Om de haverklap wordt de ondergang van de PVV voorspeld. Maar de partij van Geert Wilders heeft de afgelopen vijftien jaar alle onheilstijdingen en doemscenario’s overleefd, schrijft Roelof Bouwman.
Het is deze week precies vijftien jaar geleden dat Geert Wilders zich meldde bij de Kiesraad om daar een nieuwe politieke formatie te laten inschrijven: de Partij voor de Vrijheid. Je zou het de geboortedatum van de PVV kunnen noemen.
Roelof Bouwman
Roelof Bouwman is historicus en journalist. Hij schrijft wekelijks over politiek, geschiedenis en media.
In februari 2006 zagen maar weinigen het belang van de nieuwe partij
Een memorabel moment, zo weten we nu. De PVV zou immers uitgroeien tot de tweede partij van Nederland en gaat op 17 maart misschien wel beter scoren dan ooit. Toch zagen in februari 2006 maar weinigen het belang van de nieuwe partij in. Want ja, wie was Geert Wilders?
De uit Venlo afkomstige buitenlandwoordvoerder van de VVD was in september 2004 uit de liberale Tweede Kamerfractie gestapt. Aanleiding: een conflict over de toetreding van Turkije tot de Europese Unie. Wilders was daar onder alle omstandigheden tegen, de partijleiding van de VVD niet.
Als eenmansfractie ging Wilders verder. Een bizarre zet, zo werd alom geconcludeerd. Direct verschenen in de kranten lijstjes van Tweede Kamerleden die, net als Wilders, ooit voor zichzelf waren begonnen: Gerben Wagenaar (ex-CPN), Evert Jan Harmsen (ex-Boerenpartij), Govert Nooteboom (ex-D66), Jan Nico Scholten en Stef Dijkman (ex-CDA), Aad Wagenaar (ex-RPF), Fred van der Spek (ex-PSP), Marjet Ockels (ex-PvdA), enzovoort.
Kon Wilders wél voorkomen dat hij in de vergetelheid zou raken?
Geen van die dissidenten had op eigen kracht het hoofd boven water weten te houden, zonder ook maar één uitzondering waren ze in de vergetelheid geraakt. Zou het Wilders anders vergaan? Het leek uitgesloten.
Wilders, zo luidde de alom heersende opinie, had slechts één optie om politiek te overleven: hij diende met gezwinde spoed partners te zoeken. Om te beginnen een aantal intellectuele zwaargewichten die achter de schermen een coherent ideologisch fundament onder zijn politieke ambities zouden kunnen leggen.
De Edmund Burke Stichting leek daarvoor de geknipte kandidaat. Maar de aanvankelijk hoopvol ogende contacten tussen Wilders en de conservatieve denktank van Bart Jan Spruyt draaiden uiteindelijk op niets uit.
Ook samenwerkingspoging met LPF liep op niets uit
Net zo droevig liep het af met pogingen om Wilders nauwer te laten samenwerken met de uiteengevallen resten van de Lijst Pim Fortuyn: Joost Eerdmans, het enige LPF-Kamerlid dat nog over enig electoraal krediet leek te beschikken, koos in 2006 voor samenwerking met Marco Pastors van Leefbaar Rotterdam.
Wilders’ ego zat hem in de weg, zo werd toen gezegd.
De Partij voor de Vrijheid (PVV) viert deze maandag 22.02.2021 haar vijftiende verjaardag. Oud-collega politici prijzen partijleider Geert Wilders om zijn parlementaire kennis, charme en retorische vaardigheid, máár: “Toen het echt moeilijk werd, ging hij ervandoor.”
Oud-staatssecretaris Fred Teeven was Kamerlid voor de VVD toen zijn partij met die van Wilders een gedoogconstructie aanging waardoor de PVV feitelijk een regeringspartij werd. “Het was heel triest, dat hij er toen vandoor ging”, zegt Teeven in Spraakmakers die zich ideologisch erg kon vinden in de koers van die regering. “Je maakt toch afspraken met elkaar.”
Volgens Teeven zullen partijen als de PVV altijd beter gedijen in de oppositie wanneer ze geen macht hebben. “Toen het echt moeilijk werd, ging hij ervandoor.” Deze week in 2006 werd de PVV opgericht en de partij is momenteel de tweede in de peilingen in aanloop naar de verkiezingen in maart.
Leuke vent
Dat beaamt oud-minister van Binnenlandse Zaken Roger van Boxtel (D66). “Toen hij de kans kreeg, liep hij weg. Nederlanders willen ook dat je opstaat en verantwoordelijkheid neemt.”
Van Boxtel maakte Wilders intensief mee toen hij de rechterhand was van oud-VVD-leider Frits Bolkenstein. “Wilders’ denkbeelden zijn de mijne écht niet, maar het was een leuke vent. Zeer sociaal én een goed Kamerlid.”
Ervaring Wilders
Oud-Kamervoorzitter Gerdi Verbeet denkt dat de ervaring die Wilders als partijmedewerker en VVD-Kamerlid opdeed, hebben bijgedragen aan het succes van de PVV. “Hij is een hele goede parlementariër die het instrument van het parlement heel goed kan hanteren. Dat is belangrijk als je lang wil blijven”, aldus Verbeet.
Teeven ziet het met andere nieuwkomers slechter aflopen door het gebrek aan parlementaire kennis en ervaring. “Hij had de ervaring die veel andere nieuwkomers niet hebben waardoor het inhoudelijk en qua vorm misging bij hen.”
Het feit dat Wilders géén partij met leden is – iets wat Verbeet zelf afkeurt – heeft hem wel een “hoop stevigheid in functioneren” gegeven. Verbeet: “Hij kan nooit door zijn eigen partij ter verantwoording geroepen worden.”
Het Plakkaat van Verlatinghe (1581), de Tocht naar Chatham (1667), Geert Wilders richt de PVV op (2006). En sindsdien is-ie onze eerste en laatste linie tegen het naoorlogse verzet. Want in een veranderende wereld was Geertje Wilders de enige zekerheid die Nederland had. De beste premier die dit land nooit gaat krijgen.
Een man die op eigen kompas vaart, zich niet van de wijs laat brengen door intellectuele concurrentie op rechts en Dion Graus op plek 13. Van harte makker, op naar de volgende 15 jaar en WE stoppen niet totdat onze nieuwe koninklijke familie uit Volendam komt, de enige unie waar we lid van zijn de Melkunie is en Léon de Jong interpretatie van ons Volkslied in Hongarije, Polen en Salvini’s Italië op 1 staat in de hitlijsten.
PVV-leider Geert Wilders is op Vrijdag 04.09.2020 door het gerechtshof in Den Haag schuldig bevonden aan groepsbelediging op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014, maar vrijgesproken van het aanzetten tot haat en discriminatie.
PVV-leider Geert Wilders tekent beroep aan tegen zijn nieuwe veroordeling voor groepsbelediging. Hij gaat in cassatie bij de Hoge Raad in de ‘minder Marokkanen’-zaak. Hij blijft erbij dat de politiek en ambtenarij hebben geholpen om hem veroordeeld te krijgen en dat er daarom sprake was van een politiek proces.
Telegraaf 05.09.2020
“Nederland is een corrupt land geworden”, zei de PVV-leider na de uitspraak. “Ik zal altijd doorgaan. Dit zal mij en de PVV sterker maken.”
AD 04.09.2020
Geen straf
Net als van de rechtbank in 2016 krijgt de PVV-leider geen straf. Het hof vindt dat hij als democratisch gekozen politicus met zijn jarenlange beveiliging een hoge prijs betaalt voor zijn uitlatingen.
De zaak draaide om de vraag van Wilders op de verkiezingsavond of zijn aanhangers in Nederland meer of minder Marokkanen wilden. “Minder!”, scandeerden zijn aanhangers, waarop de PVV-leider zei: “Dan gaan we dat regelen”.
Volgens het hof gingen zijn uitlatingente ver en waren ze “onnodig grievend” voor alle Marokkanen. Het gerechtshof zegt dat uitlatingen wel provocerend mogen zijn, maar niet bepaalde grenzen mogen overschrijden, vooral waar het gaat om het respect voor de eer en goede naam en de rechten van anderen.
Telegraaf 12.09.2020
Telegraaf 04.09.2020
“De ruime uitingsvrijheid ontbreekt in het bijzonder bij het belasteren van minderheidsgroepen, omdat daarmee de pluriforme democratische samenleving wordt ondergraven. Verdraagzaamheid en respect voor de gelijkwaardigheid van alle mensen vormen immers het fundament van een democratische en pluriforme samenleving”, zei de rechter.
VK 05.09.2020
‘Verdachte heeft zich negatief uitgelaten over een minderheid en is te ver gegaan’
Wilders zegt dat hij alleen problemen heeft benoemd en oplossingen heeft aangedragen die ook in zijn verkiezingsprogramma stonden. Hij vindt dat hij zich in de Tweede Kamer moet verantwoorden en niet in de rechtbank.
Zijn belangrijkste verdediging was dat hij vindt dat de beslissing om hem te vervolgen politiek gemotiveerd was. De top van het Openbaar Ministerie heeft met toenmalig justitieminister Opstelten gesproken over de aangiften tegen de PVV-leider. Volgens het hof was dat tijdens een regulier overleg en paste het bij de informatieplicht die het OM tegenover de minister van Justitie heeft. Er was van een structurele, inhoudelijke bemoeienis geen sprake.
De PVV-leider blijft erbij dat Opstelten en zijn ambtenaren zich nadrukkelijk met het proces bemoeiden.
In de uitspraak werd ook ingegaan op de persoonlijke omstandigheden van Geert Wilders:
‘Verdachte betaalt al lange tijd een hoge prijs voor het uitdragen van zijn mening’
Duizenden mensen deden na de uitspraken van Wilders aangifte van discriminatie bij het Openbaar Ministerie. In december 2014 werd besloten om hem te vervolgen. De PVV-leider heeft altijd gezegd dat hij niet alle Marokkanen bedoelde, maar alleen criminele overlastgevende Marokkanen.
De rechtbank veroordeelde Wilders vervolgens voor groepsbelediging en het aanzetten tot haat en discriminatie, maar ook de rechtbank legde geen straf op. Zowel Wilders als het OM ging daarop in hoger beroep. Dat werd behandeld door het gerechtshof Den Haag, maar vanwege de veiligheid waren de zittingen en de uitspraak in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol.
Telegraaf 09.09.2020
Terugblik
Hoe zag de weg naar het vonnis eruit en wat was de kans dat de PVV-leider zou worden veroordeeld?
Vrijdag 04.09.2020 hoorde Geert Wilders het vonnis in het proces om zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak.
De rechter heeft PVV-leider Geert Wilders schuldig bevonden aan groepsbelediging wegens zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak. Wilders werd niet schuldig bevonden aan haatzaaien en discriminatie. Voor zijn veroordeling voor groepsbelediging krijgt Wilders geen straf, omdat is meegewogen dat Wilders al jarenlang wordt bedreigd en beveiligd wegens zijn uitlatingen.
Op de verkiezingsavond van 19 maart 2014 stond Geert Wilders tijdens een bijeenkomst in Den Haag het aanwezige publiek te woord.
‘Willen jullie, in deze stad en in de rest van Nederland, meer of minder Marokkanen?’ vroeg de PVV-leider. Waarop de zaal ‘minder, minder minder’ scandeerde.
Bekijk het fragment hieronder:
Na die uitspraak op de verkiezingsavond zijn duizenden aangiften tegen Wilders gedaan. Zijn woorden zouden een oproep zijn tot discriminatie. In 2016 veroordeelde de Haagse rechtbank Wilders voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. Na de uitspraak ging Wilders in hoger beroep.
Onthulling tijdens hoger beroep
Tijdens het hoger beroep onthulde RTL Nieuws vorig jaar dat topambtenaren op het ministerie van Veiligheid en Justitie in 2014 aandrongen op een harde aanpak van Wilders.
In stukken die zijn opgesteld in het najaar van 2014 is te lezen hoe ambtenaren het Openbaar Ministerie (OM) voedden met argumenten vóór vervolging van de PVV-leider. Zo werden zijn uitspraken betiteld als ‘kwaadaardig’ en ‘racistisch’.
Ook de reactie van Wilders op de oproep ‘minder, minder, minder’ vanuit het publiek, was volgens het ministerie noemenswaardig. ‘Ik zal de appreciatie van “dat gaan we regelen” bij het OM onder de aandacht brengen,’ schrijft een ambtenaar.
De PVV-leider heeft er nooit een geheim van gemaakt dat hij het proces ‘een enorme bende’ en ‘een farce’ vindt.
‘Het blijft onwerkelijk om hier te staan, achter dit gestoelte in hetzelfde gebouw als waar niet zo lang geleden de criminelen van de mocro-maffia voor de rechter moesten verschijnen en het MH17-proces wordt gehouden. Waar normaliter maffiabazen en terroristen terechtstaan,’ zei hij op 8 juli van dit jaar in zijn slotbetoog.
‘Al vijf jaar lang word ik afgeleid van mijn werk door deze rechtszaak. Terwijl collega-fractievoorzitters belangrijke debatten aan het voorbereiden waren in de Tweede Kamer zat ik hier in de rechtszaal of bij mijn advocaat de zittingen voor te bereiden. Al vijf jaar lang is dat mijn werkelijkheid. Vijf jaar van zittingen, wrakingen, onderzoekingen en verhoren. Ontelbare uren voorbereiding en keihard werk van mijzelf, maar vooral van mijn advocaat.’ Al die tijd en moeite had het justitiële apparaat volgens Wilders beter ergens anders aan kunnen besteden.
‘Natuurlijk sta ik niet boven de wet, maar wat heb ik dan gedaan?’ vroeg hij zich af. ‘Ik heb niemand beroofd of vermoord, ik heb geen bank overvallen, ik heb niet in cocaïne gehandeld, maar ik heb op een markt in Den Haag gesproken over Marokkanen en op een verkiezingsavond de vraag aan mijn kiezers gesteld of men meer of minder Marokkanen wilde. Ik heb mijn vak als volksvertegenwoordiger uitgeoefend, als leider van de oppositie en dan ook nog een keer in verkiezingstijd.’
Bekijk hier het volledige laatste woord:
Uitspraak
Door de onthullingen van RTL Nieuws duurde het proces langer dan gepland. De rechtbank had extra tijd nodig om de stukken te onderzoeken. In maart zou het proces verder gaan, maar door de uitbraak van het coronavirus ontstond verdere vertraging. In juni werd het proces hervat, waarna Wilders in juli zijn slotwoorden uitsprak.
De rechter doet vrijdag in de loop van de middag uitspraak in de zaak. Wilders hoopt op vrijspraak. Zoals hij in zijn slotbetoog zei, heeft hij niks misdaan. Zijn advocaat Geert-Jan Knoops vindt dat Wilders moet worden vrijgesproken. Ook zei Wilders’ verdediging dat het Openbaar Ministerie ‘niet ontvankelijk’ moet worden verklaard. Als het gerechtshof daartoe besluit, zegt de rechtbank dat het OM de zaak niet aan de rechter had moeten voorleggen.
NU 15.01.2021 PVV-leider Geert Wilders ontving in 2017 een donatie van ruim 213.000 dollar (omgerekend ruim 175.000 euro), waarmee hij de advocaatkosten in zijn “minder Marokkanen”-zaak financierde. Dit bedrag gaf hij niet op in het geschenkenregister van de Tweede Kamer, terwijl hij dat wel had moeten doen, meldt onderzoeksplatform Follow the Money (FTM) vrijdag.
FTM bekeek de belastingaangifte van de Amerikaanse International Freedom Alliance Foundation (IFAF), een door Wilders zelf opgerichte stichting.
Het onderzoeksplatform ontdekte een aangifte voor een vergoeding van juridische kosten voor “een individu in zijn strijd voor de vrijheid van meningsuiting”. Hoewel Wilders’ strafzaak niet direct genoemd wordt, wijst dit er volgens FTM op dat het geld bedoeld was voor zijn zaak.
Wilders bevestigt dat hij uit binnen- en buitenland “tonnen” heeft ontvangen om zijn advocaatkosten te dekken, maar gaat niet in op de vraag waarom hij die kosten niet opgaf in het geschenkenregister van de Tweede Kamer.
De enige bestuurder van IFAF, de Amerikaanse filantroop Robert Shillman, weigert vragen te beantwoorden of een interview te geven. Shillman stond in het verleden bekend om zijn giften aan Democratische politici in zijn land, maar leunde in de afgelopen jaren meer naar de Republikeinen en uiteindelijk radicalere politici.
Ook Geert-Jan Knoops, Wilders’ advocaat in de strafzaak, wilde niet reageren op vragen van het onderzoeksplatform.
Alles vanaf 50 euro moet in register
Tweede Kamerleden moeten in principe alle geschenken vanaf 50 euro opgeven in het geschenkenregister. Uit eerder onderzoek van FTM bleek echter al dat dit zeer wisselend wordt gedaan.
Wilders werd in september door het gerechtshof in Den Haag schuldig bevonden aan groepsbelediging vanwege zijn uitspraken over “minder Marokkanen”. Hij werd vrijgesproken van het aanzetten tot haat en discriminatie. De PVV-leider kreeg geen straf opgelegd.
NOS 15.01.2021 Het advocatenkantoor dat Geert Wilders bijstond in zijn ‘minder Marokkanen’-zaak ontving in 2017 213.686 dollar (op dit moment omgerekend ruim 175.000 euro) van een Amerikaanse stichting, schrijft Follow the Money (FTM). Hoe Wilders zijn verdediging betaalt, was volgens FTM tot nu toe niet bekend.
De betaling staat niet in het geschenkenregister van de Tweede Kamer. In dat register geven Kamerleden geschenken op van meer dan 50 euro. Dat gebeurt om transparant te zijn en mogelijke belangenverstrengeling te voorkomen. In september heeft de Kamer de regels verduidelijkt en daarvoor een gedragscode ingesteld. Dat is geen wet, maar een eigen regeling van de Kamer. Ook komt er een speciaal college dat klachten onderzoekt over het niet naleven van de regels, maar dat gaat pas na de verkiezingen van maart aan de slag.
In het reizenregister staat wel dat de stichting in 2016 Wilders’ vliegtickets en hotels betaalde toen hij toespraken hield in de Verenigde Staten.
De PVV-leider reageert op Twitter dat het “politieke proces” hem “tonnen aan advocaatkosten” kost en dat hij blij is met de “steun van velen uit binnen- en buitenland”. Hij zegt zelf “nooit één cent” te hebben ontvangen.
Het onderzoeksplatform ontdekte de betalingen in de belastingaangifte van de International Freedom Alliance Foundation (IFAF), volgens FTM in 2014 opgericht door de PVV-leider. Daarin staat een vergoeding van juridische kosten voor ‘een individu in zijn strijd voor de vrijheid van meningsuiting’. FTM concludeert dat het geld bedoeld was voor de zaak van Wilders.
Wilders’ advocaat Geert-Jan Knoops wil geen vragen beantwoorden van Follow The Money, en IFAF-bestuurder Robert Shillman ook niet. “Ik heb er geen interesse in om te worden geïnterviewd door iemand van jullie linksgeoriënteerde ‘nieuws’-organisatie”, reageerde Shillman.
RTL Nieuws meldde eerder dat de PVV advocaat Knoops niet heeft betaald en dat Wilders voor het proces geen financiële steun aan de Tweede Kamer heeft gevraagd.
Telegraaf 04.09.2020 Geert Wilders werd vrijdag in hoger beroep schuldig bevonden aan groepsbelediging. Volgens de PVV-leider is Nederland een corrupt land geworden en hij gaat in cassatie. Rechtbankverslaggever Saskia Belleman zegt dat de zaak nog weleens jaren kan gaan duren.
Telegraaf 04.09.2020 PVV-leider Geert Wilders is door het hof in het hoger beroep in de ‘minder Marokkanen’-zaak schuldig bevonden aan groepsbelediging. Hij krijgt geen straf. Kijk hier de uitspraak terug.
Om te beginnen dat hij met een strafblad door het leven moet. Het strafblad hoeft hem niet te hinderen in zijn werk. Hooguit zou het lastiger kunnen worden om naar de VS te reizen, maar in politiek Den Haag bewees Mark Rutte al dat je premier kunt worden met een veroordeling op je naam. De kwestie was een andere, uiteraard, maar Rutte werd nog als staatssecretaris veroordeeld voor discriminatie van Somaliërs. Hij riep gemeenten op strenger op die groep te letten als het om bijstandsfraude ging.
De politieke gevolgen van de uitspraak zullen voor Wilders ook beperkt zijn. Voor zijn achterban was hij al de hoeder van het vrije woord geworden, zijn tegenstanders zullen de veroordeling terecht vinden. Tijdens het slepende proces dat zes jaar voortduurde, werd al duidelijk dat het zijn achterban groter noch kleiner maakte. Hij won én verloor verkiezingen in die periode. Zijn PVV is ook in de peilingen nog steeds de tweede partij van het land.
Waar is hij nou precies voor veroordeeld?
Wilders is vrijgesproken voor ‘aanzetten tot haat en discriminatie’ maar veroordeeld voor groepsbelediging. Hoogleraar Henny Sackers benadrukt dat het verschil tussen de twee aan Wilders ten laste gelegde zaken niet heel helder is. ,,Als Wilders niet alleen ‘minder minder’ had gezegd maar ook ‘pak een stok en ga de straat op’, was het duidelijk geweest. Nu niet en de rechter achtte het dan ook niet bewezen. Groepsbelediging is duidelijker. Je mag niet hele groepen over één kam scheren. De Hoge Raad heeft eerder bepaald dat daar ook nationaliteit onder valt.’’
Politici worden zelden veroordeeld om hun uitspraken. Hans Janmaat (Centrum Democraten) is in de jaren ’90 veroordeeld voor leuzen als ‘Vol is vol’. Dat ging om aanzetten tot discriminatie, iets waar Wilders nu juist van is vrijgesproken. Om dezelfde reden werden ook de Franse politicus Jean-Marie Le Pen en de Belgische politicus Daniel Féret ooit veroordeeld.
Bij Wilders gaat het om groepsbelediging. Maar de veroordelingen van die andere politici zijn wel relevant nu de PVV-voorman in cassatie gaat bij de Hoge Raad, of zelfs besluit door te procederen tot het Europese Hof. Volgens strafrechtgeleerde Theo de Roos tonen de zaken van Le Pen en Féret aan dat het hof zulke veroordelingen vaak in stand houdt. ,,In die zaken zei het Europees Hof: hier mogen rechters in die lidstaten zelf over oordelen. Daarmee lijkt de zaak mij nu dus eigenlijk wel afgedaan.”
Overigens benadrukt Sackers dat de veroordeling van Janmaat plaatsvond in een tijd dat er nog weinig jurisprudentie was. ,,Nu zou zijn veroordeling anders hebben uitgepakt.’’
De vrijheid van meningsuiting is beschermd door zowel de grondwet als het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Echter: er zijn grenzen aan
Is de vrijheid van meningsuiting nu verder beperkt?
Nee. De vrijheid van meningsuiting is beschermd door zowel de grondwet als het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Echter: er zijn grenzen aan. In eerdere strafzaken, zoals die tegen Le Pen, zette het Europese Hof een lijn uit. In het kort komt die er op neer dat politici enerzijds méér mogen zeggen dan gewone burgers, omdat zij problemen in de maatschappij moeten kunnen aankaarten. Maar als het gaat om ‘minderheidsgroepen’, mogen zij niet te ver gaan. Juist omdat zij als politicus ook de taak hebben hen tot op zekere hoogte te beschermen, vond het hof. Om die laatste reden is Wilders nu veroordeeld.
Wat betekent deze uitspraak voor mij als burger?
Het gerechtshof put zich in het vonnis uit om te vertellen hoe uniek deze zaak is. Omdat het om Wilders gaat, om een verkiezingsavond, een leider van een politieke partij. De Roos benadrukt dat dat niet te vergelijken is met wat gewone burgers wel of niet mogen zeggen. ,,Dit oordeel is een bevestiging van het geldende recht.”
Geert Wilders legt zich niet neer bij de veroordeling van het hof. Na afloop sprak hij de media ferm toe. Ⓒ HOLLANDSE HOOGTE / ANP
Telegraaf 04.09.2020 „Nederland is een corrupt land geworden”, zei PVV’er Geert Wilders direct na afloop van de uitspraak in hoger beroep in de strafzaak tegen hem. Wilders werd vrijdag wel schuldig bevonden aan groepsbelediging, maar het hof besloot hem geen straf op te leggen.
„Juich niet te vroeg. Ik zal altijd doorgaan, ik zal altijd de waarheid blijven spreken, wat de consequenties ook zijn”, vervolgde hij strijdvaardig. „Dit zal mij en de PVV alleen maar sterker maken.”
Wilders herhaalde dat hij het middelpunt is geworden van een politiek proces. „Het ministerie en ambtenaren hebben geholpen om tot een veroordeling te komen.” Het hof heeft in zijn uitspraak expliciet gesteld dat er geen sprake is geweest van een politiek proces. Volgens Wilders heeft de rechter de vrijheid van meningsuiting „bij het grofvuil gezet”.
NU 04.09.2020 Geert Wilders heeft vrijdag direct na de uitspraak van het gerechtshof Den Haag laten weten in beroep te gaan tegen de uitspraak en spreekt van corruptie. De PVV-voorman werd door het hof schuldig bevonden aan groepsbelediging wegens zijn “minder Marokkanen”-uitspraak in 2014. Hij werd vrijgesproken van het aanzetten tot discriminatie en haat.
“Nederland is een corrupt land geworden”, aldus de politicus tegenover de verzamelde pers. Volgens Wilders heeft het hof “de vrijheid van meningsuiting bij het grofvuil gezet”.
Wilders blijft ervan overtuigd dat de strafzaak tegen hem politiek gemotiveerd is geweest. Zijn advocaten hebben meerdere documenten overhandigd waaruit volgens Wilders duidelijk blijkt dat politici en ambtenaren zich hebben bemoeid met zijn vervolging.
Het hof heeft de stukken bestudeerd en komt juist tot de conclusie dat het niet aannemelijk is geworden dat de minister van Justitie destijds, Ivo Opstelten, zich heeft bemoeid met het besluit om over te gaan tot vervolging. “Bij het informeren van de minister op 10 september (2014, red.) blijkt juist duidelijk dat de beslissing tot vervolging zelfstandig is genomen”, aldus het hof.
“Ook is er in het dossier geen aanwijzing gevonden dat het ministerie zich heeft bemoeid met de verdere vervolging”, voegde het hof daaraan toe. Wilders schuift dit aan de kant en zegt dat de rechter weet dat er politieke bemoeienis is geweest, maar “eigenlijk zegt: het is allemaal wel goed”, laat de politicus weten.
Wilders hoort uitspraak Hof: ‘De verdachte is te ver gegaan’
Hoge Raad oordeelt of alles juridisch juist is verlopen
Wilders stapt nu naar de Hoge Raad die de zaak niet opnieuw inhoudelijk behandeld, maar oordeelt of juridisch alles juist verlopen is. Mocht dit niet het geval zijn, dan kan de Hoge Raad zelf uitspraak doen of bepalen dat de zaak opnieuw moet worden gedaan bij een ander gerechtshof.
Een besluit van de Hoge Raad laat vaak even op zich wachten. De veroordeling van Wilders heeft geen verdere gevolgen voor zijn functioneren als politicus.
NOS 04.09.2020 PVV-leider Geert Wilders tekent beroep aan tegen zijn nieuwe veroordeling voor groepsbelediging. Hij gaat in cassatie bij de Hoge Raad in de ‘minder Marokkanen’-zaak. Hij blijft erbij dat de politiek en ambtenarij hebben geholpen om hem veroordeeld te krijgen en dat er daarom sprake was van een politiek proces.
“Het hof is blind. Het had kunnen zien wat er gebeurd is”, zei Wilders na de uitspraak. Ik had gehoopt dat de rechterlijke macht zou zeggen: ‘dit accepteren we niet’. Dat hebben ze wel gedaan.”
Wilders noemde Nederland een “corrupt land”, omdat “Marokkanen die steden en wijken in de fik steken daar meestal mee wegkomen”, net als een “minister van Justitie die zijn eigen regels overtreedt”. Hij vindt dat het hof de vrijheid van meningsuiting bij het “grofvuil” heeft gezet.
Hij had ook een boodschap voor politieke tegenstanders: “Juich niet te vroeg. Ik ga altijd door. Ik zal altijd, veroordelingen voor groepsbelediging of niet, de waarheid blijven spreken, wat de consequenties ook zijn. Het zal mij en de PVV alleen maar sterker maken.”
Het gerechtshof in Den Haag veroordeelde hem vandaag voor groepsbelediging op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014, maar sprak hem vrij van het aanzetten tot haat en discriminatie. Met die vrijspraak is hij blij.
De PVV-leider kreeg van het hof geen straf, omdat hij volgens de rechters als democratisch gekozen politicus al jaren een hoge prijs betaalt voor zijn uitlatingen. Wilders wordt al jaren permanent bewaakt, omdat hij herhaaldelijk met de dood is bedreigd.
OM heel tevreden
Het Openbaar Ministerie (OM) is “heel tevreden” met de uitspraak. “Omdat er een duidelijk signaal is afgegeven dat ook een politicus onder het mom van vrijheid van meningsuiting niet maar kan zeggen wat hij wil, dat hij niet zomaar groepen in de Nederlandse samenleving mag wegzetten”, zei persadvocaat-generaal Jan Hoekman op NPO Radio 1. “Dat was voor ons de belangrijkste inzet.”
Het OM is ook blij dat het hof duidelijk heeft gemaakt dat er geen sprake is geweest van politieke bemoeienis, zei Hoekman. “Het heeft alle stukken bekeken en gezegd: er zit geen begin van aannemelijkheid in dat dit een politiek proces is geweest. Het is een proces zoals dat in de Nederlandse rechtstaat thuishoort.” Hoekman verwacht niet dat het OM in beroep gaat.
Zes jaar
Het ‘minder Marokkanen’-proces loopt al zes jaar. Het begon in maart 2014 toen Wilders bij de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen aan zijn aanhangers vroeg of zij in Nederland meer of minder Marokkanen wilden. “Minder!”, scandeerden zij. Daarop zei Wilders: “Dan gaan we dat regelen”.
Duizenden mensen deden aangifte van discriminatie. Het OM besloot in december 2014 om Wilders voor deze uitspraak te vervolgen.
Rol Opstelten
Tijdens het proces kwam RTL Nieuws met stukken naar buiten waaruit zou blijken dat minister Opstelten van Justitie met het OM zou hebben gesproken over de vervolging.
Volgens Wilders was dat het bewijs voor politieke inmenging en beïnvloeding. Het hof is het daar niet mee eens, bleek vandaag bij de uitspraak.
Telegraaf 04.09.2020 Een meerderheid van de Nederlanders vindt dat Geert Wilders moet worden vrijgesproken voor zijn ’minder Marokkanen’-uitspraak. Dat blijkt uit onderzoek van Motivaction in een onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van het programma Dit vindt Nederland! van SBS.
55 procent van de ondervraagden vindt dat de PVV’er vrijspraak verdient, omdat politici een grote vrijheid van meningsuiting moeten hebben. 35 procent is het daarmee oneens en 11 procent heeft geen mening.
46 procent van de ondervraagden is van mening dat Wilders in 2014 te ver ging met zijn ’minder Marokkanen’-toespraak. Een deel vindt dus dat hij evengoed moet worden vrijgesproken, omdat hij een politicus is.
Voor het onderzoek hebben 517 deelnemers aangegeven of ze het met de stellingen eens of oneens waren, of dat ze geen mening hadden.
Wilders is opgetogen over de resultaten van de enquête. „Geweldig nieuws dat een meerderheid van Nederland kiest vóór de waarheid, vóór de vrijheid van meningsuiting en tégen politieke processen”, laat hij het programma weten.
NU 04.09.2020 Het gerechtshof in Den Haag heeft Geert Wilders vrijdag schuldig bevonden aan groepsbelediging vanwege zijn uitspraken over “minder Marokkanen”, maar vrijgesproken van het aanzetten tot haat en discriminatie. Hem wordt geen verdere straf opgelegd. Er zijn geen aanwijzingen dat politieke bemoeienis heeft geleid tot de vervolging van de PVV-voorman.
Volgens het hof was de uitspraak van Wilders op 19 maart 2014 “ook al is die gedaan in de context van het politieke debat onnodig grievend” en “moet daarbij in het bijzonder in aanmerking worden genomen dat de heer Wilders zich zonder nadere uitleg of nuancering negatief heeft uitgelaten over een minderheidsgroep”.
De uitspraak van het gerechtshof volgt ruim zes jaar nadat Wilders zijn uitlatingen over Marokkanen had gedaan. Wilders heeft laten weten tegen de veroordeling in cassatie te gaan. Dat betekent dat de zaak wordt voorgelegd aan de Hoge Raad, die alleen oordeelt of de zaak juridisch juist is verlopen.
Op 12 maart 2014 stelde de politicus zich te willen inzetten voor mensen die minder Marokkanen in Den Haag willen. Na de verkiezingsoverwinning op 19 maart herhaalde Wilders zijn uitspraak in een zaal vol met PVV-aanhangers. Hij vroeg: “Willen jullie in deze stad en in Nederland meer of minder Marokkanen?”, waarna het publiek “minder, minder” scandeerde. Wilders reageerde met: “Dan gaan we dat regelen.”
Wilders hoort uitspraak Hof: ‘De verdachte is te ver gegaan’
Vrijspraak voor aanzetten tot discriminatie en haat
Voor de uitspraken op 12 maart is Wilders in zijn geheel vrijgesproken. Als het gaat om de uitspraken op 19 maart, is er volgens het hof dus alleen sprake van groepsbelediging.
Voordat de betreffende speech werd gegeven, was er al gesproken over de inhoud en of men zou spreken van criminele Marokkanen of alleen Marokkanen. Het werd dat laatste. De bedoeling was de toespraak zo scherp mogelijk aan te zetten om nieuwswaarde te creëren.
Naar het oordeel van het hof was er geen sprake van aanzetten tot haat of discriminatie “omdat het opzet van Wilders niet erop was gericht zijn publiek daartoe aan te sporen”.
Hof: Politieke bemoeienis is niet aannemelijk
Volgens het OM was er sprake van groepsbelediging en het aanzetten tot haat en discriminatie. Justitie eiste een boete van 5.000 euro. Wilders heeft altijd volgehouden slechts een vraag te hebben gesteld. De PVV-voorman is ervan overtuigd dat de reden om hem te vervolgen politiek is ingegeven, maar het hof gaat daar niet in mee.
“Dat er sprake is geweest van politieke bemoeienis is niet aannemelijk geworden”, aldus het hof. Ook is niet aannemelijk geworden dat het OM bewust onwaarheden heeft verteld. Het recht op een eerlijk proces is daarom niet in gevaar gekomen.”
Wilders werd in 2016 wel schuldig bevonden aan het aanzetten tot discriminatie.
Telegraaf 04.09.2020 Ruim zes jaar na de omstreden ’minder Marokkanen’-uitspraak heeft het hof vrijdag uitspraak gedaan in het proces tegen PVV’er Geert Wilders. Wilders werd schuldig bevonden aan groepsbelediging tijdens de uitslagenavond, hij krijgt echter geen straf. De politicus werd vrijgesproken voor aanzetten tot discriminatie en haat en voor groepsbelediging op de markt.
De PVV-leider liet weten tegen de uitspraak in cassatie te gaan bij de Hoge Raad. „Nederland is een corrupt land geworden”, zei PVV’er Geert Wilders direct na afloop van de uitspraak in hoger beroep in de strafzaak tegen hem. „Het ligt niet voor de hand dat het OM ook in cassatie gaat”, liet de woordvoerder van de aanklager weten.
Ook is de redelijke termijn van berechting overschreden, zegt het hof. Wordt er nog een doel gediend met het opleggen van een boete? Nee, zegt het hof. #Wilders is dus schuldig aan groepsbelediging, maar krijgt geen straf. #Wilders
Het hof oordeelde dat de Marokkanen-uitlatingen van Wilders onnodig grievend waren. „Hij deed zijn uitlating over een minderheidsgroep, zonder uitleg of nadere motivering. En hij liet zich negatief uit voor het oog van de camera’s”, aldus de rechter. „Bovendien wist Wilders na zijn woorden op de markt al dat zijn uitspraken tot beroering zouden leiden.” Hij is te ver gegaan, concludeert het hof.
De uitlatingen van Wilders vond het hof op zichzelf niet beledigend. „Dat zijn ze wel in de context waarin ze werden geuit. Het ging om het in diskrediet brengen van een hele bevolkingsgroep”, las de rechter voor in de verklaring. „Wilders heeft de groep Marokkanen collectief getroffen.” Het beledigende karakter van de uitspraken staat volgens justitie vast.
’Vrijheid van meningsuiting heeft grenzen’
Een politicus moet in het kader van het maatschappelijk debat uitlatingen kunnen doen die kwetsend, shockerend of verontrustend zijn, zei het hof. „Maar een politicus heeft ook een bijzondere verantwoordelijkheid en vrijheid van meningsuiting heeft grenzen.” Wilders deed zijn uitlatingen als volksvertegenwoordiger en wordt al lange tijd beveiligd vanwege zijn partijpolitieke standpunten. „Hij betaalt al jaren een hoge prijs voor het uitdragen van zijn mening”, aldus de rechter.
De stelling van de verdediging en Wilders dat dit een politiek proces is en dat daarom het OM niet ontvankelijk zou zijn in de vervolging, wordt door het hof verworpen. Het hof oordeelde dat de beslissing voor de vervolging van Wilders bij het OM lag en niet bij het ministerie of de minister.
Er kleven inderdaad politieke aspecten aan de zaak, zei het hof. De uitspraken zijn gedaan in verkiezingstijd en de verdachte is een politicus.
Willekeur?
Het hof ging ook in op de vermeende schending van het gelijkheidsbeginsel, omdat andere politici niet worden vervolgd voor door hen gedane uitlatingen. Dat andere politici ook uitspraken deden, wil niet zeggen dat ze te vergelijken zijn. Er is geen sprake van soortgelijke gevallen, zegt het hof. En dus ook niet van willekeur door Wilders wel en andere politici niet te vervolgen.
De PVV-voorman staat terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 deed. Tijdens een verkiezingsbijeenkomst stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder „Minder! Minder!” als antwoord. Daarmee zette de PVV’er volgens het OM aan tot haat.
Het proces duurde langer dan gebruikelijk door onder meer steeds nieuw ingebrachte stukken en een wraking. Ook kenmerkte het proces zich door een ongekend felle strijd tussen Openbaar Ministerie en Wilders en zijn advocaat.
In hoger beroep is een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
Het OM en Wilders botsten geregeld flink met elkaar in de rechtszaal. Volgens Wilders is er sprake van politieke beïnvloeding. Hij is ervan overtuigd dat toenmalig justitieminister Ivo Opstelten een stevige vinger in de pap heeft gehad om hem strafrechtelijk aan te pakken. Het OM heeft dat keer op keer met klem tegengesproken.
Een aantal mensen deed ook een schadeclaim. De benadeelden werden niet ontvankelijk verklaard. Zij zullen met hun claims naar de burgerlijke rechter moeten. „Of, en in welke mate mensen schade hebben geleden door de uitlatingen van Wilders, kan niet simpel worden vastgesteld”, lichtte het hof toe.
NOS 04.09.2020 PVV-leider Geert Wilders is door het gerechtshof in Den Haag schuldig bevonden aan groepsbelediging op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014, maar vrijgesproken van het aanzetten tot haat en discriminatie. Net als van de rechtbank in 2016 krijgt de PVV-leider geen straf. Het hof vindt dat hij als democratisch gekozen politicus met zijn jarenlange beveiliging een hoge prijs betaalt voor zijn uitlatingen.
De zaak draaide om de vraag van Wilders op de verkiezingsavond of zijn aanhangers in Nederland meer of minder Marokkanen wilden. “Minder!”, scandeerden zijn aanhangers, waarop de PVV-leider zei: “Dan gaan we dat regelen”.
Volgens het hof gingen zijn uitlatingen te ver en waren ze “onnodig grievend” voor alle Marokkanen. Het gerechtshof zegt dat uitlatingen wel provocerend mogen zijn, maar niet bepaalde grenzen mogen overschrijden, vooral waar het gaat om het respect voor de eer en goede naam en de rechten van anderen.
“De ruime uitingsvrijheid ontbreekt in het bijzonder bij het belasteren van minderheidsgroepen, omdat daarmee de pluriforme democratische samenleving wordt ondergraven. Verdraagzaamheid en respect voor de gelijkwaardigheid van alle mensen vormen immers het fundament van een democratische en pluriforme samenleving”, zei de rechter.
‘Verdachte heeft zich negatief uitgelaten over een minderheid en is te ver gegaan’
Wilders zegt dat hij alleen problemen heeft benoemd en oplossingen heeft aangedragen die ook in zijn verkiezingsprogramma stonden. Hij vindt dat hij zich in de Tweede Kamer moet verantwoorden en niet in de rechtbank.
Zijn belangrijkste verdediging was dat hij vindt dat de beslissing om hem te vervolgen politiek gemotiveerd was. De top van het Openbaar Ministerie heeft met toenmalig justitieminister Opstelten gesproken over de aangiften tegen de PVV-leider. Volgens het hof was dat tijdens een regulier overleg en paste het bij de informatieplicht die het OM tegenover de minister van Justitie heeft. Er was van een structurele, inhoudelijke bemoeienis geen sprake.
De PVV-leider blijft erbij dat Opstelten en zijn ambtenaren zich nadrukkelijk met het proces bemoeiden.
In de uitspraak werd ook ingegaan op de persoonlijke omstandigheden van Geert Wilders:
‘Verdachte betaalt al lange tijd een hoge prijs voor het uitdragen van zijn mening’
Duizenden mensen deden na de uitspraken van Wilders aangifte van discriminatie bij het Openbaar Ministerie. In december 2014 werd besloten om hem te vervolgen. De PVV-leider heeft altijd gezegd dat hij niet alle Marokkanen bedoelde, maar alleen criminele overlastgevende Marokkanen.
De rechtbank veroordeelde Wilders vervolgens voor groepsbelediging en het aanzetten tot haat en discriminatie, maar ook de rechtbank legde geen straf op. Zowel Wilders als het OM ging daarop in hoger beroep. Dat werd behandeld door het gerechtshof Den Haag, maar vanwege de veiligheid waren de zittingen en de uitspraak in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol.
Wilders heeft laten weten dat hij in cassatie gaat bij de Hoge Raad. “Nederland is een corrupt land geworden”, zei de PVV-leider na de uitspraak. “Ik zal altijd doorgaan. Dit zal mij en de PVV sterker maken.”
AD 04.09.2020 Zes jaar na de omstreden ‘minder Marokkanen’-uitspraak van Geert Wilders moet de PVV-leider opnieuw als een veroordeeld man door het leven. Het gerechtshof vindt dat hij Marokkanen heeft beledigd, maar niet heeft aangezet tot haat. Hij krijgt geen straf. We volgden de zaak live. Lees ons verslag onderin dit artikel terug.
De reactie van Wilders na afloop van de uitspraak liet zich raden. Voor tientallen journalisten in een perscentrum net buiten de zwaar beveiligde rechtbank op Schiphol herhaalde hij wat hij tijdens dit proces al zo vaak heeft gezegd. Nederland is volgens hem ‘een corrupt land geworden’. ,,Marokkanen die onze steden en wijken in de fik steken, komen er meestal mee weg. De minister van Justitie die zijn eigen regels overtreedt, komt er mee weg. Maar de leider van de grootste oppositiepartij die een vraag stelt over Marokkanen waar miljoenen Nederlanders het mee eens zijn, wordt veroordeeld”, zei Wilders.
Het gerechtshof motiveerde in een arrest van 42 pagina’s waarom het vindt dat Geert Wilders Marokkanen heeft beledigd met zijn uitspraak op de verkiezingsavond van 19 maart 2014. In het café waar de partij bijeen kwam stelde Wilders drie vragen waaronder de omstreden vraag: ‘Willen jullie in deze stad en in Nederland meer of minder Marokkanen?’ De bezoekers scandeerden ‘minder, minder’, waarop Wilders toezegde dat te zullen regelen.
Volgens het gerechtshof zijn de twee gekozen woorden ‘minder Marokkanen’ op zichzelf niet beledigend, maar gaat het hier om de context. Wilders sprak op de bewuste avond de hele bevolkingsgroep aan zonder onderscheid te maken naar bijvoorbeeld criminele Marokkanen. Iets waar hij het in zijn verkiezingscampagne wel vaak over had. En daarmee heeft Wilders volgens de raadsheren een hele groep getroffen. De eigenwaarde van deze mensen is aangetast en Wilders heeft geen respect getoond voor hun eer en goede naam.
De uitlating is zonder meer beledigend, oordeelt het gerechtshof, en grievend bovendien. Te meer omdat Wilders in de week voorafgaand aan de verkiezingsavond meermaals door journalisten was geconfronteerd met ophef die was ontstaan nadat hij in een tv-item vergelijkbare uitspraken had gedaan. Daarbij sprak hij nadrukkelijk over criminele Marokkanen, een duiding die hij volgens het gerechtshof bewust wegliet op de verkiezingsavond. Hij sprak daarover met medewerkers. Het doel was om een zo sterk mogelijke speech te bedenken waarbij de zaak zo scherp mogelijk zou worden benoemd om nieuwswaarde te creëren en er zeker van te zijn dat media het zouden overnemen. Ook werd het publiek door een medewerker geïnstrueerd hoe te reageren. De actie was volgens het hof weldoordacht. ,,Daarmee is de verdachte te ver gegaan.’’
Wilders wist volgens de raadsheren heel goed waar hij mee bezig was. Vooral omdat hij voor zijn gewraakte uitspraak het publiek meedeelde dat hij dit eigenlijk niet mocht zeggen en dat hij er rekening mee hield dat hij hiervoor strafrechtelijk vervolgd zou gaan worden.
De PVV-leider werd niet alleen vervolgd voor groepsbelediging maar ook voor het aanzetten tot haat, maar dat is niet aan de orde, oordeelt het hof. De raadsheren geloven dat Wilders enkel uit was op politiek gewin. Ze vinden geen aanwijzingen dat hij anderen wilde aansporen Marokkanen te haten en te discrimineren. Ook niet dat hij Marokkanen wilde laten uitzetten of deporteren.
Het Openbaar Ministerie had een geldboete van 5000 euro geëist, maar het gerechtshof legt Wilders geen straf op. Hierbij speelt vooral mee dat hij al jaren wordt bedreigd en zwaar wordt beveiligd. Hij betaalt daarmee al een hoge prijs voor het uitdragen van zijn mening.
Politiek
De afgelopen jaren ging het vaak over de vraag of dit een politiek gemotiveerde vervolging was. Wilders en zijn advocaten vonden van wel en probeerden dat op allerlei manieren aan te tonen. Toenmalig minister Opstelten van Justitie en zijn ambtenaren zouden zich ermee hebben bemoeid en hebben aangestuurd op vervolging. Ook zouden ze invloed hebben gehad op de manier waarop dat moest worden ingestoken.
Maar het gerechtshof gaat daar niet in mee. Volgens de raadsheren nam het Openbaar Ministerie op 10 september 2014 zelfstandig een beslissing om tot vervolging over te gaan. De minister is met een ambtsbericht daarover geïnformeerd. Het is niet aannemelijk dat de officieren van justitie direct of indirect zijn beïnvloed, ook niet na die datum. Er is na 10 september weliswaar overleg geweest, maar het gerechtshof vindt dat geen politieke of ambtelijke beïnvloeding.
Wilders reageerde ontzet op dit deel van de uitspraak. Hij blijft erbij dat het een politiek proces was, waarbij politici en ambtenaren hebben geholpen om tot een veroordeling te komen. ,,De rechter wist dat. Had de bewijzen en vindt dat allemaal maar goed. Dat betekent dat de rechters de vrijheid van meningsuiting bij het grof vuil hebben gezet en niet alleen voor mij maar voor iedereen.’’
Wilders kondigde aan de uitspraak te zullen aanvechten bij de Hoge Raad, het allerhoogste rechtsorgaan.
Hoewel Wilders als beklaagde in het verdachtenbankje belandde, heeft hij daar in de peilingen nooit onder geleden. Zijn PVV is nog steeds de grootste oppositiepartij voor de Tweede Kamerverkiezingen in maart. In de zwaarbeveiligde rechtbank wist Wilders van het strafbankje namelijk ook een podium te maken. Dat deed hij voor een groot deel via Twitter.
Via datzelfde kanaal bedankte hij vanochtend zijn volgers en gaf nogmaals aan dat een eventuele veroordeling voor hem de corruptie van de Nederlandse rechtsstaat aan zou tonen. ‘Iedereen bedankt voor de steun! We zullen het vandaag zien’, schrijft Wilders. ‘Is Nederland nog een rechtsstaat waar politici de waarheid mogen spreken? Of een corrupt land zonder scheiding der machten waar politici van de oppositie in een politiek proces veroordeeld worden?’
Liveblog:
15:35
Politieke partij Denk vindt het ,,meer dan terecht” dat Geert Wilders in hoger beroep schuldig is bevonden aan groepsbelediging. ,,Het is voor Nederland van groot belang dat politici als Wilders gestraft worden voor hun grievende en beledigende uitspraken die veel Nederlanders tot op het bot pijn hebben gedaan.”
Volgens Denk, een partij die veel kiezers met een migratieachtergrond heeft, is met de veroordeling ,,helder dat racisme geen plek heeft in Nederland en minderheden niet vogelvrij zijn in ons land.” Denk-fractievoorzitter Farid Azarkan wil een debat in de Tweede Kamer om ,,te bespreken wat de politieke gevolgen zijn”.
14:52
Geert Wilders legt zich niet neer bij de veroordeling van het hof. Hij kondigde direct aan in cassatie te gaan bij de Hoge Raad tegen de uitspraak.
Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie laat weten dat ,,het niet voor de hand ligt” dat het OM ook in cassatie gaat.
14:51
,,Nederland is een corrupt land geworden”, zei PVV’er Geert Wilders direct na afloop van de uitspraak. ,,Juich niet te vroeg. Ik zal altijd doorgaan, ik zal altijd de waarheid blijven spreken, wat de consequenties ook zijn”, vervolgde hij strijdvaardig. “Dit zal mij en de PVV alleen maar sterker maken.”
Wilders herhaalde dat hij het middelpunt is geworden van een politiek proces. ,,Het ministerie en ambtenaren hebben geholpen om tot een veroordeling te komen.” Het hof heeft in zijn uitspraak expliciet gesteld dat er geen sprake is geweest van een politiek proces. Volgens Wilders heeft de rechter de vrijheid van meningsuiting ,,bij het grofvuil gezet”.
De PVV-voorman zei wel blij te zijn dat hij van twee punten op de aanklacht – het aanzetten tot haat en discriminatie – is vrijgesproken.
14:10
Het hof legt geen verdere straf op, omdat de veroordeling op zich al voldoende zou moeten zijn. ,,Hij betaalt al jaren een hoge prijs voor het uitdragen van zijn mening”, aldus de voorzitter van het hof.
14:08
Wilders heeft zich dus alleen schuldig gemaakt aan groepsbelediging tijdens de uitslagenavond. Hij is vrijgesproken voor zijn uitspraken op de markt in Den Haag en voor het aanzetten tot haat en discriminatie.
14:06
Ook voor de uitspraken die Wilders deed op de markt in Den Haag wordt hij vrijgesproken. Deze uitspraken waren niet voorbereid.
14:03
Wat betreft discriminatie en haat vindt het hof niet dat Wilders daartoe heeft aangezet. Wilders wordt dan ook vrijgesproken van deze beschuldiging.
13:59
Het hof oordeelt dat de uitspraken van Wilders onnodig grievend zijn geweest en dat ze op weldoordachte wijze en voor het oog van de camera zijn gedaan. Dit, terwijl Wilders wist dat deze eerder al tot ophef hadden geleid. Wilders heeft zich dus volgens het hof inderdaad schuldig gemaakt aan groepsbelediging.
13:56
Volgens het hof moet een politicus vergaande uitspraken kunnen doen, maar daar zijn wel grenzen aan. Een politicus heeft immers ook een belangrijke verantwoordelijkheid.
13:52
De uitspraken van Wilders waren voor het hof op zichzelf niet beledigend, maar wel in de context waarin ze zijn gedaan. Daarbij was het doel volgens het hof om een volledige bevolkingsgroep in diskrediet te brengen. Daarbij was wel sprake van een partijpolitieke context, die het beledigende karakter zou kunnen wegnemen.
13:50
Volgens het hof moeten de wet en internationale regels wat betreft het thema ‘ras’ ruimer worden opgevat dan in het normale spraakgebruik. Huidskleur en afkomst vallen daar ook onder.
13:47
Het hof gaat nu in op de ‘minder Marokkanen’-uitspraken in maart 2014, die Wilders deed op een markt in Den Haag en tijdens een uitslagenavond.
13:45
De verdediging wees verder nog op een schending van het gelijkheidsbeginsel, omdat andere politici niet zouden worden vervolgd voor door hen gedane uitlatingen. Volgens het hof zijn die uitspraken niet te vergelijken met die van Wilders.
13:42
Ook topambtenaren zouden zich volgens de verdediging van Wilders in de zaak gemengd hebben. Het hof oordeelt dat dat niet het geval is geweest en dat het schenden van een goede procesgang dus niet aan de orde is.
13:39
Het hof stelt dat het gesprek dat minister Opstelten had met de voorzitter van het college van procureurs-generaal en de top van het OM valt onder de normale werkzaamheden. De minister zou zich daar verder niet inhoudelijk mee bemoeid hebben.
13:35
Het hof noemt de uitspraken van Wilders een juridische vraag, geen politieke. Alhoewel het hof wel vindt dat er politieke aspecten aan de zaak kleven.
13:34
Alleen in uitzonderlijke omstandigheden wordt het OM niet ontvankelijk verklaard. Dat is hier het geval aldus de verdediging van Wilders. Maar hoe kijkt het hof daar naar?
13:31
Het arrest zal niet woordelijk worden voorgelezen. De rechtbank gaat voor een uitgebreide samenvatting. Het volledige arrest zal wel online worden gepubliceerd.
12:40
Geert Wilders is inmiddels aangekomen bij de rechtbank. Ook dit moment grijpt hij aan om op Twitter nog eens uit te halen naar Marokkanen.
Aankomst extra beveiligde rechtbank Schiphol voor uitspraak Hof. Terwijl Marokkanen die onze steden in de fik zetten er meestal mee weg komen en nooit een rechtbank van binnen zien net als Minister van Grapperhaus die ongestraft zijn eigen regels overtreedt. #Wildersproces
Aankomst extra beveiligde rechtbank Schiphol voor uitspraak Hof.
Terwijl Marokkanen die onze steden in de fik zetten er meestal mee weg komen en nooit een rechtbank van binnen zien net als Minister van Grapperhaus die ongestraft zijn eigen regels overtreedt. #Wildersprocespic.twitter.com/d3EImSPi1z
OmroepWest 04.09.2020 PVV-leider Geert Wilders is door het gerechtshof in Den Haag schuldig bevonden aan groepsbelediging op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014, maar vrijgesproken van het aanzetten tot haat en discriminatie. De PVV-leider krijgt geen straf, omdat hij volgens het hof als democratisch gekozen politicus al jaren een hoge prijs betaalt voor zijn uitlatingen. Wilders gaat bij de Hoge Raad in cassatie tegen de uitspraak.
Wilders stond terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 deed. Tijdens een verkiezingsbijeenkomst stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder ‘Minder! Minder!‘ als antwoord, waarop Wilders zei: ‘Dan gaan we dat regelen.’ Daarmee zette de PVV’er volgens het Openbaar Ministerie (OM) aan tot haat. Het hof heeft hem daar vrijdag van vrijgesproken, ‘omdat de opzet van Wilders niet erop was gericht zijn publiek daartoe aan te sporen’. Het hof noemde de uitspraken ‘onnodig grievend.’
De uitspraak volgt na een juridisch proces van zes jaar tegen Wilders om de ‘minder Marokkanen’-uitspraak. Het proces duurde langer dan gebruikelijk door onder meer steeds nieuw ingebrachte stukken en een wraking. Ook kenmerkte het proces zich door een ongekend felle strijd tussen OM en Wilders en zijn advocaat.
Geert Wilders op de verkiezingsavond , maart 2014 | Beeld: Omroep West
Hoger beroep
De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep. In hoger beroep werd een geldboete van 5000 euro geëist.
Het OM en Wilders botsten geregeld flink met elkaar in de rechtszaal. Volgens Wilders is er sprake van politieke beïnvloeding. Hij is ervan overtuigd dat toenmalig justitieminister Ivo Opstelten een stevige vinger in de pap heeft gehad om hem strafrechtelijk aan te pakken. Het OM heeft dat keer op keer met klem tegengesproken.
‘Nederland is corrupt’
‘Nederland is een corrupt land geworden’, zei PVV’er Geert Wilders direct na afloop van de uitspraak in hoger beroep. ‘Ik zal altijd doorgaan’, vervolgde hij strijdvaardig. ‘Dit zal mij en de PVV sterker maken.’ Hij herhaalde nogmaals dat hier volgens hem sprake was van een politiek proces. In de uitspraak zei het hof dat daar absoluut geen sprake van is. Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie laat weten dat ‘het niet voor de hand ligt’ dat het OM ook in cassatie gaat.
Den HaagFM 04.09.2020 Het hof heeft Geert Wilders wel schuldig verklaard aan groepsbelediging vanwege zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak, maar hij krijgt geen straf opgelegd. De uitspraken dateren van inmiddels ruim zes jaar geleden. “Het recht op de vrijheid van meningsuiting, in het bijzonder dat van een politicus, staat in dit geval niet aan een veroordeling in de weg”, aldus het hof.
De PVV-voorman stond terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 had gedaan. Tijdens een verkiezingsbijeenkomst stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder “Minder! Minder!” als antwoord. “Dan gaan we dat regelen”, reageerde Wilders daarop. “Onnodig grievend”, zegt het hof over deze uitspraak. “Ook al is die gedaan in de context van het politieke debat.”
De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep. Het hof sprak de politicus nu vrij van aanzetten tot haat of discriminatie “omdat de opzet van Wilders niet erop was gericht zijn publiek daartoe aan te sporen”. Het OM had in hoger beroep een geldboete van 5000 euro geëist.
Het strafproces duurde langer dan gebruikelijk, door onder meer steeds nieuw ingebrachte stukken en een wraking. Ook kenmerkte het proces zich door een ongekend felle strijd tussen Openbaar Ministerie en Wilders en zijn advocaat.
Volgens Wilders was er sprake van politieke beïnvloeding. Hij is ervan overtuigd dat toenmalig justitieminister Ivo Opstelten een stevige vinger in de pap heeft gehad om hem strafrechtelijk aan te pakken. Het OM heeft dat keer op keer met klem tegengesproken. Het hof was het met het OM eens dat er geen sprake is van een politiek proces. “Het hof ziet geen inmenging van de minister of ambtenaren in de vervolgingsbeslissing of in de strafzaak.”
NU 04.09.2020 Het gerechtshof in Den Haag heeft Geert Wilders vrijdag schuldig bevonden aan groepsbelediging, maar vrijgesproken van het aanzetten tot haat en discriminatie vanwege zijn uitspraken over “minder Marokkanen” in maart 2014.
RTL 04.09.2020 Geert Wilders is met zijn ‘minder Marokkanen’-toespraak in 2014 te ver gegaan, maar niet schuldig aan het aanzetten tot haat of discriminatie. Dat oordeelde het Gerechtshof Den Haag zojuist. Met zijn speech heeft Wilders zich wél schuldig gemaakt aan groepsbelediging, vindt het hof. Toch krijgt hij geen straf of boete.
Het hof heeft Wilders vrijgesproken van het aanzetten tot haat en discriminatie, maar dus wel veroordeeld voor groepsbelediging. “Onnodig grievend”, zegt het hof over deze uitspraken. “Ook al is die gedaan in de context van het politieke debat.”
“Hij heeft de eer en waardigheid van Marokkanen aangetast. Dergelijke uitspraken kunnen een bijdrage leveren aan polarisatie binnen de samenleving”, zei het hof vanmiddag.
Reactie Wilders: ‘Ik zal altijd doorgaan’
“Nederland is een corrupt land geworden”, zei PVV’er Geert Wilders direct na afloop. “Juich niet te vroeg. Ik zal altijd doorgaan, ik zal altijd de waarheid blijven spreken, wat de consequenties ook zijn”, vervolgde hij strijdvaardig. “Dit zal mij en de PVV alleen maar sterker maken.”
Wilders herhaalde dat hij het middelpunt is geworden van een politiek proces. “Het ministerie en ambtenaren hebben geholpen om tot een veroordeling te komen.”
Het hof heeft in zijn uitspraak expliciet gesteld dat er geen sprake is geweest van een politiek proces. Volgens Wilders heeft de rechter de vrijheid van meningsuiting ‘bij het grofvuil gezet’. De PVV-voorman zei wel blij te zijn dat hij van twee punten op de aanklacht – het aanzetten tot haat en discriminatie – is vrijgesproken.
In cassatie
Geert Wilders legt zich niet neer bij de veroordeling van het hof. Hij kondigde direct aan in cassatie te gaan bij de Hoge Raad tegen de uitspraak. “Nederland is een corrupt land geworden”, zei Wilders direct na afloop van de uitspraak.
“Ik zal altijd doorgaan”, vervolgde hij strijdvaardig. “Dit zal mij en de PVV sterker maken.”
Geen politiek proces
Er was volgens het gerechtshof geen sprake van een politiek proces, zoals de PVV-leider zelf telkens heeft betoogd. Het Openbaar Ministerie heeft zelfstandig de beslissing genomen tot vervolging over te gaan, wegens de omstreden uitspraken van Wilders over ‘minder Marokkanen’.
Wilders was ervan overtuigd dat toenmalig minister Ivo Opstelten van Justitie invloed heeft uitgeoefend op die beslissing, maar volgens het hof is dat niet gebleken. Ook heeft de minister of zijn ministerie zich volgens het hof niet bemoeid met de strafzaak.
‘Minder, minder!’
De PVV-leider stond terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 deed. Tijdens een verkiezingsbijeenkomst stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden.
Het publiek scandeerde steeds harder “Minder! Minder!” als antwoord.
Eis: 5000 euro boete
De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep. In hoger beroep is in juli 2019 een geldboete van 5000 euro geëist, maar daar ging het gerechtshof dus niet in mee. Ook werd Wilders dus opnieuw vrijgesproken voor het aanzetten tot discriminatie.
Het was nog niet duidelijk of Wilders, danwel het OM, in cassatie gaat.
Elsevier 04.09.2020 Vrijdag 04.09.2020 hoorde Geert Wilders het vonnis in het proces om zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak. Hoe zag de weg naar het vonnis eruit en wat is de kans dat de PVV-leider wordt veroordeeld?
De rechter heeft PVV-leider Geert Wilders schuldig bevonden aan groepsbelediging wegens zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak. Wilders werd niet schuldig bevonden aan haatzaaien en discriminatie. Voor zijn veroordeling voor groepsbelediging krijgt Wilders geen straf, omdat is meegewogen dat Wilders al jarenlang wordt bedreigd en beveiligd wegens zijn uitlatingen.
Op de verkiezingsavond van 19 maart 2014 stond Geert Wilders tijdens een bijeenkomst in Den Haag het aanwezige publiek te woord.
‘Willen jullie, in deze stad en in de rest van Nederland, meer of minder Marokkanen?’ vroeg de PVV-leider. Waarop de zaal ‘minder, minder minder’ scandeerde.
Bekijk het fragment hieronder:
Na die uitspraak op de verkiezingsavond zijn duizenden aangiften tegen Wilders gedaan. Zijn woorden zouden een oproep zijn tot discriminatie. In 2016 veroordeelde de Haagse rechtbank Wilders voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. Na de uitspraak ging Wilders in hoger beroep.
