustus waren er zeker dertienduizend vluchtelingen in het kamp aanwezig. Vanwege de overbevolking werd de situatie op het kamp zo erbarmelijk dat het in 2018 door Artsen zonder Grenzen is benoemd tot het ‘slechtste vluchtelingenkamp op aarde’.
Wie zijn de vluchtelingen en waar komen ze vandaan?
In 2015, op het hoogtepunt van de vluchtelingencrisis, kwam het merendeel van de vluchtelingen op de Griekse kampen uit Syrië. Tegenwoordig komen de meeste vluchtelingen op Lesbos uit Afghanistan (76 procent), Syrië (7 procent) en Congo (7 procent), aldus de laatste cijfers van de VN.
Kinderen, met en zonder ouders, komen het meest voor op het kamp (39 procent), gevolgd door volwassen mannen (38 procent) en volwassen vrouwen (23 procent).
Waarom zijn deze vluchtelingen in Griekenland terechtgekomen en niet in eigen regio opgevangen?
Vluchtelingen uit Syrië worden voor een groot deel al in de regio opgevangen. Er zijn 750.000 Syrische vluchtelingen in Jordanië en ook buurland Libanon heeft al 1,5 miljoen Syriërs opgevangen. De meeste Syrische vluchtelingen (3,6 miljoen) worden echter opgenomen door Turkije.
Dat komt onder andere door de deal die de Europese Unie in 2016 heeft gesloten met Turkije. In ruil voor financiële steun vangt Turkije de vluchtelingen op en voorkomt het daarmee dat ze naar Europa gaan. Slechts een klein deel van alle Syrische vluchtelingen besluit toch de oversteek te maken naar Griekenland.
Het merendeel van de vluchtelingen op Moria is echter niet Syrisch maar komt uit Afghanistan, waar al jaren gevochten wordt tussen de Taliban en de overheid. Wereldwijd zijn er 2,5 miljoen Afghanen op de vlucht.
De meeste Afghaanse vluchtelingen trekken naar buurlanden Iran en Pakistan, maar zij worden steeds vaker teruggestuurd naar land van herkomst, aldus Amnesty International. In 2016 verplaatste Pakistan ongeveer 365.000 vluchtelingen met geweld terug naar Afghanistan en in 2017 keerden 462.000 Afghaanse vluchtelingen terug vanuit Iran.
Wat is de rol van de EU?
Om lidstaten Griekenland en Italië te ontlasten, kwam de Europese Commissie (EC) in 2017 met een voorstel om 160.000 van de 171.000 vluchtelingen te herverdelen onder alle lidstaten van de EU. Dat plan strandde echter in 2017, omdat onder meer Hongarije geen islamitische vluchtelingen wilde opnemen.
Sindsdien ondersteunt de EU de vluchtelingenkampen in Griekenland voornamelijk financieel. De EC trok afgelopen jaar 700 miljoen euro extra uit om Griekenland te ondersteunen met grensverdediging, opvang en asielprocedures.
Om de druk op de kampen weg te nemen bood de EU in maart dit jaar vijfduizend migranten een vergoeding van 2.000 euro aan als zij zouden terugkeren naar het land van herkomst.
Sinds de brand hebben tien Europese lidstaten besloten samen 406 vluchtelingenkinderen van Moria op te nemen.
Het onderzoek naar het functioneren van het Europese grensagentschap Frontex is klaar.
Vrijdagochtend 16.07.2021 presenteerde ik de bevindingen, gebundeld in een rapport, in de LIBE commissie van het Europarlement. Dit onderzoek deed ik met collega-Europarlementariërs nadat door onderzoeksjournalisten naar buiten werd gebracht dat Frontex betrokken zou zijn bij pushbacks aan de buitengrenzen van de EU.
Een belangrijk rapport, met veel analyses en aanbevelingen.
De belangrijkste boodschap uit het rapport is dat Frontex bewust wegkeek bij meldingen van ‘pushbacks’ aan Europa’s buitengrenzen. Hierbij worden migranten zonder toegang tot een asielprocedure, en vaak met geweld, teruggestuurd. Dat is in onaanvaardbaar, levensgevaarlijk en bovendien in strijd met de Europese regels.
Ieder mens heeft recht op een eerlijke asielprocedure wanneer ze aankomen bij de Europese grens. Vernedering of mishandeling van vluchtelingen mag nooit worden geaccepteerd. Frontex heeft bovendien de expliciete taak de mensenrechten van deze mensen te garanderen.
Ons onderzoek toont aan dat Frontex tal van rapporten over pushbacks heeft genegeerd. Het rapport stelt dus ernstige tekortkomingen vast over het functioneren van Frontex. Hoewel het rapport niet direct spreekt over het aftreden van de Frontex directeur, is dat wat GroenLinks betreft de enige logische conclusie die het Europees Parlement en de EU-landen kunnen trekken, en de enige manier om fundamentele verbeteringen binnen Frontex te waarborgen.
Hoe nu verder?
In het rapport doen we aanbevelingen om Frontex te verbeteren. Na de zomer besluit ik samen met mijn collega-Europarlementariërs over de vervolgstappen. Maar het mag duidelijk zijn: hierover is het laatste woord niet gezegd en we blijven streng toezicht houden op Frontex.
Telegraaf 06.10.2020 Staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie) laat onderzoeken of er maatregelen kunnen worden getroffen tegen liegende asielzoekers.
De bewindsvrouw zegt het een ’vreselijke zaak’ te vinden dat er leugens worden verteld om meer kans te maken op een verblijfsvergunning. „We gaan het goed onderzoeken. We verlangen eerlijkheid van asielzoekers. Dit ondermijnt het draagvlak voor opvang.” Aanleiding is dat er steeds vaker twijfel is over de door asielzoekers opgegeven leeftijd.
De Telegraaf onthulde dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in 2019 werd geconfronteerd met honderden asielaanvragen waarbij er ernstige twijfel was of de leeftijd die de asielzoekers zelf hadden opgegeven wel klopte. Leeftijd is bij een aanvraag van groot belang, omdat een alleenstaande minderjarige vreemdeling in principe niet wordt uitgezet.
Afrikaanse ’homo’s’
Ook wordt er met hetzelfde doel gelogen over de seksuele geaardheid. Honderden asielzoekers uit Uganda hebben onterecht een verblijfsvergunning gekregen na leugens over hun geaardheid. „Liegen is echt zeer onwenselijk”, zegt Broekers-Knol. „Het belast de IND onnodig zwaar. Ik zie reden om te onderzoeken of liegen kan meewegen bij de geloofwaardigheid van de asielzoeker.”
Vanuit de IND klinkt dat er op dit moment geen sancties staan op liegen. De staatssecretaris zegt dat ze weinig ziet in strafrechtelijk optreden. „Dat vertraagt de procedure en fraude is vreselijk moeilijk te bewijzen.” Toch wil ze onderzoeken wat wél kan. „Welke mogelijkheden er zijn zullen we zeker onder de loep nemen. Het is ongelooflijk belangrijk dat dit soort gevallen niet voor kunnen komen.” De bewindsvrouw kon niet zeggen wanneer het onderzoek klaar is.
AD 06.10.2020 Activisten van de groep We Gaan Ze Halen voelen zich onbegrepen door de Griekse autoriteiten. Manos Logothetis, secretaris-generaal op het ministerie van migratie, reageerde gisteren op deze site dat het kamp ‘geen bazaar was om mensen op te halen’, wat tot grote frustratie leidt bij de Nederlandse actiegroep. ,,Dit slaat natuurlijk nergens op”, reageert Johannes van den Akker, secretaris van Stichting We Gaan Ze Halen.
Logothetis stelde dat Nederland de opvang net zoals onder meer Duitsland en Frankrijk via de regering zou moeten regelen en het initiatief daar ook vandaan zou moeten komen. ,,Zo zit onze actie helemaal niet in elkaar”, aldus Van den Akker. ,,Wij snappen ook wel dat Griekenland graag zou willen dat Nederland mensen op een nette manier ophaalt. Daar hebben wij nu juist dit drukmiddel voor bedacht.”
Terwijl het vliegtuig van de actievoerders gisteren onderweg was naar Lesbos werd bekend dat ze daar niet meer welkom waren. Op het laatste moment moesten ze hun koers wijzigen en landen in Athene. De Griekse autoriteiten bestempelden de komst van de Nederlanders namelijk als een gevaar voor de veiligheid op Lesbos.
Volgens Logothetis is er geen druk uitgeoefend vanuit Nederland, maar de actiegroep hier zo hun twijfels bij. ,,Logothetis heeft op basis van halve informatie zijn conclusies getrokken, die ook nog eens zijn ingeseind door de Nederlandse ambassade hier”, vervolgt Van den Akker. ,,Dat maakt het allemaal nog wel extra lelijk vind ik.”
We willen niemand in gevaar brengen, dus we moeten het voorzichtig aanpakken, aldus Johannes van den Akker, Secretaris We Gaan Ze Halen.
De actiegroep wil dat de Nederlandse regering terugkomt op het besluit om maar honderd vluchtelingen uit Lesbos op te vangen. Ook pleiten de activisten ervoor dat deze vluchtelingen niet gerekend worden tot de 500 asielzoekers die Nederland jaarlijks verwelkomt. ,,Onze missie om de deal van 100 tegen 100 van tafel te krijgen blijft natuurlijk gewoon staan”, aldus Van den Akker.
Lokale bevolking
De actiegroep vertrok gisteren naar Lesbos en is daar vanochtend aangekomen. Momenteel zijn de leden daar in gesprek met vluchtelingen over de huidige situatie en omstandigheden. Van den Akker vertelt dat het een grote uitdaging is om de actie voort te zetten.
,,We zijn hier nu erg beperkt, omdat we constant door de politie gevolgd worden”, licht hij toe. ,,Het is hectisch en we willen geen mensen in gevaar brengen door met hen te praten. We moeten dit dus voorzichtig aanpakken.”
‘You can take our plane, but not our mission. Tweede Kamer, het is nu aan jullie.’ Help jij mee om dit bericht te verspreiden? Deel en kom morgen 18.00u naar de manifestatie in Den Haag. Meld je aan op het event en deel deze link: https://fb.me/e/35jeUnKZt#WeGaanZeHalen
Woensdag wordt om 18:00 uur een manifestatie gehouden in Den Haag, om lawaai te maken voor het evacueren van de vluchtelingen. Of de actiegroep dan alweer terug is in Nederland is nog niet bekend. ,,Het kan ook zijn dat we vanaf hier live gaan’’, besluit de secretaris.
Kamp Moria
Het gecharterde toestel waarmee de groep We Gaan Ze Halen 189 vluchtelingen uit voormalig kamp Moria wilden ophalen van Lesbos heeft Griekenland verlaten. Dat kamp werd enkele weken geleden verwoest door een brand.
Nederland besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen, maar de actiegroep vindt dat te weinig. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) keurde het plan vrijdag af, liet ze in een brief aan de actiegroep weten.
Een vrijwel leeg vliegtuig is maandagochtend uit Rotterdam vertrokken op weg naar het Griekse Lesbos met als doel zoveel mogelijk vluchtelingen naar Nederland te halen.
AD 06.10.2010 De Griekse autoriteiten zijn niet te spreken over de Nederlandse actiegroep We Gaan Ze Halen, die vanochtend met een vliegtuig vertrok naar Lesbos om 189 vluchtelingen op te halen en mee naar Nederland te nemen. ,,Het kamp op Lesbos is geen bazaar waar iedereen naar believen mensen kan komen ophalen”, stelt Manos Logothetis, secretaris-generaal op het ministerie van migratie, in gesprek met deze site.
Griekenland besloot het vliegtuig van de actiegroep op het laatste moment geen toestemming te geven om te landen op het eiland, omdat het als een gevaar voor de veiligheid op Lesbos werd gezien. De actievoerders wilden vluchtelingen mee naar ons land nemen zodat zij hier asiel konden aanvragen. Logothetis: ,,De migranten staan onder bescherming van de Griekse staat. Wij zijn verantwoordelijk voor hun veiligheid. We kunnen ze daarom niet zomaar overdragen aan een private partij die we niet kennen, als we dat al zouden willen.”
RTL 06.10.2020 De Nederlandse actievoerders van We Gaan Ze Halen zijn vandaag met een veerboot aangekomen op Lesbos. Gisteren vlogen ze vanuit Nederland met een gecharterd vliegtuig richting het Griekse eiland om 189 vluchtelingen op te halen.
Het vliegtuig mocht daar niet landen en moest uitwijken naar Athene. De groep van negen is vervolgens met lokaal vervoer naar Lesbos gereisd.
Ze zijn boos over de gang van zaken. “Tot onze grote frustratie werd het vliegtuig ons afgenomen. Zonder enige vorm van overleg en op basis van gebrekkige informatie heeft de Griekse overheid ons tot stoppen gedwongen.”
Verwoestende brand
De groep is nu op Lesbos om in gesprek te gaan met vluchtelingen in een nieuw vluchtelingenkamp dat is gebouwd na de verwoestende brand in kamp Moria. Met hun actie willen ze naar eigen zeggen laten zien hoe slecht het gesteld is in met de vluchtelingenopvang op Lesbos. En ze willen het gesprek over relocatie van de vluchtelingen vanaf Lesbos weer op gang brengen.
Actiegroep met leeg vliegtuig naar Moria
Het plan is om 189 mensen naar Nederland te brengen.
“Het is veel over slaapzakken en noodhulp gegaan in de afgelopen weken, dat verstomde de roep om evacuatie. De enige vraag die klonk vanuit de mensen van het voormalige kamp Moria was evacuatie”, zegt We Gaan Ze Halen.
Internationale afspraken
Nederland besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen. De actiegroep vindt dat te weinig. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol van Justitie en Veiligheid keurde het plan van de actievoerders vrijdag af, liet ze hen in een brief weten.
Volgens politiek verslaggever Floor Bremer is het niet heel verrassend dat deze actie niet is gelukt. ‘Je kunt niet zomaar een vliegtuig vol laden met vluchtelingen en die meenemen uit het land van aankomst, in dit geval Griekenland. Dat druist in tegen internationale afspraken. Zonder medewerking van de regeringen van beide landen was dit plan dus bij voorbaat kansloos. Wat ze er wèl mee hebben bereikt is aandacht voor de situatie van de vluchtelingen op de Lesbos.’
Morgen houdt We Gaan Ze Halen bij terugkomst een manifestatie in Den Haag. Mensen die willen komen wordt gevraagd om een mondkapje te dragen.
Elsevier 05.10.2020 Asielzoekers liegen vaak over hun leeftijd en hun seksuele geaardheid. Zo hebben de afgelopen jaren honderden asielzoekers uit Uganda onterecht een Nederlandse verblijfsvergunning gekregen, omdat zij beweerden dat zij homoseksueel zijn. Dat en nog twee andere misstanden in de asielprocedure op een rij.
NRC meldt maandag 5 oktober op basis van stukken van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) dat zeker honderden Ugandezen logen over hun seksuele geaardheid en op grond daarvan een verblijfsvergunning kregen. De afgelopen twee jaar was Nederland binnen Europa favoriet onder Ugandese asielzoekers. Ruim vierhonderd Ugandezen vroegen asiel aan.
De IND onderzocht ruim tweehonderd asielaanvragen van mannen en vrouwen die wegens hun vermeende homoseksualiteit tussen 2014 en 2017 een verblijfsvergunning kregen. De vluchtverhalen vertoonden vaak veel overeenkomsten, zowel de gebeurtenissen als de verhaallijnen. De fraude is vermoedelijk groter, omdat aanvragen voor 2014 en na 2017 niet zijn bekeken.
Achter de fraude zit volgens de IND waarschijnlijk een netwerk van mensenhandelaren die voor een vergoeding van een paar duizend euro per persoon de asielzoekers hielpen met hun reis naar Nederland en de asielaanvraag.
Het Openbaar Ministerie (OM) zou hier op dit moment onderzoek naar doen. Dat begon in 2018 na tips over een cursus in Amsterdam waarbij Ugandese asielzoekers zouden worden getraind om zich als homoseksueel voor te doen.
De IND onderzocht de mogelijkheid om de verstrekte verblijfsvergunningen in te trekken. Dat blijkt bij het merendeel vrijwel onmogelijk. Volgens een asieladvocaat in de krant moet bij de beoordeling van vluchtverhalen Europese regelgeving worden nageleefd waarin staat dat asielzoekers het voordeel van de twijfel moet worden gegund.
2. Gebeurt dit vaker?
Ja, ook over leeftijd wordt gelogen. Zo was er bij honderden ‘minderjarige’ asielzoekers het afgelopen jaar ernstige twijfel of ze hierover wel de waarheid spraken. Uit gegevens die het ministerie van Justitie en Veiligheid verstrekte aan De Telegraaf blijkt dat de twijfel in veel gevallen zo groot was, dat in totaal 264 keer medisch onderzoek nodig was, terwijl de instroom nagenoeg gelijk bleef. Dat is ruim drie keer vaker dan het jaar daarvoor.
Het kan voor migranten aantrekkelijk zijn om zich te presenteren als alleenstaande minderjarige vreemdeling (amv), omdat die volgens de regels niet kan worden uitgezet. Ook krijgen ze een voogd toegewezen die de asielzoekers ondersteunt.
Het medisch onderzoek is uiteindelijk 56 keer uitgevoerd, zes asielzoekers bleken aantoonbaar meerderjarig te zijn. De overige onderzoeken zijn niet uitgevoerd, onder meer omdat asielzoekers niet kwamen opdagen. Vermoed wordt dat het aantal asielzoekers dat liegt over hun leeftijd veel hoger ligt dan het aantal mensen over wie zo veel twijfel bestaat dat er onderzoek moet worden gedaan.
3. Speelt dit ook in andere landen?
In 2019 waren er 40.000 minderjarige migranten in Frankrijk, een vertienvoudiging in vijf jaar. Dit jaar komen daar naar schatting nog eens 40.000 bij. Het gaat in bijna alle gevallen om jongens. Tweederde is afkomstig uit Noord-Afrika, anderen uit het Midden-Oosten. De helft zou liegen over hun leeftijd.
Volgens gedeputeerde Jean-Louis Thiérot, ex-voorzitter van de provincieraad van Seine-et-Marne, wordt er veel gefraudeerd. ‘Bij ons klopte het verhaal in 80 procent van de gevallen niet. Soms beweerden veertigers dat ze minderjarig waren,’ zei hij vorige week dinsdag tegen Le Figaro. ‘Als ze achttien zijn, krijgen deze migranten bijna automatisch een verblijfsvergunning. Dan kunnen ze aanspraak maken op familiehereniging. Dit is dus een belangrijke tak van illegale immigratie.’
Uit cijfers van Parijs blijkt dat minderjarige migranten verantwoordelijk zijn voor 60 procent van de geweldsmisdrijven daar.
4. ‘We gaan ze halen’ strandt in Athene
Een poging om juist meer migranten naar Nederland te halen, strandde maandag 5 oktober in Athene. Nederlandse actievoerders van ‘We gaan ze halen’ waren met een leeg toestel onderweg naar Lesbos. Maar de toestemming die was verleend om te landen op Mitilini Airport werd midden in de lucht ingetrokken. De piloot zou een half uur voor de landing strikte orders hebben gekregen van de verkeerstoren in Athene om vanwege veiligheidsredenen op dat vliegveld te landen, meldt de organisatie op Facebook.
Het team van ‘We gaan ze halen’ heeft verklaard het vliegtuig niet te verlaten voordat ze op Mitilini Airport zijn aangekomen.
De bedoeling was dat de Boeing 737 twee dagen op het vliegveld van Lesbos zou staan, op een steenworp afstand van Moria, het grootste vluchtelingenkamp van Europa. Daar woedde vorige maand een aantal branden. Na lang aandringen van oppositie in de Tweede Kamer besloot de Nederlandse regering honderd vluchtelingen uit het kamp op te nemen, maar het aantal wel af te trekken van het aantal vluchtelingen dat Nederland komend jaar had beloofd op te nemen.
Dat ging de actievoerders niet ver genoeg en zij zetten een crowdfundingsactie op om een vliegtuig te charteren om de migranten dan maar zelf op te halen. In anderhalve week hadden ze de benodigde 50.000 euro binnen die de vlucht kost.
Deze actiegroep wil migranten ophalen die hier geen recht hebben op asiel. Dat is mensensmokkel. Het is niet sociaal maar wakkert ongecontroleerde migratie juist aan. Met risico’s voor mensenlevens en onze samenleving. Stop met deze waanzin!
VVD-Kamerlid Bente Becker noemt de actie op Twitter ‘mensensmokkel’. ‘Het is niet sociaal maar wakkert ongecontroleerde migratie juist aan. (…) Stop met deze waanzin!’
Telegraaf 05.10.2020 De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) werd in 2019 geconfronteerd met honderden asielaanvragen waarbij er ernstige twijfel was of de leeftijd die de asielzoekers zelf hadden opgegeven wel klopte.
Leeftijd is bij een aanvraag van groot belang, omdat een alleenstaande minderjarige vreemdeling in principe niet wordt uitgezet.
De twijfels kosten in toenemende mate capaciteit van de toch al overbelaste IND. Leeftijdsfraude is lastig aan te tonen, sancties zijn er niet. De Telegraaf sprak met zeven (oud-)medewerkers die betrokken zijn bij de opvang en procedure van minderjarige asielzoekers in Nederland.
Zij onderschrijven onafhankelijk van elkaar het beeld dat een deel van de asielzoekers zich tegen beter weten in voordoet als minderjarig. Een voogd van Stichting Nidos: „Er zit bijvoorbeeld iemand in mijn groep bij wie ik door fysieke kenmerken en gedrag het vermoeden heb dat hij bijna dertig jaar oud is.”
Telegraaf 05.10.2020 De Nederlandse activisten van de groep We Gaan Ze Halen, die eerder op maandag met hun vliegtuig in Athene strandden, zijn zonder vliegtuig op weg naar Lesbos. Het gecharterde vliegtuig waarmee zij 189 vluchtelingen wilden ophalen van Lesbos heeft Griekenland verlaten.
Nadat iedereen van We Gaan Ze Halen op het vliegveld van Athene verhoord was en een coronatest onderging, kregen de negen activisten hun paspoort terug. Nu willen zij vanuit Athene een nachtelijke veerpont naar Lesbos nemen. „We gaan daar alsnog naartoe, ondanks dat ons vliegtuig is afgenomen”, zegt een woordvoerder. Op Lesbos wil de organisatie met vluchtelingen spreken, grotendeels om aan Nederland te laten zien hoe slecht het gesteld is in het nieuwe vluchtelingenkamp.
De actie is van symbolische aard, want zonder vliegtuig kunnen zij geen vluchtelingen meenemen naar Nederland. „We willen als punt maken dat een luchtbrug echt nodig is, of het nu met ons vliegtuig is of een ander. We willen laten zien wat daar plaatsvindt en dat Nederland hier verantwoordelijkheid voor moet nemen.” Inmiddels heeft de groep contact gehad met de Nederlandse ambassade in Griekenland. Die zegt hen niet verder te kunnen helpen. De Griekse autoriteiten hebben nog niet laten weten waarom het vliegtuig van de organisatie op het laatste moment werd geweigerd.
Het door de actiegroep We Gaan Ze Halen gecharterde vliegtuig vertrok maandagochtend uit Nederland. Hun doel was om 189 vluchtelingen op te halen uit voormalig kamp Moria. Dat kamp werd enkele weken geleden verwoest door een brand. Nederland besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen. De actiegroep vindt dat te weinig. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) keurde het plan vrijdag af, liet ze in een brief aan de actiegroep weten.
AD 15.10.2020 De Nederlandse activisten van de groep We Gaan Ze Halen, die eerder vandaag met hun vliegtuig in Athene strandden, zijn zonder vliegtuig op weg naar Lesbos. Het gecharterde toestel waarmee zij 189 vluchtelingen wilden ophalen van Lesbos heeft Griekenland verlaten.
Nadat iedereen van We Gaan Ze Halen op het vliegveld van Athene verhoord was en een coronatest onderging, kregen de negen activisten hun paspoort terug. Nu willen zij vanuit Athene een nachtelijke veerpont naar Lesbos nemen. ,,We gaan daar alsnog naartoe, ondanks dat ons vliegtuig is afgenomen”, zegt een woordvoerder. Op Lesbos wil de organisatie met vluchtelingen spreken, grotendeels om aan Nederland te laten zien hoe slecht de omstandigheden zijn in het nieuwe vluchtelingenkamp.
Ambassade
De actie is van symbolische aard, want zonder vliegtuig kunnen zij geen vluchtelingen meenemen naar Nederland. ,,We willen als punt maken dat een luchtbrug echt nodig is, of het nu met ons vliegtuig is of een ander. We willen laten zien wat daar plaatsvindt en dat Nederland hier verantwoordelijkheid voor moet nemen.”
Inmiddels heeft de groep contact gehad met de Nederlandse ambassade in Griekenland. Die zegt hen niet verder te kunnen helpen. De Griekse autoriteiten hebben nog niet laten weten waarom het vliegtuig van de organisatie op het laatste moment werd geweigerd.
Vluchtelingen
Het door de actiegroep We Gaan Ze Halen gecharterde vliegtuig vertrok maandagochtend uit Nederland. Hun doel was om 189 vluchtelingen op te halen uit voormalig kamp Moria. Dat kamp werd enkele weken geleden verwoest door een brand. Nederland besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen.
De actiegroep vindt dat te weinig. Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) keurde het plan vrijdag af, liet ze in een brief aan de actiegroep weten.
RTL 02.10.2020 Dat de Nederlandse regering een oproep doet aan de mensen van de actiegroep ‘We gaan ze halen’ om niet naar Lesbos te vliegen. verandert ‘helemaal niets’ aan het plan om daar 189 vluchtelingen op te halen. Dat zegt initiatiefnemer Rikko Voorberg.
“De staatsecretaris zegt dat het onderhandelingen in de wielen rijdt, maar de onderhandelingen leiden tot een Moria 2”, zegt Voorberg over de woorden van Anky Broekers-Knol. “Dat kan niet de bedoeling zijn. Er moet iets gebeuren. Iets disruptiefs.”
Steenworp afstand
De Boeing 737 die maandag naar Lesbos vliegt, blijft om die reden dan ook twee dagen op het vliegveld staan, op een steenworp afstand van het vluchtelingenkamp. Op die manier hoopt de actiegroep de druk op de Griekse politiek te vergroten. Ze hebben de steun van de oud-premier van Griekenland George Papandreou en enkele Griekse oppositiepartijen.
Voorberg hoopt de zaken in het Grieks parlement op scherp te zetten. Bang voor juridisch getouwtrek is hij niet. Het vliegtuig mag gewoon landen op Lesbos, zegt hij. “Dat is geregeld. Daar is niets politieks aan.”
Grijs gebied
Wat er gebeurt als Griekenland de vluchtelingen wel laat instappen, maar Nederland ze niet wil laten uitstappen, weet hij ook niet. “Dat is een grijs gebied.”
Drie weken geleden brandde het grootste vluchtelingenkamp van Europa bij Moria op het Griekse eiland Lesbos helemaal af. De gevolgen voor de toch al beroerde leefomstandigheden van de vluchtelingen waren dramatisch.
Na lang aandringen van oppositie in de Tweede Kamer besloot de Nederlandse regering honderd vluchtelingen uit het kamp op te nemen, maar het aantal van honderd wel af te trekken van het aantal vluchtelingen dat Nederland komend jaar had beloofd op te nemen.
Crowdfundingsactie
Voor veel mensen was dat een erg karige toezegging, waarna de actiegroep ‘We gaan ze halen’ een crowdfundingsactie startte om een vliegtuig te charteren om de vluchtelingen dan maar zelf op te halen.
In anderhalve week hadden ze de benodigde 50.000 euro binnen die de vlucht kost. “Dat laat wel zien hoeveel draagvlak er is voor onze actie. Nu is er momentum.”
Telegraaf 02.10.2020 Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) begrijpt best dat actiegroep We gaan ze halen vluchtelingen in Griekenland wil helpen. Maar om dat met een gehuurde Boeing 737 te doen, lijkt haar op zijn zachtst gezegd geen goed plan. Met het initiatief doorkruist de club volgens Broekers-Knol juist „reeds in gang gezette inspanningen van de Griekse autoriteiten, de Europese Commissie, Nederland en andere lidstaten.”
We gaan ze halen had de bewindsvrouw een brief gestuurd over de plannen om 189 vluchtelingen uit het voormalige kamp Moria op Lesbos op te halen. Dat kamp werd verwoest door een brand, waarna de coalitie besloot vijftig alleenstaande kinderen en vijftig kwetsbare migranten op te vangen.
Dat plan benadrukt Broekers-Knol in reactie op de brief van onder anderen voorzitter Rikko Voorberg. Nederland heeft bovendien 1 miljoen euro aan noodhulp gegeven.
Volgens Voorberg moet Nederland zeker 1000 mensen opnemen van het eiland. In een brief heeft hij Broekers-Knol toestemming gevraagd om de eerste tientallen via het gehuurde vliegtuig op te halen. Van Broekers werd verder gevraagd of zij haar contacten met het Griekse kabinet wil inzetten, zodat de verantwoordelijke ministers goedkeuring geven en „zo snel mogelijk 189 vluchtelingen selecteren zodat zij naar Nederland kunnen worden overgevlogen.”
Het is de bedoeling dat het vliegtuig maandagochtend vliegt vanaf Rotterdam The Hague Airport en twee dagen op de luchthaven van Mytilini op Lesbos „blijft wachten”, kondigt Wij gaan ze halen aan.
Broekers-Knol raadt de actiegroep aan te kijken of ze niet op een andere manier kunnen helpen. „Ik ben er zeker van dat er ook voor uw stichting wegen zijn om de samenwerking met de Griekse autoriteiten en andere betrokkenen op te zoeken, zodat de middelen die uw stichting ter beschikking heeft maximaal ten goede komt aan de juiste opvang van migranten”, schrijft de staatssecretaris.
NOS 02.10.2020 De actiegroep ‘We gaan ze halen’ gaat een nieuwe poging doen om vluchtelingen uit Griekenland te halen, dit keer met een vliegtuig. De groep wil 189 migranten uit het nieuwe kamp Moria aan boord nemen en naar Nederland brengen.
De Boeing 737 moet maandagochtend vertrekken van Rotterdam The Hague Airport voor een vlucht naar Mytilini, de hoofdstad van het eiland Lesbos.
Aan staatssecretaris Broekers-Knol is gevraagd om contact te leggen met de Griekse autoriteiten om te regelen dat de migranten mogen vertrekken. Het is de bedoeling dat het vliegtuig twee dagen op de geselecteerde vluchtelingen blijft wachten, zegt de actiegroep.
‘We gaan ze halen’ zegt dat de levensomstandigheden ook in het nieuwe kamp Moria beroerd zijn. Daarom zou Nederland in totaal 1000 migranten van Lesbos moeten opnemen. De roep uit de samenleving om meer migranten op te vangen is volgens de organisatie “inmiddels oorverdovend”.
‘U doorkruist andere inspanningen’
Maar de kans is groot dat het vliegtuig leeg terugkeert naar Nederland. De staatssecretaris zegt de goede bedoelingen te waarderen, maar wijst het initiatief toch van de hand. “U doorkruist daarmee reeds in gang gezette inspanningen van de Griekse autoriteiten, de Europese Commissie, Nederland en andere lidstaten”, schrijft Broekers-Knol in een reactie.
Ze wijst onder meer op de vijftig minderjarigen en vijftig kwetsbare migranten die naar Nederland worden gehaald naar aanleiding van de verwoestende brand in kamp Moria, begin vorige maand. Ook heeft Nederland 1 miljoen euro aan noodhulp gegeven. “Ik kan uw verzoek om personen van Lesbos naar Nederland te herplaatsen dan ook niet inwilligen,” aldus de staatssecretaris.
Ook schrijft ze dat het herplaatsen van migranten goed moet worden voorbereid, bijvoorbeeld door veiligheids- en gezondheidscontroles. Dat is volgens Broekers-Knol niet in een paar dagen te realiseren.
Mislukte actie in 2018
Eind 2018 liep een vergelijkbare actie van ‘We gaan ze halen’ op niets uit. De groep vertrok met tientallen auto’s en een bus richting Athene met als doel om 150 vluchtelingen mee terug te nemen naar Nederland.
De bus hield er bij Duisburg al mee op. Eenmaal in Griekenland konden de actievoerders onverrichterzake weer huiswaarts gaan, omdat de Griekse overheid volgens de organisatie niet reageerde op hun verzoek om een gesprek.
Telegraaf 02.10.2020 Lokale partijen uit Den Haag, Rotterdam en Amsterdam maken zich zorgen over de leefbaarheid en het dichtslibben van de grote steden door de opvang van extra vluchtelingen. Het absorptievermogen van de steden is bereikt, stellen Hart voor Den Haag, Leefbaar Rotterdam en Partij van de Ouderen Amsterdam.
Donderdag meldden ingewijden aan RTL Nieuws dat gemeenten komend jaar tussen de 10.000 en 13.500 extra plekken moeten realiseren voor vluchtelingen. „De landelijke overheid gaat helemaal voorbij aan het feit dat er in onze steden tal van wijken overbelast zijn.
De bevolkingssamenstelling is in onbalans”, zeggen Richard de Mos (Hart voor Den Haag), Tanya Hoogwerf (Leefbaar Rotterdam) en Wil van Soest (Partij van de Ouderen Amsterdam). „Bovendien drukt overbevolking op de leefbaarheid en zorgt onder meer voor criminaliteit, radicalisering en vervuiling op straat.
Het absorbtievermogen van onze steden is al lange tijd bereikt. Tel daarbij het tekort aan politie- en handhavingscapaciteit op en je weet dat niets doen geen optie is”, stelt het drietal.
’Schrap wettelijke taakstelling’
Leefbaar Rotterdam, Hart voor Den Haag en Partij van de Ouderen Amsterdam willen dat de stadsbesturen bij het Rijk aandringen om de wettelijke taakstelling voor de grote steden te schrappen.
„Wij kunnen de sociale cohesie in onze zwakste wijken alleen laten terugkeren, als de toestroom van nieuwkomers wordt geblokkeerd”, zegt De Mos, fractievoorzitter van Hart voor Den Haag. Er zijn meer plekken nodig voor vluchtelingen omdat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) druk bezig is met het wegwerken van achterstanden in asielzaken.
Gemeenten zijn wettelijk verplicht om mensen die een verblijfsvergunning krijgen op te vangen en te voorzien van een woning. Gezien de druk op de woningmarkt is een grens bereikt in de grote steden, vinden de drie partijen. Zij wijzen naar het eerdere onderzoek van Kantar in opdracht van De Telegraaf waarin 65 procent van de ondervraagden meldde dat immigratie moet worden beperkt.
Aanleiding voor het onderzoek was de bevolkingsprognose, waaruit blijkt dat Nederland in 2039 mogelijk 19 miljoen inwoners telt. De voorziene groei wordt vooral veroorzaakt door immigratie. Een zeer groot deel van de ondervraagden (91%) stelde dat er nauwelijks ruimte is voor meer inwoners.
„Er zit gewoon een limiet op het aantal mensen dat je per vierkante meter kwijt kunt. Zeker als je ook een leefbaar en veilig woonmilieu wilt creëren”, aldus de vertegenwoordigers van de drie partijen, die ook wijzen op de huidige druk op de woningmarkt.
De partijen stellen gezamenlijk schriftelijke vragen aan het gemeentebestuur van hun stad.
RTL 02.10.2020 De actiegroep ‘We gaan ze halen’ wil maandag met een chartervlucht vanuit Rotterdam naar Lesbos vliegen om daar bijna 200 vluchtelingen op te halen. Staatssecretaris Broekers-Knol zegt dat Nederland de vluchtelingen niet zal toelaten.
De vlucht is al geregeld. Volgens initiatiefnemer Rikko Voorberg vertrekt de vlucht met 189 stoelen sowieso. Als de Griekse autoriteiten wél akkoord gaan, sluit hij niet uit dat ze toch gewoon met 189 vluchtelingen aan boord naar Nederland vliegen.
Eerder al bussen
De actiegroep stuurde in 2018 ook al bussen naar Athene met hetzelfde doel. Deze kwamen toen leeg terug.
We gaan ze halen: actiegroep wil vluchtelingen naar Nederland halen
Volgens de organisatie is er genoeg maatschappelijk draagvlak. Na de brand in vluchtelingenkamp Moria op Lesbos beloofde het kabinet honderd vluchtelingen op te vangen. Die belofte viel bij oppositiepartijen en mensenrechtenorganisaties niet in goede aarde. Dit aantal wordt namelijk afgetrokken van de vluchtelingen die Nederland in 2021 toch al zou opnemen.
Voorberg liet eerder weten zich zorgen te maken om de situatie op Lesbos, waar naast het nieuwe vervangende kamp voor Moria ook twee andere kampen zijn. “De hel is herbouwd.”
Elsevier 25.09.2020 Op 5 oktober staat een vliegtuig van actiegroep We Gaan Ze Halen klaar in Griekenland. Aan boord is plaats voor 189 voormalige bewoners van het vluchtelingenkamp Moria die asiel willen aanvragen in Nederland. Of het vliegtuig daadwerkelijk kan opstijgen met hen aan boord is de vraag. De Nederlandse regering moet dat dan wel toestaan. In 2018 probeerde de actiegroep al 150 migranten per bus uit Griekenland te halen. Die actie mislukte.
Het geld voor de vlucht hebben de activisten de afgelopen twee weken ingezameld. Sympathisanten konden een vliegtuigstoel ‘sponsoren’ voor 250 euro. Dagblad ADberichtte donderdagmiddag dat de actie op 5 oktober wordt uitgevoerd. Dat hebben de activisten de Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid laten weten.
We Gaan Ze Halen is in 2016 opgericht en pleit voor een ruimhartiger asielbeleid van het Nederlandse kabinet. De activisten noemen zichzelf ‘een groep burgers die vinden dat Nederland het niet langer kan maken om de verantwoordelijkheid voor de opvang van vluchtelingen volledig bij Griekenland te leggen’.
In 2017 spanden de activisten onder leiding van de Amsterdamse dominee Rikko Voorberg al een rechtszaak aan tegen de Staat. Nederland zou zich niet houden aan Europese afspraken over de verdeling van asielzoekers en zou duizenden extra asielzoekers moeten opnemen. Ze verloren zowel het kort geding als de zaak in hoger beroep.
Volgens het hof hoefde Nederland zich niet te houden aan het absolute aantal te verdelen asielzoekers dat in 2015 is afgesproken. Die schatting was gebaseerd op de destijds verwachte instroom in Griekenland en Italië, maar die bleek twee jaar later flink kleiner te zijn.
Actiegroep was gestopt
Na de verloren rechtszaken reden activisten van de groep rond Kerst 2018 met een bus en auto’s naar Griekenland om 150 vluchtelingen naar Nederland te halen. Onderweg kreeg de bus pech en bovendien wilde de Griekse overheid niet met de activisten in gesprek. Zonder vluchtelingen keerde de groep terug naar Nederland.
Na hun mislukte actie besloot de groep begin dit jaar te stoppen: ‘Er is geen enkele politieke wil meer voor een constructieve oplossing voor de opvangcrisis. We schamen ons kapot over Europa,’ aldus het bestuur.
Recente gebeurtenissen in het Griekse vluchtelingenkamp Moria wakkerde het vuur weer aan bij de organisatie. Begin september veroorzaakten enkele migranten er brand omdat zij ontevreden waren met de coronamaatregelen in het kamp. Na twee aangestoken branden was vrijwel het gehele kamp onbewoonbaar. Meer dan de helft van de bewoners raakte dakloos.
Lege terugvlucht dreigt
Volgens hulporganisaties was de situatie in Moria al langer onhoudbaar. Er was in het kamp slechts ruimte voor zo’n 3.000 migranten, maar het aantal bewoners vlak voor de branden uitbraken was vier keer zoveel.
Na maatschappelijke druk besloot de Nederlandse overheid honderd asielzoekers uit het kamp over te nemen. Het zou gaan om vijftig kinderen jonger dan 14 jaar en vijftig kwetsbare inwoners. De actiegroep wil aanzienlijk meer vluchtelingen naar Nederland halen.
De vraag is of hun nieuwe actie, in tegenstelling tot vorige acties, wel slaagt. Het vliegtuig landt in elk geval op 5 oktober op het Griekse eiland Lesbos. Het blijft daar twee dagen staan, zodat het Nederlandse kabinet alsnog kan besluiten om 189 migranten te evacueren. Als het kabinet geen besluit neemt, of het aanbod afwijst, vliegt het toestel leeg terug naar Nederland.
NOS 24.09.2020 PVV-Kamerlid Emiel van Dijk is hard met de Tweede Kamer in aanvaring gekomen over het gebruik van het woord “omvolking”. Kamerlid Voordewind van de ChristenUnie wees hem erop dat dit “echt een term uit de nazi-tijd” is, waarop er een heftige woordenwisseling ontstond.
“Ik laat me hier niet voor nazi uitmaken”, riep de PVV’er.
‘Ik word door de ChristenUnie in hetzelfde rijtje geduwd als iemand in het nazitijdperk’
Van Dijk sprak over het nieuwe Europese migratiepact, dat de Europese Commissie gisteren presenteerde. Daarin staat dat de asielprocedure sneller moet, dat er meer solidariteit tussen EU-landen moet komen en dat kansloze asielzoekers sneller dienen te worden teruggestuurd.
Volgens de PVV’er komt het erop neer dat de EU de grenzen wagenwijd wil openzetten en is dat levensgevaarlijk. Hij noemde het plan een “omvolkingspact”. Veel fracties in een debat over Vluchtelingen- en Asielbeleid namen daar aanstoot aan. CDA-Kamerlid Van Toorenburg vroeg of ze het wel goed had verstaan.
‘Levensgevaarlijk’
Emiel van Dijk vreest dat er proactief boten met mensen uit Afrika naar Europa worden gehaald en dat de Nederlandse bevolking straks een minderheid vormt. Hij zei dat dit levensgevaarlijk is voor onze nationale cultuur en identiteit. “Ze komen hun cultuur aan ons opdringen.”
Kamerlid Voordewind zei dat hij afstand neemt van die uitspraken. “Omvolking is echt een term uit de nazi-tijd.” Het PVV-Kamerlid zei daarop dat hij zich niet voor nazi laat uitmaken. “Dit is te gortig voor woorden.”
Voordewind stelde dat hij hem niet voor nazi uitmaakte. “Maar de heer Van Dijk gebruikt een paar keer het woord ‘omvolking’ en dan moet hij ook weten dat die term uit de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt door de nazi’s om het Arische ras te zuiveren. Ik waarschuw hem: pas alsjeblieft op uw woorden.”
De voorzitter van het debat snoerde Van Dijk uiteindelijk de mond, toen hij zich niet wilde neerleggen bij de verklaring van Voordewind.
Telegraaf 24.09.2020 Nederland houdt vast aan het aanbod om honderd kwetsbare vluchtelingen op te nemen van Lesbos, ook als blijkt dat er weinig kinderen jonger dan 14 jaar nog te vinden zijn op het Griekse eiland. Dat heeft staatssecretaris Ankie Broekers-Knol donderdag bevestigd in een debat met de Tweede Kamer.
De coalitiepartijen sloten enkele weken geleden een compromis, na de verwoestende brand in opvangkamp Moria. Nederland is bereid honderd kwetsbare mensen op te vangen uit Moria. Het ging in de deal om vijftig alleenstaande minderjarige kinderen, jonger dan 14, en vijftig mensen uit gezinnen met minderjarige kinderen. Daarbij moeten de vluchtelingen minimaal 75 procent kans maken op asiel.
SP-Kamerlid Jasper van Dijk wil van het kabinet weten wat er gebeurt als er niet genoeg kinderen aan die voorwaarden voldoen. „Mag ik de staatssecretaris eraan houden dat de criteria niet zo strak worden gehandhaafd? Dat ze tenminste vasthoudt aan dat getal van honderd?”
Broekers-Knol zei Van Dijk „gerust te kunnen stellen. Honderd is honderd. Dat is het.” Ze tekende daarbij wel aan, dat het eerst aan de Grieken is om het aanbod van hulp te accepteren en de mensen te selecteren die in aanmerking komen voor opvang in Nederland.
Niels van den Berge vindt dat de bewindsvrouw door „af te wachten” zich nogal „passief” opstelt, maar Broekers-Knol zegt dat er meerdere keren per week contact is met de Grieken om ze tot een spoedig antwoorden te bewegen. „We drukken er heel hard op om zo snel mogelijk antwoord te krijgen. ”
AD 24.09.2020 EU-landen hoeven niet meer verplicht vluchtelingen op te nemen. Ze mogen er ook voor kiezen om uitzettingen voor hun rekening te nemen. Het is het belangrijkste voorstel in het nieuwe Migratie- en Asielpact van de Europese Commissie.
Het meest gebruikte woord in Brussel was gisteren ‘solidariteit’. Zonder solidariteit gaat het de Europese Unie niet lukken om ‘een van onze grootste problemen’, dat van de vluchtelingen, aan te pakken. Het is juist dat gebrek aan solidariteit dat heeft geleid tot het mislukken van het huidige asielsysteem, of ‘non-systeem’, zoals Eurocommissaris Margaritis Schinas het noemde. Ook Commissievoorzitter Ursula von der Leyen deed een duit in het zakje bij de presentatie van de voorstellen: ,,De vraag is niet of je meedoet, maar hoe.”
Lees ook;
Ronja reisde naar Moria en probeerde een neppaspoort te kopen: ‘Dat is nog bijna gelukt’
Het is de bedoeling dat het nieuwe Migratie- en Asielpact leidt tot een totaal andere aanpak van het vluchtelingenprobleem. De twee belangrijkste doelen: een strenger beleid aan de grens en minder illegalen in de Unie. Die moeten bereikt worden op drie manieren.
Allereerst moet de EU ervoor zorgen dat de situatie in het land van herkomst verbetert, en wel zodanig dat beide ‘partijen’ er baat bij hebben. ,,We moeten die landen helpen hun economische situatie te verbeteren”, zei Schinas. ,,Dan hoeven met name de jongeren niet meer te vertrekken. Ook moeten we samen het businessmodel van de mensensmokkelaars zien te breken.”
Strenger en sneller
De migranten die in Europa aankloppen (dat waren er vorig jaar 140.000) moeten vervolgens geconfronteerd worden met een ‘streng grensbeleid’. Dat geldt voor alle buitengrenzen, dus ook voor vliegvelden en havens. Van asielzoekers wordt bij binnenkomst niet meer alleen de vingerafdruk gecontroleerd, maar ook de gezondheid en het veiligheidsrisico.
Het moet ook allemaal veel sneller gaan dan nu, om ‘verschrikkelijke toestanden’ zoals in het Griekse vluchtelingenkamp Moria te voorkomen. Binnen vijf dagen moet een eerste selectie zijn gemaakt.
Wie aanspraak kan maken op asiel gaat de procedure in in het land van aankomst, waarna de eindbestemming wordt bepaald. De rest volgt een traject dat binnen twaalf weken kan leiden tot uitzetting. Ook nieuw: er komt een ‘ontvangstcentrum’ op het eiland Lesbos.
Wel of niet
Opvallendste voorstel betreft een keuzemogelijkheid voor de EU-lidstaten. De verplichte herverdelingsquota zijn van de baan. Landen mogen nu zelf beslissen of ze migranten opnemen, andere landen helpen met geld of douaniers, en/of dat ze voor de grenslanden mensen gaan terugsturen naar het land van herkomst. Een grensland als Griekenland of Italié hoeft daar dan niet meer naar om te kijken, als bijvoorbeeld Polen dit op zich neemt.
Dit is vooral bedoeld om Hongarije, Polen, Tsjechië en Slowakije aan boord te houden. Die hebben tot nu toe pertinent geweigerd migranten op te nemen, en kunnen nu op een andere manier hun solidariteit tonen. In Commissie-taal heet dit: het sponsoren van terugkeer. Als een grensland echt onder druk staat, gaat de Commissie andere lidstaten wel vragen om mensen op te nemen.
Deze ‘constante solidariteit’ moet er voor zorgen dat de Europese Unie haar asielbeleid op orde krijgt. Want, zei commissaris Ylva Johansson (Binnenlandse Zaken): ,,Asiel aanvragen blijft natuurlijk mogelijk. We hebben migratie ook gewoon nodig. Onze maatschappij is aan het vergrijzen. Het probleem is ongereguleerde migratie.”
‘Voorzichtig positief’
In Brussel wordt gemengd gereageerd op het pact. Malik Azmani (VVD) is enthousiast: ,,Migratie is nu een prioriteit en dat werd hoog tijd. Tot we controle krijgen op migratiestromen richting Europa moeten we onze buitengrenzen op orde krijgen.”
GroenLinks denkt dat de druk nog steeds op grenslanden als Griekenland en Italië blijft liggen. De partij wil dat de EU meer gaat doen om die met kennis en capaciteit te ondersteunen. Het CDA constateert dat de Commissie ‘eindelijk heeft geleverd’. ,,Het werd ook tijd, want het is dit keer echt erop of eronder”, zegt Jeroen Lenaers. ,,Jarenlang gesteggel en polarisatie heeft Europa geen goed gedaan. Ik ben voorzichtig positief.”
De komende tijd gaan het Europees parlement en de lidstaten zich over de voorstellen buigen. Volgens insiders kan het nog wel een jaar duren voordat iedereen zijn definitieve standpunt heeft bepaald. Daarna beginnen de onderhandelingen.
AD 24.09.2020 Voor 189 vluchtelingen op Lesbos staat op 5 oktober een vliegtuig klaar om hen naar Nederland te brengen. Dat heeft de actiegroep We Gaan Ze Halen geregeld. De groep zamelt sinds de brand in vluchtelingenkamp Moria, waar ruim 12.000 mensen dakloos werden, geld in om een vliegtuig naar Lesbos te sturen.
We Gaan Ze Halen stuurde in 2018 bussen naar Athene met hetzelfde doel. Deze kwamen toen leeg terug. Het vliegtuig zal twee nachten op Lesbos blijven, zodat het kabinet twee dagen heeft om een beslissing te nemen.
Volgens de organisatie is er genoeg maatschappelijk draagvlak. ,,Vandaag is in het AD, de Volkskrant en Trouw een brief gepubliceerd waarin FNV de politiek oproept om nu te handelen”, zegt Rikko Voorberg van We Gaan Ze Halen. In deze brief, ondertekend door 127 organisaties, gemeenten en personen, wordt aan het kabinet gevraagd om hulp te bieden en actief bij te dragen aan een solide Europees migratiepact.
Brand
Na de brand in kamp Moria beloofde het kabinet honderd vluchtelingen op te vangen: vijftig alleenstaande minderjarige kinderen, jonger dan 14, en vijftig mensen uit gezinnen met minderjarige kinderen.
Daarbij moeten de vluchtelingen minimaal 75 procent kans maken op asiel. De belofte viel bij oppositiepartijen en mensenrechtenorganisaties niet in goede aarde. Dit aantal wordt namelijk afgetrokken van de vluchtelingen die Nederland in 2021 opneemt.
We Gaan Ze Halen wil het heft in eigen hand nemen door 5 oktober een vliegtuig te sturen. Hierover informeerden zij vandaag de Kamercomissie Justitie en Veiligheid. ,,Wij vragen hen om toestemming om deze mensen mee te nemen en hun komst niet ten koste te laten gaan van de quota.”
Voorberg maakt zich zorgen om de situatie op Lesbos, waar naast het nieuwe vervangende kamp voor Moria ook twee andere kampen zijn. ,,Het nieuwe kamp heeft nauwelijks voorzieningen. De hel is herbouwd. Het gaat de mensen daar niet om onderdak en eten, maar om herplaatsing.”
Staatssecretaris: aanbod opvang 100 vluchtelingen staat hoe dan ook Nederland houdt vast aan het aanbod om honderd kwetsbare vluchtelingen op te nemen van Lesbos, ook als blijkt dat er weinig kinderen jonger dan 14 jaar nog te vinden zijn op het Griekse eiland. Dat heeft staatssecretaris Ankie Broekers-Knol vandaag bevestigd in een debat met de Tweede Kamer.
SP-Kamerlid Jasper van Dijk wil van het kabinet weten wat er gebeurt als er niet genoeg kinderen aan die voorwaarden voldoen. ,,Mag ik de staatssecretaris eraan houden dat de criteria niet zo strak worden gehandhaafd?
Dat ze tenminste vasthoudt aan dat getal van honderd?” Broekers-Knol zei Van Dijk ,,gerust te kunnen stellen. Honderd is honderd. Dat is het.” Ze tekende daarbij wel aan, dat het eerst aan de Grieken is om het aanbod van hulp te accepteren en de mensen te selecteren die in aanmerking komen voor opvang in Nederland.
AD 24.09.2020 Met een paginagrote advertentie in verschillende landelijke ochtendkranten, waaronder het AD, roepen vakbonden, advocaten, oud-politici en bekende Nederlanders het kabinet op om een eerlijk aandeel te nemen in de opname van migranten die in het grotendeels afgebrande kamp Moria op Lesbos, Griekenland, verbleven.
Daarnaast moet Nederland met de overige EU-lidstaten humanitaire hulp geven die verder gaat dan het bouwen van een tentenkamp en bijdragen aan een solide Europees migratiepact om te voorkomen dat dit soort rampen zich in de toekomst blijven voordoen, zo luidt de boodschap.
Lees ook;
Ronja reisde naar Moria en probeerde een neppaspoort te kopen: ‘Dat is nog bijna gelukt’
De honderden ondertekenaars spreken van een ‘wake-upcall’. ‘Een gevolg van falend beleid, nationaal en Europees. Wij kunnen en mogen niet langer wegkijken. Nederland heeft een lange staat van dienst als voorvechter van mensenrechten, met bijzondere aandacht voor vrouwen- en kinderrechten. Maar deze status schept verplichtingen.’
De oproep vervolgt: ‘Wij zijn beschaamd door de zogenaamde ‘Moria-deal’ van de regeringscoalitie. Alle 13.000 mensen van Moria vallen onder de universele mensenrechten van recht op leven en menselijke waardigheid. Van de 13.000 kwetsbare mensen in Moria, wil Nederland er maar 100 opnemen. Die gaan dan nog af van het aantal dat Nederland toch al zou opnemen. Resultaat: nul extra!’
De oproep is bedoeld voor het kabinet, met de boodschap nú te handelen. Ook wordt Nederlanders gevraagd hun steun te betuigen op social media met de hashtag #wegkijkenisgeenoptie.
Vandaag spreekt de Tweede Kamer over de zogenaamde ‘Moria-deal’ tijdens het algemeen overleg van Justitie en Veiligheid.
AD 24.09.2020 Actievoerders van burgerbeweging DeGoedeZaak staan vandaag weer op het Plein in Den Haag. Ze vinden dat Nederland haar verantwoordelijkheid moet nemen en zo snel mogelijk een deel van de 13.000 ontheemde vluchtelingen uit kamp Moria op Lesbos zouden moeten opvangen.
,,Wij merken dat landen als Duitsland veel meer doen dan wij. Nederland neemt per saldo nul extra vluchtelingen op”, legt Jurjen van den Bergh van DeGoedeZaak uit. ,,Eergisteren sloten we in Europees verband een deal om samen te werken, het Migratiepact. Voor het kabinet is dit een kans om echt iets te doen aan de acute nood op Moria.”
De beweging krijgt bijval van vertegenwoordigers van de ruim 1500 prominente en kritische leden van D66, ChristenUnie, CDA en VVD. ,,Velen van ons schamen zich dat we als partij niet meer hebben kunnen doen voor mensen in nood. Nu er een opening ligt om samen met andere landen te helpen, rekenen wij op onze fractievoorzitters.”
De burgerbeweging heeft bijna 66.000 handtekeningen ingezameld. Deze bieden zij vandaag aan. En benadrukken dat de ‘huidige Moriadeal niet goed genoeg is.’
Telegraaf 23.09.2020 De aanvragen van asielzoekers moeten straks veel sneller worden afgehandeld. De Europese Commissie heeft een nieuw ’Migratiepact’ bedacht waarin staat dat mensen die aankomen binnen vijf dagen al moeten horen of ze in de procedure mogen. Dat schrijft De Volkskrant.
Daarna moet binnen twaalf weken worden vastgesteld of de aanvraag terecht is. Zo nee dan moeten ze binnen nog eens twaalf weken daadwerkelijk worden uitgezet. Om de landen van herkomst te stiumuleren deze mensen terug te namen, worden allerlei handelsvoordelen in het leven geroepen. Nu vertrekt maar een derde weer naar het land van herkomst.
De Commissie hoopt met het nieuwe Migratiepact de onderlinge ruzies tussen Europese landen op te lossen.
De regeringsleiders gaan het nieuwe plan eerst nog bespreken.
NOS 23.09.2020 De reacties van de Nederlandse Europarlementariërs op het nieuwe migratieplan van de Europese Commissie laten zien dat ook het nieuwe plan niet op instemming van iedereen kan rekenen. Al jaren probeert de Europese politiek om een oplossing te vinden voor de migranten die zich melden aan de grenzen van de Europese Unie.
De kern van het vandaag gepresenteerde plan is dat de procedure sneller moet als mensen zich melden, dat er meer solidariteit tussen de verschillende EU-lidstaten moet komen en dat kansloze asielzoekers sneller dienen te worden teruggestuurd. Ook benadrukt iedereen dat er nooit meer een tweede Moria mag komen, het overvolle vluchtelingenkamp op het Griekse eiland Lesbos, dat enkele weken geleden door brand werd verwoest.
De Europese Commissie wil meer opvang- en identificatiecentra, ook wel hotspots genoemd. Correspondenten Sander van Hoorn en Mustafa Marghadi zijn in zo’n kamp op Lampedusa. In deze vlog laten zien hoe het daar is.
In de eerste Europese hotspot voor migranten: ‘het barst uit z’n voegen’
In een interview met de NOS zegt Eurocommissaris Johansson van Migratie dat het plan een verfrissende nieuwe kijk biedt. “Alles aan het plan is nieuw. Natuurlijk zal geen enkele lidstaat helemaal tevreden zijn, maar dit is een heel acceptabel voorstel.”
Volgens de Zweedse Eurocommissaris moeten de burgers van de Europese Unie beseffen dat het geen 2015 meer is, toen asielzoekers door de verschillende landen liepen op weg naar landen als Duitsland en Nederland. “We hebben vorig jaar maar 140.000 vluchtelingen gehad”, zegt ze. “En nu gaan we de procedures verbeteren en zorgen we voor een snellere en efficiëntere terugkeer.”
Afkopen
PvdA-parlementslid Kati Piri verwacht niet dat er veel zal veranderen. De basisprincipes zijn goed, zegt ze. “Landen mogen zelf bepalen hoe ze de solidariteit vormgeven. Ze mogen het afkopen met tenten, dekens, ze kunnen een vliegtuig sturen om uitgeprocedeerde asielzoekers uit te zetten of ze kunnen vluchtelingen opnemen.” Wanneer landen niks doen, kunnen ze door de Europese Commissie gedwongen worden om alsnog een bijdrage te leveren.
Jeroen Lenaers van het CDA is, wat hij zelf noemt, voorzichtig positief. Ook hij twijfelt over de invulling, maar hoopt dat met een stok achter de deur landen gedwongen kunnen worden om solidair te zijn.
Over de versnelde registratie is Lenaers tevreden. “Binnen vijf dagen een onderscheid maken tussen echte vluchtelingen en economische migranten is winst.” Hij denkt dat het zo voor mensensmokkelaars minder aantrekkelijk wordt om vluchtelingen in niet zeewaardige boten te laten vertrekken. “Een oversteek moet niet meer automatisch een toegangsticket voor de EU zijn.”
Bij de VVD is er vooral opluchting dat er nu eindelijk plannen van de Europese Commissie zijn. Het was de bedoeling dat het migratiepact, zoals de plannen heten, al begin dit jaar zou worden gepresenteerd. Fractievoorzitter Malik Azmani hamert op controle. “We moeten de migratiestromen onder controle krijgen en dus is het goed dat we meteen zien wie er recht heeft op asiel en wie niet.”
Lost niks op
Kritiek komt er van zowel GroenLinks als van Forum voor Democratie. Tineke Strik van GroenLinks vreest dat opvangkampen zoals Moria ook met de nieuwe plannen overvol blijven. “Het is ad-hocsolidariteit zonder verplichte overname van asielzoekers en bovendien blijven ze voor lange tijd in gevangenschap zitten.”
Rob Rooken van Forum voor Democratie vindt dat het migratiepact niets oplost. Hij denkt dat de plannen om migranten terug te sturen naar het land van herkomst niet zullen slagen en pleit voor het sluiten van de buitengrenzen van de EU. “Boten met immigranten mogen onder geen enkele voorwaarde aan wal komen.”
NU 23.09.2020 De Europese Commissie gaat EU-lidstaten niet verplichten om bepaalde hoeveelheden asielzoekers op te nemen, blijkt uit het woensdag gepresenteerde Migratie en Asiel Pact. Als het voorstel wordt goedgekeurd, moeten landen bij nieuwe crisissen straks een verplichte mate van solidariteit tonen, afhankelijk van de grootte en welvaartssituatie van het land.
Landen kunnen bijvoorbeeld verplicht verantwoordelijk worden voor de terugkeer van vluchtelingen. Dat houdt in dat zij de afhandeling van procedures overnemen en verantwoordelijk worden voor het re-integratie van asielzoekers in het land van oorsprong.
Brussel wil verder ook meer gaan samenwerken met landen waar migranten vandaan komen. Daarbij wordt vooral gekeken naar Afrikaanse landen.
Voordat de plannen in werking worden gesteld, moeten EU-lidstaten en het Europees Parlement akkoord gaan met het voorstel. Daardoor strandde een eerder wetsvoorstel uit 2016.
Volgens Europese Commissie-voorzitter Urusula von der Leyen voldoen de huidige migratieplannen niet meer voor Europa en zijn ze gedateerd. De recente branden in vluchtelingenkampen op Griekenland zouden dat hebben aangetoond, redeneert Von der Leyen.
Binnen vijf dagen duidelijk of asielzoeker mag blijven
Ook bij het nieuwe beleid zouden landen waarin vluchtelingen aankomen in principe de verantwoordelijkheid houden over hun asielprocedure, een beleid dat in het verleden leidde tot kritiek vanuit Italië, Griekenland en Spanje.
Nu zijn extra criteria toegevoegd aan de wijze waarop besloten wordt welk land de asielprocedure in handen krijgt. De EC kijkt ook naar in welk land de asielzoeker al familie heeft, welk visum hij op zak heeft en in welke omstandigheden een (jonge) asielzoeker het beste kan worden opgevangen.
Asielzoekers moeten daarnaast sneller duidelijkheid krijgen. Brussel wil verbeterde opvangcentra aan de grenzen, waar vluchtelingen snel geïdentificeerd, gescreend en geregistreerd kunnen worden. Binnen vijf dagen moet duidelijk zijn of een asielzoeker in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning, of dat de persoon een langer traject in gaat om in aanmerking te komen.
‘Verplichte solidariteit’ moet landen als Polen en Hongarije overtuigen
Mochten landen als Griekenland, Spanje en Italië alsnog in de problemen komen door grote aantallen vluchtelingen in korte tijd, wordt een beroep gedaan op de zogeheten ‘verplichte solidariteit’ van andere landen. Zij moeten dan asielzoekers overnemen of helpen bij het organiseren van de terugkeer van asielzoekers die geen kans maken op een verblijfsvergunning.
De Zweedse commissaris Ylva Johansson hoopt dat de laatstgenoemde optie landen als Polen en Hongarije overtuigt. Beide landen hebben de laatste jaren meermaals geweigerd om vluchtelingen op te nemen en hoeven dat in het huidige voorstel voorlopig ook niet te doen.
Oxfam Novib reageert teleurgesteld op de gepresenteerde migratieplannen. “Europa had al jaren eerder zijn asielstelsel moeten hervormen. Het is positief dat de EC probeert EU-landen samen te brengen om zinvolle veranderingen door te voeren, maar de Commissie lijkt alsnog te zijn gezwicht voor druk vanuit EU-regeringen die het aantal mensen dat in Europa bescherming en asiel zoekt, juist willen verminderen.”
NOS 23.09.2020 De Europese Commissie gaat een prognose maken van het jaarlijkse aantal asielzoekers. De EU-lidstaten kunnen op basis daarvan aangeven hoeveel vluchtelingen ze willen opnemen of – als ze dat niet willen – op welke manier ze dan bijdragen, bijvoorbeeld door het sturen van extra grenswachten. Dat staat in het migratieplan dat vandaag wordt gepresenteerd.
Er komt een permanente reservepot. Landen geven aan wat ze willen bijdragen als er nieuwe asielzoekers komen. Wanneer dan een land als Griekenland of Italië om hulp vraagt wordt eerst gekeken wat er in de pot zit.
“Als je gierig bent in de eerste fase dan kan je uiteindelijk verplicht worden”, aldus Ingevoerde betrokkene Europese Commissie.
Als blijkt dat het onvoldoende is, dan gaat de Europese Commissie aan de lidstaten vragen of ze nog meer kunnen bijdragen. Als de opbrengst van die rondgang ook onvoldoende is, dan kunnen landen gedwongen worden om asielzoekers op te nemen of een hogere financiële bijdrage te geven. Dat kan alleen worden tegengehouden door een gekwalificeerde meerderheid van landen, zodat een minderheid het niet kan blokkeren.
De commissarissen Johansson en Schinas willen een positieve benadering. In vorige voorstellen wilde de Europese Commissie meteen met boetes komen, nu staat de vrijwilligheid voorop. Maar de kruik gaat zo lang te water tot hij breekt. “Als je gierig bent in de eerste fase dan kan je uiteindelijk verplicht worden”, aldus een ingevoerde betrokkene.
Asielzoekers moeten binnen vijf dagen na aankomst bij de grenzen van de Europese Unie te horen krijgen of ze in aanmerking komen voor asiel of geen kans maken. Ze worden gescreend zodat hun identiteit kan worden vastgesteld. Ook wordt gekeken of ze een gezondheidsrisico vormen.
Berekening
Daarna wordt er een berekening op de mensen losgelaten. Komen ze uit een land waarvan in het verleden relatief veel mensen al asiel hebben gekregen, dan mogen ze verder naar een opvangplek in de EU. De Europese Commissie legt de grens bij twintig procent.
Wanneer ze uit een land komen waarvan in het verleden weinig tot geen mensen asiel hebben gekregen (dus minder dan twintig procent) dan moeten ze buiten de Europese Unie blijven, bij de grens. De asielzoekers moeten daar de procedure afwachten. Daar zullen volgens deskundigen tijdelijke kampen ontstaan, die wellicht permanent kunnen worden.
Met name Nederland is vrij kritisch over de grens van twintig procent, omdat in het verleden ook over dit idee is gesproken en toen werd nog gezegd dat alleen mensen uit landen waarvan 75 procent een kans op asiel maakten door mochten gaan.
Gevraagd naar een reactie zegt CDA-Europarlementariër Jeroen Lenaers dat dit veel te laag is en het veel strenger moet.
Terugsturen
Er komen ook nieuwe afspraken over het terugsturen van uitgeprocedeerde asielzoekers. De Europese Commissie wil gaan profiteren van de bijzondere relaties die sommige lidstaten hebben met de landen van oorsprong. Zo heeft Spanje een goede band met Marokko en kunnen uitgeprocedeerde asielzoekers uit dat land die in Nederland verblijven via Spanje worden uitgezet naar Marokko.
Frontex moet terugvluchten gaan organiseren waarbij het vliegtuig vol zit met in de EU uitgeprocedeerde mensen. Niet langer zal elk land afzonderlijk proberen mensen uit te zetten, zoals nu gebeurt.
Legale migratie
Opvallend is dat er geen voorstel komt over legale migratie, waar met name door enkele politieke partijen in het Europees Parlement op was aangedrongen. Wel wordt er een consultatieronde opgestart, inspraak van burgers en belangenorganisaties waarbij iedereen z’n zegje mag doen.
Het voorstel van de Europese Commissie moet nog door de lidstaten worden besproken en ook het Europees Parlement moet er nog over debatteren.
NU 21.09.2020 Demonstranten hebben zondag hun plek ingenomen op het Plein voor de Tweede Kamer in Den Haag. Ze verblijven daar 24 uur om aandacht te vragen voor de situatie in vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos.
Er mochten vijf tenten staan, maandag worden er meer mensen verwacht. Om 12.00 uur start er een programma, waarbij verschillende sprekers naar het Plein komen.
De demonstranten hebben een klein vluchtelingenkamp nagemaakt, om de situatie in Moria na te bootsen. Ze slapen in lekke tentjes. De 24 uur-actie is een initiatief van Amsterdamse studenten.
Een motoragent sprak de actievoerders nog toe zij zich zondag installeerden op het Plein.
‘Veel suuces’, wenst deze motoragent de Moria-kampers op het Plein. Demonsteren mag in Nederland, laat de politieman weten. En:’Als er mensen zijn die reageren, laat het ons weten’. #moria
AD 21.09.2020 Demonstranten hebben gisteren hun plek ingenomen op het Plein voor de Tweede Kamer. Ze verblijven daar 24 uur, om aandacht te vragen voor de situatie in vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos.
Er mochten vannacht vijf tenten staan, vandaag worden er meer mensen verwacht. Om 12.00 uur start er een programma, waarbij verschillende sprekers naar het Plein komen.
De studenten willen ‘vooral het gesprek aangaan met mensen’ over de situatie van vluchtelingen en hun ellende, zeggen. Het zijn studenten uit Den Haag, Amsterdam en er zijn meer onderweg. Ze blijven 24 uur op het Plein. #moria
De studenten willen 'vooral het gesprek aangaan met mensen' over de situatie van vluchtelingen en hun ellende, zeggen. Het zijn studenten uit Den Haag, Amsterdam en er zijn meer onderweg. Ze blijven 24 uur op het Plein. #moriapic.twitter.com/fbn3FqtRA6
De demonstranten hebben een klein vluchtelingenkamp nagemaakt, om de situatie in Moria na te bootsen. Ze slapen in lekke tentjes. De 24 uur-actie is een initiatief van Amsterdamse studenten. Toen zij zich gisteren installeerden op het Plein, werd ze nog even moed ingesproken door een politieman.
‘Veel suuces’, wenst deze motoragent de Moria-kampers op het Plein. Demonsteren mag in Nederland, laat de politieman weten. En:’Als er mensen zijn die reageren, laat het ons weten’. #moria
'Veel suuces', wenst deze motoragent de Moria-kampers op het Plein. Demonsteren mag in Nederland, laat de politieman weten. En:'Als er mensen zijn die reageren, laat het ons weten'. #moriapic.twitter.com/1awg3gb63K
Actievoerders hebben op het #Plein in #DenHaag een ‘tentenkamp’ nagebootst, waarmee zij aandacht vragen voor de situatie van de vluchtelingen op #Moria. Zij zullen ook overnachten op het #Plein.
Telegraaf 21.09.2020 De Nederlandse handreiking na een verwoestende brand in opvangkamp Moria op Lesbos resulteert nog niet in de komst van migranten.
Dat blijkt uit navraag bij het ministerie van Justitie en Veiligheid. De Grieken hebben wel te kennen hebben gegeven hulp nodig te hebben. „Ons aanbod is gedaan aan de Grieken, die hebben aangegeven hier graag gebruik van te maken”, zegt een woordvoerster van het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Wachten op concrete hulpvraag
Het wachten is voorlopig op een concrete hulpvraag van de Griekse autoriteiten. „Er zijn een stuk of tien landen die een aanbod hebben gedaan, die landen spreken samen met de Grieken en de Europese Commissie over welke mensen wanneer en op welke termijn waarheen gaan. Dat overleg wachten we nu af”, vertelt de zegsvrouw.
Achter de schermen valt te horen dat het puzzelen is omdat er vanuit Nederland een specifiek aanbod is gedaan. Er ligt een politiek mandaat om 50 kinderen en 50 kwetsbare volwassenen naar ons land te halen. Bij de kinderen gaat het om alleenstaande minderjarigen jonger dan veertien jaar. Er zal dus zorgvuldig moeten worden gekeken of migranten aan de voorwaarden voldoen.
Grieken moeten selecteren
Het is nu eerst aan de Grieken om te selecteren. Als voorwaarde wordt bovendien gesteld dat zij al grote kans maakten op een vluchtelingenstatus. Normaal gesproken gaan ze in Nederland de gebruikelijke asielprocedure in, tenzij die in Griekenland al is doorlopen.
Coalitiepartijen kwamen op 10 september na uren beraad uit op een deal over de ontheemde migranten uit het Griekse opvangkamp Moria. Het is het resultaat van de toenemende druk vanuit linkse hoek op de coalitiepartijen CDA en VVD.
NU 20.09.2020 Amsterdamse studenten bouwen zondagavond voor een 24 uurs-actie vluchtelingenkamp Moria na op het Plein in Den Haag. Het minikamp moet duidelijk maken hoe verschrikkelijk het er was.
De studenten hebben karton en lekke tentjes en ze slapen in de buitenlucht. Er worden ongeveer twintig demonstranten verwacht, vertelt Roos Ykema, een van de studenten. “We zijn met maximaal twintig studenten. Dat is het voorschrift vanwege het coronavirus.”
Met de actie vraagt de groep aandacht voor de verschrikkingen die heersten in het verwoeste kamp. Ze willen een menswaardige oplossing voor alle vluchtelingen die nog op het Griekse eiland zijn.
Ykema is zelf op Lesbos in Moria geweest. Behalve mooie herinneringen over vriendschap en solidariteit, heeft ze vooral ook nare beelden in haar hoofd. “Het was vooral veel ellende.”
De studenten bouwen het kamp zondag om 18.00 uur op en blijven in Den Haag tot maandag 18.00 uur. De 1,5 meter afstand vanwege het coronavirus wordt gerespecteerd volgen Ykema.
Mensen worden uitgenodigd te komen kijken. Ook is door de studenten online een actie op touw gezet. “Waarbij we mensen oproepen om zelf ook in hun straat, tuin of op hun balkon Moria na te bootsen en hier een foto van te plaatsen op sociale media onder de hashtag #thisisnotahome.”
AD 20.09.2020 Amsterdamse studenten bouwen zondagavond voor een 24 uurs-actie vluchtelingenkamp Moria na op het Plein in Den Haag. Het minikamp moet duidelijk maken hoe verschrikkelijk het er was.
De studenten hebben karton, lekke tentjes en ze slapen onder de blote hemel. Er worden ongeveer twintig demonstranten verwacht, vertelt Roos Ykema. ,,We zijn met maximaal twintig studenten. Dat is het voorschrift vanwege de corona.”
Met de actie vraagt de groep aandacht voor de verschrikkingen die heersten in het verwoeste kamp. Ze willen een menswaardige oplossing voor alle vluchtelingen die nog op het Griekse eiland zijn.
Roos Ykema is zelf op Lesbos in Moria geweest. Behalve mooie herinneringen over vriendschap en solidariteit, heeft ze vooral ook nare beelden in haar hoofd, zegt ze. ,,Het was er vooral veel ellende.”
De studenten bouwen het kamp zondag op om 18.00 uur en blijven in Den Haag tot maandag 18.00 uur. De anderhalve meter afstand vanwege de corona wordt gerespecteerd, zegt Roos Ykema.
Mensen worden uitgenodigd te komen kijken. Ook is door de studenten online een actie op touw gezet. ,,Waarbij we mensen oproepen om zelf ook in hun straat, tuin of op hun balkon Moria na te bootsen en hier een foto van te plaatsen op sociale media onder hashtag #thisisnotahome.”
AD 18.09.2020 Een petitie om vijfhonderd alleenstaande vluchtelingenkinderen uit Griekenland opvang te bieden in Nederland is door 100.000 Nederlanders ondertekend, meldt VluchtelingenWerk Nederland vandaag. ,,Daarmee laat Nederland zien dat er enorm veel draagvlak is om de kwetsbare kinderen in nood zo snel mogelijk te helpen”, stelt de organisatie.
VluchtelingenWerk Nederland, Defence for Children en Stichting Vluchteling begonnen de #500kinderenpetitie een aantal maanden geleden nadat Griekenland de oproep aan Nederland had gedaan om 2.500 alleenstaande kinderen op te vangen.
Volgens VluchtelingenWerk Nederland staan ook 170 gemeenten en vijf provincies achter het idee om deze alleenstaande kinderen naar Nederland te halen. Volgens de organisatie neemt Duitsland 2500 kwetsbare vluchtelingen op en België 100 tot 150.
NU 17.09.2020 De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) moet dit jaar meer dan 65 miljoen euro betalen aan asielzoekers van wie de asielprocedure te veel vertraging heeft opgelopen, laat een woordvoerder van de IND donderdag aan NU.nl weten na berichtgeving door De Telegraaf. Het gaat om een vertienvoudiging ten opzichte van vorig jaar.
De IND heeft een half jaar de tijd om asielaanvragen te beoordelen. Daarna kan een dwangsom worden opgelegd voor iedere dag dat het langer duurt. Dit bedrag kan bij een hoger beroep oplopen tot 15.000 euro.
Vorig jaar moest de IND 6,6 miljoen euro uitkeren, maar in de begroting van het ministerie van Justitie en Veiligheid worden de kosten voor dit jaar op 65,4 miljoen euro geraamd. Een deel van het bedrag wordt volgens De Telegraaf gedekt door reserves van het ministerie.
De kosten voor dwangsommen vanwege vertraagde asielprocedures nemen al jaren toe. In 2015 ging het om ongeveer 100.000 euro. In 2016 moest de IND 300.000 euro betalen, een jaar later 700.000 euro en in 2018 nog eens 1,5 miljoen euro.
Het ministerie houdt niet bij welke groepen asielzoekers het vaakst een dwangsom eisen. Een woordvoerder zegt tegen De Telegraaf dat het niet gaat om mensen uit veilige landen, zoals Marokko, Algerije en Tunesië. Hun aanvragen worden vaak met voorrang afgehandeld.
Nog 11.300 achterstallige asielaanvragen
Sinds april heeft een speciale taskforce van de IND daarnaast 4.000 van de 15.300 achterstallige asielaanvragen verwerkt. De overige 11.300 aanvragen moeten voor het eind van het jaar afgehandeld zijn.
Omdat de taskforce sinds deze maand een nieuwe werkmethode hanteert, zei staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Justitie en Veiligheid) eerder deze maand te verwachten dat zeker vijfduizend aanvragen versneld behandeld kunnen worden. Ook worden in sommige gevallen mondelinge verhoren vervangen door schriftelijke verhoren. Bij twijfel, als bijvoorbeeld de nationale veiligheid in het geding kan zijn, zal altijd een mondeling verhoor afgenomen worden.
Door een eerder dit jaar ingevoerde tijdelijke wet kunnen asielzoekers inmiddels geen nieuwe claims meer indienen. Binnenkort wordt een voorstel voor een permanente wet naar de Tweede Kamer gestuurd.
NOS 17.09.2020 Op de kop af vijf jaar geleden ontvingen alle gemeenten een noodoproep van toenmalig VVD-staatssecretaris Dijkhoff. Hij vroeg hen die nacht nog 750 bedden beschikbaar te stellen voor asielzoekers die anders misschien op straat moesten slapen.
In een week tijd kwamen er 4000 asielzoekers aan bij het aanmeldcentrum in Ter Apel en er was een dringend tekort aan opvangplekken. Nu melden veel minder asielzoekers zich, maar het tekort aan opvangplekken is nog altijd niet opgelost.
In 2015, toen de vluchtelingencrisis een hoogtepunt bereikte, vroegen ongeveer 43.000 mensen asiel aan in Nederland. Het lukte het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) niet de toename bij te benen met voldoende plekken. Met smeekbedes en soms met lichte dwang werden gemeenten door de staatssecretaris aangespoord om in allerijl gymzalen, beurshallen en lege kantoren beschikbaar te stellen.
Ook in podcast De Dag aandacht voor de opvang van asielzoekers. De podcast kun je hier beluisteren.
In Zeist ging de eerste noodlocatie de dag na de oproep al open. Burgemeester Koos Janssen (CDA) kan het zich nog goed herinneren. “Ik zag om 15.00 uur dat mailtje binnenkomen. Ik ben gelijk de grote sporthal hier gaan regelen”, zegt hij. “Ik dacht: zo’n brief is nog nooit geschreven. Daar moeten we gehoor aan geven, omwille van de humaniteit.”
Minder asielzoekers, toch volle azc’s
Hoe zit het op dit moment met de opvang van asielzoekers? De cijfers zijn inmiddels anders: het gaat nu om zo’n 500 asielaanvragen per week. Toch zitten de opvangcentra weer vol. Er verblijven nu zo’n 27.000 asielzoekers en statushouders in de azc’s.
Dat komt door de lange wachttijden bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) voor het in behandeling nemen van asielaanvragen. Ook kunnen bewoners met een verblijfsvergunning moeilijk doorstromen. Bovendien is er sprake van een lichte toename van het aantal asielzoekers; er zijn nu zeker 5000 extra plekken nodig.
Asielzoekers kregen in 2015 bij elke crisisopvang een bandje, omdat ze nog niet konden worden geregistreerd. FOTO: REINALDA START
De volle opvangcentra zijn het gevolg van politieke keuzes, vindt Sander Schaap van Vluchtelingenwerk. Volgens Schaap wilde de politiek de indruk wekken dat de crisis ‘gemanaged’ was. “De IND werd afgeslankt, tijdelijke contracten niet verlengd. Het COA sloot azc’s, daar zien we nu de gevolgen van.”
Ook niet veranderd: gemeenten en Rijk in de clinch
Daar komt bij dat het kabinet grote moeite heeft om gemeenten te vinden die weer bereid zijn asielzoekers op te vangen. Gemeenten weigeren al bijna een jaar die 5000 extra opvangplekken te leveren waar het kabinet om vraagt. Vooral de opvang van asielzoekers die overlast veroorzaken ligt gevoelig. Het gaat dan vooral om mensen die uit een veilig land komen en nauwelijks kans maken op asiel.
Het kabinet heeft afgelopen week een handreiking gedaan naar de gemeenten. Maandag bleek dat zogenoemde ‘veiligelanders’ voortaan na hun aankomst in Nederland apart van andere asielzoekers worden opgevangen op twee locaties: Ter Apel en Budel-Cranendonck.
Ook heeft minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Wonen gemeenten laten weten dat zij experimenten toestaat op tien locaties met maximaal 150 asielzoekers. Zulke kleinere azc’s zijn een langgekoesterde wens van gemeenten. Vanwege de hogere kosten was Ollongren daar tot nu toe geen voorstander van. De minister en ook staatssecretaris Broekers-Knol (Vreemdelingenzaken) stellen wel als voorwaarde dat gemeenten de gevraagde 5000 plekken regelen.
Burgemeester Janssen is blij dat het kabinet kleine opvangcentra gaat toestaan. “Als je bedenkt wat het heeft gekost om hier snel een noodopvang op te zetten en andere voorzieningen, en het is nooit vol geweest, dan kunnen kleine opvanglocaties wel eens veel goedkoper zijn.” Bovendien zijn die locaties volgens hem ook veel makkelijker te accepteren voor de samenleving.
Noodopvang in de sporthal in Zeist in 2015 GEMEENTE ZEIST
Vooralsnog is er geen snelle oplossing. Of gemeenten nu wel bereid zijn om die extra opvangplekken te realiseren, is nog niet bekend. Daarvoor is het ook nodig dat de politiek anders communiceert over asielzoekers, meent Sander Schaap.
“De staatssecretaris wekt de indruk dat maar 20 procent van de asielzoekers die nu komen kans maken op een verblijfsvergunning. Maar dat is een vertekend beeld”, zegt Schaap. “De afgelopen jaren zijn vooral de aanvragen beoordeeld van mensen uit veilige landen. Mensen uit conflictgebieden wachten al meer dan een jaar op de beoordeling van hun aanvraag.”
Het ministerie van Justitie en Veiligheid houdt alvast rekening met de daling van het aantal asielzoekers dat naar Nederland komt in 2022. Dat is ook in de begroting verwerkt.
Vluchtelingenwerk is kritisch. Schaap: “De oude wachttijden zijn nog niet weggewerkt en er wordt al een nieuwe bezuinigingsronde aangekondigd. Ik vrees dat dit wederom voor een ophoping gaat zorgen en je straks weer met hetzelfde probleem zit.”
Elsevier 16.09.2020 Asielstaatssecretaris Ankie Broekers-Knol (VVD) heeft extra maatregelen aangekondigd die overlast door kansloze asielzoekers moeten beteugelen. Beter laat dan nooit, meent René van Rijckevorsel, die zich tegelijkertijd afvraagt waarom ze überhaupt tot de procedure worden toegelaten.
Nieuwe asielzoekers uit veilige landen als Marokko en Algerije worden voortaan apart van andere asielzoekers opgevangen, in Westerwolde (Ter Apel) en Cranendonck (Budel). Ze krijgen geen leefgeld, slechts een natje en een droogje, moeten zich dagelijks melden bij het COA en worden bij binnenkomst en vertrek uit het opvangcentrum gecontroleerd.
Binnen vier weken moet hun procedure zijn afgerond. Uitgezonderd zijn kwetsbare asielzoekers, zoals gezinnen met jonge kinderen, lhbti’ers of alleenstaande minderjarigen. Dit jaar kwam tussen de 15 en 22 procent uit een veilig land.
AD 14.09.2020 Meer dan honderd mensen zijn gisteravond bijeen gekomen op het Koekamp in Den Haag om te demonstreren voor een humaner vluchtelingenbeleid. De directe aanleiding is het bijna geheel afgebrande kamp Moria op het Griekse Lesbos, bijna een week geleden.
Volgens de actievoerders doet Nederland te weinig om deze mensen te helpen. Zo valt op hun borden te lezen: ‘Rutte, kom uit je ivoren Toren(tje)’ en ‘Grenzen zijn dodelijk’. Er waren enkele sprekers, waaronder vluchtelingen en de oprichter van Millennial Refugee. Er waren zo’n honderd tot honderdvijftig mensen aanwezig. Ook op het Museumplein in Amsterdam werd gedemonstreerd.
Het Griekse leger bouwde in recordtempo een nieuw tentenkamp nadat het vluchtelingenkamp in vlammen opging REUTERS
NOS 14.09.2020 Vier dagen na de verwoestende brand in migrantenkamp Moria betrekken de eerste 800 mensen het nieuwe tentenkamp. Het tijdelijke kamp werd door het Griekse leger neergezet om onderdak te bieden aan de dakloos geraakte migranten.
In het kamp is nu plek voor 5000 mensen, nog niet genoeg voor de ruim 12.000 mensen die nu op straat in Lesbos leven. Het kamp wordt daarom nog verder uitgebreid.
Veel mensen weigeren intrek te nemen in het nieuwe, tijdelijke tentenkamp. Ze vrezen dat wanneer ze eenmaal in het kamp zitten, ze er niet meer zomaar uit mogen. In Moria waren ze vrij om het kamp te verlaten.
Nieuw tentenkamp op Lesbos, maar onvrede blijft: ‘Niemand wil hier blijven’
Om het verzet te breken, heeft de Griekse minister van Migratie aangekondigd dat mensen geen aanspraak maken op een asielprocedure als ze niet naar het nieuw opgezette kamp gaan. Daar hadden de migranten in het oude kamp Moria ook weinig uitzicht op.
Spanningen
“Er zullen alleen asielprocedures worden afgehandeld voor degenen die in het kamp zijn”, zei de Griekse minister Mitarakis op de Griekse radio. De mensen die zich nu verzetten zijn volgens de minister dezelfde groep die de branden heeft aangestoken.
Sinds de branden in het kamp Moria slapen duizenden mensen al nachtenlang buiten, in portieken of langs de weg. Mensenrechtenorganisaties waarschuwen voor oplopende spanningen tussen de vluchtelingen, lokale bewoners en de politie.
Afgelopen week gebeurde dit al, toen bewoners van Lesbos met vrachtwagens de weg blokkeerden; Lokale bewoners Lesbos blokkeren weg naar kamp Moria.
Den HaagFM 14.09.2020 Een aantal studenten boden maandagochtend op het Binnenhof brieven aan met ‘ferry tickets’ voor de vluchtelingen in het afgebrande kamp Moria op het Griekse eiland Lesbos. Het gaat om 200 symbolische boottickets van Lesbos naar het vaste land. Op elk ticket staat een naam van iemand die zijn of haar onderdak heeft verloren.
Met de actie zamelen de jongeren geld in voor Stichting Bootvluchteling én ze willen laten zien dat er in de samenleving mensen zijn die willen dat er meer vluchtelingen worden opgenomen, legt studente Ronja Baatz uit. “We hopen dat een brief met de tickets uiteindelijk in het Torentje bij minister-president Mark Rutte terechtkomt”, zegt ze in Haagse Ochtendradio op Den Haag FM.
De studenten hebben de brieven en tickets al aan enkele politici kunnen overhandigen, onder meer aan twee Kamerleden. In totaal hebben de studenten ruim 3.000 euro opgehaald voor Stichting Bootvluchteling, het doel is om 6.000 euro in te zamelen.
NOS 14.09.2020 Kleine groepjes asielzoekers uit zogenoemde ‘veilige landen’ zorgen voor te veel overlast en leggen een te grote druk op het systeem. Al jaren klagen gemeenten met asielzoekerscentra (azc) daarover bij het Rijk. Nu heeft staatssecretaris Ankie Broekers-Knol van Justitie en Veiligheid extra maatregelen aangekondigd.
Nieuwe asielzoekers uit bijvoorbeeld Marokko en Algerije worden apart van andere asielzoekers opgevangen, op twee locaties in Nederland. En die opvang wordt een stuk soberder. De gemeenten waar de asielzoekers opgevangen zullen worden, Westerwolde en Cranendonck, reageren verheugd. Betrokkenen die asielzoekers bijstaan, zijn uiterst kritisch.
Leefgeld
Normaal gesproken krijgen asielzoekers leefgeld, voor eten en andere persoonlijke uitgaven. Binnen de nieuwe regeling krijgen mensen uit veilige landen dat niet meer. In de opvang worden er maaltijden en toiletartikelen voor ze geregeld. Ook moeten ze zich dagelijks melden bij het COA en worden ze bij binnenkomst en vertrek uit het azc gecontroleerd.
Binnen vier weken moet hun asielprocedure zijn afgerond. Uitgezonderd van het nieuwe beleid zijn kwetsbare asielzoekers, zoals gezinnen met jonge kinderen, lhbti’ers of alleenstaande minderjarigen.
Wat is een veilig land?
De Nederlandse regering beschouwt een land als veilig als er “over het algemeen geen sprake is van vervolging vanwege bijvoorbeeld ras of geloof, foltering, of een onmenselijke behandeling”.
Er wordt gewerkt aan een gezamenlijke EU-lijst, maar die is er nog steeds niet. Daarom kunnen verschillende EU-staten verschillende landen wel als onveilig beschouwen, terwijl Nederland ze als veilig ziet. Van alle EU-landen heeft Nederland de langste lijst veilige landen. Op dit moment zijn dat zo’n 60 landen, inclusief EU-lidstaten. De lijst met landen is aan verandering onderhevig.
Dit jaar kwam maandelijks tussen de 15 en 22 procent de asielzoekers die voor het eerst een aanvraag deden uit een veilig land, blijkt uit rapportages van de IND.
Volgens burgemeester Jaap Velema van Westerwolde, waar het azc in Ter Apel onder valt, zal dat helpen Nederland minder aantrekkelijk te maken voor asielzoekers met weinig kans op een verblijfsvergunning: “Voor het eerst gebeurt er nu iets aan de voorkant van de asielprocedure. De overlastgevende mensen uit veilige landen komen hierheen voor het leefgeld en een dak boven hun hoofd, maar dat is bedoeld voor de asielzoekers die het echt nodig hebben.”
Asieladvocaat Flip Schüller heeft z’n twijfels bij het plan: “Degenen die overlast veroorzaken blijven toch wel komen. Dan zitten ze even in een opvangcentrum, daarna gaan ze de illegaliteit in en vervolgens trekken ze door naar Frankrijk of België. Ik begrijp heel goed dat er maatregelen genomen moeten worden tegen overlastgevende asielzoekers uit veilige landen. Maar dat zouden ordemaatregelen moeten zijn voor mensen die in de fout gaan.”
Vakbondsleider uit Mongolië
De overlast wordt voornamelijk veroorzaakt door groepjes jonge mannen uit Marokko en Algerije. Ze maken zich schuldig aan winkeldiefstal, inbraak, agressie en intimidatie, maar soms ook aan ernstigere misdrijven. Volgens Jaap Velema zorgt dat ervoor dat het draagvlak voor asielzoekers die wél een verblijfsvergunning verdienen, afneemt: “Onze leefgemeenschap is te klein om met die overlast om te gaan. Wil je op termijn het probleem oplossen, dan moet je het aanpakken bij de bron.”
Ondanks dat een land door de Nederlandse overheid als veilig wordt beschouwd, betekent het niet per se dat iemands persoonlijke situatie niet toch recht geeft op asiel. “Neem een vakbondsleider uit Mongolië die protesteert tegen mijnbouw of een christen uit een islamitisch land”, zegt Schüller. “Sommigen van hen zijn zwaar getraumatiseerd. Mijn zorg is dat die mensen straks op dezelfde stapel terechtkomen als het groepje schoffies uit Marokko, dat inderdaad voor overlast zorgt.”
Dat is Vluchtelingenwerk Nederland met Schüller eens. In een schriftelijke reactie zegt de hulporganisatie: “Een grote groep mensen wordt nu op basis van nationaliteit apart gezet, terwijl daar ook mensen tussen zitten, zoals politieke activisten, die wél recht op asiel hebben in Nederland.”
“Dit voorstel illustreert vooral de onmacht van staatssecretaris Broekers-Knol”, aldus Vluchtelingwerk Nederland.
De oplossing ligt volgens hen niet per se aan de voorkant van de asielprocedure, maar aan de achterkant: “Dit voorstel illustreert vooral de onmacht van staatssecretaris Broekers-Knol om het daadwerkelijke probleem aan te pakken. Namelijk: de lange wachttijden voor de asielprocedure wegwerken en goede afspraken over terugkeer maken met veilige landen van herkomst.”
Dat denkt Schüller ook: “Het zou pas echt effectief zijn als asielzoekers zonder kans op verblijfsvergunning weten dat het geen zin heeft om hier naartoe te komen. Zolang lidstaten in EU-verband niet in staat zijn gezamenlijk een effectief terugkeerbeleid te realiseren, blijft het dweilen met de kraan open.”
RTL 14.09.2020 Nieuwe asielzoekers die uit veilige landen komen en daardoor amper kans maken op een verblijfsvergunning, gaan vanaf nu naar een aparte en versoberde opvang. Ook krijgen zij geen leefgeld meer.
Bij de aparte en versoberde opvang worden ook asielzoekers ondergebracht die in Nederland geen status krijgen omdat ze al een asielvergunning kregen in een ander EU-land. Ook wordt de asielaanvraag van deze groepen versneld afgehandeld.
Druk verminderen
Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) schrijft aan de Tweede Kamer dat ze met deze maatregelen de druk die deze groep op de hele asielketen legt, wil verminderen.
Daarnaast zullen het sobere regime en de versnelde afhandeling ertoe leiden dat mensen uit veilige landen als Marokko en Algerije minder vaak een kans in Nederland zullen wagen, denkt Broekers. Ook moet het de overlast en incidenten tegengaan die deze asielzoekers relatief vaak veroorzaken in en bij de gewone opvanglocaties.
De kansloze asielzoekers gaan – gefaseerd – naar afgezonderde delen binnen de huidige asielzoekerscentra in Ter Apel en in Budel-Cranendonck. De Immigratie- en Naturalisatiedienst IND zal de aanvragen zo snel mogelijk afhandelen, het streven is binnen een maand. De asielzoekers krijgen ook een betere begeleiding, zodat het hele proces sneller kan verlopen.
Geen leefgeld
Het sobere regime houdt in dat de asielzoekers zich dagelijks moeten melden bij het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en worden gecontroleerd als zij van het terrein weggaan en terugkomen. Ook krijgen ze geen leefgeld, maar krijgen ze goederen zoals maaltijden en basisspullen op de locatie.
Voor echte overlastgevers geldt al een strengere aanpak in verschillende opvangcentra. In Hoogeveen is een speciaal asielcentrum voor mensen die de boel ernstig verstoren of crimineel gedrag vertonen. Zij mogen niet van het terrein af.
Kansarme groepen
Kwetsbare asielzoekers die ook onder de kansarme groep vallen, zoals gezinnen met kinderen tot 16 jaar, alleenstaande vrouwen, homoseksuelen of anderen uit de LHBTI-groep, komen niet in deze twee nieuwe voorzieningen terecht. Zij gaan naar reguliere opvangcentra, maar ze vallen wel onder het sobere regime, met uitzondering van alleenstaande kinderen.
De kansarme asielzoekers die nu al in procedure zitten in de gewone centra, blijven daar zolang hun procedure loopt.
NOS 14.09.2020 Asielzoekers uit zogeheten veilige landen, die weinig kans maken op een verblijfsvergunning, worden vanaf deze week na hun aankomst in Nederland apart van andere asielzoekers opgevangen op twee locaties: Ter Apel en Budel-Cranendonck. De opvang wordt ook versoberd, schrijft staatssecretaris Broekers-Knol aan de Tweede Kamer. Zo krijgen ze geen leefgeld en moeten ze zich dagelijks melden bij het COA.
Op dit moment worden ‘veiligelanders’ opgevangen op locaties verspreid door het land. Ze veroorzaken veel overlast en verhogen de druk op het asielsysteem. Broekers-Knol wil het voor deze groep zo veel mogelijk ontmoedigen om naar Nederland te komen. Ook mensen die al een asielvergunning in een ander EU-land hebben, gaan onder het sobere regime vallen.
Het is de bedoeling dat de asielaanvragen van deze groep mensen binnen vier weken worden afgehandeld. Zolang ze in de opvang zitten krijgen ze niet, zoals andere asielzoekers, een vergoeding voor eten en persoonlijke uitgaven. Die kan maximaal 59 euro per week bedragen. In plaats daarvan krijgen de asielzoekers met weinig kans op een vergunning maaltijden en toiletartikelen in natura.
Veel uit Marokko en Algerije
Ook worden ze telkens gecontroleerd als ze het asielzoekerscentrum verlaten of weer terugkeren. De regels gelden niet voor asielzoekers in een kwetsbare positie, zoals gezinnen met jonge kinderen, alleenstaande minderjarige vreemdelingen en lhbti’ers. Zij worden in de reguliere azc’s opgevangen.
Vorig jaar zaten er in de Nederlandse centra zo’n 1760 asielzoekers uit veilige landen, de meeste uit Marokko en Algerije. Ze vormden een kleine 7 procent van het totale aantal asielzoekers.
Ze veroorzaken veel overlast, zoals inbraken en diefstallen, maar zijn ook vaker verdacht van ernstige misdrijven. Verschillende burgemeesters met een azc in hun gemeente riepen eerder op tot maatregelen.
AD 14.09.2020 Nieuwe asielzoekers die uit veilige landen komen en daardoor amper kans maken op een verblijfsvergunning, gaan vanaf nu naar een aparte en versoberde opvang. Daar worden ook de asielzoekers ondergebracht die in Nederland geen status krijgen omdat ze al een asielvergunning kregen in een ander EU-land. Ook wordt de asielaanvraag van deze groepen versneld afgehandeld.
Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (Asiel) schrijft aan de Tweede Kamer dat ze met deze maatregelen de druk die deze groep op de hele asielketen legt, wil verminderen. Daarnaast zullen het sobere regime en de versnelde afhandeling ertoe leiden dat mensen uit veilige landen als Marokko en Algerije minder vaak een kans in Nederland zullen wagen, denkt Broekers. Ook moet het de overlast en incidenten tegengaan die deze asielzoekers relatief vaak veroorzaken in en bij de gewone opvanglocaties.
De kansloze asielzoekers gaan – gefaseerd – naar afgezonderde delen binnen de huidige asielzoekerscentra in Ter Apel en in Budel-Cranendonck. De Immigratie- en Naturalisatiedienst IND zal de aanvragen zo snel mogelijk afhandelen, het streven is binnen een maand. De asielzoekers krijgen ook een betere begeleiding, zodat het hele proces sneller kan verlopen.
Het sobere regime houdt in dat de asielzoekers zich dagelijks moeten melden bij het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en worden gecontroleerd als zij van het terrein weggaan en terugkomen. Ook krijgen ze geen leefgeld, maar krijgen ze goederen zoals maaltijden en basisspullen op de locatie.
Overlastgevers
Voor echte overlastgevers geldt al een strengere aanpak in verschillende opvangcentra. In Hoogeveen is een speciaal asielcentrum voor lieden die de boel ernstig verstoren of crimineel gedrag vertonen. Zij mogen niet van het terrein af.
Kwetsbare asielzoekers die ook onder de kansarme groep vallen, zoals gezinnen met kinderen, alleenstaande vrouwen, homoseksuelen of anderen uit de LHBTI-groep, komen niet in deze twee nieuwe voorzieningen terecht. Zij gaan naar reguliere opvangcentra maar ze vallen wel onder het sobere regime, alleenstaande kinderen uitgezonderd.
De kansarme asielzoekers die nu al in procedure zitten in de gewone centra, blijven daar zolang hun procedure loopt.
RO 14.09.2020 Nieuwe asielzoekers die nauwelijks kans maken op een Nederlandse asielvergunning worden voortaan geclusterd ondergebracht in een aparte, sobere opvang. Dat schrijft staatssecretaris Broekers-Knol vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.
Deze nieuwe manier van opvangen is bestemd voor nieuwe asielzoekers uit veilige landen van herkomst en voor hen die al een asielvergunning hebben in een ander EU-land.
Zij moeten zich voortaan dagelijks melden bij het COA en worden gecontroleerd bij het naar binnen- en buitengaan. Ook krijgt deze groep asielzoekers gedurende de gehele periode in de opvang geen leefgeld meer, maar goederen in natura zoals maaltijden en toiletartikelen.
Druk verlichten
Vreemdelingen uit veilige landen van herkomst en vreemdelingen met een asielvergunning in een ander EU-land maken nauwelijks kans op een asielvergunning in Nederland. Wel belasten zij het opvang- en asielsysteem.
Voor de groep veilige landers geldt dat zij veelal niet in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning en relatief vaak voorkomen in de groep overlastgevers. Om de druk op het opvang- en asielsysteem te verlichten worden kansloze asielaanvragen daarom zo snel mogelijk afgehandeld door de IND – in de regel binnen vier weken.
Clustering
Op dit moment worden asielzoekers met een kansarme aanvraag opgevangen in asielzoekerscentra verspreid over heel Nederland. Vanaf nu gaat dat – met een zorgvuldige opbouw – gebeuren in een afgezonderd deel op de bestaande centra in Ter Apel en Budel-Cranendonck.
Door deze asielzoekers geclusterd op te vangen, is deze groep beter beschikbaar voor begeleiding in het asiel- en opvolgende vertrekproces waardoor de asielprocedure sneller verloopt.
Er is sneller duidelijkheid over hun toekomst en zij kunnen Nederland sneller verlaten bij een afwijzing van de asielaanvraag. De versobering en clustering moet daarnaast leiden tot een afname van de aantrekkingskracht van Nederland en een betere beheersbaarheid van deze groep in de opvanglocatie.
Kwetsbare groepen
Asielzoekers in een extra kwetsbare positie, zoals alleenstaande minderjarige vreemdelingen, gezinnen met minderjarige kinderen tot 16 jaar, alleenstaande vrouwen en LHBTI+ (als dat bij ketenparners bekend is) zullen niet in de nieuwe voorziening worden opgevangen.
Zij gaan naar een reguliere locatie, maar vallen wel onder hetzelfde versoberde verstrekkingenniveau. Alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv) zijn uitgezonderd van het versoberde regime. Veilige landers die momenteel in andere asielzoekerscentra verblijven, wachten daar de voortgang op hun procedure af.
Elsevier 10.09.2020 Woensdag woedde er opnieuw brand in opvangkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos. Het overvolle kamp brandde dinsdag al nagenoeg tot de grond toe af. Volgens de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis is het vuur door migranten aangestoken. Meer dan de helft van de bewoners is dakloos geraakt.
Update 10-09-2020 17:00
Na overleg hebben coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie besloten dat er 100 vluchtelingen uit kamp Moria in Nederland worden opgenomen. Het gaat om vijftig kinderen en vijftig kwetsbare mensen.
Staatssecretaris van Asielzaken Ankie Broekers-Knol (VVD) zei woensdag nog dat Nederland geen vluchtelingen uit het afgebrande kamp zou opnemen.
De brand op dinsdag werd aangestoken door migranten die ontevreden waren met de genomen coronamaatregelen in het kamp. Vijfendertig bewoners van het kamp testten positief op het virus. Door de brand raakten, volgens persbureau AP News, 3.500 van de 12.500 bewoners van het vluchtelingenkamp rond het stadje Moria dakloos.
Volgens hulporganisaties was de situatie in Moria al langer onhoudbaar. Er zou in het kamp slechts ruimte zijn voor zo’n 3.000 migranten, vier keer minder dan het aantal bewoners voor de brand.
Moria is ‘Europees probleem’, zegt Griekse premier
Donderdag meldde het Griekse ministerie van Migratie dat de tweede brand de laatste onderkomens in het kamp vrijwel zeker heeft vernietigd. Persbureau Reuters schrijft dat ruim 8.000 migranten dakloos zijn. De migranten die de branden hebben aangestoken, wil de Griekse politie deporteren. Het blussen van de brand werd dinsdag door migranten gehinderd doordat zij de brandweer bekogelden met stenen.
De Griekse premier Mitsotakis zei in een televisietoespraak dat de situatie in Moria zowel een gezondheidsgevaar is als een veiligheidsprobleem. Ook noemde hij de migratiestroom een ‘Europees probleem’. De Europese Commissie schoot woensdag te hulp door de kosten van de evacuatie van 400 kinderen voor haar rekening te nemen. De kinderen zijn naar het Griekse vasteland gebracht, omdat ze zonder ouders in het kamp zaten.
12.000 migranten kwamen in 2020 aan in Griekenland
De situatie in Moria zet de Europese Unie voor het blok. Ondanks de miljarden die de EU aan Turkije betaalt om de grenzen dicht te houden, hield de migrantenstroom naar Europa nooit helemaal op. In 2020 kwamen bijna 12.000 nieuwe migranten naar Griekenland, blijkt uit cijfers van de UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties. Het land worstelt met de opvang en asielprocedure. Andere Europese landen willen de migranten niet onderling herverdelen.
Problematisch is het scheiden van economische migranten en oorlogsvluchtelingen. Van de migranten die dit jaar naar Griekenland kwamen, is 39,6 procent afkomstig uit Afghanistan, 24,6 procent uit Syrië en 8,6 procent uit de Democratische Republiek Congo. Vier procent komt uit de Palestijnse gebieden.
Diverse Nederlandse politici roepen op om migranten uit het uitgebrande kamp in Nederland op te vangen. GroenLinks-leider Jesse Klaver deed woensdag een oproep aan het kabinet om 500 kinderen van het eiland Lesbos naar Nederland te halen en hulp te sturen voor de duizenden migranten daar. Volgens Klaver heeft Nederland de situatie op Lesbos te lang genegeerd.
D66-europarlementariër Sophie in ’t Veld verweet lidstaten onwil om goede opvang voor vluchtelingen te creëren. In een video op Twitter noemde In ’t Veld de situatie in Moria ‘totaal vermijdbaar’ en is het ‘de uitkomst van bewuste politieke beleidskeuzes’.
We kunnen morgen goed EU-beleid voor vluchtelingen en migratie hebben. De lidstaten kunnen ‘gewoon’ met een democratische meerderheid besluiten dat we dit goed gaan regelen. Dat weigeren ze en de ramp in #Moria is voor hun rekening.
We kunnen morgen goed EU-beleid voor vluchtelingen en migratie hebben. De lidstaten kunnen ‘gewoon’ met een democratische meerderheid besluiten dat we dit goed gaan regelen. Dat weigeren ze en de ramp in #Moria is voor hun rekening. pic.twitter.com/4HPoPb1CIO
Voor de oproep van Jesse Klaver lijkt geen meerderheid te zijn in de Tweede Kamer. De Kamer stemde afgelopen juli nog tegen een motie die het kabinet opriep om 500 kinderen op te vangen.
Het kabinet maakte woensdag bekend 1 miljoen euro vrij te maken voor noodopvang op Lesbos na de branden in Moria. Volgens Sigrid Kaag (D66), minister van Ontwikkelingssamenwerking, is het geld bedoeld voor opvang, onderdak, voedsel en medische hulp voor de asielzoekers.
RO 10.09.2020 Het Nederlandse kabinet staat open voor een Grieks verzoek om na de verschrikkelijke gebeurtenissen in het Griekse opvangkamp Moria, een aantal minderjarigen en gezinnen over te nemen. Het gaat om 50 minderjarige alleenstaande vreemdelingen en 50 mensen in gezinsverband met minderjarige kinderen, die zijn getroffen door de branden op Lesbos. Dat schrijft staatssecretaris Broekers-Knol donderdag in een brief aan de Tweede Kamer.
Volgens Broekers-Knol is er een hartverscheurende situatie ontstaan door de branden in het opvangkamp.
‘Iedereen die dit ziet, vindt dit vreselijk’, stelt zij. ‘En in deze uitzonderlijke situatie, zijn volgens het kabinet – en ook mijzelf – uitzonderlijke stappen nodig.’
Er is ruimte voor de opvang van deze groep mensen, omdat er minder mensen via herplaatsing naar Nederland komen door de gevolgen van het coronavirus.
De inzet komt bovenop de 1 miljoen euro noodhulp die door minister Kaag beschikbaar is gesteld, en de structurele hulp bij de opvang van minderjarigen op het Griekse vasteland en het verbeteren van het voogdijsysteem. Eind van deze maand gaat naar verwachting het eerste door Nederland gefinancierde opvanghuis voor alleenstaande minderjarigen open op het Griekse vasteland.
Lesbos
De staatssecretaris schrijft verder in de brief dat de Griekse autoriteiten hard werken om de situatie op Lesbos onder controle te krijgen. Er wordt momenteel ingezet op noodopvang in de vorm van tenten, schepen en militaire kazernes. Ook proberen de Grieken samen met hulporganisaties te voorzien in eerste levensbehoeftes, zoals voedsel, water en sanitair.
Broekers-Knol heeft haar Griekse collega Koumoutsakos woensdag laten weten dat het kabinet paraat staat als er behoefte is aan praktische ondersteuning. De Grieken brengen momenteel in kaart wat er nodig is, en kunnen die vraag dan bij de Europese Commissie neerleggen. Ook benadrukt de staatssecretaris in haar brief dat de komende tijd structurele verbeteringen doorgevoerd moeten worden in Griekenland.
RO 09.09.2020 Minister Kaag (Ontwikkelingssamenwerking) stelt 1 miljoen euro beschikbaar voor noodhulp aan Griekenland. Het geld is bedoeld om er vluchtelingen en migranten te kunnen opvangen en hen onderdak en basisbehoeften als voedsel, medische hulp en psychosociale steun te bieden.
De minister heeft dat woensdag besloten naar aanleiding van de branden in opvangkamp Moria op Lesbos. Waar de humanitaire bijdrage precies wordt ingezet, wordt in overleg met de Griekse autoriteiten en op basis van informatie van hulporganisaties bepaald. Kaag: ‘We zijn solidair met de vluchtelingen en migranten en met de Grieken. Het is vreselijk dat zovelen in het opvangkamp, waar de omstandigheden al zo dramatisch waren, zijn getroffen door de branden. Onze prioriteit is nu om menswaardige opvang te bieden.’
RO 09.09.2020 Verschrikkelijk nieuws uit opvangkamp Moria op Lesbos. Daar hebben vannacht meerdere branden gewoed, waardoor duizenden mensen moesten vluchten en nu nog meer ontheemd zijn.
De Griekse autoriteiten werken nu met man en macht om deze chaotische situatie onder controle te krijgen en te bezien wat zij nodig hebben, ook met het oog op de recente coronabesmettingen op Lesbos. Ik heb mijn Griekse collega Koumoutsakos, mede namens mijn collega Kaag die over humanitaire noodhulp gaat, laten weten dat het Nederlandse kabinet paraat staat om Griekenland verder te ondersteunen. Ook via de EU zal Nederland indien gewenst bijdragen.
Mijn Griekse collega zou donderdag en vrijdag in Nederland zijn om te spreken over de Grieks-Nederlandse samenwerking voor de opvang van minderjarigen op het vaste land van Griekenland en het verbeteren van het Griekse voogdijsysteem. Uiteraard is nu zijn volledige aandacht voor deze gebeurtenissen vereist en zal hij dus niet afreizen naar ons land. Ondertussen gaat onze inzet onverminderd door om eind september de eerste opvanglocatie voor minderjarige vreemdelingen van de eilanden te openen. Twee andere opvanglocaties voor deze kwetsbare groep zullen zo spoedig mogelijk volgen.
In de Qatarese hoofdstad Doha zijn zaterdagochtend 12.09.2020 de vredesbesprekingen tussen Taliban en Afghaanse regering eindelijk begonnen. Beide partijen zeggen een einde te willen maken aan bijna twintig jaar oorlog in Afghanistan die tot onrust en tot de dood leidden van tienduizenden Afghanen.
De onderhandelingen werden maandenlang uitgesteld na een geschil over de vrijlating van gevangenen van beide kanten. Medio augustus werd een laatste akkoord gesloten over de vrijlating van zo’n vijfduizend Talibanstrijders.
Mede daardoor vindt de start van de besprekingen plaats op een bijzonder moment: vrijwel exact negentien jaar nadat een terroristische aanslag op de WTC-torens in New York leidde tot ingrijpen van de VS in Afghanistan.
Eerder dit jaar begroeven de Verenigde Staten en de Taliban al de strijdbijl met een historisch vredesakkoord, wat tegelijkertijd een einde maakte aan de langste oorlog in de historie van de VS. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, is ook bij de nieuwe besprekingen aanwezig.
‘Afghanistan moet onafhankelijk zijn, met een islamitische systeem’
De Verenigde Staten hebben als eis gesteld aan de onderhandelingen dat de Taliban voortaan Afghanistan ‘bewaakt’ en het land niet meer gebruikt zal worden als uitvalsbasis voor terreurgroepen. De hoofdonderhandelaar van de Taliban ging daar in zijn openingsstatement nog niet op in. “Afghanistan moet een onafhankelijke staat worden, met een islamitisch systeem”, sprak hij.
Momenteel zijn er nog enkele duizenden Amerikaanse troepen in het land gestationeerd, die stapsgewijs worden overgeplaatst naar de Verenigde Staten. Medio 2021 moeten de Verenigde Staten de overplaatsing hebben afgerond.
Een afgevaardigde van de Afghaanse regering gaf aan uit te kijken naar de aankomende onderhandelingen. Daarbij is volgens de regering continu internationale hulp nodig, maar moeten beide partijen de ruimte krijgen om ‘respectvol’ met elkaar te botsen op bepaalde vlakken.
Ook ging de vertegenwoordiger in op de begeerde staakt-het-vuren. “Het huidige geweld tegen de Afghaanse bevolking kent geen winnaar. In alle regio’s moeten wapens worden neergelegd.”
Leden van de delegatie van Taliban bij de openingsceremonie van de onderhandelingen AFP
De minister van Buitenlandse Zaken van Qatar zei bij de openingsceremonie, die ook werd bijgewoond door zijn Amerikaanse ambtgenoot Pompeo, te hopen op een uitkomst zonder winnaars of verliezers. “De partijen moeten boven elke vorm van verdeeldheid uitstijgen”, aldus minister Thani.
Pompeo riep de partijen op om geweld en corruptie in te ruilen voor vrede en voorspoed. “Jullie onderhandelen niet alleen voor deze generatie Afghanen, maar ook voor toekomstige generaties”, zei hij. Het is volgens hem aan de Afghanen zelf voor welk politiek systeem er straks gekozen zal worden.
Moeizame onderhandelingen verwacht
Het hoofd van de onderhandelingsdelegatie van de Afghaanse regering zei vooraf dat de partijen het niet over alles eens hoeven te worden, maar dat het wel belangrijk is dat er een akkoord “in ieders belang” uitrolt.
De Taliban verwachten moeizame onderhandelingen waarin geduld belangrijk zal zijn, maar die uiteindelijk moeten leiden tot een “vredig en stabiel” Afghanistan.
Afgevaardigden van de Taliban en Afghaanse regering spreken hun wens uit om een duurzame vrede te bereiken.
Vredesonderhandelingen Taliban en Afghaanse regering begonnen
De vredesgesprekken zijn historisch; de partijen zaten nog nooit eerder met elkaar om de tafel. De VS zijn verantwoordelijk voor het raamwerk van de onderhandelingen door . met de Taliban uit februari, waarin onder meer werd afgesproken 5000 gevangenen vrij te laten.
Vóór dat akkoord weigerden de Taliban met de regering om de tafel te gaan. “De Taliban zien de Afghaanse regering als een marionet van de Amerikanen, dus ze wilden alleen praten met de VS”, zegt correspondent Aletta André in het NOS Radio 1 Journaal.
Akkoord vrijlating Talibanstrijders
Duizenden Afghaanse volksvertegenwoordigers hebben vandaag besloten dat de laatste 400 zwaar gestrafte Talibanstrijders vrijgelaten mogen worden. Het besluit is een belangrijke stap om het vredesoverleg tussen de Taliban en een vertegenwoordiging van de Afghaanse maatschappij door te laten gaan.
De vrijlating is onderdeel van een deal die de Taliban en de Verenigde Staten in februari sloten over het terugtrekken van Amerikaanse troepen uit Afghanistan. Een van de eisen die de Taliban toen op tafel legde, was de vervroegde vrijlating van in totaal 5000 Taliban-gevangenen uit de gevangenissen.
De Afghaanse regering heeft zondag een belangrijke horde genomen richting vredesonderhandelingen met de Taliban. President Ashraf Ghani heeft getekend voor de vrijlating van vierhonderd strijders van de terreurbeweging.
Daarmee zijn sinds begin dit jaar vijfduizend strijders vrij. De beweging wilde pas praten zodra dat aantal was behaald. „De Taliban moeten nu laten zien niet bang te zijn zich te committeren aan een wapenstilstand”, tweet de woordvoerder van Ghani.
De gesprekken beginnen zodra de laatste strijder de gevangenis heeft verlaten, zegt Karzai tegen lokale media. In de slotresolutie van de Loya Jirga formuleerde de Afghaanse regering vast een aantal wensen. De wapens dienen per ommegaande te worden neergelegd en buitenlandse strijders moeten worden overgedragen aan hun land van herkomst.
Wapenstilstand taliban
IS heeft een aanval op een Afghaanse gevangenis opgeëist. Zeker 29 personen zijn om het leven gekomen in de gevangenis bij Jalalabad, in het oosten van het land.
De aanvalgebeurde op de derde en laatste dag van een wapenstilstand tussen de taliban – een ‘concurrent’ van IS – en de Afghaanse overheid. De partijen hadden afgesproken drie dagen niet met elkaar te vechten vanwege het islamitische Offerfeest. Honderden taliban-gevangenen werden vrijgelaten. Ook hadden de Afghaanse diensten net aangekondigd dat Assadullah Orakzai, een topman van IS, gedood was.
Politieke toekomst Afghanistan
De aanslagen op 11 september 2001 in de VS, gisteren negentien jaar geleden, waren de start van het conflict in Afghanistan. Inmiddels is het de langstlopende oorlog in de Amerikaanse militaire geschiedenis.
Volgens correspondent André is er met name onder president Trump vaart gezet achter het vredesproces. “Het voornaamste doel is de gesprekken af te ronden voor de presidentsverkiezingen, zodat de troepen definitief teruggetrokken kunnen worden”, aldus André. Daarmee kan Trump een verkiezingsbelofte inlossen.
In de overeenkomst met de VS is afgesproken dat de partijen het in Doha onder meer eens moeten worden over een permanent staakt-het-vuren. Of dat gaat lukken, is volgens André de vraag. “Het zal ook over de politieke toekomst van Afghanistan gaan”, zegt ze.
“Hoe gaat het land bijvoorbeeld bestuurd worden? Wat blijft er over van de grondwet en van de democratische instituten en systemen die na 2001 tot stand zijn gekomen in samenwerking met de VS? En hoe gaan de huidige gekozen machthebbers de macht delen met de huidige leden van de Taliban”, zo somt ze een aantal twistpunten op.
Wie zijn de Taliban eigenlijk en wat willen ze?
André verwacht dat het 21-koppige onderhandelingsteam van de Afghaanse regering zo min mogelijk aan de huidige situatie zal willen veranderen. Daarnaast is het de vraag in hoeverre het eveneens 21 mensen tellende Taliban-team bereid is tot compromissen.
“In hun oorspronkelijke standpunten willen ze terug naar het extreem strenge islamitische emiraat waar ze in de jaren 90 over heersten”, legt André uit. “In de gebieden waar ze nu aan de macht zijn, zie je ook dat het best streng is. Hoewel meisjes wel naar school gaan, kunnen vrouwen niet echt meedoen in het openbare leven.”
“Verder hebben leiders en woordvoerders van de Taliban de afgelopen jaren meermaals gezegd de grondwet te willen herschrijven en dat de Afghaanse democratie in de huidige vorm een westers importproduct is waar ze niet achter staan. Dus er ligt nog heel veel op tafel.”
Terugtrekking Amerikaanse troep uit Afganistan
De onaangekondigde terugtrekking van amerikaanse troepen in Irak en Afghanistan heeft minister van Defensie Ank Bijleveld ’onaangenaam verrast’. Voor medio januari 2021 willen de Verenigde Staten zo’n 3.000 militairen uit die landen naar huis halen, en dat heeft mogelijk ’zeer verstrekkende gevolgen’ voor Nederlandse militairen in Afghanistan, aldus de minister.
Dinsdagavond 17.11.2020 besloot de regering van de Amerikaanse president Donald Trump om de troepenmacht in Afghanistan te halveren en 500 van de 3000 militairen in Irak terug te halen. Het ministerie van Bijleveld is volgens haar ’kort van tevoren’ op de hoogte gebracht.
Nederland is tot zeker eind 2021 in Afghanistan aanwezig in het kader van de NAVO-missie Resolute Support en werkt daar nauw samen met Duitsland. Ook in Irak is ons land aanwezig met zo’n 100 man, die afhankelijk zijn van ondersteuning door de Amerikanen. De gevolgen van de Amerikaanse terugtrekking worden volgens Bijleveld nu in kaart gebracht.
De Verenigde Staten halen nog voor het einde van Trumps presidentschap een groot aantal troepen terug uit Afghanistan en Irak. In Afghanistan wordt het aantal militairen teruggebracht van 4500 naar 2.500, in Irak van 3000 naar 2500. De NAVO, bondgenoten en ook Republikeinse leiders vrezen dat het de Afghaanse regering verder verzwakt en de Taliban in de kaart speelt.
Minister van Defensie Christopher Miller, die er pas een week zit na het ontslag van minister Esper, maakte het nieuws gisteravond bekend. Miller zei dat de VS altijd klaarstaat om in te grijpen als de situatie daarom vraagt. Nationaal veiligheidsadviseur Robert O’Brien benadrukte kort daarna dat Trump altijd heeft beloofd de troepen terug te halen en dat het besluit niet als een verrassing kan komen.
De Amerikaanse president Trump komt binnenkort met zijn bevel om Amerikaanse troepen uit Afghanistan terug te trekken. Het aantal militairen moet voor midden januari zijn teruggebracht van ongeveer 4500 naar 2500, melden Amerikaanse Media. Volgens hen treffen de strijdkrachten al voorbereidingen.
MSN 22.12.2020 Bij een aanslag in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn vier artsen en een voorbijganger om het leven gekomen. De artsen werkten in een Afghaanse gevangenis waarin honderden leden van de Taliban gevangen zitten.
In de stad is de afgelopen maanden een geweldsgolf gaande, ondanks vredesoverleg tussen de Taliban en de regering. De aanvallen zijn steeds vaker gericht op prominente personen, waaronder journalisten, politici en mensenrechtenactivisten.
De magnetische bom zat vast aan de auto van de artsen. De bom explodeerde terwijl het voertuig op weg was naar de gevangenis. Er raakten ook twee personen gewond.
De radicaal-islamitische opstandelingen onderhandelen momenteel met de Afghaanse regering over vrede, maar dat overleg in Qatar heeft geen einde gemaakt aan het geweld in Afghanistan. Daar worden ook regelmatig aangeslagen gepleegd door terreurorganisatie Islamitische Staat.
Telegraaf 20.12.2020 Zeker acht mensen zijn om het leven gekomen door de ontploffing van een autobom in de Afghaanse hoofdstad Kabul zondagmorgen. Minstens 15 anderen raakten gewond, zo meldde het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken.
MSN 12.12.2020 De Afghaanse hoofdstad Kabul is zaterdag weer onder vuur genomen met raketten. De autoriteiten zeggen dat zeven projectielen neerkwamen in woonwijken en drie in de buurt van de luchthaven. Zeker een persoon kwam om het leven.
Het gaat om de tweede grote raketbeschieting in minder dan een maand tijd. Die valt samen met het vredesoverleg tussen de Afghaanse regering en de Taliban, die ontkennen iets te maken te hebben met de aanval.
Bij de vorige raketaanval, op 21 november 2021, vielen acht doden en tientallen gewonden. Toen eisten de extremisten van Islamitische Staat de verantwoordelijkheid op. Die terreurorganisatie pleegt vaker bloedige aanslagen op burgerdoelen in het door conflict verscheurde land.
De Verenigde Staten hebben duizenden manschappen gelegerd in Afghanistan. President Donald Trump maakte vorige maand na de door hem verloren verkiezingen bekend op de valreep nog 2000 van de 4500 militairen uit het land terug te trekken. Critici klagen dat hij daarmee het vredesproces kan ondermijnen.
NU 02.12.2020 De Afghaanse regering en de Taliban hebben na negentien jaar oorlog een handtekening gezet onder een eerste voorlopige overeenkomst. De twee partijen werden het eens over het voortzetten van de vredesbesprekingen. Deskundigen spreken van een “enorme doorbraak”.
Hoewel het besluit om de vredesbesprekingen voort te zetten niet direct enorme veranderingen teweegbrengt, stelt het de onderhandelaars van beide partijen wél in staat om de focus van de besprekingen op andere zaken te richten, zoals een permanent staakt-het-vuren.
Volgens Nader Nadery, onderhandelaar namens de Afghaanse regering, staan “de échte onderhandelingen” op het punt van beginnen. De Taliban deelde een soortgelijke boodschap op Twitter.
De vredesbesprekingen tussen de Afghaanse regering en de Taliban begonnen medio september. Beide partijen zeggen een einde te willen maken aan decennia van onrust die tot de dood van tienduizenden Afghanen leidden.
Eerder dit jaar begroeven de Verenigde Staten en de Taliban al de strijdbijl met een historisch vredesakkoord, dat tegelijkertijd een einde maakte aan de langste oorlog in de historie van de VS.
NOS 29.11.2020 Bij twee zelfmoordaanslagen in Afghanistan zijn 34 doden gevallen. Dat melden de Afghaanse autoriteiten. De aanslagen waren gericht op een militaire basis en op het konvooi van een provinciale leider.
In de oostelijke provincie Ghazni kwamen 31 soldaten om het leven en raakten 24 anderen gewond toen een auto met explosieven inreed op de militaire basis.
In het zuiden van het land werd het konvooi van de provinciale leider aangevallen. De autobom doodde ten minste drie mensen en er raakten twaalf mensen gewond, onder wie een aantal kinderen. De provinciale leider, Attajan Haqbayat, overleefde de aanslag. Vooralsnog zijn beide aanvallen niet opgeëist.
Vredesonderhandelingen
Sinds het begin van de vredesonderhandelingen in september tussen Afghaanse overheidsvertegenwoordigers en de Taliban neemt het geweld toe. Afgelopen maand vielen er 22 doden bij een aanslag op een universiteit in Kabul, deze werd opgeëist door de Taliban.
NOS 27.11.2020 In het onderzoek naar oorlogsmisdaden van Australische militairen in Afghanistan is dertien militairen de wacht aangezegd. De Australische legerleider Rick Burr heeft dat bekendgemaakt op een persconferentie. De dertien worden ontslagen tenzij ze binnen twee weken aantonen dat hun niets te verwijten valt.
Vorige week verscheen een rapport waaruit bleek dat Australische commando’s in Afghanistan gedurende enkele jaren 39 ongewapende Afghaanse gevangenen hebben geëxecuteerd. De betreffende onderzoeksrechter sprak van oorlogsmisdaden en de Australische regering ging diep door het stof.
In het rapport werd aanbevolen om negentien betrokkenen strafrechtelijk te vervolgen, zowel huidige als voormalige militairen.
Legerleider Burr wilde op de persconferentie niet zeggen of onder hen ook de dertien mensen zijn voor wie nu ontslag dreigt, maar volgens de BBC en ABC gaat het om een andere groep. De dertien zouden bijvoorbeeld getuige zijn geweest van executies die werden uitgevoerd door andere militairen.
NU 26.11.2020 Het kabinet onderzoekt toch nog een keer of er geen aanwijzingen waren dat Nederland op de hoogte was van ernstige misdaden die Australische special forces in Afghanistan hebben gepleegd. Dat zei minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) donderdag in de Tweede Kamer.
Uit onderzoek is naar voren gekomen dat Australische elitetroepen tussen 2005 tot 2016 in Afghanistan 39 mensen illegitiem hebben gedood. Er werden onder anderen gevangen Afghanen doodgeschoten als vorm van ontgroening. Dat was mogelijk door een verziekte cultuur, aldus de hoogste militair van Australië.
Nederlandse militairen hebben samengewerkt met de Australiërs in Uruzgan. Daar zouden de meeste incidenten hebben plaatsgevonden Volgens Blok wordt er nog eens “met de stofkam door dossiers” gegaan. Ook wordt er opnieuw met mensen gepraat die destijds bij de uitzending waren betrokken, zei hij.
Omdat er ook Kamervragen over de kwestie zijn gesteld, wilde de bewindsman er niet verder op ingaan. Voor het Australische onderzoek is ook gesproken met diverse Nederlandse militairen. In het Australische onderzoek zijn geen aanwijzingen gevonden voor Nederlandse betrokkenheid bij de misstanden.
Telegraaf 26.11.2020 Het kabinet onderzoekt toch nog een keer of er geen aanwijzingen waren dat Nederland op de hoogte was van ernstige misdaden die Australische special forces in Afghanistan hebben gepleegd. Dat zei minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) donderdag in de Tweede Kamer.
Uit onderzoek is naar voren gekomen dat Australische elitetroepen tussen 2005 tot 2016 in Afghanistan 39 moorden hebben gepleegd. Er werden onder anderen gevangen Afghanen doodgeschoten als vorm van ontgroening. Dat was mogelijk door een verziekte cultuur, aldus de hoogste militair van Australië.
Samenwerking
Nederlandse militairen hebben samengewerkt met de Australiërs in Uruzgan. Daar zouden de meeste incidenten hebben plaatsgevonden Volgens Blok wordt er nog eens „met de stofkam door dossiers” gegaan. Ook wordt er opnieuw met mensen gepraat die destijds bij de uitzending waren betrokken, zei hij.
Omdat er ook Kamervragen over de kwestie zijn gesteld, wilde de bewindsman er niet verder op ingaan. Voor het Australische onderzoek is ook gesproken met diverse Nederlandse militairen. In het Australische onderzoek zijn geen aanwijzingen gevonden voor Nederlandse betrokkenheid bij de misstanden.
NOS 21.11.2020Bij granaatinslagen in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn zeker acht mensen omgekomen. Meer dan dertig mensen raakten gewond, allemaal burgers. Dat heeft een woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken laten weten.
Vanuit twee auto’s met lanceerinstallaties werden 23 mortiergranaten afgevuurd op woonwijken en een wijk waar veel diplomaten wonen en ambassades staan. Ten minste één granaat kwam terecht op het terrein van de Iraanse ambassade.
Iran laat weten dat het ambassadegebouw is beschadigd door granaatscherven en dat niemand gewond raakte.
Terreurgroep Islamitische Staat zegt de aanslag te hebben gepleegd.
Telegraaf 21.11.2020 De Afghaanse hoofdstad Kabul is zaterdag getroffen door een serie granaatinslagen. Door de mortiergranaten kwamen zeker acht mensen om het leven. Nog eens 31 burgers raakten gewond bij de aanval, zei een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid.
Terreurbeweging Islamitische Staat heeft de aanslag opgeëist. Via berichtendienst Telegram zei IS dat 28 raketten zijn afgevuurd door „soldaten van het kalifaat.”
Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken troffen 23 granaten voornamelijk woonwijken en de zwaar beveiligde Groene Zone met ambassades en internationale bedrijven.
Ⓒ ANP / HH
De Iraanse ambassade meldde op Twitter dat het hoofdgebouw was geraakt door raketfragmenten nadat een mortiergranaat op het terrein was beland. Niemand op de compound, net buiten de Groene Zone, raakte gewond.
In augustus was er een soortgelijke aanval geweest op Kabul. Verschillende mensen raakten gewond en kwamen om bij de aanval. Ook toen claimde Islamitische Staat de aanslag.
Ondanks het begin van vredesbesprekingen tussen de militante islamistische Taliban en de regering, gaat het conflict in het land door. Ook IS voert geregeld aanslagen uit.
Telegraaf 18.11.2020 De onaangekondigde terugtrekking van Amerikaanse troepen in Irak en Afghanistan heeft minister van Defensie Ank Bijleveld ’onaangenaam verrast’. Voor medio januari willen de Verenigde Staten zo’n 3.000 militairen uit die landen naar huis halen, en dat heeft mogelijk ’zeer verstrekkende gevolgen’ voor Nederlandse militairen in Afghanistan, aldus de minister.
Dinsdagavond besloot de regering van de Amerikaanse president Donald Trump om de troepenmacht in Afghanistan te halveren en 500 van de 3000 militairen in Irak terug te halen. Het ministerie van Bijleveld is volgens haar ’kort van tevoren’ op de hoogte gebracht.
Nederland is tot zeker eind 2021 in Afghanistan aanwezig in het kader van de NAVO-missie Resolute Support en werkt daar nauw samen met Duitsland. Ook in Irak is ons land aanwezig met zo’n 100 man, die afhankelijk zijn van ondersteuning door de Amerikanen. De gevolgen van de Amerikaanse terugtrekking worden volgens Bijleveld nu in kaart gebracht.
De minister wijst erop dat terugtrekking uit Afghanistan een NAVO-besluit vergt „De afspraak was en is: samen erin, samen eruit, en op een moment dat het ook kan. Dit is een eenzijdig Amerikaanse besluit en niet volgens afspraak met de NAVO bondgenoten en andere coalitiepartners.” De terugtrekking past volgens de bewindsvrouw ’helaas in het beeld van de afgelopen periode’.
NU 18.11.2020 Minister Ank Bijleveld van Defensie heeft de aangekondigde terugtrekking van Amerikaanse militairen uit Afghanistan en Irak woensdag omschreven als “opnieuw een onaangename verrassing”. De Verenigde Staten willen voor medio januari tweeduizend militairen uit eerstgenoemde land naar huis halen en duizend uit het tweede.
Voor de Nederlandse aanwezigheid in Afghanistan, in het kader van de NAVO-missie Resolute Support, heeft het besluit volgens de bewindsvrouw “potentieel zeer verstrekkende gevolgen”. De consequenties worden nu in kaart gebracht.
De ongeveer honderd Nederlandse militairen in Irak zijn afhankelijk van ondersteuning door de Amerikanen.
“De afspraak was, en is: samen erin, samen eruit”, aldus Bijleveld. Een terugtrekking kan volgens haar alleen plaatsvinden als de omstandigheden daarvoor geschikt zijn. Dat de minister kort van tevoren op de hoogte werd gesteld van een “eenzijdig” Amerikaans besluit, druist volgens haar in tegen de bestaande afspraken.
Het besluit van de regering-Trump past volgens Bijleveld “helaas” in het beeld van de afgelopen periode. Toen de ministers van Defensie van de NAVO eind oktober bijeen waren, werd door de toenmalige Amerikaanse minister Mark Esper niets gezegd over een terugtrekking uit Afghanistan en Irak.
Nederlanders nog tot eind 2021 in Afghanistan
Nederland werkt in Afghanistan nauw samen met de Duitsers. “We zullen samen met Duitsland en andere NAVO-partners blijven aandringen op zorgvuldig overleg en afstemming”, laat Bijleveld weten. De Nederlandse bijdrage aan de NAVO-missie duurt tot eind 2021.
De Nederlanders zijn voornamelijk gelegerd in Mazar-e-Sharif. Ze houden zich vooral bezig met het trainen en adviseren van de Afghaanse veiligheidsdiensten. In verband met de coronacrisis zijn op dit moment vijftig minder militairen uitgezonden naar Afghanistan.
Voor Irak is de Amerikaanse troepenreductie minder zorgwekkend. De Iraakse regering had daar zelf al eerder op aangedrongen. De rol van de NAVO in Irak daarentegen moet groter worden. Het Nederlandse kabinet wil hier ongeveer 150 militairen gaan inzetten om de luchthaven van Erbil te beveiligen.
RTL 18.11.2020 Minister Ank Bijleveld van Defensie noemt de aangekondigde terugtrekking van Amerikaanse militairen uit Afghanistan en Irak ‘opnieuw een onaangename verrassing’. Het Pentagon wil voor midden januari 2000 militairen weghalen uit Afghanistan en 1000 uit Irak.
Voor de Nederlandse aanwezigheid in Afghanistan voor NAVO-missie Resolute Support heeft het besluit volgens de minister “potentieel zeer verstrekkende gevolgen”. De consequenties worden nu in kaart gebracht. De ongeveer honderd Nederlandse militairen daar zijn afhankelijk van de ondersteuning van de Amerikanen.
Eenzijdig besluit
“De afspraak was en is: samen erin, samen eruit”, aldus Bijleveld. Zo’n terugtrekking zou dan ook op een moment moeten gebeuren dat het zou kunnen. Ze is over het “eenzijdige” besluit kort tevoren op de hoogte gesteld door de Amerikanen. Het gaat in tegen de afspraken die zijn gemaakt.
Het besluit van de regering-Trump past volgens Bijleveld ‘helaas’ in het beeld van de afgelopen periode. Toen de ministers van Defensie van de NAVO eind oktober nog bijeen waren, werd er door de toenmalige Amerikaanse minister Mark Esper niets gezegd over een terugtrekking uit beide landen.
Bronnen in Den Haag wijzen erop dat terugtrekking van militairen ook weer teruggedraaid kan worden door de nieuwe president. Een dergelijke terugtrekking duurt vaak maanden, dus het besluit kan worden gezien als een ‘laatste stuiptrekking’ van Trump.
Samenwerking met Duitsland
Nederland werkt in Afghanistan nauw samen met de Duitsers. Bijleveld wil samen met Duitsland en andere NAVO-partners aandringen op overleg en afstemming. De Nederlandse bijdrage aan deze NAVO-missie duurt tot eind 2021.
De Nederlanders zijn voornamelijk in Mazar-e-Sharif gelegerd. Ze houden zich vooral bezig met de training en advisering van de Afghaanse veiligheidsdiensten. In verband met de coronacrisis zijn er op het moment vijftig militairen minder uitgezonden naar Afghanistan.
NOS 18.11.2020 De Verenigde Staten halen nog voor het einde van Trumps presidentschap een groot aantal troepen terug uit Afghanistan en Irak. In Afghanistan wordt het aantal militairen teruggebracht van 4500 naar 2500, in Irak van 3000 naar 2500. De NAVO, bondgenoten en ook Republikeinse leiders vrezen dat het de Afghaanse regering verder verzwakt en de Taliban in de kaart speelt.
Minister van Defensie Christopher Miller, die er pas een week zit na het ontslag van minister Esper, maakte het nieuws gisteravond bekend. Miller zei dat de VS altijd klaarstaat om in te grijpen als de situatie daarom vraagt. Nationaal veiligheidsadviseur Robert O’Brien benadrukte kort daarna dat Trump altijd heeft beloofd de troepen terug te halen en dat het besluit niet als een verrassing kan komen.
Eerder op de dag had NAVO-secretaris-generaal Stoltenberg expliciet gewaarschuwd tegen een te snelle terugtrekking. “Afghanistan dreigt weer een platform te worden van waaruit internationale terroristen aanslagen op onze thuislanden kunnen plannen en organiseren.” Volgens hem zou ook de islamitische terreurgroep IS zich in Afghanistan opnieuw kunnen uitvinden.
Stoltenberg verwees in zijn verklaring ook naar het feit dat de NAVO-aanwezigheid in Afghanistan volgde op de steun aan de Verenigde Staten na de aanslagen van 11 september 2001.
Afghaanse troepen bij de ingang van de universiteit in Kabul na de aanslag van begin deze maand REUTERS
De NAVO heeft bijna 12.000 militairen uit dertig lidstaten in Afghanistan. De Amerikaanse bijdrage vormt de ruggengraat van de troepenmacht, vooral als het gaat om transport en logistiek.
Volgens CNN heeft de militaire top zich de afgelopen tijd uitgesproken tegen de terugtrekking. De omstandigheden zouden daarvoor nog niet rijp zijn. Het ontslag van Esper zou ermee samenhangen.
De Republikeinse leider in de Senaat, Mitch McConnell, een trouwe bondgenoot van Trump, noemde het plan een fout. De hoogste Republikein in de commissie van het Huis van Afgevaardigden die toezicht houdt op Defensie sprak in dezelfde bewoordingen. De Texaan Mac Thornberry waarschuwde dat het de onderhandelingspositie van de Afghaanse regering schaadt. Opvallend genoeg kwam er vanuit Democratische hoek juist steun: Congreslid Adam Smith, voorzitter van dezelfde Huis-commissie, noemde het de juiste beslissing.
De situatie in Afghanistan is precair. De afgelopen jaren hebben de Taliban steeds meer terreinwinst geboekt. Er zijn recent vredesonderhandelingen begonnen in Doha die een einde moeten maken aan 20 jaar oorlog, maar of die tot resultaat leiden is nog hoogst onzeker.
Telegraaf 17.11.2020 De Amerikaanse president Trump trekt troepen terug uit Afghanistan en Irak, maar het gaat niet om een volledige aftocht. Het aantal militairen in Afghanistan moet voor midden januari zijn verminderd van 4500 naar 2500, meldt het Amerikaanse ministerie van Defensie. Uit Irak vertrekken 500 van de 3000 Amerikanen, zodat ook daar 2500 militairen over blijven.
Media hadden een dag eerder al gemeld dat de troepenreductie eraan zat te komen. De terugtrekking moet dus voltooid zijn voor de beëdiging van de nieuwe president op 20 januari.
Trump had weken voor de presidentsverkiezingen van begin november getwitterd dat Amerikaanse soldaten in Afghanistan met Kerstmis terug in de Verenigde Staten zouden moeten zijn. Hij had al tijdens zijn verkiezingscampagne van 2016 aangekondigd troepen naar huis te halen. In Afghanistan streden de Amerikanen tegen de radicaalislamitische Taliban, maar de partijen spraken in februari af elkaar voortaan zo veel mogelijk met rust te laten. Trump sprak in september nog over een vermindering in Irak naar 2000 manschappen.
Volgens de Nationale Veiligheidsadviseur Robert O’Brien hoopt de president dat uiteindelijk in mei alle Amerikaanse troepen weg zijn uit Afghanistan en Irak. Leidende partijgenoten van de Republikeinse Trump waarschuwden al voor een overhaast vertrek.
Ook NAVO-chef Jens Stoltenberg is niet blij met het besluit van Washington. Hij wil niet dat de Verenigde Staten en alle bondgenoten zich op eigen houtje terugtrekken uit Afghanistan. Als het bondgenootschap te vroeg of niet ordelijk uit Afghanistan vertrekt, eist dat mogelijk een „heel hoge” tol. Afghanistan kan dan uitgroeien tot een uitvalsbasis voor aanvallen van radicale moslims op het Westen, zo luidt de vrees. De terreurbeweging IS zou er het „terreurkalifaat kunnen herbouwen dat het in Syrië en Irak heeft verloren”, waarschuwt Stoltenberg.
NU 17.11.2020 De Amerikaanse president Donald Trump vermindert het aantal troepen in Afghanistan en Irak. Het aantal militairen in Afghanistan moet volgens het Amerikaanse ministerie van Defensie voor midden januari zijn verminderd van 4.500 naar 2.500. Uit Irak vertrekken 500 van de 3.000 Amerikanen, zodat ook daar 2.500 militairen over blijven.
Amerikaanse media hadden een dag eerder al gemeld dat de troepenreductie eraan zat te komen. De terugtrekking moet dus voltooid zijn voor de beëdiging van de nieuwe president op 20 januari.
Trump had weken voor de presidentsverkiezingen van begin november getwitterd dat Amerikaanse soldaten in Afghanistan met Kerstmis terug in de Verenigde Staten zouden moeten zijn. Hij had al tijdens zijn verkiezingscampagne van 2016 aangekondigd troepen naar huis te halen. In Afghanistan streden de Amerikanen tegen de radicaalislamitische Taliban, maar de partijen spraken in februari af elkaar voortaan zo veel mogelijk met rust te laten. Trump sprak in september nog over een vermindering in Irak naar 2.000 manschappen.
De aankondiging komt enkele dagen na de benoeming van de nieuwe minister van Defensie, Christopher Miller. Zijn voorganger Mark Esper werd op 9 november ontslagen en vervangen door de Trump-loyalist.
Experts waarschuwen voor haastig vertrek
Volgens de Nationale Veiligheidsadviseur Robert O’Brien hoopt de president dat uiteindelijk in mei alle Amerikaanse troepen weg zijn uit Afghanistan en Irak. Leidende partijgenoten van de Republikeinse Trump waarschuwden al voor een overhaast vertrek.
Ook NAVO-chef Jens Stoltenberg is niet blij met het besluit van Washington. Hij wil niet dat de Verenigde Staten en alle bondgenoten zich op eigen houtje terugtrekken uit Afghanistan. Als het bondgenootschap te vroeg of niet ordelijk uit Afghanistan vertrekt, eist dat mogelijk een “heel hoge” tol. Afghanistan kan dan uitgroeien tot een uitvalsbasis voor aanvallen van radicale moslims op het Westen, zo luidt de vrees. De terreurbeweging IS zou er het “terreurkalifaat kunnen herbouwen dat het in Syrië en Irak heeft verloren”, waarschuwt Stoltenberg.
NOS 17.11.2020 Steeds vaker zijn de Taliban actief in de Afghaanse provincie Uruzgan, bijvoorbeeld rond de stad Deh Rawod. Op die plek waren zo’n veertien jaar geleden Nederlandse militairen gestationeerd voor missie Task Force Uruzgan. Hoe vinden veteranen het eigenlijk dat de Taliban weer zo actief zijn in Uruzgan?
“Het is heel frustrerend om te horen”, vertelt Robbert Miedema, die van eind 2007 tot april 2008 werd uitgezonden naar het gebied. “Het zit toch in je hart om daarheen te gaan en mensen te helpen. Dit doet wel wat met je.”
Miedema was groepscommandant van een verkenningseenheid, die uitzocht waar de vijand zich bevond. Zijn missie startte in Kamp Holland, vanwaar ze al snel vertrokken naar Deh Rawod. Daar waren de Taliban toen in groten getale aanwezig. “We hebben toen veel Taliban verdreven. Lange tijd was het daarna dan ook relatief rustig in het gebied.”
Militairen overleden
Task Force Uruzgan startte in 2006, naar aanleiding van een NAVO-verzoek om bij te dragen aan de wederopbouw van Afghanistan en de veiligheid aldaar. Over deelname aan de missie heerste verdeeldheid binnen de politiek. Aanvankelijk hadden PvdA en D66 twijfels, maar uiteindelijk stemden ze toch voor.
Duizenden Nederlandse militairen zijn in die vier jaar uitgezonden naar Uruzgan. Ze zaten verspreid over twee kampen: Hadrian in Deh Rawod en kamp Holland bij Tarin Kowt. De missie verliep niet zonder slag of stoot; het kostte aan 24 Nederlandse militairen het leven.
NOS
Op de missie kwam ook commentaar. “Ik ben het er niet mee eens als mensen zeggen dat het voor niets is geweest”, zegt Miedema. “We hebben ons best gedaan om het zo veilig mogelijk te maken voor de burgers. En ik heb het gevoel dat we iets hebben betekend voor de bevolking. We hebben ze min of meer bevrijd voor een lange tijd, wat mij betreft was het niet kansloos.”
Maar Task Force Uruzgan was niet alleen stabiliteit en veiligheid bieden, voegt Miedema eraan toe. “Het was ook een gevechtmissie. Ons doel was zeker om vrede te sluiten, maar het is niet zo dat we alleen maar scholen bouwden en de mensen naar ons zwaaiden. Dat weten de gevechtseenheden wel.”
Bij een van de operaties in januari 2008, kwamen twee Nederlandse militairen om. “Het is zwaar als er Nederlandse of Afghaanse collega’s sneuvelen”, zegt de oud-militair. “Zoiets heeft impact, maar je moet door. Het doet pijn maar je weet dat je met de rest van de groep heelhuids terug moet komen. Dat besef van gevaar en het verliezen van collega’s komt eigenlijk pas thuis.” Miedema werkt niet meer bij defensie en heeft inmiddels een eigen onderneming.
Robbert in kamp Hadrian in Deh Rawod PRIVEFOTO
Einde van de missie
In 2010 waren er besprekingen over de eventuele verlenging van de missie, maar die leidden tot een kabinetscrisis en de val van het vierde Kabinet-Balkenende. In augustus van dat jaar kwam er dan ook een einde aan Task Force Uruzgan. “Jammer dat we daar niet langer zaten of het werk konden overdragen. Maar het probleem is dat het gebied zo groot en uitgestrekt is, om dat te controleren moet je daar elke dag mankracht hebben”, zegt Miedema.
De NOS sprak ook met een andere veteraan, die in dit artikel anoniem blijft. Die persoon werkt nog bij Defensie en kan niet bij naam worden genoemd. De echte naam is bekend bij de redactie.
Volgens die veteraan is het niet gek dat Talibangroepen nu weer delen van Uruzgan veroveren. “Ik denk dat veel militairen het er niet mee eens waren dat we weg moesten. Het was te voorspellen dat we het conflict niet konden oplossen in die vier jaar. Als we meer hadden willen bereiken, hadden we langer moeten blijven.”
“We hebben ook goede dingen gedaan en daar zijn we trots op”, aldus Anonieme veteraan.
De anonieme veteraan werd in 2007 voor een aantal maanden uitgezonden naar Uruzgan, als onderdeel van de infanterie. Zijn dienstperiode kwam abrupt ten einde toen hij gewond raakte, en bij dat incident ook een collega verloor. De veteraan heeft lichamelijke klachten overgehouden aan de aanslag en zegt daar nog iedere dag last van te hebben.
Sommige veteranen vinden dat in Nederland vooral de negatieve kanten van het conflict zijn belicht, bijvoorbeeld de burgerdoden. “In Uruzgan was veel ellende, het is heel erg dat er burgerdoden vielen. Maar we hebben ook goede dingen gedaan en daar zijn we trots op”, zegt de veteraan. Onderwijs werd bijvoorbeeld toegankelijker voor meisjes, zegt hij.
MSN 17.11.2020 De Amerikaanse president Trump komt binnenkort met zijn bevel om Amerikaanse troepen uit Afghanistan terug te trekken. Het aantal militairen moet voor midden januari zijn teruggebracht van ongeveer 4500 naar 2500, melden Amerikaanse media. Volgens hen treffen de strijdkrachten al voorbereidingen.
De terugtrekking zou dan zijn voltooid voor de beëdiging van de nieuwe president op 20 januari. Het ministerie van Defensie wilde de berichten niet bevestigen.
Trump had weken voor de presidentsverkiezingen van begin november al getwitterd dat Amerikaanse soldaten in Afghanistan met Kerstmis terug in de Verenigde Staten zouden moeten zijn. Hij had al tijdens zijn verkiezingscampagne van 2016 aangekondigd troepen naar huis te halen. In Afghanistan streden de Amerikanen tegen de radicaalislamitische Taliban, maar de partijen spraken in februari af elkaar voortaan zo veel mogelijk met rust te laten.
Volgens nieuwszender CNN wordt ook in Irak binnenkort begonnen met de verdere afbouw van het aantal Amerikaanse troepen daar. Trump sprak in september nog over een vermindering van 5200 naar 2000.
Kogelgaten in de muur van een universiteitsgebouw in Kabul, een dag na de bloedige aanslag AFP
NOS 14.11.2020 Afghaanse militairen hebben het veronderstelde brein achter de bloedige aanslag van begin deze maand op de universiteit van Kabul opgepakt. De verdachte, van wie alleen de voornaam Adil is bekendgemaakt, zou zijn gerekruteerd door het Haqqani-terroristennetwerk.
Vicepresident Saleh maakte het nieuws op Facebook bekend. Hij schrijft dat Adil drie jaar geleden van de aardbodem was verdwenen, vermoedelijk om gevechtstraining te krijgen. In een verhoor na zijn arrestatie zou hij hebben toegegeven dat hij wapens van de Haqqani-groep heeft gekregen.
De verantwoordelijkheid voor de aanslag op de universiteit van Kabul was opgeëist door een tak van Islamitische Staat. De Haqqani-groep werkte in het verleden juist nauw samen met de Taliban, een vijand van IS.
Bij de aanslag op 2 november kwamen 22 mensen om het leven en raakten tientallen mensen gewond. Na een urenlang vuurgevecht werden de drie daders door militairen doodgeschoten.
AD 14.11.2020 Afghanistan heeft de hoofdverdachte van een aanslag eerder deze maand op de universiteit van de hoofdstad Kaboel aangehouden. Vicepresident Amrullah Saleh zei op Facebook dat de aangehouden man Adil heet en dat hij verantwoordelijk is voor het plannen van de terreuractie die zeker 22 levens eiste.
Volgens Saleh was Adil gerekruteerd door het Haqqani-netwerk. Dat is een bende die werd gesticht door krijgsheer Jalaluddin Haqqani (1939-2018), die een belangrijke bondgenoot werd van de Taliban. Kort na de aanslag hadden Saleh en andere Afghaanse topfunctionarissen de verantwoordelijkheid voor de aanslag al bij de Taliban gelegd, ook al werd die opgeëist door Islamitische Staat (IS).
Zeker 22 mensen werden begin november gedood en tientallen anderen raakten gewond toen drie schutters de campus van de universiteit van Kaboel bestormden. De schutters waren urenlang verwikkeld in een vuurgevecht met Afghaanse elitetroepen. De drie aanvallers in militair uniform werden uiteindelijk doodgeschoten. Zij schoten doelgericht op studenten terwijl die probeerden te vluchten, zei een getuige.
Telegraaf 10.11.2020 De Taliban hebben de aankomende Amerikaanse president Joe Biden opgeroepen zich te houden aan afspraken over het terugtrekken van Amerikaanse troepen. De opstandelingen noemen het in februari met de VS gesloten akkoord „het meest redelijke en effectieve middel om het conflict tussen onze landen te beëindigen.”
De VS vechten in Afghanistan al zo’n twee decennia tegen de radicaal-islamitische Taliban. De huidige president Donald Trump wil een einde maken aan dat slepende conflict. De deal die eerder dit jaar is gesloten, voorziet in het vertrek van Amerikaanse militairen in ruil voor veiligheidsgaranties van de Taliban.
Die afspraken hebben nog geen einde gemaakt aan het geweld in Afghanistan. De Taliban moeten ook nog met de Afghaanse regering onderhandelen over een afzonderlijk akkoord over de politieke toekomst van het land. De opstandelingen blijven ondertussen aanvallen uitvoeren.
NOS 07.11.2020 Een voormalige invloedrijke tv-presentator in Afghanistan is om het leven gekomen bij een bomaanslag op zijn auto. Het gaat om Yama Siawash, die eerder als politiek commentator werkte bij de zender Tolo TV, het grootste commerciële station van het land. Onlangs had hij de overstap gemaakt naar de Afghaanse centrale bank.
Ook twee anderen kwamen om het leven, een collega van Siawash die ook in de auto zat en de chauffeur van het voertuig. De aanslag op de journalist is nog niet opgeëist.
De dood van de voormalig journalist staat niet op zichzelf. De laatste maanden neemt het aantal geweldsincidenten in Afghanistan toe en zijn ook prominenten om het leven gebracht. Vorige week kwamen nog 22 mensen om het leven bij een aanslag op de universiteit van Kabul. Een tak van IS eiste die aanslag op en zei ook verantwoordelijk te zijn voor de aanslag op een onderwijscentrum, waarbij 24 mensen omkwamen.
In maart vielen tientallen doden bij een aanslag op een herdenking van een moordaanslag in 1995. Die bijeenkomst werd bijgewoond door politici. Ook kwamen in die maand 25 mensen om het leven bij een aanslag in een sikh-tempel in Kabul.
Onderhandelingen
“Journalisten aanvallen is de vrijheid van meningsuiting aanvallen”, zegt Abdullah Abdullah, die het verzoeningstraject tussen de strijdende partijen in Afghanistan leidt. “En de dood van Siawash is een groot verlies voor ons land. Dit is een onvergeeflijke en onvergetelijke misdaad.”
Onderhandelaars van de Afghaanse regering en de Taliban onderhandelen juist sinds september in Qatar om een oplossing te zoeken voor het conflict in Afghanistan, dat al tientallen jaren voortsleept. Veel vooruitgang lijkt daar niet geboekt te worden.
De Amerikaanse vredesgezant Khalizad heeft aangedrongen op een snel staakt-het-vuren, maar de Taliban weigeren dat laatste. Zij zeggen dat een permanent staakt-het-vuren onderdeel is van de onderhandelingen.
AD 07.11.2020 Een voormalig invloedrijke tv-presentator is samen met twee anderen gedood bij een bomaanslag in de Afghaanse hoofdstad Kabul.
Het betrof volgens de politie een gerichte aanslag, want de bom was aangebracht bij de auto van Yama Siawash, die stond geparkeerd bij diens woning.
Siawash was een prominent politiek commentator bij het grootste commerciële tv-station van Afghanistan, Tolo News. Onlangs stapte hij over naar de Afghaanse centrale bank om daar als adviseur aan de slag te gaan.
De aanslag is niet opgeëist. Recentelijk zijn veel prominente Afghanen slachtoffer geworden van gerichte aanslagen, onder wie journalisten, politici, ambtenaren en activisten.
De dood van Siawash heeft tot veel afwijzende reacties geleid. ,,Een journalist als doelwit kiezen is hetzelfde als de vrijheid van meningsuiting aanvallen. De dood van Siawash is een groot verlies”, reageerde Abdullah Abdullah, de Afghaanse politicus die het verzoeningsproces tussen de strijdende partijen in Afghanistan leidt. ,,Dit is een onvergeeflijke en onvergetelijke misdaad.”
I was deeply saddened to hear the death of Yama Siawash; a renowned journalist & his friends in an explosion today in Kabul. I offer my heartfelt condolences to their families & to the free media. No one can silence the media by terror & physical elimination of journalists.
Zeker 22 mensen werden maandag gedood nadat drie schutters de campus van de universiteit van Kaboel in Afghanistan bestormden. Zes uur lang waren ze verwikkeld in een vuurgevecht met Afghaanse elitetroepen, zei het lokale ministerie van Binnenlandse Zaken.
Bij de aanval raakten ook 22 anderen gewond. Terreurbeweging Islamitische Staat eiste de aanslag op. De drie aanvallers in militair uniform werden uiteindelijk doodgeschoten. Bij een aanslag eind vorige maand op een onderwijscentrum in Kaboel kwamen ook al 24 mensen om, voornamelijk studenten.
NU 02.11.2020 Zeker negentien studenten zijn doodgeschoten tijdens een aanval op de campus van de universiteit in de Afghaanse hoofdstad Kaboel. Zeker 22 mensen raakten gewond. Na zes uur werden de drie schutters door elitetroepen doodgeschoten.
De aanvallers schoten doelgericht op studenten terwijl deze probeerden te vluchten, zei een getuige.
“Ze schoten op elke student die ze zagen”, vertelde Fathullah Moradi aan persbureau Reuters. Hij slaagde erin om met een groep vrienden door een van de poorten van de universiteit te ontsnappen.
De Taliban zeggen dat hun strijders niet bij de aanval betrokken waren. Geen enkele andere groep heeft de verantwoordelijkheid opgeëist.
Geweld laait op in Afghanistan tijdens vredesgesprekken
Bij een aanslag eind vorige maand op een onderwijscentrum in Kaboel kwamen ook al 24 mensen om, voornamelijk studenten.
Geweld houdt Afghanistan weer in zijn greep terwijl onderhandelaars van de regering en de radicale Taliban in Qatar proberen een vredesakkoord te sluiten.
NOS 02.11.2020 Bij een aanslag op de Universiteit van Kabul zijn zeker negentien mensen gedood, zegt het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken. 22 mensen raakten gewond.
Volgens een woordvoerder bestormden drie aanvallers vanochtend het complex, dat daarop door politieagenten werd omsingeld. Vervolgens ontstond een vuurgevecht, dat pas na uren werd beëindigd. De drie aanvallers zijn daarbij gedood.
Boekenbeurs
Op het moment van de bestorming was er op het universiteitscomplex een Afghaans-Iraanse boekenbeurs gaande. Het Iraanse staatspersbureau ISNA meldde eerder dat de Iraanse ambassadeur en tientallen Iraanse uitgevers daarbij aanwezig zouden zijn.
Het is onduidelijk wie er achter de aanslag zitten. De Taliban ontkennen betrokkenheid. Vorig jaar kwamen er acht mensen om bij een bomaanslag in de buurt van de campus.
Telegraaf 02.11.2020 Zeker 22 mensen zijn maandag gedood en 22 anderen gewond geraakt toen drie schutters de campus van de universiteit van Kabul in Afghanistan bestormden. Terreurbeweging Islamitische Staat heeft de aanslag opgeëist.
De schutters waren zes uur lang verwikkeld in een vuurgevecht met Afghaanse elitetroepen, zei het ministerie van Binnenlandse Zaken. De drie aanvallers in militair uniform werden uiteindelijk doodgeschoten. Zij schoten doelgericht op studenten terwijl die probeerden te vluchten, zei een getuige.
„Ze schoten op elke student die ze zagen”, vertelde Fathullah Moradi aan persbureau Reuters. Hij slaagde erin om met een groep vrienden door een van de poorten van de universiteit te ontsnappen.
Bij een aanslag eind vorige maand op een onderwijscentrum in Kabul kwamen 24 mensen om, voornamelijk studenten.
Geweld houdt Afghanistan weer in zijn greep terwijl onderhandelaars van de regering en de radicale Taliban in Qatar proberen een vredesakkoord te sluiten.
AD 02.11.2020 Zeker 22 mensen zijn vandaag gedood nadat drie schutters de campus van de universiteit van Kaboel in Afghanistan bestormden. Zes uur lang waren ze verwikkeld in een vuurgevecht met Afghaanse elitetroepen, zei het lokale ministerie van Binnenlandse Zaken.
Bij de aanval raakten ook 22 anderen gewond. Terreurbeweging Islamitische Staat eiste de aanslag op.
De drie aanvallers in militair uniform werden uiteindelijk doodgeschoten. De aanvallers schoten doelgericht op studenten terwijl die probeerden te vluchten, zei een getuige. ,,Ze schoten op elke student die ze zagen,” vertelde Fathullah Moradi aan persbureau Reuters. Hij slaagde erin om met een groep vrienden door een van de poorten van de universiteit te ontsnappen.
Bij een aanslag eind vorige maand op een onderwijscentrum in Kaboel kwamen ook al 24 mensen om, voornamelijk studenten. Geweld houdt Afghanistan weer in zijn greep terwijl onderhandelaars van de regering en de radicale Taliban in Qatar proberen een vredesakkoord te sluiten.
NOS 24.10.2020 Afghaanse veiligheidstroepen hebben een belangrijke al-Qaida-leider gedood, meldt de Afghaanse inlichtingendienst NDS. De Egyptenaar Abu Muhsin al-Masri werd gezien als de nummer 2 van de terroristische organisatie.
Masri werd in 2018 gezet op de lijst van meest gezochte terroristen van de Amerikaanse politiedienst FBI. Dat was op beschuldiging van het beramen van aanslagen op Amerikaanse staatsburgers en het lidmaatschap van een terroristische organisatie.
Abu Muhsin al-Masri werd volgens de Afghanen onlangs geliquideerd bij een operatie in de provincie Ghazni, in het oosten van het land. Details over de omstandigheden van zijn dood zijn niet bekendgemaakt.
AD 24.10.2020 Afghaanse veiligheidstroepen hebben bij een operatie in de oostelijke provincie Ghazni een topman van terreurbeweging al-Qaeda gedood. Abu Muhsin al-Masri stond op de lijst van meest gezochte personen van de Amerikaanse FBI.
Al-Masri is in de VS aangeklaagd voor het leveren van materiaal en geld aan een buitenlandse terreurorganisatie en een complot om Amerikanen te doden.
Hij zou de tweede man zijn geweest van al-Qaeda, de organisatie die verantwoordelijk is voor de aanslagen in de VS van 11 september 2001.
NU 24.10.2020 Afghaanse veiligheidstroepen hebben onlangs bij een operatie een topfiguur van terreurbeweging Al Qaeda gedood. De man, Abu Muhsin Al Masri, stond op de lijst van meest gezochte personen van de Amerikaanse FBI.
Al Masri is in de VS aangeklaagd voor het leveren van materiaal en geld aan een buitenlandse terreurorganisatie en voor het opzetten van een complot om Amerikanen te doden.
Hij zou de tweede man zijn geweest van Al Qaeda, de organisatie die verantwoordelijk wordt gehouden voor de aanslagen in de VS van 11 september 2001.
Details over de omstandigheden van zijn dood zijn verder niet bekendgemaakt. Wel is duidelijk dat hij onlangs werd geliquideerd bij een operatie in de oostelijke provincie Ghazni.
Telegraaf 24.10.2020 Een zelfmoordterrorist heeft zichzelf zaterdag opgeblazen bij een onderwijscentrum in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Ten minste achttien mensen zijn omgekomen, zeker 48 anderen raakten gewond, melden Afghaanse autoriteiten. Islamitische Staat (IS) zegt verantwoordelijk te zijn voor de aanslag, de Taliban hadden eerder iedere betrokkenheid ontkend.
Ondanks dat de Taliban en de Afghaanse regering vredesbesprekingen houden in Qatar, om een einde aan de oorlog te maken die het land al lange tijd teistert, is de afgelopen weken het geweld toegenomen.
De zelfmoordaanslag was bij een centrum in het westen van Kabul dat opleidingen en cursussen aanbiedt aan studenten in het hoger onderwijs. „Een zelfmoordterrorist wilde het onderwijscentrum binnengaan”, zei een woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken in een verklaring. „Maar hij werd geïdentificeerd door de bewakers van het centrum, waarna hij zijn explosieven in een steegje tot ontploffing bracht.”
Inwoners in verschillende districten van West-Kabul behoren tot de sjiitische Hazara-gemeenschap, vaak het doelwit van soennitische extremisten van IS.
In het verleden hebben extremisten verschillende onderwijscentra in het gebied aangevallen.
Topfiguur al-Qaeda gedood
Afghaanse veiligheidstroepen hebben bij een operatie in de oostelijke provincie Ghazni een topman van terreurbeweging al-Qaeda gedood. Abu Muhsin al-Masri stond op de lijst van meest gezochte personen van de Amerikaanse FBI.
Al-Masri is in de VS aangeklaagd voor het leveren van materiaal en geld aan een buitenlandse terreurorganisatie en een complot om Amerikanen te doden. Hij zou de tweede man zijn geweest van al-Qaeda, de organisatie die verantwoordelijk is voor de aanslagen in de VS van 11 september 2001.
NOS 24.10.2020 Bij een zelfmoordaanslag in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn zeker achttien mensen om het leven gekomen. Tientallen mensen raakten gewond, zegt een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid. Onder de gewonden zouden ook schoolkinderen zijn.
De explosie gebeurde buiten een onderwijscentrum in het westelijke gedeelte van de stad. Volgens overheidsfunctionarissen probeerde de aanvaller het gebouw in te gaan, maar werd hij tegengehouden door bewakers. Daarna blies de man zichzelf op in een steegje.
Islamitische Staat heeft de aanslag via de chatapp Telegram opgeëist, zonder daar overigens bewijs voor te leveren.
Vaker aanslagen
De terreurgroep pleegt vaker aanslagen in het westelijke gedeelte van Kabul, dat overwegend sjiitisch is. Zo voerde IS in maart nog twee aanslagen uit, waarbij tientallen doden vielen. Die aanslagen waren gericht op sjiieten en aanhangers van het sikhisme. Het soennitische IS beschouwt sjiieten als afvalligen.
In mei werd een aanslag gepleegd op een kraamafdeling in Kabul, waarbij veel moeders met hun pasgeboren kinderen om het leven kwamen. De VS gaven IS daarvan de schuld, maar de aanslag is nooit opgeëist.
NU 24.10.2020 Een zelfmoordterrorist heeft zich zaterdag opgeblazen bij een onderwijscentrum in de Afghaanse hoofdstad Kaboel. Ten minste achttien mensen zijn hierbij omgekomen en zeker 48 anderen raakten gewond. Islamitische Staat (IS) zegt verantwoordelijk te zijn voor de aanslag.
Ondanks dat de Taliban en de Afghaanse regering vredesbesprekingen houden in Qatar, om een einde aan de oorlog te maken die het land teistert, is de afgelopen weken het geweld toegenomen. De Taliban hadden eerder op zaterdag iedere betrokkenheid bij de aanslag al ontkend.
De zelfmoordaanslag werd gepleegd bij een centrum in het westen van Kabul dat opleidingen en cursussen aanbiedt aan studenten in het hoger onderwijs. “Een zelfmoordterrorist wilde het onderwijscentrum binnengaan”, zegt een woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken in een verklaring. “Maar hij werd geïdentificeerd door de bewakers van het centrum, waarna hij zijn explosieven in een steegje tot ontploffing bracht.”
Inwoners in verschillende districten van West-Kabul behoren tot de sjiitische Hazara-gemeenschap, vaak het doelwit van soennitische extremisten van IS. In het verleden hebben extremisten verschillende onderwijscentra in het gebied aangevallen.
Telegraaf 22.10.2020 Door een luchtaanval op een moskee in het noorden van Afghanistan zijn twaalf kinderen om het leven gekomen. De aanval was in een district waar Talibanstrijders eerder meer dan veertig Afghaanse veiligheidstroepen hadden gedood, aldus lokale autoriteiten.
De luchtaanval in de provincie Takhar werd uitgevoerd nadat uit informatie zou zijn gebleken dat radicale Talibanstrijders naar de moskee waren gegaan en in het gebedshuis verbleven. Ze waren daar echter al vertrokken. Wel zaten er nog kinderen in het gebedshuis.
Het geweld tussen de Taliban en regeringstroepen in Afghanistan duurt voort, ondanks de vredesbesprekingen die worden gevoerd in Qatar. De soennitische Taliban, zowel een politieke als militaire terreurbeweging, hebben tot nu toe een wapenstilstand niet geaccepteerd.
Telegraaf 15.10.2020 Een tweet van de Amerikaanse president Donald Trump waarin wordt aangekondigd de Amerikaanse troepen tegen kerst uit Afghanistan terug te halen, heeft de opstandige Taliban de overhand gegeven bij de onderhandelingen. Dat zegt het hoofd van de vredesonderhandelingen van Afghanistan tegen de krant Financial Times.
Trump plaatste het bericht vorige week, uren nadat zijn nationale veiligheidsadviseur zei dat Washington begin volgend jaar zijn troepen in Afghanistan zou terugbrengen tot 2500 militairen. De Taliban hebben de aankondiging verwelkomd.