Onthulling tijdens hoger beroep
Tijdens het hoger beroep onthulde RTL Nieuws vorig jaar dat topambtenaren op het ministerie van Veiligheid en Justitie in 2014 aandrongen op een harde aanpak van Wilders.
In stukken die zijn opgesteld in het najaar van 2014 is te lezen hoe ambtenaren het Openbaar Ministerie (OM) voedden met argumenten vóór vervolging van de PVV-leider. Zo werden zijn uitspraken betiteld als ‘kwaadaardig’ en ‘racistisch’.
Ook de reactie van Wilders op de oproep ‘minder, minder, minder’ vanuit het publiek, was volgens het ministerie noemenswaardig. ‘Ik zal de appreciatie van “dat gaan we regelen” bij het OM onder de aandacht brengen,’ schrijft een ambtenaar.
De PVV-leider heeft er nooit een geheim van gemaakt dat hij het proces ‘een enorme bende’ en ‘een farce’ vindt.
‘Het blijft onwerkelijk om hier te staan, achter dit gestoelte in hetzelfde gebouw als waar niet zo lang geleden de criminelen van de mocro-maffia voor de rechter moesten verschijnen en het MH17-proces wordt gehouden. Waar normaliter maffiabazen en terroristen terechtstaan,’ zei hij op 8 juli van dit jaar in zijn slotbetoog.
‘Al vijf jaar lang word ik afgeleid van mijn werk door deze rechtszaak. Terwijl collega-fractievoorzitters belangrijke debatten aan het voorbereiden waren in de Tweede Kamer zat ik hier in de rechtszaal of bij mijn advocaat de zittingen voor te bereiden. Al vijf jaar lang is dat mijn werkelijkheid. Vijf jaar van zittingen, wrakingen, onderzoekingen en verhoren. Ontelbare uren voorbereiding en keihard werk van mijzelf, maar vooral van mijn advocaat.’ Al die tijd en moeite had het justitiële apparaat volgens Wilders beter ergens anders aan kunnen besteden.
‘Natuurlijk sta ik niet boven de wet, maar wat heb ik dan gedaan?’ vroeg hij zich af. ‘Ik heb niemand beroofd of vermoord, ik heb geen bank overvallen, ik heb niet in cocaïne gehandeld, maar ik heb op een markt in Den Haag gesproken over Marokkanen en op een verkiezingsavond de vraag aan mijn kiezers gesteld of men meer of minder Marokkanen wilde. Ik heb mijn vak als volksvertegenwoordiger uitgeoefend, als leider van de oppositie en dan ook nog een keer in verkiezingstijd.’
Bekijk hier het volledige laatste woord:
Uitspraak
Door de onthullingen van RTL Nieuws duurde het proces langer dan gepland. De rechtbank had extra tijd nodig om de stukken te onderzoeken. In maart zou het proces verder gaan, maar door de uitbraak van het coronavirus ontstond verdere vertraging. In juni werd het proces hervat, waarna Wilders in juli zijn slotwoorden uitsprak.
De rechter doet vrijdag in de loop van de middag uitspraak in de zaak. Wilders hoopt op vrijspraak. Zoals hij in zijn slotbetoog zei, heeft hij niks misdaan. Zijn advocaat Geert-Jan Knoops vindt dat Wilders moet worden vrijgesproken. Ook zei Wilders’ verdediging dat het Openbaar Ministerie ‘niet ontvankelijk’ moet worden verklaard. Als het gerechtshof daartoe besluit, zegt de rechtbank dat het OM de zaak niet aan de rechter had moeten voorleggen.
Trouw 04.09.2020 PVV-leider Geert Wilders is schuldig bevonden aan groepsbelediging van Nederlanders van Marokkaanse afkomst, maar krijgt geen straf opgelegd. Het hof spreekt hem vrij van aanzetten tot discriminatie of haat.
In zijn uitspraak legt de rechter van het hof de vrijheid van meningsuiting voor een politicus ruim uit, maar er zijn wel degelijk grenzen. Wilders heeft die overschreden. “Verdachte is te ver gegaan”, aldus de rechter. Uit het arrest zijn weinig algemene conclusies te trekken over wat gekozen volksvertegenwoordigers precies mogen zeggen. Veel hangt af van de omstandigheden en context waarin de uitlatingen zijn gedaan, legde de rechter uit.
De strafzaak heeft jaren geduurd. Wilders deed de gewraakte uitspraken over Marokkanen op de avond van de verkiezingsuitslag, op 19 maart 2014, in een Haags café. Hij vroeg het aanwezige PVV-publiek achtereenvolgens of ze minder Europese Unie, minder PvdA en minder Marokkanen wilden. De aanwezigen scandeerden telkens ‘minder, minder’, waarop Wilders zei: ‘Dan gaan we dat regelen’. “Onnodig grievend”, oordeelt de rechter nu. Daarbij was Wilders volgens het hof vooral uit op politiek gewin, er blijkt niet uit dat hij opzettelijk zijn toehoorders aanspoorde tot haat of discriminatie.
De langverwachte uitspraak in de zaak-Wilders is milder dan die in eerdere aanleg. De rechtbank veroordeelde de politicus in 2016 voor groepsbelediging én aanzetten tot discriminatie, maar legde ook toen geen straf op. Zowel het openbaar ministerie als Wilders gingen in hoger beroep; het OM had 5000 euro boete geëist.
Geen politieke bemoeienis
Het proces duurde extra lang vanwege een wraking en omdat Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops telkens nieuwe stukken inbrachten. Met het OM vochten ze bovendien een bittere strijd uit of het proces politiek beïnvloed was, zoals Wilders stelde. Uit documenten en e-mails zou blijken dat toenmalig minister van justitie Ivo Opstelten zich actief met de vervolging had bemoeid. Ook zou de politie of het OM de vele aangiftes van burgers georkestreerd hebben. Ook de Tweede Kamer maakte zich hier bezorgd over.
Maar het hof is hier helder over: er heeft geen politieke bemoeienis plaatsgevonden. De minister mocht zich volgens de wet laten informeren, en het OM heeft zelfstandig besloten tot vervolging. Daarmee is Wilders’ recht op een eerlijk proces niet geschonden.
Geeft deze uitspraak nu houvast aan andere politici die provocerende of grievende uitlatingen (willen) doen? Wilders zelf wees tijdens het proces op de uitspraken van toenmalig D66-leider Pechtold (die zei: “Ik moet de eerste Rus nog tegenkomen die zijn fouten zelf rechtzet”). Volgens het hof mag veel in het publieke debat, en hebben politici een gerechtvaardigd belang om zaken aan de orde te stellen, ook onwelgevallige meningen.
Maar het hof benadrukt dat ook een gekozen volksvertegenwoordiger een verantwoordelijkheid heeft voor de wet. Zeker als hij of zij met zijn uitlatingen de “eer en goede naam van andere mensen aantast, in het bijzonder een minderheidsgroep.” Daarmee wordt volgens de rechter “de pluriforme samenleving ondergraven”, die belangrijk is voor de democratische rechtsstaat.
Een hoge prijs voor het uitdragen van zijn menig
De rechter rekende het Wilders verder aan dat hij zijn uitlatingen welbewust deed, voor het oog van de camera’s, en dat zowel de vorm van de toespraak als de reactie van het publiek zorgvuldig was voorbereid. Een week eerder had namelijk zijn opmerking over ‘minder Marokkanen’ bij het flyeren op de markt al veel ophef veroorzaakt.
Dat Wilders geen straf krijgt, komt omdat de rechter rekening houdt met het feit dat hij jaren een “hoge prijs betaalt voor het uitdragen van zijn mening”. De PVV-leider leeft onder strenge bewaking sinds de moord op Theo van Gogh in 2013, toen ook zijn leven gevaar liep. Ook een aangekondigde cartoonwedstrijd over de profeet Mohammed leverde hem internationale doodsbedreigingen op.
In een eerder proces in 2010-2011 werd Geert Wilders volledig vrijgesproken van groepsbelediging, haatzaaien en discriminatie. Hij had toen in een interview gezegd dat de koran verboden moet worden en dat de islam een fascistische ideologie zou zijn.
Wilders kondigde meteen na afloop aan dat hij in cassatie gaat bij de Hoge Raad.
Lees ook:
Partijen: Grapperhaus moet klare wijn schenken over politieke bemoeienis met zaak-Wilders
Heeft oud-minister Ivo Opstelten (VVD) van Justitie zich persoonlijk bemoeid met de strafzaak tegen PVV-leider Geert Wilders? Politieke partijen eisen uitleg van Opsteltens opvolger Ferd Grapperhaus na nieuwe onthullingen van RTL-nieuws in deze zaak. D66 eist dat Grapperhaus, van CDA-huize, een einde maakt aan de “VVD-chaos op Justitie”.
Telegraaf 04.09.2020 De strafzaak tegen Geert Wilders is geen politiek proces, zoals de PVV-leider zelf bij voortduring heeft betoogd. Het Openbaar Ministerie heeft zelfstandig de beslissing genomen tot vervolging over te gaan, wegens de omstreden uitspraken van Wilders over „minder Marokkanen.” Dat zei de voorzitter van het hof vrijdag tijdens het voorlezen van de uitspraak in de strafzaak tegen Wilders.
Wilders is ervan overtuigd dat toenmalig minister Ivo Opstelten van Justitie invloed heeft uitgeoefend op die beslissing, maar volgens het hof is dat niet gebleken. Ook heeft de minister of zijn ministerie zich volgens het hof niet bemoeid met de strafzaak.
Het slepende proces heeft lang in de greep verkeerd van de vermeende politieke bemoeienis. Het hof gelastte eerder een uitgebreid onderzoek naar documenten die die bewering konden staven. Het verwerpen van het verweer is een overwinning voor het Openbaar Ministerie, dat altijd heeft volgehouden dat het geheel onafhankelijk van de minister heeft geopereerd. Wilders en zijn advocaten hebben betoogd dat de bemoeienis de vervolging ongeldig maken.
In hoger beroep is een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
Den HaagFM 04.09.2020 Ruim zes jaar na de omstreden ‘minder Marokkanen’-uitspraak doet het hof vrijdag uitspraak in het proces tegen PVV’er Geert Wilders. Het proces duurde langer dan gebruikelijk door onder meer steeds nieuw ingebrachte stukken en een wraking. Ook kenmerkte het proces zich door een ongekend felle strijd tussen Openbaar Ministerie en Wilders en zijn advocaat.
De PVV-voorman staat terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 deed. Tijdens een verkiezingsbijeenkomst in Den Haag stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder “Minder! Minder!” als antwoord. Daarmee zette de PVV’er volgens het OM aan tot haat.
In hoger beroep is een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
Het OM en Wilders botsten geregeld flink met elkaar in de rechtszaal. Volgens Wilders is er sprake van politieke beïnvloeding. Hij is ervan overtuigd dat toenmalig justitieminister Ivo Opstelten een stevige vinger in de pap heeft gehad om hem strafrechtelijk aan te pakken. Het OM heeft dat keer op keer met klem tegengesproken.
NOS 04.09.2020 Vanmiddag doet het hof uitspraak in het ‘minder Marokkanen’-proces van Geert Wilders. Een zaak die al zes jaar duurt. Een ingewikkelde zaak ook, die gaat over principiële kwesties, over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. Wat is er in de zes jaar die het proces al duurt ook alweer gebeurd? Eerst even een terugblik.
Het begon in maart 2014 toen PVV-voorman Geert Wilders bij de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen aan zijn aanhangers vroeg of zij in Nederland meer of minder Marokkanen wilden. “Minder!”, scandeerden zij. Daarop zei Wilders: “Dan gaan we dat regelen”.
Dit is het moment waar het in de rechtszaak om draait;
‘Willen jullie minder Marokkanen?’
Duizenden mensen deden aangifte van discriminatie bij het Openbaar Ministerie dat in december 2014 besloot om Wilders voor deze uitspraak te vervolgen. In 2016 werd Wilders door de rechtbank in Den Haag veroordeeld voor groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie, maar hij kreeg daarvoor geen straf.
Zowel Wilders als het Openbaar Ministerie ging in beroep tegen de uitspraak. “Het OM omdat de rechters Wilders niet op alle punten in de aanklacht schuldig verklaarden”, zegt verslaggever Mattijs van de Wiel die de zaak zes jaar lang volgde. “Hij werd namelijk niet veroordeeld voor haatzaaien en ook niet voor de uitspraken die hij een week voor die verkiezingsavond deed op een Haagse markt. Toen vroeg hij ook om minder Marokkanen.”
Tijdens de eerste inhoudelijke zitting van het hoger beroep op 17 mei 2018 diende Wilders een wrakingsverzoek in. Hij deed dat nadat het hof een verzoek van Wilders had afgewezen om meer onderzoek te doen naar een besluit van het OM om politicus Alexander Pechtold niet te vervolgen. Die had, in de ogen van Wilders, een vergelijkbare uitspraak gedaan over Russen. Het verzoek werd toegewezen en 5 juni werd het proces met nieuwe rechters voortgezet.
Tijdens het proces kwam RTL Nieuws met stukken naar buiten waaruit zou blijken dat minister Opstelten van Justitie met het Openbaar Ministerie zou hebben gesproken over de vervolging. Volgens Wilders was er sprake van politieke beïnvloeding en hij wilde hier meer onderzoek naar. In afwachting van een Wob-verzoek van RTL naar meer documenten waaruit dit zou kunnen blijken, werd de zaak stilgelegd.
Weer uitstel door coronacrisis
Toen die documenten in februari van dit jaar openbaar werden gemaakt, laste de rechtbank extra tijd in om de nieuwe stukken te bestuderen. Het proces zou worden hervat op 23 maart, maar toen begon de coronacrisis en werden zittingen een aantal keer uitgesteld. Eind juni werd het proces pas hervat.
Vorige week kreeg Wilders als verdachte het laatste woord en vanmiddag doet het hof dus uitspraak in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol.
“Wat Wilders hoopt, is dat het hof niet tot een oordeel komt”, zegt Van de Wiel. “Wat zijn advocaat en hij hebben gedaan in met name de laatste fase van het hoger beroep, is proberen aan te tonen dat dit hele proces nooit had mogen plaatsvinden. Dat het een politiek gemotiveerde vervolging was, dat toenmalig minister Opstelten van Justitie en zijn ambtenaren zich ermee hebben bemoeid, dat ze erop hebben aangestuurd dat Wilders vervolgd werd en dat ze zich hebben bemoeid met de manier waarop.”
Criminele Marokkanen
Als het hof toch tot een oordeel komt, vindt Wilders dat hij moet worden vrijgesproken. Hij zegt dat hij alleen problemen benoemd heeft en oplossingen aandroeg die ook in zijn verkiezingsprogramma stonden. Ook zegt hij dat hij kort na het ‘minder, minder’-moment toelichtte dat hij niet alle Marokkanen bedoelde maar alleen criminele overlastgevende Marokkanen. En hij vindt dat hij zich daarvoor moet verantwoorden in de Tweede Kamer en niet voor de rechter.
“Omdat deze zaak raakt aan de grenzen van de vrijheid van meningsuiting is het ingewikkeld en zijn er weinig rechterlijke uitspraken waar het hof op terug kan vallen”, zegt Van de Wiel. “Daarom is de kans groot dat er vanmiddag ook nog geen einde aan deze zaak komt. Ik sluit niet uit dat uiteindelijk de Hoge Raad, de hoogste rechter, zich over de zaak zal buigen om aan te geven waar die grenzen liggen.”
Geert Wilders heeft vandaag 24.08.2020 in zijn slotwoord andermaal gevraagd zijn ‘minder Marokkanen’-proceste staken, omdat hij meent dat het Openbaar Ministerie het recht heeft verspeeld om hem te vervolgen. Het draait daarbij om een ingezonden brief in het AD.
Telegraaf 25.08.2020
Wilders zei dat vandaag in zijn laatste woord in de zaak, tijdens de ontknoping van zijn slepende proces.
De politicus verwijst naar een brief die een voormalig agente vorige maand stuurde aan het AD, waarin ze schreef dat zij als politiemedewerker veel aangiftes tegen Wilders heeft moeten opnemen van mensen die ‘niet of nauwelijks’ de Nederlandse taal spraken. ‘De meesten konden nog net ‘aangifte Wilders’ zeggen. Die aangiftes waren wel degelijk geënsceneerd’, schreef ze.
Volgens Wilders bewijst de brief dat hij geen eerlijk proces heeft gekregen en dat het politie-onderzoek gestuurd werd. ,,Het is georkestreerd. Wij en u als rechters zijn om de tuin geleid!”, aldus Wilders.
Mocht de rechtbank toch vinden dat het Openbaar Ministerie (OM) het recht om hem te vervolgen niet heeft verspeeld, dan vraagt Wilders om vrijspraak. Hij verwees daarbij naar rellen van de afgelopen weken in verschillende steden. ,,Kijk naar wat er de afgelopen weken in ons land is gebeurd in Den Haag, in Utrecht. Onze wijken stonden in brand, de politie bekogeld. Het waren niet alleen Marokkanen die dat deden, maar wel de meerderheid.”
En: ,,Zij komen daar misschien mee weg, terwijl ik al jaren terechtsta omdat ik een vraag heb gesteld.”
‘Minder! Minder!’
De PVV-leider staat terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 deed. Tijdens een verkiezingsbijeenkomst stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder ‘Minder! Minder!’ als antwoord. Daarmee zette de PVV’er volgens het OM aan tot haat.
Het proces werd gekenmerkt door een felle strijd tussen Wilders en het OM. Volgens Wilders is er sprake van politieke beïnvloeding. Hij is ervan overtuigd dat toenmalig justitieminister Ivo Opstelten een stevige vinger in de pap heeft gehad om hem strafrechtelijk aan te pakken. Het OM heeft dat keer op keer met klem tegengesproken. De zaak liep onder meer door een wraking en telkens nieuw ingebrachte stukken, vertraging op.
AD 03.09.2020
In hoger beroep heeft het OM net als in eerste aanleg een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
Vandaag was de laatste zittingsdag voordat het gerechtshof op 4 september 2020 uitspraak doet.
Verslaggever Tobias den Hartog was bij de rechtszaak aanwezig en deed verslag via Twitter:
AD 03.09.2020 Deze week komt er een einde aan het langslepende ‘Minder Marokkanen’-proces tegen Geert Wilders. In 2014 vroeg hij in een Haags café op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen of het publiek meer of minder Marokkanen wilde, waarop luidkeels ‘minder’ geschreeuwd werd. Een lange rechtszaak volgde.
In deze aflevering van de podcast Achter het Verhaal vertelt parlementair verslaggever Tobias den Hartog over dat proces. Hoe die bewuste avond in 2014 verliep, hoe Wilders vaak het podium nam om een politiek betoog te houden en of deze rechtszaak het vertrouwen in de rechtspraak geschaad heeft. De presentatie is in handen van Kevin Goes.
Alle afleveringen van Achter het Verhaal zijn te vinden op Spotify en op Apple Podcast.
AD 03.09.2020 Woedende tweets, wrakingen, scheldpartijen. De rechtszaak tegen Geert Wilders, die morgen eindigt, was fel en lag onder het vergrootglas. De gekwelde PVV-leider benutte het strafbankje om zijn boodschap naar voren te brengen.
In de podcast Achter het Verhaal praten presentator Kevin Goes en Tobias den Hartog over het proces tegen Geert Wilders en over de bewuste avond waarop de ‘minder Marokkanen’-uitspraak gedaan is.
‘Sorry, wilde u nog iets zeggen?” vraagt de rechter in het voorjaar van 2018, als Geert Wilders gaat verzitten op zijn stoel. ,,Oh, nee hoor.” De PVV-leider wilde zichzelf gewoon even een glas water inschenken in de extra beveiligde rechtbank van Schiphol. Waar andere verdachten bij lange verhalen de mond wordt gesnoerd, volgden de rechters in de strafzaak iedere beweging van de PVV-leider. Hij kreeg de tijd. En nam die.
Wilders is dan ook een ongewone verdachte in wat een al even ongewone rechtszaak was. Ver weg van het Binnenhof, in de kille rechtbank langs de landingsbanen bij de luchthaven, zat hij er dan wel als verdachte, toch bleef Wilders ook politicus, bleek gaande het proces. Een beklaagde bovendien met een machtig wapen: toegang tot een enorm publiek.
Want dat gebruikte de politicus veel tijdens de rechtszaak, die deze week tot een ontknoping komt. Morgen oordeelt het gerechtshof of de PVV’er inderdaad schuldig is aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, waarvoor de rechtbank hem eerder veroordeelde. Het besluit of de PVV’er definitief als veroordeeld man door het leven moet.
De zaak is er één van extremen. In het strafbankje zat immers iemand die de leider is van de oppositie in de Tweede Kamer. En tegen hem lag een recordaantal aangiften, 6474 zelfs. De zaak telde tientallen zittingsdagen, veel meer dan ooit was ingeschat. En anders dan gewoon werden de rechters vooraf gescreend om te checken of zij niet lid waren van een politieke partij. Toch werd de zaak nooit helemaal vrij van dat politieke randje. Ook Wilders had daar de hand in.
Let wel. Bovenal maakte Wilders van meet af aan duidelijk dat hij nooit aangeklaagd had mogen worden voor zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraken in 2014. Die uitspraak paste in zijn PVV-gedachtegoed, zei hij. Het was een politieke boodschap en de vrijheid van meningsuiting is nagenoeg absoluut, vindt Wilders. Dat hij als een verdachte in het strafbankje belandde voor een juridische martelgang was ‘een schande’. ,,Dat ik hier zit, in hetzelfde gebouw als waar niet lang geleden de criminelen van de mocromaffia voor de rechter moesten verschijnen. Waar normaliter maffiabazen en terroristen terechtstaan.”
Toch greep Wilders de kans ook aan om zijn ‘PVV-geluid’ te laten horen, zij het in een strafzaak. De rolverdeling met advocaat Geert-Jan Knoops was daarbij glashelder: de raadsman de juridische onderbouwing, Wilders als vertolker van zijn politieke beweging. Met spreekteksten die erg deden denken aan zijn redevoeringen in de Tweede Kamer.
Die van een politicus die het ‘Marokkanen-probleem’ benoemt. Waarin hij waarschuwde voor de islam als ‘gevaarlijke ideologie’ in plaats van godsdienst. En waarin Wilders pleitte voor een ‘strenger immigratiebeleid voor immigranten uit islamitische landen’ en om ‘een actief vrijwillig remigratiebeleid te voeren’.
Zijn speeches waren een bewuste keuze. Bij de strafzaak in eerste aanleg, toen nog bij de rechtbank, liet Wilders nog weten helemaal weg te blijven bij de rechtszaak. In een open brief in deze krant schreef hij dat het immers ging om een ‘politiek proces’. ,,Politieke discussies voer ik op de plek waar het politieke debat thuishoort: in ons parlement. En niet in de rechtbank.”
De PVV-leider verlegde die koers later in de zaak nadrukkelijk, ook in hoger beroep. Hij koos ervoor om juist vol mee te procederen. Lange zittingsdagen werden steevast afgesloten met minutenlange betogen door Wilders, als de rechters hem de kans boden.
En die ruimte was er vaak. Bij de minste schijn van vooringenomenheid lag immers een wraking van de rechters op de loer, waarbij ze vervangen zouden moeten worden. Dat middel greep Wilders dan ook aan. Een keer zonder succes, maar een tweede poging slaagde.
Hij nam zijn rechters bovendien geregeld via Twitter de maat. Zo schreef hij: ‘PVV-haters in deze neprechtbank hebben vonnis dus al klaar. Geen eerlijk proces.’ Het OM was ‘schorriemorrie’ dat zaken ‘in de doofpot zou stoppen’.
In de rechtszaal werden die tweets ook gezien door de rechters, erken- de er één in een onbewaakt moment. Het Openbaar Ministerie las toch al mee. Met meer dan 813.000 volgers op Twitter had Geert Wilders er zo naast de al draaiende tv-camera’s nog een megafoon bij.
Als verdachte probeerde Wilders er vanaf de start in elk geval zelf ook een zo politiek mogelijk proces van te maken. Zo daagde hij een serie collega-politici (vergeefs) als getuigen. Premier Mark Rutte, vicepremier Lodewijk Asscher, PvdA-voorman Diederik Samsom, burgemeesters Eberhard van der Laan, Hubert Bruls – hij wilde ze allemaal horen, omdat zij burgers zouden hebben aangemoedigd om aangifte te doen. Op de politiebureaus lagen voorgedrukte aangiftes klaar.
Beschuldigingen
Daarnaast is Wilders er al vanaf 2014 van overtuigd dat er ook achter de schermen druk op het Openbaar Ministerie werd uitgeoefend om hem te vervolgen.Vorig jaar kregen die aanvankelijk losse beschuldigingen meer houvast.
Documenten die het kabinet onder druk van Wilders en RTL Nieuws moest vrijgeven, boden aanwijzingen dat ambtenaren van het ministerie van Justitie zich met de zaak wilden bemoeien. Eind 2014 hadden ze meningen paraat voor het Openbaar Ministerie, toen deze de zaak tegen Wilders aan het opzetten was.
Ambtenaren suggereerden onderling hoe het OM de ‘kwaadaardige’ uitspraken van Wilders zou moeten aanpakken. Ze vroegen zich zelfs af of ze het slotpleidooi van het OM, dat twee jaar later volgde, van tevoren te lezen zouden krijgen. ‘Dat zou ik verstandig vinden, dat kunnen jij en X ‘meelezen’ en waar nuttig opmerkingen doorgeven.’
Volgens Wilders bewijs dat het proces ‘politiek ingestoken’ was om hem ‘uit te schakelen’ als politicus. Een schending van de trias politica, waarin het OM onafhankelijk wordt geacht te zijn. Zeker toenmalig minister Ivo Opstelten, die de uitspraken van Wilders ‘walgelijk’ noemde, zou op vervolging hebben aangestuurd.
Later bleek bovendien dat ambtenaren in overleg waren geweest met het OM om te bepalen hoe en wanneer bekend zou worden gemaakt dat Wilders vervolgd zou worden.
Tegelijk dacht een hoge ambtenaar op het ministerie dat ‘vervolging geen schijn van kans maakt’. En wilde minister Opstelten zich juist afzijdig houden. Hij wilde ‘bij deze zaak zo ver mogelijk wegblijven’ om ‘iedere schijn van politieke bemoeienis tegen te gaan’.
Het Openbaar Ministerie benadrukte dat de e-mails aan het OM kwamen nádat het besluit was genomen Wilders te vervolgen. En dat het OM die beslissing zelfstandig nam. ,,Er stond niemand aan het bureau toen de officier dat besloot.” Toch verdween de suggestie van bemoeienis door het ministerie nooit helemaal.
Het gerechtshof oordeelde in juli niettemin dat het genoeg heeft gezien en gehoord om tot een oordeel te komen. Juristen schatten de kans groot in dat Wilders opnieuw veroordeeld zal worden. Tegelijkertijd heeft hij, met zijn claim dat er politieke bemoeienis was, het proces enigszins naar zijn hand kunnen zetten. Al was het maar omdat het PVV-gedachtegoed en hijzelf als vertolker van het vrije woord in beeld zijn gebracht.
Opvallend daarbij: hoewel hij als beklaagde in het verdachtenbankje belandde, heeft Wilders daar in de peilingen nooit onder geleden. Zijn PVV staat er nog steeds op als grootste oppositiepartij richting de Tweede Kamerverkiezingen in maart. In de zwaarbeveiligde rechtbank wist Wilders van het strafbankje immers ook een podium te maken.
Telegraaf 24.08.2020 Geert Wilders had in het hoger beroep van de zaak rondom zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak maandag het laatste woord. Hij benadrukte dat er volgens hem wel degelijk een Marokkanenprobleem is in Nederland.
NOS 24.08.2020 Geert Wilders had vandaag nogmaals het laatste woord tijdens de afronding van zijn strafzaak in hoger beroep omtrent zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak. Dat deed hij voor een tweede keer omdat er nieuwe bewijsstukken zijn toegevoegd aan het dossier. In het slotwoord verwees de politicus ook naar recente rellen in Den Haag en Utrecht.
De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep. Wilders vindt dat hij ten onrechte wordt vervolgd. Het Openbaar Ministerie zou daarom volgens hem niet-ontvankelijk verklaard moeten worden.
Nieuwe bewijsstukken
Na het vorige slotwoord van Wilders begin juli, zijn er door de verdediging nieuwe stukken toegevoegd aan het dossier. Dit gebeurde met goedkeuring van het OM. Het gaat om een brief aan het AD van een politiefunctionaris en een artikel erover in de krant. Ook de reactie van het OM is toegevoegd.
In zijn slotwoord citeerde Wilders de politiefunctionaris:
“Veel allochtone mensen kwamen ten tijde van de uitspraak van Wilders aan de balie. De meesten wisten niet wat ze kwamen doen. Veel spraken niet of nauwelijks de Nederlandse taal. Als we vroegen waar ze voor kwamen, konden ze dat niet zeggen. Ze gaven dan een formulier af waarop stond waar de aangifte over ging.
De meesten konden nog net ‘aangifte Wilders’ zeggen. De aangiftes waren wel degelijk geënsceneerd. Wilders had zijn woorden misschien anders kunnen gebruiken, maar er is op aangiftes aangestuurd. Wij waren verplicht ze op te nemen.”
Volgens Wilders ondersteunen de stukken het verweer van de verdediging dat er is aangemoedigd om aangifte te doen. “Met soms de burgemeester voorop.” Ook zegt Wilders dat de politie met voorgedrukte aangifteformulieren naar de moskee is gegaan.
Volgens Wilders was er ook sprake van politieke beïnvloeding. Hij is ervan overtuigd dat toenmalig minister van Justitie Opstelten een stevige vinger in de pap heeft gehad om hem te vervolgen. Het OM heeft dat steeds met klem tegengesproken.
De PVV-leider staat terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 deed. Op een verkiezingsbijeenkomst stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie,
Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder “Minder! Minder!” als antwoord. Wilders zei vervolgens: “Dan gaan we dat regelen.” Daarmee zette de PVV’er volgens het OM aan tot haat.
Reljongeren
Wat Wilders betreft wordt het OM dus niet-ontvankelijk verklaard. Maar als er toch een oordeel komt, dan kan dat volgens de PVV’er niets anders zijn dan vrijspraak. “Kijkt u naar wat er de afgelopen weken in steden en wijken is gebeurd.
Van Utrecht, Kanaleneiland, tot Den Haag, Schilderswijk. Maar ook in zoveel andere plaatsen en wijken van Nederland. Onze straten stonden soms letterlijk in brand. Buurten zijn onveilig gemaakt. De politie bekogeld.”
‘Onze straten stonden soms letterlijk in brand’, aldus Wilders
Wilders zei wel dat het “natuurlijk niet” uitsluitend Marokkanen waren die dat doen. “Maar het was wel de meerderheid. Zelfs de Marokkanen zelf zeggen nu op de televisie dat er in Nederland sprake is van een Marokkanen-probleem. En dat is precies het probleem dat ik heb bedoeld”, zegt Wilders, die ook wijst op stukken waaruit dat zou blijken.
“Marokkanen zijn in vrijwel alle verkeerde statistieken als criminaliteit, uitkeringsafhankelijkheid en terreur oververtegenwoordigd. Dat is geen mening maar een feit”, aldus Wilders.
“En nogmaals, ik zeg opnieuw niet – en dat heb ik ook nooit gezegd – dat alle Marokkanen niet deugen of crimineel zijn. Dat zou aperte onzin zijn. Ik heb niet iets tegen alle Marokkanen. Maar ik benoem wel al jarenlang dit maatschappelijke probleem. Dat is ook mijn taak als politicus en ik draag daar democratische oplossingen voor aan.”
Het hof doet op 4 september 2020 uitspraak in het ‘minder-Marokkanen-proces’.
Telegraaf 24.08.2020 Hij had, vanwege nieuwe bewijsstukken, recht op een nieuw slotwoord, en dat kreeg hij aan het einde van het hoger beroep in het ‘Minder-minder-proces’. Geert Wilders pakte maandagochtend in een ultrakorte zitting de mogelijkheid aan om nog maar eens zijn mening over de rechtsgang te herhalen.
,,U bent, net als de rechters, om de tuin geleid door het Openbaar Ministerie!”, zei Wilders tegen de voorzitter en overige leden van het Hof van Den Haag, in de extra beveiligde rechtbank van Schiphol. ,,Het bewijs is vanuit de politie geleverd dat er is gemanipuleerd met de aangiftes.”
De leider van de PVV refereerde daarmee aan een verklaring van een politiefunctionaris in de media die aangaf dat haar ‘rechtvaardigheidsgevoel om de hoek kwam kijken’. Dat ging voornamelijk over de manier waarop het mogelijk werd gemaakt om aangifte te doen nadat Wilders in maart 2014 tijdens een verkiezingsbijeenkomst de inmiddels veelbesproken uitspraak deed over ‘minder, minder, minder Marokkanen’.
De politicus werd in 2016 veroordeeld voor groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie, maar ging in hoger beroep.
’Manipulatie’
,,Er is gemanipuleerd door justitie”, ging Wilders verder. ,,In eerste aanleg zei het OM in 2016: ‘Ruim twee jaar na dato klinkt in deze verklaringen nog de schok door die door de samenleving ging’. Maar die schok is door het OM zelf gecreëerd.”
Want, merkte de politicus – in donkerblauw pak gestoken – nog maar eens op, veel mensen die aangifte deden hadden eigenlijk geen idee wat ze aan het doen waren.
,,Ze hadden vaak geen idee wat ze hadden ondertekend, dat zou u niet mogen toestaan”, zei Wilders tegen de voorzitter van het Hof. ,,Er moesten zoveel mogelijk aangiftes binnen komen. Politie, een overheidsorgaan, zou van hogerhand opdracht hebben gekregen om alle aangiftes maar aan te nemen. Raadsleden van de PvdA hielpen met vertalingen in de moskee.”
Omgekeerde wereld
Volgens de PVV-leider is er sprake van een omgekeerde wereld. ,,Ik heb niets tegen alle Marokkanen, maar benoem wel al jaren dit gigantische probleem.” Hij noemde ook de ongeregeldheden van de voorbije periode in veel steden, waarbij veel relschoppers Marokkaanse wortels zouden hebben.
,,Sommige van onze straten stonden in brand, waarbij het uiteraard niet alleen om Marokkanen ging. Zij komen meestal weg met geweld, maar ik sta al zes jaar voor de rechter. Terwijl ik alleen maar democratische oplossingen aandraag. Ik wil als lid van de Tweede Kamer de wet wijzingen zodat deze problemen kunnen worden aangepakt. Waarbij het me dus gaat om criminele Marokkanen, en natuurlijk niet om de hele groep.”
Hij vindt dan ook dat het OM niet-ontvankelijk moet worden verklaard. ,,En mocht u niet tot een niet-ontvankelijkheid komen, spreek mij dan vrij.”
Den HaagFM 24.08.2020 Het hof doet op 4 september uitspraak in het inmiddels jarenlang slepende ‘minder-Marokkanen-proces’ van PVV-voorman Geert Wilders. Maandag was de laatste zittingsdag in het hoger beroep. Wilders herhaalde daar nogmaals dat hij vindt dat hij ten onrechte wordt vervolgd. Het Openbaar Ministerie zou daarom niet-ontvankelijk verklaard moeten worden, zei hij. De zitting duurde niet langer dan een kwartier.
In hoger beroep is een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
De PVV-leider staat terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 deed. Tijdens een verkiezingsbijeenkomst in Den Haag stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder “Minder! Minder!” als antwoord. Daarmee zette de PVV’er volgens het OM aan tot haat.
Het proces werd gekenmerkt door een felle strijd tussen Wilders en het OM. Volgens Wilders is er sprake van politieke beïnvloeding. Hij is ervan overtuigd dat toenmalig justitieminister Ivo Opstelten een stevige vinger in de pap heeft gehad om hem strafrechtelijk aan te pakken. Het OM heeft dat keer op keer met klem tegengesproken. De zaak liep onder meer door een wraking en telkens nieuw ingebrachte stukken, vertraging op.
AD 24.08.2020 Geert Wilders heeft andermaal gevraagd zijn ‘minder Marokkanen’-proces te staken, omdat hij meent dat het Openbaar Ministerie het recht heeft verspeeld om hem te vervolgen. Het draait daarbij om een ingezonden brief in het AD.
Wilders zei dat vandaag in zijn laatste woord in de zaak, tijdens de ontknoping van zijn slepende proces.
De politicus verwijst naar een brief die een voormalig agente vorige maand stuurde aan het AD, waarin ze schreef dat zij als politiemedewerker veel aangiftes tegen Wilders heeft moeten opnemen van mensen die ‘niet of nauwelijks’ de Nederlandse taal spraken. ‘De meesten konden nog net ‘aangifte Wilders’ zeggen. Die aangiftes waren wel degelijk geënsceneerd’, schreef ze.
Volgens Wilders bewijst de brief dat hij geen eerlijk proces heeft gekregen en dat het politie-onderzoek gestuurd werd. ,,Het is georkestreerd. Wij en u als rechters zijn om de tuin geleid”, aldus Wilders.
Mocht de rechtbank toch vinden dat het Openbaar Ministerie (OM) het recht om hem te vervolgen niet heeft verspeeld, dan vraagt Wilders om vrijspraak. Hij verwees daarbij naar rellen van de afgelopen weken in verschillende steden. ,,Kijk naar wat er de afgelopen weken in ons land is gebeurd in Den Haag, in Utrecht. Onze wijken stonden in brand, de politie bekogeld. Het waren niet alleen Marokkanen die dat deden, maar wel de meerderheid.”
En: ,,Zij komen daar misschien mee weg, terwijl ik al jaren terechtsta omdat ik een vraag heb gesteld.”
‘Minder! Minder!’
De PVV-leider staat terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 deed. Tijdens een verkiezingsbijeenkomst stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder ‘Minder! Minder!’ als antwoord. Daarmee zette de PVV’er volgens het OM aan tot haat.
Het proces werd gekenmerkt door een felle strijd tussen Wilders en het OM. Volgens Wilders is er sprake van politieke beïnvloeding. Hij is ervan overtuigd dat toenmalig justitieminister Ivo Opstelten een stevige vinger in de pap heeft gehad om hem strafrechtelijk aan te pakken. Het OM heeft dat keer op keer met klem tegengesproken. De zaak liep onder meer door een wraking en telkens nieuw ingebrachte stukken, vertraging op.
In hoger beroep heeft het OM net als in eerste aanleg een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
Vandaag was de laatste zittingsdag voordat het gerechtshof op 4 september 2020 uitspraak doet.
Verslaggever Tobias den Hartog was bij de rechtszaak aanwezig en deed verslag via Twitter:
Het Haagse gerechtshof heeft bepaald dat het onderzoek in het ‘minder Marokkanen’-proces tegen Geert Wilders wordt gesloten. De rechters wijzen de verzoeken van de verdediging van de PVV-leider om extra onderzoek te laten doen af, aldus de rechter woensdagochtend 08.07.2020 in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol.
AD 18.07.2020
AD 09.07.2020
De rechters vonden het niet nodig om nog aanvullend onderzoek te laten doen of meer informatie te vergaren in verband met het proces. Op 24 augustus 2020 wordt het onderzoek officieel gesloten en op 4 september 2020 doet het hof uitspraak.
Ongelakte documenten
Het hof wees verzoeken van de verdediging af om nog meer stukken aan het dossier toe te voegen. Het ging onder meer om ongelakte versies van documenten die al deels in het dossier waren opgenomen.
Wilders mocht vandaag het laatste woord voeren. Daarin bepleitte hij opnieuw zijn onschuld.
Slotwoord Wilders tijdens ‘minder Marokkanen’-proces: ‘Wat heb ik gedaan?’
PVV-leider Geert Wilders had vandaag het laatste woord in het proces vanwege de ‘minder Marokkanen’-uitspraak. Na een eerdere veroordeling voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, was dit de laatste dag van het hoger beroep. Wilders: “Ik heb niemand beroofd of vermoord.”
Het proces sleept zich al jaren voort. De PVV’er staat terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 deed. Tijdens een bijeenkomst in maart van dat jaar stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder “Minder! Minder!” als antwoord.
Daarmee zette de PVV’er volgens het Openbaar Ministerie aan tot haat.
Wilders: “Het blijft onwerkelijk om hier te moeten staan, op dezelfde plek waar zaken dienen tegen de mocromaffia en het MH17-proces. Zaken met criminelen en terroristen” “Natuurlijk sta ik niet boven de wet, maar wat heb ik dan gedaan?”
In hoger beroep heeft het OM net als in eerste aanleg een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
Wilders is ervan overtuigd dat de beslissing om hem te vervolgen een politieke is. Volgens hem heeft toenmalig justitieminister Ivo Opstelten een stevige vinger in de pap gehad om hem strafrechtelijk aan te pakken en dat is wettelijk niet toegestaan. Zijn advocaten hebben meerdere documenten zoals e-mails ingebracht als bewijs daarvoor. Wilders vindt daarom dat de zaak de prullenbak in moet.
Het OM heeft meerdere keren met kracht ontkend dat er ooit sprake is geweest van enige vorm van beïnvloeding of bemoeienis vanuit het ministerie.
Den HaagFM 08.07.2020 Het gerechtshof Den Haag zal op 4 september uitspraak doen in het ‘minder-Marokkanen-proces tegen politicus Geert Wilders. De rechters vinden het niet nodig nog aanvullend onderzoek te laten doen of meer informatie te vergaren, zei de voorzitter in het extra beveiligde justitieel complex op Schiphol.
Het hof wees woensdag verzoeken van de verdediging af om nog meer stukken aan het strafdossier toe te voegen. Het ging onder meer om ongelakte versies van documenten die al deels in het dossier zitten. Delen van teksten zijn weggelakt in verband met de privacy, omdat de stukken zijn verkregen via procedures van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Volgens de advocaten van Wilders is ook de onleesbaar gemaakte informatie belangrijk.
De PVV-leider staat terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 deed. Tijdens een verkiezingsbijeenkomst stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder “Minder! Minder!” als antwoord. Daarmee zette de PVV’er volgens het Openbaar Ministerie aan tot haat. Ook op een markt in Den Haag had hij soortgelijke bewoordingen gebruikt.
In zijn laatste woord zei Wilders opnieuw dat het hele proces de prullenbak in moet. Hij vindt dat hij dit mocht zeggen als politicus en niets verkeerd heeft gedaan. Het is proces is bovendien “oneerlijk en onacceptabel”, omdat het ministerie van Justitie en Veiligheid volgens hem aanstuurde op vervolging. Dat is wettelijk niet toegestaan. Hij riep het hof op om de “ernstig geschonden trias politica” (de scheiding machten) weer in ere te herstellen. Het Openbaar Ministerie ontkent met kracht de vermeende beïnvloeding.
In hoger beroep heeft het OM net als in eerste aanleg een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
Het hof zal zich nu over alle standpunten en stukken gaan buigen, zei de voorzitter. Het onderzoek is wat betreft de rechters klaar, maar omdat het zo’n omvangrijk dossier is, wil het hof meer tijd hebben en zal het onderzoek niet woensdag officieel worden gesloten maar naar verwachting op 24 augustus. Dat is een formaliteit waarbij Wilders niet aanwezig zal zijn. Ook is het mogelijk dat het hof in een tussenarrest alsnog bepaalt om nader onderzoek in gang te zetten.
Telegraaf 08.07.2020 Het gerechtshof Den Haag sluit het onderzoek in het ’minder-Marokkanen’-proces tegen politicus Geert Wilders. Deze conclusie bracht de rechtbank woensdag naar buiten. Wilders haalde in zijn toespraak in de rechtszaal onder andere uit naar premier Rutte.
Telegraaf 08.07.2020 De langslepende ’minder Marokkanen’-rechtszaak tegen Geert Wilders is volgens de politicus een ’pure heksenjacht en een jarenlange hetze’ geweest.
Dat zei hij op de laatste dag van zijn zaak bij het gerechtshof in het extra beveiligde justitieel complex op Schiphol. Het hof doet 4 september uitspraak.
De politicus zei verder: „Nog nooit ben ik, behalve hier, een racist genoemd. Voorzitter, leden van het hof, ik zou ook haat hebben gezaaid tegen Marokkanen, mijn toehoorders hebben opgehitst, de goede naam van Marokkanen hebben aangetast. Wie verzint zo iets? Wat heb ik nou eigenlijk gezegd?”
Wilders vindt zichzelf ernstig beknot in zijn vrijheid. „Als gekozen politicus moet ik kunnen zeggen dat Marokkanen zo’n beetje in alle statistieken oververtegenwoordigd zijn. Dit is mijn laatste woord maar ik zal nooit zwijgen. Ik ben de knip voor de neus niet waard als ik zwijg over het Marokkanenprobleem.”
’Ik verafschuw discriminatie’
Hij vervolgt: „Ik haat niemand, ik verafschuw discriminatie. Ik heb geen hekel aan alle Marokkanen noch wil ik alle Marokkanen het land uit hebben Maar we hebben wel een levensgroot probleem met Marokkanen en de Islam.”
Wilders vroeg het hof om vrijspraak. „Ik heb niets verkeerd gezegd. Laat het debat waar het thuishoort, in het parlement.”
Het proces sleept zich al jaren voort. De PVV’er staat terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 deed. Tijdens een bijeenkomst in maart van dat jaar stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder „Minder! Minder!” als antwoord. Daarmee zette de PVV’er volgens het Openbaar Ministerie aan tot haat.
NU 08.07.2020 Het gerechtshof Den Haag heeft woensdag de onderzoekswensen van de advocaten van Geert Wilders afgewezen, waarmee er een einde is gekomen aan de behandeling van het hoger beroep tegen de PVV-leider. Het proces, dat draait om de ‘minder Marokkanen’-uitspraken die Wilders in 2014 deed, komt op 4 september ten einde met de uitspraak van het hof.
De advocaat van Wilders, Geert-Jan Knoops, deed vorige week nog onderzoekswensen in de zaak.
Zo vroeg de verdediging om het verkrijgen van de ongelakte versie van documenten die eerder na een zogeheten Wob-procedure zijn vrijgegeven. Het gaat hier bijvoorbeeld om interne mails van het Openbaar Ministerie (OM). De advocaten van Wilders willen aantonen dat er politieke bemoeienis was in de beslissing Wilders te vervolgen.
Ook in zijn laatste woord noemde de politicus de zaak een “politiek proces”. “Ik sta niet boven de wet, maar wat heb ik gedaan? Ik heb geen cocaïne gehandeld of een bank overvallen. Ik heb de vraag aan mijn kiezers gesteld of ze meer of minder Marokkanen willen.”
Het OM heeft altijd betoogd dat het de beslissing zelfstandig heeft genomen om Wilders te vervolgen. Ook is vaker door het OM genoemd dat Wilders “ruis probeert te veroorzaken” in de strafzaak.
De rechtbank veroordeelde de PVV-leider eerder voor groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Het OM heeft in hoger beroep wederom een geldboete van 5.000 euro geëist. Na het vonnis van het hof, wat een arrest wordt genoemd, kan cassatie worden ingesteld. De Hoge Raad doet de zaak dan niet opnieuw, maar kijkt alleen of de zaak bij het hof juist is verlopen.
NOS 08.07.2020 Het Haagse gerechtshof heeft bepaald dat het onderzoek in het ‘minder Marokkanen’-proces tegen Geert Wilders wordt gesloten. De rechters wijzen de verzoeken van de verdediging van de PVV-leider om extra onderzoek te laten doen, af. Verder onderzoek is niet nodig, zei de rechter vanochtend in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol.
Op 24 augustus 2020 wordt het onderzoek officieel gesloten en op 4 september 2020 doet het hof uitspraak.
Wilders kreeg het laatste woord. Hij zei onder meer dat hij nooit zal zwijgen. Vrijheid van meningsuiting wordt niet altijd gewaardeerd als je van de oppositie bent, vervolgde de PVV-leider. “Dan worden er geen middelen geschuwd om een politieke tegenstander monddood te maken.”
Het proces was volgens hem een heksenjacht. Wilders zei ook dat hij de afgelopen jaren moest vechten tegen het Openbaar Ministerie én tegen het ministerie van Justitie en Veiligheid. “Dat maakt het proces oneerlijk.”
‘Beerput moet open’
Nog lang niet alles is bekend, zei Wilders, die met zijn advocaat heeft aangevoerd dat ambtenaren van het ministerie van Justitie zich bemoeiden met zijn vervolging. “Ik zal zorgen dat die beerput helemaal open komt. Degenen die hier verantwoordelijk voor zijn, kunnen hun borst natmaken.”
Hij benadrukte verder dat hij niemand haat en discriminatie verafschuwt. “Ik heb evenmin een hekel aan alle Marokkanen, noch wil ik alle Marokkanen het land uit. Maar we hebben wel een probleem.” Hij sloot af met een verzoek aan het hof: “Laat het politieke debat waar het thuishoort: in het parlement.”
Groepsbelediging
Wilders staat voor de rechter vanwege zijn uitspraken bij de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Aan zijn toehoorders in Den Haag vroeg hij of zij in Nederland meer of minder Marokkanen willen. “Minder!”, scandeerden zij. Daarop zei Wilders: “Dan gaan we dat regelen”.
In 2016 werd de politicus door de rechtbank Den Haag veroordeeld voor groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie, maar kreeg hij geen straf. Zowel het OM als Wilders ging daartegen in beroep. Het OM vindt dat Wilders alsnog een geldboete van 5000 euro hoort te krijgen, Wilders vraagt om vrijspraak.
RTL 08.07.2020 Het gerechtshof Den Haag sluit het onderzoek in het ‘minder-Marokkanen-proces tegen politicus Geert Wilders. De rechters vinden het niet nodig om nog aanvullend onderzoek te laten doen of meer informatie te vergaren in verband met het proces. Het hof doet 4 september uitspraak in de zaak.
Dat oordeelden ze vanochtend 08.07.2020 in het extra beveiligde justitieel complex op Schiphol.
Ongelakte documenten
Het hof wees verzoeken van de verdediging af om nog meer stukken aan het dossier toe te voegen. Het ging onder meer om ongelakte versies van documenten die al deels in het dossier waren opgenomen.
Wilders mocht vandaag het laatste woord voeren. Daarin bepleitte hij opnieuw zijn onschuld.
Slotwoord Wilders tijdens ‘minder Marokkanen’-proces: ‘Wat heb ik gedaan?’
PVV-leider Geert Wilders had vandaag het laatste woord in het proces vanwege de ‘minder Marokkanen’-uitspraak. Na een eerdere veroordeling voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, was dit de laatste dag van het hoger beroep. Wilders: “Ik heb niemand beroofd of vermoord.”
Het proces sleept zich al jaren voort. De PVV’er staat terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 deed. Tijdens een bijeenkomst in maart van dat jaar stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder “Minder! Minder!” als antwoord.
Daarmee zette de PVV’er volgens het Openbaar Ministerie aan tot haat.
Wilders: “Het blijft onwerkelijk om hier te moeten staan, op dezelfde plek waar zaken dienen tegen de mocromaffia en het MH17-proces. Zaken met criminelen en terroristen” “Natuurlijk sta ik niet boven de wet, maar wat heb ik dan gedaan?”
In hoger beroep heeft het OM net als in eerste aanleg een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
Wilders is ervan overtuigd dat de beslissing om hem te vervolgen een politieke is. Volgens hem heeft toenmalig justitieminister Ivo Opstelten een stevige vinger in de pap gehad om hem strafrechtelijk aan te pakken en dat is wettelijk niet toegestaan. Zijn advocaten hebben meerdere documenten zoals e-mails ingebracht als bewijs daarvoor. Wilders vindt daarom dat de zaak de prullenbak in moet.
Het OM heeft meerdere keren met kracht ontkend dat er ooit sprake is geweest van enige vorm van beïnvloeding of bemoeienis vanuit het ministerie.
AD 08.07.2020 Er komt geen extra onderzoek in de strafzaak tegen Geert Wilders rond zijn minder-Marokkanenuitspraken. Dat heeft het gerechtshof vanmorgen besloten. 4 september volgt de uitspraak, waarmee er na zes jaar een einde komt aan de zaak. De PVV-leider kreeg vanmorgen het laatste woord.
1,5 miljoen kiezers hebben mij niet gekozen om te zwijgen, maar om namens hen te spreken, aldus Geert Wilders.
De rechtbank oordeelde vanmorgen dat de stukken die Wilders graag in het dossier had willen hebben, niet nodig zijn voor het behandelen van de zaak. Alle verzoeken zijn daarom afgewezen. Het ging onder meer om ongelakte versies van documenten die al deels in het dossier waren opgenomen.
Wilders kreeg daarop het laatste woord, en gebruikte dat om opnieuw langdurig te benadrukken ‘hoe onwerkelijk’ het is om in de rechtszaal te staan. ,,In hetzelfde gebouw als waar de Mocromaffia moest verschijnen. Maffiabazen en terroristen.’’
Hij vindt dat justitie zich de afgelopen jaren met ‘echte criminelen’ had moeten bezighouden. ,,Wat heb ik gedaan? Ik heb een vraag gesteld. Ik heb mijn vak als volksvertegenwoordiger uitgeoefend. Dit is een politiek proces over politieke uitspraken.’’
Wilders: ,,Als het moet geef ik mijn leven voor de vrijheid van dit land. Dit is mijn laatste woord. Maar ik zal nooit zwijgen.’’ Zijn laatste oproep aan het hof: ,,Laat u niet lenen voor een politiek proces.’’
Wilders meent dat er politieke bemoeienis is geweest bij zijn proces. Toenmalig minister Ivo Opstelten (Justitie) zou intern hebben aangedrongen op vervolging. E-mails zouden dat bewijzen. Hij vroeg al meermaals om nader onderzoek naar de kwestie. Wilders: ,,Het is een ware hetze geweest om aangifte tegen mij te doen. Alle pogingen om verder onderzoek te doen naar politieke bemoeienis is gestaakt. Terwijl we weten dat er bewijzen waren.’’
Het Openbaar Ministerie meent dat dit onzin is. Volgens de aanklagers is er ‘nooit, nooit, nooit’ druk gevoeld bij de officieren van justitie. Hooguit e-mailden ambtenaren van het ministerie met elkaar over hoe de strafzaak aangepakt zou moeten worden, maar die berichten bereikten de OM’ers niet, stellen zij.
,,De verwijten die de verdediging aan het adres van het OM heeft gemaakt zijn zeer kwalijk. Het gaat om ongefundeerde en ernstige verwijten’’, zei de advocaat-generaal afgelopen vrijdag nog.
Terwijl we nog niet alles weten, is het misselijkmakend wat we nu al weten, aldus Geert Wilders
Minder
Het gaat om ongefundeerde en ernstige verwijten, aldus Advocaat-generaal.
Wilders staat terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 deed. Tijdens een verkiezingsbijeenkomst in maart van dat jaar stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder “Minder! Minder!” als antwoord.
Daarmee zette de PVV’er volgens het Openbaar Ministerie aan tot haat. In hoger beroep heeft het OM net als in eerste aanleg een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
Nu de rechters hebben besloten dat extra onderzoek niet nodig is, volgt op 4 september 2020 om 13.30 uur uitspraak van de rechter.
OmroepWest 08.07.2020 Het gerechtshof Den Haag zal op 4 september uitspraak doen in het ‘minder-Marokkanen’-proces tegen politicus Geert Wilders. De rechters vinden het niet nodig om nog aanvullend onderzoek te laten doen of meer informatie te vergaren in verband met het proces, zeiden ze woensdag in het extra beveiligde justitieel complex op Schiphol.
Het hof wees woensdag verzoeken van de verdediging af om nog meer stukken aan het strafdossier toe te voegen. Het ging onder meer om ongelakte versies van documenten die al deels in het dossier zijn opgenomen.
Het hof zal zich nu over alle standpunten en stukken gaan buigen, zei de voorzitter. Het onderzoek is wat betreft de rechters klaar, maar omdat het zo’n omvangrijk dossier is, zal het onderzoek niet woensdag al officieel worden gesloten maar naar verwachting op 24 augustus. Dat is een formaliteit, waarbij Wilders niet aanwezig zal zijn, gaf hij aan.
‘Minder! Minder!’
Het proces sleept zich al jaren voort. De PVV’er staat terecht voor uitspraken die hij in maart 2014 deed. Tijdens een bijeenkomst in maart van dat jaar stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder ‘Minder! Minder!‘ als antwoord. Daarmee zette de PVV’er volgens het Openbaar Ministerie aan tot haat.
AD 07.07.2020 Fractievoorzitter Geert Wilders van de PVV grijpt zijn lopende rechtszaak aan om op een indringende wijze duidelijk te maken hoeveel bedreigingen en doodsverwensingen hij online over zich krijgt uitgestort. In een persoonlijke video op Twitter en Facebook leest hij een selectie van de haatberichten die hij krijgt hardop voor.
Het gaat om teksten als ‘Ik vermoord je, kankerrat’ en ‘Als ik je tegenkom, steek ik je dood’. Namen of accounts noemde Wilders niet. De PVV-leider neemt de berichten wel zeer serieus en doet er met regelmaat aangifte van. Door de ernst van de bedreigingen wordt Wilders al bijna zestien jaar streng beveiligd door de speciale beveiligingsdienst DKDB. Dat trekt een wissel op zijn privéleven.
In de afgelopen jaren hebben de politicus en zijn echtgenote ‘diverse sociale contacten verloren’. ,,Zeker in het begin was dat een reden voor een aantal vrienden en kennissen om ons niet meer thuis uit te nodigen”, zei hij twee jaar geleden tegen deze nieuwssite. ,,We hebben ook vrienden gehad die niet meer thuis, maar liever in de bar van een hotel in de buurt afspraken. Zodat niemand uit de buurt wist dat ze met ons omgingen.’’
‘Nog erger dan ik dacht’
Toen hij in het begin aangifte van dreigmails deed, ging het om zo’n honderd à tweehonderd gevallen per jaar. Nu doet hij dat per maand, vertelde de PVV-leider in een interview met De Telegraaf. Destijds zei hij geschrokken te zijn toen hij zag wat er aan dreigementen werd geuit op Facebook, Instagram en Twitter. ,,Ik zei: Jezus, het is nog erger dan ik dacht. De smerige grofheid! Mijn ingewanden moeten eruit, mijn familie zou voor de trein worden gelegd.”
Als ik iets liefs tweet over een kalfje, word ik ook bedreigd, aldus Geert Wilders.
Volgens de PVV-voorman zou het niet uitmaken als hij zijn toon zou matigen. ,,Als ik iets liefs tweet over een kalfje, word ik ook bedreigd. Men schijnt niet zozeer te kijken naar mijn boodschap. Voor heel veel mensen is het feit dat ik wat doe of er ben al genoeg reden om te dreigen.”
Rob Jetten
Zo’n twee maanden geleden, op de Internationale Dag tegen Homofobie, deelde D66-leider Rob Jetten in een videoboodschap ook enkele haattweets die hij dagelijks naar zijn hoofd geslingerd krijgt. ,,Kankerhomo. Achterlijke flikker. Vieze pisnicht”, krijgt Jetten onder meer te horen.
Geert Wilders verweet Jetten eerst dat hij nooit de bedreigingen door moslims benoemt, maar stelde later dat hij de berichten walgelijk vindt en wenste hem sterkte.
Het hoger beroep in de zaak tegen Geert Wilders loopt nog altijd en gaat op 29 juni 2020 weer verder.
De rechtszaak in hoger beroep tegen PVV-leider Geert Wilders, om zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak, was eerder al uitgesteld. De inhoudelijke behandeling, die op maandag 6 april 2020 zou starten, ging vanwege de coronacrisis niet door.
Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid heeft inmiddels goed genoeg gezocht naar documenten die gaan over de beslissing om PVV-leider Geert Wilders te vervolgen. Dat heeft de rechtbank in Utrecht donderdag 07.05.2020 bepaald in een procedure die was aangespannen door RTL Nieuws.
De omroep probeert met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (WOB) documenten boven water te krijgen die gaan over de vervolging van Wilders. De politicus staat in hoger beroep terecht voor zijn ‘minder-Marokkanen’-uitspraak in 2014.
RTL Nieuws wil weten of toenmalig minister Opstelten heeft aangedrongen op vervolging, zoals de verdediging van Wilders beweert. Het Openbaar Ministerie ontkent dit en zegt dat het zelfstandig heeft besloten om de PVV-voorman voor de rechter te brengen wegens groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie.
Omdat RTL aanvankelijk maar één document kreeg van de minister, oordeelde de rechtbank in november dat Grapperhaus beter zijn best moest doen. Een nieuw zoekactie leverde vervolgens 475 documenten op, die inmiddels ook allemaal zijn gepubliceerd.
Appjes
Toch vermoedt RTL Nieuws dat de minister nog altijd gegevens over besprekingen in de ministerraad en de top van het Openbaar Ministerie achterhoudt. Maar volgens de rechtbank is er zorgvuldig en grondig genoeg gezocht en zijn ook stukken uit de ministerraad meegenomen, net als appjes en sms’jes van Opstelten.
De rechtbank zegt dat onvoldoende vaststaat dat in de ministerraad is gesproken over de vervolging van Wilders, en dat dus niet zeker is dat er daadwerkelijk documenten bestaan. Dat geldt ook voor notulen van de OM-top.
Wel is het volgens de rechtbank aan de journalisten te danken dat er een groot aantal relevante documenten over de zaak is gevonden.
Debat
De Tweede Kamer besloot al eerder tot een debat over mogelijke bemoeienis van het ministerie van Justitie met de strafzaak tegen PVV-leider Wilders. Aanvankelijk wilde de Kamer dat niet doen zolang de zaak nog onder de rechter is, maar na een nieuwe oproep van Wilders ging de Kamer akkoord.
Wilders is er zeer stellig van overtuigd dat de vervolging door het Openbaar Ministerie vanwege zijn “minder Marokkanen”-uitspraken politiek gemotiveerd is. Al eerder stuurde minister Grapperhaus nieuwe documenten over de zaak naar de Kamer en Wilders vond die nogal schokkend:
“We hebben nu gezien dat volgens verschillende stukken mijn vervolging in de ministerraad is besproken en dat het Openbaar Ministerie wilde dat mijn vervolging nog voor de Provinciale Statenverkiezingen bekend werd.”
Telegraaf 03.07.2020 PVV-leider Geert Wilders zei vrijdag tijdens een zitting van het hof in Den Haag het onbegrijpelijk te vinden dat niet de radicalen die hem met de dood bedreigen in het beklaagdenbankje zitten, maar hijzelf. „Inmiddels sta ik vanwege mijn politieke mening al 10 jaar voor de rechter terwijl de islamitische radicalen die fatwa’s over me hebben uitgesproken nog steeds vrij rondlopen. Het is moeilijk te bevatten.”
Wilders was wederom aanwezig bij de behandeling van zijn zaak. Hij kon af en toe een gaap tijdens het urenlange betoog van het OM niet onderdrukken. Hij vertelde de voorzitter van het hof dat hij een hele korte nacht had gehad, vanwege drukte in de Tweede Kamer en de lange debatten rond racisme en discriminatie. Hij benadrukte dat het debat daarover in de Kamer moet worden gevoerd, en niet in de rechtbank.
Wilders staat terecht voor uitspraken die hij deed in maart 2014. Tijdens een bijeenkomst in maart van dat jaar stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder „Minder! Minder!” als antwoord. Daarmee zette de PVV’er volgens het OM aan tot haat.
Geert Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops (r.). Ⓒ HOLLANDSE HOOGTE / ANP
De PVV’er is ervan overtuigd dat de beslissing om hem te vervolgen een politieke is. Volgens hem heeft toenmalig justitieminister Ivo Opstelten een stevige vinger in de pap gehad om hem strafrechtelijk aan te pakken en dat is wettelijk niet toegestaan. Zijn advocaten hebben meerdere documenten zoals e-mails ingebracht als bewijs daarvoor. Wilders vindt daarom dat de zaak de prullenbak in moet. „Het is politieke manipulatie van de zuiverste soort”, aldus Wilders vrijdag. „Ik hoop echt, wat u ook van mij vindt, dat u dit niet zal toestaan.”