’Gewelddadige terugkeer’
„Niemand heeft enige duidelijkheid verschaft”, zei Abdullah Abdullah, het hoofd van de Hoge Raad voor Nationale Verzoening in Afghanistan, in een interview dat donderdag door de Financial Times werd gepubliceerd. De Taliban „zien er misschien hun voordeel in” en komen met geweld terug als de Verenigde Staten zich terugtrekken, zei hij.
De Verenigde Staten hadden in februari tijdens gesprekken in Qatar afspraken gemaakt met de Taliban over een geleidelijke beëindiging van de strijd, met het doel tot een wapenstilstand en vredesonderhandelingen tussen de Afghaanse partijen te komen. Vredesgesprekken zijn vorige maand van start gegaan.
Aanvallen stopgezet
De Taliban hebben hun aanvallen op buitenlandse militairen vrijwel stopgezet, maar blijven vechten tegen de Afghaanse strijdkrachten. Diplomaten hebben gewaarschuwd dat het toenemende geweld het vertrouwen ondermijnt dat nodig is voor succesvolle vredesbesprekingen.
Een woordvoerder van de Taliban en een onderhandelaar van de Afghaanse regering zeiden dat de onderhandelingen nog steeds lopen.
NOS 14.09.2020 Afghaanse vrouwen blijken nauwelijks een rol te spelen bij de vredesonderhandelingen over hun land. Bij slechts een op de vijf besprekingen zit een vrouw aan tafel. Dat melden de hulporganisaties Oxfam Novib en Cordaid, daags nadat de vredesonderhandelingen met de Taliban en de Afghaanse regering zijn begonnen.
Voor het onderzoek onderzochten de organisaties tientallen bijeenkomsten en onderhandelingen rond het Afghaanse vredesproces tussen 2005 en 2020. Daaruit blijkt dat vrouwen in totaal 15 keer aanwezig waren (22 procent).
Helemaal geen vrouwen
Bij bijeenkomsten op hoog niveau, zoals de elf bijeenkomsten tussen de Verenigde Staten en de Taliban, waren helemaal geen vrouwen. Terwijl die onderhandelingen een enorme invloed kunnen hebben op de toekomst van vrouwen in Afghanistan, schrijven de onderzoekers.
De Afghaanse regering heeft vijf vrouwen opgenomen in het onderhandelingsteam van 21 leden, maar de Taliban niet één. Het rapport roept op om vrouwen vanaf het begin als serieuze gesprekpartners bij de onderhandelingen te betrekken en benadrukt dat vrede duurzamer is wanneer vrouwen deelnemen.
“Helaas zien we dat Afghaanse vrouwen vaak alleen betrokken zijn als het over vrouwenrechten gaat”, zegt Jaap van Hierden, landendirecteur van Cordaid in Afghanistan. “Vrouwen moeten standaard worden opgenomen als onmisbare gesprekspartners bij elke fase en elk onderwerp van de onderhandelingen.”
Afgelopen weekend begonnen in de Qatarese hoofdstad Doha de vredesbesprekingen tussen de Talibanbeweging en de Afghaanse regering. Het overleg moet een einde maken aan bijna twintig jaar oorlog in Afghanistan.
AD 13.09.2020 Na vier decennia van oorlog krijgt het Afghaanse volk met de onderhandelingen in Qatar voor het eerst zicht op een toekomst zonder wapengekletter. Het woord is aan de regering en de Taliban.
Iedereen die hier aanschuift, weet hoeveel werk en opofferingen het heeft gekost om hier nu te zijn, aldus Mike Pompeo, Minister van Buitenlandse Zaken VS.
Hoe moeilijk de gesprekken zijn tussen de Afghaanse regering en de Taliban-rebellen bleek meteen al na hun aankomst in Qatar. In een eerste verklaring riep de regering op tot een ‘humanitair staakt-het-vuren’ dat daarna compleet werd genegeerd door de andere partij. De Taliban herhaalde het standpunt dat Afghanistan onder islamitische wetgeving moet vallen.
Ondanks alle haat en wedijver, opgebouwd op het slagveld, hopen de Verenigde Staten dat zij de partijen tot inkeer kunnen brengen en in Qatar de basis kunnen leggen voor een akkoord. ,,Heel de wereld wil dat jullie daarin slagen’’, aldus de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo. ,,Iedereen die hier aanschuift, weet hoeveel werk en opofferingen het heeft gekost om hier nu te zijn.’’
Het is de Verenigde Staten in februari gelukt om met de Taliban tot een akkoord te komen. Beide partijen legden toen na twintig jaar oorlog de wapens neer. De overeenkomst voorzag ook in de uitwisseling van gevangenen tussen de regering en de Taliban en het opstarten van een Afghaans vredesoverleg. Qatar was bereid om dat te organiseren.
Het hoofd van de Afghaanse regeringsdelegatie, Abdullah Abdullah, wees er in zijn openingsrede op dat hij ‘een politiek systeem vertegenwoordigt dat wordt gesteund door miljoenen mannen en vrouwen met een uiteenlopende culturele, sociale en etnische achtergrond’. ,,Zij hopen dat we de oorlog en alle pijn achter ons kunnen laten’’, aldus Abdullah Abdullah.
Geduld
Talibanleider Mullah Baradar Akhund sprak de hoop uit dat de ‘onderhandelingen met het nodige geduld’ zullen worden uitgevoerd. ,,Afghanistan moet een onafhankelijk, verenigd land zijn met een islamitisch systeem waarin alle stammen en etnische groepen voor zichzelf een plaats kunnen vinden zonder enige discriminatie’’, aldus de Talibanleider.
Afghanistan moet een onafhankelijk, verenigd land zijn met een islamitisch systeem waarin alle stammen en etnische groepen voor zichzelf een plaats kunnen vinden zonder enige discriminatie, aldus Talibanleider Mullah Baradar Akhund.
Verschillen
Alle partijen, die deelnemen aan het beraad, laten doorschemeren dat het eerste overleg over de te volgen procedures veel beter is verlopen dan verwacht. Maar over veel agendapunten – van het ingaan van een bestand tot het politieke systeem en de vrijheid van burgers – bestaan grote meningsverschillen.
Een van de moeilijke punten zijn de bestaande rechten voor vrouwen. Nu hebben ze bijvoorbeeld recht op onderwijs, de Taliban wil daar korte metten mee maken. Hoe zij denken over de positie van vrouwen blijkt ook uit de samenstelling van hun delegatie. Er maakt niet één vrouw deel van uit.
NOS 12.09.2020 De vredesonderhandelingen tussen de Afghaanse regering en de Taliban zijn vandaag begonnen in Doha, de hoofdstad van Qatar. De NOS sprak met Fawzia Koofi, een van de weinige vrouwen in het onderhandelingsteam van de regering.
“Vrouwen zijn het grootste slachtoffer van de burgeroorlog en de Taliban-overheersing in de jaren 90”, vertelt ze. “Het is daarom cruciaal dat vrouwen betrokken zijn bij de gesprekken over de toekomst van ons land.”
De VS viel in 2001 Afghanistan binnen en zette de Taliban af, die sinds 1996 in delen van het land aan de macht waren. De oorlog die volgde duurt nu al bijna 20 jaar. Afgelopen februari sloten VS en de Taliban een historisch akkoord om een einde te maken aan de strijd.
De Taliban zouden Afghanistan niet meer gebruiken als uitvalbasis voor terreurgroepen. In ruil daarvoor zou de VS binnen 14 maanden al hun militaire troepen terugtrekken. Ook zouden de Taliban over vrede gaan praten met de Afghaanse regering. Die onderhandelingen hadden in maart moeten beginnen, maar kwamen niet van de grond vanwege een omstreden gevangenenruil.
De Afghaanse regering zou 5000 Taliban-strijders vrijlaten in ruil voor 1000 regeringssoldaten. De Afghaanse president weigerde lange tijd om de laatste 400 gevangen strijders vrij te laten, omdat ze ernstige misdaden hebben gepleegd. Onder Amerikaanse druk ging de regering toch overstag en inmiddels zijn bijna alle gevangen vrijgelaten. De laatste zes gevangenen zijn overgebracht naar Qatar waar ze voorlopig in hechtenis blijven.
Koofi zag zelf haar droom om arts te worden in duigen vallen toen de Taliban in de jaren 90 in Afghanistan de macht grepen en onderwijs voor vrouwen verboden. Later probeerde de groep haar meerdere keren te vermoorden vanwege haar politieke activiteiten.
Vorige maand werd ze nog beschoten en raakte gewond aan haar arm en hand. De aanslag is door niemand opgeëist, maar de Amerikaanse Afghanistan-gezant Zalmay Khalilzad die betrokken is bij de vredesonderhandelingen noemde het een “laffe en criminele” poging om het Afghaanse vredesproces te verstoren.
Toch zijn de huidige onderhandelingen volgens de 44-jarige vrouw de enige manier om te zorgen voor vrede in Afghanistan. Maar niet tegen elke prijs, benadrukt ze. “Democratie is het uitgangspunt. Alleen dan kunnen mensen eigen keuzes maken. Dit zorgt automatisch voor een samenleving waarin iedereen gelijk is, zowel mannen als vrouwen. Er is geen alternatief voor democratie.”
Of de Taliban dat zullen accepteren, moet blijken. Volgens Koofi zijn ze milder geworden. “Hun eigen dochters gaan nu ook naar school en sommige leiders wonen in het buitenland. Het lijkt er dus op dat ze hun levensstijl hebben veranderd. Ik hoop dat ze de Afghanen diezelfde levensstijl gunnen.”
‘Ze moesten lachen’
Het is niet de eerste keer dat Koofi tegenover de Taliban zit. In de aanloop naar de officiële vredesonderhandelingen, heeft ze de groep al drie keer ontmoet, twee keer in Qatar en een keer in Rusland. “Ik vroeg ze waarom zij geen vrouwen in hun onderhandelingsteam hebben, maar natuurlijk gaven ze geen antwoord en moesten lachen.”
Fawzia Koofi (rechts) tijdens de voorgesprekken met de Taliban in Doha in juli 2019 ANP
Koofi herinnert zich nog het eerste moment dat ze de zaal binnenliep en de mannen van de Taliban zag zitten. Bang was ze niet, wel emotioneel. “Vreselijke herinneringen kwamen weer naar boven.” Toch wist ze die gevoelens de baas te blijven. “We zaten nu als gelijken tegenover elkaar. Dat gaf me kracht.” Na jaren van onderdrukking, voelde ze zich eindelijk serieus genomen.
‘Het leven was net een gevangenis’
Koofi studeerde medicijnen toen de Taliban in 1996 de macht greep in Afghanistan. De groep voerde een strenge moslimwetgeving in, waarin vrouwen onderdrukt werden. Koofi moest stoppen met haar studie, omdat onderwijs voor vrouwen verboden werd. “We zaten hele dagen thuis en mochten alleen naar buiten onder begeleiding van een man, gekleed in een boerka. Het leven was net een gevangenis.”
De Taliban – wie zijn dat eigenlijk?
Toen de VS in 2001 Afghanistan binnenviel en de Taliban afzette, wilde Koofi net als haar vader het parlement in. Ze werd gekozen als parlementslid en werd de eerste vrouwelijk vicevoorziter van het parlement. De achterban van haar vader hielp haar stemmen te winnen.
“Als vrouw moest ik mijzelf extra bewijzen”, vertelt ze. Maar haar grootste uitdaging was om een eigen identiteit creëren, los van haar vader. Ze ging zich richten op vrouwenrechten. Zo lukte het haar bijvoorbeeld om geweld tegen vrouwen bij wet te verbieden en de leeftijd van meisjes om uitgehuwelijkt te worden te verhogen.
In 2010 werd ze herkozen als parlementslid. In datzelfde jaar probeerden de Taliban haar te vermoorden. De auto waar ze met haar twee dochters in zat werd beschoten.
Fawzia Koofi met haar dochters in de Afghaanse hoofdstad Kabul in mei 2012 ANP
“Ik heb vreselijke dingen meegemaakt met de Taliban”, vertelt Koofi. Toch staat ze stevig in haar schoenen. “Het is belangrijk dat we niet teruggaan naar de tijd waarin de Taliban het voor het zeggen had. Ik wil niet dat andere vrouwen hetzelfde moeten meemaken als ik.”
Angst blijft
De afgelopen jaren is het de Taliban gelukt om met veel geweld en aanslagen een groter gebied te veroveren. “Nu de veiligheidssituatie in Afghanistan achteruitgaat, zie je dat vrouwenrechten weer erg kwetsbaar zijn”, vertelt Koofi. “Enerzijds hebben we een samenleving waarin vrouwen meedoen, maar aan de andere kant is er ook veel geweld tegen vrouwen en dat wordt niet bestraft.”
Vrouwen in Afghanistan kijken dan ook gespannen naar de vredesonderhandelingen in Doha. Ze zijn bang dat ze weer hun vrijheden moeten inleveren als er een deal komt en de Taliban gaat meeregeren. “Die angst is volkomen terecht”, zegt Koofi. “Sinds de overheersing van de Taliban zijn vrouwen het slachtoffer geweest. Maar ik zal ervoor zorgen dat ze niet ook het slachtoffer worden van de vredesonderhandelingen. We werken aan een Afghanistan waarin iedereen gelijk is en gender geen rol meer speelt.”
Telegraaf 12.09.2020 Vertegenwoordigers van de Afghaanse regering en de Taliban zijn zaterdag begonnen aan onderhandelingen die vrede moeten brengen in het decennia door geweld verscheurde land. In de Qatarese hoofdstad Doha ontmoetten delegaties elkaar voor de officiële opening van het vredesberaad.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo en de speciale Amerikaanse gezant voor Afghanistan Zalmay Khalilzad waren bij de plechtigheid aanwezig. Pompeo riep de partijen op „de kansen met beide handen aan te pakken” om veiligheid te garanderen, niet alleen voor deze maar ook voor de komende generaties, „voor uw kinderen maar ook uw kleinkinderen.”
Geen winnaars, geen overwonnenen
Gastheer is sjeik Mohammed ben Abderrahman Al-Thani, minister van Buitenlandse Zaken van Qatar. Zijn land zal er volgens hem alles aan doen om de onderhandelingen te ondersteunen waar uiteindelijk een overeenkomst uit moet rollen op basis van „geen winnaars en geen overwonnenen.”
De Taliban spraken in februari in Qatar met de VS af bereid te zijn tot onderhandelen als circa 5000 opgepakte opstandelingen zouden worden vrijgelaten. Los daarvan sloot Washington toen ook een akkoord met de regering in Kabul, waarin op vredesgesprekken en terugtrekking van de Amerikaanse en andere internationale troepen werd aangestuurd.
De recente vrijlating van de laatste gevangen Talibanleden maakte de weg vrij voor het begin van de onderhandelingen. De Afghaanse regering deed dit met tegenzin en loopt dan ook niet over van enthousiasme.
De delegatieleider uit Kabul dankte zaterdag wel de Taliban bij de opening in Doha voor het vrijlaten van gevangenen en sprak de hoop uit op een blijvende vrede waar het Afghaanse volk zo naar verlangt. „Deze dag zal herinnerd worden als het eind van het lijden van ons volk.”
Humanitair staakt-het-vuren
Hij riep op tot een „humanitair staakt-het-vuren” in het hele land. Beide partijen hoeven het niet over alles eens te worden, maar moeten met elkaar in gesprek blijven om alternatieve oplossingen aan te kunnen dragen. Hij riep de Taliban op in te stemmen met een systeem waarin de belangen van iedereen zijn gewaarborgd.
Pompeo ondersteunde die oproep. Hij zei te hopen dat de rechten van alle Afghanen worden beschermd en er sociale vooruitgang wordt geboekt, onder meer met betrekking tot de rol van vrouwen in het openbare leven. „Welk politiek systeem u kiest, is natuurlijk aan u”, voegde hij daaraan toe.
De Taliban stelden daartegenover dat Afghanistan een onafhankelijk staat moet zijn en in de toekomst een islamitisch bestel moet hebben.
NU 12.09.2020 In de Qatarese hoofdstad Doha zijn zaterdagochtend vredesbesprekingen begonnen tussen de Taliban en Afghanistan. Beide partijen zeggen een einde te willen maken aan decennia van onrust die tot de dood leidden van tienduizenden Afghanen.
De onderhandelingen werden maandenlang uitgesteld na een geschil over de vrijlating van gevangenen van beide kanten. Medio augustus werd een laatste akkoord gesloten over de vrijlating van zo’n vijfduizend Talibanstrijders.
Mede daardoor vindt de start van de besprekingen plaats op een bijzonder moment: vrijwel exact negentien jaar nadat een terroristische aanslag op de WTC-torens in New York leidde tot ingrijpen van de VS in Afghanistan.
Eerder dit jaar begroeven de Verenigde Staten en de Taliban al de strijdbijl met een historisch vredesakkoord, wat tegelijkertijd een einde maakte aan de langste oorlog in de historie van de VS. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, is ook bij de nieuwe besprekingen aanwezig.
“Tijdens deze onderhandelingen moeten we grote obstakels overkomen, maar Afghanistan moet weg van het pad van corruptie en destructie. Jullie (de Taliban en Afghaanse regering, red.) gaan uitmaken welk politieke systeem tot vrede gaat leiden”, sprak Pompeo beide partijen toe.
‘Afghanistan moet onafhankelijk zijn, met een islamitische systeem’
De Verenigde Staten hebben als eis gesteld aan de onderhandelingen dat de Taliban voortaan Afghanistan ‘bewaakt’ en het land niet meer gebruikt zal worden als uitvalsbasis voor terreurgroepen. De hoofdonderhandelaar van de Taliban ging daar in zijn openingsstatement nog niet op in. “Afghanistan moet een onafhankelijke staat worden, met een islamitisch systeem”, sprak hij.
Momenteel zijn er nog enkele duizenden Amerikaanse troepen in het land gestationeerd, die stapsgewijs worden overgeplaatst naar de Verenigde Staten. Medio 2021 moeten de Verenigde Staten de overplaatsing hebben afgerond.
Een afgevaardigde van de Afghaanse regering gaf aan uit te kijken naar de aankomende onderhandelingen. Daarbij is volgens de regering continu internationale hulp nodig, maar moeten beide partijen de ruimte krijgen om ‘respectvol’ met elkaar te botsen op bepaalde vlakken.
Ook ging de vertegenwoordiger in op de begeerde staakt-het-vuren. “Het huidige geweld tegen de Afghaanse bevolking kent geen winnaar. In alle regio’s moeten wapens worden neergelegd.”
NOS 12.09.2020 In de Qatarese hoofdstad Doha zijn de vredesbesprekingen begonnen tussen de islamitische Talibanbeweging en de Afghaanse regering. Het vredesoverleg moet een einde maken aan bijna twintig jaar oorlog in Afghanistan.
De minister van Buitenlandse Zaken van Qatar zei bij de openingsceremonie, die ook werd bijgewoond door zijn Amerikaanse ambtgenoot Pompeo, te hopen op een uitkomst zonder winnaars of verliezers. “De partijen moeten boven elke vorm van verdeeldheid uitstijgen”, aldus minister Thani.
Pompeo riep de partijen op om geweld en corruptie in te ruilen voor vrede en voorspoed. “Jullie onderhandelen niet alleen voor deze generatie Afghanen, maar ook voor toekomstige generaties”, zei hij. Het is volgens hem aan de Afghanen zelf voor welk politiek systeem er straks gekozen zal worden.
Moeizame onderhandelingen verwacht
Het hoofd van de onderhandelingsdelegatie van de Afghaanse regering zei vooraf dat de partijen het niet over alles eens hoeven te worden, maar dat het wel belangrijk is dat er een akkoord “in ieders belang” uitrolt.
De Taliban verwachten moeizame onderhandelingen waarin geduld belangrijk zal zijn, maar die uiteindelijk moeten leiden tot een “vredig en stabiel” Afghanistan.
Afgevaardigden van de Taliban en Afghaanse regering spreken hun wens uit om een duurzame vrede te bereiken (engels vertolkt).
Vredesonderhandelingen Taliban en Afghaanse regering begonnen
De vredesgesprekken zijn historisch; de partijen zaten nog nooit eerder met elkaar om de tafel. De VS zijn verantwoordelijk voor het raamwerk van de onderhandelingen door . met de Taliban uit februari, waarin onder meer werd afgesproken 5000 gevangenen vrij te laten.
Vóór dat akkoord weigerden de Taliban met de regering om de tafel te gaan. “De Taliban zien de Afghaanse regering als een marionet van de Amerikanen, dus ze wilden alleen praten met de VS”, zegt correspondent Aletta André in het NOS Radio 1 Journaal.
Politieke toekomst Afghanistan
De aanslagen op 11 september 2001 in de VS, gisteren negentien jaar geleden, waren de start van het conflict in Afghanistan. Inmiddels is het de langstlopende oorlog in de Amerikaanse militaire geschiedenis.
Volgens correspondent André is er met name onder president Trump vaart gezet achter het vredesproces. “Het voornaamste doel is de gesprekken af te ronden voor de presidentsverkiezingen, zodat de troepen definitief teruggetrokken kunnen worden”, aldus André. Daarmee kan Trump een verkiezingsbelofte inlossen.
In de overeenkomst met de VS is afgesproken dat de partijen het in Doha onder meer eens moeten worden over een permanent staakt-het-vuren. Of dat gaat lukken, is volgens André de vraag. “Het zal ook over de politieke toekomst van Afghanistan gaan”, zegt ze.
“Hoe gaat het land bijvoorbeeld bestuurd worden? Wat blijft er over van de grondwet en van de democratische instituten en systemen die na 2001 tot stand zijn gekomen in samenwerking met de VS? En hoe gaan de huidige gekozen machthebbers de macht delen met de huidige leden van de Taliban”, zo somt ze een aantal twistpunten op.
Wie zijn de Taliban eigenlijk en wat willen ze?
André verwacht dat het 21-koppige onderhandelingsteam van de Afghaanse regering zo min mogelijk aan de huidige situatie zal willen veranderen. Daarnaast is het de vraag in hoeverre het eveneens 21 mensen tellende Taliban-team bereid is tot compromissen.
“In hun oorspronkelijke standpunten willen ze terug naar het extreem strenge islamitische emiraat waar ze in de jaren 90 over heersten”, legt André uit. “In de gebieden waar ze nu aan de macht zijn, zie je ook dat het best streng is. Hoewel meisjes wel naar school gaan, kunnen vrouwen niet echt meedoen in het openbare leven.”
“Verder hebben leiders en woordvoerders van de Taliban de afgelopen jaren meermaals gezegd de grondwet te willen herschrijven en dat de Afghaanse democratie in de huidige vorm een westers importproduct is waar ze niet achter staan. Dus er ligt nog heel veel op tafel.”
AD 12.09.2020 Vertegenwoordigers van de Afghaanse regering en de Taliban zijn vandaag begonnen aan onderhandelingen die vrede moeten brengen in het decennia door geweld verscheurde land. In de Qatarese hoofdstad Doha ontmoetten delegaties elkaar voor de officiële opening van het vredesberaad.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo en de speciale Amerikaanse gezant voor Afghanistan Zalmay Khalilzad waren bij de plechtigheid aanwezig. Pompeo riep de partijen op ,,de kansen met beide handen aan te pakken” om veiligheid te garanderen, niet alleen voor deze maar ook voor de komende generaties, ,,voor uw kinderen maar ook uw kleinkinderen”.
Gastheer is sjeik Mohammed ben Abderrahman Al-Thani, minister van Buitenlandse Zaken van Qatar. Zijn land zal er volgens hem alles aan doen de onderhandelingen te ondersteunen waar uiteindelijk een overeenkomst uit moet rollen op basis van ,,geen winnaars en geen overwonnenen”.
De Taliban spraken in februari in Qatar met de VS af bereid te zijn tot onderhandelen als circa 5000 opgepakte opstandelingen zouden worden vrijgelaten. Los daarvan sloot Washington toen ook een akkoord met de regering in Kabul, waarin op vredesgesprekken en terugtrekking van de Amerikaanse en andere internationale troepen werd aangestuurd.
Hoop
De recente vrijlating van de laatste gevangen Talibanleden maakte de weg vrij voor het begin van de onderhandelingen. De Afghaanse regering deed dit met tegenzin en loopt dan ook niet over van enthousiasme.
De delegatieleider uit Kabul dankte vandaag wel de Taliban bij de opening in Doha voor het vrijlaten van gevangenen en sprak de hoop uit op een blijvende vrede waar het Afghaanse volk zo naar verlangt. ,,Deze dag zal herinnerd worden als het eind van het lijden van ons volk.”
Hij riep op tot een ,,humanitair staakt-het-vuren” in het hele land. Beide partijen hoeven het niet over alles eens te worden, maar moeten met elkaar in gesprek blijven om alternatieve oplossingen aan te kunnen dragen. Hij riep de Taliban op in te stemmen met een systeem waarin de belangen van iedereen zijn gewaarborgd.
Pompeo ondersteunde die oproep. Hij zei te hopen dat de rechten van alle Afghanen worden beschermd en er sociale vooruitgang wordt geboekt, onder meer met betrekking tot de rol van vrouwen in het openbare leven. ,,Welk politiek systeem u kiest, is natuurlijk aan u”, voegde hij daaraan toe.
De Taliban stelden daartegenover dat Afghanistan een onafhankelijk staat moet zijn en in de toekomst een islamitisch bestel moet hebben.
Minister Shah Mehmood Qureshi begroet mede-oprichter van de Taliban Mullah Abdul Ghani Baradar EPA
NOS 11.09.2020 In Qatar worden komend weekend vredesonderhandelingen gehouden tussen de islamitische Talibanbeweging en de Afghaanse regering. Het vredesoverleg moet een einde maken aan bijna twintig jaar oorlog in Afghanistan.
De Afghaanse regering stuurt vandaag een team onderhandelaars naar de Qatarese hoofdstad Doha, waar de onderhandelingen morgen van start gaan. Gisteren zijn al zes Talibanleden die vastzaten vanwege aanslagen op Afghaanse troepen naar Qatar gevlogen. Hun vrijlating was een wens van de Taliban, maar enkele westerse landen, waaronder Frankrijk en Australië, hadden daartegen bezwaar aangetekend. Onder de slachtoffers van de aanslagen waren ook Fransen en Australiërs.
De oorlog in Afghanistan begon op 7 oktober 2001, na de aanslagen op 11 september. Het geweld heeft in 19 jaar tijd duizenden militairen, hulpverleners en burgers het leven gekost. In 2011 wist de VS al-Qaida-kopstuk Osama bin Laden op te sporen en te doden. Het Nederlandse leger is in de provincies Uruzgan en Kunduz betrokken geweest bij de oorlog en wederopbouw. Tussen 2006 en 2010 kwamen er 23 Nederlandse militairen om het leven.
De vredesonderhandelingen zijn het gevolg van een akkoord in februari tussen de Verenigde Staten en de Taliban. In ruil voor de terugtrekking van de Amerikaanse troepen en de vrijlating van Taliban-gevangenen eiste de VS dat de Taliban aan vredesonderhandelingen zouden deelnemen.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo opent de onderhandelingen zaterdag. Hij noemt het vredesoverleg “een historisch moment” en een kans voor Afghanistan om een eind te maken aan tientallen jaren oorlog en bloedvergieten.
NOS 02.09.2020 De Amerikaanse regering heeft een eerdere dreiging met sancties tegen medewerkers van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag waargemaakt. Minister Pompeo van Buitenlandse Zaken zegt dat de hoofdaanklager van het Strafhof, Fatou Bensouda, op de zwarte lijst is gezet. Pompeo noemt het ICC een “kapot en corrupt instituut”.
Ook een van Bensouda’s medewerkers, Phakiso Mochochoko, staat op de Amerikaanse zwarte lijst van personen die worden gezien als een bedreiging voor de nationale veiligheid. Er kan nu onder meer beslag worden gelegd op hun bezittingen in de VS. Mensen en bedrijven die zaken met hen doen, kunnen in de problemen komen.
Aan een aantal andere medewerkers van het ICC zijn visumbeperkingen opgelegd. Die beperkingen golden al voor Bensouda. Ze mag de VS alleen nog in om de Verenigde Naties in New York te bezoeken.
Oorlogsmisdaden Afghanistan
Belangrijkste aanleiding voor de sancties is het besluit van het Strafhof om onderzoek te doen naar oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid in Afghanistan vanaf 2003. Het Strafhof richt zich niet alleen op de Taliban en de Afghaanse autoriteiten maar ook op het Amerikaanse leger en Amerikaanse geheime diensten.
Hoofdaanklager Bensouda zei in 2017 al dat het Amerikaanse leger en inlichtingendiensten in Afghanistan gevangenen hebben mishandeld, gemarteld en vernederd, vooral in de periode 2003-2004.
Dat de Amerikanen worden aangeklaagd door het ICC, dat door de VS zelf niet wordt erkend, is tegen het zere been van de regering-Trump. De president tekende daarom in juni al een decreet waarmee sancties tegen medewerkers van het Strafhof mogelijk werden.
Israëlische misdrijven
Verder zint het de Amerikaanse regering niet dat het Strafhof onderzoekt of Israëliërs misdrijven hebben begaan tegen Palestijnen. Bensouda kondigde dat onderzoek eind vorig jaar aan. De Amerikanen vinden dat het hof daar niet over gaat.
Mensenrechtenorganisaties hebben de Amerikaanse acties tegen het ICC veroordeeld. Humans Right Watch noemt het “pervers” dat sancties die zijn bedoeld om misdadigers te straffen nu worden ingezet tegen degenen die internationale misdadigers vervolgen.
Tegenmaatregelen
Minister Blok van Buitenlandse Zaken sprak eerder dit jaar zijn verontrusting uit over de sancties tegen medewerkers van het Internationaal Strafhof. Hij dreigde ook met tegenmaatregelen.
NOS 02.09.2020 De Afghaanse regering heeft bijna 200 Talibanstrijders vrijgelaten uit de gevangenis. Ze maken deel uit van een groep van 400 zwaar gestrafte Taliban. Vorige maand bepaalden Afghaanse volksvertegenwoordigers dat de strijders op vrije voeten moesten komen.
Met de vrijlating moet het vredesoverleg tussen de Taliban en een vertegenwoordiging van de Afghaanse maatschappij kunnen beginnen. De vrijlating is onderdeel van een overeenkomst die de Taliban en de Verenigde Staten in februari sloten over terugtrekking van Amerikaanse troepen uit Afghanistan.
Een van de eisen van de Taliban was de vervroegde vrijlating van 5000 strijders uit de gevangenissen. Duizenden Talibanstrijders zijn al vrijgelaten, maar over de laatste 400 gevangenen werd pas vorige maand een beslissing genomen; het gaat om Taliban die in verband worden gebracht met terroristische aanslagen. Ongeveer 150 van hen waren veroordeeld tot de doodstraf.
Twintig jaar oorlog voorbij
De Talibanstrijders werden vrijgelaten uit een gevangenis in de hoofdstad Kabul. Rond dezelfde tijd lieten de Taliban zes leden van de Afghaanse veiligheidsdiensten gaan, die zij al enige tijd vasthielden.
Het is niet duidelijk wanneer de laatste 200 gevangen Talibanstrijders worden vrijgelaten. De verwachting is dat het vredesoverleg daarna binnen een paar dagen begint.
De vredesonderhandelingen moeten een einde maken aan bijna twintig jaar oorlog in Afghanistan.
Telegraaf 18.08.2020 De Afghaanse hoofdstad Kabul is dinsdag opgeschrikt door een raketaanval. De projectielen sloegen in bij de zogenaamde Groene Zone, waar zich buitenlandse ambassades en het NAVO-kantoor bevinden. Een aantal raketten zouden in de buurt van het presidentiële paleis zijn ingeslagen. Twee verdachten zijn opgepakt, meldt het ministerie van Binnenlandse Zaken.
De autoriteiten zeggen dat veertien raketten zijn afgevuurd vanuit twee voertuigen. Zeker tien burgers raakten gewond, onder wie vier kinderen. „De meeste projectielen raakten huizen van burgers in Kabul”, zegt een woordvoerder van het ministerie.
Bronnen zeggen tegen persbureau Reuters dat het zwaarbewaakte gebied na de aanval in lockdown is geplaatst. Medewerkers van diplomatieke posten zochten een veilig heenkomen in versterkte ’safe rooms’ .
„Alle diplomatieke functionarissen in ambassades in de Groene Zone zijn overgebracht naar safe rooms in het diplomatieke district”, zei een hoge westerse veiligheidsfunctionaris. Daar moeten ze blijven tot het weer veilig is.
De aanval vond plaats op de Afghaanse Onafhankelijkheidsdag. President Ashraf Ghani deed voor de beschieting mee aan een ceremonie in het presidentieel paleis. Zijn beëdiging werd eerder dit jaar ook al verstoord door raketvuur.
De beschieting komt op een gevoelig moment. De Afghaanse regering en de radicaal-islamitische Taliban beginnen vermoedelijk binnenkort aan hun vredesoverleg. Dat moet van start gaan als de regering de vrijlating heeft afgerond van Talibangevangenen.
AD 18.08.2020 De Afghaanse hoofdstad Kabul is vandaag opgeschrikt door een raketaanval. De projectielen sloegen in bij de zogenaamde Groene Zone, waar zich buitenlandse ambassades en het NAVO-kantoor bevinden. Een aantal raketten zou in de buurt van het presidentiële paleis zijn ingeslagen. Twee verdachten zijn opgepakt, meldt het ministerie van Binnenlandse Zaken.
De autoriteiten zeggen dat veertien raketten zijn afgevuurd vanuit twee voertuigen. Zeker tien burgers raakten gewond, onder wie vier kinderen. ,,De meeste projectielen raakten huizen van burgers in Kabul”, zegt een woordvoerder van het ministerie.
Bronnen zeggen tegen persbureau Reuters dat het zwaarbewaakte gebied na de aanval in lockdown is geplaatst. Medewerkers van diplomatieke posten zochten een veilig heenkomen in versterkte ‘safe rooms’ .
Safe rooms
,,Alle diplomatieke functionarissen in ambassades in de Groene Zone zijn overgebracht naar safe rooms in het diplomatieke district”, zei een hoge westerse veiligheidsfunctionaris. Daar moeten ze blijven tot het weer veilig is.
De aanval vond plaats op de Afghaanse Onafhankelijkheidsdag. President Ashraf Ghani deed voor de beschieting mee aan een ceremonie in het presidentieel paleis. Zijn beëdiging werd eerder dit jaar ook al verstoord door raketvuur.
De beschieting komt op een gevoelig moment. De Afghaanse regering en de radicaal-islamitische Taliban beginnen vermoedelijk binnenkort aan hun vredesoverleg. Dat moet van start gaan als de regering de vrijlating heeft afgerond van Talibangevangenen.
AD 14.08.2020 De Afghaanse autoriteiten zijn begonnen met de vrijlating van 400 gevangen genomen strijders. Als dat gebeurd is, is de laatste horde weggenomen om de opstandelingen aan tafel te krijgen en de vredesbesprekingen te hervatten.
De radicaal-islamitische verzetsorganisatie had om aan de onderhandelingstafel te gaan zitten als voorwaarde gesteld dat deze groep, als laatste van in totaal 5000 opgepakte Taliban, de gevangenis zou mogen verlaten. Dat was in regeringskringen omstreden omdat deze te boek stonden als zeer gevaarlijk. Een aantal van hen werd beschuldigd van het plegen van zware aanslagen, met veel burgerslachtoffers onder wie buitenlanders.
President Ashraf Ghani gaf niettemin zondag opdracht hen op vrije voeten te stellen. Om te beginnen moet dat leiden tot een wapenstilstand in heel Afghanistan. Woordvoerder Shaheen van de Taliban zei dat een bestand onderdeel zal zijn van het vredesoverleg.
De vredesonderhandelingen zullen worden gehouden in de Qatarese hoofdstad Doha en beginnen op het moment dat de laatste gevangene is vrijgelaten.
De Afghaanse president Ashraf Ghani (vierde van links) bij de Loya Jirga EPA
NOS 09.08.2020 Duizenden Afghaanse volksvertegenwoordigers hebben vandaag besloten dat 400 zwaar gestrafte Talibanleden vrijgelaten mogen worden. Het besluit is een belangrijke stap om het vredesoverleg tussen de Taliban en een vertegenwoordiging van de Afghaanse maatschappij door te laten gaan.
De vrijlating is onderdeel van een deal die de Taliban en de Verenigde Staten in februari sloten over het terugtrekken van Amerikaanse troepen uit Afghanistan. Een van de eisen die de Taliban toen op tafel legde, was de vervroegde vrijlating van in totaal 5000 Taliban-gevangenen uit de gevangenissen.
De Afghaanse regering liet eerder al duizenden gevangenen vrij, maar deze laatste groep vond de regering tot nu toe nog te gevaarlijk om op vrije voeten te stellen. “Er zitten gevangenen bij die in verband worden gebracht met grote terroristische aanslagen waarbij ook veel burger- en buitenlandse slachtoffers vielen”, zegt correspondent Aletta André. “150 van hen waren al veroordeeld tot de doodstraf.”
Laatste barricade
Volgens André was dit de laatste barricade waar het begin van de gesprekken op vastliep. “Als die vrijlating klaar is, kunnen de gesprekken daarna binnen een paar dagen beginnen.”
Het besluit werd genomen tijdens de Loya Jirga, een grote vergadering van volksvertegenwoordigers in de hoofdstad Kabul. De Afghaanse regering vroeg daar om advies over de vrijlating. Er waren onder meer stamoudsten, politici en andere leiders bij aanwezig.
Niet iedereen in Afghanistan is het eens met de vrijlating. “Voor sommigen is het heel slecht nieuws, maar veel leiders juichen het toe. Ze zijn blij dat de gesprekken met de Taliban kunnen gaan beginnen.”
MSN 09.08.2020 De Afghaanse regering heeft zondag een belangrijke horde genomen richting vredesonderhandelingen met de Taliban. President Ashraf Ghani heeft getekend voor de vrijlating van vierhonderd strijders van de terreurbeweging.
Daarmee zijn sinds begin dit jaar vijfduizend strijders vrij. De beweging wilde pas praten zodra dat aantal was behaald. „De Taliban moeten nu laten zien niet bang te zijn zich te committeren aan een wapenstilstand”, tweet de woordvoerder van Ghani.
Veel verworvenheden worden teruggedraaid nu de Taliban weer de baas zijn in Afghaanse regio’s, stelt Human Rights Watch. ‘Waar de Taliban regeren worden rechten beknot’.
Na drie dagen vergaderen op de zogeheten Loya Jirga – een soort volksvergadering waar meer dan drieduizend stamoudsten en politici op afkwamen – is de regering akkoord met de vrijlating van vierhonderd gevangenen, voorlopig de laatsten.
Ghani had het congres bijeengeroepen omdat er binnen zowel zijn regering als de Afghaanse samenleving discussie was over de voorwaarden aan de vrijlating. De groep strijders in kwestie is volgens Reuters verantwoordelijk voor een aantal van de zwaarste aanslagen in Afghanistan.
De beweging is tot en met 2001 aan de macht geweest in Afghanistan maar is in de jaren daarna nog onverminderd gewelddadig aanwezig geweest. Recent is het aantal aanslagen door de Taliban opgevoerd.
Amerikaanse troepen
Zodra de groep gevangenen op straat staat, zijn sinds begin dit jaar vijfduizend Talibanstrijders op vrije voeten; precies zoals de groep begin dit jaar met de Amerikaanse regering heeft afgesproken. De Verenigde Staten gaan op hun beurt de militaire aanwezigheid in Afghanistan afbouwen, een (her-)verkiezingsbelofte van de Amerikaanse president Donald Trump.
In de loop van komende week staan in Qatar de eerste ontmoetingen tussen Afghaanse regeringsfunctionarissen en vertegenwoordigers van de Taliban op het programma. De Afghaanse delegatie zal worden geleid door oud-president Hamid Karzai.
De gesprekken beginnen zodra de laatste strijder de gevangenis heeft verlaten, zegt Karzai tegen lokale media. In de slotresolutie van de Loya Jirga formuleerde de Afghaanse regering vast een aantal wensen. De wapens dienen per ommegaande te worden neergelegd en buitenlandse strijders moeten worden overgedragen aan hun land van herkomst.
Afghaanse veiligheidstroepen op het gebouw. Foto: REUTERS
De Standaard 03.08.2020 IS heeft een aanval op een Afghaanse gevangenis opgeëist. Zeker 29 personen zijn om het leven gekomen in de gevangenis bij Jalalabad, in het oosten van het land. Meer dan duizend gevangenen probeerden te ontsnappen, meer dan 330 gevangenen zijn vermist.
In totaal telt de gevangenis 1.793 gedetineerden. Ongeveer duizend van hen probeerden te ontsnappen maar werden opnieuw gevangen, 430 bleven in de gevangenis. ‘De rest is vermist’, meldt de woordvoerder van de gouverneur van de provincie Nangarhar. Zo’n 330 gevangenen zijn dus ontsnapt.
Het is nog onduidelijk of de aanval gepland werd om specifieke gevangenen te bevrijden. Veel van de gevangenen zijn taliban- en IS-leden. De stad werd in lockdown gezet, alle winkels werden gesloten.
Reuters spreekt van 30 IS-militanten die de aanval uitvoerden. In totaal zijn 29 mensen om het leven gekomen, onder wie minstens drie van de aanvallers. Ook zijn er minstens 43 mensen gewond, aldus een woordvoerder van de gouverneur.
De daders lieten eerst een autobom ontploffen, alvorens ze het gebouw binnendrongen. Tegelijk werd een reeks andere gebouwen onder vuur genomen. Er ontstonden hevige gevechten met de Afghaanse ordetroepen. De aanval ging de hele nacht en maandagochtend verder.
Wapenstilstand taliban
De aanval gebeurde op de derde en laatste dag van een wapenstilstand tussen de taliban – een ‘concurrent’ van IS – en de Afghaanse overheid. De partijen hadden afgesproken drie dagen niet met elkaar te vechten vanwege het islamitische Offerfeest. Honderden taliban-gevangenen werden vrijgelaten. Ook hadden de Afghaanse diensten net aangekondigd dat Assadullah Orakzai, een topman van IS, gedood was.
Een rapport van de Verenigde Naties van vorige maand spreekt van ongeveer 2.200 leden van IS in Afghanistan. Hoewel hun positie erg verzwakt is, is de terreurgroep nog steeds in staat om zulke aanvallen uit te voeren.
NU 03.08.2020 Meer dan driehonderd gedetineerden zijn maandag ontsnapt na een dodelijke aanval van Islamitische Staat (IS) op een Afghaanse gevangenis. Het doel van de terroristen van IS was om de gevangenen te bevrijden.
De bestorming op de gevangenis in de Oost-Afghaanse stad Jalalabad begon zondagavond. Ruim duizend van de circa 1.800 gevangenen gebruikten het moment om het hazenpad te kiezen.
De meeste gedetineerden konden weer worden ingerekend en werden teruggebracht naar hun cellen. Ruim driehonderd gevangenen slaagden er wel in om weg te blijven. Van hen ontbreekt tot op heden ieder spoor.
Bij de aanslag vielen 29 doden en raakten meer dan vijftig anderen gewond. Tot de slachtoffers behoren burgers, gevangenen en leden van de veiligheidstroepen. Acht gewapende mannen van IS werden gedood.
NOS 03.08.2020 Bij drie explosies en een vuurgevecht bij een gevangenis in de Oost-Afghaanse stad Jalalabad zijn meerdere doden gevallen, zeggen de Afghaanse autoriteiten. De aanval bestond uit een grote autobom, twee kleinere bommen en meerdere schutters. Hij is opgeëist door de Islamitische Staat.
Het is de tweede dag van een driedaags staakt-het-vuren tussen de regering en de Taliban. Dat werd afgekondigd vanwege het islamitische Offerfeest, dat vrijdag begon. Tot nu toe werd het staakt-het-vuren gerespecteerd.
De Taliban ontkenden eerder de betrokkenheid tegenover persbureau AP. Later werd de aanslag opgeëist door IS. Het is vaak niet meteen duidelijk welke van de twee terreurgroepen erachter zit, maar IS claimt in Afghanistan de meeste aanslagen.
Gisteravond zei de Afghaanse inlichtingendienst dat niet ver van de plek van de aanval in Jalalabad een hooggeplaatste IS’er is gedood.
Telegraaf 03.08.2020 Meer dan driehonderd gevangenen zijn nog voortvluchtig na een aanval van terreurgroep Islamitische Staat (IS) op een Afghaanse gevangenis. Die begon zondag en heeft volgens de autoriteiten aan 29 mensen het leven gekost, onder wie burgers en gevangenen. Ook raakten zeker vijftig personen gewond.
Bij de gevangenis in Jalalabad ging eerst een autobom af. Daarna openden aanvallers het vuur op de bewakers. Tijdens de chaos sloegen veel van de bijna 1800 gevangenen op de vlucht. Een woordvoerder van de gouverneur van de oostelijke provincie Nangarhar zegt dat ruim duizend gevluchte gedetineerden weer zijn opgepakt.
Een gevangene die achter was gebleven in de gevangenis, vertelde telefonisch dat de aanvallers zich verschansten in het complex. „Soms is het stil en dan begint het schieten weer”, zei de man eerder op de dag. „De veiligheidstroepen lijken niet te kunnen oprukken omdat de aanvallers strategische plekken in handen hebben, waaronder de wachttorens.”
In de gevangenis zaten naast gewone criminelen ook extremisten vast van de Taliban en IS. Die laatste groep heeft de verantwoordelijkheid voor de aanval opgeëist. De autoriteiten hadden een dag voor de aanval op de gevangenis bekendgemaakt dat een hoge leider van IS was gedood in de omgeving van de stad.
Een lokale politicus vertelde dat het openbaar leven in de Jalalabad volledig is stilgelegd door de strijd bij de gevangenis. „Winkels zijn dicht. De stad is helemaal leeg.”
Het akkoord tussen de Verenigde Staten en de Taliban “is een eerste stap naar vrede in Afghanistan”. Dat vindt minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok.
Het akkoord werd zaterdag 29.02.2020 ondertekend in Doha, in Qatar. Het is de bedoeling dat het leidt tot de terugtrekking van internationale troepen in Afghanistan en vredesonderhandelingen tussen de verschillende partijen.
Onze mannen zo gauw mogelijk weer terug !!!
Blok benadrukt dat er werk aan de winkel is. “Nationale eenheid en inclusieve intra-Afghaanse onderhandelingen moeten volgen. Nederland heeft offers gebracht voor veiligheid en stabiliteit in Afghanistan, we blijven gecommitteerd aan duurzame vrede.”
Nederland heeft momenteel nog zo’n 160 militairen in Afghanistan voor een trainingsmissie voor het Afghaanse leger en de politie. Wat het akkoord voor de Nederlanders betekent, kan Buitenlandse Zaken nog niet zeggen. “Daar over zullen we nauw overleg met partners hebben”, aldus een woordvoerder.
“We gaan onze langstlopende oorlog beëindigen en onze troepen terug naar huis brengen.” De Amerikaanse president Trump reageert verheugd op de ondertekening van een basisakkoord tussen de VS en de Afghaanse Taliban.
De Amerikaanse speciale gezant Zalmay Khalilzad en Taliban coöprichter Mullah Abdul Ghani Baradar ondertekende zaterdag het Amerika-Taliban vredesverdrag tijdens een ceremonie in Doha, de hoofdstad van Qatar.
In het akkoord garanderen de VS terugtrekking van troepen uit Afghanistan, op voorwaarde dat de Taliban zich aan de voorwaarden van het akkoord houden. Zo moet de beweging geweld tegen de VS en hun bondgenoten voorkomen, ook van terreurgroep al-Qaida.
AD 02.03.2020
De Amerikaanse militairen in Afghanistan en de Afghaanse regeringstroepen blijven terughoudend met hun operaties. Ze verlengen’de periode van minder geweld’, zei de Afghaanse president Ashraf Ghani.
Telegraaf 10.03.2020
De strijdende partijen moeten volgens president Ghani proberen elkaar met rust te laten in de aanloop naar echte wapenstilstand. Afgelopen week slaagde een experiment met „een periode van minder geweld.” Kabul en Washington hadden die met de Taliban afgesproken. Er waren nauwelijks aanslagen of aanvallen.
Telegraaf 30.06.2020
Telegraaf 29.06.2020
AD 04.03.2020
Zes eisen op tafel
Voorafgaand aan de ontmoeting legden beide partijen drie eisen op tafel. “Voor de Taliban zijn dat het terugtrekken van Amerikaanse troepen, vervroegde vrijlating van Taliban-gevangenen en dat Afghanistan een islamitisch kalifaat wordt”, zei correspondent Marieke de Vries in het NOS Radio 1 Journaal. “En de VS wil dat de Taliban openlijk afstand nemen van al-Qaida en IS, dat ze deze groepen in de toekomst geen schuilplaats verschaffen en dat ze de Afghaanse regering en de grondwet respecteren.”
Telegraaf 27.05.2020
De eerste problemen zijn kort na de ondertekening al boven komen drijven. De Taliban wezen op een passage uit het akkoord waar staat dat voor 10 maart 2020 5000 gevangen genomen Taliban worden vrijgelaten. In ruil zouden de Taliban duizend gevangenen laten gaan. President Ashraf Ghani zei dat zijn regering helemaal niet heeft ingestemd met deze gevangenenruil en er ook niet aan meewerkt.
Telegraaf 13.05.2020
AD 07.03.2020
Aanslag
De aanslag in Afghanistan vrijdag 06.03.2020 op tal van prominente politici is opgeëist door de beweging Islamitische Staat. Bij de aanval, die plaatshad tijdens een ceremonie in het centrum van de hoofdstad Kabul, kwamen meer dan dertig mensen om en raakten meer dan vijftig mensen gewond.
IS dook begin 2015 op in de provincie Nangarhar, aan de Pakistaanse grens ten oosten van Kabul. De enkele duizenden strijders van IS worden sindsdien ook bestreden door de Taliban.
Telegraaf 06.03.2020
Invloed van Taliban nog onduidelijk
Eerder sloten de Taliban al een soort staakt-het-vuren met de Amerikanen. “Dat was een proef om te laten zien dat ze te vertrouwen zijn en dat ze de macht hebben over hun strijders in alle regio’s”, legt correspondent Aletta André uit. “En dat is gelukt, er werden 90 procent minder gevallen van geweld geregistreerd.”
Terug in de tijd
De oorlog in Afghanistan begon op 7 oktober 2001, na de aanslagen op 11 september 2001. Het geweld heeft in 19 jaar tijd duizenden militairen, hulpverleners en burgers het leven gekost.
WTC 911
Op 9 september 2001 vlogen Twee vliegtuigen in het World Trade Center in New York. Een derde vliegtuig boorde zich in het Pentagon. Het vierde vliegtuig dat die ochtend gekaapt werd, stortte neer in Shanksville, Pennsylvania.
De aanslagen op 11 september 2001 zijn gepleegd in opdracht van Osama bin Laden, de leider van Al Quida. In 2011 wist de VS al-Qaida-kopstuk Osama bin Laden op te sporen en te doden.
Afghanistan oorlog
Het Nederlandse leger is in de provincies Uruzgan en Kunduz betrokken geweest bij de oorlog en wederopbouw. Tussen 2006 en 2010 kwamen er 23Nederlandse militairen om het leven.
Als de overeenkomst inderdaad wordt nageleefd dan komt er een einde aan twintig jaar strijd in Afghanistan. Vrijwel direct na de aanslag op de Twin Towers op 9 september 2001 namen de Verenigde Staten de Taliban op de korrel.
Onder de naam Enduring Freedom viel een coalitie waar onder andere Groot-Brittannië, Australië en Frankrijk meededen Afghanistan binnen, de thuisbasis van de terreurbeweging. Hoewel hun leider Osama Bin Laden kon ontsnappen, werd het regime vrij snel verslagen. Er kwam een nieuwe regering in hoofdstad Kabul, geleid door Hamid Karzai.
In de jaren erna stuurde ook Nederland militairen naar Afghanistan. Tussen 2006 en 2010 waren ze gestationeerd in Uruzgan. De jaren erna volgde nog een door Groenlinks gesteunde trainingsmissie in Kunduz. Uiteindelijk wisten de Amerikanen ook Osama bin Laden te pakken te krijgen.
In mei 2012 werd hij door een Amerikaans team Navy Seals uitgeschakeld in het Pakistaanse Abbottabad, waar hij zich met directe familieleden en vertrouwelingen had verschanst. Operation Neptune Spear was de naam van de door president Obama geautoriseerde liquidatiemissie. ‘Geronimo’ was de codenaam voor doelwit Bin Laden.
NOS 22.06.2020 De afgelopen week zijn in Afghanistan bij aanvallen van de Taliban 291 militairen om het leven gekomen en 550 gewond geraakt. Daarmee is het de bloedigste week in 19 jaar strijd, zegt de Nationale Veiligheidsraad. De slachtoffers vielen bij meer dan 400 aanvallen van de Taliban verspreid over het land.
Vorige week werden 422 doden en gewonden gemeld. Toen waren er ruim 200 Taliban-aanvallen in een week tijd.
De regering en de islamitische Taliban proberen vredesoverleg tot stand te brengen om een einde te maken aan het conflict in het land. Aan het einde van de ramadan was voor het laatst een gevechtspauze, maar daarna laaide de strijd weer op. Ook een al lang geplande gevangenenruil, bedoeld om elkaars vertrouwen te winnen, komt maar niet van de grond.
“Als het geweld niet afneemt, leidt dat tot problemen en vertraging in het vredesproces”, staat in de verklaring van de veiligheidsraad.
Gevangenenruil
De Taliban hebben op 29 februari 2020 een overeenkomst getekend met de Verenigde Staten. Daarin werd afgesproken dat de internationale troepenmacht wordt verkleind en dat de regering en de Taliban bij elkaar komen om vredesbesprekingen voor te voorbereiden. De Amerikanen proberen al bijna twintig jaar de Taliban te verslaan.
Ook is een gevangenenruil afgesproken waarbij 5000 Taliban vrijkomen in ruil voor 1000 militairen. Het feit dat de Afghaanse regering niet betrokken was bij de onderhandelingen, leidde tot nieuwe spanningen.
Onlangs toonden beide partijen opnieuw bereidheid om te gaan onderhandelen. Er werd overeengekomen de eerste onderhandelingen te voeren in Doha in Qatar, waar ook de Taliban en de VS tot hun overeenkomst kwamen. Er is geen datum bekend.
Amerikaanse militairen weg
De Amerikanen hebben inmiddels het aantal militairen in Afghanistan van ongeveer 12.000 in februari teruggebracht tot 8600, zoals in de overeenkomst met de Taliban werd vastgelegd. Dat maakte de Amerikaanse commandant voor het gebied, Frank McKenzie, eind vorige week bekend. Wanneer meer militairen worden teruggetrokken, heeft hij niet gezegd.
Het is de bedoeling dat de Amerikanen volgend jaar mei helemaal weg zijn uit Afghanistan, zei McKenzie, maar dan moeten de Taliban wel aan een aantal voorwaarden hebben voldaan. Een daarvan is dat er vanuit Afghanistan geen aanslagen worden gepleegd of gepland die gericht zijn tegen de VS.
In dat geval gaat het niet om de Taliban, maar om al-Qaida en IS, die niet meer de kans moeten krijgen vanuit het land te opereren. Daarmee doelt hij onder andere op de aanslagen met gekaapte vliegtuigen van 11 september 2001 op de Twin Towers in New York en het Pentagon in Washington.
Telegraaf 12.06.2020 Zeker vier mensen zijn vrijdag in de Afghaanse hoofdstad Kabul gedood door een bomaanslag in een moskee. Een van de slachtoffers was de imam, liet een woordvoerder van ministerie van Binnenlandse Zaken weten. Acht anderen raakten gewond. Niemand heeft de verantwoordelijkheid nog opgeëist.
De aanval vond plaats in de Sher Shah Suri moskee in het westelijk deel van de stad, waar de sjiieten in de meerderheid zijn. Een maand geleden was daar een aanval op een nabijgelegen ziekenhuis. Daarbij kwamen zeker 25 mensen om het leven, onder wie moeders met pasgeboren kinderen. Ook toen eiste niemand de verantwoordelijkheid op.
De VS beschuldigen Islamitische Staat, die in Afghanistan actief is naast de Taliban, van de aanval. IS eiste wel een andere bomaanslag op in een moskee tien dagen geleden, waarbij een geestelijke werd gedood. De Taliban distantieerden zich ’s avonds van de aanslag. Een woordvoerder noemde die een „afschuwelijke misdaad.”
Ondertussen zijn er vredesbesprekingen tussen de regering en de Taliban gepland om een einde te maken aan het conflict in het land. President Ashraf Ghani zei donderdag echter dat het gevaar dat terroristische groeperingen als IS en al-Qaeda in Afghanistan vormen, ook na de vrede met de Taliban niet zou stoppen. De vredesbesprekingen waren ongeveer drie maanden geleden overeengekomen in een akkoord tussen de VS en de Taliban.
Telegraaf 27.05.2020 Er zijn nog minder dan 8600 Amerikaanse militairen in Afghanistan. Het terugbrengen van de troepensterkte verloopt sneller dan gepland.
Washington heeft eind februari met de Taliban afgesproken, dat de VS onder voorwaarden het aantal troepen half juli zouden verminderen van 13.000naar circa 8600. Amerikaanse functionarissen hebben echter laten weten dat dit al is gebeurd.
Volgens The New York Times krijgt president Trump deze week enkele scenario’s voorgelegd voor het terughalen van alle militairen. Trump heeft een voorkeur voor het ’snelste’ schema. Daarmee zouden er tijdens de presidentsverkiezingen in november geen Amerikaanse troepen meer in Afghanistan zijn.
Tegen de Taliban was in de onderhandelingen gezegd dat de Amerikanen halverwege 2021 helemaal zouden vertrekken als alles goed zou gaan. De twee beloofden elkaar minder geweld te gebruiken en de Taliban zouden over een bestand en een duurzame vrede gaan praten met andere partijen in het land.
De Taliban zijn extremistische soennieten van een bevolkingsgroep uit het oosten en zuiden van het land. Ze voerden een schrikbewind in de jaren 1996-2001 in vrijwel heel Afghanistan. De VS vielen het land in 2001 binnen en maakten daar een einde aan. Maar de strijd ging door en het is de langste oorlog geworden die de VS hebben gevoerd.
NOS 17.05.2020 De Afghaanse president Ghani en zijn rivaal Abdullah hebben een akkoord bereikt over het delen van de macht. Daarmee lijkt een einde te komen aan de politieke crisis in het land, die vorig jaar september ontstond na de presidentsverkiezingen.
Zittend president Ghani won die verkiezingen, maar Abdullah erkende de uitslag niet. Volgens hem was er sprake van onregelmatigheden bij de stembusgang. Zowel Ghani als Abdullah liet zich vervolgens uitroepen tot president.
Volgens een woordvoerder van Ghani krijgt Abdullah in het nu gesloten akkoord de leiding over de vredesbesprekingen met de Taliban en blijft Ghani president. Wat Abdullah verder krijgt, is nog niet bekend.
Volgens bronnen van persbureau Reuters wilde hij een belangrijke portefeuille als Buitenlandse Zaken of Financiën, maar zit dat er niet in. In plaats daarvan zou Ghani nu het ministerie van Binnenlandse Zaken aan Abdullah willen geven.
Taliban
Door de politieke impasse in Afghanistan lagen ook de besprekingen over het vredesakkoord tussen de regering en de Taliban stil, tot grote frustratie van de Verenigde Staten.
In maart ging minister Pompeo van Buitenlandse Zaken nog op bezoek in de hoofdstad Kabul om te bemiddelen tussen beide partijen, maar dat leidde niet tot resultaat. Hij schortte daarop een steunpakket van een miljard dollar op. Niet duidelijk is of dat geld door dit akkoord nu alsnog wordt uitbetaald.
De Verenigde Staten sloten in februari al een vredesakkoord met de Taliban. Dat gebeurde in Qatar. De VS zegde toe zijn troepen terug te trekken uit het land, de Taliban beloofden geweld af te zweren en te werken aan de terugtrekking van IS in Afghanistan.
MSN 15.05.2020 De bloedige aanslagen op een kraamkliniek en begrafenis in Afghanistan waarbij tientallen mensen om het leven kwamen is volgens de VS gepleegd door terreurgroep IS. Dat maakte de Amerikaanse gezant in Afghanistan, Zalmay Khalilzad, bekend.
Volgens Khalilzad had de gruwelijke aanslag, waarbij ook pasgeboren baby’s doelwit waren, alle kenmerken van een aanval door IS. De terreurgroep zou met dit soort aanslagen de burgeroorlog en sektarische spanningen in het land willen aanwakkeren.
Niets laten horen
IS zelf heeft sinds de aanval niets van zich laten horen. De groep is wel actief in het gebied. De Taliban, die ook geregeld aanslagen plegen in Kabul, lieten al vrijwel direct weten niets met de aanslag te maken te hebben.
De aanslag op de kraamkliniek in hoofdstad Kabul is een van de bloedigste en meest huiveringwekkende dit jaar in Afghanistan. Terroristen verkleed als agenten drongen het gebouw binnen en begonnen te schieten en gooiden handgranaten, ook gericht op pasgeboren baby’s.
Baby’s van enkele uren oud
Terwijl de aanval nog bezig was, wisten veiligheidstroepen zeker honderd mensen uit de kliniek te krijgen. Op beelden was te zien hoe ze met baby’s van soms enkele uren oud naar buiten renden.
Van kalifaat tot versplinterde terreurgroep: de opkomst en ondergang van IS
Ruim een jaar geleden werd het laatste bolwerk van IS verslagen en had de terreurgroep geen grondgebied meer onder controle. Maar het gedachtegoed is nog niet verdwenen.
NU 12.05.2020 Het Afghaanse leger gaat het offensief tegen de Taliban hervatten. Dat meldde de Afghaanse president Ashraf Ghani dinsdag tijdens een toespraak op televisie.
Ghani heeft het leger het bevel gegeven om de “defensieve positie te beëindigen” en de “operatie tegen de vijand te hervatten”.
Volgens Ghani is de hervatting van het offensief tegen de terreurorganisatie nodig om “het land, het volk en onze infrastructuur te verdedigen”.
De beslissing komt enkele uren nadat er dinsdag twee aanslagen werden gepleegd in Afghanistan, waarbij tientallen doden vielen.
Eerst openden schutters het vuur in een kraamziekenhuis in de hoofdstad Kaboel. Daarbij kwamen zestien mensen om, waaronder enkele pasgeboren kinderen. Later op de dag kwamen 24 mensen om door een zelfmoordaanslag bij een begrafenis in de oostelijke provincie Nangarhar.
Taliban ontkent achter aanslagen te zitten
De Taliban heeft nadrukkelijk ontkend bij de aanslagen betrokken te zijn geweest. De aanslag op de begrafenis werd later opgeëist door Islamitische Staat.
In februari bereikten de Verenigde Staten nog een historisch vredesakkoord met de Taliban. Daarbij werd afgesproken dat als de Taliban geen aanslagen zouden plegen op Afghaans grondgebied, de Amerikaanse troepen het land zouden verlaten.
RTL 12.05.2020 Tientallen pasgeboren baby’s en hun moeders zijn door Afghaanse soldaten in veiligheid gebracht, nadat een kraamkliniek in de hoofdstad Kabul het doelwit is geworden van een terreuraanslag. Zeker veertien mensen zijn omgekomen, onder wie twee baby’s en hun moeders.
Terwijl er om hun heen nog werd geschoten, renden Afghaanse elitetroepen met baby’s in hun armen naar buiten. Sommige baby’s waren nog maar een paar uur oud. Ook moeders en zorgpersoneel moesten halsoverkop maken dat ze wegkomen. Naast veertien doden raakten zeker vijftien mensen gewond.
De aanslagplegers renden gekleed in politie-uniformen al schietend naar binnen, zeggen getuigen. Ook werd er om de paar minuten met granaten gegooid, zo schrijft een Afghaanse kolonel op Twitter. Zijn troepen zouden een van de schutters inmiddels hebben doodgeschoten.
Twee andere terroristen zouden zich nog altijd in het ziekenhuis hebben verschanst. Meer dan honderd vrouwen en baby’s zijn volgens de autoriteiten inmiddels in veiligheid gebracht.
Het Dasht-e-Barchi-ziekenhuis ligt in een arme wijk van Kabul en beschikt over zo’n honderd bedden. De kraamafdeling wordt sinds een paar jaar ondersteund door Artsen zonder Grenzen.
Taliban ontkent
De aanslag is nog door niemand opgeëist en de Taliban ontkent betrokkenheid. Wel pleegt de terreurgroep nog altijd aanslagen in Afghanistan, ondanks lopende vredesonderhandelingen met het Westen.
Ook IS heeft in het verleden aanslagen rondom het ziekenhuis gepleegd. Het hospitaal ligt in een wijk waar een sjiitische moslim-minderheid woont. Zij zijn een doelwit in de ogen van de soennitische extremisten van IS.
Begrafenis
Vandaag kwamen er ook veel mensen om het leven door een aanslag in het oosten van Afghanistan. Daar was een begrafenis van een politie-commandant het doelwit.
Zeker 24 mensen kwamen om, nadat een man zichzelf met een bomvest opblies. De aanwezigen waren net bezig met het laatste gebed. 68 omstanders raakten gewond. Ook deze aanslag is nog niet opgeëist.
NOS 12.05.2020 In Afghanistan zijn bij twee aanslagen vermoedelijk meer dan dertig mensen gedood en nog eens tientallen gewond geraakt. Eerst was er een aanslag op een kraamkliniek van Artsen zonder Grenzen in de hoofdstad Kabul. Later blies op een andere plaats in het oosten van het land een zelfmoordterrorist zich op bij een begrafenis.
Gewapende mannen vielen de kraamkliniek vanochtend vroeg aan. Daarbij zouden ook explosieven tot ontploffing zijn gebracht. Er zouden zeker dertien doden zijn, onder wie twee pasgeboren baby’s. Ook zijn er zeker vijftien gewonden.
Afghaanse veiligheidstroepen omsingelden het gebouw en hebben een onbekend aantal vrouwen en baby’s veilig naar buiten gebracht.
Zeker dertien doden bij aanslag op kraamkliniek Kabul
Later vanochtend blies een zelfmoordterrorist zich op bij de begrafenis van een lokale politiechef. Dat was in de buurt van de stad Jalalabad, ook in het oosten van het land, bij de grens met Pakistan. Bij die aanslag zouden zeker 21 mensen zijn omgekomen en tientallen gewond zijn geraakt.
De begrafenis werd bijgewoond door veel regionale bestuurders en een Afghaans parlementslid.
De afgelopen maanden zijn in Afghanistan geregeld aanslagen gepleegd door IS. Of die terroristen ook voor de twee aanslagen van vanochtend verantwoordelijk zijn, is niet bekend.
Taliban ontkennen betrokkenheid
Ook de Taliban zijn actief in het oosten van het land, maar zij hebben gezegd dat ze in elk geval niet achter de aanslagen zitten.
Gisteren maakten de Afghaanse autoriteiten bekend dat ze drie hooggeplaatste IS’ers hebben opgepakt, onder wie een regionale leider. Vorige week werden bij een politieactie enkele andere IS-strijders gedood.
Het door ons ondersteunde Dasht-e-Barchi ziekenhuis in Kabul is net aangevallen. ‘Special forces’ van Afghanistan zijn ter plaatse. Onze prioriteit ligt bij de veiligheid van onze patiënten en staf. We monitoren de situatie en houden je hier op de hoogte.
AD 27.04.2020 In Afghanistan zijn in de eerste maanden van dit jaar meer dan vijfhonderd burgers om het leven gekomen. Het geweld nam zelfs toe nadat de Verenigde Staten en de Taliban eind februari een akkoord hadden gesloten, meldt de VN-missie in het land.
VN-missie UNAMA zegt dat in het eerste kwartaal sprake was van 1293 onschuldige slachtoffers: 533 doden en 760 gewonden. Onder de doden bevinden zich ook meer dan 150 kinderen. Het leek eerder dit jaar nog de goede kant op te gaan met het vredesproces. Toen sloten de VS en de Taliban een deal die de weg moest vrijmaken voor de terugtrekking van buitenlandse troepen. De opstandelingen en de Afghaanse regering zouden ook over vrede gaan praten.
Dat overleg verloopt echter moeizaam. De Taliban lijken hun aanvallen op regeringstroepen de laatste tijd juist te hebben opgevoerd. Afghanen moeten naast het geweld ook nog vrezen voor het coronavirus. Daar zijn al tientallen mensen aan overleden.
De VN zeggen dat opstandelingen verantwoordelijk waren voor 55 procent van de burgerslachtoffers (282 doden en 428 gewonden). Naast de Taliban maakte ook de lokale tak van Islamitische Staat slachtoffers. VN-gezant Deborah Lyons houdt de strijdende partijen voor dat ze een gezamenlijke vijand hebben in het coronavirus. Ze roept hen op het geweld te staken en over vrede te gaan onderhandelen.
Telegraaf 22.04.2020 Bij diverse aanvallen door de Taliban in Afghanistan zijn in de nacht van dinsdag op woensdag zeker 23 veiligheidsmensen en vier burgers om het leven gekomen. De Taliban lijken hun traditionele lente-offensief te hebben ingezet hoewel dat niet is aangekondigd.
De meeste doden vielen door een aanval op controleposten in de noordelijke provincie Sar-e-Pul, waar zeker elf veiligheidsmensen omkwamen. De gevechten duurden daar urenlang.
In de provincie Logar in het oosten van Afghanistan verloren acht veiligheidskrachten het leven toen ze in een hinderlaag terechtkwamen. Ze waren op weg naar de verdediging van een controlepost bij een mijn. De andere slachtoffers vielen bij aanvallen in de provinciehoofdstad Tarin Kut in Uruzgan en in de provincie Ghasni.
Een onbekend aantal Taliban kwam om het leven door de schermutselingen. Afgelopen weekeinde vielen ook al tientallen doden door aanvallen van de Taliban ondanks een deal met de Amerikanen.
Telegraaf 08.04.2020 De Afghaanse regering is na een maand tegenstribbelen begonnen met de vrijlating van leden van de Taliban. Honderd Taliban zijn volgens een regeringswoordvoerder uit een gevangenis ten noorden van de hoofdstad Kabul vrijgelaten. Er zijn geen prominenten van de extremistische beweging bij.
De Taliban hadden in gesprekken met de regering geëist dat zeker vijftien belangrijke Taliban als eersten op vrije voeten moesten komen.
De Verenigde Staten en de Taliban hebben eind februari samen een akkoord getekend dat geleidelijk een einde moet maken aan de bloedige strijd. Daarin stond dat er voor 10 maart 5000 Taliban zouden worden vrijgelaten. Dat zou een eerste stap worden op weg naar een bestand en vredesgesprekken. Maar de regering in Kabul voelde niets voor de vrijlating van duizenden Taliban tegelijk. Recent is voor het eerst een officiële delegatie van de Taliban in Kabul geweest. Maar de gesprekken hebben voor zover bekend niets concreets opgeleverd en de Talibandelegatie vertrok weer.
Voor de VS is de bijna twintig jaar voortslepende strijd de langste oorlog ooit. De regering wil er een punt achter zetten en hoopt dat de soennitische extremisten van de Taliban dat ook willen.
Osama bin Laden
De Taliban bestaan voornamelijk uit leden van de bevolkingsgroep van de Pathanen uit het oosten en zuiden van het land. Die voerden in het grootste deel van Afghanistan een schrikbewind van 1996 tot de Amerikaanse invasie in 2001. De VS vielen Afghanistan binnen omdat de Taliban onderdak boden aan de terrorist Osama bin Laden (1957-2011) en andere leden van diens terreurnetwerk al-Qaeda.
AD 08.04.2020 De Afghaanse regering is na een maand tegenstribbelen begonnen met de vrijlating van leden van de Taliban. Honderd Taliban zijn volgens een regeringswoordvoerder uit een gevangenis ten noorden van de hoofdstad Kabul vrijgelaten. Er zijn geen prominenten van de extremistische beweging bij. De Taliban hadden in gesprekken met de regering geëist dat zeker vijftien belangrijke Taliban als eersten op vrije voeten moesten komen.
De Verenigde Staten en de Taliban hebben eind februari samen een akkoord getekend dat geleidelijk een einde moet maken aan de bloedige strijd. Daarin stond dat er voor 10 maart 5000 Taliban zouden worden vrijgelaten. Dat zou een eerste stap worden op weg naar een bestand en vredesgesprekken. Maar de regering in Kabul voelde niets voor de vrijlating van duizenden Taliban tegelijk. Recent is voor het eerst een officiële delegatie van de Taliban in Kabul geweest. Maar de gesprekken hebben voor zover bekend niets concreets opgeleverd en de Talibandelegatie vertrok weer.
Voor de VS is de bijna twintig jaar voortslepende strijd de langste oorlog ooit. De regering wil er een punt achter zetten en hoopt dat de soennitische extremisten van de Taliban dat ook willen.
De Taliban bestaan voornamelijk uit leden van de bevolkingsgroep van de Pathanen uit het oosten en zuiden van het land. Die voerden in het grootste deel van Afghanistan een schrikbewind van 1996 tot de Amerikaanse invasie in 2001. De VS vielen Afghanistan binnen omdat de Taliban onderdak boden aan de terrorist Osama bin Laden (1957-2011) en andere leden van diens terreurnetwerk al-Qaeda.
MSN 08.04.2020 De regering van Afghanistan zegt woensdag honderd gevangengenomen Taliban-strijders te hebben vrijgelaten. Het zou gaan om een deel van de gevangenen van wie de Taliban vrijlating had geëist, melden internationale persbureaus op basis van een verklaring van de Afghaanse regering. De Taliban kunnen volgens persbureau AP nog niet bevestigen of deze vrijgelaten gevangenen inderdaad op de lijst staan die zij hebben opgesteld.
De vrijlating wordt beschouwd als een belangrijke eerste stap naar vredesgesprekken tussen de Afghaanse regering en de Taliban. De Verenigde Staten en de Taliban tekenden eind februari een akkoord dat de opmaat naar de vrede in Afghanistan moet betekenen. In dit akkoord werd opgenomen dat duizenden gevangengenomen Taliban-strijders voor 10 maart zouden vrijkomen in ruil voor de vrijlating van duizend gevangenen van de Taliban. De Afghaanse president Ashraf Ghani weigerde aanvankelijk over te gaan tot vrijlating.
‘Inspanningen voor vrede’
Het is niet duidelijk waarom Ghani alsnog is overgegaan tot vrijlating. Een woordvoerder van de Afghaanse regering zegt tegen persbureau AFP dat de vrijlating deel uitmaakt „van onze inspanningen voor vrede en om Covid-19 te voorkomen”. Op basis van gezondheidstoestand, leeftijd en duur van de resterende straf is bepaald wie werd vrijgelaten. De regering in Afghanistan stelt dat met de vrijlating wordt voldaan aan „ons deel van de afspraak”.
De vrijlating van de gevangenen zou zijn bedoeld om wederzijds vertrouwen te creëren tussen de Afghaanse regering en de Taliban. Daarna zouden verdere onderhandelingen moeten plaatsvinden om een einde te maken aan de bijna twintigjarige oorlog in het land. Twee dagen na de ondertekening van het akkoord, waarbij de Afghaanse regering niet betrokken was, schonden de Taliban al het afgesproken staakt-het-vuren.
NOS 04.04.2020 Afghaanse veiligheidstroepen hebben de leider van Islamitische Staat in hun land aangehouden, meldt de Afghaanse inlichtingendienst NDS. Het gaat om Aslam Faruki, die samen met negentien anderen werd opgepakt. Twee van hen zouden hoge IS-commandanten zijn.
Faruki wordt ervan beschuldigd dat hij het brein is achter de aanslag tijdens het ochtendgebed in een sikh-tempel in Kabul, vorige week. Daarbij kwamen 25 gelovigen om het leven. Begin maart vielen bij een andere IS-aanslag in de Afghaanse hoofdstad zeker dertig doden.
De regionale IS-tak die Faruki zou hebben geleid, is sinds 2015 actief in Afghanistan en Pakistan. De laatste maanden werden de terroristen al steeds verder in het nauw gedreven door een offensief van de VS en ook van de Taliban.
Telegraaf 04.04.2020Aslam Faruki, de man die wordt gezien als de leider van terreurorganisatie Islamitische Staat (IS) in Afghanistan, is zaterdag opgepakt. Dat maakten de Afghaanse autoriteiten bekend.
De man, die ook bekend staat als Mawlawi Abdullah, werd samen met negentien andere IS-strijders opgepakt, onder wie twee belangrijke bevelhebbers. De Afghaanse geheime dienst komt binnen enkele dagen met meer details over de arrestatie van Faruki en zijn kompanen.
Faruki is een sleutelfiguur van IS in het gebied, dat door de jihadisten Khorasan wordt genoemd. Hij zou pas sinds een jaar de leiding hebben over de IS-tak. De Verenigde Staten hebben de terreurorganisatie samen met de Afghaanse regering altijd intensief bestreden.
De opgepakte IS-voorman wordt gezien als het brein achter de bloedige aanslag eind maart op een sikh-tempel in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Daarbij kwamen 25 mensen om het leven. Ook raakten meerdere mensen gewond.
NOS 01.04.2020 Voor het eerst sinds de val van het Taliban-regime in 2001 is er een officiële delegatie van de militante organisatie naar de Afghaanse hoofdstad Kabul gekomen. Drie vertegenwoordigers van de Taliban hebben met Afghaanse regeringsfunctionarissen onderhandeld over de uitwisseling van gevangenen, laat een regeringswoordvoerder weten op Twitter.
Waarnemers van het Rode Kruis waren bij de gesprekken aanwezig. Of de partijen het al ergens over eens zijn geworden, is niet bekend. Vandaag gaan de onderhandelingen verder.
De voorgenomen gevangenenruil is een onderdeel van het akkoord dat de Taliban in februari sloten met de Verenigde Staten. Het zou de start moeten worden van een toenadering tussen de Taliban en de regering, maar de Afghaanse regering voelde er niets voor om zoveel gevangenen plotseling te laten gaan zonder garanties van de Taliban. De afgelopen weken lagen de onderhandelingen over de gevangenenruil stil.
Door politieke onenigheid binnen Afghanistan is er nog weinig van het akkoord terechtgekomen. Twee politieke rivalen hebben zich na verkiezingen vorig jaar allebei tot president uitgeroepen. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Pompeo was vorige week nog in Afghanistan om het vredesakkoord te redden. Hij heeft geprobeerd te bemiddelen tussen beide presidenten, maar het lukte niet om ze op één lijn te krijgen. De Verenigde Staten schrappen daarom 1 miljard dollar aan hulp aan Afghanistan.
NU 25.03.2020 Gewapende mannen hebben woensdag bijna tweehonderd sikhs in een tempel in de Afghaanse hoofdstad Kaboel aangevallen en gegijzeld. Bij de aanval kwamen 25 mensen om het leven en vielen er 8 gewonden. Terreurorganisatie Islamitische Staat (IS) heeft de aanslag opgeëist.
Volgens een parlementaire vertegenwoordiger van de sikhgemeenschap, Narender Singh Khalsa, drongen de gewapende mannen de tempel binnen tijdens het ochtendgebed.
De Afghaanse veiligheidstroepen wisten de tempel binnen te vallen en hebben tachtig aanwezige sikhs bevrijd. Volgens de minister van binnenlandse zaken zijn alle gewapende aanvallers gedood. Het is nog niet bekend hoeveel aanvallers in het gebouw aanwezig waren.
Verenigde Staten schrappen financiële hulp aan Afghanistan
De aanval komt een dag na de beslissing van de Verenigde Staten om 1 miljard dollar (926 miljoen euro) aan hulp voor Afghanistan te schrappen. De twee politieke leiders in het land, die zichzelf na de verkiezingen van vorig jaar beiden uitriepen tot president, kunnen niet tot een overeenkomst komen. Daardoor is het de leiders ook nog niet gelukt om het met de Taliban eens te worden over de vrijlating van vijfduizend strijders.
Eind februari kwam er met het historische akkoord tussen de Taliban en de Verenigde Staten een einde aan de langst lopende oorlog ooit van de Amerikanen. Sinds het ondertekenen van het akkoord is het weer onrustig in het land: vorige week kwamen nog zeventien Afghaanse militairen om het leven bij een schietpartij.
NOS 25.03.2020 In een sikh-tempel in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn bij een aanval van IS zeker 25 gelovigen gedood, onder wie een kind. Ook zijn er zeker acht gewonden, zeggen de autoriteiten. Alle aanvallers zijn gedood door veiligheidstroepen.
Het is nog onduidelijk hoeveel IS-strijders het gebouw vanochtend binnenvielen. Eerst waren er berichten over meerdere gewapende strijders, maar later spraken de autoriteiten over één aanvaller. Nu wordt toch weer gezegd dat er “een aantal” gewapende mannen was.
De schutters bestormden de tempel tijdens het ochtendgebed, begonnen volgens ooggetuigen te schieten en hielden daarna tientallen sikhs in gijzeling. Op dat moment waren er 150 mensen in het gebouw. Sommige gelovigen konden ontsnappen, anderen wisten zich te verstoppen.
Afghaanse veiligheidstroepen omsingelden de tempel en gingen uiteindelijk het gebouw binnen om de sikhs te bevrijden. Op foto’s is te zien hoe ze zo’n tien kinderen hielpen te ontsnappen uit de tempel.
Al eerder aanval op sikhs
Islamitische Staat eiste al snel de verantwoordelijkheid voor de aanslag op. Twee jaar geleden vielen IS-strijders ook al een groep sikhs in Afghanistan aan. Toen kwamen 19 mensen om het leven.
Afghanistan zit in een politieke crisis. Twee leiders hebben zich na de verkiezingen van vorig jaar uitgeroepen tot president. Ze weigeren een eenheidsregering te vormen.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Pompeo, maakte gisteren tijdens een bezoek aan Kabul bekend dat hij daarom 1 miljard dollar hulp aan Afghanistan schrapt.
MSN 25.03.2020 Gewapende mannen hebben in de Afghaanse hoofdstad Kabul een sikh-tempel aangevallen en zeker 150 mensen in gijzeling genomen. Dat hebben Afghaanse politici verklaard.
Het is onduidelijk of er slachtoffers bij de aanval zijn gevallen. In diverse media is sprake van twee tot vier doden.
De aanvallers drongen vroeg in de ochtend de tempel binnen waar op dat moment zoals elke dag een religieuze bijeenkomst was. Onder de gegijzelden zijn vrouwen en kinderen.
Verantwoordelijken
Het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken meldde dat zelfmoordterroristen de tempel waren binnengedrongen en dat kort daarna veiligheidsdiensten ter plekke waren. Een onbekend aantal mensen wist het gebedsgebouw te ontvluchten.
Het is niet bekend wie verantwoordelijk is voor de aanval. De Taliban ontkenden ermee te maken te hebben. Ongeveer twee jaar geleden vielen strijders van Islamitische Staat een bijeenkomst van sikhs in de provincie Nagarhar aan. Daardoor kwamen negentien mensen om het leven.
NU 24.03.2020 De Verenigde Staten schrappen 1 miljard dollar (926 miljoen euro) aan hulp voor Afghanistan vanwege de politieke onrust in dat land, vertelt de Amerikaanse minister voor Buitenlandse Zaken Mike Pompeo maandagavond. Pompeo ontmoette eerder die dag leiders van de Taliban om het vertroebelde vredesakkoord te bespreken.
De Taliban en de Verenigde Staten bereikten het historische akkoord eind februari 2020. Daarmee kwam een einde aan de langst lopende oorlog ooit van de Amerikanen, die het land ruim 2 biljoen dollarkostte.
Sindsdien is het echter weer onrustig en werden er opnieuw aanslagen gepleegd. Zo kostte een schietpartij enkele dagen geleden zeventien Afghaanse militairen het leven. Pompeo zou de Taliban daar naar verluidt op aanspreken, maar was maandagavond opvallend positief over de terreurorganisatie: “Zij hebben zich grotendeels gehouden aan de voorwaarden en de hoeveelheid geweld drastisch verminderd.”
Op politiek niveau rommelt het ook in Afghanistan. Na de presidentsverkiezingen van vorig jaar riep zowel de zittende president Ashraf Ghani als regeringsleider Abdullah Abdullah zichzelf uit tot nieuwe president. Ze legden beiden de eed af en botsten sindsdien meermaals met elkaar, terwijl de Afghaanse overheid en de Taliban het niet eens kunnen worden over de vrijlating van vijfduizend Taliban-strijders.
Amerikaanse troepen vertrekken alleen als veiligheid Afghanistan wordt gewaarborgd
Als onderdeel van het vredesakkoord zullen de VS en de NAVO binnen dertien maanden al hun troepen terugtrekken uit Afghanistan. Dat gaat echter alleen door als een nieuwe regering, in samenwerking met de Taliban, de veiligheid en toekomst van het land kan waarborgen.
Pompeo vertelde tijdens zijn eendaagse bezoek aan Afghanistan dat de 1 miljard dollar steun van volgend jaar ook bevroren kan worden als de situatie in het land niet verbetert. “Het is teleurstellend dat Ghani en Abdullah geen inclusieve regering kunnen vormen”, aldus de Amerikaanse minister.
NOS 24.03.2020 De Verenigde Staten schrappen 1 miljard dollar aan hulp aan Afghanistan. Dat heeft minister Pompeo van Buitenlandse Zaken bekendgemaakt na een bezoek aan Kabul, waar hij er niet in slaagde om de rivalen Ashraf Ghani en Abdullah Abdullah op één lijn te krijgen.
Na de verkiezingen van vorig jaar hebben beide Afghaanse leiders zich uitgeroepen tot president. Pompeo was in Kabul om een oplossing te forceren. “Hij wilde de politieke crisis in Afghanistan beëindigen door daar te praten over de vorming van een eenheidsregering, maar dat is niet gelukt”, zegt correspondent Aletta André.
Pompeo zei teleurgesteld te zijn in beide mannen; hij stelt dat de crisis de betrekkingen tussen de VS en Afghanistan schade berokkent. “Volgens Pompeo is hun houding een klap in het gezicht van alle Afghanen en Amerikanen die hun leven hebben gegeven voor de vrede”, zegt André.
Na zijn bezoek aan Kabul sprak Pompeo in Qatar met een leider van de Taliban, waarmee de VS vorige maand een vredesakkoord sloot. De VS zegde toe zijn troepen terug te trekken uit het land, terwijl de Taliban beloofden geweld af te zweren en ervoor te zorgen dat terreurorganisatie IS wordt teruggedrongen in Afghanistan. Volgens Aletta André heeft Pompeo gezegd dat de Taliban zich in elk geval aan hun belofte houden om het geweld tegen Amerikaanse militairen te verminderen.
Telegraaf 24.03.2020 De Verenigde Staten schrappen 1 miljard dollar aan hulp voor Afghanistan vanwege de politieke onrust in dat land, meldt de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo. De VS zijn „zeer teleurgesteld” omdat zowel de zittende Afghaanse president Ashraf Ghani als de voormalig regeringsleider Abdullah Abdullah zich liet beëdigen als president, laat Pompeo na een vredesbijeenkomst tussen de VS en de Taliban in Qatar weten.
Ook in 2021 kan de hulp met 1 miljard gekort worden als er geen oplossing komt. De minister is bereid de plannen te herzien wanneer er een „inclusieve” regering is gevormd die „voor vrede en veiligheid kan zorgen.” Volgens verschillende media ontvangt Afghanistan normaal gesproken ongeveer 5 miljard dollar aan Amerikaanse hulp.
De politieke crisis in Afghanistan bemoeilijkt de vredesonderhandelingen tussen de VS en de militant-islamitische Taliban. Vorige maand werd een vredesakkoord bereikt waarin is afgesproken dat de VS alle troepen terughaalt en sancties intrekt als de Taliban helpt in de strijd tegen jihadistische groepen. Desondanks laaide het geweld op, omdat de groepering en de Afghaanse overheid het niet eens kunnen worden over de vrijlating van ongeveer vijfduizend gevangen Talibanstrijders.
AD 24.03.2020 De Verenigde Staten schrappen 1 miljard dollar aan hulp voor Afghanistan vanwege de politieke onrust in dat land. Dat heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo laten weten na een bezoek aan de Afghaanse hoofdstad Kabul, waar hij vergeefs poogde om rivalen Ashraf Ghani en Abdullah Abdullah op één lijn te krijgen.
Na de verkiezingen van vorig jaar riepen beide Afghaanse leiders zich uit tot president. Dat veroorzaakt grote onrust in het land. Pompeo was in Kabul in de hoop om de impasse te doorbreken, maar slaagde daar dus niet in. In een ongewoon harde verklaring noemde hij de opstelling van de beide leiders ‘schadelijk voor de betrekkingen tussen de VS en Afghanistan’.
Pompeo zei dat hun onvermogen om samen te werken een ‘directe bedreiging’ vormde voor de nationale belangen van de VS en dat de regering onmiddellijk een begin zou maken met een herziening van al haar steunprogramma’s in het land. In 2021 kan de hulp opnieuw met 1 miljard gekort worden als er dan nog steeds geen oplossing voor de crisis is gevonden. Volgens verschillende media ontvangt Afghanistan normaal gesproken ongeveer 5 miljard dollar aan Amerikaanse hulp.
De politieke crisis in Afghanistan bemoeilijkt ook de vredesonderhandelingen tussen de VS en de militant-islamitische Taliban. Vorige maand werd een vredesakkoord bereikt waarin is afgesproken dat de VS alle troepen terughaalt en sancties intrekt als de Taliban helpt in de strijd tegen jihadistische groepen. Desondanks laaide het geweld op, omdat de groepering en de Afghaanse overheid het niet eens kunnen worden over de vrijlating van ongeveer vijfduizend gevangen Talibanstrijders.
Opstandelingen onder druk
Pompeo ontmoette maandag in Qatar leiders van de Afghaanse Taliban. Hij wil de opstandelingen onder druk zetten om de overeenkomst na te leven. Het overleg vond plaats op luchtmachtbasis al-Udeid in de Golfstaat, waar Amerikaanse troepen zijn gelegerd. Het is voor zover bekend de eerste keer dat de Taliban rechtstreeks om de tafel zitten met zo’n hoge Amerikaanse functionaris.
NOS 23.03.2020 De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, is in Afghanistan aangekomen om een akkoord met de Taliban te redden. Het vredesproces dreigt te ontsporen door onenigheid binnen de Afghaanse regering.
“Dat hij ondanks corona deze reis maakt, laat wel zien hoe belangrijk de VS dit akkoord vindt”, zegt Azië-correspondent Aletta André. “Het kan blijkbaar niet wachten tot het einde van de crisis.”
De VS sloot vorige maand in Qatar een akkoord met de Taliban. Daarin staat dat Amerikaanse troepen zich terugtrekken uit het land als de Taliban het geweld afzweren. De eerste buitenlandse militairen hebben al het land verlaten.
In het akkoord werd ook een gevangenenruil opgenomen, als blijk van goede wil. President Ghani kwam daar echter binnen enkele dagen van terug, uit angst dat de vrijgelaten strijders de wapens weer zouden oppakken.
Twee presidenten
Wat de zaak verder compliceert, is dat zowel Ghani als zijn tegenstander bij de presidentsverkiezingen zichzelf inmiddels heeft uitgeroepen tot winnaar. Beiden hielden begin deze maand een beëdigingsceremonie in Kabul.
Door de ruzie is er nog niks terechtgekomen van het maken van vervolgafspraken, over de ontmanteling van gewapende milities, vrouwenrechten en de vrijheid van meningsuiting. Nieuwe gesprekken met de Taliban zijn voorlopig uitgesteld.
Corona
Minister Pompeo moet nu bemiddelen tussen Ghani en zijn rivaal Abdullah. Pas daarna kan weer worden geprobeerd het vredesproces op de rails te krijgen. André: “Het is nu onduidelijk wie er in gesprek moet met de Taliban.”
Ghani en Abdullah stonden bij de vorige verkiezingen in 2014 ook tegenover elkaar. Destijds wist de Amerikaanse minister Kerry hen te bewegen een regering van nationale eenheid te vormen.
Het conflict in Afghanistan is de langste oorlog waarbij de VS ooit was betrokken. Het zou Trump goed uitkomen als hij in dit verkiezingsjaar daar een eind aan kan maken.
Meer uitstel?
Corona kan daarbij nog een probleem veroorzaken, waarschuwt André. “Als je moet onderhandelen zit je al snel met vijftig mensen in een kamer. En omdat het op een internationale locatie plaatsvindt, moet er ook nog eens veel worden gereisd. Dat komt nu niet goed uit.”
Volgens André is niet duidelijk hoeveel gevallen er precies in het land zijn. “Er zijn 34 patiënten bekend, maar er zijn ook tienduizenden mensen uit het buurland Iran naar Afghanistan gereisd. Daar heerst een grote uitbraak. Die mensen zijn niet allemaal getest, dus het kan zijn dat het virus veel verder is verspreid is dan we weten.”
Telegraaf 23.03.2020 Een aantal van de militairen die op missie zijn in Afghanistan en Irak keert terug naar Nederland. De trainingen in beide landen zijn stilgelegd vanwege het coronavirus.
„Een deel van de mensen zal zeker terugkomen”, zei minister Ank Bijleveld van Defensie toen zij naar het ministerieel crisisoverleg ging. Hoeveel militairen terugkeren, zei ze niet. Dat wordt later op maandag nog bekend.
De trainingsmissie in Irak is op verzoek van de lokale autoriteiten stilgelegd. Het gaat om een voorzorgsmaatregel. In het noordelijke Erbil trainen enkele tientallen militairen van de Luchtmobiele Brigade Koerdische strijders (peshmerga’s). Bij de hoofdstad Bagdad trainen en adviseren een handvol commando’s Iraakse speciale strijdkrachten.
In Afghanistan nemen zo’n 170 Nederlandse militairen deel aan NAVO-missie Resolute Support. Zij trainen, adviseren en assisteren daar Afghaanse veiligheidsdiensten.
NOS 20.03.2020 In Afghanistan zijn ten minste 25 politieagenten en militairen bij een controlepost in de zuidelijke provincie Zabul omgekomen bij een aanval van binnenuit. Vier anderen zouden zijn vermist. Lokale autoriteiten zeggen dat de Taliban verantwoordelijk zijn, maar die hebben de aanval nog niet opgeëist.
Een provinciaal raadslid zegt dat de aanslag is uitgevoerd door de Taliban en dat agenten en militairen van de basis hen hebben geholpen. Zes agenten hebben het vuur geopend op anderen die lagen te slapen, zei een woordvoerder van de gouverneur. Een lokale bestuurder stelt dat het om acht politiemannen ging en dat zij connecties hebben met de Taliban.
Een woordvoerder van het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken zegt dat de aanval nog verder moet worden onderzocht. Verdere details wilde hij nog niet bekendmaken.
Vermindering geweld
De minister van Defensie zei gisteren dat de krijgsmacht weer harder gaat optreden, omdat de Taliban ondanks het vredeakkoord aanslagen blijven plegen. Er gelden minder beperkingen voor het leger waardoor zij al kunnen ingrijpen als de Taliban alleen al een aanslag beramen.
In het akkoord garandeert de VS dat het zich terugtrekt uit Afghanistan, op voorwaarde dat de Taliban zich aan de voorwaarden van het akkoord houden. Zo moet de beweging afzien van geweld tegen de VS en zijn bondgenoten. Dat geldt ook voor terreurgroep al-Qaida.
NOS 15.03.2020 Een geplande vrijlating van Taliban-strijders in Afghanistan is gisteren niet doorgegaan. De Afghaanse regering heeft de actie uitgesteld, naar eigen zeggen uit vrees dat de vrijgekomen mensen de gewapende strijd weer oppakken.
Vrijlating van 5000 Taliban-strijders is een onderdeel van het akkoord dat de militante organisatie eind vorige maand sloot met de Verenigde Staten. De Afghaanse regering was niet bij die deal betrokken, maar stemde deze week wel in met de vrijlating.
President Ghani zei woensdag in een decreet dat de vrijlating zaterdag van start zou gaan in de militaire gevangenis bij Bagram, om te beginnen met honderd Taliban per dag. Als het vredesoverleg tussen de regering en de Taliban op gang is gekomen en het geweld door de Taliban is verminderd, zou dat tempo worden opgeschroefd.
Geen garantie
Maar volgens de regering blijkt nu dat er meer tijd nodig is om te beoordelen wie zullen worden vrijgelaten. “We zijn bereid om te voldoen aan het decreet”, zegt een woordvoerder. “Maar we laten geen mensen vrij als er geen garantie is dat ze niet weer gaan vechten. De Taliban moeten flexibel zijn.”
De Taliban hebben voor zover bekend nog niet gereageerd op het uitstel.
AD 11.03.2020 De Afghaanse president Ashraf Ghani heeft zijn kabinetschef en rivaal Abdullah Abdullah vandaag afgezet, twee dagen nadat beiden waren geïnaugureerd. Het bureau van de regeringsleider bestaat niet meer in de structuur van het landsbestuur, liet Ghani’s woordvoerder weten.
Abdullah reageerde via zijn Facebookpagina met de mededeling dat Ghani niet langer president is en dat zijn decreten geen enkele rechtsgeldigheid hebben. “We verzoeken civiele en militaire medewerkers van de voormalige regering hun dagelijkse taken en verantwoordelijkheden op te pakken en door te gaan zoals voorheen”, aldus Abdullah.
Abdullah erkent de uitslag van de verkiezingen van vorig jaar september niet en liet zich maandag evenals Ghani beëdigen als staatshoofd. Ook in 2014 lagen de twee al maandenlang overhoop over het resultaat van de stembusgang. Als compromis werd destijds dankzij Amerikaanse bemiddeling een eenheidsregering gevormd.
Vijf jaar later herhaalde deze gang van zaken zich.
De kiescommissie verklaarde Ghani pas op 18 februari als winnaar met 50,64 procent van de stemmen en gaf hem een nieuwe termijn. Abdullah sprak van kiezersbedrog en trok zo’n 300.000 stembriefjes in twijfel. De opkomst in september was met 15 procent de laagste sinds de val van het Taliban-regime in 2001.
Telegraaf 11.03.2020 De Afghaanse president Ahsraf Ghani heeft een decreet getekend voor de vrijlating van 1500 gevangen leden van de Taliban. „Het proces van vrijlating begint over vier dagen”, volgens het document. De gevangenen moeten wel beloven niet weer te gaan vechten.
Het is volgens Ghani een gebaar om te komen tot directe onderhandelingen met de Taliban. Die hebben recent met de VS afspraken gemaakt over het stoppen van de bloedige strijd die zich al bijna twintig jaar voortsleept.
Met de VS spraken de Taliban onder meer af dat er voor 10 maart 5000 Taliban zouden worden vrijgelaten door de regering in Kabul en de Taliban zouden duizend gevangenen laten gaan. Dat wilde Ghani echter niet en hij wees die deal tussen Amerikanen en Taliban van de hand.
AD 09.03.2020 De Afghaanse president Ashraf Ghani gaat opdracht geven om deze week zeker duizend gevangen Taliban vrij te laten. Dat zeggen ingewijden.
Het besluit is een stap richting rechtstreekse onderhandelingen met de Taliban. Die hebben eerder al een akkoord gesloten met de Verenigde Staten dat de weg moet vrijmaken voor het terugtrekken van buitenlandse troepen die de regering van Ghani ondersteunen.
In de deal tussen de VS en de opstandelingen staat onder meer dat Kabul vijfduizend Taliban-gevangenen zal vrijlaten. De regering van Ghani heeft dat akkoord echter niet getekend en voelt zich ook niet verplicht die afspraak direct uit te voeren.
De onenigheid staat rechtstreekse onderhandelingen tussen de regering en de Taliban in de weg. De opstandelingen eisen dat de gevangenen vrijkomen en het geweld in Afghanistan is weer opgelaaid. Volgens twee ingewijden gaat Ghani nu opdracht geven om in elk geval oudere Taliban-gevangenen te laten gaan.
Ghani werd op 18 februari tot winnaar uitgeroepen van de presidentsverkiezingen, eind september vorig jaar, met 50,64 procent van het totale aantal stemmen.
De toponderhandelaar van de Taliban, mullah Baradar Akhund, voerde vorig weekend een telefoongesprek met de Amerikaanse president Donald Trump. Het gesprek duurde ongeveer een half uur, meldt een woordvoerder van de Taliban. Er is nog geen bevestiging vanuit Washington.
De VS en de Taliban sloten vorige week zaterdag een akkoord dat na bijna twintig jaar strijd moet leiden tot onder meer een wapenstilstand en vredesonderhandelingen. De Taliban moeten nu ook nog gaan onderhandelen met de Afghaanse regering. Onenigheid over het vrijlaten van gevangenen vormt echter een struikelblok. De Afghaanse president Ashraf Ghani weigert 5000 Talibanstrijders vrij te laten, hoewel daarover wel afspraken met de VS waren gemaakt.
NOS 09.03.2020 De Afghaanse president Ashraf Ghani is van plan om deze week zeker duizend gevangen Taliban vrij te laten. Dat zeggen vijf ingewijden tegen persbureau Reuters. Het besluit moet helpen bij de vredesonderhandelingen met de Taliban.
Eerder sloten de Amerikanen al een akkoord met de Taliban. Daarin staat dat de Amerikanen zich de komende veertien maanden zullen terugtrekken uit het land en dat 5000 Taliban zullen worden vrijgelaten. In ruil daarvoor moeten ze geweld tegen de Verenigde Staten en hun bondgenoten voorkomen, ook door terreurgroep al-Qaida.
In navolging van dat akkoord zijn de eerste honderden Amerikaanse militairen vertrokken, zegt een bron tegen persbureau Associated Press. Hun uitzending zou sowieso aflopen, maar zij worden ook niet vervangen. Bedoeling is dat er op die manier bijna 5000 van de 13.000 militairen het land verlaten.
De Afghaanse regering heeft het akkoord tussen de VS en de Taliban niet getekend en zei eerder niet van plan te zijn Taliban vrij te laten. Aan de vooravond van een vredesoverleg, dat morgen in Oslo moet beginnen, lijkt Ghani toch bereid tot concessies. Lastig is wel dat er sinds vandaag ook in de Afghaanse regering een machtsstrijd gaande is, nu er twee presidenten beëdigd zijn. Beiden eisen de macht op en werpen zo een schaduw over de vredesinspanningen.
NU 09.03.2020 De Afghaanse president Ashraf Ghani is maandag ingezworen voor zijn tweede regeringstermijn in de hoofdstad Kaboel. Zijn rivaal liet zich tegelijkertijd beëdigen. De al maanden durende politieke crisis rond de omstreden verkiezingsuitslag groeit.
De parallelle ceremonies werden gehouden in twee paleizen, die slechts van elkaar worden gescheiden door een dunne muur. De plechtigheden werden kort onderbroken door de geluiden van vermeend raketvuur in de buurt.
De rivaal van Ghani, Abdullah Abdullah, deed twee keer eerder een poging president te worden. Beide keren trok hij zijn nederlaag in twijfel, maar sloot hij uiteindelijk een compromis met Ghani. De laatste keer, in 2014, was interventie van de Verenigde Staten nodig om het conflict tot een einde te brengen.
Abdullah gold dit keer zelf als compromiskandidaat. Hij wordt gesteund door een verzameling krijgsheren en oud-militairen, die onder het bewind van Ghani veel invloed hebben verloren. Ze hebben zich vooral achter Abdullah geschaard omdat ze het niet eens konden worden over een ander en dringen erop aan dat hij de strijd dit keer niet opgeeft.
Aanhangers van Abdullah belegeren al weken een zestal kantoren van de Afghaanse kiesraad. De veiligheidsdiensten waarschuwen dat de sfeer steeds grimmiger wordt en geweld dreigt.
VS wil buiten politieke ruzie blijven
De Amerikaanse regering heeft laten weten dit keer niet te zullen optreden als bemiddelaar. De VS sloot op 29 februari een vredesakkoord met de Taliban, met het oog op het terugtrekken van de Amerikaanse troepen uit Afghanistan binnen veertien maanden. De regering van Ghani werd buiten die onderhandelingen gehouden.
Eind vorige maand overtuigde de VS hem ervan zijn inauguratie uit te stellen, omdat de Taliban dat zou kunnen zien als een provocatie en de ondertekening van het vredesakkoord daarmee in gevaar zou komen.
De VS en de Taliban tekenden op 29 februari een akkoord dat een einde moet maken aan de ruim achttien jaar durende oorlog in Afghanistan. (Foto: Reuters)
Onduidelijk of regering met Taliban kan praten
Er zijn ook spanningen tussen Ghani en de VS over een toezegging in het akkoord: de vrijlating van duizenden Taliban-aanhangers die door de Afghaanse regering worden vastgehouden.
Aparte vredesgesprekken tussen de regering en de Taliban zouden binnenkort moeten beginnen, maar het is niet duidelijk of dat mogelijk is, zolang Ghani en Abdullah duelleren om het hoogste ambt.
NOS 09.03.2020 In de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn gelijktijdig twee presidenten ingezworen. Het gaat om de zittende president Ashraf Ghani, die door de kiesraad is aangewezen als de winnaar van de verkiezingen van afgelopen september, en diens rivaal Abdullah Abdullah die eerder met Ghani samenwerkte. Volgens zowel Abdullah als de commissie die klachten over de stembusgang behandelt, is er ernstig gefraudeerd bij de verkiezingen. Beide kandidaten hebben zichzelf uitgeroepen tot winnaar.
Elk van hen krijgt steun van krijgsheren die er belang bij hebben dat hun kandidaat aan het roer komt te staan.
Raketaanval
De plechtigheden rond de beëdiging werden uren opgeschort op verzoek van de Amerikaanse vredesgezant Zalmay Khalilzad, die vanochtend heen en weer pendelde tussen de twee rivalen om tot een oplossing te komen. Blijkbaar slaagde hij daar niet in, want uiteindelijk werden de twee beëdigd.
Toen Ghani zijn toespraak hield, kwamen er in de buurt twee raketten neer. “We hebben zwaardere aanvallen meegemaakt”, zei hij, toen toeschouwers schrokken en wilden weglopen. “Voor slechts twee explosies hoeven jullie niet bang te zijn.” De verantwoordelijkheid voor de aanslag is opgeëist door Islamitische Staat.
Wankel akkoord
De nieuwe politieke situatie dreigt roet in het eten te gooien in de tweede fase van het akkoord tussen de VS en de Taliban om het geweld in Afghanistan te beëindigen. Die overeenkomst werd krap twee weken geleden ondertekend, maar de Afghaanse regering was er niet bij betrokken.
Het was de bedoeling dat de regering in Kabul en de Taliban nu afspraken zouden maken over de toekomst van Afghanistan, de ontmanteling van gewapende milities, vrijheid van meningsuiting en vrouwenrechten. Morgen zou dat overleg in Oslo beginnen, maar nu eenheid in de regering ver te zoeken is, dreigt het overleg te stranden.
AD 06.03.2020 De aanslag in Afghanistan vandaag op tal van prominente politici is opgeëist door de beweging Islamitische Staat. Bij de aanval, die plaatshad tijdens een ceremonie in het centrum van de hoofdstad Kabul, kwamen meer dan dertig mensen om en raakten meer dan vijftig mensen gewond.
IS dook begin 2015 op in de provincie Nangarhar, aan de Pakistaanse grens ten oosten van Kabul. De enkele duizenden strijders van IS worden sindsdien ook bestreden door de Taliban.
Het gaat om de eerste grote aanval in de Afghaanse hoofdstad sinds de VS afgelopen zaterdag een akkoord sloten met de Taliban. Die overeenkomst moet de weg vrijmaken voor een bestand, het terugtrekken van buitenlandse troepen en vredesonderhandelingen. De Taliban zeggen niets met het bloedbad vrijdag in Kabul te maken te hebben.
Vuurgevecht
Het ministerie van Binnenlandse Zaken meldde eerder dat tijdens de bijeenkomst het vuur werd geopend vanuit een nabijgelegen bouwplaats. Het vuurgevecht dat volgde tussen de aanslagplegers en de Afghaanse veiligheidsdiensten duurde enkele uren. Alle hooggeplaatste gasten konden volgens het departement in veiligheid worden gebracht.
Telegraaf 06.03.2020 Tientallen mensen zijn om het leven gekomen bij een aanval op een herdenkingsceremonie in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Daar waren tal van prominente politici aanwezig, onder wie voormalig presidentskandidaat Abdullah Abdullah. De aanslag is opgeëist door IS.
Volgens het ministerie van Volksgezondheid zijn 27 mensen om het leven gekomen en zeker 55 mensen gewond geraakt. Een woordvoerder beklemtoont dat er mogelijk nog meer slachtoffers zijn.
Het gaat om de eerste grote aanval in de Afghaanse hoofdstad sinds de VS een akkoord sloten met de Taliban. Die overeenkomst moet de weg vrijmaken voor het terugtrekken van buitenlandse troepen. De Taliban zeggen niets met het bloedbad in Kabul te maken te hebben.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken meldde eerder dat tijdens de bijeenkomst het vuur werd geopend vanuit een nabijgelegen bouwplaats. Het vuurgevecht dat volgde tussen de aanslagplegers en de Afghaanse veiligheidsdiensten duurde enkele uren. Uiteindelijk zijn drie vermoedelijke schutters doodgeschoten. Alle hooggeplaatste gasten konden volgens het departement in veiligheid worden gebracht. Een woordvoerder van Abdullah bevestigde dat de politicus op een veilige plaats is.
AD 06.03.2020 Tientallen mensen zijn om het leven gekomen bij een aanval op een herdenkingsceremonie in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Daar waren tal van prominente politici aanwezig, onder wie voormalig presidentskandidaat Abdullah Abdullah.
Volgens het ministerie van Volksgezondheid zijn 27 mensen om het leven gekomen en zeker 55 mensen gewond geraakt. Een woordvoerder beklemtoont dat er mogelijk nog meer slachtoffers zijn.
Het gaat om de eerste grote aanval in de Afghaanse hoofdstad sinds de VS een akkoord sloten met de Taliban. Die overeenkomst moet de weg vrijmaken voor het terugtrekken van buitenlandse troepen. De Taliban zeggen niets met het bloedbad in Kabul te maken te hebben.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken meldde eerder dat tijdens de bijeenkomst het vuur werd geopend vanuit een nabijgelegen bouwplaats. Het vuurgevecht dat volgde tussen de aanslagplegers en de Afghaanse veiligheidsdiensten duurde enkele uren. Uiteindelijk zijn drie vermoedelijke schutters doodgeschoten.
Een woordvoerder van Abdullah bevestigde dat de politicus op een veilige plaats is.
MSN 06.03.2020 Tientallen mensen zijn om het leven gekomen bij een aanval op een herdenkingsceremonie in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Daar waren tal van prominente politici aanwezig, onder wie voormalig presidentskandidaat Abdullah Abdullah.
“Er zijn 27 lichamen en 29 gewonden afgevoerd”, zegt een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid. Hij beklemtoont dat er mogelijk nog meer slachtoffers zijn.
Het gaat om de eerste grote aanval in de Afghaanse hoofdstad sinds de VS een akkoord sloten met de Taliban. Die overeenkomst moet de weg vrijmaken voor het terugtrekken van buitenlandse troepen. De Taliban zeggen niets met het bloedbad in Kabul te maken te hebben.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken meldde eerder dat tijdens de bijeenkomst het vuur werd geopend vanuit een nabijgelegen bouwplaats. Alle hooggeplaatste gasten konden volgens het departement in veiligheid worden gebracht. Een woordvoerder van Abdullah bevestigt dat de politicus op een veilige plaats is.
NU 05.03.2020 De aanklager van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag mag toch strafrechtelijk onderzoek doen naar vermeende oorlogsmisdaden door de Taliban en Afghaanse en Amerikaanse militairen in Afghanistan, oordeelt de beroepskamer van het ICC donderdag.
Het ICC verwerpt hiermee de beslissing van een lagere rechtbank, dat het onderzoek van officier van justitie, Fatou Bensouda, eerder nog tegenhield. Hoofdrechter Piotr Hofmanski zei donderdag dat er echter genoeg aanwijzingen zijn om aan te nemen dat er oorlogsmisdaden zijn gepleegd in Afghanistan.
Rechters wezen Bensouda’s verzoek vorig jaar nog af met het argument dat de kansen op succes te laag waren vanwege het gebrek van medewerking van Washington en Kaboel. Ook zou het “niet in het belang van de rechtspraak” zijn.
Het ICC gaat vermeende misdaden onderzoeken die gepleegd zijn tussen 2003 en 2014. Het gaat onder meer om vermeende massamoord op burgers door de Taliban, maar ook om het vermeende martelen van gevangenen door de Afghaanse autoriteiten en in mindere mate door Amerikaanse troepen en de CIA.
VS erkent Internationaal Strafhof niet
De Amerikaanse regering is fel tegen een dergelijk onderzoek. Bovendien erkennen de Verenigde Staten, in tegenstelling tot Afghanistan, het Internationale Strafhof in Den Haag niet. Afgelopen zaterdag bereikten de VS en de Taliban een vredesakkoord.
De Amerikanen vielen Afghanistan in 2001 binnen als antwoord op de terroristische aanslagen in de VS op 11 september van dat jaar. In wat de langste oorlog in de historie van de VS werd, slaagden de Amerikanen erin de Talibanregering omver te werpen en Al Qaeda-leider Osama Bin Laden te doden. Momenteel zijn nog steeds zo’n dertienduizend Amerikaanse militairen gelegerd in Afghanistan.
Het ICC heeft het recht om zaken met betrekking tot oorlogsmisdaden, genocide en misdaden tegen de menselijkheid te behandelen op grondgebied van de 123 landen die bij het Gerechtshof zijn aangesloten.
NOS 05.03.2020 Het Internationaal Strafhof start toch een strafrechtelijk onderzoek naar oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid in Afghanistan, vanaf 2003. De aangeklaagde partijen zijn de Taliban, het Afghaanse en Amerikaanse leger en Afghaanse en Amerikaanse geheime diensten.
Het is voor het eerst dat het in Den Haag gevestigde hof een onderzoek instelt tegen de VS. Het hof plaatst zich daarmee op ramkoers met Washington, dat alle medewerking weigert.
Amerika
Vorig jaar blokkeerden de rechters van het Strafhof het onderzoek nog. Ze erkenden dat er in Afghanistan op grote schaal misdaden zijn gepleegd, maar wilden de zaak niet in behandeling nemen. Ze dachten dat de zaak zou stranden door het gebrek aan medewerking van onder meer de VS.
De aanklagers betoogden in december in hoger beroep dat de rechters hun boekje te buiten waren gegaan. Ook mensenrechten- en slachtofferorganisaties leverden kritiek. In de uitspraak in hoger beroep gaat het hof alsnog akkoord met het in behandeling nemen van de zaak.
Hoofdaanklager Fatou Bensouda die de aanklachten heeft ingediend EPA
“Het besluit bevestigt nog eens dat het hof een essentiële rol vervult voor slachtoffers voor wie andere deuren naar gerechtigheid gesloten blijven”, zei een woordvoerder van mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch. “Het is ook een signaal aan hen die vandaag de dag wreedheden begaan of willen begaan, dat ze op een dag terecht moeten staan.”
Aan het verzoek van de aanklagers om plegers van oorlogsmisdaden in Afghanistan te vervolgen, ging een onderzoek van tien jaar vooraf. Hoofdaanklager Fatou Bensouda zei in 2017 dat het Amerikaanse leger en inlichtingendiensten gevangenen hebben mishandeld, gemarteld en vernederd, vooral in de periode 2003-2004.
9/11
De VS was Afghanistan in oktober 2001 samen met bondgenoten binnengevallen, om samen met Afghaanse strijders de Taliban te verslaan. Het Taliban-regime had in de jaren daarvoor onderdak geboden aan de terreurorganisatie van Osama Bin Laden, die op 11 september van 2001 terreuraanslagen in de VS had gepleegd.
Bensouda houdt de Taliban en andere lokale strijdgroepen verantwoordelijk voor de dood sinds 2009 van 17.000 Afghaanse burgers. Ze beschuldigt Afghaanse geheime diensten van het martelen van gevangenen.
Ook de regering van Afghanistan wil niet dat het Internationaal Strafhof een onderzoek begint. Ze zegt dat ze zelf een onderzoek naar oorlogsmisdaden is begonnen.
NU 04.03.2020 Het Amerikaanse leger heeft woensdag de Taliban in Afghanistan gebombardeerd. Dit gebeurde nadat een basis van het Afghaanse leger werd aangevallen, meldt het Amerikaanse leger. Afgelopen zaterdag tekenden de VS en de Taliban nog een vredesakkoord.
Volgens Sonny Leggett, een woordvoerder van de Amerikaanse strijdkrachten in Afghanistan, was het bombardement noodzakelijke verdediging. Persbureau AFP meldt dat bij aanvallen van de Taliban in de nacht van dinsdag op woensdag minstens twintig Afghaanse soldaten zijn omgekomen.
Legett roept de Taliban op om ‘onnodige aanvallen’ te stoppen en hun toezeggingen uit het vredesakkoord, dat zaterdag werd ondertekend, na te komen. Sinds de ondertekening van het akkoord is het nog steeds onrustig in Afghanistan.
Alleen als er aan de voorwaarden wordt voldaan, worden binnen veertien maanden alle troepen van de Verenigde Staten en de NAVO teruggetrokken uit Afghanistan. Verder is het de bedoeling dat de Verenigde Staten in samenwerking met de Afghaanse overheid vijfduizend gevangenen vrijlaten. De Taliban stelt duizend gevangenen op vrije voeten.
Het beëindigen van de langste oorlog in de historie van de VS gold in 2016 als een van de belangrijkste verkiezingsbeloften van de Amerikaanse president Donald Trump. Amerikaanse soldaten zijn al zo’n achttien jaar gestationeerd in het land en de oorlog zou de VS al zo’n 2 biljoen dollar hebben gekost.
Het is niet bekend of de Amerikaanse luchtaanval slachtoffers heeft gemaakt.
The US conducted an airstrike on March 4 against Taliban fighters in Nahr-e Saraj, Helmand, who were actively attacking an #ANDSF checkpoint. This was a defensive strike to disrupt the attack. This was our 1st strike against the Taliban in 11 days.
NOS 04.03.2020 De Verenigde Staten hebben voor de eerste keer na het tekenen van het akkoord met de Taliban een luchtaanval uitgevoerd. Het was een reactie op Taliban-aanvallen op Afghaanse militairen in het noorden van het land, waarbij volgens persbureau AFP zeker twintig militairen zijn omgekomen. Het is niet bekend of de Amerikaanse luchtaanval slachtoffers heeft gemaakt.
In het akkoord garandeert de VS terugtrekking van Amerikaanse troepen uit Afghanistan, op voorwaarde dat de Taliban zich aan de voorwaarden van het akkoord houden. Zo moet de beweging geweld tegen de VS en zijn bondgenoten voorkomen, ook van terreurgroep al-Qaida.
“De Taliban moeten stoppen met onnodige aanvallen en zich aan de gemaakte afspraken houden”, zegt Sonny Leggett, een woordvoerder van de Amerikaanse troepen in Afghanistan, op Twitter. Volgens hem vielen de Talibanstrijders een Afghaans checkpoint aan en was de Amerikaanse luchtaanval een verdedigingsactie. Het is de eerste aanval in elf dagen.
Volgens hem hebben de Taliban gisteren 43 aanvallen uitgevoerd op verschillende controleposten van het Afghaanse leger in de provincie Helmand. Daarbij vielen twintig doden.
Druk opvoeren
Voor de Taliban is het vrijlaten van 5000 gevangen Talibanleden een voorwaarde om het akkoord na te leven, maar de Afghaanse regering zegt hen vast te blijven houden.
De aanvallen op de Afghaanse militairen zouden volgens correspondent Aletta André met deze gevangenen te maken kunnen hebben. “Het kan zijn dat ze de druk willen opvoeren.” De Taliban hebben nog niet gereageerd.
MSN 04.03.2020 De Verenigde Staten hebben woensdag de Taliban in Afghanistan gebombardeerd. Dit gebeurde nadat een basis van het Afghaanse leger werd aangevallen, meldt het Amerikaanse leger. Afgelopen zaterdag tekenden de VS en de Taliban nog een historisch vredesakkoord.
Volgens Sonny Leggett, een woordvoerder van de Amerikaanse strijdkrachten in Afghanistan, was het bombardement noodzakelijke verdediging. Persbureau AFP meldt dat bij aanvallen van de Taliban in de nacht van dinsdag op woensdag minstens twintig Afghaanse soldaten zijn omgekomen.
Legett roept de Taliban op om ‘onnodige aanvallen’ te stoppen en hun toezeggingen uit het vredesakkoord, dat zaterdag werd ondertekend, na te komen. Sinds de ondertekening van het akkoord is het nog steeds onrustig in Afghanistan.
Alleen als er aan de voorwaarden wordt voldaan, worden binnen veertien maanden alle troepen van de Verenigde Staten en de NAVO teruggetrokken uit Afghanistan. Verder is het de bedoeling dat de Verenigde Staten in samenwerking met de Afghaanse overheid vijfduizend gevangenen vrijlaten. De Taliban stelt duizend gevangenen op vrije voeten.
Het beëindigen van de langste oorlog in de historie van de VS gold in 2016 als een van de belangrijkste verkiezingsbeloften van de Amerikaanse president Donald Trump. Amerikaanse soldaten zijn al zo’n achttien jaar gestationeerd in het land en de oorlog zou de VS al zo’n 2 biljoen dollar hebben gekost.
MSN 03.03.2020 De toponderhandelaar van de Taliban, mullah Baradar Akhund en de Amerikaanse president Donald Trump hebben dinsdag telefonisch contact gehad. Trump zei dat “het een goed gesprek” was en dat beide partijen het eens zijn dat het geweld in Afghanistan moet worden verminderd. Een woordvoerder van de Taliban meldde dat het gesprek ongeveer een half uur duurde.
De VS en de Taliban hebben zaterdag een akkoord gesloten dat na bijna twintig jaar strijd moet leiden tot onder meer een wapenstilstand en vredesonderhandelingen. De Taliban moeten nu ook nog gaan onderhandelen met de Afghaanse regering. Onenigheid over het vrijlaten van gevangenen vormt echter een struikelblok. De Afghaanse president Ashraf Ghani weigert 5000 Talibanstrijders vrij te laten, hoewel daarover wel afspraken met de VS waren gemaakt.
Ondanks het akkoord met de VS hebben de Taliban dinsdag hebben weer aanvallen uitgevoerd op bases van het Afghaanse leger. Een bron binnen het Afghaanse ministerie van Defensie zei dat regeringstroepen zijn aangevallen in dertien provincies. Het geweld in Afghanistan nam vorige week nog fors af, nadat de afspraken waren gemaakt over een “periode van minder geweld”. Dat gebeurde in de aanloop naar het tekenen van de vredesovereenkomst tussen de Taliban en de VS.
AD 03.03.2020 De toponderhandelaar van de Taliban, mullah Baradar Akhund, heeft een telefoongesprek gevoerd met de Amerikaanse president Donald Trump. Het gesprek duurde ongeveer een half uur, meldt een woordvoerder van de Taliban. Er is nog geen bevestiging vanuit Washington.
De VS en de Taliban sloten zaterdag een akkoord dat na bijna twintig jaar strijd moet leiden tot onder meer een wapenstilstand en vredesonderhandelingen. De Taliban moeten nu ook nog gaan onderhandelen met de Afghaanse regering. Onenigheid over het vrijlaten van gevangenen vormt echter een struikelblok. De Afghaanse president Ashraf Ghani weigert 5000 Talibanstrijders vrij te laten, hoewel daarover wel afspraken met de VS waren gemaakt.
Afghan President Ashraf Ghani gestures as he speaks during a press conference at the presidential palace in Kabul on March 1, 2020.WAKIL KOHSAR / AFP Ⓒ AFP
Telegraaf 01.03.2020 De Amerikaanse militairen in Afghanistan en de Afghaanse regeringstroepen blijven terughoudend met hun operaties. Ze verlengen ’de periode van minder geweld’, zei de Afghaanse president Ashraf Ghani.
De strijdende partijen moeten volgens president Ghani proberen elkaar met rust te laten in de aanloop naar echte wapenstilstand. Afgelopen week slaagde een experiment met „een periode van minder geweld.” Kabul en Washington hadden die met de Taliban afgesproken. Er waren nauwelijks aanslagen of aanvallen.
Zondag hebben de VS en de Taliban een akkoord gesloten dat moet leiden tot onder meer een wapenstilstand en vredesonderhandelingen. Voorafgaande aan de ondertekening in Qatar hadden de twee partijen beloofd elkaar een week lang zo veel mogelijk met rust te laten. Washington zag dat als een test om te kijken hoeveel invloed de Taliban hebben op krijgsheren of stammen die op eigen houtje aan de strijd deelnemen.
Het akkoord tussen de Amerikanen en de Taliban is slechts een eerste stap op weg naar vredesonderhandelingen. Daarbij moeten ook andere bevolkingsgroepen, partijen en landen proberen tot een vergelijk te komen met de extremistische Taliban. De soennitische Taliban behoren tot de grootste bevolkingsgroep van het land, de Pathaanse bevolkingsgroep. Die komt vooral uit het zuiden en oosten. De Pathanen vormen echter geen meerderheid onder de 37 miljoen Afghanen.
De eerste problemen zijn kort na de ondertekening al boven komen drijven. De Taliban wezen op een passage uit het akkoord waar staat dat voor 10 maart 5000 gevangen genomen Taliban worden vrijgelaten. In ruil zouden de Taliban duizend gevangenen laten gaan. President Ashraf Ghani zei dat zijn regering helemaal niet heeft ingestemd met deze gevangenenruil en er ook niet aan meewerkt.
De Amerikaanse president Trump is blij met het akkoord, omdat hij zo naar eigen zeggen een einde kan maken aan de langste oorlog die de Amerikanen hebben gevoerd. In het akkoord staat dat de VS binnen 135 dagen het aantal militairen in het land van 13.000 terugbrengen naar 8600 man als de Taliban zich aan de afspraken houden. Trump zei zaterdagavond dat hij zelf met Talibanleiders gaat praten.
NOS 29.02.2020 “We gaan onze langstlopende oorlog beëindigen en onze troepen terug naar huis brengen.” De Amerikaanse president Trump reageert verheugd op de ondertekening van een basisakkoord tussen de VS en de Afghaanse Taliban.
Wereldwijd reageren leiders hoopvol op de afspraken tussen de voorheen gezworen vijanden, maar er klinkt ook scepsis over de verdere onderhandelingen die nodig zijn voor vrede in Afghanistan.
Zo benadrukt minister Blok van Buitenlandse Zaken dat het akkoord “een eerste stap naar vrede” is. Volgens hem is er nog veel werk aan de winkel voor het bereiken van nationale eenheid in Afghanistan en zullen er binnenlandse vredesonderhandelingen moeten volgen.
In het akkoord garanderen de VS terugtrekking van troepen uit Afghanistan, op voorwaarde dat de Taliban zich aan de voorwaarden van het akkoord houden. Zo moet de beweging geweld tegen de VS en hun bondgenoten voorkomen, ook van terreurgroep al-Qaida.
Minister Blok wijst er verder op dat Nederland “offers heeft gebracht voor veiligheid en stabiliteit” en daarom “gecommitteerd blijft aan duurzame vrede”. Momenteel verblijven zo’n 160 Nederlandse militairen voor een trainingsmissie bij het leger en de politie in Afghanistan. Het ministerie kan nog niet zeggen of zij terug naar Nederland worden gehaald als gevolg van het akkoord.
Voorbehoud
Ook de Amerikaanse minister van Defensie Mark Esper benadrukt dat het akkoord slechts een begin is. De NAVO staat achter de deal, reageert secretaris-generaal Jens Stoltenberg en ook buurland Pakistan zegt in een reactie te hopen dat de Amerikaanse terugtrekking op “een verantwoordelijke manier” zal gebeuren.
Het voorbehoud over het mogelijke succes van het akkoord hangt samen met het feit dat de Afghaanse regering niet deelnam aan de vredesonderhandelingen. Lange tijd was dat een eis van de VS, maar die is losgelaten door de regering-Trump.
Voor een politieke oplossing moeten de Taliban en de Afghaanse regering met elkaar om de tafel. Op dit moment erkennen de leiders van de Taliban de machthebbers in Kabul niet.
Desondanks klinkt de Afghaanse president Ghani hoopvol over de toekomst. Volgens hem “kijkt het land vooruit naar een volledige wapenstilstand”. Kabul schaart zich achter het akkoord en zegt bereid te zijn om de dialoog met de Taliban aan te gaan.
Een woordvoerder van de Taliban zegt te hopen dat de Amerikanen zich aan de afspraken houden. Enkele uren voordat het akkoord werd gesloten, riep de islamitische beweging haar strijders op hun aanvallen te staken, om “geluk in het land te bereiken”.
Veteranen sceptisch
Verschillende Amerikaanse veteranen van de oorlog in Afghanistan reageren sceptisch tegenover persbureau AP. Zo vreest een voormalig sergeant dat alle inzet “voor niets is geweest” als de Taliban de macht grijpt en shariawetten invoert.
Tom Porter, een commandant van een reservistendivisie, is bezorgd dat na het vertrek van de Amerikanen de Taliban het akkoord los zullen laten en de macht proberen te grijpen.
Andere geïnterviewde veteranen stellen dat het de hoogste tijd is om de oorlog te beëindigen, los van de uitkomst van het akkoord. Meer dan 2300 Amerikaanse militairen zijn in Afghanistan om het leven gekomen. “Wij willen niet meer doden en gewonden”, reageert Michael Carrasquillo, voorzitter van een organisatie voor gewonde veteranen.
Daar sluit voormalig reservist Chris Collins zich bij aan. “Genoeg is genoeg”, stelt hij. “Laten we naar huis gaan.”
De oorlog in Afghanistan begon op 7 oktober 2001, na de aanslagen op 11 september. Het geweld heeft in 19 jaar tijd duizenden militairen, hulpverleners en burgers het leven gekost. In 2011 wist de VS al-Qaida-kopstuk Osama bin Laden op te sporen en te doden. Het Nederlandse leger is in de provincies Uruzgan en Kunduz betrokken geweest bij de oorlog en wederopbouw. Tussen 2006 en 2010 kwamen er 23 Nederlandse militairen om het leven.
MSN 29.02.2020 De Taliban zullen volgens een van hun leiders een regeringsstelsel aanvaarden waar een meerderheid van de Afghaanse bevolking voor is. Dit zei de politieke leider van de extremistische beweging Taliban, Sher Mohammad Abbas Stanikzai, in een reactie op het akkoord tussen de VS en de beweging.
Dit akkoord moet na bijna 20 jaar strijd de weg openen naar een wapenstilstand, terugtrekking van buitenlandse troepen uit het land en vredesonderhandelingen tussen alle betrokken partijen.
De Taliban willen een streng islamitische staat of emiraat. Ze voerden een schrikbewind van 1996 tot in 2001 toen het Talibanregime door de Amerikaanse invasie werd gestopt. Daarbij vielen ook andere Afghaanse bevolkingsgroepen de Taliban-overheersers aan.
De Taliban worden gedomineerd door soennitische extremisten van de Pathaanse bevolkingsgroep. Die vormt naar schatting bijna de helft van de bevolking van 37 miljoen mensen. Andere groepen zijn onder meer etnische Tadzjieken, Oezbeken en de sjiïtische Hazara’s.
Telegraaf 29.02.2020 De Amerikaanse president Donald Trump heeft „in de nabije toekomst” een persoonlijke ontmoeting met leiders van de Taliban. Hij kondigde dat zaterdag aan kort nadat de VS en de Taliban in Qatar een overeenkomst hadden gesloten die moet gaan leiden tot een vredesregeling voor Afghanistan.
Tijdens een bijeenkomst in het Witte Huis riep Trump buurlanden op te helpen om de stabiliteit in het land te bewaren nu de overeenkomst er is. Die moet onder andere de weg vrij maken voor volledige terugtrekking van buitenlandse troepen uit Afghanistan.
Hoewel experts verwachten dat de volgende gesprekken tussen de VS en de Taliban een stuk moeilijker worden, toonde Trump zich optimistisch. Hij denkt dat de onderhandelingen succesvol zullen zijn omdat „iedereen moe is van de oorlog.”
AD 29.02.2020 De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, gaat naar Qatar voor de ondertekening van een vredesdeal met de Taliban. President Donald Trump roept de Afghanen op ‘de kans op vrede te grijpen’.
Pompeo had eerder al gemeld dat het geweld in Afghanistan de afgelopen zes dagen fors was verminderd. Daar hadden de Verenigde Staten afspraken met de Taliban over gemaakt. Dat betekent dat zaterdag in Doha een historisch vredesakkoord kan worden gesloten met de opstandelingen.
Trump zegt in een verklaring dat er nu zicht is op een einde aan de oorlog in Afghanistan en het “thuisbrengen van onze troepen”. Dat vereist volgens hem wel dat de Taliban en de Afghaanse regering zich houden aan de afspraken.
De VS strijden in Afghanistan al bijna twintig jaar tegen de Taliban. De strijd begon na de aanslagen van 11 september 2001. De Amerikanen wisten het regime van de Taliban ten val te brengen, maar de radicale moslims begonnen daarna een guerrillastrijd om de macht te heroveren.
Trump stelt dat de afgelopen negentien jaar ‘grote vooruitgang is geboekt in Afghanistan’, maar dat Amerikaanse militairen, belastingbetalers en Afghaanse burgers daar een hoge prijs voor hebben betaald.
,,Toen ik campagne voerde, beloofde ik het Amerikaanse volk dat ik onze troepen zou terughalen en zou proberen de oorlog te beëindigen”, zegt Trump. ,,We boeken veel vooruitgang wat betreft het nakomen van die belofte.”
MSN 29.02.2020 De Amerikaanse president Trump heeft de ondertekening van het basisakkoord tussen de VS en de Afghaanse Taliban over de weg naar een vredesregeling toegejuicht als “het begin van het einde van Amerika’s langste oorlog”.
In Qatar is de overeenkomst zaterdag getekend na circa negentien jaar bloedige strijd. Als de partijen de afspraken nakomen, kunnen buitenlandse troepen zich mogelijk binnen anderhalf jaar terugtrekken en komt er een vredesregeling tussen de strijdende partijen in Afghanistan.
Trump die weinig op heeft met buitenlandse militaire interventies, is in zijn nopjes met dit mogelijke succes in het buitenlandbeleid. “We werken eraan eindelijk de langste oorlog van de VS te stoppen en onze troepen terug naar huis te halen.”
De VS vielen het schrikbewind van de Taliban in 2001 aan en brachten het ten val, maar de Taliban proberen de macht te heroveren. Ze bestaan voornamelijk uit soennitische extremisten uit de stam van de Pathanen die bijna de helft van de Afghaanse bevolking vormt.
MSN 29.02.2020 VN-chef António Guterres heeft een basisakkoord tussen de VS en de Taliban verwelkomd. Hij heeft daarbij beklemtoond dat de overeenkomst tot gevolg moet hebben dat het geweld in het land nu beperkt blijft. De Taliban en de VS hebben in Qatar een overeenkomst gesloten die moet gaan leiden tot een vredesregeling voor Afghanistan.
De partijen hadden afgesproken eerst te kijken of ze elkaar een week lang min of meer met rust konden laten. Washington vreesde dat de Taliban niet alle strijdende bendes of krijgsheren zouden beheersen.
Maar het is een week lang relatief kalm geweest met nauwelijks aanslagen of aanvallen. Zo kon de ondertekening met toespraken van de Amerikaanse minister Pompeo (Buitenlandse Zaken) en een oprichter en leider van de Taliban, Abdul Ghani Baradar, zaterdag doorgaan.
Guterres hoopt dat de partijen nu net zo terughoudend blijven als afgelopen week. Het akkoord is voornamelijk een routekaart naar een echt bestand en vredesonderhandelingen. De EU heeft de ondertekening als “belangrijke eerste stappen” begroet. Ook de Nederlandse minister Blok (Buitenlandse Zaken) betitelde het als “een eerste stap naar vrede”.
MSN 29.02.2020 Het akkoord tussen de Verenigde Staten en de Taliban “is een eerste stap naar vrede in Afghanistan”. Dat vindt minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok.
Het akkoord werd zaterdag ondertekend in Doha, in Qatar. Het is de bedoeling dat het leidt tot de terugtrekking van internationale troepen in Afghanistan en vredesonderhandelingen tussen de verschillende partijen.
Blok benadrukt dat er werk aan de winkel is. “Nationale eenheid en inclusieve intra-Afghaanse onderhandelingen moeten volgen. Nederland heeft offers gebracht voor veiligheid en stabiliteit in Afghanistan, we blijven gecommitteerd aan duurzame vrede.”
Nederland heeft momenteel nog zo’n 160 militairen in Afghanistan voor een trainingsmissie voor het Afghaanse leger en de politie. Wat het akkoord voor de Nederlanders betekent, kan Buitenlandse Zaken nog niet zeggen. “Daar over zullen we nauw overleg met partners hebben”, aldus een woordvoerder.
NU 29.02.2020 Na een oorlog van bijna twee decennia hebben de Verenigde Staten en de Taliban zaterdag een vredesakkoord ondertekend. Als er aan de voorwaarden wordt voldaan, moeten binnen veertien maanden alle troepen van de Verenigde Staten en de NAVO teruggetrokken zijn uit Afghanistan.
Volgens secretaris-generaal Jens Stoltenberg staat de NAVO achter de deal en zou het bondgenootschap er klaar voor zijn om, net als de Amerikanen, alle troepen terug te trekken.
Verder is het de bedoeling dat de Verenigde Staten in samenwerking met de Afghaanse overheid vijfduizend gevangenen vrijlaten. De Taliban stelt duizend gevangenen op vrije voeten.
Op 21 februari maakten de VS en Taliban al afspraken over “minder geweld” in Afghanistan. Toen was er nog geen sprake van een wapenstilstand.
Het akkoord wordt ondertekend door beide partijen. (Foto: Reuters)
Oorlog kostte Verenigde Staten al 2 biljoen dollar
Vertegenwoordigers van de Verenigde Naties en de Taliban onderhandelen in Doha, de hoofdstad van Qatar, al sinds 2018 over de toekomst van Afghanistan. In deze plaats werd ook het vredesakkoord ondertekend. Eerdere pogingen om vredesovereenkomsten te sluiten, faalden omdat de Taliban internationale troepen aanviel.
Er is Trump veel aan gelegen om de strijdbijl met de Taliban zo snel mogelijk te begraven. Het beëindigen van de langste oorlog in de historie van de VS gold in 2016 als een van zijn belangrijkste verkiezingsbeloftes.
Amerikaanse soldaten zijn al zo’n achttien jaar gestationeerd in het land en de oorlog zou de VS al zo’n 2 biljoen dollar hebben gekost.
NOS 29.02.2020 De Taliban hebben een akkoord gesloten met de Verenigde Staten over het terugtrekken van troepen uit Afghanistan. Daarmee komt het eind in zicht van de langste militaire interventie in de Amerikaanse geschiedenis.
De troepen van de VS en de NAVO zullen zich binnen veertien maanden terugtrekken uit Afghanistan, op voorwaarde dat de Taliban zich aan de voorwaarden van het akkoord houdt. Zo moet de beweging geweld tegen de VS en hun bondgenoten voorkomen, ook door terreurgroep al-Qaida.
“Vandaag is een gedenkwaardige dag voor Afghanistan”, zegt de Amerikaanse vertegenwoordiging in Kabul.
De oud-vertegenwoordiger van de Taliban in Pakistan spreekt van “een belangrijke stap”.
‘Mensen in Afghanistan wachten vol spanning op de volgende stap’
De Verenigde Staten en de Taliban ontmoetten elkaar vanochtend in Qatar. In een chique hotel in de hoofdstad Doha gingen de Amerikanen in gesprek met 31 vertegenwoordigers van de Taliban, van wie sommige hebben vastgezeten in de Amerikaanse militaire gevangenis Guantanamo Bay.
Zes eisen op tafel
Voorafgaand aan de ontmoeting legden beide partijen drie eisen op tafel. “Voor de Taliban zijn dat het terugtrekken van Amerikaanse troepen, vervroegde vrijlating van Taliban-gevangenen en dat Afghanistan een islamitisch kalifaat wordt”, zei correspondent Marieke de Vries in het NOS Radio 1 Journaal. “En de VS wil dat de Taliban openlijk afstand nemen van al-Qaida en IS, dat ze deze groepen in de toekomst geen schuilplaats verschaffen en dat ze de Afghaanse regering en de grondwet respecteren.”
De oorlog in Afghanistan begon op 7 oktober 2001, na de aanslagen op 11 september. Het geweld heeft in 19 jaar tijd duizenden militairen, hulpverleners en burgers het leven gekost. In 2011 wist de VS al-Qaida-kopstuk Osama bin Laden op te sporen en te doden. Het Nederlandse leger is in de provincies Uruzgan en Kunduz betrokken geweest bij de oorlog en wederopbouw. Tussen 2006 en 2010 kwamen er 23 Nederlandse militairen om het leven.
“Amerika is klaar met deze oorlog”, vertelt De Vries. President Trump beloofde tijdens zijn verkiezingscampagne in 2016 een einde te maken aan de Amerikaanse bemoeienis in het land. “Dit komt precies op tijd in zijn herverkiezingsjaar, zodat hij kan zeggen dat hij een einde heeft gemaakt aan die impopulaire oorlog.”
De Amerikanen hebben altijd gezegd dat ze alleen met de Taliban wilden praten als de Afghaanse regering ook aan tafel zit. “Maar dat is losgelaten sinds de regering-Trump. Na dit vredesakkoord moeten de Taliban met de Afghaanse regering onderhandelen over hoe nu verder, maar daar trekt de VS de handen vanaf.”
Leden van de Taliban arriveren in DohaAFP
Volgens de afspraken zouden er 5000 Taliban vrij worden gelaten uit de gevangenissen, maar het is niet duidelijk of de Afghaanse regering daar wel aan meewerkt. Ook zijn er zorgen over de rechten van vrouwen en meisjes, toen de Taliban eerder aan de macht was in Afghanistan werden zij streng behandeld onder shariawetten.
Taliban-leider Haibatullah Akhundzada zei zaterdag dat alle mannen en vrouwen de rechten zullen krijgen die hen toekomen.
Invloed van Taliban nog onduidelijk
Eerder sloten de Taliban al een soort staakt-het-vuren met de Amerikanen. “Dat was een proef om te laten zien dat ze te vertrouwen zijn en dat ze de macht hebben over hun strijders in alle regio’s”, legt correspondent Aletta André uit. “En dat is gelukt, er werden 90 procent minder gevallen van geweld geregistreerd.”
De vraag is hoe internationale terroristische netwerken zich na dit akkoord zullen ontwikkelen in Afghanistan en wat voor invloed de Taliban op deze netwerken hebben. André: “Zo is IS de afgelopen jaren gegroeid in Afghanistan, ook dankzij oud-Talibanstrijders die de Taliban niet radicaal genoeg vinden.
Het is onduidelijk hoeveel invloed de Taliban hebben op terroristische organisaties. Des te meer omdat nog niet duidelijk is welke rol ze gaan spelen in het bestuur van Afghanistan.”
Het akkoord van vandaag betekent niet dat er vrede is in Afghanistan: behalve de regering in Kabul zijn ook al-Qaida en IS zijn buiten de onderhandelingen gehouden. Voor een politieke oplossing moeten de Taliban en de Afghaanse regering met elkaar om de tafel. Dat is geen sinecure, want de Taliban erkennen de regering in Kabul niet.
AD 29.02.2020 De VS en de Taliban hebben een akkoord gesloten dat een einde moet maken aan de bloedige strijd in Afghanistan die al bijna twintig jaar duurt. De Taliban gaan akkoord met een regering die door meerderheid van bevolking wordt gesteund. De Amerikaanse president Trump heeft aangekondigd ,,in de nabije toekomst” de leiders van de Taliban persoonlijk te ontmoeten.
De speciale Amerikaanse gezant Zalmay Khalilzad en Taliban-afgevaardigde hebben de voorlopige vredesdeal vandaag in Qatar, Doha, ondertekend. Het akkoord voorziet onder meer in een schema voor geleidelijke terugtrekking van de Amerikanen en voor het starten van vredesonderhandelingen tussen alle betrokken partijen.
De Taliban zullen volgens een van hun leiders een regeringsstelsel aanvaarden waar een meerderheid van de Afghaanse bevolking voor is. Dit zei de politieke leider van de extremistische beweging Taliban, Sher Mohammad Abbas Stanikzai, in een reactie op het akkoord tussen de VS en de beweging.
Alle Amerikaanse en andere NAVO-troepen zouden in veertien maanden tijd uit het land kunnen worden teruggetrokken als de Taliban voldoen aan de voorwaarden uit de overeenkomst. In de eerste 135 dagen zouden de VS en de NAVO-bondgenoten de eerste troepen kunnen terugtrekken uit vijf militaire bases in Afghanistan.
Kort voor de ondertekening zei Pompeo dat de Taliban zich bijvoorbeeld verplichten de vooruitgang die sinds 2001 voor de positie van de vrouw is geboekt ‘te omarmen’.
De Taliban moeten ook alle banden met het terreurnetwerk al-Qaeda afzweren en de beweging Islamitische Staat bestrijden. Abdul Ghani Baradar zei dat hij zich aan de met de VS gemaakte afspraken wil houden. Hij blijft streven naar een islamitische regering van het land.
‘Einde langste oorlog VS’
De Amerikaanse president Trump heeft de ondertekening van het basisakkoord tussen de VS en de Afghaanse Taliban over de weg naar een vredesregeling toegejuicht als ,,het begin van het einde van Amerika’s langste oorlog”.
Trump die weinig op heeft met buitenlandse militaire interventies, is in zijn nopjes met dit mogelijke succes in het buitenlandbeleid. ,,We werken eraan eindelijk de langste oorlog van de VS te stoppen en onze troepen terug naar huis te halen.”
Hoewel experts verwachten dat de volgende gesprekken tussen de VS en de Taliban een stuk moeilijker worden, toonde Trump zich optimistisch. Hij denkt dat de onderhandelingen succesvol zullen zijn omdat “iedereen moe is van de oorlog”.
Hij kondigde zaterdag aan de leiders van de Taliban binnenkort in persoon te ontmoeten. Hij riep tijdens de bijeenkomst in het Witte Huis buurlanden op te helpen om de stabiliteit in het land te bewaren nu de overeenkomst er is. Die moet onder andere de weg vrij maken voor volledige terugtrekking van buitenlandse troepen uit Afghanistan.
VN-chef António Guterres heeft een basisakkoord tussen de VS en de Taliban verwelkomd. Hij heeft daarbij beklemtoond dat de overeenkomst tot gevolg moet hebben dat het geweld in het land nu beperkt blijft. Guterres hoopt dat de partijen nu net zo terughoudend blijven als afgelopen week.
Het akkoord is voornamelijk een routekaart naar een echt bestand en vredesonderhandelingen. De EU heeft de ondertekening als ‘belangrijke eerste stappen’ begroet. Ook de Nederlandse minister Blok (Buitenlandse Zaken) betitelde het als ‘een eerste stap naar vrede’.
Afghanistan oorlog
Als de overeenkomst inderdaad wordt nageleefd dan komt er een einde aan twintig jaar strijd in Afghanistan. Vrijwel direct na de aanslag op de Twin Towers op 9 september 2001 namen de Verenigde Staten de Taliban op de korrel.
Onder de naam Enduring Freedom viel een coalitie waar onder andere Groot-Brittannië, Australië en Frankrijk meededen Afghanistan binnen, de thuisbasis van de terreurbeweging. Hoewel hun leider Osama Bin Laden kon ontsnappen, werd het regime vrij snel verslagen. Er kwam een nieuwe regering in hoofdstad Kabul, geleid door Hamid Karzai.
In de jaren erna stuurde ook Nederland militairen naar Afghanistan. Tussen 2006 en 2010 waren ze gestationeerd in Uruzgan. De jaren erna volgde nog een door Groenlinks gesteunde trainingsmissie in Kunduz. Uiteindelijk wisten de Amerikanen ook Osama bin Laden te pakken te krijgen.
In mei 2012 werd hij door een Amerikaans team Navy Seals uitgeschakeld in het Pakistaanse Abbottabad, waar hij zich met directe familieleden en vertrouwelingen had verschanst. Operation Neptune Spear was de naam van de door president Obama geautoriseerde liquidatiemissie. ‘Geronimo’ was de codenaam voor doelwit Bin Laden.
MSN 29.02.2020 Na achttien jaar oorlog komt er vandaag hoogstwaarschijnlijk een vredesakkoord voor Afghanistan. De VS en de Taliban willen de strijdbijl begraven. Eindelijk, zeggen opgeluchte Afghanen. Anderen maken zich zorgen dat de streng islamitische Taliban de sharia weer invoert.
Omaid is 20 en Sara is 13. Dat betekent dat ze beiden in hun land alleen maar oorlog hebben meegemaakt. Dat kan veranderen, nu de VS en de Taliban op het punt staan een vredesakkoord te tekenen. Toch denken de twee er totaal verschillend over.
Arbeider Omaid is blij met de vredesdeal. “Voor ons is het belangrijk dat er vrede komt in Afghanistan,” zegt hij tegen persbureau AP.
Afghanistan: 18 jaar oorlog
De oorlog in Afghanistan begon eind 2001, kort nadat de islamitische terreurgroep Al-Qaida een enorme aanslag pleegde op het World Trade Center in New York. Het meesterbrein achter die aanslag, Osama Bin Laden, had zijn terreurdaad kunnen voorbereiden in Afghanistan omdat het streng islamitische Taliban-regime hem onderdak bood.
De Verenigde Staten wilde Bin Laden hebben, vielen Afghanistan binnen en verdreven de Taliban. Bin Laden ontsnapte naar Pakistan, waar hij pas in 2011 werd gedood door Amerikaanse commando’s. Ondertussen ging de oorlog in Afghanistan door: de VS konden het land niet onder controle krijgen, maar terugtrekken wilde Amerika zich ook niet uit angst voor een terugkeer van de Taliban.
De oorlog bleek voor de VS een moeras. Hij duurde 18 jaar, kostte 750 miljard dollar en duizenden levens. Toch is niet iedereen blij met het vredesakkoord.
Zorgen om vrouwenrechten
“Ik maak me wel zorgen over mijn toekomst,” zegt Sara tegen persbureau Reuters in haar muziekschool. “Want als een groepering als de Taliban naar ons land komt, heb ik geen vrijheid van onderwijs meer.”
Toen de Taliban van 1996 tot 2001 aan de macht waren, voerden ze strenge shariawetgeving in, wat onder meer betekende: geen vrouwenrechten en geen muziek. Sara is bang dat de Taliban haar school gaan sluiten.
Optimisme
Omaid ziet het positiever in. Volgens hem kunnen Taliban-strijders weer worden opgenomen in de maatschappij. “Als er kans op werk komt, maakt het ons niet uit. Ze kunnen dan op dezelfde manier hun geld verdienen als wij.”
Om de vredesdeal mogelijk te maken, hebben de Taliban al een week geen aanslagen meer gepleegd. Als het akkoord slaagt, gaat ruim een derde van de 13.000 Amerikaanse soldaten naar huis.
Taliban profileert zich
En de Taliban? Die profileren zich de laatste tijd als gematigde moslims, met vrouwenrechten en al. Maar of de optimistische Omaid gelijk krijgt of de bezorgde Sara, is nog even afwachten.
Een blik achter de schermen bij de Afghaanse talibanstrijders
Het SP-Kamerlid Karabulut heeft vandaag een debat over de kwestie aangevraagd en kreeg daarbij steun van vrijwel de hele Tweede Kamer. “Eerlijke overheidscommunicatie is enorm belangrijk, zeker bij militaire missies”, stelt D66’er Sjoerdsma. “We moeten realistisch zijn over wat op korte termijn bereikt kan worden en de overheid moet daarover transparant rapporteren.”
AD 29.01.2020
AD 28.01.2020
“Het Amerikaanse volk is voortdurend voorgelogen.” Dat was de stevige conclusie van de voorzitter van het instituut dat heeft onderzocht of het Amerikaanse geld voor de strijd in Afghanistan goed wordt besteed. Het onderzoek moest eigenlijk geheim blijven, maar maandag 09.12.2019 publiceerde The Washington Post erover.
AD 31.12.2019
Tot op de dag van vandaag zijn er duizenden buitenlandse militairen in het land. Onder hen ook Nederlanders. In totaal zijn er sinds 2002 zo’n 29.000 Nederlandse militairen uitgezonden geweest, van wie er 25 zijn omgekomen. Op dit moment zitten er nog zo’n 160 Nederlanders in het noorden van het land. De strijd heeft Nederland naar schatting miljarden gekost.
Telegraaf 01.02.2020
Onvolledige informatie aan de 2e Kamer inzake Kunduz periode 2011 tot 2013
De Tweede Kamer is onvolledig en onjuist geïnformeerd over de resultaten van de Nederlandse trainingsmissie in de Afghaanse provincie Kunduz in de periode 2011 tot 2013. Dat blijkt donderdag uit onderzoek van de Directie Internationaal Onderzoek en Beleidsevaluatie (IOB), de onafhankelijke evaluatiedienst van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
In rapportages over het aantal getrainde agenten werden afgehaakte cursisten meegeteld, werden cursisten die verschillende trainingen ontvingen meerdere malen meegeteld en werden certificaten uitgedeeld aan mensen die daarvoor niet in aanmerking kwamen, staat in het rapport.
SP’er Karabulut wil parlementair onderzoek
SP-Kamerlid Sadet Karabulut vindt het rapport onthutsend. “Om een militaire bijdrage in Afghanistan te verkopen aan de Tweede Kamer en de bevolking, zijn zaken mooier voorgesteld zijn dan ze waren”, aldus de SP’er. “Er is ronduit gelogen over behaalde resultaten.”
Ze verwijst naar de Afghanistan PapersThe Washington Post waaruit blijkt dat de Amerikaanse regering de Amerikaanse bevolking jarenlang heeft voorgelogen over de oorlog in Afghanistan.
Kabinet: Kamer moet kunnen vertrouwen op nauwkeurige missieresultaten
Het kabinet spreekt in een reactie van “een ernstige conclusie”. “De Kamer moet erop kunnen vertrouwen dat rapportages een zo nauwkeurig mogelijke weergave van de missieresultaten bevatten”, staat in de Kamerbrief.
“Ook in de Haagse realiteit moet acceptatie zijn voor onwelgevallige berichten, en die moeten hun weg kunnen vinden in rapportages aan uw Kamer.”
MSN 22.02.2020 Meer dan 10.000 burgers zijn vorig jaar gedood of gewond geraakt bij het conflict in Afghanistan. Het gaat om ruim 3400 doden en bijna 7000 gewonden. Bijna alle burgers in het land zijn op enige wijze persoonlijk geraakt door het aanhoudende geweld, zegt het hoofd van de VN-missie in het land.
Het is het zesde jaar op rij dat melding is gemaakt van meer dan 10.000 slachtoffers, stelt VN-missie UNAMA in een verklaring. De meeste slachtoffers vielen door toedoen van groepen die vechten tegen de autoriteiten.
In het land is zaterdag een gedeeltelijk bestand ingegaan. De Taliban, de Verenigde Staten en de Afghaanse autoriteiten hebben afgesproken het geweld gedurende zeven dagen te verminderen. Als dat lukt, kan vervolgens een echt vredesakkoord worden gesloten. Dat moet op 29 februari gaan gebeuren.
“Het is absoluut noodzakelijk dat alle partijen nu doorpakken en een einde maken aan de strijd”, zegt VN-gezant Tadamichi Yamamoto. Hij stelt dat vrede al te lang op zich laat wachten en dat de levens van burgers beschermd moeten worden.
NU 21.02.2020 De Verenigde Staten en de Taliban hebben vrijdag afspraken gemaakt over ‘verminderd geweld’ in Afghanistan. Deze periode duurt zeven dagen. Het is de bedoeling dat de twee partijen hierna een vredesakkoord gaan ondertekenen.
“Dit is een belangrijke stap in de lange weg naar vrede”, zegt de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo. “Ik roep alle Afghanen op deze kans te grijpen.”
Een leider van de Taliban benadrukt dat het niet om een wapenstilstand gaat: “Elke partij heeft het recht om zichzelf te beschermen, maar er zullen geen aanvallen op elkaar komen.” Voorgaande pogingen om vredesovereenkomsten te sluiten faalden omdat de Taliban internationale troepen aanviel.
De afspraken gaan om middernacht (lokale tijd) in. Een woordvoerder van de gewapende groepering zegt dat de overeenkomst op 29 februari wordt ondertekend in het bijzijn van internationale waarnemers.
Pompeo zegt dat het vredesakkoord er komt als de afspraken voor de komende zeven dagen een succes blijken. Mogelijk worden de afspraken na de ondertekening verlengd. Ook volgen er na 29 februari onderhandelingen tussen de Taliban en een Afghaanse delegatie met onder meer regeringsmedewerkers.
Na ondertekening akkoord meer onderhandelingen
Zowel de Taliban als de Verenigde Staten treffen voorbereidingen voor de vrijlating van gevangenen. Daarnaast praten ze ook over de politieke situatie in Afghanistan en het gedeeltelijk terughalen van de Amerikaanse troepen in het land.
Vertegenwoordigers van de Verenigde Naties en de Taliban onderhandelen al sinds 2018 in Doha, de hoofdstad van Qatar, over de toekomst van Afghanistan. In deze plaats wordt ook het vredesakkoord ondertekend.
NOS 21.02.2020 Volgende week, op 29 februari, moet er een vredesakkoord worden getekend. Het zou dan voor het eerst zijn dat de Amerikanen een akkoord sluiten met de Taliban, de grootste gewapende groep in Afghanistan. In het land zijn nu nog zo’n 12.000 Amerikaanse militairen actief. Als er een deal komt, worden zij gedeeltelijk teruggehaald.
Minister Pompeo zei eerder dat een vredesakkoord de opmaat is naar een permanent staakt-het-vuren in het land. Afghanistan wordt al twintig jaar geteisterd door oorlog. Tijdens zijn verkiezing in 2016 beloofde president Trump een einde te maken aan de Amerikaanse bemoeienis in het land.
Afghaanse onderhandelingen
Het vredesakkoord moet op termijn de aanzet worden tot vredesonderhandelingen tussen Afghaanse partijen. Wie aan de Afghaanse onderhandelingen gaan meedoen en wanneer die beginnen, is onduidelijk. De Taliban weigeren te onderhandelen met de regering-Ghani en hebben de verkiezingsuitslag verworpen.
Telegraaf 17.02.2020 Zeker vijf Afghaanse militairen zijn om het leven gekomen bij gevechten in het noorden van hun land. Daar bestormden strijders van de Taliban een basis. Dat gebeurde enkele dagen nadat de VS en de opstandelingen hadden gemeld dat een deal was gesloten over het verminderen van het geweld.
De aanval vond plaats in de provincie Kunduz. De politie meldt dat de gevechten uren duurden en dat aan beide kanten slachtoffers vielen. De woordvoerder van de Taliban beweerde dat negentien leden van de veiligheidstroepen zijn gedood.
De VS strijden al jaren tegen de Taliban. Na de aanslagen van 11 september 2001 vielen de Amerikanen Afghanistan binnen omdat het Taliban-bewind terroristen zou helpen. De Taliban-heersers werden afgezet, maar blijven tot op de dag van vandaag verzet bieden.
De Amerikaanse minister Mark Esper (Defensie) bevestigde vorige week dat een overeenkomst is gesloten met de Taliban. Die moet gedurende zeven dagen leiden tot minder geweld. Die deal werd gezien als een belangrijke stap richting een uitgebreider bestand.
Het is nog onduidelijk wanneer de overeenkomst precies ingaat. Een Amerikaanse functionaris zei vrijdag dat dat „heel snel” zou gebeuren.
MSN 17.02.2020 Zeker vijf Afghaanse militairen zijn om het leven gekomen bij gevechten in het noorden van hun land. Daar bestormden strijders van de Taliban een basis. Dat gebeurde enkele dagen nadat de VS en de opstandelingen hadden gemeld dat een deal was gesloten over het verminderen van het geweld.
De aanval vond plaats in de provincie Kunduz. De politie meldt dat de gevechten uren duurden en dat aan beide kanten slachtoffers vielen. De woordvoerder van de Taliban beweerde dat negentien leden van de veiligheidstroepen zijn gedood.
De VS strijden al jaren tegen de Taliban. Na de aanslagen van 11 september 2001 vielen de Amerikanen Afghanistan binnen omdat het Taliban-bewind terroristen zou helpen. De Taliban-heersers werden afgezet, maar blijven tot op de dag van vandaag verzet bieden.
Belangrijke stap
De Amerikaanse minister Mark Esper (Defensie) bevestigde vorige week dat een overeenkomst is gesloten met de Taliban. Die moet gedurende zeven dagen leiden tot minder geweld. Die deal werd gezien als een belangrijke stap richting een uitgebreider bestand.
Het is nog onduidelijk wanneer de overeenkomst precies ingaat. Een Amerikaanse functionaris zei vrijdag dat dat “heel snel” zou gebeuren.
RTL 15.02.2020 Een mijlpaal in de Afghanistan-oorlog: Amerika en de Taliban hebben een tijdelijke wapenstilstand afgesproken. Vanaf het moment dat die ingaat, wordt een week lang in het hele land niet gevochten. Daarna volgen gesprekken over een vredesdeal. Inzet: het terugtrekken van de meeste westerse troepen.
De oorlog in Afghanistan duurt al ruim achttien jaar en heeft tienduizenden mensen het leven gekost. De fase die nu aanbreekt, kan beslissend zijn. Maar weet jij nog wat zich in Afghanistan afspeelt? Hier zijn de vier belangrijkste vragen (én antwoorden).
1. Hoe bijzonder is dit?
Dit is een doorbraak. Na lange, uitzichtloze jaren van vechten is er nu voor het eerst een deal tussen de Amerikanen en de Taliban, de grootste gewapende en machtigste groep in Afghanistan. Het is de afgelopen jaren al vaker geprobeerd tijdens overleg in Qatar, maar nu liggen er dus echte afspraken. Bijvoorbeeld over de terugtrekking van de Amerikaanse troepen.
Vooral voor president Trump is dit een opsteker. Het beëindigen van de dure oorlogen in het buitenland was één van zijn verkiezingsbeloften. En laat het nu weer een verkiezingsjaar zijn in de VS. Trump wil graag laten zien dat hij inderdaad de man is die de soldaten naar huis haalt. Maar zover is het nog niet, en het kan natuurlijk nog fout gaan. Daarover lees je zo. Eerst:
2. Hoe begon de oorlog ook alweer?
De directe aanleiding vormden de aanslagen van 11 september 2001, toen terreurgroep al-Qaeda de VS aanviel. Gekaapte vliegtuigen vlogen de Twin Towers binnen, en het Pentagon. Die dag kwamen bijna 3000 mensen om.
De top van al-Qaeda, met leider Osama bin Laden, hield zich schuil in Afghanistan. De groep had daar ook trainingskampen. De streng-religieuze Taliban, die de macht hadden in Afghanistan, weigerden Bin Laden uit te leveren. Ook een resolutie van de VN-Veiligheidsraad om dat te doen, legden ze naast zich neer.
In oktober 2001 begon de Amerikaanse aanval, operatie Enduring Freedom. In november dat jaar viel de hoofdstad Kabul, en was het Taliban-regime gevlucht. Maar niet verslagen. Wat volgde was een gewapende opstand tegen de westerse troepen in het land. Want veel landen kwamen Amerika te hulp. Ook Nederland.
Geholpen heeft dat niet veel, want inmiddels hebben de Taliban het halve land weer onder controle. En zijn er nog steeds aanslagen. Osama bin Laden wist te vluchten, maar werd uiteindelijk in mei 2011 door de Amerikanen gedood in buurland Pakistan.
Het akkoord wordt waarschijnlijk morgen officieel bekendgemaakt. De details zijn via woordvoerders al wel uitgelekt. Mogelijk vanaf maandag wordt zeven dagen lang niet gevochten. Dus geen aanslagen, geen bermbommen, geen Amerikaanse bombardementen. Als de wapenstilstand houdt, kan nog voor het einde van deze maand een vredesakkoord worden getekend – dat is althans het plan.
De Amerikanen beginnen dan met het terugtrekken van alvast vierduizend van de twaalfduizend militairen in het land. De Taliban beloven plechtig dat Afghanistan geen toevluchtsoord meer zal worden voor terreurgroepen.
Afghanistan in cijfers
Afghanistan is voor de Amerikanen de langstlopende oorlog ooit. Het geweld heeft volgens een inventarisering van het Watson Institute sinds 2001 aan ongeveer 150.000 mensen het leven gekost:
2409 Amerikanen
1141 bondgenoten (onder wie 25 Nederlandse militairen)
42.200 vijandelijke strijders
39.000 Afghaanse burgers
De kosten van de oorlog voor de Amerikanen zijn astronomisch: 1000 miljard dollar. Dat is 1.000.000.000.000 dollar.
Goed om te onthouden: dit is een afspraak tussen Amerika en de Taliban. De Afghaanse regering is er nog niet bij betrokken. Die wordt door de Taliban niet erkend, maar moet zich van de Amerikanen wel aan de afspraak houden. Dat kan dus een probleem worden, want de Afghaanse premier is helemaal niet blij met deze gang van zaken. De vrees bij veel Afghanen is dat ze niet zonder de Amerikaanse bescherming tegen de Taliban op kunnen. Maar de regering-Trump lijkt vastbesloten dit door te zetten.
Het is de bedoeling dat na het ondertekenen van het akkoord de Afghaanse regering apart gaat onderhandelen met de Taliban, over de toekomst van het land. Dit wordt het moeilijkste deel. De Taliban eisen ook dat voor die tijd 5000 gevangengenomen strijders worden vrijgelaten. De onderhandelingen tussen de Afghanen onderling moeten in maart beginnen. Op neutraal terrein. Duitsland en Noorwegen hebben zich aangeboden
De toekomst voorspellen is lastig, maar de voortekenen zijn niet erg gunstig. De hoop is dat de Taliban, als ze de politiek ingaan, zullen stoppen met hun gewapende activiteiten. Maar de vrees is dat het, als ze weer aan de macht komen, een terugkeer betekent naar hun fundamentalistische regime van vóór de westerse inval. Toen hadden vrouwen geen rechten en was muziek (en zelfs vliegeren) verboden. Wat zal overblijven van de vooruitgang die is geboekt op het gebied van bijvoorbeeld vrouwenrechten of democratie?
Afghanistan is vanouds een land van krijgsheren en machtige stamhoofden, die vooral handelen uit eigenbelang. Sommigen zijn nog altijd actief, zelfs in de huidige Afghaanse regering. De kans bestaat dat ze net als vroeger weer onderling gaan vechten, of met de Taliban, en dat het land verder in chaos en geweld wegzakt. Voor westerse troepen lijkt de oorlog voorbij, voor de Afghaanse bevolking is het afwachten.
Telegraaf 14.02.2020 De Verenigde Staten en de Afghaanse Taliban hebben een akkoord bereikt over het verminderen van het geweld gedurende zeven dagen. Het zou gaan om een belangrijke eerste stap richting een wapenstilstand. De Amerikaanse functionaris die dit München bekendmaakte, zei dat die periode nog moet ingaan.
De gemaakte afspraken zijn volgens hem erg specifiek, ze gaan over het hele land en ze betreffen ook de Afghaanse regeringstroepen. Zo zouden er geen (zelfmoord-)aanslagen zijn en zouden overheidsgebouwen, dichtbevolkte plaatsen en hoofdwegen niet meer bestookt worden.
Het akkoord zou vrijwel een wapenstilstand inhouden als een soort oefening voor een echt bestand later. De leiders van de strijdende partijen zouden bijvoorbeeld ook kunnen zien welke eenheden of strijdgroepen hun bevel van geweld af te zien opvolgen.
De strijd in Afghanistan wordt volgens onder meer de The New York Times in toenemende mate bepaald door bendes en milities van etnische stammen die op eigen houtje opereren.
Telegraaf 12.02.2020 De Verenigde Staten en de Taliban naderen een akkoord over het terugtrekken van Amerikaanse militairen en het verminderen van het geweld in Afghanistan. Dat meldt de Afghaanse president Ashraf Ghani, na overleg met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo.
De Taliban en de VS onderhandelen met elkaar in Dubai. „Vandaag heeft Pompeo mij geïnformeerd over de vooruitgang in de gesprekken met de Taliban”, aldus Ghani op Twitter. „De Taliban hebben een voorstel ingediend over het blijvend verminderen van geweld. Dit is een goede ontwikkeling en ik ben blij dat ons standpunt om vrede te bewerkstelligen zijn vruchten begint af te werpen.”
In september bereikten de twee partijen al bijna een akkoord, maar toen trok president Donald Trump zich op het laatste moment terug. Pas nadat de VS en de Taliban een akkoord bereiken, is de terreurorganisatie bereid om met de Afghaanse overheid te onderhandelen.
NU 09.02.2020 Twee Amerikaanse soldaten zijn om het leven gekomen toen een man in Afghaans legeruniform een groep militairen onder vuur nam, aldus Amerikaanse autoriteiten zaterdag.
Zes anderen raakten gewond. De schietpartij vond plaats in de provincie Nangarhar, waar een Amerikaans-Afghaanse groep soldaten terugkeerde van een militaire operatie, aldus een woordvoerder van de Amerikaanse strijdkrachten in Afghanistan.
“We zijn nog informatie aan het verzamelen. De oorzaak en het motief van de aanval is nog onbekend”, aldus de woordvoerder.
Er zijn ongeveer 13.000 Amerikaanse soldaten in Afghanistan gestationeerd als onderdeel van een NAVO-missie om Afghaanse troepen op te leiden en voor het uitvoeren van operaties tegen terrorisme in de regio.
Twee weken geleden stortte er een Amerikaans vliegtuig neer in Afghanistan, waarbij ten minste twee mensen om het leven zijn gekomen. De Taliban eiste verantwoordelijkheid op voor de crash van dat vliegtuig, maar Amerikaanse autoriteiten hebben dat altijd ontkend.
De Verenigde Staten onderhandelt al maanden met de Taliban in Afganistan over een vredesakkoord. Eind vorig jaar werd nog een wapenstilstand afgesproken.
NOS 09.02.2020 In het oosten van Afghanistan zijn twee Amerikaanse militairen doodgeschoten door een man in een Afghaans legeruniform. De man opende met een machinegeweer het vuur op de Amerikanen. Zes militaren raakten gewond.
Of de schutter ook echt een militair van het Afghaanse leger was, is onduidelijk. “We zijn nog bezig met het verzamelen van informatie, we weten nog niets over het motief”, zegt een woordvoerder van het Amerikaanse leger in Afghanistan in een persbericht.
Volgens Amerikaanse media kan er sprake zijn geweest was van een infiltrant onder de Afghaanse troepen, mogelijk van een terreurbeweging, die het vuur op Amerikanen opende. Zo’n zogenoemde ‘green-on-blue’-aanval is iets waar Amerikanen in het verleden geregeld mee werden geconfronteerd in Afghanistan.
Onderhandelingen met Taliban
Gisteren meldde de Amerikaanse krant The New York Times op basis van anonieme bronnen dat bij het incident zeker elf militairen om het leven waren gekomen; vijf of zes aan Amerikaanse kant en zes aan Afghaanse kant.
Maar volgens officiële Amerikaanse cijfers ligt het aantal slachtoffers dus beduidend lager. Daarnaast melden de Amerikanen niets over Afghaanse slachtoffers.
Het incident komt op een gevoelig moment. De VS onderhandelt al maanden met de Taliban over vrede. Dat moet uiteindelijk leiden tot terugtrekking van alle Amerikaanse troepen uit Afghanistan. De VS wil dan wel dat de Taliban beloven om het geweld in Afghanistan te verminderen.
NU 06.02.2020 Dat het kabinet de Tweede Kamer onjuist en onvolledig geïnformeerd heeft over de Kunduzmissie vindt de Tweede Kamer onacceptabel, maar wat VVD, CDA, D66, GroenLinks en PvdA betreft is dat voor de minister van Defensie of minister van Buitenlandse Zaken geen reden om daar politieke consequenties aan te verbinden. PVV en SP zijn het vertrouwen in het Afghanistanbeleid van het kabinet kwijt en eisen opheldering.