Einde in zicht
Het ’minder Marokkanen’-proces van politicus Geert Wilders duurt „onevenredig” lang en er wordt „steeds verder afgedwaald van de kern van de zaak.” Dat zei de advocaat-generaal vrijdag tijdens een zitting van het hof Den Haag in de langslepende zaak. Mogelijk is het einde nu in zicht: woensdag beslist het gerechtshof of er nog meer onderzoek nodig is, of dat er een datum voor de uitspraak in het strafproces komt.
Het Openbaar Ministerie zei vrijdag – nogmaals – dat er „nooit, nooit, nooit” sprake is geweest van enige vorm van beïnvloeding of bemoeienis vanuit het ministerie. „De verwijten die de verdediging aan het adres van het OM heeft gemaakt zijn zeer kwalijk. Het gaat om ongefundeerde en ernstige verwijten.”
Als het hof aanstaande woensdag besluit dat er geen extra onderzoek nodig is en er geen aanvullende vragen zijn, krijgt de politicus de ruimte voor zijn laatste woord. Daarna wordt de zaak gesloten en laat het hof weten wanneer de uitspraak is.
In hoger beroep heeft het OM net als in eerste aanleg een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
Den HaagFM 29.06.2020 Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft invloed uitgeoefend op het Openbaar Ministerie bij zowel de beslissing om Geert Wilders strafrechtelijk te vervolgen en de vervolging zelf. Dat zei de advocaat van de PVV’er. Advocaat Geert-Jan Knoops heeft dit al vaker gezegd tijdens het inmiddels jarenlang slepende proces.
Maandag, tijdens de voortzetting van het hoger beroep, kwam Knoops met een uitgebreide tijdlijn hoe die beïnvloeding er volgens hem heeft uitgezien. De politicus is aanwezig in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol.
Wilders deed de gewraakte uitspraken in 2014 in een Haags café. Tijdens een bijeenkomst in maart van dat jaar stelde de politicus zijn publiek drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder “Minder! Minder!” als antwoord. Daarmee zette de PVV’er volgens het OM aan tot haat.
Knoops presenteerde maandag onder meer e-mails tussen het ministerie en het OM, waarin over de zaak werd gesproken. Wilders is overtuigd dat de beslissing om hem te vervolgen een politieke is. Volgens hem heeft toenmalig justitieminister Ivo Opstelten een stevige vinger in de pap gehad om hem strafrechtelijk aan te pakken en dat is wettelijk niet toegestaan. Het OM heeft keer op keer met klem tegengesproken dat er sprake is van enige beïnvloeding.
In hoger beroep heeft het OM net als in eerste aanleg een geldboete van 5.000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep. Wanneer het hof uitspraak doet, is niet duidelijk.
Telegraaf 03.06.2020 Het hoger beroep in de zaak tegen PVV-leider Geert Wilders wordt op 29 juni hervat. De zitting is in het Justitieel Complex Schiphol, kondigt het gerechtshof in Den Haag woensdag aan.
Wilders staat in hoger beroep voor het gerechtshof in Den Haag terecht voor zijn uitspraken in maart 2014 over ’minder Marokkanen’. De zittingen in maart en april werden uitgesteld door de uitbraak van het coronavirus.
De rechtbank bevond Wilders eerder schuldig, maar legde geen straf op. De zaak sleept al jaren. Wilders is ervan overtuigd dat hij geen eerlijk proces krijgt, omdat de politiek zich zou hebben bemoeid met de beslissing hem te vervolgen.
De Tweede Kamer houdt toch binnenkort een debat over mogelijke bemoeienis van het ministerie van Justitie met de rechtszaak tegen PVV-leider Wilders. Aanvankelijk wilde de Kamer dat niet doen zolang de zaak nog onder de rechter is, maar na een nieuwe oproep van Wilders ging de Kamer akkoord.
Telegraaf 13.02.2020
Wilders is ervan overtuigd dat de vervolging door het Openbaar Ministerie vanwege zijn “minder Marokkanen”-uitspraken politiek gemotiveerd is. Vorige week stuurde minister Grapperhaus nieuwe documenten over de zaak naar de Kamer en Wilders vindt die schokkend:
Het document dat Wilders’ woede wekt betreft een brief van de officier van justitie die zijn zaak aanvankelijk oppakte aan diens hoofdofficier van justitie. Daarin schrijft deze aanklager over het moment dat publiek zal worden gemaakt dat Wilders wordt vervolgd.
“We hebben nu gezien dat volgens verschillende stukken mijn vervolging in de ministerraad is besproken en dat het Openbaar Ministerie wilde dat mijn vervolging nog voor de Provinciale Statenverkiezingen bekend werd.”
Geert Wilders zegt dat het Openbaar Ministerie ‘bijna crimineel’ heeft gehandeld in aanloop naar zijn minder-Marokkanenproces. De PVV-leider Twitterde dinsdagavond woedend, na lezing van één van de geheime documenten die zijn vrijgegeven in zijn strafzaak.
NOS 07.05.2020 Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid heeft goed genoeg gezocht naar documenten die gaan over de beslissing om PVV-leider Geert Wilders te vervolgen. Dat heeft de rechtbank in Utrecht vandaag bepaald in een procedure die was aangespannen door RTL Nieuws.
De omroep probeert met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (WOB) documenten boven water te krijgen die gaan over de vervolging van Wilders. De politicus staat in hoger beroep terecht voor zijn ‘minder-Marokkanen’-uitspraak in 2014.
RTL Nieuws wil weten of toenmalig minister Opstelten heeft aangedrongen op vervolging, zoals de verdediging van Wilders beweert. Het Openbaar Ministerie ontkent dit en zegt dat het zelfstandig heeft besloten om de PVV-voorman voor de rechter te brengen wegens groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie.
Omdat RTL aanvankelijk maar één document kreeg van de minister, oordeelde de rechtbank in november dat Grapperhaus beter zijn best moest doen. Een nieuw zoekactie leverde vervolgens 475 documenten op, die inmiddels ook allemaal zijn gepubliceerd.
Appjes
Toch vermoedt RTL Nieuws dat de minister nog altijd gegevens over besprekingen in de ministerraad en de top van het Openbaar Ministerie achterhoudt. Maar volgens de rechtbank is er zorgvuldig en grondig genoeg gezocht en zijn ook stukken uit de ministerraad meegenomen, net als appjes en sms’jes van Opstelten.
De rechtbank zegt dat onvoldoende vaststaat dat in de ministerraad is gesproken over de vervolging van Wilders, en dat dus niet zeker is dat er daadwerkelijk documenten bestaan. Dat geldt ook voor notulen van de OM-top.
Wel is het volgens de rechtbank aan de journalisten te danken dat er een groot aantal relevante documenten over de zaak is gevonden. Het hoger beroep in de zaak tegen Wilders loopt nog altijd en gaat op 29 juni 2020 weer verder.
OmroepWest 23.03.2020 De rechtszaak in hoger beroep tegen PVV-leider Geert Wilders is uitgesteld. Dat laat het gerechtshof Den Haag weten. De inhoudelijke behandeling, die op maandag 6 april 2020 zou starten, gaat vanwege de coronacrisis niet door. Wilders staat terecht om zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak.
De politicus werd in 2016 door de rechtbank veroordeeld voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar hij kreeg geen straf opgelegd. Wanneer de zaak alsnog in hoger beroep wordt behandeld, is nog niet bekend.
Geert Wilders is ervan overtuigd dat hij geen eerlijk proces krijgt, omdat de politiek zich zou hebben bemoeid met de beslissing om hem te vervolgen.
NOS 12.02.2020 De Tweede Kamer houdt toch binnenkort een debat over mogelijke bemoeienis van het ministerie van Justitie met de strafzaak tegen PVV-leider Wilders. Aanvankelijk wilde de Kamer dat niet doen zolang de zaak nog onder de rechter is, maar na een nieuwe oproep van Wilders ging de Kamer akkoord.
Wilders is ervan overtuigd dat de vervolging door het Openbaar Ministerie vanwege zijn “minder Marokkanen”-uitspraken politiek gemotiveerd is. Vorige week stuurde minister Grapperhaus nieuwe documenten over de zaak naar de Kamer en Wilders vindt die schokkend: “We hebben nu gezien dat volgens verschillende stukken mijn vervolging in de ministerraad is besproken en dat het Openbaar Ministerie wilde dat mijn vervolging nog voor de Provinciale Statenverkiezingen bekend werd.”
Wilders stelde daarom voor nog voor 23 maart een Kamerdebat te houden. Dat is de volgende zittingsdag bij het hof.
Hoofdelijke stemming
De hele oppositie steunde het verzoek, inclusief ex-VVD’er Van Haga. De regeringspartijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie zeiden daarop dat ze bij hun standpunt blijven en dat er pas een debat moet komen na de uitspraak door het hof. Wilders eiste daarop een hoofdelijke stemming: dat betekent dat de Kamerleden een voor een moeten stemmen en dan zou het erom spannen of er een meerderheid voor een debat zou zijn.
VVD-woordvoerder Van Wijngaarden ging toen alsnog akkoord met een debat voor 23 maart. “Als de heer Wilders zo graag dat debat wil…. Ik heb geen zin in een hoofdelijke stemming. Alleen geef ik de waarschuwing dat je een debat krijgt met de minister van Justitie die zich terughoudend moet opstellen nu de zaak nog onder de rechter is.” Daarmee was er toch een meerderheid voor een snel debat.
Telegraaf 12.02.2020 Nog voor de rechter uitspraak doet in de minder-Marokkanenzaak tegen PVV-leider Wilders, debatteert de Tweede Kamer met minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) over het onderwerp. Volgens Wilders geven nieuwe ’schokkende onthullingen’ hier aanleiding toe. Zo zou zijn vervolging in de ministerraad zijn besproken.
Het is uniek dat er in de Tweede Kamer wordt gedebatteerd over over een lopende strafzaak. Dat debat brengt CDA-bewindsman Grapperhaus in een moeilijke situatie, omdat ieder woord van hem op een goudschaaltje gewogen zal worden. Het strafproces gaat op 23 maart 2020 verder, maar het politieke oordeel van Grapperhaus over het proces zal ongetwijfeld worden meegewogen door het gerechtshof.
Wilders kreeg eerder wel steun voor een debat, maar een meerderheid van de Kamer wilde dat pas voeren nadat het hoger beroep tegen hem zou zijn afgerond. Maar de PVV-voorman wil dat niet afwachten. In eerste instantie wezen de coalitiepartijen zijn verzoek woensdag af, waardoor Wilders één stem tekort kwam.
Toen Wilders een hoofdelijke stemming aanvroeg, ging de VVD overstag. „Als hij het zo graag wil, kan ik ons een hoofdelijke stemming besparen”, zei VVD-Kamerlid Jeroen van Wijngaarden. „Dan krijgt hij het debat, dan krijgt hij steun.”
PVV-voorman Wilders vindt namelijk dat het ministerie van Justitie in 2014 druk zette op het Openbaar Ministerie (OM) om hem te vervolgen. Op die wijze zou toenmalig minister Opstelten uit politieke overwegingen hem het zwijgen hebben willen opleggen, stelt Wilders.
Die ’politieke bemoeienis’ met een strafzaak zou een schending zijn van de scheiding der machten. De Tweede Kamer gaat nu dus debatteren over een lopende strafzaak. Terwijl kritische Kamerleden daar eerder schande van spraken, omdat daarmee de strafzaak vanuit de politiek zou worden beïnvloed. Omgekeerde bemoeienis dus.
Voor Wilders is het debat een kleine overwinning. Het biedt hem namelijk de kans om het gerechtshof te overtuigen van zijn gelijk. De PVV’er ziet in vorige week vrijgegeven documenten, interne e-mails en nota’s bewijzen van beïnvloeding door het ministerie. Volgens hem weegt het zwaarst dat Opstelten openbaarmaking van documenten zou hebben tegengehouden.
Wilders vermoedt bovendien dat zijn veroordeling is besproken in de ministerraad, waarvan hij nu de notulen eist. Ook wijst hij op een brief van de officier van justitie die aanvankelijk betrokken was bij de zaak tegen Wilders aan zijn hoofdofficier van justitie.
De officier schrijft dat hij ’naar buiten wil’ met de ’beslissing’ om Wilders te vervolgen op ’17 of 18 december’. Hij schrijft dat deze data ’nog voor het kerstreces’ liggen en ’ook nog ruimschoots voor de Provinciale Statenverkiezingen en tussen het vragenuurtje op dinsdag en de ministerraad op vrijdag’. Een omschrijving die is toegespitst op de politieke agenda, het was niet eerder bekend dat daar vanuit het OM op deze manier rekening mee werd gehouden.
Volgens Wilders bewijs dat het om een politiek proces gaat. „Veel politieker wordt een proces niet. Dit is bijna crimineel.”
AD 12.02.2020 Nog voor er een uitspraak van het gerechtshof ligt in het minder-Marokkanenproces, zal de Tweede Kamer een debat voeren over de slepende rechtszaak tegen Geert Wilders.
De PVV-leider wist dat vanmiddag af te dwingen in de Tweede Kamer, waardoor minister Ferd Grapperhaus (Justitie) in een lastig parket terechtkomt. De minister zal nu om een politiek oordeel over de vervolging gevraagd worden, terwijl de rechtszaak pas verdergaat op 23 maart. Alles wat Grapperhaus zegt over de strafzaak kan weer een rol gaan spelen in dat proces.
Normaal gesproken zegt de Tweede Kamer zich ook niet te willen mengen in lopende strafzaken, maar de voltallige oppositie van 75 Kamerleden bleek voor Wilders een uitzondering te willen maken.
De PVV-leider meent namelijk dat het ministerie van Justitie in 2014 druk zette op het Openbaar Ministerie (OM) om hem te vervolgen. Op die wijze zou toenmalig minister Ivo Opstelten hem ‘monddood’ hebben willen maken, stelt Wilders. Die politieke bemoeienis met een strafzaak zou een schending inhouden van de trias politica. Omgekeerd gaat de Tweede Kamer nu dus inhoudelijk debatteren over een lopende strafzaak.
Volgens Wilders is het ‘noodzakelijk’ dat te doen voor er een arrest ligt in zijn strafzaak. Hij ziet in vorige week vrijgegeven documenten bewijzen van inmenging door het ministerie. Het gaat om informatie uit honderden interne e-mails en nota’s van het OM en documenten van het ministerie van Justitie. Wilders had die opgevraagd, om de bemoeienis van Opstelten en zijn ambtenaren aan te tonen.
Brief
Zo is in de dossiers een brief te vinden van de officier van justitie die de zaak tegen Wilders aanvankelijk oppakte aan diens hoofdofficier van justitie. Daarin schrijft deze aanklager over het moment dat publiek zal worden gemaakt dat Wilders wordt vervolgd.
Officier van Justitie Wouter Bos schrijft dat hij ‘naar buiten wil’ met de ‘beslissing’ om Wilders te vervolgen op ‘17 of 18 december’. Bos merkt daarbij op dat deze data ‘nog voor het kerstreces’ liggen en ‘ook nog ruimschoots voor de Provinciale Statenverkiezingen en tussen het vragenuurtje op dinsdag en de ministerraad op vrijdag’.
Dat het OM zo minutieus het bekendmaken van de vervolging afstemde op de politieke agenda van het Binnenhof, was niet eerder bekend. Het roept ook vragen op omdat het Openbaar Ministerie het hele proces door juist heeft volgehouden dat het helemaal los van het ministerie van Justitie en politiek Den Haag opereerde. Wilders daarover: ,,Veel politieker wordt een proces niet. Dit is bijna crimineel.’’
Veel politieker wordt een proces niet. Dit is bijna crimineel, aldus Geert Wilders, PVV.
Daarbij moet wel worden opgemerkt dat dit dus geen brief is waar het ministerie van Justitie bemoeienis mee had: het gaat om een nota van een OM’er naar diens baas. Het Openbaar Ministerie heeft bovendien van meet af aan gezegd dat de beslissing om Wilders te vervolgen viel op 10 september 2014. De brief van Bos dateert van later, namelijk 10 december 2014. Het besluit om de PVV-leider voor de rechter te slepen zou, volgens het OM dus, toen dus al ruimschoots zijn genomen.
Niettemin denkt Wilders dat er meer bewijs is voor politieke druk op het OM, omdat uit stukken blijkt dat zijn vervolging in de ministerraad werd besproken. En zo dus ook met premier Rutte.
Volgens ambtenaren ging het erom dat Opstelten de procedurele gang van zaken zou kunnen toelichten aan zijn collega’s, niet het inhoudelijke onderzoek. ,,Zodat hij iets zinnig kan zeggen.’’ De ’MP’, premier Rutte dus, ‘verwacht dat van hem’, staat in een e-mail.
Een ambtenaar van het ministerie van Algemene Zaken (AZ) merkte tegen een ambtenaar van justitie echter ook op dat ‘het niet onwaarschijnlijk is dat in de ministerraad van morgen de vraag aan de orde zal zijn of vervolging van Wilders kansrijk is’. ,,In het woord kansrijk ligt een wens,’’ zei Wilders daarover.
De huidige officieren van justitie kennen deze documenten ook, maar vinden dat ‘uit niets is gebleken’ dat er sprake was van politieke beïnvloeding vanuit het departement.
Een discussie hierover gaat zich op 23 maart 2020 voltrekken bij het gerechtshof, maar voor die tijd dus ook in de Tweede Kamer.
AD 12.02.2020 Geert Wilders zegt dat het Openbaar Ministerie ‘bijna crimineel’ heeft gehandeld in aanloop naar zijn minder-Marokkanenproces. De PVV-leider Twitterde dinsdagavond woedend, na lezing van één van de geheime documenten die zijn vrijgegeven in zijn strafzaak.
Die brief is deel van honderden interne e-mails en nota’s van het Openbaar Ministerie (OM) en documenten van het ministerie van Justitie die vorige week openbaar zijn gemaakt. Wilders had die opgevraagd, omdat hij denkt dat toenmalig minister Ivo Opstelten en zijn ambtenaren in 2014 druk zetten op het OM om de PVV’er te vervolgen voor zijn minder-Marokkanenuitspraken. Op die manier zouden zijn politieke tegenstanders hem via een rechtsgang hebben willen aanpakken, denkt Wilders.
Het document dat Wilders’ woede wekt betreft een brief van de officier van justitie die zijn zaak aanvankelijk oppakte aan diens hoofdofficier van justitie. Daarin schrijft deze aanklager over het moment dat publiek zal worden gemaakt dat Wilders wordt vervolgd.
Crimineel
Officier van Justitie Wouter Bos schrijft dat hij ‘naar buiten wil’ met de ‘beslissing’ om Wilders te vervolgen op ‘17 of 18 december’. Bos merkt daarbij op dat deze data ‘nog voor het kerstreces’ liggen en ‘ook nog ruimschoots voor de Provinciale Statenverkiezingen en tussen het vragenuurtje op dinsdag en de ministerraad op vrijdag’.
Ook schrijft Bos: ,,Daarnaast kan ook nog rekening worden gehouden met het arrest in de zaak Felter.’’ In die zaak had het OM een conclusie geschreven die namelijk ook ‘relevant’ zou zijn in de zaak van Wilders, merkt Bos op.
Wilders schrijft: ,,Veel politieker wordt een proces niet. Dit is bijna crimineel.’’
De PVV-leider staat volgende maand weer voor het Haagse gerechtshof om de stukken te bespreken, maar ziet dus bewijs voor de politieke lading in zijn proces. Dat het OM zo minutieus het bekendmaken van de vervolging afstemde op de politieke agenda van het Binnenhof, was niet eerder bekend.
Het roept ook vragen op omdat het Openbaar Ministerie het hele proces door juist heeft volgehouden dat het helemaal los van het ministerie van Justitie en politiek Den Haag opereerde. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat dit dus geen brief is waar het ministerie van Justitie bemoeienis mee had: het gaat om een nota van een OM’er naar diens baas.
Vraag is bovenal of dit de politieke bemoeienis toont met het besluit om Wilders überhaupt te vervolgen. Het Openbaar Ministerie heeft namelijk van meet af aan gezegd dat die beslissing viel op 10 september 2014. De brief van Bos dateert van later, namelijk 10 december 2014. Het besluit om de PVV-leider voor de rechter te slepen zou, volgens het OM dus, toen dus al ruimschoots zijn genomen.
Document bekend
De huidige officieren van justitie, de opvolgers van Bos, kennen dit document ook, maar hebben zich er nog niet expliciet over uitgelaten. Dat gebeurt op 23 maart, als de zaak verdergaat. Wel zei het OM vorige week over alle vrijgegeven documenten al dat ‘uit niets is gebleken’ dat er sprake was van politieke beïnvloeding vanuit het departement.
Wilders en zijn advocaten zullen dat met verve proberen te weerleggen, wanneer de zaak verdergaat. Het eindoordeel is aan het gerechtshof dat kan besluiten de zaak al eerder te beëindigen, of het kan er bij de uitspraak rekening mee houden.
Woensdag 05.02.2020 wordt het zich voortslepende hoger beroep na twee keer uitstel hervat, maar Wilders en zijn verdediging zullen opnieuw om uitstel vragen. Het hof gelooft kennelijk zelf ook niet meer in een voortvarende afhandeling, en reserveerde al extra zittingsdagen in maart en april.
Tot twee keer toe hield het hof na dringende verzoeken van Wilders en zijn advocaten de zaak aan, omdat de minister meer tijd nodig had voor zijn speurtocht in bureauladen en computers.
Maandag 03.02.2020 aan het eind van de middag stuurde Grapperhaus eindelijk het resultaat naar de Kamer. Een indrukwekkende stapel papier waarvan Wilders een foto twitterde, met de verontwaardigde tekst: „Anderhalve dag voor de zitting bij het hof begraaft Grapperhaus ons onder stukken.”
Minister Grapperhaus heeft alle relevante mails, brieven en andere documenten over de ‘minder-Marokkanen’-uitspraak van PVV-leider Wilders openbaar gemaakt. Het gaat om 475 “items”. Een conclusie over of er sprake was van politieke beïnvloeding door zijn voorganger Opstelten geeft hij niet.
Ambtenaren van het ministerie van Justitie vreesden al dat Geert Wilders hen en hun minister zou verwijten dat zij een ‘politiek proces’ tegen de PVV-leider voerden. Die vrees lijkt bewaarheid: vandaag moest minister Ferd Grapperhaus (Justitie) duizenden pagina’s aan interne briefwisselingen en e-mails van binnen het departement vrijgeven waarin Wilders’ naam wordt genoemd.
Wilders claimt namelijk dat voormalig minister Ivo Opstelten druk zette op het Openbaar Ministerie om de PVV’er te vervolgen voor zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraken. Zo zou Opstelten hem politiek hebben willen uitschakelen. Hoewel Opstelten dat, net als het OM, ontkent, moest Grapperhaus toch op zoek naar documenten van ambtelijke bemoeienis.
Uit de vrijgegeven stukken blijkt vooral dat ambtenaren vreesden voor ‘deze verdachtmaking’. ,,Ik denk dat het toch beter is om niet te reageren’’, schreef een ambtenaar aan een collega. ,,Juist als we nu actief reageren, trekt hij ons erin en kan hij ons verwijten maken.’’
Telegraaf 07.02.2020
Volgende zitting is in maart
De advocaten van Wilders hebben de nieuwe documenten nog niet kunnen doornemen en krijgen van het hof in ieder geval de tijd tot de volgende zitting op 23 maart 2020. Ook in april staan vier zittingsdagen gepland.
Het is nog niet duidelijk wanneer uitspraak wordt gedaan in deze slepende zaak.
Op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 vroeg Wilders aan zijn aanhangers in een café in Den Haag of zij meer of minder Marokkanen wilden, waarna het publiek “minder, minder” scandeerde. De kwestie leidde tot een rechtszaak, waarin de rechtbank de PVV-leider in 2016 veroordeelde wegens groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. Een straf werd niet opgelegd.
Zowel Wilders als het OM ging tegen het vonnis in beroep. Dat hoger beroep loopt al enige tijd. Wilders heeft het proces geboycot in afwachting van het documentenonderzoek van Grapperhaus. Komende woensdag gaat het proces verder.
NU 05.02.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) kwam woensdag in de rechtszaal hard in aanvaring met Geert Wilders. De PVV-leider zei dat de advocaten-generaal zich moesten schamen. Advocaat-generaal Gerard Sta sprak op zijn beurt van een “onverholen aanval”.
Woensdag stelde het OM dat op basis van nieuwe openbaar gemaakte documenten geconcludeerd kan worden dat er geen sprake is geweest van politieke beïnvloeding bij de beslissing om Wilders te vervolgen.
Het OM had dit standpunt al en herhaalde dit nadat minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus maandag de resultaten van een onderzoek binnen het departement had gepresenteerd.
Wilders vroeg het hof of hij op de uiteenzetting van het OM mocht reageren. De politicus zei dat de “schaamteloosheid van de advocaten-generaal in deze zaak geen grenzen kent”. “Ze claimen anderhalve dag na het openbaar maken van de stukken dat er niks aan de hand was”, vervolgde Wilders.
“Ik heb zelden twee advocaten-generaal gezien die het vertrouwen van de normale burger in het Openbaar Ministerie zo beschadigen”, voegde Wilders daaraan toe. “Verblind door haat tegen mij en de PVV. Schaam u.”
Wilders is ervan overtuigd dat er wel sprake van politieke beïnvloeding is geweest. Volgens hem blijkt dit uit al eerder overlegde documenten en de nieuwe stukken.
OM reageert vol ongeloof op woorden Wilders
Advocaat-Generaal Sta reageerde met “boosheid en ongelofelijke verbazing” op de woorden van Wilders: “Dit zijn woorden die ik niet vaak hoor in de rechtszaal en ze zijn volstrekt onjuist.”
“Ik kan me best voorstellen dat er onvrede en verbazing is bij de heer Wilders en daar kan over gesproken worden”, aldus Sta, die weet dat de politicus het niet eens is met de conclusie van het OM.
“Maar het gaat echt te ver – buiten alle perken – dat wij schaamteloos hebben gehandeld, dan wel het vertrouwen in de rechtsstaat naar beneden halen”, benadrukte de advocaat-generaal kwaad.
“Wij hebben naar eer en geweten verslag gedaan en het past werkelijk niet om te stellen dat wij leugens verkondigen. Ik vind dat die woorden niet kunnen, die kunnen gewoon niet. Of hij moet het kunnen aantonen.”
Volgende zitting is in maart
De advocaten van Wilders hebben de nieuwe documenten nog niet kunnen doornemen en krijgen van het hof in ieder geval de tijd tot de volgende zitting op 23 maart. Ook in april staan vier zittingsdagen gepland.
Het is nog niet duidelijk wanneer uitspraak wordt gedaan in deze slepende zaak.
NOS 05.02.2020 De emoties zijn hoog opgelopen bij de voortzetting van het hoger beroep tegen Geert Wilders om zijn ‘minder-Marokkanen’-uitspraak. De PVV-leider verweet het Openbaar Ministerie “verblind te zijn door haat” tegen hem en zijn partij. Hij noemde zijn vervolging een “dieptepunt van de rechtsstaat”, waarin het OM “schaamteloos” heeft gehandeld. “Veel corrupter wordt het niet.”
Een hevig geëmotioneerde advocaat-generaal zei dat hij nog nooit met die woorden was aangesproken door een verdachte. Hij noemde de beschuldigingen “volstrekt onjuist”.
De advocaat-generaal zei dat zijn reactie op Wilders’ uitspraken “is ingegeven door boosheid en ongelooflijke verbazing”.
Emoties lopen hoog op tijdens hoger beroep Geert Wilders
Over de inhoud van het proces “kan gesproken worden”, zei de advocaat-generaal. “Wij zullen het nooit eens worden, maar die woorden kunnen niet. Het gaat te ver te zeggen dat wij leugens verkondigen. Wij handelen naar eer en geweten.”
OM: geen bewijs politieke beïnvloeding
De aanleiding voor het conflict was de vraag of de regering het Openbaar Ministerie heeft beïnvloed in de vervolging van Wilders, wat gezien het idee van de scheiding der machten gevoelig ligt. In opdracht van het hof heeft het OM alle communicatie tussen de minister en het OM doorgespit. Het Openbaar Ministerie zei vandaag geen bewijs te hebben gevonden van politieke beïnvloeding bij het besluit om Wilders te vervolgen voor zijn ‘minder-Marokkanen’-uitspraak in 2014.
Dat zei het OM al eerder, maar de relevante mails, brieven en andere documenten waren nog niet openbaar gemaakt. Dat heeft minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid maandag gedaan. Het gaat om 475 ‘items’.
Wilders staat voor de rechter vanwege zijn uitspraken bij de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Aan zijn toehoorders in Den Haag vroeg hij of zij “in deze stad en in Nederland meer of minder Marokkanen willen”. “Minder!”, scandeerden zij. Daarop zei Wilders: “Dan gaan we dat regelen.”
Veroordeeld zonder straf
In 2016 werd de politicus door de rechtbank Den Haag veroordeeld voor groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie, maar kreeg hij geen straf. Zowel het OM als Wilders ging daartegen in beroep. Het OM vindt dat Wilders alsnog een geldboete van 5000 euro hoort te krijgen, Wilders vraagt om vrijspraak.
Wilders heeft altijd volgehouden dat het proces tegen hem politiek gemotiveerd is. Bewijs voor die beïnvloeding ziet de verdediging in de bemoeienis van toenmalig minister Opstelten bij de persberichten over de vervolging. Het OM ziet daarin geen inhoudelijke beïnvloeding, Wilders wel.
In de nu vrijgekomen stukken zegt Wilders meer bewijs te zien voor beïnvloeding van de politiek. Zo is zijn zaak besproken in de ministerraad. Zijn advocaat Geert-Jan Knoops heeft verzocht de notulen hiervan bij het procesdossier te voegen.
Ook zijn er volgens Wilders ontlastende stukken bewust achtergehouden door toenmalig minister Van der Steur. Rond de behandeling van de rechtszaak liep er gelijktijdig een verzoek tot openheid volgens de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Van der Steur heeft volgens Wilders bewust gewacht met het openbaar maken van stukken tot na de eerste uitspraak in 2016.
Het OM is nog niet ingegaan op deze beweringen. Het Hof heeft besloten dat de rechtszaak op 23 maart wordt voortgezet.
AD 05.02.2020 Het gerechtshof geeft Geert Wilders in zijn minder-Marokkanenproces de tijd om documenten te lezen waaruit volgens de PVV-leider zou blijken dat zijn proces politiek zou zijn aangestuurd. De zaak gaat op 23 maart pas weer verder.
Deze week gaf minister Ferd Grapperhaus (Justitie) duizenden pagina’s vrij aan interne briefwisselingen en e-mails van binnen het departement en het Openbaar Ministerie. Het gaat om 475 documenten waarin Wilders’ naam wordt genoemd.
Volgens het Openbaar Ministerie is ‘uit niets gebleken’ dat er sprake was van politieke beïnvloeding vanuit het departement. Wilders wil dat uiteraard controleren en krijgt daarvoor de tijd. Hij heeft namelijk al wel aanwijzingen van bemoeienis ontdekt, zegt hij. En haalde hard uit naar het OM dat dit anders ziet. ,,De schaamteloosheid van het OM kent geen grenzen. Verblind door haat. U moet zich schamen. Mijn zaak is in de ministerraad besproken. Hoe politiek wil je het hebben?” Wilders sprak van ‘maffiapraktijken’ en zei: ,,Veel corrupter wordt het niet.”
Het Openbaar Ministerie reageerde daarop met evenveel boosheid. ,,Wij hebben naar eer en geweten de documenten beoordeeld. Dan past het echt niet om woorden als schamen te gebruiken. Ik vind die woorden gewoon niet kunnen. Dat kan gewoon niet.”
Wilders hoorde die reactie hoofdschuddend aan. Zijn advocaat Geert-Jan Knoops wilde meer tijd om de stukken te bestuderen, maar het hof wil toch op 23 maart verdergaan.
De rechtbank in Utrecht had het vrijgeven van de documenten opgedragen omdat Wilders claimt dat voormalig minister Ivo Opstelten druk zette op het Openbaar Ministerie om de PVV’er te vervolgen voor zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraken. Zo zou Opstelten hem politiek hebben willen uitschakelen. Hoewel Opstelten dat, net als het OM, ontkent moest Grapperhaus toch op zoek naar documenten van ambtelijke bemoeienis.
Uit de vrijgegeven stukken blijkt vooral dat ambtenaren vreesden voor ‘deze verdachtmaking’. ,,Ik denk dat het toch beter is om niet te reageren’’, schreef een ambtenaar aan een collega. ,,Juist als we nu actief reageren, trekt hij ons erin en kan hij ons verwijten maken.’’
De documenten tonen zeer intensief contact tussen het Openbaar Ministerie en het departement van Opstelten over hoe en wanneer bekend zou worden gemaakt dat Wilders zou worden verhoord en vervolgd. Het gaat veelal over persberichten, waarbij ambtenaren voorstellen doen die ook lijken te worden overgenomen, hoewel het OM zegt te beslissen over de inhoud en toon. Niettemin zijn aanbevelingen vanuit het departement later gehonoreerd, blijkt wel. ,,Conform ons voorstel’’, schrijft een ambtenaar.
Als het gaat om het daadwerkelijke besluit om Wilders te vervolgen staat steeds te lezen dat het OM dat zelf ‘zal nemen’. Uiteindelijk wordt Opstelten ook ‘op de hoogte gesteld’ van ‘het feit’ dat het OM heeft besloten. Een ambtenaar schrijft daarop dat hij die nota heeft gelezen en zegt: ,,Kan me er wel in vinden.’’
Opstelten besprak de zaak weliswaar in de Ministerraad, maar kreeg vooral algemene informatie mee om daar zijn collega’s te informeren over de stand van zaken. ,,Zodat hij iets zinnig kan zeggen.’’ De ’MP’, premier Rutte dus, ‘verwacht dat van hem’, staat in een e-mail.
Opmerkelijk is wel dat een ambtenaar nog schrijft dat volgens hem ‘vervolging geen schijn van kans’ maakt.
Saillant is overigens wel dat uit eveneens vrijgekomen documenten blijkt dat minister van Justitie Hirsch Ballin zich in 2008 wel actief bemoeide met de vraag of Wilders vervolgd moest worden. Dat blijkt uit documenten waar De Volkskrant om vroeg. Die draaien om het eerste proces Wilders, dat uitmondde in vrijspraak. Het OM wilde toen niet vervolgen, maar Hirsch Ballin vroeg tot drie keer toe een onafhankelijk expert naar dat besluit te kijken. Het OM hield vol: het vervolgde niet. Toch moest het dat later alsnog doen, toen het gerechtshof dat afdwong, maar het OM vroeg vrijspraak en kreeg dat.
MSN 05.02.2020 PVV-leider Geert Wilders krijgt van het gerechtshof tot 23 maart de tijd om de vele interne stukken van het ministerie van Justitie en Veiligheid te bestuderen die minister Ferdinand Grapperhaus (CDA) afgelopen maandag vrijgaf. De meer dan 1.000 pagina’s met ongeveer 475 items bevatten volgens Wilders diverse aanwijzingen dat er sprake is van een „politiek proces” tegen hem. De toenmalige minister van Justitie, Ivo Opstelten, zou in 2014 druk hebben uitgeoefend op het Openbaar Ministerie om Wilders te vervolgen voor zijn ‘minder Marokkanen’ -uitspraak. Het OM ontkent dit categorisch.
Beide partijen stonden woensdagochtend in de beveiligde rechtbank op Schiphol opnieuw tegenover elkaar in de al lang slepende hoger beroepszaak. Wilders is in 2016 in eerste aanleg veroordeeld wegens groepsbelediging en discriminatie, zonder strafoplegging.
‘Hoeveel politieker wil je het hebben’?
De politicus begon woensdagmorgen zijn betoog met een tirade tegen het OM. „De schaamteloosheid van het Openbaar Ministerie kent geen grenzen” zei hij. „Zelden heb ik advocaten-generaal gezien die de rechtsstaat zo beschadigen. Die zo lak hebben aan een eerlijk proces. Verblind door hun haat tegen mij en de PVV zorgen mensen als die twee advocaten-generaal ervoor dat het vertrouwen van de gewone mannen en vrouwen in Nederland in het Openbaar Ministerie en de rechtspraak tot een dieptepunt is gedaald.”
Wilders zei veel aanwijzingen te zien voor een ‘politiek proces’. Zo hebben, blijkens gepubliceerde mails, de ambtenaren van Justitie het OM geholpen met het weerleggen van de verweren van de verdediging van Wilders. Justitie-ambtenaren brachten Wilders’ uitspraak’ „Dan gaan we dat regelen” nog eens onder de aandacht van het OM. Justitie-ambtenaren wilden het requisitoir van het OM van te voren zien om dat van commentaar te kunnen voorzien.
Verder wees Wilders op overleg tussen hoge ambtenaren van Algemene Zaken en Justitie. Daaruit bleek dat zijn zaak „zelfs in de ministerraad besproken is. Hoeveel politieker wil je het hebben?” Tijdens de ministerraad van 21 maart 2014 zou aan Opstelten zijn gevraagd „of de vervolging van Wilders kansrijk is.”
Wilders eiste woensdagmorgen 05.02.2020 openbaring van de – geheime – notulen van de betreffende ministerraad. Ook overweegt hij Opstelten en premier Rutte als getuige te dagvaarden.
‘Alle perken te buiten’
Het Openbaar Ministerie reageerde fel op Wilders’ tirade. Een van de twee advocaten-generaal riposteerde: „Ik heb zelden of nooit op deze manier een verdachte over officieren van justitie, over het Openbaar Ministerie horen spreken. (..) Het gaat buiten alle perken om hier te zeggen dat wij schaamteloos hebben geopereerd en verblind zijn door haat. (..) Wij hebben naar eer en geweten alle documenten beoordeeld en onze zoekslagen verricht. (..) U kunt vertrouwen op ons proces-verbaal, op onze bevindingen, op onze werkwijze.”
De advocaat-generaal zei verder dat er met het OM „te spreken is” over de vraag hoe er in de ministerraad is gesproken over de zaak-Wilders. Hetzelfde geldt over de vraag in hoeverre Opstelten „zich al dan niet en detail met de rechtszaak heeft bemoeid.” De advocaat-generaal drong echter wel aan op snelle afronding van het proces. „De rechtstaat maakt het nodig dat er eens een einde aan deze rechtszaak komt.”
De aanwijzingen die Wilders zag van politieke beïnvloeding, wees de advocaat-generaal van de hand. Ze behoren volgens hem tot het gebruikelijke interne overleg bij Justitie. Afstemming met het OM is nodig omdat de minister politiek verantwoordelijk is voor het OM. De ambtelijke uitlatingen bewijzen niet dat Opstelten druk op het OM heeft uitgeoefend om te vervolgen, aldus de advocaat-generaal.
De zaak wordt op 23 maart 2020 hervat bij het hof in Den Haag.
MSN 05.02.2020 De advocaat-generaal van het Openbaar Ministerie heeft woensdag woest gereageerd op beschuldigingen van Geert Wilders. Wilders zei tijdens het hoger beroep in het ‘minder Marokkanen-proces’ dat de advocaat-generaals in het proces “verblind zijn door haat tegen hem en de PVV”.
Advocaat-generaal Gerard Sta reageerde dat de uitspraken van Wilders “echt niet kunnen”. “Die woorden kunnen gewoon niet, het is volstrekt onjuist. Dit gaat alle perken te buiten.” Volgens hem moet de politicus met bewijs komen, als hij beweert dat er stukken achtergehouden worden. “Ik vind dat Wilders zijn woorden moet terugnemen. Maar omdat ik weet dat hij dat toch niet zal doen, ga ik er niet om vragen.”
Wilders haalde woensdag in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol fel uit naar het Openbaar Ministerie. Hij zei onder meer dat hij vindt dat de advocaten-generaal zich “moeten doodschamen” en hij noemt de strafzaak tegen hem een “politieke poppenkast”.
NU 05.02.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) blijft na het inzien van nieuwe documenten bij het standpunt dat er geen sprake is geweest van politieke beïnvloeding in de rechtszaak tegen PVV-leider Geert Wilders.
“Concluderend had het OM dus het recht om de heer Wilders te vervolgen”, aldus de advocaat-generaal woensdag bij hervatting van het hoger beroep van de zaak.
Maandag presenteerde minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus de resultaten van een intern onderzoek binnen het departement en naar de communicatie tussen het ministerie en het OM. De tijdsperiode waarbinnen is gezocht, is maart 2014 tot 9 december 2016. Het onderzoek werd uitgevoerd door Deloitte.
Wilders deed in maart 2014 zijn uitspraken over “minder Marokkanen”, waarvoor hij nu terechtstaat. Volgens de PVV-leider heeft de toenmalige minister van Justitie Ivo Opstelten of diens departement druk uitgeoefend op het OM hem te vervolgen.
Om dat te bewijzen wilde Wilders alle interne communicatie over zijn zaak inzien, waarop het hof het OM opdroeg deze grotendeels openbaar te maken. Zowel binnen het OM als binnen het ministerie is er naar documenten gezocht.
Grapperhaus maakte maandag bekend dat het onderzoek binnen het ministerie 475 documenten heeft opgeleverd, waaronder e-mails en agendapunten.
In hoger beroep 5.000 euro boete geëist
Het OM heeft altijd betoogd dat het de beslissing om Wilders te vervolgen zelfstandig heeft genomen. De nieuwe documenten laten wat Justitie betreft zien dat er van politieke beïnvloeding geen sprake is geweest.
In eerste aanleg werd Wilders door de rechtbank veroordeeld voor groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie. Er werd geen straf opgelegd. Het OM heeft in hoger beroep weer een boete van 5.000 euro geëist.
Telegraaf 05.02.2020 In de extra beveiligde rechtszaal op Schiphol hervat het gerechtshof Den Haag woensdag het proces tegen PVV-leider Geert Wilders, die in hoger beroep terechtstaat wegens zijn ’minder Marokkanen’-uitspraak.
Maandag stuurde minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) een flink pak documenten naar de Tweede Kamer over de strafvervolging van Wilders.
Het gaat om alle communicatie tussen het departement en het Openbaar Ministerie tussen maart 2014 en december 2016 over de gewraakte uitspraken van Geert Wilders. Wilders is ervan overtuigd dat toenmalig justitieminister Ivo Opstelten een stevige vinger in de pap heeft gehad om hem strafrechtelijk aan te pakken. De strafzaak is „een politiek proces”, zo heeft hij tijdens de bijna zes jaar slepende zaak keer op keer herhaald. Het OM zegt dat het zelfstandig de beslissing heeft genomen de PVV-voorman te vervolgen.
’Politiek proces’
Wilders hekelt de timing van de publicatie van de stukken van Grapperhaus. „Anderhalve dag voor de zitting bij het hof begraaft Grapperhaus ons onder stukken”, klaagde hij eerder deze week op Twitter. „Stop dit politieke proces.”
In hoger beroep heeft het OM net als in eerste aanleg een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
Telegraaf 04.02.2020 Woensdag wordt het zich voortslepende hoger beroep na twee keer uitstel hervat, maar Wilders en zijn verdediging zullen opnieuw om uitstel vragen. Het hof gelooft kennelijk zelf ook niet meer in een voortvarende afhandeling, en reserveerde al extra zittingsdagen in maart en april.
Het is inmiddels bijna op de kop af zes jaar na de Minder Marokkanenuitspraken van Wilders, en driekwart jaar nadat het Openbaar Ministerie in hoger beroep weer een boete van 5000 euro eiste voor groepsbelediging, en aanzetten tot haat en discriminatie.
Invloed Ivo Opstelten op Openbaar Ministerie
Maar daarover gaat het al vele maanden niet meer. De discussie heeft zich verplaatst naar de vraag of toenmalig minister Ivo Opstelten invloed heeft uitgeoefend op het Openbaar Ministerie om de PVV-leider te vervolgen. In de loop van het proces doken er een anonieme ex-ambtenaar, meerdere mails van ambtenaren van het ministerie en andere aanwijzingen op die daarop leken te wijzen.
Een onaanvaardbare schending van de trias politica, en een onmiskenbare poging om een politieke tegenstander monddood te maken, vonden Wilders en zijn verdediging. Zij vroegen – en kregen – meer tijd om te wachten op de resultaten van de zoektocht die minister Grapperhaus van de rechtbank Midden-Nederland moest starten naar bewijzen voor die vermeende beïnvloeding door zijn voorganger. Ook al hield het Openbaar Ministerie consequent vol dat de beslissing om te vervolgen zelfstandig was genomen.
Tot twee keer toe hield het hof na dringende verzoeken van Wilders en zijn advocaten de zaak aan, omdat de minister meer tijd nodig had voor zijn speurtocht in bureauladen en computers.
Maandag aan het eind van de middag stuurde Grapperhaus het resultaat naar de Kamer. Een indrukwekkende stapel papier waarvan Wilders een foto twitterde, met de verontwaardigde tekst: „Anderhalve dag voor de zitting bij het hof begraaft Grapperhaus ons onder stukken.”
Advocaat Knoops kon nog niks lezen
Advocaat Geert-Jan Knoops was dinsdag de hele dag aan het werk in het Internationaal Strafhof in Den Haag waar hij de van oorlogsmisdaden beschuldigde Patrice- Edouard Ngaïssona bijstaat. Hij heeft nog geen letter kunnen lezen van de stukken die Grapperhaus aan de Kamer stuurde, zegt hij. „Ik heb formeel ook niets ontvangen van het OM of het hof. Ik weet alleen wat erover in de media heeft gestaan en kan vandaag dus niet reageren.”
Wilders heeft zelf wel vluchtig door de stukken kunnen bladeren en concludeert dat zijn proces vanuit de politiek is beïnvloed. „Ik lees dat toenmalig minister Van der Steur heeft voorkomen dat stukken openbaar zijn geworden en dat er tot in de ministerraad over is gesproken hoe kansrijk mijn vervolging zou zijn. Daar spreekt een wens uit. Het is een schande.”
Ook ziet de PVV-leider in de stukken meer bewijs dat hoge ambtenaren hebben aangestuurd op zijn vervolging.
Dilemma voor hof
Het plaatst het hof voor een dilemma. Wilders en zijn advocaten mogen alleen nog reageren op de resultaten van de zoektocht, maar hebben niet of nauwelijks de gelegenheid gekregen om die te bestuderen.
Wat Wilders sterkt in zijn overtuiging dat hij politiek monddood moest worden gemaakt, zijn documenten waaruit blijkt dat toenmalig minister Hirsch Ballin zich in 2008 actief bemoeide met de beslissing van het OM om Wilders niet te vervolgen na zijn uitlatingen over de islam.
De minister schakelde drie onafhankelijke deskundigen in om het OM over te halen Wilders toch te vervolgen. Uiteindelijk besloot niet het OM, maar het gerechtshof dat dat wel moest gebeuren. In dat eerste proces tegen Wilders vroeg en kreeg het OM vrijspraak.
Voor Wilders is het duidelijk. „Dit stinkt aan alle kanten. Ik ben pas opgelucht als deze nachtmerrie na tien jaar eindelijk voorbij is.”
RO 03.02.2020 Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid heeft vandaag de Tweede Kamer geïnformeerd over de resultaten van het onderzoek naar alle communicatie in de periode maart 2014 en december 2016 binnen zijn departement en tussen zijn departement en het Openbaar Ministerie (OM) over de ‘minder, minder’-uitspraken van de heer Wilders.
Minister Grapperhaus wil maximale transparantie. Tevens heeft de minister de Tweede Kamer nader geïnformeerd over vier genomen besluiten ten aanzien van verzoeken op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob).
Het technisch onderzoek in het e-mailverkeer is uitgevoerd door een onafhankelijke derde te weten Deloitte. De toetsing van de beoordeling van de stukken is extern uitgevoerd door drie directeuren (Wetgeving en) Juridische Zaken van andere departementen.
De resultaten van het onderzoek moeten bezien worden binnen het staatsrechtelijk en wettelijk kader dat bepalend is voor de verhouding tussen de minister en het OM. De minister is politiek verantwoordelijk voor het OM en moet over beslissingen van het OM verantwoording kunnen afleggen aan het parlement.
Aangezien de zaak-Wilders nog onder de rechter is, dient de minister zich uiterst terughoudend op te stellen. Het is van groot belang dat de rechterlijke macht zijn werk ongehinderd kan doen. Volgens de minister is het evenwel van het grootste belang dat over de gang van zaken politieke verantwoording wordt afgelegd. Dan kan zodra de zaak niet meer onder de rechter is.
Wob-besluiten
Minister Grapperhaus heeft vandaag tevens de Tweede Kamer geïnformeerd over vier genomen Wob-besluiten. Dit is vast beleid bij Wob-besluiten over onderwerpen die in de belangstelling staan van de Tweede Kamer. Twee Wob-besluiten zijn genomen naar aanleiding van de tussenuitspraak van 7 november 2019 van rechtbank Midden-Nederland (‘minder, minder’-uitspraken).
De twee andere Wob-besluiten zien op de vervolging van de heer Wilders voor de film Fitna en enkele andere uitlatingen (tijdvak 8 augustus 2007 tot 23 juni 2011). Voor de controlerende taak van de Tweede Kamer is volgens minister Grapperhaus aangewezen dat hier uitgebreider kennis kan worden genomen van het verloop van het dossier (artikel 68 van de Grondwet).
NOS 03.02.2020 Minister Grapperhaus heeft alle relevante mails, brieven en andere documenten over de ‘minder-Marokkanen’-uitspraak van PVV-leider Wilders openbaar gemaakt. Het gaat om 475 “items”. Een conclusie over of er sprake was van politieke beïnvloeding door zijn voorganger Opstelten geeft hij niet.
Grapperhaus gaat niet inhoudelijk op het onderzoek in “omdat het een zaak betreft die onder de rechter is”, schrijft hij in de begeleidende Kamerbrief. Na afloop van de rechtszaak zal de minister wel met een oordeel komen, omdat hij politieke verantwoordelijkheid draagt.
Het gaat om documenten uit de periode maart 2014 tot 9 december 2016 waarin het ministerie van Justitie en Veiligheid en het Openbaar Ministerie over de uitlatingen van Wilders communiceren.
Extern bureau
Het documentenonderzoek is uitgevoerd door extern bureau Deloitte. Die hebben alle stukken met bepaalde trefwoorden opgespoord. Ambtenaren van Grapperhaus hebben de documenten beoordeeld op hun belang. En dat is weer gecontroleerd door juridische directeuren van andere ministeries.
Ook het OM heeft documenten opnieuw onderzocht, maar zegt geen nieuwe feiten te hebben gevonden.
Het proces-Wilders
Op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 vroeg Wilders aan zijn aanhangers in een café in Den Haag of zij meer of minder Marokkanen wilden, waarna het publiek “minder, minder” scandeerde. De kwestie leidde tot een rechtszaak, waarin de rechtbank de PVV-leider in 2016 veroordeelde wegens groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. Een straf werd niet opgelegd.
Zowel Wilders als het OM ging tegen het vonnis in beroep. Dat hoger beroep loopt al enige tijd. Wilders heeft het proces geboycot in afwachting van het documentenonderzoek van Grapperhaus. Komende woensdag gaat het proces verder.
AD 03.02.2020 Ambtenaren van het ministerie van Justitie vreesden al dat Geert Wilders hen en hun minister zou verwijten dat zij een ‘politiek proces’ tegen de PVV-leider voerden. Die vrees lijkt bewaarheid: vandaag moest minister Ferd Grapperhaus (Justitie) duizenden pagina’s aan interne briefwisselingen en e-mails van binnen het departement vrijgeven waarin Wilders’ naam wordt genoemd.
Wilders claimt namelijk dat voormalig minister Ivo Opstelten druk zette op het Openbaar Ministerie om de PVV’er te vervolgen voor zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraken. Zo zou Opstelten hem politiek hebben willen uitschakelen. Hoewel Opstelten dat, net als het OM, ontkent, moest Grapperhaus toch op zoek naar documenten van ambtelijke bemoeienis.
Uit de vrijgegeven stukken blijkt vooral dat ambtenaren vreesden voor ‘deze verdachtmaking’. ,,Ik denk dat het toch beter is om niet te reageren’’, schreef een ambtenaar aan een collega. ,,Juist als we nu actief reageren, trekt hij ons erin en kan hij ons verwijten maken.’’
Juist als we nu actief reageren, trekt hij ons erin en kan hij ons verwijten maken, aldus Ambtenaar van het ministerie van Justitie aan een collega.
Intensief contact
De documenten tonen intensief contact tussen het Openbaar Ministerie en het departement van Opstelten over hoe en wanneer bekend zou worden gemaakt dat Wilders zou worden verhoord en vervolgd. Het gaat veelal over persberichten, waarbij ambtenaren voorstellen doen die ook lijken te worden overgenomen, hoewel het OM zegt te beslissen over de inhoud en toon. Niettemin zijn aanbevelingen vanuit het departement later gehonoreerd, blijkt wel. ,,Conform ons voorstel’’, schrijft een ambtenaar.
Als het gaat om het daadwerkelijke besluit om Wilders te vervolgen staat steeds te lezen dat het OM dat zelf ‘zal nemen’. Uiteindelijk wordt Opstelten ook ‘op de hoogte gesteld’ van ‘het feit’ dat het OM heeft besloten. Een ambtenaar schrijft daarop dat hij die nota heeft gelezen en zegt: ,,Kan me er wel in vinden.’’
Rutte
Opstelten besprak de zaak weliswaar in de Ministerraad, maar kreeg vooral algemene informatie mee om daar zijn collega’s te informeren over de stand van zaken. ,,Zodat hij iets zinnig kan zeggen.’’ De ’MP’, premier Rutte dus, ‘verwacht dat van hem’, staat in een e-mail.
Opmerkelijk is wel dat een ambtenaar nog schrijft dat volgens ‘vervolging geen schijn van kans’ maakt.
Saillant is verder dat uit eveneens vrijgekomen documenten blijkt dat minister van Justitie Hirsch Ballin zich in 2008 wel actief bemoeide met de vraag of Wilders vervolgd moest worden. Dat blijkt uit documenten waar De Volkskrant om vroeg. Die draaien om het eerste proces Wilders, dat uitmondde in vrijspraak. Het OM wilde toen niet vervolgen, maar Hirsch Ballin vroeg tot drie keer toe een onafhankelijk expert naar dat besluit te kijken. Het OM hield vol: het vervolgde niet. Toch moest het dat later alsnog doen, toen het gerechtshof dat afdwong, maar het OM vroeg vrijspraak en kreeg dat.
De documenten die draaien om de huidige zaak tegen Wilders zullen woensdag ter sprake komen in de rechtszaal, als de zaak verdergaat.
Geert Wilders en zijn advocaatGeert-Jan Knoops zullen maandag 09.12.2019niet aanwezig zijn bij het vervolg van het hoger beroep in de zaak tegen de PVV-voorman. Dat bevestigt de advocaat donderdag in gesprek met NU.nl na berichtgeving van RTL Nieuws. Wilders heeft Knoops namelijk niet gemachtigd omdat het gerechtshof Den Haag het verzoek tot uitstel van de zaak heeft afgewezen.
AD 06.12.2019
Kortom, PVV-leider Geert Wilders gaat niet naar de nieuwe zitting in het ‘minder Marokkanen’-proces. Hij heeft ook zijn advocaten opdracht gegeven niet naar het hof te gaan. Knoops had reeds eerder al achter de schermen aan het Gerechtshof gevraagd om de zaak uit te stellen, maar dat verzoek is afgewezen.
Telegraaf 04.12.2019
Wilders wilde namelijk dat de uitkomsten, van de naspeuringen van de ontbrekende documenten, nog gebruikt konden worden in zijn strafzaak, die een einde nadert, maar dat gaat dus niet lukken.
Wilders wil dat eerst het onderzoek wordt afgerond naar de eventuele bemoeienis van toenmalig minister Opstelten en ambtenaren van het ministerie met de beslissing van het Openbaar Ministerie om de PVV-leider te vervolgen voor zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak uit 2014.
Minister Grapperhaus heeft de Kamer dinsdag 03.11.2019 laten weten dat dit onderzoek langer duurt dan verwacht. Het onderzoek had voor het kerstreces afgerond moeten zijn, maar is nu uiterlijk begin februari 2020 klaar, aldus Grapperhaus.
Politieke bemoeienis?
Het gerechtshof in Den Haag legde dit najaar het hoger beroep tegen Wilders op diens verzoek stil, in afwachting van de uitkomst van een speurtocht naar documenten op het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Wilders en zijn advocaten denken dat daar meer bewijs is te vinden voor hun bewering dat er sprake is van politieke en ambtelijke bemoeienis om Wilders te vervolgen.
Het hof heeft de advocaten van Wilders laten weten dat nu deze documenten nog niet boven water zijn, komende maandag verder wordt gegaan met het zogeheten dupliek. Dat betekent dat de raadslieden nog kunnen reageren op het OM.
Telegraaf 06.12.2019
Veroordeling door rechtbank
Wilders boycot die zitting maandag. Ook heeft hij zijn advocaten opdracht gegeven niet naar de zitting te gaan. “De rechtszaak kan niet worden hervat zonder dat de onderzoeken over politieke en ambtelijke beïnvloeding er zijn. Eerder zien ze mij en mijn advocaat niet verschijnen”,zegt Wilders.
De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 wegens groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. Op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 vroeg hij aan zijn aanhangers in een café in Den Haag of zij meer of minder Marokkanen wilden, waarna het publiek “minder, minder” scandeerde. Zowel Wilders als het OM gingen tegen het vonnis in beroep.
AD 10.12.2019
Reactie rechtbank 09.12.2019
Het Openbaar Ministerie zegt geen bewijs gevonden te hebben voor politieke beïnvloeding bij het besluit om Geert Wilders te vervolgen voor zijn ‘minder-Marokkanen’-uitspraak in 2014. Dat heeft het OM aan het gerechtshof laten weten, zo meldde het hof tijdens de voortzetting van het hoger beroep tegen Wilders.
Telegraaf 10.12.2019
Wilders wilde pas komen als eerst alle informatie over eventuele bemoeienis van toenmalig minister Opstelten en ambtenaren van het ministerie van Justitie en Veiligheid boven tafel is gekomen. Zijn minder-Marokkanen-uitspraken zelf waren de enige reden. Toch wil het hof afwachten of er niet meer documenten opduiken en stelt de zaak uit tot begin februari.
De PVV-leider twitterde vrijdag foto’s van documenten die het Openbaar Ministerie aan het strafdossier heeft toegevoegd. Het gaat om e-mails die in de archieven van justitie te vinden bleken. Het gerechtshof had, op verzoek van Wilders, bevolen om te laten zoeken naar documenten die erop zouden kunnen wijzen dat voormalig justitieminister Ivo Opstelten zich met de zaak had bemoeid. De PVV-leider zelf spreekt al langer van een ‘politiek proces’.
In de mailwisseling tussen twee personen van het Openbaar Ministerie is te lezen dat de minister ‘niet akkoord’ ging met een plan van het OM over hoe de vervolging openbaar zou worden gemaakt. De minister ‘wil nu twee persberichten’ staat er. Dat wijst op het feit dat het OM juist in die tijd ook bekendmaakte dat het de PvdA-politici Diederik Samsom en Hans Spekman niet ging vervolgen.
Opvallend daarbij is dat de e-mailwisseling er één is tussen een persvoorlichter en officier van justitie die de zaak van Wilders behandelde bij de rechtbank, Wouter Bos. Dat concludeert RTL Nieuws op basis van documenten die de redactie heeft ingezien.
Het OM heeft echter altijd ontkend dat pogingen om de zaakofficieren te beïnvloeden bij hen terecht kwamen.
Het voorstel van het OM was om op 16 januari 2020 volgend jaar hun interne onderzoek op zitting te bespreken en de verdediging in gelegenheid te stellen hierop te reageren. Na deze zitting zou het hof dan op enig moment uitspraak kunnen doen.
Het hof besluit anders en zegt dat het OM zo snel mogelijk een aanvullend proces verbaal moet opstellen met daarin ook de resultaten van het interne onderzoek binnen het ministerie van Justitie en Veiligheid.
De voorzitter van het hof sprak de hoop uit dit op de volgende zitting van 5 februari 2020 te kunnen bespreken. De zitting in januari komt te vervallen.
OmroepWest 09.12.2019 De rechtszaak tegen Geert Wilders gaat volgend jaar pas verder. Dat heeft het gerechtshof maandagmorgen besloten. De politicus staat terecht voor het aanzetten tot haat door zijn ‘Minder! Minder!’-uitspraak die hij in Den Haag deed na de gemeenteraadsverkiezingen van 2014. Omdat het Openbaar Ministerie (OM) nog niet alle informatie over mogelijke politieke inmenging in de vervolging van de PVV’er boven tafel heeft, kan de zaak pas op 5 februari 2020 worden voortgezet.
Wilders vierde na de gemeenteraadsverkiezingen zijn succes in het Haagse café De Tijd. Op televisie was te zien hoe de politicus zijn publiek drie vragen stelde: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde als antwoord steeds harder ‘Minder! Minder!’. Hiermee zette de politicus volgens het OM aan tot haat.
In 2016 werd Wilders voor deze uitspraken veroordeeld, maar kreeg hij geen straf opgelegd. Wilders en het OM gingen tegen deze uitspraak in beroep, waarbij het OM nu opnieuw een boete van 5000 euro heeft geëist. Wilders verzet zich tegen deze eis en zegt dat er sprake is van een politiek proces. Volgens hem heeft toenmalig minister van Justitie Ivo Opstelten (VVD) zich actief met de vervolging bemoeid.
Bestanden boven tafel
Het OM ontkent dat er vanuit de politiek een opdracht is gekomen om Wilders te vervolgen. Wel blijkt uit informatie van het ministerie die RTL Nieuws opvroeg dat ambtenaren de vervolging van de PVV-leider bespraken.
Het gerechtshof heeft het OM opgedragen om alle informatie die er over de vervolging van Wilders is over te dragen, zodat de rechters kunnen kijken of het OM ontvankelijk is in de vervolging van Wilders. Het OM heeft aangegeven tot februari nodig te hebben om alle bestanden boven tafel te hebben.
De rechtszaak gaat daarom pas op 5 februari weer verder. Wilders en zijn advocaten waren maandag niet bij de zitting aanwezig. Volgens het Hof hebben ze hiermee hun recht verspeeld om nog inhoudelijk op het pleidooi van het OM te reageren. Hierdoor lijkt het waarschijnlijk dat als het OM alle informatie overgedragen heeft het Hof dan direct met een uitspraak zal komen.
NU 09.12.2019 Het Openbaar Ministerie (OM) zegt maandag dat intern onderzoek binnen justitie geen relevante stukken heeft opgeleverd die wijzen op politieke beïnvloeding van de vervolgbeslissing van Geert Wilders in 2014.
De advocaat-generaal (officier van justitie in hoger beroep) zei maandag bij vervolg van het hoger beroep dat onder meer persoonlijke mappen van werknemers en e-mailberichten zijn bekeken. Dit heeft niks opgeleverd.
Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops lieten donderdag weten niet aanwezig te zullen zijn bij de zitting omdat het interne onderzoek binnen het ministerie van Justitie en Veiligheid naar relevante documenten waarschijnlijk pas in februari 2020 afgerond zal zijn.
Het onderzoek moet uitwijzen of er mogelijk nog documenten zijn die iets kunnen zeggen over de mogelijke politieke bemoeienis met de beslissing van het OM om Wilders te vervolgen en de vervolging zelf.
Wilders zegt dat er zonder deze stukken geen sprake is van een eerlijk proces en vroeg om uitstel van het hoger beroep. Dit werd door het gerechtshof afgewezen. De PVV-leider besloot daarom niet te komen.
Het OM zei in reactie hierop dat er wat hen betreft niet gewacht hoeft te worden op de resultaten van het onderzoek binnen het departement. “Omdat er reeds voldoende onderzoek is geweest en dat geen enkel bewijs heeft opgeleverd voor politieke beïnvloeding”, aldus de advocaat-generaal.