“Dit is eens, maar nooit meer”, zei D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma donderdag in een debat in de Tweede Kamer. VVD, CDA, GroenLinks en PvdA sloten zich daarbij aan.
Dit tot ongeloof van SP’er Sadet Karabulut. Zij eist een parlementair onderzoek: “Wie neemt hier verantwoordelijkheid over?”
Ook Raymond de Roon (PVV) wil opheldering. Wat de PVV’er betreft moet de Algemene Rekenkamer in kaart brengen hoeveel de oorlog in Afghanistan de Nederlandse schatkist heeft gekost en of het geld op de juiste plekken terecht is gekomen.
Blok erkent fouten en belooft beterschap
Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) erkende dat “een aantal zaken” in de informatievoorziening aan de Kamer niet goed zijn gegaan.
Tegelijkertijd vindt hij dat Afghanistan er momenteel beter bij ligt dan in 2001. Blok beloofde aan de slag te gaan met de aanbevelingen in het rapport. Zo staat hij open voor een onafhankelijke evaluatie aan het einde van missies. Tussentijdse checks vindt hij onverstandig, omdat het gedurende een missie lastig is om militair gevoelige informatie met derden te delen, denkt hij.
De Kamer zou aanvankelijk debatteren over de Afghanistan Papers, waaruit blijkt dat de Amerikaanse regering de Amerikaanse bevolking jarenlang heeft voorgelogen over de oorlog in Afghanistan.
Nadat vorige week uit onderzoek van de Directie Internationaal Onderzoek en Beleidsevaluatie (IOB) bleek dat het kabinet de Tweede Kamer onjuist en onvolledig heeft geïnformeerd over de Kunduzmissie, verschoof de focus van het debat naar de Nederlandse inzet.
Uit de rapporten blijkt dat betrokkenen bij de missie druk ervoeren om positief over de missie te berichten, ook al kwam dat niet overeen met de werkelijkheid.
‘De Kamer is voorgelogen’
Hoewel VVD, CDA, en D66 het onjuist informeren afkeuren, wezen zij er ook op dat de Tweede Kamer de Kunduzmissie bemoeilijkte door zelf allerlei toezeggingen te eisen. “Dat is ons als Kamer aan te rekenen”, zei Martijn van Helvert (CDA).
Hij herinnerde de Kamer eraan dat het IOB-rapport op voorspraak van het CDA is opgesteld. “Nu moeten we leren van de fouten die zijn gemaakt”, aldus Van Helvert. Dat vindt ook GroenLinks: “Verkeerd informeren is onacceptabel, maar het is belangrijk om te kijken wat niet goed is gegaan, om fouten in de toekomst te voorkomen.”
De partijen zien dat het ministerie van Defensie heeft uitgesproken meer transparantie rond de missies te betrachten. Zo moeten zaken die fout gaan in alle eerlijkheid gerapporteerd worden.
Karabulut heeft geen goed woord over voor de houding van haar collega-Kamerleden: “We zijn voorgelogen”. Ze vindt dat Nederland koste wat het kost zichzelf een oorlog heeft in gerommeld, omdat het geen ‘nee’ kon zeggen tegen de Amerikanen. Dat nu blijkt dat de Amerikanen jarenlang hebben gelogen over de Afghanistanoorlog, maakt dat voor haar extra wrang.
NOS 06.02.2020 “Het eerste slachtoffer van een oorlog is de waarheid.” Meerdere Tweede Kamerleden namen die uitdrukking vandaag in de mond in het debat over de oorlog in Afghanistan. De vraag die voorlag was: in hoeverre zijn we misleid over de voortgang van de strijd?
SP-Kamerlid Karabulut, die het debat had aangevraagd, sprak van een oorlog gebaseerd op leugens. “Ik pik het niet dat we worden voorgelogen.”
Aanleiding voor het debat was Amerikaans onderzoek uit december waaruit naar voren kwam dat bij betrokkenen al vanaf het begin duidelijk was dat de oorlog voor de VS niet te winnen was. Vorige week kwam daar een analyse bij over de Nederlandse trainingsmissie in Kunduz.
Rooskleuriger
Over de resultaten van die missie werd destijds te rooskleurig gerapporteerd aan de Kamer om het politieke draagvlak voor de missie niet te verliezen, was een van de conclusies. Nederland heeft twee grote missies gedaan in het land: in Uruzgan van 2006-2010 en in Kunduz van 2011-2013.
“Niemand is geholpen bij het rooskleuriger maken”, stelde VVD-Kamerlid Bosman. “De politiek niet, de maatschappij niet, maar ook de militairen niet.” De onderzoekers van het ministerie van Buitenlandse Zaken concludeerden dat betrokkenen bij de missie “druk ervoeren om een positiever beeld neer te zetten dan er was”.
Minister Blok van Buitenlandse Zaken gaat maatregelen nemen om dit soort situaties voortaan te voorkomen. Hij wil bij nieuwe missies meer stilstaan bij het belang van eerlijk rapporteren. “Laat je niet beïnvloeden, rapporteer gewoon, ook als het misschien negatief is.”
“De luiken bij defensie moeten open. Wij moeten transparant zijn”, voegde zijn Defensie-collega Bijleveld daaraan toe. Beiden noemden het “zeer zorgelijk” dat mensen zich onder druk gezet voelden om positief verslag te doen.
Patroon
Van Ojik van GroenLinks zei dat hij een patroon zag. “Een rapport over de missie in Mali blijft maanden in een la liggen. En om erachter te komen dat de gematigde rebellen die we steunen in Syrië minder gematigd zijn, moeten Nieuwsuur en Trouw eraan te pas komen.”
“Wie denkt dat desinformatie iets is van Rusland of China, die heeft het mis”, voegde De Roon (PVV) daaraan toen. “Misleiding en desinformatie van de regering zien we ook bij andere missies.”
Minister Blok wilde er niet aan dat de oorlog in Afghanistan was gebaseerd op leugens, zoals Karabulut tijdens het debat een aantal keer herhaalde. “Ik blijf bij de constatering dat onze mensen een ingewikkelde klus hebben geklaard en nog steeds klaren, dat het minder snel gaat dan we hoopten, maar dat niet de keuze had moeten zijn dat we de Afghanen niet hadden moeten helpen.”
Een aantal Kamerleden sloot zich daarbij aan. “We hebben niet alles bereikt wat we hoopten, maar we hebben ook niet gefaald”, zei Sjoerdsma van D66. “Het startpunt was 2001 en er is sindsdien vooruitgang geboekt”, stelde Van Helvert van het CDA.
NOS 06.02.2020 19 jaar duurt de strijd in Afghanistan: duizenden westerse militairen zijn omgekomen en een veelvoud aan Afghaanse strijders en burgers. Toch is het nog geen veilig, stabiel land. Tot vandaag zijn aanslagen aan de orde van de dag en winnen de Taliban terrein.
Vandaag debatteert de Tweede Kamer over de oorlog in Afghanistan. Aanleiding is Amerikaans onderzoek waaruit naar voren kwam dat bij betrokkenen al vanaf het begin duidelijk was dat de oorlog niet te winnen was. “Het Amerikaanse volk is voortdurend voorgelogen”, was de stevige conclusie van de voorzitter van het onderzoeksinstituut.
Vorige week kwam daar Nederlands onderzoek bij met een soortgelijke uitkomst. Onderzoekers van Buitenlandse Zaken concludeerden dat betrokkenen bij de Nederlandse missie in Kunduz (2011-2013) “druk ervoeren om een positiever beeld neer te zetten dan er was”. De ontwikkelingen werden te rooskleurig voorgesteld om het politieke draagvlak voor de missie niet te verliezen.
Premier Rutte in 2013 op bezoek in Kunduz ANP
Die Kunduz-missie kwam moeizaam tot stand. Omdat gedoogpartij PVV de missie niet steunde, moest het VVD/CDA-kabinet oppositiepartijen over de streep trekken. Dat lukte, maar met strenge voorwaarden van vooral GroenLinks en de ChristenUnie. Zo mocht het alleen een ‘trainingsmissie’ zijn en geen ‘vechtmissie’.
Dwangbuis
“Daar zijn toen zulke scherpe eisen gesteld. Die missie zei meer over de vierkante kilometer die het Binnenhof heet, dan over de situatie in Afghanistan”, stelt militair historicus Rein Bijkerk. “Kunduz was een dwangbuis. En dan worden aan het eind dingen opgeteld bij de succesfactoren die er eigenlijk niet bij horen.”
“Kennelijk is er vaak de neiging om de voortgang van een militaire missie positiever voor te stellen dan het is”, zegt GroenLinks-Kamerlid Van Ojik. “Terwijl we er als parlement op moeten kunnen vertrouwen dat ons niet een te positief beeld wordt voorgespiegeld uit angst dat we anders onze steun intrekken.”
De VVD sluit zich daarbij aan. “Wees nou open en transparant”, adresseert Kamerlid Bosman het kabinet. “Het is mijn verantwoordelijkheid als Kamerlid om troepen naar missiegebied te sturen, dan wil ik wel de informatie hebben.”
19 jaar oorlog
De oorlog in Afghanistan begon in 2001, toen een coalitie onder leiding van de VS het land binnenviel. Directe aanleiding waren de aanslagen van 11 september. Het Afghaanse Taliban-regime bood onderdak aan het brein achter die aanslagen, Osama bin Laden.
Tot op de dag van vandaag zijn er duizenden buitenlandse militairen in het land, ook Nederlanders. In totaal zijn er sinds 2002 zo’n 29.000 Nederlandse militairen uitgezonden geweest, 25 van hen zijn omgekomen. De strijd heeft Nederland naar schatting miljarden gekost.
Voor de trainingsmissie naar het relatief rustige Kunduz was er de missie naar Uruzgan van 2006-2010. Daar werd stevig gevochten, ook door de Nederlanders. In tegenstelling tot de Kunduz-missie was daarvoor ook mandaat.
“Voor deelname in Uruzgan was er een concrete beloning: we mochten destijds aanschuiven bij de G20”, stelt Bijkerk. “Dat werd heel belangrijk gevonden in politiek Den Haag.”
Maar zo werd de Nederlandse deelname destijds niet ‘verkocht’, zegt de historicus. “Wij hebben geen traditie om er al te open voor uit te komen dat we het ook doen voor invloed en aanzien. Wij zeggen liever dat we graag goed willen doen in den vreemde, dat we vooral om ethische redenen ergens naartoe gaan. De machtspolitieke component blijft meer verholen.”
Die missie sloeg nergens op, dat wist Nederland ook, aldus Willem van de Put, ex-directeur hulporganisatie.
Terwijl dat verreweg de belangrijkste reden was, schetst Willem van de Put. “Het was een lange, grote cynische manier om in het gevlij te komen bij de grootmachten.” Van de Put was bijna 20 jaar lang directeur van hulporganisatie HealthNet TPO, die onder meer ziekenhuizen bouwde in Afghanistan. “Die missie sloeg nergens op, dat wist Nederland ook.”
Volgens Van de Put is Afghanistan er slechter uitgekomen. “Met ons geld hebben wij daar de oorlogseconomie op poten gezet. Wij hebben daar warlords beschermingsgeld betaald zodat wij onze gevulde koeken van A naar B konden vervoeren.”
Dat de Afghanen slechter af zijn nu, vindt ook SP-Kamerlid Karabulut. “Als je kijkt wat we wilden bereiken, en wat het uiteindelijk heeft opgeleverd. Dan moet je concluderen dat deze oorlog is mislukt. De veiligheidssituatie is daar nu belabberd.”
Het debat van vandaag wordt gehouden op initiatief van Karabulut, die naar eigen zeggen was geschrokken van The Afghanistan Papers. “Wij zijn onderdeel van die coalitie, dus wij zijn ook voorgelogen.” Ze hoopt dat er een parlementair onderzoek komt. “Om te achterhalen hoe we ons zo hebben laten meeslepen.”
AD 31.01.2020 Het onjuist informeren van de Tweede Kamer is doorgaans een politieke doodzonde. Toch blijft de verontwaardiging goeddeels uit nu blijkt dat de resultaten van de politietrainingsmissie in Kunduz veel te rooskleurig zijn voorgesteld.
In de zomer van 2011 werden 160 Nederlandse militairen en 9 politiefunctionarissen naar de Afghaanse provincie Kunduz gestuurd om daar mensen op te leiden tot politieagent. Tijdens een groot deel van deze missie, die tot 2013 duurde, bleek ter plekke dat er veel te weinig Afghanen waren om te kunnen opleiden. De Nederlanders zaten soms duimen te draaien, maar die onwelkome werkelijkheid werd niet aan de Kamer gemeld
Dat blijkt uit de zogeheten post-missiebeoordeling (PMB), die het kabinet zeven jaar na dato naar het parlement heeft gestuurd. Ambtenaren die destijds rapportages schreven voor de Tweede Kamer voelden zich onder druk gezet een positief beeld te schetsen, ‘ook al klopte die niet met de werkelijkheid’, stellen de onderzoekers.
Tussentijds afgehaakte cursisten werden zodoende meegeteld in het aantal opgeleide agenten. Ook werden cursisten die verschillende trainingen ontvingen meerdere malen meegeteld en kregen mensen een certificaat die hier volgens de richtlijnen niet voor in aanmerking kwamen.
Opvallend mild
De Kamer stond recentelijk meermaals op de achterste benen toen bleek dat zij in het verleden onvolledig en onjuist is geïnformeerd. Deze week nog werd minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus op het matje geroepen nadat deze krant had gemeld dat zeven medewerkers van de inspectie hadden gemeld dat onder druk van topambtenaren onderzoeksresultaten van rapporten waren afgezwakt. Ook zouden rapporten zijn achtergehouden voor de Tweede Kamer, iets wat Grapperhaus overigens stellig ontkent.
In het geval van de onjuiste Kunduz-rapportages is de Kamer juist opvallend mild. Alleen de SP trekt fel van leer. Volgens Kamerlid Sadet Karabulut is er over de missie ‘gelogen’. Zij eist een parlementair onderzoek.
Dat onderzoek lijkt er niet te komen. Veel partijen reageren relatief lauw. CDA-Kamerlid Martijn van Helvert spreekt op Twitter van een ‘stevig rapport’, maar vindt het vooral belangrijk dat de missie nu geëvalueerd is. ,,Niet om elkaar intern nog even af te maken, maar om ervan te leren voor de toekomst!”, stelt hij. GroenLinks-Kamerlid Bram van Ojik wil van het kabinet weten of de Kamer bewust een te rooskleurig beeld kreeg voorgeschoteld.
Beducht
Andere partijen zijn terughoudend of houden zich onbereikbaar. Wat hier vermoedelijk meespeelt is dat de Kunduz-missie destijds pas na veel politiek gekrakeel tot stand kwam. Met name de fracties van GroenLinks en ChristenUnie stelden in 2011 allerlei aanvullende eisen voordat zij als oppositiepartijen akkoord konden gaan.
Het kabinet van VVD en CDA kwam hieraan ondanks bezwaren tegemoet. Daardoor werd de uitvoerbaarheid van de missie bemoeilijkt, terwijl het kabinet er tegelijkertijd voor beducht was om het broze draagvlak niet te verspelen.
De missieleiding in Kunduz en Den Haag was er daarom veel aan gelegen om een zo gunstig mogelijk beeld te schetsen van de missie. Behalve VVD, CDA, GroenLinks en ChristenUnie hadden ook SGP en D66 zich achter de uitzending van militairen geschaard. PVV, PvdA, SP en Partij voor de Dieren waren tegen de missie.
Dit moet natuurlijk niet zo, aldus Mark Rutte.
Het kabinet erkent dat er fouten zijn gemaakt. ,,Dit moet natuurlijk niet zo”, aldus minister-president Mark Rutte, die tegelijkertijd benadrukt dat er ‘gelukkig ook dingen goed zijn gegaan’. Hij vindt dat er lessen getrokken moeten worden uit het feit dat ambtenaren druk hebben gevoeld om vooral positief te informeren. Het moet volgens hem gaan ‘om de feiten en niks anders dan de feiten’.
Gevoeligheid
Tegelijkertijd voelt het kabinet er niets voor om in de toekomst niet zelf te rapporteren over de geboekte resultaten maar deze taak uit te besteden aan een onafhankelijke partij, zoals de onderzoekers voorstellen.
De ministers achten het onwaarschijnlijk dat onderzoek ter plaatse door een derde partij mogelijk is, ‘gezien de politieke gevoeligheid van missies en de belangen van partners en bondgenoten’. Ook dient volgens het kabinet rekening gehouden te worden met ‘praktische beperkingen’ zoals vertrouwelijkheid en veiligheidsvereisten.
MSN 31.01.2020 Zelfs de kok en de schoonmaker werden meegeteld in de statistieken. De tien jaar geleden in politiek Den Haag zo moeizaam tot stand gekomen Kunduz-missie – waarbij Nederlandse militairen lokale politieagenten zouden opleiden in deze noordelijke provincie van Afghanistan – moest en zou een succes worden. Dus wrongen de politiek verantwoordelijken in Nederland en de leidinggevenden in Afghanistan zich in allerlei bochten om het ook echt een succes te laten lijken.
Dit blijkt uit een onderzoek van de IOB, de evaluatiedienst van het ministerie van Buitenlandse Zaken, dat naar de Tweede Kamer is gestuurd. Dat de ruim 280 miljoen euro kostende missie niet de resultaten had opgeleverd zoals tevoren werd verwacht, was kort na de beëindiging ervan in 2014 al in grote lijnen bekend.
Maar nieuw is wel dat voor het onderzoek ondervraagde betrokkenen zeggen „druk” te hebben ervaren om in rapportages „goede resultaten te laten zien”. Ook werd volgens veel geïnterviewden „voor het eerlijke verhaal te weinig ruimte geboden”.
Oppoetsen resultaten
Het eerlijke verhaal was dat er minder agenten werden opgeleid dan gerapporteerd. Agenten die dezelfde opleiding meerdere keren volgden werden bijvoorbeeld meerdere keren meegeteld. Ook deden mensen aan de zes weken durende opleiding mee die niet tot de doelgroep behoorden. Voorts werden een bij het politie-opleidingscentrum werkzame kok en een schoonmaker in de resultaatcijfers opgenomen.
Het oppoetsen van de behaalde resultaten doet denken aan de onthullingen van vorig jaar november in The Washington Post waaruit bleek dat de Amerikanen niet de waarheid is verteld over de oorlog in Afghanistan die de Verenigde Staten begin deze eeuw begonnen, na de aanslagen van 9/11. Het verloop van de strijd verliep moeizamer en de resultaten waren minder.
Het is dan ook niet toevallig dat het Kunduz- evaluatierapport van de Nederlandse inspectiedienst naar de Tweede Kamer werd gestuurd samen met antwoorden van het Nederlandse kabinet op vragen van het Kamerlid Sadet Karabulut (SP) over de Amerikaanse kwestie.
Daarin erkent minister Blok (Buitenlandse Zaken, VVD) dat het om een „ernstige” zaak gaat. „Transparantie over wat wel en niet goed gaat bij militaire operaties is van belang” schrijft hij. Maar het kabinet moet volgens hem „ook de hand in eigen boezem steken” waarbij hij verwijst naar de bevindingen van de Kunduz-evaluatiecommissie.
Ook premier Rutte (VVD) beaamde vrijdag na afloop van de ministerraad dat er fouten zijn gemaakt. „Dit is niet goed, dit wil je niet”, zei hij. In een brief aan de Kamer naar aanleiding van de evaluatie schrijft het kabinet dat het parlement „er op dient te kunnen vertrouwen dat informatie die over missiebijdragen wordt gerapporteerd een zo correct mogelijke weergave is van de realiteit.”
Evaluatieonderzoek
Het kabinet voelt echter niets voor de suggestie van de IOB om tussentijds en na afloop van militaire missies evaluatieonderzoek te laten verrichten door een onafhankelijke partij.
„Gezien de politieke gevoeligheid van missies en de belangen van partners en bondgenoten is het onwaarschijnlijk dat een derde partij tijdens het verloop van de missie ter plaatse onderzoek kan uitvoeren”, schrijven de meest betrokken ministers.
Er is veel te doen geweest over het nieuwe Afghaanse avontuur van Nederland in Kunduz. Nadat in 2010, ten koste van een kabinetscrisis, Nederland besloten had niet langer grootschalig militair in Afghanistan aanwezig te blijven in de strijd tegen het terrorisme, zocht het eerste kabinet Rutte een mogelijkheid om toch nog iets te kunnen betekenen in het land.
Nederland zou daardoor een rol kunnen blijven spelen in de internationale coalitie. Of, zoals D66-leider Alexander Pechtold het destijds verwoordde: „We moesten ons vlaggetje op de kaart van Afghanistan houden”.
Samen met GroenLinks gaf hij de aanzet tot een motie die het kabinet opriep om Nederland mee te laten helpen aan het trainen van politieagenten. Dat het niet om militairen ging maar om civiele agenten was voor GroenLinks essentieel. Het uiteindelijke kabinetsvoorstel leidde tot een hilarisch debat waarbij premier Rutte talloze toezeggingen deed aan GroenLinks – waaronder een ‘agentvolgsysteem’ – om de partij maar te behouden voor de benodigde meerderheid.
Afghaanse tolken naar Nederland
Afghaanse tolken en hun gezinnen die gevaar lopen omdat ze voor Nederlandse militaire missies in Afghanistan hebben gewerkt, worden naar Nederland gehaald. Dat bevestigden bronnen vrijdag aan persbureau ANP na berichtgeving van radioprogramma Argos.
Meerdere gezinnen zijn al aangekomen in Nederland of hebben zich gemeld bij de Nederlandse ambassade in Kabul. Om veiligheidsredenen noemt de overheid op dit moment geen precieze aantallen.
Vorig jaar bleek dat van de ruim honderd tolken die van 2006 tot 2010 hebben geholpen bij de Nederlandse missie in Uruzgan er later vier zijn vermoord.
Een kwart zou zijn ondergedoken na doodsbedreigingen door de Taliban of de terreurgroep Islamitische Staat (IS).
NU 31.01.2020 De Tweede Kamer is onvolledig en onjuist geïnformeerd over de resultaten van de Nederlandse politietrainingsmissie in de Afghaanse provincie Kunduz in de periode 2011 tot 2013. Dat blijkt donderdag uit onderzoek van de Directie Internationaal Onderzoek en Beleidsevaluatie (IOB), de onafhankelijke evaluatiedienst van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
In rapportages over het aantal getrainde agenten werden afgehaakte cursisten meegeteld, werden cursisten die verschillende trainingen ontvingen meerdere malen meegeteld en werden certificaten uitgedeeld aan mensen die daarvoor niet in aanmerking kwamen, staat in het rapport.
“Nederlandse betrokkenen binnen alle onderdelen van de missie ervoeren druk om in rapportages een positief beeld te schetsen, ook al klopte dit niet met de werkelijkheid”, schrijven de onderzoekers. “Hierdoor werd aan de Kamer niet altijd transparant gerapporteerd over de voortgang van de missie.”
“Hoewel er tijdens de missie onvoldoende mensen beschikbaar waren om te trainen, wilde de missieleiding in Den Haag en Kunduz een zo gunstig mogelijk beeld van de missie creëren in de media en de Tweede Kamer”, aldus de IOB.
Zo is onjuist gemeld dat bijna tweeduizend agenten alfabetiseringsonderwijs hebben afgerond. Ook de resultaten van andere projecten zijn onvolledig, onder meer omdat rapportages bij sommige projecten “overwegend kritiekloos” waren. “Dit maakt het ook voor IOB moeilijk betrouwbare uitspraken te doen over de kwaliteit van deze projecten.”
SP’er Karabulut wil parlementair onderzoek
SP-Kamerlid Sadet Karabulut vindt het rapport onthutsend. “Om een militaire bijdrage in Afghanistan te verkopen aan de Tweede Kamer en de bevolking, zijn zaken mooier voorgesteld zijn dan ze waren”, aldus de SP’er. “Er is ronduit gelogen over behaalde resultaten.”
Ze verwijst naar de Afghanistan Papers waaruit blijkt dat de Amerikaanse regering de Amerikaanse bevolking jarenlang heeft voorgelogen over de oorlog in Afghanistan.
Karabulut vindt dat een parlementair onderzoek nodig is om inzicht te krijgen in de Nederlandse rol in de oorlog in Afganistan. “Wie gaat hier nu verantwoordelijkheid voor nemen?”
Martijn van Helvert (CDA) vindt het goed dat er onafhankelijk is gekeken naar de Kunduz-missie. “Het is een mooi rapport met positieve punten”, zegt hij. “Maar het onderzoek heeft ook pittige bevindingen. Transparantie moet er altijd zijn in rapportages bij zowel positieve als negatieve zaken.”
Tegelijkertijd wijst hij ook op de rol van de Kamer. “Het toont de lastige manier waarop de missie tot stand is gekomen. De Kamer legde destijds beperkingen op en Kamerleden gingen zich er tot operationeel niveau mee bezighouden.”
Kabinet: Kamer moet kunnen vertrouwen op nauwkeurige missieresultaten
Het kabinet spreekt in een reactie van “een ernstige conclusie”. “De Kamer moet erop kunnen vertrouwen dat rapportages een zo nauwkeurig mogelijke weergave van de missieresultaten bevatten”, staat in de Kamerbrief.
“Ook in de Haagse realiteit moet acceptatie zijn voor onwelgevallige berichten, en die moeten hun weg kunnen vinden in rapportages aan uw Kamer.”
Het kabinet schrijft aan de slag te gaan om in de toekomst opener over missieresultaten te communiceren en ervoor te zorgen dat er voldoende ruimte is voor kritische geluiden.
De IOB raadt het kabinet aan om de tussentijdse evaluatie en de eindevaluatie te laten uitvoeren door een onafhankelijke partij, in plaats van door de betrokken ministeries zelf.
Dat ziet het kabinet echter niet zitten. “Gezien de politieke gevoeligheid van missies en de belangen van partners en bondgenoten is het onwaarschijnlijk dat een derde partij tijdens het verloop van de missie ter plaatse onderzoek kan uitvoeren.” Het kabinet laat wel de optie open om een onafhankelijke partij te betrekken bij de eindevaluatie.
AD 31.01.2020 De Tweede Kamer is indertijd onvolledig en onjuist geïnformeerd over de politietrainingsmissie in de Afghaanse provincie Kunduz. Reden daarvoor was dat de missieleiding druk uitoefende op ambtenaren om in rapportages aan het parlement een positief beeld te schetsen, ‘ook al klopte dat niet met de werkelijkheid’.
Hoewel er feitelijk te weinig cursisten waren om te trainen, kreeg de Kamer een rooskleurig beeld voorgeschoteld, zo blijkt uit de post-missiebeoordeling (PMB), die het kabinet naar de Kamer heeft gestuurd.
Zo werden in rapportages over het aantal getrainde agenten reeds afgehaakte cursisten meegeteld, werden cursisten die verschillende trainingen ontvingen meerdere malen meegeteld, en kregen mensen een certificaat die hier volgens de richtlijnen niet voor in aanmerking kwamen
Ook werd de Kamer verteld dat bijna 2000 agenten alfabetiseringsonderwijs zouden hebben afgerond, terwijl dat aantal feitelijk sloeg op het aantal agenten dat een vorm van onderwijs had gehad in plaats van een afgeronde opleiding.
Krap
Uit het rapport blijkt dat de missieleiding er veel aan gelegen was om het draagvlak voor de missie te behouden. De parlementaire steun voor de politiemissie, die tussen 2011 en 2013 werd uitgevoerd, was relatief krap en kwam pas tot stand nadat het kabinet eisen van toenmalige oppositiepartijen GroenLinks en ChristenUnie had ingewilligd.
Toezeggingen die aan deze partijen werden gedaan bemoeilijkten de missie en sloten niet aan bij de behoeften van de Afghanen en internationale bondgenoten, zo wordt geconcludeerd in het rapport. Door Nederland getrainde politiemensen mochten bijvoorbeeld alleen binnen Kunduz geplaatst worden en alleen defensief worden ingezet. Ook was de missieduur te kort om institutionele en culturele veranderingen te kunnen bereiken.
‘Ernstige conclusie’
Het kabinet erkent in een reactie dat er fouten zijn gemaakt. Achteraf blijkt dat er ‘op verschillende niveaus en bij verschillende departementen onvoldoende ruimte en aandacht’ was om de ‘negatieve en positieve kanten van de missieresultaten op een evenwichtige manier te rapporteren’, schrijven de ministers Stef Blok (Buitenlandse Zaken), Ank Bijleveld (Defensie), Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) en Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid).
,,Dit is een ernstige conclusie”, concluderen zij in de brief. Het parlement moet er volgens het viertal op kunnen vertrouwen dat rapportages een zo nauwkeurig mogelijke weergave van de missieresultaten bevatten.
,,Personeel moet de ruimte voelen om kritische of negatieve inzichten te kunnen rapporteren en leidinggevenden moeten ervoor zorgen deze boodschappen op een evenwichtige en transparante wijze doorklinken in rapportages aan Den Haag. Ook in de Haagse realiteit moet acceptatie zijn voor onwelgevallige berichten, en die moeten hun weg kunnen vinden in rapportages aan uw Kamer”, aldus de kabinetsleden.
NOS 30.01.2020 De Tweede Kamer is destijds verkeerd ingelicht over het verloop van de Kunduz-politietrainingsmissie in Afghanistan. De ontwikkelingen werden te rooskleurig en positief voorgesteld om het politieke draagvlak voor de missie niet te verliezen.
Tot die conclusie komen onderzoekers van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Onder meer de ministers Blok (Buitenlandse Zaken) en Bijleveld (Defensie) noemen in een brief aan de Tweede Kamer de conclusies “ernstig”. Ze vinden het onderzoek een reden voor het kabinet “de hand in eigen boezem te steken”.
De missie vond van 2011 tot 2013 plaats in de Afghaanse provincie Kunduz. Nederlandse militairen trainden daar lokale politieagenten. Het politieke draagvlak was van meet af aan een probleem. De PVV, die het kabinet-Rutte 1 van CDA en VVD gedoogsteun gaf, wees de missie af.
Met moeite kreeg het kabinet steun van oppositiepartijen. Die stelden – met name GroenLinks en de ChristenUnie – strenge voorwaarden. Zo mocht het alleen een ‘trainingsmissie’ heten en geen ‘vechtmissie’.
Onder druk gezet
De onderzoekers concluderen nu dat betrokkenen bij de missie “druk ervoeren om een positiever beeld neer te zetten dan er was”. Er werd een te gunstig beeld van het aantal opgeleide Afghanen geschetst; reeds afgehaakte cursisten telden alsnog mee, anderen werden dubbel geteld. Ook zouden er onterecht certificaten zijn uitgereikt.
Het versterken van de rechtsstaat ter plekke is ook minder goed gelukt dan de Kamer te horen kreeg.
Het vorige kabinet gaf al toe dat de opzet van de Kunduz-missie te wensen overliet. Zo werd erkend dat er te weinig trainers waren.
Het kabinet zegt te werken aan verbeterpunten en bij ontwerpen voor nieuwe missies voortaan uitgebreider in te gaan op de risico’s.
MSN 28.01.2020 Afghaanse troepen zijn slaags geraakt met de Taliban toen ze probeerden het wrak van een Amerikaans vliegtuig in de bergen te bereiken. Volgens de politiechef in de betrokken provincie Ghazni zijn die troepen in een hinderlaag gelopen en werden ze gedwongen zich terug te trekken. De Afghaanse strijdkrachten en hun bondgenoten proberen dinsdag het wrak vanuit de lucht te bereiken.
Maandag stortte een Amerikaans toestel neer in de bergachtige provincie. Het was volgens Washington een militair vliegtuig van het type Bombardier E-11A bestemd voor communicatiedoeleinden. Het is niet bekendgemaakt hoeveel mensen aan boord waren. Volgens de Amerikanen is het niet neergeschoten. De Taliban zeggen dat zij het hebben neergehaald en dat er belangrijke officieren van de CIA aan boord waren.
AD 28.01.2020 Afghaanse troepen zijn slaags geraakt met de taliban toen ze probeerden het wrak van een Amerikaans vliegtuig in de bergen te bereiken. De taliban claimden gisteren het toestel te hebben neergehaald tijdens een verkenningsvlucht boven het oosten van het land.
De Afghaanse strijdkrachten en hun bondgenoten proberen vandaag het wrak vanuit de lucht te bereiken. Volgens de politiechef in de betrokken centraal gelegen provincie Ghazni zijn die troepen in een hinderlaag gelopen en werden ze gedwongen zich terug te trekken.
Gisteren stortte een Amerikaans toestel neer in de bergachtige provincie. Na eerdere berichten over een gecrasht passagierstoestel bleek het om een militair toestel te gaan. Volgens Washington betrof het een Bombardier E-11A bestemd voor communicatiedoeleinden.
De Amerikanen hebben niet bekendgemaakt hoeveel passagiers er aan boord waren. Wel hebben ze laten weten dat het toestel niet is neergeschoten. De taliban betwisten dat. Volgens hen hebben zij het vliegtuig neergehaald en waren er belangrijke officieren van de CIA aan boord. In het gebied waar het vliegtuig neerkwam is het bitterkoud.
NU 28.01.2020 De stoffelijke resten van twee inzittenden van het Amerikaanse vliegtuig dat maandag neerstortte in Afghanistan zijn dinsdag geborgen, meldt het Amerikaanse ministerie van Defensie. De identiteit van de slachtoffers wordt nog onderzocht.
Het vliegtuig stortte maandag neer in de provincie Ghazni in Afghanistan. Vlak daarna eiste de Taliban de verantwoordelijkheid op voor het neerhalen van het vliegtuig. Het Pentagon ontkent dat de Taliban bij de crash betrokken is.
Eerder op de dinsdag braken er in het gebied van de vliegtuigcrash gevechten uit tussen het Afghaanse leger en strijdkrachten van de Taliban, toen het leger namens de Amerikanen het vliegtuigwrak, dat op grondgebied van de Taliban ligt, probeerde te bereiken. Later kreeg een reddingsteam toegang tot het wrak, waarna twee lichamen zijn geborgen.
Hoeveel mensen er precies in het gecrashte vliegtuig zaten, is nog steeds onduidelijk. Een woordvoerder van de Taliban zegt dat er zes lichamen op de plek van de crash zijn aangetroffen. Volgens Amerikaanse bronnen zaten er echter minder dan vijf mensen in het vliegtuig.
Eerste beelden van neergestort vliegtuig in Afghanistan
NOS 28.01.2020 De Verenigde Staten hebben twee lichamen geborgen bij het Amerikaanse vliegtuig dat gisteren crashte in Afghanistan, bevestigt het Pentagon. Ook is de dataopslag van het vliegtuig teruggehaald.
De twee waren de enigen in het vliegtuig, zeggen de Amerikanen. De identiteit van de inzittenden is nog niet bekend gemaakt, omdat de families eerst op de hoogte moeten worden gesteld.
Vandaag braken gevechten uit tussen Afghaanse regeringstroepen en de Taliban rond de rampplek. Het toestel stortte door onduidelijke oorzaak neer in de Oost-Afghaanse provincie Ghazni, die onder controle staat van de islamitische terreurbeweging Taliban.
Veel vragen
Er zijn nog veel vragen over de toedracht van de crash van het vliegtuig, een Bombardier E11A, dat gebruikt werd voor communicatie tussen grondtroepen en spionagevluchten. De Taliban zeggen het toestel te hebben neergehaald, waarbij “veel” Amerikaanse militairen zouden zijn gedood.
Maar het Amerikaanse leger doet die verklaring af als “misleidend”. Zij stellen dat er geen reden is om te denken dat de crash is veroorzaakt door toedoen van vijanden. Het eerste onderzoek zou duiden op een technisch mankement, meldt Reuters.
Telegraaf 28.01.2020 Amerikaanse militairen zijn er in geslaagd in het oosten van Afghanistan de stoffelijke resten te bergen van de inzittenden van Amerikaans militair vliegtuig dat er maandag neerstortte. Een anonieme legerfunctionaris zei dat de slachtoffers worden geïdentificeerd.
Het is niet duidelijk hoe de berging is uitgevoerd. Eerder op dinsdag werd bekend dat Afghaanse troepen zijn slaags geraakt met de Taliban toen ze probeerden het wrak van het vliegtuig te bereiken. Volgens de politiechef in de betrokken bergachtige provincie Ghazni zijn die troepen in een hinderlaag gelopen en werden ze gedwongen zich terug te trekken.
Het is niet duidelijk hoe de berging is uitgevoerd. Eerder op dinsdag werd bekend dat Afghaanse troepen zijn slaags geraakt met de Taliban toen ze probeerden het wrak van het vliegtuig te bereiken. Volgens de politiechef in de betrokken bergachtige provincie Ghazni zijn die troepen in een hinderlaag gelopen en werden ze gedwongen zich terug te trekken.
Het was volgens Washington een militair vliegtuig van het type Bombardier E-11A bestemd voor verbindingsdoeleinden. Het is niet bekendgemaakt hoeveel mensen aan boord waren. Volgens de Amerikanen is het niet neergeschoten. De Taliban zeggen dat zij het hebben neergehaald en dat er belangrijke officieren van de CIA aan boord waren.
Telegraaf 27.01.2020 De Verenigde Staten bevestigen dat er een militair vliegtuig is neergestort in Afghanistan. Er zijn geen aanwijzingen dat het toestel uit de lucht is geschoten, aldus een legerwoordvoerder in een verklaring. Hij sprak niet over mogelijke slachtoffers. Een anonieme Amerikaanse functionaris zei eerder dat vermoedelijk minder dan tien mensen aan boord waren.
Het toestel van het type Bombardier E-11A crashte maandag in de provincie Ghazni, ten zuidwesten van hoofdstad Kabul. Dat gebeurde volgens lokale bronnen in bergachtig gebied waar de Taliban actief zijn. Die opstandelingen beweerden ook dat ze het toestel hadden neergehaald, zonder in detail te treden over hoe ze dat gedaan zouden hebben.
Eerder was bericht dat een passagiersvliegtuig was neergestort van Ariana Afghan Airlines, maar die luchtvaartmaatschappij sprak dat tegen.
NU 27.01.2020 Het Amerikaanse leger heeft maandag bevestigd dat er een Amerikaans militair vliegtuig is neergestort in Afghanistan. Het Pentagon ontkent dat het vliegtuig is neergehaald door de Taliban.
De Taliban eiste maandag kort na de crash de verantwoordelijkheid op voor het neerhalen van het vliegtuig. De VS zei al eerder dat hier nog geen indicaties voor waren. Het Pentagon ontkent nu dat de Taliban bij de crash betrokken is.
Er loopt nog een onderzoek om de daadwerkelijke oorzaak van de crash te achterhalen.
Het vliegtuig stortte maandag neer in de provincie Ghazni in Afghanistan. In het gebied zijn veel rebellen van de Taliban aanwezig.
Eerste beelden van neergestort vliegtuig in Afghanistan
Onduidelijk hoeveel mensen aan boord waren
Het Amerikaanse leger heeft bevestigd dat het om een Amerikaanse Bombardier E-11A gaat, een klein Amerikaans militair vliegtuig dat gebruikt wordt door de Amerikaanse luchtmacht.
Lokale autoriteiten meldden eerst dat het om een Boeing van Ariana Afghan Airlines ging, maar de vliegmaatschappij liet al snel weten dat zij geen toestel uit de vloot misten.
Het is nog niet duidelijk hoeveel mensen aan boord waren, maar volgens de VS waren er minder dan tien inzittenden. Volgens de Taliban zouden er geen overlevenden zijn. De VS heeft dit nog niet bevestigd.
MSN 27.01.2020 Het Amerikaanse leger heeft maandag bevestigd dat er een Amerikaans militair vliegtuig is neergestort in Afghanistan. Het Pentagon ontkent dat het vliegtuig is neergehaald door de Taliban.
De Taliban eiste maandag kort na de crash de verantwoordelijkheid op voor het neerhalen van het vliegtuig. De VS zei al eerder dat hier nog geen indicaties voor waren. Het Pentagon ontkent nu dat de Taliban bij de crash betrokken is.
Er loopt nog een onderzoek om de daadwerkelijke oorzaak van de crash te achterhalen.
Het vliegtuig stortte maandag neer in de provincie Ghazni in Afghanistan. In het gebied zijn veel rebellen van de Taliban aanwezig.
Onduidelijk hoeveel mensen aan boord waren
Het Amerikaanse leger heeft bevestigd dat het om een Amerikaanse Bombardier E-11A gaat, een klein Amerikaans militair vliegtuig dat gebruikt wordt door de Amerikaanse luchtmacht.
Lokale autoriteiten meldden eerst dat het om een Boeing van Ariana Afghan Airlines ging, maar de vliegmaatschappij liet al snel weten dat zij geen toestel uit de vloot misten.
Het is nog niet duidelijk hoeveel mensen aan boord waren, maar volgens de VS waren er minder dan tien inzittenden. Volgens de Taliban zouden er geen overlevenden zijn. De VS heeft dit nog niet bevestigd.
MSN 27.01.2020 De Verenigde Staten onderzoeken of het maandag in Afghanistan neergestorte vliegtuig een van hun militaire toestellen was. De Taliban claimt dat zij het toestel hebben neergehaald boven eigen grondgebied.
Op beelden die rondgaan op sociale media is inderdaad een neergestorte Bombardier E-11A te zien, die gebruikt wordt door de Amerikaanse luchtmacht.
Het is echter nog niet bevestigd dat de beelden kloppen. Ook is onbekend hoeveel mensen aan boord waren van het vliegtuig.
Het toestel stortte rond 13.10 uur neer in de provincie Ghazni. In eerste instantie meldden lokale autoriteiten dat het ging om een Boeing van Ariana Afghan Airlines, maar al snel kon de nationale vliegmaatschappij meldden dat zij geen toestel uit de vloot missen.
Afghaanse militairen maken zich gereed om de plek van de crash te bezoeken EPA
NOS 27.01.2020 Het vliegtuig dat vandaag crashte in de Oost-Afghaanse provincie Ghazni, is een klein Amerikaans militair vliegtuig. Dat heeft het Amerikaanse leger bevestigd. Eerder zei de islamitische terreurbeweging Taliban ook al dat om een toestel van de Amerikaanse luchtmacht ging.
Volgens de Amerikanen gaat het om een toestel van het type Bombardier E-11A, dat onder meer door het leger gebruikt wordt voor communicatie tussen grondtroepen en spionagevluchten. Over de oorzaak van de crash is nog niets bekend. Ook is niet duidelijk of er militairen om het leven zijn gekomen.
Het Amerikaanse leger zegt dat er “geen indicaties zijn” dat de crash veroorzaakt is door toedoen van vijanden.
Eerder claimden de Taliban dat het vliegtuig door hen is neergehaald, ook al bestond daar verwarring over. In de ene verklaring werd gemeld dat het vliegtuig was gecrasht, in een andere versie zeiden de Taliban het toestel te hebben neergehaald.
In eerste instantie werd gemeld dat het een vliegtuig zou zijn van maatschappij Ariana Afghan Airlines, met aan boord mogelijk meer dan tachtig inzittenden, maar de directeur van het bedrijf ontkende dat al snel. “Er was een crash, maar niet met een toestel van Ariana. De twee vliegtuigen die vandaag vlogen, zijn veilig aangekomen op hun bestemming.”
De provincie Ghazni ligt ten zuidwesten van de hoofdstad Kabul. De regio is deels in handen van de Taliban. Het toestel crashte in onherbergzaam gebied.
NU 27.01.2020 Het vliegtuig dat maandag in Afghanistan is neergestort, is een militair toestel van de VS. De Taliban claimt dat zij het toestel hebben neergehaald boven eigen grondgebied.
Op beelden die rondgaan op sociale media is de neergestorte Bombardier E-11A te zien, die gebruikt wordt door de Amerikaanse luchtmacht.
Autoriteiten van de VS hebben aan persbureau Reuters bevestigd dat het gaat om een militair vliegtuig. Het Pentagon bevestigt de crash, maar ontkent dat de Taliban het vliegtuig heeft neergehaald. Er zouden nog “geen indicaties zijn” dat het toestel is neergehaald. Het is nog niet gemeld hoeveel mensen precies aan boord waren, maar het zou om minder dan tien inzittenden gaan.
Het toestel stortte rond 13.10 uur neer in de provincie Ghazni. In eerste instantie meldden lokale autoriteiten dat het ging om een Boeing van Ariana Afghan Airlines, maar al snel kon de nationale vliegmaatschappij melden dat zij geen toestel uit de vloot missen.
Eerste beelden van neergestort vliegtuig in Afghanistan
Telegraaf 27.01.2020 De Taliban zeggen dat ze boven de Afghaanse provincie Ghazni een vliegtuig met Amerikaanse militairen hebben neergehaald. Afghaanse media berichtten dat volgens de Taliban alle mensen aan boord, onder wie hoge CIA-officieren, zijn omgekomen. Het is onduidelijk hoeveel mensen in het toestel zaten.
Anonieme militaire functionarissen in Washington hebben bevestigd dat een klein militair vliegtuig in Afghanistan is neergestort. Er zijn volgens de bronnen geen aanwijzingen dat het is neergeschoten. Er zouden minder dan tien mensen aan boord zijn geweest.
Afgaande op opgedoken beelden lijkt het te gaan om een relatief klein spionagevliegtuig, een Bombardier E-11A. Luchtvaartautoriteiten in Kabul hebben bevestigd dat „een vliegtuig dat geen vrachtvliegtuig was en kennelijk was bedoeld voor militaire operaties, in Afghanistan was opgestegen en is neergestort in gebied in het oosten van het land dat door de Taliban wordt beheerst.” Volgens politiebronnen vloog het van Kandahar naar Kabul.
Eerder maandag werd bekend dat er in Afghanistan een vliegtuig was neergestort, maar onduidelijk is wat voor toestel. Een vicepresident van het land beweerde aanvankelijk dat een groot passagiersvliegtuig van de nationale luchtvaartmaatschappij was neergestort.
AD 27.01.2020 De taliban hebben vanmiddag het neerhalen van een Amerikaans militair toestel boven Afghanistan geclaimd. Daarbij zouden alle inzittenden, inclusief hoge officieren, zijn omgekomen. Het toestel voerde waarschijnlijk een verkenningsvlucht uit boven het oosten van het land. Het Pentagon weigert vooralsnog te reageren op de crash.
Anonieme militaire functionarissen in Washington hebben bevestigd dat een klein militair vliegtuig in Afghanistan is neergestort. Er zijn volgens de bronnen geen aanwijzingen dat het is neergeschoten. Er zouden minder dan tien mensen aan boord zijn geweest.
Luchtvaartautoriteiten in Kabul hebben bevestigd dat ‘een vliegtuig dat geen vrachtvliegtuig was en kennelijk was bedoeld voor militaire operaties, in Afghanistan was opgestegen en is neergestort in gebied in het oosten van het land dat door de Taliban wordt beheerst’. Volgens politiebronnen vloog het van Kandahar naar Kabul.
Onduidelijkheid
Aanvankelijk was er een hoop onduidelijkheid over het neergestorte vliegtuig. Lokale media meldden in eerste instantie dat het een passagiersvliegtuig van Ariana Afghan Arilines betrof, maar de luchtvaartmaatschappij ontkende dat.
Het toestel stortte vandaag rond 13.00 uur (lokale tijd) neer in de centraal gelegen provincie Ghazni ten zuidwesten van hoofdstad Kaboel, aldus een woordvoerder van de gouverneur. ,,Het toestel staat in brand en dorpelingen proberen de vlammen te doven,” vervolgt hij.
Afghaanse hulpdiensten zijn onderweg naar de plek van het ongeval. Het zou in het gebied aan de voet van het Hindu Kush-gebergte bitterkoud zijn, meldt persbureau AP. De regio waarin het toestel neerstortte is in handen van de taliban. Volgens de politie in Ghazni is het gebied ‘niet veilig’ door de aanwezigheid van opstandelingen.
MSN 27.01.2020 De Taliban claimt een Amerikaans toestel te hebben neergehaald en zegt dat daarbij alle inzittenden zijn omgekomen. Het Amerikaanse leger doet onderzoek. Volgens Amerikaanse media zijn zeker twee piloten omgekomen.
Het toestel stortte maandag rond 13.10 uur (lokale tijd) neer in de provincie Ghazni ten zuidwesten van hoofdstad Kabul. Mogelijk vloog het tussen Kandahar en de hoofdstad Kabul. Het toestel stortte neer in gebied dat in handen is van de Taliban.
Op beelden die circuleren op sociale media is een Bombardier E-11A met het logo van de Air Force te zien. De Amerikaanse nieuwszender CBS News meldt op basis van Afghaanse bronnen dat de lichamen van twee piloten zijn gevonden. Of er meer doden zijn gevallen, is nog onduidelijk.
Logo Air Force
Op beelden op Twitter is een vliegtuig te zien dat het logo draagt van de Amerikaanse Air Force. Het is onduidelijk wat de oorzaak van de crash is en hoeveel mensen er aan boord waren. Het toestel E-11A wordt door het leger normaal gebruikt voor elektronische toezicht van Afghanistan vanuit de lucht.
Eerder werd gemeld dat het om een toestel van de Afghaanse vliegtuigmaatschappij Ariana Airlines zou gaan, maar dat wordt door de maatschappij zelf ontkent.
Op deze, nog niet geverifieerde beelden, zou het neergestorte toestel te zien zijn:
NOS 27.01.2020 In het oosten van Afghanistan is een vliegtuig neergestort. Dat gebeurde rond 13.00 uur lokale tijd in de provincie Ghazni, ten zuidwesten van de hoofdstad Kabul. Volgens de islamitische terreurbeweging Taliban gaat het om een toestel van de Amerikaanse luchtmacht, maar die informatie is nog niet bevestigd.
Een woordvoerder van de terreurbeweging zegt dat er door crash “veel” Amerikaanse militairen om het leven zijn gekomen, onder wie verschillende hoge officieren. Die informatie is nog niet bevestigd. De terreurgroep staat erom bekend aantallen slachtoffers vaak te overdrijven. Ook is niet duidelijk of de Taliban zelf achter de crash zitten, of dat het toestel door een andere oorzaak is neergekomen.
Een woordvoerder van het Amerikaanse leger wil tegenover het Amerikaanse persbureau AP nog niet reageren en zegt de zaak te onderzoeken. Op sociale media circuleert beeldmateriaal van wat mogelijk de restanten zijn van een militair vliegtuig dat de Amerikanen gebruiken om boven Afghanistan te surveilleren. De woordvoerder benadrukt dat het nog onduidelijk is om wat voor soort vliegtuig het gaat.
Nog veel onduidelijk
In eerste instantie werd over de crash gemeld dat het een vliegtuig zou zijn van Ariana Afghan Airlines, met aan boord mogelijk meer dan tachtig inzittenden. Volgens de directeur van de luchtvaartmaatschappij klopt dat niet. “Er was een crash, maar niet met een toestel van Ariana. De twee vliegtuigen die vandaag vlogen, zijn veilig aangekomen op hun bestemming.”
Het gebied is moeilijk bereikbaar door de vele bergen. De Taliban hebben een deel van de regio onder controle.
NU 27.01.2020 In het oosten van Afghanistan is maandag een militair vliegtuig van de Verenigde Staten neergestort. De Taliban claimt dat zij het toestel hebben neergehaald boven eigen grondgebied. Het is nog niet bekend of er overlevenden zijn.
NU 27.01.2020 Een vliegtuig is maandag neergestort in Afghanistan, melden lokale autoriteiten. Het is echter nog onduidelijk van welke luchtvaartmaatschappij het toestel is. Ook is nog niet bekend of er overlevenden zijn.
Volgens lokale media zouden er 83 inzittenden aan boord van het vliegtuig zijn. Het toestel stortte rond 13.10 uur neer in de provincie Ghazni. Dit gebied is in handen van de Taliban.
In eerste instantie meldden de lokale autoriteiten dat het ging om een Boeing van Ariana Afghan Airlines. De nationale vliegmaatschappij van Afghanistan ontkende dit echter. Het luchtvaartbedrijf liet weten geen toestel uit zijn vloot te missen.
Ook is nog onduidelijk om welke vlucht het gaat. In eerste instantie meldden de autoriteiten dat het gecrashte vliegtuig onderweg was van de westelijk gelegen stad Herat naar de hoofdstad Kaboel in het oosten van het land, maar deze berichten zijn nog niet bevestigd.
Eerste beelden van neergestort vliegtuig in Afghanistan
AD 30.12.2019 Berichten dat de taliban gisteren zou hebben ingestemd met een tijdelijk staakt-het-vuren worden door de Afghaanse guerrillabeweging zelf tegengesproken. Een wapenstilstand zou de aanzet zijn voor een vredesverdrag met de Verenigde Staten. ‘Het feit is dat het Islamitische Emiraat van Afghanistan geen plannen heeft voor een staakt-het-vuren’, leest het vandaag in een verklaring.
Gisteren berichtten diverse media dat de hoogste taliban-raad het eens was geworden over een tijdelijke wapenstilstand. Een staakt-het-vuren was een van de eisen die Washington eerder stelde aan het bereiken van een vredesakkoord in Amerika’s langstlopende conflict (achttien jaar) en ’s werelds dodelijkste van het afgelopen jaar.
In september strandden eerdere besprekingen tussen de VS en de taliban, nadat de beweging een aanslag in Kaboel had opgeëist. Die bomaanslag kostte twaalf mensen het leven, waaronder dat van een Amerikaanse militair. Begin deze maand staken beide partijen in Qatar toch de koppen weer bij elkaar.
Op 12 december kwamen de onderhandelingen weer stil te liggen na een nieuwe aanslag met een autobom op de grootste Amerikaanse basis in Afghanistan, de luchtmachtbasis in Bagram. Daarbij kwamen zeker 73 mensen om het leven. President Trump bezocht de basis in november nog.
De besprekingen over een wapenstilstand werden een week later weer hervat. Washington zou deze week plannen aankondigen om ongeveer 4000 manschappen uit Afghanistan terug te trekken. Ook de taliban heeft in de gesprekken aangegeven dat terugtrekking van de Amerikaanse soldaten een vereiste is voor vrede.
Nog wel instemmen
Persbureau AP meldde gisteren dat nog niet duidelijk was wanneer de aangekondigde wapenstilstand moest ingaan en hoe lang deze zou gaan duren. Het vermoeden was dat het om een periode van tien dagen zou gaan. Ook moest de taliban-leiding nog wel instemmen met het voornemen.
Vier leden van een onderhandelingsdelegatie van de taliban zouden vorige week met de hoogste raad hebben overlegd. De Amerikanen reageerden niet direct op de berichten over een staakt-het-vuren, hoewel zo’n afspraak een einde aan de achttien jaar durende operatie in Afghanistan zou kunnen betekenen.
‘Geen plannen’
De VS heeft op dit moment nog zo’n 12.000 troepen in Afghanistan. De terugtrekking uit het land is een verkiezingsbelofte van president Trump. Andere eisen van de VS zijn dat de taliban terreurorganisatie Al-Qaida verbiedt Afghanistan als basis te gebruiken en dat de raad in gesprek gaat met de zittende regering.
Vandaag laat de taliban in een verklaring weten dat er van een staakt-het-vuren geen sprake is. ,,De afgelopen dagen hebben sommige media valselijk gemeld dat er een wapenstilstand zou zijn’’, aldus de beweging. ,,Het feit is dat het Islamitische Emiraat van Afghanistan geen plannen van die aard heeft.’’
NU 29.12.2019 De Taliban is zondagavond akkoord gegaan met een nieuwe staakt-het-vuren in Afghanistan om de vredesbesprekingen met de Verenigde Staten te voltooien, meldt AP. Alleen het hoofd van de islamitische beweging moet zijn goedkeuring nog geven, maar dat wordt als een formaliteit gezien.
De exacte duur van de wapenstilstand is niet bekendgemaat maar naar verluidt gaat het om een periode van om en nabij de tien dagen.
Eerder deze maand hadden beide partijen de vredesbesprekingen over de toekomst van Afghanistan hervat. In september noemde de Amerikaanse president Donald Trump de gesprekken “dood” nadat de Taliban meerdere aanslagen in de Afghaanse hoofdstad Kaboel had gepleegd, waarbij een Amerikaanse soldaat om het leven kwam.
Trump wil belangrijke verkiezingsbelofte inlossen
Trump wil de strijdbijl met de Taliban zo snel mogelijk begraven met het oog op de presidentsverkiezingen in 2020. Het beëindigen van de langste oorlog uit de historie van de VS gold bij de laatste verkiezingen in 2016 als een van zijn belangrijkste verkiezingsbeloftes.
Amerikaanse soldaten zijn al zo’n achttien jaar gestationeerd in het land en de oorlog zou de VS al zo’n 2 duizend miljard dollar hebben gekost. Momenteel zouden er nog zo’n 12.000 Amerikaanse soldaten in Afghanistan actief zijn.
Een van de grote struikelblokken bij de onderhandelingen is de eis van de VS dat de Taliban straks in gesprek moet met de door VS gesteunde Afghaanse regering. Momenteel weigert de islamitische beweging enig contact. Ook moet de Taliban laten zien dat zij de veiligheid in het land kunnen bewaren als alle buitenlandse troepen vertrekken.
Taliban-militanten hadden eerder op de zondag nog een aanslag gepleegd waarbij zeventien mensen om het leven kwamen, aldus AP. In de laatste week werd nog een Amerikaanse soldaat gedood bij gevechten in de provincie Kunduz en werden zeventien Afghaanse soldaten gedood bij vuurgevechten.
NOS 29.12.2019 De hoogste raad van de Taliban is het eens geworden over een staakt-het-vuren in Afghanistan, waarmee toegewerkt kan worden naar een vredesverdrag met de Verenigde Staten.
Het is onduidelijk wanneer de wapenstilstand moet ingaan. Ook hebben de Amerikanen nog niet gereageerd op het nieuws uit Afghanistan.
Het staakt-het-vuren was een van de eisen van Washington voor een vredesverdrag. De Amerikanen onderhandelen al maanden met de Taliban over vrede. Die gesprekken leken in september gestrand na een aanslag in Kabul die werd opgeëist door de Taliban, maar begin deze maand gingen de partijen toch weer met elkaar om de tafel.
De Taliban – wie zijn dat eigenlijk?
De VS wil dat de Taliban beloven om het geweld in Afghanistan te verminderen en stoppen met het toestaan dat terreurorganisaties als Al-Qaida het land gebruiken als uitvalsbasis. Verder eist de VS dat de Taliban directe gesprekken gaan voeren met de Afghaanse regering over de toekomst van het land. De Taliban hebben dat altijd geweigerd.
Andersom willen de Taliban dat de Amerikanen hun 12.000 soldaten na achttien jaar terugtrekken uit het land. Het voorgenomen staakt-het-vuren maakt dat op papier mogelijk, waarmee een einde kan komen aan de langste oorlog in de geschiedenis van het Amerikaanse leger.
NOS 26.12.2019 Een groep gekidnapte vredesactivisten in Afghanistan is vrijgelaten. De 27 leden van de People’s Peace Movement (PPM) werden dinsdag ontvoerd, vermoedelijk door de Taliban.
Volgens een leider van de Afghaanse vredesorganisatie liep hun konvooi in een hinderlaag in de provincie Farah, in het westen van het land. De daders dwongen het konvooi van zes auto’s tot stoppen en reden met de inzittenden naar een onbekende locatie.
De Taliban zeggen dat de PPM wordt gefinancierd door de Afghaanse overheid, maar de activisten ontkennen dat. In oktober werden zes activisten van de PPM ontvoerd door de Taliban. Ook die waren na korte tijd weer vrij.
Onderhandelingen
De PPM zet zich in voor een staakt-het-vuren in het door geweld geteisterde Afghanistan, dat ongeveer voor de helft in handen is van de Taliban.
Begin deze maand werden de onderhandelingen over vrede tussen de Taliban en de Verenigde Staten weer opgestart. In september leek een akkoord ophanden, maar president Trump stopte de gesprekken na een aanslag in Kabul die werd opgeëist door de Taliban.
AD 26.12.2019 In Afghanistan zijn 27 vredesactivisten vrijgelaten nadat zij dinsdag waren gekidnapt, meldt de BBC vandaag. Het gaat om leden van de People’s Peace Movement (PPM), die door de taliban werden ontvoerd toen zij de provincie Farah binnengingen.
De activisten reden in zes auto’s toen zij, in het district Bala Buluk, werden tegengehouden op een hoofdweg. De taliban stapte in de voertuigen en reed het konvooi naar een onbekende locatie. Volgens PPM zelf was het de vierde keer dat leden van de groep werden ontvoerd door de taliban.
De taliban is van mening dat de PPM, die van dorp naar dorp reed om actie te voeren voor de vrede, gefinancierd wordt door de Afghaanse regering. De beweging zelf ontkent dat. De taliban claimde niet de verantwoordelijkheid voor de ontvoering.
Leden van de PPM houden sinds begin vorig jaar protestmarsen in verschillende gebieden in Afghanistan en eisen een staakt-het-vuren. Door de acties krijgen ze nationaal, maar ook internationaal veel steun. Lokale stamhoofden hebben onderhandeld met de taliban voor de vrijlating van de activisten.
Telegraaf 23.12.2019 Een Amerikaanse soldaat is tijdens gevechten in Afghanistan omgekomen. Dat laat het Amerikaanse leger weten. De Taliban claimen een aanval te hebben uitgevoerd waarbij de militair zou zijn gesneuveld. Ook zouden ze diverse Amerikaanse en Afghaanse troepen hebben verwond.
In een WhatsApp-bericht stelt een woordvoerder van de Taliban dat strijders „een Amerikaans voertuig in het Char Dara district in Kunduz hebben opgeblazen.”
Het afgelopen jaar zijn meer dan tien buitenlandse militairen omgekomen in Afghanistan. Ongeveer 20.000 buitenlandse troepen, waarvan de meeste afkomstig zijn uit de VS, zijn in Afghanistan als onderdeel van een NAVO-missie om Afghaanse troepen te trainen, helpen en te adviseren.
Telegraaf 14.12.2019 Bij een aanslag op een militaire basis in de provincie Ghaznizijn 23 Afghaanse soldaten om het leven gekomen, meldden de autoriteiten zaterdag. De provincie ligt in het zuidoosten van Afghanistan.
De Taliban hebben de aanslag opgeëist en claimen 32 soldaten te hebben gedood, maar dat aantal kan niet worden bevestigd. Zij zouden bij de militaire eenheid zijn geïnfiltreerd, omdat het Afghaanse leger een personeelstekort heeft en nauwelijks mogelijkheden om nieuwe rekruten te screenen.
NOS 10.12.2019 “Het Amerikaanse volk is voortdurend voorgelogen.” Dat is de stevige conclusie van de voorzitter van het instituut dat heeft onderzocht of het Amerikaanse geld voor de strijd in Afghanistan goed wordt besteed. Het onderzoek moest eigenlijk geheim blijven, maar gisteren publiceerde The Washington Post erover.
Uit 400 interviews met hoge militairen en ambtenaren, komt het beeld naar voren dat bij betrokkenen al vanaf het begin duidelijk was dat de oorlog niet te winnen was. “Ongelooflijk, schokkend, heftig, heel groot”, zijn woorden die SP-Kamerlid Karabulut in de mond neemt over het onderzoek dat door The Washington Post The Afghanistan Papers wordt genoemd. Dat is een verwijzing naar de Pentagon Papers uit 1971, waaruit bleek dat het Amerikaanse volk en het Congres werden voorgelogen over het verloop van de Vietnamoorlog.
Alle drie de presidenten (Bush jr., Obama, Trump) die de VS de afgelopen achttien jaar heeft gehad, zouden hebben geweten dat een stabiel Afghanistan onmogelijk was. “Het is ongelooflijk dat president na president hiervan wist”, zegt Karabulut. “Het is voor ons de vraag of dat ook geldt voor kabinet na kabinet. Zijn wij ook voorgelogen?”
Het SP-Kamerlid heeft vandaag een debat over de kwestie aangevraagd en kreeg daarbij steun van vrijwel de hele Tweede Kamer. “Eerlijke overheidscommunicatie is enorm belangrijk, zeker bij militaire missies”, stelt D66’er Sjoerdsma. “We moeten realistisch zijn over wat op korte termijn bereikt kan worden en de overheid moet daarover transparant rapporteren.”
Verjaagd, niet verslagen
De oorlog in Afghanistan begon in 2001, toen een coalitie onder leiding van de VS het land binnenviel. Directe aanleiding waren de aanslagen van 11 september. Het Afghaanse Taliban-regime bood onderdak aan het brein achter die aanslagen, Osama bin Laden. Het regime werd al snel verjaagd, maar nooit echt verslagen.
Tot op de dag van vandaag zijn er duizenden buitenlandse militairen in het land. Onder hen ook Nederlanders. In totaal zijn er sinds 2002 zo’n 29.000 Nederlandse militairen uitgezonden geweest, van wie er 25 zijn omgekomen. Op dit moment zitten er nog zo’n 160 Nederlanders in het noorden van het land. De strijd heeft Nederland naar schatting miljarden gekost.
“Opnieuw is gebleken hoe makkelijk het is om je in een oorlog te storten”, zegt PVV-Kamerlid De Roon. “En hoe moeilijk het is om je er weer uit te wurmen met goed fatsoen. Nederland zit ook met zijn vingers tussen de deur.” VVD-Kamerlid Bosman wil inhoudelijk niet reageren op The Afghanistan Papers. Hij wil eerst weten wat het kabinet ervan vindt.
In een reactie op het artikel van The Washington Post zegt minister Bijleveld van Defensie dat “de veiligheidssituatie in Afghanistan altijd ingewikkeld is geweest en nog steeds niet stabiel is”. Dat is volgens haar de reden dat Nederland er nog steeds aanwezig is en de missie heeft verlengd tot eind 2021. “We kijken daarbij niet naar een einddatum, maar naar een eindsituatie, namelijk dat Afghanistan weer in staat is voor haar eigen veiligheid te zorgen.”
The Afghanistan Papers bevestigen wat ik onlangs merkte toen ik de troepen daar bezocht”, zegt SP-Kamerlid Karabulut. “Het is daar nog steeds niet veilig, terwijl de oorlog met zijn achttien jaar inmiddels al volwassen is. Ik vraag al jaren aan het kabinet: wordt het nou veiliger? Maar het werd dus nooit veiliger.”
Terwijl veiligheid na het verjagen van de Taliban wel de insteek leek te zijn. Er werden scholen gebouwd, wegen aangelegd, verkiezingen georganiseerd, en duizenden en duizenden Afghaanse agenten en militairen getraind, onder meer door de Nederlanders. Toch werd het nooit echt een veilig land. Tot op de dag van vandaag zijn aanslagen aan de orde van de dag en winnen de Taliban aan terrein.
Wie zijn de Taliban eigenlijk en wat willen ze?
De Taliban – wie zijn dat eigenlijk?
Volgens Afghanistan-expert Olivier Immig was veiligheid helemaal nooit het hoofddoel. “Het is mij volstrekt duidelijk dat het Westen altijd een ander doel heeft gehad dan het helpen van de Afghanen. Het ging over Osama bin Laden, over partnerschappen tussen landen, over het redden van de NAVO, over vijandschappen zoals met Rusland.”
En dat geldt ook voor ons land, denkt Immig. “Nederlandse deelname ging over onze vriendschap met de VS.”
Toch vindt hij het te ver gaan om te zeggen dat er de afgelopen achttien jaar niets goeds is gebeurd. “Miljoenen kinderen zijn de afgelopen jaren naar school gegaan. Zij hebben iets anders meegekregen dan het traditionele koranonderwijs. Die kinderen weten nu wat meer van de wereld. Dat is positief, in westerse ogen in ieder geval.”
Grotere ambities zijn niet echt waargemaakt, vindt Immig. En dat blijkt ook uit de woorden van een diplomaat die wordt aangehaald in The Afghanistan Papers. “We vallen arme landen niet binnen om ze rijk te maken. We vallen autoritaire landen niet binnen om ze democratisch te maken. We vallen gewelddadige landen binnen om ze vreedzaam te maken. En we hebben duidelijk gefaald in Afghanistan.”
Vredesoverleg
Ondertussen zijn de VS en de Taliban aan het onderhandelen over vrede. President Trump heeft meermaals gezegd dat hij graag weg wil uit het land. Op dit moment zijn er nog zo’n 13.000 Amerikaanse militairen in Afghanistan. De VS wil dat de Taliban beloven om het geweld te verminderen.
Dat er wordt gesproken over een vredesverdrag noemt Afghanistan-expert Immig onzinnig. “De Taliban worden de baas of ze vechten door totdat ze dat zijn.” Volgens hem hebben ze een prima kans om uiteindelijk aan het langste eind te trekken. “De Taliban hoeven niet zoveel, ze hebben niet zoveel, ze kunnen zich goed verschuilen en ze hebben een ideologie waar ze voor willen sterven.”
AD 10.12.2019 De VS boekte vooruitgang in de oorlog in Afghanistan, hielden generaals, ministers, diplomaten en ambtenaren jarenlang vol. Ze wisten wel beter, bevestigen documenten. De Washington Post wist een serie vertrouwelijke interviews op de kop te tikken die een onthutsend beeld schetsen van de manier waarop de Amerikaanse overheid de bevolking misleidde.
Onder zowel de presidenten Bush, Obama als Trump is de situatie in Afghanistan voortdurend rooskleuriger voorgesteld dan die was. Ambtenaren, politici en hoge militairen wisten ondertussen heel goed dat de Amerikanen hun oorlog tegen de Taliban niet konden winnen, terwijl ze grote sommen geld verspilden en Afghanistan alleen maar onveiliger en corrupter werd.
De documenten zijn opgesteld door onderzoekers die in opdracht van de overheid bestudeerden welke fouten zijn gemaakt in Afghanistan. Hun rapporten werden eerder openbaar, maar harde kritiek die werd geuit in interviews die ze afnamen niet. De Washington Post wist in de rechtbank 2000 pagina’s aan uitgewerkte gesprekken te bemachtigen.
We begrepen Afghanistan niet, we wisten niet wat we deden, aldus Generaal Douglas Lute, Leider Afghanistan-beleid VS .
Meer dan 400 generaals, diplomaten, hulpverleners en Afghaanse ambtenaren vertellen daarin wat misging. ,,We begrepen Afghanistan niet. We wisten niet wat we deden”, zei bijvoorbeeld generaal Douglas Lute, die de leiding had over het Afghanistan-beleid in de regeringen van Bush en Obama.
De VS viel in 2001 Afghanistan binnen om wraak te nemen voor de aanslagen op de Twin Towers in New York. De man daarachter, Osama bin Laden, verschool zich in Afghanistan. De VS wilde voorkomen dat het Taliban-regime meer terroristen de ruimte zou geven. Diverse Navo-bondgenoten, waaronder Nederland, sloten zich bij de inval aan.
Inmiddels is de strijd de langste oorlog in de Amerikaanse geschiedenis. De regering Trump onderhandelt op dit moment met de Taliban, en overweegt de 13.000 Amerikaanse militairen in Afghanistan deels terug te trekken. Al eerder schetsten onderzoeksjournalisten en getuigen in hoorzittingen in het Congres het falen en manipuleren van feiten in Afghanistan. Nu publiceert de Washington Post de kritiek die direct betrokkenen binnenskamers uitten. ,,Het Amerikaanse volk is voortdurend voorgelogen”, oordeelt de inspecteur-generaal die de interviews leidde, John Sopko.
Statistieken werden gemanipuleerd, stelden diverse geïnterviewden, zodat het leek alsof de VS aan de winnende hand was. En als de cijfers slecht waren, hielden het Witte Huis en het Pentagon vol dat ze eigenlijk een gunstige betekenis hadden – meer Amerikaanse doden door zelfmoordacties betekende dan bijvoorbeeld dat de Taliban te laf waren om te vechten. ,,De waarheid was zelden welkom”, zei een kolonel, Bob Crowley.
We doodden zo veel mensen en het maakte geen enkel verschil,aldus Michael Flynn, Ex-baas militaire inlichtingendienst .
Een belangrijke bron is Michael Flynn, ex-baas van de militaire inlichtingendienst van de internationale troepenmacht in Afghanistan en als adviseur nationale veiligheid van president Trump al snel ontslagen. Het ontbrak overheidsmedewerkers aan de moed om de waarheid te vertellen, zei hij. ,,Een tijdje voelde ik me misschien goed over operationeel succes, maar na 2006 was dat voor mij irrelevant, want we doodden zo veel mensen en het maakte geen enkel verschil.”
In de strijd in Afghanistan kwamen 2300 Amerikanen om, en raakten ruim 20.000 militairen gewond. Meer dan 50.000 Afghaanse veiligheidsmensen zijn omgekomen sinds zij in 2014 officieel de leiding kregen. Sinds 2001 heeft de Amerikaanse overheid volgens een schatting van Brown University bijna een biljoen (een 1 met twaalf nullen) dollar uitgegeven aan Afghanistan, nog zonder de kosten van de CIA en zorg voor veteranen.
,,Ons beleid was om een sterke centrale overheid te creëren, wat idioot was, want Afghanistan kent historisch geen sterke centrale overheid”, zei een medewerker van het ministerie van Buitenlandse Zaken over mislukte pogingen van stammenland Afghanistan een democratie te maken. ,,Het tijdspad om een sterke centrale overheid te creëren is 100 jaar, en die hadden we niet.”
Politici en beleidsmakers bleven maar geld sturen voor scholen, bruggen en wegen, met het idee dat het de stabiliteit ten goede zou komen, schetsen hulpverleners in de interviews. Ze klagen dat ze het geld niet uitgegeven kregen, en dat al die dollars corruptie aanwakkerden waar de VS vervolgens weinig aan deed. ,,Ons grootste project, triest genoeg en onbedoeld, kan wel eens de ontwikkeling van massale corruptie zijn,” zei Ryan Crocker, voormalig ambassadeur in Kabul.
De interviews doen veel analisten denken aan de Vietnamoorlog in de jaren zestig. In 1971 kwamen explosieve documenten over die oorlog boven water die ook toonden dat de overheid het publiek om de tuin geleid had, de beroemde Pentagon Papers. Een woordvoerder van het ministerie van defensie stelt nu dat ‘het niet de bedoeling’ was om het Congres of het publiek te misleiden over Afghanistan. ,,De meeste personen die zijn geïnterviewd hebben het voordeel dat ze achteraf praatten.”
NU 09.12.2019 De Amerikaanse regering heeft jarenlang de Amerikaanse bevolking voorgelogen over hoe het er daadwerkelijk aan toeging tijdens de oorlog in Afghanistan, meldt The Washington Post maandag op basis van opgevraagde overheidsdocumenten.
Functionarissen van de Amerikaanse regering schetsten met valse beweringen een veel rooskleuriger beeld van de oorlog, terwijl zij eigenlijk al wisten dat deze niet te winnen was. Dat blijkt uit 2.000 pagina’s aan aantekeningen van interviews met mensen die een directe rol speelden tijdens de oorlog, van diplomaten tot generaals tot hulpverleners.
The Washington Post kreeg de documenten in bezit na een juridische strijd van drie jaar met de Amerikaanse regering.
De oorlog in Afghanistan begon achttien jaar geleden op 7 oktober 2001 als een reactie op de aanslagen in New York op 11 september 2001. Het oorspronkelijke doel was om terreurgroep Al-Queda aan te vallen, die een thuis werd geboden door de Afghaanse Taliban. Hoewel het Talibanregime vrij snel verslagen was, bleef de VS in Afghanistan gestationeerd om het Afghaanse leger en politie op te leiden.
Nederland was ook onderdeel van de missie in Afghanistan en leverde onder meer personeel en materiaal om de plaatselijke politie te trainen.
‘We hadden geen idee wat we aan het doen waren’
Sinds het begin van de oorlog zijn ruim 775.000 Amerikaanse soldaten ingezet in Afghanistan, waarbij 2.300 Amerikaanse doden en 20.589 gewonden vielen. Ook vielen er 62.000 Afghaanse militaire doden en lopen de cijfers over Afghaanse burgerdoden uiteen van 38.000 tot 170.000 doden.
“We hadden geen idee wat we aan het doen waren”, aldus een generaal die tijdens het presidentschap van Bush en Obama in Afghanistan gestationeerd was. “Als het Amerikaanse volk eens op de hoogte zou zijn van deze disfunctie… 2.300 levens zijn er verloren.”
In de interviews stellen meerdere Amerikaanse overheidsfunctionarissen dat hun oorlogstrategieën fataal tekortschoten en dat er enorm veel geld werd verspild om Afghanistan om te vormen naar een moderne staat. Het Ministerie van Defensie, Buitenlandse Zaken en het Amerikaanse agentschap voor internationale ontwikkeling hebben gezamenlijk sinds 2001 tussen de 934 en 978 miljard dollar uitgegeven aan de oorlog.
Amerikaanse bevolking werd opzettelijk misleid
De geïnterviewden geven verder aan dat de Amerikaanse regering opzettelijk de bevolking misleidde. “Alle data werd aangepast om een zo mooi mogelijk beeld te schetsen”, aldus een legerkolonel.
“Wat hebben we nou gekregen voor deze inspanning van bijna 1 biljoen?”, vraagt een voormalig militair van het Amerikaanse elitekorps zich af. “Na de dood van Osama Bin Laden zei ik dat Osama ons waarschijnlijk vanuit zijn zeemansgraf uitlacht om de bedragen die we in Afghanistan hebben uitgegeven.”
Een voormalige Afghaanse informant van de militaire inlichtingendienst MIVD wil dat de Nederlandse overheid hem een Nederlands paspoort en schadevergoeding van honderdduizenden euro’s geeft voor het werk dat hij heeft gedaan. Dat bevestigt advocaat Michael Ruperti na berichtgeving van De Telegraaf. De Afghaan werkte voor de MIVD tijdens de Uruzgan-missievan Nederland in Afghanistan.
Medewerkers van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) hebben in 2010 gesprekken gevoerd met hoge vertegenwoordigers van de Taliban. Die hadden plaats in Dubai. Het officiële regeringsstandpunt was en is dat Nederland niet met de terroristische groepering praat.
Een voormalige Afghaanse spion die tussen 2006 en 2014 voor de MIVD actief was, zegt dit in een gesprek met De Telegraaf. Zijn verhaal wordt bevestigd door een lid van het Korps Commandotroepen en een tolk, die destijds eveneens in Dubai waren.
De oud-spion treedt naar buiten, nadat hij bij het ministerie van Defensie nul op het rekest had gekregen over een volgens hem beloofd Nederlands paspoort en schadevergoeding. Defensie bevestigt de afgewezen claim, maar wil niks over de zaak kwijt.
Dat de man zijn leven waagde voor Nederland blijkt ook uit correspondentie met de landsadvocaat waarin De Telegraaf van hem inzage kreeg. Hij schrijft dat de Afghaan ’veel goed werk heeft verricht dat de nodige risico’s met zich meebracht’. Hij heeft ’regelmatig informatie verstrekt die adequaat bleek en die heeft bijgedragen aan de veiligheid van Nederlandse militairen. Defensie is hem daar bepaald erkentelijk voor’.
Oud vuil
Ahmed ’de Baas’ rekende op een Nederlands paspoort als dank voor zijn inzet voor het Nederlands landsbelang. „In ruil voor mijn inzet beloofden ze alle problemen op te lossen.”
Het succes dat Ahmed ’de Baas’ boekt in Afghanistan, smaakt naar meer. Wanneer ons land in 2006 naar Uruzgan gaat, vraagt de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) asielzoeker Ahmed ’de Baas’ mee.
Zijn status als oud-officier van de beruchte Afghaanse inlichtingendienst vormt geen enkel bezwaar voor de Nederlandse geheime dienst om Ahmed ’de Baas’ in te zetten voor het landsbelang. De dienst maakt volgens Ahmed juist gebruik van de situatie. „In ruil voor mijn inzet beloofden ze dat alle problemen zouden worden opgelost.”
Het Nederlanderschapbungelde jaren als een worst voor zijn neus. Tot twee keer toe regelde de dienst volgens De Baas een paspoort, slechts één jaar geldig. De Telegraaf krijgt de documenten te zien. Nadat hij door de MIVD werd bedankt, ontving hij geen paspoort meer.
Telegraaf 09.09.2019
Telegraaf 19.08.2019
AD 19.08.2019
De Nederlandse missie in Uruzganstopt eind 2010. Ahmed zegt daarna nog actief te zijn geweest in Kunduz waar ons land een politietrainingsmissie begon, maar na acht jaar beschouwde de MIVD de rol van De Baas eind 2013 als uitgespeeld. „Ik werd bedankt en kreeg opdracht mijn netwerk te gaan afbouwen.”
In Afghanistan is het beëindigen van relaties niet zo makkelijk. Er werd volgens Ahmed 7500 dollar betaald om alle bronnen af te kopen. Dat was niet genoeg, meent hij „Ik was verplichtingen aangegaan, dan kun je niet zomaar de stekker eruit trekken.
De huidige situatie van de Baas kan niet verder verschillen van het heroïsche bestaan dat hij in Afghanistan leidde. Hij zit thuis. Berooid door de schulden die hij zegt te hebben gemaakt in Uruzgan, gefrustreerd door hoe het is gegaan en vooral diep gekrenkt door het gebrek aan loyaliteit van Nederland, dat hij als tweede vaderland beschouwt. „Ik voel me als oud vuil aan de kant gezet.”
Telegraaf 11.12.2018
De Windhond
De affaire rond de Baas lijkt op de zaak rond ’de Windhond’. Deze Ibrahim A., ook betrokken bij inlichtingenwerk van de MIVD in Afghanistan, kreeg in 2016 door de Haagse rechtbank ruim 1,1 miljoen euro aan schadevergoeding toegewezen omdat de geheime dienst hem te bruusk had afgebouwd.
Toenmalig MIVD-baas Pieter Cobelenswas heel ongelukkig over dit vonnis en waarschuwt opnieuw voor ’oplichters’ die een grote rol claimen omdat ze uit zijn op geld. „Er zijn een hoop mensen die de overheid graag een poot willen uitdraaien. Soms lukt het nog ook.” Hij zegt dat hij de Baas niet kent.
Kortom, de affaire-Windhondligt de MIVD zwaar op de maag omdat de oud-spion uit de school klapte over de geheime operatie in Afghanistan. Afgelopen jaar kwamen opnieuw geheimen rond dezelfde missie aan het licht door Ridder Militaire Willemsorde Marco Kroon.
In zijn boek Kroongetuigeschrijft Kroon dat hij een belager doodde zonder dit te melden. Hij gaf – met toestemming van Defensie – veel details over de uitzending in 2007 prijs. Zo vertelde Kroon dat commando’s regelmatig alleen op pad gingen, burgerkleding aan hadden en wapens bij zich droegen.
Dit komt overeen met wat de Baas vertelt over zijn beschermers. Kroon noemde niet de plek waar hij in 2007 actief was. De Telegraaf onthulde eerder dit jaar dat het om de MIVD-operatie in Kabul ging en dat de oorlogsheld en zijn collega’s daar waren om MIVD-medewerkers te beschermen.
Telegraaf 11.12.2018
Openheid
Meerdere politici in de Tweede Kamer willen duidelijkheid van het kabinet over de kwestie “De Baas”. „Helder moet worden wat er is gebeurd. Onder wiens verantwoordelijkheid is blijkbaar foutieve informatie aan de Kamer verstrekt”, wil PvdA-Kamerlid John Kerstens weten.
De sociaaldemocraat neemt ook de kwestie rond de Afghaanse spion hoog op: „Dit toont de noodzaak aan van een helder beleid ten aanzien van de vraag hoe we moeten omgaan met in land van handeling geworven medewerkers.”
AD 20.02.2019
SP-Kamerlid Sadet Karabulut is geschokt door de onthullingen: „De oorlog in Afghanistan duurt al 17 jaar. Terwijl deze missie is keer op keer verdedigd met het argument dat Afghaanse vrouwen bevrijd moeten worden, sprak Defensie in het geheim met de Taliban. Dit alles buiten het zicht van de volksvertegenwoordigers.”
De politica spreekt van een ’zeer merkwaardige gang van zaken’. Ze eist ’volledige openheid van zaken’ van het kabinet. Ook GroenLinks-Kamerlid Isabelle Diks laat weten dat ze opheldering wil van minister Bijleveld (Defensie).
Regeling
Regeringspartij D66 laat weten duidelijkheid te willen krijgen over de informant. „We hebben ons in het verleden hard gemaakt voor een goede regeling voor tolken die Nederland hebben ondersteund bij missies”, zegt Kamerlid Salima Belhaj. „Dat zou ook voor informanten moeten gelden.”
Doel missie uit zicht
Vlak voor de feestdagen brengt minister Ank Bijleveld van Defensie een bezoek aan onze militairen in Afghanistan. Nederlandse commando’s trainen daar Afghaanse soldaten. Onze verslaggever Niels Rigter was erbij.
De verliezen onder Afghaanse strijdkrachten zijn zo groot dat het Doel van de NAVO-missie waaraan Nederland deelneemt verder uit zicht raakt. Het dagelijkse aantal dodelijke slachtoffers is immers groter dan wat de Afghaanse veiligheidstroepen kunnen opbouwen, zo leerde minister Bijleveld (Defensie) tijdens een bezoek.
AD 22.12.2018
Met straten die ’op zwart’ stonden, hadden de omstandigheden waarin Bijleveld zich gisteren voortbewoog, niet treffender kunnen zijn. Vanwege de grote kans op aanslagen had het NAVO-hoofdkwartier in Kabul z’n achtduizend militairen in de hoofdstad verboden zich buiten de poort op straat te begeven.
Minister Bijleveld leerde gisteren 12.12.2018 dat Afghanistan voorlopig nog niet voor zijn eigen veiligheid kan zorgen. Ⓒ Hille Hillinga
AD 13.08.2019
Nog veel te doen
Bijleveld en haar gevolg verplaatsten zich evengoed – met speciale toestemming – in auto’s door Kabul voor ontmoetingen met de president, de premier en de ministers van Defensie en Binnenlandse Zaken.
AD 21.02.2019
Dat de kans op aanslagen aanzienlijk was, bleek op de dag van aankomst, toen in Kabul een Taliban-terrorist zichzelf opblies en twaalf Afghanen doodde, onder wie vier politieagenten. Dagelijks sneuvelen er gemiddeld zo’n dertig Afghaanse soldaten en politieagenten.
AD 12.02.2019
Probleem voor opbouw van Afghaanse veiligheidstroepen
Die verliezen vormen een probleem voor de opbouw van de Afghaanse veiligheidstroepen, waaraan Nederlandse militairen bijdragen als onderdeel van NAVO-missie Resolute Support. Wie wil er nog soldaat of politieman worden als de kans groot is dat je sterft of zonder verzekering invalide raakt?, zo kreeg de bewindsvrouw te horen.
Het doel van de NAVO-missie, meehelpen aan de verdubbeling van de Afghaanse veiligheidstroepen, opdat het land uiteindelijk voor zijn eigen veiligheid kan zorgen, raakt erdoor verder uit zicht.
De Afghaanse minister Barmak (Binnenlandse Zaken) erkende dat het trainen en rekruteren van nieuwe manschappen de dagelijkse verliezen niet kunnen bijhouden. „We kunnen de gaten onvoldoende vullen.” Hij bestreed dat dit het moreel van de troepen beschadigt. „Mensen weten dat ze voor hun land vechten. En we hebben de steun van onze internationale vrienden.”
16.000 internationale troepen actief
Onder de vlag van de NAVO zijn er zo’n 16.000 internationale troepen actief in Afghanistan. Daaronder begeven zich 160 Nederlanders. Ze trainen en adviseren Afghaanse veiligheidstroepen, helpen met de opbouw van militaire politie-eenheden voor anti-terreurinterventies.
„Uiteindelijk moet Afghanistan het zelf doen”, zegt Bijleveld. „Maar het is een kwestie van de lange adem. Daarom is het goed dat we langer blijven.” Nederland blijft in elk geval tot 2022 militair actief in Afghanistan.
NU 07.12.2019 De Verenigde Staten en de Taliban hebben in Qatar de vredesbesprekingen over de toekomst van Afghanistan hervat, schrijft AFP vrijdag. In september verklaarde de Amerikaanse president Donald Trump de gesprekken ‘dood’, nadat de Taliban meerdere aanslagen in de Afghaanse hoofdstad Kaboel had gepleegd. Daarbij kwam een Amerikaanse soldaat om het leven.
Een woordvoerder van het Pentagon vertelt aan het persbureau dat de intentie is om zo snel mogelijk tot een staakt-het-vuren te komen.
Voor Trump is er veel aan gelegen om de strijdbijl met de Taliban zo snel mogelijk te begraven. Het beëindigen van de langste oorlog uit de historie van de VS gold in 2016 als een van zijn belangrijkste verkiezingsbeloftes. Amerikaanse soldaten zijn al zo’n achttien jaar gestationeerd in het land en de oorlog zou de VS al zo’n 2 duizend miljard dollar hebben gekost.
Vorige week bracht de president een onverwachts bezoek aan een Amerikaanse legerbasis in het land. Toentertijd vertelde hij al dat de Taliban “opnieuw een deal wil maken”.
In september zouden beide partijen dicht bij een overeenkomst zijn geweest. Trump zou als teken van goede wil binnen twintig weken 5.400 militairen hebben willen terughalen.
De rest van de troepen zouden verdwijnen als de Taliban Amerikaanse diplomaten kon overtuigen dat zij de veiligheid in het land gaan bewaren. Daarvoor zou de islamitische beweging de gesprekken moeten oppakken met de door de VS gesteunde regering van Afghanistan, wat de Taliban momenteel weigert.
NOS 07.12.2019 De vredesonderhandelingen tussen de Verenigde Staten en de Taliban zijn hervat. Dat melden een woordvoerder van de Taliban en een anonieme Amerikaanse bron die bij de gesprekken betrokken is. De gesprekken, die in september al eens strandden, zijn opnieuw in de Qatarese hoofdstad Doha.
De VS wil dat de Taliban beloven om het geweld in Afghanistan te verminderen. Uiteindelijk moet dat leiden tot een permanent bestand.
De Amerikaanse speciale gezant voor Afghanistan, Zalmay Khalilzad, probeert ook aanknopingspunten te bieden voor directe gesprekken tussen de Taliban en de Afghaanse regering. De Taliban hebben die altijd geweigerd en wilden alleen met de VS overleggen over een einde aan het conflict in Afghanistan, dat in 2001 begon.
Overleg geklapt
In september leken de Taliban en de VS eruit te zijn. President Trump zou toen beginnen met het terughalen van duizenden militairen uit Afghanistan. De Taliban zouden op het punt hebben gestaan om het geweld te beperken en de garantie te bieden dat het land nooit meer als uitvalsbasis zal dienen voor terreurgroepen als Al-Qaida.
Toch bleef succes uit, omdat op het laatste moment de stekker uit het overleg werd getrokken. De Taliban eisten de verantwoordelijkheid op voor een aanslag in de hoofdstad Kabul, waarop president Trump de maandenlange onderhandelingen beëindigde.
Maar eind vorige maand zei Trump bij een onverwacht bezoek aan Afghanistan dat het overleg weer zou worden hervat. Woensdag sprak de Amerikaanse speciaal gezant voor Afghanistan al met verschillende Afghaanse leiders, onder wie president Ghani. Sinds gisteren is hij in Doha voor het overleg met de Taliban.
AD 04.12.2019 Het hoofd van het Japanse hulpagentschap in Afghanistan en Pakistan is gedood bij een aanval op zijn auto. Dat zeggen de Japanse premier Shinzo Abe en het agentschap. ,,Ik heb zojuist gehoord dat Tetsu Nakamura is omgekomen. Ik kan het nog niet geloven”, aldus een woordvoerder van de organisatie.
Bij de aanval in Jalalabad kwamen zes mensen om het leven. De 73-jarige dokter Nakamura was een bekendheid in Afghanistan en Pakistan, omdat hij zich al jaren inzette voor de lokale bevolking in dunbevolkte gebieden. De Taliban ontkenden direct na de aanslag dat zij er iets mee te maken hadden. Zij zeggen Nakamura niets aan te willen doen vanwege zijn inzet voor het land.
Nakamura ging in 1984 voor het eerst naar Pakistan om mensen met lepra te helpen. Die aanstelling zou vijf jaar duren, maar hij is nooit meer weggegaan. ,,Ik kon de mensen niet in de steek laten”, zei Nakamura in 2018 in een interview met de Japanse publieke omroep NHK. Nakamura had zich goed aangepast en liep al jaren in traditionele Afghaanse kleding. Twee maanden geleden ontving de Japanner het ereburgerschap van Afghanistan.
Telegraaf 27.11.2019 Een bermbom heeft in het noorden van Afghanistan aan vijftien mensen het leven gekost, onder wie acht kinderen.Het projectiel ontplofte langs de belangrijkste doorgaande weg in het district Imam Saheb in de provincie Kunduz.In het gebied wordt hevig gevochten tussen regeringstroepen en militanten van de Taliban.
Telegraaf 12.11.2019 De Afghaanse regering laat twee prominente gevangenen van de Taliban en een van hun bondgenoten vrij in ruil voor een Amerikaan en een Australiër die de Taliban hebben gegijzeld.
De Afghaanse president Ashraf Ghani heeft bekendgemaakt dat is afgesproken dat twee gevangen Talibancommandanten en een belangrijke commandant van het zogeheten Haqqani-netwerk, Anas Haqqani, vrijkomen. De Taliban laten in ruil daarvoor een Amerikaanse en een Australische professor vrij die ze in 2016 hebben ontvoerd uit de universiteit van Kabul.
Deze overeenkomst tussen de regering-Ghani en de Taliban lijkt aan te geven dat ook vredesonderhandelingen tussen de partijen mogelijk zijn. Het Haqqani-netwerk is een bende gesticht door krijgsheer Jalulaluddin Haqqani (1939-2018) die in de jaren tachtig veel geld van de CIA kreeg om als guerrilla tegen Russen te vechten en later een bondgenoot werd van de Taliban.
NU 18.10.2019 Zeker 62 mensen zijn vrijdag om het leven gekomen bij een bomaanslag in een moskee in Oost-Afghanistan. Meer dan honderd anderen raakten gewond.
Gevreesd wordt dat het dodental nog zal oplopen, omdat er nog lichamen uit de ravage worden gehaald.
Het gebouw ligt volledig in puin. Veel bezoekers zouden onder het puin van het dak liggen.
De bom ging af tijdens het drukbezochte vrijdaggebed. Het is nog niet duidelijk wie achter de aanslag zit. De Taliban en Islamitische Staat hebben de aanslag niet opgeëist.
Het land is momenteel in afwachting van de resultaten van de recente presidentsverkiezingen. Eind september zouden niet al te veel mensen naar de stembus zijn gegaan, doordat de Taliban dreigde met bomaanslagen en er die dag ook ongeregeldheden zijn veroorzaakt bij de stembureaus.
NOS 18.10.2019 Bij een bomaanslag op een moskee in het oosten van Afghanistan zijn zeker 62 mensen omgekomen. De bom ging af tijdens het vrijdaggebed. Meer dan dertig mensen raakten gewond.
Volgens een woordvoerder van de provincie Nangarhar stortte het dak van de moskee door de explosie in. Het gebouw is volledig verwoest. Reddingswerkers proberen mensen onder het puin vandaan te halen.
De verantwoordelijkheid voor de bomaanslag is nog niet opgeëist. Zowel de Taliban als strijders van Islamitische Staat zijn actief in het oosten van het land, vooral in Nangarhar.
Telegraaf 18.10.2019 Door een bomaanslag op een moskee in het oosten van Afghanistan zijn zeker 62 mensen omgekomen. Volgens lokale autoriteiten ontploften diverse explosieven tijdens het vrijdaggebed in het gebedshuis in de provincie Nangarhar.
Door de explosies stortte het dak van de moskee in. Meer dan honderd mensen raakten gewond. De verantwoordelijkheid voor de bomaanslag is nog niet opgeëist.
NU 15.10.2019 Maar liefst 85 Afghaanse burgers zijn omgekomen door geweld dat gelinkt wordt aan de presidentsverkiezingen van vorige maand, melden de Verenigde Naties dinsdag. Daarnaast vielen ook nog eens meer dan 370 gewonden. Een derde van de slachtoffers was minderjarig.
De stembusgang van 28 september verliep ondanks dreigementen van de Taliban relatief rustig. De terroristische groepering riep Afghanen op niet te stemmen. Dit leidde tot een laag opkomstpercentage: een kwart van de stemgerechtigden kwam opdagen.
De Taliban was verantwoordelijk voor het meeste geweld vóór, tijdens en na de verkiezingen. Zo vielen de beweging onder meer verschillende stemlokalen aan. Op de dag van de verkiezingen vielen 28 doden en raakten meer dan 250 gewond.
Tadamichi Yamamoto, de VN-afgezant voor Afghanistan, noemt het verkiezingsgeweld “volstrekt onacceptabel” en benadrukt dat aanvallen op burgers gezien worden als misdaden tegen de menselijkheid.
Recordaantal burgerslachtoffers bij parlementsverkiezingen
Tijdens de Afghaanse parlementsverkiezingen in oktober vorig jaar, de eerste stembusgang in acht jaar, viel volgens de Verenigde Naties een recordaantal burgerslachtoffers. Er waren 56 doden en 379 gewonden. Ook toen was de Taliban verantwoordelijk voor het meeste geweld.
De parlementsverkiezingen verliepen op meerdere plekken chaotisch als gevolg van meerdere organisatorische problemen. Vanwege het geweld en de onregelmatigheden bij stembureaus besloot de nationale kiescommissie de presidentsverkiezingen tot tweemaal toe uit te stellen.
Tijdens de presidentsverkiezingen van vorige maand werden meer dan 100.000 militairen en agenten ingezet om de veiligheid in het land te waarborgen.
De voorlopige resultaten van de presidentsverkiezingen worden mogelijk deze week bekendgemaakt. Pas in november is de definitieve uitslag bekend. Als geen enkele kandidaat meer dan de helft van van de stemmen heeft bemachtigd, volgt een tweede stemronde met de twee populairste kandidaten.
Telegraaf 09.10.2019 Bij een aanval op een bruiloft op 23 september 2019 waarbij zeker veertig mensen omkwamen, is een militair leider van al-Qaeda gedood. Dat heeft de Afghaanse inlichtingendienst bekendgemaakt.
De Pakistaanse Asim Omar was de leider die omkwam bij de aanval in de provincie Helmand. Daarnaast zou nog een ander hooggeplaatst al-Qaeda-lid zijn gedood. De aanval op de bruiloft was een samenwerking van Afghanistan en de Verenigde Staten.
In de Musa Qala-regio worden volgens de Afghaanse autoriteiten zelfmoordstrijders van de Taliban opgeleid. Dat zou de reden van de aanval zijn geweest.
MSN 09.10.2019 Bij een aanval op een bruiloft op 23 september waarbij zeker veertig mensen omkwamen, is een militair leider van al-Qaeda gedood. Dat heeft de Afghaanse inlichtingendienst bekendgemaakt.
De Pakistaanse Asim Omar was de leider die omkwam bij de aanval in de provincie Helmand. Daarnaast zou nog een ander hooggeplaatst al-Qaeda-lid zijn gedood. De aanval op de bruiloft was een samenwerking van Afghanistan en de Verenigde Staten.
In de Musa Qala-regio worden volgens de Afghaanse autoriteiten zelfmoordstrijders van de Taliban opgeleid. Dat zou de reden van de aanval zijn geweest.
NU 07.10.2019 De oorlog in Afghanistan begon achttien jaar geleden in oktober 2001 toen verschillende landen, waaronder de VS en het Verenigd Koninkrijk, het land binnenvielen met als doel de Taliban ten val te brengen. Directeur van Save The Children in de hoofdstad Kaboel, Onno van Manen, ziet dagelijks hoe ook kinderen worstelen met de slechte omstandigheden in het land.
In oktober 2001 vielen Amerikaanse, Britse, Franse en Australische troepen Afghanistan binnen met als doel de Taliban te verslaan. De Taliban weigerde onder meer om Osama Bin Laden uit te leveren aan de VS.
De Taliban werd al snel afgezet als machtshebber in Afghanistan, maar de spanningen en instabiliteit in het land duren tot op heden voort. Nederland was onderdeel van de missie in Afghanistan en leverde onder meer personeel en materiaal om de plaatselijke politie te trainen.
De veiligheidssituatie in het land is nog altijd erg slecht. Kinderen maken dagelijks mee hoe de gevechten nog altijd voortduren. Onno van Manen, directeur van Save The Children in de Afghaanse hoofdstad Kaboel, ziet dat veel van hen worstelen met de omstandigheden.
‘Meer dan 3,7 miljoen kinderen geen toegang tot basisonderwijs’
Veel scholen in Afghanistan zijn gesloten, in 2018 sloten er nog 700 als gevolg van het geweld. Volgens Save The Children hebben meer dan 3,7 miljoen Afghaanse kinderen momenteel geen toegang tot het basisonderwijs.
Ook zijn er 3,8 miljoen kinderen die humanitaire hulp nodig hebben. Zo’n 600.000 kinderen die tot deze 3,8 miljoen behoren zouden (ernstig) ondervoed zijn.
Van Manen heeft voor zijn werk veel Afghaanse kinderen gezien en gesproken. “In Nederland zie je vaak dat een kind energiek is, nieuwsgierig is en dingen wil ontdekken. In Afghanistan zijn veel kinderen vooral schuw”, aldus de directeur.
Volgens de directeur hebben veel inwoners van Afghanistan psychosociale hulp nodig. “Veel kinderen en ook volwassenen zijn getraumatiseerd.” Deze hulp is volgens de directeur nauwelijks beschikbaar in het land. “Er zijn weinig specialisten op dat gebied”, aldus Van Manen.
Afghanistan heeft te maken met ernstige armoede. Volgens Van Manen leeft ongeveer 50 procent van de bevolking onder de armoedegrens.
“Wat voor mij één van de meest opvallende dingen is, is het grote aantal kinderen dat ik kinderarbeid zie verrichten. Ik zie soms kleine kinderen plastic zakjes verkopen of zware kruiwagens tillen. Dit doen ze om geld te verdienen, om zo toch hun steentje bij te kunnen dragen.”
Amerikaanse regering onderhandelt al langere tijd met de Taliban
De Amerikaanse regering onderhandelt al langere tijd met de Taliban, die in Afghanistan een guerrillastrijd voert tegen de Amerikaanse troepen. De VS heeft sinds 2001 militairen in het land gestationeerd.
De Amerikaanse regering onderhandelt met de Taliban omdat ze van van mening is dat de groep een beter alternatief is dan Islamitische Staat of Al Qaeda. Een onderdeel van de afspraak zou zijn dat de Taliban alle samenwerkingen met de twee laatstgenoemde groepen verbreekt.
De Amerikaanse president Donald Trump trok echter in september de stekker uit het overleg, nadat de terreurorganisatie had onthuld achter een aanslag te zitten waarbij een Amerikaanse soldaat om het leven kwam.
De Taliban zei eind september in gesprek met BBC News desondanks “open te staan om het vredesoverleg met de Verenigde Staten weer te hervatten”.
NU 28.09.2019 De Afghaanse presidentsverkiezingen zijn zaterdag relatief rustig verlopen. Hoewel nog niet duidelijk is hoeveel stemmen zijn uitgebracht, spreken de meeste provincies van een lage opkomst. Dit komt onder meer door dreigementen van de Taliban, meerdere kleine aanvallen en ongeregeldheden bij de stembureaus.
De terroristische groepering waarschuwde in aanloop naar zaterdag al voor geweld, net als bij voorgaande verkiezingen. De autoriteiten hadden daarom preventief honderdduizend militairen en agenten ingezet.
De Taliban heeft uiteindelijk meerdere kleine aanvallen uitgevoerd. Deze hebben de levens van twee agenten en één burger gekost. Daarnaast zijn er 37 gewonden gevallen. Meer slachtoffers zijn voorkomen door de ontmanteling van ruim dertig explosieven vrijdagavond.
Het aantal slachtoffers is laag ten opzichte van de voorlaatste stembusgang. Bij de parlementsverkiezingen in oktober vorig jaar kwamen 130 mensen om door aan de verkiezingen gerelateerd geweld. Honderden anderen raakten gewond.
De Afghaanse president Ashraf Ghani, de grote favoriet, brengt zijn stem uit in de hoofdstad Kaboel. (Foto: Getty Images)
‘Veel tijd nodig om stem uit te brengen’
Internationale waarnemers zeggen dat kiezers zaterdag veel tijd nodig hadden om hun stemmen uit te brengen, bijvoorbeeld vanwege technische problemen en onvolledige kieslijsten. Ook moesten alle kiezers op de foto, een maatregel waar vrouwen uit conservatieve regio’s niet mee akkoord gingen.
Vanwege de ongeregeldheden mochten de stembureaus twee uur langer openblijven. Uit de voorlopige statistieken van de nationale kiescommissie blijkt dat hooguit 2 van de 9,6 miljoen stemgerechtigden een nieuwe president hebben gekozen. Er zijn nog geen definitieve cijfers beschikbaar.
De eerste verkiezingsresultaten worden over enkele weken verwacht. Pas in november is de definitieve uitslag bekend. Als geen enkele kandidaat meer dan de helft van van de stemmen heeft bemachtigd, volgt een tweede stemronde met de twee populairste kandidaten.
De bevolking mocht kiezen uit maar liefst twintig kandidaten, onder wie de huidige president Ashraf Ghani. De grootste concurrent van Ghani is regeringsleider Abdullah Abdullah.
NOS 17.09.2019 Bij een aanslag op een verkiezingsbijeenkomst van de Afghaanse president Ghani zijn zeker 24 mensen gedood en 31 mensen gewond geraakt. Ghani zelf bleef ongedeerd, zegt een van zijn medewerkers.
Ghani stond op het punt om in de stad Charikar een toespraak te houden toen een zelfmoordterrorist op een motor zijn bom liet afgaan. De directeur van het ziekenhuis zegt dat de meeste slachtoffers burgers zijn, en dat er vrouwen en kinderen onder zijn. De Taliban hebben de aanslag opgeëist.
Bij een aanslag in het centrum van Kabul zijn vandaag zeker 22 mensen omgekomen en 38 gewond geraakt. Ook voor deze aanslag hebben de Taliban zich verantwoordelijk verklaard.
Ordetroepen bij de plaats van de aanslag in Kabul Reuters
Op 28 september worden in Afghanistan verkiezingen gehouden. Ghani heeft zich opnieuw kandidaat gesteld. De Taliban hebben gezegd dat ze in de aanloop naar de verkiezingen de strijd zullen opvoeren, zodat de burgers uit angst voor aanslagen niet gaan stemmen.
Vorige week strandden geheime onderhandelingen tussen de VS en de Taliban, nadat een Amerikaanse militair bij een aanslag van de Taliban was omgekomen. President Trump wilde een delegatie van de Taliban toen niet meer ontvangen in zijn buitenverblijf Camp David.
NU 17.09.2019 In Afghanistan zijn dinsdag bij twee afzonderlijke zelfmoordaanslagen 48 doden gevallen, meldt persbureau Reuters. Bij een van de aanslagen wist de president van het land, Ashraf Ghani, ternauwernood te ontsnappen.
De aanslagen gebeurden elf dagen voor de aanstaande Afghaanse presidentsverkiezingen. Taliban-leiders zwoeren die gewelddadig te zullen verstoren, nadat het vredesoverleg tussen de Verenigde Staten en de terroristische organisatie vorige week was geklapt.
De Afghaanse president Ghani was in Charikar, de hoofdstad van de provincie Parwan, om een speech te geven bij een politiebasis, toen een zelfmoordterrorist de bijeenkomst aanviel. 26 mensen kwamen om bij de explosie, 42 anderen raakten gewond, stelt een woordvoerder van het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken.
“Op het moment dat de mensen de politiebasis in kwamen, reed een oude man op een motor naar binnen en bracht hij explosieven tot ontploffing”, zegt de politiechef van Parwan. Volgens het hoofd van het lokale ziekenhuis zijn er vrouwen en kinderen onder de slachtoffers, die voor het grootste deel burgers zijn.
De president was in de buurt maar bleef ongedeerd. Hij veroordeelde de aanslag later op Twitter.
Bij een ander incident dinsdag blies een voetganger zichzelf op in het centrum van de hoofdstad Kabul. Afghaanse troepen en ambulances haastten zich in groten getale naar de plaats van de aanslag.
22 mensen kwamen om en 38 anderen raakten gewond bij de zelfmoordaanslag in Kabul, meldt de Afghaanse overheid. De slachtoffers waren ook hier voor het merendeel burgers en onder hen bevonden zich eveneens vrouwen en kinderen. Daarnaast kwamen er ook zes veiligheidsmedewerkers om.
Vredesoverleg met VS mislukt
In Afghanistan zijn veiligheidsmaatregelen aangescherpt nadat de Taliban heeft gedreigd om bijeenkomsten en stembureaus aan te vallen. De groep kondigde aan de gevechten met buitenlandse en Afghaanse troepen op te voeren en wil mensen ontmoedigen te gaan stemmen bij de aankomende verkiezingen.
Afgelopen week mislukte het vredesoverleg tussen de Verenigde Staten en de Taliban. De twee partijen probeerden tevergeefs een akkoord te bereiken over het terugtrekken van duizenden Amerikaanse troepen uit Afghanistan in ruil voor veiligheidsgaranties van de Taliban.
De onderhandelingen, waar de Afghaanse regering niet bij betrokken was, had de aanloop moeten zijn naar een breder vredesoverleg. In het land heerst al meer dan veertig jaar oorlog.
NOS 15.09.2019 Hulpverleners van het Rode Kruis mogen weer aan de slag in Afghanistan. In april verboden de Taliban de hulporganisatie medische bijstand te verlenen in gebieden die onder controle van de terroristische groepering vallen.
In een verklaring zeggen de Taliban dat er weer garanties kunnen worden gegeven voor de veiligheid van Rode Kruismedewerkers. Ook roept de groepering zijn strijders op om de hulpverleners te beschermen.
Onbetrouwbare vaccins
Vijf maanden geleden verklaarden de Taliban de vaccinaties van het Rode Kruis niet te vertrouwen. Ook noemde de groepering de inentingscampagne tegen polio verdacht. Een reden werd niet gegeven.
Het Rode Kruis is al tientallen jaren actief in Afghanistan. De hulporganisatie deelt er onder meer hulpgoederen uit en zet vaccinatiecampagnes op. Gewonden worden verzorgd in medische centra van het Rode Kruis.
De afgelopen jaren werd het voor hulporganisaties steeds moeilijker om in Afghanistan te werken. Naast het wegsturen van het Rode Kruis kregen andere hulporganisatie te horen dat ze het aantal hulpverleners drastisch moesten terugbrengen. In juli sloten de Taliban tientallen medische centra in de Afghaanse provincie Wardak van de Zweedse gezondheidsorganisatie SCA (Swedish Committee for Afghanistan).
NOS 14.09.2019 Plots blies Donald Trump vorige week de onderhandelingen met de Taliban af. De gesprekken waren in de allerlaatste fase. Eigenlijk restte alleen nog een handtekening van de Amerikaanse president. Als reden voor de annulering noemde Trump het opeisen door de Taliban van een zelfmoordaanslag in Kabul. Daarbij kwamen een Amerikaanse en een Roemeense NAVO-militair en tien burgers om het leven. Voor de Afghaanse bevolking zijn de afgeblazen onderhandelingen de zoveelste klap in een zwaar jaar vol burgerdoden.
Afgelopen week werd in de VS stilgestaan bij de 2977 mensen die op 11 september 2001 omkwamen. Bij de oorlogen die eruit voortvloeiden, sneuvelden volgens het Pentagon meer dan 7000 Amerikaanse militairen. Hoeveel onschuldige mannen, vrouwen en kinderen in de door de VS binnengevallen landen stierven, is onbekend.
Fazal Muzhary(35) is onderzoeker in Kabul en kent zijn land niet anders dan in oorlog. Voor de Amerikanen was er een burgeroorlog en daarvoor vielen de Russen Afghanistan aan. Toch houdt hij hoop dat er een eind komt aan de strijd.
“De komst van de VS heeft hier economisch veel teweeggebracht. Voordat ze kwamen ging het slecht met het land en internationaal werden we niet erkend”, zegt Muzhary. Hij werkt voor onderzoeksorganisatie Afghanistan Analysts Network en helpt journalisten met hun werk in zijn land. “Ze hebben veel gebouwd en er is geïnvesteerd in het land. Daardoor zijn er nu goede scholen.”
“Dat is de goede kant, maar er is een keerzijde. Als de Amerikanen voor de inval in 2001 met de Taliban in gesprek waren gegaan, en daar dus niet 18 jaar mee hadden gewacht, waren er niet honderdduizenden mensen doodgegaan.”
De onderhandelingen en het resultaat
De gesprekken tussen de Taliban en VS worden ook wel vredesonderhandelingen genoemd, maar dat is feitelijk onjuist. De twee partijen spreken een staakt-het-vuren af. In het land vechten ook andere partijen als IS en al-Qaida. Die zijn, net als de Afghaanse regering, niet betrokken bij de gesprekken. Over vrede kan daarom nu niet gesproken worden.
Voordat de onderhandelingen uit elkaar spatten, was het akkoord alleen op hoofdlijnen bekend: de VS en de Taliban vallen elkaar niet meer aan, de Taliban moeten het geweld in Afghanistan beperken en beloven dat er geen terroristische aanslagen op doelen in westerse landen worden beraamd.
Na ondertekening zullen 5000 Amerikaanse militairen het land binnen 135 dagen verlaten. Zo’n 8600 troepen blijven achter als een soort politiemacht. Ook de 17.000 militairen van NAVO-landen – onder wie 160 Nederlanders – blijven in elk geval tot 2021 in het land.
“Dat het land al zo lang in oorlog is, dat is verschrikkelijk. Je denkt niet aan de toekomst, want je hoort alleen maar slecht nieuws.” Thuis luisterden ze veel naar de BBC. Toen hij een jaar of 6 was, begon Muzhary te begrijpen waarover gesproken werd. “Ik hoorde constant over bombardementen, schietpartijen en moorden. Dat heeft bij iedereen die hier opgroeit tot psychische klachten geleid, ook bij mij.”
Hij probeert zijn leven niet te laten beheersen door angst. Zijn vrouw en kinderen gaan naar school. Muzhary gaat ’s ochtends gewoon naar kantoor. Het normale leven moet vooral doorgaan, en als moslim gelooft hij sterk in Gods wil.
Dat geeft rust, maar bant niet alle negatieve gedachten uit. “In je achterhoofd zit altijd de angst voor een bom.” Soms komt het gevaar naar de voorgrond, zoals eerder deze week.
Ik was in Ghazni, waar ik ben opgegroeid. In de avond hoorde ik het geluid van helikopters, en een vliegtuig van de Amerikanen. Toen werd ik heel bang. Misschien zouden ze ons huis binnenvallen. Als onderzoeker spreek ik met de Amerikanen, de Afghaanse overheid én de Taliban. Als ze mij met mijn Engelse boeken en telefoon vol contacten aantreffen, zouden ze me mogelijk aanzien voor een mastermind van de Taliban, of denken dat ik voor hen werk. Na uren van onzekerheid verdween het geluid uiteindelijk, en viel ik in slaap.”
Hebben we het over Afghanistan, dan gaat het al snel over de Taliban. Maar wie zijn dat eigenlijk en wat willen ze?
In het landelijke gebied, ver buiten Kabul, is de bevolking gewend aan het komen en gaan van helikopters in de nacht. Regeringstroepen worden gesteund door de VS. Samen maken ze in dorpjes, ver buiten de schijnwerpers van Kabul, jacht op de Taliban. Die vechten op hun beurt terug in het buitengebied en in de hoofdstad – daar worden talloze aanslagen gepleegd.
“Het verschil is dat je over de aanvallen van de Taliban veel hoort. In Kabul zit de media. Over de aanvallen van de VS met drones en grote vliegtuigen op het platteland hoor je niemand”, zegt Muzhary. Hij verwacht dat de Amerikanen de onderhandelingen binnenkort zullen hervatten. “De Taliban die in Qatar met hen onderhandelen, hebben niet te horen gekregen dat de gesprekken voorbij zijn.”
“Ik hoop op een goede deal tussen de twee partijen. De Taliban moeten goed hun huiswerk doen, en vervolgens met de Afghaanse overheid praten. Dan moet er ruimte zijn voor een inclusieve overheid, met alle etniciteiten.”
Muzhary vertrouwt op een goede afloop. “De Taliban willen geen overheid waarin alleen zij aan de macht zijn. De Taliban verlangen niet naar macht. Ze verlangen net als de rest van het land naar vrede.”
NU 09.09.2019 De Amerikaanse president Donald Trump meldt maandag dat de vredesgesprekken met de Taliban ‘dood’ zijn. De twee partijen spraken elkaar maandenlang over de toekomst van Afghanistan, maar de onderhandelingen kwamen afgelopen weekend tot stilstand.
“Wat mij betreft zijn ze dood”, aldus Trump. Hij besloot zaterdag vanwege een dodelijke aanslag in Kaboel, waarbij een Amerikaanse soldaat om het leven kwam, een geheim vredesoverleg niet door te laten gaan.
De Taliban verklaarden vervolgens dat de Amerikanen het meeste zullen lijden door het afbreken van de gesprekken. De vredesonderhandelingen stonden toen al enige weken onder druk vanwege zelfmoord- en bomaanslagen waarbij tientallen mensen overleden.
Begin augustus verklaarde de secretaris-generaal van de NAVO, Jens Stoltenberg, dat de kans op vrede in Afghanistan groter dan ooit was. De oorlog in Afghanistan duurt inmiddels al bijna achttien jaar.
De strijd begon toen onder meer Amerikaanse troepen het land binnenvielen met als doel de Taliban, die onder meer Osama Bin Laden weigerde uit te leveren, ten val te brengen. De groepering werd afgezet als machtshebber, maar heeft nog steeds grote delen van Afghanistan in handen.
De Verenigde Staten hebben zo’n veertienduizend militairen gestationeerd in Afghanistan. “We willen weg, maar doen dit pas op het juiste moment”, aldus Trump maandag.
NU 08.09.2019 Meer Amerikanen zullen volgens de Taliban om het leven komen nu president Donald Trump een geheim vredesoverleg in Afghanistan heeft afgeblazen. Dat stelt een woordvoerder van de terroristische groepering zondag. Trump blies het overleg met de Taliban af na een aanslag in de Afghaanse hoofdstad Kaboel, waarbij twaalf mensen omkwamen.
Trump zou zondag met leiders van de Taliban om de tafel gaan in het presidentiële verblijf Camp David, maar de afgelopen weken kwam er druk op de gesprekken te staan. Met name in Kaboel volgden zelfmoord- en bomaanslagen elkaar op waarbij tientallen mensen om het leven kwamen.
Bij de recentste aanslag stierven onder meer een Amerikaanse soldaat en een Roemeense NAVO-militair.
De Taliban zegt zondag dat de Amerikanen het meeste zullen lijden door het afbreken van de gesprekken. De gesprekken zouden volgens een woordvoerder tot zondag soepel verlopen zijn en de groepering zou op 23 september in gesprek gaan met de Afghaanse regering.
Overigens was de dodelijkste aanslag, waarbij zeker 63 doden en 182 gewonden vielen tijdens een bruiloft, niet van de hand van de Taliban. Islamitische Staat (IS) heeft de aanval opgeëist en de Taliban veroordeelde de aanslag.
Vrede volgens Afghaanse president mogelijk als geweld stopt
Vrede zou volgens Afghaanse president Ashraf Ghani alleen mogelijk zijn als de Taliban volledig met het geweld stopt en direct het gesprek met de regering aangaat.
De Afghaanse regering had “meer verwacht” van de Taliban, aldus een woordvoerder van Ghani: “De vredesonderhandelingen gaven de Taliban een mogelijkheid om deel te nemen aan de politiek.”
“Wij hadden de verwachting dat dit zou leiden tot directe gesprekken tussen ons en de Taliban, maar zij deden geen enkele moeite om het gesprek aan te gaan.”
Taliban wil alle buitenlandse troepen weg uit Afghanistan
De islamitische beweging wil dat alle buitenlandse troepen het land verlaten. Trump wil dat de Taliban, die inmiddels de helft van Afghanistan beheerst, daarvoor de veiligheid in het land gaat bewaren en de terreurorganisatie moet vredesbesprekingen openen met de door de VS gesteunde regering van Afghanistan.
Als teken van goede wil zouden binnen twintig weken de eerste 5.400 Amerikaanse soldaten worden teruggehaald.
Volgens Jens Stoltenberg, de secretaris-generaal van de NAVO, is de kans op vrede in Afghanistan groter dan ooit. Stoltenberg, die sinds 1 oktober 2014 aan het hoofd staat van de NAVO, zegt dat het vredesoverleg tussen de VS en de Taliban zijn vruchten afwerpt.
In Afghanistan is er al veertig jaar oorlog. In 2018 was het conflict zelfs de dodelijkste oorlog in de wereld. Voor de VS is het inmiddels de langste oorlog ooit, schrijft de NOS.
NOS 08.09.2019 En weer wist de Amerikaanse president Donald Trump vandaag iedereen te verrassen. Met een tweet liet hij weten dat hij een persoonlijk gesprek met Talibanleiders had afgeblazen. Een uiterst geheim gesprek dat had moeten plaatsvinden op zijn buitenverblijf Camp David.
Trump is boos op de Taliban vanwege het geweld dat ze laatste tijd gebruiken. “Ik heb de ontmoeting en de vredesonderhandelingen direct afgeblazen. “Wie vermoordt er nou zo veel mensen om zijn onderhandelingspositie te versterken?”, schrijft hij op Twitter.
Donald J. Trump @realDonaldTrump
….only made it worse! If they cannot agree to a ceasefire during these very important peace talks, and would even kill 12 innocent people, then they probably don’t have the power to negotiate a meaningful agreement anyway. How many more decades are they willing to fight?
Met zijn verwijt verwijst Trump naar een zelfmoordaanslag donderdag in Kabul, waarbij een Amerikaanse en een Roemeense NAVO-militair om het leven kwamen. Ook tien burgers vonden de dood. De aanslag kwam een paar dagen nadat een akkoord zo goed als rond leek, na acht jaren van onderhandelen.
Afghanistanspecialist Bette Dam schrijft boeken over de Taliban en sprak met Taliban-leider Mullah Omar. De actie van Trump kwam ook voor haar als een totale verrassing. “Niemand had dit verwacht, zelfs de onderhandelaars aan beide kanten niet”, zegt ze.
“We proberen dit te begrijpen. Hoe kan de recente aanslag de reden zijn? Er zijn constant aanslagen. De oorlog is nog in volle gang, er is geen staakt-het-vuren, er vallen aan beide kanten doden. Een week eerder is er ook een Amerikaan gesneuveld. Dus waarom zegt hij nu af?” Dam denkt dat Trump een andere reden moet hebben. “Misschien vertrouwt hij het allemaal niet.”
Akkoord
Volgens Dam was het een “unieke kans in Camp David omdat ook de Afghaanse president Ashraf Ghani er zou zijn”. “Een akkoord zou voor Afghanistan een eerste stap zijn. Al blijft de vraag of de Afghaanse overheid en de Taliban de macht kunnen delen. Dat is natuurlijk de grote vraag.”
Het akkoord waarover in Camp David gesproken had moeten worden, is alleen nog op hoofdlijnen bekend: de VS en de Taliban spreken af dat ze elkaar niet meer aanvallen, de Taliban moeten het geweld in Afghanistan beperken, de terroristen van Al Qaida en IS in Afghanistan aan banden leggen en ze moeten zorgen dat er geen terroristische aanslagen op doelen in westerse landen worden beraamd.
Positie
Verder zullen de Amerikaanse en de NAVO-troepen zich gefaseerd terugtrekken. “Dat betekent dat je Afghanistan buiten Kabul in feite overgeeft aan de Taliban”, denkt Dam.
“Dat is ook de situatie van dit moment. Sterker nog, het zal moeite kosten om Kabul te behouden voor de regering die daar zit. Als de mensen in Kabul het zelf moeten uitvogelen, kan het heel bloedig worden. Dat weten de onderhandelaars ook. De positie van Trump is lastig, het proces wordt in de VS ook heel kritisch gevolgd.”
Volgens de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Mike Pompeo, staan de Verenigde Staten nog steeds open voor een vredesakkoord met de Taliban. Maar hij verdedigt het besluit van president Trump om de ontmoeting in Camp David af te blazen. De onderhandelaars van de Taliban hebben volgens Dam laten weten dat ze graag willen dooronderhandelen over vrede.
NU 08.09.2019 De Amerikaanse president Donald Trump heeft de vredesbesprekingen met de Taliban in Afghanistan opgeschort nadat de terreurorganisatie onthulde achter een aanslag te zitten in de Afghaanse hoofdstad Kaboel. Daarbij kwamen twaalf mensen om het leven, onder wie een Amerikaanse soldaat en een Roemeense NAVO-militair.
“Als zij niet akkoord gaan met een wapenstilstand tijdens deze onderhandelingen en nog steeds bereid zijn om twaalf onschuldige mensen te vermoorden, dan hebben de leiders momenteel niet de benodigde macht om met mij aan de onderhandelingstafel te zitten”, schrijft Trump op Twitter.
Zondag zouden Trump en leiders van de Taliban om de tafel gaan in het presidentiële verblijf Camp David, maar de afgelopen weken kwam er druk op de gesprekken te staan. Met name in Kaboel volgden zelfmoord- en bomaanslagen elkaar op waarbij tientallen mensen om het leven kwamen.
De Afghaanse president Ashraf Ghani zei zondag dat vrede alleen mogelijk zou zijn als de Taliban volledig met het geweld stopt en direct het gesprek met de regering aangaat. Trump was ook van plan om met Ghani in gesprek gaan. De Taliban weigert momenteel om direct te communiceren met de Afghaanse regering.
Overigens was de meest dodelijke aanslag, waarbij zeker 63 doden en 182 gewonden vielen tijdens een bruiloft, niet van de hand van de Taliban. Islamitische Staat (IS) heeft de aanval opgeëist en de Taliban veroordeelde de aanslag.
Taliban eist dat alle buitenlandse troepen Afghanistan verlaten
De islamitische beweging wil dat alle buitenlandse troepen het land verlaten. Trump wil dat de Taliban, die inmiddels de helft van Afghanistan beheerst, daarvoor de veiligheid in het land gaat bewaren en de terreurorganisatie moet vredesbesprekingen openen met de door de VS gesteunde regering van Afghanistan.
Als teken van goede wil zouden binnen 20 weken de eerste 5.400 Amerikaanse soldaten worden teruggehaald.
Volgens Jens Stoltenberg, de secretaris-generaal van de NAVO, is de kans op vrede in Afghanistan groter dan ooit. Stoltenberg, die sinds 1 oktober 2014 aan het hoofd staat van de NAVO, zegt dat het vredesoverleg tussen de VS en de Taliban zijn vruchten afwerpt.
In Afghanistan is er al veertig jaar oorlog. In 2018 was het conflict zelfs de dodelijkste oorlog in de wereld. Voor de VS is het inmiddels de langste oorlog ooit, schrijft de NOS.
NOS 08.09.2019 De Amerikaanse president Trump heeft geheime onderhandelingen die hij vandaag zou hebben met Talibanleiders op zijn buitenverblijf Camp David afgeblazen. Hij zou ook een apart gesprek hebben met zijn Afghaanse ambtgenoot Ghani.
De president geeft als reden voor de annulering het opeisen door de Taliban van de zelfmoordaanslag donderdag in Kabul, waarbij een Amerikaanse en een Roemeense NAVO-militair om het leven kwamen. Ook tien burgers vonden de dood.
Het lichaam van de Amerikaanse militair is inmiddels overgevlogen naar de VS:
“Wie vermoordt er nu zo veel mensen om zijn onderhandelingspositie te versterken?”, schrijft Trump op Twitter. “Als ze zich niet eens aan een bestand kunnen houden tijdens deze belangrijke vredesbesprekingen en zelfs twaalf onschuldige mensen doden, dan kunnen ze ook geen akkoord van betekenis sluiten.”
Donald J. Trump @realDonaldTrump
….only made it worse! If they cannot agree to a ceasefire during these very important peace talks, and would even kill 12 innocent people, then they probably don’t have the power to negotiate a meaningful agreement anyway. How many more decades are they willing to fight?
Er wordt door de VS al maandenlang onderhandeld met de Taliban. Eigenlijk was het wachten alleen nog op de ondertekening van de deal door Trump. Of de gesprekken op diplomatiek niveau nu ook zijn opgeschort is onduidelijk.
De tweets van Trump komen, zoals wel vaker, als een verrassing. Het is opvallend dat de president kort voor de herdenking van de aanslagen van 11 september 2001 leden van de Taliban zou ontvangen op Amerikaans grondgebied. De radicaal-islamitische groepering bood onderdak aan al-Qaida-leider Osama bin Laden, die verantwoordelijk was voor die aanslagen.
De VS viel Afghanistan binnen in oktober 2001; sindsdien zijn meer dan 2400 Amerikaanse militairen daar om het leven gekomen. De Amerikanen zijn dus al bijna achttien jaar betrokken bij de strijd in het land en daarmee is het voor hen de langste oorlog ooit.
Het was vorig jaar bovendien de dodelijkste oorlog in de wereld: er komen veel burgers om door Amerikaanse luchtaanvallen, het Afghaanse leger en voortdurende aanslagen door de Taliban.
Wie zijn de Taliban en wat willen ze? Dat zie je in deze video:
Trump heeft er met het oog op de Amerikaanse verkiezingen volgend jaar belang bij om een resultaat te boeken in het slepende conflict. Er zijn nog tussen de 13.000 en 14.000 militairen in Afghanistan en die wil hij eigenlijk terugtrekken.
Het akkoord waarover in Camp David gesproken had moeten worden is alleen nog op hoofdlijnen bekend: de VS en de Taliban spreken af dat ze elkaar niet meer aanvallen, de Taliban moeten het geweld in Afghanistan beperken en ze moeten zorgen dat er geen terroristische aanslagen op doelen in westerse landen worden beraamd.
Verder zullen de Amerikaanse en de NAVO-troepen zich gefaseerd terugtrekken, al blijven er in elk geval tot 2021 nog zo’n 25.000 militairen achter als een soort politiemacht. Onder hen zouden 8600 Amerikanen zijn.
Omdat de VS alleen met de Taliban heeft onderhandeld, heerst er in brede kring twijfel over de levensvatbaarheid van de overeenkomst. Deze maand zijn er in Afghanistan presidentsverkiezingen, maar de Taliban hebben het in een groot deel van het land voor het zeggen en verwacht wordt dat ze in de aanloop naar de verkiezingen opnieuw veel aanslagen zullen plegen.
Telegraaf 08.09.2019 De Amerikaanse president Donald Trump heeft een gepland geheim vredesoverleg met de Taliban van zondag afgezegd. Dat maakte hij bekend op Twitter. Volgens Trump is de aanleiding de zelfmoordaanslag van donderdag in de Afghaanse hoofdstad Kabul die werd opgeëist door de Taliban.
„De Talibanleiders zouden zondag naar Camp David komen voor vredesoverleg. Helaas hebben ze toegegeven dat ze in Kabul een aanslag hebben gepleegd waarbij een van onze soldaten en elf andere mensen om het leven zijn gekomen. Ik heb de bijeenkomst onmiddellijk afgelast en de vredesonderhandelingen afgeblazen”, aldus Trump op Twitter.
Onder de doden waren een Amerikaanse en Roemeense militair en zeker tien burgers. Er vielen meer dan 40 gewonden. Het voertuig waar de twee militairen in zaten was het doelwit van de aanslag. Die was vlak bij het kantoor van de NAVO en de Amerikaanse ambassade.
AD 08.09.2019 De Amerikaanse president Donald Trump heeft laten weten dat hij een geheime ontmoeting met leiders van de Taliban en de Afghaanse president heeft afgezegd. Ook zegt hij dat hij de vredesbesprekingen met de Taliban heeft beëindigd. Hij schreef dat zaterdag op Twitter, met als reden dat de Taliban achter de bomaanslag in Kaboel zitten die donderdag het leven kostte aan 12 mensen waaronder een Amerikaanse soldaat.
Volgens Trump zouden er zondag in het geheim besprekingen worden gevoerd in Camp David, het presidentiële buitenverblijf. ,,Ik heb de ontmoeting meteen afgezegd en de vredesbesprekingen stopgezet’’, aldus Trump. ,,Wie wil er zoveel mensen om het leven brengen, om kennelijk de onderhandelingspositie te versterken?’’
Trump voegde er ook nog aan toe dat als de Taliban niet in staat zijn een staakt-het-vuren te handhaven, ‘ze dan waarschijnlijk niet de macht hebben om een serieus akkoord te sluiten’.
Onder de doden als gevolg van de aanslag waren een Amerikaanse en Roemeense militair en zeker tien burgers. Er vielen meer dan 40 gewonden. Het voertuig waar de twee militairen in zaten was het doelwit van de aanslag. Die was vlak bij het kantoor van de NAVO en de Amerikaanse ambassade.
Hoewel de pogingen van de Verenigde Staten om vrede te bewerkstelligen zijn stukgelopen, blijft de Afghaanse president Ashraf Ghani bereid om te praten met de Taliban, op voorwaarde dat de Taliban stopt met de terroristische aanslagen. ,,Echte vrede is alleen mogelijk als de Taliban instemt met een staakt-het-vuren.
Het grote obstakel is dat zij aanslagen blijven plegen”, aldus de verklaring van Ghani. Hij bedankte Trump en de VS voor de pogingen om vrede te stichten in Afghanistan. ,,We waarderen de pogingen van de VS en andere bondgenoten.”
Unbeknownst to almost everyone, the major Taliban leaders and, separately, the President of Afghanistan, were going to secretly meet with me at Camp David on Sunday. They were coming to the United States tonight. Unfortunately, in order to build false leverage, they admitted to.. 12:51 AM – Sep 8, 2019
….an attack in Kabul that killed one of our great great soldiers, and 11 other people. I immediately cancelled the meeting and called off peace negotiations. What kind of people would kill so many in order to seemingly strengthen their bargaining position? They didn’t, they….
….only made it worse! If they cannot agree to a ceasefire during these very important peace talks, and would even kill 12 innocent people, then they probably don’t have the power to negotiate a meaningful agreement anyway. How many more decades are they willing to fight? 12:51 AM – Sep 8, 2019
MSN 08.09.2019 De Amerikaanse president Trump heeft besprekingen met de Afghaanse regering en de Taliban gestaakt. Zaterdag stuurde hij een reeks tweets waarin hij schrijft dat president Ashraf Ghani van Afghanistan en ,,belangrijke leiders” van de Taliban zondag naar Camp David zouden reizen om met hem te onderhandelen.
Hij heeft de ontmoeting te elfder ure afgelast, schrijft Trump, nadat de Taliban een aanslag had opgeëist waarbij twaalf mensen omkwamen, onder wie een Amerikaanse militair. ,,Als zij zich niet kunnen houden aan een wapenstilstand tijdens belangrijke vredesbesprekingen, en zelfs twaalf onschuldige mensen doden, dan hebben ze waarschijnlijk niet eens de macht om over een betekenisvol verdrag te onderhandelen”, aldus Trump.
Vorige week had de Amerikaanse gezant Zalmay Khalilzad nog verklaard dat een overeenkomst ,,in principe” was bereikt en dat alleen de zegen van president Trump nog nodig was. De zelfmoordaanslag in hoofdstad Kabul was afgelopen donderdag. Een dag later trok Khalilzad opnieuw naar Doha in Qatar waar de besprekingen tussen de VS en de Taliban maandenlang zijn gevoerd.
De regering-Trump en de Taliban streven hetzelfde doel na: vertrek van de Amerikaanse troepen uit Afghanistan, bijna achttien jaar na de invasie die de Amerikanen op touw zetten na de aanslagen van 11 september 2001.
Er bevinden zich nu nog zo’n 14.000 Amerikaanse militairen in Afghanistan. Hun terugtrekking was een van de verkiezingsbeloften van Donald Trump. Maar de Amerikaanse president wil zich niet onder druk laten zetten door geweld: ,,Wat voor mensen doden zovelen om hun onderhandelingspositie te versterken”, schreef Trump op Twitter.
In het voorliggende akkoord zouden er nog 8.600 militairen achterblijven, volgens Amerikaanse hoge militairen het aantal dat nodig is om te voorkomen dat de Taliban aanslagen tegen het Westen pleegt.
De Taliban zijn steeds doorgegaan met aanvallen en aanslagen tijdens de besprekingen, ondanks herhaalde oproepen van de Amerikanen om het geweld te stoppen. Zestien Amerikaanse militairen zijn dit jaar omgekomen in Afghanistan, en honderden andere slachtoffers. De Taliban en de VS onderhandelen tot nog toe buiten de Afghaanse regering van president Ghani om. De Taliban weigeren het gezag van de regering te erkennen.
NOS 05.09.2019 Bij een zelfmoordaanslag in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn twee NAVO-militairen en zeker tien burgers om het leven gekomen. Ruim 40 mensen raakten gewond. De NAVO-militairen zijn een Roemeen en een Amerikaan.
Een zelfmoordterrorist blies zichzelf op bij een controlepost in de buurt van het hoofdkwartier van de NAVO in Kabul. Het voertuig waar de twee militairen in zaten, was het doelwit van de aanslagpleger. De explosie was zo hevig dat ook andere auto’s en winkels in de buurt werden getroffen.
Volgens ooggetuigen waren er op dat moment veel mensen op de been. De aanslag is opgeëist door de Taliban.
Tweede aanslag
Ook elders in het land sloeg de Taliban vandaag toe. In de oostelijke provincie Logar ontplofte een autobom. Volgens de autoriteiten zijn daarbij vier burgers omgekomen.
De aanslagen vallen samen met vredesonderhandelingen tussen de Verenigde Staten en de Taliban. Juist deze week hebben beide partijen een concept-overeenkomst gesloten. Daarin staat onder meer dat de Amerikanen binnen 135 dagen na de definitieve ondertekening vertrekken uit vijf bases in Afghanistan. De Afghaanse regering onderhandelt niet mee, omdat de Taliban het landsbestuur niet erkent.
NOS 04.09.2019 Na maandenlange vredesonderhandelingen over Afghanistan rest Donald Trump nog één taak: zijn handtekening onder het akkoord met de Taliban zetten. De grote vraag is wat deze deal Afghanistan oplevert, want dit akkoord wordt alleen afgesloten tussen de VS en de Taliban.
Alle details van de overeenkomst zijn nog niet naar buiten gebracht, maar duidelijk is al dat de twee partijen in ieder geval drie zaken afspreken: ze zullen elkaar niet meer aanvallen, de Taliban moeten ervoor zorgen dat het geweld in het land wordt beperkt en dat er vanuit het land geen terroristische aanslagen op het Westen meer worden gepland.
De Taliban willen op hun beurt dat alle Amerikaanse- en NAVO-troepen onmiddellijk vertrekken. De VS wil dit in een aantal fases doen en pas vertrekken als de Taliban zich aan de afspraken houden. Als blijk van goede wil zullen 5000 Amerikaanse militairen het land binnen 135 dagen na ondertekening van de deal verlaten.
Zo’n 8600 troepen blijven achter als soort politiemacht. Ook de 17.000 militairen van NAVO-landen – onder wie 160 Nederlanders – blijven in elk geval tot 2021 in het land.
Voedingsbodem voor terreurnetwerken
“Of deze afspraken tot vrede zullen leiden, daar is veel twijfel over. Ook bij veel hooggeplaatste Amerikanen”, zei correspondent Aletta André vanochtend in het NOS Radio 1 Journaal. Dinsdag schreef een aantal oud-ambassadeurs in een open brief dat ze bang zijn dat wanneer de VS te snel vertrekt, er mogelijk een burgeroorlog in het land ontstaat. Die chaos zou een voedingsbodem bieden voor internationale terroristische netwerken als al-Qaida en IS.
Hebben we het over Afghanistan, dan gaat het al snel over de Taliban. Maar wie zijn dat eigenlijk en wat willen ze?
De Afghaanse regering liet vandaag weten dat ze deze zorgen deelt. Ministers zitten bij de onderhandelingen niet aan tafel, omdat de Taliban hen niet erkennen. Taliban zien de regering van het land als verlengstuk van de Amerikanen, en weigert daarom elk gesprek. Intussen winnen de Taliban door de gesprekken met de VS juist aan legitimiteit.
Dodelijkste oorlog
De Afghanen hebben het zwaar door het langslepende conflict. In Afghanistan is er al veertig jaar oorlog. In 2018 was het conflict zelfs de dodelijkste oorlog in de wereld. Er vallen veel burgerslachtoffers door het Afghaanse leger en luchtaanvallen van de Amerikanen, en de Taliban blijven constant aanslagen plegen. “Wanneer ze gesprekken ingaan, willen ze dat vanuit een sterke positie doen, dus met getoonde spierkracht en een groter gebied in handen”, zegt André.
Deze manier van druk uitoefenen lijkt te werken. Voor de VS is het inmiddels de langste oorlog ooit. Na 18 jaar is gebleken dat deze hoogstwaarschijnlijk niet valt te winnen. Daarom is nu besloten om onder het mom van ‘vredesbesprekingen’ een deal te sluiten met de tegenpartij.
André: “Maar het gaat de Amerikanen erom dat ze weg kunnen. Hoe het land nu achtergelaten wordt, en of er vrede is, lijkt op de tweede plaats te staan.” Trump heeft haast om het land te verlaten, want in 2020 staan er verkiezingen gepland. Voor die tijd wil hij iets bereikt hebben.
Deze maand staan in Afghanistan ook presidentsverkiezingen op het programma. Niets wijst erop dat de Taliban deze geweldloos zullen laten verlopen, en dat de gekozen president het straks voor het zeggen heeft. “Want de Taliban worden steeds machtiger. Ze hebben het nu al in een groot deel van het land voor het zeggen.”
NOS 03.09.2019 De Verenigde Staten trekken in de komende vier maanden 5000 militairen terug uit Afghanistan en sluiten vijf legerbasissen. Dat staat in het vredesakkoord van de Amerikanen met de Taliban, zegt Zalmay Khalilzad, de onderhandelaar van de VS.
Terwijl Khalilzad de eerste details uit het akkoord met de fundamentalistisch-islamitische terreurbeweging op televisie bekendmaakte, klonk de explosie van een autobom in de Afghaanse hoofdstad Kabul. De verantwoordelijkheid voor de aanslag, waarbij zestien mensen omkwamen en tientallen gewond raakten, is opgeëist door de Taliban.
“In principe zijn we er”, zei Khalilzad over het akkoord. “Het document is klaar.” President Trump moet het akkoord nog wel goedkeuren.
De deal die de VS met de Taliban sloot heeft maanden van onderhandelingen gekost. Op dit moment bevinden zich nog 14.000 Amerikanen en 17.000 militairen van andere NAVO-landen in Afghanistan.
NU 01.09.2019 De Taliban in Afghanistan hebben na een aanval op Kunduz een tweede stad aangevallen. Zondagochtend vroeg namen de islamitische strijders een deel van de stad Pul-e-Chomriin.
Deze hoofdstad van de provincie Baghlan ligt op ongeveer 100 kilometer ten zuiden van Kunduz, dat vrijdag werd aangevallen. Lokale autoriteiten vrezen een “ramp” als de Afghaanse regering niet in actie komt. Niet ver van Pul-e-Chomri ligt een militaire basis van het regeringsleger.
De aanvallen vinden plaats terwijl de Taliban en de Verenigde Staten in Qatar onderhandelen over de beëindiging van de oorlog in Afghanistan.
Ondanks de aanvallen meldde een Amerikaanse functionaris dat onderhandelaars van de VS en de Taliban dicht bij een overeenkomst zijn.
Zalmay Khalilzad, een Amerikaanse diplomaat met een Afghaanse achtergrond, verklaarde dat hij zondag naar Kaboel zou reizen voor overleg. “We staan op de drempel van een overeenkomst die het geweld zal verminderen”, zei hij zondag.
NOS 01.09.2019 De Taliban hebben voor de tweede keer in twee dagen tijd een aanval uitgevoerd op een Afghaanse stad. Terwijl de vredesbesprekingen met de Verenigde Staten in de afrondende fase zitten, wordt er gevochten in Puli Khumri, de hoofdstad van de provincie Baghlan.
Volgens de Afghaanse politie zijn er net buiten Puli Khumri geweerschoten te horen. Die stad ligt zo’n honderd kilometer ten zuiden van Kunduz. Daar werd gisteren een groot offensief gestart, waarbij zestien mensen om het leven kwamen.
Wie zijn de Taliban? We leggen het uit in deze video:
In Qatar is het vredesoverleg gaande tussen de VS en de Taliban. Volgens persbureau AP versterken de aanvallen de onderhandelingspositie van de Taliban. De gezant van de VS zegt dat een akkoord dichtbij is. Hij brengt vandaag een bezoek aan de hoofdstad Kabul om de details van de deal te bespreken met de Afghaanse regering.
Een woordvoerder van de Taliban zei eerder ook al dat een akkoord in zicht is. Dat zou betekenen dat er een einde komt aan de oorlog die al sinds 2001 aan de gang is in Afghanistan.
AD 31.08.2019 De Taliban proberen uit alle macht de noord-Afghaanse stad Kunduz in te nemen. Tegelijkertijd is een vredesovereenkomst nog nooit zo dichtbij geweest. Reden voor vreugde? Niet echt, want Islamitische Staat is er ook nog.
Ze hebben het al een paar keer geprobeerd, maar het is nog nooit gelukt. Er wordt dit weekend hevig gevochten in de straten van Kunduz, een grote en strategisch belangrijke stad in het noorden van Afghanistan. Naar verluidt zijn honderden Talibanstrijders Kunduz van verschillende kanten binnengevallen, terwijl ze vanaf de grond en vanuit de lucht worden bestookt door het Afghaanse leger (met enige hulp van de Amerikanen).
Lekker hapje
Waarom Kunduz? En waarom nu? De stad is voor ons een beetje bekend, omdat de Koninklijke Marechaussee er van april 2011 tot juli 2013 Afghaanse agenten heeft opgeleid. Het is ietsje groter dan Tilburg en ligt op het kruispunt van de wegen naar Mazar-i-Sharif in het westen, de hoofdstad Kaboel in het zuiden en buurland Tadzjikistan in het noorden.
Een lekker hapje dus voor de Taliban, die alles op alles zetten om zo veel mogelijk gebied in te nemen voordat het aanstaande vredesakkoord wordt ondertekend. Want ook al klinkt het raar, terwijl er op verschillende plekken in het land gevochten werd en wordt, is Qatar al een hele tijd het decor van vredesonderhandelingen tussen de Taliban en de Amerikanen (er wordt niet rechtstreeks onderhandeld met de Afghaanse regering, want die wordt door de Taliban als niet-legitiem beschouwd).
Osama bin Laden
Zowel de gevechten als de gesprekken hebben resultaat opgeleverd. De Taliban zijn al sinds 1994 een belangrijke machtsfactor in het land. Destijds veroverden ze in een ongekend bliksemoffensief een groot deel van Afghanistan en voerden ze meteen de sharia in, de strenge islamitische wetgeving.
Ze kwamen pas in de problemen toen Osama bin Laden van onder hun vleugels de aanslagen van 11 september 2001 beraamde. De Amerikanen lanceerden een grootscheepse aanval, die resulteerde in een oorlog die nu nog steeds voortduurt.
Het is de langste strijd die de VS ooit voerde. Ondanks het grote materiële en personele overwicht is het ze nooit gelukt de Taliban te verslaan. Sterker nog: de islamitische fundamentalisten hebben sinds 2001 niet meer zo veel gebied in handen gehad.
Volgens cijfers van de Speciale Inspecteur-Generaal voor de Afghaanse Wederopbouw staan 59 van de ruim 400 districten onder controle van de Taliban. De regering in Kaboel heeft het voor het zeggen in 229 districten. De rest wordt betwist. Met de verovering van Kunduz zouden de Taliban op de valreep nog een belangrijke slag slaan, en dat is precies waar ze op uit zijn.
Handtekening
De verwachting is dat er in de komende weken handtekeningen worden gezet, dus elke gebiedsuitbreiding tot die tijd is meegenomen. Er is jarenlang over onderhandeld. De partijen spreken over vier belangrijke onderwerpen: een permanente wapenstilstand, het vertrek van alle buitenlandse troepen uit Afghanistan, de wens om met elkaar in gesprek te blijven én een belofte van de Taliban om geen onderdak meer te bieden aan groepen die Amerika willen aanvallen (zoals Al-Qaeda destijds). Ze zijn er naar verluidt al uit, het gaat alleen nog over het tijdspad.
Islamitische Staat
Er is echter één maar. De grote angst is dat Islamitische Staat (IS) gebruik gaat maken van het vredesakkoord. IS is volgens de Amerikaanse president Trump verslagen in Irak, maar in Afghanistan timmeren ze nog wel degelijk aan de weg. Op dit moment beheersen ze een twintigtal districten langs de grens met Pakistan (waarmee de geruchten gevoed worden dat dat land fundamentalisten stiekem steunt om invloed te kunnen blijven houden in Afghanistan).
Er wordt serieus rekening mee gehouden dat teleurgestelde Talibanstrijders die helemaal geen vrede willen zich gaan aansluiten bij IS. De Taliban zijn namelijk niet een homogene groep, maar bestaan uit veel verschillende facties. Een handtekening zegt ze niks. Als dan ook nog eens alle buitenlandse troepen gaan vertrekken (ruim 30.000) ontstaat er een heel nieuwe situatie, die niet veel goeds belooft.
Voor de geplaagde bevolking zou dat betekenen dat de ellende blijft voortduren. Sinds 1980, toen de Russen binnenvielen, is Afghanistan voortdurend het toneel geweest van oorlogen, burgeroorlogen en religieus geweld. Dat is dus al bijna 40 jaar.
NOS 31.08.2019 Ondanks lopende gesprekken over vrede in Afghanistan, zijn de Taliban een groot offensief gestart rond de stad Kunduz.
Strijders hebben al verschillende plekken in de noordelijke stad ingenomen, vooral in burgergebied. Zo zouden ze onder meer een elektriciteitscentrale, politiebureau’s en een ziekenhuis in handen hebben gekregen. Een woordvoerder van het ministerie van Defensie meldt aan persbureau AP dat de militanten patiënten hebben gegijzeld.
Schieten
Veiligheidstroepen en Talibanstrijders schieten over en weer naar elkaar. De woordvoerder van president Ghani zegt dat het moeilijk is om de Talibanstrijders aan te pakken, omdat zij zich verschuilen tussen burgers.
In beide kampen zijn slachtoffers gevallen, melden de lokale autoriteiten. Er komt weinig nieuws uit de stad, omdat de elektriciteit en het communicatieverkeer zijn afgesloten.
Vredesoverleg
De aanval komt terwijl er vredesoverleg gaande is tussen de Taliban en de Verenigde Staten. In de Qatarese hoofdstad Doha wordt overlegd over het beëindigen van de oorlog, die in 2001 uitbrak in Afghanistan.
Eerder deze week zei een woordvoerder van de Taliban nog dat de partijen dicht bij een akkoord zijn.
Kunduz is de hoofdstad van de gelijknamige provincie, waar Nederlandse militairen tussen 2011 en 2013 politiemensen trainden. De stad is al vaker aangevallen door Talibanstrijders. In 2015 wisten zij de stad in handen te krijgen, maar na enige tijd werden zij weer verdreven.
AD 31.08.2019 De Taliban hebben een ‘grootschalige’ aanval gelanceerd op Kunduz, een van de grootste steden van Afghanistan. Daarbij veroverden ze het ziekenhuis en namen ze een nog onbekend aantal patiënten in gijzeling. Volgens de Afghaanse regering vinden er hevige vuurgevechten plaats maar hebben de radicaalislamitische militanten geen cruciale posten kunnen overnemen.
De aanval begon afgelopen nacht vanuit verschillende plekken in Kunduz. De Taliban veroverden het ziekenhuis en gijzelen een nog onbekend aantal patiënten, verklaarde een woordvoerder van het ministerie van Defensie tegenover persbureau Associated Press.
,,We kunnen het ziekenhuis heel gemakkelijk aanvallen maar willen geen burgerslachtoffers’’, zei Rohullah Ahmadi. Het is niet bekend hoeveel patiënten als menselijk schild worden gebruikt om een luchtaanval op het ziekenhuis te voorkomen.
Volgens de Defensie-zegsman kwamen bij een luchtaanval elders in de stad 26 Talibanstrijders om het leven. Hij zei niets over slachtoffers onder burgers of regeringstroepen. Volgens een woordvoerder van de provinciale regering vielen er bij gevechten tussen de Taliban en Afghaanse strijdkrachten aan beide kanten slachtoffers.
Presidentiële woordvoerder Sediq Seddiqi zegt dat Afghaanse veiligheidstroepen de aanval hebben afgeslagen op strategische punten in de stad. Daaronder een kruispunt dat toegang biedt tot een groot deel van Noord-Afghanistan en de hoofdstad Kabul, zo’n 335 kilometer verderop.
Vierde keer
Het is de vierde keer in twee jaar tijd dat Talibanstrijders delen van het strategisch gelegen Kunduz proberen in te nemen. De straten zijn verlaten, de inwoners schuilen in hun huizen. Elektriciteit en telefoonlijnen zijn uitgevallen.
De aanval is opmerkelijk omdat ze komt op het moment dat de Taliban in Quatar met de Verenigde Staten onderhandelen over het beëindigen van de langstdurende oorlog uit de Amerikaanse geschiedenis. President Trump liet eerder weten dat een klein aantal Amerikaanse militairen in het land zal achterblijven. Nu zijn er nog zo’n 20.000 Amerikaanse troepen.
De Taliban, die hebben geëist dat alle buitenlandse troepen het land verlaten, beheersen ongeveer de helft van Afghanistan en zijn op hun sterkst sinds de nederlaag na de Amerikaanse invasie in 2001.
Telegraaf 31.08.2019 Strijders van de radicaalislamitische Taliban zijn sinds vrijdagavond bezig met een aanval op de Noord-Afghaanse stad Kunduz. Ze zouden slag leveren met Afghaanse strijdkrachten en er zou sprake zijn van tientallen doden aan de kant van de Taliban. Maar dat wordt door een woordvoerder tegengesproken.
Het is de vierde keer in twee jaar tijd dat Talibanstrijders delen van het strategisch gelegen Kunduz proberen in te nemen. De straten zijn verlaten, de inwoners schuilen in hun huizen. Elektriciteit en telefoonlijnen zijn uitgevallen.
De aanval vindt plaats tegen de achtergrond van onderhandelingen die de Taliban in Qatar voeren met de Verenigde Staten, over de beëindiging van de oorlog in Afghanistan. President Trump liet eerder weten dat een klein aantal Amerikaanse militairen in het land zal achterblijven. Nu zijn er nog zo’n 20.000 Amerikaanse troepen.
Zaterdag blies een terrorist zich in het centrum van de stad op waardoor zeker tien doden vielen. De Taliban eisten later de verantwoordelijkheid op voor de aanslag. Het incident was op een plek waar veel veiligheidsmensen zich hadden verzameld.
NOS 28.08.2019 De Taliban en de Verenigde Staten zijn dicht bij een akkoord om de sinds 2001 in Afghanistan woedende oorlog te beëindigen. Dat heeft een woordvoerder van de Taliban gezegd.
De woordvoerder zei “te hopen goed nieuws te hebben voor onze moslim-natie die onafhankelijkheid nastreeft.”.
Volgens persbureau Reuters staat in het conceptakkoord onder meer dat de Amerikaanse troepen zich in een periode van 14 tot 24 maanden uit Afghanistan zullen terugtrekken, in ruil voor de belofte dat de Taliban het land geen toevluchtsoord laten worden voor internationale terroristen.
Wie zijn de Taliban? We leggen het uit in deze video:
De nieuwe stap is gezet tijdens de negende ronde van de vredesbesprekingen, die sinds vorig jaar worden gehouden in Doha, de hoofdstad van Qatar.
Volgens verschillende bronnen van Reuters heeft de Amerikaanse gezant Zalmay Khalilzad, die de vredesbesprekingen leidt, een afspraak gepland om de Afghaanse president Ghani over de overeenkomst bij te praten.
Pas als die informatie daar bekend is, wordt de verdere inhoud van de overeenkomst bekendgemaakt. De Verenigde Staten hebben nog niet gereageerd op de bekendmaking door de Taliban.
NOS 19.08.2019 Met een van de dodelijkste aanslagen in Afghanistan van de afgelopen jaren, lieten de terroristen van Islamitische Staat afgelopen weekend zien dat er rekening met ze moet worden gehouden. IS is een relatief kleine speler in het schaakspel om de macht in het land, maar kan het broze vredesproces ernstig verstoren, vertelt een voormalige adviseur van de Afghaanse president Ghani aan de NOS.
“Terroristische netwerken kunnen in Afghanistan alleen effectief zijn als ze steun krijgen uit het buitenland”, zegt de oud-adviseur Orzala Nemat, die nu directeur is van een denktank voor maatschappelijk beleid in Kabul. “Dat geldt ook voor IS. Hun nieuwe Toyota-terreinwagens en hun wapens moeten ergens vandaan komen. En het geld moet ook ergens vandaan komen.”
De bomaanslag werd doelbewust gepleegd kort voor de viering, vandaag, van honderd jaar Afghaanse onafhankelijkheid, vertelt Nemat. “Na 18 jaar militaire aanwezigheid van de Amerikanen en hun bondgenoten, en honderd jaar nadat Afghanistan onder het juk van de Britten uitkwam, zijn we dichtbij een vreedzame oplossing van het conflict gekomen. De terroristen zijn daar niet blij mee. Ze wilden Afghanistan vernederen. Het was niet alleen een aanslag op een bruiloft van eenvoudige mensen, maar ook op het idee van Afghanistan zelf.”
Oud-adviseur en Afghanistandeskundige Orzala Ashraf Nemat Orzala Nemat
Vorige maand waarschuwden de Verenigde Naties dat IS een gevaar vormde, onder andere in Afghanistan, waar veel IS’ers oorspronkelijk vandaan komen. De organisatie zou nog 300 miljoen dollar in kas hebben en juist in Afghanistan buitenproportioneel veel energie steken in het plegen van aanslagen. Ze zijn niet gelieerd aan de Taliban. Sterker nog, de Taliban hebben de aanslag van zaterdag scherp veroordeeld.
IS zit sinds 2014 in Afghanistan, maar werd aanzienlijk actiever nadat het door hen uitgeroepen kalifaat in Syrië en Irak werd verslagen. Eerst ging het om een handjevol strijders in Afghanistan en Pakistan, maar nu zouden er duizenden IS’ers uit verschillende landen in Afghanistan aanwezig zijn. Amerikaanse inlichtingendiensten denken dat zij op den duur niet alleen een bedreiging voor Afghanistan vormen, maar ook voor de VS en Europa.
De Taliban en IS hebben wel iets met elkaar gemeen. Ze zijn allebei extreem conservatieve soennitische moslimgroeperingen. Toch zijn hun ideologieën en tactieken verschillend. De Taliban willen macht in Afghanistan en vallen vooral militaire doelen aan. IS heeft juist wereldwijde ambities en pleegt vaak aanslagen op burgerdoelen.
Het vredesproces
De afgelopen maanden kwam het vredesproces in Afghanistan in een stroomversnelling. Er zijn al acht ronden vredesbesprekingen gehouden tussen Taliban-leiders en de Amerikaanse afgezant Zalmay Khalilzad. Washington wil voor 1 september een overeenkomst bereiken. In maart stelden de twee partijen een concept-vredesakkoord op.
Dat klinkt veelbelovend, maar er zijn nog haken en ogen. De Amerikanen willen dat de Taliban rechtstreeks met de Afghaanse regering onderhandelt over het toekomstige bestuur van het land. De Taliban weigeren dat. In hun ogen is de Afghaanse president Ghani een marionet van de VS.
Een ding werkt sterk in het voordeel van de Taliban: de Amerikanen willen opschieten. De militaire aanwezigheid is duur, riskant en impopulair. President Trump beloofde in 2016 al dat hij alle Amerikaanse troepen zou terugtrekken. Die belofte zal hij zeker vóór de volgende presidentsverkiezingen in november 2020 willen doordrukken.
The Hill @thehill
President Trump: “A lot of bad things happen in Kabul, a lot of bad things are happening in Afghanistan. There’s some very positive things. But, look, we’re there for one reason. We don’t want that to be a laboratory, ok?”
Volgens de Afghaanse Orzala Nemat zien zowel de VS als de Taliban in dat de Amerikanen alleen op een ordelijke en weloverwogen manier moeten vertrekken. “Een gehaaste terugtrekking leidt alleen maar tot grote problemen.” Zoals een machtsvacuüm waar IS maar al te graag misbruik van maakt.
Zijn de Taliban te vertrouwen?
“De Taliban zijn erg bezig met propaganda”, zegt Nemat. “Hun benadering is heel dubbel. Ze praten met de Amerikanen, maar ondertussen plegen ze zelf ook aanslagen.” De afgelopen maanden voerden zee aanvallen uit op een controlepost van het leger, een hulporganisatie en het kantoor van een politicus, met tientallen doden als gevolg. “Dat ze doorgaan met zelfmoordaanslagen is natuurlijk niet goed te praten.”
Tegelijkertijd benadrukt de voormalige adviseur van de president dat er door alle partijen in de oorlog mensenrechtenschendingen worden gepleegd. “Wat wij vooral willen is dat er eind komt aan het bloedvergieten. De Taliban proberen ons te sussen. Ze garanderen ons dat ze anders zijn dan vroeger. Maar wij maken ons nog zorgen. Ze hebben in het verleden de mensenrechten en met name de vrouwenrechten met voeten getreden.”
Uiteindelijk is Nemat ondanks de aanslagen van de afgelopen dagen toch optimistisch. “Zelfs de Taliban realiseren zich dat ze niet het land kunnen beheersen als in het verleden. De stem van het volk zullen ze moeten respecteren.”
Wat de partijen in het vredesproces willen;
De terugtrekking van buitenlandse troepen. Er zitten 14.000 Amerikaanse troepen en nog duizenden uit andere NAVO-landen. De Amerikanen en Taliban zijn het nog niet eens over het tempo waarin dat moet.
Geen broedplaats voor terrorisme. De Taliban hebben al toegezegd Afghanistan niet te laten gebruiken door terroristische organisaties, maar de onderhandelaars zijn het nog niet met elkaar eens over de definitie van “terrorisme”.
Interne dialoog. Tot nu toe willen de Taliban niet met de regering in Kabul praten, maar voor Washington is dit een vereiste.
Alomvattend staakt-het-vuren. De Amerikanen willen dat dat gebeurt voordat er een vredesakkoord wordt ondertekend, maar de Taliban willen dat pas na ondertekening van een akkoord.
NOS 18.08.2019 Dit weekend is de zoveelste terroristische aanslag in korte tijd gepleegd in Afghanistan. Bij een drukbezochte bruiloft in hoofdstad Kabul vielen zeker 63 doden en 182 gewonden door een zelfmoordterrorist. De laatste maanden vallen er steeds meer slachtoffers in het land. Hoe komt dat?
Kort na de aanslag werd al in de richting van het IS gewezen als verantwoordelijke, omdat een sjiitische bruiloft het doelwit was. Vandaag heeft de soennitische terroristische organisatie de verantwoordelijkheid daadwerkelijk geclaimd.
“De Afghaanse tak van IS groeit gestaag en is steeds actiever”, zegt correspondent Aletta André. “Vooral regionaal, met name in het oosten van het land, neemt de invloed van de groep toe. Toch zijn ze in Afghanistan nog een stuk kleiner dan bijvoorbeeld de Taliban.” Die groep wordt met name verantwoordelijk gehouden voor de toename van het aantal aanslagen in het land.
‘Nu extra actief’
“Daarvoor zijn met name twee oorzaken aan te wijzen”, zegt correspondent Aletta André. “De Taliban zijn bezig met vredesbesprekingen met de Verenigde Staten en in september zijn er verkiezingen. Ze zijn daarom nu extra actief om ervoor te zorgen dat ze een betere positie aan de onderhandelingstafel met de Amerikanen hebben.”
Zo viel de militaire islamitische beweging de afgelopen maanden een hulporganisatie aan en werden bij een controlepost van het leger zeker 20 militairen gedood. Bij een aanslag op een bus vielen ruim dertig doden en bij een aanslag op het kantoor van een politicus vielen zeker twintig slachtoffers.
Met de aanslagen toont de organisatie aan invloed te hebben op het land. De Taliban hebben nu grofweg de helft van het land in handen, en zeggen pas over een staakt het vuren te willen praten zodra de Amerikanen het land verlaten.
Langste oorlog ooit
President Trump heeft bij zijn aantreden in 2016 al gezegd dat het vertrek van de Amerikanen uit Afghanistan voor hem een prioriteit is. De VS heeft hier nog altijd 14.000 militairen gestationeerd. De strijd tegen de Taliban begon kort na de aanslagen van al-Qaida in de VS op 11 september 2001. Inmiddels is het de langste oorlog ooit voor de Amerikanen.
Om daar een einde aan te maken, zitten de twee partijen nu al maanden aan tafel in Qatar, waar de besprekingen plaatsvinden. “Naarmate deze vredesonderhandelingen intensiever worden, neemt ook het geweld toe”, zei een hoge VN-vertegenwoordiger begin deze maand. Daarnaast zorgen de naderende verkiezingen voor extra onrust.
“Een aantal van de aanslagen in de afgelopen tijd was op politieke doelen”, zegt André. “De Taliban zien de Afghaanse overheid als marionet van de Amerikanen. Daarom vinden ze verkiezingen in het land op dit moment niet legitiem. Ze kiezen nu politieke doelwitten en tijdens de verkiezingen mogelijk stembureaus uit om aanslagen te plegen. Zo worden kiezers ontmoedigt straks te gaan stemmen.”
Ooggetuigen vertellen over de aanslag op de bruiloft:
‘Alle jongeren, kinderen en alle mensen die bij het podium stonden, zijn gedood’
Juli was volgens de Verenigde Naties de gewelddadigste maand in het land sinds mei 2017. Volgens de VN doodden of verwondden Afghaanse troepen en buitenlandse strijdkrachten, als de VS, in de eerste helft van dit jaar meer burgers dan militante groeperingen. In totaal waren het er 4000.
Veel mensen en groeperingen binnen Afghanistan maken zich nu zorgen over hoe het land achtergelaten wordt als de Amerikanen vertrekken, zegt André. “De Taliban staat nu heel sterk, en heeft nog steeds als doel van het land een islamitische staat te maken. Vrouwen vrezen daardoor bijvoorbeeld voor hun rechten.”
“De Amerikanen hebben dat bij het onderhandelen nu niet als prioriteit. Die willen het land in vrede achterlaten, en ze willen van de Taliban de garantie dat er vanuit het land geen aanslagen meer gepland worden op westerse doelwitten”, zegt André. “Over hoe het land straks bestuurt wordt heeft de VS het nu niet.”
MSN 18.08.2019 Terreurbeweging Islamitische Staat (IS) claimt de aanslag van zaterdag tijdens een bruiloft in Kabul. In de Afghaanse hoofdstad kwamen 63 mensen om. Zeker 182 aanwezigen raakten gewond. Volgens de Afghaanse regering gaat het om veel vrouwen en kinderen.
De aanval kwam op het moment dat Taliban en de Verenigde Staten proberen tot een overeenkomst te komen over de terugtrekking van de troepen van de VS. In ruil daarvoor zijn de Taliban verplicht de veiligheid in het land te bewaren. Beide partijen overleggen nu met hun leiders over de volgende stappen. De Amerikaanse onderhandelaar Zalmay Khalilzad zei dat de gesprekken “productief” waren, maar een officieel akkoord is er nog niet.
Het is de zeventiende grote aanslag in Kabul sinds januari. In totaal zouden er bij de eerste zestien 113 doden zijn gevallen en meer dan 700 gewonden.
NU 18.08.2019 Door een zelfmoordaanslag met een explosief in een trouwzaal in de Afghaanse hoofdstad Kaboel zijn zaterdagavond zeker 63 doden en 182 gewonden gevallen. Dat meldt de Afghaanse regering die ook bevestigt dat het om een terroristische aanslag gaat en dat veel vrouwen en kinderen onder de slachtoffers zijn.
Islamitische Staat (IS), heeft de aanval opgeëist die plaatsvond in het westen van Kaboel, in trouwcentrum Dubai City. De Taliban veroordeelde de aanslag.
Ahmad Omid is een van de overlevenden. Volgens hem waren ongeveer twaalfhonderd gasten uitgenodigd voor de bruiloft. “Ik was met de bruidegom in een andere ruimte toen we de explosie hoorden. Overal in de hal lagen mensen verspreid. Te midden van het bloedbad stonden met bloed beklede stoelen en een stapel verlaten schoenen.”
Taliban en VS in gesprek over terugtrekking troepen uit Afghanistan
De aanval kwam op het moment dat terreurorganisatie Taliban en de Verenigde Staten proberen tot een overeenkomst te komen over de terugtrekking van de troepen van de VS.
In ruil daarvoor is de Taliban verplicht de veiligheid in het land te bewaren en vredesbesprekingen met de door de VS gesteunde regering van Afghanistan te bespreken.
Te midden van het bloedbad stond stapel verlaten schoenen. (Foto: Reuters)
Zeventiende grote aanslag in Kaboel sinds januari
De aanslag op de trouwzaal was de zeventiende grote aanslag in Kaboel sinds januari. Bij de vorige zestien werden volgens de autoriteiten minstens 113 mensen gedood en meer dan 700 gewond.
Op bruiloften in Kaboel vieren mannen en vrouwen het feest doorgaans in aparte ruimtes. Vaak worden er honderden gasten uitgenodigd.
MSN 18.08.2019 Het dodental van de zelfmoordaanslag op een bruiloftsfeest in de Afghaanse hoofdstad Kabul is verder opgelopen. Er zijn zeker 63 doden en 182 gewonden, meldt de Afghaanse regering.
Onder de slachtoffers zijn ook veel vrouwen en kinderen. Volgens de autoriteiten gaat het om een terreuraanslag. Nog niemand heeft de aanslag opgeëist.
Bij de explosie – inmiddels opgeëist door een lokale tak van Islamitische Staat – in een trouwzaal in de Afghaanse hoofdstad zijn minstens 63 doden en 182 gewonden gevallen. De bruid en bruidegom overleefden de aanslag, maar zijn in shock. Bruidegom Mirwais haalt tegenover lokale media terug hoe hij enkele uren voor de explosie nog vrolijke gasten welkom heette op het feest. Slechts enkele uren later zag hij de vele lichamen worden weggedragen.
Een woordvoerder zegt dat er een aantal explosies waren op de bruiloft waar zo’n 1200 gasten waren. Zo ging er een bom af bij het podium waar muzikanten stonden te spelen. “Alle mensen daar, ook veel jongeren en kinderen, zijn omgekomen.”
“Ik was met de bruidegom in een andere kamer toen we de explosie hoorden”, zegt een ooggetuige. “Daarna konden we niemand meer vinden. Iedereen lag verspreid door de hal.”
De taliban ontkent betrokkenheid bij de aanslag. Vermoedelijk is een Afghaanse tak van IS verantwoordelijk.
De aanslag komt op het moment dat de taliban en de Verenigde Staten praten over de terugtrekking van de troepen van de VS. In ruil daarvoor is de taliban verplicht de veiligheid in het land te bewaren en vredesbesprekingen met de door de VS gesteunde regering van Afghanistan te bespreken.
De aanslag op de trouwzaal was de zeventiende grote aanslag in de hoofdstad Kabul sinds januari. Bij de vorige zestien vonden volgens de autoriteiten zeker 113 mensen de dood en raakten meer dan 700 mensen gewond.
NOS 17.08.2019 In de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn zeker 63 doden en 182 gewonden gevallen door een terroristische aanslag op een drukbezochte bruiloft. Dat meldt het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken. Er waren honderden mensen in de ruimte toen een zelfmoordterrorist zichzelf opblies.