Het voorstel van het OM was om op 16 januari volgend jaar hun interne onderzoek op zitting te bespreken en de verdediging in gelegenheid te stellen hierop te reageren. Na deze zitting zou het hof dan op enig moment uitspraak kunnen doen.
Het hof besluit anders en zegt dat het OM zo snel mogelijk een aanvullend proces verbaal moet opstellen met daarin ook de resultaten van het interne onderzoek binnen het ministerie van Justitie en Veiligheid.
De voorzitter van het hof sprak de hoop uit dit op de volgende zitting van 5 februari te kunnen bespreken. De zitting in januari komt te vervallen.
NOS 09.12.2019 Het Openbaar Ministerie zegt geen bewijs gevonden te hebben voor politieke beïnvloeding bij het besluit om Geert Wilders te vervolgen voor zijn ‘minder-Marokkanen’-uitspraak in 2014. Dat heeft het OM aan het gerechtshof laten weten, zo meldde het hof tijdens de voortzetting van het hoger beroep tegen Wilders.
Vandaag stond de dupliek in deze zaak op de agenda: de tweede reactie van Wilders’ advocaten op de verdenkingen. Wilders en zijn advocaten waren daar niet bij. Zij hebben daardoor het recht op dupliek verspeeld, besloot het hof.
Wilders wilde pas komen als eerst alle informatie over eventuele bemoeienis van toenmalig minister Opstelten en ambtenaren van het ministerie van Justitie en Veiligheid boven tafel is gekomen. Op het ministerie wordt daar nu onderzoek naar gedaan.
Februari
Aanvankelijk was het de bedoeling dat Grapperhaus voor de kerstvakantie de resultaten zou melden, maar dat wordt waarschijnlijk pas februari, zei hij vorige week.
De zaak wordt op 5 februari voortgezet. “Het is niet de verwachting dat het ministerie van Justitie en Veiligheid dan klaar is met zoeken”, zei verslaggever Mattijs van de Wiel op NPO Radio 1. “Dat zal opnieuw maanden vertraging betekenen. De uitspraak had er vorige maand al moeten zijn. Nu sloot het hof af met de woorden “fijne feestdagen en we zien elkaar volgend jaar.”
In hoger beroep heeft het OM net als in eerste aanleg een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
AD 09.12.2019 Het Openbaar Ministerie blijft er bij: er is geen enkele politieke bemoeienis geweest met het besluit om Geert Wilders te vervolgen. Zijn minder-Marokkanen-uitspraken zelf waren de enige reden. Toch wil het hof afwachten of er niet meer documenten opduiken en stelt de zaak uit tot begin februari.
De PVV-leider twitterde vrijdag foto’s van documenten die het Openbaar Ministerie aan het strafdossier heeft toegevoegd. Het gaat om e-mails die in de archieven van justitie te vinden bleken. Het gerechtshof had, op verzoek van Wilders, bevolen om te laten zoeken naar documenten die erop zouden kunnen wijzen dat voormalig justitieminister Ivo Opstelten zich met de zaak had bemoeid. De PVV-leider zelf spreekt al langer van een ‘politiek proces’.
In de mailwisseling tussen twee personen van het Openbaar Ministerie is te lezen dat de minister ‘niet akkoord’ ging met een plan van het OM over hoe de vervolging openbaar zou worden gemaakt. De minister ‘wil nu twee persberichten’ staat er. Dat wijst op het feit dat het OM juist in die tijd ook bekendmaakte dat het de PvdA-politici Diederik Samsom en Hans Spekman niet ging vervolgen.
Opvallend daarbij is dat de e-mailwisseling er één is tussen een persvoorlichter en officier van justitie die de zaak van Wilders behandelde bij de rechtbank, Wouter Bos. Het OM heeft echter altijd ontkend dat pogingen om de zaakofficieren te beïnvloeden bij hen terecht kwamen.
Ook nu zegt het dat er ‘niets’ is gevonden bij het onderzoek in het archief dat op politieke bemoeienis wijst.
Het Openbaar Ministerie liet ook vrijdag al weten dat er door Wilders ‘beperkt’ is geciteerd uit de e-mails. ,,Het OM wil nogmaals benadrukken dat officier van justitie Wouter Bos die het proces voor de rechtbank voerde, door niemand is beïnvloed bij zijn beslissing om Wilders te vervolgen voor groepsbelediging, discriminatie en aanzetten tot haat.”
Protest
Die beslissing, zo heeft het OM steeds gezegd, dateerde bovendien van 10 september. De mailwisseling is van oktober. De opmerkingen van Bos ‘gaan niet over de inhoud van de zaak, maar gaan alleen over het persbericht waarin bekend werd gemaakt dat Wilders zou worden uitgenodigd voor verhoor’, zegt het OM.
,,De zaaksofficier wilde voorkomen dat dat nieuws van tevoren op straat zou komen te liggen. Hij vond dat het persbericht alleen in kleine kring moest worden verspreid en schreef daarom: ‘Klein houden is het devies. Dit mag niet uitlekken.”
Wilders was vandaag niet in de rechtbank aanwezig, uit protest. Momenteel doet minister Ferd Grapperhaus namelijk nog onderzoek in de archieven van zijn departement naar documenten die kunnen wijzen op politieke bemoeienis, maar die zoektocht duurt nog zeker tot februari, liet Grapperhaus weten.
Wilders vindt dat daarop gewacht moest worden voordat het hof uitspraak zou doen en daar geeft het gerechtshof nu alsnog gehoor aan. Het wil afwachten wat er gevonden wordt en daarvan verslag krijgen door het Openbaar Ministerie, zei hij vanmorgen tamelijk onverwachts. Daarom wordt de zaak nu stilgelegd tot 5 februari.
Door dat besluit hangt er veel af van de zoektocht die Grapperhaus laat uitvoeren, overigens door Deloitte. Als er documenten zouden worden gevonden die duiden op politieke bemoeienis met de zaak, zou dat een veroordeling van Wilders in de weg komen te staan.
Advocaat-generaal Gerard Sta liet vanmorgen juist duidelijk merken dat hij voort wil gaan met de zaak. Door niet op te komen dagen hebben Wilders en zijn advocaten zelf het recht verspeeld om nog op de inhoud van zaak in te gaan.
Telegraaf 09.12.2019 De Minder Marokkanenzaak tegen Geert Wilders is door het hof aangehouden tot 5 februari 2019.
Het hof geeft daarmee gehoor aan de oproep van de PVV-leider en zijn verdediging om te wachten tot minister Grapperhaus klaar is met zijn zoektocht naar eventuele bewijzen van politieke beïnvloeding op de vervolging van Wilders.
Het Openbaar Ministerie was tegen aanhouding. De advocaten-generaal Birgit van Roessel en Gerard Sta vinden dat er inmiddels meer dan genoeg onderzoek is gedaan om de vraag naar die vermeende invloed van ex-minister Opstelten op de beslissing om Wilders te vervolgen te beantwoorden. Zij vinden dat het belang van een voortvarende rechtsgang nu zwaarder moet wegen.
Dat zeiden Van Roessel en Sta maandag tijdens de hervatting van het proces. Het hof hield de zaak op 16 oktober ook al aan in afwachting van zoekslagen binnen het OM, en binnen het ministerie naar mogelijke bewijzen dat toenmalig minister Opstelten van justitie druk heeft uitgeoefend op het OM.
De huidige minister van justitie Grapperhaus liet onlangs weten pas in februari die zoektocht te kunnen afronden. Dat was voor Wilders en zijn advocaten aanleiding om maandag niet te verschijnen in het justitieel complex op Schiphol. Zij vinden dat verdergaan met de zaak geen zin heeft zolang niet alle pogingen zijn gedaan om de onderste steen boven te krijgen en vroegen het hof al eerder schriftelijk om de behandeling opnieuw aan te houden.
Door weg te blijven hebben Wilders en zijn verdediging wel het recht verspeeld om nog te mogen reageren op het hele verhaal van het OM, vindt het hof. Ze mogen in februari alleen nog reageren op het resultaat van de zoektocht.
De advocaten-generaal waren wel klaar met hun eigen zoektocht binnen het Openbaar Ministerie. Die leverde geen enkel bewijs op van politieke beïnvloeding, zegt AG Sta.
Telegraaf 09.12.2019 Het Openbaar Ministerie wil verder met het hoger beroep in de zaak-Wilders. Het OM vindt het niet nodig om te wachten op de zoektocht van minister Grapperhaus naar mogelijke bewijzen van politieke beïnvloeding van de vervolging van de PVV-leider.
De advocaten-generaal Birgit van Roessel en Gerard Sta vinden dat er inmiddels meer dan genoeg onderzoek is gedaan om die vraag te kunnen beantwoorden. Zij vinden dat het belang van een voortvarende rechtsgang nu zwaarder moet wegen.
Dat zeiden Van Roessel en Sta maandag tijdens de hervatting van het proces. Het hof hield de zaak op 16 oktober aan in afwachting van zoekslagen binnen het OM en binnen het ministerie naar mogelijke bewijzen dat toenmalig minister Opstelten van Justitie druk heeft uitgeoefend op het OM om Wilders te vervolgen.
Wilders niet aanwezig
De huidige minister van justitie Grapperhaus liet onlangs weten pas in februari die zoektocht te kunnen afronden. Dat was voor Wilders en zijn advocaten aanleiding om maandag niet te verschijnen in het justitieel complex op Schiphol. Zij vinden dat verdergaan met de zaak geen zin heeft zolang niet alle pogingen zijn gedaan om de onderste steen boven te krijgen en vroegen het hof al eerder schriftelijk om de behandeling opnieuw aan te houden.
Door weg te blijven hebben Wilders en zijn verdediging het recht verspeeld om nog te mogen reageren op het hele verhaal van het OM, vindt advocaat-generaal Gerard Sta. Dat hadden ze vandaag best kunnen doen, vindt hij. Volgens Sta was er nog voldoende ruimte geweest om op een later moment terug te komen op resultaten van zoekslagen op het ministerie.
Het OM vroeg aan het hof om op 16 januari verder te gaan met de zaak, en de verdediging dan slechts toe te staan om te reageren op de zoektocht die de advocaten-generaal zelf intern wel op tijd wisten af te ronden. Die zoektocht leverde geen enkel bewijs op van politieke beïnvloeding, zegt Sta.
MSN 09.12.2019 Het vervolg van het hoger beroep in het ‘minder Marokkanen’-proces van Geert Wilders staat maandag op de agenda, maar de kans is groot dat de zitting snel klaar is. Wanneer en hoe de zaak wordt voortgezet, is ongewis. De PVV’er en zijn advocaat Geert-Jan Knoops hebben al laten weten niet naar de extra beveiligde rechtbank op Schiphol te gaan.
Wilders wil eerst dat alle stukken boven tafel komen. Volgens hem heeft toenmalig minister Ivo Opstelten destijds bij het Openbaar Ministerie aangedrongen op de vervolging van de PVV-leider. Dat mag niet volgens het staatsrecht.
Minister Ferd Grapperhaus (Justitie) is binnen het eigen ministerie op zoek gegaan naar informatie over de vermeende aansturing. Aanvankelijk was de bedoeling dat hij voor de kerstvakantie met opheldering zou komen, maar dat wordt waarschijnlijk pas februari, liet hij vorige week weten.
Het OM heeft altijd in alle toonaarden ontkend dat er enige sprake van beïnvloeding was.
Maandag stond dupliek gepland, waarin advocaat Knoops kon reageren op de strafeis. In hoger beroep heeft het OM net als in eerste aanleg een geldboete van 5000 euro geëist. De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep.
Op 19 maart 2014 stelde Wilders zijn publiek tijdens een bijeenkomst drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder “Minder! Minder!” als antwoord. Hiermee zette de politicus volgens het OM aan tot haat.
NOS 06.12.2019 Toenmalig minister Opstelten van Justitie heeft persoonlijk ingegrepen in de communicatie van het Openbaar Ministerie in het proces tegen PVV-leider Wilders om diens ‘minder-Marokkanen’-uitspraken. Dat concludeert RTL Nieuws op basis van documenten die de redactie heeft ingezien.
In een interne mail die RTL Nieuws heeft gepubliceerd noemt de persvoorlichter van het OM de minister, die “nog niet akkoord” is en “nu twee persberichten” wil. PVV-leider Wilders noemt de stukken nieuw bewijs voor directe bemoeienis van Opstelten met het OM. “En dus met mijn proces, tot in detailniveau”, zegt Wilders.
Maar de gepubliceerde mail toont niet aan dat Opstelten zich heeft bemoeid met de beslissing om Wilders te vervolgen. Minister Grapperhaus is nog bezig met een onderzoek op zijn ministerie naar informatie over de vervolging van Wilders. Hij liet dinsdag weten dat deze zoektocht langer gaat duren, tot uiterlijk februari. Wilders zei daarop tot die tijd niet meer naar zittingen te komen van zijn proces. De eerstvolgende zitting is maandag.
Wel overleg
Het Openbaar Ministerie wacht daar niet op en heeft nu al een persbericht uitgegeven, waarin er opnieuw op wordt gewezen dat officier van justitie Wouter Bos door niemand is beïnvloed bij zijn beslissing om Wilders te vervolgen.
De opmerkingen van Bos in een van de e-mailberichten waar RTL Nieuws uit citeert gaan niet over de inhoud van de zaak, maar over het persbericht waarin bekend werd gemaakt dat Wilders verhoord zou worden, benadrukt het OM. Omdat hij niet wilde dat dat nieuws van tevoren zou uitlekken, schreef hij: “Klein houden is het devies. Dit mag niet uitlekken.”
Eerder zei Grapperhaus dat er wel overleg is geweest tussen zijn voorganger Opstelten en het OM, maar dat toen de beslissing over vervolging van Wilders al genomen was. Dat was volgens hem een besluit van het OM, waarmee de minister geen enkele bemoeienis heeft gehad. Het overleg ging over praktische zaken, zoals wanneer ze de vervolging naar buiten zouden brengen.
Eindverantwoordelijk
Op de zitting zei het OM in september al het logisch te vinden dat de minister meepraat over de communicatie, omdat hij eindverantwoordelijk is. Maar dat is iets anders dan zich bemoeien met de beslissing tot vervolgen, benadrukte het OM.
De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 wegens groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. Op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 vroeg hij aan zijn aanhangers in een café in Den Haag of zij meer of minder Marokkanen wilden, waarna het publiek “Minder, minder” scandeerde. Zowel Wilders als het OM gingen tegen het vonnis in beroep.
Telegraaf 06.12.2019 PVV-leider Geert Wilders noemt het „godgeklaagd” dat er nieuw bewijs zou zijn opgedoken dat toenmalig minister Ivo Opstelten zich heeft bemoeid met het ’minder Marokkanen’-proces. Wilders ziet opnieuw bevestigd dat de rechtszaak tegen hem een „politiek proces” is dat meteen moet stoppen.
Wilders reageert op de jongste onthullingen van RTL Nieuws over de al jarenlang slepende affaire. Volgens het programma is met een nieuw opgedoken e-mail duidelijk dat justitieminister Opstelten hoogstpersoonlijk heeft ingegrepen in de communicatie van het OM in het proces tegen Wilders.
De PVV-leider ziet het als nieuw bewijs van directe bemoeienis door Opstelten met het besluit van Openbaar Ministerie over vervolging „en dus” met zijn proces. „En het mocht allemaal ’niet uitlekken’. Godgeklaagd.”
RTL baseert zich op „nog vertrouwelijke” stukken van het OM in het lopende hoger beroep in de strafzaak. Het gaat om interne mails. Het OM was niet bereikbaar voor commentaar, maar heeft tot nu toe altijd ontkent dat de minister betrokken was bij de beslissing om de politicus te vervolgen.
RTL 06.12.2019 Toenmalig minister Ivo Opstelten (Justitie) heeft hoogstpersoonlijk ingegrepen in de communicatie van het Openbaar Ministerie (OM) in het proces tegen PVV-leider Wilders om diens ‘minder Marokkanen’-uitspraken.
Dit blijkt uit nieuwe, nog vertrouwelijke documenten van het OM, die RTL Nieuws heeft ingezien. Het OM heeft de stukken ingebracht in het hoger beroep in de strafzaak tegen Wilders.
PVV-leider Geert Wilders noemt de stukken in een eerste reactie ‘explosief’. “Dit is direct bewijs voor bemoeienis van Opstelten met het OM en mijn proces. Tot in detailniveau – persberichten. En het mocht allemaal ‘niet uitlekken’. Godgeklaagd. Dit politieke proces moet stoppen. Nu!”
Denigrerende uitlatingen
Bij de nieuw opgedoken stukken gaat het om interne e-mails over persberichten van het OM. Het OM wilde in oktober 2014 bekendmaken dat Wilders vervolgd zou worden. In hetzelfde persbericht wilde het OM aankondigen dat PvdA-kopstukken Diederik Samsom en Hans Spekman niet vervolgd zouden worden wegens hun denigrerende uitlatingen over Marokkanen.
Eerder dit jaar bleek al dat topambtenaren van Justitie dit wilden verhinderen, omdat zij het politiek niet handig vonden. De verdediging van Wilders heeft steeds gezegd dat sprake was van willekeur: Wilders wel vervolgd, anderen niet.
De interne e-mails over persberichten van het OM:
‘Dit mag niet uitlekken!’
Nu blijkt dat die ingreep afkomstig was van Ivo Opstelten zelf. Letterlijk staat in de e-mails van 8 oktober 2014: “Minister is nog niet akkoord.” En: “Oh ja en minister wil nu twee persberichten.” Het OM wilde aanvankelijk niet zwichten, sprak in mails van ‘problemen bovenover’. Opvallend is dat de bemoeienis ook direct op het bordje kwam van de zaaksofficier van justitie, Wouter Bos, terwijl het OM altijd heeft ontkend dat pogingen tot beïnvloeding bij hen terecht kwamen. Die zaaksofficier schrijft: “Klein houden is het devies. Dit mag niet uitlekken!”
“Zijn opmerkingen gaan niet over de inhoud van de zaak, maar alleen over het persbericht”, reageert het Openbaar Ministerie. “De zaaksofficier wilde voorkomen dat dat nieuws van tevoren op straat zou komen te liggen. Hij vond dat het persbericht alleen in kleine kring moest worden verspreid en schreef daarom: ‘klein houden is het devies. Dit mag niet uitlekken’.” Het OM benadrukt nogmaals dat Bos ‘door niemand is beïnvloed bij zijn beslissing om Wilders te vervolgen’.
De documenten lekken uit op een zeer gevoelig moment. Afgelopen week liet minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) nog weten dat hij meer tijd nodig heeft voor onderzoek naar documenten over mogelijke ambtelijke en politieke beïnvloeding in de zaak-Wilders. Daarnaast liet de landsadvocaat deze week aan de rechtbank Midden-Nederland weten dat het ministerie niet kan voldoen aan de uitspraak van de rechters dat deze maand alsnog informatie moet worden geleverd in een procedure van RTL Nieuws.
OM: mails niet van belang
Gisteren bleek dat Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops maandag niet aanwezig zullen zijn bij de hervatting van het hoger beroep, voor de laatste fase van de strafzaak. Zij willen dat eerst alle informatie boven tafel komt. Het OM vindt dat niet nodig en wil de zaak laten doorgaan. Volgens het OM zijn de nu opgedoken mails niet van belang, omdat het OM al zelfstandig de beslissing zou hebben genomen Wilders te vervolgen. Zij stellen dat na intern onderzoek niets is aangetroffen over politieke beïnvloeding van de strafzaak.
Dit is gedurende het hele proces-Wilders – en tijdens het hoger beroep – gezegd door het OM en het ministerie. Aanvankelijk werd zelfs iedere vorm van overleg ontkend. Tijdens het hoger beroep bleek dat wel degelijk meermalen overleg was geweest tussen de top van het OM en minister Opstelten. Ook onthulde RTL Nieuws eerder dit jaar dat topambtenaren aandrongen op het zo stevig mogelijk aanpakken van Wilders: zij leverden allerlei argumenten aan om de zaak zo sterk mogelijk te maken.
Het OM deed de afgelopen weken onderzoek in de digitale systemen, na een opdracht van het gerechtshof. Wat opvalt in het verslag van dat onderzoek is dat mogelijk mails zijn verwijderd en dat ‘niet van alle genoemde medewerkers nog informatie aanwezig was’. Het OM had van de Landelijk Hoofdadvocaat-generaal de opdracht gegeven om duidelijk aan te geven welke (oud-) medewerkers van het OM zijn ‘bevraagd’ en om ook duidelijk te maken welke ‘fysieke bestanden en mappen’ zijn onderzocht.
In het aanvullend proces-verbaal wordt hier niets over gezegd. Ook wordt niet duidelijk of een poging is gedaan verwijderde bestanden alsnog te achterhalen.
AD 06.12.2019 Toenmalig justitieminister Ivo Opstelten zou persoonlijk hebben aangedrongen op hoe het besluit om PVV-leider Geert Wilders te vervolgen bekend moest worden gemaakt.
Dat is op te maken uit foto’s van e-mails die Wilders heeft getwitterd.
De documenten zijn opgedoken omdat het gerechtshof aan het Openbaar Ministerie heeft gevraagd nog eens te zoeken naar mailwisselingen met het ministerie die er op zouden kunnen wijzen dat het departement zich met de vervolging van Wilders zou hebben bemoeid.
De PVV-leider zelf spreekt al langer van een politiek proces. In een mailwisseling tussen twee personen van het Openbaar Ministerie is te lezen dat de minister ‘niet akkoord’ ging met een plan van het OM over hoe de vervolging openbaar zou worden gemaakt. De minister ‘wil nu twee persberichten’ staat er. Dat wijst op het feit dat het OM juist in die tijd ook bekendmaakte dat het de PvdA-politici Diederik Samsom en Hans Spekman niet ging vervolgen.
Opvallend daarbij is dat de e-mailwisseling er één is tussen een persvoorlichter en officier van justitie die de zaak van Wilders behandelde bij de rechtbank, Wouter Bos. Het OM heeft echter altijd ontkend dat pogingen om de zaaksofficieren te beïnvloeden bij hen terecht kwamen. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat die beïnvloeding er wel over ging óf Wilders vervolgd moest worden, niet over hoe dat bekend moest worden gemaakt.
Wilders ziet er hoe dan ook ‘nieuw bewijs’ in voor ‘directe bemoeienis van Opstelten’ met zijn proces. ,,Godgeklaagd. Dit politieke proces moet stoppen. Nu!’’
Vraag is wel of het gerechtshof dit ook zo ziet.
Het Openbaar Ministerie laat in reactie weten dat er ‘beperkt’ wordt geciteerd uit de e-mails. ,,Het OM wil nogmaals benadrukken dat officier van justitie Wouter Bos die het proces voor de rechtbank voerde, door niemand is beïnvloed bij zijn beslissing om Wilders te vervolgen voor groepsbelediging, discriminatie en aanzetten tot haat.”
Die beslissing, zo heeft het OM steeds gezegd, dateerde bovendien van 10 september. De mailwisseling is van oktober. De opmerkingen van Bos ‘gaan niet over de inhoud van de zaak, maar gaan alleen over het persbericht waarin bekend werd gemaakt dat Wilders zou worden uitgenodigd voor verhoor’, zegt het OM. ,,De zaaksofficier wilde voorkomen dat dat nieuws van tevoren op straat zou komen te liggen. Hij vond dat het persbericht alleen in kleine kring moest worden verspreid en schreef daarom: ‘Klein houden is het devies. Dit mag niet uitlekken.”
Maandag 09.12.2019 gaat het hoger beroep verder in deze zaak.
Wilders en zijn advocaat hebben al laten weten niet bij de zaak aanwezig te zijn maandag. Zij zijn het er niet mee eens dat het hof de zaak niet wil uitstellen. Momenteel doet minister Ferd Grapperhaus nog een onderzoek in zijn archieven of er documenten zijn die wijzen op politieke bemoeienis, maar die zoektocht duurt nog zeker tot februari, liet Grapperhaus weten.
RTL 05.12.2019 PVV-leider Geert Wilders boycot het vervolg van het hoger beroep in de ‘minder Marokkanen’-strafzaak. Daar zouden stukken op tafel komen over de ambtelijke en politieke beïnvloeding van de zaak, maar die worden pas in februari verwacht.
Advocaat Knoops heeft het gerechtshof laten weten volgende week niet te verschijnen voor de ‘dupliek’, de laatste fase in de rechtszaak. Hij had het hof gevraagd om uitstel van behandeling van de strafzaak, maar dat verzoek is afgewezen.
Grapperhaus: meer tijd nodig
Aanleiding voor het verzoek is de brief van minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid), eerder deze week. Daarin meldde hij dat meer tijd nodig is voor de zoektocht naar documenten over ambtelijke en politieke beïnvloeding van de strafzaak tegen Wilders. De minister denkt er tot begin februari voor nodig te hebben.
Tegelijk meldde de Landsadvocaat in een procedure van RTL Nieuws dat het ministerie niet kan voldoen aan de opdracht van de rechtbank Midden-Nederland om half december alle documenten te leveren. Het gaat hier om een procedure op basis van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Het ministerie kreeg opdracht alsnog openheid van zaken te geven.
Beïnvloeding en afstemming
In de strafzaak (het hoger beroep) kreeg het Openbaar Ministerie eerder van het hof de opdracht opnieuw te zoeken naar documenten over beïnvloeding en afstemming van de strafzaak met het ministerie. Het OM moest dat in een aanvullend proces-verbaal vastleggen. Ook dat is tot vandaag niet gebeurd.
Wilders gaf eerder deze week al aan het bizar te vinden als het geplande proces zou doorgaan, terwijl de zoektocht naar documenten niet is afgerond. “Smerige politiek van minister Ferd Grapperhaus”, noemde hij het op Twitter. “De minister wil dus eerst een veroordeling en daarna pas open kaart spelen over beïnvloeding. Proces kan pas doorgaan nadat onderzoeksresultaten er zijn. Anders beschouw ik het uitstel van de minister als een oorlogsverklaring.”
Niet gemachtigd
Knoops heeft het hof nu laten weten dat hij namens zijn cliënt niet gemachtigd is om voor het hof te verschijnen en de verdediging verder te voeren, omdat de stukken niet geleverd zijn.
Pas als het volledig aanvullend proces verbaal van het OM beschikbaar is, kan volgens Knoops verder worden gesproken over de voortgang en planning van de zaak.
Wilders neemt het woord in ‘minder Marokkanen’-proces
Afgelopen oktober nam Geert Wilders het woord in de rechtszaal. “Ik zou het zeer onredelijk vinden als wij niet die paar weken, die maand zouden krijgen om de stukken af te wachten.”
NU 05.12.2019 Geert Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops zullen maandag niet aanwezig zijn bij het vervolg van het hoger beroep in de zaak tegen de PVV-voorman. Dat bevestigt de advocaat donderdag in gesprek met NU.nl na berichtgeving van RTL Nieuws. Wilders heeft Knoops namelijk niet gemachtigd omdat het gerechtshof Den Haag het verzoek tot uitstel van de zaak heeft afgewezen.
Wilders had om uitstel gevraagd nadat dinsdag duidelijk werd dat het interne onderzoek op het ministerie van Justitie en Veiligheid naar de zaak-Wilders vertraging had opgelopen.
Minister Ferd Grapperhaus had toegezegd dat er binnen het ministerie onderzoek zou worden gedaan of er mogelijk nog documenten zijn die iets kunnen zeggen over de mogelijke politieke bemoeienis met de beslissing van het Openbaar Ministerie (OM) om Wilders te vervolgen en de vervolging zelf.
Deze resultaten zouden voor Kerst worden gepresenteerd, maar dat is inmiddels februari geworden. Dit betekent dat de conclusies te laat zijn om door het gerechtshof te worden meegenomen in het proces tegen de PVV-leider.
Verdediging zou dupliek voeren
Maandag zou de verdediging haar zogenoemde dupliek voeren, eventueel gevolgd door het laatste woord. “Wilders vindt dat zolang het complete dossier er niet is, de zaak niet verder kan gaan”, aldus Knoops. “Het is niet zo dat we de zaak boycotten zoals RTL schrijft. In tegenstelling zelfs.”
Knoops laat weten dat het interne onderzoek dat het OM zou laten uitvoeren ook nog niet is afgerond. Daarom is door het hof besloten dit in januari te behandelen.
“Ik ben als advocaat gebonden aan de instructie van mijn cliënt en die heeft mij voor de zitting van maandag niet gemachtigd”, vervolgt Knoops. “Hij geeft hiermee een signaal af.”
Wat dit betekent voor de zitting van maandag is onduidelijk. Het hof zal vermoedelijk op zitting bepalen wat het gevolg is van de beslissing van Wilders.
NOS 05.12.2019 PVV-leider Geert Wilders gaat maandag niet naar een nieuwe zitting in het ‘minder Marokkanen’-proces. Hij heeft ook zijn advocaten opdracht gegeven niet naar het hof te gaan. Dat heeft hij aan de NOS laten weten.
Wilders wil dat eerst het onderzoek wordt afgerond naar de eventuele bemoeienis van toenmalig minister Opstelten en ambtenaren van het ministerie met de beslissing van het Openbaar Ministerie om de PVV-leider te vervolgen voor zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak uit 2014.
Minister Grapperhaus heeft de Kamer dinsdag laten weten dat dit onderzoek langer duurt dan verwacht. Het onderzoek had voor het kerstreces afgerond moeten zijn, maar is nu uiterlijk begin februari klaar, aldus Grapperhaus.
Politieke bemoeienis?
Het gerechtshof in Den Haag legde dit najaar het hoger beroep tegen Wilders op diens verzoek stil, in afwachting van de uitkomst van een speurtocht naar documenten op het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Wilders en zijn advocaten denken dat daar meer bewijs is te vinden voor hun bewering dat er sprake is van politieke en ambtelijke bemoeienis om Wilders te vervolgen.
Het hof heeft de advocaten van Wilders laten weten dat nu deze documenten nog niet boven water zijn, komende maandag verder wordt gegaan met het zogeheten dupliek. Dat betekent dat de raadslieden nog kunnen reageren op het OM.
Veroordeling door rechtbank
Wilders boycot die zitting maandag. Ook heeft hij zijn advocaten opdracht gegeven niet naar de zitting te gaan. “De rechtszaak kan niet worden hervat zonder dat de onderzoeken over politieke en ambtelijke beïnvloeding er zijn. Eerder zien ze mij en mijn advocaat niet verschijnen”, zegt Wilders.
De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 wegens groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. Op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 vroeg hij aan zijn aanhangers in een café in Den Haag of zij meer of minder Marokkanen wilden, waarna het publiek “minder, minder” scandeerde. Zowel Wilders als het OM gingen tegen het vonnis in beroep.
Telegraaf 05.12.2019Geert Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops gaan maandag niet naar de rechtbank op Schiphol voor het vervolg in het hoger beroep in het ’minder Marokkanen’-proces van de PVV’er. De reactie van advocaat Knoops op de strafeis tegen de politicus staat op de planning, maar Wilders geeft zijn advocaat geen toestemming om namens hem het woord te voeren. Eerst wil hij dat alle stukken boven tafel komen. Dat heeft Knoops laten weten.
De advocaat heeft het gerechtshof Den Haag laten weten dat hij en zijn cliënt niet zullen verschijnen voor de dupliek. De zitting gaat wel door, maar of er iets besproken gaat worden en zo ja wat, is niet duidelijk.
Eerder deze week werd duidelijk dat het ministerie van Justitie en Veiligheid langer de tijd nodig heeft voor zijn zoektocht naar informatie over de vervolging van Wilders die misschien over het hoofd is gezien. Minister Ferd Grapperhaus zei eerder dat hij ernaar streefde het onderzoek nog voor Kerstmis af te ronden, maar het gaat waarschijnlijk pas februari worden.
De rechter had Grapperhaus opdracht gegeven binnen zes weken met de informatie te komen. Die beslissing kwam na een door RTL Nieuws aangespannen WOB-procedure. Het gaat om informatie die mogelijk aantoont dat toenmalig minister Ivo Opstelten destijds bij het Openbaar Ministerie heeft aangedrongen op de vervolging van de PVV-leider. Het OM heeft altijd ontkend dat er actieve bemoeienis was.
Wilders deed de gewraakte uitspraken in 2014. De rechtbank veroordeelde hem twee jaar later, maar legde geen straf op. Zowel het OM als de politicus ging in beroep. In hoger beroep heeft het OM een geldboete van 5000 euro geëist.
Op 19 maart 2014 stelde Wilders zijn publiek tijdens een bijeenkomst drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder „Minder! Minder!” als antwoord. Hiermee zette de politicus volgens het OM aan tot haat.
AD 05.12.2019 Geert Wilders blijft volgende week weg bij zijn strafzaak over zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak. Dat heeft de PVV-leider laten weten.
Voor Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops is het een vorm van protest. Minister Ferd Grapperhaus (Justitie) liet deze week namelijk weten dat hij langer nodig heeft voor het zoeken naar documenten die volgens Wilders aantonen dat er politieke bemoeienis is geweest met zijn zaak.
Wilders wilde dat de uitkomsten van die naspeuringen nog gebruikt konden worden in zijn strafzaak, die een einde nadert maandag, maar dat gaat dus niet lukken.
Knoops heeft daarom achter de schermen aan het Gerechtshof gevraagd om de zaak uit te stellen, maar dat verzoek is afgewezen.
Documenten
De documenten waar het om draait hebben overigens wel de aandacht van het hof. Dat beval dat het Openbaar Ministerie op zoek moest in haar archieven of er brieven te vinden zijn van het ministerie van Justitie en Veiligheid waarin ambtenaren zich bemoeiden met de strafzaak. Wilders vroeg, na een procedure van RTL Nieuws, aan minister Grapperhaus hetzelfde te doen op zijn departement, maar die zoektocht duurt dus langer. En het hof wil daar niet op wachten.
Wilders verweet Grapperhaus deze week al ‘smerige politiek’. ,,De minister wil dus eerst een veroordeling en daarna pas open kaart spelen over beïnvloeding’’. De PVV-leider stelt opnieuw dat het proces pas kan doorgaan nadat de zoektocht van het ministerie klaar is. ,,Anders beschouw ik het uitstel van de minister als een oorlogsverklaring’’, dreigt hij.
Wilders heeft altijd vermoed dat toenmalig minister Ivo Opstelten aandrong bij het OM om de PVV’er te vervolgen. Die argwaan werd verder aangewakkerd toen er e-mails opdoken van ambtenaren die de zaak onderling bespraken. Het OM zegt echter dat die mails de zaaksofficieren nooit hebben bereikt of beïnvloed. Justitie zegt ‘helemaal zelf’ te hebben besloten om Wilders te vervolgen.
Wat willen jullie ??? Meer of Minder Halloween !!!??
Opnieuw uitstel
Minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) krijgt zes weken de tijd om opnieuw te zoeken naar documenten die betrekking hebben op de vervolging van Geert Wilders om zijn minder Marokkanen-uitspraak. De rechtbank in Utrecht heeft donderdag 07.11.2019 bepaald dat de minister te beperkt heeft gezocht en een nieuwe zoekslag moet maken.
Kortom, Minister Grapperhaus (Justitie) moet ‘grondiger zoeken‘ naar documenten die gaan over de beslissing om Geert Wilders te vervolgen voor zijn minder-Marokkanenuitspraken. Dat heeft de rechtbank Midden-Nederlandbepaald in een procedure tussen RTL Nieuws en de minister.
Hij vond eerst slechts één document dat hij niet openbaar wilde maken. Nadat RTL in beroep ging vond hij er in totaal 25. Maar de rechtbank vindt nu dat de bewindsman nog steeds onvoldoende grondig heeft gezocht, terwijl er aanwijzingen zijn dat er meer stukken zijn.
Telegraaf 04.12.2019
Het is de uitspraak waar Wilders en zijn verdedigingsteam al maanden op zaten te wachten. Op 16 oktober 2019 besloot ook het gerechtshof dat de strafzaak tegen Wilders in hoger beroep behandelt, om het Openbaar Ministerie ongeveer dezelfde opdracht te geven die de minister nu van de rechtbank krijgt. Het OM moet binnen de eigen organisatie op zoek naar informatie die gaat over de vervolging van Wilders, en die nu nog niet bekend is.
Telegraaf 08.11.2019
Logisch
Wilders en zijn verdediging betogen al vele maanden dat de vervolging van Wilders een politieke beslissing was van toenmalig minister Opstelten, om een lid van de oppositie monddood te maken. In het afgelopen jaar doken telkens nieuwe documenten en ook een anonieme getuige op, die hen sterkten in die overtuiging. Volgens advocaat Knoops is de logische consequentie dat het Openbaar Ministerie niet ontvankelijk wordt verklaard in de vervolging van Wilders.
Advocaat Geert-Jan Knoops vroeg meermalen om uitstel van de strafzaak in hoger beroep, totdat alle documenten boven water zijn. Het hof legde die verzoeken eerder naast zich neer, maar besloot op 16 oktober 2019 toch tot aanhouding van de zaak. De opdracht van het hof richtte zich alleen tot het OM. Dat vond Knoops teleurstellend. Hij wilde ook dat het hof zou vragen om alle informatie die op het departement aanwezig is. Dat heeft de rechtbank Midden-Nederland nu voor hem gedaan.
Terugblik
Geert Wilders maakte zondag 08.09.2019 zelf nieuwe stukken openbaar die de rechter in zijn zaak had opgevraagd. Daaruit bleek dat ook ambtenaren met het Openbaar Ministerie uitvoerig hun opvattingen en vragen deelden over de vervolging van de PVV-leider. Wilders leest daarin dat het OM hem niet wilde vervolgen, maar het ministerie daarop aandrong. “Dat gebeurt in Rusland en in Cuba nog niet.”, aldus Geert Wilders.
Topambtenaren van het ministerie van Justitie hebben zich inhoudelijk bemoeid met de strafzaak tegen PVV-leider Geert Wilders. Zij drongen er bij het Openbaar Ministerie (OM) op aan om Wilders in de zaak over ‘minder Marokkanen’-uitspraken zo stevig mogelijk aan te pakken. Dit bleek uit nog geheime documenten die in bezit zijn van RTL Nieuws.
Uit die stukken bleek dat ambtenaren het OM voedden met argumenten tegen Wilders, die een opponent was van de toenmalig minister, VVD’er Ivo Opstelten. Zij noemde zijn uitspraken ‘kwaadaardig’ en ‘racistisch’. Als deze ambtenaren een zeer vertrouwelijk ambtsbericht van het College van procureurs-generaal aan minister Opstelten van 10 september 2014 hebben gelezen, vraagt een van hen zich af: “Is het OM wel overtuigd van de wenselijkheid en haalbaarheid van vervolging?”
Geert Wilders eiste vervolgens opnieuw dat de rechtszaak tegen hem onmiddellijk zou worden gestaakt. Het ministerie van Justitie had namelijk “een sturende rol” in zijn strafzaak, stelde de PVV-leider op basis van e-mailverkeer tussen ambtenaren van het departement.
De bemoeienis van het departement duurde ook tijdens de strafzaak voort, concludeerde Wilders. Hij wees erop dat een ambtenaar erop aandrong de pleitnota van de officier van justitie vooraf te kunnen lezen en becommentariëren.
Wilders wilde vervolgens zelfs dat “de Tweede Kamer dit met een parlementaire enquête tot op de bodem uit ging zoeken”.
‘Schandalig’
De bemoeienis ligt zeer gevoelig, omdat het gaat om een strafzaak tegen een oppositieleider. Ministerie en OM ontkenden tot voor kort iedere vorm van inhoudelijk overleg en afstemming over de zaak-Wilders. De PVV-leider reageert verbijsterd op de nieuwe onthullingen en noemt het ‘schandalig’.
Telegraaf 31.08.2019
Veroordeling
De rechtbank veroordeelde Wilders in december 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, maar hij kreeg geen straf opgelegd. Zowel Wilders als het OM tekende hoger beroep aan tegen het vonnis.
Het hof begon aan de inhoudelijke behandelingvan het hoger beroeptegen Wilders op 25 juni 2019en duurde in totaal twaalfdagen: 27 juni 2019, 2, 3en4 juli 2019 en3, 5, 6, 10, 13, 23en27 september 2019.
Dan zou ook duidelijk worden wat de uitkomst was van de gesprekken met de getuigen. Advocaat Knoops is nog altijd hoopvol dat het proces wordt afgeblazen: ‘Als blijkt dat er sprake is van politieke inmenging door oud-minister Opstelten, kan dat alsnog.’
Het gerechtshof had de behandeling van het hoger beroep tegen Geert Wilders in ieder geval tot 9 december 2019 uitgesteld.
Zes weken extra
Op 07.11.2019 heeft Grapperhausnog eens zes wekende tijd gekregen om alle digitale en papierendocumenten op te sporen: tot 19 december 2019. Dan gaat de strafzaak weer verder. Het is nog niet duidelijk of Knoops het hof zal vragen om nog langer uitstel.
Telegraaf 03.12.2019 Het ministerie heeft meer tijd nodig om de documenten te onderzoeken naar de mogelijke beïnvloeding van het proces tegen Geert Wilders. De PVV-leider is woedend.
NU 03.12.2019 Het onderzoek naar de vermeende politieke bemoeienis bij de vraag of Geert Wilders vervolgd moest worden voor zijn uitspraak over ‘minder Marokkanen’ heeft vertraging opgelopen. Pas in februari worden de resultaten verwacht, zo schrijft justitieminister Ferd Grapperhaus aan de Tweede Kamer.
Dit betekent dat de conclusies te laat zijn om door het gerechtshof te worden meegenomen in het proces tegen de PVV-leider. Tegen De Telegraaf zegt Wilders dinsdag dat hij dan ook om uitstel zal gaan vragen.
Wilders’ advocaat Geert-Jan Knoops heeft meerdere malen aangevoerd dat de inmenging overduidelijk was. Er zijn mailberichten opgedoken tussen ambtenaren van het ministerie van Justitie en Veiligheid waarin inhoudelijk wordt gesproken over de strafzaak. Zo wordt er geopperd het requisitoir van het Openbaar Ministerie (OM) van tevoren in te zien.
Het OM heeft hierop laten weten dat deze berichten nooit de officieren van justitie hebben bereikt die zich met de zaak hebben beziggehouden, en dat daarom van beïnvloeding geen sprake was.
In eerste aanleg werd Wilders veroordeeld voor groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie. Er werd geen straf opgelegd. Het OM heeft onlangs weer een boete van 5.000 euro geëist.
NOS 03.12.2019 Minister Grapperhaus heeft meer tijd nodig voor het onderzoek op zijn ministerie naar informatie over de vervolging van PVV-leider Wilders vanwege diens uitspraken over Marokkanen. Grapperhaus meldde de Kamer eind oktober dat hij ernaar streefde het onderzoek voor het kerstreces af te ronden. Hij schrijft nu dat het uiterlijk begin februari wordt.
De zaak spitst zich toe op de eventuele bemoeienis van toenmalig minister Opstelten met de beslissing van het Openbaar Ministerie om Wilders te vervolgen, nadat die uitspraken had gedaan over “minder Marokkanen”.
Het technische deel van het onderzoek wordt gedaan door Deloitte, en Grapperhaus meldt aan de Kamer dat dat bureau de oorspronkelijke planning niet haalt.
Het hof in Den Haag bepaalde in oktober dat de behandeling van de zaak-Wilders zou worden uitgesteld tot 9 december, dat is volgende week maandag. Het hof wilde eerst de zoektocht afwachten naar stukken bij het OM en het ministerie van Justitie. Die zoektocht is dus niet voor volgende week klaar.
Wilders spreekt in een reactie op de brief van Grapperhaus van smerige politiek. Volgens hem had het de minister gesierd als hij het Openbaar Ministerie had opgedragen het hof te verzoeken de zaak aan te houden. “Dat had hij kunnen doen, en dat heeft hij niet gedaan. Daarmee heeft hij de schijn op zich geladen, dat hij hoopt dat het proces toch doorgaat. Ik ben er nu van afhankelijk of het hof zichzelf serieus neemt en de stukken afwacht.”
Telegraaf 03.12.2019 Een onderzoek naar mogelijke beïnvloeding van het strafproces tegen PVV-leider Geert Wilders is te laat afgerond om te betrekken bij het vervolg van het proces op 9 december. Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) laat weten dat het maanden langer duurt dan verwacht.
Eerst zou de zoektocht naar documenten die mogelijk wijzen op beïnvloeding voor de kerstvakantie zijn afgerond, dat wordt nu pas in februari. Tot woede van PVV-leider Wilders. „De puinhoop is blijkbaar nog groter dan verwacht. Het departement heeft meer tijd nodig om alles door de shredder te halen.”
Wilders laat weten zeker om uitstel van het proces, tot februari of maart, te vragen. „Zonder stukken geen voortgang.” De oppositieleider zegt Grapperhaus als dat niet lukt ’het politieke leven zuur te maken’. „Dan ontplof ik. Dit is een politieke oorlogsverklaring, dat accepteer ik niet.”
’Minder Marokkanen’-uitspraak
Wilders wordt vervolgd voor zijn ’Minder Marokkanen’-uitspraak in 2014. Volgens de oppositieleider is het een politiek proces om hem aan te pakken. Hij verwacht dat er informatie te vinden is waaruit blijkt dat er nadrukkelijk is aangedrongen op zijn vervolging.
Het gaat om informatie die mogelijk aantoont dat toenmalig Justitieminister Ivo Opstelten zich destijds actief bemoeide met de vervolging van de PVV-leider door het Openbaar Ministerie (OM). Wilders heeft altijd gezegd dat daar sprake van was en dat het departement en het OM daarmee buiten hun boekje zijn gegaan.
OM ontkende bemoeienis
Het hoger beroep in het Wilders-proces werd in oktober opgeschort omdat het gerechtshof wilde wachten op mogelijk aanvullende stukken. Het OM heeft altijd ontkend dat er enige bemoeienis was. Op 9 december gaat de zaak verder.
Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) vertelde eerder dat hij ’volledige openheid’ wil geven. De minister liet weten ’een dubbelcheck’ van groot belang te vinden. „Ik constateer dat er vragen blijven bestaan over datgene wat er zich tussen 2014 en 2016 op mijn departement heeft plaatsgevonden”, zei de CDA-bewindsman daarover. „Daarom heb ik besloten tot een gevalideerde zoekslag.” Die wordt dus pas voltooid nadat het proces wordt hervat.
Wilders zei daar weinig aan te hebben, omdat hij dan wellicht al een veroordeling aan zijn broek heeft. Zijn hoop was dus gevestigd op een snelle zoektocht, die voor de hervatting van de zaak tegen hem zou zijn afgerond. Op 9 december krijgt Wilders de laatste kans om zijn punt te maken. In cassatie kijkt de Hoge Raad namelijk niet meer inhoudelijk naar de zaak, maar alleen naar de vraag of wetten en regels goed zijn toegepast. Er hangt dus nogal wat vanaf volgende week.
AD 03.12.2019 Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft meer tijd nodig voor het onderzoek naar mogelijk over het hoofd geziene informatie rond de vervolging van Geert Wilders. Daardoor komt de uitkomst te laat voor de hervatting van de rechtszaak tegen de PVV-leider volgende week. En te laat voor het gerechtshof, dat hooguit tot medio december wilde wachten.
Minister Ferd Grapperhaus zei eerder dat hij ernaar streefde het onderzoek nog voor Kerstmis af te ronden. Maar de onderzoekers bleken zich over meer documenten te moeten buigen dan ze verwachtten. De minister houdt er rekening mee dat hij pas begin februari verslag kan uitbrengen, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer.
En dat komt te laat voor Wilders, die stelt dat er sprake is van politieke beïnvloeding bij de keuze hem te vervolgen voor zijn ‘minder-Marokkanen’-uitspraak in 2014. Uit stukken, interne nota’s, e-mails en ambtsberichten in handen van RTL Nieuws blijkt dat ambtenaren van toenmalig minister van Justitie Ivo Opstelten zich met de vervolging van Wilders wilden bemoeien. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft beïnvloeding echter altijd ontkend.
Het onderzoek van Grapperhaus is overigens niet officieel verbonden aan de ‘minder-Marokkanen’-zaak, maar aan de zaak tussen RTL Nieuws en de minister over het vrijgeven van stukken rond de kwestie. Grapperhaus startte al eerder een onderzoek naar de stukken, maar nam die opdracht volgens de rechtbank Midden-Nederland te smal op. Aanvankelijk gaf de minister één document vrij, maar uit antwoorden op vragen van de Tweede Kamer bleek dat er meer moesten zijn. Hij moest daarom opnieuw onderzoek laten doen. Dat onderzoek is – zoals verwacht – dus niet klaar voordat de uitspraak in de zaak-Wilders gedaan wordt.
Onderzoek OM
Tegelijkertijd heeft het gerechtshof in de ‘minder-Marokkanen’-zaak het OM bevolen onderzoek te doen naar relevante stukken waaruit politieke bemoeienis met de strafzaak zou kunnen blijken. De rechtszaak is daarom tot 9 december stilgelegd. Die zoektocht zou dus – los van het eigen onderzoek van Grapperhaus – alsnog belangrijke stukken kunnen opleveren.
Desalniettemin reageert Wilders furieus. Hij verwijt Grapperhaus ‘smerige politiek’. ,,De minister wil dus eerst een veroordeling en daarna pas open kaart spelen over beïnvloeding’’. De PVV-leider stelt opnieuw dat het proces pas kan doorgaan nadat de zoektocht van het ministerie klaar is. ,,Anders beschouw ik het uitstel van de minister als een oorlogsverklaring’’, dreigt hij.
MSN 03.12.2019 Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft langer de tijd nodig om documenten te onderzoeken naar de mogelijke beïnvloeding van het strafproces tegen Geert Wilders. Zo lang zelfs, dat het te laat komt voor de hervatting van de rechtszaak.
En dat maakt PVV-leider Wilders kwaad. “Smerige politiek van minister Ferd Grapperhaus”, noemt hij het op Twitter. “De minister wil dus eerst een veroordeling en daarna pas open kaart spelen over beïnvloeding. Proces kan pas doorgaan NADAT onderzoeksresultaten er zijn. Anders beschouw ik het uitstel van de Minister als een oorlogsverklaring.”
Verslag pas in februari
Grapperhaus zei eerder dat hij ernaar streefde het onderzoek nog voor kerstmis af te ronden. Maar de onderzoekers bleken zich over meer documenten te moeten buigen dan ze hadden verwacht. De minister houdt er rekening mee dat hij pas begin februari verslag kan uitbrengen, schrijft hij vandaag aan de Tweede Kamer.
Het proces tegen Wilders wordt volgende week bij het gerechtshof hervat. De informatie van het ministerie zal waarschijnlijk dus later komen dan de uitspraak in het hoger beroep.
‘Wilders zo stevig mogelijk aanpakken’
Begin september toonde RTL Nieuws aan dat topambtenaren van het ministerie van Justitie zich inhoudelijk hadden bemoeid met de strafzaak tegen PVV-leider Geert Wilders.
Het ministerie drong er bij het Openbaar Ministerie (OM) op aan om Wilders in de zaak over ‘minder Marokkanen’-uitspraken zo stevig mogelijk aan te pakken. Daarnaast adviseerden ze het OM er juridisch met gestrekt been in te gaan.
Telegraaf 07.11.2019 Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid moet nog dieper in de bureaulades op zijn ministerie duiken om alle documenten boven tafel te krijgen die gaan over de beslissing om PVV-leider Geert Wilders te vervolgen voor zijn minder Marokkanen-uitspraken in 2014.
Dat heeft de rechtbank Midden-Nederland beslist in een procedure die RTL Nieuws aanspande. Volgens de rechtbank heeft de minister het verzoek dat RTL deed op grond van de Wet Openbaarheid Bestuur veel te beperkt opgevat. Hij vond eerst slechts één document dat hij niet openbaar wilde maken. Nadat RTL in beroep ging vond hij er in totaal 25. Maar de rechtbank vindt nu dat de bewindsman nog steeds onvoldoende grondig heeft gezocht, terwijl er aanwijzingen zijn dat er meer stukken zijn.
Het is de uitspraak waar Wilders en zijn verdedigingsteam al maanden op zaten te wachten. Op 16 oktober besloot ook het gerechtshof dat de strafzaak tegen Wilders in hoger beroep behandelt, om het Openbaar Ministerie ongeveer dezelfde opdracht te geven die de minister nu van de rechtbank krijgt. Het OM moet binnen de eigen organisatie op zoek naar informatie die gaat over de vervolging van Wilders, en die nu nog niet bekend is.
Logisch
Wilders en zijn verdediging betogen al vele maanden dat de vervolging van Wilders een politieke beslissing was van toenmalig minister Opstelten, om een lid van de oppositie monddood te maken. In het afgelopen jaar doken telkens nieuwe documenten en ook een anonieme getuige op, die hen sterkten in die overtuiging. Volgens advocaat Knoops is de logische consequentie dat het Openbaar Ministerie niet ontvankelijk wordt verklaard in de vervolging van Wilders.
Advocaat Geert-Jan Knoops vroeg meermalen om uitstel van de strafzaak in hoger beroep, totdat alle documenten boven water zijn. Het hof legde die verzoeken eerder naast zich neer, maar besloot op 16 oktober toch tot aanhouding van de zaak. De opdracht van het hof richtte zich alleen tot het OM. Dat vond Knoops teleurstellend. Hij wilde ook dat het hof zou vragen om alle informatie die op het departement aanwezig is. Dat heeft de rechtbank Midden-Nederland nu voor hem gedaan.
Zes weken
Grapperhaus heeft zes weken de tijd gekregen om alle digitale en papieren documenten op te sporen: tot 19 december. Het OM kreeg van het hof tot 9 december. Dan gaat de strafzaak weer verder. Het is nog niet duidelijk of Knoops het hof zal vragen om langer uitstel.
Voor Wilders is dat het laatste stadium waarin hij zich inhoudelijk kan verweren. Als de zaak wordt afgerond, dan kan hij niets meer met nieuwe informatie over politieke beïnvloeding. De Hoge Raad werpt hoge drempels op als het gaat om het herzien van zaken.
Zoals Knoops in oktober zei: ,,We stonden met onze rug tegen de muur.”
Het aanhouden van de strafzaak tot alle informatie op tafel ligt, overstijgt het belang van Wilders, vindt zijn verdediging. ,,Het is van belang voor de rechtsstaat Nederland.”
NU 07.11.2019 De rechtbank in Utrecht heeft minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) donderdag opgedragen grondiger te zoeken naar alle documenten die te maken hebben met de in 2014 genomen beslissing om Geert Wilders te vervolgen voor zijn uitspraken over minder Marokkanen.
RTL Nieuws had een procedure tegen het ministerie van Justitie en Veiligheid aangespannen, omdat het nieuwsprogramma na een Wob-verzoek in 2018 niet alle opgevraagde stukken rond de vervolging van Wilders kreeg.
Volgens Grapperhaus had hij aan het verzoek van RTL Nieuws voldaan door alle documenten te verstrekken van voor 10 september 2014. Dat is de dag dat het definitieve besluit om Wilders te vervolgen voor zijn uitspraken zou zijn genomen. Het ging om slechts één document.
RTL Nieuws ging hier niet mee akkoord en spande een rechtszaak aan. De rechter oordeelt nu dat de minister inderdaad niet goed genoeg heeft gezocht.
Aanwijzingen dat er nog meer documenten zijn
Zo bleek uit antwoorden op Kamervragen in juni van dit jaar dat er meer documenten zijn die te maken hebben met de vervolging van Wilders en de veronderstelde politieke inmenging.
Volgens de rechtbank zijn er daarnaast aanwijzingen dat er nog meer documenten zijn. De rechtbank draagt Grapperhaus op hier grondiger naar te zoeken. Het is aan de minister om te bepalen of deze documenten dan ook openbaar gemaakt kunnen worden.
De rechtbank heeft Grapperhaus zes weken de tijd gegeven. Overigens had de minister zelf al laten weten dat er binnen zijn departement onafhankelijk onderzoek wordt gedaan naar alle documenten die de vervolging van Wilders raken.
De minister liet eind oktober weten ernaar te streven de Kamer voor het kerstreces van de onderzoeksresultaten op de hoogte te stellen.
Het proces tegen Wilders gaat op 9 december 2019 weer verder.
AD 07.11.2019 Minister Grapperhaus (Justitie) moet ‘grondiger zoeken’ naar documenten die gaan over de beslissing om Geert Wilders te vervolgen voor zijn minder-Marokkanenuitspraken. Dat heeft de rechtbank Midden-Nederland bepaald in een procedure tussen RTL Nieuws en de minister.
RTL Nieuws vroeg vorig jaar om alle documenten die er op het departement zijn over de beslissing om Geert Wilders strafrechtelijk te vervolgen.
Wilders vermoedt namelijk dat toenmalig minister Ivo Opstelten politieke druk zette op het Openbaar Ministerie om Wilders te vervolgen. Het OM ontkent dit stellig, net als Opstelten, maar toch moest het ministerie op zoek naar de documenten.
Volgens de rechtbank Midden-Nederland nam Grapperhaus deze opdracht te smal op. Aanvankelijk gaf Grapperhaus één document vrij, maar uit antwoorden op vragen van de Tweede Kamer bleek dat er meer moesten zijn. In totaal zijn 25 documenten gevonden, waarvan een aantal niet openbaar wordt gemaakt, zei de minister eerder.
Beperkt
De rechtbank vindt hoe dan ook dat de minister het verzoek van RTL Nieuws ‘te beperkt heeft opgevat’. ,,De minister moet dan ook een nieuwe zoekslag maken. Hij moet nu op zoek gaan naar alle documenten die betrekking hebben op de eventuele vervolging van Wilders vanwege zijn ‘minder-Marokkanen’-uitspraak in 2014. Het gaat dan om zowel digitale als fysieke documenten. Vervolgens moet de minister beoordelen of deze documenten openbaar gemaakt kunnen worden, zoals door RTL Nieuws is gevraagd.’’
De rechtbank heeft de minister zes weken de tijd gegeven om te zoeken naar de documenten ‘en te beoordelen of zij openbaar gemaakt kunnen worden’. Punt is wel dat de zaak tegen Wilders eerder, al op 9 december, zou worden hervat. De kans is groot dat zijn advocaat en hij dan om uitstel gaan vragen. Op de website van de strafzaak tegen Wilders staat de uitspraak over de documenten al als ‘relevant’ aangemerkt, dus ook het gerechtshof zou zelf tot uitstel kunnen besluiten.
Wilders concludeert dat de rechtbank ‘nul vertrouwen’ heeft in Grapperhaus. ,,Ze vinden, terecht, dat hij niet goed heeft gezocht’’, aldus Wilders, die zegt ‘het gedraal en gemarchandeer van de VVD en het CDA spuugzat te zijn’. Hij denkt dat het ‘erg lastig’ wordt om op 9 december verder te gaan, gezien de nieuwe zoektocht. De rechtbank laat daarop weten dat de zitting gewoon door kan gaan, omdat er dan gekeken hoe het proces daarna zal verlopen.
Eerder
De vermeende politieke bemoeienis met de zaak tegen Wilders speelde al eerder en vaker een rol in het proces. Het gerechtshof heeft veel van het nadere onderzoek ernaar afgewezen, maar wees onlangs toe dat ook het Openbaar Ministerie nog eens moest naspeuren of er documenten bestaan op haar burelen die wijzen op politieke druk. De uitspraak in het proces werd daarom uitgesteld.
Ambtenaren
De vrees van politieke druk werd gevoed doordat er e-mails van ambtenaren aan het licht kwamen waarin zij zich uitdrukkelijk uitlieten over het proces. Ambtenaren e-mailen aan elkaar dat zij het slotwoord van het OM, het zogenoemde requisitoir, vooraf zouden willen ontvangen. ,,Krijgen we het requisitoir vooraf, zoals in de zaak-Martijn? (Het verbod op pedofielen-vereniging Martijn, red.) Dat zou ik verstandig vinden, dat kunnen jij en X ‘meelezen’ en waar nuttig opmerkingen doorgeven.”
In de e-mails bespraken ambtenaren ook de vervolging. De betreffende ambtenaar wijst het OM onder andere op Wilders’ repliek ‘dan gaan we dat regelen’, op de roep van zijn aanhang om ‘minder!’ Marokkanen. Daaruit zou ‘actiebereidheid/aanzet om de daad bij het woord te voegen’ blijken. En dat zou belastend zijn.
Zowel het ministerie als het OM ontkennen dat die e-mails de aanklagers hebben bereikt of beïnvloed, maar Wilders gelooft dat niet.
NOS 07.11.2019 Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) moet grondiger zoeken naar documenten die gaan over de beslissing om PVV-leider Wilders strafrechtelijk te vervolgen. Dat heeft de rechtbank in Utrecht bepaald in een procedure die RTL Nieuws heeft aangespannen op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob).
RTL heeft gevraagd om alle documenten over de beslissing om Wilders te vervolgen om zijn ‘minder Marokkanen-uitspraak’ in maart 2014. RTL wil ook weten of toenmalig minister Opstelten betrokken was bij de beslissing om Wilders te vervolgen.
Grapperhaus heeft daarna tot twee keer toe alleen gezocht naar documenten die gaan over eventuele bemoeienis van minister Opstelten. De rechtbank draagt hem nu op op zoek te gaan naar alle documenten die betrekking hebben op de zaak.
‘Politieke bemoeienis’
In het proces tegen Wilders heeft de verdediging verschillende keren aangevoerd dat het proces moet stoppen, omdat minister Opstelten inhoudelijk met het Openbaar Ministerie zou hebben gesproken over de vervolging. Advocaat-generaal Gerard Sta zei eerder dat het OM zelfstandig heeft besloten Wilders aan te klagen, en dat dat niet is gebeurd onder druk van het ministerie of de minister.
Vorige maand heeft het gerechtshof het hoger beroep tegen Wilders in ieder geval tot 9 december uitgesteld.
“Gun ons die paar weken, tot uiterlijk half december”, vroeg Wilders toen zelf aan het hof:
Geert Wilders pleit bij hof voor uitstel uitspraak
Het OM moet eerst nog op zoek naar aanvullende stukken over dezelfde kwestie. Het Wob-verzoek van RTL Nieuws staat hier los van.
De minister heeft zes weken de tijd om te zoeken naar de documenten en te beoordelen of die openbaar gemaakt kunnen worden. Het ministerie zegt de uitspraak van de rechtbank te gaan bestuderen.
Telegraaf 07.11.2019Minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) krijgt zes weken de tijd om opnieuw te zoeken naar documenten die betrekking hebben op de vervolging van Geert Wilders om zijn ’minder Marokkanen’-uitspraak. De rechtbank in Utrecht heeft donderdag bepaald dat de minister te beperkt heeft gezocht en een nieuwe, grondiger zoekslag moet maken.
RTL Nieuws had via een WOB-procedure om de documenten gevraagd, maar kreeg niet alle documenten boven tafel en stapte daarom naar de rechter.
Het gaat om informatie die mogelijk aantoont dat toenmalig minister Ivo Opstelten zich destijds actief bemoeide met de vervolging van de PVV-leider door het OM. Wilders heeft altijd gezegd dat daar sprake van was en dat het departement en het OM daarmee buiten hun boekje zijn gegaan. Het hoger beroep in het Wilders-proces is opgeschort omdat het gerechtshof wilde wachten op mogelijk aanvullende stukken. Het OM heeft altijd ontkend dat er enige bemoeienis was.
Nieuwe documenten
RTL Nieuws diende in juni 2018 een WOB-verzoek in, maar de minister kwam toen met één document aanzetten, dat niet openbaar is gemaakt. Tijdens een hoger beroep is afgelopen zomer het onderzoek heropend, omdat er nieuwe feiten boven tafel kwamen. Inmiddels zijn 25 documenten gevonden, maar die mogen volgens Grapperhaus niet allemaal openbaar worden.
De rechtbank vindt nu dat de minister het WOB-verzoek nog steeds te beperkt heeft opgevat. Ook stelt de rechtbank dat er aanwijzingen zijn dat er meer documenten over de kwestie zijn dan de minister zelf heeft aangegeven in zijn laatste besluit. De rechter stelt dat het om zowel digitale als fysieke documenten gaat. De minister moet ook binnen deze zes weken beoordelen of deze informatie openbaar kan worden gemaakt.