De terroristische organisatie IS heeft de verantwoordelijkheid geclaimd. De Taliban, die op dit moment vredesgesprekken voeren met de Verenigde Staten, zeggen er niets mee te maken te hebben.
Een ooggetuige zegt tegen persbureau AP dat er zo’n 1200 gasten op het huwelijksfeest waren. “Ik was met de bruidegom in een andere kamer toen we de explosie hoorden. Daarna konden we niemand meer vinden. Iedereen lag verspreid door de hal.”
Volgens een ooggetuige was er een explosie bij een podium waar veel kinderen speelden. Vermoedelijk zijn er veel kinderen onder de doden.
‘Alle jongeren, kinderen en alle mensen die bij het podium stonden, zijn gedood’
De explosie was in het westen van de stad, in een deel van Kabul waar veel leden van de overwegend sjiitische Hazara-minderheid wonen.
In Kabul worden regelmatig aanslagen gepleegd door de Taliban en de Afghaanse tak van IS. Anderhalve week geleden ging er nog een autobom af in dezelfde wijk, in de straat waar gisteravond ook de bruiloft was. Daarbij vielen toen 14 doden en 145 gewonden. Onder de slachtoffers waren veel vrouwen en kinderen.
AD 07.08.2019 Afghanistan wordt de laatste weken geteisterd door extreem veel geweld. Alleen al in juli werden 1500 burgers gedood of raakten gewond.
Een zware explosie in de Afghaanse hoofdstad Kaboel heeft gisteren aan zeker veertien mensen het leven gekost. Nog eens 150 personen raakten gewond toen een zelfmoordterrorist een autobom liet ontploffen bij een controlepost bij een politiebureau in Kaboel. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken zouden onder de slachtoffers veel burgers zijn.
Na de ontploffing was een grote grijze rookwolk te zien boven de stad. Ook sneuvelden ramen in de omgeving. ,,Ik hoorde een harde knal en alle ramen in mijn winkel gingen kapot. Glas vloog alle kanten op”, vertelt winkelier Ahmad Saleh aan het Franse persbureau AFP. Hij stelt dat de ramen van ongeveer twintig winkels op een kilometer van de ontploffing kapot zijn. Volgens getuigen zou er na de aanslag ook zijn geschoten met automatische wapens.
De Taliban hebben de verantwoordelijkheid voor de aanslag opgeëist en zei dat een ‘recruteringscentrum’ van de Afghaanse regering was aangevallen. Die radicaalislamitische opstandelingen zijn verwikkeld in een bloedige strijd met veiligheidstroepen. Burgers belanden tijdens het conflict vaak in de vuurlinie. Een dag eerder was er ook een aanslag in Kaboel bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Daarbij vielen vijf doden en zeven gewonden.
Statistieken
In juli zijn volgens de statistieken van de Verenigde Naties meer dan 1500 burgers gedood of gewond geraakt. Sinds twee jaar was het niet zo erg in één maand. Sinds het begin van dit jaar zijn 1366 mensen omgekomen bij aanslagen en gevechten en raakten nog eens 2446 mensen gewond. Bijna een derde van alle slachtoffers viel door bomaanslagen en een derde van alle slachtoffers waren kinderen, aldus het VN-rapport.
De Taliban onderhandelen ondertussen in Qatar ook met de Verenigde Staten over terugtrekking van Amerikaanse troepen in ruil voor een belofte dat het land niet wordt gebruikt voor het beramen van terreurdaden. De Taliban willen niet rechtstreeks met Kaboel praten, omdat ze de regering van president Ashraf Ghani zien als een verlengstuk van Washington.
NU 07.08.2019 Zeker veertien mensen zijn woensdag omgekomen door een zware explosie in Kaboel. Zeker tachtig anderen raakten gewond. De autoriteiten in de Afghaanse hoofdstad zeggen dat tijdens de ochtendspits een autobom ontplofte bij een politiebureau.
Na de ontploffing was een grote rookwolk te zien boven de stad. Ook sneuvelden ramen in de omgeving. Een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid meldt dat de gewonden naar ziekenhuizen zijn gebracht. De meeste slachtoffers zijn burgers, onder wie kinderen.
De Taliban heeft de verantwoordelijk voor de aanslag opgeëist. Die radicaalislamitische opstandelingen zijn verwikkeld in een bloedige strijd met veiligheidstroepen. In juli zijn volgens de Verenigde Naties meer dan vijftienhonderd burgers gedood of gewond geraakt.
Ondanks het geweld lijken de Taliban en de VS dicht bij een vredesovereenkomst. Die zou behelzen dat de Amerikanen troepen terugtrekken uit het land, in ruil voor de belofte dat Afghanistan niet zal worden gebruikt als uitvalsbasis door jihadisten die aanslagen in het buitenland voorbereiden.
Afgelopen nacht deden de Afghaanse veiligheidsdiensten invallen in gebouwen in verschillende delen van Kaboel. De autoriteiten zeggen dat daarbij een grote schuilplaats van extremistische militanten is uitgeschakeld.
NOS 07.08.2019 Een autobom heeft vanmorgen in de Afghaanse hoofdstad Kabul een enorme explosie veroorzaakt, waardoor 14 mensen om het leven zijn gekomen. Dat heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken bekend gemaakt. Zeker 145 mensen raakten gewond.
De bom ging af toen de auto werd tegengehouden bij een controlepost naast een politiebureau in het westen van de stad.
De verwoesting is enorm en veel mensen raakten gewond door rondvliegend glas, vertellen ze.
In de directe omgeving van het politiebureau zou ook een opleidingsinstituut voor militairen zijn.
De Taliban hebben de aanslag opgeëist en zeggen in een verklaring dat bij de explosie “een groot aantal soldaten en politie-agenten is gedood”. Volgens een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid zijn er vooral burgerslachtoffers, onder wie vrouwen en kinderen.
Op Twitter zijn beelden te zien van de rookwolk na de enorme explosie:
NU 06.08.2019 Volgens Jens Stoltenberg, de secretaris-generaal van de NAVO, is de kans op vrede in Afghanistan groter dan ooit.
Dat zei de zestigjarige Noor dinsdag op een persconferentie in de Nieuw-Zeelandse hoofdstad Wellington. Volgens Stoltenberg, die sinds 1 oktober 2014 aan het hoofd staat van de NAVO, werpt het vredesoverleg tussen de Verenigde Staten en de Taliban zijn vruchten af.
“We zien dat er een reële kans op vrede is in Afghanistan. We zijn dichter bij een vredesovereenkomst dan ooit”, aldus Stoltenberg tegen de verzamelde pers in Wellington.
De oorlog in Afghanistan begon in oktober 2001 toen Amerikaanse, Britse, Franse en Australische groepen het land binnenvielen met als doel de Taliban, die onder meer Osama Bin Laden weigerde uit te leveren, ten val te brengen.
De Taliban werd al snel afgezet als machtshebber in Afghanistan, maar de spanningen en instabiliteit in het land duren tot op heden voort. Nederland was onderdeel van de missie in Afghanistan, door onder meer personeel en materiaal te leveren om de plaatselijke politie te trainen.
Eerder meldden Amerikaanse media dat de Verenigde Staten tijdens de vredesonderhandelingen met de Taliban hadden gezegd op korte termijn ongeveer de helft van hun troepen uit Afghanistan te willen terugtrekken.
NU 02.08.2019 De Verenigde Staten bereiden de terugkeer van duizenden militaire troepen uit Afghanistan voor, als onderdeel van een akkoord met de Taliban. Dat schrijft The Washington Postdonderdag.
Van de ongeveer 14.000 Amerikaanse troepen die zich momenteel in Afghanistan bevinden, keren naar schatting vijf- tot zesduizend binnenkort terug naar huis. Ook wordt een wapenstilstand afgesproken, vertellen overheidsfunctionarissen aan de krant.
De Taliban krijgt tevens de mogelijkheid om direct met de Afghaanse regering te onderhandelen over vrede, zonder directe inmenging van de Amerikanen. President Donald Trump liet eerder al weten Amerikaanse troepen te willen terugtrekken uit Afghanistan.
De Amerikaanse regering onderhandelt al langere tijd met de Taliban, die in Afghanistan een guerrillastrijd voert tegen de Amerikaanse troepen. De VS heeft sinds 2001 militairen in het land gestationeerd.
Er wordt door de Amerikanen met de Taliban onderhandeld omdat men van mening is dat de groep een beter alternatief is dan Islamitische Staat of Al Qaeda. Een onderdeel van de afspraak zou zijn dat de Taliban alle samenwerkingen met de twee laatstgenoemde groepen verbreekt.
Een woordvoerder van het Pentagon reageerde op het bericht dat “Amerikaanse troepen in Afghanistan zullen blijven zolang hun aanwezigheid daar nodig is”.
NU 31.07.2019 Een aanslag in Afghanistan heeft woensdag aan 34 burgers het leven gekost. De slachtoffers zaten in een passagiersbus die in de westelijke provincie Farah door een bermbom werd getroffen.
Bij de aanslag raakten ook nog eens 27 mensen gewond. Onder de slachtoffers zijn ook kinderen. De bus was volgens lokale autoriteiten onderweg van de stad Herat naar de zuidelijke provincie Kandahar.
De aanval is niet opgeëist, maar de lokale politie wijst de Taliban aan als verantwoordelijke. “De bom is recent door opstandelingen van de Taliban geplaatst om Afghaanse en buitenlandse veiligheidsdiensten te raken”, verklaart een woordvoerder. De Taliban ontkent dit.
In het voortslepende conflict in Afghanistan zijn in de eerste helft van dit jaar zeker 1.366 burgers om het leven gekomen. Ook raakten in die periode 2.446 burgers gewond, aldus de VN-missie in het land. Veel slachtoffers (327 doden en 880 gewonden) zijn kinderen.
In het door geweld verscheurde land vechten troepen die de regering in Kaboel steunen tegen groepen als de Taliban. Die onderhandelen met de Verenigde Staten over vrede, maar de strijd gaat ondertussen door. In het land is ook een tak van Islamitische Staat (IS) actief.
De Amerikanen hopen vóór 1 september 2019 een akkoord te sluiten met de Taliban.
Een van de slachtoffers van de aanslag in een ziekenhuis in HeratAFP
NOS 31.07.2019 In Afghanistan zijn zeker 32 mensen omgekomen bij een aanslag op een passagiersbus. Dat gebeurde in de buurt van de stad Farah, in het westen van het land. De bus was onderweg van Heratnaar Kandahar.
Volgens de autoriteiten ontplofte een bermbom toen de bus langsreed. Onder de doden is een onbekend aantal kinderen. Ook zijn er zeker zeventien gewonden, de meesten zijn er slecht aan toe. Daarom zal het dodental waarschijnlijk nog oplopen.
Tientallen doden bij aanslag op bus in Afghanistan
De verantwoordelijkheid voor de aanslag is nog niet opgeëist. De Taliban zijn actief in het gebied, maar zij plegen voornamelijk aanslagen op Afghaanse politici en ordetroepen. Wel gebruiken ze daarvoor vaak bermbommen, die ook burgerslachtoffers maken.
Telegraaf 31.07.2019 Door een aanslag in het westen van Afghanistan zijn woensdag zeker 35 mensen om het leven gekomen. Zij zaten in een passagiersbus die door een bermbom werd getroffen in de provincie Farah. Minstens 27 personen raakten gewond, zeggen de autoriteiten.
De bus reed over de weg tussen de hoofdsteden van de provincies Herat en Kandahar. De politie zegt dat zich veel vrouwen en kinderen onder de slachtoffers bevinden. „De bom was net neergelegd door opstandelingen van de Taliban die het op Afghaanse en buitenlandse veiligheidstroepen hadden gemunt”, aldus een woordvoerder.
De verantwoordelijk voor de aanslag is niet opgeëist. De Taliban zeggen er niets mee te maken te hebben. De opstandelingen onderhandelen met de Verenigde Staten over het beëindigen van het langlopende conflict, maar de strijd gaat ondertussen gewoon door. Ook een lokale tak van terreurorganisatie Islamitische Staat pleegt aanslagen in het land.
De Verenigde Naties noemden het aantal onschuldige slachtoffers in het land deze week „schokkend en onacceptabel.” In de eerste helft van het jaar zouden zeker 1366 burgerdoden zijn gevallen. Dat gebeurde onder meer door bomexplosies, luchtaanvallen, rondslingerende explosieven en zelfmoordaanslagen.
NU 29.07.2019 Zeker twintig personen zijn zondagavond omgekomen bij een aanslag op het kantoor van de Afghaanse vicepresidentskandidaat Amrullah Saleh in Kaboel. Door de bomaanslag en het daaropvolgende vuurgevecht vielen ook vijftig gewonden.
De regering meldt dat Saleh, de running mate van zittend president Ashraf Ghani, een van de gewonden is. Hij heeft lichte verwondingen opgelopen.
De politicus is beveiligingsadviseur en was in het verleden het hoofd van de Afghaanse inlichtingendienst.
Het kantoor met vier verdiepingen werd aangevallen door drie militanten, nadat een persoon zichzelf voor het pand met een bom had opgeblazen. Tijdens een zes uur durende reddingsactie zijn meer dan 150 burgers gered, aldus de autoriteiten.
De aanslag volgde uren nadat Ghani en Saleh, net zoals tientallen andere politici, waren gestart met hun verkiezingscampagne. De presidentsverkiezingen in Afghanistan vinden op 28 september plaats.
Stembusgang werd eerder al uitgesteld
Oorspronkelijk zou de stembusgang in juli plaatsvinden, maar de nationale kiescommissie heeft de verkiezingen uitgesteld vanwege ophef over de presidentsverkiezingen van vorig jaar. De autoriteiten kampten toen niet alleen met organisatorische problemen, maar er was ook sprake van geweld.
Er vielen die dag 56 doden en 379 gewonden. Volgens de Verenigde Naties, die van een recordaantal burgerslachtoffers spreken, was de Taliban verantwoordelijk voor het meeste geweld.
De radicaalislamitische groepering heeft de aanslag op het kantoor van Saleh van zondag opgeëist, melden meerdere media.
NOS 29.07.2019 Zeker 20 mensen zijn om het leven gekomen bij een explosie en een urenlang vuurgevecht op het kantoor van Amrullah Saleh in Kabul. Saleh is bij de komende verkiezingen de running mate van president Ashraf Ghani.
Bekijk hier de ravage na het urenlange vuurgevecht:
Zeker 50 mensen raakten gewond, onder wie Saleh zelf. Hij liep volgens een verklaring van de regering lichte verwondingen op. De rest van de slachtoffers zijn voornamelijk burgers. Zestien werden er gedood en daarnaast kwamen vier leden van de veiligheidstroepen om het leven.
Afghaanse troepen hebben vier mannen in het kantoor neergeschoten. Meer dan 150 burgers konden tijdens de zes uur durende operatie in veiligheid worden gebracht.
Complexe aanval
Gisteren was de start van de campagne voor de presidentiële verkiezingen, die op 28 september worden gehouden. President Ghani reageerde op Twitter op de aanslag. “Mijn broer, ware zoon van Afghanistan en eerste vice-presidentskandidaat, heeft een complexe aanval van vijanden van de staat overleefd. We zijn opgelucht en danken de almachtige dat de aanslag is mislukt”, schrijft hij.
Diplomaat Zalmay Khalilzad, die namens de Verenigde Staten de vredesonderhandelingen voert met de Taliban heeft, de actie op Twitter veroordeeld. “Wij staan aan dezelfde kant als Afghanistan om terrorisme uit het land te verdrijven”, zegt hij.
De verantwoordelijkheid voor de aanslag is nog niet opgeëist. Afgelopen week waren er al drie aanslagen in de hoofdstad Kabul. Die werden opgeëist door IS en de Taliban.
Ashraf Ghani @ashrafghani
My brother, true son of the Afghan soil and first VP candidate of my electoral team, @AmrullahSaleh2 has survived a complex attack by enemies of the state. We are relieved and thank the almighty that attack has failed.
Telegraaf 29.07.2019 Bij een aanslag op het kantoor van de mogelijke vicepresident van Afghanistan, Amrullah Saleh, zijn 24 mensen om het leven gekomen en vijftig mensen gewond geraakt. De aanval begon zondag met een explosie waarna een vuurgevecht van zes uur losbarstte tussen terroristen en soldaten van het Afghaanse leger.
Saleh is lichtgewond geraakt bij de aanslag. Hij is de nummer twee achter de huidige president Ashraf Ghani.
Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken zijn vier militanten neergeschoten. Het leger heeft de levens gered van 150 burgers tijdens de aanval. De verantwoordelijkheid is opgeëist door de Taliban.
AD 29.07.2019 Bij een aanslag op het kantoor van de prominente politicus Amrullah Saleh zijn 24 mensen om het leven gekomen en 50 mensen gewond geraakt. Het was de eerste campagnedag voor de Afghaanse verkiezingen in september.
De aanval begon gisteren met een explosie waarna een vuurgevecht van zes uur losbarstte tussen terroristen en soldaten van het Afghaanse leger. Saleh is lichtgewond geraakt bij de aanslag en kon snel in veiligheid worden gebracht.
NU 19.07.2019 In de Afghaanse stad Kaboel zijn zeker zes mensen om het leven gekomen toen een explosief afging bij een universiteit. Ook raakten 27 mensen gewond, aldus de autoriteiten.
Een student zei dat er een bom ontplofte terwijl medestudenten voor het gebouw stonden te wachten. De Afghaanse politie meldt dat experts in de omgeving nog een tweede explosief onschadelijk hebben gemaakt. De verantwoordelijkheid voor de aanslag is nog niet opgeëist.
Enkele uren eerder was ook al een politiehoofdkwartier in de Zuid-Afghaanse stad Kandaharaangevallen. Daar gingen onder meer autobommen af. Bij deze aanslag kwamen twaalf mensen om het leven en raakten meer dan tachtig personen gewond.
Afghaanse veiligheidstroepen worden nog steeds regelmatig aangevallen door de Taliban, hoewel die opstandelingen ook met de Verenigde Staten over vrede onderhandelen.
Telegraaf 07.07.2019 Door een autobom zijn er in de Afghaanse stad Ghazni zondag zeker veertien doden gevallen. Ook vielen er 180 gewonden, onder wie 60 kinderen. De aanslag werd bij een veiligheidsgebouw van de regering gepleegd en is opgeëist door de Taliban.
De aanval komt op het moment dat de Taliban met verschillende andere Afghaanse partijen een ontmoeting aan het plannen was in Qatar. Dit om nader tot elkaar te komen. Zalmay Khalilzad, een vertegenwoordiger van de VS in Afghanistan, veroordeelt de aanslag op Twitter. „Het is niet te bevatten dat er door een aanval als deze kinderen in gevaar worden gebracht”, zo zei hij.
Maandag was het ook al raak in de hoofdstad Kabul. Toen vielen er zes doden en raakten er 84 mensen gewond na zware explosies bij een basisschool.
MSN 07.07.2019 Door een autobom zijn er in de Afghaanse stad Ghazni zondag zeker veertien doden gevallen. Ook vielen er 180 gewonden, onder wie 60 kinderen. De aanslag werd bij een veiligheidsgebouw van de regering gepleegd en is opgeëist door de Taliban.
De aanval komt op het moment dat de Taliban met verschillende andere Afghaanse partijen een ontmoeting aan het plannen was in Qatar. Dit om nader tot elkaar te komen. Zalmay Khalilzad, een vertegenwoordiger van de VS in Afghanistan, veroordeelt de aanslag op Twitter. „Het is niet te bevatten dat er door een aanval als deze kinderen in gevaar worden gebracht”, zo zei hij.
Maandag was het ook al raak in de hoofdstad Kabul. Toen vielen er zes doden en raakten er 84 mensen gewond na zware explosies bij een basisschool.
Voertuigen van Afghaanse particuliere veiligheidsfunctionarissen (Foto ter illustratie) Ⓒ EPA
Telegraaf 05.07.2019 Bij een mortieraanval vrijdag op een markt in de Afghaanse provincie Faryabzijn zeker vier doden en 36 gewonden gevallen. Dat meldt onder meer het Chinese persbureau Xinhua. De aanslag zou zijn gepleegd door de Taliban. Afghaanse media melden dat er veertig doden zijn gevallen.
De autoriteiten zeggen dat er verschillende mortieren zijn afgeschoten op een woonwijk. Vlak na de aanslag ontstond er een vuurgevecht tussen lokale veiligheidstroepen en de Taliban. De aanslag is nog niet officieel opgeëist.
Op foto’s op Twitter is te zien dat tientallen gewonden, onder wie kinderen, behandeld worden in een ziekenhuis.
NU 01.07.2019 Door een zware explosie in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn drie mensen om het leven gekomen. Daarnaast raakten zeker honderd mensen gewond, waaronder 51 kinderen. De autoriteiten zeggen dat tijdens de ochtendspits een explosief afging dat zat verstopt in een voertuig. Dat gebeurde vlak bij een gebouw van het ministerie van Defensie.
Na de explosie drongen gewapende mannen een gebouw in de omgeving binnen. “Meerdere aanvallers hebben een gebouw overgenomen”, zei een woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De autoriteiten zetten speciale eenheden in.
De Taliban heeft de verantwoordelijkheid voor de aanslag opgeëist. De radicaalislamitische beweging heeft het naar eigen zeggen voorzien op het gebouw van Defensie. De autoriteiten spreken over 105 gewonden, onder wie 51 kinderen.
Een getuige vertelde dat de ontploffing voor een ravage zorgde in zijn kantoorgebouw. “Toen ik mijn ogen opende, was mijn kantoor gevuld met rook en stof”, zegt de ambtenaar telefonisch. “Alles was kapot. Mijn collega’s waren aan het schreeuwen.”
Na de explosie braken vuurgevechten uit tussen talibanstrijders en Afghaanse veiligheidstroepen. Die duurden meer dan zeven uur. Vijf strijders werden gedood, liet het Afghaanse leger na afloop weten.
Telegraaf 01.07.2019 Door een zware explosie in de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn zeker zes mensen gedood, vier burgers en twee politieagenten, zei een woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Nog eens 84 mensen raakten gewond. Volgens Save the Children zijn er zeker vijftig kinderen onder de gewonden.
De autoriteiten zeggen dat tijdens de ochtendspits een bom afging die zat verstopt in een voertuig. Dat gebeurde vlak bij een gebouw van het ministerie van Defensie. De autobom vernietigde ook een deel van een basisschool.
Na de explosie drongen gewapende mannen een gebouw in de omgeving binnen. „Meerdere aanvallers hebben een gebouw overgenomen”, zei de woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De autoriteiten zetten speciale eenheden in. In de late namiddag werd gezegd dat alle vijf de aanvallers waren gedood.
Moslimstrijders
De Taliban hebben de verantwoordelijkheid voor de aanslag opgeëist. De radicaalislamitische beweging had het naar eigen zeggen voorzien op het gebouw van Defensie.
Een getuige vertelde dat de ontploffing voor een ravage zorgde in zijn kantoorgebouw. „Toen ik mijn ogen opende, was mijn kantoor gevuld met rook en stof”, zei een ambtenaar telefonisch. „Alles was kapot. Mijn collega’s waren aan het schreeuwen.”
Voortdurend geweld
Ondanks de lopende discussies over een politieke oplossing, blijft het geweld in Afghanistan voortduren. Sinds juli vorig jaar onderhandelen de VS met de Taliban om het 17-jarige conflict te beëindigen. De meest recente, zevende ronde van gesprekken met de Amerikaanse speciale gezant voor Afghanistan, Zalmay Khalilzad, was zaterdag begonnen. Veel van de gespreksronden gingen hand in hand met een toename van geweld in het land.
MSN 01.07.2019 In de Afghaanse hoofdstad Kabul zijn maandagochtend zeker zestig gewonden gevallen bij een bomaanslag in het centrum van de stad. Volgens persbureau AP ontplofte tijdens de ochtendspits een autobom buiten een gebouw van het ministerie van Defensie, waarna terroristen het vuur openden.
De aanslag vond plaats in de diplomatieke wijk van de hoofdstad. De wijk is afgezet en politie en andere veiligheidsdiensten zijn massaal aanwezig. Zeker 65 gewonden, onder wie negen kinderen, zijn afgevoerd naar ziekenhuizen. „Dit is een voorlopig telling van het aantal slachtoffers”, benadrukt een woordvoerder van het Afghaanse ministerie van Gezondheid op Twitter.
As a result of today’s explosion in kabul, 53 wounded patients were evacuated to our hospitals. All the wounded patients have been receiving the required treatment.
This is the initial number of casualties and is subject to changes. 1 juli 2019 @ 05:29
De Taliban en de Verenigde Staten hervatten dit weekend vredesbesprekingen in Qatar. Vorige week doodde de extremistische groepering, die nog grote delen van Afghanistan in handen heeft, 26 leden van een lokale militie in het noorden van het land. Met de aanslagen proberen ze de druk op de onderhandelingen te verhogen. De Taliban ontkennen verantwoordelijk te zijn voor deze aanval, meldt AP.
Sinds oktober zijn de Verenigde Staten en de Taliban in onderhandeling over vrede, nadat de VS in 2001 het land binnenviel en de terreurbeweging verdreef. De Taliban willen dat buitenlandse troepen – zo’n twintigduizend, het merendeel Amerikanen – Afghanistan verlaten. De VS eisen onder meer garanties dat Afghanistan geen toevluchtsoord wordt voor terroristen. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo wil voor 1 september een akkoord bereiken.
Telegraaf 30.06.2019 Bij een door de Taliban opgeëiste aanslag zijn zondag acht verkiezingswaarnemers gedood in de Afghaanse provincie Kandahar.
De medewerkers van de Onafhankelijke Verkiezingscommissie zaten in het regeringskantoor van het district Maruf om kiezers te registreren en toe te zien op het verloop van de regionale verkiezingen.
NOS 29.06.2019 Talibanstrijders hebben in het noorden van Afghanistan een militie aangevallen die vecht voor de Afghaanse overheid. Daarbij vielen volgens lokale autoriteiten zeker 26 doden.
De aanslag was in een dorp in de provincie Baghlan. Vlak na de aanval eiste de Taliban de verantwoordelijkheid op. De terreurgroep zegt dat zeker 28 militieleden zijn gedood en 12 mensen verwond.
Vandaag begint in Qatar een nieuwe ronde van vredesbesprekingen tussen de Verenigde Staten en de Taliban. Al bijna twee maanden praten de twee partijen over het beëindigen van de oorlog.
Terugtrekken troepen
Naar verwachting gaat het deze nieuwe ronde van overleg over het op termijn terugtrekken van buitenlandse troepen uit Afghanistan. De VS wil daarbij van de Taliban garanties dat er geen nieuwe aanslagen worden gepleegd.
De Amerikanen hebben zo’n 14.000 militairen in Afghanistan. De strijd tegen de Taliban begon kort na de aanslagen van al-Qaida in de VS op 11 september 2001 en is inmiddels de langste oorlog die de Amerikanen ooit hebben gevoerd.
Ondanks de vredesbesprekingen worden er nog steeds aanslagen gepleegd. Zo vielen Talibanstrijders vorige maand een hulporganisatie aan en werden bij een aanslag op een controlepost van het leger in de provincie Farah zeker 20 militairen gedood.
Commandotroepen zijn aanwezig tijdens de commando-overdracht over het Korps Commandotroepen tussen kolonel Jan Swillens en kolonel Jelte Groen op het terrein van de Engelbrecht van Nassaukazerne. Ⓒ ANP
Telegraaf 24.05.2019 Nederlandse commando’s kunnen in heel Afghanistan worden ingezet. Dat heeft het kabinet vrijdag besloten. De vijftig commando’s adviseren, assisteren en begeleiden een Afghaanse eenheid die risicovolle politietaken uitvoert zoals het arresteren van belangrijke opstandelingen.
Nederlandse en Duitse militairen gaan mee tijdens dit soort riskante operaties waarbij het tot gevechten kan komen. De commando’s mogen zelf geen offensieve acties uitvoeren, maar mogen zich wel verdedigen in geval van nood. De veiligheidssituatie in het land staat volgens het kabinet „onder druk.”
Nederlandse en Duitse commando’s werken nauw samen bij deze missie. De Duitsers mochten al in het hele land optreden. Door de Nederlandse militairen deze bevoegdheid ook te geven wordt de samenwerking „effectiever en makkelijker.” Tot dusver werkten de Nederlanders in Mazar-e-Sharif.
NOS 13.05.2019 Politici en vrouwenrechtenorganisaties in Afghanistan eisen gerechtigheid na de moord op een prominent journaliste en politiek adviseur. Mina Mangal werd zaterdag door gewapende mannen in Kabul op klaarlichte dag doodgeschoten.
Mangal was presentatrice bij Ariana News, de grootste nieuwszender in Afghanistan. Ook was ze adviseur van de commissie voor culturele zaken van het Afghaanse parlement. De politie doet onderzoek, maar het is nog niet duidelijk wie er achter de moord zit.
Mangal schreef een paar dagen geleden op Facebook dat ze werd bedreigd en dat ze vreesde voor haar leven. Het is niet bekend door wie ze werd bedreigd.
Vrouwen in Afghanistan maken zich zorgen over hun rechten nu buitenlandse troepen, waaronder de Verenigde Staten, hun vertrek uit Afghanistan hebben aangekondigd. Ze vrezen dat de Taliban dan mogelijk weer een rol krijgen in de regering.
Madam Frogh
@FroghWazhma
No one would know. But we know bec she wrote about her views, her threads to a fb page of 80k people, this outraged patriarchy more. Now instead of judging the circumstances of the murdered woman, let’s judge what led to this tragedy. https://t.co/jg2kJtBihz
Vrouwen reageren op sociale media woedend op de moord Mangal. “Een vrouw is op klaarlichte dag vermoord omdat een man vond dat ze het verdiende om omgebracht te worden”, schrijft vrouwenrechtenactiviste Wazhma Frogh op Twitter.
Op sociale media wordt ook de foto van Mina Mangal gedeeld. Vrouwen vragen om een rechtvaardige straf voor de daders. Ook het Afghaanse Hooggerechtshof en maatschappelijk organisaties eisen een serieus onderzoek.
Telegraaf 11.05.2019 Zeven kinderen zijn omgekomen door een bermbom in de Afghaanse provincie Ghazni. Twee kinderen zijn gewond geraakt. De bom was neergelegd door de Taliban en waarschijnlijk bedoeld voor een legerkonvooi.
De kinderen waren tussen de 7 en 9 jaar oud. Zeker vier van de omgekomen kinderen kwamen uit één familie, laat een provinciale bestuurder weten.
De Taliban gebruiken vaker bermbommen en landmijnen om het Afghaanse leger aan te vallen. Hoewel ze het leger willen aanvallen, komen daardoor regelmatig burgers om het leven.
NOS 08.05.2019 Talibanstrijders hebben in de Afghaanse hoofdstad Kabul een hulporganisatie aangevallen. Er vielen vier of vijf doden, onder wie een politieman en een buitenlander. Na een urenlang gevecht met veiligheidstroepen was de aanval voorbij. Zeker vijf Talibanstrijders zijn gedood.
Het doelwit was het complex van de hulporganisatie Counterpart International, die zijn hoofdkwartier in de VS heeft en samenwerkt met de Amerikaanse overheidsdienst USAID. Het complex in Kabul omvat twee gebouwen. Eerst ontplofte er een autobom, waarna de aanval begon. Later werd nog een autobom ontdekt, maar die was niet afgegaan.
Naast vier of vijf doden zijn er zeker 24 gewonden. De veiligheidsdiensten hebben zeker 200 mensen in veiligheid kunnen brengen.
Ramadan
De aanval kwam op de derde dag van de ramadan, de islamitische vastenmaand. De Afghaanse president Ghani had opgeroepen tot een staakt-het-vuren tijdens deze maand, die door veel moslims wordt gezien als een tijd van vrede.
Maar de Taliban wezen dat voorstel van de hand. Zij geloven, net als bijvoorbeeld IS-strijders, dat een martelaarsdood tijdens de ramadan wordt beloond met de beste plek in het paradijs. Wel beloofden de Taliban om tijdens de ramadan extra hun best te doen om burgers te ontzien.
Talibanwoordvoerder Zabihullah Mujahid zegt dat Counterpart International als doelwit is gekozen omdat die organisatie zich bezighoudt met “schadelijke westerse activiteiten” zoals de promotie van vrouwenrechten. De hulporganisatie meldt op Twitter “vreselijk bedroefd” te zijn over de aanval.
Counterpart International
@counterpartint
Today our office in Kabul was attacked by suspected suicide bombers in a series of explosions. We are incredibly saddened by this attack and are working as quickly as possible to account for our staff. Their safety and security is our primary concern.
Intussen is in Qatar de zesde ronde van de vredesbesprekingen tussen de VS en de Taliban gaande. Het overleg begon vorige week woensdag. De Amerikanen sturen daar aan op een staakt-het-vuren en willen garanties dat Afghanistan geen vrijhaven meer kan zijn voor terroristen. De Taliban eisen de terugtrekking van alle buitenlandse troepen.
Langste oorlog
De Amerikanen hebben zo’n 14.000 militairen in Afghanistan. De strijd tegen de Taliban begon kort na de aanslagen van al-Qaida in de VS op 11 september 2001 en is inmiddels de langste oorlog die de Amerikanen ooit hebben gevoerd.
Voor de Taliban zijn de vredesbesprekingen, net zo min als de ramadan, een reden om de strijd te staken. Vrijwel dagelijks vallen er doden. Zo kwamen gisteren bij aanvallen in de provincies Laghman en Takhar twaalf Afghaanse agenten om het leven. En maandag werden bij een aanslag op een controlepost van het leger in de provincie Farah twintig militairen gedood.
VK 20.04.2019 Zelfmoordterroristen hebben na een periode van betrekkelijke rust in Kabul een aanval uitgevoerd op het Afghaanse ministerie van Communicatie. Zeker een jihadist blies zichzelf op, anderen gingen schietend naar binnen.
Er ontstond een vuurgevecht met bewakers en speciale eenheden. Het is nog onduidelijk hoeveel mensen hierbij om het leven zijn gekomen. Volgens het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken zijn, behalve de aanvallers, zeven mensen om het leven gekomen, vier burgers en drie militairen. Een woordvoerder van Volksgezondheid sprak van twee doden en zes gewonden.
De verantwoordelijkheid is nog niet opgeëist. Een zegsman van de Taliban, die in Doha meedoen aan vredesbesprekingen, haastte zich te verklaren dat zijn islamitische opstandelingenbeweging er niet achter zit. In Afghanistan zijn ook terreurgroeperingen van Islamitische Staat actief.
De aanslag zorgde voor grote paniek in het ministerie. In het gebouw van achttien verdiepingen waren zaterdag zo’n tweeduizend ambtenaren aanwezig. De meesten vluchtten na de eerste knallen naar de hoogste etages en verschansten zich daar, sommigen sprongen beneden uit het raam. Het duurde vijf uur voordat de jihadisten waren uitgeschakeld.
Telegraaf 20.04.2019 Zelfmoordterroristen hebben na een periode van betrekkelijke rust in Kabul een aanval uitgevoerd op het Afghaans ministerie van Communicatie. Zeker een jihadist blies zichzelf op, anderen gingen schietend naar binnen. Er ontstond een vuurgevecht met bewakers en speciale eenheden.
Volgens Binnenlandse Zaken zijn behalve de aanvallers zeven mensen om het leven gekomen, vier burgers en drie militairen. Een woordvoerder van Volksgezondheid sprak van twee doden en zes gewonden.
De verantwoordelijkheid is nog niet opgeëist. Een zegsman van de Taliban, die in Doha meedoen aan vredesbesprekingen, haastte zich te verklaren dat zijn islamitische opstandelingenbeweging er niet achter zit. In Afghanistan zijn ook terreurgroeperingen van Islamitische Staat actief.
Grote paniek
De aanslag zorgde voor grote paniek in het ministerie. In het gebouw van achttien verdiepingen waren zaterdag zo’n 2000 ambtenaren aanwezig. De meesten vluchtten na de eerste knallen naar de hoogste etages en verschansten zich daar, sommigen sprongen beneden uit het raam. Het duurde vijf uur voordat de jihadisten waren uitgeschakeld.
NOS 05.04.2019 In een afgelegen Afghaanse provincie ligt een legerbasis al dagen onder vuur van de Taliban. Daarbij zijn zeker dertig militairen en agenten gedood. De nood is hoog, volgens lokale functionarissen raken munitie, water en voedsel van de belegerden op.
Op de basis in de westelijke provincie Badghis, tegen de grens met Turkmenistanaan, zitten zo’n 600 militairen en veiligheidstroepen in het nauw. 2000 strijders hebben het kamp omsingeld.
De Taliban hebben verschillende controleposten rond de basis ingenomen. Daarbij hebben ze meer dan twintig mensen gedood, dertig Talibanstrijders zijn gesneuveld.
Luchtaanvallen
Het ministerie van Defensie spreekt berichten tegen van provinciale functionarissen dat de basis aan zijn lot is overgelaten. Volgens Kabul worden door de lucht versterkingen en voorraden naar de basis aangevoerd. Ook zouden er luchtaanvallen op de posities van de Taliban in de regio zijn uitgevoerd. De controleposten rond de basis zouden inmiddels heroverd zijn.
De Taliban voeren dagelijks aanvallen uit op militairen en veiligheidstroepen en onderhandelen tegelijkertijd met Amerikaanse vertegenwoordigers en de Afghaanse regering. Voorafgaand aan de lente nemen de gevechten in hevigheid en aantallen altijd toe in Afghanistan. Ook willen de Taliban mogelijk meer grondgebied veroveren om een betere uitgangspositie te hebben in onderhandelingen.
Onderlinge gevechten
Niet alleen in Badghis wordt intens gevochten, ook in de provincies Kunduz en Helmand is het geweld opgelaaid. Tegelijkertijd kampt de provincie Badghis met ernstige overstromingen.
De militanten vechten ook onderling: zo zijn volgens de VN de aanvallen van IS op posities van de Taliban toegenomen, waardoor meer dan 20.000 burgers op de vlucht zijn geslagen.
NU 05.04.2019 De Verenigde Staten hebben donderdag het visum van Fatou Bensouda, de hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof in Den Haag, ingetrokken. De aanklager was een onderzoek gestart naar mogelijke oorlogsmisdaden van de VS in Afghanistan.
Mike Pompeo, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, had eerder al gezegd dat de VS dergelijke stappen zou ondernemen als het Internationaal Strafhof een onderzoek zou beginnen.
Het kantoor van de aanklager laat weten dat ze haar onderzoek zal voortzetten. In november 2017 begon haar vooronderzoek naar mogelijke oorlogsmisdaden van diverse partijen in Afghanistan.
Ook de rol van de Verenigde Staten wordt bekeken, meerdere getuigen hebben verklaard dat Amerikaanse militairen zich schuldig hebben gemaakt aan onder meer martelingen. De VS is sinds 2001 aanwezig in het land.
Donderdag werd bekend dat de VS bepaalde Nederlandse advocaten het land niet meer inliet. Serge Weening zei dat hem de toegang werd geweigerd omdat hij als strafrechtadvocaat terrorismeverdachten bijstaat.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Amerikaanse autoriteiten om opheldering gevraagd.
NOS 05.04.2019 De VS heeft het visum ingetrokken van de hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof in Den Haag, omdat ze onderzoek doet naar mogelijke oorlogsmisdaden van Amerikaanse troepen in Afghanistan.
Het kantoor van aanklager Fatou Bensouda uit Gambia heeft het intrekken van het visum bevestigd tegenover persbureau Reuters. Bensouda doet sinds 2017 onderzoek naar oorlogsmisdaden in Afghanistan.
Volgens Reuters kan Bensouda nog wel afreizen naar de VS, maar alleen wanneer ze bij de Verenigde Naties verslag moet uitbrengen van haar werk voor het Strafhof. Dat doet ze geregeld. Het hof is geen VN-orgaan, maar krijgt wel zaken doorverwezen door de VN-Veiligheidsraad.
Waarschuwing
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo waarschuwde vorige maand al dat hij visa ging intrekken van medewerkers van het Strafhof die betrokken waren bij soortgelijke onderzoeken. De VS is, net als onder meer Rusland en China, geen lid van het hof.
Pompeo bouwde daarmee voort op de dreigementen van nationaal veiligheidsadviseur John Bolton, eind vorig jaar. “De Verenigde Staten zullen alles op alles zetten om hun burgers en die van hun bondgenoten te beschermen tegen de onwettelijke bestraffing door dit niet-legitieme hof”, zei Bolton toen. “Het hof mag van ons doodbloeden. Voor ons is het al dood.”
Er kwam veel kritiek op de uitspraken van Bolton en de latere waarschuwing van Pompeo. EU-landen en mensenrechtenexperts van de VN noemden het “een ongepaste interventie” in de werkzaamheden van het Strafhof.
Telegraaf 29.03.2019 Het is inmiddels 11 jaar geleden, maar nog altijd zijn er veel vraagtekens rond het dodelijke ‘friendly fire’-incidentin Afghanistan. Verslaggever Olof van Joolen kwam nieuwe onthullingen op het spoor.
Telegraaf 21.03.2019 Het Perzische nieuwjaar is in de Afghaanse hoofdstad Kabul begonnen met een serie explosies en zeker zes doden. Ongeveer 23 mensen raakten gewond, aldus een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid.
Over de oorzaak van de explosies lopen de lezingen uiteen. Volgens een woordvoerder van de politie waren er drie bommen die afgingen in het westen van de stad, waar ook een belangrijk sjiitisch heiligdom ligt. Een zegsman van het ministerie van Defensie hield het op raketten die waren afgeschoten.
In sommige moslimkringen wordt de viering van het nieuwe jaar als heidens gezien.
NU 20.03.2019 De presidentsverkiezingen in Afghanistan zijn voor de tweede keer uitgesteld. De stembusgang van 20 juli vindt nu plaats op 28 september, meldt de nationale kiescommissie woensdag.
De verkiezingen zouden oorspronkelijk plaatsvinden op 20 april, maar werden uitgesteld vanwege ophef over de parlementsverkiezingen in oktober vorig jaar.
De Afghaanse bevolking mocht toen voor het eerst in acht jaar weer stemmen. De stembusgang op 20 oktober kampte met meerdere organisatorische problemen en daarnaast ook nog eens met geweld.
Er viel die dag een recordaantal burgerslachtoffers, meldde de Verenigde Naties. Er werden officieel 56 doden en 379 gewonden geteld.
De Taliban was volgens de Verenigde Naties verantwoordelijk voor het meeste geweld. De radicaalislamitische groepering voerde aanvallen uit met onder meer raketten, granaten, mortieren en zelfgemaakte explosieven.
Telegraaf 17.03.2019 Bij verschillenden aanslagen door de islamitische terreurorganisatie Taliban in de Afghaanse provincies Farjab, Helmand en Kandahar zijn dit weekend zeker 27 doden gevallen.
De zwaarste aanslag was volgens de autoriteiten in Farjab. Daar werden zondag zeker 22 mensen gedood bij aanvallen op drie politiecontroles en een kleine militaire basis. Veertien mensen raakten gewond, sommigen ernstig. De Taliban heeft ook vier soldaten ontvoerd.
In Kandahar, in het zuiden van het land, kwamen zaterdag vier politieagenten om het leven bij een explosie van een bermbom. In de zuidelijke provincie Helmand, ontplofte op zaterdag een bom die met een magneet op een auto van medewerkers van de geheime dienst was bevestigd. Daarbij viel een dode en raakten drie mensen gewond.
Eerder deze week vonden bij een aanval op een bouwbedrijf in het oosten van Afghanistan zestien medewerkers de dood. Twee terroristen bliezen zich bij het bedrijf in Jalalabad op. Veiligheidstroepen wisten vijf andere aanvallers te doden.
De onderneming is gevestigd bij de luchthaven van de stad en werkt daar ook. Op de luchthaven zijn Amerikaanse militairen gestationeerd. Jalalabad is de hoofdstad van de provincie Nangarhar waar naast de Taliban ook de terreurbeweging Islamitische Staat actief is.
NU 06.03.2019 Zestien medewerkers van een bouwbedrijf in het oosten van Afghanistan zijn gedood bij een aanval. Twee terroristen bliezen zich woensdagochtend op bij het bedrijf in Jalalabad.
Veiligheidstroepen wisten vijf andere aanvallers te doden.
De onderneming is gevestigd bij de luchthaven van de stad. Op de luchthaven zijn Amerikaanse militairen gestationeerd.
Jalalabad is de hoofdstad van de provincie Nangarhar, waar de extremistische Taliban en de terroristische beweging Islamitische Staat actief zijn.
Vijf militanten openden de aanval op een bouwbedrijf bij het vliegveld van de stad in Oost-Afghanistan.
NOS 06.03.2019 Bij een zelfmoordaanslag en een daaropvolgend vuurgevecht in de buurt van het vliegveld van de Afghaanse stad Jalalabad zijn zeker zestien mensen om het leven gekomen. Minstens negen mensen raakten gewond.
Vijf militanten openden rond 05.00 uur lokale tijd de aanval op een bouwbedrijf bij het vliegveld. Twee zelfmoordterroristen kwamen te voet naar de toegangspoort van het bedrijf en brachten bommen tot ontploffing, waarna het terrein door de andere militanten werd bestormd.
Volgens de lokale politiechef ontstond daarop een vuurgevecht met Afghaanse veiligheidstroepen, dat enkele uren duurde. De troepen worden nu bij het beveiligen van de omgeving ondersteund door Amerikaanse collega’s.
De doden zijn medewerkers van het bouwbedrijf. Vier gewonden zijn naar het ziekenhuis gebracht en verkeren in kritieke toestand. De drie militanten die het terrein bestormden, zijn omgekomen in het vuurgevecht.
Islamitische Staat
De verantwoordelijkheid voor de aanslag is nog niet opgeëist.
Jalalabadis de hoofdstad van de oostelijke provincie Nangarhar en ligt vlak bij de grens met Pakistan. Het is uitgegroeid tot een bolwerk van terreurbeweging IS in Afghanistan.
Afghaanse militairen patrouilleren na de aanslag bij Lashkargah, de hoofdstad van Helmand EPA
Minstens 23 militairen kwamen om en zestien militairen raakten gewond. De aanval van de Taliban begon gisteren en ging door tot vandaag.
NOS 02.03.2019 Bij een zelfmoordaanslag en vuurgevecht op een legerbasis in het zuiden van Afghanistan zijn minstens 23 militairen omgekomen. Zestien militairen raakten gewond, meldt een woordvoerder van de gouverneur van de provincie Helmand.
Vier terroristen bliezen zichzelf op en zestien schutters die bij de aanval waren betrokken werden gedood, zei de woordvoerder. De aanslag begon gisteren en ging door tot vandaag.
De Taliban zijn verantwoordelijk voor de aanslag, meldde de terreurgroep die momenteel onderhandelt met de Verenigde Staten. In de legerbasis Kamp Shorab zaten ook Amerikaanse militaire adviseurs, maar in een aparte ruimte waar de Taliban niet bij konden. Kamp Shorab was vroeger een Britse militaire basis die Kamp Bastion heette.
Vermist
Ook in het noorden van het land sloeg de Taliban gisteren toe. In de provincie Sar-e Polkwamen negen Afghaanse veiligheidstroepen om en raakten er nog eens twaalf gewond. Ook worden er nog vier vermist. Van hen wordt verwacht dat ze door de Taliban zijn ontvoerd, zei een woordvoerder.
Telegraaf 01.03.2019 Militanten van de Taliban hebben in het zuiden van Afghanistan een grote militaire basis aangevallen. Volgens lokale autoriteiten in de provincie Helmand zijn daardoor drie zelfmoordterroristen en zes aanvallers gedood.
Het gaat om het hoofdkwartier van een legerkorps van het Afghaanse leger waar ook Amerikaanse militairen en adviseurs gelegerd zijn. Of er onder het personeel van de basis slachtoffers zijn is niet bekend.
AD 24.02.2019In Afghanistan zijn in 2018 liefst 3.804 burgers om het leven gekomen. Nog niet eerder in de strijd die er sinds 2001 woedt, zijn zoveel burgers het slachtoffer geworden van het oorlogsgeweld. Militanten van de Taliban en Islamitische Staat (IS) voeren ondanks vredesoverleg onverminderd aanvallen uit en plegen bomaanslagen.
Het aantal doden is met 5 procent gestegen ten opzichte van vorig jaar. Daarnaast zijn 7.189 burgers gewond geraakt. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van de Verenigde Naties over 2018 die vandaag zijn gepresenteerd. De stijging wordt veroorzaakt door toename van het aantal dodelijke zelfmoordaanslagen door IS en de Taliban door toenemende luchtacties van Afghaanse troepen.
,,Het rapport is zeer verontrustend en volstrekt onaanvaardbaar”, verklaart Tadamichi Yamamoto, de speciale vertegenwoordiger van de VN voor Afghanistan. ,,Er zijn meer dan 32.000 burgers gedood en ongeveer 60.000 gewonden gevallen in een decennium. Het is tijd om een eind te maken aan deze menselijke ellende en tragedie.’’
De aanwezigheid van Talibanleider Osama bin Laden (1957-2011) was in 2001 aanleiding voor de VS om Afghanistan binnen te vallen. De Taliban voerde een schrikbewind sinds midden jaren negentig dat leidde tot de Amerikaanse invasie. Sindsdien wordt met geweld getracht de macht te heroveren.
De publicatie van het rapport komt op het moment dat de Verenigde Staten aandringen om het conflict te beëindigen door te onderhandelen met de Taliban. Er wordt verwacht dat ze maandag de vredesonderhandelingen zullen hervatten in Doha. De VS hield sinds vorig jaar vier gespreksrondes over staakt-het-vuren en terugtrekking van Amerikaanse en NAVO-troepen Afghanistan.
Anti-regeringstroepen
Van de doden wordt 63 procent toegeschreven aan anti-regeringsgroepen, 14 procent aan Afghaanse strijdkrachten en 6 procent aan buitenlandse krijgsmachten, blijkt bij de presentatie van het rapport vandaag in de Afghaanse hoofdstad Kaboel.
In Afghanistan zijn in 2018 liefst 3.804 burgers om het leven gekomen. Nog niet eerder in de strijd die er sinds 2001 woedt, zijn zoveel burgers het slachtoffer geworden van het oorlogsgeweld. Militanten van de Taliban en Islamitische Staat (IS) voeren ondanks vredesoverleg onverminderd aanvallen uit en plegen bomaanslagen.
In Afghanistan zijn in 2018 liefst 3.804 burgers om het leven gekomen. Nog niet eerder in de strijd die er sinds 2001 woedt, zijn zoveel burgers het slachtoffer geworden van het oorlogsgeweld.
Militanten van de Taliban en Islamitische Staat (IS) voeren ondanks vredesoverleg onverminderd aanvallen uit en plegen bomaanslagen. In Afghanistan zijn in 2018 liefst 3.804 burgers om het leven gekomen. Nog niet eerder in de strijd die er sinds 2001 woedt, zijn zoveel burgers het slachtoffer geworden van het oorlogsgeweld. Militanten van de Taliban en Islamitische Staat (IS) voeren ondanks vredesoverleg onverminderd aanvallen uit en plegen bomaanslagen.
NU 24.02.2019 In Afghanistan zijn vorig jaar 3.804 burgers door oorlog om het leven gekomen. Nog niet eerder in de strijd die er sinds 2001 woedt, zijn zoveel burgers het slachtoffer geworden van het oorlogsgeweld.
Daarnaast zijn 7.189 burgers in 2018 gewond geraakt, blijkt zondag uit cijfers van de Verenigde Naties. De soennitische Taliban-extremisten voeren ondanks vredesoverleg onverminderd aanvallen uit en plegen bomaanslagen.
De aanwezigheid van terroristenleider Osama Bin Laden (1957-2011) in het door de Taliban overheerste land was in 2001 voor de VS aanleiding om Afghanistan binnen te vallen.
De Taliban zijn overwegend Afghanen die tot de stam van de Pathanen behoren. Vanaf midden jaren negentig tot de Amerikaanse invasie voerden ze een schrikbewind in het land. Sindsdien pogen de Taliban met geweld de macht te heroveren.
Hoe drie Amerikaanse presidenten vanaf 2001 strijd voerden in Afghanistan
Nooit eerder telde de VN in een jaar zo veel burgers die zijn omgekomen door de strijd als in 2018.
NOS 24.02.2019 De strijd in Afghanistan heeft in 2018 het hoogste aantal burgerdoden gekost sinds 2009, het jaar dat de Verenigde Naties het aantal slachtoffers systematisch gingen bijhouden. De VN-missie in Afghanistan telde in 2018 in totaal 10.993 burgerslachtoffers: 3804 doden en 7189 gewonden.
De stijging van 11 procent ten opzichte van 2017 werd vooral veroorzaakt door het gestegen aantal zelfmoordaanslagen door Islamitische Staat (IS) en de toename van het aantal luchtaanvallen door de VS en zijn bondgenoten.
Onacceptabel
De meeste slachtoffers vielen door geweld van de kant van IS en de Taliban, een kwart door optreden van de regeringstroepen en zijn internationale bondgenoten.
De VN-gezant voor Afghanistan, de Japanner Tadamichi Yamamoto, noemt de toename van de burgerslachtoffers “zeer verontrustend en totaal onacceptabel”. “Het is tijd dat er een eind komt aan deze tragedie”, zei Yamamoto. “De beste manier is stoppen met vechten.”
Onderhandelingen
Sinds de VN met stelselmatig tellen begon, zijn bij de strijd in totaal 30.000 burgers omgekomen en 60.000 burgers gewond geraakt.
Morgen begint in Qatar een nieuwe ronde van vredesonderhandelingen tussen de Amerikaanse gezant Zalmay Khalizad en de Taliban.
In januari zeiden Taliban-vertegenwoordigers tegen persbureau Reuters dat de onderhandelaars een akkoord hebben over de terugtrekking van buitenlandse troepen uit Afghanistan.
In ruil zouden de Taliban de VS hebben verzekerd dat Afghanistan geen vrijhaven wordt voor terreurgroepen als al-Qaeda of IS om de Verenigde Staten of zijn bondgenoten aan te vallen.
Mullah Omar, tot zijn dood gezocht door de Amerikanen, is na 9/11 niet uitgeweken naar Pakistan zoals de Amerikanen dachten. Dat schrijft journalist Bette Dam in een boek over de Talibanleider.
NOS 21.02.2019 Na de aanslagen van 9/11 zochten de Amerikanen twaalf jaar lang naar hem: Taliban-leider Mullah Omar. Hij werd door hen samen met Osama bin Laden gezien als het brein achter de aanvallen op de VS. Maar Mullah Omar was niet gevlucht. Hij zat al die tijd in door de Amerikanen en de NAVO gecontroleerd gebied, verstopt in zijn thuisbasis: de provincie Zabul in Afghanistan. Dat ontdekte de Nederlandse journalist Bette Dam. Lange tijd verbleef hij zelfs niet ver van een Amerikaanse basis.
Dam beschrijft haar bevindingen over Mullah Omar, gebaseerd op gesprekken met bijna honderd mensen, in haar boek Op zoek naar de vijand, dat vandaag wordt gepresenteerd. Ze deed vijf jaar lang onderzoek naar de Talibanleider, die in 2013 overleed.
Toenmalig president Bush beloofde in 2001 de leiders van al-Qaida en de Taliban, die de terroristen onderdak hadden geboden, “uit te roken in hun schuilplaats”. Er was 10 miljoen dollar uitgeloofd voor de tip die zou leiden tot de aanhouding van Omar.
Desondanks wisten de veiligheidsdiensten zijn schuilplaats niet te achterhalen. Uit documenten die door oud-NSA-medewerker Edward Snowden werden gelekt, bleek dat de dienst nauwelijks iets over Omar wist. Zijn codenaam was ‘Blanco’.
Toen Mullah Omar in 1996 aan de macht kwam was hij juist heel erg pro-westers. Hij wilde heel graag een Amerikaanse ambassade in Kabul, aldus Bette Dam.
Lang werd gedacht dat Omar zich had verborgen in Pakistan. “Dat was ook een beetje zo geframed door de Amerikanen die dachten dat Pakistan Omar als een soort marionet gebruikte”, zegt Dam. Maar in tegenstelling tot Bin Laden is Omar nooit naar het buurland gevlucht. De onderzoeksjournalist sprak met een bodyguard die Mullah Omar de laatste twaalf jaar van zijn leven heeft bijgestaan.
Die man, Omari, verblijft onder huisarrest van de geheime dienst in een safe house in Kabul. Dam kreeg toestemming om zes uur met hem te praten. In het gesprek vertelde Omari dat hij en Mullah Omar tussen 2001 en 2013 op twee verschillende plekken ondergedoken hebben gezeten, allebei in de provincie Zabul. Eerst in een kleine kamer in de provinciehoofdstad Qalat, later in een klein schuurtje in een dorp.
En dat allemaal in een gebied waar heel veel troepen waren, vertelt Dam. “Hij zocht zijn heil in een gebied waar heel veel van zijn stamgenoten wonen. Zo heeft hij kunnen overleven.”
Amerikaanse militairen bij Qalat, waar Omar zich lange tijd zou hebben verborgen AFP
Hoe kon Mullah Omar zich zo lang verborgen houden? Een reden was dat hij vrijwel niet buiten kwam, vertelde de bodyguard. Een tweede was dat hij maar contact had met drie mensen. Er waren wel huiszoekingen, maar hij werd niet ontdekt. Een keer verborg hij zich onder een bos takken, een tweede keer werd de deur van de kamer niet gevonden en in de laatste schuilplaats kon hij zich verbergen in buizen onder de grond.
Die laatste locatie was op maar een uur lopen van een Amerikaanse basis. “Als je praat met de Amerikanen op die basis, dan zeggen ze: we hebben ook niet gezocht, we dachten gewoon dat hij in Pakistan zat. We hebben ons vooral beziggehouden met het openhouden van de grote weg. Dat was al moeilijk genoeg.”
De huiszoekingen waarbij hij toch bijna was ontdekt, waren toevalstreffers. “Er werd niet specifiek naar hem gezocht. Er waren allerlei zoekacties naar de Taliban. In bijna elk huis is weleens een nachtelijke inval geweest.”
Toen Omar in 2013 aan de gevolgen van tbc overleed, werd hij in het dorp waar hij zat ondergedoken begraven. Omari wilde niet precies zeggen waar, omdat hij wil voorkomen dat het graf wordt geopend.
Het onderduikverhaal is gebaseerd op één bron, maar Dam gaat ervan uit dat Omari’s lezing klopt. “Ik heb met meerdere mensen gesproken die hem kennen, en zij denken ook dat hij de waarheid vertelt.”
Pro-westers
In haar boek ontzenuwt Dam meer mythes over Omar. Zo waren Osama bin Laden en Omar volgens haar helemaal geen vrienden die samen streden tegen de Amerikanen. “Ik kwam erachter dat we de Taliban helemaal niet kennen. Toen Omar in 1996 aan de macht kwam was hij juist heel erg pro-westers. Hij wilde heel graag een Amerikaanse ambassade in Kabul.”
Omar en Bin Laden hadden nauwelijks contact met elkaar en Omar heeft waarschijnlijk ook niets geweten van de plannen voor 9/11, zegt Dam. “Ik veronderstelde ook dat hij er wel iets van wist, maar ik kwam erachter dat dat helemaal niet zo is. Ze hadden een heel andere agenda. Bin Laden was bang dat het plan zou uitlekken via Omar.”
NU 21.02.2019 De Taliban-leider moellah Omar verbleef jarenlang in de Afghaanse provincie Zabul en woonde lange tijd zelfs dicht bij een Amerikaanse militaire basis in die regio. Dat staat in het nieuwe boek van journalist Bette Dam, schrijft de Volkskrant donderdag.
Dam sprak voor haar boek Op zoek naar de vijand met ongeveer honderd mensen over Omar. Een belangrijke bron was de helper van de moellah, Omari.
Omari zegt in het boek dat moellah Omar altijd in Afghanistan is blijven wonen. De Amerikanen dachten dat hij naar Pakistan was gevlucht, net als Osama Bin Laden. Er stond een prijs van 10 miljoen dollar (zo’n 8,8 miljoen euro) op de gouden tip die naar Omar zou leiden.
De moellah, een belangrijke islamitische geestelijke, is volgens zijn helper lange tijd in de provinciehoofdstad Qalat blijven wonen. Daarna verhuisde hij naar een klein dorp in dezelfde provincie.
Omar twee keer ternauwernood ontsnapt aan Amerikanen
Volgens Omari zijn de Amerikanen twee keer heel dicht bij de moellah gekomen. In beide huizen waar hij zou hebben gewoond, werd een inval gedaan. De eerste keer verstopte moellah Omar zich onder een berg takken, de tweede keer hadden de soldaten niet door dat er nog een kamer was.
De Taliban-leider kon volgens Dam overleven doordat hij maar met drie mensen contact had. Zijn vrouwen en kinderen heeft hij sinds 2001 niet meer gesproken. Omar overleed in 2013 aan tuberculose.
Dam was van 2006 tot 2012 correspondent in Afghanistan, voor onder meer NRC. Ze schreef eerder al een boek over de voormalige Afghaanse president Hamid Karzai. Dam heeft vijf jaar onderzoek gedaan voor haar nieuwe boek boek, Op zoek naar de vijand.
AD 21.02.2019 Vanaf de inval in Afghanistan in 2001 verdween Talibanleider moellah Omar van de radar. De wereld weet alleen dat hij in 2013 is overleden. De Nederlandse journaliste Bette Dam is er als eerste in geslaagd om de blanco levensjaren van Omar in te vullen.
Samen met al-Qaedaleider Osama bin Laden stond moellah Omar te boek als gevaarlijkste terrorist ter wereld. Maar wat met Bin Laden wel lukte – hem opsporen en liquideren – is inlichtingendiensten, voorop die van Amerika, nooit gelukt met Omar. Na de inval in Afghanistan in oktober 2001, in reactie op de terreuraanslagen in New York en Washington, wist niemand meer waar de Talibanleider was gebleven.
Het gonsde wel van de speculaties: hij zou in de strijd zijn overleden, hij zou zich schuil houden in buurland Pakistan. Omdat de zoektocht niets opleverde, werd zelfs aan zijn bestaan getwijfeld. De paar foto’s die van hem bestonden, waren ook al zo vaag. Ook de Taliban zwegen in alle talen over moellah Omar. Tot 2015. Toen maakte de beweging bekend dat hij twee jaar twee jaar eerder was overleden. Details bleven uit.
Dit hiaat zat Bette Dam (1979) niet lekker. De Nederlandse journaliste, uitgegroeid tot een internationaal erkende Afghanistanexpert, had het script van haar jongste boek Op zoek naar de vijand vorig jaar zomer ingeleverd. Maar eigenlijk was het niet af. Het laatste hoofdstuk ontbrak, over het leven van moellah Omar ná zijn verdwijning uit Kandahar in 2001. ,,Ik besloot nog een keer terug te gaan naar Afghanistan’’, aldus Bette Dam.
Legerbasis
Bij een huiszoeking van Amerikaanse militairen werd zijn verborgen kamer niet ontdekt, aldus Bette Dam.
Na een gedurfde tocht naar het hartgebied van de Taliban, de gevaarlijke provincie Zabul in zuid-Afghanistan, en gesprekken in de hoofdstad Kaboel leidt een ultieme poging tot succes. ,,Moellah Omar leefde na 2001 erg op zichzelf, vooral binnen vier muren. Hij was een man zonder veel wensen en ambities, had slechts om de paar maanden per koerier contact met de nieuwe leiders.
,,Moellah Omar woonde op een uur wandelen van een legerbasis. Bij een huiszoeking van Amerikaanse militairen werd zijn verborgen kamer niet ontdekt’’, zegt Bette Dam over het laatste, uiterst boeiende hoofdstuk van haar boek. Uiteindelijk overleed hij op 23 april 2013 aan tbc. Zonder testament en instructies. Hij kreeg in het diepste geheim een onopvallend graf.
NU 19.02.2019 Bij het ministerie van Defensie hebben zich tot nu toe 110 militairen gemeld die denken ziek te zijn geworden door vuilverbranding op missie in Afghanistan of zich daar zorgen over maken. Minister Ank Bijleveld beslist begin april of de meldingen vragen om onafhankelijk onderzoek, laat ze weten.
De militairen denken dat ze kanker of een andere ziekte hebben opgelopen door het gebruik van zogeheten ‘burn pits’ in Afghanistan. Defensie verbrandde afval in zulke verbrandingskuilen in de open lucht. Daarbij kwamen giftige gassen vrij.
Bijleveld sprak aanvankelijk tegen dat militairen zich bij Defensie hadden gemeld. Beklag van militairen tegen personeelsfunctionarissen bleek niet als melding opgevat.
Sinds twee weken is er een meldpunt van Defensie in de lucht waar mensen met klachten kunnen aankloppen. Sindsdien liep de teller op van vier naar 110 meldingen.
MSN 14.02.2019 Minister Ank Bijleveld (Defensie) is ,,voor nu’’ gerustgesteld dat de Verenigde Staten hun troepen niet eenzijdig zullen terugtrekken uit Afghanistan. Haar Amerikaanse ambtgenoot Patrick Shanahan zegde tijdens NAVO-overleg in Brussel toe te overleggen over besluiten. ,,We zullen samenwerken met onze NAVO-bondgenoten”, beloofde Shanahan.
Bijleveld zei in december zich grote zorgen te maken na berichten dat de Amerikaanse regering 7000 militairen zou willen terughalen. De ongeveer 160 Nederlandse militairen in Afghanistan zijn deels afhankelijk van Amerikaanse bescherming en medische zorg. ,,We kunnen niet zonder de steun van de Amerikanen, wat ons betreft is het: samen erin, samen eruit’’, aldus Bijleveld.
Nederland verlengde de bijdrage aan de NAVO-missie Resolute Support vorig jaar tot eind 2021. Na de Amerikaanse toezegging blijft ons land erbij betrokken. NAVO-topman Jens Stoltenberg bevestigde dat besluiten samen zullen worden genomen.
Volgens Bijleveld moeten gesprekken over eventuele troepenvermindering worden gekoppeld aan de vredesbesprekingen tussen de Taliban en de VS.
AD 05.02.2019 Militair raadsman Ferre van de Nadort twijfelt aan de onafhankelijkheid van het Defensiemeldpunt voor medewerkers die mogelijk ziek zijn geworden zogenoemde burnpits. Bij het meldpunt is onder anderen een oud-commandant betrokken die in 2010 in Afghanistan zat. Volgens Van de Nadort moet die op de hoogte zijn geweest van de vuilverbranding tijdens die missie.
Het ministerie van Defensie opende maandag het Defensiemeldpunt burnpits waar (oud)militairen terechtkunnen met vragen over gezondheidsklachten die mogelijk zijn veroorzaakt door de rook van burnpits. In deze kuilen werd in missiegebieden, zoals in Afghanistan, allerlei afval verbrand.
Het meldpunt is bij het Centrum voor Arbeidsverhoudingen Overheidspersoneel (CAOP) ondergebracht. Defensie noemt het centrum onafhankelijk. Maar volgens de raadsman is het helemaal niet onafhankelijk. Hij zegt een aantal (oud-)militairen te vertegenwoordigen. Hij zegt dat behalve een oud-commandant ook de directeur werkgeverszaken defensie in het bestuur van het CAOP zit. Van de Nadort vindt het moeilijk voor te stellen dat die onpartijdig zijn bij het beoordelen van gezondheidsklachten van (oud-)militairen.
NOS 31.01.2019 Defensiemedewerkers die vermoeden dat zij ziek zijn geworden door burnpits in Afghanistan en andere missiegebieden, kunnen vanaf maandag terecht bij een officieel meldpunt van defensie. Burnpits zijn afvalhopen die op de basis verbrand werden omdat de verbrandingsoven defect was.
Minister Bijleveld van Defensie beloofde de Tweede Kamer dinsdag dat er zo’n meldpunt zou komen. Zij vertelde toen ook dat er tot nu toe vier officiële meldingen zijn binnengekomen over gezondheidsklachten door het inademen van giftige stoffen van de burnpits. Of die vier meldingen echt nieuw zijn of een formele versie van een eerdere klacht is niet bekend.
Verwarring
Of er wel of niet meldingen waren gedaan werd onderwerp van discussie. Het ministerie zei van niet, een advocaat van militairen zei van wel. Deze defensiemedewerkers hadden hun gezondheidsklachten gemeld bij bijvoorbeeld een defensiearts en beschouwden dat als een afdoende melding.
Maar deze medische informatie valt onder het beroepsgeheim van artsen en mag dus niet ingekeken worden door de defensieleiding. Ook een standaardformulier over omstandigheden op de missie wordt door het ministerie niet beschouwd als officiële melding. Twee weken geleden riep Bijleveld de betreffende defensiemedewerkers daarom op om een “officiële melding” te doen.
NOS 29.01.2019 Het ministerie van Defensie heeft tot nu toe vier officiële meldingen binnengekregen over gezondheidsklachten door ‘burnpits’. Minister Bijleveld heeft dat gezegd tijdens het wekelijkse vragenuurtje in de Tweede Kamer. Ze laat wellicht onafhankelijk onderzoek doen naar de relatie tussen burnpits en de gemelde gezondheidsklachten.
Het ministerie neemt contact op met de jurist Van de Nadort, die bijna twee weken geleden aan de bel trok nadat militairen zich bij hem hadden gemeld. De militairen denken dat ze in Afghanistan kanker hebben gekregen door burnpits. Dat zijn afvalhopen van medisch afval en werkmateriaal, die worden verbrand in militaire kampen. Vanmiddag heeft Van de Nadort laten weten dat hij inmiddels 122 meldingen heeft binnengekregen.
Ernst
Vorige week zei Bijleveld dat er geen formele meldingen bekend waren bij Defensie. Dat deed ze in reactie op een door Van de Nadort geopenbaarde brief, waarin het pensioenfonds ABP namens de minister van Defensie erkent dat een militair in Afghanistan blootgesteld was aan toxische stoffen en gassen. De minister herhaalde in het vragenuur dat het hier niet ging om een officiële melding van een gezondheidsklacht.
De minister benadrukte nogmaals dat militairen die gezondheidsklachten hebben, zich moeten melden bij Defensie. Dan kan er worden gekeken of deze zijn ontstaan uit de giftige stoffen die vrijkomen bij burnpits. “Wij doen er alles aan om in beeld te krijgen wat de ernst van de situatie is”, zei de minister.
Wegmoffelcultuur
SP-Kamerlid Karabulut zei dat de Kamer keer op keer geconfronteerd wordt met zieke veteranen en ernstige gezondheidsklachten, die niet serieus worden opgepikt door Defensie. Volgens Denk-Kamerlid Özturk is er sprake van een “wegmoffelcultuur” en “ontkenningscultuur”. Bijleveld ontkende dat met grote stelligheid. “Maar je moet wel goed weten wat de meldingen zijn en daar hebben wij ons afgelopen week in verdiept”, aldus de minister.
Regeringspartij D66 wil dat militairen die in aanraking zijn geweest met burnpits een brief krijgen van Defensie. Het gaat om militairen die tussen juli 2006 en juli 2010 in de Nederlandse legerbasis Kamp Holland in de Afghaanse provincie Uruzgan zaten.
Giftige stoffen
Volgens CDA-Kamerlid Bruins Slot zijn niet alleen Nederlandse militairen in aanraking gekomen met burnpits, maar ook Amerikanen, Britten en Canadezen. Ze wil dat het ministerie ook metingen van deze landen opvraagt, zodat alle informatie boven tafel komt. Bijleveld zegde toe dit te doen.
Op vragen van de Tweede Kamer zei de minister van Defensie dat ze mogelijk onafhankelijk onderzoek gaat doen naar de relatie tussen ‘burnpits’ en de gemelde gezondheidsklachten.
NU 29.01.2019 Het ministerie van Defensie heeft vier officiële meldingen gekregen over gezondheidsklachten als gevolg van vuilverbranding in kuilen in Afghanistan. Dat heeft minister van Defensie Ank Bijleveld dinsdag laten weten tijdens het Vragenuurtje in de Tweede Kamer.
Vuil, medicijnresten en ander afval werden verbrand in zogenoemde burn pits op de militaire basis die Nederland in de Afghaanse provincie Uruzgan had.
Bij advocaat Ferre van de Nadort hebben zich tientallen militairen gemeld die denken dat ze ziek zijn geworden door de giftige gassen van de burn pits.
Sadet Karabulut (SP) vroeg de minister om opheldering. Volgens haar zijn de problemen al jaren bekend en zijn de klachten door het ministerie “genegeerd”.
De minister wil eerst alle klachten boven tafel krijgen. Ze wil in gesprek met advocaat Van de Nadort en de veteranen die zich bij hem hebben gemeld. Er is intussen een intern meldpunt bij Defensie opgezet waar de klachten kunnen worden doorgegeven. Bijleveld zal “desnoods onafhankelijk onderzoek” naar de kwestie laten uitvoeren.
D66’er Salima Belhaj wil dat alle Nederlandse militairen die in Afghanistan actief waren een brief krijgen waarin staat dat zij zich moeten melden als zij gezondheidsklachten hebben. “De minister moet actief werkgeverschap tonen”, meent Belhaj. Bijleveld gaat over het voorstel nadenken.
Telegraaf 28.01.2019 Amerika heeft principeafspraken gemaakt met de Taliban die tot een vrede in Afghanistan en een aftocht van de Amerikaanse troepen uit dat land kunnen leiden.
De Amerikanen hebben de toezegging binnen van de Taliban dat Afghanistan dan geen bakermat van internationaal terrorisme zal worden. De VS vielen juist om die reden in 2001 het land binnen omdat de toenmalige Taliban-regering het brein achter de aanslagen van 9/11, Osama bin Laden en andere Al Qaeda kopstukken, niet wilde uitleveren.
Vertrouwen
,,We hebben overeenstemming over een grof raamwerk dat verder uitgewerkt moet worden tot een akkoord”, vertelde de Amerikaanse onderhandelaar Zalmay Khalilzad, maandag aan de New York Times. Hij vertelde ,,genoeg vertrouwen te hebben”, dat de Taliban zich aan zo’n akkoord zal houden.
Het is voor het eerst dat er zo hoopvol wordt gesproken over een vredesakkoord na een oorlog die tienduizenden doden heeft gekost en de Amerikaanse buitenlandse politiek en de regio totaal veranderde.
Als er een Amerikaans vertrek uit Afghanistan komt dan krijgt president Donald Trump voor elkaar wat veel van zijn voorgangers wilden maar wat maar niet leek te lukken: geen Amerikaanse laarzen meer in Afghanistan.
Bij de Afghaanse regering is het nieuws overigens niet met al te veel enthousiasme ontvangen. Daar vertrouwt men de Taliban, die recent nog grote aanslagen pleegde en grote delen van Afghanistan beheerst, voor geen cent.
Beloftes
President Ashraf Ghani zei bezorgd te zijn dat een ’deal’ er te snel doorheen wordt gedrukt. Hij vergeleek het met de aftocht van Russische troepen uit zijn land. Ook toen werden er allerlei beloftes gedaan en sprak men van vrede, maar het duurde maar kort voordat er anarchie uitbrak.
Ghani heeft alle reden om bezorgd te zijn. Zijn voorganger in die tijd vond zijn einde hangend aan een paal op een rotonde. ,,Ook wij willen vrede en we willen het snel, maar wel met de nodige voorzichtigheid.”
De Amerikanen benadrukken dat hun plan alleen doorgaat als er ook een bestand komt tussen de Taliban en de Afghaanse regering.
NOS 27.01.2019 De Taliban zeggen dat er een conceptakkoord is bereikt met de Verenigde Staten. Dat melden bronnen tegen persbureau Reuters. In het conceptakkoord staat volgens het persbureau dat buitenlandse troepen zich na ondertekening van het akkoord binnen 18 maanden terugtrekken uit Afghanistan, meer dan 17 jaar na de door de VS-geleide inval in het land.
Het conceptakkoord is de afsluiting van een zesdaags overleg in Qatar tussen de VS en de Taliban over de oorlog in Afghanistan. Van het akkoord is de inhoud overigens nog niet formeel door de Taliban of de VS naar buiten gebracht. Ook kwam er na afloop van de gesprekken geen gezamenlijke verklaring naar buiten.
In ruil voor het terugtrekken heeft de Taliban de VS verzekerd dat Afghanistan geen vrijhaven wordt voor al-Qaeda of IS om de Verenigde Staten of zijn bondgenoten aan te vallen. Dat was een harde eis van de VS om zich terug te trekken uit Afghanistan. Ook zou er een akkoord zijn bereikt over een gevangenenruil en het opheffen van reisverboden voor sommige leiders van de Taliban, aldus Reuters.
Productieve gesprekken
Volgens de speciale Afghanistan-gezant van de Verenigde Staten is er tijdens de onderhandelingen “goede vooruitgang” geboekt en volgt er op zeer korte termijn een nieuwe ontmoeting.
“De gesprekken hier waren productiever dan in het verleden”, schreef hij op Twitter. “We hebben goede vooruitgang geboekt op belangrijke thema’s. Niets is echter zeker totdat alles is afgesproken.”
In een verklaring stelt een woordvoerder van de Taliban dat er pas gesproken kan worden over andere thema’s in Afghanistan als er duidelijkheid is over de terugtrekking van buitenlandse troepen. “Onze insteek was tijdens de gesprekken heel duidelijk”, zei een woordvoerder.
‘Hoopvol nieuws’
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Pompeo spreekt van hoopvol nieuws. “De VS streeft serieus naar vrede en wil koste wat voorkomen dat Afghanistan een vrijhaven wordt voor internationaal terrorisme. We werken samen met de Afghaanse overheid en alle andere partijen om de Afghaanse soevereiniteit, onafhankelijkheid en welvaart te versterken.”
Naar verwachting praten de VS en de Taliban komende maand verder over een akkoord. Dat zou opnieuw moeten gebeuren in Doha, de hoofdstad van Qatar. Het is niet duidelijk of de Afghaanse regering wel bij die gesprekken welkom is: de Taliban willen nog altijd niet met de Afghaanse regering praten, maar enkel in gesprek met de VS.
De macht van de Taliban is de laatste jaren weer toegenomen, sinds buitenlandse gevechtseenheden uit het land zijn vertrokken. De islamitische terreurbeweging heeft naar schatting de helft van het land in handen, een gebied waarin 15 miljoen Afghanen wonen.
Telegraaf 27.01.2019 Tijdens de vredesonderhandelingen tussen de Taliban, Amerikaanse onderhandelaars en de Afghaanse overheid zijn flinke vorderingen gemaakt. Volgens vertegenwoordigers van de Taliban zijn de partijen zaterdag een concept-vredesverklaring overeengekomen. Daarin zou zijn meegenomen dat Amerikaanse troepen binnen 18 maanden uit Afghanistan vertrekken na ondertekening van het akkoord.
Een gezamenlijke verklaring is niet naar buiten gebracht, maar de Amerikaanse speciale gezant Zalmay Khalilzad zegt dat er progressie is geboekt na zes dagen onderhandelen in Qatar. „Vergaderingen hier waren productiever dan in het verleden. We hebben aanzienlijke vooruitgang geboekt op essentiële zaken”, aldus Khalilzad, die verder meldt dat de partijen weer gauw om de tafel gaan zitten.
Terugtrekken
De Amerikaanse buitenlandminister Mike Pompeo reageert verheugd op het nieuws. Hij zegt dat de VS „serieus streven naar vrede.” Ook benadrukt hij het streven om de troepen uit Afghanistan terug te trekken.
The U.S. is serious about pursuing peace,
preventing #Afghanistan from
continuing to be a space for international terrorism & bringing forces
home. Working with the Afghan gov’t & all interested parties, the U.S.
seeks to strengthen Afghan sovereignty, independence & prosperity.
NU 27.01.2019 Een zesdaagse ontmoeting tussen de Taliban en een gezant van de Verenigde Staten in Qatar heeft voor ‘significante vorderingen’ gezorgd.
Dat zegt de Amerikaanse gezant Zalmay Khalilzad. “De besprekingen zijn productiever geweest dan voorheen. We hebben grote vooruitgang geboekt op belangrijke punten.”
“Nog niets is zeker, tot alles is afgesproken”, voegde Khalilzad er nog wel aan toe. “Daar horen ook de voorwaarden voor een dialoog in Afghanistan en een staakt-het-vuren bij.”
Kort na afloop van de gesprekken kwamen berichten naar buiten dat de Taliban een conceptakkoord had waarin stond dat de buitenlandse troepen Afghanistan binnen achttien maanden moesten verlaten. De Taliban ontkende later dat het om achttien maanden ging.
“Deze berichten zijn niet waar, we hebben het nooit over achttien maanden gehad”, stelt de woordvoerder van de Taliban op Twitter.
Taliban moet land vrij houden van terroristen
Een andere besproken voorwaarde zou zijn dat de Taliban ervoor zorgt dat Al Qaida en Islamitische Staat (IS) geen ruimte krijgen om de Verenigde Staten aan te vallen vanuit Afghanistan.
“Zolang er geen akkoord is over het terugtrekken van buitenlandse soldaten, kan er verder over niets anders worden gesproken”, zei een woordvoerder van de Taliban.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo liet weten blij te zijn met de vorderingen. “We zijn serieus bezig met het terugtrekken van onze soldaten en ervoor te zorgen dat Afghanistan geen basis wordt voor internationaal terrorisme.”
De gesprekken tussen de VS en de Taliban gaan in februari verder in de Qatarese hoofdstad Doha.
Het Dagblad van het Noorden zegt bewijs te hebben dat militairen Defensie in het verleden aansprakelijk hebben gesteld voor de blootstelling aan gifstoffen door burnpits.
NOS 25.01.2019 Minister Bijleveld van Defensie zei vorige week dat haar ministerie geen klachten kent van militairen die gezondheidsproblemen hadden door burnpits (brandende afvalhopen) in Afghanistan. Dat klopt niet, stelt het Dagblad van het Noorden.
De krant zegt dat het bewijs in handen heeft dat een aantal militairen zich wel degelijk met klachten heeft gemeld. Ook beschikt de krant naar eigen zeggen over correspondentie met Defensie waarin de blootstelling aan giftige stoffen door burnpits wordt erkend en waarin ook de relatie met medische aandoeningen wordt gelegd.
Uruzgan
Deze burnpits zijn brandende afvalhopen. Daarop werd onder meer medisch afval en werkmateriaal verbrand op de militaire basis die Nederland had in Uruzgan in Afghanistan.
De krant citeert uit een van de meldingen. “Cliënt is van mening dat Defensie aansprakelijk is voor de gezondheidsschade die hij heeft opgelopen ten gevolge van blootstelling aan giftige stoffen uit de verbrandingsovens op de luchtmachtbasis Kandahar, in de periode dat hij naar Afghanistan uitgezonden is geweest.”
Standaardformulier
Volgens het Dagblad van het Noorden gebruikte Defensie zelfs standaardformulieren voor de registratie. Zo’n formulier had als titel ‘Personeelsregistratieformulier blootstelling vrijkomende stoffen locatie burnpit, Kandahar Air Field, Afghanistan’.
Minister Bijleveld blijft erbij dat haar geen meldingen bekend zijn. Het document waar in de krant over wordt gepraat is volgens haar een formulier uit het personeelsdossier waar je “alleen algemeenheden uit kunt halen”. Zij beschouwt dat niet als een melding.
Bijleveld zei wel dat ze nog eens serieus gaat kijken of er toch meldingen zijn en ze herhaalde dat mensen met klachten zich alsnog kunnen melden. Ze voegde eraan toe dat ze het serieus neemt als er mogelijk iets met het personeel aan de hand is.
Vorige week werd bekend dat tientallen Nederlandse militairen denken dat ze tijdens hun uitzending in Afghanistan kanker hebben gekregen door burnpits. Ze hadden zich gemeld bij jurist Ferre van de Nadort, die onderzoek naar de burnpits in Kamp Holland heeft gedaan. Kamp Holland was van juli 2006 tot en met juli 2010 een Nederlandse legerbasis in de Afghaanse provincie Uruzgan.
Telegraaf 25.01.2019 Volgens een groep militairen hebben ze bij Defensie wel degelijk melding gemaakt van ernstige gezondheidsschade, waaronder kanker, die zij relateren aan vuilverbranding tijdens de missie in Afghanistan.
Dat schrijft Dagblad van het Noorden. De krant zegt bewijs in handen te hebben dat verschillende militairen Defensie formeel aansprakelijk hebben gesteld voor de blootstelling aan de gifstoffen door zogeheten burnpits.
Ook zegt de krant te beschikken over correspondentie met Defensie waarin de blootstelling aan giftige stoffen, en de relatie met ernstige medische aandoeningen, door burnpits wordt erkend.
Het ministerie van Defensie blijft er echter bij dat geen militair zich heeft gemeld met klachten over de vuilverbranding op missie in Afghanistan. De opgedoken formulieren waar het Dagblad van het Noorden over schrijft, gelden niet als een echte melding, stelt minister Ank Bijleveld.
Tientallen Nederlandse militairen denken dat ze kanker hebben opgelopen door giftige gassen uit de verbrandingskuilen in de open lucht die Defensie in Afghanistan gebruikte om van haar afval af te komen. Ze hebben zich gemeld bij jurist Ferre van de Nadort, die onderzoek naar de burnpits heeft gedaan.
Bijleveld doet de nu gevonden formulieren af als „een registratie in een personeelsdossier. Dat is geen melding.” Ze roept militairen met klachten opnieuw op zich te melden, „dan zullen we daar natuurlijk serieus naar kijken.” De minister wijst erop dat er sinds vorige maand ook een meldpunt in de lucht is.
Vorige week zei het ministerie van Defensie geen weet te hebben van militairen die kanker zouden hebben opgelopen door vuilverbranding op missie in Afghanistan. Het departement heeft geen klachten ontvangen, zei minister Ank Bijleveld. Ze wees erop dat indertijd al is onderzocht of er schadelijke stoffen vrijkwamen „en toen bleek er niets aan de hand.”
In de Verenigde Staten laait de kwestie hoog op. Irak- en Afghanistan-veteranen zijn daar naar de rechter gestapt omdat giftige rook uit de burnpits hen ziek zou hebben gemaakt. Tot dusver zonder resultaat.
NU 21.01.2019 Bij een aanval van de Taliban op een militaire basis in Afghanistan zijn maandag meer dan honderd militairen om het leven gekomen, meldt een hoge functionaris van het Afghaanse ministerie van Defensie.