„Ze vinden, terecht, dat hij niet goed heeft gezocht”, aldus Geert Wilders, die zegt „het gedraal en gemarchandeer van de VVD en het CDA spuugzat te zijn.” De PVV-voorman heeft geen enkel vertrouwen meer in Grapperhaus. Wilders zegt dat er een ’klein wonder’ moet gebeuren om de onderzoeken nog voor de uitspraak van de rechter af te ronden. De PVV-leider kondigt aan opnieuw uitstel te vragen als dat niet gebeurt.
Minister Grapperhaus laat weten de uitspraak eerst te willen bestuderen, voordat hij reageert.
MSN 07.11.2019 Minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) krijgt zes weken de tijd om opnieuw te zoeken naar documenten die betrekking hebben op de vervolging van Geert Wilders om zijn minder Marokkanen-uitspraak. De rechtbank in Utrecht heeft donderdag bepaald dat de minister te beperkt heeft gezocht en een nieuwe zoekslag moet maken.
RTL Nieuws had via een WOB-procedure om de documenten gevraagd, maar kreeg niet alle documenten boven tafel en stapte daarom naar de rechter.
PVV-leider Wilders vraagt een debat aan over zijn rechtszaak in de Tweede Kamer
De regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie willen geen kamerdebat over de ‘minder-Marokkanen’-strafzaak tegen PVV-leider Wilders zolang de rechter nog geen uitspraak heeft gedaan.
Terwijl Geert Wilders juist in aanwezigheid van premier Rutte wil debatteren over de bemoeienis van ambtenaren van het ministerie van Justitie met zijn strafzaak. Hij riep zijn collega’s op zijn verzoek te steunen, in het belang van zijn verdediging.
Telegraaf 14.09.2019
Telegraaf 14.09.2019
Eerder lieten de andere regeringspartijen blijken verontrust te zijn over de bemoeienis van ambtenaren. Vandaag lichtten zij hun standpunt niet verder toe. Wilders deed opnieuw een beroep op hen:
Wilders wil debat over zijn proces vóór de uitspraak, coalitie wil het daarna
Maar de coalitie houdt voet bij stuk, en beroept zich op de scheiding der machten. Daarom zou de Kamer niet moeten debatteren over een zaak die nog voor de rechter ligt.
,,Dat is onzin, want daar heeft het ministerie van Justitie zich toen ook niet aan gehouden”, zegt Wilders. ,,Dat heeft zich bemoeid met de verweren en mijn vervolging.” Veel partijen vragen zich op grond van het aan het licht gekomen e-mailverkeer af of ambtenaren niet buiten hun boekje zijn gegaan.
Over mogelijke inmenging door het ministerie wil Wilders in debat met de Kamer. Dat er partijen zijn die pas na het vonnis willen debatteren, laat volgens Wilders zien dat ze ‘niet solidair’ zijn. “Dit is mijn laatste kans”, zei hij. “Als we het pas na de uitspraak van de rechter doen, en dan blijkt dat de Tweede Kamer de gang van zaken onacceptabel vindt, dan is het voor mij te laat.”
,,In algemene zin kan je na het vonnis nog conclusies trekken, maar ik heb er niks aan”, aldus de PVV-leider. ,,Mocht ik veroordeeld worden, dan is dat op cassatie na onherroepelijk.”
Telegraaf 11.09.2019
Grapperhaus wilde de gewraakte documenten niet verstrekken omdat dat ze de rechtszaak zou beïnvloeden.
Minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) maakt de documenten openbaar die de rechter in de zaak-Wilders heeft opgevraagd over de vervolging van de PVV-leider. Hij gaat ook nog eens kijken of hij in de toekomst in soortgelijke gevallen meer met de Kamer kan delen. De e-mails tussen ambtenaren en andere stukken spelen een belangrijke rol in het proces, omdat ze volgens de verdediging aantonen dat het ministerie op die vervolging heeft aangedrongen.
Telegraaf 17.10.2019
AD 17.10.2019
De Tweede Kamer vroeg tot dusver tevergeefs om de documenten. Grapperhaus wilde ze niet verstrekken omdat dat de rechtszaak zou beïnvloeden. Maar inmiddels hebben het gerechtshof en de verdediging ze ook en liggen ze deels op straat. Daarom maakt de minister „een uitzondering”, om te voorkomen dat de Kamer een vertekend beeld krijgt.
De rol van Mark Rutte
De Tweede Kamer wil dat er opheldering komt over de rol van premier Rutte bij de strafvervolging van PVV-leider Geert Wilders. Coalitiepartij D66 en de oppositiefracties PvdA en SP willen weten of Rutte het vervolgen van Wilders destijds heeft besproken met zijn partijgenoot, VVD-minister Ivo Opstelten van Justitie.
Dit blijkt uit een reeks vragen van de Kamerleden Groothuizen (D66), Kuiken (PvdA) en Nispen (SP) aan minister Grapperhaus (Justitie). Zij eisen opheldering naar aanleiding van de onthulling van RTL Nieuws over de bemoeienis van topambtenaren met de strafzaak-Wilders.
De fracties willen weten of en wanneer Rutte de vervolging van Wilders met Ivo Opstelten besprak en wat de ‘aard en concrete inhoud’ van die contacten was. Ook willen ze weten of er tussen ambtenaren van het ministerie van Algemene Zaken en Justitie is gesproken over de vervolging van Wilders voor de ‘minder Marokkanen’-uitspraken in 2014.
AD 11.09.2019
Proces Geert Wilders op Losse Schroeven !!!
Het Hoger Beroep van Geert Wilders staat op losse schroeven. Vanaf dinsdag 03.09.2019 krijgt de advocaat van Geert Wilders de kans om te laten weten wat de PVV’er vindt van het ’minder Marokkanen’-proces waarin hij momenteel terechtstaat. Advocaat Geert-Jan Knoops gaat direct vragen de zaak aan te houden, nu er opnieuw stukken zijn opgedoken waaruit bemoeienis van voormalig minister van Justitie Ivo Opstelten zou blijken in de beslissing Wilders te vervolgen.
„Er is geen andere conclusie meer mogelijk”, zei Knoops vrijdag 30.08.2019. „Ik kan me niet voorstellen hoe het OM zich hier nog uit gaat kletsen.” Wilders noemde het stuk weerzinwekkend. Hij is dinsdag 03.09.2019 aanwezig bij de zitting in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol, liet hij al weten.
De opgedoken nota kwam vrijdag via RTL Nieuws naar buiten. Via een WOB-procedure probeert RTL stukken boven tafel te krijgen over de vermeende invloed van het ministerie op de vervolgingsbeslissing van het Openbaar Ministerie. De rechtbank Midden-Nederland buigt zich daar momenteel over.
AD 06.09.2019
Uitstel
Knoops gaat het hof vragen de zaak aan te houden tot alle stukken boven tafel zijn. Als het hof akkoord gaat, loopt het proces opnieuw vertraging op. Eerder werd de rechtbank al onder meer succesvol gewraakt door de verdediging, waarna er nieuwe rechters kwamen. Voor het pleidooi van Knoops zijn vier zittingsdagen uitgetrokken, de uitspraak staat nu nog gepland voor 11 oktober.
Afgelopen juli eiste het OM in hoger beroep een geldboete van 5000 eurotegen Wilders, hetzelfde als in eerste aanleg. De rechtbank achtte de PVV-voorman eind 2016 wel schuldig aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, maar legde hem geen straf op.
Op 19 maart 2014 stelde Wilders zijn publiek tijdens een bijeenkomst drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder „Minder! Minder!” als antwoord op deze vragen. Hiermee zette de politicus volgens het OM aan tot haat. „Het sloganachtig karakter van de speech, uitgedragen in verkiezingstijd met veel retorische stijlfiguren, de interactie met de zaal en het gebruik van de media dragen daartoe bij.”
PVV-voorman Geert Wilders is woest over een openbaar gemaakte geheime nota waaruit zou blijken dat de toenmalig minister van Justitie Ivo Opstelten wel degelijk bemoeienis had bij zijn vervolging.
Uit de nota, waar RTL Nieuws over bericht, blijkt dat er voorafgaand aan de definitieve beslissing tot vervolging overleg is gevoerd tussen zijn departement en het Openbaar Ministerie.
Vijf jaar na de omstreden ‘minder-Marokkanen-uitspraak’ duikt bewijs op dat zij invloed hebben uitgeoefend, vóórdat het Openbaar Ministerie (OM) definitief besloot Wilders te vervolgen.
Dit blijkt uit een tot dusver geheime ambtelijke nota uit 2014, die het ministerie vrijgaf aan RTL Nieuws. In die nota staat dat in september alleen nog sprake is van een ‘voorgenomen’ beslissing van het OM over de vervolging van Wilders.
Dat is belangrijk omdat het ministerie en het OM altijd hebben gezegd dat de beslissing op 10 september 2019 al door het College van procureurs-generaal was genomen. Uit de nota blijkt dat dat niet waar is.
Inhoudelijke bemoeienis
Opstelten geeft op 20 september 2019 in rode de letters de instructie aan zijn ambtenaren dat hij de strafzaak tegen Wilders wil bespreken: “Zie vier punten van het OM.” Dat blijkt uit zijn krabbel op de nota, en uit de inventaris van handtekeningen. Dat overleg over ‘de zaak W.’ vindt op 25 september plaats met de hoogste baas van het OM, Herman Bolhaar, op de kamer van de minister.
Uit een interne mail van het ministerie blijkt dat het gaat om inhoudelijke bemoeienis met een mogelijk strafproces. Dit ligt extreem gevoelig. Welke punten Opstelten en zijn ambtenaren wilden bespreken is weggelakt omdat dat ‘persoonlijke beleidsopvattingen’ zouden zijn. De onthulling staat haaks op wat Opstelten, Bolhaar en topambtenaren in vertrouwelijke getuigenverhoren hierover tegen het Gerechtshof hebben gezegd, waar nu het hoger beroep loopt.
Telegraaf 06.09.2019
Wilders is woest
Verder blijkt dat topambtenaren commentaar gaven en suggesties deden aan het OM om zich beter te prepareren op de zaak-Wilders, voordat een definitief vervolgingsbesluit was genomen. Ook liet het ministerie later persberichten van het OM aanpassen, omdat dat politiek beter uit kwam.
Juridische stappen
Wilders hoopt dat het Gerechtshof dinsdag, als de zaak weer dient, ‘een einde maakt aan dit belachelijke politieke proces’. De PVV-leider beraadt zich op juridische stappen tegen de hoofdrolspelers, omdat zij volgens hem mogelijk een ambtsmisdrijf hebben begaan.
De advocaat van Wilders, Geert-Jan Knoops zegt: “Deze stukken laten geen andere conclusie toe, dan dat er tussen de top van het ministerie en het OM veelvuldig overleg heeft plaatsgevonden op inhoudelijke en beleidsmatige aspecten over een voorgenomen vervolgingsbeslissing.”
Telegraaf 31.08.2019
‘Pijnlijke onthulling’
Hij noemt dit ‘nieuw bewijs’, dat aantoont dat ‘het OM de strafrechter onjuist heeft voorgelicht over de politieke interventie‘. Jarenlang is juist ontkend dat er enig overleg is geweest; dat bleek eerder al niet te kloppen. Knoops zegt dat het OM daarom z’n recht op vervolging heeft verspeeld.
Volgens politiek commentator Frits Wester is sprake van een ‘pijnlijke’ onthulling: “Of het Gerechtshof het team-Wilders gelijk geeft en de vervolging wordt gestopt, moet dinsdag blijken. Maar het is al wel glashelder dat het OM niet de waarheid heeft gesproken.
Het hele beeld wordt steeds smoezeliger. Ook de huidige minister Grapperhaus wordt ernstig in verlegenheid gebracht. Want hoe kan het dat de hoofdrolspelers, die nota bene door zijn ministerie zijn voorbereid voor hun getuigenverhoor, het Gerechtshof op het verkeerde been zetten?”
Vrijgegeven documenten
Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft de documenten vrijgegeven in een procedure van RTL Nieuws, nadat de rechtbank Midden-Nederland daartoe opdracht gaf een nieuw besluit te nemen. (Alle documenten tref je hier).
Het OM wil geen antwoord geven op vragen omdat de zaak ‘onder de rechter’ is: “De zittingszaal is de aangewezen plek om in te gaan op de inhoud van de zaak.” Het OM heeft altijd volgehouden dat het ‘zelfstandig’ het besluit heeft genomen om Wilders te vervolgen.
Het ministerie blijft ook bij die uitleg, zei een woordvoerder gisteravond. Het ministerie bevestigt dat de opdracht ‘bespreken’ van Opstelten is. Ook blijkt uit antwoorden op vragen van RTL Nieuws dat Opstelten en de hoge ambtenaar hiervan op de hoogte waren toen ze als getuigen werden gehoord door het Hof, maar hier juist niets over vertelden.
AD 04.09.2019
Ontbrekende stukken in dossier
Het Openbaar Ministerie moet ambtsberichten uit 2014 aan toenmalig minister van Justitie Ivo Opstelten over de vervolging van Geert Wilders uiterlijk woensdag 04.09.2019 om 12.00 uur aan het Gerechtshof geven. Die berichten mogen niet onleesbaar zijn gemaakt.
Op basis van die extra stukken wordt er donderdagochtend 05.09.2019 een besluit genomen over de verdere vervolging van Wilders. Dat heeft het Gerechtshof op dinsdag 03.09.2019 besloten.
Geen steun voor onderzoek naar proces Wilders
Geert Wilders kreeg geen steun van de Tweede Kamer voor een parlementair onderzoek naar de rechtszaak in het proces dat tegen hem loopt. Volgens de PVV-leider is er sprake van ‘een politiek proces’. Er zijn veel vragen en antwoorden over de potentiële politieke inmenging in de zaak-Wilders
CDA-fractievoorzitter Heerma: “Er komen in deze zaak steeds allerlei dingen naar buiten waarvan ik denk: hoe zit dit precies? Maar de politiek moet nu afwachten wat de rechter gaat zeggen.” Of het CDA voelt voor een parlementaire enquête is nog niet duidelijk.
Ook VVD-fractievoorzitter Dijkhoff wil de rechter niet voor de voeten lopen, zoals hij het uitdrukt, maar hij vindt het een serieuze zaak. “Ik wens de rechter vooral veel wijsheid toe.”
In juni 2019 wezen de meeste fracties in de Tweede Kamer het voorstel voor een parlementaire enquête af. Dat was voor de berichten van RTL over de ambtenaren van toenmalig minister Opstelten. Forum voor Democratie steunde het voorstel wel.
Parlementaire enquêtes: tien tot nu toe
Parlementaire enquêtes gelden als een zwaar middel: getuigen zijn verplicht om te verschijnen en staan onder ede. Mede om die reden kosten ze maanden tot jaren voorbereiding. De afgelopen dertig jaar heeft de Tweede Kamer tien keer een parlementaire enquête gehouden. Dat gebeurde bijvoorbeeld naar de Bijlmerramp en naar frauderende woningcorporaties.
De laatste enquête was tussen 2013 en 2016 over het Fyra-debacle, de treinverbinding tussen Nederland en België. De Tweede Kamer heeft een parlementaire enquête aangekondigd naar de gaswinning in Groningen. Die wordt op zijn vroegst volgend jaar gehouden.
Kamerlid Maarten Groothuizen (D66) wil dat minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid (CDA) ‘orde op zaken stelt na de chaos die de VVD op het departement heeft aangericht.’
AD 09.09.2019
Nasleep
Geert Wilders maakte zondag 08.09.2019 zelf nieuwe stukken openbaar die de rechter in zijn zaak had opgevraagd. Daaruit blijkt dat ook ambtenaren met het Openbaar Ministerie uitvoerig hun opvattingen en vragen deelden over de vervolging van de PVV-leider. Wilders leest daarin dat het OM hem niet wilde vervolgen, maar het ministerie daarop aandrong. “Dat gebeurt in Rusland en in Cuba nog niet.”
Topambtenaren van het ministerie van Justitie hebben zich inhoudelijk bemoeid met de strafzaak tegen PVV-leider Geert Wilders. Zij drongen er bij het Openbaar Ministerie (OM) op aan om Wilders in de zaak over ‘minder Marokkanen’-uitspraken zo stevig mogelijk aan te pakken. Dit blijkt uit nog geheime documenten die in bezit zijn van RTL Nieuws.
Uit de stukken blijkt nu dat ambtenaren het OM voedden met argumenten tegen Wilders, die een opponent was van de toenmalig minister, VVD’er Ivo Opstelten. Zij noemen zijn uitspraken ‘kwaadaardig’ en ‘racistisch’. Als deze ambtenaren een zeer vertrouwelijk ambtsbericht van het College van procureurs-generaal aan minister Opstelten van 10 september 2014 hebben gelezen, vraagt een van hen zich af: “Is het OM wel overtuigd van de wenselijkheid en haalbaarheid van vervolging?”
Geert Wilders eist nu opnieuw dat de rechtszaak tegen hem onmiddellijk wordt gestaakt. Het ministerie van Justitie had “een sturende rol” in zijn strafzaak, stelt de PVV-leider op basis van e-mailverkeer tussen ambtenaren van het departement.
De bemoeienis van het departement duurde ook tijdens de strafzaak voort, concludeert Wilders. Hij wijst erop dat een ambtenaar erop aandrong de pleitnota van de officier van justitie vooraf te kunnen lezen en becommentariëren.
Wilders wil nu dat “de Tweede Kamer dit met een parlementaire enquête tot op de bodem uit gaat zoeken”.
‘Schandalig’
De bemoeienis ligt zeer gevoelig, omdat het gaat om een strafzaak tegen een oppositieleider. Ministerie en OM ontkenden tot voor kort iedere vorm van inhoudelijk overleg en afstemming over de zaak-Wilders. De PVV-leider reageert verbijsterd op de nieuwe onthullingen en noemt het ‘schandalig’.
Telegraaf 31.08.2019
Veroordeling
De rechtbank veroordeelde Wilders in december 2016 voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, maar hij kreeg geen straf opgelegd. Zowel Wilders als het OM tekende hoger beroep aan tegen het vonnis.
Het hof begon aan de inhoudelijke behandeling van het hoger beroep tegen Wilders op 25 juni 2019 en duurt in totaal twaalfdagen: 27 juni 2019, 2, 3 en 4 juli 2019 en 3, 5, 6, 10, 13, 23 en 27 september 2019.
Dan wordt ook duidelijk wat de uitkomst is van de gesprekken met de getuigen. Advocaat Knoops is nog altijd hoopvol dat het proces wordt afgeblazen: ‘Als blijkt dat er sprake is van politieke inmenging door oud-minister Opstelten, kan dat alsnog.’
De definitieveuitspraak wordt dan uiteindelijk verwacht op 11 oktober 2019.
Inmiddels heeft het gerechtshof de behandeling van het hoger beroep tegen Geert Wilders in ieder geval tot 9 december 2019 uitgesteld.
NU 16.10.2019 Het gerechtshof in Den Haag heeft woensdag besloten de uitspraak in de zaak tegen Geert Wilders uit te stellen, omdat er mogelijk op korte termijn nieuwe informatie over eventuele politieke bemoeienis met het proces naar buiten komt. De uitspraak stond gepland voor 11 november.
Het hof vindt het belangrijk om over alle relevante informatie te beschikken om te kunnen oordelen over de strafbaarheid van Wilders en de eventuele niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie (OM). Het hoger beroep gaat op 9 december weer verder.
Wilders’ advocaat Geert-Jan Knoops vroeg woensdag aan het begin van de zitting wederom om uitstel van het hoger beroep.
Minister van Veiligheid en Justitie Ferd Grapperhaus had namelijk maandag laten weten dat er in het kader van zorgvuldigheid intern onderzoek zal worden gedaan. Het onderzoek moet uitwijzen of er mogelijk nog documenten zijn die iets kunnen zeggen over de mogelijke politieke bemoeienis met de beslissing van het OM om Wilders te vervolgen en de vervolging zelf.
Onderzoek zal zeker twee maanden in beslag nemen
Dit onderzoek zal zeker twee maanden in beslag nemen. Ook wordt bij het OM intern onderzoek gedaan naar eventuele relevante informatie over de vermeende politieke bemoeienis.
Het gaat om interne communicatie over deze zaak in de periode van maart 2014 tot 9 december 2016. De resultaten hiervan worden op 21 oktober verwacht.
Eerdere documenten, die vrijkwamen na een Wob-verzoek van RTL Nieuws, toonden aan dat ambtenaren van het ministerie van Justitie zich nadrukkelijk bezighielden met het proces tegen Wilders.
Volgens de verdediging ging deze bemoeienis zelfs zover dat het OM hierdoor is beïnvloed en daarom besloot Wilders te vervolgen voor zijn uitspraken over minder Marokkanen van 12 en 19 maart 2014.
OM boos over opmerkingen verdediging
De advocaat-generaal (de officier van justitie in hoger beroep) zei dinsdag opnieuw dat er geen sprake van politieke bemoeienis was. “Ik ben er enigszins boos over dat de verdediging elke keer weer met het verhaal komt dat ambtenaren mee hebben geprocedeerd.”
Volgens de advocaat-generaal laten de documenten die tot nu toe openbaar zijn geworden juist zien dat van beïnvloeding van het OM geen sprake is geweest. Wel liet hij opnieuw weten zich erover te hebben verbaasd dat ambtenaren zich zo nadrukkelijk met het proces bezig hadden gehouden.
“Dit heeft de zaakofficieren nooit bereikt”, zei de advocaat-generaal met klem. “En anders was dat direct gepikeerd terzijde geschoven.”
Rechtbank moet nog uitspraak doen over Wob-stukken
In de tussentijd moet de rechtbank Midden-Nederland nog uitspraak doen in een door RTL Nieuws aangespannen procedure tegen het ministerie van Justitie en Veiligheid.
RTL Nieuws kreeg in de Wob-procedure namelijk niet alle opgevraagde documenten en stapte naar de rechter om ook de rest in handen te krijgen.
De rechtbank doet volgens Knoops op 22 november uitspraak. De advocaat verzocht het hof daarom ook de uitspraak uit te stellen en de beslissing van de rechtbank af te wachten.
Het hof zag in dit argument geen reden tot aanhouding, maar de volgende zitting wordt wel na de uitspraakdatum van de rechtbank gehouden.
Knoops zei in een reactie dat het besluit van het hof “een eerste stap in de goede richting is, maar we zijn er nog niet”, aldus de raadsman.
NOS 16.10.2019 Het gerechtshof heeft de behandeling van het hoger beroep tegen Geert Wilders in ieder geval tot 9 december 2019 uitgesteld.
Het Openbaar Ministerie moet voor die tijd verslag uitbrengen van een zoektocht naar stukken bij het OM en het departement van Justitie, die erop zouden duiden dat de voormalige minister van Justitie Opstelten en zijn ambtenaren in 2014 invloed op het OM hebben uitgeoefend, om Wilders te vervolgen voor zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak.
Als er bij die zoektocht tot nu toe onbekende stukken boven water komen, moeten die voor maandag naar het hof worden gestuurd.
WOB-procedure
De verdediging had het hof ook gevraagd de uitspraak van een hoger beroep in een WOB-procedure van RTL Nieuws, op 22 november, af te wachten. Het hof vindt dat niet nodig, omdat de “noodzaak daarvan niet is gebleken”.
Voor vandaag stond de laatste dag van het proces in deze langlopende zaak gepland. Daarna zou het hof uitspraak doen. Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops hadden om uitstel daarvan gevraagd, omdat ze alle documenten over de vervolging boven water willen hebben.
Geert Wilders pleit bij hof voor uitstel uitspraak
Volgens de verdediging is er sprake van een politiek proces omdat minister Opstelten en zijn ambtenaren zich met de zaak hebben bemoeid. Het OM ontkent ten stelligste dat sprake is van een politiek proces.
Telegraaf 16.10.2019 Het hof Den Haag heeft de strafzaak tegen Geert Wilders vandaag aangehouden tot 9 december. Het zou eigenlijk de laatste dag zijn van het proces, maar het hof wil dat het Openbaar Ministerie eerst op zoek gaat naar documenten die gaan over de vervolging van Wilders en die nu nog niet bekend zijn.
De beslissing van het hof heeft alles te maken met de bekendmaking van minister Grapperhaus van justitie gisteren. De bewindsman wil dat er op zijn departement en bij het Openbaar Ministerie nog eens goed wordt gezocht naar documenten die er tussen maart 2014 en december 2016 zijn geschreven over de strafzaak tegen de PVV leider. Ook het hof bleek het resultaat van die zoekslag relevant genoeg te vinden om erop te wachten.
De advocaten-generaal Gerard Sta en Birgit van Roessel kregen de opdracht om het hof de resultaten van de zoekslag zo snel mogelijk te sturen.
Wilders en zijn verdediging kregen daarmee gedeeltelijk hun zin. Advocaat Geert-Jan Knoops had het liefst langer uitstel gezien, omdat dan wellicht ook de rechtbank Midden-Nederland uitspraak heeft gedaan in een procedure die RTL tegen de Staat aanspande in het kader van de Wet Openbaarheid Bestuur. Ook die procedure heeft tot doel om de onderste steen boven te krijgen.
De PVV-leider noemde het eerder vanmorgen „onbegrijpelijk en zeer onredelijk” als het hof niet zou willen wachten op de laatste informatie over de vermeende politieke beïnvloeding van zijn vervolging. „Gun ons die paar weken.”
Volgens advocaat Geert-Jan Knoops is deze week door de opmerking van Grapperhaus duidelijk geworden dat nog steeds niet alle informatie over „het meeprocederen” door toenmalig minister van justitie Opstelten en diens ambtenaren bekend is.
„Waarom zou hij een extra zoekslag aankondigen als hij zeker weet dat er niets meer is?” Ook wil advocaat Knoops de beslissing van de rechtbank Midden-Nederland afwachten in de procedure die RTL aanspande.
Volgens Knoops is het duidelijk het hof nog steeds onvolledig geïnformeerd is, en dus niet tot een afgewogen oordeel kan komen in het strafproces. Knoops: „Wat maken die paar weken uit?”
Inmenging
Volgens de verdediging van de PVV-leider kan niet meer worden ontkend dat er sprake is geweest van inmenging van het ministerie bij de beslissing van het Openbaar Ministerie over de vervolging van Wilders. „De vraag is alleen: hoeveel meer is er nog? We kunnen vandaag niet verder, omdat we nog niet alle informatie hebben.”
Voor Wilders was dit het laatste stadium waarin hij zich inhoudelijk kan verweren, zegt Knoops. Als er na afronding van het proces informatie opduikt, kan hij daar volgens zijn advocaat niets meer mee omdat de Hoge Raad hoge drempels opwerpt als het gaat om het herzien van zaken. „We staan met onze rug tegen de muur.”
Verstoppertje
Het aanhouden van de strafzaak tot alle informatie op tafel ligt, overstijgt het belang van Wilders, vindt zijn verdediging. „Het is van belang voor de rechtsstaat Nederland.” Knoops wijst erop dat er tijdens het strafproces steeds nieuwe informatie is opgedoken die Wilders’ stelling onderbouwt dat er is geprobeerd om een politieke opponent de mond te snoeren.
Knoops: „Als er vanaf het begin klare wijn was geschonken, als er geen verstoppertje was gespeeld, dan hadden we hier vandaag niet gestaan. „Je kunt niet meer spreken van gescheiden politieke en juridische trajecten. Het zijn communicerende vaten geworden.”
Het Openbaar Ministerie zag geen enkele reden om het proces aan te houden, maar werd dus in het ongelijk gesteld. De advocaten-generaal Gerard Sta en Birgit van Roessel herhaalden dat het OM zelfstandig de beslissing heeft genomen om Wilders te vervolgen.
„Er heeft geen ambtenaar aan het bureau van de officieren van justitie gestaan om die beslissing te beïnvloeden. Sta verweet Wilders er zelf een politiek proces van te maken en de scheiding der machten te negeren door als Kamerlid Wilders vragen aan de minister te stellen over de vervolging van de verdachte Wilders.
AD 16.10.2019 Het gerechtshof heeft het ‘minder Marokkanen’-proces rond PVV-leider Geert Wilders vanmiddag stilgelegd. Het hof geeft daarmee deels gehoor aan de oproep van Wilders, die de zaak wil aanhouden in afwachting van een extra zoektocht die minister Grapperhaus heeft bevolen naar relevante documenten binnen het OM die zouden kunnen wijzen op politieke bemoeienis met de strafzaak.
De uitspraak in het minder-Marokkanenproces tegen PVV-leider Geert Wilders wordt daarmee tot het einde van het jaar uitgesteld. Pas op 9 december 2019 gaat de zaak verder.
Het hof wil eerst wachten op een zoektocht die het Openbaar Ministerie gaat doen. Die moet, op last van minister Grapperhaus zoeken of er nog documenten te vinden zijn op haar burelen waaruit zou kunnen worden afgeleid dat er politieke bemoeienis is geweest met de strafzaak.
Wilders heeft in eerdere e-mails bewijs gezien dat toenmalig minister Ivo Opstelten zich met de procedure bemoeide. Het OM spreekt dat steevast tegen, maar minister Ferd Grapperhaus zegde deze week toe dat de papieren allemaal nog eens tegen het licht zouden moeten worden gehouden. Het hof wil wachten op de resultaten hiervan.
De zaak had eigenlijk vandaag met het laatste woord van Wilders tot een afronding moeten komen. Maar advocaat Geert-Jan Knoops hield het hof voor dat de zaak alsnog zou moeten worden stilgelegd omdat er ‘mogelijk nog stukken opduiken’ die erop wijzen dat er politieke bemoeienis is geweest met de strafzaak.
Wilders deed al meermaals een poging gedaan het proces stil te laten leggen, maar het hof ging hier steeds niet in mee. Tot nu. Dat mag als een overwinning voor de PVV-leider worden gezien.
Bemoeienis
Overigens wilde advocaat Geert-Jan Knoops ook nog wachten op een procedure die loopt bij een andere rechtbank, waarin RTL Nieuws documenten heeft opgevraagd waaruit bemoeienis van Opstelten zou kunnen blijken, denkt Knoops.
Het hof zei ‘geen aanleiding’ te zien om daarop te wachten, maar door de zaak nu stil te leggen tot 9 december, zou ook dat vonnis nog in deze zaak kunnen worden betrokken. Die uitspraak wordt namelijk aan het einde van volgende maand verwacht.
Het Openbaar Ministerie vindt het nog steeds nonsens dat wordt beweerd dat politici zich bemoeide met de strafzaak. ,,Wij hebben zelfstandig besloten om Wilders te vervolgen. Er is geen politieke bemoeienis geweest’’, zei advocaat-generaal Gerard Sta.
De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 al, maar legde hem geen straf op. Zowel het OM als Wilders was tegen de uitspraak in beroep gegaan. In hoger beroep is opnieuw 5000 euro boete tegen hem geëist.
Op 11 november 2019 zou het gerechtshof uitspraak moeten doen in de zaak.
Omroep West 16.10.2019 Het gerechtshof heeft de voortzetting van het hoger beroep in het ‘minder Marokkanen’-proces van Geert Wilders uitgesteld tot 9 december. Het hof wil voor de nieuwe zitting worden geïnformeerd over ‘aanvullende stukken die betrekking kunnen hebben op de vervolgingsbeslissing’ van de politicus.
De PVV’er en zijn advocaat Geert-Jan Knoops hadden om aanhouding van de zaak gevraagd omdat er volgens hen steeds meer bewijs is dat toenmalig minister van justitie Ivo Opstelten (VVD) zich actief met de vervolging van Wilders heeft bemoeid. Dat mag niet, het Openbaar Ministerie gaat over vervolging en informeert het ministerie daarover. Eerdere verzoeken van Knoops om de rechtszaak te staken werden afgewezen.
Het OM heeft altijd ontkend dat er enige sprake van bemoeienis is geweest vanuit het ministerie. ‘Telkens komt dit terug vanuit de verdediging, ik ben daar inmiddels enigszins boos over’, zei de advocaat-generaal tijdens de behandeling van de zaak.
Alle stukken toevoegen aan proces-verbaal
Het hof heeft het OM nu opgedragen om alle stukken die te maken kunnen hebben met eventuele bemoeienis vanuit het ministerie toe te voegen aan het proces-verbaal. Zo antwoordde de huidige justitieminister Ferd Grapperhaus deze week op Kamervragen dat er op zijn departement nog eens gezocht wordt naar informatie over de rechtszaak ‘die mogelijk over het hoofd is gezien’.
Ook loopt er nog een WOB-procedure van RTL Nieuws over communicatie tussen het departement en het OM. Daar moet de rechtbank in Midden-Nederland nog uitspraak in doen, maar wanneer is niet duidelijk.
‘Minder, minder’
Op 19 maart 2014 stelde Wilders zijn publiek tijdens een bijeenkomst in Den Haag drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde als antwoord steeds harder ‘Minder! Minder!‘. Hiermee zette de politicus volgens het OM aan tot haat.
De rechtbank heeft Wilders in 2016 veroordeeld maar geen straf opgelegd. Zowel het OM als Wilders was tegen de uitspraak in beroep gegaan. In hoger beroep is 5000 euro boete tegen hem geëist.
MSN 16.10.2019 Het gerechtshof heeft de voortzetting van het hoger beroep in het ‘minder Marokkanen’-proces van Geert Wilders uitgesteld tot 9 december 2019. Het hof wil vóór de nieuwe zitting meer informatie over ‘aanvullende stukken die betrekking kunnen hebben op de vervolgingsbeslissing’ van de politicus.
De PVV’er en zijn advocaat hadden om aanhouding van de zaak gevraagd omdat er volgens hen steeds meer bewijs is dat toenmalig justitieminister Ivo Opstelten (VVD) zich actief met de vervolging van Wilders heeft bemoeid. Dat mag niet: het Openbaar Ministerie gaat over vervolging en hoeft het ministerie daar alleen maar over in te lichten.
PVV-leider Geert Wilders kreeg vanochtend bij het gerechtshof het woord in het zogenoemde ‘minder Marokkanen’-proces.
Advocaat Geert-Jan Knoops had al vaker om aanhouding gevraagd, maar tot nu toe ging het hof daar iedere keer niet in mee. Oorspronkelijk stond vandaag de laatste reactie van de advocaat gepland en daarna zou Wilders als laatste de kans krijgen om zijn mening over de zaak te geven.
Stukken toevoegen
Het hof heeft het Openbaar Ministerie nu opgedragen om alle stukken die te maken kunnen hebben met eventuele bemoeienis vanuit het ministerie, toe te voegen aan het proces-verbaal.
Het OM heeft altijd ontkend dat er enige sprake van bemoeienis is vanuit het ministerie. “Telkens komt dit terug vanuit de verdediging, ik ben daar inmiddels enigszins boos over”, reageerde de advocaat-generaal. Op de uitstelbeslissing wilde hij na afloop niet reageren.
Geheime nota
In augustus bleek uit een geheime ambtelijke nota dat voormalig minister Opstelten en topambtenaren van zijn ministerie zich wel degelijk actief hadden bemoeid met de strafzaak tegen Wilders. De nota was door het ministerie vrijgegeven aan RTL Nieuws na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob).
Telegraaf 16.10.2019 De verdediging van Geert Wilders heeft op de laatste dag van het strafproces opnieuw gevraagd om aanhouding van de strafzaak. Volgens de PVV-leider zou het „onbegrijpelijk en zeer onredelijk” zijn als het hof niet nog even wil wachten tot de laatste informatie over de vermeende politieke beïnvloeding van zijn vervolging boven water is. „Gun ons die paar weken.”
Volgens advocaat Geert-Jan Knoops is deze week weer gebleken dat nog steeds niet alle informatie over „het meeprocederen” door toenmalig minister van Justitie Opstelten en diens ambtenaren, boven water is. Dat maakt hij op uit de aankondiging van minister Grapperhaus dat hij een intern onderzoek op zijn departement laat doen naar documenten die nog niet bekend zijn. „Waarom zou hij dat doen als hij zeker weet dat er niets meer is?”
Ook wil advocaat Knoops de beslissing van de rechtbank Midden-Nederland afwachten in de procedure die RTL aanspande met een beroep op de Wet Openbaarheid Bestuur.
Onvolledig geïnformeerd
Volgens Knoops blijkt uit het ontbreken van die resultaten dat het hof onvolledig geïnformeerd is, en dus niet tot een afgewogen oordeel kan komen in het strafproces. Knoops: „Wat maken die paar weken uit? Wat is de druk om per se op 11 november uitspraak te willen doen?”
Volgens de verdediging van de PVV-leider kan niet meer worden ontkend dat er sprake is geweest van inmenging van het ministerie bij de beslissing van het Openbaar Ministerie over de vervolging van Wilders. „De vraag is alleen: hoeveel meer is er nog? We kunnen vandaag niet verder, omdat we nog niet alle informatie hebben.”
Hoge drempels
Voor Wilders is dit het laatste stadium waarin hij zich inhoudelijk kan verweren, zegt Knoops. Als er na afronding van het proces informatie opduikt, kan hij daar volgens zijn advocaat niets meer mee omdat de Hoge Raad hoge drempels opwerpt als het gaat om het herzien van zaken. „We staan met onze rug tegen de muur.”
Het aanhouden van de strafzaak tot alle informatie op tafel ligt, overstijgt het belang van Wilders, zegt Knoops. „Het is van belang voor de rechtsstaat Nederland.” Knoops wijst erop dat er tijdens het strafproces steeds nieuwe informatie is opgedoken die Wilders’ stelling onderbouwt dat er is geprobeerd om een politieke opponent de mond te snoeren. Knoops: „Als er vanaf het begin klare wijn was geschonken, als er geen verstoppertje was gespeeld, dan hadden we hier vandaag niet gestaan.”
Politieke verantwoording
Volgens de verdediging kan zijn verzoek niet worden afgewezen met het argument dat Grapperhaus na het onderzoek politieke verantwoording zal afleggen. „Je kunt niet meer spreken van gescheiden politieke en juridische trajecten. Het zijn communicerende vaten geworden.”
Knoops verwacht dat de rechtbank Midden-Nederland op 22 november een beslissing neemt in de WOB-procedure. Elf dagen na de geplande datum van de uitspraak in de ’minder Marokkanen’-zaak tegen Wilders. Hij wil in ieder geval aanhouding tot na die datum. „Ik zie niet in waarom dat niet zou kunnen in een proces dat al vijf jaar loopt.”
Het Openbaar Ministerie ziet geen enkele reden om het proces aan te houden. De advocaten-generaal Gerard Sta en Birgit van Roessel herhaalden dat het OM zelfstandig de beslissing heeft genomen om Wilders te vervolgen. „Er heeft geen ambtenaar aan het bureau van de officieren van justitie gestaan om die beslissing te beïnvloeden.”
Sta verweet Wilders er zelf een politiek proces van te maken en de scheiding der machten te negeren door als Kamerlid Wilders vragen aan de minister te stellen over de vervolging van de verdachte Wilders.
NOS 16.10.2019 Advocaat Geert-Jan Knoops heeft het gerechtshof opnieuw gevraagd om het proces tegen Geert Wilders uit te stellen. Hij wil dat alle documenten boven water zijn over de vervolging van zijn cliënt, voordat het hof uitspraak doet.
“We kunnen vandaag niet verder, omdat we niet alles hebben”, zei Knoops op de laatste zittingsdag in de zogenoemde ‘minder Marokkanen’-zaak. “Welke directe of indirecte aanwijzingen zijn aan het dossier onthouden? In het licht van de geschiedenis van deze zaak is het vandaag niet verantwoord de procedure te sluiten.”
De zaak is rechtstreeks te volgen via onze livestream. De zitting is geschorst.
De verdediging heeft meermaals betoogd dat het proces moet stoppen, omdat er sprake is van politieke bemoeienis. Toenmalig minister Opstelten zou inhoudelijk met het Openbaar Ministerie hebben gesproken voordat de beslissing werd genomen om Wilders te vervolgen.
Uit e-mails die begin september naar buiten kwamen, bleek dat hoge ambtenaren van het ministerie van Justitie zich hebben ingelaten met de manier waarop de PVV-leider moest worden vervolgd. Advocaat-generaal Gerard Sta zei vorige maand dat het OM zelfstandig de beslissing heeft genomen om Wilders te vervolgen en dat dat niet is gebeurd onder druk van het ministerie of de minister.
Dat herhaalde hij vanmorgen, in een naar eigen zeggen “enigszins boos” antwoord op het verhaal van Knoops. “Het zijn gedachten van departementsambtenaren die ons nooit hebben bereikt. Het requisitoir is door ons zelf geschreven, daar is geen ambtenaar van het departement aan te pas gekomen. Helemaal niet. Voor ons staat buiten kijf dat er geen politieke bemoeienis is geweest.”
Sta wil dan ook dat het hof het verzoek tot uitstel afwijst, ook omdat de raadsheren volgens hem genoeg informatie hebben om te kunnen oordelen of er sprake was van beïnvloeding vanuit het ministerie.
“We zijn met de rug tegen de muur gezet”, aldus Geert-Jan Knoops, advocaat Geert Wilders.
Er loopt nog een beroep van een wob-procedure van RTL Nieuws voor meer documenten. Die uitspraak komt uiterlijk 22 november. Ook schreef minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid maandag aan de Tweede Kamer dat hij zijn ambtenaren opnieuw laat zoeken naar relevante documenten “die mij tot nu toe niet bekend waren”. Dat onderzoek moet medio december zijn afgerond. Knoops wil die uitkomsten afwachten.
“Gun ons die paar weken, tot uiterlijk half december”, vroeg Wilders zelf aan het hof !!
Geert Wilders pleit bij rechter voor uitstel uitspraak
Knoops laakte opnieuw de handelwijze van het OM en het ministerie “die steeds maar nieuwe stukken produceren”. Hij zegt dat er daardoor een substantiële mogelijkheid is dat er nog meer documenten bestaan die Wilders kunnen helpen.
“Het is te gek voor woorden dat we nu nog een verzoek moeten doen tot aanhouding van de zaak”, zei hij. “Maar we zijn met de rug tegen de muur gezet. Zou eerder opening van zaken zijn gegeven, dan had uw hof eerder fatsoenlijk onderzoek kunnen doen.”
Meer of minder Marokkanen?
De zaak draait om uitspraken die Wilders deed rond de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2014. Hij vroeg zijn aanhangers of zij meer of minder Marokkanen wilden in Den Haag en in Nederland. Het publiek antwoordde “minder, minder”, waarna Wilders zei dat hij dat zou regelen. Een week daarvoor had hij op een Haagse markt ook gesproken over minder Marokkanen “als het even kan”.
‘Willen jullie minder Marokkanen?’
Drie jaar geleden werd Wilders door de rechtbank schuldig bevonden aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. Van andere aanklachten, waaronder het aanzetten tot haat, werd hij vrijgesproken. De PVV-voorman kreeg geen straf opgelegd, omdat hij volgens de rechter met de veroordeling voldoende was gestraft.
Het Openbaar Ministerie heeft in het hoger beroep opnieuw een geldboete geëist van 5000 euro. Het hof doet naar verwachting op 11 november 2019 uitspraak.
Telegraaf 16.10.2019 Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) kan niet uitsluiten dat er vanuit zijn ministerie toch druk is uitgeoefend op het proces tegen Geert Wilders. Daarom laat de minister alsnog een tweede onderzoek doen naar beïnvloeding van het proces tegen de PVV-leider om zijn minder-Marokkanen-uitspraak.
Woensdag 16.10.2019 is het tijdens de zogeheten dupliek de beurt aan Wilders’ advocaten om nog een keer te reageren op onder meer de strafeis van het Openbaar Ministerie. Volg het hieronder via tweets van Saskia Belleman.
„Wellicht ten overvloede, maar ik wil er nog een keer met een goede hark doorheen laten gaan”, zegt Grapperhaus. Nog altijd spreekt hij tegen dat er druk is uitgeoefend op het Openbaar Ministerie om Wilders te vervolgen. Maar de CDA-bewindsman sluit niet uit dat er informatie over het hoofd is gezien.
„Dit is een extra slag, om te kijken of er nog ergens een mogelijk relevant document is”, vertelt Grapperhaus.
Opstelten
Wilders denkt dat toenmalig justitieminister Opstelten er bij het Openbaar Ministerie (OM) op heeft aangedrongen hem te vervolgen voor zijn uitspraken over ’minder Marokkanen’. De documenten die hij boven water heeft gehaald om dat te bewijzen, hebben ook andere partijen in de Tweede Kamer aan het twijfelen gebracht. Kamerleden van links tot rechts eisen opheldering.
Een nieuwe zoektocht moet daarvoor zorgen. CDA-bewindsman Grapperhaus geeft toe dat een tweede onderzoek uitzonderlijk is. „Er komt nog een debat over dit onderwerp en ik vind dat de Tweede Kamer er recht op heeft dat ik er nog eens doorheen heb laten kammen. Het is vijf jaar geleden, ik vind dat zorgvuldigheid.”
’Specialisten gaan op zoek naar documenten’
Het tweede onderzoekt houdt in dat ’specialisten’ op zoek gaan naar ’documenten’ die aantonen dat er druk is uitgeoefend door Justitie op het OM. Duidelijker wil Grapperhaus het nu niet maken. Binnen twee maanden krijgt de Kamer bevindingen van de onderzoekers, zegt de CDA-bewindsman. Een externe partij houdt toezicht, belooft de minister.
Volgens de bewindsman moet deze actie los worden gezien van het strafproces. Het is volgens hem dan ook niet het uitgangspunt dat de rechter op basis van de bevindingen tot een ander oordeel komt. „Ik wil juist niet in het strafproces treden.”
Die houding zorgt voor frustratie bij Wilders. Hij vreest dat het resultaat als mosterd na de maaltijd komt. „Als de resultaten pas na het vonnis bekend worden, heb ik er niks aan en is het een smerige truc. Het is een grove schande dat dit politieke proces nog steeds niet is gestopt.”
Het hoger beroep in het ‘minder Marokkanen’-proces van PVV’er Geert Wilders is waarschijnlijk bijna afgerond. Woensdag is het tijdens de zogeheten dupliek de beurt aan Wilders’ advocaten om nog een keer te reageren op onder meer de strafeis van het Openbaar Ministerie. Daarna krijgt de politicus als laatste het woord en 11 november is het hof van plan uitspraak te doen. Volg de zaak vanaf 09.30 uur via de tweets van Saskia Belleman.
AD 16.10.2019 Het minder-Marokkanenproces tegen PVV-leider Geert Wilders moet alsnog worden stilgelegd. Dat heeft de advocaat van de politicus vanmorgen gezegd. Op wat de laatste dag van zijn strafzaak zou moeten worden, zou Wilders eigenlijk het laatste woord krijgen vandaag.
Met zijn laatste woord zou het proces tot een afronding moeten komen. Maar advocaat Geert-Jan Knoops heeft het hof voorgehouden dat de zaak alsnog zou moeten worden stilgelegd omdat er ‘mogelijk nog stukken opduiken’ die erop wijzen dat er politieke bemoeienis is geweest met de strafzaak.
Wilders deed al meermaals een poging gedaan het proces stil te laten leggen. Hij en zijn advocaat Geert-Jan Knoops stellen al langer dat er bewijs is dat toenmalig minister Ivo Opstelten (Justitie) zich bemoeide met het besluit om de PVV-leider te vervolgen. Iets wat het ministerie ontkent.
Nu wil advocaat Knoops wachten op een procedure die loopt bij een andere rechtbank, waarin RTL Nieuws documenten heeft opgevraagd waaruit bemoeienis van Opstelten zou kunnen blijken, denkt Knoops.
Het is onduidelijk wanneer deze uitspraak volgt, maar het is onwaarschijnlijk dat het hof daarop zal wachten. Eerder al gaf het hof aan daar geen behoefte aan te hebben. Het gerechtshof kan er wel rekening mee houden bij de uitspraak, heeft het steeds gezegd.
Toch zal het vandaag opnieuw een besluit moeten nemen over het verzoek van Knoops om de zaak te staken.
De rechtbank veroordeelde Wilders in 2016 al, maar legde hem geen straf op. Zowel het OM als Wilders was tegen de uitspraak in beroep gegaan. In hoger beroep is opnieuw 5000 euro boete tegen hem geëist.
Op 11 november 2019 zou het gerechtshof uitspraak moeten doen in de zaak.
Verslaggever Tobias den Hartogis de rechtbank aanwezig. Zijn tweets zijn te volgen; Tweets door @TobiasdenHartog
Telegraaf 15.10.2019 Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) kan niet uitsluiten dat er vanuit zijn ministerie toch druk is uitgeoefend op het proces tegen Geert Wilders. Daarom laat de minister alsnog een tweede onderzoek doen naar beïnvloeding van het proces tegen de PVV-leider om zijn minder-Marokkanen-uitspraak.
„Wellicht ten overvloede, maar ik wil er nog een keer met een goede hark doorheen laten gaan”, zegt Grapperhaus. Nog altijd spreekt hij tegen dat er druk is uitgeoefend op het Openbaar Ministerie om Wilders te vervolgen. Maar de CDA-bewindsman sluit niet uit dat er informatie over het hoofd is gezien. „Dit is een extra slag, om te kijken of er nog ergens een mogelijk relevant document is”, vertelt Grapperhaus.
Opstelten
Wilders denkt dat toenmalig justitieminister Opstelten er bij het Openbaar Ministerie (OM) op heeft aangedrongen hem te vervolgen voor zijn uitspraken over ’minder Marokkanen’. De documenten die hij boven water heeft gehaald om dat te bewijzen, hebben ook andere partijen in de Tweede Kamer aan het twijfelen gebracht. Kamerleden van links tot rechts eisen opheldering.
Een nieuwe zoektocht moet daarvoor zorgen. CDA-bewindsman Grapperhaus geeft toe dat een tweede onderzoek uitzonderlijk is. „Er komt nog een debat over dit onderwerp en ik vind dat de Tweede Kamer er recht op heeft dat ik er nog eens doorheen heb laten kammen. Het is vijf jaar geleden, ik vind dat zorgvuldigheid.”
’Specialisten gaan op zoek naar documenten’
Het tweede onderzoekt houdt in dat ’specialisten’ op zoek gaan naar ’documenten’ die aantonen dat er druk is uitgeoefend door Justitie op het OM. Duidelijker wil Grapperhaus het nu niet maken. Binnen twee maanden krijgt de Kamer bevindingen van de onderzoekers, zegt de CDA-bewindsman. Een externe partij houdt toezicht, belooft de minister.
Volgens de bewindsman moet deze actie los worden gezien van het strafproces. Het is volgens hem dan ook niet het uitgangspunt dat de rechter op basis van de bevindingen tot een ander oordeel komt. „Ik wil juist niet in het strafproces treden.”
Die houding zorgt voor frustratie bij Wilders. Hij vreest dat het resultaat als mosterd na de maaltijd komt. „Als de resultaten pas na het vonnis bekend worden, heb ik er niks aan en is het een smerige truc. Het is een grove schande dat dit politieke proces nog steeds niet is gestopt.”
MSN 14.10.2019 Justitieminister Ferd Grapperhaus gaat op zijn departement nog eens zoeken naar informatie over de rechtszaak tegen Geert Wilders die mogelijk over het hoofd is gezien. De Tweede Kamer wil precies weten of het ministerie het Openbaar Ministerie niet heeft aangezet om de PVV-leider te vervolgen.
Wilders denkt dat toenmalig justitieminister Ivo Opstelten er bij het OM op heeft aangedrongen hem te vervolgen voor zijn uitspraken over ‘minder Marokkanen’. De documenten die hij boven water heeft gehaald om dat te bewijzen, hebben ook andere partijen in de Kamer aan het twijfelen gebracht.
Grapperhaus beloofde eerder binnenkort naar de Kamer te komen om “uitgebreid” tekst en uitleg te geven over de zaak. Maar hij wil dat pas doen nadat de rechter een oordeel heeft geveld. In de tussentijd heeft hij “opdracht gegeven om nader te bezien of er binnen mijn organisatie nog relevante documenten voorhanden zijn die mij tot nu toe niet bekend waren”.
Telegraaf 11.10.2019 Het hof is wel bevoegd, het Openbaar Ministerie is ontvankelijk, er zijn gegronde redenen om Geert Wilders te veroordelen en er is geen reden op de strafzaak tegen de PVV’er aan te houden. Dat betoogde de advocaat-generaal vrijdag tijdens haar repliek in het hoger beroep van het ’minder Marokkanen’-proces.
Wilders en zijn advocaten vinden dat de politicus niet veroordeeld mag en kan worden, omdat het proces niet geldig zou zijn. Volgens hen staat vast dat het OM in 2014 niet zelfstandig heeft besloten Wilders te vervolgen, maar dat toenmalig minister Ivo Opstelten van Justitie daarin een grote rol heeft gespeeld. Het OM heeft dat steeds – en vrijdag opnieuw – met klem ontkend.
Op 19 maart 2014 stelde Wilders zijn publiek tijdens een bijeenkomst drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder „Minder! Minder!” als antwoord op deze vragen. Hiermee zette de politicus volgens het OM aan tot haat.
De rechtbank heeft Wilders in 2016 veroordeeld, maar geen straf opgelegd. Zowel het OM als Wilders was tegen de uitspraak in beroep gegaan. In hoger beroep is 5000 euro boete tegen hem geëist.
Woensdag gaat de zaak verder met dupliek – de reactie van Wilders’ advocaat – en krijgt de politicus de kans om als laatste nog iets over de zaak te zeggen. Waarschijnlijk zal de advocaat nog terugkomen op het Wob-verzoek van RTL4, waar nog uitspraak op moet komen. Die opgevraagde stukken zouden mogelijk meer licht kunnen werpen over al dan niet bemoeienis van Opstelten. Het is niet duidelijk wanneer de uitspraak van de rechtbank Midden-Nederland komt in deze zaak.
De uitspraak in deze inmiddels langslepende zaak staat gepland voor 11 november 2019.
AD 11.10.2019 Het hof is wel bevoegd, het Openbaar Ministerie is ontvankelijk, er zijn gegronde redenen om Geert Wilders te veroordelen. Ook is er geen reden op de strafzaak tegen de PVV’er aan te houden. Dat betoogde de advocaat-generaal vandaag tijdens haar repliek in het hoger beroep van het ‘minder Marokkanen’-proces. Wilders was daarbij niet aanwezig.
Wilders en zijn advocaten vinden dat de politicus niet veroordeeld mag en kan worden, omdat het proces niet geldig zou zijn. Volgens hen staat vast dat het OM in 2014 niet zelfstandig heeft besloten Wilders te vervolgen, maar dat toenmalig minister Ivo Opstelten van Justitie daarin een grote rol heeft gespeeld. Het OM heeft dat steeds – en vandaag opnieuw – met klem ontkend.
Op 19 maart 2014 stelde Wilders zijn publiek tijdens een bijeenkomst drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder ,,Minder! Minder!” als antwoord op deze vragen. Hiermee zette de politicus volgens het OM aan tot haat.
De rechtbank heeft Wilders in 2016 veroordeeld, maar geen straf opgelegd. Zowel het OM als Wilders was tegen de uitspraak in beroep gegaan. In hoger beroep is 5000 euro boete tegen hem geëist.
Woensdag gaat de zaak verder met dupliek – de reactie van Wilders’ advocaat – en krijgt de politicus de kans om als laatste nog iets over de zaak te zeggen. Waarschijnlijk zal de advocaat nog terugkomen op het Wob-verzoek van RTL4, waar nog uitspraak op moet komen. Die opgevraagde stukken zouden mogelijk meer licht kunnen werpen over al dan niet bemoeienis van Opstelten. Het is niet duidelijk wanneer de uitspraak van de rechtbank Midden-Nederland komt in deze zaak.
De uitspraak in deze inmiddels langslepende zaak staat gepland voor 11 november 2019.
MSN 11.10.2019 Het hof is wel bevoegd, het Openbaar Ministerie is ontvankelijk, er zijn gegronde redenen om Geert Wilders te veroordelen en er is geen reden op de strafzaak tegen de PVV’er aan te houden. Dat betoogde de advocaat-generaal vrijdag tijdens haar repliek in het hoger beroep van het ‘minder Marokkanen’-proces. Wilders was daarbij niet aanwezig.
Wilders en zijn advocaten vinden dat de politicus niet veroordeeld mag en kan worden, omdat het proces niet geldig zou zijn. Volgens hen staat vast dat het OM in 2014 niet zelfstandig heeft besloten Wilders te vervolgen, maar dat toenmalig minister Ivo Opstelten van Justitie daarin een grote rol heeft gespeeld. Het OM heeft dat steeds – en vrijdag opnieuw – met klem ontkend.
Op 19 maart 2014 stelde Wilders zijn publiek tijdens een bijeenkomst drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder “Minder! Minder!” als antwoord op deze vragen. Hiermee zette de politicus volgens het OM aan tot haat.
De rechtbank heeft Wilders in 2016 veroordeeld, maar geen straf opgelegd. Zowel het OM als Wilders was tegen de uitspraak in beroep gegaan. In hoger beroep is 5000 euro boete tegen hem geëist. De uitspraak staat gepland voor 11 november 2019.
Telegraaf 14.09.2019 Rond het proces tegen de ’minder Marokkanen’-uitspraak van Geert Wilders stond deze week alles op zijn kop. Explosieve mails tonen aan dat ambtenaren van het ministerie van Justitie zich inhoudelijk bemoeiden met de vervolging van de PVV-voorman. De coalitie hield met Denk een debat over de kwestie tegen, tot na de uitspraak in oktober. In een exclusief interview met De Telegraaf voorspelt Wilders zwaar weer voor het kabinet.
Geert Wilders leidt de tweede partij van het land en is oppositieleider. Aan politiek komt de PVV-voorman echter nauwelijks toe, omdat hij zich in de rechtszaal moet verdedigen om uitspraken tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2014. Als hij na weer een slopende dag in de ’bunker’ bij Schiphol onder zware beveiliging thuis wordt gebracht, is hij gebroken. „Aan de ene kant krijg ik er energie van, omdat ik er strijdbaar door word. Maar ik val ook vaak op bed neer, voor Pampus”, zegt Wilders.
De afgelopen week verliep spectaculair, met mails waaruit bleek dat ambtenaren van Justitie het OM allerlei suggesties hebben gedaan en waardeoordelen plakten op uw uitspraken. Hoe heeft u deze week beleefd?
„Het is een achtbaan. Toen ik de mails las… werd ik heel boos. Maar ik ben er ook echt misselijk van geworden. Aan de ene kant was het een bevestiging van wat ik altijd al dacht: dat dit een politiek proces is. Maar aan de andere kant vroeg ik me ook af in welk land we hier in hemelsnaam wonen. Het is gewoon bijna corruptie.”
Was dat ook hét moment dat u dacht: nu hebben we ze te pakken?
„Nou ja, blijkbaar niet. Het hof heeft ons geen gelijk gegeven. Ik denk dat dit alleen al genoeg is om het OM tien keer niet ontvankelijk te verklaren en het proces te stoppen. Allerlei rechtsgeleerden, echt niet mijn vrienden, gaven dat ook aan. Hopelijk besluit het hof daar alsnog toe.”
Maar dat gebeurt dan op basis van fouten in aanloop naar het proces, niet vanwege een weging of uw uitspraken rond minder Marokkanen door de beugel kunnen?
„Het zijn niet zomaar fouten; het raakt de kern van de rechtsstaat, van onze democratie. Dat de uitvoerende macht, ministers, ambtenaren of ambtenaren namens de minister zich niet met een proces van wie dan ook mogen bemoeien. En zeker niet met die van de oppositieleider. Dat gebeurt in Rusland. Bij Polen en Hongarije gaat er een eurocommissaris heen om zich te beklagen en ook de Nederlandse minister spreekt er schande van. Hier in eigen land gaan we over tot de orde van de dag. We hebben nu zwart op wit dat een minister via de rechterlijke macht een oppositieleider probeert kalt te stellen.”
Uit de mails bleek ook dat ambtenaren aangaven dat toenmalig minister Opstelten juist zo ver mogelijk bij het proces vandaan wilde blijven. Waaruit blijkt volgens u dat de minister opdracht tot bemoeienis heeft gegeven?
„Ambtenaren doen alles namens de minister. En de minister heeft ook een persbericht goedgekeurd, waar een vergelijking tussen mijn uitspraken en die van PvdA’ers Samsom en Spekman uit verwijderd was.’’
Maar kunt u op basis van wat er nu ligt ook hardmaken dat de minister echt opdracht heeft gegeven? Hij is zonder meer verantwoordelijk geweest voor wat de ambtenaren deden, maar dat is nog wel iets anders dan ergens opdracht toe geven?
„Dat weet ik niet. Ik weet dat we een notariële verklaring hebben waarin staat dat een ambtenaar Opstelten hoorde zeggen dat ’Wilders ons voor de voeten loopt’. Ik weet dat Opstelten, wat eerder werd ontkend, over de zaak met het OM heeft gesproken. Ik weet dat er door hem meer onwaarheden dan waarheden zijn gesproken. Maar ja, tijdens de getuigenverhoren was er collectief geheugenverlies en zei Opstelten op negen van de tien vragen dat hij het zich niet kon herinneren. Niet sterk en niet geloofwaardig.”
U heeft Opstelten als gedoogpartner in Rutte I in het zadel geholpen, toch?
„Ik kon een veto uitspreken over ministers. Als ik het had willen tegenhouden, had dat gekund. Met de kennis van nu had ik hem parkeerwachter gemaakt. Op zijn best.”
De reden dat ik ernaar vraag is, dat tijdens Rutte I duidelijk werd dat er een soort tegenmacht begon te ontstaan in de ambtenarij. Een vierde macht van ambtenaren die zich keerde tegen gedoogsteun en politieke wensen van de PVV.
„In die tijd waren er ook mensen die zeiden dat als de PVV echt zou meeregeren, ze sommige besluiten niet zouden uitvoeren, zouden staken of ontslag nemen. Er was bij sommige ambtenaren antipathie richting de PVV en dat zie je nu ook in de stukken terug in het proces. Ze noemen me kwaadaardig, racistisch, dat er hard tegen me moet worden opgetreden. Er heerst haat en afkeer, blijkt uit die stukken. Ambtelijke betrokkenheid is zonneklaar. We weten nu een hele hoop en we weten ook een hele hoop niet.”
Wat weten we nog niet?
„De rechtbank Midden-Nederland buigt zich nog over een aantal WOB-verzoeken van RTL. Door eerdere WOB-verzoeken weten we inmiddels dat minister Grapperhaus van Justitie de kluit ook flink heeft belazerd. Als je ziet wat er nu staat in drie stukken, dan is het nog maar het topje van de ijsberg.”
Waar baseert u dat vermoeden op?
„We hebben hier op de fractie vergeleken waar het ministerie eerst zaken weg lakte en betitelde als ’persoonlijke beleidsopvattingen van ambtenaren’ of ’leidt tot onevenredige schade voor mijn ambtsvoorganger’. Inmiddels weten we dus wat er is weg gelakt. Teksten als: ’We hebben hierover het OM geïnformeerd’. Niks persoonlijke beleidsopvattingen! Je krijgt er kippenvel van. Het is puur politiek gemarchandeer.”
U zei net dat Grapperhaus de kluit ook flink heeft belazerd. Uit kringen rond de minister klinkt dat ambtenaren die selectie hebben gemaakt en dat de minister niet persoonlijk honderden mails heeft beoordeeld op wat er wel en niet over naar buiten mag. Kunt u zich daar wat bij voorstellen?
„Zijn handtekening staat eronder. Maar het is goed dat u dit aangeeft. Hij stuurde vorige week een briefje naar de Kamer waarin hij verzweeg wat we nu weten, over de bemoeienis van Justitie-ambtenaren. Hij heeft de Kamer op het verkeerde been gezet en eigenlijk onjuist geïnformeerd. Dat kan hem zijn kop kosten.”
Uit de stukken blijkt ook dat er destijds een advies aan Grapperhaus’ voorganger Opstelten is gestuurd om minister-president Rutte te informeren. Is hij volgens u ook betrokken?
„Dat weet ik niet. Ik heb vermoedens.”
Wat zijn die?
„Ik denk dat het ondenkbaar is dat de minister-president hier niet meer van geweten heeft, maar ik heb geen bewijs. Daarom wil ik ook een debat met Rutte! Ik ken hem, Rutte vond dit belangrijk, hij is een controlefreak. Maar wat wist hij allemaal? Wat is er binnen de VVD allemaal bekokstoofd? ’Ik zal dat partijtje van jou decimeren’, zei Rutte in 2011 tegen me na de breuk in het Catshuis. Zijn vriend Opstelten heeft dat natuurlijk ook gehoord. Ik hou niet van samenzweringstheorieën, maar…”
Het is een zware beschuldiging, om de premier als medeplichtig te bestempelen.
„Daarom. En die doe ik dus pas als ik bewijs heb. Ik sluit niet uit dat het zo is. Ik weet nu wel waar ze toe in staat zijn. Maar de coalitie wil het debat pas na het vonnis.”
Kan de rechter nog een eerlijk oordeel vellen als de Kamer zich erover heeft uitgesproken?
„Als de Kamer concludeert dat dit niet deugt: natuurlijk. De rechter is ook een burger, die luistert daarnaar. Dat helpt mij.”
Kan de rechter het niet zonder bemoeienis van de Kamer af?
„Misschien niet. Zou u het risico lopen als u verdachte was?”
Ik zou alles uit de kast halen.
„Dat bedoel ik. Ik ben nog lang niet met ze klaar.”
Na de uitspraak in oktober gaat de Kamer er wel over spreken. Wat verwacht u dat er dan gebeurt?
„Dit heeft zonder overdrijven de potentie dat het kabinet hierop valt. Honderd procent. Dit raakt de kern van onze rechtsstaat. Het gaat ook niet alleen meer over Geert Wilders. Het gaat over de scheiding van machten, over de vierde macht van de ambtenarij die zich al dan niet op aansturen van de politiek bemoeit met parlementariërs van de oppositie. Er ligt nu al genoeg om het proces te stoppen. Als dat inderdaad gebeurt, komt heel het kabinet in heel zwaar weer.”
Bent u nog iets van plan?
„Ook als mijn zaak klaar is, zal ik alles doen om de onderste steen boven te krijgen en de verantwoordelijken bestraft te krijgen. Als we dit nu toestaan en er zit morgen een SP-GroenLinks kabinet, dan kan zomaar meneer Jetten van D66 de klos zijn. Of meneer Dijkhoff van de VVD. Al moet ik via civiele procedures alsnog mijn gelijk krijgen: ik ga ze helemaal gek maken. Niet uit wraak, maar om de waarheid boven tafel te krijgen.”
AD 14.09.2019 Geert Wilders denkt dat het kabinet kan vallen over de bemoeienissen van het ministerie van Justitie met zijn vervolging voor de ‘minder Marokkanen’-uitspraak. Dat zegt de PVV-leider in een interview met De Telegraaf. ,,Dit heeft zonder overdrijven de potentie dat het kabinet hierop valt. 100 procent. Dit raakt de kern van onze rechtsstaat.’’
Wilders werd naar eigen zeggen ‘heel boos’ en ‘echt misselijk’ toen hij de e-mails las waarin ambtenaren de zaak bespraken. Hij wil de verantwoordelijken bestraft krijgen: ,,Al moet ik via civiele procedures alsnog mijn gelijk krijgen: ik ga ze helemaal gek maken. Niet uit wraak, maar om de waarheid boven tafel te krijgen.’’.
Wilders stelt in de krant dat deze zaak niet meer om hem draait. ,,Het gaat over de scheiding van machten, over de vierde macht van de ambtenarij die zich al dan niet op aansturen van de politiek bemoeit met parlementariërs van de oppositie.’’
,,Er ligt nu al genoeg om het proces te stoppen’’, stelt Wilders. ,,Als dat inderdaad gebeurt, komt heel het kabinet in heel zwaar weer.’’ Volgens de PVV’er gaat met name minister Ferd Grapperhaus van Justitie het zwaar krijgen. ,,Hij heeft de Kamer op het verkeerde been gezet en eigenlijk onjuist geïnformeerd. Dat kan hem zijn kop kosten.’’
MSN 14.09.2019 Geert Wilders denkt dat het kabinet kan vallen over de bemoeienissen van het ministerie van Justitie met zijn vervolging voor de ’minder Marokkanen’-uitspraak. Dat zegt de PVV-leider in een interview met De Telegraaf. “Dit heeft zonder overdrijven de potentie dat het kabinet hierop valt. 100 procent. Dit raakt de kern van onze rechtsstaat.”
Wilders werd naar eigen zeggen “heel boos” en “echt misselijk” toen hij de e-mails las waarin ambtenaren de zaak bespraken. Hij wil de verantwoordelijken bestraft krijgen: “Al moet ik via civiele procedures alsnog mijn gelijk krijgen: ik ga ze helemaal gek maken. Niet uit wraak, maar om de waarheid boven tafel te krijgen.”
Wilders stelt in de krant dat deze zaak niet meer om hem draait. “Het gaat over de scheiding van machten, over de vierde macht van de ambtenarij die zich al dan niet op aansturen van de politiek bemoeit met parlementariërs van de oppositie.
“Er ligt nu al genoeg om het proces te stoppen”, stelt Wilders. “Als dat inderdaad gebeurt, komt heel het kabinet in heel zwaar weer.” Volgens de PVV’er gaat met name minister Ferd Grapperhaus van Justitie het zwaar krijgen. “Hij heeft de Kamer op het verkeerde been gezet en eigenlijk onjuist geïnformeerd. Dat kan hem zijn kop kosten.”
PVV-leider Geert Wilders in de Tweede Kamer na afloop van het aanvragen van een debat over zijn rechtszaak. Ⓒ ANP
Telegraaf 13.09.2019De advocaten Geert-Jan en Carry Knoops hebben vrijdag 13.09.2019 hun pleidooi in het proces in hoger beroep tegen Geert Wilders hervat. De PVV-voorman staat terecht voor zijn verondersteld beledigende uitspraken over Marokkanen. Hij was vrijdag zelf niet in de rechtszaal aanwezig, wegens werkzaamheden elders.
Afgelopen dinsdag eisten de raadslieden het proces direct te laten stoppen omdat volgens hen onomwonden is gebleken dat het Openbaar Ministerie zich in de zaak-Wilders heeft laten aansturen door het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Daarmee heeft het OM het recht op vervolging verspeeld, vinden zij. Wilders spreekt al maanden schande van deze vermeende politieke inmenging en heeft maandag aangifte gedaan tegen de in de zaak betrokken aanklagers, omdat zij er tegen de rechter over zouden hebben gelogen.
Het hof gaf dinsdag te kennen dat het over de stellingen van de advocaten wil beraadslagen en daarom niet meteen tot een beslissing kon komen. Het echtpaar Knoops vroeg daarop tijd om zich op zijn positie te beraden. De uitkomst daarvan is dat zij de draad van hun pleidooi weer oppakken.
Inhoudelijk betogen de advocaten dat Wilders zich niet schuldig heeft gemaakt aan groepsbelediging of het aanzetten tot discriminatie. De rechtbank heeft hem daarvoor veroordeeld. De raadslieden verlangen vrijspraak.
Lees de tweets van rechtbankverslaggever Saskia Belleman terug;
Telegraaf 12.09.2019 De politieke bemoeienis in de zaak tegen Geert Wilders heeft mogelijk grote gevolgen. Hoofdredacteur Paul Jansen beschrijft de rol van de ‘vierde macht’: ambtenaren.
AD 12,09.2019 De aangifte die PVV-leider Geert Wilders maandag deed tegen de officier van justitie en advocaten-generaal die betrokken zijn bij zijn strafzaak, is binnengekomen bij het Openbaar Ministerie. Dat meldt het OM vanmorgen. Het landelijk parket van het OM bestudeert de aangifte.
Hij verwijt de aanklagers ‘valsheid in geschrifte’. Het gaat om officier van justitie Wouter Bos die besloot Wilders te vervolgen. Net als de twee zogenoemde advocaten-generaal Birgit van Roessel en Gerard Sta, die het proces nu behandelen.
Wilders verdenkt de magistraten ervan dat zij de rechter hebben voorgelogen over de bemoeienis van het ministerie van Justitie en Veiligheid met de strafzaak. Het OM ontkent dat er sprake is geweest van beïnvloeding door het ministerie, onder meer bij het besluit Wilders te vervolgen voor zijn omstreden en volgens justitie beledigende uitspraken over Marokkanen.
Wilders staat momenteel in hoger beroep terecht voor die uitspraken. De PVV-voorman en zijn advocaat Geert-Jan Knoops willen dat het proces stopt, omdat de ontoelaatbare, politieke inmenging in zijn zaak volgens hen is komen vast te staan. Het Haagse gerechtshof wil daar pas later een besluit over nemen, zeer tegen de zin van Wilders. Op de zitting van vrijdag moet blijken hoe Knoops op dat ongewenste uitstel reageert.
De voltallige oppositie, behalve Denk, steunde gisteren het verzoek van Wilders zo snel mogelijk een debat te houden. Maar de coalitie houdt voet bij stuk, en beroept zich op de scheiding der machten. Daarom zou de Kamer niet moeten debatteren over een zaak die nog voor de rechter ligt. Tegen het zere been van Wilders, die een debat na het vonnis onzinnig noemt. ,,In algemene zin kan je na het vonnis nog conclusies trekken, maar ik heb er niks aan’’, aldus de PVV-leider. ,,Mocht ik veroordeeld worden, dan is dat op cassatie na onherroepelijk.’’
Telegraaf 12.09.2019 De aangifte die PVV-leider Geert Wilders maandag deed tegen de officier van justitie en advocaten-generaal die betrokken zijn bij zijn strafzaak, is binnengekomen bij het Openbaar Ministerie. Dat meldt het OM donderdag. Het landelijk parket van het OM bestudeert de aangifte.
Wilders verdenkt de magistraten ervan dat zij de rechter hebben voorgelogen over de bemoeienis van het ministerie van Justitie en Veiligheid met de strafzaak. Het OM ontkent dat er sprake is geweest van beïnvloeding door het ministerie, onder meer bij het besluit Wilders te vervolgen voor zijn omstreden en volgens justitie beledigende uitspraken over Marokkanen.
Wilders staat momenteel in hoger beroep terecht voor die uitspraken. De PVV-voorman en zijn advocaat Geert-Jan Knoops willen dat het proces stopt, omdat de ontoelaatbare, politieke inmenging in zijn zaak volgens hen is komen vast te staan. Het Haagse gerechtshof wil daar pas later een besluit over nemen, zeer tegen de zin van Wilders. Op de zitting van vrijdag moet blijken hoe Knoops op dat ongewenste uitstel reageert.
De aangifte tegen de drie OM’ers is eerder deze week wel door het hof in het dossier opgenomen.
AD 11.09.2019 Dat de Tweede Kamer pas na het vonnis wil debatteren over de zaak tegen Geert Wilders, is volgens de PVV-leider werkelijk schandalig. Volgens hem is een Kamerdebat na het vonnis onzinnig.
De voltallige oppositie, behalve DENK, steunde het verzoek zo snel mogelijk een debat te houden. Maar de coalitie houdt voet bij stuk, en beroept zich op de scheiding der machten. Daarom zou de Kamer niet moeten debatteren over een zaak die nog voor de rechter ligt.
,,Dat is onzin, want daar heeft het ministerie van Justitie zich toen ook niet aan gehouden”, zegt Wilders. ,,Dat heeft zich bemoeid met de verweren en mijn vervolging.” Veel partijen vragen zich op grond van het aan het licht gekomen e-mailverkeer af of ambtenaren niet buiten hun boekje zijn gegaan.
Over mogelijke inmenging door het ministerie wil Wilders in debat met de Kamer. Dat er partijen zijn die pas na het vonnis willen debatteren, laat volgens Wilders zien dat ze ‘niet solidair’ zijn. ,,In algemene zin kan je na het vonnis nog conclusies trekken, maar ik heb er niks aan”, aldus de PVV-leider. ,,Mocht ik veroordeeld worden, dan is dat op cassatie na onherroepelijk.”
PVV-leider Wilders vraagt een debat aan over zijn rechtszaak, in de Tweede Kamer ANP
NOS 11.09.2019 De regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie willen geen Kamerdebat over de ‘minder-Marokkanen’-strafzaak tegen PVV-leider Wilders zolang de rechter nog geen uitspraak heeft gedaan.
Wilders wil in aanwezigheid van premier Rutte debatteren over de bemoeienis van ambtenaren van het ministerie van Justitie met zijn strafzaak. Hij riep zijn collega’s op zijn verzoek te steunen, in het belang van zijn verdediging.
“Dit is mijn laatste kans”, zei hij. “Als we het pas na de uitspraak van de rechter doen, en dan blijkt dat de Tweede Kamer de gang van zaken onacceptabel vindt, dan is het voor mij te laat.”
Schandalig proces
Alle oppositiepartijen behalve Denk steunen zijn verzoek. PvdA-Kamerlid Kuiken: “De schijn van bemoeienis wordt steeds groter, dus ik wil ook een debat.” 50Plus-leider Krol: “Heel Nederland praat over deze zaak, dus dan moeten wij er ook over praten.”
Forum voor Democratie was de eerste en een tijd de enige partij die een debatverzoek van Wilders steunde. Partijleider Baudet: “Dit is een schandalig proces. De Kamer moet zo spoedig mogelijk zijn tanden laten zien.”
Maar de VVD en de andere regeringspartijen voelen daar niets voor. “Wij willen een debat na de rechterlijke uitspraak, want dan ligt het totaalplaatje op tafel”, zegt VVD-Kamerlid Van Wijngaarden.
Eerder lieten de andere regeringspartijen blijken verontrust te zijn over de bemoeienis van ambtenaren. Vandaag lichtten zij hun standpunt niet verder toe. Wilders deed opnieuw een beroep op hen:
Wilders wil debat over zijn proces vóór de uitspraak, coalitie wil het daarna
Wilders deed nog een laatste poging om de tegenstanders te overtuigen. “Nu ben ík het. Maar het kan ieder van u de volgende keer zijn.” Als de Tweede Kamer na het oordeel van de rechter in hoger beroep nieuwe informatie krijgt, bijvoorbeeld tijdens het Kamerdebat, dan heeft Wilders daar niet zo veel meer aan.
Wilders: “Alsof je tegen iemand die ter dood veroordeeld is – wat ik gelukkig niet ben – zegt dat je na zijn executie een debat gaat houden.” Hij bedankte de partijen die hem wel steunden.
Onthullingen
In december 2016 werd Wilders veroordeeld voor zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak van 19 maart 2014 na de gemeenteraadsverkiezingen. Hij werd schuldig bevonden aan groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie, maar kreeg geen straf. Hij ging in hoger beroep.
Gisteren deed de advocaat van Wilders, Geert-Jan Knoops, een poging de rechtszaak onmiddellijk te stoppen door het Openbaar Ministerie niet ontvankelijk te laten verklaren. Knoops vindt dat de onthullingen van RTL Nieuws, over mailwisselingen van ambtenaren van voormalig minister Opstelten, bewijzen dat het proces politiek gestuurd is.
Het OM bestrijdt dat. De rechter heeft besloten hier pas later een oordeel over uit te spreken. Dit betekent dat het proces verder gaat en dat Wilders zich inhoudelijk moet verdedigen. Vrijdag is de eerstvolgende zittingsdag.
Telegraaf 11.09.2019De Tweede Kamer gaat in debat over topambtenaren van het ministerie van Justitie en Veiligheid die zich bemoeiden met de veroordeling van PVV-leider Wilders om zijn ’minder Marokkanen’-uitspraak, maar dat gebeurt pas na de uitspraak van de rechter daarover.
Tot grote teleurstelling van Wilders.
„Het is alsof je tegen iemand die ter dood veroordeeld is zegt: we kijken of er iets niet klopt, maar dan na je executie.”
De kans bestaat immers dat Wilders dan al is veroordeeld. Toch vindt een meerderheid van de Tweede Kamer dat het niet gepast is om een Kamerdebat te voeren terwijl de zaak nog onder de rechter is. Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie, gesteund door Denk, willen wachten.
Van de rest van de partijen, een grote minderheid, had het debat nu al mogen plaatsvinden. Die partijen vinden dat de Kamer voldoende te bespreken heeft, zonder dat de rechter daarmee wordt gehinderd. ,,Het gaat namelijk ook over informatievoorziening aan ons’’, aldus SGP-Kamerlid Bisschop. SP-Kamerlid Van Nispen vindt dat er best in de Tweede Kamer over het proces kan worden gesproken, juist omdat er een scheiding der machten is. Het debat moet dan ook los worden gezien van de strafzaak, vindt hij.
Wilders is teleurgesteld in collega’s die nu in meerderheid bepalen dat het woord eerst aan de rechter is. ,,De coalitie en Denk hebben nul solidariteit met een collega. Dit komt allemaal door ambtenaren die mij haten, het debat na de uitspraak is mosterd na de maaltijd.’’
Telegraaf 11.09.2019De rol die het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft gespeeld in de strafzaak tegen PVV-leider Wilders wordt uitgebreid onder de loep genomen als de rechter uitspraak heeft gedaan.
„Er is dan alle ruimte om af te lopen wat die rol is geweest”, belooft minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid). Tot die tijd gaat de CDA-bewindsman niet intern onderzoeken wie op welke manier druk heeft uitgeoefend om Wilders harder aan te pakken om zijn ’minder Marokkanen’-uitspraak in 2014. „Het is nu eerst aan een onafhankelijke rechter, wij moeten op het ministerie verder met ons gewone werk.”
Een meerderheid van de Tweede Kamer vroeg vandaag een debat aan over de kwestie, maar dan wel na de uitspraak van de rechter. Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en CU willen, gesteund door Denk, daarop wachten. Alle overige partijen willen de uitspraak van de rechter niet afwachten. Wilders is woest over dat besluit, hij verwijt Kamerleden van coalitiepartijen en Denk ’nul solidariteit’ een hem als collega te hebben. „Het is als onderzoek na een executie.”
Inmiddels is de strafzaak al onderwerp van gesprek in politiek Den Haag. Zelfs kopstukken uit de coalitie trokken aan de bel. CU-voorman Segers noemde het ’schokkend’ dat uit documenten blijkt dat topambtenaren invloed wilden uitvoeren op de strafzaak, terwijl het Openbaar Ministerie (OM) moest afwegen of vervolging wenselijk was. Grapperhaus zegt zich niet druk te maken over hoe Tweede Kamerleden over die bemoeienis oordelen. „We leven in een vrije democratie, dus mensen kunnen daarover zeggen wat ze willen.”
MSN 11.09.2019 De rol die het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft gespeeld in de strafzaak tegen PVV-leider Wilders wordt uitgebreid onder de loep genomen als de rechter uitspraak heeft gedaan.
„Er is dan alle ruimte om af te lopen wat die rol is geweest”, belooft minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid). Tot die tijd gaat de CDA-bewindsman niet intern onderzoeken wie op welke manier druk heeft uitgeoefend om Wilders harder aan te pakken om zijn ’minder Marokkanen’-uitspraak in 2014. „Het is nu eerst aan een onafhankelijke rechter, wij moeten op het ministerie verder met ons gewone werk.”
Een meerderheid van de Tweede Kamer vroeg vandaag een debat aan over de kwestie, maar dan wel na de uitspraak van de rechter. Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en CU willen, gesteund door Denk, daarop wachten. Alle overige partijen willen de uitspraak van de rechter niet afwachten. Wilders is woest over dat besluit, hij verwijt Kamerleden van coalitiepartijen en Denk ’nul solidariteit’ een hem als collega te hebben. „Het is als onderzoek na een executie.”
Inmiddels is de strafzaak al onderwerp van gesprek in politiek Den Haag. Zelfs kopstukken uit de coalitie trokken aan de bel. CU-voorman Segers noemde het ’schokkend’ dat uit documenten blijkt dat topambtenaren invloed wilden uitvoeren op de strafzaak, terwijl het Openbaar Ministerie (OM) moest afwegen of vervolging wenselijk was.
Grapperhaus zegt zich niet druk te maken over hoe Tweede Kamerleden over die bemoeienis oordelen. „We leven in een vrije democratie, dus mensen kunnen daarover zeggen wat ze willen.”
Wilders: schandalig dat het debat wordt gevoerd na de uitspraak, dit is namelijk mijn laatste kans. Ik heb hier niets aan. Coalitie en Denk hebben nul solidariteit met een collega. pic.twitter.com/sgyWaQqsfA
AD 10.09.2019 Minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid maakt de documenten openbaar die de rechter in de zaak-Wilders heeft opgevraagd over de vervolging van de PVV-leider. Hij gaat ook nog eens kijken of hij in de toekomst in soortgelijke gevallen meer met de Kamer kan delen.
De e-mails tussen ambtenaren en andere stukken spelen een belangrijke rol in het proces, omdat ze volgens de verdediging aantonen dat het ministerie op die vervolging heeft aangedrongen. De Tweede Kamer vroeg tot dusver tevergeefs om de documenten.
Grapperhaus wilde ze niet verstrekken omdat dat de rechtszaak zou beïnvloeden. Maar inmiddels hebben het gerechtshof en de verdediging ze ook en liggen ze deels op straat. Daarom maakt de minister ‘een uitzondering’, om te voorkomen dat de Kamer een vertekend beeld krijgt.
Grapperhaus wil niets kwijt over de inhoud van de stukken. Premier Mark Rutte evenmin, omdat ‘de politiek heel terughoudend is’ zolang ‘de zaak onder de rechter is’. Zodra de rechter uitspraak heeft gedaan, belooft Grapperhaus de Kamer tekst en uitleg te verschaffen en te vertellen wat hij van de gang van zaken vindt.
In de Kamer is brede steun voor een debat met Grapperhaus, mits eerst de rechter heeft gesproken. Veel partijen vragen zich op grond van het aan het licht gekomen e-mailverkeer af of ambtenaren niet buiten hun boekje zijn gegaan. De minister onderstreept dat hij vindt dat het Openbaar Ministerie zelf over vervolging moet beslissen.
NOS 10.09.2019 De strafzaak tegen PVV-leider Geert Wilders gaat vooralsnog door. Het hof stelt een besluit over de ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie uit, waarschijnlijk tot de einduitspraak. Eventueel wordt er een tussenuitspraak gedaan.
Advocaat Knoops zei vorige week al dat hij vindt dat het OM niet-ontvankelijk moet worden verklaard en dat er een einde moet komen aan de vervolging van Wilders en herhaalde dat vandaag. Het hof zegt meer tijd nodig te hebben voordat daarover kan worden beslist. Knoops heeft daarop beraad gevraagd tot vrijdag, om te bepalen of hij het pleidooi dat hij vorige week begon voortzet.
Het Openbaar Ministerie zei opnieuw dat de strafzaak tegen Wilders volgens de regels tot stand is gekomen. Advocaat-generaal Gerard Sta herhaalde dat het OM zelfstandig de beslissing heeft genomen om Wilders te vervolgen en dat dat niet is gebeurd onder druk van het ministerie of de minister.
Toenmalig minister van Justitie Opstelten is per ambtsbericht ingelicht over het vervolgingsbesluit, zodat hij zijn politieke verantwoordelijkheid kon nemen, aldus Sta eerder vanmiddag.
‘Politiek proces’
Advocaat Knoops herhaalde vanochtend dat het proces tegen zijn cliënt Geert Wilders meteen moet stoppen. Volgens hem is er sprake van een politiek proces.
Medewerkers van het Openbaar Ministerie en het ministerie van Justitie hebben in 2014 mailcontact gehad over de zaak, waarin ze zouden hebben geschreven dat Wilders hard aangepakt moest worden voor zijn ‘minder Marokkanen-uitspraak’. Daardoor werd volgens de advocaat de scheiding der machten geschonden.
De mails tussen het OM en ambtenaren tonen volgens Knoops aan dat ambtenaren invloed hebben uitgeoefend op de manier waarop Wilders vervolgd moest worden. De ambtenaren hebben zich volgens de advocaat dus bemoeid met de processtrategie.
‘Opmerkelijk’
Sta wees erop dat veel van de mails zijn gewisseld tussen ambtenaren op het departement onderling. “Het is wel opmerkelijk dat zij zich inhoudelijk bezighielden met deze strafzaak”, aldus de aanklager. Die mails hebben de officieren van justitie nooit bereikt. “Consequenties voor de strafzaak heeft dat niet”, stelde hij.
Minister Grapperhaus maakt de documenten openbaar die de rechter heeft opgevraagd over de vervolging van Wilders. De Tweede Kamer kreeg ze tot dusver niet, omdat dat volgens Grapperhaus de rechtszaak zou beïnvloeden. Omdat het hof en de verdediging de documenten nu ook hebben, en ze al deels op straat liggen, maakt de minister nu een uitzondering, zegt hij.
Live-uitzending
De start van deze zitting is vanochtend rechtstreeks uitgezonden op NOS.nl en NPO Nieuws. Dat had niet gemoeten, want het gerechtshof had daar geen toestemming voor verleend. Om die reden is de live-uitzending toen gestopt.
In de middagpauze heeft het gerechtshof alsnog toestemming voor een live-uitzending verleend. De uitzending is daarom hervat.
Telegraaf 10.09.2019 Het gerechtshof Den Haag geeft het oordeel over mogelijke politieke beïnvloeding van de strafzaak tegen PVV-leider Geert Wilders uiterlijk bij de einduitspraak. Dat heeft het hof dinsdag bepaald. Eventueel wordt er een tussenuitspraak gedaan.
Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops menen dat onomwonden gebleken is dat het ministerie van Justitie en Veiligheid zich in 2014 actief heeft bemoeid met de beslissing over te gaan tot strafvervolging van Wilders, wegens diens omstreden uitspraken over Marokkanen. Het OM heeft die bemoeienis altijd ontkend en gezegd dat het geheel zelfstandig tot dat besluit is gekomen.
Knoops en Wilders vroegen het hof dinsdag direct een beslissing te nemen en het proces te stoppen, maar het hof zegt er meer tijd voor nodig te hebben. Knoops vroeg beraad tot vrijdag, om te bepalen of hij zijn vorige week begonnen pleidooi voortzet dan wel andere actie gaat ondernemen. Het hof heeft hem die tijd gegeven.
Wilders werd door de rechtbank veroordeeld wegens groepsbelediging en het aanzetten tot haat, maar kreeg geen straf opgelegd. Wilders tekende hoger beroep aan tegen dat vonnis. In hoger beroep is een geldboete van 5000 euro tegen hem geëist.
Tijdens de procedure in hoger beroep is de zaak geheel in het teken komen te staan van de stelling van Wilders en zijn advocaat dat het departement, toenmalig justitieminister Ivo Opstelten incluis, zich van meet af aan actief met de zaak heeft bemoeid.
In de loop der tijd zijn er steeds meer stukken op tafel gekomen die, volgens het team-Wilders, aantonen dat het departement een stevige vinger in de pap heeft gehad en dat daarover geen open kaart is gespeeld.
Knoops wilde dinsdag na afloop van de zitting niet zeggen waarmee hij vrijdag denkt te komen. Eerder heeft hij het hof met succes gewraakt, waarna de huidige rechters zijn aangetreden. De vraag is of in de huidige situatie een hernieuwde wraking een reële optie is.
Grapperhaus wilde ze niet verstrekken omdat dat de rechtszaak zou beïnvloeden. Maar inmiddels hebben het gerechtshof en de verdediging ze ook en liggen ze deels op straat. Ⓒ ANP
Telegraaf 10.09.2019 Minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) maakt de documenten openbaar die de rechter in de zaak-Wilders heeft opgevraagd over de vervolging van de PVV-leider. De e-mails tussen ambtenaren en andere stukken spelen een belangrijke rol in het proces, omdat ze volgens de verdediging aantonen dat het ministerie op die vervolging heeft aangedrongen.
De Tweede Kamer vroeg tot dusver tevergeefs om de documenten. Grapperhaus wilde ze niet verstrekken omdat dat de rechtszaak zou beïnvloeden. Maar inmiddels hebben het gerechtshof en de verdediging ze ook en liggen ze deels op straat. Daarom maakt de minister „een uitzondering”, om te voorkomen dat de Kamer een vertekend beeld krijgt.
Grapperhaus wil niets kwijt over de inhoud van de stukken. Premier Mark Rutte evenmin, omdat „de politiek heel terughoudend is” zolang „de zaak onder de rechter is.” Zodra de rechter uitspraak heeft gedaan, belooft Grapperhaus de Kamer tekst en uitleg te verschaffen en te vertellen wat hij van de gang van zaken vindt. Hij gaat ook nog eens kijken of hij in de toekomst in soortgelijke gevallen meer met de Kamer kan delen.
In de Kamer is brede steun voor een debat met Grapperhaus, mits eerst de rechter heeft gesproken. Veel partijen vragen zich op grond van het aan het licht gekomen e-mailverkeer af of ambtenaren niet buiten hun boekje zijn gegaan. De minister onderstreept dat hij vindt dat het Openbaar Ministerie zelf over vervolging moet beslissen.
Advocaat Geert-Jan Knoops en PVV-leider Geert Wilders in de rechtbank van Schiphol voor het pleidooi van de verdediging in het minder-Marokkanen-proces. Ⓒ ANP
Telegraaf 10.09.2019 Geert Wilders heeft vanmiddag een dringend beroep gedaan op het gerechtshof om vandaag nog zijn vervolging voor de Minder Marokkanenuitspraken uit 2014 stop te zetten.
Volgens Wilders moet hij zich nu al vijf jaar lang niet alleen verdedigen tegen de rechtsprekende macht, maar ook tegen de uitvoerende macht. ,,Dat is niet fair, en corrupt. Poetin kan er nog iets van leren”, vond Wilders.
De PVV-leider vond het bovendien vreemd dat de advocaten-generaal Birgit van Roessel en Gerard Sta er vandaag waren. Hij heeft aangifte tegen hen en tegen officier van justitie Wouter Bos gedaan van valsheid in geschrifte. ,,Het kan zomaar zijn dat ik hier wordt vervolgd door drie potentiële delinquenten. Het zou ze hebben gesierd als ze zich hadden verschoond.”
Zijn oproep volgde op urenlang gesteggel tussen zijn verdediging en het Openbaar Ministerie over nieuwe mails die in het weekeinde tot ophef leidden. Uit die mails zou volgens de verdediging van Wilders overduidelijk blijken dat ambtenaren van het ministerie van justitie zich bemoeiden met de beslissing van het Openbaar Ministerie over zijn vervolging, en met de inhoud van de strafzaak.
Wilders is volgens zijn advocaat ,,om politieke motieven een proefproces ingejaagd.” Het OM bestrijdt dat, en zegt dat het slechts een interne mailwisseling betrof, die van geen enkele invloed is geweest.
Voor de verdediging van Wilders is het zonneklaar. De mails tonen onomstotelijk aan dat de ambtenaren zich actief bemoeiden met de vervolgingsbeslissing. Advocaat Geert-Jan Knoops: ,,Er is geen nader onderzoek meer nodig. Het rechtssysteem is in de kern geraakt. Wilt u meer of minder besmetting van het strafproces? Wilt u meer of minder inbreuk op het rechtssysteem?”
Zo nam volgens Knoops het OM suggesties over om Wilders’ opmerking ‘Dan gaan we dat regelen’ toe te voegen aan de tenlastelegging, en ook zou onder invloed van het ministerie zijn besloten om Wilders niet alleen te vervolgen voor zijn uitlatingen tijdens de verkiezingsbijeenkomst op 19 maart, maar ook voor uitspraken die hij een week eerder deed op de markt in Loosduinen. In de mails spreken de ambtenaren de vrees uit dat Wilders anders de dans zou kunnen ontspringen.
Knoops: ,,Om het tij te keren en vanwege hun aversie tegen Wilders besloten ze munitie aan te dragen om Wilders vervolgd te krijgen.” De verdediging wees het hof tevens op het woordgebruik van de ambtenaren.
Ze schreven over het ,,welbewust en ophitsend taalgebruik” van Wilders. Woorden die meermalen letterlijk terugkwamen in het requisitoir van het OM. Knoops: ,,De ambtenaren waren bereid om hun politieke terughoudendheid te laten varen en zich vol in te zetten voor een veroordeling.”
Het OM verschuilt zich volgens de verdediging voortdurend achter het ontbreken van een formele aanwijzing van toenmalig minister Opstelten om de PVV-leider te vervolgen. ,,Wat hier is gebeurd is veel erger en geraffineerder.
Er is bewust geen aanwijzing op papier gezet, maar in het geheim is er gezorgd voor een stimulans aan het OM om te vervolgen. Wás Opstelten maar zo dapper en transparant geweest om die aanwijzing te geven”, verzuchtte Knoops.
Alles werd in het werk gesteld om de kans op een veroordeling van Wilders te vergroten, concludeert Knoops uit de mails. ,,Natuurlijk zette Opstelten nergens zijn handtekening onder, hij keek wel uit. Maar hij greep niet in en liet dus toe dat zijn ambtenaren zich inlieten met het succesvol maken van de vervolging. Hij maakte hun gedachten tot de zijne.”
Het OM ziet geen enkele reden voor een niet ontvankelijkheid. Volgens advocaat-generaal Gerard Sta is de mailwisseling interne communicatie tussen ambtenaren, en heeft niets daarvan de zaaksofficieren van justitie bereikt. ,,Als dat wel zo zou zijn geweest, dan hadden de officieren het terstond gepikeerd terzijde geschoven, omdat zíj gaan over de vervolging.”
Sta zegt wel verbaasd te zijn over de inhoudelijke opmerkingen die de ambtenaren over de zaak maken, maar zegt dat op geen enkele manier aannemelijk is gemaakt dat toenmalig minister Opstelten erachter zat. Laat staan dat het OM erdoor beïnvloed is.
Ook een verzoek van een ambtenaar om het requisitoir in de strafzaak te sturen zodat er nog ,,nuttige opmerkingen” konden worden gemaakt, is nooit in werkelijkheid gedaan, zegt Sta.
De AG zegt dat het niet zo gek is dat het Landelijk Expertise Centrum Discriminatie én het wetenschappelijk bureau van het OM twijfelden over vervolging. ,,Dat het OM een en ondeelbaar is, wil niet zeggen dat we klonen van elkaar zijn die hetzelfde moeten denken.”
Het hof neemt om half 6 een beslissing.
Rechtbankverslaggever Saskia Belleman volgde de rechtszaak live. Bekijk haar updates:
Telegraaf 10.09.2019 Het ministerie van Justitie had zich nooit met de Wilders-zaak moeten bemoeien. Een doodzonde, zeggen hoogleraren nu blijkt dat ambtenaren zich achter de schermen bemoeiden met het proces en aandrongen op een stevige aanpak. „De stekker moet uit het proces.”
Het Wilders-proces is inmiddels ontaard in een grote kliederboel, stelt de Leidse hoogleraar staats- en bestuursrecht Wim Voermans na de zoveelste onthulling vast. „Een nachtmerrie voor alle partijen.”
Wim Voermans, hoogleraar Leiden: „Een grote kliederboel.”
Ook de rechtsgeleerde Afshin Ellian, hoogleraar te Leiden, is geschokt door de recente onthulling. „Ik kon het bijna niet geloven. Want er is nu de schijn gewekt dat dit een politiek aangestuurd proces is”, stelt Ellian die een vergelijking maakt met het ’Turkije van Erdogan en het Rusland van Poetin’. „Het monddood maken van je politieke tegenstander. Doodeng.”
Hoogleraar rechtsgeleerdheid Afshin Ellian van de Universiteit Leiden: „Doodeng.” Ⓒ ANP
Afgelopen weekend werden e-mails vrijgegeven waaruit blijkt dat justitieambtenaren achter de schermen bij het OM aandrongen op vervolging van Wilders.
’Kwaadaardig’
Ze vonden de minder-Marokkanen-uitspraak in 2014 van de PVV-leider, toen ook oppositieleider, ’kwaadaardig’, zo blijkt uit e-mails in bezit van RTL Nieuws. Het Haags parket van het OM zag aanvankelijk helemaal niets in een zaak tegen Wilders vanwege diens ’minder Marokkanen’-uitspraak tijdens een campagne op de Haagse markt.
En de gewraakte uitspraken tijdens de verkiezingsavond waren volgens het Landelijk Expertise Centrum Discriminatie van het OM ’niet onnodig grievend’, blijkt uit de stukken. Uiteindelijk belandde Wilders voor het hekje. Mede door druk van het ministerie, zo lijkt het, concludeert Ellian na het lezen van de documenten.
Uiterst explosief: het ministerie zei altijd dat het zich nóóit inhoudelijk met de zaak had bemoeid. Maar dat lijkt nu glashard gelogen, concludeert Ellian. En het gaat zelfs veel verder dan bemoeienis, stelt de Leidse hoogleraar. „Het ministerie wilde de zaak aansturen en zelfs leiding geven.” Zo wordt er aangedrongen op een stevige aanpak. En wil ’Den Haag’ meelezen met het requisitoir van het OM.
De minister van Justitie mag het OM ’een aanwijzing’ geven omtrent vervolging, vertelt hoogleraar Wim Voermans. Maar alleen in uitzonderlijke, gevoelige processen zoals bijvoorbeeld over euthanasiezaken. Terughoudendheid en transparantie zijn bij zo’n opdracht het uitgangspunt. De Kamer en de rechter moeten worden geïnformeerd. Zodat politieke bemoeienis voor iedereen overduidelijk is, aldus Voermans.
Intensief
Dat was in de Wilders-zaak niet aan de orde, stelt het ministerie: want er lag immers geen formele aanwijzing dat de zaak moest worden opgepakt door het OM. Maar dat is nu moeilijk vol te houden, zegt de Nijmeegse hoogleraar staats- en bestuursrecht Paul Bovend’Eert op basis van de nieuw geopenbaarde documenten. De ambtenaren bemoeiden zich zo intensief met de zaak, alsof er wél een aanwijzing was gegeven. Hij vindt de handelwijze van het ministerie ’kwalijk’.
Nijmeegse hoogleraar staats- en bestuursrecht Paul Bovend’Eert: „Kwalijk.”
Bovendien had het departement nooit zijn vingers aan de zaak moeten branden, vindt hij. Daardoor lijkt het alsof het een oppositieleider monddood wilde maken, en ontstaat de geur van een politiek proces. Ook de Amsterdamse hoogleraar staats- en bestuursrecht Jon Schilder (VU) vindt dat het departement ’op afstand had moeten blijven’. „De buitenwacht weet nooit wat het motief is om de Wilders-zaak voor te dragen.”
Jon Schilder, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Vrije Universiteit in Amsterdam: „Op afstand blijven.” Ⓒ Amaury Miller
Daarom moet de stekker uit het proces, zegt Ellian die eerder getuige-deskundige was in de Wilders-zaak. De schijn van een politiek proces is al voldoende om hiermee te stoppen, vindt hij. Of dat gebeurt, is aan de rechter, stelt Voermans. Vorige week tijdens Wilders’ hoger beroep oordeelde het Hof op basis van de informatie die toen beschikbaar was, dat daar geen aanleiding voor was.
Geen kans
De rechters zouden nu kunnen oordelen dat Wilders met een achterstand aan de zaak is begonnen, stelt Voermans. „En dat hij geen kans heeft gehad op een eerlijk proces. Dit is niet zoals het hoort.” De kou is nog niet uit de lucht, voorspelt de hoogleraar. „Het gaat hier om een politicus die voor de rechter staat. Dat is heel, héél gevoelig.”
De kans dat de stekker eruit gaat, acht emeritus-hoogleraar strafrecht Theo de Roos niet heel groot. Dan zou het OM plotseling moeten betogen dat het onder druk is gezet door het ministerie om Wilders te vervolgen. En zou de rechter dus kunnen besluiten om het Wilders-proces af te blazen, legt De Roos uit.
„Maar ik verwacht niet dat dit gaat gebeuren”, zegt De Roos. Het OM heeft eerder al gezegd dat het zelfstandig een besluit heeft genomen over de vervolging van Wilders. Dan zou het vreemd zijn dat het Openbaar Ministerie ineens 180 graden draait, stelt hij vast.
AD 10.09.2019 Het Haagse gerechtshof neemt voorlopig geen beslissing over de ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie bij de vervolging van Geert Wilders in het minder-Marokkanenproces. De PVV-leider ziet in vrijgegeven documenten bewijs dat ambtenaren van het ministerie van Justitie hebben geprobeerd zich te bemoeien met zijn vervolging. Het hof stelt hem vooralsnog niet in het ongelijk, maar wil eerst alles horen in het proces.
Het verzoek van de verdediging om het proces per direct stop te zetten, is dus afgewezen. Vrijdag gaat de zaak weer verder. Dan wordt onder meer gesproken over de planning van het proces. Een wrakingsverzoek hangt in de lucht, zeker nu het hof niet voldoet aan de wens van Wilders. Zelf zei hij zich nu te gaan beraden op de volgende stap.
Wilders spreekt al jaren van een ‘politiek gedreven’ proces om hem monddood te maken. Dit weekend kwamen via RTL nieuwe e-mails naar buiten waarin ambtenaren voorstelden om ‘suggesties’ te doen aan het Openbaar Ministerie in de vervolging van Wilders. Volgens het OM deed dat allemaal niet ter zake: het besluit om Wilders te vervolgen zou toen al genomen zijn.
Toch stond het gerechtshof vandaag voor de vraag welk kamp gelijk heeft. Voor Wilders’ advocaat Geert-Jan Knoops is het een uitgemaakte zaak: ,,U kunt dit proces meteen stoppen’’, begon hij zijn betoog vanmorgen. Hij stelt dat de ongelakte delen van de e-mails tussen ambtenaren zijn eerdere verhaal ‘versterken’. ,,U zei eerder dat de niet-ontvankelijkheid van het OM nog niet was aangetoond, maar nu kunt u alles in onderling verband bezien.’’
Uit de mails blijkt dat de ambtenaren dachten dat er in oktober nog geen vervolgingsbeslissing lag. Volgens Knoops dachten ze dus nog het OM te kunnen adviseren. ,,Daarom wilden zij het schip nog sturen.’’
Knoops zegt dat er dan ook geen ‘enkel nader onderzoek’ meer nodig is. Het wettelijk systeem is volgens hem in de kern geraakt, specifiek de scheiding der machten. Voormalig minister van Justitie Ivo Opstelten greep niet in, en ‘laat dus toe’ dat ambtenaren zich ‘inlaten’ met de vervolging van Wilders. Staatsrechtelijk zou er dan ‘materieel’ sprake zijn van een ‘aanwijzing’ van minister. Dat ligt gevoelig, want Opstelten heeft formeel nooit opdracht tot vervolging gegeven.
Knoops vindt dat het ‘slim is opgezet’ dat Opstelten formeel gezien het OM geen opdracht gaf te vervolgen, maar wel toestond dat ambtenaren ‘in feite hetzelfde deden’. Dat hij niet heeft ingegrepen is hem te verwijten, meent de advocaat. ,,Was die minister maar zo flink en dapper geweest om een aanwijzing te geven’’, zegt hij. ,,Als het OM echt magistratelijk is erkent het hier dat er een grens is overschreden.”
Het is niet van doorslaggevend belang of Wilders belangen daadwerkelijk geschaad zijn, vindt Knoops. Het feit dat er poging is gedaan om zijn vervolging te beïnvloeden, is voldoende.
Eerder al zei het hof, toen er andere documenten openbaar werden, dat het bij de einduitspraak op 11 oktober zou oordelen over de kwestie. Maar het is de vraag of Wilders daar nu weer genoegen mee neemt. Hij zou eventueel het hof kunnen wraken als hij vindt dat het ongemotiveerd zijn verzoek afwijst.
Geen probleem
Het OM houdt in reactie vol dat de zaak wel ontvankelijk is en herhaalde dat het een eigen beslissing was om Wilders te vervolgen. Bovendien zou de minister daarover conform de wet geïnformeerd zijn. Hoewel het ook het OM heeft verbaasd dat ambtenaren zich in de mails inhoudelijk uitlieten over de zaak, zou dat geen consequenties hebben. ,,De minister heeft bovendien geen initiërende rol gespeeld.’’
Het OM benadrukte ‘met klem’ dat de mails van ambtenaren de zaaksofficieren ‘niet hebben bereikt’. ,,Als dat wel was gebeurd, dan hadden ze die gepikeerd terzijde geschoven.’’ Wel is er gesproken over de woordvoeringslijn, maar ‘dat is volstrekt logisch’. ,,De minister is politiek verantwoordelijk en moet dus weten hóe beslissingen naar buiten worden gebracht.’’
Aangifte
Gisteren zette de PVV-leider de verhoudingen overigens nog verder op scherp. Hij stapte naar de politie om aangifte te doen tegen zijn aanklagers. Hij wil dat officier van justitie Wouter Bos en de advocaten-generaal (aanklagers in hoger beroep) Birgit van Roessel en Gerard Sta worden vervolgd, omdat ze zwart-op-wit zouden hebben ontkend dat er ‘afstemming’ is geweest tussen ministerie en OM.
Uit de recente stukken blijkt het tegendeel, meent Wilders. Hij vroeg het hofde aangiftes mee te nemen in het dossier; daar geeft het hof wel gehoor aan. ,,Dit is een politieke afrekening van de hoogste orde’’, oordeelde de PVV-leider.
Verslaggever Tobias den Hartog zat in de rechtszaal vandaag. Lees zijn tweets hier terug.
OmroepWest 10.09.2019 Het gerechtshof in Den Haag heeft dinsdagmiddag bepaald dat de invloed van het ministerie van Justitie en Veiligheid op het ‘minder-Marokkanen’-proces tegen Geert Wilders uiterlijk op de dag van de einduitspraak wordt beoordeeld. Dat houdt in dat het proces voorlopig gewoon doorgaat.
Knoops en Wilders vroegen het hof dinsdag direct een beslissing te nemen en het proces meteen te stoppen. Het gerechtshof zegt meer tijd nodig te hebben. Advocaat Knoops heeft daarop beraad gevraagd tot vrijdag. Dit om te bepalen of hij zijn vorige week begonnen pleidooi voortzet of dat hij andere actie gaat ondernemen.
5.000 euro
Wilders werd eerder door de rechtbank veroordeeld wegens groepsbelediging en het aanzetten tot haat. Hij kreeg hier echter geen straf voor opgelegd. De PVV-politicus tekende hoger beroep aan tegen het vonnis. In dat hoger beroep is door het OM een geldboete van 5.000 euro tegen hem geëist.
NOS 10.09.2019 Advocaat Knoops vindt dat het proces tegen zijn cliënt Geert Wilders meteen moet stoppen. Uit mails die vorige week naar buiten zijn gekomen, blijkt dat hoge ambtenaren van het ministerie van Justitie zich hebben bemoeid met de manier waarop de PVV-leider moet worden vervolgd vanwege zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak.
Volgens Knoops is er daarom sprake van een politiek proces. Medewerkers van het Openbaar Ministerie en het ministerie van Justitie hebben in 2014 contact gehad over de zaak en daardoor kan er volgens de advocaat geen sprake meer zijn van de scheiding van machten.
Vandaag is er voor het gerechtshof in Den Haag een nieuwe zitting in het hoger beroep over Wilders’ uitspraken over Marokkanen. Knoops zei vorige week al dat hij vindt dat het hof het OM niet-ontvankelijk moet verklaren en een einde moet maken aan de vervolging van de PVV-leider.
Onleesbare mails
De mails tussen het Openbaar Ministerie en ambtenaren tonen volgens Knoops aan dat het ministerie onder minister Opstelten invloed heeft uitgeoefend op de manier waarop Wilders vervolgd moest worden. De ambtenaren hebben zich volgens de advocaat dus bemoeid met de processtrategie. De mails waren eerder deels onleesbaar gemaakt. Het hof bepaalde onlangs dat de hele tekst ervan leesbaar moest worden.
Volgens Knoops is er “geen enkel nader onderzoek meer nodig” om te concluderen dat de strafzaak door misstanden definitief om zeep is geholpen. Wilders heeft zelf voortdurend gezegd dat het gaat om een politiek proces dat zo snel mogelijk gestaakt moet worden.
Het OM heeft steeds tegengesproken dat er iets mis is. Knoops zei vanochtend tegen het hof dat het “niet langer moet vertrouwen op de woorden van het OM”.
MSN 10.09.2019 Het Openbaar Ministerie volhardt in de opvatting dat de strafzaak tegen PVV-leider Geert Wilders volgens de regels tot stand is gekomen. Het OM heeft zelfstandig de beslissing genomen Wilders te vervolgen voor zijn uitspraken over Marokkanen, in 2014. Toenmalig minister van Justitie en Veiligheid Ivo Opstelten is daarover per ambtsbericht ingelicht, zodat hij zijn politieke verantwoordelijkheid kon nemen.
Dat zei advocaat-generaal Gerard Sta dinsdag in reactie op een betoog van Wilders’ advocaat Geert-Jan Knoops. De raadsman wil dat het Haagse gerechtshof Den Haag, belast met de zaak-Wilders in hoger beroep, het proces per direct staakt.
Door oneigenlijk overleg tussen het OM en het ambtenarenapparaat van Opstelten is de zaak volgens Knoops verworden tot een politiek proces en heeft het OM zijn recht op vervolging verspeeld. Het OM ontkent volgens hem ten onrechte dat er overleg heeft plaatsgevonden.
Politieke beïnvloeding van de zaak-Wilders is al maanden onderwerp van debat in het proces. Uit recent bekend geworden mailverkeer spreekt volgens Knoops onomwonden dat daarvan sprake is geweest. Het OM vindt van niet. Sta wees erop dat veel van de mails zijn gewisseld tussen ambtenaren op het departement onderling. “Het is wel opmerkelijk dat zij zich inhoudelijk bezighielden met deze strafzaak”, aldus de aanklager. Maar consequenties voor de strafzaak heeft dat niet, stelde hij.
Correspondentie
Sta zei dat de correspondentie de zaaksofficieren van justitie nooit heeft bereikt. “Als dat wel zou zijn gebeurd, dan zouden zij die waarschijnlijk gepikeerd terzijde hebben geschoven. Officieren gaan over een strafzaak en bepalen zelf wel hoe ze reageren op verweren.”
Ook wees hij erop dat de mails tussen ambtenaren en het OM gaan over een uit te brengen persbericht over de zaak. “Meedenken met een persbericht kun je niet op één lijn zetten met het meebeslissen over vervolging.”
Wilders wordt vervolgd wegens beledigende uitspraken aan het adres van Marokkanen, die hij bij twee gelegenheden in 2014 heeft gedaan. Hij tekende hoger beroep aan tegen zijn veroordeling door de rechtbank.
MSN 10.09.2019 Het Haagse gerechtshof kan het ‘minder-Marokkanen’-proces tegen PVV-leider Geert Wilders per direct stoppen. Uit recent op tafel gekomen e-mails van medewerkers van het Openbaar Ministerie en het departement van justitie, daterend uit 2014, blijkt onomwonden dat er sprake is van een politiek proces. Dat betoogde Geert-Jan Knoops, de advocaat van Wilders, dinsdag.
Wilders staat momenteel in hoger beroep terecht voor zijn omstreden uitspraken over Marokkanen. Knoops vindt dat het hof de strafvervolging van Wilders ongeldig moet verklaren en het Openbaar Ministerie naar huis moet sturen.
De mails tonen volgens Knoops zonder meer aan dat het ministerie van Justitie en Veiligheid, destijds onder minister Ivo Opstelten, volop invloed heeft uitgeoefend op de beslissing Wilders te vervolgens. OM en departement hebben daarbij lak gehad aan het beginsel van de scheiding der machten.
De mails waren eerder deels onleesbaar gemaakt. Het hof bepaalde onlangs dat de hele tekst ervan leesbaar moest worden.
Telegraaf 09.09.2019 De strafzaak tegen PVV-leider Wilders om zijn ’minder Marokkanen’-uitspraak verplaatst zich als gevolg van bemoeienis van topambtenaren steeds meer van de rechtszaal naar politiek Den Haag. Daardoor neemt de druk op minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) toe. De bewindsman moet met een goede uitleg komen om niet in de problemen te raken.
Voor het eerst trekken ook kopstukken van coalitiepartijen aan de bel. „Dit is een serieuze zaak”, zegt VVD-fractieleider Dijkhoff. „Ik wil weten hoe het zit, maar het is nu eerst aan de rechter.” CU-leider Segers noemt documenten waaruit blijkt dat ambtenaren aandrongen op een harde aanpak van Wilders zelfs ’schokkend’.
„Er is namelijk iets heel principieels aan de hand: de scheiding der machten.” Ook hij vindt dat het woord nu eerst aan de rechter is. „Daarom past het mij nu ook niet hier uitgebreid op in te gaan. De informatie is ingebracht in het strafproces, dus is het nu eerst aan de rechter om er een oordeel over te geven. Maar vroeg of laat komt hier een politieke beoordeling van.”
Aangifte
PVV-leider Wilders wacht dat oordeel niet af. Hij doet aangifte tegen een officier van justitie en twee advocaten-generaal in het strafproces tegen hem. Hij beschuldigt hen van valsheid in geschrifte. Volgens hem bevat het proces-verbaal dat tegen hem is opgesteld in het minder-Marokkanenproces onwaarheden.
De drie beweerden immers dat er tussen het Openbaar Ministerie en het ministerie van Justitie en Veiligheid geen inhoudelijk overleg is geweest over het strafproces, terwijl dat wel het geval blijkt.
Geert Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Ⓒ ANP
D66-Kamerlid Groothuizen noemt het ’merkwaardig’ dat ambtenaren van het ministerie ’wel heel erg meedenken met het OM’. „Het OM is geen buitendienst van het ministerie, maar een deel van onze magistratuur.” Volgens SP-Kamerlid Van Nispen zijn toenmalig minister Opstelten en zijn ambtenaren ’lelijk in de fout gegaan’.
Hij eist ’volledige opheldering’ van minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid). „Ik vind de nieuwe onthullingen ernstig. Het ministerie moet zich absoluut niet zo bemoeien met een strafproces, zeker als het gaat om een politicus past uiterste terughoudenheid.”
Wilders zegt al geruime tijd dat het een compleet onterecht strafproces is en dat de politiek een belangrijke rol speelt om hem te vervolgen. De PVV’er was destijds de grootste oppositieleider en dus een bedreiging voor de coalitie. ’Een maffiaproces’, noemt hij het.
Dinsdag gaat het proces verder. Wilders eist van het Haagse gerechtshof dat er per direct een streep gaat door de strafzaak.
Politieke bemoeienis bij een strafzaak is verboden omdat in Nederland de scheiding der machten hoort te gelden. Zo is er de wetgevende macht bestaande uit parlement en regering, en de rechterlijke macht die bestaat uit het Openbaar Ministerie (OM) en rechters. Deze machten moeten onafhankelijk van elkaar werken; inhoudelijke bemoeienis is dan ook een doodzonde.
De grote vraag is nu of de topambtenaren op eigen houtje opereerden, of dat toenmalig minister Opstelten opdracht heeft gegeven om de PVV-voorman stevig aan te pakken. Dat laatste zou de zaak namelijk nog erger maken.
Uit documenten die openbaar zijn geworden, valt niet op te maken dat Opstelten zelf betrokken was bij bemoeienis. Er staat zelfs in dat de toenmalig bewindsman ’zo ver mogelijk weg wilde blijven bij de zaak, om de schijn van politieke bemoeienis te voorkomen’. Het is een vraag die zijn opvolger Grapperhaus op zijn bordje krijgt, omdat hij nu de scepter zwaait op het departement.
De minister is terughoudend in zijn commentaar, omdat het gaat over een vervolging die nog in volle gang is. Hij zegt zich op de achtergrond te willen houden om het proces niet te verstoren.
Gebruikelijk
Grapperhaus heeft al wel gezegd dat het in zulke processen gebruikelijk is dat ambtenaren van zijn ministerie overleggen over vervolgingen die erg veel aandacht krijgen, zoals dit strafproces tegen de bekende politicus Wilders. Tot op heden beweert de bewindsman dat dat overleg ging over de timing waarop berichten naar buiten werden gebracht en geen inhoudelijk advies over de vervolging zelf betrof. Met die uitleg komt hij nu niet meer weg.
AD 09.09.2019 Of Geert Wilders morgen zijn strafproces gestopt krijgt, is nog maar de vraag. Maar nu blijkt hoe erg ambtenaren van het ministerie van Justitie zich er mee wilden bemoeien, is het proces wel een stuk politieker geworden.
Nog voordat de zitting morgen begint, zal Geert Wilders een ordevoorstel doen. Namelijk: om het hoger beroep in zijn minder-Marokkanenproces stop te zetten.
De PVV-leider zegt al sinds de aanvang van die zaak in 2016 dat het gaat om een ‘politieke vervolging’. Een poging van het door de VVD geleide ministerie van Justitie om hem ‘monddood’ te maken. Toenmalig minister Ivo Opstelten voorop, nadat die Wilders uitspraken ‘walgelijk’ noemde.
Voor die claim vergaarde Wilders de afgelopen weken behoorlijk wat munitie door documenten die RTL Nieuws wist te achterhalen. Uit e-mails, nota’s en gespreksverslagen bleek dat ambtenaren op verschillende momenten eind 2014 probeerden zich met het Openbaar Ministerie te bemoeien, toen deze de zaak tegen Wilders aan het opzetten was.
Ambtenaren suggereerden zelfs hoe het OM te werk zou moeten gaan, bleek uit documenten die zondag openbaar werden. Er zou zelfs een ‘aantal punten zijn doorgesproken met de top van het OM over de ‘kwaadaardige’ uitspraken van Wilders.
De ambtenaren zouden zelfs vast hebben gevraagd om het slotpleidooi van het OM – dat twee jaar later uitgesproken werd- van te voren te mogen lezen. ,,Krijgen we het requisitoir vooraf, zoals in de zaak-Martijn? (Het verbod op pedofielen-vereniging Martijn, red.) Dat zou ik verstandig vinden, dat kunnen jij en X ‘meelezen’ en waar nuttig opmerkingen doorgeven.”
Hof
Of de documenten het proces nu helemaal in de wielen gaat rijden, is nog wel de vraag. Het gerechtshof moet oordelen of het OM hiermee de kans op vervolging heeft verspeeld. Het kan ook nog dat het hof besluit er pas op 11 oktober, als het uitspraak doet in de zaak, over te beslissen.
Hoe dan ook zal het Openbaar Ministerie morgen het ‘bewijs’ van Wilders wegwuiven. Het zegt al weken min of meer hetzelfde. Ja, minister Opstelten werd op de hoogte gehouden via nota’s en ambtsberichten van onze plannen.
Dat is het OM zelfs per wet verplicht te doen in grote, of ongewone zaken. Maar nee: druk om Wilders te gaan vervolgen was er niet. Dat besluit nam het OM zelfstandig. ,,Er stond niemand aan het bureau toen de officier dat besloot.’’ Dat ambtenaren dachten zich ermee te kunnen bemoeien, was aan hen, vindt het OM.
De minister is uiteraard verantwoordelijk voor het handelen van het OM, maar wil bij deze zaak zo ver mogelijk wegblijven, aldus Ambtenaar in document over zaak-Wilders.
In de vrijgegeven mails staat overigens óók te lezen dat Opstelten zich juist afzijdig wilde houden. „De minister is uiteraard verantwoordelijk voor het handelen van het OM, maar wil bij deze zaak zo ver mogelijk wegblijven om iedere schijn van politieke bemoeienis tegen te gaan.’’
Daarbij merkt het OM ook steeds op dat de mails en nota’s dateren van ná het besluit om Wilders te vervolgen, namelijk op 10 september 2014. Probleem is wel dat dit toen nog niet aan de media of aan Wilders was verteld, waardoor hij aan die lezing twijfelt.
Bedenkelijk
Volgens hoogleraar staatsrecht Paul Bovend’Eert is het wel een ‘misvatting’ dat een minister zich niet zou mogen bemoeien met het werk van het OM. Ook de bemoeienis van ambtenaren is ‘bedenkelijk’, maar ‘niet verboden’. ,,Probleem is wel dat de ambtenaren niet in de openbaarheid hebben gehandeld, terwijl bemoeienis van de minister met een strafzaak volkomen transparant zou moeten zijn.’’
Of Wilders proces daarmee ‘politiek ingestoken’ was om hem ‘uit te schakelen’ als politicus, is een vraag die het hof moet beantwoorden. Feit is wel: het proces is nu alsnog politiek geworden.
Diverse Tweede Kamerleden vragen minister Ferd Grapperhaus (Justitie) inmiddels om opheldering over de documenten. Al was het maar om helder te krijgen wat ambtenaren zich denken te mogen permitteren. ,,Het OM is geen buitendienst van het ministerie’’, zegt D66’er Maarten Groothuizen.
Bovendien gaf Grapperhaus de Tweede Kamer maar mondjesmaat informatie over wat er gewisseld was tussen het departement en het OM. De schijn dat zaken worden achterhouden achtervolgde dat ministerie toch al.
MSN 09.09.2019 De Tweede Kamer wil dat er opheldering komt over de rol van premier Rutte bij de strafvervolging van PVV-leider Geert Wilders. Coalitiepartij D66 en de oppositiefracties PvdA en SP willen weten of Rutte het vervolgen van Wilders destijds heeft besproken met zijn partijgenoot, VVD-minister Ivo Opstelten van Justitie.
Dit blijkt uit een reeks vragen van de Kamerleden Groothuizen (D66), Kuiken (PvdA) en Nispen (SP) aan minister Grapperhaus (Justitie). Zij eisen opheldering naar aanleiding van de onthulling van RTL Nieuws over de bemoeienis van topambtenaren met de strafzaak-Wilders.
De fracties willen weten of en wanneer Rutte de vervolging van Wilders met Ivo Opstelten besprak en wat de ‘aard en concrete inhoud’ van die contacten was. Ook willen ze weten of er tussen ambtenaren van het ministerie van Algemene Zaken en Justitie is gesproken over de vervolging van Wilders voor de ‘minder Marokkanen’-uitspraken in 2014.
Vorige week dook nieuwe informatie op, waaruit blijkt dat ambtenaren van Justitie op 24 maart 2014 mailden met het Openbaar Ministerie over de aangiften tegen Wilders. Dit was tot dusver niet bekend.
Grapperhaus meldde in een Kamerbrief dat het ministerie informatie kreeg over het aangifteproces, hoeveel aangiften er waren en wanneer het OM over vervolging zou beslissen. Het ministerie vroeg die informatie op, omdat er die week mogelijk een Kamerdebat zou zijn met premier Rutte.
Informatie naar Algemene Zaken
Grapperhaus, in antwoord op Kamervragen: “Het is gebruikelijk om bij de voorbereiding op een debat een dossier samen te stellen. Ten behoeve van een dergelijk dossier is in dit geval aan het OM input gevraagd zodat het ministerie van Algemene Zaken kan beschikken over informatie ter beantwoording van eventuele vragen.”
Het is de eerste keer dat het ministerie van Rutte in deze zaak in beeld komt.
Bij het ministerie van Justitie is intern dan al meer informatie bekend over de OM-plannen vanwege de ‘minder Marokkanen’-uitspraken. In de ministersstaf op het ministerie van Opstelten van 17 maart, wordt gesproken over een aangifte ‘over uitlatingen dhr. Wilders’ en ‘besluit OM’. Een week later wordt er nogmaals over gesproken, dan over de ‘voorgedrukte aangiftes van het OM inzake Wilders’.
Of Rutte en Opstelten in maart spraken over de kwestie is onduidelijk. Uit een geheime ambtelijke Justitie-nota van 16 september 2014, en vertrouwelijke e-mails blijkt dat Opstelten destijds het advies kreeg om de voorgenomen vervolgingsbeslissing van 10 september met Rutte te spreken: “In de nota wordt aangegeven dat het aanbeveling verdient de MP te informeren. De vraag is wanneer dit moet gebeuren. Ambtelijk zal AZ ook moeten worden geïnformeerd.”