“We weten dat 126 militairen zijn omgekomen bij een explosie in een gebouw van een militair trainingscentrum in Maidan Wardak (centraal-Afghanistan)”, liet het ministerie in Kabul weten.
De aanvallers zouden volgens het ministerie hun auto vol explosieven hebben geramd door een militair controlepunt en het voertuig daarna bij het gebouw hebben laten ontploffen.
Twee gewapende mannen gingen het gebouw na de explosie binnen, waarna ze het vuur openden op Afghaanse soldaten, zegt Mohebullah Sharifzai, woordvoerder van de provinciale gouverneur van Maidan Wardak.
Taliban eist de aanslag op
De Taliban heeft de aanslag opgeëist. De terroristische groepering voert in Afghanistan een guerrillaoorlog. De Taliban hadden grote delen van het land in handen, maar zijn door een internationale troepenmacht teruggedrongen.
Sinds enkele jaren boekt de beweging echter weer terreinwinst.
Het complex zou zijn bestormd door gewapende Taliban-strijders nadat een zelfmoordterrorist een auto met explosieven bij de ingang had opgeblazen.
NOS 21.01.2019 In Centraal-Afghanistan zijn bij een aanslag op een trainingscentrum voor politie, defensie en veiligheidsdiensten zeker honderd mensen omgekomen, zeggen verschillende Afghaanse bronnen. Het complex zou zijn bestormd door gewapende Taliban-strijders nadat een zelfmoordterrorist een auto met explosieven bij de ingang had opgeblazen.
Volgens een medewerker van het ministerie van Defensie hebben 126 mensen een explosie in een gebouw op het trainingscomplex niet overleefd. Een provinciale functionaris spreekt van een honderdtal doden. Eerder noemde de regering een dodental van twaalf.
De Taliban hebben de verantwoordelijkheid voor de aanslag in de provincie Maidan Wardak opgeëist. De militaire basis ligt op zo’n 44 kilometer afstand van de hoofdstad Kabul.
De Taliban hebben de afgelopen maanden een reeks aanslagen gepleegd. Analisten denken dat de opstandelingen zo veel mogelijk gebied in handen willen krijgen voordat er in de toekomst serieuze vredesgesprekken worden gevoerd. Volgens de VS hebben de Taliban de helft van het land in hun greep.
Telegraaf 21.01.2019 Door een aanslag met een autobom op een militaire basis in de centrale provincie Maidan Wardak in Afghanistan zijn meer dan honderd militairen gedood. Dat zei een functionaris van het Afghaanse ministerie van Defensie.
Twee gewapende mannen die probeerden de basis binnen te komen, werden doodgeschoten, zei Mohebullah Sharifzai, woordvoerder van de provinciale gouverneur van Maidan Wardak.
Een tweede auto, boordevol explosieven, werd ontdekt en onschadelijk gemaakt, voegde hij eraan toe. Tientallen mensen raakten gewond. De Taliban eiste de verantwoordelijkheid op voor de aanslag.
Op de achtergrond van deze foto van Kamp Holland uit 2010 is een van de burnpits te zien Audiovisuele Dienst Defensie/Mediacentrum Defensie
NOS 19.01.2019 Tientallen Nederlandse militairen denken dat ze tijdens hun uitzending in Afghanistan kanker hebben gekregen door ‘burnpits’. Dat zijn brandende afvalhopen. Met de burnpits werd onder meer medisch afval en werkmateriaal verbrand.
De militairen hebben zich gemeld bij jurist Ferre van de Nadort, die onderzoek naar de burnpits in Kamp Holland heeft gedaan. Kamp Holland was van juli 2006 tot en met juli 2010 een Nederlandse legerbasis in de Afghaanse provincie Uruzgan.
Verscheidene militairen hebben foto’s aan de jurist gegeven. Daarop is te zien dat afval in de open lucht wordt verbrand en niet in de verbrandingsovens die in Kamp Holland stonden. “Vanaf dag een hebben die ovens niet goed gefunctioneerd”, zegt Van de Nadort.
Voormalig militair Johan Smit diende in de periode 2006-2007 in Afghanistan. Meteen toen hij terug kwam bleek het goed mis te zijn met zijn gezondheid:
Hij zegt dat toenmalig minister Hillen van Defensie de Tweede Kamer onjuist heeft geïnformeerd. Die zei in 2010 dat er zes verbrandingsovens in Kamp Holland stonden en dat daarin het afval werd verbrand. “Maar die zes stonden in een ander kamp, in Kandahar”, zegt Van de Nadort. “De minister heeft waarschijnlijk de locaties door elkaar gehaald.”
De jurist zegt ook dat het ministerie van Defensie nooit goede metingen bij de verbrandingsinstallaties heeft gedaan en nu niet goed met de zieke (oud-)militairen omgaat. “Defensie legt de bal bij hen neer. De militairen moeten maar aantonen dat het door de burnpits komt. Het is de omgekeerde wereld.”
Afvalverbrandingsovens in Kamp Holland, 2010Audiovisuele Dienst Defensie/Mediacentrum Defensie
Afvalverbranding in Afghanistan, met op de achtergrond de verbrandingsovensTROS
Minister Bijleveld zegt in een reactie dat Defensie over deze kwestie tot nu toe geen meldingen heeft gekregen. Maar ze benadrukt dat mensen met klachten zich alsnog kunnen melden en dat Defensie daar serieus naar kijkt. Volgens Bijleveld hebben de metingen van destijds niet opgeleverd dat er iets aan de hand was.
Het ministerie ontkent dat Hillen de Kamer in 2010 verkeerd heeft geïnformeerd. Defensie benadrukt verder dat het in missiegebieden nu geen verbrandingsovens meer heeft en dat het afval daar tegenwoordig wordt afgevoerd via een ‘contractor’.
Telegraaf 14.01.2019 Het kabinet ontkent dat er in 2010 heimelijk is overlegd met de Taliban. Ook wordt bestreden dat er is onderhandeld over de vrijlating van een Nederlandse hulpverlener die was ontvoerd door de Taliban. „De Nederlandse overheid onderhandelt niet met ontvoerders of terroristische organisaties”, antwoordt minister Bijleveld (Defensie) op Kamervragen van SP en D66.
Onlangs deed een voormalig spion die werkte voor de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) uitgebreid uit de doeken hoe medewerkers van de MIVD in 2010 in Dubai gesprekken voerde met vertegenwoordigers van de Taliban. Zijn verhaal wordt bevestigd door een lid van het Korps Commandotroepen en een tolk, die destijds eveneens in Dubai waren.
Bijleveld wil niet ingaan op de beweringen die de voormalige spion deed in De Telegraaf. De man, door Nederlandse militairen rond de missie in Uruzgan ’de Baas’ genoemd, was tussen 2006 en 2014 voor de MIVD actief. Hij is van grote waarde geweest voor de missie, onder meer bij het voorkomen van aanslagen op Nederlandse konvooien. De Afghaan dreigt het land te worden uitgezet. Hij voelt zich door de Nederlandse Staat in de kou gezet.
„In zijn algemeenheid kan ik zeggen dat bij de MIVD zorgvuldigheid centraal staat als het gaat om het zoeken, het rekruteren, het onderhouden en het uiteindelijk beeindigen van de relatie met een informant of agent”, reageert Bijleveld. „Die zorgvuldigheid is nodig omdat deze bronnen niet zelden een persoonlijk risico lopen door het delen van informatie die we nodig hebben om onze militairen veilig te houden. Ik wil benadrukken dat personeel dat voor een Nederlandse missie heeft gewerkt en daardoor gevaar loopt, door Defensie niet in de steek wordt gelaten.”
NOS 30.12.2018 De Taliban hebben directe vredesgesprekken met de Afghaanse regering afgewezen. De islamitische terreurbeweging wil komende maand in Saudi-Arabië alleen in gesprek met vertegenwoordigers van de Verenigde Staten. Dat land beschouwt de Taliban als de invloedrijkste partij in het land.
Deze maand voerden de Taliban in de Verenigde Arabische Emiraten al gesprekken met de VS en landen uit de eigen regio. Doel van de onderhandelingen is het beëindigen van de oorlog in Afghanistan, die al zeventien jaar duurt en begon met het verdrijven van de Taliban door de VS.
Macht uitgebreid
De laatste jaren hebben de Taliban hun macht in het land verder uitgebreid. Volgens cijfers van de NAVO heeft de Afghaanse regering maar controle over iets meer dan de helft van de ruim 400 districten in het land. Sinds 2001 was de situatie niet zo slecht. De Taliban zelf zeggen dat ze de dienst uitmaken in een gebied dat bij elkaar 70 procent van Afghanistan beslaat.
Begin deze week was er aanslag op een overheidsgebouw in Kabul, waarbij zo’n 40 doden vielen. Vermoedelijk zaten de Taliban erachter.
De Amerikanen hebben nog duizenden troepen in het land, maar president Trump zou net als bij Syrië overwegen om (een deel van de) militairen terug te trekken.
Een probleem met een identificatiemethode wordt als reden genoemd. Dat speelde ook al bij de parlementsverkiezingen in oktober. Die werden bovendien geteisterd door geweld.
NOS 26.12.2018 Afghanistan stelt de presidentverkiezingen van april een onbekend aantal maanden uit. Die tijd is volgens de regering nodig om technische problemen te verhelpen met het biometrische identificatiesysteem.
Die problemen speelden ook al tijdens de parlementsverkiezingen van oktober. Verschillende stemlokalen gingen toen te laat open, medewerkers konden niet omgaan met het identificatiesysteem en kiezers stonden niet op de lijst.
Geweld
Ook werden die verkiezingen en de aanloop daarnaartoe geteisterd door aanslagen en geweld van de Taliban en IS. Zware beveiliging kon niet voorkomen dat er tientallen doden en meer dan honderd gewonden vielen. De helft van de geregistreerde Afghaanse kiezers, zo’n 4 miljoen mensen, kwam toch opdagen om te stemmen.
Voor de verkiezingen voor de opvolger van president Ghani wil de kiescommissie eerst de lijsten op orde maken en de medewerkers trainen.
Een man die gewond raakte bij de aanslag loopt door de straten van KabulEPA
NOS 25.12.2018 Het dodental van de aanslag op een gebouw van het ministerie van Sociale Zaken in Kabul is opgelopen naar 43. Op Kerstavond blies een zelfmoordenaar zijn auto op in een straat met meerdere overheidsgebouwen in de Afghaanse hoofdstad, waarna gewapende strijders het pand bestormden.
De extremisten richtten een bloedbad aan. Ook schoten ze vanuit het pand op naastgelegen gebouwen. Het dodental kan verder oplopen, want politie en andere hulpverleners zoeken nog steeds naar slachtoffers in het overheidsgebouw. Er zijn zeker 25 gewonden.
Tijdens de urenlange confrontatie tussen de gewapende mannen en de veiligheidsdiensten die volgde op de bestorming zijn honderden mensen in veiligheid gebracht, zegt het ministerie van Volksgezondheid. Drie gewapende aanvallers zijn tijdens de confrontatie gedood. Of het ministerie de drie heeft meegeteld in het dodental van 43 is niet duidelijk. Ook is niet bekend of zij de enige aanvallers waren of dat er meer gewapende strijders waren, die mogelijk zijn ontkomen.
De verantwoordelijkheid voor de aanslag is nog steeds niet opgeëist. In het afgelopen jaar heeft zowel de Taliban als IS aanslagen gepleegd op Afghaanse overheidsgebouwen en -diensten. Daarbij zijn honderden mensen vermoord.
Telegraaf 25.12.2018 – Het dodental van de aanslag op verschillende regeringsgebouwen in de Afghaanse hoofdstad Kabul is opgelopen naar 43. Dat heeft het ministerie van Volksgezondheid bekendgemaakt. Bij de aanvallen vielen 25 gewonden.
De daders, van wie er ook drie werden gedood, brachten eerst een autobom tot ontploffing bij het ministerie van Openbare Werken. Daarna bestormde een onbekend aantal aanvallers het naastgelegen gebouw van Werkgelegenheid en Sociale Zaken. Van daaruit schoten ze vervolgens op andere overheidspanden in de buurt.
De verantwoordelijkheid is nog niet opgeëist. In het recente verleden claimden vertegenwoordigers van Islamitische Staat of de Taliban de bloedige aanslagen. In Kabul werden dit jaar al 22 aanslagen gepleegd. Daardoor kwamen meer dan 500 mensen om.
NU 24.12.2018 Door een aanslag van militanten op regeringsgebouwen in de Afghaanse hoofdstad Kaboel zijn ten minste 43 mensen om het leven gekomen. Bovendien vielen er tien gewonden.
Dat heeft de woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse Zaken maandagavond bekendgemaakt. Bij de aanslag kwam één politieman om het leven, de rest van de doden zijn burgers.
De daders, van wie er ook drie werden gedood, brachten eerst een autobom tot ontploffing bij het ministerie van Openbare Werken. Daarna bestormde een onbekend aantal aanvallers het naastgelegen gebouw van Werkgelegenheid en Sociale Zaken. Van daaruit schoten ze vervolgens op andere overheidspanden in de buurt.
De verantwoordelijkheid is nog niet opgeëist. In het recente verleden claimden vertegenwoordigers van Islamitische Staat (IS) of de Taliban de bloedige aanslagen. In Kaboel werden er dit jaar al 22 gepleegd. Daardoor kwamen meer dan vijfhonderd mensen om.
NOS 24.12.2018 In de Afghaanse hoofdstad Kabul hebben terroristen een aanslag uitgevoerd op een overheidsgebouw. Daarbij zijn zeker 29 mensen omgekomen en 23 gewond geraakt.
De aanslag begon volgens de regering met een zelfmoordaanslag. Iemand bracht vlak voor het gebouw van een sociale dienst een bomauto tot ontploffing. Een paar minuten daarna bestormden schutters het gebouw. Ze waren volgens de Afghaanse regering zwaar bewapend en hadden ook explosieven bij zich.
De groep trok urenlang schietend door het gebouw, dat verschillende verdiepingen telt. De meeste slachtoffers waren werknemers die op het punt stonden naar huis te gaan.
Sommige overheidsmedewerkers wisten een schuilplaats te vinden. De politie slaagde erin 357 ambtenaren ongedeerd naar buiten te krijgen.
Zeker vijf explosies
Ooggetuigen zeggen dat er zeker vijf explosies klonken toen het in het gebouw kwam tot een langdurige schietpartij tussen de politie en de terroristen. Onder de doden zijn zeker één politieman en drie terroristen.
De verantwoordelijkheid voor de aanslag is nog niet opgeëist, maar algemeen wordt aangenomen dat die het werk was van Talibanstrijders. De Taliban willen de door het Westen gesteunde regering verdrijven en opnieuw een streng islamitisch bewind in Afghanistan vestigen.
Elsevier 21.12.2018 In het Westen is verbijsterd gereageerd op het besluit van Donald Trump om de Amerikaanse troepen terug te halen uit Syrië en Afghanistan. Critici, onder wie ook diverse Republikeinse partijgenoten, zijn bezorgd omdat zij vrezen dat het vertrek van de soldaten de instabiliteit en het geweld zullen vergroten.
Toch krijgt Trump ook bijval, omdat hij zich met de beslissing aan zijn beloften aan zijn kiezers houdt. Het vertrek van minister van Defensie James Mattis doet eveneens veel stof opwaaien.
‘We hebben gewonnen tegen IS,’ zei Trump woensdag in een videoboodschap op Twitter. ‘We hebben ze verslagen, flink verslagen, we hebben het land teruggenomen en nu is het tijd voor onze troepen om thuis te komen.’ De president noemt het ‘hartverscheurend’ om de nabestaanden van gesneuvelde soldaten te spreken.
Trump zegt dat de slachtoffers, ‘grote Amerikaanse helden (…) van bovenaf op ons neerkijken’. De circa 2.000 soldaten in Syrië komen volgens hem allemaal terug. ‘We hebben gewonnen. Dat is hoe we het willen. Dat is hoe zij het willen,’ sluit de president de boodschap af terwijl hij naar boven wijst.
Donald J. Trump
✔@realDonaldTrump
After historic victories against ISIS, it’s time to bring our great young people home!
Senatoren Rubio en Graham hekelen besluit: ‘Obama-achtige fout’
De beslissing lijkt lijnrecht in te gaan tegen de plannen van Trumps adviseurs. Zo zei buitenlandadviseur John Bolton in september nog dat Amerikaanse troepen niet zouden vertrekken zolang Iran in Syrië (militaire) invloed uitoefent. Het besluit kreeg dan ook direct stevige kritiek van Republikeinse partijgenoten.
Senator en voormalig presidentskandidaat Marco Rubio spreekt van ‘een ernstige fout die grotere implicaties zal hebben dan alleen de strijd tegen IS. Ook senator Lindsey Graham is op Twitter duidelijk: ‘Terugtrekking uit Syrië is een Obama-achtige fout. IS is niet verslagen,’ schreef hij op Twitter.
Ook de manier waarop de terugtrekking is gecommuniceerd, komt het Witte Huis op onbegrip te staan. ‘Ik heb in de 12 jaar dat ik hier werk nog nooit een beslissing gezien als deze,’ zei de Republikeinse voorzitter Bob Corker van de commissie-Buitenlandse Zaken in de Senaat. ‘Er is niets van tevoren gecommuniceerd, en opeens wordt zo’n gigantische beslissing genomen.’
Donald J. Trump
✔@realDonaldTrump
So hard to believe that Lindsey Graham would be against saving soldier lives & billions of $$$. Why are we fighting for our enemy, Syria, by staying & killing ISIS for them, Russia, Iran & other locals? Time to focus on our Country & bring our youth back home where they belong! 117.246
Trump reageerde via Twitter al snel op de verontwaardigde reacties. Hij noemt het terughalen van de laatste troepen uit Syrië een logische stap, waarvoor hij zich al jaren heeft ingespannen. Naar eigen zeggen vindt Trump het moeilijk te geloven dat senator Graham ‘tegen het redden van soldatenlevens en miljarden dollars’ is. ‘Waarom vechten we voor onze vijand, Syrië, door te blijven en IS te bestrijden voor hen, Rusland, Iran en anderen in de regio?
Tijd om ons te richten op ons land en onze jeugd terug te brengen naar huis, waar die hoort!’ Het ministerie van Buitenlandse Zaken benadrukte kort daarop in een reactie nog wel op de hoede te zijn voor IS. ‘Er moet nog veel worden gedaan en we mogen de dreiging die zij vormen niet uit het oog verliezen. Zelfs zonder grondgebied, zal IS een bedreiging blijven.’
In zijn eigen partij heeft Trump ook medestanders: senator Rand Paul zei tegen Fox News dat de president een ‘dappere zet’ heeft gedaan: ‘Het is precies wat hij de Amerikaanse bevolking heeft beloofd. Sterker nog: het is een van de redenen dat hij de verkiezingen heeft gewonnen.’
Paul vindt het een goede zaak dat de Verenigde Staten niet langer ‘politieman van de wereld’ willen zijn, maar het credo America First hanteren. ‘President Trump zei dat hij Amerika op de eerste plaats zou zetten. Ik denk dat hij dat doet door wat van dat geld (voor de strijd in Syrië, red.) naar huis te brengen, waar het gaat naar grensbeveiliging of het bouwen van bruggen en wegen in ons land.’
Na zijn besluit om onmiddellijk alle Amerikaanse troepen uit Syrië terug te trekken, heeft president Donald Trump opdracht gegeven om het aantal troepen in Afghanistan drastisch te verminderen. Het zou de komende weken gaan om in totaal zo’n 5.000 tot 7.000 van de 14.000 militairen, schrijft de Washington Post donderdag op basis van bronnen bij het Witte Huis.
Poetin terughoudend, maar noemt terugtrekking ‘het juiste om te doen’
De Russische president Vladimir Poetin heeft donderdag gereageerd dat IS sinds het aantreden van Trump inderdaad flink is verzwakt, en bedankte hem daarvoor. Over de aangekondigde terugtrekking was Poetin terughoudend: ‘Ik weet niet hoe dat zit. Amerika zit al 17 jaar in Afghanistan, en elk jaar zeggen ze weer dat ze zich daar terugtrekken.
Maar ze zitten er nog steeds.’ Wel vindt de Russische president de aanwezigheid van Amerikaanse troepen in Syrië ‘onnodig’ en ‘niet legitiem’, omdat die er niet zijn op verzoek van de Syrische overheid, in tegenstelling tot het Russische leger. ‘Dus als de VS heeft beslist zijn troepen terug te trekken, is dat het juiste om te doen.’
In veel westerse landen is de teneur over het besluit aanmerkelijk negatiever. Zo zegt de Britse minister van Defensie Tobias Ellwood dat ‘Trump geen gelijk [heeft] als hij zegt dat terreurorganisatie IS in Syrië is verslagen. Ik ben het sterk oneens met het standpunt van Trump’. De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas spreekt van een ‘verrassing’, en stelt dat de dreiging van IS nog niet voorbij is.
De Fransen, die ook soldaten hebben in Syrië, ‘delen de beoordeling [van de VS] niet’. Een Franse ambtenaar zegt tegen The Washington Post dat president Emmanuel Macron eerder deze week met Trump heeft gebeld, om hem te verzoeken door te gaan met de strijd tegen de islamitische terreurgroep. Frankrijk houdt wel troepen in Syrië, werd donderdag bekend.
Vrees is er vooral bij de Koerden, die in Noord-Syrië de voornaamste bondgenoten van Amerika zijn geworden in de strijd tegen IS. Turkije bestrijdt de Koerden in die regio, en gevreesd wordt dat het veel sterkere Turkse leger de Koerdische volkseenheden YPG er na de Amerikaanse terugtrekking hardhandig zullen gaan bestrijden, zoals dat eerder dit jaar al gebeurde bij Afrin.
Tegelijkertijd lijkt ook IS zich weer in de strijd te mengen: een woordvoerder van de Syrische Democratische Strijdkrachten, die samenwerken met de YPG, meldt vrijdag dat IS in Zuidoost-Syrië een ‘grootschalige’ aanval’ voorbereidt in de regio Hajin.
In politiek Den Haag zijn eveneens veel zorgen over het vertrek van het Amerikaanse leger uit Syrië. Minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok (VVD) noemt die situatie ‘zeer ingrijpend’, omdat die kan leiden tot ‘een enorme verschuiving in de machtsverhoudingen’ en nieuwe gevechten.
Volgens CDA-minister Ank Bijleveld van Defensie is IS nog niet verslagen: ze zei donderdag in de Tweede Kamer dat er nog duizenden IS-strijders in Syrië en Irak zijn. Voor de Nederlandse inzet in het gebied heeft de beslissing van Trump vooralsnog geen directe gevolgen.
Joël Voordewind@JoelVoordewind
Zeer onverstandig en heel kortzichtig dat Trump Noord-Syrie verlaat en daarmee de Koerden overlevert aan Turkse agressie alsook die van Assad en Isis-restanten. Ga samen met CDA, VVD en D’66 debat en brief aanvragen. EU-steun nu hard nodig, anders opleving Isis aldaar. 119
Veel Kamerleden zijn vooral bang voor geweld van Turkije tegen de Koerden in Noord-Syrië. Joël Voordewind (ChristenUnie) noemt het ‘zeer onverstandig en heel kortzichtig’ dat Trump de troepen uit die regio terughaalt, omdat die daarmee ‘de Koerden overlevert aan Turkse agressie alsook die van Assad en Isis-restanten’.
Hij pleit samen met de andere kabinetspartijen VVD, CDA en D66 voor druk vanuit de Europese Unie op Turkije zodat die geen nieuwe aanval uitvoeren op de Koerden. Namens de twee laatstgenoemde partijen reageren Martijn van Helvert en Sjoerd Sjoerdsma eveneens bezorgd op Trumps videoboodschap, omdat ook volgens hen IS nog niet is verslagen.
Mattis stopt als minister, Bijleveld vindt vertrek collega ‘verschrikkelijk’
Ook de brief die de Amerikaanse minister van Defensie James Mattis gisteren aan Trump schreef, stemt de Nederlandse overheid niet vrolijk. Mattis verklaart daarin dat hij in februari zal aftreden omdat hij het oneens is met het beleid van de president. De minister vindt dat de president niet goed omgaat met bondgenoten en onvoldoende oog heeft voor de oplopende spanningen die vooral China en Rusland zouden veroorzaken.
Minister Bijleveld noemt het vertrek van haar Amerikaanse ambtsgenoot vrijdagmiddag ‘verschrikkelijk’. Mattis hield volgens de CDA-minister Mattis, ‘altijd de samenwerking met de bondgenoten in de gaten’, en hoopt erop dat diens opvolger zich niet gaat distantiëren van bondgenootschappen en samenwerking. D66’er Sjoersma is op Twitter nog stelliger over het vertrek van Mattis: ‘Met Mattis vertrekt de laatste persoon in de Trump regering die er alles aan deed om ons bondgenootschap sterk te houden. Dat doet vrezen voor wat nog komen gaat.’
Elsevier 21.12.2018 Na 9/11 kreeg het Westen het regime van de Taliban en Al-Qa’ida in Afghanistan razendsnel op de knieën, via een ongelooflijke en legendarische operatie. Maar de strijd die al was gewonnen, kan alsnog verloren gaan, vreest Afshin Ellian.
Ook een gewonnen oorlog is een breekbaar vaasje. Het is mogelijk dat men een gewonnen oorlog alsnog verliest. Het lijkt een contradictie, maar het is zo waar als een cirkel. Daarvan getuigt de oorlog in Afghanistan.
De oorlog in Afghanistan begon op 7 oktober 2001 onder de codenaam Enduring Freedom en op 12 november werd het regime van de Taliban/Al-Qa’ida ten val gebracht. In de eerste drie dagen werden de belangrijkste stellingen van de Taliban totaal weggevaagd. Op 9 november 2001 werd de stad Mazar-i Sharif veroverd.
Aldus Prof.mr.dr. Afshin Ellian (Teheran, 1966) is hoogleraar Encyclopedie van de rechtswetenschap en wetenschappelijk directeur van Instituut voor Metajuridica aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden. Hij schrijft wekelijks onder meer over de idealen en vrijheden van de westerse cultuur
Oorlog in Afghanistan was juridisch en militair gezien een ‘perfect war’
De juridische status van deze oorlog was honderd procent dichtgetimmerd. Op grond van de resolutie van de VN-Veiligheidsraad mochten de Verenigde Staten of andere landen oorlogsgeweld aanwenden indien de Taliban niet bereid waren de leider van Al-Qa’ida en zijn kaders uit te leveren aan Amerika en alle trainingskampen te sluiten.
Dit leek op een legale oorlog van de mensheid tegen Taliban/Al-Qa’ida, waarbij grootmachten als China en Rusland alle logistieke medewerking hadden toegezegd bij de verwijdering van Taliban. De buurlanden van Afghanistan hebben daarbij passief en zelfs actief Amerika gesteund. In juridische en militaire termen was deze oorlog een ‘perfect war’.
De CTC (Counterterrorism Center) en Special Operations van de CIA gaven leiding aan de bevrijding van Afghanistan. Een team van de Special Forces begon met de inname van Mazar-i Sharif, en het andere team moest de weg naar Kabul via de Salangtunnel veroveren. Ook moesten ze ervoor zorgen dat de Afghaanse bondgenoten elkaar niet zouden gaan doden.
Dat was een ingewikkelde klus! Amerikanen slaagden erin om drie Afghaanse verzetsleiders die elkaar haatten, met elkaar te verenigen: Dustum, een Oezbeek, Mohammed Mohaqiq, een sjiiet, Hazara en Atta Mohammed, een Tadzjiek. Het onmogelijke heeft de CIA mogelijk gemaakt: ze vochten samen tegen het Talibanbewind.
CIA verenigde onwaarschijnlijke verzetsleiders om Taliban te verjagen
Er waren aan het begin van de operatie 50 CIA-agenten of Special Forces in Afghanistan, achter de vijandelijke linie. De Alfa- en Bravo-teams gingen naar het noorden en zuiden van Mazar, het Charlie-team zou samen met Ismail Khan de stad Herat veroveren, het Delta-team ging naar Bamian om met Karim Khalili in sjiitische gebieden Taliban verjagen. En Fahim, de generaal van de Noordelijke Alliantie, moest onder leiding van de Amerikaanse commando’s Kabul veroveren.
En de Pashtunse gebieden, de thuisbasis van de Taliban? Daar bedachten de Amerikanen Karzai, die de steden Jalalabad en Kandahar moest veroveren. Zo werd het beeld compleet: Oezbeken, Tadzjieken, Hazara’s en Pashtunen samen tegen Taliban.
Aan Amerikaanse zijde werd de oorlog geleid door de CIA, en de Army Special Forces vanuit de republiek Oezbekistan (vliegbasis Karshi-Khanabad) en Washington. Afghanistan werd bevrijd door 110 agenten en Special Forces van de CIA, en 300 soldaten en officieren van de US Army Special Forces.
Dat is toch ongelofelijk: tienduizenden Taliban en Al-Qa’ida (een internationaal goed getrainde troepenmacht) werden verslagen door een groep van minder dan 500 Amerikanen zonder tanks en pantserwagens. Daartegenover beschikten Taliban/Al-Qa’ida over tanks en andere oorlogsvoertuigen.
Bevrijding doet denken aan de 300 Spartanen die de Perzen versloegen
De oude Grieken kennen hun eigen legende: 300 man die ooit de Perzen hadden verslagen. Amerika kent nu ook een eigen legendarisch verhaal: met minder dan 500 man veroverde Amerika een onherbergzaam land met tienduizenden bloeddorstige vijanden. De Afghaanse bondgenoten hadden nog slechts 5 procent van het land in handen, de rest stond onder de effectieve militaire macht van de Taliban.
Na de bevrijding nam de NAVO Afghanistan onder haar protectie. Dat was ook iets nieuws. Voor de eerste keer opereerde de NAVO ver buiten haar verdragsgebied. Ook deze actie was volledig legaal. Maar ook landen als Zuid-Korea namen deel aan de acties in Afghanistan.
In totaal zijn tot op heden 3.284 westerse militairen omgekomen in Afghanistan: 2.372 militairen uit Amerika, Groot-Brittannië 441, Canada 158, Duitsland 53, Frankrijk 86, Hongarije 7, Finland 4, Denemarken 53, Italië 47, Litouwen 1, Nieuw-Zeeland 11, Noorwegen 10, Polen 36, Spanje 34, Romein 19, Zuid-Korea 1 et cetera. Vergis je niet: het zijn geen abstracte getallen, maar militairen uit diverse landen. Ons land betreurt 25 omgekomen militairen. In totaal zijn 29.000 Nederlandse militairen naar Afghanistan uitgezonden.
In de voorbije jaren werden ook de Afghanen hard getroffen door de Taliban. Volgens president Ashraf Ghani zijn er sinds 2015 28.529 Afghaanse militairen omgekomen in de strijd tegen de Taliban en hun internationale bondgenoten. Dat is tientallen keren meer dan het aantal omgekomen westerse militairen. Ook is er een aanzienlijk aantal Afghaanse politici en burgers door de Taliban vermoord.
Afghanistan voor media minder belangrijk dan conflict Israël-Palestijnen
Een paar jaar geleden is een dierbaar familielid van mijn vrouw in Afghanistan gevangengenomen en door de Taliban geëxecuteerd. Hij was een oorlogsheld, gedurende de oorlog tegen de Sovjet-Unie. Helaas hoort u al die verhalen niet in onze media. Ze kennen immers vooral één conflict: het Israëlisch-Palestijns conflict. Terwijl wij juist daar een rechtstreeks veiligheidsbelang hebben. Daarom ga ik zelf in de komende tijd aandacht besteden aan de situatie in Afghanistan.
Natuurlijk rest de vraag waarom we dreigen de gewonnen oorlog te verliezen. Ik zal in mijn volgende blog deze vraag uitvoerig beantwoorden. Een Amerikaanse militair, in een gesprek met mij, reageerde op de situatie in Afghanistan als volgt: ‘Het is FUBAR, Afshin!’
Deze week startten de onderhandelingen tussen de Amerikaanse vertegenwoordigers en de Taliban. Wat de beleidsmakers vergeten, is de reële mogelijkheid, dat de volgende 9/11 die wel in Afghanistan onder de Taliban/Al-Qa’ida zal worden gepland, aanzienlijk omvangrijker zal zijn dan de vorige aanslag. Bovendien zal Afghanistan dan in handen komen van drie groepen: de Islamitische Staat (IS), Taliban en Al-Qa’ida.
Afghanistan mag niet opnieuw een thuisbasis van Al-Qa’ida worden.
Prof. mr. dr. Afshin Ellian (Teheran, 1966) is momenteel hoogleraar Encyclopedie van de rechtswetenschap en wetenschappelijk directeur van Instituut voor Metajuridica aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden.
Telegraaf 21.12.2018 „Het is geen goed moment om uit Afghanistan te vertrekken.” Dat zegt minister Ank Bijleveld van Defensie in reactie op berichtgeving dat de Amerikanen de helft van hun troepen uit Afghanistan willen terugtrekken. Ook Nederland heeft militairen in het land.
Er wordt net geprobeerd om de Taliban en de Afghaanse regering om de tafel te krijgen, aldus de minister. „Dan heb je veiligheid en stabiliteit daaromheen nodig. Dus het is voortijdig en ontijdig om daar te vertrekken.” De Amerikaanse regering zou 7000 militairen willen terughalen.
Officiële bevestiging van het vertrek heeft Bijleveld nog niet, maar er deden volgens haar binnen de NAVO al wel geruchten de ronde. Ze gaat wel alvast kijken wat de gevolgen van een mogelijk vertrek van een deel van de Amerikanen zijn voor de Nederlandse aanwezigheid in Afghanistan.
In Afghanistan zitten ongeveer 160 Nederlandse militairen voor de NAVO-missie Resolute Support. Behalve in Mazar-e-Sharif verblijft ook nog een klein aantal Nederlandse militairen in de hoofdstad Kabul. De bijdrage is eerder dit jaar verlengd tot het einde van 2021.
De Nederlanders trainen en adviseren sinds 2015 hogere officieren van het Afghaanse leger en de politie. Ook trainen enkele tientallen Nederlandse commando’s en mariniers een speciale politie-eenheid die terrorisme en georganiseerde misdaad gaat bestrijden.
Volgens minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) kan het „potentieel heel ingrijpend” zijn als het plan doorgaat. Eerder kondigden de Amerikanen al aan uit Syrië te vertrekken.
NU 21.12.2018 Na zijn besluit om alle Amerikaanse troepen uit Syrië terug te trekken, heeft de Amerikaanse president Donald Trump opdracht gegeven om ook het aantal troepen in Afghanistan drastisch te verminderen.
In de komende weken zullen vijf- tot zevenduizend Amerikaanse militairen terugkeren uit het Aziatische land, schrijft de Washington Post op basis van bronnen bij de overheid.
In totaal heeft de VS momenteel zo’n veertienduizend militairen in Afghanistan. Volgens de krant is het de eerste fase van wat uiteindelijk moet leiden tot een einde aan de zeventien jaar durende Amerikaanse aanwezigheid in Afghanistan.
“Ik denk dat dit laat zien hoe serieus de president is over uit conflicten te willen komen”, zegt een hooggeplaatste regeringsmedewerker in de krant. Volgens de anonieme medewerker heeft Trump “zijn geduld verloren” en zijn de orders verbaal al gegeven.
Anders dan in Syrië maken de Amerikaanse troepen in Afghanistan deel uit van een NAVO-missie. De terugtrekking zal daarom naar verwachting grote gevolgen hebben voor Amerika’s bondgenoten. Critici zijn bang dat de VS zich te vroeg terugtrekt, waardoor bijvoorbeeld de Taliban weer voet aan de grond zou kunnen krijgen.
Het voornemen van Trump om de Amerikaanse troepen terug te trekken uit Syrië leidde eerder tot veel weerstand en zelfs het vertrek van Jim Mattis als minister van Defensie. Mattis was een fervent voorstander van een langere Amerikaanse aanwezigheid in Syrië en Afghanistan. Trump zelf kreeg veel kritiek op zijn opmerking dat IS verslagen is.
De regering van Trump heeft de terugtrekking uit Afghanistan nog niet officieel bevestigd. Het Pentagon, het Amerikaanse ministerie van Defensie, waarschuwde eerder wel voor instabiliteit in het Midden-Oosten als de VS zou vertrekken.
Telegraaf 21.12.2018 Na zijn besluit om onmiddellijk alle Amerikaanse troepen uit Syrië terug te trekken, heeft president Donald Trump opdracht gegeven om het aantal troepen in Afghanistan drastisch te verminderen. In de komende weken zullen zevenduizend Amerikaanse militairen terugkeren uit het Aziatische land, schrijft de Washington Post donderdag op basis van bronnen bij de overheid.
Dit is bijna de helft van het totale aantal troepen dat de VS in Afghanistan heeft. Volgens de krant is het de eerste fase van wat uiteindelijk moet leiden tot een einde aan de zeventien jaar durende Amerikaanse aanwezigheid in Afghanistan.
„Ik denk dat dit laat zien hoe serieus de president is over uit conflicten te willen komen”, zegt een hooggeplaatste regeringsmedewerker in de krant.
Anders dan in Syrië, maken de Amerikaanse troepen in Afghanistan deel uit van een NAVO-missie. De terugtrekking zal daarom naar verwachting grote gevolgen hebben voor Amerika’s bondgenoten. Mogelijk leidt ze ook tot een verdere destabilisering van het land.
AD 21.12.2018 Na zijn besluit om onmiddellijk alle Amerikaanse troepen uit Syrië terug te trekken, heeft president Donald Trump ook opdracht gegeven om het aantal troepen in Afghanistan drastisch te verminderen. In de komende weken zullen zevenduizend Amerikaanse militairen terugkeren uit het Aziatische land, schrijft The Washington Post donderdag op basis van bronnen bij de overheid.
Dit is bijna de helft van het totale aantal troepen dat de VS in Afghanistan heeft. Volgens de krant is het de eerste fase van wat uiteindelijk moet leiden tot een einde aan de zeventien jaar durende Amerikaanse aanwezigheid in Afghanistan,,Ik denk dat dit laat zien hoe serieus de president is over uit conflicten te willen komen’’, zegt een hooggeplaatste regeringsmedewerker in de krant.
Anders dan in Syrië, maken de Amerikaanse troepen in Afghanistan deel uit van een NAVO-missie. De terugtrekking zal daarom naar verwachting grote gevolgen hebben voor Amerika’s bondgenoten. Mogelijk leidt het ook tot een verdere destabilisering van het land.
NU 15.12.2018 Door een luchtaanval in de oostelijke Afghaanse provincie Kunar zijn zaterdag zeker twintig burgers om het leven gekomen, onder wie twaalf kinderen. Dat hebben de lokale autoriteiten bekendgemaakt.
Het bombardement was bedoeld om de plaatselijke Taliban-leider Sharif Mawiyauit te schakelen. Het was de laatste in een serie aanvallen op kopstukken van de radicaalislamitische opstandelingenbeweging.
Begin deze maand werd de schaduwgouverneur van de provincie Helmand gedood. De Afghaanse strijdkrachten krijgen advies en luchtsteun van de Amerikanen. De gekozen tactiek vergroot de kans op slachtoffers onder de bevolking.
Een woordvoerder van de NAVO-missie ontkende overigens dat er zoveel doden zijn gevallen. Wel zijn er verscheidene gewonden te betreuren. Ze beschuldigde de Taliban ervan burgers in te zetten als menselijk schild.
Telegraaf 15.12.2018 Door een luchtaanval in de oostelijke Afghaanse provincie Kunar zijn zeker twintig burgers om het leven gekomen, onder wie twaalf kinderen. Dat hebben de lokale autoriteiten bekendgemaakt. Het bombardement was bedoeld om de plaatselijke Taliban-leider Sharif Mawiya uit te schakelen.
Het was de laatste in een serie aanvallen op kopstukken van de radicaal-islamitische opstandelingenbeweging. Begin deze maand werd de schaduwgouverneur van de provincie Helmand gedood. De Afghaanse strijdkrachten krijgen advies en luchtsteun van de Amerikanen.
De gekozen tactiek vergroot de kans op slachtoffers onder de bevolking. Een woordvoerster van de NAVO-missie ontkende overigens dat er zoveel doden zijn gevallen. Wel zijn er verscheidene gewonden te betreuren. Ze beschuldigde de Taliban ervan burgers in te zetten als menselijk schild.
Minister Bijleveld leerde gisteren dat Afghanistan voorlopig nog niet voor zijn eigen veiligheid kan zorgen. Ⓒ Hille Hillinga
Telegraaf 13.12.2018 De verliezen onder Afghaanse strijdkrachten zijn zo groot dat het doel van de NAVO-missie waaraan Nederland deelneemt verder uit zicht raakt. Het dagelijkse aantal dodelijke slachtoffers is immers groter dan wat de Afghaanse veiligheidstroepen kunnen opbouwen, zo leerde minister Bijleveld (Defensie) tijdens een bezoek.
Met straten die ’op zwart’ stonden, hadden de omstandigheden waarin Bijleveld zich gisteren voortbewoog, niet treffender kunnen zijn. Vanwege de grote kans op aanslagen had het NAVO-hoofdkwartier in Kabul z’n achtduizend militairen in de hoofdstad verboden zich buiten de poort op straat te begeven. Bijleveld en haar gevolg verplaatsten zich evengoed – met speciale toestemming – in auto’s door Kabul voor ontmoetingen met de president, de premier en de ministers van Defensie en Binnenlandse Zaken.
Dat de kans op aanslagen aanzienlijk was, bleek op de dag van aankomst, toen in Kabul een Taliban-terrorist zichzelf opblies en twaalf Afghanen doodde, onder wie vier politieagenten. Dagelijks sneuvelen er gemiddeld zo’n dertig Afghaanse soldaten en politieagenten.
Probleem voor opbouw van Afghaanse veiligheidstroepen
Die verliezen vormen een probleem voor de opbouw van de Afghaanse veiligheidstroepen, waaraan Nederlandse militairen bijdragen als onderdeel van NAVO-missie Resolute Support. Wie wil er nog soldaat of politieman worden als de kans groot is dat je sterft of zonder verzekering invalide raakt?, zo kreeg de bewindsvrouw te horen. Het doel van de NAVO-missie, meehelpen aan de verdubbeling van de Afghaanse veiligheidstroepen, opdat het land uiteindelijk voor zijn eigen veiligheid kan zorgen, raakt erdoor verder uit zicht.
De Afghaanse minister Barmak (Binnenlandse Zaken) erkende dat het trainen en rekruteren van nieuwe manschappen de dagelijkse verliezen niet kunnen bijhouden. „We kunnen de gaten onvoldoende vullen.” Hij bestreed dat dit het moreel van de troepen beschadigt. „Mensen weten dat ze voor hun land vechten. En we hebben de steun van onze internationale vrienden.”
16.000 internationale troepen actief
Onder de vlag van de NAVO zijn er zo’n 16.000 internationale troepen actief in Afghanistan. Daaronder begeven zich 160 Nederlanders. Ze trainen en adviseren Afghaanse veiligheidstroepen, helpen met de opbouw van militaire politie-eenheden voor anti-terreurinterventies. „Uiteindelijk moet Afghanistan het zelf doen”, zegt Bijleveld. „Maar het is een kwestie van de lange adem. Daarom is het goed dat we langer blijven.” Nederland blijft in elk geval tot 2022 militair actief in Afghanistan.
Nog dagelijks komen er tientallen agenten en militairen door toedoen van de Taliban.
NOS 10.12.2018 In Afghanistan zijn bij gevechten 22 politieagenten om het leven gekomen. Dat gebeurde bij incidenten in drie provincies. In de westelijke provincie Farah kwamen vannacht zeker tien agenten om het leven bij een aanval van de Taliban op een controlepost bij de provinciehoofdstad. Twee agenten raakten gewond en twee werden er meegenomen als gijzelaars.
In de provincie Herat, in het westen van het land aan de grens met Iran, vielen de Taliban gisteravond de laatste grenspost aan in de regio die in handen is van de regering. Daarbij werden zeker vier agenten gedood. De andere grensposten heeft de regering al opgegeven. Die worden door de Taliban gecontroleerd.
Vader en zoon
Ook iets noordelijker, in de provincie Fariab, werden politieposten aangevallen. Daar kwamen bij twee incidenten acht agenten om het leven. Bij de eerste controlepost die werd aangevallen, was de zoon van de politiecommandant gestationeerd. Hij vroeg om versterking.
Toen zijn vader vervolgens met extra agenten kwam aanrijden, werd diens auto aangevallen. Zowel de commandant als zijn zoon zijn omgekomen. Er raakten zes agenten gewond.
Bij de aanhoudende aanslagen en aanvallen van de Taliban op politieposten en bases van de veiligheidsdiensten komen dagelijks gemiddeld 35 politiemensen en militairen om het leven.
Volgens opgave van het Amerikaanse en Afghaanse leger heeft de regering nog minder dan de helft van de districten in handen en wordt om 30 procent gevochten. De VS probeert de Taliban aan de onderhandelingstafel te krijgen.
Telegraaf 10.12.2018 „Mensen die zich hebben ingezet voor Nederland moeten we altijd beschermen.” Met die stelling reageert VVD-Kamerlid André Bosman op de onthullingen in De Telegraaf over de de Afghaanse spion ’Ahmed’, alias De Baas, die in Uruzgan tal van aanslagen op Nederlandse militairen heeft voorkomen.
De voormalige medewerker van de Afghaanse inlichtingendienst vroeg in 1995 asiel aan in Nederland. Hij werd in 2006 geworven door de Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst. Tijdens de Nederlandse deelname aan de NAVO-missie in Uruzgan (2006-2010) onderhield hij een netwerk van informanten dat van grote waarde was voor de Nederlandse missie.
Na de missie werd De Baas bedankt voor zijn inzet, maar naar het Nederlandse paspoort dat hem was beloofd kon hij fluiten. Leden van het Korps Commandotroepen bevestigen dat de man van onschatbare waarde was bij het voorkomen van aanslagen op Nederlanders. Correspondentie van de landsadvocaat bevestigt dat.
„Ik weet niet wat er is afgesproken, op welk niveau en met wie”, zegt Bosman. „Maar als het klopt dat hij na zijn diensten aan zijn lot is overgelaten, dan denk ik: jongens, dit kan toch niet waar zijn.” In de Tweede Kamer willen ook PVV, CDA, D66, SP, GroenLinks en PvdA opheldering over de zaak.
Uit publicaties blijkt dat Nederland tijdens de NAVO-missie heeft onderhandeld met de Taliban, terwijl dat officieel werd ontkend. Ook blijkt er losgeld te zijn betaald om de Nederlandse hulpverlener Peter Oosterhuis vrij te krijgen.
Telegraaf 10.12.2018 Nederland betaalt geen losgeld aan terroristen. Toch gebeurde dit om door de Taliban ontvoerde Peter Oosterhuis vrij te krijgen. Verslaggever Silvan Schoonhoven legt uit.
Telegraaf 10.12.2018 Voor de bevrijding van de in Afghanistan gegijzelde Nederlander Peter Oosterhuisis in 2010 losgeld betaald aan de Taliban.
Dat zeggen commando’s die klaarstonden om de gijzeling te beëindigen. Een spion die onderhandelde, bevestigt dat er een flink bedrag is afgedragen.
Het is onduidelijk of het geld is betaald door de werkgever van hulpverlener Oosterhuis of dat de Staat het heeft opgebracht. De officiële lijn is dat Nederland nooit losgeld afdraagt voor gegijzelde burgers. De werkgever ontkende destijds dat er geld was overgemaakt, in elk geval geen groot bedrag.
Leden van de honderd man sterke legermacht die paraat stond om hem te bevrijden, hoorden dat er wel degelijk was betaald.
Deze taskforce bestond vooral uit commando’s. „Ons werd verteld dat het om twee ton ging”, zegt een van hen.
Tot nu toe kwam er bijna niets naar buiten over de geruchtmakende ontvoering. Dat het alsnog gebeurt, komt doordat een spion in Nederlandse dienst, met de bijnaam ’de Baas’, zijn jarenlange zwijgen doorbreekt. De man won inlichtingen in over Oosterhuis en probeerde de Afghaanse ontvoerders gunstig te stemmen. Het ministerie van Defensie wil niet op de zaak reageren.
Telegraaf 08.12.2018 De oppositie in de Tweede Kamer eist opheldering van het kabinet over gesprekken die medewerkers van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) hebben gevoerd met hoge vertegenwoordigers van de Taliban.
De Telegraaf onthulde vandaag dat deze ontmoetingen in 2010 hebben plaatsgevonden in Dubai. Het officiële regeringsstandpunt was en is dat Nederland niet met terroristische groeperingen praat.
Een voormalige Afghaanse spion die voor de MIVD actief was treedt naar buiten met het verhaal, nadat hij bij het ministerie van Defensie nul op het rekest had gekregen over een volgens hem beloofd Nederlands paspoort en schadevergoeding.
Openheid
Meerdere politici in de Tweede Kamer willen duidelijkheid van het kabinet over de kwestie. „Helder moet worden wat er is gebeurd. Onder wiens verantwoordelijkheid is blijkbaar foutieve informatie aan de Kamer verstrekt”, wil PvdA-Kamerlid John Kerstens weten.
De sociaaldemocraat neemt ook de kwestie rond de Afghaanse spion hoog op: „Dit toont de noodzaak aan van een helder beleid ten aanzien van de vraag hoe we moeten omgaan met in land van handeling geworven medewerkers.”
SP-Kamerlid Sadet Karabulut is geschokt door de onthullingen: „De oorlog in Afghanistan duurt al 17 jaar. Terwijl deze missie is keer op keer verdedigd met het argument dat Afghaanse vrouwen bevrijd moeten worden, sprak Defensie in het geheim met de Taliban. Dit alles buiten het zicht van de volksvertegenwoordigers.”
De politica spreekt van een ’zeer merkwaardige gang van zaken’. Ze eist ’volledige openheid van zaken’ van het kabinet. Ook GroenLinks-Kamerlid Isabelle Diks laat weten dat ze opheldering wil van minister Bijleveld (Defensie).
Regeling
Regeringspartij D66 laat weten duidelijkheid te willen krijgen over de informant. „We hebben ons in het verleden hard gemaakt voor een goede regeling voor tolken die Nederland hebben ondersteund bij missies”, zegt Kamerlid Salima Belhaj. „Dat zou ook voor informanten moeten gelden.”
AD 08.12.2018 Een voormalige Afghaanse informant van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) geeft de overheid tot januari om hem een Nederlands paspoort en een schadevergoeding te verstrekken. Als dat niet gebeurt, stapt de ex-spion naar de rechter, aldus zijn advocaat Michael Ruperti.
Volgens Ruperti heeft de MIVD de informant ‘een Nederlands paspoort jarenlang als een worst voor zijn neus gehouden’, maar dreigt nu uitzetting. De Afghaan heeft na de afwijzing van zijn claims door Defensie nu zijn hoop gevestigd op minister Ank Bijleveld.
De advocaat zegt dat de man zijn leven in Afghanistan niet zeker is, omdat hij een flinke schuld heeft bij zijn tipgevers die hij niet kan betalen. De claims van de ex-spion worden volgens Ruperti schriftelijk onderbouwd door Nederlandse militairen.
Zo zou de spion levens van soldaten in Uruzgan hebben gespaard, onder meer door bij te dragen aan de ontmanteling van een fabriek waar bermbommen werden gemaakt. Verder zou hij in 2010 gesprekken hebben gearrangeerd tussen medewerkers van de MIVD en hoge vertegenwoordigers van de Taliban.
Die hadden plaats in Dubai, hoewel het regeringsstandpunt was dat Nederland niet met de terroristische groepering praat. Ruperti stelt dat die ontmoeting wordt bevestigd door een lid van het Korps Commandotroepen en een tolk, die destijds eveneens in Dubai waren.
De Afghaan was tussen 2006 en 2014 voor de MIVD actief. Hij verblijft in Nederland op basis van een tijdelijke verblijfsvergunning, die jaarlijks wordt verlengd. Volgens De Telegraaf blijkt uit correspondentie met de landsadvocaat dat de Afghaan ‘veel goed werk heeft verricht dat de nodige risico’s met zich meebracht’.
Defensie laat weten dat het geen mededelingen doet over operationele aangelegenheden. ,,We kunnen wel zeggen dat er in deze zaak schadeclaims zijn ingediend. Deze claims heeft Defensie stuk voor stuk uitgebreid, gemotiveerd weerlegd. We constateren dat dit vervolgens nog geen juridisch vervolg heeft gekregen.”
MSN 08.12.2018 Ahmed ’de Baas’ rekende op een Nederlands paspoort als dank voor zijn inzet voor het Nederlands landsbelang. „In ruil voor mijn inzet beloofden ze alle problemen op te lossen.”
Het succes dat Ahmed ’de Baas’ boekt in Afghanistan, smaakt naar meer. Wanneer ons land in 2006 naar Uruzgan gaat, vraagt de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) asielzoeker Ahmed ’de Baas’ mee.
Zijn status als oud-officier van de beruchte Afghaanse inlichtingendienst vormt geen enkel bezwaar voor de Nederlandse geheime dienst om Ahmed ’de Baas’ in te zetten voor het landsbelang. De dienst maakt volgens Ahmed juist gebruik van de situatie. „In ruil voor mijn inzet beloofden ze dat alle problemen zouden worden opgelost.”
Het Nederlanderschap bungelde jaren als een worst voor zijn neus. Tot twee keer toe regelde de dienst volgens De Baas een paspoort, slechts één jaar geldig. De Telegraaf krijgt de documenten te zien. Nadat hij door de MIVD werd bedankt, ontving hij geen paspoort meer.
Zo werkt dat bij de inlichtingendienst, vertelt een officier van de commandotroepen, die in Afghanistan met de Baas te maken kreeg. „Je zwakke plek gebruiken is de standaardprocedure. Ben je chantabel, dan pakken ze je daarmee. Wil je geld? Dan krijg je geld. Is eergevoel zoals bij meneer je drijfveer? Dan spelen ze daarop in.”
’Alles ging mondeling. Ik bestond niet. Mijn contract was lucht”, zegt de Afghaan over de ’contractonderhandelingen’. „Ze zeiden: richt een bedrijf op, huur een pand, wij betalen. Als je maar niet te veel verlies draaide, was het goed. Met die cover kon ik opereren.”
„Ik zette een waarschuwingssysteem op”, vertelt Ahmed. Het bestond volgens hem uit veertig tot vijftig bronnen die elk reeksen spotters hadden. In totaal was het netwerk 250 man groot. Mensen in het veld gaven door wanneer raketten op een ezel werden geladen. Of als bommenleggers aan het graven waren. Zijn mensen controleerden volgens Ahmed zelfs routes van patrouilles. „De meeste militairen hadden geen idee dat het gebeurde.”
Tussen 2006 en 2012 zegt de Baas middenin het web te hebben gezeten, luisterend, onderhandelend, sussend, telefonerend. Hij wist naar eigen zeggen niet alleen bermbommen te onderscheppen maar ook raketaanvallen en oproer te signaleren. „Je moet bijna op elke vierkante meter ogen en oren hebben. Ik had 35 telefoons die dag en nacht aan stonden. Wanneer ik belde, stegen korte tijd later de helikopters op om terroristen te zoeken. ”
De Baas vertelt diep in het grensgebied met Pakistan te hebben geopereerd, waar het centrale gezag weinig heeft in te brengen. Daar kon hij niet terugvallen op bescherming van Nederlandse troepen. Wanneer Ahmed contacten legde en mensen meenam, stond hij met zijn eigen leven garant. Overleven was een permanente balanceeract.
Hoe riskant het was, merkte de spion toen hij met een Afghaans-Nederlandse tolk die voor de ambassade werkte in Kabul op zoek moest naar Nederlandse commando’s die zoek waren geraakt. „We gingen er vanuit dat ze door de Afghaanse geheime dienst waren opgepakt”, vertelt de tolk die er vandaag bij is om zijn oud-collega bij te staan.
Hij onderschrijft zijn verhaal over de jaren in Nederlandse dienst geheel. De tolk had een zzp-overeenkomst met het ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij laat hem zien. „Toen we de jongens zagen, stonden we opeens tegenover vijf gasten die kalasjnikovs en raketwerpers op ons richtten. Als iemand een fout had gemaakt, was het vreselijk slecht afgelopen.”
De Afghaanse geheime dienst hield de Nederlanders volgens Ahmed aan omdat ze in een oude auto rondreden, in burgerkleding, maar met zware wapens. „Totaal afwijkend van hoe westerse bewakers opereren”, zegt hij. Een ambassadepasje kon ze volgens de tolk niet redden. „Dat ze zo moesten rondrijden was een kwestie van geld besparen”, zegt hij.
De MIVD-operatie in Kabul was er één van grote ambities, kleine budgetten en MIVD-personeel dat fouten maakte door onervarenheid , zo stellen De Baas en de tolk. Per maand had Ahmed volgens eigen zeggen 5000 tot 6000 dollar nodig om bronnen te betalen. Waren het allemaal Taliban? Die zaten er volgens hem zonder meer tussen, maar het ging ook om andere sleutelfiguren. In Uruzgan is niemand permanent Talib. Rollen en loyaliteiten verwisselen continu.
Ahmed zegt van de MIVD per maand 2500 dollar te hebben gekregen. De Afghaan vertelt het verschil bij te hebben gepast met geld uit dekmantelbedrijven. „Omdat het zijn eer te na was”, zegt de vertaler. „Als je mensenlevens kan redden heb je het toch niet over geld. Er werd gezegd: ’Je bent onze vriend. We zullen je nooit alleen laten.’ Daar vertrouwde hij op.”
Met name case officer Henk was volgens de Afghanen een schraper. Zijn zuinigheid zorgde volgens hen voor risico’s. „Commando’s vlogen met een militaire vlucht naar Afghanistan. Dat spaarde tickets uit, maar de werkwijze bracht de mannen in gevaar omdat ze zonder visum in het land kwamen.
Een aanhouding bij een roadblock had ze in grote problemen gebracht omdat ze wel bewapend rondreden.” Knullig vonden de Afghanen het ook dat commando’s met hun eigen paspoort de grens over werden gestuurd, in plaats van met een valse identiteit. Daardoor waren hun namen direct bij de lokale diensten bekend.
De Nederlandse missie in Uruzgan stopt eind 2010. Ahmed zegt daarna nog actief te zijn geweest in Kunduz waar ons land een politietrainingsmissie begon, maar na acht jaar beschouwde de MIVD de rol van De Baas eind 2013 als uitgespeeld. „Ik werd bedankt en kreeg opdracht mijn netwerk te gaan afbouwen.”
In Afghanistan is het beëindigen van relaties niet zo makkelijk. Er werd volgens Ahmed 7500 dollar betaald om alle bronnen af te kopen. Dat was niet genoeg, meent hij „Ik was verplichtingen aangegaan, dan kun je niet zomaar de stekker eruit trekken.
Ik moest ze van Henk aan het lijntje houden. Dan zouden de contacten vanzelf doodbloeden. Zo ging het niet. We moesten ons huis verkopen om bronnen te betalen. Er ontstonden problemen, familie moest onderduiken, we konden ons niet meer veilig vertonen. Er vielen zelfs doden.”
De huidige situatie van de Baas kan niet verder verschillen van het heroïsche bestaan dat hij in Afghanistan leidde. Hij zit thuis. Berooid door de schulden die hij zegt te hebben gemaakt in Uruzgan, gefrustreerd door hoe het is gegaan en vooral diep gekrenkt door het gebrek aan loyaliteit van Nederland, dat hij als tweede vaderland beschouwt. „Ik voel me als oud vuil aan de kant gezet.”
De spion en zijn oud-collega de tolk probeerden hun zaken ook hier met de MIVD af te handelen. Maar zo happig als de dienst eerst was, zo weinig wil men nu met ze te maken hebben. Tijdens een onderhoud met contactpersoon Gerard schoof hij volgens hen een printje van een ANP-bericht over tafel. Het onderwerp: uitzetting van Afghanen.
De Baas en zijn oud-collega weten het niet meer. „We zijn wanhopig. Terwijl de MIVD’ers die dankzij mijn inlichtingen carrière hebben gemaakt, ga ik straks voor de tweede keer in de schuldsanering”, vertelt de voormalige spion. Hij loopt bij de cardioloog vanwege hartklachten en lijdt net als de vertaler aan een posttraumatische stressstoornis. In september werd zijn verblijfsvergunning met een jaar verlengd. Elk jaar is voor hem afwachten of het gebeurt. Dat brengt steeds extreme stress met zich mee.
Het enige lichtpuntje is de brief die zes commando’s aan minister Bijleveld (Defensie) hebben geschreven. Ze dringen aan op erkenning van de Afghanen. Een Willemsorde ligt volgens hen meer voor de hand dan uitzetting.
De commando’s zeggen de zaak hoog op te nemen. Voor strijdmakkers moet je volgens hen door het vuur gaan. Ook wanneer die strijdmakkers officieel nooit hebben bestaan. „Zijn inzet voor ons land dient niet langer onopgemerkt te blijven.”
De Afghaan werkte voor de militaire inlichtingendienst MIVD. Hij wist volgens commando’s af van hinderlagen, bermbommen en raketaanslagen.
NOS 08.12.2018 Een voormalige Afghaanse informant van de militaire inlichtingendienst MIVD wil dat de Nederlandse overheid hem een Nederlands paspoort en een schadevergoeding van honderdduizenden euro’s geeft voor het werk dat hij heeft gedaan. Dat bevestigt advocaat Michael Ruperti na berichtgeving van De Telegraaf. De Afghaan werkte voor de MIVD tijdens de Uruzgan-missie van Nederland in Afghanistan.
Ruperti wil het liefst deze maand nog een gesprek met minister Bijleveld van Defensie over de zaak. “En dat we dan kunnen bekijken wat er allemaal geregeld kan worden om een rechtszaak te voorkomen”, zegt hij. “We hopen op een afspraak op korte termijn.”
Volgens Ruperti is de man zijn leven in Afghanistan niet meer zeker, omdat hij zijn tipgevers niet kan betalen. “Je bouwt wel ereschulden op”, zegt hij. “Mondeling doe je beloftes aan je informanten over betalingen. Het gaat in totaal om 250 informanten die nog geld krijgen, waar mijn cliënt nog schulden bij heeft.” De Afghaan wil volgens Ruperti vanwege die schulden niet naar Afghanistan. “De Taliban gaat met enige regelmaat bij zijn familie langs, om te vragen waar hij is. Het is er onveilig.”
‘De Baas’
De Afghaan, die volgens de krant als bijnaam ‘de Baas’ had, heeft volgens Ruperti voorkomen dat er aanslagen werden gepleegd op militairen in Uruzgan, door onder meer bij te dragen aan de ontmanteling van een fabriek waar bermbommen werden gemaakt. Ook zou de Afghaan van veel hinderlagen en bermbom- en raketaanslagen de locaties en tijdstippen hebben gemeld, zo zeggen twee militairen van het Korps Commandotroepen in de krant.
‘De Baas’ zou ook een gesprek tussen medewerkers van de MIVD en de Taliban hebben geregeld in Dubai. Een tolk en commando’s bevestigen dat verhaal, zegt Ruperti, ook al was het standpunt van de regering niet te praten met terroristen.
“Vaak liepen contacten tussen Nederland en de Taliban via tussenpersonen: mensen die aanvankelijk lid waren van de terreurbeweging, maar waren overgestapt naar de regering. Nederland en de Afghaanse overheid probeerden via het netwerk van deze oud-Talibanleden andere strijders over te halen de kant van de regering te kiezen”, zegt oud-Afghanistanverslaggever Peter ter Velde van de NOS.
Tijdelijke verblijfsvergunning
De Afghaan was tussen 2006 en 2014 actief voor de inlichtingendienst. Hij verblijft in Nederland op basis van een tijdelijke verblijfsvergunning. Volgens zijn advocaat Ruperti wil hij vanwege de veiligheid het liefst met zijn familie naar het buitenland.
De missie in Uruzgan liep van 2006 tot 2010, na een NAVO-verzoek om bij te dragen aan de wederopbouw van Afghanistan. De missie kostte het leven aan 24 Nederlandse militairen.
Telegraaf 08.12.2018 De affaire rond de Baas lijkt op de zaak rond ’de Windhond’. Deze Ibrahim A., ook betrokken bij inlichtingenwerk van de MIVD in Afghanistan, kreeg in 2016 door de Haagse rechtbank ruim 1,1 miljoen euro aan schadevergoeding toegewezen omdat de geheime dienst hem te bruusk had afgebouwd.
Toenmalig MIVD-baas Pieter Cobelenswas heel ongelukkig over dit vonnis en waarschuwt opnieuw voor ’oplichters’ die een grote rol claimen omdat ze uit zijn op geld. „Er zijn een hoop mensen die de overheid graag een poot willen uitdraaien. Soms lukt het nog ook.” Hij zegt dat hij de Baas niet kent.
De affaire-Windhondligt de MIVD zwaar op de maag omdat de oud-spion uit de school klapte over de geheime operatie in Afghanistan. Afgelopen jaar kwamen opnieuw geheimen rond dezelfde missie aan het licht door Ridder Militaire Willemsorde Marco Kroon.
In zijn boek Kroongetuige schrijft Kroon dat hij een belager doodde zonder dit te melden. Hij gaf – met toestemming van Defensie – veel details over de uitzending in 2007 prijs. Zo vertelde Kroon dat commando’s regelmatig alleen op pad gingen, burgerkleding aan hadden en wapens bij zich droegen.
Dit komt overeen met wat de Baas vertelt over zijn beschermers. Kroon noemde niet de plek waar hij in 2007 actief was. De Telegraaf onthulde eerder dit jaar dat het om de MIVD-operatie in Kabul ging en dat de oorlogsheld en zijn collega’s daar waren om MIVD-medewerkers te beschermen.
AD 08.12.2018 Medewerkers van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) hebben in 2010 gesprekken gevoerd met hoge vertegenwoordigers van de Taliban. Dat schrijft De Telegraaf. Het standpunt van de Nederlandse regering is altijd geweest niet te praten en onderhandelen met terroristische groeperingen.
De gesprekken tussen de MIVD en de Taliban vonden plaats in Dubai. De krant baseert zich op informatie van een voormalige Afghaanse spion die tussen 2006 en 2014 voor de MIVD werkte. Een lid van het Korps Commandotroepen en een tolk bevestigen de beweringen van de Afghaan.
De oud-spion komt met zijn verhaal naar buiten omdat hij een hem beloofd Nederlands paspoort en toegezegde schadevergoeding niet krijgt. Defensie bevestigt die claim, maar wil verder niet op de zaak ingaan.
Uit correspondentie tussen de Afghaan en de landsadvocaat die de krant heeft ingezien, blijkt dat de man zijn leven voor Nederland op het spel gezet heeft tijdens missies van Nederlandse militairen in Uruzgan. De landsadvocaat schrijft onder meer dat de Afghaan ‘veel goed werk heeft verricht dat de nodige risico’s met zich meebracht. Hij heeft regelmatig informatie verstrekt die adequaat bleek en die heeft bijgedragen aan de veiligheid van Nederlandse militairen. Defensie is hem daar bepaald erkentelijk voor’.
Held
Een aantal commando’s bestempelt hem als ‘een held’. De Afghaanse spion stond ten tijde van de missies in Uruzgan bekend als ‘De Baas’. Door zijn informatie over onder andere bermbommen zouden vele Nederlandse militaire slachtoffers zijn voorkomen. Ze dragen hem in een brief aan minister Bijleveld (Defensie) voor een Militaire Willems-Orde voor.
De voormalige spion zegt naar de rechter te stappen als Defensie hem niet alsnog helpt. Een vergelijkbare zaak kostte het ministerie twee jaar geleden 1,1 miljoen euro aan schadevergoeding.
Telegraaf 08.12.2018 Nederland heeft tijdens de Uruzgan missie in het geheim overleg gevoerd met de Taliban. En opnieuw wordt een door Nederland gerekruteerde Afghaanse spion in de steek gelaten.
Telegraaf 08.12.2018 Vandaag onthult De Telegraaf dat Nederland in het geheim gesprekken voerde met de Taliban, terwijl Nederlandse troepen slag leverden tegen deze strijders in Afghanistan. Dat is brisant, temeer daar het toenmalige kabinet publiekelijk verkondigde niet met deze vijand te willen praten.
Telegraaf 08.12.2018 Medewerkers van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) hebben in 2010 gesprekken gevoerd met hoge vertegenwoordigers van de Taliban. Die hadden plaats in Dubai. Het officiële regeringsstandpunt was en is dat Nederland niet met de terroristische groepering praat.
Een voormalige Afghaanse spion die tussen 2006 en 2014 voor de MIVD actief was, zegt dit in een gesprek met De Telegraaf. Zijn verhaal wordt bevestigd door een lid van het Korps Commandotroepen en een tolk, die destijds eveneens in Dubai waren.
De oud-spion treedt naar buiten, nadat hij bij het ministerie van Defensie nul op het rekest had gekregen over een volgens hem beloofd Nederlands paspoort en schadevergoeding. Defensie bevestigt de afgewezen claim, maar wil niks over de zaak kwijt.
Dat de man zijn leven waagde voor Nederland blijkt ook uit correspondentie met de landsadvocaat waarin De Telegraaf van hem inzage kreeg. Hij schrijft dat de Afghaan ’veel goed werk heeft verricht dat de nodige risico’s met zich meebracht’. Hij heeft ’regelmatig informatie verstrekt die adequaat bleek en die heeft bijgedragen aan de veiligheid van Nederlandse militairen. Defensie is hem daar bepaald erkentelijk voor’.
Een groep commando’s noemt hem ’een held’ en draagt hem in een brief aan minister Bijleveld (Defensie) voor een Militaire Willems-Orde voor. Het werk van de spion had plaats in het kader van de missie die recent in de belangstelling stond vanwege de affaire rond Marco Kroon.
Als Defensie hem niet helpt, stapt de man naar de rechter. Een eerdere vergelijkbare procedure kostte het ministerie twee jaar terug 1,1 miljoen euro aan schadevergoeding alleen.
Telegraaf 08.12.2018 Wie zijn bescheiden gestalte ziet, kan er zich weinig bij voorstellen, maar de Afghaanse Ahmed was tijdens de Uruzgan-missie de belangrijkste figuur in het Nederlandse spionageweb, zo stelt een selecte groep elitemilitairen. Ze kenden hem vanwege zijn positie in het netwerk als ‘de Baas’. „Dit was de man om wie alles draaide.”
Ja hoor, daar ging Geert Wildersweer. Een zeker gevoel van déjà vu valt inmiddels niet meer te onderdrukken als het gaat om de provocaties van Geert Wilders aan het adres van de islam. Nu was er weer de cartoonwedstrijd, die hij inmiddels heeft afgeblazenvanwege bedreigingen. Zelfs onze troepen in Afganistan werden bedreigd met geweld.
Het lijkt sterk op de manier waarop, zeker in de jaren zestig en zeventig, satirici en andere kunstenaars christelijk Nederland op de hak namen. Lekker gelovigen treiteren – best vermoeiend. Het enige verschil is dat progressieve kringen dat vermoeiende getreiter destijds van harte toejuichten, maar nu Wilders er – vaak, niet altijd – om verketteren.
AD 03.09.2018
In het Haagse Spoorwijk is zijn 2e kamerzetel Inmiddels bij het grootvuil gezet !!
Terugblik
Pakistan verwijt Wilders de islam in een kwaad daglicht te willen stellen. De cartoonwedstrijd is volgens het Pakistaanse ministerie van Buitenlandse Zaken een ‘verschrikkelijk en schandelijk plan’. Het land roept de hulp in van andere islamitische landen, en wil de kwestie ook bij de Verenigde Naties (VN) onder de aandacht brengen.
Blok geeft dinsdag aan snel met een reactie te komen namens het kabinet, meldt de NOS.
Volgens Blok komen ‘druppelsgewijs reacties binnen’ van andere landen, maar hij noemt geen namen. Het ministerie zegt dat de Organisatie van Islamitische Samenwerking eind juli Nederland heeft aangeschreven. De organisatie is een samenwerkingsverband van 57 islamitische staten, waaronder Saudi-Arabië, Indonesië, Iran, Egypte, Turkije en Marokko. Ook Suriname is lid.
Belangen van Nederlanders in Pakistan moeten worden veiliggesteld
Wat de minister betreft moet worden benadrukt dat de vrijheid van meningsuiting een groot goed is in Nederland en alle ruimte moet krijgen. Ook zegt hij ervoor te willen zorgen dat de belangen van Nederlanders die ergens wonen of werken waar veel protest is tegen spotprenten over de islam, veiliggesteld worden.
Twee maanden geleden kondigde Wilders aan dat hij later dit jaar een cartoonwedstrijd wil houden over de islamitische profeet Mohammed. Wanneer het precies moet gebeuren, is nog niet bekend, maar hij zou inmiddels al zo’n tweehonderd inzendingen binnen hebben. De beste cartoons worden door Wilders en een nader te noemen jury geselecteerd. De overige cartoons wil Wilders bundelen in een ‘blad à la Charlie Hebdo‘, verklaarde hij in juli. Het satirische Franse tijdschrift publiceerde ook diverse keren Mohammed-cartoons, en moest dat in januari 2015 bekopen met een aanslag door islamitische terroristen op de redactie, waarbij in twaalf mensen werden doodgeschoten.
Na de aankondiging van de wedstrijd is in Pakistan een aantal keer hevig gedemonstreerd tegen Wilders en Nederland. Ook afgelopen vrijdag waren er in de Pakistaanse hoofdstad Islamabad weer duizenden mensen aan het protesteren. Tijdens eerdere demonstraties toonde Wilders zich weinig onder de indruk: in juli noemde hij demonstranten ‘idioten’.
Blok zegt dinsdag dat het ongenoegen over de cartoonwedstrijd groeit, ‘mogelijk ook in andere landen’. Hij bespreekt met het kabinet ‘welke stappen’ er kunnen worden genomen. Hij verwijst naar 2008, toen Wilders zijn omstreden anti-islamfilm Fitna uitbracht. Ook toen gingen er in Pakistan duizenden boze mensen de straat op. Het ministerie van Buitenlandse Zaken gaf diplomaten destijds de opdracht om te benadrukken dat de film niet het standpunt van de Nederlandse regering verkondigde.
Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) Dick Schoof liet al in juni weten vanuit terreuroogpunt geen bezwaar te hebben tegen de wedstrijd, en ook Khadija Arib, voorzitter van de Tweede Kamer, zei dat Wilders voor een bijeenkomst in zijn eigen fractiekamers geen toestemming nodig heeft.
Mislukte aanslag op cartoonwedstrijd in Texas waar Wilders sprak
In mei 2015 sprak Wilders samen met onder meer de islamcriticus Pamela Geller bij een andere Mohammed-cartoonwedstrijd, in Garland in de Amerikaanse staat Texas. Twee jihadisten openden het vuur en verwondden een agent, maar doodden niemand. Beide schutters werden doodgeschoten. Een video van Wilders’ toespraak in Garland is verwijderd van YouTube in Pakistan, heeft de videosite per mail aan de PVV-leider laten weten.
DDS 01.01.2019 Als je het mij vraagt, is Nederland er aan toe dat de PVV er na bijna vijftien jaar de brui aan geeft. De partij is namelijk niet veel meer dan een wormvormig aanhangsel van een al bont en druk politiek bestel. Een overbodige partij? Die kunnen we inmiddels echt wel missen als kiespijn.
Wat zou het een zegen voor Nederland zijn als 2020 niet alleen begint met oliebollen, vuurwerk en drie kussen op de wang… maar ook met een schoonmaker die voor de laatste keer de lege vertrekken doorgaat van wat nu nog – getalsmatig – de grootste oppositiepartij in de Tweede Kamer is. Iedereen vertrokken naar huis, of zich aangesloten bij een andere fractie. Einde PVV. Nederland zou er van opknappen, en niet zo’n klein beetje ook.
Laat me dit uitleggen, want ik zie de gefronsde wenkbrauwen al. Nee, de PVV moet niet verboden worden of ambtshalve door het Presidium van de Tweede Kamer opgeheven. Nee, het zou goed zijn als de PVV voor één keer de realiteit onder ogen ziet, en merkt dat het land niet meer gebaat is bij deze volkomen in de modder vastgelopen politieke beweging.
Om te beginnen met de leiding: Geert Wilders. De grootste plucheklever van heel politiek Den Haag. Waar andere partijen groeien en dóórgaan, zit de PVV nog altijd met dezelfde leider als in 2006. Dat is niet gezond: gebrek aan vernieuwing leidt bij een partij tot verslappen, inkakken en een algemeen laag energieniveau.
Bij de PVV zie je dat ook: bij de verkiezingen van vorig jaar werd de partij uit het Europese Parlement weggevaagd en werden er zware klappen opgevangen in de Provinciale Staten en de Eerste Kamer. De partij geeft niet eens meer verkiezingsfeestjes voor de eigen achterban. Wilders zelf is nauwelijks in de media te vinden, maar vaker in de strafbankjes van het Gerechtshof. Dit vanwege het feit dat hij in 2014 in een val geklapt is die hij voor zichzelf heeft opgezet.
Maar het probleem is breder dan alleen Wilders: de PVV is geen gezonde partij. Of liever gezegd: het is na anderhalf decennium nog steeds geen echte partij te noemen. Geen leden, nauwelijks geld, interne opleidingen die weinig overhouden en geen toekomstplannen.
Wilders’ grillige wil is wet, en dat is wat binnen de PVV moet doorgaan voor ‘visie’. Mark Rutte – ook al geen begenadigd visionair – zou er terecht in een lachstuip van schieten.
Wat wil de PVV eigenlijk nog bereiken? Ja, iets met minder islam. Net als FVD en SGP, twee partijen die binnen het Nederlandse politieke landschap veel minder geïsoleerd zijn geraakt en zo nu en dan nog wel eens een rechtse coalitie bij elkaar weten te verzamelen. De PVV kan dat niet meer: door steeds extremer te worden, is de partij in een isolement geraakt.
Niemand in Den Haag wil nog iets met de PVV te maken hebben. En – erger nog – niemand vreest nog Geert Wilders en zijn zogenaamde horde kiezers die op raadselachtige wijze altijd thuisblijven bij verkiezingen. Ze lachen om hem. Zien hem als een circus. Als carnaval. Als grofgebekt entertainment – de politieke equivalent van Haagse Harry.
Misschien kon de PVV tusen 2010 en 2012 invloed uitoefenen als gedoogpartij, maar die tijden zijn voorbij. De partij is sindsdien niet veranderd, en helemaal niet bestand tegen de woelige wereld van de politiek.
Met schreeuwen tegen de islam en iedere twee weken een motie van wantrouwen indienen bereik je echt helemaal niets. Dan ben je niet meer de waakhond van het Binnenhof, die de erfenis van Pim Fortuyn probeert warm te houden, en soms andere partijen blaffend bij de les te houden, maar een clown.
Maar de politiek is uiteindelijk geen kermis, maar een serieuze aangelegenheid. Die serieuze dingen vraagt van serieuze mensen. Geen plat geouwehoer van een partij die steeds meer een karikatuur van zichzelf is. Dus in de beste Amerikaanse traditie zeggen we: PVV, delete your account.
Tijd om plaats te maken voor mensen die wél menen wat ze zeggen en wél serieus werk willen maken van de problemen van Nederland. Het speelkwartier heeft vijftien jaar in plaats van vijftien minuten geduurd, maar het is in 2020 toch eindelijk écht voorbij. De koek is op, dus: vaarwel!
En ja, ik weet dat dit stuk prikkelend geschreven is, en het menig hardcore PVV-fan een tintelende sensatie in de onderbuik zal bezorgen. Maar jongens, dat geeft helemaal niet. Soms moet je je even laten uitdagen. Laat mijn woorden maar even rustig op je inwerken.
En wellicht dat je dan tegen Driekoningen kan zeggen: ja, die Engelbart had nog gelijk ook! En zo niet, en je blijft boos op mij, dan moet ik je helaas teleurstellen. Want anders dan de Luxemburgse vlaggentheorietjes luiden, heb ik me niet tot de islam bekeerd. Als ik zulke benauwde religieuze clubs boeiend had gevonden, had ik me immers allang aangesloten bij de eredienst van de onfeilbare profeet Geert!
Kortom, er is hier altijd wel iets om over te zeiken. Ze zeggen in Den Haag daarom:Een dag nie gezeik, is een dag nie geleef.
Disclaimer: Dit is een non-profit site. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van rechtenvrij materiaal via o.a. de Wikimedia Commons-licenties. Mocht u bezwaar hebben tegen de plaatsing van enig beeldmateriaal op deze site, omdat u bijvoorbeeld rechthebbende bent, laat u dan zo snel mogelijk een bericht achter opdat er zo spoedig mogelijk actie ondernomen kan worden.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/21de7730-905d-11eb-8eb0-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/62b8ad40-8a57-11eb-9f9d-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e74fa880-8807-11eb-b359-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/79112c3c-57f5-11eb-a44a-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/44e0dca2-5825-11eb-8026-0218eaf05005.jpg)
Dave Earley @earleyedition
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1ba89e24-33d1-11eb-a73e-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f7ca89a6-3009-11eb-bc7e-02c309bc01c1.png)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c25a4b4c-2a2a-11eb-8c0c-02d2fb1aa1d7.JPG)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1d41eb70-0805-11eb-8de0-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9bed6596-06cd-11eb-a79a-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9ffe1198-071e-11eb-bd6e-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ff2b781e-04d4-11eb-86c5-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/eaa53146-04b6-11eb-bc1b-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f7290bbe-fe7f-11ea-a1ab-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/46e91b42-fd60-11ea-8310-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/68bcd728-fc1a-11ea-8a27-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d5c6e4a6-4299-11eb-8bf5-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d5e61a24-4299-11eb-8bf5-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1511e2e4-2c03-11eb-b113-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/154111d6-2c03-11eb-b113-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2e033f3c-29b5-11eb-870f-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/92eb735a-2911-11eb-aa9f-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/3aba895c-233d-11eb-a135-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/30d73df6-1d2d-11eb-8821-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/94a2ef6c-1637-11eb-9eb2-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ef543e98-143e-11eb-9a88-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d3659f86-0eeb-11eb-8449-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/204154f8-f4cf-11ea-9d0e-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/eb7a2ba4-e129-11ea-91a8-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/20628cce-d58d-11ea-9e4c-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e9874286-acc3-11ea-8294-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c91d1d3c-a006-11ea-a63a-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/296aa818-848b-11ea-be60-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4e254ec0-79a9-11ea-a689-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ffbef9a6-7698-11ea-86ff-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6d1058f6-6d6b-11ea-a215-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ae3f5402-6d26-11ea-9741-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1747cb1c-6329-11ea-a2bc-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/29555878-5fc9-11ea-85ec-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b8a13746-5bc7-11ea-b592-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/205524da-5b2b-11ea-a412-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6471e2f4-516a-11ea-9545-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/94d7859a-4f51-11ea-8424-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d35d94f6-4d6e-11ea-8f48-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/aa5e1708-41e1-11ea-89fa-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/60d20b56-413e-11ea-bdc0-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/45e58014-4122-11ea-b023-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a3610dea-2556-11ea-836a-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/55392c32-1e4f-11ea-b2b0-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1db603de-fad8-11e8-8aed-b5f5e8ae64fa.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f880c814-ffb5-11e8-b957-8b808a727cf0.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c603921e-feb5-11e8-9d15-3905b089c602.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c6b90004-114c-11ea-adbb-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b80c6c38-0532-11ea-99e8-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/31d608f8-f1b5-11e9-a278-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/79da47e6-ea89-11e9-9edc-0255c322e81b.jpg)
Donald J. Trump @realDonaldTrump
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/49d3bba2-d203-11e9-baff-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7ba49a6a-cc05-11e9-9ae0-02c309bc01c1.jpg)
The Hill @thehill
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/fed32b9a-b378-11e9-b10e-0217670beecd.jpg)
Ashraf Ghani @ashrafghani:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/672667fe-b1bf-11e9-abd9-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/fd1a951e-a0c6-11e9-b4a1-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/54f49e38-9f0a-11e9-affb-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2b76f5d4-9c20-11e9-bc2e-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/95e10c78-9b23-11e9-adc6-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6adb4ee6-7e48-11e9-ba0b-02d1dbdc35d1.jpg)
Madam Frogh :quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a25cb8aa-73f3-11e9-a2b8-02c309bc01c1.JPG)
Counterpart International
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2f75db74-638f-11e9-8c2f-0217670beecd.JPG)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6619577c-517f-11e9-8a46-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/fba0fe20-4bbd-11e9-8182-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/56b11de0-48df-11e9-ae03-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/771bfdda-3c13-11e9-a45a-83316501d065.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2674bd3c-22f9-11e9-a316-1fa73be47cdc.JPG)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1ac658c6-21cb-11e9-b839-7712183bc27f.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e7f27f98-2089-11e9-8efa-4f25e680410b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/600b1ca6-1d88-11e9-a3a8-138dd7f37e37.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/83f762d2-1806-11e9-b5e4-8bf7d3ee8808.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/07e1cc2c-0817-11e9-8ec1-272e19ebc600.jpg)
Aldus Prof.mr.dr. Afshin Ellian (Teheran, 1966) is hoogleraar Encyclopedie van de rechtswetenschap en wetenschappelijk directeur van Instituut voor Metajuridica aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden. Hij schrijft wekelijks onder meer over de idealen en vrijheden van de westerse cultuur
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4d469f24-0536-11e9-b604-a3ccfac891ed.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d4bb9c3a-04e5-11e9-a1ff-5b65b368739f.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ce30a864-0095-11e9-afa9-f1f40522f476.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7cf9b5ba-fc82-11e8-bdcd-9d09cef305d8.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f05e1e84-fc4f-11e8-afa9-f1f40522f476.JPG)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8f11d482-faff-11e8-9d15-3905b089c602.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/334859e4-fa66-11e8-96e4-d7c3eece8e7c.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/27c9ab56-fafa-11e8-afa9-f1f40522f476.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d4704536-fb04-11e8-8264-392d08ff23ba.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5146da02-fad8-11e8-afa9-f1f40522f476.jpg)
Debat in de Digitale Hofstad 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.