Oud-minister Opstelten heeft dit voorjaar als getuige bij het Hof gezegd dat hij de zaak niet besprak met Rutte toen het OM bezig was met de zaak. Hij zei toen dat hij er nooit met zijn partijgenoot over sprak, tot de vervolgingsbeslissing genomen werd, maar daarna wel, omdat het toen openbaar was.
Openbaar Ministerie vervolgt Wilders voor uitspraken op markt en in kroeg
Het OM vervolgt Geert Wilders voor het op 12 maart 2014 op de Loosduinse markt schuldig maken aan groepsbelediging van Marokkanen en tijdens de uitslagenavond op 19 maart 2014 aan groepsbelediging van en aanzetten tot haat en discriminatie tegen Marokkanen.
Wilders werd in december 2016 veroordeeld door de rechtbank voor groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie. Hij werd vrijgesproken van aanzetten tot haat. De rechtbank legde geen straf op.
Wilders ging tegen die uitspraak in hoger beroep. Het Gerechtshof behandelt de zaak nu.
PVV-leider Geert Wilders en zijn advocaat Geert-Jan Knoops in de rechtbank van Schiphol voor het pleidooi in het minder-Marokkanen-proces tegen Wilders. Beeld ANP
Trouw 09.09.2019 Advocaat Geert-Jan Knoops zal dinsdag in de extra beveiligde rechtbank van Schiphol bepleiten dat de rechtszaak tegen PVV-leider Geert Wilders alsnog gestaakt moet worden. Onthullingen van ‘RTL Nieuws’ geven de verdediging voldoende zuurstof voor een nieuwe poging om het Openbaar Ministerie (OM) onderuit te halen.
De documenten die zondagavond naar buiten kwamen, wijzen duidelijk op afstemming tussen het ministerie van justitie en het OM over het strafproces tegen Wilders. Dat is zonder twijfel pikant: volgens de huidige minister Ferd Grapperhaus (justitie) is er geen sprake van inhoudelijke bemoeienis, en opereren de officieren van justitie – juist in deze politiek uiterst gevoelige zaak – geheel zelfstandig.
Wilders doet zijn omstreden ‘minder Marokkanen’-uitspraak in maart 2014, rond de gemeenteraadsverkiezingen. Op 10 september dat jaar besluit het OM dat de PPV’ers hiervoor moet worden vervolgd, op verdenking van het aanzetten tot haat en discriminatie. Een week na dat besluit, zo blijkt uit een interne mailwisseling, discussiëren topambtenaren over adviezen die ze het OM willen meegeven.
Op 17 september schrijft een ambtenaar aan een collega: “Ik zou zo min mogelijk beperkingen aanbrengen in hetgeen je voorlegt aan de rechter.” En verderop: “Krijgen we het requisitoir vooraf(…)? Dat zou ik verstandig vinden, dan kan jij ‘meelezen’ en waar nuttig opmerkingen doorgeven.” Bepaalde punten moeten ‘onder de aandacht van het OM’ worden gebracht.
Het ongemak op het Binnenhof groeit
Formeel kan het Openbaar Ministerie zich verdedigen met het argument dat ten tijde van de mailwisseling het besluit om Wilders te vervolgen al was gevallen. Daar heeft het ministerie van justitie geen invloed op gehad. Maar het heeft er alle schijn van dat topambtenaren het proces vervolgens wel hebben willen sturen.
Er is nog altijd geen bewijs dat toenmalig minister van justitie Ivo Opstelten zich persoonlijk heeft bemoeid met de inhoud van de strafzaak. Toch raakt het contact tussen ambtenaren en een onderdeel van de rechterlijke macht ook de minister, de politiek verantwoordelijke, zeker omdat het kabinet de bemoeienis altijd nadrukkelijk heeft tegengesproken.
Wilders deed maandag aangifte tegen een officier van justitie en twee advocaten-generaal wegens ‘een ernstig vermoeden van valsheid in geschrifte’. Zij hebben, volgens de PVV-leider, tijdens het proces gelogen door te verklaren dat er destijds geen afstemming heeft plaatsgevonden tussen het OM en het ministerie.
De PVV’er kondigde ook aan dat ‘het OM en alle betrokkenen die een rol hebben gespeeld bij mijn politieke vervolging hun borst moeten natmaken’. “Ze kunnen zich opmaken voor een serie aangiften en procedures.”
Inmiddels groeit op het Binnenhof het ongemak over het Wilders-proces. Leiders van de coalitiepartijen zitten met de recente onthullingen in hun maag. Geen van hen herhaalde maandag de woorden van het ministerie, dat de vervolging van de PVV’er op geen enkele wijze politiek is beïnvloed.
Fractievoorzitter Gert-Jan Segers van de ChristenUnie zei na het wekelijkse coalitieoverleg dat het nu wachten is op de uitspraak van de rechter: “Is de scheiding der machten doorbroken? Is die grens overschreden?
Pas daarna geef ik mijn politieke oordeel.” D66-collega Rob Jetten: “Ik heb mijn wenkbrauwen gefronst over de enorm actieve rol die ambtenaren hebben gespeeld.” CDA’er Pieter Heerma: “Er komen in deze zaak steeds allerlei dingen naar buiten waarvan ik denk: hoe zit dit precies? Maar de politiek moet nu afwachten wat de rechter gaat zeggen.”
Of het gerechtshof zich vandaag uitlaat over de laatste wending, is onduidelijk. De kans is wel groot dat minister Grapperhaus nog deze week in de Tweede Kamer tekst en uitleg moet geven.
Lees ook:
‘Ambtenaren drongen wel aan op vervolging Geert Wilders’
Hoge ambtenaren van het ministerie van justitie hebben zich nadrukkelijk bemoeid met de vervolging van PVV-leider Geert Wilders. Dat blijkt uit vertrouwelijke documenten die zondag naar buiten zijn gekomen via ‘RTL Nieuws’.
Partijen: Grapperhaus moet klare wijn schenken over politieke bemoeienis met zaak-Wilders
Heeft oud-minister Ivo Opstelten (VVD) van Justitie zich persoonlijk bemoeid met de strafzaak tegen PVV-leider Geert Wilders? Politieke partijen eisen uitleg van Opsteltens opvolger Ferd Grapperhaus.
NU 09.09.2019 Geert Wilders doet aangifte tegen officieren van justitie Wouter Bos, Birgit van Roessel en Gerard Sta vanwege het ernstige vermoeden van valsheid in geschrifte. Dat laat de PVV-leider op Twitter weten.
Bos was als officier van justitie betrokken bij de vervolging van Wilders die diende voor de rechtbank van Den Haag. Van Roessel en Sta zijn de advocaten-generaal (benaming officier in hoger beroep) in het hoger beroep dat dinsdag verder gaat.
Wilders zegt bewijs te hebben dat het Openbaar Ministerie (OM) overleg heeft gevoerd met het ministerie van justitie over onder meer de aangiften tegen de PVV-leider na zijn uitspraken in maart 2014.
Het OM zegt juist geen overleg te hebben gevoerd met het ministerie, maar ze slechts te hebben voorgelicht.
In de zaak tegen Wilders duiken echter steeds meer documenten op waaruit blijkt dat ambtenaren van het ministerie invloed hebben proberen uit te oefenen op de vervolging van Wilders. Een schending van de scheiding der machten.
Wilders zelf laat weten dat de aangifte nog maar het begin is. “Alle ambtenaren en politici die met politiek proces te maken hebben, kunnen hun borst natmaken”, aldus de PVV-voorman op Twitter.
NOS 09.09.2019 Geert Wilders doet aangifte tegen de officier van justitie en de advocaten-generaal die betrokken zijn bij de strafzaak tegen hem. De aanklagers van het OM hebben volgens de PVV-leider valsheid in geschrifte gepleegd.
Wilders wijst op processen-verbaal in het dossier waarin de aanklagers verklaren dat er geen overleg is gevoerd of afstemming is geweest tussen het OM en het ministerie over de vervolging van de politicus voor zijn uitspraken over “minder Marokkanen”.
Gisteren bleek uit stukken die RTL Nieuws openbaar maakte dat er toch inhoudelijk is overlegd tussen topambtenaren van het ministerie en het OM. De ambtenaren lijken in de mails aan te dringen op het harder aanpakken van Wilders.
Borst natmaken
Het zal volgens Wilders niet blijven bij de aangiftes tegen de officier van justitie en de advocaten-generaal. “Het OM en alle andere betrokkenen (ambtenaren en politici) die een rol hebben gespeeld bij mijn politieke vervolging kunnen hun borst natmaken. Ze kunnen zich opmaken voor een serie aangiften en procedures.”
Morgen staat er weer een zittingsdag gepland in het hoger beroep in de zaak Wilders. De PVV-leider zal daar opnieuw eisen dat het proces tegen hem wordt gestopt.
Telegraaf 09.09.2019 Geert Wilders kondigt aan aangifte te doen tegen een officier van justitie en twee advocaten-generaal in het strafproces tegen de PVV-leider. Wilders beschuldigt ze van valsheid in geschrifte. Volgens hem bevat het proces-verbaal dat tegen hem is opgesteld in het minder-Marokkanenproces onwaarheden.
„Het OM en alle andere betrokkenen (ambtenaren en politici) die een rol hebben gespeeld bij mijn politieke vervolging kunnen hun borst natmaken”, kondigt Wilders aan. „Ze kunnen zich opmaken voor een serie aangiften en procedures, strafrechtelijk en mogelijk civiel.” De aangiften tegen officieren van justitie Bos en advocaten-generaal Van Roessel en Sta zijn het begin, zegt Wilders.
De aangifte volgt op het openbaar worden van bewijzen dat ambtenaren van het ministerie van Justitie en Veiligheid zich inhoudelijk hebben gemengd in het strafproces tegen Wilders voor zijn ophitsende vraag aan zijn achterban tijdens de verkiezingsavond van maart 2014 of ze meer of minder Marokkanen wensten. De advocaten-generaal stellen in het proces-verbaal dat er geen overleg is gevoerd tussen het ministerie van Justitie en de top van het OM. Nu blijkt dat dit overleg wel degelijk heeft plaatsgevonden.
Wilders kondigt op Twitter aan terug te slaan naar voormalig minister van Justitie Opstelten, diens opvolger Grapperhaus en premier Rutte. „Opstelten, de ambtenaren van Justitie, VVD-premier Rutte, Grapperhaus, ze zullen hier allemaal niet mee wegkomen.”
AD 09.09.2019 Geert Wilders heeft vandaag aangifte gedaan tegen de aanklagers van het Openbaar Ministerie in zijn minder-Marokkanenproces.
Volgens Wilders hebben zowel de officier van justitie in de eerdere zaak bij de rechtbank, als de twee advocaten-generaal die zijn hoger beroep behandelen, gelogen over welke bemoeienis er was met de zaak vanuit het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Het OM en alle andere betrokkenen die een rol hebben gespeeld bij mijn politieke vervolging kunnen hun borst natmaken, aldus Geert Wilders.
,,Het OM en alle andere betrokkenen (ambtenaren en politici) die een rol hebben gespeeld bij mijn politieke vervolging kunnen hun borst natmaken. Ze kunnen zich opmaken voor een serie aangiften en procedures, strafrechtelijk en mogelijk civiel,’’ schrijft Wilders in een toelichting.
Hij verwijt de aanklagers ‘valsheid in geschrifte’. Het gaat om officier van justitie Wouter Bos die besloot Wilders te vervolgen. Net als de twee zogenoemde advocaten-generaal Birgit van Roessel en Gerard Sta, die het proces nu behandelen.
Volgens Wilders hebben zij gelogen dat er tussen de top van het Openbaar Ministerie en ‘vertegenwoordigers’ van het ministerie van Justitie geen ‘afstemming’ zou zijn geweest over het aangiftetraject na de uitspraken van Wilders.
Uit documenten van RTL Nieuws bleek dat het aangiftetraject op zijn minst besproken is. Eerder werd echter door het ministerie ontkent dat hiervan documenten zouden zijn, zoals gespreksverslagen. Later dook echter toch een kleine notitie op.
Het OM erkende dat ook: het zei echter dat het ging om het bespreken van de procedures en praktische zaken als de beveiliging, niet om inhoudelijke besprekingen. Bovendien meent het OM dat het in de wet geregeld is dat de minister in bijzondere strafzaken wordt bijgepraat.
Het is de vraag wat er onder dat woord ‘afstemming’ geschaard wordt.
Bemoeienis
Wilders meent echter een serie aan bewijzen te hebben dat ambtenaren van het ministerie van Justitie zich inhoudelijk wel degelijk bemoeiden met de zaak.
Hij zal daarom morgen opnieuw aan het gerechtshof vragen zijn proces naar de prullenbak te verwijzen, omdat het OM het recht hem te vervolgen zou hebben verspeeld.
De aangiftes tegen de OM’ers zullen geen rol spelen in die kwestie. Wel kan het – uiteraard- tot een aparte rechtsgang leiden.
Het is niet de eerste keer dat Wilders de rechterlijke macht in twijfel trekt. Eerder diende hij een wrakingsverzoek in dat werd toegewezen.
OmroepWest 09.09.2019 PVV-leider Geert Wilders doet aangifte tegen de officier van justitie Wouter Bos en advocaten-generaal Gerard Sta en Birgit van Roessel. Wilders verdenkt hen ervan dat ze de rechtbank waarvoor hij terecht staat, hebben voorgelogen.
Het blijft niet bij deze aangifte, waarschuwt de PVV-leider. ‘Het OM en alle andere betrokkenen (ambtenaren en politici) die een rol hebben gespeeld bij mijn politieke vervolging, kunnen hun borst natmaken.’ Hij wil hen niet alleen strafrechtelijk aanpakken, maar mogelijk ook civiele rechtszaken tegen hun beginnen.
Wilders doet in eerste instantie aangifte tegen Bos, Sta en Van Roessel vanwege ‘een ernstig vermoeden van valsheid in geschrifte’. Hij verwijt de advocaten-generaal dat ze in het proces-verbaal in de ‘minder Marokkanen-zaak‘ stellen dat er geen overleg is geweest tussen het Openbaar Ministerie en het ministerie van Justitie. Uit recente stukken blijkt dat er wel degelijk over die zaak is gesproken.
Mogelijk schuldig aan meineed
Als een opsporingsambtenaar in een proces-verbaal niet de waarheid spreekt, maakt hij zich mogelijk schuldig aan meineed. Bovendien kan dat betekenen dat de rechter het OM niet ontvankelijk verklaart.
De rechtszaak tegen Wilders gaat dinsdag verder. De verdediging zal de rechter opnieuw vragen het proces te staken.
MSN 09.09.2019 leider Geert Wilders gaat aangifte doen tegen drie medewerkers van het Openbaar Ministerie vanwege valsheid in geschrifte rond zijn vervolging. Wilders doet vanmiddag aangifte tegen een officier van Justitie Wouter Bos en advocaten-generaal Birgit van Roessel en Gerard Sta.
De PVV’er doet dat nadat er gisteren bekend was geworden dat ambtenaren stevige druk hebben uitgeoefend op het Openbaar Ministerie om Wilders te vervolgen.
Over zaak gesproken
Wilders zegt dat de advocaten-generaal in het proces-verbaal in de minder-Marokkanen-zaak stellen dat er geen overleg is geweest tussen het Openbaar Ministerie en het ministerie van Justitie. Uit recente stukken blijkt dat er wel degelijk over die zaak is gesproken.
Wilders maakte vandaag ook bekend dat ambtenaren en politici die een rol hebben gespeeld bij zijn ‘politieke vervolging’, ook hun borst kunnen natmaken en aangiften tegen hen kunnen verwachten.
‘OM drong niet aan op vervolging’
Verslaggever Rik Konijnenbelt volgt de rechtszaak tegen Geert Wilders. Hij verwacht weinig van de aangifte van de PVV-politicus tegen de medewerkers van het Openbaar Ministerie vanwege valsheid in geschrifte. “Het waren ambtenaren van het ministerie van Justitie die hebben aangedrongen op vervolging, niet de medewerkers van het OM. Het enige wat je het OM kan verwijten, is dat zij nooit tegen het Justitieambtenaren hebben gezegd: bemoei je er niet mee.”
‘Nieuw hoofdstuk in slepende rechtszaak’
“Je ziet dat Wilders nu alles uit de kast haalt”, zegt politiek verslaggever Fons Lambie. “De PVV-leider spreekt over een ‘serie aangiften’. Het zal een nieuw juridisch hoofdstuk worden in een toch al slepende rechtszaak.”
Advocaat Geert-Jan Knoops en PVV-leider Geert Wilders in de rechtbank van Schiphol voor het pleidooi in het minder-Marokkanen-proces tegen PVV-leider Geert Wilders.Ⓒ ANP
Telegraaf 09.09.2019 Het strafproces tegen PVV-leider Geert Wilders verplaatst zich steeds meer van de rechtszaal naar het Binnenhof, nu er meer aanwijzingen zijn dat politieke bemoeienis een belangrijke rol heeft gespeeld bij zijn vervolging.
Zo is inmiddels duidelijk geworden dat topambtenaren van het ministerie van Justitie en Veiligheid hebben geprobeerd de vervolging van Wilders te beïnvloeden. De PVV’er eist dat het Haagse gerechtshof dinsdag een streep door de strafzaak zet. Kamerleden eisen opheldering van minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid).
Waar is Geert Wilders zo boos over?
Er wordt een proces gevoerd tegen PVV-leider Wilders om zijn ’minder Marokkanen’-uitspraak in maart 2014. De politicus zegt al geruime tijd dat het een compleet onterecht strafproces is en dat de politiek een belangrijke rol speelt om hem te vervolgen. Wilders was destijds de grootste oppositieleider en dus een bedreiging voor de coalitie.
Uit documenten die gedurende zijn vervolging openbaar zijn geworden, blijkt dat ambtenaren van het ministerie van Justitie en Veiligheid zich bemoeiden met de vervolging, waardoor die bewering aan het Binnenhof steeds serieuzer wordt genomen. Dinsdag gaat het proces verder. Wilders eist van het Haagse gerechtshof dat er per direct een streep gaat door de strafzaak.
In Nederland is er sprake van de scheiding der machten. Er is een wetgevende macht die bestaat uit het parlement en de regering. Daarnaast is er de rechterlijke macht die bestaat uit het Openbaar Ministerie (OM) en rechters. Het is de bedoeling dat die machten onafhankelijk van elkaar werken en bemoeienis is dan ook een doodzonde.
Documenten tonen aan dat ambtenaren van Justitie, onder politieke verantwoordelijkheid van toenmalig minister Opstelten (Justitie en Veiligheid), aandrongen op een harde aanpak van Wilders. Over die bemoeienis eisen meerdere Kamerleden nu opheldering. Overigens blijkt uit de documenten dat Opstelten zich zelf bewust niet bemoeide met het handelen van het OM, om op die manier de schijn van politieke bemoeienis tegen te gaan.
Waarom heeft minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) wat uit te leggen?
De bemoeienis van ambtenaren met het proces tegen Wilders vond plaats in de periode dat Opstelten als minister de scepter zwaaide op het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Hij zit er inmiddels niet meer en daarom is de huidige minister op dat departement, CDA’er Grapperhaus, politiek verantwoordelijk voor wat er toen mogelijk niet goed is gegaan. Grapperhaus moet dus verantwoording afleggen over wat volgens Wilders een politiek ’maffiaproces’ is geworden om hem een toontje lager te laten zingen.
Wat is de uitleg van Grapperhaus over deze kwestie?
De minister is erg terughoudend in zijn commentaar, omdat het gaat over een vervolging die nog in volle gang is. Hij zegt zich dan ook op de achtergrond te willen houden om het proces niet te verstoren.
Hij heeft al wel gezegd dat het in zulke processen gebruikelijk is dat ambtenaren van zijn ministerie overleggen over vervolgingen die erg veel aandacht krijgen, zoals dit stafproces tegen de bekende politicus Wilders. Tot op heden beweert de bewindsman dat dat overleg ging over de timing waarop berichten naar buiten werden gebracht en geen inhoudelijk advies over de vervolging zelf betrof.
Wat betekent deze nieuwe informatie voor zijn positie?
Uit de documenten waarop RTL de hand legde, blijkt dat topambtenaren van Justitie zich wel degelijk inhoudelijk bemoeiden met de rechtszaak tegen Wilders. Zij drongen aan op een stevige aanpak, terwijl het OM de uitlatingen over ’minder Marokkanen’ niet strafbaar vond.
Dat maakt dat Grapperhaus wat uit te leggen heeft in de Tweede Kamer. De druk op hem wordt behoorlijk opgevoerd. Eerst kreeg hij in deze kwestie al de wind van voren van diverse oppositiepartijen, maar ook coalitiepartner D66 dringt nu nadrukkelijk aan op een goede uitleg.
De bemoeienis ging dus niet alleen over de timing van een persbericht, maar ook over de vervolging zelf. Grapperhaus zal met een goed verhaal moeten komen om zelf niet in de problemen te raken.
NOS 09.09.2019 De laatste onthullingen over de bemoeienis van ambtenaren met de strafzaak tegen PVV-leider Wilders hebben grote indruk gemaakt op de regeringspartijen. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie willen niet vooruitlopen op de mogelijkheid van een parlementaire enquête, zoals Wilders zelf wil. Maar dat de zaak na een rechterlijke uitspraak een politiek gevolg gaat krijgen staat vast.
ChristenUnie-leider Segers noemt het nieuws over de Justitie-ambtenaren en hun mailwisseling over de ‘minder Marokkanen’-uitspraak van Wilders schokkend. “Dit zijn vrij ernstige beschuldigingen. Vroeg of laat zal er ook een politiek debat over zijn.”
Segers wil eerst het oordeel van de rechter afwachten. “Is de scheiding der machten doorbroken? Is die grens overschreden? Pas daarna geef ik mijn politieke oordeel.”
Wenkbrauwen gefronst
Gisteren meldde RTL Nieuws dat topambtenaren hebben aangedrongen op een harde aanpak van Wilders. Zo werd in een mailwisseling gesproken over “kwaadaardige” uitspraken van de PVV-leider.
“Ik heb mijn wenkbrauwen gefronst over de enorme actieve rol die ambtenaren hebben gespeeld”, zegt D66-leider Jetten daarover. Hij wil de komende dagen bijgepraat worden door minister Grapperhaus. Ook Jetten wacht met een politiek oordeel tot na de uitspraak van de rechter in de zaak tegen Wilders.
Serieuze zaak
CDA-fractievoorzitter Heerma: “Er komen in deze zaak steeds allerlei dingen naar buiten waarvan ik denk: hoe zit dit precies? Maar de politiek moet nu afwachten wat de rechter gaat zeggen.” Of het CDA voelt voor een parlementaire enquête is nog niet duidelijk.
Ook VVD-fractievoorzitter Dijkhoff wil de rechter niet voor de voeten lopen, zoals hij het uitdrukt, maar hij vindt het een serieuze zaak. “Ik wens de rechter vooral veel wijsheid toe.”
In juni wezen de meeste fracties in de Tweede Kamer het voorstel voor een parlementaire enquête af. Dat was voor de berichten van RTL over de ambtenaren van toenmalig minister Opstelten. Forum voor Democratie steunde het voorstel wel.
Parlementaire enquêtes: tien tot nu toe
Parlementaire enquêtes gelden als een zwaar middel: getuigen zijn verplicht om te verschijnen en staan onder ede. Mede om die reden kosten ze maanden tot jaren voorbereiding. De afgelopen dertig jaar heeft de Tweede Kamer tien keer een parlementaire enquête gehouden. Dat gebeurde bijvoorbeeld naar de Bijlmerramp en naar frauderende woningcorporaties.
De laatste enquête was tussen 2013 en 2016 over het Fyra-debacle, de treinverbinding tussen Nederland en België. De Tweede Kamer heeft een parlementaire enquête aangekondigd naar de gaswinning in Groningen. Die wordt op zijn vroegst volgend jaar gehouden.
MSN 08.09.2019 Geert Wilders eist opnieuw dat de rechtszaak tegen hem onmiddellijk wordt gestaakt. Het ministerie van Justitie had “een sturende rol” in zijn strafzaak, stelt de PVV-leider op basis van e-mailverkeer tussen ambtenaren van het departement.
Wilders maakte zondag zelf e-mails openbaar die de rechter in zijn zaak had opgevraagd. Daaruit blijkt dat ambtenaren met het Openbaar Ministerie uitvoerig hun opvattingen en vragen deelden over de vervolging van de PVV-leider. Wilders leest daarin dat het OM hem niet wilde vervolgen, maar het ministerie daarop aandrong. “Dat gebeurt in Rusland en in Cuba nog niet.”
De bemoeienis van het departement duurde ook tijdens de strafzaak voort, concludeert Wilders. Hij wijst erop dat een ambtenaar erop aandrong de pleitnota van de officier van justitie vooraf te kunnen lezen en becommentariëren.
Wilders wil dat “de Tweede Kamer dit met een parlementaire enquête tot op de bodem uit gaat zoeken”.
NU 08.09.2019 Topambtenaren van het ministerie van Justitie hebben er bij het Openbaar Ministerie (OM) op aangedrongen om PVV-leider Geert Wilders zo stevig mogelijk aan te pakken om de uitspraken over minder Marokkanen die hij in 2014 deed. Dat meldt RTL Nieuws op basis van documenten.
De bemoeienis van de ambtenaren is iets dat zeer gevoelig ligt, omdat het hier gaat om een rechtszaak tegen een leider van een politieke partij.
Uit de stukken die in handen zijn van RTL Nieuws zou volgens het medium blijken dat enkele ambtenaren de uitspraken van Wilders “racistisch” en “kwaadaardig” hebben genoemd. Volgens RTL Nieuws adviseerden andere ambtenaren het OM om de zaak juridisch gezien “met gestrekt been in te gaan.”
Wilders zelf zegt in gesprek met RTL Nieuws het onder andere “schandalig” te vinden. Ook herhaalt hij tegenover het programma dat hij vindt dat het proces tegen hem gestopt zou moeten worden.
OM zegt dat eerder openbaar gemaakte stukken verkeerd werden gelezen
Het OM zei eerder dat uit de informatie die een week geleden openbaar is geworden over de vervolgbeslissing van Geert Wilders in 2014, niet afgeleid kan worden dat er sprake is geweest van politieke bemoeienis. Het hoger beroep kan wat het OM betreft dan ook doorgang vinden.
Advocaat Geert-Jan Knoops betoogde eerder echter dat het OM zijn kansen op verdere vervolging van PVV-leider Wilders heeft verspeeld door te liegen over politieke bemoeienis die er volgens de advocaat overduidelijk wel is geweest.
Knoops ziet aanwijzingen voor bemoeienis van Opstelten
Knoops zag bewijs in stukken die eerder openbaar zijn geworden na een Wob-verzoek van RTL Nieuws, zoals een ambtelijke nota (pdf). Daaruit bleek volgens de advocaat overduidelijk dat de toenmalige minister van Justitie, Ivo Opstelten, zich in 2014 heeft bemoeid met de zaak-Wilders, nog voordat er een formele vervolgbeslissing was genomen.
Hetzelfde geldt dus voor ambtenaren van het departement. De vraag of het OM de vervolgbeslissing al dan niet zelfstandig heeft genomen, is volgens Knoops niet langer van belang omdat de politieke inmenging volgens hem genoeg reden is om de vervolging van Wilders te stoppen.
NOS 08.09.2019 Topambtenaren van het ministerie van Justitie hebben aangedrongen op het hard aanpakken van PVV-leider Wilders in het ‘minder-Marokkanen’-proces. Dat meldt RTL Nieuws op basis van een interne mailwisseling uit 2014 die het in handen heeft.
Afgelopen week stelde Wilders’ verdediging, mede op basis van stukken van RTL, dat toenmalig minister Opstelten inhoudelijk met het Openbaar Ministerie sprak voordat de beslissing werd genomen om Wilders te vervolgen. Volgens Wilders en zijn advocaten is sprake van politieke bemoeienis. Het ministerie van Justitie stelde dat er slechts sprake was van overleg over praktische zaken. Ook is erkend dat ambtenaren een analyse hebben opgesteld.
‘Kwaadaardige uitspraken’
In de mailwisseling die RTL nu naar buiten heeft gebracht, wordt gesproken van “kwaadaardige” uitspraken van Wilders. De ambtenaren analyseren de zaak en bedenken antwoorden op mogelijke tegenargumenten van de verdediging.
“Op sommige punten te veel juridisch detail om de minister mee te geven, maar over een aantal punten heb ik vandaag al wel even met de collega van het Pag (parket-generaal, red.) gesproken”, antwoordt iemand. “Ik zal de punten die je noemt ook aan de collega van het OM meegeven.”
Wilders’ uitspraak “dat gaan we regelen” wordt door de ambtenaren uitgelicht. Een van hen stipt aan dat een dergelijke “actiebereidheid/aanzet om de daad bij het woord te voegen” een rol speelde in eerdere zaken. Daarop antwoordt een van hen: “Ik zal de appreciatie van ‘dat gaan we regelen’ bij het OM onder de aandacht brengen.”
Volgens RTL Nieuws blijkt uit de mail dat het departement justitie voedde met argumenten tegen Wilders en dat het OM werd geadviseerd “er met gestrekt been in te gaan”.
Wilders: rechtszaak moet nu stoppen
Tegen RTL Nieuws reageert Wilders furieus op het nieuws over de mailwisseling. “Ze hebben ervoor gezorgd dat er toch werd vervolgd. Ze hebben gezegd: ‘We willen de stukken zien, dan kunnen we adviezen geven.’ Dat hebben ze ook gedaan.”
Volgens de PVV-leider heeft het ministerie inhoudelijke punten aan de dagvaarding toegevoegd. “Ik kan niet anders dan dat concluderen. Dat gebeurt in Rusland en Cuba nog niet. Deze rechtszaak moet nu stoppen.”
Grapperhaus ontkent
De huidige minister Grapperhaus sprak deze week dus tegen dat Opstelten zich heeft bemoeid met justitie. Het OM zou al hebben besloten over te gaan tot vervolging.
In december 2016 werd Wilders veroordeeld voor zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak uit maart 2014 na de gemeenteraadsverkiezingen. Hij werd schuldig bevonden aan groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie, maar kreeg geen straf. Het hoger beroep is nu bezig.
Het ministerie van Justitie en Veiligheid laat vanavond in een reactie weten niet in te gaan op individuele strafzaken.
Advocaat Geert-Jan Knoops en PVV-leider en Geert Wilders in de rechtbank van Schiphol voor het pleidooi in het minder-Marokkanen-proces tegen Wilders. Ⓒ ANP
Telegraaf 08.09.2019 Topambtenaren van het ministerie van Justitie hebben zich inhoudelijk bemoeid met de rechtszaak tegen Geert Wilders. Terwijl het OM de uitlatingen over ’minder Marokkanen’ niet strafbaar vond, drongen zij er op aan om de PVV-leider toch stevig aan te pakken.
Dat meldt RTL Nieuws op basis van interne documenten. PVV-leider Wilders over de bemoeienis: „Dat is ongehoord, dat is onvoorstelbaar en dat staat nu toch zwart op wit.”
De ambtenaren droegen richting het OM argumenten aan tegen Wilders. Zijn uitspraken zouden ’kwaadaardig’ en ’racistisch’ zijn. In interne communicatie wordt ook door ambtenaren afgevraagd of het OM ’wel overtuigd (is) van de wenselijkheid en haalbaarheid van vervolging’. Ook werden er tips gegeven over wat er in de tenlastelegging moest komen en vroegen ambtenaren of ze het requisitoir, net als eerder, konden lezen en becommentariëren.
Wilders gaat het Hof opnieuw vragen om het proces te stoppen vanwege deze bemoeienis. Dinsdag wordt de zaak weer behandeld in de rechtszaal.
Hoewel deze documenten uiteraard op ambtelijke bemoeienis duiden, staat in een van de interne documenten wel het volgende over de vermeende politieke bemoeienis van toenmalig minister Opstelten: „De minister is uiteraard verantwoordelijk voor het handelen van het OM, maar wil bij deze zaak zo ver mogelijk wegblijven om iedere schijn van politieke bemoeienis tegen te gaan.”
’Vertrouwen ondermijnd’
Politieke collega’s van Wilders willen opheldering. Zo vindt 50Plus-voorman Henk Krol dit ’onvoorstelbaar’. „Ik zeg: over en uit. Dit ondermijnt het vertrouwen van de gewone burger.” De PvdA wil ook weten waarom minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) niet direct openheid van zaken gaf over deze documenten.
Wilders zelf Twittert: „Opstelten, de ambtenaren van Justitie, VVD-premier Rutte, Grapperhaus, ze zullen hier allemaal niet mee wegkomen. Enquêtes, aangiftes, onderzoek, civiele procedures, Kamerdebatten, ik zal ze bestoken tot alles boven tafel is en ze ervoor een hoge prijs hebben betaald.”
Minister Grapperhaus wil niet veel zeggen over de documenten. Via zijn woordvoerder laat hij weten: „Naar aanleiding van een opdracht van het gerechtshof van 5 september 2019 heb ik door tussenkomst van het College van procureurs-generaal van het OM de documenten 8, 14 en 17 behorende bij het aanvullende Wob-besluit verstrekt.
Die betreffende documenten zijn ingebracht in het strafproces. Dat betekent dat mij uiterste terughoudendheid past ten aanzien van de inhoud van de overlegde documenten. Ik zal mij daarom – juist omdat ik mij niet meng in individuele strafzaken – daarover nu niet uitlaten.”
AD 08.09.2019 Ambtenaren van het ministerie van Justitie wilden ‘meelezen’ met het Openbaar Ministerie (OM) als deze in de Wilders-zaak over zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraken de pleitnota gingen schrijven.
Dat blijkt uit documenten die het Hof heeft opgevraagd en de PVV op haar website heeft gepubliceerd. Het gaat om mailwisselingen tussen ambtenaren van het ministerie van Justitie uit september 2014.
De ambtenaren e-mailen aan elkaar dat zij het slotwoord van het OM, het zogenoemde requisitor, vooraf zouden willen ontvangen. ,,Krijgen we het requisitoir vooraf, zoals in de zaak-Martijn? (Het verbod op pedofielen-vereniging Martijn, red.) Dat zou ik verstandig vinden, dat kunnen jij en X ‘meelezen’ en waar nuttig opmerkingen doorgeven.”
In de e-mails bespreken de ambtenaren ook de vervolging, waartoe het OM op dat moment feitelijk heeft besloten. De betreffende ambtenaar wijst het OM onder andere op Wilders’ repliek “dan gaan we dat regelen”, op de roep van zijn aanhang om “minder!” Marokkanen. Daaruit zou “actiebereidheid/aanzet om de daad bij het woord te voegen” blijken, en dat zou belastend zijn.
Ontkennen
Zowel het ministerie als OM ontkennen dat overigens. Zij zeggen dat ambtenaren zich niet inhoudelijk met de zaak hebben bemoeid. Dat wordt door een ambtenaar benadrukt in de mailwisseling: ‘De minister is uiteraard verantwoordelijk voor het handelen van het OM, maar wil bij deze zaak zo ver mogelijk wegblijven om iedere schijn van politieke bemoeienis tegen te gaan.’ Misschien wilden zij zich wel met de zaak bemoeien, maar enig invloed is er niet geweest, zei de aanklager van het OM deze week nog.
Uit de documenten blijkt niettemin dat ambtenaren wel argumenten aandroegen bij het OM om Wilders te vervolgen. In e-mails noemen ze zijn uitspraken ‘kwaadaardig’ en ‘racistisch’.
‘Dit gebeurt in Rusland nog niet’
In een vraaggesprek met RTL Nieuws reageert Wilders ontstemd en komt met een hele rits klachten: ,,Het ministerie van Justitie mag zich nooit bemoeien met een rechtszaak. Maar wat hebben ze gedaan? Ze hebben ervoor gezorgd dat er toch werd vervolgd, terwijl mijn zaak dus eigenlijk niet strafbaar was. Ze hebben gezegd: we willen de stukken zien, dan kunnen we ze lezen en adviseren.
Ze hebben inhoudelijk gezocht dat er punten bij de dagvaarding kwamen. Dat gebeurt in Rusland nog niet, dat gebeurt in Cuba nog niet. Deze rechtszaak moet nu stoppen. Vandaag ben ik het, maar morgen kan het een ander zijn. De Kamer moet dit met een parlementaire enquête tot tot op de bodem uitzoeken.”
Dinsdag gaat het hoger beroep in de zaak-Wilders verder. Wilders en zijn advocaat Knoops zullen het Hof vragen het proces te stoppen, zegt Wilders in een reactie. ,,Het is onvoorstelbaar dat het ministerie van Justitie zich tot in detail met mijn zaak heeft bemoeid. Het lijkt een hetze, een afrekening van de VVD-minister en zijn departement, tegen mij.”
Het Openbaar Ministerie zegt dat de e-mails tussen ambtenaren niet van invloed zijn op de strafzaak, omdat het besluit om Wilders te vervolgen al maanden ervoor was genomen.
Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid reageert niet op de inhoud van de geheime documenten, omdat de stukken zijn ingebracht in de strafzaak.
OmroepWest 08.09.2019 Twee topambtenaren van het ministerie van Justitie hebben zich inhoudelijk bemoeid met de strafzaak tegen PVV-leider Geert Wilders. Zij drongen er bij het Openbaar Ministerie (OM) op aan om Wilders in de ‘minder Marokkanen-zaak’ zo stevig mogelijk aan te pakken.
De topambtenaren vroegen bijvoorbeeld of een uitlating van Wilders, die het OM liet rusten, niet toch tegen hem in stelling moest worden gebracht. Dit blijkt uit e-mails die het ministerie op last van de rechter heeft verstrekt en door RTL Nieuws zijn onthuld.
Wilders voelt zich door de mails in zijn gelijk bevestigd. Hij stelt vanaf het begin van de zaak al dat toenmalig minister Ivo Opstelten zich heeft bemoeid met zijn vervolging. Een minister mag zich niet met een vervolgingsbeslissing bemoeien, tenzij hij een officiële aanwijzing geeft. Het ministerie van Justitie stelde dat er slechts sprake was van overleg over praktische zaken. Ook is erkend dat ambtenaren een analyse hebben opgesteld.
‘Behoorlijk kwaadaardig’
In de mails die nu naar buiten zijn gebracht, wordt door de ambtenaren de vervolging besproken, waartoe het OM op dat moment feitelijk heeft besloten. Een van de twee bespreekt hun vragen en opvattingen met het parket. Zo wijst de betreffende ambtenaar het OM onder andere op Wilders’ repliek ‘dan gaan we dat regelen’. Daaruit zou ‘actiebereidheid/aanzet om de daad bij het woord te voegen’ blijken, nadat de aanhang om ‘minder Marokkanen‘ riep.
Deze ambtenaar noemt de woorden van Wilders ‘ophitsend’ en lijkt ze te scharen in de categorie ‘racistische uitlatingen’. De ander noemt de uitlatingen van Wilders onder meer ‘eigenlijk gewoon behoorlijk kwaadaardig’, met name omdat hij ze zo weloverwogen zou hebben gedaan.
Opstelten, de ambtenaren van Justitie, VVD-premier Rutte, Grapperhaus, ze zullen hier allemaal niet mee wegkomen.
Enquêtes, aangiftes, onderzoek, civiele procedures, kamerdebatten, ik zal ze bestoken tot alles boven tafel is en ze ervoor een hoge prijs hebben betaald.#Wilders442 mensen praten hierover
Opmerkingen meegeven
Het tweetal kijkt ook vooruit naar het verweer dat ze van Wilders verwachten en hoe het OM dat weer zou kunnen pareren. Een van de twee dringt erop aan dat ze het requisitoir van de officier van justitie vooraf te lezen krijgen. Dan kunnen ze ‘waar nuttig opmerkingen meegeven’.
Een van de twee ambtenaren merkt ook op dat de minister ‘bij deze zaak zo ver mogelijk weg wil blijven’. Opstelten zou het belangrijk vinden om ‘iedere schijn van politieke bemoeienis tegen te gaan’. De ambtenaar wil daarom een intern advies van het OM ook niet opvragen. Hij wijst erop dat het departement zich nooit zo diep mengt in het werk van het OM.
‘Een hetze tegen mij’
Het ministerie wil niet reageren, omdat de rechszaak in volle gang is. Wilders kondigt aan dat hij en zijn advocaat Knoop het Hof opnieuw zullen vragen het proces te stoppen. Dinsdag dient het hoger beroep weer. ‘Het is onvoorstelbaar dat het ministerie van Justitie zich tot in detail met mijn zaak heeft bemoeid. Het lijkt een hetze, een afrekening van de VVD-minster en zijn departement, tegen mij’, zegt Wilders tegen het RTL Nieuws.
MSN 08.09.2019 Topambtenaren van het ministerie van Justitie hebben zich inhoudelijk bemoeid met de strafzaak tegen PVV-leider Geert Wilders. Zij drongen er bij het Openbaar Ministerie (OM) op aan om Wilders in de zaak over ‘minder Marokkanen’-uitspraken zo stevig mogelijk aan te pakken.
Dit blijkt uit nog geheime documenten die in bezit zijn van RTL Nieuws. Vorige week onthulden we dát er bemoeienis was, uit de inhoud blijkt nu hoe ver dit ging. (De documenten kun je hier lezen.)
‘Schandalig’
De bemoeienis ligt zeer gevoelig, omdat het gaat om een strafzaak tegen een oppositieleider. Ministerie en OM ontkenden tot voor kort iedere vorm van inhoudelijk overleg en afstemming over de zaak-Wilders. De PVV-leider reageert verbijsterd op de nieuwe onthullingen en noemt het ‘schandalig’.
Uit de stukken blijkt nu dat ambtenaren het OM voedden met argumenten tegen Wilders, die een opponent was van de toenmalig minister, VVD’er Ivo Opstelten. Zij noemen zijn uitspraken ‘kwaadaardig’ en ‘racistisch’. Als deze ambtenaren een zeer vertrouwelijk ambtsbericht van het College van procureurs-generaal aan minister Opstelten van 10 september 2014 hebben gelezen, vraagt een van hen zich af: “Is het OM wel overtuigd van de wenselijkheid en haalbaarheid van vervolging?”
Geen reden voor strafzaak
Zij adviseren het OM er juridisch met gestrekt been in te gaan. De aanleiding is discussie binnen het OM over de zaak. Het OM Den Haag wilde de strafzaak rond de eerste ‘minder Marokkanen’-uitspraak op 12 maart 2014 zelfs seponeren, zo bleek vorige week, ruim vijf jaar later. En de eigen experts van het OM, van het Landelijk Expertisecentrum Discriminatie, zagen ook in de uitspraken op de verkiezingsavond van 19 maart 2014 geen goede reden voor een strafzaak. Zij vonden de uitspraken ‘niet onnodig grievend’.
De topambtenaren vonden dat Wilders niet alleen moest worden vervolgd voor de uitspraken op de verkiezingsavond, maar ook moest worden aangepakt voor de eerste uitspraken, omdat anders de héle zaak ‘juridisch-inhoudelijk’ niet vol te houden zou zijn.
“Ik zou dit aan de rechter overlaten en zo min mogelijk beperkingen aanbrengen in hetgeen je voorlegt aan de rechter.” De ambtenaren geven verder een reeks juridische adviezen, ook over hoe het OM inhoudelijk moet omgaan met verweren van de verdediging. Letterlijk: “Over een aantal punten heb ik vandaag al wel even met de collega van het Pag (parket-generaal, het OM, red.) gesproken.” En: “Ik zal de punten die je noemt aan de collega van het OM meegeven.”
Wilders kondigt aan dat hij en zijn advocaat Knoops het Hof opnieuw zullen vragen het proces te stoppen. Dinsdag dient het hoger beroep weer. Wilders: “Het is onvoorstelbaar dat het ministerie van Justitie zich tot in detail met mijn zaak heeft bemoeid. Het lijkt een hetze, een afrekening van de VVD-minister en zijn departement, tegen mij.”
De PVV-leider wijst erop dat de beïnvloeding door de ambtenaren daadwerkelijk gevolgen had. In het ambtsbericht van het College van procureurs-generaal werd namelijk niets gezegd over het ‘dat gaan we regelen’, zoals Wilders in maart 2014 zei bij de ‘minder, minder’-uitspraken. De topambtenaren drongen er bij het OM op aan dit Wilders wel ten laste te leggen, omdat dat juridisch sterker was. Dit punt werd december 2014 inderdaad opgenomen in de dagvaarding.
‘Grapperhaus niet open geweest’
PvdA-Kamerlid Attje Kuijken zegt dat ‘opnieuw de schijn van politieke bemoeienis’ met het proces-Wilders ontstaat, terwijl iedere vorm van overleg juist steeds was ontkend: “Ik wil uitleg van minister Grapperhaus over wat er is besproken met het OM en ook weten waarom de minister hier niet eerder open over is geweest.”
D66-Kamerlid Maarten Groothuizen: “Als ik dit lees, vind ik dat ambtenaren van het ministerie te veel ‘meedenken’ met de inhoud van de zaak. Ik vind dat merkwaardig. Het OM is geen buitendienst van het ministerie, maar een deel van onze magistratuur. Het lijkt erop dat het departement heel veel controle wil hebben. Dat past in het beeld dat ambtenaren koste wat het kost proberen hun bewindspersoon uit de wind te houden.”
Meelezen
Opmerkelijk in de documenten is ook de opmerking van een topambtenaar: “Krijgen we het requisitoir vooraf, zoals in de zaak-Martijn? (Het verbod op pedofielen-vereniging Martijn, red.) Dat zou ik verstandig vinden, dat kunnen jij en X ‘meelezen’ en waar nuttig opmerkingen doorgeven.”
Het ministerie van Justitie heeft nog niet gereageerd. Grapperhaus heeft in antwoorden op Kamervragen steeds benadrukt dat híj zich ‘niet mengt in individuele strafzaken’.
Elsevier 05.09.2019 Het proces tegen PVV-leider Geert Wilders gaat door, maakte het Haagse gerechtshof deze ochtend bekend. Pas bij de uitspraak komt het hof tot een oordeel of het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk is in de zaak. Volgens Wilders advocaat Geert-Jan Knoops zijn er sterke aanwijzingen dat Ivo Opstelten, voormalig minister van Justitie bij het Openbaar Ministerie (OM) in 2014 aandrong op vervolging van Wilders.
Het komt in Nederland zelden voor dat een minister met het OM spreekt over een strafzaak en helemaal niet bij die van een politicus. Normaal gesproken besluit het OM daar zelfstandig over. Via RTL Nieuws werd vrijdag bekend dat Opstelten overleg had met het OM, nog voor het besluit tot vervolging bekend werd.
Aantekeningen van Opstelten
In dat overleg zou Opstelten hebben gezegd dat de PVV-leider moest worden vervolgd. Ook verkreeg RTL Nieuws via de Wet Openbaar Bestuur (WOB) een document met aantekeningen van toenmalig minister Opstelten. Hij had daarop geschreven: ‘Bespreken. Zie vier punten OM.’
Dat zou erop wijzen dat Opstelten zich persoonlijk heeft bemoeid met het besluit van het OM om zijn politieke tegenstander te vervolgen. Het OM en de opvolger van Opstelten, CDA’er Ferdinand Grapperhuis, houden vol dat het OM al voor Opsteltens opmerkingen had besloten om Wilders te vervolgen.
‘Minder Marokkanen’
Het hof had begin deze week extra documenten opgevraagd om tot een oordeel te komen over het vervolg van de vervolging van Wilders. De PVV-leider staat terecht in het hoger beroep wegens zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak. Die deed Wilders in het voorjaar van 2014. Later dat jaar besloot het Openbaar Ministerie de PVV-leider te vervolgen. In 2016 werd Wilders schuldig bevonden voor groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie van Marokkanen.
Ondanks de extra documenten ziet het hof ‘onvoldoende aanleiding’ om het proces te stoppen. De zaak-Wilders gaat dus verder met de pleidooien van het OM en Knoops, de advocaat van Wilders. Die liet al weten bij het doorgaan van de rechtszaak een pleidooi van 426 pagina’s voor te dragen.
Wilders reageerde verbolgen op het besluit van het hof. Volgens hem wordt bewijs in de zaak nu genegeerd en moet de zaak worden gestaakt. Wat vindt u? Is het verstandig van het hof om door te gaan met het Wildersproces? Of heeft de PVV-leider gelijk en moet het proces worden gestaakt? Praat mee!
AD 05.09.2019 Het minder-Marokkanenproces rond Geert Wilders gaat voorlopig gewoon door. Het hof wees vanmorgen een verzoek van de verdediging af om het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk te laten verklaren, omdat zij het recht zou hebben verspeeld om de PVV-leider te vervolgen. Wilders noemt de beslissing ‘onbegrijpelijk en eenzijdig’. Verslaggever Tobias den Hartog doet via Twitter verslag.
Het hof ziet ‘onvoldoende aanleiding’ om het proces te stoppen. Wel komt het hof de verdediging tegemoet wat betreft enkele stukken die Wilders graag in het dossier wil hebben, waaronder een e-mailwisseling tussen ambtenaren van het ministerie. Die komen er ongelakt in. Het hof hoeft een aantal stukken niet te zien, maar zegt wel dat het als ze het later nodig vindt, die alsnog toegevoegd moeten kunnen worden.
Alles draait om interne nota’s, e-mails en ambtsberichten die RTL heeft ontvangen na een WOB-procedure bij het ministerie van Justitie en Veiligheid. Wilders ziet daarin bewijs dat toenmalig minister van Justitie Ivo Opstelten zich in 2014 met de vervolging van Wilders heeft bemoeid.
Ongelakt
Het gerechtshof vroeg dinsdag om de documenten te kunnen lezen. Het OM heeft deze gisteren verstrekt. Daarbij zijn delen die in de versie van RTL waren weggelakt om ambtenaren en hun identiteit te beschermen, nu wel leesbaar gemaakt voor de rechters. Alle documenten komen in het dossier terecht.
Volgens het OM is er absoluut geen sprake van dat de minister zich met de zaak heeft bemoeid. ,,Het OM heeft de beslissing genomen om Geert Wilders te vervolgen en niemand anders.’’
‘Schokkend’
Het ministerie bemoeide zich met mijn strafzaak. Ik vraag u dit te onderzoeken. Dat mag hier gewoon niet. Op Cuba misschien. Maar hier niet, aldus Geert Wilders .
Wilders nam na de beslissing zelf het woord. Hij noemt het ‘onbegrijpelijk en heel eenzijdig’. ,,U heeft alleen de stukken opgevraagd die minister Grapperhaus al zei te willen leveren. Erg toevallig allemaal.’’ Volgens Wilders negeert het hof daarmee ‘keihard bewijs’. ,,Waarom heeft u ook de andere stukken niet opgevraagd? Dat vind ik oprecht onbegrijpelijk. Wilt u de waarheid niet weten? Het blijft nu volstrekt onduidelijk hoe ver de arm van het departement reikt.’’
De PVV-leider verzocht het hof die stukken alsnog op te vragen en de zaak alsnog aan te houden. ,,Het is echt schokkend. Het staat in de stukken, in het ambtsbericht, dat er geen zaak tegen mij te bouwen was. Het OM stelde een sepot voor. Maar dat raadde zij niet aan de minister aan, omdat het dan uit zou draaien op een artikel 12-procedure.’’
Volgens Wilders ‘kan het dus niet anders’ dan dat er ‘alleen een politieke reden’ was om hem te vervolgen. ,,Het ministerie bemoeide zich met mijn strafzaak. Ik vraag u dit te onderzoeken. Dat mag hier gewoon niet. Op Cuba misschien. Maar hier niet.’’
Ook Knoops riep het hof nogmaals op de zaak tijdelijk stil te leggen. Hij wil dat in ieder geval wordt afgewacht tot 11 oktober, wanneer er uitspraak is in de zaak tussen RTL Nieuws en de staat. Onderdeel van die zaak zijn stukken waaruit ambtelijke interventie zou blijken. ,,Als wij nu zouden moeten pleiten, dan krijgt u een pleidooi waarin maar de helft van de feiten genoemd kunnen worden’’, aldus Knoops.
Het OM erkent dat er eerst geen strafbaarheid werd gezien, maar benadrukt dat Wilders selectief citeert. Er zou ook in de stukken staan dat het denkbaar is dat een rechter daar anders over zou oordelen, waardoor het OM dus wél wilde vervolgen. ,,We hebben wel degelijk puur juridische argumenten om een veroordeling van uw hof te vragen. En anders dan meneer Wilders beweert, is het niet zo dat dit een politiek proces is.’’ Volgens het OM hoeft de zaak dan ook niet te worden aangehouden.
Nu het proces doorgaat, is Knoops begonnen aan zijn 426 pagina’s tellend pleidooi. Daar zijn meerdere dagen voor uitgetrokken.
Afgelopen juli eiste het OM in hoger beroep een geldboete van 5000 euro tegen Wilders, hetzelfde als bij de rechtbank. Die achtte de PVV-voorman eind 2016 wel schuldig aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, maar legde geen straf op. De uitspraak staat vooralsnog gepland op 11 oktober.
MSN 05.09.2019 PVV-leider Geert Wilders is slachtoffer geworden van willekeur en gebombardeerd tot lijdend voorwerp in een proefproces over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting. Het Openbaar Ministerie heeft oneigenlijk gebruikgemaakt van zijn recht tot vervolgen. Dat betoogde Wilders’ advocaat Geert-Jan Knoops donderdag in het eerste deel van zijn ruim vierhonderd pagina’s tellende pleidooi in de strafzaak tegen de PVV-voorman.
Wilders staat in hoger beroep terecht op verdenking van het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen en groepsbelediging. Het OM heeft hem daarvoor voor de rechter gebracht, na uitlatingen over Marokkanen in maart 2014. De rechtbank verklaarde de PVV-voorman eind 2016 schuldig maar legde geen straf op. In hoger beroep eiste het OM in juli een geldboete van 5000 euro tegen Wilders, hetzelfde als in eerste aanleg.
Volgens Knoops gingen die uitspraken niet over Marokkanen in het algemeen, maar over crimineel gedrag onder Marokkanen. Het Landelijk Expertise Centrum Discriminatie van het OM onderkende dat Wilders het over een specifieke groep Marokkanen had, betoogde de raadsman.
Politieke gedachtegoed
De gewraakte uitspraken moeten bovendien worden gezien als onderdeel van het maatschappelijke debat en vloeien voort uit Wilders’ politieke gedachtegoed, zo pleitte Knoops.
De advocaat is donderdag aan zijn pleidooi begonnen, nadat het hof zijn verzoek om opschorting van het proces opnieuw had afgewezen. Knoops wil de onderste steen boven krijgen over bemoeienis van toenmalig minister Ivo Opstelten (Justitie) met de beslissing van het OM over te gaan tot vervolging.
Volgens Wilders en zijn advocaat is het zonneklaar dat het OM niet zelfstandig tot dat besluit is gekomen, zoals het beweert. In de inleiding van zijn pleidooi zette Knoops nogmaals een reeks aanwijzingen voor die stelling op een rij.
Het hof heeft donderdag bepaald dat er vrijdag, bij de voortzetting van Knoops’ pleidooi, een aantal mails van ambtenaren van het departement van Justitie op tafel moeten komen, die de stellingen van de raadsman zouden kunnen schragen.
OmroepWest 05.09.2019 Het hoger beroep van Geert Wilders in het ‘minder Marokkanen-proces’ gaat gewoon door. Het hof van Den Haag liet donderdag weten dat het pas bij de uitspraak beslist over de niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie. Ook een verzoek van advocaat Geert-Jan Knoops om de zaak aan te houden werd door het gerechtshof afgewezen. Tot onvrede van de politicus. ‘Wilt u de waarheid soms niet weten? Ik vind het onbegrijpelijk dat u toch door wilt gaan.’
Advocaat Geert-Jan Knoops vroeg namens Wilders om de zaak voorlopig aan te houden. Afgelopen week kwam er via een WOB-verzoek van RTL Nieuws onder meer een nota naar buiten waarop Opstelten een handgeschreven aantekening heeft gemaakt dat de punten van het OM besproken moeten worden. Een minister mag zich niet met een vervolgingsbeslissing bemoeien, tenzij hij een officiële aanwijzing geeft.
Er loopt nog een WOB-verzoek van RTL-nieuws om meer stukken. Knoops wil deze documenten gebruiken in zijn verweer. ‘Als wij deze stukken niet krijgen, kunnen wij geen verweer voeren. Wilders wordt dan geschaad in zijn verdediging.’ Knoops wil dan ook dat het hoger beroep pas na 11 oktober verder gaat, omdat de rechtbank van Utrecht dan uitspraak gedaan heeft over het verzoek van RTL Nieuws. Volgens het OM is dat wachten niet nodig. ‘Meneer Wilders haalt buitengewoon selectief uit de berichten aan’, verklaarde de advocaat-generaal.
Niet-ontvankelijk
Het hof oordeelde dat het OM wel voor vrijdagmiddag enkele documenten aan moet leveren. Maar voor het gerechtshof is dit geen reden om met de rest van het proces te wachten tot na 11 oktober. Advocaat Knoops is hierdoor aan zijn slotpleidooi begonnen. Dit beslaat 426 pagina’s en hier zijn vier zittingsdagen voor uitgetrokken.
De advocaat van de PVV’er had dinsdag gevraagd om een streep door het hoger beroep te halen, omdat er volgens hem steeds meer aanwijzingen zijn dat toenmalig minister van Justitie Ivo Opstelten zich in 2014 met de vervolging van Wilders heeft bemoeid. Daarom zou het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk verklaard moeten worden in de vervolging. Volgens het OM is hier echter totaal geen sprake van. ‘Het OM heeft de beslissing genomen om Geert Wilders te vervolgen en niemand anders’, benadrukte de advocaat-generaal.
Geldboete
Het hof Den Haag, voor de gelegenheid uitgeweken naar de extra beveiligde rechtbank op Schiphol, wilde eerst een aantal ambtsberichten ontvangen voordat er een besluit werd genomen. Donderdagochtend liet het hof weten meer tijd nodig te hebben voor de beoordeling van deze documenten en daarom pas bij de einduitspraak een uitspraak te doen over ontvankelijkheid van het OM.
Afgelopen juli eiste het OM in hoger beroep een geldboete van 5000 euro tegen Wilders, hetzelfde als in eerste aanleg. De rechtbank achtte de PVV-voorman eind 2016 wel schuldig aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, maar legde geen straf op. De uitspraak staat vooralsnog gepland op 11 oktober.
Minder! Minder!
Op 19 maart 2014 stelde Wilders zijn publiek tijdens een verkiezingsavond in Den Haag drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder ‘Minder! Minder!‘ als antwoord op deze vragen. Daarmee zette de politicus volgens het OM aan tot haat.
NOS 05.09.2019 PVV-leider Geert Wilders krijgt geen uitstel van het hof in het hoger beroep in het ‘minder Marokkanen’-proces tegen hem. Daar had hij vanochtend om gevraagd, omdat hij wil dat het hof meer stukken opvraagt die volgens hem aantonen dat voormalig justitieminister Ivo Opstelten zich bemoeide met het besluit om hem te vervolgen.
De rechter vindt dat de samenleving profijt heeft van “een voortvarende voortzetting van de zaak” en gaat daarom niet mee in het verzoek van de politicus. Wilders’ advocaat Geert-Jan Knoops begon daarom vanmiddag ‘gewoon’ aan zijn pleidooi. Dat pleidooi van 426 pagina’s zal meerdere dagen in beslag nemen.
Wel moet het OM van het hof voor morgenmiddag een aantal ambtsberichten hebben toegevoegd aan het strafdossier waarin alinea’s staan die eerder waren weggelakt. Ook kunnen eventuele latere stukken meegenomen worden in de zaak, benadrukte de rechter.
‘Onbegrijpelijk en eenzijdig’
Toen het hof vanochtend aan Wilders had medegedeeld dat het niet meteen zou oordelen over de bemoeienis van Opstelten nam Wilders na een overlegpauze van zo’n drie kwartier zelf het woord in de extra beveiligde rechtszaal op Schiphol.
“Dat vind ik onbegrijpelijk en heel eenzijdig”, zei Wilders over het in zijn ogen beperkte aantal opgevraagde stukken. “Als u een fair en evenwichtig besluit had willen nemen, had u ook die stukken op moeten vragen. Wilt u de waarheid misschien niet weten? En hoe ver reikt de arm van het departement in mijn zaak? Ik verzoek u met klem die stukken op te vragen.”
Advocaat-generaal Van Roessel zei namens het OM dat Wilders “selectief” citeert uit de ambtsberichten. “De reden om de heer Wilders te vervolgen was puur juridisch”, benadrukte ze.
Interne communicatie
Het proces-Wilders draait om de ‘minder Marokkanen’-uitspraken die de politicus deed op de uitslagenavond van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Eind 2016 werd Wilders vanwege die uitspraken schuldig bevonden aan groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie. Hij kreeg geen straf.
Wel ging hij in hoger beroep. Vervolgens kwamen stukken naar buiten waaruit volgens Wilders’ verdediging blijkt dat minister Opstelten zich heeft bemoeid met het besluit Wilders te vervolgen.
Het gaat om interne communicatie uit het najaar van 2014, waaruit naar voren komt dat het persbericht van het OM waarin de vervolging van Wilders wordt aangekondigd vooraf uitgebreid was besproken met het ministerie. De tekst moest ter instemming aan Opstelten worden voorgelegd en werd op aanwijzing van het ministerie aangepast.
Volgens het OM en ook de huidige justitieminister Grapperhaus was het besluit om Wilders te vervolgen toen al genomen. Wilders’ advocaat Knoops bestrijdt dat en eiste dinsdag daarom dat het OM niet-ontvankelijk wordt verklaard en dat er direct een eind komt aan de zaak vanwege de stukken.
Telegraaf 05.09.2019 Geert Wilders legt zich niet neer bij de beslissing van het hof om het Openbaar Ministerie in zijn zaak voorlopig niet niet-ontvankelijk te verklaren.
Het hof vond dat de strafzaak over de Minder Marokkanenuitspraken uit 2014 gewoon kan doorgaan vandaag, en dat een definitief oordeel over de vermeende politieke invloed die op het OM is uitgeoefend, bij de einduitspraak op 11 oktober wordt genomen.
’Onbegrijpelijk en eenzijdig’
Wilders is van mening dat het hof te beperkt is geweest in het opvragen van stukken die zouden wijzen op die politieke bemoeienis. „Onbegrijpelijk een eenzijdig”, vond hij.
Volgens de PVV-leider heeft het hof uitgerekend om de „keiharde bewijzen” van die bemoeienis niet gevraagd. Het zou onder meer gaan om een mailwisseling tussen ambtenaren van het ministerie van justitie, waarin wordt voorgesorteerd op mogelijke verweren in een strafzaak.
“Je broek zakt toch af als je dat allemaal leest?”
Volgens Wilders staat inmiddels vast dat het OM zelf helemaal niet wilde vervolgen, en eigenlijk vond dat de uitlatingen die hij deed op 12 en 19 maart niet strafbaar waren. Dat er tóch werd besloten tot vervolging kan maar op één ding wijzen, zegt hij: dat het moest van de minister van justitie. „Men vreesde anders voor een storm van kritiek. Je broek zakt toch af als je dat allemaal leest?”
Wilders tegen het hof: „U heeft dat totaal genegeerd. Wilt u soms de waarheid niet weten? Hoe ver reikt de arm van het departement in mijn zaak?”
Het hof kreeg van Wilders en zijn verdediging opnieuw het dringende verzoek om alle stukken op te vragen, en ook te wachten op de uitkomst van een procedure die RTL aanspande met een beroep op de Wet Openbaarheid Bestuur. Knoops: „Het kan toch niet zo zijn dat er straks op 11 oktober een oordeel ligt, en dat dat oordeel wordt ingehaald door de werkelijkheid.” De verdediging is volgens Knoops ernstig gehandicapt door het ontbreken van die bewijzen.
Ongekende bemoeienis
Volgens Wilders doet het er niet toe of ambtenaren met elkaar mailden over mogelijke verweren in de zaak voordat, of nadat het OM de beslissing nam om te vervolgen. „Het is ongekend dat een ministerie zich bemoeit met een strafzaak. Als ik vraag om een harde straf voor een Marokkaan die iemand in elkaar slaat, dan is de wereld te klein. Dan moet ik de scheiding der machten respecteren. En dit kan allemaal wel?”
Het hof beraadt zich op het hernieuwde verzoek van de verdediging.
Verslaggever Saskia Belleman is bij de rechtszaak aanwezig. Haar Tweets by @SaskiaBelleman
MSN 05.09.2019 Het hoger beroep in de zaak Geert Wilders om zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak gaat door. Advocaat Geert-Jan Knoops had het gerechtshof verzocht om het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk te verklaren. Het hof neemt daar op een later moment een besluit over.
Volgens Knoops zijn er aanwijzingen dat toenmalig justitieminister Ivo Opstelten zich met de vervolging van Wilders heeft bemoeid. De bemoeienis van een minister bij een strafzaak is ongebruikelijk, zeker als het om een politieke tegenstander gaat.
Het hof ziet nu nog geen reden om te stoppen en vindt dat de zaak verder kan gaan met het pleidooi. Knoops liet direct na het besluit van het hof weten zich te beraden op een reactie. Deze komt later vanochtend.
5000 euro boete
In juli eiste het OM in hoger beroep een geldboete van 5000 euro tegen Wilders, hetzelfde bedrag als in 2016. De rechtbank achtte de PVV-voorman toen wel schuldig aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, maar legde geen straf op. Zowel Wilders als het OM ging in beroep.
Momenteel is de verdediging aan de beurt om haar kant van de zaak te belichten. Knoops had al laten weten een pleitnota van 426 pagina’s te hebben voorbereid.
De uitspraak staat vooralsnog gepland op 11 oktober 2019.
Telegraaf 04.09.2019 Saskia Belleman over het vervolg van de geruchtmakende ‘minder Marokkanen’-zaak tegen Geert Wilders. Wie loog en wat zijn de gevolgen voor Opstelten en Grapperhaus?
RTL 03.09.2019 Het Openbaar Ministerie moet ambtsberichten uit 2014 aan toenmalig minister van Justitie Ivo Opstelten over de vervolging van Geert Wilders voor morgen om 12.00 uur aan het Gerechtshof geven. Die berichten mogen niet onleesbaar zijn gemaakt. Op basis van die stukken wordt er donderdagochtend een besluit genomen over de verdere vervolging van Wilders.
Dat heeft het Gerechtshof vandaag 03.09.2019 besloten.
Volgens de advocaat van Wilders, Geert-Jan Knoops, komt er steeds meer bewijs op tafel dat toenmalig minister van Justitie, Ivo Opstelten, zich actief heeft bemoeid met de beslissing in 2014 om de PVV’er te vervolgen.
Een minister mag dat niet doen, tenzij hij een officiële aanwijzing geeft. Afgelopen week kwam er via een wob-verzoek van RTL Nieuws onder meer een nota naar buiten waarop Opstelten een handgeschreven aantekening heeft gemaakt dat de punten van het OM besproken moeten worden.
De Advocaat Generaal ‘herhaalde nogmaals’ dat het OM de beslissing al had genomen en er daarna pas met de minister over werd gesproken. “Dat is het enige dat relevant is.”
Het verzoek van Wilders’ advocaat Geert-Jan Knoops om het hoger beroep te staken en het OM niet-ontvankelijk te verklaren, noemt hij daarom niet aan de orde. “Het voert veel te ver om op basis van wob-stukken het OM niet-ontvankelijk te verklaren.”
Hof wil onder meer de ambtsberichten van College aan minister zien, voordat besluit wordt genomen over verzoek van verdediging over niet-ontvankelijkheid OM. #wilders#opstelten
Donderdag 09.30 uur verder.
Het Openbaar Ministerie moet ambtsberichten uit 2014 aan toenmalig minister van Justitie Ivo Opstelten over de vervolging van Geert Wilders voor morgen om 12.00 uur aan het Gerechtshof geven. Die berichten mogen niet onleesbaar zijn gemaakt. Op basis van die stukken wordt er donderdagochtend een besluit genomen over de verdere vervolging van Wilders.
Volgens de advocaat van Wilders, Geert-Jan Knoops, komt er steeds meer bewijs op tafel dat toenmalig minister van Justitie, Ivo Opstelten, zich actief heeft bemoeid met de beslissing in 2014 om de PVV’er te vervolgen.
Een minister mag dat niet doen, tenzij hij een officiële aanwijzing geeft. Afgelopen week kwam er via een wob-verzoek van RTL Nieuws onder meer een nota naar buiten waarop Opstelten een handgeschreven aantekening heeft gemaakt dat de punten van het OM besproken moeten worden.
De Advocaat Generaal ‘herhaalde nogmaals’ dat het OM de beslissing al had genomen en er daarna pas met de minister over werd gesproken. “Dat is het enige dat relevant is.”
Het verzoek van Wilders’ advocaat Geert-Jan Knoops om het hoger beroep te staken en het OM niet-ontvankelijk te verklaren, noemt hij daarom niet aan de orde. “Het voert veel te ver om op basis van wob-stukken het OM niet-ontvankelijk te verklaren.”
AD 03.09.2019 Het gerechtshof in Amsterdam wil inzage in een aantal ongelakte ambtelijke stukken van het Openbaar Ministerie, om op basis daarvan te kunnen bepalen of het ‘minder minder-proces’ tegen Geert Wilders door kan gaan. Volgens de advocaat van de PVV-leider, Geert-Jan Knoops heeft toenmalig minister van Justitie en Veiligheid er bij het OM op aangedrongen Wilders te vervolgen.
Het OM moet die berichten van het college aan het ministerie voor morgenmiddag verstrekken. Donderdagochtend volgt dan het besluit om al dan niet door te gaan met het hoger beroep tegen de PVV’er.
Volgens advocaat Geert-Jan Knoops zijn er opnieuw aanwijzingen dat toenmalig minister van Justitie Ivo Opstelten zich in 2014 met de vervolging van Wilders heeft bemoeid. Daarom zou het OM niet-ontvankelijk verklaard moeten worden in de vervolging.
Volgens het OM is hier echter totaal geen sprake van. ,,Het OM heeft de beslissing genomen om Geert Wilders te vervolgen en niemand anders.” Toch blijft de PVV-voorman er van overtuigd dat hij slachtoffer is van een ‘politiek proces’ en wil hij nader onderzoek naar de documenten.
Knoops vroeg daarom vanmiddag opnieuw de zaak stil te leggen tot er meer duidelijk is over de dossierstukken. ,,We leveren vandaag overtuigend bewijs dat de strafrechter op het verkeerde been is gezet.’’ Volgens de verdediging is het hof onvoldoende voorgelicht over wat er nou precies op ambtelijk niveau is besproken over de zaak. ,,U bent om de tuin geleid, net als wij, de verdediging’’, meent Knoops.
Geen stem
Minister Grapperhaus liet vanmorgen in antwoorden op Kamervragen opnieuw weten dat Opstelten geen stem had in het besluit Wilders te vervolgen. Hij overlegde juist met ambtenaren over de beveiliging en communicatie rond de rechtszaak. Ambtenaren zouden zich ‘hebben gebogen over de consequenties van de vervolgingsbeslissing’. ‘Daarbij kan men denken aan zaken als het tijdstip van en de planning rondom het naar buiten brengen’, stelt Grapperhaus.
Grapperhaus schrijft ook dat onder ambtenaren gesproken werd over de vraag of ‘de afdeling communicatie’ moest worden betrokken, over ‘eventuele beveiligingsaspecten’ en over ‘het al dan niet informeren van de minister-president’ over de ‘genomen vervolgingsbeslissing’.
Het is volgens de minister aan de rechter om alle stukken en omstandigheden mee te wegen in de zaak. ‘Wanneer de onafhankelijke rechter, in casu het gerechtshof, ten behoeve van deze beoordeling nadere inlichtingen behoeft, zal ik deze vanzelfsprekend verschaffen.’
Boete
In juli eiste het OM in hoger beroep een geldboete van 5000 euro tegen Wilders, hetzelfde als in eerste aanleg. De rechtbank achtte de PVV-voorman eind 2016 wel schuldig aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, maar legde hem geen straf op.
Verslaggever Tobias den Hartog deed vandaag via Twitter verslag: Tweets door @TobiasdenHartog
MSN 03.09.2019 Het gerechtshof moet een streep zetten door het strafproces tegen PVV’er Geert Wilders. Dat betoogde zijn advocaat dinsdag in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol. Volgens advocaat Geert-Jan Knoops zijn er opnieuw aanwijzingen dat toenmalig minister van Justitie Ivo Opstelten zich met de vervolging van Wilders heeft bemoeid.
Ook heeft het Openbaar Ministerie het gerechtshof daarover verkeerd ingelicht, aldus Knoops. “Het OM moet daarom niet-ontvankelijk worden verklaard”, zei hij. “Ik ben ervan overtuigd dat we vandaag kunnen stoppen met dit proces.”
Het OM reageert later dinsdag op de advocaat van Wilders. Daarna neemt het hof een beslissing.
Telegraaf 03.09.2019 Het Haagse gerechtshof beslist donderdagochtend of de strafzaak tegen Geert Wilders wordt voortgezet, of niet. Dat heeft het hof zojuist besloten.
De verdediging van de PVV-leider vindt dat het hof Het Openbaar Ministerie niet ontvankelijk moet verklaren in de vervolging. Het OM zou de rechters om de tuin hebben geleid en verkeerd hebben voorgelicht over de manier waarop de beslissing werd genomen om Wilders te vervolgen voor zijn Minder Marokkanenuitspraak in 2014.
Volgens de verdediging ligt er inmiddels zoveel overtuigend bewijs op tafel van een politiek gemotiveerde en voorbereide vervolging, dat het hof niet anders kan dan de „besmette strafzaak” staken.
De advocaten-generaal zien daar geen enkele reden voor. Het OM heeft de beslissing om Wilders te vervolgen geheel zelfstandig genomen, zei AG Gerard Sta. De minister is slechts geïnformeerd. Dat moet volgens de wet, omdat het een politiek gevoelige zaak betrof. „Er heeft geen ambtenaar naast ons bureau gestaan om te zeggen: Opstelten vindt…..”
Volgens de verdediging liegen de bewijzen die RTL via een beroep op de Wet Openbaarheid Bestuur boven water tilde er niet om. Het recht van Wilders op een eerlijk proces zou zijn geschonden.
Knoops stelt dat uit de emailwisseling tussen topambtenaren blijkt dat de ambtelijke top de kans op een veroordeling van de PVV-leider als zeer groot inschatte, en dat men de strafzaak belangrijk vond voor de „rechtsvorming.”
Ook worden er in de mails allerlei bouwstenen aangedragen voor het OM, en werd er actief gezocht naar argumenten om het te verwachten verweer van de verdediging van Wilders te pareren. Knoops: „Daarmee is aangetoond dat het ministerie zich inhoudelijk inliet met de juridische merites van de zaak, en zich niet beperkte tot louter informatievoorziening aan de minister.”
Het hof wil dat het OM morgen voor 12 uur de volledige tekst van die stukken aanlevert, zonder de weggelakte passages waarover de verdediging beschikt.
Ook nieuw volgens de verdediging is dat toenmalig minister Opstelten zelf het initiatief nam tot een bespreking over de zaak Wilders, zegt Knoops. Tijdens zijn getuigenverhoor bij een onderzoeksrechter bleek Opstelten daarover, en over tal van andere zaken, aan „opmerkelijk geheugenverlies te lijden”, aldus de advocaat. Hetzelfde gold voor toenmalig OM-topman Herman Bolhaar en twee topambtenaren.
Zelfs als het OM niet onder druk tot vervolging van Wilders heeft besloten, dan nog is volgens Knoops duidelijk geworden hoe actief het departement betrokken was bij „het bouwen van de strafzaak” tegen de politicus. „Een ernstige schending van de trias politica, de scheiding van wetgevende, rechtsprekende en uitvoerende macht.”
De inspanningen van de ambtenaren staan in schril contrast met de totale desinteresse op het ministerie voor de uitspraken van voormalig D66-leider Alexander Pechtold, zegt Knoops. Pechtold zei na een leugen van Halbe Zijlstra over een bezoek aan de datsja van Poetin, dat hij „de eerste Rus nog moet tegenkomen die zijn eigen fout rechtzet.” Knoops: „Maar hier geen mailswisseling, geen overleg, geen vervolging.” Het bewijst volgens het verdedigingsteam des te overtuigender dat de vervolging van Wilders een politiek gemotiveerde beslissing was.
Opstelten, Bolhaar en de 2 topambtenaren Roes en Cloo hebben volgens Knoops tijdens de verhoren door de rechter-commissaris “niet naar waarheid verklaard”. #Wilders
Het Openbaar Ministerie zegt dat de beslissing om Wilders te vervolgen al was genomen op 10 september. Dat er in de mails en in andere stukken steeds wordt gesproken over „een voorgenomen besluit” is een kwestie van „interne terminologie”, zegt AG Sta.
Hij voelde niet de behoefte om te reageren op een filmpje dat de verdediging toonde, waarin de persofficier van justitie op 9 oktober 2014 zei dat het onderzoek bijna was afgerond, dat Wilders nog moest worden gehoord, en dat het OM daarna definitief zou besluiten of het tot vervolging zou komen.
RTL 03.09.2019 “We leveren vandaag overtuigend bewijs dat de strafrechter op het verkeerde been is gezet.” Dat zei de advocaat van Geert Wilders vanochtend in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol bij aanvang van zijn pleidooi in het hoger beroep van het ‘minder Marokkanen-proces’ van de PVV’er.
Voor het pleidooi zijn vier zittingsdagen uitgetrokken, maar waarschijnlijk gaat advocaat Geert-Jan Knoops aan het einde van de ochtend vragen om de zaak aan te houden.
Bemoeienis Opstelten
Knoops heeft al vaker gevraagd om de behandeling van de zaak op te schorten of helemaal te schrappen, omdat voormalig minister van Justitie Ivo Opstelten zich in 2014 met de zaak zou hebben bemoeid. Dat mag niet, een vervolgingsbeslissing moet door het Openbaar Ministerie worden genomen.
Het OM heeft altijd ontkend dat de minister zich heeft bemoeid met het al dan niet vervolgen van Wilders. Ook het ministerie ontkent dat, dinsdag nogmaals in door minister Ferd Grapperhaus beantwoorde Kamervragen.
Tot nu toe wees het gerechtshof de verzoeken van Knoops af. Dat hij er nu toch weer om vraagt, is omdat er recent nieuwe stukken zijn opgedoken waarin het volgens de Knoops nog duidelijker blijkt. “Binnen de top van het ministerie heeft men zich actief bemoeid met de vervolging van de heer Wilders.”
De opgedoken nota kwam vorige week via RTL Nieuws naar buiten. Via een WOB-procedure probeert RTL stukken boven tafel te krijgen over de vermeende invloed van het ministerie op de vervolgingsbeslissing van het OM.
In juli eiste het OM in hoger beroep een geldboete van 5000 euro tegen Wilders, hetzelfde als in eerste aanleg. De rechtbank achtte de PVV-voorman eind 2016 wel schuldig aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, maar legde hem geen straf op.
NOS 03.09.2019 Toenmalig minister Opstelten heeft zich niet bemoeid met de beslissing van het Openbaar Ministerie om PVV-leider Geert Wilders te vervolgen voor zijn uitspraken over Marokkanen. Het OM had al tot vervolging besloten toen er overleg was over de zaak met Opstelten. Dat schrijft de huidige minister van Justitie, Grapperhaus, op vragen van Wilders zelf.
Het gesprek van Opstelten met het OM ging volgens Grapperhaus niet over de vraag of Wilders zich voor de rechter moest verantwoorden, maar over wanneer ze dat naar buiten zouden brengen en andere praktische zaken.
Grapperhaus en het OM hebben tot nu toe steeds gezegd dat Opstelten zich niet bemoeide met de vervolging van Wilders. Vorige week ontstond daarover opnieuw twijfel, nadat RTL Nieuws documenten van het ministerie openbaarde. Volgens RTL zou Opstelten al met de top van het OM hebben overlegd toen er alleen nog maar een ‘voorgenomen besluit’ tot vervolging lag.
Gelegenheid op te reageren
In zijn brief aan de Kamer schrijft Grapperhaus nu dat dat besluit eigenlijk al wel definitief was. Maar in dit soort gevallen wordt de verdachte altijd nog in de gelegenheid gesteld om te reageren. Tot dat is gebeurd en de beslissing naar buiten wordt gebracht, wordt intern de term ‘voorgenomen’ vervolgingsbeslissing gebruikt.
Vandaag is er nieuwe zittingsdag in de zaak Wilders. De PVV-leider en zijn advocaat willen dat de zaak stilgelegd wordt, nu volgens hen gebleken is dat er sprake is geweest van politieke beïnvloeding door Opstelten.
Telegraaf 03.09.2019 Het Openbaar Ministerie had al besloten PVV-leider Wilders te vervolgen toen het aanschoof voor overleg met toenmalig minister Opstelten van Justitie en Veiligheid. Ze bespraken daar niet of de PVV-voorman moest worden vervolgd, maar overlegden over wanneer ze dat naar buiten zouden brengen en andere praktische zaken, zegt minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid).
„Na het ter kennis brengen van de vervolgingsbeslissing hebben – zo blijkt uit e-mailverkeer – ambtenaren op het ministerie zich gebogen over de consequenties van de vervolgingsbeslissing”, aldus Grapperhaus.
Volgens de CDA-bewindsman ging die correspondentie dus niet over de beslissing om te vervolgen zelf. „Daarbij kan men denken aan zaken als het tijdstip van en de planning rondom het naar buiten brengen, het in dat kader erbij betrekken van de afdeling communicatie, de eventuele beveiligingsaspecten, en het al dan niet informeren van de minister-president over de genomen vervolgingsbeslissing.„Kortom: Opstelten zou zich niet bemoeid hebben met de vraag óf er vervolgd moet worden.
Het OM en het ministerie hebben steeds volgehouden dat Opstelten geen stem had in de vervolging van Wilders. Het OM zou dat besluit zelf hebben genomen. Maar RTL Nieuws kreeg vorige week documenten boven water die daarover opnieuw twijfels opriepen. Opstelten bleek te hebben overlegd met de OM-top op het moment dat er slechts een ’voorgenomen besluit’ lag om een strafzaak tegen Wilders te openen.
Het besluit was feitelijk echter wel degelijk genomen, schrijft Grapperhaus aan de Tweede Kamer. Het stond enkel nog niet helemaal vast omdat het OM de verdachte altijd nog de kans geeft daarop te reageren.
NOS 03.09.2019 In het hoger beroep van de zaak tegen PVV-leider Wilders wil de verdediging dat het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk wordt verklaard. Advocaat Geert-Jan Knoops zei vanochtend in de extra beveiligde rechtszaal op Schiphol dat duidelijk is geworden dat de politiek zich actief heeft bemoeid met het besluit tot vervolging.
Wilders werd in december 2016 veroordeeld voor zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak. Hij werd schuldig bevonden aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie, maar de rechter legde hem geen straf op.
‘Juridisch slagveld’
Knoops zei vanochtend meteen dat hij later in de ochtend met een verzoek zou komen. Een paar uur later was duidelijk dat hij van mening is dat er een einde aan de zaak moet komen.
Aanleiding zijn stukken die boven water zijn gekomen. Volgens Wilders’ verdediging blijkt daaruit dat voormalig minister van Justitie Opstelten en zijn ambtenaren zich hebben bemoeid met de beslissing van het Openbaar Ministerie om Wilders te vervolgen. De stukken kwamen naar buiten via RTL Nieuws, dat via de rechter probeert om alle documenten openbaar te krijgen.
Knoops zei vanochtend dat nog geen formeel besluit tot vervolging was genomen toen er overleg was tussen het OM, Opstelten en ambtenaren. De toenmalige minister en ambtenaren hebben volgens Wilders’ advocaat dan ook “actief meegewerkt met het opzetten en vormgeven van de strafzaak” tegen zijn cliënt. Knoops sprak van een “juridisch slagveld” en “onomstotelijk bewijs”. Hij hield het hof voor dat het ministerie de rechtbank en het OM hierover onjuist heeft geïnformeerd. Het hof kan volgens Knoops niets anders doen dan de zaak beëindigen.
Grapperhaus
Minister Grapperhaus van Justitie en het OM weerspreken dat sprake is van politieke bemoeienis. Grapperhaus stuurde vanochtend, terwijl het proces bezig was, antwoorden op Kamervragen van Wilders over de zaak. Hij benadrukte daarin dat er geen politieke beïnvloeding is geweest. Toen er overleg was, zou het OM het besluit om tot vervolging over te gaan al hebben genomen. Het gesprek zou alleen over praktische zaken zijn gegaan, zoals het tijdstip van het naar buiten brengen, de planning en eventuele beveiligingsaspecten. Ook is toen “een juridische analyse gemaakt van de vervolgbeslissing”.
Vanmiddag onderschreef de officier van justitie de lezing van minister Grapperhaus. “Wij lezen deze stukken anders”, zei hij, refererend aan de documenten waaruit Wilders’ verdediging concludeert dat er wel degelijk inmenging was.
Inzage
Het hof zal donderdag oordelen over het verzoek van Knoops om het OM niet-ontvankelijk te verklaren. Wel wil het hof eerst nog een aantal ambtsberichten, een nota en een mail ontvangen die RTL had verkregen via een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur. Het hof wil de originele documenten, zonder weggelakte stukken, kunnen inzien.
Het OM kreeg het verzoek die voor morgenmiddag te leveren. Justitie zei daarop dat de ambtsberichten eigenlijk interne stukken zijn, om eraan toe te voegen: “Wij zullen ons beraden en ons ervoor inspannen.”
Voor Wilders en Knoops gaat het inzageverzoek van het hof niet ver genoeg. De kwalijke rol van het ministerie blijkt volgens hen uit andere documenten, waarover RTL ook beschikt. In een vanmiddag verstuurde brief verzoekt de verdediging het hof om ook deze stukken op te vragen.
Het Openbaar Ministerie heeft in juli net als in eerste aanleg een boete van 5000 euro geëist. Justitie heeft betoogd dat de vrijheid van meningsuiting niet onbegrensd is, wat destijds door de rechtbank Den Haag werd onderschreven. Wilders heeft zich volgens het OM niet alleen schuldig gemaakt aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie maar ook aan het aanzetten tot haat. Dat laatste nam de rechtbank niet over. Het OM vindt dat een echte straf op zijn plaats is.
Bij het besluit van de rechtbank Den Haag om geen straf op te leggen, speelde mee dat Wilders een lid van de Tweede Kamer is en oprichter en leider van de PVV. De vaststelling dat Wilders zich als politicus schuldig heeft gemaakt aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie achtte de rechtbank al voldoende straf.
De zaak tegen Wilders draait om uitspraken die hij deed rond de gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Hij vroeg op 19 maart aan PVV-aanhangers in Den Haag of zij meer of minder Marokkanen wilden hebben in de stad en in Nederland. Het publiek antwoordde “minder, minder”, waarna Wilders zei dat hij dat zou regelen.
Telegraaf 01.09.2019 Het hoger beroep van Geert Wilders staat op losse schroeven. Vanaf dinsdag krijgt de advocaat van Geert Wilders de kans om te laten weten wat de PVV’er vindt van het ’minder Marokkanen’-proces waarin hij momenteel terechtstaat. Advocaat Geert-Jan Knoops gaat direct vragen de zaak aan te houden, nu er opnieuw stukken zijn opgedoken waaruit bemoeienis van voormalig minister van Justitie Ivo Opstelten zou blijken in de beslissing Wilders te vervolgen.
„Er is geen andere conclusie meer mogelijk”, zei Knoops vrijdag. „Ik kan me niet voorstellen hoe het OM zich hier nog uit gaat kletsen.” Wilders noemde het stuk weerzinwekkend. Hij is dinsdag aanwezig bij de zitting in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol, liet hij al weten.
De opgedoken nota kwam vrijdag via RTL Nieuws naar buiten. Via een WOB-procedure probeert RTL stukken boven tafel te krijgen over de vermeende invloed van het ministerie op de vervolgingsbeslissing van het Openbaar Ministerie. De rechtbank Midden-Nederland buigt zich daar momenteel over.
Knoops gaat het hof vragen de zaak aan te houden tot alle stukken boven tafel zijn. Als het hof akkoord gaat, loopt het proces opnieuw vertraging op. Eerder werd de rechtbank al onder meer succesvol gewraakt door de verdediging, waarna er nieuwe rechters kwamen. Voor het pleidooi van Knoops zijn vier zittingsdagen uitgetrokken, de uitspraak staat nu nog gepland voor 11 oktober.
Afgelopen juli eiste het OM in hoger beroep een geldboete van 5000 eurotegen Wilders, hetzelfde als in eerste aanleg. De rechtbank achtte de PVV-voorman eind 2016 wel schuldig aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, maar legde hem geen straf op.
Op 19 maart 2014 stelde Wilders zijn publiek tijdens een bijeenkomst drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder „Minder! Minder!” als antwoord op deze vragen. Hiermee zette de politicus volgens het OM aan tot haat. „Het sloganachtig karakter van de speech, uitgedragen in verkiezingstijd met veel retorische stijlfiguren, de interactie met de zaal en het gebruik van de media dragen daartoe bij.”
MSN 01.09.2019 Het hoger beroep van Geert Wilders staat op losse schroeven. Vanaf dinsdag krijgt de advocaat van Geert Wilders de kans om te laten weten wat de PVV’er vindt van het ‘minder Marokkanen’-proces waarin hij momenteel terechtstaat. Advocaat Geert-Jan Knoops gaat direct vragen de zaak aan te houden, nu er opnieuw stukken zijn opgedoken waaruit zou blijken dat voormalig minister van Justitie Ivo Opstelten zich heeft bemoeid met de beslissing om Wilders te vervolgen.
“Er is geen andere conclusie meer mogelijk”, zei Knoops vrijdag. “Ik kan me niet voorstellen hoe het OM zich hier nog uit gaat kletsen.” Wilders noemde het stuk weerzinwekkend. Hij is dinsdag aanwezig bij de zitting in de extra beveiligde rechtbank op Schiphol, liet hij al weten.
De opgedoken nota kwam vrijdag via RTL Nieuws naar buiten. Via een WOB-procedure probeert RTL stukken boven tafel te krijgen over de vermeende invloed van het ministerie op de vervolgingsbeslissing van het Openbaar Ministerie. De rechtbank Midden-Nederland buigt zich daar momenteel over.
Opnieuw vertraging
Knoops gaat het hof vragen de zaak aan te houden tot alle stukken boven tafel zijn. Als het hof akkoord gaat, loopt het proces opnieuw vertraging op. Eerder werd de rechtbank al onder meer succesvol gewraakt door de verdediging, waarna er nieuwe rechters kwamen. Voor het pleidooi van Knoops zijn vier zittingsdagen uitgetrokken, de uitspraak staat nu nog gepland voor 11 oktober.
Afgelopen juli eiste het OM in hoger beroep een geldboete van 5000 euro tegen Wilders, hetzelfde als in eerste aanleg. De rechtbank achtte de PVV-voorman eind 2016 wel schuldig aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, maar legde hem geen straf op.
Op 19 maart 2014 stelde Wilders zijn publiek tijdens een bijeenkomst drie vragen: of ze meer of minder Europese Unie, Partij van de Arbeid en ten slotte Marokkanen wilden. Het publiek scandeerde steeds harder “Minder! Minder!” als antwoord op deze vragen. Hiermee zette de politicus volgens het OM aan tot haat. “Het sloganachtig karakter van de speech, uitgedragen in verkiezingstijd met veel retorische stijlfiguren, de interactie met de zaal en het gebruik van de media dragen daartoe bij.”
Elsevier 30.08.2019 Er zijn toch aanwijzingen dat toenmalig minister Ivo Opstelten (VVD) zich heeft bemoeid met de vervolging van PVV-leider Geert Wilders. Het was het nieuws van de dag. Maar erop reageren wilde premier Mark Rutte (VVD) na de ministerraad niet.
De zaak is onder de rechter. En dan is het volgens Rutte goed gebruik om er vanwege de scheiding der machten als politicus het zwijgen toe te doen.
RTL had stukken bemachtigd waaruit blijkt dat Opstelten zich heeft bemoeid met de strafzaak tegen Geert Wilders, terwijl dit telkens werd ontkend. Wilders spreekt van ‘maffiapraktijken’, maar ook regeringspartij D66 is kritisch.
Telegraaf 30.08.2019 Het ministerie van Justitie en Veiligheid komt met nadere informatie over vermeende politieke bemoeienis in de zaak tegen PVV-leider Wilders, als de rechter daar behoefte aan heeft.
Die toezegging doet minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid), naar aanleiding van berichtgeving van RTL Nieuws over die zaak. De omroep concludeert op basis van opgevraagde stukken dat oud-minister Opstelten heeft zich wel degelijk persoonlijk bemoeid met de beslissing van het Openbaar Ministerie om Wilders te vervolgen. Dinsdag wordt de strafzaak vervolgd.
„Als de rechter zegt: ik mis nog een document of toelichting, dan verleen ik volledige medewerking”, belooft de CDA-bewindsman. De documenten die RTL in handen heeft zijn deels onleesbaar gemaakt. Volgens Grapperhaus zijn er voor de rechter echter geen geheimen. Ook de ’afgelakte’ passages mogen wat hem betreft aan de rechter wordt geopenbaard.
Verder wil de minister geen commentaar geven, omdat hij het ongepast vindt om dat te doen in een lopende strafzaak. „Het Openbaar Ministerie heeft gezegd zelf de beslissing te hebben genomen en zo hoort het ook. Ik heb geen aanwijzingen dat dat anders is gegaan.”
Coalitiepartner D66 haalt naar aanleiding van de kwestie fel uit. D66 vindt dat het hoog tijd is dat minister Grapperhaus „orde op zaken stelt, na de chaos die de VVD op het departement heeft aangericht”, zegt D66-Kamerlid Groothuizen.
Volgens het Kamerlid staat de onthulling niet op zichzelf. „Vertrekkende topambtenaren, de schijn van de jacht op een klokkenluider en steeds nieuwe informatie over vermeende bemoeienis met de zaak tegen Wilders.” Grapperhaus ’werpt die kwalificatie ver van zich’ en zegt daarover in gesprek te willen met de coalitiepartner. „Dat doet de mensen die daar werken onrecht en het is gewoon onjuist.”
Premier Rutte wilde niet reageren, omdat de zaak nog onder de rechter is. Volgens VVD-Kamerlid Van Wijngaarden moet nu zo snel mogelijk boven tafel komen of er in deze zaak fouten zijn gemaakt. ,,De zaak is nu evenwel onder de rechter, laten we hopen dat daar duidelijkheid uit volgt.’’
MSN 30.08.2019 Partijen in de Tweede Kamer willen opheldering van Justitieminister Ferd Grapperhaus over nieuwe onthullingen in de zaak tegen PVV-leider Geert Wilders. Uit een nota die RTL Nieuws heeft opgevraagd blijkt dat er voorafgaand aan de definitieve beslissing tot vervolging overleg is gevoerd tussen het ministerie van Justitie en het Openbaar Ministerie.
“Een minister die zich bemoeit met een strafzaak tegen een politicus is ernstig. Opheldering is snel nodig”, stelt SP-leider Lilian Marijnissen in een tweet. “Waarom is minister Grapperhaus hier niet eerlijk over geweest?”
PvdA-Kamerlid Attje Kuiken stelt Kamervragen aan Grapperhaus. Zij wil weten waarover precies is gesproken voordat het OM officieel besloot Wilders te vervolgen.
RTL 30.08.2019 PVV-voorman Geert Wilders is woest over een openbaar gemaakte geheime nota waaruit zou blijken dat de toenmalig minister van Justitie Ivo Opstelten wel degelijk bemoeienis had bij zijn vervolging.
Uit de nota, waar RTL Nieuws over bericht, blijkt dat er voorafgaand aan de definitieve beslissing tot vervolging overleg is gevoerd tussen zijn departement en het Openbaar Ministerie.
“Weerzinwekkend”, noemt Wilders het stuk. “Bewijs politieke bemoeienis. Stukken met handtekening Opstelten die zaak inhoudelijk besprak met OM en regisseerde”, schrijft hij op Twitter.
Wilders staat momenteel in hoger beroep terecht voor zijn ‘minder Marokkanen’-uitspraak uit 2014. Vanaf dinsdag is het de beurt aan zijn advocaat om te pleiten. De rechtbank achtte de PVV-voorman eind 2016 wel schuldig aan groepsbelediging en het aanzetten tot discriminatie van Marokkanen, maar legde hem geen straf op.
Stukken met handtekening Opstelten die zaak inhoudelijk besprak met OM en regisseerde. Ministerie Justitie hielp met inhoudelijke verweren OM en wijzigde persbericht vervolging.
MSN 30.08.2019 Oud-minister Ivo Opstelten en topambtenaren van het ministerie van Justitie hebben zich persoonlijk bemoeid met de strafzaak tegen Geert Wilders. Vijf jaar na de omstreden ‘minder-Marokkanen-uitspraak’ duikt bewijs op dat zij invloed hebben uitgeoefend, vóórdat het Openbaar Ministerie (OM) definitief besloot Wilders te vervolgen.
Dit blijkt uit een tot dusver geheime ambtelijke nota uit 2014, die het ministerie vrijgaf aan RTL Nieuws. In die nota staat dat in september alleen nog sprake is van een ‘voorgenomen’ beslissing van het OM over de vervolging van Wilders.
Dat is belangrijk omdat het ministerie en het OM altijd hebben gezegd dat de beslissing op 10 september al door het College van procureurs-generaal was genomen. Uit de nota blijkt dat dat niet waar is.
Voorafgaand aan de definitieve beslissing tot vervolging wordt er overleg gevoerd tussen Justitie en het OM.
Inhoudelijke bemoeienis
Opstelten geeft op 20 september in rode de letters de instructie aan zijn ambtenaren dat hij de strafzaak tegen Wilders wil bespreken: “Zie vier punten van het OM.” Dat blijkt uit zijn krabbel op de nota, en uit de inventaris van handtekeningen. Dat overleg over ‘de zaak W.’ vindt op 25 september plaats met de hoogste baas van het OM, Herman Bolhaar, op de kamer van de minister.
Uit een interne mail van het ministerie blijkt dat het gaat om inhoudelijke bemoeienis met een mogelijk strafproces. Dit ligt extreem gevoelig. Welke punten Opstelten en zijn ambtenaren wilden bespreken is weggelakt omdat dat ‘persoonlijke beleidsopvattingen’ zouden zijn. De onthulling staat haaks op wat Opstelten, Bolhaar en topambtenaren in vertrouwelijke getuigenverhoren hierover tegen het Gerechtshof hebben gezegd, waar nu het hoger beroep loopt.
Wilders is woest
Verder blijkt dat topambtenaren commentaar gaven en suggesties deden aan het OM om zich beter te prepareren op de zaak-Wilders, voordat een definitief vervolgingsbesluit was genomen. Ook liet het ministerie later persberichten van het OM aanpassen, omdat dat politiek beter uit kwam.
PVV-leider Wilders reageert ‘woest’: “Deze nieuwe onthullingen zijn weerzinwekkend. Er blijkt herhaaldelijk inhoudelijk overleg te zijn geweest over mijn zaak tussen de top van het ministerie en het OM, nog voordat een definitieve vervolgingsbeslissing genomen was. Het is allemaal met geen pen te beschrijven.”
Juridische stappen
Wilders hoopt dat het Gerechtshof dinsdag, als de zaak weer dient, ‘een einde maakt aan dit belachelijke politieke proces’. De PVV-leider beraadt zich op juridische stappen tegen de hoofdrolspelers, omdat zij volgens hem mogelijk een ambtsmisdrijf hebben begaan.
De advocaat van Wilders, Geert-Jan Knoops zegt: “Deze stukken laten geen andere conclusie toe, dan dat er tussen de top van het ministerie en het OM veelvuldig overleg heeft plaatsgevonden op inhoudelijke en beleidsmatige aspecten over een voorgenomen vervolgingsbeslissing.”
‘Pijnlijke onthulling’
Hij noemt dit ‘nieuw bewijs’, dat aantoont dat ‘het OM de strafrechter onjuist heeft voorgelicht over de politieke interventie‘. Jarenlang is juist ontkend dat er enig overleg is geweest; dat bleek eerder al niet te kloppen. Knoops zegt dat het OM daarom z’n recht op vervolging heeft verspeeld.
Volgens politiek commentator Frits Wester is sprake van een ‘pijnlijke’ onthulling: “Of het Gerechtshof het team-Wilders gelijk geeft en de vervolging wordt gestopt, moet dinsdag blijken. Maar het is al wel glashelder dat het OM niet de waarheid heeft gesproken. Het hele beeld wordt steeds smoezeliger. Ook de huidige minister Grapperhaus wordt ernstig in verlegenheid gebracht. Want hoe kan het dat de hoofdrolspelers, die nota bene door zijn ministerie zijn voorbereid voor hun getuigenverhoor, het Gerechtshof op het verkeerde been zetten?”
Vrijgegeven documenten
Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft de documenten vrijgegeven in een procedure van RTL Nieuws, nadat de rechtbank Midden-Nederland daartoe opdracht gaf een nieuw besluit te nemen. (Alle documenten tref je hier).
Het OM wil geen antwoord geven op vragen omdat de zaak ‘onder de rechter’ is: “De zittingszaal is de aangewezen plek om in te gaan op de inhoud van de zaak.” Het OM heeft altijd volgehouden dat het ‘zelfstandig’ het besluit heeft genomen om Wilders te vervolgen.
Het ministerie blijft ook bij die uitleg, zei een woordvoerder gisteravond. Het ministerie bevestigt dat de opdracht ‘bespreken’ van Opstelten is. Ook blijkt uit antwoorden op vragen van RTL Nieuws dat Opstelten en de hoge ambtenaar hiervan op de hoogte waren toen ze als getuigen werden gehoord door het Hof, maar hier juist niets over vertelden.
PvdA-Kamerlid Attje Kuiken zegt dat ‘opnieuw de schijn van politieke bemoeienis ontstaat’: “Zolang vervolging niet zeker is, moet een minister zich er niet mee bemoeien.” Kuiken wil nu uitleg van Grapperhaus over wat er besproken is over de vervolging van Wilders voordat die definitief werd.
Wat mag de minister wel en niet?
In onze rechtsstaat is het Openbaar Ministerie (OM) onafhankelijk. Het OM besluit zelfstandig wie wel of niet strafrechtelijk wordt vervolgd. Dit is de kern van de rechtsstaat: de scheiding der machten. Dat is er om willekeur en (politieke) beïnvloeding te voorkomen.
Omdat íemand de baas moet zijn over het OM, en daarover politieke verantwoording moet afleggen, is de minister van Justitie en Veiligheid de eindverantwoordelijke voor het OM. De verhouding tussen minister en OM wordt omschreven als de ‘fluwelen handschoen’: het is koorddansen voor gevorderden. De minister is immers wél verantwoordelijk, maar moet zich niet bemoeien met individuele strafzaken.
Hoe minister en OM met elkaar omgaan, is vastgelegd in regels. De minister overlegt regelmatig met de hele top van het OM, het College van procureurs-generaal, over het beleid. Daarnaast heeft hij regelmatig overleg met de voorzitter van het College.
Op de hoofdregel dat de minister zich niet bemoeit met strafzaken, zijn twee uitzonderingen.
Als het OM een hoge schikking wil treffen in een strafzaak, heeft de minister juist het laatste woord.
Ook euthanasie-zaken waarbij het OM wil vervolgen, moeten eerst worden voorgelegd aan de minister. (Dit verandert binnenkort – dan gaat de minister er niet meer over, om de onafhankelijkheid van het OM te benadrukken.)
Over grote, gevoelige strafzaken – zoals het strafproces tegen Wilders – moet het OM de minister informeren, omdat hij eindverantwoordelijk is.
Als de minister in een individuele zaak het OM opdracht geeft vervolging in te stellen terwijl het OM dat niet wilde, heet dat een ‘aanwijzing’. Zo’n aanwijzing moet dan in het strafdossier komen, zodat verdachte en rechters snappen wat er is gebeurd.
De minister mag ook beslissen om in een individuele zaak het OM opdracht te geven géén strafzaak te beginnen. In dat geval moet hij het parlement informeren, zodat iedereen exact kan volgen wat er aan de hand is.
In alle andere individuele strafzaken moet de minister de grootste mogelijke terughoudendheid betrachten; hij en z’n ambtenaren mogen zich er niet mee bemoeien om de onafhankelijkheid van het OM niet in gevaar te brengen. Hij kan de zaken wel vertrouwelijk bespreken met het OM. In strafzaken zoals tegen Wilders betekent dat eigenlijk alleen: het zo goed mogelijk informeren van de minister door het OM, zodat hij verantwoordelijkheid kan nemen. Dus: wel vragen, maar geen mening.
In de zaak-Wilders is de vraag nu of die grens is overschreven, en of eenrichtingsverkeer, tweerichtingsverkeer werd.
NOS 30.08.2019RTL Nieuws heeft nieuwe geheime stukken ontvangen over de aanloop naar het proces tegen PVV-leider Wilders over zijn ‘Minder Marokkanen’-uitspraak. Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft delen van de tekst onleesbaar gemaakt.
Volgens RTL bewijzen de stukken dat toenmalig minister Opstelten met het Openbaar Ministerie heeft gepraat voordat het definitieve besluit viel om Wilders te vervolgen. En dat zou kunnen betekenen dat Opstelten invloed heeft uitgeoefend op het OM.
Dat blijkt niet letterlijk uit de deels openbaar gemaakte stukken, maar voor PVV-leider Wilders is er voldoende aanleiding om verdere stappen te ondernemen.
Politiek motief
“De ambtenaren van het ministerie hebben zich ook bemoeid met persberichten van het OM, die zijn toen aangepast”,zegt Wilders. Volgens hem had VVD-minister Opstelten een politiek motief. “Dit zie je in Cuba en Noord-Korea. Dat een leider van een politieke tegenstander wordt uitgeschakeld.”
Hij denkt dat ambtenaren van het ministerie het OM inhoudelijk hebben gestuurd en vindt dat hij is voorgelogen: “Dinsdag, als het proces verder gaat, moet deze rechtszaak onmiddellijk worden gestopt.”
Uit mailtjes van oktober 2014 blijkt dat het persbericht van het OM waarin de vervolging van Wilders wordt aangekondigd, vooraf uitgebreid is besproken met het ministerie. De tekst moest ter instemming aan Opstelten worden voorgelegd en werd op aanwijzing van het ministerie aangepast.
Maar of de bemoeienis verder ging dan voorbereiding op publiciteit blijft onduidelijk. Uit een ambtelijke nota van 16 september 2014 bijvoorbeeld blijkt dat het OM weliswaar sprak van een “voorgenomen besluit”, maar dat de voorbereiding al vergevorderd was. Ook wist het OM al dat advocaat Knoops de verdediging van Wilders op zich ging nemen.
Verder staat in de notitie dat de uitspraak van Opstelten in de media dat hij de Marokkanen-opmerking van Wilders walgelijk vond, geen invloed op het besluit van het OM heeft gehad.
De huidige minister van Justitie, Grapperhaus, wil zich niet mengen in het proces, en herhaalt dat het OM altijd heeft gezegd dat de vervolgingszaak een zelfstandige beslissing was. Hij wil wel in het algemeen zeggen dat het de gang van zaken is dat het OM de minister periodiek bijpraat “over de voortgang van gevoelige zaken. Men houdt mij ook op de hoogte van de beslissingen daarin, omdat ik ook verantwoordelijk ben.”
D66-Kamerlid Groothuizen zegt naar aanleiding van het bericht van RTL dat Grapperhaus orde op zaken moet stellen op het ministerie van Justitie en Veiligheid:
Maarten Groothuizen @GroothuizenD66
▶️ vertrekkende topambtenaren ▶️ schijn van jacht op een klokkenluider ▶️ steeds nieuwe informatie over vermeende bemoeienis met zaak tegen @geertwilderspvv. Hoog tijd dat @ferdgrapperhaus orde op zaken stelt na de chaos die de @vvd heeft aangericht.⤵️ https://t.co/LGNuEzTIqN
NU 30.08.2019 Het Openbaar Ministerie (OM) en voormalig justitieminister Ivo Opstelten hebben over de vervolging van PVV-leider Geert Wilders overlegd vóórdat justitie zelf een beslissing had genomen over het beginnen van een strafzaak tegen de politicus. Dat blijkt uit een geheime ambtelijke nota die RTL Nieuws heeft verkregen.
In de nota (pdf) staat dat in september 2014 alleen sprake was van een “voorgenomen beslissing”, die dus niet definitief was.
Het OM heeft altijd gezegd dat de beslissing op 10 september van dat jaar al was genomen, maar dat lijkt nu dus niet te kloppen. Het OM was vrijdagochtend voor NU.nl nog niet bereikbaar voor commentaar, in gesprek met RTL Nieuws wordt inhoudelijk ook geen commentaar gegeven omdat de zaak tegen Wilders nog in hoger beroep loopt.
Voorafgaand aan het nemen van de beslissing over de vervolging van Wilders voor zijn “minder Marokkanen”-uitspraak, is dus overleg tussen Opstelten en het OM geweest. Wat in dit overleg is gezegd, en of de minister mogelijk invloed heeft gehad op de beslissing, is echter niet bekend.
Geldboete geëist in hoger beroep
Wilders heeft altijd gezegd dat zijn vervolging politiek gemotiveerd was. Het OM houdt op zijn beurt vol dat het de beslissing zelf heeft genomen.
De zaak sleept zich al enige tijd voort, onder meer vanwege een succesvol wrakingsverzoek van de verdediging. Wilders is in de eerste aanleg schuldig verklaard, maar kreeg geen straf opgelegd. In hoger beroep is in juli een geldboete van 5.000 euro geëist.
Telegraaf 30.08.2019 Oud-minister Ivo Opstelten heeft zich wel degelijk persoonlijk bemoeid met de beslissing van het Openbaar Ministerie om Geert Wilders te vervolgen.
Dat concludeert RTL Nieuws op basis van een geheime ambtelijke nota uit 2014 die de omroep na een beroep op de Wet Openbaarheid Bestuur in handen kreeg. Voor de zomer al verklaarde een anonieme ambtenaar hetzelfde.
Hij luisterde een gesprek af tussen de ex-minister en de hoogste ambtenaar van het departement. Opstelten zou hebben gezegd dat Wilders moest worden vervolgd „omdat hij ons voor de voeten loopt.”
Tegelijkertijd liep er een procedure van RTL Nieuws bij de rechtbank Midden-Nederland om alle stukken van het ministerie van Justitie in handen te krijgen die betrekking hebben op de vervolging van Wilders. Advocaat Geert-Jan Knoops wilde op de beslissing van de rechtbank wachten. Het Amsterdamse gerechtshof besloot dat niet te doen, maar hield de deur op een kier.
De nota die RTL in handen kreeg zal dinsdag, als het proces tegen Wilders wordt hervat, voor de verdediging ongetwijfeld aanleiding zijn om opnieuw nader onderzoek te vragen, of het Openbaar Ministerie niet ontvankelijk te verklaren in de vervolging.
Op de nota schreef Opstelten met rode letters dat hij de vervolging van Wilders wil bespreken. Dat overleg vond plaats op 25 september 2014, met de toenmalig hoogste baas van het Openbaar Ministerie, Herman Bolhaar.
Dát er contact was tussen de top van het OM en Opstelten is op zichzelf niet vreemd. Voor de zomer verklaarde het OM dat het regulier overleg betrof om de bewindsman te informeren over belangrijke zaken, want dat is de vervolging van een politicus.
Volgens RTL blijkt uit de nota echter dat er in september 2014 nog slechts sprake was van een voornemen om de PVV-leider te vervolgen: geen definitieve beslissing. Het ministerie en het OM hebben altijd gezegd dat op 10 september de beslissing om te vervolgen al was genomen door het college van procureurs-generaal, de leiding van het OM.
Ook zou uit de stukken blijken dat topambtenaren nog voor de definitieve beslissing om te vervolgen, commentaar gaven en suggesties deden aan het OM om zich beter te kunnen voorbereiden op een strafzaak. Het ministerie liet volgens RTL ook persberichten van het OM aanpassen, „omdat dat politiek beter uitkwam.”
Geert Wilders reageerde via Twitter meteen op de berichten, die hij „weerzinwekkend en schandelijk” noemde. „Een VVD-minister die de leider van een oppositiepartij kapot wil maken.”
Voor de zomer eiste het OM weer een boete van 5000 euro tegen de PVV-leider wegens het beledigen van een bevolkingsgroep, en het aanzetten tot haat en discriminatie met zijn Minder Marokkanenuitspraken uit 2014. Vanaf dinsdag is de verdediging aan het woord.
Kamerleden willen snel opheldering
D66 vindt dat het hoog tijd is dat minister Grapperhaus „orde op zaken stelt, na de chaos die de VVD op het departement heeft aangericht”, zegt D66-Kamerlid Groothuizen. Volgens het Kamerlid staat de onthulling niet op zichzelf. „Vertrekkende topambtenaren, de schijn van de jacht op een klokkenluider en steeds nieuwe informatie over vermeende bemoeienis met de zaak tegen Wilders.’’
“Minister die zich bemoeit met strafzaak tegen politicus is ernstig”
SP-factieleider Marijnissen eist opheldering van Grapperhaus. ,,Een minister die zich bemoeit met een strafzaak tegen een politicus is ernstig. Opheldering is snel nodig. Waarom is de minister hier niet eerlijk over geweest?’’
Ook volgens PvdA-Kamerlid Kuiken ontstaat ‘de schijn van politieke bemoeienis’. „Zolang vervolging niet zeker is, moet een minister zich er niet mee bemoeien.” Kuiken wil van Grapperhaus weten wat er precies is besproken over de vervolging van Wilders.
RTL 30.08.2019 Was er politieke beïnvloeding in de strafzaak tegen PVV-leider Geert Wilders? Nee, nee, nee, bezweren Openbaar Ministerie (OM) en het ministerie van Justitie en Veiligheid. Door nieuwe onthullingen van RTL Nieuws wordt dat verhaal steeds rafeliger. Reconstructie van een explosief dossier: hoe niet de hele waarheid werd verteld.
‘Walgelijk’. Zo noemde Ivo Opstelten, prominent VVD’er en minister van Justitie in 2014 de ‘minder-Marokkanen’-uitspraak van PVV-leider Geert Wilders. “Hij moet zijn woorden terugnemen.” Het OM moest toen nog beginnen aan een onderzoek naar of de uitlatingen van Wilders strafbaar waren, en of het OM de PVV-leider wilde vervolgen.
Aangedrongen vervolging?
Dat vervolgingsbesluit zou uiteindelijk december 2014 worden genomen. Twee jaar later werd Wilders door de rechtbank schuldig bevonden aan het aanzetten tot discriminatie en aan groepsbelediging. Hij werd vrijgesproken van het aanzetten tot haat; de rechtbank besloot geen straf op te leggen. Het hoger beroep loopt nu.
Vanaf dag één van het proces wilde de verdediging van Wilders grondig onderzoek: werden mensen gestimuleerd – massaal – om aangifte tegen Wilders te doen? Bemoeiden ambtenaren en ministers zich er misschien mee, zodat het OM later zou kunnen zeggen: de maatschappelijke verontwaardiging is zó groot, we moeten het wel voorleggen aan de rechter? En, de verdediging wilde politieke kopstukken horen, onder wie oud-minister Ivo Opstelten – had hij aangedrongen op vervolging?
Nee, nee, nee, zei het OM. Geen sprake van. Het OM had zelfstandig besloten. Er was géén aanwijzing (opdracht) van de minister, zei de Officier van Justitie. Het zou zinloos zijn politici zoals Ivo Opstelten te horen. Omdat deze getuigen ‘niet uit eigen wetenschap kunnen verklaren over hoe de besluitvorming binnen het openbaar ministerie is verlopen nu zij daar niet bij betrokken waren’.
In een tussenuitspraak van de rechtbank worden de verzoeken van Geert-Jan Knoops, advocaat van Wilders, verworpen. Beïnvloeding door public officials – zoals de ‘walgelijk’-opmerking van Opstelten – viel weliswaar niet uit te sluiten, maar ‘het verdere betoog van de verdediging bevat geen aanwijzingen die deze stelling ondersteunen’.
In het hoger beroep blijft het team-Knoops het proberen. Na een – geslaagde – wraking krijgt het Openbaar Ministerie alsnog de opdracht om minutieus onderzoek te doen naar overleg en ‘afstemming’ tussen OM en ministerie.
Het OM moet dat vastleggen in een proces-verbaal, ook of er is gesproken met ‘politieke ambtsdragers’. Nee, geen afstemming of overleg, meldt het College van procureurs-generaal in februari 2018: “Ook met vertegenwoordigers van het ministerie van (destijds) Veiligheid en Justitie en de politieke ambtsdragers is door het College over het aangiftetraject niet overlegd.”
Een gek verhaal
Enkele maanden later hoort RTL Nieuws van bronnen een gek verhaal. Opstelten zou voorstander zijn geweest van strafvervolging, en dat hebben gezegd tegen de hoogste baas van het OM, Herman Bolhaar. Voordat het OM een besluit had genomen.
We gingen vragen stellen. Kregen geen duidelijk antwoord. We begonnen een procedure op basis van de Wet openbaarheid bestuur (Wob). Is er ‘enigerlei betrokkenheid’ van de minister bij deze zaak? Stuurt u ons svp álle stukken die te maken hebben met de strafvervolging van Geert Wilders.
Het ministerie begint tijd te rekken. Op de valreep van wettelijke termijnen krijgen we antwoord: er is niets, helemaal niets. Ja, één ambtsbericht. Van 10 september 2014. Van het College van pg’s aan de minister, waarin Opstelten is geïnformeerd over de ‘beslissing’ van het OM om Wilders te gaan vervolgen.
Een ‘zelfstandig’ besluit – verder is er niets. En dat stuk krijgt u niet. We spreken Wilders en zijn advocaat. Het is gek. Geen sluitend antwoord. Is er verder helemaal niets? Wilders besluit Kamervragen te gaan stellen over onze procedure; RTL Nieuws besluit erover te publiceren: Losse eindjes in de zaak-Wilders. Wij stappen naar de rechter: nu willen we het weten ook.
Niet de hele waarheid
Dan begint er iets te rafelen. In antwoorden van Grapperhaus op de vragen van Wilders duikt een aantekening op, van april 2014. In een overleg van Opstelten en Bolhaar is er tóch gesproken over het ‘aangiftetraject: “Wilders besproken. 1000 aangiften.” Dus tóch. Er is niet de hele waarheid verteld. Om uit te sluiten dat er nog meer is, besluit het Gerechtshof dat onder meer Opstelten,
Bolhaar en hoge ambtenaren moeten worden gehoord. Dat gebeurt achter dit voorjaar gesloten deuren, bij de raadsheer-commissaris. De getuigen worden voorbereid door het ministerie – ze krijgen stukken te zien, zoals de ambtelijke nota over het ambtsbericht van 10 september – die het Hof én de verdediging niet te zien krijgen.
Er is heel veel geheugenverlies. Niemand kon zich enige vorm van beïnvloeding herinneren. Iedereen was juist ‘rolvast’ geweest, alles was gegaan zoals het hoort. Opstelten was slechts geïnformeerd over de aangiften. Eenzijdige informatieverstrekking.
Op 10 september 2014 was er dat ambtsbericht met de beslissing, en dat was het. Bolhaar, op 14 maart 2019: “Er zal mededeling van zijn gemaakt dat sprake was van instellen van een onderzoek en een mededeling van de vervolgingsbeslissing.”
De topambtenaar die betrokken was, een directeur-generaal, op 20 februari 2019: “Ik heb het ambtsbericht gelezen, ik heb de minister geadviseerd, en er was geen aanleiding om er nader over te spreken.” Er was verder geen overleg.
Meer documenten, meer contacten
Het Hof besluit voor de zomer de rechtszaak voort te zetten. Er is weliswaar ‘nader onderzoek’ nodig naar beïnvloeding, maar vanwege het maatschappelijk belang (de impact van de uitspraken van Wilders), gaat de behandeling door.
De druk wordt buiten het Hof opgevoerd. Er volgen nieuwe Kamervragen over de losse eindjes. Dan blijkt: op 25 september 2014 was er toch nog een overleg tussen Bolhaar en Opstelten. En er zijn méér documenten, en meer contactmomenten tussen ministerie en OM dan eerder gemeld, meldt Grapperhaus.
Opnieuw: de waarheid wordt gedoseerd gemeld. Grapperhaus zegt erbij dat hij niet weet wat de aanleiding was voor het overleg, en ook niet weet wat daar is besproken.
De nieuwe informatie komt precies een dag ná de rechtszaak van RTL Nieuws tegen het ministerie. Op verzoek van RTL heropent de rechtbank het onderzoek: of het ministerie svp binnen twee weken antwoord wil geven wat er hier aan de hand is.
Ok, zegt de landsadvocaat twee weken later: we gaan nu een nieuwe, aanvullende beslissing nemen, maar daar zullen we wel de tijd voor nodig hebben. RTL Nieuws vraagt de rechtbank om redelijkheid: een beslissing vóór 3 september, als het eindspel in het hoger beroep begint, zodat alles dan op tafel ligt. De rechtbank geeft Grapperhaus 4 weken. Afgelopen maandag was de deadline.
‘Bespreken’: de zaak W.
Dinsdag krijgt RTL Nieuws de stukken. Wat blijkt? De beslissing van 10 september 2014 was geen beslissing, maar een ‘voorgenomen’ beslissing – zo blijkt uit de gedeeltelijk vrijgegeven ambtelijke nota aan Opstelten.
Wat blijkt verder?
Opstelten had niet genoeg aan deze informatievoorziening. Op twee documenten staat in rode letters een instructie aan zijn ambtenaren: ‘bespreken’. En: ‘Zie 4 punten OM.’ Niets over gemeld in de getuigenverhoren bij het Hof. Alweer niet de hele waarheid verteld.
Grapperhaus stelde dat hij niet wist wat de aanleiding was voor het gesprek. Wel, dat was de instructie van Opstelten. Op 25 september vindt dat overleg tussen Opstelten en Bolhaar plaats, op de kamer van de minister.
Onderwerp: ‘de zaak W’. Grapperhaus stelde dat hij niet wist waar het gesprek over ging. Dat staat wel in een nu vrijgegeven interne email van zijn eigen ambtenaren – de vier punten, waarvan Opstelten eerder zei dat hij die wilde bespreken. Dit gesprek vond plaats vóór de (definitieve beslissing) om Wilders te vervolgen.
Tips voor het OM
Uit de documenten blijkt meer beïnvloeding, voor dat definitieve besluit. Uit emails blijkt dat een ambtenaar op 16 september 2014 tegen een andere Justitie-ambtenaar zegt: “Over een aantal punten heb ik vandaag al wel even met de collega van het Pag (Parket-generaal, van het College van procureurs-generaal, red) gesproken.”
De ambtenaren bespreken zelfs hoe het OM zich moet voorbereiden op de ‘verweren’ van de verdediging. Tips voor het OM: “Ik zal de punten die je noemt aan de collega van het OM meegeven.”
Zijn dat de enige twee momenten van bemoeienis en beïnvloeding? Nee. Op 10 september 2014 krijgt Opstelten ‘twee zeer vertrouwelijke’ ambtsberichten. Het ene gaat over Wilders. Het andere over de PvdA’ers Samsom en Spekman, die ook onaardige dingen zeiden over Marokkanen – de PVV deed aangifte.
Het OM gaat de PvdA-zaak seponeren. Het ministerie grijpt in bij het concept-persbericht, begin oktober 2014, over de voorgenomen vervolging van Wilders. Het OM wil de zaak Samsom/Spekman namelijk in het persbericht noemen – exact de vergelijking die de advocaat van Wilders later steeds zal maken. Niet handig, vindt het ministerie, of, in ambtelijke jargon: ‘Niet relevant’. De zin wordt eruit gesloopt, na overleg met Bolhaar en een topambtenaar van Justitie.
Het Openbaar Ministerie wilde gisteren niet op onze vragen reageren, omdat de zaak onder de rechter is.
Kortom, er is hier altijd wel iets om over te zeiken. Ze zeggen in Den Haag daarom:Een dag nie gezeik, is een dag nie geleef.
Disclaimer: Dit is een non-profit site. Waar mogelijk is gebruik gemaakt van rechtenvrij materiaal via o.a. de Wikimedia Commons-licenties. Mocht u bezwaar hebben tegen de plaatsing van enig beeldmateriaal op deze site, omdat u bijvoorbeeld rechthebbende bent, laat u dan zo snel mogelijk een bericht achter opdat er zo spoedig mogelijk actie ondernomen kan worden.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0289879a-eec2-11ea-8ab0-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ab93bd0e-eeba-11ea-acba-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/38db01dc-eee7-11ea-9088-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9f234f06-eea8-11ea-91a2-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/3f2e7270-eebb-11ea-a949-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4266d450-eea7-11ea-9bdf-0255c322e81b.jpg)
AD.nl
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e98dce5a-e5ec-11ea-a20b-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a484e04a-e60b-11ea-95f5-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1dfdff42-c0ff-11ea-be5d-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6637e808-c100-11ea-ba8c-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/16ab50c4-bd2f-11ea-9799-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/17593c70-bd2f-11ea-9799-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/0449349a-a59d-11ea-b569-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/eb5ce1f0-4db5-11ea-bfe0-02c309bc01c1.jpg)
Geert Wilders @geertwilderspvv
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d442308a-47dc-11ea-a31a-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f0eb6126-4759-11ea-8c1c-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/43e53c9c-1a70-11ea-a699-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6a4ab56c-1a6e-11ea-8ea6-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/fa8f3108-1838-11ea-b08d-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/7df2aaec-177c-11ea-b08d-0218eaf05005.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/6c0fec48-15df-11ea-8cd0-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ec9ed3e4-15e2-11ea-9d91-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/41b068fe-0169-11ea-a0b5-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e32c302c-0165-11ea-9f70-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/52d86150-f015-11e9-b40f-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b171d408-f001-11e9-ac22-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f4c4c10e-efe6-11e9-b40f-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4dea7320-ef63-11e9-80e8-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/48eb3720-ec10-11e9-bda4-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b1107ae2-d6ba-11e9-acd1-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ed10fbf8-d61e-11e9-baff-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2c34b16a-d54f-11e9-95b7-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5220c27a-d535-11e9-b8b3-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a5927b70-d48f-11e9-bc1d-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b4ae40ba-d4af-11e9-9211-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4e136196-d3e7-11e9-b0b0-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/3e953774-d3da-11e9-a6c7-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4b3248e0-d3ea-11e9-abac-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a98a8b7c-d350-11e9-bef6-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a9cde732-d350-11e9-bef6-02d1dbdc35d1.png)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a9df84f6-d350-11e9-bef6-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/aa05aa96-d350-11e9-bef6-02d1dbdc35d1.png)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/aa798290-d350-11e9-bef6-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8300a19a-d32c-11e9-b8b3-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/83a4fb3c-d32c-11e9-b8b3-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a0c854c-d30d-11e9-8099-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f8c2ca3c-d2fc-11e9-b8b3-0217670beecd.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/e1f61700-d270-11e9-abac-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/4de6cfd8-cfc2-11e9-896b-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1d8eb1e2-cef1-11e9-a6c6-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/3d3e194c-ce56-11e9-a0a1-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/3977969e-ce2e-11e9-8ce8-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1f0a6ae6-cc8c-11e9-b5f2-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/3af99750-cb32-11e9-a65f-0217670beecd.jpg)
Maarten Groothuizen @GroothuizenD66
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1beddaac-cb1d-11e9-ad0b-02c309bc01c1.jpg)
Debat in de Digitale Hofstad 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.